PPC / ppc

text_structure.xml 636 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 11)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Zych oraz wicemarszałkowie Olga Krzyżanowska, Aleksander Małachowski i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Chcę na wstępie przeprosić za to krótkie opóźnienie. Jest ono związane z tym, iż obradował Konwent Seniorów, by zająć stanowisko wobec zgłoszonych wniosków o uzupełnienie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JózefZych">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie posłanki Irenę Marię Nowacką, Małgorzatę Ostrowską i Danutę Ciborowską oraz pana posła Tadeusza Sławeckiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JózefZych">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Irena Maria Nowacka i pan poseł Tadeusz Sławecki.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JózefZych">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Tadeusz Sławecki i pani poseł Danuta Ciborowska.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JózefZych">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatu o posiedzeniach komisji, które odbędą się w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#TadeuszSławecki">Informuję, że w dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się posiedzenia następujących komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług wspólnie z Komisją Ustawodawczą — po zakończeniu porannych głosowań,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług wspólnie z Komisją Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisją Ustawodawczą — 20 minut po zakończeniu porannych głosowań,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów wspólnie z Komisją Przekształceń Własnościowych oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Zdrowia wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#TadeuszSławecki">— Komisji do Spraw Służb Specjalnych — o godz. 11.15,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#TadeuszSławecki">— Komisji do Spraw Służb Specjalnych — o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego wspólnie z Komisją Kultury i Środków Przekazu, Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego wspólnie z Komisją Kultury i Środków Przekazu oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 15.15,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Przekształceń Własnościowych — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej wspólnie z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu wspólnie z Komisją Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 17.30,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu — bezpośrednio po zakończeniu wspólnego posiedzenia — o godz. 17.30,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Nadzwyczajnej do zbadania zasadności zarzutów NIK w stosunku do niektórych byłych ministrów współpracy gospodarczej z zagranicą — o godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 19,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#TadeuszSławecki">— Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 19.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Jest to w pełni uzasadnione, gdyż większość projektów, które mamy uchwalić, znajduje się w komisjach, a zatem prace komisji w tym przypadku w pełni uzasadniają wnioski o zgodę.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JózefZych">Wysoka Izbo! Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym,</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu,</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JózefZych">Kluby parlamentarne przedłożyły propozycje zmian w składzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#JózefZych">W związku z tym Prezydium Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, proponuje, aby dodać następujące nowe punkty porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#JózefZych">— Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich i rządowym projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 2007, 2218, 2289 i 2397),</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#JózefZych">— Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 2203, 2418),</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#JózefZych">— Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej (druki nr 2317 i 2419),</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#JózefZych">— Zmiany w składzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#JózefZych">Jednocześnie Prezydium Sejmu proponuje, aby w debatach nad punktami porządku dziennego wymagającymi dyskusji wysłuchać 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#HenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Potwierdzam to, o czym była mowa na posiedzeniu Konwentu Seniorów, że jeśli chodzi o pierwsze proponowane uzupełnienie - sprawozdanie komisji dotyczące podatku akcyzowego - nasz klub nie wyraża zgody. Sądzimy, że należy to wprowadzić na następne posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefZych">Czyli rozumiem, że jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WacławMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wyrażam, tak jak na posiedzeniu Konwentu Seniorów, sprzeciw wobec wprowadzenia do porządku obrad projektu zmiany ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu. Ordynacji wyborczej po prostu się nie zmienia na 5 minut czy na minutę przed wyborami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przystąpimy zatem do rozstrzygnięcia tej kwestii zgodnie z przyjętą praktyką i zasadami.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JózefZych">Pod głosowanie poddam propozycje Prezydium Sejmu. Ich odrzucenie oznacza, że nie wprowadzamy proponowanych punktów do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu, aby do porządku obrad obecnego posiedzenia wprowadzić punkt: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich i rządowym projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 2007, 2218, 2289 i 2397), zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu głosowało 289 posłów, przeciw - 106, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm propozycję Prezydium Sejmu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#JózefZych">Obecnie przejdziemy do głosowania w sprawie ordynacji wyborczej. Pod głosowanie poddaję propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za tym, aby w porządku dziennym obecnego posiedzenia Sejmu umieścić punkt: Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 2203 i 2418), zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 406 posłów. Za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu głosowało 194 posłów, przeciw - 196, 16 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm propozycję Prezydium Sejmu odrzucił, a tym samym nie wprowadzamy jej do porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#JózefZych">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#JózefZych">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji dotyczącego oceny zgodności konkordatu z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej uchwalonej przez Zgromadzenie Narodowe przedstawionego przez panią poseł Krystynę Łybacką i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#JózefZych">W dyskusji zgłoszono wnioski:</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#JózefZych">— o odrzucenie sprawozdania zawartego w druku nr 2423,</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#JózefZych">— o odesłanie tego sprawozdania do komisji w celu uzupełnienia o wniosek dotyczący ratyfikacji konkordatu, a więc o przedstawienie sprawozdania o projekcie ustawy o ratyfikacji konkordatu w terminie umożliwiającym rozpatrzenie na bieżącym posiedzeniu Sejmu,</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#JózefZych">— o zobowiązanie właściwych komisji sejmowych do przedstawienia sprawozdań o projektach ustaw z druków nr 2309, 2322, 2310, 2312 i 2323 w terminie do dnia 23 czerwca 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#JózefZych">— o rozpatrzenie ostatecznego sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej po podjęciu przez parlament decyzji co do wymienionych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#JózefZych">W odniesieniu do dwóch ostatnich wniosków klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedłożył projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu, po niejednomyślnym stanowisku Konwentu Seniorów, postanowiło zaproponować Sejmowi uzupełnienie porządku obrad, ale będziemy nad tym głosować dopiero po rozstrzygnięciu dwóch pierwszych wniosków, a więc o odrzucenie sprawozdania, ewentualnie o skierowanie go do komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie!)</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#JózefZych">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie sprawozdania z druku nr 2423.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ jestem autorem tego wniosku, chciałbym złożyć propozycję kompromisowego rozwiązania tego problemu. Byłbym gotowy wycofać wniosek o odrzucenie sprawozdania, gdyby konsens Sejmu polegał na tym, że dzisiaj kierujemy sprawozdanie z powrotem do Komisji Nadzwyczajnej po to, aby do wieczora uzupełniła ona swoje sprawozdanie, wykonując zadanie, jakie nałożył na nią Sejm, aby można było jutro przejść do drugiego, a jeśli nie zostaną zgłoszone w czasie debaty poprawki - do trzeciego czytania konkordatu. Jest to propozycja niekonfliktowa, która wynika bezpośrednio z sugestii marszałka prowadzącego wczoraj obrady. Myślę, że ci, którzy odrzucą tę propozycję, nie chcą porozumienia, chcą gry.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Nie wiem, jak w tym momencie można by dojść do takiego kompromisu. Mam określone wnioski. Jestem zobowiązany, jeżeli pan poseł nie wycofa tego wniosku, przeprowadzić głosowanie, bo jest on najdalej idącym wnioskiem, chyba że byłaby deklaracja wszystkich klubów, że się na propozycję pana posła zgadzają.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JózefZych">Już widzimy, że nie ma zgody.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JózefZych">Wobec tego, Wysoki Sejmie, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej, zawartego w druku nr 2423, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 411 posłów. Za odrzuceniem sprawozdania głosowało 210 posłów, przeciw - 184, wstrzymało się od głosowania 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął wniosek o odrzucenie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! W tej sytuacji Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm zobowiązał Komisję Nadzwyczajną do przedstawienia sprawozdania o projekcie ustawy o ratyfikacji konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską - zgodnie z § 3 uchwały z dnia 1 lipca 1994 r. - w terminie umożliwiającym rozpatrzenie tego sprawozdania na bieżącym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#JózefZych">Jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#JózefZych">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kolejność poddawania wniosków pod głosowanie moim zdaniem powinna być następująca: po odrzuceniu przez Wysoką Izbę sprawozdania komisji powinien pan marszałek przegłosować drugi mój wniosek o natychmiastowe przejście do drugiego czytania projektu ustawy, a w wypadku braku poprawek - przejście do trzeciego. Jest to logiczne. Gdyby Sejm odrzucił wniosek... - bardzo przepraszam SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JózefZych">Chwileczkę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KrzysztofKamiński">Gdyby Sejm odrzucił wniosek o przejście do drugiego czytania, wtedy otwiera się możliwość zaproponowana przez pana marszałka, czyli zwrot do komisji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#KrzysztofKamiński">Sejm nie wyraził jeszcze ochoty, aby ponownie zaufać tej komisji. Być może odeśle sprawę do Komisji Spraw Zagranicznych, a tymczasem propozycja pana marszałka jak gdyby znowu sprawę oddaje pani poseł Łybackiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefZych">Otóż chciałbym...</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Prosiłbym bardzo o uwagę.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#JózefZych">Szkoda, panie pośle, że pan się spóźnił na posiedzenie Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Kamiński: Nie byłem powiadomiony o tym.)</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#JózefZych">Jeżeli nie zdążono pana poinformować, to bardzo przepraszam, rzeczywiście Konwent był zwoływany w ostatniej chwili.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Powstały problemy proceduralne i różnice zdań.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu dokonało następującej wykładni: Jesteśmy w trakcie drugiego czytania i wobec tego sprawozdanie przedstawiane w dniu wczorajszym było jednym z elementów drugiego czytania. A zatem, panie pośle, nie ma potrzeby przechodzenia do drugiego czytania i uwzględniania tego wniosku, bo jesteśmy w trakcie drugiego czytania. Jeżeli Sejm przyjmie propozycję Prezydium Sejmu, by zobowiązać komisję do przedłożenia sprawozdania w dniu dzisiejszym, to Prezydium Sejmu zaproponuje powrót do rozpatrywania tego punktu w dniu jutrzejszym, a zatem, jak pan widzi, szukamy regulaminowego, racjonalnego rozwiązania i nie ma tu żadnych kolizji.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Ponieważ jest sprzeciw wobec propozycji Prezydium Sejmu, poddam ją pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#JózefZych">Przypomnę, iż Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm zobowiązał Komisję Nadzwyczajną do przedstawienia sprawozdania o projekcie ustawy o ratyfikacji konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską - zgodnie z § 3 uchwały z dnia 1 lipca 1994 r. - w terminie umożliwiającym rozpatrzenie tego sprawozdania na bieżącym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 408 posłów. Za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu głosowało 196 posłów, przeciw - 199, 13 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KrzysztofKamiński">Panie Marszałku! W związku z tym mam wniosek. Skoro nie zostały zgłoszone żadne poprawki do ustawy o ratyfikacji konkordatu, a - jak pan marszałek przed chwilą powiedział - jesteśmy w trakcie drugiego czytania, proszę o przejście do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Nałęcz: W jakim trybie pan poseł przemawia?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Rozumiem nadzwyczajną aktywność pana posła Kamińskiego, który dzisiaj trochę dłużej spał. Każdy by chciał to czynić.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#TadeuszIwiński">Mówiąc serio, chcę zapytać pana posła Kamińskiego, w jakim trybie zgłasza taki wniosek. Jak słusznie pan marszałek akcentował, jesteśmy w trakcie drugiego czytania. Uważam, że bez stanowiska komisji i bez ustosunkowania się Sejmu do stanowiska tej komisji - czy być może innej komisji, którą należy powołać - trudno byłoby przejść do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Panie pośle, teraz jestem zobowiązany odnieść się również do tego, o czym pan przed chwilą powiedział. Na skutek podjęcia decyzji o niezwracanie się do komisji jest pytanie, w jaki sposób komisja ma przedłożyć to sprawozdanie dodatkowe...</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Wobec powstałej sytuacji zarządzam 15-minutową przerwę i zwołuję posiedzenie Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 32 do godz. 10 min 43)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JózefZych">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przepraszam za tę dłuższą przerwę, ale w czasie posiedzenia Konwentu Seniorów poszukiwaliśmy sposobu na rozwiązanie powstałego problemu. W związku z tym informuję, iż Prezydium Sejmu proponuje Sejmowi następujące rozwiązanie. Po pierwsze, podjęcie decyzji o skierowanie projektu ustawy o ratyfikacji konkordatu do Komisji: Spraw Zagranicznych i Ustawodawczej. Przyjęcie tego wniosku oznaczać będzie wygaśnięcie mandatu Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#JózefZych"> Po drugie, zobowiązanie komisji do przedstawienia sprawozdania o projekcie ustawy. I tu są dwie propozycje: w terminie umożliwiającym rozpatrzenie na następnym posiedzeniu Sejmu, czyli do poniedziałku, lub bezterminowo.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#JózefZych">A zatem przystąpimy do głosowania nad propozycją Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektu ustawy o ratyfikacji konkordatu do Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Ustawodawczej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 396 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 383 posłów, przeciw - 3, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm postanowił skierować projekt ustawy o ratyfikacji konkordatu do Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#JózefZych">A teraz przejdziemy do głosowania nad ustaleniem terminu przedłożenia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#JózefZych">W pierwszej kolejności przegłosujemy propozycję, aby komisje przedłożyły sprawozdanie do poniedziałku, czyli w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na następnym posiedzeniu Sejmu. Nieprzyjęcie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm nie określił terminu.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Można, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#JózefZych">Proszę bardzo, pan poseł Bugaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Rozumiem, że jeżeli Wysoka Izba przyjmie wniosek wskazujący termin przez pana podany, to z tego oczywiście automatycznie nie wynika zobowiązanie, by Izba rozpatrzyła ustawę ratyfikacyjną na następnym posiedzeniu. Wynika tylko taka możliwość. Chciałbym, żeby pan marszałek zechciał to wyraźnie powiedzieć, aby nie było tu wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Zgodnie z regulaminem to Sejm decyduje o zatwierdzeniu porządku obrad. A zatem jeżeli są wątpliwości co do porządku, zawsze decyduje Sejm. W tej chwili określamy, panie pośle, termin złożenia sprawozdania przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JózefZych">Proszę bardzo, pan poseł Nałęcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TomaszNałęcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem zapytać przedstawiciela rządu, ale zdaje się, że przyszedł ktoś z Ministerstwa Spraw Zagranicznych... Jeśli chodzi o termin poniedziałkowy, to przewiduję tutaj bardzo istotne utrudnienia. Jak Wysoki Sejm wie, została ogłoszona deklaracja rządu w sprawie konkordatu. Wiemy wszyscy, że - po wielomiesięcznych rozmowach - uzgodniona ze Stolicą Apostolską. Realizując tę deklarację, rząd przedłożył propozycje ustaw okołokonkordatowych. Reakcją na to przedłożenie było oficjalne pismo sekretarza episkopatu do marszałku Sejmu, informujące, że Konferencja Episkopatu inaczej interpretuje tę deklarację niż rząd.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#TomaszNałęcz">Zwróciłem się w imieniu klubu Unii Pracy na posiedzeniu podkomisji do spraw ustaw okołokonkordatowych z pytaniem, jak należy rozumieć deklarację i która interpretacja tej deklaracji jest zasadna...</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Głos z sali: W jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#TomaszNałęcz">W trybie zapytania skierowanego do rządu, ponieważ głosujemy, panie pośle, w sprawie poniedziałkowego terminu przedłożenia sprawozdania. Jako członek Komisji Spraw Zagranicznych obawiam się, że nie będzie dostatecznych materiałów, żeby do poniedziałku tę kwestię merytorycznie rozstrzygnąć. Pismo, które jako poseł podkomisji otrzymałem z MSZ, tej sprzeczności nie wyjaśnia. Dlatego chciałem zapytać przedstawiciela MSZ, czy do poniedziałku będziemy mieli rozstrzygnięcie i odpowiedź na to pytanie. Mój klub nie może głosować za terminem poniedziałkowym, jeśli w tej sprawie nie będzie deklaracji Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Skoro jedna komisja pracowała kilka lat, to pytam, jak w ciągu kilku nocy dwie komisje w innym składzie osobowym mają się z tak poważną problematyką zapoznać, jeśli nie mają materiałów, bo materiały, ekspertyzy są w posiadaniu Komisji Nadzwyczajnej? Samo przekazanie materiałów może trwać,...</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#KazimierzPańtak">... myślę więc, że Prezydium Sejmu proponuje nam tutaj fikcyjny termin, a w ogóle jeżeli chodzi o kolejność, to w tym momencie wnioskiem dalej idącym, jeżeli już ma być głosowanie, jest wniosek o bezterminowość, o to, aby komisja nie miała narzuconej woli i nie musiała pracować nerwowo.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Głos z sali: By pracowała bezwolnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JózefZych">Chwileczkę. Wysoki Sejmie! Pan poseł Pańtak tym razem na temat tego, co jest dalsze, a co bliższe, przedobrzył. Ustalenie terminu krótkiego jest jednak najdalej idące, to jest pierwsza rzecz. Panie pośle, żeby nie było wątpliwości: Zobowiązuję ministra, by dopilnował, aby do godz. 16 Komisja Nadzwyczajna przekazała wszystkie materiały Komisji Ustawodawczej...</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JózefZych">... i Komisji Spraw Zagranicznych. To jest techniczna czynność.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#JózefZych">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#IrenaLipowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałabym tylko z szacunkiem przypomnieć, że istnieje 140 stron ekspertyz ekspertów Komisji Nadzwyczajnej, istnieją dodatkowe ekspertyzy oraz dodatkowe trzy nowe ekspertyzy ekspertów komisji konstytucyjnej, a skład osobowy pokrywa się w bardzo dużej części ze składem komisji, myślę, że pan poseł Iwiński jest w stanie...</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: My nie jesteśmy w stanie do jutra tego przeczytać.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#IrenaLipowicz">Panie pośle, pan mi tłumaczył, że nie ma prawdy i fałszu, tylko jest geometria Łobaczewskiego, ale ja jestem pełna wiary...</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#IrenaLipowicz">... w pana zdolności i naprawdę pan jest w stanie przeczytać 140 stron. Poza tym pan je zna, przecież pan jest właśnie członkiem tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Oklaski, wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Poseł Longin Pastusiak: Kto to jest w stanie w tym czasie przeczytać? Do jutra nie jesteśmy w stanie przeczytać!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JózefZych">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Jeżeli przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Ustawodawczej trafią na problemy, to zaproponują odpowiednie modyfikacje, pomoc itd. Myślę, że Sejm za chwileczkę rozstrzygnie.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku zobowiązującego komisje do przedstawienia sprawozdania o projekcie ustawy o ratyfikacji konkordatu w terminie umożliwiającym rozpatrzenie na następnym posiedzeniu Sejmu, czyli do poniedziałku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 405 posłów. Za przyjęciem propozycji głosowało 195 posłów, przeciw - 200, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm nie ustalił terminu złożenia sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Informuję w związku z tym, o czym była mowa przed przerwą, iż klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłosił w sprawie związanej z konkordatem projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#JózefZych">W czasie posiedzenia Sejmu decyzję o wprowadzeniu projektu pod obrady może Sejm podjąć tylko na wniosek Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu po rozważeniu wszystkich okoliczności z uprawnienia tego nie skorzystało. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JerzySzmajdziński">Panie Marszałku! Ponieważ pan w imieniu Prezydium Sejmu półtorej godziny temu mówił, że podda ten wniosek pod głosowanie, chcę się dowiedzieć w imieniu naszego klubu, co się takiego wydarzyło, że Prezydium zmieniło zdanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Istotnie, Prezydium Sejmu zmieniło stanowisko. Jeżeli w regulaminie dało się upoważnienie Prezydium Sejmu i jest to jego uprawnienie, to Prezydium ma prawo z niego skorzystać. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JózefZych">Chcę poinformować, że skoro Sejm nie ustalił terminu złożenia sprawozdania, skoro nie ma sprawozdania, nie ma uchwalonych ustaw, o których także jest mowa, to w tym momencie nie ma potrzeby, zdaniem Prezydium Sejmu, określania terminu. Natomiast Prezydium Sejmu nie widzi żadnych przeszkód w tym, żeby równolegle pracować nad ustawami okołokonkordatowymi i żeby w normalnym trybie na przyszłym posiedzeniu rozstrzygnąć sprawę.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JózefZych">Zdaniem Prezydium Sejmu, nie jest to okoliczność nadzwyczajna, która by powodowała, że sprawa ma być rozstrzygnięta w dniu dzisiejszym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JózefZych">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 75 rocznicy powrotu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JózefZych">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały przedstawionego przez pana posła Stanisława Kowolika, przeprowadził pierwsze czytanie oraz przystąpił do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JózefZych">W drugim czytaniu nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JózefZych">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 75 rocznicy powrotu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej, w brzmieniu proponowanym w druku nr 2412-A, wraz z autopoprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za przyjęciem uchwały głosowało 392 posłów, przeciwnych głosów nie było, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 75 rocznicy powrotu Górnego Śląska do Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Teraz, proszę państwa, przystępujemy do żmudnej pracy - do głosowań.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie powołania Komisji do Spraw Oświadczeń o Stanie Majątkowym.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały, przeprowadził dyskusję oraz przystąpił do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#OlgaKrzyżanowska">W drugim czytaniu nikt z pań posłanek i panów posłów głosu nie zabrał.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie powołania Komisji do Spraw Oświadczeń o Stanie Majątkowym, w brzmieniu proponowanym w druku nr 2191, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 380 posłów. Za przyjęciem głosowało 370 posłów, przeciwko - 4, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie powołania Komisji do Spraw Oświadczeń o Stanie Majątkowym.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zakazie produkcji, importu, obrotu oraz o wycofaniu z użytkowania wyrobów zawierających azbest.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Cezarego Miżejewskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#OlgaKrzyżanowska">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-29.14" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-29.15" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-29.16" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zakazie produkcji, importu, obrotu oraz o wycofaniu z użytkowania wyrobów zawierających azbest, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Ustawodawczą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.17" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-29.18" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-29.19" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 380 posłów. Za padło 359 głosów, przeciwko - 5, wstrzymało się 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-29.20" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest.</u>
          <u xml:id="u-29.21" who="#OlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu rezolucji w sprawie programu wycofywania azbestu z gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-29.22" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu rezolucji przedstawionego przez pana posła Jana Rulewskiego, przeprowadził dyskusję oraz przystąpił do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-29.23" who="#OlgaKrzyżanowska">W drugim czytaniu nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-29.24" who="#OlgaKrzyżanowska">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-29.25" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu rezolucji w sprawie programu wycofywania azbestu z gospodarki, w brzmieniu proponowanym w druku nr 2411, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.26" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-29.27" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-29.28" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 382 posłów. Za przyjęciem w całości projektu rezolucji padły 373 głosy, nikt nie był przeciwny, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-29.29" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm podjął rezolucję w sprawie programu wycofywania azbestu z gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-29.30" who="#OlgaKrzyżanowska">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o utworzeniu uniwersytetu w Białymstoku.</u>
          <u xml:id="u-29.31" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Adama Dobrońskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-29.32" who="#OlgaKrzyżanowska">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-29.33" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-29.34" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu proponowanym w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-29.35" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-29.36" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o utworzeniu uniwersytetu w Białymstoku, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego oraz Komisję Ustawodawczą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-29.37" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-29.38" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-29.39" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 381 posłów. Za - padło 365 głosów, przeciw - 8, wstrzymało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-29.40" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o utworzeniu uniwersytetu w Białymstoku.</u>
          <u xml:id="u-29.41" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o gospodarce nieruchomościami (druki nr 1892, 2366 i 2366-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-29.42" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Jankowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JerzyJankowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sejm na 108 posiedzeniu w dniu 4 czerwca rozpatrzył sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej - projekt rządowy o gospodarce nieruchomościami (druki nr 1892 i 2366). W trakcie dyskusji podczas drugiego czytania zgłoszono 111 poprawek, które zostały rozpatrzone przez połączone komisje na posiedzeniu w dniu 11 czerwca br. Sprawozdanie z prac połączonych komisji zostało doręczone paniom i panom posłom i stanie się przedmiotem dzisiejszego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JerzyJankowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na ewentualne pytania pań i panów posłów postaram się udzielić odpowiedzi w trakcie głosowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Może pan poseł będzie uprzejmy zająć miejsce. W razie wątpliwości poprosimy pana o pomoc.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje przedstawiają również poprawki, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 1 oraz będące jej konsekwencjami poprawki nr 46, 47 i 48 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawkach nr 2 i 3 do art. 3 wnioskodawcy przez skreślenie ust. 2 i 3 proponują, aby nie ustanawiać Państwowej Rady Nieruchomości jako organu doradczego prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 3, polegających na skreśleniu ust. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 364 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 67 posłów, przeciwko - 253, wstrzymało się 44.</u>
          <u xml:id="u-31.13" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.14" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 4 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-31.15" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 5 do art. 8 wnioskodawca proponuje, aby przy załatwianiu spraw związanych z wykonywaniem, ograniczaniem lub pozbawianiem praw do nieruchomości organ administracji publicznej nie był zobligowany do potwierdzenia nie ustalonych adresów stron przez Centralne Biuro Adresowe.</u>
          <u xml:id="u-31.16" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.17" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.18" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.19" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.20" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.21" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 369 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 362 posłów, przeciwko - 3, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.22" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.23" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 6 do art. 21 pkt 5 wnioskodawca proponuje, aby w skład zasobu nieruchomości skarbu państwa wchodziły między innymi nieruchomości, które pozostały po zlikwidowanych lub sprywatyzowanych państwowych osobach prawnych oraz zlikwidowanych państwowych jednostkach organizacyjnych, a nie, jak proponowały komisje, pozostały nie zagospodarowane po tych osobach oraz jednostkach.</u>
          <u xml:id="u-31.24" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.25" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.26" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 21 pkt 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.27" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.28" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.29" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 367 posłów. Za poprawką padło 361 głosów, przeciwko - 2 głosy, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.30" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.31" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 7 do art. 23 - przez skreślenie ust. 2 - wnioskodawca proponuje, aby realizacja przez kierowników urzędów rejonowych zadań związanych z gospodarowaniem zasobem nieruchomości skarbu państwa nie mogła być powierzana zarządcom nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-31.32" who="#OlgaKrzyżanowska">Z poprawką tą wiąże się poprawka nr 10 do art. 25, w której wnioskodawca - przez skreślenie ust. 3 - proponuje, aby czynności związane z gospodarowaniem gminnym zasobem nieruchomości również nie mogły być powierzane zarządcom nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-31.33" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-31.34" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-31.35" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.36" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: do art. 23, polegającej na skreśleniu ust. 2, oraz do art. 25, polegającej na skreśleniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.37" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.38" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.39" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 365 posłów. Za poprawkami padły 82 głosy, przeciwko - 277 głosów, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.40" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.41" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 8 do art. 24 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby w skład gminnego zasobu nieruchomości wchodziły między innymi nieruchomości nabyte, a nie, jak proponowały komisje, nabyte przez zarząd gminy na własność lub w użytkowanie wieczyste gminy.</u>
          <u xml:id="u-31.42" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.43" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.44" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 24 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.45" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.46" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.47" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 371 posłów. Za głosowało 365 posłów, przeciwko nikt nie głosował, wstrzymało się od głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.48" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.49" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 9 do art. 24 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby gminne zasoby nieruchomości mogły być wykorzystywane, a nie, jak proponowały komisje, były tworzone na cele przewidziane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-31.50" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.51" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.52" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 24 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.53" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.54" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.55" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 371 posłów. Za głosowało 364 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.56" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.57" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 10 rozpatrzyliśmy łącznie z poprawką nr 7.</u>
          <u xml:id="u-31.58" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 11 do art. 28 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby warunki zbycia nieruchomości w drodze przetargu obwieszczać w ogłoszeniu o przetargu, a nie ustalać, jak proponowały komisje.</u>
          <u xml:id="u-31.59" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.60" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.61" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 28 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.62" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.63" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.64" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 366 posłów. Za głosowało 358 posłów, przeciw - 5, wstrzymało się od głosu 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.65" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.66" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 12 wnioskodawca w dodawanym artykule proponuje, aby sprzedaż pojedynczego lokalu mieszkalnego mogła nastąpić jedynie na rzecz najemcy, jeżeli istniejący w chwili sprzedaży stosunek najmu został nawiązany zgodnie z określonymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-31.67" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.68" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.69" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na dodaniu nowego artykułu po art. 28, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.70" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.71" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.72" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 367 posłów. Za głosowało 36 posłów, przeciwko - 323, wstrzymało się od głosu 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.73" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.74" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 13 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-31.75" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 14 do art. 33 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby wysokość wynagrodzenia przysługującego użytkownikowi po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy użytkowania wieczystego była negocjowana między stronami umowy, a w przypadku braku porozumienia - była ustalana przez rzeczoznawcę majątkowego.</u>
          <u xml:id="u-31.76" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.77" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.78" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 33 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.79" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.80" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.81" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 368 posłów. Za głosowało 2 posłów, przeciwko - 361, wstrzymało się od głosu 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.82" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.83" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 15 do art. 34 ust. 1 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości przysługiwało między innymi poprzedniemu właścicielowi tej nieruchomości lub jego prawnemu następcy, pod warunkiem, że nieruchomość ta została przejęta przed dniem 5 grudnia 1990 r.</u>
          <u xml:id="u-31.84" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.85" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.86" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 15 do art. 34 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.87" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.88" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.89" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 366 posłów. Za głosowało 350 posłów, przeciwko - 8, 8 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.90" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.91" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 16 do art. 34 ust. 1 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby pierwszeństwo nabycia nieruchomości nie przysługiwało poprzednim jej właścicielom, jeżeli stosują się do nich przepisy dekretu o majątkach opuszczonych i poniemieckich lub orzeczono przepadek ich mienia na podstawie dekretu o odpowiedzialności karnej za odstępstwa od narodowości w czasie wojny 1939–1945.</u>
          <u xml:id="u-31.92" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.93" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.94" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 16 do art. 34 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.95" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.96" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.97" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 353 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 30 posłów, przeciwko - 173, 150 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.98" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.99" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 17 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-31.100" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 18 do art. 34 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby wojewoda lub rada gminy „przyznawali”, a nie „mogli przyznawać” pierwszeństwo w nabywaniu lokali mieszkalnych ich najemcom lub dzierżawcom, jeżeli złożą oni stosowny wniosek.</u>
          <u xml:id="u-31.101" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.102" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.103" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 34 ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.104" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.105" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.106" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 367 posłów. Za padło 16 głosów, przeciwko - 339, 12 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.107" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.108" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 19 do art. 35 ust. 2 pkt 11 wnioskodawca proponuje, aby podawany do publicznej wiadomości wykaz zbywanych nieruchomości zawierał m.in. informację o przeznaczeniu do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę, a nie, jak proponowały komisje, informację o formie zbycia.</u>
          <u xml:id="u-31.109" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.110" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.111" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 35 ust. 2 pkt 11, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.112" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.113" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.114" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 367 posłów. Za głosowało 363 posłów, przeciwko - 1, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.115" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.116" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 20 wnioskodawca proponuje, aby rozdz. 4 w dziale II zatytułować „Przetargi na zbycie nieruchomości”, a nie, jak proponowały komisje, „Przetargi na nabycie nieruchomości”.</u>
          <u xml:id="u-31.117" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.118" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.119" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na zmianie tytułu rozdz. 4 w dziale II, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.120" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.121" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.122" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 364 posłów. Za głosowało 330 posłów, przeciwko był 1 poseł, 33 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.123" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.124" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 21 do art. 37 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby skreślić pkt 6, stanowiący, że nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli dwa kolejne przetargi zakończyły się wynikiem negatywnym.</u>
          <u xml:id="u-31.125" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.126" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.127" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 37 ust. 2, polegającej na skreśleniu pkt. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.128" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.129" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.130" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 365 posłów. Za padło 358 głosów, przeciwko - 5, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.131" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.132" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 22 do art. 37 ust. 2, polegającej na dodaniu pkt. 9, oraz poprawce nr 23 do art. 37 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby nieruchomość była sprzedawana w drodze bezprzetargowej także wówczas, gdy sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz osoby dzierżawiącej nieruchomość na podstawie umowy zawartej na co najmniej 10 lat, jeżeli nieruchomość ta została zabudowana na podstawie zezwolenia na budowę.</u>
          <u xml:id="u-31.133" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje natomiast proponują, aby w takiej sytuacji wojewoda lub rada gminy mogli zwolnić z obowiązku zbycia nieruchomości w drodze przetargu.</u>
          <u xml:id="u-31.134" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-31.135" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-31.136" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.137" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: do art. 37 ust. 2, polegającej na dodaniu pkt. 9, oraz do art. 37 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.138" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.139" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.140" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 360 posłów. Za opowiedziało się 47 posłów, przeciwko - 304, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.141" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.142" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 24 do art. 38 ust. 3 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-31.143" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-31.144" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 38 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.145" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.146" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.147" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 354 posłów. Za opowiedziało się 322 posłów, przeciw - 21, wstrzymało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.148" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.149" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 25 do art. 41 ust. 2 wnioskodawca w dodawanym zdaniu drugim proponuje, aby w zawiadomieniu o miejscu i terminie zawarcia umowy zamieszczać informację o uprawnieniu organizatora przetargu do odstąpienia od zawarcia umowy.</u>
          <u xml:id="u-31.150" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.151" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 41 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.152" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.153" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.154" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 354 posłów. Za - opowiedziało się 343 posłów, przeciwko - 9, wstrzymało się od głosu 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.155" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.156" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 26 oraz będące jej konsekwencją poprawki nr 27, 90 i 97 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.157" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 28 do art. 43 ust. 2 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby jednostka organizacyjna miała prawo oddania w najem, dzierżawę albo użyczenia w drodze stosownej umowy także części nieruchomości oddanej jej w zarząd.</u>
          <u xml:id="u-31.158" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.159" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 43 ust. 2 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.160" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.161" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.162" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 363 posłów. Za opowiedziało się 359 posłów, przeciw - 3, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.163" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.164" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 29 do art. 43 wnioskodawca proponuje:</u>
          <u xml:id="u-31.165" who="#OlgaKrzyżanowska">— w ust. 2 pkt 2 — aby każda zmiana lub modernizacja obiektu na nieruchomości następowała za zgodą organu nadzorującego,</u>
          <u xml:id="u-31.166" who="#OlgaKrzyżanowska">— aby dodać ust. 6 stanowiący, iż wojewoda lub rada gminy mogą ustalić szczegółowe warunki korzystania przez jednostki organizacyjne z nieruchomości oddanych w zarząd.</u>
          <u xml:id="u-31.167" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.168" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 43 ust. 2 pkt 2 oraz polegającej na dodaniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.169" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.170" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.171" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 360 posłów. Za - 353 posłów, przeciwko - 4, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.172" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.173" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 30 do art. 47 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 2, stanowiący, że właściwy organ wydaje decyzję o wygaśnięciu zarządu, na wniosek jednostki organizacyjnej, po uzyskaniu możliwości zagospodarowania nieruchomości, w ciągu 18 miesięcy od dnia złożenia wniosku.</u>
          <u xml:id="u-31.174" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.175" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 47, polegającej na skreśleniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.176" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.177" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.178" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 361 posłów. Za - 78 posłów, przeciwko - 247, wstrzymało się 36 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.179" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.180" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 31 do art. 49 ust. 2 wnioskodawca - w dodawanym zdaniu drugim - proponuje, aby w przypadku likwidacji jednostki organizacyjnej w wyniku przekształceń organizacyjnych organ likwidujący mógł zgłosić właściwemu organowi wniosek o wydanie decyzji o wygaśnięciu zarządu.</u>
          <u xml:id="u-31.181" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje natomiast proponowały, aby zarząd przechodził na następcę prawnego tej jednostki, chyba że organ likwidujący postanowi inaczej.</u>
          <u xml:id="u-31.182" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.183" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 49 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.184" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.185" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.186" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 365 posłów. Za - 356 posłów, przeciwko - 7, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.187" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.188" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 32 do art. 57 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby przepisy ust. 1–3 stosować zarówno w razie likwidacji, jak i prywatyzacji komunalnej osoby prawnej.</u>
          <u xml:id="u-31.189" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.190" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.191" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 57 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.192" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.193" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.194" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 358 posłów. Za - 355 posłów, przeciwko - 2, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.195" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.196" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 33 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-31.197" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 34 do art. 62 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby użytkownik wieczysty mógł złożyć wniosek o przedłużenie terminu zagospodarowania nieruchomości gruntowej, bez uwarunkowań.</u>
          <u xml:id="u-31.198" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje natomiast proponują, aby termin ten mógł być przedłużony, jeżeli nie mógł być dotrzymany z przyczyn niezależnych od użytkownika.</u>
          <u xml:id="u-31.199" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.200" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.201" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 62 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.202" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.203" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.204" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 361 posłów. Za - 81 posłów, przeciwko - 268, 12 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.205" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.206" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 35 do art. 63 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby wysokość dodatkowej opłaty rocznej obciążającej użytkownika wieczystego z tytułu niedotrzymania terminów zagospodarowania wynosiła 3%, a nie, jak proponują komisje, 10% wartości nieruchomości gruntowej, oraz aby opłata ta nie podlegała zwiększeniu za każdy następny rok.</u>
          <u xml:id="u-31.207" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.208" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.209" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 63 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.210" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.211" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.212" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 357 posłów. Za przyjęciem - 83 posłów, przeciwko - 268, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.213" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.214" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 36 do art. 68 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku zbycia nieruchomości przed upływem 10 lat od dnia nabycia na rzecz osoby bliskiej właściwy organ nie mógł żądać zwrotu kwoty równej udzielonej bonifikacie od ceny.</u>
          <u xml:id="u-31.215" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.216" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.217" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 68 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.218" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.219" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.220" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 355 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 350 posłów, przeciwko - 2, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.221" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.222" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 37 do art. 68 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby właściwy organ, za zgodą odpowiednio wojewody lub rady gminy, mógł podwyższyć bonifikatę od ceny nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków, do całkowitego zwolnienia włącznie.</u>
          <u xml:id="u-31.223" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.224" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.225" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 68 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.226" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.227" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.228" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 352 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 11 posłów, przeciwko - 329, 12 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.229" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.230" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 38 do art. 72 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby równowartość stawki procentowej pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego stanowiła jednocześnie opłatę roczną za pierwszy rok posiadania tytułu użytkowania wieczystego.</u>
          <u xml:id="u-31.231" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.232" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.233" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 72 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.234" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.235" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.236" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 359 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 12 posłów, przeciwko - 343, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.237" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-31.238" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 39 do art. 74 wnioskodawca przez nadanie nowego brzmienia ust. 1 oraz skreślenie ust. 2 proponuje, aby bonifikaty udzielać wszystkim osobom fizycznym, których dochód miesięczny na jednego członka rodziny wynosi 50% średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za ostatni kwartał poprzedzający rok, za który opłata z tytułu użytkowania wieczystego ma być wnoszona.</u>
          <u xml:id="u-31.239" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje natomiast proponowały, aby udzielać bonifikaty emerytom i rencistom, których wyłącznym źródłem utrzymania jest emerytura i renta, oraz innym osobom fizycznym, jeżeli dochód miesięczny na jednego członka rodziny nie przekracza 50% średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-31.240" who="#OlgaKrzyżanowska">Jednocześnie wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 4 stanowiący, że w razie zbycia praw do użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej na rzecz osoby trzeciej, bonifikata przechodzi na nabywcę, jeżeli spełnia on określone w przepisie warunki.</u>
          <u xml:id="u-31.241" who="#OlgaKrzyżanowska">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie zmiana powołania w art. 75, co jest treścią poprawki nr 40.</u>
          <u xml:id="u-31.242" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-31.243" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-31.244" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.245" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 74 ust. 1 i 3 oraz polegającej na skreśleniu ust. 2 i 4, a także do art. 75, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.246" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.247" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.248" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 359 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 350 posłów, przeciw - 3, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.249" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.250" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 41 do art. 76 wnioskodawca przez skreślenie ust. 1 proponuje, aby nie można było podwyższać stawki procentowej opłaty rocznej za pozostałe nieruchomości gruntowe, o której mowa w art. 72 ust. 3 pkt 5.</u>
          <u xml:id="u-31.251" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.252" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.253" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 76 polegającej na skreśleniu ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.254" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.255" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.256" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 345 posłów. Za - 67 posłów, przeciwko - 262, 16 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.257" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.258" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 42 do art. 79 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby w sformułowaniu „w przypadku oddalenia wniosku właściwy organ oraz użytkownika wieczystego obowiązuje wysokość opłaty” skreślić wyrazy „właściwy organ oraz użytkownika wieczystego”.</u>
          <u xml:id="u-31.259" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.260" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.261" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 79 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.262" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.263" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.264" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 351 posłów. Za - 335 posłów, przeciwko - 5, 11 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.265" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.266" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 43 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-31.267" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 44 do art. 97 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby podziału nieruchomości dokonywać na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny, a nie, jak proponowały komisje, na wniosek i koszt właściciela lub użytkownika wieczystego.</u>
          <u xml:id="u-31.268" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.269" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.270" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 97 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.271" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.272" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.273" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 352 posłów. Za - 341 posłów, przeciwko -7, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.274" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.275" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 45–48 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.276" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 49 do art. 103 wnioskodawca proponuje, aby dodać nowy ust. 1 stanowiący, że właściciele, użytkownicy wieczyści i posiadacze samoistni nieruchomości scalanych i dzielonych są uczestnikami tych postępowań, a wójt, burmistrz albo prezydent miasta powiadamia ich o wszczęciu postępowania, chyba że nie ustali ich adresów mimo dołożenia należytej staranności.</u>
          <u xml:id="u-31.277" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.278" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.279" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 103, polegającej na dodaniu nowego ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.280" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.281" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.282" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 358 posłów. Za - 356 posłów, przeciwko - 1, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.283" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.284" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 50 do art. 109 ust. 1 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby gminie przysługiwało prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nie zabudowanej nieruchomości gruntowej tylko w przypadku prawa użytkowania nabytego uprzednio przez sprzedawcę od skarbu państwa lub gminy.</u>
          <u xml:id="u-31.285" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.286" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.287" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 109 ust. 1 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.288" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.289" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.290" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 354 posłów. Za - 350 posłów, przeciwko - 1, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.291" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.292" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 51–53 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.293" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 54 do art. 110 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby prawo pierwokupu mogło być wykonane przez zarząd gminy w ciągu miesiąca, a nie, jak proponują komisje, w ciągu 2 miesięcy od dnia otrzymania przez zarząd gminy zawiadomienia o sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-31.294" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.295" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.296" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 110 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.297" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.298" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-31.299" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 356 posłów. Za - 57 posłów, przeciwko - 290, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.300" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.301" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 55 do art. 110 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku gdyby złożenie oświadczenia o wykonaniu prawa pierwokupu przez zarząd gminy u notariusza sporządzającego umowę sprzedaży było niemożliwe lub napotykało na poważne trudności, mogło być ono złożone u innego notariusza.</u>
          <u xml:id="u-31.302" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.303" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.304" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 110 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.305" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.306" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-31.307" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 349 posłów. Za - 341 posłów, przeciw - 5, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.308" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.309" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 56–61 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.310" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 62 do art. 115 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego na rzecz skarbu państwa mogło następować także na wniosek podmiotu mającego realizować cele publiczne.</u>
          <u xml:id="u-31.311" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.312" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.313" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 115 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.314" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.315" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-31.316" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 351 posłów. Za głosowało 16 posłów, przeciwko - 332, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.317" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.318" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 63 i 64 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.319" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 65 wnioskodawca proponuje, aby po art. 119 dodać artykuł stanowiący, że odwołanie od decyzji wywłaszczeniowej co do odszkodowania wnosi się do sądu właściwego ze względu na położenie nieruchomości, a wniesienie takiego odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji w pozostałym zakresie, pod warunkiem złożenia do depozytu kwoty równej odszkodowaniu ustalonemu w decyzji wywłaszczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-31.320" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.321" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.322" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na dodaniu artykułu po art. 119, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.323" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-31.324" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-31.325" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 354 posłów. Za - 8 posłów, przeciwko - 323, wstrzymało się 23 posłów.</u>
          <u xml:id="u-31.326" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.327" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 66–71 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-31.328" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 72 do art. 129 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby decyzja o odszkodowaniu była wydawana w terminie miesiąca, a nie, jak proponowały komisje, w terminie dwóch miesięcy od dnia wydania decyzji o wywłaszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-31.329" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.330" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.331" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 72 do art. 129 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.332" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.333" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-31.334" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 359 posłów. Za - 356 posłów, przeciwko - 2, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.335" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę nr 72 przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.336" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 73 do art. 135 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby stopień zużycia budynków, ich części, budowli i innych urządzeń określać po zasięgnięciu opinii rzeczoznawcy majątkowego, który może w szczególnych wypadkach zasięgać opinii rzeczoznawcy budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-31.337" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.338" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.339" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 135 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.340" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.341" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-31.342" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 357 posłów. Za - 72 posłów, przeciwko - 255, 30 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.343" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.344" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 74 do art. 138 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby umowa najmu, dzierżawy lub użyczenia zwracanej nieruchomości wygasała z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja o zwrocie stała się ostateczna.</u>
          <u xml:id="u-31.345" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje natomiast proponowały, aby zwrot wywłaszczonej nieruchomości lub jej części skutkował wypowiedzeniem umów najmu, dzierżawy lub użyczenia z zachowaniem 3-miesięcznego terminu wypowiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-31.346" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.347" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.348" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 138 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.349" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.350" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-31.351" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 360 posłów. Za - 343 posłów, przeciwko - 12, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-31.352" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.353" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 75 do art. 150 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby wartość rynkową określać dla nieruchomości, które są lub mogą być przedmiotem obrotu, tylko jeżeli wymagają tego przepisy ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-31.354" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.355" who="#OlgaKrzyżanowska">Pytanie do pana posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-31.356" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Chciałabym zapytać pana posła sprawozdawcę, czy jest celem rządu, który wnosi ten projekt, aby w przypadku każdego obrotu nieruchomościami, również prywatnymi, dokonywane było przez rzeczoznawców oszacowanie nieruchomości. Z dosłownego brzmienia projektu ustawy tak bowiem wynika. W art. 149 stanowi się, że przepisy tego rozdziału odnoszą się do wszystkich nieruchomości bez względu na ich rodzaj, położenie i przeznaczenie, a w art. 150 mówi się, że dokonuje się wyceny również w przypadku potrzeby określenia wartości rynkowej dla nieruchomości, które są i które mogą być przedmiotem obrotu, a więc również obrót prywatny, np. darowanie nieruchomości własnemu dziecku, wymagałby urzędowego określenia wartości tej nieruchomości przez rzeczoznawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł sprawozdawca byłby uprzejmy odpowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JerzyJankowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten przepis w ocenie komisji - mówię o merytorycznej ocenie - nie mówi o tym, dla jakich nieruchomości, ale w jaki sposób określa się wartość, i mówi o wszystkich. I to jest prawda. Takie było uzasadnienie. Wyceny dokonuje się tylko w tych wypadkach, gdy wyraźnie przepis prawa taką wycenę nakazuje. Taka była motywacja merytoryczna przyjęcia tego rozstrzygnięcia na posiedzeniu połączonych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Rozumiem, że nie ma więcej pytań i wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Pani poseł ma jeszcze pytanie?</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Chciałabym jeszcze zapytać pana posła wnioskodawcę, czy to jest właśnie przedmiotem wniosku, żeby to dotyczyło wyłącznie takiego obrotu, w wypadku którego wymaga tego przepis ustawy.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">To jest właśnie przedmiotem poprawki, a nie przepisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeśli nie ma więcej wątpliwości, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 150 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 350 posłów. Za - 200 posłów, przeciwko - 121, wstrzymało się 29 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 76 do art. 150 ust. 5 wnioskodawca proponuje, aby skreślić powołanie na przepisy rozdz. 1 działu V.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 81 wnioskodawca proponuje, aby skreślić dział V, dotyczący działalności zawodowej rzeczoznawców majątkowych, pośredników i zarządców w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami oraz ich odpowiedzialności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 105 wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 230–232, zawierające przepisy przejściowe dotyczące osób prowadzących działalność zawodową w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#OlgaKrzyżanowska">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 86 oraz poprawek nr 106–110.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: do art. 150 ust. 5; polegającej na skreśleniu działu V oraz polegającej na skreśleniu art. 230–232, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.17" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 351 posłów. Za - 99 posłów, przeciwko - 218, 34 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.18" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.19" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 77 wnioskodawca proponuje, aby skreślić art. 158 stanowiący, że rzeczoznawcy majątkowi przekazują organom prowadzącym kataster nieruchomości wyciągi z wykonanych przez siebie operatów szacunkowych, zawierające opisy nieruchomości oraz ich wartości - w terminie 3 miesięcy od dnia ich sporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-37.20" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.21" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.22" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na skreśleniu art. 158, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.23" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.24" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.25" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 347 posłów. Za przyjęciem - 79 posłów, przeciwko - 254, 14 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.26" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.27" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 78 wnioskodawca proponuje, aby skreślić rozdz. 2 w dziale IV, dotyczący powszechnej taksacji nieruchomości mającej na celu ustalanie wartości katastralnej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-37.28" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.29" who="#OlgaKrzyżanowska">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek nr 79 i 80.</u>
          <u xml:id="u-37.30" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.31" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na skreśleniu rozdz. 2 w dziale IV, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.32" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.33" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.34" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 354 posłów. Za - 80 posłów, przeciwko - 267, 7 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.35" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.36" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 79 do art. 161 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby skreślić przepis stanowiący, że minister finansów prowadzi dodatkową listę rzeczoznawców majątkowych uprawnionych do czynności szacowania nieruchomości w celu ustalenia wartości katastralnej.</u>
          <u xml:id="u-37.37" who="#OlgaKrzyżanowska">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będzie skreślenie ust. 4 w art. 161.</u>
          <u xml:id="u-37.38" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.39" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.40" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 161 ust. 3 oraz polegającej na skreśleniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.41" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.42" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-37.43" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 351 posłów. Za głosowało 341 posłów, przeciw - 8, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.44" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.45" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 80 do art. 169 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby mapy taksacyjne i tabele taksacyjne sporządzane były tylko na podstawie oszacowania nieruchomości reprezentatywnych, a nie, jak proponowały komisje, także na podstawie innych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-37.46" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.47" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.48" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 169 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.49" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.50" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-37.51" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 347 posłów. Za głosowało 341 posłów, przeciw - 3, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.52" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.53" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 81 rozpatrzyliśmy łącznie z poprawką nr 76.</u>
          <u xml:id="u-37.54" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 82 do art. 177 ust. 1 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby jednym z wymogów uzyskania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości było wykształcenie wyższe techniczne, ekonomiczne lub prawnicze, a nie, jak proponują komisje, wykształcenie wyższe.</u>
          <u xml:id="u-37.55" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.56" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.57" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 177 ust. 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.58" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.59" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.60" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 350 posłów. Za głosowało 19 posłów, przeciw - 327, wstrzymało się od głosu 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.61" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.62" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 83 do art. 177 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby obowiązek ukończenia studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości dla uzyskania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości nie dotyczył także osoby, która ukończyła studia rolnicze lub studia prawnicze.</u>
          <u xml:id="u-37.63" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.64" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.65" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 177 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.66" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.67" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.68" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 340 posłów. Za głosowało 57 posłów, przeciw - 274, wstrzymało się od głosu 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.69" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.70" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 84 i 85 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-37.71" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 86 wnioskodawca proponuje, aby skreślić rozdz. 3 w dziale V, dotyczący działalności zawodowej w zakresie zarządzania nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-37.72" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.73" who="#OlgaKrzyżanowska">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 87.</u>
          <u xml:id="u-37.74" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.75" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na skreśleniu rozdz. 3 w dziale V, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.76" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.77" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-37.78" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 346 posłów. Za głosowało 72 posłów, przeciw - 262, 12 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.79" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.80" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 87 do art. 190 wnioskodawca proponuje, aby przepisów dotyczących zarządzania nieruchomościami nie stosować do gospodarowania nieruchomościami bezpośrednio przez właścicieli nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-37.81" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.82" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.83" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 190, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.84" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.85" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-37.86" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 347 posłów. Za głosowało 340 posłów, przeciw - 7, nikt nie wstrzymał się.</u>
          <u xml:id="u-37.87" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.88" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 88 do art. 191 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby zarządcy nieruchomości nie wchodzili w skład Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-37.89" who="#OlgaKrzyżanowska">Z poprawką tą łączy się poprawka nr 89 do art. 193 ust. 1, w której wnioskodawca proponuje, aby osoby, którym nadano uprawnienia i licencje zawodowe, podlegały tylko wpisowi do centralnych rejestrów rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami, a nie, jak proponują komisje, także zarządców nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-37.90" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-37.91" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-37.92" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.93" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 191 ust. 4 i art. 193 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.94" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.95" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-37.96" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 349 posłów. Za - 83 posłów, przeciw - 260, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.97" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.98" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 90 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-37.99" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 91 do art. 200 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby zasad określonych w tym przepisie, a dotyczących stwierdzenia nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz własności budynków, innych urządzeń i lokali, nie stosować do Banku Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-37.100" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.101" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.102" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 200 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.103" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.104" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-37.105" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 355 posłów. Za głosowało 79 posłów, przeciw - 263, 13 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.106" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.107" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 92 do art. 204 wnioskodawca proponuje, aby rozszerzyć krąg podmiotów, którym przysługuje roszczenie o ustanowieniu użytkowania wieczystego gruntu oraz przeniesienie własności znajdujących się na nim budynków, innych urządzeń i lokali, o osoby prawne, które w dniu 5 grudnia 1990 r. były użytkownikami gruntów stanowiących własność skarbu państwa lub gminy.</u>
          <u xml:id="u-37.108" who="#OlgaKrzyżanowska">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będą odpowiednie zmiany w:</u>
          <u xml:id="u-37.109" who="#OlgaKrzyżanowska">— art. 205, co jest treścią poprawki nr 93,</u>
          <u xml:id="u-37.110" who="#OlgaKrzyżanowska">— art. 206, co jest treścią poprawki nr 94,</u>
          <u xml:id="u-37.111" who="#OlgaKrzyżanowska">— art. 207, co jest treścią poprawki nr 95.</u>
          <u xml:id="u-37.112" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-37.113" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-37.114" who="#OlgaKrzyżanowska">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość poprawek nr 96 i 98.</u>
          <u xml:id="u-37.115" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.116" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 204, 205, 206 i 207, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.117" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.118" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-37.119" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 356 posłów. Za głosowało 291 posłów, przeciw - 61, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.120" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.121" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 99 do art. 208 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby podmiotom, które do dnia 5 grudnia 1990 r. uzyskały pozwolenia na budowę na nieruchomościach stanowiących własność skarbu państwa lub własność gminy, oddać te nieruchomości w użytkowanie wieczyste w trybie bezprzetargowym, po spełnieniu określonych warunków.</u>
          <u xml:id="u-37.122" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.123" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.124" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 208 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.125" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.126" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-37.127" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 349 posłów. Za - 338 posłów, przeciw - 5, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.128" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.129" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 100 do art. 208 wnioskodawca proponuje, aby po ust. 1 dodać nowy ustęp dotyczący ceny wyznaczonej jako odpłatność za użytkowanie wieczyste dla określonych osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-37.130" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.131" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.132" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 208, polegającej na dodaniu nowego ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.133" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-37.134" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.135" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 356 posłów. Za - głosowało 7 posłów, przeciwko - 345, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.136" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.137" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 101 do art. 208 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby tylko spółdzielniom, ich związkom oraz Krajowej Radzie Spółdzielczej, które spełniają określone warunki, a nie - jak proponują komisje - również innym osobom prawnym, przysługiwało roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich budynków.</u>
          <u xml:id="u-37.138" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.139" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.140" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 208 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.141" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-37.142" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.143" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 360 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 105 posłów, przeciwko - 242, wstrzymało się od głosowania 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.144" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.145" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 102 wnioskodawca przez skreślenie art. 213 proponuje, aby przepisy regulujące stan faktyczny sprzed dnia 5 grudnia 1990 r., dotyczące użytkowania wieczystego i prawa własności, stosować również do nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-37.146" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.147" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.148" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na skreśleniu art. 213, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.149" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-37.150" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.151" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 353 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 49 posłów, przeciwko - 286, wstrzymało się od głosowania 18 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.152" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.153" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki nr 103 i 104 zostały wycofane.</u>
          <u xml:id="u-37.154" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 105 rozpatrzyliśmy łącznie z poprawką nr 76.</u>
          <u xml:id="u-37.155" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 106 do art. 230 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby przedłużyć do 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy okres, w którym osoby, które w dniu wejścia w życie ustawy były wpisane na listy wojewódzkie biegłych z zakresu szacowania nieruchomości, miały prawo szacowania nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-37.156" who="#OlgaKrzyżanowska">Z poprawką tą łączą się również zmiany długości proponowanych okresów:</u>
          <u xml:id="u-37.157" who="#OlgaKrzyżanowska">— z 2 lat na 5 lat w art. 230 ust. 2, co jest treścią poprawki nr 107;</u>
          <u xml:id="u-37.158" who="#OlgaKrzyżanowska">— z 2 lat na 5 lat w art. 232 ust. 1 pkt 1, co jest treścią poprawki nr 108;</u>
          <u xml:id="u-37.159" who="#OlgaKrzyżanowska">— z 2 lat na 8 lat w art. 232 ust. 1 pkt 2, co jest treścią poprawki nr 109;</u>
          <u xml:id="u-37.160" who="#OlgaKrzyżanowska">— z 5 lat na 10 lat w art. 232 ust. 1 pkt 3, co jest treścią poprawki nr 110.</u>
          <u xml:id="u-37.161" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-37.162" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-37.163" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.164" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 230 ust. 1 i 2 oraz art. 232 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.165" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-37.166" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.167" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 360 posłów. Za opowiedziało się 78 posłów, przeciwko - 273, wstrzymało się od głosowania 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-37.168" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-37.169" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawka nr 111 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-37.170" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy zatem do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-37.171" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o gospodarce nieruchomościami, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisję Samorządu Terytorialnego oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.172" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-37.173" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-37.174" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 360 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 250 posłów, przeciwko - 28, 82 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.175" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-37.176" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-37.177" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-37.178" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JerzyJankowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym Izba uchwaliła właściwie ustawę o charakterze konstytucyjnym w zakresie obrotu nieruchomościami, porządkując stan prawny z ostatnich 20 lat.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JerzyJankowski">Chciałbym serdecznie podziękować w tym momencie paniom posłankom, panom posłom, wszystkim ekspertom, przedstawicielom samorządu terytorialnego, a szczególne słowa uznania i gratulacje kieruję na ręce pani Barbary Blidy, która stworzyła komisji optymalne warunki pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Wysoki Sejmie! Jeszcze mamy ostatnie głosowanie. Będzie to seria tylko 10 głosowań, więc uprzejmie proszę o pozostanie na miejscu, żebyśmy je mogli dzisiaj dokończyć.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o dyscyplinie wojskowej (druki nr 1742, 2364 i 2364-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Włodzimierza Nieporęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WłodzimierzNieporęt">Pani Marszałek! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Podczas 109 posiedzenia Sejmu w drugim czytaniu przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej projektu ustawy o dyscyplinie wojskowej zgłoszono 13 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WłodzimierzNieporęt">Komisje: Administracji i Spraw Wewnętrznych, Obrony Narodowej, Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Ustawodawcza na posiedzeniu w dniu 17 czerwca 1997 r. rozpatrzyły zgłoszone poprawki. W czasie posiedzenia połączonych komisji wycofano 4 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WłodzimierzNieporęt">W przedstawionym sprawozdaniu (druk nr 2364-A) komisje wnoszą o odrzucenie poprawek nr 3 i 4 oraz o przyjęcie pozostałych.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#WłodzimierzNieporęt">Na ewentualne pytania odpowiem w trakcie głosowania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Może pan poseł będzie uprzejmy zająć miejsce.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje przedstawiają poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 1 do art. 5 ust. 1 wnioskodawca w dodawanym pkt. 3a proponuje, aby przełożonym dyscyplinarnym był żołnierz, który jest oficerem, zajmujący stanowisko służbowe dowódcy plutonu.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#OlgaKrzyżanowska">W wypadku przyjęcia tej poprawki należy w art. 54 dodać ust. 2a, stanowiący, że postępowanie dyscyplinarne w stosunku do szeregowego może wszcząć dowódca plutonu, o ile postępowanie wyjaśniające można ograniczyć do wyjaśnień żołnierza albo można go nie przeprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 5 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 345 posłów. Za głosowało 340 posłów, przeciwko - 3, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 2 do art. 18 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby żołnierz ponosił odpowiedzialność dyscyplinarną za określone w tym przepisie czyny tylko w wypadku złożenia przez właściwy organ wniosku o ukaranie dyscyplinarne.</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 18 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-41.19" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-41.20" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 346 posłów. Za głosowało 332 posłów, przeciwko - 8, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-41.21" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-41.22" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 3 do art. 22 ust. 1 wnioskodawca w dodawanym pkt. 4a proponuje, aby karą dyscyplinarną było także obniżenie stopnia wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-41.23" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-41.24" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-41.25" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 22 ust. 1, polegającej na dodaniu pkt. 4a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-41.26" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-41.27" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-41.28" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 339 posłów. Za - 13 posłów, przeciwko - 321, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-41.29" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-41.30" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 4 do art. 26 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby w czasie odbywania kary aresztu izolacyjnego ukarany miał obowiązek wykonywania dodatkowych zadań na rzecz jednostki wojskowej w wymiarze do 8 godzin dziennie, a nie, jak proponują komisje, 6 godzin.</u>
          <u xml:id="u-41.31" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-41.32" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#ZbigniewMączka">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy obecnie jest tak, że żołnierz, który nie jest ukarany, ma obowiązek pracować ciężko w czasie ćwiczeń przez 10 godzin na dobę, a żołnierz, który jest ukarany karą aresztu, może być skierowany do pracy na 6 godzin maksimum, a poprawka proponuje, aby przedłużyć ten czas do 8 godzin? Czy nie mylę się, rozumiejąc, że to oznacza ta poprawka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle sprawozdawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WłodzimierzNieporęt">Myli się pan poseł, ponieważ celem służby wojskowej jest przygotowanie do działań i w związku z tym ukaranie aresztem izolacyjnym nie zwalnia od odbywania zajęć, ćwiczeń wojskowych, natomiast to jest kara pracy dodatkowej w czasie, w którym żołnierz jest osadzony w areszcie, poza czasem ćwiczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł. Rozumiem, że jeszcze pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#ZbigniewMączka">To już tylko ostatnie uściślenie. Żołnierz, który jest ukarany i siedzi, nie ćwiczy. Czy musi potem „odćwiczyć” to? Bo zdaje się, że nasza ustawa nie każe mu tego.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle sprawozdawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WłodzimierzNieporęt">Przepraszam, jest to jakieś nieporozumienie. Kodeksowa kara pozbawienia wolności nakłada obowiązek stworzenia warunków w celu odbywania ćwiczeń wojskowych przez ukaranego karą pozbawienia wolności. Kara aresztu izolacyjnego, która odpowiada karze pozbawienia wolności, nie może być bardziej rygorystyczna niż kodeksowa kara przewidziana w Kodeksie karnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 26 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 341 posłów. Za - 16 posłów, przeciwko - 317, wstrzymało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawkę nr 5 rozpatrzymy łącznie z poprawką nr 8.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 6 do art. 48 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby skreślić pkt 4, stanowiący, że przełożony dyscyplinarny podlega wyłączeniu z urzędu, jeżeli był świadkiem przewinienia, którego dotyczy postępowanie dyscyplinarne.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 48 ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.11" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.12" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-49.13" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 339 posłów. Za - 330 posłów, przeciwko - 3, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.14" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-49.15" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 7 do art. 71 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby przełożony dyscyplinarny w przypadku gdy nie jest uprawniony do wymierzenia kary, a nie przedstawi właściwemu przełożonemu dyscyplinarnemu wniosku o jej wymierzenie, obligatoryjnie składał do prokuratora wojskowego zawiadomienie o przestępstwie lub wykroczeniu, a nie fakultatywnie, jak proponowały komisje.</u>
          <u xml:id="u-49.16" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-49.17" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.18" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 71 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.19" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.20" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-49.21" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 339 posłów. Za - 333 posłów, przeciw - 2, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-49.22" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-49.23" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 8 do art. 92 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby minister obrony narodowej w porozumieniu z ministrami: spraw wewnętrznych i administracji oraz sprawiedliwości określał regulamin nie tylko wykonywania, jak proponowały komisje, ale i odbywania kar dyscyplinarnych.</u>
          <u xml:id="u-49.24" who="#OlgaKrzyżanowska">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie skreślenie art. 27, co jest treścią poprawki nr 5.</u>
          <u xml:id="u-49.25" who="#OlgaKrzyżanowska">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-49.26" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-49.27" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.28" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: do art. 92 pkt 2 oraz polegającej na skreśleniu art. 27, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.29" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.30" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się?</u>
          <u xml:id="u-49.31" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 335 posłów. Za głosowało 332 posłów, przeciw - 1 poseł, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-49.32" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-49.33" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-49.34" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy mogę prosić o troszeczkę cichsze rozmowy w ławach? Za chwilę, proszę państwa, kończymy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-49.35" who="#OlgaKrzyżanowska">W poprawce nr 9 do art. 117, 118 i 119 wnioskodawca proponuje, aby w razie uchybienia przez żołnierza w czynnej służbie wojskowej określonym obowiązkom właściwy podmiot występował z wnioskiem do dowódcy jego jednostki o pociągnięcie do odpowiedzialności dyscyplinarnej fakultatywnie, a nie obligatoryjnie, jak to proponowały komisje.</u>
          <u xml:id="u-49.36" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-49.37" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-49.38" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 117, 118 i 119, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.39" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.40" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-49.41" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 339 posłów. Za - 336 posłów, przeciwko - 1 poseł, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-49.42" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-49.43" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-49.44" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o dyscyplinie wojskowej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisję Obrony Narodowej, Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-49.45" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-49.46" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-49.47" who="#OlgaKrzyżanowska">Głosowało 340 posłów. Za uchwaleniem ustawy głosowało 335 posłów, przeciwko - 1 poseł, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-49.48" who="#OlgaKrzyżanowska">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o dyscyplinie wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-49.49" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-49.50" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł chciałby coś powiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-49.51" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WłodzimierzNieporęt">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wykonaliśmy kolejny krok w kierunku dostosowania naszego prawa do standardów europejskich. Dziękuję inicjatorowi i wszystkim, którzy pomagali nam w przygotowaniu ustawy, a zwłaszcza oficerom i dowódcom jednostek wojskowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, na tym zakończyliśmy serię głosowań.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Po krótkiej przerwie przejdziemy do rozpatrzenia punktu 17.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Aha, jeszcze komunikat. Pan sekretarz poseł przedstawi komunikat, pewnie o posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#TadeuszSławecki">Wspólne posiedzenie Komisji Zdrowia i Komisji Ustawodawczej planowane na godz. 11 rozpocznie się o godz. 13.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, dokładnie za 5 minut wznawiamy obrady.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 24 do godz. 12 min 36)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17 porządku dziennego: Sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji (druk nr 2253) oraz komisyjny projekt uchwały (druk nr 2365).</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pana Bolesława Sulika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#BolesławSulik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest to już czwarte sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji od chwili wejścia w życie ustawy o radiofonii i telewizji i być może ostatnie, które ma charakter raportu o budowaniu struktury audiowizualnej w Polsce. Ostatnie, dlatego że pewien proces, może najciekawszy proces w historii tego ciała, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, dobiega już końca. Wiemy, że wiele było zgłaszanych uwag i pretensji co do przewlekających się decyzji koncesyjnych w tzw. drugim procesie koncesyjnym — i rzeczywiście, z przyczyn zarówno obiektywnych, jak i wewnętrznych Krajowej Rady, trwało to dosyć długo, ale proces ten praktycznie dobiegł końca. Decyzje koncesyjne dotyczące przede wszystkim ponadregionalnych sieci telewizyjnych, albowiem to stanowiło największy problem, zostały podjęte. Nie wszystkie jednogłośnie, niektóre po bardzo ożywionej i gwałtownej debacie wewnątrz naszego miniparlamentu, albowiem jesteśmy dzieckiem tego parlamentu i na malutką skalę odzwierciedlamy pewne procesy, które tutaj zachodzą. Tak więc decyzje zostały podjęte. Niektóre przez konsensus, inne większością głosów, niektóre większością głosów 5:4. Mówię o tym dlatego, że wyobrażam sobie, że wejdziemy teraz już w trochę inną rolę, jeśli chodzi o Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, rolę bardziej konwencjonalną, bowiem te pierwsze lata były — myślę, patrząc w tył — okresem bohaterskim w takim sensie, że jednak mieliśmy zadanie, wspólnie z parlamentem, wspólnie z innymi gremiami politycznymi, budowania jakiegoś fragmentu nowego, demokratycznego państwa. Jest to oczywiście rola najbardziej satysfakcjonująca, najciekawsza.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#BolesławSulik">Rada będzie się coraz bardziej zmieniała w takie samo ciało jak odpowiednie ciała regulujące w rozwiniętych krajach Zachodu. Będzie odgrywała coraz bardziej rolę kontrolną, monitorującą, rolę miejsca, gdzie gromadzi się wiedza o rynku audiowizualnym, tym rynku, który charakteryzuje się ogromną dynamiką zmian. Takie ciało będzie w dalszym ciągu niezmiernie potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#BolesławSulik">Jak wygląda ten obecny, już jakby końcowy kształt naziemnego rynku? Nie chcę odbierać chleba panu posłowi sprawozdawcy, więc zatrzymywał się nad tym specjalnie nie będę. Jeżeli chodzi o sektor komercyjny, to funkcjonuje coraz silniejsza jedna sieć komercyjna ogólnokrajowa, powołujemy z nadzieją na federowanie drugi organizm, na który będą się składały trzy sieci ponadregionalne. Jest telewizja płatna w formie Canal+Polska - polskiej wariacji międzynarodowej sieci. Telewizja płatna jest jednym z głównych kierunków rozwoju telewizji światowych, toteż wydaje się nam, że ten przyczółek warto odnotować. Są wreszcie początki, mówię wciąż tylko o telewizji, telewizji katolickiej. To jest ogromne zadanie dla Telewizji Niepokalanów. W tej chwili otrzymali koncesję na trzy duże aglomeracje w Polsce - Łódź, Kraków... a niedługo wystąpią z wnioskiem o zwolnioną po telewizji rosyjskiej częstotliwość w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#BolesławSulik">Radiofonia rozwijała się w sposób bardziej naturalny i ciągły. Wiemy, że poza czterema programami telewizji publicznej jest trzech nadawców ogólnokrajowych: Radio Zet, Radio RMF i Radio Maryja - radio katolickie. Istnieje także system radiofonii katolickiej opartej na terytorium diecezji. Działa ponad 100 nadawców lokalnych. Odnotowujemy tam tendencje łączenia się w sieci, groźbę upadków wielu nadawców lokalnych. Istnieje zjawisko, które musimy ocenić i zająć stanowisko, czy naprawdę w Polsce jest miejsce (wydaje się nam, że wciąż jest) dla małych nadawców lokalnych, czy też bez zaplecza programowego, bez zaplecza finansowego małe radio się nie utrzyma?</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#BolesławSulik">Pojawia się nowy proces, który się będzie nasilał - wchodzenia poprzez inne środki rozpowszechniania, nienaziemne, nadawców zagranicznych, dla których Polska jest kluczowym rynkiem w tej części Europy. Myślę, że ta świadomość stała się dosyć powszechna na Zachodzie w ostatnich paru latach i tego wynikiem są ambicje rynkowe koncernów: wejście HBO Polska i zainteresowanie innych wielkich amerykańskich firm Polską, RTL7, który nadaje program w języku polskim, w każdym razie z głosem lektora z Luksemburga, polskie wersje z polskim komentarzem Eurosportu, Discovery, Planete. Chyba żaden kraj w tej części Europy nie ma takiej inwazji nadawców obcych, a myślę, że widzimy dopiero początek tej inwazji. To jest też jeden z poważnych problemów Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Przygotujemy się do wydania rozporządzenia, które będzie próbowało regulować wymogi programowe nadawców zagranicznych, oni wszyscy bowiem działają (lub twierdzą, że działają) na mocy konwencji o telewizji transgranicznej, na mocy konwencji o wolności eteru - i omijają nasze regulacje. Trzeba system regulacji, naszym zdaniem, rozszerzyć tak, żeby interes państwa mógł być wyartykułowany także w stosunku do nadawców zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#BolesławSulik">Ciała regulujące, takie jak nasze, będą się umiędzynarodowiać w związku z ogromnie dynamicznym rozwojem telewizji, z rewolucją technologiczną, z nadejściem społeczeństwa informacyjnego, ze zwiększającą się bardzo szybko pojemnością eteru. Problemy regulacji coraz częściej stają się zagadnieniami międzynarodowymi. Krajowa Rada jest tego świadoma i odgrywa aktywną rolę w tworzeniu mechanizmów kooperacji: na platformie Rady Europy, coraz częściej w Unii Europejskiej i poprzez mechanizmy współpracy zawodowej pomiędzy ciałami regulującymi. Z naszym udziałem i trochę z naszej inicjatywy powstała organizacja pod nazwą EPRA — Europejska Platforma Ciał Regulujących. Przewodniczący polskiej rady został wiceprzewodniczącym tego ciała i mamy nadzieję, że to będzie zalążek systemu regulacji czy w każdym razie wymiany doświadczeń pomiędzy wszystkimi ciałami regulującymi w Europie.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#BolesławSulik">Jest to jeden z wątków proponowanej nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Po wielu rozmowach i konsultacjach złożyliśmy na ręce pana premiera projekt ustawy, odbyły się już wszystkie konsultacje międzyresortowe, nadano mu tryb w pracach rządu. Niestety, wydaje się nam, że są coraz mniejsze nadzieje na to, że ta nowelizacja będzie mogła być zrealizowana za kadencji tego parlamentu. Między innymi wątek dostosowania naszego prawodawstwa medialnego do norm europejskich jest tutaj bardzo istotny. Na kalendarz tego dostosowywania oczekują w Brukseli, czekają na to nasi partnerzy na zachodzie Europy. Jeżeli nie ten parlament, to następny będzie się musiał z tym problemem uporać.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#BolesławSulik">Starzenie się naszego ustawodawstwa, a także europejskiego, jest spowodowane samą dynamiką rozwoju rynku, rewolucją technologiczną, o której już mówiłem. Właściwie chyba nigdzie, w żadnej dziedzinie życia społecznego i międzynarodowego zmiany nie są tak gwałtowne i tak ważne. Niezależnie od tego, jaką część dochodu narodowego tworzą media, będzie to mechanizm napędzający rozwój cywilizacyjny. Staje się pomału banałem to, że minęła już era społeczeństwa przemysłowego, cywilizacji przemysłowej i że weszliśmy w erę cywilizacji informacyjnej. Krajowa Rada, wydaje się, też ma tutaj rolę do odegrania. Nasze działania rozpoczęliśmy, składając w ubiegłym roku na ręce pana premiera raport o społeczeństwie informacyjnym. Nasza funkcja wynika między innymi z tego, że nasze umocowanie daje nam możliwość tworzenia struktur, czy w każdym razie projektów interdyscyplinarnych, a wprowadzenie Polski do społeczeństwa informacyjnego jest par excellence zadaniem interdyscyplinarnym, nie może to być zadanie dla jednego resortu, zamknięte tylko w części struktury państwowej. Nad naszymi działaniami objął patronat pan prezydent i mam nadzieję, że ten patronat będzie trwały i wspomoże tę działalność.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#BolesławSulik">Ostatnim tematem, który chcę poruszyć przed wystąpieniem pana posła sprawozdawcy, jest telewizja publiczna. Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że doroczna debata nad naszym sprawozdaniem koncentruje się przede wszystkim na problemach telewizji publicznej i często jest katalogiem pretensji do telewizji publicznej, w większości być może słusznych, częściowo niesłusznych, adresowanych właściwie lub niewłaściwie do nas w tym sensie, że często cierpimy nie za własne grzechy, grzechy niezawinione. Jednak jest w tym pewna prawidłowość, że na tym forum dochodzi do takiej debaty nad telewizją publiczną; jeżeli nie ma innego, to musi to się odbyć przy tej okazji. Myślę, że kierowanie tego pod naszym adresem nie jest takie złe, bo jeżeli nawet nie mamy odpowiednich instrumentów, żeby reagować na problemy, które dostrzegamy w telewizji publicznej, to może należy się właśnie w parlamencie o te instrumenty upomnieć; w każdym razie taka debata się odbywa i dobrze, że przynajmniej tutaj się ona odbywa. Nie wiem, czy czynimy wystarczająco dużo w tej sprawie. Nie możemy na przykład, chociaż takie są oczekiwania, ingerować w bieżącą politykę programową telewizji publicznej. I dobrze, że nie możemy ingerować. Musimy chronić zasadę wolności słowa - ta zasada, zasada niezależności nadawcy, a specjalnie niezależności nadawcy publicznego, jest zapisana w ustawie - co nie oznacza, że możemy nie zwracać na to uwagi, że możemy nie obserwować tego, co się dzieje w telewizji publicznej, także w dziedzinie tworzenia programu, także w dziedzinie polityki programowej. Myślę, że to, iż co roku odbywa się debata na ten temat, że co roku są zgłaszane pretensje, które dotyczą programu telewizji publicznej, braku rzetelności, braku równego dostępu do anteny publicznej, samo z siebie wskazuje, że mamy do czynienia z chorobą chroniczną. Nie mam ochoty atakować nowego zarządu, myślę bowiem, że najgorsze, co możemy powiedzieć o ludziach sprawujących w tej chwili te funkcje, to to, że oni też nie dali sobie rady, nie uporali się z tą chroniczną chorobą.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#BolesławSulik">Sądzę - a myślę, że wyrażam tutaj opinię co najmniej większości Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - że to jest choroba strukturalna, choroba struktury telewizji, w dużym stopniu odziedziczona po poprzednim okresie, i że przyszedł czas, żeby zlikwidować jej źródło, a nie walczyć jedynie z symptomami. Wiemy, że od początku przekształceń, od 1994 r., kolejne zarządy czy kolejne składy zarządu opracowywały projekty reformy tej struktury. Żaden z tych programów nie został wdrożony i wszystkie - jak się nam zdaje - miały dosyć poważne braki, mankamenty, m.in. wynikające też z uwarunkowań, w jakich zarządy telewizji muszą pracować, to znaczy one wszystkie były bojaźliwe, wszystkie były defensywne, nie atakowały wprost najbardziej podstawowych przyczyn problemów tej struktury. Wobec tego Krajowa Rada zwróciła się - ja się o to zwróciłem - do pana prezesa Rady Ministrów, cytując zapis ustawowy - że Krajowa Rada, w porozumieniu z prezesem Rady Ministrów, kształtuje politykę państwa w tej dziedzinie - z prośbą, żeby zaakceptował, że to my opracujemy podstawowe zasady reformy telewizji publicznej, że prace nad tym będą prowadzone pod naszą opieką i że będziemy się starali uzyskać na to zgodę parlamentu, i nie tylko parlamentu. Jest bowiem pewien paradoks, co do istnienia którego jestem coraz bardziej przekonany, że jednym z aspektów tej choroby, nie tylko strukturalnej, jest upolitycznienie telewizji, jest także upolitycznienie debaty na temat telewizji. Jest tak źle - mówię oczywiście tylko o telewizji publicznej - że jak się czyta raporty prasowe czy słucha debaty, to okazuje się, że właściwie nie ma innych kryteriów, jak tylko kryteria polityczne; program ocenia się, stosując kryteria polityczne. Proces naprawy telewizji publicznej powinien polegać na odpolitycznieniu telewizji publicznej, zastąpieniu tych kryteriów kryterium kompetencyjnym. Telewizja publiczna jest od tworzenia polskiego programu. Nikt inny tego za nią nie zrobi. Tworzenie dobrego polskiego programu jest odpowiedzią na wszystkie inne zagrożenia, także na zagrożenia, które wypływają z inwazji z zagranicy, z inwazji amerykanizacji kultury polskiej itd. Ludzie zajmujący kluczowe stanowiska w telewizji powinni być najlepsi, jakich możemy znaleźć, jeśli chodzi o tworzenie programu, umiejętności, talent do tworzenia programu.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#BolesławSulik">Nie jest zadaniem telewizji publicznej, zarządu, ludzi, którzy tam pracują, równoważenie wpływów politycznych w tej instytucji. Być może jest to zadanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Być może, jeżeli występują przypadki naruszenia ustawy pod względem równego dostępu do telewizji publicznej, pretensje powinny być rzeczywiście adresowane do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i Krajowa Rada powinna być odpowiednio wyposażona, żeby z takimi skargami się uporać. Natomiast telewizja jest - powtarzam ten banał - od tworzenia programu i trzeba ją tak zmienić, żeby zmieniły się także kryteria, jakimi je oceniamy - naszym zdaniem, mogę powiedzieć już naszym zdaniem, bowiem powstał pierwszy zarys tego dokumentu - podstawowe elementy, podstawowe zasady reformy telewizji publicznej. Przyjęliśmy te zasady w Krajowej Radzie po szerokiej dyskusji, która wyszła poza ramy tego schematycznego dokumentu. Dyskusja będzie stanowiła załącznik do tego projektu reformy. 24 czerwca, we wtorek, w następnym tygodniu, komisja kultury też organizuje dyskusję nad przyszłością telewizji publicznej i ten sam dokument będzie dokumentem bazowym.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#BolesławSulik">Wydaje mi się, że warto jest o tym mówić dzisiaj. Warto też może jest powiedzieć, że poparcie dla tej pracy wychodzi poza mury tej instytucji. W gronie, które opracowywało ten dokument, był także poprzedni prezes telewizji pan Wiesław Walendziak, z obecnego zarządu dwóch członków zarządu — pan Walczak i pan Daszczyński; prezes Miazek wyraził zgodę na współpracę zarządu, jeśli chodzi o ten dokument i wydaje mi się (mam nadzieję, że to nie jest optymizm niemądry), że jesteśmy dosyć blisko budowania parasola politycznego, wszystkich sił politycznych, nad tym koniecznym procesem. Jestem absolutnie przekonany, że proces głębokiej reformy struktury telewizji publicznej jest konieczny. Tak naprawdę, to jest to, co na wstępie chciałem powiedzieć; wydaje mi się ważne, żeby to mocno wyartykułować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pan Bolesław Sulik.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Wysoka Izbo! Prezydium Sejmu skierowało sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia i zaopiniowania.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Komisja przedkłada w tej sprawie projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela komisji pana posła Wiesława Gołębiewskiego w celu uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WiesławGołębiewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Przewodniczący, Członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji! Komisja Kultury i Środków Przekazu omawiała sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznej działalności i informację o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w dniu 20 maja br.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WiesławGołębiewski">Po przeprowadzonej dyskusji komisja przyjęła sprawozdanie i przedkłada Sejmowi projekt uchwały z druku nr 2365 następującej treści: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjmuje sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji”. Dziś Sejm debatuje nad sprawozdaniem w obliczu już zaistniałych ustawowo sytuacji, to jest podpisania go przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i przyjęciu przez Senat w dniu wczorajszym.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#WiesławGołębiewski">Nadmieniam, że jest to kolejne, czwarte już sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznej działalności, przedkładane wymienionym organom. Pomimo to, Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji nie udało się w pełni wyeliminować z niego wielu mankamentów sygnalizowanych przez posłów w poprzednich debatach sejmowych. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji kolejny już raz nie uwzględniła zapisów nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji, zmieniającej okres sprawozdawczy na pełny rok kalendarzowy, pokrywający się z rokiem budżetowym. W związku z tym zamieszczone w sprawozdaniu dane pochodzące sprzed 1996 r. są całkowicie zbędne i powtarzają niepotrzebne informacje z innego okresu sprawozdawczego. W dyskusji podkreślono fakt, że wypływa to ze słabej metodologii tworzenia sprawozdania bez wyraźnego uwzględniania doświadczeń i wyeliminowania błędów z poprzednich sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#WiesławGołębiewski">Sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznej działalności i informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji liczą łącznie ponad 200 stron tekstu i 17 rozdziałów.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#WiesławGołębiewski">Nie wypływają z nich jasno i klarownie podstawowe problemy radiofonii i telewizji, nie ma wniosków końcowych, zestawienia działań, zamierzeń do podjęcia w ramach działalności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w 1997 r. lub w latach następnych. Jest to głównie, jak w latach poprzednich, obfita sprawozdawczość dla sprawozdawczości, a nie dla doskonalenia skuteczności działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji jako naczelnego organu państwa w obszarze mass mediów elektronicznych. W toku dyskusji zwrócono uwagę na potrzebę większej aktywności, kreatywności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji we współtworzeniu polityki państwa w dziedzinie radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#WiesławGołębiewski">Poza sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji znalazły się krytyczne uwagi, skargi podmiotów koncesyjnych, dotyczące głównie niewywiązywania się Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z terminowości rozpatrywania wniosków o koncesje, ich rozszerzenie, zmianę warunków.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#WiesławGołębiewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W toku obrad Komisji Kultury i Środków Przekazu w dyskusji zarysowały się problemy związane generalnie z funkcjonowaniem telewizji publicznej i publicznego radia oraz ich przyszłością w przededniu strategicznych i technologicznych wyzwań przyszłości, społeczeństwa informatycznego, funkcjonowania ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, rozwoju sieci telewizji kablowej.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#WiesławGołębiewski">Chcę obecnie przejść do syntetycznego omówienia głównych wątków dyskusji nad przedłożonymi materiałami Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Zwrócono uwagę, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie podejmuje problemów związanych z reformą telewizji publicznej, takich jak: czy ta reforma jest możliwa i kto ma jej dokonać? W telewizji publicznej nastąpiła nadmierna koncentracja informacji i publicystyki na tematyce warszawskiej, co tworzy i ugruntowuje zjawisko określane pojęciem warszawocentryzmu, na tle zepchniętych na dalszy plan 11 ośrodków terenowych Telewizji Polskiej. Telewizja regionalna wypełnia czas antenowy programami w spiętej sieci, uciekając od regionalizmu. Na interwencje, uwagi w tej sprawie nikt nie reaguje. Taki model informacji telewizyjnej sprzeczny jest z budowaniem społeczeństwa obywatelskiego, usamorządowieniem państwa.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#WiesławGołębiewski">Dokument przedłożony Komisji Kultury i Środków Przekazu pod nazwą „Strategia działania telewizji publicznej” nie zawiera faktycznych informacji, które sugeruje jego tytuł. W dniu 24 czerwca Komisja Kultury i Środków Przekazu rozpatrzy ponownie nowy materiał przedłożony przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#WiesławGołębiewski">Dzisiaj telewizję publiczną paraliżuje rozbudowana nadmiernie struktura organów decyzyjnych. W programach telewizji publicznej, np. w Programie II wśród audycji produkcji zagranicznej w 1996 r. dominuje produkcja amerykańska (aż 75%) nad europejską, która zajmuje 25% czasu antenowego. Telewizja publiczna stała się miejscem rywalizacji filmów telewizyjnych produkcji amerykańskiej i pozostałych państw Europy i świata. Nie odpowiada to zasadzie zabudowywania przestrzeni wolności przez media, poprzez ich pluralizm, różnorodność i niezależność. Należy więc oczekiwać wielu działań Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, które będą jednocześnie eliminowały przemoc, brutalność, będą stymulować filmową produkcję krajową. Dzisiaj zagraniczna produkcja filmowa zajmuje w programach telewizji publicznej aż 88% czasu antenowego, krajowa zaledwie 12%. Widz polski oczekuje zmian na rzecz polskiego filmu, serialu.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#WiesławGołębiewski">Telewizja publiczna stoi przed koniecznością przygotowania się do ery telewizji cyfrowej, nie tylko cyfrowej rejestracji obrazu i dźwięku, lecz i jego emisji, zmiany formatu obrazu. Dlatego emisja rozsiewcza sygnału musi być zastępowana sygnałem z transponderów satelitarnych; jest konieczne wydzierżawianie dwóch kanałów dla telewizji publicznej poza już istniejącym transponderem TV Polonia.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#WiesławGołębiewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Główne problemy publicznego radia od 5 lat koncentrują się na odbudowie masztu nadawczego fal długich. Dziś odpowiedź na pytanie: kto czyni więcej starań w sprawie odbudowy masztu — czy Zarząd Polskiego Radia Spółka Akcyjna, czy Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, czy stosowne organy państwa — nie ma istotnego znaczenia wobec nierozpoczęcia prac budowlanych. Praca masztu w Raszynie zapewnia objęcie sygnałem fal długich I Programu Polskiego Radia obszaru stanowiącego tylko 60% powierzchni kraju, i to sygnałem bardzo słabej jakości. Pozytywem jest rezygnacja z błędnej koncepcji przeznaczenia pasma UKF w zakresie 104–106 MHz na radio systemu cyfrowego DAB z udostępnieniem tego pasma dla systemu sygnału cyfrowego dla Polskiego Radia.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#WiesławGołębiewski">Do końca operacji przejścia programów Polskiego Radia w górne pasmo UKF 88–108 MHz pozostało zaledwie 2,5 roku. Problemem staje się brak przydziału częstotliwości dla spółek Polskiego Radia w Łodzi, Krakowie i Poznaniu. W materiale Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji stwierdza się, że posiadane częstotliwości zaspokajają potrzeby na górne pasmo UKF tylko w niewielkim stopniu. Materiał zamieszcza sprzeczne dane na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#WiesławGołębiewski">Sprawozdanie po raz kolejny nie zawiera żadnej koncepcji odnośnie do tego, co w najbliższym czasie należy uczynić z pasmem fal średnich eksploatowanych przez nadajniki publicznej radiofonii, z reguły dublującej programy innych częstotliwości. Wpływa to w dużym stopniu na to, że wynik ekonomiczny spółek radiowych jest słabszy.</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#WiesławGołębiewski">Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie reaguje na odchodzenie przez nadawców publicznego radia od nazwy własnej Polskie Radio Spółka Akcyjna i ukrywanie się za innym komercyjnym logo, z pominięciem tejże nazwy własnej, z którą identyfikują się słuchacze od wielu lat. W dyskusji stwierdzono, że nie ma żadnych przeciwwskazań prawnych do finansowania Telewizji Polskiej i Polskiego Radia z abonamentu i reklam. Na wolnym rynku mediów telewizja publiczna i Polskie Radio SA ze swymi programami rywalizują z podmiotami komercyjnymi o reklamodawców.</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#WiesławGołębiewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dane Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji mówią o ponad 2 mln abonentów sieci telewizji kablowych, a szacunki Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Telewizji Kablowej — o 3 mln abonentów. Istnieje zatem istotna rozbieżność danych. W Europie przyjęto zasadę, że statystyki dotyczące wykazu i liczby operatorów oraz dokładnej liczby abonentów są korygowane i publikowane co kwartał. To działanie ma istotne znaczenie, albowiem porządkuje rynek telewizji kablowych, chroni interesy abonentów poprzez rzetelne przedstawienie pozycji operatora, czyni monitoring zajęciem prostym i tanim. W Polsce takiego zwyczaju nie ma, co stwarza dogodne warunki do istnienia szarej strefy na tym rynku. Wzmacnia ją Polska Agencja Radiotelekomunikacji zasłaniając się tajemnicą, pomimo że żaden zapis prawa do tego jej nie zobowiązuje. Wymaga to bardziej energicznych działań Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w celu porządkowania tego rynku, który jest dostawcą pakietów programowych dla ok. 2,5–3 mln odbiorców, a więc już dla ok. 10 mln osób.</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#WiesławGołębiewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji musi dokonywać analiz, czy otrzymywane koncesje przez poszczególnych nadawców, operatorów warunkują przestrzeganie praw autorskich. Milczenie tego organu w tej materii jest niepokojące. Do czasu omawiania sprawozdania nie została ustalona przez ministra kultury i sztuki tabela wynagrodzeń dla uprawnionych z tytułu funkcjonowania ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przy czym należy zwrócić uwagę na fakt, że nie może być dowolności żądań finansowych uprawnionych z tego tytułu. Dziś organ koncesyjny, którym głównie na początku działalności była Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, winien w większym już stopniu realizować funkcje organu kontrolującego, w tym również w obszarze praw autorskich i warunków przestrzegania koncesji. Przyczyniać się to będzie do kreowania przez rynek najlepszych i rzetelnych nadawców.</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#WiesławGołębiewski">W dyskusji wyrażono pogląd, że realizacji zadań ustawowych Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji winna dokonywać w oparciu o posiadany budżet i istniejącą obsadę personalną, etatową. Stan ten uznano za wystarczający, a za niewystarczające doskonalenie pracy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji przy istniejącym już wspomnianym budżecie i etatach. Wyrażono pogląd pod adresem ustawodawcy o konieczności nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Projekt nowelizacji zapowiedziała Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji poprzez inicjatywę ustawodawczą rządu. Należy sądzić, że nie będzie to możliwe z przyczyn czasowych w obecnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-57.18" who="#WiesławGołębiewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W przedstawionym sprawozdaniu pozytywy działalności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji zadecydowały o jego przyjęciu przez komisje, natomiast w dyskusji skoncentrowano się na niedociągnięciach i mankamentach, aby Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji mogła je skutecznie eliminować w bieżącej działalności. Jako poseł sprawozdawca ponownie wnoszę o przyjęcie projektu uchwały Sejmu w tej sprawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm ustalił w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 35 minut, tj. debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Andrzeja Urbańczyka o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Tadeusz Samborski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AndrzejUrbańczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Tak się składa, że kończy się nasza kadencja, a właściwie takie prawdziwe zainteresowanie Krajową Radą Radiofonii i Telewizji, która zrodzona została na mocy ustawy z 1993 r., zaczęło się z początkiem naszej kadencji i coś dzisiaj zamykamy, coś się kończy. Słusznie przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji powiedział, że ten pionierski etap mamy już za sobą. Podstawowy zrąb ładu w mediach elektronicznych w Polsce zostaje ustanowiony.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#AndrzejUrbańczyk">Cieszę się bardzo, że możemy chyba po raz pierwszy od 4 lat debatować o Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji bez nadmiernej ekscytacji, bez tego wewnętrznego, politycznego dygotu, który nas wypełniał podczas debat w roku 1994 i 1995. Być może nie dała Krajowa Rada specjalnych powodów dla takich ekscytacji, ale być może i świat polityki także uznał, że nadmierne obciążanie Krajowej Rady odpowiedzialnością za wszystko co dzieje się w elektronicznych mediach jest obciążeniem na wyrost, ponad miarę. Co ważne świat polityczny, parlament, prezydent Rzeczypospolitej decyzjami zewnętrznymi, personalnymi nie wprowadzał w tym roku, który badamy, Krajowej Rady w nerwowe wibracje. Przypominam, że powołaliśmy Krajową Radę po to, by ustanawiała i ustanowiła ład w eterze. To słowo ład jest bardzo piękne, przywołuje coś spokojnego, łagodnego, coś stałego i warto przyjrzeć się, jak wygląda dzisiaj sytuacja w pejzażu medialnym. Mamy dwie ogólnopolskie stacje telewizyjne, publiczną, dysponującą wieloma kanałami dotarcia do telewidzów, mamy komercyjną stację Polsat, mamy telewizję kodowaną, mamy trzy sieci ponadregionalne, jeszcze nie w pełni pokazujące nam swoje możliwości, ale formalnie już istniejące, planowaną i już zalążkowo istniejącą telewizję katolicką, w radiofonii obserwujemy pewną stabilizację. W ostatnim roku udzielono 35 nowych koncesji radiowych, tzn. że powoli zmniejsza się już możliwość występowania o koncesje.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#AndrzejUrbańczyk">Wzrasta ilość koncesji na rozpowszechnianie programów sieci kablowej, a więc mamy tę przestrzeń medialną wypełnianą coraz większą ilością instytucji i możliwości. Co to wszystko oznacza? Oznacza rzecz najważniejszą, że my widzowie, obywatele kraju, mamy większą wolność, większą możliwość wyboru. O to chodziło od samego początku, o pluralizm, prawo wyboru konkretnych programów spośród wielu oferowanych przez różnych nadawców.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#AndrzejUrbańczyk">Oczywiście jest pewien mankament tej sytuacji, bowiem tą większą wolnością, o której mówię, cieszą się przede wszystkim mieszkańcy dużych ośrodków miejskich, gdzie zarówno moc nadajników, jak i gęstość sieci kablowej tworzą większe możliwości wyboru. Ale dostrzec trzeba mimo tego upośledzenia trwałą i stałą tendencję; już nie jest tak jak kiedyś, że mieliśmy tylko włącznik i wyłącznik. Dzisiaj możemy wybierać spośród kilkudziesięciu programów, które docierają do naszych domów i mieszkań, myślę o telewizji, a już niezliczoną ilość, jeżeli chodzi o radio.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#AndrzejUrbańczyk">Pojawia się w sprawozdaniu Krajowej Rady znamienna uwaga, że wyczerpały się, czy wyczerpują się, zasoby częstotliwości. Zanim nie upowszechni się zatem telewizja czy technika cyfrowa w przekazie elektronicznym radia i telewizji, właściwie mamy moment jakiegoś bezruchu, pata. Skoro nie ma nowych częstotliwości, możemy się spodziewać, że nic nowego instytucjonalnie na rynku się nie pojawi. Nie pojawią się nowe wielkie stacje telewizyjne, nie pojawią się nowe rozgłośnie radiowe. Czyli czeka nas kilka lat do momentu eksplozji tych technik cyfrowych, pewien moment spokoju. I zmieni się de facto rola Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, która przez ostatnie 4 lata była postrzegana przede wszystkim jako rozdawca, jako dobrodziej, jako ktoś, kto ocenia, nieraz bardzo surowo, ale dysponuje dobrem - tym dobrem, którym jest częstotliwość, eter. Teraz tych częstotliwości już nie ma. Można wyłącznie wprowadzać niewielkie korekty i koniec.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#AndrzejUrbańczyk">Co to oznacza? Oznacza, że Krajowa Rada może skoncentrować się na innych zadaniach, które do tej pory wypełniała w mniejszym zakresie. Uważam, że spośród tych najważniejszych zadań warto skupić się na tym, co nazywamy kontrolą nadawców - z punktu widzenia ustawy, z punktu widzenia także etyki zawodowej, z punktu widzenia założeń i obowiązków koncesyjnych.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#AndrzejUrbańczyk">Myślę, że drugą dziedziną, na której powinna się skupić Krajowa Rada, jest to, co sama Rada nazywa działalnością prawotwórczą. Jest to szczególnie ważne w świetle zjawiska opisanego przed chwilą przez pana przewodniczącego, które polega na tym, że kiedy nasz rynek medialny stabilizuje się i zamknie się w pejzażu opisanym przez pana przewodniczącego, jak i przeze mnie w tej chwili przywołanym, to z zewnątrz, z zagranicy płyną do nas w coraz większej ilości przekazy, na które nie mamy żadnego wpływu jako prawodawcy - przekazy, w których nie musi się uwzględniać nawet interesów polskiego państwa. Stąd istota działalności prawodawczej jest chyba szalenie ważna i trzeba tę działalność rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#AndrzejUrbańczyk">Szczęśliwie się złożyło, że od kilku lat Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji bardzo poważnie partycypuje w ogólnoeuropejskiej wymianie myśli na temat tego, jak powinien wyglądać porządek w europejskim eterze, jakie powinny być prawne i międzynarodowe regulacje stosunków między poszczególnymi stacjami, między widzami a odbiorcami, między organizacjami, które działają na tym rynku. Jest to szalenie ważne, ponieważ aktywność Krajowej Rady na arenie międzynarodowej umożliwia, z jednej strony, respektowanie przez Polskę czy też przygotowanie się do respektowania przez Polskę ustaleń obowiązujących już dzisiaj w Unii Europejskiej, z drugiej strony - pozwala mieć wpływ na te regulacje, które nieraz wyprzedzają decyzje organów politycznych. Uważam, że dbałość o zasadę równowagi i wzajemności w tych stosunkach z instytucjami, które tworzą ustalenia międzynarodowe, pod kątem obrony rodzimych wartości, rodzimej twórczości i partnerskich stosunków z nadawcami z zewnątrz - to są podstawowe kwestie, którymi powinna się zająć Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#AndrzejUrbańczyk">Jeszcze jednym obszarem, niedocenianym, działalności Krajowej Rady jest to, że podjęła - nie z mocy jakiegoś nacisku ani z mocy ustawy - zadanie, które nie jest wyraźnie określone w normach prawnych. Otóż jako jedna z niewielu w Polsce instytucji zajmuje się ona bardzo serio tym, co nazywamy społeczeństwem informacyjnym. Przygotowanie się do tego typu cywilizacji jest jednym z najpoważniejszych wyzwań, i to nie tylko dla nas jako ludzi żyjących krótko, ale myślę, że dla pewnych trwalszych niż jedno ludzkie życie instytucji, zjawisk, takich jak kultura czy takich jak prawo, czy takich w końcu jak demokracja. Nie ulega bowiem wątpliwości, że posługiwanie się przez ludzi ogromną liczbą narzędzi elektronicznych, które pomnażają szansę dostępu do informacji, niesie ze sobą nie tylko dobrodziejstwa, które polegają na tej wolności człowieka wobec świata informacji, który go otacza, ale niesie także ogromne niebezpieczeństwa, np. niebezpieczeństwo marginalizacji w życiu społecznym ludzi, którzy tymi narzędziami nie będą operować, którzy - wskutek braku tych narzędzi w postaci telefonu komórkowego czy wskutek braku dostępu do infostrady, do komputera - będą odsunięci od wpływu na życie publiczne, będą zmarginalizowani. To jest jedno z najpoważniejszych wyzwań XXI wieku i w Polsce podjęto nie tyle badania, ile zaczęto się zastanawiać nad tym, jak się do tego przygotować, stosunkowo późno. Poza Komitetem Badań Naukowych de facto w Polsce nikt na serio tym problemem się nie interesuje. Jestem bardzo wdzięczny Krajowej Radzie, że rozumie skalę tego wyzwania i podjęła stosowne prace teoretyczne i aplikacyjne także w postaci raportu, który na użytek rządu Krajowa Rada przygotowała. Wyzwanie jest ważne, może być bowiem tak, że infostrada bardzo wielu ludzi zaprowadzi donikąd. Podkreślam to z satysfakcją. Myślę, że warta uwagi jest także ta sfera działalności Krajowej Rady, która polega na tworzeniu pewnej atmosfery wymagań wobec dziennikarstwa radiowego i telewizyjnego. Dzisiaj staramy się unikać jako prawodawcy, jako członkowie sejmowej komisji kultury czy posłowie w ogóle regulowania stosunków w mediach z zewnątrz. Uważamy, że samoregulacja tego środowiska, że tworzenie przez samo środowisko zasad etycznych, norm postępowania jest czymś lepszym niż narzucanie sztywnych kanonów postępowania, dekalogów dziennikarskich i innych tego typu ograniczeń. Myślę, że Krajowa Rada bardzo dobrze zrobiła, organizując liczne seminaria i konferencje na ten temat, przygotowując je bądź to samodzielnie, bądź we współpracy z innymi.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#AndrzejUrbańczyk">Oczywiście mógłbym powtórzyć za posłem sprawozdawcą zarzuty co do opieszałości czy przewlekłości procesu koncesyjnego, mógłbym wspomnieć o licznych skargach, o tym, że wiele listów pozostaje bez odpowiedzi, że zdarzają się dziwne sytuacje, kiedy sądy administracyjne dość łatwo podważają decyzje Krajowej Rady, co by świadczyło, że nie mają one odpowiedniego oprzyrządowania legislacyjnego czy prawnego. Moglibyśmy nawoływać o lepszą współpracę z Państwową Agencją Radiotelekomunikacyjną i moglibyśmy wiele jeszcze takich pretensji do Krajowej Rady zgłosić. Rozmawiamy jednak dzisiaj zamykając może nie tylko ten rok, ale zamykając czterolecie, tę kadencję parlamentarną, i myślę, że przypominając jeszcze raz ten katalog, który przedstawił poseł sprawozdawca, byłbym małostkowy. Wydaje mi się, że Krajowa Rada jest świadoma ułomności, które towarzyszą jej pracy.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#AndrzejUrbańczyk">Przejdę teraz do kilku uwag na temat telewizji publicznej. Przepraszam, zanim do tego przejdę, jedna uwaga szalenie istotna: ponieważ stosunki między twórcami a nadawcami, a mediami są jednymi z kluczowych zagadnień jakości rynku mediów, chciałbym zwrócić uwagę na ciągle nie uregulowane kwestie Prawa autorskiego. Pan poseł sprawozdawca był uprzejmy o tym wspomnieć. Oczywiście kierujemy wtedy oczy w stronę Krajowej Rady, ale ona jest naprawdę Bogu ducha winna w tej kwestii, dlatego że odpowiedzialność pełną ponosi Komisja Prawa Autorskiego, która była zobligowana do przygotowania stosownych tabel. Tak więc myślę, że nie za wszystko, co w świecie mediów jest złe, powinniśmy winić Krajową Radę. Są też inne instytucje tworzące prawo lub takie, które w jakichś sytuacjach zaniechały działań niezbędnych, i to powoduje oskarżenia nadawców, którzy usiłują jakoś znaleźć się między Scyllą wymagań Zaiksu a Charybdą prawa, znaleźć jakoś przyzwoicie. I to owocuje niekiedy rzeczami katastrofalnymi, brakiem regulacji w tym zakresie. Znalazłem w sprawozdaniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji interesującą uwagę, że w programie Telewizji Polsat de facto nie istnieje twórczość artystyczna, poza standardowymi programami rozrywkowymi czy quasi-publicystycznymi.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#AndrzejUrbańczyk">Można się zastanowić, dlaczego tak się dzieje. A może właśnie z lęku o to, że nie ma regulacji między światem artystycznym - który tworzy piosenkę, tworzy widowisko, reżyseruje, tworzy sztukę - a możliwością prawnego znalezienia się w tej przestrzeni, którą wyznacza prawo autorskie? Musimy z tego miejsca ponowić apel do Komisji Prawa Autorskiego, która działa przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, by ten problem szybko rozstrzygnęła, w innym bowiem wypadku bez przerwy będziemy mieli oskarżany świat nadawców publicznych o piractwo i gwałcenie podstawowego dobra, które ma artysta, a którym jest prawo do własnej twórczości i do jej szanowania.</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#AndrzejUrbańczyk">Kilka uwag o telewizji publicznej. Podzielam w imieniu mojego klubu większość uwag dotyczących ociężałości struktury telewizyjnej, które wypowiedział pan przewodniczący. Od pewnego czasu obserwujemy z bliska to, co się dzieje w telewizji, i muszę powiedzieć, że jest to wielki słoń, wielka machina, która jest niepodatna na reformy wewnętrzne. Połamali na tym zęby szefowie tej instytucji w czasach, kiedy telewizja była państwowa i kiedy próbowali ją zmieniać, łamali zęby ci, którzy byli w okresie przejścia z jednej epoki do drugiej. Widzę, że na tej reformie telewizyjnej zaczyna łamać zęby także obecne kierownictwo. Być może słuszna jest strategia przyjęta przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, polegająca na tym, że trzeba by dokonać reformy z zewnątrz, takiej w stylu gorbaczowowskim albo typu szach Iranu, czyli w tym wypadku właściwsza będzie reforma z góry.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#AndrzejUrbańczyk">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#komentarz">(Poseł Michał Strąk: Balcerowicz - lepsze nazwisko...)</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#AndrzejUrbańczyk">No, Balcerowicza jeszcze można. Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-59.16" who="#AndrzejUrbańczyk">Być może reforma taka będzie lepszym rozwiązaniem, dlatego że pewne nawyki i przyzwyczajenia istniejące w tej instytucji, pewna naturalna ociężałość - jest to instytucja, która zatrudnia ponad 6 tys. ludzi, ma 17 związków zawodowych, całe sieci naturalnych interesów (nie opatruję słowa: interesy od razu pejoratywnym znakiem) - ale ta wewnętrzna ociężałość prawdopodobnie komplikuje wewnętrzną strukturę tej instytucji. Następnie mamy takie kwiatki, które jeżą włos na głowie, jak raport Najwyższej Izby Kontroli, w którym nie tyle poraża skala korupcji czy złodziejstwa, bo to są słowa mówione na wyrost, ale pokazanie braku systemu kontroli, który pozwalałby tworzyć warunki do racjonalnej, ekonomicznie uzasadnionej pracy. Swoją drogą, skoro już wspominam o tym raporcie NIK, myślę, że na tym forum nie powinniśmy przejść nad tym do porządku dziennego i przynajmniej trzeba powiedzieć, że znalazło się tam słowo o poprzednim kierownictwie telewizji publicznej, które powinno wzbudzać nasz niepokój.</u>
          <u xml:id="u-59.17" who="#AndrzejUrbańczyk">Opisano tam mechanizm opłacanego lobbingu wśród parlamentarzystów. Wynajęto firmę, która za konkretne kwoty uprawiała lobbing, naciskała na parlamentarzystów po to, żeby nie uchwalali regulacji prawnych niekorzystnych dla telewizji. Myślę, że nie jesteśmy od tego, by od razu potępiać lobbing, wymaga on jednak pewnych regulacji. Ale jeżeli instytucja publiczna mająca partnerskie stosunki z parlamentem, która się mieści w jakiejś strukturze politycznej państwa, mieści się w porządku nieodległym od takiej instytucji jak parlament, musi porozumiewać się z parlamentarzystami poprzez wynajęte firmy, prowadzące lobbing z klubami lub z poszczególnymi posłami, to jest to rzecz do bardzo poważnego zastanowienia się. Cieszę się, że marszałek Sejmu zapowiedział zajęcie się tym problemem przez wewnętrzne organy Sejmu, bo jest to bardzo niepokojące.</u>
          <u xml:id="u-59.18" who="#AndrzejUrbańczyk">Skończę kwestię NIK. Raport ujawnił bardzo wiele marnotrawstwa i jest jednym z podstawowych argumentów, że trzeba tej reformy dokonać z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-59.19" who="#AndrzejUrbańczyk">Ze spraw czysto programowych myślę, że mogę sobie darować powtarzanie naszej stałej wątpliwości, czy profesjonalizm dziennikarstwa telewizyjnego jest na dostatecznie wysokim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-59.20" who="#AndrzejUrbańczyk">Wczoraj oglądaliśmy „Wiadomości”. Kiedy kończył się mecz, którym interesowała się spora liczba Polaków, i połączono się ze stadionem na żywo, to oczywiście nawet się nie dowiedzieliśmy, jaki jest wynik, ani nie zobaczyliśmy najlepszych bramek, wszystko było jakąś grą wokół prostej informacji, którą można było zupełnie naturalnie rozegrać. Jak wiemy, kwestię tę można jednak różnie oceniać. Można powiedzieć, że nie ma bezwzględnych kryteriów, autor programu miał prawo tak skomponować informację, że fakt, iż nic się nie stało na stadionie Legii, jest newsem, wydarzeniem, a to, że ktoś został mistrzem Polski i dzięki jakim bramkom, pozostaje w tle. Tak bowiem wynikało z tej relacji, że najważniejsze w tym wydarzeniu było to, że kibice obu drużyn spokojnie się rozeszli.</u>
          <u xml:id="u-59.21" who="#AndrzejUrbańczyk">Jest to oczywiście tylko dygresja na marginesie, natomiast to, co mnie bardzo zaniepokoiło w sprawozdaniu Krajowej Rady, to wytłuszczone zdanie zawarte w części, w której referowany jest monitoring telewizji publicznej, szczególnie programów publicystycznych. Otóż w 51 informacjach (używa się tu slangu: newsy), uznanych przez co najmniej 2 serwisy za najważniejsze wydarzenia dnia, zostały popełnione 34 błędy. I konkluzja: „Oznacza to więc, że w najważniejszych kwestiach dotyczących polityki wewnętrznej widz nie został należycie poinformowany, nie dano mu możliwości wyrobienia sobie własnego zdania”. Bardzo cenię Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, twierdzę, że ostatnie lata pozwoliły ukształtować ten zespół, tak by tworzyli go ludzie z doświadczeniem życiowym i profesjonalnym, że stopień profesjonalizmu Krajowej Rady rośnie, i z wielką powagą odnoszę się do takich konstatacji. W tym zdaniu jest bardzo poważne ostrzeżenie pod adresem telewizji publicznej, wątpliwości dotyczące tego, czy rzeczywiście przestrzegane są tam zawodowe standardy.</u>
          <u xml:id="u-59.22" who="#AndrzejUrbańczyk">Chciałbym również odnieść się do podnoszonego bardzo często zagadnienia upodabniania się telewizji publicznej do stacji komercyjnych. Otóż takie zjawisko bezsprzecznie istnieje i trudno się temu dziwić w sytuacji, w której telewizja jest zasilana pieniędzmi z abonamentów, a zarazem musi walczyć o pieniądze z reklamy, musi się zachowywać jak człowiek na rynku reklam. To można zrozumieć, ale wydaje mi się, że telewizja publiczna popełnia pewien błąd, upodabniając się w swoich programach do telewizji komercyjnej. Zapomina bowiem o jednym: Nie jest to — już nie powiem: rok 1926, kiedy robiono pierwsze eksperymenty z telewizją, ani rok 1938, kiedy w Polsce pojawiały się jej pierwociny — rok 1956 ani rok 1960, kiedy to o programie, o tym, co odbierał widz telewizyjny, decydował jeden nadawca; to już nie ten moment. Widz dysponuje pilotem, głównie w dużych miastach, mamy dostąp do kabla i sami w domu układamy sobie w dużej mierze program, biorąc to, co najwartościowsze z warstwy informacyjnej, głównie z telewizji publicznej, to, co rozrywkowe — z innej, to, co nas interesuje w związku z naszym hobby — jeszcze z innej. Sami tworzymy sobie program. Natomiast telewizja publiczna zachowuje się w ten sposób, jakby nadal była w roku 1960 i musi być w niej wszystko, co ma interesować wszystkich, a więc i „Randka w ciemno”, i teleturnieje, i brazylijskie filmy, i filmy ambitne, i filmy przyrodnicze, i myszka Miki; po prostu wszystko. Myślę, że ten czas minął. Telewizje publiczne, wokół których toczy się nadal debata praktycznie we wszystkich krajach europejskich, muszą w tej chwili wyciągnąć z tego wnioski. Muszą ograniczyć sferę swoich zainteresowań gatunkowych. Właściwie doświadczenie pokazuje, że przede wszystkim telewizje te zajmują się rodzimą poważną twórczością artystyczną, bo dysponują odpowiednimi środkami i mają autorytet pozwalający na twórczość na wysokim poziomie, stanowią one element systemu kultury narodowej i są pozostawiane w systemie mediów elektronicznych, w pejzażu elektronicznym każdego kraju, jako znak tożsamości narodowej. Niedawno byliśmy z panem posłem Milewskim w Lyonie na europejskiej konferencji poświęconej temu zagadnieniu. Wszyscy tak twierdzą. Telewizja publiczna to nie jest po prostu ot, taki sobie, jeszcze jeden środek przekazu; jest to element tożsamości i będzie broniona przez wszystkich obywateli każdego z europejskich krajów właśnie w okresie, kiedy różnice między nami się zacierają, i na pewno pozostanie w systemie mediów.</u>
          <u xml:id="u-59.23" who="#AndrzejUrbańczyk">Stąd naprawdę to upodabnianie się do telewizji komercyjnych idzie w złym kierunku. Myślę, że można to zredukować, pracując nad wizją czy tą reformą, o której wspominał pan przewodniczący, nad ograniczeniem pól, którymi interesuje się telewizja publiczna, ze świadomością, że inne zainteresowania ludzi będą zaspokojone przez telewizję komercyjną. Nie wiem, czy są potrzebne konkursy audiotele w telewizji publicznej, nie wiem, czy jest potrzebna „Randka w ciemno”. To, myślę, znaleźć można w telewizji komercyjnej. Jest to otoczenie. Nie jest to rok 1960, jak powiedziałem, kiedy to decydował o naszym odbiorze nadawca, a nie my sami, bardzo często przerzucając guziki pilota. Jeszcze jedna uwaga przy tej okazji, ponieważ ja widzę telewizję publiczną i telewizję w ogóle, ale publiczną szczególnie, w porządku kultury i twórczości, nawet bardziej niż polityki. Dlatego z pewnym żalem przyjąłem informację o podjęciu wielkiej produkcji rodzimej telenoweli w telewizji publicznej. Nie wiem, czy jeszcze jedna mydlana opera, pięciuset, kilkusetodcinkowa nie jest zablokowaniem drogi środowiskom młodych twórców, którzy może czekają na tę szansę wyprodukowania swojego krótkiego serialu, po którym grupa nowych twórców będzie mogła stworzyć nowy. Wiadomo, że kiedy zostanie wybrana ta telenowela do codziennej emisji, to jest to oddanie na kilka lat pola emisji, pola twórczości, także pieniędzy, wąskiej grupie, która z racji wymogu gatunku ogranicza możliwości innych. To są ci sami bohaterowie, ci sami aktorzy, ten sam reżyser, ta sama ekipa, ten sam scenograf i to będzie szło w nieskończoność. Nie wiem, czy to jest dobre w telewizji publicznej. Nawet gdyby ta telenowela, o której wszyscy teraz dyskutują, była dobra, to wcale nie widzę jej niezbędności w telewizji publicznej, ponieważ nie wiem, czy da się tu uciec od pewnych wzorców oper mydlanych, a takie naśladownictwa w polskiej telewizji również mieliśmy w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-59.24" who="#AndrzejUrbańczyk">Proszę Państwa! Pragnę w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej powiedzieć, że podniesiemy ręce za przyjęciem projektu uchwały zaproponowanego przez Komisję Kultury i Środków Przekazu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Andrzej Urbańczyk.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Tadeusza Samborskiego w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Juliusz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#TadeuszSamborski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przemawiając w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę podjąć tylko niektóre problemy, gdyż z tej trybuny zwrócono już uwagę na sprawy o charakterze ogólnym. Zacznę od prozy życia, od stanu zatrudnienia i kosztów utrzymania urzędu. W 1996 r. w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji pracowały 143 osoby, w tym tylko w gabinecie przewodniczącego 45 osób, a więc więcej niż w gabinecie premiera. Z punktu widzenia centralnego organu państwowego możemy mówić, że powstała organizacja biurokratyczna o nadmiernie wysokim zatrudnieniu. Ten stan rzeczy stoi w sprzeczności, jak sądzę, z poglądami pana przewodniczącego Krajowej Rady, który 31 grudnia 1996 r. w wywiadzie zamieszczonym w „Gazecie Wyborczej” mówił, że Telewizja Polska SA zatrudnia kilkakrotnie za dużo osób i wciąż ma nieracjonalną strukturę programową. Z wypowiedzi tej wynika, że pan przewodniczący używa jednej argumentacji w stosunku do telewizji, innej w stosunku do kierowanej przez siebie Rady.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#TadeuszSamborski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ze sprawozdania wynika, że wydano 198 decyzji, postanowień koncesyjnych. Część decyzji dotyczy przyznania pasm częstotliwości radiowych i kanałów nadawcom lokalnym. I co godne podkreślenia, koncesje nabywają nie tylko prywatni nadawcy, ale urzędy gmin, spółdzielnie mieszkaniowe, parafie. Dowodzi to aktywności środowisk lokalnych, w których istnieje potrzeba korzystania z nowoczesnych środków przekazu radiowego i telewizyjnego. Szkoda, że nie przybliżono nam szczegółowej analizy nadawanego programu, chociażby np. pod kątem, jak poszczególne telewizje realizują zobowiązania do obecności w programach tematyki i twórczości polskiej. Komentarz zamieszczony w załączniku sprawozdania potwierdza tylko nasze retoryczne pytanie, jak wygląda faktycznie tematyka polska, w tym historyczna, w ofercie programowej nadawanej codziennie w ciągu 21 godzin przez Korporację Telewizyjną Canal+, Wisła i Polsat.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#TadeuszSamborski">W prasie pojawiają się krytyczne artykuły, że komercyjne stacje telewizyjne nadają przeważnie programy telewizji zachodnich, że powstaje wrażenie, iż nadawcy działający na terytorium Polski nie uwzględniają we właściwych rozmiarach tematyki polskiej. Niestety, Krajowa Rada w pełni to akceptuje i nie podejmuje przeciwdziałania. Niwelowanie negatywnych zjawisk w telewizji, w radiu, usuwanie błędów w ich programach winno naszym zdaniem rozpocząć się już u progu procesu koncesyjnego. Koncesje powinni uzyskać najlepsi, najsprawniejsi w aspekcie programowym i finansowym. Koncesje powinny być dla spełniających wszystkie kryteria zawarte w ustawie oraz dysponujących dużym i wiarygodnym kapitałem.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#TadeuszSamborski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ubiegłym roku my, posłowie, skierowaliśmy wiele uwag pod adresem telewizji publicznej i komercyjnej. Niestety, uwagi, które rok temu były przedstawione z trybuny sejmowej, nie znalazły żadnego odzwierciedlenia w sprawozdaniu Rady, a co gorsza, i w działalności nadawców. Najbardziej to widać w odniesieniu do telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#TadeuszSamborski">W drugiej części sprawozdania, z rozdziału poświęconego percepcji programów i ich zawartości, wynika, że w programie I TVP w 1996 r. nadano filmów fabularnych i seriali fabularnych: amerykańskich - 1158 godzin, europejskich - 408, a polskich - 131, czyli produkcja polska zajęła niecałe 12% czasu. W programie II TVP przez 835 godzin nadawane były filmy zagraniczne i przez 186 godzin filmy polskie. Znacznie gorzej wyglądało to w Telewizji Wisła i Canal+. W Telewizji Wisła nadaje się w ok. 66% filmy amerykańskie, europejskie - w 26%, a tylko w 5% są to filmy polskie. W ogóle nie nadaje się seriali polskich. W Canal+ polskie filmy fabularne zajmują 8,5% czasu, przy dominacji filmów amerykańskich. Należałoby z tego wyciągnąć wniosek, że nastąpiła totalna amerykanizacja programu filmowego telewizji publicznej i telewizji komercyjnych. Jest oczywiste, że amerykańskie remanenty z dawnych lat są stosunkowo tanie, ale nie może to usprawiedliwiać prawie 15-krotnej przewagi filmów amerykańskich nad polskimi. Zresztą dobór amerykańskich filmów jest na ogół przypadkowy. Taka sytuacja jest oczywistym zagrożeniem dla naszej tożsamości narodowej i europejskiej. Co prawda Rada w swym sprawozdaniu dostrzega te fakty, ale nie przedstawia żadnej realnej recepty na poprawę sytuacji. Zbyt łatwa amerykanizacja telewizji to jednocześnie potwierdzenie niskiej pozycji kinematografii polskiej, gdyż jej produkcja zajmuje od 5 do 22% czasu emitowanych programów filmowych.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#TadeuszSamborski">Krajowa Rada, prezentując różne dane, nie wyciąga do końca właściwych i sprecyzowanych wniosków. Co prawda, pisze się na przykład w sprawozdaniu, że nadmierna liczba filmów pochodzących tylko z jednego kręgu kulturowego prowadzi do propagowania pewnych typów postaw i zachowań, ale jak należy rozumieć enigmatyczne i ogólnikowe stwierdzenie: „pewne typy postaw i zachowań”? Z badań przeprowadzonych przez CBOS wynika, iż Polaków najbardziej szokowały w filmach sceny znęcania się nad zwierzętami — 58%, morderstwa, zabijanie, strzelaniny - 56%, wulgarne słownictwo i przekleństwa — 47%, kpienie z wartości religijnych — 44%. Pewien procent badanych szokowały także nagość, seks, sceny wojenne.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#TadeuszSamborski">Film więc upowszechnia w świetle tych danych postawy deprawacji i demoralizacji. Stąd nie jest dziwne, że badani wskazywali, że telewizja wpływa na wzrost przestępczości, nieprzestrzegania prawa, na zwiększanie brutalności w życiu codziennym. Wylansowany przez poprzednią ekipę prezesa Walendziaka styl przedstawiania na ekranie gwałtu i okrucieństwa wcale nie został zmieniony przez obecny zarząd telewizji, mimo że takie było powszechne oczekiwanie. W opinii badanych telewizja ponosi w dużej części odpowiedzialność za nasilenie się zagrożeń życia publicznego i osobistego obywateli.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#TadeuszSamborski">Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego oczekują wniosków i postulatów Rady, a nie frazesów. Rada musi wystosować do nadawców zdecydowane postulaty w sprawie ochrony życia psychicznego dzieci i dorosłych, zachowania kultury współżycia publicznego. W Stanach Zjednoczonych, lansowanych jako wzorzec nowej cywilizacji i kultury, koduje się audycje i programy zawierające sceny zbyt drastyczne, zawierające apoteozę agresji, przemocy i brutalizacji życia codziennego.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#TadeuszSamborski">Zarówno w sprawozdaniu, jak i w licznych załącznikach pominięty został właściwie problem korzystania z wolności prasy przez nadzorowane przez Radę jednostki radiowo-telewizyjne. Warunkiem korzystania z wolności wypowiedzi jest rzetelność mediów, czyli uczciwe komentowanie zebranych i weryfikowanych ze szczególną starannością prawdziwych faktów. W telewizji publicznej, w radiu, z powyższą rzetelnością związany jest obiektywizm dziennikarski oraz szczególnie wysokie umiejętności prowadzących, a także odpowiedni dobór uczestników programów. Bywa i tak, że niezależnie od braku kwalifikacji prowadzących program demonstrowany jest brak minimum dziennikarskiego obiektywizmu, a także dobrego wychowania. W audycjach informacyjnych często spotyka się także błędy merytoryczne. Za jedną z przyczyn tego stanu rzeczy niektórzy znawcy zagadnienia uznają fakt, iż zarząd wyłoniony w drodze politycznego kompromisu, z odsuniętym od kluczowych decyzji prezesem, nie jest w stanie wyeliminować nieprawidłowości w funkcjonowaniu Telewizji Polskiej i zahamować spadku jakości produkcji telewizyjnej. W tej sytuacji lansowane są programy, które tak naprawdę w swoich treściach i strukturze są bardzo do siebie podobne. Zmieniają się tylko tytuły, jak chociażby programy publicystyki międzynarodowej w programie I Telewizji Polskiej. Brak jest polskich filmów dokumentalnych ze świata, przedstawiających polski punkt widzenia. Przesunięcie publicystyki, która każdej telewizji nadaje opiniotwórczy charakter, na najgorszy czas antenowy to tylko jeden z wielu przykładów ubożenia oferty programowej Telewizji Polskiej. Brak jest w programie „W centrum uwagi” i w innych programach publicystycznych poszukiwań nowoczesnej i bardziej przystępnej telewizyjnej formy przekazu niż tzw. gadające głowy. W głównych „Wiadomościach” poza kosmetycznymi zmianami (czyli zamianą dwóch prezenterów na jednego i zastosowaniem nieco innego kadru) wbrew szumnie deklarowanym zamiarom w sumie niczego praktycznie nie poprawiono.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#TadeuszSamborski">Naszym zdaniem zreformować także trzeba struktury informacyjne w Polskim Radiu, gdzie produkcją czy też zbieraniem informacji zajmuje się Jedynka, Trójka, Informacyjna Agencja Radiowa, a czasem robi to jeszcze Radio Bis. Wbrew logice funkcjonowania w obecnych czasach Radio mnoży wydatki, rozrasta się kadrowo, zamiast dostosowywać strukturę do zadań, wprowadzając np. specjalizację poszczególnych programów. Sądzę, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest w stanie wyegzekwować od Polskiego Radia większą efektywność działania.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#TadeuszSamborski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na str. od 43 do 47 sprawozdania Krajowej Rady z rocznej działalności poinformowano o podziale pozaplanowych wpływów, tzw. pozaabonamentowych, pomiędzy regionalne jednostki publicznej radiofonii ze wskazaniem celów, na które wpływy te mają być przeznaczone. W podziale tym pominięto Polskie Radio SA i Telewizję Polską SA. Ponadto wiadomo, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zdecydowała przeznaczyć określone kwoty z abonamentu na cel budowy nowego masztu dla Polskiego Radia SA. W tym kontekście rodzi się pytanie, czy zdaniem Krajowej Rady z ustawy o radiofonii i telewizji wynika uprawnienie tejże Rady do przyznawania środków z abonamentu na określony cel? Czy ustawa o radiofonii i telewizji nie ogranicza uprawnienia do podziału wpływów abonamentowych jedynie pomiędzy jednostki publicznej radiofonii i telewizji, bez prawa określania celów przeznaczenia tych środków?</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#TadeuszSamborski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W sprawozdaniu nie ma opinii o tym, że w telewizji publicznej, a szczególnie w komercyjnej, jest za mało programów o Polsce tzw. prowincjonalnej. Nie ma też w przedłożonych materiałach odpowiedzi na pytanie, ile mediów jest ukierunkowanych na wieś, na miasteczka, na ludzi z tych środowisk i ich problemy, a to przecież ważny i jakże wartościowy segment naszego narodu i państwa. Nie ma audycji i programów pokazujących poszczególne województwa. Tematyka lokalna jest potrzebna nie tylko w programach lokalnych, ale także ogólnopolskich. Sprawy lokalne, zwłaszcza sporne, są prezentowane tylko w warstwie konfliktu, sensacji, próby sił, konfrontacji. Nie obnaża się istoty problemu, jego genezy, nie podpowiada się sposobu rozwiązania, nie zmusza do refleksji. Oto przykład. Ponad 3 lata trwa konflikt o budowę spalarni w Osetnicy w gminie Chojnów. Telewizję interesuje sensacyjny charakter sprawy, czasem dramaturgia zdarzeń, ale do tej pory żadna redakcja nie pokusiła się o próbę znalezienia odpowiedzi, jak doszło do tego, że wolę mieszkańców gminy Chojnów wyrażoną w referendum pogwałcono bezpardonowo i wolę tę depcze się nadal na oczach władz wojewódzkich, na oczach wielu ministrów, dyrektorów, naczelników, ekspertów. Depcze się tę wolę zarówno w przenośni, jak i faktycznie, posuwając się nawet do użycia policji. Wszystko to dzieje się, jak zapewniają niektórzy znawcy zagadnienia, zgodnie z prawem. Czyż nie jest to sprawa dla rozlicznych redakcji telewizji publicznej? Czyż mieszkańcy gminy Chojnów, i innych gmin, walczący o swoje prawo do nieskażonego otoczenia, mogą liczyć na zainteresowanie mediów publicznych ich losem, przynajmniej w takim samym stopniu, jak chłopi w różnych, nawet najodleglejszych, zakątkach naszego globu? Chłopska krzywda jest przecież do siebie podobna.</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#TadeuszSamborski">Spójrzmy przez kamery telewizyjne na rozgrywający się dramat w Osetnicy pod kątem szukania odpowiedzi na pytania: Jak pokonać obojętność władzy i urzędników? Jak obnażyć tchórzliwość decydentów chowających się za paragrafy różnorakich przepisów? Spróbujmy w tym szczególnym splocie okoliczności znaleźć na ekranie szarego człowieka i jego życie. Spróbujmy go obronić przed zgubnymi skutkami bezwzględnego marszu, jakim przez naszą często szarą, gminną i małomiasteczkową rzeczywistość podąża w glorii sławy interes możnych dzisiejszych czasów.</u>
          <u xml:id="u-61.13" who="#TadeuszSamborski">Szukanie odpowiedzi na takie dylematy, wątpliwości i moralne rozterki to także, naszym zdaniem, powinność radia i telewizji. Przecież debata o telewizji to poważna rozmowa o demokracji. Sprawa potraktowania mieszkańców Osetnicy to przyczynek do wolnorynkowych i transformacyjnych wyobrażeń o demokracji. To pytanie o demokrację jednakową dla wszystkich czy też o demokrację inną dla silnych i inną dla słabszych. Telewizja publiczna w rozstrzyganiu tego dylematu i podobnych musi być obecna. Telewizja publiczna w takiej sytuacji musi się wykazać wrażliwością.</u>
          <u xml:id="u-61.14" who="#TadeuszSamborski">Problematyka lokalna, i tak zbyt mało obecna w programach ogólnopolskich, nie może ograniczać się tylko do sfery gospodarczej czy obyczajowej. W programach ogólnokrajowych winny się także znaleźć przejawy przebogatej działalności kulturalnej i twórczości artystycznej tzw. prowincji. Warszawka w programach telewizyjnych nie powinna dominować ani w wymiarze politycznym, ani kulturalnym, zwłaszcza że twórczy, bezinteresowny udział społeczeństwa w życiu kulturalnym i artystycznym najbardziej zauważalny jest nie w salonach stolicy, ale właśnie w mieście wojewódzkim, w gminie czy nawet na wsi. Mówił o tym niedawno, tu w gmachu Sejmu, wybitny polski twórca Adam Hanuszkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-61.15" who="#TadeuszSamborski">Drugim naszym poważnym zarzutem stawianym koncepcji programowej telewizji publicznej jest zanik audycji historycznych. Jeszcze Telewizja Polonia o tym pamięta, ale pozostałe telewizje, jeśli już coś z tej kategorii audycji nadają, to czynią to w samo południe albo po godz. 23. Krajowa Rada powinna nie tylko przyznawać koncesje, ale egzekwować zgodnie z ustawowym zapisem, aby nadawcy 20% swoich programów poświęcali problematyce Polski ogólnokrajowej, lokalnej, 25% filmów powinno pochodzić z polskiej kinematografii, 25% - z amerykańskiej, 15% - z całego świata, a 5% czasu powinna zajmować problematyka historyczna.</u>
          <u xml:id="u-61.16" who="#TadeuszSamborski">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zwraca się do Rady, żeby zobowiązała nadawców do przekazywania obiektywnych audycji związanych z bieżącą polityką. Najbardziej powściągliwe i zobiektywizowane komentarze ma Polsat. Natomiast w Programie I telewizji obserwujemy najwięcej manipulacji i tendencyjnych audycji. To jeden z powodów, dla których słabnie wiarygodność i atrakcyjność telewizji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-61.17" who="#TadeuszSamborski">Konkludując, pragnę wyrazić następujący pogląd mojego klubu. Telewizja Polska SA wymaga gruntownej reorganizacji, a co za tym idzie - również zmiany prawa w tym zakresie. Tylko wtedy będzie mogła zachować swoją niezależność.</u>
          <u xml:id="u-61.18" who="#TadeuszSamborski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, oceniając krytycznie sprawozdanie, nie proponuje jego odrzucenia, ale wysuwamy postulat, aby Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji usprawniła swoje struktury, zredukowała nieco zatrudnienie, szczególnie w gabinecie przewodniczącego Rady. Oczekujemy podjęcia tych problemów, które mają znaczenie społeczne i obywatelskie. Obywatelskość to uwzględnianie opinii nie tylko elit politycznych czy samonarzucających się autorytetów, lecz większości, często bardzo rozgoryczonej i sfrustrowanej.</u>
          <u xml:id="u-61.19" who="#TadeuszSamborski">Media, a szczególnie telewizja i radio, mają ogromny wpływ na kształtowanie się nowego typu Polaka, Polaka wyedukowanego, z poczuciem dumy narodowej, równego innym obywatela Europy. Naszym zdaniem telewizja, jako najważniejszy środek masowego przekazu, oddziaływuje na gusty, nadaje styl, edukuje. Telewizja musi też wpływać na postawy ludzkie, na skalę wartości. Winna uczyć poprawnego pojmowania dobra i zła. Powinna także uczyć poprawnego wysławiania się w języku ojczystym. W rozumieniu ludowców do obowiązków telewizji i radia zalicza się właśnie edukację obywatelską i patriotyczną. To jest model, od którego jednak w ogromnej mierze odstaje polska telewizja publiczna. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, kierując się odpowiedzialnością za rozwój narodu polskiego, podjął szereg problemów w dyskusji nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Uwagi te, mamy nadzieję, znajdą w nieodległej przyszłości miejsce w deklaracji Sejmu o roli radia i telewizji w życiu publicznym Polski.</u>
          <u xml:id="u-61.20" who="#TadeuszSamborski">Opowiadamy się - mimo krytycznych uwag, które zgłosiłem - za przyjęciem sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i przyjęciem informacji o podstawowych problemach radiofonii i telewizji. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-61.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Tadeusz Samborski.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Zapowiedziałam pana posła Juliusza Brauna. Panie pośle, jak długie będzie pana przemówienie? Niestety, zbliża się czas przerwy.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: W pięciu minutach się nie zmieszczę, ale...)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Nie, nie, rozumiem, ale chodziło mi o to, że jeżeli przemówienie będzie bardzo długie, to...</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Poseł Juliusz Braun: Nie będzie dłuższe niż 15 minut, bo więcej czasu nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeżeli przemówienie nie będzie dłuższe niż 15 minut, to w takim razie proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Jest to ostatni mówca przed ogłoszeniem przerwy.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Juliusz Braun w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JuliuszBraun">Pani Marszałek! Panie Przewodniczący Krajowej Rady! Panie Przewodniczący Zarządu Telewizji! Panie i Panowie Posłowie! Przedmiotem naszych obrad są dzisiaj dwa odrębne dokumenty. Jeden to sprawozdanie Krajowej Rady, drugi - informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji. Myślę, że chociaż status formalny sprawozdania jest wyższy, sprawozdanie bowiem podlega formalnej ocenie parlamentu, sprawozdanie może decydować o przyszłości Krajowej Rady, to w gruncie rzeczy ważniejsze są treści zawarte w informacji, a także w uzupełniającym te informacje wystąpieniu przewodniczącego Krajowej Rady pana Bolesława Sulika. Tam bowiem zarysowana jest przyszła wizja świata mediów elektronicznych, tam zdefiniowano główne problemy, których rozstrzygnięcie jest dziś niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#JuliuszBraun">Zacznę od kilku uwag na temat sprawozdania. Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera projekt uchwały przedstawiony przez Komisję Kultury i Środków Przekazu. Jest to uchwała niezwykle lakoniczna, ograniczająca się do krótkiego stwierdzenia, iż Sejm przyjmuje sprawozdanie. Co do tego jest zgoda. Trzeba jednak wyraźnie powiedzieć, że nie wszystkie opinie, które - relacjonując dyskusję na posiedzeniu komisji - przedstawiał tu pan poseł sprawozdawca, nasz klub popiera. Tutaj mamy w szczegółowych sprawach różne opinie.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#JuliuszBraun">Unia Wolności uważa istnienie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji za ważny składnik demokratycznych struktur państwa. Jednocześnie oczekujemy wzmocnienia pozycji Krajowej Rady. Zależy to po części od samego parlamentu, także od prezydenta, bowiem te organy decydują o składzie Rady. I nie ukrywam, że decyzje dotyczące składu Rady, jakie w ostatnim czasie parlament podejmował, uważamy za nietrafne i nie służące podnoszeniu autorytetu tego organu.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#JuliuszBraun">Z niepokojem stwierdzamy także, że Rada staje się często polem różnego rodzaju rozgrywek, nie tylko konfliktów politycznych, ale także konfliktów różnych grup interesu. Przykładem może być nieuzasadnione przedłużanie procesu koncesyjnego dotyczącego sieci telewizyjnych. Procedura ta zakończyła się dopiero w bieżącym roku, po okresie objętym sprawozdaniem, a już w czasie poprzedniej dyskusji o sprawozdaniu Krajowej Rady mówiliśmy o tym, że ona się przedłuża.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#JuliuszBraun">Zbyt nieśmiało Rada korzysta ze swoich ustawowych i konstytucyjnych uprawnień. Przypomnę, że zgodnie z konstytucją - z konstytucją niedawno uchwaloną przez parlament i zatwierdzoną w referendum - Krajowa Rada jest strażnikiem wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiu i telewizji. Tymczasem tam, gdzie w sprawozdaniu jest mowa o określaniu przez Radę norm i zasad, powtarzają się często takie określenia: Rada wyraziła oczekiwanie, Rada przypomniała, zwróciła uwagę, wyraziła zaniepokojenie. Otóż wobec wielu zjawisk wyrazić zaniepokojenie to zbyt mało.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#JuliuszBraun">Panie Przewodniczący! Czasem trzeba uderzyć pięścią i może nie zawsze tylko w stół. Konieczne jest wzmocnienie nadzoru Krajowej Rady nad działalnością nadawców. Od strony technicznej potrzebna jest lepsza współpraca z resortem łączności. Myślę, że przyszła ustawa wzmocni pozycję Krajowej Rady, nie można bowiem tolerować sytuacji, gdy nadawcy łamią warunki techniczne określone w koncesjach. Nagminne przekraczanie przyznanej mocy i nieprzestrzeganie wymogów technicznych przez jednych nadawców utrudnia lub wręcz praktycznie uniemożliwia działanie innym.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#JuliuszBraun">Ocena programu, o którą słusznie dopominał się pan poseł Samborski, wiąże się ze sprawą rozwinięcia systemu monitoringu, ale w tym celu Krajowa Rada musi dysponować odpowiednimi środkami. Zwracam się więc do przyszłego już Sejmu, aby uwzględnił tę sprawę przy ustalaniu budżetu Rady. Nie można z jednej strony obcinać budżetu, a z drugiej krytykować Rady za to, że zbyt mała jest jej aktywność w dziedzinie monitorowania. Monitoring jest niezbędny, ale musi kosztować.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#JuliuszBraun">Na uwagę zasługuje działalność Rady jako twórcy pewnych norm i standardów dotyczących mediów elektronicznych. Warto przypomnieć - jest mowa o tym w sprawozdaniu - konferencje na temat kultury słowa, norm dobrego obyczaju, a zwłaszcza problemu przemocy w mediach audiowizualnych. Wielka szkoda, że dorobek tych konferencji nie został odpowiednio wykorzystany i spopularyzowany. Patrzę teraz w kierunku zarządu telewizji, a także posłów, bo materiały z tej konferencji stanowiące załącznik do sprawozdania nie wzbudziły większego zainteresowania w sekretariacie Komisji Kultury i Środków Przekazu, gdzie można się było z nimi zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#JuliuszBraun">Wysoka Izbo! W ostatnich latach ukształtował się już - mówił o tym pan przewodniczący Sulik - rynek radiowy, obejmujący sektor publiczny, sektor komercyjny oraz ów specyficzny trzeci sektor, którego najważniejszym elementem jest radiofonia katolicka. Szczególny charakter tego trzeciego sektora nie nastawionego na zysk, sektora, którego celem jest realizacja celów społecznych, wymaga uregulowania prawnego. Myślę, że tę sprawę będzie musiał rozważyć już niedługo nowy Sejm, przystępując do nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#JuliuszBraun">Kolejna sprawa, już tu poruszana, należy do najważniejszych. Jednym z filarów praworządnego państwa jest poszanowanie własności intelektualnej, praw twórców, autorów, wykonawców. Program radiowy i telewizyjny opiera się właśnie na korzystaniu z własności intelektualnej, na korzystaniu z utworów chronionych przepisami prawa autorskiego. Niestety w tej dziedzinie jesteśmy wciąż świadkami poważnych nadużyć. W klubie Unii Wolności była mowa o tym - niezależnie od tego, o czym mówiliśmy na posiedzeniach komisji kultury - że zdajemy sobie sprawę z problemów, jakie wiążą się z interpretacją niektórych przepisów prawa autorskiego. Oczekujemy jednak z jednej strony większej aktywności i jednoznacznego stanowiska Ministerstwa Kultury i Sztuki, a także Komisji Prawa Autorskiego, a z drugiej strony dobrej woli nadawców. Chciałbym więc z tego miejsca skierować apel, zwłaszcza do Telewizji Polsat i do Radia RMF, by nie czekając na ostateczne rozstrzygnięcia prawne, które muszą zgodnie z wszelkimi procedurami zapaść, gestem dobrej woli, w formie zaliczki, przekazali określone środki na rzecz twórców reprezentowanych przez organizacje zbiorowego zarządzania. Byłby to, jak sądzę, ważny gest, potwierdzający nie kwestionowane przecież przez nadawców stanowisko, iż twórcom za ich pracę należy płacić. Co do sporów proceduralnych, wiem, że istnieją różnice, ale myślę, że tego rodzaju gest byłby bardzo potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#JuliuszBraun">Panie i Panowie Posłowie! Informacja o podstawowych problemach radiofonii i telewizji obejmuje wiele bardzo ważnych problemów. Trudno właściwie wskazać, co tu jest najważniejsze. Ale myślę, że problemem szczególnej wagi są dziś decyzje dotyczące telewizji publicznej — przyszłej wizji telewizji publicznej. Ustawa przyjęta przez Sejm poprzedniej kadencji stworzyła warunki do przekształcenia rynku mediów elektronicznych i jednocześnie do zbudowania systemu telewizji publicznej. Dziś, niestety, telewizja publiczna znalazła się w stanie pewnego kryzysu — w szerokim rozumieniu tego słowa. Kryzysu, czyli tego momentu, w którym — jak na rozstajnych drogach — można pójść w dobrą stronę, ale można też pójść w kierunku sytuacji bez wyjścia. Nawet jeśli część informacji prasowych to wyłącznie plotki nie mające pokrycia w rzeczywistości, nawet jeśli oceny NIK w niektórych sprawach są wielce dyskusyjne, to mimo wszystko pozostaje wiele objawów tego kryzysu. Można przypomnieć, że przez wiele miesięcy Rada Nadzorcza, czyli jeden z organów Telewizji Polskiej, nie była w stanie odwołać członka zarządu, którego już zawiesiła. W rezultacie zarząd instytucji, która ma budżet wielu bilionów starych zł, działał bez wiceprezesa odpowiedzialnego za finanse, a onże wiceprezes uznany za niekompetentnego przez kilka miesięcy pobierał pensję, bo zabrakło jednego głosu, aby go wreszcie definitywnie odwołać. Ma to konkretne przełożenie na wydatki publiczne. Ile to kosztowało?</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#JuliuszBraun">Uzasadniony protest wzbudzają pojawiające się co pewien czas projekty zmian programowych, które oznaczają faktycznie rezygnację z wypełniania ustawowych obowiązków wobec kultury narodowej. Więcej niż niepokój budzi przedstawiona w sprawozdaniu ocena programów informacyjnych. Wynotowałem ten sam fragment, który cytował tu już pan poseł Urbańczyk, że w 51 „Wiadomościach” popełniono 34 błędy i tę ocenę Krajowej Rady, że oznacza to, iż w najważniejszych kwestiach dotyczących polityki wewnętrznej widz nie został należycie poinformowany. Myślę, że przebieg kampanii konstytucyjnej dał na to wiele przykładów i przed zbliżającą się, czy nawet już rozpoczętą formalnie kampanią wyborczą powstaje pytanie, czy telewizja publiczna wykorzystała wiedzę wynikającą z analizy kampanii prezydenckiej, która w obszernym opracowaniu Krajowej Rady została jej przekazana? Czy ten dokument jest przedmiotem pracy telewizji, czy tylko dokumentem w archiwum?</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#JuliuszBraun">Warto zwrócić też uwagę na to, że nie tylko sensacja — uwzględniając wszystkie wymogi dziennikarstwa, żywego dziennikarstwa — musi być, czy może być elementem decydującym o tym, co znajduje się w „Wiadomościach”. Obecny na sali pan premier Mazowiecki spotykał się z setkami młodych ludzi w czasie kampanii przed referendum, ale tam się nic nie działo, bo tam była poważna rozmowa, natomiast jak 15 osób paliło konstytucję na ulicy, to był news do głównego wydania „Wiadomości”. Myślę, że o proporcji tych wydarzeń trzeba pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#JuliuszBraun">Proszę państwa, przyszłość telewizji publicznej to dzisiaj sprawa ważna nie tylko dla świata mediów. To jest ważna sprawa dla życia społecznego, dla kultury narodowej. W tym przyszłym systemie telewizji publicznej chciałbym wyeksponować, już króciutko, pani marszałek, trzy sprawy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeszcze czas klubu nie został wyczerpany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JuliuszBraun">Pierwsza sprawa - i tu zgadzam się ze stanowiskiem pana przewodniczącego Sulika - to silny akcent na produkcję polską. Jeśli mówimy, że kultura decyduje dziś o narodowej tożsamości krajów w europejskiej ojczyźnie ojczyzn, to jednocześnie trzeba pamiętać, że o kulturalnej tożsamości w dzisiejszej sytuacji decyduje w ogromnej części właśnie telewizja.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JuliuszBraun">Praca na rzecz tej szeroko rozumianej narodowej tożsamości to jeden z ustawowych obowiązków telewizji publicznej. Telewizja publiczna musi być mecenasem kultury, musi współkreować wydarzenia w dziedzinie kultury.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#JuliuszBraun">Myślę, że trzeba przypomnieć rolę teatru telewizji. Był krótki, ostry konflikt, ostre spięcie, teatr telewizji pozostał na swoim miejscu. Ale myślę, że problem się nie zakończył. Trzeba poważnie zastanowić się nad tym, jak pracować nad budową pozycji teatru telewizji, bo nie można patrzeć biernie na to, że spada liczba widzów. Trzeba myśleć o tym, jak teatr ma funkcjonować w sposób nowoczesny.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#JuliuszBraun">Telewizja musi znaleźć swoje miejsce jako producent i współproducent filmów. Zapisałem sobie tutaj w notatce, że ważna jest nie tylko telenowela. Byłoby niebezpieczne, gdyby telenowela, a są takie głosy, zjadła całą produkcję telewizyjną. Telewizja ma obowiązki znacznie szersze niż te, które obejmuje pojęcie produkcji telenoweli.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#JuliuszBraun">Druga sprawa to silny akcent na Polskę lokalną. To, co dzisiaj dzieje się w połączonej sieci programów lokalnych w paśmie wspólnym, który w programach regionalnych prezentuje regionalne programy telewizji brazylijskiej, to jest zupełne nieporozumienie, bo to jest produkcja nie tylko niepolska, ale w dodatku trzeciorzędna. Musi powstać koncepcja telewizji publicznej zakorzenionej w regionach. Nie ma czasu, by o tym szeroko rozmawiać, będziemy o tym mówić na posiedzeniu komisji w najbliższym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#JuliuszBraun">Telewizja musi być tworzona także poza Warszawą, powiem więcej - w znacznej części poza Warszawą. W silnych ośrodkach kulturalnych muszą być programy regionalne. Tu nie chodzi o biurokratyczną strukturę oddziałów spółki, chodzi o liczne regionalne programy nadawane równolegle z wielu, wielu ośrodków przez godzinę bądź pół godziny.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#JuliuszBraun">I wreszcie trzeci akcent dotyczący współpracy z producentami niezależnymi. To jest pole licznych konfliktów, czasami, moim zdaniem, nieporozumień. Jednak dobre sformułowanie zasad, jakimi musi się kierować telewizja przy współpracy z producentami niezależnymi, jest bardzo ważne nie tylko z punktu widzenia organizacji i z punktu widzenia finansów. To jest sposób na większy pluralizm treści programowych w telewizji publicznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Juliusz Braun.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, ogłaszam przerwę do godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Dalszą debatę nad tym punktem porządku dziennego przeprowadzimy po przerwie.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 13 do godz. 16)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę państwa o zajmowanie miejsc, czas przerwy dobiegł końca.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są w kuluarach posłowie, których moglibyśmy poprosić na salę? Na szczęście jest kolejny mówca, bo - jak rozumiem - trzech pierwszych już zabrało głos.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#AleksanderMałachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Kontynuujemy dyskusję nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji oraz nad komisyjnym projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#AleksanderMałachowski">Projekt został przedstawiony.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#AleksanderMałachowski">Przemówili już przewodniczący Krajowej Rady, poseł sprawozdawca, a także przedstawiciele trzech klubów - SLD, PSL i Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Artura Smółko z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#ArturSmółko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji! Chciałbym, oceniając sprawozdanie i sytuację w mediach elektronicznych, zacząć od smutnej konstatacji. Tak się składa, że gdy po kłopotach, w jakie wpadła Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie ze swej winy, lecz z winy czynników politycznych, które odwoływały członków Krajowej Rady nielegalnie, szukały jakiegoś swojego szczęścia politycznego w zamachach na Radę, Unia Pracy zgłaszała projekt ustawy, która umacniała niezależność Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji jako konstytucyjnego organu odpowiadającego za ład w eterze, w 1995 r., kiedy wydawało się, że wokół Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji jest już względny spokój, miałem chyba jednak przyjemność mówić z tego miejsca przy okazji takiego samego jak dzisiaj sprawozdania, że po tamtym okresie największym sukcesem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji było to, że jest, po prostu to przetrwała. Dzisiaj, kiedy z perspektywy ostatniego roku oceniamy dokonania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, muszę stwierdzić i smutno - jak powiadam - skonstatować, że nie wiem, czy z samego faktu, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji istnieje, wynika jakiś nasz większy wspólny sukces. Wiele jest czynników, które się na tę ocenę składają. Oczywiście zadania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji definiuje ustawa i na jej podstawie należy oceniać zadania i funkcjonowanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Najważniejszym z tych zadań jest dbałość o ład w eterze, kształtowanie tego ładu przez proces koncesyjny, przez uzupełnianie tego przydziałem nowych częstotliwości dla radiofonii publicznej, radiofonii związanej z kościołami, radiofonii komercyjnej. Wydaje mi się, że jeżeli będziemy chcieli spojrzeć na ład w eterze przez skutki procesu koncesyjnego i związane z tym decyzje o rozdziale częstotliwości, przez przygotowania do tego wielkiego skoku technologicznego, który się obecnie dzieje, to być może w tym akurat obszarze znaleźć można zaledwie trochę mniej słów krytyki niż oceniając Krajową Radę Radiofonii i Telewizji za inne działania. Ale mniej słów krytyki jeszcze nie oznacza słów pochwały.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#ArturSmółko">Jako Unia Pracy przyglądamy się kolejnym sprawozdaniom, patrzymy na procesy koncesyjne. Szczerze mówiąc, nie wszystko rozumiemy. Chcę zapytać - bo moje wystąpienie w imieniu klubu Unii Pracy to będą pytania Unii Pracy do pana przewodniczącego, do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - czy tak musi być, panie przewodniczący i wysoka Rado, że spółki radia publicznego uzyskują gorsze częstotliwości niż stacje komercyjne? Czy tak musi być, że w mieście, w moim regionie na przykład, radio publiczne otrzymuje pozwolenie na nadajnik dwukrotnie słabszej mocy niż dobre radio komercyjne? Czy tak powinno być, pytam, panie przewodniczący, i liczę na odpowiedź w tej sprawie. To nas niepokoi, inaczej pojmujemy różne zadania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jeżeli chodzi o ład w eterze, mamy świadomość utrudnień związanych z układaniem tego ładu, utrudnień związanych z kłopotami w konsultowaniu kolejnych decyzji z PAR.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#ArturSmółko">Chcę przypomnieć, że kiedy pracowaliśmy nad ustawą o radiofonii i telewizji, między innymi ja, w imieniu Unii Pracy, postulowałem, by może już wówczas rozpocząć rozmowy o podporządkowaniu PAR Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. Mam świadomość różnych oporów, jakie by się pojawiły w tej sprawie, ale może byłoby lepiej. Nie wiem. W naszej ocenie jest źle - także dlatego że mamy województwa, gdzie radio religijne, potrzebne zresztą, ma takie nadajniki, które absolutnie zagłuszają radio publiczne. Chciałbym, żeby w tej sprawie była jasność: nie chcemy lepszego traktowania radiofonii publicznej, ale takiego samego, równorzędnego. Mam wrażenie, że nasz pogląd, iż tak nie jest, ma absolutne uzasadnienie, i uważam, że to ważny problem.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#ArturSmółko">Jak co roku debata o działaniach Krajowej Rady, debata nad sprawozdaniem przekształca się, i to chyba normalne, w ocenę radiofonii i telewizji publicznej. Myślę, że to i dobrze, i źle, ale jeżeli już tak jest, to trzeba podjąć się tej oceny również w tym roku. Gdy ocenia się radiofonię i telewizję publiczną - bardziej telewizję, co też jest specyfiką tych dyskusji - bezwzględnie należy użyć dwóch określeń: po pierwsze, że jest skomercjalizowana, po drugie, upolityczniona. Żaden z tych epitetów nie powinien pasować do niezależnej telewizji publicznej, a tymczasem oba pasują jak ulał i nie potrafię znaleźć dwóch innych, które by tak do jej opisu przystawały.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#ArturSmółko">Dlaczego skomercjalizowana? Otóż chcę w imieniu Unii Pracy wyrazić pogląd, że mamy przeświadczenie, iż dzisiaj Telewizja Polska SA pracuje jako instytucja pomocnicza dla Biura Reklamy Telewizji Polskiej SA. Mamy wrażenie, że to reklamodawca w większym stopniu decyduje o ramówce Telewizji Polskiej, telewizji publicznej, w mniejszym zaś stopniu decyduje o tym widz, a w jeszcze mniejszym stopniu decyduje misja telewizji publicznej, opisywana w tylu dokumentach, także w dokumentach Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#ArturSmółko">Dlaczego właściwie zgadzamy się na poziomie diagnozy, na poziomie opisu i z każdym rokiem musimy powtarzać te same słowa? Jeżeli musimy je powtarzać — a jest to troszkę odbijanie piłeczki pingpongowej od ściany — to czy wobec tego Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wywiązuje się ze swego podstawowego obowiązku, jakim jest właśnie dbałość o to, by telewizja publiczna realizowała swoją misję, która nie jest wyznaczana zapotrzebowaniem reklamodawcy tylko zapotrzebowaniem polskiej kultury, polskiej sztuki, polskiej demokracji. Mamy wrażenie, że w tej sprawie Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nie robi nic oprócz oczywiście konferencji często organizowanych przez jakąś firmę za duże pieniądze, opłacaną zresztą po prostu, jak mówi raport NIK, przez Telewizję Polską SA. To musi nas niepokoić. Jesteśmy przekonani, że to nie reklamodawca powinien decydować o tym, kiedy telewizja będzie emitowała główne wydanie „Wiadomości”, kiedy będzie dobry program publicystyczny, gdzie w końcu w ramówce telewizyjnej będzie muzyka poważna.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#ArturSmółko">Mówiąc o skomercjalizowaniu, chcę zapytać pana przewodniczącego - jestem w kłopocie, choć znam dobrze ustawę o radiofonii i telewizji - który artykuł ustawy o radiofonii i telewizji dał Telewizji Polskiej SA prawo do rozpoczęcia emisji pierwszego programu kodowanego? Przyznaję, że takiego artykułu w ustawie o radiofonii i telewizji nie potrafię znaleźć. Być może źle szukam. Ale według mnie Telewizja Polska nie mogła w oparciu o zapis ustawowy ani żaden inny znaleźć podstawy do rozpoczęcia nadawania pierwszego programu kodowanego, klasycznie komercyjnego. Liczę na to, że w tej sprawie mój klub uzyska odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#ArturSmółko">Ostatnia rzecz - upolitycznienie. Tak się składa - mówiłem to już nie raz - że początkowo, kiedy powołano Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, dziennikarze opisując ją, posługiwali się literkami przy nazwiskach, dodając w nawiasach: członek PSL, członek SLD, członek Unii Wolności, członek z prawicy. Później zaczęto w ten sam sposób opisywać członków rady nadzorczej, też z nawiasami, i teraz opisuje się tak członków rady nadzorczej. To jest fatalne. Rozumiem, że to jest prosta konsekwencja tego, że zdecydowano się na polityczną obsadę tych ciał, na fatalną, polityczną obsadę tych ciał. Ale mam pytanie, bo teraz dzieje się ważna rzecz: proces wymiany rad nadzorczych. Pisze o tym prasa i słusznie, że o tym pisze - o tym potwornym upolitycznieniu radiofonii i telewizji publicznej, zwłaszcza radiofonii. Mam pytanie do pana przewodniczącego: Jak na dzisiaj wyglądają notowania? Jak wygląda na dzisiaj statystyka? Ilu nowych członków rad nadzorczych jest z nadania PSL, ilu z nadania SLD, ilu z nadania Unii Wolności? Jak wygląda dzisiaj sytuacja na topie? Chciałbym takie informacje usłyszeć. To jest miejsce, gdzie takie informacje powinny być nam i opinii publicznej przedstawiane. Prasa o tym pisze. Ale zróbmy sobie bilans, ilu jest tych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#ArturSmółko">Muszę kończyć, wobec tego chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi o kształtowanie ładu w eterze, to było wiele błędów na poziomie pisania projektu ustawy. Trudno się dzisiaj od tych błędów uwolnić. Błędny wybór, by radiofonia i telewizja publiczna były formowane jako spółki prawa handlowego, widać dzisiaj bardzo wyraźnie, chociażby z raportu NIK.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#ArturSmółko">Właściwie, panie marszałku, Wysoka Izbo, jest więcej za niż przeciw, by zgłosić wniosek o odrzucenie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, bo nie po to spotykamy się rok po roku, żeby analizować właściwie taki sam tekst. Nie robimy tego tylko dlatego, by komuś nie przyszło do głowy, by wokół Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji rozpocząć nowe polityczne i wyborcze spekulacje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, panie pośle. Prosiłbym jednak o uściślenie, bo sprawozdania odrzucić nie można. Można odrzucić uchwałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#ArturSmółko">Nie, nie odrzucamy, nie składam takiego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę się zdecydować - który wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#ArturSmółko">Panie Marszałku! Nie składam wniosku o odrzucenie uchwały ani o odrzucenie sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#AleksanderMałachowski">Sprawozdanie jest obowiązkiem, natomiast jest uchwała, którą przedłożyła pańska komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#ArturSmółko">Jeżeli mogę, jeszcze raz chcę powiedzieć, że jest wiele powodów do tego, by taki wniosek, sprzeczny ze stanowiskiem komisji, sformułować. Nie robimy tego tylko dlatego, że nie chcemy wojny w tej sprawie w okresie przedwyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Arturowi Smółko.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#AleksanderMałachowski">Teraz sprawa jest jasna. W sprawach konkordatu trochę się właśnie zaplątaliśmy co do tego, kto jaki wniosek złożył, i w rezultacie nie mamy dzisiaj czy na jutro sprawozdania, choć wydawało się, że to takie proste.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Bernarda Szwedę, komitet... (Jak widzę to KP, to zawsze mówię: komitet.) Klub Parlamentarny na Rzecz Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#BernardSzweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w swoim wprowadzeniu do sprawozdania z rocznej działalności podnosi i, sądzę, przypomina Sejmowi, że jest konstytucyjnym organem państwa z mocy samych przepisów konstytucyjnych, bezpośrednio odpowiedzialnym za przestrzeganie zasady wolności słowa i prawa obywateli do informacji. Stwierdza też, że dlatego jest tak wysoko usytuowana w hierarchii organów państwowych, by była niezależna od sił politycznych i władzy wykonawczej. Rada jest odpowiedzialna za właściwe przekształcenia radiofonii i telewizji w Polsce, w interesie społecznym, prawnym i kulturowym. To piękny wstęp, piękne, górnolotne słowa, faktycznie oddające istotę powołania tego organu.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#BernardSzweda">Jak wygląda w praktyce działalność tego organu, wykonywanie przez niego tak zaszczytnych i ważnych działań? Odpowiedź wynika z dogłębnej analizy sprawozdania Rady. Co mówi analiza działań i decyzji Rady? Mówi coś wręcz odwrotnego, aniżeli wstęp do sprawozdania sporządzony przez Radę. Z analizy sprawozdania wynika, że Rada w ostatnim czasie przekształciła się z niezależnego organu konstytucyjnego w ciało polityczne realizujące doraźne interesy dwóch ugrupowań politycznych, tj. Unii Wolności i części SLD. Są to interesy sprzeczne z interesami polskimi. Są to interesy sprzeczne z zadaniem utrzymania odpowiedniego charakteru telewizji publicznej, tj. przede wszystkim pełnienia roli informacyjnej, edukacyjnej i prezentowania spraw publicznych.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#BernardSzweda">Spróbuję to udowodnić na kilku przykładach wynikających ze sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#BernardSzweda">Po pierwsze, kwestia komercjalizacji telewizji publicznej. Z jednej strony członkowie Rady mówią o konieczności uwolnienia programu I i II telewizji publicznej od gatunków i treści czysto komercyjnych. Z drugiej strony podejmują odwrotne działania, mające stworzyć lepsze warunki do komercjalizacji. Wynika to z wykresu zamieszczonego w sprawozdaniu, gdzie np. czas antenowy przeznaczony na filmy, w szczególności filmy amerykańskie, wynosi 28,3%. Natomiast czas antenowy przeznaczony na teatr wynosi 1,3%, na audycje religijne 1,7%, na muzykę poważną 1%. Sprawa kształtuje się podobnie, jeżeli chodzi o program II. Wynika z tego, że co innego pisze się w sprawozdaniu, a zupełnie inaczej wygląda działalność Rady w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#BernardSzweda">Drugi problem, jaki chciałem poruszyć, to propozycja nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Tu również wychodzą na jaw obłudne intencje części członków Krajowej Rady oraz interes określonych grup politycznych. W propozycjach nowelizacji proponuje się m.in.: podniesienie górnej granicy udziałów podmiotów zagranicznych w kapitale nadawców z 33 do 49%. To rozstrzygnięcie rzekomo ma służyć zatrzymaniu procesu przenoszenia się nadawców poza granice kraju, by uniknąć przepisów polskich związanych z podatkami i odpowiednimi działaniami w sferze gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#BernardSzweda">Co z tego wynika, proszę państwa? Wynika z tego, że faworyzuje się obcy kapitał. Ustawa o radiofonii z jej głównymi zapisami uchwalana była po to, żeby nie dopuścić do przejęcia przez obcy kapitał telewizji i radia. W jakim więc kierunku idą działania Rady? Faworyzuje się obcy kapitał. Żywym przykładem na to jest koncesja udzielona TVN Waltera z kapitałem amerykańskiej firmy CME. Występowali oni tylko o jedną koncesję na ponadregionalną Północ, a dostali dwie koncesje na regionalne Warszawę i Łódź. Wszystko to świadczy o tym, że działania są odwrotne do zamierzeń. Skutki będą takie, że wbrew temu, co mówi Rada, nastąpi odpływ pieniędzy i podatków za granicę. Chciałbym, żeby przytoczono mi przykłady, które polskie grupy kapitałowe uciekają za granicę z programami z tego powodu, żeby w Polsce nie płacić podatków. Wszystko to przyniesie odwrotny skutek: będzie reklama obcych towarów, import obcych linii programowych. Działania Krajowej Rady są więc sprzeczne z tym, co wynika z jej zadań.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#BernardSzweda">Następny problem to kwestia przestrzegania prawa. Jak Krajowa Rada ma czuwać nad przestrzeganiem prawa, skoro sama go nie przestrzega? Rada ma przestrzegać orzecznictwa NSA. Jak to wygląda w praktyce?</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#BernardSzweda">W sprawozdaniu pisze się, że do podstawowych obowiązków Rady należy m.in. przestrzeganie orzecznictwa NSA, związanego z taką interpretacją przepisów ustawy o radiofonii, w której mówi się o realizacji zasady równego traktowania stron, jawności postępowania. Jak wygląda zasada równego traktowania stron w kontekście przyznania koncesji TVN? Jeszcze nie rozpoczęto nadawania programu ponadregionalnego, a już otrzymano koncesję telewizji regionalnej. Przytoczę uchwałę Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji nr 99/94 z 21 lipca, gdzie Krajowa Rada na posiedzeniu w dniach 20 i 21 lipca postanowiła uwzględnić wniosek kurii prowincjonalnej odnośnie do lokalizacji Telewizji Niepokalanów - i jak to wygląda? To jest uchwała, którą Krajowa Rada była związana. Telewizja Niepokalanów otrzymała koncesję? Nie otrzymała. Są to wszystko działania świadczące o tym, że jest to ciało polityczne. To nie jest organ konstytucyjny - przerodził się on w organ polityczny, reprezentujący interesy bardzo wąskich grup społecznych.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#BernardSzweda">W związku z tym w imieniu Federacyjnego Klubu Parlamentarnego na Rzecz Akcji Wyborczej „Solidarność” stwierdzam, że będziemy głosować za nieprzyjęciem sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#AleksanderMałachowski">Przemawiał pan poseł Bernard Szweda.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Leszka Zielińskiego z Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#AleksanderMałachowski">Czy jest pan poseł Zieliński?</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest, jest.)</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#AleksanderMałachowski">Bo ja stąd nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#LeszekZieliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#LeszekZieliński">Z Koła Parlamentarnego BBWR, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, pominąłem słowa: Koło Parlamentarne, ale BBWR - powiedziałem. Widocznie do pana nie doszło, może powiedziałem za cicho.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#LeszekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejne doroczne sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji okazuje się po raz kolejny dokumentem wywołującym poważne wątpliwości. Zastrzeżenia budzi nie tylko to, co w sprawozdaniu napisano, ale jeszcze większe wątpliwości budzi to, czego nie napisano - przemilczenia faktów, które w oczywisty sposób są dla Rady niewygodne.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#LeszekZieliński">Pozwolę sobie przytoczyć kilka przykładów. Nie wyciągnięto zdecydowanych wniosków z poprzednich błędów i nic się o nich nie mówi, np. o pomyłkach, które zaowocowały uchyleniem kilku bardzo ważnych koncesji telewizyjnych. Także podczas trwania drugiego konkursu koncesyjnego popełniano te same błędy, wprowadzono zmiany zasad w trakcie procesu, co jest rzeczą niedopuszczalną.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#LeszekZieliński">Czytając sprawozdanie odnosi się wrażenie, że Rada nie potrafi poradzić sobie z podstawową konstytucyjną funkcją, jaką jest porządkowanie i przekształcanie mediów w Polsce. Nie ma także przesłanek, aby skutecznie wykonywała funkcje kontrolne wobec istniejących nadawców.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#LeszekZieliński">Rada w zakresie działalności prawotwórczej podjęła po długim oczekiwaniu na tego typu dokument próbę nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji. Jest to, zważywszy na sytuację, działanie zdecydowanie za późne. W tym samym dokumencie natrafiamy na kuriozalny zgoła zapis, w którym proponuje się de facto wykreślenie z ustawy regionalnych programów telewizji publicznej. Jest to pomysł przypominający w odniesieniu do tej sfery działalności telewizyjnej restrukturyzację poprzez likwidację. Przy czym miałaby to być chyba likwidacja fizyczna.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#LeszekZieliński">Rada całkowicie zaniechała nadzorczych i kontrolnych funkcji. W zasadzie sprowadziło się to do monitoringu telewizji komercyjnej, który trwał 4 dni. Wnioski z tego monitoringu zasadniczo kłócą się z potocznym odbiorem przeciętnych widzów.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#LeszekZieliński">Groteskowo brzmi przypominanie przyjętego w marcu 1996 r. stanowiska w sprawie audycji dla dzieci i młodzieży oraz formalnych regulacji prawnych tej samej Rady z 1994 r. Zastanawiająca jest również mała skuteczność Rady w rozstrzyganiu kierowanych do niej skarg oraz brak zdecydowanych działań zmierzających do eliminowania popełnianych błędów przez telewizję publiczną, publiczne radio odnośnie do prezentacji naszego życia politycznego i społecznego. Tymczasem skala tych wynaturzeń skłaniać powinna do szybkiego, zakrojonego na szeroką skalę działania za pomocą instrumentów, które Rada posiada.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#LeszekZieliński">Rada w swojej działalności zupełnie nie dostrzega manipulacji, przemilczeń, bo nie ocenia, nie analizuje ich, nie reaguje na nie. Nie dostrzega ich, gdyż nie może, bo jest uwikłana, uzależniona od asygnowanych przez ugrupowania polityczne członków zarządów radia i telewizji. Próby zachowania pozorów niezależności od lewicowo-liberalnego układu politycznego, który ją wybiera i decyduje o jej ocenie, nic tu nie pomogą. Rada nie reaguje na wynaturzenia, dyskryminację, a właściwie powrót do cenzury w telewizji i radiu, oczywiście w innym wydaniu, w ramach wolności i niezależności nadawcy, który o wszystkim decyduje.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#LeszekZieliński">Przez kilka miesięcy toczono bój o szefów programów informacyjnych w telewizji. Wskutek tych rozgrywek prezes zarządu Telewizji Polskiej pan Ryszard Miazek spełnia - jak sądzę - funkcje reprezentacyjne i nie jest w stanie wyegzekwować żadnej decyzji. Szkoda, panie prezesie, że nie wytrzymał pan do wystąpień kolejnych posłów. Zastanawiam się, co zostało, panie prezesie, z pańskiego exposé? Czy po ogłoszeniu i upublicznieniu wylądowało ono w koszu?</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#LeszekZieliński">Przejawy - sprzeczne z prawem - dyskryminacji, przemilczeń, kreowania sztucznych zjawisk, manipulacje noszą najgorsze cechy przeprowadzanej systematycznie i planowo cenzury politycznej i świadomego kształtowania fałszywych postaw i zachowań. Chcę zauważyć, że obecnie w naszym kraju mamy do czynienia z szalenie niebezpiecznym zjawiskiem - ugrupowania liberalne i lewicowo-liberalne opanowując media zdołały niesłychanie zręcznie zachować pozory zróżnicowania. Rodzi to sytuację, w której świat mediów osadzonych w demokratycznej rzeczywistości politycznej jest dla przeciętnego obywatela wyborcy znacznie bardziej wiarygodny niż jego odpowiednik z okresu PRL. To właśnie sprawia, iż tak łatwo informacje zafałszowane, wypaczone można sprzedać jako prawdziwe. Tą drogą można także znacznie łatwiej niż w minionej epoce doprowadzić do głębokich zmian świadomościowych, zwłaszcza wśród młodego pokolenia, a dzięki nim utrwalić na dziesięciolecia dominację ideologii liberalnej, eliminując z życia publicznego tradycyjne chrześcijańskie, demokratyczne, patriotyczne wartości.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#LeszekZieliński">Blokady, zmowy milczenia doświadcza permanentnie nasze stowarzyszenie i tworzona przez nas od grudnia 1995 r. formacja narodowo-chrześcijańska, której cały czas nie ma na polskiej scenie politycznej, a której substytut próbują tworzyć właśnie liberalne media wspólnie z liberalnymi politykami. Czy to przypadek, że nasze działania i inicjatywy ukrywa się przed społeczeństwem, że w sposób ciągły telewizja publiczna i publiczne radio łamią prawo, łamią konstytucję? Oczywiście Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji tych zjawisk nie dostrzega. Wydaje się więc, że w obecnym kształcie nie ma ona racji bytu i powinna zostać gruntownie zreformowana. Nie oznacza to likwidacji tego organu, lecz jedynie potrzebę głębokich zmian personalnych i strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#LeszekZieliński">W tym kontekście uważamy, że przedstawione w tym roku sprawozdanie nie może być przyjęte, a powinno to zarazem oznaczać konieczność przygotowania szybkiej i zdecydowanej transformacji Rady. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#LeszekZieliński">Na zakończenie, panie marszałku, jeszcze jedno zdanie, jeśli pan pozwoli, jako że zapomniałem o tym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#LeszekZieliński">Panie przewodniczący Krajowej Rady, tu jest część korespondencji w tej sprawie do telewizji, którą sobie pozwolę panu przekazać, na temat wszystkich przypadków manipulacji świadomej i celowej, przemilczeń i blokady. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#AleksanderMałachowski">Przemawiał pan poseł Leszek Zieliński.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Jerzego Wuttke z Porozumienia Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JerzyWuttke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początku może warto podkreślić, że zauważalnym sukcesem Rady jest fakt jej przetrwania mimo różnych zawirowań i chęci zawładnięcia nią przez różne, dominujące siły polityczne. Niektórzy twierdzą, że mamy w Krajowej Radzie pierwszy rok ciszy, co można wytłumaczyć brakiem głośnych skandali, z czym można się zgodzić zakładając jednak, że nie zawsze milczenie jest objawem zdrowia. Jeżeli chodzi o telewizję, to aktualnie dysponujemy silną telewizją publiczną, może nawet aż nazbyt silną w sensie ciągle nadmiernego rozdęcia. Mamy jedną ustabilizowaną prywatną Telewizję Polsat, drugą Wisła, ale na razie jak strumyk; czekamy na kolejne, na przykład na Telewizję Katolicką Niepokalanów. Na razie trudno stwierdzić, czym naprawdę telewizja publiczna w Polsce różni się od komercyjnej. Oczekiwać należy, że telewizja publiczna to szczególny wzorzec w zakresie edukacji, sztuki i dokumentu, to telewizja — w najlepszym znaczeniu tego słowa — narodowa i służąca identyfikacji z racjami państwa. Być może niekoniecznie powinny w niej gościć, przykładowo rzecz ujmując, różnego typu telenowele, gdyż można je równie dobrze znaleźć w programach każdej telewizji komercyjnej. W obecnej sytuacji określanej często dobą telewizji kablowej głównym decydentem powinien być widz — poprzez swobodny wybór programu. Trudno jednak mówić o wyborze, kiedy wszędzie jest to samo. Tak więc ciągle należy oczekiwać szczególnej rewolucji w ogromnej, nieco nieruchawej telewizji publicznej. Trudno również nie zgodzić się z opinią przewodniczącego Krajowej Rady, że błędem podstawowym telewizji publicznej jest nieumiejętność, a może wręcz niemożność uwolnienia się od upolitycznienia na rzecz przede wszystkim kryteriów kompetencyjnych. Jednocześnie pragnę poprzeć ten fragment wniosków złożonych przez posła sprawozdawcę, które dotyczyły tzw. warszawocentryzmu, co jest sprzeczne z wcześniejszymi oczekiwaniami ośrodków regionalnych i z generalną tendencją rozwoju podmiotowości lokalnej i samorządności terytorialnej. Pozytywnym przykładem przekazu telewizyjnego jest nadal Telewizja Polonia. Należy zabiegać o to, by mogła się ona realizować również w innych systemach europejskich. Jeśli chodzi o radio, to praktycznie siatka radiowa została zrealizowana, ukształtowana. Należy jednak zwrócić uwagę na brak rozgłośni lokalnych. Potrzebne są działania idące również w kierunku decentralizacji radia, w kierunku radia samorządowego i lokalnego. Wszak prędzej czy później, a lepiej jeśli wcześniej, musi się dokonać w Polsce pewna reforma samorządowa, której winna odpowiadać również komplementarna struktura mediów. Z radiem wiążą się również kwestie szczegółowe — na przykład perspektywa II programu Polskiego Radia. Program ten cieszy się dobrą opinią i to zarówno wśród radiosłuchaczy, jak też w środowiskach opiniotwórczych. Słyszy się opinię, że jest to wręcz model radia współtworzącego życie kulturalne, model radia, programu zgodnego z wyobrażeniem roli radia publicznego. Ale II program korzysta z niskiego zakresu fal ultrakrótkich, który to zakres zmierza do zaniku. Wysokie zakresy UKF już są poprzydzielane. Tak więc albo „dwójka” będzie mogła nadawać na wysokich zakresach UKF, albo „zejdzie” z eteru, i w związku z tym nasuwa się pytanie: Jak Krajowa Rada widzi przyszłość II programu? I pytania również dotyczące zakresów, choć nie tylko. Czy od poprzedniego sprawozdania Krajowej Rady coś wyraźnie zmieniło się na korzyść w związku z koniecznością pozyskiwania zakresów nadawania? Jakimi sukcesami może dziś poszczycić się czołowy partner Krajowej Rady Państwowa Agencja Radiokomunikacyjna? W tym kontekście również należałoby zapytać: Kiedy zostaną stworzone pełne możliwości zrealizowania koncesji przydzielonej ongiś Radiu Maryja? Po burzliwym okresie interwencji społecznych, kiedy to domagano się stworzenia warunków dobrej słyszalności tego radia w woj. katowickim i zapewnienia ze strony Krajowej Rady o podjęciu działań, wszystko wróciło do tzw. normy, czyli niewiele się zmieniło. Trochę lepiej jest w Raciborzu, zaś jeśli chodzi o Jastrzębie i Katowice, nadal są opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#JerzyWuttke">I na koniec - wciąż aktualna jest potrzeba znowelizowania ustawy o radiofonii i telewizji, ale jak na razie brak przekonywających propozycji. Pragnę dodać, że projekt nowelizacji, o którym wspomniał dziś pan przewodniczący, do Sejmu nie dotarł. Dzisiejsza wypowiedź przewodniczącego Krajowej Rady, a zwłaszcza wątek koniecznej harmonizacji ustawy o radiofonii i telewizji z prawem europejskim, zasługuje na szczególnie wnikliwą uwagę również w aspekcie obrony interesów naszych mediów. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Jerzemu Wuttke.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Zdobysława Milewskiego z Koła Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#ZdobysławMilewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje koło bardzo krytycznie odnosi się do sprawozdania, zwłaszcza do działalności Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w roku, który mamy oceniać. Ponieważ mam bardzo mało czasu, skupię się w tej krytyce wyłącznie na dwóch punktach.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#ZdobysławMilewski">Po pierwsze, ustawowym obowiązkiem Krajowej Rady jest dbanie o ład w eterze; w szczególności dotyczy to procesu koncesyjnego. Nie potrafimy zrozumieć, dlaczego ostatni proces koncesyjny był aż tak bardzo długotrwały. Wydaje nam się, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, która być może związana była tutaj wewnętrznym politycznym patem, nadmiernie przeciągała proces koncesyjny.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#ZdobysławMilewski">Ale drugie pole naszych zastrzeżeń jest daleko ważniejsze. Otóż wydaje nam się, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji niedostatecznie wywiązuje się ze swoich obowiązków nadzorczych. Głównym przykładem mogą być tutaj działania, a może również i zaniechania telewizji publicznej, które nie są wystarczająco przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji zauważane.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#ZdobysławMilewski">Po pierwsze, mówi się od dawna, że w telewizji publicznej konieczna jest reforma, i to należy do oczywistości, nie będę tego uzasadniał. To prawda, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji była inicjatorem przynajmniej jednej, a może nawet więcej niż jednej konferencji, której przedmiotem była kwestia konieczności reformy. Ale niestety nie może być tak, że sprawa kończyć się będzie na konferencjach, z których nawet wypływać będą słuszne wnioski. Potrzebna jest prawdziwa reforma telewizji publicznej i ktoś, kto tego nie widzi, bierze na siebie odpowiedzialność za to, że za 2 czy 3 lata telewizja publiczna może znaleźć się w dramatycznym kryzysie.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#ZdobysławMilewski">Po wtóre — co z tej trybuny było już podnoszone — to bardzo źle, że telewizja publiczna realizuje swoją publiczną misję we wczesnych godzinach porannych i późnych nocnych. To bardzo źle, że w tzw. prime time — w porze najlepszej oglądalności — telewizja publiczna rywalizuje o reklamy z telewizjami komercyjnymi według najgorszych wzorów. Obawiam się, że brazylijskie seriale, które skończą się w połowie przyszłego stulecia, oraz teleturnieje, w których zadaje się zabawne pytania, na które odpowiedź zna każdy, nie są dobrym wskaźnikiem publiczności telewizji, nie sprzyjają misji, której telewizja publiczna powinna służyć.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#ZdobysławMilewski">Wreszcie zarzuty o polityzację, które na tej sali już też padały. To prawda, to bardzo źle, że Polacy widzą te literki, o których mówił poseł Artur Smółko, w nawiasach po wymienionych nazwiskach - nie tylko w Krajowej Radzie, ale również w radzie nadzorczej telewizji, ale również w radach nadzorczych radiostacji, ale również w zarządzie. To bardzo źle.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#ZdobysławMilewski">Ale jeszcze jedno chciałbym wytknąć Krajowej Radzie, i to ze szczególną goryczą. W ubiegłym roku doszło do kilku poważnych konwulsji w telewizji publicznej. Pamiętam zeszłego lata, cała opinia publiczna zbulwersowana była dwoma bardzo poważnymi zdarzeniami. Po pierwsze, zdejmowano z anteny bardzo dobrze przyjmowany program „Puls dnia” i gazety o tym pisały, publiczność była zbulwersowana. Po drugie, decyzją zarządu telewizji odsunięto w znacznej mierze od produkcji telewizyjnej niezależnych producentów zewnętrznych. Ten kryzys mamy już za sobą i oczywiście bezpośredniej odpowiedzialności za to Krajowa Rada nie ponosiła, ale uważam, że w takich wypadkach Krajowa Rada nie powinna milczeć. Natomiast w tym gorącym czasie Krajowa Rada nie była zdolna zająć jakiegokolwiek stanowiska w tych dwóch bardzo poważnych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#ZdobysławMilewski">Tu słyszę sygnał, który oznacza, że muszę położyć kres swojemu krytycyzmowi, więc chciałbym jeszcze podsumować.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#ZdobysławMilewski">Moje koło jest bardzo krytyczne, jeśli chodzi o działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w ubiegłym roku. Niemniej jednak nie będziemy głosować przeciwko tej formule przyjęcia sprawozdania - tej lakonicznej formule, którą zaproponowała Komisja Kultury i Środków Przekazu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Zdobysławowi Milewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#AleksanderMałachowski">Rozumiem, że chciałby zabrać głos pan poseł Eugeniusz Januła - nie miałem pana wpisanego, ale proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#EugeniuszJanuła">Na tablicy byłem wpisany, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma abonament.)</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#EugeniuszJanuła">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#EugeniuszJanuła">Dziękuję bardzo. Co prawda ten abonament za około 3 miesiące w naturalny sposób musi się skończyć, ale dobrze by było, żeby rzeczywiście wszyscy posłowie takowy abonament mieli.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak się składa, że przy corocznej ocenie pracy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji mamy okazję do pewnych refleksji. I tu trzeba się zgodzić ze zdaniem pana przewodniczącego, że minął już wstępny okres, okres organizacyjny, i że Rada powinna pracować, i, zdaniem pana przewodniczącego, pracuje, w normalny sposób. A jeszcze lepiej, że działalność Rady możemy oceniać nie poprzez jakieś dokumenty formalne, tylko poprzez działalność publicznych środków masowego przekazu, a głównie publicznego radia i telewizji. To jest najlepsza weryfikacja, pośrednia oczywiście, sposobu, metod działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. I dobrze, Wysoki Sejmie, że jest coraz więcej prywatnych rozgłośni radiowych, zarówno ogólnopolskich - tych jeszcze niewiele - jak i regionalnych, jak i coraz więcej stacji telewizyjnych, bo w ten sposób radio i telewizja publiczna są poddawane naturalnej weryfikacji merytorycznej, a więc modelowo powinny reprezentować coraz wyższy poziom. Wcale nie twierdzę, że tak jest.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wysoka Rado! Telewizja publiczna i radio publiczne pracują nie za swoje zarobione pieniądze, ale za pieniądze publiczne. Podatnik finansuje działalność telewizji i radia - czy słucha, to już jest drugorzędna sprawa, chociaż tak być nie powinno. Dowiadujemy się od czasu do czasu, w szczególności jeżeli chodzi o telewizję, o skandalach korupcyjnych, o bardzo wysokich kosztach, a to nie jest praca na własny rachunek czy na własnym poletku, tylko jest to praca za pieniądze podatnika, a nie zawsze w jego interesie. I tutaj, Wysoka Rado, jednak ponosicie panowie odpowiedzialność, pośrednią co prawda, za to wszystko, za te wszystkie przejawy patologii, które głównie w telewizji występują. Jest co prawda jedna dobra oznaka: wynik kontroli Telewizji Katowice przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Ta telewizja, jeśli chodzi o ocenę, ma akurat wynik dodatni, niedociągnięć prawie wcale, a więc należałoby się zastanowić, czy jedna jaskółka przynosi prawdziwą wiosnę, czy nie. Ta telewizja jako chyba jedyna w kraju ma już w całości system cyfrowy, ale byłoby dobrze, żeby wszystkie inne telewizje regionalne, i nie tylko, miały takie systemy.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#EugeniuszJanuła">Nie będę mówił o problemach ideologicznych, bo wszystkie ugrupowania zgromadzone na tej sali oraz te, których w tej chwili w Sejmie nie ma, miałyby pretensje, że są za mało eksponowane. Rzeczywiście stare chińskie powiedzenie: niechaj kwitnie tysiąc kwiatów, powinno być lansowane w telewizji publicznej, oczywiście w sposób racjonalny. Gorzej jest natomiast, że zachodzą takie zjawiska, że to nie kierownicy programów, ale poszczególni dziennikarze w myśl swoich sympatii czy antypatii politycznych zapraszają tych czy innych polityków. Gdyby nie to, że prezydent już ogłosił datę wyborów, wymieniłbym parę nazwisk tych dziennikarzy, którzy w sposób nie zawsze zgodny z prawem, bo powiedzmy korzystając z jakichś tam dotacji niektórych polityków, zapraszają tych a nie innych. Takie zjawiska, niestety, są na porządku dziennym, i za to w pośredni sposób ponosi jednak odpowiedzialność tu obecna wysoka Rada, a przynajmniej jej część.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#EugeniuszJanuła">Generalnie rzecz biorąc jesteśmy za przyjęciem w tej określonej formule sprawozdania. Sądzimy, że powoli mija okres dziecięcy Krajowej Rady, że rzeczywiście Rada będzie doskonaliła swoją pracę i rzeczywiście sterowane przez nią, głównie poprzez politykę kadrową, ale nie tylko, publiczne radio i publiczna telewizja będą pracowały na korzyść i w interesie państwa, bo takie jest zadanie publicznych środków masowego przekazu. Trudno mieć pretensje do mediów prywatnych, jeżeli lansują tę czy inną tezę, ale od telewizji i radia publicznego wymaga się, żeby działały w interesie państwa. Po to, głównie po to, powołana jest Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#EugeniuszJanuła">Jeżeli pan marszałek pozwoli, jeszcze jedno zdanie. Wysoka Rado! Moje zdziwienie budzi natomiast fakt, chociaż to może drobna sprawa, że nie cały skład Rady jest reprezentowany tu na tej sali. Być może ta część, której tu nie ma, znalazła inne, bardziej istotne zajęcia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Eugeniuszowi Janule.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#AleksanderMałachowski">Było to ostatnie wystąpienie w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do wysłuchania wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Jana Budkiewicza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, pozostało 8,5 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JanBudkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę się odnieść do kilku zagadnień związanych przede wszystkim z polityką i praktyką koncesyjną Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Sprawa pierwsza to niemoc lub świadoma opieszałość Rady w przyznawaniu koncesji. Dotyczy to niektórych podmiotów ubiegających się tak o prawo nadawcy radiowego, jak i telewizyjnego.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#JanBudkiewicz">Aby nie być posądzonym o ogólnikowość, podam konkretny przykład, o którym pisała także prasa. W 1995 r. ewangelicy ze Śląska Cieszyńskiego i Górnego wystąpili o koncesje na dwie stacje radiowe małej mocy w Gliwicach i Ustroniu. Jak powiedziałem, wnioski złożono w 1995 r. Po kilkunastu miesiącach, w marcu br., wnioski doczekały się wreszcie rozpatrzenia i rozstrzygnięcia - połowicznego. Przyznano częstotliwości radiu w Ustroniu - co prawda nie moc 1 kW, o co wnosili nadawcy, a 200 W, ale przyznano. Nie przyznano natomiast stacji w Gliwicach, bo podobno nie było wolnych częstotliwości. Okazało się jednak, że częstotliwości były i dostał je ksiądz Rydzyk, a w okolicach Katowic - nadawca prywatny.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#JanBudkiewicz">W uzasadnieniu swoich wniosków ewangelicy pisali — cytuję za prasą: „Nie chcemy agresywnie promować własnej doktryny, nie chcemy też, aby w naszym radiu dominowały nabożeństwa i kazania, lecz pragniemy kształtować atmosferę zachęcającą ludzi, by chcieli przekroczyć własny egoizm i uprzedzenia”. Wysoka Izbo! Jakże wymowne i inne to przesłanie niż język i filozofia radia księdza Rydzyka, które otrzymało koncesje tam, gdzie żyje wiele tysięcy ewangelików.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#JanBudkiewicz">Radio Wisła złożyło teraz wnioski o możliwość nadawania z Bielska Białej i Oświęcimia. Czy znowu koncesje otrzyma ksiądz Rydzyk i ktoś z nadawców prywatnych? Mówię o tym bez złośliwości, lecz z troską o rzeczywisty pluralizm w eterze.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#JanBudkiewicz">Przy okazji chciałbym wiedzieć, jakie są losy umowy zawartej między telewizją publiczną a Radą Ekumeniczną 10 września ub. r., zgodnie z którą miały się ukazywać programy poświęcone ważnym wydarzeniom z życia kościołów protestanckich.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#JanBudkiewicz">Sprawa druga. Krążą bulwersujące informacje, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, przyznając koncesje TV Wisła, TVN i telewizji Mariusza Waltera, nie uhonorowała zapisów ustawy o radiofonii i telewizji. Według zapisów art. 15 ust. 1, 2 ustawy - mam to przed sobą - nadawcy zobowiązani są do przeznaczania co najmniej 10% rocznego czasu nadawania programu na audycje wytworzone przez producentów krajowych, innych niż nadawca, a 30% rocznego programu nadawcy musi stanowić produkt krajowy. Zasada ustawowa bardzo słuszna i europejska. Większość krajów zachodnich, broniąc się przed zalewem produkcji zza oceanu, chroni własną produkcję, wyznaczając procentowy udział programów rodzimej twórczości. Szczególnie tej zasady przestrzega Francja. Tymczasem Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przyznała wspomnianym nadawcom koncesje z pominięciem przytoczonych zapisów. Tak się mówi i spekuluje: przeoczenie to czy nie? Prawda czy próba podważenia autorytetu wysokiej Krajowej Rady?</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#JanBudkiewicz">Z ust osoby kompetentnej, przewodniczącego Krajowej Rady, rad bym usłyszeć wyjaśnienie, które sprawi, że nie będzie już żadnych niejasności i niedomówień, lub, nie daj Boże, potwierdzi nieprawomocne decyzje, skierowane zwłaszcza przeciwko polskiej twórczości filmowej.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#JanBudkiewicz">Sprawa trzecia. Krajowa Rada co pewien czas podwyższa opłaty abonamentowe, a jednocześnie nie jest w stanie skutecznie egzekwować opłat za koncesje, także kar od nadawców, którzy nie wywiązują się z przyjętych obowiązków, np. stosują nadajniki wyższej mocy od przyznanej, zagłuszając, ile się da, konkurentów praworządnych.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#JanBudkiewicz">Jednym z argumentów za podwyższaniem opłat abonamentowych podobno były rosnące koszta telewizji publicznej. Ale przecież za rosnące koszta, wiemy to także z raportu NIK, odpowiedzialni nie są widzowie, a kierownictwo telewizji z ulicy Woronicza. Ileż to razy podejmowało ono nie przemyślane decyzje mające opłakane skutki finansowe? Ile razy podpisywano zawyżone umowy z producentami zewnętrznymi tzw. niezależnymi?</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#JanBudkiewicz">Wysoka Izbo! Takie sytuacje i taki stan mediów budzi sprzeciw. Przecież każdy z nas musi płacić dodatkowy specjalny podatek radiowo-telewizyjny. Budzi sprzeciw fakt, że Krajowa Rada właściwie niewiele może lub niewiele wymaga, co najwyżej zwraca uwagę, że coś u kogoś nie gra, zalecając wyciągnięcie wniosków, których potem i tak nikt nie wyciąga. Włącznie z Krajową Radą, niestety. I to trzeba zmienić.</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Janowi Budkiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Ignacego Półćwiartka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, pańskiemu klubowi zostało 9,5 minuty, a czterech panów posłów, łącznie z panem, zapisało się do głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#IgnacyPółćwiartek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działania w 1996 r. dotyczy całości problemów związanych z ładem w eterze w Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego też na szczególną uwagę zasługuje publiczna radiofonia i telewizja, w tym Polskie Radio i regionalne rozgłośnie.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#IgnacyPółćwiartek">Ustawa o radiofonii i telewizji z 29 grudnia 1992 r. w art. 21 nakłada na publiczną radiofonię i telewizję zadania szczególne. Dotyczy to zarówno sfery materialnej, jak też i programowej. W świetle wspomnianego wyżej artykułu sprawozdanie Krajowej Rady nie zawiera informacji dotyczących budowy i eksploatacji przez publiczną radiofonię i telewizję nadawczych i przekaźnikowych stacji radiowych i telewizyjnych. Powstaje zatem pytanie: Czy publiczna radiofonia i telewizja nie buduje i nie eksploatuje własnych stacji nadawczych i przekaźnikowych, a jedynie korzysta z usług TP SA?</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#IgnacyPółćwiartek">W sprawozdaniu nie ma też informacji o działalności publicznej radiofonii i telewizji w zakresie art. 21 pkt 1 ust. 5 mówiącego: „Prowadzenie działalności produkcyjnej, usługowej i handlowej związanej z twórczością audiowizualną, w tym eksport i import”. Z drugiej strony wiadomo, że działalność taką prowadzą poszczególne regionalne rozgłośnie publicznej radiofonii. Żal, że Krajowa Rada nie zauważyła dokonań w tym zakresie Radia Katowice, Radia Rzeszów i innych, które utrwaliły i wprowadziły na rynek twórczość folklorystycznych zespołów regionalnych, znanych poetów, kompozytorów i orkiestr.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#IgnacyPółćwiartek">Rażącym niedopatrzeniem w przedstawionym Wysokiej Izbie sprawozdaniu jest brak analizy programów publicznej radiofonii i telewizji pod względem wymagań, które są obligatoryjne w świetle zapisu art. 21 pkt 2. To jest:</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#IgnacyPółćwiartek">1) kierować się odpowiedzialnością za słowo i dbać o dobre imię publicznej radiofonii i telewizji,</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#IgnacyPółćwiartek">2) rzetelnie ukazywać całą różnorodność wydarzeń i zjawisk w kraju i za granicą,</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#IgnacyPółćwiartek">3) sprzyjać swobodnemu kształtowaniu się poglądów obywateli oraz formowaniu się opinii publicznej itd.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#IgnacyPółćwiartek">Nie może być tak, że ośrodek telewizji rzeszowskiej łamie ustawową ciszę przed wyborami i tłumaczy to wolnością dziennikarza, zagwarantowaną przez Prawo prasowe.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#IgnacyPółćwiartek">Rozdz. II sprawozdania Krajowej Rady zatytułowany „Oferta programowa dostępna słuchaczom i widzom w Polsce” można potraktować jako dezinformację. Jak rozumieć zapis znajdujący się na str. 49 sprawozdania Krajowej Rady: „W 1996 r. nadawca zwiększył (w stosunku do 1995 r.) udział w programie audycji edukacyjnych i poradniczych”, a wyemitował nieco mniej audycji literackich i form udramatyzowanych. Czy też zapis ze str. 50: „W 1996 r. nadawca minimalnie zwiększył...”. Minimalnie, to znaczy ile procent całości czasu antenowego: 2%, 10% czy więcej?</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#IgnacyPółćwiartek">Należy zwrócić uwagę, że liczba godzin nadawania programu w ciągu roku stanowi constans. Dlatego też zwiększenie czasu nadawania audycji jednego rodzaju musi prowadzić do ograniczenia czasu nadawania innych audycji w programie rocznym rozgłośni. Sprawozdanie Krajowej Rady tej zależności w ogóle nie zauważa. Natomiast od Krajowej Rady należałoby oczekiwać, że zdefiniuje i usystematyzuje rodzaje audycji radiowych wymienionych w sprawozdaniu, takich jak audycja edukacyjna, poradnicza, literacka, forma udramatyzowana, słuchowisko, powieść radiowa, poezja czytana, audycja satyryczna.</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#IgnacyPółćwiartek">Nie jest też odkrywcze stwierdzenie Krajowej Rady, że: „Programy regionalnych spółek radiofonii publicznej nadawane są przez całą dobę i mają charakter słowno-muzyczny”. A jakiż inny charakter mogą mieć programy radiowe, jak nie słowno-muzyczny? Zagadnieniem pozostaje jedynie, ile czasu programowego nadawca wypełni słowem lub muzyką.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#IgnacyPółćwiartek">Sprawozdanie Krajowej Rady w części charakteryzującej programy regionalnych spółek radiofonii publicznej uniemożliwia porównanie tzw. ramówek i ofert programowych poszczególnych rozgłośni. Nie można też na podstawie omawianego sprawozdania wyrobić sobie nawet ogólnej orientacji co do stopnia realizacji przez rozgłośnie regionalne publicznej radiofonii art. 21 ustawy o radiofonii i telewizji. Takiej oceny nie dokonała też Krajowa Rada, a przecież jest jej obowiązkiem czuwać nad przestrzeganiem ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#IgnacyPółćwiartek">Takich rażących niedopowiedzeń jest więcej. Na przykład ze sprawozdania Krajowej Rady nie wynika jednoznacznie, czy tylko Radio Zachód SA - Zielona Góra i Radio Wrocław emitowały program miejski lokalny. O ile wiadomo, również Radio Katowice nadaje programy miejskie.</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#IgnacyPółćwiartek">Ważnym zagadnieniem są kwestie omawiane w rozdziale V: Warunki ekonomiczne działalności radiowej i telewizyjnej w Polsce, punkt B: Finansowanie nadawców publicznych. Sprawa dotyczy, po pierwsze, zasadności przyjętego klucza podziału abonamentów między telewizję publiczną i publiczne radio, po drugie, podziału abonamentu między Polskie Radio SA i spółki regionalne publicznej radiofonii, po trzecie, algorytmu przyznawania wysokości abonamentu poszczególnym regionalnym spółkom radia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-94.14" who="#IgnacyPółćwiartek">Sprawozdanie nie wyjaśnia zasady podziału abonamentu w proporcji: 60% - publiczna telewizja, 40% - publiczna radiofonia. Należy przynajmniej oczekiwać, że tego klucza podziału Krajowa Rada nie będzie zmieniać w kolejnych latach.</u>
          <u xml:id="u-94.15" who="#IgnacyPółćwiartek">Niezrozumiała, w świetle danych zawartych w sprawozdaniu Krajowej Rady, jest zasada podziału abonamentu między Polskie Radio SA i regionalne spółki radia publicznego - w roku 1996 było to 22,305% dla Polskiego Radia SA i 17,695% dla regionalnych spółek publicznej radiofonii z całości 100% wpływów abonamentowych - zwłaszcza że:</u>
          <u xml:id="u-94.16" who="#IgnacyPółćwiartek">1) w 1997 r. w Polskim Radiu SA zatrudnionych jest 1821 osób, a w regionalnych rozgłośniach radia publicznego - 1977 osób, a więc różnica na korzyść regionalnych rozgłośni wynosi 156 osób;</u>
          <u xml:id="u-94.17" who="#IgnacyPółćwiartek">2) w 1996 r. Polskie Radio SA nadawało 45 113 godzin programu, a regionalne spółki radia publicznego - 148 831, a więc różnica na korzyść regionalnych rozgłośni radia publicznego wynosi 103 713 godzin nadawanego programu;</u>
          <u xml:id="u-94.18" who="#IgnacyPółćwiartek">3) w roku 1996 udział przychodów z reklam w skorygowanych przychodach ogółem wynosił: Polskie Radio SA - 16,6%, spółki regionalne - 13,3%, a zatem różnica na niekorzyść regionalnych rozgłośni radia publicznego wynosi 3,3%;</u>
          <u xml:id="u-94.19" who="#IgnacyPółćwiartek">4) podział globalnego audytorium radiowego w roku 1996 był następujący: w listopadzie 1996 r. na Polskie Radio SA przypadało 28,4%, na spółki regionalne radia publicznego - 10,8%, przy czym spadek słuchalności Polskiego Radia SA w stosunku do spółek regionalnych radia publicznego był wyższy o 2,5% w porównaniu z czerwcem 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-94.20" who="#IgnacyPółćwiartek">Kolejnym ważnym zagadnieniem jest podział abonamentu między poszczególne spółki regionalnej radiofonii. Różnica kwotowa wpływów przekazanych w roku 1996 przez Krajową Radę do spółek publicznej radiofonii wynosi 2822 tys. zł. I tak Radio Kraków otrzymało najwyższą kwotę w wysokości 8164 tys. zł, Radio Opole zaś najniższą - w wysokości 5382 tys. zł. Biorąc pod uwagę różne czynniki, ta rozpiętość kwot jest niepokojąca.</u>
          <u xml:id="u-94.21" who="#IgnacyPółćwiartek">Co więcej Krajowa Rada nie opracowała dotychczas algorytmu, według którego przekazuje do spółek radia publicznego wpływy z abonamentu. Stan ten powoduje, że zarządy spółek radia publicznego nie mogą racjonalnie planować swojego rozwoju i wypełniać zadań określonych w ustawie o radiofonii i telewizji. Krajowa Rada, w porozumieniu ze stowarzyszeniem radia publicznego i Ministerstwem Skarbu Państwa, powinna dokonać opracowania algorytmu, według którego dzielone będą środki finansowe między spółki radia publicznego, jeszcze w 1997 r., tak aby od 1998 r. zarządy regionalnych rozgłośni Polskiego Radia nie były zaskakiwane w tym zakresie przez Krajową Radę.</u>
          <u xml:id="u-94.22" who="#IgnacyPółćwiartek">Należy pamiętać, że ustawową formą organizacyjną publicznej radiofonii i telewizji w Polsce są jednoosobowe spółki akcyjne skarbu państwa. Oznacza to, w myśl Kodeksu handlowego, że spółki telewizyjna i radiowe mają maksymalizować zysk. Zysk netto stanowi bowiem zasadnicze źródło finansowania działalności inwestycyjnej spółek obok dotacji celowych przekazywanych spółkom przez Krajową Radę. Natomiast czytając sprawozdanie Krajowej Rady nie uzyskujemy odpowiedzi dotyczącej faktycznej kondycji finansowej spółek regionalnych rozgłośni radia publicznego. Informację taką, przynajmniej za rok 1995, Krajowa Rada powinna zamieścić w swoim sprawozdaniu, gdyż regionalne spółki radia publicznego ogłaszają roczne sprawozdania finansowe w Monitorze Polskim, zgodnie z dyspozycją ustawy o rachunkowości z 29 września 1994 r. W świetle powyższego należałoby rozważyć przesunięcie terminu składania rocznego sprawozdania Krajowej Rady Sejmowi i Senatowi Rzeczpospolitej Polskiej na drugą połowę roku kalendarzowego, tak aby Krajowa Rada mogła uwzględnić w swoim sprawozdaniu sprawozdanie finansowe spółek publicznej radiofonii i telewizji, jak też podmiotów posiadających koncesje radiowe i telewizyjne, a zobowiązane do ogłaszania rocznego sprawozdania finansowego. Na podstawie informacji przekazanych Wysokiej Izbie przez Krajową Radę podmiotów, które mają pełne koncesje radiowe i pełny ustawowy czas reklam oraz działają jako spółki, jest 45. Należy też zapytać Krajową Radę: co zamierza uczynić w stosunku do tych regionalnych spółek radia publicznego, w których w 1996 r. nastąpił spadek wpływów z reklam? Takich spółek jest 6. Przykładowo w Radiu Rzeszów spadek ten wyniósł najwięcej, bo aż 13,3% w stosunku do 1995 r. Spadek wpływów z reklam w tej spółce nie wynika z błędów władz spółki, ale z płytkości reklam w południowo-wschodnim regionie Polski, tradycyjnie ubogim. Związany jest też z powstaniem nowych tytułów prasowych oraz działalnością telewizji i radia komercyjnego. Spółki, w których w 1996 r. nastąpił spadek przychodów z reklam, w roku obrotowym 1997 przyniosą najprawdopodobniej straty. Prognoza ta jest tym bardziej prawdopodobna, że przyznana im przez Krajową Radę wysokość abonamentu w 1997 r. nie pokrywa spadku przychodów z reklam i wzrostu cen dóbr inwestycyjnych ogłaszanych co kwartał przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, przykro mi bardzo, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#IgnacyPółćwiartek">Jedno zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#IgnacyPółćwiartek">Wobec tej sytuacji Krajowa Rada, jak też minister skarbu nie mogą przejść obojętnie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#AleksanderMałachowski">Przemawiał pan poseł Ignacy Półćwiartek. Czas klubu pana posła został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Romualda Ajchlera z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Panie pośle, trzy minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#RomualdAjchler">Skorzystam dzisiaj z łaskawości pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Co prawda nie miałem zabierać głosu w debacie na temat sprawozdania Krajowej Rady, gdyż świetnie uczynił to poseł sprawozdawca, a w wystąpieniu klubowym stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawił pan poseł Andrzej Urbańczyk. Chciałem jednak zadać pytanie. Korzystając z tego, że klub mój ma jeszcze trochę czasu w debacie, uznałem, że jest to właściwy moment. Do zadania tego pytania zmusza mnie przede wszystkim codzienne życie, a raczej oglądanie od czasu do czasu programów telewizyjnych, a przede wszystkim programów informacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#RomualdAjchler">Pytam zatem pana przewodniczącego: co Krajowa Rada ma zamiar zrobić... albo inaczej: czy i jak zamierza przeciwdziałać w sprawie coraz częściej pokazywanych w telewizji publicznej i nie tylko filmów o tematyce brutalnej. Myślę tutaj o filmach pokazujących brutalne sceny morderstw, gwałtów i inne. Oglądając telewizję publiczną niekiedy odnoszę wrażenie, że oglądam horrory filmowe, a nie „Wiadomości”. Zdarza się, że „Panorama”, „Wiadomości”, „Teleexpress”, czy inne programy informacyjne znaczną część czasu informują o tym, kogo i gdzie zamordowano, gdzie były napady rabunkowe, jakich i gdzie dokonano brutalnych przestępstw pokazując jednocześnie zmasakrowane ciała czy inne wulgarne sceny. Są programy, na przykład „997”, emitowane w godzinach nocnych i tam jest miejsce — moim zdaniem — na te sceny, o których przed chwilą mówiłem, a nie wtedy, kiedy przed telewizyjnym ekranem zasiada znaczna większość dzieci i młodzieży. Wiem, że dziennikarzom zależy na przekazywaniu samych newsów, szczególnie w „Wiadomościach”. Jednak czy rzeczywiście newsami są morderstwa, napady, lejąca się krew, czy nawet katastrofy, ze zbliżeniami zmasakrowanych ciał? Można to pokazywać inaczej, można to przede wszystkim ograniczyć, panie przewodniczący. Stąd pytanie do pana — uprzejmie prosiłbym o odpowiedź — czy i kiedy rada zajmie się tymi sprawami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Romualdowi Ajchlerowi.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#AleksanderMałachowski">Żaden z klubów nie ma już czasu, ma go jeszcze pan poseł Zbigniew Szczypiński, nie zrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę uprzejmie o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#ZbigniewSzczypiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zabrać głos tylko w odniesieniu do jednego aspektu tego, co zawarto w dokumencie, jakim jest sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Nie będę mówił o kwestiach dotyczących radia, ale o relacjach pomiędzy Krajową Radą a Telewizją Polską SA. Uczynię to z dwóch powodów. Po pierwsze, akurat na tej sali i wobec Wysokiej Rady jest zbędne mówienie o dominującej pozycji tego przekazu, który łączy obraz i dźwięk. To jest rzeczywiście tak, że jesteśmy pod absolutną presją tego, co telewizja mówi; kształtuje ona nasze życie. Drugi powód jest taki, że jestem członkiem rady programowej jednego z ośrodków regionalnych Telewizji Polskiej i mam okazję odnieść to, co tam jest problemem, o czym tam rozmawiamy, do Krajowej Rady i władz Krajowej Rady, której przedstawiciele są obecni na sali.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#ZbigniewSzczypiński">Podstawowa sprawa jest następująca. Właściwie gdy przegląda się sprawozdanie, a zwłaszcza pkt 4, który dotyczy relacji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z telewizją publiczną, po prostu wieje grozą. Jeśli chodzi o kwestie podstawowe w tych materiałach można przeczytać, że Krajowa Rada na jednej z konferencji oceniła strategię działania Telewizji Polskiej SA i stwierdziła, że jest to zbiór haseł i ogólnych stwierdzeń. Nie będę cytował tego materiału, ale jest to miażdżąca krytyka Telewizji Polskiej SA, i powiedziałbym, że jest to najbardziej trafna ocena, jaka może być. Tylko czy na tym ma się kończyć rola Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, że wykazuje, iż Telewizja Polska SA nie jest telewizją publiczną, a przynajmniej jest telewizją publiczną w stanie zaniku? Jest tak, że za chwilę nie będzie żadnej różnicy pomiędzy komercyjną stacją telewizyjną a telewizją, która ma mieć rangę telewizji publicznej i pełnić taką rolę. W moim rozumieniu czas byłoby postawić kropkę nad „i”. Nie da się utrzymać misji telewizji publicznej w wypadku jednoosobowej spółki skarbu państwa. Gdy jednoosobowa spółka skarbu państwa formułuje swoją misję, to twierdzi, że będzie telewizją publiczną, a gdy przychodzi do kwitowania, to minister finansów w imieniu skarbu państwa kwituje lub nie. W moim rozumieniu jednoosobowa spółka skarbu państwa nie jest sposobem na to, aby zmniejszyć czy wyeliminować wpływ polityczny. Minister każdego rządu, każdy rząd pochodzi z układu politycznego i jest najlepszym takim właśnie złym kryterium, gdy mówi: skwituję lub nie skwituję. Stwierdzam, że jest podstawowa sprzeczność pomiędzy tym, co jest misją telewizji publicznej a jej konstrukcją. W moim rozumieniu Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji powinna postawić kropkę nad „i” i powiedzieć, że tej konstrukcji telewizja publiczna nie będzie realizowała. To jest tak, że można skorzystać z tych rozwiązań, które w tej Izbie zostały wypracowane. Robiliśmy ustawę o CBOS jako o fundacji i czerpaliśmy w tej pracy z doświadczeń zdobytych przy wcześniej przygotowanej ustawie o fundacji Zakład Narodowy im. Ossolińskich. To musi być inna konstrukcja, a nie konstrukcja wynikająca z Kodeksu handlowego. Tak dalej się po prostu nie da prowadzić i nie da się realizować misji telewizji publicznej w realiach ekonomicznych, komercyjnych rozliczeń, które stoją przed każdą spółką prawa handlowego, a Telewizja Polska SA taką spółką jest. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#ZbigniewSzczypiński">Sprawa druga dotyczy tego, że czas byłoby po prostu zakończyć te niedookreślenia dotyczące funkcjonowania rad programowych ośrodków regionalnych. To trwa już trzeci rok. W moim rozumieniu - a nie tylko w moim, bo i pozostałych członków tej rady - za chwilę będziemy mieli powtórzenie czegoś, co sam osobiście znam i w czym uczestniczyłem na przełomie lat osiemdziesiątych. Będziemy mianowicie mieli struktury poziome rad programowych ośrodków regionalnych telewizji, bo w tej chwili jest przygotowywana trzecia konferencja, w której te właśnie rady próbują określić, na co i w jakim stopniu mogłyby wpływać oraz czy miałyby rzeczywistą rolę do odegrania w stosunku do zarządów. To nie jest przecież żadna funkcja kontrolna, to dokładnie ma być tylko funkcja doradcza. Jest to rada, która może formułować opinie, ale żeby to robić, byłoby dobrze, aby został określony elementarny status prawny tej rady.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#ZbigniewSzczypiński">Myślę, że Krajowa Rada mogłaby tu wykazać przenikliwość i powiedzieć równie ostro, jak powiedziała w tym materiale, o tym, czym jest strategia działania Telewizji Polskiej prezentowana przez jej zarząd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Zbigniewowi Szczypińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Mam tylko pytanie do pana przewodniczącego.)</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#AleksanderMałachowski">Jeszcze pan poseł Świrepo chce zabrać głos, mimo że czas klubowy został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Telewizje lokalne i regionalne dla wypełnienia czasu antenowego kupują bardzo często najtańsze filmy, seriale, często o niskiej wartości artystycznej, propagujące przemoc, seks, agresję. Jak Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji może wpływać na poprawę tej sytuacji? Czy może liczyć tylko na dobrą wolę tych nadawców?</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#JanŚwirepo">Sprawa druga. Co przeszkadza, aby w telewizji publicznej kształtować nasze narodowe wzorce moralne, kulturalne, patriotyczne? Dlaczego wzrasta udział filmów i programów produkcji zagranicznej? Co powoduje, że nasze dzieci, młodzież wychowywane są na obcych wzorcach? Jak zwiększyć udział odbiorców, a więc bezpośrednich widzów w kształtowaniu takich programów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Pozwolę sobie na dwa słowa komentarza. Jeszcze w Sejmie X kadencji byłem przewodniczącym pierwszej podkomisji, która opracowywała projekt ustawy o radiofonii i telewizji. Słucham tego z gorzką satysfakcją, bo wszystko, co tutaj słyszę, to są te przyczyny, przed którymi ostrzegałem Izbę X kadencji i Izbę I kadencji, a w II kadencji to wychodzi. Podporządkowanie telewizji publicznej i radiofonii instytucjom prawa handlowego musiało doprowadzić do takich deformacji. Nieprzypadkowo mądrzy Anglicy zaczęli od tego, aby BBC była osobą prawa publicznego. Konserwatyzm naszych prawników i niechęć przedstawicieli liberalnych prądów wtedy w parlamencie do stworzenia instytucji prawa publicznego, osoby prawa publicznego, doprowadziły do tego stanu. Dopóki tak będzie, dopóki ta ustawa będzie miała to schorzenie, oskarżanie Krajowej Rady o różne nie zawinione przez nią grzechy nigdy się nie skończy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pana Bolesława Sulika.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#AleksanderMałachowski">Chciałbym jeszcze zapytać, panie przewodniczący, co z tym II programem. Czy nie da się go uratować, żeby mógł uzyskać jakieś częstotliwości? Bo to jest niemożliwe, żeby wszyscy mieli wysokie częstotliwości, a jeden z najlepszych w Europie radiowych programów muzycznych i literackich był skazany na zagładę. Mnie się to w głowie nie mieści.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#AleksanderMałachowski">Będę wdzięczny, jeśli pan będzie łaskaw chociaż słowem napomknąć, dać jakąś nadzieję, że ja jeszcze będę mógł słuchać II programu na wysokich częstotliwościach. Nie tylko ja, bo dużo ludzi w Polsce go lubi.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#BolesławSulik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może zacznę od odpowiedzi na to ostatnie pytanie, jakkolwiek nie jestem wcale pewien, czy będzie to odpowiedź zadowalająca.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#BolesławSulik">Sprawa II programu jest właściwie odpowiedzią na wiele zarzutów, które są nam stawiane. Wolą parlamentu gospodarowanie częstotliwościami zostało pozostawione w gestii resortu łączności; zarządza tym PAR, dokonuje też podziału częstotliwości pomiędzy nadawców publicznych i komercyjnych. Jeżeli pan minister łączności przekazuje nam częstotliwości, które nie są skierowane dla nadawców publicznych, to możemy kierować je do oferty komercyjnej. W innych wypadkach są one z góry przeznaczone dla nadawców publicznych.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#BolesławSulik">Po wejściu w życie ustawy ograniczona liczba, która wystarczyła bodajże na dwie i pół pełnej sieci, została przekazana radiu publicznemu, w dolnym i górnym zakresie. Decyzją radia publicznego w górnym zakresie sieci — intencją było to, żeby tam była „dwójka” — zostało stworzone Radio Bis, które — teraz to coraz więcej ludzi w radiu publicznym przyznaje — było fiaskiem ze względu na słyszalność. Naszym zdaniem zakres górny, na którym jest obecnie Radio Bis, powinien być przekazany „dwójce”. Dalsze możliwości częstotliwościowe zostaną ujawnione po zakończeniu transmisji w dolnym zakresie, z końcem grudnia 1999 r. Jak mówią technicy, to zwolni dodatkowe częstotliwości w paśmie górnym. Tak że na pewno istnieje nadzieja na „dwójkę”. Ale decyzje dotyczące struktury programowej radia publicznego podejmuje zarząd radia publicznego — to nie są decyzje Krajowej Rady. To jest jeszcze jeden, niestety, przykład, że cierpimy za winy nie popełnione. Rozumiem, dlaczego szczególnie tu w parlamencie jest bardzo silne i bardzo szacowne lobby programu II.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#BolesławSulik">Postaram się odpowiedzieć na zadane pytania, podejmę niektóre wątki tutaj poruszone. Będziemy studiowali stenogram tej długiej debaty parlamentarnej i próbowali wyciągnąć z niej wnioski. Teraz odpowiem na pytania w takiej kolejności, w jakiej zostały zadane.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#BolesławSulik">Pan poseł sprawozdawca Gołębiewski zarzuca nam kilka rzeczy. Z niektórymi może bym się nawet zgodził, tylko nie zawsze rozumiem tak naprawdę, o co chodzi. Zarzuca się nam — zresztą nie tylko pan poseł Gołębiewski — że nic nie robimy dla reformy telewizji publicznej, a zacząłem swoje wystąpienie od tego, że jest to sprawa numer jeden i że właśnie przygotowaliśmy, być może naciągając trochę kompetencje, które daje nam ustawa, projekt reformy telewizji publicznej. Przedtem odbyliśmy dwie konferencje zamknięte na ten temat. Jedna z nich była poświęcona wyłącznie sytuacji ośrodków regionalnych. Żadna inna instytucja w kraju nie włożyła tyle wysiłku, żeby się tym zająć. Zgadzam się, że jak dotychczas, były to wysiłki mało owocne. Myślę, że tak naprawdę dotychczas nie tylko nikomu się nie udało przeprowadzić reformy, ale nawet stworzyć projektu reformy, która by atakowała tę chroniczną chorobę, o której mówiłem na wstępie. Tak jak mówiłem, uleczyć telewizję można tylko poprzez odpolitycznienie jej. Ten wątek się tutaj powtarzał już wiele razy. Ja się z nim całkowicie zgadzam. Powtórzę: paradoks polega na tym, że tylko zgoda wszystkich sił politycznych — i reprezentowanych w Izbie, i będących poza parlamentem — na odpolitycznienie telewizji może przynieść sukces w tej operacji, bo każda próba zreformowania tej strasznej struktury, tej bizantyńskiej struktury, tego skansenu PRL, jak nieraz mówiłem, może zostać rozbita jednym atakiem politycznym, wszystko jedno z której strony. Dlatego próbę stworzenia tego projektu reformy poprzedziliśmy dosyć mozolnym staraniem się zbudowania parasola politycznego i wśród sił politycznych reprezentowanych w parlamencie, i AWS, bo rozumiem, że tacy ludzie jak pan Wiesław Walendziak, jak pan Jan Dworak mają jakiś mandat z tamtej strony. Jestem optymistą, ale też gdybym nie był optymistą, to bym się tego zadania nie podejmował. Wydaje mi się, że ta próba może się powieść m.in. dlatego, że atakuje najgłębsze wady, to znaczy te punkty, z których rodzi się choroba. Jedne z nich to są ośrodki regionalne. Już nie pamiętam, który z panów posłów to mówił, zdaje się pan poseł Szweda, że nikomu z nas nie przyszło do głowy, żeby centralizować telewizję jeszcze bardziej. Wprost przeciwnie, zgadzam się ze wszystkimi uwagami, które dotyczyły warszawocentryzmu i zgadzam się z tym, że tutaj bardzo dużą i bardzo negatywną rolę odgrywa telewizja publiczna, sposób postrzegania tego kraju przez telewizję publiczną. Natomiast jednym z powodów jest fiasko ośrodków regionalnych. Myślę, że to trzeba głośno powiedzieć i może dobrze jest powiedzieć to tutaj. Ośrodki regionalne, które produkują tych parę godzin programu lokalnego, w małym stopniu regionalnego, które z jednej strony są krzywdzone poprzez centralę, a z drugiej strony żyją tak naprawdę też w pewnym skansenie socjalizmu rynkowego, bo nie są w ogóle konfrontowane z siłami rynku, mają wspólny program z importowanych pozycji fabularnych, trzeciorzędnych; procent filmów fabularnych zachodnich jest najwyższy w tej tzw. trójce, w ośrodkach regionalnych. Tego naprawdę logicznie nie można wytłumaczyć, to jest nie tylko niepotrzebne, to jest absurdalne. Jeśli chodzi o uzdrowienie tej struktury, to jest parę wariantów tego, najbardziej radykalne byłoby stworzenie dwójki, która by miała strukturę regionalną, ale dwójki jako ambitnego programu. Inną propozycją, którą zapisaliśmy w naszym dokumencie, jest wykorzystanie tego wspólnego pasma dla dokumentu polskiego, w celu stworzenia wizerunku prowincji polskiej, m.in. tego, o czym niektórzy z panów posłów mówili — wizerunku polskiej wsi, społeczności małomiasteczkowej. Jest bardzo ważne, żeby świadomość tego wymiaru polskiego życia znalazła się w telewizji i trójka mogłaby temu służyć. Ale po to, żeby mogła temu służyć, musi być zreformowana, musi być uwolniona od trzeciorzędnych seriali brazylijskich, argentyńskich czy amerykańskich, które tak naprawdę są mięsem, którym widownia się karmi.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#BolesławSulik">Już odszedłem od kolejności. Może nawiążę do różnych uwag, które panie i panowie posłowie zgłaszali. Pan poseł Samborski i dwóch innych mówców oskarżało naszą instytucję, Krajową Radę, biuro Krajowej Rady o przesadny rozrost biurokracji. Zatrudniamy 140 osób, inne rady europejskie, które pracują na podobnym obszarze i mają podobną strukturę, zatrudniają co najmniej dwa razy tyle ludzi. CSA francuska (nasza ustawa była wzorowana na francuskiej, zadania Krajowej Rady są podobne) zatrudnia bodajże 260 osób, więc trochę mniej niż dwukrotnie; kanadyjska rada zatrudnia ok. 400. Naprawdę 140 osób to nie jest za dużo, jeżeli departamenty merytoryczne mają funkcjonować, zbierać informacje, jeżeli monitoring ma spełniać nadzieje m.in. tej Izby i tego parlamentu. Mój gabinet, mój tzw. gabinet, liczy 45 osób, to jest prawda, ale 3 osoby są przewidziane do mojej bezpośredniej obsługi — 2 sekretarki, dlatego że pracuję od 8 rano do 10 wieczorem, więc sekretarki muszą pracować na zmianę — i 1 asystentka. Do gabinetu przewodniczącego jest natomiast przypisana obsługa pozostałych 8 członków Krajowej Rady: ich sekretarze, asystenci, obsługa obu sekretariatów, obsługa obiegu dokumentów, korespondencji itd. Ponieważ nie ma jej gdzie przypisać, została przypisana do gabinetu przewodniczącego. To nie jest bizantyjska struktura, zapewniam państwa.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#BolesławSulik">Najtrudniejsze pytania, dlatego że konkretne, zadawał mi pan poseł Artur Smółko. Na te, które nie są konkretne, w których była zawarta sugestia, że nic nie robimy, między innymi w tych sprawach, o których już mówiliśmy, nie będę odpowiadał i myślę, że taka ocena jest trochę krzywdząca.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#BolesławSulik">Sprawa kanału tematycznego - tylko muzyka itd. Powiem od razu, że jestem zwolennikiem wchodzenia telewizji publicznej w kanały tematyczne, między innymi dlatego że taka będzie telewizja przyszłości. Już dzisiaj widać, że taka będzie telewizja przyszłości w innych krajach. Telewizja będzie się rozbudowywała w kierunku specjalistycznych programów i będzie coraz skuteczniej identyfikowała grupy widowni, do których będzie przemawiać. Uważam, że nie bardzo można odmówić telewizji publicznej wchodzenia na ten teren. Zgadzam się, że należy to uczynić poprzez nowelizację ustawy, bo w tej chwili nie można tego robić. Powinien to być teren ekspansji komercyjnej telewizji publicznej i to wcale, moim zdaniem, nie jest sprzeczne z jej misją, wręcz przeciwnie: po to, żeby telewizja publiczna naprawdę spełniała rolę telewizji publicznej, trzeba rozgraniczyć teren ekspansji komercyjnej. BBC na przykład, najczystsza ze wszystkich telewizji publicznych, też wchodzi w partnerstwo z kapitałem prywatnym - z Murdochem, swoim największym wrogiem, z Pearsonem, swoim największym przeciwnikiem, i to jej pozwala utrzymać podstawowe programy publiczne, które spełniają rolę, jakiej się od nich oczekuje, które służą społeczeństwu. Natomiast rzeczywiście w tej chwili status prawny tego kanału jest nieco wątpliwy. Są wprawdzie opinie prawne, że jest to dopuszczalne poprzez zmianę statutu - oni twierdzą, że to jest w tej chwili emisja testowa. Wymaga to jednak dalszej opinii prawnej lub nowelizacji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#BolesławSulik">W naszym projekcie nowelizacji, który został złożony, istnieje zmiana, która umożliwi ekspansję telewizji publicznej w tym kierunku, ale to będzie już zapewne zależało nie od tego, ale od następnego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#komentarz">(Poseł Artur Smółko: A jest to zgodne z ustawą, czy nie?)</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#BolesławSulik">Nie jestem prawnikiem, są różne opinie prawne, jest to natomiast pytanie zasadne, to ci przyznaję. Upolitycznienie, to temat nr 1, i ja o tym mówiłem na wstępie, i mówiłem teraz, odnosząc się do tej reformy. Ale może odrzucę tutaj troszeczkę piłeczkę. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest między innymi dzieckiem parlamentu, jest dzieckiem gremiów politycznych i ma taki sam charakter, tylko że w miniaturze. Krajowa Rada jest miniparlamentem i dochodzi do swoich decyzji taką samą drogą, jak państwo tutaj zebrani — poprzez kompromis, argumenty, kłótnie, i rodzą się tam czasami decyzje, które są decyzjami niezależnymi — przez pluralistyczny charakter. Nie mówię, czy to jest dobrze, czy to nie jest dobrze. Jeżeli mam się przyznać i wyrazić własną opinię, to powiedziałbym, że ten klucz wyboru parlamentu, który dał nam wystarczający zakres niezależności w pierwszym roku czy dwóch latach funkcjonowania Krajowej Rady i był wtedy korzystny, podlega erozji. Dlatego cieszy mnie, że nowa konstytucja nie pozwala łączyć funkcji parlamentarnych z członkostwem Krajowej Rady, i mam nadzieję, iż to da nam możliwość sprofesjonalizowania Krajowej Rady, jej odpolitycznienia. Upolitycznienie to nie dotyczy tylko telewizji publicznej, dotyczy kryteriów, jakie stosujemy, mówiąc o programie — co jest dla mnie najgorsze — dotyczy etykietek, które przyklejamy członkom rad nadzorczych, słusznie czy nie słusznie, w jakimś stopniu słusznie, bo to też jest wynikiem długich dyskusji politycznych. Przy wyborze rad nadzorczych przyjmujemy zasadę, że chcemy zachować równowagę kompetencyjną, tzn. żeby był człowiek ze znajomością prawa, człowiek ze znajomością gospodarki i człowiek ze znajomością dziennikarstwa. Zasada ta działa także na innym poziomie. Miejsce ma oczywiście próba znalezienia równowagi politycznej, która nie zawsze dokładnie się równoważy. Nie chcąc unikać trudnych pytań, poprosiliśmy o policzenie, ile miejsc w radach zajmują członkowie poszczególnych ugrupowań. Zrobiliśmy to mimo tego, że w tym żądaniu jest sprzeczność, bo uciekając od upolitycznienia, stosujemy klucz, przeciwko któremu pan poseł się wypowiadał. W dotychczasowych 16 radach nadzorczych spółek radia publicznego, które wybraliśmy, pozostaje nam Gdańsk oraz duże radio i telewizja publiczna, ludzie popierani przez SLD mają 18 miejsc, AWS ma, żeby było ciekawiej, 14 miejsc, Unia Wolności 15 miejsc. Nie wiem, ile miejsc ma PSL, bo przypada mu 8 wybranych członków plus kilku, którzy będą reprezentowali Ministerstwo Skarbu Państwa. Unia Pracy wychodzi tu najgorzej, bo tak naprawdę tylko jeden z działaczy Unii Pracy jest w Radiu Rzeszów. Został on zresztą zgłoszony przez klub Unii Pracy w Rzeszowie. Słucham?</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#komentarz">(Poseł Wiesława Ziółkowska: Przed dwoma tygodniami.)</u>
          <u xml:id="u-104.12" who="#BolesławSulik">Tak jest. To wszystko, jeśli chodzi o trudne pytania.</u>
          <u xml:id="u-104.13" who="#BolesławSulik">Jeżeli chodzi o wniosek pana posła Smółki, to absolutnie go podzielam. Skaza polityki, choroba upolitycznienia mediów jest głównym źródłem zła, choć można to również wywieść z wadliwej struktury. Tak naprawdę jednak media publiczne są chore na upolitycznienie.</u>
          <u xml:id="u-104.14" who="#BolesławSulik">Pan poseł Wuttke mówił o programie II. Na to już odpowiadaliśmy. Kwestia nowelizacji. Nie chcę być arogancki, z pokorą przyjmuję wszystkie uwagi, natomiast paradoksem jest, że jesteśmy oskarżani o to, że nie znowelizowaliśmy ustawy. Krajowa Rada nie ma inicjatywy ustawodawczej, ma ją parlament. Krajowa Rada od dawna mówi o starzeniu się prawa medialnego. Jedna nowelizacja została przeprowadzona na wniosek Unii Pracy, wiemy o tym, w grudniu 1995 r. Wyszliśmy z propozycją do pana premiera. Po długiej dyskusji zredagowaliśmy projekt nowelizacji i przekazaliśmy go na ręce pana premiera. Projekt przeszedł mozolną drogę uzgodnień międzyresortowych. Program Rady Ministrów wszedł w tej chwili, rozumiem, że bez żadnej nadziei na to, że zostanie zrealizowany jeszcze w tym parlamencie. Bardzo żałujemy, że raz jeszcze to się odwleka, bowiem ta nowelizacja jest bardzo potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-104.15" who="#BolesławSulik">Zarzut opieszałości. Być może należy się uderzyć w piersi. Opieszałość wynika jednak też z dwóch wniosków. Przegrane procesy w NSA. Przegraliśmy ich niewiele. Mniej, niż 1/10. Te, które skończyły się uchyleniem koncesji dla Canału+, dla Telewizji Wisła i dla kilku stacji radiowych, zmusiły nas do gruntownej zmiany procedur w procesie koncesyjnym i do powrotu do decyzji z pierwszego procesu koncesyjnego, bowiem większość częstotliwości w drugim procesie koncesyjnym była remanentem z pierwszego procesu. Wszystko to na pewno spowolniło proces koncesyjny, ale w stosunku do tego, co obserwujemy za granicą, decyzje wydawane przez Krajową Radę wcale nie są takie wolne. Za granicą proces koncesyjny trwa normalnie ponad rok i być może ustawa została sformułowana pod tym względem w sposób troszkę zbyt optymistyczny.</u>
          <u xml:id="u-104.16" who="#BolesławSulik">Mówiłem już o tym i wcale tego nie kryję, że pluralistyczny charakter Krajowej Rady nie zawsze sprzyja podejmowaniu szybkich decyzji. Przed podjęciem decyzji odbywa się bardzo dużo wewnętrznych dyskusji. Staramy się doprowadzić do konsensusu tam, gdzie to jest możliwe, jeżeli nie, to głosujemy i decydujemy zwykłą większością głosów. Jak już mówiłem, mamy wszystkie, może nie wszystkie, ale niektóre zalety parlamentu i wszystkie jego wady, dlatego że jesteśmy jego dzieckiem.</u>
          <u xml:id="u-104.17" who="#BolesławSulik">TVN — obowiązek ustawowy jest, nawet gdyby nie był zapisany w koncesji, a myślę że jest, to oczywiście dotyczy każdego nowego koncesjonariusza. Nikt, żaden nowy skoncesjonowany nadawca w Polsce nie może uciec od wymogu 10% audycji, programów, które są tworzone przez innego nadawcę, i żaden nie może uciec od obowiązku minimum 30% produkcji polskiej. Nawiasem mówiąc, telewizja publiczna ma ok. 60% programów polskich. Te liczby, które tutaj zostały wymienione, które są słuszne, jeżeli się je odniesie do produkcji fabularnej, są zawyżone. W produkcji fabularnej rzeczywiście króluje kino amerykańskie, tak jak króluje wszędzie, także we Francji, która najbardziej zaciekle broni swojej gospodarki. 80% europejskiego rynku audiowizualnego jest opanowane przez produkcję amerykańską. Amerykanie najbardziej agresywnie sprzedają swoje programy. Jest to bodajże teraz numer jeden eksportu amerykańskiego, niedawno jeszcze był numer dwa, i dlatego z taką agresją te interesy amerykańskie są tutaj artykułowane. Cały sposób akwizycji programów wyjaśnia trochę charakter tej ramówki, jakkolwiek nie znaczy to, że chcę tutaj usprawiedliwiać telewizję publiczną. Wyjeżdżają nabywcy, akwizytorzy, czasami członkowie zarządu np. na targi do Cannes, gdzie odbywa się licytacja tych programów. Programy amerykańskie nabywać można wyłącznie pakietowo, nie można sobie kupić jednego czy dwóch wartościowych filmów, jeżeli się nie kupi również chłamu, drugorzędnych i trzeciorzędnych filmów. Nikt jeszcze nie znalazł sposobu, żeby Amerykanów odwieść od tego systemu, albowiem jest to system, który świetnie funkcjonuje, jeżeli chodzi o ich interesy.</u>
          <u xml:id="u-104.18" who="#BolesławSulik">Radio ewangelickie. Już nie pamiętam, który z panów posłów o tym mówił - chyba pan poseł Budkiewicz. Gdy CCM zgłosił wniosek o ofertę, nie było rzeczywiście częstotliwości w Gliwicach. To długa historia w związku z tym wnioskodawcą. To jest dobry wnioskodawca, zgłosił rzeczywiście interesujący wniosek, także jeżeli chodzi o strukturę programową, będzie wnosił o wolne częstotliwości w Bielsku-Białej i w Oświęcimiu. Myślę, że ma duże szanse na ich otrzymanie. Natomiast na Śląsku nie ma możliwości usatysfakcjonowania tego wnioskodawcy. Radio Maryja otrzymało kilka częstotliwości na Śląsku, jak wszyscy wiedzą, mniej, niżby chciało. Częstotliwości, które otrzymali, były w planie sieci Radia Maryja, w planie, który - na koszt Krajowej Rady i za zgodą nadawcy - został stworzony dla nas przez Instytut Łączności we Wrocławiu. Kiedy resort łączności przekazuje nam częstotliwości, które pasują do planu rozwoju, to staramy się, żeby ten nadawca częstotliwości uzyskiwał.</u>
          <u xml:id="u-104.19" who="#BolesławSulik">I to jest chyba wszystko, poza bardzo ciekawymi uwagami... Aha, przemoc - to jest oczywiście temat, który w tej chwili niepokoi najróżniejsze środowiska. Bardzo dobrze rozumiem, dlaczego. Nie jestem pewien, czy słusznie jest łączony z seksem, chyba że przemoc i seks występują w tym samym filmie - i to jest najbardziej szkodliwe. Od pewnego czasu zajmujemy się często tym tematem. Nie dalej jak przedwczoraj bodajże Krajowa Rada upoważniła mnie do użycia instrumentu kary finansowej w stosunku do jednego z nadawców, który wyemitował o godz. 20 film zawierający sceny niesłychanie brutalnych gwałtów, film pozbawiony jakichkolwiek innych wartości artystycznych czy poznawczych. Zamierzam z tego upoważnienia skorzystać. Jednocześnie powołaliśmy grupę roboczą wewnątrz Krajowej Rady. Senator Graboś i senator Szafraniec, i bodajże pan poseł Strąk będą to prowadzić wraz z zespołem skarg w naszym biurze, który ma sformułować postulaty, propozycje, jak dalej mamy procedować. Współpracuje też z nami pani minister Banach w ramach komitetu, który ona tworzy. Będziemy wyrażać opinie na temat propozycji, które stamtąd płyną. Uważam jednak, że ten temat jest znacznie trudniejszy, niż się wydaje, bo naprawdę media w jakiś sposób mają udział w wytwarzaniu się tego niepokoju i być może należy nawet używać ostrych środków kontroli. Ale przecież wszyscy czy prawie wszyscy zdajemy sobie sprawę, że źródło jest gdzie indziej, że źródło jest w rodzinie, w społeczeństwie, że źródłem jest wyobcowanie dzieci, samotność dzieci, przekonani, które wynoszą nawet ze szkoły, że świat dorosłych jest nie dla nich, że wartości świata dorosłych to wartości im obce. Na tym gruncie tego typu filmy mogą im wyrządzić szkodę. Ale w tej dziedzinie widoczne są już właściwie symptomy i choć należy szukać sposobu monitorowania i kontrolowania takich filmów, nie zapominajmy, że to samo w sobie nie zlikwiduje tego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-104.20" who="#BolesławSulik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że to byłyby wszystkie odpowiedzi na pytania. Jeżeli na jakieś konkretne pytanie nie zdołałem odpowiedzieć, to jestem gotów pozostać jeszcze tutaj i odpowiedzieć. Obiecuję, że Krajowa Rada z wielką uwagą odniesie się do stenogramu tej dyskusji. Nie jest to koniec naszych kontaktów. W dniu 24 czerwca, w następny wtorek, odbywa się dyskusja w sejmowej komisji kultury nad reformą telewizji publicznej i nad dokumentem, który przygotowaliśmy. Jak ten, tak i następny parlament będzie dla nas nieodzownym partnerem, zwierzchnikiem podczas pracy nad reformą telewizji publicznej, nad rozwojem rynku audiowizualnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#AleksanderMałachowski">Widzę, że jeszcze są pytania.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka Ziółkowska pragnie zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie przewodniczący, czy uważa pan taki stan rzeczy za normalny? Jedna partia ogłasza apel do przedsiębiorców, aby bojkotowali ordynację podatkową, druga partia następnego dnia ogłasza apel do uczciwych podatników; jeden apel ukazuje się w głównym wydaniu dziennika, prawie ze szczegółami, o drugim, mimo że jest konferencja prasowa, nie ma ani słowa.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WiesławaZiółkowska">Drugie pytanie. Czy uważa pan taki stan za normalny, iż przeprowadza się wywiady wśród polityków i mówi się w różnych audycjach w telewizji publicznej, w programach I i II: macie państwo mówić bardzo krótko - 10 sekund, 20 sekund to jest góra, następnie okazuje się, że emituje się jedną wypowiedź, która trwa 20 sekund, i drugą wypowiedź, która trwa minutę, 1,5 minuty? Oczywiście można powiedzieć, że ta pierwsza osoba mówiła głupoty. No, ale to nie jest rola telewizji oceniać, czy to była głupota, czy nie. Nawet jeżeli to była głupota, należało obnażyć tę głupotę, skoro tak było. Jeśli pan uważa, że to są rzeczy niewłaściwe, czy w takim razie Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji cokolwiek w tej sprawie robi, bo to jest, powiem wprost, wprowadzanie w błąd społeczeństwa. Społeczeństwo ma prawo uzyskać informacje z różnych źródeł i samo je ocenić, a nie otrzymywać informację tylko z jednych ust i jednostronnie potraktowaną. Nie dyskutuję, kto z nas ma tutaj rację. Ale społeczeństwo ma prawo w oparciu o informacje podane w telewizji publicznej, a nie innej, ocenić, kto miał rację. A takiej możliwości w tej chwili w bardzo wielu przypadkach niestety nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Smółko.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#AleksanderMałachowski">Panie przewodniczący, boję się, że to jeszcze potrwa, bo jest taki obyczaj, że posłowie zadają nieskończoną ilość pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#ArturSmółko">Mam niestety, panie marszałku i panie przewodniczący, aż trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#ArturSmółko">Pierwsze pytanie dotyczy tego, o czym mówiłem w debacie i o czym mówił też pan przewodniczący. Chodzi mi o dość nieszczęśliwą sytuację, że oto mamy pierwszy program kodowany telewizji publicznej, choć nawet pan przewodniczący stwierdza, że właściwie nie ma podstawy prawnej do emisji takiego programu. Prawda? Według mnie nie ma - mam różne ekspertyzy - takiej podstawy prawnej w ustawie o radiofonii i telewizji, by telewizja publiczna emitowała kodowany program komercyjny. Zadaję pytanie, a pan przewodniczący stwierdza, że rzeczywiście trudno o taką podstawę. Tylko czy nie jest potrzebna jakaś reakcja Krajowej Rady w sytuacji, kiedy właściwie telewizja publiczna działa obok prawa? Mogę zrozumieć różne szczytne cele tego programu, ale jeżeli jest taka sytuacja, że nie ma normy prawnej, która by pozwalała na to, to chyba coś się dzieje nie tak.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Gołębiewski: Pytanie, pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#ArturSmółko">Dziękuję panu posłowi Gołębiewskiemu za podpowiadanie mi, że mam zadać pytanie. Otóż zadaję je, panie pośle Gołębiewski.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#ArturSmółko">Chciałbym zapytać: Co Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji chce w tej sprawie zrobić? Jeżeli bowiem nie ma umocowania prawnego, to nie możemy pozwalać na to, by telewizja, utrzymywana w dużej mierze z quasi-podatku, jakim jest abonament, działała troszkę obok prawa. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#ArturSmółko">Drugie pytanie dotyczy też tego, o czym mówił pan przewodniczący. Przytoczę wypowiedź człowieka decydującego o programie telewizyjnej stacji komercyjnej. Chodzi o przemoc w telewizji. Ta osoba stwierdziła: Nie stać nas na przyzwoitość, przemoc sprzedaje się najlepiej, wobec tego będziemy sprzedawać przemoc. Rozumiem, że jest to odważna wypowiedź. Rozumiem, że to jest wypowiedź szczera, do bólu szczera. Tylko że za tą wypowiedzią idą decyzje programowe i nie należy się dziwić, że o godz. 17 mamy czasami do czynienia w telewizji z dość brutalnymi scenami, ze scenami, które hołdują przemocy, są wyrazem jej akceptacji. To nie jest tak, że wystarczy, że dzisiaj Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stworzyła zespół i monitoruje to. Wydaje mi się, że bez dość twardego postępowania w sprawie takich programów i takich filmów, które stanowią pochwałę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, ale to miało być pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#ArturSmółko">Już zadaję pytanie. Mam pytanie takie: Kiedy właściwie państwo jako Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zwrócicie się do wszystkich mediów, które uzyskały koncesje, z twardym podkreśleniem tego, że jest to problem? Nie może być tak, że, jak ktoś wyliczył, w programie Telewizji Polsat co trzy minuty jest jakaś scena bójki, dość brutalnej. Jak ktoś wyliczył, tak jest co trzy minuty, dokładnie co trzy minuty. Wydaje mi się, że na to nie wolno się zgadzać. To było drugie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#ArturSmółko">Pytanie trzecie dotyczy stałego monitoringu. Uzyskujemy informacje dzięki mediom, dzięki gazetom, o wynikach monitorowania częstotliwości pojawiania się w programach informacyjnych i publicystycznych polityków różnych formacji politycznych. Chyba tydzień temu była informacja o takim ostatnim monitoringu, bardzo ciekawym skądinąd. Czy Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wyciąga z tego jakieś wnioski, czy nie, że na jedną wypowiedź polityka z partii X przypada czasami 15–16 wypowiedzi polityka z partii Y? Takie już są dysproporcje.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Gołębiewski: Artur, za często jesteś w telewizji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#AleksanderMałachowski">Prosiłbym jeszcze o zgłaszanie się, z tym że może z krótszymi objaśnieniami pytań, bo zaczęła się moda na...</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#AleksanderMałachowski">Ufam, że nikt z państwa posłów już nie będzie zadawał pytania, szczególnie z dodatkowymi objaśnieniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#BolesławSulik">Pani poseł Ziółkowska mówi o ułomności programów informacyjnych. Może od razu powiem, że nam często jako Radzie najtrudniej jest działać przez podejmowanie uchwał, przedstawianie stanowisk. Członkowie Krajowej Rady mają jednak pewien status, mają naturalne forum do wyrażania swoich poglądów w tych sprawach, i publicznie, i nie tylko publicznie.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#BolesławSulik">Ja na przykład po jednej ze skarg pani minister Jakubowskiej wprosiłem się na posiedzenie kolegium „Wiadomości”, które nie było publiczne, nie było tam kamer, i miałem okazję rozmawiania z dziennikarzami. To było zaproszenie pana Jacka Snopkiewicza. Wiem, że inni koledzy też bardzo często używają mediów publicznych, prasy, do krytykowania polityki programowej, polityki informacyjnej telewizji publicznej. Zgadzam się, że nie tylko instrumenty Krajowej Rady są bardzo skromne, ale w ogóle brakuje kontekstu do tego, żeby działać sprawnie, żeby budować opinię publiczną wobec polityki informacyjnej telewizji. Od bardzo dawna mówię kolegom z telewizji publicznej, że niezrozumiałe i niewytłumaczalne jest to, że ta ogromna telewizja, jedna z największych w Europie, nie zdobyła się na ani jeden program o sobie samej, na program o innych mediach. W Wielkiej Brytanii są cztery, a w każdym razie tyle było parę lat temu, także programy akcesu, w których widzowie mogą krytykować programy telewizji publicznej, i nie tylko; Channel 4, który jest formalnie telewizją komercyjną, ma w swojej siedzibie kabinę, do której może wejść każdy z ulicy, nacisnąć guzik, włączyć kamerę i „nawrzucać” co chce na temat jakiegokolwiek programu. Wszystko jest przeglądane, najciekawsze wypowiedzi stają się osnową do programu, na który zaprasza się tę osobę i autorów skrytykowanej pozycji programowej, odbywa się debata pomiędzy widzami i twórcami. Coś takiego mogłoby uzdrowić stosunki pomiędzy telewizją publiczną i widownią. Niestety, nie doprosiłem się, żeby ktokolwiek wyszedł z taką inicjatywą w telewizji publicznej, jakkolwiek głoszę to od trzech lat. Nie chodzi zresztą o to, że ja to głoszę, ale o to, że jest to jakby naturalny sposób reakcji na zgłaszane pretensje.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#BolesławSulik">Poziom dziennikarstwa jest dosyć kiepski. Przyznają to ludzie, którzy kierują TAI, „Wiadomościami”. Nie bardzo wiem, jak szybko to można zmienić, myślę, że w ramach reformy, ale w telewizji publicznej istnieje niedobra zaszłość, niedobre założenie, o którym dzisiaj już próbowałem mówić. I tutaj pewną odpowiedzialność ponoszą też gremia polityczne, nie tylko Krajowa Rada. Ludzie, którzy kierują telewizją, mają bowiem przekonanie, że ich zadaniem jest równoważyć wpływy polityczne, że powinni reagować na to, czego oczekują od nich gremia polityczne, reagować w większym stopniu niż w odniesieniu do widzów. Nadawcy komercyjni boją się widza, nadawcy publiczni w dużym stopniu boją się polityków. Tak jest naprawdę. Jest to niedobre i niezdrowe; wolałbym już, żeby polityków bała się Krajowa Rada, żeby te pretensje były adresowane do niej. Natomiast jedynym instrumentem, jak na razie, jest możliwość skargi do Krajowej Rady i czasami odnosi to pewien skutek. Spośród bodajże czterech skarg rządowych pani minister Jakubowskiej na „Wiadomości” Krajowa Rada trzy uznała za zasadne, jedną oddaliła, w tej chwili mamy kolejną. Być może z tego instrumentu państwo korzystacie w sposób niewystarczający. Procedury są dosyć sztywne i wąskie: zwracamy się do nadawcy z prośbą o wyjaśnienie, prosimy o kasetę, sami przeglądamy materiał i na ogół w Krajowej Radzie udaje nam się uzyskać wspólne stanowisko, które w końcu przedstawiamy.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#BolesławSulik">Jeśli chodzi o przemoc i o to, kiedy są emitowane filmy, w których występuje, to już trochę o tym mówiłem. Powiem tak: Krajowa Rada ma dwa ważne i sprzeczne ze sobą obowiązki, zadania. Jednym z nich jest ustawowy obowiązek chronienia wolności słowa, i jest on bardzo ważny (w każdym razie ja go za taki obowiązek uważam), drugim obowiązkiem zaś jest ochrona, szczególnie nieletnich. W tej chwili fala niepokoju społecznego jest taka, że często zapomina się o tym pierwszym biegunie, ale myślę, że Krajowa Rada nie ma prawa zapomnieć i o tym drugim. Jej rola sytuuje się pomiędzy tymi biegunami i musi się ona odnosić bez przerwy i do jednego, i do drugiego. Niewątpliwie należy robić jak najwięcej, należy monitorować przemoc, szczególnie w mediach publicznych, ale nie możemy przekraczać tych granic, które sami sobie powinniśmy wyznaczyć. Myślę, panie marszałku, że to już wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie przewodniczący, chcę panu powiedzieć, że dwóch wicemarszałków Sejmu, ja i obecny premier Cimoszewicz, skierowało do pana skargę na to, iż telewizja publiczna dokonała obrazy nowo wybranego marszałka Sejmu Józefa Zycha. Tego człowieka, w dodatku przewodniczącego Rady Programowej Telewizji Polskiej, obrażono świadomie i celowo i pan mi przysłał odpowiedź — nie pamiętam którego z prezesów, chyba Walendziaka — która była humorystyczna, mianowicie że tak im się nagrało. No to przestałem kierować do pana skargi, dlatego że — ja mam te dokumenty — oni przygotowali taką bardzo obraźliwą dla Sejmu ankietę i zaproszony na spotkanie w telewizji — był taki program: „Sto pytań do...” — nowo wybrany marszałek Zych został przywitany tą ankietą. Miało to charakter wyraźnie obraźliwy, redaktorka po prostu chciała to zrobić — i otrzymaliśmy odpowiedź od Walendziaka, bodajże był to prezes Walendziak, że tak im się nagrało. Przepraszam, to tyle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AleksanderMałachowski">Prezydium Sejmu proponuje, by Sejm przystąpił niezwłocznie do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#AleksanderMałachowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu uchwały w sprawie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z rocznego okresu działalności wraz z informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#AleksanderMałachowski">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#AleksanderMałachowski">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy jutro rano...</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam bardzo, miałem wątpliwości, czy nie został aby zgłoszony wniosek o odrzucenie projektu uchwały, ale okazuje się, że nie został, a zatem do głosowania nad tym projektem przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję członkom Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, panu przewodniczącemu za udział w debacie.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich i rządowym projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 2007, 2218, 2289 i 2397).</u>
          <u xml:id="u-113.12" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji panią posłankę Wiesławę Ziółkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu połączonych komisji przedstawić sprawozdanie z działalności tychże komisji zgodnie z drukami, które pan marszałek był uprzejmy odczytać. Sprawozdanie oparte jest na trzech projektach: rządowym i dwóch poselskich.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WiesławaZiółkowska">Projekt rządowy można podzielić na dwie części. Część pierwsza to zmiany związane z wprowadzeniem nowego Kodeksu celnego i państwo wybaczą, ale z wielu względów nie będę tych zmian omawiać; nie tylko ze względu na czas, ale również dlatego, ponieważ uważam, że te zmiany były szczegółowo omawiane przy Kodeksie celnym. A więc uważam, że ta część, w której ustawa o VAT się zmienia ze względu na zmianę Kodeksu celnego, nie wymaga szerszego omawiania, chyba że państwo będą formułować jakieś pytania. Natomiast kwestia druga to zmiany, które nie są bezpośrednio związane ze zmianą Kodeksu celnego, i jest ich trzy.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WiesławaZiółkowska">Zmiana pierwsza polega na tym, iż rząd zaproponował, a komisje przyjęły, rozszerzenie zakresu zwolnień przedmiotowych z płacenia VAT. To rozszerzenie ma dotyczyć:</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#WiesławaZiółkowska">a) technicznych materiałów wojskowych, przywożonych przez zagranicznych uczestników ćwiczeń wojskowych organizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przeznaczonych do użycia w trakcie tych ćwiczeń;</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#WiesławaZiółkowska">b) samolotów używanych w lotnictwie cywilnym o masie własnej przekraczającej 12 ton;</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#WiesławaZiółkowska">c) urządzeń do kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczania obsługi ruchu lotniczego, przewożonych przez jednostki zabezpieczające ruch lotniczy w kraju;</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#WiesławaZiółkowska">d) sprzętu ratowniczo-gaśniczego, z wyłączeniem takiego samego sprzętu produkowanego w kraju, przeznaczonego dla jednostek ochrony przeciwpożarowej do ich niegospodarczej działalności statutowej.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#WiesławaZiółkowska">Komisje rozważały zasadność tego rozszerzenia zwolnienia, ponieważ, rzecz oczywista, oznacza ono zmniejszenie wpływów podatkowych. Uznały przy tym, że są to przypadki, które są finansowane z budżetu państwa, tak jak np. techniczne materiały wojskowe czy samoloty używane w lotnictwie cywilnym. To po pierwsze. Po drugie, część tej wymienionej produkcji to taka, której nie realizuje się w Polsce, a więc samoloty powyżej 12 ton. Po trzecie wreszcie - jeśli chodzi o sprzęt ratowniczy - komisje rozważały kwestię, dlaczego w przypadku sprzętu ratowniczo-gaśniczego mówi się, iż zwalnia go się z podatku, z wyłączeniem takiego samego produkowanego w kraju, a tego zastrzeżenia nie ma w odniesieniu do urządzeń do kierowania i kontroli, nadzoru i zabezpieczenia obsługi ruchu lotniczego, przewożonych przez jednostki zabezpieczające ten ruch w kraju. Otóż uzyskaliśmy informację, iż w przypadku sprzętu gaśniczego ci, który go kupują, i tak VAT nie płacą, a więc to zwolnienie, praktycznie rzecz biorąc, doprowadza do równości prawnej tych podmiotów. Natomiast jeśli chodzi o zwolnienie zawarte w pkt. c, czyli dotyczące urządzeń do kierowania i kontroli, nadzoru i zabezpieczenia ruchu lotniczego, to jest to produkcja, która w niewielkim stopniu jest realizowana w Polsce. A więc te zwolnienia z podatku nie powinny mieć zdaniem komisji - na podstawie informacji uzyskanych z Ministerstwa Finansów - wpływu na ograniczenie produkcji i zmniejszenie zbytu przez podmioty krajowe.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#WiesławaZiółkowska">Druga zmiana, która jest istotna, idzie w odwrotnym kierunku, z punktu widzenia budżetowego - rozszerza ona szansę wpływów do budżetu poprzez to, iż wyłącza się ze zwolnienia przedmiotowego samochody osobowe - te, które są zwolnione od cła, przywożone w ramach mienia przesiedleńczego. Obecnie mamy taką regulację, że jeśli ktoś w ramach mienia przesiedleńczego przywozi samochód, to ten samochód jest zwolniony i z cła, i z VAT. W tej chwili - ze względu na liczne nadużycia, jak przedstawia to rząd w uzasadnieniu, a także liczne przykłady fałszowania dokumentów stanowiących podstawę do zwolnienia od cła - proponuje się, aby to mienie przesiedleńcze w postaci samochodu było zwolnione od cła, ale opodatkowane VAT, i to od dnia wejścia w życie ustawy. A więc jeśli ktoś wyjechał za granicę przed dniem wejścia w życie ustawy, to wówczas sprowadzając taki samochód, nie płaci zarówno cła, jak i podatku, natomiast jeśli stanie się to po dniu wejścia w życie ustawy, to wówczas płaci podatek. Chodziło nam o to, by tę regulację ująć w taki właśnie sposób, aby nie było zarzutu, iż prawo działa w tym przypadku wstecz.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#WiesławaZiółkowska">A dodam jeszcze do tej drugiej sprawy, że - zdaniem Ministerstwa Finansów, a także znaczącej części komisji - powinno to doprowadzić, w przeciwieństwie do tej pierwszej regulacji, do zwiększenia wpływów podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#WiesławaZiółkowska">Jeśli zaś chodzi o trzecią kwestię, to, niestety, nie udało się jej dobrze uregulować w tej ustawie i muszę powiedzieć, że w imieniu części członków komisji wyrażam tu duże niezadowolenie z zaistniałego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#WiesławaZiółkowska">Otóż Kodeks celny, w ogóle wszystkie kodeksy mają zgodnie z regulaminem Sejmu specjalny cykl legislacyjny i zdaniem prawników kodeks nie może podlegać normalnej zmianie tak, jak inne ustawy, tylko wymaga specjalnego cyklu. W nowym Kodeksie celnym jest przepis, że podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło, przy czym do tej wartości celnej nie wlicza się kosztów transportu towarów od granicy Polski do miejsca przeznaczenia, natomiast zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej należałoby je wliczać. Dyrektywa Unii Europejskiej mówi, że jeżeli koszty transportu przewożonych towarów zostały poniesione po przekroczeniu granicy państwa lub po przybyciu do portu polskiego i są wyodrębnione z ceny, to powinny być wliczone do tej wartości celnej, która stanowi podstawę oclenia. Nasz Kodeks celny tego faktu nie uwzględnia. Gdy pisaliśmy nowy Kodeks celny, który Sejm przyjął, rząd z WTO uzgodnił taką regulację. Okazuje się, że ta regulacja jest niezgodna z wymogami Unii Europejskiej, z dyrektywą Unii Europejskiej. Jednak w tym momencie w tej ustawie - mimo zgłoszenia dokonanego przeze mnie osobiście - nie możemy niczego zmienić, ponieważ oznaczałoby to, że łamiemy porozumienie z WTO, a co więcej, że łamiemy zasady przyjęte w regulaminie, dotyczące postępowania z kodeksami, a więc i z Kodeksem celnym. Utrzymanie takiego stanu rzeczy jest dla Polski szkodliwe. Muszę powiedzieć, że wyrażam swój głęboki niepokój, bo wiadomo, że pieniądze są nam w budżecie potrzebne, a tutaj niejako dobrowolnie przez czyjeś niedopatrzenie, świadome działanie albo wręcz niewiedzę (nie szukając innych, gorszych określeń) sami pozbywamy się pieniędzy z budżetu pochodzących z ceł, ponieważ zmniejszamy sobie w sposób świadomy podstawę oclenia. To jest rozwiązanie złe, ale nie można go od razu skorygować z tych dwóch powodów, o których mówiłam, a mianowicie umowy, porozumienia z WTO. Rozmowa moja z panem ministrem Manugiewiczem i dyrektorem Wesołowskim wskazuje, że konsultacje z tą organizacją, które mogą zmienić ten stan rzeczy, mogą potrwać około trzech miesięcy. Mam nadzieję, że będą jak najkrótsze. Dopiero wówczas, a także po przyjęciu trybu, jaki obowiązuje kodeksy w ogóle, a więc i Kodeks celny, zmiana ta będzie możliwa. W tym czasie, a więc zaiste do końca roku tracimy z tego tytułu niemałe pieniądze budżetowe. Ten stan rzeczy mnie, jako przewodniczącą komisji budżetowej, bardzo nie satysfakcjonuje, powiem wręcz, oceniam to bardzo krytycznie.</u>
          <u xml:id="u-114.12" who="#WiesławaZiółkowska">Projekt dzisiejszy, który w imieniu komisji przedstawiam Wysokiej Izbie, uwzględnia oczywiście także rozwiązania, które proponowali posłowie. Są to dwa projekty zgłoszone w zdecydowanej większości, a właściwie prawie w całości przez posłów z Unii Wolności. Tu jestem w bardzo kłopotliwej sytuacji. Bardzo sobie cenię współpracę z kolegami z Unii Wolności, natomiast oba projekty zmierzają w kierunku ochrony ludzi, którzy łamią prawo, ludzi, którzy nie płacą podatków, żeby nie powiedzieć: chronią przedsiębiorców, którzy po prostu oszukują budżet państwa. Sprawa pierwsza dotyczy tzw. kas rejestrujących. Sprawa druga dotyczy samochodów. Jeśli chodzi o kasy rejestrujące, to...</u>
          <u xml:id="u-114.13" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Mam pytanie do pani posłanki sprawozdawcy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, pani posłanko, ale proszę nie przerywać mówcom. Pani nikt nie przerywa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WiesławaZiółkowska">Pani poseł ma prawo parę razy zadać pytanie nie tylko mnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#AleksanderMałachowski">Ale po skończeniu wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WiesławaZiółkowska">Pani poseł pozwoli, że skończę sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Ja chciałabym, żeby pani poseł sprawozdawała to, co było na posiedzeniu komisji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę panią o nieprzerywanie. Przywołuję panią do porządku. Proszę o nieprzerywanie toku obrad, nie ma powodu. Ma pani możność zabrania głosu później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WiesławaZiółkowska">To wszystko było na posiedzeniu komisji. Ja nawet odczytam stenogram z posiedzenia komisji, jeśli pani poseł sobie życzy. Proszę państwa, mam opinię ekspertów, a także opinię rządu. Otóż zacznijmy od kwestii pierwszej, mianowicie od kas rejestrujących. Jest propozycja złożona przez posłów, aby w przypadku obrotów osiąganych przez podmioty gospodarcze do 1 mln nowych złotych rocznie nie stosować kas rejestrujących. Do czego służy kasa rejestrująca? Służy do tego, aby ten, kto dokonuje obrotów, zarejestrował wszystkie obroty i nie miał możliwości oszukiwania, że są one niższe. Teraz proponuje się, żeby ci, którzy osiągają niższe obroty, przyjęli takie rozwiązanie, że nie będą mieli obowiązku zakupienia kas rejestrujących. Jakie będą tego skutki? Po pierwsze, podmioty, które będą miały obowiązek posiadania kas rejestrujących, będą płaciły uczciwie podatek, bo nie będą miały możliwości zaniżenia swoich obrotów, a inne podmioty, które tych kas rejestrujących nie będą miały obowiązku posiadać, będą unikały płacenia tego podatku i będą mogły na przykład obniżać swoje ceny. Pytam: Czy to jest uczciwa konkurencja między podmiotami gospodarczymi, czy nie? Zdaniem części członków komisji jest to ewidentnie nieuczciwa konkurencja. Po drugie, co zrobić w sytuacji, kiedy wiele podmiotów, które mają obroty niższe niż milion złotych rocznie, już zakupiło kasy rejestrujące i rejestruje swoje obroty? Co mają zrobić z tymi kasami? Poseł wnioskodawca mówi, że nie będzie problemów, ponieważ można sprzedać te kasy. Ale niby dlaczego? Dlaczego je sprzedawać? Dlaczego ci, którzy chcą rzetelnie płacić podatki, mają być w gorszej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WiesławaZiółkowska">Komisje wyszły naprzeciw pewnym sugestiom opartym zupełnie na innych przesłankach aniżeli zakładali wnioskodawcy. Mianowicie oparliśmy się — uwzględniając opinię rządu przedstawioną na piśmie — na założeniu, by zachęcić, nie zniechęcić, ale zachęcić podmioty gospodarcze do uczciwej konkurencji i do rejestrowania obrotów. Zawarliśmy w ustawie zapis mówiący o tym, iż w przypadku gdy podatnik, który rozpoczął ewidencjonowanie obrotów w obowiązujących terminach i wykonuje wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub jest podatnikiem zwolnionym od podatku na podstawie — i tu się podaje artykuły — urząd skarbowy dokonuje zwrotu kwoty określonej w ust. 2b na rachunek bankowy podatnika w terminie do dwudziestego piątego dnia od daty złożenia wniosku przez podatnika. Co więcej, zapis, który był do tej pory w rozporządzeniu Ministerstwa Finansów — a z którego to rozporządzenia wynikało, że jeżeli ktoś zakupi kasę rejestrującą, to ma prawo odliczyć od podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej kasy rejestrującej w wysokości 50% jej ceny zakupu, nie więcej jednak niż 2,5 tys. zł — i który mógł być zmieniony wolą rządu na niekorzyść podatników, czyli przedsiębiorców, jest już zawarty w ustawie, on się już nie zmieni. Na takich samych zasadach są traktowani ci, którzy płacą VAT, i ci, którzy nie płacą. VAT zaś nie płaci większość małych przedsiębiorców, bo korzystają z ryczałtów albo kart podatkowych. Jeśli więc ktoś argumentuje, że trzeba zlikwidować obowiązek posiadania kas rejestrujących dla podmiotów, których obroty są niższe niż milion złotych rocznie, dlatego że trzeba chronić małych przedsiębiorców, to po prostu popełnia, najdelikatniej rzecz ujmując, nie używając słów bardzo ostrych, a wydaje mi się, że czasami byłyby one konieczne... ten nie chroni drobnych przedsiębiorców, lecz chroni tych, którzy oszukują. Drobni przedsiębiorcy bowiem w większości nie płacą VAT, ponieważ korzystają z kart podatkowych albo z ryczałtu, a więc nie mają prawa „zdejmować” tego VAT. Teraz dajemy im prawo: kupują kasy i nie dość, że nie płacą VAT, dostają jeszcze z budżetu zwrot 50%, nie więcej niż 2,5 tys. zł, za kasę po to, żeby ich zachęcić do rejestracji, by między małymi podmiotami była uczciwa konkurencja. Taki jest cel tej regulacji, i to jest w jednym z projektów poselskich, do którego postanowiliśmy odnieść się w taki sposób.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WiesławaZiółkowska">Inny projekt poselski natomiast postanowiliśmy w całości odrzucić, ponieważ zawarte w nim przepisy w sposób jednoznaczny zachęcają do omijania przepisów prawa. Obecna regulacja mówi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy należnego podatku nie stosuje się do nabywanych przez podatnika samochodów osobowych oraz innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg, z wyjątkiem przypadków, gdy odsprzedaż stanowi przedmiot działalności gospodarczej podatnika. Taka jest regulacja. W wyniku tej regulacji udało się ograniczyć przypadki przerabiania samochodów osobowych na ciężarowe, w efekcie czego unikano płacenia podatków. Tak było przy dotychczasowej regulacji. Posłowie - mówię wprost, to było także na posiedzeniu komisji, to jest w sprawozdaniu - ci, którzy podpisali ten wniosek, z Unii Wolności, wnoszą o to, żeby zapisać, iż przepis ten nie dotyczy samochodów, których producenci lub importerzy uzyskali świadectwa homologacji wymagane odrębnymi przepisami w sprawie warunków technicznych pojazdów, kwalifikujące te samochody jako ciężarowe. Co mówi na to Ministerstwo Finansów? Zdanie Ministerstwa Finansów podzieliła większość komisji i stąd takie a nie inne stanowisko komisji.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#WiesławaZiółkowska">Zacytuję dokładnie stanowisko Ministerstwa Finansów: Jedynymi samochodami o ładowności 500 kg produkowanymi w Polsce, posiadającymi homologację samochodu ciężarowego, są samochody „Cinquecento” i „Uno” w wersji van. Poza tym w obrocie występują samochody importowane posiadające homologację, takie jak np. „Renault Signella”. Samochody te są w zasadzie samochodami osobowymi poddanymi niewielkim przeróbkom i w istocie rzeczy nie różnią się zbytnio od normalnych samochodów osobowych. W tej sytuacji trudno uznać za uzasadniony pogląd, iż samochody te miałyby być traktowane w sposób preferencyjny w stosunku do innych importowanych samochodów osobowych. Nie można również zgodzić się z poglądem wyrażonym w uzasadnieniu do projektu poselskiego, iż przepisy wprowadzone od 1 kwietnia 1997 r. (a więc te, o których mówiłam, że obowiązują) dyskryminują drobnych handlowców, rzemieślników czy podmioty świadczące usługi, czy też pocztę. Podmioty te z reguły są zwolnione od podatku od towarów i usług ze względu na wysokość osiąganych obrotów, a zatem nie mają prawa do obniżania kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Natomiast usługi pocztowe są zwolnione od podatku od towarów i usług, a zatem podatnicy świadczący te usługi przy zakupach inwestycyjnych również nie korzystają z prawa do odliczenia podatków.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#WiesławaZiółkowska">Ta argumentacja jest jeszcze oczywiście znacznie szersza. Wniosek, jaki z tej argumentacji rządowej można wyciągnąć, jest taki, że jeżeli zmienimy tę regulację, to otworzymy furtkę umożliwiającą po prostu omijanie przepisów, i wręcz zachęcającą do niepłacenia podatku, a tym samym uszczuplania nie tylko wpływów budżetowych, ale i do wprowadzenia zasad nierównej konkurencji między podmiotami gospodarczymi.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#WiesławaZiółkowska">Ta kwestia została zawarta w zgłoszonym przez posłów wnioskodawców wniosku mniejszości, który, wydaje mi się, już nie wymaga szerszego omówienia. Zdecydowaną większością głosów komisje przyjęły sprawozdanie, które przedstawiłam, uznając za zasadne regulacje, które ograniczają możliwość łamania prawa i likwidują luki prawne, a nie dopuszczając do wprowadzenia tych regulacji, które by takie możliwości stwarzały pod pozorem - naszym zdaniem, tj. tych, którzy głosowali za ustawą - sztucznej ochrony drobnych przedsiębiorców i pod pozorem tego, że w gruncie rzeczy chodzi o właściwe działanie w kierunku rozwoju przedsiębiorczości. Zdaniem posłów, którzy głosowali za odrzuceniem tych projektów jako ułomnych, chodzi raczej o to, aby stworzyć korzystniejsze warunki rozwoju dla pewnej grupy podmiotów i różnicować warunki konkurencji między tymi podmiotami, co jest niezgodne z zasadami racjonalnego gospodarowania. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo pani posłance Ziółkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Poseł Helena Góralska: Mam pytanie do pani poseł sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#AleksanderMałachowski">Ale przyjdzie pora na pytania, bo w tej chwili nie mamy jeszcze otwartej debaty.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">(Poseł Wiesława Ziółkowska: Ale to może być pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#AleksanderMałachowski">Ale tych pytań może być więcej, więc dlaczego pytanie na początku?</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: To po dyskusji pytania...)</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#AleksanderMałachowski">Jest regulamin obrad i proszę, żeby był przestrzegany. Chętnie udzielę pani głosu i będzie pani mogła zadawać dowolną liczbę pytań, tylko prosiłbym, żeby to się działo po otwarciu debaty. Nie zdążyłem jeszcze otworzyć debaty, a już jest wniosek o pytanie. Jest debata, są posłowie zapisani do głosu i wtedy jest moment na zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#AleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#AleksanderMałachowski">Jako pierwszego proszę pana posła Stanisława Steca z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnośnie do przedłożonego przez Komisję Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisję Ustawodawczą projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#StanisławStec">Przedkładany przez komisje projekt ustawy jest wynikiem rozpatrzenia poselskich projektów ustawy o zmianie ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 2007 i 2218) oraz projektu rządowego o zmianie tej ustawy. Zmiany zaproponowane w przedłożonym komisyjnym projekcie mają głównie charakter formalny, ponieważ dostosowują przepisy ustawy o podatku od towarów i usług do zmian, jakie zostały wprowadzone w ustawie Kodeks celny. Podstawowe zmiany zaproponowane w ustawie o podatku od towarów i usług dotyczą importu towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#StanisławStec">Jest problem treść art. 15 ust. 4 odnośnie do podstawy opodatkowania. Zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej do podstawy opodatkowania powinny być zaliczone także koszty transportu od granicy krajowej do miejsca przeznaczenia towaru w kraju. To, że w Kodeksie celnym przyjęto inne rozwiązanie w zakresie wartości celnej, nie jest uzasadnieniem, aby takie rozwiązanie przyjęto w ustawie o podatku od towarów i usług, tym bardziej że - jak wynika z uzasadnienia rządu - jest to rozwiązanie przejściowe. W związku z tym mam pytanie do pana ministra Manugiewicza: Czy powstanie duża sprzeczność, jeśli chodzi o to, co mówiła pani poseł przewodnicząca Wiesława Ziółkowska, jeżeli zaproponuję poprawkę zmierzającą do zmiany treści art. 30 § 1 pkt 5 Kodeksu celnego w zakresie zaliczania do kosztu transportu kosztu transportu towaru do miejsca przeznaczenia, wliczanego do wartości celnej? Czy wprowadzi to faktycznie duże zamieszanie w naszych kontaktach zagranicznych? Prosiłbym o jednoznaczną odpowiedź, gdyż uzależniam od niej złożenie lub niezłożenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#StanisławStec">Oprócz zmian dostosowawczych do ustawy Kodeks celny w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług wprowadzono także kilka zmian merytorycznych, rozszerzając m.in. katalog zwolnień, o których szczegółowo mówiła pani poseł sprawozdawca. Ponadto proponuje się, aby samochody sprowadzane w ramach mienia przesiedleńczego nie były zwolnione od podatku od towarów i usług. Zmiana ta ma dotyczyć osób, które rozpoczną czasowy pobyt za granicą po wejściu w życie niniejszej ustawy, czyli nie będzie ona działać wobec osób, które już są za granicą. Uzasadnieniem tej zmiany są wypadki stwierdzanych nieprawidłowości w dokumentach stanowiących podstawę do wyliczenia cła.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#StanisławStec">Ważną zmianą jest ustawowe zapewnienie odliczenia od podatku 50% kosztów zakupu kas rejestrujących dla podatników rozpoczynających ewidencjonowanie obrotów i kwot należnego podatku w obowiązujących terminach przy pomocy kas rejestrujących. Natomiast w wypadku wykonywania czynności zwolnionych od podatku, podatnik będzie mógł uzyskać ten zwrot bezpośrednio z urzędu skarbowego, ponieważ nie będzie miał naliczonego podatku. Jest to ważne rozwiązanie, gdyż zmierza do utrzymania zasady, aby podatnicy podatku od towarów i usług przy działalności handlowej na rzecz osób fizycznych ewidencjonowali obroty i należny podatek za pomocą kas. Działanie to zmierza także do wyrównywania szans między podmiotami, które ze względu na większą liczbę placówek handlowych są zobowiązane do ewidencji za pomocą kas, np. chodzi o gminne spółdzielnie, a pojedynczymi placówkami handlowymi, które nie były zobowiązane do prowadzenia kas rejestrujących.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy w wersji przedstawionej w sprawozdaniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Stanisławowi Stecowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pana posła Władysława Jasińskiego, jak zauważyłem. Czy jest pan poseł Faszyński? Przepraszam, ale nie widzę pana posła Faszyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę zatem panią posłankę Joannę Szafrugę-Sypniewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JoannaSzafrugaSypniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam przede wszystkim na początku mojego wystąpienia klubowego - przemawiam w imieniu klubu Unii Wolności - zaprotestować przeciwko sprawozdawaniu tej ustawy przez panią przewodniczącą komisji budżetowej. Są pewne słowa, które można wypowiadać, jeżeli się mówi w swoim imieniu, w imieniu klubu, natomiast jeżeli się sprawozdaje w imieniu komisji, to oskarżenia i te słowa, które padły pod adresem mojego klubu, są zupełnie nieuzasadnione. Chcę wyraźnie zaznaczyć, że nie bronimy oszustów, nie bronimy tych, którzy uchylają się od płacenia podatków, jeżeli bronimy, to bronimy uczciwych podatników, których nie należy wrzucać do jednego worka, i tych, którzy płacą podatki i mają prawo wymagać, aby państwo wobec nich było również uczciwe. Chcę powiedzieć, że około 60% ogółu zatrudnionych w Polsce pracuje w sektorze prywatnym, w tym w sektorze drobnym - w drobnych firmach, często w firmach rodzinnych, tak więc w tym wypadku to posądzenie nas było zupełnie nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#JoannaSzafrugaSypniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów i Komisji Ustawodawczej o dwóch poselskich i jednym rządowym projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w trybie dość niezwyczajnym, z wyraźnym pośpiechem, co przy ustawach podatkowych nie jest dobre. Właśnie wczoraj Izba podjęła decyzję o niewprowadzaniu tego sprawozdania do i tak już przeładowanego porządku obrad, niemniej już dzisiaj - niespodziewanie zresztą w tej 4-letniej kadencji - decyzję swoją zmieniła.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#JoannaSzafrugaSypniewska">Klub Parlamentarny Unii Wolności, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, ma wciąż kilka wątpliwości co do tej ustawy. Pozwalam sobie zatem złożyć na piśmie poprawki do niej w związku z tym, że czas dla nas przewidziany nie jest zbyt długi. Jeżeli chodzi o wniosek mniejszości, to wciąż pozostaje pytanie, dlaczego właśnie podatnicy uczciwi wobec państwa mają odpowiadać za naruszanie prawa, jakim jest obchodzenie przepisów. Przepis w obecnym wydaniu wprowadzony w zeszłym roku dyskryminuje właśnie tych uczciwych płatników VAT, którzy do działalności gospodarczej, a jest to działalność drobna, wykorzystują oryginalnie produkowane samochody, posiadające wymagane odrębnymi przepisami świadectwo homologacji. Są drobni podatnicy, którzy są płatnikami VAT i jednocześnie pozostają... Wystarczy po prostu przeliczyć, jaka jest wymagalna kwota dniowa obrotu, żeby być podatnikiem, który już płaci VAT. Wniosek mniejszości zmierza do tego, aby umożliwić podatnikowi obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku należnego VAT w przypadku nabycia przez niego samochodu o ładowności poniżej 500 kg, ale tylko w przypadku, gdy samochód posiada wymagane odrębnymi przepisami świadectwo homologacji, które kwalifikuje go jako ciężarowy. Przy czym należy raz jeszcze zaznaczyć, że przeróbki - czego tak bardzo się obawiamy - takiego samochodu na osobowy są z ekonomicznego punktu widzenia po prostu nieopłacalne, ten samochód fabrycznie jest tak skonstruowany, że przeróbka kosztowałaby zbyt wiele. Należy zwrócić uwagą także na inny aspekt sprawy, równie ważny - otóż wskutek mniejszego zainteresowania podatników kupnem takich samochodów może dojść w moim województwie na przykład do zwolnienia około 300 osób; zlikwiduje się miejsca pracy, które zostały już uruchomione. Województwo katowickie, tak się składa, potrzebuje alternatywnych miejsc pracy poza górnictwem. Tymczasem otwarcie z pompą fabryki silników w Tychach, gdzie ma być na początku zatrudnionych właśnie ok. 300 osób, przy jednoczesnej groźbie likwidacji w tym mieście ok. 300 miejsc pracy z powodu zmian podatkowych prowadzi do tego, że niestety otrzymujemy wynik zerowy, jeśli chodzi o bilans miejsc pracy w Tychach.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#JoannaSzafrugaSypniewska">Także wątpliwości budzi przedstawiona w projekcie rządowym próba zlikwidowania VAT w wypadku zakupu przez LOT poza granicami kraju części zamiennych i wyposażenia pokładowego do samolotów oraz urządzeń do kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczenia obsługi ruchu lotniczego. Poprawka nasza zmierza do tego, aby zwolnienie to nie miało miejsca, jeżeli tego samego typu sprzęt jest produkowany w kraju.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#JoannaSzafrugaSypniewska">Składamy także poprawki dotyczące interpretacji w zakresie eksportu towarów i usług, które są próbą likwidacji nieprecyzyjnych przepisów ustawy o VAT. Ułomne przepisy między innymi w zakresie transportu morskiego powodować mogą ucieczkę do portów Europy Zachodniej ładunków polskiego eksportu przewożonych drogą morską. Poza tym istnieje praktyka zróżnicowanej interpretacji przepisów przez poszczególne urzędy skarbowe w Polsce, zwłaszcza w części dotyczącej tzw. importu usług. Na przykład usługa spedycyjna uznana przez szczeciński urząd skarbowy jako importowa podlega tam opodatkowaniu stawką 22%, a w urzędzie warszawskim opodatkowana jest stawką zerową. Przy okazji noweli tej ustawy warto i tutaj rozwiać wszelkie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#JoannaSzafrugaSypniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności uzależnia poparcie zmiany ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym od uwzględnienia naszych postulatów jeszcze w trakcie pracy w komisji, która się zbierze, a później na forum Sejmu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Szafrudze-Sypniewskiej.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Wiesławę Ziółkowską z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konsekwentne stanowisko Unii Pracy zmierzające do obniżenia obciążeń podatkowych dla ludzi o niskich i średnich dochodach oparte jest na dwóch zasadach: zasadzie powszechności opodatkowania, tzn. że podatki płacą wszyscy, i na zasadzie, iż występuje równowaga między urzędem skarbowym a podatnikiem. W wielu wypadkach występuje nierównowaga - często na niekorzyść niestety nie podatnika, lecz budżetu. Jeżeli dajemy rozwiązanie, które mówi, że kasy rejestrującej nie będziesz musiał zakładać, prowadząc firmę mającą obroty niższe niż 1 mln zł, to wystarczy podzielić tę firmę na kilka firm, wówczas w każdej z tych firm nie będziesz rzetelnie rejestrował obrotów i zapłacisz znacznie niższe podatki niż firma, która ma tę kasę i prowadzi rzetelnie swoje obroty.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WiesławaZiółkowska">Czy to jest sprzyjanie rozwojowi przedsiębiorczości na Śląsku? Czy to jest szansa na tworzenie nowych miejsc pracy na Śląsku? Czy to jest równa konkurencja? Czy dobrą konkurencją jest taka sytuacja, że się sprowadza wolne od podatku samochody osobowe i przerabia na ciężarowe - nie tylko krajowe, ale i zagraniczne? Przecież gdyby w praktyce nie było wiele takich przykładów... Pytam: Dlaczego, skoro w Polsce rośnie gwałtownie import, deficyt bilansu handlowego już w tej chwili przerasta 14% produktu krajowego brutto, a będzie prawdopodobnie większy. Niektórzy szacują, że wyniesie nie 9,5 mld zł, lecz może 12 mld zł. To jest zagrożenie dla stabilizacji finansowej Polski. Ale to nie jest temat dzisiejszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WiesławaZiółkowska">Jeżeli gwałtownie rośnie import, produkcja, sprzedaż i konsumpcja wewnętrzna, to dlaczego adekwatnie do tego nie rosną wpływy z VAT i akcyzy? Co się dzieje? Gdzie te podatki znikają? Kto ich nie płaci? Jakie są luki w przepisach? A my, zamiast te luki uszczelniać, mówimy: szukajmy rozwiązań, żeby jeszcze je rozszerzyć. Zdaniem pani poseł mojej przedmówczyni to jest stwarzanie warunków do tworzenia nowych miejsc pracy, ale ja chcę, żeby były tworzone nowe miejsca pracy na zasadach równej konkurencji — płaci jeden i na takich zasadach płaci drugi, który prowadzi firmę. Chcę, żeby nie było tak, że ten przedsiębiorca, który uczciwie rejestruje swoją działalność, który w uczciwy sposób sprowadza samochód ciężarowy, jest w gorszej sytuacji, bo musi płacić wyższe podatki i jego ceny są wyższe, co może powodować, że obroty może mieć niższe aniżeli ten, który oszukuje, bo to jest po prostu ochrona tych, którzy oszukują. Ja się nie umiem z tego sformułowania wycofać. Uważam, że to jest ochrona tych, którzy oszukują. Wiem, że nie ma tu idealnych rozwiązań, w kwestiach podatkowych nigdy nie będzie idealnych rozwiązań, ale jeżeli rośnie import w sposób gwałtowny, rośnie konsumpcja, zamiast o 3% w stosunku do roku ubiegłego wzrasta o 10%, a spada relatywnie, realnie w stosunku do tego wzrostu VAT i akcyza, to proszę mi powiedzieć, co się z tymi podatkami dzieje? Gdzie znikają? Czy nie jest lepszą rzeczą jednak to, żeby uszczelnić system podatkowy i dać możliwość obniżenia podatku dochodowego od osób fizycznych w przypadku osób o niższych i średnich dochodach? Bo to są w tej chwili źródła zasilania budżetu państwa. I taka jest od początku do końca filozofia Unii Pracy. Nie prezentujemy tej filozofii po raz pierwszy i będziemy jej konsekwentnie przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WiesławaZiółkowska">Wysoka Izbo! Zgłosiłam wniosek, który ponowił pan poseł Stec w imieniu klubu SLD. Wniosek ten był pierwotnie wpisany do projektu ustawy, ale okazało się, że zdaniem legislatorów łamię zasady regulaminu Sejmu, który mówi, że Kodeks celny, tak jak inne kodeksy, musi być opracowywany w innym trybie, a oprócz tego Ministerstwo Finansów wydało opinię, że to jest niezgodne z ustaleniami międzynarodowymi i dlatego musiałam wycofać tę propozycję. Jednak, jak powiedziałam, nie tylko jako przewodnicząca komisji budżetowej, ale jako członek Unii Pracy z taką regulacją, która nie dość, że jest niezgodna z ustaleniami Unii Europejskiej, ale zmniejsza wpływy z cła do budżetu, nie zgadzam się. My się po prostu nie zgadzamy z tym i żądamy od Ministerstwa Finansów szybkich negocjacji z WTO i szybkiej zmiany Kodeksu celnego, tak aby były uwzględnione ustalenia Unii Europejskiej. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Wiesławie Ziółkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka Góralska zgłosiła chęć zadania pytania, jak rozumiem. Pani posłanka Zajączkowska także ma pytanie i pan poseł Świrepo. Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#HelenaGóralska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani poseł Ziółkowskiej. Chciałabym się dowiedzieć, czy pani pierwsze wystąpienie to było wystąpienie posła sprawozdawcy, czy też było to wystąpienie w imieniu klubu poselskiego? Osobiście uważam, że to, co pani zrobiła, było niegodne posła, posła z tak dużym stażem, zwłaszcza niegodne przewodniczącej komisji budżetowej. Pomówienia, których tutaj czasem się dopuszczamy, mogą ujść w indywidualnym wystąpieniu poselskim, ale na pewno nie uchodzą posłowi sprawozdawcy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam bardzo, ale gdzie jest pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#HelenaGóralska">Pytanie, panie marszałku, było na samym początku. W czyim imieniu występowała, jaki charakter miało pierwsze wystąpienie pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję. Przepraszam, ale muszę ustalić, jaką odpowiedź mamy usłyszeć.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka Maria Zajączkowska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MariaZajączkowska">Chciałabym spytać panią poseł sprawozdawcę, czy uważa, że wszystkie podmioty, które mają dochody do miliona rocznie, można włożyć do jednego worka i stwierdzić, że to są nieuczciwi przedsiębiorcy i oszukują en bloc. Czy pani wie, że pani obraziła tych ludzi? Nie Unię Wolności, tylko tych drobnych przedsiębiorców, ludzi, którzy en bloc, wszyscy nazwani zostali przez panią oszustami. I przeciwko takiemu sprawozdawaniu w imieniu komisji protestuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#MariaZajączkowska">Pani pytała, gdzie jest VAT i gdzie są inne podatki. Czy pani jako przewodnicząca komisji budżetowej nie wie, kto nie płaci VAT, kto nie płaci podatków?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, to już jest...</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Poseł Wiesława Ziółkowska: Wiem, dlatego protestuję....)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MariaZajączkowska">Właśnie, czy pani... W takim razie czy pani może mi powiedzieć, jak płacą podatki kopalnie, wielkie huty, wielkie zakłady przemysłowe? Czy one nie korzystają ze zwolnień i nie mają ulg podatkowych tylko ci mali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję pani bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To były pytania.)</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#AleksanderMałachowski">Nie, dobrze, dobrze, ja też dlatego zawsze mówię, że każde zdanie, które zaczyna się od słowa „czy”, jest usprawiedliwione.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Jan Świrepo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani poseł sprawozdawcy, która z troską stwierdziła, że budżet państwa traci ze względu na niedoliczanie do wartości celnej, od której liczony jest VAT, cło, kosztów transportu z granicy do miejsca przeznaczenia. Czy nie uważa pani, że ten zapis jest łatwy do ominięcia ze względu na to, że wtedy wszyscy odbiorcy będą określali miejsce przeznaczenia w pobliżu granicy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Wiesław Szweda, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WiesławSzweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że niezbyt uczciwie zostały przedstawione sprawy dotyczące zwolnienia samochodów o ładowności do 500 kg z VAT, chciałbym zapytać panią poseł sprawozdawczynię, dlaczego uważa za zasadne, że samochody, co do których jest homologacyjnie potwierdzone, że są samochodami fabrycznie przerobionymi na samochody ciężarowe o ładowności do 500 kg, nie mogą być zwolnione z VAT, a samochody, co do których jest fabrycznie, homologacyjnie potwierdzone, że są samochodami ciężarowymi o ładowności powyżej 505 kg, mają być zwolnione z VAT. Jakie jest uzasadnienie takiego rozdziału? To po pierwsze. I po drugie, czy pani poseł sprawozdawczyni mogłaby Wysokiej Izbie powiedzieć, jakiej ilości samochodów to dotyczyło, ile w tej grupie samochodów, które były w 1996 r. zwolnione z VAT, było samochodów produkowanych w Polsce, a ile było samochodów z importu (w związku z tym, że pani przewodnicząca tak martwi się o nasz bilans handlowy i jego niewłaściwe parametry)? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#AleksanderMałachowski">Więcej pytań nie ma, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka chce już odpowiedzieć, ale ma pani ostatnie słowo w tej debacie.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie...</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Poseł Wiesława Ziółkowska: Mam prośbę, żeby w kwestii dotyczącej samochodów odpowiedział pan minister. Reszta pytań, uważam, jest skierowana do mnie.)</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#AleksanderMałachowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Waldemara Manugiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WaldemarManugiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym króciutko odnieść się do pewnych kwestii, jakie zostały w dzisiejszej debacie poruszone. Na początku chcę wyraźnie zaznaczyć, że rząd w pełni popiera te zmiany, jakie znalazły się w sprawozdaniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej, natomiast negatywnie wypowiada się, jeżeli chodzi o wnioski mniejszości, jakie zostały zawarte w tymże sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WaldemarManugiewicz">Padło kilka pytań pod adresem przedstawiciela rządu. Pierwsze pytanie zadał pan poseł Stec. Pytanie dotyczyło możliwości zmian chyba art. 30 Kodeksu celnego, które to zmiany doprowadziłyby do zgodności z jedną z dyrektyw Unii Europejskiej. Nie chcę powtarzać argumentów, które przedstawiała pani przewodnicząca Ziółkowska, natomiast sprawa formalnie wygląda w ten sposób. Zarówno uchwalony przez Wysoką Izbę Kodeks celny, jak i projekty aktów wykonawczych do tego kodeksu przekazano Światowej Organizacji Handlu w celu notyfikacji. Każda zmiana tak istotnej regulacji ustawowej, jaką jest Kodeks celny, wymaga wcześniejszego uzgodnienia z tą organizacją. To jest sprawa formalnego przyjęcia do wiadomości przez organizację tych propozycji zmian, jakie mają być wprowadzone. W związku z tym dopiero wtedy, gdy ta propozycja byłaby zgłoszona w Światowej Organizacji Handlu, można byłoby wprowadzić określone zmiany do Kodeksu celnego i automatycznie do ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym. Korekta dokonana tylko i wyłącznie w ustawie o podatku od towarów i usług niczego nie załatwi, natomiast w sposób istotny skomplikuje rozliczenie w przypadku towarów nadsyłanych z zagranicy z uwagi na to, że inna byłaby podstawa do naliczania cła, inna byłaby podstawa do naliczania podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WaldemarManugiewicz">Jeżeli chodzi o sprawę samochodów, bo pytano o to, chcę przypomnieć, że w ubiegłym roku rząd, przedkładając pakiet ustaw podatkowych — ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawę o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym — zaproponował zmianę w tej części, która dotyczyła samochodów. I zarówno zmiany w innych ustawach podatkowych, jak i zmiana w ustawie o VAT są symetryczne, dotyczą one tylko i wyłącznie samochodów. Nie ma możliwości odliczenia VAT zawartego w cenie samochodu, jeżeli samochód ma ładowność niższą niż 500 kg. Dlaczego taka zmiana została zaproponowana? (Ona uzyskała zresztą aprobatę Wysokiej Izby, inaczej nie weszłaby w życie 1 kwietnia 1997 r.). Z jednego prostego powodu. Dzisiaj produkowane są w Polsce tylko i wyłącznie dwa samochody, które mają homologację, jeżeli chodzi o producenta, to jest „Cinquecento” van oraz „Fiat Uno” van. Jest jeden samochód importowany, „Renault Signella”, który odpowiada tym warunkom. Jest homologacja dotycząca możliwości przewożenia towarów tymi samochodami. Natomiast w ubiegłym roku działo się tak, że samochody osobowe zakupywane przez podmioty albo osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą były przerabiane w ten sposób, że wymontowywano tylne siedzenia, w związku z tym uzyskiwano odpowiedni wpis do rejestru i tego typu samochód był uznawany za samochód ciężarowy. On zarówno służył jako samochód ciężarowy, czyli do przewożenia towarów, jak i mógł być bez trudu adaptowany i służyć jako samochód osobowy. Tego typu argumentacja, jaka była przedkładana przez rząd, spotkała się z pełną aprobatą Wysokiej Izby. W związku z tym można tylko i wyłącznie zadać pytanie: Co takiego istotnego zdarzyło się w ciągu tych kilku miesięcy, że nagle jest konieczne, nieodzowne wprowadzenie zmiany? Przy czym ta zmiana jest niekompletna, a tak jak mówiłem, gdy prezentowałem projekt rządowy i odnosiłem się do projektów przedstawionych przez grupę posłów, jeżeli już, to ta zmiana musi być kompleksowa i powinna dotyczyć dwóch ustaw o podatkach dochodowych, inaczej brakować będzie symetrii między tymi rozwiązaniami. Ale to są kwestie formalne, natomiast co do spraw merytorycznych, to, tak jak powiedziałem, tego typu rozwiązanie, jakie zostało zaproponowane, nie zapewnia osiągnięcia tego celu, o którym mówiliśmy. W dalszym ciągu samochody mogłyby być poddawane przeróbce i nie byłoby żadnego problemu z uzyskaniem wpisu, rejestracji, że to jest samochód, który jest quasi-samochodem ciężarowym. Dlaczego wprowadzono granicę ładowności 500 kg? Bardzo przepraszam, ale trudno sobie wyobrazić samochód „Cinquecento” jako samochód ciężarowy. Granicę ładowności wyznaczoną na 500 kg wprowadzono po to, by — jeżeli nawet byłyby podejmowane próby adaptacji samochodu osobowego w celu uzyskania homologacji, że jest to samochód ciężarowy — to kryterium ładowności 500 kg decydowało o tym, czy będzie zwrot VAT czy też nie. Jeżeli producent tych dwóch samochodów — „Cinquecento” van i „Fiata Uno” van — twierdzi, że nastąpi istotne ograniczenie sprzedaży i będzie zmuszony do zmniejszenia zatrudnienia, to nie wiem, czy jest to wiarygodne. Nie chcę analizować w tej chwili umowy, jaka była zawarta parę lat temu między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a zakładami FIAT Auto Poland, i do czego w wyniku tej umowy zobowiązały się dwie strony, bo to nie jest właściwy moment na dyskusję na ten temat. Wydaje mi się, że to jest zbyt daleko idący wniosek, że tego typu regulacja zawarta w ustawach o podatkach dochodowych i w ustawie o VAT spowoduje takie a nie inne działania związane ze zmniejszeniem zatrudnienia. W dalszym ciągu twierdzę, że regulacja, jaka weszła w życie od 1 stycznia w przypadku podatku dochodowego, a od 1 kwietnia w przypadku podatku od towarów i usług, jest właściwą regulacją. Natomiast nie potrafię odpowiedzieć na pytanie, jakie zadał pan poseł: ile samochodów zostało sprowadzonych do Polski. To nawet nie jest kwestia, ile tych samochodów zostało sprowadzonych, tylko ile samochodów, które zostały sprzedane w Polsce — bez względu na to, czy to produkcji krajowej, czy z importu — podlegało tego typu przeróbkom czy adaptacji na samochody ciężarowe. To dopiero mogłoby pokazać skalę zjawiska. W tej chwili nie dysponuję takimi danymi, w związku z tym trudno mi powiedzieć, jaki odsetek zakupionych samochodów osobowych został w wyniku tych kosmetycznych zabiegów uznany za samochody ciężarowe, i to dało ewentualną możliwość obniżenia podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#WaldemarManugiewicz">Jeżeli mówimy o samochodach o ładowności do 500 kg, to proszę zwrócić uwagę również na to, kto jest ich ewentualnym nabywcą. To są przede wszystkim firmy, które prowadzą działalność w stosunkowo niewielkim (relatywnie) rozmiarze. Tak więc to są przede wszystkim podatnicy opodatkowani w formie ryczałtu - albo karty podatkowej, albo ryczałtu ewidencjonowanego, albo na zasadach ogólnych - którzy prowadzą normalną ewidencję; w przypadku podatku dochodowego może to być książka przychodów i rozchodów.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#WaldemarManugiewicz">Ustawodawca, jeżeli chodzi o VAT, zawarł również pewne regulacje. Jeżeli jest to podatnik, który jest podatnikiem podatku od towarów i usług, to w przypadku zakupu samochodów nie ma możliwości zwrotu, natomiast ten zwrot uzyskuje poprzez odpisy amortyzacyjne. W przypadku innych osób, innych podmiotów, które prowadzą działalność na zasadach ogólnych, jest inne rozstrzygnięcie, natomiast na pewno ten podatnik nie traci z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#WaldemarManugiewicz">Jeżeli chodzi o kasy rejestrujące, wydaje mi się, że tutaj padły wszystkie możliwe argumenty, jakie można było w tej sprawie przedstawić. Wprowadzenie w ustawie przez wysokie komisje tych zmian, które dają również możliwość korzystania z ulgi związanej z zakupem kasy rejestrującej przez te podmioty, które nie są podatnikami podatku od towarów i usług, a więc jest to równorzędne rozwiązanie w stosunku do podatników tego podatku, wydaje mi się, że spowoduje zachowanie tej symetrii. Wprowadzenie tej zasady w ustawie, zasady dotyczącej przyznania ulg inwestycyjnych związanych z zakupami, wyrównuje szanse. Przypomnę natomiast, dlaczego te kasy zostały wprowadzone. Tak więc tylko i wyłącznie z tego powodu, żeby podjąć próbę, m.in. to miał być jeden z elementów z całego pakietu rozwiązań, które miały spowodować ograniczenie szarej strefy, a więc po prostu ujawnienie wszystkich, tzn. większości albo wszystkich obrotów, jakie są dokonywane przez podmioty gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#WaldemarManugiewicz">I jedna techniczna informacja. Nie można sprzedać kasy innemu nabywcy. Kasa posiada element tzw. pamięci fiskalnej. W pamięci fiskalnej zakodowana jest nazwa firmy, podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, działalność handlową. Kasy nie można sprzedać, trzeba również wymontować pamięć fiskalną. Kasa bez pamięci fiskalnej ma wartość złomu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Manugiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania do pana ministra? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#AleksanderMałachowski">Jako ostatnią w tej debacie proszę o zabranie głosu panią posłankę Ziółkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze pytanie skierowane do mnie brzmiało: Czy przemawiałam jako sprawozdawca?</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WiesławaZiółkowska">Otóż art. 40 pkt 5 obowiązującego regulaminu Sejmu mówi tak: „Na posiedzeniu Sejmu sprawozdania komisji przedstawia wybrany z ich składu poseł sprawozdawca — niewątpliwie zostałam wybrana — który w szczególności informuje o proponowanych przez komisję i przez poszczególnych posłów zmianach w przedłożonym projekcie — poinformowałam, którzy posłowie proponowali jakie zmiany — oraz o nie przyjętych przez komisję opiniach innych komisji i posłów — powiedziałam, jakie opinie innych posłów nie zostały przyjęte — oraz motywach ich odrzucenia; sprawozdawca informuje także o wnioskach mniejszości”. Poinformowałam o wnioskach mniejszości. Nie uważam, abym nadużyła swojej funkcji w roli sprawozdawcy. Co więcej, nie mam teraz dostępu do stenogramu, ale jeśli państwo do tego powrócą, to w trakcie trzeciego czytania chętnie odczytam z tej trybuny fragmenty ze stenogramu, w których ja osobiście i nie tylko ja wyrażałam pogląd, że te propozycje chronią ludzi, którzy nie płacą podatków i oszukują. W związku z tym poinformowałam o opiniach innych posłów. Jest to zgodne z regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WiesławaZiółkowska">Kolejna pani poseł mówi, że wszystkich małych przedsiębiorców traktuję jako tych, którzy oszukują. Pani poseł przyjmuje całkowicie błędną tezę, ponieważ gdyby tak było, jak pani poseł próbuje mi wmówić, to mój drugi argument mówiący o tym, a powtarzany trzykrotnie, że takie zasady, iż jeden mały przedsiębiorca ma mieć kasę fiskalną i ma możliwość przerobienia samochodu osobowego na ciężarowy, a drugi nie, tylko uczciwie to robi, wprowadza nierówność konkurencji, oznacza, iż ja mówię wprost, że znacząca większość małych przedsiębiorców to ludzie rzetelnie wykonujący swoją pracę, natomiast przez takie regulacje tym, którzy chcą ich oszukiwać, tych drugich, żyć kosztem tych uczciwie wykonujących swoją pracę i uczciwie płacących podatki, my im chcemy stworzyć lepsze warunki konkurencji. Bo jeśli będą mieli takie możliwości, że będą dzielić firmę na mniejsze, że będą mogli przerabiać te samochody, nie płacąc VAT itd., to rzeczywiście będą mieli mniejsze koszty funkcjonowania, a więc będą mogli obniżać ceny. To są nierówne warunki konkurencji. Tak jak pani poseł się oburzała i wmawiała mi tu, teraz ja powinnam się oburzyć, że pani mi wmawia, że ja mówię, iż wszyscy mali przedsiębiorcy są nieuczciwi - gdyby to była prawda, to mój argument byłby nieprawdziwy. Bo ja mówię wprost: to są nierówne warunki konkurencji dla tych, którzy uczciwie rejestrują swoje obroty, i dla tych, którzy robią to w sposób nierzetelny.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#komentarz">(Poseł Helena Góralska: Tu mamy stenogram.)</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#WiesławaZiółkowska">Koszty transportu do miejsca przeznaczenia - pan poseł zapytuje, czy jeżeli do podstawy opodatkowania cłem, oclenia, doliczymy koszty transportu, to czy wtedy nie okaże się, że te miejsca przeznaczenia będą blisko granicy albo że będą fałszowane. Taki jest wymóg Unii Europejskiej i to oczywiście jest także obowiązek kontrolny odpowiednich służb. Pan, panie pośle z PSL, walczy niejednokrotnie o ochronę polskiej produkcji, w szczególności rolniczej. Rozumiem, szanuję to, podzielam pańskie poglądy, natomiast nasze możliwości ochrony polskiej produkcji są bardzo ograniczone. My musimy obniżać stawki celne, mamy także bardzo ograniczone możliwości kształtowania kontyngentów, natomiast szeregu instrumentów, takich jak kontrola jakości, ustalanie prawidłowej podstawy oclenia jako ochrony własnego rynku, nie wykorzystujemy. To też jest jeden z elementów przyczyniających się do tego, że import jest znacznie tańszy od produkcji krajowej, wypycha producenta krajowego i powoduje także kłopoty z deficytem, nie tylko handlowym, ale teraz już olbrzymim deficytem płatniczym.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#WiesławaZiółkowska">Pani poseł zapytuje mnie, czy wiem, kto płaci, a kto nie płaci podatków. Otóż bardzo bym chciała mieć szczegółowe informacje, ale nie wiem, czy ktoś na tej sali je posiada. Wiem o paru sprawach, które mnie bardzo niepokoją, które mogę udowodnić. Parę z tych informacji jest poufnych, w związku z tym nie mogę ich z trybuny przekazać, bo taka jest ustawa. Natomiast wiem jedno, że sytuacja hut i kopalń jest bardzo zróżnicowana i wiem także, że są różne formy, z którymi ja się nie zgadzam, wspierania hut i kopalń, które to formy wspierania podejmowały różne rządy, marnując często pieniądze publiczne. Natomiast są obecnie firmy, także firmy z udziałem kapitału zagranicznego, i chcę powiedzieć, że jak się zbilansuje wszystko, co płacą one do tej pory do budżetu państwa, i nie tylko do budżetu, ale do ZUS, to prawie wychodzi na to, że dopłacamy do tych firm. To są firmy różnej wielkości. Moja informacja na temat, kto płaci, a kto nie płaci podatków, nie jest niestety pełna. Tego typu informacje bardzo trudno jest uzyskać tak z Ministerstwa Finansów, jak i z GUS, część z nich ponadto jest owiana tajemnicą. Jedno jest pewne: w stosunku do wzrostu produktu krajowego brutto i do wzrostu importu podatki, które powinny proporcjonalnie lub w jakimś innym stopniu rosnąć, nie rosną. Oznacza to, że spada ściągalność podatków, że mamy słabe służby skarbowe. Oznacza to także, że nasza legislacja jest słaba. Jeżeli będziemy w procesie legislacyjnym tworzyć dalsze furtki, to będziemy działać w kierunku odwrotnym od takiego, który powinien być naszym wspólnym celem, tzn. żeby podatki były powszechne i żeby płacili je wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#WiesławaZiółkowska">Jeśli kogoś z państwa uraziłam swoim jednoznacznym stanowiskiem w tej kwestii, chociaż nie uważam, abym nadużyła funkcji sprawozdawcy, to bardzo przepraszam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Osiatyński, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Osiatyński: Czy można zadać pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#MarekBorowski">Pytanie można zadać, panie pośle, niezależnie od tego, czy zabierał pan poseł głos, czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JerzyOsiatyński">Pani poseł sprawozdawca była łaskawa powiedzieć o dyskryminowaniu podmiotów, które wynikało z projektów nowelizacji. Chciałem panią zapytać, czym takie dyskryminowanie różni się od dyskryminowania, za którym pani poseł też się niejednokrotnie opowiadała, kiedy to godziliśmy się na przyznawanie ulg i zwolnień podatkowych innym podmiotom gospodarczym. Takie praktyki są stosowane i pani poseł nie wszystkie z nich potępia. Właściwie trzeba było powiedzieć, że zdarza się, że akceptujemy pewne zróżnicowanie warunków działania podmiotów gospodarczych. O ile pamiętam, zdarza się to także na posiedzeniu komisji, kiedy mówimy o wykonaniu budżetu. Chciałbym więc prosić o jasne kryteria zróżnicowania, kiedy - zdaniem pani poseł sprawozdawcy - to jest dopuszczalne, a kiedy nie jest.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#JerzyOsiatyński">Sprawa druga jest sprawą, w której, jak myślę, pani poseł sprawozdawca wykroczyła poza rolę posła sprawozdawcy. Regulamin Sejmu mówi bowiem o tym, że poseł sprawozdawca przedstawia motywację do przewidywanej legislacji. Słyszałem, jak pani poseł czytała fragmenty regulaminu. Sprawozdawca ma jednak mówić o tym, co jest przedstawione w uzasadnieniu, a pani we fragmencie wypowiedzi, który jest w stenogramie, przypisuje nam pewne intencje. Przypisuje je nam pani mówiąc, cytuję ze stenogramu: „Bardzo sobie cenię współpracę z kolegami z Unii Wolności, natomiast oba projekty zmierzają w kierunku ochrony ludzi, którzy łamią prawo, ludzi, którzy nie płacą podatków” itd. Pani nam tu przypisuje pewne intencje, nie mówi pani natomiast o powodach, którymi motywujemy w uzasadnieniu projektowane zmiany, i dlatego wydaje mi się, że pani poseł sprawozdawca wykroczyła tu poza rolę sprawozdawcy określoną w regulaminie.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#JerzyOsiatyński">Chciałbym prosić pana marszałka o wykreślenie tego fragmentu ze stenogramu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarekBorowski">Przekażemy prośbę panu marszałkowi Małachowskiemu, który był świadkiem dyskusji i podejmie taką albo inną decyzję, zgodnie ze swoimi uprawnieniami.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#MarekBorowski">Czy było pytanie?</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Osiatyński: Było pytanie o kryteria różnicowania, dyskryminowania.)</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#MarekBorowski">W takim razie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę Państwa! Unia Pracy i ja osobiście opowiadam się za takimi regulacjami, które stwarzają podmiotom zróżnicowanie warunków funkcjonowania oraz są zgodne z określonymi priorytetami w polityce społeczno-gospodarczej państwa. Jeśli więc przewiduje się określone ustawą ulgi inwestycyjne, których zasady przyznawania są też określone ustawą, to takie kryteria różnicowania warunków funkcjonowania, bo niewątpliwie jeśli ktoś otrzymuje ulgę inwestycyjną, to ma lepsze warunki, akceptuję. Nie akceptuję natomiast regulacji, które nie mają kształtu ustawowego i które nie służą realizacji żadnych celów społeczno-gospodarczych, a wręcz odwrotnie, powodują, iż prowadzi to do dyskryminacji niektórych podmiotów. Dlatego też wypowiadaliśmy się za tym, aby w ustawie o zobowiązaniach podatkowych całkowicie zlikwidować możliwość dowolności niektórych zwolnień podatkowych dla urzędów skarbowych. I dlatego też opowiadaliśmy się za takim rozwiązaniem w konstytucji, które zostało przyjęte dzięki czterem partiom głosującym za konstytucją, żeby tylko ustawa określała wysokość opodatkowania i innych obciążeń tzw. parapodatkowych, i przedmiotowo, i podmiotowo, aby tylko ustawą określać wielkość zwolnień, umorzeń itd. Natomiast ta regulacja, którą państwo proponują, w ewidentny sposób różnicuje podmioty, ponieważ, po pierwsze, nie rozwiązuje problemu podatku dochodowego od osób fizycznych, a więc to już jest całkowita dyskryminacja. Ale to jest sprawa formalna, tak jak powiedział pan minister Manugiewicz. A po drugie, ona stwarza furtkę — to już mówię we własnym imieniu — do tego, by dzielić firmy na mniejsze, co nie jest w Polsce trudne. W Polsce stosuje się takie praktyki, że gdy już się traci ulgę, np. będąc podmiotem z udziałem kapitału zagranicznego, to zakłada się podmiot prowadzący działalność z udziałem osób niepełnosprawnych — po to, żeby unikać dalej opłacania podatków. I to byłaby kolejna furtka prowadząca do podziału podmiotu na mniejsze podmioty po to, żeby mieć możliwość nieprowadzenia kas i nierejestrowania dochodów — przychodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WiesławaZiółkowska">Jeśli pan poseł wie, jakie powinny być te kryteria, to byłabym wdzięczna... może jeszcze zdążylibyśmy je gdzieś określić w ustawie. Jeśli pan poseł miałby pomysł na ścisłe określenie kryteriów, to bardzo proszę. Muszę powiedzieć, że jest to niesłychanie trudne. Jedno jest jednak pewne: jeżeli jest to furtka do tego, aby dalej obniżać wpływy podatkowe, to ja jestem przeciwko takiej furtce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Osiatyński: Pytanie, panie marszałku, sprawa nie została wyjaśniona.)</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#MarekBorowski">Panie pośle, dalsze pytania? Ale, panie pośle, pan poprzednim razem też zapowiedział pytanie, a była dłuższa wypowiedź. Czy to będzie tylko pytanie? Bo chciałbym już kończyć tę dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#JerzyOsiatyński">Panie marszałku, rozumiem, że regulamin pozwala - jeśli pan pozwoli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarekBorowski">Pozwala, tylko ja widzę tu raczej elementy kontynuowania polemiki, a nie pytań. Bardzo więc proszę, żeby były pytania i krótkie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma pośpiechu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JerzyOsiatyński">Panie marszałku, czy poseł ma prawo nie rozumieć i prosić o wyjaśnienie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MarekBorowski">Ma prawo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#JerzyOsiatyński">I może z niego skorzystać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarekBorowski">Może.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JerzyOsiatyński">Dziękuję bardzo. Chciałem więc zwrócić się także do pana marszałka, bo ja nie całkiem rozumiem... pani poseł Ziółkowska zaczęła od tego, że mówi w imieniu Unii Pracy, prawda, mówiła o poglądzie swoim jako o poglądzie Unii Pracy, potem jako posła sprawozdawcy i na koniec mówiła od siebie. Myślę, że to trzeba byłoby jakoś rozróżnić, bo tutaj pani poseł Ziółkowska ma występować jako poseł sprawozdawca i ja się w tym wszystkim pogubiłem. Jako poseł sprawozdawca - jak rozumiem, i chciałbym być pewien, że dobrze rozumiem - zgadza się co do tego... Ja za chwilę skończę i pani poseł udzieli oczywiście wyjaśnienia. Przecież te regulacje, które my proponujemy, są regulacjami ustawowymi. Pani poseł sprawozdawca mówi, że ktoś próbuje tu pozaustawowo. Ja tego nie rozumiem, panie marszałku. Nie wiem, może pan marszałek rozumie. Proponuje się tu także rozwiązania systemowe. Czyli każdy, kto w przypadku nowelizacji ustawy o VAT będzie chciał z tego skorzystać, będzie mógł skorzystać. To nie jest regulacja adresowana do jednej firmy. I z tego punktu widzenia chciałbym wiedzieć, czy to jest właściwe, że pani poseł sprawozdawca zgadza się co do tego, że naprawdę mogą być różne kryteria. Pani preferuje inne kryteria różnicowania niż te, które preferują projektodawcy. Zgoda, to rzeczywiście są inne kryteria, ale z tego powodu czynić zarzuty, które pani poseł przedstawiła, sugerując nam te intencje, które pani poseł sugerowała, wydaje mi się nadal głęboko nieuzasadnione. Ja tego po prostu nie rozumiem. Proszę o dalsze wyjaśnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, tylko uprzedzam, że to już będą ostatnie wyjaśnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odczytuję regulamin w ten sposób, że jako poseł sprawozdawca mogę mówić tylko to, co było mówione na posiedzeniu komisji. Natomiast jeżeli pan pyta o kryteria, o których nie było mowy na posiedzeniu komisji, to nie mogę się wypowiadać jako sprawozdawca. Musiałam się tu wypowiedzieć jako Ziółkowska. Ponieważ jestem członkiem Unii Pracy, zrobiłam to jako członek Unii Pracy - Ziółkowska, gdyż regulamin nie pozwala mi na to, żebym omawiała kryteria, bo na posiedzeniu komisji o kryteriach nie było mowy.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W uzasadnieniu do projektu ustawy było.)</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WiesławaZiółkowska">Nie było, proszę pani, w ogóle mowy o kryteriach. Proszę popatrzeć na stenogram. To po pierwsze. Po drugie, panie pośle, to jest kwestia znacznie dalej idąca niż kryteria. Teraz już mówię także jako Ziółkowska. Jeżeli pan mówi, że jeśli zlikwidujemy obowiązek kas rejestrujących dla firm poniżej 1 mln zł obrotów, to są to warunki, które wpływają na rozwój gospodarczy, które sprzyjają równej konkurencji podmiotów, to różnimy się poglądami tak dalece, że praktycznie rzecz biorąc, chodzi tu już teraz...</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Osiatyński: Ale różnimy się w ocenie.)</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WiesławaZiółkowska">Tak, mamy prawo się różnić, oczywiście. Ale różnimy się po prostu poglądami. I oba te poglądy były...</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Osiatyński: Były one wyjaśniane na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#WiesławaZiółkowska">Tak, i oba poglądy były wyrażane na posiedzeniu komisji, i na posiedzeniu komisji stwierdziłam także - nie ja jedna - że ta metoda służy ochronie tych, którzy unikają płacenia podatków, i tą drogą będziemy ten proces pogłębiać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#MarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#MarekBorowski">Czy mógłbym poprosić na chwileczkę panią poseł Ziółkowską?</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, ze względu na to, że następny poseł sprawozdawca jest na posiedzeniu komisji i minie jeszcze parę minut, zanim przybędzie, ogłaszam 5-minutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#komentarz">(Głos z sali: A może następny punkt można realizować?)</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#MarekBorowski">Dotyczy to także następnego punktu.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 14 do godz. 19 min 19)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej (druki nr 2317 i 2419).</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Aleksandra Bentkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AleksanderBentkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to bardzo krótka zmiana wynikająca z błędu, który wkradł się w czasie prac nad tą ustawą. Rzecz polega na tym, że wyposażyliśmy Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w prawo wydawania tytułów, nakazów zapłaty w przypadku, kiedy zostanie zatrzymany kierowca prowadzący pojazd mechaniczny, który nie posiada ubezpieczenia obowiązkowego OC. Takich kierowców, niestety, w Polsce jest wielu. Jak podają statystyki, co piąty kierowca nie wykupuje obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. W efekcie szkody spowodowane przez tych kierowców pokrywane są przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, na który składki wpłacają wszystkie firmy ubezpieczeniowe. Czyli, krótko mówiąc, wszyscy prawidłowo i uczciwie płacący na ubezpieczenie kierowcy pokrywają szkody wyrządzone przez tych, którzy nie zawierają umów obowiązkowego ubezpieczenia. Stąd wynika potrzeba zdyscyplinowania i próba wykazania, że to się nie opłaca. Kara równa jest 3-krotnej wysokości kosztu takiego ubezpieczenia, a ponadto trzeba zawrzeć ubezpieczenie. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ma prawo wydawać takie tytuły, ale zapomniano umieścić w ustawie zapis odnośnie do używania pieczęci okrągłej z godłem. Taki jest obowiązek, wymagają tego urzędy skarbowe. Niektóre urzędy skarbowe zaczęły kwestionować tytuły wydane bez takiej pieczęci. Nasza poprawka zmierza do tego, aby ten brak w ustawie uzupełnić, by te tytuły mogły być wydawane zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#AleksanderBentkowski">Komisja, rozpatrując tę poprawkę, nie wniosła do niej żadnych uwag, uznając, że jest ona konieczna, Zmianę należy możliwie szybko uchwalić. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Jedonia z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, zawarty w druku nr 2419. Powyższy projekt koryguje niedopatrzenie legislacyjne, zapewni właściwy przebieg postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Odnosi się to do nadania uprawnienia do posługiwania się w postępowaniu egzekucyjnym pieczęcią urzędową, co jest koniecznym warunkiem wystąpienia tytułów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MieczysławJedoń">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za uchwaleniem powyższej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Mieczysławowi Jedoniowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#MarekBorowski">Obecnie zabierze głos pan poseł Jan Bury z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#JanBury">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera tę zmianę. Jest to istotne, ale tylko i wyłącznie legislacyjne niedopatrzenie ze strony Sejmu. Myślę, że zmiana wprowadzająca możliwość posługiwania się w postępowaniu egzekucyjnym pieczęcią z wizerunkiem orła jest konieczna. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego ją popiera. Uważamy, że w trybie pilnym trzeba przegłosować tę sprawę w Sejmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Buremu z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#MarekBorowski">Czy pan minister Pazura chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest pan poseł Rogowski.)</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#MarekBorowski">Co za szczęśliwy zbieg okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#MarekBorowski">Czy pan poseł Rogowski wejdzie na mównicę?</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#StanisławRogowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam, ale właśnie prowadzę posiedzenie komisji w sali kolumnowej i 5 minut przerwy tam zarządziłem, żeby z kolei tutaj móc zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#MarekBorowski">To zrozumiałe, pracujemy teraz bardzo intensywnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#StanisławRogowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Popieram projekt ustawy, przedstawiony w tym właśnie druku, który pan przewodniczący Bentkowski państwu zaprezentował. Chciałbym natomiast przedstawić jeszcze do tego sprawozdania trzy poprawki, które rozszerzają zakres nowelizacji. W czasie pierwszego czytania w komisji powiedziałem o tym, że z takimi poprawkami wystąpię. Dzieje się tak dlatego, że jest to ostatnia, w tym Sejmie oczywiście, nowelizacja ustawy ubezpieczeniowej. Jest przygotowywana generalna kodyfikacja prawa ubezpieczeniowego, jednakże już nie wejdzie ona pod obrady w naszym Sejmie, a zapewne w połowie kadencji następnego Sejmu. Natomiast istnieją pewne sprawy bardzo pilne, które wymagają, jak się wydaje, nowelizacji. Zostały one wstępnie omówione również z przedstawicielami Ministerstwa Finansów, natomiast, jak sądzę, pan minister Pazura, tak jak mi powiedział w kuluarach, nie będzie w stanie ustosunkować się w tym momencie do wszystkich propozycji, tylko stanowisko zostanie wypracowane. Chodzi o to, że zaproponuję dwie poprawki na podstawie pisma, które skierowała i do Prezydium Sejmu, i do przewodniczących komisji pani Danuta Wałcerz, prezes Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń, która wskazując na pewne doświadczenia półtoraroczne urzędu nadzoru ubezpieczeń i sytuacji na rynku ubezpieczeniowym uzasadnia konieczność wprowadzenia dwóch zmian. Jedna zmiana jest związana niestety z faktami niewypłacalności i upadku niektórych towarzystw ubezpieczeniowych i pewnych ograniczeń, jakie ma w tym wypadku państwowy urząd. Chodzi o to, że nie można przenieść na mocy tej ustawy portfela ubezpieczeń bez środków finansowych. Ale tak się składa, że firma ubezpieczeniowa, która znajduje się już w bardzo kiepskiej sytuacji, nie ma żadnych środków finansowych i portfel ubezpieczeń, czyli innymi słowy ubezpieczeni, którzy by mogli zostać przeniesieni do innego zakładu, nie mogą zostać przeniesieni do innego zakładu, a więc ponoszą wszelkie konsekwencje upadku zakładu ubezpieczeń. Tak było w Gryfie, tak było w poznańskiej Hestii, tak niestety stało się również w Towarzystwie Ubezpieczeń Feniks SA. Państwowy urząd, który widział taką możliwość czy konieczność, miał związane ręce, bo nie mógł tego zrobić. Stąd propozycja poprawki w brzmieniu: „W art. 66 po ust. 8 dodaje się ust. 9: Organ nadzoru może w uzasadnionych przypadkach określić wartość środków finansowych, o których mowa w ust. 7, lub wyrazić zgodę na przeniesienie portfela ubezpieczeń bez przekazania środków finansowych”. Bo po prostu nie ma środków finansowych. To jest pierwsza poprawka.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#StanisławRogowski">Druga poprawka, którą pani Wałcerz sugeruje, to zmiana kosztów finansowania działalności rzecznika ubezpieczonych. Jest mi trochę niezręcznie o tym mówić, bo sam jestem rzecznikiem, ale to wynika również z funkcjonowania zarówno urzędu nadzoru, jak i urzędu rzecznika. Mianowicie koszty funkcjonowania PUNU, urzędu nadzoru i rzecznika, są ustalone razem, tzn. dotychczas jest to ustalone tak, że koszty funkcjonowania działalności rzecznika nie mogą przekraczać 2% wysokości kosztów nadzoru. Pani prezes urzędu nadzoru w porozumieniu ze mną proponowałaby taką redakcję, ja bym Wysokiej Izbie taką redakcję przedłożył: Koszty funkcjonowania działalności rzecznika ubezpieczonych stanowią 3% wysokości kosztów nadzoru. Tak więc zamiast: nie przekraczają 2%, stanowią 3%. Wynika to z tego, że do prawidłowego wykonywania szeroko określonych w ustawie zadań rzecznika niezbędne jest zapewnienie stosownego finansowania. Obecnie maksymalny poziom finansowania jest bardzo niski. Mogę państwu powiedzieć, że początkowo to było ok. 180 mln starych złotych miesięcznie. Teraz składka wzrasta, jest to ok. 400 mln zł. Wynajęcie lokalu na skromne biuro kosztuje w Warszawie ok. 100 mln zł. Tak więc czego może tutaj biuro dokonać? Wiadomo, że pensje, płace w tym sektorze są stosunkowo wysokie. Dlatego też zwiększenie to nie pogorszy generalnie sytuacji firm, bo to są te same, tylko przelane inaczej, inaczej ustawione wpłaty, natomiast zdecydowanie pozwolą na polepszenie funkcjonowania biura.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#StanisławRogowski">I jeszcze sprawa trzecia. Działa taka instytucja ubezpieczeniowa, która nie jest zakładem, ale która jest niezmiernie potrzebna, mianowicie tzw. Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych, dawne Biuro Zielonej Karty. To biuro zaczęło funkcjonować w drugiej połowie 1966 r., a więc nie mogło być w poprzednich nowelizacjach zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych, tak jak wszystkie inne instytucje - a więc Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, Państwowy Urząd Nadzoru Ubezpieczeń, rzecznik ubezpieczonych, po prostu dlatego że one nie wypracowują żadnego dochodu. I jest propozycja - oczywiście musiałaby być zmieniona ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych - żeby dodać nowy punkt: dochody z działalności Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych, chodzi tu o zwolnienie podmiotowe. W tym wypadku Ministerstwo Finansów, już wcześniej, Departament Ubezpieczeń, wszyscy właściwie, którzy o tym mówili, wypowiadali się pozytywnie ze względu na to, że jest to sytuacja po prostu wynikająca z pewnego czasowego przesunięcia poprzednich działań legislacyjnych Sejmu. Natomiast w tej sytuacji wpływa to też negatywnie na możliwości działania urzędu, tej właśnie instytucji, na to, że może on gorzej regulować wszystkie świadczenia wynikające z wypadków poza granicami kraju. To generalnie wpływa na poziom świadczeń, na działanie tego biura i na pewną wiarygodność, bo ono spełnia funkcje na zewnątrz Polski, i na interesy ubezpieczonych. Dlatego prosiłbym Wysoką Izbę - jeżeli to jest możliwe po zajęciu pozytywnego stanowiska przez ministra finansów - o przyjęcie tych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#MarekBorowski">Proszę o te poprawki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#MarekBorowski">Pan minister Pazura, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#RyszardPazura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt nowelizacji ustawy popieramy, bo to jest oczywista sprawa. Natomiast poprawki - niestety nie mogliśmy przeprowadzić jakiejś analizy - na pierwszy rzut oka wydają się sensowne; są to jednak trzy kwestie o znaczeniu finansowym. Prawdopodobnie nie ma to dużego znaczenia, ale w wypadku każdej zmiany podatkowej musimy zbadać źródła przychodów, koszty ich uzyskania i dopiero potem zająć jakieś stanowisko. Tak więc chcielibyśmy mieć czas na przeprowadzenie takiej analizy. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MarekBorowski">Pytań nie ma do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#MarekBorowski">Sprawozdawca nie życzy sobie zabrać głosu.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#MarekBorowski">Zamykam zatem dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#MarekBorowski">Mamy tutaj poprawki, w związku z tym Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami (druki nr 1881 i 2395).</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Aumillera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Do dnia dzisiejszego obowiązuje w zakresie produkcji win i miodów pitnych ustawa z dnia 18 listopada 1948 r. (Dziennik Ustaw z 1948 r. nr 58) z jej nowelizacjami.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#AndrzejAumiller">Wysoki Sejmie! Wino to niewątpliwie najszlachetniejszy z trunków, było doceniane na polskich stołach. Mimo że klimat nasz nie sprzyja uprawie winorośli, to w Polsce rozpowszechniła się produkcja win owocowych z wykorzystaniem cukru buraczanego. Okazało się, że można z owoców otrzymać wspaniałe wina, natomiast niedostatek win gronowych łagodził wyrób miodów pitnych, z czego słynie nasz kraj. Po przyjęciu przez Polskę gospodarki rynkowej niektóre zakłady, które do tej pory zajmowały się rozlewem czy uszlachetnianiem win gronowych, podjęły produkcję win gronowych z koncentratów soku winogronowego lub importowanego moszczu gronowego.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#AndrzejAumiller">Nastąpił również gwałtowny wzrost nowych wyrobów winiarskich, określanych jako napoje winopodobne czy winopochodne. Mimo że produkty te zadomowiły się i stanowią ważny segment rynku alkoholi, odczuwamy brak uregulowań prawnych w zakresie ich produkcji, klasyfikacji czy wymagań jakościowych.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#AndrzejAumiller">Wystąpiła więc potrzeba uchwalenia nowych uregulowań prawnych, odpowiadających aktualnej wiedzy winiarskiej, stwarzających preferencje dla wyrobów wysokiej jakości, z jednoczesnym eliminowaniem z rynku wyrobów winiarskich o niskiej jakości lub zafałszowanych.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Co wprowadza ustawa? Po pierwsze, wymóg uzyskiwania koncesji na podjęcie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich. Po drugie, określa zasady udzielania koncesji i jej cofania. Po trzecie, porządkuje klasyfikację i nazewnictwo win i napojów fermentowanych, z uwzględnieniem uregulowań stosowanych w Unii Europejskiej. Po czwarte ustawa zapewnia stabilność i dobrą jakość wyrobów winiarskich poprzez sprecyzowanie zasadniczych wymagań technologicznych.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#AndrzejAumiller">Ustawa określa też katalog zabronionych zabiegów, prowadzących do fałszerstwa w procesie wytwarzania win. Ustawa obliguje do stosowania przedmiotowych polskich norm, co zapewni utrzymanie stabilnej jakości wyrobów pod względem cech organoleptycznych, fizyko-chemicznych i zdrowotnych, a także właściwe oznakowanie wyrobu winiarskiego. Reguluje również sprawy związane z rozlewem i obrotem produktami winiarskimi.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#AndrzejAumiller">Mając też na uwadze pogłębienie zgodności polityki rolnej w Polsce i Wspólnocie Europejskiej, powyższy projekt nie narusza postanowień Układu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#AndrzejAumiller">Wprowadzenie w życie niniejszej ustawy nie spowoduje dodatkowych obciążeń finansowych dla budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#AndrzejAumiller">Chciałbym również powiedzieć, że w pracach komisji brały udział autorytety z dziedziny winiarstwa, jak pan profesor Wiesław Wzorek z Katedry Biotechnologii Żywności z SGGW, czy przedstawiciele największych firm produkujących wina, jak Ostrowin czy Werwin, czy też Wielkopolska Spółdzielnia Ogrodniczo-Pszczelarska, gdzie zasięgaliśmy opinii o miodach pitnych.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#AndrzejAumiller">W czasie prac komisji został złożony wniosek mniejszości do art. 13 - złożyła go pani poseł Zajączkowska — który mówi, by dotychczasową treść art. 13 oznaczyć jako ust. 1 i w ustępie tym pkt. 1 nadać brzmienie: „Stosowania przy wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich norm wymienionych w rozporządzeniu ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej”, i dodać ust. 2 w brzmieniu: „Minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej w ciągu miesiąca od wejścia w życie ustawy wyda rozporządzenie określające normy, o których mowa w ust. 1 pkt 1”.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#AndrzejAumiller">Chciałbym zaznaczyć, że wczytując się wielokrotnie w tę ustawę, zauważyliśmy, iż art. 14, który mówi o cofnięciu koncesji, przewiduje stosowanie Polskich Norm. Jeśli ten wniosek mniejszości miałby być poddany pod głosowanie, należałoby również w art. 14 odnieść się do norm uchwalonych przez ministra rolnictwa, a nie do Polskich Norm.</u>
          <u xml:id="u-171.12" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! W imieniu połączonych komisji wnoszę o uchwalenie przez Wysoką Izbę projektu ustawy, tak ważnej dla prawidłowego funkcjonowania przemysłu winiarskiego. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Matyjka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#TadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożone w druku nr 2395 sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej w sprawie rządowego projektu ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami (druk nr 1881) wychodzi naprzeciw konieczności dostosowania przepisów do mechanizmów gospodarki rynkowej. Pragnę na wstępie zwrócić uwagę Wysokiej Izby na istotną kwestię, że w projekcie przedmiotowej ustawy widoczne jest dążenie do dostosowania unormowań do regulacji obowiązującej w krajach Unii Europejskiej. Oznacza to, że jeśli chodzi o Układ Europejski, projekt ten nie jest sprzeczny, mimo iż nie uwzględnia w całości regulacji w sprawie rynku win zawartych w Białej Księdze Unii Europejskiej. Chcę także zaznaczyć, że w prawie Wspólnot Europejskich przepisy dotyczące rynku win stanowią integralną część regulacji całego rynku rolnego. Tak więc rynek win podlega w krajach Unii Europejskiej bardzo szczegółowej regulacji związanej z jego organizacją, określeniem i prezentowaniem win aromatyzowanych oraz produkowanych na ich bazie napojów i koktajli.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#TadeuszMatyjek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właściwie unormowanie produkcji i rynku winiarskiego może, moim zdaniem, zapewnić warunki do szybkiego uporządkowania tego sektora gospodarki. Wprowadzenie nowych przepisów przyczyni się także do poprawy standardów wytwarzanych win i napojów, a także do podniesienia jakości tych produktów. Unormowania te będą miały również wpływ na zwiększenie dochodów przemysłu winiarskiego, a więc pośrednio również rolnictwa i wsi. W ocenie SLD ustawa ta komplementarnie reguluje zasady wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich oraz obrotu tymi wyrobami. Uregulowania te odpowiadają aktualnemu poziomowi wytwórczemu w winiarstwie, dlatego słuszne jest to, że obejmują także regulację klasyfikacji wyrobów oraz niezbędne określenie warunków produkcji, rozlewu i obrotu winami oraz zawierają wymagania zapewniające odpowiednią jakość wytwarzanych w Polsce win i produkowanych na ich bazie napojów. Przypomnę, że wprowadzone przepisy klasyfikacji wina i wyrobów winiarskich uwzględniają obowiązek przestrzegania polskich norm, mimo że ustawa o normalizacji dopuszcza uznaniowe ich stosowanie. Przepisy te stanowią uregulowana wzorowane na wymaganiach w Unii Europejskiej, zabezpieczając przy tym interesy winiarstwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#TadeuszMatyjek">Należy zauważyć, że w ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost ilości tych wyrobów na rynku polskim. Zgodnie z tendencjami światowymi i w odpowiedzi na zapotrzebowanie polskiego konsumenta rodzimy przemysł winiarski podjął więc produkcję wieloskładnikowych napojów stanowiących kompozycję wina z aromatycznymi sokami lub esencjami owocowymi. Jak wiadomo, produkty te od kilku lat stanowią ważny przedmiot obrotu handlowego na rynku polskim i rynku zagranicznym. W tej sytuacji wystąpiła konieczność szybkiego wprowadzenia odpowiednich uregulowań ustawowych w zakresie klasyfikacji i wymagań jakościowych produktów winopodobnych i winopochodnych. Regulacje te są w pełni uzasadnione, powinny przynieść polskim wytwórniom i rynkowi wymierne korzyści materialne.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#TadeuszMatyjek">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej pozytywnie ocenia również i to, że w projekcie ustawy została odpowiednio uwzględniona specyfika winiarskiego przemysłu krajowego, która uwarunkowana jest dostępnymi surowcami, poziomem techniki i technologii oraz właściwym dla nich określeniem warunków produkcji, rozlewu i obrotu, a także wymagania zapewniające ich odpowiednią jakość.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#TadeuszMatyjek">Należy zaznaczyć, że w projekcie ustawy najistotniejszą regulacją jest wprowadzenie zasady uzyskiwania koncesji na podjęcie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich. Pozwoli to na uporządkowanie warunków uruchamiania nowych produktów i obrotu nimi na rynku polskim. Regulacja ta wpłynie dodatnio na rozwój specjalizacji i zdrowej konkurencji na rynku krajowym oraz na utrzymanie i podnoszenie poziomu jakości produkcji winiarskiej. Trzeba tu także zauważyć, że wprowadzenie unormowań koncesjonowania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich doprowadzi do wyeliminowania z rynku producentów, którzy nie będą w stanie osiągnąć wymaganych standardów jakościowych, jeśli chodzi o wytwarzanie produktów, a więc i o przestrzeganie kryteriów zawartych w koncesji. Konsekwencją tego jest uregulowanie w ustawie kwestii związanych z naruszeniem wymagań określonych w koncesji. Tak więc na producenta wyrobów winiarskich nie przestrzegającego przepisów ustawy może być nałożona odpowiednia grzywna lub może w takim przypadku nastąpić cofnięcie koncesji. Sojusz Lewicy Demokratycznej uważa, że wprowadzenie sankcji przyspieszy proces eliminowania z obrotu handlowego wyrobów o stosunkowo niskiej jakości, chodzi bowiem o zapewnienie jednakowych warunków i wymogów jakościowych wszystkim producentom. Wprowadzenie stosownych przepisów dotyczących przestrzegania procedur technologicznych jest niezbędne, aby zapobiec podrabianiu wyrobów winiarskich, a także nie dopuszczać takich wyrobów do obrotu rynkowego.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#TadeuszMatyjek">Na zakończenie chciałbym także zwrócić uwagę, że projekt ustawy nie jest sprzeczny z innymi przepisami, a zwłaszcza z normującymi warunki działalności gospodarczej oraz dotyczącymi zagadnień żywności i żywienia. Wprowadzenie tej ustawy w życie umożliwi lepsze wykorzystanie produkowanych w warunkach ekologicznych w kraju owoców. Stanowić to będzie także podstawę efektywniejszego wykorzystania rodzimego potencjału wytwórczego, aktywizacji wielu terenów wiejskich i utworzenia nowych miejsc pracy, bez konieczności uruchamiania kapitałochłonnych inwestycji. Po wprowadzeniu w życie ustawy polska wieś w myśl przysłowia może być miodem płynąca, i nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#TadeuszMatyjek">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, popiera rządowy projekt ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami (druk nr 1881) i będzie głosował za jego uchwaleniem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Zajączkowską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#MariaZajączkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy o wyrobie, rozlewie wyrobów winiarskich oraz o obrocie tymi wyrobami ma zagwarantować amatorom i zwolennikom win gronowych odpowiednią jakość spożywanych trunków, a podmiotom gospodarczym zajmującym się produkcją i rozlewem tych wyrobów oraz obrotem nimi uczciwe warunki konkurencji. Gospodarka wolnorynkowa i swoboda działalności gospodarczej przyczyniły się do żywiołowego rozwoju branż. Pojawili się nowi przedsiębiorcy, nowe marki wyrobów. W Polsce obecnie obowiązuje ustawa z 1948 r., która nie przystaje do obecnej rzeczywistości, istnieje więc potrzeba wprowadzenia nowych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#MariaZajączkowska">Unia Wolności, uznając konieczność zmiany ustawy, uważa, że państwo nie powinno nadmiernie ingerować w działalność gospodarczą i że ograniczać powinno swoje działania do ustalania równych reguł gry i postawienia wymagań jakościowych. Nie negując potrzeby uchwalenia omawianej ustawy, oceniamy ją jako nadmiernie restrykcyjną.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#MariaZajączkowska">Ustawa wprowadza koncesjonowanie działalności gospodarczej w tej branży, a proponowane procedury ubiegania się o koncesję są niejasne. Nie byłoby może problemów i wątpliwości co do trybu postępowania przy przyznawaniu koncesji, gdyby Sejm uchwalił ustawę o trybie rozdziału kontyngentów czekającą od 2 lat na swoją kolejkę do trybuny sejmowej, jest to druk nr 1056. Jako wyraz nadmiernej ingerencji państwa w działalność gospodarczą uważamy wprowadzenie obowiązku wykazywania w procesie koncesyjnym tytułu prawnego do nieruchomości i obiektów produkcyjnych. Innym przykładem nieuzasadnionego ingerowania państwa jest zobowiązanie przedsiębiorcy ubiegającego się o koncesję do składania informacji o wielkości posiadanych środków finansowych. W ustawie nie określa się, jaka wielkość środków jest wymagana do uzyskania koncesji na prowadzenie działalności w branży winiarskiej. Ustalenie tej wielkości pozostawia się udzielającym koncesji, oni dokonają tu dowolnej interpretacji. To, jakie to może mieć konsekwencje, pozostawiam wyobraźni pań i panów posłów. Nie mówię już o tym, że mogą być i takie przypadki, że w momencie ubiegania się o koncesję na koncie będą znaczne środki, po czym zostaną one wycofane. A poza tym przecież wysokość środków będzie się zmieniała w zależności od sytuacji podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#MariaZajączkowska">Ustawa zobowiązuje ubiegającego się o koncesję do przedstawiania pozytywnej opinii techniczno-technologicznej wydanej przez Państwową Inspekcję Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych. Można jedynie domniemywać, że chodzi o pozytywną opinię o instalacjach, urządzeniach, pomieszczeniach i stosowanej technologii, jakości surowców itp. Proszę jednak zastanowić się, czy wnioskodawca zaryzykuje budowę instalacji bez gwarancji, że będzie miał szansę uzyskania koncesji. Dlatego proponujemy wprowadzenie do ustawy przepisu przyznawania promesy. Projekt nie mówi nic o tym, jakie warunki musi spełnić wnioskodawca, by otrzymać pozytywną opinię techniczno-technologiczną. Skłania nas to do zaproponowania stosownego uzupełnienia art. 11.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#MariaZajączkowska">W imieniu Unii Wolności składam poprawki do projektu ustawy, które - naszym zdaniem - są niezbędne dla poprawności proponowanych rozwiązań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł Zajączkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MarekBorowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Andrzeja Aumillera z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#AndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Historia wina rozpoczęła się 8–10 tys. lat temu, kiedy to zakaukascy pasterze zaczęli wprowadzać winną latorośl i wyrabiać wino. W czasach prehistorycznych hodowla winorośli przeniosła się do basenu Morza Śródziemnego, zwłaszcza do Egiptu. W starożytności, na kilka wieków przed narodzeniem Chrystusa, prym wiedli Grecy, którzy zaczęli rozpowszechniać kulturę wina w Italii, a potem w Galii.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#AndrzejAumiller">Polska ze względów klimatycznych nigdy nie zaliczała się do krajów winiarskich, ale za to dawne polskie knieje obfitowały w miód i szybko rozwinęło się bartnictwo, a potem pszczelarstwo i produkcja miodów pitnych, a to godny trunek, równie naturalny jak wino, tak samo błyszczący pełną gamą barw, aromatów i smaków. W Polsce wraz z rozpowszechnieniem się produkcji cukru z buraków rozwinęła się produkcja win owocowych opartych na surowcach rodzimych; okazało się, że sztuka winiarska pozwoliła uzyskiwać doskonałe wina owocowe, ale dane to było tylko nielicznym, natomiast powszechnie znane było wino marki wino patykiem pisane. Miejscem degustacji tego trunku była brama, park czy obskurna mordownia.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Przemiany gospodarcze i polityczne ostatnich lat, jakich jesteśmy świadkami, niosą za sobą zmiany kulturalne. Już niedługo Polacy zamiast pić wódkę musztardówką, zaczną sączyć wino z eleganckich kieliszków, bo kulturę picia alkoholu można streścić w trzech słowach: co, ile i jak.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Michalski: I z kim.)</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#AndrzejAumiller">I z kim - może tak.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Produkcję przemysłową win do dziś reguluje ustawa z 1948 r. z niewielkimi nowelizacjami. Od tych dawnych lat tradycje i technologie również bardzo się zmieniły i uległy znacznej poprawie, a konsumenci stali się bardziej wymagający. Również w ostatnich latach obserwuje się wzrost ilości nowych wyrobów winiarskich, a nowe podmioty gospodarcze podjęły produkcję win z koncentratów gronowych i owocowych, podjęły produkcję wieloskładnikowych napojów stanowiących kompozycję wina z aromatycznymi sokami lub esencjami owocowymi, tzw. napojów winopodobnych i winopochodnych. Produkty te stały się stałym ważnym fragmentem rynku alkoholi w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Jest niedopuszczalne, by produkcja wspomnianych artykułów alkoholowych odbywała się bez uregulowań prawnych dotyczących produkcji, klasyfikacji i wymagań jakościowo-zdrowotnych. Sztuka wina to - przepraszam bardzo - dla neofity rzecz trudna do zrozumienia, ale proszę nam wierzyć: wino to nowy świat, nowa kultura, którą pragniemy nową ustawą, a nie niewidzialną ręką rynku przybliżyć polskiemu konsumentowi. Nie bez znaczenia są pytania, jak się je wytwarza i jak się je ocenia, i jak je oznaczyć, by nie wprowadzić konsumentów w błąd? Jak je wprowadzić do obrotu, by nie poniósł uszczerbku skarb państwa? Na te pytania - naszym zdaniem - odpowiadają przepisy ustawy, a kto z beneficjentów koncesji nie będzie ich przestrzegał, zostanie jej pozbawiony, a to wystarczająca gwarancja dla konsumentów, że wino będzie winem, a koktajl koktajlem.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Unia Pracy Klub Parlamentarny jest przekonany, że projekt ustawy reguluje klasyfikację wyrobów winiarskich w sposób zwięzły, określa dla nich warunki produkcji i ich rozlewu, obrotu oraz wymagania jakościowe. Uważamy, że do prawidłowego funkcjonowania podmiotów gospodarczych zajmujących się produkcją i rozlewem win ustanowienie ustawy do obowiązkowego stosowania jest pilne, nieodzowne. Unia Pracy Klub Parlamentarny będzie głosował za przyjęciem sprawozdania z wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#AndrzejAumiller">W związku z tym, że klub Unii Wolności złożył poprawki do projektu ustawy i będziemy musieli się spotkać w komisji, pozwolę sobie złożyć kilka poprawek, które na pewno złożyłby Senat. Mianowicie w art. 2 pkt 1 wyrazy „otrzymywanymi przez fermentację alkoholową” zastąpić wyrazami „otrzymywanymi w wyniku fermentacji alkoholowej”, w art. 2 pkt 2 lit. f wyrazy „przez częściowe lub całkowicie usunięcie alkoholu” zastąpić wyrazami „uzyskanymi w wyniku częściowego lub całkowitego usunięcia alkoholu”, w art. 3 ust. 1 pkt. 1–4 i w art. 3 ust. 2 pkt. 1–4 wyraz „dla” zastąpić wyrażeniem „w wypadku”, w art. 3 ust. 3 wyraz „dla” zastąpić wyrazem „do”, w art. 9 ust. 2 wyraz „udzielenia” zastąpić wyrazem „udzielania” i w art. 11 ust. 2 pkt 2 po wyrazie „podmiotu” dodać wyrazy „ubiegającego się o koncesję”. To są drobne poprawki, które prawdopodobnie by wychwycił Senat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Aumillerowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MarekBorowski">A gdzie są te poprawki, przepraszam? O właśnie, może by jednak pan poseł je zostawił. Choć, powiem szczerze, obawiam się, że Senat słowa „w wypadku” zastąpi słowami „w przypadku”.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#MarekBorowski">Pan poseł Marian Michalski z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemawiając w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, pragnę wyrazić zadowolenie z tego, że długo oczekiwany projekt ustawy jest przedmiotem drugiego czytania. Klub mój od dawna dostrzegał potrzebę zmiany mocno już zdezaktualizowanej ustawy z 1948 r. o produkcji win, moszczów winnych i miodów pitnych oraz obrocie tymi produktami. Zasadność tych potrzeb podyktowana jest m.in. przyjęciem zasad gospodarki rynkowej, powstaniem nowych podmiotów gospodarczych, a nadto zmiany w strukturze asortymentowej. Nowy projekt ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami w swoich założeniach ma uporządkować rynek wyrobów winiarskich w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MarianMichalski">W projekcie ustawy w sposób dokładny zdefiniowano podstawowe wyroby winiarskie wytwarzane w kraju, określając, które z nich można nazwać winami. W zaproponowanej klasyfikacji wyszczególniono obok win gronowych, owocowych i miodów pitnych również wina aromatyzowane, napoje winopochodne, winopodobne oraz niskoalkoholowe. Ściśle określone propozycje zawartości soku w nastawach win owocowych oraz produkcji napojów winopodobnych związane jest z wymogami procesu produkcji, który obligować będzie producentów do zachowania walorów smakowo-zapachowych wynikających z deklarowanej nazwy wina lub napoju winopodobnego.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MarianMichalski">Zdaniem klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego projekt ustawy również dość dokładnie precyzuje zakres zabiegów technologicznych, których stosowanie w przemyśle winiarskim jest zabronione, a zwłaszcza dotyczy to dodawania wody do wina i miodów pitnych po zakończeniu procesu fermentacji oraz dodawania pozostałości odwarowej stanowiącej odpad przy produkcji destylatów. Według wielu specjalistów z zakresu winiarstwa, naszym zdaniem również, w projektowanej ustawie znaleźć się powinien zapis o zakazie fermentacji z surowców innych niż wymienione w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#MarianMichalski">Projekt koncesjonowania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich ma na celu przede wszystkim wyeliminować z rynku producentów, którzy nie będą spełniać kryteriów uzyskania koncesji, co w konsekwencji pozwoli na lepszą jakość wyrobów winiarskich, dokładniejsze bilansowanie ich podaży, rzetelniejsze płacenie podatków do skarbu państwa oraz zapewni i zabezpieczy interes uczciwych i rzetelnych producentów i dystrybutorów, którzy często z nie swojej winy borykają się z problemami ekonomicznymi. Aby spełniony został projekt zapisu np. art. 8, firmy i zakłady winiarskie będą musiały produkować wysokiej jakości produkt i dobrze świadczyć usługi.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#MarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego wyraża pozytywną opinię co do generalnych zapisów projektu ustawy, który rzeczywiście porządkuje przyszły rynek winiarski w Polsce. Rozumiemy również niepokoje producentów napojów winopochodnych i winopodobnych, wypływające z propozycji obniżenia górnego progu objętościowego alkoholu z 18% do 15%, mając chociażby na uwadze odsetkową produkcję wyżej wymienionych napojów, o parametrach objętościowych alkoholu do 18%, przy zastosowaniu nowoczesnych technologii i dobrej jakości surowców pozyskiwanych od sadowników i innych producentów. Dobrze byłoby, aby przedstawiciel rządu wypowiedział się w tej kwestii, a zwłaszcza w kontekście zabezpieczenia interesów uczciwych producentów win owocowych. Również wyjaśnienia wymaga, naszym zdaniem, spostrzeżenie pełnomocnika rządu do spraw integracji europejskiej oraz pomocy zagranicznej w kwestii wymogów co do rynku win zawartych w Białej Księdze Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#MarianMichalski">Wysoka Izbo! Klub mój w zasadzie zgadza się z poprawkami pana posła Aumillera, w związku z tym na pewno będziemy je popierać. W zasadzie, ze względu na pilną potrzebę regulacji prawnej w tym zakresie, jesteśmy skłonni wnosić, ażeby trzecie czytanie odbyło się już jutro, jeżeli komisje się uporają z tak niewielką liczbą poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MarekBorowski">Pytanie?</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Poseł Jadwiga Błoch: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pani poseł Błoch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#JadwigaBłoch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do posła sprawozdawcy. Jak organ koncesyjny ma określić termin rozpoczęcia działalności, jeżeli wniosek o udzielenie koncesji nie wskazuje tego terminu? Myślę o art. 11, który mówi nam, co powinien zawierać wniosek o udzielenie koncesji. Dalej: W jaki sposób będzie zastosowany art. 22 ustawy o działalności gospodarczej, dotyczący zasad kontroli koncesjonowanej działalności? I wreszcie pytanie związane także z wypowiedzią pana posła Aumillera. Dzisiaj mówimy o nieuczciwej konkurencji. Wiemy, że właściwie w Polsce zostały dwie centralne wytwórnie win, tj. Lubuska Wytwórnia Win i Bogatynia, które walczą z nieuczciwą konkurencją. Dzisiaj koszt produkcji wynosi 2,20, a sprzedawać muszą za 1,90 zł. Nieuczciwa konkurencja sprzedaje zaś za 1,60 zł. Moje pytanie brzmi: Czy ustawa w pełni zabezpiecza i gwarantuje nam to, o czym pan poseł mówił, że wino rzeczywiście będzie winem i że będziemy wspierać rodzimą produkcję win? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MarekBorowski">Czy jeszcze jakieś pytania są do pana posła?</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#MarekBorowski">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AndrzejAumiller">Zdaniem moim i komisji ustawa właśnie stworzy bezpieczne warunki tej uczciwej konkurencji, ponieważ będą musiały być stosowane Polskie Normy i jeśli ktoś tych norm nie będzie przestrzegał, wtedy będzie pozbawiony koncesji — nie tylko będzie kara grzywny, ale również będzie cofnięcie koncesji. A cofnięcie koncesji będzie za takie przewinienia, jak np. umieszczanie na etykietce napisu: wino, kiedy to nie jest wino... marki wino, tak. Jest wyraźnie powiedziane, że dopuszczamy wina gronowe krajowe, i to są wina, które można wyprodukować z soku winogronowego, koncentratu importowanego lub z moszczu importowanego, co przychodzi do Polski w cysternach i są zakłady, które poddają to fermentacji. Wino to musi być napój, który jest otrzymany w procesie fermentacji. Również jeśli chodzi o miody pitne, także brzeczka musi być poddana fermentacji, leżakowaniu. Wiele firm nie stosowało procesu fermentacji, lecz mieszanie soku, cukru, alkoholu i wody, i produkowało właściwie koktajle, ale nazywało to winami. Otóż nie będzie można na etykietce oznaczać tego jako wina. Jest również grupa win, które będą oznaczane jako wina owocowe, krajowe. Także w tym przypadku podaje się, jakie muszą być objętości nastawów poszczególnych soków, moszczów, żeby uzyskać to wino. Chodzi o to, żeby nie było oszustw.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#AndrzejAumiller">Koleżanka posłanka pytała... Przepraszam, czy mogłaby koleżanka powtórzyć...</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#komentarz">(Poseł Jadwiga Błoch: Jak organ koncesyjny ma określić termin rozpoczęcia produkcji.)</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#AndrzejAumiller">Ten, kto składa wniosek o udzielenie koncesji, ma określić, w jakim terminie planuje rozpoczęcie tej produkcji, określić przedmiot planowanej działalności oraz zdolności produkcyjne w skali roku. Chodzi o to, żeby było wiadomo, w jakim miesiącu uruchomiona zostanie produkcja, chodzi też o sprawy podatkowe...</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#komentarz">(Poseł Jadwiga Błoch: Tu chodzi o ten termin.)</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#AndrzejAumiller">O ten termin, bo dotyczy to spraw podatkowych. Chodzi o to, żeby po prostu było wiadomo, kiedy produkcja będzie uruchomiona i jaka będzie jej wielkość - żeby na przykład nie było tak, że ktoś składa wniosek o koncesję na ileś tam hektolitrów w roku, a potem się okazuje, że produkuje setki hektolitrów. Wtedy będzie trudno taką firmę... Poza tym są przecież instytucje skarbowe - jest akcyza - które będą sprawdzać, jaka wielkość tej produkcji będzie udostępniona.</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#AndrzejAumiller">Było też chyba pytanie o cofnięcie koncesji. To reguluje art. 10: „W sprawach nie uregulowanych w ustawie do koncesji stosuje się przepisy o działalności gospodarczej”. Ten przepis został wprowadzony przez komisję, nie było go w projekcie rządowym. Uważaliśmy, że mogą być niejasności, jeśli chodzi o koncesje, bo tu jest specjalna koncesja na podjęcie działalności w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich. Jeśliby były tu jakieś wątpliwości, to wtedy należy zajrzeć do przepisów o działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#komentarz">(Poseł Jadwiga Błoch: Ale ten przepis nie do końca reguluje te sprawy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w ministerstwie rolnictwa pana ministra Pilarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#JózefJerzyPilarczyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jeżeli pan marszałek i Wysoka Izba pozwolą, to do szczegółowych poprawek - ponieważ one w większości nie zostały omówione w szczegółach i będziemy pracować nad nimi w komisji - komentarz i stanowisko rządu przedstawimy w komisji. Natomiast chciałbym tu omówić kilka kwestii.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#JózefJerzyPilarczyk">Sprawa egzekwowania postanowień koncesji. Organ koncesyjny ma taką możliwość, ponieważ istnieje Państwowa Inspekcja Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych. Ten organ również kontroluje sposób wykonywania postanowień koncesyjnych w przypadku udzielania koncesji na wyroby wysokoalkoholowe.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#JózefJerzyPilarczyk">Jeśli chodzi o rynek win w kontekście białej księgi, o który pytała pani poseł, to chcę poinformować, że jest to jak gdyby odrębny problem, niezależny od tej ustawy. Oczywiście pewne uregulowania ustawowe są wymagane również w ramach przepisów Unii Europejskiej, ale rynek win i sam problem związany z produkcją i rynkiem win będzie przedmiotem negocjacji grupy roboczej. Ministerstwo rolnictwa przygotowuje cały pakiet propozycji odnośnie do rynku win. Mówienie o szczegółach zajęłoby w tej chwili zbyt dużo czasu. Jeżeli pani poseł się tym szczególnie interesuje, jestem w stanie przedstawić materiały grupy roboczej, która pracuje nad tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#JózefJerzyPilarczyk">Co do terminu - rozumiem, że pani poseł chodziło o to, że w jednym z artykułów, który zawiera wymogi, nie ma wymogu określenia terminu w składanym wniosku, natomiast w koncesji ten termin będzie zawarty. Otóż w tym artykule, jak mi się wydaje, mówi się o najważniejszych wymogach, a jest chyba sprawą oczywistą, że podmiot wnioskujący o wydanie koncesji określi również, od kiedy chciałby tę działalność rozpocząć.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#JózefJerzyPilarczyk">Co to są promesy - o czym wspominała pani poseł Zajączkowska - wyjaśnimy sobie w podkomisji, niemniej jednak tę kwestię reguluje ustawa o działalności gospodarczej, na podstawie której wydawane są również koncesje. W ustawie z 1988 r. bodajże mówi się o tym, że organ koncesyjny może koncesję poprzedzić promesą, ale nie szkodzi, żeby również i w tej ustawie powtórzyć ten wymóg.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#JózefJerzyPilarczyk">Większość poprawek, które otrzymałem od pana marszałka na piśmie, zasługuje na uznanie i uwzględnienie. W związku z tym szczegółowo odniesiemy się do tego w podkomisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, była propozycja, żeby bardzo szybko przechodzić do dalszego procedowania, ale, panie pośle, tam jest 7 poprawek merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ale drobnych, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#MarekBorowski">Nie, nie. Ja pańskich poprawek nie liczę. Mówię o takich...</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ale i one są do przyjęcia od razu.)</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#MarekBorowski">Proszę państwa, mimo wszystko stawiam wniosek, żeby skierować ponownie projekt ustawy do Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania. Jeżeli to są drobne sprawy, to nie będzie przeszkód, żeby komisje szybko zebrać.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 9 i 10 porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#MarekBorowski">9. Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi (druki nr 2177 i 2391).</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#MarekBorowski">10. Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy (druki nr 545 i 2392).</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Moszyńskiego w celu przedstawienia sprawozdania zawartego w druku nr 2391.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#TadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Celem ustawy, którą mam zaszczyt w imieniu Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług przedstawić, jest stworzenie warunków do prawidłowego funkcjonowania zarobkowych przewozów osób oraz zapewnienie ujednolicenia obowiązujących w tym zakresie przepisów w Polsce z przepisami stosowanymi w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#TadeuszMoszyński">Stosowane obecnie przy wykonywaniu zarobkowego przewozu osób ogólne przepisy wynikające z ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej oraz przepisy ustawy Prawo przewozowe są niewystarczające. Zarobkowy przewóz osób autobusami i taksówkami wymaga odrębnych uregulowań prawnych, uwzględniających specyfikę tej działalności. Przewoźnicy wykonujący takie przewozy muszą spełniać określone wymagania, zwłaszcza w zakresie kwalifikacji i reputacji zawodowej, a także taboru. W trakcie organizowania i wykonywania przewozów muszą przestrzegać podstawowych zasad zapewniających pewność, odpowiednią jakość usług oraz bezpieczeństwo przewozów. Regularne przewozy autobusowe wymagają odpowiedniej koordynacji celem zapewnienia potrzeb przewozowych ludności oraz wyeliminowania nieuczciwej konkurencji między przewoźnikami. Całkowita dowolność w uruchamianiu przewozów regularnych oraz ich zawieszanie powoduje nieprawidłowości w funkcjonowaniu publicznej komunikacji autobusowej.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#TadeuszMoszyński">Wdrożenie ustawy pozwoli, naszym zdaniem, na lepsze zaspokojenie potrzeb przewozowych ludności, zapewni bezpieczeństwo podróżowania, polepszy jakość świadczonych usług przewozowych, zaspokoi roszczenia wynikające z niewłaściwego wykonania przewozów i wreszcie powinno wyeliminować nieuczciwą konkurencję.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#TadeuszMoszyński">Przy opracowywaniu projektu tej ustawy wzorowano się na podobnych uregulowaniach prawnych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej, zwłaszcza w Niemczech i Francji. Według regulacji Unii Europejskiej przewozem osób zajmować się mogą osoby fizyczne oraz przedsiębiorstwa, które spełniają trzy kryteria jakościowe: kryterium dobrej reputacji, kryterium gwarancji finansowej oraz kryterium kwalifikacji zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#TadeuszMoszyński">Zapisy art. 10 ust. 1 pkt 3 odnoszą się do kryterium dobrej reputacji, zapisy art. 10 ust. 1 pkt 4 do kryterium gwarancji finansowej, a zapisy art. 10 ust. 1 pkt 2 do kryterium kwalifikacji zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#TadeuszMoszyński">Przepisy wykonawcze do ustawy dotyczą głównie rodzaju dokumentów oraz zasad i warunków sprawowania koordynacji, nadzoru i kontroli przy wykonywaniu zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi.</u>
          <u xml:id="u-187.6" who="#TadeuszMoszyński">W rozdziale 1 zawarte są ogólne przepisy dotyczące prowadzenia krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi. Projekt ustawy wprowadza zasadę, że na działalność gospodarczą polegającą na wykonywaniu zarobkowego przewozu osób należy uzyskać zezwolenie.</u>
          <u xml:id="u-187.7" who="#TadeuszMoszyński">Projekt ustawy przewiduje, że zezwolenie może być udzielane na prowadzenie przewozów regularnych lub nieregularnych, na przykład okazjonalnych, turystycznych. Określa szczegółowo zasięg wydawanych zezwoleń w zależności od przewidywanego zakresu wykonywania usług przewozowych oraz organy właściwe do ich udzielania.</u>
          <u xml:id="u-187.8" who="#TadeuszMoszyński">Podane zostały warunki, jakie powinien spełniać podmiot gospodarczy, aby otrzymać zezwolenie na wykonywanie zarobkowego przewozu osób oraz przypadki powodujące cofnięcie lub wygaśnięcie udzielonego zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-187.9" who="#TadeuszMoszyński">Art. 9 określa organ wydający zezwolenie dla danego rodzaju przewozów i zasięg obszaru jego działania. Zasadą jest, że na obszar gminy zezwolenia udziela właściwy zarząd gminy, na obszar województwa - odpowiedni wojewoda, a na cały kraj - minister transportu i gospodarki morskiej.</u>
          <u xml:id="u-187.10" who="#TadeuszMoszyński">Art. 10 określa warunki, jakie musi spełnić podmiot gospodarczy, aby otrzymać zezwolenie. Myślę, że chociażby dla celów informacyjnych warto przytoczyć warunki, jakie podmiot musi spełniać. Są one następujące:</u>
          <u xml:id="u-187.11" who="#TadeuszMoszyński">— Przedsiębiorstwo musi wykazać prawo do dysponowania co najmniej jednym pojazdem samochodowym, który odpowiada warunkom technicznym wymaganym przepisami ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-187.12" who="#TadeuszMoszyński">— Co najmniej jeden z właścicieli przedsiębiorstwa, a w przypadku osoby prawnej jeden z członków organu zarządzającego, ma udokumentowane kwalifikacje zawodowe, za które uważa się: ukończenie szkoły wyższej o kierunku ekonomicznym, technicznym lub prawniczym albo sprawowanie funkcji kierowniczej w przedsiębiorstwie transportowym lub funkcji członka zarządu w spółce zajmującej się działalnością transportową przez co najmniej jeden rok, albo ma udokumentowaną co najmniej trzyletnią praktykę w zakresie wykonywania przewozu osób odpowiednimi pojazdami samochodowymi. Spełnienie jednego z tych warunków wystarcza do uznania, że posiada się odpowiednie kwalifikacje zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-187.13" who="#TadeuszMoszyński">Warto dodać, że w przepisach przejściowych i końcowych jest zawarty artykuł mówiący o tym, iż osoby aktualnie wykonujące przewozy osób posiadają tę wymaganą w art. 10 praktykę; nawet jeżeli jest to okres krótszy, to uznajemy, że posiadają udokumentowaną praktykę i na tej podstawie kwalifikacje zawodowe uważa się za spełnione.</u>
          <u xml:id="u-187.14" who="#TadeuszMoszyński">Ponadto jeszcze właściciel przedsiębiorstwa, a w wypadku osoby prawnej - członkowie organu zarządzającego, nie mogą być karani za przestępstwo karne skarbowe przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym, przeciwko zdrowiu i życiu oraz przeciwko mieniu lub dokumentom.</u>
          <u xml:id="u-187.15" who="#TadeuszMoszyński">Ponadto przedsiębiorca posiada zabezpieczenie w postaci pieniężnej lub rzeczowej w wysokości równej co najmniej 3000 ECU na pojazd lub 150 ECU na jedno miejsce siedzące albo posiada inne odpowiednie zabezpieczenie majątkowe na okres posiadania zezwolenia. Takim zabezpieczeniem może być również sam pojazd.</u>
          <u xml:id="u-187.16" who="#TadeuszMoszyński">Rozdział 3 dotyczy krajowego zarobkowego przewozu osób taksówkami osobowymi.</u>
          <u xml:id="u-187.17" who="#TadeuszMoszyński">Projekt ustawy określa szczegółowe warunki wymagane do uzyskania zezwolenia, które może być udzielone na obszar gminy lub miasta stołecznego Warszawy - związku komunalnego.</u>
          <u xml:id="u-187.18" who="#TadeuszMoszyński">Pozwolę sobie również zacytować art. 15, ponieważ jest on bardzo ważny.</u>
          <u xml:id="u-187.19" who="#TadeuszMoszyński">Zezwolenia udziela się, jeżeli przedsiębiorca dysponuje pojazdem samochodowym, który odpowiada warunkom technicznym wymaganym przepisami ruchu drogowego, zatrudnieni kierowcy i przedsiębiorca osobiście wykonujący przewozy nie byli karani za przestępstwa karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym, przeciwko zdrowiu i życiu oraz przeciwko mieniu lub dokumentom oraz nie pozostają w innym stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy (to jest postulat związków zrzeszających taksówkarzy), a ponadto spełniają warunki określone w odrębnych przepisach - chodzi tu o takie przepisy, jak Prawo o ruchu drogowym, konieczność odbywania okresowych badań itd.</u>
          <u xml:id="u-187.20" who="#TadeuszMoszyński">Art. 17 wprowadza możliwość ustalenia przez rady gmin i radę miasta stołecznego Warszawy rocznych limitów wydawania nowych koncesji. Decyzja taka musi być poprzedzona konsultacją z organizacjami zrzeszającymi taksówkarzy na tym terenie, jak również z organizacjami będącymi reprezentantami konsumentów. Prawo określania rocznego limitu taksówek jest dla gmin bardzo ważnym przywilejem. W ten sposób gmina może prowadzić politykę transportową, jeżeli chodzi o taksówki. Z innych artykułów przedstawionego projektu wynika, że gmina ma prawo realizować swoje postulaty również w zakresie komunikacji podmiejskiej lub międzymiejskiej.</u>
          <u xml:id="u-187.21" who="#TadeuszMoszyński">Rozdział 4 dotyczy używania prywatnych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów do celów służbowych. Minister transportu i gospodarki morskiej w porozumieniu z ministrem finansów w rozporządzeniu określił warunki ustalania i zasady zwrotu kosztów za używanie prywatnych samochodów osobowych do celów służbowych. Nowa regulacja obejmować będzie wszystkie podmioty gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-187.22" who="#TadeuszMoszyński">Rozdział 5 dotyczy sprawowania kontroli przez organy wydające zezwolenia w zakresie wykonywania krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi.</u>
          <u xml:id="u-187.23" who="#TadeuszMoszyński">W rozdziale 6 wprowadza się opłaty za udzielenie lub zmianę zezwolenia na prowadzenie krajowego zarobkowego przewozu osób. Myślę, że warto przy okazji poinformować Wysoką Izbę, że w projekcie rozporządzenia ministra transportu, które na podstawie omawianego projektu będzie wydane, przewiduje się, że za udzielenie zezwolenia na wykonywanie krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi pobierać się będzie następujące opłaty:</u>
          <u xml:id="u-187.24" who="#TadeuszMoszyński">1) dla przewozów nieregularnych wykonywanych na obszarze:</u>
          <u xml:id="u-187.25" who="#TadeuszMoszyński">— gminy — 100 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.26" who="#TadeuszMoszyński">— m.st. Warszawy — 300 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.27" who="#TadeuszMoszyński">— województwa lub kilku województw — 300 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.28" who="#TadeuszMoszyński">— całego kraju — 500 zł, czyli 5 mln starych złotych,</u>
          <u xml:id="u-187.29" who="#TadeuszMoszyński">2) dla przewozów regularnych wykonywanych na określonych liniach komunikacyjnych obejmujących zasięgiem obszar:</u>
          <u xml:id="u-187.30" who="#TadeuszMoszyński">— gminy — 50 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.31" who="#TadeuszMoszyński">— m.st. Warszawy — 100 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.32" who="#TadeuszMoszyński">— województwa lub województw sąsiadujących — 100 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.33" who="#TadeuszMoszyński">— kilku województw lub całego kraju — 200 zł, czyli 2 mln starych złotych,</u>
          <u xml:id="u-187.34" who="#TadeuszMoszyński">3) dla przewozu osób taksówkami osobowymi na obszarze:</u>
          <u xml:id="u-187.35" who="#TadeuszMoszyński">— gminy pobiera się opłatę w wysokości 200 zł,</u>
          <u xml:id="u-187.36" who="#TadeuszMoszyński">— m. st. Warszawy — 300 zł.</u>
          <u xml:id="u-187.37" who="#TadeuszMoszyński">Jak widać opłaty te nie porażają swoją wysokością.</u>
          <u xml:id="u-187.38" who="#TadeuszMoszyński">W rozdziale 7 projekt ustawy zawiera stosowne zmiany w obowiązujących przepisach oraz zapisy niezbędne na okres przejściowy po wejściu w życie ustawy. Przewiduje się, że podmioty gospodarcze wykonujące zarobkowo regularne przewozy osób na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej oraz państwowe i spółdzielcze przedsiębiorstwa komunikacyjne obowiązane będą uzyskać koncesję na wykonywanie krajowego zarobkowego przewozu osób stosownie do niniejszej ustawy i przepisów wydanych na jej podstawie w okresie do 9 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MarekBorowski">Obecnie proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Króla w celu przedstawienia sprawozdania zawartego w druku nr 2392.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JanKról">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mógłbym wyłącznie nawiązać do wystąpienia pana posła Moszyńskiego i powiedzieć, że komisja wnosi o odrzucenie projektu ustawy z druku nr 545 o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy, dlatego że problematyka ta jest regulowana w ustawie dotyczącej koncesjonowania samochodowych przewozów osób, którą przed chwilą referował pan poseł Moszyński. W kilku słowach powiem jednak, dlaczego ustawa przez trzy lata zalegała w komisjach i dlaczego kwalifikowała się do odrzucenia.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#JanKról">Po pierwsze, zdaniem ekspertów i według opinii uzyskanych przez podkomisję i komisję, ustawa zawierała błąd w samym założeniu. Ustawa próbowała łączyć problematykę samorządu wybranej grupy zawodowej, w tym wypadku taksówkarzy, z uregulowaniem praw do wykonywania zawodu. Dodatkowo wyposażała w kompetencje natury publiczno-prawnej, tzn. w zakresie wydawania koncesji, organ czy też organizację bezpośrednio zainteresowane tym, w jakiej np. liczbie koncesje powinny być wydawane. Taka konstrukcja powodowała, że taksówkarze stawaliby się adwokatami we własnej sprawie, z pominięciem interesu klienta, z pominięciem interesu publicznego, z pominięciem stanowiska organów władz lokalnych, które odpowiadają między innymi za transport publiczny i transport indywidualny w miastach i w gminach.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#JanKról">Można powiedzieć, że na ustawie ciążył grzech pierworodny, z którego wyjście było bardzo trudne, prawie niemożliwe. Zarówno podkomisja, jak i połączone komisje nie popierały tego kierunku rozumowania środowiska taksówkarzy, które - trzeba to również wyraźnie powiedzieć - wcale nie w pełni solidarnie te rozwiązania popierało. Pewna grupa taksówkarzy optowała za tymi rozwiązaniami, ale równie pokaźna grupa inaczej zorganizowanych dzisiaj firm taksówkowych wcale tym rozwiązaniom nie dawała wsparcia. Natomiast to, że ustawa przez trzy lata nie była finalizowana, spowodowane było również dwiema przyczynami. Po pierwsze faktem, iż Sejm równolegle pracował nad problematyką samorządu gospodarczego, który miał również regulować problematykę samorządu taksówkarzy, poprzez włączenie taksówkarzy do ewentualnie powstałego samorządu gospodarczego. Po drugie, rząd przez dwa lata zapowiadał w miarę całościową regulację problematyki przewozów osobowych.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#JanKról">Niestety, nie doczekaliśmy się rządowego projektu ustawy i dopiero inicjatywa poselska, którą właśnie referował pan poseł Moszyński, tę problematykę próbuje uregulować. Dlatego zwracam się do Wysokiej Izby o poparcie wniosku połączonych komisji, które wnoszą o odrzucenie projektu ustawy z druku nr 545 o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MarekBorowski">Sejm ustalił w debacie nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 35 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Nycza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#KazimierzNycz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W swoim wystąpieniu chcę skoncentrować się na sprawozdaniu Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług i Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy, natomiast mój kolega klubowy, pan poseł Andrzej Szarawarski, przedstawi stanowisko klubu dotyczące projektu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#KazimierzNycz">Już po raz drugi przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wobec projektu ustawy o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy, zawartego w druku nr 545. Kiedy na 34 posiedzeniu Sejmu w dniu 28 października 1994 r. prezentowałem Wysokiej Izbie stanowisko klubu w pierwszym czytaniu, przedstawiłem wątpliwości dotyczące celowości uchwalenia tej ustawy, wynikające zarówno z przedłożonych opinii ekspertów, jak i zróżnicowanych ocen - często wzajemnie się wykluczających - wielu korporacji, stowarzyszeń i zrzeszeń transportu prywatnego z różnych regionów Polski.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#KazimierzNycz">Przypomnę, iż wątpliwości dotyczyły trzech zasadniczych problemów. Po pierwsze, celowości uchwalenia ustawy - w kontekście kilkudziesięciu tysięcy wykonywanych zawodów, z których tylko znikoma część doczekała się odrębnych regulacji ustawowych. Dotyczy to zawodów z jakichś powodów uznawanych za szczególne, a według wielu opinii zawód taksówkarza takim szczególnym zawodem nie jest.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#KazimierzNycz">Po drugie, chęć posiadania odrębnej reprezentacji zawodowej taksówkarzy nie wymaga dodatkowych unormowań prawnych, gdyż działający na własny rachunek mogą stworzyć - na podstawie ustawy z 30 maja 1989 r. o samorządzie zawodowym niektórych podmiotów gospodarczych (DzU nr 35 z 1989 r., poz. 194) - własne zrzeszenie transportu lub zrzeszyć się w izbie gospodarczej, natomiast zatrudnieni na podstawie umowy o pracę mogą założyć związek na podstawie ustawy o związkach zawodowych. Zarówno jedni, jak i drudzy mogą tworzyć stowarzyszenia na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (DzU nr 20 z 1989 r., poz. 104).</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#KazimierzNycz">I wreszcie, po trzecie, prawidłowości wykonywania zawodu taksówkarza nie rozwiąże ustanowienie przymusowego samorządu, tym bardziej że projektodawcy ustawy nie wyliczyli skutków finansowych, zapewne znaczących, które ponieśliby taksówkarze, a w ostatecznym rozliczeniu klienci, czyli pasażerowie taksówek.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#KazimierzNycz">Mimo wątpliwości klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, mając na względzie potrzebę ustanowienia regulacji prawnej chroniącej zarówno uzasadnione prawa pasażerów, jak też interesy ponad 150 tys. kierowców taksówek osobowych i bagażowych, opowiedział się za skierowaniem omawianego wówczas projektu do dalszej pracy w komisjach. W okresie przeszło dwóch lat od momentu pierwszego czytania projektu ustawy sejmowe komisje wielokrotnie powracały do jej rozpatrzenia, analizując przedkładane propozycje rządu, a także zapisy czterech innych projektów ustaw: Prawa o ruchu drogowym (druk nr 2378), Prawa przewozowego (druk nr 2207), ustawy o warunkach wykonywania międzynarodowego transportu drogowego (druk nr 1511) oraz poselskiego projektu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi (druk nr 2177).</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#KazimierzNycz">W efekcie intensywnych prac komisji, odbywających się przy aktywnym udziale przedstawicieli zrzeszeń transportu drogowego wszystkich sektorów, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej stwierdza, że cytowane cztery ustawy w sposób wyczerpujący konsumują propozycje wnioskodawców projektu ustawy o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy z druku nr 545. Z tych też względów klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, uznając wnioski Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej, akceptuje propozycję odrzucenia omawianego projektu z druku nr 545 w drugim czytaniu - z uwagi na uwzględnienie proponowanych regulacji prawnych w innych przedstawionych ustawach. Dalsze procedowanie nad tym projektem byłoby, naszym zdaniem, zbędnym dublowaniem rozpatrywanych już rozwiązań wychodzących naprzeciw oczekiwaniom środowisk taksówkarzy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Nyczowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że projekt ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób (druk nr 2391) jest rozpatrywany na tym samym posiedzeniu co projekt ustawy o wykonywaniu międzynarodowego transportu towarowego i osobowego. Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego umożliwi to ujednolicenie obowiązujących przepisów w zakresie osobowego transportu krajowego i międzynarodowego. Naszym zdaniem transport ludzi i towarów, jego sprawność i niezawodność to ważne ogniwo działalności gospodarczej, albowiem każdego dnia miliony naszych obywateli w różnych celach przemieszcza się z miejsca zamieszkania do miejsca pracy, nauki czy też wypoczynku. Duża ich część korzysta z odpłatnego transportu osobowego. Bardzo często słyszymy narzekania obywateli, szczególnie ze wsi i małych miast, w związku z kursowaniem autobusów, ich punktualnością czy też likwidacją poszczególnych linii. W gospodarce rynkowej wymagania pracodawców co do punktualnego rozpoczęcia pracy są bardzo duże, czasami decyduje to o zatrudnieniu, z kolei zaś brak połączeń komunikacyjnych — chodzi tu zwłaszcza o pracę na drugiej zmianie — uniemożliwia dużej części społeczeństwa wiejskiego zatrudnienie. Istniejące przepisy nie w pełni uwzględniają zmiany, jakie zaszły w ostatnich latach naszej transformacji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#JanŚwirepo">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego pozytywnie ocenia inicjatywę poselską dotyczącą projektu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi (druk nr 2177). Z zadowoleniem stwierdzamy, że komisje w swoim sprawozdaniu, zmieniając zasadniczo treść poselskiego projektu, stworzyły projekt ustawy precyzyjny, jednoznaczny w zapisach. Już sama zmiana tytułu ustawy mówi dużo - ustawa dotyczy warunków wykonywania krajowego drogowego przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#JanŚwirepo">W art. 2 precyzyjnie zapisano pojęcie przewozów nieregularnych, a także pojęcie linii komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#JanŚwirepo">Bardzo ważnym i nowym zapisem jest art. 4, który wprowadza obowiązek uzyskania zezwolenia na krajowy zarobkowy przewóz osób. Mamy nadzieję, że ten zapis w zasadniczy sposób zlikwiduje nieuczciwą konkurencję tzw. dzikich przewoźników.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#JanŚwirepo">Art. 7, 8 i 9 dokładnie wskazują, co powinien zawierać wniosek o udzielenie zezwolenia: na jakie przewozy, a więc regularne lub nieregularne, kto je wydaje, gdzie można odwołać się od decyzji. Zapisy te są nowe w stosunku do projektu poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#JanŚwirepo">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego zapis art. 10 jest bardzo ważny, gdyż określa kryteria, jakie powinny być spełnione przez podmioty gospodarcze, w celu uzyskania zezwolenia. Wprawdzie preferuje się przedsiębiorstwa duże i prężne ekonomicznie oraz organizacyjnie, jednak w znacznym stopniu eliminuje dotychczasową dowolność w uruchamianiu przewozów regularnych.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#JanŚwirepo">W art. 10 ust. 3 zobowiązuje się ubiegającego się o zezwolenie do przedstawienia projektu rozkładu jazdy, a także ustalonych z właścicielami przystanków i dworców zasad korzystania z tych obiektów. Wiemy, jakie problemy mają niektóre firmy przewozowe w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#JanŚwirepo">Projekt w art. 12 przedstawia jasne kryteria odnośnie do tego, kiedy zezwolenie będzie cofnięte. Umożliwi to szczególnie wójtom, burmistrzom, prezydentom miast i wojewodom sprawowanie nadzoru i kontroli w celu wyeliminowania wszelkich nieprawidłowości. Mówi o tym cały rozdział 5, a szczególnie art. 19.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#JanŚwirepo">Kończąc, chcę powiedzieć, że mamy nadzieję, iż ustawa po jej uchwaleniu będzie nie tylko pozytywnie wpływała na zaspokojenie potrzeb ludności, ale zapewni bezpieczeństwo i lepsze warunki podróżowania, umożliwiając jednocześnie egzekwowanie przez pasażerów roszczeń wynikających z niewłaściwego wykonywania przewozu.</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#JanŚwirepo">Będziemy głosowali za przyjęciem projektu ustawy w wersji przedstawionej przez komisję i za odrzuceniem projektu ustawy o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy (druk nr 545). Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Janowi Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Budnika z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#KrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności opowiada się za odrzuceniem sprawozdania właściwych komisji o projekcie ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób z druku sejmowego nr 2391. W naszej ocenie właściwe komisje sejmowe nie sprostały trudnemu zadaniu wprowadzenia takich rozwiązań prawnych, które, nie naruszając wolności gospodarczej, przyczyniłyby się do uregulowania rynku usług przewozowych. Prawodawca zawsze winien przestrzegać zasady ostrożnego i racjonalnego ingerowania w gospodarkę. W naszej ocenie propozycje zawarte w przedłożonym sprawozdaniu naruszyły te zasady, w rzeczywistości mogąc utrudnić rozwój sektora przedsiębiorstw przewozowych i w konsekwencji pogorszyć sytuację tych, którzy korzystają z usług przewozowych, czyli pasażerów.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#KrzysztofBudnik">W powiązaniu z regulacjami prawnymi dotyczącymi finansowania przewozów publicznych, zwłaszcza w części dotyczącej ich dotowania ze środków publicznych, wprowadzone koncesjonowanie jeszcze bardziej monopolizuje istniejący rynek przewozowy oraz petryfikuje istniejący układ przedsiębiorstw przewozowych.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#KrzysztofBudnik">W tym miejscu należy przywołać inne regulacje prawa przewozowego. Zwraca uwagę, że instytucja tak zwanego koordynatora rozkładu jazdy jest uregulowana w rozporządzeniu ministra transportu i gospodarki morskiej w sprawie przewozu osób i bagażu. Jak ważna jest to instytucja, dowodzą postanowienia rozporządzenia ministra finansów w sprawie ustalenia stawek dotacji przedmiotowych do pasażerskich przewozów autobusowych i kolejowych. Według tych przepisów dotację przedmiotową do pasażerskich przewozów autobusowych mogą otrzymać wyłącznie przewoźnicy świadczący usługi przewozu osób, jeżeli realizują je zgodnie z rozkładem jazdy uzgodnionym przez wszystkich przewoźników na obszarowych konferencjach rozkładu jazdy. Już obecnie ze strony prywatnych przewoźników podnoszony jest zarzut, że taki stan prawny jest dla nich dyskryminujący, gdyż obowiązujący system koordynacji pozbawia ich możliwości otrzymania dotacji. Przez to muszą uczestniczyć na rynku usług przewozowych na gorszych warunkach, gdyż przewoźnicy dominujący na rynku taką dotację otrzymują.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#KrzysztofBudnik">Oceniając ten system koordynacji, należy zakwestionować zgodność tych przepisów z obowiązującymi standardami konstytucyjnymi. Przepis art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przewozowe upoważnił ministra transportu i gospodarki morskiej do koordynacji systemu trybu uzgadniania rozkładów jazdy. Tymczasem minister transportu i gospodarki morskiej w rozporządzeniu w sprawie przewozu osób i bagażu w § 4 ust. 2 wskazał jedynie, że koordynację rozkładów jazdy wykonuje określona przez niego jednostka organizacyjna, nie regulując tego w tym rozporządzeniu. W ten sposób nie tylko sama norma delegująca nie zawiera określenia szczegółowego zakresu spraw przekazanych do uregulowania oraz wytycznych dotyczących treści aktu podustawowego, ale doszło także do naruszenia zasady zakazu przekazywania swoich kompetencji innemu organowi, właśnie nie dookreślonej jednostce organizacyjnej. Z uzyskanych informacji wynika, że minister transportu i gospodarki morskiej powołanie koordynatorów zlecił Polskiej Izbie Gospodarczej, która na te stanowiska powołała np. dyrektorów PKS.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#KrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oceniając proponowane regulacje, należy odnieść się do niedawnego stanu komunikacji w Polsce. Wszyscy pamiętamy stan permanentnego braku autobusów, ścisku, ogólnego bałaganu, gdy nie zawsze udawało nam się zabrać danym kursem do domu z przystanku, bo autobus był przepełniony, gdy staraliśmy się wsiadać na przystankach początkowych, a autobus często zatrzymywał się w pewnej odległości za przystankiem na linii komunikacyjnej, aby pasażerowie mogli wysiąść, ale nie wszyscy mogli zdążyć z danego przystanku do niego wsiąść.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#KrzysztofBudnik">Nie wydaje się, aby proponowany obecnie system koncesjonowania przewozów był konieczny w rozwiązaniu niektórych patologicznych zjawisk, jak nieuczciwa konkurencja między niektórymi przewoźnikami, polegająca na swoistym podbieraniu sobie pasażerów. Pojawiają się wręcz głosy, że aby móc korzystać z dotacji państwowych, prywatni przewoźnicy powinni podnieść ceny przewozów, bo są tańsi niż duże przedsiębiorstwo państwowe PKS czy inni przewoźnicy na krótszej trasie.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#KrzysztofBudnik">W ocenie Klubu Parlamentarnego Unii Wolności po początkowym okresie dużej wolności gospodarczej, dzięki któremu znacznie rozwinęła się przedsiębiorczość przewozowa, rzeczywiście potrzebne są pewne regulacje tego rynku. Jednak powinny one zmierzać przede wszystkim do określenia czytelnych kryteriów przedmiotowych, od spełnienia których powinno być uzależnione prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na przewozie osób. Regulacje te mogłyby przede wszystkim dotyczyć stanu technicznego pojazdów samochodowych, kwalifikacji kierowców, zabezpieczenia pełnej odpowiedzialności cywilnej przewoźników wobec pasażerów poprzez odpowiedni system ubezpieczeń oraz gwarancji obsługi linii komunikacyjnej w pełnym zakresie, także w części o niskiej rentowności czy wręcz deficytowej. Wydaje się, że funkcje koordynatora rozkładu jazdy powinny być powierzone administracji lokalnej, nie tylko zainteresowanej, ale i odpowiedzialnej za stan komunikacji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#KrzysztofBudnik">Rozwiązania wymaga również problem korzystania z przystanków. Jako część drogi publicznej powinny być one dostępne dla wszystkich przewoźników, oczywiście przy jednakowej odpłatności w celu gromadzenia środków na utrzymanie ich we właściwym stanie technicznym i czystości. Przy tym stan regulacji prawnej nie może w większym stopniu utrudniać konkurencji między samymi przewoźnikami. Zachowanie tej konkurencji jest bowiem konieczną przesłanką dla podwyższania jakości przewozów i obniżania cen biletów, w czym żywotnie zainteresowani są pasażerowie, a głęboki system koncesyjny zawsze zagraża rozwojowi przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#KrzysztofBudnik">Odnosząc się do szczegółowych regulacji projektu ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób, zawartego w sprawozdaniu Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej z druku sejmowego nr 2391, chciałbym przedstawić szereg zastrzeżeń. Przede wszystkim należy zauważyć, że gdy nie dokonujemy istotnych zmian w ustawie Prawo przewozowe oraz w systemie dotowania przewozów pasażerskich, to tworzony mechanizm koncesyjny w istotny sposób ogranicza możliwość rozwoju nowych przedsiębiorstw przewozowych, a nawet zagraża istnieniu już działających, wyraźnie faworyzując dużych, państwowych przewoźników zasilanych z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#KrzysztofBudnik">Nie jest zrozumiałe, dlaczego w myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 projektu przedsiębiorca musi mieć wykształcenie wyższe, i to o wskazanym kierunku: ekonomiczne, techniczne lub prawnicze. Jest to istotne ograniczenie swobody podejmowania działalności gospodarczej, które nie wydaje się konieczne w demokratycznym państwie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#KrzysztofBudnik">Podobne zdziwienie budzi postanowienie art. 10 ust. 1 pkt 3 projektu, zawierające przesłankę negatywną uprzedniej niekaralności, i to bez rozróżnienia, czy chodzi o przestępstwa umyślne, czy nieumyślne. Mówi się na przykład, że przedsiębiorca nie może być uprzednio karany za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym, a przecież w tej kategorii mieszczą się również sprawcy nieumyślnych wypadków drogowych, a więc występków, które mogą przydarzyć się każdemu kierowcy. Zauważmy, że niektórzy posłowie obecnej kadencji byli sprawcami wypadków drogowych i nikomu nie przyszło do głowy, aby żądać od nich zrzeczenia się mandatu poselskiego. A więc sprawca wypadku drogowego może być posłem, ale nie może prowadzić własnego, małego przedsiębiorstwa przewozowego. Wydaje się, że narusza się tutaj nie tylko zasadę proporcjonalności, ale działa wbrew zdrowemu rozsądkowi.</u>
          <u xml:id="u-195.11" who="#KrzysztofBudnik">Ten sam wymóg według art. 10 ust. 2 stawia się kierowcom zatrudnianym przez przedsiębiorcę. Mam wrażenie, że w ten sposób projektodawcy wkraczają w kompetencję sądów, które z mocy Kodeksu karnego są uprawnione do stosowania kary dodatkowej zakazu wykonywania danego zawodu lub prowadzenia pojazdów mechanicznych. W tym wypadku jednak ustanawia się swoistą karę dodatkową o charakterze bezwzględnym, niezależnie od stopnia zawinienia, rozmiarów skutków wypadku drogowego i rzeczywistego zagrożenia danej osoby dla bezpieczeństwa w ruchu lądowym.</u>
          <u xml:id="u-195.12" who="#KrzysztofBudnik">Inną regulacją budzącą sprzeciw jest art. 10 ust. 3 projektu, według którego ubiegający się o koncesję na przewozy osób musi przedstawić projekt rozkładu jazdy uzgodniony na zasadach określonych w Prawie przewozowym oraz ustalone z właścicielami przystanków zasady korzystania z nich. Pozornie przepisy te wydają się racjonalne. Gdy jednak weźmiemy pod uwagę opisane wcześniej zasady przeprowadzania tych uzgodnień przez koordynatorów oraz uwzględnimy stosunki własnościowe obecnych przystanków należących do zarządów dróg, gmin i PKS, to warunek ten może stać się nieosiągalny dla przewoźników prywatnych. Tryb uzgodnień koordynacji rozkładu jazdy oraz korzystania z przystanków nie podlegają bowiem żadnej kontroli administracyjnej ani przetargowej. Zawarcie tych porozumień uzależnione jest wyłącznie od mających pozycję monopolistyczną publicznych przewoźników i obecnych dysponentów przystanków, którzy w sposób naturalny będą zainteresowani nie tyle sprawną organizacją komunikacji publicznej, co ochroną własnych przedsiębiorstw przewozowych.</u>
          <u xml:id="u-195.13" who="#KrzysztofBudnik">Wątpliwości budzi także kolejny przepis art. 10 ust. 6 zawierający delegację dla ministra transportu i gospodarki morskiej do określenia w drodze rozporządzenia dodatkowych warunków kwalifikacyjnych stosowanych wobec przedsiębiorców i zatrudnianych przez nich kierowców. Przede wszystkim narusza to zasadę ustawowego regulowania wszelkich ograniczeń w prowadzeniu działalności gospodarczej, a nadto taka konstrukcja normy delegującej jest wręcz sprzeczna z art. 92 niedawno uchwalonej konstytucji. Według tego przepisu upoważnienie do wydania rozporządzenia musi zawierać szczegółowe wskazanie zakresu spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu podustawowego. Niestety art. 10 ust. 6 projektu nie spełnia tych standardów konstytucyjnych i trudno przewidzieć, czego mogą dotyczyć ewentualne dodatkowe warunki kwalifikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-195.14" who="#KrzysztofBudnik">Nieczytelne i nieostre są też kolejne przepisy projektu. Art. 12 ust. 1 pkt 2 mówi o przekroczeniu uprawnień - nie wiadomo jakich i w jakim stopniu, a art. 12 ust. 2 pkt 3 o naruszeniu przepisów - także nie wiadomo których i w jakim stopniu. Są to regulacje bardzo ważne, bo mogą stanowić podstawę cofnięcia zezwolenia na przewóz osób. Analogiczne zastrzeżenia należy odnieść również do przepisów art. 15 pkt 2 czy art. 16 ust. 1 pkt 3 projektu. Z kolei w art. 16 ust. 4 projektu ukryta jest kolejna sankcja karna, ustalająca trzyletni okres zakazu uzyskania ponownej koncesji, i to niezależnie od przyczyn jej pozbawienia, także nie zawinionych przez przedsiębiorcę.</u>
          <u xml:id="u-195.15" who="#KrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym stanie Klub Parlamentarny Unii Wolności nie może poprzeć przedłożonego projektu ustawy - aczkolwiek dostrzegamy potrzebę wprowadzenia regulacji, które porządkowałyby rynek usług przewozowych - przede wszystkim z uwagi na naruszenie tak zasady równego traktowania wszystkich przewoźników, jak i interesów pasażerów, może nawet przede wszystkim pasażerów. Mając jednak świadomość silnej woli uchwalenia jeszcze w tej kadencji przedmiotowej ustawy, wnosimy dodatkowo poprawki, które w naszym przekonaniu mogą złagodzić słabości omawianego projektu.</u>
          <u xml:id="u-195.16" who="#KrzysztofBudnik">Jednocześnie popieramy wniosek o odrzucenie projektu ustawy o zawodzie taksówkarza i samorządzie taksówkarzy. Regulacje dotyczące tzw. przewozów taksówkowych powinny znaleźć się w ogólnej ustawie o przewozie osób, natomiast tworzenie odrębnego samorządu zawodowego taksówkarzy uważamy za nieuzasadnione. Nie jest to bowiem odrębny zawód zaufania publicznego, wymagający szczególnej wiedzy i wiążący się ze sprawowaniem części władzy publicznej. Bardziej zbliżony jest do zawodu obejmowanego strukturą związku zawodowego, tak jak to jest regulowane w innych państwach. Natomiast występujące w niektórych dużych miastach zjawiska patologiczne mogą być zlikwidowane ogólnymi regulacjami prawnymi, powierzonymi przede wszystkim władzom lokalnym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Budnikowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MarekBorowski">Proszę pana posła Tadeusza Moszyńskiego o zabranie głosu w imieniu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#TadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o samorządzie taksówkarzy i zawodzie taksówkarza jest projektem podpisanym przez posłów Unii Pracy. Dlatego jestem w trochę trudnej sytuacji, ponieważ koleżanki klubowe, koledzy klubowi podpisali ten projekt ustawy z myślą, że jest to ustawa bardzo potrzebna i stosunkowo pilna. Faktem jest, że częściowo sprawy regulowane przez tamtą ustawę są regulowane w ustawie o warunkach wykonywania krajowego zarobkowego przewozu osób. Ale ta regulacja, przedstawiona dzisiaj, jest regulacją bardzo ogólną. Jest regulacją na tyle ogólną, że będzie musiała zostać wypełniona treścią, z różnym skutkiem. Mamy świadomość tego, że jest tam parę momentów, w których ta regulacja może się okazać niewystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#TadeuszMoszyński">Przyznaję panu posłowi sprawozdawcy, że znaleźć wyjście było bardzo trudno, z tej przedstawionej materii zrobić ustawę dobrą było naprawdę trudno. Zgadzamy się również z pewnymi zarzutami skierowanymi przeciwko tej ustawie. Ale, po pierwsze, nie mogę się zgodzić z twierdzeniem pana posła Nycza, który mówił o bardzo intensywnych pracach w podkomisji. Te prace intensywnymi nie były. Trzy lata trwało oczekiwanie na inną regulację. I myślę, panie pośle Król, panie pośle przewodniczący podkomisji, że przez te trzy lata była możliwość poprawienia tej ustawy, wprowadzenia jej w życie i w żaden sposób nie kolidowało to ani z obecnie uchwalaną ustawą, ani z ustawą o samorządzie gospodarczym. Byłaby to po prostu odrębna regulacja kwestii taksówkarzy, być może lepsza od tych, które są przedstawione dzisiaj, i tych, które ewentualnie byłyby przedstawione w ustawie o samorządzie gospodarczym. Dlatego, cóż, godzimy się z wnioskiem, wstrzymamy się od głosowania w tej sprawie, ale ubolewamy, że nie wykorzystano szansy, którą, jak myślę, stworzyliśmy w dobrej wierze.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Moszyńskiemu z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#MarekBorowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szarawarskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#AndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób od dawna jest oczekiwana przez przewoźników. Jej głównym celem jest wzrost bezpieczeństwa przewożonych pasażerów i likwidacja nieuczciwej konkurencji między przewoźnikami.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#AndrzejSzarawarski">Prace nad tą ustawą trwają już od kilku lat. Dla wszystkich jest jasne, że stosowane obecnie przy wykonywaniu zarobkowego przewozu osób ogólne przepisy wynikające z ustawy o działalności gospodarczej oraz ustawy Prawo przewozowe okazują się w praktyce niewystarczające i wymagają uzupełnienia przez opracowanie odrębnych uregulowań prawnych, uwzględniających specyfikę tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#AndrzejSzarawarski">Pan poseł Budnik poddał przed chwilą druzgocącej krytyce tę ustawę, proponując jej odrzucenie. Oczywiście można ją odrzucić, tylko stan dzisiejszy jest anormalny. Dzisiaj mamy z jednej strony przedsiębiorstwa obciążone całą infrastrukturą, całym pakietem obowiązków związanych z wykonywaniem usługi publicznej. Z drugiej strony mamy przewoźników prywatnych korzystających ze złotej wolności, nie płacących za przystanki, jeżdżących bez rozkładu jazdy, jeżdżących pojazdami nie spełniającymi żadnych wymogów technicznych. To są fakty, z którymi mamy do czynienia na co dzień. Wolność działalności gospodarczej nie oznacza dzikiej partyzantki, stąd ta regulacja. Zgadzam się, że w dużej mierze jest ona może i niedoskonała i w przyszłości trzeba będzie ją doskonalić, ale jednak na obecnym etapie jest niezbędna. Nie zgadzam się również ze stanowiskiem, że preferuje ona przewoźników państwowych kosztem przewoźników prywatnych. Nic podobnego, panie pośle. Z dotacji przedmiotowej do przewozów pasażerskich korzysta kilkadziesiąt przedsiębiorstw prywatnych. Łatwo to sprawdzić w Ministerstwie Finansów. Tylko że to są przedsiębiorstwa, które właśnie podejmują działalność na zasadzie uzgodnionego rozkładu jazdy, na zasadzie spełniania tych wymogów, jakie przy udzielaniu dotacji minister finansów w uzgodnieniu z ministrem transportu stawia. Na tej samej zasadzie część przedsiębiorstw państwowych nie korzysta z tych dotacji, bo nie spełnia warunków i na tej samej zasadzie wiele przedsiębiorstw prywatnych korzysta z dotacji, bo - mówiąc krótko - spełnia te warunki. Głównym celem projektowanej ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu jest zatem stworzenie warunków do prawidłowego funkcjonowania przewozów osób zarówno od strony firm przewozowych, bez względu na to, czy one są prywatne, czy państwowe, jak również zabezpieczenia interesu przewożonych pasażerów, korzystających z tych usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#AndrzejSzarawarski">Projekt ustawy jest zbieżny z przepisami Unii Europejskiej w zakresie zasad prowadzenia zarobkowego przewozu osób oraz obowiązku przedsiębiorców prowadzących ten rodzaj działalności gospodarczej. Nigdzie w Europie, nawet w Stanach Zjednoczonych, tej działalności nie prowadzi się bez żadnych regulacji. Są stawiane określone wymagania, które każdy przewoźnik musi spełniać i dopiero wtedy uzyskuje zezwolenie na prowadzenie tej działalności. U nas do tej pory właściwie takich kryteriów nie ma.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#AndrzejSzarawarski">Ustawa określa warunki wykonywania krajowego zarobkowego przewozu osób, realizowanego pojazdami samochodowymi zarówno nie będącymi taksówkami, jak i taksówkami. Można zgodzić się, że dla taksówek mogła być oddzielna regulacja. Natomiast dzisiaj nie ma żadnej regulacji i nikt w Polsce nie ma wpływu na taksówkarzy. Wystarczy się zarejestrować na podstawie ustawy o działalności gospodarczej. Krzywdzony pasażer nie ma nic do powiedzenia, może się tylko sądzić z taksówkarzem, co jest w praktyce niemożliwe, bo jest to proces często wieloletni. Nic nie ma do powiedzenia samorząd lokalny, nawet w takiej kwestii, jak liczba taksówek w mieście, co się wiąże z posiadaniem odpowiedniej infrastruktury, np. miejsc postojowych dla taksówek. Nie ma więc żadnych regulacji. Liczba skarg, jakie napływają do wszystkich instytucji, od samorządów po komisje sejmowe, jest przerażająca. Niedawno miałem program w telewizji na temat tej ustawy. Jedna pani z przerażeniem opowiadała, jak poprzedniego dnia w Sosnowcu taksówkarzowi odpadła noga i okazało się, że jest inwalidą bez nogi. Kazała zatrzymać taksówkę i wysiadła z przerażeniem. Proszę państwa, to są anormalne sytuacje, które muszą podlegać regulacji. Zgodnie bowiem z proponowaną regulacją działalność gospodarcza, polegająca na wykonywaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi, wymagać musi zezwolenia. Z obowiązku zezwolenia wyłączone oczywiście zostały w tej ustawie przewozy na potrzeby własne, czyli niezarobkowe. Przedsiębiorca natomiast, który zamierza prowadzić krajowy zarobkowy przewóz osób, musi spełniać trzy kryteria jakościowe: kryterium dobrej reputacji, kryterium gwarancji finansowej i kryterium kwalifikacji zawodowej. Przy czym w pojęciu kwalifikacji zawodowych mieści się oczywiście również kryterium wymagane z tytułu innej ustawy, Prawo o ruchu drogowym, kryterium zdrowia dla kierowców. Niestety, znowu gdyby wziąć pod uwagę tylko taksówkarzy, to jest wśród nich wielu rencistów mających renty inwalidzkie z tytułu różnych schorzeń, od zawałów serca, chorób kręgosłupa, na padaczce skończywszy. A więc dla ludzi wykonujących przewozy zarobkowe te kryteria muszą zostać zaostrzone i ustawa idzie w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#AndrzejSzarawarski">Na podstawie ustawy zostaną wydane trzy rodzaje zezwoleń: zezwolenie na przewozy regularne na określoną linię komunikacyjną; zezwolenie na przewozy nieregularne na określonym obszarze i zezwolenie na przewóz osób taksówką na określony pojazd i obszar. Ustawa określa również organy właściwe do udzielania tego zezwolenia, jego odmowy lub cofnięcia, zmiany lub stwierdzenia wygaśnięcia zezwolenia, i to w zależności zarówno od siedziby, jak i miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, gdzie właściwymi organami są wójt, burmistrz, prezydent miasta, wojewoda lub minister transportu. Udzielenie czy cofnięcie zezwolenia na prowadzenie regularnych przewozów osób na określonej linii komunikacyjnej wymaga uzgodnienia z właściwymi - ze względu na obszar prowadzonej działalności - wojewodami. Ustawa określa także sytuacje, w których następuje cofnięcie lub wygaśnięcie zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#AndrzejSzarawarski">Przedsiębiorca ubiegający się o zezwolenie na przewozy regularne jest obowiązany przedłożyć organowi udzielającemu zezwolenia projekt rozkładu jazdy uzgodnionego na zasadach koordynacji, określonych w przepisach prawa przewozowego, oraz ustalone z właścicielami przystanków zasady korzystania z tych obiektów, przy czym opłaty za korzystanie z przystanków i dworców mają być ustalane dla przewoźników na równych prawach. To jest właśnie jeden z warunków wyrównania konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#AndrzejSzarawarski">Natomiast co do koordynatorów rozkładów jazdy, poszliśmy w kierunku, który wydaje się bardzo słuszny, w kierunku intencji pana posła. Przestał się tym zajmować organ administracji państwowej, zlecił to organowi samorządu gospodarczego, który zrzesza zarówno przedsiębiorstwa państwowe, jak i prywatne. Dziś koordynację rozkładów jazdy prowadzi Polska Izba Transportu Samochodowego i Spedycji, czyli organ samorządu gospodarczego. Jak do tej pory konfliktów z tego tytułu nie odnotowano, np. że kogoś nie dopuszczono czy ustawiono nie tak, jak się powinno. Po prostu wszędzie odbywają się odpowiednie konferencje rejonowe i jest to stały, ustalony od lat sposób regulowania tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#AndrzejSzarawarski">Do kontroli działalności gospodarczej posiadacza zezwolenia uprawniony jest zarówno organ udzielający zezwolenia, jak i inny organ państwowy, wyspecjalizowany w kontroli danego rodzaju działalności - jeśli zostanie mu to powierzone przez organ, który udzielił zezwolenia. Do kontroli dokumentów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, polegającą na realizowaniu przewozów drogowych osób, uprawniona jest także Policja. To jest również pewne novum. Dzisiaj praktycznie nikt nie może kontrolować pracy taksówkarza, o ile nie przekracza on przepisów drogowych, ale to wynika z innej ustawy; nikt też nie może kontrolować pracy przewoźnika wykonującego przewóz autobusem - poza tym, czego wymaga Prawo o ruchu drogowym. Natomiast ta ustawa pozwala na kontrolowanie rzetelności przestrzegania rozkładu jazdy, rzetelności wykonywania przyjętych przez przewoźników zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#AndrzejSzarawarski">Wydaje się nam, że jest to ustawa, która wprowadzi w środowisku przewoźników pasażerskich bardzo duże zmiany w zakresie zdyscyplinowania, wyrównania konkurencji, wzrostu troski o pasażera, a także o stan techniczny pojazdu. Ponieważ ci, którzy albo źle wykonują ten zawód, albo wykonują go za pomocą pojazdów nie spełniających odpowiednich kryteriów, będą musieli z tego zawodu po prostu odejść.</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#AndrzejSzarawarski">Mimo zrozumienia dla wielu uwag, jakie wnosił pan poseł Budnik, uważam, że na obecnym etapie są one nie do zrealizowania. Myślę, że w miarę upływu czasu, w miarę porządkowania sytuacji można zmieniać i rygory ustawowe dotyczące tych regulacji. Natomiast dzisiaj w miejsce braku regulacji trzeba wprowadzić choćby takie, które przywrócą w miarę normalny stan i poczucie bezpieczeństwa pasażerom. Dlatego nasz klub odnosi się do tej ustawy pozytywnie i będzie głosować za przyjęciem sprawozdania przedstawionego przez komisje. Natomiast z uwagi na to, że poprawki, które zgłosił pan poseł Budnik, jakby tworzą inną filozofię tej ustawy, będziemy głosować przeciwko przyjęciu tych poprawek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Szarawarskiemu z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Gajdę.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#MarekBorowski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#MarekBorowski">Pan poseł Mirosław Małachowski z Unii Pracy, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MirosławMałachowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Pracy uważa, że dobrze się stało, iż możemy dziś uczestniczyć w drugim czytaniu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi. Od kilku lat zabiegaliśmy o unormowanie tej dziedziny usług. Cieszy nas fakt, że chociaż późno, część osób w tej Izbie i w kraju dojrzała już do zrozumienia faktu, że gospodarka, usługi, rolnictwo muszą podlegać przynajmniej w części planowaniu, regulacji; nie może się to odbywać całkowicie bez reguł, „na dziko”, w myśl zasady: kto silniejszy, ten ma prawo. Mieliśmy i mamy wiele przykładów negatywnego działania silniejszego. W wielu miastach za przewozami stoją dobrze zorganizowane grupy, które ustalają ich ceny, utrudniając nie opłacającym się podmiotom świadczenie usług.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#MirosławMałachowski">Ustawa zmusza podmioty gospodarcze do uzyskania zezwolenia, daje możliwość ucywilizowania tej dziedziny usług. Gminni, wojewódzcy koordynatorzy jazdy będą mogli sprawić, że nierzetelni przewoźnicy będą wykluczeni z działalności. Uważamy, że gminy, dbając o środowisko naturalne, nie będą udzielały zezwoleń na świadczenie usług w wypadku pojazdów, których silniki ponad normę zatruwają atmosferę, że mieszkańcy gmin będą mogli od swojej władzy żądać komunikacji miejskiej, taksówek nie zatruwających środowiska naturalnego, a także czystych i schludnych przystanków.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#MirosławMałachowski">Sprawa lokalizacji przystanków będzie nastręczała podmiotom chcącym wykonywać usługi przewoźników wiele trudności. Sprawy własności terenu często są jeszcze nie uregulowane, a interes publiczny wielokrotnie przegrywa z prywatnym. Jesteśmy zdania, że przystanki powinny być udostępniane wszystkim przewoźnikom. Ani ustawa, ani rozporządzenie wykonawcze nie regulują tej sprawy do końca. Godzimy się z takim rozwiązaniem, gdyż przy dzisiejszym stanie prawa zapisy dające pierwszeństwo użyteczności publicznej nie oparłyby się w Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#MirosławMałachowski">Do projektu ustawy są już przygotowane rozporządzenia wykonawcze; wynika z nich, że opłaty za wydanie zezwolenia na działalność przewozową nie są zbyt wygórowane. Cieszy to, gdyż nie będzie powodu do nadmiernego podniesienia cen usług.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#MirosławMałachowski">Unia Pracy chciałaby, aby w rozporządzeniu wykonawczym unormować sposób udzielenia zezwolenia na taksówki. Uważamy, że reguły wydawania zezwoleń na działalność w tej dziedzinie powinny być precyzyjne i jednolite, tak aby wydanie zezwolenia nie było źródłem dodatkowego zarobku dla urzędnika, decydenta w tej dziedzinie. Jesteśmy za takim rozwiązaniem, aby taksówki były powszechnie dostępne, a jeśli chodzi o ich liczbę, powinna ona oscylować w dolnych granicach, tzn. 1 taksówka na 500–600 mieszkańców, aby nie wróciły czasy, gdy taksówki były niedostępne, a przewoźnik zachowywał się jak pan i władca.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#MirosławMałachowski">Odnośnie do wniosków mniejszości zamieszczonych w druku nr 2391-A Unia Pracy będzie głosowała przeciw ich przyjęciu. Przyjęcie nawet części tych wniosków sprawiłoby, że pozostałby stan obecny, w którym uczciwy, sumienny, płacący wszystkie podatki przewoźnik musi przegrać z podmiotem gospodarczym, który nie płaci całości podatku, nie partycypuje w utrzymaniu przystanków, nie prowadzi regularnych kursów, a przy małym obciążeniu linii go nie ma. Przy dalszym utrzymywaniu obecnego stanu stali przewoźnicy ogłoszą w końcu bankructwo, a pasażer, na którym nam przede wszystkim zależy, będzie przewożony tylko wtedy, kiedy to się będzie opłacało, przy dużym natężeniu ruchu, a przy małym będzie musiał korzystać ze swojego pojazdu, ewentualnie z taksówki. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Małachowskiemu z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#MarekBorowski">Proszę, pan poseł Krzysztof Budnik z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#KrzysztofBudnik">Korzystając jeszcze z czasu, który pozostał do dyspozycji klubowi, chciałbym odnieść się do kilku zasadniczych, jak nam się wydaje, kwestii.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#KrzysztofBudnik">Przede wszystkim chciałbym podkreślić, że w naszej ocenie wpływ na stan usług przewozowych na rynku ma i powinien mieć przede wszystkim pasażer. To właśnie rynek za sprawą decyzji pasażerów korzystających z usług przewozowych powinien implikować ocenę tego, który przewoźnik jest dobry, a który niewłaściwie wywiązuje się ze swoich zadań. Natomiast na pewno pasażer nie powinien być skazany na tych przedsiębiorców, którzy będą spełniać wskazane w systemie koncesyjnym warunki.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#KrzysztofBudnik">Jeszcze raz podkreślę — w zasadzie po swoim wystąpieniu nie uzyskałem oceny tego ze strony przedstawicieli innych klubów parlamentarnych — że niezrozumienie budzi bezwzględny charakter normy art. 10 ust. 1 pkt 3, w którym sama karalność za przestępstwo spowodowania niewielkiego wypadku drogowego, naruszenia prawa karnego skarbowego, co może nieumyślnie popełnić każdy z nas, pozbawia prawa prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług przewozowych. Norma konstytucyjna mniej więcej stanowi, że można ograniczać wolność działalności gospodarczej tylko w drodze ustawy i tylko w wypadkach niezbędnych w demokratycznym państwie prawnym. W naszej ocenie rozwiązanie polegające na takiej cenzurze dotyczącej uczciwości czy szczególnych kwalifikacji jest po prostu nadregulacją o charakterze administracyjnym i nie znajduje dostatecznego uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#KrzysztofBudnik">Jest też kwestia dostępu do przystanków. Mój przedmówca pięknie powiedział, że w jego ocenie każdy przystanek powinien być dostępny dla każdego przedsiębiorcy po spełnieniu innych, niezależnych od tego elementu regulacji, warunków. Ale problem jest w tym, że ta ustawa tego nie gwarantuje. Właściciel przystanku może udostępnić przystanek albo nie udostępnić go, kierując się własnymi ocenami, własnymi kryteriami. Sam zaś zapis o równoprawnych warunkach dla wszystkich przewoźników w naszej ocenie nie jest wystarczający.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#KrzysztofBudnik">Na zakończenie chciałbym powiedzieć w imieniu Unii Wolności, że to nie jest tak, że nie dostrzegamy potrzeby jakichkolwiek regulacji rynku przewozowego, bo widzimy, że ze względu na bezpieczeństwo jest to potrzebne. Potwierdzamy tę intencję, wnosząc kolejne poprawki. Nie zdążyliśmy tego przygotować na posiedzenie komisji sejmowych, ale dołączamy kolejne poprawki, które w naszej ocenie rozluźnią regulacje tej ustawy i przystosują je do rzeczywistych potrzeb, jeśli chodzi o regulację administracyjną tej części działalności gospodarczej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Stanisław Pawlak z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#StanisławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobrze się stało, że rozpatrujemy w dniu dzisiejszym sprawozdanie połączonych komisji o poselskim projekcie ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi. Na szczególne wyróżnienie zasługuje uregulowanie w art. 17 kompetencji gmin, które będą mogły określić limit wydawanych nowych zezwoleń na zarobkowy przewóz osób taksówkami.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#StanisławPawlak">Pozytywnie też należy ocenić art. 10 ust. 4, który mówi o opłatach za korzystanie z przystanków i dworców dla przewoźników. Tego w dniu dzisiejszym brakuje. Z chwilą wejścia w życie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku, w gminach pojawiły się problemy ze sprzątaniem tych obiektów. Oczywiście wszyscy przewoźnicy chcieliby z nich korzystać, ale nie płacąc za to i nie sprzątając. Ta ustawa na pewno wniesie dużo dobrego.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#StanisławPawlak">Ponieważ czasu jest niewiele, chciałbym powiedzieć, że gdy słuchałem posła sprawozdawcy pana Muszyńskiego oraz wszystkich, którzy zabierali głos, nasunęły mi się pytania do rozdz. 3, mówiącego o zarobkowym przewozie osób taksówkami. Oczywiście moją wątpliwość budzi zapis w pkt. 2, który mówi, że jeżeli zezwolenie będzie wydawane na obszar gmin sąsiadujących poza gminą macierzystą, to musi to się odbyć po uprzednim zawarciu porozumienia wszystkich gmin mieszczących się na terenie tego obszaru. Mam wątpliwość, czy takie uregulowanie jest konieczne w sytuacji, gdy w ust.2 pisze się, że się dopuści jednak wykonywanie przewozu z obszaru określonego w zezwoleniu poza ten obszar, lecz bez prawa świadczenia usług przewozowych poza obszarem określonym w zezwoleniu z wyjątkiem przewozu wykonywanego w drodze powrotnej. Interpretacja tych przepisów, moim zdaniem, będzie budziła wiele wątpliwości. Trudno udowodnić, czy przewoźnik wraca z pasażerem, czy jedzie w przeciwną stronę. Dzisiaj wprawdzie nie ma żadnych regulacji, ale trudno będzie moim zdaniem doprowadzić do porozumiewania się gmin, ażeby można było świadczyć transport zarobkowy taksówką. Drugą moją wątpliwość budzi zapis w art.15, jeżeli chodzi o wymogi, jakie powinni spełnić kierowcy i przedsiębiorca, którzy będą osobiście wykonywać przewozy: nie byli karani za przestępstwo skarbowe, przeciw bezpieczeństwu w ruchu lądowym, przeciwko zdrowiu i życiu oraz przeciw mieniu lub dokumentom. I teraz mam pytanie. Chodzi tu o bezpieczeństwo w ruchu lądowym. Czy orzeczenie kolegium do spraw wykroczeń będzie wykluczało kierowcę taksówki zarobkowej? A weźmy pod uwagę kierowców przedsiębiorstw zawodowych pozataksówkowych. Przecież kierowcą pojazdu osobowego może być osoba, która była karana. Nie ma nigdzie w przepisach takiego zakazu. W związku z tym mam pytanie do pana posła, czym się kierowały połączone komisje, ażeby taki ostry zapis wprowadzić w stosunku do tych osób, które są tym bardziej narażone na karanie nawet przez kolegia do spraw wykroczeń, chociażby za przekroczenie dopuszczalnych, maksymalnych prędkości. Wydaje mi się, że ten przepis formułowany jest zbyt ostro. Natomiast bardzo dobrze moim zdaniem, że jest zapis, który mówi, że zezwolenia udziela się, jeżeli osoba taka nie jest zatrudniona w pełnym wymiarze w innym zakładzie. Oczywiście przepisy dodatkowe, czyli Prawo o ruchu drogowym, stawia dodatkowe wymogi wobec osób, które będą kierować taksówkami przewożącymi pasażerów. To jest uregulowane w Prawie o ruchu drogowym. Chciałbym jednak, żebyśmy uwzględnili osobiste zdarzenia na drodze i nie wykluczali tutaj tych, którzy z powodu niewielkiego przewinienia będą musieli rezygnować lub w ogóle nie będą mogli się ubiegać o taką koncesję, o takie zezwolenie. Również krytycznie na koniec odniosę się do zapisu, który stawia wymogi właścicielowi bądź też członkowi zarządu firmy transportowej ukończenia szkoły wyższej o kierunku ekonomicznym, technicznym lub prawniczym, zamykając drogę osobom przedsiębiorczym, które mogłyby taką firmę poprowadzić. Natomiast jest jeszcze jedna wątpliwość odnośnie do udokumentowania co najmniej 3-letniej praktyki w zakresie wykonywania przewozu odpowiednimi samochodami osobowymi — w art.10. I teraz pytanie: Jeżeli właściciel autobusu będzie zatrudniał kierowców autobusowych, to dlaczego od niego wymagamy, żeby on miał 3-letnią praktykę w prowadzeniu autobusów? Przecież są już gabinety lekarskie, które prowadzą osoby prywatne, a nie lekarze, a zatrudniają lekarzy. Ośrodki szkolenia kierowców prowadzą osoby, które nie mają uprawnień do szkolenia, a zatrudniają instruktorów nauki jazdy i wykładowców, którzy szkolą. Proponowałbym, ażeby nad tą sprawą także się zastanowić, czy te wymogi nie są zbyt rygorystyczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Stanisławowi Pawlakowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Reginę Pawłowską, również z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#ReginaPawłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Brak w ostatnich latach prawnych uregulowań dotyczących wykonywania zawodowo usług przewozowych doprowadził do powstania w wielu miastach mafii przewozowych, czego zresztą przykładem jest Warszawa. Mam świadomość, iż część uregulowań prawnych zawartych w projekcie ustawy o zawodzie taksówkarza reguluje ustawa o wykonywaniu krajowego, drogowego przewozu osób, to jednak uważam, iż wykonywanie przewozu osób winno być uregulowane ustawą, by zapobiec wykonywaniu, tak jak obecnie to jest możliwe, przewozów pasażerskich przez osoby karane na przykład za rozboje. W chwili obecnej nie możemy kontrolować tego, kto ten zawód wykonuje. W moim województwie ogranicza się również dostęp do wykonywania tego zawodu. Badając przydatność do wykonywania zawodu, zadaje się pytania na egzaminach dotyczące topografii miasta, np. pyta się o dojazd do seminarium bądź do konkretnych parafii. Jest to po prostu tendencyjnie, politycznie sterowany dostęp do wykonywania tego zawodu. Konkretne parafie kierują swoich ludzi. Taka jest prawda, jeśli chodzi o moje województwo, i nie ukrywam tego.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#ReginaPawłowska">W związku z tym, że firmy wygrywające przetargi na przewozy pasażerskie z reguły stają do przetargu tylko na linie dochodowe i przydatne, wnoszę o poparcie projektu ustawy z druku nr 2391. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#MarekBorowski">Obecnie proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej pana Bogdana Frąckowiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#BogdanFrąckowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Inicjatywa poselska dotycząca projektu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi wyszła naprzeciw pilnej potrzebie stworzenia unormowania prawnego, które regulowałoby drogowy transport osobowy w kraju. Poselski projekt ustawy powstał równolegle do projektu rządowego, który był już wówczas na ukończeniu. Ze względu na to, że regulacje obu tych projektów dotyczyły tej samej materii ustawowej, rząd, mając na uwadze możliwość szybszego uregulowania zagadnień z zakresu publicznego krajowego przewozu osób, istotnych zarówno dla pasażerów, jak i przewoźników, odstąpił od dalszych prac nad projektem rządowym, popierając jednocześnie inicjatywę poselską. W stanowisku z 7 kwietnia br. rząd zaproponował, aby uwzględnić w projekcie poselskim rozwiązania, które zostały wypracowane w toku uzgodnień międzyresortowych i w konsultacjach z organizacjami przewoźników. Te organizacje brały udział właściwie we wszystkich posiedzeniach podkomisji, która pracowała nad projektem tej ustawy. Do rozpatrzenia przedłożony został dzisiaj Wysokiej Izbie projekt uwzględniający większość tych propozycji. Z punktu widzenia przyszłych negocjacji z Unią Europejską ważne jest, że uregulowania przyjęte w tej ustawie są w znacznej części tożsame z rozwiązaniami przyjętymi przez tę organizację. Dotyczy to zwłaszcza warunków dostępu do rynku i do zawodu krajowego operatora transportu drogowego. To są podstawowe regulacje, o których była mowa w czasie tej debaty, albowiem zawarte są one w art. 10. Sprowadzają się do trzech kryteriów jakościowych, które w regulacjach Unii Europejskiej, zarówno jeśli chodzi o kryterium dobrej reputacji zawodowej, jak też kryterium kwalifikacji zawodowych, są znacznie szerzej rozbudowane.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#BogdanFrąckowiak">W kontekście realizowania przyjętych przez ministra transportu założeń prawidłowego funkcjonowania rynku przewozowego znaczenia nabiera fakt, iż projektowana ustawa stanowi uzupełnienie do ustawy o warunkach wykonywania międzynarodowego transportu drogowego, dzięki czemu całość transportu drogowego, zarówno w części realizowanej wewnątrz kraju, jak i w ruchu międzynarodowym, będzie posiadała spójne regulacje prawne stawiające przewoźnikowi identyczne wymogi. W czasie tej debaty zostało to również podkreślone.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#BogdanFrąckowiak">Chciałbym się odnieść do niektórych uwag, które zostały zgłoszone do tego projektu. Jedna z podstawowych uwag - było to poruszane w wypowiedziach, jest także we wniosku mniejszości - dotyczy przewozów nieregularnych. Wyeliminowanie przewozów nieregularnych to wprowadzenie nierównego traktowania podmiotów gospodarczych. Przewozy nieregularne są w państwach Unii Europejskiej koncesjonowane. Rozwiązania przyjęte w tym projekcie są zbieżne z rozwiązaniami, które obowiązują we Francji i w Niemczech. Ale przewozy nieregularne to również względy bezpieczeństwa przewozu podróżnych.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#BogdanFrąckowiak">Panie i Panowie Posłowie! To przede wszystkim interes pasażerów powinien przemawiać za regulacją, która jest zapisana w tym projekcie. Przewozy nieregularne to bowiem przede wszystkim wycieczki szkolne - przewozy dzieci, a więc to interesy i dzieci, i ich rodziców, którzy z tych przewozów korzystają.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#BogdanFrąckowiak">Sprawa koordynacji, która została tutaj też mocno podkreślona. Wymóg koordynacji jest i w dzisiejszych regulacjach prawnych, art. 13 Prawa przewozowego nakłada bowiem na przewoźników w regularnej komunikacji publicznej obowiązek wzajemnego uzgadniania połączeń. W tejże ustawie, w Prawie przewozowym, zawarta jest delegacja, na mocy której minister transportu i gospodarki morskiej w rozporządzeniu określa warunki tej koordynacji. W tym rozporządzeniu określony jest zakres rozkładu jazdy (co powinien zawierać), jest określone, na czym polega ta koordynacja, jest bardzo ważny zapis, iż koordynacja na szczeblu obszaru komunikacyjnego z udziałem zainteresowanych organów administracji rządowej oraz samorządu terytorialnego jest przeprowadzana przez koordynatora obszarowego. Na mocy tego rozporządzenia minister transportu decyzją 87 ministra transportu z 1986 r. powierzył rolę krajowego koordynatora rozkładów jazdy Polskiej Izbie Transportu Samochodowego i Spedycji, o której mówił tutaj pan poseł Szarawarski.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#BogdanFrąckowiak">Polska Izba Transportu Samochodowego i Spedycji jest to organizacja, która zrzesza 256 podmiotów gospodarczych, w tym 170 państwowych przedsiębiorstw Państwowej Komunikacji Samochodowej. Ale to są dzisiaj - proszę o tym pamiętać - podstawowi przewoźnicy w komunikacji regularnej. Rozkładem jazdy, uzgodnieniami, które są przez tego koordynatora prowadzone, objętych jest 1 mln 181 tys. km połączeń regularnych i 40% podmiotów gospodarczych, które uzgadniają te rozkłady - to są przewoźnicy prywatni. Udział przedsiębiorstw PKS, które historycznie są największym w Polsce przewoźnikiem w komunikacji pasażerskiej regularnej, z roku na rok maleje.</u>
          <u xml:id="u-209.6" who="#BogdanFrąckowiak">System dotacji przedmiotowych, o którym mówił pan poseł Budnik, oparty jest na zasadach - i to jest jedyny instrument występujący dzisiaj - mających przymusić przewoźnika do uzgadniania rozkładu jazdy. Jest to wymóg ustawowy, tylko nie ma sankcji. Dopiero ta ustawa ma zmienić tę sytuację tak, byśmy nie mieli problemu dzikiej komunikacji, bo ona uderza nie tylko w PKS, ale także w uczciwych przewoźników prywatnych, w duże organizacje. Przewoźnicy prywatni to jest 60 podmiotów, które korzystają dzisiaj z tej dotacji, plus 3 spółdzielnie, które zajmowały się komunikacją publiczną, i 170 pekaesów. Ale to nie jest jedyny wymóg, aby uzyskać dotację przedmiotową, bo dotacja przedmiotowa, która wypływa z budżetu państwa do przewoźnika, to jest rekompensata za świadczenie przez przewoźnika socjalnej funkcji państwa. Około 15 mln obywateli tego kraju korzysta z ustawowych ulg w przewozach komunikacji pasażerskiej autobusowej. I wszystkie pekaesy, wszystkie przedsiębiorstwa Państwowej Komunikacji Samochodowej honorują te ulgi. Natomiast przewoźnicy prywatni w momencie, kiedy spełniają ten wymóg, czyli honorują ulgi ustawowe i uzgadniają rozkłady jazdy, też korzystają z dotacji. Jest to ustawa, która służy pasażerom i służy przewoźnikom, ponieważ podnosi jakość usług; bardzo ważnym elementem jest też w niej bezpieczeństwo klientów przewoźników. Jednocześnie pozwala ona każdemu obywatelowi naszego kraju, który ma ustawowe uprawnienia do ulgowych przejazdów, niezależnie od tego, jaki przewoźnik podjedzie w ramach rozkładu jazdy, skorzystać z tych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-209.7" who="#BogdanFrąckowiak">Panie i Panowie Posłowie! Była również mowa o dostępności do przystanków i dworców autobusowych. Stan generalnie jest taki, że przystanki i dworce mają swoich właścicieli. W odniesieniu do dworców autobusowych ustawa z dnia 5 grudnia 1990 r. jak gdyby uwłaszczyła tych, którzy te dworce mieli wówczas w zarządzie. Przy koordynacji 1181 tys. km, które Polska Izba Transportu Samochodowego i Spedycji reguluje, nie ma sygnałów o konfliktach dotyczących dostępności do tych przystanków.</u>
          <u xml:id="u-209.8" who="#BogdanFrąckowiak">Jeśli chodzi o art. 17, czyli uprawnienie samorządów do limitowania taksówek, jest to zapis, który został wprowadzony na wniosek samorządów zawodowych taksówkarzy i samorządów terytorialnych. Pozwala on rzeczywiście samorządom terytorialnym kreować politykę transportową w zakresie przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-209.9" who="#BogdanFrąckowiak">Odniosłem się do części uwag. Na zakończenie chciałbym skierować gorące podziękowanie do wszystkich pań i panów posłów, dzięki którym stało się możliwe przygotowanie przedmiotowego tekstu ustawy w tak krótkim czasie. Szczególnie chciałbym podziękować przewodniczącemu podkomisji do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy panu posłowi Tadeuszowi Moszyńskiemu, a także przewodniczącemu Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług panu posłowi Andrzejowi Szarawarskiemu za ich osobisty wkład i zaangażowanie w tę sprawę. Ufam, że Wysoki Sejm uchwalić raczy przedłożony projekt ustawy o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób, na który oczekują podróżni i przewoźnicy, wiążący z tą ustawą nadzieję na poprawę jakości świadczonych usług przewozowych, poprawę bezpieczeństwa podróżowania i w razie konieczności - na zaspokojenie roszczeń wynikających z nienależytego wykonania przewozu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-209.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MarekBorowski">Jeszcze mamy sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#MarekBorowski">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Pawlak: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#MarekBorowski">Pan poseł Budnik również.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#MarekBorowski">Proszę, najpierw pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#StanisławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy komisje zastanawiały się nad tym, jakie miejsce w ustawie zajmie dowóz dzieci do szkół? Jest on realizowany przez gminy, a więc gmina jest właścicielem pojazdu. Czy te dowozy będą zaliczone do przewozów regularnych - bo oczywiście one się odbywają regularnie, o określonej porze - czy też do przewozów nieregularnych? I czy w świetle tego kierownictwo gminy, burmistrz, członek zarządu, będzie musiało mieć uprawnienia, o których napisano w tej ustawie?</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#StanisławPawlak">Druga część pytania dotyczy przewozu na zlecenie, czyli przez podmioty przewozowe, a więc odnosi się do właścicieli pojazdów, które są wynajmowane do tych usług i świadczą te usługi odpłatnie. Chciałbym prosić o skomentowanie tego, gdyż po przeczytaniu tego sprawozdania trudno mi określić tę działalność w świetle przepisów tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MarekBorowski">Proszę, pan poseł Krzysztof Budnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#KrzysztofBudnik">Pozwolę sobie sformułować dwa pytania do pana ministra. Pierwsze pytanie: Uprzejmie proszę o podanie, przynajmniej w przybliżeniu, jaki był podział ogólnej kwoty dotacji w 1996 r., z wyróżnieniem przewoźników państwowych, komunalnych i prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#KrzysztofBudnik">I drugie pytanie: Czy w ramach prac przygotowawczych do podjęcia tego trudu legislacyjnego rozważano ideę dzierżawy poszczególnych linii komunikacyjnych? Czy nie jest to alternatywne rozwiązanie, które by nie wymuszało tak głębokiej ingerencji administracyjnej? Po prostu ustalałoby się pewną linię komunikacyjną i wówczas po przeprowadzeniu przetargu oddawało w dzierżawę danemu przewoźnikowi, nawet na zasadzie wyłączności pod nadzorem odnośnie do tego, czy wywiązuje się ze swoich obowiązków przewozowych. W wypadku linii deficytowych czy nierentownych dopuszczalna byłaby nawet dotacja dla takiego przewoźnika. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MarekBorowski">Nie ma już pytań.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#MarekBorowski">Może pan minister najpierw odpowie, a panowie sprawozdawcy zabiorą głos później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#BogdanFrąckowiak">Odnosząc się do pierwszego pytania, do podziału ogólnej kwoty dotacji w 1996 r., nie odpowiem panu posłowi, podając kwoty, bo takie było pytanie, lecz odpowiem na to pytanie inaczej. Nie jest rzeczą najważniejszą to, jakie są kwoty. Należy zwrócić uwagę na to, jaki procent linii regularnych w komunikacji jest dzisiaj obsługiwanych przez przewoźników. Jest to 80% linii w komunikacji regularnej. Proszę pamiętać o tym, że bardzo znaczący procent stanowią linie o bardzo niskiej rentowności albo linie nierentowne, obsługiwane przez przedsiębiorstwa PKS. Natomiast przewoźnicy prywatni koncentrują się generalnie na obsłudze linii nie nierentownych.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#BogdanFrąckowiak">Ważna jest tendencja, jaka z roku na rok się pojawia, bo od 1990 r., czyli od momentu wprowadzenia tej regulacji, powstało 170 przedsiębiorstw Państwowej Komunikacji Samochodowej. Wówczas funkcjonował jeden monopolista, obecnie wzrasta liczba przewoźników prywatnych i to już nie takich, kiedy jedna osoba fizyczna kupowała wycofywany z PKS autobus. Ci przewoźnicy dysponują z roku na rok coraz większą ilością taboru, chociaż nie mają jeszcze dzisiaj środków na odtwarzanie go. To też jest niesłychanie ważne. Bardzo wielu przewoźników prywatnych posługuje się taborem, który odkupili od przewoźników państwowych. Natomiast ważne jest odtwarzanie taboru. Na to jeszcze tych małych podmiotów gospodarczych, często rodzinnych, nie stać. Ale tendencja w tym układzie rotacyjnym jest na korzyść.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#BogdanFrąckowiak">Dzierżawa linii komunikacyjnych. Rozumiem, że w tym projekcie ustawy nie dopuszcza się takiej możliwości, by następowało poddzierżawianie linii komunikacyjnej. Dzisiaj linia komunikacyjna powstaje wtedy, kiedy jest wpisana w uzgodniony rozkład jazdy. W przeciwnym wypadku, tzn. jeżeli przewoźnik wykonuje przewóz z miejscowości A do B poza rozkładem, to wykonuje go na dziko. Pomijam przewozy nieregularne. Nie ma właściciela linii, nie ma pojęcia własności linii komunikacyjnej. Żeby coś dzierżawić, trzeba mieć to na własność. Jest to więc nieco inny stan prawny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Moszyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#TadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym ustosunkować się do kilku stwierdzeń, które tutaj padły. Nie zamierzam polemizować z poglądami wypowiadanymi przez posłów, chciałbym tylko wyjaśnić stan faktyczny, jaki miał miejsce w trakcie prac podkomisji i później w połączonych komisjach.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#TadeuszMoszyński">Jeżeli chodzi o przystanki, to mój kolega klubowy był łaskaw sformułować pogląd, że powinny istnieć przystanki ogólnodostępne i osobiście zgadzam się z tym poglądem. Komisja również była tego zdania. Niemniej jest pewien fakt, który uniemożliwia takie sformułowanie przepisu. Tym faktem jest prawo do dysponowania własnością, a własność przystanków jest różna. Należą one do gmin, do zarządcy drogi, do PKS lub MPK. Z tego powodu nie udało nam się sformułować zapisu, który nakładałby obowiązek udostępnienia przystanków, ponieważ nie możemy wkraczać w prawo dysponowania własnością. Sformułowaliśmy tylko zalecenie, żeby odpłatność za przystanki była kształtowana na zasadzie równoważności podmiotów. Tylko tak daleko mogliśmy się posunąć, ingerując de facto w cudzą własność i w sposób korzystania z niej.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#TadeuszMoszyński">Chciałbym stwierdzić, zwracam się tu to do pana posła Budnika, że w toku prac podkomisji kierowaliśmy się taką zasadą, aby likwidując nieuczciwą konkurencję dla przedsiębiorstw przewozowych, dawniej państwowych, a obecnie komunalnych i innych, nie wylać dziecka z kąpielą i nie zlikwidować zupełnie konkurencji. Stąd właśnie zapis o cenach za przystanki i o opłatach za przystanki, stąd bardzo precyzyjne szukanie sposobu na takie uzgadnianie rozkładów jazdy, które by nie dyskryminowało przewoźnika tylko dlatego, że nie dysponuje on takim potencjałem, jakim dysponuje np. PKS albo MPK. Na ile nam się to udało, to zupełnie inna sprawa. Naszym zdaniem ustawa stwarza warunki do wprowadzenia uczciwej, normalnej konkurencji dla przedsiębiorstw masowo przewożących pasażerów.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#TadeuszMoszyński">Jeżeli chodzi o cenzus wykształcenia, problem, który był podnoszony zarówno przez pana posła Pawlaka, jak i przez pana posła Budnika, to na posiedzeniu komisji również padały uwagi, że jest to za wysoka poprzeczka, że należałoby ją nieco obniżyć. Powiem tylko, że są trzy fakultatywne możliwości: albo posiadanie wyższego wykształcenia, albo praktyki kierowniczej, albo praktyki w przewozach pasażerskich. Obejmuje to więc de facto kierowcę MPK, kierowcę PKS, bądź kogokolwiek innego, kto prowadził przewozy. Z przepisów przejściowych wynika, że wszyscy, którzy w tej chwili prowadzą przewozy, spełniają wymóg praktyki, czyli ten jeden wymóg wystarczy, żeby móc kierować przedsiębiorstwem lub samodzielnie wykonywać przewozy pasażerskie. Mój klubowy kolega, poseł Małachowski, w imieniu Unii Pracy złożył dwie poprawki, z których jedna obniża wymagany poziom wykształcenia do poziomu średniego, czyli że wystarczy ukończenie szkoły o kierunku ekonomicznym, technicznym lub prawniczym. Nie ma tam zawartego zwrotu „szkoła wyższa”, jest po prostu „szkoła”, czyli wystarczy ukończyć technikum ekonomiczne, mechaniczne czy samochodowe, jeśli oczywiście poprawka zostanie przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#TadeuszMoszyński">To samo jest z kwestią niekaralności. Pan poseł Budnik i pan poseł Pawlak podnosili tę sprawę, uznając, że wymóg całkowitej niekaralności jest zbyt wysokim wymaganiem. Mogę tylko powiedzieć, że w pierwotnym projekcie próg niekaralności był nieco niższy i obejmował inny gatunek przestępstw, natomiast w trakcie prac połączonych komisji został dołączony wymóg całkowitej niekaralności. Moje osobiste zdanie na ten temat jest zupełnie nieistotne, ale chciałbym powiedzieć, że częściowo rozumiem poglądy tych, którzy twierdzą, że nie można drugi raz karać człowieka za to, że będąc raz skazanym za jakieś przestępstwo i odbywszy karę jest powtórnie karany za to samo de facto przestępstwo. Jest to coś, co prawnicy nazywają stygmatyzacją środowiska, i zdecydowanie utrudnia to powrót ludziom po odbyciu kary do normalnego życia. W tej sprawie prywatnie pewnie byśmy się porozumieli, jako poseł sprawozdawca muszę referować to, co było na komisji, taki jest zapis, takiego zapisu muszę bronić.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#TadeuszMoszyński">Jeżeli chodzi o dodatkowe warunki kwalifikacyjne, jakie pan poseł Budnik znalazł w art. 10 ust. 6, to być może bezpośrednio nie, ale pośrednio wynika, czego one mogą dotyczyć, ponieważ na końcu tego upoważnienia jest mowa o programach szkolenia oraz jednostkach uprawnionych do szkolenia i egzaminowania, a także o wysokości opłat za szkolenie i za egzaminowanie. Jest postulatem przewoźników, aby wchodzący do branży, że tak się wyrażę, posiadali pewną elementarną wiedzę w zakresie swojej pracy, żeby odbyli pewne szkolenia i zdali jakieś egzaminy. Kiedyś w perspektywie być może inne wymagania będą, te wymagania dotyczą tylko szkolenia i pewnej wiedzy, którą przewoźnicy powinni posiadać. Nie jest to delegacja na cały świat, nie jest to delegacja na zasadzie, że można tworzyć dodatkowe warunki, które uniemożliwią cokolwiek, jest to tylko kwestia szkolenia i ewentualnego egzaminowania.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#TadeuszMoszyński">Art. 12 ust. 1 - wspomniał pan, że można cofnąć pozwolenie, jeżeli przedsiębiorca narusza jakieś tam przepisy. Nie, panie pośle: rażąco narusza przepisy prawa pracy, a w szczególności przepisy o czasie pracy kierowców. Jest bardzo wyraźnie określone, naruszenie których przepisów może spowodować cofnięcie zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#TadeuszMoszyński">Pan poseł Małachowski wspomniał o tym, że minister transportu wykorzystując delegację określi sposób udzielania zezwoleń. Niestety, panie pośle, takiej delegacji minister nie ma. Sposób udzielania zezwoleń, cała ta procedura będzie rzeczą prezydentów bądź innych organów wydających zezwolenia. Być może jeżeli zajdzie konieczność doprecyzowania tej procedury w ustawie, trzeba będzie taką delegację dać. Uznaliśmy, że na bazie tej ustawy można wprowadzić procedurę i nie ma potrzeby precyzowania tego w ustawie. Jeżeliby taka potrzeba zaszła, wtedy tę delegację trzeba będzie dać, ale znając krytyczny stosunek panów posłów i pań posłanek do delegacji, które dajemy ministrom, myślę, że dobrze postąpiliśmy nie dając tej delegacji.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#TadeuszMoszyński">Jeżeli chodzi o to, że sprawa porozumienia gmin będzie trudna w przypadku taksówek, nie sposób się nie zgodzić z panem posłem Pawlakiem, że będzie to trudne. Mamy przykład gmin czy miast połączonych niejako w pewną aglomerację, mam na myśli Trójmiasto. Faktycznie, jeżeli nie dojdzie do porozumienia między Gdynią, Gdańskiem a Sopotem, to taksówkarze będą mogli wozić tylko w jedną stronę: jeżeli pasażer wsiądzie w Gdańsku, a taksówkarz ma prawo uprawiać przewozy tylko w Gdańsku, to może jechać w dowolny punkt kraju, ale nie może po drodze zabierać pasażerów, nie może wykonywać usług. To faktycznie będzie problem, ale jest to problem gmin, które korzystając z zasady wzajemności powinny się porozumieć.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#TadeuszMoszyński">Wreszcie dwa pytania, które pan poseł Pawlak sformułował wprost do mnie. Jak kwalifikować przewóz dzieci do szkół? Ustawa mówi o zarobkowym przewozie osób. Jeżeli jest to przewóz niezarobkowy bądź jeżeli płaci za to gmina, nie podlega to tej ustawie. Natomiast przewóz na tak zwane zlecenie jest typowym przewozem okazjonalnym, przewozem nieregularnym i to jest regulowane w ustawie. Zezwolenie na przewozy nieregularne uzyskuje się w gminie bądź u wojewody, jeżeli to przekracza obszar gminy; jest to jednorazowe zezwolenie na firmę, a nie na autobus, nie na pojazd, tak że wystarczy raz uzyskać zezwolenie i można takie przewozy okazjonalne wykonywać. To jest chyba wszystko, jeśli chodzi o pytania czy wątpliwości, które państwo posłowie mieli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JanKról">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Pan poseł Moszyński stwierdził, że można było wcześniej zająć stanowisko, wypracować określone rozwiązanie odnoszące się do wykonywania zawodu taksówkarza. Po pierwsze, rząd dwukrotnie składał obietnicę, informował podkomisję, że w niedługim czasie, w ciągu miesiąca, dwóch, Rada Ministrów przyjmie odpowiednie uregulowania, i na nie czekaliśmy. Natomiast interesujące byłoby to, o czym pan minister Frąckowiak nie powiedział, dlaczego dwukrotnie Rada Ministrów nie przyjęła tych regulacji, które następnie jako projekt poselski znalazły się w Sejmie. Były jakieś powody, dla których tak się stało. Myślę, że byłoby to interesujące dla posłów koalicji, aby mogli się na ten temat czegoś dowiedzieć. Sądzę, że były powody, o których mówiliśmy dzisiaj, o których mówił również poseł Budnik, że Rada Ministrów nie popierała tych rozwiązań, które znalazły się w projekcie ustawy. I sprawa taksówkarzy, która przewijała się w debacie. Otóż jeśli chodzi o to, co z prac komisji, podkomisji wynikało dla rozwiązania tzw. problemu taksówkarzy, to dopuszczaliśmy jedynie jako maksimum fakultatywność wprowadzania koncesji czy koncesjonowania przez poszczególne gminy. Bo nie jest tak, że w całym kraju, w 2 tys. gmin na rynku usług taksówkowych dzieje się źle. Rzeczywiście sytuacja w Warszawie jest kompromitująca i mówię to również w sytuacji, w której prezydentem Warszawy jest mój partyjny kolega, z Unii Wolności, który nie potrafi sobie poradzić z tym problemem. Myślę zresztą, że w tej sytuacji nie tyle nie potrafi, ile określony układ sił nie chce rozwiązać tego problemu. A wymaga to współdziałania władz miasta, policji oraz gospodarzy tych miejsc, w których działa tzw. mafia taksówkowa. Oczywiście sięgnięcie do koncesji jest pewnym ustępstwem wobec sytuacji, która najjaskrawiej, najdotkliwiej występuje w Warszawie; sam osobiście padłem parę razy ofiarą tej tzw. mafii. Sytuacja ta jest bulwersująca, tylko powstaje pytanie, dlaczego jest ona tolerowana, ponieważ istnieją instrumenty, żeby ten proceder zlikwidować. I gwarantuję również, że w pierwszej kolejności mafia taksówkowa uzyska koncesję na wykonywanie usług, a następnie będzie organizowała naciski na podniesienie maksymalnych cen na usługi taksówkowe i to mamy jak w banku. Natomiast są miasta - mam doświadczenie w swoim okręgu, w Słupsku - gdzie wspaniale funkcjonuje konkurencja między korporacjami taksówkowymi, która polega na obniżaniu cen i na oferowaniu kolejnych usług (można powiedzieć: tzw. usług dodanych, z możliwością zamówienia np. całodobowego określonego serwisu, łącznie z zakupami, obsługą, dowozem dzieci do szkół) na bardzo dobrych zasadach i warunkach.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JanKról">Obligo koncesjonowania usług taksówkowych we wszystkich miastach będzie oczywiście wprowadzało bardzo poważne zakłócenia w tym normalizującym się rynku usług taksówkowych. I może dlatego nie doczekamy czasów, kiedy znowu taksówkarze będą decydowali o tym, kogo i gdzie zawieźć (a tak było i o tym pamiętamy doskonale, chociaż może nie chcemy pamiętać, kiedy odbywa się dyskusja na poruszany dzisiaj temat). Wydaje się jednak, że jest to zdecydowanie za daleka regulacja i gminom powinno się tu pozostawić swobodę decyzji.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#JanKról">Natomiast już zupełnym nadużyciem władz gminy będzie limitowanie liczby taksówek, bo jest to bardzo głęboka ingerencja w rynek. Dla niektórych burmistrzów, prezydentów, rad gminnych będzie to sposób sprawowania władzy - określanie limitów, ale wątpię, by to służyło pasażerom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#MarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy z druku nr 2391, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#MarekBorowski">Jeśli chodzi o projekt ustawy z druku nr 545, to do trzeciego czytania tego projektu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 2378 i 2404).</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji posła Andrzeja Szarawarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#AndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat w swojej uchwale z dnia 23 maja 1997 r. wniósł do ustawy Prawo o ruchu drogowym 53 poprawki, które połączone komisje rozpatrzyły na posiedzeniu 11 czerwca 1997 r. Większość poprawek ma charakter stylistyczny - doskonalą tekst ustawy, nie wnoszą merytorycznych zmian. Część poprawek ma charakter merytoryczny. Po rozważeniu połączone komisje postanowiły odrzucić 16 z 53 poprawek, a resztę poprawek przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#AndrzejSzarawarski">W skrócie odnosząc się do poszczególnych poprawek, można powiedzieć, że uchwała Senatu doskonali Prawo o ruchu drogowym, natomiast część rozwiązań proponowanych przez Senat jest albo nie do przyjęcia z uwagi na błędy merytoryczne, albo do odrzucenia z uwagi na źle sprecyzowane poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 1 dotycząca art. 1 ust. 2 jest to poprawka stylistyczna. Nie będę się nad nią specjalnie skupiał, została zaproponowana do odrzucenia przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawkę nr 2 do art. 2 pkt 16, również stylistyczną, komisje proponują przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 3 dotycząca art. 5 ust. 1 jest poprawką legislacyjną, która określa zachowanie uczestnika ruchu likwidując pozorną sprzeczność wynikającą z tego, iż sposób zachowania nakazany znakami, sygnałami lub poleceniami osoby uprawnionej może być sprzeczny z przepisami ustawy. To jest lepsza redakcja i proponujemy to przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 4 dotycząca art. 6 ust. 2 jest poprawką merytoryczną, która ma na celu realizację zasady, iż wszystkie osoby wydające polecenia uczestnikom ruchu powinny być widoczne z dostatecznej odległości. Dotychczasowe brzmienie przepisu odnosi ten wymóg wyłącznie do osób wymienionych enumeratywnie w ust. 1, pomijając osoby, o których mowa w ust. 3 pkt 2, czyli osoby upoważnione do tej czynności przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 5 dotyczy również art. 6. Chodzi tu o wymóg łatwej rozpoznawalności policjanta poza obszarem zabudowanym. Komisje proponują przyjąć poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 6 dotycząca art. 16 ust. 3 jest poprawką o charakterze stylistycznym. Proponujemy ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 7 dotycząca art. 25 ust. 4 pkt 2 jest poprawką merytoryczną - wprowadza w przepisach regulujących przecinanie się kierunków ruchu zakaz rozdzielania kolumny rowerów jednośladowych. Poprawka wprowadza wyjątek od obowiązującej przy przecinaniu się kierunków ruchu pojazdów powszechnej zasady ustępowania pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony. Skutkiem przyjęcia tej poprawki byłaby niezgodność polskiej regulacji prawnej ruchu drogowego z jedną z fundamentalnych zasad ruchu drogowego (tzw. zasady prawej ręki) przyjętej w międzynarodowej konwencji o ruchu drogowym, której Polska jest stroną; w efekcie przyniosłoby to wzrost liczby wypadków na skrzyżowaniach, których ofiarą padaliby rowerzyści. Kierujący pojazdami mechanicznymi, korzystając z zasady prawej ręki, mieliby pierwszeństwo, przepis zaś nakazywałby im udzielenie pierwszeństwa rowerzystom jadącym w kolumnie. W efekcie dochodziłoby do kolizji. Podejrzewam, że nawet sądy miałyby bardzo duże trudności z rozstrzyganiem, kto w wypadku takiej kolizji jest winny, natomiast wiadomo, kto byłby ofiarą - oczywiście rowerzysta. Stąd komisja proponuje tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 8 dotyczy art. 26. Jest to poprawka legislacyjna, rozpatrywana łącznie z poprawką nr 10. Porządkuje ona zakres regulacji zawartej w art. 26 i 27. W wyniku tych poprawek zaproponowanych przez Senat art. 26 zawierać będzie wyłącznie przepisy regulujące zachowanie kierujących pojazdami wobec pieszych, natomiast art. 27 będzie zawierał przepisy regulujące zachowanie kierujących pojazdami wobec rowerzystów. Komisja proponuje to przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 9 dotyczy art. 26 ust. 3 pkt 3. Jest to poprawka merytoryczna mająca w założeniu umożliwianie przejeżdżania rowerzyście przez jezdnię po przejściu dla pieszych. Ze względu na niewłaściwy zapis tej poprawki jej przyjęcie pozwoliłoby na jazdę pojazdów samochodowych wzdłuż po chodniku. Ponadto z punktu widzenia legislacyjnego poprawka jest błędna, gdyż zakłada możliwość przejazdu roweru po przejściu dla pieszych jedynie w miejscu, gdzie jest to dozwolone, co wobec braku innego przepisu stanowiącego o przejściach, na których ruch rowerów jest możliwy, powoduje, iż w rzeczywistości byłby to zapis martwy i nieskuteczny. Komisje proponują to odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 10 dotyczy art. 27. Jest to poprawka, którą należy - jak już mówiłem - rozpatrywać łącznie z poprawką nr 8. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 11 dotyczy art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a. Jest to poprawka o charakterze stylistycznym. Proponujemy ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 12 dotyczy art. 32 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna likwidująca lukę w regulacji dotyczącej odległości między kolumnami pojazdów. Przepis art. 32 w dotychczasowym zapisie reguluje odległość między kolumnami pojazdów samochodowych, pojazdów zaprzęgowych i rowerów. Przyjęcie poprawki pozwoli na określenie odległości także pomiędzy kolumnami innych pojazdów niż dotychczas wymienione w ustawie. Stąd proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#AndrzejSzarawarski">Zapis art. 33 ust. 5 jest przedmiotem poprawki nr 13. Jest to poprawka merytoryczna. Brzmienie przepisu tego artykułu w ust. 5 uzależnia możliwość jazdy po chodniku przez rowerzystę między innymi od tego, czy na jezdni dozwolony jest ruch pojazdów z prędkością większą niż 50 km/h. Zapis ten powstał przy założeniu, iż dopuszczalna prędkość na obszarze zabudowanym będzie wynosiła 50 km/h. Ponieważ zarówno Sejm, jak i Senat przyjęły 60 km/h jako prędkość dopuszczalną na obszarze zabudowanym, przyjęcie zaproponowanej poprawki skoryguje możliwość korzystania przez rowerzystów z chodnika, odnosząc ją do dróg, na których przewidziano zwiększoną prędkość pojazdów samochodowych, podnoszoną w mieście za pomocą odpowiednich znaków drogowych. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 14 dotyczy art. 34 ust. 3. Jest to poprawka merytoryczna. Zmienia ona liczbę pojazdów zaprzęgowych jadących bezpośrednio za sobą z 3 do 5, tak aby odpowiadało to liczbie pojazdów zaprzęgowych mogących jechać w kolumnie, o czym mówi zapis art. 32 ust. 1 pkt 3. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 15 dotyczy art. 36 ust. 1 pkt 1. Jest to poprawka merytoryczna, zwiększająca wymagania wobec osoby jadącej wierzchem. W wyniku jej przyjęcia jeździec zobowiązany byłby zawsze używać do jazdy oprócz uzdy także siodła. Wydaje nam się, iż jest to zbyt daleko idący wymóg, nie mający praktycznego uzasadnienia, w szczególności ze względu na to, że nie nie odnotowano żadnych zdarzeń będących konsekwencją nieużywania siodła, natomiast jazda na tzw. oklep - czyli bez siodła - jest w rejonach wiejskich bardzo powszechna z uwagi na doprowadzanie i przyprowadzanie zwierząt z pastwisk. Proponujemy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 16 dotyczy art. 39 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna poszerzająca krąg osób, zwolnionych z obowiązku używania pasów bezpieczeństwa, o funkcjonariuszy BOR wykonujących czynności służbowe. Po długiej dyskusji komisje postanowiły przyjąć tę poprawkę, chociaż nieznaczną większością głosów - z uwagi na to, że pracownicy BOR często w trakcie jazdy jeżdżą bardzo szybko. Chodzi natomiast o to, aby podczas wsiadania i wysiadania w trakcie interwencji mogli po prostu działać szybko. Stąd zwolnienie ich z obowiązku używania pasów, chociaż budziło to wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 17 dotyczy art. 43 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna zmierzająca do rozszerzenia obowiązku używania elementów odblaskowych po zmierzchu na wszystkie osoby poruszające się po drodze poza obszarem zabudowanym. Przepis w dotychczasowym brzmieniu ustawy uchwalonej przez Sejm wprowadza ten obowiązek wyłącznie wobec dzieci w wieku do lat 15. Z uwagi na fakt, iż jest to całkowicie nowy obowiązek, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę stopień akceptacji społecznej dla takiej regulacji i jej praktyczną wykonalność. Naszym zdaniem wystarczy dotychczasowy zapis, nakładający ten obowiązek na dzieci do lat 15. Dlatego komisje, uznając, że jest to zbyt daleko idąca regulacja, postanowiły rekomendować Wysokiej Izbie odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 18 dotyczy art. 45 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna, mająca na celu uniemożliwienie słuchania za pomocą słuchawek audycji i nagrań odtwarzanych poprzez urządzenia elektroakustyczne, takie jak walkman, zwane w języku polskim po prostu odtwarzaczami. Ze względu jednak na niewłaściwy zapis stanowiący o zakazie korzystania przez kierującego z urządzenia nagłaśniającego, wyposażonego w słuchawki, interpretacja zgodna z intencją Senatu możliwa byłaby wyłącznie contra legem, gdyż odtwarzacz (walkman) nie jest urządzeniem nagłaśniającym. Należy więc wziąć pod uwagę, że błędny zapis tej poprawki praktycznie uniemożliwia jej przyjęcie. Dlatego proponujemy ją odrzucić, mimo że idea tej poprawki jest naszym zdaniem słuszna.</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 19 dotyczy art. 45 ust. 2 pkt 6. Jest to poprawka merytoryczna, która może być rozpatrywana wyłącznie z poprawką nr 25. Poprawka likwiduje zakaz palenia tytoniu przez kierujących pojazdami na obszarze zabudowanym. Wprowadzenie zakazu palenia tytoniu na obszarze zabudowanym wzbudza znaczne kontrowersje społeczne. Nie istnieją żadne badania naukowe wskazujące na możliwość uzyskania poprawy bezpieczeństwa ruchu poprzez wprowadzenie takiego zakazu. Natomiast przy okazji tego zakazu odblokowalibyśmy inny zakaz, uniemożliwiający kierowcom samochodów wykonujących przewóz zarobkowo, typu autobus czy taksówka, palenie w trakcie jazdy. Obecnie ustawa pozwalałaby im za miastem palić. Dlatego komisje proponują przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 20 dotyczy art. 51 ust. 5. Jest to poprawka merytoryczna, dotycząca zmiany przepisu umożliwiającego używanie świateł przeciwmgłowych przednich na drogach krętych oznaczonych odpowiednimi znakami drogowymi, polegająca na usunięciu wymogu, jakim jest oznaczenie tej drogi odpowiednim znakiem. Przez pojęcie drogi krętej należy rozumieć przede wszystkim drogi górskie, tzw. serpentyny. Ponieważ wielu kierowców myli drogi kręte z drogami oznaczonymi znakami ostrzegawczymi „niebezpieczne zakręty”, istnieje potrzeba oznaczenia dróg krętych odpowiednimi znakami informacyjnymi, tak aby użycie przednich świateł przeciwmgłowych miało miejsce tylko tam, gdzie jedzie się rzeczywiście po krętej drodze i gdzie używanie tych świateł w rzeczywistości nie utrudnia kierowania pojazdem kierowcom jadącym z przeciwka. Komisja proponuje tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#AndrzejSzarawarski">Art. 53 jest przedmiotem poprawki nr 21. Jest to też poprawka merytoryczna, polegająca na dołączeniu do określonego w tym artykule katalogu pojazdów uprzywilejowanych - pojazdów sił zbrojnych, oraz na stworzeniu delegacji dla ministra obrony narodowej do samodzielnego - bez porozumienia z innymi ministrami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo ruchu drogowego - określania jednostek wojskowych, których pojazdy mogą być wykorzystywane jako uprzywilejowane. Poprawka ta w znaczny sposób zwiększa liczbę pojazdów uprzywilejowanych, co jest sprzeczne z założeniami ustawy, mającymi na celu ograniczenie ich liczby. W dotychczasowym brzmieniu art. 53 wymieniano jako pojazdy uprzywilejowane pojazdy żandarmerii wojskowej i Wojskowych Służb Informacyjnych oraz pozostawiono możliwość używania innych pojazdów jako uprzywilejowanych na podstawie odrębnego zezwolenia ministra spraw wewnętrznych i administracji. Naszym zdaniem w pełni zabezpiecza to potrzeby związane z obronnością kraju i postanowiliśmy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#AndrzejSzarawarski">Art. 53 ust. 2 jest przedmiotem poprawki nr 22. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu uzupełnienie katalogu przepisów, do których może nie stosować się pojazd uprzywilejowany, o przepis dotyczący zatrzymania się i postoju w miejscach, gdzie istnieje zakaz. Postanowiliśmy przyjąć tę poprawkę, jako że jest słuszna.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 23 dotyczy art. 60 ust. 2 pkt 4. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu zlikwidowanie zakazu używania opon z umieszczonymi w nich na trwałe elementami przeciwpoślizgowymi. Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie używanie opon z kolcami, co w polskich warunkach klimatycznych (w zimie tylko częściowo występują drogi pokryte śniegiem i lodem), po pierwsze, przyczyni się do szybszego niszczenia dróg, po drugie, zwiększy niebezpieczeństwo wypadków, jako że przyczepność kół wyposażonych w kolce na twardej nawierzchni jest dużo mniejsza niż na lodzie czy jezdni ośnieżonej. Dlatego proponujemy odrzucić tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 24 dotyczy art. 61 ust. 12 pkt 3. Jest to poprawka merytoryczna, mająca na celu rozszerzenie możliwości przekazywania uprawnień w zakresie wydawania zezwoleń na przejazd pojazdów nienormatywnych przez generalnego dyrektora dróg publicznych na inne państwowe jednostki organizacyjne, a nie tylko na kierowników podległych jednostek. Komisje proponują przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 25 dotyczy art. 63 ust. 5. Jest to poprawka merytoryczna, polegająca na przywróceniu dotychczas obowiązujących zapisów zakazujących kierowcom autobusów i taksówek przewożącym ludzi palenia tytoniu zarówno na obszarze zabudowanym, jak i poza nim. Mówiłem już o tej poprawce. Postanowiliśmy ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#AndrzejSzarawarski">Art. 65 ust. 6 jest przedmiotem poprawki nr 26. Jest to czysto stylistyczna poprawka. Proponujemy ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 27 dotyczy art. 74 ust. 2 pkt 1. Jest to poprawka merytoryczna, zawężająca podstawę czasowej rejestracji dokonywanej z urzędu jedynie do sytuacji, gdy istnieje konieczność uzupełnienia dokumentów stanowiących podstawę właściwej rejestracji pojazdu. Przyjęcie tej poprawki uniemożliwi wydawanie pozwolenia czasowego w celu sprawdzenia przedstawionych do rejestracji dokumentów, co ma służyć uruchomieniu procedury sprawdzającej dokumenty uniemożliwiającej rejestrację pojazdów pochodzących z kradzieży. Z tej też przyczyny postanowiliśmy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#AndrzejSzarawarski">Art. 80 ust. 2 jest przedmiotem poprawki nr 28. Jest to poprawka merytoryczna, zmieniająca zakres działania centralnej ewidencji pojazdów. Dotychczasowe brzmienie przepisu art. 80 uniemożliwia rozpoczęcie działalności z dniem 1 lipca 1998 r. ze względu na konieczność stworzenia systemu obejmującego nie tylko kilkaset punktów rejestracji pojazdów, ale i wszystkie placówki i agencje ubezpieczeniowe dokonujące ubezpieczeń pojazdów z racji tego, iż w przepisie przyjęto jako obligatoryjne wpisywanie danych o zawartych umowach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów. W wyniku przyjęcia poprawki wpisywanie do ewidencji danych o zawartych umowach ubezpieczenia stałoby się fakultatywne, co umożliwiłoby realizację tego zadania na drugim etapie organizacji centralnej ewidencji pojazdów. W przypadku jej odrzucenia wprowadzenie centralnej ewidencji pojazdów już w 1998 r. nie będzie możliwe zarówno ze względów techniczno-organizacyjnych, jak i finansowych. Po prostu brak jest odpowiednich środków w budżecie zabezpieczonych na tak szeroką operację tworzenia bazy danych. Stąd komisja po namyśle postanowiła przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 29 dotyczy art. 83. Jest to poprawka merytoryczna, wprowadzająca rejonizację badań technicznych pojazdów. Badania w myśl tej poprawki odbywałyby się na stacji kontroli pojazdów położonej w województwie, na terenie którego pojazd jest zarejestrowany, z wyjątkiem pojazdów skierowanych na badania techniczne przez organ kontroli ruchu drogowego, pojazdów właścicieli czasowo zamieszkałych na terenie innych województw oraz pojazdów używanych przez odrębne podmioty na podstawie innej umowy cywilnej niż umowa sprzedaży zawartej na okres co najmniej jednego roku. Głównie chodzi tu o umowy leasingowe. Przyjęcie poprawki umożliwi wojewodzie wykonywanie prawidłowego nadzoru nad realizacją badań technicznych w stosunku do pojazdów zarejestrowanych na jego terenie. Komisje postanowiły rekomendować Wysokiej Izbie tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 30 dotyczy art. 87 ust. 3. Jest to poprawka merytoryczna, wprowadzająca obowiązek posiadania uprawnień do kierowania rowerem i motorowerem przez osoby pełnoletnie. Dotychczasowe brzmienie przepisu zezwalającego osobie dorosłej na jazdę bez uprawnień rowerem lub motorowerem, które zawarte jest w ustawie uchwalonej przez Sejm, jest zgodne z rozwiązaniami przyjętymi w krajach Wspólnoty Europejskiej. Ponadto taki przepis, jak proponuje Senat, w dotychczasowym brzmieniu odpowiada stanowi faktycznemu, gdy rowerzyście, szczególnie na terenach wiejskich, musiałby wydawać upoważnienie dyrektor szkoły. My przyjęliśmy, jeśli chodzi o stan ustawowy, że nie będziemy wymagać uprawnień od osób pełnoletnich do prowadzenia rowerów i motorowerów, natomiast w wieku do lat 18 te uprawnienia będzie można zdobywać w szkole; uprawnienie nieodpłatnie wydaje wówczas dyrektor szkoły. Uważamy, że regulacja zaproponowana przez Sejm jest regulacją prawidłową. Proponujemy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 31 dotyczy ust. 3 w art. 89. Proponujemy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 32 dotyczy ust. 3 w art. 89 - proponujemy ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.34" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 33 dotyczy art. 90 i komisje proponują ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.35" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 34 dotyczy ust. 3 w art. 96 i proponujemy również ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.36" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 35 dotyczy ust. 3 w art. 109 - proponujemy ją odrzucić. Poprawka nr 35 dotyczy możliwości przeprowadzania egzaminów na prawo jazdy poza miastami wojewódzkimi i w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców. Przyjęcie tej poprawki umożliwiłoby praktycznie przeprowadzanie egzaminów w każdym miejscu, gdzie nie istnieją warunki konieczne do rzetelnej oceny umiejętności osoby ubiegającej się o uprawnienie do kierowania pojazdem, z uwagi choćby na mały ruch drogowy. Przyjęcie tej poprawki, zdaniem komisji, zwiększyłoby zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego wskutek niedoszkolenia kierowców. Proponujemy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.37" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 36 dotyczy art. 110 ust. 2, jest to poprawka stylistyczna i proponujemy ją odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.38" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 37 dotyczy art. 115 ust. 2 pkt 5. Jest to poprawka merytoryczna, którą należy rozpatrywać łącznie z poprawką nr 32 - proponujemy ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.39" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 38 dotyczy art. 116 ust. 1. Jest to poprawka merytoryczna, która powinna być rozpatrywana łącznie z poprawką nr 35. Proponujemy ją odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.40" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 39 dotyczy art. 122 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna zmieniająca przepis określający osoby zobowiązane do poddania się kontrolnym badaniom lekarskim. Przepis w brzmieniu uchwalonym przez Sejm uzależnia obowiązek wykonywania badań kontrolnych od rodzaju pojazdu kierowanego przez kierowcę. Ponieważ badania te dokumentowane są w świadectwie kwalifikacji, którego posiadanie jest wymagane w stosunku do osób zobowiązanych do jego uzyskania, organy kontroli ruchu drogowego mogą w łatwy sposób sprawdzić, czy kierowca danego pojazdu poddał się takim wymaganym badaniom. Przyjęcie poprawki Senatu spowodowałoby, iż do wykonywania kontrolnych badań lekarskich zobowiązane byłyby osoby na podstawie kryterium zawartego w umowie o pracę, to jest kryterium wykonywania zawodu kierowcy, co uniemożliwiłoby egzekucję tego wymogu na drodze przez organy kontroli ruchu drogowego. Policjant bowiem nie jest w stanie sprawdzić podczas kontroli ruchu, czy kierowca kieruje pojazdem w ramach obowiązków określonych w umowie o pracę. Tak więc proponujemy tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.41" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 40 dotyczy art. 124 ust. 1 pkt 1. Jest to poprawka merytoryczna zmieniająca zasadę, iż badanie psychologiczne kierowcy wykonywane jest przed uzyskaniem przez niego pierwszego świadectwa kwalifikacji. Następnie badania psychologiczne mogą być przeprowadzone w wyniku badania lekarskiego, jeśli lekarz wykonujący kontrolne badania kierowcy uzna to za wskazane. Tak jest w projekcie uchwalonym przez Sejm, natomiast przyjęcie poprawki senackiej spowodowałoby, iż badania psychologiczne stałyby się badaniami okresowymi. Kierowca zobowiązany byłby do przeprowadzania badania psychologicznego przy każdorazowym ubieganiu się o wydanie świadectwa kwalifikacji, które wydawane jest tylko na okres wynikający z przyjętej w ustawie częstotliwości badań lekarskich. Tego typu uregulowanie nie ma uzasadnienia merytorycznego, jak też nie ma żadnej analogii w przepisach krajów Wspólnoty Europejskiej. Stąd proponujemy tę poprawkę senacką odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.42" who="#AndrzejSzarawarski">Art. 128 ust. 2 i art. 129 ust. 2 pkt 3 są przedmiotem poprawki nr 41. Jest to poprawka merytoryczna, która ogranicza uprawnienia policji do żądania poddania się badaniom w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu przez inną osobę niż kierujący jedynie do tych przypadków, kiedy jest podejrzenie, iż osoba ta mogła kierować pojazdem. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.43" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 42 dotyczy art. 129 ust. 2 pkt 8 lit. d. Jest to poprawka merytoryczna, w wyniku której policja otrzymałaby prawo do uniemożliwienia jazdy osobie mającej uprawnienia do kierowania pojazdem, lecz nie posiadającej przy sobie dokumentów. Wobec przyjętego w ustawie wdrożenia systemu centralnej ewidencji kierujących przepis nakładający na policjanta obowiązek uniemożliwienia jazdy w sytuacji, gdy może on łatwo sprawdzić, czy osoba kierująca posiada uprawnienia do kierowania czy nie, wydaje się zbyt daleko idącą restrykcją, stąd proponujemy poprawkę senacką odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-221.44" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 43 dotyczy art. 129 ust. 4. Jest to poprawka merytoryczna, którą należy rozpatrywać łącznie z poprawką nr 47. Reguluje ona kwestie związane z kontrolą ruchu drogowego, prowadzoną przez wojskowe organy porządkowe. Proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.45" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 44 dotyczy art. 129 ust. 5. Jest to poprawka legislacyjna, polegająca na usunięciu zbędnego, powtarzającego się określenia. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.46" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 45 dotyczy ar. 130 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu usunięcie błędu redakcyjnego powstałego podczas prac redakcyjnych nad projektem ustawy. Proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.47" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 46 dotyczy art. 130 ust. 3. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu uniemożliwienie w stosunku do tzw. młodych kierowców usuwania punktów karnych przez uczestnictwo w dobrowolnym szkoleniu. Proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.48" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 47 dotyczy art. 131 ust. 2. Jest to poprawka merytoryczna rozpatrywana łącznie z poprawką nr 43, o której już mówiłem. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.49" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 48 dotyczy art. 132 ust. 1 pkt 4. Jest to poprawka merytoryczna ograniczająca uprawnienia Policji do zatrzymywania dowodu rejestracyjnego pojazdu w przypadku podejrzenia o podrobienie lub przerobienie, jedynie do takich sytuacji, gdy podejrzenie to jest uzasadnione. Proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.50" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 49 dotyczy art. 133a, który Senat proponuje wprowadzić. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu określenie zasady, iż w stosunku do pojazdów sił zbrojnych i pojazdów kierowanych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową uprawnienia w zakresie zatrzymywania dowodów rejestracyjnych obok policji posiada również żandarmeria wojskowa. Proponujemy przyjąć tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-221.51" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 50 dotyczy art. 138. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu określenie zasady, iż w stosunku do żołnierzy czynnej służby wojskowej oraz kierujących pojazdami sił zbrojnych uprawnienia w zakresie zatrzymywania uprawnień obok policji posiada również żandarmeria wojskowa. Jest to jakby usankcjonowanie faktu, że pojazdami wojskowymi mogą kierować nie tylko żołnierze zasadniczej służby wojskowej, ale także cywilni pracownicy wojska.</u>
          <u xml:id="u-221.52" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 51 dotyczy art. 143. Jest to poprawka merytoryczna mająca na celu ograniczenie liczby punktów rejestrujących pojazdy i wydających uprawnienia do kierowania pojazdami. Przyjęcie tej poprawki spowoduje, iż uprawnienia kierowników rejonowych urzędów administracji ogólnej w zakresie przekazywania w drodze umów samorządom terytorialnym obowiązku w tym zakresie nie będą mogły być przekazywane, z wyjątkiem tych samorządów lokalnych, które funkcjonują na podstawie art.1 ustawy z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych. Dotychczasowe porozumienia stracą moc z dniem 1 lipca 1998 r. Nieprzyjęcie poprawki i pozostawienie przepisów w obecnym brzmieniu spowoduje znaczne utrudnienie i opóźnienie w realizacji systemów centralnej ewidencji pojazdów i kierujących. Zamiast bowiem około 300 punktów rejestracji będziemy musieli stworzyć sieć komputerową i bank informacji na 2000 jednostek, co kilkakrotnie zwiększy koszty wdrożenia systemów oraz pozostawi słabe ogniwa w tych systemach ze względu na brak możliwości prawidłowego nadzoru nad pracą gminnych urzędów oraz niedostateczne zabezpieczenie blankietów dokumentów w urzędach gminnych. Tam właśnie, w urzędach gminnych, ginie najwięcej blankietów, przede wszystkim dowodów rejestracyjnych i praw jazdy. Poza tym wprowadzenie Prawa o ruchu drogowym zbiega się również z prowadzeniem ustawy o ochronie danych osobowych i przy liczbie 2000 punktów będzie trudno zabezpieczyć dane personalne, i np. bardzo łatwo będzie można sprawdzić, wchodząc przez komputer do danych gminy, kto w Warszawie kupił ostatnio luksusowy samochód typu Mercedes i gdzie warto go kraść. Stąd proponujemy, aby tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.53" who="#AndrzejSzarawarski">Poprawka nr 52 dotyczy art. 140 ust. 1 i 2. Jest to poprawka merytoryczna, mająca na celu przede wszystkim systemową zgodność przyjętych rozwiązań w zakresie wydawania uprawnień do kierowania pojazdami. Poprawka ta ujednolica regulację w zakresie wskazywania organów uprawnionych do powoływania komisji sprawdzającej znajomość topografii przez kierowców taksówek oraz uprawnionych do wydawania międzynarodowych praw jazdy na analogicznych zasadach, jakie obowiązują przy wydawaniu krajowych praw jazdy. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.54" who="#AndrzejSzarawarski">Ostatnia poprawka, nr 53, która dotyczy art. 146, powinna być rozpatrywana łącznie z poprawką nr 33. Proponujemy tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-221.55" who="#AndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na tym zakończyłem omawianie sprawozdania komisji do uchwały Senatu w sprawie poprawek do Prawa o ruchu drogowym. Proponuję Wysokiej Izbie, aby przyjęła rekomendacje komisji w tym brzmieniu, w jakim przedstawiliśmy to w naszym sprawozdaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.56" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Szarawarskiemu.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#AleksanderMałachowski">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#AleksanderMałachowski">Jako pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Gruszkę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#GrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnośnie do sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie ze sprawozdaniem trzech połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#GrzegorzGruszka">Senat w swoim stanowisku proponuje kilkadziesiąt poprawek. Część z nich ma charakter merytoryczny, uściślający przepisy, a część wymogi prawne przyjęte przez Sejm stara się zliberalizować. Jak prawie zawsze, część poprawek Senatu ma charakter redakcyjno-językowy.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#GrzegorzGruszka">Sprawozdawca trzech połączonych komisji, przewodniczący komisji poseł Andrzej Szarawarski omówił szczegółowo poprawki Senatu. W związku z tym odniosę się tylko do kilku z nich. Popieramy propozycję Senatu, aby przepis art. 83 uzyskał niezbędną elastyczność. Badania techniczne przeprowadzone będą w stacji kontroli pojazdów położonej na terenie województwa, w którym pojazd jest zarejestrowany, z wyłączeniem trzech wyjątków od tej zasady. Badania te będzie można przeprowadzić poza terenem województwa, kiedy:</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#GrzegorzGruszka">— po pierwsze, pojazd został skierowany na badania techniczne przez organ kontroli ruchu drogowego,</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#GrzegorzGruszka">— po drugie, właściciel pojazdu mieszka czasowo przez okres co najmniej 1 roku poza terenem województwa,</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#GrzegorzGruszka">— po trzecie, podmiot używający pojazdu na podstawie umowy zawartej na okres co najmniej 1 roku zamieszkuje lub ma siedzibę na terenie innego województwa.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#GrzegorzGruszka">Nie popieramy poprawki Senatu dającej wojewodzie możliwość tworzenia oddziałów terenowych wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego. Popieramy natomiast poprawkę Senatu, która uniemożliwi przekazanie zadań własnych kierownika rejonowego urzędu rządowej administracji ogólnej, w szczególności w zakresie rejestracji pojazdów, wydawania kart pojazdów oraz praw jazdy, administracji samorządowej. Za tą poprawką przemawia między innymi to, iż koszt wdrożenia centralnych systemów rejestracji pojazdów i ewidencji kierujących podniesie się dziesięciokrotnie, gdy tych punktów będzie ok. 2,5 tys. a nie ok. 300. Także skuteczny nadzór prawidłowości wydawania dokumentów, zabezpieczenia ich przed osobami nieuprawnionymi wydaje się słuszny, gdy sprawy te będą prowadzone na poziomie urzędów rejonowych i w organach gmin stanowiących większe aglomeracje.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#GrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostateczny kształt Kodeksu drogowego ustali się podczas głosowań nad przyjęciem lub odrzuceniem poprawek Senatu. Sojusz Lewicy Demokratycznej, jak powiedziałem wcześniej, będzie głosował zgodnie ze wskazaniami zawartymi w sprawozdaniu trzech połączonych komisji. Jednak można stwierdzić, iż główny cel nowego Prawa o ruchu drogowym, to jest poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego i zwiększenie bezpieczeństwa posiadania i obrotu pojazdami, zostanie osiągnięty. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Grzegorzowi Gruszce.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Tadeusza Józefa Kowalczyka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu zabieram głos, generalnie popiera sprawozdanie trzech połączonych komisji i w większości wypadków będzie głosował zgodnie ze stanowiskiem komisji, które omówił poseł sprawozdawca. Jednak w pewnych wypadkach nie popieramy zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Chcę zasygnalizować, że generalnie chodzi nam o wiek. Podobnie zachowaliśmy się w czasie pierwszego i drugiego czytania — nie uważamy, żeby należało podnosić do 18 lat wiek kandydatów do uzyskania prawa jazdy kategorii B. Argument, że początkujący, czyli kierowcy do 25 roku życia, mają najwięcej wypadków, nie przekonuje nas w pełni. Nie przekonuje nasz klub argument, że w większości krajów, choć różnie jest to rozwiązane, nie można tak jednoznacznie tego stwierdzić, taki wiek obowiązuje. Nie będę się ze względu na późną porę i ogólne zmęczenie rozwodził nad tym, tym bardziej że koledzy z innych klubów mają zabierać głos. Chciałbym przytoczyć fragment ekspertyzy dotyczącej kwestii, którą poruszam: Badania ekspertów nie wykazują zasadniczych różnic między osobami w wieku 17 i 18 lat. Wszystkie one zaliczane są w statystykach do granicy wiekowej 15–24 lata, szczególnie zagrożonej pod względem wypadków drogowych. Jest to ekspertyza, panie pośle, wykonana na czyjeś zlecenie. Dalej można przeczytać, że przeciwko podwyższaniu granicy wieku protestuje Polski Związek Motorowy, protestuje Ministerstwo Edukacji Narodowej, podając całkiem przekonujące argumenty. Również to stanowisko, Wysoka Izbo, stanowisko MEN, nasz klub podziela. W różnych krajach, np. we Francji — jak tu podano — w Norwegii, Szwajcarii jest ta granica 18 lat, ale można tam legalnie jeździć, mając 16 lat, przejeżdżając określoną liczbę kilometrów, mając przy sobie osobę towarzyszącą itd. Przemawia do nas zwłaszcza ten argument, Wysoka Izbo, że doszłoby do wielkiego zamieszania w szkolnictwie resortowym, zawodowym, które szkoli mechaników pojazdów samochodowych. Przekonuje to nas o tym, że mamy rację, będziemy więc głosować za utrzymaniem wieku, o którym zdecydował Sejm — 17 lat. Uczeń kończący szkołę zasadniczą jako mechanik samochodowy ma 18 lat, bardzo mały procent uczniów ma 17 lat. Jako nauczyciel takich szkół wiem, że już 17 lat jest barierą i uczeń czasem nie może w określonym czasie — czyli w momencie ukończenia szkoły — uzyskując zawód mechanika pojazdów samochodowych, dostać prawa jazdy, bo 17 lat to już jest dużo, nie mówiąc o 18. Prawie nikt by go nie uzyskał albo tylu, ilu teraz nie uzyskuje.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Z kolei, Wysoka Izbo, trudno sobie wyobrazić - bez reformy szkolnictwa zawodowego i zasadniczego oraz średniego technicznego, jako że tam tej bariery nie będzie - żeby ktokolwiek chciał przyjąć do pracy mechanika bez prawa jazdy. Rozmawiałem z wieloma osobami - powiedziano mi, że w życiu. Również nie gwarantuje się tego, by w ciągu roku dana osoba mogła skończyć kurs. Przyjmuje się bowiem fachowca w danej dziedzinie. Chcę również, Wysoka Izbo, powiedzieć, że akurat ci młodzi ludzie nie mają wpływu na wzrost liczby bezrobotnych, bo zawód mechanika pojazdów samochodowych nie jest tym zawodem, który przyczynia się do poszerzenia armii bezrobotnych; ci ludzie znajdują zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Tyle generalnie na temat spraw, do których mamy zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#TadeuszJózefKowalczyk">W pozostałych sprawach klub w głosowaniu zajmie stanowisko analogiczne do zawartego w sprawozdaniu trzech połączonych komisji (druk nr 2404). Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Kowalczykowi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Karola Działoszyńskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#KarolDziałoszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemawiając w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności mam zaszczyt ustosunkować się do sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Po tak wnikliwej ocenie, jaką mieliśmy przyjemność usłyszeć z ust posła sprawozdawcy pana Szarawarskiego, muszę stwierdzić, że większość poprawek, które przyjął Senat i które przeanalizowały połączone komisje, jest w odczuciu klubu Unii Wolności do zaakceptowania. Z większością z nich się utożsamiamy, zwłaszcza jeśli chodzi o ułatwienie pracy MON.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#KarolDziałoszyński">Podobnie jak klub PSL mamy odmienne stanowisko, jeśli chodzi o wiek w wypadku przyznawania prawa jazdy kategorii B. Uważamy - i nie będę tutaj powtarzał tych samych argumentów - że wiek lat 17 jest tym wiekiem, kiedy możemy uznać, że osoba, która zda egzamin, jest przygotowana do tego, by mogła otrzymać prawo jazdy. Głównym argumentem jest umożliwienie młodym osobom uczestnictwa w życiu zawodowym. Tyle, jeśli chodzi o tę kwestię, nie chcę tutaj powtarzać argumentacji, którą przed chwilą usłyszeliśmy ze strony pana posła Kowalczyka.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#KarolDziałoszyński">Mamy również odmienne zdanie, jeśli chodzi o ograniczenie kompetencji samorządu. Uważamy, że poprawka nr 51, która mówi o tym, że nie można zlecać gminom obowiązku wydawania praw jazdy i dowodów rejestracyjnych, prowadzi do znacznego ograniczenia kompetencji samorządu. Sądzimy, że w tych rejonach kraju, w których urzędy gminne spełniają wymogi, o których mowa, można zachować zapis, który przyjęliśmy w postanowieniu sejmowym, mówiący o tym, że urzędy rejonowe mogą takie kompetencje przekazać. Nie mówimy bowiem, że to ma być obligatoryjne, że to się musi dziać w całym kraju, tym bardziej że - nie wiem, do których z panów posłów to dotarło - wiele sejmików samorządowych skierowało listy do posłów, w których nawołują do tego, aby zająć tego typu stanowisko. Chodzi przede wszystkim o wygodę obywateli. Słuszny jest wniosek centralnej rejestracji pojazdów. I to nie jest wymierzone przeciwko temu, bo jeśli chodzi o taką centralną rejestrację, można wyznaczyć te urzędy gminy, które spełniają wymogi, które będą mogły połączyć się komputerowo, będą dobrze zabezpieczone, a takich urzędów jest dużo. I my nie mówimy, że nagle powstanie ich 2 tys. Może na początku będzie ich tylko sto, ale to będzie doping dla gmin i dla władz lokalnych, które będą chciały ułatwić swoim mieszkańcom życie, aby dostosować się do tego systemu, włączyć się w system komputerowy. W systemach komputerowych natomiast można wprowadzić takie zabezpieczenia, panie pośle, że nie będzie wiadomo, kto jaki samochód luksusowy w Warszawie kupił, bo ten sam argument można by użyć w stosunku do urzędu rejonowego, a jest to założenie korupcyjności, prawda? Takiego założenia nie powinniśmy robić.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#KarolDziałoszyński">Sejmik bydgoski ostrzega, że jeśli inicjatywa Senatu zostanie zaakceptowana przez Sejm, to dla dużej części mieszkańców województwa wydłuży się droga załatwiania formalności związanych z rejestracją pojazdów oraz z wydawaniem prawa jazdy. Dokumenty te będą wydawane poza Bydgoszczą tylko przez administrację rządową, czyli zaledwie w kilku miejscach w województwie bydgoskim, w których znajdują się siedziby urzędów rejonowych. Mieszkańcy Borka będą więc jeździć do Chojnic, a mieszkańcy Mogilna do Inowrocławia. Scentralizowanie wydawania wyżej wymienionych dokumentów nie przyczynia się do oszczędności, a wręcz przeciwnie łączy się z koniecznością zwiększenia etatów w administracji rządowej. W ubiegłym roku w podobny sposób scentralizowano wydawanie paszportów w jednym tylko miejscu w województwie. Są to obawy, które zgłaszają samorządy.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#KarolDziałoszyński">Uważam, że zachowanie zapisu pozostawia decyzję organom administracji rządowej. Przy takim rozumowaniu i podejściu do sprawy samorządy będą miały doping do tego, aby, jak już mówiłem, iść w kierunku ułatwiania ludziom życia, a tym samym w kierunku akceptacji przez społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#KarolDziałoszyński">To wszystko, jeśli chodzi o moje uwagi na temat poprawek senackich. Zgodnie z postanowieniami komisji będziemy jutro w większości mieli przyjemność poprawki senackie poprzeć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Karolowi Działoszyńskiemu.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Tadeusza Moszyńskiego z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#TadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam wątpliwość co do scedowania uprawnień do wydawania dowodów rejestracyjnych i praw jazdy na gminy. Wątpliwość bierze się stąd, że choć zapisano możliwość, że kierownik rejonowego urzędu administracji ogólnej zleca uprawnienia gminom, to nie ma zapisanych żadnych warunków, pod jakimi może to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#TadeuszMoszyński">Panie pośle Działoszyński, obawiam się, że jeżeli będzie istniał zapis, że kierownik rejonowego urzędu może przenieść uprawnienia, to będzie to działało na zasadzie automatu: każdy, kto się zgłosi, będzie otrzymywał kompetencje. Gdyby wprowadzić wymóg spełnienia pewnych warunków, aby przenieść kompetencje do gmin, wtedy oczywiście można by się z tym zapisem zgodzić. Myślę, że przy takim zapisie, jaki jest w tej chwili, byłoby lekkomyślnością powierzenie tych obowiązków gminom, bo przecież tylko w zeszłym roku z urzędów gminy zniknęło 40 tys. dowodów rejestracyjnych i praw jazdy. Zbyt duże pieniądze, i to pieniądze podatników, wchodzą tu w rachubę, żeby całą sprawę załatwić tym właśnie przepisem.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#TadeuszMoszyński">Unia Pracy będzie głosować przeciwko wprowadzeniu tego przepisu, zgodnie ze stanowiskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#TadeuszMoszyński">Jeżeli chodzi o poprawki Senatu, to jak państwo doskonale wiedzą, jest ich 53. Zajmę się tylko dwoma, które wywołały największą dyskusję i były przedmiotem ostrych ataków na Sejm, a ze strony posłów były przedmiotem ostrej krytyki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#TadeuszMoszyński">W poprawce nr 19 Senat proponuje skreślenie zakazu palenia w samochodzie na terenie obszaru zabudowanego. Przepis ten został przegłosowany przez Sejm nieznaczną liczbą głosów. Był to wniosek pana posła Działoszyńskiego, wniosek mniejszości, który został przegłosowany, jak mówię, nieznaczną liczbą głosów. Na ten temat rozpętała się kampania prasowa, w czasie której przyjęcie zakazu nazwano najgorszą decyzją parlamentu, jaka kiedykolwiek miała miejsce. Wyśmiewano posłów za to, że ingerują w prywatną strefę życia człowieka, że myślą za niego, że nie zostawiają jego rozsądkowi i wyobraźni praktycznie nic, usiłując wszystko regulować. Dobrze się stało, że Senat postanowił sprawę odkręcić i zaproponował skreślenie przepisu. Rekomendacja komisji jest również taka, żeby uznać poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#TadeuszMoszyński">Nie wiem tylko z jakiego powodu Senat zaproponował inny zakaz, być może po to, żeby ilość zakazów bilansowała się, żeby nie było tak, że jest o jeden zakaz mniej. Dodano inny, który brzmiał: Zabrania się korzystania podczas jazdy z urządzenia nagłaśniającego wyposażonego w słuchawki. Pomijam już pewien brak logiki w tym zapisie, bo przecież nie jest to urządzenie nagłaśniające, raczej odtwarzające bądź inne radiofoniczne; literalnie można by wysnuć wniosek, że chodzi tutaj o urządzenia słuchowe wzmacniające dźwięk, a tak naprawdę chodziło o tzw. walkmany, czyli radia bądź odtwarzacze wyposażone w słuchawki.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#TadeuszMoszyński">Myślę, że Senat popełnił ten sam grzech pewnej arogancji i nadużycia uprawnień, który poprzednio popełnił Sejm w wypadku zakazu palenia w samochodach. Powiem państwu, iż jestem dumny z tego, że mój klub jako jedyny w tym Sejmie w całości był przeciwko temu zapisowi, reszta klubów była podzielona, część głosowała tak, część inaczej. My w Unii Pracy jesteśmy przekonani, że ustawodawca powinien regulować tylko te sfery życia, które ze względów społecznych winny być regulowane. Ustawodawca nie powinien wyręczać obywatela w myśleniu. I jeden, i drugi zapis świadczył jednak o tym, że część posłów i część senatorów nie ma do naszych kierowców zbyt dużego zaufania, skoro usiłuje tak oczywiste sprawy regulować ustawowo i wprowadzać nakazy bądź zakazy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Tadeuszowi Moszyńskiemu.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł sprawozdawca nie pragnie zabrać głosu.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#AleksanderMałachowski">Sekretarz stanu w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej pan Stanisław Rybak prosi o głos.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#StanisławRybak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę się ograniczyć tylko do kilku kwestii, ponieważ w istocie w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej przeanalizowaliśmy wszystkie poprawki Senatu, jak również sprawozdanie trzech połączonych komisji, w których posiedzeniu zresztą brałem udział. Pragnę oświadczyć, że rząd opowiada się za wnioskami trzech połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#StanisławRybak">Natomiast może nie zabierałbym głosu, gdyby nie kwestia, która była także przedmiotem szczegółowych analiz w pięciu komisjach senackich i na posiedzeniu plenarnym Senatu; chodzi mianowicie o sprawę dotyczącą wieku oraz liczby punktów rejestracji samochodów i wydawania praw jazdy. Myślę, że daje się tu zauważyć chyba pewna nieznajomość faktów; chodzi o to, co był uprzejmy powiedzieć pan poseł Kowalczyk. Otóż w Europie jedynie w Anglii jest określony wiek 17 lat dla kategorii odpowiadającej w naszym prawie jazdy kategorii B. Jeżeli nie przyjmiemy poprawki Senatu, będzie to oznaczało, iż polskie prawa jazdy do czasu osiągnięcia przez kierowcę wieku 18 lat nie będą wymienialne w krajach Unii Europejskiej. Więcej, polscy kierowcy przed osiągnięciem 18 lat nie będą mogli jeździć po krajach Unii Europejskiej. Proszę zauważyć, że nowy projekt Prawa o ruchu drogowym wprowadza dwa rodzaje praw jazdy, kategorię „A-1” i „B-1” dla 16 lat, zresztą te kategorie praw jazdy są takie, jak w krajach Unii Europejskiej, jest tu ujednolicenie. Muszę z przykrością powiedzieć, iż nie znam protestu Ministerstwa Edukacji Narodowej. Przedstawiciele ministerstwa uczestniczyli w pracach komisji — było to przecież zawarte w projekcie rządowym - i zarówno w uzgodnieniach międzyresortowych, jak i przy przyjmowaniu projektu przez rząd nie było protestu ministra edukacji narodowej. Zwracam na to uwagę, ponieważ sprawa jest może i dyskusyjna, ale jeżeli mamy w całym naszym systemie zbliżać się do rozwiązań przyjętych w Unii, to wydaje mi się, że jeśli chodzi o utrzymanie dotychczasowego wieku, to z tego powodu możemy tym młodym ludziom wyrządzić więcej krzywdy niż pożytku. Zgadzam się z tym, że nie ma takich statystyk, o których mówił pan poseł, że nie ma wyszczególnienia, które by pokazywało, jaki ma to wpływ, jeśli chodzi o wypadki, natomiast na pewno jest duża liczba wypadków spowodowanych przez młodych ludzi, ale wiekowo plasujących się trochę wyżej, mianowicie do 24 lat. Stąd też specjalne regulacje dla tych młodych kierowców; a w zasadzie w rozumieniu tego kodeksu młodzi kierowcy to ludzie, w wypadku których minął rok od czasu otrzymania prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#StanisławRybak">Druga sprawa, na której rządowi bardzo zależy. Myślę, że pan poseł Szarawarski jako sprawozdawca komisji bardzo szeroko przytoczył wszystkie argumenty, jakie za tym przemawiają. Otóż chcę powiedzieć, że jeśli chodzi o koszt, szacowany, w sytuacji, w której ograniczamy liczbę punktów rejestracji z obecnie działających 2 tys. do około 455 punktów - według poprawek senackich i rekomendacji trzech połączonych komisji liczba punktów by się wahała w granicach od 450 do 500 i dotyczyłaby tzw. wielkich miast, określonych w ustawie z 1991 r., tj. 46 miast, w których te uprawnienia miałyby samorządy, wiemy, iż nie wszystkie gminy otrzymały te uprawnienia w tej chwili, nie wszyscy wojewodowie przekazali to w drodze porozumienia - to jest około 2 bln starych złotych. Takie symulacje przeprowadzone były przez ministerstwo transportu półtora roku temu. W związku z tym to nie jest tylko sprawa przedłużonego procesu prowadzenia ewidencji kierowców, praw jazdy i pojazdów, ale również wydłużonego czasu wprowadzenia tego systemu oraz zwiększone koszty. Stąd rząd opowiada się za tym, aby ograniczyć liczbę punktów rejestracyjnych, bo w istocie rzeczy, jak ufam, przyjęta przez Sejm, a w końcowej fazie przez cały parlament ustawa Prawo o ruchu drogowym osiągnie trzy cele, tj. po pierwsze, zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, po drugie, zmniejszenie liczby kradzieży samochodów, fałszerstw praw jazdy, dowodów rejestracyjnych, tablic rejestracyjnych, a w konsekwencji również poprzez przyjęcie wielu poprawek zwiększy uprawnienia Policji, właśnie by zwiększyć bezpieczeństwo ruchu drogowego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi Stanisławowi Rybakowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Wiecheć: Są.)</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Wiecheć, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#KrzysztofWiecheć">Panie Marszałku! Panie Pośle Sprawozdawco! Panie Ministrze! W art. 7 projektu ustawy są zawarte sprawy dotyczące znaków ostrzeżeń, nakazów i informacji i w pkt. 2 tego artykułu mówi się, że ministrowie transportu i gospodarki morskiej oraz spraw wewnętrznych i administracji w porozumieniu z ministrem obrony narodowej określą w drodze rozporządzenia znaki i sygnały obowiązujące w ruchu drogowym, ich znaczenie i zakres ich obowiązywania. Moje pytanie brzmi następująco: Czy przedmiotem prac komisji naszej, sejmowej, ale również i Senatu były... czy państwo szczegółowo to rozpatrywaliście? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#KrzysztofWiecheć">Drugie pytanie, również związane z art. 7, dotyczy pkt. 3, który daje delegację ministrowi transportu i gospodarki morskiej w porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych i administracji, mówiąc, że określą oni w drodze rozporządzenia szczegółowe warunki techniczne odnośnie do znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego, a także warunki ich umieszczenia na drogach. Czy to również było przedmiotem szczegółowych rozważań komisji? Dlaczego o tym mówię? Dlatego, iż chcę zwrócić uwagę na przykład na jeden znak, znak: koniec miejscowości. Na białym tle jest czerwony pas po przekątnej i na tym jest napisana nazwa miejscowości, przez którą przejechaliśmy. Podam taki przykład. W woj. opolskim jest miejscowość o bardzo krótkiej nazwie Oś. Ponieważ technologia na dzień dzisiejszy wykonywania tych tablic polega na tym, że na białym tle najpierw nakłada się nazwę miejscowości, a potem czerwony pas, ten czerwony pas zakrywa nazwę. W Europie robi się inaczej, na białym tle najpierw się nanosi czerwony pas, a potem nazwę miejscowości. W tym przypadku nazwy Oś nie widać, jest widoczne tylko kawałek O i kreska nad s. W związku z tym, że kiedyś rozmawialiśmy na ten temat, chciałem wrócić do tego i zapytać, czy te sprawy były również rozpatrywane? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Józef Kowalczyk: Mam jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Kowalczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Wysoka Izbo! Tylko jedno zdanie. Chcę to wyjaśnić, jako że pan minister mi powiedział, że nie słyszał o protestach ze strony ministerstwa. Przeczytałem opinię merytoryczną naszego Biura Studiów i Ekspertyz dotyczącą projektu ustawy, którą ktoś podpisał, ktoś zlecił. Przeglądam to i na stronie 8 jest wyraźnie napisane: „również MEN — chyba, że źle to rozumiem, ale MEN to jest chyba Ministerstwo Edukacji Narodowej — zgłosił swoje weto wobec podwyższenia limitu wieku do 18 lat dla osób ubiegających się o prawo jazdy”. To jest opinia z 7 maja 1996 r., sprzed roku. Proszę wziąć też Diariusz Sejmowy czy stenogram z trzeciego czytania. Do trybuny podeszła wówczas pani minister Grabowska, która jest wiceministrem do spraw szkolnictwa zawodowego, i wyraziła określone zdanie przed głosowaniem, trzecim czytaniem. Przyjąłem, że był to protest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł zechce udzielić odpowiedzi na pytania? Do pana ministra już były pytania, tak że oba są do pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#AndrzejSzarawarski">Na pierwsze pytanie odpowiem, że niestety nie mogliśmy się zajmować art.7, ponieważ zadanie komisji polegało na rozpatrzeniu poprawek senackich. Tylko takie są nasze kompetencje w tej fazie prac legislacyjnych. Ponieważ Senat do art.7 nie wniósł żadnych poprawek, więc komisje nie mogły się nim zajmować.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#AndrzejSzarawarski">Kwestia znaków i technologii ich wykonania jest określona w rozporządzeniu, a nie w ustawie. Myślę, że ten problem, który pan podnosił, jest do załatwienia w trybie innym, poza ustawą Prawo o ruchu drogowym, ale problem moim zdaniem jest słusznie podniesiony i myślę, że pan minister transportu, usłyszawszy to, podejmie odpowiednie działania w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#AndrzejSzarawarski">Natomiast jeśli chodzi o drugi problem, w pracach nad ustawą Prawo o ruchu drogowym reprezentował rząd minister transportu i gospodarki morskiej i żeby była jasność, oficjalnie rząd nie wnosi protestu przeciwko takim zapisom. Pani wiceminister oświaty wyrażała tu swoje zdanie jako poseł. Rząd takiego zdania nie wyraził. Myślę, że pan minister Rybak, jeżeli zechce odpowiedzieć na to pytanie, odpowie dokładnie tak samo, jak ja w tej chwili. Oczywiście jest problem szkolnictwa zawodowego, konkretnie uczniów szkół o profilu mechanicznym, kształcących w zawodzie kierowcy mechanika, kończących się uzyskaniem prawa jazdy, chociaż wydaje nam się, że ten problem jest rozwiązywalny, bo można skończyć kurs w szkole, a następnie po ukończeniu 18 lat zdać egzamin. Nieprawdą jest również to, co zostało z tej trybuny powiedziane - skoro już na niej jestem, sprostuję to - że my podwyższamy wiek umożliwiający uzyskanie prawa jazdy. My go obniżamy. Obecnie musi to być 17 lat, teraz prawo jazdy będzie można uzyskać w wieku 16 lat w kategorii A-1 i B-1, upoważniających do prowadzenia odpowiednich kategorii pojazdów. Są to rozwiązania przyjęte w całej Europie. Natomiast wiek 18 lat upoważnia do uzyskania prawo jazdy obecnej kategorii B i A. Mówiąc krótko, są to regulacje stosowane w całej Europie i podejrzewam, że Polska wcześniej czy później będzie się musiała przystosować do tych rozwiązań. Dzisiejsze kategorie prawa jazdy są nieprzekładalne niejako na kategorie prawa jazdy, jakie obowiązują w Europie, ponieważ my mamy 5 kategorii, w Europie jest tych kategorii kilkanaście, jak państwo zauważyliście na podstawie tej nowej regulacji, Prawa o ruchu drogowym. Kiedy przełożymy te kategorie prawa jazdy na standardy obowiązujące w Unii, to oczywiście 17-latek jadący po krajach Unii mający prawo kategorii B będzie uważany za człowieka bez prawa jazdy, ponieważ obowiązuje kryterium 18 lat. Narażamy w tym momencie naszych obywateli na pewien konflikt z prawem obowiązującym poza granicami naszego kraju. Ale to do rozstrzygnięcia zostawiam Wysokiej Izbie. Myślę, że w głosowaniu ten problem zostanie rozstrzygnięty. Senat przyjął takie stanowisko, komisje go poparły, a Wysoka Izba zadecyduje o tym jutro w głosowaniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan minister jeszcze pragnie coś wyjaśnić, jak rozumiem, w związku z pytaniami, jakie zostały zadane.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan minister Stanisław Rybak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#StanisławRybak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym nie pozostawiać bez odpowiedzi sprawy art. 7. Jeśli chodzi o ust. 2, to mówi on o znakach i sygnałach obowiązujących w ruchu drogowym. Polska jest stroną konwencji międzynarodowej o znakach i sygnałach drogowych. To rozporządzenie będzie jej dokładnym powtórzeniem, z tym że dojdą pewne nowe znaki i sygnały drogowe. W akcie opracowywanym przez ministra transportu będą np. nowe znaki dotyczące autostrad. Musimy poszerzyć ten krąg, ale wszystko opiera się na konwencji międzynarodowej, ponieważ te znaki muszą, jak wiadomo, być jednakowe we wszystkich krajach. Pole manewru dla opisu jest niewielkie. Delegacje z art. 7 ust. 3 - chodzi o szczegółowe warunki techniczne - są to opisy znaków (wymiary, rysunki techniczne), zarówno tych umieszczonych na słupkach, jak i znaków poziomych na jezdni. Muszę przyznać rację panu posłowi Wiecheciowi, ponieważ faktycznie przy znaku - koniec obszaru zabudowanego - w druku wkradł się błąd. Istotnie najpierw jest nazwa miejscowości, potem jest ciemny pas. To zostanie sprostowane, już według tych nowych wymogów technicznych. Tego nie ruszaliśmy. Jakiś rok temu otrzymałem taki sygnał, w gazecie czy gdzieś, sprawdziliśmy - w konwencji jest inaczej, w druku, w tej instrukcji też wydrukowano inaczej, i tak to niektórzy malują. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#AleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#AleksanderMałachowski">Do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#AleksanderMałachowski">Na tym kończymy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#AleksanderMałachowski">Jest komunikat, który przeczytam w zastępstwie posła sekretarza.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#AleksanderMałachowski">W dniu jutrzejszym za zgodą marszałka Sejmu o godz. 8.15 odbędzie się posiedzenie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług wspólnie z Komisją Ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#AleksanderMałachowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu złożenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-240.8" who="#AleksanderMałachowski">Jako pierwszego proszę pana posła Bolesława Machnio z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#BolesławMachnio">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Oświadczenie dzisiejsze poświęcam nie tylko Stanisławowi Mikołajczykowi, poświęcam je wszystkim mieszkańcom naszej ojczyzny, z uwzględnieniem członków PSL, którzy w latach 1945–1947 w szeregach naszego stronnictwa pod zielonymi sztandarami walczyli o Polskę wolną i sprawiedliwą. Będę nawiązywał do przemówienia Stanisława Mikołajczyka wygłoszonego podczas uroczystości poświęcenia sztandaru Koła Polskiego Stronnictwa Ludowego Warszawa-Śródmieście i cytował jego fragmenty. Jutro, w piątek dnia 20 czerwca 1997 r., minie 51 lat od uroczystego poświęcenia oraz przemówienia prezesa Mikołajczyka.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#BolesławMachnio">Do złożenia oświadczenia przyczyniła się w pewnym sensie obecna sytuacja polskiej wsi — chłopa. Była ona adekwatna do czasów obecnych. Dlatego kilka fragmentów z tego przemówienia zacytuję. Mikołajczyk swoje wystąpienie adresuje „do ludzi miejskich w szeregach stronnictwa”. Cytuję:</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#BolesławMachnio">„Pierwszy to sztandar Polskiego Stronnictwa Ludowego na terenie stolicy. Polskie Stronnictwo Ludowe reprezentuje przede wszystkim chłopów, ich ideologię, ich program, ich interesy. Wasz sztandar reprezentuje tych członków na terenie stolicy, którzy zgodnie z programem PSL koło tego sztandaru się zgromadzili. Zbyt poważne są czasy, zbyt krytyczne momenty przeżywamy, by mówić frazesami. Ostatni kongres przed wojną, układając swój program, już przewidywał, że rozwój wypadków pójdzie w tym kierunku, że interes Polski w miarę rozwoju i przeobrażeń społeczno-gospodarczych będzie wymagał pójścia do całego narodu, budzenia zrozumienia dla programu wsi, szacunku dla gruntownej nauki, wykształcenia i przygotowania zawodowego, ale chcemy, aby pod hasłem «inteligencja» rozumiano również szacunek dla wrodzonej inteligencji szarego człowieka, a przede wszystkim dla jego charakteru. Szerokie warstwy chłopskie, które dzielą się często ostatnim kęsem chleba (o czym mówiłem w swoim oświadczeniu, omawiając lata okupacji hitlerowskiej), posyłając dzieci do szkół, będą miały zawsze szacunek dla prawdziwej inteligencji, ale zasługują również na pełną wzajemność w podchodzeniu do nich. Nie mają racji ci, którzy nie chcą dopuścić robotnika, inteligenta do organizowania się w ramach PSL. Były i przed wojną partie polityczne tak z prawa, jak i z lewa, które traktowały wieś tylko jako teren wpływów lub interesowały się folklorem i pragnęły «pracować» nad chłopem czy dla chłopa — lecz tylko w swoim interesie. My zaś zawsze podkreślaliśmy i podkreślamy, że pragniemy jak najzgodniej prowadzić współpracę. Ale rozumiemy słowo «równość» jako równe prawo do życia i organizowania się i nie zgodzimy się z przywilejem innych partii”.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#BolesławMachnio">Mikołajczyk mówił: „PSL nie może zapewnić ani posad, ani lekkiego życia, ani żadnego uprzywilejowania. I to nie jest nasz cel. Celem naszym jest służba dla kraju i ludzi”. W dalszej części swojego wystąpienia prezes Mikołajczyk wspomniał o trudnej sytuacji ludności rolniczej, o strajkach chłopskich — „krew chłopska przelana w Łapanowie, Racławicach, Guzowie, Kasince Dolnej i innych miejscowościach to ofiara za wolność”.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#BolesławMachnio">Omówił też sprawę odbudowy stolicy Warszawy, Gdańska, Wrocławia i wielu miast. Mówił o odbudowie ziem odzyskanych, o odbudowie ze zniszczeń wojennych. „Patrzymy też w przyszłość, lata najbliższe nie będą łatwe... Czeka nas jeszcze trudna sytuacja gospodarcza, której nikt nie zmienia z dnia na dzień, i nie budujemy na malkontenctwie, bo to jest rzecz krucha i na krótką obliczona metę... Weszliśmy do Rządu Jedności Narodowej z jak najszczerszą intencją, by jak najprędzej ustabilizować stosunki, dać każdemu obywatelowi możność spokojnej pracy. Cała nasza praca szła w tym kierunku, by przez amnestię, przez wywołanie ludzi z lasu doprowadzić do uspokojenia w kraju. My tej krwi nie chcemy. Dziś jesteśmy w tej sytuacji, gdzie oczernia się nas i szkaluje, my zaś nie możemy się obronić. Ale tu chodzi o co innego. Jest dobrze, dopóki społeczeństwo polskie wierzy, że karta wyborcza potrafi rozstrzygnąć różnice polityczne. My wierzymy, że władza naprawdę należy do narodu”.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#BolesławMachnio">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przykro mi, ale muszę powiedzieć, że sytuacja w Polsce, kiedy 51 lat temu przemawiał prezes Mikołajczyk do mieszkańców stolicy na uroczystości poświęcenia sztandaru dla PSL Warszawa-Śródmieście niewiele się zmieniła. By oświadczenia nie przedłużać, stwierdzę, że Mikołajczyk przemawiał w Polsce po odzyskaniu wolności spod okupacji hitlerowsko-stalinowskiej. Ja mam możliwość przemawiać w Polsce wolnej, ale stosunek do PSL jest niemal identyczny. 51 lat temu władza ówczesna czyniła wszystko, by je zlikwidować, lider musiał opuścić ojczyznę. Obecnie o Polskim Stronnictwie Ludowym, o wsi polskiej mówi się tylko źle, że jest zachłanna, że walczy tylko o wysokie ceny na swoją produkcję. Jest to tym bardziej przykre, że mówimy o chłopach, o wsi polskiej, o jej stronnictwie źle, ale jesteśmy syci, najedzeni. Konsumujemy to, co chłop polski wyprodukował. Stwierdzam z całą odpowiedzialnością, że ponad 50% rolników utrzymuje się nie z pracy rąk, nie ze sprzedaży własnej produkcji, ale produkuje i żyje, bo mama lub babcia, ojciec lub dziadek ma emeryturę, a to jest rzeczą zupełnie nienormalną. Jeżeli w zbliżających się wyborach Polacy będą szukać ludzi z zewnątrz i na nich głosować, jak to było w pierwszych wyborach prezydenckich, to polska wieś i jej rolnictwo nie mogą liczyć na poprawę sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#BolesławMachnio">Powtarzając za prezesem Mikołajczykiem, powiem, że Polskie Stronnictwo Ludowe wierzy, że w nadchodzących wyborach parlamentarnych Polacy, a w tym wieś polska, zagłosują na własnych wypróbowanych przedstawicieli, tych co od ponad 100 lat nigdy społeczeństwa polskiego nie zawiedli.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#BolesławMachnio">Prezes Mikołajczyk swoje wystąpienie skończył następująco: „W specjalnie trudnych czasach tym cenniejsze dla nas jest zagadnienie, które nas zawsze będzie wiązało najsilniej: jest to walka o wolność człowieka i o panowanie prawa. Ta walka i troska o pełnię wolności człowieka i panowanie sprawiedliwości niech będzie ideą przewodnią tych członków, którzy się grupują pod dziś poświęconym zielonym sztandarem Polskiego Stronnictwa Ludowego Koła Warszawskiego”. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Bolesławowi Machnio.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Jerzego Wenderlicha z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#JerzyWenderlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Idee sportu - ileż słów pięknych, wzniosłych, szlachetnych wypowiedziano na ten temat, słów słusznych i potrzebnych. Większość sportowców, trenerów, działaczy, kibiców sens sportu pojmuje właśnie tak - jako szlachetną rywalizację, w której wygrywa lepszy. Źle się jednak dzieje, kiedy do tej sportowej polskiej rodziny wkradają się ludzie, którzy owe piękne idee próbują przemienić w przestępczy proceder.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#JerzyWenderlich">Jak nazwać to, co nie raz i nie dwa wydarzyło się już na żużlowym torze „Włókniarza” Częstochowa, klubu, zdawałoby się, z pięknymi tradycjami? Aby powiększyć szanse swoich zawodników, działacze poważają się tam dokonywać preparacji toru. Żużlową nawierzchnię przygotowują tak, aby żużlowcy z innych klubów wpadali w przygotowywane na torze rozmaite, niewidoczne gołym okiem dla rywali, pułapki. To haniebne wyczyny.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#JerzyWenderlich">Kilka tygodni temu właśnie w Częstochowie odbywały się krajowe eliminacje do indywidualnych mistrzostw świata. I właśnie taki tor śmierci przygotowano żużlowcom, aby powiększyć szanse częstochowskich reprezentantów. Cel został osiągnięty. Zawodnik gospodarzy zakwalifikował się do dalszej eliminacji, ale było to najmniej godne ze zwycięstw, bo nieświadomi rywale wpadali w pułapki przygotowane pod wierzchnią warstwą niewinnie wyglądającego toru. Ofiarą stał się młody i utalentowany żużlowiec z toruńskiego klubu „Apator”, żużlowiec bardzo lubiany, cieszący się sympatią, z roku na rok odnoszący wciąż lepsze wyniki — Wiesław Jaguś. Przeżył, ale ciężko ranny długo przebywał w szpitalu i przez cały sezon leczyć będzie urazy.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#JerzyWenderlich">Jak smakuje takie zwycięstwo odniesione kosztem kolegi, który cudem uszedł śmierci? Jak smakują sukcesy, za którymi kryje się hańba? Są świadkowie, były na ten temat publikacje, na szczęście zachowały się taśmy wideo z tego strasznego spotkania.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#JerzyWenderlich">Sam zawodnik Wiesław Jaguś, mimo że tak strasznie poszkodowany, nie rozdziera szat w wywiadach, nie pomstuje w rozmowach, bo jest młodym, wybitnym sportowcem, umiejącym wybaczać nawet tego rodzaju draństwa. Ale nam, tym tysiącom kibiców żużla, dla których i on, i inni żużlowcy podejmują się tej ryzykownej rywalizacji, nie wolno milczeć. Musimy bronić bezpieczeństwa naszych sportowych idoli. Musimy bronić ich przed ludźmi bez godności. Takie nikczemne postacie nie mogą ani dnia dłużej być partnerami sportu, partnerami sportowców. Ich partnerem winien być prokurator i w tej mierze podejmę działania.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Jerzemu Wenderlichowi.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Henryka Kisielewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#HenrykKisielewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z trwającą od kilku miesięcy w ogólnopolskich środkach masowego przekazu, widoczną także w dzisiejszej prasie ogólnonarodową dyskusją wokół kwestii sprowadzenia do Polski prochów oraz szczątków ofiar zbrodni katyńskiej i symbolicznego, opatrzonego imiennymi tablicami ich pochówku na cmentarzu narodowym, analogicznym jak na przykład cmentarz wojskowy Arlington w USA, niech mi będzie wolno wypowiedzieć tutaj następującą refleksję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#HenrykKisielewski">Jest rzeczą tyleż banalną, co w naszej niepodległej ojczyźnie ciągle jeszcze wymagającą przypomnienia, mówienie, iż narody, które tracą pamięć, które nie szanują własnych bohaterów i chlubnych kart historii, z czasem również tracą swoją tożsamość. Pomni tej wiekopomnej nauki sprowadziliśmy po 1989 r. do wolnej, suwerennej ojczyzny prochy m.in. premiera Polski na uchodźstwie gen. Władysława Sikorskiego, legendarnego dowódcy niepodległościowej Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera, przedwojennego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej prof. Ignacego Mościckiego, prezydenta państwa na emigracji Edwarda Raczyńskiego, dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego, dowódcy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie gen. Kazimierza Sosnkowskiego, ostatniego przedwojennego ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej płk. Józefa Beka i wielu innych narodowych bohaterów Rzeczypospolitej. W tej sytuacji osobiście uznaję za skandal ociąganie się rządu III Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli chodzi o realizację postulatu zarówno rodzin ofiar zbrodni katyńskiej, jak i środowisk niepodległościowo-kombatanckich, a dotyczącego właśnie sprowadzenia prochów ofiar tej historycznej tragedii do ojczyzny i pochowania ich w ojczystej ziemi. Dzisiaj mija właśnie druga rocznica wmurowania kamienia węgielnego pod budowę polskich cmentarzy w Katyniu i Miednoje. Groby w Charkowie czy w Miednoje dzisiaj dostępne naszym rodakom z oczywistych względów politycznych zawsze takimi pozostać nie muszą.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#HenrykKisielewski">Wypada zgodzić się z tymi, którzy proponują, żeby na miejscu owej wiekopomnej tragedii pozostawić pomnik odpowiednio doniośle upamiętniający ową jedyną w swoim rodzaju w dziejach nowożytnych zbrodnię, zwłoki zaś tych tysięcy oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej jednak usytuować tutaj, w Rzeczypospolitej. Jesteśmy to im, owym około 22 tysiącom bohaterów bestialsko, podstępnie zamordowanych, bezwzględnie winni. Z tego powodu zwracam się do Wysokiej Izby o wystosowanie do prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej pana Włodzimierza Cimoszewicza stosownego apelu w tej sprawie. To nasz elementarny obowiązek wobec ofiar Katynia, ich bliskich, ich towarzyszy walki o niepodległą ojczyznę, wreszcie wobec młodych pokoleń Polaków, dla których groby te winny być jedyną w swoim rodzaju niezbędną, choć bezprzykładnie tragiczną, historyczną nauką. O to bardzo proszę Wysoką Izbę. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, to, co pan powiedział, nie rodzi żadnych skutków prawnych. Tego rodzaju poczynania mogą być przedmiotem inicjatywy poselskiej, natomiast oświadczenia nie rodzą żadnych skutków. Jeżeli pan chce coś wyjaśnić, to wystarczy oświadczenie poselskie, a jeżeli pan chce podjąć tę sprawę, co wydaje się godne szacunku i poparcia, to trzeba wystąpić z inicjatywą poselską. Sejm może wówczas podjąć uchwałę czy rezolucję, a może któraś komisja dezyderat... Trzeba to pod tym kątem rozpatrzyć, bo samo pana oświadczenie niestety nie rodzi żadnych skutków. Nikt nie jest zobowiązany wykonać tego, co zostało powiedziane w oświadczeniu, tylko akty zbiorowej woli Sejmu mają konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Poseł Henryk Kisielewski: Jest to również apel.)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#AleksanderMałachowski">Zarządzam przerwę w obradach do dnia 20 czerwca 1997 r. do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję wytrwałym.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 18)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>