text_structure.xml
61.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Otwieram posiedzenie Komisji. Kontynuujemy rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2004 r. Rozpoczynamy od opinii o wykonaniu części budżetowych: 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, w zakresie części oświatowej oraz 83 - Rezerwy celowe, pozycje: 10, 14, 16, 17, 21, 63, 70 i 75, którą przedstawiły dwie komisje sejmowe, tj. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. W imieniu tych Komisji opinię zaprezentuje pan poseł Franciszek Potulski.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Konkluzja opinii jest następująca, cytuję: „Komisje pozytywnie opiniują sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2004 r. w powyższym zakresie i rekomendują jego przyjęcie.”. Od siebie przekażę dwie uwagi, które dotyczą części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. W 2004 r. minister finansów rozdysponował na subwencjonowane zadania oświatowe 25.082.854 tys., natomiast jednostki samorządu terytorialnego dołożyły do tej kwoty z własnych budżetów 4880 mln zł, tj. 19,3 proc. kwoty stanowiącej część oświatową subwencji ogólnej. Jest to znaczny wzrost w stosunku do 2002 r. i 2003 r., gdyż w tych latach poziom dopłat do subwencjonowanych zadań oświatowych kształtował się w granicach 11–12 proc. Dopłaty poczynione przez jednostki samorządu terytorialnego w 2004 r. są porównywalne z poziomem z 2001 r. Warto byłoby się zastanowić, wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, czy gminy dofinansowują zadania oświatowe z konieczności, ponieważ środki otrzymane w ramach subwencji są niewystarczające, czy może dofinansowują te zadania z chęci uzyskania jakichś dodatkowych efektów. Przypomnę, że w budżecie państwa na rok 2005 przewidzieliśmy zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej o 300 mln zł, jeśli dochody budżetu będą wyższe od planowanych. Apeluję więc do Komisji Finansów Publicznych, aby już teraz upomniała się o tę kwotę, a nie dopiero pod koniec roku. Oceniając wykonanie w 2004 r. części oświatowej subwencji ogólnej, chcę jeszcze zwrócić uwagę Komisji na fakt, iż 392 gminy oraz 111 powiatów wydatkowało mniej środków od otrzymanych z budżetu państwa na zadania oświatowe. Gminy realizują także zadania oświatowe, które nie są subwencjonowane. W 2004 r. wydatkowały 3618 mln zł na funkcjonowanie przedszkoli, 470 mln zł na dowożenie dzieci do szkół i 1800 mln zł na inwestycje. Dodam, że w ramach kontraktów wojewódzkich przeznaczono 116 mln zł na wsparcie inwestycji oświatowych. Powstaje pytanie, czy nakłady w tej wysokości są dostateczne i czy nie zdarza się, że są one ponoszone na te zadania inwestycyjne, które powinny być finansowane ze środków własnych jednostek samorządu terytorialnego. Kilka zdań powiem na temat wykorzystania środków ujętych w pozycjach 17 i 63 rezerw celowych. W rezerwie nr 17 były przewidziane środki na stypendia w wysokości 70.700 tys. zł. Z tej kwoty nie zostało wykorzystane 18 mln zł. Jeżeli rok temu na stypendia zostało przeznaczone za dużo środków finansowych, to powstaje pytanie, dlaczego w tegorocznym budżecie państwa zwiększono środki na ten cel o ponad 240 mln zł. Nie zostały także w pełni wykorzystane środki ujęte rezerwie nr 63, które były przeznaczone na tworzenie pracowni internetowych w szkołach, bowiem powstały problemy przy realizacji zakupów w trybie przetargu. Z tego powodu nie zostało zrealizowane założenie, że już w 2004 r. wszystkie szkoły zostaną wyposażone w pracownie internetowe. Proszę zauważyć, że w „Informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa w 2004 roku” w odniesieniu do wielu części budżetowych powtarza się krytyczna ocena przebiegu przetargów. Skoro nie jest to jednostkowy problem, to należałoby się przyjrzeć trudnościom, na jakie napotykali dysponenci części budżetowych przy realizacji zamówień publicznych i ocenić, czy te trudności nie wynikają z nieprzystających do rzeczywistości przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy dobrze zrozumiałem, że obie Komisje pozytywnie zaopiniowały wykonanie części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego oraz wydatki ujęte w wymienionych w opinii rezerwach celowych?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Pozytywna jest zarówno opinia obu Komisji, jak i Najwyższej Izby Kontroli. Poczynione przeze mnie uwagi adresuję raczej do posłów następnej kadencji Sejmu, ponieważ uważam, że powinniśmy im przekazać, że trzeba poszukać odpowiedzi na pytanie, co jest powodem występujących często perturbacji przy realizacji zamówień publicznych przez państwowe jednostki budżetowe oraz na pytanie, czy część oświatowa subwencji ogólnej przystaje do niezbędnych do poniesienia wydatków na zadania oświatowe, realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Udzielam głosu panu posłowi Witoldowi Gintowt-Dziewałtowskiemu, który w imieniu Komisji Finansów Publicznych odniesie się do omawianych części budżetowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Moja ocena nie będzie się różnić od tego, co powiedział pan poseł Franciszek Potulski, zwłaszcza że uczestniczyłem w opracowaniu opinii, ponieważ jestem także członkiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Część oświatowa subwencji ogólnej wynosiła 25.082.854 tys. zł. Była to kwota wyższa o 3,1 proc. od przewidzianej w budżecie państwa na 2003 r. Realnie wzrost był jeszcze wyższy, ponieważ mamy do czynienia z niżem demograficznym. Z tej kwoty miasta na prawach powiatu otrzymały 7400 mln zł, gminy wiejskie - prawie 6 mld zł powiaty ziemskie - 5059 mln zł, gminy miejsko-wiejskie - 3800 mln zł, gminy miejskie - 2200 mln zł, województwa samorządowe - 457 mln zł. Chociaż powiaty grodzkie otrzymały najwyższą kwotę subwencji, to także najwyższy był ich własny wkład finansowy uzupełniający tę kwotę. Komisje, dyskutując wspólnie nad tą kwestią, doszły do wniosku, że należałoby poszukać jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy te dopłaty były wymuszone relatywnie niską kwotą subwencji, czy może bogate jednostki samorządu terytorialnego dobrowolnie dofinansowują zadania oświatowe, z nadzieją na to, że w przyszłości te nakłady zwrócą się w dwójnasób. Prawdopodobnie występują oba te motywy, a wobec tego potrzebna jest na ten temat dokładna informacja, która posłuży do planowania części oświatowej subwencji ogólnej. Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rozpatrywała wydatkowanie środków ujętych w dwóch grupach rezerw - jedną razem z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży, a drugą samodzielnie, ale w obu przypadkach nasuwa się ten sam wniosek, iż podział środków był dokonywany w sposób subiektywny, z wyjątkiem tych rezerw, z których uruchomiane środki były dzielone z udziałem strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Niestety, w odniesieniu do wielu decyzji, podjętych w innym trybie, można mieć wątpliwości, czy nie są one w zbyt dużym stopniu skażone subiektywizmem dystrybuujących środki pochodzące z uruchomionych rezerw. Stąd propozycja dla posłów, którzy będą pracowali nad projektem ustawy budżetowej na rok 2006, aby rozważyli, czy nie jest lepszym rozwiązaniem zaplanowanie w odpowiednich częściach budżetowych środków na przynajmniej niektóre zadania, zamiast tworzenia rezerw celowych na ich finansowanie. Podsumowując, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego oraz następujących pozycji rezerw celowych: 10, 14, 16, 17, 21, 63, 70 i 75.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Kto z przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli przedstawi wyniki kontroli wykonania tych części budżetowych?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwNajwyższejIzbieKontroliCzesławaRudzkaLorentz">Wykonanie części budżetowej 82 zostało ocenione pozytywnie, co zasługuje na podkreślenie, ponieważ można się było obawiać, że wystąpią jakieś nieprawidłowości z tego powodu, iż rozdzielanie i przekazywanie części oświatowej subwencji ogólnej było dokonywane pod rządami nowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która nie uprościła tego systemu, a wręcz odwrotnie, jeszcze bardziej go skomplikowała. Jednak nie stwierdziliśmy żadnych nieprawidłowości oraz opóźnień w przekazywaniu środków jednostkom samorządu terytorialnego. Cała część oświatowa subwencji ogólnej została przygotowana wzorowo. Przypomnę, że w 2004 r. była utworzona rezerwa w wysokości 1 proc. kwoty przypadającej na część oświatową rezerwy ogólnej, pozostająca w dyspozycji ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Stwierdziliśmy jeden przypadek naruszenia kryteriów ustalonych dla podziału tej rezerwy. Chodzi o przyznanie Prezydentowi Miasta Zamościa zawyżonej kwoty na dofinansowanie usuwania zniszczeń, jakie powstały w jednej ze szkół na skutek zdarzenia losowego, chociaż od początku było wiadomo, że wnioskodawca nie spełnia wymaganego kryterium, jakim jest zaangażowanie środków własnych w wysokości co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej remontu szkoły. Wniosek tego prezydenta był rekomendowany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, które powołało się na opinię Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, że wzięto pod uwagę m.in. brak możliwości zwiększenia zaangażowania środków własnych ze względu na trudną sytuację budżetu miasta. Ten przypadek wskazuje na potrzebę zwiększenia nadzoru dysponenta środków nad przestrzeganiem ustalonych zasad zwiększania danej jednostce samorządu terytorialnego, na jej wniosek, części oświatowej subwencji ogólnej. Nie wnosimy zastrzeżeń do wydatkowania środków ujętych w rezerwach celowych, wymienionych w rozpatrywanej opinii dwóch komisji sejmowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy ktoś z posłów chciałby zadać pytania lub przedstawić własną opinię?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Nawiązując do opinii wyrażonej przez pana posła Witolda Gintowta-Dziewałtowskiego, chcę powiedzieć, że nie ma różnicy w kosztach prowadzenia szkół ponadgimnazjalnych przez powiaty grodzkie i powiaty ziemskie. Skoro powiaty ziemskie na ogół nie wydają na zadania oświatowe całej kwoty środków przyznanej im w ramach subwencji ogólnej, to trzeba się zastanowić, gdzie leży przyczyna tego, że powiaty grodzkie dopłacają do subwencjonowanych zadań oświatowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełLeszekŚwiętochowski">Niewykorzystane w ubiegłym roku środki na zorganizowanie pracowni internetowych w szkołach podstawowych zostały uznane za środki niewygasające i przeniesione do wykorzystania w 2005 r., zaś Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu zobowiązało się, że zakupi komputery w I kwartale tego roku. Mija drugi kwartał i wiele szkół, które już poniosło nakłady na przygotowanie pracowni internetowych pod względem technicznym i wyłożyło pieniądze na odpowiednie szkolenia nauczycieli, nadal czeka na obiecane komputery. Pytam więc przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, kiedy będą zakupione komputery do szkolnych pracowni internetowych? Takie samo pytanie zadałem miesiąc temu na piśmie, ale dotychczas nie otrzymałem na nie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy pan minister Zdzisław Hensel zechce udzielić panu posłowi stosownych informacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuZdzisławHensel">W połowie maja br., udzielając odpowiedzi na pytanie poselskie, poinformowałem o przebiegu przetargów na zakup komputerów dla szkół. Dwa tygodnie temu tym tematem, z mojej inicjatywy, zajmowała się Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży, którą poinformowałem o przeszkodach, które utrudniają finalizowanie przetargów. Podpisuje się pod wnioskiem pana posła Franciszka Potulskiego, aby zastanowić się czy genezą problemów nie są przepisy ustawy - Prawo zamówień publicznych. Ta ustawa czyni nas zakładnikami producentów, a przecież nie taka była intencja ustawodawcy. Ogłosiliśmy nowe postępowanie przetargowe według innych zasad i mamy nadzieję, że zakończy się ono w ciągu miesięcy wakacyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Mam prośbę do panów posłów Leszka Świętochowskiego i Franciszka Potulskiego, aby wspólnie przygotowali stanowisko w tej sprawie. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie ma chętnych. Wnoszę by Komisja Finansów Publicznych podzieliła opinię Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej i przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za 2004 r. w częściach budżetowych: 82 w zakresie części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, 83 - Rezerwy celowe poz.: 10, 14, 16, 17, 63, 70, 75. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie w tym zakresie. Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w przedmiotowym zakresie opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Przechodzimy do rozpatrzenia opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za 2004 r. w zakresie następujących części budżetowych: 34 - Rozwój regionalny, 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe, 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego (bez części oświatowej, 83 - Rezerwy celowe (poz. 11, 27–29, 48, 61, 80 i 81), 85 - Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 900 - Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Opinia Komisji dotyczy także środków z Unii Europejskiej i wydatków nimi finansowanych oraz prefinansowania zadań przewidzianych do finansowania ze środków Unii Europejskiej, w zakresie programów i zadań, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Komisja upoważniła pana posła Andrzeja Czerwińskiego do zaprezentowania jej opinii. Po wystąpieniu pana posła, koreferat z ramienia Komisji Finansów Publicznych przedstawi pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa w zakresie przez nią rozpatrywanym. Dobrze zostały ocenione przez posłów materiały zawierające szczegółowe informacje o wykonaniu dochodów, wydatków i innych pozycji rozpatrywanych części budżetowych, ale także na podstawie tych materiałów zostały sformułowane pewne propozycje co do konstrukcji przyszłych budżetów państwa i sprawozdań z ich wykonania.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Mój pogląd jest zbliżony do zaprezentowanego przez pana posła Andrzeja Czerwińskiego. Uważam, że dobrze zostało przygotowane sprawozdanie z wykonania budżetu w zakresie, który jest przedmiotem opinii Komisji. Nasuwa się tylko jedna uwaga metodologiczna. W materiale opracowanym przez Ministerstwo Gospodarki i Pracy podane są pełne kwoty wydatków i dochodów, natomiast w pozostałych materiałach takie dane są prezentowane w tysiącach złotych. W pierwszej chwili trudno to zauważyć i stąd postulat aby w przyszłości resorty wyrażały te wartości w swoich materiałach w jednakowy sposób. Uważam także, iż należy pozytywnie ocenić wyniki wykonania budżetu w częściach zaopiniowanych przez Komisję. Zwracam uwagę na to, że planowane wydatki w części 34 - Rozwój regionalny, w łącznej kwocie 44.072 tys. zł, zostały wykonane w 96,5 proc. i w sposób zadawalający była realizowana większość zadań. Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu za 2004 r. w zakresie będącym przedmiotem opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Oddaję głos przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Ocena Najwyższej Izby Kontroli wykonania budżetu w częściach wymienionych w opinii jest pozytywna ze wskazaniem na pewne niedociągnięcia lub uchybienia, jak np. w odniesieniu do części 34 - Rozwój regionalny. Dysponentem tej części budżetowej jest minister właściwy do spraw gospodarki i wobec tego badania przeprowadziliśmy w Ministerstwie Gospodarki i Pracy. Stwierdziliśmy wciąż jeszcze niewielkie wykorzystanie środków funduszy unijnych. Ten problem był podniesiony także podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Można powiedzieć, że ich wykorzystanie polegało w większym stopniu na rozdysponowaniu środków - skierowaniu ich na rachunki beneficjantów, a w mniejszym na wykonaniu płatności, aczkolwiek w porównaniu z 2003 r. sytuacja uległa poprawie. Najwyższa Izba Kontroli we wnioskach z innych kontroli wykorzystania funduszy strukturalnych i funduszy spójności zwracała uwagę na potrzebę zmobilizowania administracji publicznej, zarówno rządowej, jak i samorządowej, do dobrej współpracy po to, żeby jak najpełniej wykorzystać środki pochodzące z funduszy Unii Europejskiej. Przede wszystkim potrzebne jest pokonanie urzędniczej rutyny.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy ktoś chciałby zabrać głos na temat omawianych części budżetowych? Nie ma zgłoszeń. Czy pan minister Krzysztof Krystowski chciałby coś dodać do wypowiedzi dotyczących części budżetowej 34 - Rozwój regionalny?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieGospodarkiiPracyKrzysztofKrystowski">Chcę tylko zapewnić, że wnioski pokontrolne będziemy realizowali zgodnie z tym, co jest naszym obowiązkiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu za 2004 r. w częściach: 34 - Rozwój regionalny, 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe, 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego (bez części oświatowej), 83 - Rezerwy celowe (poz. 11, 27, 28, 29, 48, 61, 80, 81), 85 - Budżety wojewodów ogółem (w zakresie działu 900 - gospodarka komunalna i ochrona środowiska), 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze, a także sprawozdania dotyczącego środków z Unii Europejskiej i wydatków nimi finansowanych oraz prefinansowania zadań przewidzianych do finansowania ze środków Unii Europejskiej, w zakresie programów i zadań, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie w takim zakresie. Nikt nie zgłosił sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w przedmiotowym zakresie opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Przystępujemy do rozpatrzenia opinii Komisji Zdrowia, która dotyczy części budżetowych: 46 - Zdrowie, 83 - Rezerwy celowe (poz. 33-35), 85 - Budżety wojewodów ogółem (dział 851 - ochrona zdrowia) oraz środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych w zakresie programów, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw zdrowia. Opinię zreferuje pani posłanka Krystyna Herman.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosłankaKrystynaHerman">Komisja Zdrowia na posiedzeniu w dniu 13 czerwca br. dokonała analizy sprawozdania z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w zakresie części budżetowych, wymienionych przez pana przewodniczącego, posiłkując się wynikami kontroli przedstawionymi przez Najwyższą Izbę Kontroli. Komisja podziela wystawioną przez NIK ocenę wykonaniu budżetu w części 46 - Zdrowie, jako pozytywną z nieprawidłowościami, które polegały m.in. na braku działań dyscyplinujących proces sporządzania sprawozdań budżetowych przez jednostki podległe i nadzorowane przesz Ministerstwo Zdrowia. Znaczna część jednostek, którym przekazywano w 2004 r. środki budżetowe z części 46 - Zdrowie, nie realizowała ustawowych obowiązków wynikających z ustawy o finansach publicznych, nakładających na kierownika jednostki sektora finansów publicznych obowiązek wprowadzania procedur kontroli finansowej. Nieprawidłowości wystąpiły także w udzielaniu przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dotacji organizacjom pozarządowym. Komisja Zdrowia podziela opinię NIK, iż konieczne jest ustalenie przejrzystych zasad udzielania dotacji na przedsięwzięcia finansowane ze środków tej instytucji rządowej. Zasady te muszą gwarantować uczciwą konkurencję w dostępie do tych środków oraz wymuszać bardziej celowe i efektywne ich wykorzystanie. Komisja Zdrowia ma zastrzeżenia do traktowania Instytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego na takich samych zasadach, jak publiczne placówki zdrowia, bowiem prowadzi to do konfliktu interesów oraz sprzyja powstawaniu zagrożeń korupcyjnych. Poza tym Komisja uważa, iż minister zdrowia powinien wyjaśnić, jaki jest de facto status następujących placówek: profilaktycznego Domu Zdrowia w Juracie, Zespołu Profilaktycznych Domów Zdrowia w Zakopanem, Domu Lekarza Seniora w Warszawie, Domu Pracownika Służby Zdrowia w Warszawie oraz Ośrodka Readaptacyjnego dla Osób Wymagających Okresowej Pomocy ze Względów Społecznych i Medycznych w Konstancinie-Jeziornej. Komisja nie dopatrzyła się powodów, dla których koszt funkcjonowania tych zakładów powinien obciążać budżet państwa. Komisja Zdrowia przyjęła sprawozdanie z powyższymi uwagami.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jakuba Derech-Krzyckiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełJakubDerechKrzycki">Na wstępie powiem, że mamy taki stan rzeczy, do jakiego zmierzaliśmy, a mianowicie wykonanie części budżetowej 46, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia, jest oceniane odrębnie od wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia. Plan dochodów na 2004 r. w części 46 - Zdrowie, określony na poziomie 12.500 tys. zł, został zrealizowany w 122 proc. Warto także podkreślić, że w porównaniu do 2003 r., uzyskane dochody były wyższe prawie o 30 proc. Na tak dobre wykonanie dochodów złożyło się przede wszystkim zintensyfikowanie podejmowanych przez resort zdrowia działań mających na celu egzekwowania należności budżetu państwa, wraz z odsetkami, z tytułu umów zawartych w poprzednich latach. Wydatki przewidziane w tej części budżetowej wynosiły 3.422.300 tys. zł. W trakcie roku budżetowego zostały one zwiększone z rezerwy ogólnej i rezerw celowych o 192.300 tys. zł, a zatem do dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia przekazano ponad 3614 mln zł. Znacznie mniejsze kwoty zostały zaplanowane i wydatkowane na ochronę zdrowia w częściach budżetowych 63 i 65. Powracam do części budżetowej 46. Zwracam uwagę na to, że Najwyższa Izba Kontroli po raz pierwszy oceniła pozytywnie wykonanie tej części budżetowej za 2003 r. i powtórzyła tę opinię, jako wynik kontroli jej wykonania za 2004 r. Z informacji zaprezentowanych przez Ministerstwo Zdrowia oraz przez NIK wynika, że rozpoczęte procesy porządkujące przynoszą pozytywne efekty. Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w częściach będących przedmiotem opinii Komisji Zdrowia. Wysłuchamy jeszcze opinii przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#DyrektorDepartamentuPracySprawSocjalnychiZdrowiawNajwyższejIzbieKontroliLechRejmus">Potwierdzam, że Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie budżetu w części 46 - Zdrowie pozytywnie z nieprawidłowościami, które jednak nie miały zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu w tym zakresie. Stwierdziliśmy wiele działań, które przyniosły pozytywne efekty. Wyegzekwowano odprowadzenie przez gospodarstwo pomocnicze, działające przy Ministerstwie Zdrowia, dochodów w kwocie 198 tys. zł z tytułu najmu nieruchomości należących do Skarbu Państwa. Wdrożono program restrukturyzacji zespołu Profilaktycznych Domów Zdrowia w Zakopanem. Zaprzestano zawierania umów z jednostkami spoza sektora finansów publicznych na zadania, które zostały wykonane przed podpisaniem umowy oraz w istotny sposób zwiększono nadzór nad realizacją umów zawartych w ramach programu polityki zdrowotnej. Ponadto odniesiono istotne korzyści finansowe. W wyniku rozliczenia wykorzystania dotacji, przekazanej Instytutowi Kardiologii przed 2004 r., odzyskano 745 tys. zł., zaś przekształcenie Zarządu Inwestycji Ministerstwa Zdrowia w zakład budżetowy pozwoliło na przekazanie do budżetu państwa nadwyżki środków obrotowych w kwocie 847 tys. zł. Niestety, stwierdziliśmy także nieprawidłowości. Zakwestionowaliśmy kwotę 62 mln zł na realizację inwestycji wieloletniej pt. Centrum Kliniczne Akademii Medycznej we Wrocławiu, wydatkowaną z pominięciem przepisów ustawy o zamówieniach publicznych, a następnie przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych. Przekazanie dotacji niektórym szpitalom pomimo tego, że poprzednio wykorzystały one dotacje niezgodnie z ich przeznaczeniem. Szpitale otrzymały łącznie 2587 tys. zł. Ponadto przekazano szpitalom 1193 tys. zł. w formie dotacji na restrukturyzację kosztów odpraw i odszkodowań za skrócony okres wypowiedzeń, czyli na wydatki bieżące, a więc niezgodnie z ustawą o zakładach opieki zdrowotnej. Pani posłanka Krystyna Herman już wspomniała o nieprawidłowościach, które miały miejsce przy udzielaniu dotacji przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Stwierdziliśmy, iż kwota 3200 tys. zł była wydatkowana na realizację umów zawartych z naruszeniem przepisu art. 13 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Ponadto chcę poinformować Komisję, że wynik kontroli sprawozdania budżetowego oraz dokumentacji finansowej jest pozytywny. Stwierdzone niewielkie uchybienia nie miały wpływu na treść tych dokumentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy ktoś z posłów chce zadać pytania. Nie ma zgłoszeń. Pozwolę sobie zadać pani minister Wacławie Wojtali następujące pytanie. W opinii eksperta o wykonaniu budżetu państwa w części 46 - Zdrowie czytamy, iż wyjaśnienia wymaga informacja dotycząca wydatków w kwocie 3340 tys. zł na zakupy inwestycyjne w rozdziale 85.195 - Pozostała działalność. Otóż z materiału autorstwa Ministerstwa Zdrowia wynika, że kilkanaście jego jednostek organizacyjnych zakupiło samochody osobowe. Powtórzę za ekspertem pytanie: jak Ministerstwo ocenia celowość tych zakupów szczególnie dla jednostek warszawskich? Czy nie mogą one korzystać z samochodów Ministerstwa Zdrowia? Pytam, jakie konsekwencje poniosły osoby odpowiedzialne za zaistnienie tej nieprawidłowości?</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Jest mi niezmiernie miło, słysząc, że Najwyższa Izba Kontroli po raz drugi z rzędu pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w części 46, zwłaszcza że poprzednie oceny za każde z kolejnych sześciu lat nie były pozytywne. Pozytywną ocenę za 2003 i 2004 r., aczkolwiek z nieprawidłowościami, uzyskaliśmy dzięki licznym działaniom Ministerstwa Zdrowia, mającym na celu usunięcie pewnych problemów. Przede wszystkim wzmocniliśmy kontrolę nad przepływem środków, czyli położyliśmy nacisk na system księgowości i opracowywania sprawozdań finansowych oraz unormowaliśmy procedury zawierania umów. Wprawdzie jeszcze mają miejsce pewne nieprawidłowości, ale już nie rzutują one w istotny sposób na wykonanie budżetu. Sprawozdawczość w Ministerstwie Zdrowia, jako głównego dysponenta części budżetowej 46 - Zdrowie, nie wzbudziła zastrzeżeń, natomiast mają z tym jeszcze problemy niektóre jednostki budżetowe, które pozyskały środki finansowe z tej części budżetowej, chociaż otrzymały instrukcje i pisma z wyjaśnieniami. Dlatego w tym roku włączyliśmy do kontroli finansowej wykonywaną przez Ministerstwo Zdrowia tematykę sprawozdawczości dotyczącą 14 jednostek. Ministerstwu Zdrowia postawiono zarzut, iż udzieliło dotacji niezgodnie z art. 93 ust. 7 ustawy o finansach publicznych, który to przepis stanowi, że nie wolno udzielić dotacji w takim przypadku, gdy beneficjant poprzednio udzielonej dotacji wykorzystał ją niezgodnie z przeznaczeniem. Informuję, że minister zdrowia wprowadził obowiązek rozliczenia wykorzystanej dotacji, jako jeden z kryteriów ponownego wsparcia finansowego w tej formie. Do przytoczonego przez pana przewodniczącego fragmentu opinii Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu wkradł się błąd interpretacyjny. Jej autor powołał się na informację zamieszczoną na str. 96 sprawozdania opracowanego przez Ministerstwo Zdrowia. Wobec tego zacytuję stosowny fragment tej informacji: „Zakupy dotyczyły: sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem, rozszerzenia funkcjonalności rejestru zakładów opieki zdrowotnej, budowy portalu zdrowia publicznego, aparatury medycznej, samochodów osobowych dla...” w tym miejscu są wymienione 2 jednostki. W sumie na te wszystkie pozycje wydatkowano 3340 tys. zł, w tym na zakup dwóch samochodów dla Centrum Bankowania Tkanek i dla Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych, która otrzymała samochód dostawczy, wyposażony w aparaturę do przewożenia leków w odpowiedniej temperaturze. Przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli wspomniał m.in. o nieprawidłowościach w udzielaniu dotacji Akademii Medycznej we Wrocławiu, która od kilku lat realizuje inwestycję pt. Centrum Kliniczne Akademii Medycznej. Umowa z generalnym wykonawcą tej inwestycji została zawarta w 1994 r., a więc przed wejściem w życie ustawy o zamówieniach publicznych. Umowa dopuszczała sporządzanie aneksów ze względu na wielkość środków w danym roku, które na realizację tej inwestycji zostały określone w ustawie budżetowej. W ubiegłym roku Ministerstwo Zdrowia zaniepokoiło częste aneksowanie umowy i zarządzone zostało przeprowadzenie kontroli. Okazało się, że określona w umowie ogólna wartość kosztorysowa już dawno została przekroczona.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Nie mamy zastrzeżeń do zasadności tej inwestycji i tym samym nie mamy wątpliwości co do tego, że należy kontynuować jej realizację, ale z zachowaniem procedur wyznaczonych przez ustawę - Prawo zamówień publicznych. W lipcu 2004 r. Ministerstwo nakazało, aby przygotowanie kolejnego etapu procesu inwestycyjnego przebiegało zgodnie z tą ustawą i obecnie trwa procedura przetargowa. Także z inicjatywy ministra zdrowia została przeprowadzona w ubiegłym roku kontrola wydatkowania środków przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Ujawnionych zostało wiele nieprawidłowości. Przede wszystkim Agencja nie stosowała procedur właściwych dla przekazywania dotacji organizacjom pozarządowym. Konsekwencje służbowe poniósł ówczesny dyrektor Agencji, gdyż został natychmiast odwołany z tej funkcji oraz inni pracownicy, którym został postawiony zarzut naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Nowy dyrektor został wybrany w drodze konkursu, a pod koniec 2004 r. zostały wdrożone prawidłowe procedury udzielania dotacji organizacjom pozarządowym. Komisja Zdrowia w swojej opinii podważyła zasadność wspierania finansowego Instytutu Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Instytut ten został wymieniony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 31 grudnia 1999 r. wśród innych podmiotów uczestniczących w procesie rozwiązywania problemów alkoholowych. Przygotowywana jest nowelizacja tego rozporządzenia i naszym zamiarem jest wykreślenie z listy podmiotów Instytutu Psychologii Zdrowia, który nie będąc podmiotem publicznym, nie może być traktowany podobnie jak publiczne placówki ochrony zdrowia. Komisja Zdrowia wyraziła także pogląd, że minister zdrowia powinien zbadać, czy zasadne jest finansowanie z budżetu państwa funkcjonowania Profilaktycznego Domu Zdrowia w Juracie, Zespołu Profilaktycznych Domów Zdrowia w Zakopanem, Domu Lekarza Seniora i Domu Pracownika Służby Zdrowia w Warszawie oraz Ośrodka Readaptacyjnego dla Osób Wymagających Okresowej Pomocy ze Względów Społecznych i Medycznych w Konstancinie-Jeziornej. Chcę powiedzieć, że minister zdrowia podejmował działania zmierzające do dostosowania funkcjonowania tych podmiotów do aktualnej sytuacji, jaka jest w ochronie zdrowia. Część z nich powstała po 1990 r., a część jest swego rodzaju przedłużeniem socjalistycznego systemu domów opieki dla osób w podeszłym wieku, które poprzednio wykonywały określone zawody. Według tego kryterium utworzono lata temu Dom Lekarza Seniora i Dom Pracownika Służby Zdrowia. Obie te placówki zapewniają całodobową opiekę oraz udzielają świadczeń zdrowotnych samotnym emerytom i rencistom - lekarzom, pielęgniarkom i innym byłym pracownikom ochrony zdrowia. Minister zdrowia chciał przekazać obie te placówki Okręgowej Izbie Lekarskiej w Warszawie i w tej sprawie były prowadzone rozmowy. Zakończyły się one w bieżącym roku - niestety - wycofaniem się tej organizacji z wcześniej złożonej deklaracji, iż przejmie oba domy. Wobec tego nadal są one w gestii ministra. Poszukiwanie innych rozwiązań nie jest sprawą prostą, ponieważ pensjonariusze tych domów, osoby w wieku od 70 do 90 lat, muszą mieć nadal zapewnioną opiekę.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaWacławaWojtala">Poza tym przekazanie tych domów podmiotowi niepublicznemu spowoduje rozwiązanie umów o pracę z personelem i skutkować będzie wypłaceniem odszkodowań. Zespół Profilaktycznych Domów Zdrowia w Zakopanem podlega przekształceniom własnościowym. W ubiegłym roku minister zdrowia przekazał staroście tatrzańskiemu cztery z tych domów na ważne cele społeczne. W trzech domach mają funkcjonować: centrum wsparcia dziecka i rodziny, szkoła mistrzostwa sportowego, hostel interwencji kryzysowej, a jest to instytucja, która udziela schronienia i pomocy psychologicznej, pedagogicznej, socjalnej i prawnej osobom oraz rodzinom będącym w sytuacji kryzysowej. Czwarty dom został przeznaczony na mieszkania dla usamodzielniających się wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych i dla rodzin zastępczych. W gestii ministra jest tylko jeden dom zdrowia, który funkcjonuje zgodnie z dotychczasowym statutem. Uszanował on fakt, że prowadzone są w nim turnusy rehabilitacyjne. W ubiegłym roku ten dom był remontowany i dostosowywany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Także Profilaktyczny Dom Zdrowia w Juracie przyjmuje osoby z dysfunkcją narządu ruchu, a ponadto osoby z upośledzeniem umysłowym, osoby chore psychicznie, w tym na schizofrenię i epilepsję, osoby ze schorzeniami układu krążenia itd. Wyjaśnię jeszcze, jaką funkcję pełni Ośrodek Readaptacyjny dla Osób Wymagających Okresowej Pomocy ze Względów Społecznych i Medycznych w Konstancinie z dwiema filiami w Aninie i Piastowie. Został on utworzony w 1990 r. w związku z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, które dotyczą osób uzależnionych od narkotyków oraz osób zakażonych wirusem HIV bądź chorych na AIDS. Hospitalizowanie osób chorych na AIDS jest kosztowne i w zasadzie nie ma potrzeby, aby przebywały one w placówkach lecznictwa zamkniętego, natomiast dla zakładów opieki zdrowotnej takie osoby są uciążliwe. Ośrodek przyjmuje także kobiety w ciąży zarażone wirusem HIV, które rodzą dzieci w tym ośrodku. Nie miałam możliwości przekazania Komisji Zdrowia tych informacji i może dlatego napisała w swojej opinii, iż nie dopatrzyła się powodów, dla których omówione przeze mnie zakłady obciążają budżet. Faktem jest, że minister właściwy do spraw zdrowia nie jest odpowiednim organem, który powinien je prowadzić. Poszukuje on rozwiązań systemowych, ale ich wdrożenie musi następować stopniowo, z uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych i socjalnych osób, które korzystają z usług świadczonych przez te zakłady.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w zakresie będącym przedmiotem opinii Komisji Zdrowia. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła ten wniosek. Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w zakresie części budżetowych: 46 - Zdrowie, 83 - Rezerwy celowe (33-35), 85 - Budżety wojewodów ogółem (dział 851 - Ochrona zdrowia) oraz w zakresie środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatkach nimi finansowanych na programy, za realizację których odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw zdrowia, ze wskazaniem na nieprawidłowości, których wystąpienie w trakcie realizacji budżetu nie zostało zakwestionowane przez posłów i stronę rządową. Przechodzimy do rozpatrzenia opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, a ponieważ tym razem opinia dotyczy kilku części budżetowych, więc zwracam się do przedstawiciela tej Komisji, pana posła Kazimierza Sasa, aby najpierw zaprezentował stanowisko wobec części budżetowych 27 - Informatyzacja i 28 - Nauka.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełKazimierzSas">Opinia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o wykonaniu budżetu państwa za 2004 r. w zakresie tych dwóch części jest pozytywna. Komisja sformułowała ją na podstawie stosownych dokumentów i po wysłuchaniu informacji przekazanych przez przedstawiciela rządu, Najwyższej Izby Kontroli oraz dysponenta tych części budżetowych. Proponuję, aby Komisja Finansów Publicznych przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu w zakresie części budżetowych 27 - Informatyzacja i 28 - Nauka.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Oddaję głos przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicedyrektorDepartamentuNaukiOświatyiDziedzictwaNarodowegowNajwyższejIzbieKontroliAndrzejSosnowski">Wykonanie budżetu w obu częściach ocenione zostało przez NIK pozytywnie, ze wskazaniem na nieprawidłowości. Jeśli chodzi o część budżetową 27, to polegały one głównie na: - braku sprecyzowanej koncepcji co do roli i zadań ministra nauki i informatyzacji, - braku rozpoznania potrzeb i możliwości realizacyjnych podejmowanych zadań, - nierzetelnym planowaniu kosztów tych zadań w planie rzeczowo-finansowym. Skutkowało to koniecznością kilkukrotnego wprowadzania do tego planu istotnych zmian oraz niepełnym wykorzystaniem środków budżetowych. Przypomnę, że planowane na 2004 r. wydatki w wysokości 29.005 tys. zł zrealizowano w kwocie 27.591 tys. zł, tj. w 95,1 proc. Warto także wiedzieć, że wydatki niewygasające wynosiły 4641 tys. zł, tj. 16,8 proc. poniesionych wydatków. Stwierdzone przez NIK nieprawidłowości, które wystąpiły w trakcie realizacji budżetu państwa w części budżetowej 28, dotyczyły kwoty stanowiącej 3,3 proc. wydatków ogółem w tej części i polegały na: - przekroczeniu ustalonych w planie finansowym dla tej części wydatków na finansowanie wynagrodzeń członków korpusu służby cywilnej, - niezgodnym z przeznaczeniem wykorzystaniu rezerw celowych, - niezgodnym z obowiązującymi przepisami finansowaniu udziału polskich jednostek naukowych w programach ramowych Unii Europejskiej. Poza tym NIK stwierdził nieprawidłowości, których nie można określić kwotowo. Polegały one na: - finansowaniu działalności jednostek naukowych w oderwaniu od możliwości praktycznego wykorzystania wyników ich badań, - niedostosowaniu planu kont w dziale 750 - Administracja publiczna do obowiązujących przepisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy pan minister Marian Bartosik chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieNaukiiInformatyzacjiMarianBartosik">Przede wszystkim chcę powiedzieć, iż przywiązujemy dużą wagę do wyników przeprowadzonej przez NIK kontroli wykonania budżetu i zwróciliśmy się do naszych służb, aby wszystkie zalecenia pokontrolne były respektowane i realizowane. Moje wyjaśnienia będą dotyczyły części budżetowej 27 - Informatyzacja. Ten nowy człon Ministerstwa został utworzony w 2001 r., ale działanie - można powiedzieć - w stadium embrionalnym rozpoczęło się w 2003 r. Rok 2004 był pierwszym rokiem działania nieco bardziej rozwiniętego, ale nadal jeszcze bez podstawy prawnej. Obecnie podstawą prawną jest ustawa o informatyzacji, która umożliwi ustabilizowanie się funkcjonowania tego nowego członu Ministerstwa, a także 20 rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, które - mam nadzieję - zostaną wydane niebawem. Nie zmieni to jednej sytuacji, którą Najwyższa Izba Kontroli uznała za nieprawidłową, nazywając ją niezdolnością Ministerstwa Nauki i Informatyzacji do rzetelnego określenia potrzeb i możliwości ich realizacji, czego skutkiem - zdaniem NIK - były częste zmiany planu zadaniowo-finansowego. Chcę poinformować Komisję, że informatyzacja jest sektorem, w którym tocząca się brutalna walka o rynek dwóch grup w sposób szczególny rzutuje na działalność Ministerstwa. Jednej grupie chodzi o upowszechnienie oprogramowania komercyjnego, a druga walczy o oprogramowanie niekomercyjne. Skutkuje to w bardzo wielu przypadkach unieważnieniem przetargów i zablokowaniem części środków finansowych, przewidzianych w planie zadaniowo-finansowym. W takiej sytuacji sięgaliśmy po środki z rezerwy na działania, które były przewidywane do realizacji w 2004 r., ale nie w ramach części budżetowej 27. Jeśli chodzi o część budżetową 28 - Nauka, to najpoważniejszy jest zarzut, iż Ministerstwo Nauki i Informatyzacji nieprawidłowo wydatkowało 96.505 tys. zł. Środki te były wydatkowane na realizację programów wchodzących w zakres ramowych programów Unii Europejskiej. Zgodnie z rozporządzeniem wydanym w 2001 r., były one dobierane na podstawie opinii i recenzji oraz decyzji podejmowanych przez stosowne gremia europejskie. Najwyższa Izba Kontroli wykryła, że to rozporządzenie nie miało wystarczającego ustawowego umocowania. Ten stan prawny przestał istnieć wraz z wejściem w życie ustawy o zasadach finansowania nauki. Są to najważniejsze sprawy, o których chciałem powiedzieć, a które dotyczą części budżetowych 27 i 28 lecz aby nie zabierać ponownie głosu już teraz powiem kilka słów o programie wieloletnim pt. „Rozwój niebieskiej optoelektroniki”. Realizacja tego programu była rozpatrywana przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży. Informuję, że został on już ukończony. Środki na jego realizację były wydatkowane zgodnie z umową i obecnie trwa ocena raportu końcowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w zakresie części budżetowej 27 - Informatyzacja oraz części budżetowej 28 - Nauka. Nikt nie zgłosił sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie w tym zakresie. Przechodzimy do części budżetowej 30 - Oświata i wychowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełKazimierzSas">Jeśli pan przewodniczący życzy sobie, abym referował opinię Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w odniesieniu do każdej z pozostałych części budżetowych, to musiałbym za każdym razem powtarzać tą samą formułę. Proszę więc pozwolić mi zaprezentować wszystkie punkty opinii.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Przyjmuję tę propozycję.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PosełKazimierzSas">Komisja rozpatrzyła jeszcze sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w następujących częściach budżetowych: 30 - Oświata i wychowanie, 38 - Szkolnictwo wyższe, 65 - Polski Komitet Normalizacyjny, 68 - Polska Akademia Nauk, 83 - Rezerwy celowe (poz. 15, 19, 22, 53), 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów: 801 - Oświata i wychowanie, 803 - Szkolnictwo wyższe, 954 - Edukacyjna opieka wychowawcza i 703 - Nauka. Ponadto Komisja analizowała realizację w 2004 r. następujących programów wieloletnich: - „Budowa kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego”. - „Kwaśny papier. Ratowanie w skali masowej zagrożonych polskich zasobów bibliotecznych i archiwalnych”, - „Rozwój niebieskiej optoelektroniki. Stworzenie technologicznych i produkcyjnych podstaw nowej gałęzi przemysłu - niebieskiej optoelektroniki”. Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z realizacji państwa za 2004 r. w zakresie wymienionych części budżetowych oraz programów wieloletnich. Taką konkluzją zakończyła dyskusję przeprowadzoną na podstawie stosownych dokumentów oraz po zapoznaniu się ze stanowiskiem Najwyższej Izby Kontroli i po wysłuchaniu informacji, a także dodatkowych wyjaśnień przedstawicieli rządu oraz dysponentów rozpatrywanych części budżetowych. Proszę, aby Komisja Finansów Publicznych zechciała przyjąć tę opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Udzielam głosu panu posłowi Franciszkowi Potulskiemu, któremu Komisja Finansów Publicznych wyznaczyła rolę koreferenta.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Chcę wnieść dwie uwagi. Pierwsza dotyczy części budżetowej 38 - Szkolnictwo wyższe. Przypomnę, że podczas prac nad projektem ustawy budżetowej na rok 2004 znacznie zwiększyliśmy wydatki na dofinansowanie inwestycji prowadzanych w szkołach wyższych. W 2003 r. na ten cel przeznaczono 282.239 tys. zł, a w 2004 r. - 462.058 tys. zł. Wykorzystanie całej tej kwoty w ciągu jednego roku budżetowego okazało się niemożliwe, nie tylko dlatego, że Sejm uchwalił ustawę budżetową w lutym 2004 r., a weszła ona w życie jeszcze później, lecz przede wszystkim ze względu na to, że środki te mogły być wydatkowane tylko zgodnie z przepisami dotyczącymi zamówień publicznych. Stąd wynika wniosek, że planowany skokowy wzrost nakładów inwestycyjnych jest obciążony dużym ryzykiem, że nie będą one zrealizowane w całości. Wiąże się to ze zgłoszonym przeze mnie postulatem przeanalizowania procesu zamówień publicznych. Druga uwaga dotyczy części budżetowej 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów, w których były przewidziane środki na naukę, szkolnictwo wyższe, oświatę i wychowanie oraz na edukacyjną opiekę wychowawczą. Sprawozdanie z wykonania dochodów, wydatków oraz dotacji celowych, ujętych w tych działach, przedstawiło Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, chociaż nie ma ono żadnego wpływu ani na wysokość zaplanowanych przez wojewodów wydatków, ani na ich realizację. Sądzę, że warto byłoby zastanowić się, czy nie należałoby scedować na Ministerstwo Finansów lub na Ministerstwo Administracji i Spraw Wewnętrznych obowiązku sporządzenia sprawozdania z wykonania przez wojewodów budżetów w zakresie tych działów. Wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2004 r. zgodnie z opinią Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliWaldemarDługołęcki">Delegatury NIK kontrolowały wykonanie przez wojewodów części budżetowej 85 i nie stwierdziły istotnych nieprawidłowości w realizacji dochodów oraz wydatków zaplanowanych w działach wymienionych w opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosłankaRenataBeger">Chcę zapytać przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, co było powodem niezrealizowania planowanej dotacji dla Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejiSportuTadeuszSzulc">Ilość środków na kredyty studenckie zależy m.in. od poziomu inflacji. Jeżeli inflacja jest niższa od prognozowanej, to odpowiednio mniej środków wydatkujemy na obsługę kredytów studenckich. Poza tym nie sprawdziło się założenie, że wzrośnie liczba kredytobiorców z powodu wprowadzenia nowych zasad przyznawania kredytów studenckich. Dostęp do tych kredytów uzyskali doktoranci oraz osoby studiujące w innym trybie niż na studiach dziennych. Zatem planowana kwota wydatków nie została wykorzystana, tylko dlatego, że nie było takiej potrzeby.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Wysłuchamy jeszcze opinii Najwyższej Izby Kontroli o rozpatrywanych częściach budżetowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#WicedyrektorDepartamentuNaukiOświatyiDziedzictwaNarodowegowNajwyższejIzbieKontroliKrzysztofKieres">Ocena wykonania budżetu państwa przez ministra edukacji narodowej i sportu w częściach 30 i 37 została przez nas oceniona pozytywnie z pewnymi uchybieniami. Przypomnę, że ten minister realizuje budżet w dwóch wymienionych częściach oraz w części 25 - Kultura fizyczna i sport. Zastrzeżenia dotyczą stosowanego systemu rozliczania tzw. wydatków wspólnych urzędu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, zaplanowanych w dziale 750 - Administracja publiczna. Otóż ten system nie zapewnia przestrzegania przepisów ustawy o rachunkowości i ustawy o finansach publicznych. Stwierdziliśmy, iż w nieprawidłowy sposób dokonano korekty wartości wydatków rozliczonych wspólnie dla trzech części budżetowych. W sytuacji, gdy w jednej części budżetowej zrealizowane wydatki bieżące na utrzymanie urzędu, według stanu na dzień 31 grudnia 2004 r., były wyższe do założonych w planie, a w innej niższe, to dokonano przesunięcia środków z jednej do drugiej części budżetowej. Nie kwestionujemy celowości poniesionych wydatków, natomiast system rozliczania wydatków wymaga doskonalenia. Ponadto uwagi nasze dotyczą nadzoru i kontroli zarówno nad wydatkami w jednostkach podległych Ministerstwu Edukacji Narodowej i Sportu, jak i nad wykorzystaniem udzielonych przez to Ministerstwo dotacji, a zwłaszcza wydawcom podręczników szkolnych i akademickich. Jeśli chodzi o część 38 - Szkolnictwo wyższe, to zastrzeżenia wzbudził brak właściwego nadzoru nad realizacją inwestycji szkolnictwa wyższego. Chcę poinformować Komisję, że minister edukacji narodowej i sportu, w odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne, poinformował NIK o realizacji wniosków z przeprowadzonej kontroli wykonania budżetu państwa w trzech częściach budżetowych, których jest dysponentem.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy ktoś z posłów chce zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w zakresie będącym przedmiotem opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Nikt nie zgłosił sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za 2004 r. w zakresie części budżetowych: 30 - Oświata i wychowanie, 38 - Szkolnictwo wyższe, 65 - Polski Komitet Normalizacyjny, 67 - Polska Akademia Nauk, 83 - Rezerwy celowe (poz. 14, 15, 19, 21, 22, 53), 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów: 703 - Nauka, 801 - Oświata i wychowanie, 803 - Szkolnictwo wyższe, i 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza oraz sprawozdanie z wykonania trzech programów wieloletnich. Przechodzimy do rozpatrzenia opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospodarki o wykonaniu budżetu państwa w częściach: 61 - Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej i 64 - Główny Urząd Miar. Opinię tę zreferuje pan poseł Bronisław Dutka.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełBronisławDutka">Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Gospodarki wysłuchały informacji przekazanych przez dysponentów opiniowanych części budżetowych oraz informacji o wynikach kontroli przeprowadzonej przez NIK. Po przeprowadzonej dyskusji Komisje postanowiły pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu państwa w częściach 61 i 64 i z taką rekomendacją zwracają się do Komisji Finansów Publicznych, wnosząc o przyjęcie sprawozdania w tym zakresie. Dodam, że w odniesieniu do tych części budżetowych nie zostały zgłoszone zastrzeżenia przez Najwyższą Izbę Kontroli, a także w opiniach przekazanych Komisji przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy pan poseł Andrzej Diakonow, jako koreferent, chce zgłosić uwagi do wykonania dochodów i wydatków w tych częściach budżetowych?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełAndrzejDiakonow">Nie wnoszę żadnych uwag i popieram wniosek o przyjęcie sprawozdania w zakresie części 61 i 64.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#DyrektorgeneralnyNIKWaldemarDługołęcki">Oceny Najwyższej Izby Kontroli w odniesieniu do tych części są pozytywne. Nie stwierdziliśmy wystąpienia nieprawidłowości przy realizacji dochodów oraz wydatków, a także nie wystąpiły one w ewidencji księgowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie w takim zakresie. Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w częściach 61 - Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej i 64 - Główny Urząd Miar. Powinniśmy teraz rozpatrzyć opinię Komisji Kultury Fizycznej i Sportu, ale mamy kłopot, ponieważ nieobecny jest przedstawiciel tej Komisji oraz koreferent. Dlatego ogłaszam 5-minutową przerwę.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PosełWiesławCiesielski">Wznawiam posiedzenie Komisji. Sytuacja się nie zmieniła, gdyż nadal nieobecny jest poseł, który powinien zreferować opinię Komisji Kultury Fizycznej i Sportu o wykonaniu budżetu w częściach: 25 - Kultura fizyczna, 85 - Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 926 - Kultura fizyczna i sport, 83 - Rezerwy celowe, w zakresie poz. 69. W odniesie do tych wszystkich części opinia jest pozytywna, ale z uwzględnieniem uwag i wniosków Najwyższej Izby Kontroli. Proponuję, abyśmy dokonali rozstrzygnięcia na podstawie tej opinii i po wysłuchaniu informacji o wynikach kontroli NIK. Czy są inne propozycje? Nikt się nie zgłosił. Oddaję głos panu dyrektorowi Krzysztofowi Kieresowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKKrzysztofKieres">Części 25 dotyczą te same zastrzeżenia, które omówiłem, referując wyniki kontroli wykonania budżetu w częściach 30 i 38. Chodzi o nieprawidłowości w systemie rozliczania wspólnych wydatków na funkcjonowanie urzędu ministra edukacji narodowej i sportu oraz o niedostateczny nadzór nad wykorzystaniem dotacji, udzielanych podmiotom niepublicznym. Chcę jeszcze zwrócić uwagę na wykorzystanie w tej części budżetowej dwu środków specjalnych. Przychodami środka specjalnego, utworzonego na podstawie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, były wpływy z tytułu usług polegających na reklamowaniu napojów alkoholowych. W 2004 r. wydatkowano zaledwie 22,1 proc. przychodów tego środka, ponieważ dopiero w październiku zostało wydane rozporządzenie określające tryb składania wniosków i przekazywania środków na realizację zajęć rekreacyjno-sportowych dla dzieci i młodzieży. Przychodami drugiego środka specjalnego były dopłaty do stawek w grach liczbowych i zakładach wzajemnych. Z tego źródła były finansowane tzw. inwestycje strategiczne. Niższe od planowanych nakłady inwestycyjne o 28,3 proc. były spowodowane - naszym zdaniem - wprowadzeniem do programu inwestycyjnego przedsięwzięć niewystarczająco przygotowanych do realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosełWiesławCiesielski">Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos na temat tych części budżetowych? Nikt się nie zgłosił. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie w zakresie zaopiniowanym przez Komisję Kultury Fizycznej i Sportu, z zastrzeżeniami zgłoszonymi przez Najwyższą Izbę Kontroli. Nikt nie zgłosił sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 2004 w częściach: 25 - Kultura Fizyczna i sport, 83 - Rezerwy celowe (poz. 56), 85 - Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 926 - Kultura fizyczna i sport. Zakończyliśmy rozpatrywanie pierwszego punktu porządku obrad. W zawiadomieniu o dzisiejszym posiedzeniu Komisji jest przewidziany drugi punkt porządku obrad, a mianowicie rozpatrzenie informacji ministra edukacji narodowej i sportu o wykorzystaniu środków pochodzących z dopłat do gier liczbowych - dopłat przeznaczonych na modernizację, remonty i dofinansowanie obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych. Niedobrze się stało, że część posłów nie wytrwała do tej części posiedzenia, bo temat wymaga poważnego podejścia. Proponuję zdjąć ten punkt z porządku obrad, a prezydium Komisji rozważy, na którym z następnych posiedzeń przeprowadzimy nad nim dyskusję. Czy ktoś sprzeciwia się przyjęciu tej propozycji? Nie ma sprzeciwu. Mam jeszcze prośbę do członków Komisji, aby zgodzili się na dodanie do porządku obrad nowego punktu: dokonanie zmiany posła upoważnionego do reprezentowania Komisji Finansów Publicznych w pracach nad komisyjnym projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja wyraziła zgodę na wprowadzenie do porządku obrad tego punktu. Nikt nie zgłosił sprzeciwu. Przypomnę, że Komisja poprzednio powierzyła tę funkcje panu posłowi Mieczysławowi Czerniawskiemu. Proponuję, aby zastąpiła go pani posłanka Anita Błochowiak. Czy ktoś jest temu przeciwny? Nikt się nie zgłosił. Wyczerpaliśmy porządek obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>