text_structure.xml 20.7 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#SławomirPiechota">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam państwa serdecznie – w imieniu pana przewodniczącego Wojciecha Jasińskiego, jak i własnym – na wspólnym posiedzeniu Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. W porządku dziennym mamy pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk nr 1136). Czy ktoś z państwa wnosi uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę, przyjmuję zatem, że Komisje przyjęły porządek posiedzenia. Proszę przedstawiciela wnioskodawców, a więc pana posła Tadeusza Tomaszewskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy. Czy jest pan poseł? Nie ma go. Bardzo państwa przepraszam. Proponuję 5 minut przerwy. Czekamy na pojawienie się posła-wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#SławomirPiechota">[Po przerwie]</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#SławomirPiechota">Rozmawiałem z panem posłem Tomaszewskim, który jest przedstawicielem wnioskodawcy tego projektu. Wraca on z poprzedniego spotkania i jest w drodze do Sejmu. Prosi, aby poczekać kilkanaście minut, bowiem nie jest w stanie dojechać. Ogłaszam zatem przerwę do godz. 12.30.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#SławomirPiechota">[Po przerwie]</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#SławomirPiechota">Wznawiam wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Proszę o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy. Uzasadnienie tego komisyjnego projektu ustawy przedstawi w imieniu wnioskodawcy pan poseł Tadeusz Tomaszewski. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie przewodniczący, szanowni państwo. Na wstępie chciałem bardzo serdecznie przeprosić, ale byłem przekonany, że posiedzenie odbędzie się o godz. 16.00. Miałem w związku z tym „lekki trening” z Torwaru. Wróciłem już do normy. Możemy zatem rozpocząć.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowni państwo, nowelizacja ustawy o spółdzielniach socjalnych, którą dzisiaj omawiamy, ma dłuższą historię. Projekt nowelizacji tej ustawy właściwie był gotowy pod koniec poprzedniej kadencji. Ze względu na zakończenie kadencji Sejmu prace zostały przerwane. Tym samym, po rozpoczęciu nowej kadencji, po powołaniu przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny stałej podkomisji do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi, postanowiliśmy przygotować w tej podkomisji komisyjny projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach socjalnych (druk nr 1136). Nowelizacja odnosi się także do zmiany niektórych innych ustaw. Komisja przyjmując ten komisyjny projekt ustawy, skierowała go następnie do Marszałka Sejmu RP. Marszałek Sejmu w związku z zastrzeżeniami, które wniosło Biuro Analiz Sejmowych w zakresie zgodności z prawem UE, jeśli chodzi o obszar wsparcia publicznego…W tej sprawie odbyło się posiedzenie stosownej Komisji z udziałem przedstawicieli wnioskodawców, a także urzędników UKIE. Wyjaśniliśmy te kwestie, które z punktu widzenia BAS były zagrożeniem, jeśli chodzi o zgodność z prawem UE. Komisja analizująca ten problem na wniosek Marszałka Sejmu RP, podzieliła stanowisko UKIE, jak i naszej Komisji, zwarte w projekcie komisyjnym. W kontekście tych przesłanek, które są związane z nowelizacją tej ustawy, warto powiedzieć, że w styczniu 2008 r. w Krajowym Rejestrze Sądowym było zarejestrowanych 139 spółdzielni socjalnych. Z uruchomieniem tego instrumentu ekonomii społecznej wiązaliśmy duże nadzieje. W trakcie wdrażania tych rozwiązań napotkaliśmy jednak na kilka barier. Te bariery to przede wszystkim bariery związane z tworzeniem i zakładaniem spółdzielni. Aktualnie obowiązująca ustawa główny ciężar związany z zakładaniem tego typu spółdzielni zrzuca przede wszystkim na barki osób wykluczonych społecznie. To one mają podjąć ten zasadniczy ciężar, nie tylko w zakresie inicjatywy, ale również w zakresie przeprowadzenia spraw formalnoprawnych związanych z rejestracją takiego podmiotu w sądzie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#TadeuszTomaszewski">Drugi obszar zaobserwowanych barier, to instrumenty wsparcia tego instrumentu ekonomii społecznej, które są niewystarczające, a w niektórych sferach niesprecyzowane. W dużej mierze same organy administracji publicznej (urzędy pracy itd.) często same nie wiedzą, jak interpretować przepisy tej ustawy. Poza tym inicjatywy te spotykają się z barierą w postaci gotowości do wsparcia ze środków publicznych. Biorąc pod uwagę ludzi, którzy stoją za tym podmiotem, spotykają się oni z pewnym dystansem w zakresie wsparcia przy pomocy tych rozwiązań. Stąd te przesłanki, jak również praca osób, reprezentujących szeroko rozumiane organizacje pozarządowe, spółdzielnie socjalne, resort pracy i polityki społecznej, sektora uniwersyteckiego, doprowadziły do przygotowania tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiany przygotowano w następujących obszarach. Jeśli chodzi o organizację spółdzielni socjalnych, to zaproponowano zmianę proporcji między osobami wykluczonymi oraz innymi pracownikami. Zmierzamy ku rozwiązaniom europejskim. Póki co nie proponujemy jeszcze zmian w ustaleniu tych proporcji w kształcie, jaki przybrała ta instytucja we Włoszech, ale i tak uważamy, że jest to krok we właściwym kierunku. Jest to krok pozwalający na odrzucenie pojawiających się z różnych stron elementów krytyki, że może to być sposób obejścia prawa dla „cwaniaków”, którzy będą chcieli prowadzić działalność gospodarczą, korzystając z tych rozwiązań dotyczących spółdzielni socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SławomirPiechota">Proszę mówić trochę ciszej, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszTomaszewski">Druga rzecz, to możliwość tworzenia spółdzielni przez osoby spoza kręgu wykluczenia społecznego. Te osoby pojawią się tam w związku ze zmianą proporcji, o których wspomniałem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#TadeuszTomaszewski">Kolejna kwestia była sygnalizowana zwłaszcza przez organizacje pozarządowe, które wspierały osoby wykluczone społecznie przy tworzeniu tych spółdzielni, podczas, gdy same nie miały uprawnień do zakładania tych spółdzielni. Stworzyliśmy więc prawną możliwość, aby organizacje pozarządowe i gminy, jako osoby prawne, również mogły tworzyć spółdzielnie socjalne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#TadeuszTomaszewski">Po dokonaniu oceny funkcjonowania dotychczasowych przepisów pojawiła się propozycja, aby stworzyć prawne podstawy dla funkcjonowania rad nadzorczych w spółdzielniach liczących mniej niż 15 osób. Do tej pory nie było takiej możliwości. Stworzyliśmy również prawną możliwość zatrudnienia w spółdzielni nie tylko na podstawie spółdzielczej umowy o pracę. Spółdzielcza umowa o pracę ma określone obwarowania. Obwarowania te, adresowane głównie do osób z kręgu ryzyka wykluczenia społecznego, według licznych stanowisk, nie były właściwe. Stąd też te nowe rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#TadeuszTomaszewski">Stworzono ponadto podstawy do zatrudniania na pewien okres osób nie będących członkami spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#TadeuszTomaszewski">Drugi obszar, to sprawy związane z problematyką finansowania spółdzielni. Przewidujemy możliwość stosowania uproszczonej rachunkowości, zwiększenia możliwości wsparcia dla założycieli spółdzielni. Wsparcie miałoby pochodzić zarówno ze środków z Funduszu Pracy, jak i ze środków europejskich. Ten projekt ma datę 29 maja, natomiast w międzyczasie odbyło się pierwsze czytanie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, gdzie niektóre rozwiązania nie znalazły się. W związku z tym zsynchronizujemy te rozwiązania w trakcie prac Komisji, albo też, uwzględniając szczególny charakter tego podmiotu, zrobimy kolejny krok do przodu, nawiązując do rozwiązań, które rząd proponuje w tamtej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#TadeuszTomaszewski">Chodzi również doprecyzowanie pojęcia „prowadzenia działalności gospodarczej”, jak również „statutowej odpłatnej w tym samym obszarze działalności” . Przypomnę, że spółdzielnie socjalne mogą prowadzić odpłatną lub nieodpłatną działalność w zakresie pożytku publicznego, jak również mogą prowadzić działalność gospodarczą. W tych przepisach chodzi zatem o doprecyzowanie tych pojęć. Nowelizacja zakłada także doprecyzowanie zasad możliwości doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, a ponadto wprowadza możliwość sfinansowania kosztów pomocy prawnej, szkolenia i doradztwa dla osób, które chcą podjąć działalność gospodarczą lub działalność w formie spółdzielni socjalnej. To był jeden z tych obszarów, które najtrudniej funkcjonowały na podstawie obecnych rozwiązań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#TadeuszTomaszewski">Nowelizacja zakłada wydłużenie okresu refundowania składek ZUS. Tutaj ten element związany z Funduszem Pracy był przedmiotem wątpliwości ze strony BAS. Doprecyzowaliśmy możliwości finansowania z różnych źródeł w powiązaniu z zasadami pomocy publicznej, w tym także umożliwiliśmy wsparcie ze źródeł Europejskiego Funduszu Społecznego. Aby ten podmiot ekonomii społecznej mógł konkurować na rynku, a, z drugiej strony, aby te rozwiązania były zgodne z zasadami pomocy publicznej, przewidzieliśmy preferencje dla podmiotów zatrudniających osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Rozwiązania, które znalazły się w ustawie – Prawo zamówień publicznych nie dotyczą wyłącznie spółdzielni socjalnych, ale wszystkich osób wykluczonych społecznie, które w odpowiednich proporcjach mogą być członkami. Unikamy zarzutów, że preferujemy tylko jeden typ podmiotu gospodarczego. Przy okazji tej nowelizacji zachodzi potrzeba zmian w obszarze innych ustaw związanych ze wspieraniem rynku pracy. Między innymi, chodzi tu o nowe zdefiniowanie pojęcia zatrudnienia wspieranego w zakresie reintegracji zawodowej u pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#TadeuszTomaszewski">Są to podstawowe obszary nowelizacji. Sądzę, że szczegóły zostały dość dobrze opisane w uzasadnieniu do projektu ustawy. Na koniec chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim tym, którzy uczestniczyli w pracach nad przygotowaniem tego komisyjnego projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach socjalnych. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Proszę o stanowisko rządu. Pan minister Jarosław Duda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JarosławDuda">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, stanowisko rządu jest na „tak”. Uważamy, że ta nowelizacja idzie w pożądanym kierunku. Mamy tylko kilka wątpliwości, które zostaną dopracowane w trakcie dalszych prac. Chciałbym je w tej chwili zasygnalizować. Po pierwsze, potrzebne jest skorelowanie tej ustawy z nową ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jest to pierwszy element, który budzi wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JarosławDuda">Wydaje się również, że powinna być podtrzymana zasada spółdzielczej odpowiedzialności wszystkich członków. Zwracamy uwagę na to, gdyż nie zostało to zaakcentowane. Nie bardzo też rozumiemy zapisy dotyczące innych form zatrudnienia. Budzi to nasze wątpliwości. Poważna sprawa to wysokość wsparcia z Funduszu Pracy – w jakiej wysokości powinno być to wsparcie. Należy także dopracować definicję pomocy publicznej, jak również definicję „zatrudnienia wspieranego”. Stanowisko rządu jest jednak na „tak” z uwzględnieniem tych wątpliwości, które budzą nasz niepokój. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Chciałbym poinformować, że wstępne uzgodnienia dotyczą ogłoszenia wysłuchania publicznego, które planujemy na 2 grudnia. Następnie powołamy podkomisję i skierujemy projekt do pracy w podkomisji. Takie są propozycje, które będziemy rekomendować wspólnie obradującym Komisjom. Otwieram dyskusję – kto z pań i panów posłów chciałby zabrać głos w rej sprawie? Nie widzę. Czy ktoś z gości chciałby zabrać głos? Bardzo proszę. Proszę tylko, aby każdy, kto zabiera głos przedstawił się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JadwigaSmulko">Jadwiga Smulko – Krajowa Sekcja Osób Niepełnosprawnych. Chciałabym zwrócić uwagę na…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SławomirPiechota">Bardzo proszę o wyciszenie rozmów tak, aby pani mogła przedstawić swoje stanowisko. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JadwigaSmulko">Chciałabym zwrócić uwagę na jeden element, który poruszył pan minister Duda. Chodzi tutaj o zatrudnianie pracowników w spółdzielniach socjalnych w inny sposób niż w oparciu o konstrukcję spółdzielczej umowy o pracę. Budzi to nasze wątpliwości, zwłaszcza w kontekście umów cywilnoprawnych. Spółdzielcza umowa o pracę daje pewną gwarancję pracowniczą. Zabezpiecza w pewien sposób pracę tych osób, które są mniej zdolne do dbania o własne interesy. Jest to więc ten element, na który chcielibyśmy zwrócić uwagę. Popieramy poza tym wprowadzenie w obszar funkcjonowania spółdzielni socjalnych organizacji pozarządowych. Sformułowano tutaj odwołanie do pojęcia organizacji pozarządowej w rozumieniu ustawy o organizacjach pożytku publicznego i wolontariacie. Ta ustawa nie definiuje w kategoriach organizacji pozarządowej związku zawodowego. Tym samym zostaliśmy wykluczeni. Gdyby jednak wprowadzono poprawkę definiującą organizację pozarządową w oparciu o ustawę o rehabilitacji, wówczas bylibyśmy uwzględnieni. Postulowaliśmy to i uważamy, iż powinniśmy mieć możliwość wzięcia w tym udziału. Poza tym istnieje tutaj pewna nierówność podmiotów. Wprowadzono bowiem zapis, że organizacje pozarządowe będą mogły wnieść aport zamiast udziału. Nie ma takiej możliwości w odniesieniu do osób fizycznych. Osoby fizyczne zostały zobligowane do wniesienia udziałów i odpowiadania do wysokości tych udziałów. Odpowiedzialność podmiotów prawnych jest natomiast rozmyta. Możliwość zastąpienia udziałów dotyczy tylko podmiotów prawnych. Jest to pewne uprzywilejowanie osób prawnych. To są główne elementy, na które chcielibyśmy zwrócić uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. Proszę zatem, w imieniu wnioskodawcy głos zabierze pan poseł Tomaszewski. Proszę o odniesienie się do zgłaszanych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie przewodniczący, Wysokie Komisje. Bardzo prosiłbym, aby głos mógł zabrać jeden z ekspertów naszej podkomisji – pan Cezary Mierzejewski, który uzupełni moją odpowiedź w zakresie wielu elementów. Nie pamiętam bowiem wszystkiego. Jeśli chodzi o kwestie dotyczące definicji organizacji pozarządowej, przyjęliśmy takie stanowisko, że termin ten jest definiowany na bazie tej ustawy. Niemniej jednak trzeba na spokojnie przeanalizować polski system prawny. Związki zawodowe są osobami prawnymi i w związku z powyższym nie ma formalnych przeszkód. Trzeba przeanalizować kwestie związane z działalnością gospodarczą itd. Myślę, że jest to temat, który podejmiemy w trakcie prac Komisji i stosownej podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#TadeuszTomaszewski">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące innych umów o pracę, to proszę pamiętać, że członkami-założycielami tych spółdzielni do tej pory były osoby wykluczone społecznie, a więc osoby długotrwale bezrobotne, osoby niepełnosprawne, osoby, które zakończyły proces leczenia odwykowego alkoholowego i narkotykowego, bezdomni. W związku z powyższym, tutaj mówimy sobie, że, gdy zawrzemy spółdzielczą umowę o pracę, to nie mamy wzajemnego ruchu. W związku z tym ustawa mówi, że te instytucje zostały wprowadzone na okres przejściowy, zaś docelowo ma funkcjonować spółdzielcza umowa o pracę.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#TadeuszTomaszewski">Jeśli chodzi o zróżnicowanie osób fizycznych i osób prawnych w kontekście wnoszenia przez nie udziałów bądź aportów: skoro zakładamy, że do spółdzielni należą osoby fizyczne wykluczone społecznie (choć zakładamy także uczestnictwo innych osób fizycznych w odpowiedniej proporcji), to trudno sobie wyobrazić, że takie osoby będą wnosić aport. Aport dotyczy natomiast osób prawnych, a w szczególności gmin. Chodzi o majątek, który mogą wnieść gminy i który jest niezbędny do prowadzenia tej działalności. Te osoby fizyczne przede wszystkim w pierwszej kolejności są mieszkańcami gmin. Skoro zatem jest to wspólne działanie polegające na tworzeniu tego podmiotu, to chcieliśmy wprowadzić możliwość wsparcia poprzez wniesienie stosownego aportu. Myślę, że to również wymaga szczegółowej analizy poprzez stworzenie przynajmniej możliwości także dla osób fizycznych. Jeśli będą miały taką możliwość, to będą mogły z tego skorzystać. Jeśli nie, to nie skorzystają.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#TadeuszTomaszewski">Pan minister zwrócił uwagę na kilka rzeczy – mówiłem już o skorelowaniu z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jeśli chodzi o środki z Funduszu Pracy, to pierwszy etap analizy przepisów w kontekście pomocy publicznej mamy już, z inicjatywy Marszałka Sejmu RP oraz Komisji Ustawodawczej, za sobą. W momencie, w którym rząd przedstawi po raz kolejny swoje stanowisko, będziemy brać pod uwagę te wszystkie kwestie. Jeśli mógłbym prosić o zgodę pana przewodniczącego o uzupełnienie mojej wypowiedzi przez pana Cezarego Mierzejewskiego, to byłbym wdzięczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SławomirPiechota">Tak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#CezaryMierzejewski">Panie przewodniczący, Wysokie Komisje. Powiem krótko, bo pan poseł właściwie wszystko powiedział. Jeżeli chodzi o kwestię organizacji pozarządowych, to w szerokiej formule mieszczą się tutaj związki zawodowe, ale także partie polityczne. Ustawa o organizacjach pożytku publicznego i wolontariacie świadomie wyłączyła pewne kategorie organizacji pozarządowych, które nie są objęte działaniem tej ustawy, bo po prostu spełniają inne funkcje. W tym przypadku wydaje się zasadne, aby wyłączyć z zakresu działania spółdzielni socjalnych partie polityczne, związki zawodowe, organizacje pracodawców, partie polityczne oraz fundacje partii politycznych. Jest to świadomy zabieg i wydaje on się w tym wypadku zasadny. W innych przypadkach związki zawodowe mają swoje uprawnienia. Tylko tyle, panie przewodniczący. Pozostałe rzeczy zostały bowiem wyjaśnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SławomirPiechota">Dziękuję. Szanowni państwo, stwierdzam zamknięcie pierwszego czytania. Informuję, iż jest wniosek o przeprowadzenie wysłuchania publicznego. Wniosek został zgłoszony przez pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, ale poparty przez panią przewodniczącą Bańkowską, panią przewodniczącą Kochan, jak i przeze mnie. Czy ktoś zgłasza sprzeciw wobec tego wniosku? Nie widzę. Przyjmuję zatem, że wniosek został przyjęty. Wysłuchanie publiczne, tak jak nakazuje Regulamin Sejmu RP, odbędzie się 2 grudnia o godz. 12.00 w gmachu Sejmu RP, w sali kolumnowej. Zgodnie z Regulaminem Sejmu RP, po przeprowadzeniu wysłuchania publicznego Komisje będą mogły powołać podkomisję, która przystąpi do szczegółowego rozpatrywania projektu. Dziękuję bardzo, zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>