text_structure.xml 74.9 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z koalicyjnym programem rządowym „Solidarne Państwo”. Witam posłów, przybyłych gości oraz członków sekretariatu Komisji. Proponowany porządek dzisiejszego posiedzenia został doręczony państwu na piśmie. Jeżeli nie usłyszę głosu sprzeciwu, będę uważał, że został on przyjęty. Wobec braku sprzeciwu stwierdzam, że porządek posiedzenia został zaakceptowany.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Chciałbym zaproponować następujący tryb prac nad projektem. Jako pierwsze zostanie przedstawione przez wnioskodawcę uzasadnienie przedłożenia. Proponuję: aby następnie, proponuję, aby na temat projektu wypowiedzieli się przedstawiciele organizacji komorników, a także strony społecznej. Kolejno przewiduję, że odbędzie się debata, a następnie będą zadawane pytania do wnioskodawców. Na końcu proponuję przeprowadzić głosowanie nad wnioskami, które zostały sformułowane w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy jest sprzeciw wobec takiej propozycji prac nad projektem? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku dziennego, w którym zajmiemy się rozpatrzeniem w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1287). Głos przekazuję przedstawicielowi wnioskodawców, aby przedstawił nam projekt oraz jego uzasadnienie. Chciałbym, aby w trakcie omawiania projektu szczególna uwaga została zwrócona na zmiany, z którymi nie zgadzają się organizacje samorządu komorników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Nie ulega wątpliwości, że obecnie funkcjonujący w Polsce model egzekucji nie jest doskonały i budzi zastrzeżenia zarówno wierzycieli, jak i dłużników. Zmiany wprowadzone w wyniku kolejnych nowelizacji ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 133, poz. 882, z późn. zm.) nie przyniosły oczekiwanych efektów i stan egzekucji wciąż daleki jest od zadawolającego. Należy mieć świadomość, że bez egzekucji sądowej, zapewniającej szybkie i możliwe pełne zaspokojenie zasądzonych przez sądy roszczeń, nie może być mowy o prawidłowym funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Brak skuteczności działań funkcjonariuszy publicznych przyczynia się do lekceważenia prawa, podważa zaufanie do wymiaru sprawiedliwości i godzi w autorytet państwa. Niesprawna i nieskuteczna egzekucja utrudnia obrót gospodarczy, stanowiąc barierę wzrostu gospodarczego. Stwarza to, tym samym, korzystne warunki dynamicznego rozwoju sektora firm windykacyjnych, w tym także praktykujących tzw. dziką windykację.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Osiągnięcie szybko znaczącej poprawy skuteczności i sprawności egzekucji wymaga dokonania o wiele głębszych i bardziej radykalnych zmian w obowiązującym stanie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Na pilną potrzebę wprowadzenia takich zmian wskazują także wyniki kontroli sprawowania przez prezesów sądów rejonowych i Ministra Sprawiedliwości nadzoru nad działalnością komorników za lata 2000-2005 (do dnia 30 czerwca 2005 r.), przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli, w okresie od dnia 23 maja do dnia 26 października 2005 r., oraz Bank Światowy, opublikowanych w jego raportach o stanie egzekucji w Polsce. W informacji podsumowującej wyniki kontroli Najwyższa Izba Kontroli postulowała między innymi: podjęcie przez Ministra Sprawiedliwości prac legislacyjnych w celu zwiększenia dostępności do zawodu komornika i aplikacji komorniczej, monitorowanie przez Ministra Sprawiedliwości skuteczności działań komorników, kontynuowanie przez Ministra Sprawiedliwości działań w celu dostosowania sieci rewirów komorniczych do istniejących potrzeb oraz przyśpieszenia powoływania komorników zarówno w nowo utworzonych, jak i zwalnianych rewirach, co pozwoli na odciążenie dotychczas funkcjonujących kancelarii. Zaleca się również, w przypadkach naruszenia ustawowych obowiązków przez komorników, korzystanie przez uprawnione podmioty ze wszystkich instrumentów nadzoru, w tym wnioskowanie o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, a także usprawnienie procedur kontroli finansowej w sądach rejonowych w celu wyeliminowania przypadków niewłaściwego egzekwowania rozliczeń zaliczek i należności od komorników.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Usprawnienie egzekucji i przygotowanie projektu ustawy całkowicie zmieniającej model funkcjonowania komorników sądowych stanowi jedno z priorytetowych zadań rządu. Przyjęto, że przy realizacji tego zadania należy uwzględnić wyżej wymienione uwagi i wnioski Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Zasadnicza część projektu dotyczy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Najważniejsze zmiany obejmują, po pierwsze, nowe regulacje dotyczące funkcjonowania komorników i organizacji rewirów. Rewir komorniczy będzie obejmował obszar sądu rejonowego i będzie mógł w nim działać więcej niż jeden komornik. Takie rozwiązanie powinno przyczynić się do zwiększenia liczby komorników, a ich powoływanie nie będzie już zależne od utworzenia nowego rewiru. Po drugie, nowelizacja ma umożliwić wierzycielowi wybór komornika na terenie całego kraju, co poprzez zwiększenie konkurencji wśród komorników skutkować powinno szybszą i skuteczniejszą egzekucją. Po trzecie, zakłada się zwiększenie nadzoru nad komornikami ze strony prezesów sądów, m.in. poprzez wprowadzenie częstszych niż tylko raz w roku kontroli kancelarii i wydawanie na ich podstawie zarządzeń, które mogą być podstawą odwołania komornika. Po czwarte, doprecyzowanie przesłanek powołania, odwołania i zawieszenia w czynnościach komorników, asesorów komorniczych i aplikantów komorniczych. Po piąte, określenie nowych zasad odbywania aplikacji i asesury komorniczej. W tym obszarze zostało przyjęte rozwiązanie obowiązujące w pozostałych korporacjach prawniczych. Wprowadzono obligatoryjną asesurę komorniczą przed powołaniem na stanowisko komornika. Po szóste, proponowane jest zwolnienie Skarbu Państwa z obowiązku ponoszenia wydatków związanych z prowadzeniem egzekucji i uiszczania zaliczek przed wszczęciem egzekucji. Po siódme, postuluje się zmiany w zakresie kosztów egzekucyjnych przewidujące uzależnienie wysokości pobieranych przez komornika opłaty od sposobu egzekucji, a tym samym powiązanie ich z rzeczywistym nakładem pracy. Nie będą one ponoszone w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Przechodząc do poszczególnych zmian zaproponowanych w projekcie, podkreślić należy, że jednym z jego podstawowych założeń jest zwiększenie efektywności nadzoru nad komornikami.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Kontrola Najwyższej Izby Kontroli wykazała, że nadzór ten nie jest zadowalający. Podejmowane do tej pory działania nie doprowadziły do istotnej poprawy efektywności egzekucji komorniczej. Minister Sprawiedliwości oraz prezesi sądów powszechnych nie dysponowali pełnymi informacjami niezbędnymi do sprawowania skutecznego nadzoru oraz nie w pełni wykorzystywali przysługujące im w stosunku do komorników uprawnienie nadzorcze. Wobec tego konieczne są zmiany przepisów regulujących sprawowanie nadzoru nad komornikami.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Zachodzi także potrzeba wzmocnienia pozycji podstawowego organu nadzorczego, jakim jest prezes sądu rejonowego, przy którym działa komornik. Wobec tego zmian wymagają przepisy art. 3 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Proponuje się nadanie nowego brzmienia ust. 1. Według tej propozycji komornik przy wykonywaniu czynności podlega orzeczeniom sądu i prezesowi sądu, przy którym działa, co powinno podnieść rangę nadzoru sprawowanego przez prezesów sądów rejonowych i skuteczność podejmowanych przez nich czynności nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Według proponowanych ust. 2 i 3 w art. 3 ustawy poszerzeniu ulegnie zakres nadzoru sprawowanego przez prezesa sądu rejonowego, który uzyskuje możliwość wkraczania w kwestie gospodarowania środkami przeznaczonymi na utrzymanie kancelarii komorniczej i finansowanie działalności egzekucyjnej. Wprawdzie komornik, zgodnie z art. 3a ustawy, na własny rachunek wykonuje czynności wchodzące w zakres jego ustawowych zadań, jednak sfera gospodarki środkami przeznaczonymi na utrzymanie kancelarii komorniczej i finansowanie działalności egzekucyjnej ma ścisły związek z merytoryczną stroną jego działalności co rzutuje na sprawność i skuteczność egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Zgodnie z proponowanym ust. 3 dotyczącym zakresu nadzoru, o którym mowa w ust. 2, prezes sądu rejonowego działa w szczególności przez kontrolę kancelarii komornika, przeprowadzaną nie rzadziej niż raz w roku, sprawowaną osobiście lub przez wyznaczonego sędziego i przy pomocy księgowego, zaś w zakresie kontroli finansów przez upoważnioną przez siebie osobę, oraz w ramach rozpatrywania skarg i zażaleń niestanowiących przedmiotu rozpoznania sądu w trybie art. 767 Kodeksu postępowania cywilnego. Prezes sądu rejonowego uprawniony jest, w zakresie nadzoru, o którym mowa w ust. 2, do żądania od komornika stosownych wyjaśnień i wydawania zarządzeń, których nieprzestrzeganie może stanowić podstawę wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub odwołania komornika z zajmowanego stanowiska. W razie uznania, że zachodzą nieprawidłowości w zakresie podejmowanych przez komornika czynności egzekucyjnych podległych nadzorowi sądu, prezes sądu rejonowego zwraca się do sądu z wnioskiem o rozważenie możliwości wydania komornikowi zarządzeń w trybie art. 759 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W obecnym stanie prawnym kontrola kancelarii komornika może być przeprowadzana przez prezesa sądu rejonowego jedynie raz w roku. Proponowana zmiana przepisu art. 3 ust. 3 ustawy zmierza do stworzenia możliwości przeprowadzania kontroli tego rodzaju w każdej chwili i nawet wielokrotnie w ciągu roku, o ile zajdzie taka potrzeba. Należy nadmienić, że pojęcie kontroli użyte w ust. 3 obejmuje swoim zakresem także dokonywanie lustracji określonych wycinków działalności komorników. Z uwagi na fakt, że w zakresie kontroli finansowej wymagane są szczególne umiejętności, takie jak znajomość zasad rachunkowości czy też gospodarki finansowej kancelarii komorniczych, zasadne jest przyznanie prezesom sądów uprawnień do upoważnienia do nich osób posiadających odpowiednią wiedzę w tym zakresie (np. rewidentom), na wzór rozwiązania funkcjonującego w obecnie obowiązującym art. 64 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Wyposażenie prezesa sądu rejonowego w uprawnienie i zarazem obowiązek zwracania się do sądu w przypadku uznania, że zachodzą nieprawidłowości w zakresie podejmowanych przez komornika czynności egzekucyjnych, o rozważenie możliwości wydania komornikowi zarządzeń w trybie art. 759 § 2 k.p.c., jest rozwiązaniem, które powinno przyczynić się do zwiększenia efektywności nadzoru judykacyjnego nad komornikami i jednocześnie będzie stanowić wyraz wzmocnienia pozycji prezesa sądu rejonowego, jako podstawowego organu nadzoru nad komornikami.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Efektywność nadzoru sprawowanego przez prezesów sądów w najwyższej mierze zależy od pozostających w ich dyspozycji środków dyscyplinujących. Proponowany przepis, w powiązaniu z proponowanym art. 15 ust. 4 pkt 7 ustawy, umożliwia odwołanie komornika z zajmowanego stanowiska w razie zaniechania wykonania poleceń nadzorczych.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Kolejna ze zmian jest rozwiązaniem, wobec którego organizacje komornicze zgłaszają szczególnie wiele zastrzeżeń. W obecnym stanie prawnym, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rewir komorniczy obejmuje obszar właściwości sądu rejonowego, część tego obszaru lub obszar właściwości kilku sądów rejonowych. Wskutek takiej regulacji geografia rewirów komorniczych jest bardzo skomplikowana. Zdecydowanie najwięcej jest sądów rejonowych, przy których funkcjonuje kilka rewirów.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Rewiry, w obecnym kształcie, stanowią istotną przeszkodę w zwiększenia liczby komorników. Zgodnie z obecnie obowiązującym rozwiązaniem w rewirze może działać tylko jeden komornik. Wobec tego zwiększenie liczby komorników, co stanowi niezwykle ważny środek poprawy sprawności i skuteczności egzekucji, jest możliwe tylko w sytuacji, gdy utworzone zostaną nowe rewiry komornicze. Tymczasem tworzenie rewirów komorniczych pozostaje nadal, mimo usprawniających regulacji wprowadzanych przez kolejne nowelizacje ustawy, procesem skomplikowanym, czasochłonnym oraz absorbującym wszystkie uczestniczące w tym procesie organy.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Wobec tego proponuje się zmianę przepisów art. 7 ustawy i wprowadzenie rozwiązania, że rewir komorniczy obejmuje obszar właściwości sądu rejonowego. W konsekwencji sieć rewirów komorniczych stanie się przejrzysta i odpadnie konieczność skomplikowanego proceduralnie tworzenia rewirów. Dzięki temu czas i wysiłek organów nadzoru nad komornikami, które uczestniczą w procesie tworzenia rewirów (prezesi sądów okręgowego i apelacyjnych, Minister Sprawiedliwości) może być z powodzeniem spożytkowany na działania nadzorcze, w ścisłym tego słowa znaczeniu. Przede wszystkim jednak rozwiązanie to, w powiązaniu z propozycją wprowadzenia do art. 8 ustawy regulacji, że w rewirze może działać wielu komorników, stworzy odpowiednie warunki radykalnego i szybkiego zwiększenia liczby komorników sądowych.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W naszej ocenie konsekwencją wprowadzenia tych zmian wpłynie na wzrost skuteczności komorników, co przy obecnej liczbie spraw, znacznie przewyższającej możliwość ich załatwienia, nie wydaje się możliwe. Rozwiązania te, w powiązaniu z nowymi rozwiązaniami naboru na aplikację komorniczą i aplikację asesury komorniczej, wychodzi również naprzeciw oczekiwaniom młodych prawników pragnących realizować się zawodowo zgodnie ze swoim wykształceniem.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W art. 8 ust. 4 proponuje się rozwiązanie, zgodnie z którym wierzyciel ma prawo wyboru komornika w granicach terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W takim przypadku komornik będzie mógł działać poza obszarem swojego rewiru.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Rozwiązanie to gwarantuje wierzycielowi prawo swobodnego wyboru komornika na terenie całego kraju. Rozwiązuje to palący problem prowadzenia przez wierzyciela, w stosunku do jednego dłużnika, kilku, a nawet kilkunastu postępowań egzekucyjnych, tylko z tego powodu, że poszczególne składniki majątku dłużnika znajdują się na terenie całego kraju. Należy mieć na uwadze fakt, że wierzyciel egzekwujący jest podmiotem, w stosunku do którego sąd w postępowaniu rozpoznawczym orzekł, że jego żądanie jest zasadne i zasługuje na ochronę i wsparcie państwa. Wobec tego wierzyciel powinien, już chociażby z tej racji, czerpać dodatkową korzyść w postaci możliwości wyboru komornika na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, kierując się własnym przekonaniem o jego kwalifikacjach czy też skuteczności.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Przedmiotowa propozycja jest jedynie rozwinięciem już istniejących rozwiązań, dających możliwość komornikowi prowadzenia postępowania egzekucyjnego poza granicami swojego rewiru. Wobec tego nie doprowadzi do powstania komplikacji w zakresie sprawowania nadzoru nad czynnościami komornika przeprowadzanymi poza swoim rewirem.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Jak już wspomniano, jednym z podstawowych założeń nowelizacji jest zwiększenie liczby komorników. Zachodzi wobec tego potrzeba przygotowania odpowiednio wykwalifikowanych kadr umożliwiających realizację tego celu. Rodzi to konieczność wprowadzenia w tym zakresie nowych rozwiązań i nadania nowego brzmienia przepisom art. 10 ustawy, regulującym zagadnienia dotyczące przesłanek powołania na stanowisko komornika.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Komornik sądowy jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Jego działalność stanowi przedłużenie działalności sądów. Komornicy stanowią element wymiaru sprawiedliwości, w potocznym rozumieniu tego pojęcia. Wobec tego zarówno od komorników, jak i od aplikantów i asesorów komorniczych wymagać należy wysokich kwalifikacji moralnych. Oczekiwania te muszą rzutować na treść proponowanych przepisów art. 10 ustawy. Z obecnie obowiązującego przepisu art. 10 ust. 1 pkt 3 wynika, że przesłanką powołania na stanowisko komornika sądowego jest ukończenie wyższych studiów prawniczych lub administracyjnych. Charakter zadań realizowanych przez komorników sądowych uzasadnia jednak opinię, że komornicy powinni posiadać wykształcenie prawnicze.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Wobec powyższego proponuje się nadanie nowego brzmienia przepisowi art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy. Według tej propozycji komornikiem może być ten, kto ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra prawa lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Wspomniany charakter zadań realizowanych przez komorników uzasadnia także tezę, że powinni oni spełniać odpowiednie warunki psychofizyczne. Wobec tego w proponowanym art. 10 w ust. 1 pkt 7 oraz w ust. 2 zawarte są rozwiązania, zgodnie z którymi komornikiem może być ten, kto jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków komornika sądowego, przy czym zdolność ta podlega stwierdzeniu w trybie przepisów regulujących zakres i sposób przeprowadzania badań kandydatów do objęcia stanowiska sędziego. Z wymogu poddania się badaniom, zgodnie z proponowanym przepisem art. 10 ust. 2, zwolnieni są sędziowie, którzy takim badaniom zostali poddani przed objęciem urzędu. Zdolność do pełnienia obowiązków komornika sądowego, ze względu na stan zdrowia, ma się stwierdzać na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. nr 98, poz. 1070, z późń. zm.).</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Proponuje się również poszerzenie przesłanek powołania na stanowisko komornika o wymóg uprzedniej niekaralności oraz stwierdzenie, że przeciwko kandydatowi nie było prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe (co jest proponowane w art. 10 w ust. 1 pkt 4 i 5).</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W obecnym stanie prawnym asesura komornicza jest instytucją szczególnego rodzaju, odbiegającą w swoich założeniach od instytucji asesora sądowego czy też notarialnego. Odbycie asesury nie stanowi bowiem przesłanki powołania na stanowisko komornika sądowego.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Proponowany przepis art. 10 ust. 1 pkt 10 stanowi wyraz odejścia od dotychczasowej koncepcji asesury komorniczej i zmierza do nadania jej kształtu na wzór asesury sądowej, prokuratorskiej, radcowskiej, adwokackiej i notarialnej, a więc uczynienia z jej odbycia przesłanki powołania na stanowisko komornika sądowego. Według tej propozycji komornikiem sądowym może być ten, kto pracował w charakterze asesora komorniczego przez okres co najmniej roku.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Zgodnie z proponowanym nowym brzmieniem art. 10 ust. 3 osoby, które ukończyły aplikację sądową, prokuratorską, adwokacką, radcowską lub notarialną i zdały stosowny egzamin, jak również osoby, które w okresie wcześniejszym, nie dłuższym niż 8 lat, pracowały co najmniej 5 lat na stanowisku referendarza sądowego, ubiegając się o powołanie na stanowisko komornika sądowego, są zwolnione od wymagania odbycia aplikacji komorniczej oraz złożenia egzaminu komorniczego. Ponadto, w myśl projektowanego art. 10 ust. 4, zwolnionymi od wymogu odbycia aplikacji oraz złożenia egzaminu komorniczego mają być sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, radcowie prawni, notariusze, starsi radcowie Prokuratorii Generalnej oraz osoby posiadające tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Wzorem rozwiązań przyjętych w innych korporacyjnych ustawach prawniczych, w związku z uchwaleniem ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy – Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 163, poz. 1361), w art. 10 ust. 5 omawianego projektu ustawy proponuje się rozwiązanie umożliwiające przystąpienie do egzaminu komorniczego, bez obowiązku odbycia aplikacji komorniczej, pewnym grupom osób, które legitymują się określonymi okresami pracy lub prowadzenia własnej działalności na stanowiskach związanych ze stosowaniem lub tworzeniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Projekt przewiduje także zmiany w przepisach dotyczących zawieszenia w czynnościach i odwołania komornika ze stanowiska. Zmiany w tym zakresie zmierzają do wzmocnienia nadzoru nad komornikami, uczynienia przesłanek odwołania bardziej przejrzystymi oraz uproszczenia procedury. Proponuje się nową instytucję w postaci zawieszenia w czynnościach komornika, przeciwko któremu prowadzone jest postępowanie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe bądź postępowanie o nieumyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe, jak również, gdy wniósł o to sam komornik – w formach obligatoryjnej i fakultatywnej.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Istotne zmiany w projekcie związane są z kosztami prowadzonej egzekucji. Projekt zakłada, że w postępowaniu zabezpieczającym Skarb Państwa byłby zwolniony z opłat w sprawach niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jednocześnie Skarb Państwa nie miałby obowiązku uiszczania zaliczek na pokrycie wydatków egzekucji. W sytuacji gdy państwo część swej władzy w zakresie przymusowej egzekucji orzeczeń sądowych wydanych we własnym imieniu, oddaje w ręce komorników, gwarantując im jednocześnie godziwy dochód, oczekiwać należy, że w pewnej kategorii spraw nie będzie ponosić kosztów związanych z egzekwowaniem własnych należności. W zakresie opłaty stosunkowej pobieranej przez komornika proponuje się zróżnicowanie jej wysokości w zależności od sposobu przeprowadzanej egzekucji. Podstawowa opłata pobierana od dłużnika wynosiłaby 15% wyegzekwowanego przez komornika świadczenia, jednak nie mniej niż 1/10 i nie więcej niż trzydziestokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednak w przypadku wyegzekwowania świadczenia wskutek skierowania egzekucji do wierzytelności z rachunku bankowego lub wynagrodzenia za pracę komornik będzie pobierać od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie mniej niż 1/10 i nie więcej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W obu przypadkach komornik ściąga opłatę od dłużnika proporcjonalnie do wysokości wyegzekwowanych kwot. W sprawach tych, w przypadku umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela, oraz na podstawie art. 823 Kodeksu postępowania cywilnego, komornik będzie pobierać od dłużnika opłatę stosunkową w zmniejszonej wysokości, a mianowicie 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie mniej niż 1/10 i nie więcej niż dziesięciokrotność wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego, na wniosek wierzyciela zgłoszony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, komornik będzie pobierać od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 1/10 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Proponowane zmiany mają ponadto na celu powiązanie wysokości pobieranej przez komornika opłaty z rzeczywistym nakładem jego pracy w danym postępowaniu egzekucyjnym co powinno sprzyjać kształtowaniu zachowań wierzyciela i dłużnika powodujących wzrost efektywności egzekucji oraz obniżeniu jej kosztów. Premiując dłużnika obniżeniem opłaty w razie dobrowolnego zaspokojenia wierzyciela w toku egzekucji (ta bowiem okoliczność jest najczęstszą przyczyną cofnięcia wniosku egzekucyjnego), należy spodziewać się zwiększenia liczby egzekucji zakończonych stosunkowo szybko, z wyżej wymienionej przyczyny. Istotną korzyścią wprowadzenia proponowanej nowelizacji będzie odstąpienie od obciążania sądów powszechnych obowiązkiem rozpoznawania spraw opartych na dyspozycji obecnego art. 49 ust. 2 ustawy. Nowe brzmienie art. 49 uzależniające wysokość opłaty egzekucyjnej od nakładu pracy komornika w postaci odpowiednich progów (1/10 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, 5%, 10% i 15%) eliminuje potrzebę sądowej ingerencji w wysokość opłat egzekucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Projekt zakłada również, że wierzyciel poniesie opłatę, o której mowa w art. 49, w przypadku niecelowego wszczęcia egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Tak w skrócie wyglądają podstawowe założenia zmian proponowane przez rząd w ustawie o komornikach sądowych. Zmiany w pozostałych ustawach są niezbędne w związku z przyjęciem projektu podstawowego.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Zwracam także uwagę, że przedstawione przepisy dotyczą jedynie zmian materialnych, natomiast nowe rozwiązania dotyczące samego prowadzenia postępowania egzekucyjnego będą dokonywane za pomocą ustawy nowelizującej Kodeks postępowania cywilnego. Odpowiednia rządowa propozycja w tej mierze została już przygotowana oraz zatwierdzona przez Komitet Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W imieniu wnioskodawcy zwracam się prośbą, o przyjęcie przez Komisję rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1287).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">Dziękuję za przedstawienie projektu oraz jego uzasadnienia. Stanowiska do projektu na piśmie zostały złożone przez: Krajową Radę Komorniczą, Asesorów Komorniczych Apelacji Poznańskiej oraz Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową. Wszystkim członkom Komisji tekst tych opinii został przekazany. Jednak, z uwagi na to, że być może nie do wszystkich dotarły te opinie lub nie wszyscy zapoznali się z ich treścią, chciałbym, aby przedstawiciele wymienionych organizacji przedstawili ustnie uzasadnienie swoich stanowisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyKomorniczejAndrzejKulagowski">Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji z 1997 roku wprowadziła do polskiego systemu prawa zupełnie nową jakość instytucji prawnej, jaką są komornicy. Komornik stał się samodzielnym podmiotem, który, jak to dziś zostało powiedziane, stanowi kontynuację i realizację działań sądu powszechnego. Komornik jest jedyną poza sądem instytucją w naszym kraju, która jest uprawniona do prowadzenia postępowania egzekucyjnego ze wszystkimi jego konsekwencjami m.in. z wykorzystaniem elementów przymusu. Od 1997 roku, kiedy nowa ustawa została wprowadzona w życie, mniej więcej co dwa lata, mamy do czynienia z kolejną jej nowelizacją. Wielokrotnie zwracaliśmy się do Ministerstwa Sprawiedliwości, aby wspólnie usiąść i przygotować nowy projekt, ponieważ duża liczba poprawek i zmian, która została wprowadzona do ustawy powoduje, że staje się ona nieczytelna i niefunkcjonalna. Dziś zamiast otrzymać nowy jednolity projekt mamy koleją fragmentaryczną nowelizację ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyKomorniczejAndrzejKulagowski">Przechodząc do analizy przedstawionych rozwiązań warto zwrócić uwagę na dwa elementy. Po pierwsze, nowelizacja została przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości praktycznie bez żadnej konsultacji zewnętrznej. Dotychczas wszystkie propozycje dotyczące prac nad zmianami w tzw. ustawy komorniczej zawsze spotkały się z naszym odzewem. Nigdy nie odmówiliśmy oceny projektu oraz sporządzenia na piśmie i przekazania odpowiednich uwag, wniosków i propozycji. Tym razem żadnych rozmów ani konsultacji nikt z nami nie prowadził. Po raz pierwszy, aby omówić sprawę nowelizacji, spotkaliśmy się z przedstawicielami Ministerstwa dopiero wczoraj. W związku z zaistniałą sytuacją, gdy dano nam odczuć, że komornicy nie stanowią organizacji właściwej do opiniowania projektów ich dotyczących, poprosiliśmy, jako Krajowa Rada Komornicza, niezależnych ekspertów o sporządzenie opinii na temat proponowanych zmian. Ekspertami, do których się zwróciliśmy, były osoby od lat zawodowo zajmujące się zagadnieniami egzekucji komorniczej. Jednak ze względu na to, że prace nad projektem ustawy prowadzone były w dosyć szybkim tempie, dopiero dzisiaj mogliśmy przedłożyć na ręce przewodniczącego Komisji dwie z zamówionych ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyKomorniczejAndrzejKulagowski">Ekspertów, do których zwróciliśmy się o pomoc, było pięciu, ale tylko dwóch z nich jest obecnych na dzisiejszym posiedzeniu. Jest to prof. Andrzej Marciniak – kierownik Katedry Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Łódzkiego oraz dr. Lech Kujawski – adiunkt w Katedrze Ekonometrii i Statystyki Uniwersytetu Gdańskiego. Zwracam się do prezydium, aby w dalszej części dzisiejszego posiedzenia eksperci ci mogli zabrać głos i przedstawić krótką opinię na temat projektu.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzedstawicielKrajowejRadyKomorniczejAndrzejKulagowski">Po drugie, naszym zdaniem projekt, który został przedłożony Komisji. ma charakter rewolucyjny. To nie jest kosmetyczna zmiana przepisów, ale totalna zmiana reguł w postępowaniu egzekucyjnym. Można powiedzieć, że tym samym wprowadzamy eksperymentalne rozwiązania, które w Europie nigdzie nie zostały sprawdzone. Działalność komornika poza rewirem i działalność wielu komorników w jednym rewirze oznacza eksperyment przeprowadzany wyłącznie w naszym kraju. Nikt w Europie takich rozwiązań jeszcze nie odważył się wprowadzić. Dotychczas były próbowane tylko fragmentaryczne próby tego rodzaju zmian, z których bardzo szybko się wycofywano. Ten argument jest niezwykle istotny i należy się nad nim zastanowić na samym początku prac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">W wystąpieniu przedstawiciela Krajowej Rady Komorniczej padło stwierdzenie, że projekt nie był konsultowany z Krajową Radą Komorniczą. Dlaczego takich konsultacji nie było? Czy prawdą jest, że samorząd komorników nie miał możliwości zgłaszania do niego żadnych uwag ani opinii? Czy resort sprawiedliwości mógłby się wypowiedzieć na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o zarzut, że opinie ekspertów nie mogły być wcześniej przygotowane, pragnę zwrócić uwagę, że druk projektu był dostępny na stronie internetowej od 13 grudnia 2006 r, czyli od trzech miesięcy. Wydaje mi się, że było wystarczająco dużo czasu na opracowanie i dostarczenie wszelkich opinii. Dlatego uważam, że przedstawione pretensje są chyba niezasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Procedura obligatoryjnych konsultacji przygotowanych projektów ustaw z organizacjami społecznymi i zawodowymi jest regulowana specjalnymi przepisami. Z naszej strony wszystkie wymogi zawarte w tych regulacjach zostały spełnione. Osobiście odbieram wystąpienie prezesa Andrzeja Kuligowskiego jako wyraz poczucia pewnego dyskomfortu komorników, którzy zostali pominięci przy pisaniu tego projektu, ale nie jako zarzut, iż Minister Sprawiedliwości nie wykonał ustawowych obowiązków. Wyraźnie stwierdzam, że obowiązek obligatoryjnej konsultacji z samorządem komorników został wypełniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">W sprawie postulatu przedstawienia opinii przez ekspertów środowiska komorników, prezydium Komisji wyraża zgodę na ich wystąpienie w trakcie debaty. Jednocześnie przypominam, że jeszcze będzie możliwość szerszej dyskusji oraz dyskusji nad każdym z przyjmowanych przepisów. Każdy z artykułów projektu ustawy będzie omawiany po kolei i wtedy będzie można kierować pytania do wnioskodawców. Dlatego przedstawiane teraz opinie nie muszą być bardzo szczegółowe, a powinny dotyczyć założeń ogólnych projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Zanim głos zabiorą nasi eksperci, zwracam się z prośbą, aby najpierw mógł wypowiedzieć się przedstawiciel Związku Banków Polskich. Pan prezes musi za chwilę wyjść i dlatego chcielibyśmy niejako przepuścić go w kolejce do zabrania głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzedstawicielZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Na początku pragnę wyrazić ogólną opinię Związku Banków Polskich na temat przygotowanego projektu nowelizacji. Związek jest organizacją reprezentującą największe grono potencjalnych wierzycieli, czyli klientów komorników. Dlatego dla naszego środowiska jest sprawą niezwykle ważną, aby reforma dotycząca egzekucji sądowej przebiegała sprawnie i przyniosła pożądane efekty. Oczekujemy, że przyniesie ona poprawę istniejącego stanu rzeczy. Związek Banków Polskich popiera w zasadzie przedstawiony projekt. Uważamy, że zawiera on rozwiązania, które dają szansę na dokonania pewnego przełomu i zmiany tych wszystkich rozwiązań, które nie najlepiej funkcjonowały pomimo wielu prób ich naprawienia. Stoimy jednak na stanowisku, że proponowane rozwiązanie, zgodnie z którym w jednym rewirze może działać więcej niż jeden komornik, może budzić pewne wątpliwości. Nasz niepokój jest tym większy, że propozycja ta ma cechy pewnego rodzaju eksperymentu. Zastanawiamy się nad tym, czy wszystkie skutki wprowadzenia takiego rozwiązania zostały do końca przemyślane i odpowiednio oprzyrządowane w przepisach ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, a także w Kodeksie postępowania cywilnego? Uwagi ekspertów, które zostały zawarte w ich opiniach, wyrażają konkretne obawy o praktyczne funkcjonowanie tego rozwiązania. Zdajemy sobie sprawę, że autorzy projektu podjęli próbę wprowadzenia zmian, kierując się przede wszystkim negatywna oceną o dotychczasowych bardzo złych praktykach dotyczących tworzenia rewirów komorniczych. Ocena ta pochodzi od Ministerstwa Sprawiedliwości, a także od prezesów sądów apelacyjnych. Negatywne doświadczenia były oczywiście uwarunkowane wieloma innymi przyczynami, jednak z góry nie można zakładać, że dotychczasowego wadliwego systemu nie można usprawnić. Dlatego, zgodnie z naszym stanowiskiem optymalnym rozwiązaniem byłoby przyjęcie takich regulacji, które pozwoliłyby na tworzenie dużo większej liczby rewirów, ale z zachowaniem zasady, że na jeden rewir przypada jeden komornik.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzedstawicielZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Druga zasadnicza uwaga Związku Banków Polskich dotyczy stosowania w postulowanej ustawie norm dotyczących tzw. tajemnicy bankowej. Zmiana, która została zaproponowana przez wnioskodawcę w art. 1 zmiana nr 5, przewiduje w rzeczywistości nieograniczony dostęp komorników do informacji objętych tajemnicą bankową. W rozwiązaniu tym nie zostało jednak sprecyzowane, o jakie informacje chodzi, jakiego okresu mają one dotyczyć – czy tylko od dnia wszczęcia postępowania, czy też okresu wcześniejszego? Dotychczasowa praktyka wskazuje, że takie rozwiązania sprawiają wiele problemów praktycznych, które ostatecznie trzeba rozstrzygać przez sądy. Musimy pamiętać, że przepisy o tajemnicy chronią prawa klientów banków i dlatego nie można dopuścić do tego, aby komornik w sposób zupełnie nieskrępowany mógł uzyskać informacje chronione prawem o innych osobach, niż dłużnik. W praktyce nagminnie zdarzają się takie przypadki, że komornicy żądają od banków informacji nie tylko o obrotach na rachunkach, ale także o tym, kto dokonywał wpłat i na czyją rzecz. Mówiąc te słowa mam przede wszystkim na myśli kontrahentów posiadacza rachunku bankowego. W naszej ocenie ustawowe regulacje dotyczące tajemnicy bankowej nie pozwalają na takie działania. Wobec tego należy pogodzić uprawnienia komornika w zakresie dostępu do informacji z prawami innych osób.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzedstawicielZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Związek Banków Polskich deklaruje czynny udział w pracach nad projektem ustawy i będzie popierać wszystkie rozwiązania, które będą służyć będą poprawie obecnego stanu rzeczy, mając na uwadze własny interes oraz interes wszystkich wierzycieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejMarciniak">Zostałem poproszony przez Krajową Radę Komorniczą o zaopiniowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw z druku nr 1287 oraz przedstawienie tej oceny na dzisiejszym posiedzeniu. Nie została ona jeszcze sporządzona na piśmie, ale mam już przygotowaną wstępną ocenę całego projektu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AndrzejMarciniak">Na początku pragnę jednak zaznaczyć, że moja ocena ma charakter autorski i nie zawsze pokrywa się z opinią Krajowej Rady Komorniczej. Wynika to z faktu, że jestem naukowcem, co obliguje mnie do niezależności w wyrażaniu poglądów, a nie działania w charakterze pełnomocnika i obrońcy czyichś interesów.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AndrzejMarciniak">Przedstawiony projekt zawiera wiele szczegółowych rozwiązań, które należy ocenić pozytywnie. Jednak zapisano w nim także wiele fundamentalnych propozycji, do których muszę się odnieść krytycznie. Moja krytyczna ocena wynika z posiadanej wiedzy na temat funkcjonowania instytucji komorniczych w Europie. Jednymi z najważniejszych rozwiązań, jakie proponuje się w przedłożeniu, jest wprowadzenie możliwości funkcjonowania nieograniczonej liczby komorników w jednym rewirze, a także możliwość powoływania nieograniczonej liczby komorników. Trzecią nowatorską propozycją jest pomysł polegający na tym, aby wierzyciel miał nieograniczone prawo do wyboru komornika, czyli mógł wybrać dowolnego komornika z działających na obszarze całego kraju. Tego rodzaju propozycje uważam za bardzo niebezpieczne, albowiem dysponujemy już pewną wiedzą na temat, jak tego rodzaju eksperymenty skończyły się w innych krajach. W Niemczech oraz Anglii były podejmowane tego rodzaju próby, ale doprowadziło to do licznych nieprawidłowości w funkcjonowaniu komorników sądowych, a zwłaszcza do powszechnej korupcji. Po jakimś czasie próby wprowadzenia tego rodzaju rozwiązań w krajach takich jak Niemcy i Anglia zostały zarzucone. Jedynym krajem w Europie, który wprowadził i utrzymuje nieograniczoną konkurencje komorników i możliwość działania na terenie całego kraju, jest Holandia. Nie muszę jednak nikomu przypominać, że obszar tego kraju odpowiada terytorium jednego województwa w Polsce i dlatego kontrola nad komornikami w tamtych warunkach jest w pełni możliwa. Natomiast w kraju średniej wielkości, jakim jest Polska, będą z tym bardzo duże kłopoty. Nieograniczone prawo wyboru komornika doprowadzi, w mojej ocenie, do sytuacji, że pojawią się niekorzystne zjawiska, takie jak w Anglii i Niemczech. Należy także pamiętać, że te dwa kraje mają znacznie wyższą kulturę prawną niż Polska. Dodatkowo spodziewam się pojawienia zjawiska, że wielkie korporacje finansowe, tj. banki i towarzystwa ubezpieczeniowe, będą dysponować własnymi komornikami. Tego typu duże podmioty gospodarcze będą zawierały stałe umowy o współpracę z niektórymi komornikami. Tym samym pewna grupa komorników będzie funkcjonować na usługach wielkich korporacji. Powstanie także poważny problem z taką egzekucją należności, która nie przynosi żadnego zysku, np. świadczeń alimentacyjnych. Obecnie egzekucja takich niedochodowych świadczeń jest de facto finansowana z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#AndrzejMarciniak">Nie ulega wątpliwości, że w Polsce zachodzi konieczność zwiększenia liczby komorników sądowych, których jest obecnie za mało w stosunku do potrzeb. Na tym tle rodzi się jednak pytanie, jaką metodą ma zostać osiągnięty założony cel. Czy będzie to metoda zaproponowana w projekcie z druku nr 1287, czy może tworzenia większej liczby rewirów, jednak przy założeniu, że w rewirze działa tylko jeden komornik? W mojej ocenie, dotychczasowe rozwiązania normatywne pozwalają na dosyć nieskomplikowane tworzenie nowych rewirów komorniczych. Wcześniej mógł to robić Minister Sprawiedliwości, a obecnie kompetencję tę mają prezesi sądów rejonowych. Niestety, organy te ze swoich uprawnień bardzo rzadko korzystały do tej pory. Na tym polu mamy do czynienia z pewną inercją, a nawet z pewnego rodzaju zaniedbaniami. Prezesi sądów nie chcą obecnie tworzyć nowych rewirów.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AndrzejMarciniak">Jeśli chodzi o procedury powoływania komorników na poszczególne rewiry, to w tym zakresie występują pewne problemy, ale przy pewnej zmianie przepisów, a w szczególności ograniczeniu procedur administracyjnych i odwoławczych, sprawa ta stanie się znacznie prostsza.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#AndrzejMarciniak">W uzasadnieniu do projektu pojawiły się opinie, że organizacja instytucji komornika sądowego, a zwłaszcza zasady jej zasady funkcjonowania oraz liczba komorników powinna odpowiadać takim samym regułom, jakim podlegają inne korporacje prawnicze, choćby adwokaci i radcy prawni. Uważam, że przyjęcie takiej zasady stanowi daleko idące uproszczenie. Nie można się zgodzić z tak daleko posuniętym utożsamianiem tych wszystkich korporacji. Po pierwsze, komornik nie jest adwokatem, ale funkcjonariuszem publicznym. Po drugie, jest on funkcjonariuszem publicznym szczególnego rodzaju. Państwo przekazuje mu swoje kompetencje w zakresie stosowania środków przymusu. Są to środki, które ingerują w podstawowe prawa i wolności obywatelskie, choćby takie, jak: prawo własności, ochrona korespondencji, nienaruszalność mieszkania. Wobec powyższego dostęp do tego zawodu oraz zasady powoływania komorników muszą być przez państwo bardzo precyzyjnie określone i ściśle regulowane. Szeroki dostęp do tego zawodu, tak jak jest to możliwe w korporacji adwokackiej, z uwagi na wspomniane funkcje, w tym przypadku nie jest możliwy. Oczywiście można korzystać z pewnych rozwiązań, ale powinno się to robić to z możliwie daleko idącymi ograniczeniami. Tym samym trzeba się cały czas zastanawiać, jak zwiększyć liczbę komorników w Polsce, ale czy poprzez usprawnienie istniejących procedur, czy też poprzez porywanie się na eksperyment, którego stosowanie w innych krajach przyniosło wiele zjawisk patologicznych? Odpowiedź na to pytanie ma moim zdaniem zasadniczy charakter.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#AndrzejMarciniak">Projekt zawiera także szereg innych szczegółowych rozwiązań, które wymagają komentarza, ale ze względu na prośbę przewodniczącego Komisji nie będę omawiał ich w tej chwili. Mam nadzieję, że na dalszym etapie prac nad poszczególnymi zmianami będę miał jeszcze możliwość wypowiedzenia się na ich temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Chciałbym zwrócić uwagę na wyrażany w dyskusji pogląd, że stan egzekucji w Polsce jest niezadowalający. To jest pewna niczym nieumotywowana ocena, ponieważ, tak naprawdę, nikt nie wie, ani nie postarał się wyjaśnić i precyzyjnie określić, na czym ma polegać stan zadowalający. Kolejnym ekspertem, którego zaprosiliśmy do współpracy i prosilibyśmy o dokonanie oceny projektu pod kątem danych statystycznych, jest dr Lech Kujawski. Mam nadzieje, że te pewne przekazane przez niego dane pozwolą obiektywnie ocenić, jaki jest rzeczywisty stan przeprowadzania egzekucji komorniczych w Polsce. Informacje te oparte są na materiale statystycznym, który komornicy dwa razy do roku składają w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Nie jestem prawnikiem, ale statystykiem i dlatego ciężko jest mi dokonać, pod względem prawnym, oceny propozycji rządowych. Celem mojego wystąpienia jest jednak dokonanie opisu statystycznego dotychczasowego stanu egzekucji komorniczej, a także ocena ewentualnego wpływu nowelizacji na liczbę dokonywanych egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Problemem przeprowadzanej egzekucji komorniczej zajmuję się od wielu już lat, jestem autorem kilkunastu publikacji naukowych dotyczących skuteczności egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Pierwsza moja uwaga jest skierowana pod adresem przedstawicieli resortu sprawiedliwości. Przed chwilą minister Krzysztof Józefowicz nawiązywał do raportu Banku Światowego oraz raportu Najwyższej Izby Kontroli, jako dwóch podstawowych dokumentów stanowiących podstawę proponowanej nowelizacji. W mojej ocenie wnioski, które resort wyciąga z raportu Banku Światowego, są wadliwe. Jakiś czas temu podjąłem się krytyki tego raportu. Bank przejął tę krytykę, gdyż wiceprezes tej instytucji podczas pobytu Warszawy odbył ze mną spotkanie na ten temat. Po tym spotkaniu Bank postanowił jeszcze raz zweryfikować informacje, z których korzystał i zapowiedział opublikowanie sprostowania do raportu raportu. Takie działanie Banku Światowego można ocenić jako przyznanie się do błędu popełnionego przy wykorzystaniu materiału statystycznego użytego w trakcie opracowywania dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Jeśli chodzi o raport Najwyższej Izby Kontroli, należy stwierdzić, że postępowanie tej instytucji w trakcie przeprowadzania można określić jako niedopuszczalne. Najwyższa Izba Kontroli sporządzając dokument, wybrała kilka warszawskich rewirów komorniczych i tylko na podstawie tych informacji wyciągnęła wnioski. Zwracam uwagę, że Warszawa nie jest reprezentatywna dla badania działania komorników. Przecież nie można na podstawie opisu 100 najbogatszych Polaków twierdzić, że nasz kraj jest bardzo bogaty. Nie można wykonywać badań statystycznych na niereprezentatywnej grupie i na ich podstawie wysnuwać wnioski dotyczące całej populacji. Jak widać, raporty będące podstawą nowelizacji można uznać za dokumenty o wątpliwej wartości informacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Kolejno chcę przedstawić kilka uwag dotyczących egzekucji sądowej. Wszystkie wnioski, które przedstawię, bazują na informacjach wysyłanej przez komorników do Ministerstwa Sprawiedliwości. Nigdy nie widziałem, aby resort sprawiedliwości posługiwał się tymi danymi w jakichkolwiek merytorycznych dyskusjach. Te dane są wysyłane dwa razy w roku i być może są w jakiś sposób wykorzystywane, ale nigdy tego nie stwierdziłem. W każdym razie dane te są oficjalne i każdy może je sprawdzić i skorzystać z nich.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Na początku zwracam uwagę, że od 2004 roku skuteczność egzekucji systematycznie rośnie i jest to stała tendencja. Jest to efekt wprowadzenia do systemu prawa nowych rozwiązań uchwalonych przez Sejm w 2000 roku. Dodatkowo zwracam uwagę, że od kilku lat zmniejsza się znacząco wielkość rewirów komorniczych. Nowych rewirów z roku na rok sukcesywnie przybywa, a liczba spraw wpływających do komorników ustabilizowała się na pewnym poziomie, a w 2006 roku nawet spadła. Dlaczego wielkość rewiru komorniczego maleje? Odpowiedź kryje się w badaniach porównawczych dotyczących skuteczności egzekucji w rewirach: małych, średnich i dużych. Raport Banku Światowego wyraźnie wskazywał, że remedium na wszelkie bolączki i poprawę skuteczności egzekucji będzie tworzenie nowych rewirów. Ta teza do pewnego stopnia jest prawdziwa, ale trzeba się także liczyć z tym, że jeżeli liczba rewirów będzie zbyt wysoka, to skuteczność egzekucji zmaleje. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta, dlatego, że mały rewir komorniczy nie jest w stanie unieść kosztów wszystkich przeprowadzanych egzekucji, zwłaszcza jeżeli tylko część z nich jest dochodowa. Zbyt duża liczba małych rewirów doprowadzi do sytuacji, że kosztami ich utrzymania będzie trzeba obciążyć najbiedniejszych. W tej sytuacji najubożsi także nie będą mogli skutecznie wyegzekwować swoich należności. Duży bank poradzi sobie, gdyż będzie miał prywatnego komornika, a tymczasem, jak zwykle, największe koszty poniesie przeciętny obywatel. To są fakty, na które nie można nie zwracać uwagi. W tym kraju jest jeszcze miejsce dla większej liczby rewirów oraz komorników, ale nie może być ona nieograniczona, gdyż skutki tego będą katastrofalne.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">W mojej ocenie Ministerstwo Sprawiedliwości nie przeprowadziło żadnych badań symulacyjnych na ten temat. Pozwoliłem sobie jednak na samodzielne przeprowadzenie takich badań. Zostały one opublikowane w dwóch czasopismach naukowych: „Zeszytach Naukowych Uniwersytetu Warszawskiego” oraz w „Prawie Europejskim”. Rozumiem, że posłowie nie muszą znać wszystkich publikacji naukowych, ale resort sprawiedliwości powinien zainteresować się i studiować literaturę naukową dotyczącą przedmiotu swoich zainteresowań. Wyżej wymienione publikacje są ogólnie dostępne.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#EkspertKrajowejRadyKomorniczejLechKujawski">Na końcu swojej wypowiedzi mam jeszcze pytanie do przedstawicieli strony rządowej. Czy resort sprawiedliwości może wykazać się jakimikolwiek wyliczeniami dotyczącymi skutków przewidywanych zmian w taksie komorniczej? Zwracam uwagę, że proponowane w projekcie zmiany nie tylko ingerują w liczbę komorników oraz istniejących rewirów, ale także wprowadzają zmiany dotyczące przynależności do zawodu komornika. Komornikiem będzie mógł zostać każdy, kto spełnia określone wymogi formalne tzn. posiada odpowiednie wykształcenie, zdał egzamin itd. Czy ktokolwiek badał skutki takich działań na aspekt finansowy przeprowadzania egzekucji? Mam wrażenie, że takie badania nie zostały przeprowadzone. Przyjmowanie tego typu rozwiązań przypomina metody podejmowania decyzji praktykowane w latach osiemdziesiątych, czyli branie danych z sufitu. Ktoś, kto nie zna realiów tego rynku, zadecydował, że przyjęcie jego rozwiązań będzie najlepsze dla egzekucji komorniczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzedstawicielKrajowejSpoldzielczejKasyOszczednosciowoKredytowejPawelGrzesik">Zważywszy na fakt, że projekt, który jest przedmiotem obrad, dotyczy w istotny sposób działalności Spółdzielczych Kas, zdecydowaliśmy się na wyrażenie naszej opinii na jego temat. Opinia została złożona w formie pisemnej i jest sygnowana datą 20 lutego 2007 roku. Opinia ta jest pozytywna. Kasa Krajowa popiera wszelkie działania, które zmierzają do poprawienia skuteczności i sprawności egzekucji. Dostosowując się jednak do prośby przewodniczącego Komisji o krótkie wystąpienia, pragnę jedynie zaznaczyć, że nasza propozycja sprowadza się do zwiększenia efektywności egzekucji poprzez rozciągnięcie przepisów dotyczących bankowego tytułu egzekucyjnego na działania spółdzielczych kas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliDariuszZdzieracki">Chciałbym odpowiedzieć ekspertowi Krajowej Rady Komorniczej, który wypowiadał się negatywnie na temat raportu Najwyższej Izby Kontroli. Został nam postawiony zarzut, że Izba wykonała badanie na niereprezentatywnej grupie. Rzeczywiście, kontrole były prowadzone w wybranych sądach rejonowych, a nie w kancelariach komorniczych. Przypominam, że żaden organ nie ma uprawnień, aby kontrolować kancelarie komornicze. Raport nie został jednak opracowany poprzez wyekstrapolowanie danych uzyskanych w dwóch sądach rejonowych, na całą populację. Stawianie takiego zarzutu jest niewłaściwe. Izba podając pewne dane ogólne w raporcie, robiła to na podstawie materiałów sprawozdawczych nadesłanych do Ministerstwa Sprawiedliwości. Tym samym dane, którymi dysponowaliśmy przygotowując dokument, niczym się nie różniły od tych, którymi dysponował dr Lech Kujawski. Reasumując, zarzut wnioskowania o całej populacji jedynie na podstawie danych z dwóch rewirów komorniczych jest nieprawdziwy i nie znajduje oparcia w faktach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielPolskiejKonfederacjiPracodawcowPrywatnychLewiatanKrzysztofKajdar">Na dzisiejszym posiedzeniu odbywa się pierwsze czytanie projektu i dlatego dosyć krótko wypowiem się na jego temat. Nasza organizacja popiera kierunek nowelizacji przyjęty w projekcie i wyraziła ten pogląd w opiniach pisemnych przesłanych do resortu sprawiedliwości. Jednak, poza ogólnym poparciem, mamy kilka drobnych uwag dotyczących poszczególnych przepisów. Obawiamy się, czy niektóre z przygotowanych rozwiązań nie wpłyną negatywnie na osiągnięcie głównego celu nowelizacji, jakim jest przyspieszenie egzekucji komorniczej. Nasze zastrzeżenia będziemy przedstawiać w trakcie rozpatrywania konkretnych propozycji zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy są inne zgłoszenia do dyskusji ogólnej? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy przedstawiciel resortu sprawiedliwości mógłby się ustosunkować do przedstawionych zastrzeżeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Bardzo krótko odniosę się do zastrzeżeń przedstawionych w dyskusji, gdyż dłuższy komentarz będzie potrzebny dopiero w momencie omawiania konkretnych rozwiązań. Uwagi i zastrzeżenia zgłaszane do projektu w trakcie dyskusji są zastrzeżeniami są nam znane i były przedstawiane na wcześniejszym etapie prac legislacyjnym. Rząd jest gotowy do bardzo dalekiej współpracy w kwestii formułowania konkretnych przepisów w trakcie szczegółowego rozpatrywania projektu, ale są pewne elementy zasadnicze, z których nie zrezygnujemy. Gdy usłyszałem wypowiedź dra Lecha Kujawskiego, zacząłem zastanawiać się nad tym, dlaczego jeśli obecnie jest tak dobrze, to jest aż tak źle? W ocenie eksperta obecna sytuacja egzekucji komorniczej w Polsce jawi się sielankowo. Jednak, w odróżnieniu od oceny eksperta, który zna sytuację jedynie teoretycznie, osobiście zajmowałem się w praktyce tymi problemami. Byłem wiceprezesem bardzo dużego sądu okręgowego i dlatego dobrze wiem, na czym realnie polega zwiększanie liczby komorników. Jeśli w dużym mieście chcemy zwiększyć ich liczbę, chociażby o jednego, to musimy wytyczyć nową mapę rewirów. Nie jest jednak prawdą, że rewiry tworzone są abstrakcyjnie. Powstają one na obszarze właściwości danego sądu rejonowego. Na terenie małego sądu nie jest to poważny problem, ale w przypadku dużego trzeba stworzyć ich mapę z nowymi granicami. Takie działania leżą w kompetencji sądu okręgowego. Sąd dopiero składa wniosek o stworzenie nowego rewiru do prezesa sądu apelacyjnego, który może go zaakceptować. Zanim nowy rewir zostanie utworzony, w tej sprawie musi wypowiedzieć się samorząd. Takie konsultacje stwarzają pole do wprowadzenia kolejnych zmian. Na końcu Minister Sprawiedliwości może zaakceptować propozycję utworzenia nowego rewiru, ale do zwiększenia liczby komorników w takim mieście jest jeszcze bardzo daleko. Po utworzeniu nowego rewiru Minister Sprawiedliwości może w „Monitorze Polskim” opublikować obwieszczenie o wolnym stanowisku komorniczym. Dopiero wtedy każdy, kto spełnia warunki formalne, może się zgłosić, w terminie miesiąca, na to stanowisko. Kolejnym krokiem jest podjęcie przez Ministra Sprawiedliwości decyzji o powołaniu komornika. Na taką decyzję można jeszcze składać skargi do sądu administracyjnego. Czy taką procedurę można potraktować jako elastyczną reakcją na potrzeby rynku? Czego my bronimy? Być może byłem nieudolnym wiceprezesem, ale zwiększenie liczby komorników o trzech zajęło mi dwa lata, przy pełnej współpracy z samorządem komorniczym. Mimo dobrej współpracy istniejące procedury uniemożliwiają szybsze działania.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Kolejno pragnę zauważyć, że wszyscy interesujący się kwestią komorników doskonale wiedzą, że w Europie jesteśmy dopiero na trzydziestym którymś miejscu, jeśli chodzi o ich liczbę na 100 tysięcy mieszkańców. Czy to jest adekwatna sytuacja do potrzeb rozwijającej się w naszym kraju gospodarki? Tym samym istniejący stan prawny jest także niedostosowany do sytuacji wymagającej szybkiego zwiększenia liczby komorników. Właśnie z tego powodu resort sprawiedliwości wystąpił z inicjatywą bardzo odważnych zmian w obowiązujących przepisach. Niewątpliwie nasze propozycje są rewolucyjne, zgadzam się z taką ich oceną, ale w naszym kraju nadszedł czas na odważne decyzje. Dlatego nie rozumiem obaw związanych z tym, że wierzyciele uzyskają w Polsce możliwość wyboru dowolnego komornika. Jeżeli obszar całego kraju jest zbyt wielki, to wyboru będzie można dokonać na terenie działania jednego sądu apelacyjnego. Przypomnę, że sądów apelacyjnych jest w kraju 11, a więc obszar działania każdego z nich jest bardzo rozległy. Wprowadzenie wspomnianej zasady nie spowoduje więc jakiejś wielkiej rewolucji. Warto także stwierdzić, że mimo namów ekspertów Banku Światowego, pozostawiamy nadal rejonizację egzekucji z nieruchomości. Będzie ona przeprowadzana przez komorników działających w miejscu położenia egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Obawy środowisk komorniczych dotyczą również tego, że w Polsce pojawi się nagle bardzo wielu komorników. Przecież nie każdy będzie mógł zostać komornikiem. Zwróćmy uwagę na to, jak wysokie wymagania będą stawiane kandydatom na funkcję komornika. Łatwo powiedzieć, że każdy, kto spełnia warunki formalne, będzie mógł zostać komornikiem, a jednak nie jest to prawda. Przecież nie oznacza to, że nagle w jakiejś miejscowości absolwenci szkoły zawodowej, jeśli zechcą, to z dnia na dzień staną się komornikami. Są dwa sposoby dochodzenia do zawodu komorniczego. Po pierwsze, poprzez zawody prawnicze tj. zawód sędziego, prokuratora, notariusza itd. Po drugie, poprzez aplikację i asesurę komorniczą. Aplikację i szkolenia będzie prowadził samorząd komorniczy. Tylko on będzie mógł kształcić przyszłych komorników. Asesor komorniczy ma być pomocnikiem komornika i w ten sposób ma zdobywać przyszły fach. Czy takie dwa modele dostępu do zawodu oznaczają, że z dnia na dzień zaleje nas fala komorników? Przecież w zasadzie otwarty jest zawód notariusza i w dużym stopniu otwarte są pozostałe zawody prawnicze. Minister Sprawiedliwości rozpatruje pozytywnie wszystkie kandydatury, jeśli tylko spełniają wymogi formalne, a jednak liczba notariuszy utrzymuje się nadal na stałym poziomie 1800. Tak się tylko mówi, że wystarczy spełnić warunki formalne, ale w praktyce są one przecież bardzo trudne do spełnienia. Komornik to nie jest zawód dla każdego. To jest profesja dla ludzi bardzo dobrze przygotowanych zawodowo i propozycje resortu w pełni to gwarantuje. Nie mówmy zatem, że z dnia na dzień liczba komorników wzrośnie dziesięciokrotnie. Nikt na sali tego nie powiedział, ale często w mediach można znaleźć takie rewelacje. W mojej ocenie takie przewidywania nie znajdują uzasadnienia w faktach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#EkspertKRKLechKujawski">Od 2003 roku liczba rozpatrywanych spraw wzrosła o 8,5%, a liczba komorników o 14%. Być może procedura powoływania komorników jest długotrwała, ale nie na tyle, aby dynamika wzrostu liczby komorników była wyższa od wzrostu spraw. Właśnie ze względu na tę tendencję rewiry komornicze są coraz mniejsze. Skoro komorników przybywa szybciej niż spraw, to obszar przeciętnego rewiru musi maleć.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#EkspertKRKLechKujawski">Jeśli chodzi o raport Najwyższej Izby Kontroli, to przygotowałem bardzo szczegółową krytykę tego dokumentu. Z punktu widzenia wyciągania wniosków z materiałów statystycznych raport jest zły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś jeszcze chciałby się wypowiedzieć na temat projektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselMariaZuba">Dane przedstawione przez dra Lecha Kujawskiego wskazują na pozytywny stan, ale tylko w sytuacji, gdy odniesiemy je do liczby egzekucji przeprowadzonych w 2003 roku. Jednak sytuacja w gospodarce wskazuje, że sprawność postępowań komorniczych jest bardzo niska. Dlatego pozytywne trendy, o których słyszymy, dotyczące szybszego przyrostu komorników niż liczby spraw nie pozwalają wyciągnąć wniosku, że obecny stan jest zadowalający. Wnioski z badań statystycznych powinniśmy zatem odnosić do rzeczywistej sytuacji na rynku. Jeżeli dokonamy takich porównań, to znajdziemy bardzo poważne uzasadnienie do przeprowadzania zmiany systemu powoływania komorników oraz przeprowadzania egzekucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselAndrzejLiss">W wypowiedzi prof. Andrzeja Marciniaka padło stwierdzenie, że wprowadzenie rozwiązania, dzięki któremu w jednym rewirze będzie działać wielu komorników, przyniesie negatywne skutki, doprowadzi do patologii, a nawet korupcji. Zwracam się z prośbą do ekspertów oraz przedstawicieli wnioskodawcy projektu, aby przygotować szersze opinie na ten temat. Rozumiem, że na przygotowanie tego rodzaju ekspertyz potrzeba trochę czasu. Uważam, że termin dwóch tygodni na przygotowanie tych informacji będzie wystarczający. Dalsze prace nad projektem powinny być kontynuowane przez Komisję dopiero po zapoznaniu się z tymi ekspertyzami. Moją prośbę proszę traktować jako wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś jeszcze chciałby się wypowiedzieć na temat projektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Nie ma już chętnych do zabrania głosu i dlatego chciałbym się odnieść do wypowiedzi posłanki Marii Zuby oraz ministra Krzysztofa Józefowicza.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Mimo licznych ocen istniejącej sytuacji nadal nie wiemy, co stanowi standard. Co to oznacza, że egzekucja jest dobra albo niedobra? Czy egzekucja na poziomie 50% to jest dobrze, czy źle? Nikt tego nie próbuje zdefiniować i dlatego każdy podchodzi do oceny działań komorników z własnego punktu widzenia. Jeżeli w tych 50% niewyegzekwowanych wierzytelnościach są moje pieniądze, to znaczy, że egzekucja jest nieskuteczna, jeżeli są to pieniądze innych oznacza to, że jest dobrze. To jest bardzo ważna sprawa z punktu widzenia dokonywania oceny działania komorników w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Po drugie, minister Krzysztof Józefowicz stwierdził, że procedury powoływania komorników na dotychczasowej zasadzie, tzn. jeden rewir jeden komornik, trwają zbyt długo. Istotnie, tak jest, ale długość trwania tych procedur nie jest winą komorników. Obecnie funkcjonujące w tej mierze przepisy narzucają takie, a nie inne procedury. Osobiście jestem za dokonaniem zmiany tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Po trzecie, należy bardzo uważnie zwrócić na fakt, że Związek Banków Polskich oraz organizacja pracodawców prywatnych „Lewiatan” dają wyraźny sygnał, że nieograniczona liczba komorników oraz brak rewirów komorniczych skutkować będzie brakiem kompetencji. Obecnie na takich zasadach, jakie nam się proponuje, działa cała administracja państwowa. Ten fakt potwierdzają komornicy oraz najważniejsi wierzyciele, zainteresowani sprawnością egzekucji. Jeżeli w trakcie dyskusji nad proponowanymi zmianami będą pomijane te trzy najważniejsze głosy społeczne, będzie to oznaczało, że nie mamy po co nadal się zbierać. Brak reakcji na nasze stanowisko oznacza, że nie ma żadnego problemu. Rozwiązania wprowadzające zasadę, że wielu komorników działa w jednym rewirze, a także brak ograniczeń w liczbie powoływanych komorników budzą nasze największe obawy. W naszej ocenie, wbrew temu, co zostało dziś powiedziane, Minister Sprawiedliwości został rozwiązaniami dotyczącymi mianowania komornika niejako ubezwłasnowolniony. Minister nie będzie miał nic do powiedzenia i będzie musiał podpisać nominację, jeżeli kandydat będzie spełniał wymogi formalne. Co więcej, taka nominacja będzie musiała dotyczyć tego sądu, w którym życzy sobie działać komornik. W tej sytuacji przy Sądzie Rejonowym Warszawa-Śródmieście, który dla wielu jest synonimem bogactwa, gdyż egzekucje w miejscu, w którym koncentruje się życie gospodarcze, stanowią bardzo lukratywne zajęcie, będzie funkcjonować – powiedzmy – ilu komorników. Zgodnie z proponowanym przez wnioskodawcę projektem żadnych limitów komorników już nie będzie. Natomiast będą także takie rejony w Polsce, gdzie żadnych komorników nie będzie chciał pracować. Jeżeli te dwa fundamentalne problemy rozwiążemy wspólnie, tj. kwestię nieograniczonej liczby komorników w rewirze oraz mianowania nieograniczonej liczby komorników, to pozostałe rozwiązania nie będą stanowiły problemu. Krajowa Rada Komornicza jest gotowa do stałej współpracy z Komisją i cały czas może służyć pomocą. Naprawdę, naszym celem jest, aby egzekucja była sprawna i skuteczna. Nie chcemy być także utożsamiani z tymi, którzy niszczą szpitale, bo taki obraz kreują media. Nasza praca bardzo często jest wykonywana także na rzecz bardzo biednych ludzi, a przede wszystkim służy państwu. Jesteśmy przedłużeniem sądu i wyroki sądowe bez naszej pracy pozostaną na papierze.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PrzedstawicielKRKAndrzejKulagowski">Jeszcze raz zwracam się z prośbą do Komisji, aby zacząć od poszukania wspólnie rozwiązania dwóch najważniejszych problemów, czyli zasad powoływania komorników oraz nieograniczonej ich liczby w jednym rewirze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Ocena posłanki Marii Zuby jest trafna. Nie możemy zadowalać się tym, że nastąpił kilkuprocentowy wzrost liczby komorników, w stosunku do liczby spraw, jeżeli nie porównamy tego ze stanem wyjściowym. Pamiętajmy o tym, co działo się pod rządami poprzedniej ustawy o komornikach sądowych i jaka była realna możliwość zostania komornikiem? W tamtych czasach liczba komorników całymi latami nie zwiększała się. Jeśli więc szafujemy liczbami, co być może wygląda obiecująco, to porównajmy te dane ze stanem faktycznym, który na pewno nie był zadowalający. Nie twierdzimy, że zwiększenie liczby komorników jest panaceum na rozwiązanie problemów egzekucji w Polsce, to jest tylko jeden z wielu pomysłów, które przygotowujemy. Kolejne propozycje obejmują liczne zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego. Dzięki tym nowym rozwiązaniom proceduralnym komornicy otrzymają szereg nowych instrumentów, które skutecznie pomogą im w przeprowadzaniu egzekucji. Uważamy jednak, że bez zwiększenia liczby komorników nie poprawi się stan egzekucji w Polsce. Jaki jest stan pożądany, tego nie wiemy, ale mamy świadomość, że aktualna sytuacja nie jest do zaakceptowania. Dodam, że przeciętnie na jednego komornika w Polsce przypada ok. 6 tysięcy spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Dziękuję za przedstawienie projektu oraz najważniejszych problemów związanych z nowelizacją. Stanowiska wszystkich zainteresowanych stron otrzymaliśmy na piśmie i każdy może się z nimi zapoznać. Obecna nowelizacja jest jednym z elementów głębokiej reformy wymiaru sprawiedliwości wpisanej w program koalicji rządowej. Nie oznacza to jednak, że wszelkie ewidentne błędy należy tolerować. Komisja nie zamierza ograniczać dyskusji nad projektem i wszyscy zaproszeni goście mają prawo do wyrażania swojej oceny o proponowanych rozwiązaniach.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">W imieniu prezydium Komisji proponuję, aby do dnia 27 lutego wszystkie osoby, które mają konkretne propozycje poprawek do projektu, przygotowały je na piśmie i złożyły do sekretariatu Komisji. Poprawki będą opracowane, powielone oraz rozesłane do wszystkich uczestników prac. Mam nadzieje, że rząd odniesie się do zgłoszonych propozycji, a następnie wszystkie rozwiązania zostaną rozpatrzone na następnym posiedzeniu Komisji, które odbędzie się 6 marca o godzinie 1200. Dzięki temu dalsze prace nad projektem zostaną usprawnione. Wydłużenie terminu składania poprawek umożliwi także posłom opozycji zgłoszenie swoich propozycji. Posłów opozycji zachęcam do uczestnictwa w pracach naszej Komisji oraz do zgłaszania wszelkich zastrzeżeń. Przypominam także, że wszystkie poprawki zgłoszone przez stronę społeczną muszą mieć formę pisemną oraz poparcie kogoś z posłów. Poprawki będzie można także składać także w trakcie kolejnych etapów prac legislacyjnych. Mam nadzieję, że będziemy pracować w miarę szybko i ustawa zostanie uchwalona do końca kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Stwierdzam, że pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw druk nr 1287 zostało zakończone.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Jednocześnie informuję, że protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Komisji. Czy w punkcie: sprawy różne są jakieś sprawy do załatwienia? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofJurgiel">Dziękuje za przybycie. Zamykam posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z koalicyjnym programem rządowym „Solidarne państwo”.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>