text_structure.xml 35.1 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 20 września 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem poseł Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrzyła problemy lecznictwa psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Janem Kostrzewskim, dyrektor Instytutu Psychoneurologicznego — prof. dr Zygmunt Wacław Kuligowski, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- zastępca przewodniczącego Prezydium Stołecznej Rady Narodowej — Witold Spychalski oraz przedstawiciele Stołecznej i Wojewódzkiej Służby Zdrowia;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Aleksander Mul.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerną informację Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej o stanie lecznictwa psychiatrycznego i programie działania oraz materiały opracowane przez Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej m.st. Warszawy oceniające sytuację w zakresie zdrowia psychicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Powołana uprzednio podkomisja dokonała wizytacji zakładów lecznictwa psychiatrycznego na terenie województw; zielonogórskiego, bydgoskiego i lubelskiego. W skład podkomisji wchodzili posłowie: Leon Budzynowski (PZPR), Józef Ciupiński (SD), Helena Dąbska (ZSL), Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.), Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”), Jadwiga Janiszewska (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL), Florian Pierański (SD), Olga Szwałkiewicz (bezp.) i Stanisław Szyndlar (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W przeddzień posiedzenia posłowie zwiedzili: Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Drewnicy i w Pruszkowie, Sanatorium Neuropsychiatrii Dziecięcej w Garwolinie, Stołeczną Przychodnię Zdrowia Psychicznego w Warszawie oraz jeden z zakładów pracy chronionej prowadzonych przez spółdzielczość inwalidzką.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Informację o problemach lecznictwa psychiatrycznego przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Uwagi podkomisji zreferowała poseł Helena Dąbska (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W przedstawionej przez resort informacji z całą ostrością ukazano deficyt łóżek psychiatrycznych i trudności wynikające z opóźnień inwestycyjnych w bieżącej 5-latce. Szczególnie nabrzmiały staje się ten problem na niektórych terenach. Np. w woj. zielonogórskim łóżka psychiatryczne są obłożone w 152 proc. i nie można spodziewać się większej poprawy, dopóki sąsiednie województwa koszalińskie i szczecińskie nie podejmą własnych inwestycji w tym zakresie. Tymczasem w woj. koszalińskim z planowanych w bieżącej 5-latce nakładów na rozbudowę szpitali psychiatrycznych w wysokości 16,8 mln zł wykorzystano zaledwie 4 mln zł, a w województwie szczecińskim z planowanych 15 mln zł nie podjęto jeszcze żadnych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Podobnie przedstawia się sytuacja w innych województwach. Problem koncentracji szpitali psychiatrycznych tylko w kilku województwach, które świadczą usługi sąsiednim województwom, należałoby jak najszybciej rozwiązać. Stwierdzono, że ok. 40 proc. łóżek blokowanych jest na terenie woj. zielonogórskiego przez chroników. Niezbędna jest zatem rozbudowa w województwach sąsiednich domów opieki społecznej, które powinny odciążyć szpitale psychiatryczne.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Planowo i konsekwentnie rozwiązuje się trudny problem rozbudowy bazy szpitalnej lecznictwa psychiatrycznego w woj. lubelskim. Zespół zapoznał się m.in. z działalnością szpitali w Abramowicach i Radecznicy; planowa rozbudowa i modernizacja tych zakładów oraz stworzenie nowoczesnego zaplecza laboratoryjnego pozwoliły na zapewnienie chorym dostatecznych warunków i prowadzenie terapii odpowiadającej wymogom współczesnej psychiatrii.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Takich przykładów rozbudowy bazy jest niestety niewiele; w większości przypadków obserwujemy bierne podporządkowanie się służby zdrowia decyzjom prezydiów wojewódzkich rad narodowych, które pod naciskiem innych potrzeb przesuwają inwestycje lecznicze na dalszy plan. Problemem realizacji inwestycji lecznictwa psychiatrycznego w niektórych województwach należałoby zainteresować Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Podobnie trudna sytuacja istnieje w zakresie rozbudowy półotwartych form opieki nad chorymi psychicznie. Większość poradni powiatowych i wojewódzkich nie posiada lokali, które zapewniłyby odpowiednie warunki badań oraz utrzymywanie chociażby kilkułóżkowego oddziału obserwacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Lecznictwo psychiatryczne odczuwa jeszcze stale poważny niedobór wykwalifikowanej kadry lekarzy neurologów i psychiatrów. Dotychczasowe zarządzenia resortu w sprawie specjalizacji lekarzy — zdaniem organizatorów terenowej służby zdrowia — nie rozwiązują problemu otwartego lecznictwa psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Spośród problemów organizacyjnych szczególne znaczenie ma usprawnienie współpracy pomiędzy lecznictwem psychiatrycznym otwartym i zamkniętym.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Poradnie zdrowia psychicznego, zwane poradniami chorób układu nerwowego, w ogromnej większości nie spełniają w obecnych warunkach swojego zadania. Specjaliści do tych poradni tylko dojeżdżają, a ich praca z konieczności ogranicza się do przyjęcia tych pacjentów, którzy się zgłosili. W większości poradni dojazdowych nie ma pielęgniarek, nie mówiąc o asystentach społecznych, którzy w tym dziale lecznictwa odgrywają dużą rolę, jeśli chodzi o rozpoznawanie warunków środowiskowych pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Zbyt skromna jest również działalność szpitali oraz lecznictwa otwartego w zakresie rehabilitacji. Większość szpitali z uwagi na trudne warunki lokalowe i kadrowe nie ma zorganizowanej terapii zajęciowej. Warsztaty sytuowane są często w prymitywnych warunkach, przy tym rozmaitość zajęć jest uboga. Właściwa organizacja zakładów pracy chronionej staje się jednym z najważniejszych zadań lecznictwa psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Zasygnalizować należy również sprawę ewentualnego odciążenia lecznictwa psychiatrycznego od konieczności przymusowego leczenia alkoholików. Problem ten należy rozpatrywać nie tylko w aspekcie wygospodarowania łóżek w szpitalach, ale przede wszystkim zapewnienia skuteczności przymusowego leczenia. Konieczne jest krytyczne spojrzenie na dotychczasową organizację lecznictwa odwykowego i wyciągnięcie wniosków odpowiednio do rangi problemu, bez szkody dla tej grupy chorych.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Przemyślenia wymaga również konieczność dostosowania niektórych norm rzeczowych i żywieniowych do aktualnych potrzeb lecznictwa psychiatrycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#HenrykZieleniewski">Działalność lecznictwa psychiatrycznego była przedmiotem kontroli NIK w 1964 r. Stwierdzone wówczas podstawowe nieprawidłowości (złe warunki bytowe pacjentów, powolny rozwój terapii zajęciowej, słabe powiązanie lecznictwa zamkniętego z otwartym) wynikały w dużej mierze z trudnych warunków pracy, a zwłaszcza szczupłej bazy łóżkowej oraz słabej sieci otwartego lecznictwa psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#HenrykZieleniewski">Wnioski pokontrolne posłużyły m.in. Radzie Ministrów do podjęcia szeregu środków, mianowicie przyznania dodatkowych funduszów w wysokości 100 mln zł na rozbudowę zakładów psychiatrycznych, przydzielenia dodatkowych obiektów na cele lecznictwa psychiatrycznego, przyznania środków na dalszy rozwój zakładów rehabilitacyjnych oraz na przygotowanie specjalistycznych kadr. Rady narodowe zostały zobowiązane do zwiększenia przydziałów lokali na poradnie zdrowia psychicznego i inne cele związane z lecznictwem psychiatrycznym.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#HenrykZieleniewski">Na pytania posłów: Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Józefa Ciupińskiego (SD), Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Henryki Gwiazdy-Pietrasz (bezp.), Zofii Grzebisz (PZPR), Stanisława Szyndlara (ZSL), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Jana Kleczaja (ZSL), Witolda Adamuszka (PZPR) odpowiedzi udzielili: dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bronisław Saldak oraz dyrektor Instytutu Psychoneurologicznego — prof. dr Zygmunt Wacław Kuligowski.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#HenrykZieleniewski">Pytania dotyczyły m.in. takich problemów jak: niewykorzystywania przez rady narodowe środków przeznaczonych na rozwój lecznictwa psychiatrycznego, wypełnienia zobowiązań powziętych przez inne resorty, prowadzące własne piony lecznictwa — tworzenia oddziałów psychiatrycznych; przyspieszenie wydania ustawy o ochronie zdrowia psychicznego; rozszerzenie w ramach spółdzielczości inwalidzkiej rehabilitacji osób psychicznie chorych; gospodarka lekami psychotropowymi i rytmiczne zaopatrywanie w nie zakładów leczniczych; koszty leczenia w tych zakładach; norm na wydatki rzeczowe w szpitalach psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#HenrykZieleniewski">Inna grupa pytań dotyczyła m.in. perspektyw rozwoju psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej oraz organizacji odpowiednich zakładów i poradni; rozwoju sieci powiatowych poradni zdrowia psychicznego; tworzenia zachęty do specjalizowania się lekarzy w psychiatrii; lecznictwa odwykowego dla alkoholików; badań prowadzonych przez Instytut Psychoneurologiczny nad źródłami powstawania schorzeń i sposobami przeciwdziałania im.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#HenrykZieleniewski">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#RomanStachoń">Dokonane przez posłów wizytacje utwierdzają w przekonaniu, że niezbędne jest udzielenie pomocy lecznictwu psychiatrycznemu w takich dziedzinach jak rehabilitacja i profilaktyka.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#RomanStachoń">Warto by rozważyć możliwość powołania przy terenowych agendach Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej sekcji, których zadaniem byłoby roztoczenie swego rodzaju moralnej opieki nad ludźmi dotkniętymi zaburzeniami psychicznymi. Notuje się bowiem wypadki, że dyrekcje zakładów pracy, idąc po linii najmniejszego oporu, zwalniają długoletnich, zasłużonych pracowników, którzy utracili sprawność psychiczną niezbędną dla wykonania dotychczasowych czynności. Nową pracę trudno im znaleźć, ponieważ zwykle idzie za nimi określona opinia. To oczywiście pogłębia niesprawność i prowadzi do choroby. Wojewódzka Komisja Związków Zawodowych w Katowicach, traktując to jako profilaktykę, ostro stawia przed radami zakładowymi obowiązek czuwania nad tym, aby tacy pracownicy byli przesuwani w ramach tego samego zakładu do zajęć, których wykonywanie nie sprawi im trudności. Są przykłady licznych skutecznych interwencji w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#RomanStachoń">Wiele zależy od wsparcia takiego zadania autorytetem związków zawodowych i innych organizacji społecznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#OlgaSzwałkiewicz">Znajdujemy się u początku drogi należytego rozwoju psychiatrycznego w Polsce; opracowany przez resort zdrowia perspektywiczny plan działania jest wszechstronny i wyczerpujący całość zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#OlgaSzwałkiewicz">Przeprowadzone wizytacje w zakładach psychiatrycznych oraz rozmowy z lekarzami skłaniają przede wszystkim do wyrażenia wysokiego uznania personelowi tych zakładów za ich ciężki trud i wysiłek. Godny podziwu jest wysiłek lekarzy idący w kierunku humanizacji zakładów psychiatrycznych; w stosunku do stanu sprzed kilkunastu lat jest to postęp kolosalny, osiągnięty w trudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#OlgaSzwałkiewicz">Głównym kierunkiem poprawy sytuacji w lecznictwie psychiatrycznym jest rozbudowa bazy szpitalnej, co jednak jest jeszcze dość odległe w czasie. Tym bardziej więc należy wykorzystać wszelkie możliwe rezerwy. Należy do nich m.in. możliwość szerszego stosowania terapii przyłóżkowej będącej wstępem do rehabilitacji w formie zajęć w warsztatach. Należałoby usunąć pewne hamulce administracyjne ograniczające możliwość wydatkowania drobnych funduszów na przybory służące tej terapii.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#OlgaSzwałkiewicz">Istotne znaczenie mają warsztaty rehabilitacyjne przy wojewódzkich przychodniach zdrowia psychicznego. Większa ich ilość umożliwiłaby rozszerzenie terapii zajęciowej. Jeśli chodzi o sieć placówek otwartego lecznictwa psychiatrycznego, wydaje się, że przede wszystkim należy umacniać przychodnie wojewódzkie i dopiero na ich bazie tworzyć przychodnie powiatowe. Bez takiego zaplecza trudno będzie bowiem pozyskać lekarzy specjalistów do pracy w powiecie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#OlgaSzwałkiewicz">W różnych formach rehabilitacji tkwią możliwości udrożniania zakładów psychiatrycznych, a przede wszystkim resocjalizacji osób dotkniętych chorobami psychicznymi. Posłowie mogą przyczynić się do tego dzieła, forsując na swoim terenie tworzenie odpowiednich placówek.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#OlgaSzwałkiewicz">W dziedzinie lecznictwa psychiatrycznego dziecięcego istnieje ogrom potrzeb — jeszcze nie sprecyzowanych. W istniejącej sieci placówek jest luka dotycząca młodzieży w wieku 17–18 lat. Powstały nieliczne tzw. szkoły życia dla młodzieży dotkniętej tym kalectwem, organizowane zresztą przez samych rodziców. Szkoły te powinny otrzymać swój statut oraz pomoc ze strony resortu zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#LeonNitecki">Stołeczna Przychodnia Zdrowia Psychicznego — jak stwierdzono podczas wizytacji — ma opracowany konkretny plan działania i zapewne będzie go stopniowo realizować. Koordynuje ona całą działalność otwartego lecznictwa psychiatrycznego w Warszawie. Ma ona do przezwyciężenia szereg trudności lokalowych, kadrowych, a także finansowych.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#LeonNitecki">Ważną sprawą dla ciągłości leczenia jest zespolenie lecznictwa otwartego z zamkniętym. Integracja powinna tu jak najszybciej postępować. Jest to realne i dzieje się z korzyścią dla chorych, jak wskazują doświadczenia łódzkie.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#LeonNitecki">Możliwość poprawy sytuacji tkwi w tworzeniu oddziałów dziennego pobytu i ośrodków pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#LeonNitecki">Zagadnienia rehabilitacji są w ośrodku warszawskim postawione należycie; działalność tę zamierza się rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#LeonNitecki">Należałoby wyjść naprzeciw postulatom spółdzielczości inwalidzkiej, dotyczącym lokali oraz zaopatrzenia surowcowego dla prowadzonych przez nią zakładów pracy chronionej. Przy okazji wizytacji jednego z takich zakładów posłowie mieli możność stwierdzić, że działalność jego jest nader pożyteczna dla rehabilitacji psychicznie chorych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefCiupiński">Jak wynika z przedstawionych informacji, problem lecznictwa psychiatrycznego stale narasta i szybkie ustawowe uregulowanie szeregu spraw z tego zakresu staje się konieczne.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefCiupiński">Szerzej należałoby wykorzystać fundusze pochodzące z dopłat do cen napojów alkoholowych na cele inwestycji psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JózefCiupiński">Rozważenia wymaga problem warunków pracy średniego personelu na oddziałach psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JózefCiupiński">Prezydia rad narodowych nie wykazują należytego zrozumienia dla potrzeb lecznictwa psychiatrycznego. Dotyczy to zarówno przeznaczania środków na nowe inwestycje, przydziału lokali dla poradni zdrowia psychicznego, jak i rozbudowy zakładów opieki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JózefCiupiński">W dziedzinie norm na wydatki rzeczowe szpitale psychiatryczne należałoby zrównać z innymi szpitalami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzyHagmajer">Słuszne są uwagi co do konieczności szerszego wykorzystania na inwestycje lecznictwa psychiatrycznego funduszów wpływających z dopłat do cen alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JerzyHagmajer">Niezbędne wydaje się rozszerzenie systemu bodźców zachęcających lekarzy do podejmowania specjalizacji w zakresie chorób psychicznych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JerzyHagmajer">Więcej uwagi w programach szkolenia lekarzy należy poświęcić problemom psychiatrii dziecięcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#TeodozjaBorkowska">Ilość szpitali psychiatrycznych na niektórych terenach jest daleko niewystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#TeodozjaBorkowska">Konsekwentniej należy śledzić wyniki leczenia alkoholików. Wydaje się, że w stosunku do ponoszonych kosztów efekty nie są wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#TeodozjaBorkowska">W szerszym zakresie stosować trzeba leczenie alkoholików pracą.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#TeodozjaBorkowska">Istotne dla zwalczania alkoholizmu jest oddziaływanie opinii społecznej. W wielu zakładach pracy zbyt tolerancyjny jest stosunek do alkoholików, mimo zaostrzenia przepisów o dyscyplinie pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#HenrykaGwiazdaPietrasz">Resort zdrowia powinien poprzez Instytut Psychoneurologii dokonać rozeznania, ile jest w Polsce dzieci z uszkodzeniami psychicznymi. Jest to niezbędne dla właściwego opracowania planu perspektywicznego zarówno w zakresie inwestycji, jak i szkolenia kadr oraz zaspokojenia innych potrzeb. Umieszczenie dziecka psychicznie chorego w zakładzie zamkniętym jest obecnie niezmiernie trudne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JadwigaJaniszewska">Kliniki psychiatryczne nie dysponują odpowiednią ilością lekarzy, którzy mogliby zajmować się dydaktyką. Stąd stale występujące niedociągnięcia w szkoleniu młodych lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JadwigaJaniszewska">Rozwiązania wymaga problem ponoszenia kosztów leczenia i obserwacji przebywających w szpitalach podsądnych; obecnie koszty te w całości pokrywa resort zdrowia, a powinien w tym partycypować resort sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JadwigaJaniszewska">Rady narodowe nie wykazują dostatecznego zainteresowania sprawami lecznictwa psychiatrycznego. Stale brak lokali dla poradni zdrowia psychicznego i mieszkań dla lekarzy-specjalistów. Przychodnie przyjazdowe nie zdają egzaminu; w tej dziedzinie lecznictwa konieczny jest stały kontakt lekarza z pacjentem.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JadwigaJaniszewska">Postulować należy przyspieszenie opracowania ustawy o lecznictwie psychiatrycznym; w ustawie tej zapewnić należy bezpłatne zaopatrzenie w leki przynajmniej chroników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZofiaGrzebisz">Podkreślić należy duży postęp, zwłaszcza w ostatnich latach, w dziedzinie lecznictwa psychiatrycznego otwartego. Jest on jeszcze niedostateczny, zbyt duża jest ilość pacjentów z nawrotami choroby.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ZofiaGrzebisz">Słusznie podkreślano brak zainteresowania prezydiów rad narodowych problemami lecznictwa psychiatrycznego, co wpływa na stale występujący w terenie brak lekarzy specjalistów, zwłaszcza w przychodniach powiatowych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ZofiaGrzebisz">W kolejnych planach inwestycyjnych należy w miarę możliwości wyrównywać dysproporcje pomiędzy województwami w rozmieszczeniu szpitali psychiatrycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#StanisławSzyndlar">Ambitny program rozwoju lecznictwa psychiatrycznego, opracowany przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, może być zrealizowany tylko przy pomocy i czynnym udziale rad narodowych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#StanisławSzyndlar">Zbyt mało uwagi przywiązuje się w terenie do zaspokojenia potrzeb osób chronicznie chorych. Inwestycje z tej dziedziny są stale opóźniane. Konsekwentniej należy egzekwować zobowiązania władz terenowych z zakresu pomocy i opieki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#StanisławSzyndlar">Więcej uwagi należy poświęcić rozbudowie bazy szpitalnej dla psychiatrycznego lecznictwa dziecięcego.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#StanisławSzyndlar">Program walki z alkoholizmem może być zrealizowany tylko przy szerokim współudziale całego społeczeństwa. Szerzej należy stosować leczenie alkoholików pracą i nie premiować tych ludzi przez stwarzanie im lepszych warunków niż ludziom chorym psychicznie.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#StanisławSzyndlar">W czasie wizytacji szpitali powiatowych lekarze wysuwali postulat, ażeby szerzej stosować wymianę pracowników szpitali terenowych i placówek naukowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BronisławaMaciejewska">Na terenie woj. poznańskiego obserwuje się wyraźny postęp w dziedzinie lecznictwa psychiatrycznego. W ostatnich latach zwiększył się dopływ lekarzy specjalistów. W Gnieźnie zorganizowano szkołę specjalną dla dzieci uszkodzonych psychicznie. Planuje się również otwarcie na tym terenie szkoły zawodowej dla pracujących z upośledzeniami psychicznymi. Należy zacieśniać współpracę Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministerstwem Oświaty.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#BronisławaMaciejewska">Rozwijać należy sieć przychodni zdrowia psychicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ZdzisławJaroszewski">W dyskusji poruszono problem leczenia alkoholików. Słuszne są uwagi o wzrastającym niebezpieczeństwie rozszerzania się kręgu ludzi pijących. Ci, którzy trafiają do szpitali, są to już ludzie chorzy ze zmianami psychicznymi i wymagają oni starannego leczenia szpitalnego. Dopiero po usunięciu zmian chorobowych można stopniowo włączać ich w społeczność i stosować dalszą rehabilitację poprzez pracę. Nie można uznać metody leczenia pracą alkoholika ze zmianami psychicznymi za taką, która da trwałe wyniki. Podkreślić należy, że 95 proc. alkoholików, którzy przeszli leczenie szpitalne to ludzie kwalifikujący się do leczenia.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#ZdzisławJaroszewski">Istotna dla właściwego zorganizowania lecznictwa odwykowego jest planowa rozbudowa zakładów odwykowych. Postęp w tej dziedzinie jest jeszcze niewystarczający i znaczny procent alkoholików zajmuje miejsca wydzielone w szpitalach psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#ZdzisławJaroszewski">Tylko skuteczne oddziaływanie całego społeczeństwa może utrwalić wyniki leczenia, jak również zapobiec dalszemu szerzeniu się tego niebezpiecznego nałogu.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#ZdzisławJaroszewski">Zastępca przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy — Witold Spychalski: O ile lecznictwo psychiatryczne otwarte uznać można w Warszawie za na ogół dobrze rozwinięte, to sprawy budowy nowych szpitali psychiatrycznych i przebiegu remontów w szpitalach istniejących przedstawiają się mniej pomyślnie. Lecznictwo psychiatryczne w Warszawie przywiązuje dużą wagę do rehabilitacji chorych poprzez pracę.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#ZdzisławJaroszewski">Zastępca kierownika Wydziału Zdrowia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie — dr K. Maciejewska: Na terenie województwa warszawskiego realizowany jest stopniowo perspektywiczny plan rozwoju lecznictwa psychiatrycznego. Choć sytuacja przedstawia się tu korzystniej niż na innych terenach, umiejscowienie zakładów leczniczych głównie we wschodniej części województwa utrudnia integrację tego lecznictwa. Pożądana byłaby pomoc ze strony resortu zdrowia w zorganizowaniu poradni zdrowia psychicznego we wszystkich powiatach.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#ZdzisławJaroszewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AlicjaMusiałowa">Jesteśmy w okresie dyskusji nad tezami na V Zjazd PZPR, nad problematyką dotyczącą działalności różnych resortów i organów. Przypomnieć trzeba, że w uchwałach IV Zjazdu PZPR zadania w zakresie rozwoju lecznictwa psychiatrycznego zostały wyraźnie określone i przyjęte do realizacji przez resort zdrowia i inne resorty.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#AlicjaMusiałowa">Stwierdzić można, że pomimo ogromnych trudności inwestycyjnych i kadrowych osiągnięty został niewątpliwy postęp w lecznictwie psychiatrycznym, zwłaszcza w tworzeniu nowych form lecznictwa otwartego, jak również w nadążaniu koncepcyjnym naszej medycyny za poziomem światowym.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#AlicjaMusiałowa">Zawdzięczamy to głównie kadrom lecznictwa psychiatrycznego. Każdy zdaje sobie sprawę ze szczególnej uciążliwości pracy w placówkach psychiatrycznych. W zetknięciu z tymi placówkami każdego uderzyć musi ofiarność lekarzy i ich dążenie do przełamywania obiektywnych trudności oraz uporczywość we wdrażaniu zasad nowoczesnej medycyny, mimo tych trudności. Wyrazy uznania i szacunku należą się zwłaszcza personelowi zakładów zamkniętych. Jest to jednomyślne stanowisko sejmowej komisji.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#AlicjaMusiałowa">Jeśli chodzi o postulaty wynikające z obrad, to sprowadzają się one w zasadniczych punktach do tego, by:</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#AlicjaMusiałowa">- przy rozpatrywaniu projektu przyszłorocznego planu i budżetu uwzględnić konieczność poprawy sytuacji w zakresie profilaktyki, lecznictwa i opieki społecznej; zagadnienia realizacji inwestycji lecznictwa psychiatrycznego będą rozważane również przy okazji omawiania wspólnie z Komisją Budownictwa całokształtu realizacji inwestycji służby zdrowia;</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#AlicjaMusiałowa">- pobudzić władze terenowe do bardziej wnikliwego potraktowania potrzeb lecznictwa psychiatrycznego; sprawą tą zainteresować wojewódzkie zespoły poselskie oraz komisje zdrowia rad narodowych;</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#AlicjaMusiałowa">- zwrócić się do Prezesa Rady Ministrów o przyspieszenie rozpatrzenia przez rząd projektu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego i przedłożenie go Sejmowi;</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#AlicjaMusiałowa">- zwrócić się do resortu zdrowia o rozważenie możliwości szybszego rozwijania specjalizacji lekarzy w dziedzinie psychiatrii, o podjęcie odpowiednich kroków organizacyjnych, o stworzenie systemu bodźców zachęcających do specjalizowania się i podejmowania pracy w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#AlicjaMusiałowa">Komisja powinna uwzględnić w swoich dezyderatach i takie problemy, jak ustalenie w należytej proporcji do innych szpitali norm wydatków rzeczowych w szpitalach psychiatrycznych, wypełnienie przez inne resorty zobowiązań uruchomienia placówek psychiatrycznych we własnych pionach lecznictwa, wykonywanie przez inne resorty, organizacje społeczne, a zwłaszcza związki zawodowe przypadających na nie zadań w zakresie rehabilitacji i resocjalizacji chorych psychicznie, opracowanie konkretnego perspektywicznego programu rozwoju psychiatrii dziecięcej.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#AlicjaMusiałowa">Poważnym zadaniem jest przeciwdziałanie alkoholizmowi, zapobieganie rozwojowi chorób psychicznych na tym tle. Ustawa antyalkoholowa nie jest realizowana. Fundusze pochodzące z dopłat do cen alkoholu powinny być w całości wykorzystywane na rozbudowę zakładów lecznictwa odwykowego.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#AlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#AlicjaMusiałowa">O PROBLEMACH LECZNICTWA PSYCHIATRYCZNEGO</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#AlicjaMusiałowa">Informacja złożona przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 20 września 1968 r.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#AlicjaMusiałowa">Problem lecznictwa psychiatrycznego jest jednym z najtrudniejszych problemów współczesnej medycyny i nasuwa poważne trudności w programie działania zarówno światowej jak i naszej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#AlicjaMusiałowa">W miarę rozwoju cywilizacji wzrasta liczba osób wymagających pomocy zdrowotnej i społecznej z powodu zaburzeń psychicznych. O ile w chorobach somatycznych poprawa warunków gospodarczych wpływa równolegle na poprawę zdrowotności, to w zakresie chorób psychicznych równolegle do poprawy sytuacji materialnej i technicznej, uprzemysłowienia i urbanizacji wzrasta zapadalność na różnego rodzaju choroby i zaburzenia psychiczne.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#AlicjaMusiałowa">Na podstawie badań epidemiologicznych przeprowadzonych w niektórych krajach Europy zachodniej ocenia się według danych Światowej Organizacji Zdrowia, że 2–3 proc. ogółu ludności zapada na głębokie upośledzenia psychiczne, 2–3 proc. na tzw. niedorozwój umysłowy i ok. 0,7 proc. ludności na padaczkę, a około 20 proc. ulega nerwicom. Światowa Organizacja Zdrowia przyjmuje, że w ciągu roku 5–10 proc. ogółu ludności wymaga pomocy lub konsultacji psychiatrycznej. Znaczna część tych chorych powinna przejść obserwację i leczenie szpitalne. Sprostanie tym zadaniom wymaga rozbudowy szpitali psychiatrycznych tak, ażeby osiągnąć stan przynajmniej 3 łóżek psychiatrycznych na 1000 mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#AlicjaMusiałowa">Właściwe rozwiązanie problemu lecznictwa psychiatrycznego wymaga dobrej organizacji lecznictwa otwartego, które może w znacznym stopniu przejąć zadania lecznictwa zamkniętego, jak również usprawnienia współpracy lecznictwa otwartego z lecznictwem zamkniętym. Skuteczność pomocy psychiatrycznej zależy również w wysokim stopniu od rozbudowy i organizowania zakładów pracy chronionej oraz udziału w organizowaniu miejsc pracy przez poszczególne resorty i instytucje, które mają możliwości stworzenia choremu odpowiednich warunków życiowych.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#AlicjaMusiałowa">Problematyka lecznictwa psychiatrycznego jest problematyką narastającą i zajmuje jedno z czołowych zagadnień w programie pracy naszej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#AlicjaMusiałowa">W oparciu o dane epidemiologiczne i przygotowane wyliczenia można ustalić, że wykonanie trudnych zadań w zakresie lecznictwa psychiatrycznego w Polsce wymaga przede wszystkim:</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#AlicjaMusiałowa">- rozbudowy sieci przychodni zdrowia psychicznego, tak ażeby zdolne one były objąć leczeniem i opieką 2 proc. ludności oraz udzielać dalszych porad konsultacyjnych dla 3 proc. ludności;</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#AlicjaMusiałowa">- rozwoju inwestycji szpitalnych i osiągnięcia planowanego stanu 20 łóżek na 10000 mieszkańców;</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#AlicjaMusiałowa">- zorganizowania sieci półotwartych form pomocy psychiatrycznej dla 10–20 proc. osób chorych psychicznie leczonych w poradniach zdrowia psychicznego;</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#AlicjaMusiałowa">- lepszego przygotowania lecznictwa ogólnego i uzdrowisk do prawidłowego leczenia nerwic i opieki nad osobami z lżejszymi zaburzeniami psychicznymi;</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#AlicjaMusiałowa">- zapewnienia bardziej sprawnego zarządzenia lecznictwem psychiatrycznym i szybkiego dostosowania jego struktury do zmieniających się zasad i możliwości profilaktyki, leczenia i readaptacji osób z zaburzeniami psychicznymi.</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#AlicjaMusiałowa">W okresie od 1955 do 1960 r. ilość chorych psychicznie wzrosła z 80 do 140 tys. osób. Mimo dość szybkiego wzrostu ilości łóżek szpitalnych — z 18.532 w roku 1953 do 38.700 w roku 1967 — stan lecznictwa zamkniętego pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Obłożenie łóżek szpitalnych wynosiło 127 proc. w 1955 r., a w 1965 r. — 135 proc. Sytuacja na niektórych terenach przedstawia się znacznie gorzej: np. na terenie Warszawy obłożenie łóżek szpitalnych wynosi 160 proc., a na terenie Łodzi 172 proc.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#AlicjaMusiałowa">Badania nad strukturą chorych psychicznie wskazują, że ok. 30 proc. chorych to schizofrenicy. W tej grupie schorzeń obserwujemy zjawisko stosunkowo częstych nawrotów, co w pewnej mierze związane jest ze zbyt krótkim okresem leczenia w szpitalu, spowodowanym dużym napływem pacjentów kwalifikowanych do leczenia w ramach lecznictwa zamkniętego.</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#AlicjaMusiałowa">Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej opracowało szeroki program rozbudowy zarówno lecznictwa zamkniętego, jak i lecznictwa otwartego. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej wystąpił z tym programem do rad narodowych. Tempo realizacji tych inwestycji jest jednak stale zbyt wolne w stosunku do szybko rosnących potrzeb. Istotne znaczenie w odciążeniu lecznictwa zamkniętego ma właściwy i szybszy rozwój lecznictwa otwartego.</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#AlicjaMusiałowa">Mimo wzrostu liczby poradni zdrowia psychicznego z 79 w roku 1956 i 215 w roku 1963 do 350 w roku 1967 konieczny jest dalszy dynamiczny przyrost poradni dla sprostania zadaniom. Nieustannie poszukuje się różnych form działania i współdziałania z szerokim frontem różnych instytucji socjalnych i społecznych, które mogłyby służyć pomocą w zaspokojeniu potrzeb lecznictwa psychiatrycznego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>