text_structure.xml
184 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełJanLityński">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej. Witam posłów i zaproszonych gości.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosłankaZofiaWilczyńska">Jak mi wiadomo, bardzo trudno jest wcześniej zaplanować posiedzenie Komisji Polityki Społecznej, dlatego że wielu posłów w tym samym czasie bierze udział w innych posiedzeniach. Może moglibyśmy zaplanować w dniu dzisiejszym dodatkowe spotkanie prezydium Komisji Polityki Społecznej i Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Znaczna część posłów bierze udział w obydwu komisjach.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosłankaZofiaWilczyńska">Za chwilę, o godzinie 11.00 będzie rozważana niezwykle ważna sprawa dotycząca Karty nauczyciela, a także przesuwanie subwencji do poszczególnych powiatów. W związku z tym jest nas bardzo mało. Za chwilę będę musiała także opuścić salę.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanLityński">Nie jestem od tego, by dyscyplinować posłów. W dniu wczorajszym kończyliśmy posiedzenie Komisji w cztery osoby. Rozpatrujemy bardzo istotne sprawy, takie jak przyjęcie budżetu i, niestety, posłowie nie uczestniczyli w dyskusji. Odbije się to potem na naszej pracy.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanLityński">Przechodzimy do porządku dziennego. Czy są jakieś uwagi? Nie słyszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełMaciejManicki">Chciałbym zgłosić swoją sugestię. Zaznaczam, iż jest ona warunkowa. Jeżeli zaistnieją odpowiednie warunki, to moglibyśmy przyjąć treść dezyderatu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełMaciejManicki">Jeśli nie zrobimy tego w dniu dzisiejszym, to uczynimy to jutro przy zatwierdzaniu planu pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanLityński">Uważam, iż jest to dobry pomysł, ponieważ w dniu jutrzejszym obecność kilkunastu posłów jest konieczna, ażeby podjąć decyzję.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełMaciejManicki">Proponuję, abyśmy jeszcze raz rozesłali zawiadomienia, że porządek jutrzejszego posiedzenia został rozszerzony, że punktem pierwszym będą głosowania w sprawach dotyczących wykonania budżetu, a punktem drugim będzie rozpatrzenie tekstu dezyderatu.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełMaciejManicki">Nie będziemy głosowali nad sprawami, które już zostały przyjęte. Chodzi mi tutaj o Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanLityński">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanLityński">W pierwszym punkcie jest ocena wykonania budżetu przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, a także rezerw celowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Dochody Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w części 09 budżetu państwa zostały wykonane. Wydatki zostały zrealizowane na niższym poziomie, aniżeli było to założone, tak że budżet został zamknięty w sposób zgodny z ustawą o finansach publicznych, a także z ustawą budżetową na rok 1999.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Niewielkie dochody budżetowe wynikające z działalności gospodarczej w zakładzie wydawniczym - poligraficznym, również zostały wykonane. Ochotnicze Hufce Pracy wy-datkowały prawie 100% planu po zmianach. Nie było problemów z realizacją budżetu Głównej Biblioteki Pracy i Zabezpieczenia Społecznego oraz z zasiłkami dla rodzin poborowych.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Budżet resortu w dziale 91 - Administracja państwowa wydatkowano w niespełna 91 procentach, przy czym minister pracy i polityki społecznej wystąpił z propozycją ujęcia pewnych środków w wysokości blisko 3 mln zł w rozporządzeniu Rady Ministrów jako wygasające zobowiązania. Chodziło tutaj o kwestie związane z integracją europejską, jednostkami centralnymi i placówkami zagranicznymi.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Jest to syntetyczna ocena z wykonania budżetu w części 09, za rok 1999.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Budżet ten został oceniony przez Najwyższą Izbę Kontroli. Instytucja ta sformułowała pięć wniosków.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Pierwszy z nich dotyczył respektowania uprawnień prezesa Krajowego Urzędu Pracy w zakresie dysponowania środków z Funduszu Pracy. Chodziło o przelanie pieniędzy z Funduszu Pracy na Caritas w celu sfinansowania pewnych zadań związanych z pomocą społeczną.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Wniosek ten został potwierdzony przez pana ministra w formie pisemnej.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Drugi wniosek - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podjęło działania zmierzające do uruchomienia środków z rezerwy budżetowej na rzecz organizacji pozarządowych w terminach umożliwiających tym podmiotom racjonalne wykorzystanie tych środków.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">W grudniu w związku z pewnymi zadaniami związanymi z zimą przekazywaliśmy pieniądze organizacjom pozarządowym. Nasze działania podjęliśmy w sposób nadzwyczajny.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Jeżeli chodzi o trzeci wniosek Najwyższej Izby Kontroli, to chodziło o zwrot dotacji przekazanych organizacjom pozarządowym na rzecz realizacji programu aktywizacji zawodowej młodzieży. Problem dotyczył czterech dotacji z pięćdziesięciu przekazanych. Zdecydowana większość dotacji została wykonana prawidłowo i zgodnie z przeznaczeniem. Były one kontrolowane. W czterech przypadkach minister pracy i polityki społecznej występował o zwrot, ponieważ środki zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, bądź nie zostały w ogóle wykorzystane.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Wystąpiła tutaj pewna rozbieżność pomiędzy zaleceniami Izby a stanem prawnym. Stan prawny daje dłuższe okresy czasu na windykację. Odbyła się ona w okresie kontroli NIK. Odzyskaliśmy pieniądze z dwóch organizacji. Windykacja jest realizowana z dwóch kolejnych i zostanie ona wykonana w ciągu najbliższego miesiąca.</u>
<u xml:id="u-8.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">Czwarty i piąty wniosek dotyczył wykazywania wynagrodzeń z tytułu odprowadzania składek na ubezpieczenia zdrowotne jako dochodu budżetu państwa oraz przestrzegania terminowego regulowania zobowiązań. Zostało to przyjęte. Pracownicy odpowiedzialni za te zadania zostali pouczeni o konieczności wykonywania tych działań terminowo.</u>
<u xml:id="u-8.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejPiotrKołodziejczyk">To wszystko, jeżeli chodzi o uwagi zgłoszone przez Najwyższą Izbę Kontroli, która generalnie pozytywnie oceniła wykonanie przez ministra pracy i polityki społecznej budżetu w części 09.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliEdwardMacierzyński">Pan minister w dużym stopniu wyręczył mnie, ponieważ przedstawił wnioski, które wynikają z konkretnych nieprawidłowości, a także przedstawił stan ich realizacji. W związku z tym nie widzę potrzeby powtarzania tych samych stwierdzeń. W moim wykonaniu ocena ta wyrażona byłaby w ostrzejszych słowach, niemniej jednak sprawa została przedstawiona.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliEdwardMacierzyński">Chciałbym poruszyć problem dotyczący windykacji. Minister pracy i polityki społecznej zwrócił się w czerwcu 1999 r. o zwrot niewykorzystanych dotacji lub dotacji wykorzystanych niezgodnie z celem. Nie wszystkie instytucje zwróciły te środki. Do 10 marca 2000 r. praktycznie nic się nie działo z egzekucją. Środki te - zdaniem NIK - powinny być zwrócone do budżetu państwa w 1999 r. Działania windykacyjne powinny być podjęte niezwłocznie. W tym sensie różnimy się w ocenie.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliEdwardMacierzyński">Uważamy, że ministerstwo nie dołożyło należytej staranności, ażeby wyegzekwować zwrot jak najszybciej i przekazać do budżetu. To wszystko, co chciałem powiedzieć na ten temat.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliEdwardMacierzyński">Pan minister powiedział, iż Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w części 09, stwierdzając nieznaczne uchybienia i nie mające istotnego wpływu na wykonanie budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMaciejManicki">Chcę poinformować, iż po zapoznaniu się z materiałem przedstawionym przez pana ministra nie odnoszę się do sprawozdania o realizacji zadań w zakresie zatrudnienia. Przyjmuję ją jako informację.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełMaciejManicki">Materiały przedstawione przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej są przygotowane w sposób przejrzysty, który pozwala wyrobić sobie pogląd na prace ministerstwa związane z realizacją ustawy budżetowej. Materiały te nie budzą żadnych zastrzeżeń, jeżeli chodzi o stronę merytoryczną.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełMaciejManicki">Uwagę chciałem wnieść w kwestii dotyczącej wydatkowania środków przeniesionych na rok 2000. Chodzi mi tutaj o środki związane z działalnością pełnomocnika rządu do spraw reformy zabezpieczenia społecznego. Mam na myśli kwestie związane z kampanią o edukacji publicznej - jest o tym mowa na str. 16 i 17.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PosełMaciejManicki">Można zauważyć, że środki, które zostały przesunięte na rok 2000 na kampanię dotyczącą emerytur pomostowych, i tak nie zostaną wykorzystane, ponieważ nie ma siły, która mogłaby przeprowadzić tę ustawę w roku bieżącym. Kwestia ta nie dotyczy bezpośrednio najistotniejszych skutków wykonania budżetu w 1999 r., gdyż ustawa ta miała być wdrożona właśnie w tym roku. Jeszcze w październiku 1999 r. pani minister Ewa Lewicka zaklinała się na wszystkie świętości, że ustawa ta zostanie wdrożona najpóźniej w kwietniu 1999 r. Nawet istniały środki na jej promocję. Do dziś nie ma tej ustawy i jest mało prawdopodobne, by weszła w życie w kwietniu 2001 r.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#PosełMaciejManicki">Przypominam, iż rząd zobowiązał się do tego, że znajdzie środki na zapłacenie składki za okres od 1 stycznia do wejścia w życie tej ustawy. Miały to być cztery miesiące. W dniu dzisiejszym jest 18 miesięcy, a wszystko na to wskazuje, iż będą to lata - trzy lub cztery. To jest coś, co może spowodować kłopoty finansowe, które trudno będzie sobie wyobrazić.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#PosełMaciejManicki">Chciałbym zasygnalizować, iż będą uwagi dotyczące działalności ministra pracy i polityki społecznej w roku 1999, które nie wiążą się z wykonaniem budżetu, lecz wiążą się z działaniem ministra jako takim, np. w zakresie dotyczącym PFRON. Od dwóch lat minister nie wydał rozporządzenia wykonawczego dotyczącego gospodarki finansowej Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#PosełMaciejManicki">Sugeruję dołożenie staranności, jeżeli chodzi o wydawanie przepisów wykonawczych, których brak utrudnia funkcjonowanie takich instytucji jak PFRON. Szerzej powiem o tym w kolejnej części.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące wykonania budżetu przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, to proponuję, abyśmy zaopiniowali pozytywnie wykonanie tego działu.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanLityński">Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Chciałbym przedstawić informację w odniesieniu do wypowiedzi pana posła Macieja Manickiego.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Jeżeli chodzi o rozporządzenie związane z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, to chciałem poinformować Komisję, że rozporządzenie to znajduje się w fazie uzgodnień resortowych.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Jeżeli chodzi o emerytury pomostowe, to sytuacja jest bardzo złożona. Posiadamy orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wskazujące na pewne aspekty związane z nierównym wiekiem emerytalnym kobiet i mężczyzn. Warunki brzegowe tej ustawy są bardzo płynne. Mam nadzieję, że główne założenia będą mogły być zaprezentowane jeszcze w tym roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełMaciejManicki">Chciałbym powiedzieć kilka słów na temat emerytur pomostowych.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełMaciejManicki">Opóźnienia są zrozumiałe. Jest to dla nas nauczka, ponieważ nie wolno nam stanowić prawa w taki sposób, że zakładamy jako pewne przyszłe zdarzenia, które później okazują się niepewne. Nie będę rozwijał tego wątku.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełMaciejManicki">Chciałbym powiedzieć, iż proponuję także pozytywnie zaopiniować sprawozdanie z wy-korzystania rezerw celowych w 1999 r. w części dotyczącej polityki społecznej.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PosełMaciejManicki">Pani minister Halina Wasilewska-Trenkner, jeżeli będzie chciała, to może rozwinąć ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Dziękuję za zwolnienie mnie z konieczności referowania tego problemu. Jeżeli wystąpią dodatkowe pytania, to jestem do państwa dyspozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełMaciejManicki">Wydaje mi się, iż informacja ta nie budzi zastrzeżeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielNIKEdwardMacierzyński">Chciałbym powiedzieć kilka słów na temat wykorzystania rezerwy celowej wykorzystanej na dofinansowanie gmin zagrożonych bezrobociem strukturalnym.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzedstawicielNIKEdwardMacierzyński">Dotacja ta była niższa o 22% w stosunku do ubiegłego roku. Badania w urzędach gmin wykazały, że dotacja ta została wykonana zgodnie z przeznaczeniem i w danej wysokości, natomiast nasze uwagi budziła terminowość przekazywania tych środków.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PrzedstawicielNIKEdwardMacierzyński">Środki na inwestycje były przekazywane w czwartym kwartale. Niektóre z gmin środki te otrzymały w grudniu. Według burmistrzów, wójtów wpłynęło to znacznie na planowanie rzeczowe i finansowe w gminach, a także na racjonalne wykorzystanie tych środków. Chodzi tutaj o realizowanie zamówień publicznych.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PrzedstawicielNIKEdwardMacierzyński">Główną tego przyczyną było to, iż środki były przekazywane przez Ministerstwo Finansów. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przekazywało je w czwartym kwartale.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PrzedstawicielNIKEdwardMacierzyński">Z naszej informacji wynika, że w wyniku tych działań powstały nowe miejsca pracy. Nie można powiedzieć, iż na terenach zagrożonych bezrobociem nastąpił przełom w ograniczaniu bezrobocia. W gminach objętych kontrolą bezrobocie wzrosło w 1999 r. w stosunku do roku poprzedniego o 22%. Nie jest to instrument, który rozwiąże problemy bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#PrzedstawicielNIKEdwardMacierzyński">Chciałem powiedzieć, iż pełną informację na ten temat Komisja otrzyma w najbliższym czasie.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełJanLityński">Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełMaciejManicki">Problem ten jest odwiecznym problemem. Trochę lepiej było w latach 1996–1997.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełMaciejManicki">Doceniam postęp w roku 2000 w stosunku do roku 1999, lecz twierdzę, iż w latach 1996–1997 było lepiej, jeżeli chodzi o terminy.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełAndrzejPiłat">Rozumiem, iż rozmawiamy o rezerwie związanej z inwestycjami infrastrukturalnymi. Przygotowałem się do tego tematu, ponieważ nie był on rozpatrzony w dniu wczorajszym. Uzgodniliśmy, iż tematy te zostaną rozpatrzone w dniu dzisiejszym. Rozpoczęliśmy od tematu dotyczącego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, natomiast pominęliśmy temat dotyczący rezerw.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełJanLityński">Nie ma dzisiaj na sali pani minister Gęsickiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełMaciejManicki">Za rezerwy odpowiada Ministerstwo Finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełJanLityński">Proponuję, abyśmy zamknęli problem dotyczący Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełJanLityński">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu wykonania budżetu w tej części? Nie słyszę. Wykonanie budżetu w części 09 zostało przyjęte, w związku z tym opiniujemy problem ten pozytywnie.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PosełJanLityński">Teraz zajmiemy się rezerwami.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chodzi o dwie rezerwy:</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- rezerwa 06 - środki na inwestycje infrastrukturalne w gminach zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym. Rezerwa ta była planowana w budżecie 1999 r. na poziomie 50 mln 300 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- rezerwa 07 - wspieranie lokalnych programów restrukturyzacyjnych - planowana w kwocie 62 mln 700 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Obie te rezerwy zostały rozdysponowane w pewien sposób.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o pierwszą z nich, to podstawą do rozdysponowania było rozporządzenie z dnia 18 sierpnia 1999 r. przyjęte przez Radę Ministrów, po długiej dyskusji wynikającej z tego, jak zastosować kryteria, by pieniądze trafiły do najbardziej potrzebujących.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zgodnie z wnioskami ministra pracy i polityki społecznej, minister finansów podzielił tę rezerwę między województwa, na terenie których znajdują się gminy szczególnie zagrożone bezrobociem strukturalnym.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zasada podziału była następująca:</u>
<u xml:id="u-23.7" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- 50% środków zostało rozdzielone proporcjonalnie do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy właściwych dla gmin szczególnie zagrożonych wysokim bezrobociem na koniec kwartału poprzedzającego kwartał, w którym jest dokonywany podział. Podział odbył się w trzecim kwartale roku, podstawą był koniec drugiego kwartału;</u>
<u xml:id="u-23.8" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- druga połowa środków została podzielona proporcjonalnie do kwot, jakie Fundusz Pracy przeznaczył w roku budżetowym dla gmin zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym na finansowanie robót publicznych.</u>
<u xml:id="u-23.9" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Po to, by można było dokonać tego podziału, przyjęto dosyć długą procedurę do uzgadniania. Kwoty dotacji były wnioskowane przez wojewodów. Wnioski wojewodów były oparte na wnioskach zarządów gmin zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem i po zasięgnięciu opinii marszałków województw oraz dyrektorów wojewódzkich urzędów pracy, a także wojewódzkich rad zatrudnienia - przyznawano te środki.</u>
<u xml:id="u-23.10" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Środki te przekazywano w następujący sposób:</u>
<u xml:id="u-23.11" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. dolnośląskie - 7 mln 95 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.12" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. kujawsko-pomorskie - 5 mln 196 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.13" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. lubuskie - 2 mln 382 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.14" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. mazowieckie - 3 mln 968 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.15" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. podlaskie - 1 mln 416 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.16" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. pomorskie - 6 mln 756 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.17" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. świętokrzyskie - 3 mln 863 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.18" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. warmińsko-mazurskie - 9 mln 958 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.19" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. wielkopolskie - 3 mln 349 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.20" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. zachodniopomorskie - 6 mln 317 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-23.21" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Województwo śląskie nie zostało objęte tym podziałem.</u>
<u xml:id="u-23.22" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rezerwy te - zgodnie z ustawą o finansach publicznych - zostały podzielone do końca października 1999 r., mimo iż rozporządzenie weszło w życie z dniem 18 sierpnia 1999 r.</u>
<u xml:id="u-23.23" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Sprawozdanie dotyczące tego, w jaki sposób gminy zrealizowały i wykorzystały środki, będzie przedmiotem analiz Najwyższej Izby Kontroli. Nie było sygnałów, które by powodowały, iż mielibyśmy prawo przypuszczać, że środki te są źle wykorzystywane.</u>
<u xml:id="u-23.24" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Druga z rezerw dotycząca wspierania programów restrukturyzacyjnych została rozdysponowana w 100 procentach i podzielona na mocy rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1999 roku. Rezerwa ta wynosiła 62 mln 700 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-23.25" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rezerwa ta została rozdysponowana między siedem województw, przy czym środki z tej rezerwy mogły być przeznaczone na dotacje celowe dla jednostek samorządu terytorialnego na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej oraz dla przedsiębiorców z przeznaczeniem na dofinansowanie inwestycji mających na celu tworzenie dodatkowych miejsc pracy na bazie majątku restrukturyzowanych podmiotów.</u>
<u xml:id="u-23.26" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rezerwa ta została podzielona w następujący sposób:</u>
<u xml:id="u-23.27" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. dolnośląskie - 10 mln 450 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.28" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. pomorskie - 10 mln 450 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.29" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. łódzkie - 10 mln 450 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.30" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. warmińsko-mazurskie - 10 mln 450 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.31" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. zachodniopomorskie - 10 mln 450 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.32" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. małopolskie - 600 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-23.33" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. śląskie - 9 mln 850 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-23.34" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zestawiając obie te rezerwy, to łączna ich kwota wynosiła 113 mln zł. Największymi beneficjentami tych środków są:</u>
<u xml:id="u-23.35" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. warmińsko-mazurskie - 20,4 mln zł,</u>
<u xml:id="u-23.36" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. dolnośląskie - 17,5 mln zł,</u>
<u xml:id="u-23.37" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. pomorskie - 17,2 mln zł,</u>
<u xml:id="u-23.38" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. zachodniopomorskie - 16,8 mln zł,</u>
<u xml:id="u-23.39" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. łódzkie - 10,45 mln zł.</u>
<u xml:id="u-23.40" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Pozostałe województwa otrzymały relatywnie mniej, najmniej ze wszystkich otrzymało woj. małopolskie - 600 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-23.41" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli wystarcza ta informacja, to proszę o jej przyjęcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełAndrzejPiłat">Informacja, którą przekazała pani minister, jest dostępna w dokumentach.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PosełAndrzejPiłat">Obydwie rezerwy łączą się z pomocą państwa dla regionów zagrożonych bezrobociem. Można powiedzieć, iż wspierają te zadania, które omawiała Komisja w dniu wczorajszym, przy ocenie wyników Krajowego Urzędu Pracy.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PosełAndrzejPiłat">Po pierwsze - ustalono o 15 mln mniejszą kwotę rezerwy aniżeli w roku 1998. Jest to kolejny przykład, iż rok ubiegły był dramatyczny dla bezrobotnych, których liczba zwiększyła się o 700 tys. osób w ciągu ubiegłego roku, a środki finansowe na ten cel zostały ograniczone we wszystkich pozycjach. Wczoraj mieliśmy okazję zapoznać się z tym, co działo się z Funduszem Pracy. W dniu dzisiejszym możemy zapoznać się z ograniczeniami w rezerwach.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PosełAndrzejPiłat">Po drugie - 406 gmin wystąpiło o tę dotację. Skorzystało z niej 78%. Zastanawiające jest dla mnie to, że z roku na rok gminy powinny mieć większą możliwość starania się o te środki po to, by tworzyć nowe miejsca pracy.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#PosełAndrzejPiłat">W 1998 r. z dotacji tej skorzystało 86,6% gmin, a w roku 1999, tylko 78%. Jest to spory spadek, o przeszło 10%. Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego tak jest.</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#PosełAndrzejPiłat">W roku 1998 przy pracach infrastrukturalnych pracowało 4 tys. 519 osób bezrobotnych, w roku 1999 - 3 tys. 132 osoby. Jest to o prawie 1400 osób bezrobotnych mniej. 15 mln zł w stosunku do 30% zmniejszonych bezrobotnych - to sporo. Chciałbym dowiedzieć się, dlaczego tak się stało. Rezerwę ustaliliśmy dla osób bezrobotnych. Środki te nie są ustanowione dla gmin jako takich, tylko zostały przekazane po to, by mogli brać w nich udział bezrobotni.</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#PosełAndrzejPiłat">Przeglądałem materiały ministra pracy i polityki społecznej, a także ministra finansów. Z porównań tych materiałów wychodzą mi tego typu pytania.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#PosełAndrzejPiłat">Spada refundacja z Funduszu Pracy, a bardzo gwałtownie zwiększają się środki gmin. W roku ubiegłym - gdybyśmy całą infrastrukturę brali za 100 - refundacja z Funduszu Pracy wyniosła 3,4%, środki gmin - 73,1%, dotacje od wojewodów - 5,9%, a dotacje z rezerwy - 17,6%. W sumie stanowi to 100% wielkości.</u>
<u xml:id="u-24.8" who="#PosełAndrzejPiłat">Środki gmin w sensie proporcjonalnym cały czas zwiększają się. Jeżeli utrzyma się ta tendencja, to może być tak, że niedługo kolejne gminy zrezygnują z walki o te środki, dlatego iż nie będą mogły dołożyć z własnego funduszu. Z jednej strony pokazujemy „lizaka” - macie pieniądze, a z drugiej strony gminy nie mogą z tego skorzystać, ponieważ nie mają własnych środków. Rokrocznie potrzebne środki są coraz wyższe, a gminy mają coraz mniej.</u>
<u xml:id="u-24.9" who="#PosełAndrzejPiłat">Wojewoda mazowiecki zwrócił 29 października 1999 r. 528 tys. 767 zł. To są ogromne pieniądze. W żadnym materiale nie doszukałem się, dlaczego wojewoda mazowiecki zwrócił te pieniądze. Największe województwo i największa nędza na terenach północno-wschodnich tego województwa, ogromne bezrobocie, a pan wojewoda lekką ręką zwraca do budżetu prawie 600 tys. zł. Chciałbym się dowiedzieć, jakie było tłumaczenie wojewody, czy resort to przyjął, badał?</u>
<u xml:id="u-24.10" who="#PosełAndrzejPiłat">Mało tego, nie tylko ten wojewoda skorzystał ze zwrotów.</u>
<u xml:id="u-24.11" who="#PosełAndrzejPiłat">Uważam, iż powinienem powiadomić media, iż pan wojewoda mazowiecki zwrócił pieniądze do budżetu państwa uważając, iż nie ma bezrobocia na terenie tego województwa. Chodzi o to, by gminy wiedziały, że wojewoda bardzo chętnie oddał te środki, być może nie chciało mu się ich wykorzystać.</u>
<u xml:id="u-24.12" who="#PosełAndrzejPiłat">Muszę powiedzieć, iż inni wojewodowie także zwrócili trochę pieniędzy. Zwrócono prawie 6 mln zł do budżetu państwa. Jest to spora kwota, ponieważ stanowi prawie 10% ogólnych środków. Czy jest tak, że każdy wojewoda, który otrzymuje środki, może je zwrócić bez jakiegokolwiek tłumaczenia, dlaczego nie wykorzystał tych środków?</u>
<u xml:id="u-24.13" who="#PosełAndrzejPiłat">Środki te przydają się w budżecie. Mój atak nie jest skierowany w kierunku budżetu, gdyż rozumiem, iż budżet niechętnie przyjmuje i przeznacza na co innego. Nie bardzo rozumiem stanowisko wojewodów.</u>
<u xml:id="u-24.14" who="#PosełAndrzejPiłat">Czytając te materiały, dowiedziałem się wiele ciekawych rzeczy, których wcześniej nie miałem możliwości się dowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-24.15" who="#PosełAndrzejPiłat">Przechodzimy do drugiej rezerwy. Bardzo zaciekawiło mnie to, że rozporządzenie Rady Ministrów zostało wydane w tej materii dopiero 30 sierpnia 1999 r. Oznaczało to, iż środki w tej sprawie mogły być rozdzielone w czwartym kwartale ubiegłego roku. Jest to dla mnie zbyt późny okres. Chciałbym się dowiedzieć, czy wojewodowie byli informowani, że będą przekazane takie środki?</u>
<u xml:id="u-24.16" who="#PosełAndrzejPiłat">Plan - o którym mówiła pani minister - został uruchomiony w wysokości 62 mln 700 tys. zł. Z tego wykorzystano 53 mln 183 tys. zł. Proszę zauważyć, iż do budżetu powróciło prawie 10 mln zł. Jest to dla mnie zatrważające, że z każdej rezerwy dotyczącej bezrobocia zwrócono pieniądze. Wygląda na to, iż w Polsce nie ma bezrobocia. Jeżeli państwo chcą, to przypomnę, o jakim mówimy bezrobociu.</u>
<u xml:id="u-24.17" who="#PosełAndrzejPiłat">Mówiliśmy o gminach. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej jasno określiło, jakie warunki muszą spełnić gminy.</u>
<u xml:id="u-24.18" who="#PosełAndrzejPiłat">Moje pierwsze pytanie. Rezerwy zostały przeznaczone dla siedmiu województw, przy czym były dwa kryteria:</u>
<u xml:id="u-24.19" who="#PosełAndrzejPiłat">- województwa po PGR,</u>
<u xml:id="u-24.20" who="#PosełAndrzejPiłat">- województwa staroprzemysłowe.</u>
<u xml:id="u-24.21" who="#PosełAndrzejPiłat">Chciałbym się dowiedzieć, co oznaczają - w waszym przekonaniu - województwa staroprzemysłowe. Nie uwzględniono np. woj. kieleckiego, części woj. mazowieckiego (np. Łódź). Jakie kryteria zaważyły, że jedne z województw nazwaliśmy staroprzemysłowymi, a innych nie.</u>
<u xml:id="u-24.22" who="#PosełAndrzejPiłat">Przy całych sumach utworzono 3145 miejsc pracy. Jak to jest, iż na tyle miejsc, tylko w woj. warmińsko-mazurskim utworzono w całym roku 10 miejsc pracy, a np. w woj. śląskim - 1532. Czy nie jest tak, iż wielkości te nie są związane z przyznanymi środkami? Może jest tak, iż w woj. śląskim jest o wiele łatwiej tworzyć miejsca pracy - jedno miejsce pracy jest likwidowane, a już się tworzy nowe. Dziwne jest dla mnie to, iż w woj. warmińsko-mazurskim, gdzie jest ogromne bezrobocie i każde miejsce pracy jest na wagę złota - utworzyliśmy tylko 10 miejsc pracy. To jest śmieszne.</u>
<u xml:id="u-24.23" who="#PosełAndrzejPiłat">Pan minister powiedział, iż dopiero powstaną materiały mówiące o tym, czy środki te zostały odpowiednio wykorzystane. Ustaliliśmy dodatkowe dwie rezerwy w wysokości - prawie 120 mln zł. Efekty tego działania na rzecz rynku pracy są bardzo mizerne. Wątpliwej jakości jest dla mnie tłumaczenie, dlaczego jedne osoby otrzymały, a drugie nie.</u>
<u xml:id="u-24.24" who="#PosełAndrzejPiłat">Nie chcę wyciągać daleko idących wniosków, lecz może być tak, iż korzysta z tego ten, kto o tym wie, lub ten kto jest bliżej, a miejsca pracy tworzone są w bardzo dziwny sposób.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełStefanMacner">Podano nam, iż kwoty te zostały rozdysponowane w 100%. Otrzymaliśmy informację, iż część została zwrócona, natomiast nie otrzymaliśmy żadnego dokumentu mówiącego, na co zostały wydane te kwoty w poszczególnych województwach.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełStefanMacner">Wyrażam zgodę na to, iż minister rozdysponował 100% środków, lecz czy pieniądze zostały odpowiednio wykorzystane - tego nie wiadomo.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełJanLityński">Rozumiem, iż pan poseł zgłasza uwagi dotyczące sprawozdania. Wydaje się, iż sprawozdanie jest dostatecznie szczegółowe. Można mieć pewne wątpliwości i pan poseł Andrzej Piłat przedstawił je nam.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Pytania dotyczyły rezerwy na dotacje do inwestycji infrastrukturalnych realizowanych w systemie robót publicznych.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Pytanie pierwsze dotyczyło przyczyny spadku wykorzystania rezerwy z 87% w 1998 r. do 78% w 1999 r. Rozporządzenie stawiało pewne warunki dostępu do tych środków. Pani minister Halina Wasilewska-Trenkner przedstawiała tryb uzgodnień i wyjaśniała, dlaczego te rozporządzenia były stosunkowo późno opublikowane.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Procedura była następująca: gmina wnosiła wniosek do wojewody. Wojewoda konsultował to z wojewódzką radą zatrudnienia, marszałkiem województwa i następnie przekazywał do ministra pracy i polityki społecznej. Wykonywano wstępny rozdział i konsultowano go z wojewodami i marszałkami. Tak więc gminy wiedziały przed opublikowaniem, ile mogą otrzymać środków.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Jeżeli było tak, iż jakaś gmina zadeklarowała udział środków własnych, a później jak otrzymała dotację, to okazywało się, iż z różnych przyczyn sfinansowanie własnego udziału nie było możliwe. W tym przypadku wojewoda stwierdzał niemożność wykonania tej dotacji zgodnie z warunkami rozporządzenia. Nie przekazywał dotacji lub zarządzał jej zwrot.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Chciałem zapewnić pana posła, że celem tych działań nie była oszczędność pieniędzy budżetowych, tylko było to, ażeby nie uchybić przepisom prawa. Nie chcieliśmy, by przy ocenie Najwyższej Izby Kontroli były zarzuty nierespektowania przepisów prawa. Dlatego też deklaracje składane przez gminy po raz pierwszy były weryfikowane w fazie przekazywania pieniędzy, w związku z tym wykonanie tej rezerwy spadło.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Odpowiem na kolejne pytanie - dlaczego spadła liczba osób zatrudnionych przy tych inwestycjach? Poprzeczka została bardzo wysoko ustawiona i 17-procentowy udział dotacji jest faktem. Można dyskutować, czy nie jest to dla tej kategorii gmin zbyt wysoko ustawiona poprzeczka, jeżeli chodzi o środki własne. Nie podzielam tej opinii, że budżety gmin są trudniejsze aniżeli budżet państwa. Sądzę, iż jest odwrotnie. Nie jest to pogląd popularny. Uważam, iż samorządy posiadają budżety na niezłym poziomie, o czym świadczy fakt, że budżet państwa jest stale w deficycie, a budżety samorządów wykazują pewną nadwyżkę i oszczędności.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Teraz odpowiem na pytanie dotyczące wojewody mazowieckiego, który zwrócił prawie 600 tys. zł do budżetu państwa. Nie pamiętam dokładnie powodów, natomiast przygotuję dla pana posła kopię korespondencji, jaka była prowadzona w tej sprawie z wojewodą mazowieckim i dostarczę w tym lub na początku przyszłego tygodnia.</u>
<u xml:id="u-27.7" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Jeżeli Komisja będzie chciała, to możemy wykonać zestawienie, które przedstawi nam strukturę zwróconych 6 mln zł.</u>
<u xml:id="u-27.8" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Przejdę teraz do rozporządzenia z dnia 30 sierpnia 1999 r. w sprawie finansowania z rezerwy celowej programów regionalnych. Rozporządzenie to było procedowane w sposób przedstawiony przez panią minister Halinę Wasilewską-Trenkner, a ja przypomniałem przed chwilą - tak więc organy samorządu terytorialnego mogły przewidzieć, jakie otrzymają sumy i mogły przygotować się do tych działań.</u>
<u xml:id="u-27.9" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Kolejne pytanie dotyczyło tego - czy nie można było wcześniej tego wykonać? Pan poseł ma rację, można było zrobić to wcześniej i w tym roku zmienimy zasadę działania. Nie będziemy prowadzić tak szczegółowych konsultacji z województwami. Zostało już wydane rozporządzenie w sprawie dotacji do inwestycji infrastrukturalnych. Lada moment zostanie wydane rozporządzenie w sprawie rezerwy na programy regionalne w tym roku.</u>
<u xml:id="u-27.10" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Przejdę teraz do pytań związanych z województwami po PGR i staroprzemysłowymi. Przyjęliśmy taką zasadę, że finansujemy takie programy, które były już rozpoczęte w przyszłości w województwach po PGR. Są to województwa pasa północnego: olsztyńskie, słupskie itd.</u>
<u xml:id="u-27.11" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Województwo katowickie posiadało kontrakt katowicki i przez lata było dofinansowane z tej rezerwy. Podzieliło się ono w taki sposób, że jeden powiat (chrzanowski) po reformie terytorialnej znalazł się w województwie małopolskim. Stąd też przekazaliśmy pieniądze do woj. małopolskiego, a ono wygląda kiepsko, jeżeli chodzi o stary przemysł, lecz postanowiliśmy utrzymać finansowanie kontraktu dla Śląska, a reforma terytorialna spowodowała, że dwa powiaty: olkuski i chrzanowski znalazły się w Małopolsce. Stąd też przekazaliśmy te pieniądze dla marszałka z zaleceniem, by finansować kontynuację tych programów regionalnych. Jest to odpowiedź na pytanie o klucz.</u>
<u xml:id="u-27.12" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Teraz odpowiem na najtrudniejsze pytanie. Utworzono 3 tys. 140 miejsc pracy, z czego większość w woj. śląskim, a najmniej w woj. warmińskim. W finansowaniu pomocy społecznej zawsze jest się rozdartym pomiędzy kryterium efektywności a kryterium pomocy najsłabszym.</u>
<u xml:id="u-27.13" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Wprowadziliśmy system oceny efektywności programów. Można powiedzieć tak: mimo dużych nakładów na woj. warmińsko-mazurskie, utworzonych zostało 10 miejsc pracy. Jeżeli chcielibyśmy zastosować rozumowanie efektywnościowe, to może należałoby powiedzieć, iż niczego nie należałoby dać województwu warmińsko-mazurskiemu, gdyż są niskie efekty.</u>
<u xml:id="u-27.14" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Trzeba na coś się zdecydować - czy pomagamy najsłabszym tworzyć infrastrukturę, która nie przynosi wprost miejsc pracy, czy skupiamy się na szybkich efektach i dajemy tym, którzy umieją sobie dobrze poradzić. Uważam, iż obydwaj dobrze znamy problematykę i wiemy, że nie uda się nam przyłożyć prostego klucza.</u>
<u xml:id="u-27.15" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Kolejne pytanie zgłosił pan poseł Stefan Macner, a dotyczy ono efektywności wykorzystania. Problem ten jest zawarty w materiale. Zakładam, iż otrzymali państwo materiał ministra pracy i polityki społecznej: „Informacja zbiorcza o wykorzystaniu środków rezerwy celowej”. Jeżeli nie otrzymali państwo tego materiału, to ja przekażę kserokopię.</u>
<u xml:id="u-27.16" who="#PodsekretarzstanuPiotrKołodziejczyk">Na str. 4 zaznaczone jest, które województwa i ile dostały pieniędzy, a na str. 8–9, są informacje o efektach.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełJanLityński">Czy pani minister Halina Wasilewska-Trenkner chciałaby zabrać głos w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Przyznam szczerze, iż nie mam więcej do dodania ponad to, co powiedział pan minister Piotr Kołodziejczyk.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chciałam tylko wyjaśnić jedną uwagę. Potencjalni kandydaci do wykorzystania tych środków wiedzieli z wyprzedzeniem, jak przebiega praca nad rozporządzeniem Rady Ministrów. Rozporządzenie to było szeroko konsultowane. Jeżeli środki są takie, jakie są, to konsultacje są dosyć trudne. Każda gmina, która znajduje się na pograniczu gmin zagrożonych bezrobociem, chce przekonać, iż znajduje się w tym obszarze.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł był łaskaw przytoczyć proporcje między gminami korzystającymi i niekorzystającymi z tej formy pomocy w kolejnych latach. Jest to dylemat, o którym nie mówił pan minister Piotr Kołodziejczyk. W roku ubiegłym zwiększyła się liczba gmin, które formalnie rzecz biorąc ze względu na relację wskaźników bezrobocia mogły skorzystać z tych dotacji.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jedno z pytań brzmiało następująco - czy koncentrować środki, czy też je rozdrabniać. Postawiono kryteria, które pozwalały na wspólną koncentrację środków gminnych i budżetowych. Jest to praktyka, która zdaje egzamin. Samorządy w niektórych sytuacjach pracują intensywnie. Jest to trudna sprawa do rozstrzygnięcia i stąd było mniej gmin, które mogły skorzystać z tych środków.</u>
<u xml:id="u-29.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Druga kwestia jest związana z prawem o finansach publicznych. Najwyższa Izba Kontroli złożyła sugestię, iż gminy powinny otrzymać pieniądze. Tak naprawdę gminy otrzymują pieniądze wtedy, kiedy zadanie podlega rozliczeniu, a nie na zapas. Nie ma pieniędzy w budżecie, by rozdawać je na zapas, zresztą Najwyższa Izba Kontroli nie zezwala przechowywać ich w ten sposób.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełAndrzejPiłat">Uważam, iż materiały przygotowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zostały bardzo porządnie przygotowane. Nie ma szczegółowych informacji, czy trafiły one do wszystkich.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełAndrzejPiłat">W dalszym ciągu nie przekonało mnie tłumaczenie mówiące o tym, iż należy zawsze wybierać między województwami, które wykorzystają środki i stworzą nowe miejsca pracy, a tymi, które tego nie wykonają. Uważam, iż albo jest to totalne przekłamanie, albo błąd. Nie bardzo wierzę podanym przez państwa liczbom.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PosełAndrzejPiłat">Nigdy nie uwierzę, że w woj. warmińsko-mazurskim środki w wysokości 40 mln zł zostały odpowiednio wydane, gdyż stworzono tam tylko 10 miejsc pracy. Jest to nie do przyjęcia. Może te środki zostały tak rozdrobnione, że nie utworzono nowych miejsc pracy, gdyż poszły na inne cele. Takie środki powinny pomóc w stworzeniu sporej liczby miejsc pracy.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PosełAndrzejPiłat">Problem ten powinien być zbadany przez resort lub Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PosełAndrzejPiłat">Dziękuję za wypowiedź dotyczącą wojewody mazowieckiego. Nie wiem, jak można nazwać wojewodę, który przekazuje ponad pół miliona środków od razu po ich otrzymaniu na rzecz budżetu państwa. Podejrzewam, iż zabrakło tutaj chęci wydatkowania środków.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PosełAndrzejPiłat">Zgłaszam wniosek dotyczący przyjęcia sprawozdań, które zostały przedstawione.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełJanLityński">Rozumiem, iż środki te zostały rozdzielone między inne województwa i nie przepadły.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełAndrzejPiłat">Środki te zostały zwrócone w łącznej kwocie ponad 5 mln zł i nie zostały wykorzystane na przeznaczony cel. Nie chcę się czepiać, lecz chodziło mi o generalny pogląd, iż jeżeli rośnie gwałtownie bezrobocie, a my chcemy z nim walczyć, to coś tutaj jest nie w porządku. Wojewoda zwraca pieniądze niewykorzystane, a resort uważa, iż wszystko jest w porządku.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełAndrzejPiłat">To już się stało i nie ma o czym mówić. Powinniśmy zastanowić się nad tym problemem i nie powielać go w 2001 r. Przypominam, że rokrocznie zmniejszamy środki, które wydatkowujemy na zasiłki. Jak tak dalej pójdzie, to chyba będzie tak, iż Polska zrezygnuje z dawania zasiłków. Zeszły rok pokazał, iż jako państwo wycofaliśmy się z walki z bezrobociem.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełJanLityński">Rozumiem, iż zgłoszono wniosek o pozytywne zaopiniowanie budżetu w tej części.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełMaciejManicki">Mam propozycję, by niezależnie od pozytywnej opinii zwrócić uwagę na zdecydowanie zbyt późne przekazywanie środków, co nie sprzyja ich efektywnemu wykorzystaniu. Dotyczy to obu rezerw.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełJanLityński">Rozumiem, iż tę uwagę przekażemy w opinii dodatkowej dla Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PosełJanLityński">Jeżeli nie ma uwag, to przyjmujemy wykonanie budżetu w tej części.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PosełJanLityński">Czy ktoś jest przeciwny? Nie widzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełMaciejManicki">Kontynuując powrót do wczorajszego posiedzenia możemy przyjąć sprawozdanie w części dotyczącej Krajowego Urzędu Pracy i Funduszu Pracy. Omówiliśmy to w dniu wczorajszym i na dzisiaj odłożyliśmy decyzję.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PosełMaciejManicki">Może moglibyśmy przyjąć dezyderat, który wiąże się z tą sprawą, a mamy ku temu warunki.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PosełJanLityński">Korzystając z wolnego czasu, chcę przypomnieć, iż powinniśmy podjąć decyzję w sprawie Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Pan poseł Jan Rulewski zdecyduje się na ostateczne sformułowanie wniosku i ewentualnie podejmiemy ją w dniu jutrzejszym.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PosełJanLityński">Problem dotyczący Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi rozpatrzymy jutro. Wydaje się, iż dokumenty przedstawione przez tę instytucję wydają się wystarczające do tego, by podjąć decyzję.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#PosełJanLityński">Przypominam, iż istnieje wstępny wniosek pani posłanki Marii Kleitz-Żółtowskiej o przyjęcie budżetu. Istnieje także drugi wniosek, zgłoszony przez pana posła Macieja Manickiego o niezaakceptowanie budżetu ze względu na niewłaściwe wykorzystanie środka specjalnego.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#PosełJanLityński">Jeżeli chodzi o budżet Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, to zgłoszono wniosek o przyjęcie tego budżetu. Wniosek został zgłoszony przez pana posła Andrzeja Piłata. Rozumiem, iż jeżeli nie ma sprzeciwu, to przyjmujemy ten budżet.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#PosełJanLityński">Jeżeli nie mają państwo uwag, to dołączymy do porządku dziennego dezyderat sformułowany przez podkomisję do spraw zatrudnienia i rynku pracy. Państwo otrzymali projekt.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#PosełJanLityński">Czy są uwagi, by przyłączyć ten punkt do porządku dziennego? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#PosełJanLityński">Proszę o wypowiedzi w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełMaciejManicki">Podkomisja pracowała nad treścią dezyderatu na trzech posiedzeniach, ustalając jego kształt w drodze konsensu. W pracach podkomisji uczestniczyli: pan poseł Andrzej Piłat, poseł Jan Chmielewski, poseł Maciej Manicki, poseł Jan Rulewski oraz poseł Stanisław Szwed.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełJanLityński">Chciałbym zauważyć, iż nie ma pana ministra Piotra Kołodziejczyka. Uważam, iż dezyderat wymaga oficjalnej informacji rządowej.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PosełJanLityński">Czy ktoś z państwa zgłasza wniosek o obecność przedstawicieli rządu?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełDariuszKubiak">Byłoby wskazane wysłuchać taką opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosłankaKrystynaCencek">Uważam, iż nie ma na co czekać, gdyż sytuacja panująca w powiatach nie jest dobra, ponieważ gminy przekazują pieniądze dla bezrobotnych. Proponuję, abyśmy przystąpili do prac nad dezyderatem. Na posiedzeniu podkomisji było wiadomo, w jakim kierunku zmierza nasza decyzja.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełJanLityński">Uważam, iż na posiedzeniu powinien być obecny przedstawiciel rządu, ponieważ właśnie do rządu kierujemy nasz dezyderat, a nie do gmin.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełDariuszKubiak">Sądzę, iż dwugodzinne opóźnienie niczego nie zmieni.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełJanRulewski">Opowiadam się za przełożeniem tego omówienia z uwagi na to, iż pogarsza się sytuacja. Nieprawdziwa jest informacja, iż środki na kontrakty zostały rozdzielone. Potrzebna jest dłuższa dyskusja.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanLityński">Proponuję przełożyć ten temat i zawiadomić przedstawicieli rządu, by mogli być obecne.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli mamy to przełożyć, to zróbmy to tak, abyśmy rzeczywiście mogli umożliwić przybycie przedstawicielom rządu.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełMaciejManicki">Przełóżmy to na jutrzejsze posiedzenie, ponieważ nie dojdą zawiadomienia na dzisiejsze posiedzenie o godzinie 14.00. Znowu będziemy to przeciągać itd.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PosełJanLityński">Uważam, iż jest to słuszne.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełAndrzejPiłat">Chciałbym dodać kilka słów. Uważam, iż dezyderat uległ przeobrażeniom do łagodniejszej formy w stosunku do tej, którą ja przygotowałem. Niepotrzebnie uległem naciskom, ponieważ nadal uważam, iż dezyderat ten powinien być znacznie wzmocniony, jeżeli chodzi o słowa i sformułowania. Dziwne rzeczy dzieją się w powiatowych urzędach pracy. Na nic nie ma pieniędzy. Wszystko to, o czym mówiono nam wcześniej, okazało się nieprawdą.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#PosełAndrzejPiłat">Przypominam, że dezyderat ten powstał dwa miesiące temu. Od dwóch miesięcy proszę o to, aby został wniesiony na posiedzenie Komisji i rozumiem, iż jutro będzie szansa, że zostanie on rozpatrzony.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PosełJanLityński">Dziękuję bardzo za wypowiedzi.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#PosełJanLityński">Ogłaszam przerwę do godz. 14.00.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełMaciejManicki">Otwieram posiedzenie Komisji po przerwie.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełMaciejManicki">Przechodzimy do rozpatrzenia kolejnych punktów porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#PosełMaciejManicki">Pozostało nam do rozpatrzenia kilka punktów, teraz rozpatrzymy punkty 3, 4 i 5. Problem referują: minister pracy i polityki społecznej oraz minister finansów.</u>
<u xml:id="u-50.3" who="#PosełMaciejManicki">Wprowadzenia do dyskusji miał dokonać pan poseł Jan Lityński, co prawdopodobnie będzie niemożliwe, ponieważ pan poseł musi być obecny w tym czasie na posiedzeniu innej komisji. W sytuacji, kiedy nie zdąży on powrócić - ja go zastąpię.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Dostarczyliśmy szczegółowe sprawozdanie.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Wprowadzając do szczegółowego omówienia chciałam powiedzieć o pewnych istotnych zmianach wpływających na realizację budżetu. Zmiany te dotyczyły struktury administracji państwowej. Powstały nowe struktury - powiatowe centra pomocy rodzinie.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W związku z powołaniem tych nowych struktur pojawiły się nowe zadania w pomocy społecznej. Specyfika tych zadań wiązała się z tym, iż nie były to tylko zadania przekazane z gestii wojewodów do powiatu, lecz również pojawiły się nowe, takie jak poradnictwo specjalistyczne, np. ośrodki interwencji kryzysowej. Nie wyczerpuje to wszystkich nowych zadań.</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Pojawienie się nowych zadań stwarzało dwojakiego rodzaju trudności.</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Po pierwsze - trudności w zaplanowaniu środków na ich realizację, ponieważ bardzo trudno było policzyć, jaki będzie koszt realizacji tych zadań.</u>
<u xml:id="u-51.5" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Po drugie - nowe zadania wymagały czasu, zanim sposób realizacji został wcielony.</u>
<u xml:id="u-51.6" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Znajduje to swoje odzwierciedlenie w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, jeżeli chodzi o realizację zadań z zakresu pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-51.7" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejny problem, który się pojawił, to zniknięcie wojewódzkich zespołów pomocy społecznej, które pełniły dosyć istotną funkcję zarówno przy planowaniu budżetu, jak i organizowaniu sposobu wydatkowania środków. Zespoły te były pomostem między administracją centralną a administracją samorządową. Fakt zniknięcia tychże struktur w istotny sposób wpłynął nie tylko na sam przepływ pieniędzy, lecz - w dużym stopniu - również na merytoryczną działalność struktur samorządowych.</u>
<u xml:id="u-51.8" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejna kwestia to znaczący ubytek czy zmiany, jeżeli chodzi o kwalifikacje osób zajmujących się pomocą społeczną. Pojawiło się dosyć dużo nowych osób nie związanych z pomocą społeczną i nie prezentujących właściwych kwalifikacji. Wiązało się to z wtórnymi skutkami wyborów samorządowych.</u>
<u xml:id="u-51.9" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chodzi nam tutaj o cały nowy blok zadań, który się pojawił. Są to działania związane z opieką nad dzieckiem pozbawionym opieki rodzicielskiej - chodzi mi o rodziny zastępcze, placówki opiekuńcze. Nastąpił trudny moment, ponieważ zadania związane z rodzinami zastępczymi stały się zadaniami powiatowego centrum pomocy rodzinie, natomiast placówki opiekuńcze ściśle powiązane w pewien merytoryczny sposób z placówkami opiekuńczymi z dużym opóźnieniem przeszły jako zadania do powiatowego centrum pomocy rodzinie dopiero w styczniu 2000 r.</u>
<u xml:id="u-51.10" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Przesunięcie kompetencji nie pozostało bez wpływu na planowanie środków i merytoryczną realizację tych zadań. Pozwolę sobie powrócić do tego wątku przy rezerwach celowych.</u>
<u xml:id="u-51.11" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W ustawie budżetowej na rok 1999 łącznie zaplanowano środki w kwocie (budżety wojewodów i rezerwy celowe) 4 mln 216 tys. 149 zł. Prezentując dalsze kwoty pozwolę sobie je zaokrąglać, nie wymieniając szczegółowych wielkości, gdyż są one dokładnie zapisane w przedstawionym przez nas sprawozdaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosełMaciejManicki">Uważam, iż możemy darować sobie kwoty. Wystarczy, że poinformuje nas pani o podstawowych problemach, posługując się liczbami tylko wtedy, gdy będzie to niezbędne do ilustracji problemów, natomiast posługiwanie się kwotami w niepełnym wymiarze nie jest potrzebne. Przede wszystkim interesują nas problemy związane z realizacją budżetu, jak i odniesienie się do uwag ze strony Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PosełMaciejManicki">Dysponujemy dokumentami Najwyższej Izby Kontroli, a także Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, lecz chodzi nam o to, iż materiały te nie mają ze sobą styku, a kontakt ten ma tutaj nastąpić. Przede wszystkim chodzi nam o problemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chętnie zastosuję się do prośby pana przewodniczącego.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Podstawowym problemem było niedoszacowanie środków na wydatki z pomocy społecznej w poszczególnych obszarach, w różny sposób deficyt ten dawał o sobie znać. To, co nie budziło specjalnych problemów, to domy pomocy społecznej, gdyż łatwo można było policzyć środki. Również sprawa usług opiekuńczych nie budziła problemów. Przypomnę, iż głównie są to usługi adresowane do chorych psychicznie.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Największe problemy wiązały się z zasiłkami na pomoc społeczną i pomoc w naturze. Powstała pewna niejasność. Pewne obiegowe pojęcia nie zawsze pokrywały się z tym, o czym mówi ustawa. Mam tutaj na myśli podział środków na obligatoryjne i fakultatywne świadczenia. Ustawa skonstruowana jest w taki sposób, że nabywa się prawo do pomocy społecznej, a także istnieją zadania, takie jak: zasiłki stałe, renta socjalna, gwarantowany zasiłek z pomocy społecznej. Wszystko to jest dokładnie opisane w ustawie. W pewnym obiegowym pojęciu - według mnie niesłusznie - nazywa się to „świadczeniami obligatoryjnymi”.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W moim przekonaniu, obligatoryjne są świadczenia na tak zwane zasiłki okresowe, bowiem w myśl ustawy nabiera się prawa spełniając warunki do tego zasiłku. Fakultatywny jest wysokość tego zasiłku i okres, na który przysługuje ten zasiłek.</u>
<u xml:id="u-53.4" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest to dosyć ważne, ponieważ w pewien sposób lekceważymy zasiłki okresowe, a pełnią one bardzo istotną funkcję. Uprawnienie do nich ma obligatoryjny charakter, natomiast fakultatywna jest wysokość i okres wypłacania.</u>
<u xml:id="u-53.5" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejnym problemem były środki przeznaczone na powiatowe centra pomocy rodzinie. Chcę powiedzieć, iż przypomina to okres sprzed 10 lat, kiedy powstawały ośrodki pomocy społecznej, które były częściowo finansowane ze środków gmin w ramach tych zadań własnych. Środki te były finansowane ze środków administracji centralnej w wysokości wynikającej z zadań realizowanych przez te ośrodki. Mniej więcej koszty realizacji zadań kształtują się na poziomie 10%, co wynika ze zbiorczych danych i wydaje się to być kwotą prawidłową.</u>
<u xml:id="u-53.6" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Z racji nałożenia się na siebie dwóch zjawisk (zmniejszenia liczby województw i powstania powiatów) wydawało się, iż etaty wojewódzkich zespołów pomocy społecznej w pełni pokryją etaty w powiatowych centrach pomocy rodzinie. Szacując to w dużych liczbach zgodziłoby się to z tym, iż w powiatowych centrach pomocy rodzinie zapotrzebowanie zostało pokryte przez tamte etaty.</u>
<u xml:id="u-53.7" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Praktyka pokazała, że między wojewódzkimi zespołami pomocy społecznej a powiatowymi centrami pomocy rodzinie zniknęło trochę etatów i spowodowało to taką sytuację, że w powiatach ziemskich jest bardzo niewielka liczba etatów w powiatowych centrach. Wystarczająca liczba etatów jest w miejskich ośrodkach pomocy społecznej, które przyjęły zadania centrum powiatowego.</u>
<u xml:id="u-53.8" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejna sprawa to zespoły orzekające o stopniu niepełnosprawności. Miało być około 150 tych zespołów i powinny one obsługiwać kilka powiatów. Pojawiło się dosyć ciekawe zjawisko, iż większość powiatów chciała u siebie powołać zespół do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności.</u>
<u xml:id="u-53.9" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Sądzę, iż będzie to miało swoją dalszą historię w momencie pojawienia się tych zespołów i nieuregulowania prawnego relacji między orzeczeniami ZUS a orzeczeniami tych zespołów. W pierwszym okresie pojawiło się dosyć sporo osób niepełnosprawnych, które sięgały po orzeczenia tychże zespołów.</u>
<u xml:id="u-53.10" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Mimo że powstało ich znacznie więcej aniżeli planowano, to w pierwszej fazie ich powstania liczba wydawanych orzeczeń była dosyć znaczna. W końcu 1999 r. nastąpił znaczny deficyt środków z powodu zbyt dużej liczby orzeczeń, a także z powodu większej liczby zespołów orzekających aniżeli planowano pierwotnie.</u>
<u xml:id="u-53.11" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Pojawił się problem, który bezpośrednio nie jest związany z budżetem. Chodzi mi tutaj o rozpiętość między poszczególnymi zespołami orzekającymi co do kosztów jednego orzeczenia. Oczywiście orzeczenie orzeczeniu nierówne - niektóre z nich były związane z opinią wydawaną przy ubieganiu się o uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego. Inne z nich wymagały większych kompetencji formalnych. W każdym razie rozpiętość w kosztach jednego orzeczenia w 1999 r. wahała się pomiędzy 70 a 180 zł - w zależności od zespołu orzekającego. Pociągało to za sobą szereg problemów.</u>
<u xml:id="u-53.12" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Rodziny zastępcze - jak powiedziałam wcześniej, było to nowe zadanie, które pojawiło się w powiatowym centrum pomocy rodzinie. Jest to zadanie, które wymaga przewidzenia liczby rodzin zastępczych i środków wydawanych na pokrycie opieki nad dziećmi w tychże rodzinach. W praktyce bardzo zależy nam na tym, ażeby rodziny te rozwijały się, bowiem jeżeli nie prowadzi to do likwidacji domów dziecka, to przynajmniej do ograniczenia liczby dzieci w tychże domach dziecka.</u>
<u xml:id="u-53.13" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Została uruchomiona stosunkowo duża rezerwa celowa skierowana na te wydatki. Dodatkowo uruchomiono środki, kiedy okazało się, że zaplanowane środki na rodziny zastępcze są niewystarczające. W drugiej połowie roku pojawiły się dodatkowe środki, które w jakimś sensie doprowadziły do tego, że praktycznie nie było ani jednej rodziny zastępczej, która nie otrzymałaby tych środków, aczkolwiek otrzymały je z pewnym opóźnieniem, dopiero po uruchomieniu drugiej części rezerwy.</u>
<u xml:id="u-53.14" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Wydatki na stowarzyszenia opieki społecznej. Chcę o tym powiedzieć, ponieważ jest to bardzo istotna sprawa. Obszar pomocy społecznej wymaga aktywności i współdziałania, gdyż powinien stymulować powstawanie organizacji pozarządowych, które muszą być partnerem struktur samorządowych w realizacji różnych zadań.</u>
<u xml:id="u-53.15" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chcę przypomnieć, że ustawa o finansach publicznych próbowała porządkować wydatkowanie środków i współpracę z tymi stowarzyszeniami. Powstał pewien konflikt. Środki znajdujące się u marszałka - w praktyce w niewielkim stopniu wsparły organizacje pozarządowe związane z funkcjonowaniem pomocy społecznej. Środkami tymi nie udało się wesprzeć istotnych organizacji pozarządowych na poziomie województwa.</u>
<u xml:id="u-53.16" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Zależy nam, ażeby organizacje pozarządowe kooperowały na poziomie gminy, powiatu, województwa i nie były wspierane z poziomu administracji rządowej, która nie jest w stanie precyzyjnie ocenić organizacji ani ich skuteczności.</u>
<u xml:id="u-53.17" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chciałam powiedzieć, iż również to, na co zwraca uwagę Najwyższa Izba Kontroli, to że mimo braku środków pracownicy socjalni starali się w miarę dobrze wywiązywać ze swoich obowiązków. Po bardzo wnikliwym zapoznaniu się z raportem Najwyższej Izby Kontroli muszę powiedzieć, że fachowość i wnikliwość analizy kontrolerów NIK pomaga nam w rozwiązywaniu problemów. Jest to również opinia pracowników socjalnych, kierowników ośrodków pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-53.18" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Bardzo wyraźnie chciałabym podziękować za taki sposób kontrolowania, który pozwolił na usunięcie błędów, a nie tworzył konkurujących ze sobą instytucji.</u>
<u xml:id="u-53.19" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Pojawia się jeszcze jeden problem. Z racji pewnych deficytów jest bardzo ważne to, że przy planowaniu budżetu na przyszłe lata powstaje pewien deficyt, który jest powielany. Jest to poważny problem, który na pewno ukaże się przy omawianiu budżetu na rok 2000 i przy pracach nad zmianą systemu finansowania pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-53.20" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">To wszystko, co chciałam powiedzieć na temat budżetów wojewodów.</u>
<u xml:id="u-53.21" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Przejdę do rezerw celowych.</u>
<u xml:id="u-53.22" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Pierwsza z nich to rezerwa celowa na zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne. Przyznano większe środki aniżeli były potrzebne. Jest to obszar trudno przewidywalny. Liczba zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych jest uzależniona od szeregu czynników, które mogą się pojawiać w ciągu roku. Rezerwę tę wykorzystano w ponad 85 procentach.</u>
<u xml:id="u-53.23" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W 100 procentach wykorzystano rezerwę przeznaczoną na dożywianie uczniów. Wysokość jej wynosiła 72 tys. zł. Jest to specjalna rezerwa, trudna do wydatkowania. Podobnego typu środki są w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Nie wspieramy w tym względzie szkół, natomiast wspieramy inne placówki, które zajmują się dożywianiem dzieci.</u>
<u xml:id="u-53.24" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Powstała sugestia, ażeby w przyszłym roku rezerwa ta znalazła się w innym miejscu, dlatego iż przy niewielkiej kwocie rozdzielonej na 2,5 tys. gmin, tylko śladowe środki docierają do gmin i trudne jest trafne wydatkowanie tej rezerwy.</u>
<u xml:id="u-53.25" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chcę zwrócić państwa uwagę na rezerwę dotyczącą uzupełnienia środków na ubezpieczenie zdrowotne za osoby pobierające świadczenia z pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-53.26" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest to pewien mankament, który wymaga pewnych w ustawie o ubezpieczeniach zdrowotnych. Trudno określić - szczególnie w pierwszym roku funkcjonowania - za jakie kategorie powinniśmy opłacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne.</u>
<u xml:id="u-53.27" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Automatem jest związek z zasiłkami stałymi i okresowymi, lecz pojawia się pewna kategoria, którą chcemy ująć w uregulowaniach ustawowych i jest to grupa osób bezdomnych, za których nie możemy zapłacić składki, ponieważ nie ma tego typu uprawnień, a gminy są zmuszone do pokrywania kosztów leczenia tejże grupy. Są to przypadki trudne do przewidzenia, jeżeli chodzi o wydatkowanie.</u>
<u xml:id="u-53.28" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chcę zwrócić uwagę, iż wzrosła liczba osób uprawnionych do zasiłku stałego. Wiązało się to z pewnego typu konstrukcją, polegającą na tym, że ustawa mówiła o tym, iż osoby uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego (jeżeli np. matka rezygnuje z pracy w przypadku choroby dziecka) mogą otrzymać zasiłek stały.</u>
<u xml:id="u-53.29" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Liczba zasiłków wzrosła o ponad 50%, a w niektórych gminach nawet znacznie więcej. Stało się to pewnego typu ucieczką od bezrobocia, trudności finansowych. Pojawiły się dość liberalne orzeczenia. Dość łatwo uzyskać zasiłek pielęgnacyjny, każdy lekarz w każdej sytuacji może stwierdzić uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego.</u>
<u xml:id="u-53.30" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego były przyznawane na podstawie rozporządzenia ministra zdrowia. To negatywne zjawisko - zaobserwowane przez posłów - zaowocowało tym, iż nastąpiła zmiana obciążająca zespoły orzekające. Pociągnęło to za sobą wydatki na obligatoryjne ubezpieczenia zdrowotne. W związku z tym okazało się, iż są pewne braki finansowe na wykonanie tego zadania mimo rezerwy celowej.</u>
<u xml:id="u-53.31" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Przechodzimy do zasiłków z pomocy społecznej. Jest to kolejna rezerwa celowa. Na jej rzecz przeznaczono najwyższą kwotę - ponad 300 tys. zł. Środki te obejmowały zasiłki okresowe, jak i stałe.</u>
<u xml:id="u-53.32" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Rezerwa ta została wykorzystana całkowicie. Zaznaczam, iż rezerwa ta musi być najwyższa, ponieważ trudno jest przewidzieć bardzo dokładnie wydatki w tej części.</u>
<u xml:id="u-53.33" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Nie do końca zostały wykorzystane środki na zasiłki dla kobiet w ciąży. Wykorzystano je w wysokości 50%. Wiązało się to z dwoma zjawiskami.</u>
<u xml:id="u-53.34" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Po pierwsze - ze spadkiem zapotrzebowania na tego typu zasiłki. Po drugie - pojawiły się dodatkowe środki w związku z jednorazowym zasiłkiem pieniężnym. Jest to nowelizacja rozporządzenia służąca wsparciu kobiet w ciąży. Zmiana tego rozporządzenia weszła w życie w drugiej połowie roku. Obowiązywał on krócej aniżeli przewidywano pierwotnie.</u>
<u xml:id="u-53.35" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejny temat to rezerwa celowa przeznaczona na dodatki rodzinne. W praktyce została ona wykorzystana w całości.</u>
<u xml:id="u-53.36" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Wspominałam o środkach w kwocie 5 mln zł, które zostały przeznaczone dla regionalnych ośrodków polityki społecznej. Jest to jeden ze skutków nowej administracji państwowej. Powstał organ u boku marszałka do realizowania zadań z zakresu pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-53.37" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Mogę podzielić się ogólniejszą opinią. Wydaje mi się, iż przy najbliższej nowelizacji organ ten zostanie poddany dokładnej analizie, dlatego że pokrywają się kompetencje. Marszałek nie posiada „twardych zadań”.</u>
<u xml:id="u-53.38" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Podlega to dokładnej analizie. Kwota w znacznej części została skierowana na wsparcie organizacji pozarządowych, szczególnie w okresie zimy. Z kwoty tej finansowano także inne zadania regionalnych ośrodków polityki społecznej.</u>
<u xml:id="u-53.39" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Są to wszystkie rezerwy, które wymagały omówienia.</u>
<u xml:id="u-53.40" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Rekapitulując chcę stwierdzić, że rok 1999 - z racji powodów, o których wcześniej mówiłam - był bardzo trudny dla pomocy społecznej, ponieważ nastąpiło przesunięcie w strukturze zadań.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełJanRulewski">Chciałbym zabrać głos w sprawie formalnej. Mam wrażenie, iż teraz będą referowane tematy, które wskazują na błędy. Proponuję, abyśmy mówili tylko o tym, co jest w porządku, przyjmując, iż wszystko pozostałe nie jest dobre.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PosełMaciejManicki">Naszym zadaniem jest przyjęcie opinii w sprawie wykonania budżetu w częściach, o których mówiła pani minister. Mało istotne jest, w jaki sposób dojdziemy do tej opinii.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli pan sobie życzy, to możemy sformułować wniosek i go przegłosować. Proponuję, abyśmy przyjęli go metodą tradycyjną.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chciałam wypowiedzieć się w sprawie opinii pana posła Jana Rulewskiego.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W dwukrotnie dłuższym czasie mogę powiedzieć o wszystkich sprawach, które zostały wykonane dobrze. Opinia Najwyższej Izby Kontroli, jak i nasze realistyczne postrzeganie życiowe uprawniało mnie do tego, by powiedzieć o przyczynach trudności finansowych przy realizacji budżetu. Jestem bardzo starannie przygotowana, by przedstawić wszystkie działania pomocy społecznej, gdyż może zmieniłoby to odczucie, które leżało u podstaw sformułowania opinii wyrażonej przez pana posła Jana Rulewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychwNajwyższejIzbieKontroliMarekZająkała">Chciałem powiedzieć, że nie ma kontrowersji pomiędzy tym, co powiedziała pani minister, a tym, co napisaliśmy w informacji o kontroli.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychwNajwyższejIzbieKontroliMarekZająkała">Przy okazji chciałem podziękować pani minister za wysoką ocenę naszej pracy.</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychwNajwyższejIzbieKontroliMarekZająkała">Jeżeli chodzi o sformułowane przez nas wnioski, to jest ich niewiele - tylko trzy.</u>
<u xml:id="u-57.3" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychwNajwyższejIzbieKontroliMarekZająkała">Pierwszy wniosek to konieczność zagwarantowania budżetem wojewodów pełną realizację zadań zleconych przez administrację rządową. Wydaje nam się to oczywiste, ponieważ w przypadku, gdy rząd zarządza zlecenie, to powinien zagwarantować środki. Zaznaczam, iż środków tych nie było.</u>
<u xml:id="u-57.4" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychwNajwyższejIzbieKontroliMarekZająkała">Drugi wniosek to zoptymalizowanie podziału środków społecznych. Między innymi stwierdziliśmy, że przy niewystarczających kwotach na zasiłki fakultatywne aż 40% terenowych ośrodków pomocy społecznej nie wykazywało sprawozdawczości przypadków odmowy udzielania tej pomocy. Według naszych ustaleń bierze się to z faktu, iż nie rejestruje się przypadków, kiedy osoby przychodzą do ośrodków pomocy społecznej, zgłaszają potrzeby nie składając wniosków pisemnych i spotykają się z sytuacją odmowną. Nie rejestruje się tego, co nie jest zapisane.</u>
<u xml:id="u-57.5" who="#DyrektorDepartamentuPracyiSprawSocjalnychwNajwyższejIzbieKontroliMarekZająkała">Trzeci wniosek to kwestia zapewnienia regularności i terminowości przekazywania środków finansowych oraz wcześniejsze uruchamianie rezerw w celu uniknięcia nieracjonalnego wydatkowania tych środków w ostatnich dniach roku. Takie zjawisko wystąpiło.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PosełMaciejManicki">Prosiłbym o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Finansów. Chodzi mi o rezerwy celowe poz. 15 i 16 w części 83.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli pani minister chciałaby rozszerzyć wypowiedź w stosunku do tego, co już zostało powiedziane, to zaintrygował mnie problem dotyczący opinii nr 14 Komisji Finansów Publicznych. Zgodnie z tą opinią przesunięto kwotę ponad 24 mln zł. Kwota ta miała być przeznaczona jako odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli, emerytów i rencistów. Z informacji wynika, iż miano przekazać 147 mln zł, a przekazano około 122 mln zł.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#PosełMaciejManicki">Nie przypominam sobie, abyśmy rozpatrywali tę opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Są to rezerwy, które były związane z finansowaniem pomocy społecznej w różnych jej formach, o których mówiła pani minister Joanna Staręga-Piasek.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zacznę od zapisu, który był najbardziej intrygujący dla posłów. Na zakładowy fundusz świadczeń dla nauczycieli, emerytów i rencistów zaplanowano kwotę, która wydawała się właściwa, natomiast w trakcie realizacji tej kwoty okazało się, że nie może być wykorzystane więcej aniżeli 122 mln zł. Ustawa o finansach publicznych przewiduje możliwość blokowania rezerwy i zmianę jej przeznaczenia.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W związku z tym minister finansów wystąpił do Rady Ministrów, a potem do Komisji Finansów Publicznych o możliwość wykorzystania pozostałej kwoty na wydatki rzeczowe w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Kwota ta została przeniesiona do innej rezerwy i rozdzielona w całości.</u>
<u xml:id="u-59.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli państwo pozwolą, to w wielkim skrócie chciałam powiedzieć, iż żadna z tych rezerw nie została uruchomiona w ostatnich dniach roku. Zasiłki z pomocy społecznej minister finansów uruchamiał kilkakrotnie na wniosek ministra pracy i polityki społecznej. Pierwsza część to połowa kwoty przewidzianej w rezerwie 332 mln zł. Kwota ta została uruchomiona w dniu 19 marca i skierowana do 16 województw. Potem, w dniu 14 maja, jeden milion złotych został skierowany do województwa kujawsko-pomorskiego. 8 czerwca 50 mln zł zostało podzielone pomiędzy siedmiu wojewodów. 28 czerwca dla wojewody pomorskiego przeznaczono 1 mln zł. Potem jeszcze dwukrotnie przekazywano pieniądze. 6 września i 26 października została przekazana reszta pieniędzy (20 mln zł).</u>
<u xml:id="u-59.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Mówię o tych uruchomieniach dlatego, że uzgodniliśmy tę rezerwę z ministrem pracy i polityki społecznej. Mogliśmy uruchomić pewną część w okresie jesiennym, a nie tylko wydać ją w pierwszej części roku.</u>
<u xml:id="u-59.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o dożywianie uczniów, to dwukrotnie uruchomiliśmy środki dla 16 województw. Pierwszy raz przekazaliśmy środki 8 kwietnia, a drugi raz 12 sierpnia.</u>
<u xml:id="u-59.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o rodziny zastępcze, to przeznaczona została rezerwa 35 mln 182 tys. zł. Została ona uruchomiona 29 października. Była to rezerwa, na którą poszukiwaliśmy środków na sfinansowanie - mówiła o tym pani minister. Pierwotnie w budżecie nie było takich środków. Środki te zostały przekazane dla 14 województw.</u>
<u xml:id="u-59.7" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zasiłki dla kobiet w ciąży. Po zebraniu wszystkich informacji od wojewodów została uruchomiona rezerwa w kwocie 25 mln 60 tys. złotych. Skierowano ją do 15 wojewodów. Jeden z wojewodów - świętokrzyski - nie wystąpił z żadnym wnioskiem w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-59.8" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Dotacje dla samorządów województw na zadania z pomocy społecznej to 5 mln 256 tys. złotych. Rezerwa została uruchomiona 8 września. To, co zostało uruchomione z końcem roku, dotyczyło uruchomienia specjalnych środków z rezerwy ogólnej, kiedy to prezes Rady Ministrów podjął decyzję, że uruchomi pewne środki dla wskazanych domów pomocy społecznej, czy organizacji zajmujących się działaniami na rzecz osób bezdomnych i działalnością charytatywną.</u>
<u xml:id="u-59.9" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rozdzieliliśmy te kwoty wtedy, gdy zapadły decyzje prezesa Rady Ministrów. Środki te nie były rezerwami celowymi, tylko były to kwoty z rezerwy ogólnej.</u>
<u xml:id="u-59.10" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym poruszyć problem dotyczący zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, a także wychowawczych. W roku 1999 na ten cel wydatkowano z budżetu prawie 5 mld zł, co stanowi kwotę o 25,8% wyższą aniżeli ta, która została podzielona w roku 1998.</u>
<u xml:id="u-59.11" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zasiłki te były płacone głównie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, lecz również wypłacano te świadczenia dla funkcjonariuszy przez resorty mundurowe. Mówię tutaj o ogólnej puli świadczeń. W tej grupie rezerwa z poz. 13 na sumę 30 mln zł stanowiła niewielką i nieznaczną część.</u>
<u xml:id="u-59.12" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Zasiłki były wypłacane przez bardzo wielu gestorów, poza ZUS i KRUS, które normalnie spełniają te funkcje, środki te były wypłacane przez Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W roku 1999 pojawiły się nowe tytuły, tzn. dotacje celowe dla powiatów. Powiaty te wypłacały pieniądze dla służb mundurowych: policji i straży pożarnej.</u>
<u xml:id="u-59.13" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chciałam powiedzieć o rezerwie, która była bardzo ważna i wokół niej toczyła się dyskusja. Chodzi mi o rezerwę na wypłatę dodatków rodzinnych. Rezerwa ta ma numer 58.</u>
<u xml:id="u-59.14" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli państwo pozwolą, to podam kilka informacji, jeżeli chodzi o tę rezerwę. Rezerwa ta wynosiła 190 mln zł. Ustalono - w odpowiedniej ustawie Sejmu - iż zasiłki te na każde dziecko będą wypłacane w wysokości 137 zł. Najprawdopodobniej środki te zostaną wypłacone dla około 1 mln 390 tys. dzieci.</u>
<u xml:id="u-59.15" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wypłaty miały przebiegać tymi samymi kanałami, co wypłaty zasiłków rodzinnych. Mam nadzieję, iż układ rozliczenia nie ulegnie żadnym korektom. Wygląda on następująco - na realizację tej ustawy środki, jakie przekazaliśmy z rezerwy, wyniosły 96 mln 977 tys. 300 zł, czyli jest to 51% planowanej kwoty.</u>
<u xml:id="u-59.16" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Do poszczególnych dysponentów części budżetowych przekazano następujące środki dla:</u>
<u xml:id="u-59.17" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - 66 mln złotych,</u>
<u xml:id="u-59.18" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - 27,4 mln złotych,</u>
<u xml:id="u-59.19" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Ministerstwa Obrony Narodowej - 1,1 mln złotych,</u>
<u xml:id="u-59.20" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji - 373 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-59.21" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- wojewodów - 2 mln 68 tys. zł; przy czym część, to były dotacje, które rozdzielaliśmy poprzez gminy - 941 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-59.22" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- powiatów, a także dla służb mundurowych pracujących w powiatach - 1 mln 127 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-59.23" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Przekazanie rezerwy w tak niskiej kwocie było możliwe, dlatego że powstały niedobory w ZUS. Chodzi mi o niedobory w liczbie świadczeniobiorców normalnych zasiłków rodzinnych. Układ był następujący, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na dodatki rodzinne wydał aż 134 mln zł, mimo iż przekazaliśmy mu 66 mln zł.</u>
<u xml:id="u-59.24" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli spojrzymy na łączne wydatkowanie kwot, które były przeznaczone dla dzieci, to układ wygląda następująco - dla wszystkich dzieci trzecich i czwartych w rodzinie przekazano łącznie 163 mln 705 tys. zł. Dodatki te zostały wypłacone dla 1 mln 224 tys. dzieci. Jest to 166 tys. zł mniej dodatków aniżeli planowano. Po prostu nie znaleziono trzecich i dalszych dzieci.</u>
<u xml:id="u-59.25" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Teraz chcę przedstawić sprawę, jak to wygląda u poszczególnych dysponentów:</u>
<u xml:id="u-59.26" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Zakład Ubezpieczeń Społecznych przekazał 133,4 mln zł,</u>
<u xml:id="u-59.27" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przekazała 24,9 mln zł,</u>
<u xml:id="u-59.28" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Ministerstwo Obrony Narodowej - 814 tys. złotych,</u>
<u xml:id="u-59.29" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji - 489 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-59.30" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Ministerstwo Sprawiedliwości przekazało 525 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-59.31" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- Urząd Ochrony Państwa - 11 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-59.32" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- wojewodowie - 1 mln 745 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-59.33" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Tak wygląda ten układ. Dzięki temu, iż nie musieliśmy do końca zasilać ZUS kwotami na wypłacenie tych dodatków, można było - decyzjami Komisji Finansów Publicznych - wygospodarować środki na inne zadania. Środki z tej rezerwy przeszły na dofinansowanie wydatków rzeczowych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, w tym wydatków na wyżywienie, a także świadczenia na rzecz rodzin zastępczych oraz na wypłaty specjalnego świadczenia pieniężnego na wspomożenie osób opuszczających rodzinę zastępczą. Utworzyliśmy rezerwę na ten cel w wysokości 65 mln 100 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-59.34" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jednocześnie z tej rezerwy - za sprawą komisji sejmowej - musieliśmy przekazać 15,2 mln zł do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na brakujące środki na zasiłki rodzinne. Przesunięcie między populacją miejską a wiejską jest tak wyraźne, że KRUS zaczęło brakować środków na sprostanie podstawowemu obowiązkowi.</u>
<u xml:id="u-59.35" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">65 mln zł przeznaczonych na rodziny zastępcze rozdzieliliśmy w następujący sposób:</u>
<u xml:id="u-59.36" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- 35 mln 182 tys. zł otrzymali wojewodowie na pomoc pieniężną dla rodzin zastępczych i na wypłatę specjalnego świadczenia pieniężnego dla osób opuszczających rodzinę zastępczą,</u>
<u xml:id="u-59.37" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- 29,9 mln zł także otrzymali wojewodowie na dofinansowanie wydatków rzeczowych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, ażeby sprostać trudnościom, o których mówiła pani minister.</u>
<u xml:id="u-59.38" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli spojrzymy na rozmieszczenie tych wydatków i rodziny zastępcze, to zróżnicowanie wśród województw jest ogromne - od 600 tys. zł do 4,6 mln zł. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, to możemy państwa poinformować o rozmieszczeniu i rozdysponowaniu każdej rezerwy.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełAntoniSzymański">Chciałem zgłosić pytanie. Chodzi mi o rezerwę dotyczącą wspierania kobiet ciężarnych i matek wychowujących dzieci. Rezerwa ta nie została wydana w całości. Chciałbym dowiedzieć się, z jakiego powodu? Chcę także dowiedzieć się, jaki procent tej rezerwy został wydatkowany zgodnie z decyzją Sejmu?</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PosełAntoniSzymański">Chodzi mi o rezerwę w wysokości 30 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rezerwa została stworzona przez państwa posłów w trakcie prac nad budżetem, w wysokości 50 mln zł. Nasze sygnały, które wskazywały na to, że 50 mln zł może być kwotą zbyt dużą na jednorazowy zasiłek, uznano to za płonne obawy.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rezerwa ta mogła być wykorzystana na jeden z dwóch sposobów.</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Pierwszy sposób to trwała zmiana systemu wypłacania zasiłków dla kobiet w ciąży, która skutkowałaby następstwami finansowymi dla kolejnych lat.</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W tej sytuacji Rada Ministrów przyjęła, że rezerwa jest jednoroczna, dlatego wydatki powinny zmieścić się w okresie jednego roku. Stosowne decyzje zostały podjęte rozporządzeniem z dnia 5 października.</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jak wcześniej mówiłam, środki te otrzymali wszyscy poza jednym wojewodą, ponieważ wojewoda świętokrzyski nie złożył żadnego zapotrzebowania. Rezerwa ta została rozdysponowana zgodnie ze zgłoszeniami.</u>
<u xml:id="u-61.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Największą kwotę otrzymało woj. małopolskie - w wysokości 3 mln zł. Najmniejszą kwotę - 500 tys. zł - otrzymało woj. podlaskie. Większość województw otrzymało kwotę wahającą się między jednym a trzema milionami złotych. Poniżej miliona złotych wzięły województwa:</u>
<u xml:id="u-61.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. lubuskie - 560 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-61.7" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. poznańskie - 500 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-61.8" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. śląskie - 950 tys. zł,</u>
<u xml:id="u-61.9" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">- woj. zachodniopomorskie - 950 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-61.10" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Uzależnione to było od liczby kobiet w stosownym okresie ciąży lub w stosownym okresie po porodzie, gdyż to było kryterium do otrzymania tej rezerwy.</u>
<u xml:id="u-61.11" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jak pan poseł doskonale pamięta, to razem radziliśmy w tej materii. Chcieliśmy, aby pozostałość tej rezerwy mogła być przesunięta na inne świadczenia społeczne, jednak okazało się, że nie było możliwości wykonania tych zaleceń przed terminem podziału rezerw celowych. Rezerwy celowe należy podzielić do końca października.</u>
<u xml:id="u-61.12" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">My nie zdążyliśmy tego uczynić, gdyż Komisja 28 października podjęła decyzję po-zwalającą na przesunięcie. Nie było już możliwości manewru, natomiast staraliśmy się, aby wszystkie inne rezerwy zostały wykorzystane do końca, aby jak najwięcej pieniędzy przekazać do świadczeniobiorców i ośrodków pomocy społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełAntoniSzymański">Nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie, jaki procent tej kwoty z rezerwy został przeznaczony, zgodnie z celem, przez parlament?</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Nie odpowiedziałam na to pytanie, ponieważ wydawało mi się, że powiedziałam o ogólnej kwocie. 50 mln zł stanowiła rezerwa. 25 mln 60 tys. zł zostało wykorzystane zgodnie z zadaniami.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PosełMaciejManicki">Chciałbym zadać pytanie. Chodzi mi o rezerwę poz. 16 - czyli nauczyciele. Pani minister użyła sformułowania, że w trakcie prac okazało się, iż kwota nie może być wyższa aniżeli 122 mln zł.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#PosełMaciejManicki">Nie jest to rezerwa, która została dołożona w trakcie prac Sejmu i która została oszacowana przez Ministerstwo Finansów. Błąd 20-procentowy wydaje się dosyć sporym błędem, a o ile pamiętam, to parametry są dosyć jasne, jeżeli chodzi o ustalanie tej kwoty, więc z czego wzięła się ta różnica?</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Kwota ta jest szacowana nie tylko przez ministra finansów, lecz także przez ministra edukacji narodowej.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o ten problem, to rezerwa ta była liczona przy parametrach zakładających liczbę osób posiadających uprawnienia do korzystania z tych odpisów. Rezerwa ta była liczona na podstawie tendencji istniejących w ubiegłych latach, nastąpił spadek osób uprawnionych do korzystania z tej rezerwy. Część z nich odeszła z zawodu nauczycielskiego, a część z nich odeszła w sposób naturalny. Są to dwie przyczyny, które spowodowały zmniejszenie popytu na tę rezerwę.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Dosyć długo w ciągu roku rezerwa ta była dzielona, ponieważ szukano środków do uzupełnienia tej rezerwy. Środki te ustawowo powinny być przekazane nauczycielom do 31 maja. Część z tej rezerwy została uruchomiona dopiero w lipcu i sierpniu, w momencie znalezienia osób uprawnionych do korzystania z niej. Nie było ograniczenia w dostępie do rezerwy.</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Patrząc na stopień wykorzystania rezerwy mam poważne wątpliwości co do jej wykonania, mimo iż rozpoznanie populacji nauczycielskiej jest lepsze w rozmieszczeniu terytorialnym aniżeli w roku 1999 r.</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wszystko wskazuje na to, że w tej rezerwie, podczas prac nad budżetem, nastąpią zmiany dotyczące zmniejszenia jej. Mimo to rezerwa ta wykazuje pozostałości i trudno je nazwać błędem systemowym, ponieważ nie planujemy gwałtownego wzrostu liczby osób, tylko planujemy wzrost wynikający z faktu kształtowania się odpisów od środków, które powinny być odpisane. Niczego więcej nie robimy w tej materii.</u>
<u xml:id="u-65.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wszystko wskazuje na to, że część osób nie sięga po tę rezerwę. Jedynym tłumaczeniem jest to, iż osoby te przestają być do niej uprawnione.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PosełMaciejManicki">Pozwolę sobie na kilka słów wstępu do dyskusji łącznie z propozycją wniosku.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#PosełMaciejManicki">Jest oczywiste, iż jeżeli chodzi o obszar dotyczący opieki społecznej, to mamy do czynienia z bardzo trudną sytuacją finansową. Można powiedzieć, iż przy uchwalaniu budżetu była pełna świadomość tego, że tych pieniędzy jest bardzo mało.</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#PosełMaciejManicki">Można powiedzieć, że wszystkie problemy, o których mówiła pani minister, w pełni korespondują z postulatami, jakie otrzymała Komisja Finansów Publicznych od Komisji Polityki Społecznej, kiedy był przygotowywany budżet na rok 1999. Jest to problem, z którym nie sposób się zmierzyć, jeżeli będziemy mówią o budżecie na rok 2001.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli mamy tak fatalne relacje, jeżeli chodzi o podstawowe formy pomocy społecznej, jakimi są zasiłki i pomoc w naturze, to powinniśmy się nad tym zastanowić. Obligatoryjne relacje wynoszą 4/5, a fakultatywne wynoszą 1/5. Wydatki fakultatywne generalnie też są wydatkami obligatoryjnymi. Ktoś, kto spełnia kryteria określone ustawą w zakresie otrzymania pomocy, nie może być odpychany od tej pomocy, tylko dlatego, że brakuje środków finansowych.</u>
<u xml:id="u-66.4" who="#PosełMaciejManicki">W tym podziale 4/5 jest tym, co należy się z mocy prawa, gdyż została zapisana wysokość świadczeń.</u>
<u xml:id="u-66.5" who="#PosełMaciejManicki">Wspomnę o kilku kwestiach, które rzucały nam się w oczy. Najpierw powiem o wydatkach na powiatowe centra pomocy społecznej. W łącznej kwocie stanowią one 0,7%. Wydaje mi się, iż nie trzeba tego komentować. Potwierdza to Najwyższa Izba Kontroli, gdyż zarzuty nie dotyczą wydatkowania środków, tylko tego, co kontrolerzy wskazują jako brak środków jako takich.</u>
<u xml:id="u-66.6" who="#PosełMaciejManicki">Na marginesie powiem, że relacje w stosunku do roku 1998, jeżeli chodzi o poziom środków - są jednoznaczne. Problem polega na tym, że rok 1999 jest czymś w rodzaju podstawy do kalkulowania wydatków w następnych latach. Jeżeli nie skorygujemy tego, to poziom ten utrwali się w znacznie dłuższym horyzoncie czasowym.</u>
<u xml:id="u-66.7" who="#PosełMaciejManicki">Należy powiedzieć, że występujący w 1999 r. wzrost globalny wydatków można uznać za pozorny ze względu na przyjęcie dodatkowych zadań z resortu edukacji. Następuje to w chwili obecnej. Sytuacja ta nastąpiła w budżecie roku 2000, lecz nie możemy ulegać argumentom, które mówią, iż znacznie wyższa jest pomoc skierowana na pomoc społeczną, gdyż są to przesunięcia wewnątrzbudżetowe, a sytuacja nadal jest tragiczna.</u>
<u xml:id="u-66.8" who="#PosełMaciejManicki">Jedyne, o co możemy wnosić, to o to, by realistycznie starać się planować środki na te cele. Pan poseł Jan Rulewski proponuje projekty uchwał, my je przyjmujemy i Sejm też je przyjmuje. Sejm ma tak jakby „podwójną twarz”, po pierwsze uchwala ustawę, która nie rodzi skutków prawnych, a jak przychodzi do głosowań, które rodzą skutki prawne, to wtedy sytuacja jest trudniejsza.</u>
<u xml:id="u-66.9" who="#PosełMaciejManicki">My, jako Komisja Polityki Społecznej, powinniśmy zmusić Komisję Finansów Publicznych do skuteczniejszego działania, jeżeli chodzi o rozpatrywanie naszych wniosków dotyczących budżetu, jak również spraw ewidentnych. Komisja Finansów Publicznych zajmuje się redystrybucją środków w ramach wtórnego podziału wynikającego z ustawy budżetowej. Nie wydaje się to zjawiskiem korzystnym.</u>
<u xml:id="u-66.10" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli chodzi o uwagi do wykonania samego budżetu, to trudno jest sformułować wnioski o konkretnym znaczeniu. Nie można postawić tezy o nieprawidłowym wykonaniu budżetu. Wykonanie budżetu ze względów formalno-proceduralnych musi być ocenione pozytywnie. Poziom tych środków nie jest wykonaniem, tylko kształtowaniem tego budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PosłankaJolantaBanach">Powrócę do wątku bardzo niskich środków w 1999 r. na pomoc społeczną, ale tylko po to, by zaakcentować apel pana przewodniczącego o racjonalne ich przeznaczanie. Sądzę, iż mimo to, że mamy problemy z racjonalnością środków w Komisji Polityki Społecznej, to nie ma z nimi problemów Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Jako Komisja kształtujemy strukturę czy sposób finansowania poszczególnych zadań.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#PosłankaJolantaBanach">Przypomnę, iż w 1999 r. - w stosunku do 1998 r. - mieliśmy na domy pomocy społecznej mniej o 23%, na zasiłki i pomoc w naturze - 7,6% mniej, na dodatki mieszkaniowe mniej o 20%. Nie przewidziano żadnych środków dla jednostek specjalistycznego poradnictwa socjalnego i interwencji kryzysowej. Zaznaczam, iż powiat, mimo iż było to jego zadanie własne, nie miał na nie środków.</u>
<u xml:id="u-67.2" who="#PosłankaJolantaBanach">W strukturze finansowania przy tak zaniżonych środkach należało w formie dotacji wspierać zadania własne powiatów lub prowadzenie ponadgminnych domów pomocy społecznej. To jest wskazówka na przyszłość. Okazuje się, iż Sejm dodaje powiatom, województwom i gminom zadania własne, a potem jednostki te nie mają pieniędzy, co powoduje konieczność uruchamiania dotacji na te zadania.</u>
<u xml:id="u-67.3" who="#PosłankaJolantaBanach">Przepisy nie są kompetentne, ponieważ z jednej strony, jest to zadanie własne i trzeba je samemu sfinansować, a z drugiej strony, by zadanie mogło być wykonane, budżet państwa musi ustalać dotacje.</u>
<u xml:id="u-67.4" who="#PosłankaJolantaBanach">Mówię o tym, ponieważ za chwilę będziemy rozpatrywać ustawę o finansach publicznych i dobrze byłoby raz na zawsze ustalić sposób finansowania pomocy społecznej, żeby była przejrzystość ustawowa i by nie brakowało środków, gdy zostały racjonalnie wygospodarowane.</u>
<u xml:id="u-67.5" who="#PosłankaJolantaBanach">W 1999 r. mieliśmy do czynienia ze spadkiem nakładów na pomoc społeczną, ponieważ pozorny wzrost środków wynikał z przesunięć. Dobrze by było, gdyby środki te zostały racjonalnie wykorzystane i zagospodarowane.</u>
<u xml:id="u-67.6" who="#PosłankaJolantaBanach">Mam wrażenie, iż sama Komisja Polityki Społecznej, a potem Sejm popsuł tę sprawę, ponieważ charakter niektórych rezerw celowych jest taki, że nie gwarantował kierowania środków do tych najbardziej potrzebujących. Sejm ustalał sztywno wydatki i nie pozwalał przesuwać pomiędzy poszczególnymi częściami pieniędzy w sposób swobodny. Mówię tutaj o dwóch rezerwach celowych, które pojawiły się w tym roku.</u>
<u xml:id="u-67.7" who="#PosłankaJolantaBanach">Sądzę, iż podczas rozpatrywania budżetu na 2001 r. pojawi się kwestia wykorzystania środków na wydatki rodzinne. Suma 190 mln zł na wydatki rodzinne spokojnie mogła uzupełnić i zwiększyć rezerwę celową na zasiłki i pomoc w naturze, ponieważ mieliśmy deficyt w wysokości 500 mln zł.</u>
<u xml:id="u-67.8" who="#PosłankaJolantaBanach">W roku 1999 mieliśmy sytuację, w której nie można było dofinansować wypłat zasiłków okresowych i obligatoryjnych, gdyż nie było środków. Środki te były przeznaczone na dodatki rodzinne w wysokości 190 mln zł. Na dodatek zostały wykorzystane w 50 procentach. Należy przewidzieć taką sytuację przy planowaniu budżetu.</u>
<u xml:id="u-67.9" who="#PosłankaJolantaBanach">Niektórzy posłowie przewidzieli taką sytuację, gdyż mówili, że jest to wymarzona sytuacja dla ministra finansów, ponieważ jeśli później pojawia się prawo aniżeli uchwalony budżet, to może powstać pytanie, czy rezerwa będzie wykorzystana.</u>
<u xml:id="u-67.10" who="#PosłankaJolantaBanach">Nie od dziś wiadomo, że mamy do czynienia z niżem demograficznym, co czyni tę rezerwę „na wyrost”. Stało się tak, że z jednej strony brakowało dla tych najbiedniejszych, dla których kryterium przyznawania świadczeń stanowi dochód zdefiniowany w ustawie o pomocy społecznej o wiele niższy aniżeli dochód zdefiniowany przy dodatku rodzinnym, natomiast z drugiej strony nie wykorzystano rezerwy kierowanej do tych, których dochód utrzymuje się na poziomie 50% średniego wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-67.11" who="#PosłankaJolantaBanach">Z tym samym mieliśmy do czynienia przy okazji ustalenia rezerwy celowej na zasiłki dla kobiet w ciąży i wychowujących małe dziecko. Zasiłki wydłużone o jeden miesiąc niczego tak naprawdę nie rozwiązywały, ponieważ jeżeli kobieta wychowująca małe dziecko jest w trudnej sytuacji materialnej i losowej, to może skorzystać z ustawy o pomocy społecznej, ponieważ jednym z kryteriów przyznawania świadczeń z tej ustawy jest ochrona macierzyństwa. Sztywność tych wydatków i unieruchomienie rezerwy celowej powodowało, że nie można było tych środków przesunąć do brakującej kwoty pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-67.12" who="#PosłankaJolantaBanach">Mówię o tym tylko dlatego, iż chciałabym uświadomić nam, iż przy takim niedoborze środków należy podejmować bardziej racjonalne decyzje i nie obkładać się rezerwami celowymi, które później mogą być niewykorzystane, a o których przeznaczeniu decyduje Komisja Finansów Publicznych. Komisja ta nie zawsze przeznacza te środki na pomoc społeczną, lecz Komisja Polityki Społecznej powinna uwzględnić, że niewykorzystana rezerwa może trafić gdzie indziej, a nie na pomoc społeczną.</u>
<u xml:id="u-67.13" who="#PosłankaJolantaBanach">Jednym z wniosków, który Komisja Polityki Społecznej powinna wziąć sobie do serca, jest optymalne ograniczanie i racjonalne wykorzystywanie rezerw celowych. Mam tutaj na myśli rezerwy celowe, które muszą się znaleźć na nowe zadania i które nie są przewidziane w związku z różnymi sytuacjami społecznymi i demograficznymi.</u>
<u xml:id="u-67.14" who="#PosłankaJolantaBanach">Drugi rok reformy samorządowej, a w tym i pomocy społecznej, upoważnia nas do ograniczenia rezerw celowych. Było to mało możliwe w roku 1999, ponieważ przychodziły nowe i nieprzewidziane zadania. Rzeczywiście trzeba było trochę utworzyć tych rezerw, lecz teraz nie ma takiej potrzeby, ponieważ mamy jasność w tej materii.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PosłankaMariaStolzman">Chciałabym dowiedzieć się, w jakim stanie znajduje się budżet.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest to poważna sprawa, gdyż istnieje projekt ustawy o finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, który znajduje się w Sejmie. Projekt ten zmienia całkowicie filozofię kształtowania budżetu w zależności od losów tej ustawy. W budżecie centralnym może być zapisane, że są to środki dla samorządów. Powstanie tutaj problem z rezerwami. Przeniesienie na budżet 2001 r. ze względu na etap pracy nad jednym i drugim budżetem jest trudne. Ważne są wszystkie problemy, które się wydobywa, ponieważ będą musiały pojawić się one przy analizie finansowania samorządów.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PosełMaciejManicki">Dyskusja budżetowa jest dyskusją skomplikowaną, biorąc pod uwagę materię i przepisy ustawy budżetowej. Gdy nie ma przepisów ustawy budżetowej, to wykonuje się go w określonych częściach, a nie w pełnym zakresie, na pewno nie można uruchomić żadnej rezerwy celowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#PosełJanRulewski">Nie wiem, dlaczego tak łagodnie ocenił pan wykonanie budżetu. Jeżeli chodzi o liczby, to wszystko jest w porządku i sam nasuwa się taki wniosek, lecz jeżeli połączymy to z zadaniami, to okazuje się, iż wiele zadań nie zostało wykonanych. Bliższa mi jest ocena Najwyższej Izby Kontroli, która mówi, że szereg zadań nie zostało zrealizowanych, natomiast budżet został wykonany. Jest to możliwe praktycznie i teoretycznie.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#PosełJanRulewski">Uważam, iż żadna pozycja w tym budżecie nie jest w porządku. Chciałbym dowiedzieć się, czy kiedykolwiek kwota zapisana w budżecie wpłynęła terminowo? Czy wykazała to Najwyższa Izba Kontroli? Na podstawie województwa kujawsko-pomorskiego twierdzę, iż żadna kwota nie została przesłana terminowo, obojętnie, czy były to zasiłki okresowe, czy inne świadczenia.</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#PosełJanRulewski">Fakt niefunkcjonowania ustawy ukrywano przed obywatelami, władzami i Najwyższą Izbą Kontroli. Po prostu nie podejmowano decyzji. Tym samym złamano ustawę konstytucyjną, o której tutaj nikt nie mówi, iż jeżeli ktoś znajdzie się bez pracy w trudnej sytuacji, to należy mu się pomoc. Zasada ta była generalnie łamana.</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#PosełJanRulewski">Powracając do wypowiedzi pana posła przewodniczącego, to chcę powiedzieć, iż jeżeli mówimy o racjonalności, to powinniśmy zobaczyć, w jaki sposób środki te są rozdysponowywane. Można powiedzieć, iż popełniono błąd w prognozie. Można także powiedzieć, że prognoza była dobra, lecz źle rozdzielano środki. Moim zdaniem jest to dopuszczalne - nie ma przecież absolutnych algorytmów.</u>
<u xml:id="u-71.4" who="#PosełJanRulewski">Nie wykonano inwestycji, tym samym godzono się na to, że będziemy ponosili jako skarb państwa wydatki na zabezpieczenie tych inwestycji, na opłaty karne z tytułu niewykonanych umów. Jeśli ośrodki pomocy społecznej nie otrzymywały we właściwym czasie określonych środków, to wysyłały niezliczoną liczbę faksów. Obliczyłem, iż wysłano faksy na sumę 3 mln zł. Pieniądze te należy uznać za stratę.</u>
<u xml:id="u-71.5" who="#PosełJanRulewski">Nie realizowano składek na ubezpieczenia zdrowotne, lecz sądzę, iż inne też nie zostały zrealizowane. Oznacza to, iż trzeba będzie płacić odsetki. Przez myśl mi nie przechodzi, iż jest precyzyjnie uchwalona ustawa, a trzeba będzie płacić odsetki z pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-71.6" who="#PosełJanRulewski">Uważam, iż jest to wyraz „szkodnictwo”, za które ktoś musi ponieść odpowiedzialność.</u>
<u xml:id="u-71.7" who="#PosełJanRulewski">Pani minister określiła, iż obradowała z nami w sprawie niewykorzystania środków z rezerwy celowej na wydatki prorodzinne. Poruszyliśmy tę sprawę we właściwym terminie, tzn. we wrześniu. Zaznaczono, iż kwota ta jest nadmierna i należy ją przeznaczyć tam, gdzie są luki, by uniknąć strat. Powiedziano nam, że jest to możliwe, a potem powiedziano nam, że jest już za późno.</u>
<u xml:id="u-71.8" who="#PosełJanRulewski">W końcu otrzymaliśmy odpowiedź, na co zostały przeznaczone te środki. Dowiedziałem się, że 30 mln zł było przeszacowane - pozostała rezerwa ze 190 mln zł. Poinformowano mnie także, że środki te przejął KRUS na zwykłe zasiłki rodzinne. Kto decydował o tym? Jak działało ministerstwo, że pozwoliło, aby pieniądze te wypłynęły z pomocy społecznej na zasiłki rodzinne, które są w funduszu KRUS bądź ZUS?</u>
<u xml:id="u-71.9" who="#PosełJanRulewski">Twierdzę, iż można było, a nawet trzeba było wypłacić te zasiłki - chodzi mi tutaj o KRUS - lecz należało pobrać to z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ w FUS pozostało przeszło 1 bln starych zł. Dlaczego ministerstwo wyraziło zgodę, ażeby z pomocy społecznej, gdzie był największy deficyt środków, pobrano środki na ratowanie błędnych szacunków w KRUS? Zapewniano nas, iż środki te zostaną użyte na uzupełnienie braków z pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-71.10" who="#PosełJanRulewski">Chciałbym zapytać się, jak funkcjonowała ustawa w zakresie ochrony zdrowia psychicznego? W powiatach, które wizytowałem, nikt nie słyszał ani nawet nie widział ani złotówki na realizację tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-71.11" who="#PosełJanRulewski">Podopieczni, którzy mieli prawo znajdować się w pomieszczeniach o niższym standardzie z przyczyn oczywistych, byli kierowani do szpitali, gdzie koszt pobytu jest czterokrotnie wyższy. Świadomie godziliśmy się na to, by nie było pieniędzy; chociaż naszym zamysłem była racjonalizacja, została zamieniona w absurd.</u>
<u xml:id="u-71.12" who="#PosełJanRulewski">Chciałbym zwrócić uwagę, iż funkcjonowanie zasiłków okresowych pozwala racjonalizować życie społeczne w ten sposób, że ułatwia procesy reform w zakresie „odchudzania” zakładów. O ileż łatwiej byłoby w Radomiu przeprowadzać procesy redukcji zatrudnienia, gdyby jednocześnie funkcjonowała w jakimś zakresie pomoc społeczna. Tymczasem pracownicy trzymają się kurczowo zakładów pracy, po czym organizują kosztowne demonstracje, ponieważ nie widzą możliwości przeżycia, dlatego tak często nas nawiedzają i będą to robić nadal.</u>
<u xml:id="u-71.13" who="#PosełJanRulewski">Uważam, że Komisja Finansów Publicznych oraz rząd nie zdają sobie sprawy, iż polityka społeczna jest istotnym elementem gospodarowania i osiągania efektów ekonomicznych. To nie jest tylko ochronka dla biednych, to są środki, które pozwalają prowadzić aktywną politykę reformatorską.</u>
<u xml:id="u-71.14" who="#PosełJanRulewski">Pamiętam, jak pierwszy raz wprowadzono „kuroniówkę”, to wyśmiewano ją. „Kuroniówka” to był bezpiecznik, który pozwalał na przeżycie i przeprowadzenie pewnych procesów restrukturyzacyjnych w gospodarce. Jeżeli o tym zapomnimy, to musimy zapomnieć o reformach gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-71.15" who="#PosełJanRulewski">Mówiłem, iż jeżeli na budżet jest potrzebne 100 jednostek, a uchwaliliśmy 50, to w dniu dzisiejszym rozpatrujemy wykonanie budżetu, w którym jest 50 jednostek. Na tym polega problem, że nie mogę postawić tezy, iż środki zostały wydane nieprawidłowo.</u>
<u xml:id="u-71.16" who="#PosełJanRulewski">Posiadam raport Najwyższej Izby Kontroli, który mówi, że analiza decyzji dotyczących przyznawania i naliczania poszczególnych świadczeń wykazała - poza nielicznymi przypadkami - że środki wypłacono prawidłowo. Dalej napisane jest, że „świadczenia wypłacono prawidłowo i środki budżetu państwa przeznaczone na pomoc społeczną wydatkowano racjonalnie”.</u>
<u xml:id="u-71.17" who="#PosełJanRulewski">Jest tutaj mowa o terminowości w formie uwagi. Za terminowość przekazów odpowiada Ministerstwo Finansów i jak wiadomo, nie od dzisiaj są takie problemy. W dniu wczorajszym rozpatrywaliśmy na posiedzeniu Komisji rynek pracy i co z tego, że pani minister Zielińska podpisała decyzje, skoro za nimi nie poszły pieniądze. Za chwilę okaże się, iż w wyniku tego, że pieniądze przyszły zbyt późno, poniesiono wymierne straty.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PosełStefanMacner">Należy powiedzieć, że w 1999 r. z pomocy społecznej skorzystało około 30% mniej osób aniżeli w 1998 r. Można też powiedzieć, że wypłacano kwoty o wiele niższe od tych, które należałoby wypłacać, ponieważ zasiłek w wysokości 15 zł jest śmieszny.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PosełStefanMacner">Jeszcze bardziej niepokojący obraz, to potrzeby, które wymagają dobrego rozeznania. Z opracowania Najwyższej Izby Kontroli mogę zacytować, że „kierownictwo ośrodków pomocy społecznej nie miało żadnego wpływu na wysokość otrzymywanych dotacji na pomoc społeczną. Nie mobilizowało ich to do prowadzenia szczególnych badań i analiz mających na celu dokładne opracowanie potrzeb. Stwierdzono, iż 40% ośrodków nie dysponowało dokładnym rozpoznaniem środowiska”.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PosełStefanMacner">Z tego opracowania wynika, iż wszystkie prognozy są wzięte „z sufitu”. Potrzeby są takie, że petent chce otrzymać pomoc i otrzymuje ją w wysokości 15 do 20 zł. Tak wygląda rzeczywisty obraz i to jest niebezpieczeństwo.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#PosełStefanMacner">Mam żal do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej o to, iż nie doprowadzono do konkretnej analizy. Chcę poruszyć jeszcze jedną sprawę. Środki w budżetach (na rok 1999) wojewodów oraz miast i gmin nie odpowiadały potrzebom zgłoszonym przez ośrodki pomocy społecznej. Jak można było określić wysokość środków, jeśli nie znana była liczba potrzebujących? Mamy tutaj zamknięte koło.</u>
<u xml:id="u-72.4" who="#PosełStefanMacner">Sądzę, iż państwo powinni przed kolejnym budżetem mieć pełne rozeznanie, ponieważ zasiłki nie mogą mieć wysokości 15 zł. Kontrola NIK stwierdziła, iż pomoc nie została wykorzystana w 100 procentach.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#PosełMaciejManicki">Pan poseł ma rację, że niedoszacowanie środków na pomoc społeczną powoduje straty.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Chciałam podzielić stanowisko moich przedmówców, jeżeli chodzi o kwestię dotyczącą rozeznania potrzeb. Sama diagnoza nie załatwia nam niczego, dlatego chciałam zapytać panią minister o pewną sprawę.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Znana jest struktura klientów pomocy społecznej, że coraz mniej jest osób, które trafiają na tę pomoc z przyczyn losowych. Wzrost bezrobocia i utrata prawa do zasiłku przekłada się na liczbę klientów pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Czy nie jest to dosyć racjonalna przesłanka, żeby kształtować konkretne potrzeby w zakresie pomocy społecznej z uwzględnieniem wskaźnika bezrobocia. Przecież wiadomo, ile osób bezrobotnych pozostaje bez zasiłku, a ile osób utraci ten zasiłek.</u>
<u xml:id="u-74.3" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Wiadomo nam, jaka jest dynamika powstawania miejsc pracy. Czy tego typu współdziałanie nie urealniłoby planów wojewodów, ponieważ któryś kolejny raz mamy do czynienia z tym, że potrzeby i wnioski wojewodów nijak się mają do potrzeb realnych?</u>
<u xml:id="u-74.4" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Druga rzecz, która mnie niepokoi, to jest to, o czym mówiła pani minister, a mianowicie, że zasiłki okresowe to jeden z najskuteczniejszych instrumentów pomocy społecznej, który prawidłowo wykorzystywany miałby naprawdę wielkie znaczenie, jeżeli chodzi o dźwiganie z kryzysu rodzin, które się w nim znalazły.</u>
<u xml:id="u-74.5" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Jest to kwestia tego, że nawet ośrodki pomocy społecznej nie silą się na to, by w racjonalny sposób argumentować odmowę wypłaty zasiłków, tylko piszą wprost: „kwalifikuje się obywatel ze względu na kryteria przewidziane w ustawie o pomocy społecznej, natomiast nie otrzymuje świadczenia ze względu na brak środków”.</u>
<u xml:id="u-74.6" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Co gorsze, kolegia odwoławcze, do których trafiają te decyzje, podtrzymują je. Przekażę pani minister dwa orzeczenia, ponieważ je posiadam. W tym przypadku mamy do czynienia z demonstracyjnym łamaniem ustawy, gdzie wszystkie przesłanki są spełniane do otrzymania świadczenia obligatoryjnego, natomiast brak środków staje się wystarczającym argumentem do odmowy wypłacenia świadczeń. To staje się już zasadą.</u>
<u xml:id="u-74.7" who="#PosłankaMariaKleitzŻółtowska">Podzielam stanowisko pozytywnej opinii na temat wykonania budżetu, ponieważ został on wykonany prawidłowo. Jest okazja do tego, by przy pracach nad następnym budżetem zawalczyć o prawidłowe wyszacowanie budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chciałabym zwrócić uwagę na jedną sprawę, a mianowicie, iż nie bierzemy pod uwagę, że gminy w ramach własnych budżetów przeznaczają środki na pomoc społeczną. Muszę powiedzieć, że w wielu gminach był to pewnego rodzaju ratunek, dlatego iż gminy wygenerowały środki na składki na ubezpieczenia zdrowotne wiedząc o „marnotrawstwie”. Na pewno środki te nie były środkami inwestycyjnymi, lecz przekazane zostały w ramach zasiłku celowego na substytut zasiłku okresowego.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Przy wnikliwej analizie okazuje się, że około 30–40% przeznaczonych środków na pomoc społeczną w gminach to środki własne tych gmin. Nie było to powszechne, gdyż różnie to wyglądało. Wtedy gdy mówimy o całości wydatków na pomoc społeczną, to również trzeba wziąć pod uwagę te środki.</u>
<u xml:id="u-75.2" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Dlaczego ja o tym mówię? Mówię o tym dlatego, że bardzo starannie przyglądamy się, w ilu gminach jest taki stosunek do pomocy społecznej. Chcemy się dowiedzieć, ile gmin uważa, że wydatki na ten cel są ważne z punktu widzenia interesu gminy. Jest to ważne dla zmiany sposobu finansowania. Czy można liczyć, że gmina w ramach decyzji budżetowych przeznaczy środki na pomoc społeczną? Tego się chcemy dowiedzieć. Tego samego chcemy dowiedzieć się o powiatach.</u>
<u xml:id="u-75.3" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jeżeli chodzi o usługi opiekuńcze, to analizując po półtora roku budżet w naszej świadomości miesza się rok 1999 z rokiem 2000. Troszeczkę inne problemy były w roku 2000 aniżeli w roku 1999.</u>
<u xml:id="u-75.4" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest trudna sytuacja, jeżeli chodzi o chorych psychicznie. Większe są z tym problemy obecnie niż w roku 1999. W 1999 r. było około 10,5 tys. osób. Powstało 180 placówek i utrzymywały się one bez problemów w 1999 r. i nie było takich zagrożeń.</u>
<u xml:id="u-75.5" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć o kilku sprawach dotyczących inwestycji. Jest to dosyć ciekawa sprawa, ponieważ istnieje zależność pomiędzy województwami, które straciły status województwa, a tymi, które go utrzymały.</u>
<u xml:id="u-75.6" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W 1999 r. rozpoczęto inwestycje. Pewien procent tych inwestycji nie jest trafiony, o czym daje znać analiza liczby placówek w poszczególnych powiatach. Będzie to innego rodzaju problem.</u>
<u xml:id="u-75.7" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Budżet powstaje tak, że w pierwszej kolejności swoje potrzeby zgłasza gmina, a potem tworzony jest on na poziomie województwa. Wojewodowie mają zapotrzebowania w normalnym podziale budżetowym.</u>
<u xml:id="u-75.8" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest prawdą, iż w części gmin potrzeby te określane są poprzez rozpoznanie potrzeb, nawet drobiazgowe, dotyczy to także małych gmin. Duża gmina ma większe trudności z policzeniem swoich potrzeb, przeważnie są to szacunki z ubiegłego roku. Tutaj chciałabym poruszyć problem, o którym mówiła pani posłanka Maria Kleitz-Żółtowska, chodzi mi o zachowanie się kolegiów i kryterium odmowy.</u>
<u xml:id="u-75.9" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Na początku 1999 r. ośrodki pomocy społecznej zrezygnowały z pewnej formy. Po prostu chodziły słuchy, że nie ma pieniędzy, i ludzie nie zgłaszali się po tę pomoc. W związku z tym ośrodki nie stawały przed koniecznością odmowy, bo po prostu było wiadomo, iż nie ma pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-75.10" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Zwracano uwagę na sprawy planowania przy wszystkich możliwych szkoleniach i kontaktach, ponieważ jeżeli wyobrazimy sobie, że w generaliach przejdzie projekt rządowy o zmianie sposobu finansowania samorządu, to rzeczywiste rozpoznanie będące pod kontrolą samorządu będzie podstawą do planowania środków. Nie będzie to znikało na poziomie dużego województwa i Ministerstwa Finansów. Sprawa dotycząca instrumentów ułatwiających planowanie jest bardzo ważna.</u>
<u xml:id="u-75.11" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Docierają do nas inne sygnały, że kolegium nie przyjmuje decyzji ośrodka, tylko ją podważa. Wtedy decyzja powraca do ośrodka i burmistrz nie wie, skąd ma dać środki. Takie zdarzenia powodują, iż ośrodki uciekają od odpowiedzi i nie wypłacają świadczeń.</u>
<u xml:id="u-75.12" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, iż jest cały szereg różnych zmian ustawowych w trakcie roku bardzo trudnych, jeżeli chodzi o planowanie i wykonanie budżetu. Praktycznie z rocznym wyprzedzeniem powinny wchodzić różne zmiany przepisów, jeżeli chodzi o pomoc społeczną. Jest dosyć szybka reakcja społeczności lokalnej.</u>
<u xml:id="u-75.13" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Teraz państwo posłowie trafią na sytuację, która skumulowała się w czasie. Chodzi mi tutaj o zasiłki gwarantowane dla osób bezrobotnych. Prawie 70 tys. osób otrzymało prawo do tego świadczenia na trzy lata. Teraz osoby te tracą prawo do zasiłku gwarantowanego. Nie mówię, że całe 70 tys. osób, lecz pewna część, która w międzyczasie nie znalazła pracy, opiekując się dzieckiem. Jedynym wsparciem dla tych osób jest zasiłek okresowy.</u>
<u xml:id="u-75.14" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest to trudne do przewidzenia. Być może, że jeżeli za jakiś czas odbędzie się posiedzenie Komisji, to powinien pojawić się problem instrumentów planowania. Wtedy pokażemy, co wiemy na temat planowania gmin i powiatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PosełJanRulewski">Proszę mi powiedzieć, jaka liczba osób w 1999 r. czekała na miejsce w domu pomocy społecznej, które w 90 procentach zostały już ukończone? Nie chodzi mi tutaj o chęci, tylko już o konkretne przypadki.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#PosełJanRulewski">Na miejsce w domach pomocy społecznej oczekiwało 11,5 tys. osób. Chcę zwrócić uwagę na zjawisko, które się dzisiaj pojawia.</u>
<u xml:id="u-76.2" who="#PosełJanRulewski">Po pierwsze, na początku 1999 r. nastąpiła zmiana sposobu finansowania domów - wprowadzono algorytm. Okazało się, iż algorytm jest sposobem nietrafionym, ponieważ była tym obciążona gmina i powiat, z którego pochodziła osoba, a nie powiat, na terenie którego znajdował się dom pomocy społecznej. Spowodowało to zawirowania i wycofaliśmy się z tego.</u>
<u xml:id="u-76.3" who="#PosełJanRulewski">Z tego powodu obserwujemy perspektywy konieczności odpłatności za dom pomocy społecznej - w większym stopniu aniżeli to jest w tej chwili. Jednocześnie zmniejsza się kolejka do domów pomocy społecznej, przynajmniej w niektórych województwach.</u>
<u xml:id="u-76.4" who="#PosełJanRulewski">Powstaje zjawisko, które było w szpitalach. Opłaca się mieć puste łóżko, ponieważ sposób finansowania jest korzystniejszy. Chroniąc się przed tym, powinniśmy wprowadzić odpłatność za osobę, a nie za miejsce.</u>
<u xml:id="u-76.5" who="#PosełJanRulewski">Gminy nie inwestują w usługi opiekuńcze i zadania własne, ponieważ najprościej stanąć w kolejce do domów pomocy społecznej. Pewne zmiany w ustawie zapobiegają temu zjawisku.</u>
<u xml:id="u-76.6" who="#PosełJanRulewski">Chciałam powiedzieć, iż wszystkie polityczne uwagi, które wynikają z obserwacji własnego województwa są dla nas na wagę złota, ponieważ siłą rzeczy po zniknięciu WZPS gminy i powiaty oddaliły się od możliwości kooperacji z nimi. Przyspieszenie odpowiedzialności finansowania na poziomie gmin i powiatów wydaje się ze wszech miar zasadne. Rola ministerstwa - w kilku najbliższych latach - musi ulec zmianie. Chodzi mi o obserwowanie zmian makro i analizowania poszczególnych przypadków.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#PosełMaciejManicki">Proponuję, abyśmy przeszli do konkluzji.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#PosełMaciejManicki">Zaproponowałbym przyjęcie takiej formy. Nasze opinie przygotowujemy na potrzeby finansów publicznych, a więc warto jest przypomnieć nasze stanowisko do projektu budżetu na rok 1999.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#PosełMaciejManicki">W związku z tym proponuję, aby Komisja pozytywnie oceniła wydatkowanie środków przeznaczonych w budżecie państwa na rok 1999 na pomoc społeczną, a jednocześnie by stwierdziła, że wielkość środków przeznaczonych na ten cel w budżecie roku 2000 rażąco odbiegała od potrzeb znanych przecież w trakcie prac nad projektem ustawy budżetowej na rok 1999. Komisja Polityki Społecznej zwracała uwagę na ten problem Komisji Finansów Publicznych, w wyniku czego w roku 1999 nie zostały wykonane określone przepisami prawa obowiązki państwa wobec obywateli w zakresie dotyczącym pomocy społecznej. Ponadto na wykonanie tych obowiązków miało wpływ nieterminowe przekazywanie środków jednostkom pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-77.3" who="#PosełMaciejManicki">Proponowałbym, abyśmy zamknęli ten temat tą konkluzją, ponieważ nie ma tutaj zarzutów pod adresem jednostek pomocy społecznej, natomiast nie możemy przymykać oczu na to, że rokrocznie z góry wiadomo, że środki są daleko niewystarczające.</u>
<u xml:id="u-77.4" who="#PosełMaciejManicki">W swoim czasie 70 tys. osób zostało wyjętych z systemu zasiłków dla bezrobotnych i zostało przekazanych do systemu pomocy społecznej. W przyszłym roku osoby te wyjdą z tych uprawnień i problem ten będzie pojawiał się z roku na rok w populacjach. Nie było tego problemu, lecz pojawił się.</u>
<u xml:id="u-77.5" who="#PosełMaciejManicki">Czy są uwagi do takiej propozycji? Nie stwierdzam.</u>
<u xml:id="u-77.6" who="#PosełMaciejManicki">Pozwolę sobie stwierdzić, iż Komisja przyjęła konkluzję dotyczącą opieki społecznej. W tytule będą wymienione wszystkie części i pozycje.</u>
<u xml:id="u-77.7" who="#PosełMaciejManicki">Ogłaszam 10-minutową przerwę.</u>
<u xml:id="u-77.8" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
<u xml:id="u-77.9" who="#PosełMaciejManicki">Otwieram posiedzenie po przerwie.</u>
<u xml:id="u-77.10" who="#PosełMaciejManicki">Pozostało nam do rozstrzygnięcia wykonanie budżetu przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-77.11" who="#PosełMaciejManicki">Bardzo proszę, by prezes PFRON wprowadził nas do tematu. Potem głos zabierze przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-77.12" who="#PosełMaciejManicki">Proszę o skoncentrowanie się na głównych problemach związanych z funkcjonowaniem Funduszu. Nie powtarzamy informacji, która wcześniej została przekazana na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chciałam zwrócić uwagę na kilka spraw.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Pierwszy problem to wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełno-sprawnych i pewna zewnętrzna sytuacja, która wpływała na planowane dochody i wydatki. Chcę powiedzieć, że planowanie wydatków i dochodów PFRON jest dosyć trudną rzeczą, ponieważ środki te to wpływy od pracodawców nie zatrudniających osób niepełnosprawnych. Jest to główne źródło, a pośrednie źródło to to, co wpłacają zakłady pracy chronionej. Mówię o roku 1999, ponieważ w roku 2000 uległo to zmianie.</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jeżeli chodzi o zakłady pracy chronionej to są to nadwyżki, które wiązały się z podatkiem VAT. Na dochodach zaważyły:</u>
<u xml:id="u-78.3" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">- zmiana wysokości przeciętnego wynagrodzenia, która jest podstawą do przewidywania wpłat na ten Fundusz i wszystkie ruchy, jeżeli chodzi o przeciętne wynagrodzenie, mają ogromny wpływ na wysokość wpłat do PFRON,</u>
<u xml:id="u-78.4" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">- wpłaty zakładów pracy chronionej związane z podatkiem VAT w zależności od liczby osób niepełnosprawnych zatrudnianych w tychże zakładach pracy.</u>
<u xml:id="u-78.5" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Obydwa te czynniki mają ogromne znaczenie, ponieważ decyzją rady nadzorczej mechanizm, który utarł się na podstawie przepisów ustawy, powodował, iż wpłaty na rzecz PFRON-u w ramach nadwyżek watowskich powracały w ramach subwencji do zakładów pracy chronionej. W połowie roku rada nadzorcza podjęła decyzję o tym, ażeby zwrot środków dla zakładów pracy chronionej przeznaczyć na inny cel. W planach było przeznaczenie tych środków na restrukturyzację zakładów pracy chronionej, które wyraźnie wymagały wsparcia, ponieważ zaznaczały się problemy związane z funkcjonowaniem tychże zakładów.</u>
<u xml:id="u-78.6" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Zakłady pracy chronionej, które wpłacały nadwyżkę do PFRON, zorientowały się, że środki te powracają i zaczęły podejmować w tej sprawie działania ochronne, które w efekcie spowodowały zwiększenie kontroli. Kontrole te spowodowały w kilku przypadkach odebranie statusu zakładu pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-78.7" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Bez wątpienia wpłynęło to na środki, którymi mógł dysponować Fundusz.</u>
<u xml:id="u-78.8" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jeżeli chodzi o wydatki, to był to pierwszy rok, w którym pojawił się pierwszy poważniejszy tytuł. Środki te wynosiły ponad 600 mln zł i zostały przekazane do powiatów na realizację zadań przewidzianych ustawą. Zadania te to stworzenie nowych miejsc pracy, turnusy rehabilitacyjne i warsztaty terapii zajęciowej.</u>
<u xml:id="u-78.9" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Wykorzystano 700 mln zł, ponieważ powiaty nie zawsze dawały sobie radę z sensownym wykorzystaniem środków.</u>
<u xml:id="u-78.10" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejna sprawa, na którą chciałam zwrócić uwagę, to cały system kontroli nad wydatkowaniem środków z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz wpływ środków na ten Fundusz. Skąpe są możliwości nadzoru nad tymi środkami; poza kontrolą Państwowej Inspekcji Pracy, to reszta ma ograniczony charakter. Później powstawały pewne niejasności powodujące wiele napięć, których można było uniknąć.</u>
<u xml:id="u-78.11" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Nieco dokładniejsza była kontrola na poziomie zakładów pracy zobowiązanych do wpłacania na ten Fundusz.</u>
<u xml:id="u-78.12" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W pierwszym punkcie powinnam była powiedzieć, że jest spora liczba dużych zakładów pracy chronionej, takich jak PKP, huty itd., które nie wpłacają pieniędzy zarówno na ZUS, jak i PFRON. Jest to bardzo poważny problem, dlatego że środki powinny się znaleźć, a praktyka pokazuje, iż trudno jest bazować na dłużnikach.</u>
<u xml:id="u-78.13" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Popełniliśmy błąd przy założeniu, że ściągalność składek wynosi blisko 90%. Planowanie takich dochodów, przy świadomości, iż są długoletni dłużnicy, musi rzutować na planowanie i wydatkowanie środków.</u>
<u xml:id="u-78.14" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Kolejną sprawą, która stawiała przed Funduszem pewne problemy, jest sprawa dotycząca decentralizacji oddziałów. Oddziały te w znacznym stopniu pozbawione są instrumentów kontroli. Powoduje to, że wydatkowanie tych środków jest trudne. Problemy te przy jednostkowych analizach bez uwzględniania ogólnych elementów mogą zniekształcać źródła nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-78.15" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Wydaje mi się, iż wnioski te powinny być uwzględnione przy pracach nad ustawą o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Myślę o stworzeniu systemowej kontroli w rozpisaniu na różne podmioty podczas wydatkowania środków.</u>
<u xml:id="u-78.16" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, iż problemy, o których mówię, były przedmiotem dyskusji i niepokoju na posiedzeniu rady nadzorczej, która pełni specjalną funkcję, jeżeli chodzi o Fundusz. Mimo podobieństwa nazwy nie ma ona takiego charakteru jak rada nadzorcza w innych przedsiębiorstwach. Rada nadzorcza ma ograniczoną rolę, lecz problemy, o których mówiłam, są przedmiotem dyskusji na posiedzeniach rady.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#PosełMaciejManicki">Chcę zaznaczyć, iż oprócz problemu dotyczącego przeciętnego wynagrodzenia powstała liczba, którą było ciężko oszacować. Mam tutaj na myśli liczby 25 do 50 osób w zakładzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Jest to kwestia, o której mówiliśmy przy okazji innej ustawy, lecz wszystkie zmiany, które nie przewidują rocznego vacatio legis, odbijają się negatywnie.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacyjnego Osób Niepełnosprawnych, Waldemar Flügel: Pani minister z grubsza przedstawiła wykonanie planu. Rzeczywiście, ze strony przychodów plan ten nie został wykonany. Przyczyny zostały podane.</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Podam jeszcze jedną bardzo istotną przyczynę, a mianowicie jest to zmniejszenie stopy bazowej. W czasie planowania wynosiła ona 50%, natomiast po przyjęciu planu wynosiła ona 40% przeciętnego wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-80.3" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Istotną rolę odegrały dwa czynniki:</u>
<u xml:id="u-80.4" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">- zmniejszenie jako takiego przeciętnego wynagrodzenia,</u>
<u xml:id="u-80.5" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">- planowanie wpłaty na poziomie 50%, a została ona zmniejszona do 40,65%.</u>
<u xml:id="u-80.6" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Niewątpliwie budżet w sensie literalnym nie został wykonany. Naszym zdaniem w warunkach, które mieliśmy, ściągalność naszych należności była poprawna i zagwarantowała zrealizowanie planu po stronie wydatków. Chociaż i tam - jak wynika z materiału - nie wykonaliśmy w pełni planu, gdyż wykonanie to wynosi 90%.</u>
<u xml:id="u-80.7" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Podstawową przyczyną był początek współpracy z samorządami. Prawie 50% środków Funduszu przeznaczono na zadania realizowane przez samorządy powiatowe. Niestety, starostwa i powiatowe centra pomocy rodzinie organizowały się bardzo długo. Ostatnie powstało 27 maja. Siłą rzeczy nie mogły oni skonsumować wszystkich środków, które przeznaczył Fundusz. Stąd też 880 mln zł przeznaczonych dla starostw nie zostało wykorzystane - zużyto 660 mln zł. 200 mln zł jest kwotą znaczną.</u>
<u xml:id="u-80.8" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W tym roku jest odwrotnie. Organizacje te szybko konsumują środki i sądzę, iż nie będzie takich problemów w przyszłym roku.</u>
<u xml:id="u-80.9" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Warto podkreślić, iż w pełni zmieściliśmy się w zapisach ustawowych. Oznacza to, że:</u>
<u xml:id="u-80.10" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">- prawie 70% środków przeznaczyliśmy na rehabilitację zawodową i zatrudnianie osób niepełnosprawnych,</u>
<u xml:id="u-80.11" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">- 6% całości wydatków przeznaczyliśmy dla młodzieży i dzieci niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-80.12" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Staraliśmy się - pokazaliśmy to w materiałach - wykonać to, co do nas należy. Wykonywaliśmy nasze obowiązki ustawowe w sposób należyty i staranny.</u>
<u xml:id="u-80.13" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Liczby podawane w sprawozdaniach nie pokazują skali naszych sukcesów. Mogę powiedzieć, iż powstało 15 tys. nowych stanowisk pracy stworzonych przez powiaty. 125 tys. osób - dzięki temu, iż powiaty zajmowały się organizacją turnusów rehabilitacyjnych - z terenów niezagospodarowanych przez środki Funduszu mogło skorzystać z pewnych korzyści. Zbudowano 156 obiektów służących rehabilitacji.</u>
<u xml:id="u-80.14" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W zeszłym roku utworzyliśmy 1/6 wszystkich warsztatów terapii zajęciowej. Dokładnie powstało ich 59 na 300, które finansowaliśmy. Jest to bardzo duży wysiłek i wiemy, że znajduje uznanie.</u>
<u xml:id="u-80.15" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Oczywiście, istnieją problemy i zostały one opisane. Stosunek do tych problemów przedstawiliśmy państwu - mam nadzieję, że wyczerpująco. Odpowiem na wszystkie pytania.</u>
<u xml:id="u-80.16" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Musimy uporać się z niektórymi rzeczami, chociaż jest to trudny problem, np. zastrzeżenia kierowane do naszego systemu komputerowego. Można powiedzieć, iż po trosze jest to nasza wina, lecz nie do końca czujemy się jedynymi winowajcami.</u>
<u xml:id="u-80.17" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Przypomnę, że w 1998 r. postanowiono o tym, że nasze składki będzie pobierać Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Kiedy rozpoczęliśmy prace nad zmianą systemu komputerowego, to trudno było rozpoczynać nowe prace, które zajęłyby wiele miesięcy i kosztowały wiele milionów po to, by zakończyć prace pod koniec 1999 r.</u>
<u xml:id="u-80.18" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">W ubiegłym roku przesunięto ten termin na rok 2001. W tym roku, z korespondencji, którą przeprowadziłem z panem prezesem Gajkiem, wynika, że ZUS obawia się, iż w ciągu kilku lat nie będzie możliwe przejęcie przez niego poboru składek z tytułu wpłat na rzecz PFRON.</u>
<u xml:id="u-80.19" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Podjęliśmy decyzję, że cokolwiek będzie się działo, to przystępujemy do tego, by stworzyć nowy system odpowiedni do potrzeb współczesnych. Stary Fundusz jest ciągle modernizowany, ponieważ został stworzony do innych potrzeb i inaczej funkcjonował. Dzisiaj musi być to system nowy i nie jesteśmy w stanie dalej modernizować tego systemu. W tej sytuacji zrobiliśmy bardzo dużo, aby spełnić wszystkie warunki i udzielać informacji, a także na bieżąco kontrolować sytuację płatników.</u>
<u xml:id="u-80.20" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Nie zgadzam się - jako prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - z opinią NIK, która mówi o pozytywnych tendencjach, a wskazuje na niedociągnięcia powtarzane od lat, które wielokrotnie były wyjaśniane. Państwo w większości znają problem, gdyż przewijał się on od lat. Fundusz ciągle był krytykowany, mimo iż w warunkach, w których się znajduje, robi dużo, by nie dopuścić do tego, aby pieniądze te zostały zmarnowane.</u>
<u xml:id="u-80.21" who="#PodsekretarzstanuJoannaStaręgaPiasek">Ja i członkowie zarządu jesteśmy do państwa dyspozycji, jeżeli chodzi o informacje i uściślenie lub wyjaśnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Najwyższa Izba Kontroli podtrzymuje ustalenia zawarte w informacji, którą państwo otrzymali. Chciałbym dodać, że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych od kilku lat otrzymywał negatywną ocenę wykonania budżetu przez NIK. W tym roku pierwszy raz wskazaliśmy w ocenie kontrolowanej działalności na pozytywne tendencje. Kwestie te są umieszczone na samym początku oceny.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Jednakże mimo pozytywnych tendencji i osiągnięć, które niewątpliwie PFRON zanotował na swoim koncie, Najwyższa Izba Kontroli podjęła na posiedzeniu kierownictwa podtrzymaną potem przez uchwałę kolegium ocenę negatywną wykonania budżetu.</u>
<u xml:id="u-81.2" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Wpłynęły na to kwestie dotyczące niewykonania planu przez PFRON. Zdajemy sobie sprawę z tych trudności, o których wspominała pani minister Joanna Staręga-Piasek, a także pan prezes Waldemar Flügel.</u>
<u xml:id="u-81.3" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Drugim poważnym zarzutem było dopuszczenie do powstania przedawnień na kwotę 4,5 mln zł.</u>
<u xml:id="u-81.4" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Trzecim ważnym argumentem było niewykonanie wniosku Najwyższej Izby Kontroli, polegającego na pozostawieniu akcji spółek: Polisa i Polifarb-Cieszyn.</u>
<u xml:id="u-81.5" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Czwartym poważnym argumentem było dokonanie zakupu - ze złamaniem ustawy o zamówieniach publicznych - sprzętu informatycznego. Wszystko to jest opisane w informacji i nie będę powtarzał.</u>
<u xml:id="u-81.6" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Kolejna rzecz to system informatyczny, który nie pozwala na rejestrację składek i wpływów do Funduszu. Również z tego powodu uznaliśmy, iż nie wykonano planu budżetowego. Uznaliśmy, iż są to przesłanki do opinii zawartej w informacji kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PosełMaciejManicki">Wprowadzając do dyskusji mogę powiedzieć, iż najistotniejszą sprawą - kwestia ta została podniesiona we wszystkich dokumentach: Najwyższej Izby Kontroli i ekspertów Sejmu - było rozstrzygnięcie sposobu poboru wpłat na PFRON. Jest to najpilniejsza sprawa do załatwienia.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#PosełMaciejManicki">W roku poprzednim zajmowaliśmy się tym problemem. Wówczas wobec deklaracji przedstawicieli rządu Komisja zdecydowała się na pilną nowelizację zmiany daty na rok 2001. Wpłynęło to na mobilność Funduszu w zbieraniu środków. Będzie się to ciągnęło przez jakiś czas, ponieważ dopóki nie będzie nowego systemu informatycznego, to będą występowały perturbacje na tym odcinku.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#PosełMaciejManicki">W tej sprawie nie możemy akceptować kolejnej zmiany polegającej na przesunięciu daty z roku 2001 na rok 2002. Nic gorszego aniżeli ustalanie takiej prowizorki. Według korespondencji, którą dysponowałem, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest w stanie przejąć zadania, jakim jest ściąganie wpłat na Fundusz, ponieważ tylko pozornie jest to zbliżona operacja. Zupełnie odmienna jest podstawa i inny sposób wyliczania tych wpłat.</u>
<u xml:id="u-82.3" who="#PosełMaciejManicki">Wydaje mi się, że należy wyeliminować zmianę sposobu decydując się na pozostawienie - nieokreślone co do czasu - zbieranie wpłat przez Fundusz. Być może, kiedyś zaistnieją przesłanki do tego, by zmienić ten sposób, lecz przyjmowanie w dniu dzisiejszym rozwiązań jest nieracjonalne, ponieważ wywołuje więcej szkód aniżeli pożytku.</u>
<u xml:id="u-82.4" who="#PosełMaciejManicki">Uważam, iż powinniśmy bezwzględnie ująć to w naszym stanowisku.</u>
<u xml:id="u-82.5" who="#PosełMaciejManicki">Drugą sprawą, o której należy powiedzieć, jest kwestia dotycząca aktów wykonawczych do obowiązujących ustaw. Nie może być tak, że minister pracy i polityki społecznej przez tak długi okres nie wydaje rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej. Rozporządzenie to powinno być wydane w porozumieniu z ministrem finansów na podstawie ustawy o finansach publicznych. Drugie rozporządzenie w sprawie gospodarowania środkami PFRON też należy wydać.</u>
<u xml:id="u-82.6" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli chcemy poważnie traktować jednostkę taką, jaką jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, to nie sposób nie zwrócić uwagi na to, że funkcjonowanie tej jednostki jest determinowane stanem prawnym. Jeżeli stan prawny jest „kulawy” i niepełny, to nie jest to bez wpływu na funkcjonowanie samej jednostki.</u>
<u xml:id="u-82.7" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli chodzi o te kwestie, to warto zwrócić uwagę na opinię biegłego, który zbadał PFRON. Mogę zacytować stwierdzenie, iż „wobec niewydania przez ministra finansów i innych ministrów rozporządzeń przewidzianych ustawami dotyczących gospodarki finansowej, rachunkowości i sprawozdawczości finansowej PFRON nie zostały rozstrzygnięte wątpliwości z zakresu obowiązku stosowania przez Fundusz przepisów ustawy o rachunkowości”.</u>
<u xml:id="u-82.8" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli podmiot, który ma funkcjonować, nie posiada określonego zakresu stosowania ustawy dotyczącej rachunkowości, to nie możemy formułować pretensje dotyczące rozbieżności pomiędzy planem przychodów a rzeczywistym wykonaniem. Wydaje się, iż w takiej sytuacji nie powinniśmy stawiać nieodpowiedzialnych zarzutów.</u>
<u xml:id="u-82.9" who="#PosełMaciejManicki">Niezależnie od tego wpływ na to miały czynniki, o których mówiła pani minister, przy czym wydaje mi się, że należy większą uwagę zwrócić na zakres niepewności w kwestii dotyczącej liczby podmiotów, która zostanie w 1999 r. objęta spłatami ze względu na zmianę liczby zatrudnionych pracowników.</u>
<u xml:id="u-82.10" who="#PosełMaciejManicki">Na marginesie muszę powiedzieć, że dochody PFRON zostały zawyżone, ponieważ powstały potrzeby, które należało zbilansować. Nie ma sensu zaprzeczać tym kwestiom. Trudno jest ocenić 90% wykonania przychodu; gdyby nie zaingerowała tutaj Komisja, to wynik byłby lepszy o kilka punktów procentowych.</u>
<u xml:id="u-82.11" who="#PosełMaciejManicki">Jeżeli chodzi o kwestie, które warto by było zauważyć, to niewątpliwie należałoby przejść do materiałów przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Rozpocznę od mocno zarysowanego problemu dotyczącego stwierdzonych nieprawidłowości po stronie przychodów.</u>
<u xml:id="u-82.12" who="#PosełMaciejManicki">Ukazana jest porażająca kwota. Podam przykład: jeżeli ktoś wyobraża sobie, że jest w stanie wycisnąć pieniądze z PKP, to jedynie może to uczynić zakład energetyczny, który ma tę możliwość, bo może odciąć prąd. Wodociągi muszą odcinać wodę po to, aby otrzymać pieniądze. Jest to niedobre, lecz bez względu na to, do jakich działań egzekucyjnych mógłby się posunąć PFRON, to prędzej pieniądze wyciśnie z kamienia, aniżeli z PKP.</u>
<u xml:id="u-82.13" who="#PosełMaciejManicki">Kolejny problem to Zespół Specjalistycznej Opieki Zdrowotnej Matki i Dziecka w Łodzi. Co można uczynić, by odebrać stamtąd pieniądze? Jak zsumujemy te dwie kwoty, to dają nam one gros środków.</u>
<u xml:id="u-82.14" who="#PosełMaciejManicki">Nie chcę w żaden sposób bagatelizować problemu, lecz należy mieć na względzie sytuację, o której mówię. Same PKP są winne 127 mln zł ze 135 mln zł wskazanych w sprawozdaniu. Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące wydatków, to mamy do czynienia z kwotą zdecydowanie mniejszą - w relacjach 3 mln zł do 135 mln zł. Mówi to samo za siebie, przy czym mamy tutaj do czynienia z sytuacją naruszenia przepisów, jeżeli chodzi o kwestie związane z ustawą o zamówieniach publicznych.</u>
<u xml:id="u-82.15" who="#PosełMaciejManicki">W żaden sposób nie bagatelizując skali problemu zaznaczam, iż na wzrost problemów w tym obszarze będą miały wpływ czynniki niezależne od PFRON. Warto podkreślić, że został odnotowany pozytywny trend w działalności Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Nie będę rozwijał tego tematu.</u>
<u xml:id="u-82.16" who="#PosełMaciejManicki">Zacytuję stwierdzenie ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz: „Powracającym problemem funkcjonowania PFRON jest także kwestia ewidencji i poboru należnych wpłat od pracodawców. Fundusz jest nie przygotowany organizacyjnie i materialnie...”.</u>
<u xml:id="u-82.17" who="#PosełMaciejManicki">Powracam do pierwszej kwestii i stwierdzam, że PFRON nie może być przygotowany, ponieważ w połowie roku ma to oddać zgodnie z obowiązującym stanem prawnym. Jeżeli będziemy działać w ten sposób, to Fundusz nigdy się nie przygotuje do ewidencji. Wydaje mi się, iż są to problemy, które należy uregulować.</u>
<u xml:id="u-82.18" who="#PosełMaciejManicki">Badając funkcjonowanie Funduszu prosiłem o wyjaśnienie pewnych kwestii. Odniosę się tylko do dwóch kwestii.</u>
<u xml:id="u-82.19" who="#PosełMaciejManicki">Pierwsza z nich dotyczy przekroczenia planu finansowego w 1999 r. Wiąże się z utworzeniem po raz pierwszy działalności Funduszu. Chodzi o rezerwy na należności z tytułu wpłat PFRON w wysokości ponad 100 mln zł od 800 podmiotów, które znajdują się w likwidacji i 1500 znajdujących się w upadłości.</u>
<u xml:id="u-82.20" who="#PosełMaciejManicki">Powrócę do dokumentu Najwyższej Izby Kontroli, gdzie umieszczono następujący zapis: „przyczyną podstawową prawie pięciokrotnego wzrostu zobowiązań było wprowadzenie nowego systemu ewidencji...”. Zobowiązania wzrosły o prawie 500%. Nie można z tego powodu czynić zarzutów. Informacje NIK odbieram jako wiadomość, a nie zarzut.</u>
<u xml:id="u-82.21" who="#PosełMaciejManicki">Przejdę teraz do drugiej kwestii. Media nagłośniły sprawę dotyczącą przyrostu za-trudnienia w skali całego sektora państwowego o około 40 tys. osób. Jako jeden z dwóch przykładów podano PFRON. Według informacji NIK zatrudnienie w PFRON w roku 1999 w stosunku do roku 1998 wzrosło o 2%, a nie o 10%, jak podały media.</u>
<u xml:id="u-82.22" who="#PosełMaciejManicki">Nie wiem, dlaczego Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych podano jako ilustrację. Zaintrygowało mnie to, dlatego poprosiłem o potwierdzenie tej informacji. Mówię też o tym, ponieważ prawdopodobnie nie byłem jedynym odbiorcą czy słuchaczem tych mediów.</u>
<u xml:id="u-82.23" who="#PosełMaciejManicki">Nie chcę powtarzać wypowiedzi pani minister oraz pana prezesa. Mogę jedynie za-proponować konkluzję.</u>
<u xml:id="u-82.24" who="#PosełMaciejManicki">Proponuję, abyśmy przyjęli pozytywną ocenę wykonania budżetu w części dotyczącej planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zalecając jednocześnie realizację wniosków Najwyższej Izby Kontroli, a także powinniśmy zwrócić się do rządu, by niezwłocznie i w trybie pilnym przygotował nowelizację obowiązujących przepisów w zakresie poborów wpłat.</u>
<u xml:id="u-82.25" who="#PosełMaciejManicki">Nie chodzi mi o nowelizację taką, że jedną datę zastąpimy drugą, tylko chodzi mi o porządną nowelizację.</u>
<u xml:id="u-82.26" who="#PosełMaciejManicki">Należy zwrócić się do rządu, by w trybie pilnym wydał akty wykonawcze do przepisów, które w określonym stopniu determinują prawidłowe funkcjonowanie Funduszu. To jest moja konkluzja.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#PosłankaAnnaFilek">Przykro mi, iż wyszła pani minister Joanna Staręga-Piasek, ponieważ mam sporo zastrzeżeń co do jej wypowiedzi. Uważam, iż należy je sprostować.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#PosłankaAnnaFilek">Rozpatrujemy problem dotyczący wykonania przez PFRON budżetu. Pani minister użyła sformułowania mówiącego, że ewentualne mankamenty ulegną zmianie dzięki ustawie, która jest obecnie w Sejmie. Ustawa ta nic nie zmieni. Ustawa ta zmienia tylko strukturę PFRON-u, lecz to w żaden sposób nie usunie tych usterek. Jest to pierwszy problem, o którym chciałam powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#PosłankaAnnaFilek">Druga sprawa to zła ocena zmniejszenia wpłat z tytułu podatku VAT. Pani minister była uprzejma powiedzieć, że zaczęto dokonywać mniejszych wpłat na rzecz podatku VAT. Wygląda na to, iż pracodawcy są nieuczciwi lub coś kombinowali.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PosełMaciejManicki">Mam wrażenie, iż w roku 1999 tego nie tego nie było.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#PosłankaAnnaFilek">Było, lecz ani Najwyższa Izba Kontroli, ani ministerstwo nie zwrócili na to uwagi. Powód był bardzo prosty - nie były to oszustwa pracodawców, tylko równolegle prowadziliśmy ustawę emerytalną. Ubruttowiliśmy najniższą płacę w sposób znacznie większy aniżeli wynikało to z ubruttowienia ZUS.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#PosłankaAnnaFilek">Związki zawodowe naciskały na to, by najniższa płaca uległa zwiększeniu, a podatki VAT są liczone od najniższej płacy. Zakłady pracy chronionej - w świetle ustanowionego przez rząd prawa - miały możliwość zatrzymania większego VAT-u. Zapomnieliśmy o tym, lecz tak się stało. To było powodem, że automatycznie mniej podatku VAT wpłynęło do PFRON. Nie możemy obwiniać Funduszu o to, że zadanie nie zostało wykonane, ponieważ Fundusz planował dochody wtedy, kiedy nie było jeszcze ustawy.</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#PosłankaAnnaFilek">Chcę polemizować ze stwierdzeniem, że źle wpłynął na działalność Funduszu fakt subwencji. Proszę spojrzeć na plan budżetu oraz na plan jego wykonania. W planie budżetu zatwierdzonym i przyjętym przez Sejm było 160 mln zł na subwencję. PFRON nie wykonał tego zadania, ponieważ przeznaczył tylko 57 mln zł na subwencje. Jeżeli uznamy że subwencje były nieprawidłowe, to należy się uznanie dla PFRON, iż nie udzielił tych nieprawidłowych subwencji.</u>
<u xml:id="u-85.3" who="#PosłankaAnnaFilek">Z punktu widzenia pracodawców subwencje powinny do nich trafić, ponieważ liczyli oni na te środki, gdyż podjęli pewne zaawansowania inwestycyjne. Generalnie rzecz biorąc brak tych subwencji nie wpłynął dobrze na gospodarkę państwową.</u>
<u xml:id="u-85.4" who="#PosłankaAnnaFilek">Jeżeli mamy tworzyć zarzuty, to tylko takie, że PFRON nie wypłacił tych subwencji.</u>
<u xml:id="u-85.5" who="#PosłankaAnnaFilek">Wprowadzamy restrukturyzację całej gospodarki. Nie wiem, jak można zarzucać małe wpływy, skoro mamy do czynienia z upadkiem wielu przedsiębiorstw. Wiadomą rzeczą jest to, iż jeżeli przedsiębiorstwa nie posiadają środków na wynagrodzenia, to tym bardziej nie będą miały środków na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-85.6" who="#PosłankaAnnaFilek">Chciałabym przedstawić moje zarzuty w stosunku do PRFON. Według mnie jest to niezgodność wydatkowania środków Funduszu z ustawą o rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Według ustawy, na rehabilitację zawodową osób niepełnosprawnych przeznacza się 65% przychodów. Według materiałów Najwyższej Izby Kontroli przychody w roku ubiegłym wyniosły 785 mln 390 tys. zł, a wydatki na rehabilitację zawodową - 722 mln 668 tys. zł. Daje to 40% wydatków na rehabilitację zawodową. Jeżeli źle to odczytałam, to proszę o skorygowanie.</u>
<u xml:id="u-85.7" who="#PosłankaAnnaFilek">Podtrzymuję wniosek pana posła Macieja Manickiego o pozytywne zaopiniowanie wykonania planu budżetowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PosełJanChmielewski">Chciałem powiedzieć, iż restrukturyzacja jest dobrą sprawą, lecz bardzo kosztowną. Należy wziąć pod uwagę te konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#PosełJanChmielewski">Chcę powiedzieć, iż rok 1999 był trudny, ponieważ chcieliśmy decentralizacji PFRON. Utworzyliśmy 16 oddziałów wojewódzkich. Przekazaliśmy środki. Algorytm stwarzał pewne trudności, ponieważ muszą być różne dane. 1 stycznia nie mogły pojawić się współczynniki. Pojawiały się one po karkołomnych wyliczeniach. Pierwszy rok pracy zawsze kojarzy się z pewnymi zgrzytami.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#PosełJanChmielewski">Sama decentralizacja spowodowała pewne pozytywne aspekty, tzn. większa liczba osób zainteresowała się tym Funduszem.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#PosełJanChmielewski">Uważam, iż Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła pewne fakty, lecz uważam, iż należy Fundusz ten uchronić i sprawić, by był on bardziej sprawny. Brak aktów wykonawczych, a także zamieszanie wokół ustaw nie jest dobre, jeżeli chodzi o realizację planu budżetowego.</u>
<u xml:id="u-86.4" who="#PosełJanChmielewski">Decyzje i stwierdzenia NIK przyjmuję jako pewne fakty. Nie będę powtarzał tego problemu.</u>
<u xml:id="u-86.5" who="#PosełJanChmielewski">Chodzi mi o to, iż nie we wszystkich sprawach PFRON jest stroną. Pewne procedury są bardzo skomplikowane. Opowiadam się za określeniem dla Funduszu jednoznaczności, jeżeli chodzi o sposób poboru składki.</u>
<u xml:id="u-86.6" who="#PosełJanChmielewski">Chciałbym, abyśmy wyrazili wolę lub stwierdzenie, że Komisja sugeruje, aby Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych stworzył własny system księgowy.</u>
<u xml:id="u-86.7" who="#PosełJanChmielewski">Podzielam opinię, że odzyskanie pieniędzy od PKP, a także hutnictwa, górnictwa jest bardzo trudne. Należy mieć na uwadze wyższe dobro społeczne, dlatego trudno jest jednoznacznie ocenić tę sytuację.</u>
<u xml:id="u-86.8" who="#PosełJanChmielewski">Z perspektywy wielu lat uważam, iż nastąpiła poprawa. W związku z tym przychylam się do wypowiedzi pana posła Macieja Manickiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#PosłankaMariaStolzman">Nie wiem, czy doczekamy jednoznacznej pozytywnej opinii o PFRON, ponieważ jest sporo poważnych zarzutów.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#PosłankaMariaStolzman">Szczególnie niepokoi mnie sprawa dotycząca zakupu nierentownych akcji. Akcje te były skupywane na przełomie 1993/1996. Okazało się, iż akcje te są nic nie warte. PFRON traci na tych akcjach. Przede wszystkim są to akcje Polifarbu-Cieszyn i Polisy. Akcje Polisy mają wartość zerową, jak nie minusową.</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#PosłankaMariaStolzman">Wymyślił to jakiś geniusz, by w ten sposób ulokować wolne środki. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych stracił duże pieniądze. Niepokoi mnie to bardzo.</u>
<u xml:id="u-87.3" who="#PosłankaMariaStolzman">W wyjaśnieniu PFRON czytam, że „W 1999 r. PFRON duży nacisk położył na zbywanie akcji i ich udziału objętych w ramach bankowych postępowań ugodowych. Spółki te charakteryzują się trudną sytuacją ekonomiczno-finansową oraz prowadzonymi procesami restrukturyzacji. Konsekwencją takich sytuacji spółek jest brak jakichkolwiek korzyści finansowych dla PFRON-u z tytułu własności akcji bądź udziałów tych spółek”.</u>
<u xml:id="u-87.4" who="#PosłankaMariaStolzman">Czy należy to ciągnąć? Jaką mamy gwarancję, że Polifarb-Cieszyn nie spadnie o połowę? W tym roku wzrosły akcje na giełdzie. Czy w tym roku upłynniono część z tych akcji korzystając z wyższych cen akcji na giełdzie? Czy cały czas będziemy trzymać te akcje? Czy nie możemy załatwić jakoś tego problemu z Polisą? Popełniono błąd, który wlecze się za nami latami.</u>
<u xml:id="u-87.5" who="#PosłankaMariaStolzman">Chciałabym dowiedzieć się, jakiego rzędu kwoty odzyskuje PFRON z tytułu postępowań ugodowych?</u>
<u xml:id="u-87.6" who="#PosłankaMariaStolzman">Sądzę, iż bardzo energicznie powinniśmy dążyć do zakończenia tej sprawy. Należy zdobyć się na rozwiązanie, ponieważ trzeba zakończyć tę sprawę.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PosełStanisławBrzózka">Zaniepokoiła mnie sprawa informacji przedstawianych przez PFRON odnośnie do wykorzystania środków na stworzenie nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Środki zaplanowane na rok 1999 wykorzystano w 70,5%. Jest to zadanie z zakresu rehabilitacji w kompetencji starostów, lecz chciałbym zapytać pana prezesa, jakie są bariery, że mimo dodatkowych środków przybywa mało nowych miejsc pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#PosełStefanMacner">Czytając sprawozdania obydwu instytucji chciałbym postawić pytanie. Czy nie doprowadzimy do takiego stanu, że w dniu dzisiejszym będzie nadmiar środków finansowych w PFRON-ie, a z drugiej strony nie jest realizowane to co potrzebne?</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#PosełStefanMacner">Uważam, iż należy obniżyć stawkę na spłaty. Jest ona zbyt wysoka, nie trzeba gromadzić tam tyle pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#PosełStefanMacner">Kolejna uwaga to zbyt duża liczba środków umocowanych w lokatach. Uważam, iż tak duże lokaty są zbyteczne. Powstają tam zbyt duże nadwyżki. Nie wiem, czy uzasadnione jest obniżenie wpłat na PFRON.</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#PosełStefanMacner">Następna sprawa porusza problem zatrudnienia. Wtedy, kiedy rozpatrywaliśmy zeszłoroczne sprawozdanie Funduszu, to doszło tam do całkowitych zmian, ponieważ połowa kadry została wymieniona za sprawą poprzedniego prezesa. Wydaje mi się uzasadnione pytanie, czy w roku 1999 doszło do podobnej wymiany kadrowej, aczkolwiek w materiale zapisane jest, iż zmniejszyło się zatrudnienie o 14,93 etatu. Chcę także dowiedzieć się czy nastąpił ruch kadrowy? Pamiętam, iż w zeszłorocznym sprawozdaniu ruch kadrowy wynosił prawie 280 osób.</u>
<u xml:id="u-89.4" who="#PosełStefanMacner">Sprawa komputeryzacji ZUS także budzi mój niepokój. Jak wiadomo, żaden system wprowadzony w Polsce nie zaistniał w 100%, począwszy od systemu komputerowego w Ministerstwie Finansów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych cały czas odwleka datę uaktywnienia nowego systemu komputerowego.</u>
<u xml:id="u-89.5" who="#PosełStefanMacner">W materiale wyczytałem, iż kierownictwo PFRON ma zamiar zwrócić się do rządu, ażeby postarało się o niezależnego eksperta, który wydałby opinię, czy można zmodyfikować ten system, by mógł sprawnie działać. Nowy system komputerowy wiąże się z ogromnymi wydatkami.</u>
<u xml:id="u-89.6" who="#PosełStefanMacner">Chcę się dowiedzieć, czy można usprawnić ten system? Czy może należy odejść od starego systemu? Czy mamy gwarancję, że nowy system będzie dobrze pracował? Wydaje mi się, iż cały ten system jest jedną wielką prowizorką. Rokrocznie słyszymy o nowych przepisach.</u>
<u xml:id="u-89.7" who="#PosełStefanMacner">Boję się, iż PFRON cały czas będzie miał opinię nierzetelnej firmy, która nie ma sprawnego systemu księgowego. Firma, w której nie działa system księgowy, jest firmą, w której się dzieją różne dziwne rzeczy. Cały czas słyszymy, iż nie można zbilansować działalności na końcu roku ani na początku roku. Cały czas obniża to ocenę funkcjonowania PFRON.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Po raz kolejny okazuje się, że system rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych został zubożony o ogromne pieniądze, które powinny wpłynąć na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Są to ogromne pieniądze, które powinny wpłacić takie firmy, jak PKP czy resort górnictwa itd. Jak wiadomo, niektóre firmy nie mogą tego uczynić, ponieważ mają trudności.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Przypominam, iż są trzy sposoby zwolnienia się od wpłat na PFRON.</u>
<u xml:id="u-90.2" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Pierwsza z nich, to zatrudnić osoby niepełnosprawne w wysokości 6%, drugi sposób to płacić na Fundusz, a trzeci dokonywanie zakupu towaru lub usług w zakładach pracy chronionej. Pełnomocnik lub resort odpowiedzialny za określone działania mógłby przeprowadzić akcję promocyjną uświadamiającą, np. PKP, że nie musi płacić na rzecz PFRON, tylko może robić zakupy lub zamawiać usługi w zakładach pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-90.3" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Nie muszą to być usługi lub towary niepotrzebne dla PKP, przecież PKP zużywa rękawice, środki czystości, usługi w tym zakresie. W ten sposób system rehabilitacji zawodowej i społecznej nie byłby pozbawiony tych ogromnych kwot, o których tutaj mówimy.</u>
<u xml:id="u-90.4" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Sądzę, iż należy zacząć myśleć tymi kategoriami. Jeżeli duże przedsiębiorstwa nie są w stanie płacić na rzecz PFRON, to niech przynajmniej w ten sposób wspomagają Fundusz. Zakłady te i tak muszą kupować tego rodzaju środki, jeżeli dokonają tego w zakładach pracy chronionej, to wywiążą się z moralnego obowiązku wspierania systemu prac osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-90.5" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Aktualny jest funkcjonujący pomysł, ażeby kwestią poboru wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zajęły się oddziały PFRON. Istniał kiedyś taki pomysł i myślę, iż ma on pewne cechy sensowności i logiki, tym bardziej że zmiany ustawowe, jak i szczupłość środków spowodowały, że oddziały PFRON nie będą miały tak ogromnej skali zadań, jakie były przewidywane dla tych oddziałów w momencie decentralizacji.</u>
<u xml:id="u-90.6" who="#PrzedstawicielPolskiejOrganizacjiPracodawcówOsóbNiepełnosprawnychNarcyzJanas">Sądzę, iż dobrym pomysłem byłoby przekazanie zadań z zakresu poboru i analizy współpracy z płatnikami do oddziałów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Nie-pełnosprawnych, gdzie w skali województwa miałyby one lepsze rozeznanie, nadzór i monitoring. Dałoby to dobry efekt w zakresie odwiecznego problemu, jakim jest pobór wpłat na PFRON.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#PosełMaciejManicki">Sądzę, iż w przypadku PKP pomysł ten zawiedzie, ponieważ przymierzają się do zwolnienia 40 tys. osób, a więc na pewno nie chcieliby zatrudniać. Jak wiadomo, PKP nie płaci nikomu. Prawdopodobnie także nie płaciliby za rękawice wykonane przez zakłady pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#PosełMaciejManicki">Muszę przyznać, iż pani posłanka Anna Filek zwróciła uwagę na fakt, na który ja nie zwróciłem uwagi.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Odpowiem według kolejności.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jednym z błędów w formułowaniu wniosków przez Najwyższą Izbę Kontroli było nie-doliczenie tytułu, który nosi nazwę dotacja inwestycyjna do wydatków w potocznym tego słowa rozumieniu. Dotacja inwestycyjna jest rozumiana jako pewna sfera wydatków.</u>
<u xml:id="u-92.2" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jeżeli NIK krytykuje nasze postępowanie, mówiąc że zwiększyliśmy wydatki inwestycyjne to oznajmiam, iż jest to nieprawda. Po stronie wydatków inwestycyjnych jest 319 mln zł na tworzenie nowych miejsc pracy. Jeżeli do 700 mln zł dodamy 300 mln zł, to daje nam to wskaźnik prawie 70% wydatków na zatrudnianie i rehabilitację zawodową. Takie zamieszanie jest bardzo groźne.</u>
<u xml:id="u-92.3" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Tak zostało zapisane w planie i tak to uchwalił parlament. Odpowiedni procent został zachowany. Z kwotą tą wiąże się tworzenie nowych miejsc pracy.</u>
<u xml:id="u-92.4" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Fundusz był przygotowany na zrealizowanie planu, czyli na utworzenie blisko 20 tys. miejsc pracy. Z powodów, o których mówiliśmy, starostowie nie zorganizowali się należycie, jeżeli chodzi o służby powiatowe.</u>
<u xml:id="u-92.5" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Dość powiedzieć, że jedno starostwo w roku ubiegłym nie chciało z nami współpracować. W ostateczności opinia publiczna zmusiła to starostwo do współpracy. Stąd wynikło opóźnienie.</u>
<u xml:id="u-92.6" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">W tej chwili starostowie wykorzystali nasze środki w kilkakrotnie większej ilości aniżeli było to możliwe. W sumie przekazaliśmy do starostw 700 mln zł, gdyż takie wykazały zapotrzebowanie. W tym roku zwrócono nam 40 mln zł jako niewykorzystane środki.</u>
<u xml:id="u-92.7" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Z tymi środkami związane było pytanie o lokaty i o bony. Przekazujemy środki dla starostw na podstawie zapotrzebowań. Środki te są gromadzone i zgodnie z ustawą możemy je lokować w bonach lub lokatach. Fundusz uzyskał pewną korzyść, ponieważ lokaty są krótkoterminowe - tydzień lub dwa. Dzięki temu Fundusz uzyskał 50 mln zł. Dzięki tym bonom nasz plan jest dużo wyższy, aniżeli wynikałoby to z przychodów. Według planów fundusze byłyby niższe o 400 mln zł.</u>
<u xml:id="u-92.8" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jeżeli chodzi o spółki, to rzeczywiście jest tak, że sprzedaż akcji jest naszym priorytetem. W większości przypadków podjęliśmy rokowania ugodowe. Przyznam szczerze, iż miałem dylemat w sprawie sprzedaży tych akcji poniżej ceny ich nabycia, ponieważ Najwyższa Izba Kontroli napisałaby później o niegospodarności środkami Funduszu i uszczupleniu ich, a nawet mogłaby postawić zarzut o naruszenie dyscypliny finansowej.</u>
<u xml:id="u-92.9" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Z dostarczonych mi materiałów wynikało, że Polisa może odzyskać płynność finansową. Zbyć akcje można w każdej chwili, lecz dylemat polega na tym, że zależy, jaką mają cenę. Wydaje mi się, iż po wystąpieniu Najwyższej Izby Kontroli moje obawy były uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-92.10" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jeżeli chodzi o Polifarb-Cieszyn, to jego akcje stoją dobrze. W tym roku ogłosił on, iż będzie zysk. Pozostała tutaj kwestia ceny. W dokumentach księgowych cena ich wynosi 15 groszy. Sprzedaż poniżej tej ceny, mimo iż byłaby dla nas korzystna, będzie stratą księgową.</u>
<u xml:id="u-92.11" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">To są dylematy księgowe i my nimi żyjemy. Mam nadzieję, że zbędziemy akcje Polifarbu-Cieszyn, ponieważ firma ta stoi coraz lepiej. Czekamy, aż cena akcji będzie odpowiednia, by można je zbyć. Zaznaczam także, iż trudno jest sprzedać duży pakiet akcji, ponieważ wypuszczenie kilkuset tysięcy akcji na rynek powoduje spadek ceny.</u>
<u xml:id="u-92.12" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Zadano nam pytanie dotyczące spółek, które nabyliśmy. Są to spółki, które w chwili obecnej znajdują się w upadłości lub likwidacji. Mimo postępowań ugodowych nie osiągnęły one sukcesu.</u>
<u xml:id="u-92.13" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">W wyniku postępowań bankowych i strat spółek akcyjnych dług nasz wynosi 27 mln zł, a wartość akcji 21 mln zł. W poszczególnych działach jest to np. 0,17% w jakiejś spółce, a w innych 1% lub 2%. Nie posiadamy dużych udziałów tych spółek. Mimo rozsyłania ofert nie ma zainteresowania do kupna tych akcji.</u>
<u xml:id="u-92.14" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">W przypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością wartość udziału wynosi 2 mln 800 tys. zł, a długu 1 mln 900 tys. zł. Nie są to ogromne kwoty, lecz prawdopodobnie w jakimś czasie rozwiążą się problemy związane ze wzajemnymi zobowiązaniami.</u>
<u xml:id="u-92.15" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jeżeli chodzi o zatrudnienie, to oświadczam, iż nie było żadnych ruchów kadrowych.</u>
<u xml:id="u-92.16" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Chcę także skomentować sytuację kadrową i powiedzieć, skąd wzięło się takie pytanie. Najwyższa Izba Kontroli nie zwróciła uwagi na pewne liczby. Ja widzę zupełnie co innego aniżeli NIK. Przyjmując tezę za prawdziwą, to nie przekroczyliśmy zaplanowanego funduszu wynagrodzeń. Oznacza to, że jest inaczej aniżeli zostało powiedziane, ponieważ fundusz nie został przekroczony.</u>
<u xml:id="u-92.17" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Początek roku był okresem dublowania się etatów. Część osób została zwolniona, a część osób została przyjęta w oddziałach. Na początku roku nastąpiła pewna kumulacja. 1 stycznia 1999 r. było 767 etatów, w połowie roku było 759, a na koniec roku - 733. W chwili obecnej jest 727 etatów. Liczba etatów jest niższa, aniżeli podaje NIK.</u>
<u xml:id="u-92.18" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Zwolnienia etatów przeprowadzane są właściwie. Osoby te składają wymówienia. 98 osób odeszło w wyniku likwidacji etatów centralnych oraz oddziałów. Przypominam, iż było 26 oddziałów, a teraz jest 16.</u>
<u xml:id="u-92.19" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jeżeli chodzi o system komputerowy, to już na początku wspomniałem, iż jako zarząd zdecydowaliśmy, że przeprowadzimy zmianę systemu w ten sposób, by Fundusz nie poniósł ogromnych kosztów.</u>
<u xml:id="u-92.20" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Jeżeli o ekspertyzy, to te działania trwają i nie są one jednorazowe. Ekspertyzy przeprowadzono i wskazano nam, jak ma wyglądać ten system.</u>
<u xml:id="u-92.21" who="#PrezesPFRONWaldemarFlügel">Na tym kończę swoją wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Jak już powiedziałem na wstępie, to liczba zarzutów, które sformułowaliśmy wobec Funduszu, jest o wiele krótsza aniżeli w latach ubiegłych. Wydaje mi się, iż pan prezes niepotrzebnie je mnoży.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">W żadnym miejscu nie oceniamy działalności inwestycyjnej PFRON. Gdyby zechciał pan spojrzeć na str. 33 informacji, to jest tam zapisane, że „wydatki inwestycyjne wyniosły 515 mln zł, 28,9% i w całości przeznaczone zostały na dotacje inwestycyjne związane z rehabilitacją zawodową, społeczną i leczniczą”.</u>
<u xml:id="u-93.2" who="#PrzedstawicielNIKMarekZająkała">Druga kwestia dotyczy stanu kadr. Podaliśmy tylko dane. W informacji nie ma żadnej krytycznej oceny na temat wzrostu zatrudnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#PosełMaciejManicki">Muszę powiedzieć, iż nie wszystkie zapisy odbieram jako zarzuty.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#PosełMaciejManicki">Nie poruszałem tematu Polisy, czy Polifarbu-Cieszyn, ponieważ w mojej ocenie nie obciąża to obecnego zarządu. Jeżeli mamy poruszać te problemy, to powinniśmy odnieść się do zeszłego roku, kiedy podejmowano te decyzje.</u>
<u xml:id="u-94.2" who="#PosełMaciejManicki">Zaznaczam, iż akcje Polisy spadają. Kiedy wprowadzę 600 tys. akcji na rynek, to spadną one zupełnie. Toczyły się różnego rodzaju rozmowy. Podobno pojawił się kontrahent, który podobno miał kupić Polisę. Bardzo trudno to ocenić.</u>
<u xml:id="u-94.3" who="#PosełMaciejManicki">Spojrzałem na liczby dotyczące Polifarbu-Cieszyn. Wyszło mi, iż najpierw kwotą wyjściową było 110 tys. zł, a potem 176 tys. zł. Nie wiem, czy jest to poprawne. Trudno jest jednoznacznie ocenić tę kwestię.</u>
<u xml:id="u-94.4" who="#PosełMaciejManicki">Nie zauważyłem, by zgłoszono inne wnioski aniżeli mój.</u>
<u xml:id="u-94.5" who="#PosełMaciejManicki">Czy ktoś jest przeciwny konkluzji, którą zaprezentowałem na wstępie? Nie stwierdzam.</u>
<u xml:id="u-94.6" who="#PosełMaciejManicki">Uznaję, iż przyjęliśmy pozytywnie wykonanie budżetu przez PFRON, oczywiście z zastrzeżeniami, o których wcześniej mówiłem.</u>
<u xml:id="u-94.7" who="#PosełMaciejManicki">Dziękuję wszystkim za przybycie, zamykam posiedzenie Komisji Polityki Społecznej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>