text_structure.xml 62.6 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Stwierdzam kworum. Dzisiejszy porządek posiedzenia Komisji obejmuje punkty: pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2020. Rokiem Św. Jana Pawła II z druku nr 3417 i pkt II – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2020 Rokiem Karola Wojtyły z druku nr 3207. Czy są uwagi do porządku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak, pani przewodnicząca, bo myślę, że powinniśmy zacząć od decyzji. Jak do tej pory nikt nie kwestionował faktu, że Jan Paweł II to jest Karol Wojtyła, więc chyba nie możemy równocześnie rozpatrywać tych dwóch projektów. Możemy, oczywiście wszystko możemy, ale albo jest jeden wnioskodawca i drugi wnioskodawca tej drugiej uchwały albo decydujemy, którą bierzemy pod uwagę. Podejmujemy jakąś decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Oczywiście musimy podjąć taką decyzję, ale najpierw muszą być przedstawione projekty. Zawsze tak procedowaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Takiej sytuacji nigdy nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Jak to nie było?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Że dotyczy jednej postaci? Nigdy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przepraszam, przecież w tamtym roku mieliśmy identyczną sytuację. Mieliśmy dwa projekty uchwały w sprawie Moniuszki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dwa projekty uchwały w sprawie Moniuszki, ale w jednej i w drugiej Moniuszko zawsze był Moniuszko, a tu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przepraszam bardzo, to znaczy, że jeśli w jednej jest Jan Paweł II, a tu jest Karol Wojtyła, to znaczy, że te dwie uchwały dotyczą innej osoby? Pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Właśnie nie wiem, w tej kolejności tak to wygląda, że dotyczą innej osoby. Ja nie wiem, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Wydaje się, że mogą być rozpatrywane wspólnie. Po zakończeniu pierwszego czytania Komisja będzie musiała podjąć uchwałę o wspólnym rozpatrzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak jest. Musimy przeprowadzić pierwsze czytanie, a potem musimy podjąć decyzję, która uchwała będzie tekstem wiodącym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">A jest wnioskodawca tej drugiej? Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To nie jest pierwszy przypadek, że rozpatrujemy uchwały czy ustawy dotyczące tego samego. Zawsze jest obowiązek przeprowadzić pierwsze czytanie. Bardzo proszę – czy są jeszcze jakieś inne uwagi? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego? Nie widzę. Stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Proponuję, aby po przeprowadzeniu pierwszych czytań obu projektów na podstawie art. 40 ust. 4 regulaminu Sejmu ze względu na wspólną tematykę obu projektów uchwał Komisja wyraziła zgodę na wspólne ich rozpatrzenie i sporządzenie wspólnego z nich sprawozdania. Czy jest sprzeciw wobec takiego sposobu procedowania? Nie widzę, nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja podjęła uchwałę o wspólnym rozpatrzeniu projektów i sporządzeniu wspólnego z nich sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do pkt. I. Proszę pana posła Czesława Sobierajskiego o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 3417. Trwa posiedzenie klubu. To chyba nie oznacza, że musimy przerwać posiedzenie, prawda? Bardzo proszę, panie pośle. Nie było takiego wniosku posłów PO, więc nie widzę powodu. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo. Pragnę przedstawić projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2020 Rokiem Św. Jana Pawła II – oczywiście Karola Wojtyły, św. Jana Pawła II, żeby było jasne, że mówimy o tej samej osobie. To jest dla mnie oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełCzesławSobierajski">Dlaczego ten projekt uchwały o ustanowieniu tego Roku? 100. rocznica w oczywisty sposób obliguje nas do wyrażenia przez parlament swojego stanowiska co do takiej wielkiej osoby. Nikt nie ma wątpliwości. We wszelkich rankingach, w jakichkolwiek pytaniach Polaków św. Jan Paweł II zdecydowanie wybija się na pierwsze miejsce. Śmiało można powiedzieć, że był nie tylko głową Kościoła katolickiego, ale niekoronowanym królem Polski. Tak spokojnie mógłbym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełCzesławSobierajski">Mieliśmy to szczęście żyć w tym samym okresie, więc słuchaliśmy jego słów, jego nauki, jego miłości do ojczyzny. Uczył nad patriotyzmu, takiego prawdziwego – miłości do ojczyzny i szanowania innych. Mówił nam o prawdzie, że wolność słowa czasami jest w ten sposób przedstawiana, że jak jej się nie buduje na prawdzie, to ta wolność niewiele znaczy, a właściwie zwraca się w odwrotnym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełCzesławSobierajski">Pamiętam, że jak przyjeżdżał do Polski, całował ziemię polską i co mówił wtedy? Składam pocałunek na ziemi polskiej, na rękach matki mojej. Polska jest szczególną matką, potrzebuje szczególnej troski, bo przeżywa trudności nieustannie. Te słowa brzmią do dzisiaj w uszach każdemu z nas.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełCzesławSobierajski">Nie będę przeciągał wiele, bo cokolwiek bym powiedział, to każdy wie doskonale, że każde wypowiedziane zdanie było wielkiej wagi. Dzisiaj czytam wypowiedzi niektórych osób, a właściwie wielu osób, odwiedziłem z moją wystawą kilkadziesiąt miast i spotkałem się z dziesiątkami, tysiącami młodzieży, a starsi mówili: czemu w tym momencie, kiedy mówił do nas, ja jakoś nie zauważyłem dokładnie, teraz żałuję tego. Właśnie.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełCzesławSobierajski">My papieża mamy tak naprawdę trochę od święta – jak jest rocznica, jak są urodziny, obchody pontyfikatu. Potem płyną kolejne miesiące i właściwie jakby zapominamy. Ja zdecydowanie stoję na stanowisku, że nauczanie papieża Jana Pawła II trzeba przywrócić do świadomości nieustannej, permanentnie. Dlatego ten Rok jest takim rokiem, że mogę sobie wyobrazić – powiem tutaj taką moją śmiałą tezę – że w tym roku przed rozpoczęciem każdego posiedzenia Sejmu i Senatu powinno być przynajmniej kilka minut cytatów przez marszałka odczytywanych, żebyśmy mieli świadomość, że to jest Rok Jana Pawła II, żeby nie przeszedł obok. Być może niejeden z nas zastanowiłby się nad całym postępowaniem itd.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełCzesławSobierajski">Szanowni państwo, na koniec podzielę się taką myślą. Byłem po operacji, dość długo leżałem w szpitalu i miałem sporo do przemyślenia, rozważenia. Proszę wierzyć w to, co powiem. Przyśnił mi się Jan Paweł II, można powiedzieć, jakby na jawie. Chciałem państwu powiedzieć, co wtedy odczułem. Odczułem mocno tak: jak przyjdziesz po tej chorobie do Sejmu, to stań i powiedz mniej więcej tak – chciałem to zacytować. Dzisiaj mówi się o tolerancji, a Jan Paweł II mówi tak: cóż to za bracia, którzy ledwo się tolerują, a gdzie mowa o budowie wspólnoty. Minimum zaufania do siebie, ty jesteś taki, ja jestem taki, nie zmienimy siebie z dnia na dzień. Minimum akceptacji, zaufania to jest początek budowy wspólnoty. Ten sen był niesamowicie realistyczny. Powiedz, że jak budujemy wspólnotę, to zaakceptujmy siebie przynajmniej w części. Spójrzmy na siebie z życzliwością i wtedy może nam się uda zrobić jakiś krok do przodu. Na koniec to było niesamowite – tak jakbym dzisiaj spojrzał na państwa tutaj siedzących. To również było w czasie snu. Podajmy sobie ręce – mówi – spójrzcie na drugiego, z prawej, z lewej i powiedzcie: dobrze, że jesteś. Obudziłem się i mówię: Ojcze Święty, nie wiem, czy to był sen, czy ja mogę to powiedzieć, żeby mnie nie wyśmiali, jak mówimy, że akceptować siebie, zaufać sobie przynajmniej minimalnie.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełCzesławSobierajski">Jestem przekonany, że ta uchwała, nauczanie Jana Pawła II, który uczył nas miłości ojczyzny, wzajemnie do siebie, przyczyni się do tego, że jego nauczanie stanie się elementem naszego życia, będziemy wcielać je w życie. Cokolwiek by powiedzieć, Ojciec Święty zawsze mówił przesłanie na końcu, to wspaniałe, przejmujące przesłanie: bądźcie wierni, nie podcinajcie korzeni, z których wyrastamy. Jest to przesłanie, które ciągle jest aktualne. Ciągle jest walka o zwycięstwo miłości, solidarności, zwycięstwo ducha. Dlatego nie ma innego patrona większego od św. Jana Pawła II, który by nas mógł poprowadzić tak jak przez Morze Czerwone.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#PosełCzesławSobierajski">Niewątpliwie każdy się zgodzi z tym, że gdyby nie Jan Paweł II, to nie wiadomo, jak by się potoczyły losy Polski, „Solidarności”, to wszystko, co potem się zdarzyło w zakładach pracy. Jan Paweł II, Matka Boża Częstochowska to były dwa obrazy zawsze obok siebie, czyli sięgaliśmy do źródeł podstawowych wartości, na których zbudowana jest Polska, rodzina. Mówił zawsze, że chciałby być zapamiętany jako papież rodziny. O rodzinę toczy się bój, w rodzinie zaczyna się wszystko. Rodzina ludzi to jest naród. Mówił: jak bardzo mi zależy, żeby polska rodzina była Bogiem silna, wartościami silna. Cokolwiek by powiedzieć, Jan Paweł II dawał przykład swojego życia – jak on co mówi, potwierdza. Dlatego, szanowni państwo, kiedy odchodził w te dni, a właściwie prawie tydzień, jakie to były rekolekcje dla całego świata i dla nas. Wszystkie media, nawet te, które niekoniecznie są takiego ducha, o którym mówił Jan Paweł II, mówiły zgodnie: odchodzi do Domu Ojca. Mało tego, w tym tygodniu rekolekcji, tego misterium umierania, wszyscy byliśmy lepsi. Wtedy nie słyszałem, żeby była jakaś sprzeczka, jakieś wulgarne słowa. W tym momencie przeżyliśmy coś takiego, że świat może być inny, po prostu lepszy. Wracam do tych dni, bo brakuje mi właśnie tej atmosfery. Kto może ją wyzwolić, jaki autorytet poza Janem Paweł II? Żaden.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#PosełCzesławSobierajski">Dlatego bardzo jestem przekonany i namawiam państwa do podjęcia tej uchwały, ale nie tylko podjęcia. Rok mieliśmy niedawno, przeszedł obok nas niezauważony. Ten Rok, 100. rocznica musi wybrzmieć wyjątkowo, żebyśmy po prostu pozostali wierni temu przesłaniu i nim żyli, żeby nie skończyło się na roku. Ten Rok musi wybrzmieć tak mocno, jak nic do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#PosełCzesławSobierajski">Miałem to szczęście być w Sejmie wtedy, kiedy mówił do nas Jan Paweł II. Mówił tak, że po prostu wszyscy byli zachwyceni. To oczywiste. Mówił również o Europie ducha, kiedy jeszcze nie byliśmy w UE. Mówił o budowie demokracji, o prawdzie, o szacunku. Mówił o Polsce, która tworzyła Europę, gdzie nasza ojczyzna ponosiła tak wielkie ofiary. To wszystko nam przypominał i mówił: budujcie demokrację na wartościach, na prawdzie, w przeciwnym razie demokracja zachłyśnie się sobą i ostatecznie stanie się zaprzeczeniem demokracji, a nawet powiem więcej – mówił – stanie się w końcu totalitaryzmem. Prawda, która jest na usługach kłamstwa, półprawdy, ostatecznie obraca się przeciwko temu, który ją głosi. To wszystko Jan Paweł II.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#PosełCzesławSobierajski">Szanowni państwo, dlatego bardzo proszę, aby projekt uchwały, który przedstawiam państwu – nie czytam go, nie mówię, bo tam wszystko jest zawarte – państwo przyjęli przychylnie, aby ostatecznie cały Sejm go przyjął i by ten Rok był godnie obchodzony, tak jak rzeczywiście powinien być. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Otwieram debatę ogólną o projekcie. Czy są pytania, uwagi do pana posła? Nie widzę, stwierdzam więc zakończenie pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt. II, czyli rozpatrzenia projektu uchwały z druku nr 3207. Bardzo proszę pana posła Krystiana Jarubasa o uzasadnienie projektu. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełKrystianJarubas">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. W imieniu klubu PSL i UED mam przyjemność przedstawić projekt uchwały o ustanowieniu roku 2020 Rokiem Karola Wojtyły. Postaram się przedstawić to bardzo zwięźle, tak że nie będzie długo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełKrystianJarubas">Szanowni państwo, 18 maja 2020 roku będziemy obchodzić 100-lecie urodzin Karola Wojtyły – znanego światu jako papież Jan Paweł II, naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu, kapłana, naukowca, poligloty, etyka, działacza na rzecz ekumenizmu i pokoju na świecie.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełKrystianJarubas">Beatyfikowany przez Kościół katolicki, nazwany Wielkim przez chrześcijan i światowych przywódców. Jego życiorys czyni z niego wzorzec księdza, nauczyciela i człowieka zaangażowanego w ulepszenie świata. Niewielu Polaków w dziejach zapisało się na stałe w historii powszechnej jak Karol Wojtyła. Wnosimy więc o uczynienie go patronem roku 2020.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełKrystianJarubas">Szanowni państwo, ogłoszenie roku 2020 Rokiem Karola Wojtyły będzie oddaniem hołdu i honoru naszemu wielkiemu rodakowi, a także okazją do przypomnienia jego nauki, szczególnie ważnej w obecnych czasach, kiedy Polacy szczególnie potrzebują przywrócenia braterstwa, jedności i wzajemnego szacunku. Proszę o poparcie uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Otwieram debatę o projekcie. Czy są pytania, uwagi do pana posła? Bardzo proszę – pani przewodnicząca Anna Sobecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełAnnaSobecka">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Panie pośle, ja mam pytanie: dlaczego państwo nie zdecydowali się na to, aby nadać tytuł – w sprawie ustanowienia roku 2020 Rokiem Świętego Jana Pawła II? Ten dorobek św. Jana Pawła II Wielkiego, nie mamy Polaka, który sobie zasłużył na tak wielkie i święte miano. Oczywiście, to jest nazwisko ojca świętego Jana Pawła II, ale teraz posługiwać się jego nazwiskiem? Myślę, że mamy się czym szczycić, że został świętym, że będąc papieżem całe swoje życie tak kontynuował, że obce narody po jego śmierci wołały: santo subito, natychmiast święty. Zatem Polacy tym bardziej powinni i mają się czym szczycić. Dlatego jestem przeciwko temu tytułowi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełKrystianJarubas">Szanowna pani przewodnicząca, pani poseł. Myślę, że projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2020 Rokiem Świętego Jana Pawła II będzie przyjęty. Akurat nie jestem członkiem Komisji Kultury i Środków Przekazu, ale myślę, że jeśli chodzi o wątpliwości, to tutaj nie szukałbym drugiego dna, bo i tak państwa projekt będzie… Nie sprzeczajmy się, bo tak naprawdę dążymy do jednego. Pani poseł, dążymy do jednego, żeby upamiętnić, uczcić pamięć papieża Karola Wojtyły. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze jakieś inne pytania, uwagi? Nie widzę. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przypominam, że Komisja podjęła uchwałę o wspólnym rozpatrzeniu projektów i sporządzeniu wspólnego z nich sprawozdania. Jako projekt wiodący proponuję – jak słusznie przewidział pan poseł – projekt z tytułem (m.in. dlatego, że taki właśnie mamy tytuł) w sprawie ustanowienia roku 2020 Rokiem Św. Jana Pawła II. Czy jest sprzeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przystępujemy do rozpatrzenia projektów uchwał. Bardzo proszę – czy są uwagi do tytułu? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy w tytule rozwinięcie skrótu i zapisanie wielką literą wyrazu „Świętego”: „Świętego Jana Pawła II”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tytułu wraz z tą zmianą? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – uwagi do pierwszego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy przenieść wyraz „roku” po „1920” i należy zdecydować, czy w całej uchwale piszemy ten wyraz skrótem „r.” czy „roku” w pełnym brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak, w pełnym brzmieniu: „Świętego Jana Pawła II”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy nie moglibyśmy rozważyć zamiany zdania na pierwsze zdanie z drugiego projektu uchwały: „18 maja 2020 będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły, znanego światu jako papież Jan Paweł II, naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu, kapłana, naukowca, poligloty, etyka, działacza na rzecz ekumenizmu i pokoju na świecie”? Sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełAnnaSobecka">Chciałabym, żeby było zapisane: „jako Ojca Świętego Jana Pawła II” a nie „papieża”. Zamienić słowo „papież”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To nie jest sprzeciw wobec zmiany tego zdania, tylko poprawa pierwszego zdania. Jeszcze raz?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełAnnaSobecka">To by było: „18 maja 2020 roku będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły, znanego jako Ojca Świętego Jana Pawła II, naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu, kapłana, naukowca, polityka, etyka, działacza na rzecz ekumenizmu i pokoju na świecie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Ten „działacz” jakoś mi nie bardzo pasuje do reszty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Czy słowo „działacz” można zastąpić czymś innym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełCzesławSobierajski">I chyba bez słowa „znanego”. Słowo „znany” tutaj chyba nie za bardzo pasuje. To wszystko tutaj jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">A „działającego na rzecz”? Po prostu – nie „działacza” tylko „działającego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełAnnaSobecka">„ofiarnego na rzecz ekumenizmu i pokoju na świecie”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">„ofiarnego”? Nie. Czy zamiast „działacza” nie lepiej „działającego na rzecz”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełAnnaSobecka">„działającego”, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Czy tutaj słowo „znanego” rzeczywiście musi być? Chyba nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Po prostu „Karola Wojtyły…”. A dlaczego nie „znanego światu jako”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Spróbujmy jeszcze raz, jak to brzmi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełAnnaSobecka">„18 maja 2020 roku będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły, znanego światu jako Ojca Świętego Jana Pawła II” …</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełKrzysztofCzabański">Pani przewodnicząca, „jako Ojciec Święty”. Nie „Ojca Świętego” tylko „Ojciec Święty”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Rzeczywiście w tym kontekście może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">„18 maja 2020 roku będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły, znanego światu jako Ojciec Święty Jan Paweł II, naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu, kapłana, naukowca”. Tak, tylko że przede wszystkim był kapłanem, a nie zasłużonym w walce o wyzwolenie. Czy to nie ma znaczenia, kolejność w tym zdaniu? Czy „naszego wielkiego rodaka, kapłana zasłużonego w walce”? Najpierw piszemy, że jest zasłużony w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu, co jest bardzo istotne, ale jeśli chodzi o Jana Pawła II, to istotą było to, że był kapłanem. „naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce” – może być, przyczepiłam się, przepraszam. Jeszcze raz przeczytam: „18 maja 2020 roku będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły, znanego światu jako Ojciec Święty Jan Paweł II, naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu, kapłana, naukowca, poligloty, etyka, działacza na rzecz ekumenizmu i pokoju na świecie”. Nie, bo to wychodzi, że etyk działający na rzecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełAnnaSobecka">No właśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Nikt nie ma żadnego pomysłu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Od razu na początku chcemy wyjaśnić wszystko i może dlatego. Nie wiem, czy następna połowa zdania jest konieczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełAnnaSobecka">Ja bym skończyła na „komunizmu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełCzesławSobierajski">To moglibyśmy sobie darować, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">„18 maja 2020 roku będziemy obchodzić stulecie urodzin Karola Wojtyły, znanego światu jako Ojciec Święty Jan Paweł II, naszego wielkiego rodaka zasłużonego w walce o wyzwolenie Polski spod jarzma komunizmu” kropka. Czy jest zgoda na zastąpienie pierwszego zdania z tej uchwały na to zdanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw? Nie widzę, czyli wnoszę taką poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu następnego. Czy są uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełAnnaSobecka">Pracujemy nad projektem…?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przecież podjęliśmy uchwałę, że druk nr 3417, tyle że już nie ma pierwszego zdania w tym kształcie, bo zastąpiliśmy je zdaniem przed chwilą przyjętym. Teraz jest następny akapit zaczynający się od „Święty Jan Paweł II”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Koresponduje z tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Koresponduje z tym, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełAnnaSobecka">Tak „Święty Jan Paweł II zajmuje szczególne…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Nie. Czy są uwagi do tego akapitu? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy w całej uchwale konsekwentnie pisać wyraz „Jego” wielką literą. To wszystko. Tam jest błędny cudzysłów, ale to jest kwestia techniczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec wprowadzenia tych zmian? Nie widzę. Czy są jeszcze inne uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do następnego akapitu. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy rezygnację z przecinka i wyrazów „jak bardzo od tego wszystkiego” tak, że końcówka akapitu brzmiałaby: „od budowania cywilizacji miłości zależą szanse społeczeństw i rozwój oraz pokój, zarówno wewnętrzny, jak i międzynarodowy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak naprawdę to jest podsumowanie tego wyliczenia, że od tego właśnie zależy. Jak tego nie ma, to chyba to trochę zubożeje. Niech pani jeszcze raz spojrzy na to. Wyliczamy i mówimy, że od tego zależy spełnienie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Jak nie ma zgody, panie pośle, to nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Nie, ja po prostu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Nie, ja zapytam się. Jeśli nie ma tutaj woli wprowadzenia przez państwa posłów, to po prostu nie wprowadzamy tej zmiany. „Jego” wielką literą jest rzeczą oczywistą, czyli tamta zmiana wchodzi. Czy są jeszcze jakieś inne uwagi? Ta druga uwaga nie zostaje wprowadzona. Bardzo proszę – pan poseł Majka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełRobertMajka">Jeśli chodzi o odkreślenie „katolicki”, to piszemy małą literą nie wielką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Jeszcze raz, przepraszam, bo nie słyszałam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełRobertMajka">Chodzi o określenie „Kościół katolicki” – „katolicki” małą literą.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełRobertMajka">W tym akapicie ja nie mogę tego znaleźć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">To nie w tej uchwale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełPiotrBabinetz">To jest w tym drugim projekcie, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są jeszcze inne uwagi do tego akapitu? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tego akapitu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu następnego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy skreślić przecinek po wyrazach „siłą i pewnością”.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Mam również uwagę do cytatu zaczynającego się od słów: „Solidarność to znaczy jeden i drugi”. Cytat zastosowany w uchwale jest niepełny. Jeżeli faktycznie wycinamy fragment ze środka tego cytatu, to chyba powinniśmy to zaznaczyć cudzysłowem z kropkami. Mogę zacytować, jak faktycznie brzmi ten wypowiedziany fragment. Brzmi to następująco: „Solidarność – to znaczy: jeden i drugi, a skoro brzemię, to brzemię niesione razem, we wspólnocie. A więc nigdy: jeden przeciw drugiemu. Jedni przeciw drugim. I nigdy »brzemię« dźwigane przez człowieka samotnie. Bez pomocy drugich. Nie może być walka silniejsza od solidarności”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Ja bym była zdania, żeby cały cytat tutaj umieścić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak, ja się przychylam do tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec wprowadzenia tutaj całego cytatu? Czyli mamy cały cytat, dziękujemy bardzo. Bardzo ładny cytat, szkoda go ciąć. Czy są jeszcze jakieś uwagi do tego akapitu? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia akapitu wraz z poprawką, którą wnoszę i którą przed chwilą przyjęliśmy i tą zmianą? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu następnego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy postawienie przecinka po wyrazach „Święty Jan Paweł II” oraz połączenie zdań w miejscu: „w życiu społecznym i narodowym, rodzina, która jest prawdziwym środowiskiem życia i miłości”. Kolejne zdanie rozpocząć od wyrazów: „Jakże przejmujące są Jego słowa”. W tym miejscu również mogłabym zacytować właściwy cytat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę, słuchamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„O jakże bardzo pragnę, ja, który życie, wiarę i język zawdzięczam polskiej rodzinie, aby rodzina ta nie przestała być Bogiem silna. Ażeby przezwyciężała wszystko, co ją osłabia i rozbija – wszystko, co nie pozwala jej być prawdziwym środowiskiem życia i miłości”. To są drobne zmiany, głównie przecinki i myślniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Mimo że są to drobne różnice, to wprowadzamy tutaj właściwy cytat, tak? Pewnie to ktoś po prostu jakoś źle przepisał. Nie będziemy poprawiać. Czy jest sprzeciw wobec zmiany cytatu na właściwy? Nie widzę. A te inne drobne uwagi Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Jak najbardziej korzystne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec ich wprowadzenia? Nie widzę. Czy są jeszcze inne uwagi do tego akapitu? Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia go wraz z poprawką i zmianami Biura Legislacyjnego? Nie widzę. Akapit został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Następny akapit. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy zastąpienie wyrazu „za” wyrazami „zgodnie z”, czyli „Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Nie ma zgody na to, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tutaj mówimy o osobie, nie o drogowskazie, tylko o osobie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełAnnaSobecka">Ale dobrze to brzmi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak? Może i dobrze. Jeszcze raz proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, jest zgoda. Czy do tego akapitu Biuro Legislacyjne ma jeszcze uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Do tego już nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Mam pytanie do państwa, członków Komisji z prośbą o pomoc… Proszę państwa o uwagę. W tym akapicie jest mowa o przeprowadzeniu przez Morze Czerwone i nie wiem, czy tu nie byłoby dobrze jakoś nawiązać czy wykorzystać fragment z drugiej uchwały. Myślę o fragmencie: „Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi. W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie. Został postrzelony na placu św. Piotra przez tureckiego snajpera, prawdopodobnie na zlecenie służb specjalnych ZSRR. Przeżył, wybaczył zamachowcowi, nie zmienił jednak swojego zaangażowania w krzewienie sprawiedliwości i pokoju na świecie”. Nie chodzi mi o dokładne wykorzystanie tego fragmentu, tylko czy nie byłoby dobrze, żeby jednak ten wątek pojawił się ostatecznie w tej uchwale. Wątek tego sowieckiego zamachu, bo on też pokazuje, z jakimi przeciwnościami spotykał się św. Jan Paweł II i właśnie to, że przełamał komunizm, okupację sowiecką Polski. Czy ten wątek nie powinien się tu jakoś pojawić? Co na to państwo członkowie Komisji i poseł wnioskodawca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełAnnaSobecka">Ja bym tu jeszcze dodała: „do nas z miłością ojca i z mocą proroka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, to jest jeszcze kolejna kwestia, ale w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełCzesławSobierajski">To jest za długie, trochę jest za dużo tego, ale część można z tego wziąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Ja też myślę, że byłoby dobrze to zdanie wykorzystać, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tylko jak to wkomponować? Czy rzeczywiście dobre było moje wyczucie, że w tym akapicie? Chyba w tym. Teraz tak: „Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć. Mówił do nas z miłością ojca i z mocą proroka”. I co? Tutaj można by było…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełAnnaSobecka">„Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Właśnie, to może tu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełAnnaSobecka">Od „Jego”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Po „mocą proroka” dodalibyśmy „Jego postępowanie”, tak? Pierwsze zdanie: „Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi”. Drugie: „W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie”. Trzecie: „Został postrzelony na placu św. Piotra przez tureckiego” – ale „snajpera” to tak niekoniecznie – „zamachowca, prawdopodobnie na zlecenie” – tu napisałbym „najpewniej”, „prawdopodobnie” jest mało konkretne – „na zlecenie sowieckich służb specjalnych”. Tak to bym raczej określił. Ostatnie zdanie też?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełAnnaSobecka">„Przeżył, wybaczył zamachowcowi, nie zmienił jednak swojego zaangażowania w krzewienie sprawiedliwości i pokoju na świecie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„sprawiedliwości i pokoju”, ale czy jednak też, że nie wycofał się ze wspierania wolności w Europie Środkowej i Wschodniej, w tym, w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełAnnaSobecka">Wydaje mi się, że bardziej o tę wolność…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Właśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Pierwszy akapit mówi o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełAnnaSobecka">Myślę, że powinniśmy zostawić to „Przeżył, wybaczył”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chodzi o to ostatnie zdanie: „Przeżył, wybaczył zamachowcowi, nie zmienił jednak swojego zaangażowania w krzewienie sprawiedliwości i pokoju na świecie”. Może coś takiego: „swojego zaangażowania na rzecz wolności narodów Europy Środkowej i Wschodniej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Pierwszy akapit dokładnie o tym mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełAnnaSobecka">Pierwszy akapit: „Święty Jan Paweł II zajmuje szczególne miejsce (…) Jego zdecydowane upominanie się o prawo naszej ojczyzny do wolności wśród narodów Europy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. W związku z tym skończylibyśmy wcześniej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełAnnaSobecka">„Na placu św. Piotra został postrzelony przez…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">…tureckiego zamachowca, najpewniej na zlecenie sowieckich służb specjalnych”. Kropka, Chodzi o to, czy na tym kończymy i wracamy do „Przeprowadził nas przez Morze Czerwone” czy coś jeszcze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełAnnaSobecka">Jeśli jest zachowany ten akapit, to już nie ma co pisać o tych wolnościach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Pierwszy akapit mówi o tym wszystkim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Dobrze. W takim razie czy ten akapit dobrze by brzmiał w taki sposób: „Był on i jest dla nas drogowskazem, za którym możemy pewnie kroczyć. Mówił do nas z miłością ojca i z mocą proroka. Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi. W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie. Został postrzelony na placu św. Piotra przez tureckiego zamachowca, najpewniej na zlecenie sowieckich służb specjalnych. Przeprowadził nas przez Morze Czerwone, nie rozbił kamiennych tablic, kiedy stawialiśmy nowe bożki, ale mocnymi słowami Boga budził nasze sumienia. Ojcu Świętemu zawdzięczamy w ogromnej mierze upadek muru dzielącego Europę oraz powrót Polski do rodziny wolnych narodów jednoczącej się Europy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To już napisaliśmy w pierwszym zdaniu. To ostatnie zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełPiotrBabinetz">To jest w tym samym projekcie, to nie jest dodane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak, ale mówię, że to już napisaliśmy, więc to zdanie jest do wykreślenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełPiotrBabinetz">W takim razie byłoby tak: „Był on i jest dla nas drogowskazem, za którym możemy pewnie kroczyć. Mówił do nas z miłością ojca i z mocą proroka. Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi. W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie. Został postrzelony na placu św. Piotra przez tureckiego zamachowca, najpewniej na zlecenie sowieckich służb specjalnych. Przeprowadził nas przez Morze Czerwone, nie rozbił kamiennych tablic, kiedy stawialiśmy nowe bożki, ale mocnymi słowami Boga budził nasze sumienia”. Koniec tego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec przerobienia tego akapitu zgodnie z propozycją? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Chciałam tylko zapytać o naszą uwagę. Czy zamiast wyrazu „za” wprowadzamy „zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Druga uwaga do zdania z drugiej uchwały. Proponujemy, żeby kolejność w tym zdaniu o placu św. Piotra była następująca: „Na placu św. Piotra został postrzelony” i „plac św.” zapisać małymi literami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To jest w poprawce Biura Legislacyjnego, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Niepotrzebnie pracujecie na tekstach bez poprawek Biura Legislacyjnego. Przeczytajcie ostateczną wersję, jeśli można.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Ostateczna wersja poprawki może być już z uwzględnieniem uwag Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Mogę odczytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">„Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć. Mówił do nas z miłością ojca i z mocą proroka. Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi. W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie. Na placu św. Piotra został postrzelony przez tureckiego zamachowca, najpewniej na zlecenie sowieckich służb specjalnych. Przeprowadził nas przez Morze Czerwone, nie rozbił kamiennych tablic, kiedy stawialiśmy nowe bożki, ale mocnymi słowami Boga budził nasze sumienia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Myślę, że rozbicie tych dwóch zdań, włożenie między nie tekstu z drugiej uchwały jest trochę bez sensu. „Był on dla nas drogowskazem” i „Przeprowadził nas przez Morze Czerwone” to ciągle jest jedna myśl i między te dwa zdania włożyliście zupełnie inną treść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełPiotrBabinetz">To może na początku tego akapitu dać fragmenty z tamtej uchwały, a potem rzeczywiście nie rozdzielać „drogowskazu” od „przeprowadzenia przez Morze Czerwone” itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełCzesławSobierajski">To akurat by pasowało, bo to niejako dopełnia to zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Jaka jest propozycja? Na razie moja uwaga do tego akapitu jest taka, żeby nie rozbijać tych zdań i na pewno wykreślić ostatnie, bo to jest powtórzenie. Teraz ta treść, którą wy chcecie – propozycja, gdzie chcecie ją włożyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Spróbujmy tak. Ten akapit rozpoczynałby się w ten sposób: „Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi. W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie. Na placu św. Piotra został postrzelony przez tureckiego zamachowca, najpewniej na zlecenie sowieckich służb specjalnych” i tutaj przejść do „drogowskazu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Nie, bo jeśli wstawić, to po tym akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Jeśli można, to czy nie można pominąć w ogóle ten akapit? Tu jest nawiązanie do Starego Testamentu z Morzem Czerwonym i kamiennymi tablicami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">W ogóle wykreślić cały akapit?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">W każdym razie pominąć, bo istotne rzeczy już zostały powiedziane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełCzesławSobierajski">W pierwszym akapicie jest wyjaśnione, że on to zrobił, przeprowadził, więc możemy z tego zrezygnować. Pierwszy akapit to mówi, inaczej, ale mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Ta propozycja bardzo mi się podobała, poza tym, że szkoda mi tego zdania: „Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełCzesławSobierajski">To jest na pewno ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">To zdanie jednak bym zostawiła. Tak? Propozycja – jest albo nie ma, wpisujemy albo nie wpisujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Może zdaniem, które teraz pani zacytowała, zakończyć pierwszy akapit? Wtedy od razu koresponduje drugie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czyli dopisać je do pierwszego akapitu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tym zdaniem zakończyć i wtedy otwiera ono drugi akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Nie, to znowu tam rozbijamy. Nie możemy teraz tak robić. To są za duże zmiany, potem wychodzą nam takie błędy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełAnnaSobecka">Czyli o postrzeleniu pomijamy, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Na razie postrzelenia nie ma. Jest propozycja, aby wykreślić cały akapit, który się zaczyna od słów: „Był on i jest dla nas drogowskazem”. Ja bym się z nią zgodziła, tylko brakuje mi tego jednego zdania: „Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”, ale nie jestem pewna, czy ono musi być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełAnnaSobecka">A mnie się jeszcze to podoba: „Mówił do nas z miłością ojca i z mocą proroka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Ludzie, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Jeszcze raz zaczynam pracę, od nowa nad akapitem, który zaczyna się od słów: „Był on i jest dla nas drogowskazem”. Najpierw Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Mamy uwagę, aby wyraz „za” zastąpić wyrazami „zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy jest sprzeciw wobec wprowadzenia tej zmiany? Nie widzę. Bardzo proszę – teraz propozycje poprawki, konkretne. Czy są jeszcze inne uwagi, konkretne propozycje poprawek do tego akapitu? Skreśliłam całą tę dyskusję i od początku. Mamy akapit: „Był on i jest dla nas drogowskazem”. Czy są konkretne propozycje do tego akapitu? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Ja bym proponował wykreślić dalszą część…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przepraszam bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Wyraz „On” konsekwentnie pisać wielką literą. Skoro „Jego” piszemy wielką literą, to „On” też.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak. Oczywiście tu nie ma sprzeciwu? Nie ma, dobrze, czyli mamy te dwie rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są jakieś propozycje poprawek, jeszcze jakieś inne uwagi? Bardzo proszę – pan poseł Andrzej Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Proponuję wykreślić następne zdanie tego akapitu i zastąpić je zdaniem: „Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi”, bo w jakiś sposób to nawiązuje do „drogowskazu, zgodnie z którym możemy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">„Był on i jest dla nas drogowskazem, zgodnie z którym możemy pewnie kroczyć”, a pozostałą część akapitu wykreślamy i wstawiamy tu tę propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">„Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi”. To też jest przykład, którym możemy kroczyć, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak, wtedy to zdanie nawet bardziej się tłumaczy. Czy jest sprzeciw wobec takiego sformułowania tego akapitu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Pierwsze zdanie zostawiamy i po nim wstawiamy zdanie: „Jego postępowanie było wyrazem nadzwyczajnej odwagi” aż do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełPiotrBabinetz">Czyli również zdanie: „W 1981 roku przeżył zamach na swoje życie. Na placu św. Piotra…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełPiotrBabinetz">…został postrzelony przez tureckiego zamachowca, najpewniej na zlecenie sowieckich służb specjalnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak. Czy jest sprzeciw wobec takiego zapisania tego akapitu? Nie widzę. Akapit został przyjęty w tej formule.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Bardzo proszę – czy są uwagi do następnego akapitu? Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tylko się upewnię, że kończymy poprzedni akapit wyrazami „sowieckich służb specjalnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Do kolejnego akapitu nie mamy żadnych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Czy są jeszcze inne uwagi? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PrzewodniczącaposełElżbietaKruk">Przechodzimy do akapitu ostatniego. Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy postawienie przecinka po wyrazach „źródeł chrześcijaństwa”, wcześniej po wyrazie „który” i później po wyrazach „źródeł chrześcijaństwa”. Na końcu tego akapitu dodać przecinek po wyrazach „Jan Paweł II, wciąż będą dla naszego narodu inspiracją do budowania Polski wolnej i sprawiedliwej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy jest zgoda posła wnioskodawcy na te uwagi Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Tak. Ja tylko jeszcze chciałem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Pani przewodnicząca powiedziała a propos Ojca Świętego, a tutaj mamy „umiłowanego papieża”. Czy nie zastąpić „papieża” …</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełAnnaSobecka">„umiłowanego Ojca Świętego”, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełCzesławSobierajski">„umiłowany papież” – to wrócilibyśmy do konwencji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełAnnaSobecka">Tu jest tak: „Niniejszą uchwałą Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża wdzięczność i oddaje hołd Wielkiemu Ojcu Świętemu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Nie, tu akurat „Papieżowi” musi być. Ja mówię o tym pierwszym zdaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, ale czy już zamknęliśmy poprzedni akapit: „W dniu 2 kwietnia”? To jest przyjęte, dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Przedostatni już przyjęliśmy, ale jeżeli jest taka potrzeba, to możemy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Właśnie. Jesteśmy już przy ostatnim, a tu jeszcze jest mowa o przedostatnim. Chodzi o to, czy wracamy do przedostatniego i czy coś zmieniamy w przedostatnim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełAnnaSobecka">Tu jest „umiłowanego papieża”, nie zauważyłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, ale jest tak: „naszego umiłowanego papieża, który odszedł do Domu Ojca”, więc nie wiem, czy tu byłoby dobrze zmieniać „papieża” na „Ojca Świętego”, skoro zaraz mamy „Domu Ojca”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełCzesławSobierajski">Byłoby dwa razy „ojca”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Właśnie. To może tak zostawmy w przedostatnim akapicie ze względu na ciąg dalszy tego zdania.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do ostatniego akapitu. Mieliśmy uwagi Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Do ostatniego akapitu mieliśmy drobne uwagi – dwa przecinki po wyrazie „który” i wyrazach „sięgając do źródeł chrześcijaństwa”. Kolejna uwaga – postawienie przecinka po wyrazach „Jan Paweł II”, przeniesienie wyrazu „wciąż” przed wyraz „będzie” i zamiana wyrazu „będzie” na „będą”. Brzmiałoby to następująco: „Jan Paweł II, wciąż będą dla naszego narodu inspiracją do budowania Polski wolnej i sprawiedliwej”. Odczytam może całe zdanie: „Niech nauczanie i wielkie dziedzictwo, które pozostawił św. Jan Paweł II, wciąż będą dla naszego narodu inspiracją do budowania Polski wolnej i sprawiedliwej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. Jest zgoda wobec tej propozycji? Jest zgoda, dobrze. Czy ktoś z państwa posłów ma jeszcze uwagi do ostatniego akapitu? Rozumiem, że jest zgoda na przyjęcie ostatniego akapitu w tej formie.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy jeszcze są jakieś uwagi do całości projektu? Rozumiem, że jest zgoda na przyjęcie całego projektu uchwały w tym brzmieniu wraz z przyjętymi poprawkami. Nie było sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Poseł sprawozdawca. Proszę o zgłaszanie kandydatury posła sprawozdawcy do tego projektu. Czy można zaproponować panią przewodniczącą Annę Sobecką? Pani poseł się zgadza. Czy jest zgoda Komisji, żeby pani przewodnicząca Anna Sobecka była posłem sprawozdawcą tego projektu uchwały? Jest zgoda, dziękuję bardzo. Wyczerpaliśmy ten punkt porządku.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękując bardzo wszystkim państwu za pracę, w tym także posłowi sprawozdawcy, przypomnę, że dzisiaj o godz. 19.30 będzie na terenie Sejmu prezentacja filmu „Ułaskawienie” i potem dyskusja z autorami filmu, tak że bardzo serdecznie państwa zapraszam. Chociaż komisja kultury jest bardzo przetrzebiona, ale zapraszam na ten film. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>