text_structure.xml
35.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#RyszardKalisz">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Stwierdzam kworum. Witam przedstawicieli rządu. Porządek dzienny obejmuje rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (druki nr 509, 833,1562 oraz 2004).</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#RyszardKalisz">Przystępujemy do analizy poprawek. Wszystkie poprawki zostały zgłoszone przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Kto w imieniu PiS będzie uzasadniał poprawki? Pani poseł Bartuś. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję, panie przewodniczący. Pierwsza poprawka dotyczy art. 1 pkt 8. Proponujemy nadać temu artykułowi inne brzmienie. Nie ukrywam, że proponujemy nadać temu artykułowi takie brzmienie, jak to zaproponowaliśmy w naszym projekcie. Podstawowa zmiana polega na tym, że proponujemy, aby hipoteka zabezpieczała wierzytelność pieniężną tylko w oznaczonej sumie, a nie, jak proponuje rząd, do oznaczonej sumy. To jest główna zmiana. Myślę, że wszyscy mają przed sobą treść poprawki i nie ma konieczności, abym ją czytała, ale, oczywiście, mogę to zrobić…</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#RyszardKalisz">Nie trzeba, wszyscy mają ją przed sobą…</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#BarbaraBartuś">Proponujemy, aby art. 68 ust. 1 otrzymał brzmienie: „Hipoteką można zabezpieczyć jedynie wynikającą z określonego stosunku prawnego wierzytelność pieniężną, w tym również wierzytelność przyszłą lub warunkową. Ust. 2: „Hipoteka może być wyrażona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej. Jeżeli zabezpieczona wierzytelność zgodnie z prawem została wyrażona w innym pieniądzu niż pieniądz polski, hipotekę wyraża się w tym innym pieniądzu”. Myślę, że w tym przypadku to jest jedynie gra słów. Właściwie o to samo chodzi. Ust. 3: „Jeżeli zabezpieczenie hipoteczne jest nadmierne, właściciel obciążonej nieruchomości może żądać zmniejszenia sumy hipoteki”. Tak wygląda nasza propozycja. Sądzimy, że takie rozwiązanie jest właściwsze. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Poproszę teraz o przedstawienie stanowiska rządu w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JanBołonkowski">Strona rządowa jest przeciwna tej poprawce. W naszej ocenie, ta poprawka może prowadzić do bardzo niekorzystnych konsekwencji w związku z tym, że wykluczyłaby możliwość zabezpieczania hipoteką wierzytelności o nieoznaczonej wysokości. Proszę zauważyć, że najważniejsza proponowana zmiana w art. 68 miałaby dotyczyć przyjęcia zasady, że hipoteka może być wyrażona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej, a zatem w określonej wysokości. W powiązaniu z art. 65, zgodnie z którym hipotekę ustanawia się w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności, oznaczałoby to, że hipotekę można ustanowić jedynie dla zabezpieczenia wierzytelności o oznaczonej wysokości. W ślad za tą poprawką nie idzie skreślenie pkt 26, który, w projekcie przyjętym przez Komisję, przewiduje skreślenie przepisów o hipotece kaucyjnej. Tym samym doszłoby do sytuacji, w której można ustanawiać hipoteki tylko dla wierzytelności o oznaczonej wysokości, natomiast nie można by ustanowić hipoteki kaucyjnej, dlatego, że te przepisy zostały skreślone. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Czy w tej sprawie ktoś z państwa chciałby się jeszcze wypowiedzieć? Pan poseł Kozdroń, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JerzyKozdroń">Kolejny problem dotyczy kwestii wierzytelności przyszłej lub warunkowej. Są tutaj postawione alternatywnie: wierzytelność przyszła lub warunkowa. Ale proszę zauważyć, że wierzytelność przyszła także może być pod warunkiem, bądź to zawieszającym, bądź rozwiązującym. Wierzytelność pod warunkiem zawieszającym, to jest wierzytelność przyszła. Wierzytelność pod warunkiem rozwiązującym, to wierzytelność istniejąca w chwili obecnej. Uważam, że w takim razie niepotrzebnie doprowadzamy do jakiejś gmatwaniny pojęciowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#RyszardKalisz">Ja też chcę jeszcze coś powiedzieć. Moim zdaniem, poprawka PiS zmienia istotę hipoteki kaucyjnej. Tak naprawdę, to ją eliminuje. To jest decyzja o charakterze systemowym. Pytanie jest takie, czy chcemy w ogóle utrzymać hipotekę kaucyjną, czy też nie? Pani poseł Bartuś, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#BarbaraBartuś">W tym projekcie w ogóle likwidujemy cały dział dotyczący hipoteki kaucyjnej. Chcę jednak zwrócić uwagę na pewną nierówność. Skoro wprowadzamy do hipotek umownych „do oznaczonej sumy”, a jednocześnie przy hipotece przymusowej „w oznaczonej sumie”, o czym długo dyskutowaliśmy w czasie prac podkomisji, to proponuję abyśmy sięgnęli do art. 1101. W moim przekonaniu, to by świadczyło o jawnej nierówności wobec prawa zobowiązań wynikających z umowy i zobowiązań publicznoprawnych. Toczyliśmy na ten temat długo dyskusję w czasie pracy w podkomisji. Ktoś, kto sięga po księgę wieczystą, musi mieć pewność, ile wynosi hipoteka. Jeśli idziemy w tym kierunku, to równo potraktujmy zarówno te, jak i tamte zobowiązania. Ponieważ chcemy, aby każdy kto sięgnie do księgi wieczystej wiedział co i jak, dlatego suma powinna byś określona. Jeżeli zabezpieczenie w określonej sumie będzie nadmierne, to istnieje możliwość wniesienia o zniesienie hipoteki. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Nie ma więcej głosów? Nie ma. Wobec tego przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem, czyli wydaniem pozytywnej opinii dla poprawki nr 1 zaproponowanej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dwunastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka uzyskała negatywną opinię Komisji.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#RyszardKalisz">Przechodzimy do poprawki nr 2. Proszę, pani poseł Bartuś.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraBartuś">W art. 1 w pkt 9 proponujemy skreślić art. 683 i art. 684. Chodzi tutaj o możliwość zastępowania jednej wierzytelności drugą wierzytelnością.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JanBołonkowski">Stanowisko rządu w tej sprawie jest negatywne. Stanowiłoby to odstępstwo od zasady elastyczności hipotek proponowanej w projekcie przyjętym przez Wysoką Komisję. Naszym zdaniem, powinna być taka elastyczność. Naszym zdaniem, powinna być możliwość, aby zastąpić jedną zabezpieczoną wierzytelność inną, jak również, zgodnie z art. 684, aby można było dokonywać takiej zmiany treści wierzytelności, która nie łączy się ze zwiększeniem zakresu zaspokojenia z wierzytelności bez zbędnych formalności i rygorystycznych wymagań co do zgody właściciela nieruchomości i co do konstytutywnego wpisu. A zatem, przyjęte przez Wysoką Komisję przepisy mają na celu uproszczenie i uelastycznienie korzystania z hipotek. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Czy są inne głosy w tej sprawie? Nie ma.Wobec tego przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem, czyli wydaniem pozytywnej opinii dla poprawki nr 2 zaproponowanej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Trzynastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka uzyskała negatywną opinię Komisji. Wnosimy o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#RyszardKalisz">Przechodzimy do poprawki nr 3. Proszę, pani poseł Bartuś.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#BarbaraBartuś">Trzecia proponowana przez nas zmiana dotyczy pkt 10 odnoszącego się do art. 69 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Pozwolę sobie odczytać treść proponowanej poprawki i zaraz wyjaśnię o co chodzi. „Hipoteka zabezpiecza roszczenia o odsetki oraz o przyznane koszty postępowania, jak również inne roszczenia o świadczenia uboczne, jeżeli zostały wymienione w dokumencie stanowiącym podstawę wpisu hipoteki do księgi wieczystej i mieszczą się w sumie hipoteki, oraz roszczenia o odsetki nieprzedawnione, jeżeli obowiązek i zasady ich naliczenia wynikają z przepisów szczególnych”. Już tłumaczę, jakie to ma znaczenie w praktyce. Właściwie chodzi o hipoteki przymusowe. W dalszej części ustawy jest mowa o tym, że hipotekę wpisuje się w wysokości wynikającej z decyzji określającej. Odnosi się to do zabezpieczenia urzędów skarbowych, czyli podatków oraz zakładów ubezpieczeń społecznych, czyli należności z tytułu składek. Jeżeli pozostawimy przepis w brzmieniu „dokładnie mieszczące się w sumie hipoteki” z decyzji z danego dnia, to doprowadzimy do sytuacji, w której należność ZUS-u, jeżeli nie będzie spłacana, wynosi np. 50.000, ale następnego dnia będzie się zwiększać. Konstrukcja przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych mówi, że w skład należności z tytułu składek wchodzi wszystko, to znaczy: składki i odsetki. Nie ma rozdzielenia. W przypadku późniejszego zaspokojenia z hipoteki, jeżeli codziennie nie wpisywano by nowej hipoteki, mogłoby dojść do sytuacji, w której składki byłyby zabezpieczone za okres roku z odsetkami, a ta kwota zaspokoi potem tylko składki za dużo krótszy okres. Takie rozwiązanie uniemożliwi i zablokuje pracę ksiąg wieczystych i np. ZUS czy „skarbówce”. Trzeba będzie bardzo często ponawiać hipotekę, jeżeli dłużnik zaległości nie spłaci. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych mówi o odsetkach nieprzedawnionych. Nawet jeżeli przedawnia się należność, to nie przedawnia się to, co jest zabezpieczone hipoteką. Chodzi jedynie o odsetki za okres, który się nie przedawnił. To jest taka konstrukcja. Z przepisów ustawy wynika skala odsetek podatkowych. Ktoś, kto chce wiedzieć, ile wynosi zaległość w danym momencie, otrzyma informację od ZUS lub od „skarbówki”, ile ona wynosi. Jeżeli tam wprowadzamy „do sumy”, to nie zamykajmy tu drogi dla instytucji publicznoprawnych, które mają dbać o interes państwa i o interes, na przykład, przyszłych emerytów. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Proszę o przedstawienie stanowiska rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JanBołonkowski">Strona rządowa jest przeciwna tej poprawce. Problem, o którym mówiła pani poseł, a w szczególności interes wierzyciela publicznoprawnego, który korzysta z hipoteki przymusowej, jest w dostatecznym stopniu zabezpieczony i zagwarantowany poprzez rozwiązanie przyjęte w art. 1101 w wersji przyjętej przez Wysoką Komisję. Jeżeli natomiast chodzi o tę konkretną poprawkę, to, w ocenie rządu, niesie ona ze sobą istotne zagrożenie dla bezpieczeństwa obrotu. Proszę zwrócić uwagę, że istotne novum jest w końcówce ostatniego zdania przepisu. Mam na myśli stwierdzenie, że roszczenia o odsetki nieprzedawnione mogłyby być zabezpieczone hipoteką nawet jeżeli ich wysokość nie została ujawniona we wpisie do księgi wieczystej. Co więcej, to zabezpieczenie może wykraczać poza sumę hipoteki. A zatem, stanowiłoby to niepewność co do zakresu obciążenia hipoteką. Uniemożliwiałoby to innym wierzycielom ocenę wartości hipoteki ustanowionej z niższym pierwszeństwem. W określonej sytuacji może prowadzić to do ograniczenia zdolności kredytowej właściciela nieruchomości.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Czy są inne głosy? Pani poseł Bartuś jeszcze chce zabrać głos. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#BarbaraBartuś">Pozwolę sobie nie zgodzić się z panem ministrem. Pan minister powiedział, że to zabezpieczenie wynika z art. 1101. W tym artykule jest dokładnie zaprzeczenie tego. Przepis mówi tak: „(…) Jeżeli z dokumentu tego nie wynika wysokość sumy hipoteki, suma hipoteki nie może przewyższać więcej niż o połowę zabezpieczonej wierzytelności (…)”. Z decyzji, o ile się nie mylę, zgodnie z art. 26 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynika dokładna suma należności na dany dzień. Dokładnie określona jest kwota składek i odsetek. Zgodnie z art. 110 i art. 1101,wpisywana jest dokładnie taka kwota. Nie może być większa. Jest oznaczona w decyzji, która to stanowi podstawę wpisu hipoteki. Tak samo jest w przypadku należności podatkowych. Można by było wpisywać hipotekę przymusową na podstawie tytułu egzekucyjnego. Wówczas można by było wpisywać odsetki „zaplanowane”. Po to są przepisy szczególne zarówno w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i w ordynacji podatkowej, aby instytucje, które mają dbać o finanse państwa, miały łatwiejszy dostęp do tego zabezpieczenia. To jest hipoteka przymusowa. Dotyczy ona zabezpieczenia wierzytelności Skarbu Państwa. Dotyczy ona zabezpieczenia na nieruchomościach dłużników Skarbu Państwa. Moim zdaniem, w 1998 roku ustawodawca, uchwalając ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych, czy rok wcześniej – ordynację podatkową, po to wprowadził takie przepisy, aby ułatwić Skarbowi Państwa zabezpieczanie własnych nieruchomości. Myślę, że cel był taki, aby dbać o interes wszystkich Polaków. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Pan poseł Kozdroń. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JerzyKozdroń">Pozwolę sobie nie zgodzić się ze stanowiskiem pani poseł Bartuś. Rozumiem na czym cała idea pani poseł polega. Chodzi o to, abyśmy przyjęli nową koncepcję hipoteki. Hipoteka zabezpiecza to, co jest w niej wyraźnie określone. Jeżeli określa daną kwotę, odsetki, odsetki zmienne, świadczenia uboczne, koszty postępowania, to dobrze, a jeżeli czegoś nie wymienia, to nie jest to po prostu przedmiotem ochrony. Do tej pory w hipotekach zwykłych było tak, że wpisywało się daną kwotę, ale do tego dochodziły jeszcze odsetki nieprzedawnione, z mocy ustawy. Konsekwencje były takie, że przychodził ktoś zainteresowany, zaglądał do hipoteki i widział jedynie daną kwotę. Nie widział już, na przykład, tego, że są też należności uboczne, i to niekiedy całkiem spore. Ta koncepcja ma charakter dookreślający. Prawdą jest to, co pani poseł mówi, że ten niejako przywilej dla organów władzy publicznej ogranicza to nieco. Ale proszę zauważyć, w jaki sposób ogranicza? Po prostu zrównuje w prawach z innymi podmiotami cywilnoprawnymi. Pani poseł, ja mam świadomość, że dotąd urzędnik państwowy wpisywał hipotekę przymusową i był zupełnie spokojny i o nic się nie musiał martwić. Dzisiaj będzie musiał śledzić to na bieżąco i co pewien czas uzupełniać hipotekę o należne odsetki.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Czy są inne głosy w tej sprawie? Nie ma. Przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem poprawki nr 3 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Trzynastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka uzyskała negatywną opinię Komisji. Wnosimy o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#RyszardKalisz">Przechodzimy do poprawki nr 4. Proszę, pani poseł Bartuś.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo. Panie przewodniczący. Kolejna zmiana dotyczy pkt 11. Przyjęty przez Komisję projekt przewiduje skreślenie art. 70 i art. 71. My proponujemy, aby je zostawić. Proponujemy, aby brzmiały następująco. Art. 70: „Jeżeli zmiany dotyczące wierzytelności hipotecznej naruszają prawa obciążające nieruchomość z pierwszeństwem równym lub niższym, wymagają zgody osób, którym prawa te przysługują. Nie dotyczy to zmiany terminów płatności, sposobu spełnienia świadczenia oraz wysokości odsetek w granicach maksymalnej wysokości określonej we wpisie hipoteki”. Art. 71: „Domniemanie istnienia prawa wynikające z wpisu hipoteki obejmuje, jeżeli chodzi o odpowiedzialność z nieruchomości, także wierzytelność zabezpieczoną hipoteką. Nie dotyczy to wierzytelności przyszłej i warunkowej”. Projekt zmian proponowany przez rząd i przyjęty przez podkomisję wyłącza rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych w zakresie hipoteki. My chcielibyśmy tę rękojmie wiary publicznej pozostawić. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Stanowisko rządu, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#JanBołonkowski">W ocenie rządu, ta poprawka jest zbędna. W zasadzie z niewielką korektą powtarza obowiązującą treść art. 70. Ta regulacja jest potrzeba wtedy, gdy istnieje podział na hipotekę zwykłą i kaucyjną. Skoro jednak odstępujemy od tego podziału, przyjmujemy rozwiązanie zgodnie z którym hipoteka ma zabezpieczać wierzytelność do sumy najwyższej, to wszelkie zmiany wierzytelności hipotecznej nie mogą po prostu ze swojej istoty naruszać interesów osób, których prawa mają pierwszeństwo niższe. Dlaczego? Ponieważ te zmiany wierzytelności nie wpływają na zakres zaspokojenia z nieruchomości, a ten jest wyrażony właśnie sumą hipoteki. Dlatego właśnie, w naszej ocenie, przyjęcie tego rozwiązania jest zbędne.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Czy są inne głosy w tej sprawie? Czy ktoś z państwa chce się jeszcze wypowiedzieć? Nie. Przechodzimy wobec tego do głosowania.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem poprawki nr 4 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Trzynastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała poparcia Komisji. Wnosimy o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#RyszardKalisz">Przechodzimy do poprawki nr 5, także zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS. Proszę, panią poseł Bartuś o przedstawienie uzasadnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. W tej zmianie proponujemy skreślić pkt 21 w art. 1. Proponujemy pozostawić dotychczasowe brzmienie art. 94 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Uważamy, że przepis w brzmieniu: „Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki, chyba że z danego stosunku prawnego mogą powstać w przyszłości kolejne wierzytelności podlegające zabezpieczeniu. Przepis art. 991 ust. 1 stosuje się odpowiednio” narusza podstawową zasadę hipoteki jako prawa akcesoryjnego. Mówiliśmy przed chwilą o ZUS. Tu poprawka idzie w drugą stronę. Jest tu mowa o stosunku prawnym. Nie mówi się o stosunku cywilnoprawnym, ale prawnym. Jeżeli ZUS „pisze” dłużnikowi na dany moment hipotekę, a dłużnik spłaci całą należność, ale wciąż wiąże go jednak stosunek prawny z urzędem skarbowym, czy ZUS, np. ze względu na to, że prowadzi działalność gospodarczą i co miesiąc płaci systematycznie i terminowo składki, to mimo to, jak powiedział pan poseł, urzędnik ZUS może spokojnie założyć sobie ręce za głowę i nic nie robić. Może nie wykreślać tego. Może sobie pomyśleć „a po co mam to wykreślać. Niech to sobie tam będzie tak na wszelki wypadek, gdyby kiedyś się zadłużył”. Będzie trzymał sobie pierwszeństwo w księdze wieczystej. Gdyby w takiej sytuacji, na przykład, osoba zwróciła się do banku z wnioskiem o udzielenie kredytu, do zaciągnięcia którego będzie potrzebne zabezpieczenie hipoteczne, a bank zobaczy, że tam już jest tyle wpisane, to nie udzieli kredytu. Moim zdaniem, w tej poprawce idziemy zupełnie w inną stronę. Uważam, że to jest niedopuszczalne. Jestem zdania, że powinno zostać tak jak było do tej pory, czyli hipoteka istnieje dopóki istnieje wierzytelność. W momencie, w którym wygasa wierzytelność, należy wykreślić hipotekę. Nie zostawiajmy możliwości w stylu: „dobrze, wykreślimy hipotekę, ale należy nam się odszkodowanie z art. 991”. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Pan poseł Kozdroń, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#JerzyKozdroń">Pozwolę sobie nie zgodzić się ze stanowiskiem pani poseł Bartuś. Koleżanka cały czas obraca się wokół relacji ZUS-hipoteka. Chciałbym, abyśmy w tym punkcie pomyśleli o czymś innym. Zastanówmy się nad relacją bank-klient. Większość z nas ma umowy kredytowe w rachunku bieżącym, czyli tzw. kredyty odnawialne, które co jakiś czas wygasają. Owszem, nasze kredyty nie wymagają zabezpieczenia hipotecznego. Są jednak firmy, które mają duże kredyty w rachunku bieżącym. Z tego stosunku prawnego nie tylko wynika udzielenie tego „pierwszego” kredytu. Jest to umowa stała, zgodnie z którą mówi się, że w przyszłości dalsze kredyty także będą udzielane. To jest niejako takie zawarcie umowy o współpracy w udzielaniu kredytu. Gdy dana wierzytelność na koniec danego okresu rozliczeniowego, bo przeważnie właśnie tak jest, wygasa, następnego dnia kredyt jest na nowo odnawialny, ale nie trzeba go już dodatkowo zabezpieczać i ustanawiać nowej hipoteki. Mamy już umowę niejako o współpracy i dalszym obciążaniu nieruchomości hipoteką na poczet przyszłych wierzytelności. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Pani poseł Bartuś, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Jeżeli ten artykuł ma to zabezpieczać, to po co w ogóle we wcześniejszych artykułach jest mowa o tym, że hipoteka zabezpiecza wierzytelność obecną, jak i wierzytelność przyszłą? Czy to już nie załatwia sprawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JerzyKozdroń">Nie. To nie załatwia sprawy. Wierzytelność przyszła może polegać na tym, że „ja ci kiedyś udzielę kredytu w określonym terminie, ale dzisiaj zawieramy stosunek prawny i wpisujemy to do hipoteki. A kredyt dostaniesz za trzy lata”. Tutaj natomiast jest to umowa o stałej współpracy. Ta umowa o udzielenie kredytu niejako cały czas się odnawia.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#RyszardKalisz">Dobrze. Dziękuję. Proszę o stanowisko rządu w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JanBołonkowski">Rząd jest przeciwny także i tej poprawce. Pan poseł Kozdroń podał trafny przykład. Gdyby przyjąć tę poprawkę, oznaczałoby to, że w przypadku kredytu w rachunku bieżącym, po spłacie poszczególnych zadłużeń, należałoby, w przypadku zaciągnięcia nowego kredyty, za każdym razem ustanawiać nową hipotekę.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#JanBołonkowski">Odniosę się jeszcze do jednej kwestii poruszonej przez panią poseł Bartuś. Mam na myśli zastosowanie art. 94 do wierzytelności publicznoprawnych zabezpieczanych hipoteką przymusową. To nie jest tak, że w przypadku hipoteki przymusowej ta wierzytelność wynika z określonego stosunku prawnego. Proszę zauważyć, że podstawą do wpisania hipotek przymusowych może być tylko tytuł wykonawczy, postanowienie sądu bądź prokuratora o zabezpieczeniu lub decyzja. A zatem, wierzytelności zabezpieczone hipoteką przymusową muszą być ściśle określone w dokumencie, który stanowi podstawę wpisania i powstania takiej hipoteki. W związku z powyższym, nie ma możliwości, aby powstała nowa wierzytelność. Pojawić się jedynie może kwestia wysokości wierzytelności, gdyby w grę wchodziły odsetki za zwłokę. Zasadą jest, że jeżeli wygasa wierzytelność zabezpieczona hipoteką przymusową, to hipoteka również wygasa, ponieważ inne wierzytelności z tego tytułu powstać po prostu nie mogą. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem poprawki nr 5 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dwunastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała akceptacji Komisji. Wnosimy o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#RyszardKalisz">Przechodzimy do poprawki nr 6 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS. Proszę, panią poseł Bartuś o przedstawienie uzasadnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję, panie przewodniczący. W tej zmianie proponujemy skreślić pkt 25, czyli cały oddział 5 zatytułowany „Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym”. Na dzień dzisiejszy obowiązuje zasada postępowania hipotek. Jeżeli spłacona jest wierzytelność z hipoteki wpisanej jako pierwsza, na to miejsce wchodzi kolejna hipoteka. Gdybyśmy przyjęli całe to uregulowanie, to doprowadzilibyśmy do sytuacji, że to właściciel nieruchomości, potencjalny dłużnik decyduje kogo spłacać w pierwszej kolejności. Kolejny raz dochodzi tu do naruszenia zasady równości wobec prawa. Myślę tu o hipotekach umownych i przymusowych. Na pewno właściciel nieruchomości nigdy nie dogada się z instytucjami, które wpisały mu hipotekę przymusową. Dla pokrzywdzenia tych instytucji łatwo mu jednak będzie zrobić coś innego. Jak ktoś spłaci kredyt w jednym banku, weźmie kredyt w innym, wpisze się w pierwsze miejsce, które kiedyś miał, albo gdy była stara hipoteka i nie wykreślono jej jeszcze, to nie będzie on nawet zainteresowany wykreśleniem tego. Dochodziłaby wtedy bowiem do głosu instytucja, która mu wpisała hipotekę przymusową. Sędzia, która wydała opinię w tej sprawie, uważa, że w takiej sytuacji przyjęcie tego typu rozwiązań może prowadzić do różnych zachowań korupcyjnych. Może prowadzić to do tego, że dłużnik– właściciel nieruchomości będzie się dogadywał z kimś o wpisanie na to miejsce hipoteki, aby pokrzywdzić dalszych wierzycieli. Apeluję o to, aby się bardzo dobrze zastanowić nad tym, co chcemy zrobić w tej kwestii. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Stanowisko rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#JanBołonkowski">Rząd jest przeciwny tej poprawce. Zaproponowane rozwiązanie ma zapewnić elastyczność hipoteki i jej atrakcyjność. Sędzia Ciepła z Sądu Najwyższego użyła tego argumentu o korupcji w związku z pewną praktyką stosowaną przez banki prowadzącą do tego, że kredyt udzielony przez jeden bank, jest spłacany z kredytu udzielanego przez inny, na ogół na korzystniejszych warunkach. W ocenie rządu, to zjawisko nie prowadzi jednak do zagrożeń korupcyjnych. Jest to normalna praktyka już obecnie przyjęta w obrocie gospodarczym i cywilnoprawnym. Nie ma tu zagrożenia. Banki zachęcają do zaciągania takich kredytów konsolidacyjnych. Poza tym, takie rozwiązanie nie niesie ze sobą żadnego zagrożenia dla wierzycieli, którzy mają niższe pierwszeństwo zaspokojenia. Przyjęcie zasady rozporządzania zwolnionym miejscem hipotecznym oznacza odejście od zasady posuwania się hipotek w górę. I tylko tyle. Natomiast wierzyciele, którzy decydują się na zabezpieczenie hipoteką z określonym pierwszeństwem, wiedzą co czynią. Wiedzą, jakie pierwszeństwo im przysługuje i nie mogą zasłaniać się nieznajomością wpisu w księdze wieczystej. W związku z tym, ewentualne wyłączenie zasady posuwania się hipotek w żaden sposób nie doprowadzi do pokrzywdzenia tych wierzycieli. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos? Pan poseł Kozdroń, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#JerzyKozdroń">Likwidacja zasady posuwania się hipotek nie likwiduje zasady pierwszeństwa. Jeżeli hipoteka jest wpisana jako pierwsza, to jej pierwszeństwo nie jest zachwiane i jest nienaruszone. W związku z tym każdy potencjalny wierzyciel, który chce zabezpieczyć swoją wierzytelność, jeżeli idzie i sprawdza ilość hipotek w księdze wieczystej, widzi kto jest na pierwszym miejscu, kto na drugim, kto na trzecim itd., a tym samym jest świadomy realności zabezpieczenia swojej nieruchomości. W interesie wierzyciela będzie to, aby nie likwidować tych hipotek. W przeciwnym razie nikt nikomu nie udzieli kredytu. Ktoś, kto ma tyle hipotek, formalnie będzie przecież zadłużony.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Pani mecenas, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#DorotaRutkowskaSkwara">Dziękuję. Biuro Legislacyjne. Mam uwagę o charakterze legislacyjnym do tej poprawki. Ta poprawka wydaje się być poprawką niekompletną. Nie zawiera konsekwencji. Skreślenie przepisów dotyczących rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym implikuje zmianę w art. 3 pkt 1. Ten artykuł nowelizuje kodeks postępowania cywilnego. W art. 4 pkt 1, zawierającym zmiany do ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, oraz w art. 10 ust. 1, który jest przepisem przejściowym, jest mowa o opróżnionym miejscu hipotecznym. Ewentualne przyjęcie poprawki mogłoby spowodować niespójność pomiędzy przepisami.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem poprawki nr 6 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dwunastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała akceptacji Komisji. Wnosimy o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#RyszardKalisz">Przechodzimy do poprawki nr 7 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS. Proszę, panią poseł Bartuś o przedstawienie uzasadnienia</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję, panie przewodniczący. W tej poprawce proponujemy skreślić w art. 1 pkt 29, który mówi o dodaniu art. 1101 do ustawy o księgach wieczystych. Nie będę czytać już tego artykułu. Właściwie już omawialiśmy to przy wcześniejszych poprawkach. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Jakie jest stanowisko rządu?</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#JanBołonkowski">Stanowisko rządu w tej sprawie jest negatywne. Przypomnę tylko, że chodzi o wyważenie interesu wierzyciela, jak również właściciela nieruchomości. W przypadku hipoteki umownej właściciel nieruchomości musi zawrzeć umowę ustanawiającą hipotekę. Wobec tego ma wpływ na wysokość sumy hipoteki. Natomiast w przypadku hipoteki przymusowej jest ona ustanawiana jednostronnie, bez udziału właściciela. Wobec tego interes właściciela w sposób godziwy, ale jednocześnie mając na uwadze interes wierzyciela, należy uwzględnić. W związku z tym, przewidziano tu ograniczenie wysokości sumy hipoteki do 150% kwoty wynikającej z wartości wierzytelności zabezpieczonej wraz z roszczeniami o świadczenia uboczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#RyszardKalisz">Dziękuję. Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. Przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#RyszardKalisz">Kto z państwa jest za poparciem poprawki nr 7 zgłoszonej przez Klub Parlamentarny PiS? Trzech posłów jest za. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dwunastu posłów jest przeciw. Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#RyszardKalisz">Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała akceptacji Komisji. Wnosimy o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#RyszardKalisz">Tym samym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek.</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#RyszardKalisz">Kto był sprawozdawcą tej ustawy? Pan poseł Kozdroń.</u>
<u xml:id="u-48.5" who="#RyszardKalisz">Czy jest sprzeciw co do tego, aby pan poseł Kozdroń był w dalszym ciągu sprawozdawcą Komisji? Nie widzę sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-48.6" who="#RyszardKalisz">Termin dla UKIE: do 22 czerwca 2009 roku, do godz. 12.00.</u>
<u xml:id="u-48.7" who="#RyszardKalisz">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Dziękuję państwu. Zamykam posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Kolejne posiedzenie Komisji mamy o godz. 12.00 w sali obok.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>