text_structure.xml 19 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 września 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej przemysłu spożywczego oraz mleczarstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu — Stanisławem Lindbergiem, Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Józefem Okuniewskim, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów, - przedstawiciele CRS „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem — Janem Kamińskim, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z prezesem — Józefem Olszyńskim, - przewodniczący komisji rolnictwa Wojewódzkich Rad Narodowych w Lublinie, Poznaniu i Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację na temat zadań założonych w projekcie 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w dziedzinie przemysłu spożywczego i skupu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na pytania posłów: Kazimierza Barcikowskiego (PZPR), Szymona Dziedzica (ZSL), Ksawery Barańskiej (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Stanisława Walendowskiego (PZPR), Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak” — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (PZPR — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Pelagii Pająk (bezp.), Tomasza Malinowskiego (ZSL — Komisja Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Stefana Serwickiego (PZPR), Franciszka Grochowskiego (PZPR), Michała Polnara (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL), Edmunda Lewandowskiego (PZPR), Jana Klechy (PZPR) i przewodniczącego Komisji Rolnictwa Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie — Edwarda Podgórnego, odpowiedzi udzielili: podsekretarze stanu: w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg i w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski oraz wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg stwierdził m.in.:</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ostatnio nastąpił znaczny wzrost poziomu skupu zbóż, mleka, buraków cukrowych. Wiąże się to ze wzrostem plonów, a także z pewnym wyrównaniem poziomu plonów na terenie kraju. Powstało w związku z tym zagrożenie zarówno na odcinku skupu, jak i przetwórstwa. Rolnictwo dostarczy w najbliższych latach więcej surowców aniżeli przemysł będzie mógł zagospodarować. Stąd konieczność podjęcia znacznego wysiłku inwestycyjnego, służącego rozszerzeniu bazy produkcyjnej przemysłu rolno-spożywczego. W tej dziedzinie nie grozi nam przeinwestowanie, spodziewać się raczej możemy braku możliwości zagospodarowania produktów dostarczonych przemysłowi przez rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na inwestycje dla przemysłu rolno-spożywczego przeznacza się w planie 5-letnim 26,5 mld zł. Realizacja tych inwestycji zależna jest w dużym stopniu od zdolności przerobowych przedsiębiorstw budowlanych i zapewnienia dostaw odpowiedniej ilości materiałów budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Konieczne jest znaczne rozszerzenie możliwości przechowywania płodów rolnych oraz wpływanie na sezonowość dostaw m.in. przy pomocy środków ekonomicznych (np. ceny sezonowe), aby złagodzić skutki szczytów produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ważnym zagadnieniem jest podniesienie jakości dostarczanych przez rolnictwo produktów. Za ziemniaki np. trzeba zacząć płacić wg zawartości skrobi. Podniesienie wymagań w klasyfikacji bydła przyniosło spodziewane rezultaty. O ile w roku 1961 udział bydła I klasy w skupie wynosił 14 proc., a bydła II klasy — 57 proc., to w roku 1965 udział ten wynosił odpowiednio: 22 proc. i 48 proc.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W celu zapobieżenia nadużyciom wprowadza się klasyfikację anonimową. Dało to dobre skutki, np. w woj. olsztyńskim. W woj. lubelskim decyzje klasyfikatorów trzody mogą być poprawiane na korzyść rolników przez prezesów GS. Metody te będą stopniowo rozszerzane na inne rejony kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Efektywność inwestycji w przemyśle rolno-spożywczym jest wysoka. Na inwestycje w państwowym przemyśle spożywczym przyznano 16 mld zł, a przemysł rolno-spożywczy deklaruje na koniec planu 5-letniego przyrost produkcji wartości 30 mld zł. Koszt jednego miejsca pracy w zakładach przemysłu spożywczego waha się od 200 do 400 tys. zł, w cukrowni nowej — ok. 700 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W celu zagospodarowania dostaw mleka podejmuje się bardzo duży wysiłek inwestycyjny. Wzrost nakładów inwestycyjnych w tej dziedzinie będzie o ok. 50 proc. wyższy aniżeli w latach 1961–1965.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski stwierdził m.in.:</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wchodzimy obecnie w okres, kiedy trzeba będzie precyzyjnie regulować rozmiary produkcji rolnej, kiedy działania nasze zmierzać będą nie tylko wyłącznie do wzrostu produkcji rolnej, lecz również do prawidłowego, zgodnego z interesami gospodarki narodowej jej ukierunkowania. Stąd niekiedy rodzi się konieczność ograniczania uprawy niektórych kultur. I tak np. rozmiary produkcji tytoniu trzeba było dopasować do wielkości zbytu i możliwości eksportu. Mimo iż z punktu widzenia interesów rolnictwa pragnęlibyśmy rozszerzyć produkcję buraka, trzeba było ograniczyć kontraktację w tym zakresie ze względu na złą koniunkturę na cukier na rynkach światowych.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Osiągnęliśmy trwały postęp w plonowaniu ziemniaków. Zwiększoną produkcję zamierzamy zagospodarować poprzez rozbudowę suszarni. Susz ziemniaczany można wykorzystać jako komponent pasz zastępujących zboże.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wysiłki zmierzające do podniesienia poziomu produkcji pszenicy przyniosły już rezultaty. Areał przeznaczony pod pszenicę wzrósł o 25 proc., plony o 1/3, a zbiory — o 56 proc. Główny przyrost produkcji zbóż osiągnięty został dzięki kontraktacji pszenicy.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełFranciszekGinter">Bodźce ekonomiczne kontraktacji zbóż nie są wystarczające. Kontraktacja innych płodów rolnych jest oparta na daleko korzystniejszych zasadach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławCabaj">Rozwojowi produkcji rolnej musi towarzyszyć unowocześnianie bazy techniczno-produkcyjnej przemysłu rolno-spożywczego. W prezentowanym projekcie planu 5-letniego podejmuje się próbę takiego rozwiązania, ale wydaje się, że narastać będą dysproporcje między rozwojem produkcji rolnej a możliwościami przetwórczymi przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławCabaj">Należałoby rozważyć problem prawidłowości rozdziału nakładów inwestycyjnych między poszczególne zjednoczenia przemysłu rolno-spożywczego. Wątpliwa jest np. celowość przeznaczenia większych nakładów na potrzeby przemysłu wyrobów cukierniczych, spirytusowego czy tytoniowego. W ramach ogólnej kwoty przeznaczonej na inwestycje należy dokonać takiego rozdziału, który uwzględniałby najpilniejsze potrzeby rolnictwa i konsumentów. Konieczne jest poprawienie terminowości realizacji budów, a także przestrzeganie zasad oszczędnego budownictwa. W niektórych rejonach kraju należałoby dodatkowo podjąć budowę magazynów, wykorzystując na ten cel fundusze rezerwowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławGałka">Do 1970 r. zamierza się skupić 6,5 mln ton zboża. Wymaga to nie tylko zabezpieczenia dostaw nawozów, lecz także rozszerzenia uprawy odmian wytrzymujących wysokie dawki nawożenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Przy rozważaniu projektu ubiegłego planu 5-letniego wskazywano na niedostatek środków inwestycyjnych przeznaczonych na rozbudowę przemysłu rolno-spożywczego. W toku realizacji planu notowano bardzo długie cykle realizacji tych inwestycji, co osłabiało efektywność nakładów.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełEdmundStuczyński">W bieżącym planie 5-letnim kredytów inwestycyjnych jest znacznie więcej. Trzeba rozważyć proporcję między nakładami przeznaczanymi na nowe obiekty a nakładami na rekonstrukcję i modernizację istniejących już zakładów. Zwrócić trzeba uwagę na konieczność szerszego stosowania zdobyczy postępu technicznego w zakładach przetwórczych, od tego bowiem zależy jakość i wartość produktów końcowych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Rosną plony, wzrasta ich jakość, a więc postawić trzeba nowe wymagania w dziedzinie przerobu i przetwórstwa. I trzeba to brać pod uwagę przy długoletnim planowaniu zadań dla przemysłu rolno-spożywczego. Wzrost wydajności pracy w tym przemyśle powinien następować głównie w drodze wdrażania postępu technicznego i modernizacji urządzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanKlecha">Dyskusja wykazała, że szczególnie ważnym zadaniem jest rozbudowa sieci magazynów. Magazyny łączone z suszarniami powinny powstawać w GS-ach jako inwestycje międzygromadzkie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanKlecha">Zbadania wymaga realizacja nowego systemu kontraktacji. Wiele uwagi poświęcić trzeba zagrożeniu planu inwestycyjnego od strony wykonawstwa.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanKlecha">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu wniosków i dezyderatów, które mają być rozpatrzone na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJanKlecha">O PROJEKCIE UCHWAŁY SEJMU O 5-LETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966–1970 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJanKlecha">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisława Lindberga na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 29 września 1966 r.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJanKlecha">Prace nad projektem planu rozwoju przemysłu spożywczego rozpoczęto opracowaniem, wspólnie z Ministerstwem Rolnictwa, programu współpracy przemysłu spożywczego z rolnictwem na lata 1966–1970. Program ten obejmuje problematykę kontraktacji i specjalizacji upraw, organizowanie bazy surowcowej, rozwój pasz przemysłowych, tuczu przemysłowego, kontraktację młodego bydła rzeźnego oraz cały zespół środków ekonomicznych, mających oddziaływać na sezonowość podaży itp. Równocześnie opracowano program współpracy przemysłu spożywczego z handlem zarówno wewnętrznym jak i zagranicznym. Zakończono też pracę nad projektem rekonstrukcji wszystkich gałęzi przemysłu spożywczego. Wszystkie programy i opracowania bazują na wynikach osiągniętych przez przemysł spożywczy w latach 1961–1965.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJanKlecha">W tym okresie udział przemysłu spożywczego w wartości produkcji globalnej całego przemysłu wyniósł ok. 20 proc., w zatrudnieniu — 11,8 proc., w inwestycjach przemysłowych — 8,7 proc., zaś w wartości całego eksportu — 18,2 proc. Wartość skupu produktów rolnych wg cen bieżących wyniosła w 1965 r. — 83,7 mld zł, wobec 57,9 mld zł w roku 1960. Szczególnie silna dynamika wzrostu cechowała skup nasion oleistych, warzyw, chmielu, buraków cukrowych, ziemniaków, tytoniu oraz owoców. Wysokim wskaźnikiem wzrostu — 70 proc. — charakteryzował się skup bydła rzeźnego, jak również skup drobiu.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełJanKlecha">W oparciu o krajową bazę rolniczą oraz o dostawy z importu, produkcja przemysłu spożywczego wzrosła w latach 1961–1965 o 25,9 proc. Jednak zadania produkcyjne planu 5-letniego nie zostały w pełni wykonane w niektórych branżach.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJanKlecha">Realizacja zadań planu 5-letniego przyniosła poprawę w zaopatrzeniu rynku w podstawowe artykuły spożywcze. Poprawa szła nie tylko w kierunku ilościowego zwiększenia podaży, lecz również wyrażała się dostosowaniem produkcji do wymagań konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJanKlecha">Eksport artykułów rolno-spożywczych wykazywał w tym czasie wzrost charakteryzujący się zwiększającym udziałem artykułów pochodzenia roślinnego, chociaż artykuły spożywcze pochodzenia zwierzęcego odgrywały nadal dominującą rolę. Szczególnie rozwinęła się produkcja i eksport mrożonych owoców i warzyw.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełJanKlecha">Limit inwestycyjny na lata 1961–1965 dla przemysłu spożywczego wynosił 21,3 mld zł. W toku realizacji nakłady inwestycyjne podniesione zostały do 21,9 mld zł. W tym okresie oddano do eksploatacji szereg inwestycji, m.in. nowe zakłady mięsne w Białymstoku, Rzeszowie i Częstochowie, nowe młyny, kaszarnie i makaroniarnie w Łomży, Wyżnem, Szczytnie, Malborku, Kutnie, Lublinie i Białymstoku, nowe elewatory i spichrze zbożowe w Koninie, Głogowie, Fordonie, Sanoku, Bukacie i Barcinie, nowe zakłady cukiernicze w Jarosławiu i Kargowej, nową cukrownię w Werbkowicach, nowe zakłady jajczarsko-drobiarskie w Krasnymstawie, Busku, Hrubieszowie i Łańcucie, nowe zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego w Jaśle, Płocku, Łowiczu i Rzeszowie, nowe wytwórnie pasz, oddziały drożdży paszowych, zakłady przemysłu ziemniaczanego oraz nowe chłodnie składowe w Poznaniu, Wrocławiu, Chrzanowie, Krakowie, Wałbrzychu, Częstochowie i Toszku.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełJanKlecha">Plan rozwoju przemysłu spożywczego na lata 1966–1970 charakteryzuje się dalszym wzrostem produkcji, podnoszeniem jakości wyrobów i umacnianiem więzi z rolnictwem.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJanKlecha">W roku 1970 planuje się osiągnąć skup zbóż w ilości 6.500 tys. ton, co w stosunku do 1965 r. oznacza wzrost o 87,7 proc., skup roślin oleistych w ilości 515 tys. bon (wzrost o 19,2 proc.), buraków cukrowych — 13.050 tys. ton (wzrost o 6 proc.), ziemniaków — 6 mln ton (wzrost o 21,2 proc.), żywca ogółem — 2.435 do 2.470 tys. ton (wzrost o 27,8 proc. do 29,7 proc.), mleka — 4.900 do 5.100 mln litrów (wzrost o 17,3 proc. do 22,1 proc.), jaj — 2.650 mln sztuk (wzrost o 14,4 proc.).</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełJanKlecha">Istnieje grupa produktów, których skup wzrośnie tylko nieznacznie lub będzie utrzymany na osiągniętym już poziomie. Należy do nich m.in. tytoń. Wynika to z osiągniętego już poziomu zapewniającego zaspokojenie potrzeb krajowych lub z braku perspektyw na zwiększenie eksportu tych produktów.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełJanKlecha">W związku ze wzrostem zadań stojących przed skupem wyłania się konieczność usprawnienia odbioru produktów rolnych oraz ich należytego zagospodarowania, a zatem zwiększenia przepustowości punktów skupu i powierzchni magazynowej, wzrostu potencjału suszarniczego, usprawnienia obsługi dostawców przez modernizację i mechanizację punktów skupu. Dlatego też inwestycje usprawniające skup muszą być traktowane ze szczególną uwagą.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełJanKlecha">Przewiduje się, że w latach 1966–1970 nastąpi dalszy wzrost wartości produkcji globalnej w przemyśle spożywczym do sumy 175 mld zł, tj. o 20,7 proc. w porównaniu do r. 1965. Tempo wzrostu produkcji w poszczególnych branżach będzie zróżnicowane. I tak produkcja mięsa z uboju wzrośnie o 25,7 proc., konserw mięsnych o 33,7 proc., margaryny o 33,5 proc., cukru o 25,5 proc. Wspólnym zadaniem wszystkich branż przemysłu spożywczego będzie poprawa jakości produkcji i podwyższenia wartości odżywczej artykułów. Przewiduje się wzrost dostaw artykułów żyznościowych o 29 proc. w porównaniu do 1965 r. Planowana poprawa w zaopatrzeniu rynku w mięso, drób i jaja powinna wpłynąć na polepszenie struktury spożycia. Natomiast w dziedzinie eksportu artykułów spożywczych zakłada się stabilizację na obecnym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełJanKlecha">Nakłady inwestycyjne dla przemysłu spożywczego ustala się na wysokości 26,5 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do poprzedniej 5-latki o 21 proc. Szczególnym wzrostem wyróżniać się będą nakłady inwestycyjne w przemyśle zbożowo-młynarskim i olejarskim, co tłumaczy się szeroko zakrojonym programem budowy elewatorów zbożowych oraz silosów na nasiona oleiste.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełJanKlecha">Z ważniejszych inwestycji wymienić należy budowę zakładów mięsnych w Łukowie, rozbudowę 6 cukrowni, budowę cukrowni w Łapach, zakładów owocowo-warzywnych w Pińczowie, 8 chłodni składowych.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełJanKlecha">W projekcie planu przemysłu spożywczego zakłada się działalność inwestycyjną prowadzącą do unowocześnienia przemysłu, uszlachetnienia produkcji i opanowywania w praktyce procesów ciągłych z równoczesnym zastosowaniem automatyki. Wykonanie tych zadań będzie wymagało dużej mobilizacji, zapewniającej doskonalenie organizacji pracy wielkiej kadry przeszło 400 tys. pracowników przemysłu spożywczego.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>