text_structure.xml
18.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#TrybunalemKonstytucyjnym">sygn. akt: SK 28/03, SK 26/03, SK 34/03.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselRyszardKalisz">Witam wszystkich. Otwieram posiedzenie Komisji Ustawodawczej. Porządek dzienny został państwu przedstawiony. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Rozpoczynamy od wysłuchania opinii na temat sprawy o sygn. akt SK 28/03. Opinię przedstawi pan poseł Adam Markiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselAdamMarkiewicz">Proszę, aby w moim imieniu opinię zreferował przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Sprawa o sygn. akt SK 28/03 jest to skarga konstytucyjna wniesiona przez pana Janusza Buczka. Do tej sprawy została również dołączona skarga pani Doroty Czerwińskiej. Skarżący wniósł o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Ta ustawa już nie obowiązuje. Zdaniem strony skarżącej przepisy tej ustawy naruszają art. 20, art. 21, art. 32, art. 64, art. 75 Konstytucji RP. Po zapoznaniu się z uzasadnieniem zarzutów podniesionych przez skarżącego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP wskazanych przepisów ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, zdaniem Biura Legislacyjnego KS, zarzuty skarżącego należy uznać za niezasadne. Przedstawię teraz uzasadnienie takiego stanowiska. Art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych mówi, że "w razie śmierci najemcy jego zstępni, wstępni, pełnoletnie rodzeństwo, osoby przysposabiające albo przysposobione oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim z najemcą, mieszkający z nim stale do chwili jego śmierci, wstępują w stosunek najmu lokalu oraz nabywają jego uprawnienia i obowiązki związane z tym lokalem, chyba że się tego zrzekną wobec wynajmującego; nie dotyczy to osób, które w chwili śmierci najemcy miały tytuł prawny do zajmowania innego lokalu mieszkalnego". Pan Janusz Buczek posiadał tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego. Pan Janusz Buczek twierdzi, że w wyniku postępowania sądowego pozbawiono go możliwości wstąpienia w stosunek najmu po zmarłym ojcu, czyli jego zdaniem, zostały naruszone zasady konstytucyjne. Trudno jest mówić o niezgodności przepisów ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych z art. 20 Konstytucji RP, gdyż powoływanie się na ten artykuł jest nieadekwatne do zaistniałej sytuacji. Art. 20 Konstytucji RP mówi, że: "Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej". Art. 21 Konstytucji RP jest powiązany z art. 64 Konstytucji RP i dotyczą one ochrony własności i prawa dziedziczenia. Natomiast art. 32 Konstytucji RP mówi o równości obywateli wobec prawa. W omawianej sprawie nie można odnosić się do praw zagwarantowanych w przytoczonych przepisach Konstytucji RP, ponieważ najemca wnosił o wstąpienie w stosunek najmu nie będąc jeszcze właścicielem mieszkania. Poza tym nie byłoby to możliwe, gdyż art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych nie przewiduje wstąpienia w stosunek najmu jako właściciel, a wyłącznie jako najemca. Jeśli chodzi o art. 32 Konstytucji RP dotyczący równości obywateli wobec prawa, to nawet Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie podkreślał, że ta zasada nie ma charakteru bezwzględnego. Jeżeli istnieją określone okoliczności lub inne potrzeby, to ustawodawca może ograniczyć tę zasadę, zachowując jednak pewne proporcje między uprawnieniami stron, które w danych okolicznościach występują.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Właśnie w omawianej sprawie występują szczególne okoliczności. Oprócz interesów najemców są również interesy właścicieli lokali i im również należy dać możliwość odzyskania ich własności. Krąg osób, które mogą wstępować w stosunek najmu, musi być określony racjonalnie i uzasadniony społecznie. Te osoby były określone właśnie w nieobowiązującym już art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Były to rzeczywiście osoby najbliższe. Oczywiście wyłączono osoby, które posiadały tytuł do innego lokalu. Jednak to jest oczywiste i zrozumiałe. Trudno, aby zapewniać warunki mieszkaniowe tym osobom, które w sposób faktyczny mają już je zapewnione. Dlatego także ten zapis, zdaniem Biura Legislacyjnego KS, nie narusza prawa własności ani równości wobec prawa. Skarżący powołuje się również na naruszenie art. 75 Konstytucji RP, mówiący że: "1.Władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli zmierzające do uzyskania własnego mieszkania. 2. Ochronę praw lokatorów określa ustawa". Pan Janusz Buczek twierdzi, że w związku z art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych może stać się bezdomnym. Jednak nie można mówić o pozbawieniu skarżącego czegokolwiek, gdyż nie był właścicielem lokalu. Skarżący nie wstąpił jeszcze w stosunek najmu, dlatego nie można w ogóle mówić o eksmisji. Podobny charakter ma skarga wniesiona przez panią Dorotę Czerwińską. W jej skardze dodatkowo pojawił się zarzut niezgodności z art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych z art. 33 Konstytucji RP, mówiącym o równości kobiet i mężczyzn. W tym przypadku już sam Trybunał Konstytucyjny nie chce rozpatrywać tej kwestii, gdyż uznaje, że ten zapis konstytucyjny nie ma związku ze sprawą. Biuro Legislacyjne KS proponuje uznać, że art. 8 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych jest w pełni zgodny z przepisami konstytucyjnymi. Nowe, obowiązujące regulacje w nowej ustawie o ochronie praw lokatorów, a dokładnie przepisy zawarte w Kodeksie cywilnym są nieco mniej korzystne dla bliskich najemcy, niż te zawarte w ustawie z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselRyszardKalisz">Czy, w związku z przedstawioną opinią, są pytania lub zastrzeżenia ze strony członków Komisji? Nie słyszę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła przedstawioną opinię. Sprzeciwu nie słyszę, dziękuję. Stwierdzam zatem, że opinia została przyjęta w przedstawionej nam wersji. Jest propozycja, aby opinię tę przedstawił w imieniu Sejmu pan poseł Adam Markiewicz. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselAdamMarkiewicz">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselRyszardKalisz">Dziękuję, a zatem w imieniu prezydium Komisji wystąpimy do marszałka, aby udzielił panu posłowi stosownego pełnomocnictwa do stawienia się przed Trybunałem Konstytucyjnym w określonym terminie i przekazania opinii Sejmu w sprawie o sygn. akt SK 28/03. Przechodzimy do wyrażenia opinii w kolejnej sprawie o sygn. akt SK 26/03. Projekt tej opinii przedstawi nam pan poseł Marcin Wnuk.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselMarcinWnuk">W moim imieniu sprawę zreferuje przedstawicielka Biura Legislacyjnego KS.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Sprawa SK 26/03 dotyczy wniesienia o stwierdzenie niezgodności art. 769 Kodeksu postępowania cywilnego z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP. Art. 769 kpc. mówi, że : "1. Komornik obowiązany jest do naprawienia szkód wyrządzonych umyślnie lub przez niedbalstwo, jeżeli poszkodowany nie mógł w toku postępowania zapobiec szkodzie za pomocą środków przewidzianych w niniejszym kodeksie. 2. Skarb Państwa jest odpowiedzialny za szkodę solidarnie z komornikiem. 3. Roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem dwóch lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o czynności lub zaniedbaniu komornika, z których szkoda wynikła". Zdaniem skarżącej art. 769 ust. 1 kpc. jest niezgodny z art. 77 par. 1 Konstytucji RP, ponieważ ogranicza możliwość dochodzenia odszkodowania od komornika do przypadków wyrządzenia szkody umyślnie i przez niedbalstwo. Natomiast w świetle przepisów prawa cywilnego dla rozstrzygnięcia, czy Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza, należy jedynie wykazać, że działanie było bezprawne i wadliwe. Przepis art. 417 kc. nie uzależnia odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza państwowego od ustalenia, czy działanie funkcjonariusza było zawinione. Ponadto zdaniem skarżącej art. 769 ust. 1 kpc. ogranicza możliwość dochodzenia naprawiania szkody od komornika do sytuacji, kiedy poszkodowany nie mógł w toku postępowania zapobiec szkodzie za pomocą procedur przewidzianych przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, to zawinione działanie komornika nie będzie zrekompensowane naprawianiem szkody. Zdaniem skarżącej ustawodawca z niezrozumiałych powodów ograniczył środki zapobieżenia powstaniu szkody do procedur przewidzianych jedynie w kpc. uniemożliwiających jednocześnie poszkodowanemu podejmowanie kroków zmierzających do zapobieżenia powstaniu szkody w drodze innych procedur, a w tym także wykorzystania administracyjnego nadzoru sądu nad komornikiem. Biuro Legislacyjne KS podziela zarzuty zawarte w tej skardze, ponieważ zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego i doktryną, z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP wynika, że: "1. Każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej". W przepisie konstytucyjnym nie ma dodatkowych przesłanek, o których mowa w art. 769 kpc., czyli zawinienia. Dlatego wymóg zaistnienia tej dodatkowej przesłanki zawinienia jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP. Ponadto art. 769 kpc. mówi, że poszkodowany ma prawo do odszkodowania, jeżeli nie mógł zapobiec wyrządzeniu tej szkody. Zgodnie z zasadami prawa cywilnego powstanie obowiązku naprawienia szkody nie jest uzależnione od podjęcia przez poszkodowanego działań zmierzających do zapobieżenia szkody. Zatem art. 769 kpc. jest zdecydowanym odstępstwem od obowiązujących przepisów Kodeksu cywilnego. Widać to szczególnie na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, między innymi w niedawno rozstrzyganej sprawie, która skończyła się orzeczeniem o niezgodności art.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">418 Kodeksu cywilnego. Zdaniem Biura Legislacyjnego KS w świetle przedstawionego uzasadnienia podniesione przez stronę skarżącą zarzuty niezgodności art. 769 Kodeksu postępowania cywilnego z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP należy uznać za zasadne.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselRyszardKalisz">Czy, w związku z przedstawioną opinią, są pytania lub zastrzeżenia ze strony członków Komisji? Nie słyszę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła przedstawioną opinię. Sprzeciwu nie słyszę, dziękuję. Stwierdzam zatem, że opinia została przyjęta w przedstawionej nam wersji. Jest propozycja, aby opinię tę przedstawił w imieniu Sejmu pan poseł Marcin Wnuk. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselMarcinWnuk">Tak, wyrażam zgodę.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselRyszardKalisz">Dziękuję, a zatem w imieniu prezydium Komisji wystąpimy do marszałka, aby udzielił panu posłowi stosownego pełnomocnictwa do stawienia się przed Trybunałem Konstytucyjnym w określonym terminie i przekazania opinii Sejmu w sprawie o sygn. akt SK 26/03. Przechodzimy do wyrażenia opinii w kolejnej sprawie o sygn. akt SK 34/03. Projekt tej opinii przedstawi nam pani posłanka Aleksandra Gramała.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoslankaAleksandraGramala">W moim imieniu sprawę zreferuje przedstawicielka Biura Legislacyjnego KS.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Sprawa o sygn. akt SK 34/03 dotyczy art. 32 w związku z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Skarżący w skierowanej przez siebie skardze uważa, że przepisy te są niezgodne z art. 2, art. 7 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Art. 32 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowi, że: "Jeżeli ustawa przewiduje dolną i górną granicę wpisu, przewodniczący określa wpis tymczasowy w tych granicach. W orzeczeniu kończącym sprawę w pierwszej instancji sąd ustala sumę wpisu ostatecznego, mając na względzie okoliczności przewidziane w ustawie, a w braku przepisu szczególnego w tym przedmiocie okoliczności, o których mowa w art. 31 ust. 2. Wpis ostateczny ustala się w granicach określonych w przepisie, chyba że granice te dotyczą tylko wpisu tymczasowego". Natomiast art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych mówi, że: "W orzeczeniu kończącym sprawę w pierwszej instancji sąd ustala sumę wpisu ostatecznego w sprawach o prawa niemajątkowe, mając na względzie stan majątkowy strony obciążonej kosztami oraz rodzaj sprawy i stopień jej zawiłości, a w sprawach o prawa majątkowe zależnie od wartości przedmiotu sprawy ustalonej w toku postępowania". Zdaniem skarżącego przepisy te są niezgodne z zasadami konstytucyjnymi, gdyż naruszają prawo do sądu, prawo do sprawiedliwego rozpoznania rozstrzygnięcia sprawy. Zdaniem skarżącego do takiej sytuacji dochodzi, gdyż przerzuca się na skarżącego niedowład i niesprawność sądów, bo do momentu rozstrzygnięcia sprawy skarżący nie zna i nie ma możliwości poznania wysokości kosztów sądowych, jakie będzie musiał ponieść w sprawie. Zdaniem Biura Legislacyjnego KS nie można podzielić poglądów zawartych w tej skardze. Prawo do sądu, wyrażone w art. 45 Konstytucji RP, obejmuje dostęp do sądu, do właściwej procedury przed sądem i do wyroku sądowego. Ustawodawca konstruując ten przepis nie uznał kosztów sądowych za przesłankę o dominującym znaczeniu w postępowaniu sądowym, chociaż pewnie można przychylić się do poglądu, że koszty sądowe mogą niekiedy stanowić przeszkodę do wniesienia sprawy do sądu. Aby temu zapobiec, wprowadzona została w życie ustawa o kosztach sądowych. Wprowadza ona szereg ograniczeń w możliwości ustalenia wysokości kosztów sądowych. Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowi instrument zapewniający wymiarowi sprawiedliwości egzekwowanie należnych kosztów sądowych, jak i respektowanie zasady prawa wszystkich podmiotów do sądu. Nie można również podzielić poglądu skarżącego, że art. 32 w związku z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych są niezgodne z art. 2 Konstytucji RP, mówiącym o tym, że: "Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej" i art. 7 Konstytucji RP, stanowiącym, że: "Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa". Opierając się na orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego można stwierdzić, że zasada demokratycznego państwa prawnego nie wyklucza możliwości posługiwania się pewnymi odesłaniami lub pewnym niedookreśleniem przepisu. Zasada demokratycznego państwa prawnego nakłada na władzę wykonawczą obowiązek dokonywania takiej wykładni pojęć zawartych w przepisach, aby była zgodna ze standardami określonymi w ustawach. Zdaniem Biura Legislacyjnego KS owe standardy w przepisach ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych są wystarczające. Reasumując należy stwierdzić, że ponieważ system polskiego ustawodawstwa jest elastyczny w zakresie stosowania instytucji zwolnienia od kosztów sądowych tak całkowitego jak i częściowego, nie można z samego tego faktu podnosić zarzutu sprzeczności z Konstytucją RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PoselRyszardKalisz">Czy, w związku z przedstawioną opinią, są pytania lub zastrzeżenia ze strony członków Komisji? Nie słyszę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła przedstawioną opinię. Sprzeciwu nie słyszę, dziękuję. Stwierdzam zatem, że opinia została przyjęta w przedstawionej nam wersji. Jest propozycja, aby opinię tę przedstawiła w imieniu Sejmu pani posłanka Aleksandra Gramała. Czy pani posłanka wyraża zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoslankaAleksandraGramala">Tak, wyrażam zgodę.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselRyszardKalisz">Dziękuję, a zatem w imieniu prezydium Komisji wystąpimy do marszałka, aby udzielił pani posłance stosownego pełnomocnictwa do stawienia się przed Trybunałem Konstytucyjnym w określonym terminie i przekazania opinii Sejmu w sprawie o sygn. akt SK 34/03. Na tym wyczerpaliśmy wszystkie punkty dzisiejszego porządku obrad. Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji Ustawodawczej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>