PPC / ppc

text_structure.xml 714 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Franciszek Jerzy Stefaniuk, Jan Król i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią posłankę Małgorzatę Ostrowską i pana posła Adama Stanisława Szejnfelda.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Adam Stanisław Szejnfeld.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Cencek: W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KrystynaCencek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moim obowiązkiem jest przedstawić panu marszałkowi oraz Wysokiej Izbie wczorajszy incydent. W dniu wczorajszym w regulaminowym czasie nie stworzono mi możliwości uzyskania odpowiedzi na moją ponowną interpelację, ponieważ zabrakło przedstawiciela rządu, który miał w jego imieniu na nią odpowiadać. Po dłuższym oczekiwaniu na przedstawiciela rządu okazało się, że został on wprowadzony w błąd co do godziny rozpoczęcia tego punktu obrad. Nie chcę osądzać, po czyjej stronie leży wina, niemniej jednak nie po raz pierwszy zdarzenie takie miało miejsce. Dlatego też zwracam się do pana marszałka o wyjaśnienie z panem premierem sposobów udzielania przez członków jego rządu odpowiedzi na pytania i interpelacje poselskie. Niedopuszczalne jest bowiem dalsze tolerowanie przejawów arogancji i lekceważenia posłów.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KrystynaCencek">Panie Marszałku! Chaos organizacyjny, ignorancja i niekompetencja ministrów nie są źródłem satysfakcji opozycji...</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KrystynaCencek">... dotyczy to bowiem funkcjonowania demokracji, a to przecież jest nasz wspólny interes, panowie posłowie. Nie można dopuszczać do tego, żeby zachowania przedstawicieli rządu Rzeczypospolitej na forum Wysokiej Izby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KrystynaCencek">... prowadziły do zakłóceń zasad demokracji.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#KrystynaCencek">Dlatego też w imię tych wartości należy niezwłocznie podjąć działania, które zakończyłyby ostatecznie tego rodzaju praktyki.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#KrystynaCencek">Z tym apelem, panie marszałku, zwracam się właśnie do pana marszałka i do pana premiera. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję, pani poseł. Tylko to nie jest właściwe miejsce do zwracania się w tej sprawie. To nie jest żadna sprawa formalna, tylko oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Ikonowicz: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, w jakiej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PiotrIkonowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawie formalnej. Chciałbym zaapelować do pana marszałka i do Wysokiej Izby, abyśmy skorygowali decyzję, że o najbardziej palącym problemie dla polskiego społeczeństwa, jakim jest bezrobocie, będziemy rozmawiać w trybie debaty krótkiej.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PiotrIkonowicz">Myślę, że byłoby to haniebne dla Wysokiej Izby, gdybyśmy po tym, gdy zajmowaliśmy się takimi głupotami, jak pornografia, nie poświęcili sprawie bezrobocia, dotyczącej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PiotrIkonowicz">... milionów polskich rodzin, przynajmniej debaty średniej. Apeluję do pana marszałka, do Wysokiej Izby, do wszystkich tu obecnych, żebyśmy się nie ośmieszali, rozmawiając w debacie krótkiej o najważniejszej sprawie dla polskiego społeczeństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Panie Pośle! Trzeba było zgłosić sprzeciw, głosowalibyśmy nad nim wtedy, kiedy był ustalany porządek obrad, jeśli chodzi o czas. Był czas na zabieranie głosu w tej sprawie, a teraz nie czas na dyskutowanie przed kamerami.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę trzymać się tego, co jest wpisane jako sprawy formalne, a nie wygłaszać oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę pana posła sekretarza o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Informuję, że, za zgodą marszałka Sejmu, w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących komisji:</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">- Transportu i Łączności - bezpośrednio po głosowaniach;</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#AdamStanisławSzejnfeld">- Finansów Publicznych - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#AdamStanisławSzejnfeld">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#AdamStanisławSzejnfeld">- Obrony Narodowej - o godz. 12.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu Chrześcijańsko-Narodowego AWS odbędzie się o godz. 12 w sali klubowej nr 2 w nowym Domu Poselskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Informuję, że kluby parlamentarne zwróciły się z prośbą o przełożenie trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych. Kluby parlamentarne motywują swoją prośbę potrzebą zapoznania się z obszerną opinią Komitetu Integracji Europejskiej. W związku z tym, przychylając się do tej prośby, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego punktu obejmującego trzecie czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MaciejPłażyński">Trzecie czytanie tego projektu ustawy odbędzie się na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowych projektów ustaw o:</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MaciejPłażyński">1) powszechnym spisie rolnym w 2002 r.,</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MaciejPłażyński">2) zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektów ustaw przedstawionego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego pana Tadeusza Toczyńskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie obu projektów ustaw do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował projekt ustawy o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r. do Komisji Finansów Publicznych, a projekt ustawy dotyczący powszechnego spisu rolnego w 2002 r. do Komisji Finansów Publicznych, po zasięgnięciu opinii Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#MaciejPłażyński">Pod głosowanie poddam propozycję zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu. Jej odrzucenie oznaczać będzie, że Sejm skierował oba projekty ustaw do komisji wymienionych we wniosku.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Bogdan Wiązowski: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł z pytaniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WaldemarBogdanWiązowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj mija 65. rocznica śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego, twórcy odrodzonego państwa polskiego po latach zaborów. Myślę, że ta okoliczność, ta data wymaga od nas spojrzenia na historię Polski jak na coś, co jest dobrem najwyższym, a na osobę marszałka Piłsudskiego jako tego, któremu zawdzięczamy dzisiejszą wolność Polski.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WaldemarBogdanWiązowski">Chciałbym zaproponować panu marszałkowi i Wysokiej Izbie, aby minutą ciszy uczcić pamięć marszałka Józefa Piłsudskiego.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejPłażyński">Powstańmy na chwilę.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ktoś zapomniał karty do głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę państwa, wprowadza się na początku już kolejnych obrad trochę rozgardiaszu, to źle.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#MaciejPłażyński">Po raz kolejny czekamy na posłów, którzy zapomnieli kart do głosowania. Państwo zgłaszają wnioski jako formalne, a nie są one wnioskami formalnymi. Tak więc proszę o wzięcie tego pod uwagę. Będę bardziej rygorystycznie to traktował. Proszę, aby państwo tego przestrzegali.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za skierowaniem rządowych projektów ustaw: o powszechnym spisie rolnym w 2002 r., zawartego w druku nr 1819, oraz o zmianie ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2001 r., zawartego w druku nr 1820, do Komisji Finansów Publicznych, po zasięgnięciu opinii Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w przypadku projektu z druku nr 1819, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Za - 385, przeciw - 21, wstrzymało się 10.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Agnieszkę Pasternak oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 3, przeciw - 409, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 2. do art. 1, polegającej na dodaniu pkt. 13a w ustawie nowelizującej, Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 1, polegającej na dodaniu w ustawie nowelizującej pkt. 13a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 4, przeciw - 405.</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. do art. 67 ust. 2 Senat proponuje, aby wymierzenie kary dyscyplinarnej określonej w tym przepisie pociągało za sobą niemożność udziału m.in. w zgromadzeniu prokuratorów, a nie, jak uchwalił Sejm, zgromadzeniu prokuratury apelacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu do art. 67 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.40" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.41" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 1, przeciw - 411, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.42" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.43" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. Senat proponuje, aby w art. 1 ustawy nowelizującej skreślić pkt 17, dotyczący art. 71 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-16.44" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.45" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.46" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu, polegającej na skreśleniu pkt. 17 w art. 1 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.47" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.48" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.49" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Przeciw - 416.</u>
          <u xml:id="u-16.50" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.51" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 71 ust. 2 Senat proponuje, aby m.in. na decyzję przełożonego dyscyplinarnego o zawieszeniu w czynnościach nie przysługiwało zażalenie, jeżeli wydał ją prokurator generalny.</u>
          <u xml:id="u-16.52" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.53" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.54" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki Senatu do art. 71 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.55" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.56" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.57" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 1, przeciw - 414.</u>
          <u xml:id="u-16.58" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.59" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 1 pkt 18 lit. c ustawy nowelizującej Senat proponuje między innymi, aby przełożony dyscyplinarny mógł uchylić zawieszenie w czynnościach przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego, a nie, jak uchwalił Sejm, w każdym czasie.</u>
          <u xml:id="u-16.60" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.61" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.62" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki Senatu do art. 1 pkt 18 lit. c ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.63" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.64" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.65" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209, za - 411, przeciw - 4, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.66" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.67" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 7. do art. 71a ust. 2 Senat proponuje, aby prokuratorowi wypłacane było zatrzymane wynagrodzenie także w przypadku, gdy postępowanie dyscyplinarne nie zostało wszczęte w ciągu 3 miesięcy od dnia zawieszenia w czynnościach.</u>
          <u xml:id="u-16.68" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.69" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.70" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki Senatu do art. 71 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.71" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.72" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.73" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Przeciw - 414, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.74" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.75" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-16.76" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie i ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-16.77" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Agnieszkę Pasternak oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.78" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.79" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-16.80" who="#MaciejPłażyński">W 1. poprawce do art. 51 § 1 pkt 3 Senat proponuje, aby karę dyscyplinarną stanowiła także kara pieniężna do wysokości 5-krotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, nie niższa od połowy tego wynagrodzenia, a nie, jak uchwalił Sejm, w sferze produkcji materialnej.</u>
          <u xml:id="u-16.81" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.82" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.83" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 51 § 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.84" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.85" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.86" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211, za - 15, przeciw - 404, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.87" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.88" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 2. Senatu do art. 52 § 1 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-16.89" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-16.90" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.91" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 52 § 1, zechce podnieść rękę i przycisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.92" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.93" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.94" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 12, przeciw - 394, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.95" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.96" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 3. Senatu do art. 63 § 2 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-16.97" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-16.98" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.99" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu do art. 63 § 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.100" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.101" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.102" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Przeciw - 418.</u>
          <u xml:id="u-16.103" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.104" who="#MaciejPłażyński">W 4. poprawce do art. 63a § 1 Senat proponuje, aby kasacja do Sądu Najwyższego od orzeczenia wydanego przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny przysługiwała między innymi prezesowi Krajowej Rady Notarialnej, a nie, jak uchwalił Sejm, Krajowej Radzie Notarialnej.</u>
          <u xml:id="u-16.105" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.106" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.107" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu do art. 63a § 1, zechce podnieść rękę, i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.108" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.109" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.110" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 387, przeciw - 29, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-16.111" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.112" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy Prawo o notariacie i ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-16.113" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o radcach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-16.114" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Agnieszkę Pasternak i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.115" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.116" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednich punktach porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-16.117" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach: 1., polegającej na skreśleniu art. 621–626, oraz 3., polegającej na dodaniu art. 711–716, Senat proponuje, aby przepisy dotyczące kasacji od orzeczenia wydanego przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny w drugiej instancji przenieść z rozdziału 5: „Samorząd radców prawnych” do rozdziału 6: „Odpowiedzialność dyscyplinarna”.</u>
          <u xml:id="u-16.118" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-16.119" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-16.120" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.121" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 1. i 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.122" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.123" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.124" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 417, przeciw - 2, wstrzymał się - 1.</u>
          <u xml:id="u-16.125" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.126" who="#MaciejPłażyński">W 2. poprawce do art. 681 Senat proponuje dodać, że postępowanie dyscyplinarne przed okręgowym sądem dyscyplinarnym wszczyna się na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, a przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym - na wniosek głównego rzecznika dyscyplinarnego.</u>
          <u xml:id="u-16.127" who="#MaciejPłażyński">Sejm uchwalił natomiast, że postępowanie dyscyplinarne wszczyna się odpowiednio na wniosek rzecznika dyscyplinarnego lub głównego rzecznika dyscyplinarnego.</u>
          <u xml:id="u-16.128" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.129" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.130" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 681, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.131" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.132" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.133" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 406, przeciw - 7, wstrzymało się - 3.</u>
          <u xml:id="u-16.134" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.135" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o radcach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-16.136" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rzeczniku praw obywatelskich, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-16.137" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Teresę Liszcz i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.138" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.139" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednich punktach porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-16.140" who="#MaciejPłażyński">Poprawki od 1. do 3. dotyczą art. 1 ustawy nowelizującej, zawierającego zmiany do ustawy o rzeczniku praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-16.141" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 4 Senat w dodawanym zdaniu proponuje, aby ślubowanie mogło być złożone z dodaniem zdania: „Tak mi dopomóż Bóg”.</u>
          <u xml:id="u-16.142" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.143" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.144" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 4, polegającej na dodaniu zdania, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.145" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.146" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.147" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 4, przeciw - 409, wstrzymało się - 3.</u>
          <u xml:id="u-16.148" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.149" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 2. do art. 13 ust. 2 Senat proponuje, aby w sprawach objętych tajemnicą państwową udzielenie informacji lub umożliwienie rzecznikowi wglądu do akt następowało na zasadach i w trybie określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych.</u>
          <u xml:id="u-16.150" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.151" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.152" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 13 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.153" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.154" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.155" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 3, przeciw - 417.</u>
          <u xml:id="u-16.156" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.157" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. Senat proponuje dodać art. 17a stanowiący, że rzecznik współdziała ze stowarzyszeniami i ruchami obywatelskimi i innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami na rzecz ochrony wolności i praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-16.158" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.159" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.160" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu, polegającej na dodaniu art. 17a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.161" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.162" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.163" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209, przeciw - 414, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-16.164" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.165" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 4. Senatu dotyczy art. 2 ustawy nowelizującej, zawierającego zmianę do Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-16.166" who="#MaciejPłażyński">W poprawce tej Senat, nadając nowe brzmienie temu artykułowi, proponuje m.in.: skreślić zmianę do art. 392 § 2, przyjętą przez Sejm, oraz w art. 3934 dodać § 2 stanowiący, że rzecznik praw obywatelskich może wnieść kasację w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia stronie, a w razie wniesienia kasacji po upływie terminu określonego w tym artykule podstawę kasacji powinno ponadto stanowić naruszenie przepisów konstytucji dotyczących wolności praw człowieka i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-16.167" who="#MaciejPłażyński">Jednocześnie Senat proponuje, aby zmiana ta weszła w życie z dniem 1 lipca 2000 r., co jest treścią poprawki 7. Senatu do art. 12 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-16.168" who="#MaciejPłażyński">Na tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-16.169" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-16.170" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-16.171" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Śmieja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KrzysztofŚmieja">Mam pytanie do pana ministra. W art. 2 tej nowelizacji proponuje się odesłanie do art. 393 § 1. Według mojej oceny takiego przepisu nie ma. Chciałbym, aby pan minister tę kwestię wyjaśnił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejPłażyński">Jeśli pan minister Niemcewicz zechce udzielić odpowiedzi, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanuszNiemcewicz">Ta poprawka odwołuje się do przepisu, którego nie ma w tej chwili w Kodeksie postępowania cywilnego. Nie ma go też w ustawie, nad którą w tej chwili głosujemy. Ten przepis będzie wprowadzony inną ustawą, która już przeszła przez procedurę w Senacie, ale nie stała się jeszcze ponownie przedmiotem obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JanuszNiemcewicz"> Tak więc odwołujemy się do przepisu, który jeszcze w systemie prawnym nie funkcjonuje. </u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pani poseł Liszcz, sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście istnieje art. 3931. W tej chwili nie jest on podzielony na paragrafy. Istota tej poprawki polega na tym, by wprowadzić § 2, oznaczając dotychczasową treść jako § 1. Po to, aby nastąpiła synchronizacja między głębszą zmianą Kodeksu postępowania cywilnego, dokonywaną inną ustawą, a zmianą wprowadzaną do tego przepisu ustawą, którą w tym momencie rozpatrujemy, ustala się w poprawce 7. wspólną datę wejścia w życie: 1 lipca 2000 r. Taka praktyka już niejednokrotnie była stosowana w tej Izbie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze pan poseł Goryszewski ma wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie można uchwalać ustawy zawierającej przepis odwołujący się do nieistniejącego przepisu. Nie można również tłumaczyć posłom, że przepis ten uchwalimy w przyszłości. A jeśli go nie uchwalimy, to co wówczas będzie? To, co chcemy zrobić, jest przykładem grubego błędu albo nieporadności legislacyjnej. Trzeba będzie w ustawie, która ma ów przepis wprowadzić, dodać w przepisie końcowym przepis wprowadzający zmianę, nad którą mielibyśmy dzisiaj głosować. Tylko w taki sposób można tego dokonać. Nie powinien pan, panie marszałku, poddawać tego pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pani poseł Liszcz - wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W czasie prac Komisji Ustawodawczej Senatu i Komisji Praw Człowieka brali udział profesorowie, w tym z zakresu procedury cywilnej, m.in. szef Izby Cywilnej Sądu Najwyższego pan prof. Ereciński. Nie zgłaszano tego rodzaju zastrzeżeń. Również nasze Biuro Legislacyjne tego rodzaju zastrzeżeń nie zgłaszało. Podnoszenie tych zarzutów w tym momencie jest kolejną próbą rozpaczliwej obrony skierowanej przeciwko tej kasacji, która przysporzy pracy Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego. Mówiłam, iż jest tu pewien konflikt wartości między potrzebą stabilności orzeczeń i czystości konstrukcji kasacji a potrzebą wzmożonej ochrony praw i wolności konstytucyjnych, które zostają naruszone orzeczeniem sądu drugiej instancji. Senat wybrał tę wartość.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#TeresaLiszcz">Jeżeli chodzi o komisję sprawiedliwości, która rozpatrywała tę poprawkę Senatu, głosy podzieliły się dokładnie 5:5, dokładnie po połowie, ale ponieważ poprawka nie uzyskała większości głosów, w sprawozdaniu komisji figuruje zapis, że komisja jej nie rekomenduje.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#TeresaLiszcz">Przypominam także, że ta poprawka była w tekście pierwotnym projektu komisyjnego i że przepadła w Sejmie tylko dwoma głosami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Goryszewski.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MaciejPłażyński">Następnie pan minister będzie mógł od razu też odpowiedzieć panu posłowi Goryszewskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Raz jeszcze chcę zwrócić uwagę na to, że, po pierwsze, mimo ogromnego szacunku, jakim darzę Biuro Legislacyjne, i jeszcze większego, jakim darzę pana prof. Erecińskiego, to suwerenem stanowiącym prawo jest parlament Rzeczypospolitej. To my politycznie i moralnie odpowiadamy za to, czy zrobimy rzecz dobrą, czy zrobimy knota.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#HenrykGoryszewski">Poza tym chcę powiedzieć, panie marszałku, że nie jestem na pensji Sądu Najwyższego i nie dbam o to, czy będą mieli w związku z tą sprawą więcej czy mniej pracy.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MaciejPłażyński">Pan minister Niemcewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanuszNiemcewicz">Wydaje mi się, że zostałem źle zrozumiany, powtórzę więc jeszcze raz to, co...</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie słychać. Głośniej, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JanuszNiemcewicz">Powtórzę jeszcze raz to, co miałem do powiedzenia, gdyż wydaje się, że zostałem źle zrozumiany.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#JanuszNiemcewicz">Całkowicie podzielam pogląd pana posła Goryszewskiego. Mówimy o dwóch przepisach. W ustawie, nad którą w tej chwili głosujemy, jest przepis art. 3934, który mówi o tzw. nadzwyczajnej kasacji rzecznikowskiej, wnoszonej w ciągu 6 miesięcy. Ten przepis w zdaniu drugim odwołuje się do art. 393 § 1. Przepisu art. 393 § 1 w tej chwili w ogóle nie ma w systemie prawnym, czyli odwołujemy się do przepisu nieistniejącego. Ten przepis zostanie wprowadzony inną ustawą, nie tą ustawą, nad którą w tej chwili głosujemy, o ile w ogóle ta ustawa zostanie przyjęta - to jest przyszłe i jeszcze niepewne.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#JanuszNiemcewicz">Natomiast skoro pani poseł Liszcz odniosła się merytorycznie do wartości tego przepisu, to chcę powiedzieć, że rząd od początku pracy nad tą ustawą, także teraz, konsekwentnie sprzeciwia się wprowadzeniu specjalnej kasacji rzecznikowskiej. Ten przepis prowadzi bowiem do tego, że każdy wyrok sądu cywilnego, który przeszedł przez dwie instancje, będzie czekał na prawomocność przez 6 miesięcy. Przez 6 miesięcy będzie niepewny stan prawny. W ciągu tych 6 miesięcy ten, kto przegrał sprawę, będzie mógł usunąć majątek, uniemożliwić egzekucję, sprawić, że wyrok sądu stanie się bezwartościową kartką papieru. Taki byłby wynik takiego rozumowania, uznania, że każdy wyrok sądu praktycznie musi być jeszcze sprawdzany przez rzecznika praw obywatelskich. I na to sprawdzenie będzie czekał ten, kto w sądzie wygrał w dwóch instancjach. Wydaje się, że to nie jest dobre rozwiązanie. To nie stwarza pewności prawnej, lecz powoduje, że nikt, kto w dwóch instancjach przeszedł przez sąd cywilny, nie będzie przez 6 miesięcy jeszcze wiedział, czy jego wyrok jest prawomocny czy nie. Co prawda, można wyrok niezaskarżony kasacją wykonywać, ale na własne ryzyko. Przy dużych kwotach, które będą tymi wyrokami zasądzane, nikt tego ryzyka nie zechce podejmować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Wawak.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MaciejPłażyński">Nikt więcej nie ma już wątpliwości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#ZbigniewWawak">Panie Marszałku! W związku ze zgłoszonymi wątpliwościami wnoszę, aby pan marszałek przerwał głosowanie nad tym punktem i aby Prezydium Sejmu przedstawiło dalszy ciąg głosowania nad tym punktem w następnym dniu albo na następnym posiedzeniu Sejmu...</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co?)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#ZbigniewWawak">... i aby zastanowiło się nad dopuszczalnością głosowania nad tego rodzaju poprawką.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#ZbigniewWawak">W moim przekonaniu nie można głosować nad czymś, co odnosi się do ustawy, która może nie wejść w życie, na przykład chociażby przez weto prezydenta albo z każdej innej przyczyny. Jest to zasadnicza przeszkoda proceduralna. Uważam, że Prezydium Sejmu powinno się zastanowić, czy głosowanie nad tego rodzaju poprawką jest dopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie można przerywać głosowania nad ustawą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izba się nad tym zastanowi i rozstrzygnie to poprzez głosowanie. Wątpliwości zostały przedstawione, zdania zostały w jasny sposób określone, stanowisko komisji również jest jasne. Nie toczymy dłużej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Zych, proszę bardzo, a następnie głosujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym przypomnieć, że w czasie co najmniej czterech kadencji Sejmu pojawiały się tego typu problemy. Nigdy Sejm nie podejmował decyzji i nie głosował w sytuacji, kiedy chodziło o nieistniejący przepis. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JózefZych">Po drugie, panie marszałku, zgodnie z regulaminem pan marszałek ma prawo nie poddać pod głosowanie poprawki, która jest niezgodna z zasadami legislacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MaciejPłażyński">Niestety, muszę poddać pod głosowanie, panie marszałku. W związku z tym poddam.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Pan marszałek stosował już w odniesieniu do ustaw praktykę polegającą na tym, że zdejmował pan punkt z porządku obrad w związku z wątpliwościami prawnymi. Pan marszałek może to zastosować również w odniesieniu do tej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MaciejPłażyński">Tak, ale już jesteśmy w trakcie głosowania, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Wawak: Można?)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, ale kończymy tę prawniczą dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#ZbigniewWawak">Bardzo przepraszam, że pytam o to jeszcze raz, ale co będzie, jeżeli Wysoka Izba uchwali przepis odsyłający do nieistniejącego przepisu prawa? Przecież to jest absurd.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#ZbigniewWawak"> Tego nie można poddać pod głosowanie. Przecież Wysoka Izba teoretycznie może to uchwalić. </u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Liszcz: Może jeszcze ja - jako sprawozdawca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł chce jeszcze coś dodać do tej argumentacji w imieniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Moim zdaniem rzecz polega na pewnym nieporozumieniu. Oczywiście istnieje art. 3934, w którym nie ma wydzielonych paragrafów. Poprawka Senatu polega na tym, aby do tegoż artykułu — w którym dzisiaj nie ma wyróżnionych paragrafów — dodać § 2 o treści wskazanej w uchwale Senatu. Tu nie ma żadnego problemu. Niejednokrotnie przecież zmiana polegała na tym, że w artykule nieustępowym lub niepodzielonym na paragrafy dodawano paragraf. Nie na tym polega problem. § 2, który ma być dodany, odnosi się do terminu wnoszenia kasacji. W § 1, który dzisiaj obowiązuje, jest przewidziany miesięczny termin kasacji od dnia doręczenia orzeczenia stronie skarżącej. To jest termin miesięczny dla strony. Istota § 2 polega na tym, że dla rzecznika termin ten wydłuża się do 6 miesięcy. Z tą zasadniczą treścią § 2, który proponuje dodać Senat, nie ma żadnego problemu. Wszystkie zastrzeżenia odnoszą się tylko do zdania drugiego, dotyczącego art. 393, który rzeczywiście nie istnieje. Jednak w tej instytucji jest ustalony tzw. przedsąd, możliwość odrzucenia kasacji na posiedzeniu niejawnym, bez wyznaczania rozprawy. Proponuje się, aby w odniesieniu do kasacji rzecznika nie stosować instytucji przedsądu. Nie byłoby żadnego nieszczęścia, gdyby tamten przepis nie był uchwalony. Po prostu rzecznik będzie miał wydłużony termin do wniesienia kasacji, natomiast w odniesieniu do tzw. przedsądu będzie podlegał normalnym regułom. Tu natomiast stwarza się wrażenie, że w razie uchwalenia dojdzie do jakiegoś nieszczęścia, sprzeczności itd. Jest to sztuczne wyolbrzymienie problemu po to, by utrącić tę niezwykle słuszną ze względów społecznych inicjatywę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MaciejPłażyński">Zamykam dyskusję na ten temat. Argumentacja została przedstawiona. Pani poseł wypowiedziała się w tej sprawie i pan minister również.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zastanowienie się, czy państwo przyjęli przedstawioną tutaj argumentację.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 4. i 7., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 201, przeciw - 180, wstrzymało się - 36.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 5. Senatu dotyczy art. 7 ustawy nowelizującej zawierającego nowelizację art. 51 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#MaciejPłażyński">W poprawce tej Senat proponuje, aby rzecznik praw obywatelskich mógł zgłosić udział w postępowaniu w terminie 60 dni od otrzymania informacji, a nie, jak uchwalił Sejm, nie później niż 30 dni przed terminem rozprawy.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki Senatu do art. 7 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.14" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.15" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.16" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 5, przeciw - 405.</u>
          <u xml:id="u-40.17" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.18" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 11 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby jednolity tekst ustawy o rzeczniku praw obywatelskich ogłosił w Dzienniku Ustaw marszałek Sejmu, a nie, jak uchwalił Sejm, prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-40.19" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.20" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.21" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki Senatu do art. 11 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.22" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.23" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.24" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 19, przeciw - 393.</u>
          <u xml:id="u-40.25" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.26" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o rzeczniku praw obywatelskich, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-40.27" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-40.28" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Ryszarda Brejzę oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-40.29" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.30" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-40.31" who="#MaciejPłażyński">W 1. poprawce do art. 1 ust. 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-40.32" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-40.33" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.34" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 1 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.35" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.36" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.37" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 6, przeciw - 405.</u>
          <u xml:id="u-40.38" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.39" who="#MaciejPłażyński">W 2. poprawce do art. 1 ust. 1 pkt 3 Senat proponuje, aby ustawa określała w szczególności nie tylko zasady zawierania kontraktu regionalnego, jak uchwalił Sejm, ale także zasady wykonywania takiego kontraktu.</u>
          <u xml:id="u-40.40" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.41" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.42" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 1 ust. 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.43" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.44" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.45" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 2, przeciw - 414, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-40.46" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.47" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. do art. 2 ust. 1 pkt 1 Senat proponuje, aby przez wspieranie rozwoju regionalnego należało rozumieć terytorialnie ukierunkowany zespół działań Rady Ministrów i administracji rządowej na rzecz trwałego zrównoważonego rozwoju, a nie, jak uchwalił Sejm, trwałego rozwoju społeczno-gospodarczego i ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-40.48" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.49" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.50" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu do art. 2 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.51" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.52" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.53" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 421 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 401, przeciw - 16, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.54" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.55" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. do art. 2 Senat proponuje, aby w ust. 1 dodać pkt 1a stanowiący, że ilekroć w ustawie mowa jest o partnerach społecznych i gospodarczych, rozumie się przez to przedsiębiorców i pracodawców oraz ich organizacje, związki zawodowe, organizacje pozarządowe i instytucje naukowe, których zakres działania obejmuje sprawy rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-40.56" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.57" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.58" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu do art. 2 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.59" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.60" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.61" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 172, przeciw - 240, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-40.62" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.63" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 2 ust. 1 pkt 2 Senat proponuje, aby w definicji wsparcia finansowego dodać wyraz „z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-40.64" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.65" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.66" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki Senatu do art. 2 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.67" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.68" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.69" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 4, przeciw - 414, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.70" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.71" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 2 Senat proponuje, aby w ust. 1 dodać pkt 4a stanowiący, że ilekroć w ustawie mowa jest o długofalowej strategii rozwoju regionalnego kraju, rozumie się przez to strategię przygotowaną w trybie prac nad strategią rozwoju społecznego i gospodarczego kraju, stosownie do przepisów ustawy o Rządowym Centrum Studiów Strategicznych.</u>
          <u xml:id="u-40.72" who="#MaciejPłażyński">Z tą poprawką związane są propozycje: dodania pkt. 1a w art. 11 ust. 3, co jest treścią poprawki 19., oraz odpowiednie zmiany do art. 2 ustawy o Rządowym Centrum Studiów Strategicznych, co jest treścią poprawki 49. do art. 44.</u>
          <u xml:id="u-40.73" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-40.74" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-40.75" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.76" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 6., 19. i 49., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.77" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.78" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.79" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 210, przeciw - 207, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.80" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.81" who="#MaciejPłażyński">W 7. poprawce do art. 2 Senat proponuje, aby w ust. 1 skreślić pkt 9 stanowiący definicję instytucji systemu oświaty.</u>
          <u xml:id="u-40.82" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.83" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.84" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki Senatu do art. 2 ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.85" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.86" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.87" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 5, przeciw - 411, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.88" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.89" who="#MaciejPłażyński">W 8. poprawce do art. 2 ust. 1 pkt 11 Senat proponuje, aby przez pojęcie „infrastruktura transportowa” należało również rozumieć „obiekty budowlane śródlądowych: dróg wodnych, przystani i portów”.</u>
          <u xml:id="u-40.90" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.91" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.92" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki Senatu do art. 2 ust. 1 pkt 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.93" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.94" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.95" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 2, przeciw - 414, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.96" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.97" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 9. Senatu do art. 4 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-40.98" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.99" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.100" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 9. poprawki Senatu do art. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.101" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.102" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.103" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 1, przeciw - 413, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.104" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.105" who="#MaciejPłażyński">W 10. poprawce do art. 5 ust. 1 oraz do art. 25 ust. 1 Senat proponuje, aby na zadania ujęte w kontraktach wojewódzkich oraz zadania realizowane w trybie, o którym mowa w art. 29 ust. 1, mogło być przeznaczone wsparcie finansowe rozwoju regionalnego nie tylko ze środków budżetu państwa, jak uchwalił Sejm, ale również ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-40.106" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.107" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.108" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 10. poprawki Senatu do art. 5 ust. 1 oraz do art. 25 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.109" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.110" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.111" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 419 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 410, przeciw - 7, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.112" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.113" who="#MaciejPłażyński">W 11. poprawce do art. 5 ust. 2 Senat proponuje skreślić powołanie na przepisy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000.</u>
          <u xml:id="u-40.114" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.115" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.116" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki Senatu do art. 5 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.117" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.118" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.119" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 393, przeciw - 20, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.120" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.121" who="#MaciejPłażyński">W 12. poprawce do art. 6 Senat proponuje:</u>
          <u xml:id="u-40.122" who="#MaciejPłażyński">— w ust. 2, aby minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego przedkładał projekt narodowej strategii rozwoju regionalnego oraz projekt programu wsparcia nie tylko, jak uchwalił Sejm, Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego i zarządom województw, ale również Radzie Polityki Regionalnej Państwa i przedstawicielstwu partnerów społecznych i gospodarczych, oraz,</u>
          <u xml:id="u-40.123" who="#MaciejPłażyński">— aby dodać ust. 2a stanowiący, że minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego ustala tryb wyłaniania przedstawicielstwa partnerów społecznych i gospodarczych, kierując się zasadami sprawności działania i właściwej reprezentacji partnerów społecznych i gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-40.124" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.125" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.126" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 12. poprawki Senatu do art. 6 ust. 2 i polegającej na dodaniu ust. 2a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.127" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.128" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.129" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 3, przeciw - 414, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.130" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.131" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 13. Senatu do art. 7 ust. 1 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-40.132" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-40.133" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.134" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 13. poprawki Senatu do art. 7 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.135" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.136" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.137" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 419 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 2, przeciw - 416, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.138" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.139" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 14. Senatu do art. 7 ust. 2 pkt 2 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-40.140" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-40.141" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.142" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 14. poprawki Senatu do art. 7 ust. 2 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.143" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.144" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.145" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 2, przeciw - 409, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.146" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.147" who="#MaciejPłażyński">W 15. poprawce Senat proponuje, aby w art. 8 dodać ust. 3 stanowiący, że minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego może określać terminy przedstawienia przez Radę Polityki Regionalnej Państwa opinii w sprawach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-40.148" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.149" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.150" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 15. poprawki Senatu do art. 8, polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.151" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.152" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.153" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 419 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 1, przeciw - 416, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.154" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.155" who="#MaciejPłażyński">W 16. poprawce do art. 9 ust. 3 Senat proponuje, aby prezes Rady Ministrów nie był zobowiązany do powoływania w skład Rady Polityki Regionalnej Państwa dwóch przedstawicieli ekspertów wytypowanych przez reprezentację samorządów województw.</u>
          <u xml:id="u-40.156" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.157" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.158" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 16. poprawki Senatu do art. 9 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.159" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.160" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.161" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 6, przeciw - 408, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.162" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.163" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 17. do art. 9 ust. 11 pkt 2 Senat proponuje, aby po wyrazie „choroby” dodać wyraz „trwale”.</u>
          <u xml:id="u-40.164" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.165" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.166" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 17. poprawki Senatu do art. 9 ust. 11 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.167" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.168" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.169" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 5, przeciw - 411, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-40.170" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.171" who="#MaciejPłażyński">W 18. poprawce do art. 10 ust. 2, Senat proponuje:</u>
          <u xml:id="u-40.172" who="#MaciejPłażyński">- aby prezes Rady Ministrów określał wysokość diet, a nie, jak uchwalił Sejm, wynagrodzenia członków Rady Polityki Regionalnej Państwa,</u>
          <u xml:id="u-40.173" who="#MaciejPłażyński">- aby skreślić przepis stanowiący, iż posłom i senatorom powołanym w skład rady wynagrodzenie nie przysługuje.</u>
          <u xml:id="u-40.174" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.175" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.176" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 18. poprawki Senatu do art. 10 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.177" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.178" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.179" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 388, przeciw - 22, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.180" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.181" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 19. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-40.182" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 20. do art. 11 ust. 4 Senat proponuje, aby przy opracowaniu strategii brano pod uwagę także opinie podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-40.183" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.184" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.185" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 20. poprawki Senatu do art. 11 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.186" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.187" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.188" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 403 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 370, przeciw - 28, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-40.189" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.190" who="#MaciejPłażyński">W 21. poprawce do art. 12 Senat proponuje, aby Rada Ministrów przedkładała także Senatowi informację na temat realizacji strategii.</u>
          <u xml:id="u-40.191" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.192" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.193" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 21. poprawki Senatu do art. 12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.194" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.195" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.196" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 239, przeciw - 169, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-40.197" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.198" who="#MaciejPłażyński">W 22. poprawce do art. 12 Senat proponuje, aby Rada Ministrów przedkładała Sejmowi informację na temat realizacji strategii raz na 2 lata, a nie, jak uchwalił Sejm, raz na 3 lata.</u>
          <u xml:id="u-40.199" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.200" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.201" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 22. poprawki Senatu do art. 12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.202" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.203" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.204" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 398, przeciw - 13, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-40.205" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.206" who="#MaciejPłażyński">W 23. poprawce Senat proponuje, aby w art. 13 dodać ust. 3a, stanowiący, że rozporządzenie, w którym Rada Ministrów przyjmuje program wsparcia, określa tryb powoływania, skład i zadania komitetu monitorującego, oceniającego skuteczność programu.</u>
          <u xml:id="u-40.207" who="#MaciejPłażyński">W 26. poprawce do art. 15 Senat proponuje dodać ust. 5, stanowiący, że po zakończeniu wykonywania programu wsparcia minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego przedkłada Radzie Ministrów sprawozdanie końcowe obejmujące określone sprawy oraz działania ministra i komitetu monitorującego.</u>
          <u xml:id="u-40.208" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będzie łącznie.</u>
          <u xml:id="u-40.209" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-40.210" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.211" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 23. i 26., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.212" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.213" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.214" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 154, przeciw - 261, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.215" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.216" who="#MaciejPłażyński">W 24. poprawce Senat proponuje, aby w art. 13 dodać ust. 6a, stanowiący, że Rada Ministrów może upoważnić ministra lub inne osoby reprezentujące Rzeczpospolitą Polską w negocjacjach dotyczących pozyskania środków na wsparcie rozwoju regionalnego ze źródeł zagranicznych do podejmowania dodatkowych zobowiązań lub ustaleń odnoszących się do programu wsparcia albo do wyrażenia zgody na zmianę dotychczasowych ustaleń.</u>
          <u xml:id="u-40.217" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.218" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.219" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 24. poprawki Senatu do art. 13, polegającej na dodaniu ust. 6a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.220" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.221" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.222" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 400, przeciw - 11, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.223" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.224" who="#MaciejPłażyński">W 25. poprawce do art. 14 ust. 2 pkt 9 Senat proponuje, aby w celu uzgodnienia z ustaleniami strategii i programu wsparcia ministrowi właściwemu do spraw rozwoju regionalnego przedkładano projekt funduszu leśnego jedynie w części dotyczącej krajowego programu zwiększania lesistości.</u>
          <u xml:id="u-40.225" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.226" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.227" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 25. poprawki Senatu do art. 14 ust. 2 pkt 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.228" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.229" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.230" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 419 posłów. Większość bezwzględna 210. Za - 9, przeciw - 409, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.231" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.232" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 26. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-40.233" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 27. do art. 16 ust. 1 pkt 2 Senat proponuje, aby kontrakt wojewódzki określał zakres, tryb i warunki realizacji m.in. zadań należących do spraw nadzorowanych przez ministrów właściwych, które wspierane są przez jednostki samorządu terytorialnego i inne uprawnione podmioty, a nie - jak uchwalił Sejm - przez samorząd województwa.</u>
          <u xml:id="u-40.234" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.235" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.236" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 27. poprawki Senatu do art. 16 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.237" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.238" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.239" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna 208. Za - 7, przeciw - 405, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.240" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.241" who="#MaciejPłażyński">W 28. poprawce Senat proponuje, aby w art. 16 dodać ust. 3a stanowiący, że w rokowaniach związanych z zawarciem oraz ze zmianą kontraktu uczestniczy wojewoda jako przedstawiciel rządu w województwie.</u>
          <u xml:id="u-40.242" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.243" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.244" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 28. poprawki Senatu do art. 16, polegającej na dodaniu ust. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.245" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.246" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.247" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna 208. Za - 232, przeciw - 175, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-40.248" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.249" who="#MaciejPłażyński">W 29. poprawce do art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 Senat proponuje, aby zarząd województwa ubiegającego się o wsparcie zadań zawartych w programie wojewódzkim przedstawiał ministrowi wniosek o przyznanie środków zawierający m.in. charakterystykę województwa odniesioną do kategorii ustalonych w strategii i programie wsparcia, a także wykaz celów, na które ma być udzielone wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-40.250" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.251" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.252" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 29. poprawki Senatu do art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.253" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.254" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.255" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna 209. Za - 365, przeciw - 47, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-40.256" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.257" who="#MaciejPłażyński">W 30. poprawce do art. 17 Senat proponuje, aby w ust. 1 dodać pkt 7 stanowiący, że wniosek o przyznanie środków zawiera także informację o przebiegu konsultacji z podmiotami wymienionymi w art. 12 ustawy o samorządzie województwa.</u>
          <u xml:id="u-40.258" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.259" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.260" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 30. poprawki Senatu do art. 17 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.261" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.262" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.263" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna 207. Za - 5, przeciw - 403, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.264" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.265" who="#MaciejPłażyński">W 31. poprawce do art. 18 pkt 3 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-40.266" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-40.267" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.268" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 31. poprawki Senatu do art. 18 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.269" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.270" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.271" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 403 posłów. Większość bezwzględna 202. Za - 3, przeciw - 399, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.272" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.273" who="#MaciejPłażyński">W 32. poprawce do art. 18 pkt 9 Senat proponuje, aby strony kontraktu, określając wzajemne zobowiązania przy wykonywaniu kontraktu, ustalały m.in. postępowanie w przypadku wykrycia nieprawidłowości w wykonywaniu lub finansowaniu zadań, a nie - jak uchwalił Sejm - i finansowaniu zadań.</u>
          <u xml:id="u-40.274" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.275" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.276" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 32. poprawki Senatu do art. 18 pkt 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.277" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.278" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.279" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 2, przeciw - 412, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.280" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.281" who="#MaciejPłażyński">W 33. poprawce Senat proponuje, aby w art. 18 dodać pkt 9a, stanowiący, że strony kontraktu, określając wzajemne zobowiązania przy wykonywaniu kontraktu, ustalają także zasady i tryb rozwiązywania sporów oraz zaspokajania roszczeń stron kontraktu, w tym roszczeń finansowych.</u>
          <u xml:id="u-40.282" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.283" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.284" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 33. poprawki Senatu do art. 18, polegającej na dodaniu pkt. 9a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.285" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.286" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.287" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 2, przeciw - 413, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.288" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.289" who="#MaciejPłażyński">W 34. poprawce Senat proponuje, aby w art. 18 dodać pkt 12, stanowiący, że strony kontraktu, określając wzajemne zobowiązania przy wykonywaniu kontraktu, ustalają także tryb powoływania, skład i zadania wojewódzkiego komitetu monitorującego, oceniającego efektywność i jakość wprowadzania kontraktu.</u>
          <u xml:id="u-40.290" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.291" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.292" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 34. poprawki Senatu do art. 18, polegającej na dodaniu pkt. 12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.293" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.294" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.295" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 171, przeciw - 243, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.296" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.297" who="#MaciejPłażyński">W 35. poprawce do art. 22 ust. 3 Senat proponuje, aby uchwała sejmiku województwa, o której mowa w tym artykule, uwzględniała w szczególności tryb i warunki opiniowania zmiany lub wypowiedzenia kontraktu z inicjatywy samorządu województwa przez te spośród podmiotów, o których mowa w art. 12 ustawy o samorządzie województwa, które uczestniczą w wykonywaniu kontraktu, a nie - jak uchwalił Sejm - przez podmioty wymienione w art. 12 ustawy o samorządzie województwa.</u>
          <u xml:id="u-40.298" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.299" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.300" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 35. poprawki Senatu do art. 22 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.301" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.302" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.303" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 6, przeciw - 409, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.304" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.305" who="#MaciejPłażyński">W 36. poprawce do art. 25 ust. 2 Senat proponuje, aby dofinansowanie dla jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zadania uwzględnione w kontrakcie przekazywane było przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych za pośrednictwem wojewodów, a nie - jak uchwalił Sejm - bezpośrednio przez tego ministra.</u>
          <u xml:id="u-40.306" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.307" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.308" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 36. poprawki Senatu do art. 25 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.309" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.310" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.311" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 186, przeciw - 227, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-40.312" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.313" who="#MaciejPłażyński">W 37. poprawce do art. 25 ust. 2 Senat proponuje, aby dofinansowanie dla jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zadania uwzględnione w kontrakcie przekazywane było w terminach i na zasadach określonych w kontrakcie, a nie - jak uchwalił Sejm - w terminach określonych w kontrakcie.</u>
          <u xml:id="u-40.314" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.315" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.316" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 37. poprawki Senatu do art. 25 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.317" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.318" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.319" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 2, przeciw - 411, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-40.320" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.321" who="#MaciejPłażyński">W 38. poprawce Senat proponuje, aby w art. 25 skreślić ust. 3 stanowiący, że do dofinansowania dla jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zadania uwzględnione w kontrakcie mają zastosowanie przepisy o dotacjach celowych na zadania własne jednostek samorządu terytorialnego; ust. 4 dotyczący podstawy roszczeń bądź zobowiązań uprawnionych jednostek samorządu terytorialnego wobec skarbu państwa; ust. 5 stanowiący, że jeżeli należne kwoty dofinansowania nie zostaną przekazane w terminach określonych w kontrakcie, jednostkom samorządu terytorialnego przysługują odsetki w wysokości ustalonej w kontrakcie albo odsetki ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-40.322" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.323" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.324" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 38. poprawki Senatu do art. 25, polegającej na skreśleniu ust. od 3 do 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.325" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.326" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.327" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 417 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 380, przeciw - 33, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.328" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.329" who="#MaciejPłażyński">W 39. poprawce Senat proponuje, aby skreślić art. 26 stanowiący, że z zastrzeżeniem ust. 2 przepisy art. 25 stosuje się odpowiednio, jeżeli w kontrakcie przewidziano, że dofinansowanie dla jednostek samorządu terytorialnego lub za ich pośrednictwem dla innych podmiotów uprawnionych udzielone zostanie z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów oraz instytucji, o których mowa w art. 14 ust. 2 i 5, oraz że w odniesieniu do przypadków, o których mowa w ust. 1, obowiązek przekazania należnej dotacji obciąża właściwe organy jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów lub instytucji, o których mowa w art. 14 ust. 2 i 5.</u>
          <u xml:id="u-40.330" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.331" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.332" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 39. poprawki Senatu, polegającej na skreśleniu art. 26, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.333" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.334" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.335" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 399, przeciw - 17, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.336" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.337" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach 40. do art. 32, 41. do art. 34, 42. do art. 36, 43. do art. 37, 44. do art. 39, 45. do art. 40, 46. do art. 41, 47. do art. 42, 48. do art. 43, 50. do art. 45, 53. do art. 50 pkt 2 oraz 55. do art. 52 Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-40.338" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-40.339" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-40.340" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.341" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu od 40. do 48., 50., 53. i 55., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.342" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.343" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.344" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 11, przeciw - 402, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.345" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.346" who="#MaciejPłażyński">Poprawki 49. i 50. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-40.347" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 51. do art. 48 pkt 1 Senat proponuje, aby w art. 11 ust. 5 ustawy o samorządzie województwa dodać przepis stanowiący, że zasady finansowania rozwoju regionalnego oraz źródła dochodów województwa w tym zakresie określają odrębne ustawy.</u>
          <u xml:id="u-40.348" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.349" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.350" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 51. poprawki Senatu do art. 48 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.351" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.352" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.353" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 401 posłów. Większość bezwzględna - 201. Za - 8, przeciw - 391, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-40.354" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.355" who="#MaciejPłażyński">W 52. poprawce do art. 48, polegającej na dodaniu pkt. 1a Senat proponuje, aby w art. 12 ustawy o samorządzie województwa skreślić pkt 6 stanowiący, że samorząd województwa przy formułowaniu strategii rozwoju województwa i realizacji polityki jego rozwoju współpracuje z organizacjami międzynarodowymi i regionami innych państw, zwłaszcza sąsiednich, oraz dodać ust. 2 stanowiący, że wykonując zadania określone w ust. 1 samorząd województwa może również współpracować z organizacjami międzynarodowymi i regionami innych państw, zwłaszcza sąsiednich.</u>
          <u xml:id="u-40.356" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.357" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.358" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 52. poprawki Senatu do art. 48, polegającej na dodaniu pkt. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.359" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.360" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.361" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 422 posłów. Większość bezwzględna - 212. Za - 3, przeciw - 415, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.362" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.363" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 53. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-40.364" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 54. do art. 51 pkt. 4 i 5 Senat proponuje w art. 110 ustawy o finansach publicznych:</u>
          <u xml:id="u-40.365" who="#MaciejPłażyński">— aby przywrócić skreślony przez Sejm w ust. 1 przepis stanowiący, że uchwała budżetowa jednostki samorządu terytorialnego może określać limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne oraz,</u>
          <u xml:id="u-40.366" who="#MaciejPłażyński">— aby skreślić pkt 5 dotyczący ust. 2–4 tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-40.367" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.368" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.369" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 54. poprawki Senatu do art. 51 pkt. 4 i 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.370" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.371" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.372" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 421 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 2, przeciw - 418, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-40.373" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.374" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę 55. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-40.375" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 56. Senat proponuje, aby skreślić art. 53 stanowiący, że:</u>
          <u xml:id="u-40.376" who="#MaciejPłażyński">- zawarte w ustawie budżetowej na rok 2000 inwestycje wieloletnie finansowane z dotacji celowych na inwestycje własne samorządów w 2000 r. stają się inwestycjami wpisanymi w kontrakty z chwilą ich podpisania,</u>
          <u xml:id="u-40.377" who="#MaciejPłażyński">- do czasu podpisania odpowiednich kontraktów środki, o których mowa w ust. 1, stają się częścią rezerwy celowej na wspieranie rozwoju regionalnego w dyspozycji ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-40.378" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.379" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.380" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 56. poprawki Senatu, polegającej na skreśleniu art. 53, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.381" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.382" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.383" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 395, przeciw - 14, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-40.384" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-40.385" who="#MaciejPłażyński">W 57. poprawce Senat proponuje, aby dodać art. 53a stanowiący, że do czasu określenia w odrębnych przepisach dodatkowych źródeł dochodów własnych województw lub zasad ustalania części podstawowej subwencji ogólnej dla województw na finansowanie zadań rozwoju regionalnego nie można uzależniać zawarcia kontraktu regionalnego od wniesienia przez samorząd województwa wkładu środków własnych przeznaczonych na wykonywanie zadań objętych kontraktem.</u>
          <u xml:id="u-40.386" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.387" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.388" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 57. poprawki Senatu, polegającej na dodaniu art. 53a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.389" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.390" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.391" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 22, przeciw - 388, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.392" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.393" who="#MaciejPłażyński">W 58. poprawce do art. 56 Senat proponuje, aby ustawa weszła w życie po upływie 30 dni, a nie, jak uchwalił Sejm, 14 dni od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-40.394" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.395" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.396" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 58. poprawki Senatu do art. 56, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-40.397" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-40.398" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-40.399" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 418 posłów. Większość bezwzględna - 210. Za - 5, przeciw - 409, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-40.400" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-40.401" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-40.402" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz ustawy o opłacie skarbowej (druki nr 1709, 1741 i 1741-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-40.403" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Janiak, wniosek formalny - tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#KazimierzJaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność prosiłbym o 40 minut przerwy...</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#KazimierzJaniak">.‍.. na odbycie spotkania klubu Akcji Wyborczej Solidarność w sali kolumnowej — zaraz po ogłoszeniu przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MaciejPłażyński">Przerwa do godz. 11.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 20 do godz. 11 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz ustawy o opłacie skarbowej - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Steca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Komisja Finansów Publicznych oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi...</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wolno i wyraźnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#StanisławStec">... w dniu 9 marca br. rozpatrywała dwie poprawki zgłoszone w drugim czytaniu do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#StanisławStec">Pierwsza poprawka do art. 7 ust. 2b pkt 1 zakłada zastąpienie wyrazów: „przekraczającej 80 000 zł” wyrazami: „przekraczającej 20 000 zł”. Jest to wartość sprzedaży produktów rolnych w roku podatkowym, uprawniająca rolnika ryczałtowego do rezygnacji ze zwolnienia z podatku od towarów i usług i zgłoszenia rejestracyjnego w urzędzie skarbowym, aby zostać podatnikiem VAT na zasadach ogólnych.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#StanisławStec">Komisja proponuje odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#StanisławStec">Natomiast drugą poprawkę wnioskodawca wycofał, ponieważ problem został rozwiązany rozporządzeniem ministra finansów z dnia 31 marca w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, które weszło w życie z dniem 15 kwietnia br. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#ZdzisławPupa">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym zadać pytanie panu posłowi sprawozdawcy, bo moje wątpliwości wzbudza fakt poddania pod głosowanie 3-procentowej stawki podatku VAT. Podejrzewam, że 3-procentowa stawka podatku VAT zaproponowana w przedłożeniu, które zostało tutaj nam przedstawione, może być powodem sytuacji korupcjogennych ze strony nieuczciwych pośredników, którzy będą kupować towary rolno-spożywcze od rolników. Przypomnę, że w Polsce nie ma na większość artykułów rolno-spożywczych cen minimalnych. Wobec powyższego rolnik będzie otrzymywał zawsze cenę niższą, pomniejszoną praktycznie o podatek VAT i nie będzie korzystał z tzw. dobrodziejstwa 3-procentowego podatku VAT, Wysoka Izbo, którą to propozycję otrzymaliśmy. Dlatego prosiłbym pana przewodniczącego o wyjaśnienie tej kwestii: czy nie dojdzie do sytuacji korupcjogennych po uchwaleniu 3-procentowej stawki podatki VAT? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle sprawozdawco, wtedy kiedy dojdziemy do tej poprawki...</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#MaciejPłażyński">Komisje przedstawiają również poprawki oraz wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#MaciejPłażyński">Do art. 7 ust. 2 b pkt 1 zgłoszono poprawkę i wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. wnioskodawca proponuje, aby rolnik ryczałtowy dokonujący sprzedaży produktów rolnych - zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz od podatku akcyzowego na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 7 - mógł zrezygnować ze zwolnienia pod warunkiem dokonania w poprzednim roku podatkowym sprzedaży produktów rolnych o wartości przekraczającej 20 tys. zł., a nie, jak proponują komisje, 80 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#MaciejPłażyński">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 1. wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1. do art. 7 ust. 2 b pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.11" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-49.12" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Za - 226, przeciw - 180, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-49.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-49.14" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-49.15" who="#MaciejPłażyński">Pierwszy wniosek bezprzedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-49.16" who="#MaciejPłażyński">We wnioskach mniejszości: 2. do art. 18 ust. 1a, 3. do tytułu załącznika nr 1 oraz 4. do załącznika nr 3, wnioskodawca proponuje, aby z dniem 3 lipca 2000 r. dla towarów wymienionych w załączniku nr 1 stawka podatku wynosiła 0%, a nie, jak proponują komisje, 3%.</u>
          <u xml:id="u-49.17" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-49.18" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan poseł Stec udzieli odpowiedzi na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z pytaniem pana przewodniczącego Pupy muszę stwierdzić, że zapis ten może rodzić pewne możliwości wykorzystywania przy sprzedaży przez pośredników. Niezbędne jest, aby w Senacie ten zapis uściślić, tak że gdyby przeszła stawka zero, to powinna dotyczyć tylko sprzedaży prowadzonej przez producentów rolnych. I wówczas takiej sytuacji by nie było. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#MaciejPłażyński">Pan minister Rudowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stawka 3-procentowa zryczałtowana nie jest zagrożeniem i nie powoduje korupcji, natomiast przegłosowanie stawki zerowej może w istocie doprowadzić do nadużyć w obsłudze systemu podatkowego, do czego zresztą prowadzi już aktualnie. Przy masowości sprzedaży nieprzetworzonych produktów rolnych zagwarantowanie przez aparat skarbowy, że system podatkowy będzie szczelny, jest wręcz niemożliwe. Ponadto przyjęcie zerowej stawki doprowadzi do tego, że Polska złamie jedno z istotnych postanowień zawartych w stanowisku negocjacyjnym, bowiem pogorszy stan swojego ustawodawstwa w stosunku do aktualnie obowiązującego w odniesieniu do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Dembiński, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MarianDembiński">Chciałbym, nawiązując do wypowiedzi pana ministra, zapytać: Czy znaczy to, że Polska będzie jedynym krajem w Europie z zerowym VAT-em dla rolnictwa? Według mojej wiedzy jest to nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MarianDembiński">Druga sprawa. Jeżeli chodzi o obciążenia dla budżetu, to są one przeolbrzymione. Według wyliczeń ekspertów z Biura Studiów i Ekspertyz różnica w obciążeniach dla budżetu przy 3-procentowym VAT, i zerowym VAT wynosi 22,5 mln zł, czyli jest minimalna, jeżeli chodzi o tak dużą grupę zawodową.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#MarianDembiński">I po trzecie już, czy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, niech pan to zamienia na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarianDembiński">Czy to, co robimy, nie jest wyrównaniem krzywd, jakich ta grupa zawodowa doznawała od wielu lat? Myślę o zgodnym z konstytucją prawie do równego traktowania wszystkich podmiotów gospodarczych, jakie funkcjonują w polskim systemie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MaciejPłażyński">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę pan ministra, by zechciał ustosunkować się do pytań.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żaden z krajów aspirujących do Unii Europejskiej nie ma stawki zerowej na nieprzetworzone produkty rolne i w swoich stanowiskach negocjacyjnych nie proponował przyjęcia takich rozwiązań. Również żaden z krajów przystępujących w ostatnim okresie nie uzyskał w tym zakresie zwolnień w okresach przejściowych. W związku z tym, Polska nie może liczyć na tego typu rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Członkowie mają.)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#JanRudowski">Ponadto oświadczam, Wysoka Izbo, iż skutki budżetowe zostały wyliczone w czasie przygotowywania projektu rządowego z uwzględnieniem w pełni danych zebranych przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa potwierdzonych przez aktualnie naliczany VAT w związku z zakupami środków produkcji rolnej. Te skutki są prawidłowo wyliczone.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#JanRudowski">Natomiast trzeba zwrócić uwagę, że zerowa stawka nie będzie służyła wyłącznie producentom środków produkcji rolnej, ale głównie pośrednikom i handlowcom, którzy odzyskają w większym zakresie VAT naliczany z kolei przy zakupach środków służących im do produkcji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MaciejPłażyński">To jest ostatnie pytanie. Nie ma innych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#BronisławKomorowski">Chciałbym zadać pytanie: Czy w przypadku wprowadzenia zerowej stawki VAT-owskiej rolnicy będą zobowiązani do prowadzenia normalnej pełnej dokumentacji i czy to nie będzie warunkiem niezwykle trudnym do wypełnienia dla rolników?</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Pęk: A jak będzie przy 3%?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan przewodniczący Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgodnie z projektem ustawy obligatoryjnie na rozliczanie na zasadach ogólnych przechodzą rolnicy, którzy prowadzą księgi rachunkowe. Natomiast po przyjęciu wniosku rolnicy, których obrót w roku poprzednim przekroczył 20 tys., mogą na swój wniosek zrezygnować ze zwolnienia, czyli zrezygnować ze statusu rolnika ryczałtowego i zgłosić rejestrację VAT-u do urzędu skarbowego i wówczas prowadzić ewidencję zakupów i sprzedaży dla potrzeb sporządzenia deklaracji VAT. Z tym że dla tych rolników ustawa przewiduje możliwość sporządzania deklaracji VAT raz w miesiącu. Jest to też uprawnienie rolnika, a nie obowiązek. Jeżeli rolnik będzie zainteresowany, żeby sporządzać deklarację co miesiąc, to będzie sporządzał, a jeżeli będzie zainteresowany, żeby sporządzać raz w kwartale, to będzie sporządzał tę deklarację raz w kwartale. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MaciejPłażyński">Pan minister Rudowski jeszcze chciałby coś dodać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aby zastosować stawkę zerową, rolnik będzie musiał dokonać rejestracji w urzędzie skarbowym, będzie musiał zaprowadzić rejestr ewidencji sprzedaży, VAT-u naliczonego i prawidłowo rozliczać deklaracje z urzędem skarbowym.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam krótkie pytanie do pana posła sprawozdawcy. Panie pośle, czy zadając pytania odnośnie do zerowej stawki VAT, mówimy w tym momencie, o czymś, co zmierza w kierunku obciążenia VAT-em sprzedawanych produktów rolnych, nieprzetworzonych, nisko przetworzonych, czy też mówimy o tym, co będzie musiał zrobić rolnik? Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze pan poseł Kaczyński. Poseł sprawozdawca chwilę poczeka, od razu będzie odpowiedź dla obu posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przede wszystkim chciałbym, abyśmy uściślili i żeby padła tutaj jednoznaczna odpowiedź: Jakie będą skutki dla budżetu w przypadku przyjęcia zerowej stawki? Dane bowiem, które przedstawia rząd, opiewają na kwotę 1300 mln zł w skali roku, natomiast kwota, którą przedstawił pan poseł Dembiński, powołując się na opinię BSE, to 22 mln zł, a więc różnica tutaj jest ogromna. Bardzo proszę o definitywne, jednoznaczne wyjaśnienie tego. Jaka jest prawda? Będzie to miało wpływ na wynik głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Postaram się odpowiedzieć na pytanie pierwsze pana posła Gruszki. Celem ustawy o podatku od towarów i usług, która ma objąć rolników, jest umożliwienie zwrotu rolnikom VAT-u zapłaconego w środkach przewidzianych do produkcji. Obecnie jest to VAT zawarty w cenie paliwa, w cenie energii elektrycznej, węgla, niektórych części zamiennych, materiałów budowlanych. W przypadku stawki zerowej, gdy rolnik będzie korzystał z zasad ogólnych, po spełnieniu tych warunków, o których mówiłem i o których mówił pan minister Rudowski, będzie sporządzał deklarację na podstawie faktur otrzymanych w związku z zakupionymi towarami. Rolnik, chcąc odzyskać zwrot VAT-u, musi kupować wszystko na faktury VAT, tym samym ograniczy się szarą strefę...</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#StanisławStec">.‍.. i zwiększą się wpływy z tego tytułu do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#StanisławStec">Natomiast jeżeli chodzi o ewidencję, to jest to prosta ewidencja zakupów i sprzedaży. Z uwagi na to, że szkoły rolnicze dysponują komputerami, absolwenci szkół rolniczych będą mieć przynajmniej zatrudnienie, pomagając rolnikom w prowadzeniu ewidencji i w wypełnianiu deklaracji. Natomiast rolnicy ryczałtowi, którzy nie przekraczają 20 tys. zł obrotów i którzy mimo przekroczenia obrotów nie zdecydują się na ogólne zasady, będą otrzymywać zwrot VAT-u przez doliczenie 3% przez kupującego do wartości sprzedanego przez rolnika produktu. Warunek jest tu jeden: zapłata za ten produkt musi nastąpić bezgotówkowo, czyli przez wpłatę na rachunek bankowy albo przelewem na rachunek bankowy. I jeszcze jest jeden warunek: kupujący nie odliczy sobie tego VAT-u zapłaconego rolnikowi, jeżeli nie zapłaci rolnikowi za dostarczony produkt. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MaciejPłażyński">Poseł Dembiński. Pan poseł i te trzy głosy - i koniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MarianDembiński">Panie Marszałku! Szanowne Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Wyraźnie mówiłem, że różnica między wprowadzeniem zerowej stawki VAT i 3-procentowej stawki VAT wynosi 22,5 mln zł. Tu opieram się na danych Biura Studiów i Ekspertyz. Obciążenie budżetu za półrocze wyniesie przy stawce 0% 110 mln zł, natomiast przy stawce 3-procentowej - 175 mln zł za rok, czyli po odjęciu różnicy wychodzi 22,5 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, proszę stawiać pytania, chociaż już pana do tego w żaden sposób nie namawiam.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#MariuszOlszewski">Panie pośle, czy komisja zajmowała się wyliczeniem, o ile budżety polskich rodzin będą musiały więcej wydać przez wprowadzenie 3-procentowego VAT w rolnictwie?</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#MariuszOlszewski">Za chwilę będziemy przystępowali do debaty na temat bezrobocia, na temat sytuacji na rynku pracy. Chciałbym wiedzieć, o ile więcej zapłaci polska rodzina po wprowadzeniu 3-procentowego VAT. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Wyrowiński.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#MaciejPłażyński">Później zabierze już głos pan poseł sprawozdawca, następnie pan minister, po czym przystąpimy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JanWyrowiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Sprawozdawco! Czy sytuacja będzie taka: ci rolnicy, którzy z tego powodu, iż mają niższą sprzedaż, poniżej tych 20 tys., będą sprzedawali swoje produkty z 3-procentowym VAT, bo on będzie dla tych rolników nieryczałtowych, i w związku z tym ci, którzy od nich kupują produkty, będą musieli się z tego VAT rozliczać, natomiast ci rolnicy, którzy będą powyżej tej granicy i zdecydują się na to, aby rozliczać się z VAT normalnie, będą sprzedawali te same produkty z zerową stawką VAT? Czy zaistnieje taka schizofreniczna sytuacja, gdy na te same nieprzetworzone produkty rolne będziemy mieli dla pewnego fragmentu rynku VAT 3-procentowy, natomiast dla pewnego fragmentu stawkę VAT zerową? Sytuacja taka byłaby moim zdaniem absolutnie nie do przyjęcia z uwagi na konieczność poprawności działania służb fiskalnych i pewności obrotu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MaciejPłażyński">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#MaciejPłażyński">Teraz zabierze głos sprawozdawca komisji, pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Smolarek: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze pan poseł. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#MaciejPłażyński">To już będzie ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#MaciejPłażyński">Zgłaszajcie się państwo szybciej, bo nigdy nie skończymy dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#RyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie posłowi sprawozdawcy w kontekście pytań, problemów i wątpliwości, które się tutaj pojawiły. O ile 3-procentowy VAT przełoży się na ceny płodów i produktów rolnych i czy jest prawdą, że ok. 1,5% z własnych budżetów będziemy musieli wyłożyć na ten wzrost, a także o ile pogorszy się konkurencyjność naszych krajowych produktów - produktów sprzedawanych przez polskich rolników - wobec produktów zagranicznych i o ile pogorszy się bilans w handlu artykułami rolno-spożywczymi w stosunku do stanu dzisiejszego?</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#StanisławStec">Na pytania pana posła Olszewskiego i pana posła Smolarka mogę odpowiedzieć krótko, że 3-procentowy VAT na produkty rolne na pewno może być impulsem dla podwyżek cen żywności.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#StanisławStec">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Wyrowińskiego, to nie widzę problemu w tym, że rolnik ryczałtowy będzie miał doliczone do sprzedanego produktu 3% przez kupującego, ponieważ dla kupującego to nie będzie kosztem; te 3% on sobie od razu zaksięguje na konto urzędu skarbowego i odliczy od należnego podatku. Kosztem będzie tylko wartość netto, którą zapłaci rolnikowi, czyli będzie podobna wartość, jak w przypadku stawki 0 przy sprzedaży przez rolnika rozliczanego na zasadach ogólnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości 2., 3. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Za - 223, przeciw - 181, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest, jest, jest!)</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan poseł Wyrowiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JanWyrowiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Parlamentarnego Klubu Unii Wolności proszę o 10 minut przerwy przed ostatecznym głosowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MaciejPłażyński">10 minut, tak? Zaczynamy za 20 minut 12-ta.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 25 do godz. 11 min 44)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę poprosić posłów z kuluarów.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#MaciejPłażyński">Wszyscy są? Pan premier też?</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#MaciejPłażyński">Pan premier Komołowski głosuje?</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz ustawy o opłacie skarbowej w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Za - 346, przeciw - 57, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz o zmianie ustawy o opłacie skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-83.14" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu i Łączności o rządowym projekcie ustawy Prawo telekomunikacyjne (druki nr 943, 1855 i 1855-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-83.15" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Karola Działoszyńskiego w celu przedstawienia sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KarolDziałoszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Transportu i Łączności odbyła posiedzenie, którego wynikiem jest druk nr 1855-A. Zostały w nim przedstawione poprawki dotyczące rządowego projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne. Zgłoszono 11 poprawek i jeden wniosek mniejszości, który przeszedł z drugiego czytania. Sądzę, że najlepiej będzie, jeśli przejdziemy bezpośrednio do głosowania, a jeżeli będą pytania, to będę się starał na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1855.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#MaciejPłażyński">Komisja przedstawia również wniosek mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 30 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby podmiot, który uzyskał prawo do wykorzystywania zasobów numeracji w przydziale numeracji, uiszczał:</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#MaciejPłażyński">- jednorazową opłatę za przydział numeracji, jeżeli wybór podmiotu nastąpił w drodze przetargu,</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#MaciejPłażyński">- roczne opłaty za prawo do wykorzystywania zasobów numeracji.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1. do art. 30 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 395 posłów. Za - 395.</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 2. do art. 40 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby operatorzy byli obowiązani do wykonywania zadań na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa i porządku publicznego, między innymi zgodnie z warunkami umów zawartych z podmiotami określonymi w ust. 2, a nie, jak proponuje komisja, w zakresie i na warunkach określonych w decyzjach wydanych na podstawie niniejszej ustawy i przepisów odrębnych.</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2. do art. 40 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.18" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.19" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.20" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 396 posłów. Za - 149, przeciw - 245, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-85.21" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.22" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. wnioskodawca proponuje, aby dodać art. 69a stanowiący, że operatorzy i podmioty udostępniające usługi telekomunikacyjne, a także podmioty zawierające umowy z abonentami w imieniu operatorów mogą wymieniać między sobą informacje o przypadkach:</u>
          <u xml:id="u-85.23" who="#MaciejPłażyński">- posłużenia się przy zawieraniu umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych podrobionymi, przerobionymi lub skradzionymi dokumentami,</u>
          <u xml:id="u-85.24" who="#MaciejPłażyński">- nienależytego wykonania umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych przez abonentów, polegających na zaprzestaniu ponoszenia opłat za świadczone usługi, uprawniających operatorów do rozwiązywania umów o ich świadczenie zgodnie z podanymi do publicznej wiadomości regulaminami.</u>
          <u xml:id="u-85.25" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.26" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.27" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3. polegającej na dodaniu art. 69a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.28" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.29" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.30" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 393 posłów. Za - 23, przeciw - 368, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-85.31" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.32" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. do art. 99 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby operatorom publicznym prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji przydzielał numerację również w decyzji, a nie, jak proponowała komisja, jedynie w zezwoleniu.</u>
          <u xml:id="u-85.33" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.34" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.35" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 4. do art. 99 ust. 1 pkt 1 i ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.36" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.37" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.38" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 397 posłów. Za - 392, przeciw - 4, wstrzymał się - 1.</u>
          <u xml:id="u-85.39" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.40" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 108 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby aparatura podlegała obowiązkowej ocenie zgodności z wymaganiami, o których mowa w ust. 1 i 2 tego artykułu, z wyłączeniem urządzeń, o których mowa w art. 91 ust. 4 pkt 1 i 3, oraz aby do aparatury podlegającej tej ocenie miały zastosowanie odpowiednie przepisy art. 91 ust. 2 i 3, art. 92, art. 93 i art. 94 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-85.41" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.42" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.43" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 5. do art. 108 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.44" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.45" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.46" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 398 posłów. Za - 392, przeciw - 6.</u>
          <u xml:id="u-85.47" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.48" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 109 wnioskodawca proponuje:</u>
          <u xml:id="u-85.49" who="#MaciejPłażyński">- w ust. 3, aby prezes Rady Ministrów powoływał prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji, wyłonionego w drodze konkursu przez komisję konkursową powołaną przez Radę Ministrów,</u>
          <u xml:id="u-85.50" who="#MaciejPłażyński">- dodać ust. 3a stanowiący, że konkurs na stanowisko prezesa urzędu ogłasza prezes Rady Ministrów przez dwukrotne opublikowanie ogłoszeń o konkursie w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim,</u>
          <u xml:id="u-85.51" who="#MaciejPłażyński">- dodać ust. 3b stanowiący, że Rada Ministrów określi wymagania stawiane kandydatom na stanowisko prezesa urzędu oraz szczegółowy tryb przeprowadzania konkursu.</u>
          <u xml:id="u-85.52" who="#MaciejPłażyński">Natomiast komisja proponuje, aby prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji był powoływany i odwoływany przez prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-85.53" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.54" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.55" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 6. do art. 109 ust. 3 i polegającej na dodaniu ust. 3a i 3b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.56" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.57" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.58" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 396 posłów. Za - 80, przeciw - 311, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-85.59" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.60" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 7. do art. 125 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji mógł ustalić podstawę wymiaru kary pieniężnej w sposób szacunkowy, nie mniejszą jednak niż:</u>
          <u xml:id="u-85.61" who="#MaciejPłażyński">- wysokość wynagrodzenia określonego w art. 115 ust. 5 - w przypadku kary pieniężnej nałożonej na kierownika podmiotu gospodarczego,</u>
          <u xml:id="u-85.62" who="#MaciejPłażyński">- równowartość 100 tys. euro w pozostałych przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-85.63" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.64" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.65" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 7. do art. 125 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.66" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.67" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.68" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 397 posłów. Za - 395, przeciw - 1, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-85.69" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.70" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 8. wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 129, który nowelizuje ustawę o Policji, stanowiący o trybie i zasadach ujawniania i przetwarzania przez Policję - wyłącznie w celu zapobiegania i wykrywania przestępstw - danych identyfikujących abonenta sieci telekomunikacyjnej lub zakończenia sieci, między którymi wykonano połączenie, oraz danych dotyczących uzyskania lub próby uzyskania połączenia między określonymi zakończeniami sieci, a także okoliczności i rodzaj wykonywanego połączenia.</u>
          <u xml:id="u-85.71" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.72" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.73" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#StefanMacner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem skierować pytanie pod adresem sprawozdawcy. Czy potwierdzi, że Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne jest w posiadaniu opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i Komisji do Spraw Służb Specjalnych oraz opinii Biura Studiów i Ekspertyz, że treści zawarte w art. 129 i 130 naruszają Konstytucję Rzeczypospolitej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, odpowiada pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KarolDziałoszyński">Odpowiadając na pytanie, powiem, że komisja jest w posiadaniu takich dokumentów, natomiast różna jest ocena treści tych dokumentów. Panie pośle, podkomisja skierowała dokumenty do przewodniczącego Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z prośbą o opinię w sprawie art. 134 przedłożenia rządowego i opinia ta dotyczy rzeczywiście art. 134 przedłożenia rządowego. Natomiast zapis artykułu, nad którym w tej chwili głosujemy, jest wynikiem przepracowania tego w podkomisji i tym samym opinie, o które pan pyta, czyli opinia skierowana do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka - i tutaj mam też opinię do Komisji do Spraw Służb Specjalnych - wszystkie one dotyczą art. 134. W wyniku prac zmieniliśmy całkowicie brzmienie art. 134 i w Prawie telekomunikacyjnym rozszerzyliśmy znaczenie pojęcia obszary objęte tajemnicą telekomunikacyjną poza tradycyjne rozumienie, o którym mówiliśmy w pierwszym okresie. Można dyskutować czy w Prawie telekomunikacyjnym tego typu regulacje powinny mieć miejsce, czy żelazną konsekwencją tego nie powinna być zmiana ustawy o UOP i ustawy o Policji. Jednak podczas dyskusji przeważyły argumenty, że rozwiązanie, w tej chwili zaproponowane, daje Komendzie Policji i UOP możliwości operacyjne. Dyskutowaliśmy wtedy szczególnie dużo o sprawie okupu. Jest to kwestia, która budziła podczas prac i spotkań w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych pewne wątpliwości. Zwyciężył w głosowaniu sąd, że jednak należy dać UOP i Policji możliwości prowadzenia działań operacyjnych. Dołączyliśmy przecież w ustawie o Policji zdanie, w którym mówimy, że jest to możliwe wyłącznie w celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw i że o takie informacje może wnosić pisemnie komendant główny Policji, a w wypadku ustawy o UOP ustaliliśmy, że ma to być szef Urzędu Ochrony Państwa lub kierownik jednostki organizacyjnej Urzędu Ochrony Państwa. To są te wyłączenia z wniosku o uzyskanie zgody prokuratora generalnego. Chodziło tu o pewne przyspieszenie.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KarolDziałoszyński">Nie wiem, czy pan poseł jest usatysfakcjonowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#StefanMacner">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#StefanMacner">Chcę powiedzieć, że to nie jest do końca tak, panie przewodniczący komisji. W tych ekspertyzach mamy zawarte opinie, że dotychczasowe uprawnienia tak Policji, jak i UOP-u są wystarczające do prowadzenia tego rodzaju spraw. Ekspertyzy wskazują również na to, że tego rodzaju poprawki powinny być wprowadzone w ustawie nowelizującej ustawę o Policji i nowelizującej ustawę o Urzędzie Ochrony Państwa. Nie widzimy potrzeby nowelizacji tych dwóch ustaw akurat w Prawie telekomunikacyjnym. Ekspertyzy mówią, że jest to wprowadzenie bocznymi drzwiami do tych ustaw tego zapisu. I wreszcie chcę panu przypomnieć, że głosowanie nad tymi dwoma punktami było nierozstrzygnięte, ponieważ było 7 głosów za i 7 przeciw, przy 3 wstrzymujących się. Wobec tego w komisji nie było przewagi co do tego stanowiska. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 8., polegającej na skreśleniu art. 129, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 393 posłów. Za - 148, przeciw było 240, wstrzymało się - 5.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 9. wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 130, który nowelizuje ustawę o Urzędzie Ochrony Państwa, stanowiący, że:</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#MaciejPłażyński">- obowiązek uzyskiwania zgody prokuratora generalnego nie dotyczy uzyskania informacji w postaci danych identyfikacyjnych abonenta oraz danych dotyczących faktu, okoliczności i rodzaju połączenia, prób uzyskania połączenia między określonymi zakończeniami sieci telekomunikacyjnej, a także identyfikacji zakończeń sieci, pomiędzy którymi wykonano połączenia;</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#MaciejPłażyński">- operator sieci udostępnia te dane na pisemny wniosek szefa Urzędu Ochrony Państwa lub kierownika jednostki organizacyjnej Urzędu Ochrony Państwa;</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#MaciejPłażyński">- udostępnienie informacji i danych może następować za pomocą sieci telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 9., polegającej na skreśleniu art. 130, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.14" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-91.15" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 393 posłów. Za - 151, przeciw - 238, wstrzymało się - 4.</u>
          <u xml:id="u-91.16" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-91.17" who="#MaciejPłażyński">We wniosku mniejszości do art. 132 nowelizującego ustawę o radiofonii i telewizji wnioskodawca proponuje skreślić dodawany w art. 26 ust. 8 oraz dodawane w art. 137 ust. 3a i 3 b, dotyczące m.in. rezerwacji częstotliwości przeznaczonych do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów w sposób cyfrowy, drogą rozsiewczą naziemną lub rozsiewczą satelitarną.</u>
          <u xml:id="u-91.18" who="#MaciejPłażyński">Konsekwencją przyjęcia wniosku mniejszości będzie skreślenie w art. 22 ust. 4 oraz w art. 23 w ust. 1 pkt. 5.</u>
          <u xml:id="u-91.19" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-91.20" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 132 wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-91.21" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.22" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-91.23" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 392 posłów. Za - 166, przeciw - 224, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-91.24" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-91.25" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 10. do art. 146 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby przepis ten miał zastosowanie do stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych eksploatowanych przez Telekomunikację Polską SA w dniu wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-91.26" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-91.27" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-91.28" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 10. do art. 146 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-91.29" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.30" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-91.31" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 388 posłów. Za - 381, przeciw - 6, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-91.32" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-91.33" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 11. do art. 151 wnioskodawca proponuje, aby ustawa - poza wyjątkami określonymi w tym przepisie - weszła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-91.34" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-91.35" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-91.36" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 11. do art. 151, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-91.37" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.38" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-91.39" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 393 posłów. Za - 390, przeciw - 1, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-91.40" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-91.41" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-91.42" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy Prawo telekomunikacyjne, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Transportu i Łączności, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-91.43" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.44" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-91.45" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 397 posłów. Za - 225, przeciw - 165, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-91.46" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę Prawo telekomunikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-91.47" who="#MaciejPłażyński">Proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Trzy komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej odbędzie się zaraz po głosowaniach w sali konferencyjnej nowego Domu Poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Posiedzenie Komisji Finansów Publicznych również odbędzie się zaraz po głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Natomiast posiedzenie Komisji Obrony Narodowej zostało odwołane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ogłaszam minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 03 do godz. 12 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. i 28. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">27. Informacja Rady Ministrów na temat sytuacji na rynku pracy oraz o działaniach rządu zmierzających do wzrostu zatrudnienia i ograniczenia poziomu bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">28. Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie „Paktu dla pracy” (druk nr 1877).</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów ministra pracy i polityki społecznej pana Longina Komołowskiego.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie i panów posłów proszę o wysłuchanie wystąpienia pana ministra wicepremiera Komołowskiego na siedząco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#LonginKomołowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przygotowując się do dzisiejszego wystąpienia, miałem, muszę przyznać, mnóstwo obaw o przebieg dzisiejszej debaty. Zadawałem sobie pytanie, co powiedzieć, żeby dyskusja prowadziła do poszukiwania rozwiązań realnych, żeby nie sprowadzić dzisiejszej debaty - debaty, dodam, niesłychanie ważnej i potrzebnej - do liczenia punktów straconych i zyskanych w słownych potyczkach, żeby chodziło dziś o rozwiązywanie jednego z najpoważniejszych polskich problemów. To dlatego zabiegaliśmy o maksymalne odpolitycznienie dyskusji o rynku pracy. Od samego początku chcieliśmy, by debata parlamentarna była zakończeniem - a nie początkiem, jak domagał się OPZZ - procesu szukania rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#LonginKomołowski">Parlament to miejsce polityczne, a polityka rządzi się kalendarzem wyborczym. Ten kalendarz nie ma nic wspólnego z kalendarzem zmian na rynku pracy. Jeden podlega cyklom wyborów, drugi cyklom gospodarczym. Niestety, cykle gospodarcze od mniej więcej 2 lat nie były dla Polski korzystne. Kryzysy, jakie powaliły - wydawałoby się, bardzo silne - gospodarki azjatyckie, a następnie dramatycznie ograniczyły nasz eksport na Wschód, musiały uderzyć rykoszetem także w Polskę. Teraz, gdy jest szansa na odbicie się, pójście w górę, zbliżają się wybory. Trudno o mniej korzystny układ dla rynku pracy, ze swej natury wymagającego myślenia długofalowego.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#LonginKomołowski">Wysoka Izbo! To oczywiście prawda, że liczby opisujące sytuację na polskim rynku pracy są niepomyślne. W 1999 r. liczba miejsc pracy zmniejszyła się prawie o 100 tys., zaś liczba bezrobotnych wzrosła o ponad 0,5 mln. Jest to jednak również informacja, że w naszym kraju następuje zmiana struktury zatrudnienia. Zmniejsza się liczba miejsc pracy w przestarzałych sektorach, niezdolnych do funkcjonowania w zdrowej gospodarce, a rośnie w sektorach nowoczesnych i wydajnych. Takie miejsca pracy są stabilne. Problem w tym, że na razie nie każda osoba tracąca pracę znajduje ją w sektorze przyszłościowym. Ale można spojrzeć na te dane także w inny sposób. W roku, w którym niedawny globalny kryzys wciąż zbierał swoje pokłosie na rynku pracy, liczba miejsc pracy w Polsce spadła o mniej niż 100 tys., a np. w krajach azjatyckich ogółem liczba ta zmniejszyła się o 25 mln. Przy tym stało się to w momencie, gdy zabraliśmy się za przebudowę najtrudniejszych do zreformowania gałęzi gospodarki, co kosztowało nas ponad 200 tys. miejsc pracy w 1999 r. Na to jeszcze nałożył się gospodarczy zastój w krajach, do których wysyłamy największą część polskiego eksportu.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#LonginKomołowski">W tym roku poziom bezrobocia sięgnął niemal 14%. Oznacza to, że nadal nie udaje się przełożyć efektów wzrostu gospodarczego na wzrost liczby miejsc pracy. Ale dane dotyczące produktu krajowego są od końca ubiegłego roku coraz lepsze. W pierwszym kwartale br. PKB wzrósł o 6,5% w porównaniu z pierwszym kwartałem roku ubiegłego, produkcja przemysłowa zwiększyła się o 10,7%, w tym przemysłu przetwórczego o 11%. Niezmiennie wysoki pozostaje wzrost w sektorze usług rynkowych, którego udział w tworzeniu PKB wyniósł w ubiegłym roku już 41%.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#LonginKomołowski">Pragnę podkreślić, że w kwietniu udało nam się przełamać dotychczasowy trend na rynku pracy, bo według najnowszych danych na koniec tego miesiąca bezrobocie spadło do 13,6%, czyli jest mniejsze o 0,3%. Jest to zgodne z naszymi prognozami z początku roku, kiedy spodziewaliśmy się stopniowego zmniejszania skali bezrobocia do końca roku. Poza tym zaobserwowaliśmy ważne zjawisko. Otóż w lutym nastąpił spory przyrost, jeśli chodzi o zasiłkobiorców. Bardziej wnikliwa analiza danych wykazała, że po zwolnieniu 10 osób średnio przyjmowanych jest do pracy w tym samym przedsiębiorstwie 7 nowych pracowników, czyli następuje wymiana kadr. Dlatego tak ważne są zmiany w systemie edukacji nakierowane na lepsze przygotowanie pracowników - stosownie do oczekiwań pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#LonginKomołowski">Jak widać, liczne pozytywne zmiany w gospodarce znajdują wciąż nikłe odzwierciedlenie na rynku pracy. Jest tak m.in. dlatego, że spada eksport, a rośnie import, co oznacza, że w pewnym stopniu finansujemy zagraniczne miejsca pracy. Dlatego tak gigantyczne znaczenie dla polskiego rynku pracy ma międzynarodowa konkurencyjność polskich firm. I tym problemem powinniśmy się zająć przede wszystkim, a nie dezaktywizacją zatrudnionych.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#LonginKomołowski">Wysoka Izbo! Każda utrata pracy jest czymś złym, ale najgorzej jest wtedy, gdy marnuje się potencjał ludzi młodych, świeżo po szkole. Dlatego wielkim problemem, z jakim bezwzględnie musimy dać sobie radę, jest bardzo wysoki odsetek ludzi młodych, do 34 roku życia, wśród bezrobotnych. Muszę przyznać, że jest to dla nas największe wyzwanie. Poczucie beznadziejności, brak wiary we własne siły, apatia, takie uczucia nie mogą sprzyjać wytworzeniu u ludzi młodych właściwego stosunku do życia. A to już oznacza problem na znacznie więcej lat niż sam okres bezrobocia. Potem są różne błędne decyzje, rozbite rodziny, alkohol i akceptacja dla negacji zasad życia społecznego. Dlatego wprowadzenie systemu sprzyjającego zatrudnianiu młodych bezrobotnych, zwłaszcza absolwentów szkół, musi być jednym z podstawowych elementów pakietu rozwiązań, jakie powstaną po negocjacjach rządu z pracodawcami i związkami zawodowymi, zwłaszcza że lada moment na rynek pracy zaczną wchodzić roczniki wyżu demograficznego. Młodzi ludzie potrzebują bardziej elastycznych przepisów na rynku pracy, by móc połączyć edukację z zarabianiem pieniędzy. W tej chwili pracodawca skrępowany przepisami niechętnie przyjmuje do legalnej pracy młodego człowieka. Za wszystkie obciążenia związane z zatrudnieniem żąda pełnej gotowości do pracy, której człowiek uczący się nie jest w stanie zapewnić. Ten, co się uczy potrzebuje przepisów umożliwiających elastyczność w pracy. Tylko wtedy będzie mógł oczekiwać zatrudnienia nie na czarno, jak to się dzieje powszechnie, ale uczciwie, zgodnie z prawem. Dlatego musimy zmniejszyć koszty zatrudniania najmłodszych bezrobotnych. To nie jest wymysł żądnych taniej siły roboczej kapitalistów, tylko nasza odpowiedzialność wobec maturzystów tegorocznych i przyszłych. Rząd ma to poczucie odpowiedzialności, dlatego jesteśmy zdeterminowani przeprowadzić do końca inicjatywę porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy. I nie bez powodu przed miesiącem stawiliśmy się na spotkanie w poszerzonym składzie Komisji Trójstronnej razem z wicepremierem Leszkiem Balcerowiczem. Chcieliśmy w ten sposób zachęcić do udziału wszystkich zaproszonych oraz pokazać, że poprawa sytuacji na rynku pracy jest w tej chwili naszym priorytetem. Bardzo żałuję, że OPZZ wciąż odmawia uczestniczenia w naszych pracach. Najwyższy czas, żeby wszystkie organizacje związkowe zdały sobie sprawę, że ich odpowiedzialność sięga dalej niż walka o interesy obecnie zatrudnionych, że polska racja stanu wymaga nie tylko dbałości o istniejące miejsca pracy, ale przede wszystkim współpracy przy tworzeniu warunków do powstawania nowych miejsc pracy. Jak inaczej mają znaleźć zatrudnienie nowi na rynku pracy absolwenci szkół? Trzeba dać bezrobotnym szansę stanąć na własnych nogach, ale nie rzucając im ochłap w postaci robót publicznych, ale uzdrawiając stosunki pracodawca — pracownik. To są realne wyzwania na miarę naszych ambicji narodowych. Sznurowanie rynku gorsetem przepisów równie przestarzałych jak sama idea gorsetu nic nie da, może co najwyższej wymusić zgodę bezrobotnych na jeszcze większe upokorzenia, byle tylko gdzieś coś dorobić na lewo.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#LonginKomołowski">Miesiąc temu rząd przedstawił partnerom społecznym analizę sytuacji na rynku pracy, prognozę na najbliższe lata i pakiet propozycji. Jej szczegóły zawarte są w „Narodowej strategii wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich”. I nie jest czas, by przypominać ją teraz w całości. Ważne jest to, że zawiera ona konkretne propozycje dotyczące wielu sfer: polityki podatkowej, polityki gospodarczej, edukacji, rynku pracy. Tylko taki zintegrowany pakiet obejmujący różne dziedziny może dać pożądane efekty. Rozmowy o rozwiązaniach na przyszłość, tę bliższą i dalszą, wciąż trwają. Spośród czterech zespołów, tzn. zespołu do spraw restrukturyzacji, do spraw edukacji, do spraw instrumentów finansowych oraz do spraw stosunków pracy, zakończyły prace dwa pierwsze. Dotychczasowe konsultacje z reprezentantami pracodawców i pracowników pozwoliły nam stwierdzić, że sytuację na rynku pracy należy uzdrawiać m.in. przez:</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#LonginKomołowski">- jak najszybsze obniżenie stawek podatku dochodowego PIT płaconego przez właścicieli małych firm, ponieważ około 2 mln osób prowadzących działalność gospodarczą rozlicza się z podatku w ten sposób;</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#LonginKomołowski">- ułatwienie zasad przyznawania pożyczek z Funduszu Pracy dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą; jest to zgodne z postulatami zgłoszonymi przez OPZZ;</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#LonginKomołowski">- rozszerzenie zakresu rzeczowego poręczeń kredytowych oraz utworzenie krajowego systemu poręczeń kredytowych (regionalne i lokalne fundusze poręczeniowe) przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Bank ten mógłby zostać dokapitalizowany o sumy uzyskane z oszczędności na wypłatach z zasiłków przedemerytalnych. Osoby zwolnione z przyczyn zakładu pracy będą zaś mogły uzyskać poręczenie pożyczki otrzymanej z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.11" who="#LonginKomołowski">Trzeba rozszerzać programy specjalne nakierowane na aktywizację bezrobotnych mieszkających w regionach szczególnie zagrożonych oraz osób trwale bezrobotnych. Należy doprowadzić do zmian w systemie edukacji, a zwłaszcza rozbudować szkolnictwo dla osób dorosłych zdobywających nowe kwalifikacje. Trzeba też dokończyć dyskusję między pracodawcami a związkami zawodowymi na temat zwiększenia uelastycznienia rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.12" who="#LonginKomołowski">Zakończenie prac pozostałych zespołów przewidujemy w najbliższych tygodniach. Wówczas to zostanie zwołane plenarne posiedzenie dla zawarcia porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy. Następnie rząd przedstawi Wysokiej Izbie wymierne efekty tych rozmów w postaci projektów nowelizacji ustaw. Przedstawimy też zakres działań niewymagających zmian prawnych, a leżących w gestii różnych organów władzy wykonawczej i samorządowej. Od szybkości prac parlamentu będzie zależało to, kiedy w Polsce zacznie obowiązywać system bardziej sprzyjający tworzeniu stałych, efektywnych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.13" who="#LonginKomołowski">Wysoka Izbo! Jestem ministrem pracy i chcę, by problemy na rynku pracy miały szansę na trwałe rozwiązanie; trwałe, a nie chwilowe, i w dodatku na koszt i tak niebędącego w najlepszej kondycji budżetu państwa. Przekazanie więcej pieniędzy na dezaktywizację nie jest żadnym rozwiązaniem. My musimy aktywizować bezrobotnych, np. szybko nowelizując przepisy podatkowe. To nie może być gra o sumie zerowej, w której kogoś się odstawia, a na zwolnione miejsce wstawia się inną osobę, bo nie stać nas na to. Nie tego potrzebuje wciąż mało konkurencyjna polska gospodarka.</u>
          <u xml:id="u-95.14" who="#LonginKomołowski">Trzy lata temu było znacznie gorzej. Znaczne obszary gospodarki, zwłaszcza przedsiębiorstwa sektora publicznego, były w bardzo złej kondycji ekonomicznej. Spółki węglowe, huty i zakłady przemysłu obronnego były zadłużone, a za ich pracowników nie płacono składek na ubezpieczenie społeczne. Dopiero nasz rząd podjął się zreformowania tych gałęzi; nie tylko po to by przywrócić ich rentowność, ale po to, i przede wszystkim po to, by pracownicy tych przedsiębiorstw mieli poczucie, że ich miejsce pracy jest pewne. Tylko praca w dochodowym przedsiębiorstwie oznacza bezpieczną przyszłość dla pracowników.</u>
          <u xml:id="u-95.15" who="#LonginKomołowski">Restrukturyzacja tych sektorów oznaczała jednak zmniejszenie zatrudnienia. Nie pozostawiliśmy odchodzących pracowników samym sobie. Budżet podjął ogromny wysiłek w celu finansowania działań osłonowych. Kosztem miliardów złotych sfinansowano Górniczy Pakiet Socjalny. Środkami Funduszu Pracy wsparto restrukturyzację w przemyśle obronnym, hutniczym, produkującym wyroby z azbestu i w PKP. Wprowadzono system „punktowej” osłony osób mieszkających w rejonach o trudnej sytuacji na rynku pracy - poprzez zróżnicowanie uprawnień do uzyskania świadczenia przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-95.16" who="#LonginKomołowski">Nie ograniczaliśmy się tylko do wprowadzania osłon dezaktywizujących najstarsze grupy pracowników. Prowadzimy na szeroką skalę działania aktywizujące. Wsparliśmy środkami Funduszu Pracy restrukturyzację techniczną i organizacyjną zakładów w Mielcu, Świdniku, Nowej Dębie i w wielu innych miejscach kraju. Pomogliśmy w budowie infrastruktury pod nowe inwestycje w Wałbrzychu czy Nowej Rudzie. Zabezpieczyliśmy środki budżetowe i pomocowe na kredyty dla gmin górniczych, na preferencyjne pożyczki dla odchodzących z kopalń i hut, na dopłaty dla pracodawców, którzy dają pracę ludziom odchodzącym z tych przedsiębiorstw. Rząd udzielał także pomocy zakładom, które nie były w stanie wypłacić pracownikom wynagrodzeń czy odpraw. Setki milionów na ten cel przeznaczył Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz EFSAL. Wśród beneficjentów tej pomocy byli zarówno pracownicy małych zakładów przemysłu lekkiego, jak i górnicy ze spółek węglowych. To są konkretne działania nastawione na tworzenie miejsc pracy, a nie tylko na dezaktywizację ludzi. I tylko takie decyzje mają sens.</u>
          <u xml:id="u-95.17" who="#LonginKomołowski">Dlatego nie mogę pozostawić bez komentarza przekazanego przez klub SLD do laski marszałkowskiej projektu uchwały sejmowej w sprawie „Paktu dla pracy”. Dokument ten zawiera wiele sugestii nie tylko dalekich od zmian pożądanych, ale wręcz szkodliwych. Jak inaczej patrzeć na propozycję wprowadzenia obowiązku: „...przygotowania przez właściwy urząd pracy odpowiedniego programu aktywizująco-osłonowego dla zwalnianych grupowo pracowników, również przy współudziale zwalniających pracodawców”. Kto miałby to zrobić? Jakie struktury trzeba by do tego zaprząc? A przechodzący kryzys pracodawca - jak należałoby go skłonić do współudziału w takim obowiązku? Oto propozycja druga. Zakamuflowane podniesienie i tak wysokich stawek na FUS przez zdjęcie z pracodawcy obowiązku wypłacania wynagrodzenia za okres choroby pracownika i przeniesienie tych kosztów na fundusz. Nie chce mi się uwierzyć, aby pracodawcy uznali to za czynnik polepszający ich konkurencyjność. Ale są w uchwale pomysły warte rozważenia, i rozmawiajmy o nich. Nie ma natomiast potrzeby wzywać rząd do przyjęcia paktu, bo rząd od dawna zabiega o rozpoczęcie debaty na temat bezrobocia. Nie ma też sensu wpisywać do uchwały sejmowej szczegółowych propozycji, skoro w czasie rozmów z pracodawcami i związkami zawodowymi okaże się z pewnością, że część z nich jest poza obszarem kompromisu. Nie chodzi nam przecież o to, żeby po raz kolejny przysłowiowa góra urodziła mysz. Uchwała sejmowa to zbyt poważny dokument, żeby go sobie lekceważyć.</u>
          <u xml:id="u-95.18" who="#LonginKomołowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy państwo wiecie, że jeszcze niedawno nie byłem wicepremierem i członkiem rządu odpowiedzialnym za sytuację na rynku pracy, lecz działaczem „Solidarności”, związkowcem. Oczywiście „Solidarność” nigdy nie była wyłącznie reprezentantem interesów ludzi pracy, bo zawsze brała na siebie odpowiedzialność za znacznie więcej spraw. Jednak nie zmienia to faktu, że przedtem mówiłem najczęściej w imieniu pracowników. Nie jest łatwo przestawić się z myślenia o problemach ludzi pracujących na myślenie o problemach wszystkich - pracujących i bezrobotnych, świadczących pracę i tworzących zatrudnienie właścicieli firm. Ale idę - przyznaję, że nie bez problemów - tą drogą. Dlatego mam prawo, moralne i intelektualne, by zwrócić się do was o porzucenie jednostkowych interesów politycznych. Proszę was o współpracę na rzecz ludzi już dotkniętych chorobą bezrobocia oraz nią zagrożonych. Takich osób jest w Polsce niestety kilka milionów. Oni nie poradzą sobie bez naszej pomocy. Żaden rząd, żadna koalicja, żaden minister pracy nie będą w stanie sami rozwikłać tego problemu. Rynek pracy potrzebuje współdziałania wszystkich partnerów społecznych. To jest minimum, bez którego nie ruszymy z miejsca. Pełne wyzwolenie potencjału drzemiącego w polskich pracownikach i pracodawcach, bo o to przecież chodzi, gdy mówimy o uzdrawianiu rynku pracy, wymagać także będzie realnego dopuszczenia do rozmów i związków zawodowych, i organizacji pracodawców. Inaczej się nam najzwyczajniej nie uda. Bardzo często jest tak, że nawet najlepsze chęci polityków kończą się wprowadzaniem w życie ułomnych, a nawet szkodliwych rozwiązań. My na to nie mamy już czasu. Dlatego trzeba już teraz dopuścić do głosu tych, którzy najlepiej wiedzą, co przeszkadza w tworzeniu rynku zatrudnienia w Polsce, tych, którzy na własnej skórze odczuwają, co sprawia, że mamy naprawdę duży wzrost PKB i nic z tego nie wynika dla rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.19" who="#LonginKomołowski">Oczywiście bardzo wiele mówią przykłady krajów, którym udało się uporać z bezrobociem, mam na myśli USA, Wielką Brytanię czy Holandię. Tam postawiono na elastyczność rynku pracy, na swobodę wypowiadania umów przez obie strony, na podatkowe zachęty w podejmowaniu nawet słabo opłacanej pracy, upowszechnienie zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin. Sporo też wiemy o tym, jak będzie wyglądał nasz rynek pracy w przyszłości, gdy gospodarkę zdominują usługi i wysokie technologie. Z pewnością nasze dzieci będą znacznie mniej przywiązane do jednego zawodu i miejsca pracy niż my. Musimy przygotować je do tego, stąd wprowadzane przez rząd zmiany w szkolnictwie, ale równie ważne jest przygotowanie do nowych wymogów rynku pracy. To jest nasze zadanie. Tylko wtedy będziemy mogli bez niepokoju patrzeć na efekty pojawienia się na rynku młodych ludzi z wyżu demokratycznego. Do tego zadania, zakrojonego na długie lata, potrzebni są i politycy, i pracodawcy, i związkowcy.</u>
          <u xml:id="u-95.20" who="#LonginKomołowski">Prognozy rozwoju sytuacji na rynku pracy nie są jednoznaczne. Z jednej strony mamy duże szanse na wysoki wzrost gospodarczy oraz poprawę koniunktury w krajach, z którymi łączą nas najsilniejsze więzy ekonomiczne, z drugiej strony czeka nas wyż demograficzny oraz kończenie procesów restrukturyzacji sektorów wciąż funkcjonujących według starych zasad, konsumujących dochód produkowany przez innych zamiast wytwarzania go. Wszystko to dzieje się w sytuacji, gdy Polska musi przygotować się do skoku na głęboką wodę, jakim będzie wejście do Unii Europejskiej. Zresztą nie traktujemy Unii jak jakiegoś straszaka, bo nawet bez niej postępująca globalizacja w gospodarce wymogłaby na nas poprawę konkurencyjności. Proszę pamiętać, że w wielu krajach Azji można wykonać tę samą pracę, co w Unii Europejskiej, tyle że za 2% unijnych kosztów pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.21" who="#LonginKomołowski">Pogodzenie tych sprzecznych nieraz tendencji w spójną politykę na rynku pracy nie będzie łatwe, ale nie jest niemożliwe. Potrzebna będzie zgoda zawarta w poprzek tradycyjnych podziałów historycznych i ideowych, zgoda zawarta na rzecz ludzi, którym mamy obowiązek i szansę dać pracę. Dlatego przedstawiliśmy związkom zawodowym, organizacjom pracodawców i partiom politycznym ofertę, która, jeśli tu zostanie przyjęta, da pracodawcom możność wykorzystywania dla dobra swych firm bardziej elastycznego rynku pracy, a pracobiorcom da gwarancję, że ich prawa będą realnie egzekwowane. Bardziej elastyczny rynek pracy i egzekucja praw pracowniczych są tak samo ważne dla odzyskania zaufania między partnerami na rynku pracy. W tej chwili łamanie i naginanie przepisów, bez względu na elementarną uczciwość i ekonomiczne konsekwencje, zdarza się obu stronom. Dlatego jednym z elementów porozumienia musi być polepszenie kontroli sprawowanej nad przedsiębiorstwami przez państwową Inspekcję Pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.22" who="#LonginKomołowski">Jeżeli pracodawca we wcale niemałej firmie i niezagrożonej upadkiem przez 3 miesiące z rzędu nie daje pracownikowi wolnego dnia, bo jego zmiennik jest chory, a pracownik boi się powiedzieć „nie”, bo straci pracę, to jest coś bardzo nie tak. Jeżeli przeczuwający zwolnienie kiepski pracownik nagle zachoruje, uprzednio zapisując się do związku zawodowego, to jest też coś bardzo nie tak.</u>
          <u xml:id="u-95.23" who="#LonginKomołowski">Musimy wyczyścić nasze prawo z przepisów, które prowokują do nadużyć. Polski rynek pracy jak nigdy potrzebuje przebudowy. Czy plan tej przebudowy nazwiemy paktem, porozumieniem czy jeszcze inaczej, to tylko semantyka, od niej nie może zależeć merytoryczna zawartość pakietu rozwiązań, które przyjmujemy, zwłaszcza że tak naprawdę plan działań jest już prawie gotowy, a dzięki przeprowadzanym rozmowom wszyscy o wiele lepiej rozumiemy prawa rządzące polskim rynkiem pracy, znamy jego potrzeby. W tej chwili czekamy tylko na wybór narzędzi, po które będziemy mogli sięgnąć. Taka jest funkcja przeprowadzanych negocjacji między partnerami społecznymi i debaty politycznej, jaką dzisiaj otwieramy. Nikt nie zna wszystkich odpowiedzi, ani rząd, ani opozycja, ani związki zawodowe, ani pracodawcy, tylko nasza wspólna wiedza i działania mogą przełamać negatywne trendy na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-95.24" who="#LonginKomołowski">Wysoka Izbo! I właśnie tego oczekują od nas ludzie, którzy już pracę stracili lub też są w takim zagrożeniu. Ci ludzie mają prawo oczekiwać od nas znacznie więcej niż pikniku raz na 4 lata i możliwości wykrzyczenia się pod kancelarią premiera czy też parlamentem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Macieja Manickiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowany projekt uchwały Sejmu w sprawie Paktu dla pracy spowodowany jest dramatyczną sytuacją na rynku pracy. Po stopniowym i konsekwentnym spadku bezrobocia w roku 1994, najpierw powstrzymania wzrostu tego bezrobocia, a potem doprowadzenia do obniżania poziomu bezrobocia w latach 1995–1997, od roku 1998 następuje w Polsce ponowny wzrost bezrobocia. W bieżącym roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych ponownie oscyluje na poziomie 2,5 mln osób. A przecież wiemy, że to nie do końca oddaje rzeczywisty obraz sytuacji. Mamy jeszcze do czynienia z tymi rzeczywiście bezrobotnymi, którzy nie są zarejestrowani i tymi rzeczywiście bezrobotnymi, których nie uwzględnia się w statystykach bezrobocia. Mam tutaj na myśli chociażby osoby pobierające świadczenia czy zasiłki przedemerytalne. Tak więc faktyczna liczba osób bezrobotnych jest znacznie wyższa i ogłaszana oficjalnie stopa bezrobocia na poziomie ponad 13% jest również znacznie wyższa.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#MaciejManicki">Jeśli mówimy o stopie bezrobocia na poziomie ponad 13%, to trzeba zwrócić uwagę na to, że w wielu regionach naszego kraju bezrobocie osiąga znacznie wyższe wskaźniki. W woj. warmińsko-mazurskim stopa bezrobocia rejestrowanego przekracza 24%, w woj. lubuskim sięga 19%, podobnie jest w zachodniopomorskim, w kujawsko-pomorskim, dolnośląskim oscyluje na poziomie 17–18%, a w wielu powiatach i gminach liczba bezrobotnych przekracza połowę ludności czynnej zawodowo.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#MaciejManicki">Wśród wielu czynników powodujących wzrost bezrobocia należy wymienić: po pierwsze, spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego, po drugie, spadek zatrudnienia, głównie w sektorze przedsiębiorstw, po trzecie, wzrost liczby bezrobotnych zwalnianych z przyczyn dotyczących zakładu pracy, po czwarte, zwiększenie liczby bezrobotnych w związku z wprowadzaniem reform, następnie drastyczne zmniejszenie ofert pracy w latach 1998–1999 o ponad 30% i wzrost liczby bezrobotnych w wieku 15–24 lat, związany z wkraczającym na rynek pracy wyżem demograficznym oraz brakiem ofert pracy dla absolwentów. Ostatnim elementem, ale wydaje się, że bardzo istotnym, są malejące nakłady ze strony państwa na Fundusz Pracy.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#MaciejManicki">Warto tutaj zauważyć, że według prognozy Głównego Urzędu Statystycznego w latach 1995–2010 przyrost liczby ludności w wieku produkcyjnym wyniesie 2470 tys. osób, przy czym największy przyrost wystąpi do roku 2005. Według prognozy rządowej Komisji Ludnościowej w latach do 2010 r. liczba ludności aktywnej zawodowo zwiększy się o 2213 tys. osób. Z kolei z ekspertyzy Komitetu Prognoz Polskiej Akademii Nauk Polska XXI w. wynika, że przy przyroście zasobów pracy od roku 1995, wynoszącym do 2,3 mln osób, potrzeba przyrostu miejsc pracy w okresie do roku 2010 na poziomie 5 mln, obecna liczba bezrobotnych powiększona o przyrost zasobów pracy do roku 2010.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#MaciejManicki">Ponadto należy zauważyć, że polskie bezrobocie ma charakter strukturalny, co oznacza, iż zależy ono nie tylko od trendów demograficznych i tempa przyrostu miejsc pracy, ale również od przemian gospodarczych i związanej z tym struktury zatrudnienia. Wynika ono także z procesu dostosowań polskiej gospodarki do standardów krajów wysokorozwiniętych, co przejawia się m.in. bezzatrudnieniowym wzrostem gospodarczym oraz ekspansją technologii informacyjnych zmniejszających popyt na pracę. Widzimy więc, że problematyka bezrobocia w Polsce ma charakter długotrwały i dotyczy niemalże wszystkich środowisk.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#MaciejManicki">Zdaniem wnioskodawców projektu uchwały, których mam zaszczyt tutaj reprezentować, wywodzących się z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w szczególności posłów związanych z Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych, sytuacja ta wymaga natychmiastowej zmiany. Niezbędne jest przygotowanie programu działań o charakterze ekonomiczno-finansowym oraz zmian legislacyjnych, które umożliwią przełamanie dotychczasowego kryzysu, tworząc warunki do zwiększania zatrudnienia i zmniejszania bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#MaciejManicki">Jednakże, aby taki program mógł być przyjęty i realizowany, musi mieć formę akceptowanego przez wszystkich partnerów społecznych paktu społecznego. W negocjacjach i przyjęciu „Paktu dla pracy” obok przedstawicieli rządu powinni wziąć udział przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związków zawodowych i pracodawców. Niestety, jednak negocjacje te nie są możliwe na forum obecnej Komisji Trójstronnej ze względu na głęboki kryzys tej instytucji spowodowany nierównoprawnym traktowaniem partnerów społecznych przez rząd i dyktatem rządu, mającym miejsce w trakcie jej prac.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#MaciejManicki">Panie ministrze premierze Komołowski, zwracam się też do pana z apelem, zresztą na ten temat będzie mówił przewodniczący Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych w wystąpieniu klubowym, ale w tym przypadku zwracam się w imieniu autorów projektu tej uchwały: niech pan wreszcie przyjmie do wiadomości, że albo uprawnienia związków zawodowych w kontaktach z rządem zostaną wyrównane, albo może pan po prostu sobie skreślić możliwość podejmowania jakichkolwiek uchwał przez Komisję Trójstronną w jej obecnym kształcie. W tym stanie rzeczy Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych nie widzi możliwości powrotu do struktury Komisji Trójstronnej i nie będzie brało udziału w jej pracach. Dlatego też proponujemy w projekcie uchwały, aby te negocjacje toczyły się poza forum Komisji Trójstronnej, właśnie ze względu na kryzys w tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Poseł Marian Krzaklewski: Awanturnictwem chcecie walczyć z bezrobociem.)</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#MaciejManicki">Za nieodłączny element paktu wnioskodawcy uważają pilną nowelizację budżetu państwa w części dotyczącej dotacji do Funduszu Pracy. Kryzys funduszu rozpoczął się już w roku 1998, w którym nastąpiło drastyczne zmniejszenie dotacji budżetu państwa, co pogłębił dalszy jej spadek w latach 1999–2000. W roku 2000 dotacja z budżetu państwa do Funduszu Pracy została zaplanowana w kwocie 738,5 mln zł, co stanowi zaledwie 21,7% dotacji z roku 1997 i to w ujęciu nominalnym. Przypomnę, że w roku 1997 dotacja z budżetu państwa do Funduszu Pracy wyniosła 3 401 700 tys. zł. Jak można zestawiać tę kwotę z kwotą z roku 1997 (a gdyby ją urealnić jeszcze, o wskaźnik inflacji chociażby), kwotę zaplanowaną w budżecie roku 2000, która jest pięciokrotnie mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#MaciejManicki">Jeśli chodzi natomiast o szczegółowe rozwiązania proponowane w projekcie uchwały, to chciałbym zwrócić uwagę przede wszystkim na następujące sprawy. Może będę omawiał te propozycje w kolejności, w jakiej one są zawarte w projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-97.12" who="#MaciejManicki">Po pierwsze, zwracamy uwagę na konieczność nowelizacji ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, która to nowelizacja wprowadziłaby obowiązek przygotowywania przez właściwy urząd pracy odpowiedniego programu aktywizującego i osłonowego dla zwalnianych grupowo pracowników, również przy współudziale zwalniających pracodawców. Pan minister raczył krytycznie odnieść się do tej propozycji. A my zwracamy uwagę pana ministra na to, że to nie jest nic innego jak rozciągnięcie tych wszystkich zasad, które dzisiaj rząd stosuje wybiórczo w stosunku do tych grup zawodowych, które mają odpowiednią siłę polityczną, np. górników, pracowników przemysłu obronnego czy hutników. To są duże grupy zawodowe. Rząd boi się protestów w dużych grupach zawodowych i dlatego w stosunku do nich takie rozwiązania przyjmuje.</u>
          <u xml:id="u-97.13" who="#MaciejManicki">My natomiast uważamy, że taka sama tragedia, jaka dotyka górników, hutników czy pracowników przemysłu obronnego, dotyczy również pracowników bardzo wielu mniejszych zakładów pracy - takich zakładów pracy, które nie mają siły politycznej, pozwalającej im wezwać rząd do negocjacji. Nie chodzi o to, aby te zakłady pracy negocjowały swoje rozwiązania z rządem. Chodzi o to, by te rozwiązania mogły być - i były - negocjowane na poziomie lokalnym, na poziomie struktur, które zajmują się problematyką przeciwdziałania bezrobociu i jego skutkom. Pan minister oczywiście niechętnie wita takie możliwości. Pan minister woli rozmawiać wyłącznie z tymi, którzy potrafią czasami rzucić rząd na kolana, bo pan minister się ich boi. Natomiast pozostałych się nie boi, widocznie wychodząc z założenia, że oni mogą się nawet na śmierć zastrajkować, a i tak pies z kulawą nogą nie będzie chciał spojrzeć życzliwie na ich problemy.</u>
          <u xml:id="u-97.14" who="#komentarz">(Poseł Marian Krzaklewski: To jest kłamstwo - po rozmowie z wszystkimi.)</u>
          <u xml:id="u-97.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Z kim?)</u>
          <u xml:id="u-97.16" who="#MaciejManicki">Jeśli chodzi o projekt nowelizacji ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, umożliwiający wypłatę odpraw i odszkodowań zwalnianym pracownikom ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, to intencją tej zmiany jest doprowadzenie do takiej sytuacji, w której niezbędne procesy restrukturyzacyjne nie będą blokowane wskutek braku u pracodawcy środków na wypłatę odpraw przysługujących pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-97.17" who="#komentarz">(Poseł Marian Krzaklewski: Kłamstwo i demagogia.)</u>
          <u xml:id="u-97.18" who="#MaciejManicki">Tutaj najlepszym przykładem wskazującym na potrzebę zmiany może być chociażby sytuacja w przemyśle obronnym. Toczyły się długotrwałe negocjacje na temat potrzeby restrukturyzacji w tym sektorze. Przyjęto nawet określone zmiany w przepisach, które miały tę restrukturyzację ułatwić. I jaki jest skutek tej restrukturyzacji? Otóż skutek jest bliski zeru, z tej prostej przyczyny, że pracodawców, tych firm, nie stać na wypłatę odpraw. Dlatego mówimy - podobnie jak w wypadku propozycji zawartej w tiret trzecim, ale o tym będę mówił odrębnie - że ryzyko pracodawcy związane z koniecznością wypłacania należnych pracownikom odpraw należy rozłożyć w taki sposób, aby jego charakter był zbliżony do charakteru ryzyka ubezpieczeniowego. Wszyscy pracodawcy się ubezpieczają, podobnie jak się ubezpieczają obecnie poprzez składkę na rzecz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, ale od innych skutków. I jeśli zaistnieje taka konieczność, to ciężar wypłaty świadczeń przechodzi na rzecz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Obowiązek ten nie dotyka pracodawcy, który i tak boryka się z olbrzymimi ciężarami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-97.19" who="#MaciejManicki">Jeśli chodzi o zastąpienie prawa do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby - finansowanego dzisiaj ze środków pracodawcy; przypomnę, za pierwszych 35 dni zwolnienia lekarskiego w każdym roku kalendarzowym - prawem do zasiłku chorobowego finansowanym z funduszu chorobowego, który jest wyodrębniony w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to chciałbym zwrócić uwagę pana ministra - który bardzo krytycznie, jak zauważyłem, odniósł się do tej propozycji - na to, że dzisiaj mamy do czynienia z sytuacją, w której pracodawca zatrudniający kilku pracowników (na przykład sześciu) bardzo często może się po prostu „wywrócić”, jeśli dwóch jego pracowników zachoruje, ponieważ stanowią oni 1/3 jego stanu osobowego. To jest sytuacja bardzo trudna do udźwignięcia przez pracodawców zatrudniających niewielu pracowników.</u>
          <u xml:id="u-97.20" who="#MaciejManicki">W związku z tym proponujemy, aby zasiłki chorobowe były wypłacane ze środków funduszu chorobowego. Oczywiście mamy pełną świadomość tego, że składka na ten fundusz jest płacona - i warto zwrócić na to uwagę pana ministra - w całości ze środków pochodzących od pracownika, a nie od pracodawcy. W tej sytuacji - w związku ze znacznym wzrostem składki - byłaby konieczność ubruttowienia wynagrodzeń stosownie do wzrostu składki. Jest to jednak tylko zmiana ciężaru, który dzisiaj ponoszą pracodawcy, na ciężar o charakterze ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-97.21" who="#MaciejManicki">Po drugie, wydaje nam się, że nie bez znaczenia jest sytuacja, w której pracownik na swoim odcinku widzi w całej wysokości koszty związane z ubezpieczeniem od skutków chorobowych. Dzisiaj składka, którą on płacił w wysokości 2,43%, jest wyłącznie składką na okoliczność zwolnienia lekarskiego powyżej 35 dni w roku kalendarzowym. Szerzej na ten temat możemy oczywiście rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-97.22" who="#MaciejManicki">Propozycja zawarta w tiret czwartym, dotycząca 40-godzinnej tygodniowej normy czasu pracy, staje się już po trosze bezprzedmiotowa, albowiem prace w komisjach sejmowych, w Komisji Polityki Społecznej i w komisji kodyfikacyjnej, są zaangażowane. Komisje te w tym tygodniu praktycznie ustaliły treść nowelizacji Kodeksu pracy w części dotyczącej przepisów o czasie pracy. Pan przewodniczący Lityński czujnie nie dopuścił do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-97.23" who="#komentarz">(Poseł Jan Lityński: Nie było kworum.)</u>
          <u xml:id="u-97.24" who="#MaciejManicki">Jednak obiektywnie przyznam, że stało się to w związku z warunkami, jakie zapanowały na posiedzeniu. Niemniej jednak sprawa finalizuje się i być może już w ramach paktu nie będzie musiała być omawiana.</u>
          <u xml:id="u-97.25" who="#MaciejManicki">Zwracamy też uwagę - a to się wiąże ze zmianami, o których mowa w tiret drugim i trzecim - na potrzebę wzmocnienia prawnej instytucji domniemania stosunku pracy. Jest to już wprowadzone do Kodeksu pracy, trzeba jednak te przepisy udoskonalić, po to aby ograniczać nadużycia na rynku pracy, w szczególności zatrudnianie - ale umowne zatrudnianie, nie w rozumieniu Kodeksu pracy, tylko w rozumieniu potocznym - pracowników jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą lub w oparciu o umowy cywilnoprawne.</u>
          <u xml:id="u-97.26" who="#MaciejManicki">Dostrzegamy również potrzebę - i to pilną - uregulowania, jako źródła prawa pracy, porozumień prywatyzacyjnych (paktów socjalnych), które są zawierane w związku z prywatyzacją przez inwestorów i związki zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-97.27" who="#MaciejManicki">Z tym wiąże się problem wprowadzenia ustawowej zasady obligatoryjnego negocjowania z organizacjami związków zawodowych i pracodawców części zatrudnieniowej i socjalnej w rządowych programach restrukturyzacyjnych, chociażby po to, aby uniknąć takich problemów, jakie dzisiaj występują w górnictwie, kiedy rząd z uporem godnym lepszej sprawy twierdzi, że konsultuje z organizacjami górniczymi problem restrukturyzacji tego sektora, a związki chórem - w tej chwili już wszystkie związki, łącznie z „Solidarnością” - oświadczają, że są zaskakiwane coraz to nowymi, kolejnymi propozycjami rządu, o których dowiadują się najczęściej z mediów.</u>
          <u xml:id="u-97.28" who="#MaciejManicki">Mamy również szereg propozycji dotyczących poprawy sytuacji na rynku pracy. Przy czym tutaj trzeba powiedzieć, że zdajemy sobie w pełni sprawę z tego, że miejsca pracy tworzy i likwiduje głównie gospodarka. Wpływ na proces tworzenia nowych miejsc pracy przez urzędy pracy jest, i siłą rzeczy musi być, bardzo ograniczony. Natomiast nikt nie może zdjąć ciężaru odpowiedzialności, jaki spoczywa na państwie, a co za tym idzie, na jego agendach, właśnie urzędach pracy, za zmianę tej dramatycznej sytuacji, związanej choćby ze zróżnicowaniem stopy bezrobocia. W tej ogólnej stopie bezrobocia na poziomie 14% mamy zróżnicowanie od poziomu rzędu 2%, jak ma to miejsce np. w Warszawie, do poziomu przekraczającego połowę ludności czynnej zawodowo, rzędu 50–60%. I to samo się nie zlikwiduje. Ten proces narasta i nie ma odpowiedniego przeciwdziałania ze strony państwa.</u>
          <u xml:id="u-97.29" who="#MaciejManicki">Dlatego też proponujemy wprowadzenie okresowego refundowania ze środków Funduszu Pracy składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych ze środków pracodawcy za zatrudnionych: każdego bezrobotnego zamieszkałego w powiecie o wysokiej stopie bezrobocia oraz każdego bezrobotnego absolwenta. Bo poziom bezrobocia wśród ludzi młodych też jest porażająco wysoki. Chodzi o zwiększenie zachęt dla pracodawców do zatrudniania właśnie absolwentów - nie poprzez obniżanie najniższego wynagrodzenia dla tych osób. Gdybyśmy bowiem, panie ministrze, doszli tutaj do standardów najniższego wynagrodzenia, jakie obowiązują w krajach Unii Europejskiej, do czego nam jest bardzo daleko, to moglibyśmy wówczas mówić o różnicowaniu najniższego wynagrodzenia również w taki sposób, jak ma to miejsce w krajach Unii Europejskiej. Ale w sytuacji, kiedy najniższe wynagrodzenie doszło do poziomu rzędu 41% przeciętnego wynagrodzenia, a po ostatnich decyzjach rządu, po złamaniu porozumień zawartych jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych ze związkami zawodowymi i pracodawcami obniżyło się ponownie do poziomu rzędu 36–37% przeciętnego wynagrodzenia, nie ma mowy o tym, żeby wysokość najniższego wynagrodzenia różnicować. Zresztą Ministerstwo Finansów, jak wiemy, ma jeszcze inne pomysły na różnicowanie najniższego wynagrodzenia, co też miałoby wspomagać procesy na rynku pracy, prowadzące do tego, że jeśli osoba, która pracuje w jednym rejonie kraju, otrzymuje najniższe wynagrodzenie, powiedzmy, w obowiązującej dzisiaj wysokości, to osoba zatrudniona w innym rejonie kraju, tam gdzie jest tzw. niższa siła nabywcza, miałaby otrzymywać mniejsze, najniższe wynagrodzenie. Zróżnicowanie wysokości najniższego wynagrodzenia w zależności od tego, gdzie się pracuje czy mieszka, jest pomysłem tak chorym, że nie sposób na ten temat nawet dyskutować; ale i takie pomysły lęgną się w Ministerstwie Finansów.</u>
          <u xml:id="u-97.30" who="#MaciejManicki">Proponujemy również nowy system ulg podatkowych dla osób prowadzących działalność gospodarczą w związku ze zwiększaniem zatrudnienia w powiatach o wysokiej stopie bezrobocia. Proponujemy wprowadzić możliwość wspierania środkami Funduszu Pracy tworzenia i funkcjonowania inkubatorów przedsiębiorczości oraz ośrodków doradztwa dla podejmujących działalność gospodarczą, a także uproszczenie zasad przyznawania pożyczek z Funduszu Pracy i zwiększenie ich dostępności dla rozpoczynających działalność gospodarczą. Proponujemy tworzenie nowych miejsc pracy w powiatach o wysokiej stopie bezrobocia, wspieranie ze środków budżetowych i samorządowych lokalnych funduszy poręczeniowych umożliwiających dostęp do kredytu bezrobotnym rozpoczynającym działalność gospodarczą, a także udzielanie pomocy ze środków Funduszu Pracy w spłacie części odsetek od tych kredytów. Wszystkie te propozycje wymagają jednak znacznego zwiększenia nakładów ze strony państwa na problemy związane z przeciwdziałaniem bezrobociu i zmniejszaniem jego skutków. Nie może się to odbywać przy takim poziomie finansowania Funduszu Pracy, jaki został przyjęty dla roku 2000. A warto tutaj zwrócić uwagę, że jeśli chodzi o środki przeznaczone nie na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, lecz na zasiłki, to tych środków zabraknie w tegorocznym budżecie - co najmniej 500–600 mln zł. Jest to bardzo ostrożny szacunek, który wynika z tego sposobu konstruowania budżetu państwa, jaki uprawia pan premier Balcerowicz. Skoro już mowa o panu premierze Balcerowiczu, to wracając do zmniejszenia środków na Fundusz Pracy, warto jest zwrócić uwagę na to, że już pierwsza autopoprawka rządu do projektu ustawy budżetowej przygotowanego jeszcze przez poprzednią koalicję, przyjęta przez rząd w 1997 r., zmniejszyła środki na Fundusz Pracy o 700 mln zł, a następnie pan premier Balcerowicz raczył zamrozić wydatki z Funduszu Pracy w roku 1998 - było to 1800 mln zł - po to, by móc pod koniec roku uznać je za zbędne i „zdjąć” po prostu z Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-97.31" who="#MaciejManicki">Ostatnia propozycja, o której warto wspomnieć, to umożliwienie osobom pobierającym zasiłki i świadczenia przedemerytalne korzystania z funduszy socjalnych tworzonych w tych zakładach pracy, z których zostali zwolnieni na te zasiłki, podobnie jak ma to miejsce w stosunku do emerytów i rencistów odchodzących z tych zakładów pracy na emerytury i renty.</u>
          <u xml:id="u-97.32" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tyle tytułem wprowadzenia do projektu uchwały. Rezerwuję sobie możliwość zabrania głosu jeszcze na koniec tej debaty. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm ustalił w dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości w granicach od 4 do 41 minut, tj. łączną debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Szweda w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wobec informacji rządu na temat sytuacji na rynku pracy oraz o działaniach rządu zmierzających do wzrostu zatrudnienia i ograniczenia poziomu bezrobocia oraz wobec projektu uchwały Sejmu w sprawie „Paktu dla pracy”. Nie ulega żadnej wątpliwości, że oprócz bezpieczeństwa obywateli najpoważniejszym problemem, przed jakim stanęliśmy, jest bezrobocie. Nie ma nic gorszego niż brak pracy czy brak perspektyw na zatrudnienie. Nie jest to problem wyłącznie ministra pracy, ale nas wszystkich, bez względu na to, kto jest w danej chwili przy władzy. Mam nadzieję, że ta dzisiejsza debata nie będzie falą populizmu i demagogii czy wzajemnych oskarżeń, ale merytoryczną dyskusją wskazującą kierunki działania na najbliższe lata. Ludzi bezrobotnych, ludzi młodych nie interesuje statystyka, przerzucanie się liczbami i procentami, ale program polskiego parlamentu, który wskaże realną szansę dla milionów Polaków na godziwą pracę.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#StanisławSzwed">Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność jednoznacznie opowiada się za zawarciem porozumienia ponad podziałami politycznymi i taką ofertę składa, popierając i akceptując drogę, jaką wybrał rząd premiera Jerzego Buzka, którą przedstawił minister pracy w swojej informacji, do której dołączył „Narodową strategię wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000–2006”. Z tym wiąże się również propozycja zawarcia porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy. Chcę przypomnieć, że z tą propozycją pierwszy wystąpił związek zawodowy „Solidarność”. Jeśli chodzi o porozumienia ponad podziałami politycznymi, zawierane przez najbardziej reprezentatywne strony dialogu społecznego, tj. związki zawodowe, reprezentacje pracodawców, rządu i reprezentacje samorządów, to nad porozumieniami takimi rozpoczęły prace zespoły robocze. Szkoda tylko, że do tego porozumienia nie przystąpił dotychczas OPZZ. Jest to szansa na wypracowanie długofalowej polityki zatrudnieniowej państwa, akceptowanej przez społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Narodowy plan działań w walce z bezrobociem musi być realizowany dwutorowo: po pierwsze, tworzenie nowych miejsc pracy, po drugie, zmniejszanie wzrostu bezrobocia. Tylko powiązanie tych działań pozwoli obniżyć poziom bezrobocia i przyniesie możliwość tworzenia nowych miejsc pracy. Szczególnie, że nadchodzi wyż demograficzny i na rynek pracy wypłynie ponad 2 mln młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#StanisławSzwed">Przedstawiona strategia zakłada, że do 2006 r. wskaźnik zatrudnienia, czyli procentowa relacja liczby ludności pracującej w wieku od 15 do 64 roku życia do ogólnej liczby ludności, ma wzrosnąć z obecnych 58% do 64%, co zbliżyłoby nas do krajów Unii Europejskiej. Ale daleko nam jeszcze do krajów, gdzie stopa bezrobocia jest minimalna, takich jak Japonia czy Stany Zjednoczone, gdzie ten wskaźnik wynosi 74%. Aby to osiągnąć, musimy utrzymać wysokie tempo rozwoju kraju.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#StanisławSzwed">Roczny wzrost produktu krajowego brutto musi wynosić co najmniej 5%. Do tego potrzebne są zmiany systemowe, m.in. dotyczące małych i średnich przedsiębiorstw, rozwoju sektora usług, co wiąże się bezpośrednio z pilną potrzebą reformy systemu podatkowego, a w tym obniżaniem podatków, szczególnie dla tych, którzy rozliczają swoje dochody podatkiem od osób fizycznych (tzw. PIT), a którzy przez ubiegłoroczne weto prezydenta najwięcej stracili. Takie propozycje są już przygotowywane i trafią przed polski parlament.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#StanisławSzwed">Dalej: Musimy wprowadzać dalsze ułatwienia w zakładaniu nowych firm. Kolejna sprawa to zlikwidowanie biurokratyzacji, która hamuje rozwój drobnej i średniej przedsiębiorczości. Trzeba wyraźnie stwierdzić, że najwięcej miejsc pracy powstaje w małych i średnich przedsiębiorstwach, musi być więc położony silny nacisk na kwestie ich rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#StanisławSzwed">Kolejnym dużym wyzwaniem dla rynku pracy jest edukacja. Obecnie najwięcej osób bezrobotnych to osoby o słabych kwalifikacjach (ponad 70%). Jest również problem wypływu ze szkół absolwentów, którzy od razu są potencjalnymi bezrobotnymi. Stąd tak ważna reforma edukacji, czyli upowszechnianie wykształcenia średniego, odejście od wąsko profilowanego kształcenia zawodowego na rzecz kształcenia szeroko profilowanego, zwiększenie dostępności szkół wyższych, a przede wszystkim dostosowanie programów kształcenia do potrzeb rynku pracy. To wszystko wiąże się z obecną reformą systemu edukacji. Nie możemy również zapomnieć o tych wszystkich, którzy uczą się jeszcze w starym systemie. Dla nich również, jak i dla osób dorosłych, muszą być nowe formy dokształcania, przekwalifikowania, tak aby mieli możliwość dostosowania swoich umiejętności i wiedzy do aktualnych potrzeb rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#StanisławSzwed">Kolejnym problemem, chyba najpoważniejszym, jest bezrobocie na wsi, gdzie mamy ponad milion bezrobotnych. I tutaj jak najszybciej muszą być podjęte działania zawarte w projekcie „Paktu dla wsi”, wsparte środkami pomocowymi z Unii Europejskiej, z budżetu państwa. Jest jeszcze wiele innych propozycji zawartych w strategii, które idą naprzeciw oczekiwaniom, czyli tworzeniu nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#StanisławSzwed">Ważnym czynnikiem ograniczenia wzrostu bezrobocia, szczególnie w czasie prowadzenia restrukturyzacji branży i sektorów, są działania osłonowe. To po raz pierwszy rząd premiera Jerzego Buzka wprowadził system osłon socjalnych, choćby w górnictwie, hutnictwie, przemyśle zbrojeniowym, który dalej będzie stosowany w innych sektorach i branżach, poprzez tworzenie m.in. alternatywnych miejsc pracy, szczególnie dla ludzi starszych, a dla młodych przez cały system poprawy kwalifikacji, poza tym przez wsparcie finansowe na rzecz rozwoju własnych firm czy dodatkowe środki, jeśli chodzi o programy przygotowywane przez gminy.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#StanisławSzwed">Jedną z propozycji rządu jest tzw. uelastycznienie rynku pracy. Są tam zawarte dość kontrowersyjne propozycje, choćby dotyczące minimalnej płacy czy podniesienia stażu pracy wymaganego do nabycia uprawnień do zasiłku przedemerytalnego, propozycje dzisiaj nie do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#StanisławSzwed">Opowiadamy się za szerokim dialogiem między pracodawcami a pracobiorcami i tylko takie wspólne działania i uzgodnienia mogą być przedmiotem prac parlamentu. Nie możemy zaakceptować tych propozycji, które nie będą wspólnie wypracowane. Dlatego taką wagę przywiązujemy do propozycji porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#StanisławSzwed">Jeszcze jedną kwestię chciałbym poruszyć, to jest funkcjonowanie urzędów pracy. Decyzją parlamentu zlikwidowano rządową administrację pracy, zadanie państwa przekazano samorządom, nie zapewniając jednocześnie dostatecznych środków finansowych. I potwierdziły się, niestety, obawy przeciwników takiego rozwiązania, że nie wpłynie to pozytywnie na sytuację na rynku pracy. Dzisiaj samorządy chętnie oddałyby kwestię rozwiązania problemów bezrobocia administracji rządowej. Ale decyzje zapadły i dzisiaj musimy maksymalnie wspomóc samorządy, żeby jak najszybciej mogły tworzyć regionalną politykę zatrudnieniową. Również muszą być przeznaczone większe środki na aktywne formy zwalczania bezrobocia i na specjalne programy przygotowywane przez samorządy gminne. Muszą się znaleźć środki, choćby z oszczędności z tytułu obsługi zadłużenia zagranicznego czy krajowego na wsparcie samorządów, na wsparcie programów przygotowywanych przez gminy. Niedopuszczalny byłby również brak środków na zasiłki dla bezrobotnych czy zasiłki i świadczenia przedemerytalne.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#StanisławSzwed">Dalej muszą być kontynuowane szkolenia i przekwalifikowania bezrobotnych. Musi być też przewidziany system pożyczek na uruchomienie własnych firm.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o projekt uchwały w sprawie „Paktu dla pracy”, Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność uważa, że nie ma potrzeby podejmowania takiej uchwały. Zgadzamy się z zawartymi stwierdzeniami, że problem bezrobocia w naszym kraju ma charakter długotrwały i dotyczy wszystkich środowisk i że każdy program musi mieć formy akceptowane przez wszystkim partnerów społecznych porozumienia społecznego. Dlatego od czasu powstania Komisji Trójstronnej uważaliśmy, że jest to miejsce, gdzie związki zawodowe, pracodawcy, rząd powinny szukać najlepszych rozwiązań. Od początku w pracach uczestniczą dwie największe centrale związkowe, ale nie zdarzyło się, aby NSZZ „Solidarność” blokowało pracę komisji, nawet wtedy, gdy przy władzy była koalicja SLD–PSL i rozstrzygnięcia w komisji były negatywne dla „Solidarności”. Dzisiaj OPZZ, nie zgadzając się na pracę w Komisji Trójstronnej, blokuje dialog społeczny. Na pewno potrzebne jest lepsze usytuowanie Komisji Trójstronnej, włączenie również do jej prac organizacji samorządowych, nadanie jej większych uprawnień. I takie prace trwają.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#StanisławSzwed">Polski rynek pracy jak nigdy dotąd potrzebuje paktu, tak jak niegdyś dla przedsiębiorstwa państwowego. I taką propozycją jest porozumienie na rzecz tworzenia miejsc pracy. Rząd i Akcja Wyborcza Solidarność deklarują zawarcie porozumienia ze wszystkimi siłami politycznymi, które chcą w tym uczestniczyć. Ale nie zgadzamy się na wykorzystywanie trudnej sytuacji ludzi bezrobotnych do walki politycznej czy rozgrywek przedwyborczych. Debata ta musi być prowadzona z wolą kompromisu na rzecz przyszłej, jak najszybszej poprawy sytuacji na rynku pracy, z wykorzystaniem dialogu społecznego, z gotowością do racjonalnych ustępstw przez wszystkie strony.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#StanisławSzwed">Rząd przygotował i przyjął Narodową strategię wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000–2007. Rozpoczął negocjacje porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy. Jest to najlepsza forma do podjęcia dalszej pracy, którą akceptuje mój klub. Wzywanie Rady Ministrów, Konfederacji Pracodawców Polskich, NSZZ „Solidarność” i OPZZ do zawarcia „Paktu dla pracy”, jaki jest ujęty w projekcie uchwały, jest bezzasadne, jako że wszystkie podmioty oprócz OPZZ w tym dialogu uczestniczą.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#StanisławSzwed">Z tego względu, panie marszałku, Wysoka Izbo, składam wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu uchwały „Pakt dla pracy” (druk nr 1877) i w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wnoszę o przyjęcie informacji rządu na temat sytuacji na rynku pracy oraz o działaniach rządu zmierzających do wzrostu zatrudnienia i ograniczenia bezrobocia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Wiadernego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JózefWiaderny">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie chciałbym się odnieść do wystąpień wicepremiera Komołowskiego i posła Szwedy, bo tak wygląda jakby OPZZ...</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Poseł Marian Krzaklewski: Do posła Szweda. To jest poseł Szwed.)</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#JózefWiaderny">Szwed, Szwed... I do pana też, panie pośle Krzaklewski.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#JózefWiaderny">Przecież wiecie państwo, dlaczego OPZZ zawiesiło swój udział w pracach Komisji Trójstronnej. Uczyniło to, bo nie ma takich uprawnień, jakie ma związek „Solidarność”. To „Solidarność” rządzi w tym państwie.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#JózefWiaderny">Chcemy takich uprawnień, jakie ma związek zawodowy „Solidarność”. Proszę nie okłamywać Sejmu, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#JózefWiaderny">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Domagaliśmy się jako Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych dyskusji na temat bezrobocia właśnie w tej Izbie. Tylko Sejm bowiem jest władny podejmować uchwały, a następnie ustawy odpowiadające powadze sytuacji. Odsyłanie nas do Komisji Trójstronnej to strata czasu, którego nie mają przede wszystkim bezrobotni. Komisja ta nie posiada, praktycznie biorąc, uprawnień władczych i nawet najlepsze jej wnioski stają się jałowe, jeżeli nie zajmie się ich wprowadzeniem w życie rząd pod wpływem i na żądanie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#JózefWiaderny">Wysoka Izbo! Bezrobocie w Polsce narasta jak fala powodziowa. W pierwszej fazie transformacji ustrojowej wzrosło do prawie 3 mln osób, a następnie dzięki koalicji SLD i PSL obniżyło się do 1,8 mln osób. Dzisiaj mamy już 2,5 mln osób bezrobotnych, tych oficjalnie zarejestrowanych, przy tendencji wzrostowej, zwłaszcza jeśli zważymy na nadchodzące lata, w których pojawi się na rynku pracy cały wyż demograficzny. Odnosi się wrażenie, że bezrobotni obecnego rządu nie interesują.</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#JózefWiaderny">Już od ubiegłego roku powinniśmy odnotowywać wzrost zatrudnienia zgodnie z zapowiedziami rządu, a tymczasem zmniejsza się liczba zatrudnionych. Ogólna liczba pracujących obniżyła się o ćwierć mln osób, a w I kwartale bieżącego roku spadła tylko w samym sektorze przedsiębiorstw o ok. 190 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#JózefWiaderny">Dokąd zmierzamy? Bezrobotni to ludzie wykluczeni z życia. Przypomnę, że terminu „wykluczeni” zaczęli używać już dziesiątki lat temu czołowi socjolodzy o światowej sławie, ekonomiści, psycholodzy pracy, porażeni skutkami bezrobocia. W Polsce takie wykluczenie jest szczególnie dramatyczne, ponieważ nasze bezrobocie nabrało wszystkich cech strukturalnych. Mówiąc wprost, jest to bezrobocie wpisane na stałe w społeczny i gospodarczy pejzaż kraju. OPZZ nie może i nie przyjmie tego do wiadomości. Tak żyć, z takim bezrobociem nie możemy i nie chcemy. Większość ludzi nie ma szans, aby się z tego stanu wydobyć. Prawie 39% bezrobotnych czeka na pracę dłużej niż 1 rok, a co ósmy bezrobotny - dłużej aniżeli 2 lata. Blisko 60% nie ma jeszcze ukończonych 35 lat, w tym co drugi z tej grupy nie ukończył 24 lat. Kiedy mają założyć rodziny i żyć normalnie?</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#JózefWiaderny">Jest wiele haseł na temat celowości zdobywania kwalifikacji, a ponad 1/5 poszukujących pracę legitymuje się wykształceniem wyższym, policealnym lub pełnym średnim zawodowym, a ofert pracy nie tylko nie przybywa dla nich, ale jest ich coraz mniej. Wzrasta szczególnie szybko odsetek bezrobotnych z wyższym wykształceniem. Dotychczas studiowali, z czego cieszyliśmy się wszyscy, dzisiaj ze świeżymi dyplomami nie mogą znaleźć miejsca pracy. Co zrobimy w najbliższej przyszłości z wieloma tysiącami absolwentów szkół wyższych? Ci młodzi ludzie mieli nam przecież torować drogę do Unii Europejskiej. Czy mają teraz opuszczać Polskę i szukać pracy w innych unijnych krajach, zwłaszcza że pierwsze zaproszenia są już publicznie pod ich adresem formułowane?</u>
          <u xml:id="u-101.12" who="#JózefWiaderny">Ciągle mówimy o najwyższym bezrobociu w województwach północnych i zachodnich. Tam jest rzeczywiście najwyższe bezrobocie. W niektórych powiatach, jak np. w powiecie człuchowskim, sięgnęło 30%, zbliżając się do najbardziej żałosnych rekordów europejskich. Jednakże kto ponosi za to odpowiedzialność? Kto do tego dopuścił? Bezmyślnie zlikwidowano PGR, nawet te dobrze gospodarujące,...</u>
          <u xml:id="u-101.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-101.14" who="#JózefWiaderny">... zezwolono na rozszabrowanie majątku trwałego i ruchomego, a ludzi zostawiono samym sobie. Nie mieli dokąd wrócić. W Polsce na tzw. ziemiach starych wyrzucani z pracy wracali do swoich rodzinnych gospodarstw. Tego statystyki nie ujmują, ale jest to według ocen różnych ekspertów bezrobocie utajone, rzędu od 1 mln do 1300 tys. osób. Podobnie nasze statystyki nie wykazują nam olbrzymiej rzeszy ludzi przedwcześnie pozbawionych aktywności zawodowej. Chodzi mi o pracowników zmuszonych do wcześniejszego przechodzenia na emeryturę lub do szukania ratunku w staraniach o rentę inwalidzką.</u>
          <u xml:id="u-101.15" who="#JózefWiaderny">OPZZ, analizując te zjawiska i pogarszającą się sytuację na rynku pracy, nie może czekać. Przedkładamy Wysokiej Izbie projekt uchwały Sejmu w sprawie „Paktu dla pracy”. Uzasadnienie przedstawił już kolega Manicki. Komentując jednak ten projekt, pragnę stwierdzić, że nie stanowi on całościowego programu walki z bezrobociem. OPZZ nie odpowiada za politykę gospodarczą rządu, której głębokie wady leżą u podstaw narastającego bezrobocia. OPZZ pragnie rozwiązać kilka istotnych problemów, które widzimy przez pryzmat kontaktów z załogami zakładów pracy i znamy dzięki stałej obserwacji rynku pracy. To, co przedstawiliśmy, to rozwiązania mogące stać się częścią strategicznego planu rozwoju gospodarczego zawierającego skuteczne elementy walki z bezrobociem w Polsce. Takiego planu rząd na razie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-101.16" who="#JózefWiaderny">W dokumencie, który ostatnio otrzymaliśmy, jest spis wielu projektowanych działań o charakterze techniczno-organizacyjnym, ale nie ma nic o zmianie makroekonomicznej polityki, która wywołuje i utrwala bezrobocie. Chcę podkreślić, że wprowadzenie naszej propozycji w życie może ulżyć i pomóc wielu ludziom zwalnianym dzisiaj z pracy i tym, którzy tej pracy poszukują, bez względu na to, czy i kiedy taki plan strategiczny powstanie.</u>
          <u xml:id="u-101.17" who="#JózefWiaderny">Sprawą wielkiej wagi jest konieczność zajęcia się przez pracodawców i urzędy pracy grupowo zwalnianymi pracownikami w taki sposób, aby możliwie maksymalnie rozszerzać dla nich oferty nowej pracy. Nie możemy kierować pracowników donikąd. Trzeba tworzyć jednocześnie inne, nowe miejsca pracy i szkolić wcześniej pracowników w nowych zawodach. Te nowe miejsca pracy potrzebne są np. przy budowie i renowacji całej infrastruktury, przy masowej budowie mieszkań o charakterze socjalnym i w wielu innych dziedzinach. Zaangażować w to trzeba również samorządy gminne i powiatowe.</u>
          <u xml:id="u-101.18" who="#JózefWiaderny">Następna sprawa, niezwykle istotna ze względu na bezinwestycyjne tworzenie nowych miejsc pracy, to skrócenie tygodniowej normy czasu pracy do 40 godzin. Powinno to przynieść w efekcie wzrost zatrudnienia w ruchu ciągłym, przy pracach wielozmianowych i w sferze usług, gdzie trzeba obsługiwać klientów w normie przekraczającej 40 godzin tygodniowo.</u>
          <u xml:id="u-101.19" who="#JózefWiaderny">Szacujemy, że dzięki temu moglibyśmy zwiększyć zatrudnienie o ok. 200 tys. osób. Nie powinno to jednakże dotyczyć administracji państwowej i samorządowej, w której zatrudnienie jest nadmierne, a czas pracowników nie jest optymalnie wykorzystany. Do dyskusji pozostawałaby m.in. kwestia, czy tygodniowy czas pracy miałby być rozliczany w miesiącu czy też w innych okresach, jak również więcej spraw dotyczących nie tylko skracania czasu pracy. Wymiany poglądów oczekujemy we wszystkich innych naszych postulatach.</u>
          <u xml:id="u-101.20" who="#JózefWiaderny">Wysoki Sejmie! Obowiązkiem związków zawodowych jest wydanie wojny nielegalnemu zatrudnianiu wielu naiwnych ludzi. Dzisiaj dotyczy to młodocianych, ale nie tylko. Z wieloma pracownikami zawiera się umowy cywilnoprawne lub też umowy jak z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, łamie się Kodeks pracy, co w Polsce staje się wręcz nagminne, stwarza się fikcje prawne przynoszące ujemne konsekwencje dla osób zawierających takie umowy z pracodawcą prywatnym, natomiast duże, a nieraz niczym nieuzasadnione profity dają umowy z pracodawcą z sektora publicznego, czego najlepszym przykładem są kasy chorych. Te kasy prawem kaduka zamiast umów o pracę zawierają umowy cywilnoprawne z szefami różnych ośrodków w służbie zdrowia, a przecież nikt nie sprywatyzował jeszcze służby zdrowia. Pod rozmaicie interpretowanym i stosowanym prawem uprawia się nielegalny wyzysk - albo zagubionego człowieka szukającego prawa, albo pracowników płacących za astronomiczne apanaże rzekomych menedżerskich geniuszy, często tylko z wykształceniem domowym. Ci zagubieni pozbywają się wszystkich praw pracowniczych, a ta druga kategoria dorabia się kosztem pracowników najemnych i podopiecznych ZUS, z których 51% nie osiąga nawet minimum socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-101.21" who="#JózefWiaderny">Wysoka Izbo! Listę żądań zgłaszamy również pod adresem Funduszu Pracy. Najpierw jednak powiem, że praktycznie biorąc fundusz ten zaczyna usychać. Dotacje do niego zmalały od 1997 r., licząc tylko w ujęciu nominalnym, w sposób wręcz niewyobrażalny, bo aż o ponad 78% — powinny wynosić w roku bieżącym kilka miliardów złotych, a wynoszą 739 mln zł, co stoi także w sprzeczności z projektowanym, opracowanym przez rząd „Narodowym planem działania na rzecz zatrudnienia na lata 2000–2001”. Żądamy zwiększenia dotacji jeszcze w tym roku, i to w znaczącej kwocie, przez stosowną korektę budżetu państwa. W tym miejscu chcę zapewnić pana ministra finansów, że zwiększenie deficytu w budżecie będzie w praktyce minimalne, bo, po pierwsze, wzrasta inflacja, a po drugie, pomoc dla bezrobotnych nie oznacza w żadnej mierze wzrostu importu.</u>
          <u xml:id="u-101.22" who="#JózefWiaderny">Przy okazji zwracam uwagę panu ministrowi finansów, że obkładanie akcyzą samochodów produkowanych w naszym kraju to niebezpieczeństwo utraty dalszych stanowisk pracy, jeśli równocześnie obniża się cło na samochody z importu. Czy zamierza pan nadal niszczyć miejsca pracy w naszym kraju, a rozmnażać je w krajach eksportujących do Polski?</u>
          <u xml:id="u-101.23" who="#JózefWiaderny">Wysoka Izbo! Od Funduszu Pracy, tego zwiększonego, domagamy się rozszerzenia działalności, które będzie świadczyło o aktywnym zwalczaniu bezrobocia. Chodzi nam w szczególności o kierowanie środków z Funduszu Pracy na:</u>
          <u xml:id="u-101.24" who="#JózefWiaderny">1) okresowe refundowanie pracodawcom całości lub części składek na ubezpieczenia społeczne przy wzroście zatrudnienia i to głównie w powiatach o wysokiej stopie bezrobocia; odnosiłoby się to zwłaszcza do rozpoczynających pracę po raz pierwszy;</u>
          <u xml:id="u-101.25" who="#JózefWiaderny">2) wspieranie, w tym także ze środków samorządowych, całego systemu pożyczek niskoprocentowych przy podejmowaniu działalności gospodarczej przez poszukujących pracy; gwarantem powinien być skarb państwa w przypadku organizowania przez nich spółdzielni pracy;</u>
          <u xml:id="u-101.26" who="#JózefWiaderny">3) wprowadzenie stypendium dla tych bezrobotnych, którzy podejmą dalszą naukę w zawodach poszukiwanych na lokalnych rynkach pracy;</u>
          <u xml:id="u-101.27" who="#JózefWiaderny">4) zwiększenie preferencji dla przedsiębiorców za przyuczenie do zawodu młodocianych z ewentualnym zagwarantowaniem odbywania płatnych stażów u przedsiębiorców po ukończeniu nauki;</u>
          <u xml:id="u-101.28" who="#JózefWiaderny">5) urealnienie nakładów na zasiłki i świadczenia przedemerytalne; dodam, że niezbędne jest również rozszerzenie zakresu podmiotowego uprawnionych do pomocy ze środków funduszów socjalnych o osoby pobierające zasiłki i świadczenia przedemerytalne.</u>
          <u xml:id="u-101.29" who="#JózefWiaderny">Wysoka Izbo! Jest więcej spraw, o których powiedzą moi koledzy posłowie z SLD. Proszę, aby Wysoka Izba skoncentrowała swoją uwagę na jeszcze jednej sprawie o zasadniczym znaczeniu. Generalnie rzecz ujmując, w kontaktach z kapitałem obcym powinny obowiązywać w naszym kraju zasady działania oparte na Trójstronnej Deklaracji Zasad ogłoszonej przez Międzynarodową Organizację Pracy jeszcze w 1977 r., a uzupełnionej procedurą odwoławczą w 1981 r. Jest to deklaracja w sprawie polityki społecznej, w tym polityki zatrudnienia, płac, warunków pracy, szkolenia zawodowego w krajach goszczących, tj. w krajach, w których działa kapitał obcy. Deklaracja została przyjęta przez Polskę i wiele krajów, w tym przez te, z których kapitał napływa do polskiej gospodarki. Deklaracja obowiązuje rządy, pracodawców i pracowników. Opiera się na ratyfikowanych konwencjach MOP i powinna być w Polsce przestrzegana. Przedsiębiorstwa, bez względu na pochodzenie ich kapitałów, muszą honorować ustawodawstwo krajowe, a także zobligowane są do wypełniania postanowień deklaracji w dziedzinie zatrudniania miejscowej siły roboczej, zwiększenia zatrudnienia, a nie wypierania go technologiami pracooszczędnymi; zobowiązane są do używania materiałów miejscowych, zamawiania części i urządzeń do produkcji u lokalnych wytwórców. W sumie deklaracja MOP zobowiązuje kapitał obcy do realizowania polityki zatrudnienia kraju goszczącego.</u>
          <u xml:id="u-101.30" who="#JózefWiaderny">A jaką my mamy politykę zatrudnienia, którą kapitał obcy powinien realizować? Gdzie są nasi ministrowie pracy i polityki społecznej, skarbu państwa i gospodarki? Prowadzimy jedynie politykę tzw. restrukturyzacji, czyli w potocznym rozumieniu politykę redukcji załóg. Czy któryś z naszych ministrów korzystał z postanowień trójstronnej deklaracji MOP? A przecież powinno to być codzienną praktyką. O czyje interesy, z pominięciem naszych, polskich, troszczy się obecny rząd?</u>
          <u xml:id="u-101.31" who="#JózefWiaderny">OPZZ domaga się ustawowych uprawnień dla wszystkich związków zawodowych do negocjowania z rządem stopnia, zakresu i metod niwelowania ujemnych skutków wszelkiej restrukturyzacji wpływającej na poziom zatrudnienia i rynek pracy oraz udziału w negocjacjach przy wyprzedawaniu majątku narodowego.</u>
          <u xml:id="u-101.32" who="#JózefWiaderny">Wysoka Izbo! Rada Ministrów podpisała się pod „Narodową strategią wzrostu zatrudnienia i zasobów ludzkich na lata 2000–2006”. Jest to ciekawy dokument, nad którym się najwyraźniej napracowano. Rzecz jednak w tym, że są tam zawarte przede wszystkim życzeniowe prognozy autorów w różnych wariantach. W dokumencie jest wiele propozycji obejmujących działalność interwencyjną, a nawet przewidywane są środki z Unii Europejskiej na taką działalność. Ale ten dokument to nierealistyczny program wzrostu zatrudnienia wynikający z polityki gospodarczej; to opracowanie o charakterze seminaryjnym.</u>
          <u xml:id="u-101.33" who="#JózefWiaderny">OPZZ chce wiedzieć, jaką politykę gospodarczą rząd będzie prowadził w najbliższych latach, aby zatrudnienie wzrastało corocznie o minimum 300 tys. osób, a więc przy wzroście PKB o 6–7%. Taki wzrost zatrudnienia przez najbliższe 10 lat może ograniczyć wydatnie grożącą nam katastrofę, wywołaną największym w Europie przyrostem ludzi w wieku zdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-101.34" who="#JózefWiaderny">Jak rząd w sposób realistyczny zamierza wywołać taki wzrost zatrudnienia? Bo o obniżaniu podatków dla osób fizycznych, i to dla najbogatszych, przestańmy już dyskutować. To nie stworzy nowych miejsc pracy. Już dzisiaj podatki od małego biznesu są wyjątkowo niskie i wszystkie łącznie z podatkami majątkowymi wynoszą średnio wręcz symboliczne 10,5%. W dokumencie rządowym znalazła się na s. 12 uwaga, która decydować będzie o wszystkim. Jej treść jest następująca: „Narodowa strategia nie zawiera w zasadzie kwestii podatkowych, budownictwa mieszkaniowego, polityki rolnej, polityki eksportowej, które niewątpliwie mają znaczący wpływ na sytuację na rynku pracy. Są one przedmiotem odrębnych programów rządowych i wraz z niniejszą strategią staną się podstawą Narodowego Planu Rozwoju”. Gdyby jeszcze dodać, że chodzi również o politykę inwestycyjną i politykę importową, mielibyśmy całość składającą się na pojęcie polityki gospodarczej. Bo to ona decyduje o poziomie zatrudnienia. Zatrudnienie jest pochodną ekonomiki, a nie samoistną kategorią. Rynek pracy i sytuacja na nim odzwierciedla stan gospodarki i jej zdolności do wchłaniania rąk i głów gotowych do pracy.</u>
          <u xml:id="u-101.35" who="#JózefWiaderny">Otrzymaliśmy kilka dokumentów rządowych na temat polityki zatrudnienia, o których już wspominałem. Jest to lista postulatów, przewidywań i prognoz. Ciekawe, że tylko w jednym miejscu mówi się, że bez wzrostu gospodarczego powyżej 5% rocznie nie uda się ograniczyć bezrobocia. Ale jak to zrobić? Bo przecież nie przez zróżnicowanie płac minimalnych dla absolwentów lub tzw. zwiększenie elastyczności rynku pracy, o czym m.in. można przeczytać w tych dokumentach.</u>
          <u xml:id="u-101.36" who="#JózefWiaderny">Gospodarka polska wytraca tempo wzrostu. Nie ma dostatecznego popytu wewnętrznego, a eksport przynosi straty. Kredyty dla przedsiębiorstw są drogie, a przedsiębiorstwa tracą płynność finansową dobijane podwyżkami cen na artykuły zaopatrzeniowe, nie zaś podwyżkami płac minimalnych. Nadmierny import zastępuje produkcję krajową. Zwalniamy ludzi, a ograniczamy bezrobocie w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-101.37" who="#JózefWiaderny">OPZZ żąda zmiany całej polityki gospodarczej, bo ta dzisiejsza prowadzi nas na manowce. I proszę, aby nie pisać w dokumentach rządowych, że pociechą dla nas ma być spadek zatrudnienia w Azji o 25 mln osób. To są kpiny. OPZZ domaga się zmian i korekt w funkcjonowaniu rynku pracy, aby ulżyć ludziom, ale OPZZ domaga się przede wszystkim od rządu prowadzenia takiej polityki gospodarczej, która zwiększy aktywność zawodowo-społeczną. Dzisiejsza polityka wpędza nas w zaułek bez wyjścia. I najwyższy czas odstąpić od tej polityki. Mając świadomość, że szanse na realizację tego radykalnego postulatu w tym Sejmie są nikłe, wnoszę o podjęcie przez Sejm projektowanej przez nas uchwały w sprawie Paktu dla pracy. W sprawie różnych innych wniosków rządu jesteśmy otwarci na dialog, ale pod warunkiem, że ich realizacja nie pogrąży nas w jeszcze większej biedzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszą o zabranie głosu pana posła Jana Lityńskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JanLityński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bezrobocie jest problemem znanym od lat. Można by wręcz powiedzieć, od wieków. I dotychczas nikt nie znalazł skutecznej recepty na jego rozwiązanie. Ale oczywiście ten fakt, że nie ma skutecznej recepty, że nie ma tej cudownej recepty, nie oznacza, że problemu rozwiązywać nie należy. Problem ten należy rozwiązać i należy rozpoznawać. Znamy pewne prawidłowości, a także umiemy rozpoznawać najbardziej bolące zagadnienia. Powiem tutaj rzecz paradoksalną. Z bezrobociem, uważam, nie należy walczyć, bowiem stosując pewną hipostazę, można powiedzieć, że nic bardziej nie cieszy bezrobocia niż walka z nim, dlatego że walczący z bezrobociem nieuchronnie muszą przegrać, a oznacza to zmniejszenie miejsc pracy, wzrost bezrobocia i nowe tragedie ludzkie. Możemy się natomiast zastanawiać, jakie są najbardziej trudne problemy związane z bezrobociem. Niewątpliwie należą do nich: bezrobocie długotrwałe, bezrobocie ludzi młodych, bezrobocie ludzi niepełnosprawnych, wreszcie bezrobocie ludzi, którzy przy końcu kariery zawodowej tracą pracę.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#JanLityński">Przede wszystkim jednak największym problemem, który generuje te wszystkie problemy, jest bezrobocie występujące na pewnym obszarze w znacznym rozmiarze i utrzymujące się przez długi czas wysokie bezrobocie. Najczęściej taki stan oznacza, że mieszkańcy takiego obszaru nie są w stanie własnym wysiłkiem przełamać złej sytuacji. Takich obszarów mamy w Polsce jeszcze dużo, stanowczo zbyt dużo. Są one spowodowane najczęściej upadkiem przestarzałych przedsiębiorstw, gospodarstw, tak jak to mówiono w przypadku PGR, bądź całych gałęzi przemysłów. Są one, inaczej mówiąc, spowodowane tym, że gospodarka polska w roku 1989 startowała do wyścigu ze znacznym opóźnieniem, była po prostu przestarzała. I na takich obszarach występuje rodzaj błędnego koła. Wysoki poziom bezrobocia oznacza biedny samorząd. Biedny samorząd nie jest w stanie podjąć żadnych środków zaradczych. Przestarzałym gałęziom gospodarki towarzyszy najczęściej jednostronne wykształcenie zawodowe, co oznacza, że mieszkańcy są mało aktywni i słabo przygotowani do pracy w nowoczesnej gospodarce. Jednocześnie towarzyszy temu niski poziom edukacji. Występuje wtedy bardzo niebezpieczne zjawisko, zwane powielaniem biedy. Jest to zjawisko bardzo groźne, bowiem trwałe pozostawanie bez pracy, bezrobocie wśród ludzi młodych oznacza zapaść cywilizacyjną. I ta zapaść cywilizacyjna powoduje, że potencjalni inwestorzy niechętnie inwestują w takie miejsca, nawet jeżeli mają znaczne ulgi inwestycyjne, bowiem jakość pracy na tych terenach oceniana jest bardzo nisko. Tak więc ograniczanie bezrobocia i działania restrukturyzacyjne na takich terenach to zadanie pierwszoplanowe. Dotyczy to także wielu obszarów wiejskich, gdzie istnieje ukryte bezrobocie. Ale trzeba pamiętać, że to niezwykle ważne zadanie nie może być wykonane w krótkim okresie i niewątpliwie nie może być wykonane przy użyciu różnego typu środków, które są środkami rewolucyjnymi - damy pieniądze, to będzie. Nie, nie będzie. I najczęściej takie wysiłki są podejmowane przez jeden rząd i są kontynuowane przez drugi. Dlatego chciałbym przestrzec jakąkolwiek opozycję przed demagogicznymi atakami - te demagogiczne ataki w rezultacie mogą się obrócić przeciwko opozycji, kiedy opozycja będzie odpowiedzialna za sytuację w kraju. Opozycja jest odpowiedzialna także wtedy, kiedy zasiada w ławach opozycji, niemniej nie zawsze zdaje sobie z tego sprawę. I tu z przykrością...</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę podać przykłady.)</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie reaguj.)</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#JanLityński">Panowie posłowie, dajcie powiedzieć, nam się dosyć dobrze współpracuje w komisjach, a tutaj musicie chuliganić?</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#JanLityński">I z przykrością muszę tu przywołać pewne wydarzenie, właśnie a propos straszenia. Przed kilkoma tygodniami w Nowej Rudzie, w rejonie zagrożonym szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym, odbyło się posiedzenie rady powiatu, na które byli zaproszeni także posłowie. Radni zwrócili się do posłów o rezygnację z politycznej agitacji i większość dyskutantów do tego się dostosowała. Niemniej w pewnym momencie zabrał głos poseł opozycyjny - sądzę, że panowie wiecie, który to poseł opozycyjny - i niesłychanie ostro zaatakował rząd, co oczywiście spowodowało, że dyskusja z konkretnej zamieniła się w wymianę bardzo ostrych opinii. Odbyło się to ze szkodą dla rozwiązywania problemu, ze szkodą dla powiatu kłodzkiego, dla regionu noworudzkiego. Z uwagi na taką demagogię musimy przecież zapytać, kto spowodował, że wydobycie w Nowej Rudzie trwało o wiele lat za długo, że odbywało się kosztem nadmiernego ludzkiego wysiłku, wiązało się z niszczeniem środowiska naturalnego, że przez wiele lat ślepota gospodarcza i polityczna sprawiała, że region ten był całkowicie niedoinwestowany, nieprzygotowany do wdrożenia nowoczesnych metod produkcji, że zaniedbywano wykształcenie ogólne? Jednocześnie jest to region o ogromnych możliwościach turystycznych, leżący blisko granicy. Dlaczego jest całkowicie pozbawiony infrastruktury, która pozwalałaby rozwijać turystykę? To na pewno nie jest wina obecnych władz. I o tym wszystkim możemy mówić, jeżeli panowie chcecie, natomiast nie rozwiąże to problemu. Dlatego moim zdaniem nie należy szukać winnego, należy szukać sposobów rozwiązywania problemów.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#JanLityński">Niestety, gdy czytam propozycje zawarte w „Pakcie dla pracy”, to widzę tylko kolejny wzrost nakładów - kolejny raz sięga się po pieniądze obywateli i uważa się, że pieniędzmi obywateli można rozwiązać problem. Realizacja postulatów „Paktu dla pracy” spowodowałaby zdecydowany wzrost kosztów pracy, a to jest jeden z najważniejszych, najpoważniejszych czynników powodujących bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#JanLityński">Z kolei dodatkowe ulgi podatkowe na pewno nie przyniosą wyników spodziewanych przez autorów paktu. Znamy ten system z wielu krajów. Najczęściej powoduje on odpływ środków budżetowych poprzez rejestrację firm w regionach wysokiego bezrobocia, bez przyrostu miejsc pracy, a w wyniku przepuszczania pieniędzy przez dany region w tym regionie nie przybywa środków, nie przybywa także miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#JanLityński">Wątpliwym także lekarstwem jest nadmierne rozszerzanie systemu tanich kredytów wiążących się z systemem poręczeń. To powoduje znowu przepływ pieniędzy do ludzi, którzy nie są przygotowani do tego, aby te pieniądze w sposób właściwy ulokować.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#JanLityński">Podobnie jest z rzekomą osłoną przed zwolnieniem w zakładach pracy, szczególnie w mniejszych zakładach pracy. Mogłoby to oznaczać, że te zakłady, które by czekały, aż opracuje się program aktywizacji zawodowej, po prostu upadną i wtedy miejsca pracy stracą nie tylko zwalniani czy przewidziani do zwolnienia pracownicy - bądź których zwolnienie zostało wynegocjowane w pewnym procesie - ale po prostu wszyscy pracownicy, a produkcja przestanie istnieć.</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#JanLityński">Powiem tak: niektóre z postulatów paktu mogą być stosowane (z umiarem), mogą być elementem pomocnym w przeciwdziałaniu negatywnym zjawiskom, ale ich skoncentrowanie - znalazło ono dzisiaj odzwierciedlenie także w wystąpieniu pana posła Wiadernego - wywołuje tylko przerażenie, bo przyniesie przeciwny skutek.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#JanLityński">Zasiłki chorobowe dla pracujących w małych przedsiębiorstwach, mówił o tym wnioskodawca pan poseł Manicki. Otóż chcę przypomnieć, że sześć lat temu dyskutowaliśmy na ten temat. Zwracaliśmy wtedy uwagę - posłowie Unii Wolności, wówczas jeszcze chyba Unii Demokratycznej - na to, że opłacanie zasiłków chorobowych przez 35 dni może być nadmiernym obciążeniem dla małych przedsiębiorstw. Niemniej wówczas to koalicja SLD–PSL przeforsowała ten projekt. Trudno jest się z tego dzisiaj wycofać, dlatego że jest to pewien element polityki ubezpieczeń społecznych. Gdybyśmy wtedy zdecydowali się na to, że chronimy małe przedsiębiorstwa, to prawdopodobnie mielibyśmy dzisiaj nieco inną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#JanLityński">Gdy czytam „Pakt dla pracy”, mam wrażenie, że rozwiązania proponowane przez OPZZ czy też w ogóle przez związki zawodowe mają często charakter życzeniowy i propagandowy; wzmacniają, co prawda, rolę związku, rolę przetargową, natomiast nie wzmacniają rzeczywiście pozycji pracobiorcy. Interes związku, przykro to powiedzieć, nie zawsze jest tożsamy z interesem pracowników, a już na pewno nie zawsze jest tożsamy z interesem tych, którzy poszukują pracy. Walka o podwyżki zarobków jest walką o niezwiększanie zatrudnienia, a mamy w Polsce wysokie zarobki w stosunku do dochodu narodowego. Nadmierne podwyższenie najniższych uposażeń prowadzi do ograniczania przyjęć ludzi młodych i o niskich kwalifikacjach, także nadmierne podwyższanie najniższych uposażeń niewątpliwie działa na rzecz bezrobocia w rejonach bezrobocia strukturalnego. Podobnie podjęta ostatnio próba, jak mówił pan poseł Manicki, bliska sukcesu, skrócenia tygodnia pracy, jest działaniem na rzecz obniżenia produktywności, a więc działaniem na rzecz zwiększenia bezrobocia. Zdaję sobie dokładnie sprawę z istotnej wartości postulatu zwiększenia liczby godzin wypoczynku, a więc zmniejszenia liczby godzin pracy. Jednak pytanie brzmi: nie czy krótszy tydzień pracy jest przez pracowników pożądany, bo on na ogół jest pożądany, w każdym razie przez część z nich, tylko czy realizacja tego postulatu nie stanie się źródłem nieszczęścia, gdyż dojdzie do redukcji zatrudnienia lub wręcz upadku wielu przedsiębiorstw, bo to niewątpliwie spotka te firmy, które dziś balansują na pewnym poziomie. Przy trudnym pieniądzu może to oznaczać bankructwo wielu firm, upadek wielu firm, a więc wzrost bezrobocia, dlatego że obniżenie produkcji przy niezmniejszeniu kosztów będzie po prostu gwoździem do trumny dla tych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-103.13" who="#JanLityński">Wbrew twierdzeniom OPZZ bezrobocie może być ograniczane w wyniku uelastycznienia przepisów prawa pracy poprzez wprowadzenie wielości form zatrudnienia. Przy czym dla każdego jest oczywiste, że lepiej mieć możliwość uzyskania zatrudnienia czasowego, ale połączonego z pełnymi prawami pracowniczymi i pełnymi prawami wynikającymi z ubezpieczenia społecznego, niż być zatrudnionym na czarno lub latami pozostawać bez pracy. Tu niewątpliwie wicepremier Komołowski, opisując to zjawisko, ma rację. Podobnie tutaj padł taki postulat - lekarstwem na bezrobocie ma być ubezpieczenie od bezrobocia. Co to by oznaczało: wprowadzenie ubezpieczenia od bezrobocia. Mamy jakieś ubezpieczenie od bezrobocia, faktycznie mamy 3% od każdego pracującego, z płac każdego pracującego przedsiębiorca płaci do Funduszu Pracy. Jest to rodzaj ubezpieczenia od bezrobocia, bo z tego, plus z dotacji budżetowych, wypłacane są zasiłki i organizowane aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Niemniej wprowadzenie takich zróżnicowanych zasiłków oznaczałoby, że przedsiębiorstwa, które próbują racjonalizować zatrudnienie, byłyby następnie karane opłacaniem zwiększonej składki na ubezpieczenie od bezrobocia, a to by oznaczało, że cały ich wysiłek restrukturyzacyjny poszedłby na marne i to powodowałoby, że nie opłacałoby się racjonalizować produkcji, nie opłacałoby się jej modernizować, co się wiąże z racjonalizacją zatrudnienia. Tak że w efekcie to cudowne lekarstwo spowodowałoby prawdopodobnie wzrost bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-103.14" who="#JanLityński">Przypomnę, że w poprzedniej kadencji Sejm przyjął przepisy zaostrzające ustawę o zatrudnieniu. Unia Wolności poparła w pełni te przepisy; one spowodowały, że bezrobotni zmuszeni są do większej aktywności i że dzisiaj nikt już nie może powiedzieć, że pozostawanie na zasiłku jest rodzajem dożywotniej, wielomiesięcznej czy wieloletniej renty. Nie można robić jednej rzeczy, a potem lać krokodyle łzy nad losem bezrobotnych. Te posunięcia były słuszne, bo one, co prawda, utrudniały życie bezrobotnym, ale jednocześnie rzeczywiście powodowały, że nikt nie marzy o bezrobociu jako o miejscu, gdzie można przez rok bezpiecznie przetrwać. Doceniam rolę związków zawodowych, jednak w dzisiejszych czasach wydaje mi się, że rolą związków zawodowych nie jest wzniecanie klasowych waśni, lecz reprezentowanie bardzo szeroko pojętego, powtarzam - bardzo szeroko pojętego, interesu pracujących i bezrobotnych, także poprzez współdziałanie społeczne. Wydaje się, że dramatyczne słowa premiera Komołowskiego o zmianie spojrzenia, gdy przestał być związkowcem, a zaczął być wicepremierem, oddają mniej więcej dylemat związków zawodowych, i że związki zawodowe zbyt często reprezentują bardzo wąski, partykularny interes, i to bardzo często, jak słyszę z tej trybuny. Wydaje mi się, być może się mylę, że jest to raczej interes aktywu związkowego, a nie interes członków związków zawodowych, a tym bardziej pozostałych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-103.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Zmiana miejsca siedzenia powoduje zmianę punktu widzenia.)</u>
          <u xml:id="u-103.16" who="#JanLityński">Tak, zgadza się, zmiana miejsca siedzenia rzeczywiście wpływa na zmianę punktu widzenia. Jest to normalne.</u>
          <u xml:id="u-103.17" who="#JanLityński">Obecnie mamy w Polsce do czynienia ze wzrostem bezrobocia przy ciągłym wzroście dochodu narodowego i to musi zastanawiać, jakkolwiek nie jest zjawiskiem niespotykanym. Przez wiele lat w Hiszpanii utrzymywała się wysoka stopa bezrobocia przy jednoczesnym wzroście gospodarczym. Oczywiście nie namawiam, by czerpać z przykładu Hiszpanii, ten przykład jest słabo przenaszalny w nasze warunki, ale kiedy w Hiszpanii poradzono sobie z tym zjawiskiem wzrostu bezrobocia, doszło do autentycznego wzrostu miejsc pracy. Kiedy się szuka powodów obecnego wzrostu bezrobocia, można je odnaleźć w braku konkurencyjności naszego przemysłu, wynikającego z wieloletnich zaniedbań — nie tylko tych sprzed 1989 r., szczerze mówiąc — co powoduje ogromną nadwyżkę importu nad eksportem. W ten sposób naszymi pieniędzmi finansujemy powstawanie miejsc pracy w innych krajach. Inną przyczyną jest restrukturyzacja niektórych gałęzi przemysłu. Powoduje ona nie tylko zwalnianie pracowników, lecz również problemy otoczenia restrukturyzowanych gałęzi. Jednak trzeba powiedzieć bardzo wyraźnie, że dalsze zwlekanie z restrukturyzacją tych gałęzi przemysłu, szczególnie górnictwa i hutnictwa, groziłoby katastrofą gospodarczą, zaś obniżenie kosztów i unowocześnienie produkcji będzie w przyszłości owocować zwiększaniem konkurencyjności naszych wyrobów, a co za tym idzie — zwiększaniem zatrudnienia. Wiąże się z tym pewien problem. Problem nadwyżki importu nad eksportem, o którym mówimy, że jak gdyby finansujemy w ten sposób miejsca pracy w innych krajach, jest zjawiskiem, które przeczy temu, o czym mówił pan poseł Wiaderny, twierdząc, że jest mały popyt. U nas jest duży popyt. Powiedziałbym, że u nas jest nadmierna skłonność do konsumpcji szczególnie towarów importowanych, przy bardzo słabej tendencji do oszczędzania. Całościowa reforma systemu ubezpieczeń społecznych, która poza racjonalizacją systemu ubezpieczeń niewątpliwie poprawi tę sytuację, spowoduje, że skłonność do oszczędzania będzie musiała wzrosnąć. Trzeba jednak przyznać, że karygodne błędy w zarządzaniu ZUS-em odłożyły tę szansę. I niewątpliwie — zgadzam się — te błędy obciążają rząd, który dopuścił do tego, że przez ponad rok ZUS-em zarządzała osoba, której fachowość można podać, delikatnie mówiąc, w wątpliwość. A przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przepływa ponad 1/3 publicznych środków na poziomie centralnym.</u>
          <u xml:id="u-103.18" who="#JanLityński">Jestem przewodniczącym Komisji Polityki Społecznej i jestem daleki od takiego myślenia, że wydatki społeczne są wydatkami niepotrzebnymi w państwie. Wręcz przeciwnie, uważam, że wydatki społeczne są konieczne. Tylko jest problem: W jaki sposób się te wydatki organizuje? Czy pieniądze przewidziane na wydatki związane z polityką społeczną nie są pieniędzmi marnotrawionymi? Czy poprzez ustawy, które podwyższają minimalnie jakieś zasiłki, jednocześnie nie doprowadzamy do wypływu ogromnych pieniędzy, który powoduje to, że bezrobocie rośnie? Możemy tutaj przywołać przykład Irlandii, która była w podobnej sytuacji do naszej, ale wydatki społeczne miała stosunkowo niskie. Dzięki temu Irlandia z kraju, który był w ogonie Unii Europejskiej, obecnie jest jednym z krajów najsilniej rozwijających się, jest krajem, w którym poziom życia bardzo szybko rośnie, a bezrobocie jest stosunkowo małe. Oczywiście trudno jest próbować przenosić przykład Irlandii, niemniej ten przykład może być znamienny, szczególnie jeżeli Irlandię porównamy z innymi krajami, które startowały z takiego samego poziomu co Irlandia, a są teraz w ogonie Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-103.19" who="#JanLityński">Bezrobociu sprzyja także słabo rozwinięte budownictwo mieszkaniowe. Rozwój budownictwa jest ważnym czynnikiem, ale nie jest jednak czynnikiem wystarczającym, albowiem to, co jest czynnikiem niezwykle ważnym, zabezpieczającym przed bezrobociem, zmniejszającym bezrobocie, jest aktywność i mobilność ludzi. Wskaźnikiem tego jest nie tyle stopień bezrobocia, ile możliwość i umiejętność tworzenia nowych miejsc pracy. I tu dochodzimy do pewnej zasadniczej sprawy. Podstawowym instrumentem w zapobieganiu bezrobociu nie są te metody, które proponuje OPZZ, które proponują posłowie SLD. Podstawowym elementem długofalowego ograniczania bezrobocia jest edukacja. Po 1989 r. odziedziczyliśmy bardzo złą strukturę edukacji. Mieliśmy 7% ludzi z wyższym wykształceniem, około 18% ludzi ze średnim wykształceniem, łącznie z wykształceniem technicznym. Były to wskaźniki jedne z najniższych w Europie. I niewątpliwie ten czynnik był czynnikiem działającym na rzecz bezrobocia. Obecnie sytuacja się zmienia, dlatego że ludzie zdają sobie sprawę z tego, że edukacja jest dla nich pewną szansą. Tak więc problem wykształcenia, problem zmiany struktury wykształcenia także poprzez edukację ludzi dorosłych jest niezwykle ważny. Często edukacja ludzi dorosłych jest jedyną szansą, aby ludzie 40-letni czy 50-letni, którzy tracą pracę i którzy nie mają właściwie szansy jej uzyskać poprzez zdobywanie nowych kwalifikacji, stali się czynni na rynku pracy, mogli wejść na rynek pracy, mogli otrzymać pracę. A więc ogólnie, aby zmienić program wykształcenia, potrzebujemy dobrej, nowoczesnej szkoły. Potrzebujemy wysokiego poziomu wykształcenia. Potrzebujemy nowoczesnych metod nauczania, stwarzających możliwość zmiany zawodu i ruchliwości zawodowej, a także mobilności przestrzennej. Wykształcony człowiek nie boi się trudności, umie je pokonywać. Czeka nas wielka próba, jaką jest wchodzenie w życie zawodowe pokolenia wyżu demograficznego. Powiedziałbym tak: Dla tych ludzi nie tylko muszą powstać nowe miejsca pracy. Ci ludzie muszą być zdolni do tworzenia miejsc pracy,...</u>
          <u xml:id="u-103.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-103.21" who="#JanLityński">... dlatego że to jest niezwykle ważny czynnik. Ludzie młodzi mogą być zdolni do tworzenia nowych miejsc pracy, jeżeli ich tego, poprzez odpowiedni system wykształcenia, nauczymy. Wówczas to, czego się obawiamy - ten napływ rąk do pracy - może się stać wielką i realizowaną szansą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czas, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#JanLityński">Dziękuję, panie marszałku. Już zmierzam do końca.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#JanLityński">Młode pokolenie może spowodować znaczne przyspieszenie naszego rozwoju. Reforma edukacji jest jednym ze środków prowadzących do tego celu. Pozostaje wyrazić żal, że przez wiele lat była zaniechana, podobnie jak reforma ubezpieczeń społecznych, i że zaniechania te były powodowane jedynie wąsko pojętymi względami koniunktury politycznej.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#JanLityński">Jeżeli spojrzymy na tę sytuację w ten sposób, to okaże się, że obecny rząd przygotował dobry grunt dla przyszłości. Chciałbym tutaj być właściwie zrozumiany. Nie jestem bezkrytycznym zwolennikiem rządu. Jestem tego rządu zwolennikiem, ale nie bezkrytycznym. Wiele jego posunięć nazywam błędnymi.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo jeszcze raz.)</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#JanLityński">Panowie, nie mówię tego po to, żebyście klaskali, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#JanLityński">Należą do nich: obsada stanowisk z klucza partyjnego, zbyt powolne reakcje na negatywne zjawiska, na co wielokrotnie zwracała uwagę Unia Wolności. Do błędów zaliczam także sposób porozumiewania się ze społeczeństwem. Jednakże niewątpliwie w przyszłości rząd ten będzie wspominany jako rząd decyzji odważnych i trudnych. Źle by się stało, gdyby jego wysiłki zostały zmarnowane przez demagogiczne wystąpienia, przez załatwianie własnych, partykularnych interesów, czy to opozycji, czy nawet członków koalicji. Opozycja powinna - oczywiście nie musi, ale powinna - ze względu na pewien wspólny interes, interes państwa, interes społeczeństwa, interes narodu, kierować się umiarem w walce politycznej, bowiem w przyszłości może stać się ofiarą własnej demagogii. Koalicja rządząca zaś - ale opozycja też - powinna pamiętać o tym, że nie wolno zamieniać idei na posady. Te pierwsze bowiem są znacznie trwalsze niż drugie.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#JanLityński">Kończąc, chciałbym powiedzieć, że jestem z regionu, w którym jest ogromne bezrobocie. Wiem dobrze, że bezrobocie wiąże się z wielkimi ludzkimi nieszczęściami. Zadaniem parlamentu, zadaniem rządu jest pomoc w pokonywaniu skutków tych nieszczęść. Jeżeli będziemy o tym zgodnie pamiętali, to dzisiejsza debata okaże się być pożyteczna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Brzózkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#StanisławBrzózka">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że, choć z opóźnieniem, odbywa się dziś sejmowa debata na temat bezrobocia. Jest to bowiem jeden z najważniejszych polskich problemów ekonomicznych i społecznych wymagających rozwiązania. Oczekują tego od rządzących nie tylko bezrobotni, ale również ludzie młodzi, którzy wkrótce pojawią się na rynku pracy - pokolenie wyżu demograficznego.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#StanisławBrzózka">Bezrobocie rodzące biedę i ubóstwo dotyka coraz większej grupy obywateli naszego państwa i nic nie wskazuje na to, że szybko nastąpi istotna poprawa. Z przykrością trzeba stwierdzić, że po okresie stabilizacji lat 1994–1997 szczególny wzrost bezrobocia nastąpił w okresie rządów koalicji AWS i UW. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych przekroczyła 2,5 mln osób, a oficjalna stopa bezrobocia w kwietniu br. wynosiła 13,6%. Prognozy zawarte w materiale rządowym nie napawają niestety nadzieją i optymizmem. Jak wykazują badania sondażowe, 81% społeczeństwa uważa, że ludzie w Polsce odczuwają niepokój i napięcie, przy czym co czwarta osoba jest przekonana, że jest to napięcie bardzo duże. Najczęściej wskazywanym powodem odczuwanego niepokoju jest bieda, bezrobocie i zwolnienia z pracy. Zwolnienia te dotykają coraz to nowych grup w restrukturyzowanej gospodarce, są konsekwencją wprowadzonych reform: administracyjnej i służby zdrowia. Niestety, nie przybywa nowych miejsc pracy, szczególnie w małych i średnich przedsiębiorstwach, gdzie występuje duża fluktuacja zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#StanisławBrzózka">Nie da się niestety wszystkiego wytłumaczyć kryzysem rosyjskim czy małą elastycznością przepisów prawa pracy. Naszym zdaniem najpoważniejszą przyczyną wzrostu bezrobocia jest osłabienie tempa wzrostu gospodarczego. Wzrost bezrobocia wynika z ogólnej polityki gospodarczej państwa, m.in. jest efektem przyspieszonego tempa liberalizacji importu i sposobu prywatyzacji. Stosowane metody prywatyzacji doprowadziły do przejmowania przez inwestorów zagranicznych kolejnych segmentów rynku i wypierania z niego wytwórczości krajowej. W wyniku tego ukształtowała się wysoko importochłonna struktura gospodarki o słabnącej zdolności eksportowej, produkująca wysokie bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#StanisławBrzózka">Bezrobocie nie stanowi większego problemu społecznego, jeżeli ma charakter przejściowy, a jego stopa nie przekracza 3–4% czynnych zawodowo. Staje się natomiast problemem, gdy znaczna jego część przekształca się w bezrobocie długotrwałe, trwające więcej niż 12 miesięcy. W Polsce mamy do czynienia ze zjawiskiem utrwalania się bezrobocia długotrwałego, a także ze zmniejszaniem się liczby bezrobotnych uprawnionych do zasiłku. Jeszcze w 1995 r. blisko 60% zarejestrowanych miało prawo do zasiłku i korzystało z niego. W latach następnych liczba uprawnionych do zasiłku zmniejszyła się gwałtownie i wynosi obecnie tylko 23% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#StanisławBrzózka">Inną cechą polskiego bezrobocia jest jego silne zróżnicowanie przestrzenne. Najniższa stopa bezrobocia występuje w województwach śląskim, mazowieckim, małopolskim, najwyższa zaś w województwach warmińsko-mazurskim, lubuskim i zachodniopomorskim. Problemem szczególnym jest bezrobocie w środowisku wiejskim. W latach dziewięćdziesiątych zjawisko bezrobocia dotknęło mieszkańców wsi szczególnie mocno w wyniku likwidacji pegeerów, które zatrudniały ponad 700 tys. osób. Również redukcja w pozostałych przedsiębiorstwach państwowych obejmowała przede wszystkim ludność dwuzawodową, tzw. chłoporobotników. Likwidacji uległa też większość państwowych i spółdzielczych zakładów pracy na wsi zajmujących się obsługą rolnictwa, np. spółdzielnie kółek rolniczych, gminne spółdzielnie „Samopomoc Chłopska”. Obecnie cechą charakterystyczną bezrobocia na wsi jest koncentracja bezrobocia jawnego, rejestrowanego wśród ludności niechłopskiej, i koncentracja bezrobocia ukrytego wśród ludności chłopskiej. Szacuje się że w bezrobociu ukrytym pozostaje na wsi ponad 1 mln ludzi w wieku produkcyjnym. Na wsi polskiej mamy więc do czynienia z nadmiarem siły roboczej w rolnictwie i brakiem miejsc pracy dla ludności nierolniczej. Bezrobotni mieszkańcy wsi mają małe szanse na znalezienie zatrudnienia na lokalnych rynkach pracy. W miejsce upadłych państwowych i spółdzielczych zakładów pracy powstały prywatne, ale nie wszędzie, i nie odtworzyły one wszystkich istniejących przedtem miejsc pracy. Powstały zatem obszary bezrobocia strukturalnego. Tym obszarom potrzebna jest zewnętrzna pomoc ze strony państwa. Niestety w materiałach przedstawionych posłom przez rząd, a zwłaszcza w „Narodowej strategii wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000–2006” problem bezrobocia na wsi nie został właściwie wyeksponowany; potraktowany został marginalnie.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#StanisławBrzózka">Odnosząc się do tego dokumentu przedstawionego przez rząd, trzeba na wstępie powiedzieć, że co najmniej sprawą dziwną jest to, że rząd przyjął ten dokument 4 stycznia 2000 r., a dopiero w maju przekazano nam do go Sejmu, i to na dzień przed debatą. Jednocześnie dużo się mówi o potrzebie dialogu i szukania porozumienia ponad podziałami w sprawie sposobu ograniczania bezrobocia jako jednego z największych polskich problemów społecznych. Lektura tego dokumentu nasuwa też następne uwagi ogólne. Jest on niezły w sferze opisowej stanu rynku pracy w Polsce, chociaż można polemizować z niektórymi tezami co do przyczyn narastania bezrobocia. Słabą niestety stroną dokumentu jest sama strategia; zawarto w niej hasła niewątpliwie słuszne i od paru lat powtarzane, ale brakuje konkretów. Ze zdziwieniem przeczytałem w omawianym oficjalnym dokumencie rządowym na str. 11 następujące stwierdzenie: „Pewne sukcesy w obniżaniu stopy bezrobocia można uzyskać poprzez obniżanie płac realnych i wzrastającą niepewność o miejsca pracy”. Dobrze, że chociaż następne zdanie, napisane jakby inną ręką, brzmi: „Szersze zastosowanie tej metody w Polsce jest jednak mało realne”. Czyżby w kręgach rządowych takie pomysły jednak krążyły?</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#StanisławBrzózka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie Stronnictwo Ludowe wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu dramatycznej sytuacji na rynku pracy i gotowe jest do debaty publicznej na ten temat. Za jeden z głównych celów polityki społeczno-gospodarczej państwa uważamy ograniczanie bezrobocia; osiągnąć to można przede wszystkim poprzez politykę wysokiego wzrostu gospodarczego. Sytuacja na polskim rynku pracy w najbliższych latach wymagać będzie, m.in. ze względu na duży przyrost zasobów pracy, szczególnej uwagi ze strony rządu. Uważamy, że główny nacisk należy położyć na równomierny rozwój społeczno-gospodarczy wszystkich regionów Polski oraz na świadome wspieranie przez państwo dziedzin aktywności społecznej, które z natury są pracochłonne. Skuteczna polityka przeciwdziałania bezrobociu wymaga wielostronnych działań ze strony wielu organów państwowych i wszystkich ogniw samorządu terytorialnego. Polityka pełnego zatrudnienia zapisana w art. 65 konstytucji jako cel, do którego dąży Polska, powinna być jednym z głównych priorytetów w pracy każdego rządu oraz samorządów, a wszelkie podejmowane w kraju decyzje gospodarcze powinny być analizowane pod kątem ich skutków dla rynku pracy. Państwo i samorządy terytorialne powinny aktywnie działać na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, przede wszystkim zaś tworzyć warunki powstawania pozarolniczych miejsc pracy, głównie poprzez rozwój infrastruktury społeczno-technicznej i wprowadzanie odpowiednich instrumentów prawnych, ekonomiczno-finansowych i organizacyjnych zachęcających pracodawców do inwestowania na terenach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#StanisławBrzózka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stwierdzamy, że aktualnie realizowana polityka rządu koalicji AWS–UW nie sprzyja powstawaniu nowych miejsc pracy i ograniczaniu bezrobocia. Rząd opracował strategię zbyt późno, ale jej przyjęcie wymaga konsultacji i porozumienia wszystkich partnerów społecznych. Dlatego nie rozumiemy, dlaczego rząd uważa za bezprzedmiotowe podejmowanie przez Sejm RP uchwały w sprawie Paktu dla pracy, który zawiera szereg bardzo konkretnych propozycji, a wśród nich potrzebę pilnej nowelizacji budżetu państwa w części dotyczącej dotacji do Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#StanisławBrzózka">Dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za skierowaniem poselskiego projektu uchwały Sejmu w sprawie Paktu dla pracy do Komisji Polityki Społecznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Były to wystąpienia w imieniu klubów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łopuszańskiego w imieniu koła Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JanŁopuszański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Pracy! Posłowie Porozumienia Polskiego podzielają opinię autorów projektu uchwały o Pakcie dla pracy, że bezrobocie to najpoważniejsze zagrożenie w obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej Polski, a idea Paktu dla pracy jest sama w sobie interesująca. Jednocześnie mamy wrażenie, że proponowane w projekcie uchwały rozwiązania są nieadekwatne do problemu bezrobocia w Polsce. Bezrobocie jest zjawiskiem o złożonej strukturze i zazwyczaj wielu źródłach historycznie się zmieniających, np. w czasach PRL patologią gospodarczą było ukryte bezrobocie obciążające gospodarkę. Kiedy zmiany lat dziewięćdziesiątych obnażyły to zjawisko, okazało się, że było jeszcze inne źródło patologii gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#JanŁopuszański">Jednostronne nastawienie gospodarki polskiej na rynek socjalistyczny, głównie radziecki, spowodowało, że zamknięcie tego rynku stało się źródłem dramatycznego wzrostu tym razem już realnego bezrobocia. Dzisiaj następuje jednostronne zorientowanie naszej gospodarki na współpracę głównie z Unią Europejską i tej patologii ani rząd, ani opozycja, także w swoim projekcie uchwały, jakoś dostrzegać nie chcą. Zdumiewa to tym bardziej, że dzisiaj głównym źródłem bezrobocia w Polsce jest import bezrobocia, który następuje w ramach dostosowań Polski do różnych międzynarodowych żądań, w tym do Unii Europejskiej. Import bezrobocia polega na blokowaniu rozwoju różnych dziedzin polskiej wytwórczości - zaczęło się od elektroniki i przemysłu włókienniczego, przemysłu stoczniowego, teraz mamy do czynienia z restrukturyzacją, na życzenie Unii Europejskiej, górnictwa, hutnictwa; domagają się od nas zmniejszenia produkcji rolnej. Przecież za tym wszystkim kryje się utrata polskich stanowisk pracy. Import bezrobocia związany jest także z wyprzedażą, zazwyczaj za bezcen, polskiego majątku produkcyjnego, ale co istotniejsze, razem z wyprzedażą elementów majątku produkcyjnego następuje wyprzedaż polskich rynków zbytu. Na tych rynkach zbytu lokowane są towary producentów zewnętrznych. Plany Unii Europejskiej są dość oczywiste: ograniczyć polską wytwórczość, polską produkcję rolną, a Polskę uczynić rynkiem zbytu swoich towarów. W tych warunkach pan minister Komołowski mówi o przygotowaniach do „skoku na głęboką wodę”, jakim będzie wejście do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#JanŁopuszański">W tych planach Unii Europejskiej jest pewna luka logiczna. Kto i za co kupi unijne towary, gdy polskie podmioty gospodarcze zostaną wyniszczone? Jak zarobimy na kupno europejskiego dobrobytu? Na krótki czas można taką konsumpcję skredytować, jak za Edwarda Gierka. A co potem? Z tym, że to nie Unia Europejska ma się martwić, co będzie z Polską potem, ale polscy politycy. Tymczasem rząd uprawia sobie „skoki na głęboką wodę”. Ja rozumiem, że pan Komołowski, pan premier i współpracownicy wypłyną. A reszta narodu?</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#JanŁopuszański">Pan premier nie tak dawno w rozmowach z przedstawicielami Unii Europejskiej zwracał uwagę na to, że powinni przyjąć nas jak najszybciej, bo w ramach współpracy z Polską Unia Europejska uzyskała ponad 400 tys. miejsc pracy. W tym samym czasie w Polsce bezrobocie sięga 2,5 mln i gwałtownie rośnie. W związku z tym stajemy w obliczu pytania: Po której stronie tak naprawdę w walce o polską pracę stoi polski rząd?</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#JanŁopuszański">Nie ulega też wątpliwości, że źródłem bezrobocia jest sławetne schładzanie gospodarki na życzenie wierzycieli Polski i przeróżnych międzynarodowych spekulantów.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#JanŁopuszański">W tych warunkach pan minister Komołowski ubolewa, że ze wzrostu produktu krajowego brutto nic nie wynika dla rynku pracy. To prawda. Ale kto i do kogo to mówi, panie ministrze? Kto wspiera w tym zakresie ministra Balcerowicza? Pan czy opozycja? Oczywiście prowadzenie takiej polityki nie jest przywilejem rządzącej koalicji, Unii Wolności czy AWS. Panowie Kołodko czy Belka niestety z poparcia SLD też schładzali polską gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#JanŁopuszański">To miłe, że dzisiaj SLD zabiega o miejsca pracy dla Polaków, ale państwo uczestniczyliście czy uczestniczycie w działaniach, które stanowiły czy stanowią o źródłach bezrobocia, o poddawaniu Polski międzynarodowym żądaniom skutkującym utratą miejsc pracy w Polsce, i w liberalnym doktrynerstwie gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#JanŁopuszański">Pan poseł Wiaderny mówił tutaj, że źle, iż rozszabrowano PGR-y. To oczywiście jest nasz wielki polski grzech. Ale, proszę panów, gdybyśmy tak zrobili spis politycznych zaangażowań tych, którzy byli głównymi beneficjentami tego szabrowania, to wyszłyby ciekawe wyniki, którymi być może SLD niekoniecznie chciałby się chwalić.</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#JanŁopuszański">Wreszcie: Słuszny jest postulat zmiany całej polityki gospodarczej, którą postulował pan poseł Wiaderny, ale przecież tego nie ma w projekcie państwa uchwały. Wobec tych wszystkich zagrożeń, które mają charakter makroekonomiczny i są zagrożeniami politycznymi, ta uchwała proponuje działania w obszarach: Kodeksu pracy, umów zbiorowych pracy, ulg podatkowych, zasiłków i tym podobnych instrumentów, skądinąd bardzo pożytecznych. Ale niewiele one zmienią w sytuacji bezrobocia w Polsce, jeżeli nie zostaną dokonane generalne działania, przede wszystkim w zakresie ożywienia gospodarczego i ochrony polskiej wytwórczości i polskiego rynku pracy. Stąd nasz generalny dystans do projektowanej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#JanŁopuszański">Na zakończenie, ponieważ przy okazji, w związku z wystąpieniem pana ministra mówimy tutaj o programie, jakim jest „Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich”, wypowiem dwie uwagi. Po pierwsze, w tej strategii także brak remedium na postawione tutaj problemy, które niestety narastają. Po drugie, zwłaszcza koalicja prawicowa specjalizuje się, szczególnie w ostatnim okresie, w wielokrotnym nawiązywaniu, przede wszystkim w sprawach społecznych, do nauki społecznej Kościoła, do wypowiedzi papieża.</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#JanŁopuszański">Szanowni Państwo! Co to znaczy: wzrost zatrudnienia i rozwoju „zasobów” ludzkich? Zasoby to jest coś, co się ma. Tymczasem mówimy o żywych, konkretnych ludziach, dla których jest gospodarka. To nie ludzie są narzędziami gospodarki, oni mają być traktowani - my mamy być traktowani - jako cele działalności gospodarczej. Zawsze najpierw jest człowiek. Nie można odwracać naturalnego porządku rzeczy, bo później popada się w sprzeczności, między innymi takie, o jakich rozmawiamy dzisiaj na tej sali. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Janinę Kraus w imieniu koła Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#JaninaKraus">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpocznę od kilku przykrych refleksji ogólniejszej natury, które nasuwają się nie tylko w związku z treścią rządowej informacji, z poselskim projektem uchwały, ale także w związku z faktycznym rozwojem sytuacji w dziedzinach, które są przedmiotem tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#JaninaKraus">Refleksja pierwsza. Zawarte w przedłożonej przez rząd informacji i w dołączonej do niej narodowej strategii propozycje rozwiązań, mających rzekomo służyć wzrostowi zatrudnienia i ograniczaniu bezrobocia, są tego rodzaju, że ich skutki muszą być odwrotne do deklarowanych. Mówiąc dokładniej, w opinii Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna, eliminują one ustawowe i polityczne bariery powstrzymujące upowszechnianie przez pracodawców zastępowania we wszystkich dziedzinach procesów gospodarowania pracy żywej pracą maszyn i urządzeń elektronicznych. Wśród tych propozycji są i takie, które ograniczają i tak już niewystarczające osłony socjalne oraz pomoc społeczną dla bezrobotnych, osób niepełnosprawnych i ludzi pozbawionych wszelkich stałych dochodów. Dramat polega na tym, że utrata pracy w Polsce w przeciwieństwie do krajów wysoko rozwiniętych, bogatych, to nie tylko tak jak w tamtych krajach przykrość, kłopot, czasem przejściowe pogorszenie sytuacji życiowej, ale najczęściej początek staczania się po równi pochyłej przez nędzę i bezdomność do fizycznej zagłady lub szukania ratunku w działaniach sprzecznych z prawem i ludzką godnością. Polityka rządu narażająca coraz większą część społeczeństwa polskiego na tego rodzaju skutki bezzatrudnieniowego wzrostu gospodarczego jest sprzeczna nie tylko z konstytucją, ale także z prawami człowieka, ratyfikowanymi przez Polskę międzynarodowymi paktami praw gospodarczych i socjalnych, nie mówiąc już o wartościach chrześcijańskich.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#JaninaKraus">Refleksja druga. Cały przedstawiony przez rząd program zwiększania zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich nie jest niczym innym, jak uszczegółowieniem i rozpisaniem na głosy, mówiąc delikatnie, zaleceń Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego zawartych w przygotowywanych przez te instytucje dla Polski dokumentach takich jak okresowe analizy strategii dla kraju i ich wdrażania - to są opracowania Banku Światowego - oraz wstępnych wniosków z konsultacji z Międzynarodowym Funduszem Walutowym, na przykład ze stycznia 2000 r. Powyższe zalecenia są wyraźnie sprzeczne z potrzebami polskiej gospodarki i polskiego społeczeństwa. Bezkrytyczne ich przyjmowanie zdaje się wskazywać, że Rzeczpospolita traci cechy państwa suwerennego, a rola jego naczelnych organów sprowadza się do implementacji prawodawstwa Unii Europejskiej oraz do realizowania bieżących zaleceń i wskazówek międzynarodowych organizacji finansowych i gospodarczych. Za taką interpretacją przemawia przywoływanie Sejmu do porządku, na które rząd pozwala sobie wyraźnie w ostatnim akapicie tekstu przekazanej posłom informacji. Mam na myśli zupełnie niesłychane w stosunkach między władzą wykonawczą i ustawodawczą zwroty, takie tak: „rząd nie musi być zachęcany przez Wysoką Izbę”, i dalej: „Podejmowanie przez Sejm RP uchwały (...) jest bezprzedmiotowe, taka debata jest już prowadzona”. W naszym odczuciu tego rodzaju zwroty już ze względu na same dobre obyczaje są nie na miejscu. A dodatkowo mogą być odczytane również jako cyniczne, ponieważ w chwili ich formułowania przygotowywane było na przykład zerwanie układów zbiorowych w górnictwie węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#JaninaKraus">Refleksja trzecia. Nie możemy nie wyrazić ubolewania, że projektodawcy uchwały „Paktu dla pracy”, reprezentujący m.in. jeden z największych związków zawodowych, rezygnują w niej ze starań o zasadniczą zmianę polityki społeczno-gospodarczej rządu, która by w sposób zdecydowany wymuszała wyraźne promowanie wszelkimi dostępnymi jeszcze rządowi instrumentami wzrostu gospodarczego bazującego na możliwie najpełniejszym i najbardziej efektywnym wykorzystaniu rosnących zasobów ludzkich. W obecnej postaci uchwała zbyt dobrze wpisuje się w koncepcje rządowe. Powinna być nie „Paktem dla pracy”, ale paktem na rzecz zatrudnienia, a grono central związkowych negocjujących jego realizację powinno zostać poszerzone o szereg innych central związkowych, m.in. o wszystkie centrale górnicze czy na przykład związek zawodowy „Kontra”. Dlatego będziemy proponowali jej uzupełnienie i dopiero tak uzupełnioną merytorycznie i funkcjonalnie uchwałę będziemy mogli poprzeć z całym przekonaniem.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#JaninaKraus">Wysoka Izbo! Z punktu widzenia całości omawianej problematyki chciałabym wskazać najważniejsze kierunki niezbędnych, naszym zdaniem, przedsięwzięć.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JanKról">Tylko już czas się wyczerpał, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JaninaKraus">Panie marszałku, moi przedmówcy korzystali jednak z pewnej tolerancji czasowej, więc proszę o umożliwienie mi przedstawienia...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JanKról">W granicach 20% mogę być tolerancyjny. To dużo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#JaninaKraus">Rozumiem, że mam pełną minutę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#JaninaKraus">Po pierwsze, jest to oparcie dynamiki wzrostu gospodarczego na rozwoju rynku wewnętrznego w stopniu co najmniej tak samo wielkim jak eksport.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#JaninaKraus">Po drugie, chodzi o podporządkowanie działań w obydwu tych zakresach nadrzędnym, konstytucyjnie określonym celom, jakimi są dobro państwa polskiego i pomyślność obywateli. Jednym z celów drugiego stopnia powinno być zapewnienie wszystkim obywatelom zdolnym do pracy i chcącym ją wykonywać realnej możliwości zdobywania dzięki niej dochodów pozwalających na godziwą egzystencję.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#JaninaKraus">Po trzecie, istotne jest przyznanie szczególnego znaczenia w realizacji tych celów z jednej strony maksymalnemu wykorzystaniu rodzimych surowców, kapitału, dorobku naukowego, potencjału produkcyjnego, usługowego i zasobów ludzkich, a z drugiej, promowaniu pracochłonnych form wzrostu gospodarczego, z wyraźnym ograniczeniem technicyzacji i odczłowieczenia sfery usług i zastępowania drobnego handlu gigantami międzynarodowych sieci handlowych.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#JaninaKraus">Po czwarte, podjęcie zdecydowanych i skutecznych kroków zabezpieczających rynek krajowy przed wszelkimi formami nierównej i nieuczciwej konkurencji oraz międzynarodowej korupcji, również tej uprawianej przez partnerów zagranicznych pod płaszczykiem pomocy naukowej i ekonomiczno-finansowej obwarowywanej niekorzystnymi dla polskiej strony warunkami. W tych działaniach konieczne jest wykorzystanie wszelkich dostępnych klauzul ochronnych, restrukturyzacyjnych i transformacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#JaninaKraus">Po piąte, państwo nie może się wyzbywać swoich funkcji socjalnych, a jeśli przekazuje je samorządom, to zadbać musi o finansowe zabezpieczenie ich realizacji. Polityka społeczna państwa nie może kierować się w decydującej mierze rachunkiem ekonomicznym.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#JaninaKraus">Po szóste, traktowanie wzrostu wynagrodzeń jako ważnego czynnika dynamizowania wzrostu gospodarczego i rozwoju rynku wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#JaninaKraus">Po siódme, stworzenie systemu tanich kredytów i pomocy państwa dla wsparcia rozwoju nauki, budownictwa mieszkaniowego i rozwoju infrastruktury, a to oznacza odpowiednio szeroki zakres inwestycji infrastrukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#JaninaKraus">I wreszcie po ósme, kształtowanie systemu podatkowego wspierającego najsłabszych ekonomicznie i promującego inwestycje w miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#JaninaKraus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informacji przyjąć nie możemy, ponieważ odbiega ona daleko od preferowanych przez nas i przedstawionych przeze mnie kierunków działań. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Szymańczyka z koła PPS i Ruchu Ludzi Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrze, że po raz pierwszy w tej kadencji doszło do debaty, debaty wymuszonej przez manifestacje, protesty. Rząd został, można powiedzieć, zmuszony do tej debaty, a jeszcze do końca manipulował swoją informacją, którą miał przedłożyć do 28 kwietnia. I dopiero w dwa dni po przyjęciu porządku obrad posłowie otrzymali ten materiał, żeby nie mieli czasu się z nim zapoznać, a żeby decyzja o długości debaty została przyjęta przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#LechSzymańczyk">I teraz patrząc na tę salę, na ławy poselskie i rządowe, nie wiem, czy byłby sens prowadzenia debaty średniej czy długiej. Bardzo prosiłbym, jeżeli jest transmisja, żeby kamerę zdjąć ze mnie i skierować ją tak, aby pokazać społeczeństwu salę, ławy sejmowe.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czerwcu 1976 r. robotnicy radomskich fabryk wyszli na ulice żądając chleba i sprawiedliwości. Dziś żądają pracy i chleba. Po dziesięciu latach transformacji, prywatyzacji i restrukturyzacji okazało się, że sprawiedliwość w waszym wydaniu, w rozumieniu, oznacza wysokie apanaże dla posłów, ministrów, ciepłe posadki dla pana Krzaklewskiego, pana Niesiołowskiego, pana Balcerowicza i im podobnych. Szymańczyka też.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#LechSzymańczyk">Dzisiaj radomscy robotnicy nie wyjdą ponownie na ulice, ponieważ ich fabryki zostały zlikwidowane, a władza ma dla nich jedynie gumowe kule. Dzisiaj większość z tych, którzy wywalczyli demokrację, bezskutecznie szuka pracy, którą im zabraliście, a zabraliście im pracę bezsensowną i przyspieszoną prywatyzacją, która spowodowała jedynie masowe zwolnienia i straty dla polskiej gospodarki. Zabraliście im pracę poprzez błędy w handlu zagranicznym, który finansuje miejsca pracy w Unii Europejskiej, zabierając je u nas. Zamiast tworzyć miejsca pracy, zatykacie nam usta socjalną jałmużną, która nie wystarcza na zaspokojenie elementarnych potrzeb. Dzisiaj, gdy bezrobocie wzrosło do dramatycznego poziomu, gdy setki tysięcy młodych ludzi wchodzi na rynek pracy, rząd zamiast programu walki z bezrobociem prezentuje uśmiechniętą twarz premiera Buzka. To, panowie, za mało. Rząd stwierdza, że nie potrzeba zaproponowanego przez OPZZ „Paktu dla pracy”, że taki pakt już został zaproponowany i, co więcej, toczą się związane z nim negocjacje. Tylko z kim? Swoich ze swoimi. Rząd, jak słyszymy, znalazł już winnych obecnej sytuacji. Są nimi pracownicy i bezrobotni. Oni to mają zapłacić za błędy polityki Leszka Balcerowicza, podczas gdy najbogatszym obniża się lub będzie się obniżać podatki. Co trzeba zrobić? Według rządu wystarczy obniżyć płacę minimalną, ułatwić zwolnienia pracowników i znieść wszelkie ograniczenia Kodeksu pracy. Nic o imporcie, o słabnącym popycie, o ochronie istniejących miejsc pracy. O ile, panie premierze, chce pan zmniejszyć jeszcze płacę minimalną? Może do 200 zł, bo tyle dostają pracownicy radomskich fabryk. Ale zaręczam, że nie spowodowało to zwiększenia zatrudnienia. A może zupełnie do zera? Ten eksperyment również był stosowany. Tyle zarabiali budowniczowie Kanału Białomorskiego, zaś miejsc pracy było tyle, że chętnych trzeba było przywozić przymusowo.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#LechSzymańczyk">Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej i Ruchu Ludzi Pracy uważa, że przedstawiona informacja nie prezentuje działań rządu, a jedynie radosną twórczość liberałów, która nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Nie prezentuje również żadnej chęci dialogu ze związkami zawodowymi. Dlatego wnioskujemy o jej odrzucenie, opowiadamy się za przyjęciem uchwały w sprawie „Paktu dla pracy”, która umożliwi rozpoczęcie realnych działań zmierzających do obniżenia bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#LechSzymańczyk">Na zakończenie, panie premierze, mam pytanie do pana, bardzo ważne. Co mają zrobić ludzie, którzy stali się bezdomni w wyniku utraty pracy i niezdolności do płacenia czynszu? Nie mając żadnego adresu zamieszkania, nie mogą zawrzeć legalnie umowy o pracę. Co pan im proponuje? Bo dziś mogą tylko kraść, zatrudniać się na czarno, łamiąc przepisy, czy odebrać sobie życie, nie znajdując wyjścia z tej sytuacji, stworzonej przez nowy i mało ludzki system. Nalegam na wyraźną odpowiedź, panie premierze, bo na to czekają tysiące zrozpaczonych ludzi. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JanKról">Pan poseł Adam Wędrychowicz w imieniu Koła Poselskiego Polskiej Racji Stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#AdamWędrychowicz">Panie i Panowie Posłowie! Myślę, że debata dzisiejsza jest bardzo poważnym wyzwaniem - to współczesne nieszczęście, jakim jest bezrobocie, staje się pierwszą biedą, z którą musimy zacząć poważnie starać się zmagać. Sytuacja jest trudniejsza, niż chyba wszyscy się spodziewaliśmy. Ja, znając te ogólne, wysokie wskaźniki bezrobocia i troszcząc się o cały kraj, chcę powiedzieć parę słów o Śląsku, który jest tu traktowany jako region o najmniejszym bezrobociu. Proszę państwa, ta sprawa już jest właściwie historyczna. W tym roku również Śląsk stał się rejonem bardzo dynamicznego wzrostu bezrobocia. W poprzednim roku bezrobocie wzrosło o 12%. Nie mówię o wskaźniku globalnym, ale taka była dynamika. W tej chwili zbliżamy się do 12%, czyli zbliżamy się już właściwie do wielkości krajowych. Sytuacja wygląda w ten sposób, że liczba bezrobotnych na Śląsku przekroczyła na początku tego roku 240 tys. osób i jest to o 90 tys. więcej niż w roku 1999, a jeszcze zaplanowane są zwolnienia 80 tys. górników i hutników.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#AdamWędrychowicz">Proszę państwa, z największą troską pragnę Wysoki Sejm poinformować, że aby rozładować zachodzące na rynku pracy Śląska napięcia, należałoby do roku 2005 zorganizować co najmniej 150 tys. nowych stanowisk prac y. A tymczasem aktualna polityka rządu właściwie polega głównie na likwidowaniu stanowisk pracy w znaczeniu bezpośrednim i kooperacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#AdamWędrychowicz">W niektórych okresach w 1999 r. w Będzinie i Dąbrowie Górniczej, bezpośrednio w otoczeniu Huty Katowice, na jedną ofertę pracy przypadało około 250, a nawet do 350 bezrobotnych. To są bardzo niepokojące fakty. W rejonie Oświęcimia zarejestrowano w 1999 r. 4700, a w grudniu 1999 r. już 7628 osób bezrobotnych. Jednocześnie tylko 1400 osób z tej liczby miało prawo do pobierania zasiłku. Proszę państwa, to mówi, w jakiej jesteśmy zapaści w tej dziedzinie. I na pewno nie metodami biurokratyczno-urzędniczymi możemy tu osiągnąć jakieś realne skutki. Wzrost bezrobocia jest taki, że w marcu 2000 r. na jedną ofertę pracy na Śląsku przypadało już ponad 220 osób, a jeszcze kilka lat temu było 80 osób.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#AdamWędrychowicz">Proszę państwa, ja sądzę, że jest konieczna nowa polityka gospodarcza. Tutaj już nie chodzi o to, co liberałowie, co, powiedzmy, kryptoliberałowie... Tu w ogóle nie zdaje egzaminu polityka gospodarcza, która nie rozwiązuje podstawowych problemów narodowych. Prywatyzacja — może ona jest konieczna — ale ta prywatyzacja — tu już koledzy z PSL o tym mówili — zwykle łączy się z wyprzedażą rynku, bo kapitalista jest i w kraju sąsiednim kupującym, i w naszym i dochodzi często do tego, co widzimy — do likwidacji stanowisk pracy. Zlikwidowaliśmy własne zaplecze naukowo-badawcze i własny potencjał. Teraz myślimy o prywatyzacji energetyki, wskutek czego zwiększą się koszty. Natomiast jeżeli chodzi o to, czy Polska ma szansę, to ja myślę, że ten wielki kłopot, dwa miliony bezrobotnych absolwentów, to jest równocześnie szansa, bo wzrost zatrudnienia i w USA, i w Azji — gdzie wskaźniki są nieporównywalne, bo około 4–5 — doprowadził do wzrostu gospodarczego. My tę politykę musimy zmienić. Ja twierdzę, że wszystkie strategie, łącznie z tymi powtarzanymi tu strategiami, które zostały tu wydrukowane, są niezadowalające. Proszę państwa, jakie tu są optymalne wskaźniki bezrobocia w roku 2006? Około 10. To nie jest program dla Polski. Polska potrzebuje wskaźników na poziomie 4–5, jak normalny kraj. W związku z tym cała ta narodowa strategia, nakierowana tylko na Unię, jest strategią nie do przyjęcia przez nas. Dlatego odrzucimy informację, będziemy szukać nowych dróg. Oczywiście możemy popierać niepełne rozwiązania, które koledzy przedstawili w pakcie — powiedzmy, raczej dla zatrudnienia niż dla pracy — ale równocześnie trzeba myśleć przede wszystkim o gospodarce. Mimo że nie jestem specjalistą w tej dziedzinie, jestem głęboko przekonany, że przyjęty rozwój gospodarczo-społeczny jest błędny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JanKról">Zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#JanKról">Obecnie głos zabierze pan Leszek Balcerowicz, wicepremier minister finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Autentyczne bezrobocie jest wielkim ludzkim i społecznym problemem. I na tym tle najważniejsze pytanie brzmi: Czy bezrobociem się gra, traktując je jako hasło polityczne w walce politycznej, proponując rozwiązania gorsze od choroby i blokując rozwiązania właściwe, a przy okazji krzycząc, że bezrobocie rośnie? Na tym polega gra bezrobociem. Czy też bezrobocie próbuje się stopniowo zmniejszać przez popieranie rozwiązań, które się sprawdziły w innych krajach? I to jest pytanie, które trzeba postawić w tej debacie, i do tego pytania spróbuję się, proszę państwa, odnieść. Warunkiem wstępnym jakiejkolwiek debaty, która nie jest przejawem walki politycznej i gry bezrobociem w celach politycznych, a bynajmniej nie w celu rozwiązania tego wielkiego ludzkiego problemu, jest rzetelna diagnoza sytuacji gospodarczej i polityki gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#LeszekBalcerowicz">Tu pozwolę sobie na krótki komentarz. Zacytuję, panie marszałku, szanowna Izbo, fragment oceny polskiej gospodarki przedstawionej przez organizację, której renomy większość tej Izby nie podważała, i do której Polska została wprowadzona, o ile pamiętam, za czasów premiera z PSL - OECD. W raporcie OECD na temat Polski, dotyczącym okresu 1998–1999, napisano: Okres 1998–1999 przyniósł szczególne wyzwania dla osób odpowiedzialnych za politykę gospodarczą w Polsce. Gospodarka napotkała szereg niesprzyjających okoliczności zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych, w tym rosyjski kryzys finansowy, spowolnienie wzrostu na obszarze Unii Europejskiej. W tej trudnej sytuacji władze prowadziły dobrze skoordynowaną politykę makroekonomiczną, która pozwoliła uniknąć zagrożeń wynikających z kryzysu rosyjskiego, obniżyła inflację oraz stworzyła warunki do powrotu na drogę ożywienia gospodarczego. W rezultacie, w przeciwieństwie do innych gospodarek w trakcie przemian, Polska zdołała uniknąć częściowej depresji oraz utrzymała ogólnie stabilną sytuację finansową.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#LeszekBalcerowicz">Podobne oceny zostały sformułowane właściwie przez wszystkie zewnętrzne, niezależne, wiarygodne ośrodki międzynarodowe. Na tym tle można zacytować mnóstwo wypowiedzi przedstawicieli opozycji - jej niektórych przedstawicieli, od lewej strony do prawej - dotyczących sytuacji gospodarczej i polityki gospodarczej. Pozwolę sobie tylko na jeden cytat. Pan Jarosław Kalinowski w odniesieniu do tego samego okresu i tej samej polityki powiedział, że Polska stoi dzisiaj u progu katastrofy. Proszę porównać rzetelność tych sformułowań i zadać sobie pytanie następujące: Czy chodzi o rzetelną, rzeczową debatę, czy też o to, by na czarnej propagandzie dotyczącej własnego kraju zbijać interes polityczny, kapitał polityczny? Czy chodzi o rozwiązywanie problemów dotyczących bezrobocia, szanowni państwo, czy o walkę polityczną za pomocą hasła: bezrobocie? Podobnie jak chodzi o walkę polityczną za pomocą hasła: korupcja. Mam nadzieję, że na tej sali wreszcie zostaną przyjęte rozwiązania, które usuną zagrożenia korupcją, łącznie z ustawą, która będzie regulowała lobbing (dość masowy na tej sali). To była dygresja.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Chciałbym powiedzieć parę słów na temat pozytywnych i negatywnych doświadczeń krajów OECD, bo nie różnimy się zapewne od tych krajów pod względem wagi, jaką się przykłada do problemu. Różnimy się - to chcę powiedzieć wyraźnie - pod względem środków, jakie proponujemy. Czy są to środki gorsze z punktu widzenia problemu, który chce się rozwiązać, czy są to środki autentyczne? Nie musimy tu, szanowni państwo, spekulować, bo możemy się uczyć na złych i dobrych doświadczeniach innych. Przede wszystkim chcę powiedzieć, że jest mnóstwo krajów, w których stopa bezrobocia i stopa zatrudnienia są bardzo różne. Są kraje OECD, w których wskaźnik bezrobocia jest niski i spada, i są kraje OECD, w których wskaźnik bezrobocia jest bardzo - i uporczywie - wysoki. Co znajduje się u podłoża pierwszego zjawiska, a więc sukcesów w walce z bezrobociem, a co się znajduje u podłoża drugiego zjawiska, a więc klęski w walce z bezrobociem?</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#LeszekBalcerowicz">Najpierw powiem o doświadczeniach związanych z sukcesami, bo przecież chcemy się uczyć od tych, którzy rozwiązują problemy. W 1998 r. OECD wskazywało zwłaszcza na cztery kraje, które odniosły sukces w ograniczaniu bezrobocia. Zaliczono do nich: Irlandię, Nową Zelandię, Holandię, Wielką Brytanię, a także Stany Zjednoczone, które w tej debacie były wymieniane jako kraj, w którym bezrobocie spadło poniżej 4%. Szanowni państwo, wiadomo, jak to zrobić, bo wiadomo, że są stosowne doświadczenia. I zaraz do tego przejdę. Niezbędnym warunkiem tego, żeby osiągać sukcesy w ograniczaniu bezrobocia - i tu cytuję odpowiednie dokumenty - jest rygorystyczna polityka makroekonomiczna. We wszystkich krajach, które bardzo wydatnie zmniejszyły bezrobocie, prowadzono skuteczną politykę zmierzającą do ograniczania deficytu sektora finansów publicznych, zmniejszania zadłużenia oraz obniżania inflacji, dzięki czemu mogły spadać stopy procentowe, a kredyt był tańszy. I to jest niezbędny warunek trwałego rozwoju gospodarczego, w tym likwidacji bezrobocia. Postulaty, które tu są formułowane, są całkiem przeciwne. Państwo cały czas mówicie o tym, żeby zwiększać popyt, krytykujecie tzw. chłodzenie gospodarki, czyli wyciągacie wnioski jaskrawo przeciwne w odniesieniu do tego, co się sprawdziło w innych krajach. Powtarzacie, chcecie powtórzyć w Polsce negatywne doświadczenia Rosji, Białorusi, a z krajów OECD - Grecji, która zafundowała sobie za czasów socjalistów 10 lat kryzysu, bo prowadziła politykę, która była bardzo podobna do zaleceń OPZZ popieranych przez SLD i popieranych także, rozumiem, przez część tzw. prawej części sali (mamy lewicowy i prawicowy socjalizm, proszę państwa), a mianowicie więcej wydatków bez pokrycia i więcej restrykcji w imporcie, nie bacząc na to, że to pierwsze prowadziłoby do dalszego rozgrzewania nie gospodarki, a inflacji, i w rezultacie do wzrostu stóp procentowych, które, zdaje się, są za wysokie,...</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Ale co z tego?)</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#LeszekBalcerowicz">... a drugie prowadziłoby do tego, że Polska naruszałaby porozumienia międzynarodowe i spotykała się z retorsjami, przez co dotarcie do rynków zewnętrznych byłoby trudniejsze.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#LeszekBalcerowicz">Chciałbym powiedzieć, że to, co jest proponowane przez OPZZ, nie jest paktem dla pracy - jest paktem dla bezrobocia, bo państwo proponujecie cios w konkurencyjność polskiej gospodarki, a przecież ta konkurencyjność jest słaba i trzeba ją zwiększać. Państwo proponujecie - idąc na zupełną łatwiznę - dodrukować pieniądze i skrócić czas pracy, i to w kraju, który ma dźwigać się na wyższą ścieżkę wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#komentarz">(Poseł Józef Wiaderny: A pan nic nie proponuje.)</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#LeszekBalcerowicz">Zaraz, proponuję cały czas, a państwu się nie podoba, bo wy lubicie rozgrzewać gospodarkę za pomocą wydatków bez pokrycia. Gdyby można było, szanowni państwo, osiągnąć sukces gospodarczy za pomocą wydatków bez pokrycia, to przecież mielibyśmy na świecie tylko ludzi bogatych. Recepta OPZZ — nie OECD, trzeba odróżniać OPZZ od OECD — ...</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#LeszekBalcerowicz">... to jest, proszę państwa, uruchomienie prasy drukarskiej, następnie napędzanie inflacji i doprowadzenie do podwyżek stóp procentowych i w konsekwencji doprowadzenie do kryzysu naszej gospodarki. To wszystko pod hasłem zwalczania bezrobocia i troski o człowieka.</u>
          <u xml:id="u-123.12" who="#komentarz">(Poseł Józef Wiaderny: To wy rządzicie i powinniście coś zaproponować. Skoro nie proponujecie, my to robimy.)</u>
          <u xml:id="u-123.13" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Chcę powiedzieć, co sprawdziło się w krajach OECD; radzę przeczytać. Otóż wszystkie kraje, które osiągnęły sukces w tej dziedzinie, prowadziły rygorystyczną politykę stabilizacji finansów publicznych. Irlandia - 10 lat temu ten kraj był chorym człowiekiem Europy. Poziom deficytu w Irlandii w 1986 r. wynosił 10,7% PKB. W ciągu paru lat osiągnięto tam nadwyżkę, doprowadzono do radykalnej obniżki stóp procentowych. W ostatnich latach przykładem dużego sukcesu w ograniczaniu bezrobocia i tworzeniu miejsc pracy - w parę lat 1,8 mln miejsc pracy - jest Hiszpania, w której deficyt budżetowy został ograniczony z niemal 6% w 1995 r. do 1,1% w 1999 r. - w ciągu 4 lat. Jednocześnie dokonano bardzo ważnego zabiegu, przeciwko któremu cały czas państwo się opowiadacie, a mianowicie usunięto barierę w tworzeniu miejsc pracy zawartą w tamtejszym ustawodawstwie pracy i dzięki temu usunięto więzy, które krępują przedsiębiorców - bo oni tworzą miejsca pracy - albo spychają ich w szarą strefę. Państwo proponujecie usztywnić jeszcze te rozwiązania i dogrzać gospodarkę przez włączenie prasy drukarskiej, przez dodanie wydatków bez pokrycia. To już przerabialiśmy. U schyłku waszych rządów w 1989 r. trzeba było wyprowadzać kraj z katastrofy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-123.14" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Ale teraz nie ma katastrofy!)</u>
          <u xml:id="u-123.15" who="#LeszekBalcerowicz">Galopowały wtedy ceny, 30–40%, zwijała się gospodarka. Mam wrażenie, że nie wyciągnęliście żadnych wniosków z doświadczeń waszej polityki.</u>
          <u xml:id="u-123.16" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Doświadczenie, złe i dobre, pokazuje, że kluczem do przezwyciężania problemu bezrobocia, czyli szybszego tworzenia miejsc pracy, nie przez biurokrację, ale przez przedsiębiorstwa, są dwa kierunki działania.</u>
          <u xml:id="u-123.17" who="#LeszekBalcerowicz">Po pierwsze, umacnianie wzrostu gospodarczego. I tego się nie robi, szanowni państwo, tylko środkami popytowymi, a w warunkach polskich na pewno nie przez dodawanie wydatków bez pokrycia. Tego w ten sposób nigdzie nie zrobiono i nie zrobi się w Polsce. W Polsce jest potrzebny całkiem przeciwny kierunek, który tu, na tej sali, napotyka wielkie bariery, a mianowicie dalsze szybkie uzdrawianie finansów publicznych. To jest kluczem także do dobrego, a nie złego postrzegania naszej gospodarki. Sprawdzianem będzie budżet najbliższego roku. Na tej sali obecnie uchwalono patologiczną ustawę, złe prawo w walce ze stawką zerową, która jest jednocześnie ciosem w przyszłoroczny budżet. Potrzebne jest równoważenie finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-123.18" who="#LeszekBalcerowicz">Dalej; odbiurokratyzowanie gospodarki i przyspieszanie, a nie opóźnianie prywatyzacji. Mam wrażenie, że mamy tu nagle do czynienia z idealizacją PRL; i to nie tylko z jednej strony sali, ale również i z drugiej. Dowiadujemy się, że przedsiębiorstwa, które przynoszą straty, są wsparciem gospodarki, czyli wiele przedsiębiorstw państwowych, gdzie brakuje właściwego właściciela. Przecież, na Boga, ze strat nie finansuje się inwestycji, finansuje się je z zysków, a zyski rosną szybciej dzięki lepszemu zarządzaniu i odpolitycznieniu gospodarki w przedsiębiorstwach prywatnych. A tutaj co słyszymy? Jeden wielki huk krytyki odpolityczniania gospodarki. Na miłość boską, czy niczego się nie nauczyliśmy z polskiego doświadczenia i z doświadczenia mnóstwa innych krajów? Czy to ma być receptą na problem bezrobocia?</u>
          <u xml:id="u-123.19" who="#LeszekBalcerowicz">Wzrost gospodarczy, którego podstawy muszą być utrwalane dzięki umacnianiu finansów państwa, co umożliwi ograniczanie stóp procentowych, czyli stworzy tańszy kredyt, jest jednym z niezbędnych warunków ograniczania bezrobocia. Reformy strukturalne, umacniające konkurencyjność przedsiębiorstw, oddzielające przedsiębiorstwo od bieżącej polityki, są inną niezbędną częścią umacniania konkurencyjności, a przez to wzrostu naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-123.20" who="#LeszekBalcerowicz">To jest konieczne, ale to nie wystarczy, albowiem znamy przykłady krajów, w których wzrost gospodarczy był szybki, a miejsc pracy było mało. Dlaczego? Dlatego że proces tworzenia miejsc pracy podlegał barierom. Taka była do niedawna Hiszpania, o której wspomniałem, takie zjawiska występowały w innych krajach. I taka jest sytuacja w Polsce. Przy wzroście gospodarczym, który był dosyć szybki, w latach 1993–1997 stworzyliśmy za mało miejsc pracy; to także za czasów rządów poprzedniej koalicji. Częściowo wynikało to, szanowni państwo, z restrukturyzacji,...</u>
          <u xml:id="u-123.21" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-123.22" who="#LeszekBalcerowicz">‍... ale przede wszystkim wynikało z tego, że przedsiębiorstwa zostały skrępowane barierami, które są w Polsce bardziej dotkliwe, jeśli chodzi o tworzenie miejsc pracy, niż w większości krajów Unii Europejskiej. I w efekcie doprowadza to do sytuacji, że nawet dość silny wzrost gospodarczy w małym stopniu przekłada się na tworzenie miejsc pracy. Jeżeli ta sytuacja się utrzyma, to ci, którzy za tą sytuacją będą stali i będą podtrzymywali te bariery, w moim przekonaniu staną się sprawcami dramatu młodego pokolenia w Polsce. Ci, co blokują reformę Kodeksu pracy, utrzymują usztywnienia tworzenia miejsc pracy. I nie waham się tego publicznie powiedzieć: OPZZ, zamiast być częścią porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy, zamiast przyczynić się do tego, że bariery zostaną odsunięte, blokuje to porozumienie, a jednocześnie domaga się tu debaty na temat bezrobocia i zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-123.23" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Chciałbym na zakończenie sformułować pytanie. Czy debata i głosowania w tej sali pokażą, że chodzi o grę bezrobociem, czy chodzi o to, żeby problem bezrobocia rozwiązywać? To nie wyraża się tylko w deklaracjach, to wyraża się w głosowaniach. To, co się dzieje w gospodarce, czy się rozwija w szybkim, czy w wolnym tempie, czy tworzy miejsca pracy, czy nie tworzy przy danych czynnikach zewnętrznych, na które nie mamy wpływu, zależy od jakości polityki gospodarczej. Ona się tutaj tworzy, bo tu się odbywają ostateczne głosowania. Te głosowania z udziałem opozycji, bo bycie w opozycji nie zwalnia od odpowiedzialności, pokażą, czy w Polsce bezrobocie będzie rosło, czy będzie ono spadać.</u>
          <u xml:id="u-123.24" who="#komentarz">(Głosy z sali: Koalicja ma większość. Kto tu rządzi? Ten, kto ma większość. To jest rząd większościowy.)</u>
          <u xml:id="u-123.25" who="#LeszekBalcerowicz">Mam nadzieję, że nie będziemy mieli do czynienia z dalszym ciągiem gry bezrobociem w celach politycznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JanKról">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#JanKról">Panowie, nie jesteśmy na wiecu, tylko w Sejmie. To nie jest wiec przed Sejmem, więc proszę nie przeszkadzać mówcom, tak jak pan premier nikomu nie przeszkadzał przemawiać.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Protesty na sali)</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#JanKról">Nie wiem, skąd to zdenerwowanie. Nieumiejętność słuchania - proszę słuchać.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan poseł Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wobec tego trochę bezprecedensowego wystąpienia pana premiera, biorąc pod uwagę tok dyskusji...</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Poseł Józef Wiaderny: To jest celowe zabieranie czasu.)</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#MaciejManicki">... mam prośbę do pana marszałka, żeby teraz, jeszcze przed godz. 15 czy do godz. 15, pan marszałek umożliwił zadanie paru pytań panu premierowi Balcerowiczowi, tak żeby pan premier jeszcze przed godz. 15 mógł na te pytania odpowiedzieć, bowiem to była... Rozumiem, że rząd skorzystał z prawa do wypowiedzi poza kolejnością, ale było to, jak powiedziałem, bezprecedensowe wystąpienie w historii wystąpień. Bardzo proszę pana marszałka o umożliwienie zadania tych pytań i udzielenia odpowiedzi,...</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#MaciejManicki">... tak żeby pytania i odpowiedzi mogli usłyszeć ci, którzy słyszeli, nie zawaham się powiedzieć, demagogiczne wystąpienie wiceprezesa Rady Ministrów polskiego rządu. Mogę domniemywać, że po godz. 15 pan premier weźmie ogon pod siebie i wyjdzie z tej sali; nie będzie można wówczas zadać tych pytań i otrzymać na nie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JanKról">Panie pośle, pan już złożył wniosek. Pan złożył wniosek, a ja z tej oferty nie skorzystam, ponieważ są wystąpienia indywidualne i wówczas można zadawać pytania. Natomiast pan premier skorzystał z prawa, które posiada i które wykorzystywali członkowie różnych rządów. To nie jest nic bezprecedensowego, to jest normalna procedura usankcjonowana regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Tomaszewską z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swym wystąpieniu odniosę się do dwóch kwestii: samego zjawiska bezrobocia i metod jego zwalczania, proponowanych w dokumentach rządowych, i potrzeby przyjmowania uchwały w tej sprawie według projektu SLD.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#EwaTomaszewska">Bezrobocie jest najpoważniejszą plagą społeczną, przyczyną ubóstwa i licznych patologii, tego powtarzać nie trzeba. Dla każdego bezrobotnego, dla każdej rodziny dotkniętej bezrobociem jest to dramat, w naszym kraju dramat tym poważniejszy, że dotyczy w ogromnej mierze ludzi bardzo młodych, często absolwentów.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#EwaTomaszewska">Kilka przyczyn wzrostu stopy bezrobocia w roku ubiegłym i na początku roku bieżącego wymaga odrębnego zastanowienia i oceny. I tu:</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#EwaTomaszewska">- wzrost bezrobocia rejestrowanego, przy tym samym stanie bezrobocia rzeczywistego, związany z możliwością uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego jest zjawiskiem oczywistym i niezwiązanym z rynkiem pracy;</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#EwaTomaszewska">- wzrost bezrobocia związany z wchodzącym na rynek pracy wyżem demograficznym jest wyzwaniem dla służb pracowniczych i gospodarki, lecz nie jest spowodowany przyczynami gospodarczymi;</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#EwaTomaszewska">- wzrost stopy bezrobocia, wynikający z kryzysu rosyjskiego i azjatyckiego, i jego echa w relacjach gospodarczych z innymi krajami to zjawisko okresowe, obecnie efekt ten ulega zmniejszeniu; skutkom tego kryzysu państwo starało się sprostać, w pełni nie sprostało, ale myślę, że w porównaniu z innymi państwami poradziło sobie nieźle;</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#EwaTomaszewska">- wzrost stopy bezrobocia wynikający z niewłaściwych relacji między eksportem a importem jest zjawiskiem niekorzystnym, zresztą nie tylko ze względu na poziom bezrobocia, i wymagającym zmiany polityki państwa w tym zakresie;</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#EwaTomaszewska">- wzrost stopy bezrobocia wynikający z restrukturyzacji przemysłu wydobywczego, hutniczego, zbrojeniowego oraz reform w dziedzinie edukacji i ochrony zdrowia jest zjawiskiem okresowym, niemniej co najmniej na kilka najbliższych lat poważnym wyzwaniem dla całej gospodarki i służb pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#EwaTomaszewska">Dwie ostatnie przyczyny jako istotne, związane z polityką gospodarczą, wymagają szczególnych działań. Stymulacja wzrostu eksportu wymaga zachęt ekonomicznych. Konieczne są tu konkretne propozycje regulacji ustawowych. Utrzymująca się przez dłuższy czas niekorzystna relacja złotego do dolara wywołała efekt w postaci importu bezrobocia na teren Polski.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#EwaTomaszewska">Restrukturyzacja gospodarki, niezbędna i tak bardzo opóźniona, przez co kosztowniejsza, generuje w krótkim okresie czasu poważne problemy na rynku pracy. Wymaga to, moim zdaniem, korekt w strategii, tak by regionalna polityka gospodarcza była wyprzedzająca, by obejmowała nowe kierunki rozwoju mogące zaabsorbować pracowników zwalnianych przez redukowane zakłady. Proces przekwalifikowań winien rozpoczynać się przed utratą pracy, a zmiana zatrudnienia winna odbywać się płynnie.</u>
          <u xml:id="u-127.10" who="#EwaTomaszewska">Najskuteczniejszą i zarazem najtańszą metodą zagwarantowania pracownikom zatrudnienia jest edukacja. I tu wracam ponownie do tej stopy bezrobocia wśród ludzi młodych, ale nie tylko, przede wszystkim do bardzo wysokiej stopy bezrobocia wśród ludzi o niskich kwalifikacjach. Podjęta reforma szkolnictwa poszerzy możliwości w zakresie mobilności zawodowej. Konieczne jest jednak położenie większego nacisku na kształcenie dorosłych, i to ustawiczne, multiplikowanie kwalifikacji zawodowych, dawanie szans łatwiejszego przekwalifikowania przez porządne kształcenie ogólne. Dla zwiększenia szans poszukujących pracy niewątpliwie ważny jest rozwój mieszkalnictwa, umożliwia przemieszczanie się za pracą.</u>
          <u xml:id="u-127.11" who="#EwaTomaszewska">Problem, który już zaistniał, a będzie się powiększał, i do którego trzeba się przygotować, to restrukturyzacja wsi polskiej. Celowo mówię o wsi, a nie o rolnictwie, bo musi to być szansa rozwoju środowisk wiejskich niezależnie od wykonywanego dziś zawodu. Właśnie wsi polskiej należy zapewnić właściwą edukację, doskonalenie, przekwalifikowania, dokształcanie. Wieś to nie tylko rolnicy, ale i wiejscy nauczyciele, pracownicy służby zdrowia, usług i drobnego przetwórstwa. Coraz częściej zdarza się także, że na wsi osiedlają się twórcy czy przedstawicie wolnych zawodów. Możliwości szybkiego przemieszczania się i porozumiewania się, choćby poprzez internet i fax, mogą i powinny w znaczący sposób zmienić strukturę środowisk wiejskich. Tym ważniejsze jest przygotowanie w ramach „Paktu dla wsi”, na który to dokument powołuje się rząd w przedstawionych nam materiałach, strategii rozwoju uwzględniającej potrzebę zatrudnienia tych, którzy tracą szansę utrzymania się z rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-127.12" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione nam przez rząd dokumenty są w toku opiniowania przez partnerów społecznych. Proces ten nie został jeszcze zakończony, niektóre zespoły w ogóle jeszcze nie podjęły prac, niemniej wiadomo, że istnieją różnice w ocenach i w interesach. Jest oczywiste, że przedstawiciele związków zawodowych nie mogą przyjąć propozycji takich zmian prawa pracy, które odbiorą pracownikom szanse godziwego wynagrodzenia za pracę. Myślę tu choćby o płacy minimalnej. Nie chodzi przecież o prawo do pracy nieodpłatnej i w nieograniczonym czasie. Głównym celem podejmowania pracy jest szansa zapewnienia sobie i rodzinie godnych warunków bytu. Tak więc biorąc pod uwagę fakt, że standardy socjalne w Polsce są niższe niż w krajach Unii Europejskiej, nie na tej drodze należy szukać rozwiązań. Proponowane przez rząd zachęty podatkowe - chodzi o obniżenie najwyższego progu podatkowego w podatku od osób fizycznych - nie trafiają w rzeczywisty cel. Obejmują znacznie większą grupę osób niż podejmująca działalność gospodarczą. A to przecież nie wystarcza. Potrzebne jest nie tyle stosowanie zachęt ekonomicznych dla dowolnych pracodawców, ile dla tych, którzy tworzą stabilne w czasie miejsca pracy. Dlatego zmiany podatkowe w tym zakresie winny być bardzo dokładnie przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-127.13" who="#EwaTomaszewska">Proponowane przez rząd „Porozumienie na rzecz tworzenia miejsc pracy” jest dobrą platformą dla takich prac. Do rozmów zaproszono więcej partnerów społecznych, niż ma swą reprezentację w Komisji Trójstronnej. Jedynie OPZZ odmówiło współpracy. Dlatego wydaje się oczywiste, że projekt uchwały przedstawiony przez grupę posłów SLD w rzeczywistości nie wynika z chęci wspólnego ponad podziałami politycznymi podjęcia działań rozwiązujących problem bezrobocia, który na takie potraktowanie niewątpliwie zasługuje. Świadczy to raczej o chęci deklaratywnego, fasadowego, a nie rzeczywistego rozwiązywania problemu. To przecież nie ta uchwała, lecz ustawy zawierające konkretne normy prawne będą realną pomocą w zapewnianiu warunków do tworzenia nowych miejsc pracy i do zapewnienia bezrobotnym szans zatrudnienia dzięki lepszym kwalifikacjom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Piłata z klubu SLD.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#JanKról">A pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Andrzej Borowski: Moje wystąpienie składam do protokołu.)</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Boguś, daj spokój.)</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#JanKról">Do protokołu. To można też mniej oficjalnie składać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AndrzejPiłat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając niewiele czasu, zacznę jednak od tego, iż z dużą uwagą wysłuchaliśmy, my posłowie, tym razem studenci, wykładu pana profesora Balcerowicza na temat makroekonomii.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Po raz kolejny.)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#AndrzejPiłat">Muszę powiedzieć, że gdyby to było na innej sali niż sala poselska, to moglibyśmy podyskutować sobie na temat tej właśnie makroekonomii.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#AndrzejPiłat">Natomiast, panie profesorze, pan jest jednocześnie wicepremierem naszego rządu i muszę powiedzieć, że z ogromnym niesmakiem wysłuchałem stwierdzeń, których, po pierwsze, nie było w naszych wystąpieniach ze strony SLD, a także pana na tej sali wcześniej nie było.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#AndrzejPiłat">Po drugie, muszę powiedzieć, że porównywanie czasów rządów SLD i PSL na przykład do czasów rządów greckich jest o tyle nieuprawnione, że to właśnie za rządów SLD i PSL spadało bezrobocie, a nie rosło. Właśnie teraz dopiero bezrobocie rośnie.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#AndrzejPiłat"> Gdyby było odwrotnie, to ten wykład byłby uprawniony. Jest jednak akurat odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#AndrzejPiłat">Jeżeli pan mówi w imieniu rządu, to chcę powiedzieć, że my musimy się upomnieć o te 2,5 mln bezrobotnych, zarejestrowanych, a dodatkowo 1200 tys. niezarejestrowanych, czyli na dzisiaj, proszę państwa, o 3,8 mln bezrobotnych ludzi w Polsce. Przecież to jest taka ogromna armia ludzi, która woła po prostu o zwyczajną pomstę. To znaczy jest dzisiaj tak, proszę państwa, że my się obawiamy ogromnego niekontrolowanego wybuchu społecznego. A pan premier mówi nam o tym, jakie to trzeba jeszcze podjąć doktrynalne decyzje ekonomiczne, żeby ograniczyć wypływ pieniądza, w sprawach społecznych itd. Otóż po prostu nie zgadzamy się z taką teorią.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#AndrzejPiłat">Także nie zgadzamy się z tą teorią, która mówi o tym, gdzie była główna przyczyna zwiększenia liczby bezrobotnych. Po pierwsze, podtrzymujemy jednak opinię, którą już wygłaszaliśmy, a mianowicie że jedną z ważnych przyczyn był spadek tempa wzrostu gospodarczego, wywołany polityką schłodzenia gospodarki. I to oczywiście w jakimś sensie czynnikami zewnętrznymi, ale także czynnikami wewnętrznymi, naszego kraju. Po drugie, jest problem taki: świadomie została zaprogramowana dekoniunktura gospodarcza, która spowodowała spadek PKB oraz spadek zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#AndrzejPiłat">Rząd nie uwzględnił także w swoich działaniach skutków reform społeczno-gospodarczych, jak i negatywnych skutków restrukturyzacji całej gospodarki, wywołujących niekontrolowany przecież wzrost bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-129.10" who="#AndrzejPiłat">Nie jest tak, że SLD nie jest za tym, by te reformy wprowadzać. Problem polega tylko na tym, jak je wprowadzać. Czy można sobie pozwolić na takie „szastanie” ludźmi, na pogląd, że więcej o 100 tys. czy więcej miejsc na rynku pracy to nie jest to sprawa ważna dla wielkiej gospodarki? Chcę powiedzieć tak w tej sprawie - dla każdego bezrobotnego to jest dramat, że tak powiem, wielki, rodzinny, o czym tu już była mowa. Dla każdego bezrobotnego bezrobocie wynosi 100%, jego nie interesuje, że gdzieś tam jest mniej, w Warszawie czy gdzie indziej. Dla niego jest to 100%, dlatego że on nie ma z czego utrzymać siebie, swojej rodziny, że z związku z tym powstają wielkie dramaty ludzkie, społeczne i mogą one być jeszcze większe. Musimy sobie zdawać z tego zwyczajnie sprawę.</u>
          <u xml:id="u-129.11" who="#AndrzejPiłat">Proszę państwa, koalicja SLD–PSL pozostawiła bezrobocie na poziomie ok. 10%. Wynosiło to 1826 tys. osób i to jest fakt, bez względu na to, co byśmy próbowali dzisiaj mówić. Miało to bezrobocie dalej wyraźną przecież tendencję spadkową, z której skorzystał jeszcze obecny rząd. Załamało się to dopiero w lipcu 1998 r. Obecnie jest, jak powiedziałem, już przeszło 2,5 mln bezrobotnych, nie licząc jeszcze bezrobotnych niezarejestrowanych. Dzisiaj pan premier Komołowski mówił o tym, że w kwietniu nastąpiło drgnięcie, że bezrobotnych jest kilkadziesiąt tysięcy mniej. Podzielam opinię, że zawsze w okresie od kwietnia czy maja przez 3–4 miesiące następuje zahamowanie bezrobocia, bo następuje gwałtowne zwiększenie bezrobocia nierejestrowanego. Jest to praca na czarno, w tym czasie zwiększa się ilość budowli itd. Już nie będę tego wątku wnosił, ale chcę zapowiedzieć wręcz z tej trybuny, i nie sądzę, żebym się pomylił, że za 3–4 miesiące ponownie zwiększy się bezrobocie. Dojdą m.in. absolwenci, dla których przecież nie ma dzisiaj miejsc pracy i wcale się ich nie stworzy, nie widzę nawet żadnych najmniejszych szans na to, żeby się te miejsca pracy dla nich stworzyło, ani pracy rządu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-129.12" who="#AndrzejPiłat">Dramatycznie należy ocenić sytuację na rynku pracy, jeśli chodzi o młodzież. Ponad 58% zarejestrowanych bezrobotnych to osoby między 18 a 34 rokiem życia, w tym prawie 55% to ludzie w wieku do 24 lat. Skutkiem tej sytuacji jest to, że blisko 570 tys. młodych bezrobotnych nigdy nie miało możliwości podjęcia pracy, a 432 tys. osób pracowało nie dłużej niż jeden rok.</u>
          <u xml:id="u-129.13" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: Co pan radzi, co pan radzi?)</u>
          <u xml:id="u-129.14" who="#AndrzejPiłat">Liczby te niezbicie wskazują na narastający proces marginalizacji społecznej, co ja na to poradzę. Będziemy decydowali, jak przejmiemy władzę oczywiście i będziemy mieli swój, inny, program na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-129.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.16" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: Ale teraz niech pan powie, jak to zrobić dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-129.17" who="#AndrzejPiłat">Chcę powiedzieć tak: Jaka jest moja ocena tego, co zrobił dzisiaj rząd?</u>
          <u xml:id="u-129.18" who="#komentarz">(Poseł Józef Wiaderny: Rząd powinien zaproponować.)</u>
          <u xml:id="u-129.19" who="#AndrzejPiłat">Otóż rząd oprócz charakterystycznego dla siebie samozadowolenia i optymizmu, co zresztą dzisiaj także było bardzo widoczne, nie podjął żadnych konstruktywnych działań zmierzających do zahamowania przynajmniej tych niekorzystnych zjawisk. Tej biernej postawie towarzyszy ponadto zmniejszenie wydatków z Funduszu Pracy na zasiłki i aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Przecież charakterystyczne jest tu zmniejszenie dotacji budżetu państwa dla Funduszu Pracy. Pan premier Balcerowicz mówił o tym, jak to w niekontrolowany sposób zwiększają się środki. Otóż jest odwrotnie. Przecież w 1997 r. udział dotacji budżetowej do Funduszu Pracy wynosił 48,5%, dzisiaj, za 1999 r. - 13,8%. Proszę państwa, tak więc rząd partycypuje w tym w bardzo niewielkim stopniu, a środki przeznaczane z budżetu na walkę z bezrobociem, na zmniejszenie bezrobocia, na tworzenie nowych miejsc pracy zmniejszono kilkakrotnie. No i o czym tu mówimy, o jakiej my tu poprawie mówimy, o jakich wydatkowanych dużych środkach?</u>
          <u xml:id="u-129.20" who="#AndrzejPiłat">Rząd dopuścił także do dekompozycji i dysfunkcji urzędów pracy, chcę powiedzieć, przekazując je w ręce organów samorządowych, nie tworząc żadnego systemu ich wewnętrznej spójności. W ten sposób, można by powiedzieć, o czym już kiedyś miałem przyjemność z tej trybuny mówić, rząd próbował pozbyć się odpowiedzialności za masowe bezrobocie, nadając mu cechy problemu lokalnego. Nie jest jednak prawdą, że przekazanie kompetencji i finansów na poziom lokalny może zastąpić konieczność prowadzenia krajowej polityki rynku pracy. Problemy o znaczeniu ogólnokrajowym pozostają bowiem, ich rozwiązanie zależy od polityki makroekonomicznej, a polityka lokalna może tylko te skutki zwyczajnie łagodzić. Chciałbym powiedzieć, że kilkumiesięczne doświadczenia zebrane z terenu kraju wskazują na kompletne załamanie aktywnej polityki rynku pracy, która budowana była mozolnie od początku lat dziewięćdziesiątych. Były nawet bardzo wysokie oceny ze strony Międzynarodowej Organizacji Pracy i innych tego typu organizacji międzynarodowych, no, powołanych do ocen. W tym roku nastąpiło zablokowanie wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w stosunku do lat poprzednich. Obecny rząd podjął bowiem decyzję o zatrzymaniu 50% środków z Funduszu Pracy do dyspozycji centrali, co jest, moim zdaniem, niezgodne z ustawami budżetową oraz o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, a także z zasadami regionalizacji polityki i rozwoju samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-129.21" who="#AndrzejPiłat">Przekazanie od 1 stycznia 2000 r. kompetencji w zakresie rozwiązywania problemów bezrobocia samorządom wojewódzkim i powiatowym odbyło się na takiej samej zasadzie jak w przypadkach innych reform - zdrowotnej i oświatowej. Przekazano ogromne problemy społeczne, nie przekazując finansów. Przecież dzisiaj tak naprawdę w dyspozycji prezesa KUP pozostało 50% środków, to znaczy prawie 520 mln zł, podczas gdy poprzednio prezes KUP miał do dyspozycji tylko 5% tych środków, i to też było wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-129.22" who="#AndrzejPiłat">Rząd na dzisiaj opracował tak zwaną Narodową strategię wzrostu zatrudnienia i zasobów ludzkich. To znakomicie edytorsko wydana publikacja, książeczka, która była tu już pokazywana, określająca wszystkie słuszne kierunki rozwoju polityki rynku pracy. Odpowiadam panu posłowi na pytanie, czy ktoś wie, czy można coś zrobić. Można i rząd to pokazał, przedstawiając te kierunki. Tak więc rząd wie, co trzeba zrobić, tylko nie podaje żadnych instrumentów, szczególnie finansowych, za pomocą których można by te ambitne cele osiągnąć. Publikacja ta ma jeszcze jeden znakomity walor. Po niewielkich zmianach redakcyjnych może być dokumentem dla wielu krajów europejskich. Wyraźnie więc widać, że materiał ten został przygotowany według wymogów urzędników Unii Europejskiej, a nie dla potrzeb naszych własnych, polskich.</u>
          <u xml:id="u-129.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.24" who="#AndrzejPiłat">Podobnej zresztą wartości jest dostarczona posłom dwa dni temu informacja rządu na temat sytuacji na rynku pracy i działaniach rządu w tym zakresie. Cóż z tego, że określone są dobre rozwiązania, jeśli nie są przedstawione realne środki finansowe na ich wprowadzenie. To wyraźny dowód, że także obecnie rząd nie ma zamiaru zajmować się ich wdrażaniem. A przecież wystarczyłoby podjąć kilka najważniejszych kwestii w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-129.25" who="#AndrzejPiłat">Jakie to kwestie? Są to ulgi inwestycyjne dla inwestorów i przedsiębiorstw zwiększających zatrudnienie, a nie dla wszystkich; ulgi dla przedsiębiorców inwestujących w rejonach o bardzo wysokiej stopie bezrobocia, nie dla wszystkich; rozwój elastycznych form zatrudnienia, wyraźna pomoc dla firm zatrudniających młodzież podejmującą pierwszą pracę; rozwój systemu stypendiów na kontynuowanie nauki i podwyższanie kwalifikacji, rozwój alternatywnych programów aktywności gospodarczej, zwłaszcza na terenach wiejskich i małomiasteczkowych. Szczególną funkcję do spełniania ma tutaj rozwój budownictwa mieszkaniowego, o którym tutaj była mowa i to nie tylko jako koła zamachowego gospodarki, ale przede wszystkim jako potencjalnego dużego rynku pracy powodującego i mobilność, i przedsiębiorczość. To tylko niektóre przedsięwzięcia. Jest ich cała masa i my taki program jako SLD przygotowujemy.</u>
          <u xml:id="u-129.26" who="#AndrzejPiłat">Chciałbym, kończąc, powiedzieć tak: Wysoki Sejmie! Rząd będzie miał prawo powiedzieć, że to, co napisał, czyli strategiczny plan: „osiągnięcie wyższego zaangażowania ludności w procesie pracy”, jest prawidłowe, jeżeli pokaże, że za tymi celami, które przedstawia w swoich książeczkach, pójdą jakiekolwiek nakłady finansowe. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-129.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rulewskiego, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy w takiej atmosferze oskarżycielskiej będę w stanie przez 6 minut przedstawić mój główny cel polityczny, jakim jest walka z bezrobociem czy też jego redukcja, bo rzeczywiście tak jest. Natomiast nie jest prawdą to, co mówił premier Balcerowicz - że jakoby dzisiejsza debata ma charakter polityczny rozumiany jako sposób na pozyskiwanie wyborców. Otóż oświadczam, że w tej chwili wyborcy, ci bezrobotni, po pierwsze, na ogół szukają chleba, po wtóre, pracują na czarno, po trzecie, wcale nie oczekują, że Sejm Rzeczypospolitej przygotuje propozycje, które rozwiążą ich problemy. I dlatego zarzut o to, że nasza dyskusja ma charakter polityczny, dowodzi, że premier Balcerowicz jeszcze nigdy nie rozmawiał z bezrobotnymi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#JanRulewski">Proszę Wysokiej Izby! Tak. Prognozy dotyczące bezrobocia według badań instytutu, który notabene wkrótce będzie podlegał likwidacji, Instytutu Pracy i Polityki Społecznej, są takie, że jeśli wzrost produktu globalnego brutto wyniesie 3–5% i jeśli nastąpi wzrost demograficzny, a to jest nieodwołalne, oraz nie nastąpi poprawa skuteczności działania urzędów pracy, całego systemu urzędów pracy, to będziemy mieli na koniec roku bezrobocie o półtora procent większe, czyli w granicach 3 mln osób.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#JanRulewski">Zwracam uwagę, że według polityków OECD, których opinię tu nam dane było usłyszeć cytowaną przez pana premiera, bezrobocie do 5% uważa się za kliniczne, do 10% zaś bezrobocie oznacza, że gospodarka ma gorączkę, powyżej 10% bezrobocie oznacza, że gospodarka jest w stanie choroby, ciężkiej choroby. Łatwo zatem wykazać, że dyskutujemy nad tym, jak wyjść z choroby. Oczywiście twierdzę, w ramach tylko tej 6-minutowej konwencji, że Polska gospodarka — bez oskarżania kogokolwiek, a byłoby oskarżeń wiele, nie tylko skierowanych na lewo i na prawo, ale byłoby ich wiele, być może nawet na samego siebie — jest chora na łatwiznę. Polska gospodarka jest chora na kupowanie towarów, wręcz nie na handel, tylko na kupowanie towarów. Polska gospodarka odwraca się od konstytucji, która nakazuje — chyba w art. 66 — władzom publicznym, w tym również rządowi, w tym przede wszystkim panu, panie premierze, działania zmierzające do produktywnego zatrudnienia. O tym, czym jest produktywne zatrudnienie, najlepiej można przeczytać w materiałach, które się znajdują na terenie Sejmu i są w podległych panu ministrowi, premierowi Komołowskiemu instytucjach. Produktywne zatrudnienie to takie, które zakłada przede wszystkim pracochłonność produktu, wysoki poziom techniczny, jego eksportowalność, jego konkurencyjność. Polsce natomiast stworzono szereg łańcuszków jedynie do zakupu towarów. Nie mylić z handlem, bo handel Hongkongu polega na tym, że oni kupują, sprzedają i jeszcze na tym zarabiają, podczas gdy u nas ruch towarów jest jednostronny. Zatem lekarstwem na nasze bolączki, na bolączki, które, wysoka opozycjo, trwają już od lat, ale nigdy nie zeszły do poziomu bezrobocia poniżej 10%... Faktem jest, że nasze produkty są niekonkurencyjne, bo nie zawierają w sobie ani myśli, ani jakości funkcjonalnej, ani też niskich kosztów. I z tych powodów cała gospodarka — zgadzam się w tym wypadku z panem premierem, z rządem, że to musi być narodowy program — musi przeorientować się na produkcję, na wytwarzanie i sprzedaż wysokoprzetworzonych towarów. Wtedy spełni się ta tożsamość, o której mówią kraje OECD, zwłaszcza lubiana przez pana premiera Balcerowicza Ameryka, że będą one odznaczały się wysoką produktywnością. Gospodarka charakteryzująca się wysoką produktywnością wbrew temu, co mówi pan Balcerowicz, stwarza nie tylko miejsca pracy, ale zapewnia wysokie wynagrodzenia. Wynagrodzenia w produkcie globalnym brutto Stanów Zjednoczonych są najwyższe w świecie i stanowią ponad 60%. Tylko bowiem dobrze uposażony, wysoko wynagrodzony, wykształcony, pracujący w kieracie dobrze zorganizowanej gospodarki i przedsiębiorstwa może tworzyć coś, co byśmy nazwali pewnego rodzaju dobrobytem. Droga odwrotna, droga redukcji kosztów czy sztucznego zaniżenia robocizny to droga do Afryki; tylko w Afryce nikt nie inwestuje, Afryka niczego nie produkuje. Stąd pierwsze i chyba najważniejsze wezwanie to wezwanie do naszego rządu, aby przestawił za pomocą różnych instrumentów, tzw. integralnych, całą gospodarkę na produktywność, żeby zlikwidował te ścieżki, łańcuszki przywilejów, które m.in. wprowadził chyba premier Pawlak i — jeśli się nie mylę — premier Oleksy, zapraszając na superulgowych warunkach Daewoo do naszego kraju. Przypomnijmy: ulgi w zakresie zakupu fabryki, redukcja świadczeń na rzecz urzędu podatkowego i chyba ZUS, naruszanie przepisów celnych, wreszcie sprzedaż samochodów odbywa się na ogół w zakładach pracy chronionej, które nie płacą podatków bądź innych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#JanRulewski">Pan premier, jeden i drugi - przepraszam, spieszę się - apelowali o rozwiązania. Mam listę takich rozwiązań, które, panie premierze, trzeba jednak wdrażać teraz, ponieważ pańska prognoza, zwłaszcza ta druga część, oparta jest na założeniach i środkach pochodzących z Unii Europejskiej. To jest zbyt ryzykowne postawienie sprawy. Nie wiemy, kiedy to nastąpi. Natomiast wiemy, że przybędzie nam kilka milionów miejsc pracy i dla nich - to jest pierwszym i najważniejszym błędem pańskiej koncepcji - nie ma alternatywy. Co będzie, jeśli nas do Unii nie przyjmą w 2003 r.? Co będzie, jeśli nie starczy środków lub nie będzie środków unijnych? To jest podstawowy błąd. To, co proponuję w ramach oczywiście...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JanKról">Ale już czas, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Konstruktywne propozycje nie są dyskusją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JanKról">W ciągu minuty w kilku punktach proszę te propozycje przedstawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JanRulewski">W tym 15 minut na zapętlenie wzrokowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JanKról">Właśnie, żeby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JanRulewski">Tak. Przede wszystkim należy:</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#JanRulewski">- bezrobociu nadać rangę centralną, komparatywną, integralną, zamiast podrzucać je nieopierzonym powiatom, przepraszam, za zwrot;</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#JanRulewski">- zlikwidować ustawowe i rzeczywiste ulgi dla importerów siły roboczej w towarach konsumpcyjnych (np. zakłady pracy chronionej sprzedające koreańskie i inne samochody pochodzące spoza Unii Europejskiej);</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#JanRulewski">- zastosować w szerokim zakresie wysokie ulgi dla produkcji wysoko przetworzonych towarów, przy zastosowaniu najnowszych technologii - zwracam uwagę panu premierowi Balcerowiczowi, że Irlandia nie zamieniała państwowej fabryki szyjącej gacie na inną prywatną, wprowadzała najnowsze technologie, które tworzą miejsca pracy dla innych;</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#JanRulewski">- prywatyzować majątek pod warunkiem zagospodarowania siły roboczej i przy uwzględnieniu kosztów zwolnień odpraw, zasiłków i zaniechań podatkowych;</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#JanRulewski">- przekazywać majątek za złotówkę w strefach zagrożonych bezrobociem - ceną powinna być gwarancja zatrudnienia;</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#JanRulewski">- zastąpić odprawy wypłacane w publicznych podmiotach prawnych kredytami na tworzenie miejsc pracy;</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#JanRulewski">- zlikwidować odprawy przy zapewnieniu innego miejsca pracy - niedopuszczalna jest sytuacja, o której mówił poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanKról">Panie pośle, już bez dygresji, bo zaraz panu odbiorę głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JanRulewski">- ograniczyć zakres obowiązywania centralnych układów w zbiorowych, zastępując je niestety zakładowymi, drodzy związkowcy, ponieważ one odpowiadają potrzebie pewnej elastyczności;</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#JanRulewski">- wprowadzić jednorazową premię z tytułu znalezienia pracy przez samego zatrudnionego;</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#JanRulewski">- powołać ubezpieczeniowe kasy bezrobotnych - i tu uwaga: tu nie chodzi o dodatkowe pieniądze - oparte w pierwszych trzech latach na obecnych środkach funduszu socjalnego;</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#JanRulewski">- skorygować propozycje ministra Handkego dotyczące szkolnictwa zawodowego przez wprowadzenie nauczania dualnego, naprzemiennego bodajże, w Polsce (teoria w szkole, praktyka u przedsiębiorcy), co wprowadza obowiązek partycypacji pracodawcy; przewidziane dwa lata na naukę zawodu to odwracanie się od rynku pracy, który potrzebuje dzisiaj i natychmiast pracownika zdolnego podejmować odpowiedzialne zadania;</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#JanRulewski">- i wreszcie negocjować z przedsiębiorcami ulgi eksportowe.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Wądołowski z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#StanisławWądołowski">Panie Marszałku! Panowie Premierzy! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Ja już przepracowałem prawie 45 lat i muszę trochę wrócić do sprawy pełnego zatrudnienia. Otóż skończyły się czasy pełnego zatrudnienia, kiedy każdy musiał pracować. Przedsiębiorstwa zatrudniały pracowników, czy byli potrzebni czy nie, chociaż niejednokrotnie przeszkadzali sobie nawzajem w zakładzie pracy. Sporo było zatrudnionych takich ludzi, którzy donosili na swoich współpracowników do dyrekcji, komitetów zakładowych PZPR czy też UB. Oni i członkowie PZPR czuli się bezkarni, nie musieli pracować, nawet pozorować, że pracują, ale za to otrzymywali przyzwoite gaże. Gorzej było tym, którzy mieli swoje zdanie, byli cenieni jako dobrzy fachowcy przez kierownictwo, ale byli politycznie niepewni. Ich usuwano z pracy i nie mogli jej otrzymać w trzech najbliższych województwach.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: A teraz?)</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#StanisławWądołowski">W przedsiębiorstwach nie liczyła się ekonomika, lecz polityka.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: To jest historia.)</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#StanisławWądołowski">Pamiętam, że gdy na zebraniu związkowym w Stoczni Szczecińskiej zadałem pytanie, czy stoczni opłaca się budować statki dla Rosji...</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Teraz w ogóle nie produkujecie.)</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#StanisławWądołowski">... to odpowiedź otrzymałem po zebraniu od sekretarza - że jeżeli chcę pracować, to takich pytań mam nie zadawać.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#StanisławWądołowski">Mówiąc o zatrudnieniu i bezrobociu, nie mogłem tego nie powiedzieć. Ja to przeżyłem i sam tego doświadczyłem. Wtedy nie przestrzegano, panowie, ustawy o związkach zawodowych. O takim pakcie, jaki, panowie z SLD, opracowaliście, nie można było nawet marzyć. Czy panowie chcielibyście wrócić do tego?</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Do rzeczy, o bezrobociu.)</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#StanisławWądołowski">To jest o bezrobociu. Dziś to minęło. Zaczęła się liczyć praca, fachowość, przedsiębiorczość, wiedza. Rząd oraz partie polityczne coraz mniej mogą ingerować w gospodarkę. Ale gdyby było tak dobrze, niepotrzebna byłaby ta debata. Po 50 latach komunizmu, w których ludzi oduczono myślenia, opowiadano bajki, że wszystko jest nasze, że państwowe, że najlepsze, gdzie na siłę odbierano ludziom ziemię, majątki, domy i wszystko upaństwowiano...</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Do rzeczy, historia z Bożej łaski.)</u>
          <u xml:id="u-141.11" who="#StanisławWądołowski">... dziś, niestety, niejednokrotnie na siłę się prywatyzuje, przy czym nie zawsze dla dobra zatrudnianych pracowników. Niejednokrotnie kosztem szerokiej społeczności bogacą się nieliczni, w wielu wypadkach różnej maści kombinatorzy, nasi i obcy, i trudno uznać to za normalne i prawidłowe. Często wykorzystują oni wykupione za grosze majątki przedsiębiorstwa, sprzedają to, co mogą sprzedać, prowadzą do upadłości, a pracownicy tracą pracę.</u>
          <u xml:id="u-141.12" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Widać po tobie.)</u>
          <u xml:id="u-141.13" who="#StanisławWądołowski">Wiele jest firm na całym świecie, chociażby takich, jak stocznie, gdzie takim zakładom rządy idą z pomocą, dając dotacje, nieraz do 20% wysokości. W Polsce jest odwrotnie. Prowadzi to do tego, że stocznia polska nie może polskiemu armatorowi budować statków, gdyż nie pozwalają na to podatki dochodowe, VAT i inne przeszkody, o których już tutaj mówiłem. To cud, że takie przedsiębiorstwo jeszcze istnieje. Ale pytam, jak długo, a wystarczyłoby uporządkować sprawy podatkowe, inaczej setki tysięcy ludzi straci pracę.</u>
          <u xml:id="u-141.14" who="#StanisławWądołowski">Nie mogę nie powiedzieć o byłych pracownikach państwowych gospodarstw rolnych. Im odebrano pracę, ziemię, na której pracowali. Tę ziemię najczęściej przejęli dzierżawcy i inni właściciele, którzy nie zawsze mogli zatrudnić byłych pracowników PGR. Ci pracownicy nieprzeszkoleni, niedoinformowani, jeśli chodzi o zmiany zachodzące w kraju, nie wierzyli w najgorsze. Stocznia Szczecińska starała pozyskać część z tych pracowników, jednak to się nie udało, został im zasiłek, coraz mniejszy i mniejszy, wreszcie bieda. I na tym żerują ci, co kiedyś właśnie budowali PGR-y, to znaczy spadkobiercy PZPR.</u>
          <u xml:id="u-141.15" who="#StanisławWądołowski">Powoli jednak i tam się zmienia - młodzi szkolą się, jeżdżą daleko do pracy, później zakładają firmy, starsi zostali bezradni, nie zbudowano im miejsc pracy, chociażby np. w przetwórstwie. To należy zrobić jak najszybciej. Szkoda, że poprzednia koalicja SLD–PSL o tym również nie pomyślała.</u>
          <u xml:id="u-141.16" who="#StanisławWądołowski">Nie ułatwia życia małym firmom biurokracja, związana z wprowadzeniem nowych, od 1 stycznia 1999 r., i jakże skomplikowanych licznych druków ZUS. Już samo zgłoszenie działalności odbywa się na druku, w którym roi się od kodów wymagających uważnego czytania 147-stronicowej instrukcji, a jednego z kodów nie ma nawet w tej instrukcji. Jeżeli jest to firma jednoosobowa, to wypełnia co miesiąc jedną deklarację i trzy przelewy składek, przed 1stycznia 1999 r. deklaracji nie wypełniało się wcale, a składka była odprowadzana w jednej kwocie.</u>
          <u xml:id="u-141.17" who="#StanisławWądołowski">Jeżeli taki mały przedsiębiorca zdecyduje się na zatrudnienie pracownika, to wypełnia co miesiąc jeszcze minimum dwie deklaracje, niemniej skomplikowane.</u>
          <u xml:id="u-141.18" who="#StanisławWądołowski">Wysoka Izbo! Stratę poniesioną na początku prowadzenia firmy pokrywa się z dochodów trzech kolejnych lat, a wiadomo, że na początku ponosi się same wydatki, art. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli produkt jest dystrybuowany przez hurtownie, hurtownicy żądają 60-dniowych, a nawet dłuższych terminów płatności, gdyż muszą oni dać czas detaliście na sprzedaż towaru. Natomiast podatek dochodowy należy opłacić do 20 następnego miesiąca od daty wystawienia faktury, a VAT do 25 następnego miesiąca. Jeżeli faktura musiała być wystawiona przy końcu miesiąca, to podatki trzeba odprowadzić za 20 i 25 dni, zaś pierwszych wpływów można się spodziewać najszybciej za 2 miesiące. Czy to ma być pomoc, czy przeciwdziałanie tworzeniu miejsc pracy?</u>
          <u xml:id="u-141.19" who="#StanisławWądołowski">To trzeba zmienić, panie premierze, jak najszybciej. Jeżeli tego się nie zrobi, to bezrobocie w gąszczu przepisów, deklaracji, kodów, różnych podatków będzie się zwiększało, a nie zmniejszało i nie pomoże temu Pakt dla pracy czy też inne ustawy.</u>
          <u xml:id="u-141.20" who="#StanisławWądołowski">Będę jednak głosował za przyjęciem rządowej informacji i wierzę, że jeżeli wszyscy razem będziemy dążyli do zlikwidowania wszelkich barier przeszkadzających tworzeniu miejsc pracy, to bezrobocie się zmniejszy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-141.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#JanKról">Pan poseł Manicki z jakimś wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#JanKról">W trybie sprostowania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Chcę zabrać głos w trybie sprostowania, jako przedstawiciel wnioskodawców, nie w czasie klubowym. Zwracam się do pana posła Wądołowskiego. W żaden sposób, w żadnym momencie przedstawiania projektu uchwały nie powiedziałem, że jest to uchwała przygotowana przez osoby będące spadkobiercami PZPR. Dlatego też nie rozumiem wypowiedzi pana posła. Jeśli natomiast chodzi o problem członkostwa w tej partii, to obok tego, który mówi te słowa, członkami tej partii byli również obaj siedzący tutaj wicepremierzy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Kaczmarka z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MichałKaczmarek">Panie Marszałku! Panowie Premierzy! Z uwagi na to, że jest mało czasu, chciałbym się skupić na konkretach. Po pierwsze, chciałbym się odnieść do wypowiedzi wicepremiera Balcerowicza i zadać mu jednocześnie pytanie, skoro wykładał nam, jak znakomicie w krajach zachodnich walczy się z bezrobociem. Dlaczego w Polsce nie działa taki sam mechanizm polegający na tym, że kiedy się obniża stopę o 0,5%, to - tak jak w krajach zachodnich - można dokładnie przewidzieć, ile tysięcy miejsc pracy przybędzie? W Polsce taki mechanizm na razie, panie wicepremierze, nie działa. Jeśli jest inaczej, to proszę to nam przedstawić w ramach odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#MichałKaczmarek">Posłowie opozycji są odsądzani od czci i wiary. Nawet wmawia się im to, czego nie powiedzieli. Jestem jednym z posłów, którzy mieszkają na obszarze 92 powiatów zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym. Proponuję zatem dwa rozwiązania. Dzisiaj przekażę panu marszałkowi dwa projekty zmian ustaw. Główną barierę inwestycyjną, jeśli chodzi o posadowienie inwestorów w regionach szczególnie zagrożonych bezrobociem, stanowią koszty gruntów przeznaczonych na inwestycje. Dzisiaj koszty odrolniczenia w miastach, które w planach zagospodarowania przestrzennego mają hektar ziemi drugiej klasy, wynoszą 3800 mln. Wnoszę zatem projekt zmiany ustawy odnośnie do zwolnienia gruntów w miastach, znajdujących się w planach przestrzennego zagospodarowania, po wyrażeniu zgody na wyłączenie ich z terenów użytkowania rolniczego, z opłat za odrolniczenie.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#MichałKaczmarek">Drugi konkretny wniosek. Wszystkie instrumenty ekonomiczno-finansowe stosowane dzisiaj w regionach o szczególnym zagrożeniu bezrobociem są daleko niewystarczające. Jest tak z prostego względu. Ludzie, którzy są bez pracy w tych regionach i pobierają zasiłek, stanowią tylko 20%, a średnia w Polsce wynosi 25%. Ci ludzie w regionach szczególnie zagrożonych bezrobociem stanowią tylko 20%. W tym tkwi największy problem. Wnoszę o zmianę ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Trzeba przywrócić w tych regionach zasiłek po 180 dniach. Dlaczego? Dlatego że jeśli gmina zorganizuje roboty publiczne, w których można będzie znaleźć zatrudnienie na 180 dni, to można będzie te osoby przywrócić do egzystencji na rok, ponieważ będą otrzymywać środki niezbędne do egzystencji.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#MichałKaczmarek">Dzisiaj w swoich biurach przeżywamy - i to niezależnie od tego, po której stronie sali zasiadamy - swoisty horror związany z sytuacją w tych regionach, jako że możliwości pracy i egzystencji zostały tam dzisiaj mocno ograniczone. W miejskich ośrodkach pomocy społecznej jest 5 razy mniej środków. Ludzie bez zasiłków zostali pozbawieni możliwości egzystencji. Musimy szczególnie w tych regionach wprowadzić mechanizm osłaniania w związku ze skutkami. Bez uruchomienia poprzednio sprawdzonych mechanizmów tego się zrobić nie da.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#MichałKaczmarek">Kończąc, chciałbym apelować do panów wicepremierów o to, ażebyście panowie uruchomili przyznawanie dotacji na inwestycje infrastrukturalne w regionach szczególnie zagrożonych bezrobociem. Do dzisiaj wojewodowie nie podjęli żadnych rozstrzygnięć mimo złożonych konkretnych projektów dotyczących robót infrastrukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#MichałKaczmarek">Mam nadzieję, że ta debata - poza emocjami, jakie wzbudza - będzie miała też taki wymiar, że problem bezrobocia będzie rozpatrywany jako niemający politycznej przynależności. Bezrobocie jest dramatem wszystkich, także posłów tej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#JanKról">Pani poseł Teresa Liszcz z klubu AWS, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chyba nikt z nas nie ma wątpliwości, że bezrobocie jest najważniejszym problemem społeczno-ekonomicznym naszego państwa. Samo w sobie będąc nieszczęściem i przyczyną ubóstwa wielu rodzin, jest dodatkowo niezwykle istotnym czynnikiem wielu innych plag społecznych, takich jak alkoholizm, przestępczość. Bezrobocie jest indywidualną tragedią wielu rodzin. Co i raz z przerażeniem czytamy w prasie o przypadkach samobójstw spowodowanych niewątpliwie przyczynami ekonomicznymi. Tak było ostatnio w Lublinie. Matka, 40-letnia, i dwójka dzieci, 13- i 16-letnie, świetnie zresztą zapowiadające się, uczące się - te trzy młode osoby przestały żyć. Może ktoś powiedzieć, że mówienie o tym tutaj to jest demagogia. Ale to były trzy prawdziwe życia, które zostały tak gwałtownie przerwane. List matki nie pozostawiał wątpliwości, co było powodem.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#TeresaLiszcz">Bezrobocie nie jest tylko polskim problemem. Jest to problem globalny. Eksperci z kręgu Klubu Rzymskiego przewidują nawet na pierwsze dziesięciolecia XXI w. taką katastroficzną wizję, którą określają w cyfrach mianem 20/80 lub 30/70. Oznacza to, że w niezbyt odległej przyszłości ma wystarczyć pracy tylko dla około 20% czy też 30% zdolnych do pracy, tych najlepiej przygotowanych do niej, a cała reszta, 70% bądź 80%, ma się utrzymywać ze świadczeń socjalnych, finansowanych ze środków wypracowanych przez tę mniejszość - oczywiście utrzymywać się na poziomie zdecydowanie, drastycznie niższym od tych, którzy pracują. Uważam, że nad taką tezą nie wolno przejść do porządku, nawet gdy jest wypowiadana jako teza futurystyczna czy jako pewna spekulacja myślowa. Powinna ona spotkać się ze zdecydowanym sprzeciwem, ponieważ uderza w elementarne prawo człowieka, wręcz w jego godność. Prawo do pracy, czyli do utrzymania się z własnej pracy, jest koniecznym dopełnieniem prawa do życia. Nie chodzi przy tym tylko o prawo do zdobycia środków na podtrzymanie biologicznego życia, lecz o prawo do rozwijania się przez pracę, do stawania się przez nią bardziej człowiekiem, co tak mocno akcentuje papież Jan Paweł II w encyklice „Laborem exercens”. Szkoda, nawiasem mówiąc, że koalicja SLD, PSL i UW, uchwalając w 1997 r. nową konstytucję, nie zamieściła w niej prawa do pracy oraz że, ratyfikując Europejską Kartę Społeczną w tym samym roku, wyłączyła postanowienie karty o prawie do pracy.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#TeresaLiszcz">Ograniczenie bezrobocia ma dwa podstawowe aspekty: powiększanie liczby miejsc pracy oraz sprawiedliwy podział istniejących miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#TeresaLiszcz">Jeżeli chodzi o pierwszy aspekt, to nie ulega wątpliwości, że główną drogą do tego prowadzącą jest stymulowanie wzrostu gospodarczego, przy czym takiego wzrostu, który nie zmniejsza liczby miejsc pracy, a zwiększa ją. Stymulatorem takiego wzrostu powinny być m.in. instrumenty podatkowe, a więc zwolnienia podatkowe i ulgi, które byłyby uwarunkowane realnym wzrostem zatrudnienia. Nie służy temu celowi obniżanie podatków wszystkich mających wyższe dochody, nawet wszystkich podatników prowadzących działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#TeresaLiszcz">Istotnym stymulatorem poprawy koniunktury gospodarczej, wypróbowanym w wielu krajach, w tym w Niemczech po wojnie, jest rozwój budownictwa mieszkaniowego. Niestety, nie służy temu rozwojowi stosunkowo wysoki podatek VAT na materiały budowlane. Potrzebne jest także utrzymanie ulg budowlanych i remontowych.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#TeresaLiszcz">Szczególnym obszarem bezrobocia, o czym była tutaj mowa, jest wieś, gdzie poza oficjalnym jest około milionowe ukryte bezrobocie. Przy tym dramat mieszkańców wsi polega jeszcze na tym, że z zasady posiadając ziemię, chociażby ona nie przynosiła dochodów ani nie byliby w stanie jej uprawiać, nie mają prawa do zasiłku dla bezrobotnych, a rzadko też mogą korzystać ze świadczeń z pomocy społecznej, ponieważ ustalono zupełnie oderwany od rzeczywistości szacunkowy dochód z hektara przeliczeniowego, obecnie na poziomie ponad 4 mln miesięcznie, podczas gdy wielu z trudem udaje się wydzierżawić ziemię ludziom starszym albo kobietom nieradzącym sobie z uprawą, tylko za pokrycie podatku, za sam podatek, bez żadnych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#TeresaLiszcz">Rząd dostrzega ten problem, przypominam, przewidując w pakcie dla wsi program tworzenia pozarolniczych miejsc pracy, głównie w przetwórstwie rolnym, w usługach, których niedorozwój na prowincji jest ewidentny. Właściwe byłoby też stosowanie preferencji podatkowych dla tych, którzy inwestują, tworząc miejsca pracy właśnie na obszarze wsi i małych miasteczek.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#TeresaLiszcz">Oczywiście jednym ze sposobów stymulacji większego zatrudnienia jest obniżanie kosztów pracy - głównie pozapłacowych kosztów pracy. Innym ze sposobów, który jest realny i który powinien być zastosowany, jest uwolnienie pracodawców od obowiązku ponoszenia ciężaru kosztów choroby pracownika - do 35 dni w każdym roku kalendarzowym, i to, przypominam, przy pełnym obciążeniu ich kosztami niezdolności do pracy wynikającej z zaistnienia wypadku przy pracy bądź choroby zawodowej, czyli wynikającej ze zdarzeń, które są z pracą związane. Na pewno lepszym wyjściem byłby jakiś udział pracodawców w finansowaniu składki na ubezpieczenie chorobowe, bo dzisiaj pracodawca, zwłaszcza mniejszy, może upaść pod ciężarem kosztów choroby pracowników.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#TeresaLiszcz">Nie jest natomiast wyjściem możliwym do przyjęcia proponowane przez rząd obniżanie płacy minimalnej w ustawie, która jest w obróbce sejmowej, czy też różnicowanie tej płacy przez obniżanie jej w przypadku młodzieży podejmującej pierwszą pracę. W Polsce płaca minimalna i tak jest poniżej granicy przyzwoitości przewidzianej w Europejskiej Karcie Socjalnej. Przypominam, że nasza płaca minimalna obecnie wynosi około 38% płacy przeciętnej, podczas gdy standard europejski to 68%. W tej sytuacji absolutnie nie można mówić o obniżeniu płacy minimalnej, bo oznaczałoby to dalszy wyzysk wielu pracowników, wyzysk pracy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#TeresaLiszcz">Jakimś sposobem na tworzenie własnych miejsc pracy, a więc na ograniczenie bezrobocia jest lepsze wykształcenie, które daje szanse zatrudnienia nie tylko u nas, ale także w innych krajach, z tym że nie jest to poważniejsze remedium na bezrobocie, ponieważ dzisiaj wiele osób wykształconych, zwłaszcza na prowincji, nie może znaleźć pracy. Dotyczy to osób starszych, zwłaszcza kobiet po 35 roku życia czy mężczyzn po pięćdziesiątce, ale także młodzieży. Od młodzieży poza wykształceniem wymaga się doświadczenia zawodowego. A gdzie to doświadczenie ma ona zdobyć?</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#TeresaLiszcz">Skoro jestem już przy młodzieży i przy tym braku doświadczenia zawodowego, które warunkuje dzisiaj znalezienie pracy, to może warto byłoby się zastanowić nad przywróceniem wolontariatu, instytucji znanej przed wojną, a więc zatrudnienia — co jest oczywiście możliwe w przypadku młodzieży, którą rodzina jest w stanie jeszcze utrzymać — bez wynagrodzenia, zatrudnienia związanego tylko z opłaceniem składki na ubezpieczenie, dającego jednak szansę dostania pracy w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#TeresaLiszcz">Jest pomysłem nie do przyjęcia sztuczne ograniczenie bezrobocia, tego bezrobocia rejestrowanego, przez ograniczenie prawa bezrobotnych do ubezpieczenia zdrowotnego finansowanego ze środków publicznych. Ma to być sposób na walkę z szarą strefą, tymczasem z szarą strefą trzeba oczywiście walczyć, ale nie takimi metodami, kiedy to uderza się nie tylko w tych, którzy okłamują - pracując w szarej strefie, udają bezrobotnych - ale też w rzeczywistych bezrobotnych, których jest niestety ogromna większość. Walczyć z szarą strefą trzeba przez wzmocnienie tzw. policji zatrudnienia. Dzisiaj samorządy nie wiedzą, co mają z nią zrobić, wykorzystują ją do całkiem innych zadań niż tropienie i zwalczanie czarnej i szarej strefy. Trzeba tę policję wzmocnić przez zwiększenie liczby etatów, przez odpowiednie usytuowanie - czy to w ramach Państwowej Inspekcji Pracy, czy przynajmniej przy urzędzie wojewody - i odpowiednie uposażenie. Natomiast nie można odbierać ludziom pozbawionym środków do życia elementarnej, podstawowej opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-147.12" who="#TeresaLiszcz">Nie może być również sposobem na zwiększanie liczby miejsc pracy, na zwiększanie zatrudnienia ograniczenie ochrony pracownika - co się proponuje w strategii - w szczególności przez destabilizację stosunku pracy w wyniku drastycznego skracania okresów wypowiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-147.13" who="#TeresaLiszcz">Jeżeli chodzi o drugi aspekt - ten pierwszy dotyczył zwiększania liczby miejsc pracy, drugi to kwestia sprawiedliwego podziału ograniczonego zasobu pracy do wykonania - to jednym z instrumentów tego podziału jest regulacja długości czasu pracy. W krajach takich jak Francja sięga się ostatnio po ten instrument, skraca się czas pracy, umożliwiając tym samym bezrobotnym zatrudnienie. Związki zawodowe na to się zgodziły, wykazując przez to czynnie solidarność z bezrobotnymi, z tym że w ślad za skróceniem czasu pracy poszło tam proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia. I to jest warunek - nie można żądać skrócenia czasu pracy i jednoczesnego utrzymania wynagrodzenia. W Polsce ta operacja byłaby bardzo trudna do przeprowadzenia z uwagi na relatywnie niskie płace większości zatrudnionych. Trzeba by ją na pewno poprzedzić tym, co jest w Polsce konieczne - rewizją systemu płac; właściwie u nas nie ma systemu płac, nie ma żadnych racjonalnych proporcji między wysokością wynagrodzenia. Gdyby wreszcie dokonać sprawiedliwej weryfikacji, uczciwej, według obiektywnych kryteriów, wartościowania pracy i stworzyć prawdziwy system płacy, być może łatwiej by było przeprowadzić tę operację proporcjonalnego skracania czasu pracy z równoczesnym obniżeniem wysokości wynagrodzenia, niekoniecznie wprost proporcjonalnym. W każdym razie natomiast nie można iść pod prąd i podwyższać limitu godzin nadliczbowych, co się stało w 1996 r. przy nowelizacji Kodeksu pracy i czego w dalszym ciągu domagają się pracodawcy. I tak mają mocno uelastyczniony czas pracy w wyniku ostatniej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-147.14" who="#TeresaLiszcz">Problemem sprawiedliwego podziału zasobów pracy do wykonania jest także sprawa łączenia pracy i wynagrodzenia za pracę ze świadczeniami ubezpieczeniowymi. W ostatnim okresie rząd moim zdaniem przedobrzył, dopuszczając w nowej ustawie o ubezpieczeniach w pełnym zakresie, bez ograniczeń zarobkowanie osób, które osiągnęły emeryturę w pełnym wieku emerytalnym. Jest prawo do pracy także tych osób, jest problem dorobienia przez nie do renty czy emerytury; ale jednocześnie jest problem rzeszy bezrobotnej młodzieży, która dorosłe życie zaczyna od bezrobocia. Trzeba wprowadzić jednak pewien kompromis między tymi potrzebami, tymi interesami. Powinno być prawo do dodatkowego zatrudnienia, ale ograniczone. Nie można z kolei absolutnie wyłączać prawa dodatkowego zatrudnienia tzw. emerytów wcześniejszych, jeżeli nie z własnej woli, tylko w wyniku zwolnień grupowych przeszli na wcześniejszą emeryturę. W każdym razie ten problem trzeba rozważyć.</u>
          <u xml:id="u-147.15" who="#TeresaLiszcz">W dzisiejszym świecie, w dzisiejszej gospodarce jest mnóstwo nietypowych miejsc zatrudnienia i źródeł utrzymania. Nie jest to tylko kwestia prowadzenia działalności gospodarczej czy zatrudnienia na umowy o pracę czy umowy cywilnoprawne. Są źródła dochodu i zatrudnienia, takie jak rady nadzorcze, rady konsultacyjne, różne ciała, w których się osiąga, wykorzystując swoje doświadczenie zawodowe, całkiem liczące się dochody. Dzisiaj jest tak, że jedni mają posady - w skrajnym przypadku nawet kilkanaście; dotyczy to pracowników naukowych, lekarzy, którzy nieraz mają parę etatów i pracują więcej godzin niż ma doba - i jeszcze mają miejsca w radach nadzorczych, i to nie w jednej, tylko w kilku. Moim zdaniem trzeba się zastanowić nad sprawiedliwym podziałem tego rodzaju miejsc pracy, przy wykorzystaniu np. także doświadczenia emerytów, którzy nie muszą być regularnie zatrudnieni, z pełnymi kosztami pozapłacowymi, a których doświadczenia życiowe i zawodowe można by było wykorzystać właśnie w takim miejscu.</u>
          <u xml:id="u-147.16" who="#TeresaLiszcz">Sprawy bezrobocia są na tyle ważne, na tyle dramatyczne, że powinny być przedmiotem porozumienia ponadpartyjnego. Nie sprzyja takiemu porozumieniu dyskusja przed kamerami telewizyjnymi, która często skłania jednak do pewnej demagogii. Problem ten powinien stać się przedmiotem obrad przy okrągłym czy innym stole, z udziałem ekspertów różnych orientacji, na zapleczu wielkiej polityki. Wydawałoby się, że takim dobrym miejscem jest Komisja Trójstronna, gdzie jest reprezentacja partnerów społecznych, pracodawców, pracowników i rządu. Skoro z jakichś powodów jednak nie można w tym miejscu prowadzić owocnej dyskusji, może należy prowadzić ją na innym forum. W każdym razie nie przed kamerami, nie w blasku fleszy, tylko w spokoju, zaciszu. I dopiero po zawarciu takiego społecznego porozumienia powinny nastąpić decyzje w postaci projektów ustaw i inne decyzje, do których realizacji byłaby zobligowana każdoczesna ekipa rządząca, niezależnie od orientacji politycznej.</u>
          <u xml:id="u-147.17" who="#TeresaLiszcz">Natomiast - kończę już - nie widzę na tym etapie potrzeby podejmowania uchwały o „Pakcie dla pracy”, ponieważ nie zawiera ona żadnych konkretnych treści. Uchwała nie ma mocy sprawczej, wiążącej i dlatego przyłączam się do wniosku mojego klubu o odrzucenie tego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Słomski.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#JanKról">Panie pośle, 20 sekund, ma pan szansę na minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AndrzejSłomski">Panie Marszałku! Ponieważ mam 20 sekund, nawet nie będę próbował streścić swojego wystąpienia,...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanKról">Pańscy koledzy panu zostawili...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AndrzejSłomski">... a zawiera ono pozytywne propozycje pewnych rozwiązań. Korzystając z tych kilkunastu sekund, chciałbym, panie marszałku, Wysoka Izbo, a zwłaszcza panowie premierzy, podnieść pewien problem. Mam w czasie tej debaty poczucie pewnego dysonansu. Jak jest możliwe, że w rządowej informacji na temat sytuacji na rynku pracy oraz o działaniach rządu zmierzających do wzrostu zatrudnienia i ograniczania poziomu bezrobocia mówi się co najmniej dwukrotnie o tym, że wzrost bezrobocia to efekt zmniejszenia tempa wzrostu gospodarczego, a pan premier Balcerowicz sprawia wrażenie, jakby nie znał tego materiału i, oględnie rzecz ujmując, mówił nie na temat określony w pkt. 27. i 28. porządku dzisiejszych obrad? Mam poczucie dysonansu i dopóki nie zostanie to wyjaśnione, pozostanę z tym poczuciem. Mam nadzieję, że panowie premierzy zechcą te kwestie wyjaśnić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#AndrzejSłomski">Przekazuję, panie marszałku, tekst.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#JanKról">Lista posłów zapisanych do głosu nie została, co prawda, wyczerpana, ale ze względu na czas pozostali posłowie już nie mogą zabrać głosu.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#JanKról">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#JanKról">Mamy w tej chwili prawie 30 zgłoszeń do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#JanKról">Myślę, że w dobrym tempie te pytania zostaną zadane.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#JanKról">Rozpoczynamy serię pytań.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#JanKról">Pani poseł Anna Bańkowska, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#JanKról">Następnie zabierze głos pan poseł Krzysztof Jurgiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AnnaBańkowska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#AnnaBańkowska">Bieda i bezrobocie to dla milionów Polaków największe nieszczęście. Jeden problem to tworzenie nowych miejsc pracy i stwarzanie takich warunków gospodarczych, aby przedsiębiorstwa nie miały tak złej sytuacji ekonomicznej i nie musiały zwalniać pracowników - z tym rząd sobie kiepsko radzi - a drugi problem to sytuacja osób już bezrobotnych. W związku z tym mam 4 pytania.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#AnnaBańkowska">Pierwsze dotyczy nakładów w bieżącym roku na aktywne formy walki z bezrobociem. Na przykładzie mojego powiatu inowrocławskiego w woj. kujawsko-pomorskim chcę stwierdzić, że urzędy pracy zostały przekazane w gestię starostw w najgorszym momencie. Zadania dostali, pieniędzy nie.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#AnnaBańkowska">Powiatowy Urząd Pracy w Inowrocławiu otrzymał w bieżącym roku w porównaniu z 1999 r. 50% środków na aktywne formy walki z bezrobociem, mimo iż od 1 stycznia br. rejon ten został uznany za dotknięty strukturalnym bezrobociem. Wystąpili do Krajowego Urzędu Pracy o 5 mln zł dodatkowo. Pytam zatem: Czy i kiedy mają szansę otrzymać te pieniądze, bez których żadnej walki z bezrobociem nie będzie można prowadzić?</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#AnnaBańkowska">Drugie: Co ma zrobić urząd pracy w Inowrocławiu, w sytuacji gdy otrzymuje środki finansowe, transze, co kilka dni, a zatem przez kilka dni, cyklicznie, nie mają w ogóle pieniędzy? Aktualnie są w ogóle bez środków i dzisiaj otrzymali informację, że mogą się spodziewać pieniędzy dopiero po środzie w przyszłym tygodniu. A zatem chciałabym uprzejmie zapytać, ponieważ nie będą w stanie w tym okresie płacić żadnych zasiłków, czy nie można tego stanu rzeczy zmienić i czy nie może być tak, że już te pieniądze, niezbędne, otrzymają.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#AnnaBańkowska">Trzecia sprawa. Na szczęście z inicjatywy posłów SLD od 6 maja zmieniono niesprawiedliwe przepisy, które różnicowały bezrobotnych, którzy mają prawo do zasiłków przedemerytalnych, różnych, w zależności od tego, czy ktoś stał się bezrobotnym w wyniku grupowych czy indywidualnych zwolnień. Jednak nadal istnieje różnica w wysokości zasiłków między osobami bezrobotnymi, które nabyły prawo do zasiłku w momencie, gdy rejon nie był uznany za dotknięty strukturalnym bezrobociem, a tymi osobami, które nabyły to uprawnienie w czasie, gdy już dany rejon był uznany za dotknięty strukturalnym bezrobociem. Na przykład w Inowrocławiu pobiera zasiłek w wysokości 120% podstawowego zasiłku osoba, która została bezrobotna w grudniu 1999 r., a 160% ta osoba, która została bezrobotna w styczniu 2000 r., wtedy, gdy już ten rejon był uznany za dotknięty strukturalnym bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#AnnaBańkowska">Czy rząd ma zamiar tę nierówność zmienić? Otrzymałam odpowiedź od ministra pracy, że nie. Słyszałam ostatnio, że mimo to na szczęście ten stan rzeczy ma się zmienić na skutek korzystnej interpretacji, którą ma zamiar zastosować Krajowy Urząd Pracy. Pytam, gdzie jest prawda? Jakie są szanse na zrównanie zasiłków w rejonie dotkniętym strukturalnym bezrobociem na poziomie 160% bez względu na to, czy ktoś stał się bezrobotnym przed uznaniem tego rejonu za dotknięty strukturalnym bezrobociem czy potem?</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#AnnaBańkowska">I czwarte pytanie, co konkretnie w ramach tej informacji, tej polityki rząd ma zaproponować kobietom, które stanowią większość wśród bezrobotnych, a które już niestety w dzisiejszych realiach w wieku ok. 35 lat są trwale pozbawione szansy wyjścia z etapu bezrobocia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#JanKról">Telefony tak ładnie grają na sali, może ktoś się nimi zainteresuje. Potem są pretensje, że telefony są wynoszone z sali i chyba trzeba zacząć to robić,...</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#JanKról">... ale przynajmniej jest wesoło.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#JanKról">Pan poseł Krzysztof Jurgiel, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawą z 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych objęto ponad 500 przedsiębiorstw. Główne cele ustawy to powierzenie praw własności Polakom i wprowadzenie nowych technologii, a także kapitału. W wyniku procesu restrukturyzacji zakładów zlikwidowano szereg miejsc pracy. Chciałem zapytać, czy rząd wie, jaki jest bilans zmniejszenia liczby miejsc pracy w zakładach objętych narodowymi funduszami inwestycyjnymi? Z nieoficjalnych informacji wynika, że produkcja ta objęła 85%, czyli 500 do 600 tys. ludzi, według stanu sprzed wprowadzenia tych przedsiębiorstw do narodowych funduszy inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#KrzysztofJurgiel">Na str. 4 informacji stwierdza się, że na wzrost liczby bezrobotnych w 2000 r. będą miały wpływ skutki restrukturyzacji górnictwa, PKP, hutnictwa, edukacji i ochrony zdrowia (szczególnie dwie ostatnie branże). Restrukturyzacji tych sektorów nie wolno jednak wstrzymać bez względu na rosnącą liczbę bezrobotnych z powodów ekonomicznych i społecznych. Mam pytanie, ile przewiduje się zwolnień w branżach edukacyjnej i ochrony zdrowia w ujęciu ilościowym i procentowym?</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#KrzysztofJurgiel">Ochotnicze hufce pracy realizują ustawowo powierzone im zadania w stosunku do młodzieży wymagającej szczególnej troski i wsparcia instytucjonalnego państwa. Jednym z głównych zadań jest przeciwdziałanie bezrobociu wśród młodzieży wiejskiej i łagodzenie jego negatywnych skutków oraz działalność na rzecz uczniów ostatnich klas szkół ponadpodstawowych, absolwentów oraz młodzieży bezrobotnej. Mam pytanie, ile osób jest objętych działaniem ochotniczych hufców pracy?</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#KrzysztofJurgiel">Następne pytanie jest związane z Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, który jest tworzony ze składek płaconych przez pracodawców. Z funduszu zaspokajane są podstawowe roszczenia pracownicze w sytuacji, gdy wszczęte zostanie w stosunku do niewypłacalnego pracodawcy postępowanie upadłościowe, likwidacyjne lub pracodawca faktycznie zaprzestanie działalności gospodarczej, nie posiada środków finansowych na wypłatę należnych pracownikom świadczeń. Wypłacone świadczenia podlegają zwrotowi na rzecz funduszu z majątku niewypłacalnego pracodawcy. Fundusz może odstąpić w całości lub w części od dochodzenia zwrotu wypłaconych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#KrzysztofJurgiel">Pytania: Czy wydatki z funduszy są realizowane zgodnie z planem i czy jest zabezpieczenie, jeśli chodzi o zgłoszone wnioski, jeśli nie, to w jakiej ilości? Jaki procent stanowią zwroty z tytułu wypłaconych świadczeń? I jeszcze dwa pytania. Czy przewiduje się rozwiązania prawne związane z możliwością skorzystania z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych poprzez samodzielne zakłady opieki zdrowotnej? Jak wiadomo zakłady te zgodnie z prawem nie mogą ogłosić upadłości i w związku z tym nie mogą skorzystać z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, a także nie mogą skorzystać z postępowania układowego, gdyż też nie mogą ogłosić upadłości bez zgody odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego. Czy właśnie w tym zakresie przewidywane są jakieś rozwiązania prawne?</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#KrzysztofJurgiel">I ostatnie pytanie o charakterze lokalnym. Przedstawiona informacja rządu na temat sytuacji na rynku pracy oraz o działaniach rządu zmierzających do wzrostu zatrudnienia i ograniczenia poziomu bezrobocia nie odnosi się do sytuacji w poszczególnych regionach kraju. W woj. podlaskim na koniec marca 2000 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy wynosiła 76 743 osoby, w tym 40 tys. kobiet, stopa bezrobocia wynosi 13%, w kraju - 13,9%.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#KrzysztofJurgiel">Problemy występujące na lokalnym rynku pracy zostały już przedstawione. Mam w związku z tym pytanie: Czy w tej sytuacji, w związku z tymi problemami, nie zachodzi obawa, iż powiatowe urzędy pracy utracą wiarygodność wśród partnerów na rynku pracy? Czy przewiduje się jeszcze w tym roku zwiększenie środków finansowych na funkcjonowanie urzędu pracy i na dokończenie inwestycji, jeśli chodzi o woj. podlaskie? Jest to budynek Powiatowego Urzędu Pracy w Sokółce, który był rozpoczęty ze środków administracji rządowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Słomski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#AndrzejSłomski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym skierować do pana wicepremiera dwa pytania w sprawie małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#AndrzejSłomski">Rok temu w maju został przyjęty przez Radę Ministrów program rządu Kierunki działania rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw. Nikt nie zaprzeczy, że małe i średnie przedsiębiorstwa mogą istotnie wpływać na poprawę sytuacji na rynku pracy, należy więc je wspierać. Przyjęte w tym programie zadania miały ułatwiać i kumulować środki własne małych firm, np. przez obniżenie podatku, przez obniżenie kosztów prowadzenia działalności, przewidywano także rozwinięcie systemu poręczeń kredytowych. Warunki działalności na niewielką skalę wymagają bowiem ułatwień w dostępności do kredytów oraz uproszczenia większości procedur związanych z korzystaniem z usług bankowych. Cytuję tu fragmenty tego materiału, rządowego materiału Kierunki działania rządu wobec wobec małych i średnich przedsiębiorstw do 2000 r. Pytanie jest, myślę, proste. Otóż jak pan, panie ministrze, ocenia stopień zaawansowania wykonania tego programu rządowego wobec małych i średnich przedsiębiorstw, programu ich wspierania.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#AndrzejSłomski">Pytanie drugie dotyczy jednego z miast w północnej części woj. świętokrzyskiego, tej części, która w okresie międzywojennym wchodziła w skład Centralnego Okręgu Przemysłowego, a dzisiaj przedstawia obraz nędzy, chodzi o upadające zakłady. Chcę zapytać o to, czy rząd gotów byłby rozważyć możliwość objęcia Ostrowca Świętokrzyskiego rządowym programem pilotażowym, który złagodziłby społeczne skutki restrukturyzacji gospodarki miasta. Ponadto chciałbym zapytać, czy rząd byłby gotowy rozważyć możliwość udostępnienia samorządowi Ostrowca Świętokrzyskiego preferencyjnych kredytów, z jakich mogą korzystać gminy górnicze. Ta analogia ma tutaj uzasadnienie. Tam duże zakłady, a więc upadł przemysł ciężki, hutnictwo, upadł przemysł dziewiarski. Temu miastu na północy woj. świętokrzyskiego, i nie tylko temu, jest potrzebna pomoc rządu. Samorządy robią wszystko, co w ich mocy, ale to nie wystarcza, żeby zahamować, odwrócić fatalny trend dla tych miast, które kiedyś były chlubą II Rzeczypospolitej, a dzisiaj są powodem do wstydu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Zaciura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JanZaciura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam faktycznie cztery pytania, przy czym trzy do pana premiera, czwarte najlepiej byłoby postawić przedstawicielowi Ministerstwa Edukacji Narodowej, ale nie wiem, czy jest ktoś z tego resortu, w związku z tym kieruję je do pana premiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#JanKról">Są państwo z resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#JanZaciura">W nawiązaniu do stwierdzenia pana premiera w wystąpieniu wstępnym, że jest działaczem związkowym i poprzednio występował w innej roli, w tej chwili realizuje bardzo trudne inne zadania, chciałem postawić dwa pytania prawie osobiste, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#JanZaciura">Jeden z mówców, przemawiający w imieniu Unii Wolności, pan poseł Jan Lityński, podkreślam - przewodniczący Komisji Polityki Społecznej, wyraził bardzo negatywną opinię o roli związków zawodowych w walce z bezrobociem, a faktycznie można by powiedzieć - wpływie związków zawodowych, aparatu związkowego na kształtowanie poziomu bezrobocia. Czy pan premier - jako były działacz związkowy, ale i wicepremier, minister pracy - podziela te poglądy, które moim zdaniem są skrajne, wręcz obraźliwe? Trzeba bowiem ze związkami zawodowymi rozwiązywać problemy bezrobocia, a nie zwalać winę na te związki.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#JanZaciura">Po drugie, panie premierze, pamiętamy czasy, kiedy pan zasiadał w Komisji Trójstronnej ds. społeczno-gospodarczych i próbowaliśmy wspólnie rozstrzygać, można powiedzieć, bez podziałów, bardzo uczciwie problemy dotyczące rynku pracy, problemy dotyczące warunków życia i pracy, bezrobocia, ale i warunków pracy pracowników chociażby sektora publicznego, zwłaszcza sfery budżetowej. Jak to się stało, kiedy i kto ponosi winę za to, że doprowadziliśmy do kryzysu w Komisji Trójstronnej ds. społeczno-gospodarczych? Zapowiedzi wielokrotne rządu, że status Komisji Trójstronnej zostanie uregulowany w drodze ustawowej, faktycznie do dzisiaj nie zostały spełnione. Czy nie poczuwa się pan, że tak powiem, bezpośrednio do tego, iż ponosi pan część winy za to, że nastąpił kryzys w Komisji Trójstronnej? Jedno tylko czy pół zdania. Zwalanie winy na kryzys w Komisji Trójstronnej, na to, że OPZZ nie uczestniczy w jej pracach, jest pomyleniem chyba skutku z przyczyną. Prosiłbym o ustosunkowanie się do tego problemu. Po trzecie, z przykrością wysłuchałem podekscytowanego głosu pana premiera Balcerowicza z zawieszeniem pytania: Kto gra bezrobociem? Uważam, że bezrobocia nie wolno traktować jako gry. Można traktować jako dramat. Muszę jednak postawić w związku z tym pytanie. Przecież w państwa materiałach - oprócz posła Słomskiego - również ja wyczytałem jeszcze inne stwierdzenia, których nie kwestionuję, tylko pytam: Jak to można zrealizować? Pierwsze zdanie. Liczba bezrobotnych rośnie 5 razy szybciej niż redukcja miejsc pracy. Drugie zdanie. Bezrobocie w 2006 r. może osiągnąć poziom 19% i przy 3-procentowym wzroście PKB brak jest szans na jakikolwiek sukces w walce z bezrobociem. Natomiast walczyć z bezrobociem - sami państwo piszecie w materiale, w tej strategii - można skutecznie wtedy, kiedy PKB będzie wzrastał 6–7% rocznie. W związku z tym pytam: Jakie są szanse - skoro pan premier się oburza, że nie można zwiększać wzrostu produktu krajowego brutto ze względu na określone konsekwencje - walki z bezrobociem? Absolutnie solidaryzuję się tutaj z jednym z posłów z prawej strony, który mówił, że te wskaźniki zawarte w waszej informacji, są wręcz dramatyczne i nie wolno ich bezpośrednio, że tak powiem, przyjąć. Natomiast czwarte pytanie jest o charakterze edukacyjnym. Podzielam pogląd, że w materiale tym nawet nieźle są opracowane kwestie, które odnoszą się do młodego pokolenia, do walki z bezrobociem, do kwalifikacji, do struktury kształcenia zawodowego, do kształcenia dzieci specjalnej troski. Dostałem jednak zawrotu głowy od pomysłów, które państwo chcecie zrealizować rzekomo wspólnie z ministrem edukacji narodowej reformującym system, a bynajmniej w materiałach ministra edukacji nie doczytałem się... w ogóle twierdzę, że nie ma żadnej koncepcji, reformy całej obudowy systemu edukacyjnego: psychologicznej, pedagogicznej, zawodowej, informacyjnej, terapeutycznej, specjalnej itd. A państwo proponujecie tworzenie w szkołach stanowisk doradców zawodowych. Piękna idea, tylko pytam, ilu nauczycieli od 1 września może podjąć pracę jako doradcy zawodowi w szkołach i za jakie pieniądze? Sprawa tworzenia centrum informacji i planowania kariery zawodowej, tworzenia centrum orientacji i poradnictwa zawodowego, wreszcie tworzenia ulicznych punktów doradztwa zawodowego i informacji zawodowej. Pytam, czy w tej kwestii jest porozumienie z ministerstwem edukacji? Czy są pieniądze na uruchomienie tych różnych form? I czy istniejące placówki, chociażby poradnie psychologiczne, pedagogiczne, które niedawno utworzyliśmy na bazie poradni wychowawczo-zawodowych, będziemy przekształcać w jakieś tam centra pedagogiczne? Skąd będziemy mieć na to pieniądze i w jakim terminie będziemy to realizowali? Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#JanKról">Pan poseł Mirosław Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! W jednym z programów telewizyjnych prowadzący debatę o bezrobociu poddał pod rozwagę stwierdzenie, że bezrobotnych można podzielić na lepszych i gorszych. W dyskusji dzisiejszej też zwrócono uwagą, że do bezrobotnych lepszych zaliczamy na przykład górników, hutników, którzy w sposób demonstracyjny potrafili sobie wywalczyć osłonę lub pieniądze na przekwalifikowanie się. Już pomijam to, jak zostały skonsumowane te pieniądze. Natomiast do tych gorszych bezrobotnych zaliczamy bezrobotnych na wsi, którzy jako pierwsi padli ofiarą, ponieważ padły ich zakłady pracy, gdzie jako chłoporobotnicy stanowili właśnie główny trzon w zakładach pracy. Takim przykładem jest woj. świętokrzyskie, o którym wspominał przed chwilą poseł Słomski, gdzie na 115 tys. bezrobotnych ponad 60 tys. to bezrobotni na wsi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MirosławPawlak">Wśród zadań kompetencyjnych,...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JanKról">Proszę pytanie, panie pośle, jesteśmy w fazie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MirosławPawlak">Zadaję pytanie.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#MirosławPawlak">... które rząd przekazał samorządom, jest również sprawa walki z bezrobociem, zwalczania bezrobocia przez aktywne formy, ale zatrzymał 50% środków chociażby dla powiatowych urzędów pracy. Jak rząd widzi ten problem, jak wspomóc samorządy, ażeby rzeczywiście zakładany program walki z bezrobociem był realny?</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#MirosławPawlak">Druga sprawa. Jak rząd proponuje rozwiązać sprawę wzrostu bezrobocia wśród młodzieży, która kończy szkoły średnie, w szczególności zawodowe, a nawet studia wyższe, i staje się tzw. bezrobotnymi wykwalifikowanymi? Niezagospodarowanie młodzieży, jeżeli chodzi o znalezienie pracy w swoim zawodzie, czy niestworzenie stanowiska pracy rodzi przecież na tym odcinku ich patologiczne zachowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JanKról">Pan poseł Marek Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MarekKaczyński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Chcę zadać pytania z jednego tylko obszaru i dwa pytania lokalne. Otóż przede wszystkim chodzi mi o możliwość tworzenia miejsc pracy na wsi i w małych miasteczkach, generalnie może chodzi o rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Jeżeli można wyrazić tutaj taką krótką opinię, to ogólnie w narodowej strategii, która nam została przedstawiona, zbyt mało miejsca poświęcono właśnie rozwojowi małych i średnich przedsiębiorstw. Natomiast generalnie zawarto zbyt mało materiału dotyczącego tworzenia miejsc pracy na wsi. W związku z tym chcę zadać panu premierowi następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#MarekKaczyński">Pierwsze pytanie. W jaki sposób system podatkowy powinien zostać dostosowany do specyfiki działania małych i średnich przedsiębiorstw, szczególnie na wsi i w małych miasteczkach?</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#MarekKaczyński">Następne pytanie. Za pomocą jakich działań rząd zechce ułatwić dostęp do tanich kredytów i umożliwi gwarancje i poręczenia tychże kredytów właśnie dla małych i średnich firm na wsi i w małych miasteczkach?</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#MarekKaczyński">Pytanie kolejne. Kiedy wreszcie uproszczona i ograniczona zostanie biurokracja w całym procesie tworzenia i funkcjonowania małych i średnich firm?</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#MarekKaczyński">Pytanie następne. Czy zdaniem pana premiera nie powinien zafunkcjonować pewien preferencyjny system, program podatkowy, kredytowania, uproszczeń w obszarze funkcjonowania związanym z biurokracją, obsługi funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw, szczególnie właśnie dla wsi? Uważam, że jeżeli nie będzie takiego programu - a na razie, wyrażam taką opinię, są to tylko hasła i pewne dalekosiężne wskazania, że może coś się zacząć dziać, ale to jest za mało - jeżeli nie będzie takiego specyficznego, preferencyjnego programu, proces restrukturyzacji wsi, tworzenia miejsc pracy na wsi i przeciwdziałania bezrobociu na wsi i w małych miasteczkach po prostu się nie powiedzie. Czy jest taki program?</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#MarekKaczyński">Czy te wszystkie pytania, które postawiłem wcześniej, mają szansę uzyskać pozytywną odpowiedź? Bardzo bym o nią prosił.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#MarekKaczyński">I dwa pytania dotyczące kwestii lokalnych, a właściwie jedno, drugie bardziej może ogólne. Chodzi mi o przeciwdziałanie likwidacji miejsc pracy w PKP. Wiemy, że przygotowywana jest prywatyzacja tegoż przedsiębiorstwa. Zanim ta prywatyzacja nastąpi, zanim będą jej, powiedzmy, pozytywne skutki, jak rząd będzie przeciwdziałał likwidacji miejsc pracy? Szczególnie chodzi mi tutaj o Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego. Czy są przewidziane pewne ruchy ze strony rządu, aby zapewnić zamówienia tym zakładom? Nie chodzi o dawanie im pieniędzy, ale ewentualnie o pewien proces, który by umożliwił skierowanie zamówień do tych zakładów i zapewnił pracę ludziom, którzy tam pracują, i oczywiście uzyskiwanie za tę pracę zapłaty. Jest taki duży problem na terenie woj. podlaskiego, w mieście Łapy, gdzie pracuje wiele osób i są realne groźby zwolnień, zanim nastąpi proces prywatyzacji, restrukturyzacji kolei.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#MarekKaczyński">Pytanie następne. Dlaczego pan, panie premierze - wiem, że pan premier Komołowski zajmował się tą sprawą osobiście - odmówił... No, może to źle sformułowane pytanie. Dlaczego nie wypłacono odpraw z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych pracownikom zlikwidowanej Łomżyńskiej Bawełny? Tam ludzie są i bez pracy, i bez środków do życia. To duża grupa ludzi, kilkaset osób. Odmówiono im pomocy z tegoż właśnie funduszu. Dlaczego tak się stało? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#JanKról">Pan poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan premier Balcerowicz w swoim wystąpieniu dał po raz kolejny dowód, że bardziej ceni sobie oceny jego polityki przez międzynarodowe organizacje finansowe niż osąd i odczucie własnego narodu. Kieruję pytanie do pana premiera Balcerowicza, ale niestety tutaj pan poseł Manicki przewidział, że jak przyjdzie czas pytań, pana premiera nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JanKról">Ale pan premier czuwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WojciechNowaczyk">Czuwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JanKról">Tak jest. Tak jak wielu posłów, których nie ma na sali, a którzy wiedzą, co się dzieje. Niech się więc pan tym nie martwi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WojciechNowaczyk">Ach...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanKról">Pytanie będzie odnotowane i odpowiedź będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WojciechNowaczyk">Panie marszałku, teraz już odczuwam tego ducha, odczuwam spojrzenie pana premiera, nawet i w kieszeni.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WojciechNowaczyk">Mam pytanie: Jak pan wicepremier oczekuje, kiedy jego polityka gospodarcza będzie akceptowana przez większość narodu? Chodzi o dokładną datę. Kiedy się spodziewa dobrych ocen?</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WojciechNowaczyk">W swoim wystąpieniu wicepremier minister pracy i polityki społecznej pan Longin Komołowski podkreślił bardzo wyraźnie swoje przywiązanie do wartości istotnych dla związkowca, ale zapomniał dodać, że były one mu dopóty potrzebne, dopóki nie doszedł do szczytów władzy. Dużą część poświęcił opisowi rynku pracy, mniejszą zamiarom rządu, jeśli chodzi o poprawę tej trudnej sytuacji. A jeszcze nie podano określonych terminów i planu uzyskania konkretnych efektów, nie określono po prostu kiedy i ile. W związku z tym pytam: Gdzie konkrety? Proszę je podać, bo ja ich nie słyszałem ani nie mogłem się ich doczytać. Pan wicepremier również w swoim wystąpieniu przyznał, że w polskiej gospodarce zyskuje coraz większą przewagę import nad eksportem. Jest to święta prawda. Polska stała się rynkiem zbytu, w przeciwieństwie do przeszłości, gdy była rynkiem produkcji; co prawda, nie zawsze efektywnym, ale była praca dla każdego, kto chciał ją świadczyć. Zapytuję: Czy rząd i siły polityczne, które wprowadziły Polskę na tzw. drogę transformacji, a zapomniały po drodze o człowieku, czcząc na ołtarzu państwa kapitał, i to niestety zagraniczny, mają dziś ustaloną i uchwaloną docelową strategiczną politykę gospodarczego rozwoju Polski, bo ja jej nie znam. Chętnie bym się z nią zapoznał. Myślę, że nie tylko ja, ale i cała Polska. Kiedy ona będzie ogłoszona?</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WojciechNowaczyk">Rząd nie dostrzega, że nasza gospodarka stacza się po równi pochyłej, że jest źle, a jeśli będzie tak nadal, to będzie jeszcze gorzej. Pytam: Czy prawdą jest, że rząd jest bardziej wrażliwy na głosy z zagranicy i czyni wszystko, by się przypodobać zagranicznym instytucjom finansowym, a jest nieczuły na głos własnego narodu, w szczególności mieszkańców wsi i małych miast? Pytam dalej: Czy dbałość naszego rządu o interesy państwa i narodu, naszej gospodarki jest taka sama jak rządu Niemiec, a jeśli nie, to jaka, czemu i kiedy będzie taka sama? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#JanKról">Pan poseł Bronisław Dankowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#BronisławDankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Słuchając wystąpienia pana premiera Komołowskiego, odniosłem wrażenie, że tak naprawdę nie ma konkretnego programu ograniczenia bezrobocia i zahamowania dalszego ubożenia społeczeństwa. Problemem jest nie tylko wysokie bezrobocie, ale również zbyt niskie zarobki pracowników. Pytam: Jak można wyżyć za 500–600 zł? W związku z tym mam pytanie i proszę odpowiedzieć konkretnie, a nie ogólnikowo, jak jest zwyczajowo przyjęte. Na jakie konkretnie środki finansowe, tanie kredyty, pomoc i z jakich źródeł może liczyć drobny przedsiębiorca, tworząc nowe zakłady pracy? Na jakie ulgi, pomoc może liczyć przedsiębiorstwo, które by zatrudniało szczególnie młode osoby, do 24 roku życia?</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#BronisławDankowski">Panie premierze, pytanie następne. Przedsiębiorstwo zwalnia pracowników, a rynek pracy nie jest przygotowany do tworzenia nowych stanowisk pracy. Jakie rząd w tym względzie ma propozycje rozwiązań? Pytanie ostatnie. Wiele mówi się o tworzeniu małych firm w małych miastach i na wsiach. A kto ma otwierać te małe firmy, jeśli osoby, które by chciały to uczynić, nie mają środków finansowych, bo wieś, szczególnie na terenach po byłych pegeerach, jest biedna? Na jaką pomoc może liczyć, otwierając swą małą firmę, mieszkaniec wsi? I na koniec: patrząc na działania koalicji AWS–UW, mam wrażenie, że nie bywacie państwo wśród społeczeństwa? Społeczeństwo biednieje, bo do ok. 4 mln bezrobotnych trzeba dodać jeszcze osoby, które zarabiają średnio poniżej 700–800 zł. Pytam: Jak można z tego żyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Misztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W odniesieniu zarówno do proponowanego przez rząd porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy, jak i do poselskiego projektu „Paktu dla pracy” nasuwa się generalne pytanie: Jak zapewnić ich trwałość i skuteczność? W świetle doświadczeń z przeszłości z realizacją paktu dla przedsiębiorstwa państwowego, który okazał się w większości dokumentem jedynie deklaratywnym, o bardzo ograniczonym znaczeniu, czy nie można obawiać się podobnego losu tego porozumienia lub paktu?</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#StanisławMisztal">Drugie pytanie. Zgadzając się, że jedną z przyczyn gwałtownego wzrostu bezrobocia na początku roku ubiegłego było rejestrowanie się osób pragnących uzyskać status bezrobotnego tylko po to, aby nabyć uprawnienia do opłacenia z budżetu państwa składki na ubezpieczenia zdrowotne, pragnę zadać pytanie jako lekarz i społecznik: Jak rząd zamierza ograniczyć w przyszłości to niekorzystne zjawisko, tak aby zapewnić równocześnie ludziom pozbawionym dochodów dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego? Proponowane przekazanie tych zadań pomocy społecznej robi wrażenie działania połowicznego, zwłaszcza że te służby są znane z przeciążenia licznymi nowymi zadaniami, przy równoczesnym braku dodatkowych środków na ich prowadzenie.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Korzystając z okazji, chciałbym podkreślić wielkie zaangażowanie prezesów Krajowego Urzędu Pracy w pozyskiwaniu środków na pomoc dla powiatowych urzędów pracy, zwłaszcza tych, gdzie bezrobocie jest największe, chociażby na przykładzie powiatu Hrubieszów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#JanKról">Pani poseł Danuta Ciborowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#DanutaCiborowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#DanutaCiborowska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Strategia narodowa z natury rzeczy jest dokumentem dość ogólnym. Trudno jest wpisać wiele szczegółów w taki dokument. W tym dokumencie dostrzegam bardzo dokładnie przeprowadzoną diagnozę. Co prawda dotyczy ona co najmniej roku wstecz, ale jest to diagnoza, która w porównaniu z obecnymi współczynnikami dotyczącymi bezrobocia daje obiektywny obraz stanu bezrobocia w Polsce. W związku z tym chcę zadać panu premierowi szczegółowe pytania dotyczące województwa warmińsko-mazurskiego. Województwa, które, panie premierze, panie marszałku i Wysoka Izbo, zapewne państwo wiecie, przoduje niechlubnie. Nie szczycimy się tym pierwszym lub też jednym z pierwszych miejsc, które zajmujemy, jeżeli chodzi o wielkość i skalę bezrobocia w naszym województwie. To bezrobocie ma kilka przyczyn.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#DanutaCiborowska">Po pierwsze, likwidacja PGR, po drugie, brak przemysłu, i po trzecie, brak inwestycji. Wynika to po prostu ze szczególnego charakteru naszego województwa, którego gospodarka oparta była przede wszystkim na PGR i wokół PGR, na terenach pegeerowskich wszystkie sprawy się działy. Likwidacja PGR spowodowała, że doszło - ja to nazywam wprost, chociaż brzmi to bardzo brutalnie - do swego rodzaju patologii wynikającej zarówno z bezrobocia, jak i ze skutków tegoż bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#DanutaCiborowska">I tak, panie premierze, samorządy województwa warmińsko-mazurskiego, ani też administracja rządowa, jak też i administracja sejmiku wojewódzkiego, sama sobie, niestety, nie poradzi. Ogromne nadzieje wiązano z pobytem pani prezes Zielińskiej w naszym województwie i mam nadzieję, że te nadzieje, przynajmniej w dużym stopniu, zostaną spełnione. Stąd pytam, panie premierze, czy wpisując w strategię takie województwo jak moje, województwo warmińsko-mazurskie, państwo przewidujecie działania strategiczne, pomocowe oraz kiedy i jakie? Bo bez pomocy, tu z Warszawy, naprawdę nie damy sobie rady. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#DanutaCiborowska">Po drugie, jaką mamy szansę, a więc ile pieniędzy, które zostały złożone w ogromnej ilości, z przeznaczeniem na programy zwalczające bezrobocie, wiem o tym, w Krajowym Urzędzie Pracy, możemy otrzymać? A dokładnie, jaką szansę mają samorządy województwa warmińsko-mazurskiego, powiaty, na otrzymanie maksymalnej ilości środków finansowych na realizację tych programów?</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#DanutaCiborowska">I po trzecie, bezrobocie wpisało się również i w takie dziedziny życia, jak edukacja, służba zdrowia i wiele innych spraw. Dlaczego? Bo po prostu rodzice nie pracują i samorząd nie ma pieniędzy, szkoły są bardzo biedne. W związku z tym moje pytanie brzmi: w jakim stopniu współpraca pana premiera, ministerstwa pracy, Krajowego Urzędu Pracy spowoduje pomoc i polepszenie sytuacji w tym względzie? To samo dotyczy służby zdrowia. Chodzi o to, że mieszkańcy województwa warmińsko-mazurskiego zarabiają znacznie poniżej średniej krajowej i w związku z tym składka na ubezpieczenie zdrowotne jest również mniejsza, bo 7,5% nasze, to jest zupełnie 7,5% niż w województwie, w którym wynagrodzenia są wyższe. Czy w tej sprawie istnieje porozumienie i czy jest również możliwość pomocy w tym względzie? Bardzo o to proszę. Mam nadzieję, że województwa takie jak moje, i podobne do mojego, będą pod szczególną opieką resortu pracy.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#DanutaCiborowska">I na koniec, panie marszałku, już niejako poza protokołem, poza stenogramem.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#DanutaCiborowska">Panie ministrze, ze względów nie ode mnie zależnych muszę opuścić, niestety, posiedzenie Sejmu i w związku z tym liczę się z tym, że nie będę mogła wysłuchać pana odpowiedzi, i chcę pana bardzo za to przeprosić, że nie wysłucham jej osobiście. Natomiast proszę o odpowiedź i zapewniam, że zapoznam się ze stenogramem w najbliższym czasie, bo bardzo mi zależy na poznaniu tych odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#JanKról">Pan poseł Bogumił Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Do zadania trzech pytań panu Longinowi Komołowskiemu, wiceprezesowi Rady Ministrów, ministrowi...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JanKról">... pracy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">... pracy i spraw socjalnych w debacie nad informacją rządu na temat sytuacji na rynku pracy oraz o działaniach rządu zmierzających do wzrostu zatrudnienia i ograniczenia poziomu bezrobocia skłoniła mnie tragiczna wymowa danych zawartych w informacji.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Wicepremierze! Czy, mając na uwadze treść przedłożonych stronie unijnej stanowisk negocjacyjnych we wszystkich 29 obszarach, deklaracje pełnomocnika rządu ds. negocjacji o członkostwo RP w Unii Europejskiej co do gotowości Polski do wstąpienia do Unii, na dzień 31 grudnia 2000 r., przekazywane przez środki masowego przekazu deklaracje poszczególnych przedstawicieli rządów Unii Europejskiej co do intencji przyjęcia Polski do Unii w początkach 2003 r., nie postrzega pan minister, że w założeniach „Narodowej strategii wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000–2006” są metodologiczne błędne z uwagi na niewyodrębnienie w tym opracowaniu dwóch okresów w odniesieniu do proponowanych przedsięwzięć, tj. planowego okresu przedakcesyjnego — lata 2000–2002 — i planowego okresu poakcesyjnego — 2003–2006?</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">I drugie pytanie: Czy nie uważa pan minister, że, mając na uwadze treść stanowisk negocjacyjnych w obszarze: swobodny przepływ osób, polityka społeczna i zatrudnienia, działania w odniesieniu do osób długotrwale bezrobotnych, szczególnie o niskim poziomie kwalifikacji lub bez kwalifikacji, powinny uwzględniać, że najbardziej realną możliwością zatrudnienia będzie poszukiwanie przez te osoby pracy w krajach Unii Europejskiej po przewidywanym na 2003 r. wstąpieniu Polski do Unii, i to w ramach niczym nieskrępowanego przepływu osób w ramach wspólnych granic Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy nie uważa pan minister, że w odniesieniu właśnie do tej grupy należałoby proponować w latach 2000–2003 szkolenie zawodowe, staże pracownicze, częściowo subsydiowane zatrudnienie i inne programy dla bezrobotnych, sprzyjające podnoszeniu ich kwalifikacji, o profilach uzgodnionych z krajami Unii Europejskiej, w ramach nawet wstępnie uzgodnionych kontyngentów pracowników, jakie przyjmą poszczególne kraje członkowskie - chyba że będzie to żywiołowa, swobodna wędrówka?</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy podziela pan pogląd, że po akcesji, a więc w programie na lata 2004–2006, we wspomnianym już dokumencie należałoby przewidzieć pozytywne skutki wdrożenia stanowisk negocjacyjnych w zakresie: swobodny przepływ kapitału, swoboda świadczenia usług dla niczym nieskrępowanego wejścia na wspólny teren Unii Europejskiej - dotychczas teren państwa stowarzyszonego tylko z Unią - kapitału i nowych technologii i wywołanego tym wzrostu liczby miejsc pracy?</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy - reasumując - nie uważa pan, że błędem metodologicznym sporządzonej tutaj prognozy na 2000–2006 jest właśnie nieuwzględnienie szczegółowe skutków wejścia do Unii Europejskiej, poza dosłownie wzmianką, jak pan spojrzy, na str. 35 pkt 8? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#JanKról">Pani poseł Anna Zalewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#AnnaZalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Podzielam opinię rządu zawartą w materiale „Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2000–2006”, że kobiety w Polsce są dyskryminowane na rynku pracy. Zacytuję fragment ze str. 66 materiału rządowego: „Tak więc kobiety, choć ogólnie biorąc lepiej wykształcone, z reguły mniej zarabiają od mężczyzn, rzadziej znajdują pracę i częściej narażone są na jej utratę”.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#AnnaZalewska">Opisujecie państwo sytuację polskich kobiet i stwierdzacie, że pracują one w sektorach cechujących się niższym poziomem wynagrodzeń. Pytam zatem: Dlaczego rząd dopuszcza do tego, by istniały takie sektory? Dlaczego rząd nie wyrównał do odpowiedniego poziomu płac w takich sektorach jak sektor edukacji, sektor służby zdrowia? Przecież płace w tych sektorach do tej pory zależały od rządu. Dziś rząd nie stwierdzałby, że kobiety są dyskryminowane, jeśli chodzi o płace.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#AnnaZalewska">Podajecie państwo, że zależne jest to od sektora. Różnice między wysokościami płac kobiet i płac mężczyzn wynoszą 6–35%. Chciałabym zapytać: Co wynika z rządowego programu, jeśli chodzi o zniwelowanie sytuacji na rynku pracy dotyczącej kobiet?</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#AnnaZalewska">Państwo piszecie, że będziecie szerzyć ideę zaniechania praktyk dyskryminujących wobec kobiet na rynku pracy i że rząd będzie propagował ideę równości płci. Czy to jest program wystarczający do rozwiązania tak wielkiego problemu? Państwo będziecie się bowiem odnosić do kobiecych instytucji pozarządowych, które mają grupować kobiety czasowo niepracujące i w jakiś sposób, nie wiem, podtrzymywać je na duchu, rząd będzie wspierał działania organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#AnnaZalewska">Dzisiaj niektóre urzędy stosują praktykę polegającą na tym, że jeżeli osoba bezrobotna chce się przekwalifikować, to najpierw musi przynieść zaświadczenie z miejsca pracy, w którym zostanie zatrudniona, bo na terenach o wysokim bezrobociu można się przekwalifikowywać bez końca, a pracy i tak się nie znajdzie. Pytam: Jak długo rząd będzie utrzymywał sytuację dyskryminacji kobiet i w zasadzie ją popierał? Rząd sam dyskryminuje bowiem kobiety, jak już to wcześniej powiedziałam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Kobiety też są w rządzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Skorulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#AndrzejSkorulski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#AndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W dokumentach, które zostały przekazane posłom - stało się już tradycją to, że dostajemy je tuż przed debatą - napisano: Jednym ze źródeł bezrobocia są bariery instytucjonalno-strukturalne. Aby ten stan zmienić, proponuje się uelastycznienie rynku pracy, co oznacza decentralizację decyzji płacowych - nie wiem, co to znaczy przy elastycznym rynku pracy - i minimalizację znaczenia płac progowych. Panie ministrze, mam w związku z tym pytanie: Czy ma to oznaczać dostosowanie minimalnej płacy do realnej wartości, czyli urealnienie jej za każdym potknięciem się inflacyjnym, czy też zmniejszanie zamiast sukcesywnego wzrostu w pogoni za wzrostem kosztów utrzymania?</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#AndrzejSkorulski">Drugie pytanie. Dlaczego w strategii na lata 2000–2006, przecież będziemy w tym czasie, mam nadzieję, w Unii Europejskiej - szczególnie do pana jako związkowca to kieruję - nie znalazł się zapis o wprowadzeniu godziwego wynagrodzenia, które jest zaproponowane w Europejskiej Karcie Społecznej? Czy Rzeczpospolita nie ma zamiaru akceptować jej zapisów, nie ratyfikować już nigdy Europejskiej Karty Społecznej?</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Lewandowski: Bez przesady.)</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#AndrzejSkorulski">Następne pytanie. Czym kierował się rząd, proponując w strategii formułę elastyczności czasu pracy i zatrudnienia? Panie ministrze, w odbiorze społecznym jest to odbierane jednoznacznie: jest to przyzwolenie na samowolę pracodawców w zakresie warunków zatrudniania, pracy i płacy.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#AndrzejSkorulski">I ostatnie pytanie. Panie Ministrze! Proszę powiedzieć, czy i jaką dobrą wiadomość niosącą nadzieję na pracę mogę zawieźć bezrobotnym w naszym powiecie człuchowskim, bytowskim, nowodworskim, Miastku, gdzie liczba bezrobotnych przekracza 30%? Dotyczy to i innych oczywiście rejonów, gdzie co trzecia osoba jest pozbawiona pracy. Takiej dobrej wiadomości, jak wynika z tych dokumentów na dzisiaj, może za 10 lat, zawieźć nie mogę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#JanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#RyszardStanibuła">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jakie konkretne działania zamierza podjąć rząd w tych miastach, które straciły status miasta wojewódzkiego, na przykład miasto Zamość i region lubelski, gdzie obecnie jest aż 150 tys. zarejestrowanych bezrobotnych, w tym 12 tys. to młodzież z wyższym wykształceniem oraz wiele tysięcy osób niezarejestrowanych, zamieszkujących we wspólnych gospodarstwach rodzinnych, a szczególnie na wsi.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#RyszardStanibuła">Panie Premierze! Jak długo jeszcze mieszkańców województwa lubelskiego rząd będzie spychał do biedy i bezrobocia? Jakie rząd ma propozycje dla tego regionu, zwłaszcza jeśli chodzi o rozwiązania dotyczące bezrobocia i całej infrastruktury? Jakie pozytywne konkretne informacje podczas spotkań poselskich może przekazać mieszkańcom wsi poseł, biorąc pod uwagę fakt olbrzymiego odsetka bezrobocia na wsi, które gwałtownie wzrasta, a działania rządu są minimalne i dalekie od oczekiwań społeczeństwa wiejskiego, i będące jedynie implementacją żądań i wytycznych Unii Europejskiej oraz mizernych środków na łagodzenie skutków bezrobocia ukrytego i jawnego?</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#RyszardStanibuła">Panie Premierze! Czy przekazanie funkcji państwa dotyczącej ochrony praw socjalnych obywateli samorządom zwalnia rząd od odpowiedzialności za los milionów obywateli, czy też założeniem rządu jest samozachwyt nad radosną twórczością ortodoksyjnych liberałów, a jako antidotum na wołanie setek tysięcy ludzi: chcemy chleba i pracy, po prostu restrykcje policyjne wobec protestujących ludzi domagających się w wolnym naszym kraju realizacji swoich praw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#JanKról">Pani poseł Maria Kleitz-Żółtowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Wymieniając czynniki, które wpłynęły na sukces amerykański w zwalczaniu bezrobocia, pominął pan jeden z tych czynników, a mianowicie zmianę filozofii podejścia do problemu bezrobocia, filozofii, która uwzględniła występujący na Zachodzie, ale również i u nas bezzatrudnieniowy wzrost gospodarczy i traktuje na równi działania podejmowane w celu tworzenia nowych miejsc pracy z działaniami związanymi z ochroną istniejących miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#MariaKleitzŻółtowska">W związku z tym chciałam zapytać: Czy przy tworzeniu narodowej strategii były uwzględnione elementy również tej filozofii? A jeżeli tak, to czy pan premier może liczyć na skoordynowaną, skuteczną pomoc całego rządu, w tym przede wszystkim resortu finansów, resortu gospodarki, w takich chociażby sprawach, jak gwarancje na kredyty eksportowe czy skuteczną ochronę rynku, tak aby nie dochodziło do likwidacji miejsc pracy już istniejących?</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#MariaKleitzŻółtowska">I następne pytanie. Jednym z czterech wielkich funduszy europejskich jest Europejski Fundusz Społeczny. Czy Polska ma szanse skorzystać ze środków tego funduszu na działania związane z walką z bezrobociem? A jeżeli tak, to czy jest przygotowana do efektywnego wykorzystania tych środków?</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#MariaKleitzŻółtowska">I trzecie pytanie. Krążą mity o liczbie zatrudnionych w Polsce cudzoziemców. Czy resort dysponuje danymi na ten temat? Ja niekoniecznie oczekuję odpowiedzi na to pytanie dzisiaj, ale jeżeli są dane, to jak się ta liczba ma do liczby legalnie zatrudnionych Polaków za granicą? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#JanKról">Pan poseł Marek Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MarekLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj po raz kolejny my parlamentarzyści Rzeczypospolitej podjęliśmy próbę debaty nad najważniejszymi problemami Polski. Tym razem mieliśmy rozmawiać o sytuacji na rynku pracy, o narodowej strategii walki z bezrobociem, wzmocnieni jak zwykle rutynowym apelem o porozumienie ponad podziałami. To zaklęcie, jeśli chodzi o debatę ponad taktyczną grą polityczną, chyba źle zrozumiał, jak mi się wydaje, pan poseł Wądołowski, którego wystąpienie jest najgorszym przykładem takiego bezrozumnego wiecowania.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#MarekLewandowski">Panie i Panowie! Odnoszę wrażenie, że już nie potrafimy rozmawiać i być może dlatego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JanKról">Czy będzie pytanie, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MarekLewandowski">Pan wybaczy, panie marszałku, tylko skończę tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JanKról">Na razie była polemika, był...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MarekLewandowski">Być może zachowuję się jak Piotr Skarga, ale przy pustej sali, przy braku zainteresowania nie można rozstrzygać tych najważniejszych, dramatycznych problemów państwa. Być może nie umiemy już rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#MarekLewandowski">Pytanie do pana premiera. Panie premierze, w materiałach przedstawionych przez rząd w dalszym ciągu uwidacznia się silne zróżnicowanie geograficzne rynku pracy, co znajduje odzwierciedlenie w utrzymujących się w kolejnych latach wysokich rozpiętościach wielkości stopy bezrobocia pomiędzy poszczególnymi regionami kraju. Na przykład najwyższa stopa bezrobocia - prawie 24% - pod koniec stycznia wystąpiła w woj. warmińsko-mazurski i była dwukrotnie wyższa niż w woj. mazowieckim. Pamiętamy - szczególnie parlamentarzyści ubiegłej kadencji - iż w 1997 r. powstał program, który miał zmniejszyć dysproporcje regionalne w zwalczaniu bezrobocia i poprawić tzw. mobilność przestrzenną bezrobotnych. W ramach tego programu w takich rejonach, miejscach szczególnie dynamicznych miały powstawać hotele pracownicze, co miało kreować przepływ siły roboczej z różnych miejsc. Czy prawdą jest, że jedyny taki hotel pracowniczy powstał w pana byłym macierzystym zakładzie, to jest Stoczni Szczecińskiej SA, i na tym zakończyły się wszelkie działania w ramach programu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Sieńko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#JanSieńko">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#JanSieńko">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Wczoraj wieczorem w programie telewizyjnym redaktora Kwiatkowskiego „Polityczny przegląd tygodnia” dyskutowano nad sytuacją społeczno-gospodarczą kraju. Wdzieliśmy, cały kraj oglądał przedstawicieli rządu, m.in. ministra gospodarki, wiceministra finansów, posłów - tu akurat muszę wymienić pana Wyrowińskiego z Unii Wolności i pana Sekułę z AWS - i wszyscy oni byli w bardzo dobrych humorach, byli zadowoleni z siebie oraz ze stanu gospodarki. Dobrych nastrojów nie popsuły im nawet dane podawane w tabelach. Zgodnie wszyscy twierdzili, że nasz kraj jest na ścieżce rozwojowej i chociaż istnieją pewne zagrożenia, to nie są one groźne. A pamiętamy, że w założeniach na 2000 rok zapisano m.in. osiągnięcie poziomu inflacji - 5,7%, stopy bezrobocia - 11,5%. Dzisiaj minęła trzecia część roku i inflacja jest już dwucyfrowa, bezrobocie na koniec grudnia wynosiło 13%, a na koniec kwietnia 15,3%. Wszyscy wiemy, że już tylko co piąty bezrobotny korzysta z zasiłku, gdy jeszcze rok temu - co trzeci. Tak więc mam pytanie: Na ile są dzisiaj realne te wskaźniki założone w planie i jakie przesłanki bądź gwarancje przyjął rząd w celu osiągnięcia czy utrzymania tych zapisów? Jakich narzędzi ekonomicznych zamierza użyć rząd, by stopę bezrobocia rosnącego tak szybko od 1998 r. i powiększającego się z miesiąca na miesiąc sprowadzić na koniec do tych 11,5%? Nie liczę tegorocznych absolwentów, bo przecież dla nich trzeba utworzyć około 350 tys. nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#JanSieńko">Kolejne pytanie, które mnie bardzo interesuje, panie premierze, drogi rządzie, to: Jak rząd chce rozwiązywać problematykę niekorzystnego rozkładu przestrzennego przyrostu ludności w wieku produkcyjnym w kontekście walki z bezrobociem? Jak wiemy, największy przyrost nastąpi w regionach, w których jednocześnie będzie postępował silny proces starzenia się ludności w wieku produkcyjnym, a obecnie występuje wysoka stopa bezrobocia. Jak rząd chce się odnieść do malejącej skali przemieszczeń przestrzennych ludności?</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#JanSieńko">Trzecie pytanie: Kiedy obecny rząd, który sam siebie nazywa rządem nadziei społecznej, skończy, po pierwsze, z ograniczaniem promocji inwestycji i eksportu wynikającym z restrykcyjnej polityki finansowej, z pogarszaniem warunków inwestowania poprzez wysokie oprocentowanie kredytów inwestycyjnych i wreszcie z brakiem specjalnych mechanizmów tworzenia nowych miejsc pracy, chociażby w ramach tzw. stref inwestycyjnych, na wzór i podobieństwo ewentualnych specjalnych stref ekonomicznych?</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#JanSieńko">Ostatnie, czwarte pytanie: Kiedy nastąpi, i czy w ogóle nastąpi, zwiększenie nakładów na lokalne programy restrukturyzacyjne, w szczególności na przykład na mikropożyczki na działalność gospodarczą? Ma to przeogromne znaczenie dla oddalonych od centrów środowisk. Na przykład dla mojego byłego woj. słupskiego, gdzie stopa strukturalnego bezrobocia dawno przekroczyła 30%, a w niektórych miejscach — 34%. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#JanKról">Pan poseł Władysław Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WładysławAdamski">Panie Marszałku! W swoim pytaniu chcę poruszyć problem, który częściowo podejmowałem, aczkolwiek w innym kontekście, przy dyskusji nad polityką zagraniczną naszego kraju, i pytanie skierować do pana ministra Komołowskiego. Otóż, panie ministrze, wiadomo, że w wyniku układów zawartych przez nasz kraj z państwami Unii Europejskiej obniżane są lub znoszone stawki celne, m.in. na wyroby hutnicze od stycznia 2000 r. obowiązuje zerowa stawka celna. Chcę zapytać, czy pana resort, pan osobiście czyni starania, próbuje wywierać nacisk na ministra spraw zagranicznych, aby renegocjować te niekorzystne dla Polski umowy. W wyniku tych umów do kraju napływają bowiem wyroby, które w konsekwencji powodują, że zakłady ograniczają produkcję, ludzie tracą zatrudnienie, ubywa miejsc pracy, sytuacja staje się dramatyczna. Dotyczy to m.in. Ostrowca Świętokrzyskiego, o którym już tutaj w kilku wypowiedziach była mowa, miasta, które jest oparte właśnie na przemyśle hutniczym.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WładysławAdamski">Skoro jesteśmy przy Ostrowcu, jeszcze jedno pytanie. Panie ministrze, czy przewiduje się zmianę tzw. pakietu socjalnego dla pracowników zwalnianych z hut? Właśnie w Ostrowcu Świętokrzyskim w wyniku podziału przedsiębiorstwa i wyodrębnienia z dawnej huty innych spółek doszło do paradoksalnej sytuacji. Otóż pracownicy zwalniani z huty otrzymują odprawy, a pracownicy z tych spółek wyodrębnionych z huty na takie odprawy liczyć nie mogą. Czy uważa pan, że ci ludzie nie mają prawa mieć poczucia krzywdy? Postrzegają tę sytuację jako podział na pracowników lepszej i gorszej kategorii. Tym bardziej, że było wiele monitów, pism kierowanych do ministerstwa, aby tę umowę również renegocjować, aby objąć tym pakietem wszystkich pracowników, którzy niegdyś pracowali w hutnictwie, a tylko na skutek pewnych działań o charakterze de facto pseudorestrukturyzacyjnym znaleźli się w spółkach noszących inne nazwy, aczkolwiek są to zakłady znajdujące się na obszarze dawnego przedsiębiorstwa, dawnej wielkiej huty. Chciałbym pana ministra wyczulić na ten problem. Bardzo proszę o odpowiedź na to zagadnienie i zainteresowanie się tą kwestią. Wydaje mi się bowiem, że z uwagi na poczucie sprawiedliwości, o czym wspomniałem, podjęcie tego tematu jest niezwykle ważne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#JanKról">Pan poseł Tadeusz Wrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam dwa problemy i dwa pytania do pana posła sprawozdawcy uchwały „Paktu dla pracy”, do pana posła Manickiego, ale...</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Niestety jest.)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#TadeuszWrona">O, właśnie jest, bardzo się cieszę...</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Niestety jest.)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#TadeuszWrona">Bardzo się cieszę, właśnie bardzo się cieszę, bo trudno byłoby zadawać pytania...</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Niestety jest.)</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#TadeuszWrona">... przy nieobecnym. Przed chwilą sądziłem, że tak będzie.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#TadeuszWrona">Panie pośle, po pierwsze, zawarte w uchwale konkretne propozycje zmian legislacyjnych mają formę deklaracyjną. Chciałbym spytać, dlaczego klub SLD nie korzysta z prawa inicjatywy ustawodawczej. Zamiast deklaracji można przecież przedłożyć Sejmowi gotowe projekty ustaw, w których można by sprecyzować zawarte w uchwale hasła. Projekty takie przedstawiałyby przede wszystkim rachunek kosztów tych zmian. Sądzę, że jest to kwestia odpowiedzialności. W tej uchwale czytamy między innymi, że Fundusz Ubezpieczeń Społecznych powinien zamiast pracodawcy płacić za krótki okres chorobowego pracowników. Mam tutaj pytanie do pana posła. Jeśli wprowadzimy to rozwiązanie o ile jednak wzrosną składki na ubezpieczenia społeczne, o ile zwiększy się obciążenie kosztów pracy? Czy zwiększając koszty pracy, zmniejszając konkurencyjność gospodarki, zwiększamy czy zmniejszamy bezrobocie? Sądzę, że politycy powinni przyjąć odpowiedzialność również za proponowane rozwiązania i umieć wyliczyć koszt rozwiązań, nie ograniczając się do postulatów, które być może nawet w części są słuszne, ale których nie potrafili wprowadzić nawet wówczas, gdy sprawowali władzę.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#TadeuszWrona">I druga sprawa, drugie pytanie dotyczy samego pomysłu paktu zawartego w drodze negocjacji między rządem a organizacjami pracodawców i związkami zawodowymi, taki pakt bowiem z założenia pomija instytucję najbardziej zainteresowaną w ograniczaniu bezrobocia, pomija samorząd terytorialny.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#TadeuszWrona">Dlaczego wymieniłem samorząd terytorialny jako instytucję żywotnie zainteresowaną walką z bezrobociem, bo jest to po prostu stwierdzenie faktu. Związki zawodowe skupiają pracujących, samorząd zrzesza wszystkich, czyli pracujących i bezrobotnych; wójt, burmistrz, prezydent musi liczyć się z takim samym ciężarem głosu pracującego, jak i bezrobotnego. Pomyślność gminy, powiatu, województwa płynie z tego, że jak najwięcej mieszkańców posiada pracę i przy tym dobrze płatną. Dlatego mam pytanie do pana posła wnioskodawcy. Dlaczego według posłów lewicy samorząd terytorialny, mimo że od 1 stycznia tego roku przejął zadania walki z bezrobociem, nie powinien być partnerem w pakcie społecznym dla pracy. Czy ma być tylko płatnikiem, jak można sądzić z tekstu uchwały, czy ma płacić za pomysły np. centrali OPZZ bez możliwości kontrolowania celowości tych pomysłów? Bardzo proszę pana posła o wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Mam nadzieję, że pan będzie przy udzielaniu odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Wrona: Z pewnością, po to tu jesteśmy. Tu jest Sejm i tu pracujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#JanKról">Pan poseł Michał Kaczmarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MichałKaczmarek">Panie marszałku, czy można?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MichałKaczmarek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MichałKaczmarek">Pierwsze pytanie jest związane ze sposobem kształtowania środków. Jest ich mało. Jest taka zasada: kto szybko daje, ten dwa razy daje. Głównym problemem jest tu długi czas ich uruchamiania. Chciałem zwrócić uwagę, że środki na inwestycje infrastrukturalne, na wystartowanie z tymi pracami w regionach o szczególnym zagrożeniu bezrobociem są potrzebne od 1 kwietnia, bo sezon budowlany kończy się 31 października. Jeżeli wojewodowie, podaję przykład tego roku, nie podjęli w tej sprawie decyzji, to znaczy, że tracimy już dwa miesiące. Chodzi o to, żebyśmy pewne roboty infrastrukturalne ze specjalnego programu prowadzili już teraz, bo to jest najlepszy czas. Chciałbym, żeby pan premier podjął zobowiązanie, że w przyszłym roku już tak nie będzie, że w pierwszym kwartale zakończymy wszystkie sprawy proceduralno-organizacyjne i od 1 kwietnia wszyscy otrzymają środki do pełnej dyspozycji, żeby wykorzystać maksymalnie sprzyjający okres, sezon budowlany.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#MichałKaczmarek">I pytanie drugie, czy w regionach szczególnie zagrożonych wysokim bezrobociem można obniżyć próg efektywności realizowanych robót w ramach specjalnych programów? Jeżeli będziemy twardo stali dzisiaj na progu efektywności w tych regionach, będzie to jedna z głównych barier, jeśli chodzi o skalę tych robót. Bo jeżeli uprzemy się, że ma być taka efektywność jak państwo proponujecie, to oczywiście części robót nie będzie można prowadzić, a będzie to jedna z przeszkód w aktywności bezrobotnych. Jeżeli w regionach o szczególnym zagrożeniu bezrobociem nie ma innych koncepcji, to konieczne jest przynajmniej utrzymanie aktywności bezrobotnych w formach robót publicznych, zresztą to zostało sprawdzone poprzednio. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Mam kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#JanChmielewski">Pierwsze, dlaczego poprzedni parlament uchwalił Kodeks pracy, który jest krytykowany, który sprawia trudności w tworzeniu dobrych rozwiązań życia gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: A kto to powiedział?)</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#JanChmielewski">Ja to powiedziałem. Czy to nie było świadome, celowe działanie polityczne, dlatego że w trakcie wielu spotkań mówi się w ten sposób, że OPZZ dało dobre instrumenty, a teraz NSZZ „Solidarność” powinien je odebrać. Uważam, że już wtedy, jak to wynika z dokumentów rządowych, powstawały odpowiednie programy dotyczące małych i średnich przedsiębiorstw i wiadomo było, w jakim kierunku to powinno pójść.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#JanChmielewski">Następne pytanie. Od kiedy zaczynamy tak naprawdę poprawiać konkurencyjność naszej gospodarki? Czy temu sprzyjają reformy społeczne, gospodarcze? Dlaczego w ogóle trzeba ją poprawiać? Może błąd robimy, że poprawiamy naszą gospodarkę, bo może powinniśmy nadal produkować „Odry”, maszyny cyfrowe i niepotrzebnie podejmujemy te działania. Dlaczego porównujemy się w tej chwili tylko i wyłącznie do rozwiniętych krajów Europy Zachodniej? Oczekiwałbym tutaj porównania, jak Polska wygląda, panie premierze, w stosunku do krajów byłego bloku wschodniego, bo to jest ważne, jaką drogę przechodzimy, czy nie ulega wątpliwości, że bez restrukturyzacji branż i zatrudnienia na pewno bezrobocie byłoby mniejsze, ale czy gospodarka nie byłaby bombą z opóźnionym zapłonem? Do czego takie działanie mogłoby doprowadzić i czy byłoby ono działalnością odpowiedzialną i rzeczywiście sprzyjającą rozwojowi kraju?</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#JanChmielewski">Czy szanse na znalezienie pracy zależą od posiadanego wykształcenia? Według moich danych na 31 grudnia 1999 r. wśród bezrobotnych 8,3% stanowili ludzie z wyższym wykształceniem, 11,9% - z ogólnokształcącym. To samo za siebie mówi, świadczy o złym systemie kształcenia. Czy tej perspektywy po prostu nie było, że właśnie reforma edukacji powinna być jedną z pierwszych? My ją zaczęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#JanChmielewski">Czy po tej debacie jest pan przekonany, panie premierze, że musimy nadal konsekwentnie kontynuować rozpoczęte reformy społeczne i gospodarcze? Czy rząd deklaruje działanie na rzecz tworzenia warunków dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw jako realizację już powstałych dokumentów, bo NSP traktuje małe i średnie przedsiębiorstwa jako głównego kreatora wzrostu dochodów budżetowych i nowych miejsc pracy. Tam przede wszystkim one muszą powstać. W jakim zakresie jest możliwa reforma prawa pracy w celu stworzenia warunków bardziej sprzyjających tworzeniu miejsc pracy?</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#JanChmielewski">Tutaj chcę poruszyć także problem aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych zarówno na otwartym, jak i chronionym rynku pracy. Jest to szczególna grupa osób, która musi mieć pewne szanse zaistnienia na tym rynku i jest ważne, żebyśmy w swoich programach o tej grupie nie zapominali, bo nie można po prostu aktywnie działać na rzecz właśnie otwartego rynku pracy, tych, którzy łatwo mogą się przekwalifikować, trzeba pamiętać i o tej grupie.</u>
          <u xml:id="u-211.8" who="#JanChmielewski">Myślę, że warto także przypomnieć społeczeństwu, czy są zagrożenia w tej chwili, bo rozmawiamy o jakichś lękach, obawach, jeżeli chodzi o normalne funkcjonowanie państwa, to znaczy o realizację ubezpieczenia społecznego, które, jak wiemy, rosło od kilkunastu procent do 45%. Czy emeryci i renciści, czy chorzy mogą się lękać, że państwo po prostu nie jest w stanie zabezpieczyć tego, co obywatelom deklaruje? Proszę może powiedzieć społeczeństwu, dlaczego zlikwidowano PGR-y. Warto o tym po prostu przypomnieć.</u>
          <u xml:id="u-211.9" who="#JanChmielewski">I ostatnia sprawa, promocja polskich towarów. Zauważyłem, będąc w różnych krajach, że każdy kraj szczególnie promuje swoje wyroby, bo promowanie swoich wyrobów to ochrona i tworzenie nowych miejsc pracy. My jednak w łatwy sposób, mnie się wydaje, że może w zbyt łatwy sposób oddajemy te miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-211.10" who="#JanChmielewski">I jeszcze może jedno pytanie. Na pewno jest duża rzesza ludzi związanych z PKP. Czy tutaj będzie problem bezrobocia i jak rząd tę sprawę będzie rozwiązywał? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#BogdanLewandowski">Pierwsze pytanie kieruję do pana premiera Balcerowicza. Panie premierze, problem bezrobocia ma charakter zarówno gospodarczy, jak społeczny i polityczny. Ograniczać bezrobocie można poprzez tworzenie nowych miejsc pracy albo też dokonywanie podziału czasu pracy, albo decydując się na eksport siły roboczej. W informacji, którą otrzymaliśmy, nie ma takich zapowiedzi i nie rozważa się nawet takich możliwości. Wręcz odwrotnie, na wzór i podobieństwo byłego wicepremiera Tomaszewskiego stwierdza się, że jest źle, a będzie gorzej. W związku z tym chciałbym zwrócić się do pana premiera z takim pytaniem. Jeżeli rząd nie jest w stanie rozwiązać tego podstawowego problemu, jakim jest bezrobocie, czy po prostu w tej sytuacji nie powinien podać się do dymisji? Co robi w tak dramatycznej sytuacji Rządowe Centrum Studiów Strategicznych? Czy próbuje formułować jakieś warianty wyjścia z impasu?</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#BogdanLewandowski">Z drugim pytaniem zwracam się do pana premiera Komołowskiego. Dyskryminacja ludzi w Polsce ze względu na dostępność do pracy przybiera charakter tragedii narodowej. Ludzie najpierw tracą pracę, później zasiłek, a jeszcze później nie mają środków na czynsz i są eksmitowani na bruk. Czy rząd rozważa możliwość przerwania tej przeklętej spirali? Czy nie należałoby uruchomić specjalnych środków na pokrycie czynszu osób, które nie z własnej winy utraciły pracę? I, panie premierze, czy pan, zwłaszcza jako człowiek o związkowym rodowodzie, nie obawia się wybuchu społecznego, tego, że w pewnym momencie ludzie stracą cierpliwość? Czy rząd ma świadomość takich zagrożeń?</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#BogdanLewandowski">Trzecie pytanie kieruję do pana posła Manickiego. Przed chwilą z trybuny usłyszeliśmy apel pana posła Chmielewskiego o to, żeby rząd poinformował posłów, dlaczego zlikwidowano pegeery. Panie pośle, bardzo bym prosił, żeby może pan poseł poinformował posłów, szczególnie pana posła Chmielewskiego, co stało się z tymi ludźmi, którzy kiedyś pracowali w pegeerach, jaki jest dzisiaj ich los. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Pan może pytać, o co pan chce, jak pan nie wie. Ja pytałem o to, czego chciałem się dowiedzieć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#JanKról">Pan poseł Maciej Manicki.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#JanKról">Czy pan poseł ma pytanie?</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#JanKról">Rozumiem, że rząd będzie pytany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MaciejManicki">No, sam siebie nie będę pytał, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Występowałem oczywiście w tej debacie jako przedstawiciel wnioskodawców projektu uchwały, natomiast jako poseł, niejako zabierając głos już w innej trochę roli, mam kilka pytań do rządu, odnoszących się do materiałów, jakie rząd przygotował. Przy czym zdecydowana większość pytań dotyczących problemów, o których chcę mówić, byłaby kierowana do pana premiera Balcerowicza. Ale zdaje się - już to ktoś zauważył wcześniej - że miałem rację mówiąc, iż jak przyjdzie na to pora, pan Balcerowicz ogon pod siebie i nura z tej sali da.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#JanKról">Panie pośle, proszę tego typu argumentów nie używać. Pan premier pracuje i równocześnie słucha, co się dzieje w Sejmie, również jego przedstawiciele są. To nie jest lekceważenie, to nie jest niechęć do rozmowy, tylko po prostu liczne obowiązki, a czas debaty nam się przedłużył, jak pan wie, przez ranne głosowania. Tak że wicepremier ma liczne obowiązki i czuwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#MaciejManicki">Wiem, że przez ranne głosowania nie tylko przedłużył się czas tej debaty, ale również te ranne głosowania trochę zabolały pana premiera Balcerowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#JanKról">Na pewno, bo one utrudniają realizację tych celów, które postulujemy, o co nam chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MaciejManicki">Panie marszałku, jeśli można, do meritum. Dwa pytania, siłą rzeczy do pana premiera Komołowskiego.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#MaciejManicki">Panie premierze, czy panu znany jest fakt, że w ulubionej ojczyźnie pana premiera Balcerowicza, ulubionej ojczyźnie Amerykanów, w Stanach Zjednoczonych za czasów prezydenta Reagana zostały wprowadzone dwie stawki podatkowe? - mówię o podatku, który można porównywać z naszym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Najwyższa stawka wynosiła wówczas 28%. Następnie pan prezydent Clinton - po długim okresie, bo w międzyczasie minęła jeszcze druga kadencja Reagana, potem był prezydentem Bush - wprowadził pięć stawek podatkowych. Najwyższa w tej chwili stawka podatkowa w Stanach Zjednoczonych wynosi 39,6%. I mimo to w okresie, w którym pan Clinton jest prezydentem, w Stanach Zjednoczonych wystąpił najwyższy w ich historii wzrost gospodarczy, a bezrobocie spadło do najniższego spośród kiedykolwiek odnotowanych poziomów bezrobocia w USA (chodzi oczywiście o okres, w którym odnotowuje się poziom bezrobocia w Stanach Zjednoczonych). Nie chcę przez to powiedzieć, że wzrost stawek podatkowych był motorem wzrostu gospodarczego, chodzi mi tylko o to, że chociażby na tej podstawie można stwierdzić, że wzrost stawek podatkowych od dochodów osobistych nie jest przeszkodą we wzroście gospodarczym i w zmniejszaniu bezrobocia. Pan premier Balcerowicz przez długi czas z uporem godnym lepszej sprawy stara się uzasadnić, że głównym instrumentem, którego rząd chce użyć w walce z bezrobociem, jest obniżenie stawek podatku dochodowego od osób fizycznych. A ja twierdzę - na przykładzie Stanów Zjednoczonych - że wyższe stawki podatku dochodowego od osób fizycznych wcale nie muszą być przeszkodą w rozwoju gospodarczym i w zmniejszaniu bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#MaciejManicki">Skoro już jestem przy kwestiach dotyczących finansów, to mam teraz pytanie do autorów tego wypracowania - „Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich” - dotyczące rozdziału 4. Na stronie 73 i następnych kilku stronach znajduje się rozdział: „Źródła finansowania” - tegoż programu, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#MaciejManicki">Panie Premierze! Jak to się stało, że w rozdziale pod tytułem „Źródła finansowania” nie ma nic na temat sposobu finansowania tegoż programu? Wszystko, co tutaj znajdziemy na ten temat, to takie stwierdzenie: „Realizacja tak szeroko zarysowanej strategii wymagać będzie finansowania ze środków publicznych: budżet państwa, w tym fundusze celowe, budżety samorządów oraz fundusze przedakcesyjne Unii Europejskiej w latach 2000–2002, a także Europejskiego Funduszu Społecznego”. Za pomocą bardziej okrągłego ogólnika już nie można było tego zapisać. Ja, panie premierze, znam uwarunkowania pracy rządowej i zdaję sobie sprawę z tego, że na nic więcej nie dostał pan zgody od ministra finansów. Natomiast problem polega na tym, panie premierze, że jeśli chcemy mówić o naprawdę poważnym programie i skutecznej jego realizacji, to trzeba równie poważnie i szczegółowo podejść do kwestii źródeł finansowania przedsięwzięć, które wynikają jak gdyby z tego programu. Przecież w ślad za tym, wskutek tego, że prawdopodobnie minister finansów nie pozwolił panu zapisać istotniejszych szczegółów, takich istotniejszych szczegółów nie zapisał pan również odnośnie do instrumentów, co zresztą było już tutaj parokrotnie przedmiotem zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wyczerpałem swój limit pytań, pozostałych nie będę zadawał, zapytam kiedy indziej pana premiera Balcerowicza - wtedy kiedy będzie na to czas. Być może już niedługo, w ramach debaty na temat podatków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#MarekBorowski">Panie pośle, po prostu przyszedłem przed chwilą i nie wiedziałem, czy to są jeszcze wystąpienia, czy już pytania.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: To ja mogę wrócić.)</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#MarekBorowski">Nie, już nie trzeba. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#MarekBorowski">Pani poseł Sikorska-Trela, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Już dziś 70% ogółu zatrudnionych w Polsce to zatrudnieni w małych i średnich przedsiębiorstwach, a zatem rozwój tych firm to najskuteczniejsza broń w walce z bezrobociem. Właściciele tych firm jednak zgłaszają, także na ręce posłów, liczne wnioski odnośnie do barier stojących na drodze rozwoju tych firm. Bardzo dobrze, że w materiale, który dzisiaj otrzymaliśmy, są zapisy odnoszące się do firm małych i średnich. Propozycje rządu dla tych firm to m.in. pilna reforma systemu podatkowego, wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw przez stosowanie silniejszych instrumentów wspierających zdolności eksportowe małych i średnich przedsiębiorstw i ich skłonności do inwestowania. Panie premierze, chciałabym uzyskać trochę więcej informacji na temat tych propozycji rządowych, bo one są bardzo ważne dla rozwoju tych firm, a więc i likwidacji bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#EwaSikorskaTrela">I drugie pytanie - otrzymuję je wielokrotnie na licznych spotkaniach - co z ustawą o samorządzie gospodarczym? Czy trwają prace? Czy rząd zamierza z takim projektem ustawy wystąpić i przedłożyć go Wysokiej Izbie?</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#EwaSikorskaTrela">I kolejne pytanie: Czy nie można by części środków idących na fundusz dla bezrobotnych przeznaczyć na rozwój szkolnictwa policealnego lub szkolnictwa wyższego, a także na stypendia dla młodzieży? Dziś 58% bezrobotnych to ludzie młodzi, w wieku od 18 do 34 lat. Uważam, iż danie stypendium i szansy kształcenia byłaby to znacznie lepsza inwestycja niż wypłacanie młodemu człowiekowi zasiłku dla bezrobotnych. Trzecie pytanie: Samorządy terytorialne mogą zawierać umowy o współpracy gospodarczej z różnymi podmiotami zagranicznymi. Jak pan, panie premierze, ocenia te działania samorządów? Na ile przyczyniają się one do pozyskania nowych inwestorów zagranicznych? W jakim stopniu działania te przyczyniają się do likwidacji bezrobocia na lokalnym rynku pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Lech Szymańczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam do pana premiera 4 pytania. Panie premierze, prosiłbym o odpowiedź na pytania: Ile powstało nowych stanowisk pracy - nie miejsc pracy, ale stanowisk pracy - w sektorze prywatnym, w tym w małych i średnich przedsiębiorstwach, w przedsiębiorstwach, w których organem założycielskim jest skarb państwa, wojewoda, samorządy terytorialne w czasie kadencji koalicji AWS-Unii Wolności, a ile stanowisk pracy w tym okresie zlikwidowano? Jaka jest prognoza rządu do końca kadencji 2001 roku w powyższym zakresie? Ilu obywateli przekwalifikowało się zawodowo i ilu z nich otrzymało pracę i na jaki okres w czasie, o którym mówiłem wcześniej? Czy obecny system szkolenia spełnia oczekiwania społeczne i oczekiwania rządu? Jakie rozwiązania ma rząd w celu zmniejszenie bezrobocia w powiatach w byłym woj. radomskim, gdzie wskaźnik bezrobocia dochodzi do 28%, co znaczy, że co 3 obywatel jest bez pracy?</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#LechSzymańczyk">Panie Premierze! W swoim wystąpieniu zadałem pytanie i myślałem, że pan premier Balcerowicz, który zabierał głos, udzieli na nie odpowiedzi. Nie odpuszczę tego pytania, panie premierze, i po raz drugi je powtórzę. Panie premierze, co mają ze sobą zrobić ludzie, którzy stali się bezdomni w wyniku utraty pracy, jako że utracili zdolność do płacenia czynszu? Nie mając żadnego adresu zamieszkania, nie mogą zawrzeć legalnie umowy o pracę? Co pan im proponuje w to miejsce, co proponuje rząd? Oczekuję na odpowiedź na te pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Andrzej Kozioł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#AndrzejKozioł">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W 2000 r. Krajowy Urząd Pracy zaplanował utworzenie centrum bilansów i kompetencji. Na jakim etapie organizacyjnym są prace dotyczące powołania centrum i jakie zadania będą realizowane przez to centrum?</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#AndrzejKozioł">Drugie pytanie: Kwoty, na które złożone zostały w bieżącym roku wnioski dotyczące środków z rezerwy prezesa Krajowego Urzędu Pracy, znacznie przekraczają możliwości Funduszu Pracy. Stawia to samorząd powiatowy w trudnej sytuacji, gdyż pozbawia się go mechanizmu łagodzenia skutków bezrobocia. Jakie zatem rząd zamierza podjąć działania, aby tej sytuacji zaradzić?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#AndrzejKozioł">Pytanie trzecie. W latach ubiegłych wprowadzono niekorzystne uwarunkowania prawne powodujące ograniczenia w handlu ze Wschodem. Pytanie: Czy znana jest liczba podmiotów gospodarczych, które z tego powodu musiały zlikwidować działalność produkcyjną i handlową?</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#AndrzejKozioł">I jedno pytanie do pana posła Manickiego jako reprezentującego wnioskodawców uchwały w sprawie „Paktu dla pracy”. Otóż we wstępie do tej uchwały jest zapis, iż Sejm wzywa Radę Ministrów, pracodawców, związki zawodowe do przystąpienia do negocjacji. Jako parlament, jako Sejm, mamy możliwość wzywania Rady Ministrów, natomiast wydaje się, że do pozostałych możemy apelować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Józef Wiaderny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JózefWiaderny">Mam pytanie do pana premiera Komołowskiego. Panie premierze, w swojej wypowiedzi stwierdził pan, że żałuje pan bardzo, że OPZZ blokuje, że OPZZ nie bierze udziału w Komisji Trójstronnej - i poszczególni posłowie również się wypowiadali na ten temat, a przecież przyczyny są znane. 5 kwietnia w programie telewizji - razem występowaliśmy w Programie I telewizji - na moje pytanie o to, kto blokuje to porozumienie, odpowiedział pan, że pan się boi spisania tego porozumienia z OPZZ. To mamy nagrane na taśmie. Proszę o potwierdzenie tej swojej wypowiedzi i proszę odpowiedzieć, czego rząd się boi lub kogo się boi, bo podejrzewamy, że pan się boi tu pana Mariana Krzaklewskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Adam Śnieżek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#AdamŚnieżek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Z zadowoleniem przeczytałem w informacji rządu, że zasada wyrównywania szans będzie dotyczyć mieszkańców wsi, gdyż są upośledzoną grupą społeczną, jeśli chodzi o dostęp do pracy. To dotyczy województwa, które reprezentuję, woj. podkarpackiego. Tam struktura agrarna, niedostateczne wyposażenie gospodarstw powodują niskie dochody właścicieli tych gospodarstw, rolników. Brak miejsc pracy wywołuje poczucie braku perspektyw, zwłaszcza dla ludzi młodych. Stwierdzenie zawarte w informacji rządu, że działania podejmowane w ramach strategii mającej na celu wzrost miejsc pracy ze szczególną troską będą nakierowane na mieszkańców wsi, jest bardzo ogólne. Prosiłbym pana premiera o przedstawienie konkretnych zamierzeń rządu odnoszących się właśnie do chłopów, mieszkańców wsi, i podanie proporcji, jeśli chodzi o kierowane właśnie na wieś środki przeznaczone na przeciwdziałanie bezrobociu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Chciałbym skierować do pana premiera jedno pytanie. W swoim wystąpieniu kilkakrotnie podkreślał pan premier wagę uelastycznienia zatrudnienia, elastycznego podejścia do rynku pracy. W związku z tym mam takie pytanie: Od trzech lat mamy w naszym kraju do czynienia z taką sytuacją, że z jednej strony pracodawcy uważają, że Kodeks pracy nie przystaje do obecnych warunków, natomiast związki zawodowe jednym głosem mówią o tym, że każda zmiana, która będzie ograniczała prawa pracownicze, jest nie do przyjęcia. Czy w tej sytuacji, kiedy nie ma wspólnej, jak się wydaje, płaszczyzny, na której mogliby się spotkać pracodawcy i związki zawodowe, nie uważa pan premier, że rząd powinien wystąpić z projektem nowelizacji Kodeksu pracy i doprowadzić do tego, żeby te dwie najpoważniejsze strony zainteresowane tym kodeksem, a także przedstawiciele innych organizacji, mogli w tych pracach uczestniczyć? Sądzę, że bez tego osiągnięcie tych celów, o których mówi się w dokumencie rządowym, będzie trudne. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MarekBorowski">Zakończyliśmy pytania.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#MarekBorowski">Teraz przystąpimy do odpowiedzi. W kolejności zabierze głos czworo przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#MarekBorowski">Rozpoczniemy od podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Ireny Boruty. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#IrenaBoruta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W wypowiedziach kilku posłów pojawił się wątek integracji europejskiej w kontekście spraw, które są tu omawiane. Mianowicie pan poseł Borowski stwierdził, iż w narodowej strategii wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich nie dokonano podziału na okres przedakcesyjny oraz poakcesyjny i, jak rozumiem, w domyśle, nie przypisano odpowiednich zadań w zależności od takiego podziału. Otóż muszę powiedzieć, że z punktu widzenia zadań, które stoją przed Polską w związku z aspiracjami przystąpienia do Unii Europejskiej, istotne jest, by w naszych działaniach przejąć strategię unijną. Ta zaś, jak każda strategia, jest zbiorem pewnych kierunkowych działań. Wszyscy wiemy, że w unijnej strategii zatrudnienia, wyrażonej w rozdziale zatytułowanym „Zatrudnienie” w Traktacie amsterdamskim, a następnie w tzw. employment guide-lines, w przewodniku do „Zatrudnienia”, Unia Europejska postawiła na cztery działania; zdaniem Unii, jeśli te działania się podejmie, gwarantuje to wynik w postaci podniesienia poziomu zatrudnienia i obniżenia stopy bezrobocia. Powiem krótko, iż chodzi o tzw. zatrudnialność, employability, w języku polskim jeszcze nie znaleźliśmy właściwego odpowiednika; o rozwój przedsiębiorczości; o poprawę zdolności adaptacji pracowników i zakładów pracy, pracodawców, do warunków zmieniającego się rynku; o równość w traktowaniu kobiet i mężczyzn.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#IrenaBoruta">Istotne jest zatem to, by w każdej strategii, w tym w strategii polskiej, te cztery działania się znalazły. Natomiast to, czy w grę wchodzi okres przedakcesyjny czy poakcesyjny, zaczyna nabierać znaczenia wówczas, jeśli pewne elementy działania akcentują się w sposób bardziej istotny w okresie przedakcesyjnym bądź w poakcesyjnym. Dobrze wiemy, że w okresie przedakcesyjnym naszym problemem jest restrukturyzacja i jej społeczne skutki. A zatem również w samej strategii na sprawy restrukturyzacji kładzie się zwiększony nacisk. W miarę upływu czasu będą zmieniały się zagadnienia i problemy, a elastyczność ujęcia w strategii wyrazi się w tym, że nie zajdzie potrzeba jej przebudowywania, lecz położenia większego akcentu na określone sprawy.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#IrenaBoruta">Pan poseł Borowski twierdzi, iż chroniczni bezrobotni, którzy, inaczej mówiąc, zostają bez pracy ponad rok i którzy utracili prawo do zasiłku, zdominują migrantów z Polski po naszym przystąpieniu do Unii. Otóż nie będzie tak. Jeżeli chodzi o wszelkie liczne badania, to dominuje w nich teza, iż osoby, które nie mają wykształcenia - i tu trzeba założyć, że wśród chronicznych bezrobotnych występują ludzie z niskim wykształceniem - są najmniej mobilne. A zatem nie te osoby znajdą się w grupie Polaków, którzy będą chcieli opuścić Polskę po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Z drugiej zaś strony przecież nie jest tak, że rynki pracy państw członkowskich są nienasycone; rynki te są nasycone. Wiemy, że średnia unijna, jeśli chodzi o stopę bezrobocia, wynosi prawie 10%. Nie jest zatem tak, że już dzisiaj należałoby przygotować polskich chronicznych bezrobotnych, jeśli chodzi o wykształcenie, tak by po przystąpieniu Polski do Unii natychmiast mogli oni łatwo się odnaleźć na zachodnich rynkach pracy. Natomiast zgadzam się z panem posłem Borowskim, iż należy oczywiście myśleć o tym, by tym osobom ułatwić zdobycie wykształcenia, bowiem, jak wskazuje doświadczenie, wykształcenie jest najlepszą legitymacją do sensownego ulokowania się na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#IrenaBoruta">I wreszcie trzecie pytanie pana posła Borowskiego. W momencie kiedy Polska przystąpi do Unii Europejskiej i będą obowiązywały zatem również Polskę reguły jednolitego rynku, wówczas przepływ usług i przepływ kapitału spowoduje, iż przepływ osób straci na znaczeniu. Proszę zauważyć, że w Unii Europejskiej obecnie migruje zaledwie 2% obywateli państw członkowskich. W rozważaniach nad przyczyną takiego zjawiska odpowiada się jednoznacznie, że przepływ usług i przepływ kapitału dominuje, wyprzedza przepływ osób. Polska po przystąpieniu do Unii bez wątpienia włączy się do kręgu czy do tego typu zachowań, i należy się spodziewać, że również mniej więcej przepływ osób tak będzie się kształtował. Zatem jeśli chodzi o pana pytanie o to, czy w strategii zatrudnienia przewidziano specjalny, odrębny rozdział do okresu obejmującego lata 2004–2006, to w tym przypadku po prostu nie zaszła potrzeba takiego wyodrębnienia tego okresu.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#IrenaBoruta">Odpowiadam na pytanie dotyczące Europejskiego Funduszu Socjalnego. To pytanie zadała pani posłanka Kleitz-Żółtowska. Pytanie dotyczyło tego, czy Polska wykorzysta Środki Europejskiego Funduszu Socjalnego po to, by rozwiązać swoje problemy związane z zatrudnieniem, tak to ogólnie ujmę, i czy będziemy przygotowani do wykorzystania tych środków. Otóż chcę powiedzieć, że przystąpienie do korzystania z Europejskiego Funduszu Socjalnego przez Polskę będzie możliwe dopiero z chwilą akcesji, czyli teraz jest to niemożliwe, niemniej Unia Europejska uruchomiła program i subwencję finansową określaną w żargonie unijnym jako ssp, tj. jest specjalny program przygotowawczy do korzystania w przyszłości z Europejskiego Funduszu Socjalnego. My korzystamy z tej subwencji, przygotowujemy kadry i budujemy strukturę administracyjną, dzięki temu w momencie kiedy Polska będzie mieć dostęp do Europejskiego Funduszu Socjalnego, po prostu będzie możliwe skorzystanie z tych pieniędzy. Chciałam tylko powiedzieć, że właśnie korzystanie z tychże pieniędzy jest niezwykle trudne i stąd wymaga odpowiednio wcześniejszego przygotowania.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#IrenaBoruta">I wreszcie odpowiadam na pytanie pani posłanki Zalewskiej. Pojawił się tu wątek Europejskiej Karty Społecznej. Pytanie dotyczyło tego, czy Polska zamierza ratyfikować przepis karty, który stanowi, iż płaca należna pracownikowi powinna być płacą godziwą. Chciałbym powiedzieć, że na razie jesteśmy na etapie składania sprawozdania ze sposobu wykonania Europejskiej Karty Społecznej. Pamiętamy wszyscy, że w 1997 r. Polska ratyfikowała Europejską Kartę Społeczną, tzn. określone jej artykuły. Złożyliśmy sprawozdanie z wykonania. Czekamy na reakcję Rady Europy i w zależności od rozwoju sytuacji w Polsce, także gospodarczej, także możliwości finansowych i gospodarczych kraju, ta decyzja co do ratyfikowania tym razem zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej z 1996 r. po prostu stanie się kwestią wymagającą rozważenia. To będzie aktualna kwestia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#MarekBorowski">Do protokołu chciałem jedynie wnieść informację, niejako z ostrożności procesowej, iż ilekroć pani minister używała nazwiska Borowski w odniesieniu do jednego z posłów, dotyczyło to Bogumiła Borowskiego.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Irena Boruta: Przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Borowski Andrzej: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#MarekBorowski">Nie, nie, nie ma za co przepraszać, tylko mówię na wszelki wypadek.</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#MarekBorowski">To była pani minister Irena Boruta.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#MarekBorowski">A teraz bardzo proszę prezesa Krajowego Urzędu Pracy panią Grażynę Zielińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#GrażynaZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym odpowiedzieć na pytanie zadane przez panią poseł Bańkowską, dotyczące nakładów na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Obecnie obowiązujące prawo przewiduje trzy tryby przekazywania środków Funduszu Pracy. W przypadku wypłat świadczeń obligatoryjnych prezes ma obowiązek przekazać środki Funduszu Pracy w pełnej wysokości zapotrzebowania składanego przez powiatowe urzędy pracy. Ponieważ było pytanie dotyczące Inowrocławia, chcę powiedzieć, że trzy dni temu Inowrocław otrzymał taką kwotę w wysokości 890 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#GrażynaZielińska">Drugim trybem przekazywania środków Funduszu Pracy jest przekazywanie według algorytmu. Według algorytmu zostało przekazanych 56% środków przeznaczonych na aktywne formy.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#GrażynaZielińska">Trzecim trybem jest oczywiście tryb kontraktowania zadań. Ponieważ było również pytanie o Inowrocław, chcę powiedzieć, że powiat inowrocławski zgłosił programy, w odniesieniu do których kwota ta wynosi 3452 tys. zł. W wyniku spotkania zakontraktowane zostały programy z kwotą, która została zaproponowana, a właściwie tylko o 70 tys. niższą.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#GrażynaZielińska">Środki, które uzyskujemy, przekazywane są natychmiast po tym, gdy je otrzymujemy; właściwie w ciągu dwóch godzin.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#GrażynaZielińska">Było również pytanie na temat zasiłków.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Kiedy zostaną przekazane? Konkretnie.)</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#GrażynaZielińska">W poniedziałek. Zostały przekazane do Inowrocławia trzy dni temu i teraz zostaną przekazane w poniedziałek.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Te 3 mln zł z czymś, tak?)</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#GrażynaZielińska">Było pytanie o środki na zasiłki obligatoryjne.</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Pytanie dotyczyło przekazania środków na aktywne formy, a pani mówiła o formie kontraktowej.)</u>
          <u xml:id="u-237.10" who="#GrażynaZielińska">W miarę otrzymywania... Gdy są to programy, w wypadku których rzecz dotyczy kwot powyżej 1 mln zł, są one przekazywane w dwóch transzach. Pierwsza część wtedy, kiedy jest zrealizowana pierwsza połowa, druga część środków - po realizacji drugiej połowy. Natomiast kiedy konkretnie, to oczywiście, jak powiedziałam, w miarę otrzymywania środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-237.11" who="#komentarz">(Poseł Józef Wiaderny: Kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-237.12" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Jak minister finansów da.)</u>
          <u xml:id="u-237.13" who="#GrażynaZielińska">Chcę również odpowiedzieć na pytanie, które zadała pani poseł, dotyczące zasiłków przedemerytalnych. Miesiąc temu do wszystkich powiatowych urzędów pracy poszło wyjaśnienie, że w trybie art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego osoby, które miały zasiłek przedemerytalny wynoszący 120%, a zamieszkują obecnie w rejonach uznanych za zagrożone, mogą oczywiście złożyć wniosek o podwyższenie go do 160%.</u>
          <u xml:id="u-237.14" who="#GrażynaZielińska">Chcę również odpowiedzieć na pytanie, jakie programy się proponuje konkretnie dla kobiet. W zeszłym roku zorganizowane zostały 183 programy dla bezrobotnych kobiet, których jest zarejestrowanych 56%. Są to oczywiście programy priorytetowe. Programy te są zgłaszane w pakiecie programów, o których w chwili obecnej toczą się rozmowy z Krajowym Urzędem Pracy.</u>
          <u xml:id="u-237.15" who="#GrażynaZielińska">Chcę również odpowiedzieć na pytanie pana posła Jurgiela dotyczące funduszu świadczeń gwarantowanych - czy wydatki są realizowane zgodnie z planem. Wydatki są realizowane w chwili obecnej zgodnie z planem. Było pytanie: Czy jest zabezpieczenie? W chwili obecnej jest zabezpieczenie tych środków. Jeżeli chodzi o spłatę, to ona wynosi 45 mln zł za okres czterech miesięcy. Zwrot wynosi 45 mln zł za okres 4 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-237.16" who="#GrażynaZielińska">Było również pytanie dotyczące możliwości korzystania z funduszu świadczeń gwarantowanych przez niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. Zwróciliśmy się o ekspertyzę prawną w tej sprawie; zapytaliśmy, czy niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej mogą być objęte wypłatami z funduszu świadczeń gwarantowanych. W naszej ocenie powinna być odpowiedź pozytywna, ale czekamy jeszcze na tę opinię prawną.</u>
          <u xml:id="u-237.17" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów Longin Komołowski: Ale czy oni płacą składkę?)</u>
          <u xml:id="u-237.18" who="#GrażynaZielińska">Tak, oni płacą składkę.</u>
          <u xml:id="u-237.19" who="#GrażynaZielińska">Pani poseł Ciborowska pytała o rejony warmińsko-mazurskie - ile środków można przekazać. W chwili obecnej w Krajowym Urzędzie Pracy kończą się negocjacje z powiatowymi samorządami z tych rejonów. Pan premier bardziej szczegółowo powie o filozofii wydatkowania środków, jak również na temat regionu warmińsko-mazurskiego.</u>
          <u xml:id="u-237.20" who="#GrażynaZielińska">Pan poseł Skorulski pytał o Człuchów. Człuchów złożył bardzo interesujące programy - jest ich 17 - takie programy, które aktywizują środowisko lokalne, nakierowane na aktywizację środowiska lokalnego. Bardzo osobiście zaangażował się w realizację tych programów. I tu jest też wsparcie, ale o szczegółach powie pan premier Komołowski.</u>
          <u xml:id="u-237.21" who="#GrażynaZielińska">Na pytania, które były kierowane bezpośrednio, postarałam się odpowiedzieć możliwie szczegółowo. Ale jeżeli będzie taka konieczność, oczywiście bardziej szczegółowo poinformuję jeszcze na piśmie posłów, którzy pytali o te sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.22" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów Longin Komołowski: A kobiety - priorytet?)</u>
          <u xml:id="u-237.23" who="#GrażynaZielińska">Kobiety, panie premierze, są oczywiście priorytetem. W zeszłym roku zgłoszono, jak powiedziałam, 183 programy specjalne. W tym roku programy specjalne dla kobiet również są preferowane i mamy nadzieję, że obejmą one - poprzez negocjacje, konsultacje i spotkania - większą liczbę pań, które w takich programach nie tylko specjalnych mogą uczestniczyć, bo uczestniczą również w innych programach. W sumie zostało przygotowanych i zrealizowano przeszło 500 takich programów, w tym 187 - bezpośrednio dla pań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#MarekBorowski">Teraz pan Piotr Kołodziejczyk podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PiotrKołodziejczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim zacznę odpowiadać na pytania posłów w kolejności, w jakiej były zadawane, spróbuję odpowiedzieć na te pytania, które zadawała duża grupa posłów.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PiotrKołodziejczyk">Pierwsze pytanie dotyczyło sposobu wspierania przez rząd małych i średnich przedsiębiorstw. Rzeczywiście w narodowej strategii - jak to zauważył jeden z panów posłów - ten rozdział dotyczący wspierania przedsiębiorczości nie jest zbyt mocno rozbudowany; odwołuje się on dosyć często do dokumentu, który został przyjęty przez rząd wcześniej niż narodowa strategia, mianowicie do programu rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Ten program przewiduje szereg instytucji, które mają wspomóc rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, stąd w narodowej strategii skupialiśmy się wyłącznie na tych aspektach, które wiążą się z kwestią relacji pracodawca-pracobiorca w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz z niektórymi instrumentami zmierzającymi do poprawy konkurencyjności, do zapewnienia rozwoju małym i średnim przedsiębiorstwom. Chciałbym państwa poinformować, że jeżeli chodzi o małe i średnie przedsiębiorstwa, to ostatnio, m.in. w toku prac zespołów roboczych Komisji Trójstronnej, zostały wypracowane zarysy takich mechanizmów - zresztą mówił o tym w swoim wystąpieniu wprowadzającym pan premier Komołowski - np. tworzony będzie mechanizm poręczeń kredytowych. Rozmawialiśmy i pracowaliśmy w ramach jednego z zespołów ze specjalistami z Banku Gospodarstwa Krajowego. Chodzi o to, żeby stworzyć system poręczeń kredytowych dla małych i średnich przedsiębiorstw, ponieważ w tym wypadku rzeczywiście jest pewna luka w tej infrastrukturze wspierania przedsiębiorczości. Małe przedsiębiorstwo z trudem może uzyskać kredyt w bankach komercyjnych. Może uzyskać go stosunkowo łatwo na potrzeby inwestycyjne, na zakup jakiejś maszyny, wówczas gdy łatwo jest zabezpieczyć ten kredyt np. na budowli czy na tej ruchomości, stosunkowo trudniej uzyskuje kredyt obrotowy. Myślimy, że ten system poręczeń kredytów lokalnych będzie działał jakby dwojako. Po pierwsze, ułatwi dostęp do kredytu, również obrotowego, tym małym przedsiębiorstwom, które już działają. Po drugie, ułatwi dostęp do kredytów czy pożyczek tym osobom, które mają pomysł, zamierzają rozwinąć działalność gospodarczą, ale nie mają zabezpieczenia tych kredytów. Rzeczywiście w tej chwili te osoby mają kłopot, ponieważ banki nauczone doświadczeniem... I tutaj rząd nie zamierza znosić takich ograniczeń, które służą bezpieczeństwu kredytowemu również banków. Banki upadają, nie możemy pozwolić, żeby obywatele tracili oszczędności, nie możemy nadmiernie ułatwiać dostępu do kredytu, np. nie żądając zabezpieczeń czy dając kredyty bez poręczeń. Proszę państwa, w przeszłości mieliśmy już taką sytuację, kiedy kredytów udzielano bez należytego zabezpieczenia, bez dokładnej analizy. Wśród obecnych liderów politycznych, nawet kandydatów na prezydenta, jest jeden taki, który właśnie wypłynął na tym, że nie spłacał kredytu.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PiotrKołodziejczyk">Żaden odpowiedzialny rząd nie chce dopuścić do powtarzania się tego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Czy pan mówi o Krzaklewskim?)</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#PiotrKołodziejczyk">Nie, panie pośle. Sądzę, że w tej Izbie nie należy mówić o personaliach. Znając inteligencję pana posła, wiem, że pan się domyśla. To nie jest nazwisko zaczynające się na literę K. Może w kuluarach to wyjaśnię.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#PiotrKołodziejczyk">Następna kwestia dotyczyła relacji między sposobami finansowania spraw wynikających z zapisów strategii. Tu chciałbym podziękować wielu posłom za ciepłe wypowiedzi na temat strategii. W debacie tej, która miewała burzliwe momenty, pojawiło się również ze strony opozycji parę ciepłych zdań pod adresem dokumentu, który przyjął rząd. Chciałbym bardzo podziękować za te ciepłe słowa. To stwarza szansę, że będziemy mogli rozmawiać merytorycznie o szczegółach wdrożenia strategii, o czym powiem za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#PiotrKołodziejczyk">Dokument strategiczny, dokument przeznaczony na kilka lat, siłą rzeczy zawiera pewne ramy. Mówi o tym, co chcemy robić, jakie identyfikuje się bariery. Tutaj wielu posłów mówiło o tym, że diagnoza sytuacji, również diagnoza dotycząca barier, które istnieją i które nie pozwalają szybko tworzyć miejsc pracy, była dokonana dobrze. W zasadzie nie było głosów krytycznych co do diagnozy. Dlatego też nie ma głosów krytycznych dotyczących instrumentów proponowanych przez rząd. Otóż jeżeli znajdujemy jakąś barierę, to chcemy ją usunąć. Taka jest filozofia strategii w sensie metody jej tworzenia, metody poszukiwania. Pokazujemy te bariery. Niektóre z nich są barierami natury biurokratycznej, psychologicznej, politycznej i mogą być usunięte bez żadnych kosztów finansowych. Czasami mogą być poniesione koszty polityczne. Są też zadania, które wymagają finansowania. Mówiono tu na przykład o kwestii doradztwa zawodowego, poradnictwa zawodowego, o bardzo szczegółowych rozwiązaniach.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#PiotrKołodziejczyk">W toku prac rządowych niektórzy twierdzili, że strategia momentami jest zbyt szczegółowa. My broniliśmy się właśnie takim stanowiskiem, że chcemy precyzyjnie pokazać, co chcemy osiągnąć, by strategia nie była ogólnikowa. Chodzi o informacje na temat rynku pracy, udostępniane na przykład w kioskach na ulicy. Strategia nie jest planem wdrożeń, planem operacyjnym. W strategii jest zapowiedź corocznego tworzenia planów działania na rzecz zatrudnienia, które mają być sprzęgnięte z ustawami budżetowymi. Ponieważ strategia została przyjęta na początku stycznia tego roku, kiedy budżet państwa był już w Wysokiej Izbie, więc nie można było tego zrobić. W związku z tym rząd pracuje nad narodowym planem działań na lata 2000–2001, który jest równocześnie harmonogramem wdrożenia strategii i przybliża projekcję finansową, przewidując, że w roku 2000 chcielibyśmy usuwać głównie te bariery dotyczące wzrostu zatrudnienia, które nie wymagają nakładów finansowych, a więc bariery prawne, instytucjonalne. O istnieniu tych barier mówili pan premier Komołowski i pan premier Balcerowicz. W roku 2001 będziemy chcieli ukierunkowywać środki budżetowe znajdujące się w budżetach poszczególnych resortów na osiąganie celów bądź zwiększać je tam, gdzie to będzie możliwe, potrzebne i zasadne. W dalszej perspektywie przewidujemy wykorzystanie na przykład środków Europejskiego Funduszu Socjalnego. Dzisiaj stawiane były na ten temat pytania. Pani minister Boruta udzieliła na nie odpowiedzi, więc nie będę tego wątku rozwijał. Powiem tylko, ponieważ pan poseł Manicki pytał o Fundusz Pracy, że przewidujemy, że Europejski Fundusz Społeczny będzie uzupełniał dotacje budżetowe do Funduszu Pracy, tak żeby można było aktywizować większą liczbę osób, tak żeby można było wprowadzać nowe formy aktywizacji osób bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#PiotrKołodziejczyk">Po trzecie, jest kwestia relacji między tworzonym przez rząd narodowym planem rozwoju a narodową strategią zatrudnienia. Narodowa strategia zatrudnienia jest dokumentem programowym komplementarnym w stosunku do innych programów rządowych, takich jak na przykład strategia finansów publicznych. Tak więc odnosi się to do rozstrzygnięć przyjętych w strategii finansów publicznych. Ona została przez rząd przyjęta wcześniej, myślę, że jest państwu posłom znana. Żeby nie powiększać objętości tej i tak obszernej strategii, odnosiliśmy się do strategii finansów publicznych, podobnie zresztą jak do programu rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, tylko w tych miejscach, gdzie było to niezbędne. Natomiast inny kierunek wykorzystania rozwiązań proponowanych w strategii wyznacza przygotowywany przez rząd narodowy plan działań. Mamy uzgodnione z Unią Europejską, że przygotujemy narodowy plan działań do roku 2006 po to, by pokazać, w jaki sposób harmonijnie będziemy korzystać z różnych instrumentów, z różnych funduszy, również strukturalnych czy przedakcesyjnych jeszcze najpierw, dla zrównoważonego rozwoju Polski. Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia z założenia jest jedną z 6 strategii cząstkowych, które złożą się na narodowy plan działań. W narodowym planie działań będzie uszczegółowiony sposób finansowania, w tym bardzo precyzyjnie zostaną podane kwoty corocznie przyznawane przez Unię Europejską. Tyle tytułem obszernego wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#PiotrKołodziejczyk">Może wrócę tylko raz jeszcze do kwestii samej konstrukcji strategii i kilku pytań, które były stawiane w kontekście tego. Chodzi o to, czy potrafimy osiągnąć cele zapisane w strategii i wdrożyć je w życie. Głosy bywały niekiedy całkowicie sprzeczne. Były pytania o to, czy jeden z celów cząstkowych, jakim jest zmniejszenie stopy bezrobocia do 10%, jest na miarę ambicji Polski. Formułowany był postulat, żeby to było 4%. Były też inne głosy, głosy powątpiewania, czy tak ambitny cel jesteśmy w stanie osiągnąć. Sądzimy, że jeżeli uda się usunąć najważniejsze bariery przeszkadzające w tworzeniu nowych miejsc pracy, bariery, które hamują rozwój nowych miejsc pracy, to będziemy w stanie zatrzymać falę bezrobocia; ograniczymy je znacznie, poprawiając konkurencyjność polskiej gospodarki. Bardzo ważne pytanie zadał pan poseł Chmielewski. Pytał, czy musimy poprawiać konkurencyjność polskiej gospodarki, czy jeślibyśmy jej nie poprawiali, to byłoby to lepiej czy gorzej dla rynku pracy, dla bezrobocia. Niestety świat się globalizuje i jesteśmy wystawieni na globalną konkurencję. Z jednej strony musimy tworzyć miejsca pracy o wysokiej produktywności - to znaczy, że nawet wysoki wzrost gospodarczy przy poprawie konkurencyjności może nie przekładać się na wzrost zatrudnienia - ale z drugiej strony mamy szansę, ponieważ pewnym elementem niedopasowania naszej struktury zatrudnienia do struktury krajów o gospodarce rynkowej jest niski udział pracowników zatrudnionych w usługach - 41% wobec 70–80% w innych krajach. Usługi są sektorem o stosunkowo niskiej wydajności pracy, stąd potencjalnie są one w stanie wchłonąć dużą liczbę pracowników, często nawet o niskich kwalifikacjach. To jest szansa też dla osób, które mają niskie kwalifikacje. Pora więc powiedzieć, co trzeba zrobić, żeby wdrożyć te zapisy strategii. Odwołam się do Winstona Churchilla, jednego z najwybitniejszych mężów stanu XX w., który powiedział kiedyś tak: „Wielu widzi w pracodawcy drapieżnego wilka, równie wielu widzi w nim dojną krowę, a tak naprawdę pracodawca jest jucznym koniem ciągnącym gospodarkę”. Boję się, że my, uwikłani, przestraszeni stereotypem nr 1, nie zrezygnujemy z realizacji ciągle istniejącego stereotypu nr 2 i wskutek tego nie będziemy umieli wdrożyć zapisów tej strategii. I jakby to przekonanie, że słowa wypowiedziane przed półwieczem przez wybitnego polityka są w Polsce w dalszym ciągu aktualne, było jedną z przesłanek, dla których zaproponowali pakt, nie przez przypadek zaproponowaliśmy go nie poszczególnym partiom politycznym, tylko środowiskom, które są bezpośrednio tym zainteresowane. Głęboko wierzymy, że uda się przeskoczyć istniejące różnice, pewne istniejące zaszłości i uda się doprowadzić do wprowadzenia rozwiązań, które będą służyły wszystkim, którzy wykroczą poza kalendarz polityczny.</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#PiotrKołodziejczyk">Przechodzę do odpowiedzi na pytania szczegółowe.</u>
          <u xml:id="u-239.11" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Jurgiel, pierwsze pytanie: Ile przewiduje się zwolnień z edukacji, ze służby zdrowia? Panie pośle, rząd nie ma takich planów, tzn. żadna dotychczasowa restrukturyzacja nie odbywała się na tej zasadzie, że na początku mówiliśmy: a ile by tu osób zwolnić? Na przykładzie górnictwa powiem, że myśmy szacowali, ile ton węgla da się sprzedać na rynku, za jaką cenę, mnożyliśmy te dwie wielkości i wychodził przychód ze sprzedaży węgla. Jeżeli podzieliło się to przez średnie wynagrodzenie i przez liczbę miesięcy, widać było, ilu górników jest się w stanie utrzymać z wydobywania węgla przy zachowaniu zasady produktywności. Podobnie jest w służbie zdrowia, podobnie jest w edukacji. Mamy oczywiście szacunki, o ile będzie się corocznie zmniejszała do roku 2020 liczba uczniów w wieku 7–18 lat, ale to, że będzie mniej uczniów, nie znaczy, że nauczyciele muszą być masowo zwalniani. Otóż proszę zwrócić uwagę, że w Polsce gwałtownie rozwinął się sektor kształcenia ustawicznego. Ponad półtora miliona Polaków corocznie zdobywa dodatkowe kwalifikacje, płacąc za to prywatnym firmom. To jest mniej więcej 10% naszych zasobów pracy (mimo że tutaj był apel, żeby nie używać tego określenia „zasoby pracy”i wiem, że to brzmi nie najlepiej, ale myślę, że brzmi lepiej niż określenie „siła robocza”, jakim operowano kiedyś, jest to termin z ekonomii). Powiem tak: w krajach Unii Europejskiej dokształca się corocznie 20% pracowników. Jeśli chcemy być konkurencyjni, o czym już mówił poseł Chmielewski, musimy się uczyć. Myślę, że ci nauczyciele być może przestaną uczyć dzieci, a zaczną uczyć dorosłych. To będzie wymagało od nich wysiłku, będzie wymagało może przekwalifikowania, jakiegoś wsparcia środkami publicznymi, ale ta restrukturyzacja dla ludzi o wysokich kwalifikacjach nie musi oznaczać bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-239.12" who="#PiotrKołodziejczyk">Ile osób jest objętych działaniem OHP? Statystycznie w skali roku około 300 tys., w tym dla 150 tys. to jest praca wakacyjna, dla 150 tys. praca całoroczna, z czego 30 tys. osób jest objętych formami stacjonarnymi, 120 tys. osób tzw. formami dochodzącymi. Corocznie ponad 5 tys. junaków OHP znajduje niesubsydiowane produktywne zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-239.13" who="#PiotrKołodziejczyk">Woj. podlaskie, dokończenie inwestycji i środki na funkcjonowanie urzędów pracy. Tutaj powiem, że dokończenie inwestycji jest problemem trudnym. Rzeczywiście sporo inwestycji zostało rozpoczętych w przeszłości i jest kontynuowanych, natomiast Sejm uchwałą zobowiązał ministra pracy do wydania rozporządzenia, w którym środki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu ma on przeznaczyć na inwestycje w powiatach. Jest to kwestia bardzo delikatna. Szacujemy skutki finansowe tych inwestycji i muszę powiedzieć, że już w czasie tej debaty była sprzeczność, bo trudno zrealizować dwa cele jednocześnie, to znaczy zwiększyć nakłady na aktywne formy i zabrać z aktywnych form na budowanie różnych budynków.</u>
          <u xml:id="u-239.14" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Słomski miał pytania na temat kierunków wobec małych i średnich przedsiębiorstw. Już ogólnie na to odpowiadałem.</u>
          <u xml:id="u-239.15" who="#PiotrKołodziejczyk">Natomiast jeśli chodzi o kwestię pilotażu w Ostrowcu Świętokrzyskim i ewentualnych mechanizmów zastosowania takich kredytów, jakie mają gminy górnicze, chciałbym powiedzieć, że na temat pilotażu i możliwości pilotażu myśmy odpowiadali na piśmie władzom samorządowym. Generalnie rzecz biorąc, rząd nie jest zwolennikiem finansowania czy dofinansowywania poszczególnych powiatów, gmin, województw pod hasłem jakichś programów pilotażowych. Dążymy do tego, żeby kryteria rozdziału pieniędzy między poszczególne obszary były maksymalnie zobiektywizowane. Natomiast jeżeli chodzi o kredyty takie jak dla gminy górniczej, chciałbym powiedzieć, że w Ostrowcu Świętokrzyskim jest huta, o czym pan poseł wie pewno lepiej ode mnie, i z funduszu PHARE uzyskaliśmy 10 mln euro - z PHARE '98, gdzie jest specjalna linia kredytowa dosyć podobna do tej, która jest stosowana dla górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-239.16" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Zaciura zadał kilka pytań dotyczących oceny innych posłów, to była raczej polemika z panem posłem Lityńskim. Rząd nie będzie w tym uczestniczył. Natomiast były pytania dotyczące właśnie mechanizmów finansowania - dobrych, zdaniem pana posła Zaciury, za co dziękuję, bo również moim zdaniem to są dobre pomysły w tej strategii. Już mówiłem, jak to będzie finansowane.</u>
          <u xml:id="u-239.17" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Pawlak — bezrobotni lepsi, górnicy, versus bezrobotni gorsi, na wsi. Chciałbym stwierdzić, że to nie jest tak, że ten rząd różnicuje bezrobotnych na lepszych i gorszych. Myśmy zastali górnictwo zadłużone, w fatalnej kondycji ekonomicznej i w sytuacji, w której np. składki na ubezpieczenie społeczne górników nie były płacone. Nie mogliśmy pozwolić, żeby ci ludzie pozostali bez świadczeń czy byli gorzej traktowani w przyszłych systemach emerytalnych. Stąd restrukturyzacja sektora — o tym zresztą mówił pan premier Komołowski we wstępnym wystąpieniu — miała przede wszystkim wymiar moralny, propracowniczy, chodziło o to, żeby pracownicy niewydolnych przedsiębiorstw nie utracili korzyści, jakie daje samo bycie ubezpieczonym. Natomiast myśmy zastali pewną sytuację na wsi. Może tutaj odpowiem trochę szerzej, bo — rzeczywiście o tym zapomniałem — było sporo pytań dotyczących wyrównywania szans na rynku wiejskim. Jest czwarty filar strategii, to jest polityka równości szans. Zwyczajowo w krajach OECD, z których to krajów staraliśmy się czerpać wzory, jeśli chodzi o te najlepsze praktyki i najlepsze pomysły, tę równość szans odnosi się do kobiet, do osób niepełnosprawnych, do mniejszości narodowych, które w Polsce nie występują w takiej skali. Uznaliśmy, że jednym z obszarów nie prawnej, ale rzeczywistej nierówności, jeżeli chodzi o dostęp do rynku pracy, jest wieś — ze słabszą strukturą edukacyjną, z gorszym poziomem wykształcenia, a więc w dłuższej perspektywie czasu z mniejszymi szansami na znalezienie pracy. Stąd podjęliśmy pracę z jednej strony nad pakietem rozwiązań systemowych, kończymy negocjacje dotyczące paktu dla wsi, a z drugiej strony równolegle szukaliśmy źródeł finansowania działań, które zdaniem rządu były już oczywiste. Ale przypomnę, że myśmy zastali na wsi taką sytuację, było bardzo wielu bezrobotnych, nie tylko tych rejestrowanych. Zgadzam się z tym, że na wsi jest duży przerost, nadwyżka osób, pracowników czy zasobów pracy. W tej chwili w Warszawie jest misja Banku Światowego. Na ukończeniu są negocjacje dotyczące dużej pożyczki na aktywizację terenów wiejskich, na stworzenie pozarolniczych miejsc pracy i na poprawę infrastruktury edukacyjnej. Będziemy na wsi m.in. doposażać szkoły, kształcić nauczycieli wiejskich, będą programy mikropożyczek. Łącznie budżet tego całego przedsięwzięcia, razem z finansowaniem strony polskiej, wyniesie 300 mln dolarów w ciągu najbliższych 4 lat. Są to gigantyczne pieniądze, które, mamy nadzieję, przyniosą efekt; oczywiście nie jutro i nie propagandowy. Być może to dobrze, że ta informacja nie jest jeszcze pewnie transmitowana przez telewizję; ta informacja nie może być traktowana przez rząd jak propaganda sukcesu. Efekty będą za parę lat. Wyjdą one poza kalendarz polityczny, ale ten wysiłek został podjęty.</u>
          <u xml:id="u-239.18" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Pawlak pytał także, jak wspomagać wykwalifikowanych bezrobotnych, jak wspomagać samorządy realizujące programy lokalne. Mówiła już o tym pani minister Boruta. Kwalifikacje są najlepszą legitymacją wstępu na rynek pracy. Nie są oczywiście gwarancją, natomiast statystycznie w Polsce występuje mniej więcej taka sama prawidłowość jak we wszystkich krajach na świecie. Jeśli chodzi o Polaków mających wyższe wykształcenie, to bez pracy pozostaje ok. 1,5%, a co do osób mających wykształcenie podstawowe i niepełne podstawowe, to pracy nie ma blisko 20%. Pokazuje to relacje między poziomem kwalifikacji a szansami na zatrudnienie. Stąd myśmy odeszli również w narodowej strategii od filozofii tzw. programów cząstkowych, odrębnych programów dla młodzieży, dla kobiet, dla innych grup. Chcemy tworzyć wspólne ramy dla wszystkich grup zawodowych, a poszczególne działania czy instrumenty są takie same dla ludzi w miastach i na wsi. Narzędzia w zakresie przywracania ludzi do pracy są te same, tylko w różnych miejscach trzeba je stosować z różnym nasileniem.</u>
          <u xml:id="u-239.19" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Kaczyński zadał kilka pytań. O kwestiach strategii dotyczącej małych i średnich przedsiębiorstw, dostępu do tanich kredytów, już mówiłem. Pan poseł pytał też o PKP, w kontekście zakładów naprawczych taboru kolejowego, i o Łomżyńską Bawełnę. Najpierw powiem o łomżyńskich zakładach bawełnianych, a później wrócę do wątku PKP, ponieważ był on także kilkakrotnie poruszany.</u>
          <u xml:id="u-239.20" who="#PiotrKołodziejczyk">Łomżyńska Bawełna to zakład, w którym zdarzyło się coś, co jest ewenementem w polskiej praktyce gospodarczej. Otóż zakład ten był w złej kondycji finansowej, został postawiony w stan likwidacji. Pracowników zwolniono, a ich roszczenia zostały zaspokojone z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wypłacono im wszystko: pensje, odprawy, wszystko, po czym likwidator stwierdził, że on będzie prowadził działalność w czasie likwidacji i zatrudnił tych ludzi z powrotem. Niestety optymizm likwidatora co do możliwości prowadzenia biznesu przerodził się w pesymizm po czterech czy pięciu miesiącach. Ci ludzie, ci nowo zatrudnieni byli pracownicy, pracowali praktycznie przez kilka miesięcy albo bez wynagrodzeń, albo prawie wcale... Przyznaję, że nie pamiętam, czy to był likwidator, czy to był syndyk. Już w tej chwili tego szczegółu nie pamiętam. Ale taka była istota mechanizmu w Łomżyńskiej Bawełnie.</u>
          <u xml:id="u-239.21" who="#PiotrKołodziejczyk">I teraz, proszę państwa, jest problem taki, że likwidator ponownie wystąpił o zaspokojenie świadczeń pracowników po to, żeby ich ponownie zwolnić. Wojewódzki Urząd Pracy w Łomży odmówił zaspokojenia tych świadczeń, w moim przekonaniu zasadnie. To było w końcu ubiegłego roku. Od tej decyzji, zgodnie bodajże z art. 8 ust. 2 - pan poseł Manicki jako poseł sprawozdawca ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych na pewno będzie pamiętał, ust. 1 albo 2 tego artykułu, tak? - odwołał się do sądu i sąd podtrzymał decyzję organu o odmowie. Dlaczego powiedziałem, że moim zdaniem zasadnie organy tak orzekły, najpierw organ pierwszej instancji, później sąd. Otóż uznanie prawa do ponownego zaspokojenia tych świadczeń pracowniczych byłoby de facto zgodą na permanentne finansowanie ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nieefektywnej działalności gospodarczej, czyli raz, że rozbiłoby fundusz, który jest bardzo potrzebnym funduszem, a dwa, rozbiłoby logikę jego działania. Niemniej pozostał problem wielu ludzi tam zatrudnionych i muszę powiedzieć, że dzięki bardzo życzliwej postawie, ku zaskoczeniu części posłów, ministra finansów, dzięki bardzo energicznym działaniom ministra finansów, spowodowaliśmy tam kontrolę skarbową po to, żeby zidentyfikować i zająć majątek bądź wierzytelności, które w międzyczasie tam powstały, po to, żeby je przechwycić i zabezpieczyć świadczenia pracowników, którzy tam byli. Ta sprawa jest w toku.</u>
          <u xml:id="u-239.22" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Bardzo dziękuję za stwierdzenie, że to potrzebny fundusz, bo pan minister chciał go zlikwidować w swoim czasie.)</u>
          <u xml:id="u-239.23" who="#PiotrKołodziejczyk">Panie Pośle! Proszę wskazać, w którym miejscu o tym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-239.24" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Rękami posła Rulewskiego. Potem dwóch innych posłów.)</u>
          <u xml:id="u-239.25" who="#PiotrKołodziejczyk">Panie Pośle! To jest insynuacja, ja posługuję się zawsze swoimi rękoma.</u>
          <u xml:id="u-239.26" who="#PiotrKołodziejczyk">PKP. Rząd przyjął latem 1999 r., nie pamiętam, może to był sierpień, program restrukturyzacji PKP oraz przygotował stosowny projekt ustawy o restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe. Ten projekt został skierowany do Sejmu bodajże we wrześniu 1999 r. Ponieważ sytuacja ekonomiczna kolei była dramatyczna, rząd podjął działania pomostowe. W programie zaproponowaliśmy działania osłonowe i zostało przygotowane i przyjęte przez Radę Ministrów specjalne rozporządzenie pozwalające objąć pracowników PKP, mających duży staż pracy, świadczeniami przedemerytalnymi. Z tych świadczeń przedemerytalnych skorzystało według mojej wiedzy ok. 6300 pracowników, m.in. skutkiem tego jest fakt - wczoraj widziałem taką informację w telewizji - że PKP ma w I kwartale 2000 r. straty niższe, niż miało w I kwartale 1999 r. Natomiast jest rzeczywiście problemem to, że ta ustawa do dnia dzisiejszego nie została uchwalona. Jest problem, bo np. w innych funduszach publicznych, takich jak Fundusz Pracy czy Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, środki finansowe na objęcie osłonami kolejarzy nie były uwzględniane w toku prac nad ustawą budżetową, stąd opóźnienia w pracach nad ustawą bardzo martwią rząd. Rozumiemy, że jest to trudna ustawa, ale nowatorski mechanizm finansowania restrukturyzacji zatrudnienia i modernizacji technicznej przedsiębiorstwa wydaje się, że wart jest rozważenia i mógłby być w przyszłości skutecznie zastosowany również w innych branżach.</u>
          <u xml:id="u-239.27" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Nowaczyk pytał o to, czy pan premier Balcerowicz oczekuje aprobaty społecznej takiej, jak ma w OECD. Z upoważnienia pana premiera chciałem powiedzieć, że wynik wyborczy pokazuje, że aprobata społeczna, o czym świadczą ostatnie wybory, dla pana posła Balcerowicza wyrażała się w wielokrotnym przekroczeniem liczby głosów, które uzyskał pan poseł Nowaczyk w wyborach do Sejmu w 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-239.28" who="#PiotrKołodziejczyk">Kiedy będzie ogłoszona strategia gospodarcza rządu. Strategia gospodarcza rządu została opublikowana w ubiegłym roku i myślę, że w Sejmie jest znana.</u>
          <u xml:id="u-239.29" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Dankowski pytał o to, na jaką pomoc może liczyć przedsiębiorca na wsi. Mówiłem o programach mikropożyczek, o programach wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-239.30" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Misztal pytał, jak zapobiegać rejestrowaniu się tych osób, które w przeszłości pracowały na czarno, a teraz chcą uzyskać opłacanie przez budżet składki na ubezpieczenie zdrowotne. Otóż, panie pośle, w naszych dokumentach mówimy o tym, że obserwujemy takie zjawisko i że ono istnieje, to jest fakt. Jak rozstrzygnąć ten problem, to jest odrębna kwestia. Ani rząd, ani Sejm, który zatwierdza wydatki publiczne, nie może tego faktu, myślę, zignorować, ponieważ to dotyczy dużych liczb, dużych wydatków i może trzeba by tu zrobić jakiś dalszy krok. Jaki, nie chcielibyśmy przesądzać, ale dobrze, że te osoby się ujawniły, przynajmniej częściowo ujawniły swoją rzeczywistą sytuację. Być może warto zrobić następny krok i, kto wie, czy np. obniżenie podatków, składek kosztów pracy nie spowoduje czegoś takiego, że te osoby zechcą się ujawnić do końca, to znaczy ujawnić również dochody uzyskiwane w szarej strefie, bo będzie to dla nich korzystne.</u>
          <u xml:id="u-239.31" who="#PiotrKołodziejczyk">Pani poseł Ciborowska pytała o relacje strategii zatrudnienia do problemów zatrudnienia woj. warmińsko-mazurskiego, o działania strategiczne dla tego województwa i czy przewidywany jest mechanizm wyrównywania dochodów dla kas chorych. Przewidywane jest wsparcie dla regionów słabszych, ale myśleliśmy głównie o wspieraniu szans rozwojowych tych województw, stąd np. województwa pasa wschodniego uzyskały wsparcie z funduszu PHARE m.in. na rozwój zasobów ludzkich, na budowę infrastruktury. To dotyczy 4 województw, w których produkt krajowy brutto na osobę jest najniższy. Woj. warmińsko-mazurskie będzie też objęte programem pomocowym dla wsi.</u>
          <u xml:id="u-239.32" who="#PiotrKołodziejczyk">Sądzimy, że realizacja takich programów aktywizacyjnych pozwoli tym obszarom, regionom, województwom, powiatom, uzyskiwać czy generować wystarczająco wiele własnych dochodów, żeby w jakimś czasie stać się organizmami silnymi gospodarczo.</u>
          <u xml:id="u-239.33" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Bogumił Borowski. Była kwestia związana z Unią Europejską i na to pytanie odpowiadała pani minister Boruta.</u>
          <u xml:id="u-239.34" who="#PiotrKołodziejczyk">Pani poseł Zalewska poruszyła kwestię kobiet, że są lepiej wykształcone, ale gorzej zarabiają i częściej tracą pracę. Istotnie jest to problem nierówności nie prawnej, bo wobec prawa jest taka równość, ale faktycznej. I co rząd robi, żeby to zmienić? Otóż przede wszystkim pokazujemy, że tak jest, bo można robić szereg rzeczy, choćby właśnie z tej trybuny mówić, że kobiety są lepiej wykształcone niż mężczyźni i trafiać z tą informacją do pracodawców. Chcę tu również powiedzieć o tym, że są elastyczne formy zatrudnienia, które proponujemy wprowadzić i które budzą tyle emocji jako coś złego, myślę, że intuicyjnie się tego boimy. Ale pan premier Komołowski w swoim wystąpieniu już mówił o tym, w jaki sposób elastyczne formy zatrudnienia mogą pomagać młodych pracownikom np. się dokształcać, łączyć pracę z dokształcaniem się, i to samo dotyczy kobiet. Kobiety, choćby z racji macierzyństwa, opieki nad dziećmi itd., często nie chcą czy nie mogą poświęcać wystarczająco wiele czasu w pełnym wymiarze czasu pracy na pracę zawodową. Stworzenie możliwości korzystania z elastycznych form zatrudnienia, chociażby takich jak ta telepraca, która w społeczeństwie informacyjnym, do którego cały świat zmierza, będzie faktem, pozwoli zmienić ten stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-239.35" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Skorulski pytał o elastyczność rynku pracy i minimalizację progową funkcji płacy minimalnej. Otóż my tu opieramy się na przygotowanych w ubiegłym roku przez Instytut Pracy - tutaj w jednej wypowiedzi zapowiedziano likwidację tego instytutu, ale to nie jest prawda - dwóch materiałach, które wiązały się z płacą minimalną. Jeden z tych materiałów zawierał międzynarodowy przegląd wpływu płacy minimalnej na poziom zatrudnienia, drugi dotyczył związku między poziomem płacy minimalnej a poziomem zatrudnienia w Polsce. I widać było wyraźnie, że zarówno we wszystkich krajach rozwiniętych, jak i w Polsce wpływ wysokiej płacy minimalnej utrudnia wejście na rynek pracy. Czy jest progiem? To jest, wyjaśniam, pojęcie progowej funkcji płacy minimalnej. Stąd jednym z rozważanych przez rząd pomysłów jest zmniejszenie, jak w wielu krajach Unii Europejskiej, płacy minimalnej dla pracowników młodych nie po to, żeby ich pognębić, żeby zrobić im coś złego lub żeby nasycić tych kapitalistów czy pracodawców, tylko po to, żeby im ułatwić wejście na rynek pracy, bo podstawową barierą w zdobywaniu nowej, coraz lepszej pracy są kwalifikacje i doświadczenia zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-239.36" who="#PiotrKołodziejczyk">O pracy godziwej mówiła pani Boruta, pani prezes Zielińska - o Człuchowie i Miastku. Następnie pan poseł Stanibuła mówił o Zamościu, utrata statusu miasta wojewódzkiego, i o wsparciu dla woj. lubelskiego. Mówiłem już o funduszu PHARE 2000, jest nim objęte woj. lubelskie, jest kilka bardzo ciekawych projektów, które są już przeznaczone do finansowania i są albo lada moment będą realizowane. Podobnie zresztą dotyczy to kwestii pożyczki Banku Światowego na aktywizację obszarów wiejskich, o której mówiłem uprzednio.</u>
          <u xml:id="u-239.37" who="#PiotrKołodziejczyk">Czy rząd decentralizując system urzędów pracy czuje się zwolniony z obowiązków?</u>
          <u xml:id="u-239.38" who="#PiotrKołodziejczyk">Po pierwsze, chciałbym przypomnieć, że przedłożenie rządowe było inne, Sejm podjął taką decyzję, którą rząd przyjmuje do wiadomości. Jednym z dowodów na to, że rząd nie czuje się zwolniony z odpowiedzialności jest to, że prowadzimy dzisiaj tę debatę, że zapraszaliśmy partnerów społecznych już uprzednio do takiej debaty. Poza tym jest zapis w konstytucji, który określa odpowiedzialność władz publicznych również za politykę rynku pracy, a więc jest to w świetle rozstrzygnięć konstytucyjnych oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-239.39" who="#PiotrKołodziejczyk">Pani poseł Żółtowska pytała o bezzatrudnieniowy wzrost gospodarczy. Ja o tym mówiłem przy okazji tych wskaźników ze strategii. Fundusz socjalny - odpowiadała pani minister Boruta.</u>
          <u xml:id="u-239.40" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Lewandowski - przestrzenne zróżnicowanie bezrobocia i programy poprawy mobilności. Otóż częściowo pani minister Boruta już wyjaśniała, że zwłaszcza ludzie o niskich kwalifikacjach są ludźmi, w których przypadku trudno jest wywołać mobilność. Rzeczywiście program tworzenia hoteli robotniczych czy miejsc taniego zamieszkania nie zadziałał za dobrze, głównie dlatego że pracodawcy...</u>
          <u xml:id="u-239.41" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Przecież nic nie zrobiliście w tej sprawie poza jednym hotelem robotniczym w Stoczni Szczecińskiej.)</u>
          <u xml:id="u-239.42" who="#PiotrKołodziejczyk">Panie pośle, są też inne postępowania w tej sprawie, więc może ten wątek byśmy odrębnie omówili. Natomiast rzeczywiście pracodawcy w sytuacji, w której istnieją nadwyżki pracowników na lokalnym rynku pracy, nie są skłonni ponosić kosztów - nazwijmy to tak - „importu” pracowników z innych obszarów. Poza tym jest jeszcze inna kwestia - osoby bezrobotne to są najczęściej osoby o niskich kwalifikacjach, a więc osoby, które potencjalnie zarabiają mało, w związku z powyższym jest im trudno współfinansować dodatkowe mieszkanie. Ale rzeczywiście problem jest i trzeba do niego wrócić. My raczej planujemy strategię bardziej zrównoważonego rozwoju gospodarczego kraju. Chodzi nam głównie o to, żeby inwestycje trafiały tam, gdzie są ludzie bezrobotni - a więc nie o to, żeby ludzie jeździli do pracy. To mogłoby się skończyć slumsami wokół wielkich miast. Europa Zachodnia przerabiała to 20–30 lat temu.</u>
          <u xml:id="u-239.43" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Sieńko mówił wczoraj w telewizji o samozadowoleniu rządu i koalicji i pytał, jaki jest realny budżet i inflacja. Otóż inflacja przewidziana w budżecie jest wskaźnikiem pomocniczym, a nie celem samym w sobie. Cele związane z inflacją realizuje Rada Polityki Pieniężnej i Narodowy Bank Polski.</u>
          <u xml:id="u-239.44" who="#PiotrKołodziejczyk">Jakie narzędzia chce rząd zastosować, by ograniczyć bezrobocie. Panie pośle, właśnie mamy strategię, którą również posłowie - niektórzy przynajmniej - chwalili. To właśnie są te narzędzia.</u>
          <u xml:id="u-239.45" who="#PiotrKołodziejczyk">Jak zniwelować różnice stopy bezrobocia, dalej - lokalne programy restrukturyzacyjne. Tak, proszę państwa, to jest następna kwestia. Bodajże dzisiaj Sejm przyjął poprawki Senatu czy rozpatrzył poprawki Senatu do ustawy o polityce regionalnej. Będziemy tworzyć politykę regionalną. Te lokalne programy restrukturyzacyjne otrzymają obudowę w postaci narzędzi polityki regionalnej; będą również pieniądze na prowadzenie polityki regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-239.46" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Adamski zadał 2 pytania dotyczące zniesienia stawek celnych na stal, renegocjowania tych umów i tego, czy będzie zmieniony Hutniczy Pakiet Socjalny - dlaczego jedni dostają odprawy z tych spółek wydzielanych w przeszłości, a inni nie. Otóż powiem tak - nie wiem oczywiście, czy są prowadzone renegocjacje, czy nie. Przypuszczam, że nie, dlatego że jesteśmy związani wieloma układami i odstępstwo od raz wynegocjowanego - nie przez ten rząd i nie przez tę koalicję przecież - programu znoszenia stawek celnych musiałoby narazić naszą gospodarkę na retorsje. O tym mówił pan premier Balcerowicz. Natomiast problemem hut nie jest to, że stawki celne zostały obniżone. Problemem hut jest to, że one nie są produktywne, nie są konkurencyjne i w dużym stopniu wysiłek, również inwestycyjny, jaki w hutach był podejmowany, został zmarnotrawiony przez inwestycje niecelowe. I stąd rzeczywiście dzisiaj w hutnictwie są problemy, ale widać, na przykład w Hucie im. Sendzimira, że poprawia się rentowność, poprawiają się wskaźniki i można oczekiwać, że również w tym sektorze będzie następowała stabilizacja i zatrudnienia, i wyników ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-239.47" who="#PiotrKołodziejczyk">Natomiast jakie kryterium przyjęto, dzieląc podmioty gospodarcze na te, które uzyskały i nie uzyskały uprawnienia do Hutniczego Pakietu Socjalnego? Powiem tak: kryterium głównym było to, czy zakład x jest zakładem hutniczym czy nie jest zakładem hutniczym, czy jest zakładem przemysłu obronnego czy nie jest zakładem przemysłu obronnego. Chciałbym powiedzieć, że i Hutniczy Pakiet Socjalny, i Pakiet Socjalny dla Przemysłu Zbrojeniowego były uzgodnione ze wszystkimi centralami związkowymi i z organizacjami pracodawców i podpisane. One zostały podpisane - hutniczy pakiet bodajże 7 stycznia 1999 r. Przyjęliśmy wówczas jednomyślnie, że dom wczasowy huty x nad morzem, gdzieś tam, który został kiedyś, 5–7 lat temu, wydzielony jako spółka córka, to nie jest zakład hutniczy, a więc on nie wymaga wsparcia, on się może utrzymać, on jest w innym rejonie, o innej stopie bezrobocia często i ma inne możliwości rozwojowe.</u>
          <u xml:id="u-239.48" who="#PiotrKołodziejczyk">Poseł Kaczmarek pytał o środki na inwestycje infrastrukturalne. Chciałbym powiedzieć, że Rada Ministrów przyjęła nie tak dawno rozporządzenia, nie pamiętam, bodajże dwa...</u>
          <u xml:id="u-239.49" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: 18 sierpnia 1999 r.)</u>
          <u xml:id="u-239.50" who="#PiotrKołodziejczyk">Nie mogła w sierpniu przyjąć rozporządzenia w sprawie inwestycji infrastrukturalnych na ten rok, bo w tym roku jeszcze sierpnia nie było, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-239.51" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: W zeszłym roku, w sierpniu 1999 r.)</u>
          <u xml:id="u-239.52" who="#PiotrKołodziejczyk">Tak, ale pan pytał o rozporządzenie tegoroczne.</u>
          <u xml:id="u-239.53" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-239.54" who="#PiotrKołodziejczyk">Tak więc tegoroczne rozporządzenie zostało już przyjęte. Rozporządzenie w sprawie inwestycji infrastrukturalnych realizowanych w systemie robót publicznych zostało przyjęte i opublikowane. Już zapewne jest i wszystkie województwa wiedzą, jakimi kwotami dysponują. Wiem, że już...</u>
          <u xml:id="u-239.55" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Kiedy wojewodowie rozdadzą pieniądze?)</u>
          <u xml:id="u-239.56" who="#PiotrKołodziejczyk">Panie pośle, spróbuję zrobić ankietę wśród wojewodów, zapytać, bo nie potrafię...</u>
          <u xml:id="u-239.57" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: To jest ich obowiązek.)</u>
          <u xml:id="u-239.58" who="#PiotrKołodziejczyk">Oczywiście. Wojewodowie rozdzielają to w różnym rytmie, w województwach stosowane są różne kryteria rozdziału i procedury.</u>
          <u xml:id="u-239.59" who="#PiotrKołodziejczyk">Natomiast jest jeszcze drugie rozporządzenie, z którego wydaniem czekamy, dotyczące programów regionalnych, wsparcia instytucji. Czekamy, powiem uczciwie, z wydaniem tego rozporządzenia na zakończenie negocjacji z Bankiem Światowym, ponieważ musimy mieć jako strona polska zapewnione współfinansowanie na przykład programu aktywizacji obszarów wiejskich. Musimy to współfinansowanie zgrać z zapisami umowy, jaką mamy z Bankiem Światowym. Stąd z wydaniem tego rozporządzenia jeszcze chwileczkę poczekamy. Ale bodajże dzisiaj skończyła się misja Banku Światowego w tej sprawie i lada moment to będzie zakończone.</u>
          <u xml:id="u-239.60" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Chmielewski zadał kilka pytań o poprawę konkurencyjności. Mówiłem o tym w kontekście tych wszystkich programów restrukturyzacyjnych. Pytał też, czy musimy kontynuować reformy. W moim przekonaniu, w przekonaniu rządu, tak.</u>
          <u xml:id="u-239.61" who="#PiotrKołodziejczyk">Czy emeryci i renciści mogą czuć się bezpieczni? Tak. Chciałbym zapewnić, że wypłaty świadczeń społecznych nie są w państwie zagrożone i nie ma żadnego powodu, nie było żadnych przesłanek, żeby wyrażać tego typu obawy.</u>
          <u xml:id="u-239.62" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Chmielewski pytał też o restrukturyzację PKP i o promocję wyrobów polskich. Między innymi minister gospodarki prowadzi przygotowania w tej chwili do EXPO w Hanowerze. Jest przyjęty program rozbudowania trochę instrumentów KUKE (Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych), poręczenia, ubezpieczeń kredytów eksportowych. Ponadto minister gospodarki rozwijał będzie właśnie tę promocję wyrobów polskich za granicą. Natomiast trzeba mieć świadomość, że to narzędzie będzie miało ograniczoną skuteczność. Podstawową formą promowania wyrobów jest ich jakość, cena.</u>
          <u xml:id="u-239.63" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Manicki pytał o podatki w Stanach Zjednoczonych za Reagana, za Clintona i ich związek ze wzrostem gospodarczym, stawiając tezę... Panie pośle, pan świetnie wie, bo ostatni raz ten temat wspólnie w jakiejś audycji radiowej przerabialiśmy, w tej Izbie nie chciałbym się nad tym rozwodzić, że są to tak różne systemy, że proste porównanie nie jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-239.64" who="#PiotrKołodziejczyk">Jeśli chodzi o rozdz. 4, str. 73 i następne, o finansowaniu, już o tym mówiłem, nie wiem, czy pana posła Manickiego moje wyjaśnienie zadowoliło. Chciałbym tylko zapewnić, iż stwierdzenie: pan rozumie, że minister finansów nie pozwolił ministrowi pracy nic więcej tam wprowadzić, jest stwierdzeniem nieuprawnionym. Akurat przy tym rozdziale ja pracowałem i muszę powiedzieć, że...</u>
          <u xml:id="u-239.65" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Niech pan nie zaprzecza, i tak nie uwierzę.)</u>
          <u xml:id="u-239.66" who="#PiotrKołodziejczyk">Panie pośle, nie wiem, czym zasłużyłem sobie na tak niską wiarygodność u pana. Wydaje mi się, że nigdy pana jeszcze nie okłamałem. Może kiedyś spróbuję, to wtedy będę miał wyższą wiarygodność.</u>
          <u xml:id="u-239.67" who="#PiotrKołodziejczyk">Pani poseł Trela pytała o małe i średnie przedsiębiorstwa. Ustawa o samorządzie gospodarczym jest rozważana, ścierają się dwie koncepcje, obligatoryjności i dobrowolności. Regulacji, jakiegoś dojrzałego projektu bodajże jeszcze nie ma w tej chwili, ale nie chciałbym odpowiadać tak bardzo zdecydowanie, żeby nie wprowadzić pani poseł w błąd.</u>
          <u xml:id="u-239.68" who="#PiotrKołodziejczyk">Przeznaczenie środków Funduszu Pracy na szkolenie zawodowe i stypendia. Rozwiązania są zawarte w strategii. Jednym z filarów strategii jest poprawa zatrudnialności i kwalifikacji pracowników. Przewidujemy różne źródła finansowania poprawy kwalifikacji. Niekoniecznie musi być to Fundusz Pracy, niekoniecznie musi być to budżet państwa. Będą to zapewne środki mieszane, montowane z różnych źródeł. Niemniej mamy świadomość tego, i rząd o tym wręcz mówi, że czynnikiem rozwoju Polski w XXI w. będą kwalifikacje Polaków, i na ten cel na pewno pieniędzy oszczędzać nie będzie, czego dowodem jest chociażby znacząca podwyżka, zwiększenie środków dla nauczycieli w budżecie roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-239.69" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Szymańczyk pytał, ile powstało nowych miejsc pracy w czasie rządów koalicji. Panie pośle, ja panu sprezentuję komunikat Głównego Urzędu Statystycznego, mam go ze sobą. To jest dokument wydany przez Główny Urząd Statystyczny 28 stycznia 2000 r. Mogę cytować, ile miejsc pracy ubyło, np. górnictwie, w sektorze kopalnictwa ubyło 13%, ale powstały nowe miejsca pracy w usługach - hotele, restauracje, w przetwórstwie, w poligrafii. Powstały tam nowe, stabilne, produktywne miejsca pracy, dające ich pracownikom godziwy zarobek i pewność zatrudnienia. Bo taką pewność ma się, tylko pracując w rentownym przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-239.70" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Jaki jest per saldo wynik?)</u>
          <u xml:id="u-239.71" who="#PiotrKołodziejczyk">Per saldo wynik w 1999 r., jeśli chodzi o ubytek miejsc pracy w gospodarce, jest 0,6%, co w odniesieniu do 16 mln pracujących wynosi 96 tys. Proste mnożenie. Mimo prowadzonych restrukturyzacji górnictwa, hutnictwa, PKP, przemysłu obronnego, mimo racjonalizacji zatrudnienia w służbie zdrowia i w innych systemach, mimo niekorzystnego otoczenia zewnętrznego Polski - ubytek wyniósł 0,6%. Oczywiście możemy się różnić w ocenie tego faktu. Rząd jest zdania, że w tak niekorzystnych warunkach zewnętrznych jest to wynik przyzwoity, ale nas to nie cieszy, wolelibyśmy, żeby ten wynik był dodatni. Dlatego opracowaliśmy strategię i dlatego chcemy o jej wdrożeniu rozmawiać ponad podziałami politycznymi i może w atmosferze bardziej przyjaznej.</u>
          <u xml:id="u-239.72" who="#PiotrKołodziejczyk">Czy obecny system szkolenia jest zadowalający? Nie, nie jest zadowalający i dlatego rząd wprowadził reformę systemu edukacji, która generalnie ma podnieść kwalifikacje Polaków. Kwestie dotyczące programów dla Radomia, szczegółowych, różnych... Już pani prezes Zielińska mówiła o tym, że w dużym stopniu od aktywności środowisk lokalnych zależy to, czy dostaną pieniądze i ile. Powiem tyle, że minister pracy w ubiegłym roku z własnej inicjatywy, z własnych środków, wykorzystując własny personel, szkolił na przykład pracowników przemysłu obronnego w umiejętności pisania programów specjalnych. Wielu pracowników — na przykład z Pionek podradomskich czy bodajże związkowców z Łucznika — korzystających z tych szkoleń oceniało je bardzo wysoko. Był to jeden z rezultatów prac zespołu trójstronnego do spraw przemysłu lotniczego, tak nawiasem mówiąc, zespołu, który umie pracować ponad podziałami politycznymi, i związkowcy z różnych opcji uczestniczyli w tych szkoleniach.</u>
          <u xml:id="u-239.73" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Kozioł pytał o bilans kompetencji i o te wszystkie narzędzia, które są związane z doradztwem zawodowym, zadając kłam trochę temu, że strategia jest dokumentem ogólnym. Tam są nawet takie szczegóły... Nie chciałbym w tym wypadku wdawać się w szczegółowe dywagacje na tej sali, więc jeśli pan poseł pozwoli, to po posiedzeniu wyjaśnimy sobie, przekażę komplet materiałów.</u>
          <u xml:id="u-239.74" who="#PiotrKołodziejczyk">W latach ubiegłych ograniczono handel ze Wschodem. To jest teza pana posła. Pytanie: Ile firm upadło? Sposób sformułowania pytania jest trochę mylący. To znaczy rząd nie wprowadził restrykcji administracyjnych, które uniemożliwiłyby handel ze Wschodem. Rzeczywiście handel ze Wschodem uległ ograniczeniu z różnych przyczyn. Po pierwsze, nasi partnerzy zza wschodniej granicy nie mieli, czym płacić. Po drugie, nasi partnerzy, na przykład z Białorusi, wprowadzili szereg ograniczeń administracyjnych. Natomiast nie potrafię w tej chwili podać szczegółowych danych dotyczących tego, ile firm upadło. Natomiast nie ma wyraźnego związku czy nie widać, żeby bezrobocie w tych województwach pasa wschodniego w 2000 r. radykalnie się zmieniło w stosunku do średniej krajowej w porównaniu z rokiem 1997 czy 1998. A więc teza, że stało się tam coś złego na rynku pracy nie jest do końca prawdziwa.</u>
          <u xml:id="u-239.75" who="#PiotrKołodziejczyk">Pan poseł Śnieżek pytał o szansę...</u>
          <u xml:id="u-239.76" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Chodziło o ten handel walizkowy. On jest walizkowy, ale niebagatelny. Ograniczenia administracyjne spowodowały utrudnienia w tym handlu.)</u>
          <u xml:id="u-239.77" who="#PiotrKołodziejczyk">Handel walizkowy, panie pośle, to jest tak, jak to w życiu: coś za coś. Trzeba było zbadać sumę korzyści i strat w wypadku polskiej gospodarki, biorąc pod uwagę to, że te wszystkie projekty, programy czy regulacje mają dobre i złe strony, i trzeba to zbilansować. Chciałbym się posłużyć przykładem, odwołując się tutaj do „ściany wschodniej” i pytania posła Śnieżka o wyrównywanie szans w tych zagrożonych regionach. Otóż, proszę państwa, kończę teraz taką analizę skuteczności działania różnych programów stosowanych do obszarów uznanych za zagrożone bezrobociem strukturalnym od 1992 r., a więc realizowanych przez różne koalicje, żeby to było jasno powiedziane. To badanie polega na tym, że zastanawiamy się nad tym, jak zmieniła się sytuacja tych powiatów czy tych obszarów w stosunku do średniej - jest taki specjalnie określony wskaźnik - i okazuje się, że ta polityka realizowana od 1992 r. do niedawna nie przyniosła żadnych skutków, to znaczy 90% tych obszarów albo ma taką samą sytuację w stosunku do średniej krajowej - chodzi o stopę bezrobocia i inne wskaźniki - albo gorszą. W związku z powyższym trzeba powiedzieć, że należy się bardzo uważnie przyjrzeć instrumentom, które były tam stosowane. Ja powiem tak: były stosowane np. ulgi inwestycyjne w rejonach zagrożonych bezrobociem strukturalnym. Kiedyś, parę lat temu, jak je wprowadzano, pamiętam, że się bardzo cieszyłem, bo wydawało się, że te instrumenty będą skuteczne, bo to brzmi zdroworozsądkowo. Mnie się wówczas też tak wydawało, że będą one działać skutecznie. Natomiast analiza liczby utworzonych miejsc pracy, liczby podatników, którzy odpisali te ulgi, wskazuje, że ten instrument nie działał. Analiza sytuacji regionów, tych obszarów pokazuje, że tam się niewiele poprawiło.</u>
          <u xml:id="u-239.78" who="#PiotrKołodziejczyk">W związku z powyższym musimy uważać, żeby nie stosować programów, które na pewno ludziom nie pomagają. Po pierwsze, dlatego że te programy kosztują. Zawsze jeżeli jest jakaś ulga, zaniechanie poboru, to ktoś inny za to płaci. Oczywiście często mechanizm solidarności społecznej musi tak działać, ale my musimy być pewni, że narzędzie, za które płacą inni Polacy, jest narzędziem skutecznym. Nie powinniśmy marnować pieniędzy i marnować nadziei osób, którym mówimy, że mamy dla nich dobry program. Te badania, prowadzone w tej chwili w rządzie, mogą być oczywiście zakwestionowane pod względem metodologii i różnych innych rzeczy i jeżeli państwo macie dowód, że te instrumenty były skuteczne, to ja jestem gotów do rozmów w każdej chwili, dlatego że rządowi zależy na tym, żeby wprowadzać mechanizmy skuteczne. To jest chyba oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-239.79" who="#PiotrKołodziejczyk">I na końcu pan poseł Nowicki mówił o tym elastycznym zatrudnieniu. Ja już na to odpowiadałem, zresztą pan premier Komołowski we wprowadzeniu pokazywał te dwie strony elastycznego zatrudnienia i tę stronę korzystną dla pracodawców czy dla niektórych pracodawców, ale też dla niektórych pracobiorców, ludzi młodych, którzy się kształcą, i kobiet. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Szymańczyk chciałby coś sprostować, proszę.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze jedno pytanie...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#LechSzymańczyk">Nie, ja jeszcze o to nie pytam, bo będę oczekiwał od pana premiera na odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#LechSzymańczyk">Natomiast, panie ministrze, ja pytałem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#MarekBorowski">Proszę mówić do mikrofonu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#LechSzymańczyk">... nie o miejsca pracy, tylko o stanowiska pracy. A pan mówił o miejscach pracy. Jest różnica między miejscami pracy, panie ministrze pracy, a stanowiskami pracy. Ponieważ pan mówi, że pan nie oszukał posła Manickiego, że nie okłamał, chcę powiedzieć, panie ministrze, że pani minister Zielińska nie odpowiedziała mi na pytanie dotyczące Radomia. Jak już mamy...</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów Longin Komołowski: Niech pan jeszcze raz zada to pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#LechSzymańczyk">Ja pytałem o Radom, jaki rząd zamierza wprowadzić program zmniejszenia bezrobocia, a nie szkolenia i wydatków finansowych, o których mówił pan minister. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, wiceprezes Rady Ministrów minister pracy i polityki społecznej pan Longin Komołowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#LonginKomołowski">Państwo ministrowie odpowiedzieli przede mną na większość pytań, bo ja sobie tutaj odznaczałem, na które pytania są odpowiedzi. No więc odpowiem w kolejności na te, które jeszcze zostały, może od końca.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#LonginKomołowski">Są tu te dwa pytania, takie bardzo polityczne, pana posła Zaciury i pana posła przewodniczącego Wiadernego. Skoro nie ma pana posła Zaciury, to ja mu może odpowiem na piśmie, bo tak będzie chyba zręczniej, bo inaczej nie będzie mógł ze mną polemizować - to znaczy będzie, ale będziemy rozmawiać, wymieniając pisma.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#LonginKomołowski">Natomiast jeśli chodzi o pytanie pana przewodniczącego Wiadernego, dlaczego nie podpisuję porozumienia z OPZZ, chcę odpowiedzieć, że dlatego iż chodzi o sprawę porozumienia podobnego do tego, które podpisał premier Olszewski z „Solidarnością”, dotyczącego możliwości wchodzenia w spory zbiorowe. To porozumienie de facto prawie nie jest wykorzystywane, ale mogłoby być wykorzystywane i nadużywane. Jestem w tej chwili zwolennikiem tego, żebyśmy nie podpisywali takiego porozumienia. Bardzo przepraszam, ale sądzę, że ono byłoby nadużywane. Jeszcze raz powtórzę: Jestem zwolennikiem takiego dojścia do porozumienia między OPZZ a „Solidarnością”, w wyniku którego „Solidarność” mogłaby się wycofać z naszych rozmów, które, przyznaję, trwają w tej sprawie już dosyć długo. Jest deklaracja przewodniczącego „Solidarności”, że będzie taka gotowość w momencie, kiedy zostanie złożony projekt ustawy o Komisji Trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Został złożony 11 maja, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#LonginKomołowski">W takim razie dokończymy negocjacje, sądzę bowiem że wszystkie strony muszą być objęte dialogiem społecznym. Wiem, że OPZZ uważa, iż foruję „Solidarność” i dlatego przedstawiony został argument, że nie ma w Komisji Trójstronnej OPZZ. Nie podzielam tego. Pytanie z tym związane postawił poseł Zaciura. Przykładam jednak do tego miarę polityczną. OPZZ postawił tezę, że nie ma dialogu, że Komołowski nie prowadzi dialogu, i broni tej tezy. Uważam, że można byłoby ten upór wykorzystać do rozwiązania wielu bardziej konkretnych spraw zamiast do obrony tej tezy. Zachęcam, żebyśmy jednak powrócili do Komisji Trójstronnej. Sądzę, że to jest płaszczyzna dialogu, którą razem wypracowaliśmy i to powinno być podtrzymywane. Zarówno przewodniczący, jaki i wiceprzewodniczący doskonale wiedzą, że to jest wartość, o którą trzeba walczyć. Nie jest to wartość, która jest dana raz na zawsze i zawsze będzie trwała. Zachęcałbym do takiego myślenia o komisji. Widzę możliwość dojścia do rozwiązania na innej drodze. Moja obawa wiąże się nie z tym, co sugerował pan przewodniczący, ale z tym, żebyśmy sami nie zafundowali sobie konfliktu w wyniku podpisania takiego porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#LonginKomołowski">Wielu posłów podniosło kwestię - począwszy od pana posła Piłata, a skończywszy na wielu innych posłach - pozostawienia połowy środków przewidzianych na aktywne formy w Krajowym Urzędzie Pracy. Prosiłem pana Piotra, żeby w tej sprawie nie odpowiadał, bo sam chciałem udzielić odpowiedzi. Otóż wyszliśmy z założenia, że minister pracy musi mieć narzędzie oddziaływania na rynek pracy. Jeżeli przekażemy wszystkie środki samorządom, to minister pracy pozostanie ministrem, który tylko w nazwie będzie miał słowo „praca”, lecz nie będzie mógł oddziaływać na rynek pracy. Zaproponowałem w ubiegłym roku, żebyśmy poszukiwali wraz z samorządami takiego rozwiązania, jeśli idzie o walkę z bezrobociem, które satysfakcjonowałoby zarówno i rząd, jak i samorządy. Były propozycje dotyczące tego, aby przekazać powiatom środki, które wydajemy na roboty publiczne, po to, by powiaty mogły prowadzić, wykorzystując te środki, politykę społeczną na poziomie lokalnym. Roboty publiczne, w moim przekonaniu, to są działania na rynku pracy, które niestety nie przynoszą trwałych miejsc pracy. Wskazuje na to statystyka. Jeżeli mówimy o walce z bezrobociem, to tak naprawdę musimy mówić o tworzeniu miejsc pracy. Dlatego też ta debata niestety nie zakończyła się porozumieniem, bo chodziło o przekazanie zarówno tych środków, jak i środków na szkolenie młodzieży. Nic z tej debaty nie wyszło. Sejm przyjął decyzję o przekazaniu urzędów pracy samorządom. Wynikiem tego jest też decyzja dotycząca pozostawienia połowy środków. Chodzi o przejrzystość podejmowania decyzji, a więc o przyjęcie kryteriów, o uspołecznienie komisji. Zachęcam OPZZ do wzięcia udziału w pracach tej komisji, jeszcze jest tam miejsce, jest ono trzymane dla OPZZ, właśnie w komisji, która ocenia programy i w wyniku tego decyduje o środkach. Zasiadają w niej związki zawodowe, pracodawcy, rząd i samorządy. Jeden z posłów zapytał, chyba pan poseł Kozioł, co będzie w związku z tym, iż wartość programów przesłanych do Krajowego Urzędu Pracy rzeczywiście przewyższa możliwości Krajowego Urzędu Pracy? Po prostu to pokazuje, że ten pierwszy okres, kiedy samorządy powiedziały: w ogóle nie będziemy robić programów, oddajcie nam te pieniądze, mamy nadzieję, że minął i dostrzeżono fakt, że np. jeżeli Człuchów dostałby pieniądze z algorytmu, to dostałby 1,3 mld zł dodatkowo, a w wyniku tego, że wynegocjowaliśmy z nimi programy i przyjęliśmy to, dostał 6,5 mld zł. To jest ta wartość, którą chcielibyśmy właśnie zachować, żeby w wyniku tego kontraktowania, przygotowania programów te gminy, te powiaty otrzymały więcej środków na rozwiązanie tych problemów, jeśli chodzi o polskie bezrobocie, które chcemy dzięki naszym programom aktywnie zwalczać. Czyli skoro 71% bezrobotnych to są osoby o niskich kwalifikacjach, po zawodówkach, z wykształceniem podstawowym albo niepełnym podstawowe i jeżeli połowa z nich mieszka na wsi, w małych miasteczkach, a 56% spośród nich to są kobiety, i jeżeli 58% tej grupy stanowią młodzi ludzie do 34 roku życia, to te wskaźniki pokazują nam kierunki, które będziemy promowali w tych programach. Jeżeli te programy pokazują, że będą zajmować się właśnie tym problemem, to najczęściej są akceptowane. Przyznaję, że w pierwszym rzucie około 30% tych programów dotyczyło głównie robót publicznych. To jest fakt. I rzeczywiście województwa, takie jak warmińsko-mazurskie, już nie pamiętam jeszcze jakie, głównie właśnie uważały, że skoro tam jest tak wysoki wskaźnik bezrobocia, to im się to należy. Otóż ja uważam, że to nie jest problem tego, że się należy, tylko że trzeba spróbować wspólnie przygotować programy, i tutaj jakby ten efekt wspólnoty w przygotowywaniu programów też zadziałał, bo spotykaliśmy się wielokrotnie i okazało się, że jednak pomysły są, a pierwsze nasze spotkania były takie, że usłyszałem od starostów z paru miejsc w kraju, gdzie rzeczywiście jest tragicznie, którzy mówili, że to niemożliwe, że tam nic, żadnego programu przygotować nie można. Jak się okazało, z naszą pomocą taki program przygotować można, więc to dobrze jakby wróży tej współpracy, tym bardziej że zachęcamy jednocześnie do koordynacji różnych możliwości finansowych. Stąd pojawił się pakt dla wsi, bo też mi chodziło o koordynację różnych możliwości finansowych w państwie, no bo czemu ministerstwo edukacji wspiera stypendia dla młodzieży, a jednocześnie robi to Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, a jeszcze ktoś inny robi to samo, kiedy to można skoordynować i dzięki temu uzyskać bardzo interesujący właśnie wspólny program. Tak właśnie budowaliśmy pakt dla wsi. Teraz też rozmawiamy, stale utrzymujemy kontakt ze starostami, uczestniczymy w wielu spotkaniach, szczególnie na terenach popegeerowskich. Spotkaliśmy się w Toruniu, jesteśmy w tej chwili umówieni na następne spotkanie. Będziemy organizowali wspólnie seminarium w Bydgoszczy na temat bezrobocia popegeerowskiego, gdzie też pomysły, które w wyniku tych spotkań się pojawiają, polegają dokładnie na tym, że poszukujemy możliwości połączenia wielu możliwych środków, jakie są w tej chwili do wykorzystania, na taki właśnie cel, jakim jest bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#LonginKomołowski">Jeszcze raz tutaj chciałem powiedzieć, że np. Radom dostał trzykrotnie więcej pieniędzy niż mógłby dostać tylko na podstawie prostego algorytmu. Niedawno taka decyzja była podjęta, otrzymał 6,3 mln, z tego co pamiętam. Warmia dostanie 68 zamiast 47, tak że to są tego rodzaju proporcje. Tak że tą drogą spowodowaliśmy, że miejsca, które... Na przykład miasto, gdzie jest małe bezrobocie, ale jest duża sprawność, bo chodzi o spore miasto, mogłoby przebić właściwie w walce o te pieniądze środowiska mniejsze. Przez takie ustawienie kryteriów, że wspieramy szczególnie miejsca z takimi problemami, spowodowaliśmy, że te środki, ustalone według bezdusznego algorytmu, zabraliśmy i przeznaczyliśmy na wsparcie miejsc z tymi problemami. To tyle, jeśli chodzi o te programy. Świadomie przekazałem taką poszerzoną informację na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#LonginKomołowski">Ktoś pytał o program dla Ostrowca...</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Słomski: To ja o tym mówiłem.)</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#LonginKomołowski">Otóż widzę taki program, zresztą rozmawiałem o tym z prezydentem Radomia. Takie programy jeszcze mogą się pojawić, bo nie jest skończony cykl ich oceny. Chodzi o programy lokalne dla miast, w których zatrudnienie opierało się głównie na hucie czy też jak w Radomiu — na Łuczniku i Radoskórze. Takie programy są możliwe i jeszcze możemy nad nimi pracować, ale łącznie z samorządami. Trzeba wspólnie przygotować rozbudowany program i ważne będzie skoncentrowanie pieniędzy. Bo w wypadku miejscowości, a znam takie, które mają na przykład walory środowiskowe i właściwie tam przemysłu ulokować nie można, jest kwestia rozwinięcia turystyki czy agroturystyki. Jeżeli połączymy pieniądze z ISPA, SAPARD, jeszcze z ochrony środowiska, nasze pieniądze, to wtedy taki program może być programem komplementarnym. Tak to właśnie przygotowujemy i dlatego chciałem informację na ten temat tak rozbudować.</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#LonginKomołowski">Pytanie pana posła Szymańczyka odnośnie do bezdomnego. To samo pytanie zadał mi poseł Ikonowicz po uroczystościach pierwszomajowych. Odbyło się wtedy spotkanie z takimi osobami. Jestem umówiony z posłem, że będziemy poszukiwali w tej sprawie rozwiązania. Usiłowałem dojść do tego, skąd jest ta blokada i na razie przyznaję, że nie jestem w stanie tutaj nic powiedzieć. Ale to jest problem, bo rzeczywiście osoba bezdomna, która nie ma stempla o zamieszkaniu, nie jest dla zakładu pracy partnerem do zawarcia umowy o pracę. Powtarzam, jestem umówiony, że będziemy w tej sprawie poszukiwali rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#LonginKomołowski">Marysia Żółtowska pyta, czy jest to skoordynowane. Sytuacja na rynku pracy i minister pracy — to się utożsamia, ale prawda jest taka, że sytuacja na rynku pracy, i to z tej debaty wynikało wyraźnie, to jest problem całego rządu, ponieważ składa się to z wielu elementów. Minister gospodarki — małe i średnie przedsiębiorstwa, makroekonomia, rynek pracy. Są takie różne segmenty, sprawy z tym związane, jak np. edukacja itd., za które w rządzie odpowiada wiele osób. Dlatego narodowa strategia była tak konstruowana, żeby to cały rząd brał na siebie nie tyle odpowiedzialność, ile ciężar wdrażania tej strategii. Pakt dla wsi podobnie jest skonstruowany, bo chodzi tu o cały ten system mikropożyczkowy i tworzenia miejsc pracy, edukację, oświatę. Z problemów wsi stworzymy priorytet działania w rządzie i poprzez te negocjacje znaczące środki, które są do dyspozycji resortów, skierujemy na wieś i do małych miast. Taki jest nasz sposób oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#LonginKomołowski">Chciałbym jeszcze informacyjnie powiedzieć o koordynacji środków. Na przykład dwa lata temu, skoordynowawszy środki z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i środki z Funduszu Pracy, utworzyliśmy dwie linie kredytowe oprocentowane poniżej 2%. To były linie kredytowe na tworzenie miejsc pracy na wsi lub też w otoczeniu rolnictwa. Nie były one początkowo popularne, bo była blokada informacji, gdyż bank nie bardzo się aktywizował, jeśli chodzi o informację o tym kredycie. Potem ta działalność była bardzo popularna - pracodawcy bardzo o te kredyty się starali. To nam pokazało, że przy połączeniu środków, przy skoncentrowaniu ich, można osiągać takie właśnie efekty. Stąd też programy, które w tej chwili przygotowujemy, polegają generalnie właśnie na takiej koordynacji.</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#LonginKomołowski">Jeśli chodzi o Radom, to oczywiście staramy się. W tej chwili są pieniądze wydzielone dla „Łucznika”. Nie czekaliśmy na to, że powstanie program, a następnie ustawa dla przemysłu obronnego. Wydzieliliśmy z Funduszu Pracy sporą kwotę pieniędzy na przemysł obronny i na „Ursus”, w ten sposób tymi pieniędzmi wsparliśmy Mielec, gdzie w tej chwili sytuacja się odwraca; po okresie upadłości i wygenerowaniu tylko zdrowego fragmentu mieleckiego, w tej chwili następują przyjęcia do pracy, bo są zamówienia. W ogóle przez wsparcie strefy, która tam jest, udało nam się sytuację, jak myślę, może nie całkiem opanować, ale w każdym razie spowodowaliśmy, że jest fundament, na którym możemy odbudować w Mielcu zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#LonginKomołowski">Tak był wsparty Świdnik, tak była wsparta Nowa Dęba. Oglądałem niedawno w Świdniku linie obróbki metalu, które zostały właśnie wsparte, kupione za środki Funduszu Pracy. To był nasz konkretny wkład w procesy restrukturyzacji. Takie pieniądze są przygotowane dla „Łucznika”. Problem jest w przygotowaniu programu. My się spotykamy wielokrotnie. W tej chwili jest przygotowany taki program. Trwa dosyć twarda debata na temat poziomu zatrudnienia, jaki tam powinien być na starcie. Jest w MSW program przezbrojenia, rozmawiamy z ministrem obrony. Taki program, jeśli chodzi o Radom, jest przygotowywany, a także, jak powiedziałem, jestem po rozmowie, i to też ponad politycznymi podziałami, bo to był i prezydent miasta, i posłowie AWS; rozmawialiśmy na temat ekstraprogramu dla Radomia, czyli też przygotowujemy taki program.</u>
          <u xml:id="u-245.15" who="#LonginKomołowski">Takie działania podejmujemy. Przyznaję, że może niezbyt często prezentujemy je publicznie, ale myślę, że zbyt wiele jest w kraju problemów lokalnych, którymi staramy się zająć, żeby można... Wiemy, że systemowo od razu ich nie pokonamy, a problemy są na tyle ważne lokalnie, że staramy się tam dotrzeć i takie programy na miejscu implementować.</u>
          <u xml:id="u-245.16" who="#LonginKomołowski">To byłoby, jak myślę, tyle, jeśli chodzi o pozostałości, o te pytania, na które moi koledzy nie odpowiedzieli.</u>
          <u xml:id="u-245.17" who="#LonginKomołowski">Nie będę upolityczniał mego wystąpienia, na tym więc odpowiedzi bym zakończył. Na pytania, na które teraz nie odpowiedzieliśmy - chociażby na pytanie do pana premiera Balcerowicza - odpowiemy (mamy je zanotowane) na piśmie. Taka byłaby nasza oferta, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Panie marszałku, proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#MarekBorowski">Proszę. O co chodzi, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#MarekBorowski">Proszę je powtórzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MichałKaczmarek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Zadałem pytanie. Oczekiwałem, że pan złoży deklarację, iż w przyszłym roku cała procedura uruchomienia środków z wszystkich funduszy na aktywne formy wspierania bezrobocia i środków rządowych, przekazywanych przez wojewodów, na dotacje infrastrukturalne, zostanie zakończona w I kwartale. Oczekiwałem takiej deklaracji. Nic mi pan na ten temat nie odpowiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#LonginKomołowski">Wiem. Trudno mi... Pan minister Kołodziejczyk udzielił tu odpowiedzi, że wyszło rozporządzenie dotyczące tego roku. Sądziłem, że ta odpowiedź jest satysfakcjonująca.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Są środki, jeśli chodzi o skup, i nie tylko. Te wszystkie. Jest maj, a do tej pory nie są uruchomione.)</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#LonginKomołowski">Co do skupu, to starałem się wyjaśnić, na czym to polega. Są programy; uruchamia się to w trzech transzach...</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Kaczmarek: Procedury miały się zakończyć w I kwartale.)</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#LonginKomołowski">Boję się, że nie. Ale myślę, że przyszły rok na pewno będzie bardziej efektywny od tego roku, bo I kwartał myśmy właściwie strawili na próżnych deliberacjach, czy ma to być tak, czy tak. Myślę, że będziemy się starać, mogę złożyć tylko taką deklarację, że zrobimy wszystko, aby takie decyzje podejmować w I kwartale. Pani minister Zielińska powiedziała, w jakim tempie te decyzje są podejmowane, więc jestem przekonany, że współpracując... Jeśli chodzi o I kwartał, jest to trudne, bo za dużo tych programów się pojawia. Ale będziemy się starać, aby te decyzje mogły zostać podjęte w I kwartale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Słomski. Pan też nie dostał odpowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Słomski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#MarekBorowski">Proszę powtórzyć pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AndrzejSłomski">Panie ministrze, nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie, jak premier ocenia dotychczasowe wykonanie rządowego programu przyjętego w ubiegłym roku. Dowiedziałem się od pana wiceministra, że są jakieś nowe plany, ale rozumiem, że będzie to na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów Longin Komołowski: Przygotujemy tę odpowiedź na piśmie, bo muszę z ministrem gospodarki... Minister ma przygotować plan.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#AndrzejSłomski">Tak, o ten plan właśnie chodzi, ponieważ liczy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MarekBorowski">Dobrze. A zatem są panowie umówieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#AndrzejSłomski">Jesteśmy umówieni, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#AndrzejSłomski">Nie otrzymałem także odpowiedzi na drugie pytanie. Skąd wzięła się taka rozbieżność, że w dokumencie rządowym mówi się, iż bezrobocie jest skutkiem zahamowania tempa wzrostu gospodarczego, podczas gdy pan premier Balcerowicz twierdził coś zupełnie innego; a w ogóle mówił ciekawie o doświadczeniach różnych krajów, tylko nie o Polsce. Skąd się bierze taka rozbieżność? Czy to nie podlega jakiemuś uzgodnieniu?</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#AndrzejSłomski">Trzecia sprawa to podziękowania panu ministrowi, bo odpowiedź pana ministra w sprawie sytuacji Ostrowca odebrałem jako deklarację dobrej woli pomocy temu ośrodkowi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#LonginKomołowski">Jeśli mogę, to pomogę.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#LonginKomołowski">Co do tych ocen, to w naszym programie, jeśli chodzi o strategię, jest zapisane to tak, że w tej chwili wzrasta PKB, ale ono nie przekłada się na powstawanie nowych miejsc pracy; została tam wyrażona troska o to. Są różne oceny; mówi się, że dopiero wzrost 7-procentowy zaczyna generować nowe miejsca pracy. Chcielibyśmy, aby ten wzrost następował i aby w wyniku tego prawie samoczynnie tworzyły się nowe miejsca pracy. Te różnice... Nie wiem, być może używa się tu niejako nieprecyzyjnych określeń, stąd mogą powstawać wątpliwości pana posła. My w każdym razie tak to oceniamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MarekBorowski">Przy okazji, panie ministrze, warto sprawdzić, w jakich sektorach następuje ten wzrost, czy bardziej pracochłonnych, czy bardziej kapitałochłonnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#LonginKomołowski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#MarekBorowski">Czy pan poseł także nie dostał odpowiedzi na pytanie?</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Poseł Lech Szymańczyk: Nie dostałem.)</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#MarekBorowski">Nie? To proszę powtórzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#LechSzymańczyk">Panie Premierze! Prosiłbym o odpowiedź na piśmie. Bo jeżeli minister pracy pan Kołodziejczyk myli miejsce pracy ze stanowiskiem pracy... Bardzo proszę o zapoznanie się ze stenogramem mojej wypowiedzi i udzielenie odpowiedzi, bo jest to ważna sprawa. Chodzi o te cztery i to piąte, dodatkowe, pytanie, o którym pan mówił, że będzie pan z posłem Piotrem Ikonowiczem dochodził rozwiązań. Proszę tu o odpowiedź. Mnie się wydaje, że to nie jest problem Piotra Ikonowicza, to jest problem ogólnokrajowy. Prosiłbym więc o szczegółową odpowiedź, na jakim to jest etapie i jak zamierza rząd rozwiązać ten problem. Proszę o udzielenie szczegółowej odpowiedzi na piśmie, po zapoznaniu się ze stenogramem mojego wystąpienia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie otrzymałem, muszę z przykrością to stwierdzić, odpowiedzi od pana premiera Komołowskiego na pytanie o społeczne konsekwencje bezrobocia. Mówiłem o tej spirali - najpierw człowiek traci pracę, później zasiłek, a później nie ma środków na opłacenie czynszu i jest eksmitowany na bruk. Czy rząd rozważa możliwość uruchomienia stosownego funduszu? Ludzie, którzy znaleźli się w tej sytuacji, otrzymywaliby z niego wsparcie właśnie na zapłacenie czynszu. Pytałem również pana premiera o to, czy rząd nie obawia się wybuchu konfliktu społecznego wobec coraz bardziej radykalizujących się nastrojów. Czy rząd ma świadomość tego rodzaju zagrożeń? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#LonginKomołowski">To pierwsze pytanie jest trudne, bo to jest pytanie o pieniądze, o to, czy jesteśmy w stanie wygenerować środki na ten cel. Odpowiedziałbym tak - staramy się w oparciu o te środki z Funduszu Pracy, które posiadamy, przygotować programy niedopuszczające do trwałego wykluczenia z rynku pracy, bo właśnie takie trwałe wykluczenie stwarza najbardziej dramatyczną sytuację. Te programy głównie są więc nastawione na osoby długotrwale bezrobotne, czyli pozostające bez pracy dłużej niż rok. Uważamy to za najlepszy sposób walki z biedą - żeby właśnie takiej osobie, która jest dłużej niż rok wykluczona z rynku pracy, umożliwić zatrudnienie poprzez realizację różnego rodzaju programów. Wydajemy sporo pieniędzy na ten cel w ramach różnych programów, natomiast w tej chwili nie jestem w stanie ani złożyć deklaracji, ani odpowiedzieć na tak postawione pytanie - czy rząd zamierza - bo to jest problem. Jesteśmy świadomi istnienia tego problemu i oczywiście poszukujemy sposobów jego rozwiązania, ale w tej chwili nie jestem w stanie przedstawić tego bliżej.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#LonginKomołowski">Jeśli chodzi o tę kwestię polityczną, czy rząd się nie obawia. Każdy rząd się obawia wybuchu społecznego, to oczywiste, i dlatego każdy rząd, jak myślę, w konkretny sposób monitoruje występujące zjawiska i stara się rozwiązywać problemy, żeby właśnie do takiej sytuacji w państwie nie doszło. Stąd też podejmując te decyzje, które podjęliśmy na początku kadencji, mieliśmy na uwadze właśnie te obawy, o które pyta pan poseł. Skoro ocenialiśmy, że niedokonanie reform - na przykład jeśli chodzi o ubezpieczenia - ich zaniechanie wiąże się z pytaniem o to, co byłoby za parę lat, co miałby wtedy zrobić rząd, to uznaliśmy, że należy właśnie podjąć decyzję uprzedzającą ewentualne wybuchy - przecież osoby aktualnie pracujące nie byłaby w stanie wytrzymać tych obciążeń związanych z koniecznością udzielania świadczeń dla osób niepracujących, wynikających z obowiązku objęcia ich takimi czy innymi ubezpieczeniami. Myślę, że podejmowanie przez nas decyzji restrukturyzacyjnych to jest konkretne oddziaływanie na rynek pracy z uwzględnieniem tych grup, o których mówiłem, w tym kwestii kwalifikacji, kobiet, młodzieży, wsi. Te programy, które zostały podjęte - „Pakt dla wsi”, teraz propozycja porozumienia na rzecz tworzenia miejsc pracy - to są działania, które rząd podejmuje, aby na bieżąco rozwiązywać wszystkie ważne problemy społeczne. Są to jednak problemy - w tym bezrobocie - które nigdy nie będą moim zdaniem rozwiązane do końca, można tylko podejmować próby ich zniwelowania. I właśnie Ameryka teraz osiągnęła ten poziom, poseł Manicki już chyba o tym przypomniał, bo rzeczywiście ten wskaźnik w tej chwili to dokładnie 3,9, a więc poniżej 4, to jest taki wyjątkowy wskaźnik i marzeniem wielu rządów jest, aby taki poziom osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#LonginKomołowski">Natomiast prawda jest też taka, że jeżeli porównamy sytuację na tamtym rynku pracy, uwarunkowania, jeśli chodzi o zatrudnienie, o tę tzw. elastyczność i o inne kwestie, to musimy sobie postawić pytanie, czy u nas w tej chwili to jest możliwe? Ta dyskusja, która się toczy między pracodawcami a związkowcami na temat Kodeksu pracy i oczekiwań pracodawców w tej sprawie, pokazuje jak dramatyczna jest to debata i dlatego sądziłem, że skoro sytuacja na rynku pracy jest właśnie taka, jaka jest, to ona jest trudna. Jest to ogromne wyzwanie związane z wyżem demograficznym, bo w ciągu 5 do 6 lat na rynku pracy pojawi nam się 1600 tys. młodych osób. Jest to odpowiednia chwila, by się zastanowić nad tymi regulacjami - pracodawcy a pracownicy reprezentowani przez związki zawodowe, i te sprawy opisane w Kodeksie pracy, bo skoro miejsca pracy tworzą pracodawcy, a oni nam sygnalizują głównie kwestie związane ze zbytnim biurokratyzmem, fiskalizmem i z Kodeksem pracy, to na tych trzech polach musimy poszukiwać rozwiązania. I o tych trzech polach mówi narodowa strategia, ponieważ jakby na tej drodze musimy poszukiwać nowych miejsc pracy, tworzyć je. To są te działania, które podejmujemy, aby to najgorsze, co się w każdym państwie może zdarzyć, się nie wydarzyło i które właściwie każdy rząd w bieżącej działalności podejmuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#MarekBorowski">Poproszę teraz pana posła Manickiego, który jest przedstawicielem wnioskodawców uchwały.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jeśli chodzi o odpowiedzi na pytania, jakie pod moim adresem zostały postawione, to może najpierw wyjaśnię kwestie szczegółowe, a potem wrócę jeszcze do dwóch, trzech spraw, które generalnie w czasie tej dyskusji się pojawiły.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#MaciejManicki">Zacznę od pytań pana posła Wrony, który dzielnie dotrwał, by wysłuchać odpowiedzi. Pierwsze pytanie brzmiało, dlaczego projektodawcy tej uchwały nie przedstawili gotowych projektów ustaw? Otóż, panie pośle, jesteśmy przekonani o tym, że zanim takie ustawy powstaną, powinny być przedyskutowane w gronie bezpośrednio zainteresowanych, przede wszystkim pracodawców i związków zawodowych, chociaż - i tu przechodzę do trzeciego pytania - przyznaję panu rację, że rzeczywiście do tego rodzaju rozmowy czy negocjacji, bez względu na to jak byśmy to nazwali, powinny zostać zaproszone samorządy. Nie ulega żadnej wątpliwości, że o ten element należałoby uzupełnić to wezwanie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#MaciejManicki">Tak na marginesie, ta uwaga może dotyczyć również tych negocjacji, które toczą się dzisiaj w innym miejscu. W negocjacjach, które, powiedzmy, prowadzone są pod szyldem Komisji Trójstronnej, też wydaje mi się zabrakło samorządów, a to, co nastąpiło od początku tego roku - przekazanie urzędów pracy w gestię samorządów, tym bardziej jak gdyby uzasadnia potrzebę włączenia samorządów do tego typu rozmów, tym bardziej też że samorządy są liczącym się przecież pracodawcą. Więc jak gdyby i z tej pozycji jest to uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#MaciejManicki">Tutaj przy okazji przejdę na chwileczkę do pytania, które zadał poseł Kozioł z AWS. Pan poseł postawił sprawę tak, że my jako Sejm możemy zwrócić się z wezwaniem do Rady Ministrów. Na pewno możemy.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#MaciejManicki">Natomiast jeśli chodzi o pytanie, czy możemy zwrócić się do pozostałych podmiotów wymienionych w projekcie uchwały: otóż to wezwanie jest apelem, to nie jest nakaz. Bo gdybyśmy używali pojęcia nakaz, to już chyba za mocno naruszałoby to zasady trójpodziału władzy, więc nawet Radzie Ministrów Sejm nie powinien niczego nakazywać w formie uchwały, ale wezwać może, bo to jest nic innego właśnie jak wezwanie, czyli apel do tego, żeby te strony rozmawiały.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#MaciejManicki">Powracam teraz do pytań pana posła Wrony, już szczegółowych, dotyczących problemu płacenia czy w ogóle płatności za zwolnienia lekarskie, mówię potocznym językiem. Pan poseł pyta, o ile wzrosną składki, o ile wzrosną koszty pracy. Można powiedzieć tak: może przypomnę najpierw, że składkę na fundusz chorobowy pokrywa w całości pracownik ze swojego wynagrodzenia, ze składki są finansowane świadczenia; pomijam w tej chwili, bo to jest osobna dyskusja, zasiłki porodowe, pomijam zasiłki opiekuńcze itd., ale chodzi o zasiłki za zwolnienie z obowiązku wykonywania pracy lub odosobnienie w związku z chorobą zakaźną, płacone po 35 dniu takich zwolnień w trakcie roku kalendarzowego. To z tego funduszu one są płacone. Jeśli mówimy, że mają być finansowane z tego funduszu zwolnienia za okres od pierwszego dnia choroby, czy od początku choroby, może nie od pierwszego dnia, bo to jest jeszcze kwestia do dyskusji, przecież nie przedstawiamy projektu ustawy, tylko mówimy o problemie, to oczywiście, że składka musi wzrosnąć i to bardzo istotnie, bo według tych danych, które mamy, znaczna część pracowników, jeśli choruje w trakcie roku, to nie przechorowuje 35 dni, czyli świadczenia, które są płacone z funduszu chorobowego nie dotyczą w znacznej części pracowników, a tylko niewielkiej, mniejszej, ich części, tych, którzy chorują przez 35-dniowy okres i dłużej. Czyli to jest wzrost składki w ujęciu krotności, to nie jest wzrost o 20–30%, to jest krotność, dwu-, trzy-, a my podejrzewamy, że to jest między trzy-, a czterokrotnością, dzisiejszej składki. Dzisiaj składka wynosi 2,43% od podstawy jej wymiaru. Czyli ta składka wzrosłaby o kilka punktów procentowych, a w procentach liczona wzrosłaby o kilkaset nawet procent. Czyli to jest operacja, która wymagałaby, biorąc pod uwagę jej skalę, ubruttowienia o ten stopień wzrostu składki wynagrodzeń pracownika.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#MaciejManicki">Natomiast to nie oznacza, że wzrosną koszty pracy. Pracodawca będzie ponosił innego rodzaju koszty; nie będzie ponosił kosztów płacenia za zwolnienie lekarskie, tylko poniesie koszt ubruttowienia wynagrodzenia pracownika w związku ze wzrostem składki, ale przestanie płacić za zwolnienia lekarskie. Ze strony naszych organizacji nie bez uzasadnienia formułowane są zarzuty wobec tej propozycji, bo jest coś na rzeczy w tym, że po pewnym czasie każde ubruttowienie czy jak gdyby skutek tego ubruttowienia się rozmywa, natomiast obciążenie zostaje. Mamy tego pełną świadomość. Ale nie można obojętnie przechodzić wobec tych problemów, stawianych głównie przez małych pracodawców, bo u dużego pracodawcy to się rozmyje. Jeśli ktoś zatrudnia kilkuset pracowników, to czy on płaci im zwolnienia lekarskie, czy on poniesie koszty ubruttowienia, to w sumie u niego statystycznie, można powiedzieć, to się wyrówna. Ta wyrównawcza statystyka zawodzi, jeśli mamy do czynienia z niedużymi zakładami pracy, zatrudniającymi kilku pracowników. Bo gdy się zdarzy jakaś klęska, grypa czy coś podobnego, to wyłączenie 2 czy 3 pracowników z 5 czy z 6, to jest problem, który paraliżuje funkcjonowanie takiego podmiotu i powoduje perturbacje, wręcz czasami związane nawet z jego upadłością czy z likwidacją.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#komentarz">(Poseł Ewa Tomaszewska: Panie pośle, przecież takie wnioski stawialiśmy podczas pracy nad tą ustawą. Państwo to wtedy odrzucili.)</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#MaciejManicki">Nie, nie, więc oczywiście mówię, to jest problem, który stawiamy do dyskusji. To jest problem podnoszony przez pracodawców i my go stawiamy do dyskusji. Natomiast nie uważamy, że z tego tytułu wzrosłyby koszty pracy. Według tych informacji i według tych danych, które zebraliśmy, jest co prawda jedna grupa - może jest ich więcej, ale jedna została już wskazana - jest to, można powiedzieć, jeden płatnik, który będzie miał trochę wyższe koszty z tego tytułu. Tym płatnikiem jest administracja. Tam bowiem na ogół - według tych danych, które mamy - stopień, nazwijmy to, zachorowalności jest statystycznie mniejszy, a składka musiałaby być płacona w jednakowej wysokości. To znaczy budżet musiałby do tego interesu prawdopodobnie trochę dołożyć. Inaczej mówiąc, mniej wydaje pieniędzy dzisiaj na finansowanie zwolnień lekarskich, niż ponosiłby wydatków w związku z ubruttowieniem wynagrodzeń związanych z podwyższeniem tej składki. Więc tu jest pewien problem. Zresztą tak na marginesie: wczoraj, kiedy prowadziłem na ten temat rozmowę z panią minister Lewicką - co muszę powiedzieć, że mnie lekko zaskoczyło - jej stanowisko było znacznie mniej fundamentalne niż pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-264.10" who="#MaciejManicki">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Lewandowskiego: Co się stało z pracownikami byłych PGR-ów? To pytanie było postawione w kontekście innego pytania, już nie do mnie kierowanego. Muszę powiedzieć, że to jest rzeczywiście największy dramat związany z całym procesem transformacji w Polsce. Tak zwane bowiem obszary postpegeerowskie w dużej mierze, może nie we wszystkich przypadkach, ale w zdecydowanej większości - i myślę, że w tym wypadku nie ma sporu co do tego — stały się czymś w rodzaju zagłębia bezrobocia, stały się takimi gettami cywilizacyjnymi, w których skrajna bieda i stan beznadziejności utrwalają się wręcz pokoleniowo. To jest chyba największy problem i wydaje się bardzo trudny do rozwiązania, albowiem wymaga on już nie tyle nakładów finansowych, ile wymaga przeprowadzenia pewnych przemian o charakterze wręcz, powiedziałbym, mentalnościowym. A akurat ten problem, o którym tutaj dzisiaj mówiono bardzo obszernie, problem przeciętnie występującego wykształcenia na tych obszarach jest problemem też chyba najtrudniejszym do rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-264.11" who="#MaciejManicki">Pan minister Kołodziejczyk mówił tutaj o tych badaniach, o efekcie, jaki przyniosły te działania na obszarach szczególnie zagrożonych bezrobociem. Panie ministrze, wydaje mi się, że to badanie nie przyniesie... To znaczy ono na pewno jakąś prawdę pokaże. Kwestia jednak, czy ono odpowie na pytanie, które legło być może u podstaw takiego badania. Domyślam się bowiem, że chodzi też o to, by móc z tego wyciągnąć jakieś wnioski. Podejrzewam, że te instrumenty, które były stosowane, nie były dobrze zaprojektowane.</u>
          <u xml:id="u-264.12" who="#MaciejManicki">Po pierwsze, trafiały - być może z samej istoty rzeczy - nie tam, gdzie mogły przynieść skutek, a po drugie, np. bariera 8-procentowej rentowności. To była bariera, która praktycznie nie pozwalała tak de facto tym instrumentom zafunkcjonować, a więc badanie tego, czy przepisy prawa przyniosły jakiś skutek, nie da, wydaje mi się, wystarczającej odpowiedzi. W wyniku bowiem tych przepisów instrumenty nie były chyba uruchomione w takiej skali, żeby w ogóle jakikolwiek skutek mogły przynieść.</u>
          <u xml:id="u-264.13" who="#MaciejManicki">Przejdę teraz do kwestii ogólniejszych. Bardzo mocno był tutaj akcentowany problem edukacji jako panaceum na bezrobocie. Można się z tym na pewno zgodzić, że stopień wykształcenia jest niewątpliwie bardzo ważny, szczególnie ważny wydaje mi się wobec procesów integracyjnych, jakie w nieunikniony sposób nastąpią. W tym wypadku ta konkurencyjność Polaków nie tyle na polskim rynku pracy, ile w ogóle na tym zintegrowanym europejskim rynku pracy może w dużym stopniu zależeć od edukacji, w tym również językowej, co wydaje się bardzo istotne. Natomiast na naszym polskim rynku pracy nie jest tak, powiedziałbym... To znaczy nie można powiedzieć, że edukacja samodzielnie może doprowadzić do obniżenia bezrobocia, bo liczba miejsc pracy w sumie się nie zmieni. Łatwiej będzie oczywiście tym, którzy mają to wyższe wykształcenie, ale nie jest tak, że poprzez podniesienie poziomu wykształcenia rozwiążemy problem edukacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#MarekBorowski">Bezrobocia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MaciejManicki">Mamy problem mobilności przestrzennej. Niewątpliwie należałoby zakres tematyczny, wskazany projektem uchwały, rozszerzyć o sprawę, która prawdopodobnie została przeoczona. Już w 1997 r. zostały podjęte pierwsze próby doprowadzenia do tego, aby znaleźć jakiś substytut dla hoteli pracowniczych. Pamiętamy wiele zakładów pracy, wiele hoteli pracowniczych, ludzie z oddalonych od ośrodków przemysłowych miejsc mogli się przemieszczać, mogli mieszkać w hotelach po relatywnie niewielkich cenach i mogli, co za tym idzie, znaleźć pracę poza miejscem zamieszkania. Dzisiaj hoteli pracowniczych praktycznie już nie ma. Powstał w 1997 r. pomysł, aby hotele, miejsca zakwaterowania niekoniecznie nazywane hotelami jednak tworzyć, słusznie zwrócono na to uwagę w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#MaciejManicki">Jeszcze jedna kwestia, o której chcę powiedzieć, problem płacy minimalnej i stwierdzenia pana ministra, że jej wysokość jest barierą w zatrudnianiu ludzi młodych. Myślę, nie tylko ludzi młodych, ale w ogóle może być barierą w rozwiązywaniu problemów bezrobocia. Panie ministrze, jak pan uważa, do jakiego poziomu można obniżyć najniższe wynagrodzenie. Ono dzisiaj wynosi ok. 450 zł netto, te 700 zł ustalone przez pana ministra, pana premiera od 1 marca oznacza, że to jest ok. 450 zł netto. 540 zł z kawałkiem brutto, jak się odejmie podatek, to jest 450 zł netto, jak pan odliczy od tego koszty dojazdu do pracy... Do jakiego poziomu można to obniżyć? Ta tendencja w wyniku mechanizmu, jaki rząd chce stosować, doprowadzi do tego, że siła nabywcza tego będzie malała. A pan mówi jeszcze o zróżnicowaniu. Jeśli zróżnicowanie, to przecież nie o 2–3%, tylko prawdopodobnie - mogę domniemywać - o 1/3, o 25%. Do jakiego poziomu można obniżyć wysokość najniższego wynagrodzenia w dzisiejszych realiach, do poziomu 300 zł? Jak można proponować takie rozwiązania? Gdybyśmy osiągnęli standardy europejskie, mówiła o tym pani poseł Liszcz, rzeczywiście nie 36, 38% w relacji do przeciętnego wynagrodzenia, tylko tyle, ile jest w Europie, 52%. Pani poseł pomyliła się mówiąc o 68%, to jest odniesienie do dominanty, a nie do przeciętnego wynagrodzenia, do przeciętnego to jest trochę mniej. Gdybyśmy zrealizowali te standardy, wówczas byłaby możliwość dyskusji na temat różnicowania wysokości najniższego wynagrodzenia. Chyba że pan minister chce zostawić najniższe wynagrodzenie, jakie dzisiaj obowiązuje, dla absolwentów, a podwyższyć dla pozostałych. Jeśli tak, to jest jakaś podstawa do rozmowy. Znając jednak stanowisko rządu, wydaje mi się, że raczej chodzi o różnicowanie w drugą stronę.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#MaciejManicki">Jeszcze tylko jedna, ostatnia kwestia do pana ministra Kołodziejczyka. Panie ministrze, wybaczy pan, przecież na moich oczach zmierzał pan do likwidacji Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Najpierw mnie pan chciał do tego namówić, gdy się nie udało, namówił pan pana posła Rulewskiego. Jak pan poseł Rulewski się wycofał, podpisał się pod tym obecny tutaj pan Chmielewski i pan poseł Szwed, którzy też później się z tego pomysłu wycofali. Więc mnie tylko ucieszyło, gdy powiedział pan, co znajdzie się w stenogramie, że Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest potrzebny. Myślę, że więcej pomysłów na jego likwidację już nie będzie, bo rzeczywiście jest bardzo potrzebny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#MarekBorowski">Marszałek Sejmu proponuje...</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#MarekBorowski">Zacząłem czytać od góry. Marszałek Sejmu miał zamiar zaproponować, aby Sejm przyjął informację, ale...</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#komentarz">(Poseł Maciej Manicki: Przepraszam, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#MaciejManicki">Panie marszałku, przepraszam bardzo, że wracam na mównicę. O jednej kwestii zapomniałem, bo przykryłem ją inną kartą. Ze strony klubu AWS został złożony wniosek o odrzucenie projektu uchwały, ale, jak rozumiem, może on liczyć jeszcze na poparcie w klubie Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#MaciejManicki">Mogę powiedzieć w ten sposób. Arytmetyka pokazuje, że można ten projekt odrzucić. Chciałbym zwrócić, panie ministrze, uwagę na pewną delikatność materii, jaka jest przedmiotem naszej rozmowy. Padały opinie na temat tzw. upolitycznienia tego. Nie podzielam poglądu co do tzw. upolitycznienia sprawy przez OPZZ poprzez wniesienie jej do parlamentu. W ogóle nie podzielam poglądu, że sprawa wniesiona na forum parlamentu może być inna niż polityczna. To jest ciało polityczne. Z natury rzeczy wszystko, co robimy, panie ministrze - i pan, i ja, i związkowcy - na szczeblu krajowym to jest polityka. Tak więc mówienie tutaj o upolitycznieniu... Ale nie o to chodzi.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#MaciejManicki">Jest możliwość, że ta uchwała będzie odrzucona. OPZZ do Komisji Trójstronnej nie wróci. W tych warunkach, jakie są, nie wróci, chyba że pan podpisze to porozumienie albo Solidarność z niego zrezygnuje. Wiemy, że to wymaga czasu. Ta dyskusja raczej nie powinna być odkładana, bo co z tego, że pan skończy prace w zespołach Komisji Trójstronnej? Nic z tego nie będzie wynikało. Powinniśmy jednak zadbać o to, żeby znaleźć jakieś inne miejsce po temu.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów Minister Pracy i Polityki Społecznej Longin Komołowski: Poza komisją.)</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#MaciejManicki">Właśnie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#MaciejManicki">To głosowanie odbędzie się za dwa tygodnie. Mamy dwa tygodnie, spróbujmy znaleźć jakąś formułę, żeby nie miało to charakteru politycznego ani ze względu na to, że będziemy rozmawiać w Komisji Trójstronnej, ani z żadnego innego względu. Postarajmy się znaleźć taką formułę, żebyśmy mogli ponad podziałami politycznymi, bo to zawsze będzie rozmowa polityczna, rozmawiać o problemie bezrobocia. Mamy dwa tygodnie do głosowania w Sejmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#MarekBorowski">Mówiłem właśnie, że marszałek Sejmu miał zamiar zaproponować, żeby Sejm przyjął tę informację, ale wcześniej został zgłoszony wniosek o jej odrzucenie. W związku z tym, że taki wniosek został zgłoszony, do głosowania w tej sprawie przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#MarekBorowski">Jeżeli chodzi o uchwałę, jak przed chwilą słyszeliśmy, taki sam wniosek został zgłoszony, w związku z czym będziemy głosować nad nim na następnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#MarekBorowski">Dziękuję wszystkim biorącym udział w tej dyskusji. Wyrażam przekonanie, że coś z niej wyniknie.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 1858).</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Piotra Stachańczyka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PiotrStachańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Migracje międzynarodowe stanowią istotny czynnik w życiu każdego państwa. Polska jest krajem otwartym, nie stwarza już od lat zbędnych przeszkód administracyjnych ani prawnych Polakom legalnie wyjeżdżającym za granicę i cudzoziemcom legalnie przyjeżdżającym do Polski. W 1999 r. zanotowano ponad 88 mln przekroczeń granicy przez cudzoziemców wjeżdżających do naszego kraju. Przyjeżdżają inwestorzy, wysoko kwalifikowany personel różnych firm, eksperci, nauczyciele, menedżerowie i cudzoziemcy poszukujący lepszych warunków do życia, uciekinierzy wojenni, robotnicy migrujący, uchodźcy, repatrianci narodowości polskiej lub pochodzenia polskiego.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PiotrStachańczyk">Ustawa z 25 czerwca 1997 r. znacznie unowocześniła polskie prawo dla cudzoziemców i wprowadziła szereg europejskich instrumentów kontroli migracyjnej. Pozwolę sobie przypomnieć, że wśród nowych regulacji przyjętych wtedy były m.in. normy regulujące wykaz cudzoziemców niepożądanych, odpowiedzialność przewoźnika, kwestię zaproszeń, konieczności posiadania środków na pobyt etc. Projekt nowelizacji w zasadniczej części ustawy z 1997 r. nie zmienia. Jednak doświadczenia z dwuletniego funkcjonowania ustawy, w tym orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazują na potrzebę dokonania w niej pewnych zmian. Podstawową jednak przesłanką inicjatywy rządu jest pełne dostosowanie wymienionej ustawy do dorobku prawno-instytucjonalnego Unii Europejskiej. Będzie to zarazem realizacja zobowiązań deklarowanych przez Rzeczpospolitą podczas przeglądu prawa w ramach negocjacji akcesyjnych w marcu 1999 r. w Brukseli oraz potwierdzonych w stanowisku negocjacyjnym w obszarze: wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne. Pozwolę sobie przypomnieć, że rząd Rzeczypospolitej zadeklarował, iż nie będzie ubiegał się w tym obszarze o żadne okresy przejściowe. Uważamy, że możliwość jak najszybszego korzystania przez naszych obywateli z jednej z podstawowych swobód Unii Europejskiej jest rzeczą ogromnej wagi. By zrealizować ten cel, musimy jednak przyjąć na siebie część odpowiedzialności za ochronę granic przyszłego terytorium Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PiotrStachańczyk">Przedłożony tekst jest efektem pracy wielu instytucji. Resort spraw wewnętrznych nie tylko, jak zwykle, konsultował go w ramach rządu, ale zasięgał także opinii ekspertów z Unii Europejskiej, wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców i przedstawicieli polskich organizacji pozarządowych zajmujących się tą problematyką.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#PiotrStachańczyk">Pozwolę sobie krótko przedstawić Wysokiej Izbie najważniejsze elementy rządowego przedłożenia.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#PiotrStachańczyk">W pełni dopasowujemy stosowane w naszym prawie pojęcia do terminologii unijnej. Projekt na nowo określa m.in. treść pojęcia „bezpiecznego kraju trzeciego” i „bezpiecznego kraju pochodzenia”, wprowadza pojęcie „dokumentu podróży” zamiast „dokumentu paszportowego”, definiuje obce organy upoważnione do wydawania takich dokumentów, wprowadza termin „strefy tranzytowej lotniska międzynarodowego”.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#PiotrStachańczyk">Zmiany dotyczą także kwestii wiz. Zasady dotyczące ich wydawania oraz ważności zostają skorelowane z regulacjami konwencji z Schengen. Wprowadza się również m.in. dwukrotną wizę tranzytową oraz tranzytową wizę lotniskową.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#PiotrStachańczyk">Projekt uzupełnia regulacje dotyczące opuszczania terytorium RP po okresie ważności wizy i uszczegóławia katalog przesłanek odmowy wizy.</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#PiotrStachańczyk">Zmiany w zakresie udzielania zezwoleń na pobyt na czas oznaczony i osiedlenie pozwolą m.in. na legalizację pobytu osób, które spełniają dyspozycje art. 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Proponujemy wprowadzenie norm europejskich mających przeciwdziałać fikcyjnym małżeństwom oraz wykorzystaniu samego faktu zarejestrowania działalności gospodarczej do uzyskania prawa pobytu. Są to normy mające przeciwdziałać nadużywaniu krajowych procedur do legalizacji pobytu przez cudzoziemców. Wprowadzamy również przywilej automatycznego uzyskania po 10 latach legalnego pobytu zezwolenia na pobyt bezterminowy, a także, inspirowany przez standardy europejskie oraz zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, rozdział o łączeniu rodzin.</u>
          <u xml:id="u-270.8" who="#PiotrStachańczyk">Wprowadzamy szerokie zmiany w sprawie wykazu cudzoziemców niepożądanych, zwiększając zwłaszcza zakres gwarancji i uprawnień cudzoziemców do wnioskowania o korektę zapisów w tym wykazie. Ograniczenia w tym zakresie wiążą się wyłącznie z problemem bezpieczeństwa wewnętrznego państwa.</u>
          <u xml:id="u-270.9" who="#PiotrStachańczyk">W zakresie postępowania o nadanie statusu uchodźcy projekt rezygnuje z dotychczasowych ograniczeń terytorialnych i czasowych przy składaniu wniosku o status uchodźcy. Wprowadza europejskie standardy opieki nad małoletnimi, a także w pełni implementuje minimalne gwarancje dla osób ubiegających się o status uchodźcy, zawarte w rezolucji Rady Unii Europejskiej z 20 czerwca 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-270.10" who="#PiotrStachańczyk">Projekt wprowadza również europejską koncepcję wniosku oczywiście bezzasadnego. Winno to umożliwić stosowanie w praktyce skróconych procedur, co pozwoli na skoncentrowanie pracy administracji na przypadkach, gdzie rzeczywiście występują merytoryczne przesłanki nadania statusu uchodźcy. Jednocześnie powinno skutkować eliminowaniem z procedur uchodźczych osób próbujących ich nadużywać wyłącznie do przedłużenia pobytu w Polsce na koszt skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-270.11" who="#PiotrStachańczyk">Projekt zawiera przesłanki wygaśnięcia statusu uchodźcy, oparte na konwencji genewskiej, a także wprowadza szereg regulacji porządkujących postępowanie w sprawach o nadanie statusu uchodźcy.</u>
          <u xml:id="u-270.12" who="#PiotrStachańczyk">Nowa ustawa, wychodząc naprzeciw pojawiającym się zmianom sytuacji, wprowadza systemową regulację ochrony czasowej cudzoziemców. Brak takiej regulacji był szczególnie widoczny, kiedy w 1999 r. decyzją rządu RP udzielano pomocy ponad tysiąc osobowej grupie uciekinierów z Kosowa. Rzecznik praw obywatelskich oraz organizacje pozarządowe wskazywały na konieczność wprowadzenia tego typu uregulowań do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-270.13" who="#PiotrStachańczyk">Przewidziane w projekcie powołanie Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców odpowiada, naszym zdaniem, potrzebie lepszej koordynacji działań administracji w zakresie migracji. Na taką konieczność wskazywały środowiska naukowe, wskazywali przedstawiciele różnych organów administracji, a także nasi unijni partnerzy. Kompetencje urzędu są zbliżone do jego europejskich odpowiedników. Powołanie urzędu wychodzi także naprzeciw wnioskowi o utworzenie struktury, która odpowiadałaby za powrót naszych rodaków do ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-270.14" who="#PiotrStachańczyk">Istotnym elementem dostosowania do rozwiązań unijnych są postanowienia o krajowym systemie informatycznym. Stworzą one podstawy prawne i umożliwią radykalne przyspieszenie prac nad stworzeniem krajowego modułu systemu informacyjnego Schengen. Katalog danych systemu oraz zasady jego funkcjonowania w pełni odzwierciedlają postanowienia porozumienia wykonawczego do umowy z Schengen. Projekt ustawy i przepisy w nim zawarte powinny także pozwolić na bardziej efektywną pracę Rady do Spraw Uchodźców. Ten niezależny organ odwoławczy jest ważnym i bardzo dobrze ocenianym zarówno w kraju, jak i za granicą elementem polskiego systemu azylowego. Mamy nadzieję, że zapisy ustawy doprowadzą również do zdecydowanie większej przejrzystości działań administracji w zakresie polityki migracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-270.15" who="#PiotrStachańczyk">Wysoka Izbo! Polska pozostaje wierna wielowiekowej tradycji gościnności i tolerancji. Toteż z pełnym przekonaniem inkorporuje ona do swego prawa te wszystkie europejskie zapisy, które poszerzają prawa jednostki, zwiększają zakres gwarancji prawnych, z których może ona korzystać. Odnosi się to także do cudzoziemców, a więc osób nieposiadających polskiego obywatelstwa. Nie od rzeczy będzie tu przypomnienie art. 37 ustawy zasadniczej, mówiącego, iż kto znajduje się pod władzą Rzeczypospolitej korzysta z wolności i praw zapewnionych w konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-270.16" who="#PiotrStachańczyk">Jednocześnie potrzeba troski o dobro wspólne, wymogi wspólnego bezpieczeństwa poszerzonej Unii Europejskiej, konieczność zapewnienia w kraju ładu publicznego powodują, iż niezbędna stała się poprawa prawa i praktyki w zakresie zwalczania nielegalnej imigracji. To nie jest tylko kwestia naszej wiarygodności wobec przyszłych partnerów z Unii Europejskiej. Wśród krajów kandydujących Polska ma najdłuższą granicę lądową, a ochrona granic zewnętrznych Unii została przez instytucje Wspólnot Europejskich uznana za priorytet akcesyjny. To także troska o polski rynek pracy, o jego ochronę przed nieuczciwą konkurencją. To konieczność przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom towarzyszącym często migracjom międzynarodowym, takim jak przemyt ludzi czy transgraniczna przestępczość. Przyjęcie nowelizacji ustawy pozwoli nie tylko dostosować normy prawa do acquis Unii Europejskiej. Pozwoli także na podjęcie działań podnoszących efektywność polityki migracyjnej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Sikorską-Trelę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Polska stała się wreszcie krajem normalnym. Nie stwarza się już zbędnych przeszkód administracyjnych ani prawnych zarówno Polakom legalnie wyjeżdżającym za granicę, jak i cudzoziemcom legalnie przyjeżdżającym do Polski. Przekształciliśmy się z kraju emigracyjnego, z którego wielu Polaków jeszcze nie tak dawno wyjeżdżało z pobudek politycznych i ekonomicznych, w emigracyjno-imigracyjny, do którego chętnie się przyjeżdża i powraca. Znacznie zmalała emigracja Polaków za granicę na pobyt stały. Natomiast od paru lat szybko rosną przyjazdy cudzoziemców do Polski. Są to turyści, inwestorzy zagraniczni, menedżerowie, repatrianci, ale także i cudzoziemcy poszukujący w Polsce lepszych warunków do życia niż mają we własnych krajach.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#EwaSikorskaTrela">W 1998 r. zanotowano w Polsce ponad 88 mln przekroczeń granicy przez cudzoziemców. Taka sytuacja wymaga nowego oprzyrządowania prawnego i zbudowania nowych, sprawnych struktur administracyjnych państwa. Dobrze, że rząd przedkłada projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw (druk sejmowy nr 1858), do którego mam honor w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność się ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#EwaSikorskaTrela">Należy zaznaczyć i przypomnieć, iż w naszym ustawodawstwie mamy ustawę o cudzoziemcach z dnia 25 czerwca 1997 r. Jest to prawo nowoczesne, zawierające wiele europejskich rozwiązań. Jednak jak wynika z „Narodowego programu przygotowania Polski do członkostwa w Unii Europejskiej” oraz polskiego stanowiska negocjacyjnego w obszarze dotyczącym wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, konieczne są dalsze zmiany legislacyjne w ustawie o cudzoziemcach w części dotyczącej przede wszystkim wjazdu, pobytu, wydalania oraz statusu uchodźcy. Nowelizacja ustawy polega m.in. na wprowadzeniu wizy tranzytowej lotniskowej, zmianie okresu, na jaki wydawana jest wiza pobytowa - z 6 na 3 miesiące - wprowadzeniu obok wizy jedno- i wielokrotnej również wizy tranzytowej dwukrotnej.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#EwaSikorskaTrela">Rozpatrywany projekt ustawy ma na celu przystosowanie prawa polskiego dotyczącego cudzoziemców do przepisów prawa Unii Europejskiej, do czego zobowiązana została Polska w wyniku procesu screeningowego. Dobrze więc, że rząd przedkłada Sejmowi projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach, który doprecyzowuje wiele pojęć zgodnie z duchem ustawodawstwa unijnego.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#EwaSikorskaTrela">Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera przedłożony przez rząd projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach, zwracając uwagę na pewne jego zapisy, które warte są podkreślenia.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#EwaSikorskaTrela">Otóż w art. 3 określenie „dokument paszportowy” zastępuje się określeniem „dokument podróży”.</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#EwaSikorskaTrela">W słowniczku do ustawy w art. 4 wprowadza się nową definicję wizy. Zamiast czasowej i stałej karty pobytu wprowadza się jedną kartę pobytu, która oznacza dokument wydany przez organ polski cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub zezwolenie na osiedlenie się na terytorium RP.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#EwaSikorskaTrela">Zmianie ulega art. 7 ustawy z 1997 r. Dotychczasowe cztery rodzaje wiz - przypominam: pobytową, pobytową z prawem do pracy, repatriacyjną i tranzytową - zastępuje się jednolitą wizą, w której poprzez odpowiednie precyzyjne zapisy podaje się cel, w jakim została ona wydana.</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Niezmiernie ważny, ale też budzący wiele dodatkowych pytań, jest nowy zapis art. 9 ust. 1 ustawy, dotyczący wydawania wiz cudzoziemcom w związku z podejmowaniem przez nich pracy na terytorium RP. Akcja Wyborcza Solidarność zwraca uwagę, iż brak w tym nowym zapisie terminu, na jaki wydaje się wizę cudzoziemcowi w związku z podejmowaniem przez niego pracy w naszym kraju. W ustawie z 1997 r. o cudzoziemcach był zapis, iż wizę wydaje się na czas oznaczony w zezwoleniu na pracę, nie dłuższy jednak niż 12 miesięcy. Wizę tę można było przedłużać, przy czym łączny okres nieprzerwanego pobytu i zatrudnienia nie mógł być dłuższy niż 12 miesięcy. Uważamy, iż dla ochrony naszego, i tak bardzo trudnego, rynku pracy, gdzie skala bezrobocia jest już na poziomie 14%, konieczna jest zmiana art. 9 ust. 1 w kierunku dookreślenia terminu, na jaki będzie wydawana cudzoziemcowi wiza w związku z podejmowaniem przez niego pracy na terytorium RP. Wszystkie kraje starają się chronić swój rynek pracy przed nadmiernym napływem na ten rynek cudzoziemców, co widać jaskrawo w naszych negocjacjach z Unią Europejską, dlatego uważamy, iż taką samą politykę powinniśmy i my prowadzić w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#EwaSikorskaTrela">Z aprobatą przyjmujemy w projekcie nowelizacji ustawy rozszerzenie w art. 13 katalogu przesłanek odmowy wydania wizy lub jej unieważnienia o następujące przypadki: przebywanie na terytorium RP bez wymaganego zezwolenia na pobyt, podjęcie zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej bez wymaganego zezwolenia, udzielanie odpowiednim organom fałszywych informacji przez cudzoziemca albo posługiwanie się przez niego fałszywymi dokumentami lub niewywiązywanie się z zobowiązań wobec skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-272.10" who="#EwaSikorskaTrela">W art. 15 projektu daje się możliwość wystawiania zaproszeń przez cudzoziemca przebywającego legalnie na terytorium RP co najmniej przez 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-272.11" who="#EwaSikorskaTrela">Projekt ustawy wprowadza zmianę w zakresie udzielania zezwoleń na pobyt na czas określony lub osiedlenie się. Zapis w art. 17 ust. 2 pkt 7 pozwala na legalizację pobytu cudzoziemców na terytorium RP z uwagi na fakt, że jedynym krajem, do którego cudzoziemiec mógłby zostać wydalony, jest kraj, w którym mógłby on być poddany torturom, traktowany w sposób nieludzki lub poniżający albo w taki sposób karany. Zapis ten w polskim prawie wynika z przesłanki art. 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, który brzmi, cytuję: Nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu.</u>
          <u xml:id="u-272.12" who="#EwaSikorskaTrela">W projekcie wprowadza się nowy art. 17a, który ma przeciwdziałać fikcyjnym małżeństwom cudzoziemców zawieranym z obywatelami polskim w celu uzyskania zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium RP.</u>
          <u xml:id="u-272.13" who="#EwaSikorskaTrela">W art. 19b wprowadza się przywilej automatycznego uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na pobyt bezterminowy po 10 latach legalnego pobytu na terytorium RP. Dobrze, iż w propozycji rządowej znalazł się zapis w ust. 2 i 3 art. 23, mówiący, iż cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia na osiedlenie się, jeżeli wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa, a także jeżeli cudzoziemiec nie posiada własnych środków utrzymania, ubezpieczenia zdrowotnego umożliwiającego pokrycie kosztów leczenie, a także możliwości wykonywania zawodu. Taki zapis pozwoli na eliminowanie z procedur uchodźczych osób próbujących ich nadużywać wyłącznie do przedłużenia pobytu w Polsce na koszt skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-272.14" who="#EwaSikorskaTrela">Panie i Panowie Posłowie! Na uwagę i akceptację zasługuje w projekcie rządowym nowy rozdział 3a „Łączenie rodzin”, który, jak pisze rząd w uzasadnieniu do projektu ustawy, wychodzi naprzeciw postulatom zgłaszanym zarówno przez polskie organizacje pozarządowe, jak i międzynarodowe.</u>
          <u xml:id="u-272.15" who="#EwaSikorskaTrela">Akcja Wyborcza „Solidarność” akceptuje to, iż w projekcie ustawy znalazł się rozdział 4 zatytułowany „Prawa i obowiązki cudzoziemców”. Chciałoby się powiedzieć, skoro więcej praw dla cudzoziemców, to także i więcej obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-272.16" who="#EwaSikorskaTrela">Art. 26 i 27 wprowadzają możliwość kontroli legalności pobytu cudzoziemców na terytorium RP.</u>
          <u xml:id="u-272.17" who="#EwaSikorskaTrela">Nowelizacja wprowadza do ustawy o cudzoziemcach bardzo ważny rozdział 6a, zatytułowany „Ochrona czasowa cudzoziemców na terytorium RP”.</u>
          <u xml:id="u-272.18" who="#EwaSikorskaTrela">W art. 51a czytamy, iż cudzoziemcom opuszczającym masowo swój kraj pochodzenia z powodu obcej inwazji, wojny, wojny domowej, konfliktów etnicznych lub rażących naruszeń praw człowieka można udzielić ochrony czasowej na terytorium RP. Ochrony czasowej udziela się do czasu, kiedy zaistnieją możliwości bezpiecznego powrotu cudzoziemców na tereny uprzedniego miejsca zamieszkania.</u>
          <u xml:id="u-272.19" who="#EwaSikorskaTrela">Panie i Panowie Posłowie! Takie zapisy tworzą podstawy prawne, a nie tylko humanitarne do działań rządu w stosunku do uciekinierów. Przypominam, że Polska w geście ludzkiej solidarności już wielokrotnie udzielała pomocy uciekinierom - w 1993 r. byli to uciekinierzy z Bośni, w 1999 r. uciekinierzy z Kosowa.</u>
          <u xml:id="u-272.20" who="#EwaSikorskaTrela">Już, panie marszałku, kończę, dosłownie trzy zdania.</u>
          <u xml:id="u-272.21" who="#EwaSikorskaTrela">Zgodnie z projektem ustawy powołuje się Urząd do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców, który będzie centralnym organem administracji rządowej zajmującej się problematyką cudzoziemców i repatriacji. Pozwoli to na lepszą koordynację polityki migracyjnej. Takie urzędy są w wielu krajach europejskich i odpowiadają tam za prowadzenie wszelkich spraw związanych z postępowaniami administracyjnymi wobec cudzoziemców. Dobrze, iż taki urząd znajdzie się w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-272.22" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Reasumując, klub Akcji Wyborczej „Solidarność”, w imieniu którego mam honor przemawiać, popiera przedłożony przez rząd projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw i wnosi o przesłanie go do dalszych prac w komisji. Projekt zawiera wiele słusznych rozwiązań, daje większe możliwości ochrony, ale i kontroli cudzoziemców przebywających na terytorium RP. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Lewandowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#MarekLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#MarekLewandowski">Na początku uwaga generalna: to głęboka merytorycznie, trudna do prac legislacyjnych zmiana. Trzeba stwierdzić, że w zasadzie tworzymy od nowa ustawę, czyli nową ustawę. To jest zapowiedź ciężkiej pracy w podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#MarekLewandowski">Przedstawiony projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach stanowi efekt prac związanych z przystosowaniem Polski do integracji z Unią Europejską. Jest on kolejnym etapem w dostosowaniu polskiego prawa o cudzoziemcach do europejskiego prawa wspólnotowego. Trzeba przy tym pamiętać, iż na mocy przypisów traktatu z Amsterdamu problematyka imigracji, wiz, azylu, granic zewnętrznych oraz admisji cudzoziemców została przeniesiona, jak już wspomniano, z filaru trzeciego do pierwszego, czyli wspólnotowego. Oznacza to zmianę charakteru prawa wspólnotowego w tym zakresie. Uległa ograniczeniu dowolność w kształtowaniu własnych polityk imigracyjnych przez państwa członkowskie na rzecz rozwiązań wspólnotowych. To jest oczywiście wskazówka, jeśli chodzi o metodykę pracy w dalszych naszych działaniach sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#MarekLewandowski">W projekcie niniejszej nowelizacji uwzględniono rozwiązania unijne według stanu na koniec marca 1999 r. Obowiązek nowelizacji ustawy o cudzoziemcach w celu dostosowania przepisów prawa polskiego do wymogów wspólnotowych wynika z narodowego programu przygotowania do członkostwa oraz polskiego stanowiska negocjacyjnego w obszarze dotyczącym wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Program ten przewiduje, że konieczne zmiany legislacyjne w tym zakresie mają nastąpić do czerwca 2000 r., a więc czasu rzeczywiście zostało niewiele.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#MarekLewandowski">Rozwiązania proponowane w projekcie ułatwiają postępowania wobec cudzoziemców, a ich przyjęcie, przynajmniej na pierwszy ogląd, unowocześni cały system, zbliżając go do systemów funkcjonujących w państwach Unii Europejskiej. Poza zakresem nowelizacji pozostały jedynie te akty prawa unijnego, które są zarezerwowane dla państw członkowskich. Zawarte w nich przepisy mogą zostać włączone do polskiego prawa dopiero z przystąpieniem do Unii; to oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#MarekLewandowski">Przedstawiony dziś i dyskutowany projekt wprowadza między innymi mechanizm łączenia rodzin, szczególne warunki postępowania wobec cudzoziemców małoletnich, pozbawionych opieki, gwarantuje cudzoziemcom ubiegającym się o nadanie statusu uchodźcy w Polsce swobodę kontaktu z organizacjami pozarządowymi, określa warunki korzystania z pomocy w dobrowolnej repatriacji cudzoziemca do kraju pochodzenia lub stałego pobytu, wprowadza ustawową podstawę dla udzielenia przez Rzeczpospolitą Polską czasowej ochrony cudzoziemcom wysiedlonym i formę legalizacji pobytu cudzoziemców, których nie można wydalić z terytorium kraju z uwagi na przesłanki art. 3 konwencji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#MarekLewandowski">Do najważniejszych zmian organizacyjnych stanowiących konsekwencję nowelizacji ustawy o cudzoziemcach można zaliczyć utworzenie - długo oczekiwanego, trzeba przyznać - Krajowego Systemu Informatycznego, rozumianego przy tym jako polski segment systemu informatycznego Schengen, oraz utworzenie Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Utworzenie polskiego urzędu imigracyjnego postulowane było od dawna, zarówno przez środowiska naukowe, jak i praktyków. Propozycja nowelizacji ustawy o cudzoziemcach wychodzi naprzeciw tym postulatom, jednak zdaniem naszego klubu w dzisiejszych realiach państwa, przede wszystkim ekonomicznych, ten pomysł wart jest podjęcia, ale wymaga głębokiego zastanowienia.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#MarekLewandowski">Projekt nowelizacji ustawy o cudzoziemcach wprowadza liczne zmiany do sposobu postępowania z cudzoziemcami ubiegającymi się o nadanie im statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej. Między innymi zrezygnowano z ograniczeń czasowych i terytorialnych dla składania wniosków o nadanie statusu uchodźcy, gdyż były one niezgodne z prawem Unii Europejskiej. Warto wskazać również, że te zmiany były postulowane przez przedstawiciela wysokiego komisarza do spraw uchodźców.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#MarekLewandowski">Wprowadzono wymóg umożliwienia cudzoziemcowi osobistego złożenia zeznań i oświadczeń przed wydaniem postanowień o wszczęciu postępowania o nadanie statusu uchodźcy, decyzji o odmowie wszczęcia postępowania i decyzji w sprawach o nadanie lub pozbawienie statusu uchodźcy podjętych w pierwszej instancji.</u>
          <u xml:id="u-274.9" who="#MarekLewandowski">Doprecyzowano elementy postępowania wobec małoletnich cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy. Istotną pomocą przy formułowaniu propozycji zmian w części projektu okazał się - co warto podkreślić - udział przedstawicieli polskiej administracji w programie horyzontalnym PHARE dotyczącym azylu.</u>
          <u xml:id="u-274.10" who="#MarekLewandowski">Wprowadza się nowe gwarancje prawne do postępowań administracyjnych wobec cudzoziemców, np. wspomniany wyżej obowiązek wysłuchania cudzoziemca ubiegającego się o nadanie mu statusu uchodźcy przed podjęciem decyzji w jego sprawie, zerwanie automatyzmu w udzielaniu statusu uchodźcy małżonkom, możliwość podjęcia określonych działań w przypadku, gdy dane cudzoziemca zostaną umieszczone w wykazie osób niepożądanych na terytorium Rzeczypospolitej, a także wprowadza się nowe instytucje prawne, takie jak łączenie rodzin czy ochrona czasowa nad cudzoziemcami wysiedlonymi, o czym mówili moi przedmówcy.</u>
          <u xml:id="u-274.11" who="#MarekLewandowski">Projekt zawiera także wiele rozwiązań służących przeciwdziałaniu rozwojowi niekorzystnych, patologicznych zjawisk społecznych związanych z napływem cudzoziemców. Oczywiście jest to pewne wyzwanie nie tylko dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ale także dla administracji terenowych. Należy przy tym pamiętać, pilnując naszych granic, żebyśmy nie psuli wizerunku państwa otwartego.</u>
          <u xml:id="u-274.12" who="#MarekLewandowski">Rozszerzono katalog przesłanek, których wystąpienie może spowodować odmowę wydania wizy, unieważnienie wizy wydanej wcześniej lub odmowę wjazdu na terytorium Polski, wprowadzając m.in. możliwość stosowania przepisów układu z Schengen.</u>
          <u xml:id="u-274.13" who="#MarekLewandowski">Zaprezentowany projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach odpowiada standardom uznawanym w państwach europejskich, a zwłaszcza w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Zbliża on polskie rozwiązania prawne i organizacyjne do rozwiązań unijnych, zapewniając jednocześnie unowocześnienie polskiego systemu postępowania wobec cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-274.14" who="#MarekLewandowski">Panie i Panowie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera projekt rządowy i wnosi o przekazanie go do dalszych prac w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, generalnie popiera projekt nowelizowanej ustawy o cudzoziemcach. Mamy jednak parę uwag do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#MirosławPawlak">Przepisy normujące pobyt cudzoziemców w Rzeczypospolitej Polskiej winny spełniać dwa podstawowe kryteria. Po pierwsze, powinny maksymalnie ułatwiać przyjazd do Polski tym cudzoziemcom, którzy chcą turystycznie poznawać nasz kraj, prowadzić tu legalny biznes, kształcić się, odwiedzać swoich krewnych i znajomych bądź przybywać tu na stałe, w tym także w ramach repatriacji. Po drugie, powinny one stanowić instrument skutecznego wydalania, deportacji bądź zakazu wjazdu w odniesieniu do tych, którzy łamią polskie prawo i nie chcą się mu podporządkować. Od kolejnej, jak się proponuje, znaczącej nowelizacji ustawy o cudzoziemcach oczekuje się daleko większej precyzji i jednoznaczności zapisów. Jest to możliwe przy pełnym wykorzystaniu dotychczasowych doświadczeń, chociaż czas, jaki upłynął od poprzedniej nowelizacji, dokonanej w 1997 r., jest zbyt krótki.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#MirosławPawlak">Głównym celem nowelizacji jest umiejscowienie całości spraw cudzoziemców w jednym, wyspecjalizowanym urzędzie. Jest to zamiar słuszny, ułatwia bowiem stosowanie jednolitej polityki państwa wobec cudzoziemców, obniża koszty i usprawnia funkcjonowanie. Jednak już proponowana nazwa urzędu: ds. repatriacji cudzoziemców, jest mało czytelna i nie w pełni zrozumiała. Sugeruje ona, iż podstawowym zakresem działania organu będzie repatriacja. Uważam, iż bardziej trafne i zgodne ze standardami światowymi byłoby nazwanie urzędu biurem migracyjnym lub urzędem ds. cudzoziemców, bez zbędnego eksponowania pojęcia „repatriacja”, którego znaczenie może z czasem poważnie się zmniejszyć.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#MirosławPawlak">Wątpliwości budzi także podporządkowanie prezesa jako centralnego organu administracji rządowej ministrowi spraw wewnętrznych i powoływanie go przez prezesa Rady Ministrów, ale na wniosek ministra spraw wewnętrznych. Podobne rozwiązania proponuje się na szczeblu wojewódzkim.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#MirosławPawlak">W art. 68d zapisano, iż organem administracji rządowej na terenie województwa realizującym zadania prezesa jest wojewoda działający przy pomocy dyrektora wojewódzkiego urzędu do spraw repatriacji i cudzoziemców, który w ust. 2 nazywany jest też organem właściwym w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w sprawach należących do zakresu zadań i kompetencji prezesa. Jest to rozwiązanie bardzo nieczytelne i może sprawić wiele trudności w zakresie kompetencji i odpowiedzialności. Przeczy ono także idei utworzenia wyodrębnionego organu. Za kuriozalny należy uznać zapis dopuszczający orzekanie Rady do Spraw Uchodźców jako ciała kolegialnego w składach jednoosobowych. Uzasadnienie, iż do rady trafią wysokiej rangi specjaliści, którzy zapewnią trafne rozstrzyganie nawet jednoosobowo, jest mało przekonujące.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#MirosławPawlak">W art. 85b określono zasady nadawania lub pozbawiania statutu uchodźcy. Do wydawania decyzji w tych sprawach uprawniony został prezes urzędu, a od jego decyzji i postanowień istnieje możliwość odwołania się do rady. Takie rozwiązanie nie budzi wątpliwości. Rodzą się one jednak przy kolejnych unormowaniach. Gdy prezes stwierdzi oczywistą bezzasadność wniosku o nadanie statusu uchodźcy, przekazuje wówczas niezwłocznie radzie akta sprawy z wnioskiem o wydanie w tej sprawie opinii w formie postanowienia, na które nie służy zażalenie. W wypadku opinii rady stwierdzającej oczywistą bezzasadność wniosku o nadanie statusu uchodźcy prezes wydaje decyzję o odmowie nadania statusu uchodźcy, która jest decyzją ostateczną. Przy takim rozwiązaniu mamy do czynienia z dziwolągiem prawnym. Organ, jakim jest rada, który w jednych sprawach jest organem drugiej instancji, nagle staje się organem opiniującym dla pierwszej instancji. Niebezpieczne jest także ograniczenie rozstrzygania w tych sprawach tylko do jednej instancji. Może to prowadzić do naruszeń prawa, bowiem oczywista bezzasadność wniosku może się okazać wcale nie tak oczywista.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#MirosławPawlak">Nowelizacja w art. 17a wprowadza katalog przesłanek, które mogą świadczyć o zawarciu małżeństwa wyłącznie w celu uzyskania zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Nie określono jednak, kto ma sprawdzać, czy te przesłanki istnieją i jakie skutki rodzić będzie ich ujawnienie. Co z zawartym w oparciu o takie przesłanki małżeństwem? Zamieszczenie jedynie suchego katalogu to o wiele za mało.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#MirosławPawlak">W art. 26 ust. 1 zamieszczono zapis, iż cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega kontroli legalności pobytu. Jest to unormowanie bardzo potrzebne, bowiem dotychczas takiej kontroli praktycznie nie prowadzono, co pozwalało przebywać nielegalnie w Rzeczypospolitej Polskiej licznej grupie cudzoziemców. Przepis ten jednak wymaga doprecyzowania poprzez wskazanie, kto i w jaki sposób ma taką kontrolę prowadzić. Jeśli tego w ustawie się nie ustali, to praktycznie w tym zakresie nic się nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#MirosławPawlak">Do szczegółowych uwag chciałbym dodać jeszcze jedną, bardziej ogólną. Miało stać się zasadą, iż do przedkładanych propozycji ustawowych dołączane będą także projekty przepisów wykonawczych. Przeprowadzana nowelizacja zawiera szereg delegacji do wydania takich przepisów, jednak nie otrzymaliśmy stosownych projektów. Na pewno utrudnia to bardziej precyzyjne odniesienie się do prezentowanych materiałów.</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#MirosławPawlak">Generalnie prezentowane rozwiązania należy uznać za poprawne, a niektóre nawet za celowe i pożądane. Dokonując jednak w stosunkowo krótkim czasie kolejnej nowelizacji, należy zadbać o większą czytelność i precyzję. Mam nadzieję, iż przedstawione przykładowe uwagi dostatecznie mocno za taką potrzebą przemówią i przyczynią się do udoskonalenia projektu.</u>
          <u xml:id="u-276.10" who="#MirosławPawlak">Na koniec chciałbym poddać pod rozwagę Wysokiej Izby następującą kwestię. Wszyscy mamy świadomość, iż w Rzeczypospolitej Polskiej przebywa nielegalnie znacząca liczba cudzoziemców. Czy nowelizacja ustawy o cudzoziemcach w roku jubileuszowym nie mogłaby być wykorzystana do umożliwienia tym osobom zalegalizowania pobytu? Byłaby to także korzyść dla Rzeczypospolitej Polskiej, bo ustalona zostałaby wreszcie liczba tych osób, która dziś jest liczbą nieznaną. Cudzoziemcy ci zostaliby zewidencjonowani i moglibyśmy o nich coś więcej wiedzieć. Uważam, iż uszczelnienie granic już by nie zwiększało tej liczby, a sprawa ta, wszystkim dobrze znana, lecz przemilczana, byłaby wreszcie załatwiona.</u>
          <u xml:id="u-276.11" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera projekt ustawy, jak powiedziałem na wstępie, i wnosi o przekazanie go do dalszych prac w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Pawlakowi.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#MarekBorowski">Zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#MarekBorowski">Zapisało się jeszcze czworo posłów do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#MarekBorowski">Pan poseł Tadeusz Wrona, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed kilkunastu laty, gdy monopol rządów nad Polską miała lewica, to Polacy byli w sytuacji ludzi rozpaczliwie szukających schronienia w państwach zachodnich. Ponad 200 tys. osób, ludzi zazwyczaj najbardziej przedsiębiorczych, dobrze wykształconych, w latach 80. wybrało wolność, wolność trudną i ryzykowną. Społeczeństwa zachodnie nie były obojętne, otwarły się dla nas, okazały nam najdalej idącą pomoc. Tak i my dzisiaj nie możemy być zamknięci na problemy innych narodowości. Oczywistą rzeczą jest tworzenie precyzyjnych przepisów prawnych, uniemożliwiających niekontrolowany napływ cudzoziemców do naszego kraju. Ale mam kilka pytań, które są związane z przedłożonym projektem.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#TadeuszWrona">Pierwsza kwestia dotyczy odmowy zezwolenia na osiedlenie się ze względu na bezpieczeństwo państwa lub ochronę porządku publicznego. Zgodnie z proponowanym art. 23 pkt 2 cudzoziemiec, nawet przebywający u nas legalnie powyżej 10 lat, może być wydalony ze względów na bezpieczeństwo państwa i być może słusznie. Czy powinna wystarczać w tej sprawie tylko opinia Urzędu Ochrony Państwa, z uzasadnieniem „ściśle tajne”, niepodlegającym jakiejkolwiek kontroli? Czy nie powinien być stworzony mechanizm kontroli sądowej tego typu decyzji? Sąd powinien mieć prawo zapoznać się z przedstawionymi przez UOP dowodami w sprawie wydalanego cudzoziemca, a kontrola sądowa może istnieć nawet w warunkach zachowania tajemnicy państwowej dotyczącej tych dowodów.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#TadeuszWrona">Kwestia druga. Czy nie idziemy za daleko, jeśli chodzi o kwestie tak bardzo ludzkie jak swoboda łączenia rodzin. Ze zdziwieniem czytam zapis art. 24c pkt 1 ust. 3 oraz pkt 2 ust. 1. Wprowadza się tu zasadę, że można odmówić zezwolenia na zamieszkanie czasowe lub osiedlenie się w Polsce dziecka cudzoziemca, jeśli to stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego. O co tutaj chodzi? Jakie zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa może stanowić dziecko? Sądzę, że to jest nawet nieludzkie, to pretekst do interwencji organu państwa w intymną prywatność rodziny. Cóż znaczy zagrożenie dla zdrowia publicznego? Powrót do praktyki izolowania dzieci trędowatych? Czy dziecko chore, czy śmiertelnie chore dziecko nie ma prawa łączyć się ze swoją rodziną? Proszę o szczegółowe wyjaśnienie intencji tego zapisu, bo sądzę, że jest on sprzeczny z podstawowymi prawami każdego człowieka. Jest to zapis godzący w fundament społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#TadeuszWrona">Kolejne pytanie dotyczy zmiany 14 w art. 17 pkt 2. Czytamy tutaj o możliwości udzielenia gościny cudzoziemcowi o uznanym dorobku artystycznym w celu kontynuowania twórczości na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Zgoda, czy jednak nie należałoby rozszerzyć tego zapisu także o sportowców. Zalegalizujemy po prostu stan istniejący. Jest już rzeczą normalną, że w większości klubów pierwszoligowych, czy to w piłce nożnej, koszykówce, podnoszeniu ciężarów, nawet w szachach, lekkiej atletyce występują w tych barwach klubowych cudzoziemcy. Jakoś załatwia im się zgodę na pracę, może więc zastąpilibyśmy to jakoś przez legalizację tego, wpisaniem istniejącego stanu rzeczy do art. 17.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#TadeuszWrona">Kolejne pytanie dotyczy art. 17 ust. 1 i 2 pkt. 2 mówiącego o zezwoleniu na zamieszkanie w Polsce ze względu na zatrudnienie i prowadzenie działalności gospodarczej. Czy nie powinno się wprowadzić wymogu przedstawienia opinii w tej sprawie przez organ gminy? Organ samorządowy najlepiej rozpoznaje sytuację lokalną, wie, jakie są miejscowe potrzeby, wie, jakie formy aktywności zawodowej cudzoziemców najlepiej służą dobru ogólnemu.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#TadeuszWrona">I ostatnie pytanie dotyczy art. 68f. Chciałbym się sprzeciwić temu pomysłowi. Mam istotne wątpliwości, czy minister powinien tworzyć zamiejscowe delegatury Urzędu ds. Repatriacji Cudzoziemców. W art. 68b wyraźnie precyzuje się, że organem realizującym zadania tego urzędu na terenie województwa jest wojewoda działający przy pomocy dyrektora wojewódzkiego urzędu ds. repatriacji i cudzoziemców. Jest to logiczne i zgodne z zasadami administracji scalonej na szczeblu wojewódzkim. Dlaczego więc tworzy się furtkę do wykreowania nowych struktur administracji specjalnej? Czy chcemy utworzyć dwa urzędy w województwach? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie: Czy tą potrzebną nowelizację musimy tłumaczyć, nawet jeżeli to jest słuszne, ale stawiając to jako główny argument, wymogami prawa unijnego? Czy nie jest to problem zmiany świadomości Polaków wobec cudzoziemców, wynikających chociażby z własnych doświadczeń historycznych?</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#JanChmielewski">Drugie pytanie. Czy nie jest słuszne, aby ta ustawa weszła w życie w nowym roku budżetowym, to jest od 1 stycznia 2001 r.? Jest także wspomniany już tu problem ustosunkowania się do aktów wykonawczych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Ewa Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałam zapytać, czy nowe regulacje uszczelniające granicę wschodnią nie utrudnią wjazdu do Polski zarówno w celach turystycznych, jak i edukacyjnych, a przede wszystkim w celu utrzymywania kontaktów z rodzinami Polakom zamieszkującym na Litwie, Białorusi i Ukrainie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Marek Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#MarekLewandowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym jeszcze raz zapytać o dzieci, o młodocianych. Jest kilka elementów, które w trakcie prac komisyjnych będziemy musieli rozstrzygnąć i zbadać, ale generalnie chciałem zapytać pana ministra o opinię dotyczącą zgodności wielu artykułów, bodajże czterech, z projektu ustawy dotyczących dzieci i małoletnich z Konwencją Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#MarekLewandowski">I pytanie już bardziej szczegółowe. Jest tam ciekawy akapit, który mówi o sprawdzaniu, weryfikacji wieku dziecka, że jeżeli się stwierdzi, że jest dojrzały, a nie małoletni, to oczywiście obowiązuje inny tryb postępowania. Ale jak to można szybko stwierdzić? Czy jest jakieś specjalne badanie, czy ono będzie zalecane w przepisach wykonawczych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Ewa Sikorska-Trela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Ministrze! Z danych statystycznych za rok 1998 odnośnie do przyjazdu cudzoziemców do Polski wynika, że w celach turystycznych i wypoczynku cudzoziemcy przyjeżdżali w 32%, odwiedziny krewnych i znajomych to 23% przyjeżdżających cudzoziemców, interesy, cele służbowe to 34% cudzoziemców, zakupy to 20% - cieszymy się z tego - a dorywcza praca to jedynie 2,5%, to jakoś mnie uspokaja. Panie ministrze, czy przyjęcie nowej ustawy o cudzoziemcach zmieni te proporcje? Czy więcej może będzie przyjazdów turystycznych, takich dłuższych, które powodują, że zostaje również więcej pieniędzy w Polsce? I kolejne pytanie. Otóż wiele emocji budzi wśród naszych rodaków nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce. Wielokrotnie padały różne pytania w Wysokiej Izbie i były wnoszone interpelacje poselskie. Ponieważ obrót nieruchomościami w Polsce z udziałem cudzoziemców jest generalnie wolny, a ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców z 24 marca 1990 r. nie zakazuje im nabywania nieruchomości położonych na terytorium Polski, wprowadza jedynie wymóg uzyskania zezwolenia ministra spraw wewnętrznych i administracji na nabycie nieruchomości w pewnych przypadkach i przez określone podmioty, moje pytanie jest takie: Czy przyjęcie tej znowelizowanej ustawy o cudzoziemcach ułatwi, czy utrudni otrzymywanie takiego zezwolenia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#MarekBorowski">To wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#MarekBorowski">Proszę pana ministra Piotra Stachańczyka o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PiotrStachańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się do zadanych pytań oraz uwag zgłoszonych w toku debaty. Pierwsza uwaga pani poseł Sikorskiej-Treli dotyczyła art. 9 - wiz z prawem do pracy, długości tych wiz. Pragnę zwrócić uwagę na to, że nowelizacja wprowadza nową koncepcję tych przepisów wizowych. Dotychczasowy art. 8, który w poprzednim tekście odnosił się tylko do wiz pobytowych i określał zakresy terminowe wiz pobytowych, w obecnym brzmieniu odnosi się do wszystkich rodzajów wiz. A więc to, co jest napisane w art. 8 ust. 2 i 3, jeśli chodzi o długość wizy, odnosi się do wszystkich rodzajów wiz. W związku z tym ten brak, o którym pani poseł mówiła, moim zdaniem nie istnieje. Jeśli chodzi o uwagi pana posła Pawlaka, to, po pierwsze, dotyczyły one urzędu, jego nazwy. Rzeczywiście powinien się nazywać krótko: urząd ds. cudzoziemców. Od dawna jednak różne środowiska apelowały o to, aby powstał urząd zajmujący się repatriacją, aby pokazać zainteresowanie naszych władz, aby pokazać zainteresowanie kraju Polakami i przyjazdem do kraju Polaków z zagranicy, zwłaszcza z Kazachstanu. Sejm kończy prace nad ustawą o repatriacji i uważaliśmy, że należy dać również jasny sygnał, że ten urząd poza zwykłymi sprawami cudzoziemców będzie zajmował się właśnie problematyką repatriacji. Tak więc taka, a nie inna nazwa. Jeśli chodzi o działalność rady, to chcielibyśmy ten pogląd przedstawić również w czasie prac komisji i podkomisji. Wydaje nam się, że podobnie jak sądy mogą orzekać w składach jednoosobowych, tak i rada może działać w składzie jednoosobowym. Powinno to przyspieszyć i usprawnić postępowanie rady i nie stoi to w sprzeczności z podstawowymi założeniami działania tego organu. Jest pewnym novum, jest pewnym rozwiązaniem specyficznym, nieznanym systemowi prawa administracyjnego, to, o czym mówił pan poseł Pawlak, to znaczy proponowane przez nas współdziałanie prezesa urzędu i rady w sprawie wniosków oczywiście bezzasadnych. To jest pewna koncepcja, którą przedstawiamy, koncepcja, która, dziwię się, że może być uznawana za dyskusyjną. Naszym zdaniem jest to koncepcja, która najlepiej spełnia cel, który nam przyświecał, to znaczy zapewnia szybkie i sprawne rozpatrywanie wniosków, oczywiście bezzasadnych. A gdy mówię o wnioskach bezzasadnych, to naprawdę nie chodzi o wnioski, w wypadku których choćby w minimalnym zakresie występują jakieś podstawy do domniemania, że zainteresowany rzeczywiście podlegał jakimś prześladowaniom. Prawda jest taka, że zdecydowana większość wniosków o nadanie statusu uchodźcy w Polsce składana jest albo przez osoby, które zostały schwytane przez polskie służby w trakcie przemieszczania się na Zachód, i w momencie zatrzymania, by uniknąć wydalenia, czynią to, bo ta furtka umożliwia dłuższy pobyt - w większości przypadków nie są zatrzymywani, w związku z tym mogą ponownie próbować podejmować działania w celu dostania się dalej, zwłaszcza do Niemiec - albo przez osoby, które mają kłopoty z normalnym zalegalizowaniem swojego pobytu i które w związku z tym ubiegają się o status uchodźcy po to, aby uzyskać dokumenty gwarantujące im kilkumiesięczny spokojny pobyt na naszym terytorium.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PiotrStachańczyk">Patrząc na statystyki, na liczbę wniosków pozytywnie załatwionych, negatywnie załatwionych, na liczbę wniosków wreszcie, w przypadku których musieliśmy umarzać postępowanie, bo zainteresowany zniknął po złożeniu wniosku, ponieważ był mu on potrzebny tylko po to, żeby uzyskać dokument, uważamy, że pojęcie wniosków bezzasadnych oraz sprawne i szybkie działanie w tym zakresie pozwoli nam uniknąć tego, co spotkało większość krajów europejskich, czyli pułapki azylowej, czyli takiej sytuacji, w której liczba wniosków będzie wzrastała w takim tempie, że przerobienie tego przez organy administracji będzie niemożliwe. To doprowadziło w wielu krajach Europy Zachodniej do tego, że procedury azylowe trwają rok, dwa lata i wszyscy ci ludzie przebywają na terenie danego kraju na koszt podatników. Jest możliwość rozwiązania tego problemu - nałożenie na radę ustawowego obowiązku rozpatrywania odwołań w bardzo krótkich terminach, ale naszym zdaniem nasza propozycja jest lepsza, zapewnia sprawniejsze postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PiotrStachańczyk">Pan poseł Pawlak mówił również o problematyce dotyczącej małżeństw, wprowadzeniu art. 17a i jego skutku. Skutek wprowadzenia tego artykułu jest opisany wyżej, czyli w art. 17 ust. 2 pkt 6, gdzie mówi się, że zawarcie małżeństwa z obywatelem polskim lub cudzoziemcem posiadającym zezwolenie na osiedlenie się jest okolicznością, która uzasadnia uzyskanie przez cudzoziemca zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, chyba że małżeństwo to jest zawarte wyłącznie w celu uzyskania zezwolenia. Art. 17a jest rozwinięciem tegoż zapisu.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o kontrolę legalności pobytu, czyli kontrolę posiadania dokumentów, wiz, pieniędzy itd., to uzupełnieniem art. 26 jest art. 78, który wskazuje, jakie organy mają prawo dokonywać tego typu kontroli. Mówi on, że mają prawo dokonywać tego funkcjonariusze Policji, Straży Granicznej oraz pracownicy tworzonego Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#PiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o akty wykonawcze, to mogę tylko wyrazić ubolewanie, jeżeli nie dotarły do Sejmu. Nasze ministerstwo przygotowało te projekty aktów. Jeżeli ich nie ma, to mogę obiecać, że spowoduję, że jeszcze przed jakimkolwiek posiedzeniem komisji w tej sprawie akty wykonawcze do ustawy do Wysokiej Izby wpłyną.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#PiotrStachańczyk">Co do zgłoszonej idei amnestii, to muszę powiedzieć, że jest to idea nowa. Możemy ją rozważyć, aczkolwiek chcę państwu zwrócić uwagę, że w wielu krajach, w których tego typu instytucje pojawiały się, były one długo przygotowywane i dotyczyły dość ograniczonych grup cudzoziemców. Nigdzie nie amnestionowano wszystkich cudzoziemców przebywających na danym terytorium nielegalnie, czyli nie udzielono im zezwolenia na przedłużenie pobytu.</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#PiotrStachańczyk">Przechodzę do pytań. Pan poseł Wrona w pierwszym pytaniu mówił o możliwości wglądu NSA w dokumentację w sprawach dotyczących bezpieczeństwa państwa. Otóż już rok albo dwa istnieje uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego, która stwierdza, że sąd ma prawo do wglądu w te akta, na podstawie których wydana została decyzja, mimo że decyzja pozbawiona jest uzasadnienia z uwagi na interes bezpieczeństwa państwa. Inaczej, w przypadku kiedy sąd takiego wglądu nie uzyska, decyzja jest uchylana. Taka jest praktyka NSA. W związku z tym organy, w trybie przewidzianym dla tego typu dokumentów, przedkładają materiały Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu. Jeżeli tych materiałów nie przedłożą, to sąd uznaje, że nie ma możliwości oceny, i decyzja jest uchylana.</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#PiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o art. 24c ust. 2 pkt 1, dotyczący zdrowia publicznego, to jest konsekwencja istnienia w dotychczasowej ustawie w art. 13 zapisu, który też mówił o zakazie wjazdu w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego i który był stworzony w celu umożliwienia odmowy wjazdu osobom, których wjazd mógłby spowodować chociażby powstanie jakiejś epidemii. Przy czym tu oczywiście chodzi i chodziło - była już o tym mowa w 1997 r. - nie o choroby, którymi zarażenie się wymaga specjalnych działań czy postępowań, tylko o choroby, a takie istnieją, w przypadku których sam kontakt z osobą zarażoną może spowodować chorobę. Takie osoby oczywiście mogą wjeżdżać na nasze terytorium, ale powinny wjeżdżać w celu leczenia. Wjazd takiej osoby w celu leczenia jest dopuszczalny, natomiast jej wjazd w innym celu, bez tego założenia, bez wiedzy organów władz polskich, że osoba ta winna poddać się leczeniu, mógłby stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-288.8" who="#PiotrStachańczyk">Gdy idzie o kwestie dotyczące sportowców, to jest nieco inna sytuacja, dlatego że sportowców obejmuje ten przepis, tylko inny jego punkt, ponieważ praktycznie oni wszyscy mają zezwolenie na pracę. Oni pracują i pobierają wynagrodzenie. Ci artyści pojawili się tutaj dlatego, że są artyści, nie wiem, malarze czy literaci, którzy nie pobierają wynagrodzenia. Oni mają uznany dorobek, chcą mieszkać w Polsce i kontynuować swoją twórczość, ale nie wejdą w stosunek pracy, ponieważ sami się utrzymują, jest to samozatrudnienie. I to jest ten przypadek. Natomiast koszykarze, piłkarze zagraniczni po prostu pracują w naszych klubach, mając umowy o pracę, pobierają wynagrodzenie i w związku z tym obejmuje ich pkt 1 tegoż art. 17, gdzie jest mowa o osobach, które są zatrudnione.</u>
          <u xml:id="u-288.9" who="#PiotrStachańczyk">Działalność gospodarcza. Tutaj nie do końca rozumiem. Ustawa mówi o tym, że uprawnienie takie przysługuje w sytuacji, kiedy dana osoba już działalność gospodarczą prowadzi, to znaczy ona już ją w gminie zarejestrowała. Taka musi być kolejność rzeczy. A zatem to nie jest tak, że ktoś chce dopiero prowadzić działalność gospodarczą, w związku z tym stara się o zezwolenie, a my pytamy gminę, czy ta działalność jest gminie potrzebna. Kolejność jest odwrotna - ktoś już ma tę działalność gospodarczą zarejestrowaną, a następnie występuje do organu i, powołując się na tę przesłankę, stara się o uzyskanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Można rozważać, czy nie wprowadzić wymogu zasięgania opinii gminy, czy ta działalność gospodarcza nie jest prowadzona tylko w celu uzyskania zezwolenia. Ale na podstawie praktyki można powiedzieć, że tego typu sprawdzenia są przez organy administracji prowadzone. Chcemy bowiem uniknąć tego rodzaju fikcji i w uzasadnieniach decyzji wskazuje się na działalność, która jest prowadzona, a której nie ma w praktyce. Powstaje pytanie, czy jest konieczność wpisywania takiego wymogu do ustawy, czy nie należy pozostawić tego generalnie organowi prowadzącemu postępowanie administracyjne. Naszym zdaniem to wystarczy, i zresztą obecnie w tego typu postępowaniach takie działania są podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-288.10" who="#PiotrStachańczyk">Wreszcie artykuł dotyczący tworzenia delegatur Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Zgadzam się z panem posłem, że jest to rzecz dziwna i specyficzna, ale pragnę wyjaśnić, o co nam chodziło. Otóż są pewne kompetencje, które zgodnie z tą ustawą ma tylko prezes urzędu. To są przede wszystkim kompetencje dotyczące działań w sprawach uchodźców. Dla nas ten przepis to jest pewnego rodzaju furtka czy ratunek w sytuacji, gdyby na jakimś odcinku granicy nastąpił gwałtowny napływ uchodźców. Jeśliby się okazało bowiem, że nie da się tam stworzyć delegatury, to trzeba by w zasadzie prowadzić postępowania w oparciu o personel z Warszawy, delegowany do wykonywania tych zadań. Byłaby to struktura trudniejsza do kierowania. To może być rozwiązanie w bardzo awaryjnym wypadku. Nie planujemy tworzenia tego typu delegatur, ale ponieważ te uprawnienia należą tylko do prezesa, a zagrożenie uchodźcze może zaistnieć na granicy, w dużej odległości od Warszawy, gdzie się ten urząd będzie mieścił, stąd ten zapis i propozycja wprowadzania delegatur.</u>
          <u xml:id="u-288.11" who="#PiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o wejście w życie tej ustawy - pytania pana posła Chmielewskiego - zgadzam się, że najlepiej by było, gdyby ta ustawa weszła w życie z nowym rokiem budżetowym. Będzie to jednak zależało od tempa pracy nad ustawą, bo potrzebuje ona odpowiedniego vacatio legis; muszą się z nią zapoznać cudzoziemcy, a także urzędnicy. Nie jest to ustawa, która może wejść w życie z dnia na dzień. Jeżeli będzie istniała możliwość, aby ta ustawa od opublikowania do 1 stycznia miała co najmniej 3–4 miesiące, to możemy mówić o tym, żeby był tu 2001 r. Jeżeli nie, to niestety byłoby...</u>
          <u xml:id="u-288.12" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Żeby nie wcześniej.)</u>
          <u xml:id="u-288.13" who="#PiotrStachańczyk">Wcześniej na pewno nie, bo nie sądzę, aby te prace zakończyły się przed opublikowaniem ustawy, przed końcem czerwca; to jest niemożliwe. W związku z tym ten termin 6 miesięcy już powoduje jedno, że na pewno nie wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-288.14" who="#PiotrStachańczyk">Jeżeli chodzi o prawo unijne. Cóż, panie pośle, jest to pewna zmiana filozofii - to prawda. Ale też nie ma co ukrywać faktu, że jest to dostosowanie naszego prawa do prawa unijnego. Panie pośle, powiedziałbym tak. Te rozwiązania w zakresie postępowania z cudzoziemcami w Unii generalnie się sprawdziły. Jest to wynik pewnych zjawisk, które Unia kiedyś tam przeszła, a które u nas się zaczynają. Korzystamy tu z rozwiązań sprawdzonych, które kraje unijne wprowadzały jakby na własnych błędach; tzn. wpadały w jakieś pułapki, w sytuacje, w których był nadmiar kandydatów na uchodźców, wpadały w stan niemożności rozwiązywania pewnych problemów. Odpowiedzią na to były regulacje i my te regulacje już obecnie wprowadzamy.</u>
          <u xml:id="u-288.15" who="#PiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Tomaszewskiej, chcę powiedzieć, że ustawa nie powinna niczego utrudnić Polakom zamieszkującym poza granicami, zwłaszcza że w Sejmie są w tej chwili jeszcze przynajmniej 2 regulacje, które tego problemu dotyczą; mianowicie ustawa o repatriacji, nad którą praktycznie prace są zakończone (ma być jeszcze jedno posiedzenie podkomisji, połączonych komisji i ustawa będzie gotowa do drugiego czytania) i ustawa o Karcie Polaka, przy której mają być wprowadzone szczególne regulacje umożliwiające swobodny wjazd na terytorium naszego kraju osobom polskiego pochodzenia, a także możliwość osiedlania się na tym terytorium zgodnie z art. 52 ust. 5 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-288.16" who="#PiotrStachańczyk">Pytania pana posła Lewandowskiego. Jeśli chodzi o małoletnich, to zgodnie z naszymi ekspertyzami nie ma tu sprzeczności z Konwencją Praw Dziecka. Wprost przeciwnie, poprzedniej ustawie w 1997 r. zarzucano, że nie zawiera szczególnych rozwiązań dotyczących małoletnich. Mówiła o tym wówczas w Senacie pani senator Łopatkowa. Dlatego też w wielu przypadkach wprowadzamy tego typu rozwiązania dotyczące szczególnie małoletnich.</u>
          <u xml:id="u-288.17" who="#PiotrStachańczyk">Jeśli chodzi o przepis, który pan poseł wskazywał - art. 34a ust. 3 - to zdaniem przynajmniej naszych ekspertów medycznych tego typu badania są możliwe. O co tu chodzi? To nie jest, panie pośle, ani złośliwość, ani jakieś specyficzne, nieoczekiwane rozwiązanie. Chodzi o to, że uchodźcy czy kandydaci na uchodźców z wielu krajów, aby uniknąć szeregu elementów procedury, gubią dokumenty, a po zatrzymaniu deklarują wprost, że są małoletni, i chcą korzystać z wszelkiej ochrony dotyczącej małoletnich. Chcemy zapobiegać tego typu sytuacjom i dlatego też na posiedzeniu komisji czy podkomisji będziemy gotowi przedstawić wskazanie czy uzasadnienie z punktu widzenia ekspertów, że tego typu badanie jest możliwe, bo nie mam takiej ekspertyzy, która określa, jak to się robi, ale takie ekspertyzy przygotowywaliśmy i wiemy, że jest to możliwe do wykonania.</u>
          <u xml:id="u-288.18" who="#PiotrStachańczyk">Wreszcie pytanie pani poseł Sikorskiej-Treli. Nie sądzę, aby wprowadzenie tej ustawy spowodowało jakieś zmiany, jeśli chodzi o statystyki i zasadniczo zmieniło statystyki rodzajów przyjazdów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jedno co może się zmienić, to niewątpliwie przyjęcie ustawy o repatriacji powinno spowodować wzrost tego typu przyjazdów, ale to jest jakby dodatkowy element, jeśli chodzi o tę ustawę. Natomiast ta ustawa nic nie zmienia, jeśli chodzi o kwestie nabywania nieruchomości przez cudzoziemców, stwierdza bowiem, że cudzoziemcem jest każdy, kto nie ma obywatelstwa polskiego. Jeśli więc miałyby następować jakieś zmiany w tym zakresie, to tylko poprzez nowelizację prawa o obywatelstwie, które jest teraz zmieniane, ale również ten projekt, który został już przyjęty przez połączone komisje, też w tym akurat zakresie, z tego punktu widzenia patrząc, niczego nie zmienia. To były wszystkie pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#MarekBorowski">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz o zmianie niektórych ustaw, zawarty w druku nr 1858, do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#MarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących i interpelacje.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#MarekBorowski">Przypominam, że Sejm w dniu wczorajszym wysłuchał odpowiedzi na interpelację pani poseł Krystyny Cencek w sprawie wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, przedstawionej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki pana Wojciecha Katnera, oraz rozpoczął dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#MarekBorowski">Do zabrania głosu zapisanych jest jeszcze kilka osób, z tego nie wszystkie są obecne.</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#MarekBorowski">Kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-289.9" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Nowickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#JózefNowicki">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#JózefNowicki">Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W dniu wczorajszym w wypowiedziach pań posłanek i panów posłów przewijały się dwa wątki dotyczące marketów i supermarketów związane z warunkami pracy w tych placówkach oraz przestrzeganiem prawa, praworządności w stosunkach pracy. Były też takie wypowiedzi, które sugerowały, że to Państwowa Inspekcja Pracy ponosi odpowiedzialność za warunki pracy w tych placówkach, za przestrzeganie prawa pracy. Chciałbym powiedzieć, że to są opinie zupełnie nieuprawnione, że obciążanie Państwowej Inspekcji Pracy taką odpowiedzialnością jest nieporozumieniem. Ale były także kierowane oczekiwania pod adresem Państwowej Inspekcji Pracy, że obejmie szczególnym nadzorem i działaniami kontrolnymi markety i supermarkety.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#JózefNowicki">Chciałbym w tym miejscu, panie marszałku, poinformować, że do Rady Ochrony Pracy, która działa przy Sejmie, napływały bardzo liczne sygnały o tym, że łamane jest prawo pracy w marketach i supermarketach. Na podstawie tych sygnałów Rada Ochrony Pracy wydała zalecenie, żeby Państwowa Inspekcja Pracy w swoich działaniach kontrolnych w 1999 r. poddała szczególnej kontroli te właśnie markety i supermarkety.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#JózefNowicki">Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła 22 kontrole w 9 okręgowych inspektoratach pracy. Placówki, które zostały skontrolowane, zatrudniają 11 tys. pracowników, w tym 7,5 tys. kobiet, także pracowników młodocianych. Rzeczywiście wyniki tych kontroli pokazują, że występuje wiele nieprawidłowości, jeśli chodzi o markety i supermarkety, nieprawidłowości związanych z przestrzeganiem przepisów o czasie pracy, nieprawidłowości dotyczących zatrudniania pracowników w niedziele i święta z naruszeniem przepisów prawa, a także nieprawidłowości dotyczących zatrudniania pracowników w godzinach nadliczbowych, z przekroczeniem limitów godzin nadliczbowych. Nie będę mówił o szczegółach wynikających z raportu Państwowej Inspekcji Pracy, natomiast chciałbym pana ministra zachęcić do lektury tego dokumentu - jest to sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 1999 r. Ono pokazuje, jaka jest skala tego problemu. Jednocześnie chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że Rada Ochrony Pracy podjęła decyzję, żeby w roku 2000 kontynuować te działania, a więc prowadzić rekontrole w placówkach wcześniej skontrolowanych i rozszerzyć kontrole w marketach i supermarketach. To sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy, panie marszałku, wkrótce będzie już miało postać druku sejmowego, będzie miało swój numer.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#JózefNowicki">Chciałbym na zakończenie swojej wypowiedzi skierować do pana marszałka i do Prezydium Sejmu apel o to, żeby sprawozdanie Państwowej Inspekcji Pracy z działalności w roku 1999 mogło być rozpatrzone przez Wysoką Izbę jeszcze przed przerwą wakacyjną. Myślę, że nie tylko sprawy dotyczące marketów i supermarketów, ale także fakt, który został przez Radę Ochrony Pracy dostrzeżony, a mianowicie że nastąpiło w naszym kraju pogorszenie przestrzegania prawa pracy, przestrzegania praworządności w stosunkach pracy nie tylko w marketach i supermarketach, ale i w innych gałęziach i zakładach pracy. W związku z tym byłoby dobrze, żeby to sprawozdanie mogło być rozpatrzone jeszcze przed przerwą wakacyjną. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WojciechNowaczyk">Mam pytanie do pana ministra. Czy zdaniem pana ministra, pański resort, działając w imieniu rządu, dobrze chroni narodowe i gospodarcze interesy Polski i polskich handlowców, w szczególności w płaszczyźnie handlu wewnętrznego i zagranicznego?</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WojciechNowaczyk">I pytanie drugie: Czy rząd w sposób właściwy zabezpiecza przed wyprowadzaniem zysku podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego, zaangażowanego w działalności handlowej w hiper- i supermarketach, poza granice kraju? W społeczeństwie funkcjonuje bowiem opinia, że zyski z tej działalności są wyprowadzane, a w kraju wykazuje się wynik prawie że zerowy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#BogdanLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#BogdanLewandowski">Pewnych tendencji cywilizacyjnych nie da się powstrzymać i super-, czy hipermarkety będą wrastać w nasz miejski pejzaż. Ten proces nie może jednak przebiegać w sposób żywiołowy, potrzebne są mądre regulacje, uwzględniające doświadczenia krajów, które przebyły już tę drogę. Tam super-, czy hipermarkety sytuowano na obrzeżach miast, tymczasem u nas nierzadko — i tak stało się w moim mieście Toruniu — tego typu obiekty handlowe stanęły w centrum miast, co w konsekwencji doprowadziło do upadku wielu drobnych kupców. Czy rząd docenia powagę sytuacji i zamierza przeciwstawić się temu procederowi, czy też dobrotliwie, z łagodnym uśmiechem, tak jak dotychczas będzie przyglądać się śmierci wielu drobnych firm?</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#BogdanLewandowski">Następna kwestia: Stwierdził pan, panie ministrze, że super- i hipermarkety stanowią ok. 20% handlu detalicznego. Proszę mi powiedzieć, jakie są prognozy na najbliższe lata w tej kwestii. I również proszę powiedzieć, czy rząd podjął jakieś działania wspierające udział polskiego kapitału w sieci super- i hipermarketów. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#MarekBorowski">To już wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#MarekBorowski">Czy pan poseł Wędrychowicz ma jeszcze pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#AdamWędrychowicz">Mam jedno pytanie. Wprawdzie koledzy mnie wyręczyli, ale chciałbym zapytać pana ministra o praktyczną kwestię. Z tego, co usłyszałem, wynika, że pan minister wierzy, iż zabezpieczenie i rozwiązanie tego problemu nastąpi poprzez uporządkowanie kwestii zezwoleń w ramach planów zagospodarowania przestrzennego przez samorządy. Jako radny znam tę procedurę i oświadczam, że zawsze samorządy - z różnych powodów - w naszej obecnej sytuacji stają po stronie supermarketów. Koledzy mówili o wszystkich konsekwencjach tego, natomiast ja chciałbym zapytać, czy jest możliwość wniesienia pilnego projektu rządowego, który spełniałby oczekiwania choćby moich poprzedników. Mój poprzednik mówił o problemie likwidacji wielu placówek i braku regulacji zapewniających odpowiednią równowagę pomiędzy dwoma dużymi systemami handlowymi. To jest nierównoważny system.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#AdamWędrychowicz">Druga sprawa dotyczy podatków. Pan powiedział, że supermarkety nie generują zysków. To wszystko jest kombinacją podatkową. Na ogół dochodzi do zwolnień podatkowych przy zapewnieniu infrastruktury przez samorządy. Chodzi o wyrównanie szans podmiotów i polskich, i zagranicznych. Chodzi o ustawę, skierowaną w trybie pilnym. Czy taka możliwość istnieje? Czy rząd planuje takie rozwiązania? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana ministra Wojciecha Katnera.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#MarekBorowski">Będę wdzięczny za zwartą, dynamiczną i nieprzesadnie długą odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WojciechKatner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan marszałek stawia mnie w szalenie trudnej sytuacji, ponieważ pytania zadawane były przez blisko 2 godziny wczoraj i dzisiaj, ja natomiast mam to zrobić bardzo szybko. Spróbuję, prosząc państwa posłów o wybaczenie, że będę się ustosunkowywał do poszczególnych kwestii, a nie do zadawanych po kolei pytań. Wiele z nich dotyczyło tych samych problemów, odniosę się zatem do poszczególnych zagadnień. Jeżeli nie odpowiem na jakieś pytanie, to proszę o zwrócenie na to mojej uwagi. Mając możliwość uporządkowania tego od wczorajszego dnia, spróbowałem to uczynić. Pytania państwa, a przede wszystkim interpelacja, wskazały na to, jakim problemem jest kwestia super- i hipermarketów w Polsce. Właściwie państwa pytania doprowadziły do dyskusji o handlu w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WojciechKatner">W związku z tym chciałbym powiedzieć, iż handel opiera się obecnie na respektowaniu konstytucyjnych zasad: wolności gospodarczej, swobody umów, pewności obrotu, ochrony słabszego ekonomicznie, w tym na wspieraniu małych i średnich przedsiębiorców w taki sposób, jak to zostało przedstawione w programie rządowym w ubiegłym roku. Dotyczy to w poważnym stopniu sfery handlu. Z tego, co panie i panowie posłowie przekazywali w pytaniach, wynika, iż jawią się dobre i złe strony wielkich obiektów handlowych. Do dobrych stron należą - jak to przedstawiają przedsiębiorcy, dostawcy w szczególności - pewność zapłaty za sprzedane wyroby, możliwość osiągania dużej skuteczności promocji i sprzedaży dużych partii towaru. Z punktu widzenia konsumentów jest to zdecydowane unowocześnienie handlu, marketingu. Najbardziej jest tu wyraziste to, że ludzie powszechnie kupują w wielkich obiektach handlowych, mając na uwadze warunki zakupu i ceny. W związku z tym w gruncie rzeczy na całym świecie kupujący domagają się tego - wczoraj pan poseł Olewiński jasno powiedział, że we Włocławku pytają, kiedy już ten M 1 będzie. Ja z kolei, mieszkając w Łodzi, pytam, kiedy ta zupełnie niekontrolowana ekspansja się skończy, dlatego że ma to charakter właśnie wdzierania się w centrum miasta, a w szczególności wdzierania się w już zagospodarowane handlowo obszary.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WojciechKatner">Podkreślamy tutaj nieraz, że jeżeli budowane są takie obiekty handlowe poza miastami, poza centrami, ale w miejscach, gdzie tuż obok jest już sieć handlowa, w którą ludzie włożyli swoje oszczędności, pobrali kredyty i w gruncie rzeczy liczyli, że będą mieli zapewnione utrzymanie przez całe życie, to ich oczekiwania nie są wtedy spełniane. I tu się jawią dwa skrajne stanowiska: jedno, ażeby to pozostawić swobodzie gry rynkowej, drugie, ażeby wprowadzić restrykcyjne przepisy. W projektach przedstawianych przez ministra gospodarki stara się on zachować zasadę złotego środka. Proponuje więc program rozwoju handlu, o który pytała pani posłanka zgłaszająca interpelację. Jak wyjaśniałem, w tej chwili kończą się prace Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów nad tym programem, który zostanie przyjęty przez Radę Ministrów. Chodzi w nim o środki ekonomiczne, organizacyjne i prawne, przy czym prawne rozwiązania są proponowane w taki sposób, ażeby były skuteczne. Najistotniejszym problemem w każdej dziedzinie - także w tej, tak bardzo istotnej przecież dla ogółu konsumentów i ogromnej rzeszy przedsiębiorców - jest to, żeby proponowane prawo było skuteczne. Muszę zwrócić uwagę, że w krajach, w których podjęto regulację prawną dotyczącą super- i hipermarketów, skutki są bardzo różne i daleko odbiegające od oczekiwań, czego najlepszym przykładem jest wielokrotnie przywoływana Francja. Od 1973 r. wprowadziła ona odpowiednią regulację, zmieniała ją i nadal nie może sobie poradzić z tym problemem, nie może zapobiec temu, ażeby rynek nie był zbyt szybko opanowywany przez wielkie sieci handlowe.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#WojciechKatner">Problem, który z tym się wiąże, dotyczy naszego rynku. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że mamy niezmiernie rozdrobniony rynek handlowy. Istnieje 450 tys. sklepów; jeśliby mówić o wszystkich obiektach, także tych zupełnie małych, kioskach itd., w sumie jest ich milion. Proszę zwrócić uwagę, że w takim razie przypada około 40 osób na jeden obiekt handlowy. Siłą rzeczy nie jest to do utrzymania w dłuższym okresie. Nie można mieć rentownego sklepu, jeżeli ma się przeciętnie 40 klientów - 40 czy 80, jeśliby liczyć sklepy z prawdziwego zdarzenia, których jest około 0,5 mln. Zatrudnionych tam jest obecnie około 2 mln osób. Jest to 18% udziału w PKB. Ponad 90% wszystkich obiektów handlowych zatrudnia poniżej 5 osób, niespełna 10% sklepów zatrudnia więcej niż 5 osób. Są one generalnie bardzo małe, bo liczą średnio 54 m2. Sklepy, o które państwo pytaliście, z kapitałem zagranicznym - w skali całego kraju jest ich około 2 tys. Jest to raptem około 0,4%.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#WojciechKatner">W związku z tym podejmowane są działania konsolidacyjne i trzeba powiedzieć z przykrością — na co zwracaliście państwo w swoich pytaniach uwagę, właściwie wszyscy z państwa posłów wypowiadający się o potrzebie angażowania w jakiś sposób polskiego kapitału — że nie jest to łatwe. Oczywiście to leży nam na sercu i wykorzystując rozmaite formy próbujemy zachęcać małych przedsiębiorców, ażeby się konsolidowali. Mamy już wiele przykładów działalności rzemieślniczej, pojedynczych sklepów, które tworzą sieci, także sieci hurtowe i półhurtowni, w celu zapewnienia tańszego zaopatrzenia. Nie idzie to łatwo i nie idzie to dobrze dlatego, że nie mamy mocnego kapitału i z tego powodu — to jest to, co wprawia państwa w zakłopotanie, to jest racja — wszystkie hipermarkety to są albo obiekty z przeważającym, albo ze 100-procentowym kapitałem zagranicznym — w ramach inwestowania kapitału zagranicznego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#WojciechKatner">Na państwa pytanie co do tego, czy można w jakiś sposób to ograniczyć, mając na uwadze interesy kapitału polskiego, odpowiedzieć trzeba, że to jest niezwykle trudne wtedy, gdy z jednej strony chcielibyśmy preferować kupców polskich, a z drugiej strony przyjmujemy przepisy dotyczące naszych zobowiązań międzynarodowych, na podstawie których finansowanie kapitału zagranicznego w Polsce uzyskuje takie same warunki, jak kapitału polskiego za granicą w krajach, których to dotyczy, w szczególności w krajach Unii Europejskiej. Dlatego od 1 stycznia przyszłego roku to się jeszcze pogłębi. Przecież według nowego Prawa działalności gospodarczej i naszych warunków akcesji do Unii Europejskiej tutaj nie może być wzajemnych preferencji - stosowana jest zasada traktowania narodowego.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#WojciechKatner">Jakie są tu propozycje rozwiązań, bo o to pytali wszyscy państwo posłowie. Przepraszam, że nie posługuję się nazwiskami, omawiając kolejne problemy, ja je wszystkie sobie zapisałem, to by wydłużyło moją odpowiedź, natomiast jest rzeczą oczywistą, że staram się, gromadząc te pytania, wszystkich państwa uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#WojciechKatner">Pierwszy problem, bardzo często podnoszony, dotyczący wydłużonych terminów płatności. To jest rzeczywiście problem ogólnoeuropejski i nie tylko. Państwo podawaliście przykład 60 i 80 dni, tu jest już 120 i więcej, i trzeba przyznać, że nawet mamy sytuację taką, że przeciętnie jest kilkudziesięciodniowy wydłużony termin płatności za towar w wypadku towarów codziennie dostarczanych, np. pieczywo.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#WojciechKatner">Jakie kroki się czyni w tej sytuacji? Jest projekt dyrektywy europejskiej w tym zakresie, ponieważ problem ma rzeczywiście charakter europejski. Będziemy proponować rozwiązanie, które musi z jednej strony respektować zasadę wolności umów, z drugiej przewidywać zabezpieczenia finansowe wtedy, kiedy będzie się proponować w umowach płatność za towary dostarczane, przynajmniej tak będziemy próbować czynić, jak jest w projekcie dyrektywy, powyżej 45 dni, z terminem podstawowym 21 dni i ustawowymi odsetkami od dnia następnego.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#WojciechKatner">Druga kwestia to jest problem ceny quasi-dumpingowej. Państwo podnosiliście, że to jest dumping. No, jest to z reguły cena quasi-dumpingowa, mianowicie cena, którą określamy mianem rażąco niskiej, tak jak to występuje w obowiązujących przepisach. Otóż muszę powiedzieć, że okazały się nieskuteczne przepisy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, które od 7 lat przewidują, art. 15, możliwość wnoszenia roszczeń sądowych wtedy, kiedy cena żądana przez sprzedawcę jest niższa, niż on sam zapłacił za towar w obrocie gospodarczym. To też jest problem ogólnoeuropejski i nie tylko, jest cały szereg krajów, które w ostatnich latach, a także dawniej, i w Europie, i poza Europą - mam tu na myśli Stany Zjednoczone, kolejne stany Stanów Zjednoczonych, jest to prawo stanowe - wprowadzają zakaz stosowania ceny rażąco niskiej.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#WojciechKatner">W przepisach prawa antymonopolowego - to jest obecnie projektowana nowa ustawa - są też tego typu zapisy, tylko od razu zwracam uwagę, że wszystkie analizy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wskazują, że jeszcze przez wiele lat żadne regulacje dotyczące działań antymonopolowych, czyli albo pozycji monopolowej, albo pozycji dominującej nie będą mogły być zastosowane, bo sieci handlowe takiej pozycji nie osiągną. W związku z tym proponowaliśmy, ażeby albo w ustawie o cenach, która w tym tygodniu została przyjęta przez rząd, albo w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wprowadzić przesłankę nieuczciwej konkurencji, którą jest właśnie cena rażąco niska, żeby nie było takiej sytuacji, jaka jest zwłaszcza w dużych sieciach handlowych, tzn. permanentne sprzedawanie towaru poniżej jego wartości według ceny nabycia. Oczywiście trzeba uwzględniać promocje, trzeba uwzględniać różne sytuacje np. towarów psujących się itd., trudno zbywalnych w długim okresie czasu itd., ale nie może być sytuacji, która jest obserwowana w wielu krajach, np. permanentnej promocji, albo sytuacji, w której, co państwo podnosiliście i trzeba to potwierdzić, dochodzi do sprzedaży towarów przeterminowanych czy prawie przeterminowanych i w ten sposób oferowanych po niższej cenie.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#WojciechKatner">Jest to bardzo trudny problem. We wszystkich krajach, w których są dyskusje na ten temat, także, gdy chodzi o wydłużenie terminów płatności, jest ileś sposobów omijania tych przepisów. To jest dzielenie umów, to są rozmaite klauzule; można, przy jednych cenach zmniejszanych, a innych podwyższanych, bilansować w taki sposób, że to przedsiębiorcy uzyskają.</u>
          <u xml:id="u-298.12" who="#WojciechKatner">Trzeba mieć na uwadze to, co jest podkreślane przez kupców, że, przy wszystkich uciążliwościach, jakie tutaj występują, są oni jednak zdani na tych dużych odbiorców i to oni im gwarantują egzystencję.</u>
          <u xml:id="u-298.13" who="#WojciechKatner">Z drugiej strony oczywiście mają państwo absolutnie rację, mówiąc, że nie można... To się niedawno objawiło, dlatego proszę się nie dziwić, że nie można tak szybko tego zrealizować, to dopiero postępuje. Dochodzi do sytuacji wymuszania warunków umownych, na przykład w taki sposób, że się najpierw z producentem zawiera umowę i on rozszerza swoją działalność produkcyjną, uruchamia linie technologiczne, pobiera kredyty, zatrudnia pracowników, a potem się żąda od niego takiego obniżenia ceny, że gdy on się na to już nie może zgodzić, oświadcza się mu, że nie będzie się z nim kontynuować współpracy. Może on wtedy albo kierować to na drogę sądową - ale zdajecie sobie państwo sprawę z tego, że jest wtedy objęty infamią w całym środowisku dużych odbiorców - albo po prostu bankrutuje. Jest niezwykle trudno prawnie to uzyskać.</u>
          <u xml:id="u-298.14" who="#WojciechKatner">Zwracaliście państwo uwagę, całkowicie słusznie, na kwestię oznakowania towarów. To jest, proszę państwa, bolączka, jeśli chodzi o realizację obowiązujących przepisów. Zwracaliście państwo uwagę na obowiązującą od kilku dni ustawę o języku polskim, chcę jednak powiedzieć, że już w przepisach obowiązujących od szeregu lat jest wymaganie, aby oznaczenia towarów, ich objaśnienia, instrukcje itd. były w języku polskim. To obowiązuje w szczególności (ustawa odnosząca się do konsumentów) od roku 1995; to jest także w Prawie o działalności gospodarczej, także gdy chodzi o oferty. Niestety w bardzo wielu przypadkach nie jest to respektowane.</u>
          <u xml:id="u-298.15" who="#WojciechKatner">Za chwilę powiem, jak to wygląda, jeśli chodzi o inspekcję handlową. Spróbuję też powiedzieć, jak to jest egzekwowane, jak to się udaje egzekwować. Aczkolwiek na posiedzeniu Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw, które odbyło się w Sejmie parę dni temu, główny inspektor inspekcji handlowej wskazał, że na przykład IKEA - zostało to zauważone - słynąca z tego, że żadnych polskich oznaczeń nie było na towarach, wprowadza je i jest to rezultat wchodzącej w życie ustawy o języku polskim.</u>
          <u xml:id="u-298.16" who="#WojciechKatner">Sądzę, że podstawowym problemem jest to, aby wtedy, kiedy ten przepis jest przekraczany, była szybka, skuteczna i dotkliwa interwencja, zwłaszcza interwencja dotkliwa finansowo dla tych sieci handlowych, po to, żeby wiedzieli, że jeżeli się w Polsce funkcjonuje, to się polskich przepisów musi przestrzegać. Tak jak się od nas żąda przestrzegania bezwzględnie przepisów za granicą.</u>
          <u xml:id="u-298.17" who="#WojciechKatner">Jeśli chodzi o podnoszoną przez pana posła kwestię Państwowej Inspekcji Handlowej, dziękuję za zachęcenie do przeczytania tego sprawozdania. Znam je. To sprawozdanie rzeczywiście pokazuje wszystkie przewinienia wielkich przedsiębiorców, jakie miały miejsce. W tej chwili jest już wszczęta rekontrola ubiegłorocznej kontroli, dotycząca zarówno tych samych przedsiębiorców (zwłaszcza wielkich), jak i nowych. Na skutek dotychczasowej kontroli zostały sformułowane w wystąpieniach 354 wnioski, wydano 487 decyzji, było 37 mandatów, sformułowano 22 wnioski o ukaranie do kolegiów w sprawach o wykroczenia, przy czym wykonano już 91% decyzji, jakie były podjęte w trakcie kontroli, i w sumie aż 86% wniosków. Na tej podstawie główny inspektor inspekcji handlowej pokazuje, że pod wieloma względami (mam to przed sobą) zostało to już poprawione i będzie poprawiane.</u>
          <u xml:id="u-298.18" who="#WojciechKatner">Gdy chodzi o inspekcję handlową, o której mówiło bardzo wielu z państwa, pytając, co się robi w celu poprawy sytuacji, chcę powiedzieć, że inspekcja handlowa przeprowadziła 3 kontrole w wielkich sieciach handlowych i podjęła czwartą — w pierwszym półroczu tego roku. Skontrolowano już bardzo wiele obiektów; zwrócono uwagę na bardzo wiele nieprawidłowości dotyczących jakości, niedowagi, niewłaściwego oznakowania, zawyżania należności, nieliczenia się z polskimi przepisami, gdy chodzi o prawo pracy (poza tym, co uczyniła inspekcja pracy). Natomiast stwierdzono, że wyniki przeprowadzonych badań nie wskazywały, ażeby były to działania z ich strony, które by w szczególności zagrażały otaczającej infrastrukturze drobnodetalicznej, w szczególności wtedy, kiedy ci drobni kupcy podejmowali rozmaite zabiegi w celu unowocześnienia własnego handlu. Kolejne kontrole wykazywały w niektórych wypadkach poprawę, w innych nie, w rezultacie przedmiotem tej kontroli stawała się także coraz kłopotliwsza sprawa cen quasi-dumpingowych, ale także np. towarów produkcji krajowej i z importu. Mogę powiedzieć państwu, że jeśli chodzi o towary przemysłowe, to stwierdza się 30–90% towarów polskich w wielkich sieciach handlowych, przy czym przez towary polskie rozumie się także towary produkowane przez producentów zagranicznych, ale w Polsce. Dlatego domagamy się m.in., żeby były oznaczenia polskie na towarach po to, by było wiadomo, gdzie zostały wyprodukowane. W ten sposób bowiem można się zorientować, czy to jest produkt importowany czy krajowy. Muszę zresztą zauważyć, że w tym wypadku przepisy Unii Europejskiej są łagodniejsze niż obowiązujące w Polsce. Mam nadzieję, że utrzymane zostaną w mocy przepisy polskie w tym wypadku: mianowicie musi być znak towarowy oznaczający producenta. Uważam, że to, co się pojawiło obecnie w wielkich sieciach handlowych — typu kawa Tesco, tam coś Leclerc itd. — jest sprzeczne z prawem, ponieważ nikt w ten sposób nie produkuje, tylko dystrybuuje towary. Wskutek takich oznaczeń, które są sprzeczne z obowiązującym dzisiaj prawem polskim, oczywiście nie wiadomo, kto jest producentem; chociaż w wypadku kawy może byłoby to łatwiejsze.</u>
          <u xml:id="u-298.19" who="#WojciechKatner">Chcę podkreślić, proszę państwa, że Inspekcja Handlowa zawiadomiła kilkakrotnie organy ścigania o popełnieniu przestępstwa, skierowała wnioski do kolegiów, wydała 35 zarządzeń co do niezwłocznego wykonania, doprowadzając do wycofania towarów z obrotu, wymierzono 142 mandaty karne, wydano 438 wniosków usprawniających. I jest obietnica, która była składana na posiedzeniu komisji sejmowej i jeszcze dzisiaj, kiedy prowadziłem rozmowy na temat rozmaitych stanów wychodzących poza samą interpelację, ale interesujących państwa, o czym świadczą pytania, że to będzie ulegało usprawnieniu, włącznie ze zgłoszeniem do Wysokiej Izby wniosków o zaostrzenie przepisów zwłaszcza wtedy, kiedy okazuje się, że te mandaty są bardzo skromne, nawet te najwyższe wymierzane przez Inspekcję Handlową; i oczywiście dla wielkich sieci handlowych nie ma to żadnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-298.20" who="#WojciechKatner">W pytaniach szczegółowych podnosiliście państwo problem przepisów w odniesieniu do dzisiejszych działań gmin, które dzięki nim mogą doprowadzić do tego, by nie lokować u siebie sieci handlowych. Zgadzam się całkowicie z panem posłem, że niestety sytuacja jest taka - oferuje się gminom wysokie dochody jednorazowe przy zakupie gruntów, przy urządzaniu infrastruktury, a polega to na doprowadzeniu wody, na doprowadzeniu energii, a to ureguluje się gospodarkę ściekową, a to gdzieś wybuduje się parkingi, poszerzy drogi - że na to się gminy kuszą i doprowadzają do wydawania w nadmiernej ilości zezwoleń na budowę wielkich obiektów. Mam na myśli zwłaszcza te wielkie, dlatego że są to obiekty, które mają i po kilkanaście tysięcy metrów kwadratowych powierzchni sprzedażowej, w sytuacji kiedy w Unii Europejskiej hipermarket to obiekt o powierzchni sprzedażowej powyżej 2,5 tys. m2. A tu mówimy o wielokrotności, i głównie o to nam chodzi.</u>
          <u xml:id="u-298.21" who="#WojciechKatner">Tylko, panie pośle, czy może być taka sytuacja, że z jednej strony czynimy wiele, aby poprzez te przepisy dotyczące samorządu lokalnego, samorządu terytorialnego, województwa, powiatu, a w szczególności gminy przenosić na gminę uprawnienia do zarządzania terenem, do gospodarowania w najlepszy sposób, a jednocześnie odbieramy gminom, mówiąc, że będą to czynić w sposób niewłaściwy czy mało skuteczny, prawa, które powinny dotyczyć zagospodarowania przestrzennego w taki sposób, jak przewidują to przepisy dla ogółu krajów w Europie, tych sześciu, w których są szczególne przepisy dotyczące hipermarketów. Właśnie zagospodarowanie przestrzenne jest tą dziedziną, w ramach której można uregulować sprawę wielkich obiektów handlowych.</u>
          <u xml:id="u-298.22" who="#WojciechKatner">Spróbujmy, jeżeli Wysoka Izba się zgodzi, poprzez nowelizację obowiązującej ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym doprowadzić do tego, aby można było decydować o tym w sposób kolegialny. Ponadto, tak jak wczoraj podkreślałem, obowiązkowa miałaby być opinia co do bardzo wielu aspektów przez państwa podnoszonych w pytaniach. Chodzi o to, jak to wpłynie na rynek pracy, jak to wpłynie na komunikację, jak to wpłynie na ochronę środowiska, jak to wpłynie na cały szereg innych elementów. W tych sprawach będą mogły wypowiedzieć się i powinny się wypowiedzieć wszystkie organizacje samorządu kupieckiego, które będą o tym zawiadomione i będą mieć termin — tak przewiduje się — na wypowiedzenie się co do tego, czy uważają za właściwe czy za niewłaściwe lokowanie w danym miejscu hipermarketu i supermarketu, bo są tu różnice związane przecież z wielkością gminy, o czym wczoraj mówiłem. Będzie też obowiązek, by było to umieszczone w planie zagospodarowania przestrzennego, jeżeli chce się, ażeby powstał taki wielki obiekt handlowy. Dzisiaj przepisy rzeczywiście takiego obowiązku nie nakładają, chociaż dają gminom takie prawo. Nie ma jednak obowiązku. Łączy się z tym bardzo istotne pytanie, na które mi jest bardzo trudno odpowiedzieć. Dotyczy ono obciążeń podatkowych, ulg, zwolnień itd. Trzeba stwierdzić ze smutkiem, że z danych, które otrzymaliśmy — państwo mają też te dane, zostały one jasno przedstawione w związku z opublikowaniem w tamtym tygodniu w „Polityce” listy 500 przedsiębiorstw — wynika, że poza Makro Cashem, który ma dodatni wynik finansowy, wszystkie wielkie sieci handlowe — mówię o tych wielkich, znanych, z kapitałem zagranicznym — wymienione na różnych pozycjach, różnej wielkości, odnotowują straty, i to straty często sięgające ogromnych kwot. Rozumiem, że w tej chwili jest to analizowane w rozmowach z Ministerstwem Finansów, że zbierane są co do tego dane. Nie ma już zwolnień podatkowych — to już jest przeszłość, ostatnie z tego korzystał, ale jak mi dzisiaj oświadczono, to już dawno wyekspirowało, Makro Cash and Carry. Natomiast to jest kwestia przyczyn strat, o których dane za ubiegły rok dopiero w tej chwili opublikowano. Trudno jest to stwierdzić, chociaż takie też mam informacje, dane. Panie posłanki i panowie posłowie rozumieją, że to jest pytanie, na które odpowiadając, tylko relacjonuję to, co mogli mi przekazać minister, przedstawiciele Ministerstwa Finansów. Trudno jest w tej chwili powiedzieć, żeby były niezrównoważone podatki z tego powodu, że płatności podatkowe z tych wielkich sieci są zmniejszone czy też nie ma ich, w stosunku do małych przedsiębiorców handlowych. Ze wszystkich dotychczasowych badań wynika, że jeszcze niewielki jest wpływ wielkich sieci handlowych na ewentualne obniżanie się liczby przedsiębiorstw handlowych mikro i małych. Przeciwnie, liczba punktów handlowych w Polsce rośnie, także rośnie liczba sklepów, które zaliczamy do tej pierwszej półmilionowej grupy, mimo że są podejmowane różne działania konsolidacyjne i dają one wyniki. Tak więc sądzę, że jest jeszcze za wcześnie, by powiedzieć, że są skutki w postaci uszczupleń budżetowych, natomiast na pewno trzeba to obecnie, i to się czyni, w taki sposób zbadać, ażeby temu przeciwdziałać w takiej mierze, w jakiej mogłoby na to pozwolić prawo. Bo równość kapitałowa, o której mówimy, nie może z kolei doprowadzać do tego, że staniemy się krajem, użyjmy takiego określenia, naiwnym prawnie, który przewiduje w prawie równość podmiotów gospodarczych, ale ze względu na oczywistą nierówność ekonomiczną doprowadza do tego, że preferowany jest kapitał zagraniczny. Trzeba podkreślić jednak także to, że w ten sposób przybyło bardzo wiele miejsc pracy i że są one generowane w kolejnych obiektach. Nie wskazuje się w tej chwili na to, ażeby miało to wpływ na spadek zatrudnienia w wyniku zamykania małych obiektów handlowych, chociaż w niektórych miejscach w kraju to rzeczywiście może wystąpić ze względu na szczególne nasilenie się powstawania wielkich sieci handlowych. Chodzi tu głównie o wielkie miasta, a w szczególności dotyczyłoby to okręgu warszawskiego i śląskiego, natomiast w wielu miastach północnej i wschodniej Polski jest to na razie problem w ogóle niezauważalny.</u>
          <u xml:id="u-298.23" who="#WojciechKatner">Bardzo będę zobowiązany, jeśli państwo uznacie odpowiedzi za wystarczające. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#MarekBorowski">Tak, proszę bardzo. Teraz to już wszystko jedno, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#AdamWędrychowicz">Proszę państwa, ja pytałem konkretnie, odpowiedzi zaś są bardzo piękne retorycznie, ale nie ma tej zasadniczej odpowiedzi. Ja uważam, że problem jest, pan tu potwierdził. Korupcja w naszych samorządach, panowie, jest tak duża, że przez jakiś czas supermarkety będą wciąż powstawać, a kiedy to się zmieni, nie wiadomo. Ja pytam o rzecz zasadniczą: Czy rząd planuje przedstawienie w trybie pilnym ustawy regulującej ten problem? Taką bowiem potrzebę widzę, samorządy nic z tym nie zrobią. Teraz w pierwszych dwóch latach dobre pieniądze poszły na to, w różny sposób się to kupuje, często przez radnych - ja to znam z praktyki - i te supermarkety już powstały. Teraz będą się troszkę bali, bo będą nowe wybory, przez dwa, trzy lata będzie lepiej, a potem nowa korupcja.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#AdamWędrychowicz">Proszę państwa, pytanie jest zasadnicze: Czy będzie przedstawiona w trybie pilnym konkretna ustawa, która zabezpieczy ten proces?</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#AdamWędrychowicz">I pytanie drugie: Po otrzymaniu tej wiadomości, którą pan nam tu podał, że supermarkety generują straty - co jest w ogóle nielogiczne - chciałbym prosić o odpowiedź rządu i zbadanie tego problemu co najmniej przez NIK. Jak to, panowie, jest? Supermarkety przynoszą straty? To w ogóle jest paranoja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WojciechKatner">Panie Marszałku! Panie Pośle! Państwo Posłowie! Co do tej drugiej kwestii, trzeba jednak powiedzieć jasno, że w sytuacji, kiedy one dopiero rozpoczynają działalność, a podjęły określone inwestycje i poniosły koszty związane z uruchomieniem tej działalności, nie można z góry zakładać, że jeżeli w pierwszym roku jest generowanie strat, to jest to jakaś działalność oszukańcza. Podejmuje się w tej mierze badania - i oczywiście ustalenia wyników tych badań zostaną przekazane do wiadomości wraz z przedstawieniem środków mających chronić przed sytuacją, w której by to mogło mieć charakter oszukańczy - a jeżeliby do takich sytuacji doszło, no to oczywiście zastosowane by tu zostały wszystkie sankcje, jakie prawo w tej mierze przewiduje. Nie mamy jednak w tej chwili powodu do tego, żeby móc rzec, że rzeczywiście tak jest, poza stwierdzeniem faktu.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WojciechKatner">Od razu odpowiem tu na pierwsze pytanie. Nie ma takiego zamiaru, dlatego że we wszystkich dyskusjach, które prowadzimy - a prowadzimy je z punktu widzenia interesu polskiego przedsiębiorcy, który ma ten interes zabezpieczony określonymi przepisami prawa, ale i możliwościami tworzenia tego prawa przez państwo wobec wszystkich zobowiązań międzynarodowych, jakie podejmujemy - nie ma takiej propozycji, z bardzo prostej przyczyny prawnej - nie widzi się bowiem możliwości przy wszystkich badaniach prawno-porównawczych, ażeby drogą ingerencji administracyjnej w ten sposób, żeby zezwolenie nie było wydawane w gminie, z czym wiązały się wszystkie możliwości kwestionowania uchwały gminy od strony prawnej, przez przeniesienie tego na szczebel administracji rządowej czy wojewódzki, czy ogólnokrajowy można było poprawić cokolwiek wtedy, jeżeli działalność organu wydającego decyzje, wydającego zgodę, miałaby być nieuczciwa. W związku z tym przy tym zabezpieczeniu tych wszystkich opinii, jakie jest proponowane, przy tej jawności - bo to już nie byłoby tak jak dzisiaj, gdzie decyzja ostatecznie jest podejmowana jednoosobowo przez organ gminy, tylko byłaby tu uchwała gminy - wydaje się, że powinno to w wystarczający sposób zabezpieczać, bo tak to się dzieje w innych krajach. Metoda administracyjna pożądanych skutków nie dała. Zresztą, proszę państwa, jeśli chodzi o wszystkie inne działania, sami państwo przyznaliście, uchwalając Prawo działalności gospodarczej, że koncesjonowanie polegające na uznaniowości powinno być maksymalnie ograniczone, bo ono rodzi korupcję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MarekBorowski">Dobrze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#AdamWędrychowicz">Chodzi tylko o jedno. Czy - mówię o pańskiej propozycji, tzn. zmiany prawa, powiedzmy, w sensie zatwierdzenia planu przestrzennego czy wpływu tych opinii na przestrzenne zagospodarowanie gminy - ta sprawa nie powinna być regulowana w trybie pilnym? Bo pan mówi, że jest to na razie w Komitecie Ekonomicznym itd. I o to pytam. Mówię o waszej koncepcji, bo zdaję sobie sprawę, że gdyby nawet była inicjatywa poselska, to być może jeszcze dłużej by to leżało. Pytam o czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WojciechKatner">Panie Marszałku! Panie Pośle! Proszę Państwa! To jest już od dosyć dawna w Sejmie. To już zostało przekazane do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Wędrychowicz: Ale nie w trybie pilnym.)</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#WojciechKatner">Nie umiem odpowiedzieć na to pytanie. Natomiast to jest już w Sejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#AdamWędrychowicz">Jest propozycja i prośba o to, żeby pan się zwrócił w naszym imieniu, jeżeli to jest możliwe, do, powiedzmy, pana ministra Steinhoffa. Bo przyspieszyć, nadać tryb pilny może jedynie rząd. O ile się dobrze znam, nie wiem, pan marszałek pewnie mnie tu pouczy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#MarekBorowski">Dobrze, panie pośle, zainteresujemy się tym. Natomiast sprawa była przedmiotem różnych rozważań w związku z tym, że jest projekt poselski ustawy. Ten projekt poselski na razie opatrzony jest wnioskiem komisji, aby go odrzucić. Nie wchodzi jednakże pod obrady, ponieważ podobno - jak dowiedzieliśmy się na posiedzeniu Prezydium Sejmu - rząd obiecał własny projekt ustawy. Jeśli pan minister mówi teraz, że ten projekt już dawno jest, to chyba nie o ten chodzi. To znaczy, że byliśmy źle poinformowani. Sprawdzimy oczywiście, bo sprawa jest rzeczywiście niezwykle istotna, czy to jest ten projekt, czy nie ten.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#MarekBorowski">Co zaś do tej drugiej kwestii, mianowicie tej niskiej rentowności — już tak na marginesie — to, panie ministrze, znany jest proceder tzw. price transfer, czyli przenoszenia dochodów za granicę. Nowe supermarkety na pewno można rozgrzeszyć, ale są już takie, które są dłuższy czas, i nasze prawo podatkowe przewiduje kary za tego rodzaju działanie oraz możliwość sprawdzenia tego. Sugeruję więc — pan minister wprawdzie nie reprezentuje Ministerstwa Finansów, ale reprezentuje resort, który się tym zajmuje — popatrzenie trochę do przepisów i być może, poprzez odpowiednie kontakty z Ministerstwem Finansów, jednak przeprowadzenie nie tyle już takich badań, ale po prostu kontroli skarbowej w tym względzie. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WojciechKatner">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, iż Sejm uznał za wystarczającą odpowiedź na interpelację pani poseł Krystyny Cencek.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#MarekBorowski">Pojawił się pan poseł Bogumił Borowski, to znaczy, że czas przejść do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do oświadczeń, ponieważ wyczerpaliśmy porządek dzienny 78. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#MarekBorowski">Zgłosili się następujący posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń: Bogdan Lewandowski, Ewa Tomaszewska, Andrzej Kozioł, Bogumił Andrzej Borowski, Jan Rejczak, Jan Sieńko i Tadeusz Wrona.</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#MarekBorowski">To wszyscy, tak? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-309.7" who="#MarekBorowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-309.8" who="#MarekBorowski">Proszę pana posła Bogdana Lewandowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo serdecznie podziękować i osobiście wyrazić uznanie wszystkim organizatorom, lekarzom Akademii Medycznej, Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, oraz wszystkim osobom, które wzięły bezpośredni udział w akcji przeprowadzenia badań medycznych na terenie Sejmu w ciągu dwóch ostatnich dni. Pozwoliły one posłom nie tylko lepiej zorientować się w stanie własnego zdrowia, ale bardziej wyraźnie dostrzec społeczny wymiar chorób cywilizacyjnych, takich jak nadciśnienie tętnicze czy miażdżyca. Sukces tej akcji skłania mnie do wysunięcia propozycji zorganizowania badań obejmujących także inne przypadłości. Poważnych argumentów przemawiających na rzecz takiej inicjatywy dostarczyło wczorajsze oświadczenie jednej z posłanek Akcji Wyborczej Solidarność. Oskarżyła ona posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej o kradzież telefonu komórkowego. Rozumiem, że fatalne położenie AWS i coraz gorsze notowania społeczne mogą wyzwalać różne emocje i prowadzić nawet do werbalnej agresji. Powiem więcej: Nie tylko rozumiem, ale i współczuję. Jednakże ta sytuacja nie może usprawiedliwiać drastycznego przekroczenia granic zdrowego rozsądku. Także mi w Sejmie zaginął telefon komórkowy, ale nigdy nie ośmieliłbym się stawiać zarzutu kradzieży jakiemukolwiek posłowi, bez względu na przynależność klubową. We współczesnej dobie komórki telefoniczne spełniają istotną rolę, lecz jeszcze w dalszym ciągu bardziej liczą się tradycyjne, szare komórki i właśnie one powinny być przedmiotem szczególnej troski. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Lewandowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MarekBorowski">Coś wiemy na ten temat, tak więc proszę bardzo panią poseł.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#MarekBorowski">Pani poseł Ewa Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miałam wypowiedzieć się w innej kwestii - i to uczynię - jednak najpierw odniosę się do wypowiedzi, którą usłyszeliśmy przed chwilą. Zdumiała mnie ta wypowiedź. Jeżeli ktoś zabiera cudzy telefon pozostawiony w określonym celu, by się ładował (po który później przyszłam), a potem nie zwraca tego telefonu przez przeszło dobę i dopiero po interwencjach przesyła go bez słowa „przepraszam” - a teraz słyszę takie oświadczenie - to muszę powiedzieć, że coś tu jest nie w porządku. To nie jest w porządku, panie pośle. To kolega z pańskiego klubu wziął telefon. Nie zarzucałam innych działań poza pomyłką. Tego dotyczyło moje wczorajsze oświadczenie. Bardzo proszę się jednak zastanawiać nad tym, co się mówi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#EwaTomaszewska">Teraz przejdę do właściwej treści mojego oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tą drogą zmuszona jestem odnieść się do kilku kwestii poruszonych w dzisiejszej debacie na temat bezrobocia. Otóż nie jest prawdą, że w okresie PRL wszyscy mogli pracować, jeśli tylko chcieli. Dziesiątki tysięcy osób usuwano z pracy z przyczyn politycznych. Dotknęło mnie to osobiście. Wtedy nie było żadnych osłon socjalnych bądź zasiłków dla bezrobotnych. Przetrwałam przez ten okres dzięki życzliwości i trosce sąsiadów i przyjaciół. Wiem, jaką wartość ma ofiarowany w porę talerz gorącej zupy. To jest uwaga skierowana do posłów z SLD, przypominających dobrodziejstwa poprzedniego systemu.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#EwaTomaszewska">Chciałabym także przypomnieć, że to koalicja SLD–PSL wprowadziła w roku 1994 do polskiego systemu prawnego eksmisję na bruk.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#EwaTomaszewska">I jeszcze uwaga skierowana do jednego z posłów naszej opcji, który zanegował sens „Paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształceń”. Sądzę, że pan poseł w praktyce nie miał do czynienia z tym problemem. Otóż, panie pośle, prowadziłam wówczas - jako przedstawiciel „Solidarności” - negocjacje przy stoliku dotyczącym spraw socjalnych. Pracowaliśmy nad czterema ustawami: o funduszu świadczeń socjalnych, o funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych, nad nowelizacją działu X Kodeksu pracy, dotyczącą między innymi warunków pracy w środowisku rakotwórczym, jonizacyjnym i dialogu społecznego w zakresie bhp, a także nad nowelizacją działu XI Kodeksu pracy, tworząc na nowo prawo o układach zbiorowych. Wszystkie te regulacje prawne zostały przekazane do parlamentu. Wszystkie weszły w życie i dobrze służą środowisku pracy. Nie była to praca pozorowana ani nieefektywna. Do osób powołujących się na doświadczenia innych krajów w zakresie pożytków z blokowania wzrostu płacy minimalnej chciałabym zaapelować o nabycie własnych doświadczeń w zakresie prób przeżycia wraz z rodziną za płacę minimalną w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#MarekBorowski">Nawiązując do tej krótkiej polemiki, chcę panią poseł zapewnić - ponieważ znam nieco tę sprawę - że rzeczywiście miała miejsce wyłącznie pomyłka.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#MarekBorowski">Pan poseł Andrzej Kozioł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#AndrzejKozioł">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co prawda będę odnosił się do wydarzenia, które miało już swój finał na tym posiedzeniu Sejmu, niemniej jednak chcę wygłosić to oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#AndrzejKozioł">Zarząd Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej, wykonując uchwałę rady instytutu z dnia 26 lutego 2000 r., apeluje do pana prezydenta o podpisanie przyjętej przez Sejm ustawy, stanowiącej przez nowelizację Kodeksu karnego o zakazie wytwarzania, sprowadzania i rozpowszechniania pornografii.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#AndrzejKozioł">Jesteśmy zdania, że przyjęcie ustawy sprzyjać będzie realizacji konstytucyjnych zadań Rzeczypospolitej Polskiej, wyrażonych w postanowieniach art. 18, 30 i 72 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Nie ulega przecież wątpliwości, że pornografia zagraża kulturze życia rodzinnego, narusza godność człowieka, a szczególnie kobiety, i wywiera demoralizujący wpływ na dzieci i młodzież. Zakaz pornografii, w zakresie przyjętym w znowelizowanym Kodeksie karnym, pozostaje w zgodzie z międzynarodowymi zobowiązaniami Rzeczypospolitej Polskiej i jest niezbędny do ochrony moralności publicznej, a także wolności i praw obywateli rozumianych w aspekcie godności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#AndrzejKozioł">Pogląd, że ustanowionego prawa nie będzie można wyegzekwować, nie bierze pod uwagę tego, że prawo państwowe stanowi w swej treści również wzorzec zachowań jednostkowych i społecznych i że egzekucja prawa w przeważającej mierze jest kwestią politycznej woli władzy państwowej i jej organów, powołanych do stosowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#AndrzejKozioł">W tej sytuacji wyrażamy nadzieję, że pan prezydent przyjętą przez Sejm ustawę podpisze.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#AndrzejKozioł">Z wyrazami szacunku - Halina Szydełko, prezes Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej.</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#AndrzejKozioł">Jak już wiemy, pan prezydent nie podpisał ustawy.</u>
          <u xml:id="u-314.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Bogumił Andrzej Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W moim krótkim oświadczeniu chciałbym zwrócić uwagę szanownych pań i panów posłów na zbyt, wydaje się, ogólnikowe sformułowania art. 86 oraz art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU nr 13, poz. 74, z 1996 r. z późn. zm.) oraz analogicznych tematycznie: art. 76 i art. 79 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (DzU nr 91, poz. 578, z 1998 r. z późn. zm.) oraz art. 78 i art. 82 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (DzU nr 91, poz. 576, z 1998 r. z późn. zm.), dotyczących nadzoru nad działalnością kolejno tu wymienionych samorządu gminnego, powiatowego oraz wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Zachodzi poważne domniemanie, że w latach 1998–2000 organy nadzoru ze względów politycznych nadużywają tych uprawnień, zwłaszcza w odniesieniu do uchwał samorządów dotyczących spraw organizacyjnych i kadrowych. Przykładowo można tu wymienić decyzję wojewody warszawskiego, podjętą jeszcze w 1998 r., unieważniającą uchwałę sejmiku województwa mazowieckiego dotyczącą powołania jego władz statutowych i zarządu; decyzję uchyloną wyrokiem sądu administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Aktualnie, analogiczna sytuacja zaistniała w odniesieniu do uchwał podjętych przez gminę Warszawa Centrum po zakwestionowaniu przez wojewodę mazowieckiego prawomocnych uchwał podjętych przez tę gminę, także w odniesieniu do spraw powołania zarządu gminy. Na rozstrzygnięcie organu nadzoru została złożona skarga do sądu administracyjnego. Wydaje się, że jeżeli decyzja sądu administracyjnego w związku z uchwałami gminy Warszawa Centrum i rozstrzygnięciem nadzorczym wojewody mazowieckiego będzie niechlubnie analogiczna do decyzji w przypadku uchwał sejmiku województwa mazowieckiego i rozstrzygnięcia nadzorczego, wówczas wojewody warszawskiego, to będzie to ostateczny sygnał, że cytowane uprzednio postanowienia w ustawach mają charakter zbyt ogólny i ich interpretacja może być nadużywana do celów typowo politycznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Rejczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#JanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Piątego maja odbyła się w Radomiu, w Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kochanowskiego, prezentacja książki zatytułowanej: „Ksiądz Roman Kotlarz - życie i działalność”, autorstwa dwóch maturzystów: Szczepana Kowalika i Jarosława Sakowicza. Książkę wydano staraniem Radomskiego Towarzystwa Naukowego i Radomskiego Wydawnictwa Diecezjalnego AVE oraz dzięki pomocy finansowej licznych instytucji samorządowych, związkowych oraz osób prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#JanRejczak">Postać księdza Romana Kotlarza, proboszcza podradomskiej parafii Pelagiów, nierozerwalnie wiąże się z protestem radomskich robotników z 25 czerwca 1976 r. Ksiądz Kotlarz, przypadkowy świadek ulicznej manifestacji, przyłączył się do niej i błogosławił zdesperowanych robotników upominających się o prawo do godnego życia. Także w swoich kazaniach bezpośrednio po proteście, publicznie nawoływał do zaprzestania represji przez komunistyczne władze. Za tę odważną postawę broniącą poniżanych i torturowanych, zwłaszcza na słynnych radomskich ścieżkach zdrowia, ludzi ksiądz Roman Kotlarz doznał wielu szykan i cierpień. Ksiądz Kotlarz wielokrotnie wzywamy na milicyjne przesłuchania, bity i maltretowany przez „nieznanych sprawców”, również na plebanii, szybko podupadł na zdrowiu i zmarł 18 sierpnia 1976 r. Jego śmierć wywołała wielkie poruszenie, a pogrzeb przerodził się w wielotysięczną manifestację solidarności z bohaterskim kapłanem.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#JanRejczak">Społeczeństwo ziemi radomskiej, mimo upływu ponad 20 lat, stale wyraża przekonanie, że ksiądz Roman Kotlarz jest męczennikiem radomskiego protestu, a za jego śmierć ponoszą odpowiedzialność funkcjonariusze komunistycznej władzy. Dotychczas nie ustalono jednak, kto represjonował księdza Romana Kotlarza i jakie były rzeczywiste przyczyny jego śmierci. Ten fakt jest powodem publicznie wyrażanej przez wielu mieszkańców ziemi radomskiej dezaprobaty i oburzenia wobec braku sprawności funkcjonowania instytucji wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#JanRejczak">Młodzi autorzy książki, dzięki swej dociekliwości i dojrzałości metodologicznej, dotarli do wielu świadków robotniczego protestu i do licznych dokumentów dotychczas nieznanych i utajnionych. Opublikowane w książce materiały i dokumenty mogą mieć istotne znaczenie dla ustalenia okoliczności i przyczyn śmierci księdza Romana Kotlarza. Mimo, iż część tej publikacji - w tym także poruszający i przerażający swoją brutalną szczerością wywiad z byłym pracownikiem Milicji Obywatelskiej potwierdzającym fakt bicia kapłana - była znana prokuraturze jeszcze w ubiegłym roku, Prokuratura Okręgowa w Radomiu postanowiła jednak nie zajmować się sprawą i nie podjęła śledztwa. Wielce wymowne jest to, że podobnie w tej sprawie zachowała się prokuratura także w przeszłości, w 1981 r. i na początku lat dziewięćdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#JanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W przedmowie do książki o księdzu Kotlarzu, ksiądz biskup Edward Materski napisał, że autorzy opracowania zasługują na szczególną wdzięczność, a książka budzi wiele skojarzeń i refleksji. Ksiądz biskup podkreślił nadto, że przybliżanie realiów tamtych lat jest zapisem prawdy o sytuacji Kościoła i kapłanów, którzy wiernie i z odwagą stali przy swoich wiernych, nie bacząc na konsekwencje tej postawy. A były one czasem tak dramatyczne, jak los księdza Romana Kotlarza.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#JanRejczak">Kończąc swoje oświadczenie, pragnę poinformować, że w dniu dzisiejszym złożyłem na ręce marszałka Sejmu interpelację do pani minister sprawiedliwości i prokuratora generalnego w sprawie wyjaśnienia rzeczywistych przyczyn dotychczasowej niemożności ustalenia okoliczności śmierci księdza Romana Kotlarza i wskazania osób za tę śmierć odpowiedzialnych. Wyrażam przekonanie, że tym razem zostaną wreszcie ujawnione wszystkie, dotychczas być może świadomie skrywane, fakty związane z ofiarą życia księdza Romana Kotlarza, patrona radomskich robotników i „Solidarności” ziemi radomskiej.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Sieńko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#JanSieńko">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsza debata sejmowa dotycząca wzrostu zatrudnienia i ograniczenia poziomu bezrobocia, a właściwie wystąpienie pana premiera Balcerowicza jest powodem złożenia przeze mnie tego oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#JanSieńko">Pragnę wyrazić głębokie zaniepokojenie stale pogarszającą się sytuacją życiową mieszkańców wsi pomorskiej, dawnych pracowników PGR pozostających dzisiaj bez pracy, bez jakichkolwiek środków do życia. Poziom bezrobocia na terenie woj. pomorskiego, dawniej słupskiego, osiągnął niespotykane dotąd rozmiary i, co najgorsze, ma tendencję wzrastającą. Bezrobocie dotyka najbardziej mieszkańców wsi, w których PGR był wtedy jedynym zakładem pracy. Osoby te zdane są dzisiaj jedynie na pomoc społeczną. Sytuacja staje się tragiczna, gdyż samorządy nie dysponują odpowiednimi środkami na udzielenie chociażby minimalnej pomocy. Ze względu na niezrozumiałe i drastyczne ograniczenie środków finansowych na realizację zadań zleconych gminom z zakresu opieki społecznej, jak również niespotykane dotąd ograniczenie środków finansowych na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, sytuacja rodzin popegeerowskich jest beznadziejna. Rośnie niezadowolenie i napięcie wśród ludzi, którzy żyją w skrajnej nędzy - nie ze swej woli i nie z własnego wyboru.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#JanSieńko">Jestem w posiadaniu wielu rezolucji, odezw miast, gmin i samorządów, na których terenie stopa bezrobocia dawno przekroczyła już 30%. Przyznawane tak małe środki, stanowiące zaledwie niespełna 1/3 już i tak okrojonych środków z roku ubiegłego, uniemożliwiają skuteczną pomoc dla rodzin bezrobotnych w celu uzyskania dochodów dających możliwość egzystencji poprzez pracę.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#JanSieńko">Chcę poinformować Wysoką Izbę, że w wielu gminach od stycznia nie są realizowane ani zasiłki okresowe, ani świadczenia mające charakter obowiązkowy (albo są one tylko częściowo realizowane). W tych rezolucjach samorządy, a także np. Zgromadzenie Ogólne Pomorskiego Stowarzyszenia Gmin Wiejskich i stowarzyszenia bezrobotnych domagają się od koalicji rządzącej jak najszybszej korekty odnośnie do rozdziału środków Funduszu Pracy, niezwłocznego przyznania gminom środków na zabezpieczenie systemu pomocy społecznej, wreszcie rozpatrzenia sprawy przyznania emerytur pomostowych dla osób w wieku przedemerytalnym, które utraciły pracę z przyczyn od nich niezależnych.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#JanSieńko">Po wystąpieniu wicepremiera Balcerowicza w imieniu rządu chyba społeczeństwo uświadomiło dzisiaj sobie - tak jak ja sobie to uświadomiłem - że albo pan premier nie zna tej sytuacji, albo po prostu nie chce jej znać. Tak wiecowe, a właściwie buńczuczne wystąpienie pana premiera zdaje się potwierdzać jego własną tezę o wmawianiu nam wszystkim i wykorzystywaniu dla swoich celów politycznych tak wielkiego polskiego dramatu, jakim jest strukturalne bezrobocie. Pomijam to, że oczywiście premier Balcerowicz nie dotrwał nawet do końca, do momentu kiedy należało odpowiadać posłom, mimo zapowiedzi wicemarszałka Króla.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#JanSieńko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Brak pomocy ze strony kierujących państwem spowoduje dalsze poszerzanie się obszarów nędzy i ubóstwa, stwarza bezpośrednie zagrożenie patologiami i może doprowadzić do niekontrolowanych niepokojów społecznych. Ale o tym, zdaje się, nie chce wiedzieć rząd, a wraz z nim wicepremier Balcerowicz. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Tadeusz Wrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiaj Sejm głosował nad poprawkami Senatu do ustawy o wspieraniu rozwoju regionalnego. W taki oto sposób w parlamencie zakończyła się więc praca nad tą bardzo ważną dla kraju ustawą, która wieńczy dzieło reformy ustrojowej państwa, stanowiąc dopełnienie ustawodawstwa reformy przyjętej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 1998 r. Polska wciąż potrzebuje instrumentów skutecznego zarządzania rozwojem na wszystkich poziomach władzy publicznej, szczególnie tam gdzie rozwój ten może być najskuteczniej zaprogramowany i zrealizowany - na poziomie rządowo-samorządowych województw. Dlatego też prowadzić należy ciągłe wysiłki na rzecz dokończenia reformy decentralizacyjnej. Rozumiem przez to zbudowanie w Polsce skutecznego systemu instytucjonalnego, wyposażonego w odpowiednie instrumenty finansowe, które działałyby na rzecz rozwoju regionalnego. Tylko w ten sposób Polska będzie w stanie wykorzystać w pełni swój potencjał i uzyskać odpowiednią pozycję w ramach Wspólnoty Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#TadeuszWrona">Należy zdecydowanie opowiedzieć się za poszukiwaniem takiego modelu pozyskiwania środków na rozwój regionalny - i zarządzania nimi - który z jednej strony wzmacniałby samodzielność województwa, a z drugiej umożliwiał w pełni realizację europejskiej zasady partnerstwa, która obejmuje podmioty władzy publicznej i sektor prywatny. Jestem zdecydowanie przeciwny modelowi wszechwładzy administracji centralnej i oparcia wspierania rozwoju na systemie resortowych agencji działających w poszczególnych województwach. Taki model, wygodny dla biurokratów, jest sprzeczny z najbardziej podstawowymi założeniami reformy samorządowej. Należy zatem pilnie poszukiwać alternatywnych propozycji systemu elastycznego, skutecznego, znacznie tańszego od rozbudowanej biurokracji, pozwalającego na pozyskiwanie środków z różnych źródeł i ich skuteczny montaż.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#TadeuszWrona">Jeżeli mamy poszukiwać podstaw do partnerstwa publiczno-prawnego w rozwoju regionalnym, to rola regionalnych banków może tu być szczególnie doniosła. We współpracy władzy publicznej z sektorem bankowym łączą się dwie filozofie działania, które powinny w efekcie służyć polepszeniu życia obywateli. Banki kierują się zasadami interesu ekonomicznego, władze publiczne, samorządy, potrzebami obywateli. Jeżeli dojdzie do wzajemnego zrozumienia intencji obu partnerów i wzajemnego dopingowania się do działania w nowych obszarach, z pewnością będziemy w stanie wykreować nowe instrumenty wspierające rozwój, a więc w efekcie służące obywatelom i pomagające realizować ich potrzeby. To zrozumienie potrzeb będzie jednym z podstawowych warunków sukcesu nowego modelu rozwoju regionalnego. Wiele państw z powodzeniem model ten realizuje. Wobec globalizacji ważna jest specjalizacja regionalna któregoś z banków.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#TadeuszWrona">Możliwość generowania rozwoju cywilizacyjnego na podstawie strategii regionalnych, wykorzystujących w pełni potencjał ludzi, zasobów naturalnych i wolnego rynku oraz działającym na nim podmiotów, jest wielką szansą, jaką Polsce dała reforma ustrojowa przeprowadzona przez obecny rząd. Nie możemy zatrzymać jej w pół drogi. Powstałe struktury muszą zostać wyposażone w instrumenty skutecznego działania. Partnerstwo pomiędzy bankami regionalnymi a władzami samorządów wojewódzkich może być w moim przekonaniu doskonałym przykładem takich instrumentów. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#MarekBorowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#MarekBorowski">Informacja o wpływie interpelacji i zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 1872.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#MarekBorowski">Na tym kończymy 78. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#MarekBorowski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#MarekBorowski">Porządek dzienny 79. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 23, 24, 25 i 26 maja 2000 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#MarekBorowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-323.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-323.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 21 min 54)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>