PPC / ppc

text_structure.xml 887 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Jurek oraz wicemarszałkowie Genowefa Wiśniowska, Marek Kotlinowski, Bronisław Komorowski, Jarosław Kalinowski i Wojciech Olejniczak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekJurek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekJurek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią i panów posłów, przepraszam, panie posłanki Joannę Skrzydlewską i Małgorzatę Sadurską oraz panów posłów Maksa Kraczkowskiego i Tomasza Garbowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekJurek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Joanna Skrzydlewska i pan poseł Maks Kraczkowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekJurek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Maks Kraczkowski i Tomasz Garbowski.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarekJurek">Protokół 21. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarekJurek">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowań nad wnioskami o odrzucenie w pierwszym czytaniu i w sprawie skierowania do komisji przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o funduszu pomocy ofiarom klęsk żywiołowych oraz w sprawie skierowania do Komisji Nadzwyczajnej senackiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących przekształceń własnościowych nieruchomości, rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw i poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MarekJurek">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące te głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarekJurek">Prezes Rady Ministrów zwrócił się z wnioskiem o udzielenie wotum zaufania Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MarekJurek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Przedstawienie przez Prezesa Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarekJurek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz dotyczących biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MarekJurek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 756 i 759.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarekJurek">Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarekJurek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw zmieniających ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych oraz o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarekJurek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 792 i 779.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarekJurek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MarekJurek">Proponuję, aby Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu w przypadku sprawozdania zawartego w druku nr 792 oraz art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu w przypadku sprawozdania zawartego w druku nr 779.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MarekJurek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MarekJurek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MarekJurek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła projekt uchwały w sprawie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MarekJurek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 793.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MarekJurek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności za 2005 rok wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji zaistniałych w 2005 r. (druk nr 537) oraz komisyjnym projektem uchwały (druk nr 793).</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MarekJurek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MarekJurek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MarekJurek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#MarekJurek">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#MarekJurek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 802.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#MarekJurek">Propozycja uzupełnienia porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów. Podnoszono kwestie, że zmiana ustawowa tej rangi wymaga dłuższej dyskusji. Było to zastrzeżenie, które zostało podniesione na posiedzeniu Konwentu Seniorów. Jest to zatem, w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu, punkt sporny porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#MarekJurek">Propozycję uzupełnienia porządku dziennego poddam zatem pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#MarekJurek">Jej przyjęcie oznaczać będzie, że Sejm podjął decyzję o zastosowaniu w tym przypadku art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#MarekJurek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#MarekJurek">W jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#MarekJurek">Przepraszam, ale w jakiej sprawie, panie przewodniczący?</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: Wniosek formalny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JanuszDobrosz">Chciałbym prosić o 15 minut przerwy dla Klubu Ligi Polskich Rodzin, teraz przed głosowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekJurek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekJurek">No to w kwestii formalnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanuszDobrosz">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekJurek">To jest wniosek formalny o przerwę. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarekJurek">Nie widzę w tej chwili żadnych innych głosów.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarekJurek">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie słyszeliśmy, o co chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MarekJurek">Był wniosek formalny o zarządzenie w tym momencie kwadransowej przerwy dla Klubu Ligi Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MarekJurek">Oczywiście ten wniosek, zgodnie z przyjętymi przez nas zwyczajami, przyjmuję i zarządzam przerwę do godz. 9 min 25.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 09) do godz. 9 min 27)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MarekJurek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MarekJurek">Pan przewodniczący, tak? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaję sobie sprawę, że mamy dość obszerny porządek obrad, nawet bardzo. Ale w związku z dramatyczną sytuacją, jaka ma miejsce w Libanie, w związku z faktem, że jest tam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarekJurek">Panie przewodniczący, przepraszam bardzo, naprawdę nie wygłaszamy oświadczeń w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MarekJurek">Panie przewodniczący, przepraszam bardzo, nie wygłaszamy oświadczeń w tym punkcie. Jeżeli to jest wniosek formalny, to zaraz umożliwię zgłoszenie, ale przed chwilą miałem rozmowę z jednym z wiceprzewodniczących klubów opozycyjnych i wyjaśniłem, że debata na temat porządku obrad odbywa się na posiedzeniu Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MarekJurek">Muszę być lojalny wobec wszystkich klubów. To nie jest tak, że w sposób nagły wchodzimy na trybunę i wykorzystujemy to do łamania zasad procedury i prowadzenia obrad. Tak że jeżeli to jest wniosek formalny, to proszę go złożyć, a jeżeli to nie jest wniosek formalny tylko oświadczenie, to proszę je przenieść na koniec dzisiejszego dnia.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#MarekJurek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JanuszDobrosz">To nie jest oświadczenie tylko wniosek formalny, który przecież trzeba uzasadnić, o poszerzenie porządku obrad o informację rządu o sytuacji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MarekJurek">Panie przewodniczący, takie wnioski do porządku obrad składa się na piśmie. Wtedy zwołuje się Konwent i dyskutuje się nad możliwością wprowadzenia takiego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanuszDobrosz">No więc chciałem prosić...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MarekJurek">Tak że proszę uzasadnić wniosek na piśmie i złożyć normalną drogą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku, tylko dwa słowa. Po prostu umotywowanie tego w normalnym trybie. Przecież decyzja zapadła 5 minut temu, nie było możliwości wcześniejszego zgłoszenia wniosku formalnego na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarekJurek">Jak to nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanuszDobrosz">To była uchwała klubu, a przecież klub ma prawo w takiej kwestii się wypowiedzieć. To jest tylko prośba o poszerzenie porządku obrad, my stosowne dokumenty złożymy. I nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarekJurek">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JanuszDobrosz">Tyle i aż tyle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarekJurek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MarekJurek">Panie przewodniczący...</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MarekJurek">Przepraszam bardzo Wysoką Izbę, ja w tej chwili zarządzę dosłownie 3-minutową przerwę i poproszę Konwent Seniorów do pokoju na zapleczu sali.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 29 do godz. 9 min 33)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MarekJurek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MarekJurek">Wyjaśniam, że ta krótka przerwa była potrzebna do tego, żeby potwierdzić działanie reguł procedury, która nie powinna działać w ten sposób, że kluby respektujące procedurę mogą się czuć pokrzywdzone ze względu na brak formalnej inicjatywy w stosunku do klubów, które chcą pewne kwestie postawić w trybie spektakularnym czy nagłym. Ale myślę, że wszyscy traktujemy to z dobrą wolą i przechodzimy do dalszego prowadzenia obrad.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MarekJurek">Wszystkie właściwe wnioski dotyczące procedury sejmowej i porządku obrad, itd. można zgłaszać w sposób formalny i będą przyjęte z dobrą wolą i w trybie zasad prowadzenia obrad i zasad organizacji obrad, które obowiązują i które powinny nas wszystkich łączyć, i co więcej - służą prawu wypowiedzi każdego klubu i wszystkich posłów.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MarekJurek">Przypominam, że Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MarekJurek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 802.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MarekJurek">Propozycja uzupełnienia porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów. Jest to zatem w myśl art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu punkt sporny porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#MarekJurek">Propozycję uzupełnienia porządku poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#MarekJurek">Jej przyjęcie oznaczać będzie, że Sejm podjął decyzję o zastosowaniu w tym przypadku art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#MarekJurek">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#MarekJurek">Kto z pań i panów posłów jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, zawartego w druku nr 802, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#MarekJurek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#MarekJurek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#MarekJurek">Głosowało 379 posłów. Za oddano 204 głosy, przeciw - 175 głosów.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#MarekJurek">Stwierdzam, że Sejm wniosek o rozszerzenie porządku dziennego przyjął.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach (druk nr 677).</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#MarekJurek">Informuję również, że po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowego punktu 27. w brzmieniu: Wniosek o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra Skarbu Państwa Wojciecha Jasińskiego.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#MarekJurek">Wniosek ten, w związku z powołaniem nowej Rady Ministrów, stał się bezprzedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#MarekJurek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził debaty: średnią w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach projektów ustaw podatkowych oraz krótką w łącznej dyskusji nad: sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r., sprawozdaniem komisji o przedstawionej przez Prezesa Rady Ministrów informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 roku przez Skarb Państwa i sprawozdaniem z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2005 roku.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#MarekJurek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów oraz 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła w dyskusji nad przedstawionym przez prezesa Rady Ministrów programem działania Rady Ministrów oraz 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła: nad informacją o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2005 r., nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności za 2005 r., w pierwszym czytaniu projektu ustawy o podatku od samochodów oraz w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach projektów ustaw dotyczących zwrotu części wydatków ponoszonych w latach 2006–2012 na ogrzewanie olejem opałowym powierzchni bytowych oraz podatku akcyzowego.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#MarekJurek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#MarekJurek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-20.21" who="#MarekJurek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-20.22" who="#MarekJurek">Za chwilę przeprowadzimy głosowania nad punktami przeniesionymi z poprzedniego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-20.23" who="#MarekJurek">Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach.</u>
          <u xml:id="u-20.24" who="#MarekJurek">Kolejnymi rozpatrywanymi punktami porządku dziennego będą sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r., o przedstawionej przez Prezesa Rady Ministrów informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 roku przez Skarb Państwa oraz z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2005 roku.</u>
          <u xml:id="u-20.25" who="#MarekJurek">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-20.26" who="#MarekJurek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw: o nadzorze nad rynkiem finansowym, o zmianie ustawy o Policji oraz o zmianie ustawy Prawo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-20.27" who="#MarekJurek">Ostatnim rozpatrywanym dzisiaj punktem będzie pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-20.28" who="#MarekJurek">Jutro rano rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projektach ustaw zmieniających ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych.</u>
          <u xml:id="u-20.29" who="#MarekJurek">Następnie, od godz. 11.30, wysłuchamy przedstawionego przez Prezesa Rady Ministrów programu działa Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania.</u>
          <u xml:id="u-20.30" who="#MarekJurek">Po wysłuchaniu exposé premiera zarządzę godzinną przerwę w obradach. Po przerwie odbędziemy debatę w powyższej sprawie. Bezpośrednio po jej zakończeniu, ale nie wcześniej niż o godz. 20, przeprowadzimy głosowanie nad wnioskiem o udzielenie wotum zaufania Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-20.31" who="#MarekJurek">Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projektach ustaw dotyczących biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-20.32" who="#MarekJurek">Jutro wieczorem planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o projektach ustaw: o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw oraz o zmianie ustawy o podpisie elektronicznym.</u>
          <u xml:id="u-20.33" who="#MarekJurek">W czwartek rano planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projektach ustaw dotyczących lustracji.</u>
          <u xml:id="u-20.34" who="#MarekJurek">Następnie wysłuchany informacji o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-20.35" who="#MarekJurek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności za 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-20.36" who="#MarekJurek">Wieczorem przeprowadzimy kolejno pierwsze czytania projektów ustaw: o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, o podatku od samochodów, dotyczących zwrotu części wydatków ponoszonych w latach 2006–2012 na ogrzewanie olejem opałowym powierzchni bytowych, a także podatku akcyzowego oraz o zmianie ustawy o podatku rolnym.</u>
          <u xml:id="u-20.37" who="#MarekJurek">W czwartek planowane jest również rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie uchwały w sprawie rezolucji Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-20.38" who="#MarekJurek">W piątek rano przeprowadzimy pierwsze czytania pozostałych projektów ustaw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-20.39" who="#MarekJurek">W piątek planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw rozpatrzonych przez drugą Izbę parlamentu na jej bieżącym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-20.40" who="#MarekJurek">Wieczorem po rozpatrzeniu wszystkich punktów, nie wcześniej niż o godz. 20, przeprowadzimy głosowania. W bloku głosowań planowane jest także przeprowadzenie trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-20.41" who="#MarekJurek">Posłowie nie zgłosili propozycji pytań w sprawach bieżących oraz wniosków o przedstawienie informacji bieżącej. W związku z tym na bieżącym posiedzeniu nie rozpatrzymy tych punktów, a w konsekwencji nie ma potrzeby kontynuowania obrad w sobotę 22 lipca.</u>
          <u xml:id="u-20.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.43" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-20.44" who="#MarekJurek">To jest uznanie należne przewodniczącym klubów, którzy zachowali się niezwykle lojalnie wobec własnej umowy. To przykład dobrej współpracy w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-20.45" who="#MarekJurek">Proszę panią poseł sekretarz o przedstawienie komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-20.46" who="#MarekJurek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JoannaSkrzydlewska">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JoannaSkrzydlewska">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 9.30;</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JoannaSkrzydlewska">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JoannaSkrzydlewska">- Gospodarki wspólnie z Komisją Pracy - godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JoannaSkrzydlewska">- do Spraw Kontroli Państwowej - godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JoannaSkrzydlewska">- Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#JoannaSkrzydlewska">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#JoannaSkrzydlewska">- Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Ustawodawczą - godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JoannaSkrzydlewska">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#JoannaSkrzydlewska">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#JoannaSkrzydlewska">- Infrastruktury - godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#JoannaSkrzydlewska">- Finansów Publicznych - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#JoannaSkrzydlewska">- Gospodarki - godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#JoannaSkrzydlewska">- Polityki Społecznej - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#JoannaSkrzydlewska">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#JoannaSkrzydlewska">- Ustawodawczej - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#JoannaSkrzydlewska">- Spraw Zagranicznych - o godz. 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarekJurek">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MarekJurek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Głosowanie nad wnioskami: o odrzucenie w pierwszym czytaniu oraz w sprawie skierowania do komisji przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o Funduszu Pomocy Ofiarom Klęsk Żywiołowych (druk nr 675).</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MarekJurek">Na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej panią minister Ewę Junczyk-Ziomecką oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#MarekJurek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy oraz wnioski w sprawie skierowania projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#MarekJurek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#MarekJurek">Przystępujemy do głosowania nad tym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#MarekJurek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o Funduszu Pomocy Ofiarom Klęsk Żywiołowych, zawartego w druku 675, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#MarekJurek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#MarekJurek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#MarekJurek">Głosowało 378 posłów. Za oddano 109 głosów, przeciw - 226, 43 osoby wstrzymały się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#MarekJurek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#MarekJurek">Przystępujemy zatem do rozstrzygnięcia wniosku w sprawie skierowania projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#MarekJurek">Po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu proponuję, aby Sejm skierował projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia, a zgłoszone w dyskusji wnioski o dodatkowe skierowanie projektu do Komisji Polityki Społecznej oraz do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych poddam kolejno pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#MarekJurek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#MarekJurek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#MarekJurek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie projektu do Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#MarekJurek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie projektu ustawy o Funduszu Pomocy Ofiarom Klęsk Żywiołowych do Komisji Polityki Społecznej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#MarekJurek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#MarekJurek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#MarekJurek">Głosowało 379 posłów. Za oddano 22 głosy, przeciw - 352, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-22.20" who="#MarekJurek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-22.21" who="#MarekJurek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o dodatkowe skierowanie projektu do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-22.22" who="#MarekJurek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie projektu ustawy o Funduszu Pomocy Ofiarom Klęsk Żywiołowych do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.23" who="#MarekJurek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.24" who="#MarekJurek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-22.25" who="#MarekJurek">Głosowało 377 posłów. Za oddano 172 głosy, przeciw - 203, 2 osoby wstrzymały się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-22.26" who="#MarekJurek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-22.27" who="#MarekJurek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Głosowanie nad wnioskiem w sprawie skierowania do Komisji Nadzwyczajnej:</u>
          <u xml:id="u-22.28" who="#MarekJurek">1) senackiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących przekształceń własnościowych nieruchomości (druk nr 602),</u>
          <u xml:id="u-22.29" who="#MarekJurek">2) rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 766),</u>
          <u xml:id="u-22.30" who="#MarekJurek">3) poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druk nr 767),</u>
          <u xml:id="u-22.31" who="#MarekJurek">4) poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druk nr 768).</u>
          <u xml:id="u-22.32" who="#MarekJurek">Sejm na poprzednim posiedzeniu wysłuchał uzasadnień projektów ustaw przedstawionych przez senatora Adama Bielę, sekretarza stanu w Ministerstwie Budownictwa pana Piotra Stycznia, panią poseł Lidię Staroń oraz pana posła Łukasza Zbonikowskiego.</u>
          <u xml:id="u-22.33" who="#MarekJurek">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie wszystkich projektów ustaw do Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-22.34" who="#MarekJurek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-22.35" who="#MarekJurek">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował te projekty do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia, a w przypadku senackiego projektu ustawy zawartego w druku nr 602 dodatkowo zalecił zasięgnięcie opinii Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-22.36" who="#MarekJurek">Przypominam, że w Komisji Infrastruktury znajduje się już jeden projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-22.37" who="#MarekJurek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.38" who="#MarekJurek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektów ustaw do Komisji Nadzwyczajnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.39" who="#MarekJurek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.40" who="#MarekJurek">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-22.41" who="#MarekJurek">Głosowało 377 posłów. Za oddano 72 głosy, przeciw - 302, 3 osoby wstrzymały się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-22.42" who="#MarekJurek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował te projekty ustaw do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia, a w przypadku senackiego projektu ustawy zawartego w druku nr 602 dodatkowo zalecił zasięgnięcie opinii Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-22.43" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Ogłoszę w tej chwili 3 minuty przerwy, a panie i panów posłów, którzy podejmują pracę w komisjach sejmowych, proszę o udanie się na posiedzenia swoich komisji.</u>
          <u xml:id="u-22.44" who="#MarekJurek">Panie i panów posłów, którzy będą brać udział w debacie na temat prezydenckiego projektu ustawy o Krzyżu Wojskowym, proszę o pozostanie na sali.</u>
          <u xml:id="u-22.45" who="#MarekJurek">Za 2,5 minuty wznawiamy obrady.</u>
          <u xml:id="u-22.46" who="#MarekJurek">Proszę posłów udających się do prac w innych salach sejmowych o przemieszczenie się na swoje posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-22.47" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 47 do godz. 9 min 50)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#GenowefaWiśniowska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#GenowefaWiśniowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Pierwsze czytanie przedstawionego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach (druk nr 677).</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej panią Lenę Dąbkowską-Cichocką o zabranie głosu w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Lecha Kaczyńskiego mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. Projekt ten wychodzi naprzeciw oczekiwaniom środowisk wojskowych, a szczególnie żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, uczestników misji pokojowych i stabilizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Uchwalona w październiku 1992 r. ustawa o orderach i odznaczeniach, ogólnie ujmując, kontynuuje system orderów i odznaczeń funkcjonujących w II Rzeczypospolitej. System ten nie uwzględniał zaangażowania żołnierzy Wojska Polskiego w różnorodnych operacjach wsparcia pokoju oraz operacjach przeciw terroryzmowi, dlatego też funkcjonujący pod rządami obecnie obowiązującej ustawy system orderów i odznaczeń wojennych związany jest przede wszystkim z działaniami wojennymi prowadzonymi w celu odzyskania bądź zachowania niepodległości i suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Tymczasem Wojsko Polskie od połowy lat 50. zaangażowane jest w misje pokojowe prowadzone pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych. Obecnie stale utrzymujemy polskie kontyngenty wojskowe w ramach misji sił pokojowych ONZ UNDOF na Wzgórzach Golan i UNIFIL w Libanie, a ponadto kilkudziesięciu obserwatorów wojskowych w różnych punktach zapalnych globu.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Inny wymiar ma natomiast zaangażowanie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacje wsparcia pokoju, prowadzone od połowy lat 90. Stanowi ono nowe wyzwanie dla żołnierzy Wojska Polskiego uczestniczących w tych misjach. Niejednokrotnie żołnierze polscy wykonują w ramach tych misji zadania bojowe w warunkach zarówno realnego zagrożenia, jak i realnego oddziaływania przeciwnika. Od 1995 r. Polska utrzymuje polskie kontyngenty wojskowe w ramach prowadzonych pod egidą Sojuszu Północnoatlantyckiego misji IFOR/SFOR w Bośni i Hercegowinie, a od 1999 r. w ramach KFOR w Kosowie.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Szanowne Panie Posłanki! Szanowni Panowie Posłowie! Szczególnego charakteru nabrało zaangażowanie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach wsparcia pokoju po wydarzeniach z 11 września 2001 r. Od tego czasu praktycznie datuje się udział żołnierzy Wojska Polskiego w działaniach mających de facto wymiar działań bojowych w Afganistanie i w Iraku. Wiosną 2003 r. podczas operacji „Iracka wolność” żołnierze Wojska Polskiego - 56 żołnierzy Wojskowej Formacji Specjalnej GROM im. Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej po raz pierwszy od zakończenia działań bojowych przeciwko Ukraińskiej Armii Powstańczej w Bieszczadach prowadzili działania bojowe w warunkach realnego konfliktu wojennego, zaś od sierpnia 2003 r. utrzymujemy w Iraku największy w naszych dziejach najnowszych polski kontyngent wojskowy, który w pierwszej zmianie liczył 2407 polskich żołnierzy, a wyjeżdżająca obecnie z kraju do Iraku siódma zmiana liczy 855 żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Brak jednak w polskim systemu orderu czy odznaczeń nadawanych za czyny wybitnego męstwa podczas działań tego typu. Nie można bowiem stawiać znaku równości pomiędzy walką o niepodległość, w odniesieniu do której nagrodą za wybitne czyny żołnierskie były i są Order Wojenny Virtuti Militari i Krzyż Walecznych, a działaniami bojowymi prowadzonymi w ramach operacji wsparcia pokoju, operacji stabilizacyjnych, a także operacji zwalczania terroryzmu zarówno w kraju, jak i za granicą. Nagrodą za wybitne czyny żołnierskie dokonane w ramach tych misji nie jest również Krzyż Zasługi za Dzielność.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#LenaDąbkowskaCichocka">W sytuacji rosnącego zaangażowania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach tego typu pojawiła się pilna potrzeba ustanowienia nowego, odpowiednio wysokiego orderu bądź odznaczenia wojskowego funkcjonującego obok orderów i odznaczeń wojennych.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Odnosząc się z najwyższym szacunkiem do odwagi i poświęcenia żołnierzy Wojska Polskiego pełniących służbę w ramach operacji wsparcia pokoju, operacji stabilizacyjnych i działań przeciwko terroryzmowi, skonstatować należy, że ich służba w Iraku czy w Afganistanie jest służbą pełnioną w ramach misji stabilizacyjnej, nie zaś walką w czasie wojny. Mimo że podejmowane przez żołnierzy Wojska Polskiego w ramach tych operacji akcje bojowe są niewątpliwie narzędziem zapewnienia pokoju światowego, a więc pośrednio również bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, nie są jednak walką w warunkach bezpośredniego zagrożenia naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mając na uwadze opinie Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, środowisk weteranów walki o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz środowisk historyków, dotyczące zachowania wysokiej rangi i głęboko osadzonej w zbiorowej świadomości narodu tradycji Orderu Wojennego Virtuti Militari, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podjął działania mające na celu ustanowienie nowego orderu wojskowego - Orderu Krzyża Wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#LenaDąbkowskaCichocka">W przedłożonym projekcie zmiany ustawy o orderach i odznaczeniach zaproponowano, aby order ten był nagrodą za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub podczas użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa w czasie pokoju. Nazwa proponowanego orderu - Order Krzyża Wojskowego, odpowiada historycznej, potocznej nazwie najstarszego polskiego odznaczenia wojskowego, Virtuti Militari, i przywraca to pojęcie współczesnym Siłom Zbrojnym Rzeczypospolitej Polskiej. Krzyżem Wojskowym bowiem zwyczajowo nazywano Order Wojskowy Księstwa Warszawskiego, a Order Wojskowy Polski z czasów Królestwa Polskiego i powstania listopadowego zwano z kolei Krzyżem Wojskowym Polskim.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Proponowany order nawiązuje do najstarszej polskiej tradycji odznaczeniowej także podziałem na trzy klasy, a jednocześnie odpowiada współczesnej i perspektywicznej skali zaangażowania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach wsparcia pokoju i operacjach przeciw terroryzmowi.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Szanowne Panie Posłanki! Szanowni Panowie Posłowie! Zaproponowana w akcie wykonawczym do projektowanej ustawy, tj. w projekcie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zmieniającego rozporządzenie w sprawie opisu, materiału, wymiarów, wzorów rysunkowych oraz sposobu i okoliczności noszenia odznak orderów i odznaczeń, symbolika i kolorystyka Orderu Krzyża Wojskowego nawiązuje do tradycji oręża polskiego, sięgając po najstarsze symbole państwowości polskiej. Order Krzyża Wojskowego ma kształt krzyża kawalerskiego. Krzyż zwieńczony jest koroną Chrobrego. Na jego awersie znajduje się srebrny orzeł państwowy, na rewersie zaś wizerunek miecza koronacyjnego Piastów, Szczerbca, oraz napis: Milito pro Patria, Walczę dla Ojczyzny, stanowiący dewizę orderu i nawiązujący do szczytnych celów, jakie na przestrzeni wieków przyświecały kolejnym pokoleniom żołnierzy polskich składającym przysięgę wojskową. Wstęga orderowa ma barwę granatową z karmazynowymi paskami po bokach, co stanowi nawiązanie do tradycyjnie polskiej barwy munduru wojskowego z okresu, kiedy powstawał mundur narodowy.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Natomiast przewidziana w projekcie ustawy kapituła z kanclerzem na jej czele odzwierciedla polską odrębność organizacyjną orderów wojennych i wojskowych. Kanclerza oraz członków kapituły Orderu Krzyża Wojskowego powoła prezydent Rzeczypospolitej Polskiej spośród pierwszych dwunastu odznaczonych orderem. Ocenia się, że w pierwszym roku funkcjonowania nowego orderu odznaczonych może zostać ok. 20 osób za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie operacji prowadzonych w latach 2003–2006, zaś w latach następnych - do 10 osób rocznie, w zależności od skali zaangażowania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach wsparcia pokoju i operacjach przeciw terroryzmowi.</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Projektowane przepisy umożliwią uhonorowanie Orderem Krzyża Wojskowego zarówno żołnierzy, jak i osób cywilnych, w tym cudzoziemców, a także zbiorowości - oddziałów bądź pododdziałów wojskowych, określonych w projekcie ustawy terminem: formacja walcząca. W takich przypadkach krzyżem orderu dekorowano by znak bojowy formacji, sztandar lub proporzec, stan osobowy zaś miałby prawo do noszenia naramiennego sznura orderowego do munduru galowego. Wprowadzenie sznura orderowego stanowi istotne novum nawiązujące do europejskiej tradycji orderowej.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Projekt przedłożonej ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach został opracowany w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przez powołany decyzją szefa kancelarii zespół specjalistów, w składzie którego znalazło się grono ekspertów z dziedziny falerystyki oraz historii i tradycji oręża polskiego.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mając powyższe na uwadze, uprzejmie proszę Wysoką Izbę o przychylne rozważenie przedłożonego projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#GenowefaWiśniowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#GenowefaWiśniowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska w imieniu Prawa i Sprawiedliwości pana posła Stanisława Piętę.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#StanisławPięta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#StanisławPięta">Szanowni Państwo! Rzeczpospolita Polska prowadzi aktywną i odpowiedzialną politykę zagraniczną. Wszystkie narody i państwa wiedzą, że na Polskę i na żołnierza polskiego zawsze można liczyć. Żołnierz polski uczestniczy w wielu niebezpiecznych misjach stabilizujących i pokojowych, gdzie niejednokrotnie daje dowody wielkiej odwagi i poświęcenia.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#StanisławPięta">Pan prezydent Lech Kaczyński dostrzega ofiarną służbę żołnierza polskiego, który przyczynia się do zapewnienia pokoju światowego, a więc także i bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Jednak obecnie obowiązująca ustawa z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach stanowi, że ordery i odznaczenia wojenne nadawane są tylko za czyny dokonane w czasie wojny lub co najwyżej do 5 lat po jej zakończeniu. Dlatego słuszna i stosowna jest propozycja pana prezydenta, zwierzchnika sił zbrojnych, ustanowienia orderu, który za wybitne czyny bojowe, połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą, będzie nadawany dowódcom, oficerom i żołnierzom w czasie pokoju. Order Krzyża Wojskowego będzie nadawany za wybitne zasługi wykazane w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub podczas użycia polskich sił zbrojnych poza granicami państwa. Słuszna jest propozycja, aby Order Krzyża Wojskowego dzielił się na trzy klasy: Krzyż Wielki, Krzyż Komandorski i Krzyż Kawalerski Orderu Krzyża Wojskowego, który będzie nadawany nie tylko dowódcy lub żołnierzowi, ale także formacji walczącej.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#StanisławPięta">Szanowni Państwo! Propozycja pana prezydenta jest słuszna, dobra i piękna. Ustanowienie nowego, wysokiego odznaczenia jest potrzebne i uzasadnione. W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości mam honor poinformować Wysoką Izbę, że nasz klub będzie popierał projekt ustawy wniesiony przez pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i o to samo apeluję do członków innych zacnych klubów Wysokiej Izby. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#GenowefaWiśniowska">W imieniu Platformy Obywatelskiej, bardzo proszę, pan marszałek Bronisław Komorowski.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#BronisławKomorowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zabieram głos w tej dyskusji jako przedstawiciel Platformy Obywatelskiej, a jednocześnie jako człowiek głęboko zaangażowany na początku lat 90. w proces przebudowy czy odbudowy polskich tradycji wojskowych i polskich tradycji narodowych.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#BronisławKomorowski">Z dumą wspominam te czasy, kiedy tworzono Kapitułę Orderu Wojennego Virtuti Militari, kiedy na mój, m.in., wniosek pan prezydent Wałęsa powołał obecnego szefa kapituły, kiedy udało się przywrócić Polsce i uratować dla Polski piękną tradycję orderu Virtuti Militari, która była niszczona regularnie poprzez różne zakręty naszej trudnej, polskiej historii. Udało się zrobić bardzo wiele, aby odbudować symbole, bez których naród nie może funkcjonować, bo naród potrzebuje także symboli jako elementu łączącego. Dlatego z wielką satysfakcją odnotowuję to, że pomimo wcześniejszych sygnałów świadczących o tym, że w kancelarii pana prezydenta chyba w wyniku dziwnych, nie do końca jasnych podszeptów, prezydent skłaniał się, mówiąc wprost, do popsucia orderu Virtuti Militari, zniszczenia tego, co było istotą odbudowy symboliki tego orderu, a więc utrzymania zasady, że order Virtuti Militari jest nadawany tylko i wyłącznie za obronę terytorium państwa polskiego, za obronę Polski, w wyniku czynów dokonanych w warunkach wojennych... To była istota, która m.in. miała oznaczać, że bezprawnie przyznano order np. Breżniewowi, bo mu nadano to po wojnie, bez rozkazu z czasów wojny, za zasługi natury politycznej. Dlatego z wielką satysfakcją odnotowuję, że z tych złych pomysłów pan prezydent się wycofał. Świadczy to o tym, że górę bierze myślenie o roli pana prezydenta nie jako właściciela tradycji wojskowych, tradycji narodowych, ale ich depozytariusza. To jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#BronisławKomorowski">Dzisiejsza dyskusja ma więc swoją bogatą historię, związaną z dyskusją toczoną w różnych środowiskach, także w środowiskach, pani minister łaskawa wspomnieć, kawalerów Virtuti Militari, które zajęły bardzo krytyczne stanowisko wobec pierwotnych pomysłów. Te dyskusje toczyły się w różnych kręgach. Dyskusja toczy się także dzisiaj, dotyczy nowelizacji ustawy z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach. Ta dyskusja ma swoją historię, jest dalszym ciągiem rozmowy o tym, co należy uczynić elementem świętym dla wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#BronisławKomorowski">Przyznają zresztą to także i autorzy uzasadnienia, którzy piszą o tych krytycznych uwagach, więc myślę, że dzisiaj uznajmy, że racja jest po stronie tych, którzy chcieli ratować order Virtuti Militari przed pewnym popsuciem. I jest racja po stronie tych, którzy mówią, że cały system odznaczeń i orderów polskich nie przewidział sytuacji, w której państwo polskiej w coraz większym wymiarze angażuje czy wysyła swoich żołnierzy na misje poza terytorium państwa polskiego, czasami zupełnie na antypody świata, misje, które nie wynikają z zobowiązań sojuszniczych, ale które wynikają np. z zaangażowania we front antyterrorystyczny. Warto więc tę rację uznać, że tak, istnieje potrzeba szukania rozwiązania, które by pozwoliło za czyny nie w warunkach wojennych, nie w obronie własnego terytorium odznaczyć, wyróżnić za męstwo w działaniach. Bo rzeczywiście w ramach misji militarnych, których jest coraz więcej, niestety, mamy coraz większe zagrożenia i realną możliwość wykazania się osobistymi przymiotami cnoty odwagi i bohaterstwa.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#BronisławKomorowski">Pozostaje pytanie, czy aby uhonorować tych ludzi, istnieje potrzeba ustanowienia nowego orderu, skoro posiadamy, oprócz Virtuti Militari, który jest to świętością narodową, tak wspaniałe odznaczenia, jak Krzyż Walecznych czy Krzyż Zasługi z Mieczami, odznaczenia nadawane za czyny męstwa i odwagi? One również, w świetle dzisiejszych rozwiązań ustawowych, są nadawane za działania, za zachowania w okresie wojny. Ale jeżeli szukać jakiś zmian i nawiązania do tradycji narodowych i jednoczesnego wyjścia naprzeciw wyzwaniom przyszłości i współczesności, jeśli chodzi o uhonorowanie ludzi odważnych, biorących udział w misjach zewnętrznych, to być może to było rozwiązanie najbardziej prawidłowe, aby w zgodzie z tradycją za waleczność odznaczać Krzyżem Walecznych, za zasługi bojowe, np. osób, które niekoniecznie są wojskowymi - Krzyżem Zasługi z Mieczami. Kontynuowanie nadawania np. Krzyża Walecznych stanowi wielki honor i splendor dla odznaczonych.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, czas mija, więc powiem tyle, że wydaje mi się, że rozwiązaniem nieszczęśliwym, ocierającym się w zasadzie nawet o plagiat, jest przeniesienie do proponowanej przez pana prezydenta ustawy całego szeregu zapisów wprost przejętych z orderu Virtuti Militari. Powoduje to zresztą pewną śmieszność, bo przecież czym innym jest Virtuti Militari nadawane za wielkie czyny dowódcze, za zwycięskie kampanie, za dowodzenie jednostkami wojskowymi, a czym innym jest operacja, gdzie np. dwóch agentów zastrzeli trzeciego - terrorystę, też wykazując się odwagą. Ta miara według mnie jest zachwiana w wyniku automatycznego, powiedziałbym: mechanicznego, przeniesienia zapisów z orderu Virtuti Militari. Chciałbym powiedzieć też, że mój niepokój budzi to, że odznaczenie to, a można to odczytać w niektórych zapisach, jest raczej przeznaczone, jak rozumiem, dla generałów niż dla żołnierzy. Tu zbyt wiele jest mowy o wstęgach i o tych najwyższej rangi odznaczeniach, podczas gdy na ogół na wojnie odznaczenia najłatwiej dostają najwyżsi dowódcy, a najrzadziej - zwykli żołnierze. I tym się też różniło Virtuti Militari, że niektóre kategorie tego orderu można było dostać tylko za zwycięską wojnę. Ta miara przy akcji, że tak powiem, antyterrorystycznej, musi uwzględniać również to, że w tych akcjach będą zaangażowani ludzie niewojskowi, cywile, policjanci. Według mnie można to poprawić w komisji zajmującej się dalszym opracowywaniem tej ustawy. Na tym tle pojawia się właściwie ogólne pytanie, dlaczego to ma być krzyż dla wojskowych, a nie order dla wszystkich za udział w akcjach i operacjach antyterrorystycznych i w Polsce, i poza jej granicami? Jest zrozumiałe istnienie orderu Virtuti Militari tylko dla żołnierzy, bo chodzi o wojnę, a w czasie pokoju mogą być pomijane w związku z tym inne służby, ale w warunkach pokojowych, gdzie nie mamy wojny, a mamy odznaczać za szczególne czyny bohaterskie, musi być to odznaczenie nie tylko dla wojskowych. Wydaje mi się, że to po prostu warto poprawić w trakcie prac w komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#BronisławKomorowski">Klub Platformy Obywatelskiej opowiada się za przesłaniem tego absolutnie niedoskonałego projektu ustawy do odpowiedniej komisji. Chcemy tam razem pracować nad potrzebnym odznaczeniem przeznaczonym dla żołnierzy, osób cywilnych, funkcjonariuszy biorących udział w operacjach antyterrorystycznych zarówno w Polsce, jak i poza Polską w sytuacji niewojennej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pan poseł Bernard Ptak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#BernardPtak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ordery są szczególną formą uznania zasług danej osoby i mają swoją długą historię. Rozbudowany system znaków honorowych nadawanych za zasługi funkcjonował już w starożytnym, republikańskim Rzymie, gdzie żołnierzy i wodzów za ich mężne czyny wyróżniano przy pomocy koron honorowych. Odznaki orderu zwykle mają ustaloną formę i wygląd, przeznaczone są do noszenia ich przez osobę uhonorowaną w widocznym miejscu, w sytuacjach uroczystych. Ordery, poza funkcją honorową i dekoracyjną, nie mają żadnych praktycznie zastosowań. W niektórych krajach będących monarchiami wyróżnienie takie równoważne jest z nobilitacją.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#BernardPtak">Pierwszym polskim orderem wojskowym został order Virtuti Militari. Ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski ustanowił ten order w 1792 r. po rozpoczęciu wojny polsko-rosyjskiej, w obronie Konstytucji 3 Maja, wobec groźby interwencji wojsk carycy Katarzyny.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#BernardPtak">Obecna ustawa nie przewiduje nadawania żołnierzom odznaczeń wojskowych za misje stabilizacyjne poza granicami kraju, które nie są związane bezpośrednio z obroną granic i suwerennością kraju. Przeciwko nadawaniu odznaczeń wojskowych podczas pokoju opowiedziała się Komisja Heraldyczna przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, uznając, że byłoby to zburzeniem polskiej narodowej tradycji odznaczeniowej. Wychodząc z założenia, że nie należy naruszać tej dawnej i głęboko osadzonej w powszechnej świadomości tradycji nadawania odznaczeń wojennych tylko podczas wojny, proponuje się ustanowienie nowego orderu dla nagradzania za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub podczas użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa w czasie pokoju. Proponując nowy order wojskowy, wnioskodawca ma na względzie fakt, iż współczesne konflikty zbrojne przybierają odmienny charakter niż obie wojny światowe. Żołnierze Wojska Polskiego uczestniczą w różnego rodzaju działaniach bojowych i w walce zbrojnej poza granicami państwa w czasie pokoju, a w przyszłości, jeżeli zajdzie potrzeba, mogą brać udział w zwalczaniu terroryzmu w kraju. Dlatego poprzez wprowadzenie nowego wysokiego odznaczenia wojskowego w randze orderu, Orderu Krzyża Wojskowego, proponowana nowelizacja ustawy o orderach i odznaczeniach umożliwi nagradzanie ich zasług. Proponowany order nawiązuje do najstarszej tradycji odznaczeniowej także z podziałem na trzy klasy. Swymi nazwami odpowiadają one pierwotnemu podziałowi Virtuti Militari w latach 1792–1807. Z kolei kapituła z kanclerzem na czele odzwierciedla polską odrębność organizacyjną orderów wojskowych. Jedynym novum jest propozycja wprowadzenia sznura orderowego przysługującego żołnierzom formacji walczącej, odznaczonej proponowanym Orderem Krzyża Wojskowego. W ten sposób żołnierze służący w jednostkach Wojska Polskiego lub w oddziale wyróżnionym nowym, zaszczytnym odznaczeniem bojowych będą mogli na swoim mundurze unaocznić posiadany przez jednostkę order. W przedstawionej propozycji nowelizacji ustawy o orderach i odznaczeniach zakłada się, że ustawa ta wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.; pozwoli to na techniczne przygotowanie odznak Orderu Krzyża Wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#BernardPtak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wejście w życie proponowanej ustawy umożliwi nagradzanie dowódców, oficerów, podoficerów, szeregowych, a także osób cywilnych za wybitne czyny bojowe w kraju lub podczas użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa w czasie pokoju, a także nagradzanie cudzoziemców. W związku z powyższym Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o skierowanie prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach do dalszych prac w Komisji Obrony Narodowej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#GenowefaWiśniowska">W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej proszę o przedstawienie stanowiska panią poseł Stanisławę Prządkę.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#StanisławaPrządka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach, zgłoszonego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 677).</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#StanisławaPrządka">Ordery i odznaczenia państwowe nadaje prezydent Rzeczypospolitej z własnej inicjatywy lub na wiosek prezesa Rady Ministrów oraz kapituł orderów lub prezesa Rady Ministrów, ministrów, kierowników urzędów centralnych oraz wojewodów; dotyczy to odznaczeń. Zgodnie z obowiązującą ustawą ordery i odznaczenia wojenne są nadawane tylko w czasie wojny lub nie później niż przez okres 5 lat od jej zakończenia. Szczególną rolę w systemie orderowym pełnią kapituły orderów, które stoją na straży honoru orderu, zarządzają jego sprawami, przygotowują i przedstawiają projekty zarządzeń i ustaw w sprawach dotyczących orderu oraz opiniują wnioski o nadanie odznaczeń orderowych. Przedłożony projekt nowelizacji ustawy z 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach zakłada ustanowienie nowego orderu, Orderu Krzyża Wojskowego dla nagradzania za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub podczas użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa w czasie pokoju. Order Krzyża Wojskowego dzieli się na trzy klasy: Krzyż Wielki Orderu Krzyża Wojskowego, Krzyż Komandorski Orderu Krzyża Wojskowego i Krzyż Kawalerski Orderu Krzyża Wojskowego. Może być on nadany dowódcy lub innemu żołnierzowi, osobom cywilnym za niezwykłe męstwo, a także formacji walczącej.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#StanisławaPrządka">Wysoka Izbo! Żołnierze Wojska Polskiego uczestniczą z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub podczas użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza jego granicami w czasie pokoju. Nie budzi więc wątpliwości fakt, że ich wyjątkowe czyny winny być nagradzane. Możliwość szczególnego, niematerialnego wyróżnienia zasług, cnót obywatelskich i wybitnych osiągnięć powoduje jednocześnie konieczność zapewnienia orderom właściwej godności, a ich kawalerom należnego szacunku przy zastosowaniu reguły, iż godność związana z nadaniem orderu wyklucza możliwość ubiegania się o ten order przez samych zainteresowanych. Zgodnie z art. 2 projektu ustawy prezydent Rzeczypospolitej powołuje kapitułę orderu spośród 12 pierwszych odznaczonych, kawalerów, Orderem Krzyża Wojskowego, która według przyjętych zasad będzie czuwała nad przestrzeganiem procedur nadania orderu wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#StanisławaPrządka">Powstaje zasadnicze pytania: Według jakich zasad, i przez kogo określonych, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej odznaczy 12 pierwszych kawalerów orderu wojskowego? Projekt ustawy nie zawiera żadnej propozycji, nie określa zasad i warunków, pozostawiając w tym zakresie pełną swobodę. Zachodzi więc obawa o możliwość politycznego doboru kandydatów i nadania orderu wojskowego pierwszej grupie odznaczonych.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#StanisławaPrządka">Za słuszny należy uznać zapis w omawianym projekcie stanowiący, że orderem wojskowym można wyróżnić formację. Wówczas żołnierze tej formacji będą mogli nosić na swoich mundurach sznur orderowy.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#StanisławaPrządka">Projekt ustawy zakłada nadawanie orderów wojskowych aktualnie służącym i nie dotyczy kombatantów. Zasadnie obejmuje wszystkie grupy zawodowe - dowódców, oficerów, podoficerów, szeregowych, osoby cywilne, a także nagradzanie cudzoziemców.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#StanisławaPrządka">Środowiska kombatanckie opowiadały się przeciwko zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach pozwalającej na nadanie Orderu Wojennego Virtuti Militari za czyny bojowe w czasie pokoju. Pragnę zapytać projektodawców: Czy omawiany projekt ustawy był poddany konsultacji z udziałem środowisk kombatanckich, historyków? Czy uzyskano opinię właściwych urzędów i ich pracowników? Jakie jest ich stanowisko? Przy tej okazji także kieruję drugie pytanie: Czy wprowadzenie nowego orderu wojskowego nie spowoduje inflacyjnego charakteru systemu orderów i odznaczeń?</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#StanisławaPrządka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawa wychodzi naprzeciw oczekiwaniom środowisk wojskowych, szczególnie żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także uczestników misji stabilizacyjnych i pokojowych. Ich wybitne czyny bojowe, odwaga i poświęcenie, jakimi wyróżniają się w trudnych i odpowiedzialnych działaniach, zasługuje na należne uhonorowanie ich dokonań. Dlatego Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie aktywnie uczestniczył w pracach w komisji nad tym projektem ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, w imieniu Ligi Polskich Rodzin pan poseł Witold Bałażak przedstawi stanowisko klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WitoldBałażak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chciałbym przedstawić stanowisko naszej reprezentacji parlamentarnej w sprawie przedłożonego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Lecha Kaczyńskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WitoldBałażak">Przedkładany Wysokiej Izbie projekt nowelizacji ustawy z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach będzie umożliwiał nagradzanie zasług i chwalebnych osiągnięć żołnierzy Wojska Polskiego, ale także osób cywilnych w czasie pokoju. Obecnie obowiązująca ustawa stanowi, że ordery i odznaczenia wojenne, a więc: Order Wojenny Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Krzyż Zasługi z Mieczami, są nadawane wyłącznie za czyny dokonane w czasie wojny, wręczane są tylko w czasie wojny lub nie później niż przez 5 lat od jej zakończenia. Wobec powyższego wydaje się logiczne i absolutnie uzasadnione, aby umożliwić nadawanie odznaczeń żołnierzom Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czasach pokojowych, uwzględniając jednak specyfikę współczesności, w której wszelkie konflikty zbrojne przybierają zdecydowanie odmienny charakter niż obydwie wojny światowe. Z obecnych doświadczeń w powyższym względzie wynika jednoznacznie, że dzisiejsze zagrożenia wynikają przede wszystkim z działań i aktów międzynarodowego terroryzmu, jak również prześladowań w stosunku do wyznawców chrześcijaństwa na różnych kontynentach.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WitoldBałażak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Proponowana przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nowelizacja ustawy o orderach i odznaczeniach, uwzględniając słuszne przekonanie, wspomagane zresztą przez organizacje kombatanckie i Komisję Heraldyczną przy ministrze spraw wewnętrznych i administracji, że nie należy naruszać starej, osadzonej w naszej polskiej tradycji zasady nadawania wyżej wymienionych odznaczeń wojennych tylko podczas wojny, zakłada i proponuje ustanowienie nowego orderu, Orderu Krzyża Wojskowego, dla nagradzania za wybitne czyny bojowe, wyjątkową odwagę i ofiarność w czasie działań bojowych przeciw aktom terroryzmu w kraju lub podczas użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa w czasie pokoju, z oczywistym i fundamentalnym zastrzeżeniem, ze strony Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin, przestrzegania prawa i zapisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w tym względzie oraz polskiego interesu narodowego i państwowego, jak też obrony tradycyjnych wartości.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WitoldBałażak">Należy zwrócić uwagę na zaproponowaną symbolikę nowego orderu, której wymowa jest bardzo jednoznaczna i mocno osadzona w polskiej tradycji zarówno wojskowej, jak historycznej, cywilizacyjnej, kulturowej i religijnej. Nazwa odznaczenia: Order Krzyża Wojskowego odpowiada historycznej, potocznie używanej nazwie najstarszego polskiego odznaczenia wojskowego Virtuti Militari i przywraca pojęcie krzyża we współczesnym Wojsku Polskim. Również przez podział na trzy klasy orderu istnieje nawiązanie do najstarszej polskiej tradycji odznaczeniowej, zaś kapituła orderu wraz z kanclerzem na jej czele stanowią odzwierciedlenie polskiej odrębności organizacyjnej orderów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#WitoldBałażak">Symbolika, nazewnictwo, tradycja i historia nowego orderu, Orderu Krzyża Wojskowego, jak również specyfika współczesnych, wyjątkowo skomplikowanych uwarunkowań geopolitycznych, międzynarodowych zobowiązuje do szczególnej rozwagi, roztropności i trafnego definiowania polskiego interesu narodowego. Należy wyrazić przekonanie, że każdy Polak odznaczony Orderem Krzyża Wojskowego będzie miał poczucie dobrze spełnionego obowiązku wobec ojczyzny i wartości dla niej fundamentalnych.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#WitoldBałażak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wejście w życie rozpatrywanej przez Wysoką Izbę, proponowanej przez pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ustawy, co planowane jest na 1 stycznia 2007 r., umożliwi odznaczanie dowódców, oficerów, podoficerów, szeregowych, a także, co warto podkreślić, osób cywilnych za wybitne czyny bojowe w kraju lub podczas misji zewnętrznych, poza granicami państwa.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#WitoldBałażak">Przedłożona Sejmowi powyższa nowelizacja ustawy o orderach i odznaczeniach, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowisk zarówno wojskowych, jak i, mamy nadzieję, społecznych, a w szczególności żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej pełniących wymagające, trudne i odpowiedzialne zadania w misjach stabilizacyjnych i pokojowych oraz operacjach z mandatu Organizacji Narodów Zjednoczonych, zasługuje - według Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin - na poparcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego o przedstawienie stanowiska pana posła Wiesława Wodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WiesławWoda">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przypadł mi zaszczyt ustosunkowania się w imieniu posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego do prezydenckiego projektu zmiany ustawy o orderach i odznaczeniach.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WiesławWoda">Myślę, że problem pojawił się w związku z potrzebą wyróżnienia i uhonorowania żołnierzy powracających z Iraku. Kiedy prezydent i premier podejmowali decyzję o skierowaniu żołnierzy do tamtego kraju, nie pytali i nie informowali Sejmu o swojej decyzji i nie zastanawiali się, kiedy nasze wojska wrócą do Polski. W czasie jednej z debat lider rządzącej dziś partii w pełni poparł decyzję ówczesnego prezydenta i stwierdził, że jest to nasza wojna. Myślę, iż dziś największym problemem dla Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników jest to, kiedy i jak się wycofać z Iraku, by nie wrócić na tarczy i nie wywołać wojny domowej w tym kraju. Dziś z argumentów za naszą interwencją w Iraku niewiele zostało. Odpowiedzialności za to nie ponoszą żołnierze, a politycy. Żołnierzy za ich trud należy wynagrodzić i uhonorować, a rachunek i tak zapłaci społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WiesławWoda">W tym miejscu rodzi się pierwsze pytanie do przedstawiciela pana prezydenta: Dlaczego proponowane odznaczenia mogą być przyznawane tylko żołnierzom, a nie będą ich mogli otrzymywać policjanci, którzy pojechali z misją pokojową do Konga, czy też funkcjonariusze Straży Granicznej, gdyby uczestniczyli w misji pokojowej? Pot i krew żołnierza, policjanta czy strażnika ma jednakową wartość. Może się zdarzyć, że w następnych misjach stabilizacyjnych i pokojowych będą uczestniczyli i policjanci, i pogranicznicy. W konsekwencji musiałaby się oczywiście zmienić nazwa tego orderu. Mówię o tym, by w nieprzewidywalnym dzisiaj terminie nie było potrzeby zmiany ustawy.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WiesławWoda">Kolejną wątpliwość i pytanie rodzi propozycja, by Krzyż Wielki Orderu Krzyża Wojskowego przysługiwał dowódcy jednostki bojowej, order II klasy - dowódcy jednostki bojowej lub oficerowi, order III klasy mógłby otrzymać dowódca lub inny żołnierz za śmiały czyn bojowy. Broń Boże, nie chcę urazić dowódców ani oficerów, podając w wątpliwość taką zasadę przyznawania odznaczeń, ale dziś każdy, kto jest zdolny, pracowity, zdał prawdziwą maturę i ukończył studia, może zostać oficerem i dowódcą.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#WiesławWoda">W tym miejscu, Wysoka Izbo, przypomniał mi się wiersz Marii Konopnickiej „A jak poszedł król na wojnę”, którego fragment spróbuję zacytować z pamięci, choć maturę zdawałem, ale prawdziwą, ponad 40 lat temu: A na wojnie świszczą kule, / Lud się wali jako snopy, / A najdzielniej biją króle, / A najgęściej giną chłopy. / Szumią orły chorągwiane, /(...) Stach śmiertelną dostał ranę / Król na zamek wraca zdrowy... itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#WiesławWoda">I dostał oczywiście król odznaczenie, bo był dobrze urodzonym, chłopu zaś postawiono z czasem krzyż brzozowy.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#WiesławWoda">Wiem, że pan prezydent skorzystał z dotychczasowych zasad przyznawania poszczególnych klas Virtuti Militari w zależności od stanowiska w armii, ale myślę, że po 300 latach od ustanowienia tego wspaniałego odznaczenia z tych zasad należałoby zrezygnować.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#WiesławWoda">Korzystając z debaty o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach, chcę zgłosić jeszcze jedną propozycję, wykraczającą jednak poza zakres proponowanej nowelizacji. Art. 2 ustawy określa, kto może wnioskować o przyznanie orderów i odznaczeń, art. 33 zaś określa, kto może wręczać w imieniu prezydenta ordery i odznaczenia. Mam kilkuletnie doświadczenie z wręczaniem odznaczeń - oczywiście nieaktualnie - i przywiązuję do formy wręczenia odznaczenia dużą uwagę. Otóż w województwie oprócz ministra może wręczyć odznaczenie wojewoda i jego zastępcy. Często się jednak zdarza, że trudno ustalić termin i miejsce wręczenia. Stąd też odznaczenia niejednokrotnie zalegają szafy, szuflady lub wręczają je osoby nieupoważnione. Proponuję, by w ustawie zapisać, że mogą je wręczać również posłowie i senatorowie.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#WiesławWoda">Mimo krytycznych uwag dotyczących projektu ustawy posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszą o skierowanie go do dalszych prac sejmowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#GenowefaWiśniowska">To były przedstawione stanowiska przez poszczególnych przedstawicieli klubów wobec projektu ustawy prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#GenowefaWiśniowska">Lista posłów zapisanych do zadania pytań jest jeszcze otwarta.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#GenowefaWiśniowska">Kto z panów posłów i pań posłanek chce jeszcze się dopisać?</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#GenowefaWiśniowska">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę się zapisać, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Krajewskiego, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MirosławKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, stosownie do art. 134 konstytucji, jako najwyższy zwierzchnik sił zbrojnych bez wątpienia posiada prawny tytuł, by dbać o honory dla polskich żołnierzy i jednostek za wybitne czyny bojowe połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą w czasie działań bojowych przeciwko aktom terroru w kraju lub podczas użycia Wojska Polskiego poza jego granicami.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MirosławKrajewski">Ustanawiany Order Krzyża Wojskowego ma dzielić się według przyjętej tradycji na 3 klasy. Uprzejmie pytam: Czym kierował się pan prezydent proponując, by formacji walczącej mógł być nadany tylko order trzeciej klasy, to jest Krzyż Kawalerski Orderu Krzyża Wojskowego?</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#MirosławKrajewski">Pytanie drugie: Kto, to znaczy jaki podmiot honorowy, wyznaczy panu prezydentowi pierwszych kandydatów do odznaczenia Orderem Krzyża Wojskowego, bowiem to nie zostało uregulowane w projekcie?</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#MirosławKrajewski">Jako profesor nauk humanistycznych w zakresie historii z radością i dumą przyjmuję projekt ustawy o ustanowieniu Orderu Krzyża Wojskowego. Oponentom i adwersarzom projektu, zarzucającym jego zbytnią kompatybilność z orderem Virtuti Militari, przypomnę, iż te piękne słowa „virtuti militari” należy tłumaczyć „dzielności żołnierskiej”. Proszę państwa, nie pomniejszając chwały odznaczonych Virtuti Militari, chodzi także o dzielność żołnierzy w warunkach pokoju. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę pana posła Waldemara Nowakowskiego, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WaldemarNowakowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Inicjatywa ustawodawcza zgłoszona przez pana prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej jest bardzo słuszna i trafiona.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WaldemarNowakowski">Pytam jednak: Według jakiego klucza będzie wybierana kapituła? I pytam o to, czy jeżeli chodzi o rangę Orderu Krzyża Wojskowego, to będzie ona równa Orderowi Orła Białego i Orderowi Wojennemu Virtuti Militari. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę pana posła Mateusza Piskorskiego, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MateuszPiskorski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Oczywiście celowym jest odznaczanie i honorowanie także tych żołnierzy, którzy bohatersko zachowują się, dokonują bohaterskich czynów podczas różnego rodzaju operacji pokojowych, niemniej jednak przedmiotowa ustawa, a właściwie wcześniejsze propozycje budziły pewne poważne wątpliwości środowisk kombatanckich. Moje pytanie dotyczy tego, czy wątpliwości tych środowisk odnoszące się do tego projektu - między innymi Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej czy Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego - zostały rozwiane.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#MateuszPiskorski">Odnosiły się one głównie do tego, iż Order Krzyża Wojskowego zrównany został według części środowisk z orderem Virtuti Militari, co budziło wielkie kontrowersje, orderem, który, przypomnę, przyznawany był żołnierzom bohatersko broniącym Polski między innymi w czasie II wojny światowej, pomijając fakt jego późniejszej deprecjacji.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MateuszPiskorski">Pytanie dotyczy tego, czy przeprowadzono konsultacje z tymi środowiskami, ponieważ w uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, że konsultowano aktualny projekt tylko i wyłącznie z Ministerstwem Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#MateuszPiskorski">Druga kwestia dotyczy tego, czy projektodawcy myśleli również o tym, iżby nagrodzonym Orderem Krzyża Wojskowego przyznać pewne gratyfikacje finansowe.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#MateuszPiskorski">W 1991 r. zniesiono tak zwaną pensję orderową. Czy będziemy się również zastanawiali nad jej przywróceniem, aby posiadanie orderu wiązało się nie tylko z honorem, z zaszczytem, ale również z pewnymi nagrodami, gratyfikacjami pieniężnymi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Karol Karski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#KarolKarski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy ostatnio do czynienia z wieloma projektami prezydenckimi. Na szczególne uznanie zasługuje duża aktywność ustawodawcza pana prezydenta. W przypadku tej ustawy mamy do czynienia z aktem bardzo ważnym i chciałbym na ręce pani minister złożyć podziękowania dla pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego za wniesienie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#KarolKarski">Dotychczas Order Virtuti Militari mogła otrzymać wyłącznie osoba, która dokonała pewnych działań podczas wojny. Ostatnie konflikty zbrojne powodują, iż nasi żołnierze służą w Afganistanie, w Iraku, ale nie mamy do czynienia ze stanem wojny, chociaż trzeba zwrócić uwagę na to, że zgodnie z art. 5 traktatu waszyngtońskiego i odpowiednią decyzją Rady Paktu Północnoatlantyckiego znajdujemy się w tej chwili w stanie wojny z terroryzmem.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#KarolKarski">Odnośnie do kwestii podniesionych na sali i podziału orderu na klasy, chciałbym zapytać, pani minister: Czy wśród żołnierzy odznaczonych orderem Virtuti Militari najwyższym szacunkiem cieszą się ci, którzy otrzymali krzyż srebrny, krzyż najniższej klasy, czyli ci, którzy z bronią w ręku osobiście wykazali się aktami odwagi, dokonali aktów heroicznych? I czy podział na klasy w przypadku tego krzyża jest odzwierciedleniem dotychczasowej tradycji, zupełnie niewartościującej działań? Czy jest tak, że ci, którzy otrzymają Krzyż Orderu Wojennego III klasy, to będą najwięksi bohaterowie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę panią poseł Jadwigę Zakrzewską, Platforma Obywatelska, o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JadwigaZakrzewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustanowienie Orderu Krzyża Wojskowego w opinii wielu kombatantów, historyków i środowisk niepodległościowych będzie instrumentem do pozyskiwania przychylności części środowiska wojskowego, szczególnie oficerów wyższego szczebla, i wcale tak nieszczególnie odważnych, tylko - może się zdarzyć - szczególnie dyspozycyjnych wobec polityków. Bardzo ciekawi mnie ta pierwsza dwunastka.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JadwigaZakrzewska">Co do tego projektu mam pytanie. Punkt 3 mówi o tym, że podoficerowi lub szeregowemu posiadającemu już krzyż kawalerski za czyn wybitnego męstwa połączony z narażeniem życia należy się ten order. Pytanie: Dlaczego ma otrzymać krzyż kawalerski za czyn wybitnego męstwa połączony z narażeniem życia podoficer lub szeregowy, a dowódca tylko za skuteczne dowodzenie? Czy nie należałoby zapisać, że: za skuteczne dowodzenie jednostką - bo wiadomo, że dowódca ma inne zadania - i za męstwo? Bo dlaczego podoficer lub szeregowy musi wykazać się wybitnym męstwem, a dowódca tylko umiejętnościami w dowodzeniu? Męstwo powinno towarzyszyć każdemu żołnierzowi.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JadwigaZakrzewska">A swoją drogą, staropolskie przysłowie mówi, że lepszy w domu groch, kapusta niż na wojnie kura tłusta. Niech więc ten order nie stanie się tą kurą tłustą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Markowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#TomaszMarkowski">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#TomaszMarkowski">Nie mówimy o czasie wojny, ale sytuacje, wobec których stają nasi żołnierze, służący w różnych miejscach świata, chociaż są to misje pokojowe, jak najbardziej są sytuacjami wojennymi. I wiadomo też, że najbardziej utytułowanymi osobami, które powinny czy mogłyby dostać odznaczenie, są te osoby, które wypełniały swoją służbę z narażeniem życia. I stąd pytanie: W ostatnim czasie słyszeliśmy o sukcesie polskich służb wywiadowczych, które ujęły terrorystów odpowiedzialnych za zabicie Waldemara Milewicza - czy według tego projektu są to osoby, które mogłyby zostać odznaczone? Bo nie ulega wątpliwości, że taka akcja musiała być przeprowadzona z narażeniem życia.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#TomaszMarkowski">I drugie pytanie: Chodzi o jednostki - np. jednostki wojskowe ziemi bydgoskiej brały udział w misji w Iraku - nie chodzi tu już o nagradzanie poszczególnych osób, ale także o uhonorowanie jednostek, które wyjeżdżały i z których wywodzili się żołnierze służący w tej misji - czy tym odznaczeniem te jednostki też mogłyby być uhonorowane? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Stanisław Pięta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławPięta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#StanisławPięta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ja nie mogę przejść do porządku dziennego nad słowami, które padły z tej trybuny, a zostały wypowiedziane przez panią poseł Stanisławę Prządkę, nie komentując ich.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#StanisławPięta">Szanowni państwo, zarzut politycznych preferencji przy nadawaniu takiego odznaczenia jest wprost żenujący. To jest zarzut, który po prostu przynosi wstyd osobom, które go formułują. Pani poseł obraża Wojsko Polskie. Bo co to znaczy? Jeżeli ktoś dokona bohaterskiego czynu, to jego dowódca będzie mu zaglądał w jakąś legitymację partyjną?</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#StanisławPięta">Szanowni państwo, to jest sytuacja, na którą, uważam, należało zareagować. To jest po prostu przejaw takiego postkomunistycznego myślenia, które się może właśnie tylko u postkomunistów pojawiać. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł zadała pytanie, każdy z nas ma prawo.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#GenowefaWiśniowska">W ten sposób wyczerpaliśmy wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę panią minister Lenę Dąbkowską-Cichocką, podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przede wszystkim na wstępie bardzo serdecznie dziękuję za wszystkie wystąpienia w imieniu klubów, za wszystkie uwagi, sugestie, propozycje co do losów tej ustawy i oczywiście bardzo serdecznie dziękuję za pytania.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Postaram się odpowiedzieć w taki sposób, żeby można to było jakoś pogrupować na bloki, powiedziałabym. Myślę, że te pytania się częściowo jakoś zazębiały, w związku z tym pozwolę sobie również odpowiedzi udzielić tak w miarę kompaktowo.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Przede wszystkim chciałabym odnieść się do wypowiedzi, w której pojawił się zarzut, że zamiast wprowadzać nowy order, moglibyśmy rozbudować zapis o odznaczeniu, który już jest w ustawie. Tutaj chciałabym zwrócić uwagę na pewną niekonsekwencję, bo jeżeli bronimy tradycji orderu Virtuti Militari, to brońmy również tradycji odznaczeń, które już są w ustawie. Nie bardzo więc można by było w tej sytuacji poszerzać tę grupę osób, którym można by było przyznać w końcu odznaczenia wojenne, jakimi są Krzyż Walecznych i Krzyż Zasługi z Mieczami. Mało tego, chciałabym również zwrócić uwagę szanownych państwa na to, że Krzyż Walecznych i Krzyż Zasługi to są odznaczenia, natomiast my mówimy o orderze. I stąd też, myślę, odpowiedź na kolejne pytanie - pytanie o hierarchię orderów: tutaj mówimy o starszeństwie orderów i jeśli chodzi o tę klasyfikację, to oczywiście wciąż pierwszym i najważniejszym jest Order Orła Białego, później Virtuti Militari, następnie Polonia Restituta i właśnie ten order, o którym teraz dyskutujemy, o którym jest mowa w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Kolejny zarzut, do którego już tutaj pan poseł się odniósł - ja też muszę przypomnieć wszystkim państwu, którzy zarzucali stosowanie politycznych preferencji, jeśli chodzi o wybór odznaczonych żołnierzy, że to jest zarzut wynikający chyba stąd, że może zapomnieliście państwo o tym, że ustawę już mamy i procedurę też już mamy. Więc tu nie chodzi o legitymacje partyjne - był tu bowiem taki zarzut - bo myślę, że żołnierze nie są członkami żadnych partii, natomiast tę procedurę mamy już od wielu lat i ją stosujemy. W związku z tym wniosek będzie składał prezes Rady Ministrów. Może to być oczywiście inicjatywa własna prezydenta, ale trudno dzisiaj zarzucić prezydentowi czy w ogóle wnioskodawcom to, że jest jakakolwiek polityczna klasyfikacja: komu jakie odznaczenie przyznać. Tutaj naprawdę chciałabym te wątpliwości raz na zawsze rozwiać, bo, jak mówię, te procedury nie będą naruszane, one będą ściśle stosowane wedle ustawy, która cały czas obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Kolejna sprawa, która jest bardzo ważna - serdecznie dziękujemy za podniesienie tego problemu - i na którą chciałabym zwrócić uwagę: nie tylko żołnierze będą mogli dostawać ten order, będą go mogli dostawać - a mówimy o trzeciej klasie orderu - również cywile. W kategoriach ustawy policjanci czy inne osoby, które zasłużyły się w jakiś sposób, będą mogły w ramach tej grupy osób niewojskowych otrzymywać te ordery. Tak że ta droga nie jest dla nich zablokowana.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Był też zarzut, że jest to tylko order dla generałów. Nie do końca tak jest, bo poza pierwszą klasą ordery mogą dostawać zarówno dowódcy, jak i podoficerowie i szeregowi żołnierze. To jest oczywiście nawiązanie do tradycji przyznawania orderu Virtuti Militari.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Jeśli chodzi o konsultacje, proszę państwa, ja powiedziałabym więcej: nie tylko konsultowaliśmy środowiska kombatanckie, ale, można powiedzieć, że pan prezydent Lech Kaczyński w jakiś sposób odpowiada na inicjatywę tych środowisk. Od momentu kiedy pojawiła się w ogóle sprawa odznaczania polskich żołnierzy, odbyło się szereg spotkań zarówno z kombatantami, z przedstawicielami Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, ale również z innymi osobami. Przy prezydencie działa rada, która ma charakter opiniotwórczy i doradczy, rada składająca się z kilkunastu osób, rada kombatancka. Z tymi przedstawicielami także to pan prezydent konsultował. Oczywiście konsultacje były prowadzone w Ministerstwie Obrony Narodowej przede wszystkim, w Departamencie Wychowania i Promocji Obronności, który zajmuje się tradycją wojskowości i w ogóle tradycją historyczną. Tak że te konsultacje się odbyły. Właściwie przy wprowadzaniu takiej zmiany pan prezydent nie wyobraża sobie, że podjąłby i złożyłby projekt bez konsultacji z tymi środowiskami. Bo właśnie - to, co panowie posłowie podkreślali - najważniejsze jest to, żeby odpowiedzieć na zapotrzebowanie społeczne, które w tym momencie zaistniało.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#LenaDąbkowskaCichocka">No cóż, mogę raz jeszcze powtórzyć, że jeśli chodzi o ordery, to ten order jest odzwierciedleniem tradycji orderu Virtuti Militari, tak jak tutaj pan poseł Karski powiedział, nie wartościujemy tych działań. Myślę, że to jest bardzo słuszna wypowiedź. W związku z tym wskazujemy tu na logiczną ciągłość tradycji i nawiązanie do orderu Virtuti Militari.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#LenaDąbkowskaCichocka">Myślę, że z grubsza udało mi się odpowiedzieć na pytania, które państwo zadaliście. Tak że bardzo serdecznie raz jeszcze dziękuję za ich zadanie, za wszystkie uwagi i również za wysłuchanie odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#GenowefaWiśniowska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach, zawarty w druku nr 677, do Komisji Obrony Narodowej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#GenowefaWiśniowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#GenowefaWiśniowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 4., 5. i 6. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#GenowefaWiśniowska">4. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o sprawozdaniu z wykonaniu budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2005 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w przedmiocie absolutorium (druki nr 624, 667 i 757).</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#GenowefaWiśniowska">5. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o przedstawionej przez Prezesa Rady Ministrów informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 r. przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego (druki nr 625 i 758).</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#GenowefaWiśniowska">6. Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2005 r. (druk nr 628).</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Aleksandrę Natalii-Świat w celu przedstawienia sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. oraz projektu uchwały w przedmiocie absolutorium, a także sprawozdania o przedstawionej przez prezesa Rady Ministrów informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 r. przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych w sprawie rządowego sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. oraz wniosek o udzielenie absolutorium dla Rady Ministrów. Wykonanie budżetu państwa za 2005 r. przebiegało na ogół w korzystnych warunkach makroekonomicznych, choć niektóre wskaźniki były niższe, niż zakładano. Przede wszystkim niższe od planowanego w trakcie konstrukcji budżetu i niższe niż w roku poprzednim było tempo wzrostu gospodarczego. Wyniosło ono w 2005 r. 3,4% PKB. Wartość PKB w cenach bieżących wyniosła w roku 2005 ok. 980,9 mld zł, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca daje kwotę ok. 25,7 tys. zł. Podobnie jak w roku 2004 istotną siłą wzrostu był w roku 2005 popyt krajowy. Realna stopa wzrostu popytu krajowego wyniosła 2,1% i była niższa niż szacowano o 2,9%. Tempo wzrostu konsumpcji gospodarstw domowych wyniosło 2% i było wyraźnie mniejsze niż w roku poprzednim. Wpłynęło na to niskie tempo tego wskaźnika w I połowie roku. W II połowie roku nastąpiło przyspieszenie tempa wzrostu konsumpcji gospodarstw domowych na skutek coraz lepszej sytuacji dochodowej tych gospodarstw. Siła nabywcza dochodów będących w dyspozycji gospodarstw domowych wzrosła w porównaniu z poprzednim rokiem dzięki małej inflacji.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Duże znaczenie dla wzrostu gospodarczego miało też zwiększające się tempo wzrostu inwestycji, które w całym 2005 r. odnotowały 6,5% wzrostu, choć i w tym przypadku tempo wzrostu było istotnie niższe, niż zapisano to w uzasadnieniu ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W roku 2005 polski eksport, pomimo silnej waluty krajowej, odnotował znaczące tempo wzrostu, które wyniosło 8,1%, przy niemal dwukrotnie niżej dynamice importu, co miało istotny wpływ na tempo wzrostu PKB. Osiągnięto korzystniejsze, niż zakładano, wyniki w bilansie płatniczym. Saldo obrotów bieżących na bazie transakcji wyniosło minus 3,5 mld euro, co stanowi 1,6% PKB. Saldo obrotów kapitałowych i finansowych pokryło ten deficyt z nadwyżką i wyniosło ono w 2005 r. 6,1 mld euro.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Po 6 latach ciągłego zmniejszania się przeciętnego zatrudnienia w gospodarce narodowej rok 2005 przyniósł przełamanie tego negatywnego trendu. Przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej zwiększyło się o 1,5% w stosunku rocznym, a stopa bezrobocia zmalała z 19% w roku 2004 do 17,6% na koniec roku 2005. Faktycznie osiągnięta stopa bezrobocia była niższa o 0,8%, niż zakładano przy konstrukcji budżetu. Liczba bezrobotnych na koniec 2005 r. była więc o blisko 230 tys. osób mniejsza niż na koniec roku 2004.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Dynamika cen konsumpcyjnych w poszczególnych miesiącach 2005 r. wykazywała tendencję malejącą, a w listopadzie i grudniu kształtowała się wyraźnie poniżej dolnej granicy dopuszczalnych odchyleń od celu inflacyjnego NBP. Dynamika cen zarówno w ujęciu średniorocznym, jak i w relacji dwunastomiesięcznej była niższa od założeń przyjętych w ustawie budżetowej. Średnioroczna inflacja w 2005 r. ukształtowała się na poziomie 2,1%, natomiast wzrost cen liczony w ujęciu grudzień 2005 do grudnia 2004 wyniósł 0,7%.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W 2005 r. miała miejsce seria redukcji podstawowych stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego. W rezultacie na koniec roku główna stopa procentowa wyniosła 4,5%, a średnio w roku ukształtowała się na poziomie 5,3%.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W roku 2005 odnotowano także aprecjację złotego, której skala wyniosła 10,4%. W relacji do głównych walut złoty umocnił się odpowiednio o 11,2% w stosunku do euro i 11,5% w stosunku do dolara amerykańskiego.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawię teraz pokrótce wielkość i strukturę dochodów i wydatków budżetu państwa. W roku 2005 dochody budżetu państwa wyniosły 179,8 mld zł i były wyższe od planowanych o 5,1 mld zł, czyli o 2,9%. Spowodowane to było wyższymi wpływami z: dochodów z poszczególnych podatków z wyjątkiem podatku akcyzowego oraz podatku od gier, dywidend i wypłat z zysku, dochodów jednostek budżetowych oraz dochodów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Dochody z podatku od towarów i usług wyniosły 75,4 mld zł, co stanowiło 102,4% kwoty ustalonej w ustawie budżetowej. W porównaniu z 2004 r. wzrosły one nominalnie o 21,1%. Wzrost ten był m.in. wynikiem zmiany sposobu księgowania zwrotu podatków, poprawy ściągalności oraz poprawy koniunktury gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Wpływy budżetu państwa z podatku dochodowego od osób prawnych w 2005 r. wyniosły 15,8 mld zł i były wyższe od planowanych o 7,3%. W stosunku do roku 2004 wzrosły one nominalnie o 20,6%. Głównym czynnikiem wpływającym na wyższe od przyjętego w ustawie budżetowej wykonanie dochodów z podatku dochodowego od osób prawnych była dobra sytuacja banków oraz sektora ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Dochody budżetu państwa w 2005 r. z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wyniosły 24,4 mld i także były wyższe od prognozowanych w ustawie budżetowej. W porównaniu z rokiem 2004 wzrost nominalny tych dochodów wynosił 13,6%. Wyższe niż planowane wykonanie dochodów z podatku PIT determinowane było głównie przez wpływy z podatku od dochodów z odsetek i innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania. W 2005 r. wystąpił wysoki stan depozytów, które w grudniu 2005 r. były wyższe niż w grudniu 2004 r. o 7 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W przypadku dochodów podatkowych wyjątek stanowią dochody z tytułu podatku akcyzowego, które wyniosły 39,5 mld zł i były mniejsze od planowanych, ponieważ wykonano 93,1% rocznej prognozy dochodów z tego źródła. W porównaniu z rokiem 2004 dochody te wzrosły nominalnie o 4%. Wynikało to m.in. z mniejszych przychodów z akcyzy od wyrobów spirytusowych i winiarskich, co należy wiązać ze zmniejszeniem sprzedaży tych wyrobów, zmian systemowych akcyzy od paliw silnikowych, które nie były przewidywane w ustawie budżetowej, oraz odstąpienia od przewidywanej w ustawie budżetowej regulacji stawek akcyzy na oleje opałowe i napędowe oraz gaz inny niż LPG.</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W przypadku dochodów niepodatkowych wyższe od planowanego w ustawie budżetowej wykonanie dochodów nastąpiło w odniesieniu do dochodów z dywidend oraz dochodów jednostek budżetowych. Natomiast nie zrealizowano planowanych dochodów w przypadku dochodów z cła, wypłaty z zysku NBP oraz pozostałych dochodów niepodatkowych. Ogółem dochody niepodatkowe wyniosły w roku 2005 21,1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Dochody zagraniczne i dochody z Unii Europejskiej w roku 2005 wyniosły 405 mln zł i były wyższe od kwoty zapisanej w ustawie budżetowej o 470%. Na wielkość zrealizowanych dochodów zagranicznych miały wpływ znacznie przekraczająca prognozowaną kwota odsetek od środków budżetowych na rachunku walutowym oraz pozaplanowe dochody z tytułu skarbowych papierów wartościowych emitowanych za granicą, a także wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji.</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W ustawie budżetowej zaplanowano na 2005 r. wydatki budżetu państwa w wysokości 209,7 mld zł. Zrealizowane wydatki budżetu państwa wyniosły 208,1 mld zł, w tym wydatki w wysokości 4,3 mld ujęte w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2005 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego. W stosunku do kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej wydatki budżetu państwa były niższe o 1,6 mld zł, to jest 0,7%. Poniżej planu po zmianach wykonane zostały przede wszystkim wydatki przeznaczone na realizację świadczeń rodzinnych, górnictwo węgla kamiennego, utrzymanie i funkcjonowanie administracji publicznej, finansowanie zadań urzędów naczelnych organów administracji państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa, a także obsługę długu publicznego. Nierozdysponowana została też pewna kwota rezerw celowych. W porównaniu z rokiem 2004 wydatki budżetu państwa były wyższe o 10,4 mld, to jest o 5,3%. Udział zrealizowanych wydatków budżetu państwa w szacowanym PKB wynosił 21,2%. Przy konstrukcji budżetu państwa zakładano, że udział ten wyniesie 21,9%.</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W 2005 r. zrealizowano również wydatki ujęte w ustawie budżetowej na 2004 r. i przesunięte do realizacji w roku 2005 na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wydatków budżetu państwa, które w 2004 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego. Była to kwota 4,7 mld zł, z czego wykorzystano 3,9 mld.</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podobnie jak w latach poprzednich strukturę wydatków budżetu państwa kształtował udział wydatków, które musiały być sfinansowane, ponieważ wynikały z przepisów ustawowych lub wcześniej podjętych zobowiązań ujętych w ramy prawne. Wzrost wydatków prawnie zdeterminowanych w roku 2005 jest spowodowany przede wszystkim wzrostem składki do budżetu Unii Europejskiej, zwiększeniem wydatków na zasiłki i świadczenia przedemerytalne, wzrostem wydatków na obsługę długu publicznego spowodowanym wyższymi kosztami obsługi skarbowych papierów wartościowych wyemitowanych na rynku krajowym, zwiększeniem subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego oraz wzrostem wydatków na obronę narodową będącym wynikiem wzrostu PKB.</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Na wydatki zaliczane do grupy wydatków prawnie zdeterminowanych wydatkowano 72,5% ogółu wykonanych wydatków budżetu państwa w roku 2005. Wydatki te w stosunku do planu po zmianach były niższe o 0,5%, głównie w wyniku niższego niż planowano wykonania wydatków przeznaczonych na świadczenia rodzinne oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wydatków urzędów naczelnych organów administracji państwowej, sądownictwa oraz koszty obsługi długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-54.19" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Deficyt budżetu państwa w 2005 r. wyniósł 28,4 mld i był mniejszy o 6,6 mld zł od zapisanego w ustawie budżetowej. Relacja deficytu budżetowego w stosunku do PKB obniżyła się z 4,5% w roku 2004 r. do 2,9% w roku 2005. Jest to zdecydowanie zjawisko pozytywne. Po uwzględnieniu ujemnego salda przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania w kwocie 9,8 mld oraz ujemnego salda refinansowania zadań realizowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej w kwocie 415 mln zł potrzeby pożyczkowe budżetu państwa wyniosły 38,6 mld wobec przewidywanych wcześniej 44,7 mld zł. Podstawową rolę w finansowaniu potrzeb pożyczkowych budżetu państwa podobnie jak w latach poprzednich odegrała emisja papierów wartościowych sprzedawanych na rynku krajowym. Ogółem ze źródeł krajowych sfinansowano 68,8% potrzeb pożyczkowych. Finansowanie zagraniczne pokryło 31,2% potrzeb pożyczkowych budżetu państwa. Istotnym elementem przebiegu finansowania zagranicznego była przedterminowa spłata znacznej części zadłużenia wobec Klubu Paryskiego. Warto podkreślić, że łączny deficyt sektora finansów publicznych był niższy od deficytu budżetu państwa o 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-54.20" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Państwowy dług publiczny na koniec 2005 r. wyniósł 467,8 mld zł, a powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji - 478,3 mld zł. W relacji do PKB wynosi to 48,8%. Nie przekracza on więc progu ostrożnościowego założonego w ustawie o finansach publicznych, jednak jest tylko o 12,2 mld zł poniżej tej wielkości. Wzrost państwowego długu publicznego podobnie jak w latach poprzednich wynikał ze zwiększenia zadłużenia Skarbu Państwa oraz zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-54.21" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Wśród pozytywnych i negatywnych aspektów wykonania budżetu można zwrócić uwagę na następujące zjawiska. Lepsza od zakładanej była ściągalność bieżących należności podatkowych oraz wyniki finansowe podmiotów gospodarczych. Jako niezadowalające trzeba ocenić wyniki w zakresie ściągalności należności z lat poprzednich. Działo się tak pomimo wprowadzenia nowych form wykonania decyzji o zabezpieczeniu zobowiązań podatkowych, a także zmian w funkcjonowaniu komórek egzekucyjnych. Zaległości z tytułu podatków i innych należności budżetowych wzrosły w roku 2005 w stosunku do roku 2004 o 1,3 mld zł, to jest o 6,3%. Za pozytywne zjawisko należy uznać utrzymującą się od trzech lat tendencję zmniejszania stanu zobowiązań wymagalnych państwowych jednostek budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-54.22" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Nie podjęto dostatecznych działań reformujących tryb i zasady planowania, finansowania oraz nadzoru nad przebiegiem realizacji inwestycji finansowanych z budżetu państwa. Wprawdzie dysponenci części budżetowych oraz zarządy województw prowadzili kontrole i nadzorowali wydatkowanie środków budżetowych, jednakże efekty tych działań nie były w pełni zadowalające i nie nastąpiła znacząca poprawa przebiegu realizacji inwestycji finansowanych z budżetu państwa. Inaczej niż planowano kształtowały się też przychody i rozchody z prywatyzacji, które wyniosły odpowiednio 3,8 mld i 13,7 mld zł. Planowane przychody z prywatyzacji zrealizowano w 67,9%.</u>
          <u xml:id="u-54.23" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Redukcja deficytu budżetowego nie spowodowała zahamowania wzrostu państwowego długu publicznego. Koszty obsługi długu publicznego były w roku 2005 wyższe niż w roku 2004 o 10,2%. Wskazać jednak należy, że według ustawy budżetowej na rok 2005 r. koszty obsługi długu wykonane zostały na poziomie 99,7%. Jako pozytywne zjawisko odnotować należy z pewnością zmniejszenie w roku 2005 potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, co wiązało się przede wszystkim ze zmniejszeniem deficytu budżetowego oraz zakończeniem wypłat rekompensat z tytułu zaniechania waloryzacji wynagrodzeń w sferze budżetowej w latach 1991–1992.</u>
          <u xml:id="u-54.24" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Saldo bieżących rozliczeń Polski z Unią Europejską na koniec 2005 r. było dodatnie i wynosiło 6,2 mld zł wobec planowanego w wysokości 15 mld zł. Do Polski napłynęły środki w kwocie ponad 16 mld zł, jednak poziom wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej był niski. Udało się zrealizować tylko 42,5% planowanych w ustawie budżetowej wydatków, w tym z funduszy strukturalnych zaledwie 31,6%.</u>
          <u xml:id="u-54.25" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Poprawiły się nieznacznie w stosunku do roku 2004 wyniki finansowe funduszy dotowanych z budżetu państwa, ale w dalszym ciągu stan środków w tych funduszach był ujemny. Zmniejszyło się zadłużenie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Pracy. Fundusze niedotowane z budżetu państwa osiągnęły dodatni wynik finansowy. Agencje rządowe osiągnęły lepsze wyniki, niż planowano w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-54.26" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Projektowany w ustawie budżetowej limit gwarancji i poręczeń Skarbu Państwa został wykorzystany zaledwie w 3,3%. Z punktu widzenia kształtowania i relacji poziomu długu i potencjalnego stosowania procedur ostrożnościowych i sanacyjnych zjawisko to należy uznać za pozytywne. Z drugiej jednak strony ograniczone zostały możliwości pośredniego finansowania gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-54.27" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Nad sprawozdaniem z wykonania budżetu państwa Komisja Finansów Publicznych pracowała w okresie od 21 czerwca do 11 lipca 2006 r. Ogółem komisja odbyła 14 posiedzeń poświęconych tej sprawie. Trzeba podkreślić, że prace komisji przebiegały szybko i sprawnie, za co chciałabym podziękować wszystkim uczestnikom tych prac: posłom referentom komisji branżowych, przedstawicielom dysponentów poszczególnych części budżetowych, przedstawicielom Najwyżej Izby Kontroli oraz posłom członkom Komisji Finansów Publicznych, a także pracownikom sekretariatu komisji i sejmowego Biura Studiów i Analiz.</u>
          <u xml:id="u-54.28" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W trakcie prac nad sprawozdaniem z wykonania budżetu na 2005 r. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła zgodnie z postanowieniem marszałka Sejmu części budżetowe będące w jej kompetencjach, a także te, które były przedmiotem prac innych komisji.</u>
          <u xml:id="u-54.29" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W odniesieniu do tzw. własnych części budżetowych Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła i pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu państwa wraz z analizą NIK w zakresie części 19: Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe, części 78: Obsługa zadłużenia zagranicznego, części 79: Obsługa długu krajowego, części 98: Przychody i rozchody związane z finansowaniem deficytu i rozdysponowaniem nadwyżki budżetowej, części 81: Rezerwa ogólna, części 58: Główny Urząd Statystyczny, części 69: Komisja Papierów Wartościowych i Giełd oraz inwestycji wieloletnich.</u>
          <u xml:id="u-54.30" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Inne komisje sejmowe przedłożyły Komisji Finansów Publicznych 25 opinii, w tym 3 będące efektem prac połączonych komisji. Poza jednym przypadkiem, dotyczącym wykonania budżetu przez Polską Akademię Nauk, pozostałe opinie komisji sejmowych były pozytywne. Komisje nie wnosiły zastrzeżeń do rozpatrywanych przez siebie części budżetu i wykonania planów finansowych agencji, funduszy, a także programów wieloletnich realizowanych ze środków Unii Europejskiej i wydatków nimi finansowanych i wnioskowały o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-54.31" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Należy jedynie dodać, że szersze komentarze zawarły w swoich opiniach Komisja Obrony Narodowej i Komisja Zdrowia, natomiast komentarze węższe Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży, Komisja Gospodarki, Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisja Rodziny i Praw Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-54.32" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Jak już wspomniano, Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży negatywnie zaopiniowała sprawozdanie z wykonania budżetu w zakresie części 67: Polska Akademia Nauk z powodu istotnych nieprawidłowości wskazanych przez NIK. Według opinii komisji nieprawidłowości te były skutkiem między innymi niegospodarnych działań oraz uchybień w realizacji ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-54.33" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Gospodarki wskazała w swej opinii, iż zdaniem posłów stwierdzone przez NIK uchybienia i nieprawidłowości nie miały istotnego wpływu na ogólną ocenę wykonania poszczególnych części budżetowych. W dyskusji zwrócono uwagę na dysproporcje między planowanymi a osiąganymi dochodami, na przykład w części 20: Gospodarka i w części 53: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, i niezgodne z prawem wypłacanie dodatków regulacyjnych w części 50: Urząd Regulacji Energetyki.</u>
          <u xml:id="u-54.34" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Obrony Narodowej pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu obrony narodowej za 2005 r., szczególnie w aspekcie działań zmierzających do unowocześnienia sił zbrojnych i ich dostosowania do standardów armii innych państw członków Paktu Północnoatlantyckiego. Ponadto komisja wskazała na niektóre pozytywne fakty związane z realizacją budżetu.</u>
          <u xml:id="u-54.35" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, pozytywnie opiniując sprawozdanie, podkreśliła, iż podziela uwagi i poglądy przedstawione w raporcie NIK. Jednocześnie komisja zwróciła uwagę na potrzebę większego wykorzystania bezzwrotnych środków pochodzących z zagranicy na finansowanie programów, za których realizację odpowiada minister właściwy do spraw środowiska i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Komisja wyraziła głębokie zaniepokojenie niewykorzystaniem przyznanych środków z rezerw celowych, zwłaszcza w odniesieniu do rezerwy 83 poz. 57: Rezerwa dla zakładów chemicznych Tarnowskie Góry na współfinansowanie ze środków unijnych prac likwidacyjnych i na ochronę środowiska, co wynikało ze złego planowania.</u>
          <u xml:id="u-54.36" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Rodziny i Praw Kobiet przychyliła się do oceny NIK dotyczącej wykonania budżetu państwa za rok 2005 w części 14: Rzecznik Praw Dziecka jako pozytywnej z nieprawidłowościami i podzieliła opinię w zakresie konieczności wzmocnienia nadzoru na działalnością biura rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-54.37" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Zdrowia także przychyliła się do oceny NIK dotyczącej wykonania budżetu państwa w 2005 r. w części 46: Zdrowie jako pozytywnej z nieprawidłowościami i wnioskowała o usunięcie wszelkich nieprawidłowości. Jednocześnie komisja zwróciła uwagę na fakt niedoszacowania dochodów oraz stosunkowo niskie wykonanie planu wydatków, uznając to za działanie niegospodarne. Wskazała, iż zakłady budżetowe nie realizowały ustawowych obowiązków wynikających z ustawy o finansach publicznych. Wskazała na nieprawidłowości polegające na: naruszeniach dyscypliny finansów publicznych, znaczącym wzroście wydatków niewygasających, opóźnieniach w regulowaniu zobowiązań wynikających z wyroków sądowych. Wyraziła też zaniepokojenie wykorzystaniem rezerwy celowej na staże podyplomowe dla pracowników służby zdrowia, zwłaszcza w zakresie staży podyplomowych pielęgniarek i położnych. Na ten cel wykorzystano niespełna 30% przyznanych z rezerwy środków.</u>
          <u xml:id="u-54.38" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W czasie rozpatrywania przez Komisję Finansów Publicznych sprawozdania z realizacji budżetu państwa posłowie zgłaszali szereg pytań i uwag, na które odpowiadali przedstawiciele dysponentów poszczególnych części budżetowych, Najwyższej Izby Kontroli oraz posłowie referenci przedstawiający stanowiska komisji branżowych. Przedstawię tylko niektóre z nich.</u>
          <u xml:id="u-54.39" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podczas omawiania inwestycji wieloletnich posłowie zgłosili pytania dotyczące między innymi realizacji kilku inwestycji resortu zdrowia. Zgłosili także wnioski dotyczące zmniejszenia liczby inwestycji wieloletnich finansowanych z budżetu państwa. Zdaniem wypowiadających się posłów niższe od planowanego wykorzystanie środków na realizację inwestycji wieloletnich spowodowane jest przede wszystkim nieterminowym wykonywaniem robót budowlanych, nieprawidłowym przygotowaniem inwestycji do realizacji, niegospodarnym wydatkowaniem środków publicznych, mało skutecznym egzekwowaniem przez dysponentów części budżetowej prawidłowej i terminowej realizacji inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-54.40" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W trakcie dyskusji nad wykonaniem budżetu w części 19: Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe przedstawiono krytyczne oceny poziomu ściągalności należności podatkowych, nieprawidłowości w księgowaniu dochodów i wydatków, znacznej ilości zmian w planie wydatków, co świadczy o niedostatkach planowania, oraz niskiego poziomu wykorzystania środków w ramach programów przedakcesyjnych.</u>
          <u xml:id="u-54.41" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Przy rozpatrywaniu opinii Komisji Gospodarki posłowie w trakcie dyskusji zwrócili uwagę i prosili o wyjaśnienia między innymi w sprawach: niewykorzystania rezerw celowych przeznaczonych na usuwanie azbestu i wyrobów z azbestem, niewykorzystania rezerwy celowej utworzonej w związku z likwidacją zakładu Tarnowskie Góry, zwiększenia dochodów w części budżetowej 20: Gospodarka z wpływów pochodzących z dywidendy spółek węglowych, które zdaniem zabierających głos w tej sprawie posłów powinny być uwzględnione w ustawie budżetowej. Podniesiono także kwestię uchybień w zakresie rozliczeń niektórych umów o dotację, nieprawidłowo sporządzanych dokumentów księgowych, głównie dowodu księgowego wystawionego przez Polską Federację Turystyki Wiejskiej.</u>
          <u xml:id="u-54.42" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W części 50 dotyczącej Urzędu Regulacji Energetyki komisja prosiła o wyjaśnienie, dlaczego urząd wypłacał pracownikom dodatki regulacyjne pomimo tego, że Najwyższa Izba Kontroli powtarzała we wnioskach z kontroli prowadzonych w latach 2003–2004, iż te wypłaty są niezgodne z obowiązujących prawem. Obie strony, Urząd Regulacji Energetyki i NIK, przedstawiły swoje racje i komisja nie zajęła stanowiska w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-54.43" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podczas omawiania opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży posłowie wypowiadali się między innymi na temat: wadliwego planowania dochodów, nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych, przekraczania limitu wydatków i niedostatecznego nadzoru nad realizacją zadań inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-54.44" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W odniesieniu do części budżetowej 67: Polska Akademia Nauk przedstawiono projekt negatywnej opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży wobec sprawozdania z wykonania budżetu w tej części. Podstawowe zarzuty odnosiły się do: niedokonania rozliczenia kierowników trzech placówek zagranicznych PAN z przekazanych im środków budżetowych w formie stałych zaliczek w kwocie 187,6 tys. euro, bezpodstawnego wydatkowania kwoty 111,8 tys. euro na pokrycie kosztów likwidacji jednostek PAN oraz zaniechania działań na rzecz odstąpienia od opłacania z budżetu PAN składki do Międzynarodowego Instytutu Stosowanej Analizy Systemowej.</u>
          <u xml:id="u-54.45" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Obecny na posiedzeniu prezes Polskiej Akademii Nauk udzielił wyczerpujących wyjaśnień odnośnie do podnoszonych wątpliwości i stawianych zarzutów. Po wyjaśnieniach przedstawiciela Polskiej Akademii Nauk, w tym poinformowaniu o tym, że audyt stacji w Wiedniu został przeprowadzony w maju br., skutkując skierowaniem stosownych wniosków do rzecznika dyscypliny finansów publicznych, posłowie złożyli wniosek o przyjęcie sprawozdania z tej części budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-54.46" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Przy rozpatrywaniu opinii Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w odniesieniu do części budżetowej 34: Rozwój regionalny posłowie podnosili kwestie nieterminowego regulowania płatności oraz nieterminowego odprowadzania dochodów na rachunek budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-54.47" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podczas rozpatrywania opinii Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w odniesieniu do części budżetowej 85: Budżety wojewodów w zakresie działu 700: Gospodarka mieszkaniowa oraz działu 710: Działalność usługowa zwrócono uwagę na fakt istniejących, a nawet zwiększających się zaległości finansowych w dochodach. W przypadku gospodarki mieszkaniowej jest to kwota 739 mln zł, która wynika z nieskutecznego egzekwowania zaległych należności, na przykład z tytułu nabycia praw majątkowych lub opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów.</u>
          <u xml:id="u-54.48" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W trakcie dyskusji nad opinią Komisji Polityki Społecznej w odniesieniu do części budżetowej 44: Zabezpieczenie społeczne posłowie pytali o nieprawidłowości w rozliczeniu dotacji z zakresu pomocy społecznej, nieprawidłowości w rozliczaniu dotacji dla organizacji pozarządowych oraz błędy w planowaniu dochodów. W odniesieniu do części budżetowej 72: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zwrócono uwagę na wysokie koszty obsługi ubezpieczonych. W dyskusji nad sprawozdaniem z wykonania budżetu przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wypowiadający się posłowie krytycznie ocenili m.in. przekroczenie planu finansowego oraz niepełne wykonanie zaleceń pokontrolnych NIK.</u>
          <u xml:id="u-54.49" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W trakcie rozpatrywania opinii Komisji Pracy dyskutowano nad kwestią niskiego wykorzystania środków z Unii Europejskiej, przede wszystkim z Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL oraz Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich, a także niepełnego wykorzystania środków z rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-54.50" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Obszernie dyskutowano nad problemami z zakresu wykonania budżetu odnoszącymi się do części budżetowych opiniowanych przez Komisję Zdrowia. Podnoszono m.in. kwestie: niedoszacowania dochodów, niskiego wykonania planu wydatków, nieefektywnego funkcjonowania zakładów budżetowych, naruszenia dyscypliny finansów publicznych polegającego na opóźnieniach w regulowaniu zobowiązań, nieprawidłowości w udzielaniu dotacji, niepełnego wdrożenia systemu oceny świadczeń zdrowotnych oraz niewykorzystania środków na staże podyplomowe dla pielęgniarek i położnych. W dyskusji zwrócono też uwagę na źle zaplanowaną rezerwę w pozycji 62, przeznaczoną na finansowanie świadczeń zdrowotnych dla osób nieubezpieczonych. Zwrócono też uwagę na bardzo wysoką kwotę wydatków niewygasających w tej części, które wyniosły 261,4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-54.51" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podczas omawiania opinii Komisji Skarbu Państwa posłowie pytali m.in. o zbyt wysokie środki przeznaczone na Fundusz Reprywatyzacyjny oraz o małą efektywność działań podejmowanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-54.52" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Przy rozpatrywaniu opinii Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych posłowie skupili się głównie na stwierdzonych przez nich nieprawidłowościach w zakresie wydatków dokonywanych przez Centrum Personalizacji Dokumentów, jednostkę organizacyjną nadzorowaną przez Ministerstwo Administracji i Spraw Wewnętrznych, oraz wydatków ujętych w planie finansowym Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.</u>
          <u xml:id="u-54.53" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W dyskusji nad opinią Komisji Infrastruktury posłowie zwracali uwagę m.in. na: nieprawidłowości w wykorzystaniu dotacji dla Polskich Kolei Państwowych, zaległości we wpłatach do budżetu państwa ze strony operatorów telekomunikacyjnych, funkcjonowanie systemu umarzania odsetek od kredytów mieszkaniowych, wykorzystanie środków przeznaczonych na termomodernizację oraz niedostateczny rozwój systemów geotermalnych.</u>
          <u xml:id="u-54.54" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W trakcie rozpatrywania opinii Komisji Polityki Społecznej omawiano m.in. sprawy krytycznej oceny NIK dotyczącej wykorzystania środków z Funduszu Inicjatyw Europejskich, ponieważ zbyt późno uruchamiano dotacje. W odniesieniu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zwrócono uwagę na zmniejszenie zadłużenia kredytowego, wzrost sumy składek przekazywanych do otwartych funduszy emerytalnych, poprawę struktury przychodów funduszu, zmniejszenie udziału dotacji budżetowej, ale też na niewykorzystanie środków na prewencję rentową i nieutworzenie funduszy rezerwowych, co jest obowiązkiem ustawowym. W odniesieniu do PFRON zwrócono uwagę na negatywną opinię NIK odnoszącą się do nieprawidłowości wynikających z decyzji ministra pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-54.55" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podczas omawiania opinii Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w krótkiej dyskusji odniesiono się m.in. do następujących problemów: konieczności przygotowania kompleksowej oceny potrzeb kraju w dziedzinie inwestycji z zakresu gospodarki wodnej, nadmiernej wielkości wolnych środków przetrzymywanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz roli kar w systemie finansowania ochrony środowiska, redystrybucji środków z tego tytułu i najważniejszych priorytetów w dziedzinie finansowania inwestycji ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-54.56" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Podczas rozpatrywania opinii Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwrócono uwagę m.in. na: zawarcie niekorzystnej dla ministerstwa umowy z biurem podróży świadczącym usługi w zakresie zagranicznych podróży służbowych, przedłużające się uzgadnianie planu finansowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, niepodejmowanie przez Agencję Rynku Rolnego w określonych terminach działań w celu wyeliminowania zapłaty odsetek z tytułu nieuregulowanych zobowiązań poręczonych przez Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-54.57" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Przy rozpatrywaniu opinii Komisji Obrony Narodowej posłowie pytali m.in. o powody nieprawidłowości w prowadzeniu ksiąg rachunkowych, prawidłowość samodzielnego przenoszenia środków budżetowych przez prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, powody powstania należności w postaci odsetek w wysokości 31 mln zł oraz o problemy związane z zakupem umundurowania. Największą dyskusję wzbudził spór Ministerstwa Obrony Narodowej z Najwyższą Izbą Kontroli dotyczący interpretacji obowiązujących przepisów określających cele, na które mogą być wydatkowane środki z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-54.58" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Członkowie Komisji Finansów Publicznych zapoznali się z wynikami kontroli i uwagami przedstawionymi przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz informacjami i wyjaśnieniami przedstawicieli dysponentów poszczególnych części budżetowych oraz Ministerstwa Finansów. Komisja Finansów Publicznych przeprowadziła dodatkowe głosowania w związku z przedstawioną przez NIK negatywną oceną wykonanie budżetu w zakresie części 17: Administracja publiczna, części 29: Obrona narodowa, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz Funduszu Pomocy Postpenitencjarnej oraz inwestycji: drogowych, służby zdrowia i szkolnictwa wyższego, a także na skutek pojawienia się negatywnej oceny części 67: PAN w opinii Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-54.59" who="#AleksandraNatalliŚwiat">W wyniku tych głosowań Komisja Finansów Publicznych, przychylając się do zdania komisji branżowych oraz rekomendacji posłów referentów i koreferentów, przyjęła pozytywne opinie odnośnie do wykonania tych części budżetowych i funduszów. Ponadto w jednym głosowaniu komisja przyjęła wszystkie części budżetowe i plany finansowe funduszy celowych i agencji, do których komisje sejmowe i posłowie zgłosili wnioski o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-54.60" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja w głosowaniu - 22 głosy „za”, 1 głos „przeciw”, 6 posłów wstrzymało się od głosu - przyjęła projekt uchwały w sprawie przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. oraz w sprawie absolutorium dla Rady Ministrów. Komisja rekomenduje Sejmowi przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu oraz udzielenie rządowi absolutorium. Jednocześnie komisja w pkt 3 projektu uchwały proponuje, aby Sejm zwrócił uwagę dysponentom poszczególnych części budżetowych na konieczność usunięcia nieprawidłowości wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz przedstawionych w opiniach komisji sejmowych. Do uchwały tej nie zgłoszono żadnych wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-54.61" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Jednocześnie komisja rekomendowała Wysokiemu Sejmowi przyjęcie informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 r. przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani poseł sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby Kontroli, pana Mirosława Sekułę w celu przedstawienia analizy wykonania budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Panie Ministrze Finansów! Panie Prezesie Narodowego Banku Polskiego! Wysoki Sejmie! Przedstawiam Wysokiemu Sejmowi analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej oraz opinię Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów za wykonanie budżetu na rok 2005.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MirosławSekuła">Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wyraziło pozytywną opinię w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów. Zacznę więc od uzasadnienia tej opinii. Przyjmując taką opinię, Kolegium NIK wzięło pod uwagę zarówno okoliczności pozytywne, jak i ustalone przez naszych kontrolerów nieprawidłowości. Okoliczności pozytywne to przede wszystkim znaczące zmniejszenie deficytu budżetu państwa w stosunku do roku poprzedniego. Warto jednak zauważyć, że redukcja deficytu budżetu państwa o blisko 1/3 została osiągnięta głównie poprzez zwiększenie dochodów budżetu państwa, które przekroczyły zaplanowaną kwotę o 2,9%, a tylko w małym stopniu poprzez ograniczenie wydatków. Wydatki były tylko o 0,7% niższe od planowanych.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MirosławSekuła">Mówiąc o deficycie budżetu państwa, wskazać także należy na sposób kwalifikowania środków zasilających niektóre fundusze celowe, co ma wpływ na wielkość deficytu budżetowego. Gdyby więc powiększyć deficyt o kwotę 13 600 mln zł - przekazaną do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na refundację składek do otwartych funduszy emerytalnych oraz odpisów z prywatyzacji zasilających niektóre fundusze celowe, lecz niezaliczoną do wydatków budżetu państwa - deficyt budżetu państwa zamiast 2,9% produktu krajowego brutto wyniósłby 4,3% PKB.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MirosławSekuła">Wzrósł także, w relacji do produktu krajowego brutto, państwowy dług publiczny, powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji. W 2005 r. stanowił on już 48,8% produktu krajowego brutto, podczas gdy rok wcześniej 48,1%. Niski był natomiast w 2005 r. poziom wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej. Jest ryzyko, że przeznaczone dla Polski na lata 2004–2006 środki mogą nie zostać wykorzystane. Niskie wykorzystanie środków unijnych to przede wszystkim skutek skomplikowanych i czasochłonnych procedur administracyjnych, a w znacznie mniejszym stopniu problemów finansowych beneficjentów.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#MirosławSekuła">Ponadto w 2005 r. wystąpiły negatywne zjawiska w gromadzeniu dochodów publicznych i finansowaniu zadań państwa w tworzeniu oraz niecelowym wykorzystaniu rezerw celowych, a także w niegospodarnym i nierzetelnym wykorzystywaniu środków państwowych funduszy celowych. W szerszym niż gdzie indziej zakresie ujawniły się one w niektórych częściach budżetu takich jak administracja publiczna i obrona narodowa oraz w realizacji planów finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i Funduszu Pomocy Postpenitencjarnej. Wykonanie tych części budżetu państwa oraz planów finansowych wymienionych funduszy celowych Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Podstawą prezentowanej opinii Najwyższej Izby Kontroli jest analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2005 r., oparta na wynikach kontroli budżetowej oraz wielu innych kontroli tzw. okołobudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#MirosławSekuła">Skontrolowaliśmy łącznie 416 jednostek, w tym wszystkie ministerstwa i urzędy centralne. Zbadaliśmy wykonanie budżetu przez 230 państwowe jednostki budżetowe, tj. ok. 8% tego typu jednostek. Oprócz jednostek budżetowych kontrolą objęto państwowe fundusze celowe i agencje rządowe. Sprawdziliśmy także, jak wykorzystują środki budżetu państwa jednostki samorządu terytorialnego i jednostki spoza sektora finansów publicznych. Kontrola wykonania budżetu państwa to przede wszystkim audyt finansowy, który obejmuje ocenę zgodności i wiarygodności ksiąg rachunkowych oraz rozliczeń finansowych. Sprawdzana jest także efektywność poboru dochodów i wydatkowania środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#MirosławSekuła">W 2005 r. realizacja budżetu przebiegała przy niższym wzroście produktu krajowego brutto i niższej inflacji, niż zakładano na etapie jego opracowywania. Stopa wzrostu PKB wyniosła 3,4% i była o 1,6 punktu procentowego niższa od planowanej. Niższa od planowanej o 0,7 punktu procentowego była średnioroczna inflacja, która wyniosła 2,1%. Stopa wzrostu gospodarczego w 2005 r. była także niższa niż w dwóch poprzednich latach, jednakże z kwartału na kwartał wzrost PKB był coraz szybszy, a inflacja zmniejszała się.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#MirosławSekuła">Poszczególne składowe produktu krajowego brutto, z wyjątkiem spożycia zbiorowego, ukształtowały się poniżej założeń przyjętych do opracowania budżetu. Ze względu na zmiany metodologiczne wprowadzone przez Główny Urząd Statystyczny w listopadzie ubiegłego roku wykonanie i prognozy nie są w pełni porównywalne. Niemniej jednak można zauważyć, że najbardziej, bo około dwukrotnie, przeszacowane zostały: wzrost importu, popyt krajowy i nakłady brutto na środki trwałe. Korzystniejsze wyniki, niż zakładano, osiągnięte zostały w bilansie płatniczym. Relacja salda obrotów bieżących do produktu krajowego brutto wyniosła ok. minus 1,5%, podczas gdy planowano minus 2%. Inwestycje bezpośrednie były dwukrotnie wyższe, niż planowano.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#MirosławSekuła">Nastąpił niewielki wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej. Zatrudnienie wzrosło o 0,6 punktu procentowego ponad to, co zakładała prognoza budżetowa. Liczba bezrobotnych zarejestrowana w urzędach pracy na koniec 2005 r. wyniosła ok. 2800 tys. osób. Była ona o ponad 100 tys. mniejsza niż w prognozie budżetowej i o blisko 230 tys. mniejsza niż na koniec 2004 r. Drugi rok z rzędu utrzymywał się spadek stopy bezrobocia. Stopa bezrobocia zmniejszyła się z 19% w 2004 r. do 17,6% w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#MirosławSekuła">Ze względu na niższą, niż planowano, inflację wskaźnik wzrostu realnego wynagrodzenia wyniósł 2,5%. Wynagrodzenia rosły szybciej w jednostkach sfery budżetowej niż w sektorze przedsiębiorstw. Nadal jednak przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw było wyższe.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#MirosławSekuła">Niedoszacowana została skala aprecjacji złotego w 2005 r. W prognozie budżetowej przeszacowany został kurs euro i dolara amerykańskiego. Średni kurs dolara amerykańskiego był niższy od planowanego o 45 gr, a euro o 39 gr.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pomimo że podstawowe wskaźniki wzrostu gospodarczego i inflacji zostały przeszacowane, osiągnięto wysoką dynamikę wzrostu dochodów budżetu państwa. Dochody w porównaniu do 2004 r. wzrosły o 15% wobec 13% założonych na etapie tworzenia ustawy budżetowej. W efekcie dochody budżetu państwa wyniosły 179 800 mln zł i przekroczyły zaplanowaną kwotę o 5100 mln zł, tj. o 2,9%.</u>
          <u xml:id="u-56.13" who="#MirosławSekuła">Po raz pierwszy na przestrzeni ostatnich 5 lat nastąpił wzrost dochodów budżetu państwa w relacji do produktu krajowego brutto. Zwiększyły się one z 16,9% w 2004 r. do 18,3% w 2005 r., wracając tym samym do poziomu z roku 2000. Przekroczenie planu dochodów wynikało przede wszystkim z lepszego wykonania dochodów niepodatkowych, w tym przede wszystkim wyższych wpływów z dywidend. Ponadplanowe dochody z tych tytułów wyniosły 4400 mln zł. Na dobrą realizację dochodów wpłynęła także lepsza od zakładanej dynamika ściągalności bieżących należności podatkowych oraz korzystne wyniki finansowe podmiotów gospodarczych, w szczególności opodatkowanych stałą stawką 19%. W efekcie uzyskano wyższe o 7,3% od planowanych dochody z podatku dochodowego od osób prawnych, z podatku od osób fizycznych - o 3,4%, a z podatku od towarów i usług - o 2,4%. Łącznie ponadplanowe dochody z tych tytułów wyniosły 3 600 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-56.14" who="#MirosławSekuła">O ile realizacja bieżących dochodów przebiegała w 2005 r. sprawnie, to egzekucja należności z lat poprzednich wypadła znacznie gorzej. Działo się tak pomimo wprowadzenia nowych form wykonania decyzji o zabezpieczeniu zobowiązań podatkowych, a także zmian w funkcjonowaniu komórek egzekucyjnych urzędów skarbowych. Po raz kolejny pogorszyły się wskaźniki skuteczności egzekucji zaległości podatkowych. Wskaźnik efektywności egzekucji w porównaniu z rokiem 2004 obniżył się z 21,9% do 19,7%, czyli o 2,2 punktu procentowego, a wskaźnik realizacji tytułów wykonawczych - o 2,8 punktu procentowego, czyli z 45,5% spadł do 42,7%.</u>
          <u xml:id="u-56.15" who="#MirosławSekuła">Na tle ogólnie niskiej skuteczności egzekucji zaległości podatkowych szczególnie niekorzystne tendencje występowały w przypadku zaległości w podatku akcyzowym. Wskaźnik efektywności egzekucji zaległości z tego podatku, prowadzonej przez izby celne, wyniósł 2,7%. Zaległości z tytułu podatków i innych należności budżetowych wzrosły w stosunku do 2004 r. o 1 300 mln zł, to jest o 6,3%. Jednak wysoka dynamika dochodów spowodowała, że zmniejszyła się relacja zaległości do dochodów z 13,3% do 12,3% w roku 2005.</u>
          <u xml:id="u-56.16" who="#MirosławSekuła">Największy przyrost zaległości w 2005 r. odnotowano w zakresie odsetek od nieterminowych wpłat podatników - o 46,7%, oraz grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych od osób prawnych - o 38,9%. W przypadku odsetek od zaległości ważny jest nie tylko wymiar finansowy. Unikanie płacenia grzywien, kar i odsetek wywołuje wrażenie, że można bezkarnie łamać prawo.</u>
          <u xml:id="u-56.17" who="#MirosławSekuła">Druga sprawa, która może niepokoić, to skala należności podatkowych ulegających przedawnieniu oraz uchylanych w postępowaniu administracyjnym i sądowym. W 2005 r. przedawnieniu uległy należności podatkowe w kwocie ponad 700 mln zł. Uchylenia błędnych decyzji aparatu skarbowego kosztowały budżet państwa ponad 180 mln zł. Ministerstwo Finansów nie posiada informacji o przyczynach przedawnień należności na poszczególnych etapach postępowania podatkowego, odwoławczego i egzekucyjnego, a także o skali i przyczynach uchylenia decyzji podatkowych. Brak tych informacji uniemożliwia, zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, skuteczne przeciwdziałanie tym negatywnym zjawiskom.</u>
          <u xml:id="u-56.18" who="#MirosławSekuła">Za zbyt późne należy uznać planowane przez ministra finansów na rok 2007 zmiany w systemach informatycznych, pozwalające na gromadzenie odpowiednich informacji. Zdecydowane działania są tu tym ważniejsze, gdyż sfera ta należy do obszarów zagrożonych korupcją.</u>
          <u xml:id="u-56.19" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wydatki budżetowe wyniosły 208 100 mln zł. W stosunku do ustawy budżetowej były niższe o 1 600 mln zł, to jest o 0,7%. Rada Ministrów przeniosła do wykorzystania w 2006 r. kwotę 4 400 mln zł, która mimo że nie została wydana, zaliczona jest jednak do wydatków roku 2005. Kwota ta, aczkolwiek ciągle wysoka, była jednak o 6,8% niższa niż rok wcześniej. Wydatki zostały sfinansowane dochodami budżetu państwa w 86,4%. Relacja ta poprawiła się o 7,3 punktu procentowego w porównaniu z rokiem poprzednim. Wydatki były wyższe o 5,3%, to jest o 3 100 mln zł, niż w 2004 r. Realny wzrost wydatków był zbliżony do wzrostu produktu krajowego brutto. Oznacza to, że dobrej koniunktury nie wykorzystano do odpowiedniej poprawy stanu równowagi finansów publicznych. Taka polityka jest bardzo niebezpieczna, gdyż wysoki poziom wydatków budżetowych szybko utrwala się i przy słabszej dynamice wzrostu gospodarczego utrzymanie deficytu budżetowego na rozsądnym poziomie może okazać się bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-56.20" who="#MirosławSekuła">Za pozytywne zjawisko należy uznać utrzymującą się od 3 lat tendencję zmniejszania stanu zobowiązań wymagalnych państwowych jednostek budżetowych. Zobowiązania zmniejszyły się o 21,8%, ma to związek z płynnym uruchamianiem środków budżetowych, co z uznaniem odnotowujemy. Nasz niepokój natomiast w dalszym ciągu budzą rezerwy celowe. Zbyt duża część wydatków, bo aż 7,2%, została zaplanowana w rezerwach celowych. Znaczna część z nich nie spełniała przy tym wymogów określonych w art. 66 poprzedniej ustawy o finansach publicznych. W rezerwach ujęto i następnie rozdysponowano wydatki znane lub możliwe do przewidzenia oraz przyporządkowania do odpowiednich części budżetowych. Poza tym, przeznaczenie niektórych rezerw zostało w trakcie realizacji budżetu zmienione. Łącznie zmiany te objęły kwotę ponad 1 mld zł. Przykładowo można wymienić rezerwę na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla osób nieubezpieczonych i skutki podwyższenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia zdrowotne. Z kwoty 400 mln zł zaplanowanych na ten cel wykorzystano zaledwie 6,1%. Pozostałe środki przeznaczono na inne cele niż pierwotnie planowano. Podstawową przyczyną licznych zmian przeznaczenia lub niewykorzystania rezerw jest ich planowanie na zadania nieprzygotowane do realizacji. Często niestety są to rezerwy wprowadzane do budżetu na etapie prac nad projektem ustawy budżetowej. Znaczna liczba tytułów i wysokość kwot ujętych w rezerwach celowych, a także istotne zmiany przeznaczenia rezerw dokonywane w trakcie roku powodują, że finanse publiczne stają się mniej przejrzyste.</u>
          <u xml:id="u-56.21" who="#MirosławSekuła">Niekorzystne jest także zjawisko uruchamiania środków z rezerw celowych, a następnie przenoszenie ich do wykorzystania w roku ubiegłym. Budżet państwa musiał gromadzić środki, które pozostały niewykorzystane, zamiast skorzystać z możliwości dokonania oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-56.22" who="#MirosławSekuła">Wydatki majątkowe w 2005 r. wyniosły 10 200 mln zł. Po rocznym wzroście nastąpił spadek tych wydatków o 8,2%, a ich udział w wydatkach budżetu państwa zmniejszył się z 5,6% w 2004 r. do 4,9% w 2005 r. Nastąpiło także przesunięcie części wydatków na rok 2006. Jest pewne, że obecny poziom wydatków majątkowych nie zapewnia reprodukcji majątku publicznego. Najwyższa Izba Kontroli stwierdza, że nie podjęto działań reformujących tryb i zasady planowania, finansowania przebiegu inwestycji finansowanych z budżetu państwa oraz nadzoru na nim. Wprawdzie dysponenci części budżetowych oraz zarządy województw częściej niż w latach ubiegłych prowadziły kontrole i nadzorowały wydatkowanie środków budżetowych, jednakże efekty tych działań należy uznać za niezadawalające. Nie nastąpiła znacząca poprawa przebiegu realizacji inwestycji finansowanych z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-56.23" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Efektem wyższych niż planowano dochodów budżetu państwa i niższych wydatków był niższy od planowanego o ponad 6 mld zł deficyt budżetu państwa. Na koniec 2005 r. wyniósł on 28 400 mln zł. Po raz pierwszy od wielu lat zmniejszyła się rozpiętość między wydatkami a dochodami budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-56.24" who="#MirosławSekuła">Znaczne zmniejszenie deficytu w porównaniu do 2004 r. i lepszy niż planowano wynik budżetu państwa jest niewątpliwie zjawiskiem pozytywnym i godnym podkreślenia. Analizując wykonanie dochodów, wydatków i deficytu budżetu państwa w poszczególnych kwartałach 2005 r., należy zauważyć, że w III kwartale 2005 r. wystąpiła nawet nadwyżka budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-56.25" who="#MirosławSekuła">Realizacja przychodów zapewniała pełne i terminowe finansowanie wydatków budżetu państwa oraz pozostałych potrzeb pożyczkowych. W 2005 r. w zasadniczy sposób zmieniła się struktura finansowania netto deficytu budżetowego. Ze źródeł krajowych pozyskano na ten cel ponad 26 mld zł, zamiast planowanych 41 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-56.26" who="#MirosławSekuła">Na rynku zagranicznym zaś planowano pozyskanie około 3 mld zł, faktycznie finansowanie zagraniczne wyniosło jednak 12 mld zł. Osiągnięte korzyści finansowe ze zwiększonego finansowania zagranicznego nie były jednak na tyle znaczące, by powstrzymać wzrost łącznych kosztów obsługi zadłużenia Skarbu Państwa. W 2005 r. koszty te wyniosły 25 mld zł i były o 2300 mln zł wyższe, to jest o 10,1% wyższe niż w 2004 r.</u>
          <u xml:id="u-56.27" who="#MirosławSekuła">Nie zostały wykorzystane potrzeby pożyczkowe związane z prefinansowaniem zadań realizowanych z udziałem środków z Unii Europejskiej. Były one niższe od planowanych w ustawie budżetowej, zarówno ze względu na wyższe przychody, jak i niższe rozchody z tego tytułu. Ujemne saldo prefinansowania wyniosło 400 mln zł i było kilkakrotnie niższe niż planowano. Rozchody zostały zrealizowane w 87,5%. Wynikało to z opóźnień w realizacji zadań współfinansowanych z funduszy strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-56.28" who="#MirosławSekuła">Inaczej niż planowano ukształtowały się również przychody i rozchody z prywatyzacji. Planowane przychody z prywatyzacji zrealizowano w 67,9%, a należy dodać, że kwota przychodów z prywatyzacji była o 62,5% niższa od wykonania w roku 2004. Nierzetelnie zostały zaplanowane przede wszystkim przychody z prywatyzacji pośredniej. Planowana w ustawie budżetowej kwota przychodów z prywatyzacji pośredniej - 5400 mln zł - określona została przez proste zsumowanie planów opracowanych przez pięć departamentów Ministerstwa Skarbu Państwa. Patrząc na realizację zadań z zakresu prywatyzacji od 2000 r., stwierdzić należy, że tylko w dwóch latach, to jest w roku 2000 i w roku 2004, udało się przekroczyć zaplanowane przychody z prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-56.29" who="#MirosławSekuła">Najczęstszą przyczyną braku realizacji założonych celów jest brak strategii działania, co potwierdzają coroczne kontrole NIK. Rzeczywista prywatyzacja odbiega znacznie od przyjętych założeń na dany rok. Jako przykład nieprawidłowości w procesie prywatyzacji można wskazać prywatyzację Przedsiębiorstwa Spedycji Międzynarodowej C. Hartwig Warszawa SA. Kontrola ujawniła wyjątkową przewlekłość procesu prywatyzacji, który trwał ponad 6 lat. W tym okresie wartość spółki znacznie się obniżyła, co spowodowało zmniejszenie przychodów z prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-56.30" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym przedstawić jeszcze kilka spraw natury systemowej. Pierwsza z nich dotyczy Państwowych Funduszy Celowych, których plany finansowe ujęto w ustawie budżetowej. Warto zauważyć, że po likwidacji środków specjalnych liczba tych funduszy uległa podwojeniu. Za wcześnie jest na dokonanie kompleksowej oceny ich funkcjonowania. Już teraz można jednak wskazać na nieprawidłowości, których przyczyny mają charakter systemowy. Występują one wtedy, gdy te same zadania są finansowane zarówno z wydatków budżetu państwa, jak i z państwowych funduszy celowych. Skłania to do bezzasadnego przenoszenia środków finansowych pomiędzy rachunkami budżetowymi a rachunkami funduszu oraz manipulowania nimi w celu uniknięcia zwrotu niewykorzystanych środków na koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-56.31" who="#MirosławSekuła">W 2005 r. sytuacja taka wystąpiła w Ministerstwie Obrony Narodowej, gdzie zakupy sprzętu wojskowego na kwotę 28 mln zł sfinansowano początkowo z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, a następnie kwotę tę zrefundowano z wydatków budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-56.32" who="#MirosławSekuła">Pomimo nieznacznej poprawy w stosunku do 2004 r. wyników finansowych funduszy dotowanych z budżetu państwa w dalszym ciągu trudna była sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i Funduszu Pracy. Zobowiązania tych dwóch funduszy na koniec roku przekraczały 14 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-56.33" who="#MirosławSekuła">Druga sprawa to utworzenie nowych form finansowania zadań publicznych w miejsce zlikwidowanych rachunków środków specjalnych. W 2005 r. oprócz państwowych funduszy celowych zostały utworzone rachunki dochodów własnych i funduszy motywacyjnych. Ustalenia naszych kontroli wskazują, że uregulowania prawne dotyczące tworzenia i funkcjonowania rachunku dochodów własnych mogą nie gwarantować skutecznej kontroli gromadzenia i wykorzystywania środków z tego rachunku. Podobnie było w przeszłości w przypadku rachunków środków specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-56.34" who="#MirosławSekuła">Trzecia kwestia dotyczy wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej. Saldo bieżących rozliczeń Polski z Unią Europejską na koniec 2005 r. było dodatnie i wyniosło 6200 mln zł. Poziom wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej był jednak niski. Udało się zrealizować tylko 42,5% planowanych w ustawie budżetowej wydatków, w tym z funduszy strukturalnych zaledwie 31,6%.</u>
          <u xml:id="u-56.35" who="#MirosławSekuła">Niskie wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych stwarza poważne ryzyko, że przeznaczone dla Polski na lata 2004–2006 środki nie zostaną w pełni wykorzystane. Zaniepokojenie budzi stan wykorzystania środków w ramach realizacji Sektorowego Programu Operacyjnego - Transport. Wykorzystanie środków w części 39: Transport wyniosło 0,2% planowanych na ten cel wydatków.</u>
          <u xml:id="u-56.36" who="#MirosławSekuła">Podstawowa przyczyna niskiego stopnia wykorzystania tych środków to brak należytego przygotowania administracji publicznej do zarządzania nimi. Braki te wystąpiły na etapie planowania zadań, tworzenia procedur wykorzystania środków oraz monitoringu i nadzoru. Przy pozyskiwaniu środków zostały stworzone bariery większe niż wymaga Unia Europejska. Bariery te zostały stworzone przez naszą administrację.</u>
          <u xml:id="u-56.37" who="#MirosławSekuła">Kwestia czwarta to organizacja systemu rachunkowości i kontroli finansowej. Sprawdziliśmy ją w 197 jednostkach. Stwierdziliśmy, że w większości z nich księgi były prowadzone przy pomocy odpowiednich systemów komputerowych, ale były też jednostki, w których nadal księgowano ręcznie.</u>
          <u xml:id="u-56.38" who="#MirosławSekuła">W kontrolowanych jednostkach stosowano różnorodne systemy księgowości komputerowej. Na przykład w 47 naczelnych i centralnych urzędach administracji rządowej funkcjonowały systemy 25 różnych firm informatycznych, a w 13 naczelnych instytucjach władzy państwowej i sądowniczej takich systemów było 11. Brak jest sprecyzowanych wymagań, jakie te systemy powinny spełniać, co obniża poprawność prowadzenia ksiąg rachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-56.39" who="#MirosławSekuła">Chciałbym dodać, że w kontroli budżetowej w 149 jednostkach dokonaliśmy losowego doboru dokumentów do badania z wykorzystaniem tzw. metody monetarnej. Przebadaliśmy 37 tys. dowodów lub zapisów księgowych na łączną kwotę powyżej 2500 mln zł. Wyniki badania ksiąg rachunkowych wskazały w wielu przypadkach na niekompletność zapisów księgowych oraz niewłaściwą ewidencję dat operacji gospodarczych. Z tych powodów nie mogliśmy wydać opinii pozytywnej w zakresie poprawności ksiąg wszystkim dysponentom trzeciego stopnia. W badaniu zgodności nie wydano opinii pozytywnej w odniesieniu do ponad 33% badanych jednostek, a w badaniu wiarygodności ksiąg mających wpływ na sprawozdawczość roczną ok. 12% badanych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-56.40" who="#MirosławSekuła">W jednostkach, w których ewidencja księgowa była badana przez Najwyższą Izbę Kontroli także w latach poprzednich, odnotowaliśmy poprawę w jej prowadzeniu. Nieprawidłowości nadal jednak występowały. Nie jest jednak możliwe wyeliminowanie nieprawidłowości, bez doprecyzowania zasad rachunkowości dla jednostek sektora finansów publicznych. Jest to niezbędne przy planowanym wprowadzeniu informatycznego systemu obsługi budżetu państwa. Opóźnienia we wdrażaniu tego systemu są kosztowne i skutkują m.in. utrzymywaniem się wysokich średnich stanów środków na rachunkach dysponentów. W 2005 r. była to kwota rzędu 1,5 mld zł w każdym dniu roku.</u>
          <u xml:id="u-56.41" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ocena wykonania budżetu państwa nie może być oderwana od wpływu, jaki budżet państwa wywiera na cały sektor finansów publicznych. Do oceny tego wpływu posłużyć mogą dwa syntetyczne wskaźniki obrazujące stan sektora finansów publicznych, to jest wynik finansowy sektora finansów publicznych i wielkość państwowego długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-56.42" who="#MirosławSekuła">Oceniając sytuację całego sektora finansów publicznych w 2005 r., można stwierdzić, że uległa ona poprawie. Wyrazem tego było wyraźne zmniejszenie deficytu sektora finansów publicznych. Relacja deficytu sektora finansów publicznych do produktu krajowego brutto, w porównaniu z jego poziomem z roku 2004, zmniejszyła się o 2,1 punktu procentowego. Oznacza to pozytywną zmianę stopnia nierównowagi sektora finansów publicznych. Mimo to deficyt sektora finansów publicznych nadal jest zbyt wysoki. Główną przyczyną lepszych wyników sektora finansów publicznych był wzrost dochodów budżetu państwa i budżetów samorządowych. Efekty dobrej koniunktury byłyby w sektorze finansów publicznych jeszcze bardziej widoczne, gdyby nie obserwowana już w poprzednich latach tendencja do natychmiastowego wykorzystania wyższych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-56.43" who="#MirosławSekuła">Znaczne zmniejszenie w 2005 r. deficytu budżetowego nie spowodowało jednak zahamowania wzrostu państwowego długu publicznego. Na koniec 2005 r. dług ten, powiększony o kwotę przewidywanych wypłat z tytułu poręczeń i gwarancji, wyniósł 478 mld 300 mln zł. Był on wyższy niż na koniec 2004 r. o 7,7%. Wzrost państwowego długu publicznego w 2005 r. wynikał, podobnie jak w latach poprzednich, ze zwiększenia zadłużenia skarbu państwa oraz zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego. Wśród pozostałych jednostek sektora największą kwotę zobowiązań wykazały fundusze zarządzane przez ZUS (przede wszystkim Fundusz Ubezpieczeń Społecznych) oraz samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-56.44" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli Narodowy Bank Polski prowadził ostrożną politykę pieniężną. Przyjął mianowicie kontynuowanie ciągłego celu inflacyjnego na poziomie 2,5%, z dopuszczalnym przedziałem odchyleń +-1 punkt procentowy. Inflacja w 2005 r. kształtowała się w przedziale od 3,7 w styczniu do 0,7% w grudniu. Rada Polityki Pieniężnej wprowadziła w 2005 r. pięć obniżek stóp procentowych, zmniejszając je o 2 punkty procentowe. Stopa lombardowa została zmniejszona z 8% do 6%, stopa referencyjna z 6,5% do 4,5%, a stopa depozytowa z 5% do 3%. Przy wprowadzaniu obniżek uwzględniono zarówno spadek bieżącej inflacji w ciągu roku, jak i zagrożenia dla przyszłej inflacji, np. wynikające ze wzrostu cen ropy naftowej i wzrostu produktu krajowego brutto.</u>
          <u xml:id="u-56.45" who="#MirosławSekuła">Należy wspomnieć o wzroście w 2005 r. nadpłynności sektora bankowego, ograniczającej skuteczność polityki pieniężnej, a także wskazać na znaczny wzrost kosztów absorpcji nadpłynności w operacjach otwartego rynku. Były one tym większe, że przez prawie cały rok nasza składka do Unii Europejskiej była zamieniana na euro w jednym z banków komercyjnych zamiast w Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-56.46" who="#MirosławSekuła">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Audyt finansowy prowadzony przez Najwyższą Izbę Kontroli to przede wszystkim ocena wiarygodności ksiąg i sprawozdawczości budżetowej. Stwierdzamy więc, że dysponenci środków budżetowych sprawozdanie za 2005 rok sporządzili rzetelnie i terminowo.</u>
          <u xml:id="u-56.47" who="#MirosławSekuła">Uznaliśmy zatem, że sprawozdanie Rady Ministrów przekazuje prawdziwy i rzetelny obraz wykonania budżetu państwa, pomimo uwag szczegółowo przedstawionych w materiałach przedłożonych Wysokiemu Sejmowi. Chciałbym także zwrócić uwagę na tablicę, zawartą w sprawozdaniu Rady Ministrów, przedstawiającą zestawienie dochodów i wydatków sektora finansów publicznych. Naszym zdaniem, w rozliczeniu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nieprawidłowo zaliczono kwotę 12 mld 600 mln zł do dochodów pochodzących spoza sektora finansów publicznych zamiast do dochodów o charakterze wewnętrznego transferu w ramach sektora. Tym samym, naszym zdaniem, zniekształcono strukturę dochodów tego funduszu oraz wynik sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-56.48" who="#MirosławSekuła">Jak już wspomniałem, Najwyższa Izba Kontroli oceniła wykonanie budżetu w poszczególnych częściach oraz realizację planów finansowych państwowych funduszy celowych i agencji rządowych. Wystawiliśmy 31 ocen pozytywnych, w tym cztery oceny dotyczyły funduszy celowych. Ocen pozytywnych z uchybieniami - 42, w tym 10 dotyczyło funduszy celowych, a jedna agencji. Ocen pozytywnych z nieprawidłowościami wystawiono 37, w tym 2 w agencjach i 4 w funduszach celowych. Były 4 oceny negatywne, w tym 2 w funduszach celowych. Porównanie z rokiem poprzednim jest utrudnione z uwagi na większą liczbę jednostek poddanych ocenie, co wynika z utworzenia nowych funduszy celowych.</u>
          <u xml:id="u-56.49" who="#MirosławSekuła">Najwyższa Izba Kontroli w analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2004 r. oprócz ocen i uwag przedstawiła także wnioski, których realizację uważa za niezbędną. Jest to tym ważniejsze, że, jak pokazują dotychczasowe doświadczenia, wiele wniosków z lat ubiegłych pozostało niezrealizowanych.</u>
          <u xml:id="u-56.50" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wypełniając obowiązek przedłożenia opinii w przedmiocie absolutorium dla Rady Ministrów, chciałbym na zakończenie powtórzyć, że uchwałą z dnia 7 czerwca 2006 r. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wyraziło pozytywną opinię co do absolutorium dla rządu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-56.51" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.52" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Kotlinowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu Prezesa Narodowego Banku Polskiego pana Leszka Balcerowicza w celu przedstawienia sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Misja Narodowego Banku Polskiego ma trzy zasadnicze składniki: stać na straży wartości polskiego pieniądza; dbać o to, aby system bankowy był stabilny i bezpieczny; zarządzać rezerwami dewizowymi Polski. Misja ta obejmuje również badania naukowe i edukację ekonomiczną społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#LeszekBalcerowicz">Przedstawię dziś Wysokiej Izbie sprawozdanie z realizacji tej misji. Z powodów chyba oczywistych dotyczy ona nie tylko ubiegłego roku, ale całego okresu od 2001 r. Wszystkie cele, które składają się na misję Narodowego Banku Polskiego, są związane z realizacją wartości istotnych dla zwykłych ludzi. Dbanie o wartość złotego to dbanie o to, aby nasze zarobki, renty, emerytury i inne świadczenia, a także oszczędności nie traciły na wartości. Stabilność i bezpieczeństwo systemu bankowego to zaufanie, że nasze oszczędności trzymane w bankach nie będą zagrożone, a racjonalne projekty znajdą dostęp do kredytów. Zarządzanie rezerwami to gospodarowanie częścią naszego wspólnego majątku, która jest inwestowana, by służyć bezpieczeństwu finansowemu Polski. Badania naukowe to podstawa decyzji w polityce pieniężnej. Wskazują one także, co należy robić a czego unikać, aby wzmocnić rozwój naszego kraju. Wreszcie, edukacja ekonomiczna to pomoc dla ludzi w lepszym odnalezieniu się w nowoczesnej gospodarce i zmieniającym się świecie.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#LeszekBalcerowicz">Narodowy Bank Polski pilnuje więc interesów zwykłych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#LeszekBalcerowicz">Kiedy w 1989 r. załamał się socjalizm, żadna z wartości, o którą dba Narodowy Bank Polski, nie była realizowana. Pieniądz tracił na wartości w błyskawicznym tempie. System bankowy w nowoczesnym sensie tego słowa nie istniał, trudno więc w ogóle było mówić o realizowaniu jego gospodarczych i społecznych funkcji. Rezerwy walutowe były wyczerpane. Kraj znajdował się w sytuacji katastrofy gospodarczej. Bank centralny z prawdziwego zdarzenia nie istniał - więc nie mogły być w nim prowadzone rzetelne badania nad gospodarką. Społeczeństwo musiało na własnej skórze uczyć się, jak boleśnie kończą się próby łamania praw ekonomii. Dzisiaj patrzymy na to jak na odległą historię, a było to zaledwie 17 lat temu.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pieniądz jest częścią cywilizacji. Arystoteles tak go definiował: „(...) wszystko, co jest przedmiotem wymiany, musi się dać w jakiś sposób porównać. W tym celu wprowadzono pieniądz, który uzyskał poniekąd rolę pośrednika (...) Jeśli zaś chwilowo nie mamy żadnej potrzeby, to pieniądz jest dla nas jakby zakładnikiem, że przyszła wymiana, gdyby się okazała potrzebna, przyjdzie do skutku; bo trzeba, by kto daje pieniądze, mógł uzyskać to, czego potrzebuje”. Według Arystotelesa pieniądz, wypełniając wspomniane funkcje: „umacnia (...) wspólnotę państwową”.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#LeszekBalcerowicz">Ludzie pragną dobrego pieniądza - stabilnego i swobodnie wymienialnego na inne pieniądze i towary. To pragnienie często zderzało się i zderza z polityczną praktyką jego psucia. Władza polityczna uprawiała ją nawet wtedy, gdy pieniądz był kruszcowy. Zmniejszano wówczas zawartość kruszcu w monetach. Z danej ilości srebra lub złota wytwarzano zatem więcej jednostek pieniądza, podstępnie obniżając jego jakość. W efekcie ceny dóbr wyrażone w psutym pieniądzu rosły, czyli pojawiała się inflacja. Korzyść odnosił władca, który - oszukując ludzi - zagrabiał część ich siły nabywczej. Ten dodatkowy dochód władzy politycznej to podatek inflacyjny. Niewiele różnił się on od rabunku, bo był nakładany bez jakiejkolwiek zgody ze strony rządzonych. Najbardziej uderzał w biednych, gdyż wzrost cen żywności spychał ich poniżej krawędzi egzystencji.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#LeszekBalcerowicz">Historia Polski pokazuje, że pieniądz psuli szczególnie władcy słabi. W czasach rozbicia dzielnicowego Polski niektórzy książęta wprowadzali najbardziej drastyczną formę podatku inflacyjnego - wielokrotną przymusową wymianę starych monet na nowe, o niższej zawartości kruszcu.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#LeszekBalcerowicz">Psucie pieniądza w Polsce było narzędziem nie tylko wyzysku wewnętrznego, ale i zewnętrznego. Fryderyk II, król Prus, finansował koszty wojny siedmioletniej, kierując do obiegu w naszym kraju podrabianą monetę. Władcy światli mieli świadomość, że naprawa pieniądza jest warunkiem rozwoju kraju.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#LeszekBalcerowicz">W XIV w. Kazimierz Wielki stwierdził: „Jako jeden jest władca, jedno prawo, także i jedna moneta powinna być w całym królestwie, która ma być wieczna i dobrej jakości, aby przez to tym chętniej była przyjmowana”.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#LeszekBalcerowicz">Polski złoty wiek XVI rozpoczął się od uporządkowania spraw monetarnych. Król Zygmunt Stary w słabym pieniądzu upatrywał: „nieocenioną ujmę i niepowetowaną szkodę dla poddanych”, zaś jego doradca, Mikołaj Kopernik, nasz wielki astronom i znawca pieniądza, niektórzy powiedzieliby monetarysta, pisał: „Lubo niezliczone upadku królestw, księstw i rzeczypospolitych można by naznaczyć przyczyny, to jednak cztery: niezgoda, śmiertelność, niepłodność ziemi i spodlenie monety, są według mojego zdania najgłówniejsze. Trzy pierwsze są tak jasne, iż nikt prawdzie ich nie zaprzeczy; czwartą zaś, to jest spodlenie momenty, niektórzy tylko i tylko głębiej się zastanawiający uznają, z powodu, że nieraz, nie gwałtownie, lecz z wolna i ukrytymi niejako drogami przyprawia państwa o upadek (...) szczególniej te kwitną państwa, w których jest dobra moneta, nikczemnieją zaś i upadają te, które spodlonej używają”.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W XX wieku pieniądz został na trwałe oderwany od kruszcu. Od strony fizycznej jego ilość jest wyznaczana przez tempo druku banknotów lub szybkość zmian zapisów na bankowych kontach. W praktyce oznacza to, że nie ma żadnych materialnych barier zwiększania ilości pieniądza i - w efekcie - obniżania jego wartości. Nie jest więc przypadkiem, że historia papierowego pieniądza od samego początku była usiana licznymi przykładami jego katastrofy. W Austrii od października 1921 r. do sierpnia 1922 r. ceny wzrosły prawie 70 razy, w Polsce od stycznia 1923 r. do stycznia 1924 r. - blisko 700 razy, a w Niemczech od sierpnia 1922 r. do listopada 1923 r. ponad 10 mld razy.</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#LeszekBalcerowicz">Takie gwałtowne psucie pieniądze rujnuje gospodarkę i wpędza ludzi w biedę. W efekcie, jak dowodzi noblista Milton Friedman: „Hiperinflacja w Rosji i w Niemczech po I wojnie światowej przygotowała grunt dla komunizmu w pierwszym z tych państw, a dla nazizmu w drugim”. Według tego samego ekonomisty, hiperinflacja po II wojnie światowej w Chinach utorowała komunistom drogę do przejęcia władzy w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#LeszekBalcerowicz">Władze polityczne psuły papierowy pieniądz w różnym stopniu, ale niemal zawsze bardziej niż pieniądz kruszcowy. Od początku lat 60. do połowy lat 90. XX w. niemal co dziesiąty kraj o gospodarce rynkowej doświadczył inflacji wyższej niż 400% rocznie; w co piątym inflacja przynajmniej raz przekroczyła 100%; w co trzecim wystąpiła inflacja wyższa od 50%; w dwóch na trzy kraje zdarzyły się okresy, kiedy inflacja przekroczyła 25%. Dla porównania, inflacja, którą wywołał w XVI w. masowy import kruszców z Ameryki do Europy, wyniosła średnio mniej niż 1,5% rocznie, a prawdopodobnie nigdy nie przekroczyła 15%.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#LeszekBalcerowicz">Od momentu oderwania pieniądza od kruszców stabilność pieniądza stała się z całą mocą problemem ustrojowym, a ściślej, problemem praworządności państwa.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#LeszekBalcerowicz">Państwo w którym rządzący mogą łatwo nakładać na ludzi podatek inflacyjny, trudno uznać za praworządne - chyba, że dowolne formy politycznego rabunku, uzna się - z definicji - za zgodne z państwem prawa. Wybitny ekonomista, Ludwik von Mises, stwierdził, że zdrowy pieniądz: „został obmyślony jako narzędzie ochrony obywatelskich wolności przed despotyzmem ze strony państwa (...) zdrowy pieniądz należy do tej samej grupy co polityczna konstytucja i prawa obywatela”.</u>
          <u xml:id="u-58.15" who="#LeszekBalcerowicz">Stabilność pieniądza stała się problemem ustrojowym również w tym sensie, że jej ochrona wymaga zabezpieczeń ustrojowej natury. W świecie współczesnym znaleziono trzy główne rozwiązania: Po pierwsze, niektóre kraje przyjmują zdrową walutę innego kraju, na przykład pieniądzem w Panamie i Ekwadorze jest amerykański dolar, a w Czarnogórze i Kosowie - euro. Po drugie, niektórzy mogą wejść do unii monetarnej, czyli przyjąć wspólny stabilny pieniądz. Głównym współczesnym przykładem jest tu euro. Nasz kraj ma tę perspektywę przed sobą. Po trzecie, przekazuje się odpowiedzialność za stabilność pieniądza w ręce odrębnej instytucji - banku centralnego, dając mu niezbędną dla wykonania tej misji niezależność od władz politycznych.</u>
          <u xml:id="u-58.16" who="#LeszekBalcerowicz">Trzeba podkreślić, że dwa pierwsze rozwiązania także zasadzają się na niezależności tego banku - tylko tyle, że działającego poza danym krajem. Ostatecznie więc świat współczesny znalazł ochronę stabilności pieniądza w jego odpolitycznieniu, tzn. w przekazaniu odpowiednich kompetencji w ręce instytucji prawnie i faktycznie odpornej na naciski zmierzające do psucia pieniądza. Ten doniosły krok w rozwoju nowoczesnej myśli i praktyki konstytucyjnej można uznać za dostosowanie Monteskiuszowskiej koncepcji podziału władzy do sytuacji, gdy wartość pieniądza nie jest już chroniona przez samą jego naturę. Ten krok jest także odpowiedzią na inne nowe zjawisko. Otóż we współczesnym świecie nie tylko zniknęła fizyczna bariera psucia pieniądza. Na dodatek pojawił się kolejny motyw do zwiększania inflacji. Władze polityczne od kiedy są wybieralne, stoją przed pokusą psucia pieniądza, aby pobudzić popyt przed wyborami i zwiększyć swoje wyborcze szanse kosztem narastania inflacji w dłuższej perspektywie. Jak zauważył Milton Friedman: „Mała inflacja powoduje na początku pewne ożywienie - jak mała dawka narkotyku u nowo uzależnionego narkomana - ale później potrzeba jest coraz większej i większej inflacji, aby spowodować ożywienie”. Odpolitycznienie pieniądza zwiększa więc zakres, w jakim krótkookresowe bodźce działające we współczesnym systemie politycznym mogą szkodzić społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-58.17" who="#LeszekBalcerowicz">Doświadczenie pokazuje, że odpolitycznienie pieniądza daje rezultaty: niezależne banki centralne są w stanie ochronić społeczeństwo przed wysoką inflacją, pod jednym wskaże warunkiem, że kierują nimi ludzie nastawieni - ze względu na swoje przygotowanie intelektualne i charakter - na systematyczną ochronę stabilności pieniądza. Jeżeli dbałość o wartość pieniądza uznać za monetaryzm, to ludzie potrzebują w bankach centralnych monetaryzmu.</u>
          <u xml:id="u-58.18" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Istotą rynku jest wymiana. Dlatego też rola pieniądza jako środka wymiany była w socjalizmie, ustroju wrogim rynkowi, zdecydowanie ograniczona. Socjalistyczny pieniądz nie był legalnie wymienialny na inne pieniądze. Nie tylko ograniczało to wolność jednostek w sferze gospodarczej, ale i uzależniało ich od politycznych dysponentów dewiz. Wolność gospodarcza ma więc również wymiar polityczny.</u>
          <u xml:id="u-58.19" who="#LeszekBalcerowicz">Pieniądz w socjalizmie był też tylko z trudem wymienialny na inne towary, bo istniały kolejki, braki na rynku, przydziały i układy. Pieniądz w socjalistycznej Polsce miał wszystkie słabości wynikające z socjalizmu, ale dodatkowo u schyłku tego ustroju doznał katastrofy galopującej inflacji, jaka nie miała miejsca w byłej Czechosłowacji i na Węgrzech. Pod koniec 1989 r. za każdego złotego można było kupić prawie 7,5 raza mniej towarów niż na początku roku, oczywiście jeżeli po odstaniu w kolejce coś jeszcze zostało do kupienia. Ludzie uciekali od złotego. U schyłku socjalizmu lokat w złotych było 4 razy mniej niż w walutach obcych. Czarnorynkowy kurs złotego względem dolara był średnio 5 razy słabszy od kursu oficjalnego. Bankrutujące socjalistyczne państwo sięgnęło do dewizowych oszczędności Polaków, aby płacić za import. Rezerwy walutowe w momencie upadku socjalizmu wynosiły zaledwie nieco ponad 2 mld dolarów. Ten dług państwa wobec własnych obywateli udało się nam spłacić dzięki wolnorynkowym reformom. Umożliwiły one odbudowę rezerw dewizowych na tyle szybko, że ludzie nie zdążyli się zorientować, że ich wkłady dewizowe w bankach nie miały wcześniej pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-58.20" who="#LeszekBalcerowicz">Przyczyną katastrofy pieniądza jest zawsze katastrofa budżetu. Tak było i w przypadku złotego w socjalistycznej Polsce. Deficyt budżetu przekroczył w 1989 r. 7% dochodu narodowego. Zapełniano tę dziurę, drukując pusty pieniądz. W ciągu roku jego masa wzrosła ponad siedmiokrotnie. Taki był nasz pieniądz 17 lat temu. A jaki jest teraz? Złoty w XXI wieku stał się walutą stabilną. W ostatnich trzech latach inflacja wyniosła średnio nieco ponad 2% rocznie. Ceny przez rok rosły wolniej niż w 1989 r. w ciągu czterech dni. Lokaty w złotych są prawie 6 razy większe od lokat w dywizach. Złoty jest swobodnie wymienialny na inne waluty. Czarny rynek walutowy nie istnieje. Rezerwy dewizowe sięgają 43 mld dolarów, zapewniając naszemu krajowi płynność operacji zagranicznych i wypłacalność.</u>
          <u xml:id="u-58.21" who="#LeszekBalcerowicz">Naprawa pieniądza należy w całym ogromnym dorobku wolnej Polskiej - III Rzeczypospolitej - do naszych największych osiągnięć. Przeszliśmy od pieniądza niewymienialnego, porażonego katastrofą galopującej inflacji do pieniądza swobodnie wymienialnego i stabilnego. Myśląc o przyszłość, muszę jednak raz jeszcze podkreślić, że jakość współczesnego pieniądza zależy od niezależności i fachowości banku centralnego. Dobro raz osiągnięte nie jest dane raz na zawsze. Wiedząc, jaką drogę przeszliśmy i jak ważny jest dla ludzi stabilny pieniądz, nie mogę nie odnieść się do poważnych zagrożeń tego, co udało nam się osiągnąć. Proszę to, co za chwilę powiem, potraktować jako prognozę ostrzegawczą, tzn. taką, którą wypowiada się po to, aby wzmocnić siły przeciwdziałające jej realizacji.</u>
          <u xml:id="u-58.22" who="#LeszekBalcerowicz">Zachowanie każdego człowieka jest funkcją jego cech wewnętrznych oraz zewnętrznych bodźców, którym on podlega. Ochrona stabilności złotego przed politycznymi naciskami na jego psucie zależy więc w dużym stopniu od tego, na jakie ryzyko będzie się narażać przyszły prezes Narodowego Banku Polskiego, opierając się tym naciskom. Z tego punktu widzenia powołanie, mimo zasadniczych zastrzeżeń co do zgodności z konstytucją, sejmowej Komisji Śledczej do zbadania rozstrzygnięć dotyczących przekształceń kapitałowych i własnościowych w sektorze bankowym oraz działań organów nadzoru bankowego w całym okresie od 4 czerwca 1989 r. do 19 marca 2006 r. tworzy groźny precedens. A ustrój składa się nie tylko z praw, ale i z precedensów dobrych lub złych. Każdy przyszły prezes Narodowego Banku Polskiego będzie wskutek tego musiał mieć świadomość, że decyzje sprzeczne z oczekiwaniami polityków mogą go narazić na uciążliwe przesłuchania przed komisją śledczą powoływaną z dowolnych powodów. I nie mówię tego ze względu na jakieś obawy osobiste. Sprawa nie jest natury personalnej, ale daleko ważniejszej - ustrojowej.</u>
          <u xml:id="u-58.23" who="#LeszekBalcerowicz">Zapowiada się także zmiany w ustawie o Narodowym Banku Polskim. Szczególnie groźna jest tu propozycja wpisania do niej obowiązku utrzymywania przez bank: „rozwoju gospodarczego i wzrostu zatrudnienia”. Może ona wprowadzać w błąd, chociaż to tak dobrze brzmi: utrzymywać rozwój gospodarczy i wzrost zatrudnienia. Tymczasem po pierwsze, jest to kolejna propozycja sprzeczna z naszą konstytucją, po drugie, jest sprzeczna z prawem europejskim, i po trzecie, jest niebezpieczna dla rozwoju gospodarki i trwałego wzrostu zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-58.24" who="#LeszekBalcerowicz">Realizując swój podstawowy konstytucyjny cel, to znaczy zapewniając Polsce niską inflację, Narodowy Bank Polski przyczynia się do długofalowego rozwoju gospodarki. To jest główny wkład, jaki może on wnieść do osiągnięcia tego ważnego celu, mając do dyspozycji tylko jeden zasadniczy instrument, czyli oficjalną stopę procentową. Żaden bank centralny nie zastąpi rządzącego w państwie układu w uzdrawianiu finansów publicznych, w usuwaniu przepisów paraliżujących legalną działalność gospodarczą, we wzmacnianiu niezawisłości i sprawności sądów, w usuwaniu polityki z przedsiębiorstw dzięki ich prywatyzacji. O jaki więc rozwój i wzrost zatrudnienia może chodzić w tej propozycji? O krótkookresowy. W ten sposób proponuje się, wbrew konstytucji, stworzenie podstawy prawnej do politycznych nacisków na bank centralny, aby próbować wymuszać na nim obniżki stóp procentowych, co na krótką metę może pobudzić pobyt w gospodarce, ale kosztem psucia pieniądza, czyli kosztem rozwoju na dłuższą metę.</u>
          <u xml:id="u-58.25" who="#LeszekBalcerowicz">Stworzenie wspomnianego precedensu konstytucyjnego oraz owa zmiana ustawy mogą łącznie oznaczać podważenie faktycznej niezależności banku centralnego w Polsce, niezbędnego współcześnie strażnika stabilności polskiego pieniądza. Taka jest stawka, szanowni państwo. Te groźne propozycje pojawiają się akurat w czasie, kiedy inwestorzy na światowych rynkach finansowych upatrują możliwości bardziej korzystnych inwestycji w krajach o dojrzałej gospodarce rynkowej, coraz baczniej przyglądają się krajom słabiej rozwiniętym i starają się odróżnić te o dobrych perspektywach od tych, gdzie pojawiają się zagrożenia niestabilności gospodarczej. We współczesnym świecie rządy nie tylko muszą zabiegać o zaufanie wyborców. Dodatkowo, chcąc nie chcąc, podlegają swoistemu wotum zaufania ze strony światowych rynków finansowych. To uzależnienie jest tym większe, im wyższy jest dług publiczny zaciągnięty u zagranicznych wierzycieli.</u>
          <u xml:id="u-58.26" who="#LeszekBalcerowicz">Tymczasem od 2001 r. owo zadłużenie u nas rośnie - co do tendencji - szybciej niż gospodarka. Od ponad trzech lat ponownie rośnie dewizowy dług państwa. Na koniec 2002 r. wynosił on mniej niż 29 mld dolarów, a obecnie jest to ponad 42 mld dolarów. Jednocześnie zwiększa się wartość obligacji wyemitowanych w kraju, które trafiają do zagranicznych inwestorów. W 2001 r. w ich portfelach były obligacje o wartości 20 mld zł, obecnie mają oni obligacje na sumę około 74 mld zł. Źródłem tego rosnącego uzależnienia jest deficyt budżetu, czyli wydatki państwa, które nie mają pokrycia w jego dochodach. Aby je sfinansować, rządzący zaciągają kolejne długi. A w odróżnieniu od kredytów dla przedsiębiorstw, nie służą one zwiększaniu potencjału rozwojowego naszej gospodarki, bo głównie finansują bieżącą konsumpcję.</u>
          <u xml:id="u-58.27" who="#LeszekBalcerowicz">Czy ci, którzy forsują ustawy zwiększające wydatki budżetu w Polsce, mają świadomość, że w ten sposób coraz silniej uzależniają Polskę od światowych rynków finansowych i jednocześnie hamują jej rozwój? Reakcje rynków finansowych w odniesieniu do Polski w ostatnich miesiącach są stosunkowo spokojne, bo dzięki oddolnym reformom w przedsiębiorstwach i integracji z Unią Europejską mamy przyśpieszający wzrost produkcji i niemal zrównoważone obroty z zagranicą. Ponadto polityka Narodowego Banku Polskiego zapewniła naszemu krajowi niską inflację. Jeżeli jednak kumulują się zagrożenia, to rynkom finansowym może wystarczyć niekiedy jedno wydarzenie, aby zaskoczyć wszystkich i zacząć działać gwałtownie. Takim detonatorem może być pogarszająca się sytuacja budżetu, narastanie deficytu w handlu z innymi krajami, spowolnienie wzrostu gospodarki czy wreszcie osłabienie niezależności banku centralnego i w efekcie przyśpieszenie inflacji.</u>
          <u xml:id="u-58.28" who="#LeszekBalcerowicz">Mamy teraz czas bardzo dobrej koniunktury, choć nie brak zagrożeń w światowej gospodarce. To powinien być okres zwiększania odporności naszego kraju na ewentualne zawirowania na światowych rynkach finansowych. To z pewnością nie jest dobry moment, aby tę odporność osłabiać.</u>
          <u xml:id="u-58.29" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak powiedziałem, mamy teraz bardzo niską inflację. Myśląc o tym, jak zachować w Polsce stabilny pieniądz, powinniśmy jednak brać pod uwagę doświadczenia innych krajów. A co one pokazują? Na Litwie od sierpnia 2002 r. do kwietnia 2004 r. nie było w ogóle inflacji, ceny spadały; w maju 2004 r. inflacja jednak powróciła, a ostatnio wzrosła do prawie 4%. W Chile od lutego do kwietnia 2004 r. ceny również się obniżały, ale od września 2005 r. inflacja wynosi tam około 4%. Po 2001 r. niektórzy spodziewali się spadku cen także w Stanach Zjednoczonych, tymczasem w maju bieżącego roku inflacja przekraczała tam 4%. Na Słowacji jeszcze w sierpniu ubiegłego roku inflacja wynosiła około 2%, a główna stopa banku centralnego - 3%; dzisiaj inflacja w tym kraju sięga prawie 5%, a stopa procentowa wynosi 4 i przewiduje się tam kolejne podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-58.30" who="#LeszekBalcerowicz">Co sprawia, że w tych i innych krajach inflacja najpierw tak bardzo spada, a potem na ogół niespodziewanie przyśpiesza? Jak wynika z analizy sytuacji w 23 krajach w ciągu ostatnich 10 lat, jaką przeprowadzono w Narodowym Banku Polskim, duże spadki inflacji zazwyczaj wynikają z czynników jednorazowych, na które polityka pieniężna nie ma wpływu, na przykład obniżanie się cen żywności. Ustąpienie tych czynników z kolei podnosi inflację. Szybki jej wzrost często poprzedzało również pojawienie się napięć na rynku pracy, które prowadziły do silnych podwyżek płac. Dodatkowo presję inflacyjną wzmacniał czasami gwałtowny wzrost kredytów dla gospodarstw domowych.</u>
          <u xml:id="u-58.31" who="#LeszekBalcerowicz">Patrząc na gospodarkę Polski, trudno nie dostrzec pewnych podobieństw. Po pierwsze, spadek inflacji w końcówce ubiegłego i na początku bieżącego roku wynikał w dużym stopniu z działania czynników przejściowych. Po drugie, pojawia się coraz więcej sygnałów napięć na rynku pracy. Od września 2005 r. zarysowuje się tendencja do przyśpieszenia wzrostu wynagrodzeń w firmach. Wyraźne sygnały rozluźnienia dyscypliny płac dochodzą z przedsiębiorstw z udziałem skarbu państwa oraz ze sfery budżetowej. Presja na wzrost płac może dodatkowo się nasilić, bo coraz więcej ludzi emigruje w celach zarobkowych i coraz więcej przedsiębiorców ma problemy ze znalezieniem w kraju pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Po trzecie, szybko rosną kredyty dla gospodarstw domowych. Od listopada ubiegłego roku tempo ich wzrostu przekracza 20% w skali roku, a w przypadku kredytów mieszkaniowych w maju bieżącego roku sięgnęło prawie 50%. Czynnikiem, który dodatkowo zwiększa ryzyko odbicia inflacji w naszym kraju, jest chroniczny zły stan finansów publicznych, do czego za chwilę wrócę.</u>
          <u xml:id="u-58.32" who="#LeszekBalcerowicz">Każdy z nas ceni chyba stabilność złotego. O stabilny pieniądz trzeba jednak stale dbać, reagować w porę na ewentualne zagrożenia, a nade wszystko samemu ich nie tworzyć.</u>
          <u xml:id="u-58.33" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wolnej Polsce, w III Rzeczypospolitej złoty stał się stabilny i w pełni wymienialny. Będąc członkiem Unii Europejskiej, mamy jednak przed sobą perspektywę wprowadzania wspólnego europejskiego pieniądza. Jak należy się od niej odnieść? W kraju na dorobku trzeba chyba przede wszystkim pytać, jak przygotowania do wstąpienia do strefy euro, a następnie samo jego wprowadzenie wpłynie na długofalowy rozwój naszej gospodarki. Badania przeprowadzone w Narodowym Banku Polskim, a także w Międzynarodowym Funduszu Walutowym dają odpowiedzi na to pytanie. Niezbędne przygotowania do wprowadzenia euro polegają na spełnieniu tzw. kryteriów z Maastricht. Narodowy Bank Polski wykonał tu swoje zadanie: mamy niską inflację i dzięki temu długoterminowe stopy procentowe są obecnie poniżej dopuszczalnego pułapu. Zbyt duży jest natomiast deficyt budżetu, bo nasze wydatki publiczne są rozdęte. Nie tylko blokuje to wejście Polski do strefy euro, ale i nie pozwala na trwałe przyśpieszenie rozwoju naszego kraju. W drodze do euro przydałyby się nam także reformy zwiększające zakres wolnego rynku i w efekcie elastyczność gospodarki. One również poprawiłyby jednocześnie perspektywy naszego rozwoju, niezależnie od wprowadzenia przez nas euro, a na dodatek zwiększyłyby skalę korzyści, jakie możemy osiągnąć z wprowadzenia wspólnej europejskiej waluty. Generalnie to, co jest potrzebne do korzystnego wprowadzenia w Polsce euro, jest i tak konieczne dla wzmocnienia długofalowego rozwoju naszej gospodarki. I odwrotnie: ewentualne odkładanie momentu przystąpienia do tej strefy będzie skutkiem zaniechania takich reform.</u>
          <u xml:id="u-58.34" who="#LeszekBalcerowicz">Przy bardzo ostrożnych założeniach eksperci Narodowego Banku Polskiego szacują, że posiadanie euro przyspieszyłoby nasz wzrost gospodarczy średnio 0,2–0,4 punktu procentowego każdego roku. Podobne co do kierunku są wyniki badań Międzynarodowego Funduszu Walutowego. To przyspieszenie wzrostu wynika głównie z trwałej eliminacji ryzyka kursowego obejmującego większość naszej wymiany gospodarczej ze światem, bo strefa euro już obecnie jest naszym głównym gospodarczym partnerem. Rozszerzyłoby to skalę wymiany i przyciągnęłoby więcej inwestycji zagranicznych. Euro cieszy się też większym zaufaniem niż waluty narodowe nowych krajów członkowskich. Dzięki temu, mając euro, przedsiębiorcy mogliby pożyczać kapitał przy trwale niższych stopach procentowych. Nie do zlekceważenia są inne korzyści, pominięte w omawianych badaniach. Gdy naszą walutą będzie euro, rolnicy nie będą musieli się martwić tym, czy realna wartość dopłat bezpośrednich nie zostanie zmniejszona przez wahania kursu złotego do euro. Konsumenci będą mogli łatwiej porównywać ceny pomiędzy Polską a krajami strefy euro i korzystać z tych porównań. Miliony Polaków, już przecież podróżujących do tych krajów, nie będą musiały kłopotać się wymianą waluty.</u>
          <u xml:id="u-58.35" who="#LeszekBalcerowicz">Na tle tych korzyści, wynikających z badań i wynikających z przygotowania polskiej gospodarki do wstąpienia do strefy euro oraz z wprowadzenia wspólnej europejskiej waluty, trzeba zadać pytanie, czy Polskę stać na odkładanie jednego i drugiego. Myślę, że jest to pytanie retoryczne. Polski na to nie stać. Polska, która ma tyle do nadrobienia wobec Zachodu, nie powinna rezygnować z żadnej sprężyny przyspieszenia swojego rozwoju. Wprowadzenie euro nie wymaga żadnego poświęcenia wzrostu naszej gospodarki; przeciwnie - powinno go wzmocnić. Wymaga natomiast od rządzących usuwania ustrojowych słabości, które i tak trzeba usuwać, jeżeli nie chce się przegrywać w nieubłaganej konkurencji międzynarodowej. Eliminacja tych słabości wymaga tylko wiedzy i odwagi.</u>
          <u xml:id="u-58.36" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od stycznia 2004 r. cel inflacyjny wynosi 2,5%, z przedziałem wahań +/- 1%, i ma charakter ciągły, tzn. odnosi się do rocznej inflacji w każdym kolejnym miesiącu, a nie, jak we wcześniejszych latach, jedynie na koniec roku. W I kwartale 2005 r. roczny wskaźnik inflacji wynosił ok. 3,5%, a więc był bliski górnej granicy wspomnianego przedziału. W II kwartale inflacja znacznie się obniżyła i na koniec tego okresu znalazła się przejściowo nieznacznie poniżej granicy owego przedziału. W połowie III kwartału powróciła ona w jego granice i utrzymała się w nich do początku IV kwartału. Wreszcie na koniec 2005 r. spadła poniżej 1%.</u>
          <u xml:id="u-58.37" who="#LeszekBalcerowicz">Pojawia się naturalne pytanie, z czego wynikało takie kształtowanie się inflacji. Spadek jej rocznego wskaźnika w II kwartale ub. r. można w dużej części wyjaśnić samą jego naturą. Jeżeli ceny zostają podbite przez jakiś wstrząs, np. podniesienie VAT, to roczny wskaźnik inflacji przez kolejnych 12 miesięcy utrzymuje się na podwyższonym poziomie, bo przez 12 miesięcy podbite ceny są odnoszone do ich niskiego poziomu sprzed owego wstrząsu. Czyli jest to prawidłowość arytmetyczna. Wzmożone zakupy przed wejściem do Unii Europejskiej, podwyższenie VAT na niektóre produkty z chwilą przystąpienia do Unii i skokowy wzrost eksportu polskiej żywności silnie podniosły poziom cen pomiędzy kwietniem a czerwcem 2004 r. W każdym z tych trzech miesięcy rósł on o prawie 1%. Od lipca 2004 r. ceny z miesiąca na miesiąc rosły już znacznie wolniej, w tempie zbliżonym do obserwowanego w dwóch poprzednich latach. Ale roczny wskaźnik inflacji do końca I kwartału 2005 r. utrzymywał się na wysokim poziomie, bo do tego czasu ceny, podbite przez wstrząs związany z wejściem Polski do Unii Europejskiej, były porównywane do poziomu sprzed tych wstrząsów. Kiedy ten statystyczny efekt bazy ustąpił, inflacja musiała się skokowo obniżyć, tak jak rok wcześniej skokowo wzrosła. I rzeczywiście w II kwartale 2005 r. wyraźnie spadła. Obniżenie się inflacji w IV kwartale 2005 r. wynikało w dużym stopniu z działania czynników o charakterze jednorazowym, głównie ze spadku cen paliw wskutek znacznej redukcji marż przez producentów oraz obniżenia się cen żywności, do którego przyczyniły się m.in. restrykcje nałożone na jej eksport przez Rosję, a potem Ukrainę. I wreszcie w całym 2005 r. inflację ograniczał mocny nominalny kurs złotego, który był przeciętnie o ponad 11% silniejszy niż rok wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-58.38" who="#LeszekBalcerowicz">Jak oceniać odchylenia inflacji od celu w 2005 r.? Każda sensowna ocena wymaga sensownego punktu odniesienia. W omawianym przypadku są nim inne kraje o podobnej strategii polityki pieniężnej, tzn. strategii bezpośredniego celu inflacyjnego. Takie porównania pokazują, że inflacja odchyla się również w innych krajach, niekiedy przez wiele miesięcy, od tego celu. Czas, w którym powracała ona w okolice celu po spadku poniżej jego poziomu wynosił średnio ponad 2 lata w Australii, prawie 2 lata w Szwecji, ponad rok w Wielkiej Brytanii, rok w Izraelu. Przez cały ubiegły rok inflacja znajdowała się poniżej celu w Szwecji i Norwegii. Z kolei czas, w którym inflacja powracała do celu po jego przekroczeniu, wynosił niecałe 1,5 roku w Australii, poniżej roku w Nowej Zelandii, mniej niż 4 miesiące w Wielkiej Brytanii i Izraelu.</u>
          <u xml:id="u-58.39" who="#LeszekBalcerowicz">Inflacja może odchylać się przez dłuższy czas od celu, bo zależy ona nie tylko od wcześniejszej polityki banku centralnego, ale także od zdarzeń i procesów w gospodarce, których zaistnienia lub skutków nie da się albo w ogóle przewidzieć, albo można je przewidzieć jedynie w ograniczonym stopniu. Te zdarzenia nazywa się w ekonomii niekiedy wstrząsami. Decyzje o poziomie stóp procentowych są więc podejmowane w warunkach nieuchronnej niepewności. Dlatego żaden bank centralny nie jest w stanie zapewnić, że inflacja będzie zgodna z celem w każdym miesiącu, chociaż przy odpowiedniej niezależności i fachowości jest w stanie dać ludziom niską inflację jako tendencję w dłuższym okresie.</u>
          <u xml:id="u-58.40" who="#LeszekBalcerowicz">Trzeba dodać, że nie tylko nie da się przewidzieć wszystkich czynników kształtujących inflację, ale gdy owe czynniki wystąpią i odchylą ją od celu, to nie zawsze bank centralny powinien na to odchylenie reagować. Wiele wstrząsów ma bowiem charakter odwracalny - np. po wyjątkowym urodzaju przychodzą okresy przeciętnych zbiorów lub nawet nieurodzajów. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że w czasie, który jest potrzebny, aby skutki ewentualnych zmian stóp procentowych uwidoczniły się w gospodarce, wstrząs, a więc i kierunek jego wpływu na ceny, ulegnie odwróceniu. Takie zmiany nie muszą być więc konieczne, bo inflacja i bez tego wróci do celu. Gdy jednak inflacja odchyla się od celu w górę, to pojawia się ryzyko tzw. efektów drugiej rundy. Oznaczają one wzrost oczekiwań inflacyjnych, a następnie żądań płacowych, i utrwalają podwyższoną inflację. Bank centralny podnosi stopy procentowe, jeśli analiza pokazuje, że ryzyko wystąpienia tych efektów jest duże. Jest to działanie prewencyjne.</u>
          <u xml:id="u-58.41" who="#LeszekBalcerowicz">Od zmiany stóp procentowych do jej najsilniejszego wpływu na inflację upływa w Polsce od 5 do 7 kwartałów. Inflacja w 2005 r. kształtowała się więc pod wpływem polityki prowadzonej przez bank centralny w 2004 r. i w roku wcześniejszym. Natomiast polityka pieniężna prowadzona w 2005 r. wpływa na inflację w 2006 r. i w kolejnych latach. W 2004 r. inflacja wzrosła, podbita przez wstrząsy, wzmożone zakupy przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, podniesienie podatku VAT i skokowy wzrost popytu na polską żywność za granicą. Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe, aby zapobiec utrwaleniu się tak podwyższonej inflacji. Po wzroście inflacji zaczęły szybciej zwiększać się płace, ale, jak się okazało, nie na tyle, aby wyższe koszty pracy mogły podtrzymywać inflację na podbitym poziomie. Dodatkowo wzrost popytu krajowego w IV kwartale 2004 r. okazał się słabszy niż oczekiwano, a inflacja nieznacznie spadła na przełomie 2004 i 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-58.42" who="#LeszekBalcerowicz">Sytuacja ta skłoniła Radę Polityki Pieniężnej do obniżenia w marcu i kwietniu 2005 r. stóp procentowych każdorazowo o pół punktu procentowego. W rezultacie główna stopa procentowa NBP spadła z 6,5% do 5,5%. Decyzje o stopach procentowych uwzględniają jako jedną z przesłanek tzw. projekcje inflacji, przygotowywane przez ekspertów Narodowego Banku Polskiego. Pokazują one jej kształtowanie się w perspektywie 2–3 lat, gdyby bank centralny nie zmieniał stóp procentowych, a gospodarki nie dotknęły żadne, z natury nieprzewidywalne, wstrząsy. W maju 2005 r. projekcja inflacji na lata 2006–2007 wskazywała, że stopy procentowe NBP znalazły się na poziomie, przy którym inflacja powinna wrócić do celu na przełomie 2006 i 2007 r. Jednak dane Głównego Urzędu Statystycznego opublikowane między czerwcem i sierpniem sygnalizowały, że tempo wzrostu gospodarki w 2005 r., a zatem jej presja inflacyjna, mogą być niższe niż przewidywano w tej projekcji. Taka interpretacja skłoniła Radę Polityki Pieniężnej w czerwcu i lipcu do ponownego obniżenia stóp procentowych, łącznie o 3 punktu procentowego. Główna stopa procentowa NBP spadła do 4,75.</u>
          <u xml:id="u-58.43" who="#LeszekBalcerowicz">W sierpniowej projekcji inflacji uwzględniono niższe niż wcześniej prognozowano tempo wzrostu gospodarki w 2005 r. Przyczyniło się to do obniżenia przewidywanej inflacji w porównaniu z projekcją majową. Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w efekcie główną stopę procentową NBP o 1 punktu procentowego, do poziomu 4,5%. W kolejnych miesiącach 2005 r. rada nie zmieniała stóp procentowych. Rozwój sytuacji w gospodarce okazał się w dużej mierze zgodny z wynikami sierpniowej projekcji.</u>
          <u xml:id="u-58.44" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym teraz przejść do omówienia najważniejszych czynników, które odgrywają dwojaką rolę. Po pierwsze, zależnie od swego kształtu, sprzyjają stabilizowaniu lub utrudniają stabilizowanie inflacji na niskim poziomie. Po drugie, określają, jak szybko może rozwijać się gospodarka w dłuższym okresie. Takim czynnikiem jest na pewno stan finansów publicznych, przez który rozumie się przede wszystkim ich saldo - deficyt czy nadwyżkę - oraz poziom fiskalizmu, czyli wielkość ciężarów podatkowych, łącznie ze składkami. Dobry stan finansów publicznych oznacza, że nie ma zagrożeń w postaci wzrostu długu publicznego oraz że balast fiskalny nie hamuje rozwoju legalnej gospodarki. Niezadowalający lub wręcz zły stan finansów państwa to co najmniej jedno z dwojga: duży deficyt budżetu, który prowadzi do narastania długu publicznego w stosunku do dochodu narodowego, lub wysoki fiskalizm, czyli nadmierne obciążenia podatkowe. Polskie finanse publiczne mają obie te słabości.</u>
          <u xml:id="u-58.45" who="#LeszekBalcerowicz">Konstytucja III Rzeczypospolitej zabroniła finansowania deficytu budżetu przez druk pustego pieniądza. Ale deficyt może być groźny dla stabilności cen nawet wtedy, gdy nie ma ryzyka takiego dodruku. Może on bowiem tworzyć presję na wzrost cen, jeżeli przyczynia się do osłabienia kursu krajowego pieniądza. Rynki finansowe mogą reagować z opóźnieniem na wysoki deficyt - i tak jest często w praktyce, a także na inne złe informacje. Początkowo kurs waluty może się nawet wzmacniać, bo odsetki oferowane przez państwo od udzielanych mu pożyczek przyciągają zagraniczny kapitał portfelowy. Ostatecznie jednak, kiedy po przekroczeniu pewnego punktu ten kapitał odpływa, osłabienie kursu okazuje się tym głębsze, im większy był wcześniejszy napływ tego kapitału i wywołane tym wzmocnienie kursu.</u>
          <u xml:id="u-58.46" who="#LeszekBalcerowicz">Druga choroba, wysokie podatki, nie muszą utrudniać stabilizowania inflacji na niskim poziomie, choć są szkodliwe dla rozwoju gospodarki. Utrzymywanie niskiej inflacji jest natomiast utrudniane przez wzrost podatków, szczególnie pośrednich, zwłaszcza jeśli w społecznej opinii bank centralny nie jest skłonny lub zdolny do tego, aby przeciwdziałać utrwaleniu się tak podbitej inflacji. Wtedy ludzie na własną rękę podejmują działania, aby zachować siłę nabywczą swoich wynagrodzeń i domagają się zwiększonych podwyżek. Te z kolei podsycają inflację, podbitą na początku przez podniesienie podatków. Aby przerwać ową spiralę rosnących płac i cen, bank centralny musi w końcu zdecydowanie podnieść stopy procentowe. Im dłużej z tym zwleka, tym bardziej później musi je podwyższyć. W efekcie zarówno inflacja, jak i stopy procentowe mogą się znaleźć na wysokim poziomie. Taka jest możliwa cena naruszenia społecznego zaufania co do możliwości wykonywania przez bank centralny jego głównego zadania - stabilizowania wartości pieniądza.</u>
          <u xml:id="u-58.47" who="#LeszekBalcerowicz">Brak równowagi budżetu i rosnące podatki, utrudniając stabilizowanie inflacji na niskim poziomie, szkodzą wzrostowi gospodarki. Ale sprawa na tym się nie kończy. Każda z tych chorób hamuje rozwój gospodarczy na wiele innych sposobów. Nadmierny deficyt w skrajnym przypadku wpycha kraj w pułapkę zadłużenia. Aby spłacać swoje długi, państwo musi zaciągać kolejne, coraz większe i po coraz wyższych stopach, aż w końcu pożyczanie staje się prohibicyjnie drogie i wtedy przychodzi załamanie gospodarki. Polska wpadła w taką pułapkę pod koniec lat 70., na skutek polityki Gierka. W taką samą pułapkę wielokrotnie też wpadały kraje Ameryki Łacińskiej oraz Afryki.</u>
          <u xml:id="u-58.48" who="#LeszekBalcerowicz">Uporczywy deficyt, nawet jeżeli nie kończy się załamaniem gospodarki, systematycznie dławi jej rozwój. Banki, które coraz więcej pożyczają budżetowi, zatracają umiejętność analizowania wniosków kredytowych od przedsiębiorstw. Deficyt pochłania część prywatnych oszczędności, które mogłyby finansować inwestycje przedsiębiorstw. Ten problem jest łagodzony przez napływ kapitału zagranicznego, ale im bardziej narasta dług publiczny w danym kraju, tym mniej inwestorów, w tym także krajowych, jest skłonnych lokować w nich, po wcześniejszych stopach procentowych, swoje pieniądze. Wysoki deficyt rodzi ponadto obawy co do perspektyw gospodarki, a to nie sprzyja inwestowaniu. Przedsiębiorcy mogą się bać, że aby to ograniczyć, zostaną podniesione podatki, co obniży zyskowność inwestycji albo też że nie zostanie zrobione nic i nastąpi kryzys. Dostępne dane nie pozostawiają wątpliwości, że z rozdętym deficytem budżetu nie sposób szybko zmierzać do dobrobytu. W krajach słabiej rozwiniętych, które doganiały kraje zamożne, deficyt wynosił przeciętnie nie więcej niż 2% PKB. Natomiast w krajach, które traciły dystans do państw wysoko rozwiniętych, deficyt wynosił przeciętnie około 5–6% PKB, czyli mniej więcej tyle, ile obecnie w Polsce, jeżeli nie traktować składek przekazywanych do otwartych funduszy emerytalnych jako dochodu państwa.</u>
          <u xml:id="u-58.49" who="#LeszekBalcerowicz">Długofalowy rozwój polskiej gospodarki jest hamowany nie tylko przez chorobę wysokiego deficytu, ale i przez drugą - nadmierny fiskalizm. Wysokie podatki, w tym przede wszystkim opodatkowanie pracy, ograniczają wzrost legalnego zatrudnienia. Dla pracownika ma znaczenie to, ile pieniędzy dostaje na rękę, a nie koszt zatrudnienia ponoszony przez przedsiębiorcę. Jeżeli wzrost płac nie zrekompensuje im wysokich podatków, wtedy część z pracowników może zacząć poszukiwać zarobku poza legalnym zatrudnieniem albo za granicą. Przy wysokich kosztach pracy zmniejsza się też skłonność i zdolność przedsiębiorców do tworzenia legalnych miejsc pracy, stają się one bowiem mniej opłacalne od zatrudniania na czarno lub pracy maszyn. Adam Smith, ojciec nowoczesnej ekonomii, już w 1778 r. pisał: „Jeżeli podatki bezpośrednie od płacy roboczej nie zawsze wywoływały proporcjonalną podwyżkę tych płac, to działo się tak dlatego, że zwykle obniżały popyt na siłę roboczą. Podatki te sprawiały na ogół, że przemysł podupadał, zmniejszały się możliwości zatrudniania ubogich i obniżał się roczny produkt ziemi i pracy kraju”.</u>
          <u xml:id="u-58.50" who="#LeszekBalcerowicz">Wysokie podatki ograniczają także inwestycje. Przedsiębiorcy mają bowiem mniej środków niż przy niskich podatkach, aby je sfinansować. Trudniej też im zaciągnąć kredyt, bo jest on udzielany z oszczędności, a wyższe podatki oznaczają mniej pieniędzy również u oszczędzających. Poza tym spada skłonność przedsiębiorstw do inwestowania, bo wpływami z udanej inwestycji trzeba się dzielić z fiskusem, opłacając różnego rodzaju podatki, a ryzyko porażki w całości obciąża inwestującego. I znów pozwolę sobie zacytować Adama Smitha: „właściciela kapitału można uważać za obywatela całego świata, niezwiązanego z żadnym poszczególnym krajem. Będzie on skłonny opuścić kraj, gdzie byłby narażony na przykre badania związane z wymiarem uciążliwego podatku, i przenieść swój kapitał do innego państwa, gdzie mógłby prowadzić interesy albo używać swego majątku z większą swobodą. Wycofując kapitał, położyłby kres całej działalności gospodarczej, jaką przy jego pomocy prowadził w kraju, który opuścił”. To był XVIII w.</u>
          <u xml:id="u-58.51" who="#LeszekBalcerowicz">Zarówno wysoki deficyt budżetu, jak i wysokie podatki nie biorą się z niczego, Wysoka Izbo. Obie choroby mają to samo źródło - nadmierne wydatki publiczne. To jest jedyna przyczyna wysokiego deficytu i wysokich podatków. Gdyby rządzący zachowali umiar w wydawaniu nie swoich pieniędzy przecież, wówczas nie drenowaliby kieszeni ludzi i nie zadłużaliby państwa.</u>
          <u xml:id="u-58.52" who="#LeszekBalcerowicz">Nie ulega niestety większej wątpliwości, że z wydatkami publicznymi, które sięgają niemal połowy dochodu narodowego, Polska nie może stać się gospodarczym tygrysem. Kraje bardzo szybkiego długofalowego rozwoju charakteryzowały się m.in. tym, że utrzymywały relację wydatków publicznych do dochodu narodowego w granicach 30% lub mniej, zwykle mniej. Tak było również w Szwecji, kiedy należała ona do najszybciej rozwijających się państw na świecie, czyli do lat pięćdziesiątych XX w.; wtedy nie miała jeszcze rozwiniętego modelu szwedzkiego. Dlatego jeżeli chcemy szybko dołączyć do krajów zamożnych, musimy wyraźnie ograniczyć rozmiary fiskalizmu.</u>
          <u xml:id="u-58.53" who="#LeszekBalcerowicz">Antyrozwojowy wpływ rozdętych wydatków publicznych nie bierze się wyłącznie z tego, że wymagają one wysokich podatków i że są źródłem deficytu budżetu. Rozdęte wydatki publiczne wynikają głównie z rozbudowy biurokratycznych i nieefektywnych systemów socjalnych, które wcale nie pomagają głównie najbiedniejszym, mimo swojej ideologii, a osłabiają powszechne bodźce do pracy i do oszczędzania. W efekcie nawet gdyby dla finansowania tych systemów państwo nie musiało zaciągać długów i nakładać wysokich podatków, to i tak nadmierne wydatki socjalne hamowałyby rozwój gospodarczy. Przytoczę tu dwa przykłady:</u>
          <u xml:id="u-58.54" who="#LeszekBalcerowicz">- Olbrzymie wydatki socjalne w Niemczech Wschodnich są finansowane w dużej części z podatków płaconych przez Niemców z Zachodu. Mimo to Niemcy Wschodnie nie rozwijają się szybko - od 1997 r. powiększa się różnica w dochodzie na mieszkańca, jaka dzieli je od Niemiec Zachodnich, bo Niemcy Wschodnie zostały uszczęśliwione ogromnym systemem socjalnym.</u>
          <u xml:id="u-58.55" who="#LeszekBalcerowicz">- W Portoryko, które jest de facto częścią Stanów Zjednoczonych, wydatki socjalne są w dużym stopniu finansowane z podatków Amerykanów. I ten kraj nie jest teraz gospodarczym tygrysem, chociaż był nim kiedyś. Jeszcze w latach sześćdziesiątych jego gospodarka rosła w podobnym tempie co gospodarki Tajwanu i Singapuru, a szybciej niż w Korei Południowej czy Hongkongu, czyli w tempie co najmniej 7%, przez 30–40 lat, a nie przez 2 lata. Ale gdy w latach siedemdziesiątych władze USA zwiększyły środki na wydatki socjalne w Portoryko, zaczęło ono tracić dystans nie tylko do azjatyckich tygrysów, ale i do o wiele bogatszych od nich samych Stanów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-58.56" who="#LeszekBalcerowicz">Rozdęte wydatki socjalne nie tylko osłabiają bodźce do pracy i do oszczędzania. Dodatkowo jeżeli ktoś przez dłuższy czas z powodu tych wadliwych, osłabionych bodźców nie pracuje, to spadają jego kwalifikacje i ma on coraz mniejsze szanse na znalezienie pracy. Jeżeli zaś w skali masowej pojawiają się wyłudzenia socjalne, to coś niedobrego dzieje się z normami społecznymi. Narasta akceptacja dla takich wyłudzeń, następuje erozja etyki pracy i potęgują się postawy roszczeniowe. To są długofalowe szkody, oprócz tego, że ma się wysokie bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-58.57" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dla utrwalenia inflacji na niskim poziomie i przyspieszenia swego rozwoju Polska potrzebuje nie tylko zasadniczego uzdrowienia swoich finansów publicznych, ale i innych reform, które wzmocniłyby wolny rynek w ramach mocniejszego państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-58.58" who="#LeszekBalcerowicz">Potrzebne jest nam dobre prawo oraz sprawny i całkowicie niezawisły wymiar sprawiedliwości, poszerzenie zakresu wolności dobrze chronionej przez państwo, w tym szczególnie uelastycznienie prawa pracy i usunięcie biurokratycznych przepisów, krępujących przedsiębiorczość i przyczyniających się do korupcji, wyprowadzenie polityki z przedsiębiorstw dzięki ich prywatyzacji. Wymienione reformy nie wymagają żadnych nakładów budżetowych ani żadnych społecznych wyrzeczeń. Wymagają natomiast przezwyciężenia socjalistycznych przesądów oraz pokonania silnych grup interesów, korzystających z przywilejów kosztem reszty społeczeństwa. To owe grupy i przesądy tworzą układ, z którym rzeczywiście trzeba się zmierzyć.</u>
          <u xml:id="u-58.59" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.60" who="#LeszekBalcerowicz">Wolny rynek w ramach państwa prawa umożliwia i nagradza twórczą i porządną pracę. Jest ustrojem, który najbardziej sprzyja szybkiemu długofalowemu wzrostowi. Ułatwia też stabilizowanie inflacji na niskim poziomie. Nie pozwala bowiem przerzucać dowolnych kosztów na klienta. Maleje więc ryzyko, że po wstrząsie - jedynie przejściowo podbijającym wzrost cen - przedsiębiorcy łatwo się zgodzą na zwiększone podwyżki dla pracowników, a następnie przerzucą ich koszt na ceny, co z kolei wywołałoby żądania kolejnych podwyżek płac i w efekcie utrwaliłoby inflację na podbitym poziomie. Wolna konkurencja zmusza firmy do wynajdywania sposobów, jak zwiększone koszty ponownie obniżyć i utrzymać się na rynku, a nie - jak te dodatkowe koszty przenieść na klientów. W efekcie wolnorynkowa gospodarka jest mniej wrażliwa niż gospodarka skrępowana na rozmaite wstrząsy, a dzięki temu stabilizowanie inflacji na niskim poziomie jest w niej łatwiejsze.</u>
          <u xml:id="u-58.61" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drugim podstawowym obszarem działalności Narodowego Banku Polskiego jest nadzór nad stabilnością sektora bankowego, który w Polsce stanowi główną część systemu finansowego. Wiem, że system finansowy kojarzy się ludziom zwykle z osobami zamożnymi. Tymczasem gdy jest on stabilny i prężny, to wzmacnia rozwój gospodarki, a to właśnie ów rozwój, a nie duża skala politycznego rozdawnictwa publicznych pieniędzy, pozwala trwale zwiększyć dochody społeczeństwa, w tym najbiedniejszych obywateli. Z badań Banku Światowego wynika, że wzrost o 10 punktów procentowych relacji kredytu dla sektora prywatnego do PKB obniża średnio odsetek ludzi biednych o około 3 punkty procentowe.</u>
          <u xml:id="u-58.62" who="#LeszekBalcerowicz">Badania naukowe wskazują, że pozytywny wpływ sektora finansowego na wzrost gospodarczy polega głównie na tym, że zewnętrzne finansowanie firm przez banki lub rynek kapitałowy zwiększa efektywność wyboru i realizowania przedsięwzięć inwestycyjnych. To jest najcenniejsze źródło wzrostu gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-58.63" who="#LeszekBalcerowicz">Od czego z kolei zależy sam rozwój systemu finansowego?</u>
          <u xml:id="u-58.64" who="#LeszekBalcerowicz">Po pierwsze, od zaufania ludzi do pieniądza. Gdy jego wartość jest stabilna, to są oni skłonni do utrzymywania w nim swoich oszczędności, a nie trzymania pieniędzy w materacach lub inwestowania w dobra niepieniężne. Oszczędności pieniężne są z kolei źródłem finansowania inwestycji przedsiębiorstw, które napędzają wzrost gospodarczy. Utrzymywanie niskiej inflacji służy więc rozwojowi systemu finansowego i dzięki temu rozwojowi całej gospodarki. Wracamy tu znów do znaczenia niezależności banku centralnego, strażnika stabilności pieniądza, niezbędnego strażnika.</u>
          <u xml:id="u-58.65" who="#LeszekBalcerowicz">Po drugie, od tego, czy inwestorzy finansowi, czyli dostawcy kapitału: banki, udziałowcy spółek, rozmaite fundusze inwestycyjne, mogą mieć zaufanie, że odzyskają swoje pieniądze z odpowiednią nadwyżką. Nikt nie chce tracić pieniędzy. To z kolei zależy od zakresu i poziomu ochrony prawnej owych inwestorów: im mniejsze i słabiej chronione są ich uprawnienia, tym mniej dostępny i droższy jest kapitał dla krajowych przedsiębiorców, bo ryzyko utraty pieniędzy podbija jego cenę dla wszystkich, którzy go potrzebują. A zatem działania obliczone na popularność wśród dłużników, szczególnie niesumiennych, podbijają cenę krajowego kapitału dla przedsiębiorców i konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-58.66" who="#LeszekBalcerowicz">Po trzecie, rozwój sektora finansowego, jak wynika z badań, zależy od struktury własności w bankach i innych instytucjach finansowych. Według badań przeprowadzonych przez Bank Światowy, obejmujących systemy bankowe w 92 krajach świata w latach 1970–1995, im większy udział własności państwowej w bankach, tym wolniejszy rozwój systemu finansowego i w efekcie całej gospodarki. Własność państwowa hamuje ich rozwój przede wszystkim przez negatywny wpływ na jego najcenniejsze źródło - wzrost produktywności zasobów, w tym pracy. Własność państwowa oznacza bowiem w praktyce, po odsunięciu ideologii i rozmaitych deklaracji, że rozdział kredytów przez banki podlega wpływom politycznym. Logika polityczna zwycięża kosztem logiki ekonomicznej. Te same badania pokazują, że im większy jest udział własności państwowej w bankach, tym wyższe są ich marże, co jest miarą pozycji monopolistycznej i nieefektywności banków.</u>
          <u xml:id="u-58.67" who="#LeszekBalcerowicz">Własność państwowa banków dominuje w krajach o niskim poziomie dochodu na mieszkańca i słabej ochronie praw własności. Są to takie kraje, jak: Algieria, Azerbejdżan, Bangladesz, Białoruś, Burundi, Chiny, Egipt, Indie, Indonezja, Jamajka, Lesotho, Rosja, Sri Lanka, Togo, Turkmenistan i Uzbekistan. W żadnym z wymienionych krajów poziom dochodu per capita nie przekracza połowy dochodu przeciętnego mieszkańca Unii Europejskiej. Systemy bankowe z przewagą prywatnej własności nie są wolne od niebezpieczeństwa kryzysów nawet w krajach rozwiniętych. Świadczą o tym zaburzenia, jakie w latach 80. i 90. miały miejsce w Stanach Zjednoczonych czy krajach skandynawskich. Najnowsze badania dowodzą jednak, że systemy bankowe zdominowane przez państwo, czyli trzeba powiedzieć po prostu przez polityków, ich najemników, są jeszcze bardziej podatne na niestabilność finansową, a kryzysy mogą być bardziej kosztowne, niż gdy w sektorze bankowym przeważa własność prywatna. Prywatyzacja banków jest więc w istocie ochroną społeczeństwa przed zagrożeniami kryzysem płynącymi ze sfery polityki i przed upolitycznionym rozdziałem kredytu.</u>
          <u xml:id="u-58.68" who="#LeszekBalcerowicz">I wreszcie, po czwarte, stabilność systemu finansowego, jak wynika z badań naukowych, zależy od jakości i nadzoru. Niezależny i fachowy nadzór ogranicza ryzyko zaburzeń we współczesnym systemie bankowym i w innych instytucjach finansowych. Umacnianie takiego nadzoru, a nie sprawowanie politycznej władzy nad bankami, jest wspieraniem rozwoju gospodarki przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-58.69" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 1989 r. Polska odziedziczyła po socjalizmie system bankowy składający się wyłącznie z instytucji, które bankami były głównie z nazwy. Kredyty były rozdzielane wedle preferencji ustalanych przez władze polityczne, nisko oprocentowane i często umarzane. Kto za to płacił? Płacili za to oszczędzający i podatnicy. Dodatkowo, upadkowi socjalizmu w Polsce towarzyszył upadek pieniądza, co zawsze osłabia lub niszczy instytucje finansowe. Katastrofalny spadek wartości złotego sprawił, że ludzie go odrzucili, wracając do wymiany towar za towar lub opartej na dolarze. W takiej sytuacji nie było oczywiście możliwe, aby sektor finansowy wypełniał jakąkolwiek z jego zasadniczych funkcji. Socjalizm dokonał zniszczenia prywatnego kapitału i uniemożliwił ludziom nabycie specjalistycznej wiedzy niezbędnej do prowadzenia banków. W tych warunkach Polska, jak każde państwo postkomunistyczne, miała do wyboru dwie zasadnicze strategie: pierwsza polegała na odkładaniu prywatyzacji i konserwowaniu własności państwowej w bankach, druga - na uwolnieniu sektora bankowego spod wpływu polityki. Pierwszą drogą idą, jak dotąd, Rosja, Białoruś, Azerbejdżan, Turkmenistan, Uzbekistan. W Rosji i Azerbejdżanie w 2004 r. państwo posiadało ok. 60% aktywów tego sektora, na Białorusi i Uzbekistanie w 2004 r. - ok. 70%, w Turkmenistanie w 2003 r. - blisko 100%. W połączeniu z brakiem restrukturyzacji ten model ograniczył rozwój sektora bankowego. W 2004 r. relacja kredytu udzielanego sektorowi prywatnemu do PKB jedynie w Rosji przekraczała 10%.</u>
          <u xml:id="u-58.70" who="#LeszekBalcerowicz">Drugą drogę wybrały natomiast Albania, Armenia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Estonia, Macedonia, Gruzja, Węgry, Kirgizja, Łotwy, Litwa, Rumunia, Słowacja i Polska. W tych krajach banki, po wstępnej restrukturyzacji, były prywatyzowane, czyli odpolitycznione. Odziedziczony po socjalizmie brak rodzimego kapitału i specjalistycznej wiedzy sprawił, że w toku prywatyzacji większą część udziałów nabywali zagraniczni inwestorzy. Trzeba pamiętać o warunkach początkowych, na początku nie było w Polsce Szwajcarii, jak się niektórym wydaje. Udział tych inwestorów w aktywach sektora bankowego wynosił w 2004 r. od 48% w Macedonii i na Łotwie do 98% w Estonii. W Polsce w 2005 r. wyniósł on 70%, w Czechach w tym samym roku - 85%, na Słowacji - 97%. Państwa, które poszły drugą drogą, mają obecnie sprawnie funkcjonujący sektor bankowy z przewaga prywatnej własności, z całą pewnością, w porównaniu z państwami, które wybrały drogę pierwszą. Relacja aktywów sektora bankowego do PKB wynosi w tych krajach drugiej grupy średnio 25%. Jakakolwiek rzetelna ocena przemian w sektorze bankowym musi opierać się na porównaniu krajów, które wybrały pierwszą drogę i krajów, które wybrały drugą drogę. Porównanie krajów takich jak Polska ze Szwajcarią byłoby przejawem absurdu lub zasadniczej nieuczciwości.</u>
          <u xml:id="u-58.71" who="#LeszekBalcerowicz">Warto podkreślić, że w Polsce restrukturyzacja finansowa sektora bankowego przebiegała, dzięki działaniu kolejnych rządów i Narodowego Banku Polskiego, przy mniejszych kosztach niż w innych krajach dawnego bloku socjalistycznego. Dzięki wprowadzonej w 1993 r. ustawie o restrukturyzacji finansowej banków i przedsiębiorstw odwrócono tendencję do narastania tzw. złych długów. Dokonano udanej reformy bankowości spółdzielczej, ratując ją przed upadkiem i umożliwiając rozwój w ramach gospodarki rynkowej. Banki spółdzielcze generalnie dobrze wykorzystały otrzymaną pomoc publiczną, co nie jest przypadkiem typowym dla wszystkich sektorów. Dzięki temu Polska jest jednym z bardzo nielicznych krajów posocjalistycznych, który ma spółdzielczość bankową. Łączne koszty restrukturyzacji finansowej banków wyniosły w naszym kraju 2,5% PKB, podczas gdy na Węgrzech i na Litwie - 8%, na Słowacji - 13%, w Bułgarii - 16%, w Czechach - 18%. I to jest obraz tej polskiej klęski w systemie bankowym?</u>
          <u xml:id="u-58.72" who="#LeszekBalcerowicz">Sektor bankowy jest kluczową częścią polskiego systemu finansowego. Banki w Polsce charakteryzuje obecnie stabilność i w efekcie wysoki jest poziom bezpieczeństwa ulokowanych w nich oszczędności. W latach 2000–2005 fundusze własne banków wzrosły o 48%. Na koniec 2005 r. współczynnik wypłacalności, podstawowy miernik bezpieczeństwa banków, osiągnął 14,6%, znacznie powyżej 8% regulacyjnego minimum. Wyraźnie poprawiła się jakość portfela kredytowego banków. Relacja sumy kredytów zagrożonych do kredytów ogółem spadła z 10% w 2004 r. do 7,4% w 2005 r. I wreszcie, od 2003 r. wyraźnie poprawia się również relacja wyników finansowych do wielkości aktywów i kapitałów banków oraz efektywność działania mierzona współczynnikiem wyrażającym stosunek kosztów do przychodów.</u>
          <u xml:id="u-58.73" who="#LeszekBalcerowicz">Jak wspomniałem, jednym z warunków stabilnego rozwoju sektora bankowego jest fachowy i niezależny nadzór. Taki nadzór nie miał prawa bytu w socjalistycznej gospodarce. W ciągu ostatnich 17 lat udało nam się zbudować od podstaw sprawne i uznane w świecie instytucje w tej dziedzinie: Komisję Nadzoru Bankowego wraz z Głównym Inspektoratem Nadzoru Bankowego, Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych oraz Komisję Papierów Wartościowych i Giełd. Dobrze skoordynowana jest ich działalność dzięki krzyżującemu się członkostwu i stałej współpracy. Polski system nadzoru nad sektorem finansowym został pozytywnie oceniony, i to wielokrotnie, przez instytucje międzynarodowe: Komisję Europejską, Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz Bank Światowy.</u>
          <u xml:id="u-58.74" who="#LeszekBalcerowicz">Trzeba jednocześnie podkreślić, że przed nadzorem bankowym stoją nowe fundamentalne zadania związane z wprowadzeniem Nowej Umowy Kapitałowej. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2007 r. i będzie największym jak dotąd wyzwaniem, przed jakim staną nadzory i banki w Europie i większości krajów świata. Owa umowa wprowadza m.in. indywidualne modele ryzyka kredytowego, które muszą być analizowane przez nadzory bankowe - to jest ogromna praca - i nowe zasady szacowania adekwatności kapitałowej w bankach. Ze względu na skalę tego gigantycznego przedsięwzięcia Komisja Europejska przewiduje, że proces wprowadzania nowych rozwiązań nadzorczych zakończy się dopiero w 2011 r., czyli mamy przed sobą szczególne, wyjątkowe zadania. A wszystko to będzie się działo w sytuacji, gdy, jak wspomniałem, światowe rynki finansowe mogą działać bardziej burzliwie i stawiać większe wymagania krajom, które nie zbudowały jeszcze dojrzałej gospodarki rynkowej, czyli zapotrzebowanie na dobry nadzór może rosnąć.</u>
          <u xml:id="u-58.75" who="#LeszekBalcerowicz">Na tym tle rozważana w Sejmie zamiana dobrze sprawdzonego systemu nadzoru na nowy, który wzbudził wiele zasadniczych pytań, musi być traktowana jako czynnik ryzyka dla polskiej gospodarki. To jest czynnik ryzyka dla polskiej gospodarki, a szczególnie dla jej bardzo newralgicznego sektora, jakim jest sektor finansowy, w tym bankowy. Podkreśla to w swoim raporcie misja ekspertów Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Banku Światowego, która badała system finansowy w Polsce w 2006 r., czyli bardzo niedawno: „(...) pragniemy wyrazić swój niepokój w związku z zapowiadanymi ostatnio przez rząd propozycjami powołania zintegrowanego urzędu nadzoru finansowego. W chwili obecnej obecność konglomeratów finansowych - standardowy powód wprowadzenia zintegrowanego urzędu nadzoru (choć dalece nie wszędzie) - jest minimalna, i bieżące porozumienia w sprawie zarządzania powiązaniami międzysektorowymi są zgodne z potrzebami Polski w tym zakresie. W systemie finansowym ma nastąpić szereg zmian wraz z wprowadzaniem Zasad Bazylejskich II oraz nowego standardu wypłacalności (...). Szybko zmieniające się modele wzrostu kredytów nie dopuszczają możliwości zmniejszenia zakresu nadzoru ani niekompetencji nadzorczych. Tak więc o ile instytucja zintegrowanego nadzoru finansowego może być dobrym rozwiązaniem na późniejszym etapie rozwoju, to brak jest argumentów zdecydowanie przemawiających za wprowadzaniem takiej instytucji na bieżącym etapie; jest natomiast szereg argumentów, które przemawiają przeciwko takiemu rozwiązaniu w obecnej chwili. Gdyby rząd chciał realizować ten pomysł, musiałby podjąć dokładne przygotowania, aby zapewnić, że nowa instytucja będzie posiadać strukturę zarządzania niezależną od wpływów politycznych oraz wystarczające uprawnienia i kompetencje umożliwiające wykorzystanie najlepszych praktyk międzynarodowych. Należałoby również przeprowadzić analizę kosztów i korzyści”.</u>
          <u xml:id="u-58.76" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę powiedzieć, że żadnych takich analiz nie przeprowadzono. Żadnych analiz. Osiągnęliśmy dobre standardy w polskim modelu nadzoru. Przed nami nowe gigantyczne zadanie. Rynki finansowe mogą być bardziej burzliwe i bardziej wymagające. I oto w takich okolicznościach proponuje się mechaniczną likwidację tego, co Polsce udało się osiągnąć, nie zwracając większej uwagi na to, co trzeba naprawiać. Tworzy się nowe zagrożenia dla polskiej gospodarki. Czy to jest naprawa państwa?</u>
          <u xml:id="u-58.77" who="#LeszekBalcerowicz">W minionym roku Narodowy Bank Polski przeprowadził następujące główne działania na rzecz stabilności systemu bankowego: badano sytuację w poszczególnych bankach i w całym sektorze bankowym, zintensyfikowano nadzór nad finansowaniem rynku nieruchomości przez banki, zwiększono intensywność nadzoru nad udzielaniem kredytów przez banki w walucie obcej, prowadząc działania zmierzające do ograniczenia ryzyka kursowego podejmowanego przez klientów banków, w ramach współpracy międzynarodowej zawarto kolejne porozumienia, a mianowicie z belgijską Komisją Bankową, Finansową i Ubezpieczeniową, chińską, Bankiem Holandii i federalną instytucją nadzorczą Stanów Zjednoczonych - to jest zakumulowany dorobek porozumień - i wreszcie opublikowano kolejny raport o stabilności systemu finansowego zawierający analizę możliwych zagrożeń oraz wyniki badania odporności sektora bankowego w przypadku ich wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-58.78" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzecią podstawową dziedziną działalności Narodowego Banku Polskiego jest zarządzanie oficjalnymi rezerwami dewizowymi. Narodowy Bank Polski kieruje się tu trzema zasadami: osiągnięciem wysokiego poziomu bezpieczeństwa inwestowanych środków, utrzymaniem niezbędnego poziomu płynności zapewniającego sprawną realizację zobowiązań płatniczych Polski oraz, przy zachowaniu powyższych dwóch zasad, uzyskaniem maksymalnych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-58.79" who="#LeszekBalcerowicz">W 2005 r. wielkość oficjalnych aktywów rezerwowych wzrosła w euro o 9 mld, do 36 mld, a w dolarach o 5,8 mld, do 42,6 mld. Obecny poziom rezerw daje nam zadowalające wskaźniki bezpieczeństwa. Przyrost rezerw wynikał głównie z napływu walut z Unii Europejskiej, a także zmian relacji kursowych. Osłabienie kursu euro w relacji do dolara oddziaływało w kierunku zwiększenia rezerw w euro.</u>
          <u xml:id="u-58.80" who="#LeszekBalcerowicz">Zapewnieniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i płynności rezerw służą zatwierdzane przez Zarząd Narodowego Banku Polskiego procedury dotyczące m.in. wyboru instrumentów, w które można inwestować rezerwy. Ponadto w Narodowym Banku Polskim funkcjonuje system limitów dotyczących zarówno poziomu, jak i horyzontu czasowego poszczególnych inwestycji. Zarząd NBP ustala również strukturę walutową rezerw.</u>
          <u xml:id="u-58.81" who="#LeszekBalcerowicz">Taka strategia pozwoliła na osiągnięcie w 2005 r. dochodu z inwestowania rezerw w wysokości 3,4 mld zł, w porównaniu z 3,9 w 2004 r. Dochodowość rezerw, czyli relacja (skorygowanych o zmiany cen aktywów finansowych) wartości naliczonych odsetek do wartości samych rezerw ukształtowała się w obu latach na podobnym poziomie - 2,6%.</u>
          <u xml:id="u-58.82" who="#LeszekBalcerowicz">Trzeba podkreślić, że rezerwy walutowe dają państwu nie tylko dochody, ale i inne ważne korzyści. Po pierwsze, wspierają stabilność kursu złotego. Oczywiście nawet największe rezerwy nie są w stanie zastąpić dobrej polityki gospodarczej. Mogą natomiast łagodzić skutki ewentualnych zaburzeń na światowych rynkach finansowych. Po drugie, odpowiedni poziom rezerw wzmacnia wiarygodność finansową kraju. Przy takim samym deficycie w obrotach bieżących i zadłużeniu zagranicznym większe rezerwy obniżają postrzegane przez rynki finansowe ryzyko inwestowania w walucie danego kraju. Brak wystarczających rezerw przy niekorzystnym układzie innych czynników może spowodować ucieczkę kapitału, drastyczny wzrost rynkowych stóp procentowych i gwałtowne osłabienie wartości krajowego pieniądza. Efekty takiego biegu zdarzeń odczułaby cała gospodarka: w Polsce 29% kredytów zaciągniętych przez gospodarstwa domowe na koniec ubiegłego roku to były kredyty udzielone w walutach obcych, zaś udział zadłużenia walutowego w długu publicznym wyniósł 27%. Wysoki poziom rezerw, wzmacniając wiarygodność kraju, umożliwia też państwu i prywatnym podmiotom gospodarczym zaciąganie pożyczek zagranicznych przy niższym oprocentowaniu niż w sytuacji, w której poziom rezerw jest postrzegany przez potencjalnych inwestorów jako zbyt niski. Jak wynika z badań międzynarodowych, poziom rezerw jest jednym z czynników kształtujących tzw. premię za ryzyko, czyli dodatkowe oprocentowanie, jakiego żądają inwestorzy za udzielanie pożyczek rządowi lub firmom danego kraju. Im wyższy jest poziom rezerw, tym, do pewnego punktu, niższa jest żądana premia za ryzyko i tym niższe są koszty obsługi długu zagranicznego. Przy obecnym poziomie tego zadłużenia, wynoszącym na koniec 2005 r. 111 mld euro, spadek wiarygodności finansowej Polski wynikający z niedostatecznych rezerw, czy też z niewłaściwej polityki gospodarczej mógłby nasz kraj wiele kosztować.</u>
          <u xml:id="u-58.83" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ciągu ostatnich 5 lat, czy już prawie 6, Narodowy Bank Polski kontynuował działania na rzecz obniżenia kosztów funkcjonowania i podniesienia jakości wykonywanych zadań. Największą reformą organizacyjną w tych latach była restrukturyzacja sieci terenowej i racjonalizacja zatrudnienia. Zlikwidowano 33 jednostki, ograniczając strukturę NBP do 16 oddziałów okręgowych. Ta restrukturyzacja, a także systematyczna analiza wydajności pracy doprowadziła do redukcji zatrudnienia o 27% oraz ograniczenia kosztów wynagrodzeń realnie o 23% rocznie. Jak widać, Narodowy Bank Polski od dawna realizuje strategię taniego państwa, nie obniżając, a podwyższając jakość świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-58.84" who="#LeszekBalcerowicz">Narodowy Bank Polski zmniejszył jednocześnie koszty rzeczowe, przekazując nieodpłatnie część swego majątku Skarbowi Państwa, policji, wymiarowi sprawiedliwości oraz Bankowi Gospodarstwa Krajowego. Łącznie w latach 2001–2006 NBP przekazał lub sprzedał 106 budynków o wartości księgowej 89 mln zł. Roczne koszty rzeczowe związane z eksploatacją majątku spadły o blisko 23 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-58.85" who="#LeszekBalcerowicz">W latach 2001–2006 unowocześniono bank pod względem informatycznym. Największe znaczenie ma wprowadzenie Zintegrowanego Systemu Księgowego, który usprawnił prowadzenie księgowości i zapewnił zgodność zasad rachunkowości NBP z wytycznymi Europejskiego Banku Centralnego. W ramach tego systemu wprowadzono system bankowości elektronicznej, który umożliwia klientom Narodowego Banku Polskiego, tzn. jednostkom budżetowym i państwowym funduszom celowym, obsługę rachunku z własnej siedziby oraz stały dostęp do informacji o saldzie i obrocie na rachunku. Narodowy Bank Polski stara się również działać na rzecz nowoczesności w innych częściach w państwie. Wprowadzenie bankowości elektronicznej znacznie obniżyło koszty obsługi oraz przyspieszyło realizację przelewów. Obecnie NBP obsługuję około 3500 klientów, z czego 99% korzysta z systemu bankowości elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-58.86" who="#LeszekBalcerowicz">NBP unowocześnił jednocześnie metody zarządzania. W 2001 r. wprowadzono zarządzanie strategiczne, zastępując jednoroczne plany działalności banku planami trzyletnimi, w których określa się cele strategiczne i przyporządkowuje zadania szczegółowe. W 2003 r. unowocześniono zasady prowadzenia audytu wewnętrznego, poszerzając go o działania analityczne i doradztwo w zakresie usprawnienia zarządzenia. W ten sposób audyt wewnętrzny w Narodowym Banku Polskim został dostosowany do standardów Europejskiego Systemu Banków Centralnych. W 2003 r. uruchomiono system zarządzania projektami, który pozwala na sprawne realizowanie największych przedsięwzięć. Od 2004 r. działa nowoczesny System Zarządzania Ryzykiem, który umożliwia bieżącą kontrolę ryzyka finansowego i ryzyka operacyjnego w Narodowym Banku Polskim.</u>
          <u xml:id="u-58.87" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Narodowy Bank Polski odgrywa kluczową rolę w unowocześnieniu systemu płatniczego w Polsce. To jest taka proza życia, ale to jednocześnie jest kluczowa część infrastruktury nowoczesnej gospodarki rynkowej. Bez tego gospodarka ta nie może dobrze działać. Otóż zbudowaliśmy nowe mechanizmy do rozliczania płatności w euro, które zostały połączone z systemami paneuropejskimi. Nastąpiło to poprzez uruchomienie systemu SORBNET-EURO oraz EuroELIXIR. Polska była pierwszym krajem z grupy nowych członków Unii Europejskiej, któremu udało się to osiągnięć. Wprowadzono międzynarodowy standard numerów bankowych w rozliczeniach międzynarodowych. Polska była pierwszym krajem Unii Europejskiej, który rozwiązał ten problem kompleksowo. Poddano system płatności oraz system autoryzacji i rozliczeń płatności kartowych ustawowemu nadzorowi Narodowego Banku Polskiego. Dzięki temu, dzięki tym działaniom udało się stworzyć efektywny system płatniczy spełniający surowe wymagania międzynarodowe, zmniejszyć ryzyko zaburzeń w systemie finansowym kraju oraz stworzyć warunki do obniżenia kosztów płatności ponoszonych przez banki, a w konsekwencji przez ich klientów.</u>
          <u xml:id="u-58.88" who="#LeszekBalcerowicz">W latach 2005–2006 Narodowy Bank Polski zdecydowanie rozwinął działalność badawczą, niezbędną podstawę do podejmowania trafnych decyzji w polityce pieniężnej i do zrozumienia tego, co należy zrobić, żeby wzmocnić rozwój gospodarki, a czego trzeba unikać. Wymienię tutaj tylko główne tematy badawcze:</u>
          <u xml:id="u-58.89" who="#LeszekBalcerowicz">- Zbadano wpływ przystąpienia Polski do wspólnego obszaru walutowego na rozwój polskiej gospodarki oraz nakreślono optymalną strategię przystąpienia Polski do strefy euro. To jest gotowe jako projekt.</u>
          <u xml:id="u-58.90" who="#LeszekBalcerowicz">- Oszacowano zakres zmian na rynku kredytowym wywołanych wejściem Polski do tej strefy. Przedmiotem badań była m.in. ocena ryzyka wystąpienia nadmiernego wzrostu kredytów, który mógłby zagrażać stabilności systemu finansowego.</u>
          <u xml:id="u-58.91" who="#LeszekBalcerowicz">- Określono warunki i perspektywy przystąpienia Polski do Europejskiego Systemu Kursowego II, tzw. ERM II. Podjęto również analizy dotyczące doświadczeń nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, które przystąpiło do tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-58.92" who="#LeszekBalcerowicz">- Badane są procesy tzw. globalizacji i ich wpływ na inflację i, szerzej, gospodarkę w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-58.93" who="#LeszekBalcerowicz">- Analizuje się zjawisko nierównowagi obserwowane obecnie w gospodarce światowej (duży deficyt w Stanach Zjednoczonych, nadwyżki płatnicze w innych krajach). Bada się przyczyny tej nierównowagi oraz możliwe scenariusze jej zmniejszania. To, jaki będzie scenariusz, ma ogromne znaczenie dla całego świata, w tym oczywiście dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-58.94" who="#LeszekBalcerowicz">- Określono przesłanki oceny poziomu rezerw dewizowych, analizując doświadczenia innych państw oraz rezultaty badań wpływu poziomu rezerw dewizowych na ocenę ryzyka kraju.</u>
          <u xml:id="u-58.95" who="#LeszekBalcerowicz">- Badaniom podlegają również determinanty wzrostu produktywności w Polsce, czyli generalnie wzrostu gospodarczego, jak szybko możemy się rozwijać. Wykazano, że wzrost ten zależy głównie od reform i związanej z nimi skali napływu zagranicznej technologii i krajowej działalności innowacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-58.96" who="#LeszekBalcerowicz">- Przeanalizowano skutki ewentualnych i, miejmy nadzieję, przyszłych, w niedalekiej przyszłości, reform finansów publicznych w Polsce. Wyniki analizy wskazują, że zmniejszenie stopnia fiskalizmu przy jednoczesnym ograniczeniu tzw. transferów socjalnych zdecydowanie wzmocniłoby rozwój naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-58.97" who="#LeszekBalcerowicz">- Zbadano przypadki znacznego zmniejszania deficytu i wydatków publicznych w krajach postkomunistycznych, a są takie, oraz sformułowano na tej podstawie wnioski dla polityki fiskalnej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-58.98" who="#LeszekBalcerowicz">- Prowadzi się badania rynku pracy oraz reform w tej dziedzinie, które pozwoliłyby na szybkie i trwałe zwiększenie zatrudnienia i obniżenie bezrobocia w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-58.99" who="#LeszekBalcerowicz">- Przeprowadzono analizę porównawczą tzw. odbić inflacyjnych, tzn. sytuacji, gdy inflacja najpierw wyraźnie spada, a potem szybko rośnie. Wreszcie we współpracy z Bankiem Światowym oraz Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju zrealizowano program badań w zakresie usprawnienia sądownictwa gospodarczego, w szczególności w odniesieniu do zabezpieczeń, jakie są wymagane przy udzielaniu kredytu bankowego. Opracowania na ten temat zostały przekazane Ministerstwu Sprawiedliwości w styczniu oraz w maju tego roku. Pierwsze z nich to raport EBOiR-u: „Wpływ systemu prawa na rynek zabezpieczeń rzeczowych w Polsce”, a drugie to raport opracowany we współpracy z Bankiem Światowym: „Polska: Prawne bariery dochodzenia prawa z umów”.</u>
          <u xml:id="u-58.100" who="#LeszekBalcerowicz">Narodowy Bank Polski przekazuje swoje doświadczenia innym bankom centralnym i zagranicznym instytucjom nadzorczym. W ramach pomocy technicznej i szkoleniowej dla tych instytucji w latach 2001–2006 NBP zorganizował 41 wizyt studyjnych ekspertów Narodowego Banku Polskiego, 4 staże i 5 seminariów. Pomoc skierowano do krajów przechodzących transformację gospodarczą, czyli Ukrainy, Gruzji, Mołdowy, Bośni i Hercegowiny, Serbii i Czarnogóry, Mongolii i Wietnamu. Tematyka szkoleń obejmowała głównie zagadnienia związane z doświadczeniami Narodowego Banku Polskiego w zakresie polityki pieniężnej, polityki kursowej i zarządzania rezerwami dewizowymi, a także rozwojem i stabilnością systemu finansowego i nadzorem bankowym.</u>
          <u xml:id="u-58.101" who="#LeszekBalcerowicz">Międzynarodowe uznanie - i to jest dorobek Polski - zdobył program pomocy szkoleniowej udzielanej przez Narodowy Bank Polski zagranicznym instytucjom nadzorczym. W latach 2001–2005 w ramach tego programu zorganizowano 12 seminariów, w których wzięło udział 351 przedstawicieli z 28 krajów świata. To jest jedna z naszych wizytówek, która wobec programu konsolidacji i nadzoru stoi pod znakiem zapytania.</u>
          <u xml:id="u-58.102" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W latach 2001–2006 rozszerzono działalność edukacyjną prowadzoną przez Narodowy Bank Polski wzorem banków centralnych innych krajów, np. Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Holandii, Czech i Europejskiego Banku Centralnego. Główne tematy tej działalności to pieniądz, inflacja, funkcjonowanie banku centralnego i rynków finansowych, przedsiębiorczość, rynek pracy, finanse publiczne i finanse prywatne. Adresatami działań edukacyjnych Narodowego Banku Polskiego są uczniowie szkół ponadpodstawowych, studenci, a także ci, którzy z racji wykonywanego zawodu sami przekazują wiedzę - nauczyciele, wykładowcy wyższych szkół, dziennikarze. Część programów edukacyjnych jest bezpośrednio adresowana do szerokiej opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-58.103" who="#LeszekBalcerowicz">Przy realizacji projektów edukacyjnych Narodowy Bank Polski współpracuje z wieloma partnerami, np. z Centralnym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli i jego regionalnymi ośrodkami, z Biblioteką Narodową, szkołami wyższymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, środkami masowego przekazu.</u>
          <u xml:id="u-58.104" who="#LeszekBalcerowicz">Narodowy Bank Polski rozwinął także bardzo dobrą współpracę - i nie jesteśmy tylko imitatorem, ale już liderem - w zakresie edukacji ekonomicznej z Europejskim Bankiem Centralnym, bankami Europejskiego Systemu Banków Centralnych oraz z Bankami Rezerwy Federalnej USA. We wrześniu bieżącego roku w Warszawie odbędzie się wspólna konferencja Narodowego Banku Polskiego, Fedu i Europejskiego Banku Centralnego na temat edukacji ekonomicznej prowadzonej przez banki centralne.</u>
          <u xml:id="u-58.105" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.106" who="#LeszekBalcerowicz"> Działalność edukacyjna nabiera coraz większego znaczenia w polityce informacyjnej i promocyjnej banków centralnych na świecie. Jest ona wyrazem przekonania, że banki centralne, jako instytucje oparte na wiedzy, powinny dzielić się wiedzą ze społeczeństwem.</u>
          <u xml:id="u-58.107" who="#LeszekBalcerowicz">W latach 2001–2006 NBP realizował następujące główne projekty edukacyjne, wymienię tylko niektóre: W 2004 r. uruchomiony został Portal Edukacji Ekonomicznej NBP. Można w nim znaleźć informacje na temat wydarzeń z życia gospodarczego kraju, analizy i opinie ekspertów, multimedialne kursy e-learningowe, pomoce dydaktyczne dla nauczycieli związane z tematyką ekonomiczną gry decyzyjne, wirtualną bibliotekę. Z portalu skorzystało do tej pory 2 mln użytkowników. Z samych kursów e-learningowych korzysta ok. 40 tys., czyli o wiele więcej niż na niejednym uniwersytecie. W zasobach portalu można znaleźć ponad 12 tys. materiałów o tematyce ekonomicznej, 250 gier i testów, a także 160 scenariuszy lekcji dla nauczycieli. Korzystanie z portalu jest bezpłatne. To jest wkład Narodowego Banku Polskiego w wyrównywanie szans w dostępie do edukacji.</u>
          <u xml:id="u-58.108" who="#LeszekBalcerowicz">W odpowiedzi na problemy zgłaszane przez nauczycieli po wprowadzeniu do szkół ponadgimnazjalnych przedmiotu podstawy przedsiębiorczości Narodowy Bank Polski uruchomił w 2004 r. wspólnie z Fundacją Młodzieżowej Przedsiębiorczości program „Ekonomia w szkole”. Nauczyciele nieodpłatnie uczestniczą w 3-letnim cyklu warsztatów doskonalących umiejętności dydaktyczne oraz otrzymują bogate materiały metodyczne. W programie tym uczestniczy 60% nauczycieli uczących podstaw przedsiębiorczości. A szacujemy, że dzięki ich przeszkoleniu, od 2007 r. beneficjentami programu będzie co roku ok. 750 tys. uczniów.</u>
          <u xml:id="u-58.109" who="#LeszekBalcerowicz">Zgodnie z rządową Strategią Rozwoju Rynku Kapitałowego Narodowy Bank Polski uruchomił w 2004 r. program edukacji finansowej „Moje finanse”. Jego celem jest edukacja młodego człowieka w zakresie zarządzania osobistymi finansami. W programie od 2007 r. będzie uczestniczyć ponad 200 tys. uczniów rocznie. Towarzyszy mu ogólnopolski konkurs „Moje finanse - Z klasy do klasy”, w którym uczniowie mogą sprawdzić swoją wiedzę na tematy oszczędzania i inwestowania, nabytą podczas zajęć. W konkursie wzięło już udział ponad 50 tys. uczniów.</u>
          <u xml:id="u-58.110" who="#LeszekBalcerowicz">Dla rozwoju edukacji ekonomicznej ważne było wprowadzenie do gimnazjalnego programu nauczania przedmiotu wiedza o społeczeństwie modułu na temat życia gospodarczego. Chcąc poszerzyć umiejętności uczniów gimnazjów w tym zakresie, Narodowy Bank Polski uruchomił w 2003 r. program „Ekonomia na co dzień”. Uczestniczy w nim prawie 2 tys. nauczycieli, którzy otrzymują zestaw materiałów do prowadzenia zająć, a ok. 60 tys. studentów, uczniów ma możliwość rozwoju umiejętności związanych z oszczędzaniem i poszukiwaniem pracy.</u>
          <u xml:id="u-58.111" who="#LeszekBalcerowicz">W latach 2002–2005 Narodowy Bank Polski, tym razem wspólnie z Biblioteką Narodową, realizował konkurs dla bibliotek powiatowych „Z ekonomią na ty”. Beneficjentami działań była głównie młodzież szkolna, która uczestniczyła w czasie wakacji w organizowanych warsztatach z zakresu ekonomii i przedsiębiorczości. Ponad 150 bibliotek powiatowych podjęło się organizacji takich działań, i to chciałem podkreślić, głównie na terenach wiejskich i w małych miejscowościach.</u>
          <u xml:id="u-58.112" who="#LeszekBalcerowicz">Narodowy Bank Polski jest jednym z fundatorów „Programu stypendiów pomostowych”. Uzdolniona młodzież ze środowisk wiejskich i małych miast, zwłaszcza z rodzin byłych pracowników PGR, otrzymuje stypendia na pierwszy rok dziennych studiów magisterskich. W latach 2002–2005 wraz z instytucjami partnerskimi Narodowy Bank Polski udzielił 5250 stypendiów, umożliwiając tym samym uczniom kontynuację nauki na uczelniach wyższych.</u>
          <u xml:id="u-58.113" who="#LeszekBalcerowicz">Wyniki badań wiedzy ekonomicznej społeczeństwa wskazują, że ich podstawowym źródłem dla większości ludzi są media. Dlatego od 2005 r. Narodowy Bank Polski, chcąc dotrzeć z edukacją ekonomiczną do szerszej opinii publicznej, przygotowuje wspólnie z nimi programy edukacyjne. Pierwszym tego typu przedsięwzięciem był serial emitowany w TVP 3, telewizji publicznej. Każdy z odcinków oglądało kilkaset tysięcy widzów. W lutym 2006 r. na antenie z kolei TVN ponad 8 mln widzów oglądało ogólnopolski test wiedzy ekonomicznej i finansowej „Złoty dla zuchwałych, czyli Polacy i pieniądze 2006 r.”. Towarzyszyły temu inne działania - ponad 100 tys. osób rozwiązywało test w portalu Onet.pl, kilkaset tysięcy internautów odwiedziło stronę internetową programu www.zloty.onet.pl, a 52 tys. uczniów rozwiązywało test wiedzy w szkołach ponadgimnazjalnych podczas specjalnie przygotowanych zajęć. Wiele organizacji ma ciekawe pomysły na edukację ekonomiczną adresowaną do różnych grup społecznych. Dlatego w latach 2002–2005 Narodowy Bank Polski ogłaszał konkursy grantowe. Dzięki nim organizacje pozarządowe, instytucje szkoleniowe i media zrealizowały 390 projektów o charakterze edukacyjnym. Ponadto Narodowy Bank Polski dofinansowywał inne społecznie użyteczne projekty, w tym edukacyjne, które nie mieściły się w tematyce konkursów grantowych. W latach 2001–2006 różne instytucje przesłały do NBP 3405 wniosków, z których 1776 uzyskało pozytywną opinię działającej w banku Komisji Edukacji i Promocji i zostało dofinansowanych. I wreszcie w latach 2003–2005 Narodowy Bank Polski współorganizował konkurs „Bank dostępny”, który miał na celu zwiększanie dostępności banków komercyjnych i spółdzielczych dla osób niepełnosprawnych i starszych. Ta akcja informacyjno-promocyjna przyczyniła się do zmiany polityki wielu banków w zakresie obsługi niepełnosprawnych i starszych klientów. Narodowy Bank Polski wydał również publikację pod tym samym tytułem, która jest przewodnikiem dla personelu bankowego we wszystkich bankach.</u>
          <u xml:id="u-58.114" who="#LeszekBalcerowicz">Szanowni Państwo! Myślę, że mogę powiedzieć, iż projekty edukacyjne realizowane lub wspierane przez Narodowy Bank Polski są wysoko oceniane przez specjalistów i ich odbiorców. Nasze projekty edukacyjne są również wysoko oceniane przez inne banki centralne - Bank Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych oraz Europejski Bank Centralny - oraz przez instytucje zajmujące się edukacją ekonomiczną młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-58.115" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na koniec chciałbym sformułować parę uwag może bardziej generalnych. Dzięki wolnorynkowym reformom zapoczątkowanym na przełomie 1989 i 1990 r. wolnej Polsce, III Rzeczypospolitej udało się wiele osiągnąć. III Rzeczpospolita to kraj, w którym setki tysięcy przedsiębiorców osiągają sukces na trudnych rynkach zagranicznych. W jednym kwartale eksportujemy więcej niż u schyłku socjalizmu w ciągu roku. To kraj, który przyciągnął łącznie ponad 60 mld dolarów zagranicznych inwestycji w fabryki, biurowce, sklepy i magazyny. To kraj, w którym dochód na mieszkańca zwiększył się realnie prawie o połowę, najwięcej spośród wszystkich krajów dawnego bloku radzieckiego. To kraj, o czym mówiłem, którego pieniądz ma solidną wartość i jest szeroko wymienialny. To kraj, który ma bezpieczny i prężny system bankowy. To kraj, w którym rezerwy dewizowe - jeden z warunków stabilności gospodarki - wzrosły ponad 17-krotnie. To kraj, którego gospodarka jest o wiele bardziej przyjazna środowisku - zanieczyszczeń pyłowych emituje się teraz ponad 4 razy mniej niż pod koniec socjalizmu, a odsetek nadmiernie zanieczyszczonych rzek obniżył się prawie trzy razy. To kraj, w którym zdecydowanie poprawiła się zdrowotność ludzi i oczekiwana długość życia wydłużyła się prawie o 4 lata - nie tylko wśród kobiet, dotyczy to także mężczyzn - a umieralność wśród niemowląt zmniejszyła się prawie o dwie trzecie. Jesteśmy prawie na poziomie Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-58.116" who="#komentarz">(Poseł Jan Łączny: Ale mówimy o IV Rzeczypospolitej.)</u>
          <u xml:id="u-58.117" who="#LeszekBalcerowicz">To kraj boomu edukacyjnego, w którym liczba studentów wzrosła prawie 5-krotnie.</u>
          <u xml:id="u-58.118" who="#komentarz">(Głos z sali: O piątej.)</u>
          <u xml:id="u-58.119" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-58.120" who="#LeszekBalcerowicz">To wreszcie kraj, szanowni państwo, który zbudował podstawy praworządności, tzn. niezależne od polityki instytucje, oraz który ma konstytucję ograniczającą władzę tych, co rządzą w państwie, po to, aby chronić indywidualne wolności obywateli. Te i inne sukcesy III Rzeczypospolitej utorowały drogę do NATO i Unii Europejskiej - rzeczy niewyobrażalne jeszcze 17 czy 18 lat temu.</u>
          <u xml:id="u-58.121" who="#LeszekBalcerowicz">Wolna Polska ma, wiemy, też poważne słabości, ale wbrew temu, co się czasami czy nawet powszechnie głosi, nie wynikają one z nadmiaru reform państwa i gospodarki, lecz przeciwnie - z zablokowania niektórych z nich przez ślepotę, walkę polityczną, niepohamowane dążenie do władzy i oportunizm. Na przykład długotrwałe bezrobocie w naszym kraju jest skutkiem sztywnego prawa pracy, barier krępujących przedsiębiorczość i konkurencję, zablokowania naprawy finansów publicznych. Wolny rynek nie rodzi nieuchronnie trwałego bezrobocia. Przeciwny pogląd - że rodzi - jest po prostu pokłosiem marksizmu, który głosił nieuchronność tzw. rezerwowej armii pracy w kapitalizmie.</u>
          <u xml:id="u-58.122" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.123" who="#LeszekBalcerowicz">Nie dajmy się jednak oślepić doktrynie, której narzucone panowanie w Polsce tyle nas kosztowało. Popatrzmy na współczesny świat i na wyniki badań. Wszystkie kraje wysoko rozwinięte są kapitalistyczne. Nie ma żadnego kraju socjalistycznego wśród wysoko rozwiniętych i nigdy nie będzie. To jest niemożliwe,...</u>
          <u xml:id="u-58.124" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.125" who="#LeszekBalcerowicz">...to jest wbrew naturze ludzkiej. Może dla porządku dodam, że socjalizm niejedno ma imię i ma różne odmiany.</u>
          <u xml:id="u-58.126" who="#LeszekBalcerowicz">Popatrzmy więc na współczesny świat. Wtedy dostrzegamy właśnie, że wszystkie kraje wysoko rozwinięte są kapitalistyczne, ale różnią się wyraźnie poziomem trwałego bezrobocia. Niskie jest ono np. w Wielkiej Brytanii, która do dziś korzysta z owoców wolnorynkowych reform pani Thatcher. Jej dorobek potrafią uszanować, nie przejmując się ideologicznymi etykietkami, następcy „żelaznej damy”. Natomiast szczególnie wysokie bezrobocie występuje we Włoszech, we Francji i w Niemczech. Nie są to kraje o najszerszym zakresie wolnego rynku, lecz przeciwnie - kraje rozbudowanego interwencjonizmu. W tych krajach zresztą podejmuje się ostatnio wolnorynkowe reformy.</u>
          <u xml:id="u-58.127" who="#LeszekBalcerowicz">Liczne badania pokazują, że splot wysokiego bezrobocia i państwowego interwencjonizmu nie jest dziełem przypadku. Wysokie trwałe bezrobocie jest skutkiem określonych form interwencjonizmu. Tego dowodzą m.in. naukowe badania przeprowadzone w OECD. Z badań tych wynika także, że tam, gdzie występuje wysokie bezrobocie, dotyka ono głównie młodzież i kobiety. Antyrynkowy interwencjonizm, uprawiany zwykle w imię hasła ochrony słabszych, w imię solidarności społecznej, faktycznie uderza więc w grupy uchodzące za słabsze. To jest typowe dla niego - rozmijanie się haseł i rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-58.128" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-58.129" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To już naprawdę słowo końcowe. Polska jest ciągle krajem na dorobku, a więc codziennie powinniśmy sobie odpowiadać na pytanie, co robić, a czego unikać, aby szybciej zmniejszać odziedziczone po socjalizmie zapóźnienia wobec rozwiniętych krajów świata. Doświadczenie i badania naukowe, a nie jakieś ideologiczne zacietrzewienie, jasno pokazują, w jakim kierunku powinniśmy pójść - w kierunku państwa o wzmocnionej praworządności, które lepiej chroniąc rozszerzone wolności obywateli, pozwala dzięki temu rozkwitać porządnej i uczciwej pracy, pomysłowości i inicjatywie zarówno w gospodarce, w społeczeństwie obywatelskim, jak i w samych swoich strukturach. Od tego, czy w tym kierunku rzeczywiście dalej pójdziemy, zależy bardzo, bardzo wiele: czy i jak szybko będziemy dochodzić do poziomu życia Zachodu, jak będzie się liczyć nasze państwo w świecie, ile ludzie będzie z Polski emigrować z poczucia braku perspektyw we własnym kraju, wreszcie, czy będziemy mogli być dumni z naszego własnego państwa. To są sprawy o ogromnej wadze. Dalszy bieg spraw publicznych w wolnej i demokratycznej Polsce nie powinien wobec tego być obojętny dla żadnego jej obywatela. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-58.130" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Rajmund Moric: W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#RajmundMoric">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam pytanie do pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#RajmundMoric">Panie marszałku, jeżeli...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MarekKotlinowski">Proszę pamiętać, panie przewodniczący, że pan zgłosił się do zabrania głosu, informując mnie, że jest to wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#RajmundMoric">W kwestii formalnej tylko. Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#RajmundMoric">Pytanie do pana w kwestii formalnej.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#RajmundMoric">Panie Marszałku! Dlaczego pan dopuścił do exposé rządowego, które ma być wygłaszane jutro, w części, która mówi: Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego?</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#RajmundMoric">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MarekKotlinowski">Panie przewodniczący, z przykrością stwierdzam, że nie był to wniosek formalny. Prowadzimy bardzo ważną debatę.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Poseł Rajmund Moric: Przykro mi.)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#MarekKotlinowski">Regulamin jasno określa formułę tej debaty, tak że proszę łaskawie też zwrócić się do tych kolegów, którzy pamiętają, jak te debaty wyglądały w poprzednich latach, żebyśmy zgodnie ze zwyczajem i z regulaminem tę debatę prowadzili.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#MarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła w zależności od ich wielkości w granicach od 5 do 37 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#MarekKotlinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Zawiszę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#ArturZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zabrać głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w dyskusji nad sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2005 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w przedmiocie absolutorium.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#ArturZawisza">Oczywiście trudno jest wygłosić zupełnie suche przemówienie dotyczące właściwego przedmiotu naszego posiedzenia po tym, kiedy usłyszeliśmy tak długotrwałe przemówienie prezesa Narodowego Banku Polskiego, które miało charakter credo, testamentu i memento jednocześnie.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#ArturZawisza"> Nie chcę poświęcać mu zbyt wiele uwagi, aby nie odbiegać od głównego punktu naszych obrad, niemniej kilka uwag polemicznych w tym miejscu należałoby się, ponieważ mieliśmy do czynienia z przemówieniem bardzo perswazyjnie skonstruowanym i, jakkolwiek znalazło się w nim, pewnie nie po raz pierwszy, wiele myśli ważkich i uwag celnych, jednak bardzo często efekt wyłącznie retoryczny pozostawiał w pokonanym polu treści, fakty i analizy.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#ArturZawisza">Jest zupełnie niemożliwe udzielenie zgody na to, aby główną negatywną bohaterką przemówienia wygłaszanego w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej była po prostu, jak mówił pan prezes Balcerowicz, polityka. Tą złą damą, tą główną negatywną bohaterką była jedna z najszlachetniejszych czynności, jakie przypadły człowiekowi w jego rozwoju, a więc polityka. To jest całkowita intelektualna nielojalność wobec przywoływanego z tej trybuny Arystotelesa, autora wiekopomnego dzieła zatytułowanego „Polityka” właśnie. Co więcej, to jest akt głębokiej polemiki z otaczającą nas rzeczywistością, bo jeżeli polityka miałaby być tym, co najgorsze w życiu ludzkim i w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, to równie dobrze można by powiedzieć, że tą najgorszą jest demokracja parlamentarna albo że tym najgorszym jest ład konstytucyjny, że tym najgorszym jest po prostu państwo polskie. Przecież nikt przy zdrowych zmysłach na taką tezę nie może przystać. Co więcej, pan prezes Balcerowicz także, mimo tego, że udaje, iż w taką tezę wierzy, to w nią wierzyć nie może, ponieważ wie, że każda wspólnota polityczna musi funkcjonować w obszarze politycznym, gdyż wymaga ona władzy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#ArturZawisza">Problem z przemówieniem i wizją prezesa NBP polega na tym, że chce on pozbawiać głosu społeczeństwo, ale intronizować pewną władzę publiczną, która miałaby być poza kontrolą, poza nadzorem, w pewnym stopniu poza prawem. Miałaby być to władza publiczna banku centralnego, często przecież powiązanego widzialnymi i niewidzialnymi więziami z bankiem o charakterze ponadnarodowym, takim chociażby, jak Europejski Bank Centralny. Otóż nie ma zgody na wizję, w której niweluje się prawa narodów w imię dyskrecjonalnej władzy pieniądza. Nie ma zgody na wizję, w której demokratyczna władza narodu polskiego miałaby być tą brudną polityką, a dyskrecjonalna władza banku centralnego miałaby być poza kontrolą, poza nadzorem, poza prawem. To jest wizja antydemokratyczna, antykonstytucyjna i antypaństwowa. Oczywiście na nią przystać nie można.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#ArturZawisza">Podam przykład jeszcze bardziej konkretny. Jesteśmy w trakcie, a bodaj już przy końcu prac parlamentarnych nad bardzo nowoczesnym aktem prawnym, który powoła ujednolicony nadzór finansowy w naszym kraju. To będzie rozwiązanie nowoczesne i przyszłościowe, bo wybiegające w przyszłość konwergujących się rynków. To będzie wzmocnienie nadzoru w imię państwa polskiego i w imię demokratycznej kontroli nad kapitałem, który musi przestrzegać prawa. To będzie także integracja pociągająca za sobą pewne obniżenie kosztów, co w ramach walki z deficytem nie jest rzeczą bez znaczenia. To wreszcie będzie integracja powodująca wymianę zasobów informacyjnych, co w sposób znakomity uprości i ułatwi działalność skonsolidowanego nadzoru. Przeciwko temu nowoczesnemu i przyszłościowemu rozwiązaniu mamy do czynienia z agresywnym lobbingiem o zasięgu międzynarodowym. Jest on gotów uczynić wszystko i użyć każdego bałamutnego argumentu, a także po wielekroć przeczyć samemu sobie, aby tylko państwo polskie nie miało tej siły i mocy, by w imię demokratycznej kontroli nadzorować rynki finansowe. Jest przykre, zdumiewające i godne potępienia to, że prezes Narodowego Banku Polskiego do tego agresywnego lobbingu o zasięgu międzynarodowym przyłącza się i wykorzystuje do tego trybunę sejmową, w celu, który naprawdę nie powinien być tutaj realizowany.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#ArturZawisza">Przechodząc jednakowoż do naszej debaty budżetowej, chcę zastrzec, że w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość występować będzie grupa mówców zwracających uwagę na poszczególne aspekty budżetu. Przede wszystkim chcę też wyjaśnić coś, co niekiedy może budzić nieporozumienia, mianowicie nie debatujemy w istocie nad budżetem z roku 2005, ale nad sposobem jego realizacji. To zasadnicza różnica, ponieważ budżet za rok 2005 to nie był budżet naszych marzeń, to nie był budżet dobry, to nie był budżet, za którym Klub Prawo i Sprawiedliwość w swoim czasie głosował. Nie dyskutujemy jednak teraz nad tym, jaki to był budżet, nad jego jakością, ale nad poprawnością wykonania, nad tym, czy był on tak zrealizowany, jak został wcześniej napisany i uchwalony przez Sejm, mimo naszego głosu przeciwnego.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#ArturZawisza">Jeżeli tak patrzymy na sprawę, to, rzecz jasna, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość przyłącza się do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych i podobnie jak ona zgadza się co do tego, aby Sejm zechciał przyjąć sprawozdanie z wykonania budżetu i udzielić absolutorium w tej sprawie, niezależnie od tego, jakie rządy i w jakim okresie ów budżet realizowały.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#ArturZawisza">Co do samego budżetu, to godzi się przypomnieć, że każdorazowa dyskusja nad nim jest rzeczą niesłychanie trudną, z powodów podkreślanych zresztą słusznie z tej trybuny w bardzo kompetentnych wystąpieniach zarówno pani przewodniczącej Komisji Finansów Publicznych, jak i prezesa Najwyższej Izby Kontroli. Tym czynnikiem, o którym tutaj mówię, są wydatki zdeterminowane, które od roku 2002 wynoszą już ponad 70% budżetu i pozostawiają minimalne pole manewru temu, co można uczynić. Oczywiście ta uwaga dotyczy nie tyle już samych rządów, lecz bardziej parlamentów uchwalających prawo, determinujących przyszłe wydatki i zaciągających swego rodzaju dług u przyszłych pokoleń, co, rzecz jasna, wymaga bardzo głębokiej refleksji. Słusznie z tej trybuny, także w wystąpieniu prezesa Narodowego Banku Polskiego, na ten kluczowy aspekt zwracano uwagę.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#ArturZawisza">Jeżeli jednak mówimy o tym konkretnym budżecie z roku 2005, to musimy jednak zwrócić uwagę na daleko idące niedokładności prognostyczne, jeżeli idzie o wizje jego autorów. Przypomnijmy, że dochody budżetu państwa wynosiły niespełna 180 mld zł, a więc były wyższe o ponad 5 mld zł, czyli o prawie 3% tego, co było planowane. Jeżeli zaś chodzi o wydatki, to zrealizowano je w wysokości nieco powyżej 208 mld zł, co z kolei było niższe o ponad 1,5 mld zł od wydatków planowanych. Rzecz jasna, jeżeli tak daleko idące niedokładności występują w prognozowaniu, to w jakiś sposób stawia to pod znakiem zapytania rzetelność samego przygotowanego budżetu i kompetencje autorów przygotowujących go. Jeżeli dodamy jeszcze do tego bardzo daleko idące różnice w prognozowaniu wzrostu gospodarczego - przecież nie założono 5%, lecz ledwie 3,4% - czy też podobne niedokładności w prognozowanej i przewidywanej inflacji, to znaczy, że mamy do czynienia z sytuacją, w której pełna analiza tego budżetu jest dosyć trudna.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#ArturZawisza">Warto także zwrócić uwagę na te elementy całości wyliczeń budżetowych, które są związane z ciągle niestety jeszcze nierozstrzygniętą kwestią dotyczącą sposobu klasyfikowania aktywów zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. W istocie mamy do czynienia z ogromnym wysiłkiem państwa polskiego i jego obywateli, podejmowanym z roku na rok, który powinien być dobrze, właściwie uwzględniony w ramach naszej współpracy europejskiej i uznany przez instytucje Unii Europejskiej w taki sposób, by klasyfikować aktywa zawarte w OFE jako środki publiczne, a nie w żaden inny sposób. Notabene w jakimś stopniu do tego stanu rzeczy odnosi się uwaga zamieszczone w uchwale Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, z której wynika, że gdyby powiększyć deficyt o kwotę 13,6 mld zł w związku z przekazaniem jej do funduszy celowych, z pominięciem wydatków budżetowych, to deficyt wyniósłby aż 42 mld zł, tj. 4,3% produktu krajowego brutto. Jest to informacja, o której zawsze musimy pamiętać i brać ją pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#ArturZawisza">Wspominałem także o źle szacowanej inflacji, ale to oczywiście prowadzi nas do innych jeszcze analiz związanych z bardzo istotnymi czynnikami okołobudżetowymi, takimi jak polityka stóp procentowych banku centralnego. W tym przypadku, mimo potoku egzotycznych nazw geograficznych padających z tej trybuny, nie sposób jednak zgodzić się z analizą, wedle której Polska powinna działać w sposób nadwrażliwy, nadostrożny i prowadzący do tego, że rozwarcie między inflacją a stopami procentowymi jest w istocie znacząco - ktoś inny powiedziałby - nieporównywalnie większe niż w pozostałych ważnych i dobrze sobie radzących krajach Unii Europejskiej. To oczywiście w żadnym razie nie wpływa dobrze na kondycję polskiej gospodarki, to nie pozwala także dobrze realizować naszych projektów, planów ani uchwał budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#ArturZawisza">Oczywiście jedną z kluczowych czy bodaj najważniejszą informacją o zeszłorocznym budżecie jest to, iż w sposób bardzo wyraźny udało się obniżyć deficyt budżetowy: z planowanych 35 mld zł do 28,4 mld zł, a więc o 6,6 mld zł. Jest to ogromne obniżenie i oczywiście trzeba się zgodzić z tymi, którzy mówią, że jest to sukces państwa polskiego, bo to, iż obniżyliśmy tak bardzo i zeszliśmy poniżej zakładanej przez ten rząd bariery 30 mld zł, to bardzo dobrze. Trzeba też jednak jasno powiedzieć, że dzieje się to ogromnym kosztem nadal ciągłych wyrzeczeń społecznych i prowadzi nas do sytuacji, w której skupiamy się tak naprawdę nie tylko na realizowaniu budżetu, ale jednocześnie na nieco zawoalowanym celu wejścia do strefy euro, a więc w istocie idziemy drogą jedynie konwergencji fiskalnej i monetarnej, zamiast drogą konwergencji realnej, wyrażającej się choćby w przyroście miejsc pracy. I teraz w sposób bardzo istotny, inaczej niż w krajach Europy Zachodniej, gdzie kryteria konwergencji zostały przyjęte już po bardzo daleko idącym i zaawansowanym rozwoju tamtych krajów, dług publiczny w Polsce przecież ciągle służy temu, aby realizować wielkie cele publiczne, między innymi cele infrastrukturalne, ale przecież nie tylko, a dzieje się to w czasie, kiedy ciągle jeszcze jesteśmy przed skokiem rozwojowym, w związku z tym porównywanie rzeczywistości polskiej i zachodnioeuropejskiej jest nader ryzykowne.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#ArturZawisza">Mówiąc o pewnych konkretnych aspektach tego budżetu, na którym skupiać się będą koleżanki i koledzy z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, chcę tylko sygnalnie i punktowo zwrócić uwagę na cztery zagadnienia. Po pierwsze, realizowane są, niestety ciągle drastycznie niskie, nakłady na naukę, czy szerzej mówiąc, na badanie i rozwój, które spadły z 1,08% na początku lat 90. do ledwie 0,50% w roku 2005, co pokazuje w istocie drastyczny spadek tych wydatków i to zarówno publicznych, jak i prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#ArturZawisza">Warto zwrócić uwagę na to, że zeszłoroczny budżet ciągle jeszcze w zasadzie nie realizował polityki prorodzinnej, choć pewne akty prawne związane z jej uruchomieniem pojawiły się już pod koniec ubiegłego roku. Myślę tutaj o głosowaniu nad specjalnym dodatkiem macierzyńskim, potocznie zwanym becikowym, czy nad rozszerzeniem finansowym planu dożywiania ubogich dzieci w szkołach. Mówię o tym dlatego, że wyzwania polityki prorodzinnej, które stoją przed nami, są lokowane bardzo wysoko, jako jeden z fundamentalnych celów rządu Prawa i Sprawiedliwości, Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz Ligi Polskich Rodzin i na pewno ten element będzie w przyszłorocznych budżetach dogłębnie omawiany.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#ArturZawisza">Warto zwrócić uwagą na bardzo istotne spostrzeżenie zamieszczone w informacji Najwyższej Izby Kontroli, iż poziom wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej był bardzo niski, bo na realizację programów i projektów przekazano jedynie nieco powyżej 7 mld zł, czyli zaledwie 42,5% przyznanych środków, w tym funduszy strukturalnych 3,5 mld zł, a więc jedynie 31,6%. Bardzo słusznie zauważa NIK, iż tak niskie wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych stwarza ryzyko, że przeznaczone dla Polski na lata 2004–2006 środki nie zostaną w pełni wykorzystane. Oczywiście jesteśmy już po nowelizacji ustawy o Narodowym Planie Rozwoju, a także po przyjęciu pewnych aktach prawnych - nie tylko na poziomie ustawowym proponowanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - które zasadniczo zdynamizowały ten proces, niemniej to poważne wyzwanie ciągle przed nami stoi.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#ArturZawisza">I wreszcie kwestia ostatnia z zakresu uwag szczegółowych, choć w pewnym aspekcie istotna, chodzi mianowicie o to, iż egzekucja należności publicznoprawnych z lat poprzednich wypadła poniżej oczekiwań. Działo się tak pomimo wprowadzenia nowych form wykonania decyzji o zabezpieczeniu zobowiązań podatkowych. Najbardziej zaś dojmująca uwaga jest taka, iż Ministerstwo Finansów nie posiada informacji o skali i przyczynach uchylanych decyzji podatkowych. Można powiedzieć, że bardzo szkoda, iż ministerstwo takich informacji nie posiada, ale zdrowy rozum podpowiada, że niestety uchylane decyzje podatkowe są widocznie zbyt łatwo, zbyt arbitralnie, zbyt lekką ręką wydawane przez urzędników aparatu skarbowego, co w ostateczności kończy się nie tylko krzywdą dla konkretnych podatników, ale też, koniec końców, obniżeniem dochodów budżetu państwa, przegrywającego przecież swoje spory przed sądami administracyjnymi i zwracającego z odpowiednim oprocentowaniem wcześniej nałożone kary skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-66.20" who="#ArturZawisza">I wreszcie, zbliżając się do konkluzji w tym z konieczności syntetycznym wystąpieniu, chcę zwrócić uwagę, iż nie ma tak naprawdę innej, lepszej perspektywy wyjścia z naszych kłopotów budżetowych niż daleko idąca czy wręcz radykalna zmiana planowania budżetowego w postaci wprowadzenia budżetu zadaniowego. W istocie, kiedy czytamy każdego roku poszczególne tabele budżetowe, to bardzo często niewiele z nich wynika, a już na pewno nie wynikają cele państwowe, które za pomocą tego budżetu miałyby być realizowane. Dlatego potrzebny jest nam budżet zadaniowy - wielokrotnie zapowiadany przez Prawo i Sprawiedliwość - w tym momencie opracowywany w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w pewnych swoich zalążkowych i cząstkowych wersjach. Potrzebne jest nam tak naprawdę zarządzanie pieniędzmi publicznymi, a nie tylko bezwładne ich wydawanie, bo jeżeli będzie to tak wyglądać, to zawsze będziemy mieli nadmierny deficyt, zawsze będziemy mieli zwiększający się dług publiczny, zawsze będziemy pozostawać w pewnym dyskomforcie, a przede wszystkim zawsze będziemy za słabo dbać o państwo polskie, ale jeszcze wszystko, co najlepsze, przed nami, bo skończyły się czasy budżetów pisanych w jakiejś mierze na zafałszowanych przesłankach, skończyły się czasy bardzo łatwego wydawania pieniędzy publicznych, zaczęły się dobre czasy dla państwa polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Chlebowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#ZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno dzisiaj zacząć tę debatę rzeczywiście od meritum, czyli od dyskusji na temat sprawozdania z realizacji budżetu za 2005 r. Sprowokował mnie również do tego mój przedmówca, pan poseł Artur Zawisza, który w samych superlatywach przedstawił państwu nową formułę nadzoru nad rynkami finansowymi w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MarekKotlinowski">Panie pośle, proszę zachować mocne nerwy, nie ulegać prowokacji. Pana wystąpienie na pewno było przygotowane wspaniale, a to, co powiedział pan poseł Artur Zawisza, myślę, nie powinno wpływać na pana stanowisko. Zachęcam do tego, żeby zachować odporność na wypowiedzi innych kolegów. Przepraszam bardzo za moją dygresję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#ZbigniewChlebowski">W żaden sposób, panie marszałku, nie uległem presji pana posła Artura Zawiszy, niemniej jednak sądzę, że warto w tej debacie, zanim przejdę do budżetu, zacząć od tej strony, o której mówił pan prezes Balcerowicz, o tych zagrożeniach wynikających z nowego kształtu nadzoru finansowego. To oczywiście wiąże się z tą debatą, bo w drugiej części rozmawiamy o sprawozdaniu Narodowego Banku Polskiego z działalności w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#ZbigniewChlebowski">Otóż tak naprawdę od dłuższego czasu politycy PiS zawłaszczają instytucje państwa. Ciągłe konflikty: najpierw Trybunał Konstytucyjny, później służba cywilna, potem swego rodzaju wojenka z samorządem terytorialnym, potem z zawodami prawniczymi, potem lekarze, którzy mieli trafić w kamasze, i służba zdrowia, w końcu media.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#ZbigniewChlebowski">To rzeczywiście budziło nasz niepokój, protestowaliśmy jak opozycja, ale kiedy dzisiaj państwo chcecie zawładnąć nadzorem nad rynkami finansowymi, kiedy państwo dzisiaj chcecie zawładnąć i zawłaszczyć nadzór nad oszczędnościami Polaków, nad ich emeryturami, to my bardzo głośno protestujemy i będziemy protestować i bardzo mocno krytykować wasze pomysły powołania politycznej komisji nadzoru nad rynkami finansowymi, bo taka propozycja urodziła się w waszym klubie. Mianowany przez premiera polityczny organ - Komisja Nadzoru Finansowego, mianowany przewodniczący tejże komisji 2 tygodnie po wejściu w życie tej ustawy ma stać na straży naszych depozytów, ma stać na straży naszych emerytur. Chcecie państwo w sposób perfidny ograniczyć rolę i wpływ Narodowego Banku Polskiego jako gwaranta utrzymania płynności na rynku finansowym, Narodowego Banku Polskiego, który dzisiaj zapewnia stabilność systemu płatniczego.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#ZbigniewChlebowski">Państwu to się tak bardzo nie podobało, a zwłaszcza niezależność tej instytucji, że wymyśliliście swoją Komisję Nadzoru Finansowego. Użyjemy wszelkich środków w tej publicznej debacie, żeby obnażyć w oczach Polaków wasze faktyczne interesy, bo czymś innym jest fakt obrony interesów niektórych instytucji. Jeżeli już mówicie o skonsolidowanym nadzorze finansowym, dlaczego nie chcecie, żeby wasze ulubione instytucje, a więc spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, podlegały pod ten nadzór? Dlaczego instytucje pożyczkowe, agencje rozliczeniowe mają akurat nie podlegać tejże instytucji? Dlaczego? Bo dzisiaj są zawłaszczone przez waszych polityków. Będziemy robić wszystko, ażeby rzeczywiście tę sytuację zmieniać.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#ZbigniewChlebowski">A wracając do części pierwszej, do realizacji budżetu państwa w 2005 r., to rzeczywiście trzeba zacząć od stwierdzeń bardzo ogólnych. Otóż budżet ten był realizowany w bardzo dobrych warunkach makroekonomicznych. Rósł eksport, były wysokie tempo wzrostu PKB, niska inflacja, niższe stopy procentowe, dlatego w sposób w miarę poprawny można było sformułować prognozy makroekonomiczne, które były podstawą konstruowania budżetu państwa na rok 2001. Ta poprawna sytuacja umożliwiła naszym zdaniem przyzwoitą realizację zarówno dochodów budżetowych, jak również wydatków. Trzeba wyraźnie podkreślić, że pod względem księgowym budżet został zrealizowany prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#ZbigniewChlebowski">Dzisiaj przy tej debacie warto jednak porozmawiać znacznie szerzej i przeanalizować zjawiska, które towarzyszyły realizacji tego budżetu, a także konsekwencje, z jakimi będziemy mieli do czynienia w przyszłości, które odnoszą się do całego sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#ZbigniewChlebowski">Czyja to tak naprawdę zasługa, że możemy dzisiaj w miarę pozytywnie mówić o realizacji budżetu? Przede wszystkim dobrze rozwijającej się gospodarki. W gospodarce rozwijały się bardzo silne trendy wzrostowe. Wzrastała aktywność gospodarcza, wzrastały inwestycje, popyt krajowy, szybko rósł polski eksport. Warto też dodać, że Polska była atrakcyjnym krajem dla inwestorów zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#ZbigniewChlebowski">Jaka więc tak naprawdę była faktyczna rola kolejnych ministrów finansów dwóch rządów, polityków, jeśli chodzi o realizację budżetu państwa? Pomówmy zaledwie o kilku najistotniejszych elementach realizacji budżetu państwa. Pomówmy krótko o długu publicznym, o deficycie, o rosnących w sposób nieprawdopodobny wydatkach publicznych, o wzroście fiskalizmu. Pomówmy w końcu o kreatywnej księgowości przy realizacji tego budżetu, pomówmy o niskiej absorpcji środków unijnych, pomówmy o zaległościach podatkowych czy funkcjonowaniu aparatu skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#ZbigniewChlebowski">To, nad czym dzisiaj w swoim sprawozdaniu pani przewodnicząca bardzo pobieżna przeszła, to, co pan poseł Zawisza bardzo pobieżnie potraktował, to kwestie, jak sądzę, dla finansów państwa najistotniejsze: rosnący dług publiczny i ogromny deficyt budżetowy. Dług całego sektora finansów publicznych wyniósł na koniec 2005 r. 367 mld zł. W trakcie 2005 r. ten dług publiczny przyrósł aż o 34 mld zł i to jest największe tempo przyrostu długu publicznego od 4 lat: w 2003 r. - 408 mld zł, w 2004 r. - 432 mld zł, a w 2005 r. - 467 mld zł. 32 mld zł - o tyle przyrósł dług publiczny.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#ZbigniewChlebowski">My często na tej sali kłócimy się o 100 mln zł dla nauczycieli, o 500 mln zł na podwyżki dla pracowników służby zdrowia, a koszty obsługi długu publicznego w 2005 r. pochłonęły kwotę 25 mld zł. Warto też dodać, że obsługa długu publicznego stanowi prawie 12% w wydatkach ogółem wszystkich wydatków budżetu państwa. To jest największa choroba finansów publicznych i w 2005 r. nie tylko nie znaleziono lekarstwa na tę chorobę, ale eskalacja i wzrost tego długu musi budzić naprawdę bardzo duży niepokój.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#ZbigniewChlebowski">Kolejną sprawą jest deficyt budżetowy. To, że wyniósł 28,4 mld zł i był mniejszy od zaplanowanego o 6,6 mld zł, to fakt biorący się z tego, że zostały zrealizowane o 5 mld zł większe wpływy i o 1600 mln zł były mniejsze zakładane wydatki budżetowe, ale relacja deficytu budżetu państwa do PKB tak naprawdę zmniejszyła się w stosunku do 2004 r. w sposób nieznaczny, zważywszy na fakt, że w nowej metodologii liczenia deficytu budżetowego środki przekazywane do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w ramach otwartych funduszy emerytalnych są wykazywane w budżecie jako rozchody i nie powiększają budżetu. Gdybyśmy wielkość tych składek - mówił to również pan prezes Najwyższej Izby Kontroli - wyliczyli w to, to wtedy deficyt budżetowy stanowiłby 41 mld zł, co wynosi 4,2% PKB. To kolejna rzecz, która budzi niepokój, która świadczy o tym, że finanse państwa znajdują się w dużym kryzysie.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#ZbigniewChlebowski">Dochody budżetu państwa w 2005 r. były o 5 mld zł wyższe i z jednej strony należy się z tego cieszyć, ale z drugiej strony trzeba mieć świadomość, że wzrost tych dochodów był możliwy dzięki wzrostowi fiskalizmu państwa. Otóż, warto podkreślić, że 2005 r. to kolejny rok, kiedy zamrożone były progi podatkowe i kwota wolna od podatku, a więc kolejny rok mieliśmy do czynienia z podnoszeniem podatków. Wzrastały w trakcie roku akcyza i VAT na niektóre towary i usługi oraz składka zdrowotna. I dobrze, gdybyśmy potrafili ten wzrost dochodów umiejętnie zagospodarować i przełożyć go na prawdziwą naprawę finansów państwa, ale ani ministrowie, ani rząd, ani politycy nie mieli takiej woli, dlatego że przy tak rosnących dochodach budżetowych, jednocześnie mieliśmy do czynienia z eksplozją wydatków publicznych. Wydatki publiczne w 2005 r. wzrosły realnie o 5,3%, a więc o ponad 11 mld zł. Tak naprawdę towarzyszyło temu niekorzystne zjawisko, jakim jest wzrost wydatków sztywnych w stosunku do całości wydatków. Ta zła struktura pogarsza się z roku na rok. Niestety, pomimo dobrej koniunktury nie wykorzystano szansy na naprawę finansów publicznych. Wysoki, stale rosnący poziom wydatków publicznych szybko utrwala się z każdym rokiem, stanowi coraz większą bazę do podnoszenia wydatków. Z tym mieliśmy do czynienia też przy konstrukcji budżetu na 2006 r. Myślę, że politycy nie zdają sobie sprawy z tego, co stanie się, jeżeli nagle będziemy mieli do czynienia z załamaniem koniunktury w gospodarce, z jakich źródeł sfinansujemy rosnące wydatki. Musimy właściwie mieć świadomość tego, że trzeba będzie podejmować bardzo trudne, drastyczne decyzje dotyczące ograniczania wydatków publicznych. W których miejscach można ograniczać wydatki publiczne? Przede wszystkim w całym systemie rentowo-emerytalnym i systemie opieki społecznej. Dzisiaj, jeżeli mówicie o kolejnych pomysłach na zwiększanie wydatków, to mówcie też uczciwie Polakom, że jeżeli będzie w Polsce załamanie rozwoju gospodarczego, to mogą mieć mniejsze renty, mniejsze świadczenia, na przykład z opieki społecznej. Jest to uczciwe, bo myślę, że wtedy wszyscy mają świadomość tego, jak prowadzona jest polityka.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#ZbigniewChlebowski">Bardzo krótko powiem o wydatkach majątkowych i inwestycjach, dlatego że mówiłem o tym, iż struktura wydatków sztywnych z jednej strony jest coraz bardziej niekorzystna, ale z drugiej coraz mniej korzystna jest też struktura, jeżeli chodzi o wydatki majątkowe. Pan prezes Sekuła również o tym mówił. Na wydatki majątkowe w 2005 r. wydaliśmy o ponad 8% mniej niż rok wcześniej. Wydatki na inwestycje są więc tak naprawdę na katastrofalnie niskim poziomie. Jeszcze gorsze jest to, że część tych wydatków została przesunięta na 2006 r. Po raz kolejny przy realizacji inwestycji krajowych programów wieloletnich są ogromne zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli. Nieprawidłowości w przygotowaniu inwestycji, brak należytej kontroli, nieterminowe wykonywanie robót, w końcu łamanie ustawy o zamówieniach publicznych - to wszystko cechuje realizację inwestycji z budżetu państwa i programów wieloletnich, to cechuje budżety ostatnich kilku lat. Niestety również realizacja budżetu w 2005 r. w tym zakresie niczym nie różniła się.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#ZbigniewChlebowski">Wspomniałem kilka słów o kreatywnej księgowości. Na czym, moim zdaniem, ta kreatywna księgowość przy realizacji budżetu polega? Otóż tak naprawdę już od dłuższego czasu oddalamy się od standardów jawności i przejrzystości finansów publicznych. Przykłady? Proszę bardzo: fundusze i agencje są poza budżetem państwa. Instytucje, które obracają ogromnymi publicznymi pieniędzmi, to Narodowy Fundusz Zdrowia, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Pracy, agencje rolne. Te instytucje obracają ogromnymi pieniędzmi, które są poza kontrolą parlamentu, często też są poza kontrolą całego rządu, jak na przykład Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#ZbigniewChlebowski">Rozliczenia środków z Unią Europejską - tak, poprzedni rząd popełnił poważny błąd w ustawie o finansach publicznych, uznając, że środki Unii Europejskiej nie będą trafiać do naszego budżetu, tylko do różnych instytucji, które zajmują się redystrybucją tych środków finansowych. Nie ma w tej chwili szczegółowej, dokładnej kontroli ani panowania nad tymi środkami, bo są one rozproszone w agencjach płatniczych, w różnych instytucjach. Te środki nie są pokazane w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#ZbigniewChlebowski">W budżecie w 2005 r. mieliśmy do czynienia z ponad 80 rezerwami celowymi. O czym tak naprawdę świadczą rezerwy celowe? Moim zdaniem o złym, niewłaściwym planowaniu. Uważam, że pieniądze planowane w rezerwach celowych winny znajdować się w odpowiednich częściach budżetu państwa. Tych części mamy dużo ponad 100 i nic nie stoi na przeszkodzie, żeby dokonać wnikliwej analizy, właściwego planowania, żeby te środki ujmować bezpośrednio w tych częściach, a nie w rezerwach celowych. Myślę, że gorszące dla wszystkich, którzy obserwują sektor finansów publicznych, są tzw. wydatki niewygasające. Otóż wydatki niewygasające w 2005 r. wyniosły 4,5 mld zł. To jest niewiarygodne, bo to dotyczy zarówno ministrów, jak i budżetu wojewodów, gdzie termin wykorzystania tych środków przesuwa się do końca czerwca 2006 r.</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#ZbigniewChlebowski">Panie marszałku, Wysoka Izbo, potrzeba nowej ustawy o finansach publicznych. Wszyscy o tym wiemy i wszyscy o tym mówimy. Tak naprawdę jest to jeden z najważniejszych i najistotniejszych dokumentów. Potrzeba konsolidacji finansów publicznych, naprawy finansów publicznych, tym bardziej że mamy do czynienia z korzystnymi tendencjami w polskiej gospodarce. Niestety, w roku 2005 nie wykorzystaliśmy tej szansy. Nie wykorzystaliśmy szansy ani na naprawę finansów publicznych, ani na poważną reformę systemu podatkowego czy kosztów pracy. Ta szansa została zmarnowana, bo zbyt dużo pieniędzy wydajemy z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#ZbigniewChlebowski">Te wszystkie elementy, które towarzyszyły realizacji budżetu państwa w 2005 r., skłaniają mój klub, klub Platformy Obywatelskiej, do złożenia wniosku o nieprzyjęcie sprawozdania z realizacji budżetu państwa za 2005 r. i nieudzielania absolutorium dla rządu z realizacji tego budżetu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Rochnowską, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w kwestii sprawozdania rządu Rzeczypospolitej Polskiej z wykonania budżetu państwa za 2005 r. oraz sprawozdania Narodowego Banku Polskiego z działalności w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#RenataRochnowska">Pani poseł Aleksandra Natalli-Świat, przewodnicząca Komisji Finansów Publicznych, a dzisiaj występująca jako poseł sprawozdawca, bardzo szczegółowo omówiła wskaźniki ekonomiczne związane z wykonaniem budżetu z 2004 r. Chciałabym zatem ustosunkować się do wskaźników makroekonomicznych oraz polityki finansowej i gospodarczej rządu, związanej z realizacją tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#RenataRochnowska">Podstawowe relacje makroekonomiczne dotyczące 2005 r. ukształtowały się następująco: tempo wzrostu PKB planowane - 5%, wykonane - 3,4%; inflacja planowana - 3%, wykonana - 2,1%; wzrost cen produkcji przemysłowej planowany - 3,7%, wykonany - 0,7%; wzrost przeciętnego wynagrodzenia planowany - 6,6%, wykonany - 4,7%, w tym w sektorze przedsiębiorstw wzrost przeciętnego wynagrodzenia planowany - 5,6%, wykonany - 3,2%.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#RenataRochnowska">Pojawia się uzasadnione pytanie: Co się stało, że Polska nie osiągnęła zakładanego tempa wzrostu produktu krajowego brutto w wysokości 5%, rozwijała się natomiast w tempie zaledwie 3,4%? Co lub kto temu zawinił? Czy były to trudności obiektywne, na przykład załamanie rynków, czy też przyczyny subiektywne, wynikające z realizowanej strategii polityki gospodarczej?</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#RenataRochnowska">Niewątpliwie wpływ na ograniczenie popytu zewnętrznego miała blokada polskiego eksportu rolnego do Rosji. Rząd premiera Marka Belki w sposób absolutnie dowolny pozostawił kształtowanie relacji gospodarczych ze Wschodem. Premier Marek Belka składał wizyty zagraniczne, szukając pracy, a nie reprezentując interesy i majestat Rzeczypospolitej. Słaba władza państwowa dawała przyzwolenie na rozwój szarej strefy w handlu, w tym także handlu artykułami zwierzęcymi i roślinnymi z Rosją, Białorusią i Ukrainą, co skończyło się przestępstwami celnymi, a w efekcie blokadą importu z Polski. Skutki tej indolencji odczuwamy do dzisiaj, pomimo intensywnej pracy nad przywróceniem normalnych stosunków gospodarczych z Rosją, Białorusią i Ukrainą.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#RenataRochnowska">Główną jednak przyczyną załamania się tempa wzrostu PKB była nadmiernie restrykcyjna polityka pieniężna Narodowego Banku Polskiego. Zdecydowana i ostra akcja NBP obliczona na wyczyszczenie polskiej gospodarki z pieniądza skutkowała efektami aprecjacji polskiej złotówki w stosunku do głównych walut, w tym do dolara i euro. Oto przykłady: kurs polskiego złotego do dolara: planowany - 3,68, wykonany - 3,23, kurs polskiego złotego do euro: planowany - 4,42, wykonany - 4,03.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#RenataRochnowska">Polityka wzmocnienia polskiej złotówki w stosunku do dolara o 13%, a w stosunku do euro o około 12,5% sprzyjała importowi do Polski towarów i usług, a w efekcie importowi bezrobocia. Taka polityka wpłynęła szczególnie niekorzystnie na kształtowanie wyników przedsiębiorstw. Po wyłączeniu z analiz przedsiębiorstw finansowych, w tym głównie banków i firm ubezpieczeniowych, okazuje się, że wyższa dynamika kosztów od dynamiki przychodów spowodowała pogorszenie rentowności przedsiębiorstw. Wynik finansowy brutto przedsiębiorstw wyniósł 65 mld zł i był niższy od osiągniętego w 2004 r. o około 14%. Zysk netto przedsiębiorstw spadł o ponad 10%, a strata netto wzrosła o ponad 27%. Do 24% wzrosła liczba przedsiębiorców wykazujących straty w działalności bieżącej.</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#RenataRochnowska">Warto porównać wyniki sektorów. Jeżeli w sektorze przedsiębiorstw w 2005 r. wyniki finansowe znacznie się pogorszyły, to w sektorze bankowym jest akurat odwrotnie. Oto przykłady: wynik finansowy brutto sektora bankowego zwiększył się prawie o 40%, a wynik finansowy netto wzrósł prawie o 30%, rentowność obrotów brutto sektora bankowego wyniosła prawie 12% i była ponad dziesięciokrotnie wyższa od rentowności przedsiębiorstw, wynik finansowy brutto firm ubezpieczeniowych wzrósł prawie o 77%, a wynik finansowy netto wzrósł o ponad 83%.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#RenataRochnowska">Rząd premiera Marka Belki uczestniczył w likwidacji polskich przedsiębiorstw produkcyjnych, usługowych i handlowych, godząc się na politykę pieniężną szkodliwą dla polskiej gospodarki i wreszcie godząc się na stworzenie uprzywilejowanych warunków dla sektora finansowego, wiedząc, że jest on w przeważającej mierze w rękach obcego kapitału.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#RenataRochnowska">W sprawozdaniu z wykonania budżetu, opisując otoczenie ekonomiczne, jak ognia unika się oceny kondycji przedsiębiorstw, a więc głównych płatników podatków pośrednich w podstawowym stopniu zasilających budżet państwa. Nie podaje się zadłużenia krajowego i zagranicznego przedsiębiorstw, a przecież szacuje się, że łączne zadłużenie zagraniczne Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i przedsiębiorstw przekroczyło na koniec 2005 r. kwotę 107 mld dolarów.</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska, począwszy od Jarosława Bauca, ma trwale deficytowy budżet. Deficyt budżetowy wywiera silną presję inflacyjną. Narodowy Bank Polski z kolei prowadzi restrykcyjną politykę pieniężną nakierowaną na zbijanie inflacji cenowej. Mamy więc pozorny paradoks. Z jednej strony luka budżetowa przekształca się w lukę inflacyjną, z drugiej strony Narodowy Bank Polski i Rada Polityki Pieniężnej wyczyszczają polską gospodarkę z pieniądza, argumentując taką politykę pieniężną przeciwdziałaniem skutkom luki inflacyjnej. Czy Polska jest skazana na trwały deficyt budżetowy? Czy prawdziwa jest teza o 30-miliardowej kotwicy budżetowej?</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#RenataRochnowska">Pozytywnie w tym miejscu należy ocenić obniżenie deficytu budżetowego w 2005 r. do poziomu 28,4 mld zł, głównie poprzez wzrost dochodów, a tylko w niewielkim stopniu poprzez obniżkę wydatków. 28-miliardowy deficyt budżetowy jest jednak w dalszym ciągu wysoki i daje gwarancję międzynarodowym rynkom finansowym, że Polska przez długi czas będzie się zadłużała, że mają one w Polsce stały zarobek, że Polska, zamiast spłacać swoje długi, a co najmniej obsługiwać swoje zadłużenie, będzie dług z kosztami rolowała, czyli zaciągała nowe kredyty, aby spłacać stare.</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#RenataRochnowska">Polska już dzisiaj ponosi koszty w wysokości ponad 24 mld zł związane z obsługą długu publicznego, bez spłaty rat kapitałowych, czyli płaci tyle, ile wynoszą dochody budżetu z podatku dochodowego od dochodów osobistych. Coroczny przyrost długu publicznego z tytułu sfinansowania deficytu budżetowego jest dla Polski zabójczy.</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#RenataRochnowska">Samoobrona nie fetyszyzuje długu publicznego ani deficytu budżetowego. Przewodniczący Andrzej Lepper wyraźnie wskazywał, że wtedy, kiedy on jest korzystny dla gospodarki, kiedy pozwala na finansowanie jej rozwoju, może wzrastać, a wyznaczona w Polsce i dla Polski granica 60% PKB jest tak samo sztuczna jak cały konsensus waszyngtoński. Równocześnie przewodniczący Andrzej Lepper wypowiadał się wielokrotnie, że wtedy, kiedy jest niekorzystny dla gospodarki, a tak jest obecnie, deficyt budżetowy powinien być możliwie szybko zlikwidowany.</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#RenataRochnowska">To właśnie z tego powodu zapisaliśmy w umowie koalicyjnej możliwie szybką likwidację deficytu budżetowego w drodze wzrostu dochodów budżetowych. Rząd Marka Belki nie tylko utrzymał przywileje dla obcego kapitału, ale i je zwiększył poprzez zwolnienie z podatku od dywidendy przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego, choć nie musiał tego robić.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wartość składników majątku Skarbu Państwa w podmiotach gospodarczych na koniec grudnia 2005 r. wynosiła około 130 mld zł. Dług Skarbu Państwa na koniec 2005 r. wynosił ponad 440 mld zł, a więc był prawie trzyipółkrotnie wyższy od wartości majątku Skarbu Państwa. Dochody budżetu państwa natomiast nie pokrywają wydatków, a na obsługę długu publicznego zaciągane są nowe kredyty. Jest to bardzo niebezpieczna sytuacja dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#RenataRochnowska">Ponieważ rząd Marka Belki nie tylko nie odsunął od Polski widma bankructwa, ale prowadził prywatyzację majątku Skarbu Państwa głównie metodą inwestora strategicznego, a więc w istocie rzeczy metodą likwidacyjną, to rząd ten nie ma żadnych podstaw ekonomicznych ani moralnych, aby oczekiwać usprawiedliwienia dla swojej działalności. W tym miejscu muszę zaakcentować, iż na 3/4 roku 2005 przypadają rządy premiera Marka Belki. Rząd Kazimierza Marcinkiewicza przejął realizację budżetu na zasadzie tzw. kontynuacji.</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Narodowy Bank Polski w swoim sprawozdaniu podkreśla: Przyjęte rozwiązania oznaczają, że polityka pieniężna jest jednoznacznie ukierunkowana na utrzymywanie inflacji jak najbliżej celu, czyli 2,5%. Oznacza to, że górna granica utrzymania przez NBP inflacji została ustalona na poziomie 3,5%, natomiast dolna - na poziomie 1,5%. Przekroczenie tej granicy w górę, czyli dopuszczenie do inflacji wynoszącej powyżej 3,5%, lub też obniżenie poniżej 1,5% oznacza przekroczenie dopuszczalnych wahań, a zatem nierealizowanie polityki pieniężnej zgodnie z założoną strategią obowiązującą Narodowy Bank Polski do końca 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-72.18" who="#RenataRochnowska">Tymczasem Narodowy Bank Polski doprowadził w roku 2005 do przekroczenia wyznaczonej przez siebie dopuszczalnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego. W końcu 2005 r. inflacja w Polsce ukształtowała się na poziomie 0,7%, co oznacza, że była o 1,8 punktu procentowego niższa od wyznaczonej celem inflacyjnym, a o 0,8 punktu procentowego niższa od dopuszczalnej, a wyznaczonej przez Narodowy Bank Polski dolnej granicy celu inflacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-72.19" who="#RenataRochnowska">Jednak Narodowy Bank Polski w swoim obszernym, bo liczącym aż 219 stron, sprawozdaniu nie ustosunkowuje się do faktu przekroczenia ustalonej przez siebie dolnej granicy, nie komentuje i nie tłumaczy jego negatywnych skutków dla gospodarki, i to w sytuacji, gdy poziom inflacji w Polsce w końcu 2005 r. był najniższy w porównaniu do wszystkich państw Unii Europejskiej, w tym 8 państw środkowoeuropejskich, wraz z którymi Polska w dniu 1 maja 2004 r. rozszerzyła Unię Europejską. Wszystkie te państwa wykazały w roku 2005 wyższe niż Polska tempo wzrostu Produktu Krajowego Brutto. Polska powiększyła zatem dystans dzielący ją od najszybciej rozwijających się krajów środkowoeuropejskich, które wykazują dotychczas wyższy poziom dochodu na mieszkańca.</u>
          <u xml:id="u-72.20" who="#RenataRochnowska">Polska zajęła w 2005 r. najgorsze, ostatnie miejsce wśród wszystkich 25 państw członkowskich Unii Europejskiej, biorąc pod uwagę podstawowe wskaźniki rozwoju, takie jak poziom dochodu na mieszkańca, poziom zatrudnienia i bezrobocia, stan infrastruktury, nakłady na naukę. W tej najważniejszej w XXI wieku dziedzinie Polska bije najhaniebniejszy rekord najniższych nakładów spośród wszystkich liczących się państw świata. Sytuacja Polski kształtuje się również źle w dłuższym horyzoncie czasu w relacji do większości państw, które tak jak Polska w dniu 1 maja 2004 r. rozszerzyły Unię Europejską. Dane statystyczne co do wzrostu PKB wskazują, że Polskę wyprzedziło 7 państw, które wraz z Polską rozszerzyły Unię Europejską. Średnioroczny wzrost PKB w tym okresie w tych państwach wynosił: Łotwa - 5,7%, Estonia - 4,8%, Litwa - 4,6% pomimo wzrostu inflacji, o której mówił pan prezes Narodowego Banku Polskiego, Węgry - 4,3%, Cypr - 4,1%, Słowenia - 3,9%, natomiast Polska - dla przypomnienia - 3,4%.</u>
          <u xml:id="u-72.21" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożone Sejmowi - w wykonaniu art. 70 ustawy o NBP z dnia 29 sierpnia 1997 r. - sprawozdanie ze swej działalności w 2005 r. nasuwa cały szereg uwag i zastrzeżeń, zwłaszcza braków i niedomówień w części dotyczącej polityki pieniężnej. I tak, po pierwsze, w sprawozdaniu Narodowego Banku Polskiego nie podano wprost, nie skomentowano faktu doprowadzenia inflacji na koniec 2005 r. do poziomu 0,7%. Inflacja na koniec 2005 r. obniżona została do poziomu o 0,8 punktu procentowego poniżej dopuszczalnej, a wyznaczonej przez Narodowy Bank Polski dolnej granicy celu inflacyjnego. Już wcześniej o tym mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-72.22" who="#RenataRochnowska">Po drugie, doprowadzając do poziomu inflacji o 0,7 punktu procentowego poniżej dopuszczalnej dolnej granicy celu inflacyjnego, Narodowy Bank Polski utrzymywał zbyt wysoką stopę procentową. W efekcie podrażał kredyt i wpłynął tym samym na spowolnienie tempa wzrostu PKB, które w Polsce było najniższe spośród wszystkich państw Europy Środkowej.</u>
          <u xml:id="u-72.23" who="#RenataRochnowska">Po trzecie, Narodowy Bank Polski prowadził politykę pieniężną w sposób nieuwzględniający oceny pozycji Polski i ukierunkowań oraz zaleceń takich organizacji międzynarodowych, jak OECD, ale również sygnałów z Unii Europejskiej i płynących od przewodniczącego Barroso o wzorach rozwiązań społeczno-gospodarczych państw skandynawskich i obszaru Morza Bałtyckiego.</u>
          <u xml:id="u-72.24" who="#RenataRochnowska">Po czwarte, hamowanie przez Narodowy Bank Polski tempa wzrostu gospodarczego poprzez wysoki koszt kredytów doprowadziło do zmniejszenia wpływów budżetowych. Powstrzymało to i opóźniło możliwość przeprowadzenia szybkiej kompleksowej reformy finansów publicznych, której skuteczna realizacja możliwa jest, jak wskazują na to przykłady wielu państw, tylko w okresie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego, kiedy ograniczane są w sposób naturalny opory społeczne.</u>
          <u xml:id="u-72.25" who="#RenataRochnowska">Po piąte, Narodowy Bank Polski powstrzymując - przez nieuzasadnioną ekonomicznie, nadmiernie restrykcyjną politykę pieniężną - możliwość realizacji przez Polskę zobowiązań przyjętych w ramach nowej strategii lizbońskiej w zakresie wzrostu gospodarczego, zwalczania bezrobocia, zwiększenia nakładów na naukę i wdrażanie osiągnięć i badań utrwalał pozycję Polski na ostatnim miejscu, jakie zajmuje w pozostałych wskaźnikach gospodarczych wśród wszystkich 25 państw członkowskich Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-72.26" who="#RenataRochnowska">Wysoki koszt kredytu w Polsce na skutek utrzymywania zbyt wysokiej stopy procentowej doprowadził do ograniczenia inwestycji infrastrukturalnych i w związku z tym do ograniczenia przypływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-72.27" who="#RenataRochnowska">W sytuacji swobodnego przepływu kapitału w Unii Europejskiej, jak i procesów globalizacji następuje zjawisko finansowania przez kraj najuboższy w Unii Europejskiej, jakim jest Polska, państw bogatych, zadłużających się ponad dopuszczalne pułapy głównie poprzez wykorzystywanie atrakcyjnych, nisko oprocentowanych, długoterminowych kredytów od instytucji międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-72.28" who="#RenataRochnowska">Następnie wyprzedzające wypełnienie poszczególnych kryteriów z traktatu w Maastricht, jak poziom inflacji i zadłużenia publicznego, co proponuje Narodowy Bank Polski, kosztem obniżenia tempa wzrostu gospodarczego i opóźnienia kompleksowej reformy finansów publicznych, prowadzi do zapóźnienia naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-72.29" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przesłane Sejmowi sprawozdanie Narodowego Banku Polskiego ze swej działalności w roku 2005 pomija fakt doprowadzenia do obniżenia inflacji...</u>
          <u xml:id="u-72.30" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-72.31" who="#RenataRochnowska">Już kończę, panie marszałku... ukrywając niewykonanie przez NBP ustawowego obowiązku wspierania polityki gospodarczej rządu.</u>
          <u xml:id="u-72.32" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie chciałabym powiedzieć, iż Komisja Finansów Publicznych przyjęła projekt uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. oraz w sprawie absolutorium dla Rady Ministrów. Po dogłębnej analizie klub Samoobrona będzie głosował za przyjęciem wyżej wymienionego sprawozdania, co jest zawarte w pkt 1 projektu uchwały. Ponadto klub nasz ustosunkuje się również pozytywnie do pkt 3 w projekcie, w którym to Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zwraca uwagę dysponentom poszczególnych części budżetowych na konieczność usunięcia nieprawidłowości wskazanych przez NIK oraz przedstawionych w opiniach komisji sejmowych. Natomiast odnośnie do pkt 2 omawianego projektu, który mówi o udzieleniu absolutorium Radzie Ministrów, klub Samoobrona posiada świadomość przejęcia realizacji budżetu pod koniec 2005 r. przez nową Radę Ministrów, która musiała zapewnić kontynuację i ciągłość budżetu. Z tego też powodu klub nasz udzieli również absolutorium Radzie Ministrów za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-72.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Woźnego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej opowiadają się za przyjęciem sprawozdania Rady Ministrów z wykonania budżetu państwa za 2005 r. oraz za udzieleniem absolutorium dla rządu.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#GrzegorzWoźny">Budżet państwa w 2005 r. realizowany był w stosunkowo pomyślnych uwarunkowaniach makroekonomicznych. Zapoczątkowane od 2003 r. trendy wzrostowe w gospodarce były kontynuowane. W 2005 r. silnie rósł eksport, stopniowo zwiększały się nakłady na inwestycje, spadło, choć minimalnie, niewystarczająco, bezrobocie. Tempo wzrostu PKB uznać należy za dość wysokie, choć niższe od poziomu planowanego przy konstrukcji budżetu. Również pomyślnie kształtowały się zjawiska sfery pieniężnej. Inflacja na rynku towarów konsumpcyjnych obniżyła się w większym stopniu od oczekiwań. Pozwoliło to Narodowemu Bankowi Polskiemu na dokonanie nieco wyższych obniżek stóp procentowych niż zakładano przy konstrukcji budżetu. Znaczniej od oczekiwań wzmocnił się kurs złotego.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#GrzegorzWoźny">Pozytywne zjawiska makroekonomiczne znacząco wpłynęły na realizację budżetu państwa w 2005 r. Dochody budżetu państwa zrealizowane zostały w kwocie blisko 170–180 mld zł, o 2,8% przewyższając kwotę planowaną i o ok. 15% większą od dochodów budżetu państwa z roku 2004. Na ten wzrost złożyły się: wzrost dochodów podatkowych o 15%, wzrost dochodów niepodatkowych o 17,4%, wzrost dochodów zagranicznych o 120,4%. Zrealizowane dochody podatkowe były w 2005 r. tylko o 0,4% wyższe od planowanych, co oznacza, że na etapie planowania budżetowego prawidłowo zidentyfikowano przyczyny wzrostu wpływów podatkowych i ich rozmiary. O znaczącej nadwyżce dochodów nad założeniami budżetu zdecydowały znacznie wyższe od oczekiwań dochody niepodatkowe. Zarówno wypłacone Skarbowi Państwa dywidendy, jak i dochody jednostek budżetowych przyniosły po około 2–3 mld zł dochodów więcej niż planowano. Generalnie więc realizacja dochodów budżetowych okazała się w 2005 r. dość skuteczna.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#GrzegorzWoźny">Wydatki budżetu państwa w 2005 r. wyniosły ponad 208 mld zł i były o ok. 0,7% niższe od planowanych. Przy czym zaliczone do 2005 r. wydatki uznane za niewygasające, faktycznie niezrealizowane w 2005 r., wyniosły 4361 mln zł. Ze sprawozdania wynika, że plan wydatków nie został przekroczony w żadnej ze szczegółowych pozycji planu, stąd wykonanie planu wydatków było prawidłowe i należy ocenić je pozytywnie. W rezultacie powyższych zjawisk, a przede wszystkim tego, że dochody budżetu państwa okazały się o 2,9% wyższe od zakładanych, a wydatki budżetowe ukształtowały się na poziomie 0,7% niższym od zakładanego, udało się zachować komfortowy margines bezpieczeństwa przy realizacji deficytu budżetowego mniejszego o 6,6 mld zł, czyli o 0,7% PKB od założonego w ustawie budżetowej. Limit 35 mld deficytu budżetowego wykorzystano tylko w 81%. Ograniczenie deficytu finansów publicznych spowodowało, że Polska spełniła w 2005 r. kryterium fiskalne konwergencji z Maastrich. Mimo nieznacznego wzrostu relacji długu publicznego do PKB dług lokował się wyraźnie poniżej dozwolonej granicy 60%.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#GrzegorzWoźny">Kilka zdań na temat obsługi długu publicznego. Wydano na nią w 2005 r. blisko 25 mld zł, czyli o 10,2% więcej niż w roku 2004. Przy czym wydatki na obsługę długu krajowego wyniosły o 15% więcej niż w 2004, a wydatki na obsługę długu zagranicznego zmniejszyły się o 11,7%. Prowadzona w ostatnich latach polityka stopniowej konwersji długu zagranicznego na krajowy, mający zmniejszyć obciążające skarb państwa ryzyko kursowe, nie dała pożądanych efektów. I to należy ocenić negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła szczegółową analizę wykonania budżetu państwa w 2005 r. Mówił o tym pan prezes Mirosław Sekuła. Generalnie wykonanie budżetu Izba oceniła pozytywnie, wykazała jednak szereg nieprawidłowości i uchybień. Podobnie sejmowe komisje - i te resortowe, i Komisja Finansów Publicznych - zwróciły uwagę na szereg nieprawidłowości, mimo ogólnej pozytywnej oceny wykonania budżetu. Niezbędne są więc: poprawienie efektywności wykorzystania środków funduszy unijnych, zmniejszenie zaległości i poprawa efektywności egzekucji należności podatkowych, poprawa metodologii planowania dochodów budżetowych, dokładniejsze i bardziej rzetelne planowanie wydatków, w tym niewygasających, zapewniające celowe i oszczędne wykorzystanie środków budżetowych, przeanalizowanie zagrożeń wynikających ze wzrostu nadpłynności systemu bankowego i przeciwdziałanie temu. To są najważniejsze uwagi do wykonania budżetu państwa w 2005 r., problemy, które należy wyeliminować.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wybory parlamentarne i zmiana rządu w 2005 r. nie spowodowały żadnych znaczących zawirowań w realizacji budżetu. Konsekwentnie i do końca został on zrealizowany zgodnie z planem, a co ważne, dodatkowe środki, które udało się wygospodarować dzięki sprawnej realizacji dochodów, przeznaczono na redukcję deficytu budżetowego, czyli zmniejszenie przyrostu zadłużenia państwa. Taka jest prawda, panie pośle Chlebowski. Pan mówił zupełnie o czymś innym, inaczej to ocenił. Ma pan takie prawo, ale fakty mówią zupełnie co innego.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#GrzegorzWoźny">Również w 2005 r. uległa dalszej poprawie koordynacja polityki fiskalnej i pieniężnej, a Narodowy Bank Polski mógł dokonać kolejnych obniżek stóp procentowych. Generalnie można stwierdzić, że budżet państwa na 2005 r. zrealizowany został zgodnie z ustawą. Dlatego, jak powiedziałem na wstępie, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu państwa i udzieleniem Radzie Ministrów absolutorium, jednocześnie zwracając uwagę i przypominając, że konieczne jest usunięcie nieprawidłowości wskazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli i komisje sejmowe. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Bronisław Komorowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Szymona Pawłowskiego o wystąpienie w imieniu klubu LPR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#SzymonPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja również zanim przejdę do omawiania właściwego tematu naszej debaty, zatrzymam się na chwilę nad tym, co powiedział nam prezes Narodowego Banku Polskiego pan Leszek Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#SzymonPawłowski">Wśród wielu kwestii w tym wystąpieniu, co do których absolutnie nie mogę się zgodzić, szczególnie zdziwiła mnie jedna sprawa, a mianowicie tak otwarta agitacja prezesa Narodowego Banku Polskiego na rzecz waluty euro i za rezygnacją ze złotówki. Dziwi to, zwłaszcza że jednym z konstytucyjnych zadań Narodowego Banku Polskiego, a więc także jego prezesa, jest właśnie ochrona krajowej waluty. Pan Leszek Balcerowicz jest, czy tego chcemy, czy nie, osobą, której zdanie liczy się w kręgach ekonomicznych, także naukowych, więc uważam, że nie powinien używać tej mównicy i tej debaty w celu tak jednostronnej propagandy na rzecz euro. Są przecież całkiem liczne argumenty naukowe przeciw wejściu Polski do strefy euro, które z pewnością pan prof. Balcerowicz świetnie zna, ale nie zająknął się na ten temat ani słowem. Takiej jednostronności spojrzenia bez rzetelnej analizy naukowej korzyści i strat dla Polski z tytułu przystąpienia do strefy euro nie spodziewałem się, tym bardziej ze strony osoby, która wciąż powtarza słowa o odpowiedzialności za państwo, za gospodarkę, za polską walutę.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#SzymonPawłowski">Chciałbym również przypomnieć panu Leszkowi Balcerowiczowi, że jeszcze niedawno, 6 lat temu był politykiem; mało tego, był wicepremierem. Czy za jego rządów w polskiej gospodarce naprawiono finanse publiczne? Czy zmniejszono bezrobocie? Czy zmniejszono deficyt budżetowy? Może zredukowano dług publiczny? Nie, raczej resztkami majątku narodowego, pospiesznie prywatyzowanego, zapychano dziurę budżetową.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#SzymonPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debata nad wykonaniem budżetu za rok ubiegły stanowi zawsze okazję do tego, by na podstawie rzetelnych danych zastanowić się, co można, a zwłaszcza co trzeba zmienić przy kształtowaniu budżetu na kolejne lata tak, by analizując błędy przeszłości, wyciągać stosowne wnioski i nie obciążać kolejnego budżetu starymi błędami. W tym roku przy tej debacie o wykonaniu budżetu mamy specyficzną sytuację, bowiem oceniamy budżet zaprojektowany i w znacznej mierze wykonywany przez poprzednią ekipę rządzącą, przez zupełnie inny rząd, reprezentujący przeciwstawną opcję polityczną. Oceniamy wykonanie budżetu ostatniego roku rządów lewicy, rządów złych, 4-letnich rządów, które nie przyniosły polskiej gospodarce istotnych zmian na lepsze, nie przyniosły naprawy systemu finansów publicznych ani reformy podatkowej. Pozostawiły po sobie korupcjogenne w niektórych miejscach przepisy podatkowe oraz zupełnie niesprawny i nieefektywny system pozyskiwania środków z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#SzymonPawłowski">Pomimo tego wszystkiego mieliśmy w ostatnich latach tych rządów poprawę koniunktury. Wygląda to trochę tak, że gospodarka rozpędzała się niejako wbrew temu, co wyczyniały z nią rządy lewicy. Dowodem na to, że te rządy nie potrafiły skutecznie wykorzystać okresu dobrej koniunktury, jest chociażby to, że wzrost produktu krajowego brutto za 2005 r. był o prawie 2 pkt. procentowe niższy niż w roku 2004. Wzrost PKB w stosunku do planu na rok 2005 wyniósł 3,4%, choć według projektu budżetu miał wynieść 5%.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#SzymonPawłowski">Warto w tym miejscu porównać wzrost gospodarczy Polski ze wzrostem innych państw Europy Środkowej: Łotwy, Estonii, Litwy, Czech i Słowacji. Tutaj wypadamy wyjątkowo blado, pozostajemy daleko w tyle. Dlatego śmiesznie brzmią zapewnienia reprezentantów lewicy o rzekomym rozpędzeniu koniunktury gospodarczej w efekcie działań tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#SzymonPawłowski">Przeszacowanie polskiego wzrostu gospodarczego w 2005 r. wynikało m.in. z założenia, że motorem gospodarki będzie duży wzrost inwestycji, a tymczasem, jak się okazało, wzrost ten przeszacowano o połowę. Zamiast planowanych prawie 13% wzrostu nakładów brutto na środki trwałe mieliśmy jedynie 6,5-procentowy wzrost, czyli o połowę mniejszy. Najważniejszą przyczyną tego przeszacowania była właśnie słaba absorpcja środków z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#SzymonPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie sposób w tym krótkim wystąpieniu odnieść się do wszystkich problemów wykonania naszego budżetu, dlatego skupię się jedynie na kwestiach z naszego punktu widzenia - z punktu widzenia Ligi Polskich Rodzin - najistotniejszych. Przy omawianiu dochodów budżetu warto na chwilę zatrzymać się przy kwestii ściągalności zaległości z tytułu podatków i innych należności. Zaległości te wciąż pozostają na bardzo wysokim poziomie. Same zaległości podatkowe na koniec grudnia wyniosły 15 267 mln zł. Wciąż maleje wskaźnik efektywności egzekucji zaległości podatkowych. Inne traktuje się jeszcze mniej poważnie, np. o prawie 39% wzrosły zaległości z tytułu grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych, co samo w sobie jest bardzo demoralizujące i powoduje brak poszanowania dla prawa.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#SzymonPawłowski">Szokująca jest również informacja, że urzędy skarbowe wyegzekwowały zaledwie 2% zaległości z tytułu grzywien nakładanych przez Państwową Inspekcję Pracy. Przedawnieniu uległa olbrzymia kwota zaległości podatkowych - łącznie 728 mln zł. W wyniku uchylenia błędnych decyzji aparatu skarbowego wypłacono aż 184 mln zł odsetek. Najgorsze w tym jest to, że o przyczynach takiego uszczerbku dla budżetu niewiele wie Ministerstwo Finansów, bowiem nie posiada szczegółowych danych o konkretnych przedawnieniach i uchyleniach, a tej kwestii trzeba się przyjrzeć szczególnie uważnie, biorąc pod uwagę ujawnione już wątki afer korupcyjnych, zarówno w urzędach skarbowych, jak i w samym ministerstwie. Wszystko wskazuje na to, że system podatkowy, a zwłaszcza system poboru podatków i egzekucji zaległości jest w Polsce niewydolny, a praca nad jego uszczelnieniem powinna być jednym z priorytetów Ministerstwa Finansów i w ogóle rządu. Mamy nadzieję, że przygotowana przez rząd reforma podatkowa, nad którą zaczniemy pracować w Sejmie już w czasie tego posiedzenia, będzie skutkowała sporym postępem w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#SzymonPawłowski">Jak co roku, duże emocje wywołuje ocena planów finansowych i w ogóle działalności funduszy celowych i agencji rządowych. Najwyższa Izba Kontroli wysunęła szereg zastrzeżeń do ich funkcjonowania i do wydatkowania przez nie środków. Dlatego powinny zostać podjęte stanowcze, wręcz radykalne kroki, które mają na celu ograniczenie liczby funduszy celowych i agencji rządowych - albo poprzez łączenie tych o zbliżonych kompetencjach, albo przez likwidację części z nich. Taka konsolidacja sektora finansów publicznych z pewnością zaowocuje większą kontrolą społeczną nad publicznymi wydatkami, przez co zlikwiduje miejsca, w których do tej pory środki publiczne tak łatwo wyciekały.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#SzymonPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2005 to także pierwszy pełny rok uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej. Dlatego warto na nieco dłużej zatrzymać się przy kwestiach, które wiążą się z przynależnością Polski do Unii. Niższe niż przewidywano pozyskanie środków z Unii Europejskiej, jak już mówiłem, skutkowało niższym niż planowano i niższym niż w 2004 r. wzrostem produktu krajowego brutto. Wykonanie planowanych wydatków ze środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności wyniosło zaledwie 31,6% planu. W 2005 r. wydano zaledwie 7,5% alokacji na lata 2004–2006. Wyjątkowo szokujący jest poziom wykorzystania środków w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego: Transport, który wynosi zaledwie 0,2‰ prognozy wykorzystania środków na lata 2004–2005. Te dane szokują, pokazują bowiem, że Polska wcale nie korzysta z rzekomo ogromnych środków z Unii Europejskiej, które miały być przeznaczone m.in. na rozwój infrastruktury i wyrównanie poziomu cywilizacyjnego. Częściowo dzieje się tak, gdyż poprzednia ekipa rządząca z lewicy nie była w stanie stworzyć odpowiednich, łatwych procedur, tylko mnożyła trudności biurokratyczne przy pozyskiwaniu środków z Unii, lecz częściowo wina za to spada również na narzucone przez Unię Europejską wymogi odnośnie do absorpcji funduszy, dotyczące m.in. wysokości wkładu własnego, które wielu samorządom i przedsiębiorcom bardzo utrudniają pozyskanie środków; utrudniają, co jest paradoksalne, zwłaszcza słabszym, mniejszym, biedniejszym samorządom, których nie stać na wykładanie dużych środków z własnego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#SzymonPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Warto również zauważyć, że w 2005 r. nie wykonano planu odnośnie do prywatyzacji. Przychody z prywatyzacji stanowiły zaledwie 67,9% prognozy z ustawy budżetowej. Wskazuje to, że przychody z prywatyzacji szacowano w ustawie budżetowej na rok 2005 nierzetelnie. Zmniejszenie tych przychodów nieszczególnie jednak Ligę Polskich Rodzin martwi. Zawsze uważaliśmy, że prywatyzacja nie może służyć zapychaniu dziury budżetowej, a przykład poprzedniego roku pokazał, że nawet bez wielkich przychodów z prywatyzacji można utrzymać mniejszy niż w roku poprzednim deficyt budżetowy. Cieszy również pewna zmiana podejścia obecnej ekipy rządowej do kwestii prywatyzacji, odejście od prywatyzowania na siłę, byleby tylko pozbyć się państwowego majątku i zapchać dziurę budżetową.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#SzymonPawłowski">Szanowni Państwo! Analizując wykonanie budżetu za 2005 r., Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin dochodzi do wniosku, że tylko szybkie i odważne zmiany w systemie finansów publicznych, w podatkach, w wydatkach budżetu państwa są w stanie istotnie poprawić sytuację gospodarczą w Polsce, stworzyć lepsze warunki do rozwoju przedsiębiorstw, do wzrostu gospodarczego. Obniżenie podatków i parapodatków, uproszczenie, uszczelnienie i stabilizacja systemu podatkowego to główne wyzwania, przed jakimi obecnie stajemy. Liczymy na odważną postawę Ministerstwa Finansów i rządu w tej kwestii. Sporym wyzwaniem jest też reforma systemu finansów publicznych, tak by efektywniej, lepiej i bardziej przejrzyście wydatkować środki publiczne. Nie możemy sobie pozwolić na to, by 2007 r., na który już przygotowywana jest ustawa budżetowa, był kolejnym rokiem trwania w obecnej sytuacji; rokiem może nawet w miarę poprawnego wykonania tego budżetu, ale bez istotnych zmian niwelujących wieloletnie systemowe zapóźnienia, które tak bardzo obciążają polską gospodarkę i nie pozwalają jej się szybciej rozwijać. Bez tego, bez tych istotnych zmian w kolejnych latach będziemy dyskutować być może o poprawnym wykonaniu budżetu, ale nigdy nie będziemy mogli powiedzieć: Był to budżet dobry, budżet dobrze wykonany, budżet na miarę oczekiwań Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o wystąpienie w imieniu klubu PSL pana posła marszałka Jarosława Kalinowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po raz kolejny, w rytmie 4-letnim, sprawozdanie z wykonania budżetu państwa składa rząd inny niż ten, który ten budżet przygotował i realizował. Nie jest to na ogół, jak pamiętamy, sytuacja komfortowa. Ale nieco inaczej jest w przypadku sprawozdania za rok ubiegły; bo dane obrazujące stan gospodarki w 2005 r. i w konsekwencji sytuacja budżetu państwa są relatywnie, w porównaniu do lat minionych, po prostu lepsze - a to dlatego, że dynamika PKB od II kwartału ub. r. dość szybko rosła, aby w IV kwartale roku 2005 przekroczyć 4%. Ta dynamika przeniosła się na pierwsze półrocze, miejmy nadzieję, że również na cały bieżący rok.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JarosławKalinowski">Spadła inflacja, i to do poziomu znacznie poniżej celu Narodowego Banku Polskiego. Rósł eksport, o tym już wielokrotnie była mowa. Przyspieszyło tempo wzrostu inwestycji; wprawdzie struktura tych inwestycji i w ogóle poziom dynamiki inwestycji nie może zadowalać, ale trzeba to po prostu zauważyć - do tego jeszcze za chwilę wrócę. Zmniejszyło się bezrobocie, nieco wzrosło zatrudnienie, ale tak naprawdę nie wiemy, jaki wpływ na zmniejszenie tego bezrobocia miała migracja zarobkowa, z którą mieliśmy do czynienia i w ubiegłym roku, i w tym roku. To już nie dziesiątki, nawet nie setki, a grubo ponad 1 mln młodych, najbardziej dynamicznych, wykształconych ludzi, którzy wyjeżdżają w poszukiwaniu szansy dla siebie na przyszłość. Myślę, że potrzebna jest bardzo rzetelna analiza długofalowych skutków tej migracji zarobkowej; skutków i dla naszej gospodarki, ale i skutków społecznych. Zmniejszyło się bezrobocie, o tym przed chwilą mówiłem. Natomiast sytuacja finansowa przedsiębiorstw - też trzeba o tym powiedzieć -była relatywnie lepsza, i to mimo wzrostu wartości złotego wobec euro i również wobec dolara.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#JarosławKalinowski">Można więc powiedzieć, że w ujęciu formalnym budżet państwa na 2005 r. został zrealizowany lepiej, niż zakładała to sama ustawa budżetowa. I tu pozwolę sobie jeszcze powtórzyć pewne przytaczane już dziś dane. Deficyt budżetu państwa wyniósł 28,4 mld, a w ustawie budżetowej był on zapisany na poziomie 35 mld. Mniejszy niż w poprzednim roku, czyli roku 2004, był też deficyt całego sektora finansów publicznych, osiągnął on 25,3 mld zł, a rok wcześniej przekroczył 40 mld; stanowił on 2,6% produktu krajowego brutto. Wzrósł dług publiczny, ale nie przekroczył jednak 50%.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#JarosławKalinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zarówno poprzedni rząd Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jak i obecny rząd Prawa i Sprawiedliwości i koalicjantów chętnie przypisują sobie zasługi za ten stan rzeczy. Ale prawda jest jednak chyba inna. Oba rządy po prostu nie zaszkodziły gospodarce, mimo podejmowanych prób szkodzenia gospodarce i przedsiębiorcom. Bo jak inaczej nazwać poczynania byłego ministra finansów, który zwiększył zagraniczne finansowanie deficytu budżetowego, a potem sprzedawał waluty obce w kraju, przyczyniając się do nadmiernego wzrostu kursu złotego, ze szkodą dla eksporterów? Chyba nawet prezes banku centralnego zwracał na to uwagę. Fiaskiem skończyły się próby ściągnięcia zaległości podatkowych; zamiast się zmniejszyć, należności budżetowe wzrosły w stosunku do roku 2004 aż o 1,3 mld zł. W tej kwocie znalazły się zaległości z tytułu mandatów, grzywien, kar, co jest chyba szczególnie dotkliwe, bo sugeruje słabość państwa w egzekwowaniu prawa. Zwiększyła się natomiast relacja wydatków budżetu do PKB, co pozostaje w sprzeczności z głoszoną przez poprzedni rząd, ale niezrealizowaną, niestety, ideą oszczędnego państwa. Śladem poprzedników rząd nie podjął reformy planowania i finansowania inwestycji finansowanych z budżetu państwa. Zmniejszył natomiast rozmiary wydatków na te inwestycje, co oznacza wydłużenie cyklów realizacji lub ograniczenie liczby przedsięwzięć, bądź jedno i drugie, ze szkodą dla interesu publicznego. Dzieje się tak mimo zaniedbań w budowie infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#JarosławKalinowski">Roku 2005 nie mogą zaliczyć do dobrego liczne grupy obywateli, a zwłaszcza bezrobotni i rolnicy. Bezrobotni, bo ich liczba utrzymywała się na bardzo wysokim poziomie, najwyższym, niestety, w całej Unii Europejskiej, a odsetek - co może jeszcze gorsze - niemających prawa do zasiłków ponownie wzrósł, sięgając już ponad 86% zarejestrowanych. Nie mogą do dobrych zaliczyć tego roku rolnicy. Rozwarły się na niekorzyść rolników, produkcji rolniczej, nożyce cen na skutek wysokiego wzrostu cen środków produkcji rolniczej, co owocowało spadkiem dochodów realnych rolników, zmniejszyła się też przeciętna emerytura i renta rolnicza. Aż strach pomyśleć, co by było, gdyby nie dopłaty i gdyby nie to, że w swoim czasie udało się podwoić wielkość tychże dopłat.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#JarosławKalinowski">Zwraca też uwagę niski poziom wykorzystania środków z budżetu Unii Europejskiej. W samych środkach strukturalnych, o czym też już dzisiaj była mowa, jest to 31,6%. To jest naprawdę wielka obawa o nasze szanse i nasze możliwości.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#JarosławKalinowski">Polityka pieniężna, realizowana przez Narodowy Bank Polski, cechowała się dużą ostrożnością. Chyba nawet powiedzielibyśmy, że zbyt dużą ostrożnością, co miało, oczywiście, znaczenie stabilizujące dla rynków finansowych, miało na pewno też wpływ na sytuację gospodarki, na ten wzrost, który osiągnęliśmy. W sumie jednak był to rok relatywnie, bo nie powiem, że dobry, relatywnie dobry dzięki aktywności, przede wszystkim aktywności, polskich przedsiębiorców, i chwała im za to.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#JarosławKalinowski">Oczywiście problemów jest mnóstwo, przed którym stoi nasza gospodarka. Jutro będziemy słuchali exposé, może dowiemy się, co z reformą finansów publicznych, bo mówi o tym od dawna cała Wysoka Izba, od lewa do prawa, a tej reformy jak nie było, tak nie ma. Wszyscy mówią o obniżeniu podatków, ale ostatnie informacje prasowe mówią, że obecna ekipa rządowa, koalicja, odsuwa tę reformę podatkową na czas dosyć daleko przyszły, ale może jutro dowiemy się czegoś innego. Jest kwestia kosztów pracy, ale też nie wiemy, czy w tej sprawie coś pozytywnego będzie się działo.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#JarosławKalinowski">Skorzystam z czasu, który mi jeszcze przysługuje i zwrócę uwagę na trzy...</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#JarosławKalinowski">Bardzo krótko, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#JarosławKalinowski">...na trzy kwestie i nie będę przeprowadzał głębszej analizy. Wzrost gospodarczy dosyć wysoki, ale niestety najniższy spośród dziesięciu państw, z którymi razem przystępowaliśmy do Unii Europejskiej. Nie chcę wskazywać, ale uważamy, że jednak polityka pieniężna jest nazbyt restrykcyjna: 0,7 - inflacja w grudniu, stopy procentowe - 4,5, realna wtedy - 3,8, już tak szybko liczę, a w tym samym czasie państwa członkowskie Unii, które są w strefie euro, miały realną stopę procentową na poziomie 0 punktu procentowego. Niewątpliwie to utrudnia konkurowanie naszej gospodarce, naszym przedsiębiorcom, ale oczywiście analiza dzisiaj została przedstawiona bardzo długa, nie są to procesy łatwe.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#JarosławKalinowski">Kolejna kwestia - inwestycje. Wskaźnik inwestycji się zwiększył, ale jest to ledwie na poziomie 18,5%. Jest to wskaźnik najgorszy w całej Unii Europejskiej. Nie będzie inwestycji - nie będzie miejsc pracy i nie będzie rozwiązywania problemów gospodarczych i społecznych.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#JarosławKalinowski">Ostatnia kwestia z tym związana - kredytowanie gospodarki. Kredytowanie gospodarki - zajmę się tylko przedsiębiorcami, bo dzisiaj była mowa o ludności, a chcę mówić o przedsiębiorstwach. Kredytowanie przedsiębiorców, gdyby to mierzyć w stosunku do PKB, to jest zaledwie 2,6%. I gdyby... Przepraszam bardzo, tu się pomyliłem. Kredyty dla wszystkich przedsiębiorstw w roku ubiegłym wzrosły zaledwie o 2,6%, a kredyty dla przedsiębiorstw stanowią zaledwie 15% PKB, żeby być precyzyjnym. Gdybyśmy się porównali ze średnią Unii Europejskiej, to jest pięć razy mniej niż średnia w Unii Europejskiej. A z drugiej strony, można to wyczytać w sprawozdaniu Narodowego Banku Polskiego, mamy ciągle nadwyżkę na rynku finansowym około 30 ml. Narodowy Bank Polski to skupuje, ściąga - koszty, mniejsze wpływy do budżetu. Jeszcze, co warto zauważyć, oszczędności naszej gospodarki są rocznie lokowane za granicą, inwestowane, jest to 50–60 mld rocznie. Wiem, że to jest swobodny przepływ kapitału, ale jeśli nie będziemy potrafili zatrzymać tego kapitału w kraju, zwiększyć poziomu kredytowania przedsiębiorstw, zwiększyć inwestycji - nie będzie rozwiązania problemów naszej gospodarki i problemów społecznych z tym związanych.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie marszałku, za wyrozumiałość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JarosławKalinowski">Tylko formułę jeszcze wypowiem.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JarosławKalinowski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu, łącznie z udzieleniem absolutorium rządowi, zgodnie ze wskazaniem, z rekomendacją Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, przystępujemy do wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, pan poseł Adam Puza z PiS.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#BronisławKomorowski">Informuję, że PiS ma jeszcze 18 minut, tak że jeśli ktoś jeszcze chce się zapisać, to bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AdamPuza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejszą debatę nad wykonaniem budżetu roku 2005 zdominował niebywały głos prezesa Narodowego Banku Polskiego, na pewno w wymiarze czasowym. Nie są to jeszcze standardy kubańskie, ale na dobrej drodze. Do buty, pychy i takiego mentorskiego tonu pana prezesa już się przyzwyczaiłem, ale nie przywykłem jednak do tak partyjnego wystąpienia, jak sekretarza generalnego, straszącego upartyjnieniem państwa. Tak usłyszałem.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#AdamPuza">W swoim wystąpieniu skupię się na rozwoju regionalnym, na części 34 w ustawie budżetowej, który został wykonany w następujący sposób: po stronie dochodów planowane było 21 541 tys., wydatki - 67 695 tys., ale w trakcie roku budżetowego zostały zwiększone do ponad 100 mln zł. Niskie wykonanie dochodów budżetowych to skutek słabego wykorzystania funduszy strukturalnych, związane z kolei z niskim wykonaniem wydatków przewidzianych na prefinansowanie projektów. Dopiero zmiana rządu, dopiero powołanie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego pozwoliło poruszyć to, co do tej pory było bardzo źle realizowane. Można powiedzieć, że sami sobie zgotowaliśmy ten los. Sami sobie dlatego, że nikt od nas nie oczekiwał takich procedur, takiego sposobu działania, jakie zostało wprowadzone w okresie programowania 2004–2006. Chcę tylko przywołać stwierdzenia NIK dotyczące wydatkowania środków strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#AdamPuza">Po pierwsze, nie udało się wdrożyć, nierzetelne wdrożenie przez Ministerstwo Finansów systemu informatycznego monitoringu i kontroli SIMIK. Opóźnia to, powoduje brak możliwości kontroli przez urzędy marszałkowskie i wojewódzkie oraz kontrole skarbowe. A przyczyny niskiego wykorzystania funduszy strukturalnych to zarówno opóźnienia w rozpoczęciu wdrażania SPORR-u, powstałe na etapie przygotowania podstawowych dokumentów, czyli instytucji zarządzającej, Ministerstwa Gospodarki i Pracy, w tym samego programu operacyjnego i uzupełnienia do SPORR-ów; to niestabilność przepisów i wytycznych, wielokrotnie zmienianych przez instytucję zarządzającą w trakcie realizacji; opracowanie zbyt skomplikowanych i mało elastycznych procedur wdrażania przez instytucje zarządzające, instytucję pośredniczącą, czasami z dodatkowymi nawet wymaganiami, nieprzewidzianymi w przepisach prawa wspólnotowego; wreszcie nieterminowe i nierzetelne przeprowadzanie oceny wniosków projektowych przez samorządy województw i opóźnianie przez wojewodów umów o dofinansowanie projektów, skutkujące przesunięciem terminów realizacji inwestycji. Powodem słabego wykorzystania środków były również nieprzygotowane do tego kadry, stan zatrudnienia, fluktuacja tych kadr i czasami nawet opieszałość beneficjentów w przekazywaniu do urzędów wojewódzkich wniosków o płatności okresowe, wreszcie przewlekły proces udzielania zamówień publicznych w ramach sporu. Cieszę się, że mamy to chyba już za sobą, dlatego że monitorowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w tej chwili wykorzystanie środków unijnych pozwala powiedzieć, że ta machina ruszyła. To również to, co Sejm wykonał, upraszczając procedury, ustawa o zamówieniach publicznych, czy ustawa o NPR, który uprościł to, co można było zrobić, ale chciałbym podkreślić znaczenie tego, co zrobiło Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - dysponując tymi samymi narzędziami, jakie miały poprzednie ministerstwa, zdyscyplinowało proces wydatkowania środków. Mówię tu zarówno o ministerstwach, jak i o urzędach marszałkowskich, o urzędach wojewódzkich i o beneficjentach. I w tym momencie mogę tylko mieć nadzieję, że to, co zostało tak zapoczątkowane, bardzo dobrze się skończy, że będziemy skutecznie wykorzystywać środki.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę, pan poseł Jakub Szulc, Platforma Obywatelska. Platformie zostało niewiele ponad 12 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JakubSzulc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić stanowisko Platformy Obywatelskiej w sprawie sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego za rok 2005, zawarte w druku nr 628. Przede wszystkim chciałem powiedzieć, że po wystąpieniu pana prezesa Balcerowicza nie było potrzeby bardzo dokładnie rozpatrywać poszczególne poruszane kwestie, pan prezes w zasadzie wyręczył mnie w tym, dlatego że, moim zdaniem, wystąpienie miało charakter pełny i odniosłem zupełnie inne wrażenie niż pan poseł Puza. Wydaje mi się też, że mówienie o bucie, pysze, partyjniactwie w przypadku gościa, którego zapraszamy do Wysokiej Izby, nie jest specjalnie na miejscu, bo takie zarzuty można byłoby postawić również innym osobom, które z tej mównicy niejednokrotnie się wypowiadają. Ale do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#JakubSzulc">Nie sposób w krótkim czasie przedstawić tego, co zostało zawarte w ponad 200-stronicowym raporcie z działalności Narodowego Banku Polskiego. Dlatego też skupię się tylko na kilku kwestiach, które do tej pory były poruszane w stosunkowo nieznacznym stopniu bądź też nie były poruszone w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#JakubSzulc">Przede wszystkim, proszę państwa, działalność Narodowego Banku Polskiego poza granicą, czy też w kontekście uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej, rok 2005, to drugi rok, kiedy Polska jest członkiem Unii Europejskiej i jest to rok, w którym Narodowy Bank Polski przeprowadził bardzo wiele badań na temat polskiej ścieżki do euro, to znaczy przystąpienia do europejskiego mechanizmu wymiany walutowej, a także określenia ścieżki dostępu przystąpienia Polski do wspólnej waluty. Ale, proszę państwa, pytanie, czy te wysiłki nie zostaną zmarnowane z jednego prostego względu - rząd powinien był przedstawić polską ścieżkę dojścia do euro do końca 2005 r., taki był wymóg Komisji Europejskiej, niestety, do tej pory tej ścieżki nie znamy i nie wiadomo, czy ją poznamy, ponieważ, jak wiemy, póki co, nad tym się nie pracuje.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#JakubSzulc">Druga rzecz, o której bardzo rzadko słyszę z tej mównicy, a która jest rzeczą absolutnie jak najbardziej istotną, jeśli chodzi o polski system bankowy. Proszę państwa, postanowienia bazylejskie, nowa umowa kapitałowa. Od dwóch lat czynimy przygotowania do implementacji nowej umowy kapitałowej bądź też, mówiąc bardziej dokładnie, dyrektywy CRD, która w sposób znakomity zmieni profile i zarządzanie ryzykiem w polskim sektorze bankowym. Nikt o tym nie mówi, nikt się nie wypowiada na ten temat, natomiast, proszę państwa, dobrze byłoby zwrócić uwagę, jak w kontekście nowej umowy kapitałowej w przypadku banków, jak w kontekście dyrektywy Solvency II będzie wyglądał polski system finansowy po wprowadzeniu ad hoc tzw. jednolitego nadzoru bankowego.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#JakubSzulc">Sytuacja wewnętrzna. W ciągu roku mieliśmy do czynienia, była już o tym dzisiaj mowa, z niższą dynamiką PKB, jak również ze spadkiem inflacji do średniorocznego poziomu 2,1, co zaowocowało pięcioma obniżkami stóp procentowych, w sumie o 200 punktów bazowych, główna stopa referencyjna została obniżona z 6,5% do 4,5%. Można byłoby oczywiście tutaj postawić pytanie, czy stopy procentowe nie powinny być niższe i czy jest jeszcze miejsce na obniżkę stóp procentowych, na ten temat możemy się spierać, zresztą pan prezes Balcerowicz swoje zdanie w tej kwestii dzisiaj wypowiedział.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#JakubSzulc">Natomiast mam pytanie do pani posłanki Rochnowskiej, jak również do innych posłów koalicji. Czy nie sądzicie państwo, że podstawowym przyczynkiem tego, iż kredytujemy przedsiębiorstwa na mniej niż jest to możliwe, nie jest kwestia, że stopy procentowe są za wysokie, ponieważ to, czy będziemy płacić 3%, czy 4%, czy 4,5% nie ma aż tak wielkiego znaczenia, tylko to, że to budżet państwa i że to państwo drenuje rynek finansowy na ponad 40 mld zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#JakubSzulc">Wracając do NBP - sektor bankowy, duża nadpłynność w przyszłym roku wynikająca przede wszystkim z absorpcji środków unijnych, ale także spadku wysokości depozytów Ministerstwa Finansów w banku centralnym i wypłaty z zysku, rezerwy walutowe, duży wzrost z tych samych przyczyn, i proszę państwa, sprawozdanie finansowe i rachunek wyników. Zysk banku centralnego za rok 2005 osiągnął wysokość 1218 mln zł, z czego ponad 1150 mln trafi czy też już trafiło do budżetu państwa. Proszę państwa, jeżeli uwzględnimy zmiany w rachunkowości NBP dokonane w roku 2004 w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, jest wynik o ponad 50% lepszy niż w roku 2004 dla wszystkich, ponieważ również z tej mównicy bardzo często jest poruszany temat rzetelności sprawozdań Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#JakubSzulc">Chciałbym przytoczyć to, co na temat wyniku NBP powiedział niezależny audytor: Naszym zdaniem załączone sprawozdanie finansowe we wszystkich istotnych aspektach przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie informacje istotne dla oceny wyniku finansowego za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2005 r., jak też sytuacji majątkowej i finansowej NBP na dzień 31 grudnia 2005 r. Serdecznie państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Krystiana Łuczaka z SLD o wystąpienie. Informuję, że klubowi zostało nieco ponad 7 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KrystianŁuczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego SLD mam zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące informacji prezesa Rady Ministrów o poręczeniach i gwarancjach udzielanych w 2005 r. przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego, omawianej w dzisiejszej debacie.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KrystianŁuczak">Udzielanie poręczeń i gwarancji to podejmowanie ryzyka finansowego z reguły na rachunek przyszłych okresów. Art. 216 ust. 5 konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto. W związku z powyższym kontrola narastania zobowiązań z tytułu udzielania poręczeń i gwarancji ma szczególne znaczenie z punktu widzenia bezpieczeństwa finansów publicznych. Stąd ta dzisiejsza informacja. Ustawa z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne nałożyła na Radę Ministrów obowiązek przedstawienia corocznie Sejmowi w terminie właściwym do przedstawienia sprawozdania z wykonania budżetu informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa, poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez niektóre osoby prawne, poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych, liczbie i wartości akcji, udziałów składających się na zasób majątkowy przeznaczonych na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa oraz informacji o wykorzystaniu środków gromadzonych na rachunku rezerw doręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa w Banku Gospodarstwa Krajowego. Rozpatrując informację, musimy pamiętać także o tym, że obok obowiązków sprawozdawczych, wynikających z ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa, których wykonanie następuje w formie przedłożenia Sejmowi informacji, istnieją również obowiązki wynikające z ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Obowiązki te polegają na podawaniu do publicznej wiadomości zbiorczych danych dotyczących ogółu operacji finansowych sektora finansów publicznych, obejmujących w szczególności dochody i wydatki, zobowiązania i należności, gwarancje i poręczenia, oraz wykazu udzielonych przez Skarb Państwa gwarancji i poręczeń, ogłaszaniu kwot niewymagalnych zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#KrystianŁuczak">Oceniając przedłożoną informację z punktu widzenia dyspozycji zawartych zarówno w art. 216 konstytucji, jak i w ustawie z 8 maja 1997 r. i ustawie z 30 czerwca 2005 r., Klub Poselski SLD wystawia jej ocenę pozytywną i będzie głosował za jej przyjęciem, uważając, że omawiana problematyka powinna podlegać stałej kontroli m.in. z uwagi na wysoki poziom potencjalnych niewymagalnych zobowiązań Skarbu Państwa z tytułu udzielanych poręczeń i gwarancji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Barbarę Bubulę z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#BarbaraBubula">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oceniamy dziś wykonanie budżetu państwa za rok 2005. Ta ocena to ważny wstęp do przygotowania przyszłorocznego budżetu i tak się złożyło, że jest to również wstęp do jutrzejszej dyskusji nad exposé nowego premiera.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#BarbaraBubula">Sprawozdanie o stanie finansów Polski daje podstawę do wyciągnięcia wielu istotnych wniosków. Miałam nadzieję, że będzie to rzeczowa wymiana poglądów na tematy, które są ważne dla Polaków, które wzbudzają troskę, zwłaszcza w dziedzinie tak ważnej dla obywateli naszego kraju, jak wydatki społeczne. Niemniej jednak duża część wypowiedzi, zwłaszcza opozycyjnej Platformy Obywatelskiej, miała na celu jedynie straszenie i była czymś na kształt krakania, które miało niewiele wspólnego z rzeczową oceną rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#BarbaraBubula">Czegoż można się dowiedzieć ze sprawozdania budżetowego za rok 2005? Jak Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, jak ZUS gospodarowały publicznymi pieniędzmi? Po pierwsze, należy przypomnieć, że wydatki funduszu stanowią olbrzymią kwotę ponad 111 mld zł. W tym miejscu przypomnę, że cały budżet państwa po stronie wydatków to kwota 208 mld. Tak więc ubezpieczenia społeczne wynoszą tyle, ile ponad połowa wszystkich wydatków budżetu. W tym miejscu również przypomnę, że w roku 2005 wzrosła liczba osób pobierających renty i emerytury i przeciętnie wynosiła miesięcznie ponad 7227 tys. osób. Jest to wzrost o około 12 tys. Liczba ubezpieczonych w ZUS wyniosła 13,1 mln, w ciągu roku przybyło około 270 tys. ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#BarbaraBubula">Rząd Kazimierza Marcinkiewicza w ciągu niewiele ponad miesiąca swojej działalności w roku ubiegłym wykonał posunięcia zmniejszające zadłużenie ZUS. Zwiększono dotacje do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych o blisko 1,5 mld zł. Zadłużenie kredytowe ZUS zmalało do 4,6 mld zł. Odnotowano również spadek zobowiązań łącznie o 2,3 mld zł. O 18,5% wzrosły także składki przekazywane na rzecz otwartych funduszy emerytalnych. Odnotować należy poprawę struktury przychodów funduszu. Obecnie dotacja z budżetu stanowi 17,9% przychodów, podczas gdy w 2004 r. stanowiła ona 21,1%. Po uwzględnieniu należności stan funduszu na koniec roku wyniósł -8,3 mld zł. Należy przypomnieć, że ustawa budżetowa na rok 2005 zakładała, że ujemny wynik funduszu wyniesie aż -15 mld zł. Tak więc poprawa wyniosła ponad 7 mld.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#BarbaraBubula">W celu pokrycia niedoborów w systemie ubezpieczeń społecznych po roku 2009 został powołany fundusz rezerwy demograficznej. Rok 2005 był dla tego funduszu dobrym rokiem. Nastąpił wysoki wzrost, z kwoty 902 mln do ponad 1,5 mld. ZUS uzyskał bardzo dobre wyniki zarządzania tym funduszem. Przy 10-procentowej stopie zwrotów fundusz uzyskał najlepszy wynik wśród funduszy papierów dłużnych oraz drugi wynik w Polsce wśród funduszy akcji. Należy jednak zwrócić uwagę, jaki ' skromny jest to fundusz wobec rocznych wydatków na emerytury i renty w wysokości 99 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#BarbaraBubula">Wysoki Sejmie! Uważna lektura sprawozdania z wykonania budżetu za rok 2005 daje jednak podstawy do optymizmu. Polska jest krajem, w którym nasz blisko 40-milionowy naród może gospodarnie żyć na godnym poziomie. Obecne bardzo dobre wskaźniki ekonomiczne, rekordowo niska inflacja, w tej chwili blisko 5-procentowy wzrost produktu krajowego brutto, co stwarza szanse na spadek bezrobocia, świadczą o tym, że w najbliższych latach możliwa jest znaczna poprawa sytuacji polskiej gospodarki, sytuacji finansowej polskich przedsiębiorstw oraz stanu budżetów domowych. Ten okres sprzyjającej koniunktury należy jak najlepiej wykorzystać do naprawy finansów publicznych i mamy nadzieję, że tak będzie za rządów Prawa i Sprawiedliwości, Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#BarbaraBubula">Wysoki Sejmie! Odpowiedzialność to najważniejsze słowo, kiedy mówimy o przyszłości wydatków na ubezpieczenia społeczne. Nadal bowiem w systemie tym brakuje rocznie 20 mld zł przekazywanych w formie dotacji z budżetu państwa oraz 12,5 mld przekazywanych do otwartych funduszy. Nadal też ZUS zaciąga kredyty w bankach komercyjnych, średniorocznie w roku 2005 na sumę ponad 4,4 mld. I tu spostrzeżenie, jak istotny dla finansów państwa jest wzrost zatrudnienia. Dane zarówno z ZUS, jak i PFRON, a także spoza budżetu, wzrost dochodów Narodowego Funduszu Zdrowia, gdzie składki zwiększyły się aż o 722 mln m.in. w związku z większą liczbą pracowników opłacających składkę, potwierdzają trafność założeń programowych Prawa i Sprawiedliwości, ujętych w celu sformułowanym: Rozwój przez zatrudnienie. Przeciętne zatrudnienie w gospodarce wyniosło na koniec 2005 r. 8,7 mln osób i było wyższe niż zakładano w ustawie budżetowej o 135 tys. Oznacza to, że na koniec roku stopa bezrobocia wyniosła nie 18,2, jak zakładano, a 17,6. To i tak bardzo wysoki wskaźnik, niemniej jednak już się okazało, jak istotne dla finansów państwa jest zmniejszenie bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#BarbaraBubula">Wysoki Sejmie! Żadna z dziedzin funkcjonowania państwa nie ma przed sobą takiej wieloletniej perspektywy, jak wydatki społeczne. W tej dziedzinie, jak w żadnej innej, w gigantycznej skali odbijają się wszelkie dobre i złe posunięcia rządzących. Prawo i Sprawiedliwość chce odważnie i odpowiedzialnie reformować wydatki społeczne i usunąć zagrożenia, jakie mogą przynieść w tej dziedzinie nadchodzące lata, choćby w wyniku niekorzystnych procesów demograficznych. Jestem przekonana, że decyzje dotyczące systemu podatkowego, instytucji finansowych, majątku Skarbu Państwa, budownictwa i inwestycji w pierwszej kolejności powinny być podporządkowane tworzeniu nowych miejsc pracy. Dostatek pracy dla Polaków w Polsce to sposób na bezpieczną przyszłość systemu emerytalnego i zmniejszenie deficytu budżetu państwa w przyszłości, a także na polepszenie stanu demograficznego i wyeliminowanie szkodliwych zjawisk społecznych, w tym zauważalnego kryzysu rodziny.</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#BarbaraBubula">Kończąc, chciałabym przytoczyć słowa z naszego programu, które zostały w tym programie umieszczone przez premiera Jarosława Kaczyńskiego, wówczas prezesa Prawa i Sprawiedliwości: Dopiero silne, sprawne i niemarnotrawiące publicznego grosza państwo będzie mogło rozwiązać podstawowe problemy Polaków i odsunąć zagrożenia stojące przed naszym narodem. Musimy postawić przede wszystkim na zwiększenie ilości miejsc pracy, na rozwój przez zatrudnienie. To ono ma być kołem zamachowym naszego wzrostu gospodarczego mającego stworzyć zwykłemu Polakowi elementarne warunki życia i pracy. Musimy uzdrowić finanse publiczne i przełamać zapóźnienia w inwestowaniu w infrastrukturę. To słowa, które padły przed kilkoma zaledwie miesiącami, ale te słowa mają szanse się urzeczywistnić, mam nadzieję, we wspólnej pracy w tej Izbie i wśród koalicjantów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo panią poseł Krystynę Skowrońską z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym w jednym z elementów dyskusji powiedzieć o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 r. przez Skarb Państwa i niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego. Sprawozdanie takie panie i panowie posłowie otrzymali. Chciałabym też powiedzieć, że w budżecie państwa na rok 2005 określano możliwość zaciągania i udzielania gwarancji w wysokości 20 mld zł. Ostatecznie jednak Skarb Państwa udzielił takich gwarancji na kwotę 6758 mln zł i było to mniej niż w roku 2004. I co można o tym powiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#KrystynaSkowrońska">Stan zobowiązań niewymagalnych wynosi na koniec 2005 r. 31 642 mln zł. To ważna rzecz. W całym tym raporcie mówi się o tym, iż trzeba oceniać ryzyko, trzeba również monitorować, ale i w przypadkach trudnych należy, tam gdzie się udzieliło, gwarancje spłacać, a przede wszystkim również windykować. Jeżeli chcemy powiedzieć, że ten raport ma paniom i panom posłom służyć w przyszłości do tego, aby gwarancje i poręczenia były udzielane w sposób bezpieczny, mówię o Skarbie Państwa, to należałoby również - niewątpliwie w przypadku, kiedy w 2005 r. spłaciliśmy, tam gdzie były gwarancje, kwotę 279 mln zł, w tej informacji nie wyjaśniono powodów oceny dotyczącej tej procedury, a także jeżeli należności z tytułu udzielonych przez Skarb Państwa gwarancji wynosiły 1603 mln i były niższe od tych w roku poprzednim - tę rzecz monitorować.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#KrystynaSkowrońska">I ostatecznie sprawa równie ważna - prowadzenie działań windykacyjnych. Tutaj odzyskano pieniądze w kwocie 65 mln zł. Chciałabym zapytać, jaka jest szansa, jeśli chodzi o te pieniądze, aby sprawniejsza była windykacja.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#KrystynaSkowrońska">Nie zabieram głosu w sprawie poręczeń przez inne podmioty. Niewątpliwie materiał jest interesujący, ale żeby on służył rzeczy, której powinna taka informacja służyć, powinny być wnioski, które będzie się z tego wysnuwało, z obecnej sytuacji, jakie działania dodatkowe będą podejmowane. A niewątpliwie powinny być stosowane trzy świetne procedury, bardzo ostrożne, monitoring, czyli cały czas nadzorowanie, a na końcu dobra windykacja.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#KrystynaSkowrońska">Chcę powiedzieć, że z tego jesteśmy zadowoleni. Nie mieliśmy porównania i w Izbie nie było debaty, bo nie było informacji za rok 2004 i 2003. Niewątpliwie procedury ostrożnościowe muszą być stosowane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Marka Wikińskiego z klubu SLD.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#BronisławKomorowski">Informuję, że klub pański ma niewiele ponad 4 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MarekWikiński">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MarekWikiński">Z podziału pracy wynika, że mam skupić się nad sprawozdaniem z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2005 r. Ale na początek chcę się podzielić refleksją, bowiem po wystąpieniu bardzo precyzyjnym, bardzo kompetentnym prezesa Narodowego Banku Polskiego wyskoczyli na mównicę posłowie koalicji rządzącej z totalną krytyką tego, co mogliśmy wysłuchać. Miałem takie skojarzenie, jak w filmie animowanym dla dzieci. Na zebraniu ogólnym zwierząt lew po skończonym przemówieniu patrzy zdumiony, a na mównicę wskakuje skunks i nie mając siły argumentu, używa argumentu siły. Ale przyszły pomyślne wiatry, oczyściły atmosferę i lew pozostał lwem. Wierzę, że w Polsce też przyjdą pomyślne wiatry i też oczyszczą sytuację.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wystąpienie prezesa Narodowego Banku Polskiego - zwane przez niektórych testamentem, memento - było moim zdaniem kompendium wiedzy, które zarówno rządzący, Wysoka Izba, jak i tysiące polskich studentów powinni sobie wydrukować i mieć je zawsze blisko siebie. Pan prezes mówił, cytuję: żeby wejść do strefy euro i przyspieszyć rozwój gospodarczy, potrzeba rządzącym wiedzy i odwagi. Niestety obecnie rządzącym wiedzy brakuje, a odwaga zamiast ku przyszłości jest zwrócona ku przeszłości. I tym tylko zdają się być zaprzątnięci obecnie rządzący.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#MarekWikiński">Słyszymy z ust posła Prawa i Sprawiedliwości, że nie był to budżet naszych marzeń. Ale to rządy Sojuszu Lewicy Demokratycznej zostawiły swoim następcom ponad 5 mld żywej gotówki. Z tych pieniędzy można było bardzo szybko, mając świadomość, że są takie pieniądze, sfinansować chociażby becikowe. Kiedy w 2001 r. rząd lewicy obejmował władzę w Polsce, była dziura budżetowa Bauca w wysokości 92 mld. Ale już z ust innego koalicjanta słyszymy na koniec wystąpienia, że był to budżet dobry, na miarę oczekiwań Polaków. Nie wiadomo, którego z występujących posłów koalicji rządowej należy słuchać.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#MarekWikiński">Jeden z posłów Ligi Polskich Rodzin mówił, że w minionych latach brakowało reformy podatkowej. Uprzejmie przypominam, że być może obecna sytuacja gospodarcza w zdecydowanym stopniu jest owocem bardzo odważnej decyzji, która wywoływała bardzo wiele kontrowersji i w naszym obozie politycznym, a mianowicie wprowadzenia zmniejszenia podatku dochodowego od osób prawnych z 27% do 19%. To bez wątpienia przyczyniło się do wzrostu gospodarczego, do większych inwestycji w polskich przedsiębiorstwach. A to, jak mówiła przed chwileczką przedstawicielka Prawa i Sprawiedliwości, w dłuższej perspektywie powoduje zwiększenie liczby ubezpieczonych w ZUS, czyli zwiększanie zatrudnienia, zmniejszanie bezrobocia, zwiększanie oszczędności przedsiębiorców i zwiększanie oszczędności osób fizycznych. Ale o tym już nikt nie pamięta.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#MarekWikiński">Jeden z posłów, bodajże z Samoobrony, wykrzyczał, że prezes Narodowego Banku Polskiego wygłosił exposé, a exposé ma być jutro. Ale dzisiaj przez prezesa Narodowego Banku Polskiego była przedstawiona fotografia stanu, w jakim w dniu 18 lipca 2006 r. znajduje się Rzeczpospolita Polska. Dzień jutrzejszy, 19 lipca, domyślam się, wszyscy historycy będą uważali za dzień formalnego rozpoczęcia budowy IV Rzeczypospolitej. Będziemy więc mieli możliwość odniesienia się do tego, co będzie po, mam nadzieję, krótkotrwałych rządach Prawa i Sprawiedliwości i koalicjantów.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#MarekWikiński">Kiedy słucham wypowiedzi bardzo prominentnego polityka PiS pana posła Artura Zawiszy, który dziwnym trafem w sposób bardzo selektywny odnosi się do kwestii ekonomicznych, do kwestii rynku finansowego, kiedy w lekkich słowach wyjmuje z definicji rynku finansowego SKOK-i, odnoszę wrażenie, że tak jak kiedyś uczyliśmy się na uczelniach ekonomii politycznej socjalizmu, tak teraz studenci będą się musieli uczyć ekonomii politycznej kaczyzmu. Ale mam nadzieję, że tak samo szybko ekonomia polityczna kaczyzmu przejdzie do historii.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na koniec coś, o czym chyba do tej pory nikt nie pamiętał. Słowo „dziękuję”. Dziękuję wszystkim urzędnikom administracji rządowej za rzetelne wypełnianie ustawy budżetowej. Urzędnikom, którzy często są zastraszani...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#BronisławKomorowski">Panie pośle, prosiłbym o krótsze podziękowanie. Czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MarekWikiński">...straszeni zwolnieniem z pracy, ale którzy uczciwie służą Rzeczypospolitej. Dziękuję Zarządowi Narodowego Banku Polskiego, Najwyższej Izbie Kontroli oraz Radzie Polityki Pieniężnej za ciężką pracę wykonaną przez ten ostatni rok, a jeżeli chodzi o Zarząd NBP - przez te ostatnie lata. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kościelniaka z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#JacekKościelniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#JacekKościelniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Wyszedłem na tę mównicę w tej chwili i do żadnego zwierzątka przyrównywał się nie będę. Natomiast a propos słowa „dziękuję”, chciałbym podziękować panu prezesowi Mirosławowi Sekule za przeprowadzenie bardzo wnikliwej i rzetelnej kontroli wykonania budżetu za rok 2005 i wykonania budżetów za lata poprzednie. Chciałbym się w swoim krótkim wystąpieniu skupić na pewnych zarzutach, jakie w wyniku tej kontroli możemy w sposób wyraźny i jednoznaczny sformułować, a rządom SLD przypomnieć, iż przecież dochód narodowy brutto spadał po wprowadzeniu obniżonych podatków.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#JacekKościelniak">Przechodząc do meritum, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym stwierdzić, iż miniony rok nie stanowił punktu zwrotnego w wykonywaniu budżetu państwa w zakresie realizacji inwestycji wieloletnich. Na finansowanie inwestycji wieloletnich w 2005 r. wydatkowano kwotę rzędu prawie 261 mln zł, przy czym w wydatkach niewygasających ujęto kwotę w wysokości ponad 42 mln zł. W wykazie inwestycji wieloletnich, stanowiących załącznik nr 6 do ustawy budżetowej, ujęto 12 przedsięwzięć realizowanych przez administrację rządową, finansowanych lub dofinansowywanych przez dysponentów poszczególnych części budżetowych, takich jak: sądy powszechne, szkolnictwo wyższe, transport, sprawy wewnętrzne, zdrowie oraz budżet wojewodów w woj. warmińsko-mazurskim. Zaplanowane w ustawie budżetowej wydatki inwestycyjne zmniejszano właściwymi uchwałami Rady Ministrów oraz zwiększono wydatki na realizację jednej z inwestycji. Chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że jak zwykle Najwyższa Izba Kontroli przedstawiając wyniki kontroli, ujawniła wiele nieprawidłowości w realizacji inwestycji wieloletnich, corocznie jednoznacznie negatywnie oceniając realizację inwestycji dotyczących służby zdrowia, szkół wyższych, inwestycji drogowych, a także inwestycji finansowanych ze środków Krajowego Funduszu Drogowego. Poszczególnym dysponentom części budżetowych zarzuca się brak należytej staranności i gospodarności przy wydatkowaniu środków, brak koordynacji działań w zakresie planowania inwestycji, szczególnie podjętych przed 2005 r. i realizowanych wcześniej, oraz nierzetelne przygotowanie kosztorysów inwestycyjnych. Nierzadko przecież lekką ręką zlecano po przeprowadzonym odbiorze zrealizowanych poszczególnych etapów inwestycyjnych roboty dodatkowe bez koniecznego uzasadnienia potrzeby ich wykonania, prowadzono budowę obiektów z istotnymi odstępstwami od zatwierdzonego projektu, jak również w trakcie wydłużonego cyklu inwestycyjnego nie aktualizowano wartości kosztorysowej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#JacekKościelniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba sobie jednak wyraźnie powiedzieć, iż inwestycje te planowane i realizowane były przez rządy naszych poprzedników, uchwalane przez parlamenty poprzedniej kadencji Sejmu, a w minionych ustawach budżetowych uwzględniano je, pomimo wprowadzenia poważnych zmian w planowaniu inwestycji wieloletnich, bardziej na zasadzie politycznego koncertu życzeń niż zdrowego rozsądku.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#JacekKościelniak">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość liczy na to, iż rząd obecnej kadencji diametralnie zmieni tę sytuację, wprowadzając w sferę planowania budżetowego filozofię budżetu zadaniowego.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#JacekKościelniak">Przez taki sam pryzmat należałoby zapewne popatrzeć na funkcjonowanie niezależnego banku centralnego, którego osiągnięcia przedstawiono w sprawozdaniu z działalności w roku 2005, gdzie szeroko omówiono realizację przezeń ustawowych zadań w obszarze polityki pieniężnej, w obszarze nadzoru bankowego, działalności emisyjnej, zarządzania rezerwami dewizowymi, działalnością dewizową, działaniami na rzecz systemu płatniczego, działalnością edukacyjno-informacyjną, działalnością w zakresie obsługi Skarbu Państwa, działalnością badawczą, działalnością statystyczną oraz w obszarze współpracy międzynarodowej. W sprawozdaniu przedstawiono również informacje o działalności legislacyjnej Narodowego Banku Polskiego oraz zaprezentowano bilans, rachunek zysków i strat, wraz z opinią niezależnego biegłego rewidenta badającego prawidłowość i rzetelność jego sporządzenia, cytowaną zresztą dosyć obszernie i w jednoznaczny sposób przez kolegę z Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#JacekKościelniak">Jednak, szanowni państwo, w sprawozdaniu tym, niezwykle szerokim, wręcz akademickim, pana profesora Leszka Balcerowicza, nie ma odpowiedzi na najprostsze pytanie. Ile kosztuje podatnika polskiego klienta banku system zarządzania komercyjną bankowością polską oraz ile kosztują przetransferowane za granicę zyski z prywatyzacji polskiego sektora bankowego? Sądzę, iż temat ten będzie jednym z przedmiotów zainteresowania bankowej komisji śledczej. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Pawła Arndta z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet w roku 2005 realizowany był w stosunkowo pomyślnych uwarunkowaniach makroekonomicznych. Odpowiednio ostrożna konstrukcja budżetu spowodowała, że pojawiła się nadwyżka zaplanowanych dochodów, co pozwoliło na pewne zmniejszenie deficytu. Dochody podatkowe, ogólnie rzecz biorąc, zrealizowano zgodnie z prognozą, choć, co prawda, niższe były wpływy z podatków pośrednich, a wyższe od planowanych okazały się dochody z tytułu podatków bezpośrednich. O znacznej nadwyżce dochodów w stosunku do planów budżetu zdecydowały dochody niepodatkowe. Czy można zaryzykować twierdzenie, że rząd stosował specyficzny, niepodatkowy drenaż dochodów ludności i firm? A może z planowaniem dochodów jest bardzo źle? Przedstawię kilka przykładów, jak wyglądało planowanie dochodów przez dysponentów części budżetowych. Z góry chcę powiedzieć, że są to przykłady wybrane dość przypadkowo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PawełArndt">I tak np. w części 20: Gospodarka, która obejmuje siedem działów klasyfikacji budżetowej, dochody zaplanowano w kwocie ponad 37 mln zł, w rzeczywistości uzyskano ponad 250 mln zł, a więc ponad 6,5 razy więcej niż zapisano w ustawie budżetowej. Największe dochody zrealizowane zostały w dziale: Górnictwo - prawie czterdziestokrotnie większe niż planowano. Głównym źródłem tych dochodów były nieplanowane wpływy z dywidend od spółek węglowych. Przy czym warto odnotować, że przecież to minister gospodarki jest organem założycielskim dla spółek węglowych. Chyba te dochody można było zaplanować.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PawełArndt">Podobny przypadek mamy w części 36: Skarb Państwa. Tu dochody zostały zaplanowane w kwocie 756,5 mln zł, a wykonane w kwocie ponadtrzykrotnie wyższej, wynoszącej ponad 2 mld 700 mln zł. Tu również wpływy z dywidend od spółek Skarbu Państwa były znacznie wyższe od planowanych, zanotowaliśmy ponadczterokrotne przekroczenie.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PawełArndt">W innych przypadkach sytuacja jest bardzo podobna. W części dotyczącej rolnictwa, zwłaszcza w części 33: Rozwój wsi, dochody wyniosły ponad 91 mln zł. Może to nie jest kwota zbyt wygórowana, ale, uwaga, były one ponad 9 tys. razy wyższe od planowanych. Tak że jest to rzecz warta uwagi.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#PawełArndt">Podobne przykłady można odnotowywać w wielu innych częściach. Na przykład w części 28: Nauka dochody zrealizowano w kwocie ponad 7 mln 200 zł, co odbiega od planu zarówno w ujęciu globalnym, jak i w odniesieniu do poszczególnych działów i rozdziałów. I tak np. dochody w dziale 730: Nauka ponadtrzykrotnie przekraczają wielkości zaplanowane, podczas gdy dochody w dziale 750: Administracja publiczna zostały zrealizowane jedynie mniej więcej w 6% zaplanowanej wielkości.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#PawełArndt">I kolejny przykład, część 30: Oświata i wychowania. Tutaj dochody zostały zrealizowane w kwocie niemal pięciokrotnie wyższej od planowanej. Przy czym dochody w dziale: Administracja zostały zrealizowane zaledwie w 13%, a np. w rozdziale: Oświata i wychowanie w 669%.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#PawełArndt">Takie przykłady można by mnożyć. Mam ich wiele. Niestety mój czas już się kończy. Z tym planowaniem kiepsko było nie tylko w przypadku ministerstw, ale nie najlepsze planowanie można było odnotować i w urzędach centralnych - mam tutaj przykłady, których już nie zdążę państwu przedstawić - w Urzędzie Transportu Kolejowego, w Urzędzie Regulacji Telekomunikacji i Poczty. Z planowaniem niestety kiepsko było i w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W jednej z ekspertyz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękujemy, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PawełArndt">...możemy przeczytać, że strona dochodowa stanowi najsłabszy planistycznie fragment budżetu. Również w Kancelarii Prezydenta RP wykonane dochody były o połowę wyższe od planowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PawełArndt">Te wszystkie przykłady pokazują, jak wiele musimy zmienić na etapie planowania. Pozostaje jedynie mieć nadzieję, że przy planowaniu kolejnych budżetów podobnych błędów się ustrzeżemy. O tym dzisiaj mówił przedstawiciel PiS-u i myślę, że będziemy trzymali za słowo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Ryszarda Wawryniewicza z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#BronisławKomorowski">Ma pan trudne zadanie, przynajmniej od strony formalnej, bo ma pan jedną sekundę, więc proszę o skondensowaną wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ukłoń się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#RyszardWawryniewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Będzie to bardzo skondensowana wypowiedź. Miałem mówić o wykonaniu budżetu w części 20, czyli o gospodarce. Z jednej strony, chciałbym pochwalić, z drugiej strony, zganić. Pochwalić chciałbym za wykonanie dochodów w dziale 100: Górnictwo i kopalnictwo, gdzie były one prawie czterdziestokrotnie większe niż planowane, ale to bynajmniej nie efekt tak dobrej gospodarki w górnictwie i nadzoru ministra gospodarki, niestety, lecz po prostu bardzo złego planowania i właśnie braku nadzoru, gdyż na etapie planowania nie przewidziano, że jest dobra koniunktura w gospodarce i należy się spodziewać wyższych wpływów z dywidend ze spółek węglowych. Jednocześnie chciałbym zganić za to, że cały program restrukturyzacji branży węgla kamiennego w ubiegłym roku nie został wykonany, albowiem w stosunku do planów, które również tenże resort gospodarki przygotował, ani nie zmniejszono zatrudnienia, tak jak planowano, ani nie zmniejszono wydobycia, tak jak planowano. W związku z czym należy powiedzieć, że ta dobra koniunktura w górnictwie węgla kamiennego, która była w roku 2005, po prostu nie została wykorzystana na to, żeby przeprowadzić proces restrukturyzacji, który jest bardzo bolesny i dla regionu Górnego Śląska, i dla całej naszej gospodarki, i przede wszystkim dla ludzi, którzy w tym sektorze pracują, i ten dobry okres został po prostu zmarnowany, a znowu idą trudne czasy dla kopalni węgla kamiennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#BronisławKomorowski">A propos czasu, panie pośle, zdecydowanie minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#RyszardWawryniewicz">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#BronisławKomorowski">Informuję Wysoką Izbę, że do tej pory zapisały się 44 osoby, to jest bardzo dużo. W związku z tym proponuję, aby ograniczyć czas na zadanie pytania do 1 minuty. Bardzo proszę o skondensowane rzeczywiście pytania, a nie wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#BronisławKomorowski">Jeżeli nie ma dalszych osób chętnych do zapisania się na listę... Jeszcze jedna osoba się zapisała, mamy 45 osób, czyli wykroczyliśmy poza liczbę mickiewiczowską.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Joannę Fabisiak z Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#BronisławKomorowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#BronisławKomorowski">W takim razie proszę pana posła Lucjana Karasiewicza z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#LucjanKarasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Ja chciałbym zadać pytanie dotyczące wydatków majątkowych. Jak czytamy w raporcie NIK-u, wydatki majątkowe zostały w 2005 r. zrealizowane w kwocie 10 167 400 tys. zł i były one niższe o 8,2% w porównaniu z rokiem 2004. Chciałbym tutaj jak gdyby dopytać w sprawie wydatków majątkowych, które zostały przekazane w formie dotacji celowej dla jednostek samorządu terytorialnego, gdzie przewidziano 1 175 200 tys. zł, a faktycznie zrealizowano wydatki, oczywiście bez wydatków niewygasających, w kwocie 88100 tys. zł, czyli 75% planu po zmianach, i w porównaniu z rokiem ubiegłym były one niższe o 42,2%. NIK podaje na dalszej stronie przyczyny, m.in. przenoszenie wydatków oraz nieprawidłowe planowanie.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#LucjanKarasiewicz">Moje pytanie: Czy przyczyny tego nieprawidłowego planowania i niewykonania wydatków w tak dużym procencie należy szukać...</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#LucjanKarasiewicz">... ‍- panie marszałku, już kończę - po stronie samorządu, w niechęci samorządu czy, odwrotnie, po stronie działów administracji rządowej, czy ewentualnie jest to skutek jakichś nieporozumień na linii administracja rządowa - samorząd? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę, pan poseł Janusz Chwierut z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#JanuszChwierut">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy części jeszcze nieporuszanej dzisiaj, czyli części 25 budżetu: Kultura fizyczna i sport, a dotyczy szczegółowo środków związanych z ubieganiem się przez Polskę wspólnie z Ukrainą o organizację Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012, a w tym kontekście budowy nowych stadionów w naszym kraju. Wszyscy jesteśmy pod wrażeniem organizacji mistrzostw świata w Niemczech, na wspaniałych i bezpiecznych stadionach. W naszym budżecie w 2005 r. ujęto kwotę 400 tys. zł na kandydowanie Polski do Euro 2012, z czego większość środków przeznaczono na komitet wykonawczy do spraw organizacji mistrzostw. Sposób wydatkowania tych środków kwestionował NIK. W roku obecnym przeznaczono kwotę 10 mln, które w większości zapewne zostaną przeznaczone na wydatki promocyjne i koszty komitetu wykonawczego. Obiecanych przez premiera Marcinkiewicza działań w zakresie budowy nowych stadionów w Polsce nie widać, a jaki jest ich stan, najlepiej świadczy Stadion Dziesięciolecia w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#JanuszChwierut">Pytanie do ministra sportu: Czy naprawdę żeby przystąpić do budowy nowych stadionów, musimy czekać na pozytywną decyzję co do organizacji mistrzostw Europy 2012? A co będzie, jeżeli decyzja będzie negatywna? Budowa nowoczesnych, bezpiecznych stadionów zostanie odłożona do 2016 r.? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Stanisławę Okularczyk z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzy pytania. Jaki interes ekonomiczny, gospodarczy czy strategiczno-obronny Polska ma w Iraku, pełniąc tam tzw. misję pokojową?</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">Drugie pytanie: Czy w 2007 r. rząd zamierza zwiększyć budżet na aparaturę diagnostyczną do wykrywania nowotworów? Wiadomo, że Polska jest w Unii Europejskiej największą umieralnią. Polska z przyczyn zbyt późnych diagnoz rocznie traci 120 do 140 tys. ludzi umierających na raka.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#StanisławaAnnaOkularczyk">I trzecie pytanie: Czy w 2007 r. będzie większy budżet na badania naukowe? Wiadomo, że wiele osób z placówek naukowych wyjeżdża za granicę, a drenaż intelektualny placówek naukowych na dziś, na jutro i pojutrze jest najbardziej szkodliwy pod względem naukowym i gospodarczym dla Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Marię Nowak z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MariaTeresaNowak">Panie Premierze! Wysoka Izbo! Moje pytanie kieruję do ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Otóż Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży wyraziła negatywną opinię o realizacji budżetu Polskiej Akademii Nauk z powodu istotnych nieprawidłowości wykazanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Nieprawidłowości te mają charakter niegospodarności oraz uchybień w realizacji ustawy o finansach publicznych. Dyrektor departamentu NIK tak to określił: w ciągu ostatnich lat prowadzono kontrole wykonania budżetu w części 67, z których wynika, że skala i wielkości stwierdzanych nieprawidłowości mają tendencję rosnącą. Dlatego w roku ubiegłym i dwa lata wcześniej ocena wykonania budżetu PAN była podobna do obecnie sformułowanej, czyli że NIK ocenia to pozytywnie z nieprawidłowościami. Te nieprawidłowości dotyczą głównie placówek zagranicznych PAN. Nie dotyczy to oczywiście obecnego ministra nauki i szkolnictwa wyższego, bo chodzi tu o lata wcześniejsze i wykonanie także budżetu w roku ubiegłym. Ale dlatego kieruję pytanie do ministra nauki i szkolnictwa wyższego: Jakie działania minister podjął czy podejmie, aby więcej takich uwag o nieprawidłowościach NIK nie musiał formułować, a komisja mogła pozytywnie zaopiniować wykonanie budżetu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Mariana Golińskiego z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MarianTomaszGoliński">Panie Marszałku! Pani Minister! Moje pytanie związane jest z wydatkami budżetowymi na gospodarkę wodną, środowisko i jego ochronę. Za wydatki te byli odpowiedzialni minister środowiska i wojewodowie.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MarianTomaszGoliński">Uwaga pierwsza: Łączne wydatki budżetowe w tych obszarach działalności wyniosły blisko 900 mln zł, ale to, co niepokoi, to blisko 78 mln zł środków niewygasających z końca roku 2005, a więc prawie 9% tych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#MarianTomaszGoliński">Uwaga druga: Spośród kilku pozycji, które są związane ze środowiskiem, dwie budzą zaniepokojenie, ponieważ stan wykorzystania środków był tu bardzo niski: poz. 45 związana z przeznaczeniem środków na sfinansowanie działań eliminujących azbest w Polsce - wykonanie jedynie na poziomie 73% i poz. 57, gdzie wykorzystano 0% środków na ochronę środowiska (Tarnowskie Góry). Uwaga trzecia: Na realizację programu ochrony środowiska, za który jest odpowiedzialny minister, było do wykorzystania 1820 mln zł, a wykorzystano jedynie 414 240 tys. zł, a więc 23% środków.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#MarianTomaszGoliński">Pytanie moje jest takie: Czy rząd pana Marcinkiewicza zrobił coś, co by wyeliminowało te niekorzystne zjawiska, a jednocześnie zwiększyło efektywność wykorzystania tych środków?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle. Pan przekroczył o połowę czas.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jacka Kościelniaka, również z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JacekKościelniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#JacekKościelniak">Panie Marszałku! Pani Minister! Mam pytanie dotyczące sfery finansów publicznych. Otóż, jak w debacie była mowa, Najwyższa Izba Kontroli wykryła wiele nieprawidłowości w zakresie realizacji budżetu, szczególnie w zakresie inwestycji wieloletnich. Mam w związku z tym pytanie dotyczące tego, w jaki sposób Ministerstwo Finansów poprzez zapisy w ustawie o finansach publicznych tudzież w innych aktach prawnych ma zamiar doprowadzić do sytuacji, gdzie będzie można w sposób jednoznaczny, z uwzględnieniem zasady wzajemnych uzgodnień, prowadzić koordynację działań w zakresie planowania inwestycji wieloletnich, oraz w jaki sposób zapisy tychże inwestycji będą przekuwane na kwestię dotyczącą tworzenia budżetu zadaniowego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę panią poseł Halinę Olendzką, również z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#BronisławKomorowski">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#BronisławKomorowski">W takim razie proszę pana posła Stanisława Ożoga z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#BronisławKomorowski">Też nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jarosława Stawiarskiego z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#BronisławKomorowski">Również nie ma.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Andrzeja Szlachtę z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#AndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#AndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W wystąpieniu prezesa Najwyższej Izby Kontroli wyeksponowana została m.in. kwestia wysokiego poziomu wykorzystania środków Unii Europejskiej. Pan prezes wymienił kilka przyczyn tego stanu rzeczy, w tym skomplikowane procedury przetargowe i brak przygotowania administracji publicznej do realizacji tych zadań. Niepokojący jest poziom wykonania wydatków w części 39: Transport. W ustawie budżetowej na 2005 r. w ramach programów realizowanych z udziałem funduszy strukturalnych przewidziano wykorzystanie środków w wysokości 11 mld zł, a wykorzystano około 3,5 mld zł. W programie operacyjnym Transport z 246 mln euro wykorzystano jedynie 11,6 mld euro.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#AndrzejSzlachta">W ostatnich miesiącach 2005 r. nowy rząd podjął zdecydowane działania, aby zmienić tę sytuację. Jakie kolejne działania planuje podjąć rząd, aby diametralnie poprawić stopień wykorzystania środków z Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Ryszarda Wawryniewicza z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#BronisławKomorowski">Nie ma pan posła.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#BronisławKomorowski">W takim razie proszę panią poseł Marię Zubę z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MariaZuba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W roku 2005, pomimo wzrostu dynamiki ściągalności podatków bieżących, należności Skarbu Państwa wzrosły o 12,3%. Z danych określających skuteczność egzekucji administracyjnych, wcześniej szczegółowo przytoczonych przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli, wynika, że - przypomnę - wskaźnik egzekucji zaległości podatkowych w 2005 r. w urzędach skarbowych wyniósł 23,1%, przy osiągniętym w 2004 r. na poziomie 25,3%. W izbach celnych ten wskaźnik wyniósł 2,7%, gdy w 2004 r. zrealizowany został w wysokości 2,3%. Zaś wskaźnik realizacji tytułów wykonawczych w urzędach skarbowych w 2005 r. wyniósł 49,8%, gdy w 2004 r. wynosił 45,6%, a w izbach celnych w roku 2005 osiągnął poziom 26,1%.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z informacji otrzymanych przez posłów wynika, że Ministerstwo Finansów nie wypracowało dotychczas skutecznego i efektywnego systemu uzyskiwania informacji z urzędów skarbowych i izb skarbowych, m.in. w zakresie przedawnień zaległości podatkowych oraz skali i przyczyn uchylonych decyzji. Minister finansów podjął próbę stworzenia systemu ochrony pracy izb i urzędów i na rok 2005 ustalił 12 mierników umożliwiających ocenę ich pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MariaZuba">Niestety, dziś można uznać, że zostały zrealizowane zaledwie 4 wskaźniki.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MariaZuba">Panie ministrze, wobec takiego stanu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł, przekroczyła już pani bardzo znacznie czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MariaZuba">...w tym ważnym dla budżetu państwa obszarze proszę o informację dotyczącą działań, jakie zamierza pan podjąć w celu usprawnienia systemu egzekucyjnego, zarówno w kierunku zbudowania spójnego systemu przepływu informacji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł, zbliżamy się do 100% przekroczenia czasu. Bardzo przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MariaZuba">...między urzędami i izbami skarbowymi a ministrem finansów. Przepraszam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#BronisławKomorowski">Proszę uprzejmie, pan poseł Roman Czepe.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o dyscyplinę czasową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#RomanCzepe">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Korzystając z tego, że jest pan prezes Sekuła, prezes Najwyższej Izby Kontroli, chciałbym zapytać: czy wnioski pokontrolne dotyczące realizacji budżetu z 2005 r. są już wykonane? Jeżeli nie, to w jakim trybie będą wykonywane, w jakim czasie, w jakim terminie? I w jakim trybie z kolei będzie kontrola wykonania tych wniosków? I kiedy zapoznamy się z informacją dotyczącą ich wykonania?</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#RomanCzepe">Drugie pytanie dotyczy budżetu zadaniowego. Oczywiście nie do pana prezesa jest kierowane to pytanie, raczej do strony rządowej. Kiedy będziemy mogli powiedzieć coś więcej na temat zaawansowania prac dotyczących budżetu zadaniowego? Powiedzmy sobie szczerze, rzeczywiście jest to budżet niezrozumiały nawet dla fachowców, a co dopiero dla zwykłych zjadaczy chleba. Dysponenci poszczególnych części budżetu wiedzą, gdzie co jest, ale pozostali nie bardzo są już w stanie się zorientować. No i ważne w związku z tym pytanie: czy to wszystko będzie także w budżecie samorządowym, czy budżet zadaniowy kiedyś zejdzie pod strzechy i będzie zrozumiały dla zwykłego mieszkańca, członka samorządu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jędrzeja Jędrycha z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#BronisławKomorowski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#BronisławKomorowski">W takim razie proszę pana posła Karola Karskiego z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#BronisławKomorowski">Również nie ma.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#BronisławKomorowski">Proszę w takim razie o umiar w zapisywaniu się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jacka Falfusa z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#BronisławKomorowski">Również nie ma.</u>
          <u xml:id="u-131.8" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Jarosława Jagiełłę z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-131.9" who="#BronisławKomorowski">Również nie ma.</u>
          <u xml:id="u-131.10" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, serdecznie proszę kluby o jednak jakieś dyscyplinowanie, jeśli chodzi o sposób zapisywania się, że tak powiem, in gremio, bo potem in gremio wychodzi nieobecność.</u>
          <u xml:id="u-131.11" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Stanisława Zająca z PiS-u. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-131.12" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Tadeusza Cymańskiego z PiS-u. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-131.13" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Stanisława Szweda z PiS-u. Jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-131.14" who="#BronisławKomorowski">Bardzo serdecznie, podwójnie serdecznie, witam pana posła.</u>
          <u xml:id="u-131.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Pani Minister! Mam pytanie dotyczące Funduszu Pracy. Za poprzedniej koalicji Fundusz Pracy zaciągnął gigantyczny kredyt w kwocie 3300 mln zł. W stosunku do przychodów funduszu, które oscylują w granicach 7 mld zł, to jest ogromna kwota. W tym roku spłacono w ramach tego funduszu miliard złotych, z tego same odsetki pochłonęły 230 mln zł. Te środki mogły być przeznaczone na aktywne formy zwalczania bezrobocia. Niestety, nie zostały na to przeznaczone. Problem pozostaje, gdyż zostało do spłacenia ponad 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#StanisławSzwed">Mam pytanie do pani minister: czy rząd rozważa likwidację w jakiś sposób tego zadłużenia w Funduszu Pracy i uwzględni to w nowelizacji budżetu państwa? Zdecydowanie ułatwiłoby to funkcjonowanie funduszu i umożliwiłoby przeznaczenie większych środków na aktywne formy zwalczania bezrobocia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Mariusza Kłeczka z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dariusza.)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#BronisławKomorowski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#BronisławKomorowski">Pan poseł Dariusz Kłeczek, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#DariuszAntoniKłeczek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wszyscy zdajemy sobie sprawę ze zwiększającej się liczby dzieci - ofiar przemocy, ciągle dużej sfery ubóstwa dotykającej w sposób szczególny dzieci, barier stojących przed rodzinami z dzieckiem niepełnosprawnym lub upośledzonym umysłowo, niedostatecznej oferty rehabilitacyjnej dla dzieci niepełnosprawnych, niedostatecznej pomocy instytucji publicznych dla rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi, niewystarczających form pomocy i wsparcia dla rodzin w systemie opieki zastępczej, dysproporcji pomiędzy pomocą finansową państwa dla rodzin wielodzietnych i osób samotnie wychowujących dzieci.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#DariuszAntoniKłeczek">Mam pytanie do pana ministra: czy pan minister nie uważa, że dobrym rozwiązaniem byłoby zwiększenie budżetu urzędu rzecznika praw dziecka oraz zwiększenie budżetu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na lata następne w tych częściach, które wesprą przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom, pomogą łagodzić skutki tych zjawisk i umożliwią poprawę sytuacji rodzin, a szczególnie dzieci? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Andrzeja Lissa z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#BronisławKomorowski">Nie ma, tak?</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#BronisławKomorowski">W takim razie proszę pana posła Tomasza Markowskiego z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#TomaszMarkowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#TomaszMarkowski">Według Delegatury NIK w Bydgoszczy kontrole w województwie kujawsko-pomorskim wykazały, że aż 92 spółkom wodnym i 2 związkom spółek zostały udzielone dotacje w kwocie 226 tys. zł, niezgodnie z postanowieniem art. 73 ust. 4 ustawy o finansach publicznych, tj. bez podania wykazu, w drodze obwieszczenia, do publicznej wiadomości oraz wysokości kwot, w jakiej zostały udzielone. Są to co prawda jednostki niezaliczane do sektora finansów publicznych, jednak korzystają one ze środków publicznych. W tym przypadku chodzi o omijanie odpowiednich procedur przez te jednostki, co budzi poważne wątpliwości. Dochodzi do tego, że firmy te przepisują specyfikacje z folderów reklamowych firm dostarczających określone produkty, mamy tutaj do czynienia z brakiem odpowiedniego ogłoszenia samego przetargu. Jest to do tego stopnia upowszechniona praktyka, że firmom tym wydaje się, iż w gruncie rzeczy jest wszystko w porządku i można w ten sposób postępować.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#TomaszMarkowski">Chciałbym zadać dwa króciutkie pytania. Po pierwsze: Czy brak publicznej informacji o przetargach lub obwieszczenia w spółkach wodnych to jest coś, co dotyczy tylko jednego województwa, czy to jest kwestia w skali całego kraju? Po drugie: Czy Najwyższa Izba Kontroli zamierza kierować wnioski do prokuratury w związku z nieprawidłowościami, do jakich dochodzi w tychże spółkach? Bo jest to sytuacja nagminna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jagiełłę z PiS-u, który się zjawił na sali w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JarosławJagiełło">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#JarosławJagiełło">Mam dwa pytania, jedno natury ogólnej, drugie bardziej szczegółowe. Pierwsze pytanie. Czy zaplanowane w ustawie budżetowej na 2005 r. i zrealizowane wielkości dotacji na realizację zadań mających na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości kulturowej mniejszości narodowych i etnicznych oraz zachowanie i rozwój języka regionalnego zapewniły w opinii rządu skuteczną realizację tych zadań?</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#JarosławJagiełło">I drugie pytanie. Zapis art. 22 ust. 3 ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym stanowi, iż wojewoda może ustanowić pełnomocnika do spraw mniejszości narodowych i etnicznych. Chciałbym uzyskać informacje, ilu takich pełnomocników zostało powołanych, w których województwach i jakie były koszty ich funkcjonowania w 2005 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Małgorzatę Stryjską z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#BronisławKomorowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę w takim razie pana posła Lecha Kuropatwińskiego... przepraszam, pana posła Józefa Stępkowskiego z Samoobrony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2005 r. przeciętne zatrudnienie w państwowej sferze budżetowej wynosiło 623 063 osoby. Liczba ta obejmuje dwie grupy pracowników, to jest osoby objęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń, dla których limit zatrudnienia został określony w ustawie budżetowej, oraz pracowników nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń. W odniesieniu do pracowników nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń jest to plan zatrudnienia jednostki. W państwowej sferze budżetowej podobnie jak w latach poprzednich zostały zawyżone wielkości planistyczne zatrudnienia. Pomimo podjętych działań w celu urealnienia limitów zatrudnienia w 2005 r. różnica pomiędzy limitem zatrudnienia a jego rzeczywistym wykonaniem wynosiła 40723 osoby, chociaż w porównaniu z rokiem 2004 zmniejszyła się ona o 8346 osób. Kiedy przewidywane zatrudnienie będzie zgodne z limitem, a nie będzie wykraczało ponad stan? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Lecha Kuropatwińskiego z Samoobrony.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#BronisławKomorowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#BronisławKomorowski">W takim razie proszę pana posła Kazimierza Gołojucha z PiS-u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#KazimierzGołojuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy części budżetowej 81: Rezerwa ogólna. Zgodnie z postanowieniami art. 24 ustawy budżetowej na rok 2005 ogólna rezerwa budżetowa wynosiła 93 mln zł. Z rezerwy tej powinny być sfinansowane nieprzewidziane ważne zadania.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#KazimierzGołojuch">Pierwsze pytanie. Czy takim zadaniem było dofinansowanie kwotą 100 tys. zł obchodów 100-lecia rewolucji 1905 r. w Łodzi? Przypomnę, że dofinansowanie zostało przyznane zarządzeniem nr 54 prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#KazimierzGołojuch">Drugie pytanie dotyczy części budżetowej 83: Rezerwy celowe. W poz. 53: upowszechnianie szerokopasmowego dostępu do Internetu - kwota 10 mln zł. Rezerwa ta nie została rozdysponowana. I moje pytanie: Jakie były przyczyny nierozdysponowania tej rezerwy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Danutę Jazłowiecką z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#DanutaJazłowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym prosić o odpowiedź na następujące pytania. Jakie są powody tak niskiego w 2005 r. bilansu wynikającego z członkostwa Polski w Unii Europejskiej? Jaki wynik przyniosło wykorzystanie rezerw celowych w 2005 r. przeznaczonych na dofinansowanie programów pomocowych Unii Europejskiej? Czy zostały zidentyfikowane błędy, które doprowadziły do tak słabych wyników wykonania budżetu państwa w kontekście członkostwa Polski w Unii Europejskiej? Jakie są to błędy i w jaki sposób zostały usunięte przez rząd, aby wyniki wykonania budżetu w roku bieżącym przyniosły lepsze dla naszego kraju efekty? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Gabrielę Masłowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#GabrielaMasłowska">Ja mam pytanie do pana prezesa NBP. Od czerwca 2005 r. uwidacznia się spór w Radzie Polityki Pieniężnej, pojawiły się dwie grupy - jedna na czele z prof. Sławińskim i z prof. Wojtyną oraz druga, na czele z panem i z prof. Filarem. Czy mógłby pan, panie prezesie, zwrócić się do wszystkich członków rady, aby wyrazili oni zgodę na opublikowanie streszczeń przebiegu dyskusji na wszystkich posiedzeniach rady począwszy od posiedzenia z czerwca 2005 r.? Każde posiedzenie rady kończy się konferencją prasową. Czy byłoby możliwe, aby jedno z posiedzeń rady w danym kwartale kończyło się konferencją, w której uczestniczyliby wszyscy członkowie tej instytucji, i, co bardzo ważne, aby konferencja ta odbywała się na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, w którym uczestniczyliby zainteresowani posłowie mogący zadawać pytania wszystkim członkom rady?</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#GabrielaMasłowska">Z tego, co mi wiadomo, w ramach bogatej twórczości edukacyjnej NBP finansuje filmy edukacyjne z cyklu „Pogromczynie mitów” - nadawane są one w telewizji regionalnej - za pomocą których sączy kosmopolityzm wśród młodzieży i przekonanie, że Polska nie powinna prowadzić własnej polityki pieniężnej i posiadać własnej waluty.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#GabrielaMasłowska"> Czy dopuściłby pan możliwość, aby jeden z odcinków takiego serialu edukacyjnego poświęcić zagadnieniom zarządzania rezerwami walutowymi i aby w ramach tego odcinka zaprezentować poglądy partii politycznych na temat zmiany sposobu zarządzania rezerwami walutowymi?</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#GabrielaMasłowska">Panie marszałku, ponieważ tylu osób nie ma, jedno krótkie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#BronisławKomorowski">Niestety musimy trochę skrócić ten serial, bo pani poseł dosyć długo występuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#GabrielaMasłowska">Z jednego z numerów „Parkietu” dowiedzieliśmy się, że banki centralne z Azji zainteresowane są lokowaniem swoich rezerw walutowych w polskie obligacje. Czy oznacza to, że oceniają naszą wiarygodność jako wysoką, mimo tego, że Polska jako jedyny z krajów nie wyznaczyła daty wejścia do strefy euro?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł, o połowę już pani przekroczyła limit czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#GabrielaMasłowska">A przecież pan prezes traktuje to jako przesłankę do poprawy naszej wiarygodności inwestycyjnej. Dziękuję, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#BronisławKomorowski">Dużo było i szybko.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Edwarda Ośkę z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#EdwardOśko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja mam również pytanie do pana prezesa NBP. Mianowicie uważa się, że odpowiedni poziom rezerw walutowych ma chronić państwo przed wystąpieniem kryzysu walutowego. Czy prowadzi się w NBP badania nad relacją rezerw walutowych do PKB, do wysokości importu czy do długu krótkoterminowego w danym roku w kontekście prawdopodobieństwa wystąpienia kryzysu walutowego w następnych latach? Jeżeli tak, to czy można to prawdopodobieństwo oszacować dla naszego kraju na ten rok i najbliższe lata?</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#EdwardOśko">I drugie pytanie. Dlaczego kredyty w Polsce są najdroższe w Unii Europejskiej, co generuje emigrację młodych Polaków, wzrost bezrobocia i najniższe w Unii Europejskiej tempo wzrostu gospodarczego? I czy NBP nie dostrzega tego problemu i nie zamierza podjąć stosownych działań? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Edwarda Maniurę z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Właściwie pytanie kieruję do całego rządu. Z informacji dzisiaj przedstawionej między innymi przez pana prezesa NIK-u wynika, że środki na Sektorowy Program Operacyjny „Transport” zostały wykorzystane w niespełna 1%. Dzisiaj nikt więc nie może powiedzieć w Polsce, że nie ma pieniędzy na transport, na drogi, na infrastrukturę komunikacyjną. Komisja Infrastruktury w ubiegłym roku - wiedząc, że tak będzie - przyjęła dezyderat, w którym zwróciła się do rządu o jak najszybsze przedstawienie Wysokiej Izbie zmian w czterech ustawach, m.in. w ustawie Prawo ochrony środowiska, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawie Prawo budowlane. Okazało się, że na przykład pan minister środowiska nie wyraził swojego stanowiska, mimo że minęło już 7 miesięcy. To jest problem, a bez rozwiązania właśnie tych spraw, bez wprowadzenia zmian w tych ustawach, które wymieniłem, nie będzie poprawy, jeżeli chodzi o wykorzystanie środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#EdwardManiura">I jedno pytanie do pana prezesa NIK-u...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#BronisławKomorowski">Panie pośle, znacznie przekroczył pan czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#EdwardManiura">Przepraszam, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#EdwardManiura">Jedno pytanie do pana prezesa NIK-u, króciutkie. Prosiłbym o przedstawienie informacji na temat kontroli przeprowadzonej przez NIK w obszarze wprowadzenia kas fiskalnych w taksówkach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo o pilnowanie czasu.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Witolda Bałażaka z Ligi Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje pytanie związane jest ze sprawozdaniem z działalności Narodowego Banku Polskiego. Pan prezes Balcerowicz stwierdził, że jednym z celów realizowanych przez NBP jest zarządzanie rezerwami dewizowymi państwa polskiego, które, jeśli się nie mylę, w tej chwili wynoszą 43 mld dolarów. Moje pytanie brzmi: Jaka będzie przyszłość naszych rezerw dewizowych w sytuacji - która moim zdaniem nigdy nie powinna nastąpić, ale załóżmy, że by zaistniała - wejścia Polski do strefy euro? Czy będzie tak, że nasze rezerwy dewizowe przejdą na rzecz Europejskiego Banku Centralnego we Frankfurcie? I czy to nie jest przypadkiem główna przyczyna, przesłanka aprobaty dla przyjęcia Polski do strefy euro? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Aleksandra Chłopka z PIS-u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AleksanderChłopek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ze sprawozdania prezesa Najwyższej Izby Kontroli pana Mirosława Sekuły w sposób dość oczywisty wyłania się obraz znacznego wzrostu dochodów w budżecie w ostatnim kwartale roku 2005. Z licznych komentarzy części mediów, a także głosów opozycji mogłoby wynikać, że ten wzrost nie jest żadną zasługą rządu Prawa i Sprawiedliwości, który akurat w tamtym okresie się ukonstytuował. Wobec tego zwracam się z pytaniem do pani minister: Czyją właściwie zasługą jest tak wyraźna poprawa w realizacji budżetu państwa w zakresie dochodów w ostatnim kwartale roku 2005? Przepraszam, że z takim dość nietypowym i dziwnym pytaniem się zwracam, ale wydaje mi się, że z uwagi na tak liczne kontrowersje w opozycji i w części prasy wypadałoby podać - i o to proszę - jednoznaczną wykładnię. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Marka Kawę z LPR-u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MarekKawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panowie Prezesi! Moje pytanie jest też reakcją na swoiste exposé pana prezesa Narodowego Banku Polskiego i dotyczy akcesji monetarnej do strefy euro. Jedynymi decyzjami, jakie można zaobserwować na piastowanym przez pana prezesa NBP stanowisku, są zazwyczaj te, które dotyczą kwestii związanych z utrzymywaniem wysokich stóp procentowych, mimo że inflacja od dłuższego czasu nie wykazywała poważniejszych wahań. To jakby swoisty - proszę pozwolić, że użyję takiego określenia - balcerowiczowski dogmat obecnej doktryny ekonomicznej. Taka restrykcyjna polityka doprowadziła do zahamowania szybszego wzrostu gospodarczego, a co za tym idzie, do ogromnego bezrobocia naszych rodaków. Tego również zabrakło mi w tym swoistym exposé. Pan prezes nawet się nie zająknął o tym, wspominając o problemie wysokiego bezrobocia, zwłaszcza wśród młodzieży. To, że dzisiaj wielu Polaków wyjeżdża z kraju, nie widząc dla siebie perspektyw na godne życie, jest w dużej mierze właśnie zasługą tak restrykcyjnej polityki fiskalnej, walutowej. Czy walka z inflacją i zamrożenie rezerw walutowych jest dla pana jedynym elementem, który może poprawić sytuację gospodarczą kraju? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jarosława Urbaniaka z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JarosławUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym się zająć wzrostem fiskalizmu naszego państwa, mianowicie chciałbym porównać prosty wskaźnik, wielkość dochodu budżetu do PKB. W roku 2004 wynosił on ok. 16%, a w 2005 r. - już ok. 18%. Jak łatwo obliczyć, to jest wzrost ponad 12-procentowy. Każdy, kto zna budżet na rok 2006, wie, że wskaźnik ten się nie obniży, lecz raczej należy się spodziewać, że będzie jeszcze wyższy. Stąd trudne, pani minister, pytanie, aczkolwiek bardzo proste: No i co z tym dalej? Czy nadal fiskalizm w tym kraju będzie wzrastał?</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JarosławUrbaniak">Po drugie, chciałbym skorzystać z obecności prezesa Narodowego Banku Polskiego i zadać mu pytania w aspekcie czekającej nas dzisiaj wieczorem dyskusji nad nadzorem finansowym. Mianowicie w czasach, gdy głównym ekspertem od finansów publicznych koalicji rządzącej jest magister filologii polskiej, chciałbym pana zapytać, jako teoretyka, profesora ekonomii i praktyka: Czy pana zdaniem spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe są częścią sektora finansów w Polsce i czy są częścią sektora bankowego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Zbigniewa Włodkowskiego z PSL-u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#ZbigniewWłodkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Mówił pan o szeroko prowadzonej przez Narodowy Bank Polski edukacji ekonomicznej. W związku z tym dwa pytania. Po pierwsze: Na jakiej podstawie ustawowej instytucja państwowa, jaką jest Narodowy Bank Polski, prowadzi powszechną edukację ekonomiczną?</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#ZbigniewWłodkowski">Po drugie: Jakie są roczne koszty tej działalności, zważywszy, że każde 100 zł z kosztów Narodowego Banku Polskiego wydawane na edukację, a także na inną działalność, zmniejsza wpłatę z zysków Narodowego Banku Polskiego do budżetu o 95 zł? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Teresę Piotrowską z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#TeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Panowie Prezesi! Pani Minister! W 2005 r. zakończona została kontrola egzekwowania przez urzędy skarbowe zaległości podatkowych. Kontrola ta dowiodła, że wyraźnie pogorszyła się skuteczność windykacji. Tytuły wykonawcze wystawiane były ze zwłoką, czynności egzekucyjne rozpoczynano po wielu miesiącach od powstania zaległości lub nie podejmowano ich wcale. W rezultacie z winy organów podatkowych część zobowiązań uległa przedawnieniu. Budżet państwa poniósł straty. Proszę panią minister o określenie rzędu wielkości tej straty, a także o powiedzenie, jakie konsekwencje ponieśli urzędnicy za to odpowiedzialni oraz jakie rozwiązania wprowadził w tym zakresie minister finansów w roku 2006, aby wyeliminować przedstawione przez Najwyższą Izbę Kontroli nieprawidłowości w tym względzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Mirosława Pawlaka z PSL-u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panowie Prezesi! Mam pytania do pana prezesa Balcerowicza. Jak kształtowała się nadpłynność sektora bankowego w 2005 r. w stosunku do roku poprzedniego oraz ile wynosił jej poziom mierzony jako średnie saldo bonów pieniężnych Narodowego Banku Polskiego? Czy producentami znaków pieniężnych w Polsce są jedynie polskie jednostki organizacyjne, czy też wytwórnie innych krajów, a jeśli tak, to w jakim zakresie? Dotyczy to także emisji monet kolekcjonerskich.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#MirosławPawlak">Pytanie trzecie. Proszę o wskazanie konkretnych działań na rzecz zarządzania długiem publicznym oraz obsługą długu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#MirosławPawlak">Mam jeszcze pytanie do pana prezesa NIK-u. Proszę o wskazanie obszarów zagrożonych korupcją i mechanizmów korupcyjnych na przykładach ważniejszych kontroli. Jak często mają miejsce przypadki umarzania bądź odmowy wszczęcia postępowania przez prokuratury po zawiadomieniach ze strony NIK-u? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Jolantę Hibner z klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JolantaHibner">Panie Marszałku! Panowie Prezesi! Przedstawiciele Rządu! Wysoka Izbo! Z informacji przedstawionych w sprawozdaniach wynika, że najgorsze wykonanie dotyczyło wykorzystania funduszy unijnych. Ponieważ rząd postawił wykorzystanie funduszy z Unii Europejskiej jako zadanie priorytetowe, chciałabym się dowiedzieć od przedstawicieli rządu, po pierwsze, co było przyczyną trudności w asymilacji tychże środków w 2005 r. i po drugie, jakie rozwiązania są przewidywane po to, by uniknąć błędów, które spowodowały tak niskie ich wykorzystanie szczególnie w zakresie ochrony środowiska? Podpieram się raportem NIK-u. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę pana posła Mariana Daszyka z Narodowego Koła Parlamentarnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarianDaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana Leszka Balcerowicza, który w swym wystąpieniu pozytywnie ocenił politykę Narodowego Banku Polskiego, sytuację gospodarczą kraju i ostatnie 16 lat przemian w Polsce. Zastanawiam się tylko nad tym, czy powodem takiej oceny jest całkowite oderwanie od polskiej rzeczywistości, czy też aż taka obłuda, arogancja i bezczelność. Dlatego pytam: Czy pan wie, że dzisiejsza Polska to kraj, którego dług publiczny wynosi 160 mld dolarów? Dzisiejsza Polska to też kraj, w którym niewielka liczba obywateli posiada oszczędności, jest największe bezrobocie w Europie, ogromne ukryte bezrobocie, największa korupcja w Europie; w ciągu 16 lat były gigantyczne afery gospodarcze i dokonywano wyprzedaży majątku narodowego, w kraju brakuje perspektyw dla ludzi młodych i mamy masową emigrację i tak dalej.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#MarianDaszyk"> Już kończę, panie marszałku. Czy pan naprawdę o tym nie wie i tego nie widzi? Sytuacja jednak w Polsce i w parlamencie normalizuje się, poprawia, o czym świadczy dzisiejsza, zresztą już kolejna, obecność pana Balcerowicza w parlamencie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#BronisławKomorowski">Panie pośle, bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MarianDaszyk">...ponieważ poprzednio pan Balcerowicz lekceważył parlament i na debaty do Sejmu nie przychodził.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#BronisławKomorowski">Zgłosił się wcześniej zapisany na listę mówców pan Kuropatwiński. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#LechKuropatwiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#LechKuropatwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchując się wystąpieniu prezesa NBP, można odnieść wrażenie, że pan prezes nigdy nie był w ekipie rządowej po 1989 r. i nie kreował działań gospodarczych kolejnych rządów, a mam tu na myśli rządy pana prezesa, kiedy to wprowadził 80-procentowe odsetki, co też w jakiejś mierze doprowadziło do tego, co się obecnie dzieje, a więc do bezrobocia i biedy polskich rodzin. 5–10% obywateli żyje w luksusach i zarabia dziesiątki tysięcy euro, tak jak pan prezes, 10% żyje na średnim poziomie i zarabia tysiące euro, 50% zarabia 200–300 euro miesięcznie, a 30% musi żyć za 10 czy 50 euro miesięcznie. Czy nadal uważa pan, że wejście teraz Polski do strefy euro przy tak niskiej płacy, wynoszącej 200–300 euro miesięcznie, w stosunku do średniej płacy w Niemczech, Francji czy we Włoszech, wynoszącej 1800–2000 euro, jest możliwe i polski obywatel odnajdzie się finansowo, czy też będzie jeszcze biedniejszy? Panie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#LechKuropatwiński">Słuchając sprawozdań komisji...</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#LechKuropatwiński"> Już kończę, panie marszałku, Słuchając prezesa NBP, można by powiedzieć, że jest dobrze. Ze wskaźników wynika, że zostały przekroczone lub są bliskie 100. Jeżeli jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? Czy wyjazdy naszej młodzieży za granicę to osiągnięcie rządu Belki czy też dowód tego, ile w tym czasie, w roku 2005, wyjechało naszych rodaków za granicę, za chlebem, by wyżywić rodziny? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#BronisławKomorowski">Pewnie będziemy liczyli po wszystkich rządach, jak to wygląda. Proszę o zadanie pytania, jako ostatniego posła zapisanego do pytań, pana posła Jacka Tomczaka z PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Panowie Prezesi! We wrześniu 2005 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt memorandum zawierający politykę dotyczącą terminu rozpoczęcia produkcji monet euro przez państwa pozostające poza unią gospodarczo-walutową. Zgodnie z tą polityką państwa te produkować mogą monety dopiero po podjęciu decyzji o uchyleniu derogacji. Przed tą decyzją Komisja zezwala na wyprodukowanie po jednym milionie monet próbnych dla każdego nominału. Narodowy Bank Polski w październiku ub.r. w swoim stanowisku wskazał, że zamierza podtrzymać swój wcześniejszy postulat dotyczący konieczności rozpoczęcia produkcji monet, przed podjęciem decyzji o uchyleniu derogacji, na koszt i odpowiedzialność Rzeczypospolitej Polskiej oraz uzyskać zgodę Komisji na produkcję znacznie większej ilości monet próbnych. W związku z tym zwracam się z pytaniem: Czy rzeczywiście konieczna jest większa emisja monet próbnych euro? Chciałbym również się dowiedzieć: Jaka jest zdaniem NBP konieczna wielkość emisji próbnych monet euro, a także jaki będzie koszt takiej emisji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, w ten sposób została...</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Wikiński: Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo, panie pośle, w sprawie formalnej. Oby była formalna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekWikiński">Panie marszałku, bardzo uprzejmie dziękuję. W kwestii formalnej w trybie art. 184 ust. 3 pkt 8.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak się składa, że od dłuższego czasu na początku obrad Sejmu tworzy się olbrzymia kolejka posłów zapisujących się do zadania pytań, po czym - byliśmy dzisiaj świadkami tego - pan marszałek wyczytuje kilkanaście nazwisk posłów, szczególnie posłów koalicji rządowej, którzy po prostu nie zgłaszają się do zadania pytania. Zwracam się w związku z tym z prośbą, aby Prezydium Sejmu usprawniło tę procedurę. Skoro zaś jestem już przy głosie, to chciałem zapytać pana prof. Balcerowicza: Czy pana zdaniem, panie profesorze...</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy tak można, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#MarekWikiński">...20-procentowa podwyżka cen gazu wpłynie na zwiększenie inflacji w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#BronisławKomorowski">Panie pośle, dziękuję bardzo za głos formalny.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to za głos formalny? To nie był głos formalny.)</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#BronisławKomorowski">Natomiast bardzo pana proszę o nieuciekanie się do takiego wybiegu. Mówiłem o tym, że jest to złe, jeśli chodzi o obraz parlamentu i poszanowanie czasu całej Izby, wszystkich posłów, bo mnoży się w tej chwili liczba posłów, którzy zapisują się do głosu, a potem z różnych powodów - czasami uzasadnionych, czasami chyba mniej - nie zjawiają się w odpowiednim czasie w Izbie. Oczywiście ta sprawa musi być przedmiotem troski przede wszystkim prezydiów klubów, chodzi bowiem o dyscyplinowanie posłów; przecież jeżeli coś uderza w wizerunek poszczególnych klubów, to jest to sprawą klubów. Oczywiście omówimy to także na posiedzeniu Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, w ten sposób lista posłów zapisanych do głosu i do zadania pytania została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#BronisławKomorowski">Pytania były kierowane do rządu, do Najwyższej Izby Kontroli i do prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#BronisławKomorowski">W tej kolejności poproszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo panią sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, panią minister Elżbietę Suchocką-Roguską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim udzielę odpowiedzi na pytania, chciałam bardzo serdecznie podziękować wszystkim państwu, którzy zabierali głos i podzielili się opinią na temat przedstawionej po raz pierwszy przez rząd informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 r. Wszystkie te uwagi dokładnie rozpatrzymy i postaramy się, aby kolejne informacje w miarę możliwości zawierały dane, które państwa interesują.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jednocześnie chciałam odpowiedzieć na pytanie pani poseł Skowrońskiej, jaka jest szansa windykacji zapłaconych poręczeń. Jak wiadomo, Skarb Państwa reguluje poręczenie wtedy, kiedy podmiot zaciągający kredyt nie ma środków, żeby go spłacić. W związku z tym windykacja poręczeń musi być rozłożona w czasie po to, by ściąganie należności nie spowodowało bankructwa tego podmiotu. Rząd podejmuje wszelkie działania, aby windykować środki. Ostatecznym elementem tej windykacji jest sprzedaż wierzytelności danego podmiotu, z tym że Rada Ministrów musi udzielić zgody na sprzedaż takiej wierzytelności.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">I jeszcze jedna uwaga. Pan poseł Arndt w swojej wypowiedzi poruszył problem planowania dochodów, a w szczególności planowania dochodów, które są przekraczane. Chciałam państwu powiedzieć, że bardzo często pojawiają się w budżecie dochody nieplanowane, które pochodzą ze zwrotu niewykorzystanych dotacji bądź zwrotu tych środków, które zostały uznane za wydatki niewygasające i niewykorzystane w terminach określonych w rozporządzeniu. W związku z tym naprawdę bardzo trudno jest zaplanować te dochody, dlatego że nie można na etapie konstrukcji ustawy budżetowej zakładać, że jakieś wydatki, które będą ewentualnie ujęte w wydatkach niewygasających, nie zostaną zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli zaś chodzi o pytania państwa, to chciałam odpowiedzieć na nie w takiej kolejności, jak były zadawane. Pan poseł Karasiewicz pytał o finansowanie inwestycji samorządowych. Można powiedzieć, że samorządy dostają trzy rodzaje dotacji na finansowanie swoich inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Po pierwsze, są to dotacje na finansowanie inwestycji własnych i zgodnie z ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego te dotacje mogą wynikać tylko i wyłącznie z kontraktów zawartych pomiędzy rządem a samorządem. Art. 42 tej ustawy przewiduje pewne wyjątki. Dotyczą one generalnie finansowania inwestycji oświatowych, inwestycji w zakresie pomocy społecznej, a także tych inwestycji, które wynikają z innych ustaw, na przykład mogą być finansowane inwestycje wynikające z pomocy przy oczyszczaniu terenów poradzieckich.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o drugą grupę, to jest to finansowanie inwestycji na zadania zlecone, a trzecia grupa to finansowanie inwestycji jako współfinansowanie środków na realizację programów strukturalnych. W tym zakresie każda zmiana przeznaczenia z wydatków inwestycyjnych na bieżące wynika z zapotrzebowania samorządu. Tu rząd samodzielnie nie podejmuje decyzji, zawsze wynika to z zakresu zadań, które są realizowane. Bardzo często, szczególnie w kontraktach wojewódzkich, wydatki pierwotnie planowane jako dofinansowanie inwestycji są następnie przeznaczane na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Chwieruta, wprawdzie zadane ministrowi sportu, a dotyczące budowy nowych stadionów, to można powiedzieć, że budowa nowych stadionów nie jest bezpośrednim zadaniem ministra sportu. Budowa stadionów to zadanie jednostek samorządu terytorialnego. W związku z tym również będzie to musiało być zadanie, które będzie ujęte w kontrakcie wojewódzkim, i środki na ten cel będą musiały być przekazywane poprzez dofinansowanie zadania własnego. Oczywiście rząd może ustalić pewną kwotę.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">To, że jest to finansowane w ramach kontraktu wojewódzkiego, nie oznacza, że musi być finansowane w ramach tej kwoty, którą państwo zawsze macie na myśli, czyli w ramach rezerwy z poz. 11 przeznaczonej na kontrakty wojewódzkie i współfinansowanie programów rozwoju regionalnego. To ujęcie w kontrakcie wojewódzkim nie oznacza automatycznie, że źródłem musi być ta rezerwa. Mogą być również inne środki ujęte w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pytania pani poseł Okularczyk praktycznie dotyczyły budżetu na rok 2007, więc na dzień dzisiejszy trudno odpowiedzieć, jaki będzie poziom wydatków na badania naukowe. Można natomiast powiedzieć jedno: jest wieloletni program związany z chorobami nowotworowymi. Na ten cel łącznie przeznaczono 2,5 mld zł. Program ma być realizowany 10 lat, w związku z czym w każdym roku kwota na ten cel będzie wynosiła 250 mln zł. Program jest ustalony ustawą, w związku z czym te kwoty są już znane.</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Nowak dotyczące nadzoru ministra szkolnictwa wyższego i nauki nad PAN, to muszę powiedzieć, że niestety minister nauki nie pełni funkcji nadzorczej w stosunku do PAN. PAN ma oddzielną, odrębną część budżetową, działa na podstawie własnej ustawy i wszystkie uwagi Najwyższej Izby Kontroli muszą być zrealizowane poprzez kierownictwo PAN. Z całą pewnością nie tylko przy uwagach dotyczących Polskiej Akademii Nauk, ale wszystkich innych części budżetowych, rząd dokładnie przeanalizuje te uwagi i skontroluje wdrożenie przez poszczególnych dysponentów.</u>
          <u xml:id="u-188.10" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Goliński niepokoi się ujęciem w wydatkach niewygasających 78 mln zł na wydatki przeznaczone na ochronę środowiska. Chciałabym powiedzieć, że - tak jak już to było wcześniej mówione - rozporządzenie określające poziom wydatków niewygasających mówi o prawie 4400 mln zł. Wynikający z rozporządzenia termin wykorzystania środków to najpóźniej, jeżeli chodzi o wydatki ujęte w wykazie Rady Ministrów, 30 czerwca, oprócz wydatków, które były związane z ptasią grypą, a jeśli chodzi o wydatki, które służą współfinansowaniu programów unijnych - 31 sierpnia.</u>
          <u xml:id="u-188.11" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Sam fakt ujęcia tych środków w wydatkach niewygasających nie byłby niepokojący, gdyby termin realizacji tych wydatków był dość krótki. Często może się zdarzyć, że zadanie zostało zrealizowane, ale nie zostało jeszcze zafakturowane, względnie faktura już przyszła, ale nie została dokładnie sprawdzona. W związku z tym takie ujęcie w wydatkach niewygasających nie powinno być powodem do niepokoju.</u>
          <u xml:id="u-188.12" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Gorsza jest sytuacja wtedy, kiedy w wydatkach niewygasających ujmowane są wydatki, na które nawet nie został rozpoczęty przetarg. W związku z tym bardzo często zdarza się, co wynika też z naszych statystyk, że mniej więcej 25% wydatków ujętych w wykazie wydatków niewygasających wraca do budżetu państwa, jako że nie ma możliwości zrealizowania ich w terminach określonych w rozporządzeniu. Na to zresztą bardzo wyraźnie zwraca uwagę Najwyższa Izba Kontroli i mam nadzieję, że przy realizacji budżetu 2006 r. wszyscy poważnie potraktują zastrzeżenia Najwyższej Izby Kontroli, jeżeli chodzi o wykaz wydatków niewygasających.</u>
          <u xml:id="u-188.13" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł pytał również o sfinansowanie zakładów w Tarnowskich Górach. W tym przypadku problem polegał na tym, że zakład ma zobowiązanie rzędu prawie 20 mln zł, których nie jest w stanie spłacić, w związku z czym nie mógł uzyskać środków z Unii Europejskiej i tym samym nie mógł wykorzystać rezerwy, która była zapisana w ustawie budżetowej na współfinansowanie tych środków unijnych. Zresztą sprawa Tarnowskich Gór była w trakcie debaty nad budżetem 2006 r. bardzo szczegółowo poruszana i wielu z państwa posłów bezpośrednio było zaangażowanych w ten problem.</u>
          <u xml:id="u-188.14" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Kościelniak pytał o inwestycje wieloletnie. Wydaje się, że kwestia nie tylko inwestycji wieloletnich wymaga pewnego uporządkowania. Na dzień dzisiejszy można powiedzieć, że sytuacja jest następująca: są inwestycje w ogóle, a w ramach tych inwestycji wyodrębnia się inwestycje wieloletnie, które są w wykazie inwestycji wieloletnich i które charakteryzują się tym, że ich wartość kosztorysowa musi być wyższa niż 300 mln zł i okres realizacji dłuższy niż rok, a także są programy wieloletnie, które są ujmowane w kolejnym załączniku do ustawy budżetowej. Programy wieloletnie do końca 2005 r. mogły być ustanawiane przez Radę Ministrów bądź, jeśli miały wartość kosztorysową większą niż 100 mln zł, uchwalane w formie ustawy. Począwszy od 2006 r., nowa ustawa o finansach publicznych określa ustanawianie programów wieloletnich tylko przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-188.15" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Wydaje się, że generalnie problem inwestycji wymaga uporządkowania, szczególnie w sytuacji, kiedy jest mało środków inwestycyjnych i powinny być one skoncentrowane na kończeniu zadań rozpoczętych, a nie ciągłym rozszerzaniu frontu inwestycyjnego i tym sposobem wydłużaniu czasu realizacji inwestycji. Każde wydłużanie czasu realizacji inwestycji powoduje, że ich wartości kosztorysowe znacząco rosną.</u>
          <u xml:id="u-188.16" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Poza tym, biorąc pod uwagę fakt, że naczelnym zadaniem jest absorpcja środków unijnych, należy tak wykorzystywać środki inwestycyjne, aby były one elementem współfinansowania tych zadań, na które możemy pozyskać finansowanie z budżetu Unii Europejskiej. Z całą pewnością kwestie inwestycji będą przedmiotem zainteresowania rządu w najbliższym czasie, szczególnie jeżeli będzie opracowywany nowy projekt ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-188.17" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Szlachta pyta o wykorzystanie środków unijnych i o to, jakie są podejmowane działania, żeby w miarę możliwości wykorzystać je maksymalnie. Rząd podejmuje różnego rodzaju działania. Był opracowany specjalny program naprawczy, który z jednej strony dokonywał zmian w ustawach, jak na przykład Prawo zamówień publicznych czy ustawa o NPR, a z drugiej strony dokonywał zmian w aktach niższego rzędu, aby w miarę usprawnić cały proces od strony legislacyjnej. Podjęto również dodatkowe działania mające na celu umożliwienie maksymalnego wykorzystania środków, polegające na tym, że rząd będzie pozwalał na tzw. nadkontraktację. To znaczy, że będzie można kontraktować więcej środków, niż jest w tej chwili do dyspozycji po to, by w przypadku, gdy jakieś środki nie będą mogły być wykorzystane, można było natychmiast podłożyć inne zadanie i te środki wykorzystać. Sytuacja jest monitorowana na bieżąco i praktycznie na bieżąco podejmowane są wszelkie działania, które mają na celu zwiększenie absorpcji. Jak ostatnio podawała prasa, podjęte były również działania zmierzające do przesunięcia środków z Sektorwego Programu Operacyjnego Transport na finansowanie metra warszawskiego.</u>
          <u xml:id="u-188.18" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Zuby o pracę urzędów skarbowych, to chciałam powiedzieć, że minister finansów objął swój urząd przed kilkoma dniami i myślę, że w najbliższym czasie problem, który państwo poruszaliście, dotyczący m.in. sposobu pracy urzędu, dopuszczenia do przedawnień, będzie przedmiotem jego zainteresowania i stosowne działania zostaną podjęte.</u>
          <u xml:id="u-188.19" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Czepe pytał o budżet zadaniowy państwa i budżety samorządowe. Otóż chciałam panu powiedzieć, panie pośle, że samorządy w wielu przypadkach już opracowują budżety zadaniowe. Są to głównie duże miasta, ale nie tylko. Samorządy te opracowują budżet w układzie tradycyjnym, jeżeli można to tak nazwać, i budżet zadaniowy. W ramach rządu prace nad budżetem zadaniowym prowadzone są w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Termin, w którym będziemy mieli budżet zadaniowy, nie został dokładnie określony. Pani minister Lubińska, która kieruje tym projektem w kancelarii premiera, mówiła o roku 2009, ale są to informacje niepotwierdzone, można powiedzieć. Myślę, że przy budżecie na rok 2007 takie decyzje o tym, kiedy ostatecznie wejdzie budżet zadaniowy, będzie można już sprecyzować. W tej chwili rząd przygotowuje raport z prac zespołu „Tanie państwo” i tam kwestie dotyczące budżetu zadaniowego również będą omówione.</u>
          <u xml:id="u-188.20" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Szwed pyta o spłatę kredytu Funduszu Pracy. Na obecnym etapie rząd nie przewiduje spłaty kredytu za fundusz. Z naszych informacji wynika, że do końca września fundusz spłaci 700 mln zł. W roku 2007 do spłaty pozostanie 1 mld 600.</u>
          <u xml:id="u-188.21" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Kłeczka dotyczące poziomu wydatków rzecznika praw dziecka oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, to rzecznik praw dziecka jest jednostką, której budżet jest włączony do budżetu państwa. Ani minister finansów, ani Rada Ministrów nie ingerują w poziom dochodów i wydatków tej jednostki. Rzecznik ma prawo ustalić budżet w takiej wysokości, jaką uznaje za niezbędną. Jedyna decyzja dotycząca zwiększenia bądź zmniejszenia tego budżetu leży w gestii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-188.22" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytania pana posła Jagiełło dotyczące pełnomocników wojewody do spraw mniejszości i jak gdyby efektów wykorzystania tych środków, to z przykrością, panie marszałku, mówię, że nie jestem w stanie na to pytanie odpowiedzieć. Poproszę ministra spraw wewnętrznych i administracji, żeby udzielił panu posłowi odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-188.23" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Stępkowski porusza problem planistycznej wielkości zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych. Zauważył pan poseł, że podejmowane działania przez ministra finansów na etapie projektu ustawy budżetowej spowodowały, że ta rozbieżność pomiędzy faktycznym zatrudnieniem a zatrudnieniem planistycznym trochę się zmniejszyła. Za każdym razem apelujemy do dysponentów części budżetowych, żeby podawali faktyczne zatrudnienie. Mamy pełną świadomość, że w wielu przypadkach są to tzw. puste etaty, to znaczy, że środki na wynagrodzenia zostały już wykorzystane dla osób, które są zatrudnione. Nawet gdyby trzeba było jednak przyjmować ludzi, to na ten cel w budżetach tych jednostek nie ma wolnych środków. Mam nadzieję, bo już rok 2007 powinien do tego doprowadzić, że będzie zgodność pomiędzy faktycznym i planistycznym zatrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-188.24" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Gołojuch pytał o rezerwę ogólną. Chciałam powiedzieć, że ustawa o finansach publicznych nie mówi, że rezerwa ma być przeznaczona na wydatki nieprzewidziane. To jest po prostu rezerwa ogólna, którą generalnie dysponuje Rada Ministrów, na mocy rozporządzenia do kwoty 1 mln zł - prezes Rady Ministrów, a do kwoty 750 tys. - minister finansów. Decyzja o przyznaniu środków na przygotowanie obchodów 100-lecia rewolucji 1995 r. została podjęta przez prezesa Rady Ministrów. Prezes Rady Ministrów jest suwerenny w podejmowaniu decyzji, w związku z tym ani minister finansów, ani nikt z członków rady nie opiniuje takich projektów. Jest to zarządzenie prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-188.25" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli natomiast chodzi o pozycję 53. rezerw celowych, czyli upowszechnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu na lata 2004–2006, to środki te były przeznaczone na współfinansowanie projektu w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, priorytet 1, działanie 1.5. W ramach tego priorytetu przewidywane było współfinansowanie ze strony samorządów do 10%. Zainteresowanie samorządów tymi środkami było minimalne, w związku z tym rezerwa nie została w roku 2005 wykorzystana. Te wnioski natomiast, które były złożone pod koniec 2005 r., zostały już sfinansowane w ramach rezerwy na rok 2006.</u>
          <u xml:id="u-188.26" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Jazłowieckiej dotyczące wykorzystania środków unijnych, to jak już wcześniej mówiłam, był ten program naprawczy i na bieżąco podejmowane są działania zmierzające do uproszczenia wszelkich procedur.</u>
          <u xml:id="u-188.27" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Maniura zwracał uwagę na brak reakcji ministra środowiska na dezyderat komisji. Mogę obiecać, panie pośle, że zwrócę się do ministra Lipińskiego jako ministra odpowiedzialnego w rządzie za kontakty z parlamentem, żeby wystąpił do ministra środowiska i zobowiązał go do pilnej reakcji na dezyderat.</u>
          <u xml:id="u-188.28" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Chłopek pytał, czyją zasługą jest to, że dochody w IV kwartale były wyższe niż w pozostałych kwartałach. Mogę powiedzieć, że to tylko i wyłącznie zasługa podatników, dlatego że tak naprawdę w IV kwartale były wyższe dochody z podatku dochodowego od osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych. Jeżeli chodzi o podatek dochodowy od osób prawnych, to sytuacja jest tego rodzaju, że w IV kwartale wpłaca się więcej niż 3 zaliczki na podatek, jako że w grudniu płacona jest jeszcze zaliczka na poczet podatku należnego za grudzień, który w normalnych terminach byłby płacony w styczniu.</u>
          <u xml:id="u-188.29" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Jeżeli chodzi natomiast o zwiększenie wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych, to jest to normalna tendencja, dlatego że pod koniec roku podatnicy wchodzą w wyższe stawki podatkowe. Ponadto jest tego rodzaju kwestia, że część osób osiąga trzydziestokrotność składek na ubezpieczenie społeczne, w związku z tym podstawa opodatkowania wzrasta. A poza tym czwarty kwartał jest tym momentem, kiedy praktycznie nie ma już zwrotów z tytułu rozliczenia PIT, dlatego że praktycznie od marca, a czasami już od lutego, urzędy zaczynają dokonywać zwrotów podatków tym podatnikom, którzy bardzo wcześnie złożyli swoje deklaracje podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-188.30" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pani poseł Piotrowska zapytała o wielkość straty z tytułu przedawnień. Chciałabym prosić, panie marszałku, żeby minister finansów mógł na to pytanie odpowiedzieć na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-188.31" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pan poseł Pawlak zadał pytanie dotyczące działań na rzecz zarządzania długiem krajowym i zagranicznym. Chciałabym powiedzieć, że ponieważ tych działań jest bardzo dużo, to minister finansów przekaże panu Pawlakowi strategię zarządzania długiem publicznym, w której są opisane wszystkie działania, jakie podejmujemy w celu zarządzania tym długiem.</u>
          <u xml:id="u-188.32" who="#ElżbietaSuchockaRoguska">Pytanie pani poseł Hibner dotyczyło środków unijnych. Udzieliłam odpowiedzi na to pytanie wcześniej. To wszystko. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-188.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby Kontroli pana Mirosława Sekułę.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Skierowanych zostało do mnie kilka pytań, jak również poruszonych było kilka problemów. Chciałbym zwrócić uwagę na problem, który poruszyli pan poseł Zawisza i pan poseł Czepe, dotyczący budżetu zadaniowego, jak również odnieść się do zadanych pytań.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MirosławSekuła">Budżet w postaci zadaniowej w sposób oczywisty zwiększa przejrzystość finansów publicznych oraz znacząco ułatwia kontrolowanie zadań, jak również ułatwia zarządzanie poprzez zadania, czyli ułatwia osiąganie celów, na realizację których wydawane są jakieś pieniądze, w tym przypadku pieniądze publiczne. Od wielu lat, od pierwszej połowy lat 90., budżety zadaniowe są przedmiotem bardzo dużego zainteresowania szczególnie samorządów terytorialnych. Niektóre samorządy od ponad 10 lat przedstawiają swoje budżety jako budżety zadaniowe.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MirosławSekuła">Najwyższa Izba Kontroli przygotowuje się do wyzwania, jakim będzie budżet zadaniowy państwa. W ramach działań wyprzedzających przygotowaliśmy budżet na rok 2006 w postaci zadaniowej. Prawdopodobnie takie same ćwiczenia będziemy wykonywać w roku przyszłym oraz zwrócimy znacznie większą uwagę na budżety zadaniowe tych samorządów, które od lat je wykonują. Tyle na temat budżetu zadaniowego.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Karasiewicz zapytał o wykorzystanie środków przez jednostki samorządu terytorialnego, a w zasadzie o przyczyny niewykorzystania tych środków. Zdecydowanie główną przyczyną niewykorzystania środków jest nieprzygotowanie inwestycji przed ich rozpoczęciem. To jest główny powód. Następnym powodem są przedłużające się procedury dotyczące przygotowywania inwestycji, jak również procedury na poziomie przetargów. Myślę, że zmiany w ustawie pozwolą na skrócenie tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#MirosławSekuła">Ustawa o zamówieniach publicznych zwiększa jawność i przejrzystość finansów publicznych, ale jednocześnie w wielu wypadkach powoduje znaczące wydłużenie procedury. Wydłużenie procedury w bardzo wielu przypadkach przyczyniało się do tego, że środki były albo niewykorzystane, albo były przesuwane jako środki niewygasające.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Czepe zapytał o wnioski pokontrolne oraz o kontrolę wykonania wniosków pokontrolnych. To jest stały element naszych kontroli. Zawsze, jeżeli były w jakimś obszarze poprzednio wykonywane kontrole i były sformułowane wnioski pokontrolne, wstępnym etapem kontroli jest skontrolowanie tego, co się stało z wnioskami pokontrolnymi. Jest tak również w przypadku analizy wykonania budżetu państwa, przy każdorocznej kontroli wykonania budżetu państwa. W materiałach, które państwu dostarczyliśmy, jest pełne zestawienie wniosków - to jest na stronie 11 naszej analizy - które w 2004 r. były sformułowane w odniesieniu do budżetu za rok 2004, w ubiegłym roku były prezentowane.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#MirosławSekuła">Chcę powiedzieć, że w pełni zrealizowano tylko jeden wniosek dotyczący zawarcia umowy przez Ministerstwo Finansów z Narodowym Funduszem Zdrowia, określającej warunki spłaty pożyczek udzielanych w 2000 r. kasom chorych z budżetu państwa. Jest cała lista wniosków, które wykonano częściowo oraz jest lista wniosków, które nie zostały zrealizowane. To jest bardzo poważna słabość systemu kontroli państwowej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#MirosławSekuła">Co prawda każdy, kto otrzymuje wnioski Najwyższej Izby Kontroli, ma obowiązek się do nich ustosunkować, ale bardzo często jest to ustosunkowanie się formalne. Jest bardzo wiele takich przypadków, że otrzymujemy odpowiedzi w odpowiednim czasie, które wskazują, streszczając te odpowiedzi, że z wnioskami się zapoznano, przeanalizowano je i większość z nich będzie wdrożona. Myślę, że to jest zadanie nie tylko dla Najwyższej Izby Kontroli, ale również dla Sejmu oraz dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, żeby z realizacji tych wniosków znacznie więcej wycisnąć pożytku dla państwa. Myślę, że razem możemy to wykonać w większym stopniu niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-190.8" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Markowski pytał o spółki wodne z woj. kujawsko-pomorskiego. Pytał, czy taka sytuacja jest charakterystyczna tylko dla tego województwa, czy w innych województwach jest podobnie. Rzeczywiście ze spółkami wodnymi jest dość duży problem - z jawnością i przejrzystością ich funkcjonowania, a zwłaszcza w zakresie finansów. Nie tylko w woj. kujawsko-pomorskim, ale na przykład również w woj. śląskim i w kilku innych województwach przeprowadzane kontrole doraźne w tym zakresie w większości potwierdzają jedno, to, że przejrzystość i jawność funkcjonowania tych spółek jest stanowczo za mała. W większości potwierdzają zastrzeżenia dotyczące ich funkcjonowania, które były powodem skierowania prośby do Najwyższej Izby Kontroli o przeprowadzenie takiej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-190.9" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Pawlak zapytał o zagrożenie korupcją oraz o to, jak często prokuratura podejmuje, a jak często umarza, sprawy związane z zawiadomieniami kierowanymi przez Najwyższą Izbę Kontroli w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa. Tej sprawy dotyczy część naszego sprawozdania. Będę o tym mówił w odpowiednim punkcie porządku obrad Sejmu, ale chcę już odpowiedzieć krótko, że w naszym sprawozdaniu w rozdziale 6. są wyszczególnione obszary przez nas identyfikowane jako szczególnie zagrożone korupcją. I są to: procesy restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne, gospodarowanie majątkiem publicznym, działalność funduszy celowych i agencji, udzielanie zamówień publicznych, ustanawianie kontyngentów i udzielanie koncesji, działalność administracji skarbowej, działalność służb celnych, działalność organów inspekcji i nadzoru, działalność Policji, funkcjonowanie służby zdrowia, finansowanie badań naukowych oraz szkolnictwo. Ja do tej listy dodałbym również obszar, który często jest nazywany inflacją prawa, czyli nadregulacje oraz nadzwyczajna zmienność przepisów prawa, które również, moim zdaniem, należy zaliczyć do obszarów korupcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-190.10" who="#MirosławSekuła">Jeżeli chciałbym odpowiedzieć na pytanie na temat zawiadomień do prokuratury oraz charakterystyki zarzutów, to odpowiedź jest następująca. W 2005 r. skierowano 122 zawiadomienia do organów ścigania, w tym były jednostki organizacyjne prokuratury - 84 zawiadomienia, jednostki organizacyjne Policji - 1 zawiadomienie, do urzędów skarbowych - 28 zawiadomień, do powiatowych inspektorów nadzoru budowlanego - 9 zawiadomień i do sądów - 14 zawiadomień. Natomiast jeżeli by analizować wyniki postępowań wszczętych w związku z zawiadomieniami i wnioskami o ukaranie, to w roku 2005 do sądów wniesiono w wyniku naszych zawiadomień 10 aktów oskarżenia. Tylko raz zdarzyła się odmowa wszczęcia postępowania, a decyzji umarzających postępowanie było 12, w tym było 6 uzasadnień, że brak znamion czynu zabronionego, 5 uzasadnień, że nie popełniono czynu, o którym mówimy, oraz jedna sprawa była uzasadniona niską społeczną szkodliwością czynu, a w czterech przypadkach warunkowo umorzono postępowanie, natomiast w 10 sprawach wyroki wydały sądy grodzkie.</u>
          <u xml:id="u-190.11" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Maniura pytał o kontrolę dotyczącą kas fiskalnych. Rzeczywiście kontrola taka na wniosek pana posła Maniury została przeprowadzona. Ona nie jest ujęta w naszym sprawozdaniu, dlatego że zakończenie tej kontroli nastąpiło już w tym roku, natomiast mogę powiedzieć, że nie udało się jednoznacznie stwierdzić, co było przyczyną nieprawidłowości przy wprowadzaniu kas fiskalnych dla taksówkarzy. Ale to, co stwierdziliśmy jak gdyby przy okazji, to to, że wiedza przy podejmowaniu decyzji o wprowadzeniu kas fiskalnych była bardzo niepełna. Wtedy Ministerstwo Finansów przewidywało, że takie kasy fiskalne miałyby być wprowadzone w stosunku do około 200 tys. taksówkarzy. Stowarzyszenia taksówkarzy informowały, że miałoby to dotyczyć około 60 tys. taksówkarzy, natomiast faktycznie z dopłat do kas fiskalnych skorzystało tylko około 35 tys. taksówkarzy. Wiedza wstępna przy podejmowaniu decyzji była więc daleka od rzeczywistości i na to w tej kontroli szczególnie zwracamy uwagę.</u>
          <u xml:id="u-190.12" who="#MirosławSekuła">Na temat zaległości podatkowych mówiłem już w moim wystąpieniu. Pytała o to również pani poseł Piotrowska. Ja tylko dodam do tego wyjaśnienia, które już było udzielone przez panią minister finansów, że zaległości podatkowe mają również aspekt moralny, zwłaszcza jeżeli ulegają przedawnieniu. Mają po prostu taki aspekt moralny, że osoby, które korzystają z takiego przedawnienia, mają dodatkową premię za nieuczciwość. To dotyczy również nieściąganych grzywien, mandatów i innych opłat. Każdorazowo jeżeli jakaś kara, grzywna, czy mandat albo inna kara finansowa jest wymierzona a nie jest egzekwowana, to to przekonuje o bezkarności i o małej egzekwowalności prawa w naszym państwie, i ten aspekt jest również bardzo istotny.</u>
          <u xml:id="u-190.13" who="#MirosławSekuła">Myślę, że odpowiedziałem na wszystkie pytania. Jeżeli na jakieś pytania nie odpowiedziałem, to po przejrzeniu stenogramu odpowiemy jeszcze paniom i panom posłom pisemnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#BronisławKomorowski">Bardzo dziękuję, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o wystąpienie prezesa Narodowego Banku Polskiego pana Leszka Balcerowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początku uspokoję wszystkich, że będę mówił znacznie krócej.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł Zawisza, rozumiem, że w imieniu PiS-u, stwierdził z właściwą sobie elegancją, że wygłosiłem, cytuję: swój testament. Pominę to, nie będę komentować tego wykwitu sztuki oratorskiej, natomiast nie mogę pominąć komentarzem pewnych innych, przy najłagodniejszej interpretacji, nieporozumień.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#LeszekBalcerowicz">Otóż to, co współcześnie nazywamy polityką, niewiele ma wspólnego z tym, co miał na myśli w swoim czasie Arystoteles. Jeżeli mylnie, powołując się na tego wybitnego filozofa, przyjmujemy jednak założenie, że polityka z definicji jest szlachetna, to przez ten zabieg można uzasadnić dowolną podłość i dowolne świństwo. Jest to wobec tego zabieg niezwykle niebezpieczny. Nadto tu przecież nie chodziło w moim wystąpieniu, czy ma być polityka, czy ma jej nie być. Tak długo jak jest państwo, tak długo jest polityka w państwie. Tu chodziło przecież o coś innego, nie każdy mógł to zrozumieć, jaki ma być zakres polityki w dobrym społeczeństwie. Przecież on ma być taki, aby ludziom służył, a nie szkodził. Czy dobrym zakresem jest wprowadzenie polityki do przedsiębiorstw, czyli władzy polityków nad przedsiębiorstwami? Jeśli tak, to socjalizm był dobrym ustrojem. Czy dobrym zabiegiem jest upolitycznianie sądów? Jeśli tak, to Stalin miał rację. Czy dobrym zabiegiem jest to, ażeby politycy rządzili w bankach? Jeśli tak, to socjalizm powinien płynąć mlekiem i miodem, ale nie płynie. Starałem się na podstawie, jak powiedziałem, nie ideologicznych zaangażowań a tego, co da się wyczytać z badań, powiedzieć, ile powinno być polityki i jakiej, żeby kraj na dorobku, taki jak Polska, mógł się rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#LeszekBalcerowicz">Dalej. Muszę przyznać, że ze zdumieniem wysłuchałem twierdzenia, że Narodowy Bank Polski, tu prawie cytuję, ma podejrzane powiązania z Europejskim Bankiem Centralnym. My przecież jesteśmy częścią Unii Europejskiej, jesteśmy częścią europejskiego systemu banków centralnych! Czy z tego może wynikać, że zdaniem PiS-u coś jest nie w porządku z uczestnictwem Polski w Unii Europejskiej? A w ogóle tego rodzaju tonacja przypomina mi dawne czasy, kiedy każdy kontaktujący się z cudzoziemcem mógł być obwiniony o kontakt z imperialistami.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#LeszekBalcerowicz">Następny reprezentant PiS-u, pan Kościelniak, z kolei tonem potępienia, tak to zrozumiałem, domagał się, czy wyrażał zdziwienie, że w sprawozdaniu Narodowego Banku Polskiego nie ma danych na temat zysków i dywidend w bankach komercyjnych. Na miłość boską, Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym i nie odpowiada za banki komercyjne. Czasy monobanku, jednego banku to były czasy komunizmu. A na dodatek gdy wysłuchuje się takiej zapowiedzi, że komisja śledcza zajmie się zyskami banków komercyjnych i wypłaconymi dywidendami, trzeba sobie postawić pytanie, jak Polska chce przyciągać tych zagranicznych inwestorów, bez których rozwój gospodarczy nie będzie mógł być utrzymany na obecnym poziomie. Z obecnych badań wynika, że przy niskiej stopie oszczędzania w Polsce, między innymi z nadmiernie rozdętymi wydatkami publicznymi, nasz dotychczasowy i przyszły rozwój jest silnie zależny od utrzymania, a nawet zwiększenia napływu zagranicznych inwestycji. To ma być wobec tego ta prorozwojowa polityka, której perspektywy naszkicowano?</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł Pawłowski, również z koalicji, tym razem z LPR, był łaskaw nie odnieść się w ogóle do danych z badań naukowych, które starałem się zaprezentować, ale zadekretował, że są jednostronne. Jakie inne wyniki badań mógł on zacytować? Bardzo proszę, niech zacytuje. Bo to nie jest dobra praktyka, jest to praktyka naganna, mówiąc łagodnie, by w odpowiedzi na dowody, tezy, argumenty uciekać się do wyzwisk i insynuacji. Ten sam poseł wypowiedział inną tezę, jeśli dobrze zrozumiałem, mianowicie, jak gdyby starał się odmówić mi moralnego tytułu do domagania się naprawy finansów publicznych z tego powodu, że jakoby ich w przeszłości nie naprawiłem. Ale po pierwsze, czy to jest zadanie pojedynczego człowieka? A po drugie, czy jest właściwe mylić tych, co się starali coś zrobić, z tymi, co temu przeciwdziałali? To tak jak nie odróżniać podpalaczy od strażaków.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#LeszekBalcerowicz">I wreszcie - nie zwykłem tego robić, bo nie lubię - chcę przypomnieć, że kiedy byłem odpowiedzialny za politykę gospodarczą i finansową w czasach rządu premiera Buzka, deficyt fiskalny w 1998 r. wynosił 2,6, w 1999–2,65, w 2000–1,8, a obciążenie wydatkami spadło pomiędzy tymi latami z prawie 44 do 39,3. Co się potem stało? Potem zaczęto uszczęśliwiać naród, to znaczy uzdrawiać, uchwalać ustawy bez pokrycia, oczywiście pod hasłami wrażliwości społecznej i solidarności wszelakiej. Do pewnego momentu mogłem uznać, że jestem zdolny się temu przeciwstawiać. Następnie nadeszła wiosna 2000 r., wobec odmowy ówczesnego koalicjanta do zobowiązania się, że nie będzie uchwalać takich ustaw i że poprze to, co jest potrzebne do naprawy finansów publicznych, uznałem, że nie interesuje mnie urząd, na którym nie można wykonywać dobrej roboty. A zadanie naprawy finansów własnego państwa pozostało. I nie należy zapominać, co wynika z przyspieszonego rozwoju gospodarki, a co wynika z rzeczywistych działań reformatorskich.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł Jarosław Kalinowski zwrócił uwagę na to, że jego zdaniem inwestycje rosną zbyt wolno. Tę opinię podzielają niektórzy analitycy, choć inwestycje przyspieszają. Ale jeśli uznamy na moment, że rzeczywiście rosną wolniej niż niektórzy oczekują, to pytanie, dlaczego. To jest bardzo interesujący i ważny problem. Jeśli inwestycje rosną zbyt wolno, to nie dlatego, że przedsiębiorstwom brak jest środków finansowych, bo mają pod tym względem dogodną sytuację w ciągu ostatnich 3 lat. Wbrew temu, co niektórzy twierdzili na tej sali, nie jest też barierą wzrostu inwestycji niska dostępność do kredytów. W ankiecie przeprowadzonej przez Konfederację Pracodawców Prywatnych była ona na 8 miejscu. A co było na pierwszym? Nadmierne koszty pracy. Na drugim - nadmierne podatki, na trzecim - biurokratyczne przepisy. I to są zadania do wykonania: usunięcie tych właśnie słabości. Powtarzam, to są właściwe zadania dla tych, co rządzą.</u>
          <u xml:id="u-192.9" who="#LeszekBalcerowicz">Z naszych badań, Narodowego Banku Polskiego, przeprowadzonych w czerwcu tego roku wynika, że tylko niewiele ponad 1% przedsiębiorstw uważało, że przeszkodą w ich rozwoju są zbyt wysokie stopy procentowe. Na tym tle formułowane tutaj tezy, jakoby emigracja wynikała ze zbyt restrykcyjnej polityki pieniężnej, nie wytrzymują jakiegokolwiek testu. Jeśli ludzie młodzi emigrują w zwiększonej liczbie ze względu na poczucie braku perspektyw w swoim kraju, to emigrują dlatego, że ci, co rządzą, nie tworzą właściwych perspektyw dla tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-192.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-192.11" who="#LeszekBalcerowicz">O jakie zaniechania tu chodzi? To można przeczytać w każdym raporcie: OECD, Banku Światowego, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, i w wielu innych opracowaniach indywidualnych ekonomistów. Finanse państwa, jak starają się powiedzieć, cierpią na dwie choroby naraz: potężniejący dług publiczny i fiskalizm. Polityka ciągle króluje w wielu przedsiębiorstwach, widzimy tę karuzelę stanowisk. Przecież to nie pozwala przedsiębiorstwu na rozwój. Z badań empirycznych wynika, że przeciętnie rzecz biorąc, im późniejsza prywatyzacja przedsiębiorstwa, tym gorzej dla firmy, albowiem jest ona z reguły w gorszym stanie. Odkładając prywatyzację, nie służymy wcale ludziom, chyba że pojęcie ludzi ograniczy się do własnych kolegów, ale to nie jest właściwe pojęcie narodu.</u>
          <u xml:id="u-192.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-192.13" who="#LeszekBalcerowicz"> To jest bardzo selektywne pojęcie narodu czy społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-192.14" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł... nie zapomnę o pani posłance Masłowskiej oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-192.15" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Masłowska: Mam nadzieję, że pan mi odpowie, czekam na to.)</u>
          <u xml:id="u-192.16" who="#LeszekBalcerowicz">Z całą pewnością. W ciałach kolektywnych występują różnice poglądów. Takim ciałem jest Rada Polityki Pieniężnej. Różnice poglądów są dość naturalne wtedy, kiedy nie sposób uniknąć niepewności. Mogą być różne obrazy przyszłości. Kto miał ostatecznie rację, robiąc diagnozy przy niepełnej informacji i opowiadając się za taką czy inną decyzją w polityce pieniężnej, będziemy wiedzieli w 2007 i następnym roku. Wtedy będziemy wiedzieli, jaka będzie inflacja. Co do propozycji pani posłanki, aby - jeśli dobrze rozumiem - umożliwić partiom politycznym wypowiadanie się na temat zarządzania rezerwami, to po pierwsze, jak rozumiem, istnieje tutaj swoboda wypowiedzi, a po drugie, jeżeli chodziłoby o praktyczne zajęcie się tym, to chciałbym powiedzieć, że zarządzanie rezerwami w praktyce nie powinno być ani lewicowe, ani prawicowe, ani narodowe, ani liberalne.</u>
          <u xml:id="u-192.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-192.18" who="#LeszekBalcerowicz"> Ono po prostu powinno być fachowe i po to są potrzebne instytucje, które są oddzielone od sfery szkodliwego oddziaływania polityki, by takie zadania mogły profesjonalnie wykonywać.</u>
          <u xml:id="u-192.19" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł Ośko wypowiadał się na temat ceny kredytów w Polsce. Do tego się już odniosłem. Nie jest prawdą, że oprocentowanie kredytów w Polsce jest najwyższe w Unii Europejskiej ani nominalnie, np. Węgrzy mają dużo wyższe, ani też realnie, jeśli brać pod uwagę zwłaszcza oczekiwaną inflację, a to jest właściwa miara realnego oprocentowania kredytów.</u>
          <u xml:id="u-192.20" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł Witold Bałasiak - przepraszam, jeżeli przekręciłem nazwisko - z LPR zadał pytania konkretne, dotyczące rezerw. Otóż Polska, jak każdy kraj przystępujący do strefy euro, pewną cząstkę swoich rezerw dewizowych będzie musiała przekazać ECB. W przypadku Polski, wynika to z pewnego klucza, będzie to szacunkowo 3,8 mld euro, ale za to dostaniemy 5,5% udziału w zyskach Europejskiego Banku Centralnego. A więc nie jest to, jak niektórzy twierdzą, strata; nadto zdecydowana większość rezerw pozostanie w Polsce. A co do innej części wypowiedzi czy deklaracji ideowej, chciałbym powiedzieć, że sprawa wejścia do strefy euro nie powinna być upolityczniona i nie powinna być kwestią wyznań ideologicznych. Powinna ona wynikać z badań, które starają się odpowiedzieć na pytanie, co Polsce się bardziej opłaci. Takie badania starałem się państwu przedstawić. Wszystkie, które znam, mówię o badaniach empirycznych, a nie o wypowiedziach teoretycznych, wskazują na to, że dla kraju takiego, jak Polska - nie jesteśmy Szwajcarią - opłaca się, po pierwsze, spełnić kryteria z Maastricht, bo to znaczy zrobić to, co i tak musimy robić: niezbędne reformy państwa i gospodarki, a następnie na tej podstawie wprowadzić u siebie europejski pieniądz.</u>
          <u xml:id="u-192.21" who="#LeszekBalcerowicz">Pan poseł Urbaniak z Platformy Obywatelskiej zapytał mnie o kwestię nadzoru odnośnie do SKOK-ów. Mogę powiedzieć, że są to instytucje przyjmujące depozyty ludności. Im bardziej SKOK-i będą upodabniać się do banków, np. spółdzielczych, i im bardziej wierzymy w zasadę równego traktowania, elementarną zasadę sprawiedliwości, tym bardziej powinniśmy się domagać, żeby również w stosunku do tych instytucji był zewnętrzny nadzór.</u>
          <u xml:id="u-192.22" who="#LeszekBalcerowicz">Działalność edukacyjna Narodowego Banku Polskiego zainteresowała pana posła Włodkowskiego z PSL, więc chcę powiedzieć, że prowadzimy ją na podstawie art. 59 ustawy o NBP, który był wielokrotnie analizowany przez prawników. Nasza działalność i jej podstawy prawne są także analizowane przez NIK. Działalność szkoleniowa, edukacyjna NBP, jak sądzimy na podstawie analiz, jest bardzo efektywna. Np. jeśli chodzi o edukację jednego przeszkolonego ucznia, koszty jednostkowe są poniżej 12 złotych na osobę, a koszty jednostkowe na użytkownika w najbardziej nowoczesnym medium, jakim jest Internet, są w granicach groszy. Myślę poza tym, że nie będziemy przecież zaprzeczać, iż inwestycja w dobrą edukację jest ważną inwestycją w warunkach Polski i w każdym kraju.</u>
          <u xml:id="u-192.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-192.24" who="#LeszekBalcerowicz">Z innej beczki. Jeśli chodzi o nadpłynność, którą mierzymy wielkością bonów Narodowego Banku Polskiego, jakie NBP sprzedaje bankom komercyjnym, przeciętny stan wynosił w zeszłym roku ok. 16,7 mld i był istotnie wyższy niż rok wcześniej, dlatego że przyrosły rezerwy dewizowe, zwłaszcza w związku z napływem środków z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-192.25" who="#LeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To tyle, ile udało mi się wychwycić z przebiegu dyskusji. Bardzo dziękuję za uwagę. Jeżeli pozostaną pytania, a mam nadzieję, że tak, to postaramy się na nie odpowiedzieć w innym trybie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę wybaczyć, jeśli padały tu bardzo ostre sformułowania. Myślę, że wszelkie informacje o pana pogrzebie są przedwczesne.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, stwierdzam, że Sejm wysłuchał sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2005 roku przedstawionego przez pana prezesa Leszka Balcerowicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#BronisławKomorowski">Komisja proponuje, aby Sejm przyjął informację o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2005 roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#BronisławKomorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#BronisławKomorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, w ten sposób Sejm przyjął sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#BronisławKomorowski">Jednocześnie w związku z poprawką zgłoszoną do projektu uchwały proponuję, aby Sejm skierował projekt uchwały do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia zgłoszonej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#BronisławKomorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#BronisławKomorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-193.11" who="#BronisławKomorowski">Poprawka została skierowana do ponownej pracy w komisji.</u>
          <u xml:id="u-193.12" who="#BronisławKomorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. (druk nr 668) wraz z opinią Komisji do Spraw Kontroli Państwowej (druk nr 783).</u>
          <u xml:id="u-193.13" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby Kontroli pana Mirosława Sekułę.</u>
          <u xml:id="u-193.14" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgodnie z art. 204 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 7 ust. 4 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, w ślad za analizą wykonania budżetu i założeń polityki pieniężnej w 2005 r., mam zaszczyt przedstawić paniom posłankom i panom posłom sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku ubiegłym. Sprawozdanie ma podobny układ i zawartość jak analogiczne dokumenty przedłożone Sejmowi w latach ubiegłych. Najwięcej miejsca poświęcono w nim działalności kontrolnej. Prowadzona ona była według uchwalonego przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli planu pracy Izby na 2005 r. W strukturze czasu pracy wykorzystanego w minionym roku na różne rodzaje kontroli kontrole planowe stanowiły 84%, w tym 23% - kontrole wykonania budżetu państwa. Pozostałe 16% czasu pracy zużyto na kontrole doraźne. Opisując ważniejsze nieprawidłowości w poszczególnych obszarach funkcjonowania państwa, szczególną uwagę poświęcono dziedzinom, w których stwierdzane nieprawidłowości występują z dużą intensywnością, oraz zagrożonym korupcją.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#MirosławSekuła">W sprawozdaniu przedstawiono dane o podstawach prawnych działalności i strategii Najwyższej Izby Kontroli, współdziałaniu z Sejmem i jego organami, pracach Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, strukturze organizacyjnej, realizacji standardów polityki kadrowej, przedsięwzięciach ukierunkowanych na unowocześnienie kontroli państwowej. Zamieszczono w nim także relację o wykonaniu budżetu Izby w minionym roku, o informatyzacji i współpracy międzynarodowej. Do sprawozdania dołączono wykaz wniosków de lege ferenda, zawierający postulowane przez Najwyższą Izbę Kontroli zmiany w treści ustaw i aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#MirosławSekuła">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Najwyższa Izba Kontroli widzi swoją misję jako dbałość o gospodarność i skuteczność w służbie publicznej dla Rzeczypospolitej Polskiej. Stałe doskonalenie metod prowadzenia badań kontrolnych, dbałość o polepszanie ich jakości i efektywności, poparte bezstronnym ustalaniem oraz uczciwym prezentowaniem faktów i ocen formułowanych na podstawie obiektywnych i zdefiniowanych kryteriów, sprawiły, że informacje Izby są dobrym źródłem wiedzy o stanie spraw publicznych. Podnoszenie na coraz wyższy poziom profesjonalizmu naszego działania jest działaniem nieustannym i permanentnym, zostało wpisane w strategię Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#MirosławSekuła">Kolegium Najwyższej Izby Kontroli wytyczyło na lata 2003–2005 pięć priorytetowych kierunków kontroli. Tegoroczne sprawozdanie posiada więc i ten walor, że zamyka pewien etap działalności kontrolnej Izby, ukierunkowanej w ostatnich latach na badanie obszarów o kluczowym znaczeniu dla życia publicznego: deficytu budżetowego i długu publicznego, restrukturyzacji gospodarki, ochrony zdrowia i praw socjalnych, bezpieczeństwa narodowego i procesów integracji z Unią Europejską. Tak ustalone zadania, rozwinięte następnie w corocznie definiowane główne obszary badań kontrolnych, pozwoliły objąć zainteresowaniem Izby zagadnienia decydujące o kondycji państwa. Część tej problematyki omówiłem w wystąpieniu poświęconym analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2005 r. Teraz więc, aby w miarę możliwości uniknąć powtórzeń, skupię się tylko na niektórych aspektach działalności kontrolnej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#MirosławSekuła">Chciałbym stwierdzić, że kontrole Najwyższej Izby Kontroli identyfikują istniejące problemy i zagrożenia w poszczególnych obszarach państwa. Pokazują, jak rzeczywiście państwo funkcjonuje, a formułowane wnioski pokontrolne i uwagi mogą stanowić wskazówki, w jaki sposób naprawiać to, co jest w nich złe, lub to, co stanowi przeszkodę w drodze do harmonijnego rozwoju państwa.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#MirosławSekuła">Przy tej okazji chciałbym również wspomnieć o planach Izby na kolejny okres 3-letni, na lata 2006–2008. Zgodnie ze standardami kontroli określiliśmy kolejne priorytety działalności kontrolnej na te lata. Nasze badania koncentrować będziemy na szukaniu odpowiedzi na pytania, czy nasze państwo jest oszczędne, gospodarne i przyjazne obywatelowi, czy skutecznie wypełnia swe zadania. Będziemy też konsekwentnie, jak od wielu już lat, identyfikować obszary zagrożone korupcją i mechanizmy korupcjogenne.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#MirosławSekuła">Przeprowadzone w minionym roku i dwóch poprzednich latach kontrole wykazały, że funkcjonowanie państwa w odczuwalnym stopniu nie poprawiło się. Procesy decydujące o jego aktualnym stanie i perspektywach rozwojowych nie przebiegały ani szybciej, ani sprawniej. Podstawowe spostrzeżenie nasuwające się po analizie ustaleń dokonanych podczas kontroli to brak wizji rozwoju niektórych z form funkcjonowania państwa i strategii działania. Jeśli nawet drogi postępowania zostały ustalone, to programy nie były realizowane lub były realizowane nie w pełni. Brak strategii rozwoju spowodował, żeby sięgnąć tylko do kontroli zakończonych w ostatnim czasie, stagnację oraz wynikające z niej problemy w takich dziedzinach, jak transport i komunikacja, przekształcenia własnościowe, zwłaszcza w przemyśle spirytusowym i cukrowniczym, i ochrona zdrowia. Podobnie działo się w szkolnictwie wyższym, badaniach naukowych, rehabilitacji osób niepełnosprawnych oraz w sferze przeciwdziałania bezrobociu i w pomocy społecznej. Częste były przypadki, że nawet wypracowanie strategii i realizowanie jej przez przygotowanie ustaw, rządowych programów czy planów działania nie zagwarantowało uzyskania zamierzonych efektów. Zaakceptowane i przyjęte do realizacji programy, niejednokrotnie mające rangę oficjalnych dokumentów rządowych, często pozostawały na papierze lub były wprowadzane w życie wybiórczo. Po jakimś czasie zastępowano je innymi wytycznymi, również realizowanymi w części lub wcale.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#MirosławSekuła">Kontrolna analiza losów wielu opracowanych strategii rozwoju czy zatwierdzonych programów działania może sugerować, że ich twórcy bardzo wcześnie, już nieomal na etapie ich uruchamiania, pozbywali się złudzeń co do ich skuteczności i możliwości zrealizowania założonych w nich celów. Pierwszym więc i podstawowym pytaniem, na jakie trzeba sobie odpowiedzieć, to czy cele w nich zawarte były realne. Często odpowiedź jest negatywna. Wiele spośród przyjętych programów nie proponowało perspektywicznych wizji rozwoju, lecz zaświadczało raczej o intencjach projektodawców, wskazując co najwyżej jedynie ogólny kierunek działania. Konstruując te plany, nie przeprowadzono analizy ryzyka i nie brano najczęściej pod uwagę możliwości finansowych państwa, uwarunkowań organizacyjnych i prawnych, przyjmowano niewłaściwe założenia, ustalano niemożliwe do dotrzymania terminy. Brakowało też niejednokrotnie znajomości rzeczywistych potrzeb podmiotów, do których programy te były kierowane.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#MirosławSekuła">Brak na etapie planowania precyzyjnie określonego celu, zaś w działaniu - zdecydowania i konsekwencji, był charakterystyczny dla ogromnej większości kontrolowanych przez Izbę procesów restrukturyzacyjnych i prywatyzacyjnych. Prowadzone od wielu lat badania związane ze zmianami strukturalnymi i przekształceniami własnościowymi w polskiej gospodarce ujawniły ogrom trudności, na jakie napotkał ten proces od chwili rozpoczęcia w Polsce transformacji ustrojowej.</u>
          <u xml:id="u-194.9" who="#MirosławSekuła">W ocenie Najwyższej Izby Kontroli restrukturyzacja prowadzona była bez jasno określonego planu, była prowadzona niekonsekwentnie, a bardzo często według zmieniających się koncepcji i założeń. Izba wskazywała na przewlekłość postępowań oraz na spory kompetencyjne. Spowolniało to i zakłócało nie tylko sam proces restrukturyzacji, ale powodowało też, że nie udawało się osiągnąć w całości jej strategicznych celów, takich jak utrzymanie miejsc pracy, poprawa sytuacji ekonomicznej, modernizacja produkcji, dopływ nowoczesnych technologii czy znalezienie nowych odbiorców i rynków zbytu.</u>
          <u xml:id="u-194.10" who="#MirosławSekuła">Ubiegłoroczne kontrole Izby potwierdzają tę diagnozę. Zbyt wolno i często w niezgodzie z pierwotnymi założeniami przebiegała prywatyzacja przedsiębiorstw przemysłu spirytusowego. W ciągu pięciu lat od rozpoczęcia procesów prywatyzacyjnych w tym sektorze przekształcenia własnościowe objęły zaledwie 12 spośród 21 podmiotów. Nie inaczej przedstawiają się najnowsze oceny przebiegu przekształceń własnościowych w branży cukrowniczej. Zdaniem Izby procesy restrukturyzacyjno-prywatyzacyjne w tym okresie charakteryzowały się przede wszystkim brakiem wizji, jak mają wyglądać stosunki własnościowe w tym sektorze po akcesji Polski do Unii Europejskiej, oraz niekonsekwencją w precyzowaniu celów przekształceń własnościowych w tej branży. Stąd też w opinii NIK koncepcja prywatyzacji sektora cukrowniczego, opisana językiem ustawy o regulacji rynku cukru i przekształceniach własnościowych w przemyśle cukrowniczym, nie została zrealizowana.</u>
          <u xml:id="u-194.11" who="#MirosławSekuła">Do nie najlepszych refleksji skłaniają też kontrole mające za przedmiot gospodarowanie publicznym majątkiem. Przeprowadzone badania wykazały, że interesy Skarbu Państwa często nie były właściwie respektowane. Brakowało należytej dbałości o powierzone mienie, zapobiegliwości, rzetelności w podejmowanych działaniach, a także niezbędnych starań, by państwowy majątek był właściwie wykorzystany i przynosił budżetowi państwa należne korzyści. W sferze zarządzania dał się zauważyć zarówno brak wizji rozwoju przedsiębiorstw, jak i poczucia odpowiedzialności za ich kondycję oraz losy zatrudnionych w nich pracowników. Charakterystyczna była bierność w obliczu problemów finansowych, kadrowych, technicznych oraz niechęć do szukania nowych, lepszych rozwiązań organizacyjnych i ekonomicznych, co odbijało się niekorzystnie na wynikach finansowych badanych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-194.12" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na sposobie funkcjonowania państwa i wypełniania jego funkcji w znacznej mierze zaważyła niewydolność infrastruktury technicznej, głównie transportowej i informatycznej. Stan tej pierwszej, świadczący o poziomie rozwoju gospodarczego, w ocenie Najwyższej Izby Kontroli stanowi od dłuższego już czasu jedną z infrastrukturalnych barier rozwoju kraju. W coraz większym stopniu hamuje ruch na głównych szlakach komunikacyjnych Europy i stwarza niebezpieczeństwo dla ich użytkowników. Prezentowana niedawno przez Najwyższą Izbę Kontroli informacja o wynikach kontroli funkcjonowania transportu drogowego i kolejowego w latach 1990–2004 dobitnie świadczy o kilkunastoletnich zaniedbaniach w tej ważnej nie tylko dla gospodarki sferze.</u>
          <u xml:id="u-194.13" who="#MirosławSekuła">Podobnie negatywne skutki mogą mieć opóźnienia i błędy popełnione w procesach związanych z informatyzacją. Duży niepokój budzi zwłaszcza niezadowalający postęp informatyzacji resortu finansów. W ciągu 12 lat udało się stworzyć zaledwie podstawy systemu. Kompleksowy system informatyczny w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, mający stanowić podstawę reformy ubezpieczeń społecznych, tworzony jest już od wielu lat i ciągle z miernym efektem. Podobnie dzieje się z systemami informatycznymi obsługującymi Policję, urzędy pracy, jednostki pomocy społecznej czy programy pomocowe SAPARD i IACS. Każdego roku lista takich przedsięwzięć wydłuża się o nowe pozycje. W samym 2005 r. był to nieuruchomiony w terminie informatyczny system harmonogramowania, rejestracji i monitorowania pomocy dla przedsiębiorców. System informatyczny „Pobyt” nadal nie zapewnia uzyskania rzetelnych danych o cudzoziemcach, którzy przekroczyli granicę naszego kraju. System informatyczny monitoringu i kontroli finansowej, który miał wspierać proces wdrażania unijnych funduszy strukturalnych, ciągle nie może ruszyć z miejsca. Niefunkcjonalne i nie w pełni przydatne okazały się systemy informatyczne uruchomione w administracji celnej. W opinii Izby coraz dotkliwiej odczuwany jest też brak informatycznego systemu monitorowania rent strukturalnych dla rolników. Z kolei piraci drogowi i złodzieje aut ciągle mogą się czuć niezagrożeni, brak jest bowiem terminali komputerowych umożliwiających komendom i komisariatom Policji bezpośredni dostęp do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.</u>
          <u xml:id="u-194.14" who="#MirosławSekuła">Wyjątkowo pechowe okazały się programy działania formułowane w dziedzinie ochrony zdrowia i adresowane do osób niepełnosprawnych. W latach 2002–2004 Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych finansował 28 różnych programów. Część z nich przygotowana została bez konsultacji z samorządami województw i powiatów. W rezultacie centralnie opracowane założenia niejednokrotnie rozmijały się z lokalnymi potrzebami. Przykładem nieznajomości realiów może być program „Junior”. Zgodnie z przewidywaniami w jego ramach staż zawodowy miało odbyć 2400 niepełnosprawnych absolwentów szkół. W czasie opracowania programów w powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było zaledwie 208 osób, do których program mógł być adresowany. Z kolei „Program poprawy i rozwoju dializoterapii w Polsce na lata 2000–2004” określający organizację, finansowanie i lokalizację nowo tworzonych stacji dializ w poszczególnych województwach, zakładający znaczny wzrost liczby leczonych tą metodą pacjentów, nie został zrealizowany w planowanym zakresie przede wszystkim z powodu ograniczenia przez ministra zdrowia środków budżetowych. Wydatkowano zaledwie 23% z przewidzianych na ten cel 59 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-194.15" who="#MirosławSekuła">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Problem bezpieczeństwa energetycznego Polski był sygnalizowany od samego początku rozpoczęcia transformacji ustrojowej przez następujące po sobie rządy jako problem najwyższej wagi, dlatego też bezpieczeństwu energetycznemu kraju poświęconych zostało w latach 2003–2005 kilka kontroli. Z ich ustaleń wynika, że mimo podejmowanych działań bezpieczeństwo to nie zwiększyło się w sposób odczuwalny, nie zostały bowiem zrealizowane zamierzenia mające doprowadzić do dywersyfikacji dostaw nośników energii, głównie takich jak paliwa płynne i gaz ziemny, oraz do pokonania barier infrastrukturalnych, prawnych i organizacyjnych. Na trudności napotykało również tworzenie obowiązkowych zapasów paliw. Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, że obecna wielkość oraz sposób gromadzenia rezerw nie gwarantuje powstania w najbliższym okresie odpowiednich zapasów wszystkich nośników energii, niezbędnych na wypadek wydarzeń nadzwyczajnych, takich jak katastrofy, klęski żywiołowe czy awarie. Podobny, bardzo mierny skutek odniosły poczynania mające sprzyjać racjonalizacji zużycia energii. Pozyskiwanie i wykorzystanie energii elektrycznej oraz ciepła ze źródeł odnawialnych ciągle ma w krajowym bilansie energetycznym znaczenie marginalne.</u>
          <u xml:id="u-194.16" who="#MirosławSekuła">Na funkcjonowanie państwa szczególnie negatywnie wpływa korupcja. Ma ona szczególnie niekorzystny wpływ na jakość jego zarządzania i administrowania, zakłóca przebieg wielu procesów. Od wielu lat Izba sygnalizuje, że przyczyny powstawania tego zjawiska utrzymują się te same, m.in. dowolność w podejmowaniu decyzji, konflikt interesów i brak jawności postępowania.</u>
          <u xml:id="u-194.17" who="#MirosławSekuła">Izba swym działaniem wspomaga i nadal będzie wspomagać walkę z korupcją, w szczególności zgłaszając propozycje uszczelnienia systemu prawnego, którego niedoskonałości często wręcz prowokują do podejmowania korupcyjnego ryzyka. Zdecydowane przeciwdziałanie tej patologii jest tym pilniejsze, że korupcja nie tylko sama niszcząco działa na tkankę społeczną, ale często stanowi przyczynę lub skutek innych ujawnianych przez Izbę nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-194.18" who="#MirosławSekuła">Zagrożeniami dla prawidłowego funkcjonowania państwa są również nieskuteczny nadzór i słabość kontroli w administracji publicznej. Jest to zarzut, który pozornie łatwiej postawić niż udowodnić. Trudno bowiem wskazać ostrą granicę oddzielającą nadzór właściwy od niewystarczającego. Nie może on być jednak uznany za wystarczający, jeśli podległe struktury lub podmioty nie wywiązują się ze swoich obowiązków, bezkarnie łamią przepisy prawa, nie przestrzegają obowiązujących procedur, nie dbają o interes publiczny ani właściwy bieg powierzonych spraw. A tak niestety dzieje się w bardzo wielu badanych przez Izbę przypadkach. Niesprawnie funkcjonujący system nadzoru i kontroli stwarza przyzwolenie na mnożenie się w działaniu struktur administracyjnych rozlicznych, nieraz drobnych i bardzo licznych nieprawidłowości. Większość z nich nie powoduje wprawdzie poważniejszych skutków, choć wyraźnie spowalnia i zakłóca poszczególne procesy. Jednak z powodu niewłaściwych decyzji i nieprawidłowych działań podejmowanych w imieniu państwa bardzo często cierpi jego autorytet. Brak reakcji na takie praktyki wpływa demoralizująco na obywateli, tworząc atmosferę, w której nierespektowanie przepisów nie spotyka się z dezaprobatą, staje się zjawiskiem powszechnym, a nawet swoistą normą.</u>
          <u xml:id="u-194.19" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ubiegły rok był kolejnym, w którym Izba prowadziła intensywne prace ukierunkowane na unowocześnianie kontroli państwowej. Konsekwentnie rozwijaliśmy metodykę kontroli, korzystając z doświadczeń własnych oraz z dorobku najwyższych organów kontroli innych państw. W 2005 r. wprowadzono unowocześnioną metodykę ustalania rezultatów finansowych kontroli. Stosowane wcześniej zasady koncentrowały się głównie na nieprawidłowościach, pomijając jednak w dużej części, poza kwotami odzyskanymi, pozytywny efekt oddziaływania ocen, uwag i wniosków pokontrolnych w postaci tzw. wartości dodanej, czyli wyrażonej kwotowo poprawy oszczędności i wydajności. W związku z ustaleniami kontroli podejmowane są bowiem różnorodne działania porządkujące i racjonalizujące sferę finansów oraz gospodarowanie składnikami majątku. Stąd też zakres pozytywnego oddziaływania Izby na kontrolowane podmioty należy rozpatrywać w szerszym kontekście uwzględniającym też korzyści finansowe, w tym oszczędności liczone w dłuższym okresie czasu. W naszej metodyce klasyfikacji finansowych rezultatów kontroli występują dwie podstawowe kategorie: nieprawidłowości w wymiarze finansowym oraz korzyści finansowe. Wykryte w 2005 r. nieprawidłowości wyniosły 18 300 mln zł, z których przeszło połowa to kwoty wydatkowane z naruszeniem prawa. Natomiast korzyści finansowe uzyskane w wyniku działań podjętych w efekcie przeprowadzonych przez Izbę kontroli wyniosły 1059 mln zł. Dla porównania jest to niemal 5-krotnie więcej niż wynosi budżet Izby.</u>
          <u xml:id="u-194.20" who="#MirosławSekuła">Unowocześnianie procesu kontrolnego to także stosowanie na coraz większą skalę technik informatycznych. Rozwijając informatyczne techniki wspomagania postępowania kontrolnego, w 2005 r. wprowadzono do kontroli wykonania budżetu państwa kolejne elementy metodyczne i narzędziowe: mechanizmy pozyskiwania danych w postaci elektronicznej z informatycznych systemów księgowych kontrolowanych jednostek, algorytmy służące do przeglądu analitycznego uzyskanych danych, metodę doboru próby transakcji księgowych do badania przy ocenie wiarygodności ksiąg rachunkowych i sprawozdań budżetowych. Tym samym wykonano kolejny krok w kierunku pełnej zgodności stosowanych metod i technik kontrolnych z międzynarodowymi standardami audytu finansowego. Realizacja wspomnianych metod możliwa była głównie dzięki dalszej rozbudowie i upowszechnieniu własnego narzędzia informatycznego pod nazwą „Pomocnik kontrolera” wspomagającego audytorskie badania ewidencji finansowo-księgowej, jak również innych narzędzi analitycznych. Korzystano z oprogramowania wspomagającego analizę dużych baz danych, upraszczając sporządzanie podstawowych dokumentów z kontroli. Przygotowano też wstępną wersję algorytmu do kontroli systemów usług informatycznych.</u>
          <u xml:id="u-194.21" who="#MirosławSekuła">Analiza sprawozdania może skłaniać do pytania, czy Izba dobrze wypełnia swoją nadrzędną powinność strażnika grosza publicznego. Jestem przekonany, że efekty naszej pracy mówią same za siebie. Nasi kontrolerzy skontrolowali ponad 2900 jednostek, do kierowników kontrolowanych podmiotów oraz właściwych organów administracji rządowej i samorządowej skierowaliśmy ponad 3000 wystąpień pokontrolnych. W ciągu całego minionego roku przedłożyliśmy Sejmowi 176 informacji o wynikach kontroli, zawierających liczne wnioski de lege ferenda. Sugerując podjęcie inicjatyw legislacyjnych, kierujemy się przekonaniem, że bez stanowienia dobrego prawa żadne demokratyczne państwo nie może sprawnie funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-194.22" who="#MirosławSekuła">Przedstawiając w dużym skrócie zakres prac wykonanych w minionym roku, nie sposób również nie wspomnieć o tym, co podatnika bardzo interesuje, czyli jak są wykorzystywane środki publiczne przyznane przez Sejm na działalność Najwyższej Izby Kontroli. W 2005 r. zapisany w ustawie budżetowej i wykonany plan finansowy Najwyższej Izby Kontroli po stronie wydatków wyniósł 219 500 tys. zł i był równy kwocie uchwalonej przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. W porównaniu z rokiem poprzednim stanowiło to wzrost o 3,7%. Na wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi przeznaczono 175 200 tys. zł, co stanowiło ok. 80% wydatków, zaś na zakupy majątkowe 14 600 tys. zł - ok. 6,6% wydatków. Realizacja budżetu Najwyższej Izby Kontroli była poddawana bieżącej analizie i weryfikacji dla jak najbardziej racjonalnego gospodarowania środkami. Pragnę też podkreślić, że wykonanie budżetu Najwyższej Izby Kontroli badane jest przez audytora wewnętrznego tą samą metodą i z zastosowaniem tych samych rygorów, z jakimi Izba kontroluje wykonanie budżetów przez inne podmioty. W wyniku tych badań stwierdzono, że budżet państwa w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli został wykonany w sposób legalny, gospodarny, rzetelny i celowy, a przygotowanie planu budżetu i rozdysponowanie środków było zgodne, co do zakresu i terminu, z ustawą o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-194.23" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wypełnianie przez Najwyższą Izbę Kontroli, jako instytucję zaufania publicznego, swej misji jest możliwe dzięki silnemu ugruntowaniu od lat wśród jej pracowników poczucia etosu służby publicznej i kierowaniu się przez nich w wykonywaniu służbowych obowiązków rzetelnością, uczciwością, bezstronnością, a także niezależnością i profesjonalizmem. Jednym z warunków unowocześnienia kontroli państwowej jest więc przyjęcie czytelnych zasad polityki kadrowej, regulujących m.in. zatrudnianie pracowników na stanowiskach kontrolerskich. Zgodnie ze „Standardami polityki kadrowej” ogłaszany publicznie nabór prowadzony jest w formie otwartego postępowania kwalifikacyjnego. W 2005 r. na publiczne ogłoszenie o możliwości pracy w Najwyższej Izbie Kontroli swoje oferty zgłosiło ponad 500 osób, z których wybrano 55 najlepszych. W minionym roku kontynuowano też wprowadzoną rok wcześniej zasadę, że wicedyrektorów i dyrektorów jednostek organizacyjnych Najwyższej Izby Kontroli wyłania się w drodze tzw. rekrutacji wewnętrznej, czyli konkursu przeprowadzanego wśród pracowników Izby.</u>
          <u xml:id="u-194.24" who="#MirosławSekuła">W ubiegłym roku na stanowiskach związanych z wykonywaniem lub nadzorowaniem czynności kontrolnych zatrudnionych było prawie 1300 osób. Przeważały wśród nich osoby z wykształceniem prawniczym, administracyjnym lub ekonomicznym. Pozostali są specjalistami z różnorodnych dziedzin, ponieważ Najwyższa Izba Kontroli kontroluje praktycznie wszystkie obszary działalności państwa. Wśród relatywnie niewielkiej grupy zawodowej, jaką są pracownicy Najwyższej Izby Kontroli, pokaźne grono legitymuje się studiami doktoranckimi lub podyplomowymi.</u>
          <u xml:id="u-194.25" who="#MirosławSekuła">W działaniu Izby, jak co roku, ważne miejsce zajmowała współpraca z Sejmem. Wysokiej Izbie przedłożyliśmy 176 informacji o wynikach kontroli. Prezes Najwyższej Izby Kontroli wystąpił na 2 plenarnych posiedzeniach, a przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli uczestniczyli w 775 posiedzeniach komisji i podkomisji, brali też czynny udział w pracach legislacyjnych. Szczególnie ściśle Najwyższa Izba Kontroli współpracowała z sejmową Komisją do Spraw Kontroli Państwowej. To zrozumiałe, gdyż łączy nas jedność celów: wspomaganie budowy sprawnego państwa, działającego ku pożytkowi obywateli i umożliwiającego sprawiedliwe zaspokajanie ich potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-194.26" who="#MirosławSekuła">Przynależność do Unii Europejskiej stawia także nowe możliwości, perspektywy i zadania przed Najwyższą Izbą Kontroli. Wymiana doświadczeń z innymi narodowymi organami kontroli i zrzeszającymi je organizacjami służy doskonaleniu metodyki kontroli i wdrażaniu uznanych rozwiązań, co sprzyja podnoszeniu efektywności i skuteczności kontroli.</u>
          <u xml:id="u-194.27" who="#MirosławSekuła">Obejmując przed 5 laty urząd prezesa Najwyższej Izby Kontroli, jako jeden z podstawowych celów wyznaczyłem sobie pełne dostosowanie Izby do międzynarodowych standardów. Dziś mogę z satysfakcją stwierdzić, że jesteśmy dobrze przygotowani do wyzwań wynikających z przystąpienia do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-194.28" who="#MirosławSekuła">W 2005 r. uzgodniłem z kontrolerem generalnym Danii, że jego urząd dokona w 2006 r. przeglądu partnerskiego Najwyższej Izby Kontroli. Odpowiadam w ten sposób na pytanie, kto kontroluje Najwyższą Izbę Kontroli. A więc oprócz kontroli wewnętrznej, oprócz kontroli sejmowej chcemy skorzystać również z takiej kontroli partnerskiej. Celem przeglądu jest doskonalenie procedur i metodyki kontroli, w tym zwłaszcza prowadzenia przez Najwyższą Izbę Kontroli audytu finansowego w ramach kontroli wykonania budżetu państwa, oraz usprawnianie funkcjonowania wewnętrznego audytu finansowego. Pragnę poinformować, że duńscy kontrolerzy zakończyli już pierwszy etap przeprowadzonego przeglądu. Prace będą kontynuowane wczesną jesienią, a w związku z ich planowanym zakończeniem pod koniec roku przewiduje się sporządzenie przez stronę duńską raportu, który zostanie przedłożony Wysokiemu Sejmowi.</u>
          <u xml:id="u-194.29" who="#MirosławSekuła">W minionym roku Izba była też aktywnym uczestnikiem komitetu kontaktowego, organu pomocniczego Unii Europejskiej, w skład którego wchodzą prezesi najwyższych organów kontroli państw Unii Europejskiej i prezes Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Międzynarodowa działalność Najwyższej Izby Kontroli dobrze jest oceniana przez naszych partnerów. Za wyraz uznania poczytuję bowiem powierzenie Najwyższej Izbie Kontroli zorganizowania w bieżącym roku w grudniu zebrania komitetu kontaktowego, a w 2008 r. posiedzenia VII Kongresu Europejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli - EUROSAI.</u>
          <u xml:id="u-194.30" who="#MirosławSekuła">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Jak co roku, także i tym razem wracają pytania o skuteczność działania Izby. Chciałbym więc jeszcze raz przypomnieć, że każdą kontrolę wieńczą wnioski kierowane do badanych jednostek lub do ich instytucji nadrzędnych, wreszcie do właściwych organów państwa. Formułujemy też liczne wnioski de lege ferenda. Jednak i nasze wnioski, i wnioski de lege ferenda spotykają się tylko z umiarkowanym odzewem. Najczęściej stawiamy diagnozę i zalecamy właściwe drogi zwalczenia niedomagań, ale nie mamy wpływu na to, czy zostaną zastosowane. Np. z 53 przedstawionych przez nas propozycji zmian legislacyjnych zrealizowano zaledwie kilka. Według stanu na dzień 1 stycznia 2006 r. niezrealizowanych pozostawało 47 wniosków, w tym wszystkie postulujące wprowadzenie zmian w przepisach rangi ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-194.31" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak wyglądała działalność Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. W tym skrótowym wystąpieniu nie miałem zamiaru wyczerpać całej listy zagadnień, którymi zajmowała się Najwyższa Izba Kontroli, gdyż szczegółowy obraz jej działalności zawiera sprawozdanie, które miałem zaszczyt Wysokiej Izbie w skrócie przedstawić. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-194.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-194.33" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#JarosławKalinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Piotrowską w celu przedstawienia opinii komisji.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#TeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Komisja do Spraw Kontroli Państwowej z uwagą przeanalizowała sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. Podobnie jak w latach ubiegłych otrzymaliśmy dokument rzetelny, starannie opracowany, przedstawiający w sposób czytelny informacje o samej Izbie, o jej działalności w minionym roku oraz wynikające z przeprowadzonych kontroli uwagi i wnioski o obecnym stanie państwa. Wiele z tych wniosków budzi głębszą refleksję.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#TeresaPiotrowska">Miniony rok według oceny Najwyższej Izby Kontroli nie był przełomowy, jeżeli chodzi o poprawę sprawności funkcjonowania struktur państwowych. Nie stały się mniej zauważalne i dokuczliwe takie niekorzystne zjawiska jak niewłaściwe gospodarowanie mieniem publicznym, nieprzestrzeganie prawa przez instytucje publiczne i podmioty gospodarcze, a niekiedy przez organy i urzędy administracji publicznej. Nie zmniejszyło się też zagrożenie korupcją, nadal nie funkcjonowały wystarczająco sprawnie nadzór i kontrola w sektorze publicznym. Nie mogą pozostać niezauważone również uwagi Najwyższej Izby Kontroli dotyczące sposobu funkcjonowania państwa, braku wizji rozwoju w niektórych dziedzinach gospodarki i w sferze społecznej, a także wypracowanej strategii działania oraz konsekwentnej jej realizacji. Trudno się nie zgodzić z tymi uwagami skierowanymi przede wszystkim do władzy wykonawczej, a więc różnych szczebli administracji publicznej. Przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom, na które Najwyższa Izba Kontroli wskazuje w wyniku przeprowadzonych kontroli, wymaga w wielu wypadkach tworzenia skutecznych rozwiązań prawnych, co jest jednym z podstawowych obowiązków nas, posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#TeresaPiotrowska">Przedstawione w sprawozdaniu oceny i diagnozy zostały poparte zebranym przez Najwyższą Izbę Kontroli solidnym materiałem faktograficznym i porównawczym. Warto przypomnieć, że NIK w 2005 r. zakończyła 170 tematów kontroli, z których 92 to kontrole wykonania budżetu państwa. Poza kontrolami ujętymi w planie pracy przeprowadziła również liczne kontrole doraźne.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#TeresaPiotrowska">Sejm, co należy zaznaczyć, ma wpływ na plan pracy Najwyższej Izby Kontroli. W ostatnich latach wypracowano system współdziałania, który umożliwia komisjom sejmowym zgłaszanie spraw i problemów, które mogą być przedmiotem badań Najwyższej Izby Kontroli. W minionym roku, co odnotowano w sprawozdaniu, w planie pracy Najwyższej Izby Kontroli wykorzystano zdecydowaną większość sugestii zgłaszanych w tym trybie. Podkreślić należy także właściwą reakcję Najwyższej Izby Kontroli na zlecenia Sejmu lub jego organów przeprowadzenia określonych kontroli, ważnych dla prawidłowego funkcjonowania państwa. W 2005 r. NIK zakończyła podjętą na zlecenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej kontrolę prawidłowości działań organów administracji publicznej związanych z realizacją inwestycji - budową biurowca Articom Center przy ul. Litewskiej w Warszawie. Wykonała też zleconą przez Sejm kontrolę działalności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w zakresie prowadzonych w latach 2001–2003 postępowań koncesyjnych w sprawach rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych. Nie będę komentowała ustaleń tych kontroli, ponieważ są one znane Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#TeresaPiotrowska">Oceniając realizację przez Najwyższą Izbę Kontroli podstawowych zadań w minionym roku, należy stwierdzić, że zarówno jeśli chodzi o liczbę kontroli, jak i tematykę będącą przedmiotem badań w 2005 r., NIK pracowała zgodnie z przyjętym planem pracy oraz z przepisami ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#TeresaPiotrowska">W minionym roku Najwyższa Izba Kontroli jako naczelny organ kontroli państwowej tradycyjnie wspomagała prace parlamentarzystów, przekazując Sejmowi sporządzone na wysokim poziomie raporty z przeprowadzanych kontroli. W większości z tych dokumentów znajdziemy oczekiwaną odpowiedź, a przynajmniej głębsze naświetlenie związków przyczynowo-skutkowych między ujawnianymi nieprawidłowościami a nurtującymi nas problemami wywoływanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem państwa w różnych jego obszarach.</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#TeresaPiotrowska">O pozytywnej ocenie wyrażonej przez Komisję do Spraw Kontroli Państwowej prowadzonej przez Izbę działalności kontrolnej przesądza nie tylko jej skala. Równie istotne, a może nawet ważniejsze są osiągnięte rezultaty. Nie będę się jednak koncentrować na omawianiu konkretnych przykładów. Na posiedzeniach poszczególnych komisji, które oceniały sprawozdanie z działalności Najwyższej Kontroli w 2005 r., każda w swoim zakresie działania, była bowiem mowa o efektach w postaci wniosków i uwag wynikających z dokonywanych ustaleń, a także ocen odnoszących się do stanu państwa, opisujących mechanizmy sprzyjające powstawaniu nieprawidłowości. Realizacja tych wniosków, wskazujących na sposoby usunięcia ujawnionych uchybień, niewątpliwie przy dobrej woli ich adresatów, przyczyni się do poprawy funkcjonowania zarówno kontrolowanych podmiotów, jak i poszczególnych sfer aktywności państwa.</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#TeresaPiotrowska">Chciałabym jednak zwrócić uwagę, że z punktu widzenia funkcjonowania parlamentu do najważniejszych efektów przeprowadzonych kontroli zaliczyć należy wnioski legislacyjne adresowane przez NIK do rządu, a pośrednio także do ustawodawcy. Zmierzają one do usunięcia spostrzeżonych luk, sprzeczności oraz niejasności w przepisach prawa, których istnienie jest w wielu wypadkach powodem powstawania wskazywanych przez Izbę nieprawidłowości. W 2005 r. Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła w informacjach o wynikach kontroli 53 wnioski de lege ferenda. Postulowała w nich zmiany w treści ustaw, aktów wykonawczych lub pilne wydanie brakujących rozporządzeń. Według stanu na 1 stycznia 2006 r. niezrealizowanych pozostało nadal 47 wniosków, w tym wszystkie wnioski postulujące dokonanie zmian w przepisach rangi ustawy. Jak wynika z przytoczonych danych, przytłaczająca większość wniosków, zwłaszcza tych o zasadniczym znaczeniu, nie spotyka się z szybkim odzewem ze strony organów posiadających inicjatywę ustawodawczą. Fakt ten powinien stanowić dla nas sygnał, że istotna część pracy Najwyższej Izby Kontroli nie zawsze przynosi rezultaty adekwatne do włożonego wysiłku, a rozległa wiedza NIK na temat stanowienia i stosowania prawa nie jest właściwie wykorzystywana.</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#TeresaPiotrowska">Panie, Panowie Posłowie! Należałoby się zatem zastanowić, jak zmienić ten stan rzeczy. Analizie wniosków tego rodzaju niewątpliwie sprzyja sposób ich prezentacji w kolejnych sprawozdaniach z okresu ostatnich dwóch lat. Najwyższa Izba Kontroli skorzystała w tym wypadku z, można by rzec, podpowiedzi posłów Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
          <u xml:id="u-196.9" who="#TeresaPiotrowska">O skuteczności kontroli w dużej mierze stanowią również jej efekty finansowe. Pieniężny wymiar różnorodnych nieprawidłowości ujawnionych w funkcjonowaniu państwa przez Najwyższą Izbę Kontroli dobrze oddaje ich skalę. Tak wyliczone skutki nieprawidłowości NIK określa w 2005 r. na ponad 18 mld zł. Bez względu na ich charakter - z zaprezentowanego w sprawozdaniu opisu sposobu ustalania tych kwot wynika, że oprócz nieprawidłowości obejmują one także różnego rodzaju uchybienia - to i tak trzeba stwierdzić, że jest to wielkość niepokojąca.</u>
          <u xml:id="u-196.10" who="#TeresaPiotrowska">Poza dyskusją pozostaje fakt, iż realizacja uwag i wniosków pociągać powinna działania racjonalizujące i porządkujące funkcjonowanie kontrolowanych podmiotów oraz poprawę gospodarowania pozostającymi w ich dyspozycji składnikami majątku.</u>
          <u xml:id="u-196.11" who="#TeresaPiotrowska">Poza działalnością czysto kontrolną, nad którą nie będę się dłużej zatrzymywać, ponieważ została ona przedstawiona obszernie w sprawozdaniu stanowiącym przedmiot dzisiejszych obrad, szczególną uwagę należy zwrócić na współpracę Najwyższej Izby Kontroli z Sejmem. Trzeba stwierdzić, że przez cały miniony rok układała się ona harmonijnie. Była prowadzona systematycznie i na wielu płaszczyznach. Prezes Najwyższej Izby Kontroli uczestniczył czynnie w plenarnych posiedzeniach Sejmu, na których przedkładał najistotniejsze dokumenty związane z działalnością Izby. Prezentował też stanowisko w sprawach mających związek z wynikami ważnych kontroli, biorąc udział w sejmowej debacie nad informacją rządu na temat założeń i realizacji procesu konsolidacji przemysłu naftowego w Polsce, jak również w debacie na temat renegocjacji traktatu gazowego z Rosją. Zarówno prezes, jak i wiceprezesi Izby, a także właściwi dyrektorzy brali udział w posiedzeniach komisji sejmowych, na których omawiane były wyniki kontroli. Przedstawiali też przygotowane na wniosek komisji materiały i opracowania. Udział przedstawicieli Izby w posiedzeniach komisji, podkomisji, prezentowanie wyników przeprowadzanych kontroli, a także zgłaszanie opinii zarówno o poselskich inicjatywach ustawodawczych, jak i wniesionych do Sejmu projektach rządowych należy ocenić pozytywnie jako pomoc w wypełnianiu przez organy Sejmu jego konstytucyjnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-196.12" who="#TeresaPiotrowska">Szczególne zadowolenie pragnę wyrazić z intensywności i merytorycznego charakteru współpracy Najwyższej Izby Kontroli z Komisją do Spraw Kontroli Państwowej. We wszystkich posiedzeniach komisji uczestniczył przedstawiciel Izby, najczęściej prezes NIK lub upoważniony wiceprezes. W 2005 r. poza informacjami o wynikach kontroli, sprawozdaniem z działalności w 2004 r. oraz planem pracy na 2006 r. Izba przedłożyła naszej komisji szereg innych informacji, materiałów i opracowań. Część z nich sporządzona została na wniosek komisji w związku z planowaną tematyką posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-196.13" who="#TeresaPiotrowska">Wysoka Izbo! Na podkreślenie zasługują również działania Najwyższej Izby Kontroli związane z przeciwdziałaniem zjawisku korupcji. Izba od wielu lat poświęca temu zagadnieniu wiele uwagi, a badania obszarów zagrożenia korupcją stanowią jeden z kierunków kontroli w kolejnych planach pracy NIK. W ramach każdej kontroli, zwłaszcza gdy interes publiczny styka się z prywatnym, może wejść z nim w konflikt lub narażony jest na uszczerbek, badane są fakty i okoliczności mogące wskazywać na możliwość wystąpienia korupcji. Docenić należy realizowane konsekwentnie od wielu lat dążenie do identyfikowania obszarów w największym stopniu podatnych na korupcję, jak również mechanizmów sprzyjających występowaniu tego wysoce niekorzystnego społecznie i gospodarczo zjawiska. Zebrane w ten sposób doświadczenia pozwoliły na stworzenie swoistej mapy obszarów najbardziej zagrożonych korupcją. Z przykrością należy stwierdzić, że obok dziedzin, w których o różnego rodzaju patologie szczególnie łatwo ze względów oczywistych, takich jak procesy restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne czy udzielanie zamówień publicznych, na liście tej, choć nie na czołowych miejscach, w minionym roku znalazły się również: publiczna służba zdrowia, finansowanie badań naukowych oraz szkolnictwo wyższe. Świadczy to o tym, że w sprzyjających okolicznościach w każdej z dziedzin gospodarki i życia społecznego mogą występować niekorzystne zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-196.14" who="#TeresaPiotrowska">Jest to tym bardziej niepokojące, że najczęściej spotykane mechanizmy korupcjogenne, dokładnie opisane przez Najwyższą Izbę Kontroli, są dobrze znane i ciągle te same - m.in. nadmiar kompetencji w ręku jednego urzędnika, dowolność w podejmowaniu decyzji, brak osobistej odpowiedzialności urzędnika, nierówność w dostępie do informacji, słabość kontroli wewnętrznej. Dopóki mechanizmy te nie zostaną wyeliminowane, trudno liczyć na widoczne efekty w walce z korupcją.</u>
          <u xml:id="u-196.15" who="#TeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Formułując opinię w sprawie sprawozdania z działalności Najwyższej Kontroli, Komisja do Spraw Kontroli Państwowej oceniła zarówno treść i formę sprawozdania, jak i przedstawioną w tym dokumencie działalność Izby w 2005 r. Rozważyła również opinie, materiały i informacje uzyskane w trakcie posiedzeń poszczególnych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-196.16" who="#TeresaPiotrowska">Komisja do Spraw Kontroli Państwowej na posiedzeniu w dniu 12 lipca 2006 r. sformułowała opinię, w której stwierdza, że Najwyższa Izba Kontroli w 2005 r. prowadziła działalność zgodną z planem kontroli oraz ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli. Komisja podkreśliła rzetelność sprawozdania i staranność jego opracowania. Komisja wyraziła pozytywną opinię o działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. Dlatego wobec pozytywnej oceny działalności NIK w imieniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej wnoszę o przyjęcie przedłożonego przez Najwyższą Izbę Kontroli sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-196.17" who="#TeresaPiotrowska">Pragnę również w imieniu komisji podziękować panu prezesowi, jego zastępcom, wszystkim pracownikom Najwyższej Izby Kontroli za dobrą współpracę z parlamentem i pogratulować tak wysokiej oceny działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JarosławKalinowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#JarosławKalinowski">Informuję, że Prezydium Sejmu rozpatrzyło w trybie art. 126 ust. 4 regulaminu Sejmu sprawozdanie z rocznej działalności Najwyższej Izby Kontroli oraz opinię Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#JarosławKalinowski">Prezydium Sejmu nie miało uwag do sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#JarosławKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#JarosławKalinowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Roman Czepe.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#RomanCzepe">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wyrazić stanowisko na temat sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli za rok 2005 (druk nr 668). Jest to licząca 400 stron książka, z jednym drobnym zastrzeżeniem, mogę tylko powiedzieć, bo spełnia wszelkie kryteria dostępności informacji publicznej, o co zawsze zabiegam - aby była nie tylko w wersji graficznej, ale także w programie edytorskim, jeżeli to się tak może mądrze nazywa - nie chcę reklamować znanego potentata, ale już wymienię: w Wordzie po prostu.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#RomanCzepe">Wysłuchaliśmy także opinii Komisji do Spraw Kontroli Państwowej przed chwilą przedstawionej przez panią przewodniczącą Teresę Piotrowską, a zawartej w druku nr 783 - opinii bardzo pozytywnej, bazującej na opiniach pozostałych komisji, które w ramach swoich zakresów działalności także zbadały sprawozdanie i wyraziły swoją pozytywną opinię. Sprawozdanie było także, dodajmy, przedmiotem analizy kolegium. Ale też od razu wyjaśnijmy, bo może nie wszyscy się orientują, czym jest kolegium. W skład kolegium wchodzi siedmiu członków. To nie są pracownicy NIK-u, to są osoby ze środowisk prawniczych i ekonomicznych w tym wypadku, a więc wszyscy z tytułami profesorskimi. A zatem można powiedzieć, że owo sprawozdanie poddane zostało dosyć dokładnej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#RomanCzepe">Nie będę powtarzał tego, co już pani przewodnicząca bardzo szeroko i obszernie powiedziała. Rzeczywiście, materiału mamy wiele, 180 tematów kontroli to jest, mówiąc językiem archiwistycznym, bodaj dwa metry na półce. Nie sposób, aby jeden człowiek mógł ten materiał - przeczytać to oczywiście można łatwo - wykorzystać w pełni.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#RomanCzepe">Podaję przykład: chociażby Biuro Ochrony Rządu zostało skontrolowane w roku 2005 i m.in. mamy takie wnioski, że liczba oficerów objętych postępowaniem dyscyplinarnym trzykrotnie wzrosła, proszę państwa. Mamy np. taki wniosek, iż pani Danuta Waniek niepotrzebnie korzystała z ochrony BOR-u - i tak dalej. Są więc setki wniosków, którymi można byłoby się zająć. Problem jest taki, że z tych wniosków niewiele wynika. I to jest ból i dramat naszego państwa. Powiedział pan prezes, że jeden wniosek został zrealizowany w pełni i kilkanaście czy... Przepraszam, czas mi się nie wyświetla, nie chciałbym być zaskoczony, a mam zaledwie 5 minut. Więc bardzo proszę, żeby albo odtąd liczyć czas, albo wyświetlać zegar.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#RomanCzepe">Proszę państwa, 2903 skontrolowane jednostki, 233 kontrole doraźne. Ja chciałbym powiedzieć tak, że nie można ocenić naszego państwa bez materiału, jaki przygotowuje, opracowuje NIK. Nie można mieć pełnej wiedzy o państwie, o naszym państwie, bez tego, co przedstawia nam NIK. Pragnę zacytować zatem jedno zdanie ze sprawozdania NIK: Kontrole przeprowadzone w ciągu minionych 3 lat wskazują, że funkcjonowanie państwa nie poprawiło się odczuwalnie w tym czasie. Nadal odnotowujemy takie zjawiska, jak: brak dbałości o mienie publiczne, niegospodarność, nieprzestrzeganie prawa, korupcja, niezadowalający stan bezpieczeństwa obywateli. Smutne, ale prawdziwe. Ale ta teza wyrosła właśnie z tych dwóch metrów dokumentów przedstawionych Wysokiej Izbie i wielu innych dokumentów wynikających z kontroli doraźnych.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#RomanCzepe">Proszę państwa, kontrole - wspominała o tym pani przewodnicząca, wspominał pan prezes - mają wymiar doraźny. Nie wiem, jak to państwo wyliczyliście, ale zgadzam się, nie mogę tego zakwestionować. Jeśli chodzi o wymiar finansowy nieprawidłowości ujawniony w wyniku kontroli, to można na pewno z jakimś przybliżeniem to wyliczyć. Więc powiadam, zgadzam się, ale nie jest to pewnie takie proste. To wynosi 8332 mln zł. To jest ogromna kwota. 1059 mln to jest wymiar korzyści finansowych uzyskanych w wyniku kontroli. Zysk państwa jest jednak o wiele większy, dlatego że musimy mówić o kontroli prewencyjnej, musimy mówić o tym, co kontrola niesie ze sobą - czyli pewien strach, także pewne ostrzeżenie,...</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#RomanCzepe">...ale także... Czy to jest zgodne z regulaminem, żeby tak zaskakiwać?</u>
          <u xml:id="u-198.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze minuta, Roman.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#JarosławKalinowski">Panie pośle, spieszę poinformować pana i nie tylko pana, że w czasie wystąpień klubowych zwyczajem naszej Izby jest, aby na tablicy informacyjnej, na którą pan tak starał się zerkać przed chwilą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#RomanCzepe">Tak, szukałem zegarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#JarosławKalinowski">Nie pokazuje się czasu wystąpienia klubowego, ale dzwonek tak czy inaczej zrobił swoje. Proszę zmierzać do konkluzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#RomanCzepe">Będę zmierzał do konkluzji. Więc proszę zauważyć, że 5-krotnie wyższe są zyski państwa w stosunku do wydatków budżetowych Izby.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#RomanCzepe">Proszę państwa, tego wszystkiego nie będę już powtarzał, muszę skracać to w trybie ekspresowym. Powiem tylko tak, że narzędzia NIK ma właściwe. Nie mówię o budynkach. NIK jest wreszcie u siebie we wszystkich siedzibach. Ludzie są dobrze opłacani. Macie państwo dane bardzo szczegółowe, ile zarabiają ludzie w NIK-u?</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dużo zarabiają.)</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#RomanCzepe">Słusznie zarabiają. Nie zarabiają za dużo, ale zarabiają odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#RomanCzepe">Proszę państwa, ale też jedno z narzędzi to są przepisy, to jest prawo, to jest ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli itd. Pracujemy, nasza komisja, Komisja do Spraw Kontroli Państwowej pracuje obecnie nad nowelizacją - trudną nowelizacją, nie wiem, czym ona się zakończy. Podejmujemy tematy dosyć ważne.</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#RomanCzepe">Ale na zakończenie powiem tak. Mam nadzieję, że ta Wysoka Izba w ciągu tej kadencji popatrzy na temat Najwyższej Izby Kontroli jeszcze szerzej, jeśli chodzi o uprawnienia, i zastanowi się nad tym, czy np. nie trzeba byłoby postawić jasno kwestii konstytucyjnych. Kontrola spółdzielczości chociażby w tym wypadku i wiele innych kwestii. To jest też problem regionalnych izb obrachunkowych. Czy trzeba tam udzielne księstwa utrzymywać? Czy nie można byłoby się nad tym zastanowić, co zrobić w tych ramach, czy nie można byłoby tych instytucji połączyć? Powiadam, tych kwestii jest dosyć dużo, one wymagają zmiany konstytucji. One podczas tej szybkiej nowelizacji nie będą rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#RomanCzepe">Na zakończenie w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę zakomunikować, iż klub nasz jest za przyjęciem sprawozdania za rok 2005. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#JarosławKalinowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska głos zabierze pani poseł Teresa Piotrowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#TeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska po wnikliwej analizie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. pozytywnie ocenia materiał w nim zawarty. Stwierdzamy, że przedłożone sprawozdanie jest dobrze przygotowane. Wysoko oceniamy wartość merytoryczną, podkreślając rzetelność i dokładność, zarówno tę dotyczącą budżetu Najwyższej Izby Kontroli, jak i tę dotyczącą działalności kontrolnej.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#TeresaPiotrowska">Wysoka Izbo! Niepokój nasz budzi fakt, że przeprowadzone w minionym roku i w dwóch poprzednich latach kontrole wykazały, że nie poprawił się w odczuwalnym stopniu sposób funkcjonowania państwa. Procesy decydujące o jego aktualnym stanie i perspektywach rozwoju nie przebiegały ani szybciej, ani sprawniej. Nadal dają znać o sobie takie zjawiska, jak: brak dbałości o mienie publiczne, niegospodarność, nieprzestrzeganie prawa, stawianie własnego lub grupowego interesu ponad interes publiczny, zagrożenie korupcją, brak nadzoru i słabość kontroli wewnętrznej.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#TeresaPiotrowska">Jak podkreśla NIK, w 2005 r., jak i w latach poprzednich, brakowało wizji rozwoju niektórych sfer funkcjonowania państwa i strategii działania. To, że brakowało strategii rozwoju, spowodowało stagnację oraz wynikające z niej problemy w takich dziedzinach, jak: transport i komunikacja, przekształcenia w energetyce, w przemyśle cukrowniczym, w ochronie zdrowia, w szkolnictwie wyższym, w badaniach naukowych, w rehabilitacji osób niepełnosprawnych, a także w sferze przeciwdziałania bezrobociu oraz w pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#TeresaPiotrowska">Niestety, zaakceptowane i przyjęte do realizacji programy mające nawet rangę oficjalnych dokumentów rządowych często pozostają na papierze lub są wprowadzane w życie wybiórczo. Programów takich można wymienić bardzo dużo, np. programy budowy autostrad, prywatyzacji przemysłu spirytusowego, komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP, budowy mieszkań na wynajem w ramach programu „Infrastruktura - klucz do rozwoju” zrealizowanego w niespełna 2% czy ponad 28 programów finansowanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Niestety, najczęściej nie brano pod uwagę możliwości finansowych państwa, uwarunkowań organizacyjnych, często przyjmowano niewłaściwe założenia, ustalano niemożliwe do utrzymania terminy.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#TeresaPiotrowska">Panie i Panowie Posłowie! Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli wyrażonym w omawianym sprawozdaniu na sposobie funkcjonowania państwa w znacznej mierze zaważyła niewydolność infrastruktury technicznej, głównie transportowej i informatycznej. Stan infrastruktury transportowej stanowi od dłuższego czasu jedną z barier rozwoju w coraz większym stopniu hamującą ruch na głównych szlakach komunikacyjnych Europy, stwarzając niebezpieczeństwo dla ich użytkowników, a także zagrożenie dla środowiska. Niestety, negatywne skutki mogą mieć i mają także opóźnienia i błędy popełniane w procesach związanych z informatyzacją. Niepokój budzi niezadowalający postęp w informatyzacji resortu finansów, ZUS-u, a także systemy obsługujące Policję, jak słynny CEPiK i wiele innych.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#TeresaPiotrowska">Diagnoza zawarta w sprawozdaniu NIK jest jednoznaczna i często przeraża. Bo nie czerpiemy z dorobku tego najwyższego organu kontroli państwowej, nie potrafimy czy nie chcemy wyciągać wniosków i naprawiać tych dziedzin życia naszego państwa, które szwankują nie od dziś, nie od wczoraj, ale często od lat. Dlatego to, że brak jest zdecydowanej reakcji na powtarzające się nieprawidłowości wykazywane przez Najwyższą Izbę Kontroli, tworzy atmosferę, w której nierespektowanie przepisów nie spotyka się z dezaprobatą, a staje się zjawiskiem powszechnym, staje się nawet swoistą normą. Jest to droga donikąd. Ani rząd czy przedstawiciele resortów, ani także my, parlamentarzyści nie możemy być głusi na wszystkie stwierdzenia zawarte w materiałach opracowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Do powstania wielu nieprawidłowości w działalności np. Poczty Polskiej przyczyniło się właśnie to, że brak jest strategii działania określającej funkcjonowanie podmiotów z jej udziałem. Jaka jest reakcja kierownictwa poczty, jaka jest reakcja ministra infrastruktury? Jaka jest reakcja - i jakie działania są podejmowane - rządu na zawarte w sprawozdaniu wnioski dotyczące nieprawidłowości w PKP czy w sprawie konieczności podjęcia przez ministra infrastruktury działań dotyczących przebudowy obiektów mostowych w celu zapewnienia im właściwych parametrów techniczno-eksploatacyjnych? Jaka jest reakcja w sprawie dokończenia prywatyzacji krajowej spółki cukrowej albo w sprawie prywatyzacji przedsiębiorstw przemysłu spirytusowego? Wniosków w omawianym sprawozdaniu jest bardzo dużo i bardzo dużo należy zrobić, aby opisane patologie i nieprawidłowości wyeliminować z publicznego życia.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#TeresaPiotrowska">Panie i Panowie Posłowie! Pragnę raz jeszcze podkreślić, iż Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia działalność Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. i wnosi o przyjęcie przedłożonego przez Izbę sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Jerzy Zawisza, Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko w sprawie oceny działalności kontrolnej Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#JerzyZawisza">Wysoka Izbo! Najwyższa Izba Kontroli ma swoje zapisy o jej powołaniu tak w ustawie zasadniczej, jak i w ustawie o Najwyższej Izbie Kontroli. Swoją działalnością kontrolną obejmuje: organy administracji rządowej, Narodowy Bank Polski, państwowe osoby prawne i inne jednostki organizacyjne z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności. Jej ustawowym obowiązkiem jest przedstawianie Wysokiej Izbie analiz, opinii, informacji, które mogą decydować o pomyślności państwa.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#JerzyZawisza">Wysoka Izbo! Najwyższa Izba Kontroli w 2005 r. skontrolowała 2903 podmioty i sformułowała 3138 wystąpień pokontrolnych. Stwierdzone nieprawidłowości opiewały na kwotę 18 322 mln zł, natomiast korzyści uzyskane przez państwo to kwota 1 058 mln zł. Pochodziły one z oszczędności i nieutraconych pożytków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#JerzyZawisza">W 2005 r. Najwyższa Izba Kontroli skupiała swoją działalność na następujących obszarach: deficycie budżetowym i długu publicznym, restrukturyzacji gospodarki, ochronie zdrowia i prawa socjalnego, bezpieczeństwie narodowym, procesach integracji z Unią Europejską i działaniach antykorupcyjnych. Z kontroli tych jawi się ważny wniosek: nie poprawił się odczuwalnie sposób funkcjonowania państwa. Nadal dają znać o sobie negatywne zjawiska, takie jak brak troski o mienie publiczne, niegospodarność, nieprzestrzeganie prawa, zagrożenie korupcją, brak nadzoru i słabość kontroli.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#JerzyZawisza">Negatywnych zjawisk jest wiele, wspomnę o niektórych. Chodzi o programy komercjalizacji i prywatyzacji gospodarki, program restrukturyzacji i modernizacji sił zbrojnych, a także budowę mieszkań dla żołnierzy służby stałej, funkcjonowanie Poczty Polskiej, programy finansowane przez PFRON, programy PHARE, SAPARD i IACS, informatyzację w sektorze państwowym, budowę autostrad. NIK wskazywał na niepokojące zjawiska w zarządzaniu państwem, a mianowicie dowolność w podejmowaniu decyzji, konflikt interesów, nadmiar kompetencji, brak odpowiedzialności za podejmowane decyzje, nieprawidłowości w stanowieniu prawa, nadmiar biurokracji, brak rozwiązań antykorupcyjnych, tworzenie rezerw i gospodarowanie rezerwami państwowymi, słabość kontroli. Zjawiska te skutkowały 122 wnioskami do organów ścigania z zawiadomieniem o domniemaniu popełnienia przestępstwa. Fakty pokazują, jak wiele jest do zrobienia w dziele naprawy Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#JerzyZawisza">Wysoka Izbo! Najwyższa Izba Kontroli to nowoczesna instytucja, która stosuje standardy międzynarodowej organizacji państwowych naczelnych organów kontrolnych INTOSAI, a także standardy europejskie EUROSAI, wynikające z deklaracji przyjętych w Limie i Tokio. Z uznaniem należy stwierdzić, że współpracuje z organizacjami europejskimi państw Unii Europejskiej i Europejskim Trybunałem Obrachunkowym w dziele poprawy rozliczalności środków unijnych, a także wymiany wiedzy i doświadczeń poprzez wypracowywanie odpowiedniej polityki informacyjnej pomiędzy państwami Unii Europejskiej w segmentach wspólnej współpracy.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reasumując, Najwyższa Izba Kontroli spełnia oczekiwania państwa w dziele wskazywania błędów w jego funkcjonowaniu. Zapewne nie jest wolna od potknięć. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej będzie głosował za przyjęciem informacji o działalności kontrolnej Najwyższej Izby Kontroli za 2005 r. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Janusz Krasoń w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanuszKrasoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na wstępie w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej chciałbym potwierdzić pozytywną ocenę sprawozdania przedstawionego przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli i w pełni podzielić opinię, którą wygłosiła pani przewodnicząca Piotrowska w imieniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#JanuszKrasoń">Bardzo słusznie stwierdził pan, panie prezesie, że sprawozdanie z realizacji zadań Najwyższej Izby Kontroli to dobre źródło wiedzy o sprawach publicznych. Zdecydowanie popieram to stwierdzenie. Zawartość merytoryczna to ogromny dorobek spostrzeżeń, wniosków, rekomendacji. To nie tylko zapis stwierdzonych uchybień, ale także spore źródło inspiracji - inspiracji do określonych działań, do kontynuacji pewnych kierunków czy też do podejmowania działań naprawczych.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#JanuszKrasoń">Miniony rok 2005 był ostatnim, trzecim rokiem realizacji priorytetów, o których tu już była mowa, nie będę tego powtarzał. Stąd też to sprawozdanie nieco wykracza w niektórych obszarach poza roczne tylko oceny, zawiera także oceny nieco szersze. Ciąg trzyletni zdarzeń był badany, a więc niektóre z zapisów, niektóre z tych obszarów odnoszą się do szerszego okresu. I tu, w tym obszarze właśnie szerszej refleksji mam pewien niedosyt. Być może ten niedosyt jest nawet nieusprawiedliwiony, być może to wynika z istoty Najwyższej Izby Kontroli, albowiem tam, gdzie Izba stwierdziła sporo nieprawidłowości, ciąg nieprawidłowości, tam ta refleksja jest głęboka, są podane zarówno przyczyny nieprawidłowości, wykaz tych nieprawidłowości, jak i pewne rekomendacje naprawy sytuacji. Natomiast tam, gdzie Izba stwierdziła pozytywne zdarzenia, problem jest traktowany mniej dogłębnie, powiedziałbym - powierzchownie.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#JanuszKrasoń">Jest jeden przykład tego, jak to Izba w moim przekonaniu wspaniale oddaje istotę procesu, który w ostatnich latach miał miejsce. Mam tutaj na myśli proces integracji Polski z Unią Europejską. W sprawozdaniu wykazuje się sporo nieprawidłowości, i to jest naturalne, ale w konkluzji stwierdza się na 224 stronie sprawozdania, że ten proces był procesem pozytywnym dla Polski, że udało nam się przełamać wiele barier, stereotypów, że... No, nie chcę tego cytować z racji braku czasu, ale nawet przygotowałem sobie na kartce ten fragment. W moim przekonaniu ta rekomendacja jest niezwykle cenna dla Izby, bo także prowadzi do pewnej szerszej refleksji: że ten historyczny proces integracji Polski z Unią Europejską jest procesem pozytywnym - są mankamenty, ale jest pozytywny.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#JanuszKrasoń">Zabrakło mi tego, czuję niedosyt w obszarze związanym chociażby z jednym stwierdzeniem dotyczącym deficytu budżetowego. Faktem jest, obiektywnym faktem, że ostatnie lata, te trzy lata: 2003, 2004 i 2005, przyniosły znaczne obniżenie deficytu budżetowego, który w latach 2001–2002 był niebezpieczny dla Rzeczypospolitej. Jest wprawdzie interesujący opis zdarzeń budżetowych w 2005 r., natomiast brakuje mi tutaj takiego „pikantnego” szczegółu i szerszej refleksji.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#JanuszKrasoń">Zdecydowanie uważam w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, że kwestie korupcji są wiodące w problematyce Najwyższej Izby Kontroli i wręcz nawet uważam, że Izba powinna być wiodącą w ogóle w Rzeczypospolitej, jeśli chodzi o identyfikowanie zjawiska korupcji, bo któż lepiej w Polsce jest w stanie określić definicję korupcji, kto lepiej jest w stanie określić charakterystykę obszarów...</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#komentarz">(Głos z sali: CBA.)</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#JanuszKrasoń">Poseł wywołuje tutaj Centralne Biuro Antykorupcyjne. Otóż uważam, że popełniliście błąd. Ja akurat nie, bo nie pracowałem w komisji pracującej nad projektem ustawy, ale wnioski, które sformułowała Najwyższa Izba Kontroli, zostały pominięte - pominięte! Wszyscy mówcy mówią o wnioskach de lege ferenda, a w przypadku tworzenia istotnej ustawy, która wchodzi do „frontu antykorupcyjnego”, pomija się potężny dorobek Najwyższej Izby Kontroli. No, mam nadzieję, że jesteśmy jeszcze w stanie to nadrobić.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#JanuszKrasoń">Wydaje mi się, że w minionym roku NIK w dalszym ciągu, bo tak było w poprzednich latach, utrzymał dobrą komunikację społeczną. Ponad 5 tys. zdarzeń medialnych to jest duży dorobek - znaczy, poza oczywiście działalnością na rzecz Rzeczypospolitej, na rzecz Izby, poza wypełnianiem konstytucyjnych obowiązków. Rola Najwyższej Izby Kontroli jako strażnika przestrzegania prawa, tego najbardziej moralnego, czystego, jest ważna, jeśli dociera to do szerszego kręgu Polaków. I ta działalność w mediach była pozytywna, myślę nawet, że w 2005 r. zdecydowanie bardziej udawało się unikać sytuacji, kiedy informacje NIK zderzały się z bieżącą pragmatyką życia politycznego. Niedobrze jest, kiedy w rytm dyskursu politycznego, walki politycznej wkomponowują się informacje Najwyższej Izby Kontroli, bo są wtedy traktowane jako źródło kolejnych gier politycznych. Tego się udało uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#JanuszKrasoń">Chciałbym na koniec zwrócić uwagę jeszcze na dwa elementy. O kwestiach de lege ferenda mówiłem, ale chciałbym także powiedzieć, że w 2005 r. na wniosek prezesa Sekuły dokonano zmiany statutu Najwyższej Izby Kontroli. Cenna zmiana, uporządkowana, to jest duży dorobek. Osobiście także uważam, że właściwym posunięciem było zmniejszenie liczebności kierownictwa Najwyższej Izby Kontroli. To był wniosek także pana prezesa Sekuły. Te działania, które związane są z podnoszeniem jakości warsztatu pracy inspektorskiej, są niezwykle cenne. One ciągle pokazują, że jest coś do zrobienia w Najwyższej Izbie Kontroli, i wieńczy to także duża siła naszej Izby na arenie międzynarodowej. Proszę zwrócić uwagę, że prezes NIK został wybrany na pierwszego wiceprezesa EUROSAI, a w 2008 r. będziemy organizować dużą konferencję EUROSAI, co jest bez wątpienia wyróżnieniem dla Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-208.10" who="#JanuszKrasoń">Na zakończenie chciałbym podkreślić to, o czym mówiłem na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, że zwykle jest tak, że prezesi, którzy obejmują Izbę, rozpędzają się. Uważam więc, że prezes Izby rozpędza się w sposób prawidłowy i każdy kolejny rok jest lepszy dla tej Izby i lepszy dla funkcji, które wypełnia.</u>
          <u xml:id="u-208.11" who="#JanuszKrasoń">Chrońmy apolityczność Najwyższej Izby Kontroli i eliminujmy te zjawiska, które mogą powodować, że Najwyższa Izba Kontroli wplątywana jest w bieżącą dyskusję i w bieżącą walkę polityczną. Dziękuję uprzejmie. Dziękuję, panie marszałku, za umożliwienie mi krótkiego wydłużenia wystąpienia. Jak mówiłem na wstępie, głosujemy za przyjęciem sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-208.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Józef Zych, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#JarosławKalinowski">Jednomyślność jak nie z tej epoki, panie prezesie, ale na szczęście to już ta epoka. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uwagi na przedstawianie problemów prawnych przez Najwyższą Izbę Kontroli, szczególnie w aspekcie wniosków wynikających z kontroli, a także wniosków dotyczących zmian w obowiązujących przepisach, inicjowanie, dobrze się składa, że będziemy mieć na tym posiedzeniu możliwość rozpatrzenia także informacji prezesa Trybunału Konstytucyjnego, ponieważ niektóre zagadnienia z sobą korelują.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#JózefZych">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym podkreślić, że Najwyższa Izba Kontroli i jej kierownictwo, szczególnie w ostatnim czasie, stworzyło prawidłowe warunki do pracy poszczególnych delegatur. Jest to sprawa niezwykle istotna, jeżeli się weźmie pod uwagę tak ważną działalność.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#JózefZych">Sprawozdanie, jak zwykle i w poprzednich okresach, jest bardzo dokładne, wyważone i zwraca uwagę na najważniejsze problemy. Rzecz jasna, w wystąpieniu klubowym nie można ustosunkować się do wszystkiego.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#JózefZych">Nasz klub zwrócił uwagę na jedno bardzo istotne zagadnienie, które omówił również w swoim wystąpieniu pan prezes Sekuła. Jest to mianowicie problem bezpieczeństwa energetycznego. Pan prezes stwierdził między innymi, że aby to bezpieczeństwo Polsce zapewnić - a zagrożeń w ostatnim okresie było wiele - zachodzi konieczność zwiększenia wydobycia między innymi gazu, czego się nie czyni, a także mówił o konieczności rozwiązywania kwestii sposobu magazynowania źródeł energii, w tym oczywiście gazu, czego dostatecznie się nie czyni.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#JózefZych">Zwróciłem na to uwagę, gdyż wtedy, gdy Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego spotkał się z kandydatem na premiera, panem Kazimierzem Marcinkiewiczem, jednym z warunków poparcia było postawienie na zwiększenie krajowego wydobycia gazu, a zasoby mamy znaczne. Wtedy kandydat na premiera, późniejszy premier, podzielał nasz pogląd. Co więcej, ustaliliśmy, że przedstawimy koncepcję wykorzystywania i zwiększenia wydobycia gazu. Przedstawiliśmy ją premierowi Marcinkiewiczowi. I w tym momencie zaszła dziwna rzecz. Otóż w imieniu premiera odpowiada obecny minister gospodarki, pan Woźniak, który przyznaje dwie rzeczy, że polski gaz jest tańszy w stosunku do tego, który my importujemy, co jest bezsporne, i że oczywiście możliwości wydobycia istnieją. Poprzedni rząd deklarował nawet zwiększenie wydobycia, o co myśmy wnosili, do 50%. Ale dalej pan minister pisze, że zwiększanie wydobycia polskiego gazu jest w pewnym sensie ryzykowne, bo on jest za tani, a wobec tego inwestorzy zagraniczni nie chcą się angażować. Taka jest jedna z wymówek. Po drugie, wnosiliśmy o to, żeby wreszcie utworzyć zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej spółkę wydobywczą, i wskazywaliśmy, gdzie są największe złoża. Dyskusja toczy się od wielu lat. I znów zastanawiające stwierdzenie, a mianowicie że utworzenie tej spółki, która musiałaby być komercyjna, spowoduje taki wzrost cen gazu, że właściwie nie opłaca się powoływanie takiej spółki. To jest problem, który wymaga wreszcie rozwiązania, i to jest trafna uwaga.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#JózefZych">Następna sprawa. Tak się złożyło, że przed miesiącem byłem w Parlamencie Europejskim, szykowała się wielka debata na temat między innymi bezpieczeństwa energetycznego Europy. Zwracano mi wtedy uwagę na bierność między innymi naszych przedstawicieli w Parlamencie Europejskim, a także w pewnym sensie rządu, którego w tym czasie koncepcja bezpieczeństwa energetycznego Polski i koncepcja bezpieczeństwa energetycznego w Unii Europejskiej różniły się zasadniczo.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#JózefZych">Jeżeli więc chcemy wyciągać prawidłowo wnioski ze sprawozdań i wniosków przedkładanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, to musi być pewna konsekwencja. Jeżeli przejdziemy do problemu stanowienia prawa, o czym słusznie mówił pan prezes, to pozwolę sobie - bo odczytujemy to jako pewnego rodzaju wymówkę - przytoczyć wystąpienie pana prezesa NIK z 2004 r. Wówczas pan prezes położył szczególny nacisk na problem zagrożenia korupcją. Przypomniał najczęściej występujące mechanizmy korupcjogenne...</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#JózefZych">Panie marszałku, jeszcze chwila, a skończę tylko to zdanie.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#JózefZych">...oraz wskazał na zagrożenia wynikające z niedoskonałości systemu legislacyjnego: luki w prawie, niewydawanie aktów wykonawczych do ustaw, obowiązywanie przepisów sprzecznych wewnętrznie lub źle skonstruowanych oraz częste ich zmiany, a także nadmiar regulacji.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#JózefZych">Jutro posłuchamy, co będzie mówić na ten temat prezes Trybunału Konstytucyjnego, a sprawozdanie mamy i widzimy, że w wielu przypadkach to się całkowicie pokrywa.</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#JózefZych">Dziś pani poseł Piotrowska mówiła o roli współpracy komisji. Otóż dzisiaj, jeżeli chcemy wyciągnąć prawidłowe wnioski z tego, że na 132 czy 135 wniosków nie było reakcji albo była umiarkowana, to trzeba by dziś przeanalizować te wszystkie wnioski i zastanowić się, dlaczego decydenci, do których kierowano te wnioski, nie zajęli stanowiska. Być może oni mieli rację, być może po przeanalizowaniu podjęli inne działania, ale konsekwencja i wykorzystywanie Najwyższej Izby Kontroli - a taki jest sens i tak sobie to klub PSL wyobraża - powinno przebiegać w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-210.12" who="#JózefZych">Panie i Panowie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego pozytywnie ocenia działalność Najwyższej Izby Kontroli. Jest zdania, że obecne kierownictwo - zresztą w czasie całej kadencji i w różnym składzie - podejmowało działania, próbując zwracać uwagę i badać występujące zjawiska negatywne. Oczywiście bardzo dobrze by było, gdyby w naszym kraju, jak mówił pan poseł, był jeden ośrodek, który by koordynował działania związane między innymi z zagrożeniem korupcją, ale myślę, że do końca nie może tego czynić. Najwyższa Izba Kontroli, bo jej zadania jednak są nieco inne, ale współpraca w tym zakresie wszystkich organów powołanych nie tylko do ścigania, ale też przeciwdziałania jest absolutnie konieczne i jak na razie, niestety, jeszcze nam się nie udała. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Robert Strąk, Liga Polskich Rodzin.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#JarosławKalinowski">Ostatnie wystąpienie w ramach wystąpień klubowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu mojego klubu stanowisko wobec działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#RobertStrąk">Chciałbym zacząć może od kwestii oczywistej, ale bardzo ważnej, że Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, iż Najwyższa Izba Kontroli jest naczelnym organem kontroli państwowej, podlega Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej i działa na zasadach kolegialności. Myślę, że ta podległość Sejmowi i zasada kolegialności działania Izby powodują, że Najwyższe Izba Kontroli jest oceniana od wielu, wielu lat pozytywnie, bez względu na to, kto nią kieruje, bez względu na to, kto ma większość na sali sejmowej. Widzimy tutaj, że odpowiednia konstrukcja prawna organu kontrolnego ma olbrzymie znaczenie. Jednakże nigdy nie może być tak, żeby nie mogło być lepiej i dlatego 2005 r. był okresem, myślę, jakimś przełomowym dla Izby, m.in. nastąpiła zmiana statutu Najwyższej Izby Kontroli, która spowodowała modyfikację organizacyjnej struktury Izby. Generalnie starano się, aby rozdzielić, rozgraniczyć funkcje i zadania departamentów wspomagających postępowania kontrolne od departamentów wykonujących zadania z zakresu organizacji i obsługi. Czy ta zmiana statutu okaże się właściwa? Myślę, że czas to pokaże. Pamiętajmy jednak o tym, że o zmianach organizacyjnych w strukturze NIK decydowało kierownictwo, które już miało dość duże doświadczenie. Dlatego myślę, że ta zmiana, biorąc pod uwagę doświadczenie pana Sekuły i jego współpracowników, będzie właściwa i z biegiem czasu będzie owocować wieloma korzyściami.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#RobertStrąk">W ubiegłym roku zakończono w NIK rozpoczęty pod koniec 2004 r. kolejny etap prac dostosowujących stan zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych Izby do zakresu wykonywanych zadań. Ich celem było przede wszystkim zapewnienie optymalnego wykorzystania kadry kontrolerskiej. W 2005 r. prezes NIK wydał w związku ze zmianami organizacyjnymi 40 zarządzeń i 2 pisma okólne. Świadczy to o tym, że te zmiany nie były kosmetyczne, lecz faktycznie miały coś zmienić.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#RobertStrąk">W ubiegłym roku stosowano wprowadzone rok wcześniej nowe zasady naboru kandydatów do pracy na stanowiskach kontrolerskich. Zasady te zawarte są pośrednio w konstytucji, a także w międzynarodowych standardach kontroli INTOSAI i standardach kontroli NIK. Ogłaszany publicznie nabór pracowników jest prowadzony w formie otwartego postępowania kwalifikacyjnego. Mam nadzieję, że ta zasada utrzyma się na stałe, ponieważ właśnie takie postępowanie kwalifikacyjne powinno być gwarancją tego, że ludzie nie będą przyjmowani na zasadzie kolesiostwa, na zasadzie jakichś powiązań towarzyskich i politycznych, tylko będą przyjmowani najlepsi. I tego trzeba sobie życzyć.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#RobertStrąk">W celu realizacji standardów polityki kadrowej NIK, co uważam za ważny element zwiększenia jakości i skuteczności kontroli, w grudniu 2005 r. opracowano nowy system okresowych ocen kwalifikacyjnych pracowników mianowanych, uwzględniając udział pracowników w zajęciach szkoleniowych w roku podlegającym ocenie. Myślę, że ten zapis częściowo zmusi pracowników do podnoszenia kwalifikacji i brania udziału w organizowanych szkoleniach.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#RobertStrąk">Jeżeli chodzi o budżet NIK, to w porównaniu z rokiem poprzednim, czyli mam tutaj na myśli rok 2004, wydatki nominalne wzrosły o 3,7%; wzrost ten uwzględniał prognozowane wskaźniki wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych o 3% oraz wydatków osobowych dla pracowników państwowej sfery budżetowej również o 3%. Widzimy zatem, że mamy tutaj do czynienia ze wzrostem symbolicznym. Planowane wydatki, co wynika ze sprawozdania, były realizowane sukcesywnie, w miarę upływu czasu. Stosownie do rozwiązań przyjętych w ustawie o NIK Izba wykonuje swoje zadania na podstawie okresowych planów pracy. Może też przeprowadzać kontrole doraźne. Podstawową konstrukcją planów pracy NIK w 2005 r. było 5 priorytetowych kierunków kontroli wytyczonych na lata 2003–2005 oraz określenie dla nich głównych obszarów badań kontrolnych. Myślę, że warto tutaj wskazać te priorytetowe kierunki, ponieważ są one bardzo ważne; jeżeli zaś faktycznie dobrze przeprowadzono te kontrole w ramach tych kierunków, to możemy powiedzieć, że sporo...</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#RobertStrąk"> Panie marszałku, jeśli można, to trochę przedłużę wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#RobertStrąk">Tak więc było to dość ważne i należy to podkreślić. Przede wszystkim bardzo ważną kwestią było badanie deficytu budżetowego i długu publicznego, istotna była restrukturyzacja gospodarki, ochrona zdrowia, prawa socjalne, bezpieczeństwo narodowe i procesy integracji z Unią Europejską. Tak więc NIK, o czym była tutaj mowa, prowadził szereg kontroli. W sumie w 2005 r. zakończono 170 kontroli, w tym 92 kontrole wykonania budżetu i 78 pozostałych kontroli planowych.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#RobertStrąk">W związku z tym, że nie mam już czasu, chciałbym podkreślić na zakończenie, że dzięki posłom i senatorom przeprowadzono szereg kontroli doraźnych, co świadczy o tym, że nasza Izba i poszczególni parlamentarzyści współpracują z NIK i są tego owoce. Należy też stwierdzić, że Najwyższa Izby Kontroli, ale także inne organy kontrolne przyczyniają się do wzrostu dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#RobertStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że czas mój minął, chciałbym tutaj podziękować panu prezesowi i wszystkim jego pracownikom za solidną pracę, za pracę, która nie wywołuje kontrowersji, w której prawie nie ma politykowania. Życzyłbym każdemu innemu organowi kontrolnemu, a także każdemu innemu organowi publicznemu, aby podobnie jak NIK miał tak mało albo w ogóle nie miał zarzutów pod swoim adresem. Jeżeli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli, to wszystko to świadczy o tym, że ustawa jest skuteczna i kierownictwo jest skuteczne. Miejmy nadzieję, że oprócz NIK będą się pojawiać z biegiem lat coraz to nowe instytucje, które też będą tak sprawnie działać dla dobra państwa i obywateli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#JarosławKalinowski">Informuję panie i panów posłów, że zgłosili się posłowie do zadawania pytań panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#JarosławKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze dopisać się do listy posłów pytających? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł jest zapisany, tak.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#JarosławKalinowski">Zamykam w tym momencie listę posłów pytających.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#JarosławKalinowski">Głos ma pan poseł Jerzy Zawisza.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#JarosławKalinowski">Jeszcze wcześniej powinienem powiedzieć, że czas przewidziany na zadanie pytania to jedna minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się do pana prezesa. Dlaczego Najwyższa Izby Kontroli nie zajmuje się lub kiedy NIK zajmie się kompleksową kontrolą urzędów głównego inspektora nadzoru budowlanego i głównego geodety kraju, a w szczególności ich instytucji terenowych, gdyż w stosunku do nich jest najwięcej zastrzeżeń i skarg? Mam na myśli woj. małopolskie i inne, o których mówiono na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Chodzi o sprawy z zakresu informatyzacji. Dlaczego Najwyższa Izba Kontroli nie wykazała słabości dwóch największych operatorów informatycznych w kraju, Computerlandu i Prokomu, kiedy to są zastrzeżenia co do ich usług głównie w instytucjach państwowych i budzi to wiele wątpliwości? W tej chwili natomiast zaciekle walczą o rejestr usług medycznych w Ministerstwie Zdrowia. Proszę zinterpretować zapis protokołów lub wyjaśnić, co oznacza sformułowanie: zdaniem kontrolera NIK itd. Czy ten zapis jest wyrocznią w stosunku do kontrolowanego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Aleksander Chłopek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#AleksanderChłopek">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Z prawdziwą przyjemnością dołączam się do wszystkich tutaj uwag i do pełnego uznania, którym obdarzono pańskie działania i pańskiej Izby w ciągu ostatniej kadencji. Rzeczywiście sprawia mi to przyjemność, gdyż jest to ogromne źródło wiedzy o naszej rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#AleksanderChłopek">Natomiast przeglądając dość wnikliwie, a nawet studiując z prawdziwym przejęciem - bo bywają to rzeczywiście materiały bardzo przejmujące - pańskie raporty z kontroli, od czasu do czasu natrafiałem na wnioski bądź syntezy wyników kontroli, które zawierały na przykład takie sformułowania: przewodniczący działali nielegalnie, mechanizmy wskazywały na korupcjogenne mechanizmy. To nie chodzi już o styl, ale rzeczywiście chodzi o korupcjogenne mechanizmy. Cytuję akurat wyniki kontroli z organizacji egzaminów eksternistycznych. Pan prezes pewnie sobie przypomina. Nasuwa się pytanie, czy wobec stwierdzonych tak drastycznych nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli nie powinna częściej kierować tego rodzaju przypadków do prokuratury bądź wnioskować o skierowanie sprawy do właściwych organów sądowych.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#AleksanderChłopek">Te pytania nasuwają się tym bardziej, że - jak słusznie pani poseł sprawozdawca mówiła - ta ogromna działalność Najwyższej Izby Kontroli, ten ogromny wysiłek jest faktycznie niewspółmierny do jakości funkcjonowania państwa. A więc czy rzeczywiście te działania czasem nie powinny być bardziej drastyczne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę panie i panów posłów, żeby przechodzić od razu do pytań. Życzeń i gratulacji, zwłaszcza gratulacji, dzisiaj już tyle było. To oczywiście jest bardzo przyjemne, ale proszę przechodzić do pytań.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#JanZubowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Przeprowadzone kontrole dają możliwość sformułowania wniosków dotyczących zmian w prawodawstwie. Ja z olbrzymim zaskoczeniem przyjąłem informację podaną przez pana prezesa, że z 53 wniosków de lege ferenda sformułowanych przez NIK w roku ubiegłym aż 47 pozostaje niezrealizowanych. Wśród nich znalazł się m.in. wniosek dotyczący wdrożenia przez Radę Ministrów jednolitej polityki właścicielskiej, obejmującej wszystkie podmioty, które gospodarują mieniem państwowym, niezależnie od ich formy własności i podstaw prawnych sprawowania nadzoru właścicielskiego.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#JanZubowski">Mam w związku z tym pytanie: Czy jest pan w stanie stwierdzić, panie prezesie, czy brak realizacji tego wniosku i podobnych może mieć konkretny wymiar finansowy i jaka może być skala utraconych korzyści? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie zadawał poseł Jan Zubowski, Prawo i Sprawiedliwość, a będzie zadawał poseł Jerzy Gosiewski, również Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Prezesie! W sprawozdaniu z kontroli dotyczącej planowania i wykorzystania środków na wynagrodzenia oraz zmiany w organizacji wewnętrznej jednostek administracji publicznej stopnia wojewódzkiego stwierdzono m.in., że nagminnie praktykowano zawyżanie liczby planowanych etatów. Najgorzej planowanie to przedstawiało się w urzędach wojewódzkich oraz jednostkach podległych wojewodzie, tj. centrach zdrowia publicznego, inspektoratach nadzoru farmaceutycznego oraz w wojewódzkich inspektoratach weterynarii, gdzie wykorzystanie etatów w stosunku do planowania wynosiło od około 79% do około 56%.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#JerzyGosiewski">Szanowny Panie Prezesie! Czy w rażących przypadkach kontrolujący stawiali wnioski o ukaranie winnych planowania na wyrost, a przez to wprowadzania w błąd rządu i innych instytucji wykorzystujących te informacje? I drugie pytanie: Czy i kto z tego tytułu poniósł konsekwencje? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#JarosławKalinowski">Pytanie zada pan poseł Lucjan Karasiewicz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#LucjanKarasiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! NIK jest jednym z filarów demokratycznego państwa prawa, dlatego w sposób szczególny należy dbać o jego dobre imię, a także pewną niezawisłość.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#LucjanKarasiewicz">Pytanie to kieruję w związku z sytuacją, jaka ma miejsce w powiecie lublinieckim, gdzie przewodniczący rady powiatu jest jednocześnie pracownikiem NIK delegatury w Katowicach, która swoim zasięgiem obejmuje również powiat lubliniecki.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#LucjanKarasiewicz">Chcę w tym miejscu nawiązać do ustawy o NIK, zwłaszcza do art. 74 mówiącego, że pracownik nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne nie może być członkiem partii politycznej ani prowadzić działalności politycznej. Art. 75 mówi, że pracownik nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne nie może wykonywać zajęć, które godziłyby w interes Najwyższej Izby Kontroli lub były niezgodne z jej zasadami, a także pozostawały w sprzeczności z obowiązkami pracownika lub mogły, niekoniecznie musiały, ustawa tak mówi, wywoływać podejrzenie o stronniczość lub interesowność.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#LucjanKarasiewicz">W związku z tym proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania: Czy nie widzi pan sprzeczności w takiej sytuacji, która godzi w dobre imię Izby? Czy wg pana jest ona zgodna z zasadami zawartymi w ustawie o NIK? Czy może powodować podejrzenie o stronniczość, np. jeśli w tym urzędzie, w tym starostwie jest przeprowadzana właśnie kontrola NIK? Czy nie obawia się pan prezes wykorzystywania instytucji NIK do lokalnych rozgrywek politycznych? A także ilu pracowników NIK pełni jednocześnie mandat radnego i czy wydawał pan zgodę na pełnienie właśnie przez owych radnych, a jednocześnie pracowników NIK, różnych funkcji w samorządach? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Adam Rogacki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#AdamRogacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Analiza sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r. w rozdziale „Restrukturyzacja gospodarki” ujawnia liczne przykłady braku dbałości o publiczny majątek. Do wielu nadużyć dochodziło przy wiedzy lub przy aprobacie władz spółek lub przedsiębiorstw. Jedną z kompetencji Najwyższej Izby Kontroli jest zawiadamianie organów powołanych do ścigania przestępstw lub wykroczeń o sytuacjach uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#AdamRogacki">Chcę zapytać, czy w przypadku stwierdzenia nadużyć dochodzi do zawiadomienia stosownych organów, a jeśli tak, to czy prowadzi się monitoring tych zawiadomień. Chcę również zapytać, jaka jest skuteczność oraz czy w przypadku odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowania podejmuje się dalsze działania mające na celu ukaranie osób, co do których stwierdzono naruszenie prawa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#JarosławKalinowski">Pani poseł Beata Mazurek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W sprawozdaniach NIK jest napisane, że poważnym zagrożeniem dla funkcjonowania naszego państwa jest korupcja. Pytam zatem, jakie widzi pan możliwości, jakie ma pan propozycje priorytetowych działań w tym zakresie, aby z życia publicznego wyeliminować korupcję. Jakie działania podejmuje NIK w przypadku niewykonywania zaleceń pokontrolnych? W pana wypowiedzi wyczułam nutkę bezradności w tym zakresie. Jak przedstawia się etatyzacja NIK? Czy zdaniem pana prezesa jest ona wystarczająca? Z czego wynikają różnice etatyzacji w delegaturach NIK i czy w mieście Lublinie, w województwie, które reprezentuje, jest ona wystarczająca? Na jakim etapie jest informatyzacja NIK? Chodzi mi o wyposażenie każdego kontrolującego w laptopy, jak i o wyposażenie instytucjonalne.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#BeataMazurek">Chciałabym jeszcze wrócić do sprawy korupcji, która była poruszana na posiedzeniu Komisji Pracy w części dotyczącej budżetu. Mianowicie podczas kontroli ministerstwa pracy stwierdzacie państwo nieprawidłowość polegającą na zawarciu i rozliczaniu umowy przez jednego dyrektora. Stwierdzacie, że może mieć to skutki korupcjogenne, i nic de facto z tym nie robicie, nie sprawdzacie, czy rzeczywiście miało to podłoże korupcyjne, czy mogło mieć, czy nie. Pytam: Czy dalej państwo nic z tym nie zrobicie, nie nadacie biegu sprawie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Wojciech Wilk, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WojciechWilk">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy rozpatrywanych przez Najwyższą Izbę Kontroli skarg. Z przedstawionego sprawozdania wynika, że w toku kontroli oraz w czasie podjętych czynności wyjaśniających Izba zbadała zasadność 242 skarg: 165 z 2005 r. i 77 z lat poprzednich. 127 spraw zakwalifikowano do zbadania w późniejszym terminie.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WojciechWilk">Chciałbym zapytać, na podstawie jakich kryteriów Najwyższa Izba Kontroli kwalifikuje skargi do rozpatrzenia i jaki czas upływa od momentu, kiedy skarga wpłynie do NIK, do czasu podjęcia przez Izbę działań w przedmiocie skargi. Oczywiście są bardzo różne skargi, dlatego proszę o podanie średniego czasu, kiedy ta skarga otrzymuje bieg. I czy mógłby pan prezes powiedzieć, jakich problemów dotyczy największa liczba skarg? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#JarosławKalinowski">Pani poseł Krystyna Skowrońska, którą przed chwilą jeszcze widziałem. Być może za chwilę wróci.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#JarosławKalinowski">W takim razie pan poseł Jacek Falfus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JacekFalfus">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Działalność NIK oceniona jest oczywiście pozytywnie. Sam obserwuję na posiedzeniach sejmowej Komisji Kultury Fizycznej i Sportu wystąpienia przedstawiciela NIK - trzeba to przyznać - doskonale zorientowanego w występujących w sporcie zjawiskach patologicznych, precyzującego jednocześnie konkretne środki zaradcze.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#JacekFalfus">Tematyka kontroli podejmowanych przez NIK jest oczywiście obszerna, dlatego przystępuję do pytań. Jaką część pracy kontrolnej Izby przeznaczono w roku ubiegłym na kontrolę przekształceń własnościowych, a w szczególności kontrolę procesów prywatyzacyjnych? W jaki konkretny sposób NIK zamierza współdziałać z Centralnym Biurem Antykorupcyjnym w zwalczaniu zjawisk korupcyjnych? Czy i w jaki sposób kierownictwo Izby dokonuje lub zamierza dokonywać oceny poziomu jakości postępowania kontrolnego oraz jego efektywności? Czy w NIK oblicza się lub szacuje się koszty poszczególnych, konkretnych kontroli oraz w jaki sposób kierownictwo Izby dokonuje ich oceny? I ostatnie pytanie. Jeżeli koszty poszczególnych kontroli nie są obliczane lub szacowane, to dlaczego, a także czy kierownictwo Izby zamierza to w przyszłości zmienić? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#JarosławKalinowski">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Toczy się debata nad sprawozdaniem Najwyższej Izby Kontroli za rok 2005. Nie mam pytania do konkretnego adresata, więc pozwolę sobie pana marszałka jako posła Rzeczypospolitej Polskiej zapytać, co pan marszałek jako poseł - bo tylko pan może mi udzielić odpowiedzi, nikt inny, nikomu innemu nie mogę tego pytania zadać - uważa o tym, że podczas tak ważnej debaty, kiedy Najwyższa Izba Kontroli pokazuje nieprawidłowości w funkcjonowaniu ministerstw i innych resortów, agencji, nie ma w ławach rządowych żadnego ministra, żadnego przez całą debatę. To są rzeczy ważne, ta debata dzisiejsza i to sprawozdanie. Jeżeli mamy naprawiać państwo, to uwagi i dane zawarte w sprawozdaniu Najwyższej Izby Kontroli są podstawą do tego, aby to robić, a nie ma tutaj żadnego przedstawiciela rządu.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#KrystynaSkowrońska">Panie marszałku, czy pan marszałek może odpowiedzieć mi na to pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#JarosławKalinowski">Pani poseł, powiem w ten sposób: jest regulamin Sejmu, jest też zwyczaj zgłaszania przez rząd, przez premiera osób, które w tego typu debatach reprezentują rząd. Mamy wpisaną osobę, która ma go reprezentować.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#JarosławKalinowski">Niestety, podczas sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli wraz z opinią komisji miało nie być przedstawiciela rządu. Regulamin nie zmusza. Ja natomiast odczytuję tylko to, co mam zapisane w zestawieniu przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, następna osoba, pan poseł Jacek Tomczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Najwyższa Izba Kontroli od lat pozostaje jedną z instytucji państwowych o najwyższym zaufaniu społecznym. Niezwykle ważna konstytucyjna misja NIK nakłada na tę instytucję określone, jakże ważne z punktu widzenia interesu publicznego obowiązki, z których na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat Izba wywiązuje się bez zarzutu, właściwsze wydaje się stwierdzenie, że wręcz wzorcowo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#JacekTomczak">Przedłożone Wysokiemu Sejmowi sprawozdanie z działalności NIK w roku 2005 potwierdza tę opinię, czego wyrazem jest również pozytywna ocena sprawozdania wyrażona w opinii komisji.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#JacekTomczak">Szczególną uwagę w sprawozdaniu przykuła część traktująca o rozwoju współpracy międzynarodowej Izby zarówno w zakresie współpracy bilateralnej, jak i w zakresie współpracy z międzynarodowymi organizacjami kontroli, takimi jak Komitet Kontraktowy Prezesów Najwyższych Organów Kontroli Państw Unii Europejskiej i Europejski Trybunał Obrachunkowy.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#JacekTomczak">Jak współpraca międzynarodowa NIK przekłada się na standardy działań kontrolnych prowadzonych przez NIK? Czy środki inwestowane w rozwój międzynarodowej współpracy NIK przekładają się w sposób wymierny na osiągane efekty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#JarosławKalinowski">O zabranie głosu proszę panią poseł Danutę Jazłowiecką, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#DanutaJazłowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Gratuluję rzetelnej pracy, jaką prezentujecie państwo w Najwyższej Izbie Kontroli, szczególnie dzisiaj, kiedy w naszym kraju stawiamy częściej na bylejakość niż na wysoką jakość.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#DanutaJazłowiecka">Chciałam zadać pytania. Jak to możliwe, że na ponad 50 rekomendacji Najwyższej Izby Kontroli dotyczących dokonania zmian w aktach prawnych zaledwie kilkanaście doczekało pochylenia się nad nimi posłów i przygotowania nowych, lepszych rozwiązań w naszym prawodawstwie? Które spośród pozostałych ponad 40 nieprzyjętych rekomendacji uważa pan za najistotniejsze w celu dokonania zmian w dotychczasowych zapisach aktów prawnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Mieczysław Marcin Łuczak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! NIK jest instytucją i organem kontrolnym, który w imieniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje odpowiednie zadania. Z informacji można wnioskować, iż w kraju nie jest idealnie, ale nie jest najgorzej i dowiedzieliśmy się, co można poprawić, co naprawić, uzupełnić, co trzeba zrobić. Przykro, że rząd Rzeczypospolitej Polskiej o tym nie będzie wiedział, bo go dziś nikt nie reprezentuje, tylko dowie się o tym z protokołów.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Z tego można również wnosić, iż działalność NIK to działalność na bardzo wysokim szczeblu i ogromnego ryzyka. Tak mogłoby się wydawać, lecz niestety takie jest życie i jak każdy człowiek, który wykonuje pewne zadania, tak ludzie, którzy tam pracują, ulegają pewnym sugestiom, naciskom itp. Dlatego też moje pytanie, panie prezesie jest takie: Czy pan prezes nie uważa za słuszne, aby wprowadzić w delegaturach rotacyjne zatrudnienie?</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Panie marszałku, jeszcze dwa krótkie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, ale krótkie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Panie prezesie, czy powstające coraz to nowe instytucje kontrolne nie są zagrożeniem dla autonomicznego zakresu kompetencyjnego Najwyższej Izby Kontroli? Czy nie obawia się pan, że prowadzony nabór nowych pracowników dla coraz to nowych instytucji kontrolnych, takich jak CBA i inne, nie spowoduje odpływu kadry NIK? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Roman Czepe, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#RomanCzepe">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwie rzeczy. Pierwsza rzecz, nie jestem rzecznikiem rządu, ale chciałbym powiedzieć, żebyśmy nie troszczyli się tak bardzo o to, bo rząd umie czytać, na pewno sprawozdanie już dawno przeczytał i wie, jakie wnioski trzeba z tego wyciągnąć.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#RomanCzepe">Druga sprawa - kwestia samorządów. Proszę państwa, czy możemy sobie wyobrazić, co by było, gdyby NIK nie badał samorządów? Czy możemy wyliczyć straty państwa, jakie by były, gdyby w ustawie, która była uchwalana w latach 1993–1994, nie zawarto przepisu pozwalającego na kontrolę samorządów? Dzisiaj to jest oczywiste, wszyscy zgadzamy się, że samorządy trzeba kontrolować, ale wówczas Unia Wolności - nie wskazuję tu w żadnym kierunku, proszę nie traktować mojego palca jak kierunkowskazu - mówiła bardzo wyraźnie, m.in. głosem Andrzeja Wielowieyskiego, że nie można kontrolować samorządów, bo to jest samorządność i one same skontrolują się. Pytanie więc, co by było dzisiaj? Te pytania chcę przenieść na spółdzielnie. Dzisiaj też wielu powie: jak to spółdzielnie badać? Spółdzielnie też działają autonomicznie. Jakie straty byłyby do uniknięcia, gdyby można było kontrolować spółdzielnie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#JarosławKalinowski">Zanim poproszę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#JarosławKalinowski">Panie i panowie posłowie, rząd nie jest zobowiązany regulaminowo do obecności przy tego typu debacie.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba przeczytać regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#JarosławKalinowski">Chwileczkę. W rękach parlamentu i większości w parlamencie jest dokonanie odpowiednich zmian, to, żeby na podstawie przemyśleń ewentualnie wprowadzić zmiany albo nie wprowadzić. Prawem opozycji jest oczywiście wskazywać, że inaczej byłoby dobrze, a prawem rządu zgodnie z regulaminem być nieobecnym. Problem jednak istnieje, bo NIK trwa i ma naprawdę bardzo dobre wyniki, natomiast rządy zmieniają się bardzo często i nie ma ciągłości znajomości wyników kontroli, które w poszczególnych urzędach administracji, nie tylko centralnej, są i niestety na pewno zalegają, jak o tym często słyszymy, i z dzisiejszego sprawozdania również o tym dowiedzieliśmy się.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#TomaszLatos">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Na początek może dwa słowa komentarza.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#TomaszLatos">Panie marszałku, sądzę, że jednak ta debata toczy się pomiędzy Sejmem, któremu Najwyższa Izba Kontroli podlega, a panem prezesem. Te pytania są kierowane do pana prezesa. Dlatego też myślę, żeby nie troszczyć się o puste ławy rządowe. Tak jak wspomniał mój kolega, raport NIK rząd z pewnością doskonale zna. Teraz ad rem.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#TomaszLatos">Panie prezesie, od 7 lat mamy nową rzeczywistość w służbie zdrowia, 7 lat temu była reforma służby zdrowia, jak wiemy, mocno krytykowana z różnych stron. W międzyczasie były też różnego rodzaju zmiany w tej reformie, pogłębia się zadłużenie poszczególnych placówek służby zdrowia. Chciałem zapytać pana prezesa, czy w toku kontroli, które sukcesywnie miały miejsce w ciągu tych 7 lat, można obserwować, że mimo tego pogłębiającego się zadłużenia poprawia się styl i sposób zarządzania placówkami służby zdrowia, czy też wręcz przeciwnie, nadal w wielu miejscach jest on niewłaściwy. To też jest oczywiście jedna z przyczyn zadłużenia, choć niewątpliwie tych środków finansowych przeznaczonych na służbę zdrowia jest zbyt mało.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#TomaszLatos">Wreszcie druga sprawa. Czy jest niebezpieczeństwo, że wskutek skupowania długów szpitali, samorządy czy też państwo, w przypadku szpitali uniwersyteckich bądź szpitali klinicznych, mogą utracić kontrolę nad tymi placówkami? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#JarosławKalinowski">Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Dołączam się do gratulacji z okazji bardzo dobrego sprawozdania. Mam dwa pytania. Jedno dotyczy przemysłu spirytusowego. Kontrola przeprowadzona przez Najwyższą Izbę Kontroli wykazała liczne nieprawidłowości. Stawiam pytanie: Czy są wyciągnięte z tej kontroli jakiekolwiek wnioski? Czy była może jeszcze przeprowadzona rekontrola? Czy te sprawy, które polegały na utrudnianiu działalności kontrolerów przy przeprowadzaniu kontroli między innymi w Siedlcach, się zmieniły, czy to się zmieniło?</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#StanisławSzwed">I druga kwestia, której do dzisiaj nie możemy rozwikłać, związana z narodowymi funduszami inwestycyjnymi. Przez wiele lat próbujemy sprawdzić, dojść do prawdy, jak de facto funkcjonowały te fundusze i co się z nimi stało. Czy w tej sprawie Najwyższa Izba Kontroli podejmowała jakiekolwiek działania i czy jeszcze raz spróbuje podjąć? Wiem, że to była kwestia bardzo utrudniona, Najwyższa Izba Kontroli nie była dopuszczona do wielu zakładów związanych z narodowymi funduszami inwestycyjnymi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#JarosławKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#JarosławKalinowski">Gdyby nie drobna różnica zdań w sprawie obecności bądź nieobecności przedstawicieli rządu, to byłaby pełna zgodność w debacie. Nie zmienia to faktu, że była pełna zgodność w ocenie działań Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę o zabranie głosu prezesa Najwyższej Izby Kontroli pana Mirosława Sekułę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo serdecznie dziękuję za wszystkie oceny pracy Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo dziękuję również za wszystkie pytania, które zostały skierowane. Oczywiście w tak krótkiej odpowiedzi i bez sięgnięcia do szczegółowych materiałów nie będę w stanie wyczerpująco odpowiedzieć na wszystkie pytania. Na te pytania, na które nie odpowiem, udzielimy odpowiedzi w innym trybie.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#MirosławSekuła">Chciałbym generalnie przypomnieć, bo to dotyczy kilku pytań, jaka jest rola Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli nie jest częścią władzy wykonawczej. W związku z tym Najwyższa Izba Kontroli nie może i nie powinna wpływać na decyzje podejmowane w czasie sprawowania władzy wykonawczej. Wobec tego nasze wnioski i nasze rekomendacje nie mają - i w przyszłości, moim zdaniem, nie powinny mieć - mocy wiążącej dla kontrolowanych, dlatego że tylko i wyłącznie kierownicy odpowiedzialni za funkcjonowanie jednostek powinni podejmować decyzje i ponosić za nie pełną odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#MirosławSekuła">Kontrole przeprowadzane przez Najwyższą Izbę Kontroli i inne rodzaje kontroli, jak kontrola wewnętrzna w jednostkach, są po to, żeby pomagać kontrolowanemu, są po to, żeby podpowiadać, żeby identyfikować obszary zagrożeń, by identyfikować nieprawidłowości i co najwyżej podpowiadać drogi poprawy. Natomiast od kontrolowanego oraz od instytucji nadzorujących kontrolowanych zależy wykorzystanie informacji uzyskanych w trakcie procesu kontrolnego. Najwyższa Izba Kontroli jest instytucją ekspercką. My, idąc do kontrolowanej instytucji, mamy za zadanie zidentyfikować stan istniejący, stwierdzić, jakie są nieprawidłowości, jakie są dysfunkcje i ewentualnie po ich opisaniu i uzmysłowieniu kontrolowanemu zaproponować możliwe drogi rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#MirosławSekuła">W związku z tym uważam, że generalna odpowiedź na tych kilkanaście pytań, które mniej więcej tak brzmiały: co z tego, że Najwyższa Izba Kontroli sformułowała jakieś postulaty, kiedy one nie są realizowane, odpowiem tak: świadczy to ogólnie o słabym nadzorze instytucji odpowiedzialnych czy osobiście nadzorze kierowników instytucji nad tymi instytucjami, którymi kierują albo które nadzorują. Zdecydowanie chcę odpowiedzieć, że nie powinno się wymagać od instytucji kontrolnych wszelkiego typu - obojętne, czy dotyczą one kontroli wewnętrznej czy, tak jak w przypadku Najwyższej Izby Kontroli, kontroli zewnętrznej - sprawowania funkcji wykonawczych i nie powinny być wiążące opinie ekspertów dla tego, komu mają pomóc w kierowaniu i komu mają pomóc w zarządzaniu.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#MirosławSekuła">Na pytania dotyczące wniosków kierowanych do prokuratury najpierw chciałbym odpowiedzieć generalnie. Proszę państwa, kontrole Najwyższej Izby Kontroli są dolegliwe dla kontrolowanych. Nie tylko dlatego, że zabierają czas i że pracownicy jednostek kontrolowanych muszą poświęcić swoją energię i swój czas na pomoc kontrolerom, ale również dlatego, że oceny Najwyższej Izby Kontroli mają - użyję tu przenośni - dość dużą siłę rażenia. Bardzo istotne jest tutaj nie tylko to, że możemy kierować wnioski do prokuratury w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa, i nie tylko to, że możemy formułować wnioski o nieprzydatności przedstawicieli jednostek kontrolowanych do pełnienia funkcji na zajmowanym stanowisku, ale również istotny jest wymiar społeczny.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#MirosławSekuła">Bardzo często ten wymiar społeczny jest nawet bardziej dolegliwy niż kierowane do prokuratury zawiadomienia, które z reguły wiążą się z bardzo długotrwałym postępowaniem. W związku z tym uważam, że dolegliwość kontroli dla kontrolowanego ze strony Najwyższej Izby Kontroli wymusza nadzwyczajną staranność, a nawet ostrożność w formułowaniu oskarżeń czy formułowaniu daleko idących wniosków personalnych. Myślę, że dobrze jest zapisane w ustawie, że kierujemy zawiadomienie do prokuratury w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa. Nie tyle więc jesteśmy od stwierdzania, czy przestępstwo było, na pewno nie jesteśmy od ścigania przestępstwa i na pewno nie jest naszym zadaniem prowadzenie działalności śledczej, natomiast wtedy, gdy z naszych postępowań kontrolnych wynika, że uzasadnione jest podejrzenie popełnienia przestępstwa, powinniśmy skierować takie zawiadomienie do prokuratury. I właściwie od lat kierujemy stałą liczbę takich zawiadomień. Liczba ta waha się od 90 do 110 zawiadomień co roku. Co roku kierujemy około 100 zawiadomień do prokuratury w przypadku, kiedy stwierdzamy, że istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Czasem jest tak, że takie uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa nie potwierdza się po przeprowadzeniu czynności dochodzeniowo-śledczych, ale zawsze samo skierowanie zawiadomienia jest bardzo poważną, powiem, plamą na karierze zawodowej osoby, wobec której takie zawiadomienie jest kierowane.</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#MirosławSekuła">Przechodzę do szczegółowych pytań. Chciałbym odpowiedzieć na te pytania, które dotyczą korupcji, ponieważ było ich kilka. I pani poseł Mazurek, i kilku innych posłów pytało o wnioski, jakie wynikają z zagrożeń korupcyjnych przez nas identyfikowanych. Wrócę również do generaliów. My identyfikujemy obszary zagrożenia korupcją. Rzadko się zdarza, że nasze materiały kontrolne uzyskane w trakcie procesu kontrolnego pozwalają jednoznacznie stwierdzić, że akt korupcji miał miejsce, dlatego że do tego są potrzebne techniki śledcze.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#MirosławSekuła">Na marginesie, chcę odpowiedzieć na pytania o Centralne Biuro Antykorupcyjne czy o inne instytucje, które często są przeciwstawiane Najwyższej Izbie Kontroli albo są pokazywane jako te, które jak gdyby zawierają pewien obszar funkcjonowania Najwyższej Izby Kontroli. Chcę odpowiedzieć jednoznacznie - uważam, że takie zabieranie obszaru Najwyższej Izbie Kontroli nie ma miejsca.</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#MirosławSekuła">Przechodząc konkretnie do Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Jest to ewidentnie instytucja, która posiada uprawnienia śledcze i dochodzeniowe. W związku z tym, jeżeli staramy się ją umiejscowić wśród instytucji państwowych, to zdecydowanie należy ją umiejscowić pomiędzy tymi instytucjami, które mają uprawnienia dochodzeniowo-śledcze. Co prawda jestem o tym przekonany, że takie biuro może korzystać, jestem przekonany, że będzie korzystać z naszych analiz dotyczących identyfikowania zagrożeń korupcyjnych oraz identyfikowania tych obszarów, w których my stwierdzamy wysokie zagrożenie korupcyjne, natomiast nie ma zabierania sobie wzajemnie pola działania, dlatego że my stosujemy tylko techniki kontrolerskie. Jeżeli by był jakiś spór dotyczący Centralnego Biura Antykorupcyjnego, to raczej myślę, że ten spór należy ulokować wśród takich instytucji, jak Centralne Biuro Śledcze, jak Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jak Policja, prokuratura czy inne instytucje z tego obszaru funkcjonowania państwa. Również nie obawiam się odpływu kadr z Najwyższej Izby Kontroli. Uważam, że wręcz należałoby w przyszłości zastanowić się nad mechanizmem, który jest wykorzystywany przez niektóre najwyższe organy kontroli innych państw europejskich, na przykład w Wielkiej Brytanii jest nawet taka opisana procedura, kiedy kontrolerów odsyła się na pewien czas do pracy w innych instytucjach, również w tych, które są kontrolowane przez tamtejsze National Audit Office, czyli Narodowe Biuro Kontroli. Ja przyjmuję zasadę, że każdy kontroler, który ma w swoim życiu epizod, kiedy był kontrolowanym, będzie lepszym kontrolerem. Ja w swojej pracy jako prezesa Najwyższej Izby Kontroli dość szeroko wykorzystuję moje doświadczenia w czasie, kiedy to ja byłem kontrolowany przez wiele instytucji kontrolnych, w tym przez Najwyższą Izbę Kontroli. Uważam, że takie - tak jak to w tej chwili ma miejsce - udzielanie urlopów bezpłatnych tym kontrolerom, którzy zdecydują się na pracę w różnych instytucjach państwowych i niepaństwowych, jest to jak najbardziej prawidłowy sposób wzbogacania tych kontrolerów oraz wzbogacania umiejętności i sposobów głębszego podejścia do kontrolowanych instytucji. Na marginesie powiem, że nie jest to wcale duża grupa. W Najwyższej Izbie Kontroli z wszystkich powodów, między innymi z powodu urlopów macierzyńskich, przypadków życiowych, pracy za granicą współmałżonków oraz odejścia do pracy w instytucjach rządowych czy samorządowych w tej chwili z bezpłatnych urlopów korzysta około 40 osób. Wszystkich osób przebywających na bezpłatnych urlopach jest około 40, w związku z tym przy zatrudnieniu 1700 pracowników oraz około 1300 kontrolerów - osób wykonujących i nadzorujących czynności kontrolne nie jest to liczba, która by zaburzała funkcjonowanie Najwyższej Izby Kontroli. Tak jak powiedziałem, uważam, że w przyszłości należy się zastanowić nad wręcz wmontowaniem takiego mechanizmu, żeby w ramach zwiększania swojego doświadczenia kontrolerskiego kontrolerzy mieli możliwość pracy w instytucjach, które później będą kontrolowane przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#MirosławSekuła">Ważną sprawą też należącą do generaliów jest to, co poruszał pan poseł Czepe - kontrola samorządów. Rzeczywiście przypomnę, że w roku 1993 w czasie formułowania ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, w czasie debaty nad wówczas uchwalaną ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli również dyskutowano, czy ma być kontrolowany samorząd terytorialny przez Najwyższą Izbę Kontroli i w jakim zakresie ma być kontrolowany. Wtedy zdecydowano po długiej dyskusji, że ma być kontrolowany, ale z wyłączeniem jednego z istotnych kryteriów kontrolnych - z kryterium celowości. Myślę, że kilkanaście lat współżycia samorządów i Najwyższej Izby Kontroli pokazało, że Najwyższa Izba Kontroli nie robi krzywdy samorządom, tak jak wtedy się obawiano. Raczej samorządy są wzbogacane i mają szansę lepiej funkcjonować dzięki kontrolom, całemu systemowi kontroli, ale również kontrolom Najwyższej Izby Kontroli. Ale ponieważ ta regulacja znalazła swój zapis w konstytucji, w związku z tym podejmowanie tej dyskusji nad włączeniem kryterium celowości do kontroli jednostek samorządu terytorialnego może być podejmowane wyłączenie w czasie debaty konstytucyjnej, w czasie debaty nad rozwiązaniami konstytucyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-248.10" who="#MirosławSekuła">Podobnie sprawa ma się ze spółdzielniami mieszkaniowymi. Wtedy w czasie tamtej debaty w 1993 r. zdecydowano, że spółdzielnie mieszkaniowe nie będą podlegały kontroli NIK-u. I powiem, że ta decyzja w świetle wniosków o przeprowadzenie kontroli wpływających do Najwyższej Izby Kontroli i w świetle skarg nie jest akceptowana społecznie. Pomimo że od lat niezmiennie odpowiadamy skarżącym się na spółdzielnie mieszkaniowe albo wnioskującym czy proszącym o kontrole w spółdzielniach mieszkaniowych, że nie mamy do tego uprawnień i że my nie jesteśmy od kontrolowania spółdzielni mieszkaniowych, w dalszym ciągu takie prośby otrzymujemy i w dalszym ciągu nasze odpowiedzi spotykają się ze zdziwieniem, z niezrozumieniem, a w niektórych drastycznych przypadkach wręcz z agresją czy to pisaną, czy słowną, na szczęście nie fizyczną. W związku z tym ta sprawa również wymaga dyskusji. Kiedy jestem wielokrotnie pytany o to, czy widzę jakieś wyjście z sytuacji, to jedyne, co udało mi się wypracować, to to, że być może należy do sprawy podejść inaczej - nie tyle poddawać spółdzielnie mieszkaniowe kontroli Najwyższej Izby Kontroli, ale być może umożliwić spółdzielniom mieszkaniowym korzystanie z potencjału kontrolnego nie tylko Najwyższej Izby Kontroli, ale również innych instytucji kontrolnych państwa. Może należy do tej sprawy podejść, że różne instytucje kontrolne - być może nawet Najwyższa Izba Kontroli - mogłyby świadczyć pewnego rodzaju usługi kontrolerskie również spółdzielniom. Najbardziej dotyczy to spółdzielni mieszkaniowych. Ale myślę, że trzeba by na to popatrzeć raczej od strony spółdzielni mieszkaniowych niż od strony Najwyższej Izby Kontroli. Dyskusja, która w tej chwili jest prowadzona w Komisji do Spraw Kontroli Państwowej i w podkomisji powołanej w celu nowelizacji ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, na pewno w tym obszarze też doprowadzi do co najmniej wypracowania zdania i później jakiegoś dalszego programu działania. Nie przypuszczam, żeby można było przez szybkie zmiany legislacyjne tę sprawę załatwić, ale w związku z dużym oczekiwaniem społecznym w tym kierunku na pewno należy ten temat pogłębić i należy w dalszym ciągu o nim dyskutować i mówić.</u>
          <u xml:id="u-248.11" who="#MirosławSekuła">Również do tych generalnych pytań zaliczyłbym pytanie pana posła Tomczaka, czy opłaca się współpraca międzynarodowa. Odpowiedź jest bardzo prosta: współpraca międzynarodowa jest konieczna. Na jednym ze spotkań w gronie międzynarodowym padło takie pytanie - była dyskusja - po co nam współpraca międzynarodowa. Najpierw przedstawiciel brytyjskiego najwyższego organu kontroli odpowiedział humorystycznie, że dlatego, iż w naszych krajach nikt nas nie lubi, musimy szukać współpracowników i przyjaciół na zewnątrz, ale później rozwinął to całkiem na serio, że żaden z najwyższych organów kontroli nie ma partnera do współpracy i do rozwoju w swoim kraju, bo jest jedyny. W związku z tym jeżeli chce się rozwijać, podwyższać swoje umiejętności, to dla niego partnerem może być tylko instytucja z innego kraju o podobnej strukturze, o podobnym ustroju i podobnej kulturze prawnej i państwowej. Wydaje się, że tak oczywista odpowiedź musi być zastosowana.</u>
          <u xml:id="u-248.12" who="#MirosławSekuła">W przypadku Najwyższej Izby Kontroli jest stosowana i rozwój współpracy międzynarodowej był spowodowany głównie przygotowaniem Polski do wstąpienia do Unii Europejskiej, dlatego że w traktacie przedakcesyjnym wpisano konkretne zobowiązania, konkretne poziomy, które musi osiągnąć Najwyższa Izba Kontroli, żeby być uznana za organ spełniający wymagania państw Unii. Korzystaliśmy przede wszystkim z pomocy i doświadczeń innych najwyższych organów kontroli, dzięki temu teraz można powiedzieć, że jesteśmy równoprawnym partnerem dla najwyższych organów kontroli państw Unii Europejskiej oraz możemy wspomagać najwyższe organy kontroli innych państw.</u>
          <u xml:id="u-248.13" who="#MirosławSekuła">Byłem zaskoczony, kiedy prezydent najwyższego organu kontroli Albanii prosił szczególnie nas o pomoc i współpracę, tłumacząc, że nasz poziom kontrolny jest porównywalny z poziomami najwyższych organów kontroli państw starej Unii Europejskiej, ale dzięki naszym doświadczeniom ustrojowym współpraca z nami jest dla nich znacznie bardziej korzystna. Podawał przykłady pytań i problemów, przed którymi stoi albański najwyższy organ kontroli, które dla kontrolerów ze starych państw Unii Europejskiej są zupełnie nieznane i niezrozumiałe, natomiast dla naszych kontrolerów, którzy mają doświadczenia transformacji ustrojowej, takie pytania są dość proste i odpowiedzi są wypracowane w naszej Izbie - bo musiały być wypracowane.</u>
          <u xml:id="u-248.14" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Łuczak mówił o rotacyjnym zatrudnieniu w delegaturach. To jest problem, który pojawiał się od zawsze w Najwyższej Izbie Kontroli. Zderzają się tutaj dwa sposoby myślenia: jeden taki, że nadrzędną wartością jest stabilność kadr oraz bardzo dobra znajomość lokalnych problemów, i drugi, który mówi o nieuchronności wrastania w miejscowe społeczności i w związku z tym coraz gorsze sprawowanie funkcji kontrolnych. Uważam, że należy starać się obydwie wartości jakoś pogodzić. Moje osobiste zdanie było wielokrotnie wyrażane. Uważam, że sprawę rozwiązywałaby kadencyjność na funkcjach dyrektorów, szczególnie delegatur, ale właściwie wszystkich jednostek kontrolnych. Taka rotacyjność nie mogłaby niszczyć wartości, którą jest mianowanie pracowników kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli, łącznie z gwarancją zatrudnienia i honorowaniem dorobku pracowników, którzy pełnili funkcje kierownicze.</u>
          <u xml:id="u-248.15" who="#MirosławSekuła">Jesteśmy w trakcie eksperymentu, który być może będzie zastosowany na szerszą skalę. Jak niektórzy z państwa wiedzą, w tym roku w trakcie analizy, badania, w trakcie kontroli budżetowej przyjęliśmy zasadę, że niektóre delegatury nie kontrolują wykonania budżetu jednostek w swoim województwie, tylko w sąsiednim. Zrobiliśmy eksperyment, że delegatura w Zielonej Górze, w Poznaniu, jeszcze kilka innych zamieniły się obszarami kontrolowania. Zwracam uwagę, że jeżeliby to przyjąć jako stałe rozwiązanie, to niewątpliwie zwiększy to koszty prowadzenia kontroli.</u>
          <u xml:id="u-248.16" who="#MirosławSekuła">Mówiąc o kosztach kontroli chcę odpowiedzieć panu posłowi Falfusowi, że rachunek kosztów kontroli jest prowadzony w NIK. Od trzech lat borykamy się z tym problemem, jak precyzyjnie wycenić koszty kontroli i jak ewentualnie skorelować je z potencjalnymi korzyściami z już przeprowadzonych, również w wymiarze finansowym. Jest to opisane w naszych standardach. Jest to również dość dobrze opracowane w podręczniku kontrolera i dzięki temu zaczyna być stosowane na coraz większą skalę.</u>
          <u xml:id="u-248.17" who="#MirosławSekuła">To samo dotyczy oceny kontroli. Trudno mówić o wysokiej jakości procesu kontrolnego, jeżeli on sam nie miałby kontroli jakości. To zagadnienie nie jest tylko problemem Najwyższej Izby Kontroli, ale każdego najwyższego organu kontroli, jest to jeden z częstszych tematów poruszanych w kontaktach międzynarodowych. Między innymi kontrola jakości procesu kontrolnego będzie jednym z głównych tematów kongresu EUROSAI, który odbędzie się w 2008 r. w Polsce. Najwyższa Izba Kontroli razem z węgierskim i maltańskim najwyższym organem kontroli jest głównym autorem podręcznika czy raczej przewodnika po kontroli jakości, który jest już przetłumaczony na kilkanaście języków, jest między innymi stosowany przez ASOSAI, czyli azjatycką organizację najwyższych organów kontroli. Ten dokument był prezentowany zarówno w Europejskim Trybunale Obrachunkowym, jak i na kilkunastu międzynarodowych spotkaniach, konferencjach i seminariach poświęconych działalności kontrolnej.</u>
          <u xml:id="u-248.18" who="#MirosławSekuła">Ocena kontroli musi być wielokierunkowa. Na niektóre z jej elementach już zwróciłem uwagę, mówiąc np. o przeglądzie partnerskim, który jest dokonywany w Najwyższej Izbie Kontroli przez kontrolerów z duńskiego narodowego urzędu kontroli. Przy tej okazji chcę również powiedzieć, że ten urząd poddał się w ubiegłym roku skontrolowaniu przez międzynarodową grupę kontrolerów, w skład której wchodził przedstawiciel Kanady, Norwegii i Polski. I duńscy koledzy są bardzo zadowoleni z tego przeglądu. Uważają, że to, co umykało ich wewnętrznej kontroli, zostało wykazane przez ten międzynarodowy zespół kontrolny.</u>
          <u xml:id="u-248.19" who="#MirosławSekuła">Ważnymi elementami współpracy międzynarodowej są także inne kontrole partnerskie. Niedawno była informacja o tym, że kanadyjski i australijski najwyższe organy kontroli zostały poddane takiej kontroli partnerskiej. Podobnie najwyższe organy kontroli Stanów Zjednoczonych oraz Norwegii. Myślę, że wzajemna kontrola najwyższych organów kontroli jest istotnym elementem oceny jakości postępowania kontrolnego. Ale również powiem, że wprowadziliśmy niedawno dwie nowe formy kontroli jakości procesu kontrolnego w Izbie. M.in. wprowadziliśmy kontrolę wylosowanych zakończonych postępowań kontrolnych przez 2-osobowe zespoły złożone z doradców prezesa, którzy kontrolują wylosowane zakończone postępowania kontrolne, jeszcze raz im się przyglądają; zdecydowaliśmy się także na kontrolę przekrojową przez całą Najwyższą Izbę Kontroli, prowadzoną przez wyłoniony w drodze losowania zespół kontrolerski pochodzący z wszystkich jednostek kontrolnych NIK. A więc do oceny jakości kontroli przywiązujemy dużą wagę. Myślę, że wszystkie doświadczenia, w których bierzemy udział, pozwolą na wypracowanie sprawnego i skutecznego systemu zarówno kontroli wewnętrznej, jak i kontroli partnerskich.</u>
          <u xml:id="u-248.20" who="#MirosławSekuła">Pani poseł Mazurek mówiła o szerokich problemach korupcji, pytała również o obsadę w delegaturze w Lublinie. Cztery lata temu była przeprowadzona dogłębna analiza stanów osobowych, tak się wyrażę, w poszczególnych jednostkach kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli. Wtedy przyjęliśmy zasadę, że liczba kontrolerów w poszczególnych jednostkach organizacyjnych, zwłaszcza dotyczyło to delegatur, będzie zależna od trzech wag. W przypadku delegatur tymi wagami są liczba mieszkańców województwa i obszar województwa, a za trzecią wagę przyjęliśmy liczbę podmiotów podlegających kontroli Najwyższej Izby Kontroli na terenie tego województwa. Na podstawie tych trzech wag dopasowaliśmy obsadę w poszczególnych delegaturach, przyjmując też generalną zasadę, że na 1700 zatrudnionych 850 z nich, czyli połowa, pracuje w delegaturach, a 850 pracowników pracuje tu, w Warszawie. Oczywiście wśród 850 pracujących w Warszawie połowa to pracownicy wykonujący i nadzorujący czynności kontrolne, a połowa to ci, którzy świadczą działalność usługową dla Najwyższej Izby Kontroli lub wspomagają działalność kontrolną. A więc uważam, również przy tym szerokim wyjaśnieniu, że obsada osobowa delegatury w Lublinie jest taka, jak w innych delegaturach i adekwatna do liczby kontrolowanych jednostek w woj. lubelskim, do powierzchni i do liczby ludności tego województwa.</u>
          <u xml:id="u-248.21" who="#MirosławSekuła">Mówiąc o obsadzie, chcę jeszcze zwrócić państwa uwagę na jeden fakt. Pomimo całego procesu dostosowywania Najwyższej Izby Kontroli do wymagań związanych z przystępowaniem Polski do Unii Europejskiej, z tego tytułu zatrudnienie w Najwyższej Izbie Kontroli nie wzrosło ani o jeden etat. Przyjęliśmy zasadę, że wszystkie departamenty i wszystkie delegatury biorą udział w dostosowywaniu Najwyższej Izby Kontroli do wymagań i standardów, które są uznane za wystarczające przez instytucje Unii Europejskiej. Przez okres 2 lat mieliśmy biuro integracji europejskiej, które koncentrowało sprawy dostosowywania Najwyższej Izby Kontroli, nie kontrolne, tylko organizacyjne, ale biuro to zakończyło swoją pracę z końcem 2004 r., dlatego że uznaliśmy, iż po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej każdy departament i każda delegatura powinny we własnym zakresie dbać o sprawy związane z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-248.22" who="#MirosławSekuła">Jak państwo wiecie, na terenie naszego kraju coraz częściej mają miejsce kontrole Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Przyjęliśmy zasadę, że każda taka kontrola międzynarodowa odbywa się w asyście naszych kontrolerów. Czyli każda wizyta kontrolerów Europejskiego Trybunału Obrachunkowego ma asystę naszych kontrolerów, oczywiście nie z jakiegoś wydzielonego departamentu czy jednostki organizacyjnej, ale z departamentu czy delegatury, które są właściwe dla tej kontroli - albo tematycznie, albo terytorialnie.</u>
          <u xml:id="u-248.23" who="#MirosławSekuła">Chcę odpowiedzieć panu posłowi Latosowi, że prezes Najwyższej Izby Kontroli jest tylko ustami Najwyższej Izby Kontroli. Prezes to osoba, która ma dbać o dobrą sprzedaż produktów wytworzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Kontrolerzy dzięki regulacjom prawnym mają duży zakres swobody, ale również duży zakres odpowiedzialności Prezes Najwyższej Izby Kontroli nie jest kontrolerem, jedynie organizuje działalność kontrolną i odpowiada przed Sejmem, przed innymi instytucjami państwa i również przed społeczeństwem za to, żeby Najwyższa Izby Kontroli pracowała jak najsprawniej. Natomiast prezes nie przeprowadza samodzielnie kontroli. Jestem jedynie tym, który ma dobrze zorganizować pracę kontrolerów oraz zadbać o to, żeby efekty ich pacy w jak najlepszym stopniu były wykorzystane, mówiąc kolokwialnie, żeby produkty przez nich wytworzone były jak najlepiej sprzedane.</u>
          <u xml:id="u-248.24" who="#MirosławSekuła">Przechodząc do pytania o placówki służby zdrowia, odpowiem inaczej. Nie odpowiem, ile jest zadłużonych szpitali, ale odpowiem, że połowa szpitali nie jest zadłużona. Dlaczego w ten sposób odpowiadam? Żeby zwrócić uwagę, że to ogromne zadłużenie służby zdrowia nie jest równo rozłożone. Według naszej wiedzy kontrolerskiej - przy dość niedoskonałym, albo nawet, można powiedzieć: wadliwym systemie rozliczeń w służbie zdrowia - niektórym jednostkom wprost się opłaca, a niektóre wręcz wybierają drogę poprzez zadłużenie. Bo jeżeli nie ma odpowiedzialności za zadłużanie się jednostek służby zdrowia, jeżeli czasem jest to powodem do chluby - niektórzy dyrektorzy szpitali mówią, że tak bardzo dbają o pacjentów, że aż się zadłużają - rzeczywiście problem zadłużenia w służbie zdrowia jest nie do opanowania. Myślę, że nasze wieloletnie kontrole jednoznacznie pokazują, iż bez głębokich zmian w systemie funkcjonowania służby zdrowia, a zwłaszcza finansowania opieki zdrowotnej, nie jest możliwe wyjście z tych wiecznie powtarzających się zadłużeń.</u>
          <u xml:id="u-248.25" who="#MirosławSekuła">Państwo, którzy się dłużej interesujecie zadłużeniem służby zdrowia, na pewno wiecie, że procesy oddłużania były już kilkakrotnie przeprowadzane i za każdym razem najbardziej poszkodowane w procesie oddłużania były jednostki, które się nie zadłużyły. W związku z tym taki proces w skali kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu lat pokazuje, że niestety przy takich regulacjach nie warto być rzetelnym, nie warto się starać. Lepiej zadłużyć jednostkę, a w razie zagrożenia jej zamknięciem ogłosić strajk albo jeszcze lepiej zmobilizować mieszkańców czy pacjentów lub ich rodziny, żeby stanęli w obronie takiego dyrektora i takiej jednostki służby zdrowia. Proszę państwa, taka sytuacja będzie się powtarzała, będzie się powtarzała w nieskończoność, jeśli podstawy finansowania opieki zdrowotnej nie zostaną naprawione i zmienione. Po prostu musi się w służbie zdrowia opłacać być rzetelnym, oszczędnym. Już nie będę kontynuował tego tematu. Chcę jeszcze raz podkreślić, że połowa szpitali nie jest zadłużona. Myślę, że należałoby raczej przeprowadzić analizę, co zrobić i jak pomóc tej połowie szpitali, która nie jest zadłużona, niż ciągle się zastanawiać, jak kolejny raz oddłużać te szpitale, które się notorycznie, w recydywie, że tak powiem, zadłużają.</u>
          <u xml:id="u-248.26" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Falfus pytał o przekształcenia własnościowe. To jest trudne pytanie i przede wszystkim niemożliwa jest krótka odpowiedź. Z tym problemem Najwyższa Izba Kontroli jest konfrontowana już kilkanaście lat. I prawie zawsze, niezmiennie, w naszych analizach obszarów dysfunkcjonalnych oraz w naszych analizach obszarów zagrożonych korupcją przekształcenia własnościowe są opisywane, są jednym z najistotniejszych elementów tych obszarów dysfunkcjonalnych i tych obszarów o wysokim zagrożeniu korupcją. Myślę, że problem się skończy wtedy, kiedy przekształcenia własnościowe staną się marginesem funkcjonowania naszych kolejnych rządów i naszych kolejnych ministerstw. Po prostu z samej natury rzeczy przekształcenia własnościowe są obszarem o dużym zagrożeniu nieprawidłowościami.</u>
          <u xml:id="u-248.27" who="#MirosławSekuła">Ważnym pytaniem było pytanie posła Karasiewicza dotyczące łączenia funkcji kontrolnych z funkcjami w samorządzie terytorialnym. Odpowiem tak: nie mam w tej chwili żadnych mechanizmów, nie mogę zgodnie z obowiązującymi przepisami zabronić udziału w samorządzie terytorialnym kontrolerom Najwyższej Izby Kontroli. Przykład Lublińca jest odosobniony. To nie jest jakiś generalny problem w Najwyższej Izbie Kontroli. Powiem, że należy on do trzech przypadków, które zgłoszono do mnie, że kontrolerzy w ten sposób łamią zasadę bezstronności. Myślę, że do czasu zmiany regulacji ustawowych trzeba to pozostawić po prostu dyrektorom jednostek kontrolnych, to oni muszą szczególnie patrzeć na to, żeby kontrolerzy w minimalnym stopniu mieli możliwość popadania w taki konflikt albo żeby w ogóle jej nie mieli. Natomiast zgadzam się, że sprawa dojrzała do uregulowań natury ustawowej. W tej chwili nie ma zarówno zakazu łączenia funkcji kontrolerskich z mandatem radnego w samorządzie terytorialnym, jak i nie ma możliwości wymagania przez kierownictwo Najwyższej Izby Kontroli poddawania się jakiejś szczególnej procedurze przez tych kontrolerów, którzy decydują się na pracę w jednostkach samorządu terytorialnego w charakterze radnych. Oczywiście nie ma tego problemu w przypadku sprawowania funkcji wykonawczych, jest to jednoznacznie zabronione.</u>
          <u xml:id="u-248.28" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Zubowski pytał o nadzór właścicielski i sposób sprawowania nadzoru właścicielskiego nad mieniem Skarbu Państwa, tak to zrozumiałem. Jeżeli się prześledzi z ostatnich 6 lat, a właściwie 8 lat, sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli, to prawie zawsze jest tam dość spory ustęp dotyczący nadzoru właścicielskiego, a głównie niewłaściwie sprawowanego nadzoru właścicielskiego. To jest taki prawie standardowy zarzut Najwyższej Izby Kontroli, który był kierowany chyba do wszystkich poprzednich ministrów skarbu państwa od czasu, jak Ministerstwo Skarbu Państwa powstało, a wcześniej do innych właściwych ministrów. Osobiście wiążę duże nadzieje z rozpoczęciem funkcjonowania Prokuratorii Generalnej. Uważam, że ta instytucja może w znaczny sposób przyczynić się do poprawienia nadzoru nad nadzorem właścicielskim. Grzechy nadzoru właścicielskiego są dość powszechne i wielokrotnie opisywane. Nie chciałbym wchodzić w szczegóły. Powiem tylko generalnie, że one prawie zawsze dotyczą niewystarczającej dbałości o mienie Skarbu Państwa. Dotyczą tych przedsiębiorstw, które zostały sprywatyzowane, a w których przypadku wpisano do umów prywatyzacyjnych zobowiązania nowych podmiotów prawnych, które je przejęły. Bardzo często i prawie zawsze, z reguły, jeżeli są takie umowy i są zobowiązania, dotyczą one pracowników. Prawie powszechne w naszych kontrolach jest to, jeżeli kontrolujemy takie przypadki, że gwarancje zawierane w tych umowach, pierwsze - nie są realizowane, a drugie - nie są weryfikowane i nie są wymagane w drodze nadzoru właścicielskiego. Myślę, że często umowy prywatyzacyjne, jak gdyby na wszelki wypadek, zawierają regulacje uspokajające pracowników, takie, które są albo bardzo trudne później do weryfikacji z punktu wiedzenia nadzoru właścicielskiego, albo które są w ogóle nie do zweryfikowania tymi środkami, które posiada nadzór właścicielski. W związku z tym odpowiadam, że nadzór właścicielski, jeżeli jest przez nas kontrolowany, to, niestety, prawie zawsze jest oceniony negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-248.29" who="#MirosławSekuła">Myślę, że na zdecydowaną większość pytań odpowiedziałem. Jeżeli są takie pytania, na które nie odpowiedziałem w moim wystąpieniu, to postaramy się w innym trybie udzielić na nie pełnej odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję bardzo panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#JarosławKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#JarosławKalinowski">Komisja do Spraw Kontroli Państwowej wyraża pozytywną opinię o działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#JarosławKalinowski">W związku z tym proponuję, aby Sejm przyjął sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#JarosławKalinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#JarosławKalinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#JarosławKalinowski">Panie prezesie, proszę przyjąć w tym momencie podziękowania i gratulacje,...</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#JarosławKalinowski">...za pańskim pośrednictwem, dla współpracowników i wszystkich pracowników, również tych obecnych dzisiaj w trakcie debaty, za jakże rzetelną, piękną, wspaniałą służbę dla Rzeczypospolitej. Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#JarosławKalinowski">Informuję, że po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów marszałek Sejmu podjął decyzję o skreśleniu z porządku dziennego dotychczasowego punktu 11. w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym (druk nr 765).</u>
          <u xml:id="u-249.11" who="#JarosławKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym (druki nr 654 i 802).</u>
          <u xml:id="u-249.12" who="#JarosławKalinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Aleksandrę Natalli-Świat.</u>
          <u xml:id="u-249.13" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Sejm po pierwszym czytaniu skierował rządowy projekt ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniach w dniach 12, 13 i 14 lipca 2006 r. pracowała nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Projekt ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym ma na celu integrację organizacyjną obecnych organów nadzoru nad rynkiem finansowym przeprowadzoną w dwóch etapach. W pierwszym etapie integracji podlegałaby Komisja Papierów Wartościowych i Giełd oraz Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych. W drugim etapie utworzona na mocy proponowanej ustawy Komisja Nadzoru Finansowego przejęłaby także zadania Komisji Nadzoru Bankowego.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Komisja Nadzoru Finansowego ma być organem właściwym w sprawach nadzoru nad rynkiem finansowym. Nadzór nad rynkiem finansowym ma obejmować nadzór bankowy, emerytalny, ubezpieczeniowy, nadzór nad rynkiem kapitałowym, a także nadzór nad instytucjami pieniądza elektronicznego oraz nadzór uzupełniający nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego. Nadzór nad działalnością komisji, ze względu na wagę powierzonych jej zadań, sprawować będzie prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Co do zasady proponowana regulacja nie wprowadza zmian przedmiotowych i podmiotowych w zakresie dotychczas sprawowanego nadzoru. Projekt poddaje dokładnie ten sam krąg podmiotów nadzorowi nowej Komisji Nadzoru Finansowego, jaki obecnie podlega nadzorowi Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych oraz Komisji Nadzoru Bankowego. Nie wyklucza to oczywiście poddania w przyszłości nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego także innych instytucji rynku finansowego niepoddanych obecnie żadnemu z funkcjonujących obecnie organów nadzoru, jeżeli zostanie to uznane za właściwe. Jednak zdaniem wnioskodawców projektu proces ten powinien odbywać się odrębnie od integracji organizacyjnej organów nadzoru, która ma zostać przeprowadzona na podstawie obecnie dyskutowanego projektu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, by nie osłabiać w żadnym momencie sprawności nadzoru sprawowanego nad instytucjami finansowymi. Projekt ustawy określa cel nadzoru, wskazując na konieczność zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeństwa oraz przejrzystości, zaufania do tego rynku, jak również zapewnienia ochrony jego interesów.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Projekt ustawy zakłada także, że instytucja sprawdzona w nadzorze nad rynkiem kapitałowym oraz nad rykiem emerytalnym, jaką są uprawnienia prokuratora w sprawach cywilnych, zastosowanie będą miały dla całego nadzorowanego rynku, co powinno w szczególności zwiększyć ochronę interesów klientów instytucji nadzorowanych i bezpieczeństwo powierzonych im środków. Temu samem celowi służy również rozszerzenie na cały nadzorowany rynek finansowy uprawnień pokrzywdzonego w postępowaniu karnym. Instytucja ta w szczególności sprawdziła się na rynku kapitałowym. Integracja organizacyjna organów nadzoru pozwala na jej szersze zastosowanie z wykorzystaniem dotychczasowych doświadczeń KPWiG w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Projekt ustawy zakłada również powołanie sądu polubownego przy komisji, jednak dokonanie zapisu na ten sąd ma być w pełni dobrowolne. W pozostałym zakresie zintegrowany organ nadzoru - Komisja Nadzoru Finansowego korzystać będzie z instytucji i instrumentów, które przysługują obecnie dotychczasowym organom nadzoru - KPWiG, KNUiFE i KNB i nie wprowadza zmian w ich charakterze. Z tych przyczyn pozostają w mocy przepisy dotychczas obowiązujących ustaw w zakresie instrumentów nadzoru nad poszczególnymi segmentami rynku finansowego. Projektowana ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym nie zastępuje bowiem tych ustaw, a jedynie zastępuje dotychczasowe zapisy dotyczące organu nadzoru, którym staje się Komisja Nadzoru Finansowego, oraz zasad jej funkcjonowania, a także urzędu komisji. Co do zasady projekt ustawy przewiduje też stosowanie do postępowania przed Komisją Nadzoru Finansowego przepisów K.p.a., o ile z odrębnych przepisów nie wynika inaczej.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Panie Marszałku! Panie Posłanki, Panowie Posłowie! Omawiany projekt ustawy wywołał bardzo duże zainteresowanie, a także wiele kontrowersji. Chciałabym poinformować, że do udziału w posiedzeniach komisji zostali zaproszeni wszyscy przedstawiciele instytucji i środowisk, którzy wyrazili taką wolę. Każdy z uczestników posiedzenia mógł zabierać głos i prezentować swoje poglądy dotyczące rozpatrywanych kwestii. W posiedzeniach komisji uczestniczyli zatem oczywiście przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, rzecznika ubezpieczonych, Związku Banków Polskich, Polskiej Izby Ubezpieczeń, Krajowego Związku Banków Spółdzielczych, Krajowej Kasy Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych, OPZZ, NSZZ Solidarność, Polskiej Konfederacji Przedsiębiorców Prywatnych „Lewiatan” oraz Stowarzyszenia Emitentów Giełdowych „Porozumienie dla rozwoju rynku kapitałowego”. Aby stworzyć wszystkim zainteresowanym możliwość wypowiedzi i jednocześnie przeprowadzić jak najbardziej wnikliwą dyskusję nad proponowanymi zapisami ustawy, przyjęto następujący sposób procedowania. W pierwszym dniu obrad przeprowadzono dyskusje nad ogólnymi założeniami i całością projektu, następnie w kolejnych dniach rozpatrywano poszczególne artykuły ustawy. Na początku omawiania ustawy zgłoszony został wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Wniosek ten został przez komisję odrzucony w głosowaniu. Projekt rządowy przewidywał, ze względu na dublowanie się funkcji, zakończenie procesu integracji nadzoru ubezpieczeniowego i likwidację rzecznika ubezpieczonych oraz włączenie pracowników jego biura do urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Komisja Finansów Publicznych, uwzględniając opinie wyrażone m.in. przez rzecznika ubezpieczonych oraz inne instytucje, przyjęła wniosek zgłoszony przez panią przewodniczącą Renatę Rochnowską i zdecydowała o wyłączeniu rzecznika ubezpieczonych z procesu integracji nadzoru finansowego i pozostawieniu jego instytucji oraz biura rzecznika poza strukturami urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz zachowania dwoistości rozpatrywania skarg klientów rynku ubezpieczeniowego oraz rynku emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Projekt rządowy przewidywał również, że drugi etap integracji nadzoru finansowego, polegający na włączeniu do Komisji Nadzoru Finansowego nadzoru bankowego, zostanie przeprowadzony od 1 stycznia 2007 r. Komisja Finansów Publicznych wzięła jednak pod uwagę argumenty prezentowane m.in. przez przedstawicieli Narodowego Banku Polskiego dotyczące skomplikowanej materii nadzoru bankowego, trudności związanych z wydzieleniem Głównego Inspektoratu Nadzoru Bankowego ze struktur NBP, konieczności rozwiązania wielu problemów technicznych związanych z systemem informatycznym, a przede wszystkim konieczności wprowadzenia nowych uregulowań dotyczących sektora bankowego związanych z nową umową kapitałową i zdecydowała o przesunięciu tego terminu na 1 stycznia 2008 r. Wzięto także pod uwagę argumenty pracowników NBP. Przesunięcie terminu umożliwi też pełne określenie kosztów funkcjonowania Głównego Inspektoratu Nadzoru Bankowego z uwzględnieniem kosztów podnoszonych na jego rzecz przez inne komórki NBP. Do tego czasu nadzór bankowy sprawowany będzie przez Komisję Nadzoru Bankowego, której skład zostanie jednak dostosowany do nowej struktury nadzoru i uwzględniać będzie rolę Komisji Nadzoru Finansowego w nadzorze nad rynkiem finansowym. Zmiana ta oznacza również, że NBP będzie ponosił koszty nadzoru bankowego także w 2007 r. i banki zaczną ponosić te koszty dopiero od 1 stycznia 2008 r., co pozwoli im z większym wyprzedzeniem przygotować się do tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Tryb likwidacji dotychczasowych organów nadzoru i przejęcia ich zadań i obowiązków oraz pracowników oparty jest w szczególności na doświadczeniach zebranych przy integracji Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi zlikwidowanych w 2002 r. Według wnioskodawców ma to na celu zapewnienie pełnej sprawności sprawowania nadzoru nad rynkiem finansowym także w okresie przejściowym.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Na skutek przytaczanych w toku dyskusji argumentów zgłoszono kilka poprawek, przyjętych następnie przez komisję, doprecyzowujących katalog decyzji, do podejmowania których uprawnienia ma wyłącznie Komisja Nadzoru Finansowego i których nie może delegować, oraz poprawkę mającą na celu zagwarantowanie wymiany informacji pomiędzy Komisją Nadzoru Finansowego a Bankowym Funduszem Gwarancyjnym i Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym. Komisja przyjęła także szereg poprawek głównie o charakterze legislacyjnym. W trakcie prac komisji zgłoszono wiele innych poprawek, które komisja odrzuciła. Dotyczyły one tytułu ustawy, zakresu nadzoru, innego określenia celu nadzoru, składu i trybu powoływania komisji i jej przewodniczącego, wymagań dotyczących przewodniczącego komisji i pracowników urzędu komisji oraz sposobu finansowania nadzoru bankowego. Łącznie przeprowadzono 142 głosowania.</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Ostatecznie stosunkiem głosów 16 za, 5 przeciw i 0 wstrzymujących się cały projekt ustawy został przez Komisję Finansów Publicznych przyjęty. Komisja wnosi więc, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć projekt ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, druk nr 654.</u>
          <u xml:id="u-250.11" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Jednocześnie zgłoszonych zostało 13 wniosków mniejszości. Wszystkie wnioski zamieszczone są w druku nr 802 zawierającym sprawozdanie komisji, więc nie będę ich szczegółowo przytaczać. Odzwierciedlają one przedstawiony wcześniej zakres poprawek zgłoszonych w trakcie obrad komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JarosławKalinowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#JarosławKalinowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#JarosławKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#JarosławKalinowski">W tym momencie proszę o zabranie głosu pierwszego zastępcę prezesa Narodowego Banku Polskiego pana Jerzego Pruskiego.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#JarosławKalinowski">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#JerzyPruski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#JerzyPruski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 23 czerwca 2006 r. miało miejsce pierwsze czytanie projektu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Miałem wówczas zaszczyt przedstawić stanowisko Narodowego Banku Polskiego w odniesieniu do projektu, zgodnie z którym w miejsce sprawdzonego, dobrze funkcjonującego sektorowego nadzoru nad rynkiem finansowym proponuje się przyjąć krańcowo odmienny model scentralizowany, w ramach którego w jednej instytucji skupiony byłby nadzór bankowy, emerytalny, ubezpieczeniowy, nadzór nad rynkiem kapitałowym, nad instytucjami pieniądza elektronicznego oraz nadzór uzupełniający.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#JerzyPruski">Narodowy Bank Polski zwracał uwagę, że w miejsce własnego modelu nadzorczego, uwzględniającego polską specyfikę, stopień rozwoju i strukturę rynku finansowego oraz nagromadzone przez lata doświadczenia nadzorcze, oparte na krajowym potencjale intelektualnym, proponuje się przeprowadzić mechaniczne scalenie istniejących trzech niezależnych organów nadzorczych, a mianowicie nad bankami, zakładami ubezpieczeniowymi oraz funduszami emerytalnymi, a także nad rynkiem kapitałowym w jeden scentralizowany urząd nadzorczy. Cała dyskusja nad tym projektem, zarówno we wcześniejszej fazie, jak i prowadzona w trakcie trzech posiedzeń Komisji Finansów Publicznych, pokazała, że taką radykalną zmianę w systemie nadzoru nad newralgiczną przecież dziedziną gospodarki przeprowadza się bez jakiejkolwiek głębszej analizy kosztów, ryzyk i korzyści.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#JerzyPruski">Przede wszystkim kształt systemu finansowego w Polsce, a mianowicie brak konglomeratów finansowych, niska skala przenikania się sektora bankowego, ubezpieczeniowego i rynku kapitałowego, minimalne zaangażowanie kredytowe banków w zakładach ubezpieczeniowych i powszechnych towarzystwach emerytalnych, stosunkowo niewielkie zaangażowanie tych ostatnich instytucji w depozytach i emitowanych przez banki papierach dłużnych, wyraźna dominacja banków w sektorze finansowym oraz koncentracja zakresu działalności poszczególnych instytucji finansowych w wyspecjalizowanych obszarach nie uzasadniają w żaden sposób forsowania scentralizowanego nadzoru nad rynkiem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#JerzyPruski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kształt polskiego systemu finansowego w żadnej mierze nie wymaga tworzenia scentralizowanego nadzoru. A zatem deklarowane przez autorów korzyści pozostaną na papierze. Występuje bowiem bardzo małe prawdopodobieństwo, by scentralizowany nadzór nad rynkiem finansowym, charakteryzującym się wysokim stopniem segmentacji i wyraźnym podziałem na działalność stricte bankową, ubezpieczeniową, emerytalną czy inwestycyjną, mógł osiągnąć wyższą efektywność i jakiekolwiek wymierne oszczędności w porównaniu z istniejącym modelem nadzorczym. Do takiej bowiem struktury rynku pasuje nadzór wyspecjalizowany. Jakby na potwierdzenie takiego poglądu projekt ustawy nie przewiduje wprowadzenia nowych zintegrowanych metod czy procedur nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#JerzyPruski">Samo Ministerstwo Finansów, powołując się na literaturę międzynarodową, w opracowaniu z bieżącego roku zatytułowanym „Zintegrowany nadzór nad rynkiem finansowym” stwierdza: „ze względu na bardzo skomplikowany charakter przedsięwzięcia, jakim jest fuzja kilku instytucji nadzorczych, w pierwszych latach może wystąpić nawet pogorszenie zamiast poprawienia się sytuacji nadzorczej”. I dalej w tym samym dokumencie: „Należy również mieć na uwadze, że powstanie jednolitego nadzorcy wiąże się z różnymi problemami i zagrożeniami. Kraje, które przyjęły model zintegrowanego nadzoru, zwracają w szczególności uwagę na problemy z odpływem wyspecjalizowanej kadry w początkowych fazach fuzji, a także na trudności organizacyjne wewnątrz nowych instytucji”.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#JerzyPruski">Cóż takiego się wobec tego stało, że wbrew tym ostrzeżeniom to samo ministerstwo forsuje tak ryzykowny projekt?</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#JerzyPruski">Należy pamiętać, że proces integracji nadzoru jest zazwyczaj bardzo kosztowny. Przeprowadzenie faktycznej integracji będzie się wiązać z poniesieniem znacznych wydatków na nową siedzibę, nowy sprzęt komputerowy i nowe, ujednolicone oprogramowanie. W uzasadnieniu projektu ustawy brak nawet mocno szacunkowej analizy kosztów i korzyści odniesionych do nowego urzędu. Doświadczenia międzynarodowe nie dostarczają dowodów na potwierdzenie tezy o występowaniu takich oszczędności. Przeciwnie, niektóre badania wskazują, że koszty funkcjonowania nadzoru po wprowadzonych zmianach wzrosły. Dla przykładu szacuje się, że koszty funkcjonowania nadzoru finansowego po utworzeniu Financial Services Authority w Wielkiej Brytanii są wyższe, niż były przed tą zmianą.</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#JerzyPruski">Niekiedy zmiany w systemie nadzoru finansowego były również reakcją na upadłości dużych instytucji finansowych, czy wręcz kryzysy bankowe. Argumentu tego nie można na szczęście odnieść do naszego kraju. Wprost przeciwnie, Polska uniknęła poważnego kryzysu bankowego, który dotknął wiele krajów naszego regionu, m.in. Czechy i Węgry. Tam wysokie ich koszty zostały pokryte przez podatników. W Polsce koszty restrukturyzacji banków, dzięki działaniom nadzoru bankowego, były jedne z najniższych na świecie. System finansowy w Polsce, w tym system bankowy, charakteryzuje się wysoką efektywnością i stabilnością, która była potwierdzona również przez powołane do takiej oceny instytucje międzynarodowe. Polski nadzór bankowy w ciągu 15 lat istnienia zdobył ogromne doświadczenie i dobrą reputację w sektorze bankowym w kraju i na forum międzynarodowym, czego wyrazem są m.in. liczne szkolenia organizowane od kilku lat przez Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego dla nadzorców z innych krajów.</u>
          <u xml:id="u-252.9" who="#JerzyPruski">I wreszcie powodem wprowadzenia scentralizowanego nadzoru nie mogą być również doświadczenia i trendy międzynarodowe. Jak wielokrotnie Narodowy Bank Polski podkreślał, w świecie nie istnieje jeden powszechnie akceptowany model nadzorczy. Na najbardziej rozwiniętym rynku finansowym w Stanach Zjednoczonych funkcjonuje nadzór nie zintegrowany, ale wyspecjalizowany i sektorowy. Nie ma również takiego powszechnego modelu w Unii Europejskiej. W wielu krajach nadzór nad sektorem bankowym sprawują narodowe banki centralne, a w ostatnim okresie jeśli integracja nadzorów się dokonuje, to właśnie w banku centralnym, a nie poza nim. W dyskutowanym dzisiaj projekcie ustawy o nadzorze finansowym proponuje się natomiast rozwiązanie, w którym rola banku centralnego w sprawowaniu nadzoru nad bankami została w praktyce wyeliminowana. Jednocześnie nie określono w sposób jasny i precyzyjny, jaką rolę w systemie gwarantującym stabilność finansową państwa będzie pełnił Narodowy Bank Polski. Dlatego, wbrew temu, co twierdzi się w uzasadnieniu projektu, proponowane rozwiązanie jest sprzeczne z doświadczeniem międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-252.10" who="#JerzyPruski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oprócz tego, że projekt nie daje podstaw do oczekiwania jakichkolwiek wymiernych oszczędności, to na dodatek rodzi dla polskiej gospodarki poważne ryzyko.</u>
          <u xml:id="u-252.11" who="#JerzyPruski">Po pierwsze, w opinii Europejskiego Banku Centralnego z 9 marca 2006 r., wydanej na wniosek ministra finansów Rzeczypospolitej Polskiej, podkreśla się, że „Europejski Bank Centralny konsekwentnie opowiada się za zagwarantowaniem udziału banków centralnych w wykonywaniu nadzoru ostrożnościowego - Europejski Bank Centralny stoi przy tym na stanowisku, iż potrzebom związanym z wprowadzeniem waluty euro najlepiej odpowiadają takie rozwiązania instytucjonalne, które zapewniają, iż zadaniom Eurosystemu związanym z prowadzeniem polityki pieniężnej w strefie euro towarzyszą szerokie uprawnienia nadzorcze krajowych banków centralnych realizowane na rynkach krajowych (zarówno w odniesieniu do nadzoru ostrożnościowego w skali mikro jak i makro), a także ich wzmocniona współpraca w tym zakresie w ramach strefy euro. I w dalszej części: „Zapewnienie bliskiego udziału Narodowego Banku Polskiego w wykonywaniu nadzoru ostrożnościowego należy uznać za wskazane również ze względu na to, iż rozwiązanie takie jest niezbędne dla przyjęcia przez Polskę waluty euro, a to w związku z potrzebą umożliwienia Narodowemu Bankowi Polskiemu należytego przyczyniania się do monitorowania zagrożeń dla stabilności finansowej w strefie euro”. Proponowane zatem rozwiązanie, pozbawiające bank centralny w praktyce wpływu na sprawowany nadzór, jest nie tylko niezgodne z trendami międzynarodowymi, ale rodzi wątpliwość co do spójności przyjmowanych rozwiązań z opinią Europejskiego Banku Centralnego, co w konsekwencji prowadzić może do konieczności wycofywania się z niektórych tych rozwiązań w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-252.12" who="#JerzyPruski">Po drugie, wprowadzenie scentralizowanego modelu nadzoru pozbawia bank centralny korzyści ze sprawowania funkcji nadzorczych w kontekście lepiej realizowanych zadań związanych z polityką pieniężną oraz odpowiedzialnością za system płatniczy i stabilność finansową. Trudniej będzie również realizować funkcję pożyczkodawcy ostatniej instancji ze względu na gorszy dostęp do odpowiednich i wiarygodnych informacji w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej.</u>
          <u xml:id="u-252.13" who="#JerzyPruski">Po trzecie, projektowana reorganizacja rodzi ryzyko nadmiernej koncentracji władzy w jednej instytucji, jednostronnej oceny sytuacji w sektorze finansowym i zbyt późnego dostrzegania groźnych tendencji na rynkach finansowych oraz ponoszenia niepotrzebnych kosztów wynikających z powielania tych samych czynności i zadań przez bank centralny i nadzór. Tym samym zmniejsza się elastyczność reakcji nadzoru finansowego oraz eliminuje się korzyści wynikające z dobrze pojętej konkurencji między poszczególnymi wyspecjalizowanymi nadzorami.</u>
          <u xml:id="u-252.14" who="#JerzyPruski">Po czwarte, każda zmiana organizacyjna prowadzi do poważnych zakłóceń w pracy reorganizowanych instytucji. Parlament Europejski wskazał w 2002 r., że każda głęboka reforma wiąże się z ryzykiem dezorganizacji nadzoru i utraty cennych informacji. Dlatego wprowadzanie radykalnych reform w strukturze nadzoru finansowego jest zasadne wyłącznie wtedy, gdy istnieją dowody, iż nowy organ nadzoru będzie działał lepiej niż przed reorganizacją. W konsekwencji Parlament Europejski zaleca prowadzenie reform metodą drobnych kroków. Sposób i tempo wprowadzania nowych rozwiązań w Polsce daleko odbiega od takiego podejścia. Nie tylko nie wykazano, że korzyści przewyższają koszty nowych rozwiązań, lecz zamierza się te rozwiązania wprowadzać w ekspresowym tempie, po bardzo krótkim okresie konsultacji, w którym wiele podmiotów zgłaszało krytyczne uwagi. W Europie proces zmian w nadzorze finansowym był znacznie dłuższy i zabierał od dwóch do sześciu lat.</u>
          <u xml:id="u-252.15" who="#JerzyPruski">Po piąte, na dodatek reorganizacja nadzoru, która sama w sobie rodzi ryzyko dezorganizacji, zbiega się w czasie z intensywnymi pracami nad wprowadzeniem Nowej Umowy Kapitałowej. Nowa Umowa Kapitałowa zacznie obowiązywać kraje członkowskie w 2007 r. i będzie - jak wielokrotnie już to powtarzano - największym jak dotąd wyzwaniem organizacyjnym, przed jakim stanęły nadzory bankowe na całym świecie. Nie istnieją ani gotowe wzorce, ani bardziej doświadczone kraje, które to rozwiązanie już stosują i mogłyby się podzielić swą wiedzą z polskim nadzorem bankowym. Po 2007 r. banki i nadzorcy bankowi we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej będą się uczyli stosowania w praktyce nowych rozwiązań regulacyjnych. Komisja Europejska przewiduje, że proces wprowadzania nowych rozwiązań nadzorczych zakończy się w roku 2011. Już teraz wiadomo, że skala problemów wymagających w tym okresie pilnego rozwiązania będzie ogromna. Niezbędna w związku z tym będzie szczególnie bliska i niczym niezakłócona współpraca profesjonalnie przygotowanego nadzoru bankowego z bankami. Wprowadzenie Nowej Umowy Kapitałowej wymusza ogromne zaangażowanie władz nadzorczych w ciągu kilku najbliższych lat. Ze względu na dużą liczbę obszarów, gdzie nadzór bankowy może indywidualnie podejmować decyzje, rola nadzoru krajowego staje się kluczowa dla utrzymania stabilności i pobudzania rozwoju sektora bankowego. W takiej sytuacji sprawą o ogromnym znaczeniu jest wyposażenie nadzoru w odpowiednie zasoby, również w odpowiednią ilość czasu, by umożliwić mu realizację powyższych zadań.</u>
          <u xml:id="u-252.16" who="#JerzyPruski">Po szóste, prawie 70% polskiego sektora bankowego stanowi własność zagranicznych banków, głównie banków z krajów unijnych. Zgodnie z obowiązującymi w Unii Europejskiej zasadami banki te jako podmioty licencjonowane w Polsce podlegają polskiemu nadzorowi, który ściśle współpracuje z nadzorcami banków dominujących. Współpraca ta układa się dobrze dzięki zaufaniu, jakim inni nadzorcy oraz same banki darzą polski nadzór bankowy. Dobra opinia i zaufanie nie są jednak dane raz na zawsze. Gdyby zmiany w nadzorze i nieuniknione w takiej sytuacji zaburzenia w sprawowaniu nadzoru w tym newralgicznym okresie podważyły to zaufanie, należy się liczyć z niebezpieczeństwem przekształcania polskich banków w oddziały zagranicznych banków dominujących, które podlegać będą nadzorowi innego kraju. Przepisy unijne dają właścicielom - bankom z krajów członkowskich - pełną swobodę w tym zakresie. Zagraniczny nadzorca zadba w ten sposób o bezpieczeństwo nadzorowanego przez siebie banku i o stabilność własnego systemu finansowego. W konsekwencji istnieje ryzyko, że w polskim sektorze bankowym ubędzie banków licencjonowanych w Polsce, a przybędzie oddziałów zagranicznych instytucji kredytowych, zwłaszcza dużych, które w przeciwieństwie do stanu obecnego ze względu na skalę działania będą miały systemowe znaczenie, a na które polski nadzorca nie będzie już miał żadnego wpływu. W ten sposób polski nadzór bankowy, w wyniku mającej go wzmocnić integracji, może zostać zmarginalizowany. Ryzyko takie jest jak najbardziej realne, już teraz bowiem małe banki przekształcane są przez właścicieli w oddziały.</u>
          <u xml:id="u-252.17" who="#JerzyPruski">I po siódme, proponowana zmiana organizacji nadzoru bankowego ma nastąpić w okresie występowania podwyższonego ryzyka, które niosą ze sobą istniejące w gospodarce światowej tak zwane globalne nierównowagi. Liczne banki centralne w publikowanych przez siebie raportach o stabilności finansowej wskazują na możliwość gwałtownej korekty tych nierównowag jako jedno z podstawowych zagrożeń dla stabilności systemu finansowego na świecie oraz instytucji finansowych w poszczególnych krajach. Korekta ta, gdyby wystąpiła w formie gwałtownej, może spowodować duże zmiany relacji kursowych i stóp procentowych w świecie. To zaś wpłynie nie tylko na ryzyko rynkowe banków, ale i na ryzyko kredytowe poprzez zmianę uwarunkowań, w których działają klienci banków. Sytuacja ta wymaga zdwojonej czujności nadzoru bankowego, a tymczasem ma on podlegać dezorganizującym zmianom.</u>
          <u xml:id="u-252.18" who="#JerzyPruski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podsumowując, projekt reorganizacji nadzoru finansowego nie obiecuje żadnych udokumentowanych korzyści, a jednocześnie rodzi zagrożenia dla efektywności prac nadzoru bankowego i w rezultacie dla stabilności systemu bankowego. Chciałbym w tym miejscu raz jeszcze odwołać się do oświadczenia końcowego misji konsultacyjnej Międzynarodowego Funduszu Walutowego z maja br., w którym czytamy: „(...) pragniemy wyrazić swój niepokój w związku z zapowiadanymi ostatnio przez rząd propozycjami powołania zintegrowanego urzędu nadzoru finansowego. Aktualnie obecność konglomeratów finansowych - standardowy powód wprowadzenia zintegrowanego urzędu nadzoru finansowego - jest minimalna i bieżące porozumienia w sprawie zarządzania powiązaniami międzysektorowymi są zgodne z potrzebami Polski w tym zakresie”. Podobne stanowisko przedstawił również Europejski Bank Centralny w opinii dotyczącej projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-252.19" who="#JerzyPruski">Głęboki niepokój budzi przebieg prac nad projektem ustawy w Komisji Finansów Publicznych w dniach 12–14 lipca br. Przedmiotem prac była ustawa o fundamentalnym znaczeniu dla gospodarki kraju i dotycząca newralgicznego jej sektora. Mimo to nie powołano podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy. Taka była dotychczas praktyka prac nad projektami ustaw o dużym znaczeniu. To jest ustawa o dużym znaczeniu. Uczestnicy prac w komisji wskazywali na wiele zagrożeń, jakie niesie ze sobą projekt. Narodowy Bank Polski, opierając się na swym wieloletnim doświadczeniu w sprawowaniu nadzoru, zgłosił również liczne zastrzeżenia do szczegółowych zapisów ustawy, wskazując problemy, jakie napotka w swojej pracy przyszła Komisja Nadzoru Finansowego, jeżeli zapisy te zostaną utrzymane w dotychczasowym brzmieniu. Żadna z tych uwag nie została przez komisję przyjęta. W konsekwencji projekt zawiera nadal szereg błędów, a niektóre z nich mają fundamentalne znaczenie dla efektywnego funkcjonowania nadzoru w Polsce. Niech mi wolno będzie powtórzyć te najważniejsze:</u>
          <u xml:id="u-252.20" who="#JerzyPruski">Ważna wątpliwość wobec projektu ustawy dotyczy braku kompletności regulacji zarówno w zakresie podmiotowym, jak i przedmiotowym. Mimo że tytuł ustawy mówi, że jest to ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym, to nie obejmuje ona swoim zakresem instytucji finansowych, które, jak się powszechnie uważa, powinny być objęte nadzorem, ponieważ gromadzą oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-252.21" who="#JerzyPruski">Ustawa dotyczy nadzoru nad rynkiem finansowym, nie definiując tego pojęcia. Zdaniem projektodawców „rynkiem finansowym w rozumieniu ustawy jest to, co jest nadzorowane”.</u>
          <u xml:id="u-252.22" who="#JerzyPruski">Mimo że powstać ma nadzór scentralizowany organizacyjnie, to w żadnym wypadku nie dokonuje się integracja, jeżeli chodzi o instrumenty jego sprawowania. Pozostają rozbieżne regulacje dla sektora ubezpieczeniowego, kapitałowego czy bankowego. I tak dla przykładu akcjonariusz banku będącego spółką notowaną na Giełdzie Papierów Wartościowych na podstawie prawa bankowego będzie obowiązany uzyskać zgodę Komisji Nadzoru Finansowego na wykonywanie prawa głosu, zaś z ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych wynika, że ten sam akcjonariusz powinien tylko zawiadomić komisję. Ustawodawca nie przewidział żadnych norm kolizyjnych.</u>
          <u xml:id="u-252.23" who="#JerzyPruski">Szczególny sprzeciw budzi pozbawienie prezesa Narodowego Banku Polskiego funkcji przewodniczącego Komisji Nadzoru Bankowego z dniem wejścia w życie projektowanej ustawy. Prowadzi to do rozwiązań destabilizujących funkcjonowanie nadzoru bankowego. Otóż zgodnie z projektowanym zapisem przewodniczącym Komisji Nadzoru Bankowego miałby być przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego albo wyznaczony przez niego zastępca przewodniczącego, który nie byłby przełożonym pracowników Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego, organu wykonawczego Komisji Nadzoru Bankowego, wyodrębnionego organizacyjnie w strukturze Narodowego Banku Polskiego. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim przełożonym pracowników Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego pozostawałby nadal prezes Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-252.24" who="#JerzyPruski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Są to jedynie najważniejsze zastrzeżenia zgłoszone przez Narodowy Bank Polski w trakcie pracy w Komisji Finansów Publicznych. Przedstawiając stanowisko Narodowego Banku Polskiego w trakcie pierwszego czytania 23 czerwca, jak i dzisiaj, podkreślałem zastrzeżenia w stosunku do projektu nadzoru nad rynkiem finansowym. Mają one charakter natury zupełnie zasadniczej, jak i szczegółowej. Pokazują, że uchwalenie tej ustawy przy braku widocznych korzyści narazi sektor finansowy na zupełnie niepotrzebne ryzyko. Zdaniem banku centralnego przedmiotowa ustawa nie powinna być przedmiotem dalszych prac w parlamencie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-252.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-252.26" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Wojciech Olejniczak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WojciechOlejniczak">Rozpoczynamy wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WojciechOlejniczak">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Maria Zuba, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MariaZuba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie przedłożonego przez rząd projektu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym w druku nr 654.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera proponowane w omawianym projekcie ustawy zmiany organizacyjne w systemie nadzoru nad rynkiem finansowym funkcjonującym w naszym kraju. Zaproponowany przez projektodawców tryb zmiany systemu nadzoru finansowego zapewnia stabilność rynku finansowego. Wobec postępującego na rynku finansowym rozwoju zjawisk będących skutkiem zacierających się granic pomiędzy sektorami bankowymi, ubezpieczeniowymi i papierów wartościowych nieodzowne jest dopasowanie do rynku finansowego struktury systemu nadzoru finansowego. O tej potrzebie mówił również dziś w swym wystąpieniu pan Leszek Balcerowicz, prezes Narodowego Banku Polskiego, w debacie nad sprawozdaniem budżetu państwa za 2005 r. Mówił również, że do podejmowania trafnych i ze stosownym wyprzedzeniem czasowym decyzji potrzebna jest wiedza i odwaga. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości mają wystarczającą wiedzę i odwagę, aby poprzeć wcześniejsze niż po 2011 r. wdrożenie zmian organizacji systemu nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#MariaZuba">Występujące obecnie na polskim rynku finansowym zjawiska są korzystne i nieuchronne. Nieuchronne, bo są wynikiem postępującej na światowych rynkach globalizacji, będącej skutkiem liberalizacji przepływów kapitałowych, deregulacji krajowych sektorów finansowych oraz wprowadzenia na szeroką skalę nowoczesnych technologii. Korzystne, bo poprzez wzrost konkurencji oraz zwiększenie wydajności i efektywności systemu finansowego prowadzą do szybszego wzrostu gospodarczego. Zatem regulacja systemu finansowego oraz nadzór finansowy nie powinny hamować tych zjawisk, które są nieuchronne i pozytywne. Sprawny system nadzoru finansowego powinien wyprzedzająco stwarzać warunki do rozwoju rynku finansowego. Wszak jeśli zgodzimy się, aby nadzór podążał za zmianami rynku finansowego, będzie to oznaczało, że akceptujemy opóźnienia w rozwoju rynków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#MariaZuba">Model zintegrowanego systemu nadzoru finansowego zapewnia stabilność systemową i uczciwe reguły postępowania. Gwarantuje większą efektywność nadzoru, pozwala na zwiększenie przepływu informacji oraz koordynację działań w ramach systemu nadzoru nad instytucjami działającymi w różnych systemach rynku finansowego, tworzy warunki do lepszego zrozumienia i monitorowania ryzyka finansowego przenoszonego pomiędzy różnymi pośrednikami finansowymi i różnymi segmentami.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#MariaZuba">Wdrożenie zintegrowanego nadzoru finansowego stwarza możliwość uzyskania korzyści skali oraz zoptymalizowania zasobów kadrowych, ograniczenia biurokracji i zapewnienia lepszej ochrony konsumentów. Kluczowym efektem zaproponowanych w projekcie zmian jest wzmocnienie efektywności i bezpieczeństwa systemu finansowego oraz podmiotów nadzorowanych dzięki koncentracji obowiązków informacyjnych w jednym podmiocie nadzorczym.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#MariaZuba">Stosownie do zapisów projektu organem sprawującym nadzór nad rynkiem finansowym jest Komisja Nadzoru Finansowego - organ niezależny, sprawujący nadzór nad rynkiem finansowym w sposób autonomiczny podlegający nadzorowi konstytucyjnego organu państwa polskiego, czyli prezesowi Rady Ministrów, który pełni swój urząd w oparciu o wotum zaufania udzielone przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#MariaZuba">Projekt zapewnia odpolitycznienie organu nadzoru finansowego. W tym celu w projekcie przyjęto 5-letnią kadencję przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego, określono wymagania, jakie powinien spełniać kandydat na przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego oraz ściśle sprecyzowano i enumeratywnie wymieniono przesłanki odwołania przewodniczącego komisji.</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#MariaZuba">W trakcie prac Komisji Finansów Publicznych nad omawianym projektem, biorąc pod uwagę opinię i wnioski zgłoszone przez przedstawicieli Narodowego Banku Polskiego, posłowie Prawa i Sprawiedliwości wnieśli poprawki, w wyniku których likwidacja Komisji Nadzoru Bankowego i Głównego Inspektora Nadzoru Bankowego zostanie przesunięta o rok w stosunku do terminu zaproponowanego przez projektodawców i nastąpi z dniem 1 stycznia 2008 r. Jesteśmy również za utrzymaniem Urzędu Rzecznika Ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-254.9" who="#MariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożone przez rząd i uzupełnione poprzez rozwiązania prawne wniesione przez posłów podczas prac Komisji Finansów Publicznych w formie poprawek regulacje prawne ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym i wnosi, aby Wysoki Sejm przyjął proponowany projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jakub Szulc, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JakubSzulc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić stanowisko Platformy Obywatelskiej w sprawie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy o nadzorze finansowym, zawartym w drukach nr 654 i 802.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#JakubSzulc">Proszę Państwa! O tym projekcie można było usłyszeć bardzo wiele bardzo różnych opinii, jak do tej pory. Słyszeliśmy m.in. takie stwierdzenia, że to jest skok na kasę czy zawłaszczenie pieniędzy Polaków. Były też inne wypowiedzi. Nie chciałbym się wypowiadać w tym tonie, o którym przed chwilą wspomniałem. Natomiast chciałbym sprawdzić w ciągu tych kilku minut, czy rację miał pan poseł Artur Zawisza, który dzisiaj podczas sprawozdania z wykonania budżetu za rok 2005 powiedział, że to jest projekt dobry, wybiegający w przyszłość, ułatwiający rozwój rynkom finansowym, pełny i konkretny.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#JakubSzulc">Wysoka Izbo! Nadzór zintegrowany stawiany jest przez wnioskodawców niniejszego projektu jako wyższy stopień zorganizowania nadzoru nad sektorem finansowym. Co prawda ta teza nie została jeszcze przez nikogo dowiedziona, dlatego że funkcjonują różne modele nadzoru, model zintegrowany, model rozproszony, taki, z jakim mamy do czynienia w tym momencie w Polsce, a także różne modele mieszane, i każdy z tych modeli ma zarówno jakieś wady, jak i jakieś zalety. Niemniej wszyscy, wydaje mi się, zgodzą się z tym, że zmiany w strukturze, w modelu nadzoru finansowego, nadzoru nad rynkiem finansowym, wymagają uwzględnienia kilku podstawowych rzeczy, po pierwsze, wykonania dokładnej, dogłębnej analizy, w jaki sposób te zmiany przeprowadzić, po drugie, przeprowadzenia badań, czy takie zmiany są w ogóle potrzebne, po trzecie, udowodnienia właśnie poprzez te badania, że takie zmiany są istotne z punktu widzenia rynku finansowego. Czy takie badania zostały przeprowadzone? Otóż nie, ponieważ podczas pracy w komisji zostało jasno i wyraźnie stwierdzone, że takie badania dotyczące faktycznego zapotrzebowania na wprowadzenie zintegrowanego nadzoru nie zostały przeprowadzone. W uzasadnieniu czytamy tylko i wyłącznie tyle, że to jest projekt dobry i powinien pozytywnie wpłynąć na rozwój rynków finansowych, natomiast nie mamy żadnej analizy, proszę państwa. Co więcej, projekt powstał w ciągu kilku miesięcy, podczas gdy wprowadzanie nadzoru zintegrowanego we wszystkich krajach Unii Europejskiej, we wszystkich krajach Zachodniej Europy, które mają w tym momencie nadzór zintegrowany, czy prace nad tym trwały minimum 2 lata. A w kraju, który jest przykładem, wydaje mi się, jeśli chodzi o stopień i poziom zorganizowania rynku finansowego, czyli w Wielkiej Brytanii prace trwały od roku 1991 do roku 1997. No, pozostaje tylko cieszyć się, że mamy tak doskonałych fachowców, którzy potrafią sprawę, która komu innemu zajmuje tak dużo czasu, załatwić w tak krótkim czasie. Ale przejdźmy do projektu, żeby dowiedzieć się, czy faktycznie tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#JakubSzulc">Wysoka Izbo! Projekt nie zawiera żadnych przepisów uchylających strukturę działania dotychczas funkcjonujących instytucji nadzorczych, czyli Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, Komisji Nadzoru Bankowego. Tak więc w dalszym ciągu będzie działać pięć ustaw regulujących działania nadzorcze w ramach tej jednej superkomisji - Komisji Nadzoru Finansowego. Jedno, co zostało zmienione - o tym mówiła pani poseł sprawozdawca, pani przewodnicząca Natalli-Świat - to urząd komisji i kwestie organizacyjne, czyli zmieniona została, mówiąc może nie najładniej, mówiąc potocznie, czapa i nic poza tym. Odnosi się wrażenie, że wnioskodawcom zależy nie tyle na zmianie jakości i poprawianiu jakości nadzoru, co na personalnych zmianach na stanowiskach szefów nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#JakubSzulc">Jeżeli przyjrzymy się instrumentarium, które ma służyć nadzorowi nad rynkiem finansowym, to znowu mamy do czynienia z tym samym instrumentarium, z którym mieliśmy do czynienia do tej pory, dlatego że wszystkie przepisy, które w tej chwili obowiązują, będą obowiązywały w zakresie prowadzenia kontroli czy w zakresie prowadzenia nadzoru w taki sam sposób. Pozostaje tylko zapytać: czy mamy do czynienia z projektem wprowadzającym nadzór zintegrowany? - dlatego że moim zdaniem jest to po prostu pewna zmiana organizacyjna. Tylko można by zadać pytanie: po co wprowadzać w tym momencie zamieszanie na rynku finansowym, po co w tym momencie zmieniać struktury? Tu wspomnę o tym, o czym mówiłem już kilkakrotnie - Nowa Umowa Kapitałowa, dyrektywa Solvency II, ogromne wyzwania przed polskim rynkiem finansowym w ciągu najbliższych kilku lat. W związku z czym po co psuć to, co w tej chwili dobrze działa?</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#JakubSzulc">Dalej, pan poseł Zawisza twierdzi, że jest to projekt pełny, obejmujący swoim działaniem cały rynek finansowy. Otóż już pani Natalli-Świat dzisiaj powiedziała, że zakres przedmiotowy regulacji...</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#JakubSzulc">.‍.. jest dokładnie taki sam...</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#JakubSzulc">Panie marszałku, pozwoli pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WojciechOlejniczak">Dobrze, dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#JakubSzulc">... jaki był do tej pory. W związku z czym pan poseł Zawisza, niestety, jest w błędzie, dlatego że nieobjęte pozostają takie instytucje, jak instytucje parakredytowe, np. Provident czy też Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#JakubSzulc">Kwestią osobną w tym momencie jest sama procedura powoływania nadzoru. Co prawda w trakcie pracy nad ustawą zmieniono organ jednoosobowy na organ kolegialny, natomiast jest to w dalszym ciągu stricte polityczne stanowisko, dlatego że tylko premier powołuje szefa urzędu, szefa Komisji Nadzoru Finansowego - i w zasadzie po powołaniu przez premiera tenże jest przez cały czas trwania swojej kadencji nieodwoływalny. Bardzo dziwną i bardzo niepokojącą rzeczą jest zniwelowanie wpływu Narodowego Banku Polskiego na podejmowanie decyzji w Komisji Nadzoru Finansowego. Proszę państwa, rynek bankowy, sektor bankowy - to jest obecnie ponad 70% aktywów tego rynku. Zatem dlaczego mamy tylko i wyłącznie jednego przedstawiciela Narodowego Banku Polskiego w Komisji Nadzoru Finansowego?</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#JakubSzulc">W trakcie pracy w Komisji Finansów Publicznych instytucje zainteresowane merytorycznie jak najlepszą pracą przyszłego nadzoru zgłaszały cały szereg uwag, cały szereg zastrzeżeń, cały szereg propozycji co do tego, jak ta ustawa powinna wyglądać, jak ją należy zmienić, żeby spełniała minimalne przynajmniej wymogi tego, czego mogą oczekiwać rynki finansowe. Oczywiście strona rządowa nie przychyliła się do tych próśb. Natomiast dziwi to zwłaszcza w kontekście tego, co stało się ze stanowiskiem rzecznika ubezpieczonych, która to instytucja została zachowana na wniosek Samoobrony. I mamy do czynienia w tym momencie ze zwykłym dublowaniem się kompetencji, przynajmniej jeśli chodzi o walkę o prawa ubezpieczonych, dlatego że z jednej strony działa sąd polubowny, z drugiej strony mamy rzecznika ubezpieczonych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WojciechOlejniczak">Panie pośle, ja wszystko rozumiem i jestem bardzo, że tak powiem, wyrozumiały dla wszystkich mówców, ale, delikatnie mówiąc, musi pan zmierzać ku końcowi. To znaczy już powinien pan skończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#JakubSzulc">Dziękuję, panie marszałku. Już zmierzam.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#JakubSzulc">To tylko tyle uwag merytorycznych. Wydawałoby się, że taki projekt powinien być przynajmniej dobrze przygotowany legislacyjnie. Natomiast Biuro Legislacyjne miało dokładnie 40 uwag do tegoż projektu, co sprawia, że w zasadzie co drugi artykuł musiałby być poprawiony, żeby mógł ujrzeć światło dzienne.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#JakubSzulc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska składa wniosek o odrzucenie projektu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, a w razie jego odrzucenia - poprawki, które ratują, co się da. Tak bym powiedział. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WojciechOlejniczak">Głos zabierze pani poseł Renata Rochnowska, Samoobrona.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WojciechOlejniczak">Oj, koledzy i koleżanki z Platformy, coś cienkie te brawa, cienkie.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Słabe? Możemy powtórzyć.)</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w kwestii projektu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym (druki nr 654 i 802).</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#RenataRochnowska">Dla przypomnienia: projektowana ustawa ma na celu wprowadzenie organizacyjnej integracji organów nadzoru nad rynkiem finansowym, to jest nadzoru zintegrowanego. Coraz mniej efektywne bowiem i skuteczne staje się sprawowanie nadzoru przez oddzielne instytucje. Omawiana ustawa przewiduje utworzenie Komisji Nadzoru Finansowego, która przejmie kompetencje, po pierwsze, Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, po drugie, Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, po trzecie, docelowo, Komisji Nadzoru Bankowego. Nadzór nad działalnością nowo powstałej komisji sprawować będzie prezes Rady Ministrów. Należy zaznaczyć, iż wszelkie wydatki komisji i urzędu pokrywane będą z wpłat wnoszonych przez nadzorowane podmioty.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#RenataRochnowska">Wątpliwości Klubu Parlamentarnego Samoobrona już podczas pierwszego czytania w Sejmie budził zamiar likwidacji urzędu rzecznika ubezpieczonych. Rzecznik ubezpieczonych nie jest bowiem instytucją nadzoru, nie funkcjonuje tak, jak wyżej wymienione komisje w systemie nadzoru, działa natomiast w sferze konsumenckiej. Indywidualne skargi wnoszone przez rzecznika ubezpieczonych odnoszą się w przeważającej mierze do płaszczyzny cywilnoprawnej - na przykład spór o wysokość odszkodowania lub świadczenia, zwłoka w wypłacie czy też spory dotyczące innych elementów umowy. Rzecznik ubezpieczonych uczestniczy także w kształtowaniu prawa ubezpieczeniowego. Rozpoznawana i kojarzona z ochroną praw konsumenckich jest ponadto sama nazwa instytucji. Zniesienie jej może negatywnie rzutować na postrzeganie przez społeczeństwo jego konsumenckich praw i interesów.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#RenataRochnowska">Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, jak również fakt, iż urząd ten nie stanowi dodatkowego obciążenia dla budżetu państwa, klub Samoobrona przedłożył podczas prac w Komisji Finansów Publicznych stosowne poprawki mające na celu wyłączenie instytucji rzecznika ubezpieczonych z omawianej ustawy. Zaproponowane poprawki zostały przez komisję przyjęte. Dokonano ponadto zmian w przepisach ustawowych, które stały się konsekwencją pozostawienia, czyli nielikwidowania instytucji rzecznika.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#RenataRochnowska">Podczas prac w komisji wprowadzono również inne zmiany, na przykład w art. 68 oraz art. 69. Dotyczą one przesunięcia o jeden rok, czyli na dzień 31 grudnia 2007 r., zniesienia Komisji Nadzoru Bankowego oraz likwidacji generalnego inspektora nadzoru bankowego. W art. 69 zapisano, iż od 1 stycznia 2008 r. Komisja Nadzoru Finansowego wykonywać będzie zadania należące do Komisji Nadzoru Bankowego.</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas prac w komisji wprowadzono również wiele poprawek uściślających, doprecyzowujących i redakcyjnych, które czynią omawianą ustawę bardziej czytelną. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej będzie popierał omawianą ustawę, uwzględniając fakt, iż projekt ten nie powoduje rozszerzenia przedmiotowego ani podmiotowego dotychczas funkcjonującego nadzoru finansowego, integruje natomiast nadzór nad rynkiem finansowym. Nie można ponadto z góry założyć, że nowy nadzór będzie gorszy i bardziej kosztowny. Sądzę, iż to czas pozwoli ocenić słuszność proponowanych zmian. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Anita Błochowiak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#AnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad niezwykle ważną ustawą, ustawą, która diametralnie zmienia funkcjonowanie dzisiejszego rynku finansowego. I przykro, panie marszałku, że marszałek Jurek przeznaczył na tę tak ważną debatę jedynie 5 minut dla klubów poselskich i koła. Zamykanie ust...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł, muszę bronić w tym wypadku marszałka Jurka, dlatego że to Konwent Seniorów ustalił, i Prezydium, że będzie tak, a nie inaczej, i posłowie wyrazili zgodę - wszyscy, bez sprzeciwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#AnitaBłochowiak">Panie marszałku, debata nad tą ustawą i procedowanie nad tą ustawą w sposób skandaliczny, na pograniczu prawa, świadczy o tym, iż jest to jedynie sprawa woli politycznej, a nie chęci wprowadzenia merytorycznego, uzasadnionego nadzoru nad rynkiem finansowym, jaki funkcjonuje w innych krajach europejskich. Dowodem na to - i to chyba wymaga głębokiej refleksji w Konwencie Seniorów w takim razie i zastanowienia - jest fakt, iż, co nigdy nie miało wcześniej miejsca, w poprzednich kadencjach, przy tak ważnych ustawach, nie było woli politycznej i większość koalicyjna zadecydowała, że nie powołano podkomisji w tej sprawie. Ba, nie zgodzono się nawet na wysłuchanie publiczne. Dalej, nie zgodzono się na powołanie zespołu ekspertów, który byłby ciałem doradczym i byłby w stanie merytoryczne, uzasadnione poprawki przedstawić. Była wola instytucji finansowych, była wola uczestników rynku - nawet tych, którzy do tej pory wypowiadali się krytycznie, mówili „nie” dla ustawy - aby ją poprawić, ulepszyć, tak aby nie było konieczności zaskarżenia jej do Trybunału Konstytucyjnego bądź żeby po prostu nie miała wad czy luk prawnych.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#AnitaBłochowiak">Ministerstwo Finansów nie było w stanie, podczas jedynie 3-dniowej pracy nad tak ważną ustawą, przedstawić analiz, wyliczeń i skutków, a także wyników badań, jakie można było i powinno się przeprowadzić, co czyniono w innych krajach europejskich. Przypomnę, że w Anglii prace nad taką ustawą trwały 5 lat. W polskim Ministerstwie Finansów, kiedy to 4-krotnie zmieniał się minister i 2-krotnie premier, jedynie kilka miesięcy. I tak na dobrą sprawę nie wiadomo, kto dzisiaj popiera, a kto z rządu jest przeciw tej ustawie, bo nawet w trakcie 3-dniowych prac w komisji finansów minister się zmienił.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#AnitaBłochowiak">Co ważne, tak naprawdę podejście rządu i Prawa i Sprawiedliwości do tej ustawy świadczy tylko o tym, prowadzi do tego, że opozycja powinna powiedzieć: odrzucamy w pierwszym czytaniu i kropka. Niemniej staraliśmy się przedstawiać stosowne poprawki; także dzisiaj przedstawię, złożę na ręce pana marszałka poprawki Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nadmienię tylko, że do ustawy legislatorzy zgłosili kilkadziesiąt uwag. Wszystkie opinie Biura Studiów i Ekspertyz i niezależnych ekspertów były krytyczne; krytyczne także były opinie Europejskiego Banku Centralnego. I żadne uwagi, żadne poprawki istotne, które mogłyby poprawić tę ustawę, nie zostały przyjęte. Zostało to wysłuchane zgodnie z wolą pani przewodniczącej, bo każdy mógł w komisji głos zabrać, ale żadna z tych uwag istotnych czy też żadne poprawki nie zostały wzięte pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#AnitaBłochowiak">To rzeczywiście daje do myślenia i świadczy o tym, jak wielka jest wola, podkreślam, jedynie polityczna, załatwienia własnych partykularnych interesów, a nie stworzenia dobrej ustawy, która mogłaby rzeczywiście służyć instytucjom finansowym i rzeczywiście spowodować objęcie nadzorem tych instytucji, które powinny być tym nadzorem objęte. Bo proszę sobie wyobrazić, Wysoka Izbo, że właśnie głosami nie tylko Prawa i Sprawiedliwości, ale także Samoobrony i LPR, chociaż nie w 100%, do zakresu nadzoru nie włączono SKOK-ów i na przykład Providenta, instytucji finansowych, które ewidentnie prowadzą działalność parabankową i finansową.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#AnitaBłochowiak">Przy innych ustawach - tylnymi drzwiami, z reguły w nocy - Wysoka Izba za propozycjami PiS-u rozszerza działalność SKOK-ów, dając im możliwość udzielania dłuższych, długoterminowych kredytów bądź udzielania poręczeń, ale PiS nie chce objąć SKOK-ów nadzorem. Nie muszą płacić podatku, nie muszą tworzyć rezerw, nie są tak traktowane, jak inne banki, szczególnie banki polskie. Bo to jest nieuczciwy konkurent dla polskich małych banków, także utworzonych z kapitału polskiego. Tutaj jest argument obłudny notabene, który jest podkreślany - że to są polskie instytucje finansowe. Banki spółdzielcze, polskie banki także są tworzone z polskich kapitałów, a mimo to nie są w ten sposób preferowane.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#AnitaBłochowiak">Dalej, wybór przewodniczącego komisji w sposób ewidentnie polityczny. Tu także żadna poprawka nie została przyjęta. Premier może mianować na 5-letnią kadencję, a tych kadencji może być nieskończenie wiele, bo poprawka, że mogą być tylko dwie, także została odrzucona. Polityczny premier - wiadomo, że to jest stwór polityczny - mianuje prawdopodobnie, można liczyć, swojego politycznego kolegę, bo jak by inaczej, skoro wszystkie poprawki, które miały na celu niezależność i apolityczność w tym względzie, zostały odrzucone. Nawet tak ważne poprawki, jak dotyczące praw pracowników zwalnianych z likwidowanych urzędów, nie zostały poważnie potraktowane.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#AnitaBłochowiak">Klub SLD składa dzisiaj także do tych kwestii stosowne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#AnitaBłochowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Składamy te poprawki, choć, niestety, po tych trzech dniach pracy w Komisji Finansów Publicznych sądzimy, że większość parlamentarna nie będzie zdolna działać propaństwowo, nie będzie zdolna działać dla dobra instytucji finansowych, które tym nadzorem będą objęte, i nie przyjmie tych poprawek. Zapowiadam, iż w takim wypadku Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej rozważy złożenie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego, zarówno dotyczącego treści tej ustawy, jak i sposobu jej procedowania. Nie może być w polskim państwie, nie może być dzisiaj w XXI w., kiedy jesteśmy w Unii Europejskiej, tak, iż w sposób polityczny, siłowy i partykularny opcja rządząca, Prawo i Sprawiedliwość, będzie realizowała swoje polityczne interesy, nie dbając o polski rynek finansowy, nie dbając o uwagi i sugestie, jakie wyraźnie daje nam Unia Europejska. Miejmy nadzieję, że te działania i ta praktyka, która dzisiaj ma miejsce, bardzo szybko się skończą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WojciechOlejniczak">Prosiłbym o przestrzeganie czasu.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Szymon Pawłowski, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#SzymonPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w kwestii sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#SzymonPawłowski">W toku dość długich i burzliwych prac w komisji nad omawianą ustawą, prac pełnych prób parlamentarnej obstrukcji i destrukcji, na szczęście większość złożonych przez posłów poprawek została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#SzymonPawłowski">Najważniejszą zmianą, jaką wprowadziła Komisja Finansów Publicznych, jest zaniechanie wyłączenia z integracji urzędu Rzecznika Ubezpieczonych, choć to sprawa kontrowersyjna, czy ten urząd powinien pozostać poza nową instytucją. Tej zmiany nie można uznać za poważną zmianę na niekorzyść ustawy, choć będzie to oczywiście pozostawiało możliwość dublowania się kompetencji czy podwójnego zgłaszania skarg, zarówno do rzecznika ubezpieczonych, jak i do organu nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#SzymonPawłowski">Drugą ważną zmianą jest przesunięcie terminu likwidacji Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego oraz zniesienia Komisji Nadzoru Bankowego o jeden rok, na dzień 31 grudnia 2007 r., a nie, jak przewidywano pierwotnie, na koniec roku 2006. Ta zmiana nieco spowolni integrację nadzoru, lecz, jak sądzę, umożliwi sprawniejsze i łagodniejsze, także dla pracowników nadzoru bankowego, włączenie struktury Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego do nowego urzędu zintegrowanego nadzoru finansowego.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#SzymonPawłowski">Koncepcja wprowadzenia w Polsce nadzoru zintegrowanego spotkała się z niemal histerycznym przyjęciem ze strony opozycji, głównie Platformy Obywatelskiej i Sojuszu Lewicy Demokratycznej, czyli tych środowisk, które przez szereg lat, w zasadzie od 1989 r., do teraz sprawowały niemal nieograniczoną władzę nad polskim sektorem finansowym. Nie dziwię się tej reakcji, jeśli bowiem czyjeś interesy są przez tę ustawę zagrożone, to właśnie interesy tych środowisk, które w bardzo różny sposób korzystały z władzy nad nadzorem bankowym i w ogóle nad sektorem finansowym. Z uwagi na tę histerię, na demonizowanie nadzoru zintegrowanego postaram się jeszcze raz pokrótce przedstawić szereg korzyści, jakie niesie ze sobą integracja nadzorów nad rynkami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#SzymonPawłowski">Po pierwsze, zacierają się obecnie granice pomiędzy rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym i bankowym, co jest bagatelizowane przez Sojusz Lewicy Demokratycznej, przez Platformę Obywatelską, przez Narodowy Bank Polski, ale takie zjawisko jest i będzie nadal. Dochodzi do łączenia się podmiotów działających na tych rynkach, pojawiają się coraz to nowe usługi, które skupiają w sobie cechy usług bankowych, ubezpieczeniowych, kapitałowych. Dodam, że to przenikanie, jak powiedziałem, będzie wciąż postępowało. Dlatego działanie odrębnych nadzorów staje się powoli mało skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#SzymonPawłowski">Po drugie, zintegrowanie nadzoru wzmocni nadzór krajowy w sytuacji coraz większej ingerencji Unii Europejskiej i jej prawodawstwa w naszą gospodarkę. Nadzór będzie miał po prostu lepsze narzędzia do ochrony polskich konsumentów. Instytucje finansowe powinny działać z uwzględnieniem interesów polskich obywateli, którzy są przecież ich klientami, a zintegrowany nadzór będzie lepiej o to dbać, bo w dalszej perspektywie nastąpi także ujednolicenie stosowanych procedur nadzorczych, co oczywiście zapewni o wiele bardziej efektywne działanie.</u>
          <u xml:id="u-268.7" who="#SzymonPawłowski">Skonsolidowanie trzech instytucji w ramach jednej nowej doprowadzi - wbrew temu, co twierdzą środowiska nieprzychylne tej ustawie - również do znaczących oszczędności w budżecie państwa. Korzyści dla budżetu osiągniemy również dzięki przerzuceniu kosztów nadzoru nad rynkiem bankowym z Narodowego Banku Polskiego na uczestników tego rynku, na podmioty działające na tym rynku, tak jak to jest obecnie na rynku kapitałowym i ubezpieczeniowym. Zostanie zniesiona ta dysproporcja w warunkach.</u>
          <u xml:id="u-268.8" who="#SzymonPawłowski">W tym miejscu jeszcze raz trzeba odpowiedzieć na argument o rzekomym zamachu na niezależność banku centralnego, który tutaj tak często pada. Nadzór bankowy nie należy do kompetencji banku centralnego zapisanych w konstytucji, nie chroni więc go konstytucyjna zasada niezależności banku centralnego. Nadzór bankowy może być poza bankiem centralnym. Owszem, bank centralny musi być niezależny, ale w kwestii konstytucyjnych zadań banku, takich jak polityka pieniężna, pilnowanie poziomu inflacji, dbanie o walutę, a nie nadzór bankowy. Nadzór bankowy nie podlega tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-268.9" who="#SzymonPawłowski">Podsumowując, pragnę stwierdzić, że Klub Parlamentarny Liga Polskich Rodzin oczywiście w dalszym ciągu popiera omawiany projekt ustawy, negatywnie natomiast odnosi się do niemal wszystkich wniosków mniejszości zgłoszonych podczas prac w Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Gabriela Masłowska, Narodowe Koło Parlamentarne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#GabrielaMasłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#GabrielaMasłowska">Wysoka Izbo! Podjęcie prac nad ustawą wprowadzającą zintegrowany model nadzoru jest pozytywnym krokiem, by poprawić nadzór oraz monitorowanie ryzyka finansowego, zagrożeń, które mogą naruszyć stabilność systemu finansowego państwa w sytuacji rosnącej liczby konglomeratów finansowych, poszerzania działalności na nowe obszary przez istniejące instytucje finansowe oraz tworzenia nowych produktów, które trudno zakwalifikować do grupy produktów pochodzących z jednego sektora.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#GabrielaMasłowska">Pojawia się jednak pytanie: Czy przedłożony projekt ustawy przyniesie korzyści, które przypisywane są modelowi skonsolidowanego nadzoru, to jest czy przyniesie bardziej efektywny nadzór nad konglomeratami finansowymi, oszczędności w zakresie kosztów administracyjnych, zwiększenie szybkości przepływu informacji dotyczących różnych segmentów rynku finansowego, wyeliminowanie konfliktów kompetencyjnych oraz zminimalizowanie możliwości wykorzystywania luk prawnych, eliminowanie nieuzasadnionych różnic w podejściu do nadzoru poszczególnych podmiotów rynku finansowego?</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#GabrielaMasłowska">Projekt zakłada połączenie organizacyjne instytucji nadzorujących rynek finansowy bez przeprowadzania zmian w regulacjach dotyczących zasad funkcjonowania nadzoru oraz metod nadzorczych. Połączenie instytucji i proste przekształcenie ich w departamenty składowe nowej instytucji niewiele zmieniają w efektywności sprawowanego nadzoru, wręcz powodują, że popełniane błędy, mogące mieć istotne znaczenie dla stabilności systemu finansowego Rzeczypospolitej, będą mogły być lepiej ukrywane. Projektowana treść ustawy zastanawia. Dlaczego autorzy przy jej pisaniu nie skorzystali z doświadczeń innych państw, w których wprowadzono skonsolidowany nadzór, to jest: powołania kierownika nadzoru w drodze konkursu, jak to jest w Wielkiej Brytanii, Austrii, Irlandii, powołania przez głowę państwa, jak to jest w Niemczech oraz Austrii, czy powołania przez parlament, jak to jest na Węgrzech? Przedłożony projekt wyłącza zastosowanie do przewodniczącego projektowanej Komisji Nadzoru Finansowego zasad określonych ustawą z dnia 27 lipca 2005 r. o przeprowadzaniu konkursów na stanowiska kierowników centralnych urzędów administracji rządowej, prezesów agencji państwowych oraz prezesów zarządów państwowych funduszy celowych, która przewiduje powołanie w drodze konkursu oraz możliwość odwołania w przypadku rażącego naruszenia przepisów prawa, prowadzenia działalności, która pozostaje w sprzeczności z wykonywanymi obowiązkami.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#GabrielaMasłowska">W obecnym kształcie projektowana ustawa przewiduje powołanie przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego na 5-letnią kadencję, podczas której w praktyce nie będzie można go odwołać, gdyby rażąco naruszał przepisy prawa, na przykład wydając decyzje powodujące naruszenie stabilności systemu finansowego państwa, czy gdyby prowadził działalność pozostającą w sprzeczności z obowiązkami nałożonymi na Komisję Nadzoru Finansowego. Wydaje się, że tak silnej pozycji szefa skonsolidowanego nadzoru nad rynkiem finansowym nie wprowadziło żadne z państw. Nasuwa się pytanie, dlaczego autorzy ustawy chcą dla przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego znacząco silniejszej pozycji, niż posiada minister czy premier, w pewnym sensie równej prezydentowi państwa? A więc dlaczego jest to pozycja nadministra, nadpremiera? Szybkie tempo prac komisji uniemożliwia zgłoszenie rozbudowanych poprawek dających szansę na zrealizowanie korzyści płynących z wprowadzenia skonsolidowanego nadzoru. Przedłożone przez nas poprawki w czasie prac w komisji stanowiły próbę eliminowania ułomności projektu. Niestety zostały one odrzucone. Podejmujemy je powtórnie jako wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#GabrielaMasłowska">W trosce o wspólne dobro, jakim jest Rzeczpospolita Polska, zwracam się z apelem do wszystkich posłów o przyjęcie przynajmniej zmian dotyczących sposobu powoływania Komisji Nadzoru Finansowego, które pozwalają zapewnić minimalną transparentność procesu integracji dotychczasowych nadzorów oraz funkcjonowania w przyszłości projektowanej Komisji Nadzoru Finansowego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WojciechOlejniczak">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#WojciechOlejniczak">Ustalam czas zadawanego pytania na jedną minutę.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To za mało będzie.)</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#WojciechOlejniczak">Szanowni państwo, na jedną minutę ustaliłem czas zadawanego pytania. Umówmy się, że zamykamy listę osób, które chciałyby się zapisać do zadania pytania. Dopisujemy oczywiście panią poseł Skowrońską.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pan marszałek jest koncyliacyjny.)</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Dwie minuty.)</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#WojciechOlejniczak">Szanowni państwo, mamy jeszcze dalsze punkty porządku obrad. Musimy skończyć tak, żebyśmy mogli rano wstać i dalej pracować.</u>
          <u xml:id="u-271.9" who="#WojciechOlejniczak">Pierwszy pytanie zada pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#MirosławKrajewski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Przy powoływaniu ciał kolegialnych prawie zawsze budzi wątpliwości odniesienie personalne. Art. 5 projektu zakłada bowiem siedmioosobowy skład Komisji Nadzoru Finansowego. W zgłoszonej we wniosku mniejszości poprawce nr 7 proponuje się natomiast poszerzenie składu KNF-u do 8 osób przez powołanie kolejnego członka przez Senat. Pytanie: Czym kierowano się, przyjmując tę propozycję, a nie poszerzając gremium KNF-u także o członka delegowanego przez Sejm? To jest pytanie do osoby, która zgłaszała ten wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#MirosławKrajewski">W trakcie pierwszego czytania projektu zgłaszałem uwagi dotyczące zapisu art. 4 ust. 2, a odnoszące się do rocznego sprawozdania komisji. Pytam w tym kontekście: Czy nie warto mimo wszystko, aby sprawozdanie KNF-u przyjmowane było przez Wysoką Izbę, a nie, jak zapisano w projekcie, wyłącznie przez prezesa Rady Ministrów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy można odwołać przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego w razie stwierdzenia działania lobbingowego na rzecz wskazanych lub wykrytych w dochodzeniu instytucji lub firm? Drugie pytanie. W art. 17 ust. 2 widnieje zapis mówiący o tym, że przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego i prezes Narodowego Banku Polskiego mogą zawrzeć umowę o współpracy i wymianie informacji. Czy nie powinno to być nakazem ustawowym? I trzecie pytanie. Czy koncentracja, dominacja nadzoru finansowego nad instytucjami finansowymi nie spowoduje osłabienia czynności kontrolnych, gdyż zakres działania tej instytucji jest ogromny? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Waldemar Nowakowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WaldemarNowakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Kieruję pytanie do pana. To dobrze, że pracujemy nad tak ważną ustawą o nadzorze nad rynkiem finansowym. Czy prawdą jest, że istnieją zintegrowane systemu nadzoru finansowego w innych krajach? Jeżeli tak, to dlaczego je wprowadzono? Czy nie jest tak, panie prezesie, że krytyczny stosunek NBP jest podyktowany tym, iż kontroli nad tą instytucją nie sprawuje właśnie Narodowy Bank Polski? Jeżeli dzisiaj jest tak dobrze, to dlaczego w Polsce mamy najdroższe usługi w sektorze finansowym, a instytucja, jaką jest Komisja Nadzoru Bankowego, która zgodnie z ustawą powinna stać na straży racjonalnego podejścia do podwyższania kosztów kredytów, lobbowała za utrudnieniami dla hipotecznych kredytów mieszkaniowych w walucie obcej? Czy nie uważa pan, że zmiana ta spowoduje, iż banki działające w Polsce będą podlegały właśnie nadzorowi polskiemu? Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#JadwigaWiśniewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Komisja Nadzoru Finansowego jest zgodna z europejskim modelem nadzoru zintegrowanego. Wybór takiego modelu nadzoru wpisuje się w ogólnoświatowy trend. Pod koniec 2002 r. 46 państw na świecie wprowadziło zintegrowany model nadzoru nad rynkiem finansowym. Wśród państw Unii jedna instytucja nadzorcza występuje w 13 krajach, m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwecji. Na podkreślenie zasługuje fakt, że integracja systemu bankowego jest uzasadniona m.in. zacieraniem się granic między sektorem bankowym, ubezpieczeniowym i papierów wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#JadwigaWiśniewska">Panie Ministrze! Jakie obserwowane zjawiska rynkowe wskazują na potrzebę integracji nadzorów? Ile czasu przewidujecie państwo na dostosowanie wszystkich instytucji do wprowadzanych zmian? Kto będzie rozstrzygał wszelkie spory w okresie przejściowym? I ostatnie pytanie. Czy zintegrowany nadzór zwiększy bezpieczeństwo klientów? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#JózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ewentualna unifikacja i standaryzacja instrumentów nadzorczych nastąpi na późniejszym etapie, po zintegrowaniu organów nadzorujących ten rynek, z uwzględnieniem dalszego rozwoju rynku finansowego w oparciu o doświadczenia i standardy wypracowane z perspektywy sprawowania nadzoru nad całym rynkiem finansowym przez jeden organ nadzorczy. Jak długo będziemy czekać na tę unifikację i standaryzację instrumentów nadzorczych, aby nadzór nad wszystkimi instytucjami finansowymi był taki sam?</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#JózefStępkowski">Art. 18 projektu zakłada, że przy Komisji Nadzoru Finansowego ma działać sąd polubowny. Ma on rozstrzygać spory między uczestnikami rynku finansowego, w szczególności spory wynikające ze stosunków umownych. Taka konstrukcja jest związana z przejęciem przez nowo tworzony organ nadzoru zadania rzecznika ubezpieczonych, jakim jest pojednawcze i polubowne rozstrzyganie sporów między uczestnikami rynku ubezpieczeniowego i emerytalnego. W jakich konkretnie sprawach będzie działał sąd polubowny? Czy decyzje wydawane przez ten sąd będą wiążące? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jacek Tomczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany projekt regulacji ustawowej ma na celu wprowadzenie modelu zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce. Założenia stopniowego przechodzenia od modelu zdecentralizowanego do modelu zintegrowanego są zgodne ze zmianami samego rynku finansowego w Polsce oraz są wyrazem ogólnoświatowej tendencji, z jaką mamy do czynienia w tym zakresie w nowoczesnych państwach o gospodarce rynkowej, co potwierdzają badania Banku Światowego. Globalizacja rynków finansowych oraz stopniowa likwidacja barier w dostępie do rynków wyraźnie zaostrzyły konkurencję pomiędzy podmiotami, a w efekcie prowadzą do zacierania się tradycyjnych granic pomiędzy dotychczasowymi sektorami rynku finansowego. Naprzeciw tym wyzwaniom ma wychodzić przejęcie przez Komisję Nadzoru Finansowego kompetencji innych instytucji nadzoru finansowego, tj. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd oraz Komisja Nadzoru Bankowego.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#JacekTomczak">Panie Ministrze! Czy dostępne są opracowania na temat tego, jak integracja systemu nadzoru nad rynkami finansowymi wpłynęła na jakość tego nadzoru i usprawnienie działań samych rynków finansowych w państwach, które już wprowadziły model zintegrowany? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jędrzej Jędrych, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#JędrzejJędrych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Chciałem skierować pytanie przede wszystkim do pana prezesa, ponieważ w trakcie swego wystąpienia zwrócił uwagę na to, że nie potrafimy dzisiaj realnie ocenić kosztów przemiany nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce, i stwierdził w trakcie swojej wypowiedzi, że rzeczywiście proponowany sposób prowadzenia nadzoru scentralizowanego nad rynkiem finansowym w Polsce na pewno będzie o wiele bardziej kosztowny niż ten, który w Polsce obowiązuje obecnie.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#JędrzejJędrych">Czy mógłby pan nam dzisiaj powiedzieć, jakie są obecnie koszty sprawowania nadzoru w tej formie, jaki obecnie w Polsce występuje? Myślę, że byłoby to dla nas bardzo pomocne, abyśmy mogli odnieść się i dokonać analizy rzeczywiście realnych kosztów tego procesu. Moglibyśmy wówczas wiedzieć, czy ten model, który proponujemy, jest tańszy, czy też droższy.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#JędrzejJędrych">Ponadto chciałbym wiedzieć, czy rzeczywiście na świecie występuje w tej chwili tendencja do tworzenia rozproszonego systemu nadzoru nad rynkiem finansowym, czy też odwrotnie, czy też mamy do czynienia z sytuacją, w której na świecie dąży się do tego, aby doprowadzić do scentralizowania nadzoru nad rynkiem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#JędrzejJędrych">Mam również pytanie do pana ministra: Czy pana zdaniem przyjęta zasada konsolidacji nadzoru nad polskim rynkiem finansowym, która polega na utrzymaniu zakresu podmiotowego i przedmiotowego tego scentralizowanego nadzoru finansowego, jest zasadą dobrą, czy też jest to zasada, która powinna ulegać zmianie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jarosław Urbaniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JarosławUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszę się, że głosem pani posłanki Zuby Prawo i Sprawiedliwość oświadczyło dzisiaj, iż ma odwagę już dziś wprowadzić zintegrowany nadzór finansowy. Pytam, czy Prawo i Sprawiedliwość będzie miało jutro odwagę wziąć za tę decyzję odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#JarosławUrbaniak">U podstaw światopoglądu konserwatywnego, podobnie jak u podstaw myśli chrześcijańskiej, leży, w odróżnieniu od światopoglądu lewicowego, przekonanie o ułomności natury ludzkiej: nikt nie jest wolny od grzechu. Chciałbym stwierdzić w tym miejscu, że nieobjęcie całego rynku finansowego nadzorem, w tym PiS-owskich banków, czyli SKOK-ów, ma u podstaw właśnie to lewicowe przekonanie o nieskazitelności natury ludzkiej. Wszyscy ludzie są z natury dobrzy. SKOK-i będą objęte tylko i wyłącznie nadzorem koleżeńskim, a nie państwowym. Rozumiem, że rząd, koalicja rządząca, w tym PiS, jest przekonana, że wszyscy pracownicy SKOK-ów będą uczciwi i odporni na pokusy.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#JarosławUrbaniak">Panie marszałku, mogę jeszcze chwilę? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#JarosławUrbaniak">Chciałbym zapytać, co rząd, co PiS zrobi dla 1,5 miliona Polaków, którzy zdeponowali swoje oszczędności w SKOK-ach, gdy ktoś jednak okaże się nieodporny na pokusy. Co się stanie, gdy sytuacja ze względu na brak nadzoru państwowego przypomni lawinowe bankructwa banków spółdzielczych z początku lat 90., gdy nadzorem banków spółdzielczych zajmował się wtedy właśnie koleżeński nadzór BGŻ? Czy ktoś zauważył, że problemy banków spółdzielczych skończyły się właśnie wtedy, gdy wprowadzono im nadzór bankowy? Dziękuję bardzo. Dziękuję za wyrozumiałość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Ryszard Galla, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#RyszardGalla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z pracami nad projektem ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym chciałbym zadać następujące pytania. Czy proponowany projekt obejmuje swoim nadzorem rzeczywiście cały rynek finansowy, chociażby ten, który obsługiwany jest przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe? Czy proponowana konsolidacja nadzoru nad rynkiem finansowym rzeczywiście spowoduje ograniczenie kosztów jego funkcjonowania? Jak minister finansów zamierza rozwiązać problemy organizacyjne pomiędzy tworzącym się Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego a instytucjami, które dzisiaj realizują te zadania? I czy projektodawca dokonał rzetelnej analizy wynikającej z planowanej reorganizacji konsekwencji dla pracowników łączących się instytucji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#AndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Prezesie! Podczas prac nad rządowym projektem ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym wraz z projektami aktów wykonawczych kierowane były pytania do przedstawicieli Narodowego Banku Polskiego o wysokość kosztów funkcjonowania obecnego nadzoru bankowego.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#AndrzejSzlachta">Wobec nieprecyzyjnych informacji podawanych podczas prac Komisji Finansów Publicznych przez przedstawicieli NBP zwracam się z pytaniem do pana prezesa Narodowego Banku Polskiego o podanie pełnych, rzeczywistych kosztów związanych z funkcjonowaniem nadzoru bankowego w dotychczasowej formie w roku 2005 lub przez I półrocze roku bieżącego. O przygotowanie tych danych zwracali się członkowie Komisji Finansów Publicznych na ostatnim posiedzeniu komisji, zwracał się również kolega poseł Jędrzej Jędrych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Anna Zielińska-Głębocka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy, która to niestety będzie pewnie przyjęta, o czym świadczą stanowiska koalicji rządowej, to bubel prawny i ekonomiczny, który kontestuje praktycznie całe środowisko finansowe. Okazuje się więc, że politycy występują w tej chwili przeciwko rynkom finansowym i całemu środowisku finansowemu, które jest zainteresowane dobrym funkcjonowaniem tego systemu finansowego. Praktycznie jedyna pozytywna ekspertyza, która potwierdzała zasadność tego projektu, była przygotowana przez autorkę piszącą ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Ja mam pytanie, głównie do przewodniczącej Komisji Finansów Publicznych: Dlaczego został przyjęty taki tryb postępowania, szybkiego procedowania bez pracy w komisji nadzwyczajnej? To nie było uzasadnione. Co w ogóle uzasadnia taki tryb i termin wdrażania scentralizowanego systemu nadzoru? Dlaczego nie zostały uwzględnione stanowiska różnych środowisk finansowych, o czym mówiono tutaj w czasie tej debaty?</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Chciałabym też, żeby podano nam chociaż jedną ekspertyzę potwierdzoną przez rzetelne, naukowe badania empiryczne, mówiącą o korzyściach, jakie przyniesie ten nadzór scentralizowany, bo ja nie znam żadnej tego typu ekspertyzy, która byłaby tutaj przedstawiona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Rajmund Moric, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#RajmundMoric">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele na tej sali padło wypowiedzi na temat wyłączenia spod nadzoru finansowego spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Ja mam pytanie do pana ministra: Czy prawdą jest, że również spod tego nadzoru są wyłączone kasy zapomogowo-pożyczkowe, które działają w analogicznej formie i postaci jak właśnie spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe?</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#RajmundMoric">I drugie pytanie. Chciałbym zapytać, czy wraz z wejściem w życie omawianej ustawy zapewni się prawa pracownicze osobom zatrudnionym dotychczas w komisjach nadzoru. Pytam o to jako związkowiec, którego oprócz spraw dużej polityki interesują również sprawy ludzkie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#KrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Po pierwsze, wszyscy się dopytują o koszty ustawy. Pytam pana ministra, czy to pan minister nie powinien pokazać szczegółowych kosztów wprowadzenia ustawy i czy zgodzi się pan minister ze stwierdzeniem, że ustawa w rzeczywistości obejmuje jedynie nadzór nad niektórymi podmiotami finansowymi. A dlaczego nie nad wszystkimi? Brak jest w tej ustawie definicji podmiotu finansowego. Dlaczego jej nie wprowadzono?</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#KrystynaSkowrońska">Informacja, którą otrzymałam od pana ministra, nie wskazuje pełnego katalogu podmiotów rynku finansowego, ale jedynie stwierdza - cytuję: na poziomie najbardziej ogólnych twierdzeń ekonomicznych rynek finansowy jako płaszczyzna alokacji zasobów finansowych, stanowiący kluczowy element obrotu finansowego. Dlaczego pan minister nie użył takiej definicji w tej ustawie, skoro odpowiada pan w ten sposób posłom?</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#KrystynaSkowrońska">Chciałabym jeszcze zadać ostatnie pytanie: Czy pan minister zgodzi się, że polski realny rynek finansowy funkcjonuje 16 lat? A ile lat ma realny rynek finansowy brytyjski, w przypadku którego jest wprowadzona pełna konsolidacja?</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WojciechOlejniczak">Wyczerpaliśmy listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Pawła Banasia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PawełBanaś">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Muszę powiedzieć, że zdecydowana większość tych pytań powtarza się, padają po raz kolejny. Naprawdę, to nie jest taki wieli temat, jak czasami wydaje się, kiedy sprawę śledzi się tylko od strony medialnej. Następuje tutaj przecież zmiana po stronie administracji, rząd nie zdecydował się na głębokie, tak naprawdę na żadne, ingerowanie w rynek. Od początku jesteśmy świadkami tego, a Ministerstwo Finansów jest jednym z realizatorów, że rząd podchodzi do rynku w sposób szczególnie ostrożny, z bardzo dużym szacunkiem, stara się go rozumieć i nie naruszać mechanizmów, które dla rynku są ważne. Tak samo jest w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PawełBanaś">Otóż w związku z tym, że następują zmiany po stronie administracji, że jest to tak naprawdę zmiana ograniczona, wiele tych pytań, które się dzisiaj pojawiły, nie ma uzasadnienia. Przede wszystkim chciałem powiedzieć tak, aby niejako uzupełnić, bo na wiele z tych pytań pojawiły się już odpowiedzi w wypowiedziach bądź innych pytaniach. To, co należałoby natomiast podkreślić, chciałbym uzupełnić.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PawełBanaś">Przede wszystkim tytułem informacji, być może przypomnienia, chciałem wymienić kraje europejskie, w których ten jednolity nadzór już z powodzeniem funkcjonuje: Norwegia, Dania, Szwecja, Wielka Brytania, Węgry, Łotwa, Niemcy, Austria, Estonia, Malta, Irlandia, Belgia, Słowacja. Są to kraje różnych rozmiarów, o różnej tradycji wolnorynkowej, o różnym stopniu rozwoju gospodarki, o różnej historii wolnego rynku.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o argumenty alarmujące, że to jest jakaś rewolucja zagrażająca rynkom finansowym, to proszę państwa, nie ma argumentów za tym, w każdym razie nie usłyszałem ich dzisiaj. Przecież nie jest argumentem stwierdzenie, że istnieją segmenty różnego rodzaju usług i działalności na rynkach finansowych. Oczywiście, że istnieją, istnieć będą tak długo, jak będzie istniała specjalizacja. Problem polega właśnie na tym, że te segmenty zaczynają na całym świecie, w Polsce również, rozmywać swoje granice. Pojawiają się produkty dzielone przez te różne segmenty, powiązania własnościowe w ramach grup, które oferują różne produkty, działają w różnych segmentach, pojawiają się kanały dystrybucji, które niejako przenikają różne segmenty. Administracja państwowa musi nauczyć się reagować na te zjawiska, musi za nimi nadążać albo je wyprzedzać, jeśli nie chcemy zostawać w tyle.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o zarzut, który pojawił się w wypowiedzi pana prezesa Pruskiego, jakoby nadzór ujednolicony miał w jakikolwiek sposób tłumić specjalizację nadzorczą nad różnymi segmentami rynków, to też nie ma za tym argumentu. Tak naprawdę nic nie będzie stało na przeszkodzie, żeby ta specjalizacja pozostawała i rozwijała się we właściwym kierunku, tyle że działania w tej dziedzinie będą skoordynowane. Jedynie w ten sposób można na to odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#PawełBanaś">Zarzut, który się pojawiał kilkakrotnie, że ta ustawa nie została poprzedzona analizami, jest nietrafny, nieprawdziwy. Sam pan prezes Pruski powołał się na opracowanie, de facto jedno z opracowań, przygotowane przez Ministerstwo Finansów. Pan prezes powołał się wręcz na pewne cytaty, które wskazują na ryzyka związane z tym procesem, bo nie ma co tego kryć, jest to oczywiste, że tego rodzaju operacja oczywiście niesie za sobą pewne ryzyka. Cała sztuka polega na tym, żeby te ryzyka zminimalizować, zarządzić nimi umiejętnie. Nie byłoby w żadnym stopniu profesjonalne, lecz propagandowe, opracowanie, w którym nie wskazanoby tych ryzyk. W tym opracowaniu ryzyka oczywiście są opisane po to, żeby właściwie przygotować się do nich i po to, żeby sobie z nimi poradzić, zostały sprecyzowane. Są również wskazania, najczęściej na podstawie literatury fachowej, opracowań fachowych mówiących również o korzyściach, które z całej tej operacji powinny wyniknąć, bazujące na doświadczeniach innych krajów. W przypadku Norwegii, Szwecji i Danii doświadczenia jednolitych nadzorów wskazują na to, że osiągnięto tam korzyść skali, zmniejszono koszty funkcjonowania nadzoru przy jednoczesnym wzroście efektywności. Istnieje powszechny konsensus, że zintegrowanie instytucji nadzorczych w tych krajach przyniosło niepodważalne korzyści i żaden z tych krajów nigdy nie wyraził żalu co do podjętej decyzji o integracji nadzoru. To nie jest konkluzja Ministerstwa Finansów - żeby było to jasne - to jest fragment opracowania estońskiego, które powstało w roku 2001, kiedy Estonia przygotowywała się do wprowadzenia jednolitego nadzoru. Doświadczenia Węgier natomiast wskazują na to - węgierska agencja nadzorcza potwierdziła - że integracja bardzo przyczyniła się do wymiany pomysłów i metod nadzorczych z różnych sektorów, co skutkowało ogólnym wzrostem efektywności tego nadzoru. To jest z kolei opracowanie przygotowane dla Banku Światowego.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#PawełBanaś">Oczywiście istnieje bardzo poważna argumentacja związana z korzyściami zdroworozsądkowymi, zamiast sześciu nadzorów - jeden, mniej biurokracji. Tak jak to już kilka osób przede mną wskazywało, że założenie modelowe efektywniejszego, bardziej przejrzystego nadzoru pozwalającego na przyspieszenie i zwiększenie przepływu przekazywania informacji oraz na koordynację działań w ramach systemu nadzoru nad instytucjami finansowymi działającymi w różnych segmentach rynku finansowego, jest chyba argumentem dość oczywistym. Założenie również przyjmuje uzyskanie lepszego zrozumienia i monitorowania ryzyka finansowego przenoszonego pomiędzy różnymi pośrednikami finansowymi oraz różnymi segmentami rynku, często nie do uchwycenia w sytuacji rozproszenia nadzoru, oraz możliwość szybszego reagowania w przypadkach zagrożenia kryzysami finansowymi dla systemu finansów. Zwiększenie odpowiedzialności organu nadzorczego - to również pojawia się, czyli większa odpowiedzialność państwa za nadzór w sytuacji, w której ten nadzór rzeczywiście ma możliwości działania, w szczególności poprzez wyeliminowanie pól konfliktów kompetencyjnych, trzeba powiedzieć, pól pustych, do których nikt nie przyznaje się, a taka sytuacja zawsze istnieje i istnieć będzie w przypadku nadzoru rozproszonego.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#PawełBanaś">W końcu to, o czym była już mowa, a więc możliwość uzyskania korzyści skali i zakresu oraz zoptymalizowania zasobów kadrowych, choć jak już było to mówione przy okazji odpowiedzi na pytania, które pojawiły się w serii pytań zgłoszonych przez państwa posłów, w przypadku akurat tej ustawy ochrona pracowników instytucji objętych operacją ujednolicenia nadzoru jest bardzo duża. Rzeczywiście ze strony rządu nie ma najmniejszej intencji krzywdzenia kogokolwiek i wprowadzania kogokolwiek w stan niepokoju. Te warunki związane z likwidacją zakładu pracy, przyjęciem pracowników do nowego zakładu pracy są korzystne i w naszej ocenie są jednymi z korzystniejszych w dotychczas stosowanych rozwiązaniach.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#PawełBanaś">Jedno z pytań dotyczyło problemu nowej umowy kapitałowej i ryzyk związanych z tą umową. Oczywiście pewne ryzyko w związku z tym, że cały czas następuje rozwój na rynkach finansowych - ten rozwój jest wręcz coraz szybszy - zawsze będzie istniało. Trzeba natomiast powiedzieć, że w tym przypadku nie jesteśmy pionierami, dlatego że i Czechy, i Słowacja wprowadziły niedawno jednolity nadzór nad rynkiem finansowym i radzą sobie w tej sytuacji dobrze.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o zalecenia Europejskiego Banku Centralnego, to oczywiście zostały one w bardzo poważny sposób wzięte pod uwagę przez Ministerstwo Finansów, przez projektodawcę, czyli rząd. Prowadzona była w tej sprawie korespondencja z EBC. Do projektu zostały wprowadzone zmiany związane ze wskazaniami EBC. W korespondencji, jaką wymieniliśmy, upewniliśmy naszych korespondentów, że te rozwiązania, zgodnie z zaleceniami Europejskiego Banku Centralnego, powinny się w tym rozwiązaniu znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o problem wskazany przez pana prezesa Pruskiego, a mianowicie o kwestię stabilności, o to, że większość banków należy do kapitału zagranicznego i że grozi nam jakaś gwałtowna zmiana na rynku, to z jednej strony, tak jak powiedziałem, w związku z tym, że ta zmiana jest wprowadzona dość ostrożnie - to znaczy tylko na podstawie tych nadzorów, które istnieją, tak naprawdę nie zmienia się żaden zasadniczy mechanizm związany z nadzorowaniem rynku - naszym zdaniem ryzyko jest niewielkie. Zresztą trzeba powiedzieć, że w podobnej operacji - operacji, która doprowadziła do ujednolicenia nadzoru nad rynkiem ubezpieczeń i emerytur w 2002 r. - nie doszło do żadnych gwałtownych przesunięć, do żadnej ucieczki instytucji zagranicznych z Polski. W związku z tym ryzyko wydaje się niewielkie.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#PawełBanaś">Pojawiało się pytanie dotyczące instytucji takich jak SKOK-i, Provident, kasy zapomogowo-pożyczkowe. W związku z tym, że ta zmiana jest pomyślana jako zmiana po stronie administracji, po stronie instytucji nadzorczych, nie obejmuje tego, czego te instytucje nie obejmują obecnie. Takie jest podejście do tej sprawy rządu. Oczywiście to nie oznacza, że SKOK-i, które silnie ewoluują, potwierdzając zasadę, że rynki finansowe się zmieniają, przekraczają dotychczasowe granice swoich segmentów. Nie jest oczywiście powiedziane, że regulacja w tej sprawie nie powinna zostać wprowadzona.</u>
          <u xml:id="u-298.12" who="#PawełBanaś">Rząd proponuje natomiast w tym przedłożeniu ograniczoną zmianę, a w związku z tym, że w trakcie prac nad ustawą nie pojawiła się żadna koherentna propozycja dotycząca objęcia SKOK-ów, nikt, żadna z władz władnych wprowadzić taką zmianę, na to się nie zdecydował. Niemniej rząd nie popiera takiej zmiany w tym momencie, bo ona po prostu nie byłaby przygotowana. To właśnie tego rodzaju zmianę, dość głęboko ingerującą w istotę działalności pewnych instytucji rynkowych, należałoby poprzedzić jakąś przemyślaną i udokumentowaną analizą. Niewątpliwie powinna ona zająć więcej czasu niż ta zmiana, która - jak już podkreśliłem - jest zmianą przede wszystkim po stronie administracji, a nie po stronie rynku.</u>
          <u xml:id="u-298.13" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o uwagi Międzynarodowego Funduszu Walutowego, na które powołał się dzisiaj pan prezes Pruski, a wcześniej pan prezes Balcerowicz, to rzeczywiście sformułowane zostały krytyczne uwagi pod adresem tego projektu. Natomiast Ministerstwo Finansów wystosowało do funduszu opracowanie wskazujące na szereg błędów, jakie znalazły się w opracowaniu MFW, błędów faktograficznych, błędów związanych z argumentacją. Czekamy na odpowiedź. Do tej pory mamy pełne prawo uważać, że koledzy z funduszu nieprawidłowo ocenili pewne rzeczy, opierając się na niewłaściwych przesłankach.</u>
          <u xml:id="u-298.14" who="#PawełBanaś">Odnośnie do kwestii związanej z sytuacją przejściową, w której Komisją Nadzoru Bankowego przestanie kierować prezes Narodowego Banku Polskiego, chcę powiedzieć, że rząd zaproponował w ustawie takie rozwiązanie, pamiętając o tym, że jest to sytuacja przejściowa. Rozwiązanie zaproponowane przez rząd nie niesie żadnych istotnych ryzyk. Natomiast w związku z tym, że dążymy do konsekwentnego łączenia nadzoru, już w tym momencie wymiana tej instytucji, wymiana nie tyle osoby, ile stanowiska, które jest desygnowane do kierowania Komisją Nadzoru Bankowego, przejęcie jej, ma sens w związku z logiką zaprojektowanej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-298.15" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o stwierdzenie pana posła Szulca związane z rzeczywiście licznymi uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu zgłoszonymi do projektu, to trzeba powiedzieć, że absolutna większość tych uwag była uwagami o charakterze czysto technicznym, związanymi raczej ze stylem redagowania tekstów prawnych. Oczywiście rząd nie widział żadnych powodów, żeby wkraczać w dyskusję w sytuacji, w której nie miała ona charakteru merytorycznego. Wskazanie, doprecyzowanie na przykład, że odnosimy się do pierwszego zdania któregoś ustępu, w żadnym stopniu nie zmienia sensu rozwiązania, a większość tych uwag miała tego typu charakter. Bez tego uzupełnienia uwaga dotycząca tego, że Biuro Legislacyjne zgłosiło masę uwag do projektu, jest nieco myląca. To chciałbym podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-298.16" who="#PawełBanaś">Co do pytania dotyczącego okresu przejściowego chcę powiedzieć, że tak naprawdę ten okres przejściowy dotyczy przede wszystkim roku przyszłego. Powiedzmy dokładnie w ten sposób: od momentu wejścia w życie ustawy do początku roku 2008, a więc do czasu, kiedy ustawa w pełni zacznie funkcjonować, okres przejściowy będzie dotyczył zmiany w sposobie kierowania Komisją Nadzoru Bankowego. To jest kluczowe rozwiązanie. Oczywiście są pewne rozwiązania przejściowe dotyczące zabezpieczenia pracowników instytucji, które są likwidowane.</u>
          <u xml:id="u-298.17" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o kasy zapomogowo-pożyczkowe - pytanie pana posła Morica - sytuacja jest podobna jak w przypadku SKOK-ów. Po prostu w związku z tym, że one nie są obecnie objęte żadnym z konsolidowanych nadzorów, projekt rządowy nie obejmuje również tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-298.18" who="#PawełBanaś">Pani poseł Skowrońska poruszyła problem kosztów. Wyraźnie podkreślamy, że w związku z tym, iż bazujemy na instytucjach, które już istnieją, nie przewidujemy żadnych dodatkowych kosztów. Rząd nie przewiduje żadnych dodatkowych kosztów, dlatego że nie ma powodów ich przewidywać. Wszystkie nadzory, które już obecnie funkcjonują, kosztują. Z nadzorem jednolitym raczej należy wiązać nadzieje wynikające z efektu skali, z oszczędności. Natomiast należy pamiętać o tym, że w związku z tym, iż będziemy się starali zabezpieczyć pracowników tych instytucji, w tym momencie dość trudno jest oszacować konkretną korzyść finansową wynikającą z tej operacji.</u>
          <u xml:id="u-298.19" who="#PawełBanaś">Fundamentalny zarzut odnoszący się do definicji dotyczył tego, że nie wiadomo, co to jest rynek finansowy. W opracowaniu, które przekazaliśmy pani poseł Skowrońskiej, właśnie na to wskazujemy, że w literaturze jest wiele definicji rynku finansowego i właściwie nie ma żadnych podstaw do tego, żeby na którąś z nich się decydować i tylko na niej opierać całą ustawę. Jest inaczej. Ustawa definiuje swój zakres podmiotowy i przedmiotowy, wskazuje, które instytucje są nią objęte i których rodzajów działalności dotyczy. Wydaje się, że inne podejście nie byłoby tutaj zasadne.</u>
          <u xml:id="u-298.20" who="#PawełBanaś">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące Wielkiej Brytanii i tradycji wolnorynkowych tego kraju, rozumiem, że Polsce tak czy owak zawsze, przynajmniej przez najbliższe lata, bliższe będą przykłady innych krajów, które wprowadziły jednolity nadzór finansowy, krajów naszego regionu, a tak jak wymieniałem, tych krajów jest również dużo. Jeśli któreś z pytań pominąłem, bardzo za to przepraszam, proszę o wskazanie i ustosunkuję się albo teraz, albo na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WojciechOlejniczak">W trybie?</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#WojciechOlejniczak">A było przytoczone nazwisko pana posła?</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Obawiam się, że nazwisko nie, ale...)</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#WojciechOlejniczak">Nie, no to, szanowni państwo, tu nie ma zrozumienia od początku tej debaty, która rozpoczęła się kilka tygodni temu, i nie ma co sobie prostować. Jedni są za, drudzy są przeciw i pan poseł nawet jakby chciał przekonać pana ministra, to nie przekona, jak mniemam, a pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Nie, tu nie chodzi o przekonanie.)</u>
          <u xml:id="u-299.7" who="#WojciechOlejniczak">Ale, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-299.8" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Urbaniak: Panie marszałku, w celu podniesienia kultury dyskusji sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-299.9" who="#WojciechOlejniczak">W celu podniesienia kultury dyskusji sprostowanie, godz. 22.30, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#JarosławUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Marszałku! Dzisiaj Sejm obraduje, zdaje się, zgodnie z planem do 2.30, tak że mamy wczesną...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WojciechOlejniczak">Tak, ja prowadzę obrady do tej godziny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#JarosławUrbaniak">A pan minister raczył się wyrazić, nie używając mojego nazwiska, ale jakby odnosząc się, jak zrozumiałem, do moich koleżanek i kolegów, że cały czas padają te same pytania o te same sprawy. Ja chciałem tylko powiedzieć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WojciechOlejniczak">Panie pośle, ale to naprawdę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#JarosławUrbaniak">Króciutko, króciutko, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WojciechOlejniczak">Nie, nie, nie, ale naprawdę, panie pośle, bo to będzie debata, a to nie jest debata. Było pytanie z pańskiej strony, pan minister ma prawo tak się wypowiedzieć...</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#WojciechOlejniczak">...i nie można tego komentować nawet, tak że proszę mi wierzyć, że brniemy w złym kierunku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#JarosławUrbaniak">Piętnaście sekund...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WojciechOlejniczak">Nie, ale naprawdę, panie pośle, no, pan minister ma prawo wyrazić każdą opinię. Proszę mi wierzyć, ja byłem ministrem, pan jeszcze nie, też pan będzie ministrem kiedyś w przyszłości, o tym jestem przekonany, i będzie pan wyrażał opinię, jaką pan będzie chciał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#JarosławUrbaniak">Panie marszałku, naprawdę bardzo grzecznie i delikatnie, piętnaście sekund. Ja chciałem tylko powiedzieć ni mniej, ni więcej niż tyle, że potęga cywilizacji Zachodu polega na tym, że my od 2,5 tysiąca lat zadajemy te same pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WojciechOlejniczak">No, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#JarosławUrbaniak">Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WojciechOlejniczak">Tak jest!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#JarosławUrbaniak">I dobrze, jak znajduje się na nie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WojciechOlejniczak">Ależ oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#WojciechOlejniczak">Pan prezes również chce odpowiedzieć na pytania.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę, pierwszy zastępca prezesa Narodowego Banku Polskiego Jerzy Pruski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#JerzyPruski">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#JerzyPruski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele kwestii było poruszanych, bardzo dziękuję za zadane pytania. Bardzo dziękuję również za polemikę i niezwykle cenię sobie wypowiedź ministra finansów pana ministra Banasia, dlatego że ona w wielu punktach stawia kropkę nad „i”. I powiem, gdzie rozumiem, że pan minister w debacie, bardzo ważnej debacie, nad bardzo ważną ustawą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WojciechOlejniczak">Panie prezesie, tylko ja bym prosił, abyśmy umówili się co do tego, że były pytania do pana prezesa i by na te pytania odpowiedzieć. Bo to nie jest już ten czas i ten moment, żeby państwo prowadzili ze sobą polemikę, ponieważ my jesteśmy już podczas drugiego czytania i nie przewidujemy, że będzie debata, że będzie polemika, że będzie wymiana poglądów pomiędzy panami. Ja rozumiem, proszę bardzo, prosiłbym, aby pan prezes odpowiedział po prostu na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#JerzyPruski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#JerzyPruski">Pytanie było następujące: Dlaczego wprowadza się na świecie nadzór zintegrowany? W materiale, na który się powołuję, zresztą powołuje się bardzo wiele osób łącznie z autorami projekcji, mianowicie w badaniu przeprowadzonym przez Bank Światowy w 2003 r., respondentami tego badania było 15 krajów, które wprowadziły nadzór zintegrowany, i w odniesieniu do tych krajów zadano podstawowe, fundamentalne pytanie, dlaczego w danym kraju został wprowadzony nadzór zintegrowany? Odpowiedź na to pytanie była jednoznaczna ze strony wszystkich ankietowanych krajów: dlatego że występują konglomeraty finansowe. Jeżeli występują konglomeraty finansowe, mamy do czynienia z tym przenikaniem, o którym bardzo wiele osób mówi i osoby te kierowały właśnie tego rodzaju pytanie, mamy przenikanie ryzyk i powiązań kapitałowych między różnymi segmentami rynku finansowego. Mówiąc w uproszczeniu, jeżeli jest konglomerat finansowy, mamy do czynienia z taką sytuacją, w której ryzyko, które wcześniej było dzielone między różne działalności finansowe, teraz jest skupione w jednym podmiocie. Ponieważ wcześniej mieliśmy do czynienia z nadzorami sektorowymi w odniesieniu do innych podmiotów, istnienie konglomeratu traktowane jest jako standardowy, by nie powiedzieć warunek konieczny wprowadzania zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym. Dlatego jeśli nie ma konglomeratów finansowych, nie można mówić o takiej strukturze rynku, o takiej charakterystyce rynku, która wymaga wprowadzenia zintegrowanego nadzoru nad rynkiem finansowym. Dlatego odpowiadając na pytania wielu posłów, chciałem teraz stwierdzić tak: ponieważ w Polsce nie ma konglomeratów finansowych, nie ma takich produktów, co do których można by powiedzieć, że skupiają w sobie różnego rodzaju ryzyka i te ryzyka ponosi jeden podmiot, dlatego nie ma powodów, żeby wprowadzać zintegrowany nadzór finansowy. I dlatego to, co proponuje ustawa, nie jest formą zintegrowanego nadzoru, zresztą bardzo wyraźnie to było widać w zadawanych pytaniach, jest to forma centralizacji trzech oddzielnych nadzorców. Jeżeli jest to forma centralizacji trzech oddzielnych nadzorców, to logicznie rzecz biorąc, nie można oczekiwać, że wystąpią korzyści skali, bo nie mają w odniesieniu do czego wystąpić, dlatego że nic się nie zintegrowało. Łączymy, dodajemy oddzielne części. Żeby wystąpiła synergia, to ja muszę mieć taką diagnozę rynku, że występuje kompleksowy produkt, który zawiera w sobie właśnie taką bardzo skomplikowaną strukturę ryzyka. Jeżeli tego nie ma, to nie mogę mieć korzyści skali, moim zdaniem, z definicji. Dlatego pozwoliłem sobie stwierdzić, że oczekiwane korzyści wynikające z tych rozwiązań, moim zdaniem, będą na papierze.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#JerzyPruski">Jaka jest rola Narodowego Banku Polskiego? To było pytanie, jeśli dobrze pamiętam, pana posła Stępkowskiego. Odpowiedziałbym tak: mówiłem o tym bardzo wyraźnie w czasie pierwszego czytania - udało się w Polsce wypracować taki system nadzoru nad rynkiem finansowym, który zawiera w sobie zalety rozwiązań skrajnych i jest pozbawiony wad tych rozwiązań. Rola banku centralnego jest absolutnie szczególna i to jest wielki dorobek, chciałbym powiedzieć intelektualny, nadzorców w Polsce. Mianowicie mamy do czynienia z nadzorem, który jest wyprowadzony z jednej strony z banku centralnego, mamy do czynienia z Komisją Nadzoru Bankowego, czyli z ciałem, które jest poza bankiem centralnym i które ma charakter kolegialny, i tam są dwaj reprezentanci banku centralnego. Z drugiej strony ciałem operacyjnym dla Komisji Nadzoru Bankowego jest Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego i dlatego on pełni taką szczególną rolę, i jest powiązany z Komisją Nadzoru Bankowego w osobie przewodniczącego Komisji Nadzoru Bankowego, który jest jednocześnie pracodawcą dla pracowników Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego i oni mu podlegają. W związku z tym następuje z jednej strony wyjście z banku centralnego, a z drugiej strony zachowanie pełnej elastyczności z możliwością współpracy między poszczególnymi nadzorami. To jest zupełnie wyjątkowe. I teraz kiedy mówimy o zintegrowanych nadzorach - odpowiadając na pytanie, dlaczego gdzieś indziej wprowadzano zintegrowane nadzory - to właśnie musimy powiedzieć, że wprowadzano dlatego te zintegrowane nadzory, że była taka struktura rynku. W Polsce takiej struktury rynku nie ma. A dlaczego te rozwiązania, które się proponuje, są niezgodne ze standardami czy z tendencjami międzynarodowymi? Nie dlatego, że na świecie nie ma zintegrowanych nadzorów, ja tego nigdy nie powiedziałem, nigdy, ja powiedziałem tylko, że nie ma jednego powszechnego modelu. Ja powiedziałem tylko, żeby krańcowo nie przyjmować tego argumentu również nawet o istnieniu konglomeratów finansowych, bo na najbardziej rozwiniętym rynku finansowym świata - świata, żeby nie było najmniejszych wątpliwości - rynku amerykańskim mamy do czynienia z nadzorami sektorowymi. Natomiast co do tego, o czym mówiłem przy nadzorach zintegrowanych, to nie ma takich, w których rola banku centralnego byłaby wyeliminowana. W Europie są dwa kraje, w których rola banku centralnego jest marginalna, Luksemburg i Malta. W tym sensie proponowane rozwiązanie jest całkowicie niezgodne ze standardami międzynarodowymi, z trendami, dlatego że świat współczesny tak szybko się rozwija - o czym mówiło wielu dyskutantów - że wymaga ogromnego zaangażowania banku centralnego w nadzór nad sektorem finansowym, w tym szczególnie nad sektorem bankowym. W sposób bardziej otwarty - tak bym to sformułował - nie powiedział tego nikt, chyba poza europejskim bankiem centralnym, który właściwie w każdym stwierdzeniu dobitnie wskazuje na to, jak ważną rolę odgrywa narodowy bank centralny w sprawowaniu nadzoru nad sektorem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#JerzyPruski">Kolejne pytanie dotyczyło kosztów. Muszę powiedzieć, że czytałem szanownym paniom posłankom i panom posłom fragment pisma, który skierowałem do pana ministra Derdziuka, a w którym wyraźnie napisałem o poziomie kosztów związanych z nadzorem w Narodowym Banku Polskim. Powiedziałem - jeśli dobrze pamiętam, odtwarzam to z pamięci - że poziom tych kosztów jest poniżej, ale blisko 78 mln zł i zawiera koszty osobowe i administracyjne będące w limicie Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego. Również wtedy państwu powiedziałem - dlatego troszkę jestem zaskoczony tego typu pytaniami - że rachunkowość Narodowego Banku Polskiego jest na niezwykle wysokim poziomie, ale jednocześnie idziemy trzy kroki dalej, wyprzedzamy standardy, tak by trochę nawiązać do ducha tej dyskusji, że chcemy być na przodzie, bo wprowadzamy rachunkowość zarządczą i dopiero jak to zrobimy, będziemy mogli mieć informacje, o które państwo proszą, czyli jaka jest cena wewnętrznych usług w jednej instytucji. To jest niezwykle skomplikowane. Teraz moglibyśmy mówić tylko o bardzo dalekich szacunkach.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#JerzyPruski">Było pytanie dotyczące Komisji Nadzoru Bankowego, roli jej szefa i okresu przejściowego. Tak, to jest niezwykle ważne rozwiązanie, dlatego że ono odpowiada logice funkcjonowania nadzoru nad rynkiem finansowym w Polsce, w tym nad rynkiem bankowym. Jeżeli się pozbawi prezesa NBP funkcji przewodniczącego Komisji Nadzoru Bankowego w okresie przejściowym, to przestaje on być z definicji okresem przejściowym. Wprowadzamy coś radykalnego, i to w sposób bardzo gwałtowny, bez uzasadnienia merytorycznego.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#JerzyPruski">Nie znalazłem żadnego uzasadnienia merytorycznego, bo rozumiem, że stwierdzenie, iż chodzi o wymianę osoby, jest przejęzyczeniem. A jeżeli mówimy w kategoriach ramowych zmian instytucjonalnych, to nie ma żadnego powodu. To jest rozumowanie tak dalece wewnętrznie niespójne, że moim zdaniem w żaden sposób merytoryczny nie da się obronić. Jak można na czele Komisji Nadzoru Bankowego postawić osobę, która nie jest w stanie wydawać poleceń organowi operacyjnemu, to znaczy Komisji Nadzoru Bankowego? Przecież to jest absolutnie niespójne. Dlatego powiedziałem - i w dyskusji to podnosiliśmy - że jest to bardzo ważna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#JerzyPruski">Jeśli chodzi o ceny... Było, panie marszałku, pytanie dotyczące cen kredytów hipotecznych. Ceny kredytów, regulacja S, bardzo długo dyskutowano nad nią w Komisji Nadzoru Bankowego, która jest ciałem kolegialnym, wiele osób w niej zasiada. NIK chyba nie zgłaszał stanowiska, by nie podejmować tej regulacji, a jest ona, jak państwo wiedzą, bardzo szeroko reprezentowana, nie odwołuje się wprost do cen kredytów hipotecznych. Zwraca uwagę przede wszystkim na ryzyka związane z bardzo wysoką dynamiką kredytów hipotecznych, denominowanych w walutach złotych; zwraca uwagę na to, żeby klient bankowy w swoim interesie był dobrze poinformowany o ryzyku kursowym związanym z zaciąganiem kredytów hipotecznych w walutach; zwraca uwagę kredytodawcom na to, żeby wprowadzali bardzo precyzyjne modele i sposoby analizy ryzyka kredytowego, również po stronie instytucji kredytujących, a także wyznacza czy podpowiada pewne standardy związane z traktowaniem zdolności kredytowej poszczególnych kredytobiorców.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#JerzyPruski">Nie można, moim zdaniem, zgodzić się - a takie sformułowania również padały - na wprowadzanie rozwiązań, szczególnie w tym obszarze życia gospodarczego, które będą antycypowały zmiany w przyszłości. Jeżeli stawiam taką tezę, a ona się wielokrotnie pojawiała, i dzisiaj, i w trakcie prac komisji, to znaczy, że nie wprost potwierdzam, iż struktura rynku nie odpowiada temu, o czym mówię, a ja mimo to wprowadzam rozwiązanie, które ma antycypować tę przyszłą strukturę. Czyli rozwiązanie, które dzisiaj aplikuję, jest niewłaściwe wobec istniejącej struktury rynku. Na tym polega istota opinii Międzynarodowego Funduszu Walutowego, który nie przesądza, co będzie za kilka lat, ale mówi, że dzisiaj to rozwiązanie nie znajduje uzasadnienia w diagnozie sektora finansowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#JerzyPruski">To są chyba, jeśli dobrze zapamiętałem, panie marszałku, najważniejsze odpowiedzi na pytania, które zostały sformułowane. Przyjmuję stwierdzenie, że nie powinienem polemizować z wypowiedziami pana ministra finansów, które, moim zdaniem, w większości były bardzo kontrowersyjne. Bardzo dziękuję za uwagę. Jeśli będzie potrzeba, odpowiem na pozostałe pytania na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WojciechOlejniczak">Oczywiście proszę polemizować, tylko myślę, że to akurat - jestem o tym przekonany - nie ten moment, jest to nieregulaminowe.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WojciechOlejniczak">Głos zabierze sprawozdawca komisji pani poseł Aleksandra Natalia Świat.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Poseł Aleksandra Natalli-Świat: To jest nazwisko, a nie imię.)</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#WojciechOlejniczak">Aleksandra Natalli-Świat. Przepraszam bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Nic nie szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym się odnieść do kilku stwierdzeń, które tu padły.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Pani poseł Głębocka-Zielińska... mam nadzieję, że przekręciłam nazwiska...</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zielińska-Głębocka)</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Pani poseł Zielińska-Głębocka zadała mi trzy pytania. Pytała m.in., dlaczego nie uwzględniono opinii zgłaszanych w trakcie prac komisji. Omawiając sprawozdanie komisji podkreślałam otwarty charakter tych prac, do których dopuszczono wszystkich zainteresowanych, oraz wskazałam na poprawki, które przyjęto w wyniku dyskusji i które zostały wprowadzone do ustawy. Wydaje mi się, że oczywiste jest, iż nigdy nie są wprowadzane do ustawy wszystkie zgłaszane opinie i uwagi. Chyba jest to naturalne w większości procesów legislacyjnych, że niektóre uwagi są przyjmowane, a inne nie. O tym decyduje komisja w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Dlaczego nie przeprowadzono badań empirycznych korzyści? Jest to napisane w uzasadnieniu ustawy, o przewidywanych korzyściach mówił też pan minister. Jak zrozumiałam, może źle zapisałam... Empirycznych badań czegoś, co jeszcze nie istnieje, przeprowadzić nie można, więc nie umiem odpowiedzieć inaczej na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Co uzasadniało tryb pracy i termin wprowadzenia ustawy w życie? O poprawce zmieniającej termin wprowadzenia ustawy w życie mówiłam przy okazji przedstawiania sprawozdania komisji. Jeżeli chodzi o tryb pracy komisji, zaproponowało go prezydium, które z jednej strony kierowało się chęcią zapewnienia jak największej ilości posłów możliwości uczestniczenia w tych pracach, a z drugiej strony faktem, iż różnice zdań dotyczących zapisów ustawy, jakkolwiek zasadnicze, dotyczyły relatywnie niewielkiej ilości artykułów. To potwierdziło się zresztą w toku prac komisji, że te bardzo istotne i zasadnicze różnice dotyczyły kilku zapisów. Duża część artykułów w ogóle nie wzbudzała dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Do trybu pracy zgłaszała też uwagi pani poseł Błochowiak. Chciałabym podkreślić, że wszystkie decyzje komisji były podejmowane w głosowaniach, nawet te, które Biuro Legislacyjne określało jako nieuprawnione, właśnie po to, by nie stwarzać sytuacji, że metodą nadużywania regulaminu próbuje się forsować określone rozwiązania. I tak powinny być podejmowane moim zdaniem decyzje w komisji. Natomiast jeżeli komuś wynik głosowania nie odpowiada, to twierdzenie, że jest to działanie na granicy prawa, wydaje mi się jednak dość daleko idącym nadużyciem.</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Tak samo nie do końca rozumiem uwagi Narodowego Banku Polskiego do trybu procedowania. Jeśli chodzi o tryb procedowania, jest to jednak decyzja podejmowana przez komisję. Wydaje mi się, że Narodowy Bank Polski nie obejmuje swoim nadzorem Sejmu, więc myślę, że jest to suwerenna decyzja komisji, która miała prawo przyjąć taki tryb, jaki uznała za słuszny.</u>
          <u xml:id="u-318.9" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Były to chyba wszystkie uwagi, jeżeli chodzi o sprawozdanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WojciechOlejniczak">Mam jedną... Być może źle zrozumiałem wypowiedź pani przewodniczącej, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WojciechOlejniczak">Jeszcze chwilkę.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł powiedziała coś, co mnie lekko zaniepokoiło - mianowicie że była taka sytuacja, iż nawet jeżeli Biuro Legislacyjne zgłaszało uwagę co do danego sposobu procedowania, to zostało przegłosowane przez większość. Już nie brano pod uwagę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Biuro Legislacyjne zgłaszało uwagę do tego, czy zasadny jest wniosek o wysłuchanie publiczne. Wniosek ten jednak poddałam pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WojciechOlejniczak">To dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Po prostu uznałam, że przegłosowanie wniosku jest wyjściem naprzeciw oczekiwaniom posła wnioskodawcy i rozstrzyga intencje komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Nie uzyskałam odpowiedzi na pytanie o ekspertyzy. Mam informację z mediów, że jedyną ekspertyzą pozytywną, która została na posiedzeniu komisji przedstawiona, była ekspertyza osoby, która uczestniczyła w procesie tworzenia tego projektu. Czy to prawda i czy były jakieś ekspertyzy które rzeczywiście popierały ten projekt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł, to było...</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Poseł Aleksandra Natalli-Świat: Czy mam odpowiedzieć na to pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#WojciechOlejniczak">Jeżeli pani uważa, że chce pani jeszcze odpowiedzieć na to pytanie, proszę bardzo, ale oczywiście pani nie musi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#AleksandraNatalliŚwiat">Mogę powiedzieć tyle, że były cztery ekspertyzy zamówione przez komisję, było też wiele materiałów przedkładanych przez różnych uczestników tego procesu. Dwie ekspertyzy zamówione były przez Komisję Finansów Publicznych, dwie ekspertyzy - bezpośrednio przez biuro studiów i analiz. One różnie oceniają; część uznaje za zasadne wprowadzenie nadzoru jednolitego, ale ma uwagi, inne nie. Proponuję, żeby pani poseł po prostu zapoznała się z tymi opiniami i wyrobiła sobie własną opinię na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#WojciechOlejniczak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.5" who="#WojciechOlejniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (druki nr 557 i 779).</u>
          <u xml:id="u-327.6" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Surmacza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MarekSurmacz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#MarekSurmacz">Sejm na 18. posiedzeniu w dniu 24 maja 2006 r. skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia tego projektu powołała podkomisję nadzwyczajną, której miałem przyjemność przewodniczyć. W toku prac nad tą ustawą podkomisja nadzwyczajna wypracowała sprawozdanie, nad którym debatowała Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Podczas posiedzenia komisji zgłaszano poprawki. Przytoczę najpierw poprawki, które potem, na żądanie wnioskodawców, stały się wnioskami mniejszości. I tak:</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#MarekSurmacz">Poseł Dolniak złożył wniosek o wykreślenie w art. 1 pkt. 1. W istocie sprowadzałoby się to do pozbawienia Policji możliwości tworzenia, eksploatowania i utrzymywania systemu informacyjnego umożliwiającego organom administracji rządowej i organom sprawiedliwości przekazywanie oraz dostęp do danych gromadzonych w systemie informacyjnym Schengen (SIS), niezbędnych z punktu widzenia funkcjonowania obszaru Schengen.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#MarekSurmacz">Drugi wniosek mniejszości został zgłoszony przez panie posłanki Prządkę, Ozgę i Łybacką i sprowadzał się do tego, aby w art. 1 w pkt. 3 w zmienianym art. 6b ust. 4 nadać brzmienie w taki sposób, iżby do projektowanej treści dodać fragment zdania: lub oficerów Policji. W istocie zmiana ta zmierzałaby do tego, aby na stanowiska zastępców komendanta wojewódzkiego i komendanta stołecznego Policji powoływano oficerów Policji, z wyjątkiem stanowisk zastępców do spraw służb wspomagających działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym, na które powołuje się członków korpusu służby cywilnej. Wniosek mniejszości zmierza do tego, aby to rozszerzyć o możliwość powoływania również oficerów Policji.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#MarekSurmacz">Pragnę jeszcze zaznaczyć, że w przypadku przyjęcia pierwszego wniosku pana posła Dolniaka w konsekwencji wykreślono by także art. 2, 3 i 7 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#MarekSurmacz">Trzeci wniosek mniejszości, zgłoszony również przez posła Dolniaka, w istocie dotyczył także art. 6b ust. 4. Cel tej zmiany był taki sam jak cel wniosku zgłaszanego przez panie posłanki, z tym że brzmienie tego rozszerzenia byłoby następujące: W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w sytuacji braku możliwości wyłonienia kandydata wywodzącego się z korpusu służby cywilnej, na stanowiska te powołać można również oficerów Policji.</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#MarekSurmacz">Te poprawki nie uzyskały większości w komisji, ale wobec zgłoszenia żądania stały się wnioskami mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#MarekSurmacz">Omówię teraz kolejne poprawki, które były zgłoszone podczas prac Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Pan poseł Wiesław Woda kwestionował wprowadzenie zmiany 9., która w art. 18b ust. 1 wprowadza prawo użycia funkcjonariuszy Straży Granicznej, także w formie samodzielnych zadań, z przyznaniem uprawnień przysługujących funkcjonariuszom Policji, w razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, jeżeli użycie policji okazałoby się niewystarczające. Wniosek o wykreślenie tej zmiany został przez komisję odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-328.8" who="#MarekSurmacz">Drugi wniosek składała pani poseł Krystyna Ozga. Dotyczył on zmiany 26., w której do art. 94 po ust. 1 dodano ust. 1a, na podstawie którego na osobę skazaną prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub za przestępstwo skarbowe umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone w art. 258 Kodeksu karnego - pozwolę sobie przytoczyć treść tego artykułu: kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnianie przestępstw, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3; w § 2 tego przepisu mówi się, że jeżeli grupa albo związek określony w § 1 ma charakter zbrojny, sprawca podlega szczególnym obostrzeniom, do lat 5 pozbawienia wolności; § 3 przewiduje, że kto grupę albo związek określony w § 1 lub 2 zakłada lub taką grupą albo związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności do lat 8 - lub wobec której orzeczono prawomocnie środek karny... Czyli osoby, które by były skazane prawomocnym wyrokiem sądu za te przestępstwa, zostaną zobowiązane do zwrotu pomocy finansowej, którą policjant otrzymuje na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość. Krótko mówiąc, wniosek pani posłanki Ozgi zmierzałby do tego, iż gangsterzy w policyjnych mundurach zachowaliby te przywileje, które przysługują uczciwym policjantom. Oczywiście komisja ten wniosek także odrzuciła.</u>
          <u xml:id="u-328.9" who="#MarekSurmacz">Trzeci wniosek osobiście składałem, wniosek o wprowadzenie zmiany, nowego brzmienia art. 4 w projekcie ustawy, polegającej na zmianie ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, i w art. 5 w ust. 3 otrzymywałby brzmienie: określające upoważnienie prezesa Rady Ministrów lub wyznaczonego przez niego członka do koordynowania działalności nowo powstałych: Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, i w art. 29 zmiana wynikałaby również z powstania Służby Kontrwywiadu Wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-328.10" who="#MarekSurmacz">Pragnę zwrócić uwagę, że w toku rozpatrywania projektu ustawy, zarówno w pracach podkomisji nadzwyczajnej, jak też komisji, brali udział przedstawiciele Związku Zawodowego Policjantów i Komendy Głównej Policji. Posłowie dysponowali także opiniami ekspertów. W głosowaniu Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych przyjęła sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej bez głosu sprzeciwu. Zwracam tylko uwagę, że 7 posłów wstrzymało się, a 8 posłów głosowało za przyjęciem sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-328.11" who="#MarekSurmacz">Z tego miejsca chciałbym, jak zwykle, podziękować posłom pracującym w podkomisji nadzwyczajnej, a także pracownikom Biura Legislacyjnego i sekretariatu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WojciechOlejniczak">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WojciechOlejniczak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WojciechOlejniczak">Pierwszy głos zabierze pan poseł Wojciech Szarma... Szarama, proszę bardzo, Prawo i Sprawiedliwość. Znam pana posła, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WojciechPiotrSzarama">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w czasie pierwszego czytania złożył deklarację o poparciu tego projektu ustawy, uznając, że rozwiązania zawarte w tym projekcie powodują, że reforma Policji nabiera należytego wymiaru, że dzięki tym przepisom Policja będzie działać sprawniej i efektywniej.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WojciechPiotrSzarama">W czasie prac podkomisji i komisji nad tym projektem ustawy braliśmy udział w dyskusji i te wszystkie zmiany, które znajdują się w druku nr 779 do projektu ustawy, były przez Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość akceptowane.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#WojciechPiotrSzarama">Nie podzielamy tych propozycji, które zostały zawarte we wnioskach mniejszości, uznając, że argumenty ministra spraw wewnętrznych są przekonujące i że reforma służby policyjnej, a więc reforma zmierzająca w tym kierunku, aby sprawy związane z funkcjonowaniem zaplecza policyjnego, gospodarczego, z funkcjonowaniem logistyki w Policji przekazać cywilom, osobom posiadającym odpowiednie wykształcenie i przygotowanie, członkom korpusu służby cywilnej, że takie rozwiązanie jest właściwe. Dyskusja na ten temat była dogłębna, wyrażano wątpliwości. Jestem przekonany, że kierownictwo resortu, przysłuchując się tej dyskusji, dokonało właściwej oceny, że dzięki takim rozwiązaniom ten model policyjny działania służb logistycznych będzie sprawniejszy, będzie lepszy, a służba mundurowa i policjanci mundurowi będą wykonywać zadania, które przede wszystkim policjantom są przypisane.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#WojciechPiotrSzarama">Uważamy, że te zmiany, a w szczególności te zmiany, które zostały zaproponowane i które mają prowadzić do tego, że służba i wykonywanie zadań przez funkcjonariuszy będzie bardziej czytelne, jeśli chodzi o ich status majątkowy, że jest to rozwiązanie idące we właściwym kierunku i że karanie w niektórych szczególnych wypadkach popełnienia przestępstwa przez funkcjonariuszy, karanie odbieraniem pewnych przywilejów jest właściwe i spotka się z dobrym przyjęciem u większości funkcjonariuszy Policji, którzy przecież pełnią służbę z należytym oddaniem i w pełni uczciwie. Pewne obciążenia, pewne dolegliwości związane ze składaniem dodatkowych, obszerniejszych oświadczeń majątkowych, ze składaniem pewnych informacji, dotyczących również małżonków, zmierzają właśnie do tego, żeby sprawy majątkowe były bardzo czytelne, żeby nie było zarzutów, żeby nie było podejrzeń, że policjant zgromadził majątek, wzbogacił się być może w oparciu o nielegalne źródła dochodów. Te rozwiązania mają temu zapobiec. Jednocześnie trzeba powiedzieć wyraźnie, że są propozycje nowego wynagradzania funkcjonariuszy, motywowania ich do lepszej pracy. Tym rozwiązaniom mają sprzyjać przepisy mówiące chociażby o przydzielaniu nagród.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#WojciechPiotrSzarama">Tak więc Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze projekt ustawy z poprawkami zaproponowanymi przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Grzegorz Dolniak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#GrzegorzDolniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Odnosząc się do treści sprawozdania komisji zawartego w druku nr 779, muszę z żalem skonstatować, że zasadniczo treść projektu ustawy o Policji, zaproponowana przez komisję, niczym nie różni się od pierwotnego przedłożenia rządowego z druku nr 557. Nie mówię tego po to, by ten projekt atakować, gdyż ustrojowo jest on zgodny z oczekiwaniami Platformy Obywatelskiej, uruchamiając swoisty proces odnowy w Policji poprzez odmłodzenie kadr, odblokowanie możliwości awansu dla wyróżniających się w służbie funkcjonariuszy, przy jednoczesnym zaostrzeniu sankcji wobec nieuczciwych policjantów, ale po to, by zwrócić uwagę na kilka elementów, które pozostawione w stanie niewzruszonym znacznie obniżają jego całościową ocenę.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#GrzegorzDolniak">Szkoda, że w trakcie prac komisji nie udało mi się przekonać większości jej członków o niecelowości przesunięcia zadań budowy i nadzoru polskiego komponentu system informacyjnego z Schengen z zakresu zadań ministra właściwego ds. wewnętrznych do zadań komendanta głównego Policji. W sprawie tej odbyła się dyskusja zarówno w trakcie debaty plenarnej, jak i posiedzeń Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Przypominam, panie ministrze, że oddziaływanie krajowego systemu informatycznego, zgodnie z zasadami jego organizacji i funkcjonowania, obejmuje nie tylko zadania Policji, ale i wiele innych służb MSWiA odpowiedzialnych za wdrażanie poszczególnych obszarów w dorobku z Schengen. Tu chciałbym nawiązać do wypowiedzi posła sprawozdawcy, gdyż przedstawiona przeze mnie poprawka nie powoduje takiego zjawiska, taki mógłby pozostać mylny przekaz, myślę o wypowiedzi posła sprawozdawcy, że jakoby znika możliwość prowadzenia przez Policję zadań związanych z organizacją i funkcjonowaniem polskiego komponentu systemu informacyjnego Schengen, tak jakby poprzez przyjęcie poprawki znikał podmiot odpowiedzialny i praktycznie ten system nie mógłby być tworzony. Otóż nic bardziej mylnego. Ta poprawka pozostawia w kompetencji ministra właściwego ds. wewnętrznych organizację i nadzór nad tym systemem. Dziwi mnie to też dlatego, że zarówno pan minister Stasiak, jak i pan premier Dorn nie odmawiali mi racji w tym względzie, czego wielokrotnie dawali dowód, twierdząc, że ustrojowo proponowane rozwiązanie może budzić opór, to nie wiedzieć czemu z uporem przede wszystkim członkowie Prawa i Sprawiedliwości trwają przy tym pomyśle.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#GrzegorzDolniak">Nie można tłumaczyć, panie ministrze, potrzeby przesunięcia w tak ekstraordynaryjnym trybie kompetencji ministra spraw wewnętrznych na rzecz komendanta głównego Policji tylko tym faktem, że pod egidą ministra spraw wewnętrznych i administracji nic się do tej pory konkretnego z tym systemem, z jego budową nie działo, że tam był pewien obszar niekompetencji, jakby nieudolności w jego organizacji. Trzeba się zastanowić, co zrobić, aby poprawić działanie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w tym względzie, a nie szukać wyjścia poprzez przesuwanie do innego organu, bo być może po jakimś czasie, a z wypowiedzi premiera Dorna wynikało to bardzo jednoznacznie, ten system miałby powrócić do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, co czyni pewną niekonsekwencję.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#GrzegorzDolniak">Szkoda, że zrezygnowano też z namiastki fakultatywności przy obsadzie stanowisk zastępców komendantów do spraw logistycznych. Tu też nawet nie upór pana ministra Stasiaka, który w jakimś stopniu był gotowy przyjąć moją propozycję, w której sugerowałem, aby w szczególnie uzasadnionych przypadkach, kiedy nie ma możliwości zatrudnienia takich osób wywodzących się z korpusu służby cywilnej, móc sięgnąć do tych rezerw w postaci oficerów Policji, przecież to miało tylko uelastycznić politykę kadrową w resorcie, nic więcej. Niemniej jednak te czy inne uwagi nie przesłaniają ogólnie dobrego wrażenia z lektury tego projektu. Oczywiście stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska w ostatecznym głosowaniu będzie w dużym stopniu uzależnione od rozstrzygnięcia poprawek, które złożyłem w imieniu klubu w trakcie prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Waldemar Starosta, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WaldemarStarosta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. Poprawa funkcjonowania Policji, wzrost skuteczności jej działania, zwiększenie bezpieczeństwa osobistego obywateli, polepszenie wizerunku Policji w odbiorze społecznym, który zmierza do poprawy wskaźników zaufania, walka z wewnątrzpolicyjną korupcją to pokrótce główne cele, jakie postawił sobie rząd, a szczególnie resort spraw wewnętrznych, przygotowując nowelizację ustawy. Faktem jest, iż z niepodważalnymi prawdami dotyczącymi zawodu policjanta, takimi jak nieustający stres związany z pełnioną służbą, narażanie życia i zdrowia, duże wymagania w stosunku do funkcjonariuszy, brak poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji, dyspozycyjność przez całą dobę, nie licuje średni poziom wynagrodzenia funkcjonariuszy, który kształtuje się w dolnym przedziale tabeli średnich zarobków poszczególnych grup społecznych. Faktem jest również brak klarownych ścieżek awansu, brak motywacyjnego systemu wynagrodzeń, konieczność podejmowania przez funkcjonariuszy dodatkowych działań poza służbą, aby mogli zaspokoić potrzeby materialne swoich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WaldemarStarosta">Wymienione powyżej problemy nie mogą jednak usprawiedliwiać sytuacji patologicznych w funkcjonowaniu Policji, takich jak korupcja, łapówkarstwo, sprzedaż informacji, zaniechanie działań itp. Patologie te są wprawdzie marginesem w bieżącym funkcjonowaniu Policji, niemniej mają ogromny wpływ na kształtowanie opinii społecznej i na skuteczność działania Policji. Dlatego właśnie rząd podjął prace nad rozwiązaniami systemowymi, aby nadrobić wieloletnie zaniedbania w tej dziedzinie, które nie sposób naprawić, opierając się tylko i wyłącznie na zapisach ustawy budżetowej. Zmiany oparto na kilku kluczowych przesłankach. Najpierw rozpoczęto przebudowę etatową Policji, następnie zmniejszać się będzie do minimum liczbę funkcjonariuszy zatrudnionych w służbach wspomagających. Kolejnym krokiem będzie nowa siatka płac, zwiększająca szanse awansu poziomego, w tym finansowego, wraz z utworzeniem funduszu nagrodowego.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WaldemarStarosta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Policji jest wiele przedsięwzięć do zrealizowania, które wymagają kilkuletniego, stabilnego finansowania. Prezentowany projekt nowelizacji ustawy nie jest wprawdzie oczekiwaną, od nowa napisaną ustawą, nad którą rząd zapowiedział rozpoczęcie kompleksowych i systemowych prac, niemniej ta nowelizacja gwarantuje dopływ zaplanowanych pieniędzy w czasie trwania planowanych zmian.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#WaldemarStarosta">Omawiana nowelizacja wynika również z konieczności uporządkowania przepisów prawa i usunięcia uchybień, które powodują trudności interpretacyjne. Doświadczenia funkcjonowania obowiązującej ustawy wyraźnie wskazały obszary, w których należało dokonać zmian, także po to, aby dostosować obowiązujące prawo do wymogów konstytucji, opierając się na wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2005 r., wygaszającego z dniem 22 grudnia bieżącego roku część artykułów obecnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#WaldemarStarosta">Klub Samoobrony pozytywnie ocenia propozycje zmian zawartych w sprawozdaniu, zwłaszcza tych zmierzających do zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa - i poczucia bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#WaldemarStarosta">Osiągnięcie celu związanego z funkcjonowaniem obszaru Schengen ma zapewnić zmiana organu właściwego w sprawach Krajowego Systemu Informatycznego Schengen, którym staje się komendant główny Policji.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#WaldemarStarosta">Do zmian systemowych, optymalizujących jednocześnie koszty funkcjonowania zaliczyć należy ucywilnienie stanowisk związanych ze służbami wspomagającymi działalność Policji.</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#WaldemarStarosta">Zmiany o charakterze organizacyjnym zwiększające skuteczność działania to: umożliwienie użycia funkcjonariuszy Straży Granicznej do udzielania pomocy Policji, możliwość przeniesienia na swoją prośbę do służby w Policji funkcjonariuszy innych służb nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, a także funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-334.8" who="#WaldemarStarosta">Uzupełnienie katalogu przestępstw, w przypadku których jest możliwe zarządzenie kontroli operacyjnej, o przestępstwa korupcyjne, w tym także przestępstwa korupcyjne związane ze sportem, zmierza wprost do zwiększenia skuteczności walki z korupcją.</u>
          <u xml:id="u-334.9" who="#WaldemarStarosta">Ważniejsze zmiany dotyczące służby w Policji to określenie zasad mianowania w służbie przygotowawczej, poddanie procedurze określającej predyspozycje do służby na określonych stanowiskach oraz ustanowienie korpusów Policji i stopni policyjnych.</u>
          <u xml:id="u-334.10" who="#WaldemarStarosta">Przejrzystość w zakresie dochodów osiąganych przez policjantów ma być z kolei zapewniona przez obowiązek składania oświadczeń o stanie majątkowym, jak również unormowanie możliwości podejmowania zajęć zarobkowych poza służbą.</u>
          <u xml:id="u-334.11" who="#WaldemarStarosta">Elementem odstraszającym od działań niezgodnych z prawem wśród policjantów ma być zwrot pomocy finansowej oraz mieszkań, jak również utrata świadczeń emerytalnych przez osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne.</u>
          <u xml:id="u-334.12" who="#WaldemarStarosta">Jako element wdrażania motywacyjnego systemu wynagrodzeń wprowadza się fundusz nagród i zapomóg w postaci pieniężnej lub rzeczowej. W dziedzinie pomocy socjalnej zaproponowano pomoc finansową na kształcenie dzieci osieroconych wskutek śmierci policjanta, która wystąpiła w związku ze służbą.</u>
          <u xml:id="u-334.13" who="#WaldemarStarosta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wnosi o uchwalenie prezentowanego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-334.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Stanisława Prządka, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#StanisławaPrządka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawię stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, druk nr 557.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#StanisławaPrządka">Wnikliwa praca podkomisji powołanej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw unaoczniła potrzebę podjęcia wysiłku w kierunku opracowania nowej ustawy o Policji. Przedstawione propozycje zmian, szeroko zakrojonych, chociaż częściowo mających charakter działań naprawczych, nie mogą przynieść oczekiwanych docelowych rozwiązań. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej powinien dążyć do stworzenia nowoczesnej ustawy dla funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej, która w sposób kompleksowy regulowałaby między innymi sprawę jednolitych zasad wynagradzania funkcjonariuszy wszystkich służb mundurowych, zapewniałaby jawny dobór do służby i przejrzysty jego charakter, czytelne prawo do awansu zawodowego, a także środki finansowe i etaty na ucywilnienie służb logistycznych. Potrzebę takiego unormowania zgłaszali członkowie podkomisji w czasie jej prac, jak również Federacja Związków Zawodowych Służb Mundurowych w skierowanym do posłów i senatorów apelu.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#StanisławaPrządka">Omawiana dzisiaj ustawa wprowadza szereg zmian. Na niektóre z nich tylko pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby ze względu na ograniczony czas. W zmianie 3. art. 6b ust. 4 daje możliwość powoływania na stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego Policji do spraw służb wspomagających działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym jedynie osób cywilnych spośród członków korpusu służby cywilnej. Kierunek zmian jest oczywiście słuszny i nikt z nas tego nie kwestionuje. Natomiast zasadnicze wątpliwości budzi zapisanie w projekcie ustawy, że dokonuje się wyboru na to stanowisko obligatoryjnie członka korpusu służby cywilnej, i całkowite wykluczenie możliwości ubiegania się o to stanowisko oficerów Policji. Takie rozwiązanie naszym zdaniem narusza konstytucyjną zasadę równego traktowania obywateli przez władze publiczne. Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wszyscy obywatele są równi wobec prawa. Zgłaszana przeze mnie wspólnie z panią poseł Krystyną Ozgą i z panią poseł Krystyną Łybacką poprawka do tej zmiany dopuszczająca do pełnienia tej funkcji także oficerów Policji nie zyskała wymaganej większości w podkomisji. Dlatego też w imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłaszam tę ważną z punktu widzenia poprawności legislacyjnej i przestrzegania przez Wysoką Izbę przy tworzeniu prawa zasad Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprawkę, która otwiera możliwość zatrudniania na tych stanowiskach członków korpusu służby cywilnej i nie zamyka możliwości kandydowania na te stanowiska oficerów Policji, zwłaszcza że na początkowym etapie prac podkomisji pan minister Stasiak uznał, że takie rozwiązanie jest możliwe do przyjęcia. Zastrzeżenia budzi także sposób, w jaki projektodawca zmierza do wprowadzenia zmian zasad oraz trybu pozbawiania uprawnień emerytalnych funkcjonariuszy służb mundurowych skazanych za przestępstwo umyślne z oskarżenia publicznego i przestępstwo skarbowe popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowej w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a także prawa do odprawy emerytalnej. Pozbawienie funkcjonariusza tych uprawnień następuje na podstawie...</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#StanisławaPrządka">Czy mogę, panie marszałku? Za chwilę kończę.</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#StanisławaPrządka">...ustawy o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz innych ustaw. Zamiast dokonać odrębnej nowelizacji ustawy, projektodawca czyni to w ustawie o Straży Granicznej, a faktu tego nie uwzględnia w projekcie ustawy. Taki sposób stanowienia prawa odbywa się z naruszeniem § 92 ust. 1 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów i musi budzić nasz sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#StanisławaPrządka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo obywateli, utrzymanie porządku publicznego to ważne, priorytetowe zadania rządu. Oczekiwania społeczne są duże, mogą im sprostać dobrze wyszkolone, zmotywowane służby policyjne. Nowelizacja ustawy o Policji ma na celu usprawnienie pracy funkcjonariuszy, wyeliminowanie zjawisk korupcyjnych wśród policjantów, a także rozpoczęcie procesu wdrażania nowych zasad wynagradzania funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-336.7" who="#StanisławaPrządka">Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze projekt ustawy z tych właśnie powodów, mimo że zawiera on liczne wady z zakresu tworzenia prawa, których nie udało się mimo merytorycznych argumentów i merytorycznej dyskusji w pracach komisji i podkomisji usunąć. Sprawozdanie podkomisji zostało przyjęte przez członków naszej komisji 8 głosami za, przy 7 wstrzymujących się, o czym mówił w swoim wystąpieniu poseł sprawozdawca pan Marek Surmacz, co świadczy jednak o dużym zróżnicowaniu stanowisk w ocenie zaproponowanych rozwiązań. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-336.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Witold Bałażak, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rozpatrujemy sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. W imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin chciałbym ustosunkować się do sprawozdania i wyrazić nasze stanowisko w powyższej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WitoldBałażak">Największe kontrowersje i dyskusje zarówno podczas prac powołanej w celu rozpatrzenia nowelizacji ustawy podkomisji, jak i podczas przyjmowania sprawozdania z jej prac przez komisję wywołał proponowany zapis nowelizowanego pkt 4 w art. 6b, rozdziału 2 dotyczącego organizacji Policji. Propozycja rządowa, która ostatecznie została przyjęta zarówno przez podkomisję, jak i komisję, zakłada obligatoryjność powoływania członków służby cywilnej na stanowiska zastępców komendantów wojewódzkich i komendanta stołecznego Policji do spraw służb wspomagających działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym. Komisja odrzuciła poprawki dopuszczające możliwość fakultatywnego powoływania na powyższe stanowiska członków służby cywilnej lub policjantów, jako krok w kierunku ucywilniania stanowisk w Policji niewymagających specyficznych uprawnień policyjnych i przeznaczenia etatów stricte policyjnych do służby liniowej.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Podczas dyskusji nad przedłożeniem rządowym pojawił się wątek zasadności obecnej szybkiej nowelizacji ustawy wobec deklaracji woli strony rządowej i trwających pracach nad nowym kompleksowym uregulowaniem i odpowiednimi rozwiązaniami ustawowymi dotyczącymi Policji. Te szybkie i zaledwie cząstkowe działania nowelizujące ustawę są jednak konieczne ze względu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego kwestionujący pewne przepisy w nowelizowanej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WitoldBałażak">Wobec powyższego w imieniu Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin deklaruję poparcie dla rządowego projektu nowelizacji ustawy o Policji, zawartego w sprawozdaniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, głęboko wierząc w to, że zapowiadana i przygotowywana nowa oraz kompleksowa ustawa weźmie pod uwagę zarówno oczekiwania policjantów, jak również - a może przede wszystkim - poprawę stanu bezpieczeństwa społeczeństwa polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Krystyna Ozga, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#KrystynaOzga">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W 1990 r. ówczesny parlament uchwalił ustawę o Policji. Jej uchwalenie 16 lat temu w kształcie do dzisiaj obowiązującym było podyktowane zmianami politycznymi, które nastąpiły w Polsce po 1989 r. Miała ona charakter nowatorski, lecz z uwagi na szybko następujące uwarunkowania, w jakich funkcjonowała w tym okresie, była nowelizowana aż 26 razy. Kolejni ministrowie spraw wewnętrznych i administracji zapowiadali przedłożenie nowego projektu ustawy o Policji, koniecznego zresztą, który miał odpowiadać zarówno nowemu kształtowi tej formacji, jak i oczekiwaniom społecznym, a wreszcie oczekiwaniom środowiska policyjnego. Niestety, tak się jednak nie stało. W dniu 28 kwietnia 2006 r. prezes Rady Ministrów skierował do Sejmu kolejną nowelizację tej ustawy, jako uzasadnienie podając konieczność uporządkowania przepisów prawa i usunięcia uchybień powodujących trudności interpretacyjne. Przywołano także potrzebę dokonania takich zmian, aby obowiązujące przepisy dostosować do ustawy zasadniczej, opierając się przy tym na rozstrzygnięciach Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#KrystynaOzga">Reprezentując Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, miałam zaszczyt pracować w podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw. Nie była to tylko zwykła formalno-legislacyjna praca polegająca na przeanalizowaniu przedłożenia rządowego z druku nr 557, lecz na bardzo szczegółowym rozważaniu w proponowanych zapisach dyspozycji ustawowych niosących daleko idące skutki, a niejednokrotnie nawet nieodwracalne.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#KrystynaOzga">Bardzo pomocne okazały się: materiał Federacji Związków Zawodowych Służb Mundurowych, stanowisko przewodniczącej sejmowej Komisji Finansów Publicznych oraz sygnowane przez pełnomocnika do spraw organizacji CBA pismo z dnia 10 lipca 2006 r., nad którymi to materiałami wszyscy uważnie się pochylaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#KrystynaOzga"> To już koniec?</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#KrystynaOzga">Panie marszałku, proszę o umożliwienie mi dokończenia. To jest niemożliwe, żeby tak szybko ten czas leciał.</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Czerwiński: Życie mija szybko, a co dopiero wystąpienie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WojciechOlejniczak">Proszę, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#KrystynaOzga">W imieniu Klubu PSL pozwolę sobie przejść do omówienia pokrótce wobec tego zasadności rozwiązań zawartych w sprawozdaniu podkomisji i w tym momencie skrócę swoje wystąpienie i tylko zwrócę uwagę na nasze wnioski. A mianowicie nie popieramy rozwiązania zawartego w treści przepisu proponowanego art. 6b ust. 4, gdzie wyłącza się możliwość powoływania oficerów Policji na stanowiska zastępców komendantów do spraw wspomagających i logistycznych. Stanowi to z góry założoną nieufność do funkcjonariusza Policji. Zakaz ten nie wynika z żadnych przepisów lex specialis, dlatego wspólnie z panią poseł Stanisławą Prządką i panią poseł Krystyną Łybacką zgłosiłyśmy wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#KrystynaOzga">W pełni podzielamy dbałość o dobro służby, honor i godność osoby funkcjonariusza, ale podejmowanie przez funkcjonariusza pracy dodatkowej o charakterze zarobkowym najczęściej podyktowane jest sytuacją przymusową, a nie zachcianką czy nadmiarem wolnego czasu, o czym mówi art. 62 ust. 1, co budzi nasz sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#KrystynaOzga">Nie będę ukrywała, że przez wiele dni byłam targana wewnętrznymi rozterkami co do zasadności projektu przepisu art. 94 ust. 1a, o którym tutaj już szczegółowo mówił pan poseł przewodniczący podkomisji. Ja chcę powiedzieć, że po wielu spotkaniach z przedstawicielami środowisk policyjnych moje stanowisk jest takie, jeśli chodzi o brak obowiązku zwrotu pomocy finansowej, że to działałoby antymotywacyjnie, a nawet, przytaczam słowa policjantów z warszawskiej Ochoty, cytuję: Skoro on, to dlaczego nie ja, a czym się różnimy? Mylne jest zatem rozumowanie, że obowiązek zwrotu pomocy finansowej jest dodatkową karą, tak jak to komentowałam i w związku z tym zgłosiłam wniosek mniejszości, który w tym momencie wycofuję.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#KrystynaOzga">W pełni popieramy rozwiązania zaproponowane w dodanym art. 16a w sprawie pomocy, i jej form, dla dzieci policjanta, którego śmierć nastąpiła w związku ze służbą.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#KrystynaOzga">Uregulowane zostały także takie ważne kwestie, jak: kontrola operacyjna, uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i wykorzystywanie informacji w zakresie ustalonym ustawą. Tak bardzo wrażliwe czynności muszą być jasno i precyzyjnie określone w drodze ustawy. Stąd popieramy proponowane zapisy art. 19 ust. 20 oraz art. 20 ust. 2a i 2c.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#KrystynaOzga">Gdy mówimy o bezwzględnie równym dostępie do pracy w Policji, zastrzeżenie budzi fakultatywność proponowanego zapisu art. 44 ust. 2 dotyczącego warunkowej zgody komendanta głównego Policji na mianowanie na stanowisko policjanta przed uzyskaniem przez niego kwalifikacji. Również i na ten aspekt zwrócono mi uwagę na spotkaniach poselskich w środowisku policyjnym.</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#KrystynaOzga">Niezrozumiałe zarówno dla mnie, jak i licznych przedstawicieli środowiska policyjnego jest tworzenie funkcji pierwszego zastępcy komendanta od głównego w dół, nie określając jego ustawowych uprawnień. Od tego rodzaju praktyki odeszło już wiele instytucji, a nawet szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego ma tylko jednego zastępcę. Podobnie jest we wszystkich jednostkach wojskowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#KrystynaOzga">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! W terminie do dnia 31 marca 2007 r. komendant główny Policji utworzy Krajowy System Informatyczny, o którym już była mowa. Popieramy oczywiście to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-342.8" who="#KrystynaOzga">Nowelizacji wymaga też ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach. Do dnia 1 października będą obowiązywać przepisy przejściowe. Wierząc, że projektowane zmiany w ustawie o Policji służyć będą jasnym i zrozumiałym celom, Klub Parlamentarny PSL, którego stanowisko mam zaszczyt prezentować, poparcie dla tych rozwiązań uzależnia od dodatkowych, doprecyzowujących i jednoznacznych odpowiedzi i wyjaśnień przedstawiciela resortu spraw wewnętrznych i administracji w stosunku do zgłoszonych zastrzeżeń i poprawek, tak aby w ten sposób mogły zostać wyeliminowane wszelkie wątpliwości. Dziękuję bardzo, panie marszałku, za uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WojciechOlejniczak">Sześcioro posłów zapisało się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#WojciechOlejniczak">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę i zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy użycie pododdziału Straży Granicznej do działań służących zaprowadzaniu porządku publicznego nie narusza ustawowego przeznaczenia straży?</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#JerzyZawisza">Czy utworzenie specjalnej grupy kadrowej nie jest powrotem do starego, czyli przechowalni kadr?</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#JerzyZawisza">Czy swobodny przepływ kadr pomiędzy formacjami podległymi ministrowi spraw wewnętrznych i administracji nie doprowadzi do dewaluacji zdobytego doświadczenia? Pomijam przypadek szczególny - zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#JerzyZawisza">Czy w MSWiA jest tak wielka liczba wakatów, by mogła mieć znaczący wpływ na wzrost funduszu płac? Czy nie ma innej drogi prowadzącej do zwiększania motywacji do służby?</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#JerzyZawisza">I po piąte: Czy likwidacja równoważnika za remont lokalu w przypadku rencistów i emerytów jest ludzkim pociągnięciem? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#JadwigaWiśniewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji ma na celu poprawę bezpieczeństwa i sprawności służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Konieczne jest usprawnienie funkcjonowania Policji. Są w naszym kraju komendy i komisariaty niedofinansowane. W związku z tym pragnę zapytać, czy zapis art. 13 ust. 1 (”koszty związane z funkcjonowaniem Policji pokrywane są z budżetu państwa”) daje szansę zwiększenia środków na doinwestowanie Policji, a co za tym idzie, poprawę warunków pracy policjantów. Czy kontrola wewnętrzna w Policji uzyska właściwą rangę i skuteczność?</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#JadwigaWiśniewska">Jeszcze kolejny problem, dotyczący zatrudnienia w Policji. Zatrudnienie obecnie kształtuje się na poziomie 97 tys. osób, natomiast potrzeby kadrowe są na poziomie 103 tys. System przyjęć jest bardzo czasochłonny i uciążliwy. Jakie działania podejmie resort, by usprawnić system przyjęć do Policji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Beata Mazurek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy w art. 47 ust. 2 nie powinno być zapisane również CBA, skoro również funkcjonariusz CBA może być przeniesiony do Policji? W art. 62 ust. 2 mówi się m.in., że policjant składa oświadczenie o stanie majątkowym corocznie oraz na żądanie przełożonego właściwego w sprawach osobowych. Jak rozumieć to: na żądanie? Czy będzie to uregulowanie precyzyjne, czy pozostawia się to swobodnej i subiektywnej decyzji kadrowca?</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#BeataMazurek">Art. 110 ust. 5 mówi o obniżeniu nagrody rocznej policjantowi w określonej sytuacji. Czy nie narazimy się na krytykę, że policjant zostanie podwójnie ukarany za jedno przewinienie, bo na przykład obniży mu się premię, a wynagrodzenie roczne to jest, jak wiadomo, średnia wynagrodzenia z 12 miesięcy?</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#BeataMazurek">W art. 37 ust. 1 mówi się, że komendant główny Policji w drodze decyzji udostępnia dane zgromadzone w Krajowym Systemie Informatycznym. Jeśli decyzja, to jak rozumieć tę decyzję w kontekście K.p.a.? Do kogo należy złożyć odwołanie?</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#BeataMazurek">Odniosę się również do art. 25. Czy tam nie powinni być jednak zapisani funkcjonariusze Służby Więziennej? Poprzednio odpowiedź ministra Dorna brzmiała, że nie, ponieważ komendant główny nie zgłaszał takiego zapotrzebowania. Obawiam się, że taka argumentacja może budzić niezadowolenie funkcjonariuszy Służby Więziennej. Wszak są to osoby, które zostały przyjęte do służby na podstawie i badań, i szkoleń, i Bóg wie, jakich kursów, posiadają kwalifikacje, i też sądzę, że za zgodą komendanta Policji i ministra sprawiedliwości mogłyby mieć szansę przejścia do Policji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#EdwardSiarka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Art. 62 ust. 1 ustawy o Policji otrzymał brzmienie: Policjant nie może podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą bez pisemnej zgody przełożonego ani wykonywać czynności lub zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy lub podważających zaufanie do Policji. Chcę zapytać, czy w świetle tego zapisu wiemy na poziomie resortu czy też wie komendant główny Policji, jaki procent policjantów podejmuje obecnie pracę dodatkową poza służbą. W jakich branżach podejmowane są głównie dodatkowe zajęcia czy czynności przez policjantów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#TadeuszWoźniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Z art. 1 obowiązującej ustawy o Policji wynika, że ochrona bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymywanie bezpieczeństwa i porządku publicznego jest obowiązkiem państwa. To bardzo dobrze, że w projekcie ustawy zawartym w druku nr 779 w art. 1 pkt 8 zmieniającym art. 13 ust. 1 ustawy o Policji czytamy: Koszty związane z funkcjonowaniem Policji są pokrywane z budżetu państwa. Zostanie więc wyeliminowana dotacja celowa na zadania Policji w powiecie. I dobrze, bo wpływ powiatu na funkcjonowanie Policji jest w chwili obecnej wręcz iluzoryczny.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#TadeuszWoźniak">W związku z tym zapisem głównym pragnę zadać kilka pytań, których rodzi się zdecydowanie więcej, ale brak czasu powoduje, że pozwalam sobie zadać jedynie niektóre. Jaki będzie po wejściu w życie ustawy sposób finansowania komend wojewódzkich i komend powiatowych, a także rejonowych oraz komisariatów? Czy środki finansowe będą przekazywane za pośrednictwem wojewodów, czy też bezpośrednio z Ministerstwa Finansów, a może za pośrednictwem ministra spraw wewnętrznych i administracji? Kto będzie sprawował bezpośredni nadzór nad prawidłowym wydatkowaniem środków finansowych w komendach Policji?</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#TadeuszWoźniak">Oprócz tych pytań pragnę zadać jeszcze kilka dotyczących spraw nie mniejszej wagi. W jaki sposób samorządy terytorialne i inne podmioty będą mogły uczestniczyć w dofinansowywaniu lub doposażaniu Policji? Jakie środki finansowe zostaną zabezpieczone na podwyżki wynagrodzeń, nagrody i inne składniki uposażenia? Czy będą to środki wystarczające, w sytuacji gdy policjanci będący w służbie czynnej zarabiają zdecydowanie zbyt mało i czas najwyższy, aby docenić ich niezwykle odpowiedzialną, a jednocześnie niebezpieczną służbę? Czy nastąpi znaczący postęp w doposażaniu komend powiatowych, rejonowych i komisariatów w sprzęt komputerowy, pojazdy jedno- i dwuśladowe oraz w inne niezbędne elementy wyposażenia, dzięki którym służba policjantów może być w pełni skuteczna?</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#TadeuszWoźniak">Ostatnie pytanie. Ile dzieci i sierot po policjantach, którzy ponieśli śmierć w związku ze służbą, otrzyma pomoc finansową na kształcenie ze środków Policji? W jakiej wysokości będzie ta pomoc? Jest to niezwykle istotne pytanie, choć z zapisu art. 1 pkt 32 wynika, że sprawa ta zostanie uregulowana w drodze rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jacek Tomczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsza w proponowanej regulacji zmiana dotychczasowych przepisów dotyczy usprawnienia funkcjonowania polskiego komponentu systemu informacyjnego Schengen.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#JacekTomczak">Zapis ten zakłada zmianę organu odpowiedzialnego za utworzenie i funkcjonowanie systemu z ministra właściwego do spraw wewnętrznych na komendanta głównego Policji. Utworzenie i sprawne działanie polskiego komponentu systemu informacji Schengen jest niezbędnym elementem wypełniania tzw. kryteriów Schengen, co przybliża nas do przystąpienia Polski do tego obszaru.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#JacekTomczak">Czy projektowana zmiana na pewno nie wpłynie na opóźnienie utworzenia krajowego systemu informatycznego, który zgodnie z ustawą powinien powstać do dnia 31 marca 2007 r., a co za tym idzie, czy nie opóźni wypełnienia przez Polskę kryteriów Schengen? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WojciechOlejniczak">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Władysława Stasiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WładysławStasiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się odpowiedzieć na zadane pytania. Proszę też o wybaczenie, jeżeli pominę jakąś kwestię, ponieważ pytań było wiele, ale postaram się uzupełnić to w przyszłości. Postaram się w miarę możliwości odpowiadać po kolei.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WładysławStasiak">Padło pytanie, czy użycie pododdziałów Straży Granicznej do zaprowadzania ładu i porządku publicznego nie będzie przeszkadzało w wypełnianiu ustawowych zadań tej formacji. Po pierwsze, proszę o zwrócenie uwagi, że proponowany przepis nie ogranicza użycia tylko do pododdziałów, mówi o użyciu funkcjonariuszy Straży Granicznej. Znaczy to tyle, że propozycja zmierza w tym kierunku, ażeby w sytuacjach, kiedy jest wyraźnie zwiększone zapotrzebowanie na ochronę bezpieczeństwa i porządku publicznego, kiedy jest szczególna potrzeba, aby Straż Graniczna mogła udzielić pomocy Policji - a przypominam, że Straż Graniczna jest formacją par excellence typu policyjnego, z uprawnieniami policyjnymi, chociaż w stosunkowo wąskim zakresie, ale formacją par excellence policyjną - w ochronie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Myślimy tutaj na przykład o wielkich zdarzeniach, wielkich imprezach masowych itd. Zatem powtarzam: to nie są sytuacja ciągłe, stałe, ale wymagające dużego zaangażowania sił i środków i nieograniczające się do użycia pododdziałów zwartych. Zresztą podczas prac komisji podawałem przykłady, że właśnie w sytuacji, kiedy pododdziały zwarte, oddziały prewencji w Policji są używane do zaprowadzenia ładu i porządku, Straż Graniczna może odgrywać rolę uzupełniającą, np. w służbie patrolowej na terenie miasta, gdzie takie zdarzenia, takie potrzeby występują.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WładysławStasiak">Jeżeli chodzi o grupę dyspozycyjną, to jest właściwie ustawowe, prawne usankcjonowanie stanu istniejącego obecnie. Raczej chodzi o to, żeby były czytelne zasady przechodzenia - przepraszam, że tak powiem kolokwialnie - ze stanu w stan w służbie w Policji. Na przykład, jeżeli ktoś jest oficerem łącznikowym w Policji, to trudno, żeby przez ileś lat stosownie do potrzeb pełnił tę służbę i jednocześnie, nie wiem, był dyrektorem biura - to znaczy można to sobie wyobrazić, ale to chyba nie jest sytuacja zdrowa - żeby był jednocześnie dyrektorem biura w Komendzie Głównej Policji czy pełnił jeszcze jakąś inną, podobną funkcję. Tutaj chodzi o to, żeby płynnie można było przechodzić - jeszcze raz powtórzę i przeproszę za kolokwializm - ze stanu w stan, że tak powiem, zatrudnienia oczywiście w tej samej służbie w Policji na określonych stanowiskach. Jest to w istocie usankcjonowanie tego, co istnieje i jest stosowane obecnie. Natomiast chodzi tutaj o wprowadzenie czytelnych, konkretnych zasad w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#WładysławStasiak">Była też kwestia swobodnego przepływu kadr między formacjami. Otóż wydaje się, że jest to krok w kierunku elastycznego, efektywnego, skutecznego i praktycznego wykorzystania zasobów kadrowych nie tylko resortu spraw wewnętrznych i administracji, ale w ogóle wszystkich formacji ochrony bezpieczeństwa, porządku publicznego i ratownictwa Rzeczypospolitej Polskiej. Przypomnę też, że dotyczy to sytuacji, w których nie tylko wystarczy zgoda zainteresowanego, która jest oczywiście niezbędna, ale też zgoda przełożonego służbowego, czyli szefa określonej formacji, i oczywiście przede wszystkim zapotrzebowanie komendanta głównego Policji, ale też, co jest bardzo ważne, zatwierdzenie tego, zgoda ministra właściwego do spraw wewnętrznych. To zapewnia nie dowolność, ale właśnie racjonalność zarządzania i kontroli jednocześnie tego procesu. Myślę, że to naprawdę pomoże racjonalnie, optymalnie wykorzystać kadry w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#WładysławStasiak">Dlaczego nie włączono do tego Służby Więziennej? Wydaje się jednak, że charakter zadań Służby Więziennej jest mimo wszystko inny niż charakter zadań formacji, o których mowa, nawet uwzględniając Państwową Straż Pożarną, w przypadku której - przypomnę - niektórzy zastanawiali się, dlaczego strażacy, ci, którzy gaszą pożary, mają być włączeni do tego zespołu formacji. Pożary dzisiaj to około 40% tak naprawdę zadań realizowanych w praktyce przez Państwową Straż Pożarną.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#WładysławStasiak">Rozumiem ten gest, ale staram się odpowiedzieć wyczerpująco na pytania.</u>
          <u xml:id="u-356.6" who="#WładysławStasiak">Likwidacja równoważnika za remont. Przypomnę, że nie ma on podstawy ustawowej. Czyli przepis zawarty w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu nie realizował dyspozycji ustawy, czyli wykraczał - podkreślam to słowo - poza delegację ustawową. A to, że w tej chwili tego równoważnika nie ma, jest w istocie powrotem do litery prawa, do delegacji ustawowej, co więcej, pozwala to budować już teraz motywacyjną funkcję nagród w Policji.</u>
          <u xml:id="u-356.7" who="#WładysławStasiak">Była mowa o finansowaniu i wielu z państwa posłów zechciało zabrać głos w sprawie finansowania Policji z budżetu państwa. Otóż rzeczywiście obecnie proponowana dyspozycja brzmi, że koszt funkcjonowania Policji pokrywany jest z budżetu państwa i kropka, bez żadnej części etc. Znaczy to tyle, że, po pierwsze, jest podstawowa dyspozycja dotycząca tego, że Policja jest formacją administracji rządowej, finansowaną z budżetu państwa, natomiast resztę reguluje ustawa o finansach publicznych i stosowne przepisy wykonawcze ministra właściwego do spraw finansów publicznych. I właściwie to jest istota tej zmiany, tzn. niezamykanie, że tak powiem, możliwości wynikających z ogólnie obowiązujących przepisów prawa. Oczywiście, że wydatkowanie środków budżetowych z budżetu jest takie, na jakie budżet pozwala. Ale w tym zakresie będziemy prosili państwa posłów o łaskawe pochylenie się nad już zgoła inną propozycją ustawową, dotyczącą ustawy o modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu, gdzie będzie proponowany trzyletni plan modernizacji tych formacji. Ale po to, żeby dobrze realizować dyspozycję tej ustawy, jest potrzebna ogólna dyspozycja, taka właśnie, że Policja jest formacją finansowaną z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-356.8" who="#WładysławStasiak">Przypomnę też, że obecnie obowiązujące przepisy ustawy pozwalają jednostkom samorządu terytorialnego na dofinansowywanie Policji w ramach Funduszu Wsparcia Policji. Nic nie stoi temu na przeszkodzie, więcej nawet, to się dzieje, to jest realizowane, aczkolwiek z pewnymi problemami, jak państwo posłowie zresztą zechcieli to zauważyć i pochylić się nad tym podczas prac komisji, związanymi z inną dyspozycją wynikającą z art. 151 ustawy o finansach publicznych, ale podkreślę to bardzo mocno: obecnie obowiązująca treść art. 13 ustawy o Policji pozwala na dofinansowywanie Policji przez jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego. I to się dzieje: w roku ubiegłym wydatkowano na ten cel około 70 mln zł właśnie z budżetów samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-356.9" who="#WładysławStasiak">Było pytanie o kontrolę wewnętrzną. To jest tworzenie ram prawnych między innymi po to, żeby budować sprawny, dobry system kontroli wewnętrznej Policji. To oczywiście nie jest tak, że zmiana ustawy o Policji sama z siebie stworzy nowy, dobry, sprawny system kontroli wewnętrznej, ale niewątpliwie pomoże w tym.</u>
          <u xml:id="u-356.10" who="#WładysławStasiak">Było pytanie o system naboru do Policji. Już zostało zmienione rozporządzenie w sprawie naboru do Policji. Wydaje się, że sytuacja jest w tej chwili prostsza. Przypomnę, że między innymi jest łatwiej dostać się do Policji tym, którzy sprawdzili się w służbie kandydackiej. Jest prostsze, czytelniejsze, jak sądzę, postępowanie w zakresie naboru, aczkolwiek tak, rzeczywiście, potwierdzam, że pewnie jeszcze trzeba popracować w tym zakresie, także jeżeli chodzi o przyjrzenie się poszczególnym elementom postępowania. Deklaruję, że robimy to i robić jeszcze będziemy. Zmieniło się też rozporządzenie w sprawie szkolenia, które jest jakimś elementem postępowania w zakresie naboru. Wydaje się, że też jest ono czytelniejsze i prostsze, jeżeli chodzi o postępowanie w zakresie naboru do Policji.</u>
          <u xml:id="u-356.11" who="#WładysławStasiak">Art. 47 ust. 2 ustawy o Policji. Powiem tak: nie, rzeczywiście Centralne Biuro Antykorupcyjne nie jest potrzebne, wymienianie Centralnego Biura Antykorupcyjnego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WojciechOlejniczak">Nie jest potrzebne? Nie, panie ministrze, wiem, że jest późno, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WładysławStasiak">Panie marszałku, powiedziałem w kontekście art. 47 ust. 2 ustawy o Policji za łaskawym pozwoleniem pana marszałka, jeżeli można. Żadną miarą, w żaden sposób nie kwestionowałem istoty rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WładysławStasiak">Powtórzę: w kontekście art. 47 ust. 2 potrzebne nie jest, ale tylko w tym kontekście - dla prostej przyczyny: Centralne Biuro Antykorupcyjne nie ma stopni dla funkcjonariuszy, dlatego nie trzeba regulować ekwiwalentności stopni w poszczególnych formacjach. Chodzi zatem wyłącznie o treść art. 47 ust. 2 projektowanej ustawy o Policji.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WładysławStasiak">Jeżeli chodzi o art. 62 ust. 2 w projektowanym brzmieniu, czyli o podejmowanie czynności, zajęć sprzecznych z istotą służby, że tak powiem, i w ogóle innych zajęć, to za łaskawym pozwoleniem pana posła dostarczymy informację co do przekroju zatrudnienia w formie pisemnej.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#WładysławStasiak">Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące terminowości krajowego komponentu i dostępu do danych gromadzonych w Systemie Informacyjnym Schengen, to jest to kwestia niewątpliwie istotna, ważna, wymieniana zresztą wcześniej przez pana posła. Powiem rzecz następującą, którą zresztą miałem już fawor mówić wcześniej podczas posiedzenia komisji. Otóż część państwa posłów zapewne pamięta, że początkowo, czyli ponad dwa lata temu, to komendant główny był wyznaczony jako organizator tego systemu, następnie przeniesiono zadanie do ministerstwa, było na poziomie ministra właściwego do spraw wewnętrznych, obecnie proponowany jest powrót.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#WładysławStasiak">Dlaczego w kontekście wymienianego przez pana posła terminu 30 marca 2007 r.? Powtórzę zatem jeszcze raz, że ustrojowe myślenie ma spór pod tym względem co do czystości, jasności oglądu sprawy, tyle tylko, że ten termin jest dla nas jednym z zasadniczych wyzwań w tej materii i - jak jednoznacznie wyraża to pan pełnomocnik rządu do spraw Systemu Informacyjnego Schengen - tylko taka zmiana pozwoli na realizację tego zadania. Tyle mogę powiedzieć w tej materii, powtórzyć w istocie rzeczy. W ogóle ten projekt przepisu jest po to, żeby zdążyć w zakładanym terminie.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#WładysławStasiak">Wydaje mi się, że to tyle, jeżeli chodzi o odpowiedzi na pytania. Jeszcze raz bardzo przepraszam, jeżeli nie odpowiedziałem na któreś z pytań. Jeśli jest taka potrzeba, oczywiście postaram się uzupełnić, czy udzielić dodatkowej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#WładysławStasiak">Panie marszałku, Wysoka Izbo, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, że została wycofana poprawka wcześniej zgłoszona przez klub parlamentarny SLD, do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#WojciechOlejniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne (druki nr 714 i 756).</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Leonarda Krasulskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#LeonardKrasulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowa nowelizacja ustawy Prawo energetyczne ma na celu dostosowanie jej przepisów do dyrektywy Rady 2004/67/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. dotyczącej środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego. W projekcie wprowadzono również przepisy wynikające z rozporządzenia WE nr 1775/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 września 2005 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego, określające właściwość organów administracji oraz zmiany doprecyzowujące niektóre obowiązujące przepisy wynikające z doświadczeń w ich wprowadzaniu i funkcjonowania rynku gazu.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#LeonardKrasulski">Realizuje zatem zasadniczy cel, jakim jest poprawa bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych, poprzez doprecyzowanie ujętego w ustawie Prawo energetyczne zakresu odpowiedzialności za bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i ochronę odbiorców przed ograniczeniami, a także trybu postępowania w przypadku poważnych zaburzeń dostaw gazu ziemnego. Tym samym nowelizacja ta stanowi istotny element w tworzeniu w naszym kraju sprzyjających warunków dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#LeonardKrasulski">Projekt nowelizacji ustawy został poddany konsultacjom społecznym z Izbą Gospodarczą Gazownictwa skupiającą podmioty zajmujące się zaopatrzeniem odbiorców w paliwa gazowe, z operatorem gazociągów przesyłowych Gaz System Sp. z o.o. odpowiedzialnym za system przesyłowy na obszarze kraju, z Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwa SA będącym wiodącym podmiotem w zakresie zaopatrzenia odbiorców w paliwa gazowe w Polsce, a także z innymi organizacjami gospodarczymi i operatorami działającymi w systemie gazowniczym.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#LeonardKrasulski">Przygotowana nowelizacja ustawy uwzględnia sugestie i uwagi zgłoszone przez wyżej wymienionych przedstawicieli sektora gazownictwa w następującym zakresie: po pierwsze, ograniczenia zmian do rozwiązań przewidzianych w dyrektywie 2004/67/WE, które nie funkcjonują dotychczas w polskim prawie; po drugie, uzupełnienia wytycznych do wydania rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 6 ustawy Prawo energetyczne; po trzecie, doprecyzowania zadań i obowiązków podmiotów funkcjonujących na krajowym rynku gazu, mając na względzie zapewnienie bezpieczeństwa dostaw gazu.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#LeonardKrasulski">Zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz.U. Nr 169, poz. 1414) przedmiotowy projekt ustawy zamieszczony został na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki i Biuletynu Informacji Publicznej. Nikt dotychczas nie wyraził jednak zainteresowania projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#LeonardKrasulski">Wprowadzone zmiany powinny przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego w warunkach konkurencji na rynku gazu. Dodatkowe obowiązki sprawozdawcze dla Komisji Europejskiej będą mogły być realizowane przez istniejące urzędy. Wzmocnienia kadrowego mogą wymagać jedynie komórki odpowiedzialne za monitorowanie bezpieczeństwa dostaw gazowych i przygotowanie odpowiednich sprawozdań w ramach urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw gospodarki. Zmiany te powinny również dobrze służyć wzrostowi gospodarczemu kraju poprzez poprawę bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego zapewnianego środkami krajowymi i możliwościami korzystania ze środków wspólnotowych w ramach Unii Europejskiej. Przedmiotowa regulacja nie będzie miała bezpośredniego wpływu na budżet państwa, jak również na budżety jednostek samorządu terytorialnego. Przedmiotowe zmiany wprowadzają nowe zadania dla operatorów systemów gazowych i przedsiębiorstw obrotu gazem ziemnym z zagranicą w zakresie monitorowania bezpieczeństwa zaopatrzenia w gaz ziemny oraz składania stosownych informacji ministrowi właściwemu do spraw gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#LeonardKrasulski">Doprecyzowany został tryb postępowania na wypadek zagrożenia wystąpienia ograniczeń w dostawie paliw gazowych lub zaistnienia zdarzenia mogącego przerodzić się w poważne zaburzenia dostaw oraz zakres ochrony odbiorców paliw gazowych w gospodarstwach domowych przed ograniczeniami. Nie powinny więc zwiększać się koszty prowadzonej działalności związanej z bezpieczeństwem dostaw gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-360.7" who="#LeonardKrasulski">Wprowadzenie nowych procedur na wypadek niekorzystnych zdarzeń powodujących poważne zaburzenia dostaw gazu powinno pozwolić na sprawniejsze likwidowanie zagrożeń dostaw paliw gazowych, co z kolei powinno sprzyjać ograniczeniu ewentualnych strat w gospodarce. Projekt ustawy zwiększa zakres monitorowania bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, rozszerzając przedmiot prac prowadzonych w urzędzie ministra właściwego do spraw gospodarki w tym zakresie oraz rozszerza zakres kompetencji prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o kontrolowanie realizacji obowiązków wynikających z przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1775/2005/WE z dnia 28 września 2005 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-360.8" who="#LeonardKrasulski">Dla wypełnienia nowych obowiązków nie zachodzi konieczność tworzenia nowych struktur w sektorze rządowym, jedynie możliwe jest ewentualne wzmocnienie kadrowe zespołów realizujących nowe zadania. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Nie istnieje potrzeba jego notyfikacji do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-360.9" who="#LeonardKrasulski">Reasumując, Komisja Gospodarki rekomenduje Wysokiej Izbie omawianą nowelizację ustawy Prawo energetyczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-360.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WojciechOlejniczak">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WojciechOlejniczak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#WojciechOlejniczak">Pierwszy głos zabierze pan poseł Zbigniew Kozak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#ZbigniewKozak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne (druki nr 714 i 756). Pierwsze czytanie tego projektu odbyło się w dniu 11 lipca 2006 r. na posiedzeniu Komisji Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#ZbigniewKozak">Mamy do czynienia z kolejną nowelizacją ustawy, której celem jest dostosowanie przepisów ustawy do dyrektywy Rady nr 2004/67/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r., dotyczącej środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego. Jest powszechnie wiadomo, że gaz ziemny ma ogromne znaczenie w gospodarce energetycznej Unii Europejskiej. Jak wskazuje Zielona Księga „Ku europejskiej strategii bezpieczeństwa energetycznego”, potrzebne będą coraz większe dostawy tego surowca i niezbędne stanie się sprowadzanie go spoza granic Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#ZbigniewKozak">Warto tu przy okazji wspomnieć o rozpoczętym procesie realizacji dywersyfikacji dostaw gazu do Polski, w tym o rozważanym projekcie budowy gazoportu, a może nawet budowy statków typu LNG, oczywiście najlepiej w polskich stoczniach. Wspólnotowy rynek zgodnie z dyrektywą 2003/55/WE Parlamentu Europejskiego oraz innymi regulacjami jest w trakcie liberalizacji. Kłopoty związane z dostawami gazu mogą poważnie zakłócić działalność gospodarczą państw członkowskich.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#ZbigniewKozak">Dla bezpieczeństwa wprowadzono niezależność operatorów systemów gazowych od działalności wytwarzania i sprzedaży gazu. Wprowadzenie wewnętrznego, unijnego rynku gazu wymaga wspólnego podejścia do bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, dlatego wymagane jest dokładne określenie ról i odpowiedzialności wszystkich podmiotów działających na tym rynku. Szereg rozwiązań przewidzianych w dyrektywie już obowiązuje w polskim ustawodawstwie, między innymi przepisy art. 11 ustawy Prawo energetyczne wraz z rozporządzeniami Rady Ministrów z dnia 11 marca 2003 r. Jednym z instrumentów bezpieczeństwa dostaw gazu, zwłaszcza do gospodarstw domowych mogą być kontrakty długoterminowe. W Polsce Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo posiada już kontrakty na dostawę gazu z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#ZbigniewKozak">W nowelizacji doprecyzowano pewne pojęcia, a także osiągnięto zasadniczy cel legislacyjny tej ustawy, jakim jest poprawa bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego. Dla przykładu przez dodanie art. 11a i art. 11b określono zadania przedsiębiorstw funkcjonujących na krajowym rynku gazu oraz zadania ministra do spraw gospodarki w przypadku poważnego zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego w zakresie dostaw gazu ziemnego, gdy zastosowanie środków ochronnych na poziomie krajowym nie rozwiązuje problemu. Inny artykuł, to jest art. 9j w ust. 1, wprowadził obowiązek utrzymania zapasów gazu ziemnego na terytorium Rzeczypospolitej w ilości 3% planowanej przez przedsiębiorstwo zajmujące się obrotem gazem ziemnym rocznej wielkości importu tego gazu.</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#ZbigniewKozak">Po wysłuchaniu sprawozdania posła Leonarda Krasulskiego, w którym dokładnie zostały ocenione skutki regulacji, pragnę poinformować w imieniu klubu Wysoką Izbę, iż Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne (druki nr 714 i 756). Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Andrzej Czerwiński, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#AndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chcę przedstawić oświadczenie do projektu ustawy Prawo energetyczne w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#AndrzejCzerwiński">Na wstępie zaznaczam, że rzeczywiście gaz, energetyka są bardzo ważne dla gospodarki, jak również dla odbiorców indywidualnych. Każdy wie, co znaczy nieposiadanie ciepła, czy wtedy gdy zamówienia na produkt zbierają się w wysokim pakiecie, a nie można czegoś wyprodukować, bo brakuje tego ważnego nośnika, jakim jest energia. Ważne jest również to, że przepisy zabezpieczające ciągłość dostaw powinny być jednakowe w całej Europie. Żaden kraj indywidualnie nie jest w stanie zabezpieczyć wymaganej ilości, w tym wypadku gazu, na potrzeby swoich odbiorców. Wiemy, gdzie są źródła gazu i te regulacje prawne są konieczne, abyśmy mogli uniknąć zakłóceń na rynku. Wiemy z własnego polskiego doświadczenia, że takie zakłócenia w dostawie gazu już mieliśmy niedawno i wyprzedzająco powinniśmy przygotować się do sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#AndrzejCzerwiński">Ustawa ta rzeczywiście pokazuje pewne rzeczy, które przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem gazu powinny spełnić. Pokazuje sposób przygotowania się do sytuacji kryzysowych, jak również reguluje kolejne kroki w sytuacji zagrożeń. Wiemy, czy będziemy wiedzieć, jak powinny być skonstruowane umowy, kto powinien nadzorować i ewentualnie te umowy korygować. Tutaj w tym sporze pomiędzy dwoma stronami usług istotną rolę będzie odgrywał prezes Urzędu Regulacji Energetyki. Również istotną rolę i bardzo wielkie znaczenie będą mieć operatorzy systemów przesyłowych, którzy przede wszystkim przejmują koordynację działań, jeśli chodzi o sytuację nienormalną. Będziemy również z ustawy mogli dowiedzieć się o maksymalnych ograniczeniach, o stronach, które powinny zostać poinformowane, kiedy, ile, w jakiej jakości otrzymają gaz.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#AndrzejCzerwiński">Też warto zaznaczyć, iż sprawozdania i informacje o odbiorze, o tym, co jest planowane, nie będą dotykać gospodarstw rodzinnych. Trudno obciążać obywateli taką decyzją czy takim obowiązkiem sprawozdawczości. I tak to wszystko dobrze się składa, wszystko można byłoby chwalić, aczkolwiek są dwa elementy, na które powinniśmy zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#AndrzejCzerwiński">Przede wszystkim cena gazu. Mamy informację, że ta ustawa nie pociągnie za sobą konieczności podniesienia ceny gazu. Ale czytamy, że 3% dostaw rocznych ma być zmagazynowane, a to są przecież koszty zakupu, magazynowania, sprawdzania magazynów, zatrudnienia osób kontrolujących, czy jest odpowiednie ciśnienie, jakość itd. Trudno w sytuacji, gdy w tym roku, 2006, po raz trzeci PGNiG zwraca się z prośbą o podniesienie ceny gazu, a URE udowadnia, że to jest niekonieczne w takiej wysokości, jak oczekują, by nie wykorzystać tego pretekstu do kolejnej nieuzasadnionej podwyżki, zwłaszcza że jest jeszcze jedno zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#AndrzejCzerwiński">Zagrożenie jest takie, że likwiduje się - czy planuje się zlikwidować - pewną konkurencję, małą, bo małą, ale jest konkurencja, parę firm, konkretnie dwie, zajmujące się obrotem gazem: jedna importuje gaz niemiecki, druga ukraiński. Zapisy tej ustawy, bez zmian jeśli chodzi o wprowadzenie jej w życie, eliminują praktycznie tę konkurencję. Powiedzmy, że można by jeszcze to przełknąć. Ale przecież od tych podmiotów pobierają gaz dziesiątki tysięcy ludzi, firm, więc nie powinniśmy dopuścić do tego, by odbiorcy korzystający z usług tego przedsiębiorstwa nagle byli pozbawieni dostawy gazu.</u>
          <u xml:id="u-364.6" who="#AndrzejCzerwiński">Dlatego, panie ministrze, w imieniu Platformy Obywatelskiej złożę propozycję zmiany do ustawy, która dotyczyć będzie art. 8. Poprawka będzie mówić o tym, że wprowadza się w życie tę ustawę po upływie 14 dni od ogłoszenia, za wyjątkiem przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się w dniu ogłoszenia niniejszej ustawy obrotem gazem ziemnym z zagranicą i posiadających sieci gazowe. W odniesieniu do nich ma ona wejść w życie po upływie 24 miesięcy od dnia ogłoszenia. Jest to wystarczający czas, aby te podmioty - konkretnie te, które już zajmują się obrotem gazem z importu - mogły dostosować się do tych przepisów, to znaczy żeby mogły wykonać zbiorniki na te 3% gazu.</u>
          <u xml:id="u-364.7" who="#AndrzejCzerwiński">Pan minister mówił o możliwości wykorzystania pojemności systemu przesyłowego czy dystrybucyjnego, ale już wiemy, że to jest niemożliwe. Dlatego składam tę poprawkę z prośbą o uwzględnienie jej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Rajmund Moric, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#RajmundMoric">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Gospodarki do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne, druk 756.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#RajmundMoric">Ustawa ta to wykonanie dyrektywy Rady 2004/67/WE z dnia 26 kwietnia 2004 r. dotyczącej środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#RajmundMoric">Rozpatrywana dzisiaj ustawa to tak naprawdę próba ustawowego rozwiązania kryzysu energetycznego w przypadku zmniejszenia dostaw gazu ziemnego z importu. To wprowadzenie reglamentacji gazu. Tak, dobrze Wysoka Izba słyszy: reglamentacji. Wielu wydawało się, że wraz z przejściem od wiecznie niewydolnej gospodarki socjalistycznej do gospodarki wolnorynkowej już tego słowa nie usłyszymy. A że go słyszymy, i to w dyrektywach Unii Europejskiej, to dowód na to, że polityka energetyczna Wspólnoty Europejskiej poniosła fiasko. Była to polityka opierająca rozwój gospodarczy Europy na importowanych surowcach: gazie i ropie naftowej; polityka polegająca na likwidacji w Europie wydobycia surowców energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#RajmundMoric">Możemy mówić - my, Polacy - że mamy szczęście, gdyż nie całkiem zlikwidowaliśmy wydobycie węgla kamiennego i brunatnego, a także mamy znaczne zasoby gazu ziemnego, niestety, w małym stopniu wykorzystanego. Debata nad ustawą wykazuje ideologiczną rozbieżność stanowisk. Powstała wątpliwość, kogo należy chronić - przedsiębiorcę, umożliwiając mu niespełnienie, choćby czasowe, wymogów nałożonych przez dyrektywę unijną w zakresie zmagazynowania odpowiedniej ilości gazu ziemnego (słynne 3% w skali roku), czy konsumenta, wymuszając na dostawcy gazu ziemnego stworzenie odpowiednich zapasów.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#RajmundMoric">Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej opowiada się za ochroną konsumenta, bo jest to cel wszelkiej działalności. Nie jest rolą parlamentu ułatwianie życia dostawcom gazu, ale naszą rolą jest troską o społeczeństwo, o konsumenta, odbiorcę. Uważamy, że zabezpieczenia dla przedsiębiorstw dostarczających gaz ziemny, polegające na obligatoryjnym ich dostępie do magazynów paliw gazowych, o czym mówi art. 4c ust. 1, jest wystarczającym zabezpieczeniem ich interesów.</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#RajmundMoric">Jednocześnie powstaje pytanie, kto za zabezpieczenie dostaw gazu ma zapłacić. Oczywiście w końcowym rozrachunku zapłaci za to konsument. Konsument, który jednocześnie pozyska świadomość, że płaci drożej, gdyż źle prowadzono przez ostatnie lata politykę energetyczną. I tutaj rodzi się pytanie o strategię energetyczną naszego kraju i Europy. Dlaczego i komu na tym zależało, aby tak uzależnić się od importu surowców energetycznych? Znamienne jest, że obecnie każde spotkanie przywódców świata czy Europy dotyczy problemów energetycznych. W sumie nie ma znaczenia, czy rosyjski gaz popłynie do Europy przez terytorium Polski czy po dnie Bałtyku. Rozpatrywana ustawa ma nas oraz Europę przygotować do tego, że gaz w ogóle z różnych przyczyn może z niektórych kierunków do Europy nie popłynąć.</u>
          <u xml:id="u-366.6" who="#RajmundMoric">Widząc to zagrożenie, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej cały czas opowiadała się i opowiada za nielikwidowaniem w Polsce wydobycia surowców energetycznych, wprowadzeniem do użytku biopaliw oraz pozyskiwaniem paliw gazowych i płynnych na bazie węgla.</u>
          <u xml:id="u-366.7" who="#RajmundMoric">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej wnoszę o przyjęcie sprawozdania z prac komisji i uchwalenie projektu ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-366.8" who="#RajmundMoric">Jednocześnie biorąc pod uwagę sytuację w dostawie surowców energetycznych do Polski i Unii Europejskiej, wnoszę do rządu o jak najszybsze zmodyfikowanie strategii energetycznej naszego kraju, tak by reglamentacja dostaw nośników energetycznych przestała nam grozić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-366.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jacek Piechota, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#JacekPiechota">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Trzeba powiedzieć tak: Generalnie wszystko jest dobrze, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie za tą nowelizacją. Ale żeby nie było tak całkowicie słodko, trzeba zwrócić uwagę na fakt, jak długo trwało przygotowanie tego projektu nowelizacji i do kiedy miała być zaimplementowana w tej części dyrektywa Rady Wspólnot. Otóż ten nieprzekraczalny termin implementacji to 19 maja 2006 r. Mamy lipiec. Jeżeli tak długo trwało opracowanie nowelizacji w tym zakresie, to jak długo będzie trwała implementacja równie istotnej, jak myślę, dla naszego systemu elektro-energetycznego i bezpieczeństwa energetycznego dyrektywy dotyczącej kogeneracji? Boję się, że to nie będzie 8, ale znacznie więcej miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#JacekPiechota">Dyrektywa, o której dzisiaj mówimy, dotycząca bezpieczeństwa dostaw gazu, jest swego rodzaju kompromisem między krajami członkowskimi Unii. W różny sposób widziały one i widzą swoje bezpieczeństwo energetyczne. A zatem nie ma tu, jak w przypadku paliw płynnych, obligatoryjnych zapisów dotyczących obowiązkowego poziomu zapasów czy instrumentów, które bezwzględnie muszą być wdrożone przez kraje członkowskie. Każdy z krajów członkowskich ma prawo wybrać najlepsze dla swojego systemu, dla swojego bezpieczeństwa, zdaniem parlamentów, rozwiązania, które zwiększałyby własne bezpieczeństwo. I chyba słusznie wybraliśmy poziom zapasów, który już przy poprzedniej nowelizacji, w parlamencie poprzedniej kadencji, został określony na poziomie 3%. Oceniamy, że w dobrym kierunku zmierza inicjatywa rządu, aby były to zapasy magazynowane na terenie Polski, przede wszystkim z tego powodu, iż Polska jest wciąż niezmiernie słabo zintegrowana z systemem przesyłowym innych krajów Unii Europejskiej; nasz system jest słabo zintegrowany. Ale w naszej ocenie nie można na ołtarzu bezpieczeństwa energetycznego kłaść całkowicie kwestii dotyczących budowy konkurencyjnego rynku gazu. Apelujemy do rządu, aby w dalszych działaniach, w polityce w tym zakresie, w tym obszarze, widział konieczność integracji naszego systemu przesyłowego, widział konieczność takich prac na terenie Europy, które zwiększałyby nasze bezpieczeństwo, również poprzez zwiększanie mocy przesyłowych, w tym budowę interkonektorów, które pozwalałyby tym samym z różnych kierunków w większym zakresie przesyłać gaz, nie tylko bezpośrednio od źródeł wydobycia, ale również i z systemu ogólnoeuropejskiego, bo taki konsekwentnie będzie budowany i jest budowany.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#JacekPiechota">Trzeba pozytywnie wypowiedzieć się o swoistego rodzaju, właściwie dokładnie zasadzie TPA w przypadku mocy magazynowych. To szansa na to, że inne przedsiębiorstwa będą mogły również konkurować w sytuacji, gdy wzmocniony prezes URE będzie mógł egzekwować określone udostępnianie mocy magazynowych na zasadzie TPA innym partnerom tego rynku. Jednak rodzą się wciąż, i to również pobrzmiewało w wystąpieniu mojego kolegi z Platformy Obywatelskiej, obawy o to, czy określone rozwiązania wciąż umacnianego monopolu PGNiG, który dzisiaj ma wydobycie, obrót na Jamale, obrót hurtowy a w perspektywie ma mieć również scentralizowany, detaliczny obrót po wydzieleniu spółek dystrybucyjnych, czy taka pozycja tej firmy będzie pozwalała na konkurencję na rynku innych podmiotów. Dlatego też za pilne działanie trzeba uznać tworzenie rynku usług magazynowych. Być może w grupie kapitałowej PGNiG powinien powstać wyodrębniony podmiot, który świadczyłby usługi magazynowe dla innych partnerów rynku gazowego. Niewydzielona działalność magazynowa PGNiG z taryfą tylko na wewnętrzne potrzeby tej firmy rodzi obawy o przyszłość innych uczestników tej gry.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#JacekPiechota">Jeśli chodzi o węgierskiego dostawcę, o którym mówił pan poseł Czerwiński, to w tym przypadku prezes URE wdrożył postępowanie, które ma ocenić dostęp do mocy magazynowych. Gorzej sytuacja wygląda wobec drugiego uczestnika, firmy Media - Odra - Warta, to ten zachodni partner. On nie jest zintegrowany z systemem przesyłowym PGNiG. Pan minister na posiedzeniu komisji, odpowiadając na pytania posłów dotyczące kwestii spełnienia przez tę firmę warunków wynikających z nowelizowanej ustawy mówił o zaliczeniu...</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#JacekPiechota">.‍.. spełnienie tego warunku...</u>
          <u xml:id="u-368.6" who="#JacekPiechota">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-368.7" who="#JacekPiechota">- gazu zmagazynowanego w sieci, w systemie. Czy jest to rzeczywiście możliwe? Czy tak, jak mówi pan poseł Czerwiński, okazuje się, że nie. Proszę, panie ministrze, o precyzyjną odpowiedź, gdyż w przeciwnym wypadku będziemy zmuszeni poprzeć poprawkę zgłoszoną przez Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-368.8" who="#JacekPiechota">Ostatnia kwestia. Jak w perspektywie ministerstwo chce rozwiązać problem monitorowania i egzekwowania realizacji obowiązków wynikających ze znowelizowanej ustawy? W przypadku paliw płynnych jest to Agencja Rezerw Materiałowych, wyspecjalizowana instytucja. Co w perspektywie w przypadku gazu, bo na to pytanie ustawa nie odpowiada? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Edward Ciągło, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#EdwardCiągło">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne (druki nr 714 i 756).</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#EdwardCiągło">Omawiany przez Wysoką Izbę w trybie pilnym rządowy projekt ustawy ma dostosować obowiązujące w Polsce przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne do dyrektywy Rady 2004/67 z 26 kwietnia 2004 r. Projekt zawiera również przepisy określające właściwości organów administracji wynikające z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 września 2005 r. Polska, jako członek Unii Europejskiej, zobowiązana była wprowadzić zalecenia dyrektywy do dnia 19 maja 2006 r. Pragnę zauważyć, że jest to kolejna ustawa, nad którą Wysoka Izba pracuje po terminie. Jednym z głównych założeń rozwiązań unijnych jest zapewnienie wspólnego podejścia do bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, w szczególności poprzez stosowanie przejrzystych i niedyskryminacyjnych zasad w państwach członkowskich, tak by uniknąć zakłóceń na rynku. Zasadnicze zmiany wprowadzone w omawianym projekcie ustawy dotyczą m.in. obowiązku nałożonego na przedsiębiorstwa energetyczne utrzymania zapasów gazu ziemnego na terytorium Rzeczypospolitej w ilości 3% planowanej przez przedsiębiorstwo zajmujące się obrotem gazem ziemnym rocznej wielkości importu tego gazu. Należy podkreślić, że ta poprawka znacząco zwiększa bezpieczeństwo energetyczne Polski.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#EdwardCiągło">Projekt nowelizacji ustawy został poddany konsultacjom społecznym i uwzględnił sugestie i uwagi zgłaszane przez przedstawicieli sektora gazownictwa. Czy omawiany projekt ustawy spełnia zakładany przez dyrektywę cel, to jest czy zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa dostaw gazu?</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#EdwardCiągło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin uważa, że rozpatrywana nowelizacja Prawa energetycznego znacząco zwiększa bezpieczeństwo energetyczne Polski, ale równocześnie zwracamy się do rządu o jak najszybsze opracowanie i wdrożenie sposobów dywersyfikacji dostaw gazu. Jak bezpieczeństwo energetyczne bardzo zależy od dostaw gazu z różnych kierunków mógł się przekonać rząd premiera Jana Olszewskiego i podczas ostatniej zimy rząd Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#EdwardCiągło">Klub Ligi Polskich Rodzin będzie głosował za przyjęciem nowelizacji ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WojciechOlejniczak">Trzech posłów zapisało się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#WojciechOlejniczak">Ustalam czas zadawanego pytania na jedną minutę i zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#WojciechOlejniczak">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na stan bezpieczeństwa energetycznego ma wpływ bezpieczeństwo sprzedaży gazu ziemnego nie tylko przez operatorów systemu, ale także przez innych uczestników tego rynku. Czy nowe prawo zabezpiecza odpowiednią współpracę Polski i państw członkowskich wraz z podziałem zadań?</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#JerzyZawisza">Drugie pytanie. Czy znane są zasady i procedury obniżania dostaw gazu odbiorcom w przypadku zagrożenia państwa lub poważnych zaburzeń w jego dostawach?</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#JerzyZawisza">Trzecie pytanie. Dlaczego na znaczny wzrost cen gazu ma wpływ system przesyłu, tak jak przesył energii elektrycznej na jej cenę? Przesył to działania o znamionach zdzierstwa z odbiorców. Czy rozpoczęto prace studyjne nad morskim terminalem gazowym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Włodzimierz Witold Karpiński, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WłodzimierzWitoldKarpiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałem zaznaczyć, po pierwsze, nawiązując do wypowiedzi posła Morica, że tak naprawdę nie mamy do czynienia z gospodarką wolnorynkową w zakresie obrotu gazem ani dystrybucji. Mamy tylko tyle, że po PGNiG pojawiły się literki SA, czyli jest spółka akcyjna, a tak naprawdę jest paternalistyczna rola państwa i to, o czym mówił jeden z moich przedmówców, monopolistyczna pozycja, ugruntowująca się PGNiG.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WłodzimierzWitoldKarpiński">Ale przede wszystkim chciałbym podziękować, panie ministrze, że jest projekt rozporządzenia, w którym mówi się o ograniczeniach sprzedaży paliw stałych, ciekłych, gazowych. Ograniczenia nie mogą powodować zagrożenia bezpieczeństwa osób lub uszkodzenia obiektów technologicznych. Na początku tego roku mieliśmy do czynienia z taką sytuacją w jednym z potężnych konsumentów - w Zakładach Azotowych Puławy. I takie zagrożenie wystąpiło w istocie, tylko sprawność technologów, dyrekcji produkcji pozwoliła zabezpieczyć instalacje, a także ograniczyć konkretne straty firmy.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#WłodzimierzWitoldKarpiński">Wobec powyższego chciałbym zapytać, czy, po pierwsze, rzeczywiście, o co pytał poseł Czerwiński, nie będzie wzrostu cen po wdrożeniu w życie tych przepisów? I w konkretnym wypadku, czy kształtowanie cen dla odbiorców hurtowych - tu korzystam z obecności pana ministra, bo kiedyś zadawałem to pytanie, nie dostałem odpowiedzi, pan minister obiecywał odpowiedź na piśmie - dla odbiorców hurtowych będzie takie samo jak dla tych, którzy korzystają na poziomie minimalnym, jeśli chodzi o przemysł? Zakłady Azotowe Puławy zużywają 10% konsumpcji krajowej gazu. Czy planuje się rezygnację z finansowania skrośnego i w jakiej perspektywie? I czy mając na uwadze to, że na Lubelszczyźnie są pokłady wysokometanowego gazu, wobec tego, że zlokalizowany jest tam największy konsument przemysłowy, ministerstwo rozważa zaangażowanie w badania i eksploatację na obszarze tych złóż? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#WojciechOlejniczak">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję...</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#WojciechOlejniczak">Przepraszam bardzo, jeszcze pan minister, sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pan Piotr Naimski. Rozpędziłem się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PiotrNaimski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PiotrNaimski">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Dziękuję bardzo za te wypowiedzi, które słyszeliśmy. Od razu, żeby nie przedłużać, ustosunkuję się do tego, co, że tak powiem, wymaga odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#PiotrNaimski">Pan poseł Andrzej Czerwiński zgłosił poprawkę do art. 8, czyli do trybu wprowadzenia ustawy. Ale najpierw dwa słowa co do uzasadnienia. Otóż obowiązek dotyczący 3% zapasów to jest przepis, który obowiązuje od 3 maja 2005 r. To nie jest przepis, który wprowadzamy tą ustawą, i to nie jest żadna rewolucja. To, co wprowadzamy tą ustawą, to jest dodatkowy przepis o obowiązku magazynowania na terenie Polski. To jest rzecz pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#PiotrNaimski">Rzecz druga. Ten przepis dotyczy tak naprawdę dwóch podmiotów, które w tej chwili obracają gazem, tzn. PGNiG i Media Odra Warta. Tylko dwa obracają. Jeszcze jest trzeci, EuRoPol Gaz, ale to są śladowe ilości. PGNiG daje sobie doskonale radę, bo jest po prostu właścicielem magazynów. Media Odra Warta, jak wynika z naszych rozmów z tą spółką, w ciągu najbliższych 24 miesięcy nie widzą w ogóle żadnego zagrożenia. Sprzedają w tej chwili ok. 40 mln m3 gazu i nie wydaje się, żeby ten wolumen znacząco miał wzrastać. W tej sytuacji to, co posiadają w swoim systemie, wyczerpuje obowiązek ustawowy. W związku z tym, z tego powodu przedłużanie wejścia w życie tej ustawy dla tych podmiotów do 24 miesięcy jest absolutnie bezzasadne. Wydaje mi się, że to jest zbędna komplikacja, i apelowałbym do Platformy Obywatelskiej o wycofanie tej poprawki. To jest rzeczywiście komplikacja dla czystości tej nowelizacji i, że tak powiem, powszechnego zrozumienia. Tworzenie wyjątków, które notabene nie są konieczne, jest chyba bezzasadne.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#PiotrNaimski">Jeżeli chodzi o pytania panów posłów, o pytanie pana posła Zawiszy, czy dostawy gazu są zagwarantowane prawnie. Nie, nie możemy zagwarantować prawnie dostaw gazu, to jest niemożliwe. Dostawy gazu staramy się zagwarantować poprzez umowy handlowe, także czasem umowy międzynarodowe, jak w przypadku kontraktu jamalskiego, niemniej nie jest to tak, żeby można było ustawą to załatwić. Oczywiście istnieje obowiązek ustawowy, który ciąży na ministrze gospodarki, dbania o bezpieczeństwo energetyczne kraju i w tym sensie minister gospodarki, a przez to i rząd, jest odpowiedzialny za to, żeby te dostawy gazu były realizowane.</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#PiotrNaimski">Czy przesył gazu wpływa na jego cenę? Oczywiście wpływa, bo musi wpływać, ale to nie jest znaczący wpływ. Nie jest to ten punkt cenotwórczy, który spędza nam sen z oczu. W wyniku wprowadzenia tej ustawy nie będzie wzrostu cen. To nie jest tak, że dostawcy będą mogli we wnioskach taryfowych składanych do prezesa URE powoływać się na tę nowelizację przy podwyżce cen. Oczywiście prezes URE, jeżeli nawet by coś takiego się zdarzyło, będzie odrzucał tego typu argumentację jako bezzasadną, bo ona jest bezzasadna.</u>
          <u xml:id="u-376.6" who="#PiotrNaimski">Jeżeli chodzi o ceny hurtowe, o finansowanie skrośne, to jest to problem. Mówiłem o tym już parę razy wobec pań posłanek, panów posłów w różnych okolicznościach. To jest problem, z jednej strony, rynkowy, a z drugiej strony, społeczny. W związku z tym musimy poszukiwać pewnego rodzaju kompromisu. Mogę powiedzieć, że do końca roku będzie przygotowane nowe rozporządzenie taryfowe przez ministra gospodarki. Ono będzie się odnosiło do finansowania skrośnego, ale nie będzie tak, panie pośle, że zlikwidujemy możliwość finansowania skrośnego. To jest po prostu niemożliwe. Chcielibyśmy stopniowo odchodzić od tego w sumie złego rozwiązania, niemniej nie jest tak, że można to zrobić rewolucyjnie.</u>
          <u xml:id="u-376.7" who="#PiotrNaimski">Jeżeli chodzi o złoża na Lubelszczyźnie, to jest tak, że Ministerstwo Gospodarki ani żadne inne ministerstwo, ani rząd nie mogą tych złóż sami uruchomić. Te złoża są. One są specjalnego rodzaju. One są po prostu nieekonomiczne z punktu widzenia podmiotów gospodarczych, które do tej pory zastanawiały się nad ich ewentualną eksploatacją. Jeżeli znajdzie się podmiot, który uzna, że to jest dla niego opłacalne, nie będzie żadnych przeszkód. Nie będzie żadnych przeszkód.</u>
          <u xml:id="u-376.8" who="#PiotrNaimski">To jest chyba wszystko. Jeżeli o czymś...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WojciechOlejniczak">To wszystko, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PiotrNaimski">Wszystko. Dobrze. Dziękuję bardzo. I na zakończenie jeszcze raz apeluję do pana posła Czerwińskiego o wycofanie poprawki. To nam umożliwi dotrzymanie i tak już przeciągniętego terminu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#WojciechOlejniczak">Rozumiem, że pan poseł Czerwiński nie wycofuje poprawki.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#WojciechOlejniczak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#WojciechOlejniczak">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#WojciechOlejniczak">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 18 lipca, z przesunięciem na 19.</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#WojciechOlejniczak">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#WojciechOlejniczak">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-379.9" who="#WojciechOlejniczak">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-379.10" who="#WojciechOlejniczak">Listę posłów zgłoszonych do oświadczenia uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-379.11" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Hatkę. Nie widzę. Dziękuję. Skreślamy z listy.</u>
          <u xml:id="u-379.12" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość, pan poseł Jerzy Gosiewski i pan poseł Józef Stępkowski.</u>
          <u xml:id="u-379.13" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#ArturGórski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziś mija 70 lat od wybuchu chwalebnego powstania narodowego w Hiszpanii, wojny wyzwoleńczej, krucjaty antykomunistycznej, która na Półwyspie Iberyjskim zatrzymała postępy rewolucji bolszewickiej i zakusy Rosji Sowieckiej. W Polsce, szczególnie w ostatnich latach, ukazało się kilka książek o zbrodniach komunistów, anarchistów i NKWD podczas wojny domowej w Hiszpanii. Jednak nie o zbrodniach dziś chcę mówić, lecz o bohaterstwie dzielnego narodu hiszpańskiego, który stanął do walki w obronie religii katolickiej i starych praw. Chcę przypomnieć odwagę i poświęcenie wolnych Hiszpanów, którzy drogo zapłacili za zdławienie rewolucji komunistycznej. Chcę przybliżyć najbardziej bohaterskie epizody tej świętej wojny, a pierwszym z nich była dramatyczna epopeja lwów toledańskich.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#ArturGórski">Powstanie narodowe w Toledo wybuchło 19 lipca 1936 r., lecz się nie udało, a powstańcy schronili się do Alkazaru, potężnej, starożytnej twierdzy, która od 1882 r. mieściła słynną Akademię Piechoty. W murach szkoły oficerskiej schroniło się 1800 powstańców, w tym około 700 kobiet i dzieci, członków ich rodzin. Dowodził nimi dzielny i niezłomny płk Moscardo. Wojska rewolucyjne w sile kilkunastu tysięcy oblegały powstańców przez 91 dni. Pod koniec, gdy brakowało żywności, jedzono konie i muły. Na twierdzę komuniści wystrzelili około 1500 pocisków 155-milimetrowych, zrzucili około 500 bomb lotniczych, zamieniając niegdyś dumny pałac królewski w kupę gruzów. Nie złamało oporu narodowców nawet wywiercenie podkopu pod twierdzę i częściowe jej wysadzenie w powietrze. Obrońcy wiedzieli, że jeśli przegrają lub poddadzą się, czeka ich niechybna śmierć. Dlatego walczyli do końca i przetrwali. Doczekali się odsieczy wojsk narodowych w dniu 7 września 1936 r.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#ArturGórski">Nie mieli tego szczęścia dzielni powstańcy z miasteczka Andujar, którzy schronili się w klasztorze Santa Maria de la Cabeza, położonym w górach Andaluzji. W budynkach klasztornych zamienionych w twierdzę schroniło się około 1700 osób, wśród których przeważała ludność cywilna. Dowodził nimi kpt Cortez. Byli małą wysepką zagubioną w morzu rewolucji. Wielokrotnie atakowani przez 20 tys. rewolucjonistów, w tym polskich komunistów z XIII Brygady Międzynarodowej, przez wiele miesięcy stawiali opór, cierpiąc głód, ciasnotę, a później i chłód. Narodowcy z powietrza zrzucali im żywność i broń, jednak nie udało się odsieczy dotrzeć do powstańców na czas. Ten drugi Alkazar padł po 9 miesiącach bohaterskiej, rozpaczliwej walki w dniu 1 maja 1937 r., a jego obrońcy zostali przez czerwonych rozstrzelani.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#ArturGórski">Podobnie nie mieli szczęścia obrońcy kolejnego Alkazaru, koszar w portowym mieście Gijon w Asturii. Ponieważ dowódca powstańców - żołnierzy i cywilów - płk Pinilla, odmówił poddania koszar, rewolucjoniści rozstrzelali jego synów. Powstańcy bronili się rozpaczliwie niemal miesiąc przed przeważającymi siłami wroga, uzbrojonymi w broń ciężką. Ostateczny szturm na koszary został przeprowadzony w dniu 16 sierpnia. Gdy atakujący wdarli się do środka i rozpoczęli rzeź obrońców, płk Pinilla zwrócił się przez radio do dowódców okrętów powstańczych, które dotąd wspierały obrońców, aby cały ogień skierowali na koszary. Usłuchali i koszary zostały zrównane z ziemią ogniem artylerii okrętowej. Zginęli i atakujący, i obrońcy. Taki był koniec kolejnego Alkazaru, a przecież było więcej takich bohaterskich i zarazem tragicznych miejsc.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#ArturGórski">Na koniec muszę wspomnieć jeszcze o dzielnych karlistach, najbardziej katolickiej i monarchistycznej wiejskiej ludności w górzystej Hiszpanii Północnej. W dniu 18 lipca na wezwanie przywódców karlistowskich z Pampeluny około 25 tys. górali karlistów porzuciło roboty w polu, zostawiło swoje rodziny i stawiło się do walki, gdyż ojczyzna była w potrzebie i niebezpieczeństwie. Ci hiszpańscy tradycjonaliści szli w bój pod hasłem „Bóg, ojczyzna i król”, z różańcem w ręku. To byli odważni i wierni katolicy. Ich katolicyzm nie miał chadeckiej miękkości, tolerancji i wyrozumiałości. Pobrzmiewały w nim nuty twarde, bezkompromisowe, stal wojen krzyżowych. Dla karlistów powstanie narodowe było krucjatą antykomunistyczną, walką z siłami antychrysta, którzy chcą zawładnąć ich ojczyzną i ich domem. Wielu z nich poległo w tej walce, bo woleli zginąć niż dostać się do niewoli czerwonych. Ofiara i bohaterstwo powstańców nie poszło na marne. Hiszpania została ocalona. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WojciechOlejniczak">Teraz pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#JerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 1997 r. prawie 40% benzyn w Polsce zawierało dodatek powyżej 4,5% bioetanolu. Polska w Europie przewodziła w dodawaniu etanolu do paliw silnikowych, kierując się normą EN-PN 228. Kres położyła temu sterowana przez media histeria rozpętana w związku z tzw. ustawą o biopaliwach. Obecnie zakłady produkujące bioetanol 80% swojej produkcji przeznaczają na eksport, resztę z trudem upychają w kraju. Tymczasem produkcja etanolu na świecie rośnie, a wdrożenie biokomponentów w Europie wspomaga dyrektywa unijna 2003/30/EC, dotycząca na razie udziału biopaliw w transporcie naziemnym. Polski rynek biopaliw od kilku lat czeka na legislacyjne i organizacyjne wsparcie - należy skończyć z hamowaniem jego rozwoju. Prace nad zastosowaniem biopaliw prowadziła na przykład armia amerykańska tak w zastosowaniach naziemnych, jak w powietrzu. Już we wrześniu 1994 r. przeprowadzono 1000-godzinne próby naziemne silników i próby w locie przez 416th Fligth Test Squadron w bazie Edwards AFB, a następnie 3000-godzinne próby w locie 19 samolotów F-16 A/B z silnikami F-100-PW-200 ze specjalnymi dodatkami i biokomponentem na bazie paliwa sojowego Biodiesel 100. Udokumentowano zmniejszone koszty eksploatacyjne i obsługowe bazy w roku 1995 na sumę ok. 825 tys. dolarów amerykańskich. Paliwo zastosowano również na samolotach T-37/T-38. Paliwo miało wyższą stabilność termiczną i powodowało „dramatyczne” zmniejszenie zapiekania się rozpylaczy oraz zadymiania spalin. Ekstrapolując, podano możliwe oszczędności dla sił zbrojnych w wysokości ok. 80 mln dolarów w roku.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#JerzyGosiewski">W Brazylii prace nad zastosowaniem biopaliw w lotnictwie podjęto w Departamencie Lotnictwa na Uniwersytecie w Sao Paulo w roku 1995. Inżynier Waterhouse współpracował w tym zakresie z profesorami Romeu Corsini, Dawilson Lucato i Antonio Moreira. Waterhouse skontaktował się z prof. Shauckiem, ale doszedł do wniosku, że w Brazylii nie można adoptować rozwiązań amerykańskich z uwagi na różnicę w wymaganiach dotyczących alkoholu w obu krajach. I tu ciekawostka. Do prac inż. Waterhouse wytypował samolot PZL 26 „Mewa” z silnikami PZL Franklin produkowanymi wówczas w Rzeszowie. Nie doszło jednak do porozumienia z PZL Rzeszów, jak podają, na skutek „commercial problems”. Ponieważ Brazylijczycy uznali, że sprawa jest bardzo interesująca, założyli w 2000 r. przedsiębiorstwo Aeroalcool i zajęli się certyfikacją silnika Lycoming IO-540 stosowanego na samolotach Piper PA-25 i Neiva-EMB 2002 Ipanema. W 2004 r. firma Neiva, tzn. 100% własność firmy Embraer, otrzymała certyfikat na samolot rolniczy EMB 2002 Ipanema z silnikiem Lycoming zasilany paliwem etanolowym, które zarejestrowano w Brazylii pod nazwą AvAlc. Paliwo to trzy razy tańsze niż tradycyjne w Avgas. W firmie Neiva złożono w 2004 r. zamówienia na 69 samolotów. Jest to obecnie pierwszy na świecie samolot produkowany seryjnie. Firma planuje w ciągu najbliższych 5 lat wyprodukować 250 samolotów. Koszt nowego samolotu - 245 tys. dolarów amerykańskich. Jak podaje prasa, w Brazylii lata już ok. 300–400 niecertyfikowanych samolotów na tym paliwie. Rynek jest bardzo duży. Brazylia ma drugą po USA flotę general aviation liczącą 14 tys. samolotów. Planuje się certyfikację samolotów produkowanych przez firmę Embraer znanych pod nazwą Sertanejo, Minuano, Carioca, Corisco, Neiva P-56 i Cap-4, Piper Pa-18, Seneca - Cessna 182 Skylane, Cessna 188 Agwagon.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#JerzyGosiewski">Ogólnie mówiąc, powinniśmy być producentem numer jeden biopaliw w Europie, wdrażać do stosowania zarówno etanol, jak i estry rzepakowe - etanol do samochodów zasilanych benzyną, a estry do samochodów zasilanych olejem napędowym zgodnie z dyrektywami i normami europejskimi lub własnymi. Trzeba pamiętać o lotnictwie typu general aviaton, usługach agro...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WojciechOlejniczak">Panie pośle, czas minął już pół minuty...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#JerzyGosiewski">Jeszcze dwa zdania, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WojciechOlejniczak">No nie, panie pośle, naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#JerzyGosiewski">Ale dwa zdania, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WojciechOlejniczak">No to dwa zdania, niech pan kończy, bo widzę, że pan jeszcze ma dwie kartki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#JerzyGosiewski">Proponuję, aby rząd promował jak najszybciej samochody z silnikami FFV, czyli elastycznymi na paliwo E85, tj. z 85% etanolu, tak jak to robią rządy: amerykański, szwedzki i brazylijski.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#JerzyGosiewski">Na koniec - zasada, która moim zdaniem powinna nas obowiązywać, to: „Każdy litr biopaliwa wyprodukowany poza naszym krajem uderza w naszą gospodarkę”. Bardzo dziękuję i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#JózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie sądziłem, że tak szybko będę miał ten obowiązek i zaszczyt, by znowu wygłosić swoje stanowisko w najważniejszych dla naszego kraju kwestiach. Poczucie obowiązku wynika z moich kontaktów z wyborcami. Obywatele mają prawo znać i domagają się stanowiska swoich reprezentantów, jakimi w pewnym sensie są posłowie, w sprawach ważnych dla nich i dla całego narodu.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#JózefStępkowski">W ostatnim czasie tych wydarzeń i spraw było aż zanadto. Jednak jedną z bardziej ważnych, szeroko komentowanych w kraju i świecie, a jednocześnie będącą jedną z najświeższych jest powołanie nowego prezesa Rady Ministrów, którym został pan Jarosław Kaczyński. Z jednej strony jest to rzecz normalna. Żyjemy w państwie demokratycznym, gdzie zmiany premiera, jeśli odbywają się zgodnie z prawem, nie są czymś nadzwyczajnym. Nie brakuje jednak takich, którzy, zatopieni w sezonie ogórkowym i rozgrzani wyjątkowo upalnym lipcowym słońcem, szukają taniej sensacji, tworząc przeróżne spiski, niedomówienia, tajemnice.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#JózefStępkowski">To, że premierem zostaje szef największego klubu parlamentarnego, jest sytuacją wyjątkowo dobrą. Dzięki temu możemy być pewni, że ta osoba nie będzie kierowana „z tylnego siedzenia”. Jednocześnie będzie ona w pełni odpowiedzialna, także prawnie, za wszystkie swoje decyzje.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#JózefStępkowski">Desygnowanie Jarosława Kaczyńskiego w pełni cementuje także koalicję Prawo i Sprawiedliwość - Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej - Liga Polskich Rodzin. Wbrew wcześniejszym głosom obawy wychodzącym zwłaszcza z niektórych partii politycznych i z niektórych mediów koalicja ta okazała się wyjątkowo stabilna i skuteczna w naprawianiu i odnawianiu Polski. Ten tercet wytrzymuje także liczne ataki, jawne i ukryte, które próbują go rozbić. Ile to już było plotek, zwłaszcza skierowanych przeciw Samoobronie Rzeczypospolitej Polskiej, która jakoby chciała tylko zebrać jak najwięcej stołków, ugrać jak najwięcej dla siebie. Ostatnie miesiące pokazują, że celem Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej jest troska o dobro naszego kraju. To jest powód, dla którego wstąpiliśmy do koalicji. My nie boimy się brać odpowiedzialności za naszą Polskę.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#JózefStępkowski">Kontrowersje w społeczeństwie wzbudza jednak fakt, że po tej nominacji dwa najważniejsze urzędy w kraju objęli bracia, a do tego bliźniacy. Jest to przedmiotem wielu, czasem bardzo złośliwych i utrzymanych w złym tonie żartów, czasem nawet szyderstw. Jest to oczywiście zdarzenie bez precedensu, jednak czy trzeba przyjmować z założenia, że będzie ono złe dla Polski? Chyba nie.</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#JózefStępkowski">Zmiana na stanowisku prezesa Rady Ministrów jest zmianą dobrą. Urząd ten objął człowiek znany, szanowany, z wyrazistą osobowością, mający duże oparcie w swoim klubie. Z tej zmiany rząd wyjdzie jeszcze bardziej umocniony, a jego działania z pewnością nabiorą przyspieszenia. Koalicja Prawa i Sprawiedliwości z Samoobroną Rzeczypospolitej Polskiej i Ligą Polskich Rodzin będzie mogła dzięki temu zmienić Polskę i uczynić ją krajem lepszym dla naszych obywateli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Witold Hatka, Liga Polskich Rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oświadczenia moje prowadzą do ujawnienia materiałów dowodowych w sprawie niszczenia polskiej bankowości. Oświadczenie adresuję do bankowej komisji śledczej, a także do prokuratury Rzeczypospolitej. Nie może być zgody na to, by powróciły czasy pogardy dla człowieka, wobec którego stosuje się metody bluźnierczych szkalowań, jakby na życzenie mętnych ośrodków wewnętrznych, a być może nawet obcych zamówień. Żongluje się sprawiedliwością.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WitoldHatka">Na przykładzie Wielkopolskiego Banku Rolniczego - grupa wpływowych funkcjonariuszy państwowych w powiązaniu ze służbami specjalnymi podstępnie wyrządziła ogromną szkodę interesowi państwa, w tym również interesowi publicznemu i prywatnemu. Pod okiem nadzoru bankowego doszło do obciążenia stanu własności poprzez rzeczywiste lub pozorne uszkodzenia składników majątku, co doprowadziło do wrogiego przejęcia polskiej instytucji finansowej Wielkopolski Bank Rolniczy na rzecz międzynarodowej korporacji kapitałowej ING Bank Śląski. Współdziałając z prokuratorami i służbami specjalnymi, dokonano ogromnej szkody szacowanej na 50 mln zł. W ten oto sposób doszło do nikczemnego działania na szkodę państwa polskiego, a także na szkodę rolników polskich. Prywatni właściciele banku, korporacja ING Bank Śląski z pełną świadomością dopuściła się aktu wrogiego przejęcia Wielkopolskiego Banku Rolniczego, co stanowi przestępstwo wobec dotychczasowych właścicieli, polskich rolników, a także przestępstwo wobec państwa polskiego. Aby odwrócić uwagę opinii publicznej od złowrogiego celu działania, prokuratorzy pod naciskiem służb specjalnych dokonali podłych zafałszowanych czynności śledczych i, łamiąc prawo, ogłaszali i ogłaszają fałszywe komunikaty przeciwko mojej osobie założyciela Wielkopolskiego Banku Rolniczego. Tego procederu dokonują prokuratorzy po dzień dzisiejszy.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WitoldHatka">Szanowny panie ministrze sprawiedliwości, fałszywy produkt medialny jest przygotowany na użytek lewackiej „Gazety Wyborczej” oraz komunistycznych mutantów, „Gazety Pomorskiej”, „Gazety Poznańskiej” i innych mediów, a ostatnio dla marginalnego, ale bardzo krzykliwego „Życia Warszawy”. Stylistyka redakcyjna tych piśmideł polega na bezlitosnym kopaniu przeciwnika politycznego. Od pięciu lat jestem publicznie szkalowany, poniżany za to, że mam odwagę bronić polskiej bankowości, bronić świętej własności rolników. Zamordować, zabić słowem, taki cel postawiły sobie wymienione media. Takie prawo łajdaków prasowych obowiązuje dzisiaj w Polsce. Czyni się to po to, aby przykryć świństwa, które przygotował pod dyktat prokurator Mirosław Augustyniak z Ostrowia Wielkopolskiego.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#WitoldHatka">Panie Marszałku! Oto przedstawiam kilka dowodów ujawniających metody stosowane przez zarząd komisaryczny, który świadomie pod nakazem dążył do wrogiego przejęcia przez korporację ING Bank Śląski. Bank Śląski z chwilą wchłaniania Wielkopolskiego Banku Rolniczego dokonał przejęcia czynnego portfela kredytowego z pozyskanymi klientami, co skutkowało natychmiastowym wzrostem obliga kredytowego. Natychmiast także czerpał korzyści z tytułu otrzymanych odsetek kredytowych. Przed tą operacją przekazania Bankowi Śląskiemu zarząd komisaryczny dopuścił się świadomie złodziejskiej operacji metodą utworzenia rezerw celowych z nadużyciem zasady ostrożnej wyceny, a następnie po przekazaniu korporacji ING Bank Śląski dokonał rozwiązania rezerw celowych. Matactwo to powiększyło wynik finansowy Banku Śląskiego. Biorąc pod uwagę, że Bank Śląski był notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych, skokowy efekt poprawienia wyników spowodował znaczne zainteresowanie inwestorów na giełdzie. Za paserskie działania Bank Śląski otrzymał wieloletnią pożyczkę od Narodowego Banku Polskiego na 1% w skali roku. Zabrać swoim, dać obcym - taka jest dusza moralisty Balcerowicza, który dzisiaj z trybuny sejmowej miał czelność łajać posłów i uczyć nas etyki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WojciechOlejniczak">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#WojciechOlejniczak">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do dzisiaj, czyli 19 lipca 2006 r., do godziny 9.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 1)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>