text_structure.xml
19.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Jak już podawaliśmy w biuletynie nr 230/IV kad., Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca w dniu 28 września 1966 r. pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Referat o założeniach planu 5-letniego w części dotyczącej rolnictwa przedłożył Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski (Streszczenie informacji załączyliśmy do biuletynu nr 230)IV kad./.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Jak podawaliśmy, na pytania posłów: Jana Mazurka (ZSL), Jana Kasiaka (PZPR), Władysława Cabaja (ZSL), Floriana Pierańskiego (SD), Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak” — przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów), Ksawery Barańskiej (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Szymona Dziedzica (ZSL), Tomasza Malinowskiego (ZSL — przedst. Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów), Franciszka Maja (ZSL), Edmunda Lewandowskiego (PZPR), Mariana Tuki (PZPR), Bronisława Kałwaka (PZPR), Józefa Łaciaka (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Jana Klechy (PZPR), odpowiedzi udzielili: Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Władysław Jagusztyn, podsekretarze stanu: w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — Adam Kowalski i w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — Zdzisław Nowakowski.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Franciszek Maj (ZSL), Mieczysław Tomkowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak” — przedstawiciel Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Antoni Jankowski (PZPR), Władysław Cabaj (ZSL) i Józef Tejchma (PZPR).</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Pytania i dyskusja koncentrowały się na założonych w projekcie planu 5-letniego proporcjach rozwoju poszczególnych działów rolnictwa, na zagadnieniach równowagi pomiędzy zadaniami a nakładami inwestycyjnymi, na efektywności przewidzianych nakładów, szeroko rozważane były sprawy zabezpieczenia planowanego wzrostu produkcji rolnej przez dostawy z przemysłu, przez potencjał wykonawczy przedsiębiorstw budowlano-montażowych pracujących na rzecz rolnictwa, przez rozwój transportu i innych usług dla rolnictwa. Wiele uwagi poświęcono również sprawom zatrudnienia w rolnictwie i przygotowania kwalifikowanych kadr.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Między innymi poseł Władysław Cabaj (ZSL), podkreślając że wskaźniki wzrostu produkcji rolnej na lata 1966-1970 ustalone są prawidłowo, wskazał, że ich osiągnięcie uzależnione jest od zapewnienia właściwego rozwoju zaplecza dla rolnictwa. Inwestycje rolne nie mają zabezpieczonych pełnych mocy przerobowych, na co resort budownictwa powinien zwrócić szczególną uwagę.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Dający się już obecnie we znaki niedobór mocy przerobowej może spotęgować dysproporcje pomiędzy zamierzonym rozwojem hodowli a ilością pomieszczeń inwentarskich. Niedostateczny jest przydział środków transportowych dla obsługi inwestycji rolnych, jak i przydział szeregu materiałów budowlanych, zwłaszcza materiałów ściennych.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Z uznaniem podkreślić należy wysiłki przemysłu maszynowego w zakresie realizacji dostaw niezbędnych maszyn dla rolnictwa. Mimo to w bież. 5-leciu występować będą jeszcze poważne braki w produkcji przyczep dla potrzeb rolnictwa oraz szeregu maszyn limitujących prawidłowy rozwój hodowli i niektórych prac pomocniczych. Więcej uwagi poświęcić należy koordynacji produkcji maszyn i narzędzi dla potrzeb sadownictwa i warzywnictwa.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W ostatnich latach zdecydowanie poprawiło się zaopatrzenie w części zamienne do maszyn rolniczych, nadal jednak odczuwa się braki drobnych detali i materiałów, których produkcja oparta jest na surowcach chemicznych — lakierów, ogumienia, uszczelek. Te braki powodują przestoje maszyn.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Rolnicy indywidualni mają w myśl planu przeznaczyć na rozwój produkcji rolnej z własnych środków ok. 60 mld zł. Poseł Władysław Cabaj zwrócił uwagę, że należałoby poddać gruntowniejszej analizie, czy gospodarka indywidualna zdolna będzie wydatkować na cele inwestycyjne taką kwotę.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Przewiduje się, że zatrudnienie w rolnictwie utrzymane będzie w roku 1970 na poziomie roku 1965. Wobec tego w niektórych rejonach kraju nie zmniejszy się występujący obecnie nadmiar rąk do pracy. Dotyczy to np. woj. krakowskiego. W związku z tym poseł Cabaj wskazał na konieczność lokalizowania na tym terenie zakładów przetwórczych, głównie przetwórstwa owocowo-warzywnego.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Poseł Jan Mazurek (ZSL) podkreślił, że w woj. białostockim nakłady na meliorację przyniosły dwukrotny wzrost wydajności łąk. W parze z tym nie nastąpiła jednak rozbudowa pomieszczeń inwentarskich, wskutek czego nie osiągnięto możliwych do osiągnięcia efektów nakładów na meliorację.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Rolnictwo odczuwa brak maszyn dostosowanych do nowych potrzeb. Nie ma odpowiednich siewników nawozowych nadających się do użytkowania na łąkach torfowych.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W planie przewiduje się duży wzrost nakładów na instytuty naukowo-badawcze rolnictwa. Tymczasem — jak wskazał poseł Jan Mazurek — w działalności instytutów nie widać dostatecznego postępu prowadzącego do ściślejszego powiązania nauki z praktyką; dotyczy to szczególnie użytkowania słabszych gleb.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Poseł Jan Kasiak (PZPR) zwrócił uwagę, że w dziedzinie produkcji roślinnej niezbędna jest poprawa stanu nasiennictwa. Chodzi nie tylko o zwiększenie produkcji materiału siewnego i poprawy jego jakości, lecz również rozbudowy przechowalni. Dotyczy to również sadzeniaków.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Rozwój nasiennictwa wymaga lepszego instruktażu fachowego. Obecnie na 1 instruktora przypada 275 ha plantacji nasiennych. W tych warunkach pomoc agrotechniczna jest niedostateczna. W planie przewiduje się zwiększenie liczby instruktorów tak, aby na każdego z nich przypadało 200 ha. Już obecnie w niektórych rejonach przypada na instruktora 160 ha plantacji nasiennych i okazuje się, że nawet w tych warunkach instruktor nie jest w stanie podołać swym obowiązkom.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#FlorianPierański">Poprawa zdrowotności inwentarza uzależniona jest od budownictwa inwentarskiego. Budownictwo to wciąż odczuwa trudności powodowane głównie brakiem gotowych elementów drewnianych oraz surowca drzewnego. Woj. poznańskie, podobnie jak inne województwa, ma poważne kłopoty ze zdolnością przerobową przedsiębiorstw budowlanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KsaweraBarańska">Rolnicy nadal odczuwają trudności z nabyciem taniej typowej dokumentacji budowlanej. Wydziały architektury stawiają rolnikom przeróżne wymagania — formalne i techniczne, nakazują opracowywanie planów, nie informując równocześnie, że plany takie można nabyć już gotowe za cenę kilkudziesięciu złotych.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PelagiaPająk">Budownictwo inwentarskie ma zasadniczy wpływ na rozwój hodowli. Dotychczasowe wysiłki zmierzające do popularyzacji typowych budynków inwentarskich nie dały większych rezultatów. Równocześnie z rozwojem budownictwa typowego należałoby podjąć pracę nad adaptacją starych budynków i dostosowania ich do nowych wymogów hodowli.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PelagiaPająk">Do upowszechnienia budowy silosów przyczyniła się w dużym stopniu akcja dotowania rolników podejmujących tę budowę. Dotacje są jednakowe — po 500 zł od silosu. Tymczasem rolnicy budują silosy różnej wielkości, różne są więc koszty budowy; należałoby odpowiednio te dotacje zróżnicować.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#SzymonDziedzic">Od lat palącą potrzebą jest wzbogacenie transportu rolnego. Problem ten nie będzie rozwiązany w najbliższym 5-leciu, ponieważ w planach nie przewiduje się pełnego pokrycia zapotrzebowania na przyczepy traktorowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#FranciszekMaj">W planach zabudowy wsi wyznacza się zbyt małe działki pod zabudowę i podwórza; powoduje to zahamowania w przechodzeniu na zabudowę zwartą. Chroniąc tereny użytkowane rolniczo, trzeba jednak liczyć się z potrzebami chłopów i wydzielać działki, które pozwoliłyby na racjonalne urządzenie gospodarstwa.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#FranciszekMaj">Wzrost produkcji rolnej już obecnie wyprzedza pojemność wielu punktów skupu. Występuje to w nasiennictwie, gdzie Centrala Nasienna nie dysponuje odpowiednimi magazynami, w mleczarstwie, gdzie zakłady nie są w stanie przerobić dostarczanego surowca.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#FranciszekMaj">Przewiduje się rozwój hodowli na terenach objętych melioracjami. Należałoby w pełni zabezpieczyć dostawę dla tych rejonów odpowiedniego materiału hodowlanego.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#FranciszekMaj">Przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — poseł Tomasz Malinowski (ZSL): Problemy wymagające szybkiego rozwiązania to m.in.:</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#FranciszekMaj">- ulepszenie kontroli jakościowej nawozów sztucznych, obecnie bowiem niektóre ich rodzaje nie odpowiadają wyspecyfikowanej zawartości składników;</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#FranciszekMaj">- podjęcie energiczniejszych kroków przeciwdziałających dalszemu rozdrabnianiu gospodarstw rolnych i zmierzających do przeprowadzenia komasacji gruntów;</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#FranciszekMaj">- przystosowanie sieci elektryfikacyjnej na wsi do poboru prądu dla celów energetycznych; obecnie wiele wsi może pobierać prąd wyłącznie dla celów oświetlenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JózefŁaciak">Trzeba podjąć wysiłki zmierzające do umożliwienia rolnikom korzystania w większym stopniu z maszyn i urządzeń elektrycznych. Nie ma w gospodarstwach małych dźwigów ułatwiających podnoszenie ciężarów, nie ma nawet prostych elektrycznych szlifierek, choć trzeba ostrzyć dziesiątki noży, kosiarek.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#FranciszekGinter">Mechanizacja rolnictwa nie sprowadza się do coraz większego zaopatrzenia wsi w maszyny. Ważną kwestią jest nowoczesność maszyn i ich coraz lepsza użyteczność. Młockarnie dostarczane wsi nie odpowiadają obecnym wymogom użytkowników. Powinien być opracowany program modernizacji sprzętu rolniczego.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JanKlecha">Ustawa o ograniczeniu uboju cieląt dała poważne efekty. Swoim działaniem objęła ona tylko niektóre tereny. Należałoby rozważyć możliwość objęcia działaniem tej ustawy dalszych terenów.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JanKlecha">Trzeba podjąć dalsze środki przeciwdziałające rozdrobnieniu gospodarstw chłopskich, szczególnie w województwach centralnych i wschodnich.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#EdmundLewandowski">Szkoły przysposobienia rolniczego nie cieszą się powodzeniem wśród młodzieży wiejskiej. Trzeba szerzej popularyzować wśród młodzieży korzyści płynące z tej formy nauczania.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#FranciszekGesing">Planowany rozwój oświaty rolniczej przerzuca zbyt wielki ciężar zadań oświatowych na system pozaszkolny. Oświata rolnicza w systemie szkolnym i pozaszkolnym wymaga rozbudowy bazy.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AntoniJankowski">Dla zabezpieczenia odpowiedniej ilości młodego bydła do hodowli należałoby jałowiznę dostarczaną do baz rzeźnych poddawać badaniom weterynaryjnym na cielność. Zakłady inseminacyjne powinny być zaopatrzone w odpowiednią ilość aparatury do mrożenia nasienia, a także w odpowiednią ilość mechanicznych środków transportu.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#AntoniJankowski">Poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”) wskazał, że założone w planie na lata 1966–1970 proporcje pomiędzy rozwojem hodowli bydła i hodowli trzody chlewnej pozwalają na stosunkowo niewielki wzrost spożycia mięsa: z 49,1 kg do 53–55 kg na 1 mieszkańca. Dlatego też choć szybszy wzrost hodowli trzody obciążałby nasz bilans zbożowy, a tym samym bilans handlowy i płatniczy — należałoby rozważyć prawidłowość tak założonych proporcji.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#AntoniJankowski">Należałoby również rozważyć, czy dostawy obowiązkowe w obecnej formie nie stanowią pewnego hamulca intensywnego rozwoju produkcji rolnej.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#AntoniJankowski">Ciągle trwa niepokojący proces rozdrabniania większych gospodarstw rolnych. Przyczyną tego wydaje się być stosunkowo wysoka progresja podatkowa i dostaw obowiązkowych. Problem ten powinien stać się przedmiotem szczegółowych badań.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#AntoniJankowski">W odpowiedzi poseł Józef Tejchma (PZPR) zwrócił uwagę, że planowane wskaźniki rozwoju hodowli trzody chlewnej limitowane są bilansem paszowym. Przewiduje się, że w latach 1966–1970 podaż masy mięsnej na rynek wewnętrzny wzrastać będzie systematycznie i w latach 1969–1970 osiągnie 53–55 kg na 1 mieszkańca. Tak ustalone wskaźniki zawierają pewną rezerwę, pozwalającą na uniknięcie wahań na rynku mięsnym, które dawały się odczuć w latach poprzednich.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#AntoniJankowski">Problemu zaopatrzenia ludności w mięso nie można rozpatrywać w oderwaniu od kompleksowego programu poprawy dostaw artykułów żywnościowych na rynek wewnętrzny. W planie 5-letnim zakłada się m.in. poważny wzrost podaży ryb (warunki stworzyła ostatnia uchwała KERM), mleka i przetworów mleczarskich, przetworów warzyw i owoców. Wymaga to oczywiście rozbudowy i modernizacji odpowiednich przemysłów przetwórczych.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#AntoniJankowski">Ustosunkowując się do uwag dotyczących systemu dostaw obowiązkowych, poseł Józef Tejchma stwierdził, że jeśli na spotkaniach z wyborcami mówi się o czynnikach hamujących rozwój produkcji rolnej — to wskazuje się na występujące braki w dostawach nawozów sztucznych czy materiałów budowlanych dla wsi, a na usunięcie braków w tej dziedzinie położony jest szczególny nacisk i przewidziane wielkie środki. Jeżeli wziąć pod uwagę fakt, że poziom dostaw od wielu lat jest ustabilizowany, że na przestrzeni ostatnich lat poważnie wzrosły ceny skupu w systemie dostaw obowiązkowych, że równocześnie zmniejsza się udział dostaw obowiązkowych w produkcji towarowej wsi, można znaleźć wśród wyborców-rolników zrozumienie konieczności utrzymania tej formy świadczeń na rzecz państwa. Bardzo istotny jest również argument, że środki, jakie państwo uzyskuje w systemie dostaw obowiązkowych, wracają na wieś i w ramach Funduszu Rozwoju Rolnictwa służą intensyfikacji produkcji rolnej, głównie poprzez mechanizację rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#AntoniJankowski">W projekcie planu 5-letniego przewiduje się przeznaczanie corocznie na Fundusz Rozwoju Rolnictwa kwoty 5 mld zł, która służyć ma na zakup sprzętu, narzędzi i maszyn przeznaczonych do zespołowego użytkowania. Efekty nakładów już zrealizowanych na ten cel nie są doraźnie odczuwalne, lecz w dłuższym okresie czasu mają realny wpływ na rozwój rolnictwa; bardziej kompleksowe działanie w zakresie zakupu i użytkowania maszyn rolniczych pozwoli na szybszy postęp techniczny i mechanizację prac w rolnictwie.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#AntoniJankowski">Problem skutków ekonomicznych obowiązującej w obciążeniach gospodarki chłopskiej progresji jest obecnie przedmiotem analiz. Należy jednak zaznaczyć, że obecnie rozbudowany system ulg inwestycyjnych, który w wielu rejonach łagodzi obciążenia na rzecz państwa, służy podnoszeniu poziomu większych gospodarstw chłopskich i pozwala im rozwijać produkcję rolną.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#AntoniJankowski">Rozwój produkcji rolnej związany jest ściśle z rozwojem innych gałęzi gospodarki narodowej. Z roku na rok wzrasta podaż produktów rolno-spożywczych, zwiększa się również zapotrzebowanie ludności rolniczej na różnego rodzaju wyroby przemysłu.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#AntoniJankowski">Ten zacieśniający się stale system powiązań rolnictwa z całokształtem gospodarki narodowej znajduje odpowiednie odbicie w przedstawionym projekcie planu na lata 1966–1970. Dalsze doskonalenie programu rozwoju rolnictwa powinno zatem obejmować doskonalenie rozszerzającego się systemu powiązań rolnictwa z całą gospodarką narodową. Dotyczy to zarówno obrotu towarowego i przemysłu związanego z przetwórstwem artykułów rolno-spożywczych, jak i przemysłu maszyn rolniczych czy przemysłu chemicznego.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#AntoniJankowski">Przewodniczący Komisji — poseł Franciszek Gesing (ZSL): Problemy przedstawione w informacji resortu i wyłonione w toku dyskusji stać się powinny obecnie przedmiotem prac wyspecjalizowanych komisji, które przedstawią projekty wniosków i dezyderatów na posiedzeniu Komisji w dniu 13 października.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#AntoniJankowski">Podkomisja budownictwa i maszyn rolniczych powinna szczególnie uważnie rozpatrzyć dział powierzony jej analizie, ponieważ właśnie plan realizacji nakładów na budownictwo rolnicze jest najbardziej napięty. Rozważenia wymaga zwłaszcza problem deficytowości materiałów ściennych dla budownictwa w gospodarce chłopskiej. Istnieją możliwości podjęcia produkcji tych elementów przez samą wieś. Wymaga to stworzenia odpowiednich warunków. Warto zastanowić się również nad tym, co można zrobić, by zaktywizować budownictwo rolnicze prowadzone systemem gospodarskim, jak uprościć działalność służb administracyjno-budowlanych.</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#AntoniJankowski">Podkomisja produkcji zwierzęcej rozważyć powinna w pierwszym rzędzie sprawy rozwijania hodowli bydła, bo choć w tej dziedzinie ubiegły okres zapewnia dobry start dla realizacji założeń planu, to jednak zadania są tu również napięte.</u>
<u xml:id="u-12.14" who="#AntoniJankowski">Problem zbożowy jest czołowym zagadnieniem planu 5-letniego i dlatego podkomisja produkcji roślinnej rozważyć powinna wszystkie czynniki, które mogą wpłynąć na wzrost produkcji zbóż i jej towarowość.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>