text_structure.xml
5.78 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 7 m. 57 w.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WojciechTrąmpczyński">Otwieram 342 i ostatnie posiedzenie Sejmu Ustawodawczego.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WojciechTrąmpczyński">Szanowni Posłowie! Pracowity żywot naszego Sejmu zbliżył się do końca. W takiej chwili winniśmy zrobić rachunek sumienia z naszej działalności prawie czteroletniej.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WojciechTrąmpczyński">Sejm nasz odbył 342 posiedzeń plenarnych; do przygotowania tychże komisje sejmowe odbyły posiedzeń kilka tysięcy. Ogrom pracy Sejmu wynika z zestawienia ustaw, jakie wyłonił. Ustaw tych było 571, w tem 166, dotyczących organizacji państwowej i wymiaru sprawiedliwości, a 181, dotyczących skarbowości.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WojciechTrąmpczyński">Ostateczny sąd o działalności tego Sejmu musimy pozostawić historii. Dziś jednak nie możemy zataić żalu, że u współczesnego społeczeństwa Sejm nasz nie znalazł sprawiedliwej oceny.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WojciechTrąmpczyński">Wydawano o Sejmie nader ostry sąd, nie czując nieraz potrzeby zapoznania się z ogromem Jego pracy, choćby tylko widocznej w Dzienniku Ustaw. Zapominano, że znaczną część podnoszonych zarzutów trzeba by raczej skierować przeciwko systemowi parlamentarnemu wogóle, w którym zawsze i wszędzie dużo sit się marnuje na bezpłodne walki partyjne. Zapominano, iż praca ustawodawcza wymaga wszędzie, a cóż dopiero w państwie świeżo utworzonem niezwykłych talentów, których kraj nasz po wiekowej niewoli w znaczniejszej liczbie wcale posiadać nie może.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WojciechTrąmpczyński">Sprawiedliwość historii odszuka może gdzieindziej, jak w Sejmie, źródła niedomagań naszej państwowości, może zapisze na dobro Sejmu fakt, że w przeciągu krótkiego czasu umiał zaprowadzić w wielu gałęziach naszej państwowości pewien prawny porządek.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#WojciechTrąmpczyński">W każdym razie Sejm ustępujący będzie mógł służyć wszystkim przyszłym sejmom za wzór patriotyzmu. W chwilach przełomowych dla kraju umiał on przezwyciężyć wewnętrzne antagonizmy; poświęcając wtedy częściowo swe przekonania, umożliwiał Sejm zbiorowy wysiłek w interesie Państwa. Tak było podczas najazdu bolszewickiego, tak było przy ostatecznem uchwaleniu Konstytucji. Historia nie zaprzeczy, że zdecydowana postawa Sejmu w czasie najazdu bolszewickiego niemało się przyczyniła do jedności narodu w tej groźnej chwili, że niemało się przyczyniła do przywrócenia wojskom naszym wiary w zwycięstwo.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#WojciechTrąmpczyński">Ale miłość prawdy i troska o byt Państwa w najbliższej przyszłości nie pozwalają nam oczu zamykać na rzeczywiste błędy tego Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#WojciechTrąmpczyński">Trzeba przyznać, że zbyt długo trwająca atmosfera bliskich ponownych wyborów oddziaływała szkodliwie na prace Sejmu, gdyż mimowoli nieraz rozstrzygały nie rzeczowe poglądy, ale wzgląd na umysłowość wyborców. Niestety! Konieczność załatwienia najpilniejszych potrzeb państwowych nie dopuszczała rychlejszego rozwiązania Sejmu.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#WojciechTrąmpczyński">Dalej nie możemy zaprzeczyć, że Sejm w swej pracy ustawodawczej nieraz zbyt mało się liczył z doświadczeniami długoletniemi innych państw, że nie zawsze umiał wobec sprzecznych interesów odnaleźć linię słuszności, że wreszcie nie zawsze trafnie oceniał wykonalność ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#WojciechTrąmpczyński">Sejm ustępujący pozostawił skarbowość nieuregulowaną i zmuszony jest przekazać mianowicie uregulowanie waluty naszej nowym ciałom prawodawczym. Nie było to jednakże wyłącznie winą Sejmu, który żadnemu z rządów nie krzyżował planów regulacji finansów. Winy Sejmu możnaby się dopatrzeć co najwyżej w tem, że nieraz pchał do wydatków, przekraczających siły finansowe państwa.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#WojciechTrąmpczyński">Niechaj wolno nam będzie wyrazić ciałom prawodawczym, wchodzącym w miejsce Sejmu ustępującego, życzenie, aby ich członkowie interes ogółu uważali za interes własny, aby w swej pracy nie zapomnieli o tem, że ustawy, jeśli mają przynieść pożytek krajowi, nie mogą być rezultatem walk partyjnych, ale winny być raczej li tylko streszczeniem poczucia słuszności, zapisanego w sumieniu każdego uczciwego człowieka.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#WojciechTrąmpczyński">Oby przyszły Sejm postarał się o wyłonienie rządu, któryby prowadził kraj drogą spokojnego rozwoju, któryby umiał uzdrowić naszą skarbowość, któryby, szanując zawsze prawo, uzyskał zaufanie kraju i świata!</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Brawo).</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#WojciechTrąmpczyński">Pracy naszych następców: Szczęść Boże!</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(Brawo, oklaski)</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#WojciechTrąmpczyński">Temi słowami zamykam ostatnie posiedzenie Sejmu Ustawodawczego.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#komentarz">(Okrzyki: Niech żyje Marszałek! Posłowie wstają. Huczne brawa na prawicy)</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 8 min. 3 w.)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>