text_structure.xml
16.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 8 listopada 1977 r. Komisja Prac Ustawodawczych obradująca pod przewodnictwem posła Zygmunta Surowca (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie prawa górniczego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości z wiceministrem Adamem Zborowskim, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Gerardem Kroczkiem, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Urzędu Rady Ministrów, Kancelarii Sejmu, Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Sprawozdanie podkomisji przedstawiła poseł Kazimiera Plezia (PZRR).</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podkomisja, w której pracach wzięli Udział przedstawiciele Wyższego Urzędu Górniczego, Ministerstwa Górnictwa oraz Państwowej Rady Górniczej, rozważyła celowość i zakres projektowanej noweli w aspekcie rządowego programu porządkowania prawa oraz ewentualnych prac nad nowym prawem górniczym. Program rządowy przewidywał, iż wniesiona obecnie nowela zostanie opracowana w roku 1974, jednakże prace legislacyjne uległy przedłużeniu. Sprawa podjęcia kompleksowych prac nad nowym prawem górniczym znajduje się w stadium wstępnych rozważań i nowa ustawa mogłaby być opracowana nie wcześniej niż za 8-10 lat.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zdaniem podkomisji, obecna nowela winna zatem uwzględniać w miarę możliwości wszystkie problemy dotyczące prawa górniczego, jakie stwarzają aktualne potrzeby. Na szczegółowe rozważenie przez Komisję zasługuje 1. W projektowanej ustawie nalegałoby nadać prawu górniczemu szersze niż dotychczas znaczenie, przez podkreślenie, iż reguluje ono nie tylko „zasady i warunki wydobywania kopalin”, lecz określa kopaliny podlegające prawu górniczemu, a dopiero w dalszej kolejności warunki ich wydobywania. Należy podkreślić, iż prawo to normuje również zagadnienia związane z ochroną terenów górniczych i właściwością organów w w sprawach objętych prawem górniczym. Zdaniu mówiącemu, że prawu górniczemu „podlega wydobywanie kopalin należałoby więc nadać brzmienie: „prawu górniczemu podlegają kopaliny”. Proponuje się także odejście od klasyfikacji kopalin podlegających prawu górniczemu pod względem ich produkcyjnego i technologicznego wykorzystywania, ponieważ nie ma to znaczenia dla prawa górniczego, a przy tym jest błędne, gdyż np. węgiel, podobnie jak ropę naftową, można wykorzystywać zarówno w celach energetycznych, jak i chemicznych.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">2. Podkomisja rozważała uzupełnienie projektu ustawy przepisem rozstrzygającym sprawę własności kopalin zgodnie z art. 12 Konstytucji, a zarazem harmonizującym przepisy prawa górniczego z przepisami prawa cywilnego oraz z wcześniejszą ustawą z 1946 r o przejęciu na własność państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej. Istnieje bowiem dwoista sytuacja prawa kopalin.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Jedne - przejęte na podstawie ustawy z 1946 r. stanowią własność państwa, a co do innych - państwo posiada jedynie wyłączność ich wydobywania. Obowiązujące prawo górnicze z 1953 r. nie reguluje bowiem prawa własności złóż kopalin, ustanawiając jedynie wyłączne prawo państwa do wydobywania kopalin. Względy polityczno-ustrojowe, gospodarcze i prawne przemawiałyby za rozważeniem potwierdzenia w prawie górniczym zasady wyrażonej w art. 12 Konstytucji. Biorąc jednak pod uwagę niekwestionowany, ogólnonarodowy charakter bogactw naturalnych podkomisja jest zdania, iż sprawa ta może być rozważona przy okazji opracowania w przyszłości nowego prawa górniczego.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">3. Podkomisja opowiada się za poddaniem orzeczeń komisji ds. szkód górniczych kontroli sądowej. Przemawia za tym okoliczność, że sprawy te w istocie swej dotyczą praw majątkowych o charakterze cywilnym osób fizycznych i innych podmiotów. Unormowanie takie byłoby zgodne z zarysowującą się w naszym ustawodawstwie tendencją do poddawania kontroli sądowej orzeczeń wydawanych w tego rodzaju sprawach przez organy administracyjne i quasi-administracyjne. Komisje ds. szkód -górniczych orzekałyby zatem w I i II instancji, od tych orzeczeń istniałaby możliwość odwołania do sądu wojewódzkiego, a gdy chodzi o podmioty podlegające właściwości arbitrażowej - do okręgowej komisji arbitrażowej. Sąd i komisja arbitrażowa nie mogłyby dokonać ustaleń odmiennych od ustaleń komisji ds. szkód górniczych, jeżeli nowe ustalenia byłyby wyłącznie wynikiem innej oceny wiarygodności zeznań świadków lub stron, chyba że ponownie przeprowadziłyby te dowody. Sąd lub komisja arbitrażowa uchylając lub zmieniając orzeczenie odwoławczej komisji ds. szkód górniczych mogłyby także, w razie potrzeby, uchylić lub zmienić orzeczenie okręgowej komisji ds. szkód górniczych. Orzeczenia sądów i komisji arbitrażowych nie podlegałyby zaskarżeniu. Natomiast podkomisja proponuje rozważenie rewizji nadzwyczajnej do Sądu Najwyższego, a w sprawach podlegających arbitrażowi do Głównej Komisji Arbitrażowej, przy czym prawo założenia rewizji nadzwyczajnej przysługiwałoby ministrowi sprawiedliwości, I prezesowi Sądu Najwyższego, prokuratorowi generalnemu PRL i prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego. Uprawnienia sądów miałyby zatem charakter reformacyjny. Można jednak rozważyć inne rozwiązania np. ograniczenie zakresu sądowej kontroli jedynie do oceny legalności decyzji, w wyniku czego uprawnienia sądów sprowadzałyby się jedynie do uprawnień kasacyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Natlenię poseł K. Plezia przedstawiła szereg poprawek szczegółowych w tym prawno-legislacyjnych i redakcyjnych do projektu rządowego. W zakończeniu swego wystąpienia poseł podkreśliła, że zainteresowania podkomisji dotyczyły prawnej strony zagadnień związanych i nowelizacją prawa górniczego.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#ZastępcaprzewodniczącegoKomisjiposełZygmuntSurowiec">Na tekst art. 60 można również spojrzeć inaczej z punktu widzenie jego związków z KPA. Proszę przedstawicieli Ministerstwa o wyjaśnienie treści art. 11³ ust. 3 (artykuł ten mówi, że pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie jednostce organizacyjnej, która wykaże prawo do dysponowania nieruchomością, na której ma być zlokalizowana budowa oraz spełnia wymagania przewidziane w prawie górniczym w szczególności dotyczące obszaru górniczego) - przy normowaniu problematyki obszaru górniczego nic się przecież nie mówi o jednostkach organizacyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#ZastępcaprzewodniczącegoKomisjiposełZygmuntSurowiec">Otwierając dyskusję, proszę o wypowiedzi zaproszonych gości.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorKazimierzSiarkiewicz">Propozycje podkomisji idą w kierunku podmiotowego rozszerzenia zakresu ustawy i uregulowania sprawy własności kopalin. Kwestia ta była rozważana w okresie prac nad przygotowaniem projektu rządowego. Część teoretyków i praktyków stała na stanowisku, że dawny art. 8 Konstytucji upaństwowił kopaliny, nie mówiąc już o przepisach Kodeksu cywilnego czy ustawie z 3 stycznia 1946 r. o przejęciu przez państwo podstawowych gałęzi gospodarki narodowej. Zatem w prawie górniczym nie należy zawierać normy nacjonalizacyjnej.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorKazimierzSiarkiewicz">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) wyjaśnił, że Komisja nie formułuje wniosku o uregulowanie własności kopalin. Proponuje natomiast podjąć to zagadnienie przy opracowywaniu nowej ustawy o prawie górniczym.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorKazimierzSiarkiewicz">Po szczegółowej dyskusji nad propozycjami dot. art. 3, Komisja przyjęła propozycję zapisania w art. 3, że prawu górniczemu podlega wydobywania kopalin stanowiących surowce, z poprawkami redakcyjnymi i stylistycznymi w tekście artykułu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Gdy chodzi o dyskusyjną kwestię przyznanie Radzie Ministrów prawa określenia w drodze rozporządzenia zakresu stosowania przepisów prawa górniczego do wydobywania kopalin znajdujących się w złożach naturalnych położonych w w granicach terytorialnego, podkomisja, jak wiadomo, stanęła na stanowisku, że ustawodawstwo wewnętrzne rozciąga się ipso iure na morze terytorialne. Jak wynika z wyjaśnienia przedstawiciela Wyższego Urzędu Górniczego, intencją projektu rządowego było określenie zakresu stosowania prawa górniczego na obszarze morza. Przedstawiciele rządu wskazują także na potrzebę rozciągnięcia przepisów prawa górniczego na obszar szelfu kontynentalnego, aczkolwiek istnieje różnica zdań w tym przedmiocie pomiędzy przedstawicielami URM i MSZ.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Andrzej Bondarewski (SD) zaproponował przyjąć projekt rządowy, ponieważ sankcjonuje on stan faktyczny i likwiduje pewną lukę w prawie, co ma szczególne znaczenie z uwagi na prowadzone poszukiwania geologiczne.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełZygmuntSurowiec">Komisja przyjęła rządową propozycję nowelizacji art. 3 ust. 2 z pominięciem słowa „wydobywanie” w tekście artykułu.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełZygmuntSurowiec">Kolejna poprawka merytoryczna dotyczy art. 11² Podkomisja proponowała, aby kompetencje normotwórcze zostały przyznane nie ministrom, działającym w tym zakresie w porozumieniu z prezesem Wyższego Urzędu Górniczego, lecz prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego, który wydawałby przepisy w porozumieniu z właściwymi ministrami. Przedstawiciele rządu wskazują, że projekt rządowy jest zgodny z dotychczasową praktyką, a ponadto wydobycie różnych surowców podlega 10 ministrom oprócz ministra górnictwa.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Antoni Wesołowski (ZSL) i poseł Paweł Dąbek (PZPR) poparli sformułowania projektu rządowego.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełZygmuntSurowiec">Komisja przyjęła sformułowanie art. 11² w brzmieniu projektu rządowego.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PosełZygmuntSurowiec">W toku dalszej dyskusji przyjęto szereg poprawek redakcyjnych do projektu rządowego oraz rządową propozycję nowelizacji artykułu 27 ust. 1 (Komisja zrezygnowała z propozycji podkomisji odnośnie uzupełnienia tekstu artykułu mówiącego o gospodarczym uzasadnieniu wydobywania kopalin towarzyszących kopalinom podstawowym wskazaniem, że chodzi o uzasadnienie interesem gospodarki narodowej).</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PosełZygmuntSurowiec">Przyjęto proponowaną przez podkomisję poprawkę do art. 40² ust. 3 mówiącego o ochronie terenów górniczych polegającą na wskazaniu, że ochrona ta sprowadza się także do rekultywacji terenów górniczych oraz że chodzi o zapobieganie powstawaniu szkód w środowisku pojmowanym nie tylko jako środowisko naturalne.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PosełZygmuntSurowiec">Przyjęto poprawkę podkomisji polegającą na skreśleniu proponowanego w projekcie rządowym uzupełnienia art. 51 dekretu normą planistyczną wskazującą, że naprawa szkód i budownictwo zastępcze następuje na zasadach przewidzianych w przepisach o trybie bilansowania i zlecania robót budowlano-montażowych.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PosełZygmuntSurowiec">Przyjęto poprawkę podkomisji do art. 56 ust. 1 polegającą na skreśleniu w tekście słowa „wyłącznie” (w tekście znajdowało się stwierdzenie: „w sprawach unormowanych niniejszym rozdziałem orzekają wyłącznie komisje d/s szkód górniczych”).</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#PosełZygmuntSurowiec">Przedyskutowano propozycje podkomisji dotyczące zmian w art. 56 i 57 rządowego projektu noweli.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Andrzej Bondarewski (SD) wskazał na słuszność argumentacji rządowej w przedmiocie określenia charakteru komisji odwoławczych jako specjalnego sądu górniczego zajmującego się przecież sprawami cywilnymi oraz na trafne unormowanie uprawnień prezesa Wyższego Urzędu Górniczego jako uprawnień kasacyjnych.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#PosełZygmuntSurowiec">Przyjęto tekst art. 56¹ w brzmieniu zaproponowanym przez posła Zygmunta Surowca (ZSL): „1. odwoławcze komisja DS. szkód górniczych jest organem wyższego stopnia w stosunku do okręgowych komisji DS. szkód górniczych. 2. nadzór nad komisjami DS. szkód górniczych sprawuje prezes Wyższego Urzędu Górniczego. 3. W ramach sprawowanego nadzoru prezes Wyższego Urzędu Górniczego może uchylać ostateczne orzeczenia komisji DS. szkód górniczych na zasadach określonych w KPA, udzielać komisjom wytycznych w zakresie orzecznictwa w sprawach o szkody górnicze”.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#PosełZygmuntSurowiec">Po dyskusji przyjęto rządowe propozycje dotyczące sformułowania art. 56 ust. 2 oraz niewprowadzania do art. 57 ust. 3, upoważniającego Radę Ministrów do określenia szczegółowego trybu postępowania przed komisjami DS. szkód górniczych.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#PosełZygmuntSurowiec">Następnie przedyskutowano propozycje podkomisji dotyczące sformułowań zawartych w rządowym projekcie nowelizacji ar. 60 ustawy. Przyjęto projekt rządowy, uzupełniając go sformułowaniem stwierdzającym, że komisja DS. szkód górniczych może wydać nowe orzeczenia z urzędu lub na wniosek zainteresowanego. Na pytanie posła A. Bondarewskiego (SD) czy pojęcie „sposób naprawienia szkody” zawarte w tym artykule obejmuje odszkodowanie, dyrektor K. Siarkiewicz wyjaśnił, że termin ten obejmuje zarówno pewne czynności techniczne (np. dowożenie wody) jak i odszkodowanie indywidualne.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#PosełZygmuntSurowiec">Następnie przyjęto poprawkę podkomisji dotyczącą skreślenia art. 2 noweli dotyczącego nienaruszania przez przepisy prawa górniczego przepisów prawa budowlanego uznając, że prawo budowlane w zasadzie nie normuje budownictwa górniczego.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#PosełZygmuntSurowiec">W dalszym ciągu posiedzenia wiceminister Adam Zborowski ustosunkował się do propozycji objęcia sądową kontrolą decyzji administracyjnych z zakresu prawa górniczego: W roku 1974 rząd podjął uchwałę o doskonaleniu prawa zapisując w niej przygotowanie ustawy o sądowej kontroli decyzji administracyjnych. W tej sytuacji Ministerstwo Sprawiedliwości związane uchwałą Rady Ministrów nie może popierać częściowych rozwiązań antycypujących realizację rządowego programu. Mówca zaproponował odłożyć tę sprawę do czasu przedstawienia do laski marszałkowskiej projektu ustawy o sądowej kontroli decyzji administracyjnych.</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Zygmunt Surowiec (ZSL) wyjaśnił, że podkomisji chodziło przede wszystkim o zwrócenie uwagi na ten problem. Ponadto rząd przedkładał już projekty ustaw, które przewidywały sądową kontrolę decyzji administracyjnych, nie jest to zatem regulacja antycypacyjna, ale kolejny projekt. Komisja przyjmuje jednakże oświadczenia przedstawicieli rządu w tym przedmiocie. Mówca przypomniał, że sprawa sądowej kontroli przewidzianej w programie rządowym zainteresowana jest Komisja Prac Ustawodawczych także dlatego, że na niedawnym spotkaniu Prezydium Sejmu z prezydiami komisji mówiono o udziale komisji sejmowych w pracach legislacyjnych rządu na wczesnym etapie.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#PosełZygmuntSurowiec">Po jednomyślny przyjęciu wszystkich aprobowanych w toku dyskusji poprawek do rządowego projektu nowelizacji prawa górniczego, ustalono, że posłowie Kazimiera Plezia (PZPR) i Andrzej Bondarewski (SD) wezmą udział w pracach Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii nad przygotowaniem ustawy.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>