text_structure.xml 381 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Stanisław Zając i Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Jerzego Jankowskiego i Macieja Rudnickiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Jerzy Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy o administracji rządowej w województwie. Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1487-A.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący trzecie czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MaciejPłażyński">Punkt ten rozpatrzymy jako ostatni w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MaciejPłażyński">Komisja Zdrowia przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie nowelizacji ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1633.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MaciejPłażyński">Punkt ten rozpatrzymy jako ostatni w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MaciejPłażyński">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JerzyJankowski">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JerzyJankowski">- Etyki Poselskiej - bezpośrednio po zakończeniu głosowania,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JerzyJankowski">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 11.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JerzyJankowski">Posiedzenie delegacji Sejmu i Senatu do Zgromadzenia Parlamentarnego NATO odbędzie się dzisiaj o godz. 11 w sali nr 25, w budynku komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JerzyJankowski">Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu Chrześcijańsko-Narodowego Akcji Wyborczej Solidarność odbędzie się dzisiaj o godz. 11 w sali nr 102. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Antoniego Szymańskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MaciejPłażyński">W związku ze zgłoszonymi w dyskusji poprawkami Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Rodziny w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1572-A.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Antoniego Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przedwczoraj podczas drugiego czytania przeprowadziliśmy szeroką debatę nad zmianami w ustawie o pomocy społecznej oraz w ustawie o rentach i emeryturach. Dosłownie w kilku zdaniach przypomnę tę ustawę i dwa zdania powiem o poprawkach.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#AntoniSzymański">Te zmiany w zasadniczej części wynikają ze zmian niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej. Dotyczą one szczególnie systemu opieki nad dzieckiem i zostały przeniesione z ustawy o systemie oświaty. Nie są to jednak mechanicznie przeniesione rozwiązania, lecz wprowadzone z myślą o zorganizowaniu spójnego systemu opieki nad dzieckiem, opartego na pracy ze środowiskiem rodzinnym. Zgodnie z tym projektem koordynatorem wszystkich zadań z zakresu pomocy społecznej na szczeblu powiatu jest powiatowe centrum pomocy rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#AntoniSzymański">W projekcie ustawy wprowadza się regulacje dotyczące zasad organizowania placówek opiekuńczo-wychowawczych, rozwiązuje się kwestie sprawowania nadzoru nad realizacją standardu opieki i wychowania oraz jakością działania ośrodków lub zespołów pracy z rodziną. Przepisy ustawy dostosowuje się do ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz ustawy o ochronie danych osobowych. Reguluje się kwestie odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczej, rodzinie zastępczej. Podejmuje się regulacje dotyczące wspierania rodziny naturalnej oraz rozwija system rodzin zastępczych, które w przyszłości mają zastąpić placówki opiekuńcze.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#AntoniSzymański">I dosłownie dwa zdania o poprawkach. Poprawki, które mają państwo przedłożone, nie budziły wątpliwości i tylko nad dwiema było głosowanie. Jedna dotyczy odroczenia opłat na składki na ubezpieczenie do 1 stycznia 2001 r., druga - przesunięcia terminu wpłat na rodziny zastępcze, zależnie od dochodu rodzin, również do 2001 r. Inne poprawki nie budziły kontrowersji w obu połączonych Komisjach: Rodziny i Polityki Społecznej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MaciejPłażyński">Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości i poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MaciejPłażyński">Wnioski mniejszości 1. i 4. zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 12a wnioskodawca proponuje określenie zasad współdziałania administracji rządowej i samorządu terytorialnego z podmiotami niepublicznymi, niedziałającymi w celu osiągnięcia zysku w zakresie realizacji zadań pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MaciejPłażyński">Wnioskodawca proponuje także zobowiązanie ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do wydania rozporządzenia w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1. do art. 12a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 405 posłów. Za - 398, przeciw - 5, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 2. do art. 31b ust. 8 wnioskodawca proponuje, aby składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób, które zrezygnowały z pracy w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej opieki nad ciężko chorym członkiem rodziny, ośrodki pomocy społecznej opłacały od dnia 1 stycznia 2001 r., a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, od dnia 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#MaciejPłażyński">Wnioskodawca proponuje także, aby ośrodki pomocy społecznej opłacały składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za osoby opiekujące się dziećmi, o których mowa w art. 27 ust. 1 i 2, od dnia 1 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#MaciejPłażyński">W przypadku jej odrzucenia bezprzedmiotowa stanie się poprawka 8.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać posła sprawozdawcę, czy badana była konstytucyjność tego przepisu, który pozbawia, nawet wstecz, osoby, wymagające zresztą szczególnej państwowej troski, pobierające zasiłek z tytułu opieki nad dziećmi, uprawnień emerytalnych tylko z powodu braku pieniędzy? Czy to jest konstytucyjne i czy to nie tworzy nierówności prawnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AntoniSzymański">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Problem ten był dyskutowany bardzo szeroko w dniu wczorajszym na posiedzeniu obu połączonych komisji Polityki Społecznej i Rodziny, bo rzeczywiście w pierwotnym projekcie złożonym przez rząd, a przejętym przez obie połączone komisje, była wstępna propozycja, aby już w roku bieżącym opłacać składki. Natomiast ze stanowiska rządu zaprezentowanego podczas drugiego czytania wynika, że nie ma środków finansowych na to, żeby składki te opłacać już w roku bieżącym i stąd propozycja, żeby przesunąć to na rok przyszły, tym bardziej że w budżecie nie jest to zaproponowane. Jednocześnie rząd wyjaśnił, że te składki nie są aktualnie płacone, tak że nie jest to realizowane i w tym sensie trudno mówić o sytuacji pozbawiania kogoś składek, które aktualnie nie były opłacane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2. do art. 31b ust. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 385 posłów. Za - 207, przeciw - 66, wstrzymało się 112.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#MaciejPłażyński">W 2. wniosku mniejszości lit. a do art. 33d pkt 6 wnioskodawca proponuje, aby jednym z warunków powierzenia małżonkom lub osobie niepozostającej w związku małżeńskim funkcji rodziny zastępczej było uzyskanie opinii właściwego ośrodka pomocy społecznej, a nie, jak proponują komisje, uzyskanie pozytywnej opinii tego ośrodka.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości lit. a do art. 33d ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 405 posłów. Za - 6, przeciw - 395, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#MaciejPłażyński">W 2. wniosku mniejszości lit. b do art. 33d, polegającym na dodaniu nowego punktu, wnioskodawca proponuje, aby jednym z warunków, jakie musi spełniać rodzina zastępcza, było ukończenie szkolenia organizowanego przez powiatowe centrum pomocy rodzinie lub na jego zlecenie przez inny podmiot.</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#MaciejPłażyński">Z wnioskiem tym łączy się 3. wniosek mniejszości do art. 33e, polegający na skreśleniu ust. 2 stanowiącego o obowiązku uczestniczenia rodzin zastępczych w szkoleniu organizowanym przez podmioty wymienione w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#MaciejPłażyński">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 3.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości 2. lit. b i 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.21" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Za - 4, przeciw - 406, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-10.22" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.23" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. do art. 33e ust. 2 wnioskodawca proponuje wprowadzenie przepisu stanowiącego, że rodziny zastępcze powinny uczestniczyć w szkoleniu organizowanym przez powiatowe centrum pomocy rodzinie lub inne podmioty, a nie, jak proponowały komisje, były zobowiązane do odbycia takiego szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-10.24" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.25" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.26" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3. do art. 33e ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.27" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.28" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.29" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Za - 405, przeciw - 6, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.30" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.31" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. do art. 33f wnioskodawca proponuje skreślenie pkt. 3 w ust. 1 i dodanie ust. 8 stanowiącego, że funkcja rodziny zastępczej pełniącej zadania pogotowia rodzinnego nie może być powierzana osobom całkowicie niezdolnym do pracy.</u>
          <u xml:id="u-10.32" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.33" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.34" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 4. do art. 33f ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.35" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.36" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.37" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Za - 412, przeciw - 1, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.38" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.39" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 33f ust. 6 wnioskodawca proponuje, aby przyjęcie przez rodzinę zastępczą bez zgody jego rodziców dziecka doprowadzonego przez policję następowało w sytuacji zagrożenia dobra dziecka, w szczególności: zagrożenia jego zdrowia lub życia, porzucenia dziecka, a także gdy nie jest możliwe ustalenie tożsamości rodziców lub miejsca ich pobytu.</u>
          <u xml:id="u-10.40" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.41" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.42" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 5. do art. 33f ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.43" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.44" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.45" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Za - 413, przeciw - 1.</u>
          <u xml:id="u-10.46" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.47" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 6. do art. 54 ust. 1 wnioskodawca proponuje po wyrazach „organizacje społeczne i zawodowe” dodać wyrazy „kościoły i inne”.</u>
          <u xml:id="u-10.48" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.49" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.50" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 6. do art. 54 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.51" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.52" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.53" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Za - 264, przeciw - 143, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-10.54" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.55" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 7. w nowym brzmieniu zmiany 23. wnioskodawca proponuje utrzymanie art. 55f ust. 1 stanowiącego, że na realizację zadań własnych z zakresu pomocy społecznej powiaty i samorządy województw otrzymują także dotacje celowe z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-10.56" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.57" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.58" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 7. do zmiany 23., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.59" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.60" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.61" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Za - 414, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-10.62" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.63" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 8. do art. 5 projektu ustawy nowelizującej wnioskodawca proponuje, aby przepis art. 1 pkt 7 lit. c wszedł w życie z mocą od dnia 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-10.64" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.65" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.66" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 8. do art. 5 projektu ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.67" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.68" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.69" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Za - 412.</u>
          <u xml:id="u-10.70" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.71" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 9. do art. 5 pkt 1 ustawy nowelizującej wnioskodawca proponuje, aby przepis dotyczący udzielania przez starostę pomocy w zakresie częściowego pokrycia kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2001 r., a nie, jak proponowały komisje, z dniem ogłoszenia ustawy z mocą od 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-10.72" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.73" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Cymański, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Jakkolwiek pan poseł był uprzejmy się odnieść do tej poprawki, ale uczynił to mało wyraziście i jednoznacznie. Prosiłbym o powiedzenie otwartym tekstem: Co oznacza dla dzieci przyjęcie tej poprawki? Mówiąc wprost, gdzie dzieci trafią, jeżeli poprawka zostanie przyjęta, a gdzie trafią te najbardziej nieszczęśliwe dzieci, jeżeli poprawkę odrzucimy?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#TadeuszCymański">Pytanie drugie. Czy przyjęcie tej poprawki rzeczywiście oznacza oszczędność dla budżetu państwa wobec bardzo wysokich kosztów utrzymania dzieci w jednostkach opiekuńczych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AntoniSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiłem otwartym tekstem, mówiłem, że to budziło bardzo poważne kontrowersje w obu połączonych komisjach, a wcześniej było rozważane w Komisji Rodziny. Na czym polega problem? Odsuwamy, przyjmując tę poprawkę, spełnienie bardzo ważnego postulatu środowisk, które tworzą rodziny zastępcze, do roku przyszłego. Chodzi o uniezależnienie wypłaty na utrzymanie dziecka w rodzinie zastępczej niespokrewnionej oraz w nowej formie rodziny zastępczej, którą tą ustawą tworzymy, tzw. pogotowiu opiekuńczym. Oznacza to praktycznie, że te formy będą się w bardzo nikłym stopniu rozwijały. A zatem dzieci, które w tym roku będą pozbawione opieki rodziców naturalnych, będą w moim przekonaniu, i to przekonanie podzielało bardzo wielu mówców podczas wczorajszego posiedzenia połączonych komisji, kierowane nie do rodzin zastępczych, lecz do placówek opiekuńczych.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AntoniSzymański">Z punktu widzenia zatem budżetu państwa - wszyscy wiemy, że miesięczne utrzymanie dziecka w placówkach opiekuńczych jest nieporównanie droższe od jego utrzymania w rodzinach zastępczych - będzie to rozwiązanie w sposób oczywisty droższe niż rozwiązanie polegające na utrzymaniu dzieci w rodzinach zastępczych. Można powiedzieć, że jeden z filarów tej ustawy - chodzi o stawianie na rozwój rodzin zastępczych, propozycję wprowadzenia nowej formy rodziny zastępczej: pogotowia opiekuńczego - praktycznie w tym roku nie będzie miał szans na rozwój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 9. do art. 5 pkt 1 projektu ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Za - 122, przeciw - 262, wstrzymało się 30.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Rodziny, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Za - 413, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Pawła Piskorskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#MaciejPłażyński">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach, zawartego w druku nr 1482, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Za - 251,...</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-14.23" who="#MaciejPłażyński">... przeciw - 143, wstrzymało się 16.</u>
          <u xml:id="u-14.24" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.25" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Rodziny o poselskim projekcie rezolucji w sprawie przedstawienia przez rząd informacji o sytuacji dzieci w aktualnych warunkach bytowych polskich rodzin i wprowadzanych reformach ze szczególnym uwzględnieniem reformy oświaty i służby zdrowia oraz o przewidywanych przedsięwzięciach mających na celu likwidację zaistniałych dla rozwoju młodego pokolenia zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-14.26" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jana Rulewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.27" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-14.28" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.29" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.30" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie projektu rezolucji zawartego w druku nr 1089.</u>
          <u xml:id="u-14.31" who="#MaciejPłażyński">W przypadku odrzucenia tego wniosku poddam pod głosowanie projekt rezolucji w brzmieniu przedłożenia.</u>
          <u xml:id="u-14.32" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.33" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu rezolucji w sprawie przedstawienia przez rząd informacji o sytuacji dzieci w aktualnych warunkach bytowych polskich rodzin i wprowadzanych reformach ze szczególnym uwzględnieniem reformy oświaty i służby zdrowia oraz przewidywanych przedsięwzięciach mających na celu likwidację zaistniałych dla rozwoju młodego pokolenia zagrożeń, zawartego w druku nr 1089, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.34" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.35" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.36" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Za - 215, przeciw - 190, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-14.37" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.38" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących i interpelacje.</u>
          <u xml:id="u-14.39" who="#MaciejPłażyński">Sejm w dniu wczorajszym wysłuchał odpowiedzi na interpelację posłów: Marii Gajeckiej-Bożek, Krystyny Herman, Władysława Szkopa i Seweryna Jurgielańca w sprawie programu profilaktyki stomatologicznej u dzieci w latach 1999–2004, przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana Macieja Piroga oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.40" who="#MaciejPłażyński">Wobec propozycji uznania odpowiedzi za wystarczającą zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-14.41" who="#MaciejPłażyński">Poddam zatem pod głosowanie propozycję uznania odpowiedzi na interpelację za wystarczającą. Jej odrzucenie oznaczać będzie, że Sejm wezwał interpelowanego do uzupełnienia odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-14.42" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.43" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za uznaniem odpowiedzi na interpelację posłów: Marii Gajeckiej-Bożek, Krystyny Herman, Władysława Szkopa i Seweryna Jurgielańca w sprawie programu profilaktyki stomatologicznej u dzieci w latach 1999–2004 za wystarczającą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.44" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.45" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.46" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Za - 217, przeciw - 179, wstrzymało się 14.</u>
          <u xml:id="u-14.47" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm uznał odpowiedź za wystarczającą.</u>
          <u xml:id="u-14.48" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-14.49" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Kazimierza Szczygielskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.50" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.51" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-14.52" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-14.53" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 1. do art. 4, polegającej na dodaniu nowego punktu 9b1, Senat proponuje uzupełnienie słowniczka ustawy o pojęcie „starosta” w rozumieniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.54" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.55" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.56" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki Senatu do art. 4, polegającej na dodaniu nowego punktu 9b1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.57" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.58" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.59" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna wynosi 208. Za - 4, przeciw - 410, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-14.60" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.61" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 2. do art. 6 pkt 5a Senat proponuje, aby w przepisie stanowiącym, że celem publicznym jest ochrona Pomników Zagłady, przywołać przepisy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.</u>
          <u xml:id="u-14.62" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.63" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.64" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 6 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.65" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.66" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.67" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 406 posłów. Większość bezwzględna wynosi 204. Za - 6, przeciw - 397, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-14.68" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.69" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 3. do art. 6 Senat proponuje skreślenie pkt. 9b, stanowiącego, że celem publicznym w rozumieniu ustawy jest m.in. ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrody.</u>
          <u xml:id="u-14.70" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.71" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.72" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu do art. 6, polegającej na skreśleniu pkt. 9b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.73" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.74" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.75" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna wynosi 205. Za - 251, przeciw - 153, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-14.76" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.77" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 4. Senatu lit. a do zmiany 10. ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-14.78" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.79" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.80" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 4. Senatu lit. a do zmiany 10., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.81" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.82" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.83" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Większość bezwzględna wynosi 206. Za - 18, przeciw - 389, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-14.84" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.85" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. lit. b do art. 23 Senat proponuje dodanie nowego ustępu, stanowiącego, że zasady zbywania nieruchomości wchodzących w skład zasobu skarbu państwa określa zarządzenie wojewody.</u>
          <u xml:id="u-14.86" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.87" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.88" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu lit. b do art. 23, polegającej na dodaniu nowego ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.89" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.90" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.91" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna wynosi 205. Za - 397, przeciw - 6, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-14.92" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.93" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 4. lit. c do art. 23 Senat proponuje dodanie nowego ustępu stanowiącego, że od wpływów osiąganych ze sprzedaży, opłat z tytułu trwałego zarządu, użytkowania, użytkowania wieczystego, czynszu dzierżawnego i najmu nieruchomości skarbu państwa, o których mowa w ust. 1, potrąca się 5% środków, które stanowią dochód powiatu, na terenie którego znajdują się nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-14.94" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.95" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.96" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki Senatu lit. c do art. 23, polegającej na dodaniu nowego ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.97" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.98" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.99" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 8, przeciw - 402, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.100" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.101" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 5. do art. 37 ust. 3 Senat proponuje zachowanie dotychczasowego zdania drugiego, stanowiącego o możliwości zwolnienia osób, które dzierżawiły nieruchomość na podstawie umowy zawartej na co najmniej 10 lat i zbudowały ją na podstawie zezwolenia na budowę, od obowiązku zbycia nieruchomości w drodze przetargu.</u>
          <u xml:id="u-14.102" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.103" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.104" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 5. Senatu do art. 37 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.105" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.106" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.107" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 406 posłów. Większość bezwzględna - 204. Za - 7, przeciw - 398, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.108" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.109" who="#MaciejPłażyński">Poprawka 6. do art. 43 ust. 5 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-14.110" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.111" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.112" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 6. Senatu do art. 43 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.113" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.114" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.115" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 403 posłów. Większość bezwzględna - 202. Za - 239, przeciw - 157, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-14.116" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.117" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 7. do art. 74 ust. 1 Senat proponuje, aby osobom fizycznym spełniającym warunki określone w tym przepisie na ich wniosek mogła być udzielana bonifikata od opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, a nie, jak uchwalił Sejm, jest udzielana bonifikata w wysokości 50%.</u>
          <u xml:id="u-14.118" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.119" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.120" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 7. Senatu do art. 74 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.121" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.122" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.123" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 406, przeciw - 4, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.124" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.125" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 8., polegającej na dodaniu nowej zmiany, do art. 83 ust. 3 Senat proponuje, aby opłat rocznych nie pobierać za nieruchomości oddane w trwały zarząd także pod parki, zieleńce, ogrody botaniczne i ogrody zoologiczne.</u>
          <u xml:id="u-14.126" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.127" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.128" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 8. Senatu do art. 83 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.129" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.130" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.131" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 412 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 2, przeciw - 409, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.132" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.133" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 9. do art. 93 Senat proponuje utrzymanie dotychczasowego brzmienia ust. 6.</u>
          <u xml:id="u-14.134" who="#MaciejPłażyński">Sejm natomiast w nowym brzmieniu ust. 6 proponuje przepis stanowiący o zasadach postępowania w przypadku, gdy przy dokonywaniu podziału nieruchomości zaistnieje konieczność wydzielenia działek gruntu pod drogi publiczne, a ustalenia planu miejscowego nie określają zasad podziału nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-14.135" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.136" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.137" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 9. Senatu, polegającej na skreśleniu w zmianie 32 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.138" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.139" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.140" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 400, przeciw - 10, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.141" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.142" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 10. do art. 95 pkt 7 Senat proponuje, aby niezależnie od ustaleń planu miejscowego podział nieruchomości mógł nastąpić w celu wydzielenia działki budowlanej jako działki niezbędnej do korzystania z istniejącego budynku, a nie, jak uchwalił Sejm, przynależnej do istniejącego budynku.</u>
          <u xml:id="u-14.143" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.144" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.145" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 10. Senatu do art. 95 pkt 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.146" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.147" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.148" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 9, przeciw - 402.</u>
          <u xml:id="u-14.149" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.150" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 11. do art. 98 ust. 1 Senat proponuje, aby prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasało z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stała się ostateczna, a orzeczenie o podziale prawomocne, a nie, jak uchwalił Sejm, z dniem zatwierdzenia projektu podziału.</u>
          <u xml:id="u-14.151" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.152" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.153" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 11. Senatu do art. 98 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.154" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.155" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.156" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 5, przeciw - 404.</u>
          <u xml:id="u-14.157" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.158" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 12. Senat proponuje utrzymanie dotychczasowego brzmienia art. 198, stanowiącego o odpowiedzialności karnej za prowadzenie działalności zawodowej w zakresie rzeczoznawstwa majątkowego bez spełnienia odpowiednich warunków.</u>
          <u xml:id="u-14.159" who="#MaciejPłażyński">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie odpowiednia zmiana w art. 232 ust. 3, co jest treścią 18. poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-14.160" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-14.161" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-14.162" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.163" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 12. i 18., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.164" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.165" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.166" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Większość bezwzględna - 207. Za - 2, przeciw - 411.</u>
          <u xml:id="u-14.167" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.168" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 13. do art. 207 ust. 1 Senat proponuje, aby posiadaczom nieruchomości stanowiących własność skarbu państwa lub gminy, spełniającym warunki określone w tym przepisie, mogły być one oddane w drodze umowy o użytkowanie wieczyste, a nie, jak uchwalił Sejm, osoby te mogą żądać oddania nieruchomości w drodze umowy o użytkowanie wieczyste.</u>
          <u xml:id="u-14.169" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.170" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.171" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 13. Senatu do art. 207 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.172" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.173" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.174" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 402, przeciw - 5, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.175" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.176" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 14. do art. 209a ust. 1 Senat proponuje, aby roszczenie o zawarcie umowy przeniesienia własności lub oddania w użytkowanie wieczyste przyległej nieruchomości gruntowej lub jej części do budynku, w którym wyodrębniono własność lokali, przysługiwało właścicielom lokali w stosunku do skarbu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, pod warunkiem że roszczenie to zostanie zgłoszone łącznie przez właścicieli wszystkich lokali.</u>
          <u xml:id="u-14.177" who="#MaciejPłażyński">W przypadku braku zgody miałyby zastosowanie przepisy art. 199 Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-14.178" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.179" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.180" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 14. Senatu do art. 209a ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.181" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.182" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.183" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 404 posłów. Większość bezwzględna - 203. Za - 11, przeciw - 392, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.184" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.185" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 15. do art. 209a ust. 2 Senat proponuje, aby przeniesienie własności nieruchomości, o której mowa w ust. 1, mogło nastąpić po rozpatrzeniu przez właściwe organy wniosków o przywrócenie tej własności złożonych przez poprzednich właścicieli lub ich spadkobierców, a nie, jak uchwalił Sejm, byłych właścicieli lub ich spadkobierców.</u>
          <u xml:id="u-14.186" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.187" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.188" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 15. Senatu do art. 209a ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.189" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.190" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.191" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 401 posłów. Większość bezwzględna - 201. Za - 4, przeciw - 397.</u>
          <u xml:id="u-14.192" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.193" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 16. do art. 211 ust. 3 Senat proponuje, aby uprawnienie do nabycia garażu na własność lub oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu niezbędnego do korzystania z tego garażu wygasło, jeżeli żądanie realizacji tego uprawnienia nie zostało złożone właściwemu organowi do dnia 31 grudnia 2000 r., a nie, jak uchwalił Sejm, do dnia 31 grudnia 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-14.194" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.195" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.196" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 16. Senatu do art. 211 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.197" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.198" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.199" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 409 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 10, przeciw - 396, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-14.200" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.201" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 17. do art. 216a, polegającej na dodaniu nowego punktu, Senat proponuje, aby zasad pierwszeństwa nabycia nieruchomości przez poprzedniego właściciela będącego osobą fizyczną lub prawną nie stosować także do nieruchomości, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. b dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej.</u>
          <u xml:id="u-14.202" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiąże się poprawka 19. Senatu do art. 4 ustawy nowelizującej, zawierającego zmiany do ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-14.203" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-14.204" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-14.205" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.206" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 17. i 19., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.207" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.208" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.209" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 3, przeciw - 404, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.210" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.211" who="#MaciejPłażyński">Poprawki 18. i 19. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-14.212" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 20., polegającej na dodaniu nowego art. 6a w ustawie nowelizującej, Senat proponuje zmianę w art. 73 ust. 4 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, polegającą na zmianie odesłania.</u>
          <u xml:id="u-14.213" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.214" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.215" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 20. Senatu, polegającej na dodaniu art. 6a w ustawie nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.216" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.217" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.218" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 410 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 4, przeciw - 405, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-14.219" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.220" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 21. do art. 8 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby zmiany do art. 230 ust. 2 i 4 oraz art. 232 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, dotyczące osób prowadzących działalność w zakresie wyceny nieruchomości bez uprawnień bądź ubiegających się o ich uzyskanie, weszły w życie z dniem ogłoszenia z mocą od 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-14.221" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.222" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.223" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 21. Senatu do art. 8 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.224" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.225" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.226" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 408 posłów. Większość bezwzględna - 205. Za - 21, przeciw - 383, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-14.227" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-14.228" who="#MaciejPłażyński">W poprawce 22. do art. 8 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby zmiana 10. lit. c do art. 23 ustawy o gospodarce nieruchomościami wchodziła w życie z dniem 1 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-14.229" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-14.230" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.231" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki 22. Senatu do art. 8 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.232" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-14.233" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-14.234" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 411 posłów. Większość bezwzględna - 206. Za - 403, przeciw - 8.</u>
          <u xml:id="u-14.235" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-14.236" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie stanowiska Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-14.237" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy o administracji rządowej w województwie (druki nr 1366, 1487, 1487-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-14.238" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Działochę.</u>
          <u xml:id="u-14.239" who="#komentarz">(Część posłów opuszcza salę)</u>
          <u xml:id="u-14.240" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze są głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-14.241" who="#MaciejPłażyński">Proszę powrócić, bo jeszcze nie zakończyliśmy głosowań.</u>
          <u xml:id="u-14.242" who="#MaciejPłażyński">Proszę zająć miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JerzyJankowski">Przepraszam bardzo, nastąpiła zmiana. Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu Chrześcijańsko-Narodowego AWS odbędzie się o godz. 11 w sali klubowej nr 1 w nowym Domu Poselskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę zająć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MaciejPłażyński">Poseł sprawozdawca pan Kazimierz Działocha, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KazimierzDziałocha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na 66. posiedzeniu Sejmu w dniu 14 grudnia 1999 r., w trakcie rozpatrywania sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o projekcie przedmiotowej ustawy, pani poseł Irena Lipowicz zgłosiła poprawkę do art. 4 projektu ustawy, by przepis o wejściu ustawy w życie z dniem ogłoszenia zastąpić przepisem o wejściu jej w życie po 14 dniach od ogłoszenia. Poprawka ta uzyskała poparcie posłów wymaganą przez regulamin Sejmu liczbą głosów i decyzją Sejmu ponownie przekazano projekt do komisji w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania. To sprawozdanie Wysoka Izba otrzymała w druku nr 1487-A.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#KazimierzDziałocha">Komisja rozpatrzyła poprawkę i postanowiła zalecić Wysokiej Izbie jej przyjęcie. Zrewidowała w ten sposób swoje pierwotne stanowisko, by ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia. Komisja uznała zatem za zasadny pogląd, że ustawa powinna wchodzić w życie z dniem ogłoszenia tylko w wyjątkowej sytuacji, gdy przemawiają za tym bardzo ważne względy. A poza tym należy przestrzegać zasady, że ustawa wchodzi w życie po upływie co najmniej 14-dniowego vacatio legis.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#KazimierzDziałocha">W świetle dyskusji, jaka toczyła się na posiedzeniu Sejmu oraz drugiej dyskusji w Komisji Nadzwyczajnej, takim argumentem, zdaniem posłów, wykluczającym czy ograniczającym zasadę co najmniej 14-dniowego vacatio legis, nie może być pragnienie szybkiego załatwienia odwołań od decyzji wydanych przez gminne ośrodki pomocy społecznej, które nagromadziły się dlatego, że prawo nie precyzowało, jakie organy są właściwe do rozpatrzenia tych odwołań. Tak więc nie uzyskała uznania okoliczność, którą się kierowała komisja w swoim pierwszym stanowisku. Komisja zmieniła swoje stanowisko i przedkłada wniosek, by Wysoka Izba raczyła przyjąć poprawkę, że ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dniu od dnia ogłoszenia. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#MaciejPłażyński">Komisja przedstawia jednocześnie poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#MaciejPłażyński">W jedynej poprawce do art. 4 wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 395 posłów. Za - 388, przeciw - 7.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy o administracji rządowej w województwie w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 394 posłów. Za - 392, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawę o administracji rządowej w województwie.</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk nr 1591).</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu wnioskodawców przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zmierzający do ustawowego uregulowania zasad amortyzowania środków trwałych. Problem ten został wprawdzie doraźnie rozwiązany przez ministra finansów rozporządzeniem z 9 grudnia 1999 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jednak, zdaniem wnioskodawców, powinien on zostać uregulowany ustawowo. Przypomnę, że omawiany projekt ustawy złożono do laski marszałkowskiej 3 grudnia, czyli przed nowelizacją rozporządzenia ministra finansów. Zmiana ustawy w tym zakresie może być wprowadzona w br. i dotyczyć zasad amortyzowania od 1 stycznia 2000 r., gdyż poprawia ona sytuację osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Również dotychczas obowiązujące rozporządzenie ministra finansów z 17 grudnia 1997 r. obowiązywało od 1 stycznia 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#StanisławStec">Proponowane rozwiązania w projekcie ustawy odnośnie do zasad amortyzowania środków trwałych są generalnie zgodne z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie z dnia 20 listopada 1999 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W proponowanych zasadach amortyzowania środków trwałych wprowadzono szereg merytorycznych zmian, które dotyczą m.in. zaprzestania amortyzacji środków trwałych nieużywanych w wyniku zaprzestania działalności gospodarczej, uściślenia zasady naliczania amortyzacji w przypadku inwestycji w obcych środkach trwałych oraz użytkowanych w formie leasingu.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#StanisławStec">Podwyższono do 3,5 tys. wartość składnika majątku trwałego, który może być jednorazowo amortyzowany. Dotychczas jest to 2,5 tys. Oczywiście jest to prawo podatnika, a nie obowiązek.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#StanisławStec">Z 1 tys. podwyższono do 3,5 tys. sumę umożliwiającą zaliczenie wydatku na ulepszenie środka trwałego, w tym nabycie części składowych, bezpośrednio w koszty, bez potrzeby zwiększania wartości początkowej danego środka trwałego i rozliczania kosztów ulepszania w czasie w formie amortyzacji.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#StanisławStec">Proponuje się skorygować zasadę ustalania wartości początkowej firmy w przypadku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Zobowiązano podatników do korekty wartości początkowej w przypadku jej ustalenia niezgodnie z przepisami w tym zakresie, a tym samym do skorygowania naliczonej amortyzacji zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#StanisławStec">Zapewnia się większą elastyczność, jeśli chodzi o podwyższanie stawek amortyzowania budynku i budowli, używanych w warunkach złych i pogorszonych, a także maszyn i urządzeń oraz środków transportowych wykorzystywanych intensywniej niż w warunkach przeciętnych. Umożliwia się podwyższenie wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze aportu, spadku i darowizny o wydatki związane z ich montażem. Wprowadzono prawo do swobodnego obniżenia stawek amortyzacyjnych, nie więcej jednak niż o połowę - dotychczas można było obniżyć o jedną trzecią. Ustalono zasady stosowania podwyższonych stawek amortyzacyjnych u podatników prowadzących działalność na terenach gmin o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym lub w regionach zagrożonych recesją i degradacją. Prawo do podwyższenia stawek amortyzacyjnych przysługuje podatnikowi, jeżeli jego zakłady, w których są używane środki trwałe, znajdują się na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu bezrobociem. Dotychczas o możliwości podwyższenia amortyzacji z tego tytułu decydowało to, gdzie znajdowała się siedziba podatnika, ustalana na podstawie ewidencji prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#StanisławStec">Integralną część ustawy stanowi załącznik nr 1, w którym zawarto stawki amortyzacyjne, określone w maksymalnej w wysokości - dotychczas w rozporządzeniu były one określone od - do, czyli ustalano górną i dolną granicę stawki amortyzacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#StanisławStec">Podwyższone zostały również stawki amortyzacyjne dla budowli i niektórych rodzajów maszyn i urządzeń. W projekcie utrzymano w wysokości 50% obowiązujące do dnia 31 grudnia 1999 r. stawki amortyzacyjne dla urządzeń określonych w pozycjach 41 i 51, natomiast minister finansów w swoim rozporządzeniu obniżył je do 25%.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#StanisławStec">W czasie prac Komisji Finansów Publicznych powinny zostać rozstrzygnięte wątpliwości Departamentu Rachunkowości Ministerstwa Finansów związane z art. 22g ust.2, a dotyczące „łącznej wartości składników zwiększających aktywa nabywcy”. Aby ustalić wartość początkową firm, należy wyjaśnić, że dotyczy to określenia aktywów netto, czyli aktywów pomniejszonych o przyjęte do spłaty zobowiązania.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu wnioskodawców wnoszę o skierowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MaciejPłażyński">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MaciejPłażyński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MaciejPłażyński">W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność głos zabierze pan poseł Wojciech Frank.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WojciechFrank">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność pragnę przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko dotyczące poselskiej propozycji zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, druk nr 1591. Projekt poselski zawiera jedynie propozycje wprowadzenia zmian do obecnie obowiązującej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opublikowanej w Dzienniku Ustaw z 1993 r. nr 90. Zmiany te miałyby polegać na wprowadzeniu zapisów dotyczących zasad i stawek amortyzacji podatkowej do aktu prawnego wyższego rzędu, jakim jest ustawa, w miejsce regulacji określonych treścią rozporządzenia ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WojciechFrank">Klub nasz niezmiennie stoi na stanowisku, że wszelkie zmiany systemu podatkowego powinny mieć charakter kompleksowy i komplementarny, jak to miało miejsce w ubiegłym roku, kiedy Wysoka Izba przyjęła zmiany w trzech ustawach: o podatku dochodowym od osób fizycznych, od osób prawnych oraz o podatku VAT i akcyzie. Skutecznie zostało to zniweczone poprzez weto prezydenta, jeśli chodzi o pierwszą ustawę. Można rzec, że gdyby nie polityczne weto do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to problem zasad i wysokości naliczania amortyzacji mielibyśmy już za sobą, gdyż właśnie w zawetowanej ustawie znajdowały się stosowne zapisy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WojciechFrank">Klub nasz z następujących powodów jest przeciwny proponowanym zmianom. To prawda, że na skutek przyjęcia prezydenckiego weta do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojawiły się rozbieżności pomiędzy ustawami o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych. Jednak minister finansów zapisami rozporządzenia z 9 grudnia 1999 r. zmienił rozporządzenie w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dla podatników będących osobami fizycznymi, eliminując tym samym nierówność podmiotów gospodarczych, która wystąpiła na skutek weta prezydenta. I to pierwszy powód tego, że klub nasz jest przeciw propozycjom zmian z druku nr 1591.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#WojciechFrank">Drugi powód naszego sprzeciwu to wyliczone skutki finansowe dla budżetu państwa po stronie zmniejszenia dochodów budżetu państwa o 100 mln zł, gdzie domniemane pokrycie wnioskodawcy upatrują w nieobniżaniu stawek procentowych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w wyniku prezydenckiego weta.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#WojciechFrank">Pragniemy zwrócić uwagę, że po zablokowaniu zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych rząd złożył autopoprawkę do budżetu państwa, gdzie fakt ten miał swoje odzwierciedlenie. A więc żadnych domniemanych ukrytych dochodów nie ma. Ponadto sama kwota skutków nie może być wiarygodna, gdyż w kilku punktach projekt poselski zakłada krótszy okres amortyzacji, niż to przyjęto w rozporządzeniu ministra finansów, co musi rodzić dodatkowe skutki finansowe dla budżetu państwa po stronie wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#WojciechFrank">Powód trzeci tego, że rzeczony projekt poselski nie znajduje w naszym klubie uznania, to fakt, iż Komisja Finansów Publicznych nadal będzie pracować nad projektem nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zapisanej w przedłożeniu rządowym w druku nr 1193.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#WojciechFrank">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! I na koniec - projekt poselski przewiduje inną redakcję określenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wniesionych w formie aportu do spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej, której nie można uznać za prawidłową, gdyż wprowadza ona nowe pojęcia prawne właśnie jedynie dla osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#WojciechFrank">Z powodów, o których mówiłem, klub Akcji Wyborczej Solidarność wnosi o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przedstawionego w druku nr 1591. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Marek Wagner, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MarekWagner">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najpierw chciałbym odnieść się do tego zasadniczego drugiego powodu, jaki Akcja Wyborcza Solidarność podała przeciwko ustawie, chodzi mianowicie o skutki, o te 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MarekWagner">Panie pośle Frank, proszę zauważyć, że wnioskodawcy składali swój projekt ustawy, o ile się nie mylę, w dniu 3 grudnia i wówczas można było mówić o skutkach. Natomiast jeżeli 9 grudnia minister finansów wydał rozporządzenie, w którym zmienił na korzyść podatników zasady naliczania amortyzacji, to już skutków nie ma, one są takie same i wynikają z rozporządzenia, a wynikałyby z ustawy. Tak że ten akapit trzeba było sobie darować.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MarekWagner">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wszyscy pamiętamy ostrzeżenia polityków koalicji rządowej, w tym również ministra finansów, jaki to chaos prawny i zróżnicowanie warunków prowadzenia działalności przez podmioty gospodarcze może spowodować niepodpisanie przez prezydenta ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Szczególne larum podniesiono po zawetowaniu przez prezydenta tej właśnie ustawy. Co miało spowodować tę wielką katastrofę ekonomiczną dla firm rozliczających się poprzez PIT? Uwypuklano dwa powody: stawki i różne zasady naliczania amortyzacji.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MarekWagner">Powołując się na art. 217 konstytucji, który brzmi: „Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy”, dramatyzowano, że nie będzie można rozporządzeniem zmienić zasad amortyzacji dla podmiotów gospodarczych płacących podatek od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MarekWagner">Przemawiający w dniu 2 grudnia 1999 r. w debacie nad wetem prezydenta przedstawiciel klubu AWS w płomiennym przemówieniu pytał, cytuję: „Ciekawe, co powiedzą miliony wcale niezamożnych ludzi, często z trudem tworzących swoje małe rodzinne firmy także w środowisku wiejskim, kiedy przyjdzie im nie tylko płacić większe, dużo większe, podatki (...) ale kiedy dodatkowo będą miały problemy z odpisami amortyzacyjnymi”.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#MarekWagner">Po pierwsze, wcale nie muszą płacić wyższych podatków, przecież stawek nie podniesiono.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#MarekWagner">Po drugie, nie jest tych firm miliony, a tylko 280 tys.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#MarekWagner">Po trzecie, wcale nie mają one problemu z odpisami amortyzacyjnymi. Tyle bzdur w jednym krótkim zdaniu potrafił zmieścić wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego AWS pan poseł Rybicki. Rekord doprawdy trudny do pobicia.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#MarekWagner">Już w dniu 9 grudnia minister finansów wydał rozporządzenie, w którym ujednolicił zasady naliczania amortyzacji. Nie zauważył tego wprawdzie odpowiedzialny za podatki sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Jan Rudowski. Jeszcze w dniu 14 grudnia 1999 r. w opublikowanym w „Rzeczpospolitej” liście pisał, że zawetowanie ustawy o PIT: „wprowadziło do systemu podatkowego chaos. Pogłębiło także różnice w traktowaniu przedsiębiorstw. Podatników PIT prowadzących działalność gospodarczą i podatników CIT będą obowiązywały odrębne zasady amortyzacji podatkowej. Część przedsiębiorstw (podatnicy CIT) będzie rozliczała amortyzację według korzystniejszych, prostszych zasad”.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#MarekWagner">Wysoki Sejmie! Należy sobie postawić pytanie, skąd w sytuacji ujednoliconych już zasad odpisów amortyzacyjnych wzięła się inicjatywa posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, którzy skierowali do laski marszałkowskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmujący zmiany w dotychczasowej ustawie dotyczące jedynie zasad odpisów amortyzacyjnych. Zakres projektu ustawy szeroko przedstawił w imieniu wnioskodawców pan poseł Stanisław Stec. Zakres ten jest bardzo bliski propozycjom przedstawionym przez rząd w projekcie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druk sejmowy nr 1193) oraz rozwiązaniom przyjętym w wydanym przez ministra finansów w dniu 9 grudnia rozporządzeniu. Zamiarem posłów SLD było przede wszystkim zapewnienie zgodności z zapisami konstytucyjnymi, a konkretnie art. 217. Uważamy bowiem, że gdyby rząd nie zmienił rozporządzeniem z dnia 9 grudnia 1999 r. zasad amortyzacji, to mielibyśmy do czynienia z zaniechaniem. Natomiast ustalenie rozporządzeniem nowych zasad amortyzacji, co zgodnie z konstytucją może następować w drodze ustawowej, jest łamaniem konstytucji. Trzeba to więc jak najszybciej naprawić.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#MarekWagner">Z dużym więc zdziwieniem przyjęliśmy stanowisko rządu, który nie popiera poselskiego projektu ustawy. Sądzę, iż zasadniczym powodem takiego stanowiska jest zamiar powrotu do prac nad skierowanym przez rząd w ubiegłym roku projektem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak uchwalone ustawą nowe prawo podatkowe będzie obowiązywać dopiero od 2001 r. Dlatego też tym bardziej pilne i celowe jest jak najszybsze uchwalenie ustawy zgłoszonej przez posłów SLD. Można to było zrobić, tak jak proponowaliśmy, jeszcze w grudniu ubiegłego roku, ale niestety pan marszałek Płażyński długo czekał na opinię Komitetu Integracji Europejskiej, chociaż wiadomo było, iż projekt nowelizacji ustawy nie jest objęty zakresem obowiązującego prawa wspólnotowego i obowiązkiem dostosowawczym wynikającym z Układu Europejskiego. Takie stanowisko Komitet Integracji Europejskiej przedstawiał już w odniesieniu do projektu rządowego, a ten się w tym zakresie przecież nie różnił.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#MarekWagner">Doprawdy, koalicja rządowa zachowuje się jak pies ogrodnika. Jeśli chcemy pomóc, oczywiście kierując się interesem podatników, to nam się to uniemożliwia. Jednocześnie koalicja wyręcza nas i stawia wniosek o wotum nieufności wobec własnego ministra. Przyznacie, panie i panowie posłowie, że koalicja rządowa ma mentalność i zachowuje się jak opozycja. Może czas już odwrócić role i zacząć szukać posła Pietrzyka.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#MarekWagner">W swoim stanowisku rząd przyznaje, że pomiędzy regulacjami z rozporządzenia a projektem poselskim występują jedynie niewielkie różnice. Dotyczą one wykazu stawek amortyzacyjnych, które w projekcie poselskim są korzystniejsze dla podmiotów gospodarczych niż w rozporządzeniu. Spowodowane jest to tym, iż w trakcie roku podatkowego nie można pogarszać warunków podatnikowi, i stąd taka właśnie wysokość stawek.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#MarekWagner">Wysoki Sejmie! Jeśli między innymi z tego powodu rząd nie popiera poselskiego projektu ustawy, to jest to doprawdy śmieszne. Różnice stawek amortyzacyjnych dotyczą bowiem, cytuję ze stanowiska rządu:</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#MarekWagner">- „przenośników zgrzebłowych ciężkich i lekkich w kopalniach węgla” - sądzę, że nie ma w Polsce osoby fizycznej będącej właścicielem kopalni węgla i rozliczającej się według PIT, ale być może się mylę;</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#MarekWagner">- „zbiorników naziemnych z cegły, betonowych i żelbetowych” - tu różnica stawki wynosi 0,5%, a ponadto mało takich urządzeń jest w posiadaniu osób fizycznych;</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#MarekWagner">- „wibratorów i wibromłotów oraz zacieraczek do tynków”, które - jak należy sądzić z umieszczenia tych urządzeń w stanowisku rządu na pierwszym miejscu - są powszechnie używane przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#MarekWagner">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uznając w pełni kompetencje rządu pana premiera Buzka w zakresie wibratorów, wibromłotów, a zwłaszcza zacieraczek, Sojusz Lewicy Demokratycznej uważa, iż te w trzech przypadkach niewielkie różnice wysokości stawek amortyzacyjnych nie spowodują ubytku dochodów podatkowych i nie powinny być przyczyną negatywnego stanowiska rządu wobec zgłoszonego przez posłów SLD projektu.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#MarekWagner">Sojusz Lewicy Demokratycznej jest za skierowaniem projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Stanisław Kracik, Unia Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#StanisławKracik">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności przedstawiam stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#StanisławKracik">Nie chciałbym wdawać się z panem posłem Wagnerem w polemikę ani też twierdzić do końca, że zastosował w pełni zasadę najlepszej obrony, czyli obrony przez atak, ale chciałbym, żebyśmy przez moment spróbowali się wspólnie zastanowić nad prawną sytuacją, jaką mamy dzisiaj, na początku stycznia, wobec faktu, że 9 grudnia minister finansów wydał rozporządzenie zmieniające stawki dostosowujące warunki działania podmiotów będących osobami prawnymi i osobami fizycznymi. Zgoda, że norma konstytucyjna stanowi, iż ciężary podatkowe powinny być nakładane w drodze ustawy i rozporządzenia wydanego na mocy delegacji zawartej w ustawie. Ale co oznacza dzisiaj, a nie 3 grudnia, podjęcie prac nad tą ustawą? Ano oznacza tyle, że godzimy się na to, iż przez jakąś część roku obowiązuje rozporządzenie ministra finansów z 9 grudnia, a przez jakąś część roku, trudno powiedzieć jaką, obowiązywałoby nowe rozporządzenie wydane na mocy ustawy uchwalonej w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#StanisławKracik">Nawet gdyby było tak, że mimo tych wszystkich ironicznych uwag pana posła Wagnera dotyczących wibromłotów, zacieraczek, jeszcze przenośników zgrzebłowych i zbiorników naziemnych itd. uzgodniono by stawki tak, żeby zostały te, które minister finansów wpisał w dotychczasowym rozporządzeniu, tak by nie powodować sytuacji, że w ciągu roku podatkowego będą różnicowane stawki od takich samych urządzeń, to jest jeszcze jeden argument, panie pośle, który skłania klub Unii Wolności do złożenia własnego wniosku, a jednocześnie poparcia wniosku klubu AWS o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, a mianowicie taki, że chcielibyśmy w Komisji Finansów Publicznych rozpocząć natychmiast, gdy skończy się praca nad budżetem państwa, prace nad systemem podatkowym na rok 2001, by uniknąć tych wszystkich niedogodności, napięć i problemów, jakie wynikły w tym roku z powodu zbyt późnego rozpoczęcia tych prac i nie najlepszego ich tempa. Zatem wydaje się, że nie ma żadnych merytorycznych, a nawet konstytucyjnych powodów po temu, aby angażować czas i energię Komisji Finansów Publicznych i przechodzić całą legislacyjną ścieżkę, a tym samym angażować i czas parlamentu, tylko po to, aby móc powiedzieć, że coś, co jest trochę niekonstytucyjne, stało się może mniej niekonstytucyjne, bo zyskało na kilka miesięcy podpórkę w ustawie. To jest doprawdy rzecz, która nie broni się wedle żadnych kryteriów.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#StanisławKracik">Zgoda. Gdyby sprawa została rozstrzygnięta w grudniu, mielibyśmy do tego zupełnie inny stosunek, dlatego że żaden z podniesionych przeze mnie argumentów i wątpliwości nie broniłby się, ponieważ konstytucyjny wymóg miałby prymat nad wszelkimi argumentami. Wszystko jedno, czy bylibyśmy bardziej czy mniej radzi temu, kto zgłaszał ten projekt i jakie tam były zawarte stawki i odpisy, musielibyśmy się po prostu za nimi opowiedzieć, dlatego że takie są konstytucyjne wymogi i taka jest logika prawa. Wynika to też z pewnej, wydaje się, uczciwości dialogu. Tutaj mamy do czynienia z sytuacją, że jesteśmy już w niedoczasie. I tylko z tego powodu, a nie z żadnego innego, będziemy za odrzuceniem tego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Mirosław Pietrewicz, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Proponowana nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadza korzystne zmiany dla podatników, sprzyjające rozwojowi gospodarczemu, z tego powodu Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego ją popiera.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MirosławPietrewicz">Gospodarka polska przeżywa bowiem okres stagnacji. Radykalnie zwolniło się tempo wzrostu produkcji przemysłowej i budownictwa, spadła dynamika inwestowania. Katastrofalnie wręcz przedstawia się sytuacja w handlu zagranicznym. Rośnie bezrobocie i ujemne saldo obrotów bieżących. Przyrost produktu krajowego brutto obniżony do blisko połowy tego, jaki miał miejsce jeszcze 2 lata temu, osiągany jest prawie wyłącznie poprzez sprzedaż coraz większej ilości towarów importowanych i wytwarzanych z importowanych komponentów.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#MirosławPietrewicz">W tej sytuacji, jak pamiętamy, rząd jesienią ub. roku zaproponował likwidację ulg inwestycyjnych w obu podatkach dochodowych, co koalicja AWS i Unii Wolności w Sejmie zatwierdziła. Zostały jednocześnie zmodyfikowane stawki amortyzacyjne środków trwałych, głównie je podwyższono, pozwala to szybciej zaliczyć nakłady inwestycyjne w koszty i w ten sposób zmniejszyć podstawę opodatkowania. Taką zamianę ulg inwestycyjnych na przyspieszoną amortyzację oceniamy negatywnie, zwłaszcza w sytuacji spadającego eksportu i szerokiego transferowania dochodów za granicę przez znaczną część przedsiębiorstw z dominującym udziałem kapitału obcego.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#MirosławPietrewicz">Prawo do szybszego amortyzowania środków trwałych nie jest powiązane z wymogiem uzyskiwania przez przedsiębiorstwo określonego poziomu rentowności, czy udziału eksportu, wartości sprzedaży bądź też określonego poziomu eksportu w skali roku. Takie powiązania mogą być i były stosowane w systemie ulg podatkowych z tytułu inwestycji i eksportu. Tworzyło to pewną zachętę dla przedsiębiorstw do wykazywania rentowności. Zamiast zmodyfikowania systemu ulg podatkowych, czyniącego go skuteczniejszym, rząd wylał dziecko z kąpielą, rezygnując w ogóle z ulg inwestycyjnych i eksportowych w obu podatkach dochodowych.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#MirosławPietrewicz">W wyniku zawetowania przez pana prezydenta tylko jednej ustawy podatkowej zmieniającej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych i podpisania drugiej, tj. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, powstała sytuacja, w której takie same środki trwałe służące wytwarzaniu takich samych produktów do sprzedania w kraju lub za granicą mogą być amortyzowane na innych nieco zasadach, w zależności od tego, kto je użytkuje - osoba fizyczna czy prawna. Dodatkowo w niektórych przypadkach korzystniejsze rozwiązania przysługują osobom fizycznym, jak np. w przypadku środków trwałych używanych w warunkach wymagających szczególnej sprawności technicznej. W większości przypadków korzystniejsze warunki amortyzowania mają osoby prawne. To na pewno nie jest sytuacja właściwa.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#MirosławPietrewicz">Zasadne jest zatem możliwie szybkie znowelizowanie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, polegające na wprowadzeniu do niej przepisów amortyzacyjnych z obowiązującej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, oczywiście z niezbędnymi dostosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#MirosławPietrewicz">Proponowana nowelizacja wprowadza także inne korzystne zmiany dla podatników prowadzących działalność gospodarczą. Na przykład wprowadza zobowiązanie ministra finansów do aktualizacji wyceny środków trwałych wtedy, gdy ich ceny wzrosną o co najmniej 10% w okresie trzech kwartałów poprzedzających rok podatkowy. Natomiast istniejące rozporządzenie ministra finansów takiego zobowiązania nie wprowadza. Daje tylko prawo ministrowi finansów do aktualizacji wyceny środków trwałych. Zatem proponowane w projekcie ustawy rozwiązanie powinno pozytywnie wpłynąć na zachowania prorozwojowe osób fizycznych, bowiem prawo do przyspieszonej amortyzacji może niwelować, przynajmniej częściowo, skutki podwyższonej stopy procentowej w ostatnim okresie, a także pogarszającej się rentowności przedsiębiorstw. Tak więc łącznie z ulgami inwestycyjnymi może przyczynić się do odwrócenia negatywnych tendencji w naszej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#MirosławPietrewicz">Dlatego Klub Parlamentarny PSL, w imieniu którego przemawiam, opowiada się za przesłaniem projektu ustawy zawartego w druku nr 1591 do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MaciejPłażyński">Rozpoczynamy pytania.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Jan Kulas, AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Wracamy poniekąd do debat podatkowych. Zadaję sobie pytanie, czy w tym czasie to jest ważne, potrzebne i zasadne. Pytanie to jest niewątpliwie ważne, wziąwszy pod uwagę, że jeśli chodzi o większość rozwiązań, które proponują nam parlamentarzyści z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, to ta sprawa praktycznie została rozstrzygnięta rozporządzeniem ministra finansów z dnia 9 grudnia 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JanKulas">Czy nie dostrzegacie panowie tej zmiany, czy nie doceniacie jak bardzo korzystne i ważne jest to rozstrzygnięcie dla sektora gospodarczego, w tym także dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, a rozliczających się w trybie podatku PIT?</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JanKulas">Panie i panowie, drugie pytanie dotyczy kolejnej kwestii. W tej dyskusji kierowaliście panowie pod adresem marszałka niestosowne, moim zdaniem, uwagi. I nie chodzi o to, że ja osobiście bardzo szanuję marszałka Płażyńskiego, lecz o to, że jak można mówić o ociąganiu się, przeciąganiu sprawy. Wasz projekt ustawy wpłynął 3 grudnia 1999 r., a rozpatrujemy go już 7 stycznia 2000 r., przecież to różnica miesiąca! Nawet najbardziej elementarne zapoznanie się z nim, konsultacje wymagają kilku tygodni. Poseł Wagner zawsze zarzucał nam pośpiech, ale w tej chwili niemalże nawołuje się nas do galopu. Tak więc myślę, że ta kwestia chyba nie budzi wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#JanKulas">Kolejne pytanie. Czy wnioskodawcy - bo chcę dostrzec także ich pozytywne nastawienie - wzięli pod uwagę te racje i argumenty, które zostały przytoczone w stanowisku rządu do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wątpię bowiem, że zapoznali się ze stanowiskiem rządu?</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#JanKulas">Panie pośle Stec, czy zgadza się pan z uwagą, którą zgłosił w dyskusji jeden z posłów, nie przypadkiem chyba pan poseł Wagner, używając zwrotu łamanie konstytucji? Jeżeli bowiem macie panowie takie wątpliwości, to czy nie byłoby lepiej dla Sejmu i SLD zgłosić je do Trybunału Konstytucyjnego, który rozstrzyga kwestię łamania konstytucji, żeby nie zajmować Wysokiej Izbie czasu?</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#JanKulas">Kolejne pytanie. Czy parlamentarzyści SLD, którzy brali udział w pracach Komisji Finansów Publicznych - potwierdzam to jako członek tej komisji - nie wiążą żadnych nadziei z pracą tejże komisji nad nową ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych? Podjęliśmy takie prace, wracamy do nich. Przypominam, że mówię o druku sejmowym nr 1193. Czy już nie czujecie się związani z tym projektem? Czy dotychczas wykonana praca nie ma dla was żadnego znaczenia?</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: My się do tego nie przywiązaliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#JanKulas">Panie pośle, mam jeszcze dwa pytania. Proszę o spokój i naprawdę proszę się nie denerwować, jestem bliski zakończenia zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#JanKulas">W kontekście stanowiska rządu pytam, jak wnioskodawcy wyobrażają sobie funkcjonowanie już podjętego rozporządzenia po ewentualnym przyjęciu tej ustawy. Niewątpliwie nastąpiłyby poważne komplikacje prawne. A jeżeli już zdecydowaliście się na taki spektakularny, prawdopodobnie jednak propagandowy ruch, to czy nie należałoby przeprowadzić chociażby elementarnych konsultacji dla dobra sprawy z przedstawicielami Ministerstwa Finansów?</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#JanKulas">Ostatnie już dwa pytania. Tyle tutaj mówimy w Wysokiej Izbie, że ustawy mają służyć ludziom, że ustawy podatkowe mają służyć koniunkturze gospodarczej, dlatego to pytanie jest, wydaje mi się, bardzo ważne. Czy inicjatorzy tejże nowelizacji, zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przeprowadzili chociażby elementarne konsultacje z samorządami gospodarczymi? Panie pośle Stec, jaki jest wynik tych konsultacji?</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#JanKulas">I ostatnie pytanie. Czy w świetle tychże pytań czy wątpliwości, zaprojektowanych prac w Komisji Finansów Publicznych nad nową ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych ta inicjatywa ma jakieś poważniejsze znaczenie czy chodziło przede wszystkim o wymowę polityczną, propagandową? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: A róbta, co chceta, jak mówi Owsiak.)</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#JanKulas">Kultura pana posła też obowiązuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Marek Wikiński, SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Najlepszym specjalistą od propagandy w tej Izbie jest mój szanowny przedmówca.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: To nie jest pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MarekWikiński">Panie pośle Kulas, my również szanujemy pana marszałka Płażyńskiego, nie wiem, czy nie bardziej niż pan poseł, bo ani razu nie przerywaliśmy, mimo że pan na początku swojego wystąpienia nie zadał ani jednego pytania. Panie pośle Kulas, my wiążemy nadzieje z przedłożeniem rządowym, ale nie ma żadnej gwarancji, że znowu nie będzie obstrukcji ze strony posłów koalicji rządzącej w pracach nad tą ustawą, czego byliśmy świadkami w minionym roku.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Do kogo ma pan pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Przechodzę do pytania. Jak długo jeszcze rząd pana premiera Jerzego Buzka będzie uzasadniać niedogodności związane z funkcjonowaniem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wetem pana prezydenta? Panie ministrze, pan minister był przecież świadkiem zaprzestania pracy posłów koalicji Akcji Wyborczej Solidarność i Unii Wolności nad rządowym projektem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dlatego też, pamiętając te złe praktyki, pragnę zapytać: Czy nie lepiej byłoby podjąć prace nad projektem ustawy z druku nr 1591 w celu jak najszybszej poprawy sytuacji małych i średnich przedsiębiorstw będących własnością polskich obywateli? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Seweryn Kaczmarek, SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#SewerynKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra. Czy nie uważa pan, panie ministrze, że sprawa amortyzacji powinna być uregulowana ustawowo dla zapewnienia stabilności osobom prowadzących działalność gospodarczą? Dotychczasowe regulacje wprowadzane w drodze rozporządzeń stwarzają dużą niepewność. Jeżeli tak, to dlaczego pana klub parlamentarny jest przeciw temu projektowi ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Tadeusz Matyjek, SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#TadeuszMatyjek">Panie Ministrze! Chodzi o zastrzeżenia rządu odnośnie do innej redakcji definicji wartości początkowej środków trwałych wniesionych w formie aportu, która nie zmienia merytorycznej treści przepisu. Czy może być to zmienione w czasie prac Komisji Finansów Publicznych i nie być motywem rządu do negatywnego zaopiniowania projektu ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MaciejPłażyński">Więcej pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę pana ministra Jerzego Millera, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JerzyMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zmierzał, ale już nie zmierza, do wyeliminowania różnic pomiędzy zasadami amortyzacji podatkowej określonymi w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych a obowiązującymi przepisami rozporządzenia ministra finansów w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Różnice wystąpiły na skutek przyjęcia prezydenckiego weta do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 20 listopada 1999 r. Obecnie jednak nieaktualny stał się powód, dla którego ten projekt zasługiwał 3 grudnia na uwagę.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#JerzyMiller">Minister finansów wydał 9 grudnia rozporządzenie, w którym dostosował zasady amortyzacji podatkowej dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych do przepisów zawartych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Pomiędzy regulacjami zawartymi w rozporządzeniu ministra finansów a przedłożonym poselskim projektem ustawy występują jedynie niewielkie różnice, które dotyczą przede wszystkim propozycji przyjęcia wyższych stawek amortyzacyjnych dla trzech grup środków trwałych. Pan poseł Wagner wymieniał te grupy, tylko pragnę przypomnieć, że jest to zaczerpnięte z załącznika do poselskiego projektu ustawy. To nie rząd wymyślił, że osoby fizyczne prowadzą kopalnie węgla kamiennego i używają przenośników zgrzebłowych ciężkich i lekkich w kopalniach węgla. To jest sformułowanie zaczerpnięte z załącznika do projektu poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#JerzyMiller">Gdyby przyjąć rozwiązania zaproponowane w poselskim projekcie ustawy, doszłoby ponownie do zróżnicowania podatników prowadzących działalność gospodarczą w zależności od formy prawnej. Byłyby one korzystniejsze dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych. Taka sytuacja jest niewątpliwie nieuzasadniona i niepożądana z punktu widzenia konstytucyjnej zasady równości podatników wobec prawa.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#JerzyMiller">Dwie pozostałe różnice, dotyczące treści delegacji dla ministra finansów do przeprowadzenia aktualizacji wyceny środków trwałych oraz innej redakcji przepisu określającego zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych wnoszonych jako wkład niepieniężny, nie są istotnymi merytorycznie różnicami w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów w tym zakresie, to jest ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i znowelizowanego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#JerzyMiller">Reasumując, rząd nie popiera przedstawionego projektu poselskiego, ponieważ ten projekt stracił swój walor użyteczności, i ma nadzieję na rychłe wznowienie przez Komisję Finansów Publicznych - po zakończeniu prac nad ustawą budżetową na rok 2000 - prac nad rządowym projektem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#JerzyMiller">Pan poseł Wikiński zapytał o stosunek rządu do kwestii skutków weta prezydenckiego. Myślę, że w swoim wystąpieniu odpowiedziałem na to. Gdyby ustawa z 20 listopada 1999 r. została podpisana przez pana prezydenta, nie byłoby powodu, dla którego rozpatrujemy dzisiaj projekt poselski, nie byłoby również powodu, dla którego minister finansów był zmuszony do wydania rozporządzenia 9 grudnia zeszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Spokojnie, panie pośle, spokojnie.)</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#JerzyMiller">Pan poseł Kaczmarek zapytał, czy nie uważam, że amortyzacja powinna być unormowana ustawowo. Tak, uważam, i rząd popierał w pracach nad ustawą z 20 listopada 1999 r. zapisy ustawowe regulujące warunki amortyzacji. Po zawetowaniu tejże ustawy rząd był zmuszony uregulować te kwestie na drodze rozporządzenia ministra finansów, uznając, że konstytucyjnym wymogiem jest równość podmiotów wobec prawa, bez względu na formę prowadzenia działalności gospodarczej, czy to jako osoba fizyczna, czy też jako osoba prawna.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#JerzyMiller">Natomiast trudno mi odpowiedzieć na drugie pytanie. Mianowicie pan poseł Kaczmarek zapytał, czy jestem za tym rozwiązaniem, które popiera mój klub parlamentarny. Panie pośle, nie należę do żadnej partii, w związku z tym trudno mi na to pytanie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#JerzyMiller">Na trzecie pytanie, pana posła Matyjka, odpowiedziałem w ramach swojego wystąpienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł sprawozdawca... przedstawiciel wnioskodawców, przepraszam. Sprawozdanie dopiero przed nami.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Stanisław Stec.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#StanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#StanisławStec">Chciałbym się ustosunkować do wypowiedzi panów posłów występujących w dyskusji w imieniu klubów i odpowiedzieć na pytania.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: I do rządu też.)</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#StanisławStec">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#StanisławStec">Pan poseł Frank użył ponownie słów weto polityczne. Życzyłbym wszystkim wetującym, żeby weta uzyskiwały aprobatę ponad 60% społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#StanisławStec">W związku z tym używanie takiego argumentu jest, moim zdaniem, teraz niestosowne. Myślę, że dotyczy to również wypowiedzi pana ministra Millera. Użył także sformułowania, że skutki finansowe w wysokości 100 mln są zbyt duże. Przecież skutki finansowe, to pan minister potwierdzi, wynikają już z rozporządzenia ministra finansów z 9 grudnia ub.r.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#StanisławStec">Natomiast w projekcie poselskim w pozycjach 41 i 51 myśmy tylko, panie ministrze, utrzymali wysokość stawek, które obowiązywały do końca 1999 r., żeby nie pogarszać sytuacji podatników. Zakładaliśmy, że ustawa może wejść w życie przy dobrym wspólnym działaniu w styczniu br. Oczywiście, ona już nie wejdzie, ale o tym później.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#StanisławStec">Pan poseł Kracik mówi, że sytuacja prawna jest zupełnie inna. Zgadzam się z tym. Ale jeszcze raz chciałbym podkreślić, że wnioskodawcy złożyli wniosek 3 grudnia i nie wnioskodawcy decydują, kiedy będzie on przedmiotem obrad Sejmu. Przecież wystarczyłoby, gdyby projekt poselski był rozpatrywany w środę, a nie dzisiaj. Mógł być skierowany do komisji i na następnym posiedzeniu Sejmu mogłoby być drugie i trzecie czytanie. Ale zaplanowano tak, żeby nad ewentualnym wnioskiem o odrzucenie głosować dopiero za dwa tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: W grudniu były prace nad budżetem.)</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#StanisławStec">Następny problem. Nie byłoby dwóch rozporządzeń, panie pośle. Gdyby ta ustawa weszła w życie, nie byłoby już potrzebne rozporządzenie ministra finansów w sprawie amortyzacji, bo ustawa by to rozstrzygała. I ta ustawa mogłaby być wydana, uchwalona w styczniu i obowiązywać od 1 stycznia 2000 r. Jak wspomniałem, rozporządzenie z 17 stycznia 1997 r. obowiązuje od 1 stycznia 1997 r., gdyż prawo, które nie pogarsza sytuacji podatników, może obowiązywać wstecz. Prace nad systemem podatkowym, które rozpoczniemy w 2000 r., wcale nie przeszkadzają temu, żeby ta ustawa została przyjęta, bo jedno drugiego absolutnie nie wyklucza.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#StanisławStec">Pytanie pana posła Kulasa. Czy w tym terminie, gdy rozstrzygnięto 9 grudnia? Jeszcze raz podkreślam, że nie posłowie decydowali o tym, kiedy projekt poselski będzie rozpatrywany przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#StanisławStec">Czy konsultacje przed pierwszym czytaniem? Chciałbym, panie pośle, tylko przypomnieć, że bardzo ważne projekty ustaw posłów koalicji AWS i Unii Wolności o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych otrzymaliśmy w przeddzień pierwszego czytania. Wówczas konsultacja w ogóle nie była możliwa. A tutaj konsultacje, moim skromnym zdaniem, nie były potrzebne, tym bardziej że te rozwiązania odpowiadały już przyjętemu projektowi ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i były zgodne z treścią przyjętą odnośnie do zasad amortyzowania w niepodpisanej przez pana prezydenta ustawie. Zresztą o tym, że zgłaszamy taki projekt ustawy, pan minister Rudowski wiedział.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#StanisławStec">Stanowisko rządu przyjmujemy do wiadomości. Przedstawiono je wczoraj, więc nie możemy się do niego szczegółowo ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#StanisławStec">Natomiast jeśli chodzi o pracę całościową nad drukiem nr 1193 i o to, czy on jest nieaktualny. Czy jest on aktualny, czy nie, to muszą o tym zdecydować posłowie koalicji, bo to posłowie koalicji 22 października ubiegłego roku przerwali prace nad rządowym projektem ustawy. I gdyby nie ta decyzja, to rządowy projekt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mógł być uchwalony w normalnym trybie i nie byłoby tych wszystkich stresów, które nam w ub. roku zafundowaliście.</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#StanisławStec">Co będzie, gdyby ta ustawa została uchwalona, co ma funkcjonować: rozporządzenie czy ustawa. Oczywiście funkcjonuje ustawa, bo jest aktem wyższej rangi i wówczas rozporządzenie jest nieaktualne.</u>
          <u xml:id="u-39.16" who="#StanisławStec">Czy konsultowano to z samorządem gospodarczym. Mam nadzieję, że Ministerstwo Finansów, gdy proponowało ujęcie zasad amortyzacji w projekcie ustawy z druku nr 1193, to konsultacje z samorządem zrealizowano,...</u>
          <u xml:id="u-39.17" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Ale ja was pytam.)</u>
          <u xml:id="u-39.18" who="#StanisławStec">... a ponieważ treść jest taka sama, jak w projekcie rządowym, to uważam, że tej konsultacji nie musieliśmy przeprowadzać, tym bardziej że propozycje zmierzają do poprawy warunków działalności osób prowadzących działalność gospodarczą, jako osób fizycznych nie będących osobami prawnymi. I w związku z tym stwierdzam z całą odpowiedzialnością, że projekt złożony przez posłów SLD w dniu 3 grudnia 1999 r. nie miał żadnej wymowy politycznej, nie miał żadnej wymowy propagandowej, zmierzał do zrównania warunków, jeśli chodzi o osoby, które prowadzą działalność gospodarczą w oparciu o ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-39.19" who="#StanisławStec">Pan minister stwierdził, że projekt zmierzał, ale już nie zmierza. Panie ministrze, projekt nadal zmierza, ponieważ sam pan powiedział, że amortyzacja winna być regulowana ustawowo, a nie rozporządzeniem. Uregulowanie zasad amortyzacji w ustawie daje stabilizację, daje gwarancje, więc on nadal zmierza. A jeżeli przyjęliście państwo tę formę, jedno drugiemu nie przeszkadza, żeby była forma rozporządzenia, ale gdyby projekt został przyjęty, wówczas jest regulacja ustawowa, co zapewnia stabilizację osobom prowadzącym działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-39.20" who="#StanisławStec">Natomiast nierówności w zasadach uregulowania sytuacji osób prowadzących działalność gospodarczą w oparciu o ustawę dla osób prawnych i dla osób fizycznych, jak pan wie, nadal są, ponieważ jedne osoby mogą korzystać z ulg inwestycyjnych, a drugie nie. Te nierówności są i mam nadzieję, że zostaną one uchylone, jeżeli koalicja zdecyduje się pracować nad rządowymi projektami ustaw: o podatku dochodowym od osób prawnych i o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tym że te prace winny być rozpoczęte na początku przynajmniej II kwartału i zakończone w III kwartale, aby podatnicy byli w stanie się przygotować do realizacji zmian wynikających z tych ustaw od 1 stycznia 2001 r. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-39.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: W sprawie tego pytania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie do końca uzyskałem jasną odpowiedź, dlatego pozwalam sobie jeszcze raz zapytać. Ja rozumiem racje pana posła, że nie było konsultacji z samorządami gospodarczymi, domyślam się, że może i ze związkami zawodowymi. Ale wyraźnie pytałem, czy były konsultacje w tej sprawie z Ministerstwem Finansów, skoro ono rozporządzeniem generalnie te kwestie uregulowało. Czy była próba dialogu i konsultacji wnioskodawców nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z Ministerstwem Finansów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł zechce udzielić odpowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#StanisławStec">Panie pośle, gdy pracowaliśmy nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który miał uregulować zasadę amortyzowania środków trwałych, rozporządzenia ministra finansów jeszcze nie było, bo, jak wiadomo, zostało ono podpisane 9 grudnia, a my swój projekt złożyliśmy już 3 grudnia, czyli o kilka dni wcześniej. Natomiast jedno drugiemu nie przeszkadzało, ponieważ nadal stwierdzam, że lepszym rozwiązaniem jest uregulowanie zasad amortyzacji w drodze ustawy i wystarczyło trochę dobrej woli ze strony Prezydium Sejmu, jak również klubów koalicyjnych, żeby ten projekt ustawy w pierwszym czytaniu rozpatrzyć w grudniu i dzisiaj byłoby drugie i trzecie czytanie, co było absolutnie możliwe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MaciejPłażyński">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. i 19. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#MaciejPłażyński">18. Sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie:</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#MaciejPłażyński">1) od 1 stycznia do 31 grudnia 1997 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej, Komisji Rodziny oraz Komisji Zdrowia,</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#MaciejPłażyński">2) od 1 stycznia do 31 grudnia 1998 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druki nr 653, 880, 1385 i 1519).</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#MaciejPłażyński">19. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały Sejmu „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu” (druk nr 1625).</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana Macieja Piroga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MaciejPiróg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym zaznaczyć, iż przedstawiane dziś dokumenty, tzn. „Sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 1997 r.” oraz „Sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 1998 r.”, chociaż mają już raczej historyczny charakter, pokazują ważne z punktu widzenia polityki społecznej państwa fakty i działania z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MaciejPiróg">Spożywanie napojów alkoholowych jest stałym elementem życia we wszystkich krajach zachodniej cywilizacji i wiele ludzi czerpie z tego przyjemne doświadczenia. Nie ulega jednak wątpliwości, że obecność alkoholu w życiu codziennym powoduje w sposób nieuchronny znaczną ilość szkód i zagrożeń dla zdrowia publicznego i bezpieczeństwa obywateli. Występują one we wszystkich społeczeństwach. Wielkość tych szkód jest związana z rozmiarami i stylem konsumpcji napojów alkoholowych, zależy również od skuteczności oraz zasięgu działań profilaktycznych i naprawczych.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#MaciejPiróg">Polskie problemy alkoholowe. Globalne spożycie napojów alkoholowych w Polsce w latach 1997–1999 w przeliczeniu na 1 mieszkańca zmniejszyło się w porównaniu z początkiem lat 90. o około 20% i jest szacowane na około 8 litrów stuprocentowego alkoholu. Poprawiła się również struktura spożycia, ponieważ wzrósł procentowy udział napojów niskoprocentowych, a zmalał udział konsumpcji alkoholu wysokoprocentowego. Wzrosła ilość dorosłych osób, które są abstynentami i które piją w sposób umiarkowany. Niestety od kilku lat zwiększa się ilość pijącej i upijającej się młodzieży oraz spożycie alkoholu przez kobiety. Obserwuje się coraz większą alkoholową patologizację populacji bezrobotnych, co poważnie ogranicza możliwości skutecznej pomocy w przezwyciężaniu bezrobocia i nędzy. Na terenach o wysokim stopniu bezrobocia brakuje placówek odwykowych i profilaktycznych. Na przełomie lat 1998/1999 do najważniejszych polskich problemów alkoholowych należy zaliczyć: samozniszczenie osób uzależnionych od alkoholu, uszkodzenia zdrowia dorosłych osób nadmiernie pijących, zaburzenia rozwoju psychofizycznego pijącej młodzieży, niszczenie środowiska rodzinnego, naruszanie prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe, naruszanie prawa związane z handlem napojami alkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#MaciejPiróg">Według międzynarodowych ekspertów straty ekonomiczne związane z nadużywaniem alkoholu dochodzą w krajach EWG i w Stanach Zjednoczonych do 5% globalnego produktu narodowego brutto. Polskie próby oszacowania tych strat, przeprowadzone w 1998 r., wskazują na sumę około 25 mld zł rocznie. Wpływy fiskalne z rynku alkoholowego w 1998 r. wyniosły ok. 6,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#MaciejPiróg">Chciałbym teraz powiedzieć o polskim modelu rozwiązywania problemów alkoholowych. Znowelizowana w 1996 r. ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi tworzy całościowy system rozwiązywania problemów alkoholowych, składający się z trzech, wzajemnie dopełniających się obszarów działań: gminnych, wojewódzkich i centralnych. Podstawą całego systemu są zadania i działania samorządów gminnych, które dysponują ponad 90% środków przeznaczonych na realizację ustawy. Środki, pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy, powinny być przeznaczone na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W każdej gminie powinna działać gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych, koordynująca realizację gminnego programu i udzielająca pomocy rodzinom z problemami alkoholowymi. Na szczeblu wojewódzkim w latach 1997–1998, pod nadzorem specjalnego pełnomocnika wojewody, realizowany był wojewódzki program rozwiązywania problemów alkoholowych, wspierający i uzupełniający działania gminne. Na szczeblu centralnym poszczególne resorty realizowały zadania związane z działalnością podporządkowanych sobie instytucji, takich jak pomoc społeczna, służba zdrowia, szkolnictwo, policja, system penitencjarny, wojsko.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#MaciejPiróg">Podległa ministrowi zdrowia Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, współpracująca ze specjalistami i organizacjami pozarządowymi, tworzy i wspomaga merytorycznie zaplecze narodowego programu rozwiązywania problemów alkoholowych. Agencja prowadzi konsultacje i szkolenia dla specjalistów, opracowuje i wdraża nowoczesne metody, przeprowadza ekspertyzy i badania, jest odpowiedzialna za informację i edukację publiczną oraz programy pilotażowe, modernizuje lecznictwo odwykowe, a także monitoruje realizację ustawy. Przygotowała również projekty sprawozdań Rady Ministrów dla Sejmu, nad którymi debatowano w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#MaciejPiróg">Jeśli chodzi o ocenę realizacji zadań ustawy, to globalna ocena realizacji poszczególnych założeń ustawy jest zróżnicowana. Pozytywne efekty można obserwować w zakresie zwiększania skuteczności lecznictwa odwykowego i rozwoju programów pomocy dla rodzin z problemem alkoholowym. Zwiększa się aktywność środowisk wzajemnej pomocy, klubów abstynenckich i grup anonimowych alkoholików. Coraz więcej osób uzależnionych, po uzyskaniu wartościowej pomocy, utrzymuje abstynencję i angażuje się w pomaganie innym.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#MaciejPiróg">Niepokój jednak budzi fakt, że nowoczesne metody terapii uzależnienia stosowane są tylko w części placówek, że istnieje wiele obszarów kraju, gdzie trudno o skuteczną pomoc dla osób uzależnionych i ich rodzin. Istniejące zasoby kadrowe i lokalowe umożliwiają udzielenie wartościowej pomocy 30% pacjentów uzależnionych, zarejestrowanych w placówkach odwykowych. Na uwagę zasługuje również prowadzona na dobrym, profesjonalnym poziomie działalność edukacyjna oraz informacyjna, a także rosnące zaangażowanie organizacji pozarządowych i profesjonalistów w realizację ustawy.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#MaciejPiróg">Rozpoczęty został długofalowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinach z problemem alkoholowym. Obejmuje on zwiększanie ilości placówek i programów dla ofiar przemocy, szkolenie pracowników różnych instytucji i służb publicznych oraz edukację publiczną i wprowadzenie specjalnych procedur interwencyjnych stosowanych przez policję i pomoc społeczną, czyli tzw. Niebieską kartę.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#MaciejPiróg">W tym kontekście warto przypomnieć o jednej z największych kampanii społecznych przeprowadzonych w Polsce w 1997 r. pod nazwą „Powstrzymać przemoc domową”, która nie tylko poruszyła opinię publiczną, ale także spowodowała ogromny wzrost liczby placówek i punktów tzw. Niebieskiej linii, udzielających pomocy ofiarom przemocy w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#MaciejPiróg">Bardzo istotne znaczenie w realizacji zadań narodowego programu miała współpraca Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z pełnomocnikami wojewodów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Pełnomocnik wojewody, jako specjalista i koordynator wojewódzkiego programu stanowiącego część narodowego programu, zajmował się wdrażaniem i upowszechnianiem nowoczesnych metod profilaktyki, terapii i interwencji, ale najważniejszym jego zadaniem było udzielanie pomocy samorządom gminnym w realizacji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#MaciejPiróg">Zmiany w strukturze administracyjnej państwa wprowadzone od stycznia 1999 r. zlikwidowały dotychczasowe formy organizacyjne tej działalności oparte o urząd wojewody, natomiast w roku 1999 rozpoczął się proces odbudowywania tych ważnych dla realizacji ustawy rozwiązań, tym razem na szczeblu zarządu samorządowego województwa.</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#MaciejPiróg">Na krytyczną ocenę zasługuje działalność związana z ograniczaniem dostępności alkoholu, a w szczególności dość powszechne naruszanie ustawowego zakazu podawania i sprzedawania alkoholu osobom nieletnim oraz łamanie zakazu reklamy alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#MaciejPiróg">Alkohol i polska młodzież. W ciągu ostatnich kilku lat w Polsce nastąpiły negatywne zmiany w zakresie konsumpcji alkoholu przez młodzież. Wyniki badań pokazują spadek odsetka uczniów, którzy nigdy nie pili alkoholu. Wraz ze spadkiem liczby abstynentów wzrosła częstość picia oraz ilość jednorazowo wypijanego alkoholu przez młodzież. Najbardziej niekorzystne zmiany w tym zakresie stwierdzono w populacji dziewcząt.</u>
          <u xml:id="u-45.14" who="#MaciejPiróg">Zdaniem ekspertów jednym z głównych powodów tak dramatycznego wzrostu upijającej się piwem młodzieży jest przede wszystkim rozwijająca się w latach dziewięćdziesiątych ekspansywna reklama tego napoju adresowana przede wszystkim do młodego pokolenia Polaków. Sytuacja ta jest o tyle paradoksalna, że obowiązujące w naszym kraju prawo całkowicie zabrania reklamowania napojów alkoholowych. Niestety, prawo to jest powszechnie lekceważone, a jego obchodzenie tolerowane dość powszechnie.</u>
          <u xml:id="u-45.15" who="#MaciejPiróg">Inne źródła wzrostu tych zagrożeń to bardzo poważne ograniczenia dostępności miejsc i warunków do zdrowego i trzeźwego spędzania czasu wolnego przez młodzież oraz rozluźnienie kontaktów wychowawczych między rodzicami i dziećmi. Wzrosła również dostępność alkoholu oraz pobłażliwość dorosłych dla picia alkoholu przez młodzież i złudne przekonanie, że prawdziwym zagrożeniem są tylko narkotyki. Prowadzi to nieraz do niebezpiecznego i fałszywego poglądu - lepiej niech pije piwo niż zażywa narkotyki.</u>
          <u xml:id="u-45.16" who="#MaciejPiróg">Warto również podkreślić, że w ostatnich latach młodzi ludzie dysponują większą niż poprzednio ilością pieniędzy na osobiste wydatki. Często wydają je na alkohol i inne używki.</u>
          <u xml:id="u-45.17" who="#MaciejPiróg">Od połowy lat dziewięćdziesiątych jednym z najważniejszych zadań realizowanych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych we współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz pełnomocnikami wojewodów, było wprowadzanie do środowisk szkolnych w Polsce nowoczesnych programów profilaktycznych dla młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-45.18" who="#MaciejPiróg">Badania naukowe na temat czynników ryzyka związanego z piciem alkoholu przez młodzież oraz czynników chroniących w tym zakresie, wyraźnie pokazały, iż jednym z najważniejszych czynników chroniących młodych ludzi przed szkodami wynikającymi z picia alkoholu jest silna więź z rodzicami.</u>
          <u xml:id="u-45.19" who="#MaciejPiróg">Niezwykle ważnym elementem programów profilaktycznych stały się spotkania z rodzicami wprowadzające do tzw. profilaktyki domowej, przygotowujące rodziców do rozmawiania ze swoimi dziećmi na temat problemów wynikających z picia alkoholu oraz do podejmowania interwencji w sytuacjach kryzysowych. Niestety, wielu rodziców w tych spotkaniach nie uczestniczy.</u>
          <u xml:id="u-45.20" who="#MaciejPiróg">Z perspektywy kilku lat można stwierdzić, iż dzięki rozwojowi tych programów profilaktycznych, które objęły swym zasięgiem znaczną część szkół w całym kraju, w stosunkowo krótkim czasie udało się stworzyć kilkutysięczne profesjonalne środowisko ludzi zaangażowanych w działania profilaktyczne i edukacyjne. Niestety, nie okazało się to wystarczająco mocną zaporą przed inwazją biznesu alkoholowego, chociaż nieco zmniejszyło jego wpływy.</u>
          <u xml:id="u-45.21" who="#MaciejPiróg">Sprawozdania z realizacji ustawy obejmują wprawdzie lata 1997 i 1998, ale ponieważ jest już rok 2000, wspomnę tylko o jednym z przedsięwzięć, które zostało zrealizowane w roku 1999 i dotyczyło tego najbardziej niepokojącego problemu, jakim jest picie alkoholu przez młodzież.</u>
          <u xml:id="u-45.22" who="#MaciejPiróg">W okresie od 18 października do 29 listopada 1999 r. z inicjatywy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych we współpracy ze społecznościami lokalnymi przeprowadzona została ogólnopolska kampania profilaktyczno-edukacyjna pt. „Alkohol kradnie wolność”. Podstawowym celem tej kampanii było zwrócenie uwagi społecznej na szkody i zagrożenia związane z piciem alkoholu przez młodzież. Realizacji tego celu służyła uruchomiona przez organizatorów kampanii ogólnopolska debata społeczna na temat problemów wynikających z picia alkoholu przez młodych ludzi, przyczyn i konsekwencji tego zjawiska. Debata ta miała dwa nurty skierowane do dwóch grup adresatów kampanii - z jednej strony były to nastolatki, to jest młodzież między dwunastym a osiemnastym rokiem życia, z drugiej zaś dorośli - rodzice nastolatków, pedagodzy i wychowawcy, sprzedawcy alkoholu oraz decydenci i autorytety opinii społecznej. Jednym z głównych celów tej kampanii było również dostarczenie informacji i wskazówek rodzicom, których dzieci już piją alkohol. Realizując to zadanie, agencja uruchomiła „pomarańczową linię” - profesjonalny system pomocy i wsparcia dla rodziców, których dzieci się upijają.</u>
          <u xml:id="u-45.23" who="#MaciejPiróg">Uniwersalnym przekazem kampanii, adresowanym do wszystkich dorosłych - nauczycieli, pedagogów, rodziców, sprzedawców alkoholu oraz osób publicznych, było wezwanie: „Nie bądź obojętnym świadkiem, gdy ktoś sprzedaje alkohol nieletnim”.</u>
          <u xml:id="u-45.24" who="#MaciejPiróg">Kampania miała ogromny zasięg, znacznie przekraczający oczekiwania. Ponad 700 ambasadorów i 10 tys. animatorów przeprowadziło 20 tys. debat w szkołach i gminach całego kraju. Do tej pory wzięło w nich udział ponad 500 tys. nastolatków i kilkadziesiąt tysięcy dorosłych odpowiedzialnych za wychowanie, politykę społeczną i bezpieczeństwo polskiej młodzieży. Uczestnicy debat wyrażali silną dezaprobatę dla łamania prawa zakazującego reklamy i sprzedaży alkoholu nieletnim. Zarówno młodzież, jak i dorośli podkreślali potrzebę lepszego porozumiewania się w rodzinie jako niezbędnego warunku zmniejszania zagrożeń związanych z alkoholem i z innymi ryzykownymi zachowaniami.</u>
          <u xml:id="u-45.25" who="#MaciejPiróg">W kampanii bardzo aktywnie uczestniczyły samorządy gminne i organizacje pozarządowe, a w wielu przypadkach była ona wspierana przez księży. W prawie 650 lokalnych gazetach, rozgłośniach radiowych, telewizjach kablowych można było znaleźć informacje o przesłaniu kampanii i lokalnych działaniach podejmowanych w jej ramach. Kampania wyzwoliła wiele lokalnych inicjatyw, które świadczą o jej wielkim sukcesie. Badania opinii publicznej wskazały, że kampania dotarła do 40% Polaków. Uzyskała również pozytywną ocenę marszałka Sejmu, premiera Rzeczypospolitej oraz przedstawicieli głównych sił politycznych reprezentowanych w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-45.26" who="#MaciejPiróg">29 listopada 1999 r. w Sejmie odbyła się podsumowująca kampanię konferencja z udziałem parlamentarzystów oraz ponad 300 przedstawicieli młodzieży, ambasadorów i animatorów kampanii, a także aktywnie uczestniczących w niej przedstawicieli samorządów lokalnych z całej Polski. Obrady zakończono uchwaleniem „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”, która została przekazana przewodniczącemu sejmowej Komisji Zdrowia, będącej współorganizatorem konferencji, z prośbą o uruchomienie procedury pozwalającej nadać temu dokumentowi status uchwały Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-45.27" who="#MaciejPiróg">Należy sądzić, że realizacja kampanii i jej kontynuacja w roku 2000 przyczyni się do dalszego rozwoju i umacniania działań profilaktycznych prowadzonych w Polsce oraz do ograniczenia szkód związanych z piciem młodzieży. Będzie to jednak wymagało także zdecydowanego wzmocnienia i sankcjonowania przepisów prawnych zakazujących reklamy i promocji alkoholu oraz sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.</u>
          <u xml:id="u-45.28" who="#MaciejPiróg">Podstawowe strategie działania w latach 2000–2005. Wydaje się, że w latach 1997–1999 udało się zbudować podstawy zdecentralizowanego i profesjonalnego systemu rozwiązywania jednego z ważnych problemów społecznych, który w następnych latach powinien przyczynić się do lepszego radzenia sobie ze szkodami wynikającymi z nadużywania alkoholu. Dzięki zakorzenieniu w społecznościach lokalnych i w organizacjach pozarządowych, współpracy z profesjonalnymi instytucjami i agendami rządowymi, system ten uważany jest w Europie za jeden z lepszych.</u>
          <u xml:id="u-45.29" who="#MaciejPiróg">Doceniając posiadane zasoby i doświadczenia, należy jednak podkreślić ogromne rozmiary i dotkliwość problemów alkoholowych w naszym kraju oraz zdecydowanie ocenić dotychczasowe działania jako niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-45.30" who="#MaciejPiróg">Dotychczasowe doświadczenia realizacji przez samorządy gminne zadań wynikających z ustawy wskazują, że administracja rządowa realizująca zasadę pomocniczości państwa poprzez swe służby i instytucje profesjonalne może być pomocna gminom w realizacji tych zadań oraz że gminy w większości przypadków tej pomocy potrzebują i ją doceniają. Administracja rządowa nie sprawuje już jednak bezpośredniej kontroli nad większością działań związanych z realizacją ustawy oraz nad sposobem wykorzystywania środków finansowych przeznaczonych na realizację tych działań w społecznościach lokalnych. Konieczne jest więc doskonalenie pośrednich i merytorycznych form wywierania wpływu na działania prowadzone w społecznościach lokalnych poprzez edukację, promowanie nowoczesnych metod terapii i profilaktyki, konsultacje i empiryczne weryfikowanie uzyskiwanych efektów.</u>
          <u xml:id="u-45.31" who="#MaciejPiróg">W najbliższym czasie przedmiotem obrad Rady Ministrów stanie się projekt szczegółowego harmonogramu realizacji narodowego programu rozwiązywania problemów alkoholowych w latach 2000–2005, sporządzony w oparciu o następujące strategie działania:</u>
          <u xml:id="u-45.32" who="#MaciejPiróg">1) podejmowanie decyzji administracyjno-fiskalnych mających na celu racjonalne ograniczenie spożycia napojów alkoholowych oraz zmianę struktury ich spożywania przez osoby dorosłe;</u>
          <u xml:id="u-45.33" who="#MaciejPiróg">2) profilaktyczne oddziaływanie informacyjne i psychoedukacyjne kształtujące postawy i umiejętności ważne dla zdrowia i trzeźwości, w szczególności na młodzież i grupy podwyższonego ryzyka;</u>
          <u xml:id="u-45.34" who="#MaciejPiróg">3) zwiększanie dostępności i skuteczności programów terapeutycznych dla osób uzależnionych i członków ich rodzin oraz procedur interwencyjno-korekcyjnych stosowanych wobec osób nadużywających alkoholu;</u>
          <u xml:id="u-45.35" who="#MaciejPiróg">4) zwiększanie dostępności i skuteczności programów pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie oraz programów interwencji społeczno-prawnych powstrzymujących sprawców;</u>
          <u xml:id="u-45.36" who="#MaciejPiróg">5) stanowienie i kontrola przestrzegania zasad prawnych służących kontroli postępowania osób nietrzeźwych;</u>
          <u xml:id="u-45.37" who="#MaciejPiróg">6) stanowienie i przestrzeganie zasad prawnych służących kontroli działalności gospodarczej w zakresie obrotu napojami alkoholowymi;</u>
          <u xml:id="u-45.38" who="#MaciejPiróg">7) edukacja publiczna mająca na celu informowanie o konsekwencjach nadużywania alkoholu i metodach zapobiegania szkodom zdrowotnym oraz promocję zdrowego stylu życia, trzeźwości i abstynencji;</u>
          <u xml:id="u-45.39" who="#MaciejPiróg">8) szkolenie profesjonalistów w różnych sektorach, takich jak: zdrowie, edukacja, pomoc społeczna, wymiar sprawiedliwości, oraz liderów społeczności lokalnej;</u>
          <u xml:id="u-45.40" who="#MaciejPiróg">9) wspieranie rozwoju gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych;</u>
          <u xml:id="u-45.41" who="#MaciejPiróg">10) badanie i monitorowanie problemów alkoholowych oraz działań profilaktycznych i naprawczych;</u>
          <u xml:id="u-45.42" who="#MaciejPiróg">11) wspieranie organizacji pozarządowych i ruchów wzajemnej pomocy rozwiązujących problemy alkoholowe;</u>
          <u xml:id="u-45.43" who="#MaciejPiróg">12) wzmacnianie świadomości odpowiedzialności etycznej, prawnej tych, którzy produkują napoje alkoholowe, handlują nimi i sprzedają je, zapewnienie ścisłej kontroli jakości tych produktów oraz zastosowanie odpowiednich działań skierowanych przeciwko nielegalnej produkcji i sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-45.44" who="#MaciejPiróg">Z nadzieją, że opisane w sprawozdaniach doświadczenia będą w latach następnych pomocne w bardziej efektywnej realizacji zadań określonych w ustawie, zwracam się do Wysokiej Izby w imieniu Rady Ministrów z uprzejmą prośbą o przyjęcie obu przedstawionych dokumentów. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.45" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Antoniego Szymańskiego w celu przedstawienia sprawozdania z druku nr 880.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AntoniSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu trzech sejmowych Komisji: Zdrowia, Rodziny oraz Polityki Społecznej, przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#AntoniSzymański">Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej przedstawiło paniom i panom posłom bardzo obszerne sprawozdanie z realizacji ustawy pozwalające ogarnąć całość problematyki dotyczącej profilaktyki i problemów alkoholowych. Posłowie zgodnie ocenili sprawozdanie jako bardzo dobre, kompetentne i wnikliwe. Przedstawiciel ministerstwa zdrowia przedstawił główne tezy sprawozdania. Zawierało ono: charakterystykę globalnego spożycia napojów alkoholowych w Polsce, opis stanu polskich problemów alkoholowych, zadań wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i narodowego programu profilaktyki oraz rozwiązywania problemów alkoholowych, omówienie realizacji zadań ustawowych przez poszczególne resorty oraz administrację terenową.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#AntoniSzymański">Rządowy sprawozdawca wskazał na główne osiągnięcia, do których zaliczył: zwiększenie skuteczności lecznictwa odwykowego, rozwój systemu pomocy społecznej oraz pomocy dla członków rodzin z problemem alkoholowym, rozwój programów profilaktycznych, a także działalności pełnomocników wojewodów do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz samorządów lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#AntoniSzymański">W okresie sprawozdawczym obniżyło się spożycie alkoholu na jednego mieszkańca Polski, ale jednocześnie niekorzystnie obniżył się wiek osób spożywających alkohol. Dotyczy to młodzieży, a nawet dzieci w III czy IV klasie. Około 15% młodzieży w wieku od 15 do 18 lat spożywało w tamtym okresie nałogowo alkohol, a liczba abstynentów malała. Jest to problem najbardziej niepokojący, wielokrotnie podejmowany podczas obrad połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#AntoniSzymański">Na realizację zadań ustawowych przez administrację rządową w 1997 r. przeznaczono 0,23% wpływów z podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych. Tymczasem z art. 11 ustawy o wychowaniu w trzeźwości wynika, że powinien to być 1%. Ograniczyło to możliwości rozwiązywania problemów alkoholowych. Wpływy z podatku akcyzowego od alkoholu wynosiły w 1997 r. 6,4 mld zł. Warto je zestawić z szacunkowymi stratami wynikającymi z nadużywania alkoholu, które wynoszą około 24 mld zł. Kwota ta mówi sama za siebie. Warto jednak podkreślić, że stanowi ona około 1/6 budżetu państwa. Sam koszt lecznictwa odwykowego w 1997 r. został wyliczony na 139 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#AntoniSzymański">Na posiedzeniach komisji przedstawiciel rządu, mówiąc o problemach związanych z realizacją ustawy, wymieniał m.in. sprzedawanie alkoholu nieletnim, reklamę napojów alkoholowych i małą skuteczność w egzekwowaniu prawa w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#AntoniSzymański">W licznych wystąpieniach poselskich najczęściej poruszano problem reklamy napojów alkoholowych, która rozprzestrzeniła się ostatnio w naszym kraju. Zmasowana reklama ma miejsce w mediach, na imprezach sportowych, rekreacyjnych czy kulturalnych na skalę niespotykaną na przykład w krajach Europy Zachodniej. Stwierdzano, że jest ona zasadniczą przyczyną zwiększonego spożycia alkoholu przez młodzież oraz obniżania się wieku osób spożywających alkohol. W tym kontekście posłowie krytycznie wypowiadali się o braku wsparcia ze strony resortu wymiaru sprawiedliwości, który nie wszczyna z własnej inicjatywy postępowań karnych wobec producentów alkoholu, szczególnie browarów reklamujących piwo wbrew zakazowi, jaki jest sformułowany w ustawie o wychowaniu w trzeźwości. Wnioski natomiast, które wpływają do prokuratur ze strony ruchów trzeźwościowych, agencji rozwiązywania problemów alkoholowych, posłów, są umarzane z argumentacją browarów, że reklama dotyczy wyrobów bezalkoholowych. W 1997 r. do prokuratur wpłynęło około 250 wniosków w tych sprawach, lecz tylko około 20 z nich trafiło do sądu.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#AntoniSzymański">Posłowie wyrażali dezaprobatę wobec braku działań ze strony Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zmierzających do zaprzestania reklamy alkoholu w programach radiowych i telewizyjnych. Krytykowali również brak wystarczających działań ze strony organów państwa wobec sprzedaży alkoholu małoletnim oraz osobom nietrzeźwym, co ich zdaniem ma miejsce na wielką skalę.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#AntoniSzymański">Kolejne zastrzeżenia budziło zbyt swobodne i szerokie udzielanie zezwoleń na prowadzenie sprzedaży alkoholu. Argumentowano, że tak gęsta sieć sprzedaży alkoholu jest ewenementem w Europie i sprzyja zwiększonemu spożyciu alkoholu. Niepokojono się dostępnością napojów alkoholowych w miejscach, gdzie jest to zakazane przez prawo, takich jak np. pociągi, dworce czy kantyny wojskowe. Wnioskowano o zainteresowanie się tym problemem ze strony odpowiednich resortów.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#AntoniSzymański">Posłowie zgłaszali wiele uwag dotyczących rozwiązywania problemów alkoholowych w naszym kraju. Dotyczyły one: zaniechania przez Ministerstwo Gospodarki zbierania danych i analiz na temat punktów detalicznych sprzedaży alkoholu, generalnego braku współpracy mediów w reklamowaniu stylu życia bez alkoholu - co wynika choćby z obowiązku prezentowania postaw prozdrowotnych - mamy natomiast wspomniane już wyłączenie się mediów w reklamowanie alkoholu na szeroką skalę. Wśród uwag, które posłowie zgłaszali, był też problem leczenia ludzi uzależnionych od alkoholu w aspekcie zagwarantowania wystarczających środków na te cele, a także niedostatecznych kar dla nietrzeźwych kierowców, zważywszy wzrost o 10% przestępstw związanych z prowadzeniem samochodu po pijanemu. Wskazywano także na konieczność zwiększenia ściągalności od klientów izb wytrzeźwień należności za pobyt. Wynosiła ona w tamtym okresie około 40%, resztę płacą podatnicy. Wskazywano także na rosnące zjawisko nielegalnego importu alkoholu, co - zdaniem rządu - stanowiło od 20 do 25% obrotu.</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#AntoniSzymański">Posłowie oczekiwali również wprowadzenia zmian w zakresie zobowiązania do przymusowego leczenia, by było ono faktycznie realizowane, a także wprowadzenia nowych wyrobów alkoholowych o niskiej cenie, ukierunkowanych na młodych nabywców. Budziło to bardzo poważne zastrzeżenia. Ze strony zaproszonych przedstawicieli organizacji pozarządowych zajmujących się problematyką przeciwdziałania alkoholizmowi zaprezentowane zostały liczne głosy krytyczne dotyczące skoncentrowania działalności w tej dziedzinie w Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, będącej jednostką budżetową podległą ministrowi zdrowia. Podkreślano, że takie usytuowanie agencji jest szkodliwe i nie pozwala na prowadzenie kompleksowej polityki w zakresie alkoholizmu, gdyż w problematykę tę, poza sektorem zdrowia, musi włączyć się wiele innych działów rządowej administracji oraz sektor pozarządowy, społeczny. Jednostka resortowa prowadzi zaś wąską, partykularną politykę.</u>
          <u xml:id="u-47.11" who="#AntoniSzymański">Zadawano także pytania, dlaczego w roku 1997 środki finansowe przeznaczone na profilaktykę i rozwiązywanie problemów alkoholowych z budżetu państwa stanowiły 0,23% wpływów z podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych, chociaż zgodnie z art. 11 ustawy winny stanowić 1%. Zarzucano, iż poza resortem zdrowia i opieki społecznej żaden inny nie zadbał o posiadanie części tych środków, które mogłyby służyć do prowadzenia na szeroką skalę rzetelnych działań w zakresie problemów alkoholowych. Zwracano uwagę na niewykorzystanie środków uzyskiwanych przez gminy z opłat na zezwolenia na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych. Środki uzyskane w 2483 gminach w 1997 r. wynosiły ponad 137 mln zł, a wydatkowano 76 mln zł, co stanowi 50% zebranych środków. Bez odpowiedzi pozostało to, jak spożytkowano pozostałe 45%. Podejmowano też w połączonych komisjach kwestię zabezpieczenia środków finansowych dla instytucji pozarządowych pracujących na rzecz rodzin alkoholików.</u>
          <u xml:id="u-47.12" who="#AntoniSzymański">Przedstawicielka Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych wskazywała na zaangażowanie pielęgniarek w problematykę alkoholową, dlatego apelowała, by kasy chorych w nowym systemie były bardziej zainteresowane finansowaniem świadczeń z zakresu profilaktyki i podpisywania kontraktów z pielęgniarkami szkolnymi. Przedstawiciel Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za najgroźniejszą w podsumowaniu uznał ekspansję przemysłu alkoholowego skierowaną do młodych odbiorców. Wskazywał na przyzwalające postawy ludzi dorosłych wobec pijącej młodzieży i konieczność zmiany tego stanu rzeczy. Podkreślał, że skuteczna walka z alkoholizmem wymaga zawiązywania lokalnych koalicji, w których będą uczestniczyć zarówno rodzice, organizacje trzeźwościowe, jak i samorządy. Podkreślił znaczenie profilaktyki rodzinnej i ograniczenia sieci punktów sprzedaży alkoholu oraz niewystarczająco restrykcyjną praktykę cofania zezwoleń na przykład za sprzedaż alkoholu małoletnim.</u>
          <u xml:id="u-47.13" who="#AntoniSzymański">W szeregu wypowiedziach posłowie postulowali cząstkowe nowelizacje ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Połączone komisje przyjęły sprawozdanie bez głosów przeciwnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-47.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Wojtyłę w celu przedstawienia sprawozdania z druku nr 1519.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejWojtyła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie w imieniu Komisji Zdrowia sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, przedstawione komisji przez ministra zdrowia w dniu 17 listopada 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AndrzejWojtyła">Komisja pozytywnie oceniła działalność Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za ten rok. Wydając tę opinię, komisja posłużyła się faktami przedstawionymi Wysokiej Izbie w druku nr 1385, który dotyczył realizacji ustawy za rok 1998.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#AndrzejWojtyła">Komisja podkreśla, że spożycie napojów alkoholowych w Polsce systematycznie spada. W 1998 r. wynosiło ok. 6,4 l czystego alkoholu per capita, oficjalnie. Jest to mniej niż w latach poprzednich, a na pewno mniej niż na początku lat 90. Uwzględniając nierejestrowany obrót alkoholem, który w Polsce nadal występuje, według różnych źródeł ocenia się go na ok. 40%, oraz opierając się na ogólnopolskich badaniach socjologicznych przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie losowej w 1998 r., ocenia się, że spożycie wyniosło 7–8 litrów na mieszkańca; w latach 1992–93, kiedy przeprowadzono podobne badania socjologiczne, szacowano tą samą metodą spożycie alkoholu na ok. 10–11 litrów 100-procentowego alkoholu na mieszkańca.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#AndrzejWojtyła">Inne badania, oparte m.in. na rejestrowanym spożyciu piwa, które stanowi około 49% rynku napojów alkoholowych, również wykazują, że w Polsce spożywa się ok. 7 litrów czystego alkoholu na osobę. Jest to mniej niż było poprzednio, jak również mniej niż w 1997 r. Za tym przemawiają również wpływy z akcyzy, które pozostały na tym samym poziomie w 1998 r. co w roku 1997, mimo wzrostu cen tych produktów o 12%. To również przemawia za trafnością oceny, jeśli chodzi o spożycie alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#AndrzejWojtyła">Na tle innych krajów na świecie plasuje to Polskę w trzeciej dziesiątce krajów pod względem spożycia napojów alkoholowych, czyli nie jesteśmy na czele, w czołówce światowej, jesteśmy w trzeciej dziesiątce. Mimo spadku spożycia wódki w ciągu 1998 r. w dalszym ciągu średnie spożycie tego trunku utrzymuje się w naszym kraju na poziomie wyższym niż średnia europejska.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#AndrzejWojtyła">Polska w 1998 r. realizowała utworzony na początku lat 90. pod egidą Rady Europy Europejski Plan Działań w Sprawie Alkoholu. Polski model powszechnie jest pozytywnie oceniany i postrzegany jako wyróżniający się na tle innych krajów na świecie. Jest to Narodowy Program Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#AndrzejWojtyła">Mimo że w Polsce generalnie spadło spożycie napojów alkoholowych, niepokojące jest, że wśród kobiet ono wzrosło. W 1997 r. piło 5 razy więcej mężczyzn aniżeli kobiet, w 1998 r. piło tylko trzy razy mniej kobiet, czyli stosunek pijących kobiet do mężczyzn zmniejszył się. Również niepokojącym jest fakt, że wysokoprocentowe alkohole piją częściej ludzie mieszkający na prowincji, na wsiach oraz bezrobotni, którzy spożywają ok. 16–17 litrów czystego alkoholu. Spożycie wysokoprocentowych alkoholi wśród mężczyzn w mieście jest o 1/3 niższe niż na wsi.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#AndrzejWojtyła">W 1998 r. obserwowano również zmiany dotyczące struktury spożywanych alkoholi, to jest zadanie państwowej agencji od początku lat 90., ażeby zmienić strukturę spożywanych alkoholi w kierunku niskoprocentowych. Aktualnie mniej niż połowę całości alkoholu wypijanego przez Polaków stanowi wódka. Kilka lat temu stanowiła ponad 60% tych wyrobów. Wódka jest najbardziej popularnym trunkiem wśród robotników niewykwalifikowanych, rodzin wielodzietnych oraz ludzi biznesu, piwo zaś wśród ludzi młodych, mieszkańców dużych miast i ludzi z wyższym wykształceniem. Wino preferują gospodynie domowe oraz bezrobotni. W tym ostatnim przypadku jednak dotyczy to najtańszych win niskiej jakości.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#AndrzejWojtyła">Komisja stwierdza jednak, że w tej sprawie obserwuje się wiele zjawisk negatywnych. Po pierwsze, wyniki kontroli Państwowej Inspekcji Handlowej wskazują, że w 1998 r. nastąpił wzrost częstości łamania ustawy. Dotyczyło to nielegalnego handlu wyrobami alkoholowymi. Na przykład 4,4% ogółu skontrolowanych punktów nie posiadało zezwolenia na handel. Rok wcześniej wskaźnik ten wynosił 3%. Zaobserwowano taki sam jak w 1997 r. poziom sprzedaży alkoholi pochodzących z nielegalnych źródeł. Proceder ten w porównaniu z 1997 r. przenosi się z legalnie działających punktów sprzedaży na bazary i targowiska. Nielegalny handel alkoholem możliwy był z powodu niskich grzywien nakładanych przez kolegia do spraw wykroczeń, niewspółmiernych do korzyści uzyskiwanych z ich sprzedaży. Po drugie, obserwowano w 1998 r. łamanie całkowitego zakazu reklamy alkoholu w prasie, radiu, telewizji, a także na wielkich ulicznych tablicach reklamowych, tzw. billboardach. Państwowa agencja kilkakrotnie interweniowała w prokuraturze w związku z naruszeniem ustawy, poprzez np. reklamę piwa bezalkoholowego. Reklama ta jest w większości skierowana do dzieci i młodzieży. Badania przeprowadzone na świecie, m.in. w Nowej Zelandii, jak i wśród młodzieży w Polsce, świadczą o tym, że ta reklama ma wpływ na picie wśród dzieci i młodzieży. Średnio co piąty badany w Polsce twierdzi, że na inicjację alkoholową miała wpływ u niego reklama. O tym świadczy też obniżający się wiek inicjacji alkoholowej, który w 1998 r. wynosił w Polsce od 9 do 12 lat, a jeszcze kilka lat temu: 14–15 lat. W ciągu 10 ostatnich lat prawie 3-krotnie spadła liczba uczniów klas I szkół ponadpodstawowych, którzy nigdy nie pili alkoholu. Szkody związane z piciem alkoholu przez dzieci i młodzież występują u 10 do 15% populacji 15–18-latków.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#AndrzejWojtyła">Zbyt wolno rozwija się tzw. profilaktyka rodzinna, inicjowana programami szkolnymi, chociaż, co prawda, w programach tych uczestniczyło w 1998 r. 800 tys. uczniów i 100 tys. rodziców.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#AndrzejWojtyła">W Sejmie obecnej kadencji próbowano doprecyzować przepisy ustawy w kierunku zakazu reklamy nazw i znaków towarowych napojów alkoholowych celem eliminacji kryptoreklamy. Zdaniem komisji, taką próbę należy podjąć; dotyczy to art. 13 ustawy. W obecnej postaci przepis ten jest bowiem na tyle mało precyzyjny i nieprzystający do realiów, że ominięcie go nie przysparza trudności, głównie ze względu na możliwość różnej interpretacji pojęcia reklamy.</u>
          <u xml:id="u-49.11" who="#AndrzejWojtyła">W 1998 r. obserwowano również zjawisko sprzedaży i podawania alkoholu osobom nieletnim. I tutaj egzekucja prawa była nieefektywna. Komisja ogólnie uznaje, że należy na ten problem zwrócić uwagę organom sprawiedliwości, prokuraturze i sądom.</u>
          <u xml:id="u-49.12" who="#AndrzejWojtyła">Komisja uznaje również, że w 1998 r. zbyt niski procent dzieci otrzymywał pomoc z powodu przemocy spowodowanej alkoholem. Programy socjoterapeutyczne obejmują swoim oddziaływaniem ok. 40 tys. dzieci, a oceniana liczba dzieci alkoholików wynosi 1,5 mln, z czego 500 do 600 tys. znajduje się w dramatycznej sytuacji. Pomoc więc otrzymuje jedynie 4–5% potrzebujących.</u>
          <u xml:id="u-49.13" who="#AndrzejWojtyła">Po piąte, niepokojący jest zdaniem komisji wzrost odsetka przypadków przemocy w rodzinach alkoholików w miejscach publicznych. W 1998 r. liczba takich przypadków wzrosła prawie o 35%, jest to liczba sądowych zobowiązań do leczenia odwykowego.</u>
          <u xml:id="u-49.14" who="#AndrzejWojtyła">Komisja zwraca uwagę Wysokiej Izby, że w 1998 r. wzrosła liczba wniosków kierowanych przez policję do kolegiów ds. wykroczeń spowodowanych przez osoby w stanie nietrzeźwym. Jednak pozytywne jest to, że spadła ilość wypadków drogowych spowodowanych przez osoby będące pod wpływem alkoholu. Wskaźnik ten wyniósł w 1998 r. 15%.</u>
          <u xml:id="u-49.15" who="#AndrzejWojtyła">Mimo że od 1997 r. została zmieniona kwalifikacja prawna łamania zakazu reklamy, dawniej było to wykroczenie, a obecnie przestępstwo, to organy ścigania najczęściej odmawiały interwencji w przypadkach łamania zakazu reklamy czy przemytu nielegalnej produkcji alkoholu. Komisja zwraca uwagę na niedostateczną egzekucję ustawy przez organy sprawiedliwości, a nie na wadliwość ustawy.</u>
          <u xml:id="u-49.16" who="#AndrzejWojtyła">Zwracamy również uwagę na fakt, że w 1998 r. wzrosła ilość punktów sprzedaży alkoholi o 190%. Liczba mieszkańców przypadających na jeden punkt zmniejszyła się z 1270 do 537 osób. W Unii Europejskiej na jeden punkt sprzedaży alkoholi przypada 1500 osób. Wzrost ten jest bardzo dynamiczny. W poprzednich latach wzrost ten wynosił 4–5%, jeżeli chodzi o ilość punktów rocznie. W tym roku - 190%.</u>
          <u xml:id="u-49.17" who="#AndrzejWojtyła">Po dziewiąte, komisja za pozytywne uważa, że ceny alkoholu rosły w 1998 r. szybciej, aniżeli ceny artykułów żywnościowych - 12% alkohol, żywność -7%. Niekorzystnie natomiast naszym zdaniem kształtują się ceny poszczególnych gatunków alkoholi. Jest to domena rządu kształtującego ceny urzędowe na alkohole oraz stawki podatku akcyzowego. Cena alkoholu etylowego zawartego w wódkach jest nadal niższa niż w alkoholach niskoprocentowych. Jest to zdaniem komisji czynnik hamujący zmiany struktury spożywania napojów alkoholowych w Polsce. Komisja proponuje, aby:</u>
          <u xml:id="u-49.18" who="#AndrzejWojtyła">- organy sprawiedliwości zwróciły uwagę na naruszanie ustawy i w sposób bardziej skuteczny i restrykcyjny karały za nierespektowanie jej zapisów,</u>
          <u xml:id="u-49.19" who="#AndrzejWojtyła">- organy ścigania bardziej skutecznie walczyły z faktami sprzedaży alkoholu osobom nieletnim, a organy sprawiedliwości bardziej restrykcyjnie podchodziły do karania za ten proceder,</u>
          <u xml:id="u-49.20" who="#AndrzejWojtyła">- zwiększyć akcyzę na napoje alkoholowe, zwłaszcza wysokoprocentowe, celem zmiany kultury spożycia tych napojów,</u>
          <u xml:id="u-49.21" who="#AndrzejWojtyła">- położyć większy nacisk na pomoc ofiarom przemocy spowodowanej alkoholem,</u>
          <u xml:id="u-49.22" who="#AndrzejWojtyła">- podjąć próbę nowelizacji ustawy w zakresie ograniczenia kryptoreklamy wyrobów alkoholowych; jest to wyzwanie dla Wysokiej Izby,</u>
          <u xml:id="u-49.23" who="#AndrzejWojtyła">- Rada Ministrów przygotowała nowy harmonogram realizacji „Narodowego programu profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych na lata 2000–2004”; harmonogram dotychczasowy skończył się wraz z rokiem 1999.</u>
          <u xml:id="u-49.24" who="#AndrzejWojtyła">W 1998 r. i na początku 1999 r. dokonały się zmiany w strukturze administracyjnej, które jakby zdezorganizowały dotychczasowy system profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych. Wymaga to szybkiego odbudowania instytucji pełnomocnika wojewody do spraw profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych i powstania instytucji pełnomocnika zarządu sejmiku wojewódzkiego do tych spraw. Naszym zdaniem zbyt wolno przebiega proces organizowania się tych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-49.25" who="#AndrzejWojtyła">I na koniec, jeżeli chodzi o oszacowanie ekonomicznego aspektu polskich problemów alkoholowych, czyli wysokości strat związanych z obecnością alkoholu w naszym życiu - szacuje się go na poziomie 3–4% produktu krajowego brutto. Takie badania były prowadzone głównie w krajach Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych; w Polsce te straty są prawie o jedną czwartą wyższe ze względu na bardziej destrukcyjny styl spożywania tych alkoholi. Podjęte w Polsce próby oszacowania strat spowodowanych alkoholem wykazują, że jest to suma około 25 mld zł, a wpływy fiskalne w 1998 r. wyniosły 65 mld zł i na to komisja pragnie zwrócić uwagę Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-49.26" who="#AndrzejWojtyła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja proponuje, aby Wysoka Izba przyjęła sprawozdanie z realizacji ustawy za 1998 r. Natomiast sugestie, które przedstawiłem w imieniu Komisji Zdrowia, komisja kieruje do rządu i jego agendy, czyli Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz samorządów, ich realizacja bowiem może wpłynąć na ograniczenie skutków zdrowotnych i społecznych spożywania wyrobów alkoholowych w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców panią poseł Ewę Sikorską-Trelę w celu przedstawienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Zdrowia oraz Komisji Rodziny przedstawić Wysokiej Izbie komisyjny projekt uchwały Sejmu „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”, przyjęty przez połączone komisje na posiedzeniu w dniu 15 grudnia 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#EwaSikorskaTrela">Inicjatywa uchwalenia przez Sejm powyższej deklaracji zrodziła się na konferencji pt.: „Alkohol a młode pokolenie Polaków u progu XXI wieku” zorganizowanej pod patronatem marszałka Sejmu przez sejmową Komisję Zdrowia i Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, która odbyła się w Sejmie w dniu 29 listopada ub.r. Konferencja była zwieńczeniem jednej z największych kampanii profilaktyczno-edukacyjnych pod nazwą „Alkohol kradnie wolność” zorganizowanej, jak wspomniałam, przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i sejmową Komisję Zdrowia. W konferencji udział wzięli parlamentarzyści, ponad 300 przedstawicieli młodzieży oraz liczni członkowie samorządów lokalnych z całej Polski. Obrady zakończono przyjęciem przez uczestników dokumentu o nazwie: „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”, którą przekazano na ręce przewodniczącego sejmowej Komisji Zdrowia, z prośbą, by deklaracja stała się przedmiotem prac Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#EwaSikorskaTrela">Treść deklaracji omawiana była na wspólnym posiedzeniu Komisji Zdrowia i Komisji Rodziny w dniu 15 grudnia 1999 r. Posłowie zgodnie uznali, iż w obliczu ogromnego zagrożenia plagą alkoholizmu, szczególnie dzieci i młodzieży, niezwykle potrzebne jest, by parlament podjął uchwałę, w której przyjąłby powyższą deklarację, dając tym samym wyraz swojemu zaniepokojeniu i trosce o młode pokolenie Polaków. Posłowie zwracali uwagę, iż plaga alkoholizmu oraz picie i upijanie się młodzieży i dzieci stanowią jeden z największych problemów społecznych współczesnej Polski. Do picia napojów alkoholowych przyznaje się ponad 90% uczniów pierwszych klas szkół ponadpodstawowych, a w ciągu 4 ostatnich lat odsetek młodzieży często sięgającej po alkohol wzrósł o ponad 20%, a dziewcząt aż o 30%. Trzeba zatem przeciwstawić się temu zjawisku z całym zdecydowaniem. Posłowie podkreślali, iż alkohol burzy życie rodzinne i prowadzi do licznych tragedii. Dorośli, nadużywając alkoholu, powodują cierpienia swoich dzieci, odbierają im dzieciństwo i poczucie bezpieczeństwa, a młodzi ludzie, upijając się, tracą szansę na prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny, niszcząc swoje zdrowie. Zwracano uwagę, iż w ciągu ostatnich lat w Polsce nastąpiły negatywne zmiany w zakresie konsumpcji alkoholu przez młodzież, gdyż stale spada odsetek uczniów, którzy nigdy nie pili alkoholu. Podkreślano, iż przyczynia się do tego kryptoreklama piwa poprzez reklamę piwa bezalkoholowego. Wprawdzie jest zakaz reklamy piwa, ale prawo to nie jest przestrzegane. Posłowie stwierdzali, iż wielokrotnie naruszana jest ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, a wymiar sprawiedliwości nie reaguje na łamanie tego prawa. Nieprzestrzegany jest zakaz sprzedaży alkoholu nieletnim.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#EwaSikorskaTrela">W czasie dyskusji posłowie zastanawiali się, czy nie należałoby powrócić do nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, aby wyeliminować negatywne zjawisko kryptoreklamy wyrobów alkoholowych. Obecny na posiedzeniu połączonych komisji wicedyrektor Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podkreślał, iż od 3 lat rozwiązywanie problemów alkoholowych w Polsce jest zadaniem samorządów gminnych, gdyż na ten cel posiadają one ponad 95% środków, jakie wydajemy w kraju na profilaktykę antyalkoholową. Jednak środki z zezwoleń na sprzedaż alkoholu, które powinny być przeznaczone na profilaktykę, samorządy wydają jedynie w 50% na ten cel. Potrzebna jest większa kontrola tych środków. Potrzebna jest także większa kontrola środków z podatku akcyzowego od alkoholu. Posłowie zapytywali, czy zgodnie z zapisem w ustawie 1% środków z tego podatku rzeczywiście przeznaczany jest na realizację narodowego programu rozwiązywania problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#EwaSikorskaTrela">Posłowie zwracali również uwagę, iż najlepszą formą odciągnięcia młodzieży od picia alkoholu jest przeznaczenie środków, jakie mają samorządy, na profilaktykę antyalkoholową, na organizację spędzania wolnego czasu przez młodzież i propagowanie alternatywnego, zdrowego, sportowego wzorca zachowań. Do tego niezbędne byłyby media, szczególnie telewizja. Atak propagandy na rzecz picia, którego doświadczamy obecnie, jest czymś bezprecedensowym - stwierdzali posłowie. Reklamom promującym picie nie jest przeciwstawiona dobra propaganda antyalkoholowa. Jeśli nie posłużymy się telewizją i reklamą, to przegramy tę batalię. A chodzi o najwyższe dobro, jakim jest nasze młode pokolenie.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#EwaSikorskaTrela">Podsumowując dyskusję nad projektem, posłowie stwierdzili, iż deklaracja w warstwie zapowiedzi, zasad i punktów propagandowych może spełnić ważną rolę, zwłaszcza jeśli zyskamy szerokie poparcie polityczne dla tej inicjatywy wszystkich klubów poselskich. Posłowie, akceptując w pełni potrzebę przyjęcia przez Sejm deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu, zgłosili do niej w sumie parę uwag, które nie zmieniają ani jej ducha, ani przesłania.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W ostatecznej redakcji sejmowa Komisja Zdrowia oraz Komisja Rodziny przedkłada Sejmowi projekt uchwały zawarty w druku nr 1625, zatytułowany: „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”, który składa się z trzech części. We wstępie zawarto diagnozę sytuacji i wskazano na nowe, niebezpieczne zjawisko społeczne, którym jest nasilenie picia alkoholu przez dzieci i młodzież. W części drugiej znajduje się wezwanie do powszechnego i skutecznego działania w duchu trzeźwości, aby wszyscy obywatele, poczynając od posłów, administracji państwowej i samorządowej, rodziców, działali zgodnie z zasadami wskazanymi w deklaracji. Część trzecia dotyczy konkretnych sposobów działania, strategii promowania trzeźwości i stworzenia wszystkim dzieciom i całej młodzieży warunków do życia w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym wolnym od alkoholu i zagrożeń związanych z jego piciem.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#EwaSikorskaTrela">Przedstawię teraz paniom i panom posłom poszczególne części projektu „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#EwaSikorskaTrela">Wstęp ma następującą treść: „Picie i upijanie się przez dzieci i młodzież stanowi jeden z największych problemów społecznych współczesnej Polski. Można i trzeba przeciwstawić się mu z całym zdecydowaniem.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#EwaSikorskaTrela">W drugiej połowie lat 90-tych nastąpił znaczny wzrost spożycia alkoholu przez polską młodzież. Jest ona poddawana przez biznes alkoholowy agresywnym, zaplanowanym i skutecznym oddziaływaniom promującym picie alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#EwaSikorskaTrela">Picie alkoholu burzy życie rodzinne i prowadzi do licznych tragedii. Dorośli, nadużywający alkoholu, powodują cierpienia swoich dzieci, odbierają im młodość i poczucie bezpieczeństwa. Młodzi ludzie upijając się, tracą szansę na prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny, niszczą swoje zdrowie oraz możliwość efektywnej nauki i pracy. Picie alkoholu powoduje także wiele wypadków i urazów.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#EwaSikorskaTrela">Obecnie realizowany „Narodowy program zdrowia 1996–2005” wśród głównych zagrożeń zdrowia i problemów zdrowotnych ludności wymienia nadmierne spożycie alkoholu, a zwłaszcza napojów wysokoprocentowych. Jednym z celów strategicznych programu jest zmniejszenie spożycia alkoholu oraz zmniejszenie szkód zdrowotnych spowodowanych alkoholem”.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#EwaSikorskaTrela">Część druga deklaracji: „My posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej u progu 2000 roku zobowiązujemy się sami oraz wzywamy wszystkich, którzy czują się odpowiedzialni za zdrowie i przyszłość młodego pokolenia Polaków, do postępowania zgodnie z przedstawionymi w deklaracji zasadami etycznymi i sposobami działania.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#EwaSikorskaTrela">Wzywamy administrację rządową i samorządową, instytucje publiczne i organizacje pozarządowe oraz wszystkich obywateli do powszechnego i skutecznego współdziałania w realizowaniu zadań określonych w narodowym programie zdrowia oraz ustawie o wychowywaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zgodnie z wskazanymi w deklaracji zasadami, w tym przekazania ustawowego 1% z akcyzy na profilaktykę i leczenie alkoholizmu.</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#EwaSikorskaTrela">Wszystkie dzieci i młodzież mają prawo do życia w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym, wolnym od zagrożeń związanych z piciem alkoholu, a obowiązkiem dorosłych jest im to zapewnić.</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#EwaSikorskaTrela">Wszyscy rodzice, opiekunowie i wychowawcy powinni być wspierani w wychowywaniu dzieci do postaw abstynencji i oczekiwać wszelakiej pomocy w rozwiązywaniu problemów wynikających z picia alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#EwaSikorskaTrela">Wszystkie dzieci i młodzież mają prawo do wartościowej informacji o negatywnych skutkach picia alkoholu oraz edukacji promującej styl życia bez alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.17" who="#EwaSikorskaTrela">Wszystkie rodziny mają prawo do uzyskiwania profesjonalnej pomocy w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami wynikającymi z picia alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.18" who="#EwaSikorskaTrela">Wszyscy dorośli mają obowiązek przeciwdziałania sprzedaży i podawania napojów alkoholowych nieletnim oraz reklamowaniu i promocji picia alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.19" who="#EwaSikorskaTrela">Wszystkie dzieci i młodzież, wychowujące się w rodzinach z problemem alkoholowym, mają prawo do pomocy socjalnej i psychologicznej oraz ochrony prawnej”.</u>
          <u xml:id="u-51.20" who="#EwaSikorskaTrela">Przechodzę do trzeciej części deklaracji.</u>
          <u xml:id="u-51.21" who="#EwaSikorskaTrela">„10 sposobów działania w sprawie młodzieży i alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.22" who="#EwaSikorskaTrela">1. Promowanie trzeźwości oraz wspieranie środowisk i postaw abstynenckich.</u>
          <u xml:id="u-51.23" who="#EwaSikorskaTrela">2. Tworzenie dzieciom i młodzieży warunków do trzeźwego i zdrowego stylu życia (...).</u>
          <u xml:id="u-51.24" who="#EwaSikorskaTrela">3. Zapewnienie dzieciom i młodzieży dostępu do programów edukacyjnych i profilaktycznych, promujących wartościowy i zdrowy styl życia oraz uczących umiejętności potrzebnych do życia bez alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.25" who="#EwaSikorskaTrela">4. Konsekwentne egzekwowanie zakazu podawania i sprzedaży alkoholu nieletnim oraz reklamy napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-51.26" who="#EwaSikorskaTrela">5. Rozwijanie profilaktyki rodzinnej - uczenie rodziców umiejętności wspierania abstynencji dzieci oraz udzielanie pomocy profesjonalnej rodzicom, których dzieci się upijają.</u>
          <u xml:id="u-51.27" who="#EwaSikorskaTrela">6. Zwiększenie dostępności pomocy socjalnej, psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży z rodzin z problemami alkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-51.28" who="#EwaSikorskaTrela">7. Pomoc dla organizacji pozarządowych oraz inicjatyw obywatelskich dostarczających opieki dzieciom i wspierających zdrowienie rodzin z problemami alkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-51.29" who="#EwaSikorskaTrela">8. Rozwijanie edukacji publicznej i szkolenie przedstawicieli różnych zawodów w zakresie problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-51.30" who="#EwaSikorskaTrela">9. Zapewnienie pomocy wychowawczej i terapeutycznej młodzieży z problemami alkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-51.31" who="#EwaSikorskaTrela">10. Zwiększenie dostępności i skuteczności profesjonalnej terapii osób uzależnionych i współuzależnionych członków rodzin”.</u>
          <u xml:id="u-51.32" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu sejmowej Komisji Zdrowia i Komisji Rodziny wnoszę projekt uchwały Sejmu „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu” i proszę o przejście do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-51.33" who="#EwaSikorskaTrela">Przyjęcie przez Sejm „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu” będzie u progu 2000 r. nowym motywem, nadzieją dla wszystkich, którzy czują się odpowiedzialni za zdrowie młodego pokolenia Polaków i ich ochronę przed zabójczym nałogiem, jakim jest alkoholizm. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#StanisławZając">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 43 minut, to jest łączną debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Fabisiak w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dokumenty, nad którymi dyskutujemy, tj. sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za lata 1997 i 1998 (druki nr 653 i 1385) oraz „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu” (druk nr 1625), głęboko niepokoją danymi obrazującymi skalę dramatów ludzkich, będących wynikiem nadużywania przez Polaków alkoholu. Obraz ten jest tym bardziej mroczny i przygnębiający, iż diagnozy dotyczące młodego pokolenia są bardzo pesymistyczne. Alkoholizm jest dla każdego kraju źródłem poważnych problemów - zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych. Precyzyjne oszacowanie skutków alkoholizmu jest bardzo trudnym zadaniem. Zdaniem międzynarodowych ekspertów, o czym była już tutaj mowa - ale chyba warto to przypomnieć i powtórzyć - straty ekonomiczne wynikające z nadużywania alkoholu szacuje się w krajach Unii Europejskiej i w USA na poziomie 3–4% globalnego produktu narodowego brutto. Uważa się także, iż w Polsce straty te należy szacować wyżej o ok. 1/4 w związku z bardzo destruktywnym sposobem picia. Najnowsze polskie próby oszacowania tych strat wskazują na kwotę ok. 25 mld zł rocznie, zaś wpływy fiskalne z rynku alkoholowego za 1997 r. wyniosły ok. 6,4 mld. Powtórzę to - skutki finansowe nadużywania alkoholu to 25 mld, zyski fiskalne ze sprzedaży - 6,4 mld zł. Zatem różnica jest wyłącznie ceną, jaką płaci społeczeństwo. Czy nas na to stać?</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JoannaFabisiak">Przedstawione raporty odpowiadają na to i na wiele innych pytań zasadniczych - jak w kontekście funkcjonowania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zmienia się obraz społecznych zachowań i nawyków, wzorów konsumpcyjnych oraz społeczna percepcja problemów alkoholowych. Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność uważa za niezbędny stały monitoring tendencji społecznych w zakresie używania alkoholu, z zastosowaniem tych samych metod, aby materiał mógł być porównywalny. Za niezbędne uznajemy także dokonywanie porównań dotyczących wcześniejszych i następnych sprawozdań, co pozwoli na określenie kierunków zmian, a także określenie metod, które należy stosować w celu zwalczania nieprawidłowości. Zatem obligatoryjne dla opracowujących sprawozdania powinny być szczegółowe i rozszerzone opisanie wszystkich zmian niekorzystnych. To umożliwi w roku następnym dobranie właściwych środków przeciwdziałania.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JoannaFabisiak">W sprawozdaniu winny być opisane stosowane środki zaradcze z uzasadnieniem ich wyboru, a w roku następnym - osiągnięte efekty dzięki zastosowanym środkom i sposobom. Zasada ta została co prawda w omawianych raportach zastosowana, ale naszym zdaniem w sposób niewystarczający, w stopniu niewystarczającym. Porównując obydwa sprawozdania można stwierdzić, że główny wysiłek w ramach walki z alkoholizmem skierowany był przede wszystkim na grupy wysokiego ryzyka, a więc oznaczało to tworzenie grup samopomocowych, punktów informacyjno-konsultacyjnych, placówek odwykowych, telefonów zaufania i schronisk dla ofiar przemocy. Zatem skoncentrowano się na działaniach pomniejszających skutki alkoholizmu. To są działania dobre, ale - powtórzmy - niewystarczające, bowiem najważniejsza, najtańsza i najefektywniejsza jest profilaktyka. W związku z podjęciem tych prac oraz akcji edukacyjnej skierowanej, co oceniamy z satysfakcją i pozytywnie, do grupy osób używających i nadużywających alkoholu - jest to celowe i słuszne, bowiem, jak wynika z raportów, skutkowało to zmniejszeniem się ilości używanego czy też przypadającego na głowę statystycznego Polaka alkoholu z 11 do 9 l. Jest to powód do zadowolenia, ale nie do satysfakcji, bo nadal pozostajemy w trzeciej dziesiątce, a jeśli weźmiemy pod uwagę to, że tę wielką ilość alkoholu, jak wynika z danych, naprawdę wypija około 8% mieszkańców, Polaków, to te dane są bardzo niepokojące.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JoannaFabisiak">Ze sprawozdania wynika także, że w ostatnich latach stworzono w Polsce nowoczesny system działań administracji rządowej i samorządowej dla realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych przeprowadzona została istotna decentralizacja odpowiedzialności i zasobów finansowych wyprzedzająca nawet transformację ustrojową w innych dziedzinach. Do dyspozycji gmin na realizację gminnych programów rozwiązywania problemów alkoholowych przekazano środki pochodzące z opłat za uzyskiwane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Choć te nowatorskie rozwiązania spotkały się z wysoką oceną i w Polsce, i u ekspertów światowych, należy jednak sobie postawić pytanie, czy środki będące w dyspozycji gmin są zawsze wykorzystywane na cele zgodne z ustawą i na zadania określone przez nią. Odpowiedź brzmi, że tylko w części. Prawdą jest, że gminy wykazują od pewnego czasu wyraźny wzrost zaangażowania w realizację zadań ustawowych. Prawdą jest jednak także, że istnieją nieprawidłowości w zakresie realizacji ustawy. Korekta tych nieprawidłowości winna polegać na większej edukacji samorządowców i bardziej rygorystycznej kontroli przez regionalną izbę obrachunkową wykorzystania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#JoannaFabisiak">Jeśli chodzi o raport, ogromne obawy klubu Akcji Wyborczej Solidarność budzi ta część sprawozdania, która poświęcona jest wzrostowi spożycia alkoholu przez młodzież. Klub Akcji Wyborczej Solidarność wyraża głębokie zaniepokojenie tymi niebezpiecznymi tendencjami obejmującymi jakże ważną grupę młodych obywateli, od której przecież zdrowia i kondycji fizyczno-psychicznej zależeć w przyszłości będą warunki życia całego społeczeństwa. Zatem w dalszej części mego wystąpienia skoncentruję się głównie na omówieniu tej właśnie kwestii.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#JoannaFabisiak">W ostatnich latach nastąpił alarmujący wzrost spożycia alkoholu przez polską młodzież. Za publikacją PARPA „Nastolatki i alkohol” trzeba podać wstrząsające dane statystyczne świadczące o obniżeniu się wieku inicjacji alkoholowej oraz zwiększeniu ilości spożywanego alkoholu przez nieletnich. Kilka cyfr: 68% 15-letnich chłopców i 54% 15-letnich dziewcząt piło alkohol w ciągu ostatniego miesiąca - takie zastosowano kryteria - 58% 15-letnich chłopców i 43% 15-letnich dziewcząt upiło się w ciągu ostatniego roku.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pracy nie mają.)</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#JoannaFabisiak">39% chłopców i 22% 15-latek upiło się w ciągu ostatniego miesiąca. Jeśli chodzi o tę uwagę z lewej strony sali, to odpowiadam, że 15-latek nie powinien jeszcze pracować, na ogół chodzi do szkoły. Jak wynika z reformy systemu oświaty, na pewno chodzi do szkoły.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#JoannaFabisiak">Z raportu sporządzonego dla gminy Warszawa-Centrum na podstawie badań w klasach licealnych wynika, że 88% uczniów piło już alkohol, zaś w I klasie liceum 52% piło alkohol w ciągu ostatnich 30 dni. Z tego 20% pije bardzo często - w tym 18% chłopców i 12% dziewcząt upija się. Jednocześnie trzeba podkreślić, że jeśli chodzi o środowisko warszawskie, w latach osiemdziesiątych do abstynencji przyznawało się 28% warszawskich nastolatków, a w 1997 r. tylko 8%, zaś grupa ryzyka powiększyła się trzykrotnie.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#JoannaFabisiak">Ten stan, zdaniem klubu Akcji Wyborczej Solidarność, musi być podstawą do wnikliwej i bardzo poważnej refleksji zarówno parlamentu, jak i rządu oraz wypracowania systemowego rozwiązania i systemowych propozycji dla instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem problemom alkoholowym i rozwiązywaniem ich.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#JoannaFabisiak">Bardzo krótko za sprawozdaniem wymienię tylko najważniejsze szkody, jakich doznaje młodzież. Ich lista jest bardzo długa, wymieńmy więc tylko hasłowo najgroźniejsze: wypadki śmiertelne, kalectwo, samobójstwa, popełnianie przestępstw lub bycie ofiarą przestępstw, gwałty i ryzykowne zachowania seksualne, zwichnięte kariery szkolne i zawodowe, konflikty z otoczeniem i otwieranie drogi do innych uzależnień. Koniecznie wypada dodać, że tylko nieliczni rodzice wiedzą, iż do sięgnięcia po pierwszą dawkę narkotyku dochodzi zazwyczaj po wypiciu nawet niewielkiej ilości alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#JoannaFabisiak">Wskazane w raportach podstawowe przyczyny, wobec których ustawa okazała się instrumentem nieskutecznym, to inwazja biznesu alkoholowego, wyrażająca się agresywnymi i starannie przygotowanymi oddziaływaniami promującymi picie alkoholu, odnoszącymi się przede wszystkim do młodzieży. W tym kontekście wnioski raportu mówiące o zaniedbaniach w dziedzinie kontroli rynku alkoholowego i niemożności wyegzekwowania zakazu reklamy alkoholu brzmią apokaliptycznie. Spytać należy: Dlaczego w państwie prawa, jakim przecież jest Polska, w polskiej telewizji publicznej nagminnie emituje się reklamy piwa pod pretekstem, że są to reklamy napoju bezalkoholowego? Dlaczego zezwala się na reklamy z udziałem znanych sportowców lub z wykorzystaniem wydarzeń związanych ze sportem, co ma sugerować zagwarantowanie tym, którzy piją, tężyzny fizycznej i osiągnięcia przez nich dobrych wyników czy też sukcesów życiowych? Co z egzekucją prawa w naszym kraju? Dlaczego w większości przypadków doniesień o popełnieniu tego przestępstwa prokuratorzy odmawiają interwencji, powołując się na brak znamion przestępstwa, na znikomą szkodliwość, a wreszcie na nieszczelność, na nieprecyzyjność art. 13 ustawy? Dlaczego w Polsce można bezkarnie kreować i utrwalać błędne przekonania normatywne pod rządami obowiązującej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#JoannaFabisiak">Klub Akcji Wyborczej Solidarność wnosi więc o całkowity zakaz reklamy wyrobów alkoholowych i ich bezalkoholowych odpowiedników. Za konieczne uważamy postawienie tamy kryptoreklamie, za czym zresztą, jak wynika z opracowań Biura Studiów i Ekspertyz, opowiada się znakomita większość Polaków.</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#JoannaFabisiak">Za niezbędne - i ten apel kierujemy do stosownych resortów i ministerstw - uważamy skuteczne wymuszanie przez właściwe organy i instytucje respektowania prawa wynikającego z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#JoannaFabisiak">Widoczna jest faktycznie nieograniczona dostępność alkoholu dla osób nieletnich. Z badań PARPA wynika, że 85% sprzedawców całkowicie lekceważy prawo, sprzedając alkohol osobom nieletnim, nie obawiając się sankcji w postaci utraty zezwolenia. Widocznie nie tracą zezwoleń. Bezkarność tę niektóre samorządy gminne podtrzymują i umacniają, nie wykonując ustawy w zakresie nadzoru sprzedaży. Domagamy się ukrócenia tych praktyk.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#JoannaFabisiak">Ważnym powodem wzrostu alkoholizmu wśród młodzieży jest przyzwolenie ze strony dorosłych: rodziców, wychowawców, opiekunów. Jak wynika ze sprawozdania, chyba z 1998 r., 16,4% dorosłych dopuszcza picie wódki przez 15-latków, na picie wina wyraża zgodę 25,2% dorosłych, piwa - 32%. Bardzo często organizowane przez dorosłych dla młodzieży imprezy są sponsorowane przez browary i browary na tychże imprezach oferują młodzieży nieograniczoną ilość własnego produktu. Trzeba tu, z ciężkim sercem, ale trzeba powiedzieć o zielonych szkołach, o wycieczkach szkolnych i wreszcie o obozach letnich organizowanych dla młodzieży, na których abstynencja często wcale nie jest cnotą. Może warto zastanowić się nad nowelizowaną aktualnie Kartą nauczyciela, nad zastosowaniem zapisów z jednej strony dyscyplinujących opiekunów nieprzestrzegających prawa, z drugiej nagradzających tych, którzy promują spędzanie przez młodzież wolnego czasu bez alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-53.16" who="#JoannaFabisiak">Wypada tu także wspomnieć o tym, że w telewizji, promującej pewien typ reklam upowszechniających alkoholizm, nad wyraz skąpo czy też prawie nieobecne są programy, w telewizji publicznej, upowszechniające wzory i style życia wolnego od alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-53.17" who="#JoannaFabisiak">Wreszcie bardzo istotnym czynnikiem - było to wczoraj szeroko omawiane - sprzyjającym wzrostowi wśród młodzieży alkoholizmu jest rozszerzanie się sfery ubóstwa. Ogromne rzesze dzieci i młodzieży żyją na granicy minimum socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-53.18" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Efektywność nowoczesnego systemu działań zależy od upowszechniania metod profilaktyki. Za mało powszechne jest stosowanie profilaktyki pierwszorzędowej, polegającej na edukacji i wychowaniu, na podejmowaniu działań promujących zdrowy styl życia oraz wspierających umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach bez substancji psychoaktywnych. Za mało jest programów prowadzonych długofalowo i wieloaspektowo, a także skierowanych do rodziców, programów edukacyjnych powstających na podstawie badań wskazujących na bezpośrednie powiązanie postaw dzieci i młodzieży z postawami rodziców jako zasadniczego czynnika chroniącego lub czynnika ryzyka. To rodzice mogą pomóc dzieciom podtrzymać ich abstynencję.</u>
          <u xml:id="u-53.19" who="#JoannaFabisiak">Za mało wagi przywiązuje się do organizacji czasu wolnego młodzieży, do tworzenia warunków sprzyjających prawidłowej formacji osobowościowej, rozwoju aktywności. Za mało jest pozytywnych wzorów i ideałów, których młodzi przecież szukają.</u>
          <u xml:id="u-53.20" who="#JoannaFabisiak">Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność pozytywnie ocenia sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Jednocześnie za niezbędne uważa mocniejsze związanie ustawy, o której mowa, z programem wychowawczym zreformowanej szkoły, konieczne respektowanie przepisów ustawy, a w przypadku ich nieprzestrzegania rygorystyczne nakładanie sankcji na tych, którzy ich nie przestrzegają, pilne przygotowanie czy też przedyskutowanie i przegłosowanie „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”, o której tu była mowa, oraz wypracowanie narodowego programu walki z alkoholizmem na lata następne, programu perspektywicznego, dostosowanego do potrzeb. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Seweryna Jurgielańca w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#SewerynJurgielaniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Posłanki! Szanowni Panowie Posłowie! Dokonujemy oceny realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za okres dwóch lat - 1997 r. i 1998 r. - i oczywiście nasuwa się pytanie, dlaczego tak się stało, dlaczego Izba, z której trybuny dzisiaj padło wiele pozytywnych ocen, ale również wskazywano na działania zmierzające do rozwiązywania problemów alkoholowych, czekała aż dwa lata. Niestety, tym razem nie rząd, panie ministrze, jest winien, tylko posłowie. Po prostu prezydium Komisji Zdrowia jest winne temu, że te dwa sprawozdania zostały przedstawione równocześnie, przy czym sprawozdanie za 1997 r. z rocznym opóźnieniem. Ustawa została znowelizowana w latach 1995–1997. Dzięki tej nowelizacji, której byłem współautorem, udało się zbudować solidne i nowoczesne fundamenty tego, co dziś w Europie nazywane jest polskim modelem rozwiązywania problemów alkoholowych. Model ten jest oparty na decentralizacji zadań i środków, które chyba po raz pierwszy przekazano również samorządom lokalnym, i na współdziałaniu administracji rządowej z samorządami województw i gmin oraz organizacjami pozarządowymi. Okres minionych trzech lat potwierdził skuteczność tego rozwiązania. W ponad 2 tys. gmin w ramach gminnych programów profilaktyki problemów alkoholowych uruchomione zostały różnorodne wartościowe działania profilaktyczne, interwencyjne i edukacyjne zaadresowane przede wszystkim do młodzieży, o której to problemach picia mówili dzisiaj z tej trybuny posłowie. Głównym celem tych działań jest ograniczenie szkód związanych z piciem alkoholu, a także przyrost wiedzy na temat problemów wynikających z jego nadużywania. Analizując zmiany dokonujące się w ostatnich latach w dziedzinie problemów alkoholowych w społecznościach lokalnych, należy zwrócić uwagę na kilka elementów. Przede wszystkim warto odnotować dość wyraźny spadek średniego spożycia alkoholu - o czym mówili już moi przedmówcy - albowiem w latach 90. to spożycie było szacowane na 10–11 litrów, natomiast obecnie na 7–8 litrów. Chciałbym tylko przypomnieć, szanowni państwo: 7–8 litrów od noworodka, który urodził się dzisiaj, do starca, który stoi nad grobem, a tylko 8% mieszkańców - o czym tu mówiono - naszego kraju wypija większość alkoholu. Zmiana ta jest pochodną innej, równie korzystnej i zakładanej w ustawie o wychowaniu w trzeźwości zmiany struktury konsumpcji alkoholu na korzyść napojów niskoprocentowych. Fakt, że Polacy piją obecnie nieco mniej niż przed kilkoma laty, związany jest ze społeczno-obyczajowymi przemianami, jakie w ostatnich latach dokonały się w naszym kraju. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych spełnia pomocniczą, służebną rolę wobec samorządów gminnych i wojewódzkich, pomagając w kształceniu specjalistów, wdrażaniu nowych metod i technologii działania, ułatwiając przepływ informacji, jeśli chodzi o promocję najbardziej wartościowych programów, a także samodzielnie kształtuje różne formy edukacji publicznej. Te działania są bardzo pozytywne, należy je ocenić jako bardzo pozytywne. Należy jednak ewentualnie zastanowić się, panie ministrze, nad ustawowym podniesieniem rangi Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, tak aby stała się ona koordynatorem działań w rozwiązywaniu problemów alkoholowych nie tylko jeśli chodzi o resort zdrowia, ale również wszystkie inne resorty. Wówczas i jej działania byłyby zdecydowanie bardziej agresywne i bardziej dostosowane do rozwiązywania tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#SewerynJurgielaniec">Analizowane dziś sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za lata 1997–1998 potwierdza bardzo istotną sprawę, potwierdza korzystną rolę, jaką w systemie rozwiązywania problemów alkoholowych odgrywali pełnomocnicy wojewodów. Generalna ocena ich działania była zdecydowanie pozytywna. Dlatego rodzi się niepokój, chodzi o demontaż tego systemu, związany z wejściem w życie reformy administracyjnej państwa w 1999 r. oraz przekazaniem dotychczasowych kompetencji wojewodów w tym zakresie samorządom województw. Panie Ministrze! A może, tak jak było do tej pory, pozostawić 49 pełnomocników do spraw rozwiązywania problemów alkoholowych? Prowadziliby oni na terenie tych niewielkich województw bardzo dobrą, pozytywną pracę.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#SewerynJurgielaniec">Pozytywnym zjawiskiem, jakie obserwujemy w ciągu ostatnich 3 lat, są postępy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych. O przemocy w rodzinie na szerszą skalę zaczęto mówić w związku z ogólnopolską akcją, kampanią zorganizowaną w 1997 r. pod hasłem „Powstrzymać przemoc domową”. Nastąpił dynamiczny rozwój systemu pomocy ofiarom przemocy domowej. „Niebieska linia” stała się ważnym wydarzeniem społecznym, o którym szeroko dyskutowano w samorządach lokalnych. W ciągu ostatnich 2–3 lat powstało w Polsce kilkaset punktów pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie. Utworzono kilkadziesiąt schronisk i hosteli dla bitych kobiet i dzieci oraz ośrodków i zespołów interwencji kryzysowej. Trzeba podkreślić, że jest to zasługa Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#SewerynJurgielaniec">Wydaje się, iż poważnym zaniedbaniem w realizacji zadań ustawowych jest brak działań ze strony resortu sprawiedliwości, o tym już koledzy mówili, w sprawie powstrzymania reklamy i promocji napojów alkoholowych. Zgadzamy się z koncepcją ewentualnej nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości, tak aby spowodowała ona uszczelnienie obecnie istniejącego zakazu reklamowania napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#SewerynJurgielaniec">Chociaż sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości dotyczy lat 1997–1998, nie sposób pominąć w jego ocenie aktualnych problemów związanych z wdrażaną obecnie reformą ubezpieczeń zdrowotnych i problemami finansowania służby zdrowia. W sprawozdaniach zwrócono uwagę na wyraźny postęp w zakresie dostępności i skuteczności terapii dla osób uzależnionych od alkoholu, osiągnięty w ostatnich dwóch latach. A postęp ten był związany między innymi z wdrażaniem nowych metod psychoterapii oraz wzrostem kompetencji terapeutów uzależnień. Z całego kraju napływają niepokojące sygnały dotyczące ograniczania dostępności lecznictwa odwykowego dla osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin. Istnieją regiony, takie jak dawne woj. ciechanowskie, gdzie na przykład całkowicie odmówiono finansowania tej gałęzi lecznictwa.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#SewerynJurgielaniec">Proszę mi wybaczyć, iż sprawozdania dotyczą roku 1997 i 1998, ja mówię o roku 1999, to proszę mi to wybaczyć, ale jest to niezmiernie istotna i ważna sprawa, na którą chciałbym zwrócić uwagę przede wszystkim panu ministrowi, który jest razem z nami na tej sali, bowiem musi być określony kierunek działania resortu.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#SewerynJurgielaniec">Okazuje się, że sytuacja, o której przed chwilą mówiłem, oznacza znaczną redukcję działalności, a w dalszej konsekwencji likwidację placówek. Są skrajne przypadki takie, gdzie zwalnia się 50% personelu i oczywiście ogranicza się możliwości udzielania pomocy ludziom chorym na tak poważne schorzenie. Zresztą muszę powiedzieć, że jeżeli w zespole opieki zdrowotnej istnieje zakład odwykowy, nie jako osobny zespół opieki zdrowotnej, to dyrektor, mając do wyboru tę niewielką ilość pieniędzy, jaką otrzymuje, czy przekazać na lecznictwo odwykowe, czy przekazać na chirurgię, raczej skłoni się do przekazania pieniędzy na chirurgię. I niestety, muszę z przykrością powiedzieć, że są to efekty nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych, która zmniejszyła stawkę odpisu do 7,5 i zlikwidowała gwarancje państwa, jeżeli chodzi o finansowanie placówek służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#SewerynJurgielaniec">Na zakończenie chciałbym jeszcze raz zwrócić uwagę na problem picia alkoholu przez nastolatki, podejmowane w tym zakresie działania zaradcze. Należy podkreślić, iż nie jest to problem typowo polski. Ze zjawiskiem tym mamy do czynienia w większości krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#SewerynJurgielaniec">W ostatnich miesiącach ubiegłego roku wspomniana już Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizowała wielką ogólnopolską kampanię profilaktyczno-edukacyjną pod hasłem „Alkohol kradnie wolność”. Wspomniał o tym pan minister w swoim wystąpieniu. Na zakończenie tej kampanii odbyła się w Sejmie konferencja. 300 najbardziej aktywnych uczestników tej kampanii, tej konferencji przyjęło „Polską deklarację w sprawie młodzieży i alkoholu”. Dokument ten został przekazany sejmowej Komisji Zdrowia z prośbą o uruchomienie procesu legislacyjnego, który mógłby doprowadzić do uchwalenia wspomnianej deklaracji przez Sejm Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#SewerynJurgielaniec">W dniu 15 grudnia odbyło się posiedzenie połączonych komisji zdrowia i rodziny, które rozpatrzyły i przedyskutowały projekt deklaracji.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#SewerynJurgielaniec">W imieniu Klubu Parlamentarnego SLD chciałbym wyrazić uznanie dla inicjatorów tego projektu, bowiem uchwalenie przez Sejm tej deklaracji będzie nie tylko aktem symbolicznym, bowiem w wymiarze swoim, jako dokument, jest dokumentem symbolicznym, ale będzie on potwierdzeniem przez parlament potrzeby dalszego rozwijania lokalnych działań służących ograniczeniu szkód związanych z piciem alkoholu, w szczególności przez młodzież, które często bywają niedoceniane przez samorządy gminne. Przyjęcie wspomnianej uchwały będzie również zapowiedzią wprowadzenia do systemu prawnego w Polsce takich zmian, które ograniczą dotychczasową promocję i reklamę napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#SewerynJurgielaniec">Klub SLD, w imieniu którego mam zaszczyt występować, przyjmuje sprawozdania rządu za rok 1997 i 1998 z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Popieramy również przyjęcie przez Sejm „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”. Proponujemy oczywiście przejście do drugiego czytania tej deklaracji. Chciałbym tylko zwrócić uwagę, iż w zapisie przedstawionym w druku nr 1625 jest pewna niezgodność zapisu, wynikająca z ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Stąd byłaby propozycja zmiany, mianowicie, tak jak to jest w ustawie o wychowaniu w trzeźwości. Pozwolę sobie to przeczytać: Wzywamy administrację rządową i samorządową, instytucje publiczne i pozarządowe oraz wszystkich obywateli do powszechnego i skutecznego współdziałania w realizacji zadań określonych w Narodowym programie zdrowia oraz ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zgodnie z wskazanymi w deklaracji zasadami, w tym przekazania ustawowego 1% z akcyzy na realizację profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Tak jest zapisane w ustawie i trzeba byłoby to zmienić, by deklaracja była przystosowana do zapisów ustawowych. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#StanisławZając">Rozumiem, że pan poseł zechce zabrać głos w drugim czytaniu, aby formalnie zgłosić zasygnalizowaną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Poseł Seweryn Jurgielaniec: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#StanisławZając">Proszę pana posła Mariana Cyconia o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarianAdamCycoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Unii Wolności, w imieniu którego mam dzisiaj zaszczyt zabrać głos, podziela stanowiska komisji przedstawione przez panów posłów sprawozdawców. Rządowe sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zawarte w drukach nr 653 i 1385, są dokumentami sporządzonymi w sposób należyty oraz przekazują pełny obraz zjawisk i zdarzeń związanych z realizacją obowiązków i prawa w tym zakresie polityki państwa.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MarianAdamCycoń">Dokumenty noszą nazwę sprawozdań i dotyczą realizacji ustawy, lecz jednocześnie są swoistym raportem dotyczącym sytuacji, jaka istnieje w życiu społecznym i gospodarczym naszego kraju na rynku wyrobów alkoholowych, oraz wielkości, struktury i skutków społecznych spożycia alkoholu. Z dokumentów tych wynika, że sytuacja w tym zakresie nie rozwija się w pełni tak, jak byśmy sobie tego życzyli. Pomimo wyraźnej poprawy struktury spożycia na korzyść alkoholi niskoprocentowych oraz lekkiego spadku spożycia przypadającego na statystycznego mieszkańca, pomimo wzrostu odsetka osób deklarujących abstynencję tylko 30% zarejestrowanych osób uzależnionych od alkoholu ma szanse na skorzystanie z terapii odwykowych, a zaledwie niecałe 20% członków rodzin dotkniętych problemem alkoholowym otrzymuje pomoc socjoterapeutyczną.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MarianAdamCycoń">Pomimo zmniejszenia się o 50% liczby wypadków samochodowych spowodowanych przez pijanych kierowców oraz ponad trzydziestoprocentowego wzrostu liczby przypadków sądowego zobowiązania do leczenia odwykowego liczba zatrzymanych pijanych kierowców wzrosła prawie dwukrotnie, a liczba osób zarejestrowanych do leczenia odwykowego nie maleje. Nadal blisko 1/5 alkoholu jest przedmiotem nielegalnego obrotu, wzrasta liczba osób kilkunastoletnich pijących i upijających się, a w reklamach łódki „Bols” oraz piwa bezalkoholowego robi się do nas perskie oko z ekranów telewizorów.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#MarianAdamCycoń">Nie jesteśmy jedynym w świecie narodem, który dotknięty jest problemami alkoholowymi. Nie tylko u nas zwalczanie tych problemów nie przynosi szybkich, spektakularnych sukcesów. Natomiast podobnie jak na całym świecie problemy te przynoszą olbrzymie straty społeczne, a także straty ekonomiczne, sięgające kwoty szacowanej u nas na ok. 25 mld. To przecież prawie 17% budżetu państwa, to ponad 4% produktu narodowego brutto. Są to wielkości olbrzymie, dobitnie określające rozmiar i wagę problemu. Mimo że wskaźniki te prawie wszędzie kształtują się podobnie, to uwagę zwraca fakt, że straty te rynek alkoholowy rekompensuje wpływami w wysokości ok. 6,5 mld zł. Porównanie tych wielkości nasuwa kuszącą możliwość prostego zwiększenia wpływów z tego rynku poprzez podniesienie skali opodatkowania i tym samym zmniejszenia tych dysproporcji. Jednak wszyscy wiemy, że nie jest to takie łatwe do zrealizowania. Ani prohibicja, ani bardzo wysokie ceny alkoholu nie gwarantują znaczącego zmniejszenia kosztów społecznych związanych z problemami alkoholowymi, czego przykładem mogą być doświadczenia amerykańskie bądź skandynawskie. Natomiast - co można zauważyć w tekście sprawozdania - okazuje się, że stosunkowo skuteczne stało się zwalczanie tych przyczyn problemów alkoholowych, które tkwią w psychice uzależnionego. Nowoczesne, socjopsychologiczne metody terapeutyczne wspomagane badaniami naukowymi zaczynają skutecznie konkurować z metodami farmakologicznymi, a psychologia uzyskuje przewagę nad tabletką. Wymaga to jednak wykształconych kadr i nowoczesnej bazy lokalowej i sprzętowej, a do stworzenia takich warunków potrzebne są nakłady. Wydaje się, że ten kierunek działania, pomimo swojego charakteru polegającego pozornie na zwalczaniu raczej skutków niż przyczyn, rokuje spore nadzieje i powinien być wspomagany w znacznie większym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#MarianAdamCycoń">Na działania związane z zapobieganiem problemom alkoholowym, prowadzone generalnie w ramach narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, powinny zostać przekazane środki w wysokości przewidzianej w art. 11 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Relatywny spadek tych nakładów powinien zostać przynajmniej zahamowany, a leczenie odwykowe powinno znaleźć swoje miejsce w ramach tego programu. W sprawozdaniach podkreślano pozytywne zjawiska obserwowane na polu zwalczania problemów alkoholowych. Programy w tej dziedzinie na trwałe weszły do zakresu działania samorządów szczebla podstawowego. Poprawia się skuteczność przeciwdziałania przemocy w rodzinie z powodu alkoholu. Lepsza jest także jakość i większa dostępność do wydawnictw informujących o alkoholizmie i propagujących jego zwalczanie.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#MarianAdamCycoń">Jednocześnie należy poważnie rozważyć skalę strat spowodowanych przysłowiowym „przymrużaniem oka” w reklamach. Chodzi tu głównie o różnorakie działania i programy profilaktyczne, najczęściej skierowane do młodzieży. Zaproponowana przez reklamodawców dość oryginalna zabawa w kotka i myszkę jest być może inteligentna, ale jednocześnie ujmuje powagi działaniom związanym ze zwalczaniem problemów alkoholowych. Taka reakcja reklamodawców jest zrozumiała, ale w rezultacie doprowadza do szkodliwego pojedynku pomiędzy nimi a prawem, które jest z natury trudne do całkowitego uszczelnienia, a przez to mało skuteczne. Przegrana w takim pojedynku nie przysparza wiarygodności, szczególnie wśród ludzi młodych, a na swoistych zwycięzców są kreowani ludzie znajdujący się po stronie propagatorów konsumpcji napojów alkoholowych. Nawołuję więc do przestrzegania przez reklamodawców przepisów dotyczących problemów alkoholowych. Wystarczy jeszcze wyciągnąć wnioski z faktu, że profesjonalnym, atrakcyjnym - choć nielegalnym w większości - reklamom propagującym styl życia z alkoholem udaje się przeciwstawić jedynie nieliczne przykłady reklamy medialnej na równym poziomie, która przemawia - na przykład głosem mistrza Hołowczyca - do wyobraźni kierowców, ryzykujących jazdę po alkoholu. Nie sposób nie zauważyć, że w dobie olbrzymiego oddziaływania mediów taka metoda prowadzenia profilaktyki musi znaleźć większe uznanie w kręgach decydujących o kierunkach i sposobach zwalczania problemów alkoholowych. Chodzi tu zwłaszcza o działania skierowane do młodego pokolenia. Nie przeceniając znaczenia mediów, warto chyba wyciągnąć wnioski z zaobserwowanych zjawisk i próbować się do nich dostosować. Warto zwrócić większą uwagę na ten obszar ścierania się interesów producentów i dystrybutorów z postawami abstynenckimi, problemami przemocy na tle alkoholizmu oraz skutkami zdrowotnymi tego nałogu. Prokurator nie wydaje się najlepszym rozjemcą w sporach dotyczących oceny zjawiska, gdyż nie tutaj leży sedno sprawy. Najważniejsze jest dotarcie do świadomości ludzi młodych i przekonanie ich o zagrożeniach, które niesie ze sobą nadużywanie alkoholu oraz poinformowanie o skutkach zdrowotnych picia. To przede wszystkim na tym polu należy próbować być lepszym. Sądzę, że w tak przedstawionym konkurowaniu o potencjalny rynek młodych konsumentów nie wolno zostać w tyle.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#MarianAdamCycoń">Wnioski sformułowane w omawianych sprawozdaniach wskazują na niełatwy do przezwyciężenia, ale szczególnie istotny problem wynikający z obecnego stanu kadr i bazy terapeutycznej. Do podstawowych zadań programu rozwiązywania problemów alkoholowych należy dalsze unowocześnianie lecznictwa odwykowego, szkolenie kadr, zwiększenie liczby placówek socjoterapeutycznych, głównie przeznaczonych dla dzieci z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym. Na to jednak trzeba sporych pieniędzy, które powinny się znaleźć w kolejnych budżetach, i skutecznego współdziałania z samorządami lokalnymi.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#MarianAdamCycoń">Niezmiernie istotna wydaje się kwestia zwrócenia szczególnej uwagi na rozwój programów terapeutycznych i rehabilitacyjnych w rejonach szczególnego nasilenia bezrobocia i na terenach wiejskich. Na tych obszarach skutki transformacji ustrojowej bywają szczególnie dotkliwe, a działające tam samorządy nie będą w stanie realizować swoich programów gminnych własnymi siłami. Nieodzownym elementem działania powinno być również jeszcze skuteczniejsze zwalczanie procederu sprzedaży napojów alkoholowych młodzieży niepełnoletniej - powinno być to przedmiotem szczególnej troski organów odpowiedzialnych za realizację ustawy.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#MarianAdamCycoń">Zwalczanie problemów alkoholowych nie jest płaszczyzną ani spektakularnych sukcesów, ani ustawicznych porażek w żadnym kraju borykającym się z tymi problemami. Polska walka z nimi nie odbiega skalą tych sukcesów i porażek od Europy i świata, choć dziedzictwo obyczajowe w tej sferze wydaje się stawiać nas w mniej korzystnej sytuacji. Obserwowane stopniowe zmiany obyczajowości, zmiany struktury ilości spożycia alkoholu napawają ostrożnym optymizmem i mogą dowodzić skuteczności i celowości wysiłków na rzecz zwalczania tych problemów. Pozwalają również na domniemanie, że wydatki na ten cel powoli przynoszą zamierzony efekt.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#MarianAdamCycoń">Zmiana systemu ubezpieczeń zdrowotnych, która weszła w życie już po okresie objętym sprawozdaniami, nie uwzględniła jednak w zakresie świadczeń zdrowotnych z tego ubezpieczenia problemu profilaktyki i leczenia odwykowego w stopniu stosownym do jego rozmiarów. Początkowa kondycja finansowa kas chorych oraz skala potrzeb zdrowotnych w innych obszarach nie skłaniają do szybkiego obarczenia ich obowiązkami finansowania lecznictwa odwykowego w skali, która mogłaby mieć poważne znaczenie dla tego lecznictwa. Nie wydaje się to możliwe do społecznego zaakceptowania na tle innych problemów lecznictwa, niemniej jednak należy już obecnie zastanawiać się nad sposobem wspomagania zwalczania problemów alkoholowych również z tego źródła w przyszłości. Wydaje się to procesem naturalnym, jednak wymagać będzie stosownych zmian ustawowych w momencie ustabilizowania się sytuacji na rynku ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#MarianAdamCycoń">Porównanie obu sprawozdań i wynikające z tego wnioski, mimo niezbyt szczęśliwego opóźnienia w rozpatrzeniu pierwszego, potwierdza przyjęte i realizowane rozwiązania w obszarze zwalczania problemów alkoholowych i dowodzi, że chociaż możliwości finansowe są skromne, rozwiązania te przynoszą wymierne rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#MarianAdamCycoń">Klub Parlamentarny Unii Wolności przychyla się zatem do stanowisk komisji sejmowych wyrażonych w sprawie obu sprawozdań i będzie głosował za ich przyjęciem przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#MarianAdamCycoń">Na tym tle propozycja uchwalenia przez Sejm obecnej kadencji, na koniec mijającego XX w. i u progu XXI w., „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu” stanowi pożądaną i stosowną reakcję na zaobserwowany wzrost spożycia alkoholu przez dzieci i młodzież - przy ogólnej tendencji do spadku tego spożycia. Jest to zjawisko wywołujące już obecnie szereg skutków, ale szczególnie groźne skutki te mogą być w przyszłości. Dzisiejsze piwo w dyskotece i przysłowiowy już tzw. syndrom dnia wczorajszego na drugi dzień w szkole są najczęstszą przyczyną uzależnień u progu dorosłego życia, w którym praca, rodzina i zdrowie stają się przesycone alkoholem. Dzisiejsze problemy z alkoholem ojca czy matki powodują utratę ich autorytetu i zerwanie więzi, skutkując w przyszłości koniecznością sprawowania nad nimi opieki przez dom pomocy społecznej - zamiast opieką ze strony dzieci. Przemoc ze strony rodzica alkoholika wywołuje zachwianie psychiki dziecka, przeradzające się w przyszłą nerwicę lub podobną agresję we własnej rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#MarianAdamCycoń">Nie da się przecenić zagrożenia, jakie alkohol niesie dla zdrowia fizycznego i psychicznego dzieci i młodzieży. Zagrożenie to może stać się problemem równym narkomanii, a nawet większym, bo spotyka się z dość powszechną pobłażliwością. Pobłażliwości tej dowodzi prawie zupełny brak reakcji na sprzedaż czy podawanie alkoholu niepełnoletnim w sklepach, pubach, dyskotekach, a nawet na imprezach szkolnych czy rodzinnych. Dowodzi jej też wyraźna różnica w traktowaniu przez rodziców i nauczycieli przypadku stwierdzenia spożycia przez dziecko alkoholu i faktu użycia narkotyków. Fakt upicia się często niesie wręcz ulgę wobec powszechnego strachu przed narkotykiem. A właśnie w ten sposób rodzi się groźna tolerancja, która przeradza się w zobojętnienie na problem i może obrócić się przeciw tak tolerancyjnym dorosłym, a na pewno obraca się przeciw pobłażliwie traktowanym dzieciom.</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#MarianAdamCycoń">Jedną z istotnych przyczyn zwrócenia się młodzieży ku zachowaniom związanym ze spożywaniem alkoholu w różnych postaciach jest na pewno zjawisko zanikania różnorakich działań szkoły w sferze zajęć pozaszkolnych. Braki finansowe oświaty zjawisko to częściowo tłumaczą, lecz jednocześnie sugeruje to obszar, który mógłby być terenem działań Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych związanych z Narodowym Programem Zdrowia. Oczywiście działania te są podejmowane, ale baza i kadra szkół, wspierane doświadczeniem i pieniędzmi agencji - sygnalizowano tu dzisiaj niewykorzystanie 50% środków - mogłyby stworzyć szansę na zainteresowanie sporej części młodzieży sportem, Internetem czy innymi atrakcyjnymi dla nich zajęciami, odciągającymi choć częściowo od modelu zabijania czasu w pubie czy dyskotece, a na wsi - w barze czy pod sklepem.</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#MarianAdamCycoń">Warto chyba brać pod uwagę jako jeden z wielu również taki sposób realizacji zasad zawartych w przedłożonej Wysokiej Izbie deklaracji, deklaracji, która musi być wypełniana, której uchwalenie z jednej strony podnosi rangę zjawisk i ludzi związanych ze zwalczaniem przyczyn i skutków alkoholizmu, z drugiej jednak zobowiązuje ona jej sygnatariuszy do sprawienia, aby nie pozostała jedynie jednym z druków sejmowych. Jednak nie tylko wola posłów zadecyduje o wypełnieniu jej realną treścią. Charakter problemu sprawia, że nie uda się go opanować jedynie za pomocą działań władzy i środków budżetu. Dotyczy on praktycznie każdego, kto ma poczucie odpowiedzialności za przyszłość młodego pokolenia, każdego, kto wychowuje, sprawuje opiekę, leczy, naucza bądź ma jakikolwiek wpływ na kształtowanie postaw i wzorców zachowań młodego pokolenia. Bez aktywnego udziału wszystkich mających obowiązek lub wolę przeciwdziałania przyczynom i skutkom problemów alkoholowych wśród polskich dzieci i młodzieży deklaracja ta nie spełni swego celu. Celem tym jest nie tylko publiczne oświadczenie woli i moralne zobowiązanie, ale przede wszystkim realizowanie zadań, jakie ta deklaracja formułuje. Potrzebna jest tu zarówno dobra wola, jak i realna skuteczność działania. Nie wolno dopuścić, aby jak powiedział Plaut, oleum et operam perdidi, czyli olej był zużyty nadaremno.</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#MarianAdamCycoń">Klub nasz opowiada się za przyjęciem „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu” zawartej w druku nr 1625, a ponadto, reasumując, Klub Parlamentarny Unii Wolności pozytywnie ocenia dokumenty przedstawione w drukach nr 653 i 1385. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę w imieniu koła poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Klubu poselskiego.)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#StanisławZając">Przepraszam bardzo, oczywiście klubu poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do konstytucyjnych zadań Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej należy nie tylko stanowienie prawa, którego idea winna odzwierciedlać oczekiwania naszego społeczeństwa, ale także, korzystając z uprawnień kontrolnych, winien on okresowo oceniać realizację przez rząd tych ustaw, których wykonanie zostało przez parlament nań nałożone.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#RyszardStanibuła">Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wraz z kilkoma nowelami usankcjonowała działania administracji rządowej w formie zatwierdzonego przez Radę Ministrów narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, którego projekt przygotowała Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#RyszardStanibuła">Podstawowe strategie tego programu to:</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#RyszardStanibuła">1) racjonalne ograniczenie dostępności alkoholu oraz wpływanie na strukturę spożycia poprzez regulacje podatkowe i celne;</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#RyszardStanibuła">2) budowanie skutecznej kontroli prawnej nad szkodliwymi formami postępowania osób nadużywających alkohol;</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#RyszardStanibuła">3) profilaktyczne programy edukacyjne i informacyjne, w szczególności realizowane wśród młodzieży i osób z grup podwyższonego ryzyka;</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#RyszardStanibuła">4) zwiększenie skuteczności i dostępności terapii dla osób uzależnionych od alkoholu;</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#RyszardStanibuła">5) szkolenie przedstawicieli wybranych zawodów w zakresie nowoczesnych strategii i metod rozwiązywania problemów alkoholowych;</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#RyszardStanibuła">6) wspieranie działalności środowiska osób zajmujących się wzajemną pomocą oraz stowarzyszeń prowadzących programy profilaktyczne i naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#RyszardStanibuła">Polskie Stronnictwo Ludowe, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, ze szczególną uwagą śledzi realizację przez rząd tej ustawy, która ze względu na swą dyspozycję ma służyć naszemu społeczeństwu, jego rozwojowi i przeciwdziałać wynaturzeniom i patologiom społecznym spowodowanym niekontrolowanym i niecywilizowanym spożyciem alkoholu. Pomimo wielu działań rządu w dalszym ciągu są zbyt małe efekty zwalczania przemytu oraz nielegalnego obrotu napojami alkoholowymi, a także sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#RyszardStanibuła">Cytowana ustawa nakłada na policję zadania w zakresie rozpoznania, zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń popełnionych pod wpływem alkoholu, jak również wykonywanie czynności dochodzeniowo-śledczych, administracyjno-porządkowych oraz profilaktycznych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#RyszardStanibuła">Z przykrością stwierdzamy, że zagrożenie przestępczością pospolitą, czynami o charakterze chuligańskim wciąż jest wysokie. Dlatego w Polsce stanowi to ciągle bardzo poważny społeczny problem. Szczególnie niepokojący jest wzrost przestępstw dokonywanych przez nietrzeźwych nieletnich. Tylko w jednej kategorii - zabójstw - od trzech lat występuje tendencja zniżkowa. Dla przykładu w 1998 r. wśród podejrzanych dorosłych wskaźnik wyniósł 56,1%, a wśród nietrzeźwych podejrzanych nieletnich - 23,44%. Niepokojąco wzrasta odsetek popełnionych przestępstw w kategorii bójki lub pobicia. Wśród nieletnich sprawców przestępstw wyniósł on w 1998 r. 12,2%, a jeśli chodzi o przestępstwa w kategorii rabunek i wymuszenie rozbójnicze, odsetek takich czynów wśród podejrzanych nieletnich był w roku 1998 aż o 10,8% większy. Takie dane statystyczne są alarmujące, dlatego też nie można tak po prostu przejść nad nimi do porządku dziennego. Muszą one budzić poważne obawy i refleksje, a także zmuszać nas wszystkich do konkretnych, skutecznych, zapobiegawczych działań w tym zakresie. Również alarmujące są dane statystyczne w sprawach dotyczących wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu na drogach. Policja w roku 1998 skierowała do kolegiów do spraw wykroczeń aż 23 029 wniosków przeciwko osobom nietrzeźwym, za naruszenie bezpieczeństwa i porządku na drogach przez pieszych. W tej grupie spraw w porównaniu z rokiem 1997 nastąpił wzrost o blisko 8 tys. wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#RyszardStanibuła">Nie sposób nie oprzeć się zjawisku przemocy w rodzinie spowodowanej nadużywaniem alkoholu przez jej członków. W Polsce od kilku lat można zauważyć systematyczny rozwój różnego rodzaju form pomocy dla osób dotkniętych przemocą fizyczną, psychiczną, seksualną oraz wszelkiego rodzaju patologiami. Znowelizowana ustawa nałożyła na administrację rządową i samorządową obowiązek przeciwdziałania tym zjawiskom. W roku 1998 budżet Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej w części 35, dział 85, rozdział 8536: Przeciwdziałanie alkoholizmowi wyniósł 9 933 770 zł i wydatnie wzrósł w porównaniu z latami ubiegłymi. Należy zauważyć i pozytywnie ocenić kontynuację realizacji wielu zadań z lat ubiegłych, a także to, że realizatorami większości programów i zadań zleconych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych były organizacje pozarządowe.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na realizację ustawy w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w 1998 r. W siłach zbrojnych na wszystkich szczeblach dowodzenia okresowo dokonywane były oceny stanu dyscypliny z uwzględnieniem związku zaistniałych wypadków oraz popełnionych przez żołnierzy przestępstw i przewinień dyscyplinarnych z użyciem alkoholu. Analiza wykazuje, iż ponad 1/3 wojskowych sprawców przestępstw popełniła je w związku z nadużyciem alkoholu. Najczęstszymi przestępstwami popełnionymi pod wpływem alkoholu były: przemoc i znieważenie przełożonych, czynne napaści na przełożonych i starszych stopniem, zgwałcenia, przestępstwa przeciwko zasadom pełnienia służby. Pragnę podkreślić, że na wszystkich szczeblach organizacyjnych podejmowano różnorodne przedsięwzięcia zmierzające do ograniczenia negatywnego wpływu spożywania alkoholu na poziom dyscypliny i jakość wykonywania zadań. W tym miejscu wyrażam słowa uznania i szacunku komendantowi - rektorowi Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi za udział podchorążych Wojskowej Akademii Medycznej w prowadzeniu zajęć z młodzieżą łódzkich szkół średnich na temat zjawisk związanych z alkoholem. Powołany przez ministra obrony narodowej zespół do spraw umacniania dyscypliny wojskowej w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej zaaprobował szereg działań opisanych w sprawozdaniu resortu obrony narodowej, a w szczególności współdziałania dowódców jednostek wojskowych z właściwymi organami żandarmerii wojskowych w celu lepszego rozpoznania zagrożenia i skuteczniejszego przeciwdziałania. Godzi się w tym miejscu podkreślić fakt bezwzględnego egzekwowania dyspozycji przepisu art.14 ust. 1 pkt. 6 cytowanej ustawy przez zakaz sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#RyszardStanibuła">Należy odnotować również pozytywne działania ministerstwa oświaty w zakresie profilaktyki antyalkoholowej w wielu szkołach i placówkach podległych temu resortowi. Nie można natomiast tego powiedzieć o działalności samorządów lokalnych, chociażby biorąc pod uwagę dostępność pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu. W niektórych województwach odczuwana jest znaczna redukcja punktów konsultacyjnych, a także lekceważenie tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analizując szczegółowo część II: Wojewódzkie programy profilaktyki i rozwiązania problemów alkoholowych, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zauważa, iż jest to powielenie zadań, a właściwie ich wieloletnia kontynuacja, a tak naprawdę zbiór pobożnych życzeń bez innowacji i konkretnych działań merytorycznych, organizacyjno-finansowych. Wojewodowie traktowali tę problematykę na takiej zasadzie, że w tym zakresie trzeba coś zrobić - sporządzić statystykę - konkretnych działań natomiast było mniej. Oceniamy, że działalność Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej w tym zakresie była również niewystarczająca, a potrzeby podejmowania wszechstronnych działań są szczególnie uzasadnione, widać to na tle wszystkich wskaźników dotyczących wykroczeń po spożyciu alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-59.16" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Godzi się w tym miejscu podkreślić, iż na obszarach wiejskich zauważa się coraz większy odsetek osób spożywających alkohol, a przede wszystkim go nadużywających. Szczególnie tam, gdzie wiele gospodarstw upadło bądź są bardzo słabe - chodzi zwłaszcza o tereny po byłych pegeerach - gdzie brakuje stałych miejsc pracy, a dochodowość gospodarstw domowych jest poniżej minimum socjalnego. W wielu przypadkach pogłębia się w ten sposób dramatyczna sytuacja tych rodzin. Osoby dotknięte alkoholizmem, a także ich rodziny, zdane są same na siebie. Dlatego trudno mówić o pełnym wykonywaniu zadań przez agencje, służby czy wreszcie inne podmioty na różnych szczeblach wszystkich samorządów w celu popularyzacji kultury spożywania alkoholu, nie mówiąc już o środkach i metodach przeciwdziałania tym negatywnym zjawiskom. Do tych problemów sprawozdanie rządowe odnosi się szczegółowo, konkretnie i rzetelnie, należy te problemy nadal podnosić.</u>
          <u xml:id="u-59.17" who="#RyszardStanibuła">Szczególnie poważny jest problem alkoholizmu na obszarach biedy wiejskiej. Środki finansowe natomiast są niewielkie, a działania w tym zakresie wydają się marginalne. Zlikwidowano wiele klubów sportowych, czytelni i obiektów służących młodzieży. Sprawozdanie rządowe nie dostarcza konkretnej wiedzy co do kierunków i rozmiarów współpracy samorządów lokalnych czy administracji rządowej w tym zakresie. Dlatego też należy podkreślić, że w tej sprawie społeczeństwo wiejskie jest traktowane gorzej niż inne grupy społeczne.</u>
          <u xml:id="u-59.18" who="#RyszardStanibuła">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest zaniepokojony niezwykle trudną sytuacją polskiej wsi, a wobec braku konkretnego odniesienia w przedłożeniu rządowym do podniesionego problemu będzie się domagać od rządu szczegółowej analizy i wsparcia finansowego dla obszarów wiejskich na działania w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na wsi. Jednocześnie posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego z całą aprobatą odnoszą się do projektu uchwały zawartego w druku nr 1625: „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”; popierają go i wnoszą o pilne wdrożenie w życie, realizację przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-59.19" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę podkreślić, że posłowie z Polskiego Stronnictwa Ludowego będą popierać sprawozdanie i oczywiście zwracać uwagę na realizację tej ustawy na obszarach wiejskich, gdzie potrzeby są szczególnie duże. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi Ryszardowi Stanibule za wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Tomczaka w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WitoldTomczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W moim wystąpieniu chciałbym się odnieść do sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz do projektu uchwały Sejmu zatytułowanej: „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WitoldTomczak">Przede wszystkim chciałbym zwrócić uwagę na zbyt mały nacisk w tych dwóch dokumentach na rolę mediów w profilaktyce dotyczącej alkoholizmu, szczególnie wśród młodego pokolenia. Chodzi tutaj o zbyt małe zaangażowanie, zbyt małe wykorzystanie mediów obrazowych, przede wszystkim telewizji. Jest to dla mnie niepokojące. Jak wiemy, przekaz obrazowy, telewizyjny, jest szczególnie skuteczny, szczególnie podatna jest na ten przekaz młodzież, niedojrzałe umysły dzieci i młodzieży. Proszę państwa, według obiektywnych badań statystycznych wśród młodzieży szkolnej jest tylko 10–15% abstynentów. Jest to niepokojące zjawisko. Nastąpiło to w wyniku wzrostu spożycia alkoholi niskoprocentowych i właśnie te alkohole są promowane przede wszystkim w reklamach telewizyjnych czy w innych mediach, zwłaszcza na billboardach, których jest mnóstwo na ulicach, po których przechadzają się młodzi Polacy.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#WitoldTomczak">To sprawozdanie, proszę państwa, jak również deklaracja są jak najbardziej słuszne. Sporo tutaj jest słusznych postulatów, ale obawiam się, że będą one tylko naszymi życzeniami, być może dla oczyszczenia naszego sumienia, i nie spełnią one swoich zadań, jeśli nie będzie zaangażowana w to telewizja publiczna oraz wszystkie media, które z założenia powinny służyć społeczeństwu, a przede wszystkim powinny się troszczyć o przyszłość naszej młodzieży. Dlatego zaproponuję formalnie w drugim czytaniu poprawki w tym względzie, które w tej chwili chciałem tylko zasygnalizować państwu.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#WitoldTomczak">W deklaracji, którą Sejm ma zamiar przyjąć, proponuję dodać poprawkę w akapicie 9: po wyrazach „wszystkie dzieci i młodzież mają prawo do wartościowej informacji o negatywnych skutkach picia alkoholu oraz edukacji promującej styl życia bez alkoholu” proponuję dodać jedno zdanie: „Apelujemy do wszystkich środków masowego przekazu o współpracę w realizacji tego prawa”.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#WitoldTomczak">Następną moją poprawką będzie poprawka po akapicie 12. Chcę zaproponować dodanie jeszcze jednego akapitu o następującej treści: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ocenia jako wysoce naganny i szkodliwy społecznie udział osób publicznych, instytucji i mediów cieszących się popularnością wśród młodego pokolenia w komercyjnych akcjach reklamujących i promujących spożywanie alkoholu”. Jak wiemy, wiele osób ze świata kultury, filmu czy sportu niestety wykorzystuje swoją popularność, promując przede wszystkim alkohole niskoprocentowe. Jest to tym bardziej naganne, jeżeli ma to jeszcze podtekst komercyjny. Jak wiemy, skutki są tragiczne. Młodzież jest szczególnie podatna na wpływ swoich idoli. Mogliby ci państwo wykorzystać to w odwrotnym kierunku, właśnie promując prozdrowotne zachowania czy antyalkoholowe.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#WitoldTomczak">Kolejna poprawka, którą chcę zaproponować, dotyczy również tej deklaracji. Do pierwszego spośród 10 wymienionych jakby strategicznych punktów dotyczących zachowań chcę dodać jeszcze jedno zdanie, właśnie zobowiązujące media do współpracy. Po wyrazach „promowanie trzeźwości oraz wspieranie środowisk i postaw abstynenckich” chcę dodać po przecinku następujące sformułowanie: „szczególnie poprzez zaangażowanie się w tym kierunku mediów publicznych”.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#WitoldTomczak">Chciałbym jeszcze zwrócić państwa uwagę na propozycje rządowego projektu ustawy o radiofonii i telewizji. Proszę państwa, rząd proponuje w art. 16 b zakaz reklamy:</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#WitoldTomczak">— w pkt. 1 — wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu,</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#WitoldTomczak">— a w pkt. 2 zakazuje reklamy napojów alkoholowych, ale już bez rekwizytów adekwatnych, tak jak było w przypadku produktów tytoniowych, czyli będzie mogła dalej istnieć ta pseudoreklama czy kryptoreklama napojów alkoholowych, nie wprost, lecz w postaci imitacji opakowań, które są identyczne z opakowaniami napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#WitoldTomczak">Chcę przy okazji poinformować, że poseł z Porozumienia Polskiego właśnie na posiedzeniu komisji środków przekazu zgłosił uzupełniającą poprawkę w tym względzie, tak by również w pkt. 2 odnośnie do napojów alkoholowych wymienić rekwizyty imitujące wyroby alkoholowe. W tym miejscu apel do państwa i do rządu, żeby przychylić się do tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#WitoldTomczak">Popieram wniosek pani poseł Sikorskiej-Treli, żeby niezwłocznie przejść w dniu dzisiejszym do drugiego czytania. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#StanisławZając">Zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#StanisławZając">Kontynuujemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Sikorę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WaldemarMieczysławSikora">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiane dzisiaj sprawozdania za lata 1997 i 1998 z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz projekt uchwały „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu” dotyczą zagadnień o ogromnym znaczeniu dla naszego państwa. Problemy alkoholowe bowiem od lat stanowią źródło wielu nieszczęść dla poszczególnych osób i całych rodzin. Oprócz indywidualnych cierpień i skutków, których rozmiarów nie sposób nawet ocenić, niesie ta patologia ogromne skutki społeczne, powodujące wymierne straty ekonomiczne, oceniane w skali państwa na sumę ok. 25 mld zł rocznie. Dla porównania wpływy fiskalne z rynku alkoholowego w 1998 r. wyniosły ok. 6,5 mld zł. Widać z zestawienia tych dwóch wartości, że patologia alkoholowa kosztuje naród polski bardzo dużo, bo tylko w wymiarze ekonomicznym blisko 20 mld zł rocznie. Biorąc więc pod uwagę zarówno te niewymierne, jak i wymierne straty, należy zrobić wszystko, aby problemy alkoholowe rozwiązywać, a przede wszystkim skutecznie ich powstawaniu przeciwdziałać.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WaldemarMieczysławSikora">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawione sprawozdania bardzo wyczerpująco i rzetelnie przedstawiają problemy alkoholowe, a także wysiłki rządu, w szczególności Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, władz samorządowych i wielu środowisk zaangażowanych w przeciwdziałanie patologii alkoholowej. W swoim z konieczności wynikającej z ograniczeń czasowych krótkim wystąpieniu chciałbym skupić się tylko na niektórych wybranych zagadnieniach budzących mój niepokój.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#WaldemarMieczysławSikora">Jedną z istotnych przyczyn powstawania uzależnienia alkoholowego jest powszechna dostępność alkoholu w Polsce. Znowelizowana w 1993 r. ustawa przekazała decyzje dotyczące ustalania limitu punktów sprzedaży w gestię samorządów gminnych. Spowodowało to, wbrew ówczesnym zapewnieniom działaczy samorządowych, gwałtowny wzrost ilości punktów sprzedaży alkoholu. W ciągu roku liczba punktów sprzedaży wzrosła o prawie 140%, a liczba mieszkańców przypadających na jeden punkt sprzedaży spadła z 1274 w 1992 r. do 537 w 1993 r. Od tego czasu ilość punktów sprzedaży wzrasta, w latach 1995–1997 o 4–5% rocznie. W tym zakresie Polska stała się jednym z najbardziej liberalnych krajów - średnia europejska to ok. 1500 mieszkańców na jeden punkt. W tej sytuacji dziwi fakt, że Ministerstwo Gospodarki nie gromadzi już danych o liczbie wydanych zezwoleń oraz ilości funkcjonujących punktów sprzedaży. W zakresie wydawania zezwoleń konieczna jest zmiana polityki samorządów. Powinna temu sprzyjać odpowiednia nowelizacja ustawy.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#WaldemarMieczysławSikora">W zakresie przewidzianego ustawą ograniczenia dostępności alkoholu mamy też przypadki łamania obowiązujących przepisów. Art. 14 wskazuje miejsca, w których sprzedaż, podawanie i spożywanie alkoholu jest zabronione. Należą do nich szkoły, zakłady pracy, miejsca masowych zgromadzeń, środki i obiekty komunikacyjne, obiekty zajmowane przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych. Niestety, przepis ten jest często łamany. Powtórzę za sprawozdaniem za rok 1998: „Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej nadal nie podejmuje żadnych działań likwidujących sprzedaż napojów alkoholowych w pociągach i na dworcach. Sytuacja ta zmniejsza bezpieczeństwo podróżnych. Niepokojące wydaje się również tolerowanie, wbrew zakazowi ustawowemu, sprzedaży napojów alkoholowych w kasynach wojskowych i policyjnych, mimo licznych sygnałów o problemach alkoholowych w tych środowiskach. Wymaga to podjęcia zdecydowanych działań przez odpowiednie resorty”.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#WaldemarMieczysławSikora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudnym i narastającym problemem jest wzrastające spożycie alkoholu wśród dzieci i młodzieży. Dane statystyczne, które potwierdza codzienna obserwacja na ten temat, są przerażające. W szkołach ponadpodstawowych w klasach pierwszych 90%, a w trzecich ponad 96% przyznaje się do picia alkoholu. W ciągu ostatniego miesiąca spośród uczniów klas trzecich ponad 4/5 chłopców i ponad 2/3 dziewczyn się upiło. Najbardziej wzrosła ilość pijących dziewcząt. Jest to być może główny problem, przed którym stoi parlament, rząd, samorządy, nauczyciele, rodzice - rozpicie młodego pokolenia Polaków. W tej sytuacji z radością trzeba powitać projekt „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”. Jestem przekonany, że proponowane przez nią zasady etyczne oraz strategie działania muszą być wreszcie konsekwentnie i stanowczo realizowane.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#WaldemarMieczysławSikora">W tym zakresie popieram też te poprawki, które przed chwilą zgłosił poseł Witold Tomczak. Podkreślę tylko, że deklaracja wyraźnie formułuje obowiązek wszystkich dorosłych przeciwdziałania sprzedaży i podawania napojów alkoholowych nieletnim oraz reklamowania i promocji alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#WaldemarMieczysławSikora">Reklama alkoholu dokonywana u nas pod pretekstem reklamowania np. piwa bezalkoholowego oraz wiele promocji alkoholowych są niewątpliwie ważnymi przyczynami trudnej sytuacji w tym zakresie wśród dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#WaldemarMieczysławSikora">Przypomnienie przez deklarację przytoczonego obowiązku, zgodnego zresztą z ustawą o przeciwdziałaniu alkoholizmowi, może spowoduje wreszcie reakcję odpowiednich władz, wymiaru sprawiedliwości czy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz mediów w postaci podjęcia odpowiednich działań w celu zaniechania tej, tak fatalnej w skutkach, reklamy.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#WaldemarMieczysławSikora">Zwracając się do producentów alkoholu, powtórzę fragment swojej wypowiedzi parlamentarnej z 1998 r.: Zwracam się do producentów napojów alkoholowych. Niech chęć zysku nie będzie podstawową przesłanką waszych działań. Działania etyczne dla dobra ludzi obowiązują każdego i w każdym zawodzie. Myślę też, że wystarczające zyski można osiągnąć rezygnując z tej reklamy. Nie jest to przecież produkt taki, jak większość innych towarów. Przed jego dostępnością społeczeństwo potrzebuje specjalnej ochrony państwa i nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#WaldemarMieczysławSikora">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chociaż stan w zakresie problemów alkoholowych, szczególnie wśród dorosłych, się nie pogarsza, wymaga jednak w dalszym ciągu intensywnych działań i współdziałania wielu środowisk. Kościół katolicki zawsze sprzeciwiał się alkoholizmowi i podejmował wysiłki na rzecz rozwiązywania tych problemów. Jego rola w tym zakresie jest ogromna. Chcę powiedzieć o jednej z form działania Kościoła, tylko zasygnalizowanej w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#WaldemarMieczysławSikora">Otóż wielką rolę w eliminacji alkoholizmu odgrywają abstynenci. Od 20 już lat zawiązany przez księdza Franciszka Blachnickiego ruch trzeźwościowy Krucjata Wyzwolenia Człowieka, którego zresztą jestem uczestnikiem, przyczynia się do powstania wielkiej rzeszy, już chyba kilkusettysięcznej, abstynentów - trzeźwych Polaków, którzy nie piją alkoholu, nie częstują nim, eliminują zwyczaj alkoholowy ze swego życia i swoich rodzin i niosą w ten sposób pomoc poprzez świadectwo i ofiarę swojej abstynencji wielu ludziom zniewolonym przez alkohol.</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#WaldemarMieczysławSikora">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpoczęliśmy już rok jubileuszowy 2000-lecia naszego odkupienia, przyjścia Chrystusa. Jestem przekonany, że wielkie przeciwdziałanie alkoholizmowi i wszystkim problemom z nim związanym już się rozpoczyna. Nasz naród zdobędzie się na ten wielki wysiłek odrzucenia zniewalającego nałogu i bycie trzeźwym. Polska będzie trzeźwa. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogumiła Borowskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos w debacie nad zaakceptowanymi przez Radę Ministrów sprawozdaniami z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za rok 1998, druk nr 1385 i za rok 1997, druk nr 653 oraz nad projektem uchwały Sejmu „Polska Deklaracja w Sprawie Młodzieży i Alkoholu”, druk nr 1625, pomny naczelnego, jak kto woli to sformułowanie - sztandarowego wręcz, przedsięwzięcia Wysokiego Sejmu w 1998 r., a więc wdrożenia reformy samorządu terytorialnego, poszukiwałem we wspomnianych dokumentach odpowiedzi na pytanie: Jak realizowane są postanowienia ustawowe przez jednostki samorządu terytorialnego w omawianej kwestii, a w szczególności jak w drugim półroczu 1998 r., po wyborach w dniu 11 października 1998 r. i po ukonstytuowaniu się, zostały wdrożone postanowienia ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (DzU nr 91, poz. 596 z 1998, z późn. zm.), a w szczególności: Czy sejmiki poszczególnych województw podjęły prace nad projektami uchwał w sprawie przyjęcia wojewódzkich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych dla przedmiotowych województw na 1999 r.? Czy przy zarządach powołanych przez sejmiki w województwie utworzono stanowiska do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych lub czy zarezerwowano odpowiednie etaty na 1999 r.?</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Jaki założono w projekcie ustawy budżetowej na 1999 r. udział środków finansowych samorządów wojewódzkich, obok udziału środków Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz udziału gmin, w ogólnych kosztach wojewódzkich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych? Dla przykładu, ale już zupełnie z innego źródła, podam, iż w planie budżetu na 1999 r. dla woj. mazowieckiego udział takich środków finansowych samorządu tego województwa kształtował się w projekcie planu na poziomie 25%.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">W końcu: Jak samorządy powiatowe, realizując w IV kwartale 1998 r. postanowienia ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządach powiatowych, włączyły się w realizację omawianej tematyki?</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#BogumiłAndrzejBorowski">W mych poszukiwaniach, przyznam szczerze, nieco rozczarowałem się, zawiodłem się. Część druga omawianych sprawozdań obejmuje informację o realizacji wojewódzkich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, ale informację ściśle odpowiadającą zadaniom określonym odpowiednio w art. 4 ust. 3 (zadania pełnomocników wojewody) i w art. 41 (zadania własne gmin) ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (DzU nr 35, poz. 230, z późn. zm.).</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Jeżeli już w 2000 r. rozpatrujemy, po roku - jak się popularnie mówi: rychło w czas - sprawozdanie za 1998 r., nie mówiąc już o rozpatrywanym sprawozdaniu za 1997 r., to wydaje się, że, chociażby dla rzetelności w oddawaniu obrazu zaistniałych zjawisk, wskazane byłoby uzupełnienie sprawozdania - na przykład konkretnie w formie aneksu zachodzącego nieco czasowo na 1999 r. - o informacje o działaniach podjętych w omawianej dziedzinie w wyniku wdrażania cytowanych już ustaw o samorządzie wojewódzkim i powiatowym.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Wniosek ten wydaje się tym bardziej zasadny, że już w drugim akapicie na str. 2 omawianej deklaracji czytamy: „Wzywamy administrację (...) samorządową (...) do skutecznego współdziałania w realizowaniu zadań określonych w Narodowym programie zdrowia”. A nie przeanalizowaliśmy, nawet na forum Wysokiej Izby, problemów samorządów wojewódzkich i powiatowych, jakie w tej dziedzinie występują.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Pozwolę sobie przypomnieć szanownym paniom posłankom i panom posłom - ja, radny, ale równocześnie i poseł - aby opinia o omawianych dokumentach była w pełni obiektywna, kilka zdań o wywiązywaniu się przez gminy z ustawowego obowiązku określonego w art. 41 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy tu stwierdzić, że sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zwłaszcza za rok 1998, omawiają w sposób wyczerpujący, w części drugiej, w poszczególnych województwach, co prawda w starym układzie, współpracę z gminami w realizacji programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, z informacją, ile gmin podjęło uchwały gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, podającą wielkość środków przeznaczonych przez gminy na realizację programu, określającą liczbę punktów konsultacyjnych dla osób uzależnionych od alkoholu oraz ilość punktów telefonu zaufania, a także informacje w sprawie przeprowadzonych szkoleń i akcji informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Pewnym jednak mankamentem sprawozdania jest brak informacji o przyczynach, dla których pewien odsetek gmin nie włączył się w omawiany program. Jak zamierza się przeciwdziałać temu negatywnemu zjawisku?</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Reasumując, przychylam się do stanowiska mego klubu parlamentarnego co do przyjęcia omawianych dokumentów z nadzieją, że zgłoszone uwagi pozwolą na przedłożenie w najbliższym terminie wszechstronnego i rzetelnego sprawozdania za 1999 r., które stanie się podstawowym materiałem do wnioskowanej przeze mnie debaty sejmowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Liszcz z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#TeresaLiszcz">Wysoki Sejmie! Mimo bardzo skąpego czasu, który pozostał dla mojego klubu, nie mogę nie przekazać najwyższych wyrazów uznania dla Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za ogrom pracy wykazanej w tym sprawozdaniu, pracy poświęconej ograniczeniu społecznej plagi nadużywania alkoholu, a także za samo sprawozdanie - rzeczowe, szczegółowe i jednocześnie bardzo jasne w układzie. Oczywiście wyrazy uznania należą się także rzeszy innych osób, pracownikom służby zdrowia za wkład pracy chociażby w leczenie odwykowe.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#TeresaLiszcz">Przechodząc do meritum, spróbuję poruszyć tylko kilka problemów i postaram się zostawić chociażby parę minut kolegom.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#TeresaLiszcz">Uważam, że nie powinno być tak, że jedna Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz grupa ludzi dobrej woli walczy o ograniczenie skutków choroby alkoholowej, w ogóle skutków nadużywania alkoholu, a cała reszta jest w stosunku do tego obojętna, niezainteresowana. Wydaje mi się, że tak jak minister pracy nie może być jedynym odpowiedzialnym za zwalczanie bezrobocia, tak agencja wyspecjalizowana nie może być jedynym podmiotem odpowiedzialnym za zwalczanie skutków alkoholizmu. To powinien być wysiłek wszystkich organów państwa. Pragnę się przyłączyć do postulatu, który zmierzał do lepszego usytuowania samej agencji w taki sposób, żeby mogła łatwiej wywiązywać się z funkcji koordynacji rozwiązywania problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#TeresaLiszcz">Chodzi mi jednak przede wszystkim o to, że plagę alkoholizmu należy, moim zdaniem, zwalczać przede wszystkim metodami ekonomicznymi. Nie może być przyzwolenia na to, że biznes alkoholowy jest jednym z najbardziej rozwijających się, najbardziej opłacalnych biznesów. Myślę, że sprawnie posługując się instrumentami ekonomicznymi, nie tylko akcyzą, bo akcyzę ostatecznie zapłaci konsument, ale innymi instrumentami podatkowymi, można sprawić, że zwłaszcza handel alkoholem przestanie być tak opłacalny. Dzisiaj, mimo stosunkowo wysokich opłat koncesyjnych, jest mnóstwo starających się o ten handel. Oczywiście ekstraopłacalność jest spowodowana naruszaniem zasad obrotu, przede wszystkim zaopatrywaniem się w źródłach nielegalnych z pomijaniem akcyzy. Tu się kłaniają niedostateczne jednak bariery na granicach, chodzi o przemyt alkoholu na wielką skalę.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#TeresaLiszcz">Sprawozdanie obala mit, że alkohol jest wprawdzie przyczyną wielkich nieszczęść, krzywd, łez, rozbicia rodzin, ale jednocześnie jest oparciem dla budżetu. Przypominam tę cyfrę, która padała parę razy, ok. 25 mld ewidentnych strat i ok. 6 mld (a więc mniej więcej 1/4) wpływów do budżetu z tytułu biznesu alkoholowego, przy czym różnica nie jest ostatecznym wyrazem szkód, szkodliwych następstw alkoholu, to są tylko efekty przeliczone na pieniądze. Nie da się oszacować pozostałych strat - zmarnowanego życia tysięcy ludzi, rozbitych rodzin, zmarnowanego życia młodych ludzi u progu dorosłego życia.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#TeresaLiszcz">Niewątpliwie jednym z warunków skutecznej kontroli rynku alkoholowego - a on musi być kontrolowany, bo alkohol to nie jest zwykły towar, to jest towar, który w określonej sytuacji bardzo łatwo staje się jadowitą trucizną społeczną, środkiem samozniszczenia i niszczenia innych, a więc hasła liberalnego i wolnego rynku nie mogą być tutaj żadnym tłumaczeniem, że nie można tego rynku ograniczać i kontrolować; można i należy go kontrolować skuteczniej, niż robi się do tej pory - jest stały monitoring i gromadzenie danych na temat ilości, rozmieszczenia punktów sprzedaży, ilości udzielanych zezwoleń. Dlatego przyłączam się do postulatu pod adresem Ministerstwa Gospodarki, ażeby przywróciło zaniechaną w 1997 r. praktykę gromadzenia tych danych.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#TeresaLiszcz">Na poparcie zasługuje także zawarty w przedłożonych sprawozdaniach postulat rezygnacji z nadmiernej decentralizacji uprawnień w zakresie udzielania zezwoleń na handel hurtowy. Propozycja, żeby przekazać to gminom, jest złą propozycją. Powinno się to zatrzymać najniżej, na poziomie zarządów województw. A na poparcie tego powiem, że wbrew niektórym entuzjastycznym wypowiedziom na ten temat, że decentralizacja działań antyalkoholowych jest jak gdyby elementem poprawy skuteczności tych działań, chcę przytoczyć informację z tego sprawozdania o tym, że to przede wszystkim gminy, niestety, doprowadziły do takiego zagęszczenia, niespotykanego w Unii Europejskiej, punktów sprzedaży alkoholu, że w stosunku do liczby osób przypada ich trzy razy więcej niż w Unii Europejskiej. Uważam, że skoro tak, skoro nie można liczyć na rozsądek organów gminnych, to trzeba być może wprowadzić, określić ustawowo minimalną, czy raczej maksymalną gęstość tej sieci punktów sprzedaży alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#TeresaLiszcz">Nie może być liberalizacji obrotu piwem. To nieprawda, że piwo jest, mówię o typowym piwie alkoholowym, nieszkodliwe czy mniej szkodliwe. To jest prawdziwa szkoła picia dla młodzieży, jak wynika z tego sprawozdania. Stąd najwyższa pora, żeby zabrać się do skutecznego zwalczania reklamy. Ponieważ w czasie tej debaty posłowie powinni zastanowić się, jakie zadania dla nich samych wynikają z tego sprawozdania, to proponuję, żebyśmy we współpracy z agencją, na bazie propozycji przez nią przygotowanych, jako grupa posłów, z góry zgłaszam się do tej grupy, spróbowali zmienić w dobrym kierunku art. 13, dotyczący reklamy, podobnie jak i art. 11, dotyczący finansowania narodowego programu rozwiązywania problemów alkoholowych, w tym włączenia w koszty, w ramy tego programu lecznictwa odwykowego. Wydaje się, że trzeba także znowelizować art.111 w kierunku rozszerzenia dotychczasowej skali progów, stanowiących podstawę do podwyższania opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#TeresaLiszcz">Skoro jestem przy tym, co posłowie mogą zrobić, to niedługo będziemy mieli sprawdzian, czy tylko werbalnie, czy w działaniu popieramy prace na rzecz zwalczania plagi alkoholizmu. Właściwe komisje kończą rozpatrywanie projektu ustawy zmierzającego do zaostrzenia odpowiedzialności pijanych sprawców wypadków komunikacyjnych. Na obecnym etapie przewidujemy dożywotnie pozbawienie prawa jazdy. W przypadku poważnych komunikacyjnych przestępstw w stanie nietrzeźwości nawiązkę bądź świadczenie pieniężne w miejsce proponowanego wcześniej przepadku samochodu, a także, co jest najważniejsze moim zdaniem, przekwalifikowanie samego bezskutkowego prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości z dotychczasowego wykroczenia na przestępstwo. Oczekuję, że posłowie opowiedzą się za tymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#TeresaLiszcz">Podobno mamy od dawna jedną z najlepszych ustaw antyalkoholowych i jednocześnie ciągle w małym stopniu rozwiązane problemy alkoholowe, co wynika ze słabej, jak niestety w większości wypadków u nas, egzekucji prawa. Bulwersujące są zwłaszcza informacje na temat zachowania prokuratorów i kolegiów odwoławczych, mianowicie umarzania warunkowego bądź bezwarunkowego, i to z uzasadnieniem małej społecznie szkodliwości wykroczeń i przestępstw przewidzianych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#TeresaLiszcz">Na koniec akcent optymistyczny. Stwierdza się w sprawozdaniu o wydatnym wzroście skuteczności leczenia odwykowego. Otóż w społeczeństwie raczej panuje przekonanie o małej skuteczności i o tym, że nie warto podejmować tego leczenia, bo i tak potem się wraca do nałogu. Otóż okazuje się, że nie, gdyż są nowoczesne metody i leczenie jest skuteczne. Jest to więc wielka nadzieja dla osób uzależnionych, dla ich rodzin i wielkie zobowiązanie dla nas wszystkich, żebyśmy tych chorych, którzy podejmują często heroiczny wysiłek, chcąc wyzwolić się z nałogu, wspierali, zachęcali, okazywali im szacunek i osobistym przykładem umożliwiali wytrwanie w stanie trzeźwości. Należy żałować, że odpowiednich zakładów lecznictwa odwykowego nie ma na terenach dotkniętych plagą bezrobocia, które jednocześnie jest szczególnym warunkiem i szczególną sytuacją sprzyjającą popadaniu z frustracji w nałóg alkoholizmu, a z kolei choroba alkoholowa sprawia, że z bezrobotnego zwykłego staje się chronicznie bezrobotnym. Ponieważ, jak wynika ze sprawozdania, w minimalnym stopniu wykorzystywane są na cele zwalczania alkoholizmu wpływy z akcyzy, postuluję, żeby były one wykorzystywane w pełnym zakresie, między innymi na stworzenie ośrodków leczenia odwykowego na tych terenach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu panią poseł Zofię Wilczyńską z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#ZofiaWilczyńska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wiele tutaj już powiedziano o reklamie, ale jednym z największych niepowodzeń w realizacji zadań określonych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, na co zwrócił uwagę minister zdrowia, było powszechne w ostatnich latach łamanie zakazu reklamy napojów alkoholowych. Pomimo obowiązującego w naszym kraju bezwzględnego i bezwyjątkowego zakazu reklamowania alkoholu na ulicach polskich miast, w prasie, radiu i telewizji niemal codziennie możemy oglądać plakaty oraz spoty telewizyjne z zabronioną przez prawo reklamą. Co więcej, żaden z podmiotów, które dopuściły się naruszenia tego prawa, nie został pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Jak to jest możliwe - chciałoby się zapytać - w praworządnym kraju? Pisma i apele kierowane do ministra sprawiedliwości przez dyrektora Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a także oficjalne opinie przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji nie przyniosły na razie żadnego efektu. Bezczynność resortu sprawiedliwości w tej sprawie jest autentycznie zaskakująca. Nie sposób zaakceptować wyjaśnień, że w sprawach dotyczących reklamy alkoholu istnieją poważne wątpliwości natury prawnej. Ktoś powie: koń, jaki jest, każdy widzi. A jaki jest? Łatwo się przekonać, pytając przeciętnego Kowalskiego lub przeglądając wyniki badań Ośrodka Badania Opinii Publicznej z końca listopada 1999 r., w których niemal dwie trzecie ankietowanych przyznaje, iż reklamy piwa obecne na wielkich plakatach ulicznych, w prasie, radiu i telewizji tak naprawdę zachęcają do zakupu piwa alkoholowego. Przeciwnego zadania jest jedynie 16% badanych. Ponad 72% badanych Polaków uważa, że reklamy te mają wpływ na spożycie alkoholu przez dzieci i ludzi młodych. Jeśli zatem rząd za jedno ze swoich priorytetowych zadań w ramach realizacji wyżej wymienionej ustawy oraz Narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych uznaje zmniejszenie ilości alkoholu pitego przez młodzież, to jak można wyjaśnić całkowitą bierność organów ścigania wobec tych podmiotów i firm, które są współodpowiedzialne za promocję i reklamę alkoholu? W polskim prawie stało się coś niedobrego. Pomimo powszechnego w opinii społecznej naruszania zakazu reklamowania alkoholu organy wymiaru sprawiedliwości przyjęły strategię działania trochę podobną do tej, jaką od kilku lat wyznają ci, którzy alkohol reklamują. Jest to strategia - z przymrużeniem oka. Jeśli w danej reklamie można znaleźć choćby jedną wątpliwość, czy dotyczy ona napoju alkoholowego, to prokurator, podkreślając tę wątpliwość, uchyla całą sprawę i umarza dochodzenie. W rzeczywistości powoduje to głęboką korozję całego systemu prawa w Polsce i podważa wiarygodność organów ścigania. Taka sytuacja w Polsce nie może być dłużej akceptowana.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#ZofiaWilczyńska">W Polsce, podobnie jak w innych krajach - nie będę tych krajów wymieniała ze względu na to, że zechcą się jeszcze wypowiedzieć w tej sprawie moi koledzy - ten zakaz jest wprowadzony. Zakaz ten, co warto podkreślić, nie jest sprzeczny z ustawodawstwem Unii Europejskiej. W ciągu ostatnich kilku lat i w Niemczech, i we Francji, i w Szwajcarii prowadzono na forum parlamentu poważną dyskusję na temat problemu picia alkoholu przez młodzież, wprowadzenia dodatkowych ograniczeń, a nawet całkowitego zakazu reklamy, z czym się zgadzam. Przyjęty we wrześniu ubiegłego roku przez rządy wszystkich krajów europejskich drugi europejski plan działań wobec alkoholu, opracowany przez Europejskie Biuro Światowej Organizacji Zdrowia, jako jedną z głównych strategii działania na rzecz zmniejszenia szkód związanych z piciem młodzieży, rekomenduje wprowadzenie we wszystkich krajach europejskich zakazu sponsorowania przez przemysł alkoholowy wszystkich imprez sportowych. U nas ma się to zupełnie inaczej. Na stadionach, na imprezach sportowych można zobaczyć sponsorów.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#ZofiaWilczyńska">Proszę państwa, jeszcze kilka słów na temat młodzieży, która nadużywa alkoholu. Średnio co piąty badany przyznał, że istniało w jego przypadku uzależnienie. Chodzi o młodzież. Wspomniany związek ma istotne znaczenie, jeśli chodzi o dramatyczny proces obniżania się w ostatnich kilku latach wieku inicjacji alkoholowej. Obecnie dokonuje się ona przeciętnie w wieku 9–12 lat. Jeszcze kilka lat temu dotyczyło to młodzieży w wieku 14–15 lat. Najmłodszy zarejestrowany alkoholik w Polsce ma 7 lat. Czy to nie jest przerażające?</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#ZofiaWilczyńska">Nie będę mówiła o tym, w jaki sposób problem ten jest związany z bezrobociem. O tym już mówiono. Należy jednak podkreślić, iż reklama utrudnia sprawowanie racjonalnej kontroli nad konsumpcją alkoholu. Podsuwane irracjonalne motywy do wypicia oraz hasła: „Chłopaki to lubią”, „Czujesz, że żyjesz”, „Tym, co podnieca dziewczyny, jest piwo bezalkoholowe”, „Egzaminy oblewam jeden po drugim” wyraźnie sugerują pozytywne związki pomiędzy piciem alkoholu a sprawnością bądź relaksem. Na reklamę wydajemy, proszę państwa, 200 mln dolarów. To każe nam się zastanowić nad tym, na co mamy przeznaczyć pieniądze, czy na reklamę, czy na profilaktykę, o której tutaj bardzo wiele powiedziano. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zamiast wystąpienia będzie tylko apel, bo czasu zostało niewiele, a chcą jeszcze wystąpić koledzy, licząc na łaskawość pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#TadeuszCymański">W moim wystąpieniu chciałbym zacytować tylko jeden fragment tej deklaracji: My, posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, zobowiązujemy się sami do postępowania zgodnie z przedstawionymi w deklaracji zasadami etycznymi i sposobami działania. Chcę wyrazić nadzieję, że wszystkie działania Wysokiej Izby, nas samych, w kontekście tych słów dadzą potwierdzenie, że nasze czyny będą zgodne ze słowami.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#TadeuszCymański">Chciałbym podać dwa, trzy przykłady. Odniosę się do kwestii, którą pani poseł była uprzejma przedstawić. Obserwujemy skandaliczną praktykę obchodzenia prawa w naszym państwie, naigrawania się z prawa. Wspomnę tu o ostatnich pomysłach fundacji wspierania talentów Ballantine's, o ochronie klienta przed podróbkami, o wodzie mineralnej Sobieski. Wszystko to jest przedmiotem żartów, natomiast świadczy o tym, że egzekwowanie prawa jest bardzo słabe, a parlament, niestety, biernie się temu przygląda. Wspomnę również o dyskusji nad immunitetem poselskim. Przypomnijmy, immunitet nie może chronić posła w przypadku, gdy miał on kontakt z alkoholem. Jest również kwestia zaostrzenia reguł dotyczących pijanych kierowców, a także znamy przykłady deklaracji, którymi zajmowała się Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#TadeuszCymański">Reasumując, chcę powiedzieć, że w naszych działaniach udowodnimy - a będzie okazja się wykazać - że jako parlamentarzyści nie tylko ograniczymy się do tej deklaracji, ale w rzeczywistym działaniu damy dowód. Jest to potężny problem. To, jak ogromne siły i pieniądze za tym stoją, jest dowodem na to, że na jednej szali jest przyszłość naszych dzieci i młodzieży, a na drugiej interes i biznes ogromnych, potężnych koncernów. I my musimy ten egzamin zdać. Jest to wyraz poparcia dla tej deklaracji, ale również nadziei, że rzeczywiście polski parlament udowodni, iż jego działania będą zgodne z deklaracjami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Sosnowską z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JoannaSosnowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Będę mówiła bardzo krótko, ponieważ w zasadzie już wszystko tu zostało powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JoannaSosnowska">Od połowy lat 90. jednym z najważniejszych zadań, przynajmniej w opinii PARPA, było wprowadzenie do środowisk szkolnych w całej Polsce nowoczesnych programów profilaktycznych dla młodzieży, które stanowiłyby przeciwwagę dla tradycyjnych, słabych pod względem merytorycznym i nisko ocenianych przez młodzież pogadanek i konkursów trzeźwości. Chodziło również o to, aby nowoczesna wiedza na temat problemów alkoholowych oraz sposobów radzenia sobie z nimi nie była ograniczona jedynie do wąskich, elitarnych grup skupionych wokół niewielkiej liczby specjalistów realizujących eksperymentalne i pilotażowe programy edukacyjne. I to świetnie, ale — jak twierdzi PARPA — to trochę za mało, albowiem jak wykazały badania naukowe na temat czynników ryzyka związanego z piciem alkoholu przez młodzież oraz czynników chroniących w tym zakresie, prowadzone na początku lat 90. w USA (tj. J.D. Hawkins, R.F. Catalano i L. A. Kent), jednym z najważniejszych czynników chroniących młodych ludzi przed szkodami wynikającymi z picia alkoholu jest silna więź z rodzicami i z rodziną. W tej sytuacji niezwykle ważnym elementem programów profilaktycznych, ściśle zintegrowanym z treścią przekazów edukacyjnych dla młodzieży, muszą być spotkania z rodzicami wprowadzające do tzw. profilaktyki domowej przygotowującej rodziców do rozmawiania ze swoimi dziećmi na temat problemów wynikających z picia alkoholu oraz do podejmowania interwencji w sytuacjach kryzysowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Kozioła z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AndrzejKozioł">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi za lata 1997–1998. Dobrze się stało, że i dzisiaj jest pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały Sejmu nawiązującego do tematu sprawozdań, a mianowicie „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#AndrzejKozioł">Wysoki Sejmie! Z dostarczonych nam materiałów wynika, że od kilku lat obserwuje się zahamowanie wzrostu spożycia alkoholu, a nawet można się dopatrzeć minimalnego jego spadku. W 1998 r. wydatki na usuwanie skutków problemu alkoholowego wyniosły 25 mld zł, tj. ok. 4% PKB. Ta cyfra, choć nie w pełni, odsłania ogrom tragedii ludzkich spowodowanych przez alkohol. Do tego trzeba dodać 4 mln osób będących członkami rodzin alkoholików, u których występują zaburzenia i schorzenia spowodowane stresem, przemocą, degradacją ekonomiczną. Zatem można by oczekiwać, że świadome ogromu zagrożenia społeczeństwo wypracuje skuteczne metody obrony przed skutkami problemów alkoholowych. Czy tak jest? Pomimo że problem ma długą historię, to dopiero w latach 1996–1998 opracowano w miarę spójny system działań administracji rządowej i samorządowej w tym zakresie. Jednak program to nie wszystko. Pomimo pierwszych pozytywnych oznak jego działania, są i zagrożenia. We wnioskach ze sprawozdania za 1998 r. możemy przeczytać: Nie ma jeszcze powodów do zadowolenia z aktualnego stanu praktyki w zakresie unikania i rozwiązywania problemów alkoholowych. Efektywność wykorzystania poszczególnych elementów tego systemu zależy od systematycznego upowszechniania sprawdzonych metod profilaktyki, terapii i rehabilitacji oraz konsekwentnych interwencji w sytuacjach kryzysowych. Wymaga to rozszerzenia zakresu stosowania tych metod i bardziej kompetentnych działań decydentów różnego szczebla zgodnie z zapisami ustawy oraz ustabilizowania nowych rozwiązań organizacyjnych i merytorycznych. Jak widzimy będzie to długa droga i chyba niełatwa. Jak zatem ocenić takie oto wydarzenia: praktycznie zaniechanie przez prokuraturę ścigania przestępstwa polegającego na łamaniu zakazu reklamy napojów alkoholowych w środkach masowego przekazu - szkody spowodowane tym procederem są ogromne, zwłaszcza że reklamy oddziaływają głównie na osoby młode - niereagowanie przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji na łamanie przez radio i telewizję publiczne zakazu reklamy napojów alkoholowych? Zdarzają się przypadki zwiększenia ilości punktów sprzedaży alkoholu przez radę gmin i miast, choć wiadomo, że ma to bezpośredni wpływ na zwiększanie spożycia alkoholu. Cofnięcie koncesji przez samorządy jest możliwe, choć rzeczywiście występują tu trudności z udowodnieniem przestępstwa i wydaje się, że praktyka podpowiada, iż trzeba by doprecyzować niektóre zapisy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#AndrzejKozioł">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problemy alkoholowe dotykają każdej grupy społecznej i wiekowej - osób w wieku od lat 10 wzwyż. Jednak najbardziej zagrożone są dzieci i młodzież. Wyraźnie wskazują na to obydwa raporty. Dlatego z satysfakcją przyjąć należy projekt uchwały Sejmu przedłożony przez Komisję Zdrowia i Komisję Rodziny, który również dzisiaj rozpatrujemy. Uchwała prezentuje występujące zagrożenia młodzieży problemami alkoholowymi oraz pokazuje sposoby obrony przed nimi.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#AndrzejKozioł">Niedawno w rozmowie na temat problemów młodzieży znajomy kapłan zrelacjonował mi odpowiedzi na postawione dziewczętom pytanie: Jakie cechy powinien mieć twój przyszły mąż? W przeszło 80% odpowiedzi wskazywano na to, iż taki, który by nie pił, taki, który by mnie nie bił. Przyznam, że to mnie zszokowało. Jest to jeszcze jeden argument za przyjęciem tej niezmiernie ważnej deklaracji przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#AndrzejKozioł">Kończąc, wyrażam nadzieję, że podejmowane działania i wzrost świadomości społecznej przyniosą zamierzone efekty, zwłaszcza że ciągle przypominają mi się słowa wielkiego Polaka, patrioty i wychowawcy księdza Bronisława Markiewicza: Polska będzie trzeźwa albo jej wcale nie będzie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Olszewskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#AndrzejOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu” ma olbrzymie znaczenie dla realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 12 września 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#AndrzejOlszewski">Zabieram głos jako ordynator dużego 80-łóżkowego oddziału chirurgii ogólnej w Żyrardowie od 17 lat. Na podstawie analizy chorób leczonych na moim oddziale chorych z powodu wypadków mogę stwierdzić, że w 1986 r. na 300 osób leczonych z powodu urazu stan 80% wskazywał na nadużycie alkoholu. Statystyka przerażająca. Jednakże można podkreślić, że w tym okresie młodzież stanowiła tylko kilka procent spośród tej grupy 300 osób. Natomiast od 1990 r. obserwuje się znaczny wzrost liczby ludzi młodych, a szczególnie młodzieży od 15 do 25 roku życia, którzy ulegają wypadkowi po spożyciu alkoholu. Tu zwraca uwagę gwałtowny wzrost liczby młodych dziewcząt, które znacznie częściej niż chłopcy są dowożone do szpitala z objawami upojenia alkoholowego lub wręcz opilstwa. Tę młodzież ze względu na przyczyny wypadków można podzielić na dwie grupy. Jedna grupa to wypadki komunikacyjne, a druga grupa to pobicia na dyskotekach lub innych zabawach.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#AndrzejOlszewski">Jest jasne, że człowiek nadużywający alkoholu na dyskotece nie ma szans na dojechanie szczęśliwie do domu własnym samochodem albo jako pasażer tego samochodu. Do pobicia na zabawie, bójki spowodowanej przez pijaną młodzież, najczęściej dochodzi w czasie samej zabawy po pijanemu lub w czasie tak zwanych akcji egzekucyjnych, kiedy to zorganizowana grupa z innej wsi lub miasteczka realizuje zaplanowany wyjazd grupowy - kilkanaście osób - do innej miejscowości z zamiarem rozpędzenia zabawy i pobicia jej uczestników.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#AndrzejOlszewski">Panie Marszałku! W pierwszym czytaniu nie ma możliwości zgłaszania poprawek, ale chciałbym zasygnalizować, że gwałtowny wzrost liczby pijanych i szerzenie się pijaństwa wśród młodzieży wskazuje na potrzebę nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Należy zwłaszcza w art. 14 pkt 6 zapis „Rada gminy może...” zmienić na zapis „Rada gminy zakazuje spożywania i podawania alkoholu, wnoszenia napojów alkoholowych na dyskoteki i zabawy organizowane dla młodzieży”. Tak samo winno się zakazać sprzedawania alkoholu na zabawach organizowanych dla młodzieży w tzw. remizach ochotniczej straży pożarnej. To samo dotyczy gminnych ośrodków kultury. Myślę, że jeżeli wprowadzimy choćby tylko te dwie zmiany ustawowe, sytuacja znacznie się polepszy, jeśli chodzi o trzeźwość młodzieży uczestniczącej w zabawach. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Lewandowskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchując się debacie nad sprawozdaniem z wykonywania ustawy o wychowaniu w duchu trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi można odnieść wrażenie, że takie pojęcia, jak alkoholizm, pijaństwo i picie alkoholu traktuje się zamiennie. Tymczasem pojęcia te nie są synonimami i nie jest trudno przeprowadzić między nimi linię demarkacyjną. Alkoholizm jest chorobą, pijaństwo patologią, zaś picie alkoholu obyczajem, zjawiskiem kulturowym, które w systemach demokratycznych spotyka się w pewnym zakresie z ingerencją prawa.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#BogdanLewandowski">Przedstawione nam sprawozdanie dotyczy lat 1997 i 1998, natomiast nie wiemy, jak sytuacja przedstawiała się w roku ubiegłym. Jak zostało to stwierdzone, nie jest to wina rządu. Dziwi mnie tylko zakres czasowy sprawozdania. Jak stwierdził z trybuny sejmowej niezwykle zasłużony dla walki z pijaństwem i przeciwdziałania alkoholizmowi poseł Jurgielaniec, polski model profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych ma charakter zdecentralizowany. Nie usłyszeliśmy jednak i nie poinformowano nas, jak ten system realizowany jest na szczeblu gminy i województwa. To jest bardzo poważny mankament sprawozdania. Bardzo bym prosił, żeby w sprawozdaniu - mam nadzieję, że takie zostanie przedstawione - za rok 1999 znalazły się szczegółowe dane co do tego, jak ten problem przedstawia się właśnie w gminie i w województwie.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#BogdanLewandowski">I kilka uwag do projektu „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”. Otóż pierwsze zdanie, pani poseł - nie mówmy, że picie, upijanie się dzieci i młodzieży stanowi jeden z największych problemów społecznych współczesnej Polski. Wystarczająco dużo stanowimy już w Sejmie. Napiszmy, że jest.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#BogdanLewandowski">I teraz jeżeli chodzi o ten trzeci segment projektu - 10 sposobów działania w sprawie młodzieży i alkoholu. Myślę, że warto raczej byłoby zmienić ten podtytuł, który łączyłby się z ustawą, niż stawiać taką koniunkcję: młodzież i alkohol.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#BogdanLewandowski">Następnie bardzo prosiłbym panią poseł o odpowiedź na pytanie związane z pkt. 1 - promowanie trzeźwości oraz wspieranie środowisk i postaw abstynenckich. Jeżeli postawy abstynenckie, to oczywiście sprawa jest prosta, natomiast proszę powiedzieć, jakie środowiska w Polsce są abstynenckie. Warto byłoby może jeszcze poddać to większej systematyce, uzupełnić wzajemne powiązania między tymi poszczególnymi punktami. Myślę, że cała rzecz zasługuje na uznanie, natomiast warto byłoby przede wszystkim przedstawić ją w sposób poważny, który dotyczyłby samej istoty problemu, a nie łączyłby się z możliwością bardzo różnych interpretacji. Zwłaszcza powinniśmy unikać sytuacji, w których te - podkreślam raz jeszcze - bardzo ważne problemy mogłyby stać się powodem niestosownych żartów. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JanKról">Pięciu posłów zapisało się do zadania pytania: pan poseł Borowski, Lewandowski, Kaczyński, Kulas, Misztal.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JanKról">Czy ktoś jeszcze chciałby się zapisać do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#JanKról">Pan poseł Kozioł.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#JanKról">Zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan poseł Bogumił Andrzej Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W kontekście mego wystąpienia w debacie nad sprawozdaniem z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (druki sejmowe nr 653 i 1385) mam pytanie do przedstawiciela rządu, pana Macieja Piroga, sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia. Czy już zostało ustalone, które sejmiki wojewódzkie podjęły uchwały w sprawie przyjęcia wojewódzkich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na wzór uchwały 19/73/99 sejmiku woj. mazowieckiego, której tekst trzymam w ręku, a które zaniedbały ten obowiązek ustawowy, wynikający z ust. 2 art. 18 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie wojewódzkim? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#BogdanLewandowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwa pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#BogdanLewandowski">Panie ministrze, w swoim wystąpieniu, mówiąc o źródłach, przyczynach alkoholizmu wśród młodzieży, powiedział pan, że przyczyną tego jest również rozluźnienie kontaktów wychowawczych między dziećmi a rodzicami. Czy mógłby pan podać przyczyny, dlaczego tak się dzieje, że w obecnej sytuacji w Polsce następuje to rozluźnienie kontaktów, czyli można powiedzieć, że w przeszłości, że kiedyś te kontakty były bardziej ścisłe. A więc jeżeli mamy do czynienia z takim procesem, to powinniśmy sobie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#BogdanLewandowski">I druga kwestia. Z trybuny padły apele o finansowanie świadczeń na rzecz walki z pijaństwem i jednocześnie świadczeń, które rozwiązywałyby problemy alkoholowe, żeby właśnie finansowanie tych świadczeń obciążyło kasy chorych. Proszę powiedzieć, biorąc pod uwagę funkcję, jaką pan ma, czy przy obecnej składce jest możliwe, żeby kasy chorych efektywnie wspomagały rozwiązywanie tego ważnego problemu społecznego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#JanKról">Pan poseł Marek Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chciałbym skierować trzy pytania do pana posła sprawozdawcy, jedno pytanie do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MarekKaczyński">Pierwsze pytanie. W uzasadnieniu do projektu uchwały jest mowa, iż nasilenie picia alkoholu przez dzieci i młodzież jest zjawiskiem występującym aktualnie we wszystkich krajach. Jak statystycznie Polska wygląda pod względem tego problemu na tle Europy i na tle może nawet świata. Czy jest taka analiza?</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#MarekKaczyński">Drugie pytanie - do pana posła sprawozdawcy. W jakim stopniu zakaz reklamy alkoholu w Polsce ścigany jest przez prawo? Była w debacie mowa o tym, że to ściganie nie jest zbyt skuteczne i jest niewielkie. Czy jest analiza, ile przypadków reklamy, którą widzimy na ulicach, na drogach, na ścianach domów, bloków, gdzie alkohol faktycznie jest reklamowany, ile było przypadków, że ci reklamujący zostali pociągnięci do odpowiedzialności karnej? Nie słyszałem o takich przypadkach, może pan poseł sprawozdawca ma na ten temat informacje.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#MarekKaczyński">Trzecie pytanie. Czy w treści uchwały, gdzie jest mowa o tym, iż wszystkie dzieci i młodzież mają prawo, podkreślam te dwa słowa: mają prawo do wartościowej informacji o negatywnych skutkach picia alkoholu oraz edukacji promującej styl życia bez alkoholu, nie należałoby zmienić tych słów i wprowadzić zapisu bardziej obligatoryjnego dla środków masowego przekazu, być może właśnie w kierunku zobligowania ich do przekazywania takiej informacji o negatywnych skutkach picia alkoholu? Moim zdaniem zapis: mają prawo mówi tylko o tym, że mają prawo. I co dalej?</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#MarekKaczyński">Jeszcze jedno pytanie do pana posła sprawozdawcy i później już ostatnie pytanie do pana ministra. Z mojego terenu, typowo rolniczego, wiejskiego, gdzie do tej pory nie spotykano się z problemem narkotyków, ostatnio dochodzą do mnie informacje, że problem ten zaczyna występować również w małych wsiach. Mam tu na myśli tereny wiejskie, gdzie wcześniej tego problemu w ogóle nie było. Czy nie należałoby się zająć także tym problemem i spróbować doprowadzić do opracowania takiego projektu uchwały, jeżeli chodzi o problem narkotyków? Bo myślę, że problem ten staje się także coraz większym zagrożeniem dla młodego pokolenia, nawet dla dzieci.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#MarekKaczyński">I pytanie do pana ministra zdrowia. Czy w obszarze reformy służby zdrowia jest miejsce na profilaktykę, na przeciwdziałanie alkoholizmowi wśród dzieci i młodzieży, a także wśród dorosłego pokolenia? Innymi słowy, czy na profilaktykę są pieniądze? Jeżeli są, to proszę wskazać, gdzie i w jakich kierunkach są one dysponowane i w jaki sposób można z nich korzystać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Cieszę się, że mogę zadać pytania, które dotyczą tak doniosłej problematyki, jak sprawa wychowania, kwestia trzeźwości w naszym społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#JanKulas">Pierwsze pytanie dotyczy zjawiska powszechnego i nagminnego, kiedy to prawo jest wystawiane na najcięższą próbę, kiedy to prawo jest szargane, lekceważone; chodzi mianowicie o bezkarną reklamę alkoholu, szczególnie w telewizji. (Ostatnio już nawet nie mruga to oko, już jest niepotrzebne). Co w tej sprawie robi zarząd telewizji, co robi pan prezes, co robi rada programowa? Jakie działania podejmuje Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji? Dlaczego toleruje się takie zło? Ci ludzie często żyją i działają za nasze publiczne pieniądze. Dlaczego podatnik polski ma finansować takie instytucje, organy, które go nie chronią, lecz powodują, że prawo jest tu zupełnie nieskuteczne? Tak się dzieje każdego dnia.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Urąga to wszelkiej idei państwa prawa, i to każdego dnia.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#JanKulas">Drugie pytanie dotyczy kwestii wychowawczych. W dyskusji słusznie podkreślano, że trzeba leczyć, stosować inne środki lecznicze, rehabilitację, ale nade wszystko trzeba oczywiście zapobiegać. I dlatego chcę zapytać o tę wielką funkcję wychowawczą szkoły. W latach 1995–1996 zatraciła się ona zupełnie albo w znacznym stopniu. Dlatego z odbudową fundamentalnej funkcji wychowawczej szkoły wiążę wielką nadzieję. Czy takie nadzieje pokładają również przedstawiciele ministerstwa, resortu? Czy odbudowa tej funkcji wychowawczej szkoły, w powiązaniu z bliską współpracą z rodzicami, z organizacjami młodzieżowymi, a także z bliższą współpracą z Kościołem, może przynieść pożądane rezultaty? Wydaje mi się, że tak; ale pytanie to niewątpliwie wymaga pogłębionej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#JanKulas">Kolejne pytanie dotyczy kwestii finansowych. Mówimy o rzeczywiście poważnej inwestycji w społeczeństwo, w procesy dotyczące przywracania mu chorych ludzi - bo alkoholizm jest bolesną, poważną chorobą, która dotyka przecież wielu obywateli - i niewątpliwie warto w to zainwestować. Z informacji wyczytałem, że zaledwie 0,23 wpływów z podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych przeznacza się na realizację zadań ustawowych z zakresu administracji rządowej. Dlaczego tak się dzieje, że 3/4 środków jest praktycznie niewykorzystywanych, być może nawet marnowanych albo niedostrzeganych? Jak zmienić ten stan rzeczy? Jakie działania w tym zakresie podejmuje resort?</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#JanKulas">Pytając o sprawy budżetowe, bo dla członka Komisji Finansów Publicznych są one zawsze ważne, bliskie, chciałbym także zapytać o budżet Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Jak kształtują się tu środki budżetowe na 2000 r.; jakie są tendencje, jakie zmiany? W jakim zakresie parlament, a szczególnie Komisja Finansów Publicznych, może pomóc? Jak kształtują się globalne nakłady rządowe na przeciwdziałanie alkoholizmowi w roku 2000?</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#JanKulas">Kolejne pytanie. Czy przedstawiciele resortu, Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie są przekonani, że może w większym stopniu należałoby zainwestować w organizacje pozarządowe, które zajmują się problematyką alkoholową - znam wiele takich przykładów w Tczewie, Gdańsku, Starogardzie Gdańskim - grupy anonimowych alkoholików, kluby abstynenta i wiele innych? Może by należało stworzyć jakiś system motywacyjny, wsparcia finansowego dla tych szlachetnych ludzi. Oni naprawdę robią tutaj wiele dobrego. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JanKról">Dziękuję również panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Misztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do pana posła sprawozdawcy i do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#StanisławMisztal">Czy w związku z niepełną realizacją przez organy samorządowe stopnia podstawowego założeń ustawy o wychowaniu w trzeźwości - chodzi o środki finansowe - przewiduje się podjęcie skuteczniejszych działań mających na celu zlikwidowanie tego zjawiska?</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#StanisławMisztal">Czy nie planuje się przeznaczenia dodatkowych środków finansowych na zasilanie służby zdrowia w celu realizacji założeń Narodowego Programu Ochrony Zdrowia w zakresie profilaktyki uzależnień oraz leczenia odwykowego?</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obok bezrobocia alkoholizm jest istotnym problemem społecznym na Zamojszczyźnie. Mam w związku z tym pytania do pana ministra. Jaka jest skuteczność lecznictwa odwykowego w placówkach zajmujących się tego typu działalnością na Zamojszczyźnie?</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#StanisławMisztal">Czy pieniądze przeznaczone przez gminy Zamojszczyzny na walkę z alkoholizmem są wystarczające i o ile ta kwota powinna ewentualnie wzrosnąć, by przeciwdziałanie pladze alkoholizmu było skuteczne?</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#StanisławMisztal">Jaką pan minister widzi rolę mediów w walce z problemami alkoholowymi? Bo niektóre z nich, np. „Tygodnik Zamojski”, „Dziennik Wschodni” czy Radio Lublin, mają w tej dziedzinie duże zasługi.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#StanisławMisztal">Jak w porównaniu z innymi regionami w Polsce wypada Zamojszczyzna pod względem środków przeznaczanych na walkę z alkoholizmem i skuteczności lecznictwa odwykowego?</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#StanisławMisztal">Jeżeli pytania są zbyt szczegółowe, prosiłbym pana ministra o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#StanisławMisztal">Ostatnie pytanie szczegółowe dotyczy udziału mediów w walce z alkoholem. Przykładem niech będzie „Dziennik Wschodni” z dnia 5 stycznia br. Pani redaktor Zofia Sawecka w artykule „Alkoholizm kwitnie” podaje, że na terenie miasta Zamościa znajduje się aż 239 oficjalnych punktów sprzedaży alkoholu, w 118 punktach można kupić wszelki alkohol, w 73 wyłącznie piwo. Sklepy i niektóre pijalnie piwa sprzedają alkohol nieletnim i nietrzeźwym, w tym kompletnie pijanym. Nikt z tego powodu nie traci niestety koncesji. Na jednym osiedlu, np. Nowe Miasto, jest ponad 20 punktów sprzedaży alkoholu. Natomiast miejski ośrodek pomocy rodzinie wspomógł rzeczowo lub finansowo zaledwie 109 rodzin dotkniętych problemem. O wysokości tej pomocy lepiej nie wspominać, w sytuacji gdy np. prezydent Zamościa otrzymuje gażę ok. 10 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#StanisławMisztal">Panie Ministrze! Panie Pośle Sprawozdawco! Jakie działania winny być podjęte, ażeby naprawić ten wyjątkowo chorobowy stan? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#JanKról">Ale, panie pośle, jeszcze musi pan sprecyzować, do którego posła sprawozdawcy adresował pan swoje pytanie, bo było aż trzech posłów sprawozdawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#StanisławMisztal">Do tego, który jest gotowy do odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JanKról">Który czuje się kompetentny, tak?</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#JanKról">Dobrze, to tak będziemy procedowali.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Kozioł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#AndrzejKozioł">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam dwa pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#AndrzejKozioł">W ramach realizacji zadań przypisanych gminom zauważono konieczność dokładniejszego sprecyzowania przepisu dotyczącego ustalania opłaty za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Jest to uregulowane w art. 11 ustawy. Czy wartość sprzedaży odnosi się łącznie do wszystkich rodzajów sprzedanych napojów alkoholowych, czy odnosi się tylko do poszczególnych zezwoleń dotyczących piwa, wina i wódki?</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#AndrzejKozioł">Drugie pytanie związane z takim oto wydarzeniem, prawdziwym niestety. Otóż przed świętami jedna z moich znajomych zwróciła uwagę sprzedawczyni w sklepie, że sprzedaje alkohol osobie nieletniej. Dostało się jej, popularnie mówiąc, za to i od sprzedawczyni, i od osoby kupującej. Mówię to w kontekście tego, iż w krajach zachodnich sprzedawca, jeżeli ma wątpliwości co do wieku osoby kupującej, ma ustawową możliwość zażądania dokumentu stwierdzającego wiek kupującego. Natomiast u nas jest przyjęte zwyczajowo, że może. Jak wynika z przedłożonych nam sprawozdań, ponad 85% sprzedawców tego nie robi. I dochodzi właśnie do takich zdarzeń, jakie na wstępie opisałem. Wydaje się, że trzeba by tutaj taką możliwość prawną stworzyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#JanKról">Ponadplanowo jeszcze pytanie zadadzą: pan poseł Ryszard Stanibuła i pani poseł Joanna Sosnowska.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#JanKról">Myślę, że to już wszyscy chętni do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#JanKról">Jesteśmy z czasem nieźle, zgodnie z planem, tak że możemy sobie pozwolić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#RyszardStanibuła">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#RyszardStanibuła">Mam bardzo krótkie pytania, do rządu. Co z 1-procentową akcyzą alkoholową? Gdzie te środki są skierowane? Dlaczego nie są właściwie skierowane, tak jak ja to odczuwam, na obszary wiejskie? Tutaj jest za mało tych środków.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#RyszardStanibuła">Chciałbym zadać jeszcze pytania skierowane do rządu. Jak rząd widzi obecny stan ośrodków na wsi, szczególnie dla młodzieży, ośrodków sportowych, czytelni, bibliotek itd.? Bo to się z tym wiąże. Jakie są na to nakłady? Czy one się zmniejszyły, czy te ośrodki zanikają, czy działalność ich się rozwija? Gdyby można było usłyszeć krótki komentarz w tej sprawie. Jaką alternatywę dla młodzieży wiejskiej proponuje się w tej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#RyszardStanibuła">Jeszcze jedno pytanie na koniec. Czy zakaz reklamy alkoholu jest uzasadniony, czy nie? Może gdyby stosować reklamę alkoholu niskoprocentowego - tak mi się wydaje - dalej spadałoby spożycie na osobę w kraju, bo można by preferować alkohole niskoprocentowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JanKról">Pani poseł Joanna Sosnowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JoannaSosnowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#JoannaSosnowska">Mam krótkie pytanie i właściwie tylko do pana Mellibrudy. Czy widzi pan, a jeżeli tak, to jaką możliwość współpracy z powiatowymi centrami pomocy rodzinie, tam, gdzie taka współpraca mogłaby się odbywać? U mnie bowiem, w woj. warmińsko-mazurskim, zgłaszają właśnie fakt, że wiele zadań wykonywanych przez powiatowe centra i przez powiatowych pełnomocników mogłoby się pokrywać. Problem polega na tym, że centra nie mają pieniędzy, a pełnomocnicy te pieniądze mają i na okrągło się szkolą, czyli raczej mało efektywnie te środki wykorzystując. Z drugiej strony słyszymy dzisiaj w debacie, że jednak pieniądze z akcyzy nie są wykorzystywane w 100% zgodnie z przeznaczeniem. Chciałabym więc wiedzieć, czy pan widzi tutaj jakąś możliwość współdziałania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#JanKról">Lista posłów zapisanych do głosu i zadania pytań została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#JanKról">Obecnie głos zabierze pan Maciej Piróg sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MaciejPiróg">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zanim przejdę do odpowiedzi na szczegółowe pytania, które padły w ostatniej części debaty toczonej dzisiaj na ten temat, pozwólcie państwo, że podziękuję za wysoką ocenę sprawozdań, ich zawartości i działań. Ta wysoka ocena, która jest przede wszystkim zasługą działalności Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, jej szefowi, panu doktorowi Mellibrudzie i współpracownikom, szczególnie i słusznie się należy. Oczywiście mogłoby być w tych sprawach lepiej. Wszystkie te problemy, i artykulacja tychże, wyspecyfikowane przez państwa w wystąpieniach klubowych, ale także i te, które przewijały się w większości pytań, zostały zauważone i przedstawione w moim wystąpieniu na początku tej debaty. Myślę, że w tej chwili skoncentrowanie się wszystkich na rozwiązywaniu tych problemów jest absolutnie nieodzowne, ponieważ te sprawy i te tezy, których już nie będę w tej chwili wymieniał i powtarzał, rzeczywiście muszą być, powinny być rozwiązywane ponad podziałami, gdyż wtedy będzie szansa, że te rozwiązywania będą skuteczne, ponieważ są to problemy szczególnie trudne.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MaciejPiróg">Przejdę do odpowiedzi na pytania szczegółowe, za chwilę przejdę, wezmę jeszcze jedną część, którą zostawiłem, przepraszam bardzo. Chciałbym się ustosunkować jeszcze do dwóch-trzech kwestii szczegółowych, które pojawiły się w wystąpieniu pana posła Jurgielańca, który mówił o umiejscowieniu i przyporządkowaniu Agencji. Myślę, że jest to sprawa dyskusyjna. Ta wysoka ocena i dotychczasowe osiągnięcia mówią, że umiejscowienie tejże przy Ministerstwie Zdrowia jest właściwe, ale nigdy nie jest tak, żeby nie mogło być lepiej. Myślę, że ten projekt należy rozważyć i zastanowić się nad nim, chociaż sprawa jest niejednoznaczna. Teraz jeżeli chodzi o liczbę pełnomocników: zmieniło się ich przyporządkowanie, bo od wojewodów przeszli oni do urzędów marszałkowskich, ale także zmniejszyła się ich liczba w związku z mniejszą liczbą regionów. Myślę, że do rozważenia jest też pewnego rodzaju filialność ich występowania i kwestia pomocy pełnomocnikom osadzonym w nowych województwach, myślę o pewnego rodzaju filiach czy oddziałach w starych województwach. Myślę, że projekt też należy rozważyć.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MaciejPiróg">Kwestia terminu wpływu sprawozdań do Sejmu. Rząd złożył je terminowo po przyjęciu przez Radę Ministrów, jest to najczęściej wrzesień-październik następnego roku, i w tym terminie wpłynie sprawozdanie za rok 1999. Potwierdzam, że bardzo istotną i ważną częścią, nową jakością w ocenie kolejnego roku działań rządu w tym zakresie, będzie poziom kontraktowania lecznictwa odwykowego w nowym systemie ochrony zdrowia. Jest to bardzo istotne, bardzo ważne, podlega to wnikliwej ocenie ministra zdrowia, gdyż są obszary, w których niekoniecznie dzieje się dobrze. Zauważamy to i próbujemy w tych miejscach reagować. Myślę, że całościowej oceny roku 1999 będzie można dokonać dopiero za kilka miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#MaciejPiróg">Pan poseł Borowski pytał o to, w których regionach zostały przyjęte uchwałą programy przeciwdziałania alkoholizmowi. W 15, poza sejmikiem podlaskim, tam ten program nie został przyjęty, oczywiście mowa o roku 1999. Pan poseł Lewandowski mówił na temat roli kasy chorych, jeżeli chodzi o lecznictwo odwykowe. Rolą kasy chorych jest finansowanie tego lecznictwa, a nie jego organizacja i nie inne sprawy związane z merytoryczną stroną. W związku z tym kasa chorych ustawowo jest zobowiązana do finansowania lecznictwa odwykowego, oczywiście między innymi, taka jest jej rola.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#MaciejPiróg">Jeżeli chodzi o zjawisko kulturowe, o którym pan poseł mówił, myślę, że jest to jedna z przyczyn większego spożycia alkoholu w grupie młodzieży. Myślę, że to nie jest związane z systemem politycznym, bo wydaje mi się, że to miał pan na myśli.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Nie, broń Boże, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#MaciejPiróg">Jest to zjawisko kulturowe ogólnoeuropejskie, a może nawet ogólnoświatowe, które, myślę, podlegać powinno głębokiej i szczegółowej analizie, co nie jest z pewnością możliwe w tej chwili, w tym miejscu. Jest to zjawisko bardzo szerokie i nie może być teraz szczegółowo omówione.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#MaciejPiróg">Pan poseł Kaczyński w części pytań skierowanych do ministra zdrowia mówił także o drugim bardzo istotnym, nieporuszanym dzisiaj, niebędącym przedmiotem debaty problemie, jakim jest przeciwdziałania narkomanii. Czy problem ten może być przedmiotem stosownej uchwały Sejmu? Myślę, że to oczywiście jest wybór i decyzja Sejmu; funkcjonuje na podobnych, trochę podobnych zasadach. Jest Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, jest Krajowy program przeciwdziałania narkomanii, on także podlega oglądowi i osądowi Sejmu, komisji sejmowej i myślę, że gdyby był taki wniosek, nie byłoby żadnych przeszkód. Może rzeczywiście są przesłanki do tego, ażeby tego typu projekt uchwały był przedmiotem rozważań.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#MaciejPiróg">Pani poseł Sosnowska pytała o tematykę szkoleń dla powiatowych centrów rodzinie. Taka szkoła została powołana, będzie finansowana w całości z funduszy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Za 10 dni rozpoczyna działanie, funkcjonowanie.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#MaciejPiróg">Pan poseł Misztal zadawał bardzo szczegółowe pytania. Muszę powiedzieć, jeszcze raz wspominając rolę Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, że dzięki obecności państwa jestem przygotowany do odpowiedzi na nawet tak szczegółowe pytania. Kwestia woj. zamojskiego, myślę, że może nie z trybuny, ale za chwilę, a jak trzeba będzie, to na piśmie odpowiem w sprawie organizacji lecznictwa odwykowego w byłym woj. zamojskim, na Zamojszczyźnie. Jestem gotowy do odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#MaciejPiróg">Co do innych szczegółowych pytań, tzn. roli mediów lokalnych w tym zakresie oraz egzekwowania prawa. Jest to temat, który przewijał się w wielu pytaniach i wypowiedziach państwa. W sprawie ilości punktów sprzedaży alkoholu w gminie - ta sprawa może być regulowana stosowaniem prawa nie tylko, jeżeli chodzi o zakaz reklamy, ale też ilość koncesji, sprzedaż nieletnim. Jest to rzeczywiście sprawa dość skomplikowana, chociaż w tym zakresie regionalne izby obrachunkowe powinny wypełniać i często wypełniają swoją rolę. Co do oceny jej skuteczności, w tej chwili nie mogę takiej dokonać. Jednak słusznie zauważono dość znikomą skuteczność, jeżeli chodzi o egzekwowanie i stosowanie prawa w tych aspektach, o których powiedziałem, tzn. reklamy oraz legitymowania. Legitymowanie jest możliwe przy obowiązującym w tej chwili prawie, z tym że jeden z panów posłów, który na ten temat mówił, przekazywał szczegółowy przypadek, a jeżeli nie ma woli wylegitymowania, wtedy w ogóle nie ma o czym mówić. Jest możliwość legitymowania i z punktu widzenia sprzedawcy, obawiającego się o utratę koncesji na sprzedaż alkoholu, zachodzi konieczność, aby wylegitymować obywatela, którego wygląd wskazuje na to, że może nie mieć 18 lat, jeżeli mówimy o Polsce. Chciałbym zwrócić uwagę, że w Stanach Zjednoczonych to jest 21 lat i jest to przepis absolutnie rygorystycznie przestrzegany.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#MaciejPiróg">Pan poseł Kulas pytał o ilość pieniędzy przekazywanych organizacjom pozarządowym. Gros pieniędzy przekazywanych poprzez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest kierowane właśnie do organizacji pozarządowych. Jest to główny partner państwa wspierający realizację celów w tym zakresie. Oczywiście środki są ograniczone i ich wykorzystanie w pewien sposób związane jest z zapisanym w ustawie wskaźnikiem przeliczeniowym, tj. 1% akcyzy. Ta sprawa była przedmiotem ostrego wystąpienia ministra zdrowia odnośnie do wielkości i przeznaczenia środków z akcyzy na rozwiązywanie problemów, o których mówimy w czasie dzisiejszej debaty.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#MaciejPiróg">Pan poseł Stanibuła mówił właśnie na ten temat. Drugie z pytań dotyczyło zakazu reklamy, czy powinien on być - tak to zrozumiałem - całkowity. Wiem, że jest to przedmiotem stałej dyskusji. Mój pogląd jest taki: zakaz reklamy powinien być w tej materii całkowity ze względu na to - na co zresztą zwraca się uwagę w sprawozdaniach i w tym wystąpieniu - że reklama trafiająca głównie do ludzi młodych, dotycząca, jak widać, alkoholu niskoprocentowego, nakłania do spożycia piwa i jest bardzo skuteczna, a jednocześnie niestety może bardzo skutecznie przyczynić się do choroby alkoholowej.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Stanibuła: Jakie są wielkości środków przeznaczonych na wiejskie ośrodki młodzieżowe, sportowe, czytelnie, kawiarnie?)</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#MaciejPiróg">Jeśli chodzi o tę sprawę, którą pan w tej chwili przypomina, to nie ma oznaczonych środków i w związku z tym trudno mi się do tego ustosunkować i podawać konkretne wielkości w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#MaciejPiróg">Mam nadzieję, że w miarę wyczerpująco odpowiedziałem na państwa pytania. Chciałbym jeszcze raz podkreślić ważność tej sprawy, konieczność dalszych działań w tej materii i prosić o to Sejm, który w dniu dzisiejszym zdeklarował się jako bardzo mocny partner w sprawie rozwiązywania problemów alkoholowych. Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#JanKról">Pan poseł Andrzej Wojtyła, w imieniu sprawozdawców, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AndrzejWojtyła">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#AndrzejWojtyła">Chciałbym odpowiedzieć panu posłowi Kaczyńskiemu na pytanie, jak polska młodzież pod względem picia alkoholu czy używania alkoholu plasuje się na tle krajów europejskich czy na świecie. Otóż w 1995 r. przeprowadzono takie badania europejskie wśród uczniów 16-letnich dotyczące używania alkoholu i narkotyków, to są tzw. badania SPAD, i badano m.in., ile osób w wieku 16 lat co najmniej 40 razy piło alkohol, - i tutaj chłopcy polscy znaleźli na 9 miejscu, a dziewczynki na 14 w Europie. Na pierwszym miejscu były Dania i Wielka Brytania. Drugim wskaźnikiem było to, czy na 30 dni przed badaniem ktoś używał alkoholu przynajmniej 10 razy - i pod tym względem polscy chłopcy znaleźli się na 17 miejscu. Jeżeli chodzi o picie piwa, to tu sytuacja jest trochę mniej korzystna: chłopcy znajdują się na 7 miejscu, a dziewczynki na 14. Na pierwszych miejscach znajdują się Dania i Cypr.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#AndrzejWojtyła">Jeżeli chodzi o spożycie wina, chłopcy znaleźli się na 6 pozycji w Europie, a dziewczynki na 7 pozycji. Pierwsze miejsce zajmują Malta i Wielka Brytania.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#AndrzejWojtyła">Pod względem spożycia wódki też nie przodujemy w Europie - chłopcy znajdują się na 12 pozycji, a jeżeli chodzi o upijanie, to jeszcze dalej, ponieważ np. jest ono udziałem tylko 4% dziewcząt i przydarza się 5 razy rzadziej niż w Wielkiej Brytanii.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#AndrzejWojtyła">W dokumencie przedstawionym przez rząd, a przygotowanym przez PARPA, wyraźnie napisano, że porównania międzynarodowe nie dają podstaw do traktowania polskich nastolatków jako szczególnie rozpitych. Pod tym względem nie lokujemy się na pierwszych miejscach w Europie, chociaż należy stwierdzić, że niepokojące jest zjawisko dynamicznego wzrostu liczby młodych ludzi pijących alkohol. Dynamika jest wyższa, niż w innych krajach europejskich i na świecie, ale generalnie nie wyglądamy tak źle pod względem statystyki.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#AndrzejWojtyła">Następne pytanie, również zadane przez posła Kaczyńskiego, dotyczyło sankcji za omijanie ustawy, zwłaszcza art. 13 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Chodzi o działania polegające na prowadzeniu nielegalnej reklamy napojów alkoholowych. W tym dokumencie rząd stwierdza, że niemal w 100% te sprawy są umarzane przez prokuratorów lub traktowane jako czyn o niskiej szkodliwości. Żadnych efektów nie przyniosła również propozycja prokuratora krajowego, skierowana w 1998 r. do wszystkich prokuratorów apelacyjnych w kraju, aby w przypadku reklamy napojów alkoholowych, czyli piwa bezalkoholowego, rozważano także pojęcie czynu niegodziwego i wnoszenie pozwów na podstawie art. 412 Kodeksu cywilnego. W innym miejscu tego dokumentu napisano również o nielegalnym przewozie alkoholu przez granicę — jest to także omijanie ustawy. W tym wypadku skierowano do prokuratora z aktem oskarżenia 8,7% spraw dotyczących nielegalnego wwozu napojów alkoholowych na polski obszar celny, 50% — czyli dwie sprawy — z postanowieniem o umorzeniu. Prokurator przejął prowadzenie w 25%, czyli w przypadku 52 spraw. Jeśli chodzi o łamanie zakazu reklamy, to Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zwróciła się z prośbą o pomoc i interwencję do ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego w sprawie kampanii reklamowej piwa „Bosman”. Prokurator krajowy podzielił opinię agencji i przesłał przekazane przez nią materiały dowodowe do Prokuratury Wojewódzkiej w Warszawie. W 1998 r. z inicjatywy PARPA jedno z posiedzeń Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zostało w całości poświęcone na dyskusję o możliwych działaniach rady podejmowanych wobec stacji radiowych prowadzących kryptoreklamę wyrobów alkoholowych. Pod koniec 1998 r. w związku z podjętą interwencją rada wystosowała pismo do kilku stacji telewizyjnych nadających reklamę „Bols Sport Travel”, w którym zażądała wycofania jej z emisji. Telewizja polska zaprzestała więc nadawania wspomnianej reklamy. Pewne działania są więc podejmowane, ale w tym dokumencie wyraźnie podkreślono, że są one niedostateczne i mało efektywne.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#AndrzejWojtyła">Pan poseł Misztal pytał o nakłady przeznaczane w województwie zamojskim na walkę z problemami alkoholowymi, profilaktykę i rozwiązywanie tych problemów. Z budżetu wojewody w 1998 r. wydano na ten cel w tym województwie 92 tys. zł. Znajduje się to również w tym dokumencie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#JanKról">W imieniu wnioskodawców uchwały, ponieważ procedujemy nad sprawozdaniami i nad projektem uchwały, zabierze jeszcze głos pani poseł Ewa Sikorska-Trela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie marszałku, pan poseł Lewandowski skierował do mnie jedno pytanie. Pytał pan, panie pośle, o środowiska abstynenckie. Chodzi np. o młodzież ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, która składa ślubowanie, że nie będzie piła alkoholu, młodzież ze środowisk katolickich, np. z ruchu oazowego, ze środowiska anonimowych alkoholików, klubu abstynenta, o czym już była mowa. Myślę głównie o takich środowiskach. Chciałabym z panem polemizować, panie pośle, również jeśli chodzi o pierwsze zdanie w projekcie deklaracji: picie i upijanie się przez dzieci i młodzież stanowi jeden z największych problemów społecznych współczesnej Polski. Myślę, panie pośle, że skoro 90% uczniów pierwszych klas szkół ponadpodstawowych przyznaje się do picia napojów alkoholowych, a tempo wzrostu liczby osób, które po raz pierwszy piją alkohol jest tak znaczne, tzn. 20% w ciągu 4 lat wśród chłopców i 30% wśród dziewcząt, to wydaje się, że jest to jeden z największych problemów społecznych współczesnej Polski. Tak więc myślę, że chyba ten zapis jest adekwatny do sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#EwaSikorskaTrela">W części III, panie pośle, proponował pan zmianę tytułu. Myślę, że to jest propozycja do przyjęcia i mam nadzieję, że złoży pan taki wniosek, i w komisji oczywiście będziemy go rozpatrywać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#JanKról">Pan?</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#JanKról">Sprostowanie, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#JanKról">Pan poseł też sprostowanie?</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze nie otrzymałem odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#BogdanLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#BogdanLewandowski">Pani poseł, zaszło tu oczywiste nieporozumienie. Może jeszcze raz wolniej przedstawię mój punkt widzenia, jeżeli chodzi o to pierwsze zdanie. Mówiłem o tym, żeby to zdanie zredagować w inny sposób, a nie, żeby zmienić jego treść, przesłanie. Chciałem, żeby ono w ten sposób brzmiało: picie i upijanie się przez dzieci i młodzież jest jednym z największych problemów społecznych... Natomiast w pani propozycji jest wyraz „stanowi”. Mówiłem o tym, że w Sejmie już wystarczająco dużo stanowimy o różnych sprawach i żeby w tej deklaracji nie używać tego określenia. Tylko tyle, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JanKról">Pan poseł Misztal.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#JanKról">Rozumiem, że tego pytania, na które nie uzyskał pan odpowiedzi, nie kwalifikuje pan do tych pytań, na które może być udzielona odpowiedź na piśmie. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prosiłbym jeszcze raz o odpowiedź na dwa krótkie pytania, na które nie otrzymałem pełnej odpowiedzi. Jakie działania podejmuje Ministerstwo Zdrowia w celu bliższej współpracy z mediami lokalnymi, aby skuteczniej zwalczać plagę alkoholu? Wspomniałem ponadto o Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Zamościu, który, można powiedzieć, prawie nie pomaga cierpiącym. Jakie w tym wypadku działania ministerstwo zamierza podjąć czy podjęło, ażeby te ośrodki wzmocnić i mobilizować do skuteczniejszej pomocy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#JanKról">Panie ministrze, w dwóch słowach: konkretne pytanie i konkretna odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#MaciejPiróg">Te działania to działania szkoleniowe, edukacyjne, dostarczanie materiałów informacyjnych. Jeżeli chodzi o środowisko mediów, to 400 dziennikarzy zostało przeszkolonych w tego typu szkołach i na szkoleniach. Jednak edukacja, oświata i dostarczanie materiałów to jedno, a drugie to stosowanie tego w praktyce. To są dwie odrębne sprawy. Tak więc to, jaki jest efekt tego, jakiej podlega ocenie, to jest sprawa inna. Natomiast działania - to te, które wymieniłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#JanKról">Jeszcze te ośrodki opieki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MaciejPiróg">To dotyczy i ośrodków, czyli centrów powiatowych, i grupy zawodowej, którą pan poseł wymienił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JanKról">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#JanKról">Komisja Polityki Społecznej, Komisja Rodziny oraz Komisja Zdrowia wnoszą o przyjęcie sprawozdań Rady Ministrów z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 1997 r. oraz od 1 stycznia do 31 grudnia 1998 r., zawartych w drukach nr 653 i 1385.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#JanKról">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#JanKról">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#JanKról">W dyskusji zgłoszono wniosek o niezwłoczne przejście do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#JanKról">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#JanKról">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#JanKról">Przystępujemy zatem do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#JanKról">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#JanKról">Pani poseł Ewa Sikorska-Trela, pan poseł Jurgielaniec i pan poseł Tomczak.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#JanKról">Ktoś jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-112.13" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski tradycyjnie.</u>
          <u xml:id="u-112.14" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Jak to tradycyjnie? Odnośnie do problemu. Zostałem zaproszony, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-112.15" who="#JanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-112.16" who="#JanKról">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałam złożyć dwie poprawki do projektu uchwały „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”. Pierwsza dotyczy zmiany w akapicie 6, polegającej na innym brzmieniu tego akapitu od słów: „w Narodowym Programie...” na zapis: w Narodowym Programie Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zgodnie ze wskazanymi w deklaracji zasadami, w tym przekazaniu ustawowego 1% z podatku akcyzowego od napojów alkoholowych na realizację tego programu. W projekcie, który przedstawiałam jako sprawozdawca komisji, jest nieporozumienie. Rzeczywiście w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w art. 11, wyraźnie jest napisane, na co jest przekazywany ten 1% z akcyzy.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#EwaSikorskaTrela">Druga poprawka dotyczy zmiany akapitu 8. Proponuję, żeby zapis tego akapitu brzmiał: Wszyscy rodzice, opiekunowie i wychowawcy mają obowiązek wspierania abstynencji dzieci i młodzieży oraz udzielania im pomocy w rozwiązywaniu problemów wynikających z picia alkoholu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#JanKról">Pan poseł Seweryn Jurgielaniec z klubu SLD, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#SewerynJurgielaniec">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! W swojej wypowiedzi w pierwszym czytaniu o tym mówiłem. Pani poseł zmieniła już zapis dotyczący fragmentu: „Wzywamy administrację rządową i samorządową...”, natomiast, pani poseł, jeżeli chodzi o tę drugą poprawkę, którą pani była łaskawa przed chwilą przedstawić, miałbym jednak propozycję, żeby ci wszyscy opiekunowie, wychowawcy mieli obowiązek, nie: powinni, tylko mieli obowiązek. Taką propozycję złożę zaraz na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JanKról">Ale tak jest napisane w poprawce. Może pani poseł się przejęzyczyła, ale w poprawce jest: Wszyscy rodzice, opiekunowie i wychowawcy mają obowiązek wspierania abstynencji dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#SewerynJurgielaniec">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JanKról">Czyli nie ma potrzeby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SewerynJurgielaniec">Chodzi mi o obowiązek wychowywania, nie wspierania, tylko wychowywania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JanKról">Pan poseł w takim razie musi wnieść swoją poprawkę. Dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#SewerynJurgielaniec">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanKról">To proszę złożyć na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#JanKról">Pan poseł Witold Tomczak z koła Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WitoldTomczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Aby wzmocnić współpracę mediów, środków masowego przekazu w walce z alkoholizmem narodu polskiego, zgłaszam następujące poprawki do projektu uchwały Sejmu „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WitoldTomczak">Poprawka pierwsza. W akapicie 9 po słowach: „Wszystkie dzieci i młodzież mają prawo do wartościowej informacji o negatywnych skutkach picia alkoholu oraz edukacji promującej styl życia bez alkoholu”, proponuję dodać następujące zdanie: Apelujemy do wszystkich środków masowego przekazu o współpracę w realizacji tego prawa.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WitoldTomczak">Poprawka druga. Po akapicie 12 proponuję dodać akapit 13 o następującej treści: Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ocenia jako wysoce naganny i szkodliwy społecznie udział osób publicznych, instytucji i mediów cieszących się popularnością wśród młodego pokolenia w komercyjnych akcjach reklamujących i promujących spożywanie alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WitoldTomczak">Poprawka trzecia. W części dotyczącej sposobów działania w sprawie młodzieży i alkoholu w pkt. 1 po słowach: „Promowanie trzeźwości oraz wspieranie środowisk i postaw abstynenckich”, proponuję zamiast kropki postawić przecinek oraz dodać następujące słowa: szczególnie poprzez zaangażowanie się w tym kierunku mediów publicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzy poprawki do „Polskiej deklaracji w sprawie młodzieży i alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#BogdanLewandowski">Pierwsza: Picie, upijanie się przez dzieci i młodzież jest jednym z największych problemów społecznych współczesnej Polski, zamiast: „Picie i upijanie się przez dzieci stanowi jeden z największych problemów...”.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#BogdanLewandowski">Druga poprawka. Zamiast: „Picie alkoholu burzy życie rodzinne i prowadzi do licznych tragedii” - Pijaństwo i alkoholizm burzy życie rodzinne i prowadzi do licznych tragedii.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#BogdanLewandowski">Wreszcie trzecia poprawka. Zamiast: „10 sposobów działania w sprawie młodzieży i alkoholu”- Kierunki działania w sprawie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych młodzieży. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#JanKról">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#JanKról">Proponuję, aby Sejm skierował komisyjny projekt uchwały Sejmu „Polska deklaracja w sprawie młodzieży i alkoholu” do Komisji Zdrowia i Komisji Rodziny w celu rozpatrzenia zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#JanKról">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#JanKról">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (druki nr 1548 i 1633).</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Wędrychowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AdamWędrychowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Zdrowia przedstawić poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, zawarty w druku nr 1548.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#AdamWędrychowicz">Główną ideą nowelizacji ustawy matki o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym jest przyspieszenie powołania Rady Krajowego Związku Kas Chorych, która staje się niezbędnym organem zarządzającym w systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, działającym w Polsce już ponad rok. Jeżeli chodzi o cele szczegółowe, to pierwszym jest sprecyzowanie zasad wyboru członków Rady Krajowego Związku Kas Chorych, drugim - ustalenie procedury zwołania pierwszego posiedzenia Rady Krajowego Związku Kas Chorych i trzecim, praktycznie chyba najważniejszym, jest przyśpieszenie terminu zwołania pierwszego posiedzenia Krajowego Związku Kas Chorych, aby odbyło się jeszcze w pierwszych miesiącach bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#AdamWędrychowicz">Jeżeli chodzi o konkretne zmiany, które zostały zaproponowane przez wnioskodawców i przyjęte przez Komisję Zdrowia, to zmiana 1. dotyczy art. 76. W zmianie 1. lit. a uzasadnia się wybór nie tylko dyrektorów Rady Krajowego Związku Kas Chorych, lecz również członków, czyli pozostałych członków zarządu. I to jest właściwie zmiana, która została przyjęta przez komisję bez zastrzeżeń, precyzuje ona wybór pozostałych członków i jak gdyby stawia kropkę nad i, jeśli chodzi o demokratyczny sposób wyboru całego zarządu. Jeżeli chodzi o zmianę 1. lit. b do art. 76, to tutaj, oprócz zmiany redakcyjnej przyjętej przez komisję bez zastrzeżeń, jest zaproponowany 1. wniosek mniejszości, który pragnę zreferować. Wprowadza on zmianę merytoryczną, proponując wybór przedstawicieli do Rady Krajowego Związku Kas Chorych jedynie spośród członków Rady Kas Chorych: Regionalnych i Branżowej. Zapis w ustawie matce natomiast mówi o tym, że w zasadzie nie jest tutaj sprecyzowane, czy nie może być wybierana również osoba spoza członków Rady Kas Chorych: Regionalnych i Branżowej. I to jest ten 1. wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#AdamWędrychowicz">Jeżeli chodzi o zmianę 2., to po art. 76 dodano artykuł 76a w brzmieniu: Wyboru przedstawicieli do Rady Krajowego Związku Kas Chorych dokonuje Rada Kasy Chorych - rada regionalna i rada branżowa - w terminie 30 dni od pierwszego posiedzenia nowo powołanej rady. A zatem przyspiesza się wybór przedstawicieli. Chodzi o to, by wybór Rady Krajowego Związku Kas Chorych nie był opóźniany. Ta zmiana została przyjęta przez komisję bez sprzeciwów. To jest art. 76a.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#AdamWędrychowicz">Jeżeli chodzi o zmianę 3, dotyczy ona art. 111. W lit. d jest tylko zmiana porządkująca, natomiast w lit. b jest zmiana merytorycznie ważna. Ust. 1 brzmi następująco: Pierwsze posiedzenie Rady Krajowego Związku Kas Chorych zwołuje minister właściwy do spraw zdrowia i przewodniczy mu do czasu wyboru przewodniczącego Rady Krajowego Związku Kas Chorych. Ust. 2 brzmi: Rada Krajowego Związku Kas Chorych zbiera się na pierwszym posiedzeniu nie później niż w ciągu 30 dni od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 76a, poprzednio wymienionym. Zmiana ta została przyjęta przez Komisję Zdrowia. Jest to zmiana trwała, dotycząca każdorazowego pierwszego posiedzenia w nowej kadencji kas chorych.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#AdamWędrychowicz">Art. 2 mówi jedynie o pierwszym posiedzeniu inaugurującym w tym roku, bo to jest historycznie pierwsze posiedzenie Rady Krajowego Związku Kas Chorych. Artykuł ten dotyczy tego posiedzenia. Pierwsze posiedzenie Rady Krajowego Związku Kas Chorych pierwszej kadencji zwołuje minister właściwy do spraw zdrowia w terminie do dnia 31 marca 2000 r. Minister właściwy do spraw zdrowia przewodniczy posiedzeniu do czasu wyboru przewodniczącego Rady Krajowego Związku Kas Chorych. Ta zmiana nakłada obowiązek przeprowadzenia tego posiedzenia do 31 marca. Jest to wynik dążenia do jak najszybszego zwołania tego ważnego ciała zarządzającego kasami chorych.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#AdamWędrychowicz">Do art. 2 został zgłoszony wniosek mniejszości, który chcę państwu przedstawić. To jest wniosek mniejszości nr 2. Brzmi on następująco: Pierwsze posiedzenie Rady Krajowego Związku Kas Chorych pierwszej kadencji zwołuje pełnomocnik rządu do spraw wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Również w tym samym terminie, to znaczy do 31 marca 2000 r. Wprowadzona jest tu tylko zmiana osoby. Komisja przyjęła, że pierwsze posiedzenie powinien zwoływać minister właściwy do spraw zdrowia, natomiast we wniosku mniejszości nakłada się ten obowiązek na pełnomocnika rządu do spraw wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#AdamWędrychowicz">Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#AdamWędrychowicz">Chciałbym teraz powiedzieć jedno zdanie nie jako poseł sprawozdawca. Mam nadzieję, że powyższa ustawa rozpoczyna korzystny dla pacjentów i służby zdrowia proces zmian w ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, które są konieczne i oczekiwane. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#JanKról">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#JanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#JanKról">Proszę panią poseł Ewę Mańkowską o zabranie głosu w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#EwaMańkowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność. Omawiany dziś projekt nowelizacji ustawy z dnia 6 lutego 1999 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (druki nr 1548 i 1633) ma na celu - jak powiedział pan poseł sprawozdawca - uzupełnienie istotnej luki formalnoprawnej dotyczącej ukonstytuowania Rady Krajowego Związku Kas Chorych.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#EwaMańkowska">Zgłoszony przez grupę posłów SLD projekt został dokładnie rozpatrzony i omówiony podczas dyskusji zarówno w Komisji Zdrowia na dwóch posiedzeniach, jak i w specjalnej podkomisji. Ostatecznie przyjęto i przedkłada się Wysokiej Izbie rozstrzygnięcia o charakterze stałym oraz przejściowym. Rozstrzygnięcia stałe, zawarte w art. 1, dotyczą zwołania pierwszego posiedzenia nowo powoływanej rady. Posłowie klubu AWS opowiadają się za przyjęciem proponowanego rozwiązania, tzn. za zwołaniem pierwszego posiedzenia Rady Krajowego Związku Kas przez ministra właściwego do spraw zdrowia i w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia wyboru przedstawicieli regionalnych kas chorych, zgodnie z terminem zawartym w dodanym art. 76a nowelizowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#EwaMańkowska">Przepisy przejściowe zawarte w art. 2, mówiące o zwołaniu pierwszego posiedzenia Rady Krajowego Związku Kas Chorych pierwszej kadencji przez ministra właściwego do spraw zdrowia do dnia 31 marca 2000 r., również uzyskały akceptację posłów klubu AWS. Jednocześnie klub AWS nie widzi większej sprzeczności w rozstrzygnięciu, jakie przewiduje wniosek mniejszości zgłoszony przez panią poseł Barbarę Frączek, w myśl którego to pierwsze posiedzenie zostałoby zwołane przez pełnomocnika rządu do spraw wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#EwaMańkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny AWS rekomenduje niezwłoczne przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, zawartego w druku nr 1633, będącego sprawozdaniem z prac Komisji Zdrowia w tej sprawie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#JanKról">Proszę pana posła Władysława Szkopa o zabranie głosu w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WładysławSzkop">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WładysławSzkop">Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o propozycję, którą przedkłada komisja, to większość przyjętych przepisów stanowi konsensualne rozwiązanie. Warto zwrócić uwagę, co prawda uczynił to pan poseł sprawozdawca, że uzupełnienie w art. 76 daje możliwość i uprawomocnia decyzję dotychczas funkcjonujących dyrektorów kas chorych, którzy mają szansę uprawomocnić swoje powołanie, a jeśli chodzi o wnioski o powołania członków zarządów kas chorych, to ich po prostu nie było; była luka prawna i nie było wiadomo, kto taką czynność techniczną powinien wykonać. Nad dwoma wnioskami mniejszości, które są przedkładane Wysokiej Izbie, chciałbym się przez chwilę zatrzymać.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WładysławSzkop">Pierwszy wniosek mniejszości, który mówi o tym, że wyboru do Rady Krajowego Związku Kas należy dokonać spośród członków rad kas chorych nie jest zawężeniem, ograniczeniem uprawnień rady kasy do powoływania kogokolwiek spośród zewnętrznych przedstawicieli. Jego ideą i celem jest to, aby te osoby, które trafią do Rady Krajowego Związku Kas, były umocowane w funkcjonującym systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, albowiem Rada Krajowego Związku Kas jest pewnym inicjatorem i kreatorem polityki funkcjonowania systemu. Każdy zewnętrzny przedstawiciel odnajdujący się w radzie kas chorych, nie kwestionując jego kompetencji zawodowych, pozostaje bez związku skutkowo-przyczynowego z funkcjonującą kasą.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#WładysławSzkop">Natomiast w stosunku do drugiego wniosku mniejszości klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam przyjemność przemawiać, ma istotne wątpliwości. Podstawową, najważniejszą jest to, że mimo tego zapisu przejściowego, który sformułowano, jest to jednak instytucja tymczasowa, pełnomocnik rządu, to wygasa, to jest instytucja, która dzisiaj jednoosobowo pełni rolę rady kasy chorych. Wydaje się, że to jest jakby mielenie ziaren we własnym młynie i do takiego pomysłu Sejm Rzeczypospolitej nie powinien się przychylić.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#WładysławSzkop">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował przeciwko przyjęciu wniosku mniejszości nr 2, pozostałe przepisy ustawy aprobuje i popiera. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#JanKról">Pan poseł Marian Cycoń zabierze głos w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MarianAdamCycoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności mam zaszczyt przedstawić stanowisko mojego klubu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, druk nr 1633.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#MarianAdamCycoń">Dzisiaj omawiana nowelizacja ustawy jest nowelizacją wąską i dotyczy zmian w ustawie w zakresie powoływania Rady Krajowego Związku Kas Chorych i trybu zwoływania pierwszego posiedzenia pierwszej kadencji. Pierwsze posiedzenie powinien zwołać minister właściwy ds. zdrowia do dnia 31 marca 2000 r. Jesteśmy za nowelizacją tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#JanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła zabierze głos w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym tworzona była w pośpiechu i jak niewiele aktów prawnych o charakterze ustawowym jest wyjątkowo niedoskonała. Dowodem na to jest aż kilka jej nowelizacji w tak krótkim czasie.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#RyszardStanibuła">W wielu przypadkach nowelizacja tej ustawy dotyczy jej konstrukcji o charakterze zasadniczym. Rola i zadania Rady Krajowego Związku Kas Chorych określone w ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym z dnia 6 lutego 1997 r., z późniejszymi zmianami, są w istocie rzeczy niezbędną i integralną częścią całego systemu. Brak jasnego ustawowego określenia organu upoważnionego do zwołania jej pierwszego posiedzenia po prostu czynią obowiązek powołania Rady Krajowego Związku Kas Chorych niemożliwym. Ponadto nie został określony również termin, w którym posiedzenie to winno się odbyć.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#RyszardStanibuła">Z tego też powodu obserwuje się coraz szersze skargi naszego społeczeństwa na działalność kas chorych, działających tak naprawdę poza wszelką kontrolą, o co chyba rządowi chodziło najbardziej. Fikcja zapisu ustawowego o Radzie Krajowego Związku Kas Chorych musiała zostać przerwana.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#RyszardStanibuła">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, w pełni popiera rozwiązanie ustawowe, zawarte w druku nr 1548, o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Proponowane rozwiązanie, iż to minister zdrowia zwołuje pierwsze posiedzenie Rady Krajowego Związku Kas Chorych, nadaje temu organowi odpowiedni prestiż. W projekcie ustawy doprecyzowano również termin, którego określenie nie wynikało expressis verbis z ustawy.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#RyszardStanibuła">Proponowane w projekcie ustawy zmiany mają charakter organizacyjno-instytucjonalny, a uchwalenie jej przez Wysoki Sejm przyczyni się do niezwłocznego funkcjonowania tego organu.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#RyszardStanibuła">Wierząc, że temu właśnie celowi służy zmiana ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w całej rozciągłości poprze proponowane rozwiązania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#JanKról">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#JanKról">Obecnie głos zabierze pani Anna Knysok, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AnnaKnysok">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja tylko w jednej sprawie. Pragnęłabym wyjaśnić, w jaki sposób kontrolowana jest kasa chorych. To nie jest tak, że od 1 stycznia kasy chorych są poza wszelką kontrolą. Od dnia tego funkcjonuje Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, to jest pierwsza instytucja kontrolna, druga to jest Najwyższa Izba Kontroli, która właśnie zakończyła kontrolę wszystkich kas. Równocześnie Rada Krajowego Związku Kas Chorych w żadnym punkcie nie posiada uprawnień kontrolnych nad kasami. To tylko tyle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#JanKról">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#JanKról">Nie, nie ma potrzeby. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#JanKról">W takim razie zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#JanKról">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#JanKról">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 69 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#JanKról">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. W tej chwili mam 6. zapisanych posłów, pan poseł Bogdan Lewandowski jako siódmy.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#JanKról">Przystępujemy zatem do wygłaszania oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#JanKról">Pierwszy pan poseł Bogumił Andrzej Borowski, następnie pani poseł Zofia Wilczyńska.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#JanKról">Nie ma? Nie ma pana Borowskiego, nie ma pani poseł Wilczyńskiej?</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#JanKról">Pan poseł Wacław Olak jest? Dobrze. Może jeszcze zgłoszą się ci posłowie z pierwszych miejsc.</u>
          <u xml:id="u-138.12" who="#JanKról">Pan poseł Wacław Olak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WacławOlak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WacławOlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoich wystąpieniach sejmowych wielokrotnie podkreślałem, że w naszej najnowszej historii okresu wojennego i krótko po II wojnie światowej było tak dużo zawirowań historycznych, że dziś trudno jednoznacznie określić, kto działał i które ugrupowanie działało w danej chwili zgodnie z polską racją stanu, a które nie. Oczywiście wykluczając z tych rozważań przestępców, wykorzystujących sytuację polityczną lub chwilową przewagę militarną do niszczenia ludzi lub oddziałów walczących z okupantem niemieckim, tylko że z innych pozycji politycznych. W czasie okupacji niemieckiej zdarzały się przypadki potyczek między różnymi ugrupowaniami partyzanckimi, jednak zapisano też chwalebne karty wzajemnego współdziałania w walce z okupantem.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#WacławOlak">W okresie wyzwalania ziem polskich spod okupacji niemieckiej przez wojska radzieckie i współdziałające z nimi Wojsko Polskie część oddziałów partyzanckich nie ujawniała się, nie składała broni, pozostawała nadal w konspiracji. Przyczyny takiego postępowania miały różnorakie podłoże: polityczne, militarne, osobiste, a także nierozważne działania propagandowe powstającej władzy, posądzającej oddziały AK o współpracę z okupantem, oraz represje policji politycznej w stosunku do nich. W tej sytuacji na ziemiach wyzwolonych spod okupacji niemieckiej powstało podziemie zbrojne.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#WacławOlak">Ponieważ wojna zakończyła się, społeczeństwo zaczęło troszczyć się o swój codzienny byt, oddziały partyzanckie zostały pozbawione szerokiego poparcia, wynikającego z pobudek patriotycznych, jakim cieszyły się w czasie okupacji niemieckiej. Siłą rzeczy, aby przetrwać, musiały stosować przymus w stosunku do miejscowej ludności w celu skłonienia jej do świadczeń materialnych na ich rzecz. Do tego dopracowano polityczną otoczkę, bez postawienia jakiegokolwiek realnego - podkreślam: realnego - celu zmian ustrojowych. Z jednej strony zgadzano się na porządek pojałtański (uchwała konspiracyjnej Rady Jedności Narodowej z 21 lutego 1945 r.), z drugiej utrzymywano struktury konspiracyjne, licząc nie wiadomo na co. A może na III wojnę światową? - bo były i takie nieodpowiedzialne wypowiedzi polityków antylewicowych.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#WacławOlak">Wytworzyła się więc sytuacja dająca początek wojnie domowej. Zaczęły się paroletnie walki bratobójcze, które władza musiała zlikwidować siłą, aby nie dopuścić do coraz większego rozlewu krwi, jak to miało miejsce w Grecji. Tak musiałaby postąpić każda władza, niezależnie od tego, z czyjego byłaby nadania - lewicowego, prawicowego, innego. Bo karty po wojnie rozdawała wielka trójka, a na dobrą sprawę dwójka - ZSRR i USA.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#WacławOlak">A więc rozsądzanie dzisiaj, którzy bojownicy walki o wolność i niepodległość ojczyzny byli słuszni, a którzy niesłuszni, bez odniesień do sytuacji, jaka wówczas istniała, jest moim zdaniem fałszowaniem historii. Do uznawania lub nieuznawania zasług uczestników tamtych wydarzeń należy podchodzić ze szczególną wrażliwością polityczną i moralną, stosować prawo zgodnie z powyższymi kryteriami, aby nie poszerzać obszaru krzywd.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#WacławOlak">Odpowiedzialny za te sprawy Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych postępuje tendencyjnie, interpretując obowiązujące prawo na niekorzyść grup kombatanckich wywodzących się z orientacji lewicowej, poszerzając tym samym obszar krzywd. Swoim działaniem skłóca środowisko kombatanckie.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#WacławOlak">W tej sprawie, w drodze interpelacji poselskiej, wspólnie z posłem Marianem Juśko zwracałem się do pana premiera Jerzego Buzka z sugestią ewentualnego odwołania z zajmowanego stanowiska pana Jacka Taylora. Sugerowaliśmy, by sprawy kombatantów przenieść do MON, a pozostałe do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#WacławOlak">W odpowiedzi, z upoważnienia pana premiera, sekretarz stanu pan Jerzy Widzyk nie podzielił naszych poglądów, twierdząc, że pan Jacek Taylor i podległy mu urząd spełniają swoje obowiązki sumiennie i zgodnie z obowiązującym prawem, zapominając dodać, że prawo, jak i historyczne zaszłości, może być interpretowane na różne sposoby i różne intencje kierują tymi, którzy je interpretują. W krótkim czasie okazało się, że mieliśmy rację, bo urząd ten i jego kierownik potrafią tylko dzielić środowisko kombatanckie, a nie konsolidować. Wydawało się, że nie można już nic więcej wymyślić w celu poniżenia lewicowych formacji zbrojnych i ludzi w nich uczestniczących. Okazuje się, że jednak można, bo oto z błogosławieństwem wspomnianego urzędu ukazał się „Kalendarz Kombatanta 2000”, w którym pominięto walki żołnierza polskiego pod Lenino, na przedpolach Warszawy, o Wał Pomorski, Kołobrzeg, w Berlinie, pod Budziszynem, na przedpolach Pragi czeskiej itd. W czasie okupacji według kalendarza nie istniała Gwardia Ludowa i Armia Ludowa, nie uczestniczyły one w bojach z okupantem niemieckim. Przez zafałszowanie historii zbeszczeszczono pamięć o tysiącach Polaków poległych w walkach z okupantem o wyzwolenie ojczyzny. Żyjących kombatantów wywodzących się z lewicowych formacji spoliczkowano. W fałszowaniu historii przekroczono wszelkie granice rozsądku. Zamysł takiego opracowania mógł się zrodzić w głowach ludzi oszalałych z nienawiści do tych, którzy miłość do ojczyzny wywodzą z innych poglądów politycznych.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#WacławOlak">Panie Premierze! Te wszystkie fałszerstwa naszej najnowszej historii - stosowanie odpowiedzialności zbiorowej, sianie nienawiści do pewnych grup kombatantów, którzy nie szczędzili krwi w walce o wolność ojczyzny - inspirowane są przez ludzi z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, urzędu panu podporządkowanego. Panie premierze, aby nie wiązano tych fałszerzy historii i nienawistników z rządem kierowanym przez pana, należałoby moim zdaniem jak najszybciej podjąć porządkujące działania w tym urzędzie w celu ukrócenia odwetowych jego poczynań. Takie jest moje zdanie, człowieka, który nie uczestniczył zbrojnie w tragicznych wydarzeniach wojennych i powojennych, jednak był ich świadkiem i miał - już kończę, panie marszałku - i ma kolegów, przyjaciół, znajomych, czynnych uczestników tamtych wydarzeń, i to z różnych stron barykady, którzy nie popierają działań i nie podzielają poglądów pana Jacka Taylora w sprawach oceny najnowszej historii. Jedni z nich byli krzywdzeni w czasie PRL, inni są krzywdzeni dzisiaj w wolnej, niepodległej Rzeczypospolitej. Najwyższy czas skończyć z sianiem nienawiści i szukaniem odwetu w środowiskach ludzi, którzy walczyli o wolną ojczyznę, tylko że z różnych pozycji politycznych. Dzisiejsza Polska nie jest zasługą małej grupy ludzi, którzy nie złożyli broni po 8 maja 1945 r., lecz milionów obywateli Polski o różnych poglądach politycznych, którzy przez 45 lat swoim działaniem modyfikowali PRL, aż doprowadzili do powstania III RP. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JanKról">Pan poseł Mariusz Olszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oświadczenie składam w imieniu swoim i wielu kolegów oburzonych wystąpieniem posła Akcji Wyborczej Solidarność, wygłoszonym w święto Objawienia Pańskiego z trybuny sejmowej. Wystąpienie to było atakiem na osobę Jego Magnificencji ks. prof. rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Andrzeja Szostka oraz na sam uniwersytet. Poseł Akcji Wyborczej Solidarność strofuje księdza rektora za jego list odczytany w kościołach polskich w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia. Cóż takiego nie podobało się posłowi Marcinowi Libickiemu? Otóż m.in. to, że ksiądz profesor dostrzegł w Polsce biedę. Poseł Libicki powiedział wczoraj: „Wchodzimy obecnie w dziewiąty rok wzrostu gospodarczego, a w konsekwencji w kolejny rok wzrostu zamożności społeczeństwa i kurczenia się obszarów biedy”. Panie pośle Akcji Wyborczej Solidarność, wzrost gospodarczy jest wynikiem wzrostu wartości operacji finansowych, niezwiązanych z rozwojem realnego sektora gospodarczego, a obszary biedy nie kurczą się, tylko dramatycznie rozrastają. Poseł Libicki obciążył odpowiedzialnością za patologiczną biedę przede wszystkim „nauczycieli narodu”; z kontekstu wypowiedzi wynika, iż za patologiczną biedę odpowiada Kościół katolicki. Jest to zdumiewający atak na Kościół katolicki ze strony osoby, która wielokrotnie prezentowała się jako obrońca wartości chrześcijańskich. Czyżby zdaniem posła Libickiego Kościół katolicki był dobry tylko i wyłącznie wtedy, kiedy popiera polityczne zaangażowanie posła Libickiego i jego kolegów?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MariuszOlszewski">Poseł Libicki oświadczył, że „obóz sprawujący władzę w latach 1991–1993 i od roku 1997 osiągnął niezwykle wiele”. Byłoby dobrze pamiętać, że są w Polsce bardzo liczne środowiska dotknięte dramatycznym poczuciem niesprawiedliwości, które dlatego znajdują preteksty do obciążania Kościoła odpowiedzialnością za swoje poczucie krzywdy, że w organizowaniu systemów wyniszczających Naród biorą udział ludzie, którzy powołują się na autorytet Kościoła. Co więcej, poseł Libicki ośmielił się wypowiedzieć w imieniu dobroczyńców Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego o niewdzięczności rektora uniwersytetu, który przecież czerpał środki z popieranych przez posła Libickiego dotacji budżetowych. W narodzie polskim wielu jest dobroczyńców Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Pan poseł Libicki nie ma żadnego tytułu do ich reprezentowania. Wszyscy ci z nas, którzy wspomagają Katolicki Uniwersytet Lubelski i domagają się wspierania tej uczelni przez państwo, czynią to w imię rozwoju polskiej kultury i polskiej nauki i w nadziei, że praca uniwersytetu będzie służyła prawdzie.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#MariuszOlszewski">Tak na marginesie, panie pośle Libicki, jako wychowanek Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego pragnąłbym przypomnieć tylko trzy fakty. Jeszcze na początku lat 90. osobiście czytałem ogłoszenia rektora KUL-u kierowane do kadry naukowej, które między innymi brzmiały tak: Zwracam się do profesorów o to, aby w miarę możliwości zrzekali się w związku z ciężką sytuacją materialną swoich pensji.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#MariuszOlszewski">Drugi fakt. Ofiary społeczne owszem istnieją, i za nie wypada podziękować wszystkim, którzy je składają. Ale pamiętam również momenty, kiedy te ofiary starczały jedynie na opłaty za energię elektryczną. W końcu trzecia rzecz. Uniwersytet służy całemu Narodowi. Na tym uniwersytecie przez 45 lat PRL znajdowali schronienie nie tylko studenci, ale również kadra naukowa. Kadra naukowa, która dzisiaj między innymi w tym parlamencie jest reprezentowana w pana klubie parlamentarnym.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#MariuszOlszewski">Nikt nie wyobraża sobie, wspierając czcigodną Universitas, że ją przez to kupuje i ma do niej roszczenia o uczestnictwo w realizacji doraźnych koniunktur politycznych. To prawda, co powiedział poseł Libicki, że „uczciwość, a przede wszystkim rozsądek wymagają, aby ważyć słowa”. Wymaga tego także roztropna troska o dobro wspólne. Z punktu widzenia dobra Polski ważne jest, ażeby ocena rzeczywistości politycznej, gospodarczej czy społecznej była dokonywana według kryterium: które czyny służą, a które nie służą Polsce, a nie z punktu widzenia tego, czyje będzie na wierzchu.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#MariuszOlszewski">Wypowiedzi takie jak Jego Magnificencji księdza profesora doktora habilitowanego rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego powinny być okazją do rzetelnego rachunku sumienia. W pierwszej kolejności do tego rachunku sumienia powołani są ci z nas, którzy odwołują się w swoich działaniach do katolickich inspiracji.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#MariuszOlszewski">Jego Magnificencji księdzu rektorowi Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Andrzejowi Szostkowi dziękujemy za jego wypowiedź i na jego ręce składamy wyrazy naszego głębokiego szacunku dla całej społeczności Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak się składa, że w tej kadencji Sejmu często mam przyjemność, a niekiedy wręcz obowiązek polemizować z posłami Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Najczęściej są to spory na racje. Ale niedawno zdarzyło się, że jeden z posłów SLD, poseł Ryszard Zbrzyzny, naruszył moje dobre imię, naruszył moje dobra osobiste. W tej sytuacji zaufałem Sejmowi, zwróciłem się do Komisji Etyki Poselskiej o wyjaśnienie sprawy. W tej chwili pozwolę sobie odczytać jej uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#JanKulas">Uchwała nr 10 Komisji Etyki Poselskiej z dnia 2 grudnia 1999 r. Komisja Etyki Poselskiej na posiedzeniu w dniach 3 i 17 listopada oraz 2 grudnia 1999 r. rozpatrzyła skierowane przez marszałka Sejmu do komisji pismo posła Jana Kulasa w sprawie wystąpienia posła Ryszarda Zbrzyznego podczas 52. posiedzenia Sejmu w dniu 24 czerwca 1999 r. W wystąpieniu tym poseł Ryszard Zbrzyzny powiedział, że poseł Jan Kulas był członkiem PZPR. Komisja Etyki Poselskiej po rozpatrzeniu sprawy stwierdza, że informacja ta jest nieprawdziwa. Poseł Ryszard Zbrzyzny swym wystąpieniem naruszył art. 5 uchwały Sejmu z dnia 17 lipca 1998 r. Zasady etyki poselskiej. Komisja Etyki Poselskiej na podstawie art. 74k ust. 1 regulaminu Sejmu postanawia udzielić posłowi Ryszardowi Zbrzyznemu upomnienia.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#JanKulas">Uzasadnienie: Komisja Etyki Poselskiej, po wysłuchaniu posła Jana Kulasa oraz posła Ryszarda Zbrzyznego, zapoznaniu się ze stenogramem z 52. posiedzenia Sejmu oraz przedstawionymi przez posła Ryszarda Zbrzyznego materiałami, stwierdza, że poseł Ryszard Zbrzyzny posłużył się nieprawdziwą informacją o pośle Janie Kulasie. Przez to naruszył jego dobre imię. Komisja stoi na stanowisku, iż poseł ma obowiązek sprawdzenia prawdziwości informacji, które podaje do publicznej wiadomości. W związku z powyższym komisja, uznając naruszenie przez posła Ryszarda Zbrzyznego zasady rzetelności, postanowiła udzielić posłowi upomnienia.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#JanKulas">Podpisał wiceprzewodniczący komisji Grzegorz Schreiber.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#JanKulas">Na marginesie, panie marszałku, panie i panowie posłowie, chcę dodać, że do dnia dzisiejszego, do 7 stycznia, nie doczekałem się tak prostego i ważnego słowa: „przepraszam”. Niech więc, panie marszałku, ta uchwała Komisji Etyki Poselskiej będzie pewnego rodzaju ostrzeżeniem przed stosowaniem chwytów niegodziwych, przed pomawianiem innych posłów. Wyrażam również nadzieję, że stosunki międzyludzkie pomiędzy posłami będą układały się w duchu tolerancji, szacunku i dobra ogólnego, czego państwu, wszystkim posłom i sobie życzę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Misztal.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Nie wolno być członkiem PZPR?)</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#JanKról">Wolno, panie pośle, tylko jeżeli ktoś nie jest, to nie trzeba tak mówić.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Aha.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bulwersujące dla wyborców z Zamojszczyzny, jak i dla mnie osobiście jest to, iż pan minister skarbu Emil Wąsacz korzysta z usług doradcy pana Jacka Sochy, który, będąc prezesem Zamojskiej Korporacji Energetycznej, swoimi działaniami doprowadził spółkę do utraty zajmowanego wysokiego miejsca w rankingu najlepiej prosperujących przedsiębiorstw energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#StanisławMisztal">Należy przypuszczać, iż to z powodu jego polityki podobny los spotyka Lubelsko-Małopolskę Spółkę Cukrową, w której jest przewodniczącym rady nadzorczej, a może w przyszłości także Elektrownię Połaniec, w której jest członkiem rady nadzorczej.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#StanisławMisztal">Jeśli chodzi natomiast o pozycję regionalną tego pana, to jest postrzegany jako szara eminencja rozdająca karty w Zamościu wraz z panem Andrzejem Mulawą, odpowiedzialnym za upadek cukrowni w woj. zamojskim. Nie tak dawno wpłynął na zmianę w radzie nadzorczej Wschodniego Banku Cukrownictwa. Natomiast pan prezes holdingu między innymi zmusza cukrownie do zakupu w określonym podmiocie gospodarczym gorszych i droższych nasion, przez co naraża cukrowników i plantatorów na bardzo ciężkie straty finansowe. Podobnie ma się rzecz z węglem. W tej sprawie zwracałem się wielokrotnie z interpelacjami i monitami do pana ministra. Niestety bezskutecznie. Mam jednak nadzieję, iż przemyślenie raz jeszcze tych kwestii i wyciągnięcie odpowiednich wniosków wpłynie pozytywnie na stosunki w wyżej wymienionych przedsiębiorstwach, jak również poprawi wizerunek pana ministra w oczach wyborców i ułatwi współpracę z parlamentarzystami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym we wczesnych godzinach rannych pan poseł Marcin Libicki z Akcji Wyborczej Solidarność wygłosił oświadczenie, w którym poddał druzgocącej krytyce list rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego ks. prof. Szostka. W liście tym została przedstawiona trudna, często tragiczna sytuacja ludzi pozbawionych pracy, dachu nad głową i perspektyw życiowych. Odpowiedzialnością za powyższą sytuację autor przesłania obciążył rząd. Nie jest to konkluzja spektakularna, która burzyłaby system przekonań i poddawała rewizji zbiorowy pogląd Polaków. W świetle sondażu opinii publicznej nie było w całej historii Polski rządu, który, odwołując się do słów poety, cieszyłby się tak zasłużenie najgorszą opinią. Jednakże intelektualna i moralna zawartość listu jest niezwykle doniosła, a analiza społeczna ma istotne znaczenie, została bowiem dokonana nie tylko z perspektywy księdza, duchownego, ale również uczonego, wybitnego etyka.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#BogdanLewandowski">Oczywiście pan poseł Libicki, jako członek rządzącej Polską koalicji, ma prawo inaczej widzieć rzeczywistość, może on uznawać, że wszystko jest w najlepszym porządku, nie ma biedy, bezrobocia i bezdomności, wszyscy cieszą się powszechnym dobrobytem. Jest to pogląd egzotyczny, na miarę koalicji, ale dopuszczalny. Nie mogę natomiast zgodzić się z pewnym sposobem myślenia, który zademonstrował w oświadczeniu pan poseł Libicki. Otóż uznał on za stosowne zwrócić uwagę księdzu rektorowi Szostkowi, że w latach 1991–1993 i od roku 1997 Kościół wiele uzyskał od ówczesnej władzy, jak stwierdził: „Długą listę osiągnięć na tym polu otwiera ochrona prawna dzieci nienarodzonych, a zamyka ratyfikacja konkordatu. Na liście tej znajdują się również coroczne ogromne dotacje z budżetu państwa na rzecz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#BogdanLewandowski">Mechanizm jest niezwykle prosty: dajemy i wymagamy, wartości zostały zredukowane do czystego pieniądza. Nigdy dotąd nie spotkałem się tak otwarcie z instrumentalnym potraktowaniem Kościoła i jego misji. Jest to niezwykle groźne nie tylko dla Kościoła, ale również życia publicznego w Polsce. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JanKról">Pan poseł Bogumił Andrzej Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pierwszych słowach mojego oświadczenia chciałbym wyrazić ubolewanie z powodu malejącej pozytywnej oceny pracy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przez respondentów. Pozwolę sobie tu zacytować opublikowane przez Centrum Badania Opinii Społecznej wyniki badań z opracowania „Aktualne problemy i wydarzenia z 10–15 listopada 1999 r.” — zacytuję tylko 4 zdania z opublikowanej oceny pracy Sejmu:</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">„Sejm nie jest instytucją darzoną przez Polaków szczególnym szacunkiem. W dotychczasowych sondażach opinie dotyczące niższej izby parlamentu raczej nie były przychylne, jednak w porównaniu z nimi oceny Sejmu III kadencji są wyjątkowo złe(...) Negatywne opinie o parlamencie związane są także z przekonaniem, że Sejm marnotrawi energię i czas, zajmując się sprawami o drugorzędnym znaczeniu. Zaledwie jedna czwarta ankietowanych jest zdania, że Sejm podejmuje problemy, które dla naszego kraju są najważniejsze”.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Po tej chwili gorzkiej refleksji oświadczam zatem, że istotne jest, aby Wysoka Izba zajęła się tak bardzo ważnym problemem jak stan i struktura bezrobocia oraz aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, któremu to problemowi powinna być poświęcona odrębna debata. Apeluję więc do pań i panów posłów oraz rządu Rzeczypospolitej Polskiej, ażeby wychodząc naprzeciw potrzebom społeczeństwa jak najszybciej przygotowali materiały do proponowanej debaty, a w pracach tych deklaruję swój intensywny udział. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#JanKról">Pani poseł Zofia Wilczyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#ZofiaWilczyńska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Na pewno każdy z nas, oglądając programy telewizyjne, doznawał szczególnych przeżyć w momencie przyjazdu pielgrzymki Polaków z Kazachstanu. Tak powinno być. Powinniśmy robić wszystko, żeby nasi rodacy mogli zobaczyć swój kraj i przeżywać wspólnie z nami, ze swoimi rodakami, święta Bożego Narodzenia, tak powinno być.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#ZofiaWilczyńska">W roku 1999 Sekcja Turystyki Integracyjnej przy Polskim Towarzystwie Pedagogiki Specjalnej postanowiła po raz pierwszy zorganizować akcję letnią dla dzieci polskich na Wschodzie, w tym zamieszkałych w IV rejonie zagrożenia w Czarnobylu dzieci z Białorusi i Ukrainy. Organizatorzy udali się zatem do Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” z pełną dokumentacją dotyczącą organizacji tego obozu. Uzyskali akceptację, ale tylko ustną. Oczywiście mam nazwiska osób, z którymi na ten temat rozmawiano. Dnia 25 maja sekcja turystyki złożyła dodatkowe dokumenty we Wspólnocie i w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Ministerstwo Edukacji Narodowej natychmiast ustosunkowało się do przedłożonych dokumentów i przyznało odpowiednią pulę pieniędzy, Wydział Turystyki Gminy Centrum również.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#ZofiaWilczyńska">6 lipca sekcja turystyki złożyła prośbę do Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Otrzymano 2,5 tys. zł. „Wspólnota Polska”, zarząd główny krajowy, potwierdziła konieczność organizowania tej akcji. Dwie pani z Sekcji Turystyki Integracyjnej włączyły się z niekłamaną pasją w organizowanie tego obozu. Nabór na ten obóz integracyjny zorganizowano z ojcami misjonarzami dominikanami dla polskich dzieci, jak wspomniałam, z Ukrainy. Zorganizowano ten obóz w miejscowości Jarosławiec nad morzem i w miejscowości Kozioł nad Pisą. Partnerzy, do których dwie panie emerytki, organizatorki obozu, zwróciły się z tą dokumentacją, zaufali im i obozy zorganizowano.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#ZofiaWilczyńska">Proboszczowie parafii na Ukrainie i Białorusi złożyli podziękowania, dzieci też. W czym więc problem - ktoś zapyta. Ano, proszę państwa, z problemem zostały dwie panie z sekcji turystyki, ponieważ Wspólnota nie przekazała obiecanej puli pieniędzy, a chcę państwu powiedzieć, że są to ogromne pieniądze: na Jarosławiec potrzeba 42 tys., a jeśli chodzi o miejscowość Kozioł nad Pisą - 98 500 zł. A problem jest dramatyczny, bo przecież sekcja będzie obciążona kosztami, albo raczej owe dwie emerytki.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#ZofiaWilczyńska">Panie w maju i lipcu zwróciły się do Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Rodziny, bez efektu, do pewnej pani posłanki, którą bardzo szanuję, też bez efektu. Zwróciłam się więc po wielu interwencjach do pana prezesa Rady Ministrów z prośbą o interwencję w tej sprawie. Pan prezes Rady Ministrów podjął decyzję i zwrócił się o wytłumaczenie tej sprawy do podległych sobie służb i, proszę państwa, sprawa gdzieś utknęła.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#ZofiaWilczyńska">Zwróciłam się do Wspólnoty i 28 grudnia otrzymałam odpowiedź. Proszę państwa, mało nie zemdlałam, czytając tę odpowiedź. Pieniądze na rok 1999 zostały wykorzystane w kwietniu 1999 r. Nie wiem, czy nie powinnam, panie marszałku, zainteresować tą sprawą Najwyższej Izby Kontroli, bo jak można było tak po prostu okłamywać. MEN i Gmina Centrum, Stowarzyszenie „Pomoc Polakom na Wschodzie” dotowały, natomiast Wspólnota się z tego wycofała bez jakiejkolwiek odpowiedzi. Zwróciłam się w tej sprawie, bo uważałam, że to jest potrzebne, również do pana ministra spraw zagranicznych. Muszę powiedzieć państwu, że niestety też nie otrzymałam odpowiedzi. Dokumenty otrzymane z sekcji turystyki przesłałam do wszystkich instytucji.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#ZofiaWilczyńska">Kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#ZofiaWilczyńska">Dlaczego o tym mówię? Staję w obronie sekcji turystyki pieszej i dwóch pań emerytek, które zaufały, zorganizowały to, a teraz bardzo się boją, że któregoś dnia, nie wiem, czy jutro, czy pojutrze, komornik zapuka do ich drzwi i zabierze im wszystko, co mają. A organizatorzy? No cóż, organizatorzy mają udrękę, choć dzieci miały ogromną radość. Swoją drogą, mam nadzieję, iż mój głos dzisiaj dotrze nie tylko do wspomnianych instytucji, ale do sumienia tych, którzy są odpowiedzialni za tę sprawę, i pieniądze za organizację tej pięknej imprezy zostaną odpowiednio przekazane.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#ZofiaWilczyńska">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#JanKról">Zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#JanKról">Informacja o wpływie interpelacji i zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 1618.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#JanKról">Na tym kończymy 69. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#JanKról">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#JanKról">Przypominam, że porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 19, 20 i 21 stycznia 2000 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#JanKról">Zamykam posiedzenie, życząc miłego, spokojnego weekendu.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Panu marszałkowi również życzymy wszystkiego dobrego.)</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-152.10" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 15 min 32)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>