text_structure.xml 40.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 5 maja 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrywała:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- aktualną sytuację gospodarczą kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale br., - odpowiedzi na dezyderaty.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Julianem Kole, wiceprezes NIK - Bolesław Szlązak.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Informacje o aktualnej sytuacji gospodarczej kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale 1966 r. złożyli: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski oraz Minister Finansów - Jerzy Albrecht (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Franciszek Blinowski (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Igor Łopatyński (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Józef Raźny (SD), Czesław Burski (ZSL), Jan Pysz (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W dyskusji wskazywano na korzystne kształtowanie się dynamiki produkcji górnictwa, przemysłu materiałów budowlanych, przemysłu chemicznego. Na tym tle niekorzystnie odbijają się słabsze wyniki osiągnięte przez przemysł przetwórczy: ciężki i lekki. Rozważano czynniki natury planistycznej, inwestycyjnej i surowcowej, które wpłynęły na osłabienie tempa produkcji tych gałęzi przemysłu. Szczególny nacisk położono na konieczność rytmiczności produkcji, na dalsze rozwijanie planowania dwuletniego, które ma służyć utrzymaniu jej ciągłości.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęcono w toku dyskusji sprawie kształtowania właściwych proporcji między wzrostem produkcji i wydajności pracy, a stanem zatrudnienia i funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Wskazywano, że wyższą jakość osiągnąć można nie przez wzrost zatrudnienia, tym więcej, że wzrost ten oznacza z konieczności w większości wypadków zatrudnienie pracowników niewykwalifikowanych. Problem poprawy jakości rozwiązywać można przede wszystkim przez wzrost wydajności pracy i związaną z tym poprawę technologii produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Analizując sytuację w I kwartale br., stwierdzono dobrą sytuację w rolnictwie i, co jest szczególnie ważne, utrzymujący się trend rozwoju hodowli.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęcono poprawie i zaopatrzeniu rynku; zdaniem posłów osiągnięcia w tej dziedzinie są znaczne, wymagają jednak utrwalenia i pogłębienia.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Omawiając problemy handlu zagranicznego posłowie skoncentrowali się na problemie efektywności obrotów towarowych z zagranicą, postulując dla jej poprawy dalszą zmianę w strukturze eksportu i dalszą poprawę jakości eksportowanych towarów.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w czasie dyskusji nad projektem planu i budżetu na 1966 r. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W odpowiedzi na dezyderat Komisji w sprawie przyznania z rezerwy dodatkowych środków inwestycyjnych na rozszerzenie mocy produkcyjnych i modernizację procesów technologicznych, zwłaszcza w przemyśle włókienniczym - przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów poinformował, że w założeniach planu na lata 1966/1967 przewidziane zostało poważne zwiększenie nakładów inwestycyjnych w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego. Uwzględnia się zarówno rozbudowę, jak i modernizację zakładów a także konieczność rekonstrukcji tego przemysłu. Ustalono również z Ministrem Przemysłu lekkiego konieczność przyspieszenia niektórych inwestycji i w związku z tym przygotowania dokumentacji technicznej. Zakres i sposób uwzględniania w planach dodatkowych programów oraz zgrania dostaw maszyn i urządzeń dla tych inwestycji będzie jeszcze szczegółowo opracowany w porozumieniu z zainteresowanymi resortami.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W odpowiedzi na dezyderat Komisji w sprawie zwiększenia nakładów na rozbudowę sieci magazynów spółdzielczości wiejskiej, Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wyjaśnia, że przy opracowaniu projektu planu na lata 1966-1970 szczególną uwagę zwrócono na zabezpieczenie tych potrzeb, zwłaszcza magazynów zbożowych i punktów skupu oraz magazynów nawozowych, pasz treściwych i innych związanych z zaopatrzeniem rolnictwa. Ponadto wydano odpowiednie przepisy zezwalające na rozszerzenie zakresu inwestycji drobnych realizowanych poza nakładami ustalonymi w planie.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Z wyjaśnień Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wynika również, że pomyślnie realizowany jest dezyderat Komisji w sprawie wzrostu dostaw artykułów inwestycyjnych dla wsi. W projekcie planu 5-letniego w przemyśle materiałów budowlanych zwrócono uwagę na rozwój miejscowej produkcji tego przemysłu, m. in. na zapewnienie intensyfikacji produkcji w terenowym przemyśle materiałów budowlanych, rozszerzenie produkcji w kółkach rolniczych i zespołach chłopskich. Zobowiązano Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych do opracowania w porozumieniu z prezydiami WRN szczegółowego programu działania w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Zawarte w bilansach na rok 1966 przydziały podstawowych materiałów budowlanych dla Ministerstwa Gospodarki Komunalnej uwzględniają wzrost zapotrzebowania materiałowego na zwiększony zakres remontów budynków mieszkalnych. Postulat ten był również jednym z dezyderatów Komisji. Komisja Planowania informuje, że wielkość przydziałów materiałowych została uzgodniona z Ministerstwem Gospodarki Komunalnej i o ile w trakcie realizacji wystąpią braki w zaopatrzeniu materiałowym, zostaną one uwzględnione w operatywnych planach zaopatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Komisja w czasie dyskusji nad planem i budżetem zwróciła uwagę na niepełne zbilansowanie w ujęciu terenowym w zakresie niektórych wyspecjalizowanych robót mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych z zadaniami planu inwestycyjnego. W uchwalonym dezyderacie Komisja zwróciła się o wzięcie pod uwagę toku realizacji możliwości dostosowania mocy przerobowej do faktycznych potrzeb poszczególnych województw ze szczególnym uwzględnieniem woj. krakowskiego i wrocławskiego.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Z nadesłanych wyjaśnień wynika, że postulat ten jest w pełni realizowany i obecnie odbywają się odpowiednie konsultacje z wojewódzkimi radami narodowymi, w których bada się możliwość ulokowania nieprzyjętych do realizacji zleceń oraz rozszerzenia mocy produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W związku z rozwojem budownictwa mieszkaniowego spółdzielczego Komisja zwróciła uwagę w jednym z dezyderatów na konieczność prawidłowego jego rozmieszczenia w terenie oraz właściwej kontroli rozdziału kredytów przeznaczonych na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Minister Finansów poinformował, że wydane zostały odpowiednie zarządzenia, na podstawie których stworzono specjalnie dogodne warunki kredytowania, dostosowane do możliwości finansowych osób o niższych zarobkach. Prezydia rad narodowych oraz Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zwrócą szczególną uwagę przy opracowywaniu projektu planu budownictwa mieszkaniowego na ustalenie odpowiednich rozmiarów tego budownictwa w mniejszych miastach i osiedlach. Podjęte są również prace dla zapewnienia odpowiednich podstaw organizacyjnych dla spółdzielczości mieszkaniowej na tych terenach. Komisja uznała, że bardziej szczegółową informację w sprawie realizacji tego dezyderatu powinna jeszcze otrzymać w okresie półrocza br.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W oparciu o wnioski Komisji Oświaty i Nauki - Komisja zwróciła się z dezyderatem o zapewnienie niezbędnych warunków lokalowych dla realizacji reformy szkolnej. Z wyczerpujących wyjaśnień Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wynika, że postulaty Komisji są w pełni realizowane. Plan inwestycyjny przewiduje oddanie do użytku w okresie bieżącej 5-latki - 21 tys. izb lekcyjnych, nie licząc dodatkowych izb uzyskanych w ramach tzw. czynów społecznych. Jest to w naszych warunkach duży wysiłek.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Komisja, w oparciu o wnioski Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej, zwróciła się do rządu o przeznaczenie kwoty 15 mln zł w ramach środków pozabudżetowych, którymi dysponuje GKKFiT, na dodatkowy zakup sprzętu sportowego dla organizacji sportowych LZS i szkolnych związków sportowych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">GKKFiT poinformował, że w związku z koniecznością zabezpieczenia warunków pracy szkoleniowej dla kadry olimpijskiej, zmuszony jest przeznaczyć część środków na zakup sprzętu dla ośrodków szkoleniowych. W tych warunkach zwiększenie nakładów na organizacje masowe mogłoby nastąpić jedynie poprzez ograniczenie nakładów na szkolenie kadry olimpijskiej. Komisja uznała, że odpowiedź ta nie jest wystarczająca, i że jej zdaniem, przeznaczone przez GKKFiT nakłady na zakup sprzętu dla organizacji masowych są niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">O AKTUALNEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ KRAJU NA TLE WYKONANIA ZADAŃ PLANOWYCH W I KWARTALE br.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Informacja złożona przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów dniu 5 maja 1966 r.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Sytuację, jaka zarysowała się po I kwartale br. charakteryzują momenty pozytywne, do których zaliczyć można przede wszystkim poprawę sytuacji rynkowej, która zarysowała się już pod koniec ub. roku, stosunkowo pomyślne warunki realizacji planu w rolnictwie, utrzymujące się tendencje wzrostu produkcji i inwestycji w rolnictwie indywidualnym, dobrą pracę transportu i wreszcie lepsze przygotowanie realizacji planu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Objawy, wywołujące pewien niepokój, to stosunkowo powolne tempo wzrostu produkcji przemysłowej, słabsze niż w roku ubiegłym tempo inwestowania w dziedzinie maszyn i urządzeń, niekorzystne kształtowanie się proporcji między wzrostem produkcji, stanem zatrudnienia i funduszem płac jak również powolny wzrost obrotów handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Sytuacja rynkowa: Obroty detaliczne w I kwartale br. były o 9,1 proc. wyższe aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego, obroty gastronomii wzrosły o 9,6 proc. Utrwaliła się poprawa zaopatrzenia rynku w artykuły żywnościowe. Dostawy mięsa i przetworów mięsnych wzrosły o 9,3 proc., poprawiła się - aczkolwiek nie w pełni odpowiada jeszcze potrzebom rynku - struktura asortymentowa tych dostaw. W zeszłym roku np. nie zaspokoiliśmy popytu na wieprzowinę, przy stosunkowo dużej podaży wołowiny, obecnie sytuacja jest odwrotna.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Dostawy ryb i przetworów rybnych wzrosły o 17,3 proc., znacznie - bo o 77 proc. zwiększyły się dostawy morskich ryb świeżych i mrożonych oraz o 28 proc. - dostawy filetów rybnych. Znaczny był wzrost sprzedaży masła - o 22,1 proc. przy równoczesnym spadku popytu na tłuszcze zwierzęce i stabilizacji popytu na tłuszcze roślinne. Poważnie wzrosły dostawy serów: dojrzałych - o 33 proc., topionych - o 8,5 proc.; dostawy mleka konsumpcyjnego w związku z ukształtowaniem się popytu wzrosły o niespełna 2 proc. Niższe aniżeli w roku ubiegłym dostawy jaj w pełni zaspokajają zapotrzebowanie rynku.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Zaspokojone jest zapotrzebowanie rynku na pieczywo, mąkę i kasze, poza takimi asortymentami jak kasza gryczana czy jaglana.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Dostawy cukru wzrosły o 8,5 proc., wyrobów czekoladowych - o 29,5 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Mamy do czynienia z tendencją dalszego wzrostu popytu na wyroby spirytusowe - o 10,5 proc., popyt na wina i miody kształtował się poniżej poziomu dostaw ub. roku, dostawy papierosów wzrosły o 7,8 proc., kawy - o 26 proc. Dostawy owoców krajowych były mniejsze aniżeli w zeszłym roku - ze względu na nieurodzaj, dostawy warzyw krajowych z lekka wzrosły; utrzymana została ciągłość sprzedaży cytryn; poważnie wzrosły także dostawy pomarańcz.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Dostawy tkanin jedwabnych wzrosły o 16 proc., tkanin lnianych i pakulanych - o 26 proc., wyrobów dziewiarskich - o 18 proc., wyrobów pończoszniczych - o 31 proc., konfekcji - o blisko 8 proc. Nieznacznie tylko wzrosły i w szeregu asortymentów nie zaspokoiły popytu dostawy tkanin bawełnianych i bawełnopodobnych - wzrost dostaw o 1,4 proc. wełnianych i wełnopodobnych - o 3,3 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Dostawy obuwia z wierzchami skórzanymi wzrosły o 1,9 proc., obuwia z wierzchami tekstylnymi i z tworzyw sztucznych - o 23 proc. Dostawy deficytowego jeszcze obuwia gumowego wzrosły o 6,8 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Nawet w tych grupach towarów, których dostawy wzrosły silniej, występują jeszcze braki w poszczególnych asortymentach.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Bardzo zróżnicowana jest sytuacja w dziedzinie dostaw artykułów trwałego użytku i artykułów gospodarstwa domowego. Dostawy motorowerów wzrosły o 18 proc., rowerów o 14 proc., naczyń emaliowanych o przeszło 11 proc., naczyń ocynkowanych o 19 proc., naczyń aluminiowych o 14 proc., odkurzaczy - o 52 proc., froterek o 25 proc., porcelany stołowej o 15 proc., mebli o 13 proc., szkła gospodarczego o 12 proc. Natomiast w sprzedaży takich artykułów jak odbiorniki radiowe, telewizory, motocykle i skutery, aparaty fotograficzne, zegarki, lodówki, maszyny do szycia, wózki dziecięce mamy albo stabilizację, albo pewien spadek popytu.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Nastąpiła również stabilizacja popytu na środki piorące. Dostawy mydła do prania kształtują się na poziomie roku ubiegłego, dostawy proszku do prania wzrosły o 2,5 proc.; nie jest to związane z brakiem tych artykułów, lecz z kształtowaniem się popytu.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Mamy również pełne nasycenie rynku, jeżeli chodzi o środki opałowe. Stworzono zarówno dla ludności rolniczej jak i miejskiej możliwości zaopatrzenia się w dodatkowe ilości węgla poza obowiązującym systemem rozdziału.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Rząd stoi na stanowisku, że sytuacja nie dojrzała jeszcze do całkowitego zniesienia reglamentacji węgla, jednakże znaczną poprawę sytuacji, jaką osiągnięto w przemyśle węglowym wykorzystuje się dla poprawy zaopatrzenia się ludności w węgiel. Nasza polityka zmierza do tego, ażeby zachęcić ludność zarówno wiejską jak i miejską do zaopatrzenia się w węgiel przede wszystkim w II i III kwartale roku, kiedy rosną zapasy i kiedy środki transportu są mniej obciążone.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Znacznie poprawiło się zaopatrzenie rynku w materiały budowlane. W I kwartale dostawy cementu wzrosły o 22 proc., wapna budowlanego - o 34,5 proc., materiałów ściennych - o 16,8 proc. jednak wobec rosnącego zapotrzebowania dostawy tych ostatnich nie zaspokajają w pełni popytu. Dostawy papy wzrosły o 28 proc., płyt dachowych cementowo-azbestowych - o 53 proc., tarcicy - o 11,6 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Sytuacja w rolnictwie. Stan ozimin jest lepszy od średniego, jakkolwiek nie jest tak dobry jak w zeszłym roku. Straty wyrządzone przez mróz i wynikłe z powodzi nie przekraczają normalnych strat corocznych. Stan łąk, pastwisk, upraw koniczyny jest lepszy niż w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">W roku bieżącym lepsze jest zaopatrzenie rolnictwa w środki produkcji: przekroczono zadania planu w dziedzinie zaopatrzenia w nasiona zbóż, roślin motylkowych, strączkowych nasiennych i jadalnych. W okresie od 1 lipca ub. roku do 31 marca br. dostawy nawozów sztucznych były o 14,8 proc. wyższe w stosunku do odpowiedniego okresu ubiegłego roku. Dostawy wapna nawozowego wzrosły o 23 proc., sprzedaż ciągników i maszyn rolniczych dla gospodarstw indywidualnych - o 20 proc. a dla kółek rolniczych - o 15,5 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Pomyślnie przebiega kontraktacja produkcji roślinnej: buraków cukrowych, pszenicy konsumpcyjnej, jęczmienia browarnego, natomiast kontraktacja żyta kształtuje się na nieco niższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Utrzymuje się tendencja do rozwoju hodowli. Kwartalny spis reprezentacyjny przeprowadzony przez Główny Urząd Statystyczny w marcu br. wykazał wzrost pogłowia bydła o 3,7 proc., przy stabilizacji pogłowia krów. Wysoki stan pogłowia trzody chlewnej został otrzymany, wzrosło ono o 1,1 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Tę sytuację na ogół należy uważać za pomyślną, nie spodziewaliśmy się bowiem jakiegoś większego wzrostu pogłowia trzody chlewnej. W niektórych województwach nastąpił jednak spadek pogłowia trzody chlewnej, ze względu na słabe zbiory ziemniaków. Ponownie występują tendencje do wzrostu pogłowia owiec: wzrosło ono o 7,1 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Sytuacja w skupie produktów rolnych kształtuje się też na ogół zadowalająco. Skup żywca kształtuje się na poziomie nieznacznie wyższym aniżeli w roku ubiegłym (100,8 proc.).</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Skup mleka wzrósł o 12 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Skup jaj w okresie 4 miesięcy kształtował się na poziomie 98 proc. zeszłorocznego.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Plan skupu ziemniaków w akcji wiosennej realizowany jest w tempie zbliżonym do r. ub. z tym, że plan skupu ziemniaków przemysłowych wykonano już z nadwyżką, plan skupu zwykłych ziemniaków jadalnych został wykonany na poziomie 95 proc., natomiast poważne braki występują w realizacji planu skupu sadzeniaków i ziemniaków jadalnych jednoodmianowych.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Do 25 kwietnia skupiono 3.326 tys. ton zboża na zaplanowane 3,5 mln ton, przy czym PGR przekroczyły plan skupu. Sprzedaż pasz treściwych nie osiąga zaplanowanych wielkości. Ocenia się, że do końca roku gospodarczego prawdopodobnie nie sprzeda się, względnie nie wyprodukuje się około 250 tys. ton pasz, niemniej jednak osiągnięto w tej dziedzinie poważny postęp w stosunku do zeszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Sytuacja w transporcie. W I kwartale tego roku koleje przewiozły o ponad 5 proc. więcej ładunków niż w I kwartale 1965 r. żegluga morska przewiozła wprawdzie, licząc w tonach, o 1/2 proc. mniej ładunku niż w zeszłym roku, jednakże przewozy liczone w tonomilach wzrosły o 7,3 proc., co świadczy o wydłużeniu się tras przewozów.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Przemysł. Mamy do czynienia z wolniejszym aniżeli w roku ubiegłym tempem wzrostu produkcji przemysłowej. Wolniejsze, bo wyrażające się wskaźnikiem 6,5 proc. - tempo wzrostu produkcji przemysłowej założone było w planie na rok 1966, faktycznie wskaźnik ten wynosił w I kwartale 6,6 proc. z tym, że znaczniejsze osłabienie tempa wzrostu produkcji wystąpiło w styczniu i w lutym, natomiast w marcu produkcja przemysłowa była już wyższa o 8 proc. w porównaniu z marcem ubiegłego roku; szacuje się, że w kwietniu wzrost produkcji przemysłowej w stosunku do kwietnia ub. roku wyniesie ponad 7 proc. Tempo wyższe niż założono w planie rocznym osiągnęło w I kwartale b.r. Ministerstwo Górnictwa i Energetyki (6,7 proc., założenia planu rocznego przewidują 5,5 proc.), Ministerstwo Przemysłu Chemicznego (11,4 proc. wobec założonych 10 proc.), Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego (4,1 proc. wzrostu wobec założonych 3,7 proc.), Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - produkcja materiałów budowlanych (12,7 proc. wobec założonych 7,2 proc.), Komitet Drobnej Wytwórczości (6,6 proc. wobec założonych 6,4 proc.).</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Natomiast nie osiągnęło założonego w planie rocznym tempa wzrostu produkcji, Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego (w hutnictwie - 4,1 proc. wobec założonego w planie rocznym - 5,4, w przemyśle maszynowym - 8 proc. wobec założonych w planie rocznym - 10 proc.). Ministerstwo Przemysłu Lekkiego osiągnęło w I kwartale wzrost produkcji wyrażającej się wskaźnikiem 5,5 proc., wobec 5,9 proc. założonych w planie rocznym, Ministerstwo Przemysłu Spożywczego osiągnęło wzrost produkcji o 2,6 proc. wobec 3,6 proc. założonych w planie rocznym.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">Niepokój budzi pewne pogorszenie proporcji ekonomicznych między wzrostem produkcji i wydajności pracy a wzrostem funduszu płac. W I kwartale nastąpił wzrost produkcji globalnej w przemyśle o 6,6 proc., czyli tylko nieco powyżej założeń planu, natomiast zatrudnienie wzrosło o 3,9 proc. podczas gdy w narodowym planie gospodarczym w skali rocznej przewidziany jest wzrost zatrudnienia o 2,8 proc. Fundusz płac wzrósł o 5,9 proc., podczas gdy w planie rocznym przewidziany jest wzrost funduszu płac o 5,1 proc. Wydajność pracy w przemyśle wzrosła w I kwartale o 2,6 proc., przy planowanej w skali rocznej - 3,1 proc., udział wydajności pracy w przyroście produkcji planowany w skali rocznej na 57 proc., w I kwartale br. wyraził się wskaźnikiem 41 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">W związku z tą sytuacją Rada Ministrów podjęła w dniu 30 marca br. uchwałę w sprawie wykonania zadań ustalonych w Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. gdzie zwraca uwagę na niewykonanie w szeregu przedsiębiorstw zadań produkcyjnych w I kwartale, na relatywnie zbyt duże wykorzystywanie wzrostu za trudnienia i funduszu płac, na niewykonywanie zadań kooperacyjnych zwłaszcza dotyczących kooperacji zewnętrznej, na osłabienie dyscypliny pracy i płac; uchwała ta przewiduje szereg środków, przede wszystkim zobowiązuje zjednoczenia przemysłowe i budowlano montażowe do analizy stanu zatrudnienia; przewiduje się także, że każde przedsiębiorstwo dokona analizy i oceny całokształtu wykonania zadań planowych w I kwartale i opracuje w oparciu o tę analizę szczegółowy program wyrównania niedoborów produkcyjnych I kwartału, pełnej i efektywnej realizacji przedsięwzięć postępu technicznego, jak najszerszego terminowego wdrażania usprawnień organizacyjno-technicznych, weryfikacji stanu zatrudnienia, zwolnienia zbędnych pracowników administracyjno-biurowych, dokonania weryfikacji pracowników zaplecza technicznego z punktu widzenia ich kwalifikacji; odpowiednie zalecenia dotyczą ustalenia planów operatywnych przedsiębiorstw na II i III kwartał. Podejmując te kroki ma się na uwadze konieczność zatrudnienia w III kwartale absolwentów szkół zawodowych. Uchwała zawiera szereg postanowień dotyczących zaopatrzenia, poprawy jakości produkcji, kooperacji itd. O wynikach realizacji tej uchwały można będzie mówić dopiero za kilka miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Inwestycje i budownictwo. W ciągu pierwszych 2 miesięcy br. wzrost inwestycji był dosyć powolny; wyniósł on w stosunku do 2 miesięcy zeszłego roku tylko 1,5 proc. podczas gdy plan przewiduje wzrost o 5,9 proc. O tym powolnym wzroście zdecydowało powolne tempo inwestowania maszyn i urządzeń, ponieważ w robotach budowlano-montażowych nastąpił wzrost o 7 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Produkcja budowlano-montażowa uspołecznionych przedsiębiorstw budowlano-montażowych w ciągu 2 miesięcy wzrosła o 8,5 proc. w stosunku do 2 miesięcy roku ubiegłego, przy czym zatrudnienie wzrosło o 2,3 proc. i było wyższe od założeń planu na rok 1966. Wartość produkcji na jednego robotnika była w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych o 6 proc. wyższa niż w zeszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">W całej gospodarce uspołecznionej zatrudnienie w okresie 2 miesięcy wzrosło w stosunku do 2 miesięcy zeszłego roku o 4,6 proc. przy planowanym wzroście o 3,3 proc. w ciągu roku; wynika stąd, że wystartowaliśmy z bardzo wysokim stanem zatrudnienia i gdyby to tempo wzrostu zatrudnienia utrzymało się, mogłoby to spowodować szereg negatywnych reperkusji. Stąd konieczność bardzo umiarkowanego wzrostu zatrudnienia, aby zapewnić w skali rocznej właściwe proporcje wzrostu zatrudnienia w stosunku do wzrostu produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">Osobowy fundusz płac - w ciągu 2 pierwszych miesięcy br. był o 8 proc. wyższy aniżeli w analogicznym okresie ub. roku; przeciętna płaca była wyższa o 3,3 proc., przy planowanym wzroście przeciętnej płacy w skali rocznej o 1,9 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">Wypłaty za skup produktów rolnych wzrosły o 11,5 proc. w stosunku do odpowiedniego okresu ub. roku.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Wyższy niż w I kwartale zeszłego roku był przyrost wkładów oszczędnościowych.</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">Handel zagraniczny. Obserwujemy powolne tempo realizacji tegorocznych obrotów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów rozpatrywał sprawę planu handlu zagranicznego. Zostały w szczególności podjęte decyzje, które zapewniają zrównoważenie tego planu w skali roku i w skali I półrocza.</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#komentarz">Należy stwierdzić, że utrzymanie poprawy sytuacji rynkowej w kraju zależy od poprawy proporcji ekonomicznych w przemyśle i od utrzymania równowagi w handlu zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#komentarz">Pomyślne wykonanie planu rocznego zależy od poprawy terminowości w oddawaniu do użytku obiektów z inwestycji w II kwartale i w II półroczu tego roku. To będzie miało decydujący wpływ na tempo wzrostu produkcji w skali całego roku.</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#komentarz">Zadaniem całego aparatu gospodarczego jest zwiększenie tempa wzrostu produkcji w następnych kwartałach, wzrostu dostaw na rynek, na eksport i dla inwestycji przy zapewnieniu właściwych proporcji ekonomicznych pomiędzy produkcją, zatrudnieniem, wydajnością pracy i funduszem płac.</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#komentarz">Informacja złożona przez Ministra Finansów - Jerzego Albrechta na posiedzenia Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu i Finansów w dniu 5 maja 1966 r.</u>
          <u xml:id="u-1.67" who="#komentarz">Aktualnie dostępne dane finansowe wskazują, że stopień wykonania założonych w budżecie państwa dochodów i wydatków jest nieco wyższy niż przed rokiem.</u>
          <u xml:id="u-1.68" who="#komentarz">Dochody budżetu państwa wyniosły w I kwartale br. ponad 77 mld zł i były o 11 proc. wyższe niż przed rokiem. Oznacza to zrealizowanie ok. 25,4 proc. rocznego planu wpływów budżetowych, podczas gdy w I kwartale roku ubiegłego osiągnięto 24 proc. rocznych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-1.69" who="#komentarz">Na to przyspieszenie złożyły się następujące czynniki:</u>
          <u xml:id="u-1.70" who="#komentarz">- planowa realizacja dochodów od gospodarki uspołecznionej, które stanowią ponad 80 proc. dochodów budżetu państwa;</u>
          <u xml:id="u-1.71" who="#komentarz">- sprawniejsze realizowanie podatków od gospodarki nieuspołecznionej;</u>
          <u xml:id="u-1.72" who="#komentarz">- wysoki wzrost wkładów oszczędnościowych ludności, a tym samym i lokaty PKO w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.73" who="#komentarz">Dochody budżetu od gospodarki uspołecznionej osiągnęły w I kwartale 66,2 mld zł, tj. 25,1 proc. planu rocznego.</u>
          <u xml:id="u-1.74" who="#komentarz">W przemyśle, który jest najpoważniejszym źródłem dochodów budżetowych, ogólna realizacja planu akumulacji i wpływów budżetowych przebiega nie gorzej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Lepszymi wynikami legitymują się przedsiębiorstwa Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Niekorzystnie natomiast przedstawiają się wyniki finansowe przemysłu ciężkiego. Ogólnie biorąc, nie gorszy niż przed rokiem stopień wykonania planu rocznego, zawdzięczamy nie tyle obniżce kosztów czy wzrostowi wydajności pracy, ile niektórym przesunięciom w strukturze produkcji. Sprawozdania o wykonaniu planu mówią bowiem o osłabieniu tempa wzrostu wydajności pracy w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-1.75" who="#komentarz">Wyraźną poprawę w realizacji planu akumulacji obserwuje się w przedsiębiorstwach obrotu towarowego.</u>
          <u xml:id="u-1.76" who="#komentarz">Korzystne wyniki przynosi szerzej wprowadzony w ub. roku tzw. system ajencyjny w gastronomii i zryczałtowany rozrachunek w zakładach usługowych.</u>
          <u xml:id="u-1.77" who="#komentarz">Systemem ajencyjnym objęte jest około 1.000 małych zakładów gastronomicznych, które w poprzednich latach przysparzały strat naszej gospodarce. W roku ub. rentowność tych zakładów okazała się wyższa niż zakładów prowadzonych tradycyjnie.</u>
          <u xml:id="u-1.78" who="#komentarz">Zryczałtowanym rozrachunkiem objęto już 8,5 tys. drobnych zakładów usługowych. Dzięki temu wpływy budżetowe od uspołecznionych zakładów usługowych wzrosły w roku ubiegłym o ok. 20 mln zł, a ponadto zmniejszyły one straty o ok. 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.79" who="#komentarz">Bardziej niż przed rokiem zaawansowane jest również wykonanie planu akumulacji w przedsiębiorstwach transportu i łączności.</u>
          <u xml:id="u-1.80" who="#komentarz">Na uwagę zasługuje nowe źródło dochodów budżetu państwa, jakim jest oprocentowanie środków trwałych. Pierwsze sygnały z odbytych w I kwartale br. konferencji samorządów robotniczych wskazują, że wprowadzenie oprocentowania zachęciło do bardziej wnikliwych analiz wykorzystania majątku trwałego. Przedsiębiorstwa bardziej energicznie zabiegają o pozbycie się zbędnych dla ich działalności maszyn i urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-1.81" who="#komentarz">Trudno w tej chwili ocenić wpływ innych zmian systemu finansowego na gospodarkę przedsiębiorstw, ze względu na bardzo krótki okres jego funkcjonowania. Jednakże jest faktem, że wprowadzenie wskaźnika rentowności - jako jedynego dyrektywnego wskaźnika finansowego - pogłębiło zainteresowanie samorządów robotniczych planami finansowymi przedsiębiorstw, a zwłaszcza możliwościami zwiększenia ich rentowności.</u>
          <u xml:id="u-1.82" who="#komentarz">W I kwartale br. nie nastąpił żaden wzrost stopnia obciążenia podatkami dochodów ludności. Wyższe o 1,9 proc. niż przed rokiem wpływy podatkowe od ludności związane są głównie ze wzrostem dochodów wsi, z dalszym rozwojem indywidualnego rzemiosła i ze wzrostem wynagrodzeń za pracę.</u>
          <u xml:id="u-1.83" who="#komentarz">W styczniu br. gromady dokonały po raz pierwszy wymiaru podatków i opłat od gospodarki chłopskiej. Dzięki współdziałaniu i nadzorowi ze strony powiatowych wydziałów finansowych, zadanie to zostało wykonane poprawnie i na czas, a kwota wymiaru należności skumulowanych ukształtowała się w granicach analogicznych jak w roku ubiegłym. Poprawnie dokonany został również pobór I raty należności. Funkcjonowanie nowego systemu łącznego wymiaru i poboru podatków i opłat wiejskich jest nadal przedmiotem szczególnej troski aparatu finansowego, który na bieżąco stara się usuwać trudności w pracy gromad.</u>
          <u xml:id="u-1.84" who="#komentarz">Z tytułu podatku obrotowego i dochodowego od gospodarki prywatnej w mieście wpłynęło w I kwartale br. około 700 mln zł, wobec około 670 mln zł w I kwartale ub. roku. Największa pozycja, to wpływy od rzemiosła, które wyniosły w I kwartale br. około 429 mln zł i były o ponad 6 proc. wyższe niż w I kwartale 1965 r. Wzrost wpływów od rzemiosła związany jest oczywiście ze wzrostem liczby zakładów oraz wzrostem zatrudnienia. Według danych Związku Izb Rzemieślniczych na koniec I kwartału 1966 r. było zatrudnionych w rzemiośle o 14 tys. osób więcej niż w I kwartale ubiegłego roku i o 3,2 tys. osób więcej w porównaniu ze stanem na koniec ubiegłego roku. Liczba zakładów w porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku wzrosła natomiast o ponad 3 tysiące.</u>
          <u xml:id="u-1.85" who="#komentarz">Wzrost wpływów podatkowych od rzemiosła częściowo związany jest również z przyśpieszeniem wpłat w wyniku powszechnienia ryczałtu, pobieranego przez rzemieślnicze spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu.</u>
          <u xml:id="u-1.86" who="#komentarz">Nie należy jednak oczekiwać że osiągnięta na początku br. dynamika wpływów podatkowych od rzemiosła utrzyma się do końca roku. Dokonane bowiem ostatnio dalsze rozszerzenie zakresu ulg podatkowych prawdopodobnie sprawi, że dynamika wpływów ulegnie osłabieniu.</u>
          <u xml:id="u-1.87" who="#komentarz">Bieżące wydatki budżetowe wyniosły w I kwartale br. 56,7 mld zł, tj. 23,7 proc. planowanej na cały rok sumy.</u>
          <u xml:id="u-1.88" who="#komentarz">Wydatki na rolnictwo, które w skali rocznej wynieść mają ponad 23 mld zł, zrealizowano w 22 proc. W roku bieżącym obserwujemy pewną poprawę na odcinku wykorzystywania środków przeznaczonych przez państwo na rozwój rolnictwa. Pełne i racjonalne wykorzystanie tych środków, zwłaszcza na konserwację melioracji, program nasienny i popieranie rozwoju hodowli, wymaga jednak dalszego zwiększenia wysiłków resortu rolnictwa i rad narodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.89" who="#komentarz">Wydatki budżetu państwa na finansowanie zadań w zakresie usług socjalnych i kulturalnych wyniosły 12,9 mld zł, tj. 25,5 proc. planu rocznego. Na rozwój oświaty i wychowania wydatkowano 4,6 mld zł, tj. 24 proc. planu rocznego wobec 22 proc. w ubiegłym roku; wzrost wydatków w tej dziedzinie powodowany został głównie przeprowadzoną obecnie reformą szkolną. Wydatki budżetu na służbę zdrowia osiągnęły 5,2 mld zł i były znacznie wyższe aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego. W wyższym niż w roku ubiegłym stopniu zrealizowano kwoty preliminowane na kulturę, kulturę fizyczną, turystykę.</u>
          <u xml:id="u-1.90" who="#komentarz">Sytuacja finansowa rad narodowych kształtuje się na ogół lepiej niż w roku ubiegłym. Wynika to między innymi z nadwyżek wygospodarowanych w roku ubiegłym, które osiągnęły sumę 3,3 mld zł na początku roku bieżącego. Jednakże w niektórych radach narodowych, zwłaszcza gromadzkich i osiedlowych, które zamknęły rok ubiegły deficytowo, rysują się pewne trudności w kształtowaniu sytuacji finansowej.</u>
          <u xml:id="u-1.91" who="#komentarz">W okresie pierwszych 3 miesięcy br. dochody własne rad narodowych wyniosły 23,4 proc. planu rocznego, a udziały w dochodach budżetu centralnego - 21,2 proc. Stopień zaawansowania rocznego planu wydatków rad narodowych wyniósł w I kwartale 23,6 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.92" who="#komentarz">Sytuacja pieniężno-rynkowa kształtowała się pod wpływem znacznego wzrostu wypłat z tytułu wynagrodzenia za pracę i wypłat z tytułu skupu produktów rolnych. Przeciwstawiana tym wypłatom masa towarowa i usług była na tyle duża, że nie wystąpiły istotniejsze zakłócenia równowagi rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-1.93" who="#komentarz">Obserwuje się dalsze wzmocnienie tendencji do oszczędzania. Wzrasta odsetek zasobów pieniężnych ludności, odłożony w formie wkładów oszczędnościowych. Na koniec I kwartału br. oszczędności były o ok. 22 proc. wyższe niż przed rokiem, a zasoby gotówkowe tylko o 8 proc. wyższe. Szczególnie zwiększają się najwyżej oprocentowane, wymagające 12-miesięcznego wypowiedzenia, wkłady terminowe, wysoki jest również wzrost wkładów premiowanych nagrodami rzeczowymi, jak również wkładów mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-1.94" who="#komentarz">Przy pomocy kredytów dla ludności państwo nadal aktywnie oddziaływało na rozwój procesów gospodarczych w indywidualnym rolnictwie i rzemiośle. W I kwartale br. kredyty udzielone wsi wyniosły 5,3 mld zł i były o 118 mln zł wyższe niż w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-1.95" who="#komentarz">Stwarza się również poważne udogodnienia kredytowe dla rozbudowy rzemieślniczych warsztatów, głównie usługowych. Przewiduje się, że w bieżącym roku rzemiosło otrzyma ponad 0,5 mld zł kredytów.</u>
          <u xml:id="u-1.96" who="#komentarz">W I kwartale br. kwota kredytów na ratalne zakupy była o 24 proc. wyższa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego; najbardziej wzrosły kredyty na zakup telewizorów (o 26 proc.), sprzętu zmechanizowanego (o 30 proc.), samochodów (o 20 proc.) i odzieży (o 47 proc.).</u>
          <u xml:id="u-1.97" who="#komentarz">Ogólne tendencje rozwoju sytuacji finansowej można scharakteryzować w następujący sposób:</u>
          <u xml:id="u-1.98" who="#komentarz">- uzyskane w I kwartale br. dochody budżetowe pozwalają oczekiwać, że plan roczny wpływów budżetowych powinien być wykonany. Umożliwia to zgodne z założeniami planu finansowanie potrzeb gospodarki narodowej i rozwoju urządzeń socjalno-kulturalnych;</u>
          <u xml:id="u-1.99" who="#komentarz">- nowo wprowadzony system finansowania umożliwia bardziej elastyczne korzystanie ze środków budżetowych odpowiednio do głębokości wahań sezonowych i możliwości przyspieszenia realizacji niektórych zadań;</u>
          <u xml:id="u-1.100" who="#komentarz">- znacznemu wzrostowi dochodów ludności miejskiej towarzyszył wzrost tendencji do oszczędzania, czego szczególnym wyrazem jest wzrost wkładów długoterminowych;</u>
          <u xml:id="u-1.101" who="#komentarz">- wzrostowi dochodów ludności wiejskiej towarzyszyła tendencja do zwiększania nakładów produkcyjnych, czemu sprzyjała polityka kredytowa państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.102" who="#komentarz">Dla dalszego, pomyślnego rozwoju sytuacji gospodarczej niezbędne jest zwłaszcza:</u>
          <u xml:id="u-1.103" who="#komentarz">- bardziej rytmiczne wykonywanie planów produkcji oraz wzmocnienie dyscypliny zatrudnienia i płac, która w I kwartale br. nie była zadowalająca;</u>
          <u xml:id="u-1.104" who="#komentarz">- dalsza koncentracja uwagi na wzroście dostaw na potrzeby rynku;</u>
          <u xml:id="u-1.105" who="#komentarz">- właściwe gospodarowanie środkami budżetowymi tak, aby udogodnienia w ich wykorzystaniu nie prowadziły do nieracjonalnych wydatków, ale do bardziej przemyślanego działania.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>