text_structure.xml 20.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniach 30 listopada i 1 grudnia 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt; planu i budżetu na 1968 r. i podstawowych założeń planu na rok 1969 w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzami stanu - Janem Furtakiem, Józefem Kutinem, Franciszkiem Modrzewskim i Tadeuszem Olechowskim, przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu - Marianem Minorem, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Stanisławem Lindbergiem, dyrektor generalny Ministerstwa Finansów - Henryk Kotlicki, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Przemysłu.Maszynowego i Komitetu Drobnej Wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Uwagi podkomisji dotyczące projektu planu handlu zagranicznego wyrobami przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła - przedstawiła poseł Maria Mielczarek (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W ostatnich latach rośnie udział w eksporcie artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego. W 1960 r. udział ten stanowił 10,1 proc., w 1967 r. - 14,5 proc., a na rok przyszły zakłada się wzrost do 14,7 proc. Równocześnie nastąpiła dalsza poprawa struktury tego eksportu, wyrażająca się wzrostem udziału wyrobów bardziej przetworzonych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Eksport wyrobów przemysłu lekkiego wzrosnąć ma o 9,6 proc., w tym samym czasie import surowców dla tej gałęzi przemysłu wzrośnie o 4,7 proc. Przewiduje się takie zmiany strukturalne eksportu wyrobów przemysłu lekkiego, które pozwolą na dalszą poprawę opłacalności tego eksportu.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Podstawowym warunkiem wykonania tych zadań jest zabezpieczenie terminowej realizacji inwestycji i zaopatrzenia materiałowo-surowcowego przemysłu lekkiego. Tymczasem inwestycje te nie zostaną w roku bieżącym w pełni wykonane, co siłą rzeczy stwarza zagrożenie ich realizacji w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Wpływ na unowocześnienie parku maszynowego w przemyśle lekkim mają m.in. inwestycje realizowane w ramach rezerwowego funduszu dewizowego. Pozwoliły one w wielu branżach na szybsze podjęcie eksportu wielu nowych poszukiwanych wyrobów; efekty mogłyby być znacznie większe, gdyby uprościć tryb uruchamiania środków z tego funduszu i skrócić tą drogą cykl inwestycyjny. Przemysł lekki musi mieć możliwości szybkiego podejmowania produkcji wyrobów odpowiadających wymogom stale zmieniającej się mody.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Józef Raźny (SD), Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski i w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Marian Minor oraz dyrektor departamentu w Komitecie Drobnej Wytwórczości - Janusz Szymańczyk.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W dyskusji poruszono m.in. problemy opłacalności eksportu artykułów przemysłu lekkiego, terminowych dostaw surowców potrzebnych do produkcji eksportowej, wykorzystania rezerwowego funduszu dewizowego, produkcji opakowań, pracy komitetów branżowych, systemu akwizycji, organizacji spółek produkcyjno-handlowych.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Możliwości wzrostu eksportu wyrobów przemysłu lekkiego zwiększyć może poprawa zaopatrzenia tego przemysłu i drobnej wytwórczości w odpowiednie surowce. Dodatkowe dostawy surowców powinny być wykorzystane przede wszystkim przy tej produkcji, na której nam najbardziej zależy; w związku z tym wymaga zmiany system zaopatrzenia, w którym uwzględniać trzeba potrzeby poszczególnych branż pracujących na eksport niezależnie od podporządkowania organizacyjnego. Np. terenowe ośrodki meblarskie, zrzeszenia asortymentowe w przemyśle odzieżowym.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Niepełna realizacja programu inwestycyjnego Ministerstwa Przemysłu Lekkiego wynika nie tylko z przyczyn obiektywnych, do których przede wszystkim zaliczyć trzeba brak mocy przerobowych przedsiębiorstw wykonawczych, lecz również z przyczyn subiektywnych - niedostarczenia w porę i należycie opracowanej przez inwestorów dokumentacji.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Zbyt niski jest w tym resorcie stopień wykorzystania rezerwowego funduszu dewizowego na inwestycje szybko rentujące się. Faktu tego nie można tłumaczyć wyłącznie skomplikowanymi przepisami związanymi z uruchamianiem tego rodzaju inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Założone w planie 1968 r. wskaźniki wzrostu eksportu przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła są dość wysokie. Są one w pełni realne pod warunkiem szerszego wykorzystania rezerw tkwiących przede wszystkim w aktywizacji eksportu wyrobów konfekcyjnych, wyrobów użytku trwałego sprzedawanych przez centralę handlową „Universal”, a także w lepszym wykorzystaniu mocy produkcyjnych zakładów drobnej wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Uwagi dotyczące planu handlu zagranicznymi wyrobami przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa zreferował - w imieniu podkomisji - poseł Zdzisław Grudzień (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Jak wynika z założeń planu, udział maszyn i urządzeń w ogólnej kwocie eksportu wynieść ma w roku 1968 39,5 proc., a w roku 1969 - 40,3 proc. Konieczne staje się więc przygotowanie zarówno przemysłu, jak i central handlu zagranicznego do wykonania tych trudnych zadań. Są one możliwe do wykonania, nasz przemysł stać bowiem na produkowanie takich maszyn i urządzeń, które będą konkurencyjne na każdym rynku.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Ponieważ nie możemy sobie pozwolić na prace modernizacyjne w skali całego przemysłu, kierownictwa resortów przemysłu ciężkiego i maszynowego powinny unowocześniać park maszynowy przede wszystkim w tych zakładach, które mają największe możliwości rozwijania produkcji eksportowej. Ważnym zadaniem jest również skrócenie zbyt długiego obecnie cyklu wprowadzania do produkcji nowych rozwiązań technicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">We wszystkich resortach i branżach należałoby ugruntować zasadę wykorzystywania wszystkich rezerw produkcyjnych dla potrzeb eksportu bez względu na to, czy konkretny wyrób mieści się w profilu produkcyjnym fabryki wyznaczonym nazwą zjednoczenia lub resortu. Szukając dróg aktywizacji eksportu maszyn i urządzeń, powinno się wybierać takie asortymenty, które z uwagi na to, że nie są powszechnie produkowanego za granicą rokują nadzieje na osiągnięcie szybszego tempa wzrostu eksportu. Nie oznacza to oczywiście rezygnacji z eksportu takich maszyn i urządzeń, jak tabor kolejowy, statki, ciągniki, maszyny górnicze i rolnicze, w których produkcji mamy już doświadczenia i określoną pozycję na rynkach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Konsekwentnego doprowadzenia do końca wymagają prace zmierzające do wydzielenia grupy zakładów przemysłu maszynowego, które będą specjalizować się w produkcji przeznaczonej na eksport. Należy również znacznie zwiększyć zakres prac nad badaniem koniunktur i ustalaniem prognoz światowego rynku maszyn i urządzeń. Nasz eksport w tej dziedzinie nie powinien opierać się na doraźnym i przypadkowym poszukiwaniu nabywcy na określony wyrób, lecz wynikać z systematycznie prowadzonej, trafnej analizy rynków w poszczególnych krajach i regionach geograficzno-gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W ostatnich latach hutnictwo ulepszyło strukturę asortymentową sprzedawanych zagranicę wyrobów, rozszerzając eksport wyrobów ze stali szlachetnej. Na rok przyszły zakłada się dalszy wzrost sprzedaży tego rodzaju wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Warunkiem dalszego rozwoju eksportu wyrobów przemysłu hutniczego jest budowa odpowiednich magazynów zarówno w portach, jak i w hutach; przezwyciężenie trudności transportowych pozwoli na sprzedawanie tych wyrobów, kiedy okoliczności są najbardziej sprzyjające. Obecnie często bowiem kraje wysoko rozwinięte nie wyprzedzają nas pod względem jakości oferowanych asortymentów, biją nas natomiast krótszym terminem realizacji zamówień.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Systematycznie rośnie znaczenie eksportu wyrobów przemysłu chemicznego. W roku 1968 będzie on o 59 proc. większy niż w roku 1966, a w roku 1969 - o 83,9 proc. większy. Na uwagę zasługuje duży przyrost wyrobów o wyższym stopniu uszlachetnienia.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Ważną rolę w bilansie naszego handlu zagranicznego odgrywać będzie również węgiel. W roku 1966 wyeksportowaliśmy go 22,4 mln ton, przewiduje się, że eksport węgla osiągnie w bieżącym roku 24 mln ton.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Ostatnio szereg krajów kapitalistycznych zwróciło się do nas z propozycjami w sprawie zawarcia długoterminowych kontraktów na dostawy węgla, przede wszystkim koksującego.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Te perspektywy rozwoju eksportu węgla winny być uwzględnione przy sporządzaniu bilansu na lata 1970-1985. Ponadto muszą być podjęte decyzje w sprawie rozbudowy i rekonstrukcji portów, modernizacji kolei, celem przystosowania ich do spełnienia trudnych zadań w zakresie przewozu i przeładunku zwiększonych ilości węgla.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Tomal (ZSL), Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Wiktor Zyzik (PZPR), Stanisław Turski (ZSL), Antoni Walaszek (PZPR) i Stanisław Kuziński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Jan Furtak i Józef Kutin oraz dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Stanisław Grużewski.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W dyskusji poruszono m.in. problemy rozszerzenia asortymentu eksportowanych maszyn i urządzeń; rytmiczności produkcji wyrobów przeznaczonych na eksport; wyników eksperymentów w dziedzinie rozszerzenia eksportu prowadzonego bezpośrednio przez przedsiębiorstwa przemysłowe; rozbudowy magazynów i składowisk w portach dla towarów eksportowych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Ze wskaźników przyszłorocznego planu handlu zagranicznego określających obroty wyrobami przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa wynika pewne osłabienie dynamiki ich wzrostu. Oznacza to jednak równocześnie większą realność tego planu, który w poprzednich latach nie był w pełni wykonywany.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">O ile handel zagraniczny potrafi rozpoznać i sprecyzować możliwości zbytu węgla, siarki czy miedzi, o tyle nie udało mu się dotychczas ukazać perspektyw eksportu maszynowego i dać odpowiedź przemysłowi, jakie mu się stawia w tym zakresie wymogi.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Wydaje się, że kluczowym problemem dla przemysłu - z punktu widzenia produkcji eksportowej - jest wydłużenie serii produkowanych towarów i specjalizacja; ściślejsze powiązanie między centralami handlu zagranicznego a przemysłem pozwoliłoby przyspieszyć reakcje na żądania klientów, dotyczące m.in. zmian konstrukcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Aktualny pozostaje nadal postulat stosowania bardziej elastycznych form akwizycji również w stosunkach z krajami socjalistycznymi; decyzje dotyczące zakupów ulegają tam decentralizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Wydaje się konieczne ograniczenie importu licznych drobnych chemicznych artykułów nie surowcowych. Import tego rodzaju artykułów da się częstokroć zastąpić własną produkcją, której podjęcie nie wymaga większych nakładów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Uwagi podkomisji dotyczące projektu planu handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi przedstawił poseł Zdzisław Tomal (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Projekt przewiduje uzyskanie salda dodatniego w obrotach tymi artykułami.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Eksport bekonu, szynek i konserw mięsnych będzie utrzymany na poziomie wykonania br. i lat poprzednich, natomiast eksport żywca i mięsa w klasycznej formie został skreślony z planu. Plan zakłada dalszy wzrost eksportu artykułów ogrodniczych, warzyw i owoców.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Po stronie importu główną pozycję zajmują zboże i pasze.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Ważne jest rozszerzenie wachlarza artykułów rolno-spożywczych przeznaczonych na eksport, ponieważ należy liczyć się, że ilość sprzedawanych dotychczas masowych artykułów rolnych ulegać będzie okresowej, a nawet stałej redukcji bądź z uwagi na potrzeby rynku wewnętrznego, bądź też ze względu na trudności zbytu lub małą opłacalność.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Na pełne poparcie zasługuje dążenie central handlu zagranicznego do zwiększenia eksportu towarów w opakowaniach detalicznych, wprost dla zagranicznych domów towarowych, co pozwala na uzyskiwanie wyższych cen i poprawę opłacalności. Jednakże postęp w produkcji opakowań jest dalece niewystarczający i dlatego ponowić trzeba postulat w sprawie rozwiązania tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">W dyskusji rozważano perspektywy handlu artykułami rolno-spożywczymi w związku z polityką rolną EWG, dewaluacją funta szterlinga, wnioski wynikające dla naszych eksporterów z wahań cen na rynkach światowych, formy współpracy central handlu zagranicznego z aparatem skupu. Poddano krytyce brak sprecyzowanej koncepcji rozwoju przemysłu opakowań oraz gospodarki magazynowej.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR) podkreślił słuszny kierunek zmian asortymentowych w eksporcie produktów rolno-spożywczych. Nasz aparat handlu zagranicznego powinien wywierać większy nacisk na rolnictwo i przetwórstwo, aby rozwijały nowe rodzaje upraw oraz by zwiększyły asortyment oferowanych za granicę artykułów rolno-spożywczych.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Projekt ustawy budżetowej na rok 1968 w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego zreferował poseł Tadeusz Wysocki (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1968 r. oraz podstawowych założeń planu na rok 1969 w części dotyczącej handlu zagranicznego i skierowała do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów następujące uwagi:</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">- w zakresie eksportu i importu wyrobów przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa Komisja widzi potrzebę:</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- przyspieszenia opanowania przez przemysł zakupionych licencji, aby już w 1968 r. można było w oparciu o nie rozwinąć szeroką produkcję nowoczesnych maszyn i urządzeń;</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- dalszej specjalizacji produkcji maszynowej dla umożliwienia wytwarzania długich serii produkcyjnych materiałów najbardziej poszukiwanych za granicą oraz obniżenia kosztów ich produkcji;</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">- rozszerzenia porozumień kooperacyjnych z firmami zagranicznymi w celu podejmowania wspólnej produkcji bądź też organizowania produkcji przy zaangażowaniu maszyn i materiałów odbiorcy zagranicznego;</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">- przeprofilowania przemysłu maszyn górniczych na produkcję maszyn i urządzeń, zwłaszcza dla kopalnictwa rud żelaza i metali kolorowych w celu pełnego wykorzystania mocy produkcyjnych i zaplecza konstrukcyjno-technicznego tego przemysłu;</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">- szybszego dostosowywania metod działalności akwizycyjnej w krajach socjalistycznych do dokonujących się tam reform systemu zarządzania i planowania;</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">- intensywniejszego rozwijania krajowej produkcji środków chemicznych niezbędnych dla zahamowania importu tych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">- w zakresie eksportu i importu wyrobów przemysłu lekkiego oraz przemysłowych artykułów konsumpcyjnych Komisja wskazuje na konieczność:</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">- odpowiedniego zabezpieczenia materiałowego dla przemysłu odzieżowego, który ma możliwości dostarczenia na eksport ponadplanowej produkcji;</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">- pełniejszego wykorzystania mocy produkcyjnych drobnej wytwórczości, w drodze porozumień wewnątrz branżowych;</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">- podjęcia decyzji w sprawie zagospodarowania maszyn i urządzeń nie wykorzystanych w zakładach przemysłu lekkiego;</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">- lepszego wykorzystania środków z rezerwowego funduszu dewizowego przeznaczonych na szybko rentujące się inwestycje proeksportowe.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">- w zakresie eksportu i importu artykułów rolno-spożywczych należy zdaniem Komisji:</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">- maksymalnie zaktywizować działalność przedsiębiorstw handlu zagranicznego, organizacji producentów oraz aparatu skupu w kierunku podjęcia, względnie rozszerzenia upraw i produkcji takich artykułów rolno-spożywczych, jak niektóre warzywa, pieczarki, nasiona, przetwory mleczne, których eksport ma duże możliwości rozwojowe;</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">- obniżyć nadmiernie wysokie koszty obrotu i przerobu artykułów rolno-spożywczych poprzez usprawnienie systemu skupu oraz mechanizację i lepszą organizację pracy w zakładach przetwórczych;</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">- popierać wszelkie ekonomicznie uzasadnione poczynania przemysłu rolno-spożywczego, zmierzające do zapewnienia temu przemysłowi nowoczesnych, estetycznych opakowań odpowiadających wymaganiom zagranicznych odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Niezbędnym warunkiem realizacji zadań założonych w planie obrotów handlu zagranicznego na 1968 r. jest:</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">- zacieśnianie współpracy między przemysłem a handlem zagranicznym poprzez dalsze usprawnianie działalności branżowych komitetów doradczych, ściślejsze powiązanie ogniw przemysłu z biurami branżowymi przedsiębiorstw handlu zagranicznego, upowszechnienie eksperymentalnych form działalności przedsiębiorstw, zjednoczeń przemysłowych i central handlu zagranicznego w oparciu o wyniki analizy dotychczasowych eksperymentów;</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">- szybsze wprowadzanie postępu w organizacji pracy przedsiębiorstw handlu zagranicznego, zgodnie z wytycznymi VII Plenum KC PZPR.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>