text_structure.xml 910 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Borowski oraz wicemarszałkowie Donald Tusk, Tomasz Nałęcz i Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Anitę Błochowiak i panów posłów: Andrzeja Mańkę, Zbigniewa Sosnowskiego i Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Andrzej Mańka i Marek Wikiński.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Andrzej Mańka i Zbigniew Sosnowski.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Wyznaczeni posłowie sekretarze zajęli miejsca przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Protokół 34. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">Proszę Państwa! Naszym obradom w dniu dzisiejszym przysłuchuje się w tej chwili węgiersko-polska grupa parlamentarna parlamentu węgierskiego, z przewodniczącym panem Harsem na czele, którego serdecznie witam.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatów posłów: Lecha Kaczyńskiego, Edwarda Brzostowskiego oraz Tadeusza Ferenca, na podstawie art. 179 ust. 1 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, postanowiłem o wstąpieniu na ich miejsce: pani Joanny Ireny Grobel-Proszowskiej, pana Andrzeja Marcelina Lissa oraz pana Grzegorza Konstantego Tuderka, którzy zgłosili się do ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">Proszę panią i panów posłów o zbliżenie się do stołu prezydialnego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">Panie i panów posłów proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Obecnie odczytam rotę ślubowania, a następnie wezwę kolejno posłów do złożenia ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">„Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej.”.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Pani poseł Joanna Irena Grobel-Proszowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJoannaGrobelProszowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Pan poseł Andrzej Marcelin Liss.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejLiss">Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Pan poseł Grzegorz Konstanty Tuderek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełGrzegorzTuderek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Stwierdzam, że pani poseł Joanna Irena Grobel-Proszowska, pan poseł Andrzej Marcelin Liss oraz pan poseł Grzegorz Konstanty Tuderek złożyli ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Serdecznie gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich,</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej,</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006”,</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych,</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1067, 1076, 1077, 1075 i 1090.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszałek">Proponuję, aby w przypadku sprawozdań z druków nr 1075 i 1090 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych,</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy o odpadach oraz innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#Marszałek">- o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska i ustawy Prawo wodne,</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#Marszałek">- o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 873-A, 977-A, 963-A i 900-A.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#Marszałek">W związku z tym - po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów - podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw: o Sądzie Najwyższym, o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych, uchylającej ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela oraz zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#Marszałek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1057, 1071, 1074, 1078 i 1088.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#Marszałek">W związku z tym po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#Marszałek">Proponuję, aby w przypadku tych sprawozdań Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#Marszałek">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#Marszałek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 1082.</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#Marszałek">W związku z tym - po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów - podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu - po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów - proponuje, aby Sejm przeprowadził debatę średnią nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy budżetowej na rok 2003, a także wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w pierwszym czytaniu projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, o Sądzie Najwyższym oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-8.39" who="#Marszałek">Za chwilę rozpoczniemy rozpatrywanie sprawozdania komisji o projekcie ustawy budżetowej na rok 2003.</u>
          <u xml:id="u-8.40" who="#Marszałek">Przerwy w dniu dzisiejszym i jutrzejszym zostaną zarządzone od godz. 16 do 17.</u>
          <u xml:id="u-8.41" who="#Marszałek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP, uchylającej ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela oraz o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.42" who="#Marszałek">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w dniu dzisiejszym będzie pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.43" who="#Marszałek">W dniu jutrzejszym obrady rozpoczniemy od pierwszego czytania projektu ustawy o referendach ogólnokrajowych.</u>
          <u xml:id="u-8.44" who="#Marszałek">O godz. 12 rozpoczniemy rozpatrywanie pytań w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-8.45" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-8.46" who="#Marszałek">Po przerwie o godz. 17 rozpoczniemy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.47" who="#Marszałek">W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czytanie projektów ustaw: o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-8.48" who="#Marszałek">Planowane jest także przeprowadzenie trzeciego czytania projektów ustaw: o zmianie ustawy o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości, o zmianie ustawy o pracy na morskich statkach handlowych oraz o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
          <u xml:id="u-8.49" who="#Marszałek">W godzinach wieczornych rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-8.50" who="#Marszałek">Następnie rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne, o zmianie ustawy o portach i przystaniach morskich, o zmianie ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe oraz ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Program dla Odry - 2006”, o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz o zmianie ustawy o samorządzie gminnym.</u>
          <u xml:id="u-8.51" who="#Marszałek">Planowane jest także rozpatrzenie sprawozdania komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, a także o projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu dróg publicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.52" who="#Marszałek">W sobotę obrady rozpoczniemy od rozpatrzenia sprawozdania komisji o projekcie ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-8.53" who="#Marszałek">Następnie przeprowadzimy kolejno pierwsze czytania projektów ustaw: o zmianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia oraz o zmianie ustawy o Komitecie Badań Naukowych.</u>
          <u xml:id="u-8.54" who="#Marszałek">Po zakończeniu dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego, jednak nie wcześniej niż o godz. 14, rozpoczniemy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-8.55" who="#Marszałek">W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czytanie projektów ustaw: o zmianie ustawy o odpadach oraz innych ustaw oraz o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska i ustawy Prawo wodne.</u>
          <u xml:id="u-8.56" who="#Marszałek">Planowane jest również przeprowadzenie trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, a także dokonanie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-8.57" who="#Marszałek">W przypadku zgłoszenia poprawek w drugim czytaniu do projektu ustawy budżetowej na rok 2003 zostanie zwołane w sobotę w dniu 23 listopada 2002 r. dodatkowe posiedzenie Sejmu, na którym przeprowadzimy trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.58" who="#Marszałek">Pan poseł Macierewicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Katolicko-Narodowe wczoraj złożyło wniosek o to, żeby uzupełnić nasze posiedzenie o punkt: Informacja rządu na temat stanu rokowań akcesyjnych z Unią Europejską, i uprzejmie proszę pana marszałka o poddanie pod decyzję Wysokiej Izby naszego projektu. Wydaje się, iż jest to niezbędne z wielu powodów. Po pierwsze, dlatego, żeby uniemożliwić rządowi taktykę, którą dotychczas stosował, która polega na stawianiu społeczeństwa polskiego przed faktami dokonanymi. Po drugie, chodzi o to, żeby cała opinia publiczna i cała Wysoka Izba była w pełni poinformowana o stanie rokowań akcesyjnych. Jak się dowiadujemy, rząd wczoraj informował część klubów o stanie rokowań akcesyjnych, to jest oczywiście prawo rządu - wybieranie sobie partnerów do współpracy, i gratulujemy obu stronom tego, niemniej nie można dzielić społeczeństwa polskiego i Wysokiej Izby na tych, którzy są lepiej i gorzej poinformowani. I wreszcie, po trzecie, społeczeństwo polskie wyraża swoje głębokie przekonanie o braku informacji na temat tego, jak wyglądają rokowania akcesyjne, a wiemy, że za chwileczkę klamka zapadnie. Oddalanie w związku z tym debaty w Sejmie na ten temat wydaje się być bardzo groźne dla polskiej niepodległości i polskiego narodu. Dlatego proszę, jak na wstępie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Pan poseł Andrzej Lepper, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Samoobrona złożył wniosek o przyjęcie uchwały przez Wysoką Izbę potępiającej użycie siły wobec służby zdrowia we Wrocławiu 15 listopada. Ten wniosek został przesłany do komisji. Sytuacja jest bardzo poważna i ja prosiłbym, aby Wysoka Izba podjęła decyzję, aby ten wniosek był rozpatrzony bardzo szybko, jako że takie wybuchy społeczne, jakie miały miejsce, to były w obronie praw ludzi do godnego życia. Bo służba zdrowia we Wrocławiu nie poszła protestować dlatego, że im się nie podoba minister czy ktoś inny, tylko nie płacono ludziom, nie ma leków w szpitalu itd. To samo zaczynają górnicy, hutnicy, inne grupy społeczne. Ten wniosek Samoobrony uważam za słuszny. I prosiłbym, aby ten wniosek nie był kierowany do komisji, tylko trzeba powołać zespół, w którego skład weszliby przedstawiciele wszystkich klubów. I taki projekt uchwały potępiający użycie siły wobec tych grup społecznych, które protestują w słusznej sprawie, gdzie zostały naruszone prawa obywatelskie, prawa pracownicze, powinien być rozpatrzony natychmiast, a nie kierowany do komisji, bo może to spowodować następne konsekwencje, wybuchy społeczne niekontrolowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Konwent starannie rozważał te propozycje, zresztą nie tylko te, bo chcę powiedzieć, że wpłynęły także inne wnioski. Wpłynął wniosek o debatę na temat reformy górnictwa, również bardzo istotny i dotyczący znaczącej grupy społecznej, grupy zawodowej. Jest także wniosek, zgłoszony już wcześniej przez Samoobronę, o debatę nad ekonomicznymi warunkami produkcji rolnej. We wszystkich tych kwestiach stosujemy jednakową procedurę, a mianowicie tymi wnioskami zajmują się komisje, a następnie kierujemy to pod obrady Sejmu. Ponieważ sprawy są pilne, niektóre bardzo pilne, jak np. kwestia stanowiska negocjacyjnego, zważywszy że 12 grudnia odbędzie się szczyt, na którym będzie zatwierdzane zamknięcie poszczególnych końcowych rozdziałów, dlatego też Konwent, biorąc pod uwagę, że to posiedzenie jest już niezwykle intensywne, przyjął, iż wszystkie te propozycje są kierowane do komisji, przy czym jeśli chodzi o uchwały - to kieruję do pana posła Leppera - to przecież muszą odbyć pierwsze i drugie czytanie, w związku z tym i tak prawdopodobnie byłoby to kierowane do komisji. W związku z tym odbędą się posiedzenia komisji i zostaną przedstawione przez rząd informacje w tych sprawach, o których mówiłem. Na tych posiedzeniach odbędą się pierwsze czytania tych projektów uchwał, które zostaną tam skierowane. Uzgodniliśmy, że na następnym posiedzeniu Sejmu wszystkie te tematy wejdą pod obrady. Zatem następne posiedzenie to będą takie cztery dni, podczas których będziemy nie tylko uchwalali ustawy, ale też odbędzie się kilka dosyć istotnych debat.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli można, mam tylko jedną dodatkową uwagę w tej kwestii. Pan marszałek słusznie powiedział, że 12 grudnia odbędzie się szczyt kopenhaski. Znamy jednak wypowiedzi polskich negocjatorów, m.in. pana ministra Cimoszewicza, który kilka dni temu oświadczył publicznie, iż szczyt kopenhaski będzie już tylko formalnością, gdyż podstawowe kwestie zostaną zamknięte i rozstrzygnięte dużo wcześniej. W związku z tym obawiam się, iż przełożenie debaty Wysokiej Izby na 2, 3 i 4 grudnia oznacza to, o czym mówiłem na początku: postawienie zarówno Wysokiej Izby, jak i narodu polskiego przed faktami dokonanymi. Chodziło o to, żeby tego właśnie uniknąć. Dlatego jeszcze raz proszę pana marszałka o rozważenie mojego stanowiska, stanowiska Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego, ponieważ nie ma ważniejszej sprawy niż negocjacje z Unią Europejską i warunki, jakie zostaną wynegocjowane. Nie ma ważniejszej naprawy i nie ma żadnego punktu porządku dziennego, który byłby istotniejszy od tego, czy Polska będzie niepodległym państwem, czy też nie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Panie pośle, chcę tylko powiedzieć, że decyzja w sprawie tego, czy Polska przystąpi do Unii Europejskiej, czy nie, zostanie podjęta w referendum przez całe społeczeństwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Panie Marszałku, dziękuję za tę informację, ale projekt ustawy o referendum, niestety, przeczy pana słowom. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Projekt ustawy o referendum będzie przyjmowany przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wysoka Izba bardzo nisko upadła.)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#Marszałek">Pan poseł Luśnia, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! W związku z tym, że pan powiedział, iż przedstawienie stanowiska rządu odnośnie do obecnego stanu akcesyjnego Polski odbędzie się ewentualnie na następnym posiedzeniu, mam pytanie, czy to oznacza, że już w sobotę o godz. 17 przystąpimy do tego punktu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję za zwrócenie uwagi, panie pośle. Mówiąc o następnym posiedzeniu, miałem oczywiście na myśli to, które odbędzie się w dniach 3, 4, 5 i 6 grudnia.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Mojzesowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełWojciechMojzesowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chcę wyraźnie powiedzieć, że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi pozytywnie zaopiniowała wniosek Samoobrony i też wystąpiła bez głosu sprzeciwu o pilną debatę w sprawie sytuacji na wsi i przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełWojciechMojzesowicz">To jest temat bardzo ważny, panie marszałku, i zrobiliśmy wszystko, co do nas należy. Bardzo proszę, żeby pan to uwzględnił na tym posiedzeniu Sejmu, zgodnie z regulaminem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Jak Wysoka Izba widzi, jest natłok ważnych spraw. Chcę jeszcze raz z całą powagą podkreślić, że wszystkie kwestie, które zostały zgłoszone przez kluby, są dużej wagi. Musimy jednakowoż rozłożyć to odpowiednio w czasie. Na tym posiedzeniu znalazły się wszystkie te ustawy i głosowania, które są niezwykle terminowe. Musimy to wykonać w tej chwili i stąd to 4-dniowe, a jeśli trzeba będzie, to i 5-dniowe pierwsze posiedzenie grudniowe, bo chodzi o to, żeby starannie rozpatrzyć wszystkie te kwestie, o których rozpatrzenie wnosili państwo posłowie i kluby. Taka zresztą była opinia Konwentu, albo jednolita, albo zdecydowanej większości.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Proszę teraz posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">Informuję, że ze względu na wagę rozpatrywanych sprawi ich pilność za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych - o godz. 10.00,</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Spraw Zagranicznych - o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 12.00,</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 12.00,</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Europejskiej - o godz. 13.00,</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Gospodarki - o godz. 13.00,</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 13.00,</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 14.00,</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Zdrowia - o godz. 15.00,</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 18.00.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#SekretarzPosełMarekWikiński">O godz. 16.00 w sali nr 1 w nowy Domu Poselskim odbędzie się spotkanie Polsko-Japońskiej Grupy Parlamentarnej z ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym w Polsce, panem Hideakim Uedą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">To wszystkie komunikaty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Panie marszałku, czy mogę?)</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">W jakiej sprawie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: W sprawie wprowadzenia punktu obrad na mój wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszałek">Już poinformowałem, jak to jest ze sprawą tego wniosku, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ale pan marszałek powinien się jasno ustosunkować do tego, czy pan to poddaje pod głosowanie.)</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#Marszałek">Nie, panie pośle, nie poddaję. Nie ma takiej możliwości regulaminowej, nawet gdybym chciał. Nie ma, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2003 (druki nr 918 i 1062).</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mieczysława Czerniawskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac nad budżetem państwa na rok 2003. Praca nad tym budżetem była wyjątkowa z kilku względów.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Po pierwsze, myślę, iż się nie mylę, gdy powiem, że w historii naszego parlamentu... że mamy realną szansę uchwalić budżet państwa w starym, mijającym roku na rok nowy, czyli na rok, w którym budżet ten będzie realizowany. Po drugie, siłą rzeczy prace nad tym budżetem w komisjach, w Komisji Finansów Publicznych były bardzo intensywne. Ale chcę oświadczyć na samym wstępie, jak myślę, w imieniu wszystkich członków Komisji Finansów Publicznych, iż ta intensywność pracy nie spowodowała uszczerbku jeżeli chodzi o jakość analizy, przemyśleń i dyskusji, jak i również ostatecznie sformułowanych wniosków. Przypomnę tylko, a raczej poinformuję, że Komisja Finansów Publicznych pracowała od dnia 15 października do 8 listopada na 14 posiedzeniach. Równolegle w komisji rozpatrywaliśmy wszystkie ustawy okołobudżetowe.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Cechą charakterystyczną tegorocznej pracy Komisji Finansów Publicznych była jej merytoryczność i konstruktywność. To była cecha, której nieraz nam po prostu brakowało. Dlatego też, wyrażając uznanie dla wszystkich członków Komisji Finansów Publicznych, pragnę raz jeszcze oświadczyć, że efekt naszej pracy, który dziś przedkładamy Wysokiej Izbie, jest wynikiem wielogodzinnych dyskusji, sporów, ale sporów przede wszystkim merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych rozpatrywała projekt budżetu, jeżeli chodzi o stronę dochodową, według przedłożenia rządowego. Dlatego też przedkładane dziś Wysokiej Izbie sprawozdanie oparte jest o te założenia, które rząd przedłożył Wysokiej Izbie podczas pierwszego czytania. Jednak wydarzenia, główne wydarzenie, które miało miejsce wczoraj, mianowicie decyzja Trybunału Konstytucyjnego o odrzuceniu tzw. ustawy abolicyjnej powoduje to, iż po stronie dochodów, a wynikało to z wyliczeń rządu, dziś w sprawozdaniu tym brakuje 600 mln zł. Jeżeli dołożymy do tego jeszcze te informacje, którymi dysponujemy i dysponowaliśmy jako komisja, że tzw. ustawa restrukturyzacyjna może nie być zrealizowana w 100 procentach, powstaje dylemat, jak mamy dziś rozpatrywać to sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że w Komisji Finansów Publicznych braliśmy pod uwagę ewentualność również negatywnej oceny i decyzji co do ustawy abolicyjnej przez Trybunał Konstytucyjny i prowadziliśmy na ten temat dyskusje. Sądzę, że również rząd, w momencie kiedy pan prezydent Aleksander Kwaśniewski skierował zapytanie do Trybunału Konstytucyjnego, brał pod uwagę i taki werdykt, jaki zapadł w dniu wczorajszym.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Dlatego też, zanim przystąpię do omówienia całego sprawozdania, zwracam się do pana premiera ministra finansów, aby przed rozpoczęciem debaty rząd zechciał zająć stanowisko w tej kwestii i sprecyzować ewentualne wnioski. Rozumiem, że rozwiązań jest kilka, ale panie premierze, jeżeli rząd zaproponuje, aby dokonać pewnych korekt związanych z dochodami - bo nie wyobrażam sobie, abyśmy dokonywali jakichkolwiek korekt po stronie wydatków - gdyby zatem przyszło nam przyjąć ścieżkę poselską, to już nie jako przewodniczący, ale również jako poseł chciałbym zgłosić deklarację przejęcia tych wniosków i zgłoszenia ich w formie poprawek w czasie dzisiejszej debaty.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Raz jeszcze podkreślam, Wysoka Izbo i panie premierze, że rozwiązania mogą być różne. Niemniej jednak uważam, że Wysoka Izba, podejmując ostateczną decyzję o uchwaleniu w sobotę budżetu państwa na rok 2003 i przekazaniu go do Senatu, powinna przekazać budżet komplementarny, kompletny.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Przystępując do zasadniczej części sprawozdania, pragnę powiedzieć, że na temat tego projektu budżetu wypowiedziano wiele opinii, wydano wiele sądów, opinii krytycznych i pozytywnych, zadawano w tej sprawie wiele pytań. Dzisiaj również mogę zadać jedno pytanie i to zrobię: Czy budżet podoba się nam, czy podoba się dziś naszemu społeczeństwu? Odpowiedź brzmi następująco. Trudno, aby budżet konstruowany w tak trudnej sytuacji podobał się wszystkim. Jest on taki, jaki może być bez narażania wartości największych, czyli interesu państwa jako całości i całego naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Jakie intencje przyświecały planowaniu budżetu? Analizowaliśmy to również w komisji i sądzę, że podstawowym obowiązkiem, a zatem podstawową intencją było zapewnienie stabilności finansowej Polski przez możliwie duże zmniejszenie planowanego deficytu, jest to bowiem elementarny obowiązek wobec wszystkich Polaków. W ramach pozostających bardzo skromnych środków rząd starał się i nadal się stara zrealizować dwa cele. Nie zmniejszać środków przeznaczonych dla tych grup społecznych, które mają najmniej, a które są w Polsce tak liczne. Ponadto w sytuacji, w której można dać niewiele, a zatem nie można znacząco polepszyć sytuacji dużych grup społecznych, rząd stara się, przedstawiając swoje propozycje w budżecie, nieco zwiększyć środki na te cele, które z ogólnospołecznego punktu widzenia są najważniejsze. Rząd w projekcie zaproponował kierunek i komisja go przyjęła, że są to z jednej strony edukacja, kultura, z drugiej - bezpieczeństwo społeczeństwa, chodzi zwłaszcza o system sądowniczy.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Niewątpliwie jest to bardzo trudny budżet, podobnie jak wiele poprzednich. W przeciwieństwie jednak do nich, a w szczególności do budżetu na rok 2000, jest to budżet rozważnej i stabilnej polityki fiskalnej. Dowodem na to jest właśnie niski deficyt budżetowy, który udało się zmniejszyć znacząco poniżej oczekiwań rynków finansowych. Daje to szansę na zahamowanie narastania długu publicznego powyżej 50% PKB. Osiągnięcie jeszcze niższego deficytu wydaje nam się w aktualnej sytuacji gospodarczej niemożliwe. Potrzebne byłyby do tego zasadnicze zmiany ustawodawcze, dotyczące w szczególności sfery zabezpieczeń społecznych, zmian tych jednak nie można wprowadzać w ciągu jednej nocy.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Panie Premierze! Komisja Finansów Publicznych wielokrotnie wyrażała i w tym sprawozdaniu także niejako wyraża potrzebę i konieczność tych zmian, chodzi o to, iż w dalszym ciągu konstruować budżet w ten sposób prawdopodobnie będzie bardzo trudno, będzie to wręcz niemożliwe. Pan premier w czasie spotkania z Komisją Finansów Publicznych zapowiadał nowe podejście do konstrukcji budżetu na rok 2004. Liczymy na to, iż właśnie rok 2004 będzie rokiem przełomowym, jeżeli chodzi o konstrukcję budżetu, a więc w ogóle o budżetowanie. Będzie to zarazem rok podjęcia trudnych decyzji, szczególnie jeżeli chodzi o tzw. wydatki sztywne.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Rok 2003, mimo fiskalnej mizerii, daje też inną szansę, szansę wsparcia i ożywienia gospodarczego, albowiem zwiększone nakłady na edukację, informatyzację i restrukturyzację przedsiębiorstw muszą przynieść pozytywne skutki, jeśli chodzi o wzrost gospodarczy, zarówno w krótkim, jak i w długim okresie. Założony w budżecie wzrost gospodarczy na poziomie 3,5% - jak wielu mówi i komisja również to potwierdza - jest rzeczywiście optymistyczny. Podczas prac komisji, kiedy analizowaliśmy wszystkie elementy budżetu, a tym samym i polityki gospodarczej, jaką prezentuje rząd pana Leszka Millera, stwierdziliśmy, że jest nie tylko optymistyczny, ale zdecydowanie jest również wykonalny. Albowiem stan koniunktury gospodarczej na świecie, szczególnie w Unii Europejskiej, nie we wszystkim i nie zawsze - chociażby jeżeli chodzi o eksport - determinuje to, co może stać się w gospodarce Polski. O spełnieniu tego programu zdecyduje również, a może w największym stopniu poziom krajowej konsumpcji i inwestycji. Analizując zatem pakiet rozwiązań zaproponowanych przez Radę Ministrów - mimo wzrostu planowanych wydatków - sprzyja on realizacji założonych celów przy tym niższym niż w bieżącym roku deficycie budżetowym. W ustawie budżetowej na rok 2003 ujęto także założenia programowe Rady Ministrów - co znalazło potwierdzenie w czasie prac komisji - to znaczy zwiększenie nakładów na naukę, bezpieczeństwo, sądownictwo, walkę z bezrobociem i wspieranie opieki społecznej. Zakładany niemal trzykrotny wzrost tempa wzrostu PKB wobec obecnego roku - jak mówiliśmy - jest nie tylko realny, ale wręcz pożądany. Na posiedzeniach komisji analizowaliśmy wszystkie elementy dotyczące realizacji tego bardzo ambitnego założenia.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! W trakcie obrad komisji często wypowiadano zdanie, iż budżet 2003 r. jest przede wszystkim budżetem szansy i rozwoju. Projekt ustawy budżetowej na rok 2003, będący podstawowym planem finansowym państwa na ten okres, realizuje cele polityki przyjętej przez rząd - zaproponowane w projekcie budżetu i dziś zgodnie z opinią Komisji Finansów Publicznych potwierdzone, iż zasadne są przyszłoroczne priorytety polityki społeczno-gospodarczej, to znaczy inwestycje w kapitał ludzki, a więc w edukację i szeroko rozumianą kulturę, ograniczenie bezrobocia, w tym tworzenie nowych miejsc pracy poprzez wspieranie inwestycji oraz przedsięwzięcia określone w pakiecie antykryzysowym i kontynuowane w programie „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. Oczywiście ten spadek bezrobocia, jaki planuje się w roku 2003, jest daleki od oczekiwań społecznych. Wszyscy chcielibyśmy, aby bezrobocie w przyszłym roku spadało w jeszcze szybszym tempie. Pewne jest jednak, że rok 2002 to jest zahamowanie tempa wzrostu bezrobocia, a rok 2003 to jest ewidentne rozpoczęcie procesu skutecznej walki z bezrobociem, a więc spadku bezrobocia. Po drugie, istotne jest zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa. Myślę, że gdybyśmy - a nie chciałbym w tej chwili tutaj odwoływać się do liczb - popatrzyli na te części budżetu, to stwierdzilibyśmy, iż przede wszystkim sprawiedliwość, sądownictwo, ale i bezpieczeństwo zostały priorytetowo potraktowane w roku 2003. Wreszcie przygotowanie Polski do integracji z gospodarką i strukturami Unii Europejskiej. Powiem tylko, że to jest 50-procentowy wzrost środków na realizację tego celu w roku 2003. I na koniec stabilizacja finansów publicznych po okresie napięć w latach 1999–2001.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Pragnę poinformować, iż Komisja Finansów Publicznych dokonała pewnych korekt, jeżeli chodzi o dochody i wydatki. Pragnąłbym w syntetyczny sposób przedstawić przyjęte przez Komisję Finansów Publicznych założenia nie tylko, ale przede wszystkim makroekonomiczne, a następnie rozwiązania szczegółowe. Komisja Finansów Publicznych przyjęła na rok 2003, iż: produkt krajowy brutto w cenach stałych zwiększy się o 3,5% wobec 1,2% w roku 2002; produkt krajowy brutto w cenach bieżących wyniesie 784,1 mld zł wobec 742 mld zł w roku bieżącym; średnioroczna dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych wyniesie w roku przyszłym 102,3 wobec 102,1 w roku bieżącym; przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej wyniesie 2195 zł, a więc będzie wyższe o 3,5% niż w bieżącym roku; przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniesie 2362 zł i będzie wyższe o 3,5%; przeciętna emerytura i renta spoza rolniczego systemu ubezpieczeń społecznych wyniesie 1088 zł i będzie wyższa o 4,7% niż w roku bieżącym; renty rolników będą wyższe o 3,7% i wynosić będą 724 zł; stopa bezrobocia spadnie z 18,7%, jaką przewidujemy na koniec br., do 17,7% bądź niewiele ponad 18% w roku przyszłym; wyższe będą też dochody budżetu w roku przyszłym. Komisja Finansów Publicznych potwierdza, że jeżeli chodzi o deficyt, to będzie on niższy niż 5%, tzn. niższy od tego, który mamy w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Komisja Finansów Publicznych uważa, że projekt budżetu, mimo że nadal będzie realizowany w trudnych warunkach, podporządkowany został strategicznej wizji służącej, po pierwsze, zdecydowanej poprawie proporcji budżetów w kolejnych latach, po drugie, realizacji strategicznych długofalowych zadań w zakresie finansów publicznych - co w obecnych warunkach Polski oznacza z jednej strony spełnienie w ciągu kilku lat wymogów przewidzianych w układzie z Maastricht i pakcie stabilności oraz wzrostu Unii Europejskiej, to znaczy zrównoważonego budżetu, z drugiej zaś uniknięcie zagrożenia związanego z przekroczeniem konstytucyjnego progu realizacji zadłużenia publicznego do PKB, to znaczy 60% - i wreszcie, po trzecie, wsparciu procesów rozwojowych w gospodarce zarówno w krótszym, jak i w dłuższym okresie.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 31. posiedzeniu w dniu 11 października skierował projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych. Chciałbym więc krótko zrelacjonować przebieg pracy w tej komisji. Jak już na wstępie informowałem, komisja na 14 posiedzeniach dokonała oceny opinii, które przedłożyły wszystkie komisje branżowe Wysokiej Izby, a także analizy wniosków, które zostały skierowane do komisji. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła 25 opinii właściwych komisji sejmowych, przy czym wnioski i poprawki dotyczące zmiany projektu budżetu występowały w 14 opiniach. Skutki - i tu chciałbym się króciutko zatrzymać - które płynęły z tych opinii, wyglądają następująco. Ograniczę się tylko do, powiedziałbym, syntezy, która wynikała z tych opinii.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Po pierwsze, właściwe komisje przedłożyły Komisji Finansów Publicznych wnioski o zwiększenie wydatków na sumę 4093 mln zł. Jednocześnie komisje zaproponowały zmniejszenia, a więc jak gdyby źródła pokrycia na te wydatki, na sumę 1190 mln zł. Jak łatwo wyliczyć, gdybyśmy przyjęli wprost jako Komisja Finansów Publicznych te sugestie i propozycje, to oznaczałoby, że musielibyśmy powiększyć deficyt budżetowy prawie o 2900 mln zł, czego nam czynić nie było wolno, bo na to nam nie zezwalała konstytucja. Ale nawet te propozycje komisji, właściwych czy branżowych, przepraszam za to określenie, które opiewały na 1190 mln, polegały na takiej metodzie, że ja proponuję dać mi, a zabrać innemu, a więc była to propozycja przesuwania z jednej działki na drugą działkę tych samych praktycznie pieniędzy. To stanowiło ogromną trudność w pracy Komisji Finansów Publicznych i z góry chcę przeprosić komisje branżowe, że nie potrafiliśmy zrealizować wszystkich ich postulatów i wniosków, bo były one niemożliwe do zrealizowania. Dlaczego nie były możliwe do zrealizowania?</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Po pierwsze, Komisja Finansów Publicznych miała absolutnie poczucie odpowiedzialności za stan finansów, a więc nie mogliśmy sobie pozwolić na, powiedziałbym, nie do końca przemyślane propozycje, aby zwiększyć na przykład dochody państwa ponad wszelką możliwość, bo zaraz, za moment powiem, jakie decyzje podejmowaliśmy, gdyż mieliśmy świadomość, że i tak projekt budżetu na rok 2003, który został Wysokiej Izbie przedłożony przez rząd pana Leszka Millera, po stronie dochodów jest niezwykle napięty. Mówiliśmy o tym w debacie w czasie pierwszego czytania, mówiliśmy o tym już bez tych emocji, powiedziałbym, które towarzyszyły wystąpieniom tutaj w Wysokiej Izbie, bardzo spokojnie w Komisji Finansów Publicznych. Dlatego też od razu informuję Wysoką Izbę, że większość, zdecydowana większość tych wniosków i opinii została przez Komisję Finansów Publicznych odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">W trakcie prac nad projektem budżetu zgłoszono łącznie 348 wniosków i poprawek. Komisja Finansów Publicznych musiała rozstrzygać, w jaki sposób rozpatrzyć te wszystkie poprawki. Przyjęliśmy - na zasadzie pełnego konsensusu - że podejmujemy decyzje przed rozpatrzeniem tych wniosków w następujących sprawach: po pierwsze, ustaliliśmy nienaruszalność rezerwy ogólnej Rady Ministrów, zresztą ustalonej na niskim poziomie, bo 75 mln zł, po drugie, ustaliliśmy nienaruszalność rezerwy celowej, tzn. koszty integracji z Unią Europejską, współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, albowiem wiele wniosków sięgało właśnie po tę rezerwę. Gdybyśmy chcieli zrealizować te wnioski, które wskazywały na przykład jako źródło pokrycia rezerwę na koszty integracji z Unią Europejską, to by nam zabrakło prawdopodobnie tych pieniędzy i jeszcze musielibyśmy dopłacać do tej rezerwy. I wreszcie po trzecie, zaproponowaliśmy, aby dług krajowy zmniejszyć o 45 mln i dług zagraniczny o 40...</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#komentarz">(Poseł Zyta Gilowska: Obsługę, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">...przepraszam, obsługę, bo to byłoby kroplą w morzu długu, a więc zaproponowaliśmy, aby zmniejszyć obsługę długu krajowego o 45 mln i obsługę długu zagranicznego o 40 mln. To oznaczało, że wszystkie wnioski, które wskazywały nam źródło pokrycia w tychże środkach, stały się jak gdyby bezprzedmiotowe. I wreszcie przegłosowaliśmy również, by poza zwiększeniem o ponad 135 mln zł, które były pochodną ze środka specjalnego i dodatkowych środków w wysokości ponad 900 tys. z KNUiFE, nie podwyższać dochodów państwa. A więc wszystkie wnioski, które wskazywały źródło pokrycia w zwiększaniu dochodów z cła, akcyzy, podatków pośrednich, bezpośrednich stały się jak gdyby bezprzedmiotowe. I wreszcie przegłosowaliśmy, rozpatrując trzy wnioski, aby ze środka specjalnego odprowadzić określone kwoty do budżetu państwa, a więc zwiększyć dochody. Pragnę poinformować, iż głosowaliśmy wnioski: o 15% - pana posła Kazimierza Marcinkiewicza, o 10% - pani poseł Zyty Gilowskiej, oraz 5% - wniosek, który ja zgłaszałem. Przyjęty został wniosek o przekazaniu do budżetu, a więc zwiększeniu dochodów ze środka specjalnego w wysokości 5%, z wyłączeniem totalizatora, tzw. dopłat do Totalizatora Sportowego, a więc inwestycji sportowych, budżetów wojewodów oraz - nie, jak przeczytałem w jednej z gazet, to jest hasło sprawiedliwość, ale chodzi tu o środek specjalny więziennictwa - ten środek został również wyłączony. Jednocześnie, kierując się zasadą, iż środek specjalny w Ministerstwie Infrastruktury jest w całości przeznaczony na inwestycje, ale są tam również i rezerwy, bo kiedy analizowaliśmy ten środek, na rachunku bieżącym na koniec 2003 r. przewidywano, iż pozostanie 802 mln, nawet po korekcie zostaje prawie 200 mln zł, ja również - 3% środek specjalny. Tę stopę zastosowaliśmy w stosunku do Ministerstwa Finansów, kierując się kilkoma względami, przede wszystkim zwiększamy zadania dla służb skarbowych, chcemy rzeczywiście doposażyć te służby. Chcemy, aby resort mógł dokończyć całą reformę scalania służb skarbowo-celnych i to dało nam dodatkowe oszczędności, jak my mówimy w komisji, w kwocie 153 000 984 zł. I wreszcie dokonaliśmy znaczących ograniczeń budżetów w tzw. instytucjach pozarządowych. Wprawdzie oczekiwania były ogromne, że rzeczywiście tam odnotowano największą zwyżkę budżetów na rok 2003, dokonaliśmy szczegółowej analizy. Jeszcze raz w bieżącym tygodniu poprosiłem Biuro Studiów i Ekspertyz o dodatkową analizę, którą dysponuję, i jestem w każdej chwili gotów przedłożyć dane urząd po urzędzie i pokazać, jakie decyzje podjęliśmy i w jakim zakresie ograniczyliśmy budżety tychże instytucji. Nie chciałbym czynić tego ze względu na czas. Ale jeżeli przyjmiemy jeszcze dwie poprawki, które zostały sprecyzowane, to kwoty przeznaczone na te urzędy zostaną ograniczone w sumie o około osiemdziesiąt kilka milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Chcę zatrzymać się na jednym przykładzie. Otóż informuje się społeczeństwo, i słusznie, bo dziennikarze nie muszą wczytywać się w szczegóły budżetu, że Kancelaria Prezydenta ma mieć 16-procentowy wzrost budżetu w stosunku do roku 2002, tylko nie dodaje się, że wpłynęły na to dwa elementy. Ten wzrost wynika, po pierwsze, z tego, iż Wysoka Izba przyjęła ustawę o Krajowej Radzie Sądownictwa, a na tę Krajową Radę Sądownictwa na rok 2003 przeznaczono ponad 7 mln zł, czego nie ma w budżecie roku bieżącego. My i tak jako komisja proponujemy, panie marszałku i Wysoka Izbo, obcięcie nakładów na Krajową Radę Sądownictwa, bo w myśl ustawy Krajowa Rada Sądownictwa ma wyprowadzić się i nie podlegać obsłudze Kancelarii Prezydenta, a więc zafundować sobie oddzielny obiekt, całą obsługę tego obiektu, wyposażenie itd. Gdybyśmy utrzymali te środki, to tak by było. Uważamy, że należy zachować środki na rozszerzenie kompetencji tej rady, co przewiduje ustawa, ale powinna ona nadal podlegać obsłudze Kancelarii Prezydenta, i jest na to zgoda ze strony Kancelarii. I wreszcie w budżecie Kancelarii Prezydenta pojawił się drugi element, którego nie było ani w roku ubiegłym, ani w roku bieżącym, to jest prawie 8 mln zł na referendum. Prezydent miał taki budżet przy referendum konstytucyjnym. Jest poprawka, aby kwotę przeznaczoną na to referendum również zmniejszyć o określoną sumę.</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Mógłbym analizować tak budżety poszczególnych instytucji pozarządowych. Jedna instytucja pozarządowa jest rzeczywiście w sposób szczególny dofinansowana - to są sądy powszechne. I ona też znajduje się w tym wykazie. Środki na wydatki bieżące sądów powszechnych proponujemy zwiększyć o ponad 20%, w tym są uwzględnione płace sędziów oraz przede wszystkim wydatki majątkowe. Na wydatki majątkowe jest to wzrost o 157%. Sądzę, że jest to dobra inwestycja. Jest to bardzo dobra inwestycja, jeżeli weźmiemy pod uwagę to, że żądamy od sądów sprawnego działania, żądamy szybkiego działania. Sędziowie - nie oceniam sędziów, ich pracy - muszą mieć warunki ku temu. Mówię o warunkach pracy.</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo, niedawno wizytowałem Sąd Okręgowy w Warszawie przy ul. Solidarności.</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski: Aleja.)</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Alei Solidarności. Proszę mi wierzyć, że takich warunków w żadnym sądzie, w którym kiedykolwiek byłem przypadkowo czy nieprzypadkowo, nie widziałem. Nie wyobrażałem sobie, że w takich warunkach mogą pracować sędziowie. Dlatego też gorąco apeluję, abyśmy powstrzymali się od poprawek, w których proponowano by sięganie po pieniądze z części budżetowej: Sprawiedliwość i sądy powszechne.</u>
          <u xml:id="u-23.26" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Nie pamiętam, aby ciągu lat mojej pracy w Komisji Finansów Publicznych, wcześniej komisji budżetu, były tak niskie oszczędności. A więc zaoszczędziliśmy w wyniku cięć w sumie tylko 387 879 tys. zł. Ale ja się tym nie martwię. Przedstawię bardzo osobistą opinię. Te niskie cięcia świadczą również o tym, że projekt budżetu na rok 2003 jest projektem ambitnym. Powiem tak: budżet na rok 2002, gdzie w Komisji Finansów Publicznych potrafiliśmy zaoszczędzić ponad 1100 mln zł, siłą rzeczy był bardziej konserwatywny, albowiem budowany był w sytuacji ogromnego kryzysu finansów publicznych, stagnacji w gospodarce. Ten budżet został rozpisany maksymalnie. Tak więc trudno było nam w Komisji Finansów Publicznych - pomysłów oczywiście było wiele i zapewne wiele się pojawi - podejmować racjonalne decyzje, tak aby na siłę oszczędzać i komuś przycinać, albowiem uważaliśmy, że krój tego budżetu został przewidziany właściwie.</u>
          <u xml:id="u-23.27" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Te skromne 387 879 tys. komisja przeznaczyła na określone cele. Wcześniej chcę poinformować Wysoką Izbę, że o ile w ubiegłym roku mieliśmy w komisji na tym tle trochę nieporozumień i spięć, tak w tym roku ta decyzja została podjęta absolutnie demokratycznie i przy pełnym konsensusie. Trzy kluby zaproponowały przeznaczenie tych środków na następujące cele. W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej pani poseł Zyta Gilowska zaproponowała, aby tę kwotę w całości przeznaczyć na dodatki mieszkaniowe. W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość pan poseł Wojciech Jasiński przedstawił wniosek o zwiększenie wydatków na dodatki mieszkaniowe w wysokości 117 879 tys., a 270 mln przeznaczyć na kontrakty wojewódzkie, z wyodrębnieniem budowy metra. Chodziło tu o inwestycje warszawskie, ale generalnie o kontrakty wojewódzkie. Ja w imieniu klubu SLD i Unii Pracy zaproponowałem, aby 350 mln przeznaczyć na dodatki mieszkaniowe, a pozostałą część, to znaczy 37 mln z ułamkiem, na komputeryzację i informatyzację społeczeństwa. Komisja podjęła w trzech głosowaniach decyzję, aby 350 mln przeznaczyć na dodatki mieszkaniowe, a 37 690 tys. na komputeryzację i informatyzację. Mówię o tym dlatego, iż nawet przy tych niedużych środkach zbieżność stanowiska i rządzącej koalicji, i opozycji była aż nadto wyrazista, co przed chwilą Wysokiej Izbie przedłożyłem. To również świadczy o atmosferze pracy w Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-23.28" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Jednocześnie informuję, że zostało zgłoszonych 10 wniosków mniejszości. Jeżeli mogę, proszę o zwolnienie z obowiązku ich omawiania. One są załączone do sprawozdania. W trakcie sobotniego głosowania, jeżeli będą pytania co do treści tych wniosków, będę do dyspozycji Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-23.29" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy więc dziś finał trudnego okresu pracy Komisji Finansów Publicznych. Rzadko to czynię, ale chcę dziś zrobić pewien wyłom, chcę raz jeszcze odnieść się z szacunkiem do wszystkich posłów Komisji Finansów Publicznych, serdecznie im podziękować, chcę z szacunkiem odnieść się do posłów opozycji, którzy nie hołdowali zasadzie, że jeżeli jest się w opozycji, trzeba krytykować zawsze i wszystko, którzy potrafili podjąć normalny dialog, normalną rozmowę. Mogę dziś powiedzieć z satysfakcją, że sprawozdanie, które otrzymali panie i panowie posłowie, jest w znacznej mierze dorobkiem całej komisji, nie kwestionując absolutnie odrębnych zdań, innych opinii, innych ocen, które prezentowali - i pozostali przy nich - posłowie opozycji. Chciałbym w tym miejscu szczególnie podziękować pracownikom sekretariatu komisji, Biuru Studiów i Ekspertyz oraz pracownikom Biura Legislacyjnego. Panie marszałku, to było znakomite nasze zaplecze.</u>
          <u xml:id="u-23.30" who="#PosełSprawozdawcaMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Komisji Finansów Publicznych wnoszę o uchwalenie budżetu państwa na 2003 r. w przedłożeniu Komisji Finansów Publicznych zawartym w sprawozdaniu, które zostało doręczone paniom i panom posłom. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-23.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 5 do 89 minut, to jest debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zanim otworzę dyskusję, odczytam komunikat.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wydział Studiów Budżetowych Biura Studiów i Ekspertyz zwraca się z uprzejmą prośbę do posłów składających poprawki do projektu ustawy budżetowej o podanie numerów telefonów przy tekstach poprawek w celu umożliwienia kontaktu w przypadku zaistnienia konieczności uzyskania dodatkowych informacji i wyjaśnień dotyczących poprawek.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Wicepremier chce zabrać głos.)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan premier?</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę uprzejmie, wicepremier, minister finansów Grzegorz Kołodko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym odnieść się do pięciu spraw związanych z pracami nad ustawą budżetową na rok 2003, nad budżetem stabilizacji i rozwoju. Po pierwsze, dzisiaj już nie słychać krytycznych głosów, były one bowiem nadmiernie krytyczne i nieuzasadnione. Jest mniej wątpliwości, zostały one rozwiane w świetle faktów, których dostarcza sfera realna i finansowa naszej gospodarki. Już chyba nikt nie kwestionuje - a jeśli tak, to coraz bardziej spokojnie - prognozy wzrostu na rok 2003, na której oparty jest budżet stabilizacji i rozwoju. Sądzę, że z czasem tego typu wątpliwości, uwag nie będzie, dlatego że dzisiaj widać, jak bardzo realistyczna, a nie tylko ambitna, jest ta prognoza, jak bardzo szybko zmierzamy w kierunku odpowiedniego ożywienia dynamiki gospodarczej, by osiągnąć zakładany wzrost produkcji w roku przyszłym, a tym samym poszerzyć bazę podatkową, na której budujemy naszą prognozę dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Sądzę, że zmiana nastrojów i wycofanie się wielu nadgorliwych krytyków przedłożenia budżetowego przedstawionego Wysokiej Izbie w październiku bierze się z tego, że są kolejne fakty wskazujące, jak zmieniała się wielkość produkcji w trzecim kwartale, jak zmieniła się w pierwszym miesiącu obecnego kwartału i czego możemy spodziewać się po całym roku 2002. Otóż w październiku produkcja przemysłowa była większa w porównaniu z październikiem roku ubiegłego o 3,2%. O ile w pierwszym kwartale bieżącego roku PKB zwiększył się o marne 0,5%, a w całym pierwszym półroczu o 0,8–0,9%, a zatem średnio o 0,7%, to w drugim półroczu 2002 r. PKB zwiększa się trzykrotnie szybciej. Jak szacujemy obecnie, dynamika wynosi ok. 2,1%, co potwierdzają dane za trzeci kwartał, które już znamy, jak również weryfikowane na bieżąco, także przez niezależne krajowe i zagraniczne instytuty i centra, badawcze szacunki.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">W związku z tym chciałbym poinformować Wysoką Izbę - i to jest dobra wiadomość, jedna z wielu - że chociaż projekt budżetu, nad którym dzisiaj dyskutuje parlament, zakłada wzrost produktu krajowego brutto w roku bieżącym o 1,2%, jako punkt wyjścia do szacunków na rok przyszły, my uważamy, że możliwy jest wzrost o prawie 1,4% w roku bieżącym. Nie dziwi zatem, że w ślad za ożywianiem koniunktury gospodarczej wskutek realizacji programu rządu pana premiera Millera „Przede wszystkim przedsiębiorczość”, w ślad za pakietem ustaw antykryzysowych, restrukturyzacyjnych, które znakomicie zmieniły nie tylko nastroje, ale samą koniunkturę gospodarczą w sektorze przedsiębiorstw, a także w sferze usług, w których powstaje już ponad połowa polskiego produktu krajowego brutto, w październiku przestała także zwiększać się skala bezrobocia. Co więcej, jest to pierwszy miesiąc takiej zmiany od bardzo, bardzo długiego niestety czasu, co było skutkiem fatalnego pomysłu opartego na fałszywej doktrynie ekonomicznej w postaci schładzania, a dokładniej przechłodzenia koniunktury gospodarczej, co powodowało narastanie masowego bezrobocia. W październiku wskaźnik bezrobocia już się obniżył, niewiele, bo o 0,1 punktu procentowego, ale się obniżył.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Czy to jest odwrócenie tendencji? Tak, abstrahując od faktu rejestrowania się części absolwentów, choć wielu z nich znajduje pierwszą pracę także wskutek działań naszego rządu, wskutek reformatorskich posunięć polityki koordynowanej przez ministra pracy i polityki społecznej pana prof. Hausnera. Powstają nowe, bardziej konkurencyjne miejsca pracy, przede wszystkim w sektorze prywatnym, w firmach małych i średnich, i to jest część naszej strategii rozwoju. Chodzi o to, aby szybciej przybywało miejsc pracy, które tam powstają, niż ubywało ich w firmach dużych, które podlegają restrukturyzacji, które w wielu przypadkach stają się coraz bardziej efektywne, coraz bardziej wydajne, coraz lepiej zarządzane. Spada także inflacja - choć nadal niektórzy doktrynerzy twierdzą, że niemożliwe jest równoczesne obniżanie inflacji i bezrobocia - mierzona wskaźnikiem cen konsumpcyjnych. Jest ona najniższa od 30 lat i to w warunkach głęboko zrównoważonego rynku, a mówiąc więcej: rynku konsumenta, na którym suwerenny konsument polski decyduje swobodnie w ramach dysponowanej przez siebie siły nabywczej, jakie dobra i usługi nabywać.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">W tym też kontekście trzeba powiedzieć, panie marszałku, Wysoka Izbo, że trudny budżet na rok 2002 jest pomyślnie realizowany, jest realizowany nawet w takim stopniu, że można było przyspieszyć realizację trzeciego etapu podwyżki płac dla rzeszy nauczycieli, aby motywować ich w ten sposób do jeszcze efektywniejszej, wydajniejszej pracy po to, by na wyższym poziomie kształcić młode polskie pokolenie, wychowywać nasze wspólne dzieci, naszą młodzież. Dochody budżetu państwa za 10 minionych miesięcy roku 2002 zostały zrealizowane w 81%, a wydatki w 81,9%, w związku z czym pragnę poinformować Wysoką Izbę, że ustawa budżetowa na rok 2002, którą parlament uchwalił na ten rok, będzie zrealizowana pomyślnie, zgodnie z tym, do czego rząd został przez Wysoką Izbę zmobilizowany. Są także bardzo pozytywne wiadomości, jeśli spojrzymy nieco wnikliwiej nie tylko na statystyczną sferę zjawisk. Otóż dokonuje się znojny proces restrukturyzacji polskich przedsiębiorstw w sytuacji bardzo drastycznego, wskutek niezwykle restrykcyjnej polityki pieniężnej, ograniczenia popytu wewnętrznego. Po 10 miesiącach tego roku wskaźnik rentowności ze względu na tendencję do relatywnego obniżania kosztów i relatywnego zwiększania przychodów ze sprzedaży produktów i usług wzrósł i wynosi aż 3,5%. Oznacza to, że coraz więcej przedsiębiorców - także antycypując zbawienne działanie ustaw restrukturyzacyjnych - przechodzi nad kreskę, wychodzi z tego obszaru niemożności finansowej, w który zostali wpędzeni przechłodzeniem koniunktury, i potrafi wytwarzać, produkować i lokować na rynku krajowym i zagranicznym produkty przy takich kosztach i cenach, że daje im to dochody przekraczające koszty, daje im to zyski, powoduje wzrost rentowności. Na tym można także budować ekspansję strategii wzrostu poszczególnych firm, które będą miały coraz większą zdolność akumulacyjną i inwestycyjną. Nic wobec tego dziwnego, że rośnie piąty miesiąc z rzędu, nie bez powodu przecież, optymizm konsumentów. Ten optymizm też jest oparty właśnie na faktach, gdyż konsumenci widzą, po pierwsze, że zaczęło spadać bezrobocie, po drugie, że coraz szybciej rośnie produkcja, po trzecie, że jednak występuje stabilność finansowa - jest bardzo niski stopień inflacji, z czego korzystają gospodarstwa domowe - i wreszcie, co najważniejsze dla konsumentów, że rośnie poziom ich dochodów realnych, a zatem możliwości wydatkowania i konsumowania, a więc zaspokajania potrzeb materialnych i duchowych w polskich rodzinach na wyższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Ale są i problemy; przecież nam ich nie brakuje. Wspomniano już o długu publicznym, mówił o tym także pan przewodniczący sejmowej Komisji Finansów Publicznych poseł Czerniawski. Dług publiczny narasta pomimo tego ożywienia, dyscypliny finansowej i dobrej realizacji budżetu tak po stronie dochodów, jak i po stronie wydatków, dlatego że mamy jednak deficyt. Mamy deficyt, który jest kosztowny, tak jak kosztowna jest sama obsługa długu publicznego ze względu na relatywnie wciąż bardzo wysokie w porównaniu z innymi krajami będącymi w podobnej sytuacji stopy procentowe. I ten dług publiczny w relacji do produktu krajowego brutto zbliża się do granicy 50%, która zgodnie z ustawą przyjętą onegdaj przez Wysoką Izbę uruchamia pewne procedury ostrożnościowe i dostosowawcze. Czy zostanie ta bariera przekroczona w tym roku, co jest prawdopodobne, dowiemy się dopiero za jakiś czas, kiedy będziemy mieli ostatecznie zweryfikowane statystyki produktu krajowego brutto, a te będziemy tak na pewno znali w maju. Wtedy będziemy o tym wiedzieć już więcej. Gdybyśmy przekroczyli tenże próg 50% ewidentnie - albo ewidentnie go nie przekraczali i o niego się nie ocierali, raczej jesteśmy w tej drugiej sytuacji, gdyż jeśli nastąpi to przekroczenie, to na bardzo, bardzo niewielką skalę, jednakże cokolwiek więcej niż 50% z definicji oznacza więcej - wymagałoby to uruchomienia procedur ostrożnościowych. Przypomnijmy, polegają one na tym, że deficyt budżetu państwa w stosunku do dochodów budżetu państwa w kolejnym roku po roku, w którym dowiadujemy się, że w poprzednim ten próg został przekroczony, nie może być większy niż w roku, w którym ten próg został przekroczony. Gdyby to był rok 2002, tą miarą, tym tłem byłaby właśnie relacja deficytu tegorocznego, wynoszącego około 5,4% produktu krajowego brutto, do dochodów tegorocznych.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Po drugie, Wysoka Izbo, sprawa zasadnicza, a więc to, co jest przedmiotem naszej debaty - budżet na rok 2003. Opiera się on zatem na, jak rozumiem, już dziś niekwestionowanym jako nadmiernie optymistyczny czy wręcz nieodpowiedzialny, wskaźniku wzrostu produktu krajowego o 3,5%, przyjmowanym także przez wszystkich czy prawie wszystkie panie i prawie wszystkich panów posłów założeniu co do wzrostu realnego, a więc po wyeliminowaniu wzrostu cen na bardzo nisko zresztą kształtującym się poziomie produktu krajowego brutto. Zakładamy również, że w wyniku reformatorskich działań i polityki koordynowanej przez ministra finansów będzie się poprawiała ściągalność należności podatków i innych danin, dochodów do naszego wspólnego budżetu, do budżetu państwa polskiego. To, co jest zaproponowane, a co komisja w swoim sprawozdaniu potwierdza, jeśli chodzi o poprawę ściągalności do budżetu, w całej rozciągłości zachowuje swoją aktualność.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Po części także, sądzę, będzie wykonany krok dalszy, kolejny krok do przodu, jeśli chodzi o trwający proces absorpcji szarej strefy. Szarej strefy, jako że ona jest szara, a nie czarna, z czarną bowiem konsekwentnie, bardzo konsekwentnie, jak i z wszelkimi formami łamania prawa będziemy walczyć. Szarą strefę natomiast chcemy absorbować, a więc wciągać różnymi metodami do głównego, zarejestrowanego, legalnego, a więc także opodatkowanego obiegu gospodarczego. Chodzi o to, żeby ci, którzy prowadzą interesy, którzy uzyskują dochody, którzy zatrudniają ludzi, mogli dalej to robić, jeśli produkują dobra i świadczą usługi sprzedawane na rynku, ale żeby też płacili, dzielili się z resztą społeczeństwa poprzez system finansów publicznych częścią tego dochodu, zasilali także nasz system ubezpieczeń społecznych stosownymi wpłatami. Pod tym kątem rząd przedstawił, a Wysoka Izba i Senat uchwaliły ustawę tzw. abolicyjną. Prezydent wpierw powiedział, że ją podpisze, potem jednak nie podpisał jej, tylko skierował zapytanie do Trybunału Konstytucyjnego, który swoim orzeczeniem stwierdził niezgodność zawartych tam przepisów, ustalonych przez Wysoką Izbę, z ustawą zasadniczą. Rząd przyjmuje decyzję Trybunału Konstytucyjnego, która jest przecież ostateczna, do wiadomości. Wszakże trzeba podkreślić, że niewejście w życie tych rozwiązań, które tam są zaproponowane, odbywa się czy stanowi dodatkowy koszt dla naszego społeczeństwa, gdyż pozbawia je pewnych dochodów. Ale rzecz najważniejsza nie jest w tym, gdyż istotą tej ustawy, a także towarzyszącego abolicji instrumentu fiskalnego w postaci proponowanych tam deklaracji majątkowych, było właśnie to, aby jak największą część szarej strefy trwale wyciągnąć, wydobyć na powierzchnię, ponad kreskę i utrzymać ją pro bono publico, dla korzyści publicznej, w oficjalnym obiegu gospodarczym. Teraz tego instrumentu mieć nie będziemy, wobec tego trudniej będzie nam realizować skądinąd słuszne zadanie oczekiwane przez społeczeństwo, a mianowicie dalszej absorpcji szarej strefy. Ma to także określone konsekwencje dochodowe, jeśli chodzi o budżet państwa, gdyż w projekcie ustawy, którą Wysoka Izba rozpatruje, rząd prognozował dochody z tego tytułu na około 600 mln zł. Ale, jak podkreślam, najważniejsze w tej ustawie było to, aby ci, którzy nie łamali prawa, a prowadzili różne formy działalności dochodowej, mogli zarejestrować to, co jeszcze być może nie jest tu i ówdzie zarejestrowane, i od tego momentu działali w zinstytucjonalizowanym obiegu oficjalnej naszej gospodarki, tak jak przystało na dobrze zorganizowaną społeczną gospodarkę rynkową. Źle wobec tego się stało, że tego instrumentu mieć nie będziemy, ale mamy inne instrumenty, tym bardziej będziemy się starali z nich korzystać, aby proces absorpcji szarej strefy trwał.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pan przewodniczący komisji sejmowej poseł Czerniawski przedstawił wnioski z prac, w których uczestniczyliśmy jako rząd. Ministrowie i eksperci odpowiadali na wszystkie pytania, które panie i panowie posłowie zadawali. Przed chwilą wysłuchaliśmy, także rząd, z zainteresowaniem przedłożenia posła sprawozdawcy. Te poprawki, te uzupełnienia, te udoskonalenia, które komisja proponuje, z pewnością są dobre, bo któż, jeśli nie Komisja Finansów Publicznych Sejmu Rzeczypospolitej, ma wiedzieć najlepiej, jak ostatecznie ustalić proporcje strumieni w tej ustawie o tak kapitalnym znaczeniu dla społeczeństwa, państwa i gospodarki, jaką jest budżet.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Trzecia kwestia, o której chcę mówić, dotyczy restrukturyzacji, tzw. ustaw restrukturyzacyjnych, które są realizowane zgodnie z decyzją Wysokiej Izby w tych dniach, w tych miesiącach. Pewne etapy zostały zakończone, pewne są przed nami. Celem ustawy restrukturyzacyjnej także nie jest zmaksymalizowanie dochodów budżetu państwa, natomiast wiąże się z nią ten element, że zakładała i zakłada pewien poziom dochodów. Jej celem zaś, co trzeba wyraźnie podkreślić, jest właśnie restrukturyzacja finansowa podmiotów gospodarczych, polskich przedsiębiorców, którzy zostali wpędzeni niekiedy w opłakany stan nieodpowiedzialną polityką lat poprzednich. Jeśli się czegoś nie spodziewaliśmy wychodząc z takimi inicjatywami, to chyba tego, że do owego opłakanego stanu zostało doprowadzonych aż tak dużo firm, zwłaszcza małych i prywatnych. Podkreślano bowiem, znowu albo się myląc, bo nie rozumiejąc, albo się myląc, bo intencjonalnie, że ten zamysł reformatorski kierowany jest przede wszystkim do dużych, starych, niekonkurencyjnych, nierozwojowych firm państwowych. Otóż zgłosiło się dotychczas - gdyż jeszcze nadchodzą zgłoszenia pocztą i ten rachunek ostatecznie może ulec pewnej zmianie in plus - aż prawie 60 tys. firm, z czego 58 363 to firmy małe, zatrudniające do 50 pracowników. Prawie w 100% - jeśli w ogóle nie w 100% - te małe firmy to są firmy prywatne, jest 708 firm średnich, a firm dużych, zatrudniających powyżej 250 pracowników, zgłosiło się tylko 337. Z dobrodziejstwa ustawy restrukturyzacyjnej korzystają zatem przede wszystkim średnie i małe firmy sektora prywatnego, który nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań publicznoprawnych ze względu na nadmierne wytłumienie koniunktury poprzez drastyczne ograniczenie metodami fiskalnymi i monetarnymi popytu wewnętrznego w poprzednich latach. Teraz te firmy korzystają z tej oferty, przedstawiając sukcesywnie swoje programy naprawcze, programy restrukturyzacji finansowej i powiązanych z nią restrukturyzacji rzeczowej i restrukturyzacji zatrudnienia, i w ślad za tym będą wnosić opłatę restrukturyzacyjną - w zdecydowanej większości przypadków, jak Wysoka Izba postanowiła, w wysokości 15%, a w niektórych przypadkach - zgodnie z zasadami - w wysokości 1,5%. I tu się wszystko albo wiele rzeczy nam łączy. Otóż dzięki temu, że Wysoka Izba wyszła z tym reformatorskim zabiegiem restrukturyzacji, dziesiątki, jeśli nie tysiące tych firm jeszcze są firmami, które działają, a nie ogłosiły upadłości i bankructwa. One były w stanie przedagonalnym, one miały zejść z rynku w myśl koncepcji schładzania koniunktury i wyhamowywania wewnętrznego popytu, która dominowała, zanim ten rząd przejął władzę. A teraz okazuje się, że odwracamy ten proces i wiele z tych firm, zamiast zwalniać ludzi, zaczyna zatrudniać, zamiast zwalniać, jak wcześniej planowano, utrzymuje stan zatrudnienia, dlatego że uzyskuje przestrzeń do oddechu, uzyskuje pewną perspektywę finansową, choć jeszcze trzeba się wspólnie bardzo wiele napracować. Przede wszystkim trzeba zrealizować programy restrukturyzacyjne, gdyż to jest oferta, jak mówiliśmy z tego miejsca przy innej okazji, w lipcu tego roku - coś za coś. Państwo jest skłonne zrestrukturyzować swoje należności z tytułu niezapłaconych w terminie podatków i innych świadczeń publicznoprawnych na rzecz naszego wspólnego skarbu państwa w zamian za opłatę restrukturyzacyjną i konkretny rzeczowy, wiarygodny, a potem dobrze pod naszą kontrolą i we współpracy z naszymi służbami zrealizowany program restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Suma zaległych zobowiązań tych blisko 60 tys. firm, które przystąpiły do działań restrukturyzacji finansowej sięga 6200 mln zł, wobec tego dochody z tego tytułu, które na pewno będziemy mieli w naszym budżecie, wynoszą ok. 625 mln, a być może więcej - ale w tej fazie rząd proponuje przyjąć, że jest to 624 mln, gdyż to jest pewne. Prawdopodobne jest, że może to być nieco więcej, w zależności od tego, jaka ostatecznie będzie struktura firm, które będą płaciły 15-procentową opłatę restrukturyzacyjną, i jaki będzie udział tych, które będą płaciły 1,5%. Ten zabieg zatem dobrze przebiega, realizuje się pomyślnie i sądzę, że jest jednym z istotnych czynników ożywiania koniunktury, przyspieszania tempa wzrostu, przyczyniającym się do początku spadku bezrobocia, także wzrostu optymizmu konsumentów, bo wielu z nich w tych firmach ma pracę - jedni ją utrzymali, a mogli ją stracić, a inni ją znaleźli, a bez tego by jej znaleźć nie mogli.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Czwarty problem, panie marszałku, Wysoka Izbo, dotyczy korekty, o której wspominał pan poseł Czerniawski, a o którą chciałbym prosić Wysoką Izbę w związku z przebiegiem procesu restrukturyzacji, od strony jego konsekwencji dochodowych dla budżetu państwa, a także w związku z decyzjami Trybunału Konstytucyjnego odnośnie do tzw. ustawy abolicyjnej. Z tych dwu tytułów w stosunku do wcześniejszego przedłożenia rządowego dochody mogą być - w jednym przypadku na pewno będą - w przypadku abolicji dotyczy to kwoty 600 mln, w drugim przypadku, w zależności od tego, jak ukształtują się ostatecznie dochody z tytułu opłat restrukturyzacyjnych, może być ubytek do ok. 700 mln. W sumie zatem powstaje pytanie: Skąd więc mamy wziąć dzisiaj 1300 mln złotych, jeśli chcielibyśmy, aby ten poziom dochodów i ten poziom wydatków, który jest zapisany według sprawozdania Komisji Finansów Publicznych w dzisiaj dyskutowanym budżecie, został utrzymany?</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Otóż rząd proponuje takie rozwiązanie - aby Wysoka Izba zechciała się nad nim zastanowić i przyjąć je - mianowicie: w wyniku decyzji ministra finansów z lata tego roku o obniżeniu akcyzy na wyroby spirytusowe o 30% skokowo został ograniczony, jak sądzimy, przemyt i wprowadzanie do obrotu nielegalnych wyrobów spirytusowych i nastąpiło wyraźne ożywienie w rodzimym przemyśle spirytusowym, widzimy bowiem, jak rośnie produkcja i jak po pewnym okresie dostosowania zaczynają rosnąć z tego tytułu dochody, w tym także z akcyzy. W stosunku do tego, co było przewidywane w dokumencie przygotowywanym dwa miesiące temu, jeszcze we wrześniu, przez rząd, dzisiaj widzimy możliwość zebrania dochodów z tytułu akcyzy od wyrobów spirytusowych o 83 mln zł większych.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jeśli chodzi o cła przy ożywieniu produkcji i szybkim wzroście - co ma także oczywiście pewien kontekst asortymentowy i geograficzny - obrotów handlu zagranicznego - a przecież eksport i import rosną bardzo szybko, a tutaj chodzi zwłaszcza o import - proponujemy zwiększyć dochody z ceł o kolejne 60 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Po trzecie, poprawa sytuacji w polskiej gospodarce, reformatorskie działania rządu SLD, Unii Pracy i PSL, poprawa klimatu, jeśli chodzi o oczekiwania inwestorów i polskich przedsiębiorców, rosnący optymizm konsumentów, rozkręcanie się koniunktury, kompromitacja szyderczego prześmiewania się z realistycznej i ambitnej prognozy wzrostu produktu krajowego brutto w roku przyszłym o 3,5%, kompromitacja ocen niektórych analityków, że oto PKB w III kwartale zwiększy się maksimum o 0,7, w sytuacji kiedy już dziś wiadomo, że zwiększył się o około 2% - te wszystkie czynniki, jak również, co trzeba podkreślić, skuteczne, pomyślne i korzystne dla Polski negocjowanie naszych warunków przystąpienia do Unii Europejskiej, podniosły wiarygodność polskiej gospodarki na międzynarodowych rynkach finansowych. W ślad za tym jedna z agencji, która ma niezwykle istotny wpływ na to, jakie są oczekiwania inwestorów na rynkach finansowych, kapitałowych naszej globalnej gospodarki, a mianowicie amerykańska, nowojorska agencja Moody's, podniosła notowania polskich papierów aż o dwa oczka, co się bardzo rzadko zdarza. A więc wzrost optymizmu polskich konsumentów idzie w parze ze wzrostem optymizmu odnośnie do przyszłości polskiej gospodarki, bo ona jest widziana z coraz większym optymizmem, także zagranicznych inwestorów. Mam nadzieję, że ten wzrost optymizmu stanie się udziałem także posłów naszej opozycji. Z tego tytułu, że Moody's podniósł o dwa oczka notowania polskich papierów wartościowych, natychmiast widzimy pewne pozytywne z punktu widzenia interesów polskich finansów publicznych obniżanie się kosztów rynkowych stóp procentowych na niektóre papiery i obniżanie się kosztów obsługi długu publicznego. Przeszacowując zatem koszty obsługi długu publicznego - a stanowią one olbrzymią kwotę w przyszłorocznym budżecie, jest to jedna z podstawowych pozycji w naszych wydatkach - wydatki z tego tytułu można zmniejszyć o 43,4 mln zł. W sumie jest to 186,4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pozostaje zatem pytanie, proszę pań i panów posłów, skąd wziąć brakujące 1 113 600 tys. zł? Takie jest pytanie. I oto jest odpowiedź: 111 3 600 tys. zł dodatkowo wpłynie do budżetu państwa polskiego w roku przyszłym dlatego, że dotychczas w poprzedniej wersji przedłożenia budżetowego mamy zapisane wpłaty z tytułu zysku niezależnego banku centralnego - Narodowego Banku Polskiego w wysokości 3567 mln złotych. Teraz proponujemy, aby zysk, który wpłynie do budżetu naszego państwa, wyniósł 4 680 600 tys. zł. Jest to dokładnie właśnie ten 1 113 600 tys. zł. Chcę stwierdzić i poinformować pana marszałka i Wysoką Izbę, że decyzja o wpłacie do budżetu państwa polskiego z zysku Narodowego Banku Polskiego kwoty 4 680 600 tys. zł jest decyzją niezależnego Narodowego Banku Polskiego, jego kierownictwa, Rady Polityki Pieniężnej oraz prezesa, i jest to uzgodnione z prezesem Narodowego Banku Polskiego, o czym Wysoką Izbę informuję. Przyjmujemy wobec tego tę informację i jako rząd kierujemy tę korektę...</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#komentarz">(oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">.‍..do Wysokiej Izby do zaakceptowania. Skąd to się bierze? Pismo w tej sprawie minister finansów otrzymał dopiero w ubiegłym tygodniu, trwają bowiem pewne szacunki i przeliczenia także pozycji finansowych w niezależnym Narodowym Banku Polskim. Przy skądinąd dotkliwych dla podmiotów gospodarczych wysokich stopach procentowych określone zyski realizuje Narodowy Bank Polski, który ustawowo odprowadza zdecydowaną większość swego zysku do budżetu państwa. Dzisiaj założona wielkość tego zysku wynosi 4 680 600 tys. zł. W sumie zatem daje nam to kwotę 1300 mln zł. Problemu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Dochody w tym kontekście wyniosłyby ostatecznie 154 813 mln, a wydatki - 193 498 mln, a więc nie ulegają one zmianie. Nie zmniejszamy i nie wnosimy o zmniejszenie jakichkolwiek wydatków. Nie chcemy, aby one nie wzrosły w takim stopniu, w jakim zakładaliśmy to wcześniej. Powiem państwu więcej. Te wydatki rosną w większym stopniu, niż wydawało się to wcześniej, dlatego że one nadal mają się zwiększyć aż o 4,5% w budżecie stabilizacji i rozwoju, natomiast inflacja jest niższa i będzie najprawdopodobniej niższa również w roku przyszłym. Pan poseł Czerniawski w swoim sprawozdaniu cały czas opiera się, i słusznie, na oficjalnych, uzgodnionych pomiędzy nami a komisją sejmową prognozach co do inflacji tegorocznej i przyszłorocznej. W tym roku przyjmujemy - przyjęliśmy wcześniej, i tak weryfikując, jak państwo pamiętacie, istotnie w dół tę prognozę - że wyniesie ona, mierzona indeksem cen konsumpcyjnych, średniorocznie do średniorocznego poziomu cen w 2001 r., jedynie 2,1. Sądzę, i pora to dziś powiedzieć - zwłaszcza na tle wspomnianej, o czym mówiłem, najniższej stopy inflacji od 30 lat w październiku w porównaniu z październikiem roku ubiegłego, kiedy to wyniosła ona 1,1, a w końcu roku, grudzień do grudnia, wyniesie ok. 1,3 - że inflacja w tym roku oscyluje wokół 2%, nie jest nawet wykluczone, że będzie poniżej 2%. Co to oznacza? To oznacza, że Wysoka Izba pomyliła się jak prawie nikt, tak to się nawet analitycy niektórych banków nie mylą, Wysoka Izba bowiem założyła na ten rok inflację średnią 4,5%, a ona wynosi 2%. A co to oznacza? A to oznacza, że wzrost realnych wydatków z budżetu państwa polskiego jest o ok. 2,5 punktu procentowego większy, czyli jest znakomita poprawa finansowania wielu potrzeb społecznych i rozwojowych. Gdyby nie było tej pomyłki Sejmu w budżecie na rok 2002, można domyślać się - choć tego już teraz nikt nikomu nie udowodni, bo rzecz się stała, i cieszyć się z tego muszą wszyscy, którzy są beneficjentami budżetu państwa polskiego, że dochody realne rosną im o dużo więcej, bo o te dodatkowe 2,5 punktu procentowego - że wydatki byłyby na takim realnym poziomie, na jakim państwo w budżecie to założyliście, a więc byłyby o 4,5 mld w tym roku mniejsze. Te 4,5 mld jednak trafia do gospodarki, także w czwartym kwartale, i jest jednym z dodatkowych kół zamachowych napędzających polską machinę gospodarczą, gdyż ożywić koniunkturę gospodarczą można tylko wtedy, kiedy będzie rósł nadal, w sposób nieinflacyjny, popyt. I to jest część polityki gospodarczej, polityki finansowej, którą także jako wicepremier i minister finansów Rzeczypospolitej koordynuję.</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Zatem jeśli chodzi o wydatki w roku przyszłym, utrzymywane one są, i po wnioskach komisji, i po korekcie, którą przedstawiam, na poziomie 193,5 mld zł w zaokrągleniu, co oznacza już nie, jak wcześniej uważaliśmy, 2,2% realnie więcej, ale być może 2,5% realnie więcej. Jest to więc kolejna dobra wiadomość, zwłaszcza dla polskich rodzin, które utrzymują się z transferów, z wypłat, z dochodów finansowanych bądź dofinansowywanych z budżetu państwa polskiego, a także jest to radosna wiadomość dla polskich przedsiębiorców, którzy ze wsparcia finansowego poprzez różne instrumenty aktywnej polityki przemysłowej i handlowej naszego rządu korzystają. W tym kontekście deficyt utrzymuje się na zakładanym wcześniej poziomie 38 700 mln zł, a więc co najwyżej, przy założonej prognozie wzrostu gospodarczego, PKB o 3,5%, realnie licząc, 4,9%, to jest aż o 0,5 punktu procentowego mniej niż w trudnym roku 2002, który, jak powiedziałem, jeśli chodzi o sytuację budżetową, przebiega do tej pory pomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-26.20" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Wobec tego, po piąte, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym stwierdzić, że budżet stabilizacji i rozwoju - w takim kształcie, w jakim został przedłożony przez rząd pana premiera Millera we wrześniu i był dyskutowany tutaj podczas pierwszego czytania w październiku, skorygowany o te wnioski, które słusznie przedstawia Komisja Finansów Publicznych, uzupełniony o tę korektę, która jest konsekwencją następstw fiskalnych, dochodowych realizacji skądinąd dobrze funkcjonującej ustawy o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorców i decyzji Trybunału Konstytucyjnego - dobrze się wpasowuje w naszą strategię dla Polski, opartą o cztery filary. Szybki wzrost - już go widać. Sprawiedliwy podział - jest go coraz więcej. Korzystna integracja - coraz mniej osób w to wątpi. Skuteczne państwo - coraz bardziej widać efekty jego działalności.</u>
          <u xml:id="u-26.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">W tym też kontekście, dziękując państwu za uwagę, chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu posłowi Czerniawskiemu, w imieniu rządu, w imieniu swoim własnym, za tak kreatywne współdziałanie z nami i poprawienie pewnych uchybień, niedociągnięć, które w wersji projektu budżetu państwa się znalazły, za udoskonalenie tego przedłożenia i przygotowanie tego dokumentu - budżetu stabilizacji i rozwoju Wysokiej Izbie do przyjęcia, na co liczymy wraz z polskim społeczeństwem, to społeczeństwo bowiem właścicielem jest tego budżetu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.23" who="#komentarz">(Poseł Janusz Piechociński: W kwestii formalnej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Z wnioskiem formalnym, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełJanuszPiechociński">Panie Marszałku! Pan premier przed chwilą z radością poinformował nas, że problemu nie ma. Ja twierdzę, że jest pewien problem formalnoprawny. Jeśli wystąpienie pana premiera traktować jako autopoprawkę rządu, to mam nadzieję, że taka autopoprawka pisemna wpłynęła do pana marszałka i ona zostanie uwzględniona w autopoprawce komisji, dlatego że w tej chwili jesteśmy w trudnej sytuacji, bo mamy sprawozdanie komisji o dużym, niezrównoważonym budżecie. Zadaję więc pytanie, czy to z punktu widzenia formalnoprawnego, jeśli chodzi o pracę nad ustawą budżetową, jest w ogóle możliwe, i poddaję pod rozwagę panu marszałkowi, wysokiemu Prezydium rozpatrzenie następującej kwestii: chodzi o to, aby tę poprawkę czy autopoprawkę rządu skierować do komisji, aby komisja dokonała korekty i uzupełnienia sprawozdania, i dopiero wtedy możemy, w mojej ocenie, prowadzić w dalszym ciągu debatę. Jest to bowiem szczególna ustawa, w związku z tym nie tylko ze względu na stronę formalnoprawną, ale i pewną spójność i logiczność debaty taki fakt powinien mieć miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan poseł Czerniawski wyjaśni te sprawy, jak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim sprawozdaniu informowałem Wysoką Izbę, iż Komisja Finansów Publicznych podjęła decyzję, aby nie zwiększać i nie rozpatrywać wszystkich poprawek dotyczących zwiększenia dochodów. Mieliśmy wówczas - za chwilę panu posłowi odpowiem - również na myśli to, iż wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego mogą być tą rezerwą, którą moglibyśmy dzisiaj skonsumować w postaci indywidualnych poprawek... Pani poseł, była decyzja komisji, ja tylko mówię o decyzji.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełMieczysławCzerniawski">Jeżeli chodzi o wniosek pana posła Piechocińskiego. Informowałem wcześniej, że jeżeli rząd, a jest wiele rozstrzygnięć, złoży, przedłoży tę propozycję i zostanie ona przyjęta jako poprawka poselska, to stosowną poprawkę złożę za moment na ręce marszałka Sejmu. To jest zgodne z regulaminem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy budżetowej na rok 2003. Komisja Finansów Publicznych zapoznała się ze wszystkimi opiniami komisji branżowych, które analizowały poszczególne części budżetowe, analizując szczegółowo propozycje przeniesienia wydatków, w niektórych pozycjach zmniejszenia lub zwiększenia na niezbędne, zdaniem komisji, cele. Większość komisji przeprowadziła wnikliwą analizę poszczególnych części budżetowych, jednak, zdaniem naszego klubu, poczynione oszczędności w wydatkach w zakresie kosztów obsługi państwa i jego administracji mogłyby być większe i w odniesieniu do tego będą jeszcze poprawki.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełStanisławStec">Komisje, wnioskując o zwiększenie wydatków w poszczególnych częściach budżetowych, nie proponowały z reguły źródeł pokrycia, szczególnie gdy propozycje dotyczyły setek milionów złotych. Natomiast podkreślić należy, że wszystkie komisje w terminie ustalonym przez marszałka Sejmu przedłożyły swoje opinie, co pozwoliło Komisji Finansów Publicznych przygotować w wyznaczonym czasie sprawozdanie niezbędne do przeprowadzenia drugiego czytania w wyznaczonym terminie. Członkowie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnikliwie przeanalizowali sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy budżetowej na rok 2003 i pozytywnie oceniają decyzje komisji, która generalnie podtrzymała propozycję rządu odnośnie do poziomu dochodów i wydatków budżetowych na rok 2003, oprócz przewidywanych dochodów z abolicji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełStanisławStec">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej akceptuje także przeznaczenie na dodatki mieszkaniowe 90% oszczędności wygospodarowanych przez Komisję Finansów Publicznych w ramach prac nad budżetem. Po bardzo kontrowersyjnym orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 października odnośnie do uwolnienia czynszów ustalanych przez właścicieli prywatnych lokali mieszkalnych sumy wypłacanych dodatków zwiększą się w bardzo poważymy stopniu. Już lokatorzy w Poznaniu otrzymują zawiadomienia o podwyżkach czynszów od 1 grudnia br. o 100% z powołaniem się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego, osobiście przynoszą mi do biura poselskiego takie zawiadomienia. Z dodatków mieszkaniowych korzysta ponad milion polskich rodzin i w tej sytuacji może korzystać więcej, dlatego niezbędne było uzupełnienie środków na te cele. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uznaje za racjonalną decyzję Komisji Finansów Publicznych o niepodwyższaniu zaproponowanej przez rząd wysokości dochodów podatkowych i niepodatkowych. Zaproponowane dochody budżetu państwa w roku 2003 są pochodną aktualnej i przewidywanej sytuacji gospodarczej, rozwiązań systemowych o charakterze trwałym, tzn. takich, których skutki będą obecne także w latach następnych, oraz dochodów o charakterze jednorazowym, jak opłata restrukturyzacyjna, kompensowanych jednak przez skutki zmian wprowadzenia rozwiązania w postaci premii podatkowej oraz nowych przepisów w zakresie tworzenia rezerw bankowych uznawanych za koszty uzyskania przychodów. Klub poprze propozycję przedstawioną przez pana premiera Grzegorza Kołodkę w zakresie uzupełnienia brakujących dochodów z tytułu opłaty restrukturyzacyjnej i planowanej abolicji podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełStanisławStec">Poziom planowanych dochodów w 2003 r. nieznacznie wzrasta, bo o 0,2% w stosunku do PKB, co nie oznacza jednak zmiany polityki redystrybucyjnej państwa. Nadal podstawą są dochody podatkowe, które stanowią prawie 90% dochodów budżetowych. Poziom dochodów budżetowych ustalono w oparciu o zakładany wzrost PKB o 3,5% w 2003 r., który ma uzasadnienie we wzroście popytu krajowego i eksportu. Przewidywany wzrost popytu konsumpcyjnego o 2,8% jest spójny z zakładanym wzrostem wynagrodzeń oraz zwiększeniem zatrudnienia. Natomiast przewidywany wzrost eksportu jest związany z poprawą koniunktury kraju w strefie euro. Jednak na realizację tych zadań wpływ będzie mieć także polityka pieniężna i walutowa prowadzona przez Narodowy Bank Polski. Utrzymywanie przez NBP wysokiego kursu złotego w stosunku do walut obcych nie sprzyja poprawie eksportu, a tym samym nie daje niezbędnego impulsu do dalszego wzrostu gospodarczego. Aktualny kurs złotego do dolara i euro może wręcz zahamować wzrost eksportu. Przy takim kursie rząd może nie uratować polskiego przemysłu stoczniowego. Nadal mimo bardzo niskiego poziomu inflacji utrzymywany jest wysoki poziom oprocentowania kredytu, co ma wpływ na spadek zainteresowania kredytami zarówno ze strony przedsiębiorstw, jak i gospodarstw domowych. Wartość kredytów dla przedsiębiorstw spadła w październiku o 0,9%, a roczne tempo do 0,5%. Dane te potwierdzają tezę, że dotychczas wzrost gospodarczy nie jest finansowany przez banki w formie kredytu, lecz głównie kredytem kupieckim oraz resztkami rezerw finansowych przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa, przynajmniej znaczna ich część, unikają korzystania z kredytów z uwagi na koszt oraz fakt, że często nie mogą sprostać ostrym wymaganiom banków. Banki przyjęły europejskie kryteria w zakresie zdolności kredytowej oraz perspektyw rozwoju, którymi nie może się wykazać część polskich przedsiębiorstw ze względu na niską jeszcze wartość kapitału. Odmowy przyznania kredytów brzmią następująco: brak zdolności do spłaty kredytu lub możliwości zabezpieczenia tego kredytu w wartości przynajmniej trzykrotnej przewidywanego poziomu kredytu.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełStanisławStec">Do korzystania z kredytów zniechęcają także procedury trwające często od 4 do 6 miesięcy nim przedsiębiorstwo otrzyma decyzję i to nie zawsze o przyznaniu kredytu. Również popyt konsumpcyjny nie jest finansowany zwiększonymi kredytami. Wartość pożyczek dla gospodarstw domowych zmniejsza się od kwietnia. Narodowy Bank Polski w założeniach polityki pieniężnej na rok 2003 zakłada mobilizowanie wzrostu oszczędności wewnętrznych, finansujących inwestycje, krytykuje utrzymywanie na koszt podatnika miejsc pracy w przedsiębiorstwach państwowych oraz zabezpieczanie pomocy socjalnej dla rodzin nieuzyskujących dochodów z zatrudnienia. Narodowy Bank Polski w założeniach polityki pieniężnej na rok 2003 nadal zakłada wyższy niż rząd poziom inflacji, który ma być realizowany za pomocą polityki stóp procentowych. Zestawienie określonych przez Radę Polityki Pieniężnej wskaźników inflacji wskazuje, że Rada nie jest w stanie ustalić właściwych wskaźników inflacji ani właściwych instrumentów polityki pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełStanisławStec">Z przedstawionych posłom założeń polityki pieniężnej nie wynika, w jaki sposób Narodowy Bank Polski chce realizować swoje zadania wynikające z art. 3 ustawy o Narodowym Banku Polskim, chodzi o wspieranie polityki gospodarczej rządu, gdy nie jest to sprzeczne z celem inflacyjnym, a obecnie uzyskany poziom inflacji umożliwia wspieranie polityki gospodarczej rządu przez Radę Polityki Pieniężnej. Utrzymywanie restrykcyjnej polityki pieniężnej może sprzyjać utrzymywaniu się zatorów płatniczych oraz trudności w tworzeniu nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dochody podatkowe mają wzrosnąć realnie w 2003 r. o 3,8% i mają być uzyskane także przez poprawę ściągalności. Ministerstwo Finansów podejmuje szereg działań prawnych i organizacyjnych mających na celu usprawnienie działania aparatu skarbowego, między innymi poprzez nowelizację ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, wdrażanie systemów informatycznych, poprawę funkcjonowania urzędów skarbowych, lepszą koordynację kontroli skarbowej poprzez skierowanie jej do podatników, którzy unikają płacenia należnych podatków, w tym do tych, którzy transferują dochody z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PosełStanisławStec">Wydłużenie terminów bezpośredniego zwrotu podatku od towarów i usług umożliwi aparatowi skarbowemu precyzyjną weryfikację prawidłowości wykazanych kwot zwrotu przez podatników. Winno się to przyczynić do przeciwdziałania przypadkom wyłudzania podatku od towarów i usług. Należy także oczekiwać efektywniejszego działania służb celnych w zakresie ograniczania szarej strefy odnośnie do importu nieopodatkowanego i nieoclonego oraz zwiększenia kontroli jakości importowanych towarów zgodnie z normami obowiązującymi w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PosełStanisławStec">Podkreślenia wymaga to, że przy zmianach prawnych dotyczących podatków w 2003 r. w większym stopniu uwzględniono potrzeby pobudzania działalności gospodarczej, między innymi przez:</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#PosełStanisławStec">- umożliwienie obliczania amortyzacji przy stawce 30-procentowej dla części środków trwałych - zwiększy to koszty uzyskania przychodów, a tym samym stworzy możliwość zakupu dóbr inwestycyjnych,</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#PosełStanisławStec">- podwyższenie limitu przychodu uprawniającego do rozliczania się w formie ryczałtu podatku dochodowego od osób fizycznych - zmniejszy to biurokrację w tych firmach,</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#PosełStanisławStec">- zaliczanie do kosztów należności nieściągalnych oraz składek na rzecz organizacji pracodawców,</u>
          <u xml:id="u-32.12" who="#PosełStanisławStec">- umożliwienie restrukturyzacji zobowiązań podatkowych według stanu na dzień 30 czerwca 2002 r.,</u>
          <u xml:id="u-32.13" who="#PosełStanisławStec">- obniżenie stawki podatku dochodowego od osób prawnych o 1%, pomimo odziedziczonej po poprzedniej ekipie bardzo trudnej sytuacji budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-32.14" who="#PosełStanisławStec">Działania te winny wpłynąć na poprawę bieżącej ściągalności należnych podatków, w tym również na poprawę sytuacji finansowej przedsiębiorstw, i stworzyć warunki do ich rozwoju. Jednak do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej jest konieczne zmniejszenie kosztu kredytu bankowego, zwiększenie jego dostępności oraz rozszerzenie działań w zakresie poręczeń i gwarancji przez powoływane w tym celu regionalne fundusze. Konieczne jest także urealnienie kursu złotego, aby umożliwić stabilizację finansową polskich eksporterów; szybszy rozwój eksportu może gwarantować dalszy wzrost gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy. Wyrażam także nadzieję, że minister spraw zagranicznych będzie konsekwentnie dążył do zmiany kierunku prac służby dyplomatycznej na sprawy gospodarczo-ekonomiczne, na promocję polskich produktów i usług za granicą.</u>
          <u xml:id="u-32.15" who="#PosełStanisławStec">Wydatki budżetu państwa na rok 2003 są wyższe o 8 mld zł, średnio o ponad 2% w stosunku do roku 2002. Udział wydatków budżetu państwa w stosunku do PKB będzie mniejszy w stosunku do roku 2002, co ma związek z obniżeniem deficytu budżetowego. Wydatki na zadania finansowe z budżetu państwa w roku 2003 będą dodatkowo wspierane środkami bezzwrotnymi pochodzącymi z zagranicy w wysokości 6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-32.16" who="#PosełStanisławStec">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej wyraża przekonanie, że dysponenci tych środków podejmą niezbędne działania w celu ich pełnego wykorzystania, co pozwoli na wspieranie infrastruktury, inwestycji w przemyśle rolno-spożywczym oraz inwestycji w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-32.17" who="#PosełStanisławStec">Strukturę wydatków budżetu państwa w 2003 r., podobnie jak w latach poprzednich, kształtuje kwota środków, jakie bezwzględnie trzeba przeznaczyć na finansowanie tzw. wydatków prawnie zdeterminowanych, to znaczy wydatków sztywnych. W 2003 r. wydatki te stanowią aż 67,8% ogółem wydatków i są wyższe o 1,5% w stosunku do roku 2002 i o prawie 10% w stosunku do roku 1999. Od 1999 r. udział wydatków prawnie zdeterminowanych wyraźnie wzrasta, co jest wynikiem przede wszystkim znacznych kosztów, jakie budżet państwa ponosi po wprowadzeniu w życie reformy ubezpieczeń społecznych, reformy w służbie zdrowia, nowego podziału administracyjnego kraju, reformy oświaty oraz rozwiązań systemowych dotyczących finansowania niektórych wydatków zaliczonych do tej grupy, w tym stale zwiększających się kosztów obsługi długu publicznego w związku z dynamicznym wzrostem zadłużenia krajowego w ostatnim okresie.</u>
          <u xml:id="u-32.18" who="#PosełStanisławStec">Przykłady wydatków prawnie zdeterminowanych to:</u>
          <u xml:id="u-32.19" who="#PosełStanisławStec">- subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego oraz subwencja drogowa - ponad 33 mld zł, to jest 17,4% wydatków ogółem,</u>
          <u xml:id="u-32.20" who="#PosełStanisławStec">- koszty obsługi długu publicznego - ponad 27 mld zł, to jest 14% wydatków ogółem,</u>
          <u xml:id="u-32.21" who="#PosełStanisławStec">- dotacje dla ZUS po reformie ubezpieczeń społecznych - prawie 28 mld zł, to jest 14,5% wydatków ogółem,</u>
          <u xml:id="u-32.22" who="#PosełStanisławStec">- świadczenia emerytalno-rentowe żołnierzy i funkcjonariuszy oraz uposażenia sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku - ponad 8 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-32.23" who="#PosełStanisławStec">- wydatki na KRUS - prawie 15 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-32.24" who="#PosełStanisławStec">- zasiłki pielęgnacyjne i wychowawcze - prawie 6 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-32.25" who="#PosełStanisławStec">- dotacje dla Funduszu Pracy - prawie 4 mld zł,</u>
          <u xml:id="u-32.26" who="#PosełStanisławStec">- doliczone do wydatków sztywnych wydatki na sądy powszechne - 3,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-32.27" who="#PosełStanisławStec">Na wzrost tych wydatków w 2003 r. miało wpływ: zaliczenie do tej grupy, jak już wspomniałem, wydatków realizowanych przez sądy powszechne, zwiększenie wydatków na subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego o prawie 2 mld zł oraz na obsługę długu publicznego o ponad miliard złotych oraz zwiększenie wydatków na zasiłki o prawie 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-32.28" who="#PosełStanisławStec">Przedstawiona sytuacja wskazuje na rosnące trudności w kształtowaniu wydatków publicznych według priorytetów polityki społecznej i gospodarczej, z uwagi na zwiększającą się sztywność struktury wydatków. Mimo to rząd poczynił starania, aby wyróżnić następujące grupy wydatków:</u>
          <u xml:id="u-32.29" who="#PosełStanisławStec">Rosną wydatki na ubezpieczenia społeczne i socjalne, w tym na opiekę społeczną, których poziom w całości stanowi ponad 36% wydatków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-32.30" who="#PosełStanisławStec">Wzrastają wydatki na edukację, naukę, kulturę i ochronę zdrowia o ponad 5%, a ich udział w wydatkach ogółem stanowi 20%.</u>
          <u xml:id="u-32.31" who="#PosełStanisławStec">Wydatki na rolnictwo wzrastają o ponad 16% w stosunku do roku ubiegłego. Gdy uwzględnimy przyjętą w czasie prac Komisji Finansów Publicznych poprawkę umożliwiającą dofinansowanie Agencji Rynku Rolnego ze środków Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, to ilość środków do dyspozycji rolnictwa będzie jeszcze większy. W tym miejscu trzeba jednak podkreślić potrzebę skuteczniejszej interwencji na rynkach rolnych. W roku 2002 wydano na interwencję zrealizowaną przez Agencję Rynku Rolnego ponad 2 mld zł, a dochody rolników spadły; zmniejszyły się z powodu spadku cen na niektóre płody rolne oraz mniejszych zbiorów w stosunku do 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-32.32" who="#PosełStanisławStec">Ważnym działaniem w roku 2003 będzie wykorzystanie należnych środków z programu SAPARD, które mogą przyczynić się do poprawy infrastruktury wiejskiej, modernizacji przemysłu rolno-spożywczego oraz inwestycji w rolnictwie, jednak pod warunkiem zwiększenia dostępności tego programu dla rolników przez uproszczenie procedur.</u>
          <u xml:id="u-32.33" who="#PosełStanisławStec">Znacząco w 2003 r. wzrastają wydatki na wymiar sprawiedliwości, o ponad 15%, oraz na bezpieczeństwo publiczne, o prawie 5%. Nasz klub wyraża przekonanie, że zwiększenie wydatków na wymiar sprawiedliwości pozwoli na sprawniejsze działanie w zakresie zwalczania przestępczości i odzyskania zaufania społecznego przez wymiar sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-32.34" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oceniając projekt budżetu na rok 2003, jako całość, trzeba podkreślić jego realistyczny charakter, mimo wczorajszego orzeczenia Trybunału. Założenia do poziomu wzrostu PKB, chociaż wysokie, mają jednak uzasadnienie w obserwowanym ożywieniu gospodarczym, które winno się nasilać wskutek stymulacyjnego działania polityki gospodarczej rządu; mam nadzieję, że wspieranej również przez politykę pieniężną i walutową Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-32.35" who="#PosełStanisławStec">Dużego wysiłku ze strony służb skarbowych będzie wymagało uzyskanie planowanych dochodów w 2003 r. Dlatego nasz klub akceptuje tylko minimalną korektę wielkości środka specjalnego, który winien być wykorzystany w formie premii i nagród za realizację wpływów planowanych oraz dodatkowych wykonywanych na podstawie wyników kontroli. Środki te winny być wykorzystane głównie jako premie za realizację założonych zadań. Wymaga jednak rozważenia kwestia, aby w przyszłości zastanowić się, czy na rachunkach środków specjalnych, na rachunkach funduszy czy niektórych agencji winny być utrzymywane duże poziomy środków pieniężnych przy jednoczesnym występowaniu deficytu budżetowego, który kosztuje finanse, który kosztuje po prostu podatników. Są przykłady, że jeden bank korzysta z rachunków agencji, a jednocześnie korzysta również z kredytowania drugiej agencji, gdyż następowało poręczenie rządu, aby ta agencja mogła się zadłużyć. Tę sytuację, mam nadzieję, w najbliższym czasie minister finansów potrafi opanować.</u>
          <u xml:id="u-32.36" who="#PosełStanisławStec">Strona wydatkowa projektu budżetu przy narastających ograniczeniach swobody dla polityki społecznej i gospodarczej z uwagi na rosnący udział wydatków sztywnych wskazuje na realizację ustalonych priorytetów, zwłaszcza w preferencyjnym traktowaniu wydatków na świadczenia z ubezpieczeń społecznych, na opiekę społeczną, oświatę, kulturę i rolnictwo, a także na realizację zadań związanych z wykonywaniem najważniejszych funkcji państwa, przede wszystkim w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, bezpieczeństwa publicznego i obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-32.37" who="#PosełStanisławStec">Projekt przyszłorocznego budżetu nasz klub uważa za dalszy znaczący krok ku stabilizacji finansów państwa, mimo że nadal jest to budżet trudny, opracowany w warunkach niskiego popytu wewnętrznego, przy utrzymywaniu się silnej złotówki. Mimo ograniczeń z projektu ustawy budżetowej na rok 2003 można odczytać priorytety: inwestycje w kapitał ludzki - edukacja i kultura; walka z bezrobociem oraz wpieranie najuboższych; zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego państwa; wpieranie wsi i rolnictwa; integracja z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-32.38" who="#PosełStanisławStec">Wyższe o 50% nakłady na integrację z Unią Europejską będą skierowane na dofinansowanie realizacji projektów współfinansowanych przez fundusze unijne (rozbudowa infrastruktury, rozwój regionalny, inwestycje w kapitał ludzki, rozwój społeczeństwa informacyjnego). Dodatkowo fundusze wspomogą również restrukturyzację gospodarki, zwiększą innowacyjność polskich przedsiębiorstw, co przyczyni się do dalszego wzmocnienia trwającego ożywienia gospodarczego, bez którego niemożliwe jest zmniejszenie luki rozwojowej pomiędzy Polską a krajami wysoko rozwiniętymi. To ważne, abyśmy w roku, który będzie rozstrzygający, znaleźli własne środki, zwłaszcza że wiele programów europejskich jest powiązanych z naszymi wydatkami. Jeżeli nie stworzymy zabezpieczenia po stronie naszych środków, to nie wykorzystamy środków pomocowych, które oferuje Unia.</u>
          <u xml:id="u-32.39" who="#PosełStanisławStec">W roku 2002 udało się nam wyprowadzić kraj z zapaści finansowej oraz doprowadzić do najniższej inflacji od początku transformacji. Nie można zaprzepaścić tego sukcesu, okupionego znacznymi kosztami społecznymi, szczególnie na wsi. Dlatego też odpowiedzialna polityka finansowa rządu winna zapewnić utrzymanie inflacji na niskim poziomie w latach następnych przy jednoczesnym zabezpieczeniu wyższego wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-32.40" who="#PosełStanisławStec">W 2003 r. zabezpiecza się zwiększenie przeciętnego wynagrodzenia pracowników sfery budżetowej o 4%, a także przeciętnej emerytury i renty o 3,7%; jest to ważna informacja dla emerytów i rencistów. Zwiększenie środków na wynagrodzenia nie będzie jednak udziałem osób zajmujących kierownicze stanowiska w administracji państwowej i rządowej oraz samorządowej, w tym posłów i senatorów.</u>
          <u xml:id="u-32.41" who="#PosełStanisławStec">Zachowanie właściwych relacji między wydatkami i dochodami z budżetu państwa umożliwia zmniejszenie deficytu budżetu państwa, co ma istotne znaczenie nie tylko dla roku 2003, ale dla lat następnych, bo w konsekwencji będzie malał udział kosztów obsługi długu publicznego w wydatkach budżetu państwa, a także zostanie zahamowane tempo narastania długu publicznego. Będzie to tworzyć obraz kraju o stabilniejszych finansach publicznych, mogącego przeznaczać rosnące środki na dalsze wspieranie w przyszłości rozwoju społeczno-gospodarczego na miarę potrzeb i ambicji.</u>
          <u xml:id="u-32.42" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem projektu budżetu na rok 2003. Jest to budżet bardzo ambitny, ale jednocześnie budżet nadziei, stabilizacji i rozwoju. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-32.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Zyta Gilowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełZytaGilowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełZytaGilowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt zabrać głos w debacie budżetowej, w drugim czytaniu projektu ustawy budżetowej na rok 2003. Jestem w trudnym położeniu, ponieważ przed wystąpieniem pana premiera Kołodki miałam gotową łatwą do obrony tezę, iż budżet w kształcie przedłożonym przez Komisję Finansów Publicznych w istocie do głosowania się nie nadaje. Teraz budżet w dalszym ciągu niespecjalnie się nadaje do głosowania, ale rzecz trzeba nieco rozwinąć.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełZytaGilowska">W pierwszym czytaniu, reklamując projekt ustawy budżetowej na rok 2003, pan premier był uprzejmy stwierdzić, iż jest to budżet stabilizacji i nadziei. Platforma Obywatelska odpowiadała, że jest on niesłychanie ryzykowny. Obserwacja tego budżetu w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych, a także wypadki, które się w tym czasie wydarzyły, utwierdzają nas w przekonaniu, że ryzyko zawarte w tym budżecie jest bardzo duże, wielorakie i naszym zdaniem nadmierne.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełZytaGilowska">Usiłując skrótowo ocenić ten projekt, musimy powiedzieć, że jest to w istocie budżet stagnacji, w najlepszym razie. Stagnacji, jak dobrze pójdzie. Nie jest to budżet bardzo trudny. Jest on naszym zdaniem, niestety, źle ułożony. Jest mało stabilny. Być może budżet ten przyniesie państwu istotne niebezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PosełZytaGilowska">Dziękuję panu posłowi Czerniawskiemu za dobre słowa pod adresem opozycji. Istotnie, w Komisji Finansów Publicznych pracowaliśmy w miarę zgodnie, tylko zastanawiam się, na ile to był, jak mówi przysłowie, kawał ciężkiej i w zasadzie niepotrzebnej nikomu roboty.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełZytaGilowska">Dlaczego uważamy, że jest to budżet stagnacji? Dlatego, że najważniejsza pozycja rozwojowa w budżecie każdego państwa, czyli wydatki majątkowe, są aż w 40% pozostawione w rezerwach. Sugeruje to, że w odniesieniu do tych kwestii najwyraźniej nie mamy konkretnego planu rozwojowego polskiej gospodarki. Przypuszczenie to potwierdzają dane zawarte w najnowszym raporcie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, z którego to raportu wynika, że pomoc publiczna jest w Polsce udzielana bardzo szczodrze (1,5% PKB), podczas gdy w krajach Unii Europejskiej udzielana jest znacznie oszczędniej (łącznie niespełna 1% PKB). Ta pomoc publiczna służy „gaszeniu pożarów” i prawie w ogóle nie są to wydatki rozwojowe, na przykład wydatki na badania i rozwój czy na ochronę środowiska.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#PosełZytaGilowska">Stwierdzamy, oglądając ten budżet (posłużę się tu przykładem działu: Nauka), że wydatki są stagnacyjne, kompromitująco niskie, a na dokładkę mają bardzo złą strukturę. Na przykład w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych głosami rządzącej większości w tej komisji - jest to ta sama większość, jak na tej sali - przesunęliśmy wydatki na przykład z działu: Nauka na ochotnicze hufce pracy. Z bardzo ciekawym uzasadnieniem, interesującym. Takim mianowicie, cytuję: „W nauce to najwyżej ci naukowcy sobie zarobią, a w obecnej sytuacji ochotnicze hufce pracy są niezwykle pożyteczne.”.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#PosełZytaGilowska">Co dalej? No cóż, nawet w dziale: Nauka wydatki, jak widać wyraźnie, są nieprecyzyjne. Są bardzo słabo ustrukturyzowane. Na przykład Komitet Badań Naukowych planował zakup dwóch luksusowych samochodów za 150 tys. (razem 300 tys.), z argumentacją: przecież lancie są standardowym wyposażeniem w administracji rządowej. Standard po prostu. Z kwoty tzw. oszczędności, o których mówił pan poseł Czerniawski, z wielkim trudem wygospodarowanych przez komisję, a dających razem sumę 387 879 tys. zł - a oszczędności tych poszukiwaliśmy głównie z zamiarem zwiększenia wydatków na dodatki mieszkaniowe - z tej kwoty w ostatnim dniu prac Komisji Finansów Publicznych, w ostatniej godzinie głosowań, w ostatniej godzinie pracy, lekką ręką, na żądanie rządzącej większości, przeznaczyliśmy 37 879 tys. na, jak pan przewodniczący był uprzejmy się ogólnie wyrazić, komputeryzację i informatyzację społeczeństwa, ale w praktyce chodzi o rozbudowę sieci światłowodowej „Pionier”. Zadawaliśmy przed głosowaniem pytania: Jakiego rodzaju pożytki sektor publiczny, a także obywatele będą mieli z rozbudowy tej sieci? Kto jest właścicielem tej sieci? Kogo chcemy dotować? Kto jest właścicielem zarówno instalacji w sensie materialnym, jak i instalacji w sensie intelektualnym, bo jest to jednak pewna konstrukcja autorska. Na te pytania odpowiedzi nie otrzymaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#PosełZytaGilowska">Co więcej, w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych wielokrotnie następowało przesunięcie wydatków, najczęściej z rezerw do poszczególnych części budżetu państwa w intencji zwiększenia liczby etatów. Zwiększaliśmy nieustannie liczbę etatów w administracji rządowej. Ten budżet, biednego, ambitnego kraju, musi obsługiwać coraz większą i coraz droższą machinę administracyjną państwa. Coraz większą, coraz droższą, niestety bez oznak sprawności. Bez nadziei na poprawę sprawności. To jest naszym zdaniem niesłychanie negatywne zjawisko, ponieważ państwo nasze, pobierając coraz większe podatki, podatkami tymi oliwi maszynerię biurokratyczną, a maszyneria biurokratyczna, dla usprawiedliwienia swojego istnienia, wymyśla kolejne regulacje, kolejne podatki, kolejne ograniczenia, kolejne koncesje, kolejne limity i w ten sposób zawęża pole wolności w działalności gospodarczej. To pole jest już w tej chwili tak wąskie, że trzeba się pilnie i bardzo poważnie zastanowić nad rozwiązaniami prawnymi gwałtownie poszerzającymi wolność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#PosełZytaGilowska">Bez wolności gospodarczej nie będzie nigdy rozwoju, panie premierze. Nie będzie. Urzędnicy mogą się niesłychanie starać.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#PosełZytaGilowska"> Urzędnicy nie prowadzą działalności gospodarczej, a nawet nie powinni. To jest domena przedsiębiorców i powinniśmy wreszcie przestać ich nadmiernie krępować.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#PosełZytaGilowska">Bardzo ciekawe wnioski w związku z tendencjami stagnacyjnymi w naszych finansach publicznych można było wysnuć w trakcie analizy, którą Komisja Finansów Publicznych usiłowała podjąć w odniesieniu do planów finansowych dwóch czołowych agencji rządowych: Agencji Rynku Rolnego oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Najpierw Komisja Finansów Publicznych oceniła przedłożone przez rząd plany finansowe tych agencji: Agencji Rynku Rolnego oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako niepełne i niewystarczająco precyzyjne. Następnie Komisja Finansów Publicznych długo i cierpliwie czekała na poprawki i wyjaśnienia, które jakoby miały być złożone przez przedstawicieli tych agencji. Wreszcie ostatniego dnia obrad, w ostatniej godzinie prac, Komisja Finansów Publicznych uznała swoją bezradność. W międzyczasie członkowie komisji nie mogli doczekać się informacji szczątkowych, które przedstawiciele tych agencji przedstawili, co spowodowało, że wnieśliśmy protest do pana marszałka, iż w takim trybie Komisja Finansów Publicznych pracować nie może.</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#PosełZytaGilowska">Jakie wobec tego ciało w państwie - jeżeli nawet sejmowa Komisja Finansów Publicznych jest tutaj bezradna - jakie ciało w państwie jest w stanie zapanować nad planami finansowymi naszych agencji rządowych, prześwietnych, w tym dwóch wspomnianych agencji rolniczych? Jeśli nie komisja sejmowa, to kto? Sprawa, o której mówię, bynajmniej nie jest błaha, bo ze wspomnianego już raportu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wynika, że obie te agencje rolnicze są, można powiedzieć, głównymi instytucjami udzielania w Polsce pomocy publicznej. Udzieliły tej pomocy na kwotę ponad 2 mld zł, co stanowiło 1/5 całej udzielonej w Polsce pomocy publicznej, a działalność ta była tak intensywna, że aż siedmiokrotnie większa niż w roku poprzednim.</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#PosełZytaGilowska">Stajemy wobec tego wobec spraw, które wymagają poważnego namysłu i poważnej rozwagi. Nie chodzi tylko o to, co się „dopina lub nie dopina” w budżecie, chociaż, panie premierze, niestety parę pozycji się zwyczajnie nie dopina (o tym za chwilę). Chodzi także o to, co się dzieje poza budżetem, obok budżetu. A poza budżetem rozciąga się rozległa szara strefa finansów publicznych i ta szara strefa finansów publicznych powinna być wreszcie, zgodną wolą rządu i Sejmu, absorbowana. Namawiamy do tego zdecydowanie.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#PosełZytaGilowska">Dlaczego sądzimy, iż budżet jest stagnacyjny? Większość poprawek złożonych przez przedstawicieli rządzącej większości w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych zmierzała do gwałtownego zwiększenia planowanych wydatków. Czy to oznacza, że rządząca większość nie rozumie wyzwań stojących przed Polską? Mamy tu wątpliwości. Przedstawiciele opozycji tego rodzaju poprawek nie zgłaszali.</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#PosełZytaGilowska">Nieprawdą jest, że Polsce przed rokiem groził kryzys argentyński, jak był uprzejmy stwierdzić pan poseł Jaskiernia w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej w czasie obrad, w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy budżetowej. Nieprawda. Kryzys argentyński nam nie groził.</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#PosełZytaGilowska">Nie jest też prawdą, iż rząd pana premiera Leszka Millera uratował Polskę przed katastrofą. Rząd pana premiera Leszka Millera zaledwie administruje, odziedziczonym, trzeba przyznać, kryzysem w finansach publicznych. Zaledwie nim administruje. Prawdą natomiast jest to, że projekt budżetu na 2003 r. utrwala w polskich finansach publicznych te wszystkie cechy, które do obecnego kryzysu doprowadziły.</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#PosełZytaGilowska">W rezultacie rozmiary oficjalnego deficytu budżetowego, formalnie wykazywanego, będą w 2003 r. sięgały 5% PKB, ale przecież wiemy, że w istocie deficyt ten będzie przewyższał o 6% PKB, ponieważ około 7 mld zł faktycznego deficytu zostało przemieszczone poza system budżetowy do innych instytucji, czyli, mówiąc potocznie, deficyt ten został zamieciony pod dywan.</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#PosełZytaGilowska">Nie mają dzisiaj większego sensu kazuistyczne dociekania, czy nasz państwowy dług publiczny sięgnął 50% PKB (naszym zdaniem, sięgnął), czy jeszcze nie. Jedno jest pewne, panie premierze, to, że w przyszłym roku ten dług przekroczy 50% PKB i skończą się żarty. Zaczną się schody. Jeśli bowiem państwowy deficyt publiczny przekracza 50% PKB, to trzeba będzie bardzo restrykcyjnie podejść do planowanych wydatków, a także wreszcie zastanowić się nad zmianami, zarówno regulacyjnymi, jak i funkcjonalnymi, zmianami w ustawodawstwie materialnym, które są niezbędne, żeby system finansów publicznych stał się - już nie mówię: lepszy, ale bardziej sterowny. Ten system finansów publicznych w obecnym kształcie po prostu traci sterowność.</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#PosełZytaGilowska">I prawdą jest wreszcie, że przy obecnych regulacjach oraz obecnej fatalnej organizacji całego sektora finansów publicznych nie zdołalibyśmy nie tylko okiełznać procesu narastania państwowego długu publicznego, bo on w tej chwili narasta z dużą inercją, ale z wysokim tempem, obawiam się, że z rosnącym tempem. Więcej nawet, nie zdołalibyśmy w żaden sposób wygospodarować kwot, które wygospodarować będziemy musieli po naszej akcesji do Unii Europejskiej. Udana akcesja Polski, udana integracja Polski z Unią Europejską jest przecież, jak powiadają jedni, głównym czynnikiem, głównym elementem polskiej racji stanu, a jak określają inni, jest nadrzędnym narodowym interesem Polaków. To jest rzecz, której dzisiaj powinno się pilnować najbardziej. W jaki sposób będziemy w stanie skonsumować tę akcesję, jeśli nie będziemy zdolni wygospodarować kwot od 11–14 mld zł tylko na 2004 r., a na lata następne kwot dużo wyższych? Nie jednorazowo, tylko corocznie, po to, żeby z naszej integracji z Unią Europejską odnosić możliwie szybko wszelkie korzyści, z pożytkiem dla gospodarki, państwa polskiego, a także pojedynczych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#PosełZytaGilowska">Całe szczęście, że, naszym zdaniem, w nieodległej przyszłości będziemy integrowali się z Unią Europejską. Jest to doprawdy najlepsza okoliczność, jaką sobie można dzisiaj wyobrazić, ponieważ bez przymusu, jaki integracja wprowadza do naszych rozważań, bez tego przymusu nigdy nie bylibyśmy w stanie namówić się, zmusić się i zorganizować się na tyle, żeby przeprowadzić niezbędne w finansach publicznych reformy. Bez tych reform dług publiczny będzie narastał lawinowo, a nasza integracja z Unią Europejską nie będzie mogła być w pełni skonsumowana.</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#PosełZytaGilowska">Nasze dzisiejsze priorytety powinny być dwa: zmniejszać tempo narastania państwowego długu publicznego i tak przekształcać finanse publiczne, żeby wygospodarować pewne luzy niezbędne do absorpcji funduszy europejskich. To są dwa priorytety. Niestety, nasz system finansów publicznych do sprostania tym priorytetom jest niesłychanie nieprzygotowany. Jako przykład, jako próbkę wyzwań, przed którymi stoimy, przedstawię dwie poprawki, które przedkładam niniejszym na ręce pana marszałka. O co w nich chodzi?</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#PosełZytaGilowska">Po pierwsze, system finansów publicznych, żeby był mniej zabałaganiony, bardziej jawny, bardziej przejrzysty, musi trzymać jednak pewne standardy wymagane od tak poważnych regulacji, jak regulacje normujące finanse publiczne dużego państwa, jakim jest Polska. Naszym zdaniem niesłusznie w załączniku nr 4 do projektu ustawy budżetowej na 2003 rok przychody i rozchody są pomieszane. Zarówno te, które obsługują dług publiczny, jak i te, które obsługują deficyt budżetowy są pomieszane i przedstawione w jednym zestawieniu. Tak być nie może. Należy oddzielić i wyodrębnić na mocy przepisów, które w Polsce obowiązują, rozmiary deficytu budżetowego, podać źródła finansowania tego deficytu oraz wskazać przychody i rozchody obsługujące - fakt, iż uchwaliliśmy budżet z deficytem - a odrębnie określić pozostałe przychody i rozchody. W przeciwnym razie nie jesteśmy w stanie, nie tylko my posłowie, ale również obywatele, którzy mają prawo do jawności finansów publicznych, ocenić, w jakim stopniu garbem naszym jest konieczność obsługi długu publicznego, niejednokrotnie pochodzącego jeszcze z lat 70., a w jakim stopniu to obciążenie narasta w związku z faktem, że uporczywie, a nawet z pewnym zadowoleniem w kolejnych latach, uchwalamy budżety z wysokimi deficytami.</u>
          <u xml:id="u-34.24" who="#PosełZytaGilowska">Te poprawki pozwalam sobie zgłosić na ręce pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-34.25" who="#PosełZytaGilowska">Niestety, sądzimy, że budżet jest stagnacyjny w najlepszym razie. Pan premier Kołodko był uprzejmy stwierdzić, iż ci, którzy krytykują rząd, skompromitowali się. Skompromitowali się krytykując rząd, jeśli chodzi o wiarygodność czy też realność prognozy tempa wzrostu PKB w 2003 roku, którą to prognozę rząd stawia na poziomie 3,5 proc., skompromitowali się ci, którzy krytykowali pomysły rządowe w rodzaju ustawy oddłużeniowej, oraz ci, którzy krytykowali pomysły rządowe w rodzaju ustawy abolicyjnej. Zdumiewająca rzecz - muszę przyznać, że słuchałam tego z rosnącym zdziwieniem.</u>
          <u xml:id="u-34.26" who="#PosełZytaGilowska">Po pierwsze, nie sądzimy, żeby krytyka, zwłaszcza rzeczowa, propozycji przedkładanych przez rząd mogła kogokolwiek skompromitować. Po drugie, sądzimy, że, niestety, ale jeśli już to słowo jest w użyciu, to bardziej się ono odnosi do rządu, który przedstawił nam projekt budżetu zawierający ewidentne dziury i na dokładkę do ostatniej chwili się upiera, że jest wszystko w porządku, że projekt ten jest nadzieją dla Polski, szansą rozwojową i nie wiem, ile jeszcze można tych przymiotników pozytywnych wymienić, pewnie sporo.</u>
          <u xml:id="u-34.27" who="#PosełZytaGilowska">Pan premier Kołodko powiedział w swoim czasie, że obywatelka Gilowska jest niereformowalna, ale pan premier Kołodko będzie wygłaszał dużo swoich homilii, aż wreszcie Gilowska się nawróci. Na co mam się nawrócić, panie premierze? Na co się mam nawrócić? Czy na to, żeby przedstawiać Wysokiej Izbie projekt budżetu, w którym, zanim pan premier zabrał głos, aż 2,3 mld zł były dochodami wirtualnymi? Wirtualnymi. Po wystąpieniu pana premiera Kołodki dalej się upieram, że miliard złotych w tym budżecie to są dochody wirtualne. Wirtualne. Przecież zakładaliśmy wpływy z tytułu zryczałtowanego opodatkowania odsetek bankowych, w tym roku budżetowym w kwocie ok. 550 mln wyższej niż uzyskamy. I nie ma żadnych powodów, żeby przypuszczać, iż w roku następnym ta relacja się poprawi. To ten nieszczęsny, zryczałtowany podatek od odsetek bankowych wprowadził rok temu niesłychany zamęt na rynkach finansowych i bankowych, zmusił ludzi do przemieszczania kilkunastu miliardów złotych, ale odniósł i ten skutek, że poważnie zmalała skłonność do oszczędzania, zwłaszcza poważnie zmalała skłonność do trzymania pieniędzy na niestety bardzo niskooprocentowanych depozytach bankowych.</u>
          <u xml:id="u-34.28" who="#PosełZytaGilowska">Ostrzegaliśmy, że ten podatek przyniesie w perspektywie spadek skłonności do oszczędzania, spadek akcji depozytowych w bankach, w rezultacie nie będą wpływy z niego tak duże, jak rząd szacował i na ten rok, wygląda na to, że zabraknie ponad pół miliarda. W przyszłym roku też ludzie się natychmiast nie wzbogacą, te procesy mają olbrzymią inercję, a jak już się wzbogacą - w co wątpię, choć chcielibyśmy, żeby się wzbogacili - to nie sądzę, żeby pobiegli z tymi pieniędzmi do banku, tylko znajdą sobie lepsze sposoby ulokowania bieżących nadwyżek.</u>
          <u xml:id="u-34.29" who="#PosełZytaGilowska">Druga dziura, którą ewidentnie widać: rząd zakłada wpływy w wysokości 372 mln zł z tytułu zaległych opłat koncesyjnych od lokalnych operatorów telekomunikacyjnych. Ale przecież ten sam rząd w sierpniu br. przyjął i skierował do Sejmu projekt ustawy, w którym jest zgoda na konwersję tych opłat. Zgoda na to, żeby przedsiębiorcy zamiast uiszczać te zaległe opłaty skierowali te środki na inwestycje. Razem brakuje już więc ponad 900 mln zł. Pan premier twierdzi, iż liczycie, państwo liczycie, że z tej ustawy restrukturyzacyjnej, czyli oddłużeniowej, mówiąc potocznie, z wniesionych opłat restrukturyzacyjnych budżet państwa liczy co najmniej na 625 mln zł. Mamy wrażenie, że jest to kwota zawyżona, że jest to szacunek zawyżony o co najmniej 150–200 mln zł, chyba że zakładamy, że cała ta ustawa to jest automat. Jakieś programy naprawcze były bez znaczenia, wystarczyło znaleźć jakikolwiek papier i już się ma oddłużenie. Rzeczywiście, być może, tak będzie. A swoją drogą ciekawi nas, ile kosztowała akcja reklamowa tego przedsięwzięcia, angażująca telewizję publiczną w znacznej skali, więc, jak przypuszczamy, nie była to rzecz darmowa.</u>
          <u xml:id="u-34.30" who="#PosełZytaGilowska">Panie i panowie posłowie, w tej sali od prawie już 13 miesięcy wysłuchujemy nieustannie coraz ostrzejszych, zawziętych i coraz bardziej zażartych krytyk pod adresem Narodowego Banku Polskiego. I okazuje się, że nie kto inny, nie inny podmiot, tylko Narodowy Bank Polski ma uratować źle przez rząd ułożony budżet na 2003 rok. To Narodowy Bank Polski zasilając budżet kwotą prawie 5 mld zł ma sprawić, że te wirtualne pomysły abolicyjno-restrukturyzacyjne będą lekko, łatwo i bezboleśnie zastąpione żywą gotówką z Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-34.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.32" who="#PosełZytaGilowska"> To co? Jednak warto bronić niezależności Narodowego Banku Polskiego, prawda? Gdyby nie była to instytucja niezależna, nie byłaby w stanie wpłacić takich pieniędzy, z całą pewnością by nie była.</u>
          <u xml:id="u-34.33" who="#PosełZytaGilowska">Jeszcze parę słów odnośnie do restrukturyzacji i abolicji. Nie jest naszym zamiarem triumfowanie tutaj, ale przypominam, że Platforma Obywatelska od pierwszych chwil, od pierwszego momentu uruchomienia debaty nad ustawą abolicyjną była przeciwko tej ustawie. Wskazywaliśmy uporczywie, systematycznie i wytrwale wady tej ustawy, a także liczne, naszym zdaniem, sprzeczności, które ta ustawa rodziłaby w porównaniu z gwarancjami i normami konstytucyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-34.34" who="#PosełZytaGilowska">Panie Premierze! Czy wtedy, gdy krytykowaliśmy ustawę abolicyjną, też się kompromitowaliśmy? Bo jeśli tak, to czy możemy z tego wnioskować, że i Trybunał Konstytucyjny zachował się, zdaniem pana premiera, bardzo wątpliwie, ośmielając się podnieść rękę na projekt ustawy, który państwo uważali za znakomity, za istną łódź ratunkową dla projektu budżetu ułożonego po stronie wydatków po prostu pasywnie?</u>
          <u xml:id="u-34.35" who="#PosełZytaGilowska">Tak czy owak, miliarda brakuje. Brakuje, brakuje. Nawet jeśli z Narodowego Banku Polskiego wyciśniemy prawie 5 mld zł, to i tak brakuje jeszcze miliarda.</u>
          <u xml:id="u-34.36" who="#PosełZytaGilowska">Proponujemy, żeby sięgnąć do szarej strefy finansów publicznych. Na tej sali wszyscy uporczywie i ochoczo deklarują walkę z szarą strefą, mając na myśli gospodarkę. A zacznijmy może od kwestii, na którą mamy dużo większy wpływ - od szarej strefy w finansach publicznych. Przecież ona jest. Istnieje. Ma się coraz lepiej. Tworzona jest przez środki specjalne, gospodarstwa pomocnicze, zakłady budżetowe, znakomitą większość funduszy celowych i agencji rządowych. Od czegoś trzeba zacząć - proponujemy zacząć od środków specjalnych. Wprawdzie obywatele nie bardzo rozumieją, co to jest, a państwo wiedzą to aż zbyt dobrze, to pozwolę sobie jednak powiedzieć kilka słów na ten temat, żeby wyjaśnić, o co chodzi, tym osobom, które przysłuchują się tej transmisji.</u>
          <u xml:id="u-34.37" who="#PosełZytaGilowska">Otóż środki specjalne to pobierane na rzecz państwa polskiego i w imieniu państwa polskiego przez urzędników pieniądze, które następnie nie są w pełni odprowadzane do budżetu państwa, tylko są trzymane na oddzielnych rachuneczkach. Pieniądze te są wydawane przez administrację w wielkim trudzie, podobno na szczytne i niezbędne cele. Sądzimy, że taka, rozrastająca się zresztą, szara strefa w systemie finansów publicznych jest dla stanu tych finansów niebezpieczna. Jak przedstawiciele administracji rządowej bronią tej twórczości? Wiceminister finansów, pan minister Ciesielski, powiedział podczas prac Komisji Finansów Publicznych: O co chodzi z tymi środkami specjalnymi? Pobieramy je przecież w wielkim trudzie, i tak 80% oddajemy do budżetu państwa. Chcielibyśmy oddawać tylko 60%, ale musimy 80%. To 20% zatrzymujemy sobie.</u>
          <u xml:id="u-34.38" who="#PosełZytaGilowska">No co to ma być, panie i panowie posłowie? Prywatny folwark?</u>
          <u xml:id="u-34.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.40" who="#PosełZytaGilowska"> Przecież urzędnicy pobierający opłaty, grzywny, zaległe podatki działają w imieniu państwa polskiego i na rzecz państwa polskiego, a nie w imieniu własnym.</u>
          <u xml:id="u-34.41" who="#PosełZytaGilowska">Pan premier Belka w publicznej debacie na moje pytanie, co dalej ze środkami specjalnymi, odpowiedział: przecież muszę z czegoś opłacić celników. Co to ma być? Jak się opłaca celników? Celników się opłaca zwyczajnie, uczciwie, jawnie, w ramach taryfikatorów obowiązujących w państwie. Jeśli nie chcą pracować za te pieniądze, to trudno, trzeba im podziękować. Mamy w Polsce, proszę państwa, armię wysoko wykształconych bezrobotnych młodych ludzi. Liczba bezrobotnych absolwentów szkół wyższych na koniec 2000 r. wynosiła 70 tys., na koniec 2001 r. przekroczyła 100 tys. osób. Na koniec 2002 r., aż strach pomyśleć, jest ich na pewno więcej, ponieważ mamy ponad półtoramilionową armię studentów, z których znakomita część co roku kończy studia wyższe. Czy nie powinniśmy stworzyć dla tych ludzi jakichś rozsądnych dróg awansu i szans pracy, również w administracji rządowej? Czy musimy wspomagać słabe jakoby motywacje pracowników administracji rządowej dodatkowymi wynagrodzeniami ze środków specjalnych zamiast zaoferować tę pracę osobom wykształconym, często, można powiedzieć, maksymalnie, po renomowanych uniwersytetach, z dobrą znajomością języków obcych i najnowszych technik komputerowych? Czy nie możemy tej pracy zaoferować tym młodym ludziom? Jaką szansę im tworzymy? Żadnej. A przecież wiemy, że w administracji rządowej, a także w aparacie skarbowym zatrudniane są osoby niekoniecznie z wysokimi kwalifikacjami. Pozwolę sobie w tym miejscu posiłkować się przykładem podanym przez największy polski dziennik - przykładem urzędu skarbowego w sławnym mieście na południu od Krakowa, w którym to urzędzie władze dzierżyły trzy obywatelki, z wykształcenia: krawcowa, bufetowa i sklepowa.</u>
          <u xml:id="u-34.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.43" who="#PosełZytaGilowska"> Równocześnie dowiadujemy się z gazet, że w ramach obsadzania biur terenowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w związku z przygotowywaniem się do intensywnej obsługi programów SAPARD i IACS zatrudniani są obywatele o wykształceniu: stolarz, tynkarz, murarz, monter instalacji gazowych.</u>
          <u xml:id="u-34.44" who="#PosełZytaGilowska">Panie Premierze! Wnoszę oficjalnie w imieniu swojego klubu o przeprowadzenie elementarnego przeglądu kadr w administracji rządowej. Szeroko rozumianej, nie tylko jako sfera stricte budżetowa, ale także funduszy i agencji. Trzeba zrobić miejsce dla ludzi młodych, wykształconych, którzy w Polsce nie mają szans. Trzeba walczyć z szarą strefą, bo w niej są nasze największe rezerwy. Nie wejdziemy przecież do Unii Europejskiej ze środkami specjalnymi, w to chyba pan premier nie wierzy. Taki wynalazek nie jest znany w Unii Europejskiej. Do Unii będziemy się wspinać mozolnie po schodach w górę. Nie podfruniemy po nich, musimy pokonywać je stopień po stopniu. Proponujemy, żeby pierwszy stopień przekroczyć w tym roku, czyli żeby ogolić, zmniejszyć środki specjalne o połowę. O połowę.</u>
          <u xml:id="u-34.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.46" who="#PosełZytaGilowska"> Nie chodzi nam o to, żeby dysponenci tych pieniędzy ukrytych, półjawnych, rozdzielanych pod stołem, doznali wstrząsu umysłowego, lecz o to, by się przyzwyczaili do faktu, że przecież za rok już ich w ogóle nie będzie - tych środków, oczywiście. Wyzwania, które stoją przed Polską, wymagają podejmowania działań nieszablonowych, ale nie takich, jak deklaracje majątkowe czy abolicja podatkowa. Nie. Wymagają podjęcia działań reformatorskich w zakresie finansów publicznych. Wymagają, niestety - przykro to powiedzieć - zmiany refrenu. Państwo, rządząca lewica, przyzwyczaili się do następującego refrenu: dać więcej, dać więcej, dać więcej, rozdać więcej, rozdać więcej, rozdać więcej. Namawiamy was na inny refren: szukać oszczędności, likwidować bałagan, zmniejszać marnotrawstwo, szukać oszczędności, likwidować bałagan, zmniejszać marnotrawstwo. </u>
          <u xml:id="u-34.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.48" who="#PosełZytaGilowska">Niestety, to wezwanie do zmiany refrenu pozwalamy sobie kierować również do premiera Kołodki, który też, naszym zdaniem, stoi przed taką potrzebą. Jednak po dzisiejszej reakcji pana premiera wnioskujemy, że ta zmiana chyba nie jest możliwa. Żeby wzmocnić państwa motywację, przytoczę słowa wypowiedziane przez znanego rewolucyjnego poetę, Włodzimierza Majakowskiego. Powiedział on, adresując to do bardzo rewolucyjnie nastawionej lewicy, iż dla osiągnięcia pewnych celów trzeba przydeptać gardło własnej pieśni. Proponujemy, żeby państwo chociaż trochę przydeptali gardło własnej pieśni.</u>
          <u xml:id="u-34.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.50" who="#PosełZytaGilowska">Stoją państwo przed taką alternatywą: albo przydepczecie gardło własnej pieśni, rewolucyjnej, lewicowej: dać, dać, dać, a pan premier Kołodko będzie jednak mniej obrażał swoich oponentów - przecież nie przeciwników, tylko oponentów - i zdecyduje się na podjęcie działań reformatorskich w zakresie finansów publicznych, albo zlekceważymy największą od setek lat szansę rozwojową, przed jaką stoi Polska, czyli pełną integrację z Unię Europejską. Zlekceważymy.</u>
          <u xml:id="u-34.51" who="#PosełZytaGilowska">Na początek proponujemy uciąć połowę z tego złotego cielca polskiej biurokracji utworzonego przez środki specjalne. Tylko połowę, ale to jest naprawdę złoty cielec - środki specjalne. Rozpanoszone, sprytnie ulokowane poza budżetem państwa.</u>
          <u xml:id="u-34.52" who="#PosełZytaGilowska">Nasze głosowanie uzależniamy od przyjęcia zgłoszonych przez nas poprawek. Jednak powtarzam, takiego dziurawego budżetu - bo w dalszym ciągu nie ma miliarda - my zaaprobować nie możemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">O głos prosi pan minister Grzegorz Kołodko. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się do kilku wypowiedzi pani poseł Gilowskiej, zwłaszcza do tych fragmentów, gdzie trzeba rozwiać pewne wątpliwości, gdzie musi być zadany odpór absolutnej nieprawdzie, której nie przystoi głosić w parlamencie Rzeczypospolitej. Otóż, oświadczam, panie marszałku i Wysoka Izbo, że żadnego ukrytego deficytu nie ma. Jeśli byłby on ukryty, to skąd wiedziałaby o nim pani poseł Gilowska.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Poseł Zyta Gilowska: To wszyscy wiedzą.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">W takim razie, jeśli pani poseł Gilowska mówi, że wszyscy wiedzą, to z definicji nie jest on ukryty. Sądzę, że gdy ktoś coś widzi, to chyba widzi, co widzi i przy okazji jeszcze powinien wiedzieć, co mówi. Nie ma ukrytego deficytu. Deficyt budżetu państwa polskiego, zgodnie z definicją zawartą w ustawie o finansach publicznych, przyjętą zresztą przez Wysoką Izbę przy innej okoliczności, co nas obowiązuje i co potwierdzam, ma wynieść w roku przyszłym tylko 38,7 mld zł. Choć oczywiście system finansów publicznych jest dużo bardziej złożony i skomplikowany, bo oprócz budżetu państwa mamy jeszcze instytucje parabudżetowe, fundusze, a także finanse samorządów terytorialnych, przez które zresztą przechodzi ok. 80 mld zł, w tym także bardzo olbrzymia kwota, która jest alokacją z budżetu państwa w postaci subwencji do zadań celowych realizowanych przez samorządy, zwłaszcza na szczeblu gminnym.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Ten deficyt jest bardzo niewielki, zwłaszcza w stosunku do tego, co w wyniku bałaganu, który powstał także wskutek działalności politycznej i nieudacznictwa ekonomicznego i politycznego poprzedniej ekipy gospodarczej, w tym także tej, która po części współtworzy dzisiaj partię polityczną, w imieniu której wystąpiła pani poseł Gilowska, a więc Platformę Obywatelską. Chodzi o to, że - o czym wszyscy wiedzą - nie mój poprzednik, lecz poprzednik mojego poprzednika jakiś czas temu poinformował opinię publiczną, a także parlament, że oto państwu polskiemu grozi deficyt budżetowy, który próbowano ukryć, pani poseł, panie marszałku, Wysoka Izbo, rzędu 80–90 mld zł. I oto my wychodzimy dzisiaj z propozycją bardzo niewielkiego deficytu z tego punktu widzenia. Czy jest on zatem mały? On jest duży. Najlepiej byłoby w ogóle nie mieć deficytu, ale należało utrzymać tempo wzrostu gospodarczego na poziomie 6–7%, którym to tempem kroczyliśmy w latach 1994–1997, realizując strategię dla Polski przy koalicji rządzącej podobnie jak teraz, a nie sprowadzić do zera, jak wtedy, kiedy to źle rządzono polską gospodarką i finansami przy wsparciu politycznym partii, które teraz siedzą po tej stronie.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Nie ma wobec tego żadnego ukrytego deficytu, nie ma żadnych śmieci zamiatanych pod dywan, panie marszałku. A czy są śmieci pod dywanem? Są, są. Ja je cały czas próbuję odkurzyć, usunąć, wyeliminować, posprzątać. Sprzątamy bowiem po błędnej, fatalnej polityce gospodarczej, a zwłaszcza finansowej lat 1998–2001 i usuwamy śmieci, które znalazłem pod dywanem. Naszych natomiast tam nie dokładamy.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Kolejna sprawa. Jeśli chodzi o dochody ze zbawiennej, jak się okazuje - prawie 60 tys. firm, z czego, powtarzam, ponad 90%, czyli w przytłaczającej większości, małych, średnich, prywatnych - ustawy o restrukturyzacji finansowej, którą inni wolą nazywać oddłużeniową, będą wynosiły co najmniej 625 mln według naszych obecnych szacunków i bezpodstawne, nie wiem, czym motywowane, jest kwestionowanie tej kwoty. Rozumiem, że tę trzeba kwestionować, skoro nie zgłaszamy już kwot większych. Ale przypuszczam, panie marszałku, że gdybym powiedział, iż będzie to tylko 400 mln, także byłoby to zakwestionowane, dlaczego bowiem nie kwestionować faktów, skoro nie ma się innej, lepszej argumentacji.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co do tzw. abolicji, powiedziałem wówczas, zanim Wysoka Izba przegłosowała tę ustawę, kiedy rząd ją przyjął, uderz w stół, a nożyce się odezwą. Odzywały się. Odzywały się, proszę państwa, nadal się odzywają. Otóż, instrument, którym chcieliśmy absorbować szarą strefę...</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Prezydent się odezwał.)</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">...którym chcieliśmy absorbować szarą strefę, nie wejdzie w życie, przynajmniej nie w tej fazie, nie w takiej postaci, w jakiej Wysoka Izba to uchwaliła. Ale przecież nie chodzi tylko o abolicję. Integralną częścią tego reformatorskiego, oczekiwanego przez społeczeństwo rozwiązania - bo w jego to interesie przecież było, aby zwiększać dochody do budżetu państwa i cywilizować obrót gospodarczy - były także deklaracje majątkowe. I w tym kontekście, przecież nie jest to tajemnicą, wie o tym przytłaczająca większość uczciwych polskich obywateli, nie wszyscy są skłonni, chętni, aby takie deklaracje składać. Ci, którzy nie mają nic do ukrycia, gdyż ich dochody, nawet wielkie, pochodzą z uczciwej przedsiębiorczości, którą popieramy naszymi działaniami, spokojnie mogliby takie deklaracje wypełnić, gdyż nigdy nie działali w szarej sferze, a na pewno już nie w sferze czarnej, która musi być - jak powiedziałem - zwalczana ze względu na to, że z przestępczością gospodarczą będziemy zawsze konsekwentnie walczyć. Teraz tego rozwiązania nie będzie. Nożyce brzęczą, gdyż są cały czas w jakimś rezonansie.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Czwarta sprawa. Chciałbym sprostować pomówienie pani poseł Gilowskiej, jakobym zarzucał kompromitację czy skompromitowanie tym, którzy krytykowali a to ustawę abolicyjną, a to restrukturyzacyjną. Precyzyjnie użyłem określenia, kiedy nastąpiła kompromitacja, odnosząc to do tych polityków, do tych publicystów, do tych analityków, do tych ekonomistów, którzy jeszcze niedawno kwestionowali możliwość wzrostu PKB w trzecim kwartale o 2%, twierdząc, że rośnie o 0,7%, jak również wiarygodność i szanse na realizację 3,5-procentowego wzrostu PKB w roku przyszłym. W tym kontekście mówiłem, że te sądy, te opinie już się skompromitowały. Czyż bowiem nie jest kompromitacją stwierdzenie, że wzrost w trzecim kwartale wynosi 0,7%, w sytuacji kiedy GUS ogłasza nazajutrz, że wynosi ok. 2%? A o ile razy trzeba się pomylić, panie i panowie posłowie Platformy Obywatelskiej, żeby się skompromitować? Ja uważam, że jeśli ktoś się myli 3-krotnie i chce poważnie dyskutować z ministrem finansów Rzeczypospolitej, to traci przesłanki, traci grunt merytoryczny, dlatego że minister finansów, jeśli się myśli, to dotyczy to miejsca po przecinku, najczęściej drugiego, a nigdy o 3 razy.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Sprawa piąta. Totalnym nieporozumieniem - i zdumiewa mnie to w wypowiedzi pani poseł Gilowskiej - jest wątek dotyczący Narodowego Banku Polskiego. Tu nikt nikogo nie ratuje. Po prostu zmieniła się prognoza, która jest uzgodniona wewnątrz kierownictwa niezależnego Narodowego Banku Polskiego co do tego, jaki ostatecznie będzie zysk tej instytucji. Otóż ta instytucja też się pomyliła i to się pomyliła w stosunku do swoich wcześniejszych prognoz właśnie o 1113 mln. Dzięki tej pomyłce tegoż niezależnego banku centralnego mamy teraz informację, że zysk przejmuje ustawowo, bo jest to własnością państwa polskiego, a nie jakiegoś banku, nawet tak niezależnego i tak centralnego, jak nasz narodowy, budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Winien może jestem i taką informację dla tych z państwa, którzy tego szczegółu mogą nie pamiętać, że budżet państwa przejmuje w wyniku regulacji ustawowych ok. 87% zysku Narodowego Banku Polskiego na mocy ustawy. Skąd się bierze zysk w Narodowym Banku Polskim i dlaczego nastąpiło takie niedoszacowanie przez zarząd banku, Radę Polityki Pieniężnej, wcześniej prezesa, zysku w tym roku i w roku przyszłym - jest to oczywiście ich prognoza, jak sądzę, teraz już wiarygodna, bo oparta także o założenia dotyczące daleko wyższej dynamiki gospodarczej niż to wcześniej zakładano - jest to inna sprawa. Mamy taką informację z banku centralnego, nas tylko o tym informują. To jest tak samo, pani poseł, Wysoka Izbo, jakby przedsiębiorca raptem dowiedział się, że ceny na rynku skoczyły, w wyniku tego ma większe dochody, większe zyski, płaci w przyszłym roku obniżony przez nas, jeśli tak Wysoka Izba postanowi, podatek od osób prawnych, od przedsiębiorców w wysokości 27%. Myślał, że będzie miał 1 tys., że - upraszczając - z tego tytułu zapłaci 270, a teraz okazuje się, że mu interesy tak poszły - bo on nie ma z tym nic wspólnego, tylko tak się ułożyły parametry rynkowe - że ma 2 tys. zysku, wobec tego płaci 540 i informuje o tym urząd skarbowy. Tak to wygląda. Wobec tego nikt nas tutaj nie ratuje, tylko przedkładamy propozycje korekty do budżetu stabilizacji i rozwoju, tak aby utrzymać się przy deficycie na poziomie 38,7 mln i nie ma jakiejkolwiek dodatkowej luki, w której istnienie wierzy pani poseł Gilowska, ale najprawdopodobniej tylko ona.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Po szóste. Nie będziemy realizować postulatu ani prośby pani poseł Gilowskiej i nie będziemy dziękować celnikom i ich zwalniać, co pani sugeruje. Celników będziemy wynagradzać za ich trudną, niewdzięczną pracę, zgodnie z regulacjami ustawowymi, które uchwalił parlament, a także zgodnie z możliwościami finansowymi, które wynikają z ustaw budżetowych. Praca celników bowiem nie jest łatwa i społeczeństwo oczekuje od nas, jeśli chodzi o celników, abyśmy zatrudniali właściwą liczbę ludzi; chodzi też o to, aby czynili oni swoją powinność, aby rosło ich morale i kwalifikacje, a za dobrą pracę trzeba dobrze płacić, także motywując tego typu służby, jak służby celne czy służby skarbowe, do tego, by pracowały czasami w trudnych warunkach, ponadnormatywnie po to, by zwiększać nasze wspólne dochody. Temu służą w tym konkretnym przypadku środki specjalne.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co do podatku ryczałtowego od oprocentowania odsetek to kolejna nieprawda, dlatego że ten podatek jest zupełnie przyzwoicie ściągany, przynajmniej od kilku miesięcy, tj. od kiedy sytuacja się ustabilizowała i rozkręciła. W ciągu wszystkich miesięcy drugiego półrocza, od lipca począwszy, dochody budżetu państwa z tytułu podatku ryczałtowego od oprocentowania lokat bankowych przekraczają 100 mln zł. A więc gdyby przyjąć, że będą się one utrzymywały mniej więcej na tym poziomie, jak to było w miesiącach lipiec-październik, to można w związku z tym prognozować dochód nawet plus-minus ok. 1400 mln zł. Generalnie natomiast trzeba podkreślić i to, że w polskim społeczeństwie rośnie skłonność do oszczędzania, gdyż skłonność do oszczędzania jest przede wszystkim funkcją dwóch zjawisk, dwóch procesów, a mianowicie: poziomu realnych dochodów, które zaczynają się zwiększać, dlatego że poprawia się koniunktura gospodarcza, rosną zyski przedsiębiorców, wynagrodzenia i inne dochody ludności, i po drugie, wzrostu optymizmu konsumentów co do przyszłości, którzy uważają, że jest sens i jest na co oszczędzać. Na to oczywiście nakładają się także efekty stabilizacji, natomiast rynek kapitałowy i instytucje pośrednictwa finansowego są tak bogate, że obserwujemy przesuwanie się części strumienia oszczędności systemu bankowego - także pod wpływem, jak można domniemywać, zastosowania tego podatku ryczałtowego - na inne segmenty sektora, gdzie się oszczędza, a to do instytucji ubezpieczeniowych, a to na rynek kapitałowy, a to w papiery wartościowe. W sumie sprzyja to poprawie zdolności do finansowania rozwoju polskiej gospodarki i służy formowaniu kapitału, dlatego że sytuacja jest taka, iż system bankowy, jeśli ma dzisiaj problemy, to wielu bankowców, bankierów narzeka na to, że mają pewne trudności z alokacją kredytów, które są do ich dyspozycji, co ma skądinąd związek także z nadmiernie wyśrubowaną, także za przyczyną tych banków, w pewnym stopniu stopą procentową.</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jeśli zaś chodzi o apel czy prośbę, żebyśmy dokonali przeglądu kadr i zwalniali ludzi o niewłaściwych kwalifikacjach, to pani poseł wymieniła jeden przypadek, a my moglibyśmy wymienić setki. Tak, rząd pana premiera Millera podjął się tego dzieła, dokonuje przeglądu kadr i restrukturyzuje także zatrudnienie na różnych szczeblach administracji po to, by właściwi ludzie byli na na właściwym miejscu. I wielu z nominacji politycznych poprzednich czasów odchodzi, ale kiedy odchodzą, to z podobnych źródeł słyszymy, że to są ponoć motywowane politycznie jakieś czystki czy usuwanie ludzi, którzy politycznie mieliby podobno komuś nie odpowiadać. Polityce kadrowej rządu SLD-Unia Pracy-Polskie Stronnictwo Ludowe przyświeca przede wszystkim troska o efektywność oraz wysoki poziom merytoryczny i moralny służby cywilnej i wszystkich innych pracowników. Jeśli zaś w przeszłości popełniano błędy kadrowe, to jest to naprawiane przede wszystkim przez zastosowanie priorytetu właśnie w odniesieniu do ludzi młodych, wykształconych, dobrze przygotowanych do wykonywania swoich trudnych zadań, także pod kątem zwiększania z czasem zdolności Polski do absorpcji środków pomocowych z Unii Europejskiej. Natomiast jeśli są jeszcze znane pani poseł jakieś przypadki konkretne, na które trzeba zwrócić uwagę, jeśli chodzi o błędy polityki kadrowej, i bez względu na to, kto, kiedy i gdzie je popełnił, to jako wicepremier jestem na takie informacje otwarty i chętnie je przekażę koleżankom, kolegom ministrom, aby wyciągali z tego właściwe wnioski. A właściwy wniosek jest taki, że właściwi ludzie powinni być na właściwym miejscu. Wobec tego realizujemy to... Choć szkoda, że tego niektórzy nie widzą, bo nie chcą, a jeśli ktoś nie chce, to nie zobaczy, że sprzątamy, że usuwamy bałagan, że zmniejszamy ten chaos i nieład, który wkradł się do polskiej gospodarki pod hasłem jej liberalizacji, a w zasadzie niedoskonałości i słabości instytucjonalnej. Rozwijamy przedsiębiorczość i nie byłoby tego przyspieszenia tempa wzrostu produkcji, nie byłoby tego rosnącego zainteresowania inwestorów krajowych i zagranicznych ekspansją polskiej gospodarki, gdyby przedsiębiorczość się nie rozwijała. Odbiurokratyzowujemy - wbrew temu, co niezgodnie z faktami i prawdą głosi pani poseł Gilowska - nasze struktury. Tej biurokracji jest coraz mniej. Czy ona jest doskonała? Bynajmniej. Czy jest jej tyle, ile powinno być? Za dużo. Czy nie należy nic więcej robić? Trzeba. Mam nadzieję, że w tej sprawie przynajmniej się zgodzimy.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Na koniec, panie marszałku, jeszcze jedno sprostowanie. Otóż nigdy o tym budżecie, który jest przedmiotem debaty - ani w trakcie pierwszego czytania, ani w trakcie obecnego, ani przy innych okazjach wypowiedzi publicznych - nie mówiłem, że jest to budżet nadziei. Zawsze mówiłem i nadal powtarzam, że jest to budżet stabilizacji i rozwoju. Wmawia mi się wobec tego, że twierdzę, iż jest to budżet nadziei. Nadzieję to może czasami miałem, miałem nadzieję do pewnego czasu, do dzisiaj, że pani poseł Gilowska to wszystko też rozumie. I tę nadzieję już straciłem.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Szczyt arogancji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Renata Beger, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja - w przeciwieństwie do pani poseł Zyty Gilowskiej - po przemówieniu pana premiera Grzegorza Kołodki nie mam problemów z przedstawieniem stanowiska klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, a to dlatego że hołduję zasadzie, iż jeżeli umiesz liczyć, to licz na siebie. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych ustawa budżetowa powinna ustalać jako konieczne i wyłączne: dochody i wydatki budżetu państwa, jego deficyt oraz źródła pokrycia, limity zatrudnienia w administracji rządowej, przychody i rozchody budżetu państwa oraz gospodarki pozabudżetowej wraz z planami finansowymi funduszy celowych, jak również wykaz programów inwestycji wieloletnich. Komisja Finansów Publicznych w swoim sprawozdaniu (druk nr 1062) przedkłada rozpatrywane wcześniej przez właściwe komisje wnioski i propozycje poprawek. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu, przedstawia również w swoim sprawozdaniu wnioski mniejszości. Szkoda, że pan przewodniczący Czerniawski nie zechciał ich omówić. Nie śmiem podejrzewać pana posła, iż dlatego ich nie omówił, że są to w większości wnioski posłów Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej. Mam nadzieję, że posłowie z poszczególnych klubów parlamentarnych, będący członkami Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, udzielą poparcia tym naszym wnioskom z uwagi na to, że wnioski Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotyczące tej samej problematyki nie zostały poddane pod głosowanie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych ze względu na ich niedoprecyzowanie pod kątem zgodności z przepisami. Na szczególną uwagę zasługują wnioski dotyczące zmniejszenia wydatków majątkowych - w przypadku Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - na budowę obiektu biurowego o 569 tys. zł z jednoczesnym przeznaczeniem na: w części 32: Rolnictwo - dopłaty do oprocentowania kredytów na cele rolnicze o kwotę 119 tys. zł; dotację na upowszechnianie doradztwa rolniczego o kwotę 50 tys. zł; dotację na postęp biologiczny w rolnictwie o kwotę 50 tys. zł; w części 35: Rynki rolne - dotację dla Agencji Rynku Rolnego na zabezpieczenie skupu zboża dla rolników o kwotę 200 tys. zł; w części 29: Obrona narodowa - kontynuację zakończenia inwestycji wieloletniej „rozbudowa i modernizacja Centralnego Szpitala Wojskowego Akademii Medycznej w Warszawie” o kwotę 50 tys. zł; w części 38: Szkolnictwo wyższe - inwestycję wieloletnią - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, rozbudowa kampusu Poznań-Morasko o kwotę 50 tys. zł; budowę zespołu obiektów dydaktyczno-socjalnych Collegium Polonicum w Słubicach o kwotę 50 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełRenataBeger">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy po raz pierwszy omawiano wydatki budżetu państwa na rok 2003, sygnalizował, że w wydatkach budżetu państwa na 2003 r. istnieje grupa inwestycji, w przypadku której wydatki w porównaniu z rokiem 2002 zwiększają się nominalnie o 33,3%, a realnie o 30,3%. Są to instytucje samodzielnie opracowujące projekty budżetów. Rząd nie sprawuje wobec tej grupy funkcji kontrolnych. 19....19 Przedstawione projekty są włączone do projektu budżetu państwa bez zmian, a o ich ostatecznym kształcie decyduje parlament. Dlatego też bardzo słuszne jest, aby w trudnej sytuacji gospodarczej kraju parlament ukrócił rozbuchane apetyty świętych krów.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełRenataBeger">Stąd zmniejszenie środków dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na budowę obiektu biurowego z przeznaczeniem tych środków na cele rolnictwa wymienione w części 32 oraz na zakończenie wieloletniej inwestycji kontynuowanej, która nie znalazła się w załączniku nr 7 opracowanym przez rząd pod nazwą „Rozbudowa i modernizacja Centralnego Szpitala Wojskowego Akademii Medycznej w Warszawie”. Inwestycja ta planowana do zakończenia w 2003 r. bez pomocy środków budżetowych nie może być oddana do użytku, co spowoduje straty zarówno dla skarbu państwa, jak i społeczeństwa. Inwestycja ta powinna być bezwzględnie ujęta w wykazie inwestycji wieloletnich kontynuowanych, jak również w części 29: Obrona narodowa. Również w części 38: Szkolnictwo wyższe zwiększenie środków jest celowe. Dotyczy to inwestycji wieloletniej: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - rozbudowa kampusu Poznań-Morasko i budowa zespołu obiektów dydaktyczno-socjalnych Collegium Polonicum w Słubicach.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PosełRenataBeger">Zmniejszenia w części 22: Gospodarka wodna, w części 39: Transport, w części 41: Środowisko, w części 43: Wyznania religijne, w części 50: Urząd Regulacji Energetyki są słuszne, a przeznaczenie tych środków pochodzących z wymienionych zmniejszeń jak najbardziej celowe.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PosełRenataBeger">Słusznie została podwyższona dotacja przedmiotowa na finansowanie posiłków sprzedawanych w barach mlecznych do kwoty 16 600 tys. zł. Jest to uwzględnienie postulatów zgłoszonych przez Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ochrony ludzi biednych. Zaniechanie zwiększenia tych wydatków to nic innego jak dalsze poniżanie ludzi biednych przez elity rządzące, a przecież my Polacy mamy swój honor i godność, żadnej jałmużny od rządu ani od nikogo innego nie chcemy.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PosełRenataBeger">O poszanowaniu godności człowieka, szczególnie biedniejszego od innych mówił w parlamencie w Strasburgu marszałek Andrzej Lepper. Wystąpienie Andrzeja Leppera na forum parlamentu w Strasburgu wyraźnie podkreśla wzajemny związek finansów publicznych z przemianami zachodzącymi w społeczności europejskiej. I tu zacytuję fragment wystąpienia:</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PosełRenataBeger">„Przemawiając przed wysokim parlamentem w imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, to z jednej strony zaszczyt, a z drugiej wielka historyczna odpowiedzialność przed własnym narodem. Naród polski w okresie przygotowawczym poniósł duże straty i wyrzeczenia: 80% banków polskich przejął Zachód, 70% majątku narodowego przejęły zachodnie firmy za bezcen, często z dopłatą, zniszczony został polski przemysł (włókienniczy, tekstylny, chemiczny), upadło polskie górnictwo i hutnictwo, zniszczone jest polskie rolnictwo wraz z otoczeniem i przetwórstwem rolnym.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#PosełRenataBeger">Restrukturyzacja poszczególnych branż okazała się ich likwidacją, co przyczyniło się do dużego bezrobocia - oficjalnie 3,2 mln, to jest około 18%, a z ukrytym około 5 mln, to jest około 28%. Do tej pory Unia Europejska zarobiła dziesiątki miliardów dolarów na eksporcie do Polski swoich nadwyżek produkcyjnych. To my utrzymujemy w Unii 1–1,5 mln miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#PosełRenataBeger">Czas na zadośćuczynienie. Przystępując do Unii interesuje nas tylko pełne partnerstwo, od pierwszego dnia.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#PosełRenataBeger">Przypominam, że to naród polski:</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#PosełRenataBeger">- pierwszy stawił czynny opór faszyzmowi i przyczynił się do pokonania hitlerowskich Niemiec,</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#PosełRenataBeger">- pokonał komunizm, o czym 20 lat temu nikt nawet nie pomyślał,</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#PosełRenataBeger">- przyczynił się do obalenia muru berlińskiego, przez co stworzył szanse poszerzenia Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#PosełRenataBeger">Chcemy być pełnoprawnym członkiem Unii. Naszą równoprawność traktujemy jako wartość nadrzędną. Jesteśmy eurorealistami.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#PosełRenataBeger">Przestrzegam Brukselę i Strasburg, że jeżeli Polacy zostaną oszukani i Polska wskutek manipulacji elit politycznych zostanie wcielona w struktury Unii na zasadach braku partnerstwa, to Polakom nie zabraknie odwagi i determinacji, aby wystąpić z Unii Europejskiej. Tak więc przyjęcie Polski do Unii Europejskiej na nierównych zasadach może być początkiem końca takiej Unii Europejskiej, która służy bogatym kosztem biednych.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#PosełRenataBeger">My Polacy mamy swój honor i godność, żadnej jałmużny nie chcemy.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#PosełRenataBeger">Do tej pory Unia Europejska, broniąc nieludzkiej globalizacji, tłumaczy polskim władzom, że były to koszty restrukturyzacji polskiej gospodarki. Polskie władze tłumaczą polskiemu społeczeństwu, że są to ofiary, które musimy ponieść.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#komentarz">(Głos z sali: A może coś na temat.)</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#PosełRenataBeger">Samoobrona tłumaczy polskiemu społeczeństwu, że są to zasady nieuczciwe, nierównoprawne i nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#PosełRenataBeger">Samoobrona mówi: dość zniewalania ekonomicznego Polski i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-38.20" who="#PosełRenataBeger">Żądamy i wierzymy, że Polska zostanie potraktowana uczciwie i po partnersku.</u>
          <u xml:id="u-38.21" who="#PosełRenataBeger">Samoobrona mówi: jednoczymy Europę na partnerskich zasadach z zachowaniem hierarchii wartości: człowiek, rodzina, praca, godne życie”.</u>
          <u xml:id="u-38.22" who="#PosełRenataBeger">W wyniku proponowanych zmian ujętych w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych dochody budżetu państwa ustala się na kwotę 154 762 mln zł. Wydatki budżetu państwa ustala się natomiast na kwotę 193 496 mln zł. Deficyt budżetu państwa pozostaje na niezmiennym poziomie 38 734 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-38.23" who="#PosełRenataBeger">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej nadal wyraża obawy, że dochody budżetu państwa na rok 2003 są nierealne. Wpływy incydentalne z opłaty restrukturyzacyjnej i z braku wpływów z abolicji podatkowej w świetle postanowienia Trybunału Konstytucyjnego będą odbiegać znacznie od kwot ujętych w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-38.24" who="#PosełRenataBeger">Szkoda, że nie zdecydowano zapisać chociaż części wydatków, które zamierzało się sfinansować jednorazowymi wpływami z abolicji podatkowej i opłaty restrukturyzacyjnej - w formie warunkowej. Istniało i zatem istnieje nadal niebezpieczeństwo, że jeśli nie sprawdzą się założenia makroekonomiczne, to nie osiągnie się przyjętego przez rząd poziomu dochodów. W konsekwencji może pojawić się konieczność nowelizacji budżetu na rok 2003.</u>
          <u xml:id="u-38.25" who="#PosełRenataBeger">Rząd powinien wiedzieć, że każda nowelizacja budżetu państwa powinna być sprawą nadzwyczajną i nie powinna wynikać z nieudolności i niekompetencji przy prognozowaniu założeń budżetu. I rząd z tego tytułu powinien ponieść stosowną odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-38.26" who="#PosełRenataBeger">W związku z tym klub parlamentarny po raz wtóry zwraca uwagę na ujęte w budżecie państwa tzw. środki specjalne. W środkach specjalnych jest dość luźny nadzór nad wydawaniem środków finansowych. Często podnosi się płace sfery budżetowej poza ustalone limity. Tę sprawę należy zmienić. Środki specjalne powinny przestać istnieć, a przychody tych środków powinny zasilać budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-38.27" who="#PosełRenataBeger">W wydatkach budżetu państwa na rok 2003 na uwagę zasługują rezerwy celowe. W świetle przepisów o finansach publicznych, aby utworzyć rezerwę celową, muszą istnieć obiektywne przyczyny, które uniemożliwiają dokonanie szczegółowego podziału środków w okresie uchwalania budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-38.28" who="#PosełRenataBeger">Tworzenie licznych i dużych rezerw celowych powoduje, że parlament przekazuje część swoich konstytucyjnych uprawnień do decydowania o budżecie państwa na rzecz dysponentów rezerw. Tworząc rezerwy, parlament nie przesądza zatem ostatecznie o możliwości dokonania wydatków na zadania i nie określa ich w takim stopniu szczegółowości, jak to ma miejsce w przypadku innych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-38.29" who="#PosełRenataBeger">Istotną sprawą, o której mówi ustawa o finansach publicznych, jest to, że w ustawie budżetowej ustalany jest wykaz programów wieloletnich. Tak więc wykaz programów wieloletnich w podziale na imienne zadania jest obligatoryjnym elementem ustawy budżetowej. Mimo to w projekcie budżetu 2003 r. ujęto w części 83. rezerwę celową w kwocie 1 mld zł na realizację kontraktów wojewódzkich. Według informacji zdobytych przez Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej są to najczęściej inwestycje wieloletnie, które w przeważającej części są nieprzygotowane nawet dokumentacyjnie do podjęcia realizacji. Naszym zdaniem przy ewentualnej nowelizacji ustawy budżetowej należy stosownie do przepisów ustawy o finansach publicznych ustalić odpowiedni wykaz tych zadań, oczywiście zmniejszając kwotę 1 mld zł na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-38.30" who="#PosełRenataBeger">Reasumując, trzeba stwierdzić, że po przeanalizowaniu wyżej przedstawionych problemów i zastosowaniu ograniczeń w przedstawionej tematyce nie powinno istnieć zagrożenie przekroczeniem planowanego deficytu budżetu. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2003 i wnioski mniejszości zawarte w tym sprawozdaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W oparciu o art. 186 wiceprezes Rady Ministrów pan Grzegorz Kołodko poprosił, aby głos zabrał sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów i złożył stosowne wyjaśnienie dotyczące kosztów akcji restrukturyzacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę bardzo pana ministra Ciesielskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Pani poseł Gilowska pytała o koszty akcji reklamowo-informacyjnej prowadzonej na rzecz realizacji ustawy restrukturyzacyjnej. Pragnę poinformować Wysoką Izbę, że koszty tej akcji, polegającej na doinformowaniu przedsiębiorców o możliwościach i warunkach restrukturyzacji finansowej ich przedsiębiorstw, która poskutkowała przystąpieniem do tej akcji do tej pory blisko 60 tys. przedsiębiorców, która poskutkowała objęciem akcją restrukturyzacyjną kwoty 6,2 mld zł zaległości podatkowych oraz wpływem do budżetu co najmniej 625 mln zł z tytułu opłaty restrukturyzacyjnej, wyniosły 250 tys. zł. Praktyka prowadzenia podobnych akcji pokazuje, że do tej pory ponoszono na nie wydatki wynoszone od kilku do kilkudziesięciu milionów złotych. Powstaje więc pytanie: Jak to było możliwe? Było to możliwe dzięki bardzo konstruktywnemu podejściu do tego środków masowego przekazu, w tym rozgłośni radiowych, stacji telewizyjnych, gazet i czasopism, którym chciałbym bardzo serdecznie podziękować, zwłaszcza za to, że włączyły się do tej akcji, oferując bardzo duże upusty cenowe, a niektóre, jak np. regionalne ośrodki radia i telewizji publicznej, bezpłatny czas. Chcę też zwrócić uwagę, że koszty te to 0,4 promila spodziewanych obecnie wpłat z tytułu opłaty restrukturyzacyjnej, że są one wreszcie wielokrotnie mniejsze niż dotychczas uzyskane wpływy z opłat restrukturyzacyjnych, które wniesiono po pierwszych decyzjach restrukturyzacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! W trybie art. 186 pan wiceprezes Rady Ministrów prof. Grzegorz Kołodko poprosił, żeby głos zabrał sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pan minister Janusz Zemke i udzielił wyjaśnienia dotyczącego rozbudowy i modernizacji Centralnego Szpitala Wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym pani poseł Beger podziękować za życzliwość dla wojska, ale też poinformować, że naszym zdaniem wniosek ma charakter bezprzedmiotowy. Wniosek bowiem dotyczy przeznaczenia dodatkowych środków na kontynuację inwestycji wieloletniej pod nazwą „Centralny Szpital Kliniczny Wojskowej Akademii Medycznej”. Jest rzeczywiście prawdą, że taka inwestycja była realizowana od kilkunastu lat. Zaczęło się to w roku 1987, ciągnęło się zbyt długo, dlatego w roku 2002, czyniąc dodatkowe oszczędności w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej, postanowiliśmy tę inwestycję wreszcie zakończyć po 15 latach. Wyglądało to tak, że budżet państwa przyjęty przez nasz Sejm na ten rok przewidywał kwotę 4265 tys. zł., a zakończenie owej inwestycji wymagało dodatkowych środków w wysokości 4125 tys. zł. Przyjęliśmy w Ministerstwie Obrony Narodowej zasadę, by koncentrować wydatki na inwestycje, które mogą być zakończone w danym roku budżetowym. Stąd zwiększenie dodatkowych środków pozwoliło nam na zakończenie inwestycji. Inwestycja została oddana, odebrana i funkcjonuje. Dziękując zatem pani poseł za życzliwość dla wojska - bo się cieszymy zawsze, kiedy parlamentarzyści zgłaszają dodatkowe wnioski, proponują dodatkowe środki dla budżetu MON - chciałbym poinformować, że w tej sytuacji naszym zdaniem wniosek jest bezprzedmiotowy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Kaczyńskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJarosławKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw chcę złożyć pewne wyjaśnienie. Analiza budżetu w imieniu naszego klubu zostanie dokonana przez pana posła Jasińskiego. Chciałbym powiedzieć tylko kilka ogólnych słów, które związane są z tym budżetem, chociaż jakby poza sprawę budżetu wykraczają.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełJarosławKaczyński">Budżet to jest ważny dokument. To dokument, który określa i plany rządu, i sposób jego działania, który odnosi się do sytuacji gospodarczej, określa cele. Umiejętność zaplanowania i przygotowania budżetu to jest podstawowy wymóg, który musi spełniać rząd mający kwalifikacje do tego, żeby rządzić. Otóż po przeszło już roku działalności rządu pana Leszka Millera wypada zapytać na tle tego, co w tej chwili mówimy, co mówiła np. pani poseł Gilowska na temat tego budżetu, czy aby na pewno ten rząd tego rodzaju elementarną kwalifikację, podstawy do uzyskania swego rodzaju certyfikatu na rządzenie posiada.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełJarosławKaczyński">Pani poseł Gilowska stwierdziła, że jest tego rządu oponentem. Ja powiem, że jestem tego rządu przeciwnikiem.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#PosełJarosławKaczyński">A jestem tego rządu przeciwnikiem między innymi dlatego, że w najoczywistszy sposób on tego podstawowego wymogu nie spełnia. Nie jest w stanie zapanować nad czymś, nad czym panowanie jest elementarną podstawą rządzenia. Spójrzmy na ewidencję faktów podstawowych, które były tu już wymienione. Mamy srom, tak to kiedyś w staropolszczyźnie nazywano, w Trybunale Konstytucyjnym w sprawie bardzo, bardzo ważnej dla tego budżetu, dla całej polityki gospodarczej, dla całej filozofii, którą miano tutaj zastosować. Mamy niepowodzenie - bo to jest mimo wszystko, mimo upustów, panie ministrze Ciesielski, niepowodzenie - przedsięwzięcia restrukturyzacyjnego. Mamy także do czynienia z założeniem, które już dzisiaj jest w oczywisty sposób dezawuowane przez fakty, założeniem, że będzie coraz lepsza ściągalność podatku. Tendencja jest odwrotna. Mamy do czynienia z tym, o czym tutaj chyba jeszcze nie wspominano, mianowicie z sytuacją w służbie zdrowia, rosnącym zadłużaniem się służby zdrowia. Mamy do czynienia z tym, o czym mówił sam premier Kołodko, mianowicie z tym, że zaczynamy się zbliżać do nieprzekraczalnej granicy długu publicznego, a może już przekroczyliśmy tę granicę - o to się nie będę spierał, bo niebezpieczeństwo jest oczywiste w każdym wypadku - do sytuacji, w której zgodnie z ustawą o finansach publicznych będzie trzeba zastosować środki nadzwyczajne uderzające w szczególności w samorządy, a to znaczy, że będziemy mieli do czynienia z kryzysem, z jeszcze jednym, nowym elementem ogólnego kryzysu, który w tej chwili mamy w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PosełJarosławKaczyński">To wszystko, Wysoka Izbo, wymaga podsumowania, w szczególności w świetle tego, co tutaj mówił w swoich dodatkowych wystąpieniach pan premier Kołodko, w świetle tego uporu w podtrzymywaniu istniejącej polityki i podtrzymywaniu istniejącego stanu rzeczy w budżecie. Mowa w szczególności o szarej strefie. To jest dobre określenie dla tego wszystkiego, co się dzieje w budżecie, i pani profesor Gilowska ma do tego prawo, bo od lat o tym mówi. Jeszcze nie była posłem, kiedy mówiła i pisała o tym, co się dzieje w aparacie państwowym. Wiara pana premiera w to, że można ten aparat w jego najdelikatniejszych i najgorzej działających elementach, na przykład na granicach, naprawić, jest naprawdę obezwładniająca. My jednak nie możemy być obezwładnieni, my musimy wyciągać wnioski. Musimy wyciągać wnioski tym bardziej, że w innych sferach, które również są bezpośrednio związane z pieniędzmi - które to sprawy były tu już poruszane - na przykład w sprawie Unii Europejskiej, mamy do czynienia z sytuacją, którą można najlepiej przedstawić tak: Tydzień temu komisarze unijni mówili, że nie ma więcej dyskusji o 25-procentowej dopłacie, nie ma dyskusji o funduszach strukturalnych i nie ma dyskusji o innych sprawach, a w szczególności o polskiej składce. Wystarczyło dobrze nadstawić ucha - a może niekoniecznie dobrze - żeby usłyszeć głośne „Tak jest” pana ministra Cimoszewicza, wypowiedziane w imieniu rządu. I wystarczyło, że jedna opozycyjna partia uderzyła pięścią w stół, a już po tygodniu była mowa o 35% i było otwarcie na rozmowy w dwóch pozostałych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#PosełJarosławKaczyński">Proszę Państwa! Przy tej jakości rządzenia ilość nieszczęść, które nas będą spotykały, ilość kryzysów, które złożą się w końcu na kryzys narodowy, spowoduje, że nasze pokolenie tego nie udźwignie. My jesteśmy przeciwko temu budżetowi, bo to jest kolejne partactwo tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#PosełJarosławKaczyński"> Jesteśmy przeciwko temu budżetowi dlatego, że partactwem jest ten rząd. To jest rząd, który się nie potrafi porozumieć nawet z własnym prezydentem, pochodzącym z tego samego obozu politycznego. To jest rząd, który nie słucha płynącej z własnego obozu sugestii, żeby dokonać w jego składzie daleko idących zmian. </u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#PosełJarosławKaczyński"> To jest rząd, który powinien odejść. Dziękuję. </u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#PosełJarosławKaczyński"> (Jeden z posłów składa posłowi Jarosławowi Kaczyńskiemu gratulacje)</u>
          <u xml:id="u-45.14" who="#komentarz">(Głosy z sali: Buzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">O umożliwienie zabrania głosu poprosił wiceprezes Rady Ministrów, minister finansów pan prof. Grzegorz Kołodko.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę panów posłów o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Śmieję się, uśmiecham się do państwa, nawet patrzę, gdzie jest pan poseł Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Kaczyński: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">To pan?</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko"> Dziwię się, bo z trudem pana rozpoznaję. Sądziłem, że przynajmniej pana posła rozsądek nie opuścił. Jeśli jednak pan stwierdza: Partactwem jest ten rząd, to czymże jest pańska wypowiedź? </u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Kaczyński: Jest prawdą.)</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jeśli pan ma takie morale, że wierzy pan w prawdy względne - w swoją i w obiektywną - to się różnimy. Myślałem, że mniej się różnimy. Prawdą obiektywną jest bowiem to, że to nie pan ten rząd wybrał. To jest skutek demokratycznych procedur, ten rząd ma poparcie większości parlamentarnej. Taka była wola narodu, wybraliśmy taki parlament. Dzięki temu także pan tu się znajduje i ma prawo wyrażać swoje poglądy. Rozumiem, że jest okazja - budżet, i każda inna okazja jest zapewne dobra, by głosić takie poglądy, że oto partactwem jest ten rząd. Ciekawa to figura.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Społeczeństwo będzie nasz rząd oceniało przede wszystkim, jak sądzę, po efektach pracy, a efekty są coraz bardziej wyraźne. Być może to irytuje tych, którzy są oponentami, jak sami siebie określają, albo którzy są opozycją czy przeciwnikami, jak sami siebie określają. Jak ma bowiem kogoś, kto jest przeciwnikiem, szlag nie trafiać, skoro jego przeciwnikowi dobrze się wiedzie i powodzi? A temu rządowi powodzi się coraz lepiej.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko"> Coraz lepiej powodzi się polskim rodzinom i polskim przedsiębiorcom. Coraz wyższa jest doza skuteczności tego rządu. I trzeba rzeczywiście mieć wyjątkowo dużo złej woli albo mieć wyjątkowo mało zrozumienia dla tego, co się wokół nas dzieje. A co się dzieje, wiemy.</u>
          <u xml:id="u-47.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pan poseł Kaczyński jest całkowicie w błędzie, twierdząc, że nie poprawia się, jak twierdziłem wcześniej, ściągalność podatków, jest wręcz odwrotnie. Pan sugeruje, by nie rzec: insynuuje, że owa ściągalność spada. To jest nieprawda. Fakty są takie, że dochody do budżetu państwa rosną szybko z tego właśnie względu, że nie tylko poprawia się rentowność i opłacalność, ale że coraz bardziej skuteczne, także w wyniku stosowania wspomnianych wcześniej w innym kontekście środków specjalnych, są służby skarbowe i służby celne.</u>
          <u xml:id="u-47.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Chciałbym także, panie marszałku, Wysoka Izbo, przemawiając z tej trybuny, stanąć w obronie czci i honoru naszych celników, którzy pełnią służbę. Usłyszeliśmy z ust przewodniczącego Prawa i Sprawiedliwości określenie, że to w ogóle jest niereformowalne i że wiara w to, że można naprawić to, co tam się dzieje, jest z pogranicza beznadziejności. Mówi to poseł Rzeczypospolitej, stwierdza, że beznadziejnością jest przekonanie, iż celnicy mogą nie tylko dobrze pełnić swoją służbę, ale że będą ją pełnić jeszcze lepiej w trosce o finanse publiczne. Mógłbym przytaczać mnóstwo przykładów na to, jak skuteczne i coraz bardziej skuteczne są nasze służby celne. Takie są także oceny międzynarodowe.</u>
          <u xml:id="u-47.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie fakty.)</u>
          <u xml:id="u-47.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Potwierdzają to fakty. To widać na podstawie rosnącej egzekucji dochodów celnych. Dzisiaj powiadamy, że możemy zwiększyć naszą prognozę dotyczącą dochodów z cła - o czym już mówiłem - o 50 mln zł, ale także konsekwentnie informujemy opinię publiczną o przechwytywaniu towarów, które próbuje się przemycać do Polski. Jakość i skuteczność tych służb jest dużo wyższa niż przedtem, chociaż - jeśli pan poseł się o to troszczy - z pewnością wiele pozostaje jeszcze do zrobienia. W tym kierunku pracujemy.</u>
          <u xml:id="u-47.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Nieprawdą jest - powtarzam to po raz trzeci dlatego, że powtarzana tu jest inna teza, a skądinąd wiadomo dzięki pewnemu klasykowi, że stukrotnie powtarzane kłamstwo staje się prawdą; ja stosuję zasadę, że wielokrotnie przypominana prawda staje się prawdą powszechną - że restrukturyzacja, której dokonujemy, jeśli chodzi o nieściągalne do tej pory zobowiązania finansowe przedsiębiorców, jest niepowodzeniem. Wręcz odwrotnie. Powtarzam jeszcze raz, że celem tejże restrukturyzacji, zgodnie z ustawą, jest właśnie restrukturyzacja zobowiązań finansowych przedsiębiorców, aby one dalej mogły być przedsiębiorstwami, aby mogły produkować, zatrudniać, płacić podatki do budżetu państwa. Przedsiębiorcy z tego przedsięwzięcia się cieszą. Jeśli 60 tys. firm zgłasza się i bierze udział w przedsięwzięciu restrukturyzacyjnym, to jest to wielkie powodzenie tego przedsięwzięcia. Natomiast strona dochodów ma swoje konsekwencje wynikające z tego, że inna jest struktura i poziom poszczególnych zobowiązań poszczególnych przedsiębiorców i z tego tytułu dochody będą mniejsze niż te, które wcześniej według innych prognoz zakładaliśmy. Ale szczęśliwie znajduje się bezkolizyjny, bezkonfliktowy sposób skompensowania tego.</u>
          <u xml:id="u-47.16" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co do długu publicznego to jest to albo nieporozumienie, albo zła wola, choć nie chciałbym o to posądzać nawet posła opozycyjnego. Otóż jeśli chodzi o wskaźnik dotyczący długu publicznego: 50%, to chcę powiedzieć, że według definicji polskiego prawa - która to definicja jest bardziej rygorystyczna niż definicje ustalone na podstawie standardów innych gospodarek wysoko rozwiniętego kapitalizmu, gospodarek rynkowych, jest także inna niż zakłada to metodologia rachunkowości publicznej ESA95, która obowiązuje np. w Unii Europejskiej - według tego kryterium nasz dług publiczny waha się pomiędzy 45% a 46% i jest jednym z niższych w Europie; jest dużo niższy niż w wielu państwach Unii Europejskiej i jest dużo niższy niż w wielu państwach posocjalistycznych. Czy są kraje, w których jest niższy? Tak, są kraje, w których wskaźnik ten jest niższy, zależy to od tego, czy w latach minionych społeczeństwa, narody, państwa mniej się zadłużały.</u>
          <u xml:id="u-47.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Nasze finanse publiczne zakładają ustawowo trzy progi; pewne są ostrzegawcze. Pierwszy próg nakłada pewien obowiązek, drugi próg uruchamia pewne procedury, a osiągnięcie czy przekroczenie trzeciego progu w rzeczywistości stworzyłoby problem, być może nawet rozległy kryzys finansów publicznych. Ten pierwszy próg wyznacza wskaźnik 50%. Powtarzam jeszcze raz: Nie ma żadnej dotkliwości z tego tytułu, że przekroczymy ten próg, jest to tylko poważne ostrzeżenie, żeby się przyjrzeć, jaka jest tendencja, czy to nie oznacza czasami - taka była intencja ustawodawcy - że niedługo (a jeśli niedługo, to kiedy) można będzie przekroczyć następny próg: 55%, a potem następny: 60%. Ustawa powiada, jeśli dług publiczny - tak zdefiniowany jak wg naszej metodologii to jest - przekroczy 50% w relacji do produktu krajowego brutto, to deficyt budżetu państwa wg tejże samej definicji - ten, który teraz ma wynieść tylko 38,7 - w stosunku do dochodów w następnym roku budżetowym nie może być większy niż w roku, w którym ten próg został przekroczony. A więc gdyby ten próg został przekroczony, czego wykluczyć nie można, co pewne nie jest, a o czym na 100% będziemy wiedzieć, jak będziemy mieli wszystkie dane statystyczne ex post, po fakcie w roku 2002, w związku z tym, że dowiemy się o tym w roku 2003, nakładałoby to na nas obowiązek, żeby oto deficyt roku 2004 w stosunku do dochodów roku 2004 był na takim samym poziomie, na jakim jest w roku 2002. Otóż bezsprzecznie tak będzie. Nie ma zagrożenia, żeby ten deficyt był większy, ze względu na to, że taka a nie inna jest relacja bazowa. Natomiast gdyby ktoś prowadził, a nasz rząd z pewnością prowadzić nie będzie, przy pomocy parlamentu nieodpowiedzialną politykę zadłużania się i zwiększania długu publicznego, utrzymywania coraz to wyższych deficytów budżetowych, a nie ich racjonalizacji na drodze stopniowego zmniejszania wraz z rozkręcaniem koniunktury, ale nie kosztem cięcia z wydatków, zwłaszcza społecznych, chroniących standard życia tej części polskiego społeczeństwa, która znajduje się w relatywnie trudniejszej sytuacji, i wskutek tych procesów przekroczylibyśmy pułap 50%, to wtedy tak, ustawa zaczyna działać w sposób dotkliwy, gdyż wówczas nie można byłoby stosować instrumentu poręczeń i gwarancji od następnego roku budżetowego, co jest ważkim instrumentem naszej polityki przemysłowej i wspierania restrukturyzacji przedsiębiorców, o czym częstokroć mówimy, a to pomagając polskim stoczniom, a to wspomagając restrukturyzację polskiego hutnictwa, a to wychodząc z projektami restrukturyzacji górnictwa, a to udzielając wielu innych poręczeń i gwarancji wspierających eksport i poprawiających na dłuższą metę konkurencyjność polskich przedsiębiorców. Wobec tego nie ma jakiegoś zagrożenia z tytułu ewentualności przekroczenia długu publicznego o 50% w tym roku, natomiast faktem jest, że przekroczymy to jeśli nie w tym roku, to w roku następnym. Tylko ten fakt jest niczym innym jak oczywistością taką samą jak to, co wynika z prawa ciążenia, jak się coś rzuci, co kiedyś Newton zauważył w inny sposób, to musi to spaść. Otóż ciążą nam błędy z przeszłości, nadmierne zadłużanie się, a także załamanie się finansów publicznych w roku 2000 ze skutkami, które przeszły na rok 2001 i w dużym stopniu 2002. Teraz natomiast, racjonalizując finanse publiczne i dyscyplinując je, i kontrolując poziom długu publicznego, a także zwiększając, w trosce o nasze narodowe interesy, przychody z prywatyzacji, co też jest istotnym elementem w tej grze zarządzania długiem publicznym, sprawy są pod kontrolą.</u>
          <u xml:id="u-47.18" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Żeby wszakże ułatwić dyskusję na ten temat - bo pan poseł Kaczyński, podobnie jak inni mówcy, ma rację, że są to sprawy ważne - chcę zaznaczyć, że do ustawy budżetowej dołączony jest załącznik, dokument „Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznym w latach 2003–2005”, i do tej sprawy będziemy wracać także w kontekście programu restrukturyzacji finansów publicznych, co też jest sygnalizowane, które to zadanie jest przed nami i teraz, miejmy nadzieję, że będzie łatwiej nam to osiągnąć także, mam nadzieję, przy światłym wsparciu posłów opozycyjnych, na ścieżce przyspieszonego tempa wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-47.19" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">I wreszcie ostatnia sprawa, panie marszałku, proszę państwa, dotyczy wypowiedzi pana posła Kaczyńskiego odnośnie do negocjacji z Unią Europejską. Chcę w imieniu rządu zapewnić wszystkich parlamentarzystów, że negocjujemy twardo (Śmiech na sali), w wielu sprawach nieustępliwie, a z korzyścią dla polskiej gospodarki. Nie ulega wątpliwości, że wiele negocjacji wyraźnie pokazuje, iż takie będą ostateczne rozstrzygnięcia co do rozkładu kosztów i korzyści polskiego członkostwa w Unii Europejskiej, że będzie to korzystne do polskiej gospodarki. I w tym kontekście biegną dalej negocjacje w wielu jeszcze wątkach, zwłaszcza w obszarze konkurencja, rolnictwo oraz budżet i finanse, skądinąd w trzech być może najtrudniejszych segmentach. Pozostały czas rząd, polska dyplomacja, negocjatorzy, eksperci, a także zainteresowani tym parlamentarzyści wykorzystują po to, aby wynegocjować jak najkorzystniejsze, w istniejących realiach wewnętrznych i międzynarodowych, europejskich, warunki integracji Polski z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-47.20" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Natomiast jeśli na gruncie racjonalizmu i odpowiedzialności pan poseł Kaczyński chciałby nam jeszcze coś podpowiedzieć w tej sprawie, ale w sposób taki, który miałby swoją użyteczność, to oczywiście jesteśmy na to otwarci, gdyż integracja z Unią Europejską nie jest kwestią rządzącej formacji i koalicji, i rządu pana premiera Millera. To jest po prostu kwestia polskiej racji stanu, polskich narodowych interesów i nasz rząd troszczy się o to, czego efekty będziemy z czasem poprzez szybszy rozwój społeczno-gospodarczy polskiej gospodarki, Polski odczuwali.</u>
          <u xml:id="u-47.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Chciałem w ten sposób odreagować na pańską wypowiedź i odeprzeć pański zarzut albo odpowiedzieć na pańskie pytanie, które pan zadał na początku, o zdolność rządzenia. Otóż, panie pośle Kaczyński, my mamy zdolność rządzenia, co widać. I to widzą ludzie, dlatego że coraz szybciej rośnie produkcja, zaczyna spadać bezrobocie...</u>
          <u xml:id="u-47.22" who="#komentarz">(Głosy z sali: Zwłaszcza na Śląsku!)</u>
          <u xml:id="u-47.23" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: To się nazywa)</u>
          <u xml:id="u-47.24" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">...poprawia się sytuacja materialna polskich rodzin i konkurencyjność polskich przedsiębiorców. Naprawdę trzeba być bardzo, bardzo niesprawiedliwym, żeby tego typu sądy wygłaszać. Tak że być może trzeba będzie zmienić coś w nazwie partii, którą pan prezentuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W trybie sprostowania o zabranie głosu poprosił pan poseł Jarosław Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJarosławKaczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja tylko w dwóch sprawach, bo nie mogę polemizować, nie ma takiego punktu w regulaminie, który by mi to umożliwiał. Po pierwsze, jeśli chodzi o sprawy graniczne, to ja bym bardzo prosił pana premiera o to, żeby był łaskaw przestudiować dokumenty Najwyższej Izby Kontroli dotyczące tych spraw. Może wtedy by pan premier zmienił zdanie.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełJarosławKaczyński">Natomiast jeżeli chodzi o dług publiczny, to też prosiłbym o poważne zajęcie się tymi wszystkimi stwierdzeniami, tymi wszystkimi postulatami, które tutaj były formułowane, a także które są formułowane gdzie indziej, a które odnoszą się to czegoś, co by można określić jako realny dług publiczny, to znaczy razem z tym, co jest zamiatane pod dywan, jak to się mówi, a także nawet z tym, co nie jest zamiatane, tylko po prostu się tego nie uwzględnia. Mamy do czynienia w tej chwili z narastaniem długu publicznego w sferach niekontrolowanych i to jest oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Kuźmiuka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Panie Marszałku! Panie Premierze! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy budżetowej na rok 2003 zawartym w druku nr 1062.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Szanowni Państwo! Tak naprawdę jesteśmy przecież w czasie drugiego czytania projektu ustawy budżetowej i powinniśmy skoncentrować się tylko i wyłącznie na przebiegu prac Komisji Finansów Publicznych. Natomiast dzisiaj, w dzisiejszej debacie powróciliśmy do pierwszego czytania i debatujemy o założeniach do budżetu, o makroproporcjach, w związku z tym ja choć na krótki czas muszę się wpisać w konwencję tej debaty. A więc, szanowni państwo, niestety coraz częściej na tej sali przewija się brak szacunku dla faktów i taka swoista publicystyka. Oczywiście debata nad budżetem jest debatą polityczną, w związku z tym te stanowiska prezentowane przez kluby polityczne muszą mieć taki właśnie charakter. Dobrze byłoby jednak, żeby w tych stanowiskach przewijał się właśnie szacunek dla faktów. W związku z tym parę zdań na temat tych proporcji budżetowych, makroproporcji.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">A więc, proszę państwa, sprawa wzrostu gospodarczego. Rzeczywiście w momencie, kiedy projekt budżetu trafił do Sejmu, ten wzrost gospodarczy przyjęty jako założenie do projektu ustawy budżetowej, nie ukrywajmy, był powszechnie negowany czy też powszechnie nieakceptowany, pojawiał się tu cały szereg wątpliwości - i na tej sali, i wśród tzw. niezależnych ekspertów. I ten szacunek dla faktów nakazuje bardzo wyraźnie powiedzieć, że w trzecim kwartale w porównaniu z trzecim kwartałem roku poprzedniego, 2001, realny wzrost PKB wyniósł blisko 2%. W zestawieniu jeszcze z informacją, że wzrost PKB w ostatnim kwartale poprzedniego roku wynosił 0,2%, pokazuje to bardzo wyraźnie - i chyba nikt nie może tym danym prezentowanym przez Główny Urząd Statystyczny już zaprzeczać - iż polska gospodarka powoli, bo powoli, ale wchodzi jednak na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego. W związku z tym wzrost przyjęty do projektu budżetu na rok 2003, wynoszący średnio realnie w roku 3,5%, jest coraz bardziej realny. Myślę, że nie powinniśmy co do faktów prezentowanych przez Główny Urząd Statystyczny już więcej polemizować. Co więcej, powinniśmy się z tych faktów prezentowanych przez GUS po prostu cieszyć, bo ten wzrost gospodarczy będzie przekładał się na wzrost konsumpcji, wzrost dochodów ludności i inne pozytywne procesy, na których, jak rozumiem, wszystkim na tej sali zależy.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Niższa niż zakładano inflacja. Inflację mierzoną w relacji: miesiąc do odpowiedniego miesiąca poprzedniego roku sprowadziliśmy do poziomu 1,1%, a więc nawet niższego niż w renomowanych krajach europejskich, które szczycą się stabilną wysokością inflacji. Średnioroczna inflacja będzie w granicach 2%. Oczywiście opłaciliśmy ten niski wskaźnik inflacji ogromnymi kosztami, o których nie chciałbym wspominać. W dużej części zapracowali na tę niską inflację także polscy rolnicy, bo ich dochody w związku właśnie z taką a nie inną polityką, głównie banku centralnego, rzeczywiście są realnie wyraźnie niższe. Ale to także jest fakt, który jest przyjęty jako założenie do budżetu, fakt generalnie pozytywny.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Zmniejszenie rozmiarów deficytu budżetowego. Proszę państwa, przypominam, jeszcze za poprzedniego ministra finansów, kiedy mówiliśmy o założeniach do budżetu, bezproblemowo, bez specjalnych emocji był przyjmowany, także przez niezależnych ekspertów i rynki finansowe, deficyt budżetu państwa na rok 2003 wynoszący 43 mld zł. Ten rząd przyniósł projekt budżetu z deficytem 38,7 mld zł i mimo pewnych dramatycznych okoliczności, zmiany co do dochodów, o których mówił pan minister, nie proponuje wzrostu tego deficytu. W związku z tym nie bardzo rozumiem ataki i zarzuty, że mamy jakieś szastanie publicznym groszem i że rząd nie panuje nad wielkością deficytu budżetowego, a tym samym i nad wielkością długu publicznego. Tak przy okazji, jeżeli chodzi o dług publiczny i jego relację do PKB, to mamy zapisaną w konstytucji niemożność przekroczenia przez dług publiczny wielkości 60% PKB, a więc rozwiązanie pochodzące z cywilizowanych krajów europejskich. Ale już liczenie wielkości długu publicznego w Polsce wyraźnie odbiega, niestety na niekorzyść, od standardów w krajach europejskich, po prostu to liczenie jest bardziej restrykcyjne, choćby poprzez wliczanie w pełni gwarancji i poręczeń skarbu państwa do długu publicznego. Rząd, myślę, z tym problemem będzie musiał się także zmierzyć. Parę razy już w tej sprawie zwracaliśmy się do pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Szybszy wzrost dochodów budżetowych niż wydatków - wzrost dochodów realnie o 4,3%, wydatków o 2,2%. Przecież to jest filozofia bardzo bezpieczna w odniesieniu do tego, co będzie się działo w roku 2003, jeżeli chodzi o wskaźnik inflacji, i mam nadzieję, że taki a nie inny kształt tych makroproporcji zachęci Radę Polityki Pieniężnej do kolejnych obniżek stóp, o czym za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Stopy procentowe kształtowane przez niezależny bank centralny, powiedzmy sobie bardzo wyraźnie - zdecydowanie wyższe niż w cywilizowanych krajach europejskich. To one powodują - one, a nie co innego - takie a nie inne zachowanie się kursu złotego. Co takiego dzieje się w sferze realnej, w gospodarce w ostatnich paru tygodniach? Gospodarka odrobinę szybciej się rozwija, a złotówka bardzo wyraźnie się umacnia. Czy to są zjawiska wynikające z normalnie prowadzonej polityki monetarnej? Otóż - mówię to z ogromną przykrością, bo też chciałbym, żeby złotówka była mocnym pieniądzem - ta potęga złotówki jest budowana na rujnowaniu rozwoju gospodarczego. Przecież wysokie realne stopy procentowe, niestety bardzo wysokie w porównaniu z cywilizowanymi krajami europejskimi, powodują napływ kapitału spekulacyjnego, który umacnia złotówkę, a więc zabija polski eksport i powoduje sztuczne potanienie importu. To jest w dłuższym okresie nie do przyjęcia dla polskiej gospodarki, musimy sobie z tego zdawać sprawę. I to wcale nie są ataki na niezależny bank centralny, ale mamy nadzieję, że z tego, co się w polskiej gospodarce dzieje, także bank centralny i Rada Polityki Pieniężnej wyciągną właściwe wnioski.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Teraz parę zdań na temat tego, nad czym pracowaliśmy w Komisji Finansów Publicznych, co się udało i co się nie udało. Otóż pani prof. Zyta Gilowska, niestety już nieobecna na tej sali, apelowała, żebyśmy zajęli się szarą strefą funkcjonującą w sferze finansów publicznych. No, a cóż zrobiliśmy? Być może to jest krok niesatysfakcjonujący panią profesor, ale przecież mówił o tym pan przewodniczący Czerniawski. Komisja zdecydowała, by zmniejszyć środki specjalne odpowiednio o 5 i 3%, poza pewnymi wyjątkami. Dało to oszczędności w kwocie 153 mln. Oczywiście pani poseł swoim pomysłem - zmniejszmy to o połowę - chciałaby zdezorganizować funkcjonowanie wielu służb, które, nie ukrywajmy tego, funkcjonują w dużej mierze w oparciu o wynagrodzenia pochodzące właśnie z tych środków specjalnych. Tego jako odpowiedzialni parlamentarzyści zrobić nie możemy, ale i w tamtym roku obcięliśmy środki specjalne w określony sposób, i w tym roku także to zrobiliśmy. A więc rozumiem, że idziemy śladem tego apelu pani prof. Zyty Gilowskiej.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Wielkie nadzieje pokładaliśmy w racjonalizacji budżetów niezależnych 14 instytucji, które przygotowują projekty samodzielnie i dopiero na etapie prac Komisji Finansów Publicznych czy parlamentu można te budżety racjonalizować. Według wstępnych obliczeń, jeżeliby przyjąć do budżetów tych instytucji wskaźnik wzrostu wydatków o 2,2%, tak jak jest to przyjęte do całości wydatków budżetowych, z tych szacunków wynikało, że oszczędności mogą tu wynosić około miliarda złotych. Niestety dokonana racjonalizacja - budżetom tych instytucji przyglądaliśmy się w sposób szczególny - przyniosła zaledwie 80 mln zł. Okazuje się, że te instytucje albo obrastają kolejnymi zadaniami, albo też zachodzą nadzwyczajne okoliczności, które nakazują takie a nie inne kształtowanie budżetu. A więc tutaj niestety, śmiem twierdzić, ponieśliśmy swoistą porażkę, jeżeli chodzi o ten obszar. Przypomnę jeszcze raz wielkości: spodziewaliśmy się, że uda się zaoszczędzić około miliarda, udało się zaoszczędzić około 80 mln. Pewne oszczędności powstały również w wyniku innego oszacowania wydatków związanych z obsługą długu publicznego, w kwocie około 100 mln zł, stąd oszczędności w kwocie 387 mln i określony sposób ich zagospodarowania, a więc w dużej mierze przeznaczenie tych oszczędności na wydatki mieszkaniowe. Tak przy okazji, rzeczywiście zaproponowanie przez rząd w projekcie budżetu zaledwie 50 mln zł na ten cel stawiałoby samorządy gminne, bo to one są odpowiedzialne za wypłatę tych dodatków, w bardzo trudnej sytuacji, a w jeszcze trudniejszej budżet państwa w przyszłości, bo nie ulega wątpliwości, że ci, którzy są do tych dodatków ustawowo uprawnieni, dochodziliby swoich racji na drodze sądowej, a wtedy koszty obsługi tego zadania realizowanego przez gminy byłyby o niebo wyższe. Mam w dalszym ciągu wątpliwości, czy kwota 400 mln zł, która jest porównywalna ze środkami przeznaczonymi w tym roku, to kwota wystarczająca na realizację tego zadania, zadania rządowego, przez samorządy lokalne. Tak naprawdę w wyniku tego rodzaju zachowania zagospodarowane zostały wszystkie oszczędności. Dodatkowe 37 mln zł zostało skierowane na ten nowatorski projekt realizowany w obszarze „nauka” przez Komitet Badań Naukowych - program „Pionier”.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Proszę Państwa! Pojawiły się spekulacje: co będzie, kiedy zakwestionowana została tzw. ustawa abolicyjna i kiedy także wiemy, że z opłaty restrukturyzacyjnej nie wpłyną kwoty, które zostały przyjęte do założeń budżetowych. Pan premier Kołodko przedstawił pomysł rządu, jak zagospodarować ten ubytek dochodów, i generalnie z konstrukcją tego pomysłu się zgadzamy. Chciałbym wyrazić zadowolenie, że udało się panu premierowi przed przyjściem na salę sejmową uzgodnić dodatkową wpłatę z zysku Narodowego Banku Polskiego do budżetu państwa, kwotę niebagatelną, bo przekraczającą 1100 mln zł. Ale po tym zadowoleniu chciałbym wyrazić jednak niepokój, panie premierze - choć wiem, że wpływ rządu i pana jako ministra finansów na to, jak funkcjonuje bank centralny, jak wygląda jego tzw. gospodarka własna, jest znikomy - związany z tym oto faktem: otóż w przeciągu paru dni bank centralny zmienia swoją prognozę dotyczącą wielkości zysku, a tym samym i wpłaty z tego zysku do budżetu państwa, i okazuje się, że jest w stanie wpłacić o 1100 mln więcej. Jak więc w szczegółach wygląda gospodarka własna banku centralnego, skoro w kilka dni w banku centralnym mogą znaleźć się takie pieniądze? Parę razy mówiłem już na tej sali, że trzeba się tej gospodarce własnej przyjrzeć, nie dlatego że Polskie Stronnictwo Ludowe chce po raz kolejny ograniczyć suwerenność banku centralnego, ale, jak pan słusznie zauważył, dlatego że bank centralny jest bankiem państwowym, a jego zysk w dużym procencie jest odprowadzany do budżetu państwa; prowadzi on cały szereg operacji w imieniu państwa polskiego. Jak prowadzi te operacje, jak kształtuje koszty tego rodzaju operacji, naprawdę tego nie wiemy. Ten fakt potwierdza, że możliwości księgowe, że tak się wyrażę, są tutaj olbrzymie. Bank może wykazać taki zysk, ale wcale nie musi. Jeżeli odrobinę jest przyciśnięty argumentami, wtedy okazuje się, że możliwości są znacznie większe. Mówiłem na tej sali, że w roku 2001 bank centralny wydał na usuwanie nadpłynności banków komercyjnych 4 mld zł. Czy musiał tyle wydać? Nigdy nie doczekaliśmy się żadnego wyjaśnienia ani tutaj, ani w Komisji Finansów Publicznych. Myślę, że ten fakt upoważnia Izbę, aby przyjrzała się bardziej temu, co dzieje się w środku banku centralnego, jako że to jest bank państwowy i większość operacji, które realizuje, realizuje w imieniu tego państwa. I o to do państwa apeluję. Apeluję również do pana jako ministra finansów, żeby wspierał parlament w tego rodzaju działaniach.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">I już na koniec o jednej z ustaw okołobudżetowych. Zgodziliśmy się, panie premierze, bez specjalnej dyskusji, że trzeba przedłużyć funkcjonowanie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego na rok 2003. Tym razem jako przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zwracam się do pana, aby był to ostatni rok obowiązywania tej ustawy w tym kształcie. Samorządy rzeczywiście są w coraz trudniejszym położeniu. Zapowiadaliśmy - i zapowiadał to także premier Miller - że rok 2002 będzie ostatnim rokiem funkcjonowania tej ustawy. Nie udało się. Ja rozumiem powody, dla których się nie udało - po prostu nie było środków finansowych, które dodatkowo można było przekazać samorządom, ale mam nadzieję, że rok 2003 będzie już ostatnim rokiem obowiązywania ustawy w tym kształcie i rzeczywiście przygotujemy na rok 2004 nową ustawę, swoistą konstytucję finansów jednostek samorządu terytorialnego, bo po tylu latach ich działania tego rodzaju stabilne rozwiązanie im się należy.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#PosełZbigniewKuźmiuk">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał przedłożone rozwiązania, a poprawkę powiększającą dochody i w odpowiedni sposób rozdysponowującą te dochody w imieniu klubu złoży pan poseł Józef Gruszka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Nowinę Konopkę, występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Państwo Ministrowie! W trakcie pierwszego czytania mówiłam, że zostały przyjęte błędne założenia dochodowe budżetu. Mówiłam, że stoimy w sytuacji niemożliwości ich zwiększenia. Mówiłam, że dyskutujemy, zastanawiając się nad cięciami, nad tym, gdzie będzie trzeba dokonywać cięć. Mówiłam, że powoduje to złe rokowania dla budżetu przyszłorocznego. Podtrzymuję to wszystko, co mówiłam, mimo solennych zapewnień pana premiera, że jest inaczej. Podtrzymuję również to, że budżet jest kreatywny po amerykańsku. Proszę państwa, w międzyczasie szef doradców ekonomicznych Białego Domu prognozuje dalszy spadek koniunktury w USA. Maleją zakupy dóbr trwałych. Niemcy - groźba recesji, spodziewane mniejsze wpływy podatkowe, spada popyt inwestycyjny, wzrasta bezrobocie, wzrost gospodarczy w 2002 r. - 0,2%, w 2003 r. - 1%. Niemcy zastanawiają się nad zwiększeniem odpisów na fundusz emerytalny, nad cięciami w odniesieniu do świadczeń zdrowotnych, chcą zmniejszać zasiłki dla bezrobotnych. Zwracam uwagę na to, ponieważ jest to nasz największy partner handlowy. Komisja Europejska mówi, że integracja rynków finansowych za 10 lat zaowocuje wzrostem PKB o 1,1%, a zatrudnienie wzrośnie o 0,5%. Jest to niesłychanie optymistyczne i radosne, panie premierze, daje nam nadzieję na polepszenie. Jednocześnie następuje przekroczenie deficytu budżetowego w krajach Unii Europejskiej. Cały pakiet stabilizacyjny diabli wzięli, a pan Prodi mówi, że jest to pakiet głupi, jak każde sztywne reguły. W bankach spada suma bilansów o 1,3% z inflacją, następuje spadek liczby depozytów, udzielanych kredytów. A propos, w skali globalnej następują ogromne zwolnienia w bankach. Gdzie? W Nowym Jorku, w europejskim centrum finansowym w Londynie i gdzie tam jeszcze. To wszystko coś znaczy. To nie są informacje, które by były takie ot, bez znaczenia, z których możemy, z których mamy prawo nie wyciągać jakichś wniosków. My musimy je wyciągać.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Zwróćmy uwagę wobec tego na strukturę dochodów naszego budżetu. Cóż się dzieje od roku 2000? Przychody podatkowe. Które nam rosną, a które spadają? To jest dosyć charakterystyczne. Otóż od 2000 r. do prognozowanego 2003 r. rosną: podatki pośrednie - ok. 130%, podatki od osób fizycznych, PIT - ok. 120%. Co nam maleje? Wpływy z CIT. Już nie osiągają one w 2003 r. 100% wpływów z 2000 r. Maleją nam też przychody z cła. Natomiast dochody niepodatkowe od 2000 r. przeżywają fluktuację, rosną, spadają w sposób nieregularny. Panie premierze, to też coś znaczy, to też jest obraz polskiej gospodarki, z tego też można wysnuwać wnioski na przyszłość. To jest trend stały. I, panie premierze, trudno, tu się pan kompromituje, bo nie wolno ministrowi finansów, premierowi nie wciągać z tego wszystkiego wniosków. Nie wolno powiedzieć, że jest bardzo dobrze, że to kompromitują się ci, którzy czarno widzą. Nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, istnieje zasadnicza różnica w podejściu do rozwiązywania problemów gospodarczych pomiędzy moim środowiskiem a środowiskiem rządowym. Mówiłam, że czeka nas operacja cięć w wydatkach. Wydatki sztywne, a więc wydatki nienaruszalne, w pierwszym czytaniu były to: spłata zadłużeń i wydatki socjalne. Pozostałe wydatki były wydatkami niesztywnymi. W międzyczasie doszła do tego trzecia kategoria wydatków sztywnych, o których ja już wtedy mówiłam, a które pan minister zechciał nazwać sztywnymi na jednym z posiedzeń komisji finansów - wydatki związane z integracją. Prawda, to są wydatki w wydaniu tego rządu sztywne. Nie tylko tego zresztą, bo poprzedniego też. I teraz jest pytanie, na które będę prosiła o odpowiedź. Pan minister w Skopie powiedział, że w grudniu tego roku - mam wrażenie, że tego roku - Ministerstwo Finansów przedstawi propozycje zmian wydatków sztywnych. Jeśli chodzi o wydatki sztywne, obsługa długu jest nienaruszalna, integracja jest nienaruszalna, wobec tego ruszy pan wydatki socjalne. To są emerytury, renty. Wolałabym, żeby pan zdradził tajemnicę, w jaki sposób chce pan je naruszyć, wcześniej niż później, żebyśmy już teraz to wiedzieli. Przypuszczam, że prawa nabyte zostaną zachowane, natomiast wszystkie następne roczniki będą wchodziły w system emerytalny zupełnie inaczej ukształtowany, dający w efekcie znacznie mniejsze zaopatrzenie emerytalne. Może się mylę, ale nie sądzę. I tu się różnimy. Tu się różnimy, bo zdumiewające jest, że rząd nie widzi możliwości cięć wydatków przeznaczonych na spełnienie wygórowanych żądań Unii Europejskiej. Twierdzimy, że główny obszar potencjalnych cięć to sektor wydatków związanych z akcesją do Unii Europejskiej. Spłaty zadłużenia, powtarzam jeszcze raz, są nienaruszalne. A kwoty dostosowania ciągle, w miarę procesu harmonizacji prawa z prawem wspólnotowym, rosną i będą rosły, bo innego wyjścia nie ma.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Co można zrobić z zaoszczędzonymi w ten sposób pieniędzmi? Ano, panie ministrze, można by te sumy zaangażować w proces pobudzenia, rzeczywistego pobudzenia, polskiej gospodarki. Mówiłam, gdzie mamy szukać elementów wzrostowych - popyt wewnętrzny, eksport. A gdyby tak KUKE dostało większe sumy na kredyty eksportowe, ewentualnie na gwarancje, to czy to by nie pomogło tym, którzy chcą importować z naszego kraju produkty? Czy to nie byłby rzeczywisty element pomocy naszej gospodarce? Czy to nie byłoby lepsze niż te wszystkie, prowadzące tylko do konstrukcji państwa policyjnego, nowe rozwiązania w ustawach podatkowych? Na pewno byłoby to efektywniejsze. Pobudzenie eksportu to jedna z kluczowych metod pobudzania rozwoju i tego chyba nikomu w tej Izbie nie muszę tłumaczyć. W przyszłym roku w budżecie zarezerwujemy sobie sumę przeznaczoną na składkę do UE. Dolna jej granica to jest 2,5 mld zł. To są gotowe pieniądze, których można użyć do celów, które rzeczywiście będą służyć polskiej gospodarce. A gdyby tak zainwestować w te przedsięwzięcia, które uniezależnią Polskę od importu nośników energii? Czy nie miałoby to bardzo szerokiego, pozytywnego oddziaływania na polską gospodarkę? Ale tu jest potrzebna decyzja polityczna, panie premierze. I przed tym wy się bronicie. Bronił się poprzedni rząd, bronicie się wy, broni się cała góra polityczna, cała warstwa liderska. Dlaczego? Oto jest pytanie. Być może, że te 1,5 tys. miejsc pracy, dobrych miejsc pracy w Unii Europejskiej jest odpowiednią ceną za utwardzenie decyzji, że nie zmieniamy swojego podejścia do kwestii integracji z Unią. Dodajmy, że ta składka to nie jest pełny wymiar obciążeń. Tytułem przykładu: idiotyczny wymóg mnożenia zastępów biurokratów - biurokratów, którzy przykładowo mają pełnić funkcje kontrolne, sprawdzać, czy krowy są dobrze zakolczykowane, czy polski chłop nie wyprodukował o ileś tam litrów mleka za dużo. Oni są nam niepotrzebni. Oni są potrzebni Unii, tak. I to są m.in. te wydatki na integrację. To nie są tylko te pieniądze, o których państwo mówicie, że to jest nasz wkład po to, żeby Unia dała. Nieprawda. Unia będzie cykać, wtedy kiedy będzie chciała, i nie zawsze da.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Wobec tego czego my się tak naprawdę możemy spodziewać, panie premierze, w połowie przyszłego roku, w sytuacji gdy pan, podobnie jak my, wie, że będzie musiała nastąpić korekta wydatków albo dochodów, a może jednego i drugiego? Czy mamy się spodziewać kolejnych cięć po wydatkach socjalnych? Czy może lawiny podatków, z łupieżczym podatkiem katastralnym na czele? Czy państwo dzisiaj nie mówicie o tym podatku katastralnym dlatego, że boicie się reakcji społeczeństwa przed referendum i nie chcecie ludzi straszyć, liczycie na to, że kolejny raz ludzie dadzą się oszukać i zagłosują za wydaniem losów Polski w obce ręce, a potem spełnią koncert życzeń podatkowych, które na drugą połowę roku szykujecie państwo wraz z przedstawicielami z Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Wysoka Izbo! Budżet jest istotnym wykładnikiem celów państwa i jego polityki. Ten budżet ujawnia, że głównym celem państwa jest wcielenie per fas et nefas Polski do Unii Europejskiej. Przyszłoroczny budżet będzie taki sam, będzie jeszcze gorszy.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">O innych aspektach tej polityki, takich jak zachowanie suwerenności w dziedzinie polityki wewnętrznej czy zewnętrznej, będziemy mówili jeszcze przy innych okazjach, rzeczywiście to nie jest temat na dzisiaj. Ale dziś przy okazji analizy tego budżetu i sytuacji w związku z tym powstających widzimy czarno na białym, że cała eurobzdura jest dla nas po prostu nieopłacalna. I teraz zastanawiam się, panie premierze, jak pan doszedł do wniosku, komunikując nam to na początku swojego wystąpienia, że wynik negocjacji jest super, że Polsce będzie służył, skoro jaki koń jest, każdy widzi. Powiem więcej, tym jednym stwierdzeniem, nie innymi, obraził pan nas, posłów na tej sali, i wszystkich myślących, słuchających, czytających Polaków, bo jaki ten koń jest, to każdy widzi. I to wiernopoddańcze zgodzenie się, że te warunki nam wystarczają świadczy o intencjach tego rządu. Z naszej strony jeszcze raz wzywamy do zerwania procesu dostosowań, wzywamy w imię uczciwości wobec narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie premierze, jeśli pan będzie chciał odreagować na to, co powiedziałam, to proszę uprzejmie nie pomylić tym razem miejsca mojego pochodzenia - jestem posłem Porozumienia Polskiego w klubie Polskich Rodzin, a nie w Samoobronie. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Lisaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJanuszLisak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy, analizując sprawozdanie komisji w sprawie ustawy budżetowej na rok 2003, ocenia przede wszystkim, czy w trakcie tych prac zostały spełnione te cele, o których mówiłem z tej trybuny w trakcie pierwszego czytania. Przypomnę zatem, iż podstawową bolączką przedłożenia rządowego, problemem, jaki Unia Pracy postanowiła rozwiązać, były zdecydowanie zbyt niskie kwoty przeznaczone na dodatki mieszkaniowe mające finansować, rekompensować najbiedniejszym członkom naszego społeczeństwa przewidywany wzrost czynszów, który będzie bardzo znaczny w świetle niedawnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełJanuszLisak">Komisja Finansów Publicznych w swoich pracach podzieliła pogląd zgłoszony przez Unię Pracy, że zwiększenie kwot dotacji na dodatki mieszkaniowe powinno być absolutnym priorytetem i, szukając oszczędności w innych działach gospodarki, przeznaczyła główną część z tych oszczędności właśnie na sfinansowanie dodatków mieszkaniowych. Dało nam to kwotę 350 mln zł. A więc sumując z tym, co było w pierwotnym przedłożeniu, z tymi 50 mln, mamy w tej chwili na rok 2003 kwotę 400 mln zł na finansowanie dodatków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełJanuszLisak">Przypomnę, Wysoka Izbo, że jest to kwota identyczna jak w budżecie roku 2002. W związku z tym z całą odpowiedzialnością można powiedzieć, że na pewno nie jest to kwota wystarczająca, bo w końcu w 2002 r. występowała inflacja, niewielka, ale występowała, ale przede wszystkim miało miejsce orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, które pozwala najemcom, wynajmującym zwiększyć czynsze za mieszkania nawet 4-krotnie. Musimy jasno powiedzieć, że dotychczasowy dorobek Komisji Finansów Publicznych w sferze podnoszenia dotacji na dodatki mieszkaniowe Unia Pracy ocenia jako dalece niewystarczający. I w związku z tym będziemy postulować, aby w trakcie drugiego czytania poszukać kolejnych środków, które by tę kwotę zwiększyły do co najmniej 600–700 mln zł, bo wtedy będzie szansa na to, że podstawowe potrzeby w tej materii zostaną zaspokojone. Unikniemy wówczas bardzo niebezpiecznego zdarzenia, które już moi przedmówcy anonsowali z tej trybuny, a mianowicie faktu, że samorządy terytorialne zaskarżą do sądu niekorzystne dla nich naliczenia i, według wszelkich prognoz, wygrają te procesy, co zmusi budżet państwa do wypłaty tych kwot powiększonych jeszcze o odsetki karne, a więc postawi budżet państwa w o wiele bardziej niekorzystnej sytuacji niż wydatkowanie tych kwot od razu. I dlatego Unia Pracy będzie gorąco popierać wszelkie działania, które mogą doprowadzić do zwiększenia kwot na dodatki mieszkaniowe do postulowanego przeze mnie poziomu.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PosełJanuszLisak">W trakcie pierwszego czytania powiedziałem z tej trybuny, że jednym ze źródeł, które moglibyśmy wykorzystać, jest przesunięcie zakupu samolotu wielozadaniowego dla polskiej armii do przyszłego roku. Dziś, oceniając realnie sytuację - postęp negocjacji, prognozowane inwestycje potencjalnego kontrahenta w tzw. offset, a więc prac, które będą zlecone dla polskich zakładów, a w związku z tym będą generowały dodatkowe miejsca pracy, dodatkowe dochody - Unia Pracy stwierdza, że tego źródła jednak nie będziemy wykorzystywać. Mamy za to inne propozycje i wierzę gorąco, że Wysoka Izba je poprze tak jak poparła ten priorytet, jakim są dodatki mieszkaniowe. A czymże są te propozycje?</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PosełJanuszLisak">Jak powiedzieli moi przedmówcy, w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych budżety instytucji, które samodzielnie te budżety sobie ustalały, a rząd był zobowiązany tylko dołączyć je do projektu ustawy, zostały ograniczone o około 80 mln zł. To, w ocenie Unii Pracy, kwota zbyt mała, zważywszy, że wzrost tych budżetów w stosunku do roku 2002 zdecydowanie przekracza standard „inflacja + 1”. W niektórych wypadkach jest to wzrost 20-, 30-procentowy, a przypomnę, że „inflacja + 1” to jest niewiele ponad 3%. Unia Pracy przygotowała wiele poprawek, które w budżetach tych instytucji będą redukować wydatki, doprowadzając je do powszechnego standardu. Te pieniądze chcemy przeznaczyć na finansowanie dodatków mieszkaniowych. Mam ogromną nadzieję, że Wysoka Izba poprze te przedłożenia. Oczywiście jest bardzo wiele istotnych zadań, np. w dziedzinie sądownictwa. Wiadomo, że sądownictwo potrzebuje więcej kadr, potrzebuje nowych obiektów, potrzebuje zatem pieniędzy. Musimy jednak odpowiedzieć na pytanie, my jako lewicowa koalicja, my jako Unia Pracy, czy ważniejsze jest dla nas podniesienie komfortu pracy sądownictwa, usprawnienie pracy sądownictwa, czy rozwiązanie tego najważniejszego problemu, jakim jest możliwość uzyskania mieszkania przez naszych współobywateli. Unia Pracy mówi: zdecydowanie ważniejszym priorytetem jest zapewnienie mieszkań dla naszych obywateli, znalezienie środków na dodatki mieszkaniowe. Apeluję do Wysokiej Izby o poparcie takiego toku myślenia.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PosełJanuszLisak">Są w budżecie i inne niedostatki, na które Komisja Finansów Publicznych w trakcie swoich prac nie znalazła środków. Są to np. zasiłki z pomocy społecznej. Wiemy przecież, mimo że dzięki rządom naszej koalicji, koalicji SLD-PSL-Unia Pracy, bezrobocie zaczęło spadać, iż nadal jest ono jednak ogromne. Bezrobotnym trzeba wypłacać różnego rodzaju świadczenia, bo najczęściej tracą oni prawo do zasiłku dla bezrobotnych i przechodzą na zasiłki z opieki społecznej; tam muszą znaleźć się środki. Niestety na razie Komisja Finansów Publicznych tych środków nie znalazła. W drugim czytaniu Unia Pracy będzie chciała, aby te pieniądze się znalazły, aby państwo wypełniło podstawową zasadę solidaryzmu społecznego, kiedy bogatsi troszczą się o uboższych, nie pozwalają im zginąć, nie pozwalają pozostać w absolutnej beznadziei.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PosełJanuszLisak">Są w tym budżecie, w tym sprawozdaniu, inne braki, jak np. niezwykle ważna dla całego polskiego rolnictwa kwestia dopłat do mleka w klasie ekstra. Z tego, co wiem, w dniu wczorajszym komisja rolnictwa znalazła pewne propozycje. My jako Unia Pracy będziemy monitorować tę sprawę. Jeżeli te propozycje będą skuteczne, to dobrze. Jeżeli nie, to uważamy, że musimy tak szukać, tak poprzesuwać środki w ramach budżetu, aby polscy rolnicy te dopłaty uzyskali, bo to jest warunek elementarnej rentowności ich produkcji, podstawa bytu wielu polskich gospodarstw rolnych; to jest sprawa, której nie wolno lekceważyć.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#PosełJanuszLisak">Dorobkiem komisji było, o czym tu już mówiono, przywrócenie poziomu dofinansowania barów mlecznych. To bardzo dobrze. Unia Pracy gorąco popierała te rozwiązania i dobrze się stało, że bary mleczne w 2003 r. będą mogły funkcjonować na analogicznych zasadach, jak w roku 2002 r., bo to jest forma pomocy dla tej najsłabszej części naszego społeczeństwa, tej, która bez tej pomocy, praktycznie rzecz biorąc, czasami nie mogłaby przeżyć.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#PosełJanuszLisak">Znajdujemy w tym sprawozdaniu kilka nierozwiązanych kwestii. Komisja Finansów Publicznych nie uznała za stosowne dokonać pewnych przesunięć kwot, aby można było sfinansować rozwój struktur nadzoru budowlanego, a przecież wiemy, że nie tak dawno na mocy ustawy otrzymał on nowe zadania. Niezwykle ważne jest to, że te nowe zadania to kontrola, która będzie skutkować, jeżeli będzie skutecznie wykonywana, wprowadzeniem do budżetu państwa bardzo istotnych środków, a więc środki, które przeznaczy się na nadzór budowlany, trzeba traktować jako inwestycję i dlatego Unia Pracy takie przesunięcie będzie popierać.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#PosełJanuszLisak">Nie będę tu wnikał w dalsze szczegóły, bo moi przedmówcy poruszali głównie te makroekonomiczne kwestie. W związku z tym w imieniu Unii Pracy chciałbym ponowić pewną deklarację. Otóż wszelkie działania, jakie będziemy jeszcze podejmować w trakcie prac nad ustawą budżetową, będziemy podejmować z jednym podstawowym założeniem: deficyt budżetowy, określony na 38,7 mld zł, nie może ulec zwiększeniu, gdyż mamy świadomość, że pogłębianie zadłużenia państwa jest czymś niezwykle niebezpiecznym, czymś za co, wcześniej czy później, trzeba będzie zapłacić wysoką cenę. W związku z tym będziemy to traktować jako priorytet. Wszelkie ruchy będą dokonywane wewnątrz budżetu, a nie poprzez zwiększanie wydatków.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#PosełJanuszLisak">Co do zwiększania wydatków, to trudno mi w tej chwili nie odnieść się do wystąpień klubów opozycyjnych. Platforma Obywatelska zarzuca naszemu rządowi właśnie zwiększanie wydatków w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych. To absolutna nieprawda. Wydatki nie zostały zwiększone, co widać, gdyż utrzymano istniejący deficyt budżetowy. Powiem więcej, te wydatki nie będą zwiększone. Bardzo mi przykro stwierdzić, że kolejny raz przedstawiciele Platformy Obywatelskiej mówią nieprawdę, aby w ten sposób stworzyć wrażenie, że nasza koalicja źle rządzi. Powtarzam: nasza koalicja dzięki tym 13 miesiącom bardzo konsekwentnej, bardzo profesjonalnej i odpowiedzialnej pracy uratowała kraj przed katastrofą, a w to miejsce doprowadziły nas rządy poprzednich koalicji, w których część obecnej Platformy Obywatelskiej miała swój ogromny udział.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#PosełJanuszLisak">Jeśli chodzi o opozycję, to pan poseł Kaczyński w imieniu Prawa i Sprawiedliwości mówił o kwestii negocjacji z Unią Europejską. To, co mówił, mogę skwitować krótko: gdzie konie kują, żaba nogę podstawia, bo przecież przypisywanie niewielkiej, jak sam poseł Kaczyński stwierdził, opozycyjnej partii sukcesu, jakim jest zmiana stanowiska Unii Europejskiej w negocjacjach, to swoista paranoja. Przecież w Unii Europejskiej prawie nikt nie wie, kto to jest, co to jest Prawo i Sprawiedliwość. Podejrzewam, że nikt nie słyszał tego ich pozornego tupnięcia nogą.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: O Unii Pracy nikt nie słyszał.)</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#PosełJanuszLisak">Tę postawę, jaką zaprezentował tutaj pan poseł Kaczyński, skwituję słowami poety: bo większego nie masz zucha niż nasz Stefek Burczymucha. To takie bohaterstwo w wykonaniu Prawa i Sprawiedliwości miało tu miejsce. Państwo sami rozsądźcie, kto ma rację.</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#PosełJanuszLisak">Na koniec jeszcze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, proszę o szybkie zakończenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełJanuszLisak">Już szybko, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełJanuszLisak">I na koniec jeszcze to, o czym powiedziała pani posłanka reprezentująca Ligę Polskich Rodzin. Jaki jest koń, każdy widzi. Tak, pani poseł. Każdy widzi, ale ślepy nie widzi i macha tą laską na oślep. Wy niestety w tej roli się ustawiacie i jest to niezwykle przykre, bo należy fakty przyjąć takimi, jakie są, a nie polemizować z nimi. A fakty są takie, że koalicja SLD, PSL i Unii Pracy skutecznie wyprowadza polską gospodarkę na ścieżkę wzrostu, skutecznie doprowadza do rozwoju polskiej przedsiębiorczości, skutecznie podnosi poziom życia polskich rodzin. I państwo nam pomóżcie, abyśmy to czynili jeszcze lepiej, a nie przeszkadzajcie w tym, co nam się udaje.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełJanuszLisak">Unia Pracy będzie zgłaszać poprawki, o których mówiłem poprzednio, i w trakcie prac Komisji Finansów Publicznych będziemy zabiegać o to, aby zostały one uchwalone. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Zagórskiego występującego w imieniu Koła Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełMarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj jest tylu obrońców prawdy, że myślę, iż trzeba zmienić ustawę o działach administracji i powołać ministerstwo prawdy; wtedy będziemy w dobrym miejscu i rzeczywiście będzie kto miał rozstrzygać te spory. Tym obrońcą prawdy zadeklarował się dzisiaj także minister finansów, pan premier Grzegorz Kołodko, który zarówno występując w Sejmie, jak i w porannej audycji radiowej, tryskał dobrym humorem i twierdził, że ataki na jego osobę w związku z miażdżącym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego to przejaw bezsilności jego oponentów, którzy nie mogą spokojnie patrzeć, jak rządowi się wszystko udaje, jak rozwija się gospodarka, jak rośnie produkcja gospodarcza; słowem, jak jest dobrze, opozycja się czepia.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełMarekZagórski">No cóż, przy takim postawieniu sprawy, panie premierze, rzeczywiście można poczuć się bezsilnym, bo wiadomo już, że o żadnej dyskusji merytorycznej mowy być nie może. I będzie tak, jak dotychczas, czyli rząd będzie oświadczał, opozycja będzie zwracać uwagę, a sprawy będą i tak szły swoim tokiem, czyli psy szczekają, karawana idzie dalej; tyle tylko, że marszrutę dla tej karawany wyznaczają kolejne fatamorgany.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełMarekZagórski">We wstępie do uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej rząd stwierdził, iż budżet na rok 2003 podporządkowany jest celom średniookresowej polityki gospodarczej rządu, czyli m.in. stabilizacji finansów publicznych po zawirowaniach, jakie miały miejsce w latach 2000–2001. Jest pytanie: Ciekawe tylko, co nas uratuje teraz przed zawirowaniami, jakie już ten projekt, być może niechcący, wywołał; czy nadal, odchodząc od pozytywnych rozwiązań, przyjętych zresztą przez ten rząd niespełna rok temu, a taka była m.in. tzw. zasada Belki, będzie on to nazywał: przejawem troski o długookresowe działania na rzecz stabilizacji finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PosełMarekZagórski">Czasu na udzielenie odpowiedzi na te pytania nie ma zbyt wiele, tak jak praktycznie nie ma czasu na rzetelną i spokojną korektę projektu, w którym brakuje na pewno, o czym mówił pan premier, 1,3 mld zł. Pan premier oczywiście dzisiaj przedstawił nam środki na uzupełnienie powstałych braków, niestety nie wspomniał o tym, że przy okazji abolicji, a także przy okazji ustawy o opłatach restrukturyzacyjnych, o restrukturyzacji zadłużonych przedsiębiorstw, była mowa także o tym, że poszerzy to bazę podatkową, a tym samym można było dodatkowo liczyć na większe wpływy z podatków. I pytanie: Czy pod tym kątem rząd dokonał rzeczywiście rzetelnej analizy, o ile w stosunku do projektu będzie teraz mniej pieniędzy, czy też bez tej analizy będziemy wszystko łatać na łapu-capu, tak jak mimo wszystko łatamy teraz? To jeszcze nie byłoby tak złe.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PosełMarekZagórski">Gorsze jest to, że w trakcie prac komisji zapowiedziano zgłoszenie w drugim czytaniu poprawki zakładającej wzrost dochodów z tytułu zwiększenia ściągalności podatków pośrednich, a pan poseł Kuźmiuk w imieniu PSL potwierdził na sali obrad, że taka poprawka zostanie zgłoszona. W związku z tym powstaje pytanie, czy rząd poprze taką poprawkę. Jeżeli tak, to takiego żelaznego optymizmu należy pogratulować i natychmiast złapać się za głowę, ponieważ opozycja, panie premierze, w sytuacji takiego wybuchu optymizmu ze strony rządu musi być powściągliwa, bo to dla państwa znacznie lepiej i bezpieczniej. Tym bardziej, że ten hurraoptymizm w sprawie abolicji podatkowej i niechęć do przyjmowania racjonalnych argumentów, w trakcie pracy nad tamtą ustawą, skończyły się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, a dzisiaj na orzeczenie Trybunału słyszymy reakcję mniej więcej takie, jak ze znanego filmu, że sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PosełMarekZagórski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pracach Komisji Finansów Publicznych skupiliśmy się na szukaniu oszczędności, także dlatego że na bardzo ważne cele społeczne rząd po prostu nie zaplanował środków. Bary mleczne i dodatki mieszkaniowe to tylko najbardziej ewidentne przykłady; i przy okazji powstaje pytanie, czy zaplanowanie tylko 50 mln na dodatki mieszkaniowe to było odpowiedzialne posunięcie.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PosełMarekZagórski">Ale o konstrukcji tego budżetu niech świadczy choćby fakt, że w wyniku ponadmiesięcznej i - zgadzam się z tym, co mówił pan przewodniczący Czerniawski - żmudnej, drobiazgowej pracy, kiedy szukaliśmy oszczędności na każdym w naszym przekonaniu niepotrzebnym samochodzie, uzbieraliśmy niespełna 400 mln zł, podczas gdy tylko jedna Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w trakcie prac nad projektem jej planu finansowego oświadczyła, iż może zmienić swój plan finansowy w taki sposób, że o 400 mln będzie miała mniejszy deficyt, i tyle. Okazało się jednocześnie, że projekty planów finansowych Agencji Rynku Rolnego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie mają akceptacji ministra finansów. I okazało się również, że rząd miał głębokie przeświadczenie, iż budżety agencji i funduszy celowych są tylko materiałem poglądowym, nie do zmiany przez Sejm, a zatem do dowolnej korekty w trakcie roku przez rząd. Na ile zatem rzetelne są te plany?</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PosełMarekZagórski">Jest to pytanie tym bardziej ważne, iż włączenie planów finansów agencji do projektu budżetu przyniosło dosyć nieoczekiwane rezultaty. Okazało się, że poprzez ich umieszczenie w projekcie ustawy budżetowej stały się integralną częścią - mamy potwierdzające to opinie i ekspertyzy - tym samym raz zatwierdzone, nie mogą być w trakcie roku zmieniane bez nowelizacji budżetu. A w planach tych znajdujemy ciekawostki nie lada. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest oczywiście przykładem najbardziej drastycznym, gdyż mówimy o blisko 2800 mln kosztów, w tym 1600 mln dotacji podmiotowej. Jeżeli z dnia na dzień można zmieniać taki plan o 1/5, to delikatnie rzecz ujmując, coś jest nie tak. A już tylko na marginesie powiem, że w planie, który nam przesłał prezes agencji, są przewidziane wydatki na zakolczykowanie m.in. koni, jeleniowatych. Tak przynajmniej wynika z tego pisma. Specjaliści wiedzą, że nigdzie na świecie koni się nie kolczykuje. Będziemy pierwszym tego typu krajem.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Kolczykuje.)</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#PosełMarekZagórski">Nie kolczykuje się.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#PosełMarekZagórski">Nie jest zadaniem opozycji wskazywanie rządowi potencjalnych źródeł oszczędności, ale właśnie najwięcej pieniędzy do zaoszczędzenia jest w agencjach i funduszach celowych. Jeżeli np. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa, która otrzymuje ponad 320 mln dotacji z budżetu, zostawia sobie na koniec roku 69 mln, tyle zostaje, to coś jest nie tak, bo świadczy to o tym, że budżetu się nie planuje, tylko bezmyślnie przepisuje, od czasu traktując niektóre pozycje jakimś wskaźnikiem.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#PosełMarekZagórski">Minister Marek Belka zapowiadał w trakcie prac nad tegorocznym budżetem przeprowadzenie analizy zasadności wydatków budżetu. Rok minął, minister się zmienił, audytu nie ma. No, ale jak zapowiada pan premier Kołodko, jest nadzieja. Tyle tylko, że powściągliwej i odpowiedzialnej opozycji nie wystarczy to do poparcia projektu budżetu państwa na rok 2003. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Luśnię występującego w imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego przedstawić nasze stanowisko w sprawie projektu ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełRobertLuśnia">Wysoka Izbo! Przedstawiony Wysokiej Izbie budżet na rok 2003 nie jest budżetem bazującym, jak chciałby nam tutaj wmówić pan premier Kołodko, na rozwoju polskiej gospodarki, lecz niestety jest budżetem bazującym na spekulacji pieniądzem. Założenia budżetowe, zwłaszcza zawarte w art. 5 projektu ustawy budżetowej, powodują, że działającym w Polsce bankom nie będzie się opłacało ponosić ryzyka przy finansowaniu polskich przedsiębiorstw, mają za to gwarancję, że rząd polski może wyemitować skarbowe papiery wartościowe nawet do kwoty 146 mld zł. Takie podejście przez rząd do budżetu jest działaniem przeciwko polskim przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełRobertLuśnia">Mimo zachwytu pana premiera w dalszym ciągu mamy recesję, w dalszym ciągu mamy przedsiębiorstwa z problemami, jeśli chodzi o przepływy finansowe, a rząd robi wszystko, aby tym przedsiębiorcom rzucać kłody pod nogi, przesuwając krwiobieg gospodarczy, jakim są kredyty, od przedsiębiorców do kasy rządu. Takie podejście rządu, gdy chce mieć możliwość emisji papierów wartościowych do kwoty 146 mld zł, może spowodować, że wbrew temu, co mówi pan premier Kołodko, deficyt budżetowy nie wyniesie zakładanych 39 mld zł, lecz może sięgnąć 80 mld zł. Tak więc, panie premierze, niczym ten rząd nie różni się od poprzednich rządów, a te działania od poprzednich działań ministrów finansów.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosełRobertLuśnia">Wysoka Izbo! Nie widać w projekcie tego budżetu, aby rząd choć przez chwilę przejmował się problemem długu publicznego. Już w przekazanym Wysokiej Izbie projekcie budżetu na rok 2003 rząd założył, że dług publiczny w roku przyszłym przekroczy 50% produktu krajowego brutto. Podobne założenia przyjął również na lata 2004 i 2005, co możemy zobaczyć w uzasadnieniu do ustawy budżetowej. Tak więc procedury ostrożnościowe w budżecie państwa polskiego już w przyszłym roku tak naprawdę trzeba będzie stosować. Nie widać, żeby pan premier Kołodko chciał nad tym pracować już dziś.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PosełRobertLuśnia">Wysoka Izbo! W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że rząd zamierza dokonać obrotu pieniężnego w wysokości 121 mld zł, związanego z finansowaniem deficytu. Ten obrót to 45% w przychodach i 53% w rozchodach budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PosełRobertLuśnia">Wysoka Izbo! Dokonując obrotu w wysokości 121 mld zł, rząd nie przewidział z tego tytułu nawet 1 grosza dochodu do budżetu, a przecież tylko na rachunku walutowym rząd zamierza dokonać obrotu w wysokości 53 mld zł. Czyżby to oznaczało, że rząd otwiera rachunki nieoprocentowane i nie ma dochodu do budżetu z tego tytułu? W trakcie prac nad budżetem rząd nie przedstawił żadnej szczegółowej informacji, co zamierza zrobić z pieniędzmi zapisanymi w pozycji: Inne przychody i rozchody, a to kwota niebagatelna, bo 35 mld zł. Tak samo, gdy chodzi o pozycję: Przedterminowa spłata zobowiązań zagranicznych i inne operacje zagraniczne. A to kwota 33 mld zł. Należy domniemywać, że rzeczywiście celem tego rządu jest drenaż pieniędzy z polskiego rynku i pompowanie tych pieniędzy do banków, bo nie zamierza na tych 121 mld zł zarabiać, a chyba dobry gospodarz, mający w obrocie 121 mld zł w ciągu roku, powinien coś dzięki tym pieniądzom uzyskać.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#PosełRobertLuśnia">Wysoka Izbo! Po wczorajszym wyroku Trybunału Konstytucyjnego bardzo szybko znalazły się pieniądze w Narodowym Banku Polskim. Pan premier Kołodko oświadczył tu, że informację o tym posiadał już od kilku dni. Wobec tego mam pytanie do pana premiera: Dlaczego nie podzielił się tą wiedzą z Sejmem, z Komisją Finansów Publicznych? Ile jest jeszcze takich ukrytych i nieujawnianych przez pana dochodów budżetu?</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Premierze! Rok w rok Ministerstwo Finansów otrzymuje ponad 1,5 mld zł w postaci środka specjalnego. Niech pan będzie uprzejmy i wyjaśni całej Polsce, jak to jest, że aparat skarbowy, który jest zasilany dodatkowo rokrocznie tak wielkimi pieniędzmi, nie jest w stanie ściągnąć należnych państwu polskiemu 8 mld zł, ma natomiast wystarczającą siłę na ściganie maluczkich, gdy chodzi o 1000 zł, 100 zł, a niekiedy nawet o kilka złotych. Czy to ma być tak, że na ściganie maluczkich Ministerstwo Finansów ma dostać w 2003 r. 1 mld zł ze środka specjalnego, a tym, którzy ukrywali dochody, ma być dana abolicja? Pytam, bo pan zapowiedział, że w dalszym ciągu będzie się o to starał. Czy to ma się nazywać: sprawiedliwość a la Kołodko?</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#PosełRobertLuśnia">Wysoka Izbo! W swoim exposé pan premier Miller zapowiadał zmniejszenie roli agencji w finansach publicznych. Mija już ponad rok od tamtej chwili i nic. Agencje jak były, tak są. Jak czerpały z budżetu, tak czerpią. Po raz pierwszy natomiast pojawiły się budżety tych agencji w ustawie budżetowej państwa (załącznik nr 14). Tu rodzi się pytanie do pana premiera Kołodki: Co pan przyniósł do Sejmu 30 września? Załącznik z budżetami Agencji Rynku Rolnego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa stanowi integralną część ustawy budżetowej. Wobec tego może niech pan premier wyjaśni, co za fikcja znalazła się w załączniku nr 14 w dniu 30 września, kiedy z wielką pompą, w świetle reflektorów i kamer telewizyjnych przekazywał pan projekt budżetu marszałkowi Sejmu. Przecież jeszcze 5 listopada, a może nawet jeszcze dziś załącznik ten był niezgodny z polskim prawem, a budżety wspomnianych agencji nie posiadały pozytywnych opinii ministra finansów, wicepremiera Kołodki. Jak więc mogły się znaleźć w projekcie ustawy budżetowej? Może w wydaniu stosownej opinii przeszkodził panu premierowi maraton? A przecież te agencje mają w 2003 r. otrzymać z budżetu państwa prawie 2,5-miliardową dotację.</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze względu na to, że przedłożony projekt ustawy budżetowej zamiast stymulować rozwój rodzimej gospodarki zadłuża coraz bardziej kraj, jak również ze względu na to, że przy składaniu projektu ustawy budżetowej zostały złamane ustawy o agencjach państwowych, co powoduje, że tak naprawdę do Sejmu trafiła makulatura, a nie projekt budżetu, koło Katolicko-Narodowe będzie głosowało przeciwko temu budżetowi.</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#PosełRobertLuśnia">W sprawie środków specjalnych składamy stosowną poprawkę, uważając, że co najmniej połowa tych środków powinna znaleźć się w dochodach budżetu państwa. Chcemy to przeznaczyć między innymi na dofinansowanie komunikacji lokalnej, komunikacji PKP. Uważamy również, że obrót tak wielką kwotą - 121 mld zł - państwowych pieniędzy przez Ministerstwo Finansów jest to przesada. Uważamy, że powinno to być ukrócone. Z tego też względu składamy stosowną poprawkę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Romana Jagielińskiego, występującego w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełRomanJagieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła sejmowego Partii Ludowo-Demokratycznej podkreślam fakt, że Komisja Finansów Publicznych pracowała bardzo intensywnie, ale w zasadzie mogliśmy się spodziewać tego, co zostało zawarte w sprawozdaniu, a mianowicie że budżet przedłożony przez rząd jest na miarę możliwości, nie na miarę naszych życzeń, i że Komisja Finansów Publicznych, po wysłuchaniu opinii wielu komisji, w tym także mojej komisji, Komisji Gospodarki czy też Komisji Europejskiej, w których pracuję, mogła tylko zastosować takie manewry w zapisach budżetowych, że zadowolenia wszyscy z tego tytułu mieć nie możemy.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełRomanJagieliński">Na pewno dzielimy się na tej sali na tych, którzy w pełni to aprobują, dlatego że twierdzą, iż są koalicją, i na tych, którzy są opozycją. Ja w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej mogę powiedzieć, że jestem pośrodku. Chcę też powiedzieć, że mimo tych wad, które opozycja wytyka, twierdząc, że na pewno nie będzie głosować za tym budżetem, to, na miły Bóg, trzeba jednak pamiętać, że państwo musi mieć budżet. Dla nas parlamentarzystów jest podstawowym obowiązkiem tenże budżet uchwalić. Jest to najbardziej polityczna ustawa, jak niejednokrotnie już mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PosełRomanJagieliński">Na pewno są wady i te wybory były przez moich przedmówców dzisiaj podkreślane. Na pewno z jednej strony, jak mówił poseł Lisak, lepiej by było, żeby nie była to republika bananowa, żeby nam się mieszkało wszystkim bardzo ciepło i schludnie, ale z drugiej strony, jeśli będzie niebezpiecznie, to też jest ta alternatywa, czy wtedy mieszkamy li tylko w domu, czy też możemy wyjść na ulicę. Jeśli popatrzymy na to, że w dniu dzisiejszym przed tym gmachem protestowali policjanci i chronili ich policjanci ze służb prewencyjnych, to można powiedzieć, że jeśli się wyjdzie gdzieś na ulicę w Tomaszowie Mazowieckim i dostanie się po głowie, to za przeproszeniem od razu się pomyśli o tym, że lepiej byłoby dać na policję niż na ocieplenie mieszkań czy na dodatki mieszkaniowe. Ja zresztą poprzednio podkreślałem ten fakt i w tej chwili przypomnę, że idąc do wyborów w ubiegłym roku, niejednokrotnie słyszałem, że lepiej dać na rozwój sportu niż na pałki dla policjantów, że jest to najlepsza prewencja przed szerzącą się przestępczością, szczególnie wśród młodzieży. Jeśli chodzi o dział, który jest mi bardzo bliski, właśnie o kreowanie sportu, to akurat mój przedmówca mówił, że pan premier ma też zasługi w maratonie. Trzeba powiedzieć, że to dobrze, że je ma, dlatego że pracuje nad charakterem. Przecież niejednokrotnie widziałem go biegającego kiedyś po Urzędzie Rady Ministrów, obecnie po Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Taki charakter jest potrzebny ministrowi finansów. Ale też byłem przekonany, że pójdzie tą drogą, która była wytyczona w następstwie jego dobrych działań na rzecz krzewienia kultury fizycznej i sportu, a także i turystyki, w latach 1996–1997. Można popatrzeć na wykresy, jak wtedy nakłady zaczęły rosnąć. No, niestety, tego nie jestem w stanie zauważyć w budżecie na 2003 rok. Jeśli popatrzymy, że nakłady na kulturę fizyczną i sport wynoszą 0,07% Produktu Krajowego Brutto i 0,3% nakładów budżetowych, a że mówimy, że jest to przewidywany wzrost o 1,2 w stosunku do wykonania w 2002 r., to możemy powiedzieć, że jest to o wiele za mało, niż wzrost wydatków prognozowany w tym budżecie. No i w tym aspekcie patrząc na to, możemy powiedzieć, że nie realizujemy założeń programowych z roku 2001, kiedy szliśmy wspólnie do wyborów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PosełRomanJagieliński">Jeśli patrzymy na to z punktu widzenia obszaru rolnego, to też można zapytać, jeśli chodzi o ten interwencjonizm, o którym mówił mój przedmówca ze Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, polegający na przeznaczeniu pewnych nakładów na rzecz poszczególnych agencji, ciągle stawiam sobie to pytanie, czy nasz interes polega na tym, żeby ciągle wydawać, skupywać, magazynować, płacąc za to magazynowanie, czy nie lepiej byłoby w ten sposób prowadzić tę politykę, że dać dopłaty do eksportu, żeby permanentnie eksportować, nie tylko na rynek wschodni, ale w ogóle na wszystkie rynki. Dlatego chcę przypomnieć, że istnieje coś takiego co się nazywa Polską Radą Biznesu, której przedstawiciele wchodzą w skład Polsko-Rosyjskiej Rady Biznesu. Takie propozycje były złożone i na ten temat niejednokrotnie dyskutowaliśmy, proponując też w ramach II Forum Gospodarczego Polska-Rosja bezpośredni eksport, bez magazynowania w magazynach polskich. Magazynować już bezpośrednio w magazynach rosyjskich, po zmrożeniu, i bezpośrednio tam na ten rynek dawać, żeby w następstwie tego móc zarabiać.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#PosełRomanJagieliński">Chciałbym też zwrócić uwagę na jeden okołobudżetowy mankament naszych finansów publicznych. Każdy samorząd terytorialny, wiele resortów, przypuszczam, że także tych instytucji, które korzystają z budżetu, mają są tzw. sztywny budżet, to te krowy jedzące budżet, jak je nazywamy, stosują taką praktykę, że ogłaszają przetarg, który najczęściej wygrywa bank prowadzący konta danej instytucji czy danej struktury gospodarczej, z udziałem kapitału obcego. Uważam, że jeśli chcemy dobrze prowadzić tę politykę, wspierać przedsiębiorczość, to te pieniądze powinny przede wszystkim przechodzić przez polskie banki. Przypominam, że mamy ich jeszcze kilka: PKO Bank Polski, Bank Gospodarki Żywnościowej, Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Pocztowy i one też dają gwarancję, że polski samorząd terytorialny, dany wójt, dany burmistrz czy prezydent, tracił na tym nie będzie. Z tym że trzeba tu kreować tę politykę nie tylko z tego punktu widzenia, że będziemy dawać polecenia. Myślę, że to jest akurat przypisane ministrowi finansów.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PosełRomanJagieliński">A dlaczego o tym mówię? Bo jeśli mówimy o przedsiębiorstwie, o rozwoju przedsiębiorczości, to obecnie spotykamy taką barierę, że jeśli dany mały czy średni przedsiębiorca produkuje coś, co może być konkurencyjne wobec produktów przedsiębiorstw dysponujących kapitałem obcym w Polsce, a przede wszystkim produkt taki może być konkurencyjny wobec produktów z krajów Unii Europejskiej, to bardzo często w bankach z udziałem kapitału obcego słyszą jedną odpowiedź: proszę pana, proszę pani, jeśli to jest pani prezes, my niestety dziękujemy, ale tego obszaru nie finansujemy. W polskim banku, z polskim kapitałem takiej dyskusji nie powinno być. Gdyby była nadpłynność pieniędzy, na pewno dostęp do kredytów byłby zdecydowanie inny.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#PosełRomanJagieliński">Teraz też chcę spojrzeć na inny obszar, ale z punktu widzenia optymistycznego. Jeśli mówimy o wysokim oprocentowaniu, to pewnie że trzeba się odnosić do tego, które jest podane na tablicach, ale można też zauważyć pewne działania. Chcę tu właśnie pochwalić niektóre struktury banków polskich, które odnoszą się do finansowania przedsiębiorczości już nie według jakieś tam stopy procentowej, tylko mówią, że: WIBOR plus 1, 2, 3%, i wielu przedsiębiorców może w tychże bankach uzyskać środki na poziomie 10–11% ogólnego oprocentowania, czyli jest to zdecydowana zmiana pozycji przedsiębiorców w stosunku do końcówki 2001 r. Tak że podsumowując tę propozycję Komisji Finansów Publicznych, chcę stwierdzić, że są dobre i złe jej strony, innej drogi dla nas nie ma.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PosełRomanJagieliński">Koło Poselskie Partii Ludowo-Demokratycznej będzie głosować za przedłożeniem budżetowym w wersji zawartej w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego występującego w imieniu Koła Poselskiego Ruch Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełJanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos przed miesiącem, podczas pierwszego czytania projektu budżetu, wyraziłem przekonanie, że jakkolwiek jest to budżet trudny, bardzo napięty, to jest możliwość jego wykonania i że ten sukces byłby nam bardzo potrzebny. Wyraziłem wtedy jednocześnie nasuwające się ostrzeżenie przed sytuacją, wtedy bardzo jaskrawą, bardzo jasno zarysowaną w świetle dokumentu, jaki otrzymaliśmy od Rady Polityki Pieniężnej, że oto wykonanie tego budżetu w sytuacji, gdy główny partner rządu, jakim jest bank centralny, od tego budżetu, od jego założeń, się odcina, to jest właściwie sytuacja schizoidalna, że to jest sytuacja, która w finansach publicznych jest po prostu niemożliwa. Okazało się po miesiącu, że byłem jednocześnie i nadmiernym pesymistą, i nadmiernym optymistą. Byłem optymistą, kiedy uważałem, że budżet jest wykonalny. Nie upłynął miesiąc i okazało się, że to jest budżet niestety wirtualny. Dwa główne hity zgłoszone w celu poprawy stanu polskiej gospodarki i poprawy wpływów do budżetu, a mianowicie restrukturyzacja przedsiębiorstw i amnestia podatkowa, wzięły w łeb. Okazało się, że jest miliardowa czy ponadmiliardowa luka. No i tu jest ten moment, w którym okazałem się nadmiernym pesymistą. Prezes banku centralnego wyciągnął pomocną dłoń, nie pustą, znalazło się ponad miliard złotych w ciągu niemal kilkunastu dni. Trzeba powiedzieć, że pan premier Balcerowicz rzeczywiście mnie zaskoczył. Można powiedzieć, sprawdza się tu w pewnej wersji znane przysłowie: gdy na gardle masz nóż, może nie tyle Bóg, ile prezes Balcerowicz z pomocą tuż-tuż. Tylko ten miliard, muszę powiedzieć, bardzo mnie niepokoi. Bardzo mnie niepokoi. Podzielam troskę pana posła Kuźmiuka: rzeczywiście, skąd tego rodzaju możliwości? Jeżeli w ciągu kilkunastu dni zmienia się ocena sytuacji dochodów Narodowego Banku Polskiego na tyle, że można je podnieść niemal o 1/4, to powstaje pytanie: Jak w rzeczywistości wygląda gospodarka w tej instytucji? Jak naprawdę gospodaruje się finansami, pieniędzmi Narodowego Banku Polskiego? To nie są prywatne pieniądze prezesa tego banku czy osób nim kierujących. To są pieniądze publiczne. I taki stan rzeczy, który pozwala na tego rodzaju gesty, który pozwala stworzyć w każdej sytuacji zabezpieczającą trampolinę, siatkę ochronną dla mało odpowiedzialnych - trzeba z perspektywy powiedzieć - działań rządu, jest sygnałem, że także w tej sferze, w tym obszarze działań banku centralnego, niestety, jest podobna sytuacja jak w całym sektorze finansów publicznych. Mówiono tutaj o tym, jak wyglądają agencje rządowe. Była mowa o sprawach, od których stają włosy na głowie. Dopóki nie otrzymamy wyjaśnień na temat tego, o czym mówił pan poseł Luśnia... Muszę powiedzieć, że rzeczywiście są to rzeczy wstrząsające. Nie obciążam odpowiedzialnością za to pana wicepremiera Kołodki ani rządu pana Millera. Ten stan rzeczy w naszych finansach publicznych kształtuje się już od kilkunastu... od wielu lat i pewne jego elementy sięgają jeszcze czasów PRL. Tylko że te zjawiska w ostatnich latach bardzo się nasiliły, a nie widać żadnego przeciwdziałania im, przeciwnie, ten budżet idzie po tej linii jeszcze dalej. Jeżeli to ma tak trwać, to muszę powiedzieć, że obawy pana posła Giertycha, a także nadzieje pana premiera Millera są bezzasadne. My do Unii Europejskiej z takim stanem finansów publicznych nie wejdziemy i nie mamy tam czego szukać. Gdybyśmy się tam przypadkiem znaleźli, to będzie to oznaczało katastrofę państwa, gospodarki i społeczeństwa. Dlatego w sposób odpowiedzialny... Wiem, zdaję sobie sprawę, przyjmuję apele mojego przedmówcy, że naszym obowiązkiem, podstawowym obowiązkiem Sejmu jest uchwalić budżet, ale za taką jego formułą w tym stanie finansów publicznych głosować w sposób odpowiedzialny i uczciwy nie możemy. Koło Poselskie Ruchu Odbudowy Polski tego budżetu nie poprze. Jednak żeby nie kończyć tego przemówienia w takiej czarnej tonacji, muszę przyznać, że jest w naszej dzisiejszej dyskusji pewien promyk nadziei. Widzę go w tym, co mówił pan wicepremier Kołodko w swoich kolejnych wystąpieniach. Zastanawiając się nad nimi, uświadomiłem sobie, że oto po raz pierwszy od dwudziestu paru lat Polska rośnie w siłę i ludziom się żyje dostatniej. Jeszcze trochę, a znów będziemy siódmą potęgą gospodarczą świata. Myślę, że logika - znana już, normalna logika takich wydarzeń - każe nam przypuszczać, że może nieodległy jest ten dzień, kiedy znów doczekamy kolejnego polskiego sierpnia, oby nie grudnia. I to powinno nas cieszyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Eugeniusza Czykwina z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełEugeniuszCzykwin">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako poseł kilku kadencji wysłuchałem już wielu debat budżetowych. Przebiegają one według pewnego schematu: posłowie rządzącej koalicji i opozycji, delikatnie mówiąc, spierają się, niestety, z dużą dozą populizmu, o to, czy zabrać z jednej ważnej dziedziny i przenieść do innej, równie ważnej, czy odwrotnie. We wszystkich debatach ze strony przedkładających budżet słyszę też o wzroście. Nawet przejrzałem stenogram z posiedzenia, z debaty nad budżetem 2001 r. i wówczas również minister Bauc, posłowie AWS popierający wówczas budżet i posłowie Unii Wolności mówili o wzroście. Nie jestem ekonomistą, przyznam się, że nawet z budżetem domowym nieraz mam problemy, i dlatego ze zrozumiałych względów nie będę ani panu premierowi, ani kolegom z Komisji Finansów Publicznych udzielać rad. Wiem jednak, że jeśli od 10 lat słyszymy o wzroście gospodarczym, o wzroście dochodu narodowego, to oznacza to, że powinniśmy mieć więcej środków do podziału. Oczywisty wydawałby się również wniosek, że mając więcej do podziału, powinniśmy coraz więcej przeznaczać na pomoc ludziom biednym, bezrobotnym, młodzieży. Powinniśmy też w coraz większym stopniu wyrównywać dysproporcje w przypadku obszarów, gdzie ludziom relatywnie, w porównaniu z innymi częściami naszego kraju, żyje się gorzej, przy czym ich bieda nie wynika z faktu, że są mniej zaradni, mniej pracowici czy zapobiegliwi. Tymczasem tak się nie dzieje i wyjaśnienie tego paradoksu jest dla mnie jedno: chodzi o to, że w naszym budżecie to, co mamy do podziału, jest dzielone coraz bardziej niesprawiedliwie. Drugie czytanie ustawy budżetowej nie jest oczywiście czasem na jakieś zasadnicze zmiany tego projektu. Ja kieruję się pewnym poczuciem sprawiedliwości, a także zobowiązaniami wobec wyborców, a reprezentuję właśnie jeden z takich obszarów, tzw. ścianę wschodnią, woj. podlaskie, gdzie ludziom żyje się relatywnie gorzej. Nie chcę obciążać odpowiedzialnością za ten stan ani tego rządu, ani poprzednich. Przyczyn jest wiele, ale, w moim głębokim przekonaniu, rząd powinien próbować zmieniać tę sytuację, a kolejne rządy tego nie robiły. W związku z tą debatą mam tylko jedną prośbę, jeden wniosek. Możemy jednak dokonać pewnych korekt błędów, które zostały popełnione, a takim niewątpliwie jest odrzucenie przez Komisję Finansów Publicznych dezyderatów Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych, by w części: Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, dział 921, rozdział 92105: Dotacje i subwencje zwiększyć o 2 mln sumę przeznaczoną na inicjatywy związane z podtrzymaniem, z zachowaniem języka, kultury mniejszości narodowych. Stała się rzecz dziwna. Otóż mówimy, również w tej debacie, o pewnym wzroście i w poszczególnych działach jest on może niedostateczny, ale widzimy go, tymczasem na ten cel zaproponowano zmniejszenie środków prawie o milion złotych, tj. o 15%. Żeby państwu uświadomić, o czym mówimy: to jest ułamek procenta tego, co przeznaczamy na kulturę narodową, i chyba ponad 10 razy mniej niż to, co z budżetu państwa przeznaczamy na Polonię. W ubiegłym roku środki, o których mówię, na wspieranie, nielicznych co prawda, ale w końcu jest to ok. 2–3% obywateli naszego kraju - mówię o mniejszościach - wynosiły 5,7 mln. W tym roku zaproponowano - niestety, komisja nie uwzględniła dezyderatów tych dwóch komisji - 5 mln. Proponuję, by jeszcze podczas prac Sejmu, pomniejszając w części 07, tj. Najwyższa Izba Kontroli, dział 751, rozdział 75101, tę dysproporcję w porównaniu z rokiem ubiegłym, wyrównać i przynajmniej na porównywalnym poziomie zapewnić finansowanie inicjatyw tych społeczności, które przecież w części... Wśród nich są grupy, które w niezawiniony sposób wobec stosowania przez państwo polskie odpowiedzialności zbiorowej doznały wielu krzywd od państwa polskiego i dla nich zachowanie swego języka, tradycji czy kultury jest wartością nadrzędną, nadrzędną sprawą, a przecież przeżywają - tak jak wszyscy nasi obywatele - trudności dnia codziennego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Jasińskiego występującego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełWojciechJasiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Budżet państwa na przyszły rok został zaprojektowany z dużym optymizmem. Już we wstępie do uzasadnienia projektu wyraźnie stwierdzono, że perspektywy rozwoju gospodarczego na 2003 r. są dobre. Jeśli chodzi o zagrożenia, szczególnie dla budżetu, jakoś trudno doczytać się tam jakichś informacji dotyczących zagrożeń, które by nad tym wisiały. Na dobrą sprawę rząd nie podaje w uzasadnieniu żadnych racjonalnych przyczyn tak dobrego samopoczucia. Rząd podaje pewne dane makroekonomiczne, co do których przewiduje, że wystąpią, a one wystąpią albo nie. Jeśli można wnioskować, panie premierze, można bowiem wyciągać pewne wnioski, to można powiedzieć, że część pańskich, tylko część wniosków rządu jest uprawniona, uprawnione są także wnioski inne, wnioski zmierzające do rozwiązań bardziej ostrożnych. Mówi się tam w końcu o tym, że wzrost gospodarczy w strefie euro będzie niższy od do tej pory zakładanego, że w Niemczech będzie wynosił od 2% do 2,5%, że w Rosji wielkość ta spadnie z 5% do 3,4%, a w roku przyszłym wzrośnie do 4,5%, w USA zakłada się, że wzrost wyniesie 3,3%. Jest to jednak pewna tajemnica pana premiera, dlaczego przyjmuje, biorąc pod uwagę otoczenie, w jakim nasz kraj funkcjonuje, że nasz wzrost będzie taki duży. Przyjmuje ten wzrost dla Polski w górnych wartościach skali. Trudno wszak dowieść, że powrót np. gospodarki amerykańskiej na ścieżkę szybkiego wzrostu doprowadzi do tak szybkiego rozwoju czy w pierwszym rzędzie pociągnie za sobą wzrost gospodarczy Polski. Popyt krajowy także wydaje się zbyt wątły, by mógł być silnikiem, napędem, motorem tak szybkiego wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełWojciechJasiński">W projekcie ustawy budżetowej na 2002 r. przyjęto, że nominalna wielkość PKB wyniesie 764 mld zł przy inflacji średniorocznej 4,5%. Według szacunków rządu miało to stanowić wzrost na poziomie ok. 1%. W założeniach makroekonomicznych do ustawy budżetowej na przyszły rok szacowano wielkość PKB, tzn. w założeniach obecnie omawianej ustawy ta wielkość ma wynosić 742,5 mld zł przy inflacji na poziomie 2,1%. To ma wynieść 1,2%. Ile tego będzie, wkrótce się dowiemy.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PosełWojciechJasiński">Założenie, że w 2003 r. realny wzrost PKB zwiększy się o 3,5% przy średniorocznej 2,3-procentowej inflacji, oznacza, że nominalna wielkość PKB będzie stanowiła wówczas 784,1 mld zł. Z tego rząd chce pozyskać jako dochody do budżetu 154,9 mld zł, a więc 19,7%. Jest to więcej niż w roku bieżącym, obciążenie podatkowe budżetu jest większe; niewiele, ale jednak.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PosełWojciechJasiński">Chciałbym krótko zatrzymać się nad realnością zaplanowanych dochodów. W podatku od towarów i usług zaplanowano wzrost o 7,3%, większy niż w 2002 r. Przy planowaniu tej pozycji oczywiście założono, tak jak przy wielu innych, wzrost ściągalności o 1,2 mld zł. Zdaniem klubu Prawa i Sprawiedliwości założenie podwyższonej ściągalności jest mało uzasadnione. Generalnie dotychczas, jeśli chodzi o poprawę ściągalności, są to tylko słowa. Dotychczas zaległości podatkowe w tej dziedzinie systematyczne, acz w różnym stopniu, wzrastały. W ostatnim czasie nie stało się nic, co wpłynęłoby na te optymistyczne prognozy rządu, tym bardziej, że służby skarbowe będą zajęte różnego rodzaju innymi pracami, choćby nad restrukturyzacją finansową. To są nowe zadania, a środki w zasadzie są niezmienione. Poza tym jeśli przyjąć, że założone wskaźniki makroekonomiczne zostaną osiągnięte, to można uznać, że dochody te zostały w zasadzie określone prawidłowo. Chociaż należy pamiętać, że ten wysoki - jak mówią niektórzy - mało ostrożny wzrost, co powinno być normą przy planowaniu budżetowym, także wpłynął na to, że dochody zaplanowane w podatku od towarów i usług są niewątpliwie wyższe.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PosełWojciechJasiński">Jeśli chodzi o podatki, dochody z akcyzy, wzrost z tytułu poprawy ściągalności zaplanowano na 400 mln. Pan premier mówił, że będą dodatkowe przychody z akcyzy dotyczącej wyrobów spirytusowych. Jeśli chodzi o wzrost ściągalności, nasze zdanie jest takie, jak przed chwilą powiedziałem, jak w odniesieniu do poprzedniej sytuacji. Z podatku dochodowego od osób fizycznych budżet ma dostać 27 995 mln, prawie 28 mld. Jest to o 11,6% więcej, a realnie - o 9,4. Na podstawie tego, z czego można wnioskować, czyli na podstawie dotychczasowych doświadczeń można powiedzieć, że jest to jednak znaczna przesada, szczególnie jeśli się weźmie pod uwagę liczby, na których rząd opiera swoje wyliczenia. Zatrudnienie ma wzrosnąć o 0,4%, wynagrodzenia - o 3,5%, przeciętna emerytura - o 4,7%, wynagrodzenia zaś, emerytury i renty to ponad 80% opodatkowania dochodów osób fizycznych. Jak na tej podstawie rząd zamierza uzyskać 8,5% wzrostu dochodów, to jest tajemnica. Mówię o owych 8,5%, ponieważ tu także zanotowano czy założono poprawę ściągalności o 250 mln zł, co stanowi ok. 1% założonych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#PosełWojciechJasiński">Dodać trzeba, że w roku 2002 dochody z podatku dochodowego od osób fizycznych będą prawie o 1,5 mld zł niższe od planowanych i to mało realne planowanie wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych jest już złą tradycją Ministerstwa Finansów. Przewidywane wykonanie dochodów z podatku dochodowego od osób prawnych - przepraszam, nie podatku od osób prawnych, lecz fizycznych - stanowi 25 041 mln. To jest 3,37% przewidywanego wykonania PKB. Jeżeli przyjąć to, co wydaje się, iż powinno być zasadne, że w przyszłym roku będzie podobnie, czyli zostanie to wykonane także na poziomie 3,37%, a liczby, na podstawie których powstało to założenie, wydają się na to wskazywać, to dochody należałoby oszacować na 26 400 mln, czyli także o 1,5 mld mniej. Dochody jednostek budżetowych mają wynieść 6206 mln zł. To jest jedyna pozycja, w przypadku której dochody zostały zwiększone w wyniku prac w komisjach sejmowych. Wzrost niemal o 155 mln zł. Trudno dzisiaj określić, na ile są to dochody realne, a na ile dochody założone przez poszczególne jednostki budżetowe po to, by uzyskać w związku z tym większe wydatki. Z tego dosyć skrótowego wyliczenia wynika, że prognoza dochodów z podatku od towarów i usług, z podatku akcyzowego i podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 3 mld zł jest obciążona jednak pewną dozą niepewności. Była tu mowa o tym, że jeden miliard to miliard wirtualny, ale inne, wydawać by się mogło, pewne dochody też są obciążone pewną dozą niepewności. O tym powinna być mowa w uzasadnieniu jako o pewnym zagrożeniu, gdyż nie wiadomo, czy będą takie dochody.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PosełWojciechJasiński">Ostrożność nakazywałaby bardziej realnie szacować i uwzględnić to, że produkt krajowy wzrośnie nie o 3,5%, lecz o 2,5%, a dochody budżetu będą niższe o 1,3 mld zł. Z tego wynika, że mniej więcej 4,5 mld zł to dochody wprawdzie możliwe do osiągnięcia, ale jednak obciążone ryzykiem. Uważamy, że można zwiększyć dochody podatkowe, ale da się to osiągnąć w inny sposób, chodzi o inną pracę, lepszą pracę służb skarbowych. Była już mowa o tym na tej sali, nie pamiętam, który z moich przedmówców to poruszał. W żadnym razie jednak - panie premierze - nie doprowadzi do tego proponowana nowa ustawa o kolegiach skarbowych. Była też mowa o tym, że służby skarbowe niektórych nie kontrolują, a niektórych kontrolują - małych kontrolują, dużych często nie chcą kontrolować. A tu są rezerwy - silne państwo może pewną część dochodów uzyskać z podatków. Trzeba wykazać wolę. Próby powoływania wywiadowni czy służb, w istocie tajnych służb skarbowych, do niczego nie prowadzą. Chodzi tu tylko o wyraźne powiedzenie niektórym: macie się nas bać; pod takim hasłem są proponowane zmiany w służbach skarbowych.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#PosełWojciechJasiński">Można powiedzieć, że te 4,5 mld zł obciążone niepewnością to ledwie 3% budżetu, to niewiele. Niewiele, ale w przypadku polskiego napiętego budżetu to dużo. W tej chwili rząd twierdzi, że deficyt budżetowy wyniesie niespełna 5% PKB. Jeśli dodamy do tego te obciążone niepewnością dochody, to grozi nam deficyt budżetowy przekraczający 5%, i to znacznie. Niebezpieczeństwo powiększenia deficytu nie jest wcale wydumane, ono jest realne. I tu, w tej Izbie, trzeba to sobie powiedzieć. Jeśli zaś do tego dojdzie, to pojawia się problem sfinansowania tego zwiększonego deficytu, oprócz oczywiście tego, że zaistnieje konieczność zmiany ustawy budżetowej i zmiany tego deficytu w formie ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#PosełWojciechJasiński">Jeśli zaś przychody z prywatyzacji, co do których także Komisja Skarbu Państwa wyraziła pewne wątpliwości, nie będą w zakładanej wysokości czy też - można by inaczej powiedzieć - być może zmuszą one rząd do prowadzenia nieprzemyślanych do końca prywatyzacji po to, by uzyskać pieniądze na sfinansowanie deficytu - bo, jak wiemy, dochody z prywatyzacji są przeznaczone do części 98: Finansowanie deficytu budżetowego - wówczas może być źle, może to albo zmusić rząd do tych, jak powiedziałem, nieprzemyślanych prywatyzacji, albo - używając neologizmu - finanse publiczne będą bliskie rozjazdu.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#PosełWojciechJasiński">Do tego trzeba dodać ujemne saldo zobowiązań i należności Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Pracy, agencji rolnych, to, o czym się mówi, że jest zamiatane pod dywan. Mówił pan, panie premierze, że pan to zastał. Za tego rządu jednak tych śmieci pod dywanem przybyło i tego się w żaden sposób nie da ukryć.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Miało być inaczej.)</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#PosełWojciechJasiński">Miało być... W związku z tym cóż tu mówić o wydatkach budżetowych. Z wyjątkiem wymiaru sprawiedliwości, gdzie wzrost jest znaczny, a szczególnie chodzi o sądownictwo - jest to w końcu jedna z podstawowych funkcji państwa, państwo, które nie jest w stanie sądzić, na dobrą sprawę przestaje istnieć. W pozostałych działach jest cieniutko: w rolnictwie, w szkolnictwie wyższym jest realnie mniej niż w roku bieżącym, realnie mniej jest pieniędzy na kontrakty wojewódzkie.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#PosełWojciechJasiński">A propos kontraktów wojewódzkich można powiedzieć jeszcze coś innego. Pan premier Miller po wyborach warszawskich ogłosił, że Warszawa sama sobie wybrała ten los. Wtórował mu pan Andrzej Piłat, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, szef mazowieckiej SLD, który powiedział, że Płock, jeżeli nie będzie posłuszny, to nie dostanie pieniędzy przewidzianych na most w Płocku. W tym przypadku to już jest jawne robienie z pieniędzy rządowych, z pieniędzy publicznych pieniędzy partyjnych. Panowie, zdaje się, zapominają, że obowiązkiem wysokich urzędników publicznych jest współpraca między rządem a samorządem. W tym przypadku zaczyna się wyraźne straszenie.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#PosełWojciechJasiński">Można mieć zastrzeżenie co do rezerw celowych. Dotychczasowa praktyka wskazuje na to, że rezerwy celowe były traktowane jak cicha rezerwa Ministerstwa Finansów. Ministerstwo Finansów jest dysponentem tych rezerw. W tym przypadku w tych rezerwach powinno być mniej pieniędzy. Do rezerw, jak wiadomo, trzeba zaliczać tylko te środki, których na etapie tworzenia budżetu nie można precyzyjnie zakwalifikować do poszczególnych działów budżetu.</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#PosełWojciechJasiński">Trzeba też zauważyć - wbrew temu, co powiedział pan przewodniczący Czerniawski - że na kulturę, jakkolwiek jest realny wzrost, te wydatki jednak są mniejsze od tych, które były w 2001 r. W tej sytuacji musi dziwić postawa rządu - mówiono już o tym wiele na tej sali - wobec wzrostu przejmowanych pieniędzy publicznych przez formę gospodarki pozabudżetowej - mówię o środkach specjalnych. W roku przyszłym wzrosną one z 2930 mln zł do niemal 4600 mln zł, blisko o 1700 mln zł więcej. Te pieniądze rząd chce mieć w zasadzie do swojej dyskrecjonalnej dyspozycji, nie ma tutaj o czym mówić.</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#PosełWojciechJasiński">Już będę kończył, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#PosełWojciechJasiński">W kontekście tego wszystkiego bardzo niepokojący jest poziom debaty nad budżetem. O zachowaniu pana premiera Millera i pana ministra Piłata już mówiłem. Stanowisko Ministerstwa Finansów też jest bardzo dziwne. Pan premier Kołodko przedstawia te niepowodzenia - ewidentne niepowodzenia - jako swoje wielkie sukcesy.</u>
          <u xml:id="u-69.17" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest duża umiejętność.)</u>
          <u xml:id="u-69.18" who="#PosełWojciechJasiński">Oskarżając poza tym opozycję o jak najgorsze intencje, o czerpanie radości z tego, że kraj doznaje niepowodzeń. Wtóruje mu - świetnie się w to wpisuje - pan poseł Lisak, który pewnie żałuje, że nie pracuje w budowanej Nowej Hucie. Widocznie pan premier Kołodko w dalszym ciągu hołduje zasadzie, że wraz z rozwojem socjalizmu nasila się walka klasowa. Na pewno zaś narasta agresja pana premiera Kołodki, który odsądza opozycję od czci i wiary, odmawiając jej nie tylko kompetencji, ale i patriotyzmu. To oczywiście uniemożliwia jakąkolwiek sensowną dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-69.19" who="#PosełWojciechJasiński">Źle jest, naszym zdaniem, że Narodowy Bank Polski te brakujące 1100 mln zł dał niejako z rękawa. Te pieniądze powinny być zgłoszone do komisji na etapie tworzenia budżetu. Świadczy to o wielkich nieprawidłowościach w dysponowaniu pieniędzmi publicznymi także w przypadku banku. Temu się należy przyjrzeć. Wierzymy, że rządowi jest dobrze, gotowi jesteśmy uwierzyć, że panu premierowi też jest dobrze, a także dobrze jest panu posłowi Lisakowi. Trudno jednak taki budżet poprzeć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan minister, wicepremier Grzegorz Kołodko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jakby się był mój przedmówca nie starał, to mu nie wyjdzie wmówić sobie, no, może sobie to łatwo, a na pewno nie opinii publicznej, mam nadzieję, także nie panu marszałkowi, Wysokiej Izbie, że nie jest dobrze, bo to nie o to chodzi, ja zresztą nigdy nie powiedziałem, że jest dobrze...</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Powiedział pan, że jest dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">...a powiadam tylko, że jest lepiej i powiadam, co od czego zależy. Czasami mam prawo oczekiwać i myślę, że w poważnej dyskusji trzeba tego oczekiwać, przynajmniej ja bym tego chciał także od posłów opozycji, żeby wiedzieli, co od czego zależy, żeby powoływali się na fakty, żeby tych faktów nie przekręcali, nie wprowadzali koleżanki i kolegów posłów w błąd, a przy okazji opinii publicznej, społeczeństwa albo tego, co niektórzy państwo wolicie nazwać elektoratem, a co ja traktuję jako polskie społeczeństwo. Polityka naszego rządu jest prowadzona po to, żeby dobrze się miało polskie społeczeństwo i w rzeczy samej zdumiewa mnie, choć pewnie jeszcze niejedno będzie mnie w życiu dziwić, z jednej strony złość niektórych posłów opozycyjnych z tego powodu, że sytuacja zmienia się na lepsze, i radość z tego powodu, że wciąż jeszcze występuje wiele problemów, o których mówimy na tej sali, choć wolałbym, żeby padały z tej trybuny konkretne propozycje, co i jak rozwiązywać, a nie takie, jak przed chwilą ze strony posła Prawa i Sprawiedliwości, który z jednej strony sugeruje, żebyśmy popadli znowu w defetyzm, pesymizm i obniżyli prognozy wzrostu gospodarczego, a tym samym prognozy dochodów do budżetu państwa. Rozumiem, że gdyby tej rady wysłuchać i zaprogramować mniejsze przychody, to pan poseł, gdyby logicznie myślał do końca, powinien zaproponować albo zwiększenie deficytu, ale słyszeliśmy, że on jest za duży, albo cięcie wydatków, ale słyszeliśmy, że one są za małe. Otóż tym się różni, panie marszałku, rząd od opozycji, że rząd jest odpowiedzialny i odpowiada za budżet, który przedkłada, bo będzie musiał go realizować i nie zgłasza równocześnie nonsensownych, nawzajem wykluczających się postulatów, żeby obniżyć dochody, zwiększyć wydatki i w tym samym czasie zmniejszyć deficyt, bo to jest po prostu niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Po drugie, za każdym razem będę, panie marszałku, prosił o głos i korzystał z moich konstytucyjnych upoważnień, jeśli będzie tutaj z tej trybuny głoszona nieprawda. Po raz kolejny zostały zgłoszone tezy czy hipotezy, czy pomówienia pod adresem mojego rządu, naszego rządu, o tak zwanym zamiataniu pod dywan i ukrywaniu czegoś, również odnośnie do finansów publicznych, w części dotyczącej agencji. Chcę stwierdzić, że po raz pierwszy - nie wiem, jak długo pan poseł posłuje, ale przynajmniej tak długo, że w zeszłym roku pan tutaj już chyba był - projektowi ustawy budżetowej towarzyszą załączniki w postaci planów finansowych agencji, po raz pierwszy. I to jest właśnie odkrywanie, to jest pokazywanie, w jakiej sytuacji są finanse tychże agencji, co jest w dużo większym stopniu skutkiem procesów zaszłych już w czasach minionych, a tylko w niewielkim stopniu skutkiem tego, co udało się poprawić, bo przecież wiele jeszcze jest do poprawienia w roku bieżącym. I tak pan poseł i państwo macie - jeśli ktoś chciał, tylko trzeba chcieć - plany finansowe: Agencji Mienia Wojskowego, Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, Agencji Rezerw Materiałowych, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Agencji Rynku Rolnego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Plany finansowe tychże agencji nigdy nie były przedstawiane Wysokiej Izbie w latach 1998–2001. Warto zadać pytanie parlamentowi, marszałkom, premierom, dlaczego tak się działo.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Druga uwaga dotyczy nieporozumień, które tutaj mają miejsce i sądzę, że nie są też kwestią przypadku, chodzi najprawdopodobniej o to, żeby zaczęły żyć własnym życiem. Otóż trzeba tę sprawę wyjaśnić do końca. Narodowy Bank Polski w niczym nie zmienił swojej polityki! Narodowy Bank Polski zmienił swoją prognozę, a nie mógł jej nie zmienić, tak jak na tle ewidentnej zmiany pogody, co widzą nie tylko fachowcy, trudno np. utrzymywać, że będzie za 2 godziny -17, skoro akurat wszyscy widzą, że jest +7 i temperatura rośnie w drugą stronę, i może być +8. Narodowy Bank Polski zmienił wyłącznie swoją prognozę, o czym musi informować rząd i ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#komentarz">(Głos z sali: W nocy.)</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">W czasie, kiedy doszedł do wniosku, że ta prognoza jest dostatecznie wiarygodna, aby podzielić się z nią na zewnątrz, przesłał pismo do Ministerstwa Finansów i zaraz podam państwu szczegóły, bo tu już słyszę jakieś głosy, że w nocy, a więc tak jak podejrzewałem, chodzi właśnie o to, żeby w tej sprawie były nieporozumienia, wobec tego, panie marszałku, w tej sprawie będą wyjaśnienia. Narodowy Bank Polski podał we wrześniu zakładaną wielkość swoich dochodów i zysków i tym samym wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego, która ustawowo, czy to podoba się czy nie Narodowemu Bankowi Polskiemu, czy komukolwiek innemu przynależy państwu polskiemu, jako że jest to bank państwowy, bank narodowy. Na rok 2003 podał kwotę 3 567 000 000. Trwały ustalenia w roboczej dobrej atmosferze z niezależnym bankiem centralnym, czy tyle na pewno, czy można liczyć ewentualnie na więcej, od czego by to zależało i we wrześniu była odpowiedź niezależnego banku centralnego: tak, wpłaty z zysku NBP do budżetu państwa - a jak powiadam, przejmujemy ok. 87% z tytułu obowiązującego ustawodawstwa z zysku Narodowego Banku Polskiego, jeśli trzeba, mogę wyjaśnić także jako ekonomista, finansista, jakie jest podłoże i skąd się te zyski biorą - będą wyciągnięte przez budżet i wyniosą 3567 mln zł. Rząd to wpisał do projektu ustawy budżetowej, przecież nie mógł wpisać ani więcej, ani mniej, nie zakwestionował tej kwoty, oparł się na szacunkach Narodowego Banku Polskiego i przedstawił je wraz z uzasadnieniem w projekcie przesłanym 30 września - we wrześniu to było, 2 miesiące temu, kiedy my te dane otrzymywaliśmy, przedtem rząd przecież otrzymywał te dane od Narodowego Banku Polskiego - do Wysokiej Izby. Potem działy się różne procesy ekonomiczne i finansowe, także dotyczące tej materii, w której funkcjonuje Narodowy Bank Polski całkowicie niezależny od naszego rządu. Dzieją się różne rzeczy także na rynkach finansowych i Narodowy Bank Polski weryfikował swoją prognozę. Akurat materia tutaj jest taka, że co jak co, ale zyski banków centralnych, a konsekwentnie także wpłaty z tego zysku do budżetu w naszym przypadku państwa polskiego charakteryzują się wyjątkową wahliwością w czasie. Gdyby tak się zmieniła prognoza w okresie nie z dnia na dzień, nie z tygodnia na tydzień, nie przez noc, tylko w ciągu dwóch miesięcy dochodów bądź wydatków budżetu państwa polskiego, to to byłoby w rzeczywistości zdumiewające. To by dowodziło tego, że to jest nieodpowiedzialne i całkowicie nieprofesjonalne. Natomiast ja bynajmniej nie mam pretensji do Narodowego Banku Polskiego o to, że zmienił prognozę, dlatego że rozumiem, z jakich przesłanek wychodziły wcześniejsze szacunki, a jak się zmieniły sytuacje i oceny odnośnie do pewnych strumieni i zasobów, i relacji finansowych, które skłoniły Narodowy Bank Polski, jego zarząd, jego Radę Polityki Pieniężnej do zmiany tejże prognozy. W informacji, która dotarła do Ministerstwa Finansów dopiero w ubiegłym tygodniu, dopiero kilka dni temu, przesłanej przez Narodowy Bank Polski jest zawarta prognoza, że zysk planowany do odprowadzenia w roku 2003 z zysku roku 2002, a teraz już nasi koledzy z banku centralnego uważają, że mogą bardziej dokładnie szacować, prognozować ten zysk, wyniesie dokładnie 4 680 600 000 zł. Rozmawialiśmy przez te kilka dni z bankiem centralnym, czy jest to prognoza, którą podtrzymują także teraz, kiedy my już mamy dyskutować i przyjmować budżet w czytaniu drugim i trzecim, i czy można na tym się na tyle oprzeć, żeby zapisać to jako realistyczny, bo pewnością on będzie dopiero jak wpłynie, dochód budżetu państwa. Uzyskaliśmy potwierdzenie Narodowego Banku Polskiego, wobec tego przyjmujemy tę skądinąd korzystną dla nas prognozę i wpisujemy, proponujemy wpisać do dochodów budżetu państwa w roku 2003 kwotę 4680,6 zamiast 3567 mld, co daje nam różnicę dodatkową 1 113 600 000 zł. Wobec tego nie ma tu żadnego gestu dobrej woli, nie ma tu żadnej zmiany polityki ze strony niezależnego banku centralnego. Jest zmiana prognozy dokonana w oparciu o obiektywne procesy rynkowe, która w normalnym trybie została przekazana do Ministerstwa Finansów. Minister finansów poinformował o tym premiera i z jego upoważnienia przekazuje tę korektę Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">A teraz wyjaśnijmy sobie jeszcze rzecz nieco historycznie, jako że to warto wiedzieć, bo po co wprowadzać innych w błąd, opowiadając rzeczy, które są nieprawdą.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Sama materia wpłaty z zysku NBP jest taka, że wpłaty te cechują się, jak powiedziałem, dużą wahliwością. Proszę zwrócić uwagę, że o ile na przykład w roku 1996 ta wpłata wyniosła 359 mln, to w następnym roku - 1135 mln. Tak więc z roku na rok zwiększyła się ona trzykrotnie. Ale w następnym roku, 1998, wyniosła już tylko 322 mln. Spadła więc trzykrotnie. W kolejnym roku wyniosła ona 502 mln, a potem skoczyła w roku 2000 do 2205 mln, a więc zwiększyła się prawie 4,5 raza. W roku 2001 zaś, według znowelizowanej ustawy budżetowej, wyniosła 4868,8, mln, czyli ponad dwa razy więcej niż w roku 2000. Z kolei w roku 2002, który obecnie biegnie, wyniesie raptem 2582 mln, a więc znowu połowę tego, co rok wcześniej. Teraz mamy propozycję, by wynosiła ona 4680,6 mln zł, co jest istotnie więcej niż w roku 2002. Z pewnością jednak nie można dzisiaj czynić żadnych założeń, że uda utrzymać się takie wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego w roku 2004 i następnym, bo gdyby wyciągać wnioski z wahań w wysokości tegoż zysku i wpłat z tego tytułu do budżetu państwa w minionych latach, to trzeba by spodziewać się tego również w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Wobec tego tę informację do projektu ustawy budżetowej mogliśmy wprowadzić wtedy, kiedy stała się ona twardym faktem podanym rządowi przez niezależny bank centralny. Stało się to w ostatnich dniach. W sposób naturalny ta informacja, panie marszałku, trafiłaby do Wysokiej Izby na tej właśnie sesji Sejmu. Stało się wszakże tak, że pojawiły się w międzyczasie inne dodatkowe informacje, w kontekście wczorajszej decyzji Trybunału Konstytucyjnego kwestionującego jedną z ustaw przyjętych wcześniej przez Wysoką Izbę i w kontekście dziejącego się już procesu restrukturyzacji finansowej, co zmienia z kolei prognozy, urealniając je po stronie dochodów budżetu państwa. Łącząc te dwa fakty, proponujemy rozwiązanie, które wydaje się w tej sytuacji zupełnie oczywiste i zrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co do przyszłorocznego budżetu i wypowiedzi posła Prawa i Sprawiedliwości, to chciałbym jeszcze raz zwrócić uwagę na, wydawałoby się, skądinąd fakt oczywisty, że dochody budżetu państwa są prognozą, natomiast wydatki są obowiązkiem. Na tym polega trudność, na tym polega sztuka budżetowania, że to, co jest zapisane w ustawie budżetowej, jeśli chodzi o wydatki, jest obowiązującym prawem. To ma być fakt. To ma być uruchomiony strumień. To ma być wykorzystany zasób. Natomiast to, co jest po stronie dochodów, opiera się na szacunkach, naszym zdaniem bardzo rzetelnych, bardzo profesjonalnych, bardzo wyważonych, choć ma pan poseł rację, że w niektórych punktach bardzo napiętych, ale realistycznych. Jest to czynione w sposób odpowiedzialny. Rząd cały czas podtrzymuje swoje założenia odnośnie do dochodów, opierając je na przekonaniu, że działania reformatorskie, a przede wszystkim rozwój oddolnej prywatnej przedsiębiorczości, ale także wspomożenie tejże poprzez ustawę restrukturyzacyjną i restrukturyzację finansów, przyczynią się do zwiększenia dochodów w takim stopniu, w jakim to zapisaliśmy, tak aby przy tych wydatkach, jeśli je Wysoka Izba zaakceptuje, deficyt wyniósł nie więcej niż 38,7 mld zł, czyli znacznie mniej niż w roku poprzednim, znacznie mniej, niż jeszcze kilka miesięcy temu, o czym także z tej trybuny była mowa, zakładano w trakcie wstępnych prac nad budżetem roku przyszłego, a deficyt ten - nie byłbym ministrem finansów, gdybym tego nie dodał - jest wciąż zbyt duży ze względu na konieczność dalszej konsolidacji finansów publicznych i ich stabilizacji w dłuższym okresie. Tak że w następnych latach z pewnością wszyscy kolejni ministrowie finansów będą musieli troszczyć się o to, żeby ten deficyt był i realnie, i relatywnie, w stosunku do produktu krajowego brutto, coraz mniejszy, żeby z czasem ustabilizował się na takim poziomie, aby także od tej strony spełniać kryteria z Maastricht, aby, gdy Polska już będzie członkiem Unii Europejskiej, w swoim czasie - wtedy kiedy to będzie dla nas najkorzystniejsze, kiedy będziemy maksymalizować korzyści z tego płynące i minimalizować koszty temu towarzyszące - móc wprowadzić także naszą gospodarkę do europejskiego obszaru walutowego i wdrożyć u nas europejski pieniądz euro, co znakomicie zmniejszy koszty transakcyjne, poprawi konkurencyjność polskich przedsiębiorców i w dłuższej perspektywie zwiększy również zdolności rozwojowe.</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Mówię o tym przy okazji tego budżetu, gdyż budżet jest tylko albo aż na rok 2003. Natomiast trzeba widzieć - i tego w naszej debacie może trochę brakuje, ale bardzo sobie cenię to, że te wątki się pojawiały, za te głosy dziękuję - ten budżet na dłuższej ścieżce czasu. Jest to budżet stabilizacji, w sprawie której jeszcze jest wiele do zrobienia. Jest to budżet rozwoju, który wyraźnie ulega przyspieszeniu.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Te wyjaśnienia składam w tym momencie, zwłaszcza odnośnie do załączników w postaci planów finansowych agencji, które po raz pierwszy są przekazywane Wysokiej Izbie wraz z projektem ustawy budżetowej, dlatego że tak wielu informacji o stanie finansów publicznych, jak przedstawione przy okazji tego budżetu czy to w postaci planów finansowych, czy to w postaci załącznika dotyczącego strategii zarządzania długiem publicznym na okres daleko wykraczający poza perspektywę budżetu roku przyszłego, bo na lata 2003–2006, jeszcze Wysoka Izba nie miała. Niektórzy narzekali, że za dużo jest tych informacji, ale sądzę, że lepiej mieć ich wiele, bo wtedy można znaleźć te, które panie i panów i posłów interesują. Jeśli zaś będą jakieś pytania techniczne co do interpretacji pewnych zapisów, to gdyby nie starczyło czasu w dalszej fazie dyskusji, jako minister finansów wraz ze współpracownikami jestem do dyspozycji i pana posła, i wszystkich zainteresowanych pań i panów posłów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Józef Gruszka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debata budżetowa niewątpliwie wyzwala emocje z tego względu, że jest to debata polityczna o gospodarce, i tak należy na nią patrzeć, i nie należy się dziwić, że koalicja rządząca prezentuje pozytywy, a opozycja poszukuje niedokładnych określeń. Myślę, że wszystko do tej pory przebiega właściwie. Ale kiedy słucham dyskusji, to zauważam, że niektóre stwierdzenia muszą budzić wątpliwości. Na przykład z jednej strony mówi się o tym, że chcemy pewne obszary kreować, spowodować, żeby one się szybciej rozwijały, a z drugiej strony, jeżeli są prezentowane plany finansowe agencji, to budzi się od razu bunt, bo nie tak to wygląda. A przecież cały czas nad tym pracowaliśmy również w Komisji Finansów Publicznych. Ale do rzeczy, bo czasu mam niewiele i nie chciałbym wdawać się w dyskusję, która na tym etapie pewno niewiele może pomóc sprawie.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełJózefGruszka">Otóż strona budżetowa projektu budżetu państwa na 2003 r. jest określona jasno. My jednak w Polskim Stronnictwie Ludowym widzimy, że dochody te można by zwiększyć. Jeżeli bowiem mówimy o wydatkach, które są bardzo potrzebne, a w niektórych obszarach tych pieniędzy brakuje, to żeby te wydatki mogły mieć miejsce, to pieniądze muszą się skądś wziąć. Jeżeli zaś chodzi o deficyt budżetowy, to uważamy, że ta pozycja jest zapisana w konstytucji i dyskusji na ten temat nie ma co prowadzić. To już nie pozycja, a określona zasada. Dlatego proponujemy zwiększenie dochodów budżetowych w dwóch pozycjach.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełJózefGruszka">Dochody z podatku akcyzowego. Jeśli spojrzymy na realizację dochodów w tym roku w tym obszarze, to nasza propozycja wyda się jasna, dlatego że one w tej chwili już przekraczają te wielkości, które zostały zapisane. Należy docenić inicjatywę, którą złożył rząd i którą Wysoka Izba poparła, dotyczącą obniżenia akcyzy na wyroby alkoholowe. Spowodowało to zmniejszenie przemytu, a tym samym większe wpływy. Dlatego, jeśli chodzi o tę pozycję, proponujemy, biorąc pod uwagę akcyzę na papierosy - bo o akcyzie na alkohole mówił pan premier, my mówimy o papierosach - zwiększyć kwotę o 545 mln zł. Kolejna kwestia dotyczy dochodów z cła. Wiadomo, że cło jest zaniżane na skutek pewnych ustaleń, czyli stawka jest mniejsza, niemniej jednak gdyby bardzo pilnować granicy... Nie wątpię - o czym zapewniał pan premier Kołodko - że celnicy ciężko pracują, ale można się dopatrzeć całej masy towarów, które przejeżdżają obok granicy. W odniesieniu do tej pozycji proponujemy zwiększenie dochodów z cła o 255 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PosełJózefGruszka">Na co chcemy przeznaczyć te kwoty? To jest moim zdaniem, bardzo ważne. Po pierwsze, chodzi o dopłaty do mleka. Bardzo się cieszymy - tak jak wszyscy zasiadający w tej Izbie, nie tylko rolnicy - że zwiększa się produkcja mleka klasy ekstra. Jednak nie są wystarczające środki, które są przewidziane na przyszły rok w projekcie budżetu. Proponujemy tu zwiększenie o 275 mln zł. Po drugie, wszyscy mówią o sporcie, o igrzyskach, które odbędą się w Atenach. Na ten cel muszą być przewidziane większe pieniądze. W związku z tym proponujemy zwiększenie dotacji o 20 mln zł. Kolejna sprawa dotyczy działań osłonowych w zakresie ochrony zdrowia w ramach prowadzonej restrukturyzacji. W tym przypadku proponujemy 110 mln zł. Jeśli chodzi o zwiększenie dotacji na finansowanie kontraktów wojewódzkich, proponujemy 210 mln zł, natomiast jeśli chodzi o zwiększenie dotacji na budowę i utrzymanie urządzeń melioracyjnych - 110 mln zł. I ostatnia kwestia: zwiększenie środków na pomoc społeczną - 75 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PosełJózefGruszka">Oczywiście tak jak w roku ubiegłym wszystko to mówimy pod warunkiem, że prognoza w odniesieniu do trzech kwartałów będzie wskazywała, iż te propozycje są do wykonania. Kiedy w roku ubiegłym proponowaliśmy zwiększenie wpływów z podatku od towarów i usług o 650 mln zł, z lewa i z prawa wszyscy nas krytykowali, ale po wyjaśnieniu zostało to przyjęte. Dobrze się stało, że można było chociaż częściowo sfinansować zobowiązania wynikające z Karty nauczyciela, wypłacić nauczycielom określone pieniądze. Gdyby nie było tej propozycji, tak by się nie stało. Oczywiście rozumiem ostrożność. Można powiedzieć tak: jeżeli będą większe wpływy, to bardzo dobrze się stanie, bo pieniądze zmniejszą deficyt. Można tak mówić, ale przecież wydatki, które wymieniłem, są bardzo potrzebne. Nie jest tak, jak mówiła pani przewodnicząca Gilowska, że powinniśmy zmienić refren. To nie jest kwestia dania komuś. Chodzi o pieniądze na funkcjonowanie gospodarki. Bardzo dziękuję i przepraszam, panie marszałku, za przekroczenie ustalonego czasu.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Gabriela Masłowska, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na sprawę szczegółową w ramach dyskusji budżetowej, ale bardzo istotną. Problem dotyczy kwestii infrastrukturalnych, szczególnie układu komunikacyjnego w rejonie miasta Puławy. Obecny układ komunikacyjny w rejonie miasta Puławy cechuje znaczna niewydolność, co powoduje narastające zagrożenie. Ograniczona przepustowość istniejącego mostu z powodu nienormatywnej szerokości skrajni drogowej hamuje ruch tranzytowy, powoduje tworzenie się kolejek do centrum miasta, pojazdy często zawierają ładunki niebezpieczne ze względu na znajdujące się tu zakłady azotowe.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Rozpoczęto budowę nowego mostu oraz obwodnicy w rejonie miasta Puławy. Przeznaczono na to środki publiczne w poprzednich latach. Obecnie istnieje niebezpieczeństwo zatrzymania inwestycji z powodu braku środków na wykup terenu. W związku z tym, aby inwestycja mogła być kontynuowana, potrzebne jest zabezpieczenie środków finansowych w ustawie budżetowej na rok 2003 - podkreślam: tylko na wykup gruntu - w kwocie 5 mln zł. Poszukując środków w budżecie na ten cel, pragnę zwrócić uwagę na rezerwę celową w poz. 11: Program rozwoju nowoczesnych technologii informacyjnych oraz realizacja sieci światłowodowej. Proponuję przeznaczyć z tych środków kwotę 5 mln zł - po 2,5 mln zł z wydatków bieżących i z wydatków majątkowych - na wykup gruntów pod budowę mostu i obwodnicy w rejonie miasta Puławy oraz regulację stosunków własnościowych - część 39, rozdział 605.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dodam, że czynnikiem, który skłania nas do sięgnięcia po te środki, jest niejasna sytuacja, jeśli chodzi o własność sieci budowanej w ramach Pioniera, co wynika z opinii Komitetu Badań Naukowych, z pisma sekretarza stanu pana Marka Bartosika skierowanego do Komisji Finansów Publicznych, w którym jest mowa o tym, że nie wiadomo, czyją własnością będą sieci budowane w ramach Pioniera i kto będzie nimi zarządzał. Rozpatruje się tam co najmniej trzy warianty; jeszcze o dwóch innych jest mowa. Na inwestycję Pioniera przeznaczono już ponad 100 mln zł, natomiast w obecnej ustawie w rezerwie celowej przeznacza się ponad 67 mln zł. Proponujemy w związku z niejasną sytuacją co do własności tejże sieci przeznaczyć z kwoty 67 mln zł kwotę 5 mln zł na tak bardzo potrzebną inwestycję. Serdecznie proszę w imieniu posłów mojego klubu, w imieniu mieszkańców Puław o poparcie tej poprawki. Stosowną poprawkę składam. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Hrystyna Herman, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełKrystynaHerman">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Art. 46 ust. 1 projektu ustawy budżetowej na rok 2003 określa obowiązek odprowadzania do budżetu państwa 5% planowanych wpływów z działalności w formie środka specjalnego. Pragnę zwrócić uwagę na konsekwencje tego zapisu w odniesieniu do stacji sanitarno-epidemiologicznych. Państwowa Inspekcja Sanitarna powołana jest do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego. Należy podkreślić, iż zakres zadań realizowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną jest ciągle poszerzany, w szczególności o zadania związane z procesem integracji Polski z Unią Europejską. Wśród zadań obecnie realizowanych, mających istotne znaczenie dla procesu integracji, należy wymienić wdrożenie strategii bezpieczeństwa żywności i żywienia. Niezwykle złożonym i wymagającym znacznych nakładów finansowych zadaniem jest utworzenie sieci 16 granicznych stacji sanitarno-epidemiologicznych, których celem jest zabezpieczenie sanitarne granic państwa. Dochody uzyskiwane z działalności stacji w ramach środków specjalnych stanowią istotne uzupełnienie środków budżetowych przeznaczonych na realizację zadań ustawowych Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Są one jedynym źródłem dofinansowania wydatków rzeczowych.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełKrystynaHerman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przewidziane w projekcie ustawy budżetowej na 2003 r. zmniejszenie wysokości wpłaty z tytułu środków specjalnych do 5% planowanych wpływów jest niewystarczające dla uzyskania istotnej poprawy sytuacji finansowej stacji sanitarno-epidemiologicznych. Z uwagi na fakt, że część państwowych jednostek budżetowych, wskazanych w art. 46 ust. 1 projektu ustawy, dysponentów części budżetowych, zwolniona jest z obowiązku dokonywania wpłat do budżetu państwa z tytułu środków specjalnych, zasadne wydaje się wprowadzenie tej zasady również w odniesieniu do Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Z takim też wnioskiem zwracam się, i z uprzejmą prośbą, do Komisji Finansów Publicznych oraz Wysokiej Izby, a stosowną poprawkę składam na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Andrzej Lepper, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet, jego uchwalanie to najważniejszy moment chyba w każdym państwie, bo decydujemy o tym, jak będzie funkcjonował kraj w przyszłym roku, jak będą funkcjonowały służba zdrowia, szkolnictwo, rolnictwo, policja, wojsko, wszystkie działy w gospodarce oraz wszystkie dziedziny naszego życia. Te cyfry, które tutaj są przedstawiane, udowadnianie, że jest tyle pieniędzy na to, tyle na tamto, panie premierze, to wszystko jest bardzo ważne, natomiast my nie możemy zapominać, mówiąc o budżecie, o sprawach naprawdę bardzo ważnych, o sprawach ludzkich, o sprawach, które gnębią większość społeczeństwa. Codziennie praktycznie przed Sejmem, jeśli policzyć pikiety, manifestacje, protesty, ktoś protestuje. Już chyba dzisiaj poza nami tutaj, Wysoką Izbą i rządem, nie ma grupy społecznej, która nie protestuje. My też możemy tu protestować, przemawiając z trybuny, ale nie wyjdziemy przed Sejm i nie powiemy, że nie mamy na chleb, że nie mamy na buty dla dzieci, że nie mamy na czynsz. Natomiast wszystkie grupy społeczne dzisiaj mają te problemy, mają bardzo ważne problemy. I jeżeli będziemy tylko skupiać się na tym, że budżet musi być skonstruowany tak, jak pan premier przedstawia, że nie ma innych źródeł dochodu, to, panie premierze, za rok, za dwa, kiedy już sprzedamy resztę Polski, pieniędzy nie będzie w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełAndrzejLepper">Jedna ze spraw w budżecie to prywatyzacja. Przewidywane dochody to ponad 9 mld zł. Chciałbym spytać pana premiera, co będzie właśnie za rok, za dwa, za trzy, kiedy już sprzedamy wszystko? Może wtedy ktoś pójdzie po pomysł do głowy i powie, że sprzedamy Wawel, może sprzedamy Zamek Królewski, może sprzedamy jakieś miasto, a może będziemy oddawać to za darmo? Bo część gmin już dzisiaj majątek swój zastawiła, biorąc kredyty, w bankach zachodnich, w bankach, które nie są polskie, i może dojść do tego, że te gminy zostaną przejęte. Czy my myślimy... Podzielam tutaj opinię pana premiera, że trzeba myśleć perspektywicznie, trzeba widzieć kraj „do przodu”, tylko do jakiego przodu? Rok, dwa naprzód, trzy, cztery, a później co będzie? Sprzedajemy - wiemy, że się sprzedaje raz, tylko raz, panie premierze, później się już nie sprzeda. A może byśmy tak w końcu tę prywatyzację rozliczyli? Co się stało przez te 12 lat z majątkiem narodowym? Przecież majątek narodowy według realnych szacunków, nie według zasady, że za tyle sprzedajemy, ile ktoś chce dać - bo za niektórych, którzy doprowadzili do tego, to pewnie by naród nie dał złamanego grosza, nie chcę tutaj wymieniać nazwisk, bo ktoś powie, że uderzam personalnie, to zrobię na koniec może, nie teraz... Ale chciałbym powiedzieć, że tak nie można liczyć, bo majątek to był dorobek kilku pokoleń naszych przodków, nasz dorobek, i co z tego mamy jako naród? Majątek liczony według cen realnych, podkreślam, tych autentycznych cen majątku odtwarzalnego, to było w 1989 r. około 400 mld dolarów. Cieszymy się, że 70% majątku zostało sprzedane, sprywatyzowane. I jeszcze mało tego, nie dość, że zostało sprzedane, to jeszcze dopłaciliśmy do tego, bo firmy zachodnie zostały zwolnione z podatku na 3, 5, 8 lat, podatku nie płacą, nic jako Polska z tego nie mamy. Jeżeli nawet 70% sprywatyzowano, to pytam, gdzie jest 280 mld dolarów, co się z tymi pieniędzmi stało? Może emeryci, renciści, niepełnosprawni, biedni ludzie przejedli to? To proszę powiedzieć to ludziom. Może rolnicy polscy, górnicy, hutnicy to przejedli? Nie dość, że majątku nie ma, to jeszcze zadłużenie wzrosło. To jest fenomen 12 lat w Polsce, to jest dopiero fenomen. Przedtem tzw. dług Gierka - ja sentymentu nie mam do tego i powrotu do komuny nie chcę, absolutnie nie, ale, proszę państwa, Gierek brał kredyty i było widać, że buduje cokolwiek, niech on tam spoczywa w spokoju, i że kraj się rozwija. Może technologie złe były, na pewno były złe, ale pytam, na co w ciągu tych 12 lat wzięto kredyty, skoro tak potężnie wzrosło w kraju zadłużenie zewnętrzne - może pan premier mi odpowie - co zbudowano za te kredyty, ile fabryk powstało nowych, ile szkół, ile kopalń, ile zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego? Proszę to powiedzieć. Zadłużenie wzrosło i majątek narodowy został sprzedany. To jest chyba fenomen polski, to się może dziać tylko w Polsce za przyzwoleniem Wysokiej Izby, nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełAndrzejLepper">Ale naród, ostrzegam, już ma dość tego, naród już nie chce tych bzdur słuchać, że nie ma na to, nie ma na to. Naród wie, że jesteśmy źle rządzeni, idziemy w złym kierunku. Bo pieniądze w budżecie, panie premierze, pan dokładnie wie o tym, będą wtedy, kiedy będzie produkcja, kiedy będą rozwijały się przemysł, rolnictwo, mała i średnia przedsiębiorczość. Ale już dość tych frazesów, dość naprawdę, panie premierze, mowy o tym, że stawiamy na średnią i małą przedsiębiorczość. Gdzie się rozwija ta mała i średnia przedsiębiorczość? Podatek za podatkiem, czynsze, obciążenia, nie wiadomo, od czego podatki chcecie jeszcze brać. Chyba od tego, że ci ludzie, którzy chcą się rozwijać, oddychają powietrzem polskim. To weźcie jeszcze za to podatek. No, przecież to już jest karygodne, żeby mówić o rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości, kiedy ją się dobija tymi podatkami, tym wszystkim. Nie można tak dalej działać. Jeżeli pójdziemy w tym kierunku, to naprawdę doprowadzimy do wielkiego dramatu w Polsce. A nie chciałbym tego przeżyć, i chyba nikt z nas nie chce tego, żeby ludzie głodni wyszli na ulicę. A wychodzą coraz, bo widzą, co się dzieje - że każda restrukturyzacja, ten proces tak szumnie właśnie nazywany przez rząd restrukturyzacją, prywatyzacją, reorganizacją, to nic innego, jak tylko likwidacja. Ile będziecie jeszcze brać kredytu jako rząd na to, żeby górnikom, hutnikom wypłacić odprawy? Ile będziecie brać jeszcze kredytów na to? Przecież te kredyty trzeba spłacać, nikt nam niczego za darmo nie daje. Tak że nad tą prywatyzacją należy się bardzo głęboko zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PosełAndrzejLepper">Samoobrona złożyła wniosek o przyjęcie ustawy dotyczącej przeprowadzenia w Polsce lustracji gospodarczej i majątkowej. Oczywiście został on odrzucony w komisji, żaden z klubów nie poparł nas niestety, z przykrością to stwierdzamy. Należy rozliczyć to w końcu - co każdy rząd po 1989 r. sprywatyzował, za ile i gdzie są pieniądze, co się stało z pieniędzmi? Bo jeżeli potraktowano majątek narodowy, dorobek kilku pokoleń naszego społeczeństwa w taki sposób, że oddano te zakłady za darmo, a jeszcze dopłacono, jak tłumaczyłem - zakłady zostały przejęte przez firmy zachodnie, a te firmy zachodnie zostały zwolnione z podatku - to jest to normalne przestępstwo i tego tolerować nie wolno. I dość już mowy o tym, że gospodarka wolnorynkowa ukształtowała ceny. No to co, jak ukształtowała? Przecież ona podobno miała załatwić wszystko. I ten geniusz ekonomii, którego zaraz będziemy tutaj wynosić na piedestały, Balcerowicz, jaki dobry chłopak, jaki dobry profesor, 1100 mln dał więcej. Co dał, pytam, komu dał i skąd wziął? Czy on z kieszeni własnej wziął? To nasze pieniądze, tylko Narodowy Bank Polski oszukuje rząd polski i naród polski. Tam należy kontrolę przeprowadzić, tak, pani poseł, od 5 lat tam nie ma żadnej kontroli. Czy rząd o tym nie wie? Co to się dzieje? To jest Narodowy Bank Polski podobno, bank polski, który ma służyć Polsce i Polakom, od 5 lat kontroli tam nie ma, tam trzeba pogrzebać, tam, pod dywanem. W agencjach też jest tego dużo, ale jeśli tam pod dywanem pogrzebać, to znajdzie się nie miliard, tylko może 5 mld zł jeszcze tam znajdziemy, jestem o tym przekonany. I nie będzie nam Balcerowicz robił wody z mózgu, że on taki dobroczyńca jest. Może pomnik postawimy mu jeszcze. Pomnik za zasługi dla Polski? Tak, zniszczenia kraju. I nie mówmy, że ktoś jest niezależny. Co to za rząd? Panie premierze, pan sobie zdaje sprawę z tego - jest pan człowiekiem obeznanym, pan zna cały świat - pan wie, co zrobiono w Malezji, kiedy był boom gospodarczy, pan wie wszystko. Jaka niezależność? - to pan odpowiada za sytuację społeczną, gospodarczą kraju. To na panu wieszają wszystkie psy. Ktoś będzie, proszę pana, rządził pieniędzmi, a pan na siebie bierze odpowiedzialność? Jeżeli pan chce, panie premierze, to dobrze, niech pan bierze odpowiedzialność: pan będzie odpowiadał za gospodarkę, a ktoś inny będzie rządził pieniędzmi. To jest też jakiś bzdurny polski fenomen. Ja będę mieć w domu pieniądze, a sąsiad będzie nimi rządził? I on najpierw nakarmi dzieci moje, a nie swoje? Tak że tu Balcerowicz nie może dłużej rządzić krajem, nie może tak być, że jego polityka będzie jedyna i słuszna, że nie będzie innej drogi. Z tym się absolutnie nie zgadzamy. I tę prywatyzację trzeba rozliczyć.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PosełAndrzejLepper">Wczoraj oczywiście okazało się, że ustawa o abolicji, która też miała przynieść pieniądze, jest ułomna. Byliśmy przeciwni tej ustawie w takim kształcie. No bo niby dlaczego cwaniak ma zapłacić mało? Emeryt, rencista, bezrobotny, niepełnosprawny płaci uczciwie podatek, a teraz cwaniak, który się dorobił kosztem innych, który przejął duże fabryki, zakłady pracy, podatku nie płacił, zapłaci sobie 12% - i adieu, już jest fajnie, już on jest kochany, jest dobrym, uczciwym Polakiem, a majątek mu został. Oczywiście przygotowaliście tzw. knota i dobrze, że Trybunał to odrzucił, miał rację Trybunał... Już kończę. Natomiast nie możemy naprawdę zgodzić się na to, żeby kraj był tak dłużej rządzony. Podatki, supermarkety, firmy zachodnie, podatek importowy - a może w końcu pomyślmy razem tutaj o podatku liniowym, tylko dopracujmy go, żeby on był taki, że nie obciąży znowu najbiedniejszych, ale sięgnie do kieszeni tych bogatych. Niech ci bogacze, Gudzowaty, Kulczyk i inni w końcu płacą podatki w Polsce, a nie sobie firmy rejestrują na Zachodzie, w innych krajach, gdzie podatku się nie płaci - i pan premier dokładnie wie o tym - i uciekają od podatku. Tu mają produkcję, tu mają obroty i tu mają płacić podatek. Jeżeli tak nie będzie, to naprawdę będzie wielki dramat, a te poszczególne grupy społeczne - panie premierze, ja nie straszę, ale przestrzegałem nieraz i okazuje się, że nie zawsze może, bo nie chcę mieć zawsze racji, ale w większości wypadków miałem rację - kiedyś w końcu przyjdą tu razem, pod ten Sejm, i wyprowadzą i nas wszystkich, i pana premiera, i cały rząd. Ale przyjdą tylko i wyłącznie po to, by upomnieć się o swoje prawa. Bo ludzie nie chcą luksusów, ludzie nie chcą wielkiego dobrobytu, ludzie chcą tylko godnie żyć, chcą pracować i godnie żyć, a waszym obowiązkiem, obowiązkiem rządu, jest stworzenie im warunków. Jeżeli tego nie ma, jeżeli nie ma pracy, musicie zapewnić minimum socjalne. Będziemy robić wszystko - i nie dziwcie się, że będziemy wychodzić do poszczególnych grup społecznych, dzisiaj do policjantów, pojadę do górników, do hutników, będziemy buntować naród polski, żeby nie doszło do rozlewu krwi. Buntować, ale w kierunku pokojowym, żeby w końcu stanęli wszyscy upomnieć się o swoje prawa, bo tak dłużej ludzie żyć nie mogą.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PosełAndrzejLepper">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Balcerowicz musi odejść. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Święte słowa, jak amen w pacierzu!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na tym zakończyliśmy wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy ktoś z państwa ministrów chce w tej chwili zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę bardzo, panie ministrze. Pan minister Wiesław Ciesielski, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padło w tej debacie stwierdzenie o restrukturyzacji, do którego chciałbym się odnieść. Przedstawiona tu została teza o tym, iż restrukturyzacja niektórych należności publicznoprawnych w myśl ustawy przyjętej przez Wysoką Izbę skończyła się niepowodzeniem. Padały tutaj już dzisiaj dwukrotnie wielkości, które charakteryzują efekty restrukturyzacji, ale nie padła jedna kwota, o której chciałbym powiedzieć i z której chciałbym wyciągnąć zasadniczy wniosek. Otóż dzięki tej restrukturyzacji w 60 tys. podmiotów gospodarczych jest szansa na utrzymanie, po jej przeprowadzeniu, w ciągu najbliższego roku kalendarzowego 250–300 tys. miejsc pracy. Jeśli to zatem jest niepowodzenie, to o co chodzi autorom tej tezy? Być może miało to nie wyjść, być może kwota, która była szacowana na 80% możliwej do objęcia restrukturyzacją i która jest właśnie na poziomie blisko 80% w wynikach, nie cieszy tych, którzy chcieliby, żeby ona nie została osiągnięta. Jest to jakiś ciekawy zamysł polityczny, ale odnoszę wrażenie, że hołduje on zasadzie: „im gorzej, tym lepiej”.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Kwestia druga: ściągalność podatków. Padła tutaj taka teza, że aparat skarbowy nie jest w stanie ściągnąć 8 mld zł. Otóż pragnę powiedzieć, że prawda jest inna. Po pierwsze, aparat skarbowy ściąga co roku w cenach aktualnych kwotę podatków rzędu 130 mld zł. Dodatkowo przynosi ok. 8 mld w wyniku swoich dodatkowych działań. Skąd się biorą zaległości? Po pierwsze, trzeba je wykazać; po drugie, zawsze są one funkcją sytuacji gospodarczej i akurat owe 14,2 mld zł zaległości podatkowych, które stanowiły bazę do rozmowy o koniecznej restrukturyzacji, mogłyby być, gdyby przedsiębiorcy spełniali określone kryteria, również kwotą do restrukturyzacji. Ale przecież to nie jest kwota, która się bierze z działań zawinionych przez przedsiębiorców. Dlatego też chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć, że istnieje ścisła zależność między skutecznością w ściąganiu podatków przez aparat skarbowy a tym, co się nazywa środkiem specjalnym.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Tu padały takie stwierdzenia, że środki specjalne powinny przestać istnieć, że są one wyrazem braku kontroli nad wydawaniem pieniędzy, że podobno biorą się z tego jakieś ponadnormatywne zarobki. Ja powiem szczerze, że jestem dzisiaj bardzo zdziwiony tym, że ci, którzy przed laty tworzyli środki specjalne, dzisiaj bardzo ubolewają, że one istnieją. I dziwne jest to, że przez minione 4 lata bardzo ochoczo posługiwano się instytucją środków specjalnych, nie zauważając tego, że one podobno są złe. Dopiero teraz, po roku rządów SLD-owskich, mowa jest o tym, że one są złe. Przyjrzymy się więc środkom specjalnym i zobaczmy, czym one są, a czym one nie są. Otóż trzeba zacząć od tego, że w Polsce obowiązuje zasada samoopodatkowania, która oznacza, że ok. 94–95% podatków podatnicy przynoszą sami do budżetu państwa. Do obsługi tego samoopodatkowania powołano w Polsce aparat skarbowy, powtarzam: do obsługi. Ponieważ jednak okazuje się, że nie wszyscy podatnicy chcą nimi być, a powinni, nie wszyscy rzetelnie wykonują swoje funkcje podatnika, dlatego wewnątrz aparatu skarbowego pojawiła się wyspecjalizowana formacja, która ma kontrolować tych nieuczciwych podatników, kontrolować według znanych metod.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Drodzy państwo, jak można dzisiaj mówić, że bardzo nam zależy na poprawie ściągalności podatków, jeśli jednocześnie mówimy, że trzeba zabrać środek specjalny. Środek specjalny bowiem w polskiej praktyce - do której ukształtowania przyczyniły się wszystkie formacje, bo on istnieje od 10 lat i nikomu nie przeszkadza...</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Oprócz Samoobrony.)</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">...stanowi połowę wynagrodzeń pracowników resortu finansów, 65 tys. ludzi. A zatem chce się poprawić ściągalność podatków, zabierając ludziom połowę zarobków? Nie wie się o tym? Świadomie się to chce zrobić? A jednocześnie podburza się tych pracowników, żeby się domagali należnych im pieniędzy. Jak powstaje ten środek specjalny? Otóż powstaje on w wyniku dodatkowej działalności aparatu skarbowego. I aparat skarbowy przynosi te pieniądze, z których od razu na starcie 80% przekazuje na rzecz dochodów budżetu państwa. Z pozostałych 20% musi wydawać na inwestycje, jako że tak się złożyło, że przez ostatnie 5 lat budżet ministra finansów realnie zmalał o ponad miliard złotych i potrzeby inwestycyjne są zaspokajane w ok. 30%. Chodzi o modernizację i usprawnianie aparatu skarbowego i jego funkcji, dostosowywanie do Unii Europejskiej, wreszcie bieżące potrzeby płatnicze, np. akcję PIT-owską, która jest ustawowym obowiązkiem służb Ministerstwa Finansów, ale na którą zabrakło środków budżetowych, a trzeba ją przeprowadzić. I po to kiedyś, 10 lat temu, wymyślono ów środek specjalny. A w ostatnich latach, po tych dużych redukcjach budżetu ministra finansów, zaszła potrzeba, że na takie bieżące wydatki jak opłata za energię elektryczną i koszty usług pocztowych też wydaje się pieniądze ze środka specjalnego. Nie wiem, czy wszyscy, którzy ochoczo mówią o szybkim zrezygnowaniu ze środka specjalnego, wiedzą, o czym mówią, czy wiedzą, że domagając się takich redukcji, chcą sparaliżować naprawdę podstawową służbę tego państwa, która przynosi 95–96% dochodów budżetu.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Pragnę przypomnieć, że rząd skierował do Sejmu projekt ustawy, w której proponuje, aby unormować sytuację i uczynić wynagrodzenia w aparacie ministra finansów podobnymi do tych, które są w kraju. Bez środka specjalnego wynagrodzenia 65 tys. ludzi są na ostatnim miejscu w kraju spośród wszystkich instytucji resortów. Ze środkiem specjalnym to jest miejsce 8–10. Z taką rzeczywistością mamy do czynienia. Prosiłbym więc, aby każdy, kto tak ochoczo chce dzisiaj likwidacji tego środka i przeznaczenia tych środków na inne rzeczy, zastanowił się, co mówi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale mówiliśmy: poza ministrem finansów.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Jurgiel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Pierwsze pytanie mam do pana ministra Ciesielskiego, który stwierdził w swoim wystąpieniu przed chwilą, że środek specjalny powstaje w wyniku dodatkowych działań aparatu skarbowego. Czy aparat skarbowy poza zadaniami ustawowymi wykonuje jakieś inne działania, prace poza etatami? Ja nie jestem przeciwnikiem tego środka specjalnego, tylko chciałbym prosić o wyjaśnienie w tym zakresie. Jakie są dodatkowe działania oprócz tych, które są przypisane w ustawach?</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Następna sprawa. Ciągle to powtarzam, rok temu też mówiłem o tym, ponieważ budżet jest to ustawa, która powinna zapewniać rozwój poszczególnych regionów: Jaka jest i będzie polityka rządu polskiego w stosunku do tzw. ściany wschodniej, do czterech województw - podkarpackiego, lubelskiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego? Zgodne z zasadami przyjętymi w Unii Europejskiej, do której nasz rząd tak ochoczo zmierza, jest następujące twierdzenie: liczba miejsc pracy wzrasta wraz z rozwojem sieci dróg. Jeśli chodzi o woj. podlaskie i inne województwa tzw. ściany wschodniej, są to właśnie tzw. regiony zapóźnione, a w stosunku do tych regionów rząd proponuje jednak ograniczenie środków. Pierwsze ograniczenie to jest zmiana ustawy o finansowaniu dróg publicznych, która jest już w komisjach sejmowych, a która przewiduje, że w roku 2003 rząd, a konkretnie minister infrastruktury, będzie mógł zabrać środki z inwestycji drogowych, z dróg krajowych na autostrady. Jest to po prostu pozbawienie możliwości rozbudowy dróg na terenie ściany wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Następna sprawa to ustawa o wspieraniu rozwoju regionalnego, która ustala zasady podziału środków przedakcesyjnych i środków z kontraktów wojewódzkich według zasad, które są krzywdzące dla regionów opóźnionych i są niezgodne z zasadami przyjętymi w Unii Europejskiej. To samo dotyczy programów operacyjnych, a więc programu operacyjnego opracowanego na podstawie Narodowego Planu Rozwoju. Też tutaj postulaty zgłaszane przez marszałków ośmiu województw są odrzucane przez panią minister Freyberg, która uważa, że w Polsce powinna być prowadzona polityka regionalna polegająca na wzmacnianiu tzw. lokomotyw rozwoju, natomiast ma pogłębiać się różnica w produkcie krajowym brutto pomiędzy właśnie tymi lokomotywami rozwoju a regionami zapóźnionymi.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Kolejna sprawa dotyczy drogi S-19, na którą w ubiegłym budżecie przeznaczyliśmy środki w wysokości 9 mln zł. Dlaczego rząd zapomina o tej inwestycji i nie przeznacza środków na drogę Rzeszów-Lublin-Białystok-Suwałki?</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Następna sprawa - realizacja Via Baltica. Chciałbym zapytać: Jakie są plany w stosunku do Via Baltica? Czy nie należy zdaniem rządu przyspieszyć budowy tej drogi?</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#PosełKrzysztofJurgiel">Jeszcze jedna sprawa - kwestia rent i emerytur. Rząd zapowiada już od roku, że nastąpi realny wzrost rent i emerytur. Jakie są plany rządu w tym zakresie? Bo w tym budżecie na rok 2003 nie da się zauważyć, żeby realnie wzrosły renty i emerytury. I czy rząd przewiduje wyrównanie skutków tzw. jedenastu portfeli emeryckich? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Marek Kuchciński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełMarekKuchciński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełMarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dopowiem jeszcze w sprawie drogi ekspresowej S-19. Otóż przed kilkoma tygodniami z tej trybuny Wysoką Izbę informował minister Piłat, że drogi ekspresowej nr 19 - najważniejszej inwestycji infrastrukturalnej, jeśli chodzi o infrastrukturę drogową po prawej stronie Wisły - nie ma w projekcie budżetu na rok 2003, bo będzie finansowana z innych źródeł. Ja się pytam, panie premierze: Z jakich źródeł? Gdzie te pieniądze są? Czy nie jest jednak tak, że plany budowy tej drogi są przesunięte o 10 lat, na rok 2011? A więc, po pierwsze, czy nie jest to mącenie ludziom w głowach? Po drugie, czy nie jest to marnowanie pieniędzy przyznanych na budowę tej drogi - 9 mln zł w tym budżecie, który jest w tej chwili realizowany, i pieniędzy, które już zostały wydane?</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PosełMarekKuchciński">Program likwidacji azbestu. Program bardzo dobry, przez obecny rząd przyjęty 14 maja br., program, który już w tej chwili jest w Ministerstwie Gospodarki, program międzyresortowy, program, nad którym komisja ochrony środowiska już radziła, a który jest w Komisji Gospodarki w Sejmie (druk nr 500). Wysoka Izbo, polecam, to bardzo dobry program, który nie tylko ma ochronić środowisko, także jeśli chodzi o tworzenie niebezpiecznych odpadów wtórnych poprzez zdejmowanie np. dachów eternitowych przez właścicieli, ale także ma chronić nasze zdrowie. Otóż nie ma w planie budżetu na ten program pieniędzy, a z pana premiera upoważnienia jeden z pańskich zastępców sugerował pismem z 5 listopada tego roku ministrowi gospodarki, żeby w ramach swojego budżetu z rezerw wyasygnował potrzebne pieniądze na pierwszy etap jego realizacji czy dalszych przygotowań w wysokości 2 mln zł. Stosowną poprawkę w tej materii złożę panu marszałkowi, ale, panie premierze, dlaczego na realizację tego programu w tej chwili pieniędzy nie ma?</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PosełMarekKuchciński">Trzecie pytanie. Budżet otwarty. Już dziś widać, panie premierze, że jeśli chodzi o obecny projekt budżetu, budżet realizowany w roku przyszłym będzie budżetem otwartym. Choćby te 600 mln zł, których tutaj wskutek decyzji Trybunału Konstytucyjnego będzie brakować. Czy nie jest to sytuacja, która tworzy nową formę, nowy obszar patologii, zauważanej nieraz w samorządach terytorialnych? Samorządy wielokrotnie w roku budżetowym zmieniają swój budżet, zachowując się, mówiąc delikatnie, mało odpowiedzialnie. Ustawa czy uchwała budżetowa samorządowa powinna być trwała i obowiązywać przez rok. Tutaj wprowadzamy sytuację podobną, taką, że niebawem będziemy musieli ustawę budżetową zmieniać, a więc wkroczymy na drogę budżetu otwartego, czyli budżetu częstych zmian. Jest to moim zdaniem sytuacja patologiczna.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PosełMarekKuchciński">Ostatnie pytanie dotyczy państwowego monitoringu środowiska. Jest to, Wysoka Izbo, jedno z najważniejszych zadań państwa. I co mamy w tym budżecie? Nawiasem mówiąc, nie tylko w tym, podobnie było w budżetach kilku ostatnich lat, że państwowy monitoring środowiska finansowany jest w tej chwili bodajże w 90% z funduszy spoza budżetu państwa. Zadaniem państwa jest finansowanie z funduszy pozabudżetowych, z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Czy nie jest to kolejny krok w kierunku pewnej sytuacji patologicznej, bo w konsekwencji możemy spodziewać się komercjalizacji zadań państwa, że różne agencje i fundusze, realizując zadania państwa finansują je, a więc prywatyzacji zadań państwa, które powinny być realizowane z budżetu państwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do pana premiera. Zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej, którą pan premier stosuje, proszę o odpowiedź na następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Czy uważa pan premier, że finansista powinien przedstawić rzetelny budżet oparty na realnych, pewnych dochodach, aby potem nie padały z pana ust słowa, że Wysoka Izba się pomyliła, przy stwierdzeniu, że rząd jest odpowiedzialny?</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Czy w sposób realny wyliczono koszty obsługi długu publicznego? Odnoszę wrażenie, że zawyżono tutaj koszty przy spadku stopy procentowej każdorazowo o 1%. Są to znaczne oszczędności po stronie kosztów.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Chciałabym zapytać, co się stało od ostatniego posiedzenia Komisji Finansów Publicznych sprzed 7 dni, że dzisiaj pan minister, premier rządu planuje wyższe dochody z cła, kiedy propozycja posłów polegająca na zwiększeniu dochodów z cła była przez rząd opiniowana negatywnie?</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Czy dzisiaj plany finansowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencji Rynku Rolnego są ostatecznie zatwierdzone przez ministra finansów, bo wiele krytycznych uwag w tym zakresie padło na posiedzeniu komisji finansów? Chciałabym również zapytać, jak często, kiedy rząd się pomyli w szacunku dochodów lub przychodów, czyli poda wielkości przekłamane, pan premier, ministrowie, będą mówić, że to posłowie i Wysoka Izba się pomylili?</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Dla finansisty jest ważna również strategia na przyszłe okresy. Chciałabym zapytać, kiedy rząd przedłoży nową ustawę o finansach publicznych, tak aby w sposób bardzo przejrzysty można było skonstruować budżet w roku 2004? Chciałabym również zapytać, czy dzisiaj, kiedy rząd negatywnie odnosił się do projektu zmiany podatku dochodowego od osób prawnych, CIT, w wysokości 24%, jak wcześniej planowano, ustalając go na poziomie 27%, realne i możliwe jest, żeby w dalszym ciągu istniała chęć utrzymania wysokiego podatku CIT, który w 2004 r. można było planować, tak było zapisane, w wysokości 22% w stosunku rocznym?</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#PosełKrystynaSkowrońska">I chciałabym odnieść się do wystąpienia pana ministra Ciesielskiego w sprawie środka specjalnego. Jeśli chodzi o środek specjalny ministra finansów, naprawdę nie chciano nic zmieniać, to w odniesieniu do innych środków specjalnych chciano wskazać, że z ich struktury można mieć określone pieniądze. I w odniesieniu do wystąpienia pana posła sprawozdawcy, który powiedział, że poszukano takich oszczędności w budżecie, chciałabym zaznaczyć, że zrobiono to z tego powodu, iż w komisji zapadło, że będzie ruszone tylko 5% środka specjalnego, a nie 20%, jak w roku ubiegłym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Piotr Smolana, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Korzystając z okazji, pragnę zapytać pana ministra finansów, czy uelastycznienie lub też racjonalizacja wydatków budżetowych nie uderzy w olbrzymią 7-milionową grupę emerytów i rencistów? Pragnę zauważyć, że odejście od ustawowych zapisów gwarantujących odpowiednie zwiększenie rent i emerytur w kierunku uznaniowej decyzji politycznej może bardzo pogorszyć sytuację finansową tej grupy społecznej. Zakładając, że w budżecie będą pieniądze, skłonny jestem twierdzić, iż minister finansów bez ustawowego przymusu przeznaczy je na inne cele, a konsekwencje tzw. racjonalizacji wydatków budżetowych poniosą znowu najsłabsze ekonomicznie grupy społeczne. Dlatego pytam, czy pan minister gwarantuje w przyszłym roku wzrost emerytur i rent?</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełPiotrSmolana">Drugie pytanie. Dlaczego tak mało pieniędzy przeznacza się na Polską Organizację Turystyczną? Dotacja co najmniej 25 mln zł przyniosłaby duże korzyści finansowe, poprawiłoby to sytuację finansową tej organizacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Małgorzata Rohde, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełMałgorzataRohde">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zwracam się do pana z zapytaniem, ile tak naprawdę potrzeba środków w budżecie, żeby doszacować realizację dodatków mieszkaniowych? W związku z faktem, że w pierwszej wersji budżetu było na ten cel przeznaczone 50 mln zł, w wyniku prac komisji doszliśmy do 400 mln, jest to mniej więcej ten poziom, który mamy w tym roku. Wiadomo, że oczywisty wzrost czynszów i mediów powinien zdecydowanie zwiększyć tę sumę. Jak wiadomo samorządy są w przededniu lub już w trakcie ustalania budżetów. Jest to zadanie własne gminy i trzeba uczciwie powiedzieć samorządom, ile pieniędzy mają doszacować w swoich budżetach, bo w wielu gminach może dojść do dramatycznej sytuacji, że w drugim, trzecim, czwartym kwartale tych pieniędzy po prostu nie będzie. Doświadczaliśmy tego już w tym, trudnym roku i przyszły rok może być jeszcze bardziej dramatyczny, żeby więc uprzedzić te nastroje, bardzo proszę o rzetelną informację. Myślę, że takie szacunki są przygotowane i przeprowadzone. Jest tym zainteresowanych ponad milion polskich rodzin oraz większość biednych gmin i nowych samorządów, wójtów, burmistrzów i prezydentów być może jeszcze nie świadomych, ale warto, żeby im uświadomić ten ważny punkt w budżetach. Jest to czasami 10%, 15% w niektórych gminach zagrożonych strukturalnym bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PosełMałgorzataRohde">Jest jeszcze, panie ministrze, ważna sprawa, chodzi o dwie wyższe uczelnie - Akademię Morską w Gdyni i Wyższą Szkołę Morską w Szczecinie. Są to dwie uczelnie morskie podległe nie ministrowi edukacji i sportu, lecz ministrowi infrastruktury, które po raz kolejny zostały w budżecie w jakiś sposób niedoszacowane. W przypadku obu tych uczelni koszty wyszacowane w 2001 r. na 58 960 000 zł w tym roku wyszacowano na 53 690 000 i wszystkie te wskaźniki maleją. Chciałabym tylko uświadomić panu ministrowi, jeśli chodzi o utrzymanie tych dwóch uczelni, fakt, że edukują one wspaniałych ludzi, którzy co prawda są zatrudniani na Zachodzie, pracuje tam w tej chwili ok. 30 tys. osób, ale na polski rynek wprowadzają oni 800 mln dolarów amerykańskich rocznie, bo tutaj zostawiają swoje rodziny, tutaj mają swoje domy, tutaj wracają i takie pieniądze do naszego budżetu wprowadzają. A więc jeżeli te dwie uczelnie mają upaść, a są to jednak uczelnie sztandarowe, bardzo dobrze postrzegane na rynku światowym, nasi absolwenci są chętnie zatrudniani i będzie potrzeba ich coraz więcej, bo na Zachodzie nie ma tak wielu chętnych, żeby wykonywać ten trudny zawód, więc może tym szacunkiem przekonałabym pana ministra, że warto te dwie uczelnie uhonorować przynajmniej takim wskaźnikiem wzrostu budżetu, jaki mają uczelnie podległe ministrowi edukacji i sportu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pani poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk, Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełDorotaArciszewskaMielewczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, nie będę się powtarzać, przyłączę się tylko do pytania koleżanki, chodzi o Akademię Morską i Wyższą Szkołę Morską w Gdyni.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PosełDorotaArciszewskaMielewczyk">Drugie pytanie, z podobnej branży, mianowicie chodzi mi o przemysł stoczniowy. Mam przed sobą dokument opracowany przez Ministerstwo Gospodarki - Departament Polityki Przemysłowej, jest to: Sytuacja w polskim przemyśle stoczniowym, proponowane kierunki działań i mechanizmy wspierania tego sektora, przygotowane przez Ministerstwo Gospodarki. W punkcie, który brzmi: Pomoc w postaci gwarantowanych przez skarb państwa ubezpieczeń eksportowych, czytamy, iż obecnie ocenia się, iż zapotrzebowanie sektora na poręczenia i gwarancje skarbu państwa sięgają 50 mln dolarów. Państwo ten materiał rozpatrzyli, Rada Ministrów rozpatrzyła go w dniu 16 lipca tegoż roku, przyjęła go. W sytuacji, gdy przemysł stoczniowy boryka się z problemami, a należy pamiętać, że polscy dostawcy dostarczają do stoczni 50% materiałów, chciałabym zadać pytanie: Czy, i w której pozycji, w budżecie państwa jest zagwarantowana możliwość udzielania gwarancji i poręczeń dla przemysłu stoczniowego w kwocie wymienionej w tym dokumencie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Z informacji przekazanych przez rząd wynika, że na Górnym Śląsku ma zostać zamkniętych 7 kopalń i zwolnionych z pracy 35 tys. górników. W wyniku działań restrukturyzacyjnych prace ma znaleźć 10 tys. górników. Według ocen rządu ok. 17 tys. górników ma odejść w sposób naturalny: na emerytury i renty. Z tą liczbą nie zgadzają się związki górnicze, które, kwestionując ją, mówią o tym, że ci wszyscy, którzy mogli odejść na wcześniejsze renty i emerytury, już to zrobili, a ten szacunek jest zawyżony. Jednak nawet z tego rachunku wynika, że w wyniku tych działań restrukturyzacyjnych pozostanie bez pracy prawie 10 tys. ludzi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełWojciechSzarama">Panie Premierze! Chciałem zapytać, dlaczego tak małe środki zostały przeznaczone na szukanie nowych miejsc pracy dla ludzi zwalnianych w przemyśle ciężkim? Przecież po sprzedaży polskich hut, jeśli do tej sprzedaży dojdzie, nastąpią tam procesy restrukturyzacyjne, tzw. procesy restrukturyzacyjne, które spowodują dalszy wzrost bezrobocia. Przekazanie tak małych środków na aktywizację ludzi, którzy tracą pracę w przemyśle ciężkim i nie mogą sobie poradzić w życiu, doprowadzi do dalszego wzrostu bezrobocia na Śląsku, do konfliktów społecznych. Na te cele muszą być przeznaczane większe pieniądze, tym bardziej że te konflikty społeczne już narastają. Poprzedni rząd, który płacił odprawy, rozwiązał problem, ale tylko na pewien czas, można powiedzieć, że na moment. Teraz ci ludzie są bez pieniędzy, powiększają rzeszę bezrobotnych i oczekują pomocy. Tej pomocy trzeba im udzielić. Nie można drugi raz popełnić tego samego błędu. Ludzie zwalniani z przemysłu ciężkiego, ludzie w sile wieku, młodzi ludzie, muszą gdzie indziej znaleźć pracę.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełWojciechSzarama">Drugie pytanie: Dlaczego tak mało pieniędzy przeznaczono dla samorządów, pieniędzy, które mają zostać skierowane do najuboższych mieszkańców, którym trzeba płacić dodatki mieszkaniowe? Sytuacja wielu rodzin w spółdzielniach mieszkaniowych, w mieszkaniach komunalnych jest tragiczna. Bez tych dodatków będą następować dalsze procesy eksmisyjne, będzie dochodziło do tragedii.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PosełWojciechSzarama">Korzystając z sytuacji, chciałem jeszcze zapytać: Dlaczego nie uwzględniono wniosków Akademii Muzycznej w Katowicach, która przy obecnym budżecie będzie musiała zlikwidować swoją działalność? Przepraszam, chodzi o Akademię Sztuk Pięknych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Panie poseł Gabriela Masłowska, Liga Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pani poseł Gertruda Szumska, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełGertrudaSzumska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełGertrudaSzumska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z pytaniami do pana ministra. Pytanie pierwsze, dlaczego nie istnieje u nas szczegółowy rejestr, tak jak w Unii Europejskiej, wszystkich jednostek sektora publicznego, z dokładnymi danymi o wielkości zatrudnienia, strukturze kierownictwa i wskaźnikach finansowych? Nie da się sprawować kontroli nad wydatkami bez pełnej jawności, dotyczy to zwłaszcza tej sekcji sektora publicznego, która nie podlega kontroli ze strony sejmowej komisji budżetowej, a mianowicie funduszy państwowych, celowych, dotyczących Kancelarii Prezydenta i premiera rządu oraz agencji państwowych, Agencji Rynku Rolnego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, obracających środkami mniej więcej równymi połowie uchwalonego budżetu?</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PosełGertrudaSzumska">Drugie pytanie. Pan minister finansów Grzegorz Kołodko w swym wystąpieniu podkreślał wzrost optymizmu polskich konsumentów. Czy pan wśród tych optymistów uwzględnił również bezrobotnych, których liczba praktycznie z dnia na dzień wzrasta? Oni też są zadowoleni? A emeryci, też?</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PosełGertrudaSzumska">Pytanie trzecie. Proszę o wytłumaczenie mi następującego schematu: rośnie ściągalność podatków, rosną wpływy z podatków pośrednich, akcyzy i VAT, rosną wpływy z podatków PIT, od dochodów ludności, natomiast spadają systematycznie wpływy od osób prawnych, CIT, i spadają wpływy z cła. Panie ministrze, jak to się ma do wzrostu gospodarczego, którym pan się tak zachwyca? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Głos zabierze pan poseł Grzegorz Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">To będzie ostatnie pytanie przed przerwą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełGrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! W jednej z ostatnich wypowiedzi deklarował pan, panie premierze, zakończenie na przełomie bieżącego i następnego roku prac nad reformą finansów publicznych zmierzającą do uczynienia polskiego budżetu bardziej elastycznym i spełniającym kryteria przystąpienia do strefy euro. Czy może pan, panie premierze, przedstawić konkretne, planowane posunięcia w tej mierze, czy też liczy pan na spełnienie tych kryteriów jakby automatycznie, w związku z założoną na rok 2003 zmienioną metodologią liczenia deficytu budżetowego zgodnie ze standardami unijnymi? A wobec powyższego, czy przyjęcie tej metodologii nie będzie stanowić pretekstu do odstąpienia od rzeczywistej naprawy finansów publicznych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zarządzam przerwę do godz. 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 59 do godz. 17 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2003.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przed przerwą Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Mieczysława Czerniawskiego, wystąpień klubów i kół poselskich oraz rozpoczął zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kontynuujemy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Halinę Murias.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełHalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dług publiczny państwa narasta. Jest zadłużenie wewnętrzne i zewnętrzne. Według art. 216 konstytucji nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto. Panie ministrze, proszę opinii publicznej powiedzieć, ile wynosi obecnie dług zewnętrzny i wewnętrzny państwa i jak blisko jest do bezpiecznej granicy zadłużenia państwa.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełHalinaMurias">Drugie pytanie. Sprzedano, przekazano w ręce zagraniczne ok. 80% polskich banków. Dzisiaj w znacznej większości banki te prowadzą obsługę długu publicznego. Ile w tym roku kosztuje nas ta obsługa i jaka kwota jest zaplanowana na 2003 r.?</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełHalinaMurias">Następne pytanie. Odsetki wypłacane przez Narodowy Bank Polski od papierów wartościowych księgowane są jako koszty Narodowego Banku Polskiego, zmniejszające zysk wpłacany do budżetu państwa. Czy prezes Narodowego Banku Polskiego złożył stosowną prognozę, o ile w 2003 r. zmniejszą się wpływy do budżetu państwa w porównaniu z 2002 r.?</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełHalinaMurias">I ostatnie pytanie. Za pana ministra Belki opodatkowano lokaty, czyli oszczędności społeczeństwa. Jakie dało to wpływy do budżetu w roku bieżącym, jakie wpływy z tego tytułu prognozuje się w roku 2003 i jak pan, panie ministrze, ocenia tę operację? Jeżeli negatywnie, to co pan zamierza w tej sprawie zrobić? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Piotra Krutula.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełPiotrKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do pana ministra finansów. Ostatnio Sejm przegłosował ustawę o tzw. biopaliwie. Panie ministrze, panie premierze, nie znalazłem w ustawie budżetowej zapisu o zwolnieniu z akcyzy tej produkcji. Mówiono o kwotach 300, 500–800 mln. Czy ta pozycja jest wpisana? I czy prawdą jest to, co wczoraj przeczytałem w jednej z gazet, że pani wiceminister Irena Ożóg poinformowała, że ma być zmiana ustawy o VAT i o akcyzie, jeśli chodzi o paliwa, w 2004 r. Czy będzie to powodowało, że mowa o zwiększeniu, o rozwoju, jeśli chodzi o biopaliwa w Polsce, to kwestia, która utknie w Ministerstwie Finansów? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełPiotrKrutul">Drugie pytanie też dotyczy biopaliw, ale jest związane z paliwem rolniczym. W ubiegłym roku w budżecie państwa była zapisana kwota 630 mln zł na to paliwo rolnicze, na bony paliwowe, a w tym roku nie ma tej kwoty. Czy nie będzie zagrożona realizacja ustawy o paliwie rolniczym?</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełPiotrKrutul">Pytanie trzecie. Wczoraj Rada Ministrów zadecydowała o przyjęciu systemu uproszczonego w kwestii dopłat bezpośrednich. Czy nie należałoby wstrzymać się z budową zintegrowanego systemu ewidencji gospodarstw - to pytanie do przedstawiciela ministerstwa rolnictwa - a pieniądze np. na LPIS przeznaczyć chociażby na budowę infrastruktury wiejskiej, m.in. wodociągów? Czy to nie byłoby lepsze? Bo budowa IACS będzie kosztowana Polskę ok. 4,7 mln zł, a wiemy, że Unia Europejska odchodzi od systemu pełnego na rzecz systemu uproszczonego. I po raz kolejny pytam przedstawiciela ministerstwa rolnictwa, ponieważ to są ogromne pieniądze, czy nie należałoby się wstrzymać z budową pełnego IACS, chociażby nie zakupywać samochodów czy nie zatrudniać tych 5 tys. osób, które mają być zatrudnione w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełPiotrKrutul">I ostatnie pytanie do wicepremiera ministra finansów. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zdecydowaną większością głosów wnosiła do Komisji Finansów Publicznych o wprowadzenie pod obrady Sejmu kwestii podatku importowego, o przegłosowanie tego. Jakie jest pana zdanie na temat wprowadzenia podatku importowego? Bo wejście Polski do Unii jest odległe w czasie, mówi się o 1 maja, a nawet o 1 stycznia. Premier Szwecji mówi o 1 stycznia. Czy nie należałoby w przyszłym roku wprowadzić podatku importowego, żeby dochód z niego przeznaczyć na przykład na Agencję Rynku Rolnego, aby upłynnić chociażby zapasy cukru? Czy prawdą jest, iż Ministerstwo Finansów powiedziało, że to nie jest sprawa Agencji Rynku Rolnego, lecz branży cukrowniczej? Pragnę przypomnieć, że bez pomocy z budżetu państwa nie da się rozładować napiętego i tak rynku rolnego. Musi być realizowane w formie interwencji wsparcie Agencji Rynku Rolnego odnośnie do branży cukrowej, żywca wołowego czy wieprzowego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Stanisława Kalembę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełStanisławKalemba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Moje pytania dotyczą nie dzielenia, lecz głównie zwiększania dochodów budżetu.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełStanisławKalemba">Pierwsze zapytanie wiąże się z pytaniem mojego przedmówcy. W Sejmie głowy państw podawały jako termin objęcia przez Polskę członkostwa najpierw 2002 r., potem 2003, 2004 r. - od 1 stycznia. Teraz jest to maj i dokładnie jeszcze nie wiadomo, kiedy to się stanie. Wiem, że pan premier wnikliwie analizował i rozpatrywał możliwość wprowadzenia podatku importowego. Czy w tej sytuacji, gdy bój się toczył o 600 mln złotych, te perturbacje, orzeczenie Trybunału były warte świeczki? W przypadku wprowadzenia selektywnego podatku importowego na towary, które równie dobrze możemy wyprodukować w Polsce, to byłoby zwiększenie dochodu o kilka miliardów złotych. Szczególnie znaczenie miałoby to dla zrekompensowania dopłat do eksportu, bo to są miliardy euro rocznie, czyli chodziło o wprowadzenie mechanizmu antyrynkowego dla zrównoważenia ich chociażby w przyszłym roku oraz do czasu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełStanisławKalemba">Po drugie, w raportach Komisji Europejskiej zwracano uwagę, że mamy nieszczelny system granic. Urzędy celne zwracały uwagę na konieczność wprowadzenia systemu informatycznego do kontroli tych granic. Premierzy poprzednich kadencji wielokrotnie mówili o tym, że trzeba go wprowadzić. Wiem, że wydane zostały duże środki finansowe na opracowanie tego systemu. Jakie jest na ten temat zdanie pana premiera, w związku z tym, że termin ewentualnego wejścia Polski do Unii Europejskiej się przedłuża? Śmiem twierdzić, że był premier, który zlecił opracowanie takiego programu. Niestety, bardzo szybko się pożegnał. Chodzi tu o powiązanie urzędów, przejść granicznych, urzędów celnych, urzędów skarbowych, cała sprawa tranzytu. Na świecie są dzisiaj urządzenia, które prześwietlają dokładnie wszystko. Stosuje się je w paru państwach, m.in. w Stanach Zjednoczonych i tam nie dopuszcza się do żadnych przecieków, a efektywność służb, jeśli chodzi o ściąganie opłat celnych, wzrosła kilka razy. Uważam, że jest jeszcze czas i warto byłoby się tego trudu podjąć.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełStanisławKalemba">Kolejne pytanie dotyczy zwiększania dochodów budżetu, poprzez organizowanie wyspecjalizowanych służb - o tym też wielokrotnie była mowa - aby zapobiec wyprowadzaniu dochodów do tzw. spółek matek poza granicami kraju. To też w dużym zakresie zmniejsza nasze wpływy. Jak dzisiaj wygląda przygotowanie wykwalifikowanych służb, stopień ich przeszkolenia i przygotowania?</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PosełStanisławKalemba">Panie Premierze! Ostatnie już pytanie dotyczy podejmowania indywidualnych decyzji o zwolnieniach z podatku. Teraz będzie to miało znaczenie w samorządach gminnych, gdzie jednoosobowo będzie o tym decydować wójt i burmistrz. Tak samo jest w urzędach i, jak sądzę, również w izbach skarbowych. Budzi to dosyć duże wątpliwości. Czy, pana zdaniem, takie decyzje nie powinny być podane do publicznej wiadomości, żeby polscy podatnicy o tym wiedzieli, żeby mieli dostęp do informacji, jakie podmioty i dlaczego zostały z podatku zwolnione? Może wtedy nie byłoby dyskusji, jak zwiększyć w Polsce z 3 do 10 mln środki na obsługę w przypadku, powiedzmy, spółek wodnych, gdzie wiadomo, jakie to ma znaczenie - po prostu pogarszają się warunki, na przykład jeśli chodzi o meliorację.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PosełStanisławKalemba">To są moje pytania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Zbigniewa Chlebowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Mam pięć pytań. Z Biura Studiów i Ekspertyz otrzymaliśmy opinię w sprawie załączników do ustawy budżetowej. Chodzi przede wszystkim o budżet Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencji Rynku Rolnego. Stwierdza się w niej jednoznacznie, że budżety tych instytucji są integralną częścią budżetu państwa i stanowią załączniki do ustawy budżetowej. Pomijam fakt, że na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych nie dyskutowaliśmy na ten temat, bo tych planów tak naprawdę do końca pracy komisji nie było. Moje pytanie brzmi więc następująco: Tylko te dwie agencje, a więc Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencja Rynku Rolnego, zamkną swoje budżety w 2003 r. wynikiem ujemnym, stratą prawie 2,3 mld zł. Czy to, panie premierze, nie jest przypadkiem właśnie jedna z pozabudżetowych części deficytu budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełZbigniewChlebowski">Pytanie drugie. W projekcie budżetu państwa na 2003 r. mamy prawie 80 rezerw celowych, z tego kilkanaście to typowe rezerwy majątkowe, gdzie zapisano konkretne programy, takie jak na przykład program Odra 2006, zakup samolotów wielozadaniowych dla polskiej armii, drogowe przejścia graniczne, uzbrojenie Policji i Straży Granicznej. Moje pytanie brzmi: Skoro realizacja rezerw celowych w dużej mierze jest zależna od decyzji ministra finansów, dlaczego te konkretne wydatki majątkowe nie znalazły się w odpowiednich częściach budżetowych, a więc tam, gdzie dana inwestycja czy wydatek majątkowy zostały zapisane? Dlaczego nie znalazły się one na przykład w gestii danego ministerstwa czy danej instytucji rządowej?</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PosełZbigniewChlebowski">Kolejne pytanie dotyczy inwestycji wieloletnich. Otóż, rzeczywiście, to, co jest pozytywne w projekcie, to zwiększenie nakładów na inwestycje wieloletnie prawie o 50%. Ale trzeba przyznać, że do wykazów inwestycji wieloletnich znowu dołączamy kilka nowych zadań inwestycyjnych. Często dzieje się tak, że nakłady w danym roku są niewiele większe niż koszty bieżącego utrzymania danej inwestycji. Często też brakuje pieniędzy na realizację samej inwestycji, a koszty części tych inwestycji sięgają kilkuset milionów złotych. Podam jedynie, że w przypadku dwóch inwestycji - chodzi o akademie medyczne w Łodzi i Zabrzu - przewidziano przez najbliższych 5 lat wydatki z budżetu państwa w wysokości prawie 1,5 mld zł. Stąd bierze się moje pytanie: Kiedy rząd dokona rzetelnej analizy celowości realizacji poszczególnych inwestycji? Tak naprawdę co roku mamy do czynienia ze zmianą zakresu danej inwestycji, z jej przeszacowaniem, co roku zmieniają się wartości kosztorysowe. Często też jest tak, że inflacja z ledwością dogania zwiększone w danym roku nakłady na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#PosełZbigniewChlebowski">Kolejna sprawa dotyczy programów wieloletnich. W projekcie budżetu państwa zawarte są zaledwie cztery takie programy. Proszę pana premiera o podanie na piśmie wszystkich programów wieloletnich, które są lub będą realizowane oraz będą finansowane z budżetu państwa nie tylko w 2003 r., ale też w latach następnych. Oczywiście z ustawy nie wynika obowiązek zapisywania w projekcie wszystkich programów wieloletnich, lecz tylko tych, które w danym roku są finansowane. Dlatego też proszę o taki wykaz.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#PosełZbigniewChlebowski">I już ostatnie moje pytanie, ostatnia prośba. Przyznam się, że w pracach nad budżetem w pewnym momencie zgubiłem się w liczeniu wydatków majątkowych instytucji rządowych, ministerstw oraz wszystkich podległych instytucji i agencji. Proszę więc o podanie, najlepiej na piśmie, wielkości sum wydanych na zakup oraz liczby środków transportu kupionych dla poszczególnych ministerstw, agencji, instytucji, z uwzględnieniem samolotów rządowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pani poseł Halina Nowina Konopka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełHalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zadać pytanie z serii pytań już zadanych panu premierowi. Mianowicie, pytałam poprzednio o koszty integracji, ale nie liczone jako składka plus ewentualnie koszty współfinansowania rozmaitych inwestycji, tylko jako koszty wynikłe z harmonizacji polskiego prawa z prawem Unii Europejskiej, a więc na przykład nowe twory administracyjne. Choćby w obsłudze rolnictwa wzrost biurokracji będzie dziesięciokrotny, w innych dziedzinach również. Ale to nie wszystko, to jest również podniesienie kosztów produkcji, np. produkcji rolnej, i nie tylko rolnej, również cały szereg innych kosztów związanych ściśle z faktem integracji. I ja, panie premierze, bardzo proszę o odpowiedź. Jeżeli pan nie jest w stanie takiej odpowiedzi udzielić w sposób rzeczowy, to proszę o odpowiedź, że pan nie wie. Z tego też będzie wynikała jakaś nasza wiedza. To jest jedno pytanie. I drugie pytanie: jak pan sądzi, czy w kampanii przedreferendalnej, kampanii informacyjnej w zasadzie, bo to jest kampania informacyjna, głos mogą zabierać tylko ci, którzy są za akcesją? Wynika to m.in. ze sformułowania zawartego w informacji o rezerwach celowych, jest to poz. 8: Koszty integracji z Unią Europejską. Znajduje się tam takie sformułowanie: zobowiązań wobec Komisji Europejskiej z tytułu realizowanych programów oraz wydatki związane z promocją dotyczącą przystąpienia. Promocja to jest coś pozytywnego, promuje się coś, co się chce wprowadzić, zachwalić, przedstawić jako pożyteczne. Stąd mógłby wypływać wniosek - ja nie imputuję państwu tego stanowczo, tylko chcę się dowiedzieć - że są to pieniądze przeznaczone tylko dla tych, którzy chcą widzieć same plusy w Unii. Pytam o to w świetle sprawy, która miała miejsce w Irlandii, gdzie upomniano się również o fundusze dla tych, którzy mają zastrzeżenia w stosunku do Unii i oczywiście sąd im przyznał te możliwości. Najnowszy wyrok Sądu Najwyższego na Malcie - również wygrali ci, którzy się upominali o fundusze na informację również negatywną. My również zwracamy się o te fundusze, w związku z tym zgłaszam poprawkę, która brzmiałaby - jest to jak najbardziej podejście merytoryczne i demokratyczne - ten fragment, który mówi o wydatkach związanych z promocją dotyczącą przystąpienia do Polski będzie brzmiał: Koszty... nie tylko promocji, tylko zobowiązań... oraz wydatki związane z promocją i kompleksową informacją o negatywnych i pozytywnych skutkach przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, w tym sfinansowanie kampanii przedreferendalnej. Niniejszym pytam pana premiera: jakie jest pana stanowisko wobec tego podzielenia się finansami przeznaczonymi na kampanię przedreferendalną również z tymi, którzy mają często bardzo rzeczowe argumenty przeciwko? Te argumenty przeciwko czasami mogą się przydać do tego, żeby wyostrzyć czujność. Nie daj Boże, znajdziemy się w Unii i wtedy musimy wiedzieć, jak się bronić przed pewnymi zagrożeniami. Żeby móc się bronić, to trzeba je pokazać i m.in. te fundusze są do tego potrzebne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne pytanie zada pan poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Co prawda temat podatku importowego był tu kilkakrotnie przywoływany przez pana posła Krutula, przez mojego kolegę klubowego Stanisława Kalembę, ale chcę powiedzieć i przypomnieć, że w porozumieniu koalicyjnym zapisany został ten temat jako niezbędny do wprowadzenia. Rolnictwo polskie, panie premierze, jest w bardzo dramatycznej sytuacji ekonomicznej. Dysparytet dochodowy określany jest na wysokości 35–100 i mimo wydanych dużych pieniędzy na interwencję na rynku rolnym w tym roku, nawet awansem wydatków budżetowych w roku przyszłym, sytuacja określana wydatkami na rolnictwo w roku 2002 w budżecie państwa tego nie poprawia, tym bardziej że środki np. na kredyty w rolnictwie będą mniejsze. Media donoszą o bardzo niekorzystnych warunkach finansowych po ewentualnej akcesji do Unii Europejskiej, m.in. na dyskryminujący poziom dopłat bezpośrednich. Stąd też przez najbliższy rok rolnictwo polskie powinno uzyskać zdecydowanie większe wsparcie finansowe z budżetu państwa, jak również na potrzebę szczególnej ochrony polskiego rynku przed importem artykułów rolnych i żywnościowych - mamy nadwyżki własnej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Premierze! Tę funkcję mógłby wypełnić podatek importowy, który z jednej strony dostarczyłby niezbędnych środków finansowych, a z drugiej strony mógłby chronić przed zapędami dużej ilości tanich subsydiowanych artykułów. Czy pan premier zgadza się z opinią, że należy w większym stopniu niż dotychczas wspomagać rolnictwo z budżetu państwa w najbliższym roku? Jeżeli tak, to czy pan premier poprze projekt Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego dotyczący kwestii wprowadzenia podatku importowego? Czy doprowadzi pan do tego, by rolnicy mogli wykorzystać pieniądze z funduszu SAPARD, bo do tego potrzebna jest lepsza kondycja gospodarstw, a przecież tam drzemią duże środki dla poprawy dochodowości i poprawy funkcjonowania gospodarstw. Czy rząd przeprowadził analizę kosztów finansowych integracji rolnictwa z Unią Europejską i czy pan premier ma rozeznanie co do niezbędnych potrzeb finansowych w zależności od wysokości - z racji doniesień prasowych, medialnych - dopłat bezpośrednich, które rząd w swoim stanowisku chce uzupełnić z budżetu państwa? A przecież tym najbliższym czasem jest rok przyszły i prawdopodobnie jeszcze pół roku 2004. Czy pan premier mógłby dzisiaj tu powiedzieć, że to są potrzebne środki, takie i takie, uzyska je pan z wprowadzenia, przy akceptacji pańskiej, podatku importowego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Tadeusz Cymański proszony jest o zadanie kolejnego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełTadeuszCymański">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Na początku chciałbym podziękować panu marszałkowi za łaskawość, z jaką traktuje przy zadawaniu tych pytań posłów, chodzi o limit czasowy, bo debata, która dotyczy budżetu, jest wyjątkowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełTadeuszCymański">Panie Ministrze! Mam trzy pytania. Pierwsze pytanie dotyczy zasad konstruowania budżetu. Chciałbym spytać, może nie tak ostro, czy to było nieodpowiedzialne, ale spytam: czy nie było jednak błędem i czy nie jest błędem co do sztuki konstruowania budżetu przyjmowanie w projekcie budżetu pozycji kwot, co do których w momencie ich ujęcia czy konstrukcji istnieje bardzo duże ryzyko, tak ryzyko prawne, jak i ryzyko co do skali szacunku? Chcę przypomnieć i pytam o to z całą siłą, ponieważ w momencie tej wielkiej, gorącej debaty nad abolicją zwracano bardzo mocno uwagę, że istnieje duże ryzyko, co z całą mocą się zresztą potwierdziło, co do podstaw prawnych całej idei, ale również bardzo poważnie dyskutowaliśmy nad szacunkiem, bo przyjmowano wzory innych państw, zapominając, że realia polskie są inne i skłonność osób ujawniających może być inna. Czy na takich ruchomych piaskach budowanie budżetu jest słuszne i czy tego typu sytuacje, jeśli w przyszłości wystąpi podobna pokusa, jeśli chodzi o ten lub inny temat, pan minister zamierza powielać, powtarzać? Drugie pytanie jest pytaniem o podatek ryczałtowy od lokat w banku. Pan to przedstawił w debacie jako pozytyw. Rzeczywiście, to, że lokaty zasilają fundusze inwestycyjne czy nowe produkty bankowe samo w sobie jest pozytywne, ale z punktu widzenia interesu budżetu sprawa wydaje się być bardziej wątpliwa. Według szacunków i orientacji banków w momencie ucieczki tych lokat z banków przed fiskusem, przed tym podatkiem, 18 mld zł po prostu uciekło z banków. Skromnie licząc roczną lokatę, bo to są te stabilne lokaty, tak należy przyjmować - 10% od 18 mld zł razy 20% - trzeba uznać, że jest to dla budżetu kwota plus minus 360 mln zł. Czy jednak w efekcie - mimo że rzeczywiście jest zasilenie i efekt synergii istnieje - straty, w takim zresztą bardzo trudnym położeniu budżetu, nie są większe?</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełTadeuszCymański">Drugi aspekt mojego pytania dotyczy niebagatelnego, kto wie, czy nie ważniejszego nawet - przynajmniej taka jest moja opinia - wymiaru społecznego całej operacji. Nie trzeba przecież wielkiej wiedzy, żeby zauważyć, że ucieczka lokat przed fiskusem dotyczy bogatych, tych, którzy mają duże pieniądze. Taka zresztą jest struktura tych kwot, które z systemu bankowego wyciekły. Natomiast koszty te, w skali o wiele mniejszej od oczekiwanej, ponieśli właśnie ci najbiedniejsi, emeryci, ci ciułacze. W państwach Unii Europejskiej, gdzie kapitalizm jest już wręcz w korzeniach, są systemy zwalniania, do pewnej kwoty, właśnie, przepraszam za słowo, tzw. drobnicę. Co na to Sojusz Lewicy Demokratycznej? Czy to nie kładzie cienia na tę właśnie kwestię?</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PosełTadeuszCymański">Mówię o tym dlatego, bo zwracałem uwagę, apelowałem i prosiłem, żeby zastanowić się nad tym nie tylko co do skutku finansowego dla budżetu, ale również zważając na wymiar społeczny tych spraw. Prawda, że to byli inni adresaci, pana jeszcze wtedy nie było, ale czy pan minister będzie miał zamiar z pozycji również społecznych przyjrzeć się tej sprawie i spróbować ten system zmienić?</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełTadeuszCymański">Trzecie pytanie. Uważam, że najważniejsze. Czy pan minister, czy rząd uważa budżet za rzecz autonomiczną i ogranicza się głównie do spięcia budżetu czy do dyskusji o deficycie? Czy bierze pod uwagę również całą sytuację w państwie?</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PosełTadeuszCymański">Chcę powiedzieć o służbie zdrowia. Po pierwsze, dlaczego nie znalazły się żadne środki, żadna rezerwa, jeśli chodzi o bardzo ryzykowny i trudny temat reformowania kas chorych? Po drugie, skoro wszystkie siły polityczne w kampanii wyborczej i w poprzednim parlamencie przyjęły wieloletni plan dochodzenia do stawki 10%, czy państwo, pracując nad budżetem, spytali lub zastanowili się nad tym, co będzie ze składką, co będzie ze służbą zdrowia? Pytanie nie jest błahe, bo dotyczy również koordynacji, a także wyobraźni, ale również rzetelności prac obecnego rządu.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PosełTadeuszCymański">Obecnie sytuacja jest dramatyczna. Szukamy kompromisu w Komisji Zdrowia. Sytuacja na ulicach jest jeszcze gorsza. To nie tylko górnictwo, to nie tylko policjanci (dzisiaj wyszli), ale przede wszystkim służba zdrowia. Również względy społeczne. Bogatsze sfery społeczne poradzą sobie, średniak jakoś dojdzie do mety, ale dramat w służbie zdrowia obróci się przede wszystkim przeciwko najbiedniejszym, i to musi niestety okrywać wstydem za tę sytuację.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PosełTadeuszCymański">To pytanie jest również formą apelu, panie ministrze finansów, żeby pan zechciał nie tylko choćby w części uznać te argumenty, ale również otworzyć się i może pomóc w znalezieniu doraźnych rozwiązań, które by pomogły ministrowi zdrowia Łapińskiemu wyjść z tego klinczu. Bo to jest tylko tamowanie krwi. Żeby uzdrowić ten system, trzeba dużo więcej. Rezerwy, jeżeli w ogóle są, są bardzo małe. To nieprawda, że można ciągle zwalniać, zwalniać i restrukturyzować, i zamykać szpitale. Może jeszcze wiele można zrobić, ale poziom finansowania służby zdrowia w naszym państwie jest dramatycznie niski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Antoniego Stanisława Stryjewskiego.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Dlaczego, obracając na rachunku walutowym kwotą ponad 53 mld zł, nie przewiduje pan premier ani jednego grosza dochodu do budżetu państwa z tego tytułu?</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Drugie pytanie. Czy poziom finansowania nauki polskiej (ok. 0,3% PKB) jest zdaniem pana premiera wystarczający, by zrealizować wizję godnego miejsca Polski w jednoczącej się Europie? Przypomnę, że kraje Unii Europejskiej dążą do finansowania nauki na poziomie 3% PKB. Rok 2003 będzie w tym układzie kolejnym rokiem biednego budżetu dla polskiej nauki. Będzie być może rokiem likwidacji wielu jednostek naukowych i badawczych. Co na to pan, panie premierze, człowiek nauki?</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy pan premier wie, że rząd Republiki Federalnej Niemiec realizuje budowę kanału żeglugowego równoległego do Odry, chcąc w ten sposób przejąć cały transport rzeczny w tej części Europy?</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Czy pan premier wie, że straty powodziowe z ostatnich kilku lat w dorzeczu Odry przekraczają kwotę kilkudziesięciu miliardów złotych? Dlaczego więc nie spotkało się z uznaniem pana premiera oczekiwanie środowisk związanych z „Programem dla Odry - 2006” na przekazanie odpowiednich środków finansowych z budżetu państwa? Tu przy okazji chcę podziękować za to, że w ogóle znalazła się przynajmniej kwota 50 mln zł. Jednakże, panie premierze, ta kwota jest naprawdę niewystarczająca. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Robert Luśnia, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Myślę, że warto, by pan premier powiedział opinii społecznej, co jest większą wartością dla pana premiera: czy kolejne złote klamki, kolejne złote komputery i kolejne pieniądze w ramach środka specjalnego w Ministerstwie Finansów, czy też być może wyżej postawi pan przeznaczenie tych pieniędzy chociażby na dofinansowanie bankrutujących szpitali, bankrutujących kas chorych. Tego rodzaju poprawkę złożyliśmy i myślę, że warto, by opinia publiczna poznała zdanie pana premiera w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełRobertLuśnia">Mam również pytanie, na co zamierza pan premier przeznaczyć 33 mld zł polskich na operację w ramach tzw. rozchodów i przychodów budżetu, w ramach operacji zagranicznych i przedterminowego wykupu zadłużenia. Może w ramach tych 33 mld zł przychody to wzrost zadłużenia, a rozchody to bliżej nieokreślone wydatki, które nie wiadomo, na co zostaną spożytkowane, przyszłe pokolenia zaś będą musiały to zadłużenie konsumować w kolejnych budżetach.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PosełRobertLuśnia">Mam również pytanie: Czy może pan premier z całą stanowczością stwierdzić, że 30 września, kiedy składał pan w Sejmie projekt ustawy budżetowej, ten projekt - a zwłaszcza integralna część tego projektu, załącznik nr 14 - był zgodny z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa? Nie ulega bowiem wątpliwości (są na to ekspertyzy), że ten załącznik jest integralną częścią budżetu państwa, i nie ulega wątpliwości, że najprawdopodobniej, między innymi przez to, że być może nie miał kto takiej decyzji w ministerstwie podjąć, co najmniej do 5 listopada nie były wydane przez ministra finansów dwie opinie co do budżetu dwóch agencji, a jest to integralna część budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PosełRobertLuśnia">Ostatnie pytanie. Panie premierze, w dniu dzisiejszym, porównując do siebie, wystawiał pan tu wielu osobom różnego rodzaju laurki i mówił pan, że minister finansów może się mylić najwyżej do miejsca po przecinku, czasami nawet dalej, dopiero parę miejsc po przecinku, występuje pomyłka. Mam wobec tego pytanie: W jaki sposób oceniłby pan jako wicepremier, minister finansów, szefa banku centralnego, który w prognozie przychodów do budżetu państwa pomylił się tylko o 30%? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#PosełRobertLuśnia">W związku z tym, że jest opinia co do załącznika nr 14 i tego, że jest to integralna część, chciałbym również poinformować pana premiera, że mając wątpliwości co do prawidłowości formy złożenia i zgodności z prawem ustawy budżetowej, składam wniosek o odrzucenie budżetu w drugim czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">I ostatnie pytanie, które zada pan poseł Bogusław Wontor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełBogusławWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Sprawy związane z młodzieżą są przedmiotem działań wielu resortów. Aby był nad tym wszystkim właściwy monitoring i koordynacja działań, Rada Ministrów podjęła moim zdaniem właściwą decyzję, zlecając koordynację tych działań ministrowi edukacji narodowej i sportu. W związku z tym część zadań będących do tej pory w gestii innych ministerstw została przekazana do MENiS-u.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełBogusławWontor">Dzisiaj na posiedzeniu podkomisji młodzieży okazało się, że jeśli chodzi o niektóre zadania, to nie przekazano środków na ten cel ani zapewniono etatów związanych z realizacją tych zadań. Na przykład: w gestii Kancelarii Prezesa Rady Ministrów było zadanie związane z zagraniczną wymianą młodzieży, a środki na ten cel przewidziane były w rezerwie premiera. Zadanie przekazano do MENiS, bez etatów, a pan minister Wagner nie tak dawno poinformował, że w tym roku MENiS nie otrzyma środków na ten cel z rezerwy premiera. Ze sprawozdania komisji finansów wynika, że w 2003 r. w budżecie nie wydzielono na ten cel środków. Jak pan, panie premierze, zamierza rozwiązać ten problem w 2003 r., bo w tym roku, rozumiem, już go nie rozwiążemy?</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełBogusławWontor">Drugie pytanie. Jeżeli nie widzi pan premier rozwiązania, to jak będą realizowane zadania np. w sprawach związanych z Sekretariatem Bałtyckim, gdzie są podpisane umowy międzypaństwowe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To już ostatnie z listy pytań.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz przedstawicieli rządu o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otrzymałem informację, że pierwszy będzie odpowiadał sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Czesław Siekierski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! Plany finansowe agencji restrukturyzacji i agencji rynku załączone do ustawy budżetowej mają przede wszystkim charakter informacyjny i były one na bieżąco oceniane, monitorowane przez resorty finansów i rolnictwa. Zgodnie z ustawami o utworzeniu agencji restrukturyzacji i agencji rynku te plany są ostatecznie zatwierdzane przez właściwych ministrów. Ponadto plan rezerw i program interwencji podlega zatwierdzeniu przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Po dokładnej analizie sytuacji finansowej obu agencji i także po wczorajszych rozmowach w podkomisji, której przewodniczył pan poseł Stec, w wyniku zmieniającej się sytuacji, jeśli chodzi o pewne uwarunkowania zewnętrzne, w przypadku choćby agencji restrukturyzacji, gdzie pewne wydatki będą ograniczane, inne będą przesuwane w czasie, nastąpi zmniejszenie kosztów funkcjonowania agencji w roku 2003. Nie oznacza to jednak, że system uproszczony, który wprowadzamy w stosunku do dopłat bezpośrednich, wpłynie w sposób istotny na obniżenie kosztów i że będziemy mogli zrezygnować z realizacji i z przygotowania pełnego systemu IACS. Bo wprowadzenie pełnego systemu IACS jest obowiązkiem, jest to ważne dla wprowadzenia innych instrumentów wspierania rozwoju obszarów wiejskich, głównie związanych z programem rozwoju obszarów wiejskich, z PROW-em, także jeśli chcemy wprowadzić w ramach środków drugiego filaru pewne instrumenty, które będą nakierowane przede wszystkim na wsparcie gospodarstw towarowych, tych, które w systemie uproszczonym i przy niepełnym poziomie dopłat mogłyby ponieść większe straty. I dlatego wprowadzenie tego systemu przesuwa się troszkę w czasie, ale będzie on budowany, bo, tak jak powiedziałem, chcemy w ramach środków drugiego filaru programu rozwoju obszarów wiejskich wprowadzić instrument wspierania gospodarstw towarowych, głównie produkujących tytoń, chmiel, a także pszenicę konsumpcyjną. Nie wiemy także, w jakim kierunku będzie ewaluowała Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej, stąd też nie możemy na obecnym etapie powiedzieć, że system IACS w pełnym zakresie jest nam niepotrzebny.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Jeśli chodzi natomiast o budowę ortofotomapy, o której mówił pan poseł Krutul, to ona jest niezbędna także dla innych obszarów rozwoju działalności życia gospodarczego: i dla infrastruktury, i dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, i dla ministra finansów także. Budowę ortofotomapy należy realizować, choć też to będzie troszkę inne rozłożenie w czasie.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Nie podlega żadnej dyskusji budowa systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt, bo to są sprawy związane z jakością i bezpieczeństwem żywności - i tu się wszyscy zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Wiele wydatków Agencji Rynku Rolnego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zależy od uwarunkowań zewnętrznych, także od stopy oprocentowania, od kursu walut, bo tu od razu są inne pewne relacje między Polską a rynkiem zewnętrznym w zakresie importu i eksportu. To ostatnie zmniejszenie wartości złotówki, parę tygodni temu, w sposób istotny wpłynęło na ochronę granic i na zmniejszenie napływu importu w obszarze artykułów rolno-spożywczych.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o działania interwencyjne Agencji Rynku Rolnego w zakresie cukru, to zgodnie z zapisem ustawy agencja może je podjąć, ale nie musi, to będzie zależało od pewnych uwarunkowań, jakie zaistnieją, czy podmioty gospodarcze będą w stanie dokonać określonego eksportu cukru, czy będzie potrzebna interwencja na tym rynku. Decyzję w tym zakresie trudno jest jednoznacznie podjąć teraz, choć środki na ten cel w budżecie agencji rynku zostały przewidziane.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Poseł Kalemba pyta, czy należy wprowadzić dopłaty do eksportu. Tak naprawdę to my je wprowadzamy. Bo czymże jest tak głęboka interwencja na rynku, m.in. na rynku wieprzowiny, jak w tym roku, gdzie z budżetu państwa zostały przeznaczone ogromne środki na interwencję w ogóle na rynku, w tym na rynku wieprzowiny. Sprzedajemy przecież po cenie dużo, dużo niższej niż cena, po której była zakupiona, do tego dochodzą koszty przechowywania, koszty oprocentowania kredytów itd. A więc tutaj nawet łamiemy pewne ustalenia WTO, ale taka jest sytuacja, bo inaczej musielibyśmy sprzedawać taniej, ponieważ zbliżają się pewne terminy ważności i musimy schodzić z produktem.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o sytuację finansową obu agencji, to oceniamy, że poziom niedoborów będzie znacznie niższy. W tym roku zadłużenie Agencji Rynku Rolnego na koniec roku będzie wynosić około 1 mld 14 czy 20 mln zł. W wyniku pewnych przesunięć, które miały miejsce, i dodatkowych środków, które zostały skierowane do Agencji Rynku Rolnego, sytuacja finansowa jest dużo, dużo lepsza, niż zakładaliśmy pół roku temu, kiedy w Wysokiej Izbie relacjonowałem sprawę poziomu interwencji. Wtedy się mówiło nawet o zadłużeniu agencji do 1,9 mld zł, a w ustawie, która dawała pozwolenie rządowi, było nawet zapisane do 2 mld zł. W wyniku pewnych przesunięć i wsparcia udało się utrzymać interwencję i jednocześnie to zadłużenie będzie wynosić około 1 mld zł. Środki dla Agencji Rynku Rolnego zapisane w budżecie to 812 mln, 500 będzie przesunięte z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, dlatego że gros pieniędzy, które przeznaczamy na interwencję, gros środków z Agencji Rynku Rolnego trafia do gospodarstw powstałych na bazie zasobu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Są to gospodarstwa większe, towarowe, których dotyczą te wszystkie instrumenty rynkowe. Do tego jeszcze dochodzi kwota, którą uzyskamy w wyniku sprzedaży zapasów, które są w tej chwili w posiadaniu Agencji Rynku Rolnego. Jeśli tę kwotę, która w tej chwili wynosi już 1,3 mld - a jeszcze będą sprzedane zapasy - odniesiemy do tych niecałych 300 mln, które były w budżecie zeszłego roku, to widać wyraźnie inną sytuację Agencji Rynku Rolnego. Założeniem naszym jest to, że poziom interwencji w roku 2003 będzie zbliżony do poziomu z roku 2002, ale wiele rzeczy, jak powiedziałem, wynika z uwarunkowań zewnętrznych. Komitety zarządzające poszczególnymi rynkami zbierają się w Unii właściwie co tydzień i jeśli tam są podejmowane określone decyzje związane z dopłatami do eksportu, to u nas muszą być podejmowane działania podobne, bo inaczej towar przelewa się na obszar Polski. Zatem są to dosyć ważne sprawy i dlatego te instrumenty ekonomiczne będą tutaj decydować. Będą decydować, bo jeśli się dokona przeliczenia, że redyskonto będzie wynosić 7%, to jest to zupełnie inne obciążenie dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z tytułu obsługi starych kredytów i dopłat do nowych kredytów, które chcemy utrzymać, jako że sektor musi się modernizować, a wiemy, że sytuacja dochodowa, opłacalność w obszarze produkcji rolnej jest bardzo niska. Było to przedmiotem dyskusji Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu wczorajszym.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o sprawy związane... Pan poseł Zarzycki pytał o koszty integracji, o sytuację finansową. Musimy sobie jasno powiedzieć, że te środki przeznaczamy na przemiany, głównie w obszarze spraw jakościowych związanych z bezpieczeństwem żywności, stworzeniem pewnych systemów organizacji poszczególnych rynków. Bez względu na to, czy byśmy wchodzili do Unii, czy nie, te systemy i tak musieliśmy tworzyć. Oczywiście można tam wyłączyć IACS, choć już nie ortofotomapę, bo ona jest po prostu dla Polski potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-126.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Pan poseł Zarzycki mówił także o podatku importowym. Był czas ku temu...</u>
          <u xml:id="u-126.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-126.11" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Nadal jest.)</u>
          <u xml:id="u-126.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Jeśli to pytanie było nie do mnie, to je pominę.</u>
          <u xml:id="u-126.13" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Tak, tak, do pana premiera było.)</u>
          <u xml:id="u-126.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Czy mamy rozeznanie, jakie środki są potrzebne w rolnictwie? Podstawowe środki związane z budową systemu instytucjonalnego są zabezpieczone, jeśli zaś chodzi o sprawy związane... Część będziemy mogli sfinansować jeszcze w roku 2004 w wyniku tego, że data integracji to 1 maja 2004 r. Zawsze przydałoby się więcej, panie pośle, ale są określone możliwości i gdy się patrzy na budżet, na ten wzrost w obszarze rolnictwa, to widać, że te podstawowe, najpilniejsze potrzeby zostały zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-126.15" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Jurgiel: Kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-126.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Mamy jednak świadomość, że pomimo tak dużych środków, jakie w tym roku przeznaczono na rynku rolnym na integrację, nie udało się poprawić sytuacji dochodowej, udało się jedynie zahamować tendencję spadkową.</u>
          <u xml:id="u-126.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o sprawy związane z samochodami, Agencja Rynku Rolnego kupiła ich w tym roku 18, głównie dla tworzonych struktur wojewódzkich. W przyszłym roku też planuje kupić 18 sztuk dla struktur wojewódzkich. W Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zostało kupionych 35 samochodów, średnia cena mieściła się w granicach 40 tys. zł. Jest ogłoszony przetarg na samochody dla powiatów, w tej chwili nierozstrzygnięty, ale te obszary spraw są na bieżąco monitorowane i przez ministra rolnictwa, i przez ministra finansów. Również będziemy mieli pewne oszczędności w wyniku zmniejszonego zatrudnienia, głównie w obszarze kontroli związanym z agencją restrukturyzacji. Tym niemniej byłbym nieodpowiedzialny, gdybym powiedział, że nie możemy budować pełnego systemu, bo jest tak, że Unia nigdy nam nie powiedziała - powiedziała to dopiero na szczycie w Brukseli - że będą dopłaty bezpośrednie. Wcześniej nie powiedziała tego w sposób jednoznaczny, ale kazała nam budować system pod te dopłaty. I trzeba było to robić, by się nie okazało, że nie mamy systemu i nie możemy przyjąć tych środków, które w ramach Wspólnej Polityki Rolnej trafią na obszar Polski.</u>
          <u xml:id="u-126.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiCzesławSiekierski">Tak samo nie wiemy obecnie, w jakim kierunku będzie ewoluowała Wspólna Polityka Rolna, ale mimo że w pierwszym okresie przyjmujemy system uproszczony, choć nie do końca, bo pewne elementy systemu standardowego chcemy wprowadzić tą drogą, jednak będziemy musieli tworzyć wszystkie instrumenty pod system standardowy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, pana ministra Andrzeja Szarawarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pod adresem ministra gospodarki skierowano kilka pytań, na które w miarę swojej wiedzy chciałbym państwu precyzyjnie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Pierwsze pytanie dotyczyło polityki regionalnej, szczególnie w aspekcie dyskryminacji ściany wschodniej. Chciałbym jednoznacznie powiedzieć, że nie ma żadnej dyskryminacji ściany wschodniej. Obecna polityka regionalna jest oparta o kontrakty regionalne podpisywane między rządem a województwami i w tym zakresie pełny zakres zadań rzeczowych, jaki był przewidziany w tych kontraktach, znajduje zabezpieczenie w budżetach wojewódzkich, więc żadnych nowych zadań czy ograniczeń w stosunku do województw ze ściany wschodniej nie ma. Polityka regionalna wobec ściany wschodniej jest wspierana także ze środków pomocowych. Jeśli chodzi o programy PHARE dotyczące spójności społecznej i gospodarczej, zarówno w trwających programach PHARE 2000, PHARE 2001, jak i w uruchamianych programach PHARE 2002–2003 znaczna część środków na programy regionalne jest przeznaczona dla województw ze ściany wschodniej. Jest to przeznaczane głównie na zadania związane z przejściami granicznymi, z infrastrukturą dojazdów i z wieloma innymi zadaniami, które wiążą się np. z poprawianiem dostępu do infrastruktury biznesowej, tworzeniem i rozwojem infrastruktury turystycznej, wsparciem infrastruktury służącej rozwojowi innowacji i technologii, przedsiębiorczości, rewitalizacji ośrodków miejskich i wiejskich... Mógłbym tak wymieniać wiele zadań, które są realizowane w ramach tych programów. M.in. w roku 2002 ze środków funduszu PHARE Spójność Społeczna i Gospodarcza województwo lubelskie będzie wsparte kwotą 10 640 tys. euro, podobnie województwo podkarpackie, podlaskie, warmińsko-mazurskie. W ramach PHARE 2003 przewiduje się wsparcie zadań w województwie lubelskim na kwotę 15 490 tys. euro, podkarpackim - 14 800 tys. euro, podlaskim - 7670 tys. euro, warmińsko-mazurskim - 12 100 tys. euro. Polityka regionalna wspierana jest także w tych województwach z innych środków pomocowych, takich jak SAPARD, ISPA. W związku z tym wiele zadań, także związanych z rozwojem, szczególnie infrastruktury, wspieranych jest przez środki pożyczkowe z funduszy, m.in. z Banku Światowego. Dlatego nie można mówić o dyskryminacji regionów wschodnich. Mógłbym wymienić tu wiele zadań, jakie realizowane są na ścianie wschodniej oraz kwoty, jakie wydawane są na te cele, ale myślę, że te szczegółowe informacje mogą być udzielone zainteresowanym, aby nie zabierać tu zbyt wiele czasu. Również po roku 2004 obok normalnych środków budżetowych będzie dość znaczna pomoc z programu Unii Europejskiej - inicjatywy INTERREC. W latach 2004–2006 przewiduje się kwotę ponad 340 mln euro, z czego większość oczywiście przeznaczona będzie na problemy związane z granicą wschodnią, z infrastrukturą, dojazdem do granicy wschodniej, przejściami granicznymi itd. To tyle, jeśli chodzi o pytanie związane z polityką regionalną w odniesieniu do pasa wschodniego.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Drugie pytanie, które zostało skierowane do ministra gospodarki, dotyczyło środków budżetowych na realizację programu dotyczącego azbestu. Pytanie, gdzie one są w budżecie. Otóż, odpowiedź jest krótka, nie ma ich w budżecie w tym roku, ponieważ jest to program wieloletni, obliczony na realizację w ciągu 30 lat. Jego finansowanie wyszacowano na kwotę 48 232 mln zł w przedziale owych 30 lat, przy czym gros środków pochodzi przede wszystkim od właścicieli budynków mieszkalnych, są one określone w programie jako środki prywatne, jest to kwota stanowiąca 97,8% ogółu wydatków. W przeliczeniu wyszacowano, że jest to ok. 47 198 mln zł i pieniądze te wydatkowane są głównie przez właścicieli budynków, które były w przeszłości ocieplane przy pomocy płyt azbestowych bądź pokrywane dachówką z domieszką azbestu. Środki publiczne przeznaczone na ten program to kwota 821 mln zł, tj. mniej więcej 1,7%, zaś środki pochodzące z zagranicznego wsparcia to 212 mln zł, czyli 0,4%. Szacuje się, że udział budżetu państwa w tym programie w skali 30 lat stanowi ok. 65 mln zł, co średniorocznie dawałoby kwotę ok. 3–3,5 mln zł. Obecnie z uwagi na trudną sytuację budżetową nie przewidziano tych środków w budżecie na rok 2003. Nie znaczy to, że program zostanie zahamowany, bo główny jego ciężar - jeszcze raz to podkreślam - spoczywa na właścicielach budynków, natomiast koszty, jakie ponosi skarb państwa, to przede wszystkim koszty koordynowania, monitorowania tego programu, koszty systemowe związane z wdrażaniem tego programu i nadzorem nad jego realizacją. Jeszcze raz podkreślam, że jest to program 30-letni, w związku z tym udział skarbu państwa jest na takim poziomie, na jakim mówiłem i brak środków w budżecie nie zatrzymuje realizacji tego programu.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Pojawiło się również pytanie dotyczące Polskiej Organizacji Turystycznej - dlaczego tak mało pieniędzy. Otóż, i mało, i nie, zależy, jak do tego podejść. Gdyby wziąć pod uwagę możliwości budżetowe, to oczywiście Polska Organizacja Turystyczna otrzymała, podobnie jak wszyscy inni, więcej środków budżetowych, jest to wzrost na poziomie 3,5% wydatków. W budżecie roku 2002 posiadała środki w wysokości 24 393 tys. zł, w roku 2003 w budżecie przewidziana jest kwota 25 258 tys. zł i oczywiście można powiedzieć, że relatywnie do potrzeb nie jest to kwota wystarczająca, jeżeli natomiast porównać to do środków przeznaczanych na promocję gospodarki, w ogóle na promocję, w wysokości 63 mln zł w budżecie przyszłego roku, to nie jest to mało. Oczywiście, w miarę wzrostu możliwości budżetowych środki na POT w przyszłych budżetach mogą być zwiększane, natomiast w tym budżecie przewidziana jest taka konkretna kwota i raczej nie ma możliwości jej zwiększenia.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Pojawiło się pytanie o przemysł stoczniowy, o gwarancje i poręczenia ze strony skarbu państwa. Otóż, nie ma w budżecie zapisanych ekstragwarancji dla przemysłu stoczniowego, ponieważ gwarancje i poręczenia znajdują się w jednej pozycji budżetu, gdzie określa się wysokość środków budżetowych na poręczenia i gwarancje, które zarówno wykorzystuje rząd, jak i Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych. Szczegółowe natomiast rozpisanie, na co te gwarancje są wydawane, to jest już integralna decyzja rządu czy Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych w ramach swoich uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">W tym roku, zgodnie z programem, który pani poseł cytowała, oszacowano zapotrzebowanie przemysłu stoczniowego w ramach tego programu nie na 50, lecz na 500 mln dolarów, jeśli chodzi o zapotrzebowanie na środki w postaci gwarancji i poręczeń. W tym roku udzielono już Stoczni Szczecińskiej poręczenia na 500 mln zł i Stoczni Gdyńskiej - na 200 mln zł. Według najlepszej wiedzy ministra gospodarki program, który przyjął rząd, posiada zabezpieczenie w następnych latach w możliwości gwarantowania poręczeń i udzielania gwarancji ze strony rządu. Pracuje natomiast specjalny zespół, obecnie wypracowywane są nowe rozwiązania systemowe dla przemysłu stoczniowego i mamy nadzieję, że ten system będzie funkcjonował sprawnie i umożliwi budowanie statków w polskich stoczniach bez większych zakłóceń.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Następna grupa pytań dotyczyła restrukturyzacji zatrudnienia w głównych gałęziach przemysłu, szczególnie w górnictwie, hutnictwie. Otóż, jeśli chodzi o górnictwo, program przyjęty wczoraj przez rząd zakłada likwidację 7 kopalń, wraz z tym redukcję zatrudnienia o 35 100 osób. Jest to rozłożone na 4 lata. Wsparcie tego programu ze strony budżetu państwa jest w wysokości 2830 mln zł i z pożyczki Banku Światowego, wsparcie zewnętrzne, kwota 1980 mln zł. W budżecie na rok bieżący przewidziano na górnictwo kwotę 949 452 tys. zł, zaś z przeznaczeniem głównie na restrukturyzację zatrudnienia, łącznie ze skutkami przeniesionymi, kwotę ok. 600 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Jeśli chodzi o hutnictwo, zgodnie z przyjętym przez rząd programem w latach 2002–2006 z polskich hut odejdzie 2700 osób poza branżę hutniczą, natomiast pozostała część będzie przenoszona wraz z wydzielonymi zorganizowanymi częściami przedsiębiorstw do nowych podmiotów gospodarczych. W rzeczywistości redukcja zatrudnienia obejmie tylko 2700 osób i na nią przewidziane są środki osłaniające w postaci finansowania działań aktywizujących zatrudnienie. W budżecie na rok przyszły i na lata 2004–2006 przewidziane są środki na poziomie: w roku 2003–22 200 tys., natomiast w latach 2004, 2005 i 2006 - kwoty ok. 23–24 mln zł. Są to środki wystarczające, aby zrealizować zgodny z ustawą o restrukturyzacji hutnictwa zakres wsparcia, jeśli chodzi o osłony w dziedzinie zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">To byłyby w zasadzie wszystkie pytania, na które miał odpowiedzieć minister gospodarki. Oczywiście, jeśli będzie potrzeba udzielenia dalszych wyjaśnień, jestem gotowy do odpowiedzi. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana ministra Wiesława Ciesielskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadam na pytanie pana posła Jurgiela, który pyta o to, czy poza ustawowymi działaniami aparat skarbowy wykonuje jakieś inne działania, skoro użyłem w swojej wcześniejszej wypowiedzi sformułowania: dodatkowe. Otóż bardzo pana posła przepraszam, jeśli nie zauważył kontekstu, w jakim to mówiłem. Wyraźnie bowiem podkreślałem, że mówimy o dodatkowych działaniach aparatu rozumianych jako inne niż wynikające z obsługi podatników w ramach ich samoopodatkowania; oczywiście są to działania przewidziane w ustawie. Bardzo dziękuję jednak panu posłowi za to pytanie, ponieważ pozwala ono zwrócić uwagę na pewną osobliwość tych dodatkowych działań, które są związane z dodatkową, czyli tą drugą częścią wynagrodzenia. Otóż od 10 lat obowiązuje u nas taka zasada, która, mówiąc lapidarnie, brzmi: dostaniecie drugą połowę swoich zarobków - wy, 65 tys. pracowników podległych ministrowi finansów - jeśli do budżetu państwa przyniesiecie 5 razy tyle pieniędzy. Pomysły zatem, aby ten środek specjalny, z którego jest ten fundusz na drugą połowę wynagrodzeń, zmniejszać, znaczą tyle: wobec tego dostaniecie mniej, ale przynieść macie więcej niż 5 razy tyle. Pomysły zaś polegające na tym, by ten środek zlikwidować i pieniądze przeznaczyć na inny cel, znaczą tyle, że nie dostaniecie nic, ale 5 razy więcej musicie przynieść. Trzeba jasno powiedzieć, że jeśli tego typu pomysły miałyby być zrealizowane, to nie będzie w budżecie 8 mld zł dochodów, ponieważ one będą przyniesione tylko wtedy, kiedy pracownicy skarbowi będą mieli motyw, żeby je przynosić. Jeśli nie będą mieli motywu, to po co mają się starać.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Pytanie pani poseł Skowrońskiej. Bardzo dziękuję za to pytanie. To bardzo dobrze, że Komisja Finansów Publicznych dostrzegła, że przy tych ograniczeniach budżetowych ministra finansów, resortu ministra finansów nie można zabierać z tych środków więcej pieniędzy. Mogę tylko potwierdzić w ślad za bardzo cenną uwagą pani poseł Skowrońskiej, że niestety na sali dzisiaj w debacie takie postulaty padały, dlatego się do tego odniosłem.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Pani poseł Arciszewska-Mielewczyk pyta: Gdzie w budżecie jest przewidziana możliwość udzielenia poręczeń lub gwarancji skarbu państwa m.in. dla przemysłu stoczniowego? Pani poseł, art. 8, 9 i 10 tzw. części tekstowej ustawy budżetowej; art. 8, który mówi o limicie gwarancji i poręczeń skarbu państwa w ogóle, to jest 23 mld zł; art. 9, który mówi o limicie gwarancji KUKE, to jest 6,5 mld zł; art. 10, który mówi o ponad 300 mln zł możliwych do udzielenia dla KUKE pożyczek z budżetu państwa. Natomiast chciałbym zwrócić uwagę na to, że różnie się ma popyt i podaż do tych limitów poręczeń i gwarancji. Popyt jest wydzielany tą granicą bezpieczeństwa - przewidzianą już w konstytucji, a określoną ściśle w ustawie o finansach publicznych - granicą relacji deficytu długu publicznego do PKB. Jesteśmy bardzo blisko tej granicy. Natomiast podaż na te poręczenia i kredyty - trzeba to wyraźnie powiedzieć - jest zdecydowanie większa niż możliwości państwa w ramach tej bezpiecznej granicy.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Pan poseł Kalemba bardzo trafnie zauważa, że możliwości zwiększenia wpływów z cła - ale nie tylko, bo chyba również możliwości skuteczniejszej walki i z czarną, i z szarą strefą - tkwią m.in. w zastosowaniu na granicach specjalnej aparatury, przy czym pan poseł trafnie zauważa, że to może być aparatura rentgenowska, tak ją nazwijmy; ale tu też są wagi, panie pośle. Gdybyśmy na wszystkich przejściach mieli i wagi, i tę aparaturę, to mysz się nie przeciśnie. A pan wie, jak trudno jest o tę aparaturę, m.in. dlatego że na razie jedynym źródłem finansowania tych wydatków są tylko środki specjalne co roku ograniczane. Gdybyśmy zdecydowali więc, że nie zabieramy ze środków specjalnych - bo to nie jest na przejedzenie, bo to jest inwestycja, która pomoże służbom skarbowym przynieść dużo więcej dochodów do budżetu państwa - to byłoby to działanie roztropne.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Bardzo dziękuję również za pytanie o nieopodatkowany transfer dochodów uzyskanych w wyniku działalności gospodarczej w Polsce. To są przede wszystkim słynne metody określone mianem transfer pricing, czyli cen transferowych. Miałem już okazję z tej trybuny mówić o tym, że od 1,5 roku, od lutego ub.r. służby skarbowe naszego państwa wykształciły na poziomie centralnym zespół 50 trenerów; ten zespół 50 trenerów przeszkolił kolejną grupę ok. 500 pracowników aparatu skarbowego w całym kraju. Utworzone są specjalne zespoły we wszystkich województwach, które tymi sprawami zaczynają się uważnie i skutecznie zajmować. Mamy pierwsze sukcesy, kilka miesięcy temu z tej trybuny o tym informowałem. Chcę wszakże powiedzieć, że mamy również wzmocnioną współpracę z naszymi partnerami za granicą, utworzyliśmy niedawno specjalną komórkę OLAF w Polsce, która już zaczyna odgrywać ważną rolę w podnoszeniu skuteczności walki z owym transferem. Mamy wreszcie zamysł - ustawa jest w tej chwili w toku prac sejmowych - powołania urzędów skarbowych, które ewentualnie mogły tutaj być brane pod uwagę, które będą obsługiwały podmioty specjalnie od strony podatkowej, skarbowej. Myślę, że to jest też kierunek właściwy, zwraca się bowiem uwagę na niebezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Bardzo też dziękuję panu posłowi za pytanie... Pan użył tutaj określenia publicystycznego: zwolnienia podatkowe. Tak naprawdę chodzi o umorzenia. Nie obawiałbym się, panie pośle, bo końcu nie będziemy mieli decyzji, pod którą jest podpisany Urząd Skarbowy w Pcimiu, tylko będzie podpisany Jan Kowalski, naczelnik tego urzędu, wiadomo będzie, kto tę decyzję podjął, prawda? Myślę, że to jest zaleta, tym bardziej że we wszystkich służbach skarbowych tak teraz będzie, w tym również w służbach celnych. Natomiast co do publikacji, panie pośle, to dzisiaj jest tak: art. 16 ustawy o finansach publicznych stanowi, że minister finansów publikuje w swoim dzienniku urzędowym wykaz wszystkich podmiotów, w stosunku do których minister finansów podjął decyzję o umorzeniu im zaległości podatkowych. W przypadku osób prawnych to dotyczy tych decyzji, które opiewają na kwotę powyżej 20 tys. zł; w przypadku osób fizycznych - powyżej 10 tys. zł. Jest też art. 40 ustawy o pomocy publicznej, który obliguje jednostki samorządu terytorialnego, w tym wypadku organy podatkowe, oraz ministra finansów do szczegółowego informowania o wszystkich takich decyzjach Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Mogę powiedzieć, że minister finansów - upoważnił mnie do tego, żebym to powiedział - będzie sprzyjał takim działaniom Wysokiej Izby (ponieważ to wymaga działań ustawowych), które ową jawność przywracałyby na wszystkich szczeblach.</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówWiesławCiesielski">Odniosę się do pytań pana posła Luśni. Panie pośle... Nie ma pana posła? Żałuję, mam nadzieję, że będę mógł z nim wymienić poglądy. Proszę mi pokazać to miejsce w Ministerstwie Finansów, gdzie są złote klamki, proszę mi pokazać to miejsce, gdzie są złote komputery. Otóż chcę bardzo wyraźnie powiedzieć - a są tutaj na sali posłowie, którzy jeszcze niedawno byli częstymi gośćmi w Ministerstwie Finansów i wiedzą doskonale, że tam takich rzeczy nie ma - że minister finansów od wielu lat oszczędności zaczynał od siebie. I tak jest nadal, budżet ministra finansów realnie na przyszły rok maleje. Proszę mi pokazać te złote klamki. Natomiast to, co pan nazywa złotymi klamkami, to, co pan widocznie traktuje jako oszczędności, to moim zdaniem - jeśli minister finansów nie będzie więcej niż do tej pory inwestował chociażby w systemy informatyczne - będzie oznaczało paraliż służb ministra finansów, a więc paraliż najważniejszej służby w państwie, która ma zabezpieczyć dochody budżetu państwa. Oto, o czym mówimy. Jak można dzisiaj stawiać pytanie, dlaczego aparat skarbowy nie przynosi 8 mld zł, mimo że przynosi ponad 130, a jednocześnie mówić, że zbędne są w Ministerstwie Finansów wydatki na komputery, jeśli tylko jeden system, którego my nie mamy, a ma na przykład Policja, umożliwiłby precyzyjną identyfikację tych wszystkich, którzy przekręcają, o czym możemy się dowiedzieć, sprawdzając wszystkie deklaracje i wszystkie informacje dotyczące dochodów danej osoby. Nas nie stać na zakup takiej aparatury, a już dzisiaj moglibyśmy być dużo bardziej skuteczni w walce z wszelkimi przekrętami podatkowymi. I to jest zbędny wydatek? Tak nie można stawiać sprawy. Chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, że momentami w budynku Ministerstwa Finansów wstyd mi jest przed gośćmi, zwłaszcza zagranicznymi, że Ministerstwo Finansów w środku tak wygląda jak wygląda, bo wygląda w wielu miejscach bardzo, ale to bardzo ubogo i wstyd, że czołowy resort w państwie tak wygląda, nikt jednak z tego tragedii nie robi, ale nie można też mówić, że tam kupuje się złote klamki, złote komputery. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejnym mówcą z ramienia rządu będzie pan minister Sergiusz Najar, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturySergiuszNajar">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Panie Premierze! Chciałem podziękować pytającym, bowiem dzięki temu możemy pokazać, iż budżet przyszłego roku, jeśli chodzi o infrastrukturę, uzyskuje wiele możliwości, które pozwolą, aby infrastruktura Rzeczypospolitej tak bardzo przez ostatnie lata zapewne zapuszczona, niewłaściwie modernizowana i niedoinwestowana, mogła przyspieszyć, wykorzystując te fundusze europejskie, które zarówno otrzymujemy, jak i których się spodziewamy.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturySergiuszNajar">Konkretne pytania co do dróg - panów posłów Jurgiela i Kuchcińskiego z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość - dotyczyły z jednej strony elementów polityki regionalnej, o których mówił pan minister Andrzej Szarawarski, ale również pewnego dylematu, który jest dylematem pozornym - autostrady, a niedorozwój ściany wschodniej. Autostrady rzecz jasna będą budowane tam, gdzie efekt ekonomiczny, gdzie kalkulacja, gdzie przepływy samochodów osobowych i ciężarowych to uzasadniają. Nie jest przypadkiem, że te autostrady również będą budowane w tych obszarach, które uzupełniają europejskie sieci drogowe, są związane z transeuropejskimi systemami i które na osi wschód-zachód i północ-południe będą przemierzały nasz kraj. Jest oczywiście tak, iż program dróg i autostrad, który przedłożył rząd przed kilkoma tygodniami, przewiduje nie tylko przecież autostrady, ale także modernizację i inwestycje w drogi ekspresowe, drogi, które spełniać będą standardy europejskie i będą mogły w sposób doskonały wzmocnić te elementy infrastruktury drogowej, które zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie Polski powstaną. Ale zgadzam się, jest rzeczywiście tak, iż w ciągu ani roku 2003, ani pewnie kolejnych lat nie da się w infrastrukturze rozwiązać problemu dysproporcji i nierówności Polski A i B, które narastały od dziesiątków lat, jeśli nie od dwóch wieków. Tego nie da się zrobić ani przy pomocy jednego budżetu, ani dwóch, ani pewnie pięciu, ale tendencja jest właściwa i kierunki inwestycyjne są tak podjęte.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturySergiuszNajar">Padło pytanie dotyczące dwóch dróg - specyficznie drogi S-19 i systemu dróg Via Baltica. Pragnę zapewnić panów posłów, że te dwie drogi będą finansowane i będą rozwijane. Na drodze S-19 przewidujemy bardzo innowacyjne rozwiązanie, które razem z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju zamierzamy wykorzystać z funduszami prywatnymi. Będzie to jeden z dwóch głównych projektów pilotażowych, które pozwolą w ramach możliwości systemowych wykorzystywać partnerstwo publiczno-prywatne, wykorzystywać fundusze prywatne dla utrzymania tej drogi. Jest to odcinek prawie 100 km. Pozwoli to w związku z tym procesy modernizacyjne i rehabilitacyjne tej drogi uruchomić. Planujemy również na tym odcinku drogi S-19 kontynuować budowę obwodnic. Przypomnę, ponad 50 obwodnic w ciągu trzech lat rząd zamierza zrealizować. Co do Via Baltica ten projekt jest nadal bardzo aktualny, jest bardzo ważny, jest on jednym z priorytetów naszych działań integracyjnych. Pragnę zwrócić uwagę, iż dla trzech przyszłych krajów członkowskich Unii Europejskiej, dla Estonii, dla Łotwy i dla Litwy jest to tak naprawdę droga dostania się do Europy, bowiem połączenia morskie i wszelkie inne są znacznie trudniejsze i droższe, stąd też wspólnie z Unią Europejską te priorytety Via Baltica realizujemy, nie bez problemów. Przyznajemy, iż zamiar szybkiego zmodernizowania odcinka drogi Radzymin-Wyszków i wykorzystanie funduszu ISPA uległo pewnemu odroczeniu. Okazało się, że wykup terenów jak również ekologiczne względy w okolicach Wyszkowa utrudniają zbudowanie tej drogi tak szybko, jak byśmy się tego spodziewali. Ale zapewniam panów posłów, że to będzie realizowane. Obwodnica augustowska, Ostrowi Mazowieckiej będą dowodem na to, że via Baltica jest bardzo ważnym elementem planu przyszłorocznego.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturySergiuszNajar">Panie posłanki Małgorzata Rohde i pani posłanka Dorota Arciszewska pytały się o dwie sprawy - o szkoły morskie i o dodatki mieszkaniowe. Jeśli chodzi o szkoły morskie, przyszłoroczna dotacja przewidziana jest w zasadzie na niezmienionym poziomie w stosunku do tegorocznego. Pytanie, dlaczego jest to dotacja niższa procentowo, o jeden punkt procentowy między szkołami infrastruktury, czyli morskimi a szkołami MENiS - uzasadnienie i porównanie, jeśli panie i panowie posłowie pozwolą, wskazują jednak, iż dotacja w przeliczeniu na jednego studenta w przypadku szkół morskich jest znacznie wyższa, ponad 20%. Są to szkoły wymagające olbrzymiego wyposażenia, doskonałego sprzętu, szkoły, których problemy z zatrudnieniem absolwentów powodują, iż bez wątpienia musimy w sposób niezmiernie rozważny wykorzystywać dotacje publiczne, tak aby nie wpaść w problem, żeby zarzucano nam, iż inwestujemy, dotujemy w sposób ponadnormatywny. Musimy jednak szukać pewnej równowagi pomiędzy szkołami różnych systemów. Zdajemy sobie sprawę, iż dotacja 59 760 tys. zł nie jest wystarczająca, na miarę naszych ambicji morskich, ale też musimy być realistami, iż to jest ten poziom dotacji, które w odniesieniu do innych szkół publicznych, które, przypomnę, również są pośrednio wykorzystywane przez szkolnictwo prywatne, są niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturySergiuszNajar">Dodatki mieszkaniowe - padło pytanie, czy były czynione takie obliczenia, ile nam potrzeba, gdyby pan minister finansów, gdyby rząd mógł czarodziejską pałeczką uczynić te fundusze dla potrzeb tych, którzy na dodatki mieszkaniowe zasługują. Ta kwota wynosi ok. 780 mln zł. Taką kwotę należałoby wygospodarować w warunkach pełnego komfortu budżetowego. To, co rząd zaproponował, te zmiany, których dokonała Komisja Finansów Publicznych, bez wątpienia pozwalają nam z większym optymizmem myśleć o tym ważnym obszarze polityki państwa. Zarówno minister finansów, jak i rząd parokrotnie sygnalizowali, iż wszelkie oszczędności, wszelkie środki, które w wyniku dyskusji budżetowej pojawią się, będą na ten cel przeznaczane, stąd cieszymy się, iż pierwotna kwota, którą mogliśmy wygospodarować, zostanie znacznie, ale to znacznie zwiększona.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturySergiuszNajar">Tyle wyjaśnień z zakresu kompetencji ministra infrastruktury. Jeśli należałoby uzupełnić te informacje, zapraszamy, jesteśmy do państwa dyspozycji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejnym mówcą w imieniu rządu będzie pani minister Wacława Wojtala, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym się ustosunkować do dwóch pytań, które zostały skierowane pod adresem rządu w kwestii dotyczącej ochrony zdrowia. Pierwsze pytanie dotyczyło dwóch inwestycji, budowy akademii medycznych, jednej w Zabrzu, drugiej w Łodzi, w kontekście celowości ich realizacji, czy dokonania analizy celowości inwestycji w ochronie zdrowia. Inwestycja Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach pod nazwą Budowa Akademickiego Centrum Medycznego jest realizowana już od lat 80. Jej wartość kosztorysowa według aktualnych cen wynosi 672 mln zł, a po 2002 r. pozostały do poniesienia koszty wynoszące 629 mln. Chcę powiedzieć, że na wszystkie inwestycje w ochronie zdrowia w budżecie państwa na 2003 r. jest przeznaczona kwota 405 mln, a więc nie jest możliwe szybkie zrealizowanie tej inwestycji w ramach środków, jakie są oddane do dyspozycji na te inwestycje. W 2000 r. Ministerstwo Zdrowia dokonało kompleksowej analizy wszystkich inwestycji realizowanych w dziedzinie ochrony zdrowia. Z tej analizy wynika, że prowadzona przez Śląską Akademię Medyczną w Katowicach budowa Akademickiego Centrum Medycznego nie została wskazana jako inwestycja, która mogłaby się utrzymać w ramach rynku usług w ochronie zdrowia, natomiast została wskazana jako inwestycja, którą należałoby skreślić. Takie było w 2000 r. przedłożenie rządowe projektu ustawy budżetu państwa na 2002 r. Parlament jednak zdecydował, żeby utrzymać tę inwestycję w wykazie inwestycji wieloletnich, przeznaczając na ten cel 1 mln zł. Inwestorzy w międzyczasie dokonali kompleksowej analizy tej inwestycji i opracowali nowy program medyczny. Jest on w tej chwili dostosowany do potrzeb lokalnych. Niemniej jednak nie jest możliwe wyasygnowanie środków z budżetu państwa, jak powiedziałam na początku, w takiej wysokości, aby tę inwestycję można było szybko sfinalizować. Dlatego też Śląska Akademia Medyczna powołała spółkę i stara się o uzyskanie montażu finansowego, który pozwoli na zdobycie środków w tempie szybszym niż możliwe do osiągnięcia przy wyasygnowaniu środków z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Jeśli chodzi o Akademię Medyczną w Łodzi, Centrum Kliniczno-Dydaktyczne, to również jest to realizowane od wielu, wielu lat, od 1975 r. Jest to także wielka inwestycja, na 1548 łóżek, o wartości kosztorysowej 922 mln zł. Inwestycja ta była wnikliwie analizowana w Komisji Finansów Publicznych. Podkomisja do spraw kontroli realizacji inwestycji wieloletnich wizytowała niedawno tę budowę i wspólnie ustaliliśmy, że to rektor Uniwersytetu Łódzkiego w związku z powołaniem nowej uczelni na bazie dwóch akademii dokona analizy celowości tej inwestycji pod kątem nowych potrzeb i programu medycznego. Jednocześnie uzyskaliśmy zapewnienie, że zostanie ograniczona część inwestycji finansowana ze środków budżetu państwa o ponad połowę - do 350 mln zł, bo do poniesienia pozostały jeszcze koszty wynoszące ponad 700 mln zł. Tak więc jest dokonywana analiza celowości tej budowy. Tym samym skróci się także termin oddania tej inwestycji do użytku, ponieważ w pierwszej kolejności zakończona zostanie budowa części finansowanej z budżetu państwa i ta część zostanie wyposażona w sprzęt.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Przechodząc do drugiego pytania dotyczącego zapewnienia środków na reformowanie ochrony zdrowia, w tym na zmiany odnoszące się do kas chorych, chciałabym powiedzieć, że rząd ma świadomość, że sytuacja w ochronie zdrowia jest niezwykle poważna i niezwykle trudna. Jest ona konsekwencją rozwiązań, które obowiązują w ochronie zdrowia i przełożyły się na tak duże zadłużenie. Ono aktualnie wynosi ponad 3 mld zł. Mówię tylko o zobowiązaniach wymagalnych, których termin płatności już dawno minął. Rząd dokonał bardzo wnikliwej analizy tegoż zadłużenia. Ministerstwo Zdrowia dzięki ankiecie przesłanej poprzez organy założycielskie uzyskało informację o sytuacji finansowej wszystkich zakładów opieki zdrowotnej, które wypełniły na tę ankietę. Chodzi nie tylko o wartość zadłużenia, ale także o sytuację finansową. Z tej analizy wynika, że istnieją jeszcze bardzo duże rezerwy, które należy uruchomić po to, aby środki oddawane do dyspozycji, a to są środki publiczne, były wykorzystywane w sposób racjonalny i maksymalnie celowy. Okazało się, że aż 82% zadłużenia, o którym mówiłam, wynoszącego ponad 3,2 mld, w ogóle nie jest objęte zarządzaniem. Po prostu jest sobie dług i menedżerowie nie starają się zmniejszyć kosztów jego obsługi, negocjować z dłużnikami przełożenia czy odsunięcia terminu jego spłaty itd. Istnieje wiele, wiele możliwości w tym zakresie. Jedynie 12% zadłużenia jest nadzorowane przez menedżerów i sterowane, tak aby było ono możliwe do obsłużenia. Chcę powiedzieć, że z tej analizy wynikało także, że 80 na 800 zakładów opieki zdrowotnej, których dług wynosi 3 mld zł, generuje ponad połowę zadłużenia. Znacznie większa ich część, bo ponad 150, nie ma żadnego zadłużenia. Stwierdzono na podstawie naszej analizy, że tam, gdzie dyrektorzy bardzo wnikliwie monitorują sytuację finansową, przemieszczają środki i zadania, tak aby nie tworzyć niepotrzebnych kosztów, zachowanie płynności finansowej i racjonalizacja wydatków są możliwe. Wiele z tych zadłużeń jest pochodną obowiązującego prawa, m.in. kasy chorych kontraktują świadczenia z wieloma zakładami za kwoty na poziomie niższym niż konieczne do poniesienia koszty po to, aby te świadczenia mogły być udzielane. Wynika to z dyktatu kas chorych, z nieprawidłowych sposobów kontraktowania i różnorodności metod stosowanych przez kasy chorych. Stąd działania ministra zdrowia w kierunku utworzenia funduszu, tak aby wprowadzić możliwość ujednolicenia zasad kontraktowania i wyeliminowania uznaniowości. Przekształcenie kas chorych ma więc na celu racjonalizację systemu. Mamy do dyspozycji składkę wynoszącą 7,75% i rząd zamiast starać się o zwiększenie składki, ukierunkowuje swoje działania na to, aby jak najmniej kosztowało wdrożenie nowego systemu. Chcę powiedzieć, że utworzono w Ministerstwie Zdrowia Biuro do Spraw Utworzenia Narodowego Funduszu Zdrowia. To biuro zostało utworzone za oszczędności, jakie zostały wygospodarowane w ramach budżetu ministra zdrowia. W tym biurze działają zespoły, których zadaniem jest przygotowanie potrzebnych zmian. Utworzono Zespół do Spraw Finansowych. Jego zadaniem jest opracowanie jednolitego planu kont, jednolitego systemu finansowo-księgowego i dostosowanie systemu informatycznego do potrzeb Narodowego Funduszu Zdrowia. Jest to realizowane bezkosztowo. Zespół Prawny ma za zadanie zidentyfikowanie wszystkich umów, które zawarły kasy chorych, a które będą obowiązywały również nowy podmiot, tj. Narodowy Fundusz Zdrowia, jako sukcesora prawnego w momencie wdrożenia ustawy. Dotyczy to zarówno umów o świadczenia zdrowotne, jak i wszystkich innych umów podpisywanych przez kasy chorych. To zadanie jest realizowane również bez dodatkowych nakładów. Zespół Medyczny pracuje nad ujednoliceniem zasad kontraktowania, tak aby wyeliminować obecnie występujące różne metody kontraktowania, o czym mówiłam przed chwilą. Zadanie to realizują pracownicy Ministerstwa Zdrowia, pracownicy Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych oraz pracownicy kas chorych w ramach prac nad konkursem ofert na 2003 r. Zespół informatyczny prowadzi prace dotyczące oceny i integracji różnorodnych systemów informatycznych, stosowanych obecnie przez kasy chorych. Zadaniem tego zespołu jest przygotowanie harmonogramu stopniowej integracji systemu informatycznego przewidzianego dla Narodowego Funduszu Zdrowia, bez konieczności tworzenia nowego systemu. W ten sposób nie zostaną zmarnotrawione dotychczasowe inwestycje w informatykę w wysokości ok. 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Koszty związane z przekształceniem systemu w Narodowy Fundusz Zdrowia zostaną sfinansowane w ramach wydatków administracyjnych, które to wydatki będą zatwierdzone w ramach planów finansowych poszczególnych kas chorych, a po wdrożeniu funduszu staną się wspólnym planem finansowym w zakresie kosztów administracyjnych w momencie wejścia w życie funduszu.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Chcę na zakończenie powiedzieć, że działania rządu ukierunkowane są na racjonalizację wydatków, bez mnożenia dodatkowych tytułów do sfinansowania. W ustawie budżetowej na 2003 r. jest jedna rezerwa w kwocie 5,5 mln zł, która dotyczy przekształcenia systemu kas chorych, przewidziana na sfinansowanie kosztów nadzoru nad systemem ubezpieczeń zdrowotnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne wystąpienie w imieniu rządu...</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Chciałbym powiedzieć dwa zdania w konkluzji. Czy można?)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, dopuszczę pana do głosu, ale niech to się stanie zgodnie z regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, w jakiej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełTadeuszCymański">Przepraszam, ale Komisja Zdrowia cały czas pracuje nad ustawą. Komentarz jest ważny. Toczyły się prace, włożone zostały wysiłki, natomiast pytanie jest podstawowe: Czy rząd uważa, że przy obecnym poziomie stawki: 7,75% i przy tym budżecie można w miarę bezpiecznie w przyszłym roku próbować wprowadzić w życie ogromną zmianę, jaką niesie ustawa o Narodowym Funduszu Zdrowia? Wskaźniki, liczby - to wszystko prawda, ale chodzi o realia i niedofinansowanie. O to pytałem, o poziom finansowania wobec tych wszystkich zmian, restrukturyzacji. W tej chwili sytuacja jest dramatyczna. Mamy bezpośredni kontakt, jest wiele rzeczy, które trzeba zmienić. Rezerwy są, na pewno tu się zgadzamy, natomiast chodzi o poziom finansowania. Pytałem o pieniądze, jednak nie tylko o pieniądze. My nie mówimy: Pieniądze zamiast reformy, ale uważamy, że nawet najlepsza praca i wysiłek bez wzmocnienia finansowego grożą bardzo złymi następstwami. To jest w interesie przede wszystkim pacjentów, ale również koalicji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rozumiem, że pan poseł zabrał głos w trybie sprostowania polegającego na uściśleniu nie do końca zrozumianego pytania.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: To jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę, pani minister, o uzupełnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Odpowiedź jest bardzo krótka: Tak, rząd tak uważa.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu panią Hannę Kuzińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuHannaKuzińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do ministra edukacji narodowej i sportu zostało skierowane pytanie dotyczące organizacji i finansowania międzynarodowej wymiany i współpracy młodzieży. Pragnę poinformować, że od 2003 r. zadanie to po 6 latach ponownie znajdzie się pod opieką ministra edukacji narodowej i sportu. By dobrze zrealizować ten cel, w strukturze ministerstwa edukacji wyodrębniony zostanie autonomiczny wydział, który będzie zajmował się tylko tym zagadnieniem. Ważniejszym jednak zadaniem dla ministerstwa będzie doprowadzenie do tego, by 3 mln zł, które na ten cel wcześniej w tej kwocie były przeznaczone, zostały w porozumieniu z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów przesunięte ponownie do budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. Sądzę jednak, że ta sprawa ma charakter organizacyjno-techniczny i niezwłocznie, w porozumieniu z Ministerstwem Finansów, postaramy się ją rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuHannaKuzińska">Drugie pytanie właściwie zostało skierowane do ministra kultury. Chcę wyjaśnić kwestię związaną z finansowaniem szkół artystycznych. Otóż w budżecie państwa na rok 2003 przewidziano łącznie 225 mln zł na sfinansowanie wydatków 18 szkół artystycznych, z tego na inwestycje planuje się przeznaczyć ok. 2,5 mln zł. Chcę powiadomić państwa, że podział tych kwot na etapie planowania, na etapie konstruowania budżetu nie jest jeszcze prawomocny, to są tylko i wyłącznie przymiarki, wstępne szacunki. Zatem nie sposób tu i teraz, dzisiaj, powiedzieć, ile środków na działalność dydaktyczną i na działalność inwestycyjną przekaże minister kultury i sztuki na rok 2003. To wszystko. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejne będzie wystąpienie sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Czesława Śleziaka.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo proszę pana posła Marka Kuchcińskiego o przyjęcie następujących wyjaśnień w odpowiedzi na pytanie, które dotyczyło finansowania państwowego monitoringu środowiska z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, a nie - jak pan był uprzejmy powiedzieć - z budżetu. Trzeba powiedzieć, że państwowy monitoring środowiska był w ostatnich latach, jest i prawdopodobnie jeszcze będzie, dopóki będzie istniał fundusz, finansowany w zdecydowanej części ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Część finansuje również budżet, ale jest to część stosunkowo mała.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Chciałbym zaznaczyć, jako że bardzo często traktujemy - i tak to zabrzmiało w pana pytaniu - że środki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej są środkami prywatnymi, że środki gromadzone w narodowym funduszu w systemie wojewódzkich funduszy są również środkami publicznymi, jest to sprawa poniekąd umowna. Kiedy fundusz był tworzony na początku lat 90., wtedy ustawodawca wyodrębnił w postaci państwowego funduszu celowego system funduszy, uznając, że zadania z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej zasługują na to, i dzisiaj mamy właśnie taki system funduszy.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Stawiane jest bardzo często ministrowi środowiska pytanie, jak to jest możliwe, że kiedy dyskutujemy o konkretnych budżetach państwa, spieramy się o każdą złotówkę, a są fundusze wojewódzkie, gdzie są relatywnie duże pieniądze. Podatnik nie jest w stanie tego zrozumieć. Myślę, panie pośle, że możliwości budżetu tradycyjnie pojętego są takie, jakie są. Będziemy finansowali również państwowy monitoring w przyszłości. Mam nadzieję, że w perspektywie jest możliwość, że dostosowując nasz system monitoringu środowiska, zmieniając go, będziemy mogli zasilić go również środkami unijnymi.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaCzesławŚleziak">Przy okazji pewna refleksja ogólna. Jeszcze przez długie lata, przynajmniej przez 10–15 lat, w naszym kraju budżet państwa nie będzie w stanie sprostać olbrzymim problemom z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej i potrzebom, jeśli chodzi o nakłady. Jeśli wyliczenia są prawdziwe, potrzeby związane z wdrożeniem Prawa ochrony środowiska, osiągnięciem norm unijnych - na co mamy mniej więcej 13–15 lat zgodnie ze stanowiskiem negocjacyjnym - to wielkość rzędu 40 mld euro. A więc to jest jednoroczny budżet państwa, plus minus, po stronie dochodowej i tych środków w najbliższych kilkunastu latach w budżecie nie będzie. I to pokazuje, to też jest między innymi pośrednia odpowiedź na pytanie, dlaczego fundusz musi czy powinien finansować państwowy monitoring środowiska. Fundusz jest jakimś narzędziem realizacji polityki ekologicznej państwa i źle by było, gdyby w tym stanie finansów państwa po prostu nie finansował państwowego monitoringu środowiska. Ja się czasami martwię, bo spotykam się z różnymi sugestiami, o to, żeby jeszcze wielu innych rzeczy nie finansował, ale to akurat jest w kompetencjach ministra środowiska i mieści się w zakresie polityki ekologicznej państwa. Bardzo serdecznie proszę pana posła o przyjęcie tych wyjaśnień. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani minister Halina Wasilewska-Trenkner, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, proszona jest o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałabym uzupełnić odpowiedzi, jakich udzielali moi przedmówcy, o odpowiedzi na pewne pytania, które były pytaniami kierowanymi bezpośrednio do ministra finansów, z prośbą o dokładne wskazanie wyliczeń.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pierwsze z takich pytań, pana posła Jurgiela i pana posła Kuchcińskiego, dotyczyło z jednej strony polityki regionalnej, a z drugiej strony sytuacji na ścianie wschodniej i złego potraktowania zdaniem panów posłów ściany wschodniej oraz województw leżących przy granicy wschodniej. Chciałabym powiedzieć, że podział środków na wsparcie rozwoju regionalnego, dokonywany w ramach kontraktów wojewódzkich, został oparty o następujące kryteria. 80% środków dzielone jest pomiędzy województwa stosownie do liczby mieszkańców, 10% pomiędzy województwa, w których produkt brutto wynosi poniżej 80% PKB w skali kraju, co oznacza innymi słowy, że te 10% tak naprawdę dzielone jest głównie pomiędzy województwa ściany wschodniej oraz woj. świętokrzyskie, pozostałe 10% otrzymują powiaty, w których stopa bezrobocia jest większa od 150% średniej krajowej stopy bezrobocia, co raz jeszcze „zwraca” te środki ku województwom ściany wschodniej. Taki jest program rozwoju regionalnego przyjęty obecnie przez rząd po doświadczeniach z kontraktami, związany też z uruchamianiem środków pomocowych. Woj. podkarpackie, woj. warmińsko-mazurskie i woj. podlaskie korzystają już z takich specjalnych środków unijnych. Mamy możliwość dokonania dość poważnych zmian w strukturze i infrastrukturze tych województw, sądzę, że niebawem będą tego bardziej wyraźne rezultaty. W NPC, czyli w narodowym programie akcesji, oraz w programach operacyjnych dotyczących podziału funduszy spójności i funduszy strukturalnych te województwa raz jeszcze będą miały większy udział niż pozostałe, ponieważ relacja do średniego produktu krajowego brutto na głowę mieszkańca w Polsce jest w nich dużo niższa niż przeciętna, a z kolei ta polska jest niższa od przeciętnej w Unii Europejskiej, co steruje środkami funduszy dokładnie w kierunku naszych ziem wschodnich. To sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa druga, która była podnoszona przez pana posła Smolanę, to kwestia dotycząca uelastycznienia wydatków budżetowych. Uelastycznienie wydatków budżetowych jest jednym z elementów zmian w finansach publicznych, w sposobie zarządzania finansami publicznymi. To pytanie w różnej formie pojawiało się w kilku państwa wystąpieniach - pani poseł Skowrońskiej, pana posła Chlebowskiego - pozwólcie państwo zatem, że postaram się na nie odpowiedzieć łącznie. Pracujemy w tej chwili nad niezbędnymi zmianami w kilku ustawach, przede wszystkim w ustawie o finansach publicznych, ale również w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, tak aby osiągnąć lepszy podział kompetencji i lepszy podział środków, jakimi dysponujemy wspólnie - i administracja rządowa, i administracja samorządowa - i abyśmy mogli w ramach posiadanych środków efektywniej, w sposób bardziej trwały, przeznaczać większe niż dotychczas zasoby na wydatki majątkowe, które będą niezbędne ze względu na konieczność połączenia tych środków - pytał tu o to ktoś z państwa - z funduszami unijnymi, po to, by mieć w sumie do zagospodarowania środki jeszcze większe. To jest trudne zadanie, ponieważ musimy uwzględniać i nasze tradycje, i nasze możliwości, a także wskazania, zalecenia i doświadczenie UE - bo nie jest ono jednorodne we wszystkich krajach członkowskich Unii - aby wybrać rozwiązanie, które w naszych warunkach będzie najbardziej efektywne i jak najszybciej pozwoli nam wykorzystywać środki, które będą udostępniane właśnie z funduszów strukturalnych i z funduszów spójności. Aby osiągnąć te wszystkie zmiany w sposób kompleksowy i aby mogły one wejść w życie od początku 2004 r., zaprezentujemy państwu, mamy nadzieję, zmienioną ustawę o finansach publicznych - czy znowelizowaną, podejrzewam, że głębiej zmienioną - oraz nową ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a może o finansach samorządu terytorialnego, na początku przyszłego roku. Chodzi o to, aby można było jak najszybciej przystąpić do prac nad tymi aktami prawnymi, a potem nad ich wprowadzeniem w życie.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pani poseł Rohde pytała o wielkość środków na dodatki mieszkaniowe. Pan minister Najar mówił o tym, że ocena wskazuje na to, iż trzeba by było przeznaczyć na ten cel 790 mln zł. Proszę zatem zwrócić uwagę, że 400 mln z budżetu państwa wspiera podobną kwotę z budżetów samorządowych. Chciałabym powiedzieć, że wbrew temu, co tu było mówione, po wejściu w życie ustawy z 1 stycznia 2002 r., która wprowadziła pewne zmiany systemowe w zakresie obliczania dodatków, średni dodatek po trzech kwartałach 2002 r. zmalał do poziomu 136 zł, czyli o 11% w stosunku do średniego dodatku, jaki był wypłacany w roku 2001 - było to 152 zł. Trzeba pamiętać, że przy wyliczaniu dodatków mieszkaniowych w odniesieniu do różnych rodzajów mieszkań, u różnych gestorów, istnieje jeden standard - jest to poziom czynszów gminnych na danym terenie. A zatem rzecz jest zróżnicowana regionalnie, po części w zależności od decyzji władz lokalnych o tym, jaki będą stosowały wymiar czynszów w swoich zasobach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pytania pani poseł Skowrońskiej dotyczyły sposobu obliczania kosztów obsługi długu. Koszty obsługi długu zostały obniżone w stosunku do pierwotnego przedłożenia rządowego łącznie o 128,4 mln zł. 85 mln zł to decyzja Komisji Finansów Publicznych w toku prac między pierwszym a drugim czytaniem, 43,3 mln zł to jest decyzja rządu. Podstawą obu tych decyzji jest fakt, że mamy do czynienia z dwoma, właściwie trzema zjawiskami, które są dla kosztów obsługi korzystne. Otóż po ostatnim spadku stóp procentowych jednocześnie nastąpiło podwyższenie oceny Polski, jej wiarygodności kredytowej przez agencje ratingowe. To nam dało możliwość korzystniejszej sprzedaży obligacji i papierów skarbowych, a to się przenosi na oszczędności. Zmiana stóp procentowych na rynku krajowym - ponieważ o to pytała również pani poseł - o 1 punkt procentowy w okresie 1 roku, bo one były sprzedane 1 stycznia, do 31 grudnia przynosiłaby ok. 114 mln zł oszczędności, ale to niedokładnie jest tak, ponieważ bony sprzedawane są w różnych momentach roku.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pani poseł Murias zadała nam pytania dotyczące również kosztów obsługi długu. Ile kosztuje wynagrodzenie banków obsługujących dług publiczny? - pytała pani poseł. Otóż naszym pierwszym najważniejszym agentem dla obligacji hurtowych i bonów skarbowych jest Narodowy Bank Polski i zgodnie z istniejącymi zasadami prawnymi nie ma żadnych kosztów z tego tytułu. W związku z połączeniami, jakie istnieją między przychodami i rozchodami banku i jego kosztami działalności a zyskiem i rozliczeniem z budżetem państwa, tak naprawdę byłoby to tylko przesunięcie pieniędzy w czasie, nic więcej. Ale nie płacimy za to.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Mamy jako obsługę drugą Centralny Dom Maklerski Pekao SA, jest to nasz agent dla obligacji detalicznych. Tu negocjujemy corocznie umowy. W roku 2002 ta umowa z Centralnym Domem Maklerskim Pekao SA kosztowała nas ok. 65 mln.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Wreszcie Bank Handlowy to jest, a dokładnie to był agent obsługi długu zagranicznego budżetu państwa. Stawka, za którą pełnił swoje funkcje, była niezmieniana od 1993 r. i wynosiła rocznie ok. 4,2 mln zł. Teraz obsługa długu zagranicznego budżetu państwa i skarbu państwa jest transferowana do banku państwowego, Banku Gospodarstwa Krajowego. Nowa umowa handlowa pozwoli nam ustalić cenę wynagrodzenia i w związku z tym koszty.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Krutul pytał o bony paliwowe i w ogóle o problemy biopaliwa, jeśli chodzi o rozliczenia w budżecie. Faktycznie na pierwszy rzut oka jakby nie widać efektów rozliczania kwestii paliwowej, bo ona jest ukryta w ograniczeniu dochodów z VAT. Dochody z VAT są ograniczone, są policzone z ubytkiem 630 mln zł, ponieważ na taką kwotę łączną zostały oszacowane ubytki z tego tytułu w tym podatku. Jeśli chodzi o bony paliwowe, to nie jest to do końca prawdą, panie pośle, w rezerwie w poz. 64, podobnie jak w roku poprzednim jest 15 mln zł na koszty wydawania bonów paliwowych.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Luśnia był łaskaw pytać, nie po raz pierwszy, o to, na co przeznaczone zostaną rozchody w wysokości 33 mld zł w pozycji: Przedterminowa spłata zobowiązań zagranicznych i inne operacje zagraniczne. Przedterminowy wykup naszych zobowiązań, obligacji, papierów skarbowych zawsze następuje w sytuacji, gdy będzie to opłacalne, a my akurat mamy pewien zasób w budżecie państwa. Tak dokonujemy np. przedterminowego wykupu części obligacji Brady'ego, czyli tzw. collaterali. Po to, żeby móc dokonać wykupu, musimy mieć pieniądze, dlatego też musimy je pozyskać z rynku na bardziej korzystnych warunkach. Przychody równe są rozchodom, tzn. że wszystkie te operacje mogą być wykonywane pod jednym warunkiem: że nie zwiększają ogólnej sumy długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">O sprawach dotyczących przemysłu stoczniowego odpowiedź już była.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Było jeszcze jedno pytanie na temat tego, jak prowadzimy naszą operację z Narodowym Bankiem Polskim, czy Narodowy Bank Polski płaci nam za pieniądze lokowane na rachunkach? Budżet państwa ma w Narodowym Banku Polskim rachunek lokat złotowych i rachunek wpływów z prywatyzacji - ten ostatni w podziale na rachunek złotowy i rachunek dewizowy. W obu przypadkach są to rachunki oprocentowane. Ponadto, co już kiedyś miałam zaszczyt wyjaśnić państwu posłom, nadwyżki wolnych środków budżetowych, czyli nadwyżki, które powstają wtedy, kiedy wpływają zwiększone wielkości dochodów, a jednocześnie wydatki są na takim poziomie, że dochodów tych wystarcza na sfinansowanie wydatków i zostają jeszcze przejściowo wolne środki, są lokowane na rachunkach w Narodowym Banku Polskim. Proszę mi wierzyć, wszystkie te operacje są oprocentowane. Są one ukryte w budżecie państwa, tam gdzie mowa o pozostałych dochodach - dochody z tytułu odsetek. W roku bieżącym planowaliśmy 500 mln zł, ale mamy akurat dość wysoką płynność budżetu, wobec czego zarobiliśmy do dnia dzisiejszego prawie 583 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Dziękuję, panie marszałku. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Kuchciński: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani minister, proszę bardzo, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełMarekKuchciński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister była uprzejma powiedzieć, odnosząc się do mojej osoby - i posła Jurgiela, ale chodzi mi tu o mnie - jakobym użył tutaj terminu „ściana wschodnia”. Otóż uprzejmie panią minister informuję, że choć wielokrotnie już z tej trybuny miałem zaszczyt mówić do Wysokiej Izby czy przypominać się odnośnie do polityki regionalnej, nigdy w bieżącej kadencji Sejmu nie użyłem pojęcia „ściana wschodnia”. Jest to pojęcie dla mnie pejoratywne, zawsze mówiłem „Polska wschodnia” albo, jak dziś, „po prawej stronie Wisły”. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełMarekKuchciński">Po drugie, ja zrozumiałem wypowiedź pani minister jako potwierdzenie naszych uwag czy wręcz zarzutów, że obecny projekt budżetu państwa potwierdza niejako błędną politykę regionalną realizowaną przez obecny rząd, której skutkiem będzie powiększanie się różnic pomiędzy poszczególnymi województwami, tymi najsłabszymi i tymi największymi, bo, pani minister, te wskaźniki na to wskazują. Najważniejszy element, który mógłby prowadzić do wyrównywania poziomów PKB na jednego mieszkańca we wszystkich województwach, jest taki sam: 10%. Naszym zdaniem jest to błędna polityka i tutaj należałoby dokonać zmian. Nie tylko dotyczy to województw Polski wschodniej, aczkolwiek wszystkie one są najsłabsze, jak chodzi o rozwój gospodarczy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi Kuchcińskiemu za sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Luśnia, w jakim trybie, też sprostowania?</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Luśnia: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nie będzie o złotych klamkach, tylko o 33 mld. Wydaje mi się, że nie było do końca zrozumiane moje pytanie, jeżeli chodzi o rozchody i przychody. Jest dla mnie zrozumiałe, że generalnie chodzi o rolowanie. Nie wyobrażam sobie - chyba że może tak wygląda sytuacja - żeby 33 mld to było rolowanie obligacji Brad'ego. W związku z czym mam nadzieję, że pani minister dokładnie Wysokiej Izbie powie, na co i co w ramach tych 33 mld zamierzacie państwo zrolować w przyszłym roku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy pani minister Wasilewska uzupełni wypowiedź?</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Halina Wasilewska-Trenkner: Jeżeli to już wszystko, panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Pierwsza sprawa dotycząca województw Polski wschodniej, jeśli tak pan woli, panie pośle - ja chyba źle powiedziałam. Jeżeli pan ma 100% środków przeznaczonych na wsparcie, to te 100% środków w skali kraju jest dzielone według pewnych kryteriów: 80% środków jest dzielone wedle kryterium liczby mieszkańców, natomiast pozostałe 20% to jakby pewne bonusy dla tych województw, które są w sytuacji szczególnej, czyli mają niższy produkt krajowy brutto, a to dotyczy tej części kraju, i mają wyższą stopę bezrobocia - to jest drugie 10%. To są dwa kryteria podziału. Suma z takiego podziału jest kwotą, którą otrzymuje każde z województw jako wsparcie. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Druga sprawa. Nie ma w tej chwili ani czasu, ani sposobu, aby odpowiedzieć bardzo dokładnie, ale te województwa uzyskują wsparcie z bardzo wielu źródeł, które są w rezerwach celowych budżetu państwa. Proszę mi wierzyć, nie są to województwa, które w ostatnim okresie nie uzyskują dodatkowych pieniędzy w stopniu dużo wyższym niż inne województwa kraju. Oczywiście proszę traktować ten stopień dużo wyższy jako rzecz relatywną, nie chodzi bowiem o...</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 300 mln euro i 150 mln. Takie są różnice.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, chwileczkę, proszę umożliwić odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Panie pośle, chcę powiedzieć, że, pan daruje, trudno wyznaczać województwu, które ma 30% ludności, tyle samo co województwu, które ma 10% ludności. To jest różnica wynikająca z potencjału demograficznego. Nie przeczę, że ta różnica potencjału istnieje, ale też wyrównywanie jej z całej siły, tak jak państwo nieraz proponują, prowadzi do tego, że potem są - a niebawem Komisja Finansów Publicznych będzie miała przyjemność to obejrzeć - wnioski o to, aby środki przekazane w roku bieżącym przełożyć na rok następny, ponieważ nie było potencjału, by przerobić te środki. To jest sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa druga to ta, którą podnosił pan poseł Luśnia. Uprzejmie informuję, że nie odpowiem na pańskie pytanie, panie pośle, z dwóch powodów. Po pierwsze, jak powiedziałam, wybieramy te okazje, które są okazjami o najmniejszym ryzyku, a dającymi największy zysk. A to są okazje, które pojawiają się w związku ze zmianami sytuacji na rynkach finansowych. Po drugie, mówić o tym z wyprzedzeniem dwunastu czy pięciu, czy sześciu miesięcy znaczy: pogorszyć sobie warunki transakcji. Proszę więc mi darować, że będziemy mówili tylko i wyłącznie przykładowo na ten temat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra finansów pana Grzegorza Kołodkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo serdecznie dziękuję za całą serię tych pytań, a w zasadzie przy okazji także ciekawych, niekiedy wręcz frapujących głosów w dyskusji, jak również za wcześniejsze wypowiedzi. Koleżanki i koledzy ministrowie ustosunkowali się do przytłaczającej większości pytań, także tych posłów, których nie ma w tej chwili na sali, ale rozumiem, że dostępny jest protokół i stenogram i wszystko to, co powiedziano, ustosunkowując się do tych kwestii i wątpliwości, trudnych i ważkich ekonomicznie i społecznie problemów, jest zapisane i każdy może się z tym zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Były także prośby w kilku przypadkach o odpowiedź na piśmie. Zwracał się o to pan poseł Chlebowski z Platformy Obywatelskiej. Prosiłbym o sprecyzowanie pytania na piśmie, abyśmy mogli kompleksowo i wszechstronnie odpowiedzieć panu posłowi. Chyba że życzy sobie, aby odpowiedź odnosiła się do programów wieloletnich i wydatków majątkowych dotyczących, jak zrozumiałem, zakupów samochodów oraz samolotów rządowych, a raczej planów w tym przypadku, i to nie tyle, myślę, chodzi tu o rządowe, ile o państwowe. Na te pytania odpowiedzi udzielimy na piśmie zgodnie z życzeniem pana posła Chlebowskiego.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jest kilka jeszcze kwestii, skądinąd bardzo ważnych, które chciałbym podnieść w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pan poseł Kuchciński z partii Prawo i Sprawiedliwość pyta, czy jestem za i czy rząd jest za stosowaniem, jak to określił, budżetu otwartego, czyli częstych zmian. Otóż nie, ja z pewnością nie jestem za czymś takim i również za czymś takim nie jest rząd pana premiera Millera. Tego dowodzimy, przedstawiając budżet zamknięty - co nie oznacza, że zrównoważony. Zrównoważony byłby on wówczas, gdyby dwa strumienie mniej więcej się równały, a już żeby być zupełnie precyzyjnym: gdyby się równały, a więc gdyby wydatki nie były większe od dochodów. Tak się jednak składa w realiach polskiej gospodarki i naszych finansów publicznych, że wydatki wciąż znacznie przewyższają dochody, a gdyby spełniać życzenia wielu z pań i panów posłów - i to zarówno koalicyjnych, jak i opozycyjnych, tu czasami trudno rozróżniać - to ten deficyt czy ta różnica byłyby jeszcze większe. Wobec tego ten deficyt domyka te dwie strony tak, aby wydatki mogły być sfinansowane przy zakładanym poziomie dochodów. Niektórzy z państwa uważają, że są nadmiernie napięte, inni - że są napięte, ale realistyczne i w pełni wiarygodne, i ja do tego poglądu się dołączam, inni zaś państwo twierdzili, że istnieją jeszcze możliwości ich zwiększenia. Dzisiejsza debata utwierdziła mnie w przekonaniu, że rację ma sejmowa komisja, której sprawozdanie przedłożył dzisiaj pan poseł Czerniawski w godzinach rannych, nie proponując dalszego zwiększania niż to, które w tym sprawozdaniu jest zawarte, a zarazem sugerując przekazanie płynących stąd środków na zwiększenie dodatków mieszkaniowych, zwłaszcza w kontekście niekorzystnej dla społeczeństwa decyzji Trybunału Konstytucyjnego z początku października, w ślad za którą idą podwyżki czynszów w części naszego sektora mieszkaniowego. Wobec tego nie jest to budżet otwarty. Jest to budżet dobrze zaplanowany, choć napięty i trudny w realizacji. Nie jest to budżet żadnych częstych zmian. To w ogóle jest budżet, w którym nie powinno być zmian. Choć w tym roku przecież budżet również jest bardzo napięty, sytuacja jest trudna, a relatywnie jest ona trudniejsza, dlatego że dynamika gospodarcza roku 2002 jest zdecydowanie niższa niż ta, która będzie miała miejsce w roku 2003, to jednak, tak jak powiedziałem, budżet na rok bieżący nie jest i nie będzie nowelizowany. Biegną kolejne miesiące i potwierdzam to raz jeszcze. I nie widzę dzisiaj jakichkolwiek przesłanek, aby apriorycznie zakładać, że budżet na rok 2003, jeśli Wysoka Izba zechce go przyjąć w tych proporcjach, które już tak wyraźnie się rysują, będzie musiał podlegać jakimś zmianom czy nowelizacjom. A już dlaczegóż miałyby to być częste zmiany?</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pani posłanka Skowrońska z Platformy Obywatelskiej pyta o kwestię związaną z opodatkowaniem osób prawnych, z opodatkowaniem przedsiębiorców. Pomimo tego głodu środków, co także w dzisiejszej debacie wyraźnie zostało uwypuklone, i chęci wydawania pieniędzy publicznych na najprzeróżniejsze, skądinąd na pewno z indywidualnych czy grupowych punktów widzenia słuszne cele, a to społeczne czy socjalne, a to gospodarcze czy rozwojowe, rząd przedłożył propozycję obniżenia podatku do 27%, co przy niezmienionych warunkach, ceteris paribus, oznacza relatywnie mniejsze dochody, a tym samym możliwości wydatkowania na inne cele ok. 550 mln zł. Uważamy jednak, że w rachunku ciągnionym to czynnik ożywiający koniunkturę gospodarczą na dłuższą metę. Przy przekonaniu, że będzie w ślad za tym rosło formowanie się rodzimego kapitału wzmacniające pozycję konkurencyjną polskich przedsiębiorców, takie przedłożenie do Wysokiej Izby wpłynęło. Warto przypomnieć, że kiedyś ten podatek wynosił 40% i wówczas rząd koalicji SLD-PSL, kiedy także miałem okazję pełnić te obowiązki, wyszedł z propozycją obniżenia tego podatku stopniowo, po 2 punkty rocznie, z 40% do 32. W ciągu następnego okresu politycznego i kalendarzowego, w ciągu kolejnej kadencji następny rząd i parlament szły tą słuszną ścieżką, obniżając tenże podatek, ale tylko w połowie skali w porównaniu z tym, co udało się zrobić w latach bujnego rozkwitu polskiej gospodarki, „Strategii dla Polski”, w latach 1994–1997. Został on sprowadzony do 28%. W tym roku roku decyzjami parlamentu ten podatek utrzymał się na tym poziomie. Mam nadzieję, że w roku przyszłym będzie wynosił 27%.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co będzie dalej? Otóż dobre budżetowanie, odpowiedzialny budżet i odpowiedzialna polityka finansów publicznych musi mieć kilka cech. Bezsprzecznie jedną z najważniejszych cech jest kompleksowość. I właśnie takie skakanie z problemu na kwiatek, z gałązki na problem powoduje wielkie trudności w finansach publicznych, bo raz się mówi o tym, że nie starcza środków na politykę regionalną, która by bardziej wspomagała rozwój na wschodnich obszarach naszej ojczyzny, co jest oczywiście prawdą i w rzeczywistości te regiony są na relatywnie niższym poziomie niż inne części naszego kraju, naszej gospodarki, a to słyszymy, że nie ma dostatecznie wiele środków na dodatki mieszkaniowe; ale gdyby ograniczyć się tylko do tego, czy zmniejszać jeszcze bardziej opodatkowanie w kolejnym roku i wobec tego wyeliminować w ogóle dodatki mieszkaniowe, czy też może zatrzymać się na tym poziomie. Przecież były także głosy, również w sejmowej Komisji Finansów Publicznych, jak wiemy, aby w ogóle nie obniżać tego podatku, tylko te 550 mln przeznaczyć np. na dodatki mieszkaniowe, ale w tej sprawie, koniec końców, decyduje Wysoka Izba. Jak Wysoka Izba zadecyduje, tak rząd będzie działał, w takich ramach będziemy funkcjonować. Zaproponowaliśmy wszakże takie rozwiązania, które dzisiaj są przedmiotem debaty i rozumiem, że ma to wsparcie większości naszej, państwa Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Tak na marginesie, panie marszałku, trzeba mówić prawdę, ale jak się da, to trzeba mówić nie tylko prawdę, ale i całą prawdę. Otóż częścią tej prawdy jest to, że ten podatek jest bardzo niski, jest jednym z najniższych w krajach o porównywalnym i wyższym od nas poziomie rozwoju. Z dziwnym uporem niektórzy, mam nadzieję, że nie wśród nas są tacy, próbują wmówić opinii publicznej, sobie już chyba nawet wmówili, iż to są wysokie podatki. Otóż przy obecnym tzw. CIT, podatku od przedsiębiorców, wynoszącym 28% w tym roku, w przyszłym, jak wiemy, ma być nieco mniej, o krótkookresowych negatywnych konsekwencjach dla dochodów budżetu państwa, a tym samym ograniczaniu możliwości wydatków. I przy bardzo niskim, jednym z najniższych w krajach na naszym i wyższym poziomie rozwoju opodatkowaniu dywidendy, którą uzyskują właściciele kapitału, najczęściej ludzie, którym się znakomicie finansowo i ekonomicznie powodzi, podatek CIT plus PIT od dywidendy wynosi 38,8%. Otóż przeciętnie w krajach OECD, a jutro jest rocznica pewnego historycznego dnia, kiedy w tej oto Izbie nasi parlamentarzyści, posłowie ratyfikowali układ o przystąpieniu Polski do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, dla 30 państw członkowskich OECD tak liczone opodatkowanie wynosi 48,8. Tylko kwestią przypadku jest to, że jest to dokładnie o 10 punktów procentowych więcej. To jest różnica jakościowa. W Polsce są jedne z najniższych podatków w krajach OECD, i taka jest prawda. Oczywiście nie musimy o tym pisać w uzasadnieniu do ustawy budżetowej, ale uważam, że powinniśmy o tym mówić, zwłaszcza że pytanie to zadała pani posłanka Krystyna Skowrońska, zaczynając od tego pierwszego pytania, na które odpowiadam teraz, czy finansista winien przedstawiać rzetelny budżet? Mam nadzieję, że mnie pani poseł słyszy, a jak nie, to jej doniosą, co odpowiadam: tak, pani poseł, oczywiście, że finansista ma przedstawiać naszemu społeczeństwu rzetelny budżet i właśnie to czynimy - ja, nasz rząd, komisja, a mam nadzieję, że już wkrótce także cały parlament. Dla Unii Europejskiej, z którą się integrujemy, ten wskaźnik opodatkowania, ta stopa podatkowa wynosi jeszcze nieco więcej, bo 50,1.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jeśli chodzi natomiast o relację podatków do produktu krajowego brutto, to przy pewnych naciskach lobbystycznych być może już znowu zdrowemu wmówiono chorobę, u nas bowiem ta relacja wynosi 35,2% - mówię o stosunku wszystkich podatków płaconych przez przedsiębiorców do produktu krajowego brutto - w sytuacji, kiedy w państwach Unii Europejskiej wynosi 41,6. Nie chciałbym, żeby może niektórzy z posłów, zwłaszcza Ligi Polskich Rodzin czy Samoobrony, doszli do wniosku, że to jest kolejny pseudoargument, dla którego nie należy integrować się z Unią Europejską - jak już do niej wstąpimy, to średnia opodatkowania będzie tam nieco niższa, bo w Polsce jest niższa niż w państwach Unii Europejskiej. Co dalej wobec tego z opodatkowaniem przedsiębiorców? Tak jak powiedziałem przy innej okazji, rząd powinien wrócić do tej sprawy wtedy, kiedy będzie margines, kiedy będzie możliwość obniżania ewentualnego opodatkowania bez konieczności cięcia wydatków z budżetu, bez pogłębiania nierównowagi systemu finansów publicznych, bez zwiększania deficytu. Ale żeby to się stało, musi się tak rozpędzić polska gospodarka i tak poszerzyć baza podatkowa w wyniku poprawy koniunktury i zwiększonej ściągalności podatków oraz innych należności skarbu naszego państwa, że to będzie możliwe. W swoim czasie wyszliśmy z inicjatywą obniżania podatków wtedy, kiedy tempo wzrostu przekraczało 6%. Wtedy w rzeczy samej, choć z wielkim trudem, udało się to przeprowadzić. Mam nadzieję, że taki czas nastąpi, że będzie 6% wzrostu PKB. Kiedy? Myślę, że jak bardzo dobrze pójdzie, panie marszałku, Wysoka Izbo, to już w IV kwartale przyszłego roku tempo wzrostu PKB może zbliżać się do 5%, a być może już w IV kwartale kolejnego roku, a więc raptem za 2 lata, może ono zbliżać się do takiego pułapu, który wyraźnie poszerzy tę bazę podatkową, umożliwiając postawienie tego pytania nie w sposób demagogiczny, nie wyrwanego z kontekstu, nie wycinkowo, tylko kompleksowo, odpowiedzialnie w trosce o formowanie się kapitału, gdyż wiemy, jak duże znaczenie ma opodatkowanie dla skłonności do oszczędzania i formowania się kapitału, a sukces polskiej gospodarki oprzeć można tylko i wyłącznie na dominacji polskiego, rodzimego kapitału. Kapitał zagraniczny, ile by go do nas nie dopłynęło, nawet ten najbardziej długoterminowy i najbardziej transferujący nowe techniki i technologie, będzie zawsze li tylko uzupełnieniem tego, co my jako społeczeństwo potrafimy zaoszczędzić. I to dzięki naszym instytucjom pośrednictwa finansowego, rynkowi kapitałowemu, bankom będziemy w stanie transferować w kapitał i efektywnie alokować.</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pan poseł Smolana z Samoobrony pyta o emerytów i rencistów. Pan poseł pyta, a my się troszczymy - i z tego też punktu widzenia projekt ustawy budżetowej jest przygotowany tak, aby znalazły się tam środki, i to kolosalne. To są kolosalne pieniądze, my dopłacamy więcej do niesamofinansującego się systemu ubezpieczeń emerytalnych pracowniczych i rolniczych, niż wynosi cały nasz deficyt budżetowy razem z rentami i emeryturami tzw. mundurowymi. Wysiłek polskiego podatnika poprzez budżet państwa, niezależnie do tego, co idzie poprzez system składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przekracza 50 mld zł. Same dopłaty do FUS i KRUS wynoszą sporo ponad 40 mld zł., a to dlatego, że grupa emerytów i rencistów jest bardzo liczna. Jeśli tu ktoś z państwa posłów wymienił liczbę 7 mln, to być może miał na uwadze tylko emerytów i rencistów tzw. grupy pracowniczej, pomijając populację rolniczą, dlatego że w sumie emerytów i rencistów - i pracowniczych, i rolniczych - mamy ok. 9200 tys.; to tak jakby co czwarty z nas, zaokrąglając, był emerytem i rencistą. Tutaj tego nie widać, ta przeciętna statystyczna jest gdzie indziej, ale takie są realia. Przy tak olbrzymiej ilości ludzi, którzy są już, jak się powiada, weteranami pracy, choć niektórzy z nich są młodzi, zdolni do pracy, nasze orzecznictwo nie jest doskonałe, jeśli chodzi o przyznawanie inwalidztwa i rent z tego tytułu. Ludzie w pełni sił zawodowych zbyt młodo częstokroć przechodzą na tzw. wcześniejszą emeryturę, czasami także w ramach polityki osłonowej i socjalnej, dlatego że w tej sytuacji przechłodzenia koniunktury nie starcza dla nich pracy. Jeśli pomnożymy te 9200 tys. przez 12 miesięcy, to każdy dodatkowy złoty podwyżki rent i emerytur ma kolosalne konsekwencje dla budżetu państwa w sytuacji, kiedy jest to system niesamofinansujący się, nie jest to również system kapitałowy, tylko repartycyjny, to znaczy bieżący strumień rent i emerytur jest finansowany z bieżących składek. Zwiększamy wszakże, jeśli Wysoka Izba przyjmie projekt budżetu, zgodnie zresztą z postanowieniami, z ustaleniami z naszymi partnerami społecznymi w ramach Komisji Trójstronnej ds. Dialogu Społecznego, emerytury i renty spoza rolniczego systemu ubezpieczeń społecznych przeciętnie z 1039 zł w tym roku do 1088 zł w roku przyszłym, a więc jest to przeciętnie 49 zł. Będą takie przypadki, kiedy te emerytury i renty zwiększą się jednostkowo, indywidualnie czy w pewnych grupach o 20 zł, ale będą i takie, kiedy zwiększą się o 100 zł, co praktycznie przy stabilności cen przekłada się od razu na istotny, odczuwalny wzrost realny. Co warto podkreślić, bo tej świadomości tak do końca nie ma, choć najlepiej to wiedzą nasi emeryci i renciści, w ciągu tych dwóch lat - 2002–2003 - jeśli uda nam się utrzymać w ryzach inflację, na poziomie ok. 2% w tym i w przyszłym roku i zrealizować te zamiary odnośnie do podwyżek rent i emerytur, a ten budżet przecież to przesądza pozytywnie, to w sumie o około 7–8% realnie zwiększa się przeciętny poziom świadczeń tej olbrzymiej części naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Trzecia kwestia, do której chciałem się odnieść, to jest pytanie pana posła Szaramy z partii Prawo i Sprawiedliwość. Czy w tym wzroście optymizmu konsumentów, o którym mówiłem, widać także wzrost optymizmu tej części ludności, która obecnie, niestety, nie ma pracy - pan poseł tego nie dodał, a ja muszę, żeby być w zgodzie z prawdą - w wyniku nonsensownego przechłodzenia koniunktury w latach poprzednich około miliona ludzi niepotrzebnie utraciło pracę. Bezrobocie w Polsce mogło być przynajmniej o milion niższe, gdyby kontynuowano linię strategii dla Polski z lat 1994–1997, ale obrano inną opcję. Nieprawdą jest to, co stwierdził pan poseł, że bezrobocie nadal rośnie. Mówiłem dzisiaj rano z tej trybuny, że właśnie w październiku ono spadło. I wcale nie wykluczam, że te blisko 5 tys. ludzi, to jest to saldo, którzy znaleźli dodatkowo zatrudnienie w tym okresie, są w tej grupie optymistów. Chcemy, żeby takich ludzi było jak najwięcej, żeby optymizm brał się z tego, że ludzie mają pracę, że rosną wynagrodzenia, o których decydują przedsiębiorcy, układając się ze związkami i pracownikami, że rosną ich dochody. Inną radosną wiadomością jest to, że ta efektywność, wskaźnik rentowności wynosi za 10 miesięcy już 3,5%, bo to także może sugerować, że będzie dalszy wzrost płac, a jak będą rosły płace, będzie rosła skłonność do oszczędzania, czyli będą rosły możliwości oszczędzania i efektywnej alokacji kapitału stąd się biorącego, to z jednej strony, a z drugiej strony wydatków konsumpcyjnych, co będzie z kolei znowu nakręcało koniunkturę polskiej gospodarki. W okresie krótko-średnim, abstrahując od wysiłku inwestycyjnego, który jest niezbędny, żeby utrzymać na długą metę wysoką koniunkturę... Dzisiaj rozkręcanie tej koniunktury musi polegać na wykorzystywaniu w większym stopniu istniejących mocy produkcyjnych, a to przede wszystkim na drodze wzrostu efektywnego popytu polskich gospodarstw domowych, polskich rodzin, polskich przedsiębiorców w sposób bezinflacyjny, i takie właśnie podejście temu służy. Nie ma wobec tego najmniejszych wątpliwości, że wśród tych, którzy wykazują ten rosnący optymizm już przez 5 kolejnych miesięcy, są także emeryci, o co pyta pan poseł. A dlaczegóż mieliby nie być, skoro wiedzą, że czeka ich taka waloryzacja rent i emerytur? A dlaczego mieliby się nie cieszyć, skoro praktycznie pokonaliśmy z wielkim trudem inflację, która kiedyś tak bardzo doskwierała tej grupie ludności? A dlaczego nie mieliby być, skoro widzą, że rozpędza się koniunktura polskiej gospodarki? A dlaczego mieliby nie być, skoro częstokroć są rodzicami nauczycieli, którzy dostali tak istotną podwyżkę, albo dziadkami czy babciami uczniów, którzy dzięki temu będą lepiej kształcone? Optymizm emerytów i rencistów bierze się nie z tego, co mówią ci czy inni posłowie albo politycy, tylko z realiów życia społecznego, a także rodzinnego. Tu jest ta prawdziwa troska o polskie rodziny, w tak ukierunkowanej polityce społecznej naszego rządu. Jak rozumiem, jak chciałbym podejrzewać panią posłankę Szumską z Ligi Polskich Rodzin, bo ona tę kwestię postawiła, w tych słusznych zabiegach będziemy wspierani.</u>
          <u xml:id="u-154.10" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co do pytań pani posłanki Murias z Samoobrony. Cóż, panie marszałku, nie wiem, czy pani posłanka jest, mogę się domyślać, że nie ma, gdyż najczęściej chodzi o to, żeby zadać pytanie, wygłosić swoją kwestię pod pretekstem pytania, a potem wyjść i zostawić nas z odpowiedziami. My bardzo poważnie traktujemy, proszę państwa, te pytania i odpowiadamy. Są cztery pytania dotyczące zagadnień, co do których się odniosłem bardzo szeroko i na wszystkie już wcześniej odpowiedziałem. Wnioskuję z tego, że pani posłanka z Samoobrony w ogóle nie słuchała naszej dzisiejszej debaty, tylko przyszła z przygotowanymi pytaniami i je zadała, takie prawo. Takie prawo zadawać nam pytania, cały czas te same, a my będziemy konsekwentnie na nie odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-154.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Były pytania dotyczące długu publicznego. Przy okazji uściślę, gdyż pani poseł zapytała także o jego strukturę w podziale na krajowy i zagraniczny. O długu publicznym także w kontekście ocierania się o barierę 50% w relacji do PKB mówiłem już wcześniej, i to dwukrotnie. Otóż dług skarbu państwa, ten nasz centralny, wynosi na koniec bieżącego roku, to jeszcze dokładnie się doprecyzuje w zależności od tego, jak pewne procesy się dopełnią, jak się ukształtują kursy walutowe itd., 328,4 mld, z czego na dług krajowy przypada 211,9 mld, a na dług zagraniczny - 109 mld. Natomiast państwowy dług publiczny wynosi 354,2. Kwota przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji na koniec roku szacowana jest na ok. 12 mld, a więc cały państwowy dług publiczny powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji, tak jest on zdefiniowany w naszym ustawodawstwie, w naszym prawie, i to jest ta kategoria, którą się relatywizuje do produktu krajowego brutto, patrząc, czy przekracza 50%, a potem 55%... Ona będzie w następnych latach oscylować w przedziale 50–55%, raczej nie powinna przekroczyć 55%, a do 60% bardzo, bardzo nam daleko. Tak liczony dług wynosi 366 do 367 mld, w zależności od przyjmowanych założeń.</u>
          <u xml:id="u-154.12" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pani posłanka zadała pytanie, uśmiecham się, bo w kontekście naszej debaty dosyć dziwne, czy prawdą jest, że zysk, który wpłaca Narodowy Bank Polski na mocy ustawy do budżetu państwa w roku 2003, ponownie spada i będzie mniejszy niż w roku 2002? Już informowałem, że on będzie dużo większy i na ten temat odbyliśmy ładny kawałek naszej debaty.</u>
          <u xml:id="u-154.13" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jakie są wpływy z dochodów, pytała pani posłanka, dochody z tytułu opodatkowania oprocentowania lokat bankowych? Na ten temat też już mówiłem. Przy okazji było jeszcze inne pytanie, więc połączę te odpowiedzi. Co zakładano i gdzie jesteśmy? Wysoka Izba, przyjmując budżet na ten rok, założyła wpływy z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego od zysków kapitałowych w wysokości 1300 mln, jak rozumiem, przyjmując wtedy także, że ten podatek zostanie nałożony na początku roku i pobierany przez cały rok, a więc przez 12 miesięcy. Stało się wszakże tak, że został on nałożony i wprowadzony dopiero od kwietnia, wobec tego jeden kwartał wypadł z tego przedsięwzięcia i obecnie w ustawie budżetowej, w projekcie cały czas tutaj rozpatrywanym, przewidywane wykonanie mówi o dochodzie z tego tytułu do budżetu w wysokości ok. 800 mln zł. Może dla przykładu podam, ile to wyniosło w 2 ostatnich miesiącach, bo może się koniec końców okazać, że to będzie nawet nieco więcej niż 800 mln, dlatego że w tej chwili, po tych 7 miesiącach, a więc od kwietnia do października, te wpływy ogółem wynoszą 603 826 tys.; we wrześniu wyniosły ponad 120 tys., a w październiku - ponad 112 tys., więc jeśli utrzymają się na tym poziomie przez listopad i grudzień, to przekroczy się nieco te 800 mln. Na rok 2003 natomiast zakładamy dochody z tego tytułu w wysokości 1379 mln, a więc 12-krotnie więcej niż, powiedzmy, ta średniomiesięczna wielkość z ostatnich 3 miesięcy, wobec tego rząd wielkości jest taki sam, jak obecnie. Jak to oddziałuje na gospodarkę? Też już wcześniej odpowiedziałem, że nie zmniejsza to skłonności do oszczędzania; to zmienia strukturę oszczędności, chociaż... Tak, to jest ciekawe. Bo sądzę, że w jakimś stopniu pewna cząstka ożywienia wzięła się z tego, że na początku, ale tylko wtedy, było pewne przesunięcie pomiędzy oszczędnościami - a dokładniej oszczędnościami nie w sensie strumienia, tak jak to my rozumiemy w ekonomii i finansach, tylko zasobu - i pewne lokaty zostały wycofane, poszły na rynek, zwiększyły popyt, który z kolei zwiększył wykorzystanie mocy wytwórczych i podkręcił nieco koniunkturę. Ten proces był bardzo krótkotrwały. Natomiast ci, którzy mają większe kwoty, wyższą płynność, wolną, swobodną w danym okresie, restrukturyzują czy zrestrukturyzowali swoje oszczędności, przesuwając je na inne segmenty szeroko rozumianego rynku pośrednictwa finansowego. W sumie nie obserwujemy z tego powodu bynajmniej tendencji do spadku skłonności do oszczędzania. W związku z tym, że jest to ważkie źródło dochodów budżetu państwa, 1379 mln zł, jak sądzimy, w przyszłym roku, rząd proponuje - rozumiem, że komisja w swoim sprawozdaniu to podtrzymuje - aby ten podatek ryczałtowy funkcjonował dalej w trosce o stronę dochodową naszych finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-154.14" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jest kilka pytań na temat podatku importowego. Przy tym odniosę się tu do pewnego komentarza pana posła Kalemby z PSL, bo powraca to nieporozumienie. Myślę, że może źle zrozumiałem pana posła, gdyż powiada, że toczyła się debata, walka czy spory o abolicję, o niewielkie 600 mln. Nie. Sprawa abolicji, a jeszcze bardziej deklaracji majątkowych, jak już powiedziałem, dotyczy czegoś innego; przecież nie tych 600 mln zł. Dotyczy tego, czy w polskim systemie finansów publicznych będziemy mieli instrument służący absorpcji szarej strefy na zasadzie kija i marchewki, aby aktywność gospodarczą, która nie jest przestępcza, przeprowadzać do oficjalnego obiegu, tego właśnie typu, jak deklaracje majątkowe, czy też nie. Przecież decyzją, która zapadła wczoraj, nie utrącono 600-milionowego dochodu, bo nie jest to sprawa najistotniejsza - utrącono możliwość zastosowania takiego instrumentu, wskutek czego w dłuższym okresie dochody byłyby dużo większe. Już w przyszłym roku najprawdopodobniej byłyby one dużo większe, tylko że my nie mogliśmy znać apriorycznie ich skali. Gdyby ujawniono tego typu dochody, to najprawdopodobniej także z takich form aktywności gospodarczej, które były źródłem dochodów - nie tylko w przeszłości, tylko ta aktywność jest kontynuowana, a teraz ona byłaby już znana i opodatkowana. Otóż w wyniku decyzji Trybunału Konstytucyjnego, na wniosek prezydenta, który zadał pytanie i tam sprawę skierował, my straciliśmy nie tylko ok. 600 mln potencjalnego dochodu, ale ileś więcej. Ile, nie wiemy, bo to by się dopiero okazało, w zależności od tego, jaka część szarej strefy przeszłaby do strefy legalnej.</u>
          <u xml:id="u-154.15" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pytanie, którego nie zadał nikt, wobec tego, panie marszałku, ja je sobie zadam, bo w dniu dzisiejszym jest ono niezwykle ciekawe: A co by było, gdyby ta ustawa weszła w życie? Otóż Wysoka Izba miałaby już w tej chwili ok. 600 mln zł więcej do rozdysponowania. No, może ktoś uważa, ale się myli, że wnioskowałbym do rządu, a rząd by to przyjął, żebyśmy zmniejszyli o tyle deficyt budżetowy. Przypuszczam, zważywszy na lewicowość naszego rządu, że to by nie przeszło. Wobec tego Wysoka Izba mogłaby na przykład dzisiaj podjąć decyzję o zwiększeniu dodatków mieszkaniowych albo wydatków na osłonę społeczną ludzi znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej o ok. 600 mln zł. Niestety taka możliwość została utrącona decyzją oddalającą ustawę, którą przyjął nasz demokratycznie wybrany parlament.</u>
          <u xml:id="u-154.16" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Co do podatku importowego. Otóż podatek importowy należało wprowadzić rok temu. Gdyby tak się stało wtedy, dzisiaj byłaby inna sytuacja i w sferze realnej, i po stronie wielkości eksportu i importu, produkcji i zatrudnienia, opłacalności pewnych sektorów, zwłaszcza rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego; byłaby także istotnie odmienna sytuacja budżetowa. Bo tu pan poseł Kalemba i inni państwo macie rację. Tu chodziłoby już o miliardy, a nie o setki milionów złotych. Ale Wysoka Izba takiej decyzji rok temu nie podjęła, a jak wiadomo, podatki nakładają parlamenty. Na ten temat toczyły się różne dyskusje; ja się w nich wypowiadałem jako niezależny ekonomista i finansista. Wtedy były ku temu warunki i była także wielka potrzeba. Natomiast obecnie jesteśmy już w innej fazie nie tylko cyklu ekonomicznego i finansowego, ale także cyklu politycznego, i nie tylko wewnątrz naszego państwa, naszej ojczyzny, lecz także na szerszej arenie międzynarodowej. Otóż dobiegają końca negocjacje dotyczące naszego przystąpienia do Unii Europejskiej. Bierzemy na siebie pewne zobowiązania. Integrujemy się coraz bardziej z Unią, chociaż formalnie jeszcze musi upłynąć trochę wody nie tylko w Wiśle i innych polskich rzekach, ale także w zachodnio-unijno-europejskich, żebyśmy stali się formalnym członkiem. Ale bierzemy to na siebie, przyjmujemy określone reguły gry i jesteśmy przekonani o tym, że w zdecydowanej większości służyć to będzie, i już służy, rozwojowi polskiej gospodarki. Ponosimy w związku z tym pewne koszty. Musimy rezygnować z zastosowania pewnych instrumentów, ale czerpiemy z tego jeszcze większe korzyści. W związku z tym w tej sytuacji nie widzę możliwości wprowadzania podatku importowego. Wobec tego proponujemy inne rozwiązania, także od strony wspierania naszego eksportu, racjonalizacji importu, przede wszystkim w oparciu o twarde reguły gry rynkowej, jeśli chodzi o dostosowania mikroekonomiczne. I jak się dobrze przyjrzeć, to w rzeczywistości nasi przedsiębiorcy trochę potrafią, może nawet sporo, a może nawet więcej niż rządy, z naszym włącznie. Bo poprawia się jednak efektywność mikroekonomiczna, chociaż nie w takim stopniu, w jakim byśmy chcieli. Nie jest to tak bujna przedsiębiorczość, z pewnością nie jest to tak wysoka etyka biznesu, na jakiej by nam wszystkim, jak sądzę, zależało; ale jest postęp. I to, że ponad 55 tys. firm, a nawet więcej, które zgłosiły się do restrukturyzacji finansowej, to firmy prywatne małe i średnie, z jednej strony zastanawia, w jakim stopniu to jest skutek kiepskiej przedsiębiorczości, złego sposobu zarządzania, niewłaściwego marketingu, a w jakim stopniu jest to następstwem niewłaściwej polityki, w tym przede wszystkim pieniężnej, która spowodowała, że produkcja eksportowa stała się dla wielu nieopłacalna w wyniku niekorzystnego kursu, import w wyniku tegoż samego kursu wielu zmiata z rynku rodzimych producentów, pieniądz jest bardzo drogi itd. Ale ta przedsiębiorczość jednak jest tym, co najcenniejsze w polskiej gospodarce. I dzisiaj strategię rozwoju trzeba budować na ekspansji polskiej, rodzimej przedsiębiorczości. Rządy swoją polityką mogą tylko pomagać i wspomagać. Staramy się to czynić, tak jak potrafimy. I w tym kontekście też trzeba widzieć ten budżet. Jeśli państwo mówicie, że jest to najważniejszy dokument, jaki przyjmujemy w kraju w ciągu roku, to jest to prawda. Ale przyszłość polskich rodzin i całej polskiej gospodarki nie zależy od tego budżetu ani od poprzedniego, ani od następnego. Zależy od efektywności i przedsiębiorczości. Dlatego, że ten budżet, jakkolwiekby na niego spojrzeć, to tylko, albo aż, po stronie wydatków ok. 193 mld zł, ale przecież już w roku 2004 będziemy przekraczać, i to chyba odczuwalnie, jeśli chodzi o nasz produkt krajowy brutto, w wysokości 800 mld zł; będzie on wynosił ok. 200 mld dolarów, ok. 200 mld euro - wciąż mniej, niż chcielibyśmy, ale już więcej niż teraz i niż w przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-154.17" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Jeśli chodzi o pytania pani posłanki Konopki z Ligi Polskich Rodzin. Spełniam pani prośbę i nie przypisuję pani Samoobronie, bo nikomu nie chciałbym się narazić. Przepraszam za tamto potknięcie i małą pomyłkę; zdarza się. Ale czasami jak wsłuchuję się w poglądy, są one tak podobne, że muszę się jeszcze uczyć, na czym polegają różnice pomiędzy różnymi formacjami.</u>
          <u xml:id="u-154.18" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">A teraz jeśli chodzi o pani pytania. Czy są dobrze policzone koszty integracji z Unią Europejską w sensie kosztów nowych organizacji, struktur, zatrudnienia - można by to rozwijać - kształcenia, kwalifikacji? Te koszty, jak pani poseł wie, oczywiście nie są dobrze policzone, dlatego że są niepoliczalne; dlatego że pewnie pani poseł i ja także kształcimy się również - i to pewnie trochę gdzieś kogoś kosztuje, np. podatników, którzy finansują diety poselskie - na czym ta integracja polega. Te koszty są niepoliczalne. Oczywiście można by było zadać takie pytanie. Jeśli się gdzieś, w jakiejś agencji, zatrudniło 10 ludzi, bo mają się czymś zająć, co ewidentnie wynika z procesu integracji z Unią Europejską, to można to wszystko spróbować zebrać razem, policzyć, dodać, przemnożyć, zaokrąglić i powiedzieć: Oto są koszty integracji. Ale przecież każdy na gruncie merytorycznym może podawać w wątpliwość tego typu rachunek. Z pewnością należy kształcić, dokształcać i przekształcać kadry naszej administracji z punktu widzenia większej znajomości prawa unijnego i wykorzystania dobrodziejstw, które z tego płyną, dla rozkwitu polskiej gospodarki. Mówiliśmy nawet o tym na wczorajszym posiedzeniu rządu. Czasami słychać o jakichś liczbach i wskaźnikach, które nie wiem skąd się biorą, że trzeba zatrudnić 20 tys. ludzi, 30 tys. ludzi. Zdecydowanie, przykładowo w Ministerstwie Finansów, jest tak, jak mówił pan minister Ciesielski, my te koszty minimalizujemy i ten wysiłek musi być dokonany przede wszystkim poprzez restrukturyzację zatrudnienia, zmianę kwalifikacji. To nie jest łatwe, jak powiada przysłowie: trudno nauczyć starego psa nowych trików, nowych sztuczek. Szybciej się uczy młodsze pokolenie, także pracowników służby cywilnej, pracowników resortów, agencji, instytucji, pracowników samorządowych, tam się rozgrywa część tej batalii, niż starsze pokolenie, ale na to trzeba łożyć. Tylko to są tym razem inwestycje w kapitał ludzki, bo będzie wyższa jakość tego kapitału. To się nam już opłaca i będzie nam się jeszcze bardziej opłacało z tego powodu, że będzie wyższa zdolność do absorpcji funduszy strukturalnych i kohezyjnych z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-154.19" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Drugi komentarz w tym wątku jest taki, że znakomita część tych kosztów to nie są koszty integracji z Unią Europejską, tylko to są koszty unowocześniania struktur administracji i innych, modernizacji polskiej gospodarki, unowocześniania prawa. Krótko mówiąc - wprowadzania w Polsce społecznej gospodarki rynkowej. Oby jak najbardziej społecznej i oby jak najbardziej instytucjonalnie dojrzałej, jeśli chodzi o jej rynkowość. Wiele z tego już zrobiliśmy. Niektórzy uważają, że jak będziemy członkiem Unii Europejskiej, to trzeba będzie proklamować zakończenie procesu transformacji do gospodarki rynkowej, choć na pewno będzie nam jeszcze daleko do doskonałości instytucjonalnej. Ale idziemy do gospodarki rynkowej, oby - powtarzam - o jak najbardziej społecznym obliczu, tak zawsze to rozumiałem. Nie dlatego, że chcemy się zintegrować z Unią Europejską, tylko dlatego, że taka historyczna decyzja zapadła kilkanaście lat temu w naszej ojczyźnie, a potem jeszcze w wielu innych ojczyznach innych narodów. I przy okazji, ze względu na swoją pozycję geopolityczną, jest zupełnie oczywiste, dla pani poseł Konopczyny nie jest, dla mnie jest, że nasze miejsce jako poważnego partnera jest w Unii Europejskiej, gdzie mamy grać na zasadzie mini-max, to znaczy maksymalizować płynące dla nas z tego korzyści, które będą coraz obficiej nadchodzić, a minimalizować ponoszone w związku z tym koszty, które w większości zresztą zostały już poniesione. Tak że patrząc teraz w przyszłość, ta asymetria jest także w czasie. Teraz będzie zdecydowanie więcej korzyści niż kosztów, dlatego właśnie, że w dużym stopniu koszty dostosowań już ponosiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-154.20" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pytanie drugie dotyczy tego, kto ma prawo zabierać głos w kampanii przedreferendalnej. No wszyscy, pani poseł. Pani już zabiera, przynajmniej ja zawsze, jak jestem w parlamencie, to słyszę, z bardzo wielką sympatią i zainteresowaniem słucham pani wywodów, jak pani zabiera głos w tej kampanii. Data jeszcze nie jest znana, a pani już jest przeciw.</u>
          <u xml:id="u-154.21" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Sprawa tego, w jakim stopniu podatnicy mają finansować pani i innych głos. To parlament i także rząd w tej sprawie podejmą stosowne decyzje. Uważam, że jest może tutaj pewne nieporozumienie co do interpretacji słowa: promocja. Pani poseł odczytuje to tak, że promocja oznaczać miałaby, że oto będą pieniądze, aby promować tych, którzy są za. Czyli - krótko mówiąc - dla tych, którzy będą promować korzyści, dobre strony, wyższość integracji nad nieintegracyjną, a więc, powiedzmy sobie, nasze rządowe, także mój osobisty i w przytłaczającej większości nie tylko parlamentarzystów, ale, jak sądzę, polskiego społeczeństwa, punkt widzenia. Można również powiedzieć, że tu chodzi o to, żeby pani poseł miała możliwości i finansowe wsparcie promowania swego punktu widzenia na temat integracji z Unią Europejską, który - jak rozumiem - jest antyintegracyjny; to trzeba dopracować i na to pytanie odpowiedzieć. Może dobrze, że ono padło teraz, przy okazji debaty budżetowej, gdyż w rzeczy samej każdy ma prawo zabierać głos w tej sprawie i jeśli jest to jakoś instytucjonalnie wsparte groszem publicznym, to demokratycznie wybrany parlament musi zadecydować o tym, jak te środki podzielić, aby i tu była sprawiedliwość i równouprawnienie.</u>
          <u xml:id="u-154.22" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">O podatku importowym już mówiłem, pytał o to pan poseł Szczęsny Zarzycki z PSL. Czy zgadzam się - jest pytanie - z postulatem co do konieczności wzrostu wydatków z budżetu na rolnictwo? Nie, nie zgadzam się z tym postulatem. Uważam, że to, co jest w tej chwili zaprogramowane w budżecie na rok przyszły, jest tym, na co stać państwo polskie, wobec tego nie popieram postulatu o dalsze zwiększanie wydatków z budżetu państwa na rolnictwo w roku 2003, gdyż nie widzę możliwości sfinansowania dalszych wydatków. Na nasze rolnictwo łożymy dostatecznie dużo z budżetu państwa, mam nadzieję, że dożyjemy wszyscy tych czasów, czego panu posłowi także życzę, kiedy to budżet nie będzie dopłacał do rolnictwa, tylko rolnictwo będzie efektywną formą gospodarowania w całej swojej rozciągłości. Poglądy w tej sprawie są podzielone, ale to, co przedłożył rząd i o co wnosi - jak rozumiem - także komisja, są to pewne istotne ekonomicznie alokacje na wspieranie interwencjonizmu rolnego, na rozwój wielofunkcyjnych obszarów wiejskich, na poprawę konkurencyjności, na pomoc socjalną, na inwestowanie w infrastrukturę, w kapitał, w szkolnictwo zawodowe na wsi. Pan poseł pyta także, twierdząc wręcz, a nie pytając, że rząd chce w swoim stanowisku uzupełnić dopłaty bezpośrednie. Chcę poinformować Wysoką Izbę, że rząd tego nie chce i z pewnością - jako minister finansów od razu oświadczam - ani w roku 2004, ani w latach następnych ja takich możliwości nie dostrzegam. Być może, że kto inny będzie o tym decydował, nawet na pewno, natomiast to nie jest tak, że my będziemy dopłacać do budżetu państwa coś ekstra ponad to, co teraz dopłacamy z tego tytułu, że będzie i tak do tego dopłacać nasz wspólny budżet, bo będziemy jego częścią w Unii Europejskiej. A gdyby tak miało być, to trzeba by było odpowiedzieć na pytanie: a kosztem czego? Dodatków mieszkaniowych, wspierania rozwoju regionalnego wschodnich obszarów Polski, finansowania restrukturyzacji niektórych starych przemysłów, dofinansowywania uczelni artystycznych czy może poprawy służby zdrowia? Otóż nie, my musimy sobie poradzić w ramach twardych ograniczeń budżetowych, które występują, aby właśnie tak było, jak, myślę, chciała w swoim pytaniu usłyszeć odpowiedź pani poseł Skowrońska: czy finansista winien przedstawiać rzetelny budżet. Przedstawiane budżety były równie rzetelne jak ten, który państwu przedstawiłem na początku października, a dzisiaj nadal o nim dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-154.23" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">I wreszcie pan poseł Cymański z partii Prawo i Sprawiedliwość pyta: czy nie jest błędem przyjmowanie założeń odnośnie do dochodów budżetu państwa na niepewnej podstawie. No, na niepewnej podstawie, jeśli ona jest tak niepewna, że to są ruchome piaski, jak pan poseł powiedział, tak, to byłby to błąd. Natomiast jeśli informacje, którymi się dysponuje w momencie przyjmowania takiej decyzji czy takich założeń, są takie, że upoważniają do przyjęcia takich szacunków, to to błędem nie jest, zwłaszcza jeśli ma się koncepcję co zrobić, gdyby zmieniły się warunki. A mówiliśmy już o tym wcześniej, że dochody zawsze są prognozą i czego ostatecznie państwo nie rozstrzygniecie odnośnie do tego, co zapiszemy sobie po stronie dochodów, to to jest prognoza. Jak te dochody wyjdą - zobaczymy. W niektórych pozycjach z pewnością lepiej niż to zakładamy razem, w innych gorzej, ale sądzę - i to chcę powiedzieć i potwierdzić na koniec swego dzisiejszego wystąpienia - że jesteśmy przekonani o tym, że te dochody będą bliskie tego poziomu, który w tej chwili jest przewidywany w projekcie ustawy budżetowej, budżetu stabilizacji i rozwoju na rok 2003. Jeśli zaś dochody będą rosły, będziemy stawali także przez cały czas przed trudnymi pytaniami co robić z tym przyrostem, w jakim stopniu przeznaczyć to na różne konkurencyjne cele społeczne, rozwojowe, na wspieranie różnych regionów i różnych programów sektorowych, różnych form inwestowania w kapitał ludzki, a w jakim na zmniejszanie deficytu budżetowego - stopniowe, sukcesywne, ale akceptowalne społecznie, tak aby w ślad za tym także z czasem zmniejszać ciężar długu publicznego i z czasem spełnić i to jedno z kilku kryteriów konwergencji walutowej, bo przyjdzie i czas na to, jak mówiliśmy o tym, aby wprowadzić w Polsce euro. I w tym kontekście, myślę, że także nadejdą takie dni, kiedy pewne priorytety będzie można wyraźnie wydobyć.</u>
          <u xml:id="u-154.24" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Pan poseł Stryjewski pytał o budżet nauki. W budżecie na rok przyszły są pewne priorytety. Jest zapis, akurat nie dotyczy to jeszcze nauki, jeśli chodzi o podejście od strony patrzenia na finanse Komitetu Badań Naukowych, ale przecież zakładamy skokowy, kolejny wzrost płac pracowników akademickich, nauczycieli akademickich i całego szkolnictwa publicznego, szkolnictwa wyższego. Płace asystentów rosną od 1 września 2003 r., jeśli Wysoka Izba to ostatecznie zatwierdzi, o ponad 286 zł, a płace profesorów nieco o ponad 1000 zł. To są bardzo duże przyrosty. Na pewno niektóre środowiska będą to kontestowały, ale to jest priorytet nie tylko w przypadku nauczycieli akademickich reprezentujących najwyższy poziom intelektualny, stosujących w dydaktyce najlepsze metodologie itd. To jest także polska nauka, gdyż niezbywalną, nieodłączną jej częścią jest szkolnictwo wyższe. Wobec tego, jeśli zrobimy kompleksowy rachunek, okaże się, że jednak nakłady z budżetu państwa na naukę rosną.</u>
          <u xml:id="u-154.25" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Problem wszakże jest szerszy, dlatego że istotne jest pytanie, na ile polska gospodarka w ogóle - a zwłaszcza jej sektor prywatny - gotowa jest współfinansować polską naukę. Niestety, można powiedzieć, że poziom finansowania nauki z budżetu nie jest zbyt niski, lecz właśnie zbyt wysoki. W państwach OECD oraz krajach wysoko rozwiniętych - my takim jeszcze nie jesteśmy - jest mniej więcej tak, że 2/3 środków na finansowanie nauki płynie z sektora przedsiębiorstw, czyli prywatnego, a 1/3 z budżetu państwa. U nas ta proporcja jest dokładnie odwrotna: 2/3 łoży budżet, a jeśli wszystko tak naprawdę dobrze policzyć, to wyszłoby, że góra 1/3 to źródła pozabudżetowe. Otóż ta proporcja musi się zmienić. Musimy mieć instrumenty i sposoby, by uzyskać szybszy wzrost wydatków, nakładów na naukę spoza budżetu, niż z budżetu. Do tego celu służą w naszym systemie fiskalnym między innymi pewne udogodnienia, w postaci odliczeń podatkowych dla przedsiębiorców z tytułu przeznaczania części dochodów właśnie na wspieranie nauki. Jeśli policzyć płynące stamtąd środki, widać, że będą one płynęły teraz bardziej wartkim strumieniem, ponieważ poprawia się kondycja finansowa przedsiębiorców, a dzieje się tak między innymi dlatego, że ożywia się koniunktura gospodarcza i dobrze idzie realizacja ustawy restrukturyzacyjnej. Znowu nam się to wszystko jakoś łączy.</u>
          <u xml:id="u-154.26" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Panie Marszałku! Ten budżet - budżet stabilizacji i rozwoju państwa polskiego - na 2003 r. jeszcze przez tych kilka dni pozostaje w rękach pań i panów posłów. Jest to dobry budżet. Konkludując swoje wystąpienie przy pierwszym czytaniu, zaapelowałem z tej mównicy do pań i panów posłów: nie popsujcie go. Chciałem więc podziękować państwu za to, że go nie popsuliście, a tam, gdzie można było, nawet nieco poprawiliście.</u>
          <u xml:id="u-154.27" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">I pozwoli pan, panie marszałku - acha, mówię do pana marszałka, który wychodzi - że w dniu pańskich imienin w imieniu rządu złożę najserdeczniejsze życzenia i podziękuję serdecznie za to, że spędził pan z nami w tym uroczystym dniu tyle czasu. Niech pan weźmie także dla siebie część tej dyskusji - jej pozytywne aspekty - jako prezent imieninowy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan marszałek Wojciechowski osobiście przyjmuje życzenia. Wychodzi tylko na chwilę, ale ma dzisiaj dyżur w Sejmie do końca. Zanosi się, że będzie to godz. 4.00.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pani poseł Skowrońska, jak rozumiem, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Rozumiem, że pora jest późna i długo debatujemy nad budżetem, ale uprzejmie proszę o udzielenie - jeżeli nie dzisiaj, to na piśmie - odpowiedzi na pytanie: Kiedy rząd planuje przedstawić nowelizację ustawy o finansach publicznych? Z uwagi na to, że wielokrotnie na tej sali rozmawialiśmy o zarządzaniu długiem publicznym, o normach europejskich oraz w związku z tym, że używamy takiego argumentu, czy nie warto by takie normy, gdzie czynimy porównania, zastosować w polskim prawie? Byłoby to dobre, czytelne, przejrzyste i dla wszystkich stron zrozumiałe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan poseł Zarzycki.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Szanowni państwo, bardzo proszę, żeby to był tryb sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan premier, nie wiem, może nie zrozumiał mojego pytania oraz sugestii, że powoływałem się na polskie stanowisko negocjacyjne w sprawie rolnictwa, mówiące o możliwości korzystania z budżetu państwa w zakresie wyrównywania poziomu dopłat bezpośrednich, czyli wydatków na rolnictwo. W związku z tym chciałbym usłyszeć, czy stanowisko pana premiera jest inne niż stanowisko rządu zawarte w stanowisku negocjacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Druga sprawa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, panie pośle, to nie jest tryb sprostowania. Panowie posłowie i panie posłanki pytają, a pan premier i panowie ministrowie przez dwie godziny odpowiadają tak, jak uważają za słuszne. Przecież każdy mógłby ponowić swoje pytanie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Tak, ale nie uzyskałem odpowiedzi na konkretne pytanie, w tym właśnie kontekście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ale, panie pośle, pan się zapisał do głosu w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">A to przecież nie jest sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Myślę, że pan premier źle zrozumiał moje pytanie. W tym kontekście, o którym mówiłem, to znaczy w kontekście negocjacji w zakresie rolnictwa. I chciałbym prosić o...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie pośle, jest mi bardzo przykro, nie ma drugiej tury pytań konkretyzujących.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Panie premierze, w ten sposób pan usankcjonuje drugą turę i będę musiał każdego posła dopuścić do głosu z kolejnym pytaniem.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Kuchciński: To będzie bardzo dobre rozwiązanie.)</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Nie, nie, panie premierze, to na zasadzie wyjątku, ale uprzejmie informuję, że już w żadnym trybie nikogo do wypowiedzi nie dopuszczę.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę, wiceprezes Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Bardzo krótko, panie marszałku. Rozumiem i przyjmuję, że to było sprostowanie, choć troszkę się to pokręciło.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Tak, zgadzam się całkowicie ze stanowiskiem rządu i nie mam w tej sprawie innego stanowiska niż rząd. W stanowisku negocjacyjnym w kwestii dopłat bezpośrednich jest zapisane, że rząd polski rezerwuje sobie możliwość stosowania ewentualnych dopłat, subwencji czy uzupełnień do dopłat bezpośrednich, płynących z budżetu Unii Europejskiej. Zrozumiałem pańskie pytanie, natomiast moja odpowiedź, o której dokładne zrozumienie również proszę, jest taka, że w najbliższych latach nie widzę w kontekście polityki budżetowej i stanu finansów publicznych możliwości zastosowania tego instrumentu. Natomiast, jeśli tak bardzo poprawiłaby się sytuacja budżetowa - choć nie wiem, jak, albo kosztem okrojenia jakich wydatków miałoby się to stać - to wtedy być może ten instrument, o czym będzie się decydować we właściwym czasie, mógłby zostać użyty. Z pewnością jednak nie jest intencją rządu - i mam w tej sprawie klarowne stanowisko - żeby brać na siebie z tego tytułu jakiekolwiek kolejne sztywne, czy też polityczne zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Drugie sprostowanie dotyczyło...</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Kuchciński: Finansów.)</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ustawy o finansach.)</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Tak, przepraszam, pani poseł. Pani poseł, ja panią bardzo lubię...</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ja pana też.)</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">...ale na to pytanie udzielona była odpowiedź, jak pani nie było na sali. W takim razie możemy sobie odpowiedzieć raz jeszcze, jak wyjdziemy z sali, albo proszę przeczytać tę odpowiedź, której pani minister Wasilewska udzieliła do protokołu. Chyba, że pan marszałek chce, żebyśmy powtórzyli odpowiedź na to pytanie, bo została już ona udzielona odnośnie do ustawy o jednostkach, o dochodach samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: O dochodach samorządu, a nie o finansach publicznych.)</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#komentarz">(Poseł Marek Kuchciński: Jest niewystarczająca, panie premierze.)</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówGrzegorzKołodko">Dobrze, więc rozumiem, że pan marszałek oraz my wszyscy przyjęliśmy do wiadomości, że jest niewystarczająca. Jeśli odpowiedź, której pani nie słyszała, jest niewystarczająca, proszę skierować pytanie na piśmie, tak żebym wiedział, dlaczego coś, czego pani poseł nie słyszała, jest niewystarczające. Pozostali państwo słyszeli, pan marszałek też i za to wysłuchanie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych, w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję ekipie Ministerstwa Finansów za cały dzień spędzony w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 700, 700-A i 1071).</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Elżbietę Romero.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 700 wraz z autopoprawką, drukiem nr 700-A). Pierwsze czytanie projektu ustawy komisja przeprowadziła na posiedzeniu w dniu 25 lipca 2002 r. i skierowała projekt do stałej podkomisji nadzwyczajnej do spraw problematyki społecznej. Nadzwyczajna podkomisja pracowała nad projektem ustawy w dniach 16, 18 i 19 października z udziałem przedstawicieli rządu, przedstawicieli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, NSZZ „Solidarność”, jak również otwartych funduszy emerytalnych. Przygotowane przez podkomisję sprawozdanie z prac nad przedłożeniem rządowym projektu ustawy zostało rozpatrzone przez Komisję Nadzwyczajną na posiedzeniu w dniu 12 listopada 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Wysoka Izbo! Chciałabym podkreślić, iż projekt ustawy przed skierowaniem do Wysokiej Izby był w procesie dialogu społecznego uzgodniony w Komisji Trójstronnej i uzyskał pozytywną jej ocenę, a zapisy ustawy w trakcie procedowania w Komisji Nadzwyczajnej były przyjmowane w znakomitej większości w drodze konsensusu.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Zmiany przewidziane w projekcie ustawy mają na celu, na podstawie doświadczeń z kolejnych lat funkcjonowania zreformowanych ubezpieczeń społecznych, racjonalizację i porządkowanie stosowanych w praktyce przepisów i procedur, z dostosowaniem ich do potrzeb zarówno ubezpieczonych, płatników składek, jak i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">W projekcie ustawy załączonym do sprawozdania komisji tylko w samej ustawie systemowej przewiduje się dokonanie 49 zmian. Ponadto przewiduje się zmiany w 10 innych ustawach, z czego w ustawie o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach - znaczących.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Ponieważ pierwsze czytanie ustawy odbyło się w Komisji Nadzwyczajnej, pragnę przedstawić najistotniejsze przyjęte przez komisję uregulowania zawarte w przedłożeniu rządowym, jak i wprowadzone w trakcie prac nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Wysoka Izbo! Istotne proponowane w ustawie o ubezpieczeniach społecznych zmiany to między innymi:</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Uznanie za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, co pozwoli traktować takich wspólników w zakresie ubezpieczeń społecznych tak samo jak osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Objęcie ubezpieczeniem chorobowym od dnia wskazanego we wniosku, wówczas gdy zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego nastąpi w ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności (obecnie od dnia złożenia wniosku).</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Rozwiązanie nakładające na ubezpieczonych i płatników obowiązek bieżącej kontroli, czy nie została osiągnięta roczna podstawa wymiaru składek. Obecnie cały ciężar kontroli, czy nie zostało przez ubezpieczonego przekroczone roczne ograniczenie, spoczywa na ZUS. Najwyższa Izba Kontroli w ostatnim raporcie przyznała, że zadanie to jest praktycznie w ZUS niewykonalne.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Zmiany stwarzające możliwość skuteczniejszej egzekucji należności z tytułu składek, w tym: przyjęcie generalnej zasady, że należności z tytułu składek przedawniają się po upływie 10 lat; przyjęcie nieprzedawniania należności zabezpieczonych hipoteką lub zastawem.</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Danie ZUS możliwości umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami tych składek, pomimo braku ich całkowitej nieściągalności, jeżeli za umorzeniem przemawiają szczególne względy społeczne.</u>
          <u xml:id="u-169.11" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Ograniczenie ilości przekazywanych informacji w zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych do danych niezbędnych, aby poprawnie założyć i prowadzić konta ubezpieczonych. Zrezygnowano z podawania w zgłoszeniu: danych dotyczących cudzoziemców (o karcie stałego lub czasowego pobytu), wymiaru czasu pracy, stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa, niezdolności do pracy, a zbieranie danych dotyczących kodu zawodu proponuje się ograniczyć do osób wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-169.12" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Propozycja przyjęcia zasady, że na koncie ubezpieczonego ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne za dany miesiąc kalendarzowy, z wyłączeniem składek na otwarte fundusze emerytalne: należnych - w przypadku ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, wpłaconych - w przypadku ubezpieczonych będących płatnikami tych składek. Zmiana ta jest fundamentalna. Obecnie w ustawie opisana jest (w siedmiu ustępach art. 40) skomplikowana procedura, która przewiduje, iż jeśli składka nie jest zapisana na koncie ubezpieczonego, to ubezpieczony ma prawo wystąpić do ZUS o zapisanie składki należnej, która nie została przez płatnika opłacona. Przyjmując tę zmianę, uniknie się zalania ZUS wieloma milionami wniosków w procesie weryfikacji.</u>
          <u xml:id="u-169.13" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Propozycja nałożenia na płatnika składek obowiązku sprawdzania prawidłowości danych przekazanych do zakładu, w imiennych raportach miesięcznych, dotyczących danego roku kalendarzowego nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego. Wprowadzenie tego przepisu jest ważne, ponieważ każda korekta, szczególnie po paru latach, oznacza bardzo złożony proces w systemie informatycznym.</u>
          <u xml:id="u-169.14" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Zapowiadana i oczekiwana przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność zmiana to: zwolnienie tych płatników z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięcznych za kolejny miesiąc, jeżeli nie nastąpiła żadna zmiana w stosunku do miesiąca poprzedniego (z wyłączeniem zmiany wysokości składki), ponieważ system nawet po kwartalnej zmianie wysokości składki będzie zapisywał zmienioną składkę jako deklarowaną kwotę.</u>
          <u xml:id="u-169.15" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Do istotnych proponowanych zmian zaliczyć należy zasadę naliczenia odsetek za opóźnienia w transferze składki do otwartych funduszy emerytalnych. Zostanie ona oparta na rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych. Obecnie płacone są odsetki w wysokości określonej przepisami Kodeksu cywilnego. Analogicznie proponuje się przyjęcie zasady, że w razie opóźnienia w przekazywaniu składki do otwartych funduszy emerytalnych spowodowanego błędami w dokumentach płatnikom składek i bankom wymierzana będzie dodatkowa opłata w takiej samej wysokości, jak odsetki płacone przez ZUS.</u>
          <u xml:id="u-169.16" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Wprowadzenie zasady, aby płatnicy zatrudniający powyżej 5 osób (obecnie powyżej 20) raporty przekazywali poprzez teletransmisję danych w formie dokumentu elektronicznego, spowoduje zmniejszenie liczby błędnych dokumentów kierowanych do ZUS. Przy czym Zakład Ubezpieczeń Społecznych miałby możliwość zwolnienia płatnika z takiego transferu. Przyjęto, że zakład ponosi koszty certyfikatów klucza publicznego wydawanych płatnikom składek. Jest to poprawka, którą wprowadziła komisja do przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-169.17" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Wysoka Izbo! Kolejne propozycje zmian w ustawie o ubezpieczeniach społecznych dotyczą terminów, zakresu i sposobu realizacji przez ZUS obowiązków informacyjnych wobec ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-169.18" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Proponuje się, aby:</u>
          <u xml:id="u-169.19" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">- poczynając od 2006 r., w terminie do 31 sierpnia każdego roku zakład przysyłał ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. informację o zewidencjonowanych składkach na koncie ubezpieczonego;</u>
          <u xml:id="u-169.20" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">- ograniczyć zakres informacji do danych o składkach na ubezpieczenie emerytalne w części dotyczącej I filaru: należnych - dla ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, wpłaconych - dla ubezpieczonych będących płatnikami składek;</u>
          <u xml:id="u-169.21" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">- przekazywać informację o dwóch kwotach: składki w wysokości nominalnej (podawane za ostatnie 12 miesięcy, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku, w rozbiciu na miesiące) i składki zwaloryzowanej (podawane według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku);</u>
          <u xml:id="u-169.22" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">- przekazywać informację o zwaloryzowanym kapitale początkowym, o ile kapitał ten został obliczony;</u>
          <u xml:id="u-169.23" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">- przekazywać informacje o emeryturze hipotetycznej ubezpieczonym, którzy na dzień 31 grudnia poprzedniego roku ukończyli co najmniej 35 lat;</u>
          <u xml:id="u-169.24" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">- przekazywać informacje o należnych i odprowadzanych składkach do otwartych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-169.25" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Komisja proponuje, aby informacje, które od 2006 r. będą przekazywane według stałego schematu, w okresie przejściowym przekazywane były: za lata 1999–2001 do dnia 31 marca 2004 r., za rok 2002 do dnia 31 marca 2005 r., za lata 2003–2004 do dnia 31 grudnia 2005 r. Po uzyskaniu tych informacji o stanie swoich kont ubezpieczeni będą mogli uruchomić procedurę reklamacyjną, o ile będzie to konieczne.</u>
          <u xml:id="u-169.26" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Kolejną istotną zmianą ustawy o ubezpieczeniach społecznych jest przyjęta przez komisję propozycja rządowa przewidująca umorzenie długu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wobec skarbu państwa udzielonego w latach 1999–2000 wynoszącego 6 mld zł plus odsetki oraz rezygnację z możliwości zaciągania przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych pożyczek w budżecie państwa. Proponuje się przyjąć, iż jedynym źródłem dofinansowania Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z budżetu państwa powinna być dotacja zapisana w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-169.27" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Podczas pracy w Komisji Nadzwyczajnej do przedłożenia rządowego przyjęto ponad 20 zmian w większości mających charakter porządkujący i techniczny, np. dostosowujących brzmienie obecnych zapisów do zapisów zawartych w projekcie ustawy o wynagrodzeniu minimalnym. W projekcie ustawy załączonej do sprawozdania komisji zawarte są zmiany, które dotyczą ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, takie jak: uregulowanie wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie archiwowania czy merytorycznej kontroli warunków przechowywania dokumentacji płacowej zmierzające do zapobiegania jej niszczeniu. W projekcie zawarte są również zmiany przepisów polegające na określeniu obowiązku przechowywania dokumentacji płacowej przez 50 lat, jak i nakładające na archiwa państwowe obowiązek przejmowania dokumentacji osobowej i płacowej przechowywanej przez przedsiębiorców likwidowanych lub upadłych.</u>
          <u xml:id="u-169.28" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Projekt ustawy, proponując wprowadzenie zmian w obowiązujących ustawach zmierzających do uproszczenia i usprawnienia stosowanych procedur w systemie ubezpieczeń społecznych, wzmacnia bezpieczeństwo ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-169.29" who="#PosełSprawozdawcaElżbietaRomero">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca” wnoszę o przyjęcie przez Wysoki Sejm zawartego w sprawozdaniu projektu ustawy, do którego nie zgłoszono żadnego wniosku mniejszości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli Prezydium Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Nadzwyczajną propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kasprzyka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam przyjemność zapoznać Wysoką Izbę ze stanowiskiem Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Wysoka Izbo! W ramach programu „Przede wszystkim przedsiębiorczość” koalicyjny rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Unii Pracy i Polskiego Stronnictwa Ludowego opracował i przedstawił Wysokiej Izbie projekt ustawy zmieniającej ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektóre inne ustawy. Projekt ten przewiduje m.in. ograniczenie zakresu informacji przekazywanych przez płatników składek do ZUS, uproszczenie procedur postępowania mających na celu odciążenie zarówno płatników składek, jak i ZUS od nadmiaru biurokracji, usprawnienie obsługi ubezpieczonych, stworzenie możliwości zakończenia przez ZUS postępowań wyjaśniających błędne dokumenty ubezpieczeniowe kierowane w latach 1999–2001, wyeliminowanie ograniczeń utrudniających pełne i prawidłowe funkcjonowanie systemu informatycznego. I to były główne cele i zadania, które klub parlamentarny kierował do koalicyjnego rządu, aby w tej ustawie miały swoje miejsce i rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Pozostałe zmiany zaproponowane w projekcie mają charakter bardziej porządkujący i racjonalizujący stosowane w praktyce procedury, jak również same przepisy. Wspomniane przez panią poseł Romero zmiany polegają również na usunięciu istniejących luk prawnych i niespójności oraz na dostosowaniu przepisów po ponad 3,5 roku ich obowiązywania i stosowania na potrzeby wynikające z codziennej praktyki zarówno po stronie ubezpieczonych, płatników składek, jak i samego ZUS. Wiele z nich to po prostu naprawianie błędów reformy nieudolnie wdrożonej w 1999 r. Niezależnie od wielu mankamentów przyjmowanych wówczas rozwiązań była ona, jak już jest teraz powszechnie wiadomo, rozpoczęta bez jakiegokolwiek przygotowania organizacyjnego. Mam tu oczywiście na myśli reformę systemu ubezpieczeń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie był i nie mógł być przygotowany do obsługi systemu ubezpieczeń społecznych w sytuacji, gdy odpowiednie przepisy ogłaszano na kilka lub kilkanaście dni przed wejściem ich w życie. Płatnicy i ubezpieczeni, nie mając wiedzy o sposobie wypełniania dokumentów, popełniali liczne błędy. Skutki tej nieodpowiedzialności reformatorów całego systemu odczuwamy do dziś i będziemy odczuwać jeszcze przez kilka najbliższych lat, zarówno w wymiarze społecznym, jak i finansowym.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełJacekKasprzyk">Rozpatrywana dzisiaj ustawa stanowi jednak istotny krok naprzód w złożonym procesie naprawiania błędów popełnionych przy wdrażaniu reformy systemu emerytalnego. I tak jeśli chodzi o rozwiązania, które szczególnie zwracają naszą uwagę, polecalibyśmy te, które w ramach ułatwień dla płatników składek zaproponował rząd: m.in. zwolnienie osób prowadzących pozarolniczą działalność, a więc osób opłacających składki za siebie i osoby współpracujące ze składania dokumentów rozliczeniowych za kolejne miesiące, jeżeli nie zmienia się stosunku do danych wskazanych w ostatnio złożonym dokumencie. Proponuje się także zwolnienie płatników składek ze składania dokumentów rozliczeniowych za te miesiące, w których następuje wprawdzie zmiana, ale będąca jedynie wynikiem zmiany minimalnych stawek (raz na kwartał). Rozwiązanie to w sposób odczuwalny odciąży znaczną grupę płatników składek, a równocześnie usprawni sam proces ich obsługi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Po wprowadzeniu proponowanego rozwiązania płatnicy ci będą mogli nie składać dokumentów rozliczeniowych przez kilka miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełJacekKasprzyk">Po drugie, projektowana ustawa przyznaje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych prawo do sporządzania czy zgłaszania i weryfikowania płatnika składek i ubezpieczonego, deklaracji rozliczeniowej, imiennego raportu miesięcznego, korygowania we własnym zakresie błędów w dokumentach zgłoszeniowych oraz żądania od płatnika składek w uzasadnionych przypadkach ponownego złożenia zgłoszenia płatnika składek lub ubezpieczonego oraz ich korekt i zmian. Posiadając te uprawnienia, co jest bardzo istotne, ZUS będzie mógł sporządzać i korygować dokumenty ubezpieczeniowe w zastępstwie płatnika składek, w przypadku gdy wyegzekwowanie tych dokumentów od płatnika będzie niemożliwe, np. płatnik zostanie zlikwidowany. Pozwoli to Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych na zamknięcie postępowań wyjaśniających błędy stwierdzone w dokumentach ubezpieczeniowych, a w konsekwencji dokonanie zapisów na kontach płatników składek i ubezpieczonych. Doprowadzi to również do rozliczenia składek, w tym składek podlegających przekazaniu do OFE, zwłaszcza za lata 1999–2001, w których do ZUS trafiały miliony błędnych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PosełJacekKasprzyk">Kolejne zaproponowane, istotne naszym zdaniem, zmiany zmierzają do usprawnienia dochodzenia należności z tytułu składek. Z jednej strony stwarzają one możliwość skuteczniejszej egzekucji, z drugiej zaś, jeżeli ta egzekucja jest trwale bezskuteczna, a więc bez szans na ściągnięcie zadłużenia, dają o wiele szersze możliwości umarzania; w obydwu grupach propozycje zbliżone są do rozwiązań obowiązujących w systemie podatkowym. Proponuje się m.in. umożliwienie ZUS umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ubezpieczonych będących równocześnie płatnikami tych składek, pomimo braku ich całkowitej nieściągalności, jeżeli za umorzeniem przemawiają szczególnie względy społeczne. Wielokrotnie z tej trybuny mówiłem, że znajdują się przypadki samozatrudnienia jednoosobowych firm, gdzie z racji niewiedzy, z racji niedoprecyzowania przepisów, ludzie znajdują się w trudnej sytuacji, potem są naliczone te składki. Względy społeczne przemawiałyby za tym, że trzeba by tym ludziom pomóc, prawne - nie. W toku prac zarówno podkomisji, jak i Komisji Nadzwyczajnej proponowane przepisy zostały jednocześnie dostosowane do przepisów ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#PosełJacekKasprzyk">Czwarta zmiana to grupa niezwykle istotnych propozycji zawartych w samym projekcie ustawy, to blok przepisów zmieniających przepisy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisy o archiwizacji. Dzięki tym regulacjom zostaje kompleksowo uporządkowana sfera przepisów dotyczących zasad funkcjonowania rynku przechowalnictwa dokumentów, szczególnie płacowo-osobowych, zasad ich przechowywania, zasad postępowania z dokumentacją osobowo-płacową przez pracodawców, którzy ją wytworzyli, oraz zakresu nadzoru i odpowiedzialności archiwów państwowych za przechowywanie dokumentacji osobowo-płacowej pracowników. Ponieważ wspomniana dokumentacja stanowi podstawę ustalenia prawa do świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych i ich wysokości, uporządkowanie tej sfery przepisów, zdaniem Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, należy uznać za niezwykle istotne ze społecznego punktu widzenia. W ten sposób zabezpiecza się praktycznie prawa tysięcy przyszłych emerytów.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#PosełJacekKasprzyk">Analizując projektowaną ustawę, warto także wskazać na te zmiany, które urealniają obowiązki informacyjne ZUS wobec ubezpieczonych. W 2003 r. ubezpieczeni otrzymają po raz pierwszy informację o składkach skierowanych do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na ich konta emerytalne. Można wyrazić tylko żal, iż na skutek zasadniczych błędów popełnionych przy wdrażaniu reformy pierwsza informacja będzie niepełna. Stan pełnej normalności system osiągnie 2 lata później.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#PosełJacekKasprzyk">Wysoka Izbo! Ważną kwestią przy uchwalaniu polskiego prawa, szczególnie dotykającego obszaru polityki społecznej, jest dialog społeczny, dlatego też na uwagę zasługuje fakt, iż rozwiązania przedstawione przez rząd w projekcie ustawy uzyskały akceptację partnerów społecznych. Jest to bowiem kolejna ustawa, której projekt został pozytywnie zaopiniowany przez wszystkie strony Komisji Trójstronnej. Komisja Trójstronna do Spraw Społeczno-Gospodarczych, podejmując w dniu 26 czerwca br. uchwałę w sprawie projektu ustawy, pozytywnie oceniła zawarte w projekcie zmiany usprawniające system obsługi systemu ubezpieczeń społecznych przez ZUS.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#PosełJacekKasprzyk">Wysoka Izbo! Z wymienionych wyżej względów, a także w wyniku dialogu społecznego, Klub Parlamentarny SLD popiera przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Parchańskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełTadeuszParchański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw ma na celu uproszenie wielu procedur, usprawnienie obsługi ubezpieczonych oraz, ogólnie rzecz biorąc, poprawę funkcjonowania całego systemu ubezpieczeń społecznych. Źle się stało, że tak ważna dla wszystkich ubezpieczonych, to jest prawie całego społeczeństwa, ustawa została skierowana do pierwszego czytania do Komisji Nadzwyczajnej, a nie została skierowana do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Można przypuszczać, że rząd chciał uniknąć szerokiej debaty ze względu na wiele kontrowersyjnych rozwiązań, jakie są zawarte w projektowanej ustawie. Do propozycji, które można uznać za krok w dobrym kierunku, można zaliczyć m.in.: po pierwsze, uregulowanie kwestii ochrony ubezpieczeniowej wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółek jawnych, komandytowych i partnerskich; po drugie, nieprzedawnianie należności z tytułu składek zabezpieczonych hipoteką lub zastawem; po trzecie, możliwość umarzania należności w przypadkach, kiedy przemawiają za tym szczególne względy społeczne; po czwarte, uproszczenie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych przez ograniczenie ilości przekazywanych informacji; po czwarte, zwolnienie znacznej części osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą z obowiązku comiesięcznego składania dokumentów rozliczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełTadeuszParchański">Słuszna i oczywista jest też rezygnacja z możliwości zaciągania pożyczek przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w budżecie państwa. Rozwiązanie takie było od początku złe i niekonstytucyjne, zostało wprowadzone w celu zmniejszenia przejrzystości funduszy publicznych, w celu ukrycia skali faktycznych zobowiązań oraz jednoczesnego ukrycia rzeczywistej wielkości deficytu budżetowego. Od samego początku było to rozwiązanie fatalne, proponowana obecnie regulacja wpłynie więc pozytywnie na cały system finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PosełTadeuszParchański">Poza wieloma uzasadnionymi rozwiązaniami, które zapewne zostaną dobrze przyjęte przez część płatników oraz ubezpieczonych, jest jednak w tej ustawie kilka zapisów o charakterze zasadniczym, które budzą bardzo poważne wątpliwości. Te chciałbym dokładniej omówić.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#PosełTadeuszParchański">Rozumiemy przesłanki i cele umorzenia pożyczek zaciągniętych przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w budżecie państwa w kwocie 6 mld zł plus odsetki, trzeba jednak pamiętać, że w ten sposób pożyczka została zamieniona na dodatkową dotację, którą w istocie była od początku i której koszty ponoszą wszyscy podatnicy. Chcielibyśmy chociaż poznać wielkość kwoty podarowanych odsetek. Zasadniczą wątpliwość budzi tu zamiar bezwarunkowego umorzenia długu, niepowiązany z żadnymi oczekiwaniami wobec ZUS-u - bo to on posiada osobowość prawną i administruje Funduszem Ubezpieczeń Społecznych. A chodzi o takie sprawy, jak przyspieszenie prac związanych z uporządkowaniem systemu informatycznego ZUS-u oraz z faktycznym stanem indywidualnych kont ubezpieczonych - zamiast tego mamy rezygnację z instytucji uzupełniania kont ubezpieczonych, propozycję rejestrowania na kontach składek bez rozróżnienia zapłaconych od niezapłaconych. Tworzy to fikcję, która zagraża finansom publicznym oraz przyszłym emerytom. Jest to sprzeczne z jednym z podstawowych założeń reformy, którym było zapewnienie finansowej przejrzystości systemu emerytalnego oraz powiązanie zobowiązań z przepływem pieniądza. Przedłużenie terminu przesyłania składek do otwartych funduszy emerytalnych do 15 dni to również zmiana niekorzystna dla ubezpieczonych, bowiem 15 dni to długi okres z punktu widzenia działalności inwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#PosełTadeuszParchański">Kolejna sprawa to dochodzenie należności z tytułu składek. Proste wydłużenie okresu przedawnienia z 5 do 10 lat nie rozwiązuje problemu i może się okazać szkodliwe dla wielu przyszłych emerytów, szczególnie tych, którzy zaczną otrzymywać emerytury od 2006 r., jako pierwsi w nowym systemie. Do 2006 r. pozostało nieco ponad 3 lata, jak więc odbije się na wysokości tych pierwszych emerytur sytuacja, w której niezapłacone składki mogą być ściągane do 2012 r.? Naszym zdaniem należy pilnie uporządkować sprawę zaległych składek rocznikami, tak aby nie okazało się, że pierwsi emeryci nowego systemu otrzymają niepełnie emerytury i przez następnych kilka lat będą musieli dochodzić swoich praw wobec ZUS-u.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#PosełTadeuszParchański">Kolejna wątpliwość dotyczy zmiany zasady naliczania odsetek od składek przekazywanych z opóźnieniem do otwartych funduszy emerytalnych. Rząd proponuje, aby odsetki były obliczane w oparciu o rentowność 52-tygodniowych bonów skarbowych, a nie, jak dotąd, w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego. To rozwiązanie jest korzystne dla ZUS-u, jak również dla budżetu państwa, ale na pewno nie dla przyszłych emerytów, czyli praktycznie dla wszystkich ubezpieczonych. Po pierwsze, kwoty składek przekazywanych do otwartych funduszy z opóźnieniem wynikającym na pewno nie z winy ubezpieczonego będą po wejściu w życie takiego rozwiązania znacznie mniejsze. Po drugie, kiedy ZUS będzie miał problemy z płynnością finansową, a teraz już nie będzie możliwe uzyskanie pożyczki z budżetu państwa, naturalnym sposobem ratowania sytuacji finansowej stanie się opóźnianie przekazywania składek do otwartych funduszy emerytalnych. Przy odsetkach o ponad połowę niższych od obecnie obowiązujących odsetek ustawowych takie działanie stanie się najprawdopodobniej podstawowym sposobem ratowania sytuacji finansowej ZUS-u. Nieprzekazywanie składek do otwartych funduszy emerytalnych okaże się po prostu najtańszą formą kredytowania ZUS-u, oczywiście kosztem przyszłych emerytów. W tej sytuacji nie będzie żadnego bodźca do szybkiego i skutecznego porządkowania stanu kont ubezpieczonych, do usprawnienia pracy całego systemu.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#PosełTadeuszParchański">Wydawało się przez jakiś czas, że po wprowadzeniu reformy emerytalnej w 1998 r. problem emerytur i rent został w miarę dobrze rozwiązany. Nowy system, dobry w założeniach, okazał się bardzo trudny w realizacji i obecnie istnieje wiele zagrożeń, które mogą się odbić niekorzystnie na wysokości przyszłych rent i emerytur. Wydaje się, że obecna próba poprawienia reformy emerytalnej może doprowadzić po jakimś czasie do starego budżetowego finansowania emerytur i rent. Tak się stanie, jeżeli wprowadzane rozwiązania będą ułatwiać życie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych zamiast wymusić na nim jak najszybsze uporządkowanie systemu. Głównym założeniem reformy było zwiększenie bezpieczeństwa składek ubezpieczonych, odejście od budżetowego finansowania emerytur i rent oraz zapewnienie przyszłym emerytom i rencistom wypłat w godziwej, satysfakcjonującej wysokości. Nowelizacja, którą dzisiaj Wysoka Izba ma przyjąć, zmierza w innym kierunku. Za bałagan w ZUS mają zapłacić przyszli emeryci i renciści. Dlatego Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej nie będzie popierał omawianej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Smolanę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełPiotrSmolana">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw wraz z projektami podstawowych aktów wykonawczych z dnia 15 lipca 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PosełPiotrSmolana">Projekt przedstawionych zmian w ustawie o ubezpieczeniach społecznych zawiera wiele zmian dotyczących dokumentacji ubezpieczeniowej, a więc umarzania nieściągalnych składek, zabezpieczeń ściągalności, przesyłania dokumentów do ZUS, kosztów opóźnień w przekazywaniu składek do otwartych funduszy emerytalnych. Wiele zmian ma charakter doprecyzowujący, jednak sporo z nich stanowi zasadnicze zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych. Oczywiście, należy wziąć pod uwagę pozytywne oceny Komisji Trójstronnej do spraw społeczno-gospodarczych dotyczące zmian zawartych w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PosełPiotrSmolana">Projekt reguluje m.in. to, aby wspólnicy jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością podlegali ubezpieczeniom społecznym, a w stosunku do wspólników spółek jawnych, komandytowych i partnerskich przywrócono stan obowiązujący przed zmianami przepisów o działalności gospodarczej, ponieważ w obecnym stanie prawnym nie mogą być oni uznawani za osoby prowadzące działalność gospodarczą. Proponowane są również zmiany podobne do tych, które obowiązują w systemie podatkowym. Chodzi o nienaliczanie odsetek za zwłokę, gdy ich wartość nie przekracza 2 zł, zabezpieczenia hipoteczne należności z tytułu składek, a także zasady naliczania odsetek za zwłokę w przypadku udzielania układu ratalnego.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PosełPiotrSmolana">Możliwość umarzania składek, pomimo braku ich całkowitej nieściągalności, jeżeli przemawiają za tym szczególne względy społeczne, dotyczące głównie osób prowadzących działalność gospodarczą, chodzi też o składki dochodzone po zaprzestaniu działalności, jest bardzo często uzasadniona. Sam spotkałem się z przypadkiem, gdy zobowiązano do zapłaty dłużnika, który z powodu choroby i własnej nieporadności nie opłacał składek. Potem, po zaprzestaniu działalności Zakład Ubezpieczeń Społecznych, egzekwując to zadłużenie, zabierał mu wszystko, co posiadał, nawet dach nad głową, mieszkanie. Sytuacja taka nie działała pouczająco, a w wielu przypadkach była jedynie bardzo surową sankcją ważącą na całej sytuacji materialnej i rodzinnej podatnika. Oczywiście, każdy z płatników będzie zdawał sobie sprawę, że w wyniku umorzenia przyszłe świadczenie będzie odpowiednio obniżone. Uznaniowość umarzania składek dyktowana względami społecznymi musi być również odpowiednio kontrolowana, aby decyzje były podejmowane sprawiedliwie. Uzasadnione praktyką jest też przyjęcie zasady zwrotu w każdym przypadku nienależnie zapłaconych składek do otwartych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PosełPiotrSmolana">Uważam, że z zadowoleniem wielu płatników spotka się uproszczenie bardzo sformalizowanych i przepełnionych zbyt wieloma informacjami dokumentów zgłoszeniowych do ubezpieczeń społecznych, a także zwolnienie osób prowadzących pozarolniczą działalność ze składania dokumentów rozliczeniowych za kolejne miesiące, jeżeli nic się nie zmienia w stosunku do danych wykazanych w ostatnio złożonym dokumencie, a w przypadku drobnych zmian - zobowiązanie do ich składania raz na kwartał. Zmiana ta odciąży i zakład, i podatników.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PosełPiotrSmolana">Usprawnieniem procedury korygowania błędów w dokumentach przesyłanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest możliwość korekty z urzędu i powiadamiania płatnika w celu weryfikacji dokonanych zmian. Racjonalną zmianą jest zobowiązanie płatników zatrudniających od 5 pracowników do przesyłania dokumentów rozliczeniowych drogą elektroniczną. Należy jednak zwolnić z tego obowiązku tych zatrudniających do 20 pracowników i nieposiadających do tego celu odpowiedniego sprzętu czy łączy, tak by obowiązek ten dodatkowo nie obciążył pracodawców finansowo.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PosełPiotrSmolana">Projektowana ustawa proponuje, aby wynagrodzenia pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych były opiniowane przez pracodawcę, a nie radę nadzorczą. Rada nadzorcza powinna być podmiotem właściwym do wyboru biegłego rewidenta, wykonującego badanie rocznych sprawozdań finansowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Rezerwy Demograficznej.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#PosełPiotrSmolana">Istotną sprawą jest również uregulowanie problemu przechowywania dokumentów pracowniczych dla celów emerytalno-rentowych i uporządkowanie sprawy dotyczącej wydawania zezwoleń za prowadzenie działalności archiwalnej w zakresie przechowywania dokumentacji płacowej. Okres przechowywania określony jest na 50 lat, dlatego uzasadnione jest uregulowanie sprawy instytucji upoważnionych do prowadzenia tego rodzaju działalności oraz opłat za wydawanie zaświadczeń z przechowywanych dokumentów osobom zainteresowanym.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#PosełPiotrSmolana">Oczywiście, należy wydłużyć okres możliwości dochodzenia składek nienależnie opłaconych, tzn. po przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek w roku 1999, a co miałoby się przedawnić już na początku 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#PosełPiotrSmolana">Zmiana zasad ustalania odsetek za opóźnienia w przekazywaniu przez ZUS składek do otwartych funduszy emerytalnych wpłynie na zmniejszenie obciążeń sektora finansów publicznych. Jednak, jak rozumiem, wiąże się to z krzywdzącym zmniejszeniem wpływów dla właścicieli przekazywanych składek. Projektowana ustawa określa również opłaty za udzielanie informacji przez ZUS komornikom sądowym w sprawach prowadzonej przez nich egzekucji, gdy zakład nie jest uczestnikiem postępowania. Komornicy będą mieli obowiązek wyczerpującego udowodnienia zasadności żądanych informacji, natomiast pobierana opłata będzie obciążać dłużników postępowania.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#PosełPiotrSmolana">Przedstawiony projekt ustawy zawiera wiele istotnych zmian, jednak płatnicy na co dzień borykają się często z niezrozumiałymi rozwiązaniami ze strony prawa i urzędników zakładu. I tak np. w przypadku kontroli, mimo że płatnicy dostarczali systematycznie wszystkie deklaracje rozliczeniowe i mają to potwierdzone dowodami wpływu, muszą z całego kontrolowanego okresu dokonać kserokopii dokumentów, które są już przecież złożone w ZUS. Dlaczego płatnik ma udowadniać to, co już kiedyś przedstawił urzędnikom i ponosić za to dodatkowe koszty? Dlaczego płatnicy prowadzący działalność gospodarczą mają tyle problemów z udowodnieniem wpływu dokumentów rozliczeniowych w momencie, gdy starają się o zasiłek chorobowy? Na wszystko posiadają stosowane potwierdzenia, jednak Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwarza wiele problemów związanych z udowadnianiem tego, czego w stosownym czasie płatnicy już dokonali.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#PosełPiotrSmolana">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera wiele projektowanych zmian w systemie ubezpieczeń społecznych i będzie głosował za ich uchwaleniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Zawiszę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość ma ambiwalentny stosunek do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, co za chwilę postaram się pokrótce objaśnić. Nie pretenduję do relacjonowania rozwiązań projektowanej ustawy, ponieważ zostało to w sposób właściwy przedstawione przez panią poseł sprawozdawczynię.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełArturZawisza">To, co przemawia za projektem, to rzeczywiście wspominana tu już jednobrzmiąca opinia wszystkich stron Komisji Trójstronnej, która podnosiła, iż szczególne znaczenie mają dobrze przez nią oceniane propozycje zmierzające do zwolnienia znacznej części ubezpieczonych prowadzących działalność gospodarczą z obowiązku comiesięcznego składania deklaracji rozliczeniowych, wzmacniające bezpieczeństwo ubezpieczonych poprzez zapewnienie ewidencjonowania ich składek na koncie, także w sytuacji, gdy z powodu braku informacji o zaległościach w opłacaniu składek do ZUS nie mają oni praktycznej możliwości składania reklamacji. Z wyjątkiem sytuacji, gdy ubezpieczony współdziała z płatnikiem w celu uniknięcia płacenia składek, ewidencja byłaby dokonywana ze skutkiem właściwym dla terminowego zewidencjonowania tej składki. Wreszcie propozycje upraszczające i usprawniające proces rozliczania się płatników i ubezpieczonych z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a także propozycje określające sposób realizacji przez ZUS obowiązków informacyjnych wobec ubezpieczonych. Te, jak mówiłem, opinie Komisji Trójstronnej rzucają dobre światło na projekt ustawy, nad którym miałem okazję pracować, i rzeczywiście niektóre z tych opinii zapewne godzi się potwierdzić. Z drugiej strony nie sposób zaprzeczyć, a wręcz należy się solidaryzować z istotnymi zastrzeżeniami podniesionymi przed chwilą z tej trybuny przez pana posła Parchańskiego z Platformy Obywatelskiej. Nie będę tych uwag przytaczał, ale przed chwilą zostały one wypowiedziane w sposób kompetentny i stanowczy. Tym racjom - jak powiadam - nie sposób zaprzeczyć, przynajmniej niektórym z nich. Jednocześnie warto wzmocnić być może pewną wypowiedzianą tutaj uwagę, tę mianowicie, że dobrze byłoby, gdyby rząd z równą werwą, z jaką zabrał się do przedstawienia projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zechciał zabrać się do porządkowania spraw firmy Prokom, tej która potrafi wygrywać - sobie znanym sposobem - jeden za drugim przetargi rządowe. Gorzej tylko - i to gorzej dla wszystkich obywateli - że w żaden sposób bardzo często nie jest w stanie niejako rozliczyć się z zaciągniętych zobowiązań, nie tych natury finansowej, ale natury merytorycznej, a więc tych, które podjęła się realizować. Być może części kłopotów ZUS-owskich moglibyśmy uniknąć, gdyby nie nadzwyczajna wrażliwość wobec tej właśnie quasi-monopolistycznej firmy grasującej także w systemie ZUS-owskim w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PosełArturZawisza">Wracając do samej ustawy, oczywiście niektóre z rozwiązań - jak już mówiłem - są niekontrowersyjne, niektóre były kontrowersyjne w sposób nieco nieoczekiwany. Myślę o tych, które próbowali kwestionować niektórzy posłowie z koalicji rządzącej; ci mianowicie, którzy kierując się pewnego rodzaju kanonami myśli socjalistycznej, kwestionowali działalność gospodarczą w zakresie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców. Tu szczęśliwie stanowisko rządu pozostało niewzruszone i działalność gospodarcza w tej materii - pożyteczna w sposób oczywisty - została zachowana wbrew - jak powiadam - aspiracjom niektórych posłów z koalicji.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#PosełArturZawisza">Jeśli chodzi o natrętnie - powiedziałbym - wypowiadane uwagi przez pana posła Kasprzyka co do tego, że trzeba naprawiać to, co było psute przez rządy poprzednie, to warto z tej trybuny odpowiedzieć posłom z Sojuszu Lewicy Demokratycznej tak: niechże się oni cieszą, że mają co poprawiać, ponieważ to rządy centroprawicowe miały tę odwagę, że wprowadziły w naszym kraju reformę systemu ubezpieczeń społecznych, a jeżeli dzisiaj w pewnych aspektach ją poprawiamy, to dzięki temu, iż została ona wprowadzona, a rządy lewicowe tą odwagą, niestety, nie potrafią się nazbyt często wykazywać. W związku z tym powiadam raz jeszcze: cieszcie się, że macie co poprawiać. Konkludując, jeżeli chodzi o głosowanie klubu Prawo i Sprawiedliwość nad proponowaną ustawą, to ze względu na nasz - jak mówiłem na wstępie - ambiwalentny do niej stosunek rozważymy raz jeszcze poszczególne kwestie i decyzję co do naszego zachowania podczas głosowań podejmiemy w późniejszym terminie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Mioduszewskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Jest to dość obszerna nowelizacja wniesiona przez rząd w ramach pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość”. Zmiany proponowane w ustawie wynikają z doświadczeń kolejnych lat funkcjonowania nowego systemu ubezpieczeń społecznych. Praktyka pokazała, że nowe przepisy stanowią istotne utrudnienie dla wielu płatników składek, zwłaszcza małych podmiotów, głównie dlatego że nie zadziałał sprawnie elektroniczny system ewidencjonowania wpłat na konta ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PosełJózefMioduszewski">Odrębnym bardzo poważnym problemem jest deficyt środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynikający z konieczności odprowadzania części składek do otwartych funduszy emerytalnych oraz odsetek za opóźnianie tych wpłat. Proponowane zmiany zmierzają do ograniczenia zakresu informacji przekazywanych przez ZUS, usprawnienia obsługi ubezpieczonych, usprawnienia funkcjonowania systemu informatycznego, a także usprawnienia przymusowego dochodzenia zaległych składek. Zmiany te szczegółowo omówiła pani poseł sprawozdawca, więc odniosę się tylko do niektórych moim zdaniem istotnych propozycji. W art. 50 ustawy proponuje się urealnienie trybu i zakresu przekazywania informacji o zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składkach oraz informacji o hipotetycznej emeryturze. Informacja przekazywana będzie do ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., a jej zakres jej ściśle określony. Generalnie ZUS będzie przekazywać ubezpieczonym tylko te informacje, które dotyczą przyszłej emerytury. Informacja o hipotetycznej emeryturze będzie przekazywana ubezpieczonym, którzy ukończyli 35 lat życia. Proponuje się, aby informacje według stałego schematu były przekazywane, poczynając od 2006 r. W okresie przejściowym informacje te będą przekazywane zgodnie z zaproponowanym harmonogramem. Jest to konieczne, gdyż informacja, którą otrzymuje przyszły emeryt, powinna być kompleta. W ustawie określa się sposób obliczania hipotetycznej emerytury. Pierwotny zapis art. 50 ustawy był w tym wypadku zbyt optymistyczny, nie uwzględniał bowiem problemów, które pojawiły się po wdrożeniu reformy. Istotna zmiana dotyczy Funduszu Rezerwy Demograficznej. Proponuje się utrzymanie wysokości odpisu na fundusz w roku 2003 w wysokości 0,1% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, a więc w takiej samej wysokości jak w bieżącym roku. W latach 2004–2008 odpis ten byłby zwiększony rocznie o 0,05%, natomiast począwszy od 2009 r. nie będą już dokonywane odpisy na Fundusz Rezerwy Demograficznej. Rozwiązanie takie pozwoli na zmniejszenie deficytu środków funduszu. Środki do 250 mln zł będą zarządzane przez ZUS. Dopiero po przekroczeniu tej kwoty zarządzanie środkami Funduszu Rezerwy Demograficznej może być powierzone przez zakład uprawnionemu podmiotowi zewnętrznemu na zasadach określonych w ustawie i umowie o zarządzaniu. Z punktu widzenia efektywności zarządzania takie rozwiązanie jest rozsądne.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PosełJózefMioduszewski">Niezmiernie ważną sprawą dla ubezpieczonych jest uzyskanie dokumentacji osobowej i płacowej dla celów emerytalno-rentowych. Widać to teraz, gdy trzeba ustalić kapitał początkowy, a uzyskanie zaświadczeń jest w wielu przypadkach bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. W wyniku transformacji ustrojowej, przekształceń własnościowych i z innych powodów setki zakładów pracy uległo likwidacji. Konieczne jest ustawowe uregulowanie problemu przechowywania dokumentacji emerytalno-rentowej. Projekt określa zasady działalności gospodarczej w dziedzinie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej, a także określa postępowanie z dokumentacją osobową i płacową w przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#PosełJózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie odniosłem się w swoim wystąpieniu do wielu innych ważnych zmian zaproponowanych w tym projekcie ustawy. Reforma ubezpieczeń społecznych wprowadzona była pośpiesznie, a wiele zapisów ustawy już kilkakrotnie było zmienianych. Sprawa jest niezmiernie ważna, bo dotyczy kilku milionów obecnych emerytów i rencistów, a także wszystkich ubezpieczonych. Dotyczy to także pracodawców, którym nowy system wprowadził nowe obowiązki. Chodzi o to, aby eliminować rozwiązania błędne, ułatwiać sposób rozliczeń i stworzyć ubezpieczonym poczucie bezpieczeństwa. Taki był przecież cel reformy. Mam nadzieję, że nie narażę się panu posłowi Zawiszy, że natrętnie nawołuję do poprawiania błędów, ale jest taka zasada, że nie jest błędem popełnić błąd, tylko jest błędem tkwić w błędzie. Stąd też Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Skowyrę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełJózefSkowyra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki sejmowe nr 700 i 700-A).</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PosełJózefSkowyra">Biegnie już czwarty rok funkcjonowania zreformowanych ubezpieczeń społecznych, w związku z tym powstała potrzeba dostosowania ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych do obecnej rzeczywistości. Zmiany, które rząd zaproponował, można podzielić następująco: na zmiany, które zmniejszą zakres składania informacji w ZUS, następnie uproszczą procedury postępowań, poprawią sprawność płatników składek oraz ZUS, usprawnią obsługę interesantów, stworzą warunki umożliwiające zakończenie postępowań wyjaśniających sprawy błędnych dokumentów ubezpieczeniowych, zmniejszą ograniczenia w funkcjonowaniu kompleksowego systemu informatycznego, usprawnią dochodzenie składek. Ze względu na bardzo głębokie zmiany w ustawie oraz krótki czas wypowiedzi nie sposób ustosunkować się do wszystkich zmian, odniosę się więc tylko do niektórych.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 4 zaproponowano modyfikację zasady obejmowania dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym osób prowadzących działalność gospodarczą. Zmiana ta poprawi niespójność prawną.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 5 zaproponowana zmiana wyeliminuje przypadki opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przez ubezpieczonego rocznej podstawy wymiaru składek. Propozycja ta przenosi odpowiedzialność na płatników składek i ubezpieczonych. Płatnicy będą musieli kontrolować na bieżąco, czy nie została osiągnięta roczna podstawa wymiaru składek. Obecnie cały ciężar dopilnowania, aby po osiągnięciu 30-krotności nie były dalej opłacane składki, spoczywa na ZUS-ie, który w znacznej części przypadków nie ma możliwości wychwycenia przekroczenia przez ubezpieczonego rocznego ograniczenia, w związku z tym ZUS ponosił duże straty z tego tytułu. Propozycja jest słuszna, proponowałem ją również na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 7 wprowadzona zmiana umożliwi, aby nienależnie opłacane składki do OFE zawsze podlegały zwrotowi. Jest to doprowadzenie do normalności.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 12, 13 i 14 uproszczony zostaje sposób zgłaszania do ubezpieczeń społecznych przez wyeliminowanie 6 różnych danych, które utrudniają płatnikom składek ich wypełnianie i są powodem licznych błędów przekładających się na błędy w KSI, które są trudne do usunięcia.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 14 b i c proponuje się usprawnienie przeprowadzenia korekt zgłoszeń do ubezpieczenia. Rozwiązanie jest prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 22 zaproponowano zwolnienie osób prowadzących pozarolniczą działalność, opłacających składki za siebie i osoby współpracujące, ze składania dokumentów rozliczeniowych za kolejne miesiące, jeżeli nic się nie zmienia w stosunku do danych wykazanych w ostatnio złożonym dokumencie. Zmiana ta jest celowa. Zaoszczędzi się wiele ton papieru i pracy płatników.</u>
          <u xml:id="u-181.8" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 22e proponuje się utrzymanie na stałe 15-dniowego terminu przekazywania przez ZUS składek do OFE. Umożliwi to terminowe przekazywanie składek.</u>
          <u xml:id="u-181.9" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 22 f i h zaproponowano zmianę zasad naliczania odsetek i opłaty dodatkowej w przypadku opóźnień w przekazywaniu składek do OFE. Zostało to ujednolicone.</u>
          <u xml:id="u-181.10" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 23 oraz w art. 15 został rozszerzony obowiązek elektronicznego przekazywania danych ubezpieczeniowych na płatników składek rozliczających składki za więcej niż pięciu ubezpieczonych. Płatnicy składek mają również możliwość wystąpienia z wnioskiem o przesunięcie wykonywania tego obowiązku do dnia 31 maja 2003 r. Wprowadzenie tej zmiany zmniejszy liczbę błędów w dokumentach.</u>
          <u xml:id="u-181.11" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 25 i 26 ZUS otrzymuje prawo sporządzania, zgłaszania i wyrejestrowania płatnika składek ubezpieczeniowych i deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych, korygowania błędów we własnym zakresie w dokumentach zgłoszeniowych, żądania od płatników składek w uzasadnionych przypadkach ponownego zgłaszania. Te uprawnienia usprawnią pracę ZUS, w szczególnych przypadkach pozwolą na zamknięcie rozliczeń.</u>
          <u xml:id="u-181.12" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 27, w art. 9 w pkt. 1 i w art. 10 zaproponowano przekazywanie informacji o zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składkach jedynie do ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., ograniczenie zakresu informacji do danych o składkach na ubezpieczenia emerytalne w części dotyczącej I filaru, przekazywanie informacji o dwóch kwotach, to jest składkach w wysokości nominalnej i składkach zwaloryzowanych, przekazywanie informacji o zwaloryzowanym kapitale początkowym, przekazywanie informacji o emeryturze hipotetycznej, przekazywanie informacji o należnych i odprowadzonych składkach do OFE. Pozwoli to ubezpieczonym sprawdzić, czy na ich kontach zaewidencjonowane zostały wszystkie składki w prawidłowej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-181.13" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 29 i art. 12 przewiduje się w konsekwencji umorzenie pożyczek udzielanych FUS w latach 1999–2000, które wynoszą 6 mld zł plus odsetki. Wielkość ta stanowi 130% miesięcznych wpływów składek na ubezpieczenia społeczne. Uważam to za słuszne.</u>
          <u xml:id="u-181.14" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 31 i 32 założone było, że Fundusz Rezerwy Demograficznej od 2002 r. będzie zasilany kwotą 1% podstawy wymiaru składek, czyli ok. 3 mld zł rocznie do roku 2009. Ze względu na zmianę wielkości przekazywanej składki w roku 2002 na 0,1% środki Funduszu Rezerwy Demograficznej w 2002 r. będą 10-krotnie niższe niż planowane pierwotnie.</u>
          <u xml:id="u-181.15" who="#PosełJózefSkowyra">W art. 1 w pkt. 39 i 45 proponuje się, aby wszyscy pracownicy ZUS-u, a nie tylko inspektorzy kontroli, korzystali z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla prawidłowego funkcjonowania w ZUS-ie. Jest to prawidłowe rozwiązanie. Art. 3, 9 i 16 regulują sprawy archiwizacji dokumentacji, które dotychczas nie były prawidłowo rozwiązane, należało więc wprowadzić te przepisy. W art. 11 jest propozycja rezygnacji z wymierzania za okres zaległości dodatkowej opłaty i naliczania odsetek. Zwolni to ZUS z konieczności przeprowadzania postępowań mających na celu ustalenie odpowiedzialności za błędy popełnione w dokumentach. Postępowanie to z uwagi na znaczny upływ czasu byłoby bardzo trudne. W art. 13 proponuje się wydłużenie terminu dochodzenia zwrotu do ZUS-u składek za 1999 r. nienależnie opłacanych w roku 1999. Zwrotu tego będzie można dochodzić do końca 2004 r. Zgodnie z ogólnymi regułami składki opłacane na początku 1999 r. przedawniłyby się po upływie 5 lat, a więc na początku 2004 r. Chodzi głównie o umożliwienie wycofania składek nienależnie opłaconych po przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek. W art. 14 proponuje się danie ZUS-owi możliwości umarzania należności z tytułu składek za okres do końca 1998 r. pomimo braku ich całkowitej nieściągalności. Powinny być dokładnie sprecyzowane przepisy wykonawcze, żeby nie było nadużyć z tego tytułu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Orkisza występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw wraz z autopoprawką, przedłożonego w druku nr 1071.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PosełJanOrkisz">Rozwiązania zaproponowane przez rząd w druku nr 700 i 700-A w omawianej ustawie, w większości zaakceptowane przez komisję, mają różnorodny charakter. Zmiany o charakterze merytorycznym zmierzają głównie do:</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PosełJanOrkisz">1) ograniczenia zakresu informacji przekazywanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#PosełJanOrkisz">2) uproszczenia procedury postępowania mającego na celu odciążenie zarówno płatników składek, jak i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#PosełJanOrkisz">3) usprawnienia obsługi ubezpieczonych,</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#PosełJanOrkisz">4) stworzenia możliwości zakończenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych postępowań wyjaśniających błędy w dokumentach ubezpieczeniowych,</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#PosełJanOrkisz">5) eliminowania ograniczeń utrudniających pełne i prawidłowe funkcjonowanie systemu informatycznego,</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#PosełJanOrkisz">6) usprawnienia przymusowego dochodzenia zaległych składek.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pierwsza ze zmian dotyczy żołnierzy i funkcjonariuszy oddelegowanych do pełnienia służby do podmiotów cywilnych. Celem zmiany jest umożliwienie tym podmiotom rozliczania i opłacania składek za tych żołnierzy i funkcjonariuszy, jeżeli w okresie oddelegowania wypłacają im uposażenie. Ponadto jako płatnika składek za żołnierzy zawodowych oraz żołnierzy niezawodowych w służbie cywilnej i osoby pełniące zastępcze formy tej służby określono jednostki podległe ministrowi obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#PosełJanOrkisz">Celem drugiej z zaproponowanych zmian jest stworzenie możliwości rozliczania i opłacania składek za ubezpieczonych wykonujących pracę w podlegających gminom szkołach, przedszkolach i placówkach oświatowo-wychowawczych przez specjalnie w tym celu powoływane jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej gmin. Klub Parlamentarny Unii Pracy z zadowoleniem przyjmuje tę propozycję, gdyż w obecnym stanie prawnym funkcje te może pełnić jedynie podmiot zatrudniających, a więc same szkoły, przedszkola i placówki oświatowe. W większości przypadków są to małe podmioty, dla których rozliczanie i opłacanie składek jest bardzo uciążliwe i wiąże się z ponoszeniem dodatkowych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-183.10" who="#PosełJanOrkisz">Kolejna zmiana wypełnia lukę prawną, która powoduje, że w większości przypadków wspólnicy jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek jawnych, komandytowych i partnerskich pozbawieni są ochrony ubezpieczeniowej. Modyfikacji ulegają również zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym żołnierzy niezawodowych w służbie cywilnej i osób odbywających zastępcze formy służby wojskowej, w przypadku gdy mają jeszcze inny tytuł do ubezpieczeń, na przykład prowadzą działalność gospodarczą. Następuje również modyfikacja zasady obejmowania ubezpieczeniem dobrowolnym, na przykład w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-183.11" who="#PosełJanOrkisz">Nowelizacja niniejsza zakłada również, że płatnicy składek i ubezpieczeni powinni na bieżąco kontrolować, czy nie została osiągnięta roczna podstawa wymiaru składek. Obecnie ciężar ten spoczywa tylko na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, który w znacznej mierze nie ma możliwości bieżącego wychwytywania przypadków przekroczenia przez ubezpieczonych rocznego ograniczenia, szczególnie wówczas gdy ubezpieczeni pracują w kilku zakładach.</u>
          <u xml:id="u-183.12" who="#PosełJanOrkisz">Proponowane zmiany zmierzają także do usprawnienia dochodzenia należności z tytułu składek, gdyż, z jednej strony, stwarzają możliwość skuteczniejszej egzekucji, z drugiej zaś, jeżeli ta jest trwale bezskuteczna, a więc nie ma szans na ściąganie zadłużenia, dają szansę, możliwości umorzenia.</u>
          <u xml:id="u-183.13" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa za zasadne uproszczenie zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych przez ograniczenie ilości przekazywanych informacji, jak również usprawnienie przeprowadzania korekt zgłoszeń do ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-183.14" who="#PosełJanOrkisz">W zamian za rezygnację z instytucji ubezpieczenia konta ubezpieczonego zaproponowano przyjęcie zasady, że waloryzacji będą podlegały zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego składki na ubezpieczenie emerytalne w części dotyczącej I filaru.</u>
          <u xml:id="u-183.15" who="#PosełJanOrkisz">Ważną i zarazem dyscyplinującą zmianą jest wyznaczenie granicznego terminu, 30 kwietnia roku następnego, do którego płatnicy składek powinni składać autokorekty dokumentów rozliczeniowych. Złożenie korekty po tym terminie byłoby naruszeniem prawa skutkującym możliwością wymierzenia kary grzywny.</u>
          <u xml:id="u-183.16" who="#PosełJanOrkisz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny po szczegółowym zapoznaniu się ze sprawozdaniem komisji przedłożonym w druku nr 1071 oraz po przeprowadzonej dyskusji będzie głosował za przyjęciem omawianego sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie! Chęć zadania pytania wyraził pan poseł Stec.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę pana posła Steca o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam jedno krótkie pytanie do pana ministra dotyczące zmiany 24. Tam zobowiązuje się małe przedsiębiorstwa, również działające w środowisku wiejskim, do składania deklaracji drogą informatyczną, czyli za pomocą komputera, nie proponując zakupu tego komputera przez ZUS. Korygowaliśmy to w poprzedniej kadencji, uzasadniając to tym, że małe przedsiębiorstwa, które mają komputery, na pewno z tego korzystają, a te, które ich nie mają, niech mają prawo do składania deklaracji w formie pisemnej. Dlaczego ta zmiana ma być wprowadzona na koszt podatnika? Jest oczywiście propozycja, by po złożeniu wniosku w tej sprawie mogło to pozostać bez zmian. Mam pytanie: Kto będzie podejmował decyzję, czy pani prezes w Warszawie czy dyrektor oddziału, i jakie warunki musi spełnić przedsiębiorstwo, żeby uzyskać zgodę na to, aby przy zatrudnieniu nie więcej niż 20 osób mogło przekazywać deklaracje w formie pisemnej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Krzysztofa Patera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zacząć od udzielenia odpowiedzi na pytanie pana posła Steca. Nie ukrywam, że mam nadzieję, iż przedstawione przeze mnie wyjaśnienia, argumenty będą na tyle przekonywujące, iż pan poseł rozważy możliwość wycofania proponowanej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Jaki jest stan w chwili obecnej i co osiągniemy, wprowadzając zmianę zawartą w art. 1 pkt 24? W chwili obecnej ok. 320 tys. płatników przekazuje swoje dokumenty rozliczeniowe w formie elektronicznej. Dotyczy to łącznie ok. 89% ubezpieczonych. Przy założeniu, iż realizacja będzie 100-procentowa, które się oczywiście nie spełni, czyli gdyby ZUS nie stosował możliwości zwalniania płatników z obowiązku składania dokumentów w formie elektronicznej, proponowana zmiana spowodowałaby, iż liczba płatników objętych tą regulacją wzrosłaby do 450 tys., a ok. 3,5% ubezpieczonych dodatkowo byłoby objętych elektronicznym przekazem danych. Praktycznie oznacza to dodatkowo ok. 130 tys. płatników. W chwili obecnej ok. 80% płatników dostarcza dokumenty rozliczeniowe do ZUS w takiej formie, iż wynika z tego, że są one sporządzane na komputerze, a więc de facto już w tej chwili 80% osób musiałoby jedynie transmitować elektronicznie dokumenty sporządzane w systemie Płatnik do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Chciałbym zaznaczyć, że ta regulacja obejmuje przedsiębiorców zatrudniających co najmniej 6 osób, a więc nie są to w warunkach polskich drobni przedsiębiorcy. W warunkach szerokiego zakresu przepisów, obowiązków, które prawo nakłada na pracodawców zatrudniających pracowników, bardzo częstym zjawiskiem jest zlecanie obsługi w tym zakresie zewnętrznym instytucjom, niejako automatycznie, także w zakresie księgowości, w zakresie czuwania nad prawidłowością zobowiązań pracodawcy wobec pracowników w szeroko rozumianym zakresie prawa pracy, tak więc wydaje się, iż nie będzie to wielkie obciążenie.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Argumenty te - jak tu już mówiono - a także argumenty w szerszym zakresie, były przedmiotem szerokich analiz i dyskusji podczas obrad Komisji Trójstronnej, zespołów roboczych Komisji Trójstronnej. Jednym z przepisów szeroko dyskutowanych, omawianych w kategoriach „za” i „przeciw”, był wyjątek, o którym wspomniał pan poseł, czyli kwestia możliwości zwolnienia z tego obowiązku i ustalenia, kto będzie podejmował decyzję. Oczywiście będzie decydowała placówka zakładu ubezpieczeń społecznych, a więc oddział lub inspektorat.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Natomiast mówiąc o kryteriach, musimy powiedzieć, że na dłuższą metę nie powinni liczyć na tego typu zwolnienia przedsiębiorcy, którzy permanentnie zatrudniają co najmniej 6 osób. Jest to rozwiązanie, które w zamyśle ma być adresowane przede wszystkim do przedsiębiorców, którzy sezonowo zatrudniają określoną liczbę osób, a więc u których zatrudnienie jest duże przez okres kilku miesięcy, a później maleje bądź zanika. To jest rozwiązanie, które umożliwi indywidualną reakcję na potrzeby płatnika.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Wysoka Izbo, co w ten sposób zyskujemy? Otóż przede wszystkim zyskujemy korzyści dla ubezpieczonych i dla samych płatników, dlatego że, jak wskazują obecne sytuacje w ZUS, nie jest to tylko kwestia przekazania informacji do ZUS. Informacje dotyczą konkretnych pieniędzy, konkretnych składek, konkretnych ubezpieczonych. Jeżeli informacje są błędne, poziom błędów wzrasta; wzrasta w sytuacji, kiedy dokumenty są wypełnione ręcznie, także dlatego, że są one ręcznie wypełniane niestarannie, czasami zawierają poprawki.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Co się dzieje, gdy jest zrobiony błąd? ZUS informuje płatnika, że jest błąd. Płatnik musi stracić czas na to, by błąd skorygować i wyjaśnić, jeżeli ma wątpliwości. W przypadku transmisji elektronicznej prawdopodobieństwo błędu znacznie maleje, bo raz wprowadzone dane do systemu w systemie się znajdują. Nawet jeżeli płatnik się pomyli, wprowadzając błędne dane swojego pracownika, i otrzyma zwrotną informację z ZUS, to je skoryguje i za miesiąc to się nie powtórzy. Ubezpieczony ma w ten sposób terminowo zarejestrowane składki na koncie w ramach funduszu ubezpieczeń społecznych, czyli tzw. pierwszego filara, terminowo jest przekazana składka do otwartego funduszu emerytalnego. A więc to nie jest tak, iż ktoś czyimś kosztem próbuje coś osiągnąć. To jest sposób na osiągnięcie większej sprawności, większej efektywności, na ułatwienie życia płatnikom, u których prawdopodobieństwo wystąpienia błędów w dokumentacji rozliczeniowej znacznie maleje.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Działania te będą połączone z równoczesnymi działaniami sprowadzającymi się do tego, na co tu dzisiaj kilkakrotnie wskazywano, przedstawiając stanowiska klubów, iż ubezpieczeni, którzy samodzielnie prowadzą działalność gospodarczą i nie zatrudniają pracowników, już od 1 kwietnia przyszłego roku będą de facto zwolnieni z obowiązku comiesięcznego składania dokumentów rozliczeniowych i jedynie będą wpłacali składkę. Dotyczyć to będzie wszystkich ubezpieczonych. Problem byłby wówczas, gdyby ktoś chciał zadeklarować wyższą składkę i utrzymywać ten wskaźnik procentowy, ale to jest marginalne zjawisko. byłaby szansa naprawienia tego, co niewątpliwie nie było zamysłem autorów reformy. Za chwilę przejdę do kwestii, kto jakie miał zamysły. Jeżeli mówimy o autorach reformy, to jedno jest pewne: żadni autorzy nie mieli zamiaru stworzyć takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">W sierpniu liczba błędnych dokumentów rozliczeniowych kierowanych do ZUS wynosiła mniej niż milion. Można powiedzieć, że została przełamana pewna bariera. Jest mniej niż milion błędnych dokumentów rozliczeniowych. Z każdym miesiącem liczba ta jest mniejsza. To jest cel priorytetowy, dlatego że to umacnia wiarygodność systemu. W ramach dyskusji w Komisji Trójstronnej wielokrotnie stawaliśmy przed dylematami: z jednej strony były modelowe rozwiązania - wzorcowe obrazki, ale niewykonalne - a z drugiej strony była konieczność podjęcia decyzji co do priorytetów i wdrażania rozwiązań, które zapewniają te priorytety.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Co jest priorytetem? Terminowy transfer składki, terminowo przekazywana informacja dla ubezpieczonych, terminowy przekaz do otwartych funduszy emerytalnych, zapewnienie, aby jak najwięcej dokumentów przesyłanych pierwszorazowo było prawidłowo sporządzonych. W ten sposób ZUS nie zawraca głowy pracodawcom, płatnikom, a wysiłek organizacyjny Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może koncentrować się na rozliczeniach z lat 1999–2001. Mniejszy problem stanowi to, ile osób jest zgłaszanych, ważna jest liczba płatników. Każdy płatnik to partner. Partner, który przychodzi do umownego okienka w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, który chce coś wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-187.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Proszę zwrócić uwagę na jeszcze jedną sprawę. Transfer elektroniczny w obie strony to jest ileś elementów w pakiecie, które ułatwiają życie w sytuacji, kiedy ktoś gdzieś popełni błąd, pomyli się, wprowadzi inną cyfrę. W ten sposób zamiast jeździć i wyjaśniać pewne sprawy, można to korygować elektronicznie i znacznie szybciej. Z tych wszystkich powodów, mając świadomość, że rzeczywiście można wskazywać też na minusy czy na niebezpieczeństwa tego rozwiązania, rząd przedstawił tę propozycję partnerom społecznym. Partnerzy społeczni, a więc wszystkie organizacje związkowe i pracodawcy, po dyskusji w Komisji Trójstronnej, przyjmując pewien pakiet - i traktując to jako kompromis, traktując to jako rozwiązania, które mają służyć realizacji tych priorytetów - zaakceptowali przedłożenie rządowe, w tym także to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-187.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">I teraz chciałbym się odnieść do kwestii poruszonych w dzisiejszej debacie. Otóż namawiałbym jednak i Platformę Obywatelską, i Prawo i Sprawiedliwość do poparcia w dniu jutrzejszym tej ustawy. Dlaczego? Otóż zarysowała się sytuacja taka, że mamy do czynienia z rezerwą ze strony ugrupowań, w których ławach zasiadają osoby, które w jakiś sposób przyczyniły się do tego, co jest, i mamy pozostałe ugrupowania, które, można powiedzieć, nie współtworzyły tego stanu - można go określić mimo wszystko jednak jako stan chaosu, tak to trzeba nazwać, skoro wielu ubezpieczonych nadal nie ma danych o swoich kontach. Stąd chciałbym namawiać państwa do poparcia tej ustawy, do aktywnego włączenia się w proces uzdrawiania tej sytuacji, tego, co ma służyć wszystkim ubezpieczonym.</u>
          <u xml:id="u-187.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">I teraz, w ślad za tym apelem, chciałbym przedstawić jednak szereg argumentów o charakterze merytorycznym. To nie jest tak, iż rząd chciał uniknąć publicznej debaty nad wieloma kontrowersyjnymi kwestiami. Rząd ma tutaj sytuację w sensie politycznym nawet wygodną, albowiem próbuje wszelkimi siłami znaleźć rozwiązania i naprawić ten stan, szukając w jak najszerszym zakresie sojuszników. Nadal będziemy szukać tych sojuszników, jesteśmy zawsze otwarci na dyskusję. Ustawa trafiła do parlamentu w ramach pakietu „Przede wszystkim przedsiębiorczość” i oczywiście są w niej elementy, które zmierzają ewidentnie do usprawnienia działań, do poprawienia bytu przedsiębiorców, są też elementy, które dotyczą systemu ubezpieczeń społecznych. I to nie jest jedyna ustawa, przy okazji której Wysoka Izba stanęła przed pewnego typu dylematem: czy Komisja Nadzwyczajna, czy komisja, powiedziałbym, merytoryczna.</u>
          <u xml:id="u-187.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Kwestia pierwsza, kwestia pożyczek z budżetu. Uprzejmie przypominam manewr, powiedziałbym, pewną żonglerkę na liczbach, którą przeprowadzono po to, żeby zapewnić de facto wypłatę świadczeń. Przeprowadzono ją w sytuacji, kiedy nagle okazało się, że Fundusz Ubezpieczeń Społecznych nie posiada odpowiednich środków finansowych. W ciągu kilku dni przeprowadzono zmianę ustawy, dopuszczono w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych rozwiązanie, co do którego konstytucyjności wiele osób ma wątpliwości, ale ze względu na uwarunkowania społeczne nikt się nie odważył zaskarżyć tego rozwiązania, niemniej de facto 6 mld, które budżet pożyczył, to jest kwota, która powinna być wykazana w odpowiednich ustawach budżetowych. Te odsetki - 1,9 mld - to przecież czysto papierowe pieniądze, bo nikt o zdrowych zmysłach nie spodziewał się, znając prognozy demograficzne, znając prognozy makroekonomiczne, że Fundusz Ubezpieczeń Społecznych będzie w przewidywalnej przyszłości w stanie tę pożyczkę spłacić. W tym sensie mogę o tym mówić - o 1,9 mld - jako o czysto papierowych pieniądzach. Raczej trudno tu mówić o jakichkolwiek zobowiązaniach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mającego konstytucyjne gwarancje państwa, wobec budżetu państwa. I dobrze się chyba dzieje, że w tym momencie ten zapis pozwalający na stosowanie wątpliwego konstytucyjnie rozwiązania znika z ustawy.</u>
          <u xml:id="u-187.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Kwestia bezwarunkowego umorzenia długu. Z wyjaśnieniem, które przedstawię, chciałbym powiązać kwestię odsetek za nieterminowe przekazywanie składek do otwartych funduszy emerytalnych. Otóż swego czasu, za poprzedniego rządu, i to we wczesnym okresie jego działania, pojawił się pomysł, żeby te odsetki od zobowiązań ukształtować na racjonalnym poziomie. Jeśli uwzględnimy przeszłość, czyli minione lat 10, okazuje się, że państwo ma wobec swoich obywateli szereg różnych zobowiązań. Zatrzymam się na chwilkę przy tzw. rekompensatach, które w tej chwili kolejnym rocznikom wypłaca bank państwowy PKO BP. Wcześniej mieliśmy oczywiście książeczki mieszkaniowe, wciąż mamy te książeczki, były kiedyś książeczki samochodowe - jest szereg zobowiązań z przeszłości, ale zatrzymajmy się przy świadectwach rekompensacyjnych czy rekompensatach dla emerytów, rencistów i pracowników sfery budżetowej, w których przypadku swego czasu nie dokonano waloryzacji. Kolejne pokolenia, kolejne roczniki, którym wypłaca się to w kolejnych latach, mają przecież w tej chwili liczone oprocentowanie według stopy a vista w PKO BP - ok. 2,5%. Czy jest uczciwe wobec obywateli, żeby jedno zobowiązanie państwa, bo tak to trzeba potraktować, było oprocentowane na poziomie 2,5%, a inny rodzaj zobowiązania państwa, najczęściej wobec innych obywateli - z pewnymi drobnymi wyjątkami - był oprocentowany (kiedy projekt ustawy był przedkładany, czy w tej chwili nawet) na poziomie 16%? Wydaje się, że nie. I wreszcie kto ponosi koszty tego? Przecież nie jakiś budżet - koszty tych odsetek ponoszą wszyscy obywatele. I powiedziałbym, że ponosi je w tych realiach mniejszość, bo jeżeli mówimy o ok. 10 mln członków otwartych funduszy emerytalnych, to mamy kilka milionów osób, które są objęte ubezpieczeniem społecznym, a nie są członkami OFE, mamy wreszcie ok. 10 mln emerytów i rencistów. To oni de facto przez swoje podatki współfinansują zobowiązania czy współfinansują koszty kardynalnego błędu państwa popełnionego w momencie, kiedy wdrażano czy próbowano wdrażać reformę, kiedy to system był do tego organizacyjnie nieprzygotowany. Ja mogę to z czystym sumieniem powiedzieć, dlatego że do połowy 1998 r. byłem wicedyrektorem Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego, przygotowywałem koncepcję awaryjną, koncepcję przekazywania składek do OFE na wypadek, gdyby system nie działał. Ale panowie kierujący wówczas ZUS powiedzieli: chcecie 2,5 mln pracodawców zmusić do tego, żeby robili dwa przelewy? Czyli jeden przelew ekstra? 2,5 mln razy 12 miesięcy razy chyba 4,5 zł wówczas. Jakież to pieniądze transferujecie do sektora bankowego? A przecież byłaby to dziś zupełnie inna kwestia, jeśli chodzi o wiele problemów, które mamy w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-187.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Przekonanie, że ZUS może coś zrobić szybciej, było tym powodem, dla którego wówczas wprowadzono w zapisach ustawowych właśnie odsetki cywilne, a nie inne rozwiązanie. ZUS niestety pewnych rzeczy nie może zrobić, za całą tę sytuację nie można też przecież obwiniać tylko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie można go obwiniać nawet za rok 1999, za sam początek. I nawet gdybyśmy odstawili na bok polityków, którzy podejmowali wówczas decyzje, to i tak mielibyśmy sytuację, w której... Mogę to przedstawić na następującym przykładzie. Przecież dokumenty, które ZUS dostaje, jeśli są sporządzone poprawnie, są wprowadzane natychmiast, natomiast ktoś sporządza też dokumenty błędnie. A więc są błędy w zakresie edukacji i to w tej chwili jest nadrabiane. Efektem jest choćby to, że już w tej chwili ponad 90% dokumentów rozliczeniowych trafiających pierwszy raz do ZUS jest sporządzonych poprawnie, z każdym miesiącem ten wskaźnik się poprawia, aczkolwiek mamy świadomość, że to nigdy nie będzie 100%. Jest oczywiście kwestia prawidłowych procesów zmierzających do tego, aby płatnicy szybko to korygowali, i wydaje się, że to się poprawia. Stąd też mogę zapewnić, że w ZUS-ie sprawy poprawiają się. Natomiast ta gigantyczna praca, która czeka Zakład Ubezpieczeń Społecznych, związana z weryfikacją kilkuset milionów dokumentów rozliczeniowych za lata 1999–2001, to jest proces, którego nie da się przeprowadzić metodą roczników, metodą płatników, bo to jest na starcie, lecz, powiedziałbym, metodą odgarniania kolejnych warstw. Kiedy zostanie tego mniej, kiedy to będzie już zdiagnozowane, czyli, jak myślę, w połowie przyszłego roku, prawdopodobnie wtedy będą kolejne propozycje legislacyjne odpowiadające na pytanie, jak ma postępować ubezpieczony w procedurach reklamacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-187.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Chciałbym się teraz odnieść do kwestii transferu składek do OFE. Zdecydowana większość składek trafia w ciągu 10–11 dni. My w komisji przedstawialiśmy ten problem szczegółowo, albowiem ze strony Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych padały w tym zakresie postulaty, aby to skrócić - realnie, bo to nie jest kwestia szukania jakichś księżycowych rozwiązań, brania z sufitu pewnych dat, może szukania jakichś kompromisów czy pseudokompromisów: jedni chcą 10, inni chcą 15, to może zatrzymajmy się na 12 czy 13. Niezwłocznie, nie później niż po 15 dniach, bo tak brzmi zapis. Pojęcie „niezwłocznie” jest w polskim systemie prawnym bardzo głęboko zakorzenione i zdefiniowane - bez zbędnej zwłoki - przecież ZUS podlega kontroli NIK, a więc to nie jest tak, iż ktoś czeka do piętnastego dnia, nawet gdyby chciał. Tym procesem w sensie technologicznym nie jest już tak łatwo sterować, żeby zatrzymać ręcznie pewne płatności w sytuacji, kiedy są ustalone, określone daty, bo przecież fundusze emerytalne otrzymują te kwoty - zresztą zgodnie z pewnymi ustaleniami, które były poczynione między nimi, aby ułatwić pewien proces inwestycyjny - w określonych dniach tygodnia. Przy 15 dniach można powiedzieć, że skala potencjalnych zobowiązań publicznych za nieterminowe przekazanie środków do OFE jest już minimalna.</u>
          <u xml:id="u-187.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Kilka zdań na temat okresu przedawnienia. Prasa donosiła, a właściwie jedna gazeta przedstawiała informacje, które, można powiedzieć, były informacjami generalnie nieprawdziwymi, wprowadzającymi w błąd opinię publiczną. Sytuacja wygląda następująco: w obecnym stanie prawnym przedawnienie następuje po 5 latach, jeżeli jednak ZUS podejmie jakiekolwiek czynności, niekoniecznie czysto egzekucyjne, zmierzające do pozyskania składek, wówczas ten okres ulega niejako automatycznie wydłużeniu do lat 10. To, co ta ustawa proponuje, to likwidacja tego jakby pierwszego kroku, przyjęcie generalnie zasady 10 lat jako terminu przedawnienia dla płatników. Ściągalność składek na ZUS w tej chwili wynosi ok. 98% i trzeba powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli, kontrolując ZUS, zgłaszając wiele różnych zastrzeżeń, akurat do ściągalności składek czy do całego procesu zasadniczych zastrzeżeń nie zgłasza. Ale tu mówimy wciąż o relacjach pomiędzy płatnikami a ZUS-em. Czym innym są relacje pomiędzy płatnikami a ubezpieczonymi.</u>
          <u xml:id="u-187.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">No i teraz kilka prawd o reformie. Stworzono bowiem rozwiązanie kuriozalne. I tu ja bym był daleki od tego, żeby operować, co było intencją, dlatego że ta reforma jest jednak pewnym procesem. Ten proces - szkoda, że nie ma pana posła Zawiszy, ale mam nadzieję, że gdzieś mnie słyszy - zaczął się w roku 1996, kiedy został powołany pierwszy pełnomocnik rządu do spraw reformy zabezpieczenia społecznego, nieżyjący minister Bączkowski. Kolejny pełnomocnik na początku 1997 r. to pan minister Jerzy Hausner. Rok 1997 - dialog w Komisji Trójstronnej, uzgodnienia co do zasadniczego kształtu tej filarowości reformy i finalnie trzy pierwsze ustawy: o organizacji i funkcjonowania funduszy emerytalnych, o pracowniczych programach emerytalnych i o wykorzystaniu wpływów z prywatyzacji na cele związane z finansowaniem reformy. To rok 1997, lato. Oczywiście, później nadszedł rok 1998, zmiana rządu, kolejne elementy. Ale tutaj można powiedzieć, że każdy wkładał swoją cegiełkę i każdy mógłby powiedzieć, że z pewnymi rozwiązaniami się zgadza, z pewnymi się nie zgadza, pewne akceptuje, pewnych nie akceptuje. Sojusz Lewicy Demokratycznej od początku deklarował, że nie akceptuje rozwiązania, które było w pierwotnie uchwalonej ustawie, uzależniającego prawo do kawałka emerytury od tego, czy płatnik zapłacił składkę czy nie. Bo co stworzono w rozwiązaniu, które weszło w życie 1 stycznia 1999 r.? Stworzono zasadę, że płatnik potrąca pracownikowi składkę, część składki płaci z własnych środków. Ale jeżeli on nie przekaże do ZUS-u składki, to od tej składki nie będzie naliczana w przyszłości emerytura, a więc de facto państwo przerzuciło odpowiedzialność za płatności pracodawców na ubezpieczonych. Oczywiście rozwiązanie to odbiega od standardów cywilizowanych krajów i jeszcze poprzedni rząd zdał sobie z tego sprawę i wprowadził zmianę sprowadzającą się do tego, iż zawsze ubezpieczony ma prawo domagać się zapisania na koncie składki należnej, a nie wpłaconej. Tylko żeby to się stało, musi przejść przez procedurę, a więc pewnie potrzebne jest jakieś podanie, być może jakiś formularz. Jak wniosek do ZUS-u, to i decyzja. W ramach tej dyskusji w Komisji Trójstronnej też ustaliliśmy, że w tych warunkach nie jest celowe, aby ZUS został zalany milionami podań w sytuacji, kiedy decyzja ZUS-u może być tylko jedna - bo czemu ma to służyć? Napędzaniu dochodów Poczcie Polskiej? Być może, ale to przecież nie w tym rzecz. Stąd zmiana w istocie rzeczy ułatwia życie wszystkim - ułatwia życie ubezpieczonym, ułatwia życie płatnikom, czyli pracodawcom, do których ci ubezpieczeni już nie będą biegali po jakieś poświadczenia - natomiast nie jest to istotna merytoryczna zmiany w stosunku do istniejącego aktualnie stanu prawnego. I wydaje się, jeżeli mówimy o ubezpieczeniach społecznych, że to jest oczywiste, iż państwo nie może przerzucać odpowiedzialności za brak egzekucji składek i konsekwencji tego typu sytuacji na ubezpieczonych, bo to już przestałoby mieć cechy jakichkolwiek ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-187.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Pierwsze emerytury w tym systemie będziemy mieli w roku 2009 i oczywiście pozostaje kwestia, która, jak myślę, w przyszłym roku znajdzie odzwierciedlenie w przedłożeniu rządowym: w jaki sposób mają być wypłacane emerytury za środki gromadzone w ramach tzw. drugiego filaru? Nad tym w tej chwili trwają prace. Myślę, że przyszły rok przyniesie w tym zakresie odpowiednie przedłożenie rządowe. Nie ukrywam, że oczywiście chcemy, zanim przyjdziemy do parlamentu, uzgodnić te zapisy z partnerami społecznymi, bo to służy też dialogowi społecznemu.</u>
          <u xml:id="u-187.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Kwestię zmiany zasady naliczania odsetek do OFE już omawiałem.</u>
          <u xml:id="u-187.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Tutaj padła jeszcze kwestia Prokomu - trzeba powiedzieć, że - ja myślę, że ubezpieczeni to dostrzegą wtedy, kiedy dostaną pierwsze wyciągi ze stanu swoich kont - każdy wykonawca systemu informatycznego funkcjonuje tak, jak mu to zleceniodawca określa. Niestety, koncepcja totalnej informatyzacji systemu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która znalazła swoje odzwierciedlenie w tzw. aneksie nr 2 sporządzonym w kwietniu 1998 r., była rozwiązaniem niemożliwym nawet teoretycznie do wdrożenia. Oderwano dokumenty od osób prowadzących firmy, popełniono dziesiątki błędów w tym zakresie, łącznie z założeniem totalnej centralizacji rozwiązań. I w tej chwili Zakład Ubezpieczeń Społecznych wycofuje się z wielu elementów, które zostały w ramach tego aneksu wdrożone czy właściwie które próbowano wdrożyć, bo one nigdy nie zostały wdrożone i nigdy nie mogły zostać wdrożone, choćbyśmy mieli tutaj nie wiem jak wspaniałego wykonawcę systemów informatycznych. Ktokolwiek by rzucił jakąkolwiek nazwę, mogę w ciemno powiedzieć, że także ta firma nie byłaby w stanie wdrożyć tych założeń.</u>
          <u xml:id="u-187.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">W tej chwili, niestety kończąc moją wypowiedź, chciałbym powiedzieć tak: Sytuacja w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych związana z faktem, iż wielu ubezpieczonych ma dalej niezidentyfikowane składki, zwłaszcza za lata 1999–2001, jest sytuacją, która nie poprawi się z dnia na dzień. Patrząc i analizując, czy to się w ogóle poprawia, albowiem to jest, myślę, z punktu widzenia pań i panów posłów rzecz najistotniejsza, należy analizować dwie kwestie: rok 2002, jak wygląda w tym zakresie poziom weryfikacji i poziom transferów, oraz dynamikę z kwartału na kwartał postępów w zakresie identyfikacji, jeśli chodzi o lata 1999–2001. W tej chwili możemy jedynie szacować tempo. Kolejne kwartały, wtedy kiedy kolejne miliony dokumentów będą procedowane, pozwolą już na bazie stanu rzeczywistego prognozować zakończenie tego procesu. Natomiast co do całych rozwiązań systemowych, nie sprowadzając tego wyłącznie do systemu informatycznego, ale także do systemowych rozwiązań zapisanych w ustawach, które są oczywiście ściśle powiązane z systemem informatycznym, do relacji pomiędzy ZUS a płatnikami, można powiedzieć tak: gdyby to racjonalnie budowano od początku, to wyglądałoby to inaczej. Niestety ten system jest w biegu i my w tej chwili nie mamy możliwości zbudowania rozwiązań optymalnych, w części przynajmniej elementów. Nie mamy możliwości, dlatego że to by oznaczało na jakiś czas, krótszy lub dłuższy, paraliż funkcjonowania systemu ubezpieczeń, na co - jest to oczywiste - nikt sobie nie pozwolić nie może. W związku z tym szukamy rozwiązań, które służą realizacji tego priorytetu podstawowego, i wprowadzamy je.</u>
          <u xml:id="u-187.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">W Komisji Trójstronnej dużo emocji wywołała też kwestia, dlaczego to ubezpieczeni mają pilnować, czy nie przekroczyli limitu prognozowanego, limitu 30-krotności. To drażliwa sprawa, ale to dotyczy kilkunastu tysięcy osób według naszych szacunków, a z punktu widzenia ZUS to jest bardzo złożony proces. Wybierając priorytety, o których mówiłem, interes milionów ubezpieczonych, trzeba było po prostu, brutalnie mówiąc, poświęcić interes kilkunastu tysięcy osób, mających świadomość ekonomiczną na określonym poziomie, niemniej jednak również ubezpieczonych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, w związku z czym proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca” w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (druki nr 854 i 1002).</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Krasonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny przedstawić sprawozdanie z pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, zawarte w druku sejmowym nr 1002.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Prace nad projektem komisja rozpoczęła 18 września br., kierując przedłożenie do rozpatrzenia przez wcześniej powołaną podkomisję nadzwyczajną do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, rozszerzając zakres prac podkomisji, z jednoczesnym zaleceniem, aby oba projekty rozpatrywać oddzielnie. Podkomisja nadzwyczajna po rozpatrzeniu projektu ustawy na posiedzeniu 8 października przedstawiła sprawozdanie komisji 18 października. W efekcie przeprowadzenia pierwszego czytania komisja wnosi o przyjęcie projektu ustawy o treści zawartej w druku nr 1002.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zasadniczym celem projektu ustawy jest stworzenie możliwości rozpatrywania przez wojewódzkie komisje dialogu społecznego konfliktów powstałych na tle spraw społecznych lub gospodarczych związanych z procesami restrukturyzacji przedsiębiorstw, niemieszczących się w zakresie przedmiotowym nowelizowanej ustawy. Sprawy te mogą być rozwiązywane obecnie jedynie w ramach sporów zbiorowych, zgodnie z przepisami ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Projekt przewiduje, że komisja wojewódzka w celu zachowania spokoju społecznego może wyrazić opinię lub podjąć uchwałę o wyznaczeniu osoby z misją dobrej woli. Osoba realizująca misję będzie wywodzić się z listy mediatorów ustalonej przez ministra pracy, funkcjonującej na mocy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Istotne jest także to, że sprawy społeczne lub gospodarcze powodujące konflikty mogą być przedstawiane wojewódzkiej komisji dialogu społecznego także przez strony, związki zawodowe, organizacje pracodawców niewchodzące w skład wojewódzkich komisji. Jednocześnie wojewoda jako przewodniczący wojewódzkiej komisji dialogu społecznego może samodzielnie podjąć decyzję o konieczności wyznaczenia osoby z misją dobrej woli. Z kolei rolą osoby realizującej misję dobrej woli będzie umożliwienie pomocy stronom, których konflikt dotyczy, w celu jego zażegnania, złagodzenia lub rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Projektowana ustawa wprowadza także zmianę dotyczącą zawierania ponadzakładowych układów zbiorowych przez strony Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, polegającą na wyłączeniu obowiązku powiadamiania każdej organizacji związkowej reprezentującej pracowników, których układ dotyczy, o inicjatywie zawarcia układu. Nieuzasadnione jest bowiem informowanie organizacji związkowych niereprezentowanych w komisji, przez co nieuczestniczących w tej inicjatywie.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt w trakcie opracowywania przez rząd, a także w fazie pierwszego czytania na posiedzeniach komisji i podkomisji nadzwyczajnej został skonsultowany z partnerami społecznymi w ramach Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, to jest Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych, NSZZ „Solidarność”, Konfederacją Pracodawców Polskich, Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych, Związkiem Rzemiosła Polskiego i Business Centre Club.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Wprowadzenie projektowanej regulacji niesie ze sobą skutki finansowe. Szacuje się, że w 2003 r. mogą one wynosić 492 tys. zł przy założeniu 150 misji dobrej woli. Poniesienie jednak takich kosztów wydaje się uzasadnione, bowiem spodziewane pozytywne efekty wprowadzenia w życie ustawy mogą skutkować zachowaniem miejsc pracy lub utrzymaniem działalności gospodarczej u pracodawców dotkniętych konfliktami wynikającymi z restrukturyzacji i trudności finansowych.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#PosełSprawozdawcaJanuszKrasoń">Mając powyższe na uwadze, w imieniu komisji wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Stępnia w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełMarianStępień">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu SLD wobec projektu zmiany ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (druk nr 1002).</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełMarianStępień">W projektowanej ustawie stworzono procedury umożliwiające wykorzystanie mediatorów oraz rozpatrywanie konfliktów powstałych na tym tle przez wojewódzkie komisje społeczne. Przewiduje się, że komisja może wyrazić opinię lub podjąć uchwałę o konieczności wyznaczenia osoby z misją dobrej woli z listy mediatorów ustalonej przez ministra pracy i polityki społecznej. W przypadkach wyjątkowych, gdy wymaga tego interes społeczny, przewodniczący wojewódzkiej komisji dialogu społecznego będzie mógł samodzielnie zdecydować o konieczności wyznaczenia mediatora. Zwraca się wtedy do ministra pracy z wnioskiem o wskazanie takiej osoby. Gdy konfliktu nie można rozwiązać, strona konfliktu lub mediator występują do wojewódzkiej komisji dialogu społecznego z prośbą o wyrażenie opinii. Jednocześnie wprowadza się zmianę dotyczącą zawierania ponadzakładowych układów pracy przez pracowników i pracodawców Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych. Polega ona na wyłączeniu obowiązku powiadamiania każdej organizacji związkowej reprezentującej pracowników, dla których ma być zawarty układ, o inicjatywie zawarcia tego układu. Klub SLD będzie w pełni popierał każdą formę dialogu i także w tym przypadku popiera projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełMarianStępień">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Korzystając z okazji, chciałem w swoim imieniu złożyć poprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PosełMarianStępień">W ustawie o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego w rozdziale 1 pkt 1 dodać nowe punkty o następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#PosełMarianStępień">W art. 6 pkt 1. Stronę pracowników komisji reprezentują przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych. Pkt 2. Za reprezentatywne organizacje związkowe uznaje się ogólnokrajowe związki zawodowe, ogólnokrajowe zrzeszenia związków zawodowych i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe, zwane konfederacje, zrzeszające, z zastrzeżeniem ust. 3, co najmniej 500 tys. pracowników. Pkt 3. Organizacja związkowa ubiegająca się o uznanie jej za reprezentatywną organizację związkową przy ustalaniu liczby pracowników, o której mowa w ust. 2, nie uwzględnia pracowników zrzeszonych w tych spośród jej organizacji członkowskich, które są lub w okresie roku przed złożeniem wniosku o stwierdzenie reprezentatywności były zrzeszone w reprezentatywnej organizacji związkowej mającej przedstawicieli w składzie komisji. Pkt 4. Strona pracowników może zapraszać do udziału w pracach komisji z głosem doradczym przedstawicieli związków zawodowych i organizacji związkowych niespełniających kryteriów określonych w ust. 2 i 3 oraz przedstawicieli organizacji społecznych i zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#PosełMarianStępień">Art. 7 pkt a. Skreśla się ust. 2. Pkt b. W ust. 3 skreśla się wyraz „również”. Pkt c. W ust. 4 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: Organizacja pracodawców ubiegająca się o uznanie jej za reprezentatywną organizację pracodawców przy ustalaniu liczby pracowników, o której mowa w ust. 3, nie uwzględnia pracowników zatrudnionych przez tych spośród zrzeszanych pracodawców, którzy są lub w okresie roku przed złożeniem wniosku o stwierdzenie reprezentatywności byli zrzeszeni w reprezentatywnej organizacji pracodawców mających przedstawicieli w składzie komisji.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#PosełMarianStępień">W art. 8 pkt a. w ust. 1 wyrazy „art. 6 ust. 3” zastępuje się wyrazami „art. 6 ust. 2”. Pkt b. Dodaje się ust. 3 w brzmieniu: Orzeczenie sądu stwierdzające reprezentatywność organizacji związkowej lub organizacji pracodawców spełniających kryteria określone odpowiednio w art. 6 ust. 2 lub w art. 6 ust. 3 i 4 traci moc po upływie 4 lat od dnia, w którym stało się prawomocne.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#PosełMarianStępień">Następna poprawka. Po art. 1 dodaje się nowy artykuł w brzmieniu: Organizacja, której przedstawiciele zostali powołani do składu Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych przed wejściem w życie niniejszej ustawy, zachowuje status organizacji reprezentatywnej do dnia 31 grudnia 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#PosełMarianStępień">Poprawki te dostosowują zapis ustawy do Kodeksu pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi, dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Marek Żyliński proszony jest o wystąpienie w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełMarekŻyliński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska zaprezentować nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego i do sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o ww. projekcie ustawy, zawartego w druku nr 1002.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełMarekŻyliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W styczniu tego roku na 11. posiedzeniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dyskusji nad nowelizacją ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego mówiliśmy, że potrzeba prowadzenia konstruktywnego dialogu społecznego pozostaje poza dyskusją. Zasada dialogu społecznego została uznana w Polsce za zasadę rangi ustrojowej naszego państwa, co wynika wprost z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego niezrozumiała jest dla mnie w przedłożeniu rządowym i ostatecznym przedłożeniu komisji eliminacja z dostępu do informacji, podkreślam: z dostępu do informacji, wszystkich związków zawodowych, które dzisiaj nie są partnerami społecznymi w Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych. Odnoszę się w tym momencie do propozycji eliminacji z ustawy obowiązku poinformowania każdej organizacji związkowej reprezentującej pracowników o inicjatywie zawarcia ponadzakładowych układów pracy przez stronę pracowników i pracodawców reprezentowanych w Trójstronnej Komisji. Propozycja ta zawarta jest w noweli art. 2 ust. 5 przedmiotowego projektu ustawy poprzez zapis wyłączający art. 241.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełMarekŻyliński">Panie Ministrze! Udzielanie informacji jest również elementem dialogu społecznego, służyć ma temu również rozszerzanie kompetencji wojewódzkich komisji. Odcinanie od informacji, co słusznie zauważył na posiedzeniu komisji przedstawiciel forum związków zawodowych, nie służy pokojowi społecznemu. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że toczą się aktualnie prace podkomisji Komisji Polityki Społecznej i Rodziny nad nowelizacją przedmiotowej ustawy o Trójstronnej Komisji, zawartej w poselskim projekcie obejmującym przede wszystkim sprawy związane z reprezentatywnością organizacji uczestniczących w pracach Trójstronnej Komisji. Myślę, że tutaj moje stanowisko jest zbieżne z tym, co wyraził w swoim wystąpieniu mój przedmówca poseł Marcin Stępień, z tym że on poszedł dalej, spróbował dzisiaj w swoich wnioskach załatwić ten temat, natomiast ja staram się wyrzucić tę propozycję, aby w pracach podkomisji wspólnie te wnioski rozważyć, pracując nad zapewnieniem reprezentatywności stron w Komisji Trójstronnej. Nie przekonuje mnie pozytywna opinia stron Komisji Trójstronnej, bo trudno być przecież sędzią we własnej sprawie. Kwestię informowania innych niż reprezentatywne stron o zamiarze zawarcia ponadzakładowych układów zbiorowych można z powodzeniem przedyskutować właśnie w trakcie prac specjalnej podkomisji powołanej przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Dlatego, panie marszałku, wnoszę poprawkę następującej treści: Wnioskuję, aby w art. 2 ust. 5 skreślić słowa „art. 241.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PosełMarekŻyliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W przedłożeniach proponuje się, poprzez wprowadzenie art. 17a i 17b, rozszerzenie kompetencji wojewódzkich komisji dialogu społecznego. Proponuje się podejmowanie z własnej inicjatywy lub na wniosek każdej ze stron komisji lub innych wymienionych w projekcie podmiotów rozpatrywania spraw społecznych lub gospodarczych powodujących konflikty i niepokoje społeczne, o których wcześniej mówił pan poseł sprawozdawca. Idea rozszerzenia kompetencji wojewódzkich komisji dialogu społecznego jest bardzo szczytna i zrozumiała, jednak mam pewne ważne sygnały od stron uczestników wojewódzkich komisji dialogu społecznego dotyczące wdrażania ustawy, która, przypomnę, weszła w życie 1 marca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PosełMarekŻyliński">Panie Ministrze! W czasie debaty styczniowej nad rozpoczęciem prac wojewódzkich komisji dialogu społecznego mówiłem o możliwych dwóch kierunkach działania tych komisji: pozytywnym, usprawiedliwiającym wydatki 1,5 mln zł na ich funkcjonowanie, i negatywnym, rozmywającym zadania, kompetencje, odpowiedzialność Komisji Trójstronnej. Dziś mogę powiedzieć, że w różnych województwach jest różnie. Generalnie partnerzy społeczni sygnalizują, po pierwsze, niechęć stron administracyjnych traktujących ich nierzadko jako zło konieczne, a powtarzam, że dialog ma sens, jeżeli partnerzy się poważnie traktują, i, po drugie, brak skrystalizowanych pól działania. W związku z powyższym wnoszę, podpierając się opinią partnerów społecznych w wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, do pana ministra o złożenie w terminie uznanym przez pana ministra za właściwy na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny informacji o dotychczasowym stanie współpracy wszystkich partnerów, zarówno pod względem organizacyjnym, jak i merytorycznym, na poziomie wojewódzkich komisji dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#PosełMarekŻyliński">Ostatnia uwaga dotyczy art. 17b i 17c. Wojewódzka komisja dialogu społecznego zgodnie z projektem może podjąć uchwałę o konieczności wyznaczenia osoby z misją dobrej woli, osoby z listy mediatorów ustalonej przez ministra pracy i polityki społecznej, o której mowa w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Również przewodniczący wojewódzkiej komisji dialogu społecznego, a przypomnę, że jest to wojewoda, może w przypadkach, co prawda - jak określono w projekcie - wyjątkowych, samodzielnie podjąć decyzję o konieczności wyznaczenia osoby z misją dobrej woli i zwrócić się z takim wnioskiem do ministra pracy i polityki społecznej. Odnosi się wrażenie, że cała nowelizacja zawarta w art. 17b ma służyć możliwości uruchomienia mediatorów z listy ministra pracy i polityki społecznej. Nawet gdy założy się dobre intencje wnioskodawcy, istnieje obawa, że mediatorzy będą zastępować prace i zadania wojewódzkich komisji dialogu społecznego, a więc do kosztów funkcjonowania tych komisji w wysokości 1,5 mln zł należy dodać 0,5 mln zł, bo tyle wychodzi z szacunków rządu, nie znając dotychczasowego dorobku wyżej wymienionych komisji.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#PosełMarekŻyliński">Reasumując, Klub Poselski Platformy Obywatelskiej uzależni głosowanie nad przedłożeniem rządowym od ustosunkowania się komisji do złożonej poprawki i wypowiedzi pana ministra na temat przedłożonych uwag.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#PosełMarekŻyliński">Dziękuję bardzo za uwagę. Odczytaną wcześniej poprawkę przekażę na ręce pana marszałka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#PosełMarekŻyliński">Korzystając z okazji, chciałbym złożyć panu marszałkowi najserdeczniejsze życzenia imieninowe.</u>
          <u xml:id="u-194.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Gdy schodzę, tradycyjnie otrzymuję życzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Tomasz Nałęcz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Pan marszałek przyjął życzenia.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Ilekroć zmieniam marszałka Wojciechowskiego, zawsze ktoś mu winszuje. Do trzech razy sztuka.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Włodzimierza Czechowskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Projektowana zmiana ustawy zawarta w druku nr 1002 o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego ma na celu zapewnienie reprezentacji zainteresowanych grup społecznych na forum tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera ogólne zasady i cele funkcjonowania Komisji Trójstronnej do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisji dialogu społecznego. Projektowana ustawa stanowi, że do właściwości wojewódzkich komisji dialogu społecznego należy wyrażanie opinii w sprawach objętych zakresem zadań związków zawodowych lub organizacji województwa oraz obejmuje istotne dla pracowników i pracodawców sprawy społeczne lub gospodarcze związane na przykład z restrukturyzacją przedsiębiorstw. Projektowana ustawa ma na celu stworzenie procedur umożliwiających rozpatrywanie konfliktów powstałych na tle tych spraw przez wojewódzkie komisje dialogu społecznego oraz wykorzystanie kompetentnych w zakresie mediacji osób do ułatwiania stronom rozwiązywania tego rodzaju konfliktów.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PosełWłodzimierzCzechowski">Klub Samoobrony poprze projekt ustawy zawarty w druku nr 1002. W ocenie klubu konieczne jest jednak zapewnienie udziału w dialogu reprezentacji szerszych grup społeczeństwa. W tym celu, naszym zdaniem, należałoby poszerzyć skład komisji o przedstawicieli związków zawodowych skupiających rolników, emerytów, rencistów i kombatantów. Jedną z kardynalnych zasad w ustawie o związkach zawodowych jest ich równe traktowanie przez organy państwa. Niedopuszczalna ze strony państwa jest sytuacja, gdy kilka milionów obywateli zostaje odsuniętych od możliwości wpływania na dotyczące ich rozwiązania o charakterze gospodarczym i finansowym. Dołączenie do strony pracowników w Komisji Trójstronnej przedstawicieli związków zawodowych rolników oraz związków emerytów, rencistów i kombatantów pozwoli na pełną reprezentację społeczeństwa. O to będziemy zabiegać w dalszych pracach nad tą ustawą. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Marię Nowak występującą w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PosełMariaNowak">Obecnie obowiązujące akty prawne, mam tu na myśli ustawę z lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i ustawę z maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, już nie wystarczają, by rozwiązywać wszystkie trudne zadania, istotne zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Ciągle narastające konflikty społeczno-gospodarcze, które zagrażają pokojowi społecznemu, wymagają trwałych rozwiązań. Nieprzyjęcie wspólnego stanowiska i brak konsekwentnego dążenia do ustalonych w czasie dialogu rozwiązań pogłębia i tak już tragiczną sytuację tysięcy polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PosełMariaNowak">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość traktuje przedstawiony projekt ustawy jak narzędzie, które umożliwi stronom rozwiązywanie problemów w sposób uwzględniający interesy wszystkich zainteresowanych, przy pełnej jawności proponowanych rozwiązań, w tym także w obecności przedstawicieli związków zawodowych. Klub nasz w czasie prac nad Kodeksem pracy aktywnie popierał zapisy, które chroniły i zarazem wzmacniały pozycję pracownika, i tę linię polityki społecznej kontynuujemy. Uważamy, że na obecnym, dynamicznie zmieniającym się rynku pracy pozycja pracownika w relacji z pracodawcą jest bardzo trudna. Wymaga to uregulowań prawnych, które dałyby szanse stworzenia pewnej przeciwwagi we wzajemnej relacji pracodawca-pracownik. Szczególnie ważne jest to w momencie, gdy dochodzi do sporów zbiorowych, gdyż konflikt obejmuje wtedy nie tylko duże grupy pracowników, ale także ich rodziny. Jednakże, mając na uwadze los pracowników i ich rodzin, nie możemy pominąć roli, jaką odgrywają pracodawcy, i ich znaczenia dla rozwoju gospodarczego naszego kraju. Nie możemy nie zauważyć niejednokrotnie bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej, w której się znajdują.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#PosełMariaNowak">Klub Prawo i Sprawiedliwość docenia znaczenie konkurencji i realistycznie ocenia wymogi współczesnego rynku pracy. Opowiadamy się więc, tak jak to czyniliśmy dotąd, za sprawiedliwymi regułami zarówno w gospodarce, jak i w życiu społecznym. Te względy zadecydowały, że klub nasz popiera ten projekt ustawy, uważając, że stwarza on zainteresowanym stronom szanse na wypracowanie w trakcie prowadzonego dialogu najlepszych rozwiązań. Rola mediacji jest trudna do przecenienia. Uważamy, że dzięki rozmowom i mediacjom możemy uniknąć napięć, które przeradzają się w konflikty, a te z kolei skutkują stratami, i to po obu stronach. Uważamy także, że przed tą ustawą stoi pewne zadanie edukacyjne. Jej rozwiązania powinny wnieść wkład w kulturę polityczną, dialog społeczny a także w życie codzienne. Ustawa uczy rozmawiać, ale uczy także słuchać, słuchać argumentów strony przeciwnej, uczy podejmowania pewnych kompromisów czy też je wymusza.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze jedna, ostatnia uwaga. Zgadzamy się z tym, że realizacja tej ustawy pociągnie za sobą pewne koszty finansowe. Uważamy, że koszty prowadzenia mediacji są niewspółmierne do efektów, które powinny zostać osiągnięte, i do pożytku, który zakładamy, że mediacje przyniosą. Sukces jednak w głównej mierze będzie zależał nie od poniesionych nakładów, ale od umiejętności i postaw osób, które tych mediacji się podejmą.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#PosełMariaNowak">Zwracam się w tym miejscu do pana ministra, który będzie ustalał listę mediatorów. Wyrażamy przekonanie, że wśród mediatorów znajdą się jedynie osoby godne zaufania, osoby nie tylko kompetentne, ale cieszące się dużym autorytetem w społeczeństwie, że absolutnie nie będą to osoby z klucza partyjnego.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#PosełMariaNowak">Z powodów, które tutaj pokrótce przedstawiłam, klub Prawo i Sprawiedliwość poprze projekt przedstawionej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Mioduszewskiego występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełJózefMioduszewski">Napięcia na rynku pracy, najczęściej wynikające ze stanu ekonomicznego zakładów pracy, są głównym powodem konfliktów, często gwałtownych i żywiołowych, zagrażających pokojowi społecznemu. Treść proponowanej nowelizacji szczegółowo przedstawił poseł sprawozdawca i moi przedmówcy. Istotą projektu ustawy z druku nr 1002 jest doprecyzowanie i rozszerzenie możliwości dialogu w zaistniałych konfliktach. Temu celowi ma służyć - i miejmy nadzieję, że będzie dobrze służyć - możliwość opiniowania bądź podejmowania uchwały o konieczności wyznaczenia przez wojewódzkie komisje dialogu społecznego mediatorów z misją dobrej woli w sytuacjach konfliktowych.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PosełJózefMioduszewski">Już od dawna, można by rzec: od wieków, w różnych konfliktach, rodzinnych, sąsiedzkich, a nawet międzynarodowych, strony konfliktu odwoływały się do rozjemców czy mediatorów, do osób cieszących się autorytetem i poszanowaniem stron. Zjawisko to występowało, gdyż często było skuteczne. Trudno sądzić, w jakim stopniu zapisy tej ustawy mogą być skuteczne w łagodzeniu i rozstrzyganiu konfliktów, ale na pewno rozszerzenie możliwości dialogu społecznego i każda forma zażegnania konfliktu są bardzo potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#PosełJózefMioduszewski">W pełni zgadzam się z argumentacją moich przedmówców, a w szczególności pani poseł Nowak, że rola mediacji i polubownego załatwienia sporu jest wprost nieoceniona i rozszerzanie tej formy jest jak najbardziej wskazane.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#PosełJózefMioduszewski">Trudno odnieść się szczegółowo do zgłaszanych poprawek. Mam nadzieję, że poprawki te ocenimy merytorycznie na posiedzeniu komisji i w myśl zasady, że lepsze jest wrogiem dobrego, przyjmiemy najlepsze rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#PosełJózefMioduszewski">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze proponowaną ustawę. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liga Polskich Rodzin od początku była przeciwna powstawaniu Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-gospodarczych i teraz dodatkowo wojewódzkich komisji dialogu społecznego, ponieważ uważamy, że jest to spychanie odpowiedzialności rządu na poziom niższy i rozmywanie problemu. Tak naprawdę konflikt swoimi nieodpowiednimi ustawami czy posunięciami tworzy na dole przede wszystkim rząd poprzez nieodpowiednią politykę społeczną czy gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin przyjmuje również z niepokojem fakt zamiaru wprowadzenia dodatkowych zapisów do ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego poprzez wprowadzenie art. 17a i 17c. Powyższy projekt zapisu odbiera część kompetencji wojewódzkim komisjom dialogu społecznego poprzez wprowadzenie dodatkowego ciała, które miałoby rozwiązywać konflikty między pracodawcami a pracownikami. Sama nazwa komisji dialogu społecznego wskazuje na sposób załatwiania problemu, a takim jest dialog między stronami, a nie spór, gdzie pojawia się osoba mediatora.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Kontrowersyjna jest również propozycja wprowadzenia zapisu w art. 17b ust. 2, iż przewodniczący wojewódzkiej komisji dialogu społecznego wyznacza osobę z misją dobrej woli. A jak wszystkim wiadomo, funkcję przewodniczącego tej komisji pełni pan wojewoda. Warto się również zastanowić nad ekonomicznym aspektem powołania osoby z misją dobrej woli, nad tym, czy w obecnej sytuacji finansów państwa, jak również wojewody, jest uzasadnione wydatkowanie dodatkowych funduszy na osoby z misją dobrej woli.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Rząd, który odpowiada za politykę makroekonomiczną, nie wykazuje żadnej reakcji, jeśli chodzi o to, aby wspomóc różne komisje na szczeblu wojewody czy województwa. Są bowiem ewidentne przykłady, że te komisje po prostu nie zdają egzaminu. Była np. Trójstronna Komisja do Spraw Społeczno-Gospodarczych w woj. dolnośląskim, gdzie bito pielęgniarki, gdzie torturowano wręcz na ulicach kobiety pracujące w szpitalu. Czy te komisje rozwiązują jakiś problem? Czy rozwiążą problem na Śląsku w sprawach górniczych, hutniczych czy energetycznych? Tak naprawdę to jest uciekanie rządu od odpowiedzialności, rozmydlanie problemu, zamiast przedstawiania takich rozwiązań, które łagodzą konflikt pomiędzy pracodawcą a pracobiorcą, poprzez dobry układ zbiorowy pracy, poprzez ustawę o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Najważniejszą sprawą jest Kodeks pracy, który załatwia i rozstrzyga interesy właśnie tych dwóch stron, gdzie nie konfliktuje się, jeśli chodzi o prawo, a wręcz łagodzi; tak by zachować interesy jednych i drugich. Do tego można dojść, tylko najgorzej jest wtedy, kiedy jedna strona próbuje drugą stronę oszukać, a w tym przypadku zmiana Kodeksu pracy, która miała miejsce, idzie w takim kierunku, że już z góry rząd przy zmianach zakłada większą rolę pracodawcy niż pracobiorcy, a w przyszłości to zrodzi konflikty. I tego nie rozwiąże żadna komisja do spraw społeczno-gospodarczych, tym bardziej komisja dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">Liga Polskich Rodzin nie będzie popierać tej nowelizacji. Uważamy, że ta ustawa jest jednak przejawem uciekania rządu od odpowiedzialności za problemy społeczno-gospodarcze państwa i spychania tych problemów na szczebel niższy. Tak naprawdę jest to także przejawem zwiększania biurokracji; wojewoda może stworzyć dodatkowe miejsca pracy, ma dodatkowe fundusze. I nie wiem, czy rzeczywiście na tej ustawie skorzystają tylko ci, którzy mają przełożenie polityczne, i kilka miejsc pracy stworzy się przy wojewodzie, a nie w kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Pojdę występującego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy przedstawiam oświadczenie dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny na temat projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego. Zmiany merytoryczne dokonane w komisji w stosunku do przedłożenia rządowego omówił pan poseł sprawozdawca. Projekt zmiany ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego ma na celu zwiększenie zakresu zadań, które nie mieszczą się w obecnie obowiązującej ustawie. Zadania te są bardzo istotne dla pracowników i pracodawców i dotyczą spraw społeczno-gospodarczych związanych z restrukturyzacją przedsiębiorstw. Konflikty, które mogą być wywoływane na tym tle, zagrażają pokojowi społecznemu. Z tych to względów projektowana ustawa stwarza dodatkowe procedury umożliwiające rozwiązywanie tych konfliktów poprzez wojewódzkie komisje dialogu społecznego, poprzez wykorzystanie kompetentnych osób w zakresie mediacji. Umożliwi to stronom konfliktu wykorzystanie dodatkowego elementu w mediacjach, który nie był zawarty w obecnie obowiązującej ustawie. Osoba wyznaczona przez wojewódzką komisję dialogu społecznego lub w wyjątkowych przypadkach przez jej przewodniczącego do misji dobrej woli, korzystając ze swej wiedzy i doświadczenia może doprowadzić do rozwiązania konfliktu. Element misji dobrej woli został zaczerpnięty z ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych i w ocenie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy jest dodatkowym elementem umożliwiającym rozwiązywanie konfliktów społeczno-gospodarczych na poziomie wojewódzkich komisji dialogu społecznego. Koszty związane z działaniem osób wyznaczonych do prowadzenia misji dobrej woli są nikłe w stosunku do efektów, jakie ich działalność może osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełRyszardPojda">Z tych też względów Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego według przedłożenia zawartego w sprawozdaniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Wysoki Sejmie, pan poseł Zbigniew Janowski i pan poseł Stanisław Papież wyrazili chęć zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Janowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa zakłada możliwość zawierania ponadzakładowych zbiorowych układów pracy przez uczestników komisji trójstronnej. Chciałem zapytać, czy z inicjatywą zawarcia takiego układu może także wystąpić organizacja, która nie posiada swojego przedstawiciela w komisji? Czy w przypadku wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu przez jedną ze stron uczestników komisji pozostałe strony muszą przystąpić do negocjacji? Pytam o to dlatego, że od dłuższego czasu Związek Zawodowy „Budowlani” próbuje nakłonić pracodawców, wspólnie z innymi organizacjami w budownictwie, aby usiedli do stołu i żebyśmy zaczęli negocjacje. Niestety, żadna z centralnych reprezentacji pracodawców nie może wskazać nam przedstawicieli, którzy mogliby reprezentować tych pracodawców w negocjacjach. Kolejne pytanie: czy komisja może odmówić wystąpienia do ministra o powołanie czy ustalenie mediatora? Czy w przypadku, gdy komisja odmówi, jest możliwość odwołania się i do kogo? Czy strony mogą wskazać mediatorów, ponieważ może się zdarzyć, że któryś z mediatorów będzie budził szczególne zaufanie w danej grupie społecznej, i czy tylko minister będzie wyznaczał tego mediatora? I kolejne pytanie: czy lista tych mediatorów jest już zamknięta, a jeżeli nie, czy można ją uzupełniać i kto to może robić? Na jakich zasadach można zgłaszać osoby, które mogą taką funkcję pełnić? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Papieża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełStanisławPapież">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Suma kosztów wprowadzenia mediatorów - ok. 500 000 w 2000 r. - dla całego budżetu jest stosunkowo niewielka, oczywiście przy założeniu, że rząd notorycznie nie dostrzega biedy społecznej. Można by je uznać za zgoła nic nieznaczące, gdyby nie skutki działania mediatorów, gdyby te skutki nie przyczyniły się, jak to deklarują, do złagodzenia czy wręcz wyeliminowania konfliktów powstałych na tle, jak to się określa w projekcie ustawy, aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej. Moje pytanie do pana ministra: czy warto je wydawać nie znając tak naprawdę rzeczywistej przyczyny wprowadzenia funkcji mediatora? Czy zadeklarowany niepokój społeczny jest rzeczywistą przyczyną proponowanych zmian, bowiem funkcja mediatora zakorzeniona jest w prawie europejskim i obszerna pozytywna wypowiedź Komitetu Integracji Europejskiej tę czystość intencji, jak się wydaje, rozmywa. Kolejne pytanie: Czy projektowany zapis jest odzwierciedleniem obaw rządu przed niedającym się skontrolować słusznym wybuchem społecznym, czy też wyrazem takiego konstruowania prawa, które jest wyrazem, ni mniej, ni więcej, tylko serwilizmu wobec Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełStanisławPapież">Ostatnie pytanie: Czemu zawdzięczamy wyłonienie z innych typów porozumień osób dobrej woli, by zasilały szeregi wojewódzkich komisji dialogu społecznego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Krzysztofa Patera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od pytań od końca. Czy trudno dostrzec związek między przedkładanymi regulacjami a stanem w Unii Europejskiej. Jesteśmy w Polsce i te rozwiązania mają służyć rozwiązywaniu problemów występujących w Polsce, mają służyć rozwiązywaniu problemów, które są w jakiś sposób zdiagnozowane i które można było dostrzec na przestrzeni minionych lat. W związku z tym, odpowiadając na pytanie pana posła Papieża, muszę powiedzieć, że te rozwiązania nie mają nic wspólnego ze stanem, który obowiązuje w pewnych zakresach, w różnych krajach Unii, i intencją rządu jest stworzenie kolejnego, efektywnego mechanizmu rozwiązywania sporów w określonych sprawach. Nie mówmy o żadnych obawach przed wybuchem niekontrolowanym, bo niezależnie od tego, że pewnie różnimy się w sposób fundamentalny z panem posłem w ocenie stanu obecnego, to chciałbym zaznaczyć, że rząd nie proponował w przedkładanej ustawie terminu jej obowiązywania do roku 2005, do września czy października. To jest regulacja bezterminowa. Od razu, kontynuując ten wątek, pozwolę sobie wskazać na jedną zasadniczą różnicę, która pojawiała się w wypowiedziach. Mianowicie, mówimy o mediatorach, mówimy o sporach, mówimy o pojedynczym człowieku, którego pozycja, zaufanie u obu stron konfliktu, a więc pracodawców, pracobiorców, ma stwarzać szansę, że pozwoli im zbliżyć stanowiska, pozwoli im rozwiązać konflikt. Takiej roli nie wypełni żadna komisja, nawet bardzo trudno byłoby wypełnić taką rolę zespołowi kilku osób. Komisja to przecież szereg osób, jeżeli byśmy to tylko personalizowali, a więc dużo trudniejsze jest znalezienie nawet pomiędzy tymi osobami jakiegoś wspólnego języka, a co dopiero wspólnego poglądu na sposób mediacji w ramach tego konfliktu. A więc nie jest możliwe, aby niejako zastąpić czy przypisać funkcje mediacyjne komisjom wojewódzkim. W tej ustawie czy w tym naszym systemie mamy niewątpliwie istotną rolę przypisaną stronom komisji trójstronnej. Tu pojawiają się kwestie, które poruszał pan poseł Żyliński i pytania posła Janowskiego. Otóż, generalnie system przewiduje, iż to strony komisji, to obie jakby grupy, a więc pracownicza, pracodawców, mogą być stronami układu zbiorowego. Jeżeli mówimy również o kwestii, nawiązując do propozycji pana posła Żylińskiego, to chciałbym w tej fazie, w dniu dzisiejszym wskazać tylko na jedną rzecz, mianowicie ta informacja ma zapisany w ustawie od razu cel: w celu wspólnego prowadzenia rokowań.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Trudno wyobrazić sobie sytuację, gdy w danej branży, w grupie wielu przedsiębiorców, którzy mają zorganizowaną strukturę, gdzie po przeciwnej stronie siadają duże struktury związkowe, pojawia się szereg małych organizacji, funkcjonujących czasami na poziomie jednego zakładu. To natychmiast zmniejsza szansę na zawarcie układu. Myślę, że pewnego typu globalizacja struktur związkowych jest cechą występującą nie tylko w Polsce. Problem oczywiście jest w sytuacji, kiedy mamy silną strukturę w jednej branży. Niestety, obecnie obowiązujący stan prawny nie stwarza dobrych warunków, pozostaje więc kwestia poszukania rozwiązań, które w takiej sytuacji mogłyby doprowadzić de facto do tego, aby przynajmniej usłyszeć jednoznaczne nie, a nie utrwalać stan, w którym jest potencjalna strona, próbująca doprowadzić do rozmów, ale nie ma możliwości wyegzekwowania tego.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Jeśli chodzi o mediatorów, to od 2001 r., gdy weszła w życie ustawa, mamy ich listę w ministerstwie. Jest ona ustalana w porozumieniu, czyli de facto są oni zgłaszani przez organizacje związkowe i akceptowani przez ministra pracy. Oczywiście lista nie jest zamknięta i trudno sobie wyobrazić, aby kiedykolwiek ktokolwiek racjonalnie myślący wpadł na pomysł jej zamknięcia. Można najwyżej co jakiś czas potwierdzać, a właściwie upewniać się, czy dana osoba wpisana na listę nadal jest zainteresowana pełnieniem funkcji mediatora. Przecież to jest pewnego typu publiczna deklaracja i w razie potrzeby, w razie konfliktu taka osoba będzie zapraszana do wypełnienia tej roli. Oczywiście można zakładać, ponieważ ludzie różnie się sprawdzają, że w ciągu kolejnych lat pojawi, czy wykształci się pewna grupa takich mediatorów, do których choćby dzięki ich osiągnięciom - jeżeli mogę tak to nazwać - strony konfliktu będą miały większe zaufanie. Ale, co jest równie istotne, mediatora wybierają obie strony, obie strony muszą to uzgodnić. Nawiązując więc do tego, co mówił pan poseł Wrzodak, wskażę tylko jedną kwestię - de facto tylko w wyjątkowych przypadkach wojewoda ma tu aktywną rolę. Te wyjątkowe przypadki to sytuacje, kiedy strony konfliktu pracodawca - związki nie mogą dojść do porozumienia w sprawie wyboru mediatora. Wtedy pojawia się dylemat: czy skoro oni nie mogą tego uzgodnić, lepiej, żeby w ogóle nikt tam się nie pojawił, czy może spróbować jednak zaangażować kogoś, kto będzie próbował w jakiś sposób konflikt zażegnać.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Przywołam jeszcze pewną historię, nawiązując do wypowiedzi pana posła Żylińskiego. Jest faktem, że w poszczególnych regionach wojewódzkie komisje w różny sposób zaczynały swą działalność. Pragnę przypomnieć, nawiązując do debaty z poprzedniego punktu, że przez ostatnie 4 lata właściwie nie mieliśmy tradycji dialogu nawet na poziomie centralnym. Porozumienie, które rząd osiągnął mniej więcej w kwietniu 1997 r., w zakresie pierwszych trzech ustaw z pakietu emerytalnego było ostatnim porozumieniem. Przez kolejne lata na poziomie centralnym w Komisji Trójstronnej nie osiągnięto żadnego porozumienia. Dopiero na początku 2002 r. osiągnięto w Komisji Trójstronnej porozumienie wszystkich partnerów, popierające projekt ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy. Później przyszły kolejne etapy. W związku z tym trudno też mieć pretensje, bo gdzie strony tej komisji miały tak na dobrą sprawę nauczyć się szukania kompromisu i dialogowania. Sytuacja jednak się poprawia. Myślę, że dokument przyjęty i rozpowszechniany przez rząd: Zasady dialogu społecznego, mówiący o pewnych standardach, które wydają się oczywiste osobom rozmawiającym niejako na bieżąco z partnerami społecznymi, będzie niewątpliwie pomocny.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Myślę oczywiście, że na początku przyszłego roku będziemy starali się zbilansować w pewnym sensie dotychczasowe osiągnięcia, dotychczasowe funkcjonowanie komisji wojewódzkich. Narzędziem utworzonym do tego jest zespół dialogu społecznego w ramach Komisji Trójstronnej, powołany stosunkowo niedawno, bo jesienią. Jednym z jego głównych zadań jest monitorowanie funkcjonowania wojewódzkich komisji, identyfikowanie pojawiających się problemów, aby na poziomie centralnym móc reagować i szukać rozwiązań, czy to faktycznych - choćby w zakresie edukacji czy szkoleń - czy też legislacyjnych. Myślę więc, że można na to patrzeć z optymizmem, natomiast nie należy niestety oczekiwać, że każdego dnia będzie to przebiegało tak sprawnie, jak w niektórych zespołach Komisji Trójstronnej. Gdy spojrzymy na te zespoły, możemy dostrzec różnice i w sposobie funkcjonowania, i w efektach prac poszczególnych grup. Dużo w tym zakresie zależy od ludzi, tak samo jak w kwestiach zasadniczych, czyli w sprawach mediacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Acha, przepraszam, jest jeszcze jedno zagadnienie. Miałem przy sobie ustawę i oczywiście zapomniałem ją wskazać - ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, która między innymi w art. 11 ust. 1 określa zasady ustalania mediatora, tworzenia listy, czy w pewnym sensie rejestru, który prowadzi minister pracy i polityki społecznej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Krasonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełJanuszKrasoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego czytania zgłoszono dość dużą liczbę poprawek, znacznie rozszerzających zakres nowelizacji. Przypomnę, że komisja ma już pewne przemyślenia, a także bagaż doświadczeń zebranych podczas dyskusji na temat części poprawek, zwłaszcza tych wniesionych w wystąpieniu posła Stępnia. Ponieważ poselski projekt nowelizacji ustawy, którego zakres jest porównywalny z tymi poprawkami, jest rozpatrywany w komisji, trwają nad nim prace, sądzę, że komisja będzie mogła bardzo szybko i precyzyjnie odnieść się do zgłoszonych poprawek. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełJanuszKrasoń">Druga kwestia, na którą chciałbym zwrócić uwagę, to fakt, że niezwykle istotnym elementem projektowanych zmian w ustawie dotyczącej spraw, którymi może zajmować się Trójstronna Komisja, jest to, że na mocy dotychczasowych przepisów komisja wojewódzka może wyrażać opinie odnośnie do spraw objętych zakresem działań związków zawodowych bądź organizacji pracodawców, będących w kompetencji administracji rządowej i samorządowej z terenu województwa. Projektowana zmiana odnosi się przede wszystkim do tych spraw społecznych i gospodarczych, które mogą być zarzewiem konfliktów, niepokojów społecznych, a wynikają z zagadnień związanych z procesami restrukturyzacji przedsiębiorstw oraz spraw wychodzących poza zakres dotychczasowych uprawnień komisji.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PosełJanuszKrasoń">Jeszcze jedna istotna sprawa, to mianowicie, że projektowane zmiany zakładają możliwość wnoszenia pod obrady komisji spraw przez organizacje, związki zawodowe i strony niebędące czy nie reprezentowane w składzie wojewódzkich komisji.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PosełJanuszKrasoń">Podnoszony był problem uprawnień wojewody, który będzie mógł jako przewodniczący wojewódzkiej komisji dialogu społecznego podejmować samodzielnie decyzje i występować do ministra z wnioskiem o wyznaczenie mediatora dobrej woli. Wydaje się to rozsądnym rozwiązaniem, albowiem w wielu sytuacjach, w takich chociażby, o których mówił w swoim wystąpieniu poseł Wrzodak, potrzebne jest szybkie działanie i wojewoda, jako przedstawiciel rządu, a także przewodniczący komisji, mając takie uprawnienie, podejmując pilnie decyzje w sprawie ewidentnej, być może także przyczyni się do złagodzenia bądź zażegnania potencjalnych konfliktów. To tyle. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 886 i 1035).</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#WicemarszałekTomaszNałęcz">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Władysława Stępnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Wysoki Sejmie! W imieniu połączonych Komisji: Gospodarki i Obrony Narodowej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (sprawozdanie w druku nr 1035).</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Chciałbym Wysoką Izbę poinformować, że połączone komisje odbyły pierwsze czytanie rządowego projektu w dniu 8 października 2002 r. i w tym również dniu decyzją połączonych komisji została powołana podkomisja nadzwyczajna, która pracowała w dniach 8, 10 i 16 października i przedłożyła połączonym komisjom sprawozdanie, które zostało przyjęte i poprawione w dniu 28 października.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">W czasie prac nad nowelizacją ustawy towarzyszyli nam przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Obrony Narodowej i szefowie bądź przedstawiciele największych central związkowych, reprezentujących interesy załóg w przemyśle zbrojeniowym. W większości przypadków strony doszły do porozumienia co do sformułowań, które zostały zapisane jako propozycje przedkładane dzisiaj w sprawozdaniu Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że nowelizacja tej ustawy była rozpatrywana w parlamencie w momencie ważnych rozstrzygnięć dla polskiej gospodarki, jak również dla przedsiębiorstw, które produkują dla przemysłu obronnego. Mamy oto do czynienia z rozstrzygniętym przetargiem na pocisk sterowany przeciwpancerny. Jesteśmy w końcowej fazie ważnych rozstrzygnięć, jeśli chodzi o przetarg na kołowy transporter opancerzony i samolot wielozadaniowy. Są to kontrakty za wiele miliardów złotych. Mogą one znacznie poprawić nie tylko kondycję przedsiębiorstw potencjału obronnego, ale również całej polskiej gospodarki. Dlatego też komisje uznały, że inicjatywa rządu jest zdecydowanie na czasie, a proponowane rozwiązania mają dostosować polski potencjał przemysłu obronnego do nowych wyzwań, które stają przed gospodarką kraju w wyniku rozstrzygnięć tych trzech przetargów, jak również z uwagi na wymagania modernizacyjne polskiej armii w związku z nowymi zadaniami, jakie przed Polską mogą stanąć w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Chciałbym krótko przedstawić, co jest istotą zmian tej ustawy. Otóż doskonale wiemy, że przemysł obronny jest pogrążony w głębokim kryzysie. Dlatego zmiany organizacyjne w tym przemyśle, możliwość prywatyzacji i przeznaczania części środków z prywatyzacji na modernizację, na unowocześnianie technologii, na dostosowanie do wprowadzenia nowych wyrobów, jak również, co jest niezwykle ważne z punktu widzenia społecznego, na dofinansowanie restrukturyzacji zatrudnienia w tym przemyśle - co bacznie obserwowały centrale związkowe - są to niesamowicie ważne nowe rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Jest to również dostosowanie przemysłu potencjału obronnego do produkcji offsetowej. Ten offset to nowe wyzwania, nowe technologie, nowe rozwiązania organizacyjne. Przemysł zbrojeniowy musi być do tego przygotowany. To nowe kontrakty, również poza offsetem. Takie szanse również istnieją i ta ustawa ma również ten wymiar.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Nowelizacja ustawy polega także na wprowadzeniu rozwiązań umożliwiających wykorzystanie środków z prywatyzacji na wspieranie przekształceń całego sektora i, jak powiedziałem, na kierowaniu części tych środków - to zapisaliśmy w art. 4 - na zmiany w zatrudnieniu.</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Nowelizacja daje także kompetencje ministrowi skarbu państwa, ministrowi gospodarki w sprawie uprawnień majątkowych i to są również ważne rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-216.9" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Chciałbym stwierdzić, że nowelizacja jest zgodna z prawem europejskim. Taką opinię wydała Komisja Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-216.10" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Kilka szczegółów.</u>
          <u xml:id="u-216.11" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">W art. 2 w zmianach proponuje się wykaz spółek, które objęte są restrukturyzacją i wdrażaniem nowych rozwiązań. Przedstawiamy nową charakterystykę rodzajów produkcji, wdrażania technologii oraz restrukturyzacji zatrudnienia (art. 4). W art. 5 proponowane są nowe formy wspierania potencjału obronnego oraz kierunki wydatkowania środków z prywatyzacji. W art. 7 komisje proponują, aby wspieranie przemysłu potencjału obronnego oznaczało, że przychody z prywatyzacji można kierować również na zakupy i unowocześnienie zaplecza remontowego. To pewna nowa jakość.</u>
          <u xml:id="u-216.12" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Na koniec przedstawiona jest propozycja rozstrzygnięcia spraw, które są w toku. Jeżeli jakiś podmiot gospodarczy jest w trakcie restrukturyzacji według zasad wynikających z obecnie funkcjonującego prawa, to ta zasada obowiązuje, jeżeli strony tego sobie życzą, bez względu na nowe zapisy tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-216.13" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Proponujemy Wysokiej Izbie, aby ustawa weszła w życie w 14 dni po jej uchwaleniu.</u>
          <u xml:id="u-216.14" who="#PosełSprawozdawcaWładysławStępień">Wysoki Sejmie! W imieniu połączonych Komisji: Gospodarki i Obrony Narodowej zwracam się do Wysokiej Izby o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1035. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-216.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Janusz Wojciechowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Knapika w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełJanKnapik">Panie Marszałku! Wszystkiego najlepszego, na początku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełJanKnapik">Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić opinię i stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt tej ustawy dotyczy pakietu restrukturyzacji wybranych sektorów gospodarki i stanowi realizację strategii gospodarczej rządu koalicji SLD-Unii Pracy-PSL „Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca”.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PosełJanKnapik">Głównym zadaniem przedmiotowej ustawy jest wprowadzenie rozwiązań pozwalających na praktyczne wykorzystanie środków uzyskanych z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego w celu wsparcia procesu przebudowy i restrukturyzacji całej branży związanej z obronnością. Umożliwi to przekształcenie państwowego przemysłu obronnego w efektywnie działający i dysponujący odpowiednim zapleczem kapitałowym i technologicznym sektor produkcji, który będzie zdolny do zabezpieczenia potrzeb Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w nowoczesne uzbrojenie i sprzęt wojskowy, będzie miał szansę urozmaicenia swojej produkcji w dłuższym horyzoncie czasowym, co zapewni mu uzyskanie znaczących dochodów również w eksporcie, będzie przygotowany do realizacji dużych kontraktów offsetowych, a to umożliwi trwałą kooperację międzynarodową.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PosełJanKnapik">Bardzo ważne będą również skutki społeczne. Przeprowadzenie działań restrukturyzacyjnych, których realizacja jest uwarunkowana m.in. zmianą przedmiotowej ustawy, pozwoli na utrzymanie określonej liczby miejsc pracy, a w przyszłości umożliwi zwiększenie zatrudnienia. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ spółki te w niejednym przypadku należą do największych pracodawców w regionach, które są dotknięte strukturalnym bezrobociem. Pozwoli to wpłynąć na ogólną sytuację społeczno-gospodarczą i rozwój regionu.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PosełJanKnapik">Ponadto trzeba podkreślić, że wejście w życie proponowanych zmian omawianej ustawy spowoduje konieczność nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wyboru spółek, przedsiębiorstw państwowych i jednostek badawczo-rozwojowych prowadzących działalność gospodarczą na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#PosełJanKnapik">Projekt zmian ustawy zawiera różne delegacje dla ministra właściwego do spraw gospodarki do wydania rozporządzeń określających warunki, tryb i zasady przyznawania, ustalania wysokości oraz wielkości środków przeznaczonych na wsparcie przewidzianych w ustawie działań restrukturyzacyjnych. Wejście w życie proponowanych zmian spowoduje, że minister gospodarki jako faktyczny dysponent środków na wspieranie restrukturyzacji państwowego przemysłu obronnego będzie miał możliwość ich praktycznego wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#PosełJanKnapik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szeroko omówiona tutaj nowelizacja poszczególnych artykułów przez posła sprawozdawcę była bardzo zasadna. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej i będzie głosował za przyjęciem projektu nowelizacji ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Szejnfelda w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Omawiany projekt ma na celu wprowadzenie skutecznego mechanizmu wspierania procesu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego, co powinno przyczynić się do efektywnej realizacji procesu przebudowy strukturalnej sektora. Ma to polegać na wykorzystaniu na cele przekształceń strukturalnych w sektorze p.p.o. środków uzyskanych z prywatyzacji spółek tego sektora. Wykorzystanie środków uzyskanych z prywatyzacji spółek do celów przekształceń strukturalnych w ramach dotychczasowych norm prawa było utrudnione, a wręcz niemożliwe. Obecnie poprzez brzmienie proponowanego m.in. art. 5 ma być to umożliwione. Na podstawie tego właśnie artykułu wspieranie restrukturyzacji ma polegać, po pierwsze, na przeznaczeniu części przychodów z prywatyzacji na konwersję lub koncentrację produkcji w ramach programów naprawczych lub restrukturyzacyjnych, działalność badawczo-rozwojową, promocję eksportu, finansowanie pomocy udzielanej za pośrednictwem BGK, wspieranie restrukturyzacji zatrudnienia, wdrażanie do produkcji nowoczesnego zbrojenia lub sprzętu, pozyskiwanie niezbędnego sprzętu do zabezpieczenia produkcji, po drugie, na restrukturyzację finansową zobowiązań, po trzecie, na przeznaczenie dotacji na dostosowanie mocy produkcyjnych i remontowych do zadań określonych w programie mobilizacji gospodarki, po czwarte, na dokapitalizowaniu PHZ „Bumar” Sp. z o.o. lub Agencji Rozwoju Przemysłu, po piąte, na zapłatę podatku od czynności cywilnoprawnych, po szóste, na pokrycie kosztów przygotowania kontraktów offsetowych. Według projektowanego art. 7 natomiast pozostała część przychodów z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego miałaby być przeznaczona na wspieranie procesu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w tym na zakupy uzbrojenia i sprzętu oraz na unowocześnienie zaplecza remontowego.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska nie kwestionuje generalnie celów projektowanej nowelizacji. Wykorzystanie środków z prywatyzacji przemysłu zbrojeniowego, zwłaszcza p.p.o., powinno być alokowane ponownie w tym sektorze w celu jego restrukturyzacji, naprawy oraz unowocześnienia polskich sił zbrojnych. To, co nas jedynie niepokoi, to to, że wiele z tych środków ma być przeznaczone m.in. tylko na wsparcie jednego przedsiębiorstwa, a mianowicie PHZ „Bumar” albo agencji lub też na nierozwojowe cele, jakim są niewątpliwie odprawy pieniężne dla zwalnianych pracowników lub jednorazowe odprawy związane z przejściem na emeryturę lub rentę inwalidzką. Nie kwestionujemy tego, że wspieranie odchodzenia osób zatrudnionych w tych przedsiębiorstwach na rentę, emeryturę bądź też w ogóle z tego sektora do innych sektorów jest jakimś tam wsparciem restrukturyzacji, ale wydaje nam się, że środki na ten cel powinny pochodzić z innych źródeł niż właśnie z tejże prywatyzacji, ponieważ wydaje się, że wtedy te środki byłyby bardziej racjonalnie wydatkowane. Zawsze obawiamy się, że w takich przypadkach będzie na rząd wywierana presja, by środki z prywatyzacji szły nie na te cele, które faktycznie są niezwykle konieczne do poprawy sytuacji w tym sektorze, ale właśnie na sprawy socjalne, które mogą, gdy nie zapanuje się nad tym procesem, skonsumować środki, które byłyby konieczne do rozwoju sektora.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Z tą też uwagą będziemy obserwować dalszy proces legislacyjny nad tą ustawą, generalnie ją popierając, ale apelujemy do rządu, by zastanowić się, czy tego rodzaju konieczne oczywiście sprawy nie powinny być rozwiązywane na bazie innych środków, niż pochodzące z procesu prywatyzacji sektora. Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Dziewulskiego w imieniu klubu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełZbigniewDziewulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić paniom posłankom i panom posłom opinię przyjętą przez nasz klub w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej zawartego w sprawozdaniu Komisji Gospodarki i Komisji Obrony Narodowej odnoszącym się do powyższej kwestii. Projektowane regulacje zawarte w drukach sejmowych o numerach 886 oraz 1035 mają na celu wprowadzenie skutecznych mechanizmów wsparcia procesów przebudowy i modernizacji krajowego przemysłowego potencjału obronnego. Jednak już na samym początku rodzi się nurtujące mnie pytanie, czy aby na pewno zaproponowane zmiany wpłyną korzystnie na tę konkretną sferę gospodarki i wbrew pozorom odpowiedź na nie nie jest taka prosta i jednoznaczna. Główną ideą zmian jest, jak już wspomniałem na wstępie, wprowadzenie skutecznego mechanizmu wykorzystania środków pochodzących z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego, które utworzą fundusz restrukturyzacyjny wspierający przekształcenia w przemyśle obronnym - a trzeba otwarcie przyznać, iż z tymi mechanizmami prywatyzacyjnymi w Polsce bywało różnie. Przykłady na to można byłoby mnożyć w nieskończoność. Weźmy chociażby sytuację z mojego rodzimego podwórka. Otóż od dłuższego czasu staram się interweniować w sprawie prywatyzacji Podlaskiej Wytwórni Wódek Polmos SA, niestety, bezskutecznie. Większościowy kontrolny pakiet akcji przedsiębiorstwa wartego 30 mln zł, nie wliczając linii produkcyjnych, postanowiono odsprzedać za 15 mln zł. Nie bez powodu zwracam na to szczególną uwagę, ponieważ proponowana nowelizacja opiera się w dużej mierze na przekazaniu ministrowi skarbu państwa przez ministra gospodarki uprawnień majątkowych wynikających w szczególności z akcji i udziałów należących do skarbu państwa. Zakłada się, iż w niedługim czasie minister gospodarki będzie wykonywał uprawnienia majątkowe jedynie w stosunku do 6 spółek produkcyjnych przewidzianych do włączenia do grupy kapitałowej Bumar, które będą w tym czasie przechodzić restrukturyzację umożliwiającą włączenie ich do tego holdingu. Wszystkie inne spółki, nieprzeznaczone do włączenia do tych grup - Agencji Rozwoju Przemysłu i Bumaru - zostaną z dniem 31 grudnia 2002 r. przekazane ministrowi skarbu państwa w celu przejęcia ich indywidualnych programów restrukturyzacyjnych, w tym także prywatyzacyjnych. Pozostałe przedsiębiorstwa przemysłu zbrojeniowego zostaną włączone do dwóch holdingów zbrojeniowych: do grupy Agencji Rozwoju Przemysłu, która zostanie nazwana grupą lotniczo-rakietową, i do grupy Bumaru, którą będzie się określać jako grupę pancerno-rakietową. Należy bacznie obserwować procesy prywatyzacyjne, do których zapewne dojdzie w zakładach przemysłowego potencjału obronnego, aby przebiegały one jak najkorzystniej dla Polski. Skąd te obawy? Proszę państwa, historia pokazała już niejednokrotnie, że majątek należący do skarbu państwa bywał wyprzedawany za przysłowiowe grosze. A przecież należy uczyć się na błędach - skoro więc fundusze pochodzące z planowanej prywatyzacji mają być przeznaczone na szeroko rozumiane dofinansowanie sektora zbrojeniowego, czyli m.in. na zakup nowego sprzętu dla sił zbrojnych, restrukturyzację, unowocześnianie zaplecza remontowego, to w naszym wspólnym interesie leży to, aby tych środków było jak najwięcej i aby wybierać jak najkorzystniejsze oferty ewentualnych inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełZbigniewDziewulski">Wspominamy tu o restrukturyzacji, jednak, niestety, od wielu lat w Polsce to słowo kojarzy się niemal wyłącznie z redukcją etatów w poszczególnych firmach i przedsiębiorstwach, a jak wynika z projektowanej ustawy, i w tym przypadku ma dojść do zwolnień dużych grup pracowników, dlatego też dostosowanie wielkości zatrudnienia w zakładach związanych z przemysłowym potencjałem obronnym do aktualnych potrzeb wyznaczonych przez uwarunkowania rynkowe jest także bardzo istotnym punktem proponowanych zmian. Dobrze, że planuje się ułatwienie wypłacania zwalnianym pracownikom należnych im odpraw w sytuacjach, gdy dany pracodawca nie dysponuje wystarczającymi środkami na ten cel. Jest to niby pozytywne rozwiązanie, gdyż zdarza się często, iż zwalniani ludzie nie dość, że tracą pracę, która bywa jedynym źródłem dochodu dla całej rodziny, to jeszcze nie dostają należnych im z tego tytułu odpraw. Ja jednak uważam - i chcę to zdecydowanie podkreślić - że jeszcze lepszym rozwiązaniem byłoby wyższe dotowanie polskiego przemysłu obronnego i zdobywanie nowych inwestorów i kupców na produkowany w naszym kraju sprzęt wojskowy, co w dużym stopniu pozwoliłoby na rozwój firm związanych z sektorem zbrojeniowym. Zdaję sobie sprawę z tego, że sytuacja eksportu w spółkach polskiego potencjału obronnego w obecnym roku wygląda znacznie bardziej optymistycznie niż w latach poprzednich, planuje się bowiem zamknąć bilans tego eksportu na poziomie 700 mln dolarów. Jest to olbrzymi skok w porównaniu z latami poprzednimi, ale jestem zdania, iż możemy w jeszcze większym stopniu konkurować z zachodnimi firmami i osiągać jeszcze lepsze wyniki. Mam również nadzieję, że sytuację w tym dziale gospodarki w dużym stopniu poprawią planowane umowy offsetowe i wówczas nie będziemy rozmawiali o ułatwianiu wypłacania odpraw pracownikom przedsiębiorstw przemysłowego potencjału obronnego, ale o znacznym zwiększeniu zatrudnienia w tymże sektorze. Powinniśmy więc podejmować wszelkie działania, aby jak najprędzej doszło do takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#PosełZbigniewDziewulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zważywszy na powyższe, Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za odrzuceniem projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu i restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej odnoszącym się do powyższego projektu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Gosiewskiego...</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy to jest uzgodnione między panami posłami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, jeszcze pan poseł Gosiewski został w kolejności...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełTadeuszGajda">O, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Gajda jest jako następny.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: Myślałem, że już PiS-u nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie prezesie, PiS jest i będzie.)</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Kolejność musi być zgodna z regulaminem, z obyczajem przyjętym w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zawartego w sprawozdaniu połączonych Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Gospodarki. Projekt ustawy jest związany z realizacją rządowego programu restrukturyzacji zakładów należących do przemysłowego potencjału obronnego. Jednak nie po raz pierwszy w tej kadencji parlamentu mamy do czynienia z bardzo złą praktyką, a mianowicie taką, w której Sejm RP jest organem praktycznie wyłączonym z procesu podejmowania decyzji o charakterze strategicznym dla naszego państwa. Po raz kolejny Wysoka Izba traktowana jest przez koalicję SLD-PSL-UP jak przysłowiowa maszynka do głosowania, a nie strategiczny partner rządu w dyskusji na temat ważnych dla kraju spraw, np. programów dotyczących restrukturyzacji poszczególnych branż przemysłu. Rząd Leszka Millera najpierw przyjął program restrukturyzacji zakładów należących do przemysłowego potencjału obronnego, a dopiero potem, na forum połączonych Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Gospodarki, podjął dyskusję na temat kierunków przekształceń tej branży. Pan minister Piechota wykazał się arogancją, gdyż nie pofatygował się w trakcie prac nad tym programem do Sejmu, aby dyskutować z Wysoką Izbą albo zainteresowanymi komisjami sejmowymi na temat przygotowywanej koncepcji, w szczególności o kierunkach restrukturyzacji tego sektora, o kosztach i źródłach sfinansowania tego procesu oraz o skutkach gospodarczych i społecznych proponowanych zmian ppo. Nie pofatygował się, aby powiedzieć o przewidywanych bolesnych skutkach społecznych realizacji proponowanego programu pociągającego za sobą kolejne redukcje zatrudnienia, a pamiętajmy, że mówimy o losie kilkudziesięciu tysięcy pracowników, o losie wielu miast, np. Skarżysko-Kamiennej leżącej w województwie świętokrzyskim. Minister gospodarki nie pofatygował się również, aby powiedzieć, czy rząd Leszka Millera ma inną ofertę dla zwalnianych pracowników niż propozycja zasilania przez nich i tak dużych kolejek bezrobotnych w urzędach pracy. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość odrzuca z całą stanowczością taką logikę dialogu między rządem a Wysoką Izbą.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie zostali poinformowani o treści rządowego programu już po jego przyjęciu przez Radę Ministrów, czyli wówczas, gdy przysłowiowa klamka zapadła. W trakcie burzliwej debaty na posiedzeniu połączonych komisji rządowy program restrukturyzacji ppo został poddany poważnej krytyce przez posłów zarówno z prawa, jak i z lewa, a także obecnych na posiedzeniu przedstawicieli partnerów społecznych, głównie związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Omawiana obecnie nowela ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej sił zbrojnych wskazuje, iż rząd Leszka Millera po raz kolejny nie wziął pod uwagę wielu propozycji zgłaszanych do programu restrukturyzacji przez parlamentarzystów na tamtym spotkaniu. Dzisiaj, niestety, możemy dyskutować jedynie nad skutkami realizacji tego programu, a nie nad jego zasadniczymi elementami.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość kieruje pod adresem tego projektu następujące uwagi. Po pierwsze, nowela przesądza realizację bardzo wątpliwej koncepcji restrukturyzacji ppo, opartej na utworzeniu dwóch dużych sztucznych holdingów wokół PHZ Bumar i Agencji Rozwoju Przemysłu. Na marginesie chciałbym zapytać pana ministra, czy informacje przedstawione w ostatnim czasie w artykułach „Rzeczpospolitej” dotyczące zaangażowania Wojskowych Służb Informacyjnych w handel bronią spowodują zmianę decyzji rządu w sprawie kluczowego udziału PHZ Bumar w procesie restrukturyzacji ppo, czy też program ten nadal będzie traktowany jako bonus dla środowisk związanych wcześniej lub może obecnie ze służbami specjalnymi. Należy pamiętać, iż centrale tych holdingów nie wnoszą przecież nowych środków tak potrzebnych do przekształceń w tej branży, a wręcz przeciwnie - stają się swoistymi pasożytami, które mają poprawić swoją pozycję finansową kosztem włączania do holdingu zakładów zbrojeniowych. Zasadnicza część tej noweli zawiera bowiem przepisy mające na celu umożliwienie skonsumowania przez PHZ Bumar i Agencję Rozwoju Przemysłu zdecydowanej większości środków pochodzących z przychodów z prywatyzacji spółek ppo.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Po drugie, jak słusznie zauważyła w swoim stanowisku Krajowa Sekcja Przemysłu Zbrojeniowego NSZZ „Solidarność”, projekt ustawy nie wprowadza żadnych nowych narzędzi finansowych służących restrukturyzacji przemysłu zbrojeniowego, a jedynie inny podział środków pozyskiwanych z prywatyzacji spółek ppo. Wielką słabością programu rządowego jest fakt, iż ryzykowny program restrukturyzacji przemysłu obronnego nie gwarantuje nowych środków na jego realizację, a jedynie stwarza możliwość pasożytniczego wyciskania, jak z przysłowiowej cytryny, ostatnich środków będących w dyspozycji podupadających zakładów zbrojeniowych. Fakt, iż środki pochodzące z prywatyzacji sektora zbrojeniowego zostaną w dużym stopniu zaangażowane w tworzenie administracyjnej struktury holdingów, spowoduje, iż w mniejszym stopniu będą one przeznaczone na zakupy nowoczesnego sprzętu i uzbrojenia wojskowego w polskich zakładach, z oczywistą szkodą dla polskiej armii. A przecież właśnie kierunek wspierania restrukturyzacji ppo związany z zakupami nowoczesnego sprzętu i uzbrojenia może najlepiej, poprzez wykorzystanie mocy produkcyjnych tych zakładów, danie im szansy zarobienia na swoją działalność przysłużyć się ich modernizacji oraz utrzymaniu miejsc pracy, a jednocześnie lepszemu wyposażeniu polskiej armii.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Po trzecie, ustawa ta pokazuje, że centrale holdingów będą potrójnym beneficjentem programu rządowego, gdyż po pierwsze, uzyskają środki, dzięki którym wejdą w posiadanie sporego majątku i możliwości produkcyjnych, po drugie, dostaną pieniądze na sfinansowanie wielu działań, np. przygotowanie umów offsetowych lub programów restrukturyzacyjnych i, po trzecie, uzyskają środki na pokrycie kosztów utworzenia holdingów. Można powiedzieć: żyć, nie umierać, ale trzeba pamiętać, że płatnikiem tych fruktów będą zakłady przemysłowego potencjału obronnego.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno w ciągu pięciominutowego wystąpienia powiedzieć o wszystkich zaletach i wadach tak istotnej nowelizacji ustawy. Pamiętajmy, że zawiera ona również wiele pozytywnych zmian, np. ułatwiających skorzystanie z offsetu, stwarzających procedurę dotyczącą pozyskania środków pochodzących z prywatyzacji spółek ppo, wykorzystania środków na odprawy pieniężne dla odchodzących pracowników itp. Jednak mało prawdopodobne staje się zrealizowanie zamierzonego przez autorów ustawy celu, jakim jest: „Wprowadzenie skutecznego mechanizmu wspierania procesu restrukturyzacji ppo w celu stworzenia warunków do efektywnej realizacji przebudowy strukturalnej tego sektora”. Na marginesie należy stwierdzić, że jest to klasyczny przykład nic niemówiącej nowomowy.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, mając na uwadze przede wszystkim dobro zakładów przemysłu zbrojeniowego, sceptycznie ocenia proponowaną przez rząd nowelę ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej sił zbrojnych. Jednak swoje ostateczne stanowisko Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość uzależnia od przebiegu dalszych prac nad tym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#PosełPrzemysławGosiewski">Kończąc swoje wystąpienie, chciałbym zwrócić się do pana ministra Szarawarskiego z pytaniem dotyczącym przyszłości ważnych zakładów zbrojeniowych znajdujących się w moim województwie, w woj. świętokrzyskim - Zakładów Metalowych Mesko. Panie ministrze, na czym praktycznie będzie polegał proces restrukturyzacji tego zakładu, zapowiedziany w uzasadnieniu do omawianej dzisiaj noweli? Czy te sformułowania oznaczają, iż zakłady Mesko w planach rządowych będą na początku podlegać tzw. kontrolowanej upadłości, aby następnie odrodzić się bez sporej części majątku, z bardzo zredukowaną załogą, ale z marką i kontaktami handlowymi, tak jak to miało miejsce np. w przypadku Łucznika lub Pionek? Chciałbym na tym zakończyć wystąpienie i również bardzo prosić pana ministra o odpowiedzi na zadane pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Gajdę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku! Chciałbym przeprosić za moją nadgorliwość, choć sprawa jest pilna, a pora późna. Omawiany dziś projekt ustawy przypomina, jak szybko biegnie czas i jak szybko zmieniają się realne sytuacje wokół nas, a szczególnie w armii. Przecież dwa lata temu przyjmowaliśmy tę ustawę, a okazuje się, że trzeba ją szybko modernizować.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PosełTadeuszGajda">Panie Marszałku! Cieszę się, że próbujemy kompleksowo podejść do problemu restrukturyzacji, do problemu modernizacji, ale także i finansowania armii. Do tej pory były to, powiedziałbym, rozstrzelone próby, które nie mogły zakończyć się powodzeniem, ponieważ wiele osób i wiele instytucji decydowało o tym, jak będzie wyglądać restrukturyzacja armii. W tej nowelizacji ustawy jest jasno i wyraźnie zapisane, że to nie minister skarbu, lecz minister obrony narodowej będzie decydował o finansach, o przepływie środków i będzie pełnił nadzór nad spółkami. To jest szalenie ważne, ponieważ z naszych obserwacji, z obserwacji Komisji Obrony Narodowej wynika, że do tej pory właściwie te osoby, które dokonywały przetargów - chodzi o to, co było prywatyzowane, sprzedawane z polskiej armii - nie były zainteresowane dobrą ceną, ponieważ te pieniądze wypływały poza Ministerstwo Obrony Narodowej, poza armię. Myślę, że to powiązanie pokaże potrzebę poszukiwania gospodarza, który będzie dbał o to wszystko, co związane jest z armią.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PosełTadeuszGajda">Myślę, że potrzebna jest nowelizacja w przededniu rozstrzygnięć dotyczących zakupu stulecia, chodzi tu o samoloty wielozadaniowe. Ta ustawa będzie dawała możliwość przyjęcia pewnych kierunków, ale także priorytetów, które do tej pory nie były dookreślone. Nie da się uratować całego potencjału przemysłu zbrojeniowego w Polsce i to trzeba sobie wyraźnie i jasno powiedzieć. Oczywiście, ten temat jest niepopularny, ponieważ np. każdy związek zawodowy, każdy będzie chciał bronić swojego zakładu, każde miasto będzie chciało bronić swojej jednostki, każdy z polityków, każda partii politycznych będzie zainteresowana obroną pewnych grup zawodowych, w których muszą nastąpić redukcje, ponieważ takie są warunki, takie są możliwości, ale także takie są oczekiwania. I jest wielka troska, ponieważ spodziewamy się znacznego napływu środków i możliwości z tzw. offsetu, jeśli chodzi o zainwestowanie w polski przemysł zbrojeniowy. Ale jest tutaj także obawa, żeby tych środków wskutek politycznych dyskusji i politycznych decyzji po prostu nie rozproszyć, trzeba skupić się na kilku kierunkach, które będą priorytetem, dzięki czemu będzie można wypracować nowoczesną technologię, żebyśmy się liczyli jako producenci uzbrojenia, amunicji, pewnych rodzajów broni w Pakcie Północnoatlantyckim. Nie da się wszystkiego uratować. Każdy, kto dzisiaj powie, że można uratować cały potencjał, cały stan osobowy armii, po prostu kłamie, jest nieuczciwy.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#PosełTadeuszGajda">Polskie Stronnictwo Ludowe, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, będzie pracować nad tą ustawą w taki sposób, by pogodzić w miarę możliwości interesy armii i przede wszystkim skierować środki, które będą z prywatyzacji, środki, które będą w ramach offsetu, na dozbrojenie polskiej armii, ale także na ratowanie i zmodernizowanie części przemysłu zbrojeniowego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Wrzodaka w imieniu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec kolejnej nowelizacji ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłu potencjału obronnego i modernizacji technicznej sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Myślę, że przedstawiciel Ministerstwa Obrony Narodowej, którego nie widzę... Nie - jest pan. Najważniejsza sprawa, która dotyczy branży przemysłu zbrojeniowego, to zamówienia. Niestety tych zamówień z roku na rok jest mniej. Przez polską armię, przez Ministerstwo Obrony Narodowej sytuacja w polskich przedsiębiorstwach i zakładach zbrojeniowych jest dramatyczna, o co biją na alarm wszystkie związki zawodowe, o różnym zabarwieniu. Myślę, że pan poseł Gajda, który mówił, że sytuacja jest nie do uratowania, że wiele zakładów musi upaść, nie do końca ma rację, bo akurat od 12 lat to wszystko już upada, zmniejsza się i kurczy. Praktycznie w którymś momencie obudzimy się i nie będziemy mieli żadnych polskich zakładów zbrojeniowych, jeżeli nadal będzie wdrażany kierunek przyjęty przez rząd w odniesieniu do zamówień w polskich zakładach zbrojeniowych. Propozycja restrukturyzacji zakładów, potencjału przemysłu obronnego nie jest podparta żadną strategią rozwoju tych przedsiębiorstw, brakuje uzasadnienia między innymi w przypadku 6 spółek. Między innymi poseł Gosiewski pytał o Mesko, Bumar, Nitro-Chem i inne. Restrukturyzacja będzie przeprowadzana w taki sposób jak w Mielcu, w Łuczniku czy w Pionkach, że zakłady upadną, wejdzie syndyk, powstanie nowa spółka z zarządem, bez jednego zatrudnionego pracownika, bez zamówień, bez kontraktów handlowych - to będzie po prostu pudrowanie choroby, która się nazywa rak.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Najważniejsze, co rząd powinien przedstawiać, to kwestia zamówień przez polską armię. Mam wiele kwestii, których zapewne nie zdążę przedstawić, ale polityka rządu - szczególnie Ministerstwa Obrony Narodowej i Ministerstwa Gospodarki - jest fatalna w stosunku do przedsiębiorstw, ponieważ brakuje konkretnych zamówień. Niemniej jednak rząd sprowadza złomowane Leopardy, co sprawia, że kurczy się rynek pracy w przypadku polskich pracobiorców i cofamy się technologicznie. Kierownictwo obrony narodowej podejmuje decyzje o przejmowaniu na uzbrojenie używanego sprzętu z obcych armii; chodzi o czołgi Leopard, samoloty MiG czy okręty podwodne z Norwegii; ma wpłynąć kolejna fregata z USA. Jednocześnie MON rezygnuje z rodzimych konstrukcji nowoczesnego uzbrojenia i ignoruje polski przemysł obronny. Jeśli chodzi o Leoparda, to klub Ligi Polskich Rodzin interweniował po to, by zaprzestać sprowadzania czołgów Leopard i wyposażania w nie polskiej armii.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PosełZygmuntWrzodak">Chciałem przy okazji zadać kilka pytań przedstawicielom Ministerstwa Gospodarki, a także Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#PosełZygmuntWrzodak">Po pierwsze, czy prawdą jest, że koszty przejętych 128 czołgów Leopard faktycznie zamkną się kwotą 400 mln zł, a nie - jak mówi wiceminister Zemke - 90 mln zł?</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PosełZygmuntWrzodak">Czy istnieje porozumienie polsko-niemieckie gwarantujące produkcję amunicji do czołgów w Polsce i czy będzie to opłacalne, mając na uwadze planowaną liczbę nawet 400 czołgów Leopard i dwa kalibry dział czołgowych 125 mm dla T-72 i 120 mm dla Leoparda, bez zagwarantowanego podziału rynku zewnętrznego na tę amunicję? Czołgi przekazane Polsce były przedtem używane przez armię hiszpańską i zostały zwrócone do Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PosełZygmuntWrzodak">Jak przeprowadzono inspekcję techniczną przejmowanego sprzętu i jak oceniono zużycie i resursy? Czy wiadomo dlaczego Hiszpanie zrezygnowali z dalszej eksploatacji tych czołgów?</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#PosełZygmuntWrzodak">Jaki faktycznie interes narodowy zrealizowaliśmy, przejmując technologicznie przestarzałe średnio 18-letnie, wyeksploatowane czołgi, eliminując polski potencjał z dalszego rozwoju i modernizacji, jeśli chodzi o sprawdzony polski sprzęt pancerny, przewyższający w przypadku niektórych parametrów czołgi niemieckie? Na przykład w polskim czołgu Twardy mamy automatyczne ładowanie - stąd 3-osobowa załoga, a w Leopardzie - ręczne - stąd 4-osobowa załoga.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#PosełZygmuntWrzodak">Minister obrony narodowej zgłosił zamiar likwidacji wojskowego potencjału naukowo-badawczego, chodzi o instytuty, akademie. Jednak nawet jeśli kierownictwo MON zrezygnuje z polskich konstrukcji i ograniczy się tylko do przejmowania i eksploatacji zagranicznego sprzętu, to bez określonego poziomu kultury technicznej nie będzie mogło tego zrobić.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#PosełZygmuntWrzodak">W czyim interesie leży unicestwienie polskiej myśli technicznej i degradacja polskiego przemysłu?</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#PosełZygmuntWrzodak">Chcę Wysoką Izbę uświadomić, że od kilku lat trwa nieprzemyślana polityka sprowadzania uzbrojenia, szczególnie przechodzonego, starego, na wyposażenie polskiej armii. Zamyka się w ten sposób kolejne zakłady pracy, doprowadza się je do upadłości. Kolejna zaś nowelizacja ustawy sprowadza się do tego, że jeden zakład sprzedamy po to, by podobno ratować inny zakład. Jest to błędna polityka rządu nie oparta na uzasadnionej logice myślenia i wbrew narodowemu interesowi. Konsument zaś ewentualnej jakiejś prywatyzacji, czyli de facto likwidacji polskich strategicznych zakładów przemysłowych, będzie żerować jak PHZ Bumar, druga Agencja Rozwoju Przemysłu. Pieniądze nie będą trafiały na rzecz zakładów, które rzeczywiście się restrukturyzują lub są w upadłości - bo ustawa w tym kierunku mniej więcej zmierza - tylko będą konsumowane przez te dwie pośredniczące firmy, które nie mają pojęcia o zarządzaniu, o planowanej produkcji, a wcześniej zajmowały się między innymi handlem, z tego zaś handlu praktycznie zakłady przemysłu obronnego nie miały nic. I zabiera się im to, co jest najważniejsze: kontrakty, technologie itd. To wszystko to po prostu nieprzemyślana, zła i błędna polityki rządu.</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#PosełZygmuntWrzodak">Chciałbym m.in. spytać o sprawę zakup transportera opancerzonego na wyposażenie polskiej armii. Niepokój wzbudza sposób realizacji zakupu kołowego transportera opancerzonego. Według opinii dziennikarzy, a także różnych ekspertów, fachowców z przychylnym przyjęciem osób odpowiedzialnych za przeprowadzenie zakupu spotykają się zwłaszcza zabiegi lobbystów KTO z Austrii. Dlatego chcę zapytać: Czy Ministerstwo Obrony Narodowej skalkulowało straty wynikające z zaniechania w rezultacie decyzji między innymi ministra obrony narodowej w roku 2000, pana Komorowskiego, procedury podjęcia, wdrożenia i produkcji KTO w polskim przemyśle obronnym? Czy można przyjąć, że stracony czas był potrzebny przyszłemu dostawcy KTO z Austrii - tak dziś szeroko reklamowanemu w prasie MON - na dorównanie technologiom prezentowanym przez innych producentów KTO? Czy jest prawdą, że pan Bronisław Komorowski, obecnie poseł opozycji, wypowiadający się z uznaniem o ministrze Zemke, odpowiedzialny za zakup KTO, posiada liczący się wpływ na procesy zakupów uzbrojenia w MON, w tym na komisję zajmującą się wyborem KTO. Co oznacza dziś po dwóch latach powrót do wyboru KTO bez właściwego rozpoznania rynku i technologii, a także bez faktycznej oceny możliwości jej adaptacji w polskim przemyśle? Czy prawdą jest, że dostawca KTO wprowadzi na uzbrojenie wojska polskiego partię gotowych już wozów pancernych u siebie bez udziału polskich zakładów i tak dalej, można przykłady mnożyć, m.in. zaniechany program uzbrojenia w samobieżną armatohaubicę 155 mm. Wiadomo, że MON zamierza zrezygnować z dokończenia programu uzbrojenia wojska polskiego w nowoczesną armatohaubicę 155 mm, chociaż w przeciwieństwie do czołgów Leopard armatohaubica jest jednym z NATO-wskich celów. Tymczasem Huta Stalowa Wola i Obrum Gliwice są bardzo zaawansowane w realizacji programu. Wydano na to kilkadziesiąt milionów złotych. Zbudowano bardzo udane prototypy działa Krak i są możliwe jego sprzedaże na rynkach trzecich, i tak dalej. Również przeciwlotniczy zestaw artyleryjsko-rakietowy Loara, zaniechany program, to są programy, które powinny być wdrażane i realizowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej, wspierane przez Ministerstwo Gospodarki. Tego nie ma. Ustawiamy się, rząd się ustawia na import, na sprowadzaniem złomu na wyposażenie polskiej armii, to szkodzi polskiej armii, cofamy się technologicznie, zamykamy zakłady pracy. Później mówimy, że trzeba taki i taki zakład zamknąć. To właśnie jest ta obłędna polityka, która była realizowana przez ministra Komorowskiego, przez pana Onyszkiewicza, również jest w 100% zmowa między działaczami Platformy Obywatelskiej jak również SLD, aby tych zamówień było jak najmniej, aby polskie zakłady zbrojeniowe mogły funkcjonować spokojnie na rynku. Sytuacja Huty Stalowa Wola jest dramatyczna, bo nie ma zamówień. Sytuacja tej firmy jest nie wiadomo jaka - ani wciągnięta w polskie huty stali, ani nie podporządkowana żadnej z branży PHZ czy Agencji Rozwoju Przemysłu i grozi to po prostu upadłością w bardzo bliskim czasie. Zmieniono prezesa, prezes nadal poza ładnymi słówkami nic nie potrafi zrobić i sytuacja dalej może być niebezpieczna, i nikt nie jest zainteresowany tym zakładem.</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#PosełZygmuntWrzodak">Sprawa Agencji Rozwoju Przemysłu, gdzie m.in. konsumentem tych funduszy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie pośle, przepraszam, przepraszam bardzo, ale reaguję, już w tej minucie jest przekroczenie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełZygmuntWrzodak">Panie marszałku, 30 sekund i już kończę.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PosełZygmuntWrzodak">Agencja Rozwoju Przemysłu, która będzie konsumentem ewentualnej sprzedaży strategicznych zakładów przemysłu zbrojeniowego, miała już pieniądze z Funduszu Pracy, przetrzymywała je na kontach, po roku czasu, po pół roku, nie przekazywała ich na konkretne cele, m.in. przez to upadły Łucznik, Pionki i inne zakłady w Polsce, bo agencja żyła z oprocentowania tych pieniędzy złożonych na lokaty po 100 mln, po 50 mln i zakłady pracy ich nie otrzymywały, aż się wykrwawiły. Ta polityka jest powielana obecnie przez ten rząd. To jest obłędna polityka. Liga Polskich Rodzin tej nowelizacji ustawy nie będzie popierać i będzie głosować przeciw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Hannę Gucwińską, która przedstawi oświadczenie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełHannaGucwińska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiony Wysokiej Izbie rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wynika z konieczności wprowadzenie skutecznego mechanizmu wspierania procesu restrukturyzacji tego potencjału w celu stworzenia warunków do efektywnej realizacji procesu przebudowy strukturalnej polskiego sektora zbrojeniowego. Kierunki i zakres programowych działań w tym względzie wynikają z założeń polityki polskiego rządu wobec przemysłowego potencjału obronnego. Dotychczas obowiązująca ustawa z dnia 1 października 1999 r. w znacznym stopniu utrudnia wprowadzenie w życie procesu restrukturyzacji polskiego sektora zbrojeniowego. Brakuje podstawy prawnej na wykorzystanie w przekształceniach strukturalnych pieniędzy uzyskanych z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego. Taką możliwość wprowadza dopiero w projekcie ustawy proponowany art. 5 gwarantujący przeznaczenie przychodów z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego na finansowanie: konwersji lub koncentrację produkcji w ramach programów naprawczych lub restrukturyzacyjnych, promocji eksportu wytworzonego w Rzeczypospolitej Polskiej uzbrojenia lub sprzętu wojskowego, dopłat w wysokości nieprzekraczającej 50% kwot stanowiących oprocentowanie udzielonych kredytów inwestycyjnych za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego, wspierania restrukturyzacji zatrudnienia, wdrażania do produkcji nowoczesnego uzbrojenia lub sprzętu wojskowego, pozyskiwania majątku niezbędnego do zapewnienia produkcji uzbrojenia lub sprzętu wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PosełHannaGucwińska">Wprowadzenie w życie proponowanej ustawy umożliwi również przeznaczanie (do grudnia 2005 r.) dotacji wypłacanej przedsiębiorcom na dostosowanie ich mocy produkcyjnych do zadań określonych w programie mobilizacji gospodarki narodowej. Proponowane zmiany ustawy umożliwią również wspieranie procesu pozyskiwania nowoczesnych maszyn i urządzeń, co w konsekwencji przyczyni się do wzrostu jakości i rozszerzenia asortymentu produkowanych wyrobów z jednoczesnym obniżeniem kosztów ich produkcji.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PosełHannaGucwińska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uważam, że umożliwienie przeznaczenia części środków finansowych pochodzących z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego na dokapitalizowanie wiodących polskich zakładów zbrojeniowych przyniesie również znaczne korzyści w sferze socjalnej zatrudnionych tam pracowników.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#PosełHannaGucwińska">Należy zwrócić uwagę na projekt wprowadzenia w ustawie zasady, że unowocześnienie zaplecza remontowego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej będzie polegać na ich restrukturyzacji, a nadzór nad procesem restrukturyzacyjnym będzie sprawować minister obrony narodowej. Środki finansowe na ten cel będą zapewnione w myśl ustawy z przychodów z prywatyzacji spółek przemysłowego potencjału obronnego.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#PosełHannaGucwińska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na ostatni zapis uzasadnienia wprowadzenia zmiany omawianej ustawy o brzmieniu: „Wprowadzenie powyższych zmian nie będzie miało skutków finansowych dla budżetu państwa”. Uważam, że powyższy zapis należy interpretować jednoznacznie, tzn. że wprowadzenie zmian nie będzie miało negatywnych skutków finansowych dla gospodarki narodowej. Restrukturyzacja przemysłowego potencjału obronnego i modernizacja techniczna Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przyniesie również, jak już wcześniej wspomniałam, pozytywne skutki socjalne dla pracowników omawianych przedsiębiorstw, wobec czego posłowie Klubu Parlamentarnego Unii Pracy pozytywnie przyjmują rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i będą głosowali za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jest jeszcze zgłoszone pytanie, które chce zadać pan poseł Zbigniew Janowski.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Nie wiem, ponieważ nie jestem członkiem Komisji Obrony Narodowej i nie uczestniczyłem w pracach tej komisji, a w nowelizacji ustawy często używa się słów: część środków, pozostała część środków. Chciałem zapytać, jaką część środków z prywatyzacji przedsiębiorstw zbrojeniowych przeznaczać się będzie na wspieranie restrukturyzacji podmiotów, a jaką na wspieranie procesu modernizacji technicznej sił zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PosełZbigniewJanowski">I drugie pytanie. Jakie kwoty w złotówkach rząd planuje przeznaczyć na restrukturyzację i modernizację w roku 2003, a jakie w latach następnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabraniu głosu i udzielenie odpowiedzi na to pytanie pana ministra Andrzeja Szarawarskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Po raz kolejny przychodzi mi z tej mównicy tłumaczyć rzeczy oczywiste i prostować poglądy nieuprawnione. Czasami odnoszę wrażenie, jakby część z państwa nie czytała ani tej ustawy, ani programu restrukturyzacji przemysłu zbrojeniowego, ani nie słyszała tego, co mówiliśmy na temat zadań, jakie przed tym przemysłem stoją. Dlatego może zacznę od przypomnienia w skrócie pewnej oczywistej prawdy, która wynika z sytuacji przemysłu zbrojeniowego. Od wielu lat przemysł zbrojeniowy jest przemysłem przeżywającym bardzo głęboki kryzys. A bierze się to z tego, że jego potencjał jest zdecydowanie za duży jak na potrzeby polskiej armii.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">I może pan Wrzodak zaklinać, żeby były zamówienia z polskiej armii, ale ich nie będzie, ponieważ nasza armia nie potrzebuje ani tego sprzętu, ani tyle amunicji, natomiast potrzebuje sprzętu, którego w Polsce się nie produkuje. Żaden zakład w Polsce nie wyprodukuje samolotu wielozadaniowego, żaden zakład w Polsce nie wyprodukuje nowoczesnych rakiet sterowanych, bo to ani nie ten poziom techniki, ani nie ten poziom technologii.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Trzeba pomyśleć o tym, żeby zacząć produkować.)</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Może pan myśleć o tym, żeby wyprodukować nowoczesny myśliwiec, proszę pana, ale państw na świecie produkujących myśliwce jest zaledwie kilka, i to są bardzo bogate państwa.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Czemu my nie możemy być takim państwem?)</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Jeżeli pan uważa, że Polskę stać na wyprodukowanie myśliwca, to jest pan w głębokim błędzie i radzę jak najszybciej się go pozbyć.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#komentarz">(Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Jeżeli pan uważa inaczej, powinien się pan podać do dymisji.)</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Tak, oczywiście, że uważam inaczej, proszę pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, proszę o skoncentrowanie się na odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">To pierwsza sprawa. Może se pan życzyć, co pan chce, tylko jest pytanie, co jest możliwe. Odpowiadam: To nie jest możliwe. Polska armia będzie musiała kupować najnowocześniejszy sprzęt, dlatego że jest w NATO, że musi być kompatybilna z innymi armiami, takimi jak armie: amerykańska, niemiecka, francuska. Czy chcemy czy nie chcemy, weszliśmy do NATO, i są tego określone konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Druga sprawa to to, że dzisiaj mamy wybór: albo redukować zdecydowanie polski przemysł zbrojeniowy, dostosować go do potrzeb armii, a one będą z roku na rok coraz mniejsze - chodzi o zapotrzebowanie na to, co w Polsce produkujemy - albo będziemy rozwijać eksport i będziemy próbować ten przemysł kojarzyć w ramach kooperacji z przemysłami zbrojeniowymi innych krajów. Do tego między innymi posłuży offset.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Po trzecie, temu przemysłowi trzeba pomóc, trzeba więc stworzyć realne instrumenty, żeby mu pomóc. Bardzo dziwi mnie postawa posłów, którzy tak z tej mównicy dobrze temu przemysłowi życzą, bo właśnie ta ustawa ma otworzyć drogę do zyskania blisko 300 mln zł, które są w budżecie państwa. 100 mln zł jest w budżecie tym roku, których nie możemy ugryźć, bo nie ma narzędzia prawnego, w przyszłym roku ma być 190 mln zł, które, jeżeli nie zmienimy tej ustawy, to do przemysłu zbrojeniowego także nie trafią, bo po prostu nie można ich użyć. Tak więc jeśli mówię, że państwo raczej niedokładnie czytacie tę ustawę, to chyba jest w tym trochę racji, ponieważ ona tworzy instrumenty umożliwiające dostęp do środków, które już są. W tym roku dla przemysłu zbrojeniowego, zgodnie z podziałem 35 na 65, mamy 65 mln zł, które możemy przekazać do zakładów zbrojeniowych od zaraz. Są potrzeby, są programy, które trzeba wesprzeć - nie możemy tych pieniędzy użyć, bo nie ma narzędzia prawnego. W przyszłym roku, jeszcze raz podkreślam, ma być na to 190 mln w budżecie państwa. Nie będzie zmiany ustawy, te pieniądze będą leżeć w rezerwie, a nie będzie ich tam, gdzie są potrzebne. To raczej nie wchodzi w rachubę. Ta ustawa musi być znowelizowana, jeśli państwo dobrze życzycie przemysłowi zbrojeniowemu. Inaczej będą to tylko puste słowa wypowiadane z tej trybuny. Zwłaszcza że ludzie w zakładach pracy, także związkowcy, doskonale wiedzą o tym i naciskają, byśmy wprowadzili w życie tę ustawę. A spotykamy się z nimi często, m.in. w ostatnią środę było posiedzenie Komisji Trójstronnej, gdzie okazało się, że wszyscy związkowcy - i z „Solidarności”, i z OPZZ, i z innych związków - doskonale znają i treść tej ustawy, i program, a także programy restrukturyzacyjne, które mają być przeprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Co do idei dwóch holdingów, to, proszę państwa, dzisiaj tak naprawdę jest 26 zakładów, w których zdecydowaną większość produkcji stanowi produkcja zbrojeniowa. Na tych 26 zakładów tylko 5 ma wynik dodatni, 19 przynosi straty, a 17 z tych 19 jest w bardzo trudnej sytuacji. Bardzo dobrze się mówi o kontraktach zbrojeniowych, tylko proszę, niech mi powie ktokolwiek, kto się zna na gospodarce, kto podpisze kontrakt na kilkanaście czy kilkadziesiąt milionów dolarów z firmą, która nie ma zdolności kredytowej, nie ma na wypłaty, z którą żaden bank nie będzie rozmawiał, która nie płaci ZUS. Kto z państwa sobie wyobraża, że do takiej firmy trafi kontrakt eksportowy na kilkadziesiąt czy na kilkaset milionów dolarów, bo o takich pieniądzach mówimy?</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A kredyty?)</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Żaden bank, proszę pani, nie da żadnego kredytu żadnej takiej firmie, nie tylko zbrojeniowej. Zbrojeniowe kontrakty różnią się od wszystkich innych jedną rzeczą. Taki kontrakt to nie jest tylko kontrakt na sprzedaż czołgu. To jest kontrakt na 20 lat, bo czołgu czy samolotu się nie kupuje jak butów co sezon. Czołg ma 30-letnią żywotność, samolot też ma 30-letnią. Trzeba go modernizować, dostarczać części, zapewnić serwis itd. Tak więc to nie może być zakład, który może się przewrócić jutro, bo nikt nigdy nic nie kupi z takiego zakładu. Trzeba widzieć pewną odmienność przemysłu zbrojeniowego, bo handel bronią, produkcja broni, używanie broni to są niestety określone konsekwencje, które trwają lata.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Następna sprawa to jest kwestia tworzenia holdingów. Otóż dzisiaj skonsolidowanie zakładów tego przemysłu poprzez połączenie ich w dwie grupy daje nam dzięki konsolidacji majątkowej i wykorzystaniu zdrowych firm, takich jak Bumar czy ARP, dostęp do środków, do kontraktów, do promocji zagranicznej. A to się przekłada na efekty. Proszę zobaczyć, przez 11 lat w polskim przemyśle zbrojeniowe kontrakty eksportowe to było 30–50 mln dolarów, w tym roku, jeśli nam wyjdzie kontrakt malezyjski, a wszystko na to wskazuje, że wyjdzie, to będziemy mieli eksport na sumę powyżej 600 mln dolarów, na przyszły rok zaś kroi nam się nie mniej. Tak więc coś chyba z tego wynika. Między 50–60 mln dolarów a 600 mln dolarów rocznie jest bardzo duża różnica. I nie stało się tak dlatego, że nagle polubiono Polskę. Po prostu zmieniliśmy system, zmieniliśmy organizację, jesteśmy wiarygodni i mamy produkty, które możemy sprzedać. Potrzebna jest grupa ARP, potrzebny jest Bumar, bo ze słabymi nikt nie rozmawia. Jeżeli popatrzycie na to, co robią koncerny zachodnie, te wielkie, renomowane, ci potentaci światowi, to przekonacie się, że oni też się konsolidują. Wystarczy przeanalizować zmiany nazw marek w ciągu ostatnich 5 lat, żeby wiedzieć, co się dzieje w światowym przemyśle zbrojeniowym. To szalenie konkurencyjny przemysł. W tym układzie Polska, jeżeli chce wejść na rynki eksportowe, a to jest jedyny sposób na utrzymanie potencjału w przemyśle zbrojeniowym, to niestety musi robić to samo, co robią inni - tworzyć silne grupy, zdolne do konkurencji, zdolne do generowania nowych dobrych jakościowo produktów. Te centrale wcale niechętnie przyjęły na siebie rolę liderów, bo na przykład taki PHZ Bumar żył dobrze i jeszcze przez 20 lat żyłby dobrze. Jeśli tych 200 ludzi, którzy tam pracują, zarobiłoby 20 mln dolarów rocznie, toby żyło dużo lepiej niż wtedy, kiedy obraca 600 mln dolarów i ponosi odpowiedzialność za 15 zakładów i za parę tysięcy ludzi, którzy tam pracują. Tak się składa, że w grupie Bumar jest 15 zakładów - i to jest ten trzon polskiej zbrojeniówki w obszarze pancerno-rakietowo-amunicyjnym - a w grupie ARP jest czołówka polskich zakładów związanych z techniką lotniczą i radionawigacją. To są sprawy, które były przedmiotem prac rządu.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Program, o którym państwo mówicie, że jest nieznany, został przez rząd przyjęty 14 maja i był konsultowany w Sejmie, był przedmiotem obrad komisji sejmowych i przed przyjęciem, i po przyjęciu.</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Po przyjęciu, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Na bazie tego programu zrodziły się zmiany w tej ustawie, bo najpierw trzeba wiedzieć, co się chce zrobić, a potem szukać oprzyrządowania prawnego. Stąd ta ustawa w jakimś sensie jest narzędziem do realizacji tego kontraktu. Zmiana organizacji przemysłu zbrojeniowego była także potrzebna po to, żeby wykorzystać możliwości, jakie daje offset, ponieważ my w ciągu ostatnich 2 lat podpisaliśmy 3 umowy offsetowe, w sumie na niecałe 60 mln dolarów. Dzisiaj tylko z tytułu samolotów musimy podpisać w krótkim czasie co najmniej kilkadziesiąt umów offsetowych na ponad 3 mld dolarów. W tamtej organizacji wchłonięcie takiego offsetu było po prostu niemożliwe. Dzisiaj 50% tego offsetu trafi do przemysłu zbrojeniowego, ale żeby mogło trafić, trzeba zmienić organizację, zapewnić offsetowi wiarygodność finansową, bo przecież offset nie jest darem z nieba, to jest zamówienie kompensacyjne. My u kogoś zamówiliśmy samolot, a on u nas zamówi co innego, ale żeby to wyprodukować, trzeba mieć środki, technologie. Zarobi się na tym wtedy, kiedy się to wyprodukuje i sprzeda. Tak więc organizacja, która służy do zrealizowania tak olbrzymich zamówień, musi być przygotowana na czas, a czasu nie mamy. Gdybyśmy nie podjęli tych działań w połowie roku, to dzisiaj, kiedy rozstrzygamy przetarg na samoloty, nie mielibyśmy gdzie ulokować offsetu.</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Kwestia restrukturyzacji zakładów. Większość z nich musi być poddana restrukturyzacji. Zakłady Mesko było budowane w zupełnie innych okolicznościach, w celu olbrzymiej produkcji amunicji dla armii Układu Warszawskiego, ale nie ma już Układu Warszawskiego. Natomiast dzisiaj nikt z nas nie myśli o bankructwie Mesko. To ma być jeden z zakładów, który będzie produkował rakiety najnowszej generacji. Jednak, aby mógł to robić, trzeba go do tego przystosować. Dlatego też nie będzie upadłości Mesko, chociaż, biorąc pod uwagę sytuację ekonomiczną, zarząd dawno mógł zgłosić upadłość i nikt na świecie by się nie zdziwił. Ratujemy Mesko, jak możemy, ale będą z tym się wiązały koszty, redukcje, pozbycie się części niepotrzebnego majątku, jako że ten zakład był budowany w innej rzeczywistości, stawiane mu były zupełnie inne zadania. Rozumieją to ludzie w Mesko, załoga, związki zawodowe. To są trudne procesy, nikt nie mówi, że będzie to łatwe.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Podobna jest sytuacja, jeśli chodzi o Hutę Stalowa Wola. To jest wielki holding. Ale Huta Stalowa Wola nie jest zakładem zbrojeniowym, produkcja zbrojeniowa stanowi tam 1%. W Hucie Stalowa Wola produkowane są przede wszystkim maszyny budowlane i to stanowi przyszłość tego zakładu - ciężkie maszyny budowlane. Natomiast mamy pomysł, co zrobić z częścią zbrojeniową, mamy pomysł, co zrobić z częścią hutniczą. Takie programy są przygotowywane będą realizowane. Nikt nie myśli o upadłości Huty Stalowa Wola, lecz o takim wykorzystaniu majątku i kwalifikacji ludzi, żeby mogły one służyć określonym programom. Mogą państwo przeczytać i posłuchać o tym, co się planuje w hutnictwie.</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Mamy koncepcję zbudowania huty stali jakościowych, opierając się na wydziałach metalurgicznych Huty Stalowa Wola, Huty Baildon, Huty Lucchini i spółki Elstal Łabędy. Część metalurgiczna stanowi przyszłość huty. Wydział zbrojeniowy oczywiście będzie, bo wbrew temu, co mówił tu pan poseł Wrzodak, program, który tam jest realizowany, szczególnie jeśli chodzi o Program Loara, może być świetnym programem eksportowym; nie dla polskiej armii, to może być świetny polski produkt eksportowy, dużo lepszy niż polskie czołgi. W tym celu jednak trzeba stworzyć określoną strukturę organizacji. Również w programie transportera opancerzonego Huta Stalowa Wola ma określoną rolę do odegrania jako producent podstawowej części w transporterze, jaką jest wieża. To jest jakaś perspektywa, przy czym powtarzam: trzeba stworzyć warunki, aby się ona mogła zmaterializować.</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Nie chciałbym się wypowiadać na temat zaangażowania WSI w handel bronią. To są śpiewy z przeszłości. Natomiast służby specjalne na całym świecie - niech nikt nie ma złudzeń - interesują się sprzedażą broni z wielu względów, począwszy od tego, że handel bronią stanowi newralgiczny punkt, jeśli chodzi o stosunki międzynarodowe, ale także wiążą się z tym olbrzymie obroty finansowe.</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Ale czy handlują, panie ministrze? Czy to jest dorabianie do budżetu?)</u>
          <u xml:id="u-245.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Służby specjalne nie handlują bronią. W Polsce służby specjalne również nie handlowały bronią. Nic mi na ten temat nie wiadomo, a należę do osób dobrze poinformowanych.</u>
          <u xml:id="u-245.16" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: A co napisano w „Rzeczpospolitej”?)</u>
          <u xml:id="u-245.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">To, co się pisze w gazetach, trzeba jeszcze udowodnić. Natomiast jeszcze raz mówię, że od momentu, kiedy się tym zajmuję, rola służb specjalnych w handlu bronią jako taka nie istnieje, natomiast nadzór oczywiście zawsze był i będzie. I myślę, że to dobrze, że jest.</u>
          <u xml:id="u-245.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Jeśli chodzi o sprawy związane z wpływem tej ustawy na postęp w sektorze, to ta ustawa tworzy narzędzia do realizacji programu, o którym mówiłem. Jeśli dziś mówimy o tym, że trzeba konsolidować produkcję zbrojeniową, trzeba wprowadzać nowe technologie, to skąd weźmiemy pieniądze? Ze zbankrutowanych zakładów czy ze środków wspierających, przewidzianych na restrukturyzację? Jeśli mówimy dzisiaj o sprawach związanych z redukcją zatrudnienia, wydzielaniem części przedsiębiorstw, to z czego to sfinansujemy? Właśnie z tych środków. Mógłbym takich przykładów podać wiele. Jeśli mówimy o postępie technicznym, o promocji polskiego eksportu, o obsłudze kontraktów offsetowych, to z czego to sfinansujemy? Właśnie z tych środków. Dlatego też te środki mają duże znaczenie - zarówno te, jak i środki na utrzymanie w zakładach produkcyjnych gotowości do produkcji specjalnej na godzinę W. Wszystkie te środki wspierają przemysł zbrojeniowy.</u>
          <u xml:id="u-245.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Jeszcze raz podkreślam, dzisiaj MON nie jest ministerstwem, które ma odpowiadać za przemysł zbrojeniowy. MON ma odpowiadać za dozbrojenie i utrzymanie w gotowości polskiej armii. Natomiast polski przemysł zbrojeniowy może być doskonałym przemysłem eksportowym i to, proszę państwa, jest przyszłość. Dzisiaj szacujemy, że zamówienia w przemyśle na pokrycie potrzeb armii będą rzędu 700 mln zł rocznie. Jeśli to porównamy z eksportem za ten rok w kwocie ok. 600 mln dolarów, to jest to 4 razy więcej. A więc trzeba widzieć to we właściwych proporcjach.</u>
          <u xml:id="u-245.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Czy będą redukcje zatrudnienia? Tak, będą. Chodzi o to, żeby były jak najmniejsze. Jednak kiedy ruszy produkcja eksportowa, ruszy produkcja w ramach kontraktów offsetowych, to będzie to proces odwrotny. W wielu zakładach trzeba będzie przyjmować ludzi. Taki proces zawsze towarzyszy zmianom, jakie zachodzą w tych zakładach w zakresie organizacji, technologii, nowoczesnego zarządzania, ale to jest potrzebne, aby mogły one odzyskać płynność finansową i realizować perspektywiczny program rozwojowy, postrzegany w kontekście ich roli na rynku. Rynek ten będziemy zaś kształtować w kontekście dwóch grup przemysłowo-zbrojeniowych, a nie w kontekście pojedynczych zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-245.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Na koniec chciałbym się odnieść do pytań, jakie zadał pan poseł Janowski.</u>
          <u xml:id="u-245.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Już go nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-245.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Nie ma?</u>
          <u xml:id="u-245.24" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Nie ma. Nieobecni nie mają racji. Nie ma co odpowiadać.)</u>
          <u xml:id="u-245.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Jeśli nie ma, to odpowiem na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-245.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-245.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski"> Odpowiedź jest prosta i zapisana w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-245.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Chciałbym podziękować koleżankom i kolegom posłom, którzy pracowali nad tą ustawą, nad zmianami, dlatego że jest to bardzo potrzebna ustawa. Jeszcze raz apeluję do posłanek i posłów - także z opozycji - o ocenę tej ustawy nie w kontekście tego, który rząd ją zgłasza, ponieważ każdy rząd, niezależnie od barwy, ustawę musiałby napisać, ale w kontekście korzyści i możliwości, jakie ona daje przemysłowi zbrojeniowemu i jakie przed tym przemysłem otwiera. Apeluję do państwa o poparcie tej ustawy, jako że wprowadza ona niezbędne instrumenty, które pozwolą pomóc temu przemysłowi na tym etapie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Mam uwagę, że regulamin nie różnicuje sposobu odpowiedzi ze względu na obecność posła.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Ale pan premier Kołodko nie odpowiada jak poseł, jest nieobecny na sali, to dlaczego inny minister ma nie skorzystać?)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Ale rozumiem, że nie każda kwestia może być przedmiotem natychmiastowej odpowiedzi. To znaczy, z samej istoty pytań i odpowiedzi wynika, że nie każda kwestia musi być, i może być, przedmiotem natychmiastowej odpowiedzi. A więc przyjmuję, że pan minister...</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Andrzej Szarawarski: Mogę, panie marszałku, jeszcze...)</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie zachęcam, panie ministrze, z uwagi na porę, do przedłużania wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze pan poseł sprawozdawca, też krótko.</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł sprawozdawca Władysław Stępień, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełWładysławStępień">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PosełWładysławStępień">Ja bardzo krótko. Chciałbym tylko podziękować wszystkim, pani i panom posłom, którzy występowali w imieniu klubów. W zasadzie mówcy nie podważyli istoty tej ustawy, jej celowości, a wypowiedź pana ministra potwierdza, że strona rządowa uwzględnia te wyzwania, które w najbliższym czasie w Polsce będą mieć miejsce. Mam na myśli realizację tych trzech potężnych programów, które są w trakcie przetargu - w jednym przypadku już jest po przetargu.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PosełWładysławStępień">Chciałbym zwrócić uwagę, że pan poseł Szejnfeld, występując w imieniu Platformy Obywatelskiej, miał zastrzeżenia, wątpliwości, czy część środków na restrukturyzację zatrudnienia będzie racjonalnie wydana. Chcę podkreślić, że w art. 4 pkt 10 jest wyraźnie zapisane, jakie zasady obowiązują przy wykorzystywaniu środków z prywatyzacji na restrukturyzację zatrudnienia. I tu główne centrale związkowe i wszystkie związki zawodowe porozumiały się z ministrem gospodarki w kwestiach zasadniczych.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PosełWładysławStępień">Chciałbym również nawiązać do wypowiedzi pana posła Gosiewskiego z Prawa i Sprawiedliwości, który mówił o złej praktyce Sejmu, że Sejm nie decyduje o strategii. A więc chciałbym poinformować, że strategia przemysłu obronnego Rzeczypospolitej była przedmiotem odrębnej debaty sejmowej. Nie pamiętam dokładnie, kiedy, wiem, że to było w pierwszym półroczu tego roku. Natomiast ta ustawa jest wynikiem tamtej decyzji rządu i woli Sejmu, że w tym kierunku należy iść. Tych ustaw było kilka, państwo nawiązywaliście w swoich wypowiedziach do wielu ustaw dotyczących przemysłu zbrojeniowego, w tym tworzenia holdingu Bumar i holdingu pod auspicjami Agencji Rozwoju Przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PosełWładysławStępień">Pragnę też podziękować przedstawicielom większości klubów za poparcie tej ustawy. Myślę, że również Liga Polskich Rodzin po zapoznaniu się z odpowiedzią pana ministra może jeszcze zweryfikuje swoje negatywne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#PosełWładysławStępień">Chcę zwrócić uwagę na fakt, że mówienie dziś z trybuny sejmowej - tutaj zwracam się do pana posła Zygmunta Wrzodaka - dawanie niepokojących sygnałów na przykład w sprawie Huty Stalowa Wola jest niedobrym postępowaniem, ponieważ Huta Stalowa Wola, podobnie jak wiele innych podmiotów gospodarczych, które posiadają potencjał do produkcji zbrojeniowej, ludzi i stanowiska pracy, jest w trakcie zaawansowanych, poważnych negocjacji z partnerami. A więc wysyłanie sygnałów niepokojących albo sygnałów, że ktoś jest zbankrutowany albo że za chwilę upadnie, albo że zostanie zwolniona załoga lub przynajmniej syndyk, jest nieracjonalnym postępowaniem. To może tylko i wyłącznie zaszkodzić temu podmiotowi gospodarczemu, a przecież powinniśmy z troską zabiegać o poprawę jego sytuacji. I bardzo dziękuję panu ministrowi, że zwrócił uwagę na sytuację Huty Salowa Wola, podobnie jak na sytuację zakładów Mesko w Skarżysku i innych podmiotów gospodarczych w tych holdingach przemysłu zbrojeniowego.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#PosełWładysławStępień">Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że zgłoszona została w drugim czytaniu przez pana posła Zbyszka Zaborowskiego poprawka, która doprecyzowuje, rozszerza w zasadzie zapis pkt. 11 w art. 4. To rozszerzenie dotyczy zapisu o pozyskiwaniu majątku niezbędnego do zapewnienia produkcji uzbrojenia lub sprzętu wojskowego - że przez to pozyskiwanie rozumie się zakup lub przyjęcie do odpłatnego korzystania - i tu dodaje się zwrot: zorganizowanych części przedsiębiorstw w rozumieniu art. 55 Kodeksu cywilnego lub maszyn, urządzeń i nieruchomości niezbędnych do prowadzenia produkcji lub modernizacji uzbrojenia lub sprzętu wojskowego. Zgodnie z zasadami, regulaminem Sejmu i w związku z koniecznością uzyskania opinii Komitetu Integracji Europejskiej, panie marszałku, muszą być realizowane dalsze procedury - mam na myśli ponowne posiedzenie połączonych komisji i przyjęcie dodatkowego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zgłoszono poprawkę, a zatem konsekwencją tego jest propozycja, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki oraz do Komisji Obrony Narodowej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Andrzej Szarawarski: Jako poseł zgłaszam sprzeciw. Mogę to uzasadnić.)</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">W zasadzie zgłoszono jedną tylko poprawkę, zgłosił ją pan poseł Zbyszek Zaborowski, a polega ona na dopisaniu w art. 4 w pkt. 11 drobnej zmiany, która jest oczywista, znacznie poszerza możliwości stosowania tego artykułu, ponieważ wprowadza możliwość korzystania ze zorganizowanych części przedsiębiorstw w rozumieniu art. 55 Kodeksu cywilnego lub maszyn, urządzeń i nieruchomości niezbędnych do prowadzenia produkcji lub modernizacji uzbrojenia lub sprzętu wojskowego. Dopisano właśnie wyrazy: zorganizowanych części przedsiębiorstw. To przy dzisiejszych prawach związanych z restrukturyzacją, z przemieszczaniem niektórych części zakładów, gdzie produkcja jest w zaniku, do zakładów zbrojeniowych czy uruchamianiem pewnych zorganizowanych części przedsiębiorstw na rzecz produkcji zbrojeniowej bardzo pomoże w wykorzystaniu tej ustawy. Dlatego tu nie ma żadnej potrzeby rozpatrywania tej poprawki. Po prostu ona jest słuszna i w zasadzie zgodna i z polskim prawem, i z praktyką. Mam więc prośbę, aby po prostu przegłosować to w trzecim czytaniu. Nie ma potrzeby odsyłania tego specjalnie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Gosiewski: Ale regulamin Sejmu...)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Nie, to nie ma nic wspólnego z regulaminem, bo można głosować po prostu nad poprawką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Można głosować, ale jest potrzebna opinia Komitetu Integracji Europejskiej. Panie ministrze i panie pośle, prostsza procedura, jeśli to ma być szybko ze względu na rangę sprawy, najprostsze rozwiązanie to skierowanie do obu komisji. Komisje mogą się zebrać szybko, wyznaczyć Komitetowi Integracji Europejskiej krótki termin na przedstawienie opinii. Termin może być bardzo krótki, bo sprawa jest prosta i nie ma przeszkód, żeby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiAndrzejSzarawarski">Problem polega, panie marszałku, na tym, że ta ustawa jest bardzo potrzebna, chodzi o to, żeby weszła w życie w tym roku, ponieważ ona uruchamia 65 mln zł z budżetu roku 2002, które są zapisane w tym budżecie. Stąd rzecz w tym, aby trzecie czytanie przeprowadzić jak najszybciej, przecież potrzebna jest jeszcze procedura w Senacie i podpis prezydenta. W innym wypadku praktycznie tych 65 mln zł, tak potrzebnych przemysłowi zbrojeniowemu, w tym roku nie wykorzystamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Panie ministrze, uzyskałem informację, że na jutro, dzisiaj już nawet, zostało zwołane, na godz. 9.15, posiedzenie komisji w tej sprawie. W związku z tym pański sprzeciw tylko opóźni sprawę, bo Sejm będzie musiał zdecydować jutro po południu o skierowaniu sprawy do komisji. Może pan więc osiągnąć odwrotny skutek.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rozumiem, że sprzeciw został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie, wobec braku sprzeciwu, kieruję projekt do Komisji Gospodarki i Komisji Obrony Narodowej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">A więc sprawa będzie już w dniu dzisiejszym rozpatrzona.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy uchylającej ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela (druki nr 983 i 1078).</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji panią poseł Bogusławę Towalewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy uchylającej ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela (druk nr 983).</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">Pan marszałek zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 14 października powyższy projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży do pierwszego czytania. Posiedzenie komisji odbyło się w dniu 13 listopada br.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Podczas posiedzenia komisji rządowy projekt ustawy z druku nr 983 został przedstawiony przez sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu pana Tadeusza Sławeckiego. Projekt odnosi się do ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela z dnia 24 sierpnia 2001 r. i ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela z 17 grudnia 2001 r. i postuluje uchylenie obu tych aktów prawnych. W tym miejscu pragnę Wysokiej Izbie przypomnieć, że cytowane wyżej ustawy zawierają postanowienia obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela i zakładają centralne ustalanie wszystkich składników wynagrodzenia, także dodatków, dla nauczycieli podległych ministrowi oświaty i wychowania i ministrom będącym organami prowadzącymi dla szkół.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">W ocenie rządu wdrożenie w życie tych zapisów napotyka istotne trudności związane z niemożliwością rzetelnego skalkulowania skutków finansowych ustawy ze względu na znaczne różnice występujące między poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego. Zróżnicowanie to wynika przede wszystkim z różnej liczby realizowanych godzin ponadwymiarowych, różnego stażu pracy i kwalifikacji nauczycieli. Zróżnicowana jest także struktura organizacyjna oświaty w samorządach, na którą to Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu nie ma wpływu. W opinii resortu ustalanie nawet minimalnych stawek dodatków do płacy zasadniczej, tak aby nie przekroczyć średniego wynagrodzenia nauczycieli w danej jednostce samorządu terytorialnego, nie daje wcale gwarancji co do poprawnej realizacji zapisu ustawy, a może wywołać negatywne skutki społeczne. Zdaniem rządu nowe zasady kształtowania i gwarantowania środków na wynagrodzenia nauczycieli nie mieszczą się także w przygotowywanych rozwiązaniach nowej ustawy o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego. Sekretarz stanu pan Tadeusz Sławecki zwrócił także uwagę na nieprecyzyjny charakter przepisów w zakresie kształtowania niektórych składników wynagrodzenia nauczycieli i brak standardów zatrudnienia nauczycieli jako istotne przesłanki uchylenia ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela z sierpnia i grudnia 2001 r. Podkreślił, że istnieje niebezpieczeństwo, że wprowadzenie standardów zatrudnienia nauczycieli wywoła zjawisko dalszej likwidacji małych szkół i redukcję zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W czasie posiedzenia komisji odbyła się dyskusja, w której udział wziął także prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego pan Sławomir Broniarz. W toku dyskusji zwracano uwagę na konieczność sprawiedliwego wynagradzania nauczycieli, uwzględniającego kwalifikacje i zaangażowanie pedagogów, a nie odzwierciedlającego zasobność finansową gmin. Zgłoszono potrzebę opracowania nowego systemu wynagradzania nauczycieli, uznając obecny za wieloskładnikowy i zbyt skomplikowany. Potrzeba zmiany systemu zdaniem dyskutantów wynika także z wprowadzenia stopni awansu zawodowego, a w stosunku do nich określonych przeliczników finansowych, co usztywnia ten system i nie daje możliwości wzrostu wynagrodzenia w dłuższej perspektywie czasowej mimo podnoszenia kwalifikacji przez nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży, mając na uwadze konieczność opracowania nowego systemu wynagradzania nauczycieli, uwzględniającego także nauczycieli przedszkoli, potrzebę zmian w zakresie przypływu środków na wynagrodzenia, a także sygnalizowaną ustawę o zmianie sposobu finansowania jednostek samorządu terytorialnego, i chcąc zachować ideę obywatelskiego projektu ustawy, nie przyjęła rządowego projektu ustawy uchylającego ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#PosełSprawozdawcaBogusławaTowalewska">Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży przedstawia Wysokiej Izbie projekt ustawy przesuwający o rok rozstrzygnięcia w zakresie systemu wynagradzania nauczycieli. W imieniu komisji proszę Wysoką Izbę o przyjęcie projektu ustawy z druku nr 1078. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm ustalił w tym punkcie 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kizińską w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełBożenaKizińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy uchylający ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. oraz z dnia 17 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy Karta nauczyciela, zawarty w druku sejmowym nr 983, został przedstawiony Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w dniu 13 listopada br. Projekt dotyczy uchylenia przyjętych wcześniej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgłoszonych w projekcie obywatelskim zmian dotyczących art. 30 Karty nauczyciela, zasad ustalania wynagrodzenia nauczycieli zmierzających do centralizacji systemu ustalania płac wraz ze wszystkimi jego elementami w placówkach publicznych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej. Zdaniem wnioskodawców ustawa w takim kształcie uniezależnia wynagrodzenia nauczycieli od sytuacji finansowej organu samorządowego oraz pozwala na kontrolę państwa nad nimi, natomiast organom prowadzącym szkoły daje możliwość stosowania takich elementów motywujących, które zwiększyłyby wynagrodzenie nauczycieli ponad poziom zagwarantowany przez państwo. Jednak strona rządowa, argumentując uchylenie tych aktów prawnych, stwierdza, że wprowadzenie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. spowoduje trudności ze zbilansowaniem niezbędnych środków na wynagrodzenia w budżetach organów prowadzących placówki oświatowe, co może doprowadzić w efekcie nawet do obniżenia wynagrodzeń nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PosełBożenaKizińska">Bezpośrednim skutkiem wejścia w życie przepisów ustawy obywatelskiej musi być konieczność ustalenia przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu dodatków na odpowiednio niskim poziomie, aby nie przekroczyć wysokości średnich dodatków gwarantowanych przez ustawę, co na pewno nie uzyska społecznej akceptacji. Takie rozwiązanie nie gwarantuje także, że nie wystąpią roszczenia w stosunku do skarbu państwa ze strony jednostek samorządu terytorialnego. Zdaniem Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu ustawa z dnia 24 sierpnia oraz związana z nią ustawa z 17 grudnia 2001 r. istotnie zmieniają zasady kształtowania wynagrodzenia nauczycieli i gwarantowania środków przeznaczonych na ten cel, co powoduje niespójność z docelowymi przygotowywanymi rozstrzygnięciami dotyczącymi finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Są one przecież organami prowadzącymi dla większości szkół i placówek. W trakcie dyskusji w komisji minister Tadeusz Sławecki zwrócił uwagę na brak precyzji w zapisach w zakresie kształtowania wybranych składników wynagrodzenia nauczycieli, niemożność ich zbilansowania oraz brak standardów zatrudnienia. Z kolei określenie standardów zatrudnienia może być groźne społecznie, bo doprowadzi do likwidacji małych szkół, a także redukcji zatrudnienia nauczycieli. Ponadto ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. znosi obowiązek ustalania w drodze uchwały przez jednostki samorządu terytorialnego regulaminu wynagradzania, co wyklucza negocjowanie przez lokalne struktury związków zawodowych wysokości dodatków, co z kolei oznacza faktycznie zniesienie obowiązku podejmowania kwestii wynagrodzeń nauczycieli w samorządach.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PosełBożenaKizińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie prac w komisji poruszono wiele wątków dotyczących zmian określonych w ustawie Karta nauczyciela z dnia 24 sierpnia 2001 r. Zabierający głos wskazywali, że wymieniona ustawa nie rozwiązuje faktycznie wątpliwości w zakresie systemowych rozwiązań wynagrodzeń nauczycieli, bowiem istniejący system jest niespójny, skomplikowany. Ponadto nie premiuje nauczycieli dobrych, zaangażowanych, podnoszących swoje kwalifikacje. Wyczerpuje zbyt szybko możliwości awansu finansowego w stosunku do nauczycieli o najwyższych kwalifikacjach. Nie ma w nim bowiem systemu motywującego do ich podnoszenia, bo przecież nauczyciel dyplomowany, choćby ciągle doskonalił się i odnosił sukcesy, to w proponowanym systemie nie znajdzie motywacji i satysfakcji finansowej. Ze względu na wymienione uwarunkowania oraz świadomość ogromnej roli nauczycieli w procesie wychowania i nauczania Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera stanowisko Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w sprawie uchylenia ustawy z dnia 24 sierpnia i ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r. Jednocześnie klub SLD pozytywnie ocenia przyjęty na posiedzeniu komisji w dniu 13 listopada br. projekt przesunięcia o rok terminu rozstrzygnięć w zakresie wynagrodzeń nauczycieli oraz wyraża nadzieję, że rząd wraz z partnerami społecznymi znajdą takie rozwiązanie problemu wynagradzania nauczycieli, które będzie satysfakcjonowało wszystkie strony, a poza tym będzie rozwiązaniem systemowym obowiązującym wiele lat. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Szumilas w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy uchylającej przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy Karta nauczyciela i ściśle z nią związanej ustawy z 17 grudnia 2001 r., również o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PosełKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie byłoby dzisiejszej debaty, gdyby nie obywatelski projekt zmiany ustawy Karta nauczyciela, uchwalony przez Sejm pod koniec poprzedniej kadencji, w sierpniu 2001 r., podczas toczącej się już kampanii wyborczej. Przypomnę, że projekt obywatelski powstał z inicjatywy Związku Nauczycielstwa Polskiego, a w Sejmie był forsowany przede wszystkim przez klub SLD i to właśnie klub SLD wówczas jednogłośnie go popierał. Przypomnę również, że był to okres kampanii wyborczej i hasła mówiące o centralnie ustalanej przez ministra płacy nauczycielskiej oraz hasła mówiące o jednakowych zarobkach wszystkich nauczycieli w Polsce dobrze się w tej kampanii sprzedawały. Tak się na ogół dzieje, że kampanie wyborcze się kończą, a czasami jest tak, że również władzę w kraju przejmują ci, którzy takie hasła głosili. Ta kampania z 2001 r. również się skończyła, władzę w kraju objęła koalicja SLD-UP oraz PSL, a ministrem edukacji narodowej i sportu została pani Krystyna Łybacka, posłanka SLD z poprzedniej kadencji oraz obecnej. I co się zmieniło? Ano teraz na posiedzeniu komisji edukacji przedstawiciel rządu SLD mówi, że, po pierwsze, przepisy ustawy obywatelskiej nie są rozwiązaniem systemowym i rodzą zagrożenia dla budżetu państwa. Pytanie: Czy wcześniej w cudowny sposób tego nie robiły? Druga sprawa, którą poruszał przedstawiciel rządu SLD na posiedzeniu komisji edukacji, dotyczyła tego, że regulacja obejmuje tylko ok. 4% średniego wynagrodzenia nauczycieli, czyli kilkadziesiąt złotych, oraz że gdyby minister określał dodatki do płacy nauczycieli, musiałby je ustalić na bardzo niskim poziomie. I jeszcze jedno - że obywatelski projekt będzie zniechęcał samorządy do podnoszenia płac nauczycieli ponad poziom ustalony przez ministra. Gdybym była złośliwa, powiedziałabym, że hasła wyborcze, które ułatwiają przejęcie władzy, nie zawsze są wygodne, kiedy się ją sprawuje. Ale nie czas na złośliwości. Każdy może się pomylić. Nadszedł jednak, moim zdaniem, czas, panie i panowie posłowie z SLD, abyście pochylili czoła przed polskim nauczycielem i otwarcie mu powiedzieli: pomyliliśmy się. Powiedzcie polskiemu nauczycielowi, że powrót do ustalania płacy przez ministra edukacji narodowej spowoduje, że będzie zarabiał mniej. Powiedzcie nauczycielowi, że jedyną szansą na zwiększenie jego pensji jest decentralizacja systemu wynagradzania. Powiedzcie mu, że jedynym sprzymierzeńcem mogącym skutecznie podnieść jego zarobki jest właśnie samorząd, a Sejm powinien uchwalać takie ustawy, które samorząd będą do tego zachęcać.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#PosełKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dla Platformy Obywatelskiej sprawa jest jasna i oczywista. Dodatki do płacy nauczycieli powinien ustalać ten, kto zatrudnia nauczyciela, kto odpowiada za jego pracę i jest blisko niego na co dzień. To dyrektor szkoły. A wysokość środków na ten cel i zasady ich podziału powinny być ustalane przez samorząd - samorząd, który za szkołę odpowiada, samorząd, który odpowiada za szkołę, w której właśnie ten nauczyciel jest zatrudniony. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Dorotę Kwaśniewską w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona RP mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie projektu uchylenia ustaw o zmianie ustawy Karta nauczyciela z dnia 24 sierpnia 2001 r. oraz o zmianie ustawy Karta nauczyciela z dnia 17 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Wysoka Izbo! W obecnej kadencji kolejny raz zajmujemy się Kartą nauczyciela, dając znowu przykład na to, że prawo stanowione przez Wysoką Izbę jest wypadkową społeczno-gospodarczo-politycznych zbiegów okoliczności. Od kilku lat wyraźnie widoczny jest brak jednolitej i klarownej wizji, w jakich i na jakich warunkach ma funkcjonować oświata w Rzeczypospolitej. Trudno przy kolejnej noweli odnosić się do całości, jaką stanowi system oświatowy. Dziś mamy ustosunkować się do zmian proponowanych przez rząd. Zmian, które według mojego klubu mają zwolnić częściowo rząd z odpowiedzialności za polskie szkolnictwo. Nie chcę przez to powiedzieć, że w samorządach - które według projektu mają odpowiadać za kształtowanie prac w sferze oświaty - zasiadają sami wrogowie nauczycieli, ale znane są przypadki, że ludzie kierujący samorządami gminnymi traktują szkoły i nauczycieli jak zło konieczne. Wielu radnych subwencje chętniej przeznaczyłoby na budowę drogi niż na zakup wyposażenia dla klasopracowni.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Problem nie tkwi jednak w samorządach, problem tkwi w rządzie i w nas samych. To rząd wspólnie z nami powinien wypracować mocny szkielet funkcjonowania systemu oświaty w Polsce, mający swe fundamenty w mądrych ustawach i mądrych politykach, którzy dla koniunkturalnych korzyści nie będą majstrować po raz kolejny przy ustawach oświatowych. Ciągłe zmiany wzbudzają niepokoje społeczne, stanowią zagrożenie, stwarzają poczucie tymczasowości wśród ludzi związanych z oświatą, utrudniają bądź uniemożliwiają kreowanie przyszłości. Ciągłe zmiany prawa prowadzą do jego nieznajomości przez obywateli i stanowią zarzewie konfliktów społecznych. Kreujemy postawę permanentnego zagrożenia dla poszczególnych grup zawodowych - dzisiaj dla pracowników oświaty. Poczucie odpowiedzialności za sprawy kraju i jego mieszkańców w tych okolicznościach staje się pustym sloganem.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Nie jest też najlepszym rozwiązaniem propozycja przygotowana przez komisję edukacji, przewidująca odłożenie problemu wynagradzania nauczycieli o kolejny rok. Nie możemy udawać, że jeśli odłożymy sprawę na dno szuflady, to rozwiąże się sama. Odkładanie sprawy to przedłużanie okresu niepewności dla tysięcy ludzi związanych z zawodem nauczyciela, to także brak możliwości tworzenia strategii rządzenia dla nowo wybranych wójtów i burmistrzów.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Polskie szkolnictwo nie tyle czeka na reformy, ile na czas spokojnej i godnej pracy. Spokojnej, bo ciągłe zmiany destabilizują nie tylko system szkolnictwa i samorządy lokalne, ale destabilizują także życie pracowników oświaty.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#PosełDorotaKwaśniewska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Nauczyciele pracują dzisiaj, będą pracować także jutro, ale nie mogą być miotani w związku z ciągle nowymi propozycjami rządu w kwestiach dla każdego z nich zasadniczych. Polsce i nauczycielom, a także uczniom przede wszystkim potrzebny jest spójny system prawa oświatowego, który będzie wyznaczał kierunek funkcjonowania oświaty nie na okres kadencji Sejmu, ale na dziesięciolecia. Tego oczekują od nas nauczyciele, uczniowie i rodzice. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz o zabranie głosu panią poseł Marię Nowak, która przedstawi oświadczenie Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy uchylającej ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PosełMariaNowak">W roku 2000 przyjęto ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która wprowadziła system awansu zawodowego nauczycieli, a w ślad za tym nowy system wynagradzania nauczycieli. Wprowadzone Kartą nauczyciela przepisy regulują zasadnicze parametry wynagradzania oraz zasady ustalania tych wynagrodzeń. Zgodnie z nimi nastąpiło zdecentralizowanie kompetencji w zakresie kształtowania wynagrodzeń. Karta nauczyciela nie przesądza o górnej wysokości wynagrodzenia nauczycieli, decyduje jedynie o średniej minimalnej płacy. O wynagrodzeniach nauczycieli decydują dwa podmioty, tj. minister do spraw oświaty i wychowania oraz organ prowadzący placówkę oświatową. W ten sposób około 95% średniego wynagrodzenia nauczycieli gwarantowanego przez państwo jest określane przepisami ustawy oraz innymi aktami wykonawczymi. Tych aktów prawnych regulujących wynagrodzenie nauczycieli jest aż 13.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PosełMariaNowak">Regulacje płacowe dokonywane na poziomie samorządu terytorialnego jako organu prowadzącego placówki oświatowe, które przekraczają określone w ustawie wysokości wynagrodzeń, nie są objęte gwarancją państwa uwzględnioną w budżecie. Organ prowadzący szkołę określa dla nauczycieli posiadających określony stopień awansu zawodowego wysokość dodatków oraz sposób obliczania wynagrodzeń za godziny nadliczbowe i godziny doraźnych zastępstw. Jeżeli organem prowadzącym jest samorząd terytorialny, czyni to w drodze uchwalenia regulaminu wynagrodzeń, w przypadku zaś szkół prowadzonych przez organy administracji rządowej zasady te określił, w drodze rozporządzenia z dnia 29 lutego 2000 r., minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Zgodnie z obowiązującymi w Karcie nauczyciela przepisami na samorządach spoczywa obowiązek corocznego ustalania w trybie uchwały regulaminu wynagrodzeń dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PosełMariaNowak">Klub nasz zawsze popierał i nadal popiera rozwiązania idące w kierunku decentralizacji władz. Jednakże w tym systemie, który tu pokrótce przedstawiłam, mamy wiele zawiłości i niejasności, a doświadczenie pokazuje, że jednostki samorządu terytorialnego nie zawsze przestrzegają przepisy prawne wprowadzone Kartą nauczyciela. Nie należy wyciągać wniosków, że nieprzestrzeganie prawa w tym zakresie jest tylko i wyłącznie wynikiem braku środków finansowych w budżecie organu prowadzącego placówkę oświatową.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PosełMariaNowak">System wynagrodzeń nauczycieli jest skomplikowany, niejasny zarówno dla nauczycieli, jak i niejednokrotnie także dla samorządowców, a ponadto może rodzić nieprawidłowości i wręcz łamanie przepisów obowiązującego prawa. Od samego początku system ten spotykał się z licznymi uwagami krytycznymi, zwłaszcza ze strony środowisk Związku Nauczycielstwa Polskiego. Już w sierpniu 2001 r. w wyniku inicjatywy obywatelskiej Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawą wprowadził zmiany w uregulowaniach Karty nauczyciela, o których dzisiaj mówimy, a które, pragnę zauważyć, dotychczas nie zostały wprowadzone w życie. Co dziwne ten projekt obywatelski był przygotowany przez Związek Nauczycielstwa Polskiego i popierany przez obecną koalicję rządową, tym bardziej więc dziwi fakt proponowanej w omawianym projekcie nowelizacji, kolejna zmiana wprowadzenia tejże nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#PosełMariaNowak">Uważamy, że uregulowania wynikające z przyjętej w 2001 r. nowelizacji w wyniku projektu obywatelskiego nie są bez wad, ale są bardziej przejrzyste i czytelne dla nauczycieli, a zarazem korzystniejsze. Rozporządzeniem ministra ustala się bowiem poziom wynagradzania nauczycieli gwarantowany przez budżet państwa, a zarazem nie pozbawia się możliwości zwiększania płac nauczycieli przez organy prowadzące placówki oświatowe. Mimo tych krytycznych uwag zgłaszanych pod adresem obowiązujących przepisów, klub nasz nie popiera zaproponowanych w projekcie ustawy zmian. Postaram się krótko uzasadnić to stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#PosełMariaNowak">Kiedy rok temu w grudniu 2001 r. Sejm uchwalał zmiany w Karcie nauczyciela dotyczące wynagrodzeń nauczycieli, słyszeliśmy zapewnienia przedstawicieli rządu, że w Ministerstwie Edukacji, Nauki i Sportu w najbliższym czasie zostaną przygotowane nowe zasady wynagrodzeń dla nauczycieli. Minął rok i rząd przedkłada Wysokiej Izbie kolejny projekt ustawy, który uchyla jedynie wprowadzone w 2001 r. zmiany. W trakcie pierwszego czytania podczas obrad Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wprowadzono jedynie zmianę, w której proponuje się kolejne przesunięcie daty wprowadzenia uregulowań przyjętych w sierpniu 2001 r. na dzień 1 styczeń 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#PosełMariaNowak">Nie znając projektu nowego systemu wynagrodzeń nauczycieli, słysząc jedynie zapewnienia o rychłym jego powstaniu, a równocześnie dowiadując się o pewnych propozycjach rządowych dotyczących nowelizacji ustawy o systemie oświaty, jak np. propozycje realizacji przez nauczycieli 2 godzin społecznych, czyli, można powiedzieć, powrót do rozwiązań z lat 70., klub nasz obawia się, że rząd chce dokonać kolejnych oszczędności kosztem nauczycieli. Stoimy na stanowisku, że nie będziemy popierać kolejnej zmiany w Karcie nauczyciela, która w żaden sposób nie rozwiązuje problemu, a dodatkowo utrzymuje rozwiązania, które są niekorzystne dla samych nauczycieli. Uważamy, że nauczycielom za ich pracę należy się godne wynagrodzenie i w tym kierunku powinny pójść prace komisji i Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#PosełMariaNowak">Reasumując, klub Prawa i Sprawiedliwości nie będzie popierał projektu omawianej ustawy, oczekuje na zapowiadane od roku projekty ustaw traktujące kompleksowo problemy polskiej oświaty, w tym także wynagrodzeń nauczycieli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka, który przedstawi oświadczenie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawić stanowisko w sprawie nowelizacji ustawy uchylającej Kartę nauczyciela z dnia 24 sierpnia 2001 r. i z 17 grudnia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PosełMirosławPawlak">Na początek trzeba powiedzieć, że za często dokonujemy prac i różnych zmian w tym obrębie Karty nauczyciela, co wywołuje wielki niepokój wśród nauczycieli, jak również wprowadza w zakłopotanie samorządy jako organy prowadzące właśnie placówki oświatowe. Art. 30 Karty nauczyciela wyraźnie określał zasady ustalania wynagrodzeń dla nauczycieli według zapisanych składników, które w sumie dawały średnie miesięczne wynagrodzenia dla nauczycieli stażystów, dla nauczycieli kontraktowych, mianowanych, jak również dyplomowanych w odpowiednim ujęciu procentowym. Jednakże zmiany ustawy na dzień dzisiejszy, chociaż kontrowersyjne i mocno negowane przez Związek Nauczycielstwa Polskiego, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie popierał. Będziemy głosować za zmianą ustawy Karta nauczyciela polegającą na przesunięciu terminu jej wykonalności. Dlatego, nie uzasadniając, ponieważ dużo tu już powiedzieli moi poprzednicy, wyrażam opinię klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego: uznajemy i popieramy te zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Ewa Kantor proszona jest o przedstawienie oświadczenia klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełEwaKantor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin pragnę przedstawić stanowisko w sprawie ustawy uchylającej ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PosełEwaKantor">Szanowni Państwo! Mamy do czynienia z kolejną zmianą, ale zmianą dość nieoczekiwaną dla środowiska nauczycielskiego, tym bardziej że zmiana ta wyrosła... Projekt, o którym mówimy, który kasuje dzisiaj rząd, próbuje skasować, był owocem kampanii wyborczej, o czym powiedziały wcześniej moje przedmówczynie, koleżanki. To był główny argument w kampanii wyborczej rozpętanej w środowisku nauczycielskim, przy czym nie można odmówić temu społecznemu projektowi podpisanemu przez prawie 600 tys. nauczycieli racji, ponieważ był on wynikiem doświadczeń środowiska i zróżnicowania środowiska nieadekwatnego do warunków pracy, ponieważ każdy z nauczycieli uczestniczył w podobnym procesie, odpowiadał za te same rzeczy: kształcenie, wychowanie, wyniki egzaminów, podlegał tym samym stopniom awansu zawodowego, tym samym egzaminom zewnętrznym. W związku z tym możemy powiedzieć, że w skali kraju wymagania postawione przez państwo zawodowi nauczycielskiemu były takie same. Nie mówmy, nie oszukujmy się, że projekt nie pozwalał wypełnić przez państwo art. 30 odnośnie do środków. Chodziło o środki na zastępstwa, które dało się policzyć, chodziło o wysokość środków naliczanych na fundusz motywacyjny dla nauczycieli, które nikną w samorządach, chodziło o to, aby subwencja oświatowa była przeznaczana na cele dydaktyczne, a nie na remont starostwa, remont drogi, bo to nie są cele dydaktyczne. Taka była intencja i myślę, że to była dobra intencja. Natomiast należy się zastanowić, czemu w tej chwili służy postawa SLD i jak państwo to powiecie środowisku nauczycielskiemu. Jak go bronicie?</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#PosełEwaKantor">Teraz postawmy sobie drugie pytanie. Mówimy, że nie jesteśmy w stanie wypełnić zobowiązań finansowych względem samorządów, ale z drugiej strony i ustawa o systemie oświaty, i konstytucja narzucają państwu obowiązek zapewnienia środków finansowych na realizację tych zadań, w które jest wpisany nauczyciel, i on musi być opłacony.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PosełEwaKantor">Co mamy w zamian, proszę państwa? W zamian mamy sytuację, w której rząd stawia samorządy w sytuacji: nie macie, nie płaćcie. My już dzisiaj mamy taką oto sytuację: zastępstwa doraźne - niepłacone. Pani minister daje bezprawne rozporządzenie, myślę, że to zostanie wyjaśnione, dwie godziny pracy nauczyciela w tygodniu. Jeżeli pomnożymy przez 4,5, to jest to 9 godzin tygodniowo za darmo, ponieważ likwidujecie państwo godziny nadliczbowe w tej wysokości; średnio 2 godziny na każdego nauczyciela. Znowu uderzacie w nauczyciela. Zmieniacie tym samym pensum. Pytam, czy państwo macie podstawy oparte na badaniach socjologów, czy macie ocenę tego, co się dzieje w środowisku? Jaka jest sytuacja wychowawcza? Jaki jest stan psychiczny ucznia i nauczyciela? Czy można dopuścić do tego, żeby zwiększać wymiar pracy, wymuszać pracę za darmo i właściwie rozkładać pracę szkoły i to, co się stworzyło w miarę normalnego?</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#PosełEwaKantor">Mamy następną propozycję rządu, dotyczącą 6-latków. Czy ktoś powiedział, ile będzie kosztowała ta nowa forma janczarstwa polskich dzieci? 6 lat to jest najbardziej delikatny okres w konstrukcji psychicznej dziecka, które wymaga ochrony rodziny. Państwo robicie się opiekunami, tak jak to było w Chinach, na Kubie, w Związku Radzieckim, gdzie zaczynano od zuchów i pionierów; teraz robicie się opiekunami 6-letnich dzieci. Trzeba policzyć, ile to kosztuje. Nie potraficie się państwo wywiązać z podstawowych zobowiązań finansowych, a w następnym projekcie próbujecie wprowadzić dodatkowe obciążenia. Nie ma żadnej logiki w tym, co robi ten rząd odnośnie do oświaty. Nie ma żadnej przyzwoitości w stosunku do środowiska nauczycielskiego, żadnej, nawet przedstawiciele ZNP, którzy siedzą w Sejmie, nie potrafią obronić swoich projektów. Wszystkie działania, które państwo podejmujecie, niszczą polską oświatę. Jeżeli nie weźmiecie pod uwagę w dalszych działaniach doświadczeń z końca lat 70. z wyższym pensum, z licznymi klasami, z problemami wychowawczymi, nie weźmiecie poprawki na to, jak bardzo poszerzył się obecnie margines patologii w szkołach, to będziecie tymi, którzy prowadzą polską oświatę do upadku. Wszystkie wasze działania na to wskazują.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#PosełEwaKantor">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wnoszę o odrzucenie ustawy uchylającej ustawę o zmianie ustawy Karta nauczyciela w całości. Zacznijcie państwo od rzeczy drobnych, a wykonanych porządnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę teraz pana posła Mariana Janickiego o przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełMarianJanicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pozwolę sobie na parę refleksji. Nie planowaliśmy zabierać głosu w tej dyskusji, ale zmobilizowała mnie pani poseł Kantor z Ligi Polskich Rodzin. Było tutaj wiele dyskusji, ja wypowiem się jako działacz samorządowy. Trzeba powiedzieć, że te wszystkie zmiany, propozycje, odrzucenie pewnych kwestii, sugestie, żeby wszystkie dodatki były regulowane przez państwo, nie są rozwiązaniami dobrymi. Nie wiem, dlaczego. Zdecydowanie nie zgadzam się ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego, bo 600 tys. nauczycieli to są jednak różni nauczyciele, różnie podchodzą i ten, który zatrudnia, musi stanowić o wynagrodzeniu. Wiadomo, że wynagrodzenie jest zależne od stopnia awansu zawodowego, od wykształcenia, ale te dodatki mają znaczenie i powiem otwarcie, że gdy przejąłem finansowanie oświaty, to w sposób kategoryczny i zdecydowany ją wspierałem. Nakłady na oświatę były o 30% wyższe niż to, co otrzymywaliśmy w subwencji oświatowej. Jedną z pierwszych moich decyzji było podwyższenie dodatków dla dyrektorów szkół ze 100 do 300%. Proszę państwa, to był przecież kabaret, dyrektor miał dodatek funkcyjny wynoszący 120 zł, gdy spoczywała na nim cała odpowiedzialność; w związku z tym kategorycznie to zmieniliśmy. Nie mówiąc o tym, że wprowadziłem taką niby drobną rzecz, proszę państwa: u mnie dyrektorzy mieli, i mają do dzisiaj, kilometrówkę. Jeżeli ktoś uczy w wiejskiej szkole, a dyrektor musi mieć kontakt z gminą, to po prostu dawałem kilometrówkę. Jeżeli, proszę państwa, pewne rzeczy chcemy zrobić na zasadach: upowszechnić, z góry decydować, to trzeba być realistą. Jeżeli to wszystko, te dodatki będzie ustalać z perspektywy czasu ministerstwo, to te dodatki będą naprawdę na niskim poziomie. Jest kwestia, na jakim: 1, 2, 3%? Wiadomo, że są przypadki na 2568 gmin, gdzie burmistrzowie czy wójtowie nie podchodzą do końca... Te wyjątki potwierdzają regułę. Uważam, proszę państwa, że to, iż samorząd już w jakiś sposób jest odpowiedzialny za finansowanie, ustalanie pewnych rzeczy, jest naprawdę lepsze. Prosta sprawa: moja gmina to przekroczyła, miasto liczące 5 tys., w związku z tym subwencja jest mniejsza, bo jest przelicznik 1,18. Aby było prawidłowo, powinienem zabrać dodatki wiejskie; i odwrotnie, proszę państwa, jeśli chodzi o te dodatki wiejskie, które powinniśmy odebrać, wrzuciliśmy ten dodatek motywacyjny. Te pieniądze to 140 zł, 180 zł. To jest paręset tysięcy złotych rocznie. W związku z tym uważam, że tu trzeba patrzeć bardzo rozważnie i do tego tematu także bardzo rozważnie podchodzić. My generalnie jesteśmy za tą propozycją, bo jeżeli chcemy cokolwiek zmienić, to naprawdę tu trzeba zrobić całkowity bilans rachunków. Mam tu pewne wątpliwości, dlatego uważam, że decyzje w tym momencie muszą być bardzo rozważne, roztropne i trzeba faktycznie to zbilansować.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełMarianJanicki">Dlatego jako klub parlamentarny jesteśmy za propozycją tu przedstawioną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Antoni Stanisław Stryjewski w imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego przedkładam oświadczenie w sprawie rządowego projektu ustawy uchylającej dwie ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela, z dnia 24 sierpnia 2001 r. i z dnia 17 grudnia 2001 r. Projekt ustawy zawarty jest w druku nr 983 i był w dniu 13 listopada przedmiotem pierwszego czytania w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, z posiedzenia której zostało sporządzone sprawozdanie zawarte w druku nr 1078.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Po przeprowadzonej dyskusji komisja wnosi w swym sprawozdaniu, aby Wysoki Sejm uchwalił ustawę, mocą której dokona jedynie nowelizacji wyżej wymienionych ustaw, a nie, jak chciał rząd, je uchyli. Nowelizacja będzie obejmować zmianę terminu wejścia w życie przepisów ustaw zmieniających Kartę nauczyciela: z 1 stycznia 2003 r. na 1 stycznia 2004 r. W związku z tymi komisyjnymi zmianami w treści rządowej ustawy powstaje konieczność zmiany nazwy ustawy: z ustawy uchylającej ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela na ustawę o zmianie ustaw o zmianie ustawy Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Przypomnę, że pierwsza z nowelizowanych ustaw została uchwalona przez Sejm III kadencji na wniosek grupy obywateli, w tym wypadku nauczycieli, którą reprezentował Związek Nauczycielstwa Polskiego. Ustawa miała zabezpieczyć autorytetem państwa wysokość płacy nauczycieli, które wcześniej Karta nauczyciela mocą zapisów z 18 lutego 2000 r. uzależniała od woli jednostek samorządu terytorialnego. Samorządy bowiem, jako organy prowadzące szkoły, uzyskały prawo wydawania i zmieniania regulaminów wynagradzania nauczycieli. Było więc tak, jak informuje ZNP w swojej opinii, że powstało w kraju 2813 regulaminów zawierających odmienne uregulowania co do wysokości ustawowych dodatków nauczycielskich. Krótko mówiąc, różna zasobność kasy i różne priorytety jednostek samorządu terytorialnego decydowały o różnym poziomie wynagradzania nauczycieli w różnych miejscowościach naszego kraju. Istniała więc sytuacja ewidentnej niesprawiedliwości w traktowaniu nauczycieli. Stąd powstała społeczna propozycja zmiany Karty nauczyciela i wprowadzenie treści art. 30 ust. 8, który mówi, że środki niezbędne na średnie wynagrodzenie nauczycieli wraz z pochodnymi od wynagrodzeń i odpisami są zagwarantowane przez państwo w dochodach jednostek samorządu terytorialnego, a w przypadku szkół resortowych w budżetach odpowiednich ministrów. Ust. 10 tegoż art. 30 - panowie z PSL, z SLD tudzież Samoobrony, może warto i to wiedzieć - umożliwia samorządom prowadzącym szkoły zwiększenie wysokości środków na pensje nauczycielskie ponad poziom gwarantowany przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panowie Posłowie!</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#komentarz">(Poseł Paweł Poncyljusz: A posłanki?)</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tych zapisów obawia się rząd, bo nie jest w stanie przewidzieć skutków finansowych, które mogą one spowodować, począwszy od roku 2003. Natomiast z ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz wynika, panowie posłowie...</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: A panie?)</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">...że formalnie przepisy art. 30 Karty nauczyciela nie rodzą żadnych nowych, dodatkowych skutków dla budżetu państwa po wejściu tego zapisu w życie. Prawdą jest jednak i to, że nie jest możliwe rzetelne skalkulowanie skutków finansowych ubiegłorocznej sierpniowej nowelizacji Karty nauczyciela; chociażby z tego powodu, że ministerstwo edukacji nie przygotowało standardów zatrudnienia nauczycieli i nie wiadomo, kiedy je przygotuje.</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">W uzasadnieniu do swojego projektu ustawy rząd dodatkowo pisze, że uchwalone w zeszłym roku zasady kształtowania i gwarantowania środków na wynagrodzenia nauczycielskie są, panowie posłowie, niespójne z przygotowanymi przez resort edukacji docelowymi rozstrzygnięciami w zakresie finansowania jednostek samorządu terytorialnego. Jakimi? Znowu nie wiadomo.</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przekonaniu Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego próba rządu dotycząca uchylenia dwóch ustaw zmieniających Kartę nauczyciela oraz próba Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży dotycząca przesunięcia terminu rozpoczęcia obowiązywania zapisów tychże ustaw są nietrafione. Dlatego wnosimy o odrzucenie w drugim czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-269.11" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-269.12" who="#PosełAntoniStanisławStryjewski">Gdyby jednak nasz wniosek nie uzyskał wystarczającej aprobaty Wysokiej Izby, w tym gadatliwych posłów, wnosimy o zmianę tytułu ustawy, której konieczność sygnalizowałem już na początku oświadczenia. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-269.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przedstawicielem rządu jest w tej debacie pan minister Tadeusz Sławecki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jak rozumiem, pan minister chce zabrać głos. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Mimo że jest późna pora, wybaczcie państwo, chcę się tutaj odnieść do kilku sformułowań, stwierdzeń, pytań.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Woda: Wczesna pora, dopiero pierwsza.)</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Na wstępie sprostowanie. Określono mnie jako przedstawiciela rządu SLD. Chcę oświadczyć, że reprezentuję rząd SLD-UP-PSL.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Natomiast podzielam zdanie pani posłanki, że okres kampanii wyborczej nie sprzyja procesowi legislacyjnemu. I również w sierpniu 2001 r. dyskusja nad tak ważną ustawą w okresie przedwyborczym spowodowała, że obywatelski projekt, rzeczywiście poparty ponad 500 tys. podpisów, został w tej Izbie zepsuty; używam tego słowa. Odbiega on od właściwej, początkowej intencji ustawodawcy. I to nie dlatego, jak tutaj zarzucano, że jeśli chodzi o rząd, to zmienił się punkt widzenia wraz z punktem siedzenia, ale proszę zauważyć, że od tego czasu co nieco się zmieniło. Wprowadzono awans zawodowy, a więc to nowa okoliczność, wprowadzono kolejne etapy podwyżek, dzięki uprzejmości Wysokiej Izby i, przypomnę, wyjątkowej zgodności. Bo ktoś tu zarzucał, że Karta nauczyciela jest za często nowelizowana. Ona jest nowelizowana, ale nie zawsze wynika to tylko z niedoskonałości prawa, bo ostatnia nowelizacja z 12 września 2002 r. pozwoliła na wprowadzenie trzeciego etapu podwyżek i została tu przyjęta, przy jednym głosie przeciw, przez Wysoką Izbę. Pozwoliła ona tę operację wprowadzić praktycznie do końca, bo według naszych informacji jedynie w woj. mazowieckim, tylko 1% samorządów tego nie wprowadziło. We wszystkich województwach jest to wprowadzone, są podwyżki. Żaden samorząd nie może czuć się tutaj pokrzywdzony, bo środki na ten cel zostały zapewnione. Więcej o podwyżkach mówił nie będę.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Następnie podnoszono przez cały czas aspekt tego obywatelskiego projektu. Stwierdzam, że rząd podtrzymuje swoje uwagi do projektu, przedstawione przeze mnie w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Wtedy, w pierwszym czytaniu, pokazaliśmy pewne wady, niespójności, sprzeczności. Potwierdzam też, że nie da się dokładnie wyliczyć skutków wprowadzenia od 1 stycznia projektu w brzmieniu przyjętym w 2001 r. Może to jednak wywołać nieobliczalne skutki w samorządach i w efekcie obrócić się przeciwko samym nauczycielom. Wielokrotnie mówiliśmy na temat dodatków, jakie byłyby zagwarantowane przez państwo. Dyskusję na ten temat wielokrotnie toczono, może nie w Wysokiej Izbie, ale na pewno w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Wypowiadała się pani posłanka Kantor i dosyć ostro, jak zwykle, ale dziękuję i za takie głosy, nazwała nasze działania. Chodzi o to, że objęcie 6-latków obowiązkiem przygotowania przedszkolnego to jest nowo okres janczarstwa, tak to określiła. Myślę, że jest to nieporozumienie, po prostu Polska jest jednym z nielicznych krajów w Europie, a bodajże czy nie jedynym, w którym obowiązek szkolny rozpoczyna się od 7 lat. Pani posłanko, zapewniam, że pan premier Kołodko naprawdę dopilnował nas, abyśmy dobrze policzyli skutki wprowadzenia tej ustawy i być może w niedługim czasie będziemy na tej sali nad tym dyskutować i to uzasadniać, bo już rząd przyjął ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty. Dlatego nie chciałbym dzisiaj przedłużać, ale określenie, że jest to okres janczarstwa, w sytuacji, gdy celem tego jest wyrównanie szans edukacyjnych, myślę, jest co najmniej krzywdzące. Dotyczy to również stwierdzenia, że chcemy wprowadzić wyższe pensum kuchennymi drzwiami itd. Panowie posłowie pokazują, żeby tego wątku nie rozwijać...</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: Resztę na piśmie, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">Wreszcie pan poseł Stryjewski twierdzi, że nie mamy przygotowanych projektów standardów zatrudnienia. Mamy przygotowane standardy, tylko dzisiaj wprowadzenie standardów w sytuacji ogromnego niżu demograficznego mogłoby się naprawdę skończyć nieobliczalnymi konsekwencjami związanymi z dalszą likwidacją szkół. To właśnie komisja edukacji jako jeden z pierwszych tematów w tej kadencji podjęła kwestię standardów zatrudniania nauczycieli, i to właśnie komisja edukacji prosiła o pewne przemyślenia, troskę, a nie pochopne wprowadzanie standardów. To jest zapisane w protokołach komisji. Dlatego też, reasumując, nie korzystam z prawa, jakie przysługuje przedstawicielowi rządu i nie ponawiam sprawy wprowadzenia pod głosowanie Wysokiej Izby projektu pierwotnego, przedstawionego przez rząd, który zakładał likwidację projektu obywatelskiego, i zapewniam, że jesteśmy gotowi - bez względu na rozstrzygnięcie - do opracowania nowego systemu wynagradzania, który łączyłby pewne oczekiwania i pewne elementy projektu obywatelskiego, jak i również oczekiwania samorządów. Temu będą sprzyjać prace nad ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Mam nadzieję, że minister finansów rychło rozpocznie prace nad tą ustawą, bo były już one prowadzone. Korzystając z ustawy o dochodach j.s.t. chcemy przedstawić inną filozofię rozdzielenia środków na edukację: rozdzielenia środków na wydatki rzeczowe oraz wydatki płacowe. To pozwoli nam na właściwe stworzenie nowego modelu wynagradzania nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-271.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSławecki">W związku z tym, że dzisiaj odbyło się w Wysokiej Izbie drugie czytanie projektu budżetu i istnieje konieczność rozstrzygnięcia kwestii tzw. obywatelskiego projektu ustawy Karta nauczyciela, nie wnoszę tutaj żadnych propozycji zmian. Jednocześnie zapewniam, że jesteśmy gotowi do prac nad nowym systemem wynagradzania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu...</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł Wontor w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ewa Kantor.)</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przepraszam, pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełEwaKantor">Ja, panie marszałku, w trybie sprostowania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełEwaKantor">...ponieważ pan minister nie zrozumiał mojej wypowiedzi, a wnoszę to na podstawie odpowiedzi pana ministra. Panie ministrze, ja zwróciłam uwagę na to, że nie jesteście państwo w stanie wywiązać się z płac względem nauczycieli, opisanych w art. 30, zapewnienia środków na to, co jest zapisane w art. 30. Tam są zastępstwa doraźne, godziny ponadwymiarowe, tam jest dodatek motywacyjny, a z resztą można zejść na dół i samorządy mogą dodać. Nie mając tych pieniędzy, zabierając te pieniądze wprost nauczycielom, sprowadzając pensje, widać to wyraźnie, do średniej w danym stopniu awansu zawodowego, do niepłacenia za przepracowane ponadwymiarowe godziny, stosujecie państwo nowy ruch, wprowadzacie 6-latki i wprowadzacie dalsze etapy, mówiąc, że tak jest w całej Europie. A jak cała Europa postępuje? Czy to, że 3/4 Europy postępuje głupio, bo widzimy, jakie są skutki wychowawcze, to my musimy na zasadzie stworzenia, które się nazwa małpa, robić to samo i szkodzić własnym dzieciom? Oto jest pytanie. Dzieje się to w sytuacji państwa, które jest w trudnej sytuacji gospodarczej. Nie ma na dach, to dlaczego buduje nowy fundament? To jest pytanie: czy mogę stawiać fundament domu, jak poprzedniego jeszcze nie skończyłam i dachu nie zrobiłam, a w tym klimacie mieszkać trzeba pod dachem?</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To było sprostowanie pani poseł Ewy Kantor. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze ktoś? Jeszcze zgłasza się pani poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo, pani poseł Towalewska sprawozdawca komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełBogusławaTowalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tocząca się tu dyskusja dowodzi tego, jak myślę, że projekt przedstawiony przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży jest zasadny, ponieważ na rok odkłada decyzje, które muszą zapaść. My musimy, proszę państwa, zdecydować się na projekt obywatelski, którego nie odważyłabym się ignorować, ponieważ było to 600 tys. podpisów, czy w okolicach 600 tys. podpisów, i była to decyzja rządowa, decyzja poprzedniego parlamentu, w związku z tym ten problem istnieje. Ten problem, jak sądzę, jest do rozwiązania w najbliższym czasie, czyli tego roku. W związku z tym jeszcze raz gorąco państwa proszę jednak o przyjęcie projektu komisji. Wydaje się także, że pod tą cienką kołdrą jest bardzo mało pieniążków i problem ten będzie zawsze: mało pieniążków. Generalnie na oświatę środki są niewielkie i nawet w państwach, w których budżet jest znacznie lepszy, tych środków ciągle brakuje. Wydaje się w związku z tym, że nie tu leży problem - w ilości środków, ale ich podziału, czy o tych środkach ma decydować państwo, czy mają decydować samorządy. W dużej mierze jednak państwo, ponieważ za oświatę odpowiada resort edukacji i ten resort powinien mieć wpływ na system wynagradzania nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PosełBogusławaTowalewska">Nie odważyłabym się, przynajmniej ja, stwierdzić, że projekt obywatelski jest wyrazem kampanii wyborczej, ponieważ był to wyraz woli środowiska nauczycielskiego, które ma różne konotacje polityczne. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Zgłoszone zostały poprawki i wniosek o odrzucenie. W związku z tym konieczne jest ponowne skierowanie projektu do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm przyjął tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wobec tego propozycja została przyjęta i nastąpiło skierowanie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych (druki nr 986 i 1074).</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Sawickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełSprawozdawcaMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 13 listopada, mimo tej daty, bez żadnych potknięć Komisja Gospodarki rozpatrzyła poselski projekt zawarty w druku nr 986 - projekt Polskiego Stronnictwa Ludowego nowelizujący ustawę o zamówieniach publicznych. Jest to nowelizacja bardzo krótka, chociaż projekt nowelizacji był dłuższy, ale po wnikliwej dyskusji na posiedzeniu komisji, po wyjaśnieniach prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, po wysłuchaniu stanowiska rządu, w imieniu posłów wnioskodawców pan marszałek Wojciechowski wycofał dwie zmiany. Pozostawił jedną. W tej zmianie jest propozycja, aby umowy w sprawie zamówień publicznych były jawne i podlegały udostępnianiu stosownie do przepisów regulujących dostęp do informacji publicznej. Propozycja tej zmiany została przyjęta przez Komisję Gospodarki jednogłośnie i w takim kształcie przedkładam ją Wysokiej Izbie z propozycją odbycia drugiego czytania i ewentualnie przejścia do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PosełSprawozdawcaMarekSawicki">Jednocześnie informuję, że Urząd Komitetu Integracji Europejskiej także przekazał pozytywną opinię w sprawie tej nowelizacji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Informuję, że przedstawiciele Komisji Ustawodawczej nie przedłożyli prezydium tej Komisji Ustawodawczej nieuwzględnionych przez Komisję Gospodarki propozycji poprawek.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W tym punkcie porządku dziennego są przewidziane 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Antochowskiego w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PosełJanAntochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej oświadczenie w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PosełJanAntochowski">W dniu 13 listopada pan marszałek Janusz Wojciechowski w imieniu wnioskodawców zgłosił trzy poprawki zmierzające do zmiany ustawy o zamówieniach publicznych z dnia 10 czerwca 1994 r. Wnioskodawcy w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych proponowali następujące zmiany. Pierwsza zmiana dotyczyła art. 14, w którym proponowano dodać zapis, że w przypadku odstąpienia od trybu przetargu nieograniczonego w odniesieniu do zamówień publicznych o wartości powyżej 200 tys. euro, a przed zatwierdzeniem przez prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, wymagane jest zasięgnięcie opinii ministra właściwego.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#PosełJanAntochowski">Druga zmiana zaproponowana przez wnioskodawców (do art. 71 ust. 1a) zmierzała do tego, by jeżeli wartość zamówienia przekraczałaby równowartość kwoty 20 tys. euro, zastosowanie trybu zamówienia z wolnej ręki przed zatwierdzeniem przez prezesa Urzędu Zamówień Publicznych wymagało także opinii właściwego ministra.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#PosełJanAntochowski">Trzecia poprawka polega na tym, że dodaje się art. 74a, który brzmi: „Umowy w sprawie zamówień publicznych są jawne i podlegają udostępnianiu stosownie do przepisów regulujących dostęp do informacji publicznych”.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#PosełJanAntochowski">Po szczegółowym przeanalizowaniu wniesionych przez wnioskodawców poprawek oraz zapoznaniu się ze stanowiskiem rządu w tej sprawie dwie pierwsze poprawki pan marszałek wycofał. Została tylko jedna, trzecia poprawka, z którą klub SLD zgadza się; z opinią rządu w tej sprawie również. W związku z tym Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przedłożeniem Komisji Gospodarki, z jednoczesnym skierowaniem projektu do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Budnika w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! Mam zaszczyt odnieść się w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej do sprawozdania Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych z druku nr 1074. Zakres tej nowelizacji omówił przed chwilą pan poseł Marek Sawicki, sprawozdawca komisji. Zwrócił on uwagę, tak samo jak mój przedmówca, na fakt, że w pierwotnej wersji projektu poselskiego z druku nr 986 zawarta była propozycja szerszych zmian. Była to mianowicie propozycja zobowiązania prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do zasięgnięcia opinii właściwego ministra przed zatwierdzeniem trybu postępowania o udzieleniu zamówienia publicznego innego niż przetarg nieograniczony. W związku z negatywną opinią rządu co do propozycji wprowadzenia takiego obowiązku, uznanego przez rząd za niespójny z wyrażonymi w ustawie o zamówieniach publicznych zasadami ustrojowymi polskiego systemu zamówień publicznych, Komisja Gospodarki zdecydowała się nie rekomendować Wysokiej Izbie tej zmiany. Tym sposobem nowelizacja ograniczyła się wyłącznie do jednego artykułu zmierzającego do zwiększenia jawności umów zawartych w trybie ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Autorzy projektu poselskiego chcą - zdanie to podzieliła Komisja Gospodarki - by umowy zawarte w trybie ustawy o zamówieniach publicznych były jawne i dostępne dla opinii publicznej na zasadach określonych w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ma to być jednym z ważniejszych instrumentów walki z korupcją w obszarze zamówień publicznych, którą wciąż trudno opanować. Autorzy projektu zmiany tej ustawy przywołują tu analizę zbiorczą Najwyższej Izby Kontroli z marca 2000 r. pod nazwą „Zagrożenia korupcją w świetle kontroli NIK”. W tej analizie NIK dostrzega wiele zjawisk patologicznych w obszarze zamówień publicznych. Zdaniem NIK brak jawności umów zawartych w trybie ustawy o zamówieniach publicznych jest czynnikiem korupcjogennym.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">W swej opinii do poselskiego projektu w omawianym zakresie rząd zgodził się, że propozycja zwiększenia jawności systemu zamówień publicznych jest słuszna, albowiem jawność stanowi fundament postępowania w sprawach o zamówieniach publicznych. Dowiadujemy się z tej opinii, że potrzeba zwiększenia jawności została zdefiniowana w przyjętej przez rząd strategii antykorupcyjnej. Z tego stanowiska rządu i z załączonej do sprawozdania Komisji Gospodarki opinii sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej pani minister Danuty Hübner wynika, że kilka dyrektyw o zamówieniach publicznych w widoczny sposób eksponuje zasadę jawności zamówień publicznych. Tak więc propozycja zawarta w poselskim projekcie jest zgodna z prawem Unii Europejskiej. Zwraca się co prawda przy tej okazji uwagę na fakt, który również zauważają projektodawcy w uzasadnieniu do projektu, że w jakimś sensie jawność umów narusza tzw. interes prywatny ubiegającego się o zamówienie publiczne, ale ubiegający się o zamówienie publiczne powinien się liczyć z tym, że zawarty przez niego kontrakt będzie podany do publicznej wiadomości. Nie sposób nie zgodzić się z autorami projektu, że w tym przypadku interes publiczny musi być postawiony ponad interesem prywatnym. Pamiętajmy przy tym - na to zwrócił uwagę pan poseł sprawozdawca - że jawność umów ma być ograniczona przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej, a więc nie jest ona nieograniczona. To też wychodzi naprzeciw standardom unijnym.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Ze swej praktyki poselskiej mogę potwierdzić, że dotychczas obowiązujące ograniczenia i bardzo zawężająca interpretacja przepisów przez prawników zatrudnionych w administracji publicznej uniemożliwiają nawet posłom dostęp do tzw. jawnych części dokumentacji przetargowej. Sam natrafiłem na tego rodzaju przeszkody, ale ja akurat oddać pola urzędnikom samorządowym i podległym im prawnikom nie zamierzam.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Reasumując, mimo iż rząd sugeruje, by do kwestii jawności systemu zamówień publicznych powrócić w momencie, gdy wpłynie do laski marszałkowskiej przygotowywany obecnie rządowy projekt nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych, Klub Poselski Platformy Obywatelskiej poprze projekt poselski, wychodząc z założenia, że wszędzie tam, gdzie jest szansa na określenie zjawisk korupcjogennych, należy działać szybko, bez ociągania się i zdecydowanie. Zmartwieniem koalicjantów koalicji rządzącej jest to, aby własne pomysły idące na szczęście w jednym i dobrym kierunku skoordynować co do czasu.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Klub Poselski Platformy Obywatelskiej poprze więc poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych w wersji przedstawionej przez pana posła sprawozdawcę z druku nr 1074. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Zenon Tyma proszony jest o przedstawienie oświadczenia Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełZenonTyma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do stanowiska sejmowej Komisji Gospodarki w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych, druki nr 986 i 1074, oraz stanowiska rządu Rzeczypospolitej Polskiej w tej sprawie z dnia 12 listopada 2002 r., w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej pragnę zająć następujące stanowisko: w sytuacji rosnącego z dnia na dzień kryzysu gospodarczego nawet najlepsze ustawy nie uchronią państwa polskiego od marazmu i rosnącej korupcji.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PosełZenonTyma">Druk sejmowy nr 986 i rządowe stanowisko w sprawie nowelizacji ustawy różnią się od siebie w zasadzie technikami prowadzenia procedury zamówień publicznych, zarówno jeden dokument, jak i drugi mają swoje dobre strony, jednak czas biegnie bardzo szybko i należy prowadzić w taki sposób regulacje prawne, jakie są inicjatywy poselskie. Oczekiwanie na rządowy projekt w ramach zapisu strategii antykorupcyjnej może trwać bardzo długo, z czym musimy się liczyć. Nie ma natomiast czasu na wyczekiwanie, jeśli chodzi o luki prawne, jakie istnieją w obecnie obowiązującej ustawie o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#PosełZenonTyma">Programem wyborczym Samoobrony było, jest i będzie przeciwdziałanie korupcji i niegospodarności. To za naszym udziałem wiele spraw związanych z walką przeciwko korupcji ruszyło do przodu. Nasze sygnały były i są słyszane, wielokrotnie wskazywaliśmy na konieczność zmian w kierunku takich procedur w zamówieniach publicznych, które ukrócą łańcuch fikcyjnych pośredników przy realizacji dużych kontraktów o charakterze zamówień publicznych. Przykładów wynikających bezpośrednio z wadliwej ustawy jest wiele. Jednym z przykładów jest budowa odcinka autostrady A-4, na której to przeszło 60 podmiotów gospodarczych ogłosiło upadłość, byli to głównie podwykonawcy podwykonawców i dużych firm zagranicznych, którzy mieli to dobrodziejstwo, że spełnili warunki realizacji robót w przetargach w ramach zamówień publicznych. Upadli to głównie rodzime podmioty, przedsiębiorstwa rzeczywiście pracujące na tej budowie. Wielcy magnaci z kapitałem zagranicznym zajmowali się tylko pośrednictwem i liczeniem ogromnych pieniędzy i zysków z interesów, oczywiście w ramach i obowiązującego prawa. Obecnie toczy się postępowanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#PosełZenonTyma">Odnosząc się do sejmowego druku nr 1074 o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych, w art. 1 projektu ustawy czytamy: po art. 74 dodaje się art. 74a w brzmieniu: Umowy w sprawach zamówień publicznych są jawne i podlegają udostępnianiu stosownie do przepisów regulujących dostęp do informacji publicznych. Zapis ten jest prawidłowy i ustawa w jakiś sposób zmierza w dobrym kierunku i spełnia oczekiwania polskich podmiotów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#PosełZenonTyma">Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej poprze oczywiście ten projekt nowelizacji ustawy, dlatego że on jest prawidłowy. Będziemy popierać wszystkie ustawy, które będą racjonalne. Musimy sobie zdawać sprawę, że czekają nas potężne inwestycje w naszym kraju i dobrze by było, żeby projekt rządowy wyszedł naprzeciw temu. Chodzi o to, żeby ta ustawa rządowa była bardziej rozszerzona i żeby te zmiany, które będą w tej ustawie zaproponowane, wychodziły naprzeciw naszym pracodawcom. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Oświadczenie Klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Paweł Poncyljusz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełPawełPoncyljusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera te poprawki, a właściwie tę poprawkę, bo tak naprawdę została jedna.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: Szkoda, że nie ma drugiej.)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PosełPawełPoncyljusz">Ubolewamy bardzo nad tym, że nie ma tej drugiej, panie pośle Sawicki. Bardzo żałujemy, że poddaliście się namowom przedstawicieli rządu i Urzędu Zamówień Publicznych w tej sprawie. Bardzo niecierpliwie czekamy na obiecane komplementarne poprawki, cały zestaw poprawek do ustawy o zamówieniach publicznych i trzymamy za słowo, że naprawdę to się szybko stanie. Mnie się wydawało, że rząd obiecywał, że w ciągu kwartału to może wylądować w Sejmie. Może mi się wydawało, ale liczę na to, że to są tego typu odległości czasowe. Bardzo dziwna była dyskusja na posiedzeniu Komisji Gospodarki, tu szczególnie posłowie SLD brylowali, mówiąc, że w ogóle to są jakieś takie drobne poprawki, że to bałagan legislacyjny, ktoś znowu nie zorientuje się, że zostało to znowelizowane itd. No, były to trochę przykre słowa, szczególnie w sytuacji, kiedy czyta się o różnego rodzaju zamówieniach publicznych, gdzie nie przestrzega się poprawności, gdzie jest wiele odstępstw od normalnego przetargu nieograniczonego, często z udziałem Urzędu Zamówień Publicznych, to trzeba sobie powiedzieć szczerze. A to, że są potrzebne zmiany w ustawie, to chyba nikt z nas nie ma wątpliwości. Chcę tylko przytoczyć jeden dowód na to, że jest ta potrzeba, a mianowicie chodzi o art. 64 ustawy o trybie negocjacji z zachowaniem konkurencji. Kilka miesięcy temu była taka sytuacja, że gospodarstwo pomocnicze kancelarii premiera skorzystało z tego trybu zamówienia, zlecając spółce prywatnej produkcję 50 odcinków propagandowego filmu „Unia bez tajemnic”. I liczymy na to, że właśnie przy okazji kompletu poprawek również i kwestia art. 64 zostanie wyjaśniona i państwo dostrzegą to, że sami nie do końca przestrzegają prawa zgodnie z duchem ustawy. Ja mówię tu przede wszystkim o gospodarstwie pomocniczym, nie chcę mówić o Urzędzie Zamówień Publicznych. W tamtym przypadku firma Z&amp;T dostała zlecenie, zarobiła konkretne pieniądze, a dzisiaj są kolejne ślady tego, że państwo polskie poprzez różnego rodzaju spółki, a szczególnie Telewizję Polską SA, spłaca dług za ten przetarg, bo pan Wołoszański w najlepszym czasie telewizyjnym prezentuje z powrotem „Sensacje XX wieku”. Przypomnę, że pan Wołoszański dostał 120 tys. zł za projekt i scenariusz tej propagandowej kampanii, a pan, który jest właścicielem spółki, która robiła produkcję tych filmów, dzisiaj jest reżyserem „Randki w ciemno”. Mam nadzieję, że następne poprawki, które rząd zgłosi, spowodują, że państwo polskie nie będzie musiało później spłacać długów prywatnym panom, którzy coś tam zawdzięczają rządowi czy też różnym agendom rządowym. Mam nadzieję, że ta poprawka, jak każda następna, będzie prostowała naszą demokrację, naszą jawność działania, to, żeby przedsiębiorcy mogli w pełni mieć informację na temat tego, na jakich zasadach mogą wygrywać przetargi, na jakich zasadach mogą służyć swoim potencjałem pomiotom publicznym, tak rządowym, jak i samorządowym.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PosełPawełPoncyljusz">Jeszcze raz potwierdzam to, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera poprawki zgłoszone w sprawozdaniu komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze raz pan poseł Marek Sawicki, tym razem jako przedstawiciel Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, pragnę potwierdzić poparcie naszego klubu dla tej zmiany. Oczywiście lepiej by było, gdyby to była zmiana szersza i bardziej kompleksowa, ale jak nasz projekt trzech zmian nie wyczerpywał wszystkich problemów związanych z realizacją ustawy o zamówieniach publicznych, tak i projekt przygotowywany przez rząd, jak podejrzewam, wszystkich problemów realizacji i praktyki wykonywania ustawy o zamówieniach publicznych nie rozwiąże. Okazuje się, że życie jest trochę szybsze, wyprzedza pomysły i mądrość Wysokiego Sejmu i co jakiś czas trzeba pewne sprawy, pewne rzeczy weryfikować. Trzeba to robić na przykład po to, żeby w życiu nie było takich sytuacji, że oto w specyfikacji podany jest projekt umowy, w którym uczestniczą wszystkie strony, a potem okazuje się, że tuż po przetargu treść umowy jest zmieniana, ba, kilkakrotnie do rozliczenia tej umowy stosowane są różnego rodzaju aneksy. Po to m.in. mój klub zgłaszał nowelizację ustawy mającą na celu wprowadzenie pełnej jawności umów i powiem szczerze, że nawet z uwagami Komitetu Integracji Europejskiej nie do końca można się zgodzić, bo tak naprawdę dziś ustawa też daje możliwość jawności przy zawieraniu umów, przynajmniej dla podmiotów uczestniczących w przetargu, a okazuje się, że takie ujawnianie czy brak ujawniania tłumaczy się później różnego rodzaju tajemnicami handlowymi. Dlatego też, aby po realizacji przetargów nie dochodziło do swoistych randek w ciemno przy realizacji zamówień publicznych, warto, by ta nowelizacja weszła w życie, i to w miarę szybko. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że w tym przedsięwzięciu, o którym mówił prezes Urzędu Zamówień Publicznych na posiedzeniu Komisji Gospodarki, nie powinno zabraknąć naprawdę szerokiego i głębokiego spojrzenia na ustawę o zamówieniach publicznych, bo zdaniem naszego klubu wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z wydatkowaniem grosza publicznego, nawet jego najmniejszej ilości, powinna być pełna jawność. Jak mówił także pan poseł Poncyljusz, jeśli podmioty gospodarcze chcą uczestniczyć w konsumowaniu środków publicznych poprzez realizację zamówień instytucji finansowanych przez środki publiczne, to muszą się liczyć z tym, że będą uczestniczyć w tym procesie w sposób jawny. Zatem powtarzam: popieram tę nowelizację i zwracam się z prośbą do Wysokiej Izby, aby bez poprawek przejść do trzeciego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Pojdę występującego w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełRyszardPojda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy składam oświadczenie na temat sprawozdania Komisji Gospodarki dotyczącego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych. Celem, jakim kierowali się wnioskodawcy proponując zmianę ustawy, było to, aby zatwierdzenie trybu innego niż przetarg nieograniczony do zamówień publicznych powyżej 200 tys. euro oraz zamówień z wolnej ręki mogło mieć miejsce jedynie po zasięgnięciu opinii właściwego ministra, oraz to, aby doprowadzić do jawności umów o zamówienia publiczne. Zmiany te są reakcją na postulaty Najwyższej Izby Kontroli, że należy zmierzać do zmniejszenia zagrożeń korupcją w obszarze zamówień publicznych. W swoim stanowisku w sprawie poselskiego projektu rząd kwestionuje sprawę zobowiązania prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do zasięgania opinii właściwego ministra przed zatwierdzeniem trybu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego innego niż przetarg nieograniczony. Procedura związana z takim opiniowaniem, jak też związane z tym procedury odwoławcze uniemożliwiają szybkie wydanie decyzji w tych sprawach, często związanych z zamówieniami mającymi na celu zapobieganie skutkom katastrof, sytuacji awaryjnych lub związanych z zagrożeniem zdrowia i życia ludzkiego. Komisja Gospodarki przyjęła tę argumentację, kierując się, jak i rząd, przesłankami mówiącymi o uniemożliwieniu szybkiego podejmowania decyzji w sytuacjach awaryjnych. Stanowisko to podziela też Klub Parlamentarny Unii Pracy. Uważamy też, że propozycja zwiększenia jawności zamówień publicznych zawarta w art. 1 ustawy jest zgodna z przyjętą przez rząd strategią antykorupcyjną, jak też z zamierzeniami wnioskodawców. Z tych względów Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych zgodnie z przedłożeniem Komisji Gospodarki. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Roberta Luśnię o przedstawienie stanowiska Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Praktycznie większość spraw w odniesieniu do tej zmiany ustawy została powiedziana. Należy się cieszyć, że jest, ale i smucić, że w ramach prac komisji została okrojona, bo być może nie dochodziłoby wtedy do takich sytuacji, jak przy zakupie samochodów specjalnych dla rządu, kiedy to podejmowano decyzje dotyczące wyłączenia zakupu samochodów spod przetargu i kupowania z wolnej ręki. I okazywało się, że następnego dnia samochody te stały i czekały w salonie. Mieliśmy taką sytuację w sierpniu tego roku przy zakupie przez rząd BMW klasy 7.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PosełRobertLuśnia">Specyfikacja istotnych warunków zamówienia jest jedną z rzeczy, które obowiązują w przetargach publicznych, a to, że finał tego zamówienia będzie musiał być ujawniony, tak naprawdę przybliża nas do państwa. I na tym polu, na styku pieniędzy publicznych z prywatnymi przedsiębiorstwami będziemy mogli powiedzieć, iż istnieje większe prawdopodobieństwo, że nie mamy już do czynienia z korupcją. Tym bardziej, że istotne warunki, specyfikacja istotnych warunków zamówienia będzie przygotowywana nie pod konkretnego odbiorcę, a rzeczywiście w ten sposób, aby zamówienie i przetarg publiczny służyły dobru publicznemu.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PosełRobertLuśnia">Dlatego też Koło Poselskie Katolicko-Narodowe poprze nowelizację ustawy i będzie głosowało za. Będzie również oczekiwało, o czym się mówi, na projekt rządowy, który - mamy nadzieję - będzie w pełni konsumował to, co proponowali wcześniej posłowie PSL. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W nawiązaniu do wypowiedzi pana posła, także wypowiedzi wcześniejszych, m.in. pana posła Poncyljusza, chcę wyraźnie powiedzieć, ponieważ uczestniczyłem w tych pracach, że nie ma żadnej definitywnej rezygnacji z propozycji dotyczących opiniowania zamówień prowadzonych w trybie innym niż przetarg nieograniczony. Natomiast ta czasowa, przejściowa rezygnacja wynika z potrzeby zsynchronizowania prac nad tym problemem z tą całościową nowelizacją rządową. To gwoli wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Głowę w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełJózefGłowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po zapoznaniu się z poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych w imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej, jak również własnym, pragnę przedstawić głosy tych wyborców, dla których niezrozumiałe jest utajnienie warunków umów zawieranych w drodze ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PosełJózefGłowa">Obowiązujące dzisiaj unormowania ustawy o zamówieniach publicznych pod płaszczykiem tajemnicy handlowej pozwalają na nieujawnianie postanowień umów, co prowadzi - jak słusznie wskazują kontrolerzy Najwyższej Izby Kontroli - do nadużyć oraz sprzyja korupcji. Zmiana tej ustawy zgodnie z projektem poselskim wprowadzi zasadę, że każdy ubiegający się o zamówienia publiczne będzie musiał wziąć pod uwagę to, iż ewentualny jego wybór jako kontrahenta będzie oznaczał możliwość publicznego ujawnienia warunków umowy, jaką zawarł. Jestem przekonany o tym, że powyższe rozwiązanie ograniczy liczbę nadużyć w trakcie rozstrzygania przetargów i zwiększy kredyt społecznego zaufania do podmiotów decydujących o jego wyniku; stanie się to możliwe dzięki stworzeniu bardziej przejrzystych zasad. Tego typu posunięcia nie należy traktować jako zamachu na zasadę tajemnicy handlowej chronionej na świecie, gdyż suwerenna decyzja o przystąpieniu do przetargu będzie zarazem wyrażeniem zgody na ujawnienie warunków transakcji. Po rozstrzygnięciu przetargu warunki wybranej oferty nie powinny być utajnione. W imieniu Koła Poselskiego Partii Ludowo-Demokratycznej popieram wyżej wspomniany projekt ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Tadeusz Kędziak zabierze głos w imieniu koła Ruchu Odbudowy Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełTadeuszKędziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmniejszenie zagrożenia korupcją w obszarze zamówień publicznych jest podstawą uzasadnienia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych. Koło Ruchu Odbudowy Polski podziela pogląd posłów projektodawców i w pełni popiera zaproponowane zmiany w ustawie o zamówieniach publicznych. Ustawa ta zdaniem koła ROP obok ustawy Prawo budowlane, a szczególnie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym zajmuje sporą część obszaru, w którym występuje zagrożenie korupcją. Wszystkie podmioty biorące udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego mogą korumpować się wzajemnie. Takie możliwości daje obowiązująca ustawa. Oferenci mogą się porozumiewać między sobą, zawyżając wartość zamówienia, jednak jest to kropla w porównaniu z obszarem możliwości, jakie ma zamawiający. Korupcja klasyczna - użyję tego określenia na potrzeby charakterystyki - występuje w relacjach przedsiębiorca-pieniądze publiczne. Ten rodzaj korupcji z punktu widzenia interesów państwa jest najbardziej niebezpieczny zdaniem koła ROP. Możliwość zaistnienia specjalnego rodzaju korupcji występuje między przedsiębiorcami, w przypadku gdy jeden z nich jest zamawiającym i udziały w nim ma skarb państwa. Tutaj każde zamówienie publiczne może być okazją do tzw. wyprowadzania pieniędzy z firmy przez zamawiającego za pośrednictwem przedsiębiorcy, który jest oferentem. W rozliczeniu oferent otrzymuje zamówienie. Możliwości wariantowych jest tutaj wiele. Przedłożenie poselskie w znacznym stopniu może ograniczyć te negatywne zjawiska w obszarze funkcjonowania ustawy o zamówieniach publicznych. Zmiany ustawy powinny być obszerniejsze i głębsze, powinny obejmować nie tylko jawność umów o zamówienie, ale także jawność dokumentacji prowadzonej w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Jedynie rozszerzenie jawności w tym zakresie w stosunku do ustawy obowiązującej zapowiada rząd, informując Wysoką Izbę o zamiarze nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych w swoim stanowisku do przedłożenia poselskiego. Rząd nie podaje jednak terminów wniesienia nowelizacji pod obrady Wysokiej Izby. Z tego względu koło Ruchu Odbudowy Polski nie może podzielić poglądu rządu, który ze względu na trwające prace nad nowelizacją nie widzi potrzeby procedowania Wysokiej Izby nad przedłożeniem poselskim. Koło Ruchu Odbudowy Polski pozytywnie opiniuje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych i wnosi o przekazanie projektu ustawy do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie ma już dalszych zgłoszeń w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie było pytań do rządu. Pan poseł sprawozdawca się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Chciałbym z tego miejsca podziękować osobiście wszystkim posłom występującym w debacie. Rzadko bowiem się zdarza, żeby projekt poselski uzyskał tak jednoznaczne poparcie wszystkich występujących w imieniu klubów i kół. Ponieważ miałem zaszczyt być jednym z wnioskodawców, pomysłodawców tego projektu, z satysfakcją przyjmuję taki właśnie jego odbiór. Myślę, że robimy duży krok na drodze walki z korupcją w Polsce. Korupcja rozwija się w ciemności, tam, gdzie ukrywa się różnego rodzaju informacje, a w przypadku zamówień publicznych jest to szczególnie ważne. Dziś opinia publiczna ma wielkie problemy z dotarciem czy wręcz nie ma możliwości dotarcia do informacji o takich zamówieniach publicznych, jak komputeryzacja ZUS - tu akurat była kontrola NIK, która to nieco wyjaśniła, ale w dalszym ciągu nie ma mowy o udostępnieniu umowy, system IACS, gdzieś tam przez samorządy zawierane umowy z WaParkiem i inne. To są sprawy, które opinię publiczną bardzo żywo obchodzą, często bulwersują, że nie można poznać pełnej prawdy o tych sprawach. I to jest niewielka zmiana w sensie rozmiaru materii, rozmiaru nowelizacji, natomiast bardzo duża zmiana jakościowa. Tak że dziękuję za zrozumienie, pełne zrozumienie przez Wysoką Izbę tej zmiany, intencji wnioskodawców. Również rządowi za to, że w tym najbardziej istotnym zakresie przychylił się do stanowiska posłów wnoszących o dokonanie tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wysoka Izbo! Zamykam dyskusję, bo nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Nie było żadnych poprawek do tego projektu ustawy, a zatem do trzeciego czytania przystąpimy w bloku głosowań dzisiejszych, w dzisiejszym bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To tyle w punkcie 6.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">I teraz przechodzimy do ostatniego w tym pierwszym dniu punktu.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 1082).</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Takie dość skomplikowane stają się te tytuły naszych nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Janowskiego o przedstawienie w imieniu wnioskodawców uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu grupy posłów mam przyjemność zaprezentować Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw, dotyczący przedłużenia o rok funkcjonowania prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast i obsługującej go jednostki.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Likwidacja urzędu zaplanowana została w ramach programu ograniczania liczby organów administracji centralnej. Zadania prezesa urzędu mieszkalnictwa przejąć miał minister infrastruktury, a funkcje urzędu mieszkalnictwa przejąć ma Ministerstwo Infrastruktury i jego jednostki organizacyjne. Bieżąca ocena sytuacji prowadzi jednak do stwierdzenia, że proces przekazywania zadań jest znacznie bardziej skomplikowany niż zakładano i nie może odbyć się w tempie zakładanym w ustawie z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowania centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw, czyli z dniem 31 grudnia 2002 r. Spowodowane jest to między innymi istotną dekompozycją struktur zajmujących się polityką budowlaną i planowaniem przestrzennym, a także architekturą w byłym Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, w wyniku czego nastąpił poważny odpływ fachowych kadr ze struktur administracji rządowej i ich odbudowa wymaga czasu. Struktura dotychczasowego urzędu mieszkalnictwa jest sprawna organizacyjnie, a jego kadra fachowa i doświadczona, co pozwala na płynną realizację wielu zadań związanych z polityką mieszkaniową. Rozbijanie tego zespołu na obecnym etapie realizacji polityki infrastrukturalnej rządu nie byłoby działaniem racjonalnym. Bliska perspektywa likwidacji urzędu nie stwarza korzystnej dla efektywnej pracy atmosfery wśród zatrudnionych w nim specjalistów. Ten niematerialny czynnik wbrew pozorom również jest bardzo istotny.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PosełZbigniewJanowski">Głównym argumentem na rzecz spowolnienia procesu likwidacji urzędu mieszkalnictwa jest prowadzenie przez urząd przygotowań bardzo wielu aktów prawnych o znaczeniu społeczno-gospodarczym wykraczającym poza wąsko rozumiane mieszkalnictwo. Prezes urzędu jest tutaj m.in. koordynatorem rządowych projektów dotyczących oprocentowania kredytów, zasad finansowania inwestycji mieszkaniowych, dodatków mieszkaniowych i ochrony praw lokatorów. Wydaje się, że podczas podejmowania decyzji o likwidacji urzędu do końca bieżącego roku nie doceniono zakresu działalności, a także obszaru działania Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Prezes urzędu jest organem nadzoru w około 900 przypadkach, a w 2002 r. dotychczas wpłynęło do urzędu około 2500 wniosków, próśb i skarg. Przejęcie tych zadań przez inne jednostki organizacyjne nie jest proste. Istotną informacją jest również to, że w urzędzie trwają prace nad regulacjami prawnymi dotyczącymi katastru nieruchomości, co wiąże się z systemową zmianą w gospodarce nieruchomościami. Nowelizacja ustawy zakłada przekazanie przez prezesa urzędu części uprawnień z zakresu planowania przestrzennego już od 1 stycznia 2003 r., tak jak zakładano pierwotnie. W tym zakresie nie zmienia się więc założeń reformy. Likwidacja struktur urzędu w nieodpowiednim momencie może fatalnie odbić się na realizacji rządowego pakietu „Infrastruktura - klucz do rozwoju” w ramach programu „Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca”. W tej sytuacji wydają się stosunkowo mało kosztowne przyznanie się do pomyłki i zbytniego pośpiechu w reformowaniu struktur administracyjnych i zgoda na doprowadzenie do końca przez urząd wielu ważnych dla polityki mieszkaniowej rządu projektów.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#PosełZbigniewJanowski">Podstawą funkcjonowania dobrej administracji rządowej jest stabilność oparta o czytelne struktury, ciągłość działania i nieprzerwana „pamięć organizacyjna”, a także elastyczność i płynność nieuchronnych niekiedy zmian organizacyjnych. Przedstawiony przez grupę posłów projekt zmiany ustawy z 1 marca 2002 r. zmierza właśnie w kierunku zapewnienia takiej płynności.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#PosełZbigniewJanowski">Zmiany przedłożone w projekcie ustawy zostały przedyskutowane i uzyskały akceptację rządu, co potwierdza fakt, że nie narusza ona zasadniczo koncepcji zmian w strukturze centralnych organów administracji. Zmiana ustawy i wydłużenie okresu funkcjonowania Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast znalazły także powszechne poparcie wśród organizacji pozarządowych działających w środowisku budowlanym i mieszkaniowym. Czasowe utrzymanie funkcjonowania Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast jest istotne z punktu widzenia organizacji lokatorów i właścicieli mieszkań, a także organizacji samorządu zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#PosełZbigniewJanowski">Uchwalenie zmiany ustawy wydłużającej czas funkcjonowania Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast nie zwiększy obciążeń budżetu państwa ani też samorządów. Spowoduje jedynie konieczność przesunięcia środków w ramach projektowanego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#PosełZbigniewJanowski">Biorąc powyższe pod uwagę, w imieniu posłów wnioskodawców zwracam się do Wysokiej Izby o przyjęcie i uchwalenie przedłożonego poselskiego projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-299.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi za przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Sejm zdecydował o wysłuchaniu w tym punkcie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół poselskich.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Szymańskiego, który przedstawi oświadczenie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełJanSzymański">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam przyjemność przedstawić stanowisko mojego ugrupowania wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PosełJanSzymański">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej podziela argumentację wnioskodawców nowelizacji ustawy. Przesunięcie o rok terminu likwidacji urzędu prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast oraz obsługującej go jednostki jest w pełni uzasadnione ze względu na stan zaawansowania prac nad realizacją rządowego programu „Infrastruktura - klucz do rozwoju” i zaangażowanie urzędu w te prace.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PosełJanSzymański">Urząd zaangażowany jest obecnie w prowadzone w parlamencie prace nad projektami ustaw dotyczących m.in. nabywania prawa własności przez użytkowników wieczystych, zmiany ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i dodatkach mieszkaniowych. Urząd mieszkalnictwa prowadzi także obecnie zaawansowane prace nad kompleksowym uregulowaniem zasad inwestowania w nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#PosełJanSzymański">Reorganizacja polegająca na likwidacji urzędu z dniem 31 grudnia 2002 r., przeprowadzona zgodnie z założeniami ustawy z dnia 1 marca 2002 r., oznaczałaby dezorganizację i znaczne opóźnienie tychże prac.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#PosełJanSzymański">Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast ma bardzo szeroki zakres zadań związanych z orzecznictwem administracyjnym. Tylko od początku 2002 r. do września br. rozpatrzono i rozstrzygnięto ok. 8,5 tys. spraw. Zmiany organizacyjne na tym etapie mogą poważnie zaburzyć tryb tych prac.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#PosełJanSzymański">Urząd mieszkalnictwa jest strukturą sprawną. Wnioskodawcom nowelizacji ustawy wyraźnie chodzi o to, by nie podważać tego dorobku organizacyjnego i zmiany w organizacji organów centralnych w obszarze polityki mieszkaniowej przeprowadzić w sposób płynny i jak najmniej kosztowny.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#PosełJanSzymański">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej przekonuje argumentacja, że nowelizacja ustawy i przesunięcie terminu likwidacji urzędu nie obciąży dodatkowo budżetu, powodując jedynie potrzebę wewnętrznego przesunięcia zaplanowanych środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#PosełJanSzymański">Poselski projekt nowelizacji ustawy przewiduje ponadto przekazanie ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, w zaplanowanym terminie 1 stycznia 2003 r., kompetencji prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast dotyczących planowania i zagospodarowania przestrzennego. Świadczy to dobrze o zrozumieniu potrzeb zmian przez wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#PosełJanSzymański">Projekt poselski nowelizacji ustawy i wydłużenia okresu funkcjonowania urzędu jest szeroko popierany przez organizacje środowiska budowlanego i mieszkaniowego. Projekt nowelizacji ustawy jest popierany przez rząd, co świadczy o rozsądnym i elastycznym podejściu do założeń reformy centralnej administracji i racjonalnej ocenie potrzeb w zakresie zarządzania mieszkalnictwem.</u>
          <u xml:id="u-301.9" who="#PosełJanSzymański">W tej sytuacji, wobec bardzo mocnych argumentów przemawiających za przesunięciem terminu likwidacji urzędu prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera poselski projekt ustawy. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłasza również wniosek o przeprowadzenie drugiego czytania projektu ustawy w trakcie bieżącego posiedzenia Sejmu. Wniosek złożę na piśmie. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wniosek jest przyjęty, panie pośle, nie musi być złożony na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę panią poseł Wandę Łyżwińską o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełWandaŁyżwińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PosełWandaŁyżwińska">Przedstawienie Wysokiej Izbie tego projektu ustawy jest dla posłów Samoobrony pewnym zaskoczeniem. Celem projektu ustawy jest przedłużenie funkcjonowania centralnego organu administracji rządowej, a z inicjatywą w tej sprawie występuje grupa posłów, a nie rząd. Do projektu ustawy nie przedstawiono nawet stanowiska rządu w tej sprawie. Wprawdzie pod projektem ustawy podpisali się głównie posłowie SLD, jednak trudno zrozumieć, o co w tej inicjatywie chodzi. Czy chodzi o to, że w koalicji rządzącej występują poważne rozbieżności w realizacji hasła wyborczego „tańsze państwo” i posłowie SLD uważają, że rząd popełnia błąd, likwidując niektóre centralne organy administracji rządowej? Czy może jest tak, że rząd dostrzega swoje błędy i aby do tego się nie przyznawać publicznie, inspiruje poselską inicjatywę, by ratować sytuację? Póki co nie znamy powodów, bo nie znamy stanowiska rządu w tej sprawie. Jedynie z uzasadnienia do projektu ustawy możemy się dowiedzieć, że grupa posłów SLD likwidację Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast ocenia jako pospieszną, mogącą negatywnie wpłynąć na realizację zadań rządu w zakresie polityki mieszkaniowej. Zaskoczenie wiąże się także z terminem złożenia poselskiego projektu ustawy do laski marszałkowskiej. Zgodnie z ustawą z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast powinien być zlikwidowany z dniem 31 grudnia 2002 r. Dzisiaj mamy już 22 listopada, a więc zostało niewiele ponad miesiąc do zaprzestania działalności tego urzędu. Rozumiemy, że proces likwidacji powinien być już na ukończeniu, a w tym momencie wpływa do Sejmu projekt ustawy przedłużający jeszcze o rok funkcjonowanie urzędu. Czyli trzeba by teraz odwrócić proces likwidacji. Czy jest to uzasadnione? Nie wiemy, bo, jak powiedziałam wcześniej, nie mamy w tej sprawie stanowiska rządu. Trzeba by także wprowadzić specjalny tryb przyspieszający prace nad projektem tej ustawy, ponieważ przy normalnej procedurze legislacyjnej jest mała szansa, aby taka ustawa mogła wejść w życie przed 31 grudnia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#PosełWandaŁyżwińska">Wątpliwości i uwag do poselskiego projektu ustawy mogłabym przedstawić jeszcze wiele, ale ze względu na późną porę poprzestanę na tych. W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnoszę o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych, nie ukrywam zdumienia, w jakie wprawiła mnie lektura projektu, a szczególnie uzasadnienia do projektu. Pora, o jakiej prowadzimy debatę, jest jednak taka, że pewnie niewiele osób się tym projektem zainteresuje - może i lepiej. Fakt, że reprezentuję klub koalicyjny, nie zmienia również krytycznego stosunku do projektu ustawy. Nie minął jeszcze rok od chwili, gdy w tej Izbie uchwaliliśmy rządowy projekt ustawy likwidujący niektóre urzędy centralne, w tym Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Urząd ten miał przestać istnieć z dniem 1 stycznia 2003 r., a jego kompetencje miały przejąć inne organy administracji. Wnioskodawcy proponują przedłużenie jego istnienia jeszcze o rok. Rodzi się więc pytanie, jakie są gwarancje, że za rok nie wpłynie podobny projekt? Jakie działania podjęto i zrealizowano w celu likwidacji istniejącego urzędu, chyba że już w dniu 1 marca 2002 r. przyjęto, że ten urząd nie będzie likwidowany? Wreszcie czy uzasadniona była propozycja rządu dotycząca likwidacji urzędu, skoro w uzasadnieniu przytoczono wiele argumentów za pozostawieniem na rok tego urzędu?</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PosełWiesławWoda">W uzasadnieniu do projektu napisano, że przesunięcie terminu likwidacji urzędu jest niezbędne ze względu na przyjęty w rządzie i parlamencie tryb prac nad ustawami dotyczącymi polityki mieszkaniowej państwa. Przedwczesna likwidacja urzędu może poważnie zakłócić tryb prac legislacyjnych. Rodzi się więc pytanie, czy inne urzędy nie mogą kontynuować tych prac.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PosełWiesławWoda">W dalszej części uzasadnienia czytamy, że zmiana ustawy potrzebna jest również dlatego, że inne organy i jednostki administracji nie są w stanie w krótkim terminie przejąć płynnie zadań w zakresie koordynacji i nadzoru sprawowanego dotychczas przez urząd mieszkalnictwa nad toczącymi się postępowaniami administracyjnymi w liczbie ok. 900. W stanowisku rządu, pani poseł - jest takie stanowisko rządu na piśmie - do poselskiego projektu ustawy argumentacja za pozostawieniem urzędu jest jeszcze bardziej rozbudowana poprzez stwierdzenia, że opóźnienia w pracach nad nowymi aktami prawnymi przedłużą niekorzystny stan w budownictwie mieszkaniowym i szeroko pojętej gospodarce mieszkaniowej. Myślę, że na znaczącą poprawę w tym zakresie trzeba będzie jeszcze poczekać dłużej niż rok.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#PosełWiesławWoda">Rodzi się również pytanie do rządu, czy wobec przytoczonych argumentów nie zrezygnować z likwidacji tego urzędu. W świetle przytoczonych argumentów powonieniem zgłosić wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, ale jego odrzucenie spowodowałoby pospieszne likwidowanie tego urzędu, co w świetle uzasadnienia nie miałoby również absolutnie racji. Wnoszę więc o skierowanie projektu ustawy do komisji i rozważenie pozostawienia urzędu na czas nieokreślony. Trzeba się po prostu przyznać: likwidując urząd, popełniliśmy błąd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Stanisława Gudzowskiego o przedstawienie stanowiska klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełStanisławGudzowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Panie Pośle Sprawozdawco! Kiedy otrzymałem projekt ustawy, to oczywiście zapoznałem się z jego treścią, a następnie z uzasadnieniem i w dalszej kolejności ze stanowiskiem rządu podpisanym, a jakże, przez pana premiera Leszka Millera - ze stanowiskiem, trzeba przyznać, dosyć obszernym. Sięgnąłem jednak też pamięcią wstecz i dokładnie przypomniałem sobie debatę w sprawie zmian w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych. Żeby jeszcze się bardziej utwierdzić, zaglądnąłem też do kalendarza i tam niestety - mówię: niestety w odniesieniu do opinii na temat pomysłu z druku nr 1082 - zobaczyłem datę 21 listopada, ale roku 2002, a nie 2001. Dlaczego mówię o dacie? Ano dlatego, że to ta data obliguje mnie do przytoczenia kilku uwag co do idei tego projektu. Mianowicie po objęciu władzy obecna koalicja zaczęła odchudzać przerośniętą, jej zdaniem, administrację centralną. I tutaj pełna zgoda, że była to administracja przerośnięta, ale myślę, że będzie też pełna zgoda co do tego, że wcale tej administracji tak wiele przez ten rok nie ubyło i niewiele się czyni, aby rzeczywiście wyrugować te wszelkie agencje, agendy, fundusze, fundacje i tym podobne twory, które tak naprawdę trwonią środki publiczne lub je transformują na potrzeby własne w dosłownym tego słowa znaczeniu. Bardzo szybko zniesiono czy też zlikwidowano te wszystkie urzędy i inspektoraty, które charakteryzowały się dużym nasyceniem zaplecza poprzedniej ekipy rządzącej, i tutaj żadnych łez krokodylich wylewać z tego powodu nie zamierzam. Chcę jednak wskazać na swoistą niekonsekwencję działań, bo jeżeli coś się zaczyna, to zgodnie z mottem pana premiera czyni się to stanowczo i zdecydowanie aż do końca, a tutaj widzę, że coś się zaczyna łamać, żeby nie powiedzieć: więdnąć. Bo oto 6 tygodni przed proponowanym i zaakceptowanym terminem zniesienia prezesa Urzędu - a nie, jak podano w treści, „Urzędu” - Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast i urzędu go obsługującego proponuje się przesunąć ten termin na dzień 31 grudnia 2003 r., czyli o cały rok. Czytamy w uzasadnieniu, że przesunięcie terminu likwidacji urzędu jest niezbędne ze względu na przyjęty w rządzie i parlamencie tryb prac nad ustawami dotyczącymi polityki mieszkaniowej państwa, w szczególności ustaw: o dopłatach do oprocentowania kredytów, zasadach finansowania inwestycji mieszkaniowych, dodatkach mieszkaniowych i ochronie praw lokatorów. A dalej powiada się, że może to zakłócić, i to poważnie, tryb prac legislacyjnych, a pospieszna likwidacja podważy tryb konsultacji, i że zmiana ustawy potrzebna jest również dlatego, że inne organy i jednostki administracji nie są w stanie w krótkim terminie przejąć płynnie zadań w zakresie koordynacji i nadzoru sprawowanego dotychczas przez Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Uzasadnia się też tym, że ustawa nie zwiększa poziomu obciążeń budżetu, a przecież miało to dawać oszczędności. Powstaje więc pytanie: Czy w ogóle jest sens likwidacji tego urzędu?</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#PosełStanisławGudzowski">Cokolwiek by jednak powiedzieć, to nasze ogromne zdziwienie budzi to, że po prostu organy rządowe w tej mierze nie dokonały niczego i teraz jakby są zaskoczone zapisami ustawy z dnia 1 marca 2002 r., czy też być może jest to ratalne wycofywanie się rakiem ze swoich nie najlepszych pomysłów sprzed roku. A to przecież rząd przygotowuje większość projektów ustaw w zakresie budownictwa mieszkaniowego i szeroko pojętej gospodarki nieruchomościami. Dlatego też zabawne jest w uzasadnieniu rządowym stwierdzenie, że prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast jest aktualnie zaangażowany w działania - no bo jeżeli pracuje, to oczywiste jest, że jest zaangażowany. Należało się do zmian przygotować, a nie tłumaczyć, że w Sejmie jest 8 projektów ustaw, bo być może za rok o tej porze będzie ich 12 i co wtedy? A już zupełnie nie rozumiem takiego określenia, że zmiany organizacyjne w tym zakresie i umiejscowienie zadań urzędu w stosownym chociażby departamencie ministerstwa mogą mieć ogromny wpływ na zachwianie likwidacją bezrobocia w Polsce. Naprawdę będę pierwszym, który złoży gratulacje rządowi, jeżeli ten wykaże, że to dzięki tej ustawie, przedłużającej żywot Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast o rok, nastąpi przyrost miejsc pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#PosełStanisławGudzowski">W konkluzji stwierdzam, że klub Ligi Polskich Rodzin wstrzyma się w dalszym procedowaniu od oceny treści tej ustawy ze względu na fakt, że tak naprawdę jest to domena zadań rządu, a nie parlamentu, i to koalicja rządząca ustaliła takie, a nie inne usadowienie organów centralnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Janickiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełMarianJanicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Prezesie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw (druk sejmowy nr 1082).</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PosełMarianJanicki">Omawiany projekt ustawy przewiduje zmiany niektórych przepisów ustawy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianie w organizacji i funkcjonowaniu organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw polegające na przesunięciu o 12 miesięcy terminu zniesienia Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast oraz likwidacji obsługującego go urzędu. Wprowadzenie zaproponowanych regulacji nie powoduje rezygnacji z podstawowego celu zmian w systemie centralnych organów administracji rządowej, jakim jest zapewnienie sprawnego i mniej kosztownego działania administracji oraz aparatu administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PosełMarianJanicki">Chciałbym powiedzieć, że tą ustawą z dniem 1 marca zlikwidowaliśmy 21 centralnych organów administracji publicznej. Sądzę, że tutaj jest odwrotnie. Jest inicjatywa posłów, którzy zgłaszali ten projekt, plus jednoznaczne stanowisko rządu, świadczące o rozsądku i racjonalnym podejściu. Przepraszam, ja nie mam nic przeciwko temu. Jeżeli istnieje taka potrzeba, są tu pewne wątpliwości, zresztą rząd w przedłożeniu mówi, że bieżąca ocena sytuacji wykazuje bowiem, że proces przekazywania zadań jest bardziej skomplikowany, niż zakładano pierwotnie, czyli rząd, pan premier osobiście dał tutaj do zrozumienia, zresztą faktycznie pamiętam przy tej ustawie, kiedy mówiliśmy o likwidacji, temat tego urzędu był podnoszony. Wielu posłów podnosiło, że właściwie ten urząd nie powinien być zlikwidowany, było tu wiele wątpliwości. W związku z tym ci, którzy dobrze się orientowali w tym temacie, tę kwestię podnieśli. Uważam, że rząd się nie wycofuje, tylko daje jakby szansę możliwości likwidacji o jeden lokal. Jest to na pewno sensowne, tym bardziej że przecież Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast... przede wszystkim bardzo dużo jest ustaw i projektów, które obecnie są dopracowywane, łącznie z kwestiami kredytów mieszkaniowych, spółdzielni mieszkaniowych, użytkowników wieczystych, uważam, że te sprawy są niezmiernie ważne. Jest także kwestia uregulowania zasad inwentaryzacji oraz stosowanych w nieruchomościach zasad wyceny, w związku z tym, uważam, że powinniśmy to stanowisko poprzeć. Zresztą w stanowisku rządu jest jednoznaczne potwierdzenie, że projektowaną regulację należy ocenić pozytywnie. W związku z tym Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze przedłożony projekt ustawy i jest za tym, żebyśmy pracowali w komisji i w perspektywie czasu przesunęli likwidację urzędu mieszkalnictwa o 12 miesięcy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Roberta Luśnię o przedstawienie oświadczenia Koła Poselskiego Katolicko-Narodowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełRobertLuśnia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pora rzeczywiście późna i szkoda tak naprawdę, że...</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#komentarz">(Poseł Renata Beger: Dlaczego? Jest wcześnie.)</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PosełRobertLuśnia">Przepraszam, pani poseł ma rację, jest wcześnie.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#PosełRobertLuśnia">...Szkoda tylko, że tak naprawdę przy tej pustej sali nie mamy możliwości zobaczyć, o co tak naprawdę chodzi w tym projekcie nowelizacji ustawy z 1 marca tego roku. A chodzi o rzecz bardzo prostą, o rozliczenie nieróbstwa rządu. Minęło ponad pół roku i rząd nie zrobił nic, tak jak dzisiaj mogliśmy wysłuchać pana posła Janowskiego, aby po prostu zlikwidować urząd prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast; najprawdopodobniej obudził się z ręką w nocniku i wysłał swoich posłów do zmiany ustawy. Ale tak państwem polskim rządzić się nie da. Jeżeli ten rząd w ciągu pół roku nie jest w stanie zlikwidować jednego urzędu i przejąć jego zadań, kompetencji, to ten rząd nie nadaje się do rządzenia państwem polskim. To jest po prostu przerażające. Rozumiem, że zostało niecałe 5 tygodni do końca roku, że czas krótki i że trzeba coś z tym zrobić, ale niech teraz rząd się spręży i wypełni to wszystko, o co tak tutaj, w Sejmie walczył wiosną tego roku - o to, żeby odchudzić administrację.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#PosełRobertLuśnia">Dlatego też nie poprzemy tego projektu i wnosimy do pana marszałka i do Wysokiej Izby o odrzucenie już w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Rząd jest reprezentowany przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Marka Bryxa.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan minister zabierze głos.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekBryx">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pora rzeczywiście jest wczesna, ale pozwólcie państwo, że odniosę się do tych uwag i pytań, które padły ze strony pań i panów posłów w sprawie tego projektu ustawy. Po pierwsze, chciałbym powiedzieć rzecz najważniejszą, że w dniu 12 listopada na posiedzeniu rząd przyjął stanowisko, którego tylko kilka fragmentów zacytuję. Otóż rząd powiedział, że projektowaną regulację należy ocenić pozytywnie. Stwierdził, że likwidacja urzędu w nieodpowiednim momencie może odbić się niekorzystnie na realizacji rządowego programu „Infrastruktura - klucz do rozwoju” i w związku z tym generalnie poparł zaproponowaną przez wnioskodawców wersję nowelizacji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekBryx">Odpowiadając szczegółowo na zadane pytania, chciałbym powiedzieć, że przede wszystkim nikt nie zakładał, że od 1 marca sprawa zostanie rozwiązana. Termin likwidacji urzędu upływa z dniem 31 grudnia, a zatem 1 marca, któraś z pań posłanek to podniosła, pracowaliśmy normalnie. To pan, panie pośle, tak? Pracowaliśmy normalnie i dzisiaj jesteśmy przygotowani do likwidacji. Nie możemy antycypować decyzji Wysokiego Sejmu i nie wiemy, jaka ona będzie. Z całym szacunkiem odnosząc się do nowelizacji proponowanej ustawy i popierając ją, wiemy oczywiście, jakie jest miejsce rządu w tej sprawie, a jakie Sejmu. W związku z powyższym prace nad likwidacją urzędu trwają. Jeszcze do tego tematu wrócę. Jak są daleko? Są zgodnie z planem.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekBryx">Wysoka Izbo, ponieważ urząd ma swoje zadania, które realizuje na bieżąco, likwidacja urzędu miała polegać na płynnym przeniesieniu wszystkich pracowników merytorycznych urzędu do Ministerstwa Infrastruktury. Żeby to osiągnąć, trzeba mieć datę, ustawa wyznaczyła ją na 31 grudnia. Dzisiaj, w drugiej połowie listopada, kończymy inwentaryzację urzędu i do przeniesienia będziemy gotowi, jeżeli będzie taka potrzeba, z dniem 31 grudnia. Chciałem to bardzo wyraźnie i jednoznacznie podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekBryx">Jeśli odpowiedziałem już na 3 podstawowe sformułowane wcześniej pytania, to chciałem jeszcze się odnieść do tego, co zechciał powiedzieć pan poseł Robert Luśnia. Otóż wydaje mi się, panie pośle, że spręża się sprężyna, rząd sprężać się nie musi. Rząd robi to, co do niego należy. Gdyby pan poseł zechciał poświęcić trochę uwagi temu, co robi urząd mieszkalnictwa, to dowiedziałby się pan, ile ustaw jest w przygotowaniu, ile jest w Sejmie. Wszystko, co robimy, jest publiczną tajemnicą, można się tego dowiedzieć i nie ma żadnego powodu, żeby nawoływać rząd do sprężania się. Przygotowana likwidacja urzędu również jest na wystarczającym etapie. Chciałbym podkreślić, że likwidacja urzędu nie jest rzeczą prostą, dlatego że nikt, panie pośle, nawet na jeden dzień nie zwolni urzędu z realizowanych zadań. Do dzisiaj urząd wydał ponad 10 tys. decyzji administracyjnych, można łatwo przeliczyć, ile każdego dnia takich decyzji musi zapadać. Jak pan to sobie wyobraża? Czy można przez kilka dni wyłączyć urząd z funkcjonowania? W związku z tym, jeśli 31 grudnia urząd przestanie istnieć, będzie to jego ostatni dzień, to pierwszego dnia następnego roku musi on funkcjonować w innym układzie i zaspokajać te potrzeby społeczne, dla których został powołany, dla których ewentualnie zostanie przekształcony w inny urząd administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekBryx">Na zakończenie chciałem podkreślić jedno: w stosunku do czasu, kiedy Wysoka Izba uchwalała poprzednią ustawę, zmieniły się warunki. Napisaliśmy program rządowy „Infrastruktura - klucz do rozwoju”, w którym na mieszkalnictwo położyliśmy określony nacisk, czego nie było wcześniej, pojawiły się również zupełnie nowe zadania, jak chociażby związane ze zrównoważonym rozwojem miast i osiedli ludzkich, w ramach programu ONZ, w którym chcemy aktywnie uczestniczyć jako kraj i jako urząd mający określone zadania do wykonania. Te zadania realizujemy zgodnie z naszym harmonogramem i będzie to realizowała każda następna jednostka, która zajmie się rozwojem miast, ponieważ rozwój miast i mieszkalnictwa jest dla tego rządu ważną sprawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Jeszcze przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Zbigniew Janowski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełZbigniewJanowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym tylko potwierdzić, że wnioskodawcy otrzymali od rządu stanowisko popierające. Jest ono bardzo długie, zresztą było tu cytowane w części przez pana posła Gudzowskiego, ale przeczytam tylko jedno zdanie: Rząd proponuje przyjęcie poselskiego projektu ustawy w zaproponowanej przez wnioskodawców wersji.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PosełZbigniewJanowski">Dlatego chciałbym apelować do posłów, którzy zgłaszali wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu, do pani poseł Łyżwińskiej, do pana posła Luśni, żeby wycofać ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełZbigniewJanowski">W Komisji Infrastruktury wcześniej już zastanawialiśmy się nad tym, czy jest potrzeba, żeby taki urząd funkcjonował. Urząd ten ocenialiśmy w komisji pozytywnie. Jest wiele spraw rozpoczętych, starałem się o tym mówić w uzasadnieniu projektu. Myślę, że likwidacja tego urzędu niewiele zmieni, spowoduje natomiast pewne zamieszanie, bo zadania, które ten urząd realizuje, muszą być w dalszym ciągu realizowane. Zmieni się tylko podporządkowanie, będzie to w ramach wielkiego Ministerstwa Infrastruktury. Niektórzy ludzie pewnie odejdą, część zostanie. To spowoduje, że niektóre prowadzone do tej pory sprawy mogą zostać przyhamowane. A czy o to nam chodzi?</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PosełZbigniewJanowski">Natomiast pan poseł Woda złożył wniosek, aby skierować to do komisji. Jest to bardzo prosta ustawa. Albo zdecydujemy się, że likwidacja urzędu nastąpi 31 grudnia 2002 r., albo przesuniemy ten termin o rok, o co wnosimy. Nie ma sensu tego kierować do komisji. Przesuwanie tego w nieskończoność pewnie też niewiele zmieni. Nie spowoduje to, jak powiedziałem, zwiększenia wydatków budżetu państwa, bo te zadania będą w dalszym ciągu realizowane przez cały rok i w budżecie państwa są zabezpieczone pieniądze na ich realizację i na funkcjonowanie pracowników.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#PosełZbigniewJanowski">Zwracam się do posłów, którzy wnosili o odrzucenie i o skierowanie do komisji, żeby wycofali te wnioski, jeżeli jest to możliwe. Wtedy moglibyśmy przejść do trzeciego czytania. Bo naprawdę jest mało czasu. Gdybyśmy tę procedurę prowadzili przez rząd, to uzgodnienia międzyresortowe mogłyby trwać tak długo, że po prostu nie zdążylibyśmy z tą ustawą; stąd inicjatywa poselska. I taki mam wniosek. Wtedy moglibyśmy przejść do drugiego czytania bardzo szybko, potem skierować to do Senatu, bo jeszcze musi być zachowana procedura, a następnie do prezydenta, do podpisu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Woda: Ja wycofuję wniosek, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Pan poseł Woda wycofuje swój wniosek. Dziękuję bardzo. Przyjmuję to do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Luśnia: Ja składam wniosek o przekazanie do komisji.)</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czyli znowu mamy stan zerowy, a raczej taki, że... Mamy wnioski wymagające poddania pod głosowanie w jutrzejszym, a właściwie dzisiejszym bloku głosowań, w związku z czym te kwestie będą rozstrzygnięte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Platformy Obywatelskiej w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw - projekt zawarty jest w druku nr 1082.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Wysoka izbo! Rok temu, po objęciu władzy przez koalicję SLD-UP-PSL, rząd Leszka Millera zamaszyście zabrał się za „naprawianie” państwa, ostrą krytykę poprzedniego rządu i przyjmowanie chwackich programów mających poprawić stan Polski i kondycję narodu. Miało spadać bezrobocie, przybywać dróg, mieszkań, mieliśmy się czuć bezpieczniej, służba zdrowia miała nas leczyć i się do nas uśmiechać, a gospodarka miała nabierać rozpędu. Już nam przyświecała „świetlana jutrzenka” - no, tym razem nie socjalizmu, ale powszechnej szczęśliwości.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">I cóż mamy po roku? Większe bezrobocie, gospodarka drepce w miejscu, dróg mamy mniej więcej tyle samo, tylko w gorszym stanie, służba zdrowia nie leczy nas, tylko strajkuje, nie jest bezpieczniej. Zmieniło się wyraźnie tylko jedno - podatki. Wzrosły. Rośnie tym samym presja coraz bardziej wrogiego państwa na szarego obywatela.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Narasta też zapaść w budownictwie mieszkaniowym. Brakuje realnych działań ze strony rządu, które tę zapaść mogłyby powstrzymać, przywrócić wzrastającą koniunkturę. A przecież budownictwo mieszkaniowe to nie tylko ważna gałąź gospodarki narodowej. To także dziedzina mająca zasadnicze znaczenie dla zaspokojenia elementarnych potrzeb narodu, dla stworzenia godnych warunków bytowania każdej polskiej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Niebagatelne znaczenie dla takiego stanu rzeczy ma zamierzona likwidacja - w ramach tzw. reformy centrum administracji rządowej - Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Taka decyzja osłabiła siłę merytorycznego głosu w sprawach budownictwa mieszkaniowego wewnątrz rządu na rzecz decyzji politycznych. Osłabiła koordynację już nie tylko międzyresortową, ale, w naszym odczuciu, również wewnątrzresortową, decyzji rządowych dotyczących budownictwa mieszkaniowego, a także budownictwa w ogóle. Tu upatrujemy takie błędy rządu, jak zamknięcie negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską w rozdziale: Podatki ze stawką VAT 22% na budownictwo, postawienie przez rząd na TBS-y jako główne narzędzie poprawy sytuacji w budownictwie mieszkaniowym bez koniecznych zmian w nieprzystających do życia przepisach prawa regulujących ich funkcjonowanie, czy też, ostatnio, przeforsowanie przez koalicję rządzącą słabej ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej. To dlatego do Sejmu trafiają jednocześnie nieskorelowane ze sobą projekty fundamentalnych dla budownictwa ustaw: o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw, a także o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dlatego też, naszym zdaniem, w projekcie budżetu na rok 2003 nie zabezpieczono odpowiednich środków na pomoc dla osób niebędących w stanie opłacać czynszów mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Wysoki Sejmie! W tych warunkach z zadowoleniem witamy inicjatywę posłów SLD-UP zmierzającą do opóźnienia likwidacji Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Odbieramy ją jako sygnał zapowiadający przemyślenie „reformatorskich” pomysłów dezorganizujących rządowe dowodzenie budownictwem mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-317.6" who="#PosełŁukaszAbgarowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Platformy Obywatelskiej poprze omawiany projekt ustawy. Składamy wniosek o skierowanie projektu do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostkach im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłacanych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Wysoki Sejmie! Mam niewątpliwą satysfakcję z faktu, iż posłowie SLD, a wraz z nimi rząd, stwierdzają, iż zakładana likwidacja Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast jest szkodliwa i przedwczesna. Zwracaliśmy na to uwagę już prawie rok temu. Cieszymy się, iż głos naszego klubu parlamentarnego w tej kwestii dostrzegli posłowie koalicji rządzącej. Szkoda, że zamiar likwidacji odbił się niekorzystnie na stanie budownictwa i mieszkalnictwa w naszym kraju. Widać to w szczególności na przykładzie niekorzystnych trendów w polskim przemyśle materiałów budowlanych, w ilości oddanych nowych mieszkań, podatku VAT na budownictwo, a także skandalicznie niskiej kwocie środków w budżecie państwa na 2003 r. na zadania związane z wypłatą dodatków mieszkaniowych. Nasz klub - Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wielokrotnie podnosił te i inne zagadnienia integralnie związane z zadaniami państwa w sferze mieszkalnictwa i budownictwa. Rząd zawsze wiedział lepiej, a praktyka ostatniego roku to kolekcja niepowodzeń bądź kompromitacji wicepremiera Marka Pola odpowiedzialnego za tę sferę.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Wysoka Izbo! W tych okolicznościach inicjatywa posłów SLD-UP, która opóźnia likwidację Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, to spóźniony, ale dobry sygnał. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera omawiany projekt ustawy. Wnioskujemy o jego jak najszybsze uchwalenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">To wszystko, jeśli chodzi o ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Wyczerpaliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego przewidzianych na pierwszy dzień obrad; już nie na dzisiejszy, bo zaczęło się to wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Informuję, że zgłosili się posłowie do wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Mam na liście panią poseł Renatę Beger i pana posła Tadeusza Polańskiego.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Czy są dalsze zgłoszenia? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">W takim razie pani poseł Renata Beger, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełRenataBeger">Panie Marszałku! Wysoka izbo! W związku z wydarzeniami, jakie miały miejsce w piątek 15 listopada br. we Wrocławiu, chcę złożyć stanowczy protest przeciwko formie i sposobowi, w jaki został stłumiony protest pielęgniarek i lekarzy, pracowników Szpitala im. Rydygiera we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełRenataBeger">Załoga szpitala od wielu miesięcy domagała się swych wypłat za pracę. Prosiła i czekała bezskutecznie na coś, do czego ma niezbywalne prawo - prawo do wynagrodzenia za wykonaną pracę. Niestety pracodawca okazał się oszustem i nie wypełnił obowiązku wypłacenia należnych ludziom pieniędzy. To wszystko stanowiło podłoże ulicznego „białego protestu”, protestu ludzi światłych i wykształconych, ale pozbawionych środków do życia. Pozbawionych i odartych ze swoich praw. O ironio, w majestacie państwa prawa. Nikt bowiem, nawet prawo państwa demokratycznego nie było w stanie im pomóc.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PosełRenataBeger">Ludzie wyszli więc na ulicę, wyszli, by pokazać wszystkim, w jakiej sytuacji się znaleźli. Ale nie wyszli na przejścia dla pieszych w manifeście politycznym. Nie było wśród nich anarchistów. Tak przynajmniej wyglądało to w przekazach telewizyjnych, w tym telewizji publicznej. Protestujący nie prowokowali nikogo i nie wykrzykiwali antyrządowych haseł. Chcieli swoich wypłat, chcieli należnego im chleba.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#PosełRenataBeger">Co spotkało ich w odpowiedzi, wiemy chyba wszyscy. Brutalna i bezwzględna akcja Policji, akcja, która dobitnie udowodniła, że prawa człowieka i pracownika, jego prawa do wyrażenia swojego niezadowolenia z faktu, iż ktoś inny łamie prawo, za nic ma się w obecnej Polsce. Akcja ta potwierdziła bezwzględną brutalność i bezduszność funkcjonariuszy, którym w czasie protestu nikt nie zagrażał.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#PosełRenataBeger">Kobiety bite przez policjantów. Taki widok zapamięta się na długo. I pamiętać będziemy nie tylko my. Przekazy satelitarne pokazały tę haniebną egzekucję pracowniczych praw na całym świecie. Bite, kopane i poniewierane na ulicy. To, co się stało we Wrocławiu, zakrawa na hańbę. Potłuczone i upokorzone pielęgniarki i lekarki, podarte na nich ubrania to przedostatni kadr z tego ponurego horroru. Ostatnim będzie sąd grodzki i rozprawa przeciw wybranym protestującym.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#PosełRenataBeger">Apeluję więc o rozwagę i opamiętanie w tak zwanym przywracaniu porządku podczas społecznie uzasadnionych protestów. Apeluję o zaprzestanie traktowania uczciwych ludzi jak pospolitych przestępców i bandytów. Ufam również, że wydarzenia wrocławskie nie skończą się tylko na osądzaniu protestujących i że wobec winnych takiego finału „białego protestu” zostaną wyciągnięte surowe konsekwencje - winnych, używających bezwzględnej siły wobec bezbronnych i zdesperowanych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-320.6" who="#PosełRenataBeger">Takie wypadki nie mogą mieć miejsca już nigdy więcej. A prawa pracownika i obywatela muszą być bezwzględnie przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-320.7" who="#PosełRenataBeger">Na zakończenie, panie marszałku, jeszcze tylko mała refleksja. Prędzej czy później każdy z prezydentów, premierów, ministrów, posłów, a także policjantów trafi kiedyś pod opiekę pielęgniarki i lekarza i z pewnością będzie oczekiwał na rzetelną, fachową, troskliwą pomoc i opiekę w swojej niedoli. Z pewnością nikomu nie przyjdzie wówczas do głowy, że pielęgniarka czy lekarka mogłyby otoczyć go taką samą troskliwą opieką i dbałością o jego bezpieczeństwo, jaką poczęstowano je na wrocławskiej ulicy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Proszę pana posła Tadeusza Polańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełTadeuszPolański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nasz kraj znajduje się w głębokiej zapaści gospodarczej. Nadal utrzymuje się wysoki poziom bezrobocia i niskie tempo wzrostu gospodarczego. Rozszerza się strefa biedy i ubóstwa. Coraz mniej majątku narodowego. Jest to bardzo niebezpieczne zjawisko ograniczające suwerenność naszego kraju. Nie takiej Polski chcieliśmy, nie o takiej marzyły pokolenia Polaków.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełTadeuszPolański">Dotychczasowe działania są mało skuteczne i bardzo powolne. Dużym i trudnym problemem jest redukcja deficytu budżetu państwa z obecnych 5% do 3%. Jest to tym trudniejsze, że powstaje duża pozycja wydatków, jaką jest składka członkowska do Unii Europejskiej wynosząca 10 mld zł w skali roku. Rząd musi dokonać radykalnego przełomu, szybciej i skuteczniej działać, bo cierpliwość społeczna jest już na granicy wytrzymałości. A zapowiedź wprowadzania nowych podatków to sięganie po dalsze pieniądze do kieszeni i tak już biednego podatnika. To nie jest droga do sukcesu.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#PosełTadeuszPolański">Jedyną skuteczną drogą wyjścia z tego marazmu jest pobudzenie przedsiębiorczości, która tworzy nowe miejsca pracy, tak bardzo dzisiaj oczekiwane. Dotychczasowy pakiet dla przedsiębiorczości nie daje prawie żadnych efektów, pełne zaś otwarcie rynku po wstąpieniu do Unii Europejskiej jeszcze bardziej zaostrzy nasze problemy. Musimy mieć świadomość, że Unia Europejska przyjmie nas nie po to, żeby dzielić się z nami swoim bogactwem, ale po to, żeby swoje bogactwo pomnażać. Skorzysta jednak tylko ten, kto będzie na rynku bardziej konkurencyjny. Popytem cieszą się zawsze towary lepsze i tańsze, niezależnie od tego, kto je produkuje. Chciałbym bardzo, aby to były nasze polskie produkty. To głównie od konkurencyjności naszej gospodarki zależy likwidacja największej plagi, jaką jest bezrobocie, i ogólna poprawa poziomu życia naszego społeczeństwa. Rozwiązań należy też szukać we współpracy z różnymi wysoko rozwiniętymi krajami, niekoniecznie z Unii Europejskiej. Przykładem mogą być Stany Zjednoczone, które mają zdecydowaną przewagę w zakresie najnowszych technologii. Powinniśmy korzystać z tych osiągnięć i rozszerzyć współpracę w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#PosełTadeuszPolański">Pilnych rozwiązań oczekuje górnictwo i hutnictwo, oświata i służba zdrowia. Szczególną troską należy objąć polską wieś, która nadal płaci najwyższą cenę w nowych uwarunkowaniach. Zdecydowanie należy podnieść dochodowość i opłacalność produkcji rolnej, skutecznie chronić ziemię żywicielkę i poprawić konkurencyjność. Rząd musi przyspieszyć tempo reform i nadać im właściwy kierunek, mając na uwadze to, że nadrzędnym celem w tych działaniach winno być dobro człowieka.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#PosełTadeuszPolański">Zwracam się z gorącą prośbą do wszystkich ugrupowań parlamentarnych i pozaparlamentarnych, do rządzących i opozycji: Wspólnie budujmy nasz ojczysty dom. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#WicemarszałekJanuszWojciechowski">Dziękuję wszystkim państwu posłom za wytrwałą obecność do końca posiedzenia w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 2 min 50)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>