text_structure.xml 158 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełMirosławCzech">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ordynacji wyborczych do Sejmu i do Senatu oraz o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP. Witam członków Komisji oraz gości. Proponowany porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie komisyjnych projektów ustaw: o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu RP oraz ustawy o partiach politycznych - druk nr 2023, Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP - druk nr 2090 i o zmianie ustawy o partiach politycznych - druk nr 2091.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy są wnioski lub uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny zaproponowanemu porządkowi dziennemu? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełMirosławCzech">Przed przystąpieniem do rozpatrywania projektu ordynacji wyborczej do Sejmu i do Senatu - co będzie kontynuacją prac rozpoczętych na poprzednim posiedzeniu - chcę przedstawić kilka informacji o charakterze organizacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełMirosławCzech">Kwestia pierwsza to proponowany porządek prac. Jest to propozycja oparta na konsultacjach z członkami prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli chodzi o porządek dalszych prac, to przede wszystkim dobrze byłoby, aby w tej materii uniknąć kontrowersji i emocji.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełMirosławCzech">Komisja w najbliższym czasie pracować będzie nad rozdziałami, które nie dotyczą finansowania kampanii wyborczej i finansowania partii politycznych. Tej kwestii poświęcone będzie osobne posiedzenie Komisji. Na podobnej zasadzie w obecnej fazie prac wyłączone będą także zasadnicze kwestie, jak wielkość okręgów wyborczych i system podziału mandatów.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełMirosławCzech">Posiedzenie Komisji poświęcone tym kwestiom zasadniczym zostanie wyraźnie zapowiedziane. Chodzi o to, aby wszyscy członkowie komisji z dostatecznym wyprzedzeniem czasowym wiedzieli o takim posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PosełMirosławCzech">Dzisiaj posiedzenie jest zaplanowane do godz. 16.00. Jeżeli chodzi o ekspertyzy, o których była mowa na poprzednim posiedzeniu, to chcę poinformować, że stosowne zamówienia zostały skierowane do adresatów - wykonawców. Dotyczy to również innych wniosków i postulatów zgłoszonych podczas poprzedniego posiedzenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli chodzi o ekspertyzy, to wpłynęły już „Opinia prawna na temat możliwości ustanowienia wymogu zmiany ustawy — Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP inną wielkością — np. kwalifikowaną — niż właściwa dla ustaw zwykłych”.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PosełMirosławCzech">Jest to opinia przygotowana przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PosełMirosławCzech">Kwintesencja ekspertyzy jest następująca: „Analiza przywołanego przepisu pozwala jednoznacznie stwierdzić, że wymóg innej większości głosów niż zwykła dla uchwalenia ustawy obowiązuje tylko w przypadkach wskazanych w konstytucji”.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PosełMirosławCzech">Jak wiadomo, ordynacji wyborczej nie można wliczyć do tych przypadków.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PosełMirosławCzech">Czy są wnioski lub uwagi w sprawach organizacyjnych? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy zatem do kontynuowania rozpatrywania projektu ordynacji wyborczej do Sejmu i do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PosełMirosławCzech">Na poprzednim posiedzeniu byliśmy bardzo bliscy zaaprobowania całości przepisów tworzących rozdział 1. Jednakże chęć podjęcia kwestii dotyczącej rozdziału 1 zgłosił ekspert dr Tomasz Żukowski. Zakończenie posiedzenia nie pozwoliło na zrealizowanie tego zamiaru. Teraz oddaję więc głos ekspertowi dr. Tomaszowi Żukowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Chcę powrócić do art. 3 i zaproponować rozwiązanie, które - być może - będzie zamknięciem dyskusji, która toczyła się na poprzednim posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Zaproponowane w projekcie brzmienie art. 3 jest następujące: „Wybory do Sejmu i do Senatu odbywają się łącznie, w dniu wolnym od pracy”. Proponuję kropkę zastąpić przecinkiem i dodać wyrazy „w niedzielę”.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Jak się wydaje, propozycja ta rozwiązuje problem. Daje bowiem pewność, że jest to dzień wolny od pracy oraz niedziela. W ten sposób to, co jest częścią prawa naturalnego, stałoby się częścią prawa pisanego. Byłoby to również zgodne z przebiegiem dyskusji, gdyż - jeżeli dobrze pamiętam - to nikt nie negował takiego rozwiązania. Jest to kwestia pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Kwestia druga - ponieważ mówimy o przepisach ogólnych i problemach ogólnych proponuję, aby Komisja zwróciła się do Senatu z prośbą o przedstawienie ogólnej opinii na temat tego, co Senat sądzi o zawartych w projekcie rozwiązaniach dotyczących wyboru do Senatu. Sądzę, że będzie racjonalne wcześniejsze zapytanie Senatu przed rozpatrywaniem przepisów dotyczących Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Kwestia trzecia ma charakter bardziej szczegółowy. W nawiązaniu do ekspertyzy dotyczącej większości koniecznej do uchwalenia ustawy chcę przedstawić pytania.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Pamiętając przebieg dyskusji nad projektem ordynacji przed pierwszym czytaniem rozumiem, że kwestia usztywnienia przepisów ordynacji nie budziła żadnych wątpliwości. W tym kontekście warto przypomnieć, że kwestia usztywnienia niektórych przepisów ordynacji wyborczej - przepisów dotyczących podziału na okręgi wyborcze - znajdowała się w projektach ordynacji dwóch głównych ugrupowań parlamentarnych w tej kadencji - SLD i AWS.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Natomiast pozostałe kluby - jak rozumiem - nie miały nic przeciwko temu. Można więc przyjąć, iż wszyscy zgodzili się, że usztywnienie przepisów ordynacji jest rozwiązaniem właściwym i roztropnym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Równocześnie jednak należy przyjąć, że realizacja tego pomysłu wymaga zmiany konstytucji. Dyskusja wykazała, że wszystkie środowiska polityczne popierają pomysł pewnego usztywnienia ordynacji wyborczej. Chodzi bowiem o to, aby ordynacja nie była przedmiotem bieżących gier politycznych. Ordynacja powinna być stabilna. Stabilność jest wartością szczególnie cenną w grze politycznej.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Jest to jeden z najważniejszych elementów budowania stabilnej demokracji. Skoro tak jest, to wydaje się, że należy rozważyć kwestię wniesienia - np. przez komisję - inicjatywy zmiany konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Należy rozważyć również poszukiwanie innych sposobów usztywnienia przepisów ordynacji, jeżeli sposoby takie uda się znaleźć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLudwikDorn">Odnosząc się do końcowej części wypowiedzi eksperta dr. Tomasza Żukowskiego chcę zwrócić uwagę na pewien kłopot polegający na tym, że kwestia zmiany konstytucji nie jest naszą kompetencją. Zgodnie bowiem z art. 235 konstytucji, projektu ustawy o zmianie konstytucji nie może wnieść Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Inicjatywę mogą więc wnieść posłowie członkowie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLudwikDorn">Problem polega jednak na tym, że inicjatywa poselska w sprawie zmiany konstytucji wymaga poparcia 1/5 ustawowej liczby posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Nie chodzi mi o kwestie proceduralne, lecz o meritum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLudwikDorn">Inne podmioty uprawnione do wniesienia projektu zmiany konstytucji to Senat i Prezydent RP. Jeżeli w Senacie większość senatorów opowie się za propozycją zmiany konstytucji, to Senat może wnieść stosowną inicjatywę. Podobnie może to uczynić Prezydent RP.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełLudwikDorn">Natomiast w Sejmie może to uczynić klub liczący więcej niż 1/5 ustawowej liczby posłów, a kluby takie są w Sejmie. Tak więc Komisja w tej sprawie może wydawać tylko apele, aby tak się stało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMirosławCzech">Podzielam całkowicie konkluzje posła Ludwika Dorna, jeżeli chodzi o kwestię zmiany konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli natomiast chodzi o podniesioną wcześniej przez dr. Tomasza Żukowskiego kwestię opinii Senatu o przepisach projektu ordynacji dotyczących Senatu, to chcę przypomnieć, że w pracach naszej Komisji uczestniczy senator Paweł Abramski. Gdyby zatem stanowisko Senatu było odmienne, to zapewne zostałoby ono przedstawione. Nie przypominam sobie, aby senator Paweł Abramski kwestionował rozwiązania projektu.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMirosławCzech">Ponadto chcę dodać, że wraz z posłem Jackiem Rybickim doszliśmy do przekonania, że dobrze byłoby doprowadzić do spotkania z Prezydium Senatu, aby przedyskutować kwestię rozwiązań projektu ordynacji dotyczących Senatu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMirosławCzech">Ponieważ w naszym systemie nie ma komisji uzgadniającej stanowisko obu izb parlamentu - komisje takie bywają w parlamentach dwuizbowych innych państw - takie spotkanie z Prezydium Senatu może spełnić swoją rolę. Byłaby to też okazja do przedstawienia Prezydium Senatu problemów, jakie występują w pracach nad ordynacją.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli natomiast chodzi o art. 3, to przypominam, że dyskusja nad tym artykułem już się odbyła na poprzednim posiedzeniu. Dzisiaj swoje stanowisko przedstawił ekspert dr Tomasz Żukowski. Nie ma jednak wniosków zgłoszonych przez członków Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Zgłaszam wniosek o dodanie na końcu art. 3 wyrazów „w niedzielę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMirosławCzech">Proszę pozwolić, że przedstawię swoje stanowisko jako przewodniczący Komisji.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełMirosławCzech">Norma konstytucyjna stanowi o dniu wolnym od pracy. Tradycja polska datująca się od czasów przedwojennych jest taka, że wybory odbywają się w niedzielę. Tak było również w okresie PRL. Jest to więc uświęcona tradycja.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli zatem w jedenastym roku III Rzeczypospolitej zapisywać tego rodzaju normę, to warto podkreślić, że jak dotychczas nie było nawet prób zmiany tej praktyki.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełMirosławCzech">Ponadto warto pamiętać to, o czym mówił minister Kazimierz Czaplicki. Chodzi o sytuację, kiedy święto przypada w niedzielę. Pojawią się wówczas kwestie interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełMirosławCzech">Rozumiem jednak, że poseł Kosma Złotowski podtrzymuje swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Zgadzam się z tym, o czym mówił pan przewodniczący. Równocześnie jednak należy podkreślić, że zgłoszona poprawka sankcjonuje to, co jest trwałą praktyką. Dlaczego więc nie zapisać tego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie poprawki do art. 3? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie w art. 3 wyrazów „w niedzielę”. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełMirosławCzech">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 5 posłów, 5 było przeciwnych, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że wniosek nie uzyskał większości, a więc został odrzucony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy przy brzmieniu art. 3, jakie pozostaje w projekcie, wybory mogą odbyć się np. w Boże Ciało, albo w drugi dzień Wielkanocy?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszWrona">Wiem, że mogą, ale chcę, aby pan przewodniczący odpowiedział i aby ta odpowiedź była w protokole.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMirosławCzech">Formuła mówiąca o dniu wolnym od pracy uwzględnia te daty, o których mówił poseł Tadeusz Wrona. Równocześnie jednak należy pamiętać, że przy przyjęciu poprawki posła Kosmy Złotowskiego wybory mogłyby się odbywać w pierwszym dniu świąt Wielkanocnych.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełMirosławCzech">Głosowanie odbyło się. Każdy z członków Komisji wyraził w głosowaniu swój pogląd. Teraz można zgłaszać wnioski mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Jak wygląda kwestia zgłaszania wniosków mniejszości? Do kiedy można je składać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełMirosławCzech">Na piśmie do sekretariatu Komisji. Najlepiej już dzisiaj, a generalnie jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełMirosławCzech">Przypominam również, że wnioski mniejszości znajdą się w sprawozdaniu, które będzie przedmiotem drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze wnioski lub uwagi dotyczące rozdziału 1? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy zatem do rozpatrzenia rozdziału 2 - Prawa wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełMirosławCzech">Czy są wnioski lub uwagi do tytułu rozdziału 2? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 2? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdziału 2 - Prawa wyborcze, składającego się z art. 6, 7 i 8 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 6. Prawo wybierania (czynne prawo wyborcze) do Sejmu i do Senatu ma każdy obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#PosełMirosławCzech">Art. 7. Nie mają prawa wybierania osoby:</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#PosełMirosławCzech">1) pozbawione praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#PosełMirosławCzech">2) pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#PosełMirosławCzech">3) ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#PosełMirosławCzech">Art. 8.1. Prawo wybieralności (bierne prawo wyborcze) przysługuje osobie mającej prawo wybierania, jeżeli spełnia warunki określone w przepisach szczególnych ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#PosełMirosławCzech">2. Nie można kandydować równocześnie do Sejmu i do Senatu”.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do artykułów w rozdziale 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełLudwikDorn">Proponuję skreślić art. 8 ust. 1. Moja propozycja wynika z tego, że art. 8 ust. 1 reguluje to, co już rozstrzygnęła konstytucja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Nie wydaje mi się, aby art. 8 ust. 1 był zbędny czy mylący. Gdyby tak było, to jego skreślenie byłoby uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rozdział 2 projektu wyraża dwie zasady. Pierwsza z nich dotyczy czynnego prawa wyborczego, a druga biernego prawa wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jeżeli chodzi o czynne prawo wyborcze, to zostało ono sformułowane jednoznacznie i zgodnie z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jeżeli natomiast chodzi o bierne prawo wyborcze, to projekt odsyła do szczegółowych przepisów ordynacji, co wydaje się poprawne. Bez art. 8 ust. 1 stosowanie ordynacji mogłoby być nieco utrudnione, zwłaszcza jeżeli chodzi o szeroki ogół obywateli, a do nich ustawa ta jest również adresowana.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Tak więc bez art. 8 ust. 1 mogłyby się pojawić wątpliwości, gdzie szukać podstaw do nabycia biernego prawa wyborczego. Uważam więc, że art. 8 ust. 1 nie jest błędem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełLudwikDorn">Jeżeli chodzi o logikę i hierarchię norm prawnych, to nie jestem przekonany, ale nie upieram się przy swojej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze wnioski lub uwagi dotyczące rozdziału 2? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 6, 7 i 8? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PosełMirosławCzech">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Komisja zdecydowała o przyjęciu nowego rozdziału 2a, który w numeracji jednolitej będzie rozdziałem 3 noszącym tytuł - Zarządzanie wyborów. Na rozdział ten złożyły się dotychczasowe art. 126, art. 127 i art. 197. Według ujednoliconej numeracji będą to art. 9, 10 i 11 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 9.1. Wybory do Sejmu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, w drodze postanowienia, nie później niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu, wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 30 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji Sejmu. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej podaje się do wiadomości publicznej i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 5 dniu od dnia zarządzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#PosełMirosławCzech">2. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, Prezydent Rzeczypospolitej, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy).</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PosełMirosławCzech">Art. 10. 1. W razie skrócenia kadencji Sejmu na mocy jego uchwały lub na mocy postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej, Prezydent zarządza wybory do Sejmu, wyznaczając ich datę na dzień przypadający nie później niż w ciągu 45 dni od dnia wejścia w życie uchwały Sejmu o skróceniu swej kadencji lub od dnia ogłoszenia postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej o skróceniu kadencji Sejmu. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej o skróceniu kadencji Sejmu i wyborach do Sejmu podaje się do wiadomości publicznej i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 5 dniu od dnia jego podpisania. Przepis art. 9 ust. 2 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#PosełMirosławCzech">2. Wybory, o których mowa w ust. 1, przeprowadza się w trybie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie, z tym że:</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#PosełMirosławCzech">1) ustalone ustawą następujące terminy wykonania czynności wyborczych ulegają skróceniu:</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#PosełMirosławCzech">a) w art. 41 ust. 2 i 3 — odpowiednio do 38 dnia i 35 dnia przed dniem wyborów,</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#PosełMirosławCzech">b) w art. 129 ust. 3 — do 40 dnia przed dniem wyborów,</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#PosełMirosławCzech">c) w art. 134 ust. 3, art. 135 ust. 4 i art. 136 ust. 4 — do 35 dnia przed dniem wyborów,</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#PosełMirosławCzech">d) w art. 141 ust. 3 i art. 142 ust. 1 — do 25 dnia przed dniem wyborów,</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#PosełMirosławCzech">2) terminy przewidziane w art. 134 ust. 6–8, art. 144 ust. 2, art. 145 ust. 2 i 3, art. 153 ust. 3 i art. 155 ust. 1 na wnoszenie i rozpatrywanie skarg lub odwołań skraca się do 2 dni,</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#PosełMirosławCzech">3) losowanie jednolitych numerów dla list komitetów wyborczych, o którym mowa w art. 146 ust. 1 i art. 147 ust. 1, przeprowadza się jedynie dla list komitetów wyborczych, które w poprzednich wyborach nie zarejestrowały list kandydatów. Komitety, które uczestniczyły w poprzednich wyborach i w obecnych zarejestrowały swoje listy, zachowują numery wówczas im przyznane.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#PosełMirosławCzech">Art. 11. Wybory do Senatu zarządza Prezydent Rzeczypospolitej jednocześnie z wyborami do Sejmu w trybie i na zasadach określonych w art. 9 i 10, z zastrzeżeniem art. 198”.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#PosełMirosławCzech">Ostateczna numeracja artykułów powoływanych w art. 10 i art. 11 ulegnie zapewne zmianie. Nie jest więc ostateczna.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do przedłożonej treści nowego rozdziału 3? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy zatem do rozpatrzenia rozdziału 3 projektu noszącego tytuł - Rejestr wyborców.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do tytułu rozdziału 3? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 3? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-20.21" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 9 mającego brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-20.22" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 9.1. Gmina prowadzi na bieżąco stały rejestr wyborców, jako zadanie zlecone.</u>
          <u xml:id="u-20.23" who="#PosełMirosławCzech">2. Rejestr wyborców służy do sporządzenia spisów wyborców dla wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dla wyborów do Sejmu i do Senatu oraz do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, a także do sporządzenia spisów osób uprawnionych do udziału w referendum ogólnokrajowym oraz lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-20.24" who="#PosełMirosławCzech">3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru wyborców ustalając wzór rejestru, metody jego aktualizacji i udostępniania, wzór wniosku o wpisanie wyborcy do rejestru oraz wzór zawiadomienia o wpisaniu wyborcy, stale zamieszkałego na obszarze danej gminy bez zameldowania na pobyt stały, do rejestru wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-20.25" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 9?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Generalne zasady odnoszące się do rejestrów i spisów wyborczych w różnych państwach można sprowadzić do czterech typów rozwiązań. W grę wchodzą - rejestry stałe, rejestry okresowe, rejestry sporządzane przy okazji konkretnych wyborów oraz rejestry weryfikowane na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Rozwiązanie zawarte w projekcie - oparte na obowiązującej ordynacji - to utrzymanie projektu wyborczego oraz prowadzenie spisu wyborczego. Jednakże w art. 9 zawarta jest różnica w stosunku do obowiązującej ordynacji. Różnica ta wydaje mi się nie do końca uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Art. 9 ust. 3 przewiduje, że rejestr wyborców jest określany przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Jest to nie do końca dla mnie jasne odjęcie kompetencji gminom. Sądzę, że jest to nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Jeżeli natomiast są jakieś argumenty przemawiające na rzecz takiego rozwiązania, to chętnie wysłucham tych argumentów. Jeżeli natomiast okaże się, że takich argumentów nie ma, to opowiadam się za przywróceniem brzmienia występującego w obowiązującej ordynacji. Jest to art. 15.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Proponuję, aby w ust. 3 skreślić wyrazy „i udostępniania” oraz dodać zdanie w brzmieniu: „Rejestr wyborców udostępniany jest do wglądu w urzędzie gminy”.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Ponadto chcę dodać, że jestem otwarty na argumenty wskazujące, dlaczego zaproponowano rozwiązanie odmienne od obowiązującego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzPaństwowejKomisjiWyborczejKazimierzCzaplicki">W kwestii, o której jest mowa, zmiana nie wystąpiła, gdyż art. 15 obowiązującej ordynacji wyborczej do Sejmu stanowi w ust. 1, że gmina prowadzi, jako zadanie zlecone, stały rejestr wyborców. Art. 9 projektu ma to samo brzmienie z dodaniem wyrazów „na bieżąco”.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#SekretarzPaństwowejKomisjiWyborczejKazimierzCzaplicki">Natomiast kwestia, o której mówił poseł Grzegorz Schreiber dotyczy podmiotu uprawnionego do określenia wzoru rejestru i sposobu jego sporządzania. Do niedawna robiła to Państwowa Komisja Wyborcza. Ponieważ jednak uznaje się, że jest to źródło prawa powszechnie obowiązującego, kompetencje te musi mieć inny konstytucyjny organ państwa. Stąd propozycja, aby była to kompetencja ministra właściwego do spraw administracji państwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełLudwikDorn">Zabieram głos nie dlatego, że mam zastrzeżenia, lecz dlatego, aby zwrócić uwagę Komisji - prezydium Komisji, że nie tylko Komisja, a nawet Rzeczpospolita może znaleźć się w pewnym kłopocie. Możemy znaleźć się w kłopocie z tego względu, że po pierwszym czytaniu w Sejmie, jest rządowy projekt ustawy o Głównym Urzędzie Administracji Publicznej.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełLudwikDorn">Ustawa ta — „lewym kapciem” przewiduje wniesienie działu administracji rządowej „administracja publiczna”. W sali nie ma przedstawiciela rządu, ale dobrze byłoby mieć wyobraźnię na temat skutków sytuacji, w której Sejm zniesie dział administracji rządowej „administracja publiczna” po drugim, a przed trzecim czytaniem. Nie będzie już można zgłaszać poprawek. Trzeba więc będzie sprawę tę przekazać Senatowi.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełLudwikDorn">Ponadto nasuwa się pytanie, kto powinien być właściwy do wydania tego rodzaju aktów, jeżeli nie minister właściwy do spraw administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#PosełLudwikDorn">Tak więc uczulam na ten problem, aby podjąć rozmowę z obecnym ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, czy też rządem. Problem dotyczy bowiem wielu aktów wykonawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Chcę powrócić do wypowiedzi ministra Kazimierza Czaplickiego i pozwolę sobie nie zgodzić się z poglądem, że nie ma zmiany. Zmiana jest i dotyczy ona nie kwestii sposobu prowadzenia rejestru, co jest kompetencją ministra właściwego do spraw administracji publicznej, lecz dotyczy tego, że rejestr wyborców powinien być udostępniany do wglądu w urzędzie gminy. Taką formułę zawiera ordynacja obowiązująca.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Projekt natomiast kwestię - kto udostępnia rejestr i sposób udostępniania przekazuje w kompetencje ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Natomiast moja propozycja jest taka, aby przywrócić przepis stanowiący, iż rejestr wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Przepraszam, ale nie do końca zrozumiałem pierwszą wypowiedź posła Grzegorza Schreibera. Po wyjaśnieniu nieporozumienia zgadzam się z propozycją wprowadzenia w art. 9 ustępu stanowiącego, iż rejestr wyborców udostępniany jest do wglądu w urzędzie gminy. Będzie to powtórzenie art. 15 ust. 3 obowiązującej ordynacji wyborczej do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Sprawa druga - to kwestia poruszona przez posła Ludwika Dorna i dotycząca właściwości ministra właściwego do spraw administracji publicznej. W związku z tym pojawia się kwestia wymogów wynikających z ustawy o ochronie danych osobowych. Problemem jest to, czy każda osoba powinna mieć wgląd do rejestru, czy też konieczne jest wykazanie interesu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Inny problem to zagadnienie, czy można przeglądać cały rejestr, czy tylko ten fragment, który dotyczy danej osoby. Wszystkie tego rodzaju kwestie powinien właśnie uregulować w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw administracji publicznej. Wydaje się więc, że delegacja zawarta w art. 9 ust. 3 jest prawidłowa. Zasadą jest jednak to, że rejestr jest udostępniany w urzędzie gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W związku z wątpliwościami podniesionymi przez posła Ludwika Dorna chcę zwrócić uwagę, że w art. 9 ust. 3 w porównaniu z art. 15 ust. 4 obowiązującej ordynacji wyborczej do Sejmu, nastąpiło pozorne odwrócenie zasady współdziałania. W obowiązującej ordynacji wzór rejestru określała Państwowa Komisja Wyborcza po porozumieniu z ministrem spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rozpatrywany projekt utrzymuje aktywną rolę Państwowej Komisji Wyborczej, gdyż bez wniosku Państwowej Komisji Wyborczej rozporządzenie nie może być wydane.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pojawia się natomiast pytanie w związku z planowanymi zmianami w strukturze administracji publicznej. Sprawa jest o tyle ważna, że chodzi o rejestr wyborców nie tylko w wyborach samorządowych, ale także w wyborach do Sejmu i do Senatu oraz w wyborach prezydenckich.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Uważam, że należy rozważyć - choć chyba nie dzisiaj - kwestię kompetencji ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Biorąc pod uwagę dużą rangę zagadnienia rejestrów wyborczych oraz udział w tej procedurze Państwowej Komisji Wyborczej, wydaje się, że należy rozważyć przekazanie tej kompetencji prezesowi Rady Ministrów, oczywiście w formie rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Prezes Rady Ministrów dysponuje zapleczem, które może przygotować tego rodzaju akt, a ponadto konieczny jest wniosek Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Tak więc ranga wyborów oraz znaczenie kwestii rejestru wyborców, także w kontekście ewentualnych prac nad kodeksem wyborczym - przemawia za tym, aby była to kompetencja prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">W projekcie w wielu upoważnieniach pojawia się instytucja ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Instytucja ta istnieje bowiem obecnie. Warto przypomnieć, że w ustawie o wyborze Prezydenta RP również pewne tego rodzaju kompetencje zostały przypisane temu ministrowi. Nie ma oczywiście żadnych przeszkód, aby kompetencje te posiadał inny organ.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jeżeli organem tym będzie prezes Rady Ministrów, to oznaczać to będzie dodanie splendoru Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">W tym kontekście można dodać, że w ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, prezes Rady Ministrów określa wzór zgłoszenia kandydata na radnego, to tym bardziej możliwe jest określenie w drodze rozporządzenia prezesa Rady Ministrów sposobu prowadzenia rejestru wyborców, wzoru rejestru oraz metod jego aktualizacji i udostępniania.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Należy dodać, że zapewne analogiczna zmiana powinna zostać przyjęta w art. 22 dotyczącym spisu wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełMirosławCzech">Argumenty zostały zaprezentowane. Przyjmuję uwagę posła Ludwika Dorna, aby być uczulonym na tę kwestię. Mam jednak nadzieję, że o sprawie tej będą pamiętać nasze służby prawne, a także sam poseł Ludwik Dorn, zwłaszcza jako członek Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Ta bowiem Komisja jest właściwa dla projektu ustawy o Głównym Urzędzie Administracji Publicznej.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełMirosławCzech">Ponadto chcę dodać, że wydaje mi się, iż dział „administracja publiczna” jest jak najbardziej właściwym działem administracji rządowej. Administracja publiczna jest niezwykle ważną częścią, jeżeli chodzi o funkcjonowanie państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełLudwikDorn">Muszę jednak przypomnieć, że projekt ten został przygotowany jeszcze przez rząd koalicyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełMirosławCzech">Przyjmuję na siebie wszelką krytykę płynącą z tego faktu. Należy jednak pamiętać, że mamy stan prawny taki, jaki mamy. Jeżeli chodzi o możliwy kierunek zmian, to określoną propozycję zgłosił poseł Marek Mazurkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Nie jest to konkretna propozycja zmian, lecz raczej uwaga do rozważenia przez prezydium Komisji, zwłaszcza że sprawa ma bardziej kompleksowy charakter polegający na tym, że tego typu odesłań do ministra właściwego do spraw administracji publicznej jest dużo więcej.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W pewnym etapie prac Komisja stanie przed problemem kompleksowego określenia upoważnień do stanowienia norm prawa powszechnie obowiązującego. Wynika to z tego, że konstytucja nie daje takiego uprawnienia Państwowej Komisji Wyborczej. Konieczne więc będzie wskazanie właściwego organu. Organem takim może być minister właściwy do spraw administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jest to jednak - nie uchybiając godności tej instytucji - dość niski szczebel administracji, wbrew pozorom. Natomiast biorąc pod uwagę zakres i znaczenie prawa wyborczego, które wychodzi poza kompetencje ministra właściwego do spraw administracji publicznej, należy rozważyć, czy tej kompetencji nie powinien przejąć prezes Rady Ministrów, który kieruje całością spraw administracyjnych w państwie.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Należy jeszcze dodać, że kwestia odwołań do aktów wykonawczych powinna zostać uregulowana w sposób kompleksowy. Wydaje się, że wszystkie rozporządzenia wykonawcze do ordynacji powinny zostać przypisane jednemu organowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełMirosławCzech">Przyjmuję uwagę posła Marka Mazurkiewicza. Do sprawy powrócimy zapewne w końcowej fazie prac, gdy Komisja będzie przygotowywać sprawozdanie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełMirosławCzech">Powracamy do wniosku zgłoszonego przez posła Grzegorza Schreibera. Proszę o skonkretyzowanie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">W art. 9 proponuję dodać nowy ust. 3 w brzmieniu: „Rejestr wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy”.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Obecny ust. 3 byłby więc ust. 4, w którym byłyby skreślone wyrazy „i udostępniania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełMirosławCzech">Propozycja dodania nowego ust. 3 — jak się wydaje — nie budzi wątpliwości. Są natomiast wątpliwości co do propozycji skreślenia wyrazów „i udostępniania”. Minister Kazimierz Czaplicki zwrócił bowiem uwagę, że metody aktualizacji i udostępniania powinny zostać uregulowane przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełPiotrMiszczuk">Mam wątpliwości, czy propozycja zgłoszona przez posła Grzegorza Schreibera może zostać wpisana do ustawy. Chodzi o kwestię udostępniania rejestru. Jest to bowiem jedna z największych baz danych, jaka jest możliwa. W grę wchodzi więc ustawa o ochronie danych osobowych. Ustawa ta jest dość restrykcyjna. W wyniku działania jej przepisów z klatek schodowych zniknęły listy lokatorów.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełPiotrMiszczuk">Tak więc właściwy minister musi określić zakres informacji, które mogą być udostępniane. Trzeba przede wszystkim zdecydować, czy wyborca może mieć wgląd tylko do swoich danych, czy też do danych dotyczących innych osób.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełPiotrMiszczuk">Wydaje się więc, że zasady udostępniania muszą zostać określone przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełMaciejPoręba">Wydaje się, że w ust. 3 przed wyrazami „i udostępniania” należy dodać wyraz „zasad”. Wówczas przepis byłby jasny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełMirosławCzech">Mamy więc kilka wniosków. Czy poseł Grzegorz Schreiber byłby gotów odstąpić od propozycji przewidującej skreślenie wyrazów „i udostępniania”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełMirosławCzech">Co minister Kazimierz Czaplicki sądzi o propozycji posła Macieja Poręby?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Wydaje się, że propozycja posła Macieja Poręby jest zbyt szeroka. Zasady powinna bowiem określać ustawa. Ustawa określa, że rejestr jest udostępniany. Sądzę więc, że najlepsza byłaby formuła mówiąca o sposobie udostępniania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Wspierając to, co powiedział minister Kazimierz Czaplicki chcę przypomnieć, że Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie stoi właśnie na stanowisku, że zasady powinny być określone w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełMirosławCzech">Minister Kazimierz Czaplicki zaproponował formułę mówiącą o sposobie udostępniania.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny tej formule? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy zatem do skonkretyzowania wniosków i następnie do głosowania nad nim.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#PosełMirosławCzech">Wniosek pierwszy, to propozycja dodania nowego ust. 3 w brzmieniu zaproponowanym przez posła Grzegorza Schreibera.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny dodaniu w art. 9 nowego ust. 3 w brzmieniu następującym: „Rejestr wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy”? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#PosełMirosławCzech">Drugi wniosek dotyczy zmiany w dotychczasowym ust. 3 i polega na dodaniu po wyrazach „aktualizacji i” wyrazu „sposób”.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny dodaniu w ust. 3 wyrazu „sposób” po wyrazach „aktualizacji i”? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#PosełMirosławCzech">Tak więc art. 9 otrzymał brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 9.1. Gmina prowadzi na bieżąco stały rejestr wyborców, jako zadanie zlecone.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#PosełMirosławCzech">2. Rejestr wyborców służy do sporządzania spisów wyborców dla wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, dla wyborów do Sejmu i do Senatu oraz do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, a także do sporządzenia spisów osób uprawnionych do udziału w referendum ogólnokrajowym oraz lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-42.13" who="#PosełMirosławCzech">3. Rejestr wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy.</u>
          <u xml:id="u-42.14" who="#PosełMirosławCzech">4. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru wyborców, ustalając wzór rejestru, metody jego aktualizacji i sposób udostępniania, wzór wniosku o wpisanie wyborcy do rejestru oraz wzór zawiadomienia o spisaniu wyborcy, stale zamieszkałego na obszarze danej gminy bez zameldowania na pobyt stały, do rejestru wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-42.15" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 10 i 11 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-42.16" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 10.1. Rejestr wyborców obejmuje osoby, którym przysługuje prawo wybierania, stale zamieszkałe na obszarze gminy. Można być ujętym tylko w jednym rejestrze wyborców.</u>
          <u xml:id="u-42.17" who="#PosełMirosławCzech">2. W rejestrze wymienia się nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL i adres zamieszkania wyborcy.</u>
          <u xml:id="u-42.18" who="#PosełMirosławCzech">3. Wyborcy zameldowani na obszarze gminy na pobyt stały wpisywani są do rejestru z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-42.19" who="#PosełMirosławCzech">4. Wyborcy stale zamieszkali na obszarze gminy, bez zameldowania na pobyt stały, wpisywani są do rejestru — jeżeli złożą w tej sprawie w urzędzie gminy pisemny wniosek zawierający dane, o których mowa w ust. 2, wraz ze wskazaniem adresu ostatniego zameldowania na pobyt stały poza obszarami gminy.</u>
          <u xml:id="u-42.20" who="#PosełMirosławCzech">5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do wyborcy nigdzie nie zamieszkałego, przebywającego stale na obszarze gminy.</u>
          <u xml:id="u-42.21" who="#PosełMirosławCzech">Art. 11.1. Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) wydaje decyzję o wpisaniu lub odmowie wpisania do rejestru osoby, o której mowa w art. 10 ust. 4 i 5, w terminie 3 dni od daty wniesienia wniosku, zapewniając niezwłoczne jej doręczenie wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-42.22" who="#PosełMirosławCzech">2. O wpisaniu wyborcy do rejestru zawiadamia się urząd gminy właściwy ze względu na ostatnie miejsce zameldowania wnioskodawcy na pobyt stały, w celu skreślenia go z rejestru wyborców w tej gminie.</u>
          <u xml:id="u-42.23" who="#PosełMirosławCzech">3. Od decyzji w sprawie odmowy wpisania do rejestru przysługuje prawo wniesienia skargi do właściwego miejscowo sądu rejonowego. Skargę wnosi się za pośrednictwem wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji. Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) przesyła sądowi niezwłocznie skargę wraz z decyzją i aktami sprawy. Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) może też niezwłocznie zmienić lub uchylić swoją decyzję, jeżeli uzna skargę w całości za zasadną.</u>
          <u xml:id="u-42.24" who="#PosełMirosławCzech">4. Sąd rozpoznaje skargę, o której mowa w ust. 3, w postępowaniu nieprocesowym, w składzie jednego sędziego, w terminie 3 dni od daty jej przekazania przez wójta lub burmistrza (prezydenta miasta). Odpis postanowienia sądu doręcza się osobie, która wniosła skargę oraz wójtowi lub burmistrzowi (prezydentowi miasta). Od postanowienia sądu nie przysługuje środek prawny”.</u>
          <u xml:id="u-42.25" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 10 i art. 11? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-42.26" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 10 i art. 11? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.27" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.28" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 12 i art. 13 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-42.29" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 12.1. Osoby pozbawione prawa wybierania skreśla się z rejestru wyborców na podstawie zawiadomień sądu i Trybunału Stanu, przekazywanych gminom.</u>
          <u xml:id="u-42.30" who="#PosełMirosławCzech">2. W wypadku wygaśnięcia przyczyny pozbawienia prawa wybierania wyborca jest wpisywany do rejestru wyborców na podstawie zawiadomień sądu i Trybunału Stanu.</u>
          <u xml:id="u-42.31" who="#PosełMirosławCzech">3. W celu zapewnienia bieżącej aktualizacji stanu rejestru wyborców Minister Sprawiedliwości, po porozumieniu z Państwową Komisję Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i terminy powiadamiania gmin o osobach pozbawionych prawa wybierania oraz wygaśnięciu przyczyny pozbawienia prawa wybierania, a także wzory zaświadczeń w tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-42.32" who="#PosełMirosławCzech">Art. 13.1. Każdy może wnieść do urzędu gminy reklamację na niesprawiedliwości w rejestrze wyborców, a w szczególności w sprawie:</u>
          <u xml:id="u-42.33" who="#PosełMirosławCzech">1) pominięcia wyborcy w rejestrze,</u>
          <u xml:id="u-42.34" who="#PosełMirosławCzech">2) wpisania do rejestru osoby, która nie ma prawa wybierania,</u>
          <u xml:id="u-42.35" who="#PosełMirosławCzech">3) niewłaściwych danych o osobach wpisanych do rejestru,</u>
          <u xml:id="u-42.36" who="#PosełMirosławCzech">4) objęcia rejestrem osoby, która nie zamieszkuje stale na obszarze gminy.</u>
          <u xml:id="u-42.37" who="#PosełMirosławCzech">2. Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) obowiązany jest rozpatrzyć reklamację w terminie 3 dni od daty jej wniesienia i wydać decyzję w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-42.38" who="#PosełMirosławCzech">3. Decyzję, wraz z uzasadnieniem, doręcza się niezwłocznie wnoszącemu reklamację, a gdy dotyczy ona innych osób — również tym osobom.</u>
          <u xml:id="u-42.39" who="#PosełMirosławCzech">4. Na decyzję nie uwzględniającą reklamacji lub powodującą skreślenie z rejestru wnoszący reklamację bądź osoba skreślona z rejestru może wnieść, w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji, skargę za pośrednictwem wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) do właściwego miejscowo sądu rejonowego. Przepisy art. 11 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-42.40" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 12 lub art. 13? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-42.41" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 12 i art. 13? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.42" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.43" who="#PosełMirosławCzech">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie rozdziału 3.</u>
          <u xml:id="u-42.44" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdziału 4 noszącego tytuł - Spis wyborców.</u>
          <u xml:id="u-42.45" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do tytułu rozdziału 4? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 4? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.46" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.47" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 14. art. 15 i art. 16 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-42.48" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 14.1. Osoby, którym przysługuje prawo wybierania, wpisuje się do spisu wyborców.</u>
          <u xml:id="u-42.49" who="#PosełMirosławCzech">2. Wyborca może być wpisany tylko do jednego spisu.</u>
          <u xml:id="u-42.50" who="#PosełMirosławCzech">Art. 15.1. Spis wyborców służy do przeprowadzania głosowania w wyborach do Sejmu i do Senatu, do których wybory zostały zarządzone, chyba że przepisy szczegółowe ustawy stanowią inaczej.</u>
          <u xml:id="u-42.51" who="#PosełMirosławCzech">2. Spis sporządza się i aktualizuje w urzędzie gminy jako zadanie zlecone gminie.</u>
          <u xml:id="u-42.52" who="#PosełMirosławCzech">3. Spis sporządza się w 2 egzemplarzach, oddzielnie dla każdego obwodu głosowania, według miejsca zamieszkania wyborców najpóźniej z 14 dniu przed dniem wyborów. Jeden egzemplarz spisu przekazuje się w przeddzień wyborów przewodniczącemu właściwej obwodowej komisji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-42.53" who="#PosełMirosławCzech">4. W spisie wymienia się dane, o których mowa w art. 10 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-42.54" who="#PosełMirosławCzech">Art. 16.1. Wyborca przebywający czasowo na obszarze gminy w okresie obejmującym dzień wyborów jest dopisywany do spisu wyborców na własny wniosek, wniesiony najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-42.55" who="#PosełMirosławCzech">2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wyborcy nigdzie nie zamieszkałego, przebywającego na obszarze gminy”.</u>
          <u xml:id="u-42.56" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 14, 15 i 16? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-42.57" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 14, art. 15 i art. 16? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.58" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-42.59" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 17 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-42.60" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 17.1. Spis wyborców w szpitalach, w zakładach pomocy społecznej oraz w zakładach karnych i w aresztach śledczych, a także w oddziałach zewnętrznych tych zakładów i aresztów sporządza się na podstawie wykazów osób, które będą w nich przebywać w dniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-42.61" who="#PosełMirosławCzech">2. Wykazy osób, o których mowa w ust. 1, kierownicy jednostek przekazują do urzędu gminy najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-42.62" who="#PosełMirosławCzech">Czy są pytania lub uwagi do art. 17?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Mam pytanie dotyczące art. 17, który stanowi, że spisy wyborców sporządza się na podstawie wykazu osób, które będą w nich przebywać w dniu wyborów. Należy więc przyjąć, że spis wyborców sporządzany jest na podstawie domniemanego spisu wyborców w dniu wyborów, zwłaszcza że ust. 2 nakazuje przekazanie tych wykazów do urzędu gminy najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Czy zatem dobrze rozumiem, że jest to domniemany spis wyborców tych osób, co do których wiadomo, że będą obecne np. w szpitalu za dzień. Nasuwa się jednak pytanie, a co z chorymi, którzy trafią do szpitala w ciągu ostatnich 10 dni. Na jakiej podstawie ci chorzy będą mogli brać udział w wyborach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełMirosławCzech">Wyjaśnia to art. 21 mówiący o zaświadczeniu o prawie do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełMirosławCzech">Przypominam również, że sprawa ta była dość szczegółowo dyskutowana podczas prac nad zmianą ustawy o wyborze Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełMirosławCzech">Warto też podkreślić, że system ten działa w praktyce i nie ma luk.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PosełMirosławCzech">Czy są dalsze uwagi do art. 17? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 17? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 18 i art. 19 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 18.1. Żołnierze pełniący zasadniczą lub okresową służbę wojskową oraz pełniący służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub odbywający ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także junacy odbywający zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania, są dopisywani na swój wniosek do wybranego przez nich spisu wyborców, sporządzonego dla miejscowości, w której odbywają służbę. Wniosek składa się między 21 a 14 dniem przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#PosełMirosławCzech">2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do policjantów z jednostek skoszarowanych.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#PosełMirosławCzech">3. Dowódcy jednostek wojskowych, komendanci oddziałów obrony cywilnej i dowódcy jednostek policyjnych są obowiązani zapewnić żołnierzom, junakom i policjantom wykonanie uprawnień wynikających z przepisu ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#PosełMirosławCzech">4. Minister Obrony Narodowej i minister właściwy do spraw wewnętrznych, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, określą sposób realizacji obowiązków dowódców, o których mowa w ust. 3, uwzględniając konieczność zapewnienia wyborcom, o których mowa w ust. 1 i 2, wykonanie funkcji członków obwodowych komisji wyborczych i mężów zaufania.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#PosełMirosławCzech">Art. 19. O dopisaniu do spisu wyborców osób, o których mowa w art. 16 ust. 1, art. 17 ust. 1 i art. 18 ust. 1, zawiadamia się urząd gminy właściwy ze względu na miejsce ich stałego zamieszkania”.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi lub zapytania dotyczące art. 18 lub art. 19? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 18 i art. 19? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 20 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 20. Osoby pozbawione prawa wybierania wykreśla się ze spisu wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-44.17" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 20?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Art. 20 stanowi, że osoby pozbawione prawa wybierania wykreśla się ze spisu wyborców. Nasuwa się jednak wątpliwość, jak takie osoby mogły znaleźć się w spisie wyborców, skoro spis powinien być aktualizowany na bieżąco i osoby te powinny zostać skreślone z rejestru wyborców, a spis powstaje na bazie rejestru?</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełGrzegorzSchreiber">W tym kontekście należy pamiętać o przyjętym już art. 12, który stanowi, że osoby pozbawione prawa wybierania skreśla się z rejestru wyborców.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Tak więc w jaki sposób osoby skreślone z rejestru znalazły się w spisie i dopiero teraz muszą być skreślone?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jeżeli chodzi o art. 20, to można powiedzieć, że rejestr to dokument - w pewnym sensie - umowny. Powstaje wcześniej i ma charakter stały. Można jednak wyobrazić sobie sytuację, w której został sporządzony spis wyborców na 14 dni przed wyborami.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jednakże przed przekazaniem spisu obwodowej komisji wyborczej wpłynie zawiadomienie o pozbawieniu praw publicznych. Osoba taka zostaje wykreślona z rejestru, ale musi również zostać skreślona ze spisu wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 20? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 20? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 21 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 21.1. Wyborca zmieniający miejsce pobytu otrzymuje na swoje żądanie — na podstawie rejestru wyborców, a wyborca dopisany do spisu — na podstawie spisu wyborców, zaświadczenie o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PosełMirosławCzech">2. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje urząd gminy.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#PosełMirosławCzech">3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do kapitanów polskich statków morskich i konsulów, którzy sporządzili spisy wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 21? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 21? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 22 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 22. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania spisu wyborców ustalając wzór spisu, metody jego aktualizacji z uwzględnieniem wyborów ponownych, wzory wykazów osób przebywających w szpitalach, zakładach opieki społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, w których utworzono obwody głosowania, wzór zawiadomienia o dopisaniu wyborcy do spisu w innym obwodzie głosowania, wzory oraz sposób wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-47.11" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 22?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełGrzegorzSchreiber">Pojawia się problem analogiczny jak w przypadku art. 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">W art. 22 trzeba wprowadzić uzupełnienie na wzór art. 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Art. 9 reguluje kwestię dostępu do rejestru wyborców i m.in. zawiera upoważnienie do określenia sposobu udostępniania rejestru. Inne ustawy - w tym zwłaszcza ustawa o ochronie danych osobowych - określają zakres udostępniania od strony materialno-prawnej.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W związku z tym faktyczny zakres udostępniania rejestru wyborców będzie wyglądał w ten sposób, że każdy będzie miał prawo sprawdzić dane o sobie. Ponadto chodzi natomiast o to, aby dostępu do rejestru nie miały np. firmy marketingowe, które pod pozorem sprawdzania mogłyby kopiować rejestry. Istotną sprawą jest więc ochrona danych osobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMaciejPoręba">Uważam, że art. 22 trzeba uzupełnić dodając formułę mówiącą o sposobie udostępniania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełMirosławCzech">Tak, ale proszę o konkretne brzmienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponuję wyrazy „sposób sporządzenia” zastąpić wyrazami „sposób sporządzenia i udostępniania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do poprawki posła Marka Mazurkiewicza? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny zastąpieniu w art. 22 wyrazu „sporządzenia” wyrazami „sporządzania i udostępniania”? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#PosełMirosławCzech">Tak więc art. 22 otrzymał brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 22. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania i udostępniania spisu wyborców, ustalając wzór spisu, metody jego aktualizacji z uwzględnieniem wyborów ponownych, wzory osób przebywających w szpitalach, zakładach opieki społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, w których utworzono obwody głosowania, wzór zawiadomienia o dopisaniu wyborcy do spisu w innym obwodzie głosowania, wzory oraz sposób wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 23 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 23.1. Wyborcy przebywający na polskich statkach morskich znajdujących się w podróży w dniu wyborów wpisywani są do spisów wyborców sporządzanych przez kapitanów statków.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#PosełMirosławCzech">2. Wpisu dokonuje się na podstawie wniosku wyborcy, zgłoszonego najpóźniej 3 dnia przed dniem wyborów. Wniosek powinien zawierać nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL lub numer ważnego polskiego paszportu oraz adres zamieszkania.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#PosełMirosławCzech">3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej i minister właściwy do spraw rolnictwa, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania i aktualizacji spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1”.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie art. 23? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 23? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 24 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 24.1. Wyborcy przebywający za granicą i posiadający ważne polskie paszporty wpisywani są do spisu wyborców sporządzanego przez właściwego terytorialnie konsula.</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#PosełMirosławCzech">2. Wpisu dokonuje się na podstawie osobistego zgłoszenia wniesionego ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie lub telefaksem. Zgłoszenie powinno zawierać nazwisko i imiona, imię ojca, datę urodzenia oraz miejsce pobytu wyborcy, numer ważnego polskiego paszportu, a także miejsce i datę jego wydania. Zgłoszenia można dokonać najpóźniej 3 dnia przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#PosełMirosławCzech">3. Minister właściwy do spraw zagranicznych, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania i aktualizacji spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1”.</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 24?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJacekRybicki">Jeżeli chodzi o art. 24, to ostatnio w środowisku polonijnym dość duże protesty wywołuje kwestia uregulowana w ust. 1. Chodzi o posiadanie ważnego polskiego paszportu. W związku z tym mam pytanie następujące.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełJacekRybicki">Jeżeli w kraju przyjmujemy, że np. dowód osobisty jest wystarczającym dokumentem do głosowania, to czy alternatywnie wobec paszportu nie można przyjąć tego rozwiązania także za granicą?</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełJacekRybicki">Na rzecz takiego rozwiązania można przedstawić kilka argumentów. Pierwszy z nich jest taki, że są takie tereny, na których granicę można przekraczać na dowód osobisty.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PosełJacekRybicki">Inna sytuacja polega na tym, że Polak przebywający za granicą jest przecież obywatelem polskim, co jest potwierdzone dowodem osobistym.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PosełJacekRybicki">Przedstawiłem pewną wątpliwość, która wywołuje sporo fermentu, wynikającego m.in. z cen paszportów. Wznowienie paszportu wiąże się z dość dużą opłatą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Trudno mi ustosunkować się do kwestii ważnego polskiego paszportu. Chcę tylko przypomnieć, że ordynacja wyborcza do Sejmu z 1991 r. wprowadziła po raz pierwszy wymóg posiadania ważnego polskiego paszportu dla obywateli polskich przebywających za granicą.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Równocześnie jednak w wyborach w 1991 r. dopuszczone zostało udokumentowanie obywatelstwa innym dokumentem. Wykaz takich dokumentów określił minister spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Ważny polski paszport jest potwierdzeniem obywatelstwa polskiego. Poseł Jacek Rybicki wspomniał o możliwości korzystania z dowodów osobistych. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że spis wyborców i rejestr wyborców sporządza się z urzędu. Dla obywateli polskich stale zamieszkujących na terenie kraju oznacza to ich wpisanie z urzędu. Dowód osobisty nie jest konieczny w wyborach. Ma to być tylko dokument, który potwierdza miejsce zamieszkania danej osoby. Można więc posługiwać się prawem jazdy czy legitymacją.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jak ja rozumiem, taka była intencja ustawodawcy od 1991 r. Tak to regulowały kolejne ordynacje z wyjątkiem ordynacji samorządowej, w której przyjęto inną regulację.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Ostatnia nowelizacja ustawy o wyborze Prezydenta RP nie zmieniła kwestii posiadania ważnego polskiego paszportu.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Czy w grę wchodzi inny dokument potwierdzający obywatelstwo polskie? Przyznam, że w tej chwili nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie. Pomijam, czy jest to zasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jeżeli chodzi o kwestię ważnego polskiego paszportu, to chcę zwrócić uwagę, że art. 24 jest dokładnym powtórzeniem art. 36 ustawy o wyborze Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ponadto należy przypomnieć, że już od dość dawna odwoływano się do paszportu jako dokumentu stwierdzającego obywatelstwo w stosunku do obywatela przebywającego za granicą. Natomiast słuszny wyjątek w latach 1990–1991 wynikał z tego, że wiele osób, które były wcześniej obywatelami polskimi, utraciło to obywatelstwo w wyniku nielegalnych i często arbitralnych działań administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W związku z tym wiele osób nie było w stanie w krótkim czasie uregulować spraw obywatelstwa polskiego, a właściwie potwierdzić to obywatelstwo. Taka była geneza regulacji w latach 1990–1991, które w praktyce wywoływały pewne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">We wszystkich kolejnych ustawach wyborczych już konsekwentnie przyjęto zasadę paszportu jako podstawy określenia obywatelstwa polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełMirosławCzech">Było tak, jak mówił poseł Marek Mazurkiewicz. Na początku lat 90. było rzeczywiście wiele osób, które z różnych przyczyn nie miały uregulowanej kwestii obywatelstwa. Później przyszły określone regulacje, a przede wszystkim działalność urzędów konsularnych.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełMirosławCzech">Tak więc wydaje się, że art. 24 jest adekwatny do sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie art. 24? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 24? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 25, w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 25.1. Spis wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy lub w siedzibie organu, który spis sporządził.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#PosełMirosławCzech">2. Wójt lub burmistrz (prezydent miasta) albo organ, który sporządził spis wyborców, powiadamia wyborców, w sposób zwyczajowo przyjęty, o sporządzeniu spisu oraz o miejscu i czasie jego udostępnia”.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 25? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 25? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 26 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 26.1. W okresie udostępniania spisu do wglądu każdy może wnieść do organu, który sporządził spis wyborców, reklamację w sprawie nieprawidłowości sporządzenia spisu.</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#PosełMirosławCzech">2. Reklamację wnosi się pisemnie bądź ustnie do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#PosełMirosławCzech">3. W sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 11, z tym że terminy rozpatrzenia reklamacji i wniesienia skargi do sądu rejonowego wynoszą 2 dni.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#PosełMirosławCzech">4. Reklamacje w sprawach spisu wyborców dotyczącego osób, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 1, rozpatrują odpowiednio kapitan statku oraz konsul. Od decyzji podjętych w tych sprawach nie przysługuje środek prawny”.</u>
          <u xml:id="u-58.15" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 26?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Mam pytanie dotyczące art. 26 ust. 1. Czy z przepisu tego wynika, że każdy może wnieść reklamację dotyczącą dowolnej kwestii zawartej w spisie, a więc również kwestii, która nie dotyczy danej osoby?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Art. 26 ust. 1 stanowi wyraźnie, że każdy może wnieść reklamację. Jest tak dlatego, że chodzi o kwestie praw wyborczych, czyli praw obywatelskich. Każdy zainteresowany wiedząc np. o tym, że w spisie wyborców figuruje osoba pozbawiona praw wyborczych mógł wnieść reklamację w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Jak to zatem będzie się miało do przewidywanego przez nas ograniczenia dostępności do spisu wyborców, co ma uregulować minister właściwy do spraw administracji publicznej w drodze rozporządzenia?</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełKosmaZłotowski">Tak więc - jak rozumiem - dotąd każdy mógł oglądać wszystko, a teraz przewidujemy, że minister właściwy do spraw administracji publicznej będzie mógł wprowadzić pewne ograniczenia. Każdy będzie miał wgląd tylko do danych jego osoby ewentualnie osób najbliższych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wydaje się, że kwestii nie możemy teraz rozstrzygnąć bez dokładnej analizy przepisów dotyczących ochrony danych osobowych. Chyba dobrze byłoby, aby prezydium Komisji zleciło przygotowanie stosownej ekspertyzy. Należy bowiem uniknąć sytuacji, w której Komisja przyjmuje przepisy sprzeczne z ustawą o ochronie danych osobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełMaciejPoręba">Ja nie widzę sprzeczności między art. 22 a art. 26. Zanim wyborca obejrzy spis i wyrazi wątpliwość, będzie musiał to uczynić w sposób określony przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Zwracam uwagę, że tej samej kwestii dotyczy również przyjęty już przez nas art. 13.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełKosmaZłotowski">Należy przyjąć, że minister właściwy do spraw administracji publicznej zawęzi możliwość korzystania ze spisów tylko do tych danych, które dotyczą samego zainteresowanego. Inaczej mówiąc, każdy zainteresowany będzie mógł wnieść reklamację tylko we własnej sprawie. Tymczasem minister Kazimierz Czaplicki powiedział o sytuacji, w której reklamacja dotyczy osoby, która znalazła się w spisie mimo, że była pozbawiona praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PosełKosmaZłotowski">Jednakże aby wnieść tego rodzaju reklamację, trzeba mieć wgląd w cały spis, a nie tylko w dane dotyczące samego zainteresowanego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Początkowa dyskusja - jak się wydawało - o kwestii szczegółowej zaczyna przekształcać się w dyskusję o podstawowych prawach obywatelskich. Została przedstawiona interpretacja, zgodnie z którą każdy będzie mógł sprawdzić tylko dane dotyczące siebie.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Jeżeli tak będzie, to - według mnie - będzie to drastyczne ograniczenie praw obywatelskich. Konsekwencje tego mogą być bardzo daleko idące. W tej sytuacji rzeczywiście konieczne są ekspertyzy.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Uważam, że interpretacja, iż możliwe będzie sprawdzenie tylko danych o sobie, jest jedną z możliwych interpretacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełMaciejPoręba">Rozumiem uwagę dr. Tomasza Żukowskiego, ale o kwestii tej trzeba było pomyśleć wówczas, gdy powstawała ustawa o ochronie danych osobowych, która narusza pewne reguły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Dyskusja rzeczywiście dotyczy realizacji praw obywatelskich. Równocześnie jednak chcę zwrócić uwagę na dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Po pierwsze — dotychczasowy stan prawny jest taki, jak była mowa, i to pod rządami ustawy o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Po drugie — dotychczasowa uchwała Państwowej Komisji Wyborczej o rejestrze wyborców i udostępnianiu rejestrów wyborców przez „każdy” rozumiała zainteresowanych. Nie było więc możliwe żądanie pełnego dostępu do rejestru czy spisu. Wyborca, który chciał mieć wgląd do spisu lub rejestru, musiał wyraźnie wskazać, o co mu chodzi.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jeżeli więc ktoś wiedział, że określona osoba nie ma praw wyborczych, to mógł sprawdzić, czy osoba ta przypadkiem nie znalazła się w spisie lub rejestrze. Nie wchodzi więc w rachubę przeglądanie spisu, lecz należało zwrócić się z pytaniem w konkretnej kwestii. Zainteresowany otrzymywał od urzędnika odpowiedź na konkretne pytanie. Taka była dotychczas praktyka.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Tak więc udostępnienie do wglądu nie oznacza możliwości kopiowania czy dowolnego przeglądania całego spisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełMirosławCzech">Tak więc rozumiem, że jeżeli ktoś chce zapytać, czy dana osoba jest w spisie, to musi podać dane dotyczące tej osoby.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełMirosławCzech">Aby jednak nie było żadnych wątpliwości, zwrócimy się jako Komisja o opinię na temat, czy przyjęte dotychczas artykuły dotyczące rejestru i spisu wyborców nie są sprzeczne z ustawą o ochronie danych osobowych. O opinię poprosimy Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełTadeuszWrona">Chcę zapytać, jak wygląda kwestia dostępu do spisu wyborców mężów zaufania? Mąż zaufania działając w imieniu komitetu wyborczego ma do odegrania bardzo istotną rolę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Mężowie zaufania powoływani są na określone wybory. Poza tym jest wyborcą i w związku z tym przysługują mu te same prawa, co każdemu innemu obywatelowi. Natomiast w dniu wyborów mąż zaufania przebywa w lokalu wyborczym i obserwuje czynności obwodowej komisji wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełMirosławCzech">Mąż zaufania nie weryfikuje pracy obwodowej komisji wyborczej, lecz obserwuje jej pracę. Jeżeli dostrzega nieprawidłowości, to zgłasza uwagi do protokołu lub wnosi protest, gdy doszło do uchybień.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do art. 26? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 26? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 27 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 27. Obwodowa komisja wyborcza dopisuje w dniu głosowania do spisu wyborców:</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#PosełMirosławCzech">1) osobę przedkładającą zaświadczenie o prawie do głosowania, dołączając zaświadczenie do spisu,</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#PosełMirosławCzech">2) osobę pominiętą w spisie, jeżeli udokumentuje, iż stale zamieszkuje na terenie obwodu głosowania, a urząd gminy potwierdzi, że nie otrzymał zawiadomienia o utracie przez nią prawa wybierania,</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#PosełMirosławCzech">3) obywatela polskiego stale zamieszkującego za granicą, na podstawie ważnego polskiego paszportu. Odnotowując numer paszportu oraz miejsce i datę jego wydania w rubryce spisu «uwagi». Po dopisaniu obywatela polskiego zamieszkałego za granicą do spisu obwodowa komisja umieszcza w paszporcie na ostatniej wolnej stronie, przeznaczonej na adnotacje wizowe, odcisk swojej pieczęci i wpisuje datę głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 27?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełJacekRybicki">W art. 27 pkt 2 jest mowa o tym, że osoba pominięta w spisie jest, jeżeli udokumentuje, iż stale zamieszkuje, może być dopisana do spisu wyborców. Jednakże urząd gminy musi potwierdzić, że nie otrzymał zawiadomienia o utracie przez tę osobę prawa wybierania.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełJacekRybicki">Moje pytanie do ministra Kazimierza Czaplickiego jest następujące. W jaki sposób w dniu głosowania urząd gminy jest w stanie to potwierdzić i to np. na pół godziny przed zakończeniem głosowania?</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PosełJacekRybicki">Czy zatem nie dojdzie do sprzeczności w praktycznej realizacji art. 27 pkt 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jeżeli chodzi o sytuację opisaną w art. 27 pkt 2, to urząd gminy może potwierdzić, iż nie otrzymał zawiadomienia o utracie prawa wybierania. Jest to możliwe dlatego, że w całym czasie głosowania w urzędzie gminy jest pełniony dyżur.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Właśnie w tym celu dyżuruje komórka zajmująca się ewidencją ludności. Można bowiem doskonale wyobrazić sobie sytuację, w której określona osoba przychodzi do lokalu wyborczego i chce głosować. Tymczasem komisji obwodowa twierdzi, że tej osoby nie ma w spisie wyborców. Komisja obwodowa nie wie jednak, z jakiego powodu osoba ta została pominięta w spisie wyborców.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jeżeli jednak osoba ta stale zamieszkuje na terenie tego obwodu, to komisja zwraca się do urzędu gminy o potwierdzenie, czy osoba ta figuruje w rejestrze wyborców i czy nie została pozbawiona praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jest to zadanie zlecone gmin, na realizację którego gminy otrzymują pieniądze. Z tych właśnie środków są finansowane dyżury pracowników komórek ewidencji ludności w dniu głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do art. 27? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 27? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PosełMirosławCzech">Zakończyliśmy rozpatrywanie rozdziału 4.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdziału 5 noszącego tytuł - Obwody głosowania.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do tytułu rozdziału? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 5? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 28 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 28.1. Głosowanie w wyborach przeprowadza się w stałych obwodach głosowania tworzonych na obszarze gminy na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. — Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz.U. Nr 95, poz. 602 i Nr 160, poz. 1060), z uwzględnieniem przepisów ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#PosełMirosławCzech">2. Zmian w podziale na obwody głosowania, jeżeli konieczność taka wynika ze zmian granic gminy lub zmiany liczby mieszkańców na obszarze danego obwodu w gminie, dokonuje się na zasadach i trybie ustawy, o której mowa w ust. 1, najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#PosełMirosławCzech">3. Tworzy się obwody głosowania w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, jeżeli w dniu wyborów będzie w nich przebywać co najmniej 50 wyborców, a gdy liczba wyborców byłaby mniejsza, wówczas można utworzyć obwód głosowania po zasięgnięciu opinii kierownika szpitala lub zakładu pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#PosełMirosławCzech">4. Tworzy się obwody głosowania dla wyborców przebywających w zakładach karnych i aresztach śledczych oraz w oddziałach zewnętrznych tych zakładów i aresztów. Nieutworzenie takiego obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych wypadkach na wniosek kierownika zakładu karnego lub aresztu.</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#PosełMirosławCzech">5. Rada gminy na wniosek wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) tworzy obwody głosowania, o których mowa w ust. 3 i 4, ustala ich numery, granice oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych. Utworzenie tych obwodów następuje najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#PosełMirosławCzech">6. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 5, czynności wymienionych w tym przepisie dokonuje właściwy wojewoda najpóźniej w 42 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-74.15" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 28? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-74.16" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 28? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-74.17" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-74.18" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 29 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-74.19" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 29.1. Tworzy się obwody głosowania dla obywateli polskich przebywających za granicą.</u>
          <u xml:id="u-74.20" who="#PosełMirosławCzech">2. Obwody, o których mowa w ust. 1, tworzy, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw zagranicznych. po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, wyznaczając siedziby obwodowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-74.21" who="#PosełMirosławCzech">3. Tworzy się obwody głosowania dla wyborców przebywających na polskich statkach morskich, które znajdują się w podróży w okresie obejmującym dzień wyborów, jeżeli przebywa na nich co najmniej 15 wyborców i jeżeli istnieją możliwości przekazania właściwej obwodowej komisji wyborczej wyników głosowania niezwłocznie po jego zakończeniu.</u>
          <u xml:id="u-74.22" who="#PosełMirosławCzech">4. W rozumieniu niniejszej ustawy polskim statkiem morskim jest statek będący w całości własnością polskiego armatora mającego siedzibę w kraju, podnoszący polską banderę i dowodzony przez polskiego kapitana.</u>
          <u xml:id="u-74.23" who="#PosełMirosławCzech">5. Obwody głosowania, o których mowa w ust. 3, tworzą, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw gospodarki morskiej i minister właściwy do spraw rolnictwa, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, na wniosek armatora zgłoszony najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-74.24" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 29?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Ust. 4 określa, co jest polskim statkiem morskim. Mam pytanie, czy konieczna jest formuła mówiąca o dowodzeniu przez polskiego kapitana? W dzisiejszych czasach armatorzy zatrudniają kapitanów z różnych krajów. Często więc jest tak, że cudzoziemcy dowodzą polskimi statkami, które są własnością polskiego armatora i podnoszą polską banderę.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełKosmaZłotowski">Czy w przypadku takiego statku - na którym znajduje się grupa obywateli polskich - i który jest dowodzony przez rosyjskiego kapitana nie będzie on traktowany jako statek polski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełMirosławCzech">W związku z pytaniem posła Kosmy Złotowskiego chcę przypomnieć, że kwestia określenia polskiego statku morskiego była przedmiotem dyskusji. W tej kwestii Komisja zwróciła się do Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej, skąd otrzyma stosowne wyjaśnienia dotyczące kwestii definicji polskiego statku morskiego także w kontekście prac legislacyjnych nad kodeksem morskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełKosmaZłotowski">Należy więc rozumieć, że jeżeli statek jest dowodzony przez kapitana, który nie jest Polakiem, to przeprowadzenie wyborów nie jest możliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełMirosławCzech">Wszelkie warunki do przeprowadzenia wyborów na polskim statku morskim zostały określone w art. 29 ust. 4. Polski kapitan jest więc niezbędny do przeprowadzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 29? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 29? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 30 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 30.1. Informacje o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych podaje do wiadomości publicznej przez rozplakatowanie wójt lub burmistrz (prezydent miasta) najpóźniej 35 dnia przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#PosełMirosławCzech">2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, w odniesieniu do obwodów głosowania utworzonych za granicą ciąży na konsulach. Wykonanie tego obowiązku powinno nastąpić najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#PosełMirosławCzech">3. O utworzeniu obwodu głosowania na statku kapitan statku zawiadamia wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 30? Nie ma uwag. Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 30? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#PosełMirosławCzech">Tym samym zakończyliśmy rozpatrywanie rozdziału 5.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdziału 6 noszącego tytuł - Komisje wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do tytułu rozdziału 6? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdziału 6? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 31, art. 32 i art. 33 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 31. Wybory przeprowadzają:</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#PosełMirosławCzech">1) Państwowa Komisja Wyborcza,</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#PosełMirosławCzech">2) okręgowe komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#PosełMirosławCzech">3) obwodowe komisje wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#PosełMirosławCzech">Art. 32.1. Można być członkiem tylko jednej komisji wyborczej. Nie mogą być członkami komisji kandydaci na posłów i senatorów, pełnomocnicy kandydatów lub list kandydatów oraz mężowie zaufania.</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#PosełMirosławCzech">2. Członkowie komisji tracą członkostwo w komisji z dniem podpisania zgody na kandydowanie na posła lub senatora bądź objęcia funkcji pełnomocnika lub męża zaufania, o których mowa w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#PosełMirosławCzech">3. Członkowie komisji nie mogą prowadzić kampanii wyborczej na rzecz poszczególnych kandydatów na posłów lub senatorów oraz list kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#PosełMirosławCzech">Art. 33.1. Członkom komisji wyborczych przysługują:</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#PosełMirosławCzech">1) diety i zwrot kosztów podróży,</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#PosełMirosławCzech">2) zryczałtowane diety na czas związany z przeprowadzeniem głosowania oraz ustaleniem wyników głosowania na zasadach i w wysokości określonych przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej, w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#PosełMirosławCzech">2. Członkom Państwowej Komisji Wyborczej, a także przewodniczącym okręgowych komisji wyborczych, którzy pełnią funkcję z urzędu jako wojewódzcy komisarze wyborczy lub ich zastępcy, nie przysługują zryczałtowane diety, o których mowa w ust. 1 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-78.27" who="#PosełMirosławCzech">3. W związku z wykonywaniem zadań członka obwodowej komisji wyborczej przysługuje mu do 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-78.28" who="#PosełMirosławCzech">4. Osoby wchodzące w skład komisji wyborczych korzystają z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych i ponoszą odpowiedzialność jak funkcjonariusze publiczni.</u>
          <u xml:id="u-78.29" who="#PosełMirosławCzech">5. Osobom wchodzącym w skład komisji wyborczych, które uległy wypadkowi w czasie wykonywania zadań tych komisji albo w drodze do miejsca lub z miejsca ich wykonywania, przysługuje odszkodowanie w wysokości i na zasadach określonych dla pracowników w przepisach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Odszkodowanie wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a postępowanie powypadkowe prowadzi dyrektor właściwej miejscowo delegatury Krajowego Biura Wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-78.30" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 31, 32 i 33? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-78.31" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 31, art. 32 i art. 33? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-78.32" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja bez sprzeciwu przyjmuje powyższą propozycję.</u>
          <u xml:id="u-78.33" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 34, dotyczącego Państwowej Komisji Wyborczej w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-78.34" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 34.1. Państwowa Komisja Wyborcza jest stałym najwyższym organem wyborczym właściwym w sprawach przeprowadzania wyborów.</u>
          <u xml:id="u-78.35" who="#PosełMirosławCzech">2. W skład Państwowej Komisji Wyborczej wchodzi:</u>
          <u xml:id="u-78.36" who="#PosełMirosławCzech">1) 3 sędziów Trybunału Konstytucyjnego wskazanych przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego,</u>
          <u xml:id="u-78.37" who="#PosełMirosławCzech">2) 3 sędziów Sądu Najwyższego wskazanych przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,</u>
          <u xml:id="u-78.38" who="#PosełMirosławCzech">3) 3 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazanych przez Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-78.39" who="#PosełMirosławCzech">3. Sędziów, o których mowa w ust. 2, powołuje w skład Państwowej Komisji Wyborczej Prezydent Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-78.40" who="#PosełMirosławCzech">4. W skład Państwowej Komisji Wyborczej może wchodzić także sędzia pozostający w stanie spoczynku, nie dłużej jednak niż do ukończenia 70 lat.</u>
          <u xml:id="u-78.41" who="#PosełMirosławCzech">5. Państwowa Komisja Wyborcza wybiera ze swego składu przewodniczącego i dwóch zastępców.</u>
          <u xml:id="u-78.42" who="#PosełMirosławCzech">6. Funkcję sekretarza państwowej Komisji Wyborczej pełni Kierownik Krajowego Biura Wyborczego, który uczestniczy w jej posiedzeniach z głosem doradczym.</u>
          <u xml:id="u-78.43" who="#PosełMirosławCzech">7. Skład Państwowej Komisji Wyborczej podaje się do wiadomości publicznej oraz ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.</u>
          <u xml:id="u-78.44" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 34?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Obecnie w Polsce komisje wyborcze mają skład całkowicie profesjonalny. W skład komisji nie wchodzą osoby reprezentujące czynniki biorące udział w wyborach, czyli partie polityczne. Jest tak z jednym ważnym wyjątkiem. Wyjątkiem tym jest art. 157 mający brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">„Art. 157.1. Pełnomocnik lub osoba przez niego upoważniona może wyznaczyć po jednym mężu zaufania do każdej okręgowej komisji wyborczej i obwodowej komisji wyborczej na obszarze okręgu wyborczego, w którym została zarejestrowana zgłoszona przez niego lista okręgowa.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">2. Pełnomocnik lub osoba przez niego upoważniona wydaje mężom zaufania zaświadczenie, według wzoru określonego przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">3. Funkcję męża zaufania przy Państwowej Komisji Wyborczej pełni pełnomocnik lub osoba przez niego upoważniona”.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Zwracam uwagę na ust. 3 dotyczący funkcji męża zaufania przy Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">W związku z tym chcę zwrócić uwagę, że ten sposób regulacji udziału czynnika politycznego w organie wyborczym nie jest powszechnie przyjęty. W większości państw środkowoeuropejskich przedstawiciele poszczególnych partii politycznych są członkami komisji wyborczych. Takie rozwiązanie jak w Polsce obowiązuje jeszcze tylko w Rumunii.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Nie uważam, aby koniecznie przedstawiciele ugrupowań politycznych byli pełnoprawnymi członkami komisji wyborczych. Być może jednak ktoś zgłosi taki wniosek. Ja natomiast chcę zaproponować inne rozwiązanie. Przedstawiciele ugrupowań politycznych - komitetów wyborczych - powinni być bardziej trwałymi uczestnikami tego procesu. Chodzi o to, aby mieli większy wgląd w prace zawodowych struktur wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">W związku z powyższym proponuję uzupełnienie art. 34 - a następnie w art. 41 - polegające na dodaniu ust. 5a w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">„Ust. 5a. W pracach Państwowej Komisji Wyborczej z głosem doradczym uczestniczą stali przedstawiciele komitetów wyborczych, które zgłosiły ogólnopolską listę kandydatów na posłów, powołani przez pełnomocnika komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Przedstawiciel komitetu wyborczego uzyskuje prawo do uczestniczenia w pracach Państwowej Komisji Wyborczej z chwilą powołania przez pełnomocnika i prawo to wygasa z końcem kadencji parlamentu lub z chwilą niewejścia kandydatów danego komitetu wyborczego do Sejmu lub Senatu”.</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Rozwiązanie to pozwala politykom w sposób trwały - a nie tylko w czasie kampanii wyborczej - uczestniczyć w pracach struktur wyborczych. Konsekwencją byłoby łączenie czynnika politycznego i fachowego.</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Ponadto warto pamiętać, że prace organów wyborczych - zwłaszcza Państwowej Komisji Wyborczej - są pracami ciągłymi. Tymczasem pełnomocnicy - mężowie zaufania pojawiają się przy państwowej Komisji Wyborczej na krótko. Co za tym idzie, ich realne możliwości choćby tylko samego śledzenia procedury wyborczej są ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Natomiast trwałość ich pracy dawałaby im szansę większego i pełniejszego udziału w życiu publicznym. Nie należy także zapominać, że jest to rozwiązanie stosowane w wielu państwach europejskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">O ile dobrze pamiętam, to kwestia ta była podnoszona w trakcie prac Komisji na etapie przed pierwszym czytaniem. Zaprezentowana inicjatywa jest ciekawa, ale grozi dwoma niebezpieczeństwami. Po pierwsze - jest to groźba radykalnego upolitycznienia składu Państwowej Komisji Wyborczej i innych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Po drugie - proponowane rozwiązanie mogłoby stworzyć zupełnie niepotrzebne - ze społecznego punktu widzenia - wrażenie, że siły polityczne tworzą dobrze płatne synekury dla osób oddelegowanych z ramienia partii do pilnowania interesów tej partii w Państwowej Komisji Wyborczej. Jak rozumiem, nie jest to intencją nikogo z nas, ale takie wrażenie może powstać.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ponadto należy zakładać, że przedstawiciele komitetów wyborczych uczestniczą w pracach organów wyborczych w okresie kampanii wyborczej. Natomiast ich stałe uczestnictwo w pracach organów wyborczych mogłoby budzić wątpliwości co do zasadności upolityczniania Państwowej Komisji Wyborczej, która w rozumieniu ordynacji jest organem maksymalnie niezależnym i apolitycznym.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ponadto mogłoby powstać wrażenie tworzenia znacznej grupy dobrze opłacanych stanowisk, z którymi nie łączyłyby się konkretne obowiązki, zwłaszcza w okresie między kampaniami wyborczymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełLudwikDorn">Byłbym gotów poprzeć propozycję dr. Tomasza Żukowskiego, a przynajmniej nie przeciwstawiać się jej, gdyby propozycja ta została zmodyfikowana w sposób istotny. Chodzi o to, aby nie było mowy o stałym udziale w pracach Państwowej Komisji Wyborczej. Powinien zostać określony wyższy zakres prac, w jakich biorą udział przedstawiciele partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełLudwikDorn">W grę wchodzą bowiem trzy kwestie. Pierwsza z nich to ustalenie wyników głosowania i wyników wyborów. Druga kwestia, to protesty wyborcze. Kwestia trzecia - to sprawozdania finansowe.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełLudwikDorn">Byłbym stanowczo przeciw temu, aby przedstawiciele komitetów wyborczych uczestniczyli w pracach mających na celu podjęcie decyzji co do przyjęcia lub odrzucenia ich sprawozdań finansowych. Gdyby więc przedłożona propozycja przewidywała wyłączenie tego zakresu, to można rozważać poparcie przedłożonej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełLudwikDorn">Ponadto do rozważenia jest kwestia, czy przedstawiciele komitetów wyborczych powinni uczestniczyć w pracach związanych z protestami wyborczymi.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PosełLudwikDorn">Tak więc, jeżeli zostanie zawężony zakres udziału przedstawicieli partii politycznych w pracach Państwowej Komisji Wyborczej, to byłbym skłonny nie przeciwstawiać się tej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PosełLudwikDorn">Natomiast w zaproponowanej formule - zakładającej udział przedstawicieli partii politycznych w całokształcie prac, muszę przeciwstawić się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełMirosławCzech">Po wypowiedzi dr. Tomasza Żukowskiego i posła Ludwika Dorna boję się dotykać zakresu działania Państwowej Komisji Wyborczej jako instytucji wyłanianej w sposób szczególny. Jak bowiem wszyscy wiemy, Państwowa Komisja Wyborcza składa się z sędziów obdarzonych zaufaniem gremiów niezależnych od władzy ustawodawczej i wykonawczej.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełMirosławCzech">Chodzi o określony dobór pod kątem spełnienia określonych kryteriów. W tym też zakresie można mówić o niezależności od wpływów partyjnych. Teraz pojawia się propozycja włączenia do takiego grona przedstawicieli komitetów wyborczych. Nawet jeżeli intencja jest szlachetna - wysłuchiwanie opinii, udział w dyskusji - to przedłożona propozycja nie podoba mi się bardzo systemowo. Propozycja ta oznacza dopuszczenie do pewnego precedensu.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełMirosławCzech">Należy podkreślić, że w naszym systemie prawnym Państwowa Komisja Wyborcza posiada ważne uprawnienia kontrolne w stosunku do działań komitetów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PosełMirosławCzech">Tak więc biorąc pod uwagę zakres kompetencji Państwowej Komisji Wyborczej, jestem zdecydowanym przeciwnikiem, nawet po jego ewentualnym doprecyzowaniu.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PosełMirosławCzech">Ponadto chcę dodać, że nie jest dla mnie jasny cel zaproponowanego rozwiązania. Jego realizacja spowodowałaby, że pojawiłyby się podejrzenia o wpływanie poszczególnych partii politycznych na decyzje Państwowej Komisji Wyborczej. Oznaczać musiałoby to również przenoszenie na zewnątrz sporów toczących się w Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PosełMirosławCzech">Warto też przypomnieć, że w skład Państwowej Komisji Wyborczej wchodzi po 3 sędziów: Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wydaje się więc, że takie gremium nie potrzebuje pełnomocników komitetów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#PosełMirosławCzech">Nie bez znaczenia jest również to, że jak dotychczas nikt nie podważał kompetencji Państwowej Komisji Wyborczej. Tak więc przedłożony wniosek nie jest zasadny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Przedłożony wniosek to tylko propozycja do rozważenia. Jest to moja prywatna propozycja wynikająca z lektury analiz i ekspertyz dotyczących funkcjonowania tego samego rodzaju rozwiązania w wielu państwach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Nie jest więc tak, że wprowadzając tego rodzaju zmianę dokonaliśmy zasadniczej zmiany jakościowej, odbiegającej od norm obowiązujących w państwach europejskich. Właśnie w Europie na ogół tak jest jak w mojej propozycji. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Po drugie - chcę zwrócić uwagę na fakt, że zaproponowane rozwiązanie nie będzie oznaczało jakościowo innej sytuacji. Była bowiem mowa o zagrożeniu upolitycznieniem. Zgadzam się z tym poglądem. Dlatego też moja propozycja mówi o głosie doradczym, a nie o głosie stanowiącym.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Ponadto przypomniałem art. 157, a więc pewne rozwiązanie, które już funkcjonuje. Faktycznie jest bowiem teraz tak, że przedstawiciele komitetów wyborczych, jako mężowie zaufania mogą uczestniczyć w części prac wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Jeszcze raz chcę podkreślić, iż chodzi o to, aby dać możliwość uczestniczenia w pracach wyborczych nie tylko w okresie kampanii wyborczej, ale w dłuższym czasie. Chodzi więc o bardziej ścisłą i stabilną współpracę pomiędzy strukturami komisji wyborczych a strukturami, które uczestniczą w wyborach.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Celem jest stabilizacja i zwiększenie przepływu informacji, co powinno przyczynić się do lepszej pracy Państwowej Komisji Wyborczej i ewentualnie okręgowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Tak więc chodzi o rozważenie przez posłów przedłożonej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełJacekRybicki">Nie podzielam dramatycznego tonu wypowiedzi pana przewodniczącego, z której można byłoby wywnioskować, że przyjęcie przedłożonej propozycji oznaczać będzie zasadnicze załamanie systemowe, czy też wotum nieufności wobec Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełJacekRybicki">Uważam, że przedłożoną poprawkę należy rozpatrywać w kategorii stworzenia pewnego spójnego systemu. Być może jako minimum mogłoby wystarczyć rozszerzenie art. 157 o możliwość zgłaszania przy Państwowej Komisji Wyborczej męża zaufania przez komitet wyborczy, który zarejestrował listę ogólnopolską. Byłby to plan minimum tworzący spójny system. Jest bowiem tak, że ugrupowania polityczne mogą zgłaszać swoich kandydatów do komisji obwodowych, mogą zgłaszać mężów zaufania do komisji okręgowych.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełJacekRybicki">Dalszą konsekwencją powinna być możliwość zgłaszania pełnomocników na szczeblu Państwowej Komisji Wyborczej. Chodzi oczywiście o komitety wyborcze, które zgłosiły listy ogólnokrajowe.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#PosełJacekRybicki">Uważam więc, że zaproponowane rozwiązanie w niczym nie uwłacza kompetencjom Państwowej Komisji Wyborczej. W innym przypadku można byłoby dojść do wniosku, że wszystkie komisje wyborcze - z obwodowymi włącznie - powinny być wyznaczane według pewnego klucza, gdyż można obdarzyć zaufaniem różne kręgi zawodowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełMirosławCzech">Proszę nie robić karykatury z tego, o czym mówiłem, przypominając skład Państwowej Komisji Wyborczej. Jest to skład tworzony w trybie absolutnie szczególnym. Inną kwestią są natomiast mężowie zaufania przy okręgowych komisjach wyborczych oraz skład obwodowych komisji wyborczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełRyszardWawryniewicz">Proponuję, aby dyskutowaną kwestię pozostawić w zawieszeniu. Ja po konsultacji z dr. Tomaszem Żukowskim oraz posłem Ludwikiem Dornem spróbuję sprecyzować przedłożony pomysł tak, aby był gotowy do głosowania. Rozstrzygnięcie zapadłoby na następnym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosłankaOlgaKrzyżanowska">Uważam, że propozycja proceduralna posła Ryszarda Wawryniewicza jest zasadna.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosłankaOlgaKrzyżanowska">Jeżeli natomiast chodzi o samą propozycję przedstawioną przez eksperta dr. Tomasza Żukowskiego, to uważam, że dla opinii publicznej bardzo ważne jest, aby Państwowa Komisja Wyborcza była jak najmniej upolityczniona. Wówczas jej werdykty będą się bardziej liczyć.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PosłankaOlgaKrzyżanowska">Uważam, że państwowa Komisja Wyborcza - powoływana w sposób specyficzny - powinna być chroniona od wpływów polityków.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PosłankaOlgaKrzyżanowska">Ponadto wyjaśnienia wymaga sytuacja, w której w pracach Państwowej Komisji Wyborczej uczestniczy przedstawiciel określonego komitetu wyborczego, ale komitet ten rozwiązuje się w trakcie kadencji. Co wówczas dzieje się z przedstawicielem tego komitetu w Państwowej Komisji Wyborczej? Czy jest automatycznie odwoływany, czy też pozostaje, choć nie ma już politycznego zaplecza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Co do meritum, to podtrzymuję to, co już powiedziałem, a dalsze argumenty przedstawiła również moja przedmówczyni.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Uważam, że chodzi przede wszystkim o unikanie upolitycznienia Państwowej Komisji Wyborczej i unikanie choćby podejrzeń, że w grę wchodzi dyspozycyjność wobec sił politycznych.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Warto też pamiętać o art. 157, który przewiduje funkcjonowanie przy Państwowej Komisji Wyborczej mężów zaufania. Jest to pełnomocnik lub osoba upoważniona przez pełnomocnika. Apeluję więc do posła Ryszarda Wawryniewicza — który podjął się zadania sprecyzowania przedłożonej propozycji — aby rozważył doprecyzowanie kompetencji pełnomocnika przy Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Nie powinno to jednak prowadzić do przeniesienia tej kompetencji na okręgowe komisje wyborcze. Nie powinny to być również stałe synekury wynagradzane tak, jak członkowie Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponuję również, aby zamknąć teraz dyskusję i powrócić do pracy przy dyskusji nad instytucją pełnomocnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Chcę jednak przypomnieć, że w mojej propozycji nie było mowy o wynagradzaniu przedstawicieli komitetów wyborczych. Jest to więc nadinterpretacja mojego wniosku. Chodzi o głos doradczy i o ustabilizowanie i doprecyzowanie uprawnień, czynnika partyjnego, który obecnie występuje w art. 157.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#EkspertdrTomaszŻukowski">Proszę więc, aby nie upolityczniać tej apolitycznej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełMirosławCzech">Przyjmuję więc, że poseł Ryszard Wawryniewicz zgłosi skonkretyzowane brzmienie propozycji eksperta dr. Tomasza Żukowskiego. Wówczas Komisja powróci do tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do art. 34? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 34? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 35 i art. 36 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 35.1. Wygaśnięcie członkostwa w Państwowej Komisji Wyborczej następuje wskutek:</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#PosełMirosławCzech">1) zrzeczenia się członkostwa,</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#PosełMirosławCzech">2) odwołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej na wniosek prezesa, który wskazał sędziego jako członka Komisji,</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#PosełMirosławCzech">3) podpisania zgody na kandydowanie w wyborach,</u>
          <u xml:id="u-90.9" who="#PosełMirosławCzech">4) śmierci członka Komisji.</u>
          <u xml:id="u-90.10" who="#PosełMirosławCzech">2. Uzupełnienie składu państwowej Komisji Wyborczej następuje w trybie przepisów o jej powołaniu. Przepis art. 34 ust. 7 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-90.11" who="#PosełMirosławCzech">Art. 36.1. Członkowie Państwowej Komisji Wyborczej pełnią swoje funkcje w komisji niezależnie od swoich obowiązków służbowych.</u>
          <u xml:id="u-90.12" who="#PosełMirosławCzech">2. Osobom wchodzącym w skład Państwowej Komisji Wyborczej przysługuje wynagrodzenie miesięczne ustalone na podstawie kwoty bazowej przyjmowanej dla ustalenia wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe z zastosowaniem mnożników:</u>
          <u xml:id="u-90.13" who="#PosełMirosławCzech">1) przewodniczący 3,5,</u>
          <u xml:id="u-90.14" who="#PosełMirosławCzech">2) zastępcy przewodniczącego 3,2,</u>
          <u xml:id="u-90.15" who="#PosełMirosławCzech">3) członkowie Komisji 3,0.</u>
          <u xml:id="u-90.16" who="#PosełMirosławCzech">3. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje niezależnie od uposażenia wypłacanego z tytułu pełnionej funkcji sędziego albo uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku”.</u>
          <u xml:id="u-90.17" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 35 i art. 36? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-90.18" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 35 i art. 36? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-90.19" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-90.20" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 37 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-90.21" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 37. Do zadań Państwowej Komisji Wyborczej należy w szczególności:</u>
          <u xml:id="u-90.22" who="#PosełMirosławCzech">1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego,</u>
          <u xml:id="u-90.23" who="#PosełMirosławCzech">2) sprawowanie nadzoru nad prowadzeniem i aktualizowaniem rejestru wyborców oraz sporządzaniem spisów wyborców,</u>
          <u xml:id="u-90.24" who="#PosełMirosławCzech">3) powołanie okręgowych komisji wyborczych oraz rozwiązanie okręgowych i obwodowych komisji wyborczych po wykonaniu ich ustawowych zadań,</u>
          <u xml:id="u-90.25" who="#PosełMirosławCzech">4) rozpatrywanie skarg na działalność okręgowych komisji wyborczych,</u>
          <u xml:id="u-90.26" who="#PosełMirosławCzech">5) ustalanie wzorów urzędowych formularzy oraz druków wyborczych, a także wzorów pieczęci okręgowych i obwodowych komisji wyborczych,</u>
          <u xml:id="u-90.27" who="#PosełMirosławCzech">6) ustalanie i ogłaszanie wyników głosowania i wyników wyborów w zakresie określonym przepisami szczególnymi niniejszej ustawy,</u>
          <u xml:id="u-90.28" who="#PosełMirosławCzech">7) wykonywanie innych zadań określonych w niniejszej ustawie lub innej ustawie”.</u>
          <u xml:id="u-90.29" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 37?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełLudwikDorn">Moja poprawka do art. 37 jest pierwszą poprawką z pakietu poprawek, jaki przedłożyłem podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełLudwikDorn">Pierwotne brzmienie mojej poprawki przewidywało dodanie nowego pkt. 6a w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PosełLudwikDorn">„6a) przedstawianie po każdych wyborach do Sejmu i Senatu Prezydentowi RP sprawozdania o realizacji przepisów rozdziału 11 ustawy i ewentualnych propozycji jej nowelizacji w tym zakresie. Kopie sprawozdania PKW przesyła Marszałkom Sejmu i Senatu”.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PosełLudwikDorn">Chcę jednak przedłożyć autopoprawkę. Proponuję dodanie pkt. 8 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PosełLudwikDorn">„8) przedstawianie po każdych wyborach do Sejmu i Senatu Prezydentowi RP sprawozdania o realizacji niniejszej ustawy i ewentualnych propozycji jej nowelizacji. Kopie sprawozdania Państwowa Komisja Wyborcza przesyła Marszałkom Sejmu i Senatu”.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#PosełLudwikDorn">Autopoprawka ta wymaga oczywiście dokonania lepszej redakcji legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#PosełLudwikDorn">Zaproponowane brzmienie nowego pkt. 8 wynika zarówno z dotychczasowej praktyki, jak i z praktyką przewidywaną po uchwaleniu rozpatrywanej ordynacji do Sejmu i Senatu. Dotychczas było tak, że zwłaszcza jeżeli chodzi o kwestie techniczne i organizacyjne, to nawarstwiały się pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#PosełLudwikDorn">Państwowa Komisja Wyborcza sygnalizowała te problemy w pismach wysyłanych do organów państwowych. Pisma te nie przynosiły jednak rezultatów. Chodzi więc o to, aby pismo zastąpić tekstem urzędowym, który będzie wchodził w obieg ustawodawczo-polityczny. Może to spowodować, że pewne problemy będą rozpatrywane na bieżąco.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#PosełLudwikDorn">Kwestia druga to dodanie nowego rozdziału dotyczącego finansowania kampanii wyborczej. W tej kwestii zapewne będą pojawiały się problemy, które powinny być szybko sygnalizowane i rozwiązywane.</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#PosełLudwikDorn">Należy dodać, że tego rodzaju sprawozdania francuskiej komisji do spraw rozliczeń kampanii wyborczych i partii politycznych odgrywa we Francji bardzo znaczną rolę, jeżeli chodzi o doskonalenie ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#PosełLudwikDorn">Ponadto opinia publiczna będzie miała syntetyczny obraz niedomagań w funkcjonowaniu ordynacji wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jest to na pewno podkreślenie roli Państwowej Komisji Wyborczej w procesie wyborczym. Równocześnie jednak chciałbym zwrócić uwagę, że Państwowa Komisja Wyborcza składa sprawozdanie z wyborów zarówno marszałkowi Sejmu, jak i Sądowi Najwyższemu.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Proponuję więc, aby dokument, o którym mowa w propozycji posła Ludwika Dorna nazywał się inaczej. Może powinna to być informacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełMirosławCzech">Rozumiem więc, że brzmienie nowego pkt. 8 byłoby następujące:</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełMirosławCzech">„8) przedstawianie po każdych wyborach do Sejmu i do Senatu Prezydentowi Rzeczypospolitej polskiej informacji o realizacji przepisów rozdziału...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełLudwikDorn">Proponuję: „przepisów niniejszej ustawy...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMirosławCzech">„... przepisów niniejszej ustawy i ewentualnych propozycji jej nowelizacji w tym zakresie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełLudwikDorn">Proponuję zakończyć brzmienie pkt. 8 na wyrazie „nowelizacji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełMirosławCzech">Brzmienie jest zatem następujące:</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełMirosławCzech">„8) przedstawia po każdych wyborach do Sejmu i Senatu Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej informacje o realizacji przepisów niniejszej ustawy i ewentualnych propozycji jej nowelizacji. Kopie informacji Państwowej Komisji Wyborczej przesyła Marszałkowi Sejmu i Marszałkowi Senatu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponuję następującą redakcję: „... Prezydentowi Rzeczypospolitej, Marszałkowi Sejmu i Marszałkowi Senatu...”. Wówczas drugie zdanie jest zbędne.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ponadto nie chodzi o kopie, lecz o informacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełMirosławCzech">Zgadzam się z uwagą posła Marka Mazurkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Proponuję, aby punkt zaproponowany przez posła Ludwika Dorna był punktem 7.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełMirosławCzech">Jest to trafna propozycja.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze wnioski lub uwagi do propozycji posła Ludwika Dorna? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełMirosławCzech">Proponowane brzmienie pkt. 7 jest więc następujące:</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#PosełMirosławCzech">„7) przedstawianie po każdych wyborach do Sejmu i do Senatu Prezydentowi Rzeczypospolitej, Marszałkowi Sejmu i Marszałkowi Senatu informacji o realizacji przepisów niniejszej ustawy i ewentualnych propozycji jej nowelizacji”.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu pkt. 7 w zaproponowanym brzmieniu? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 37 wraz z dodanym pkt. 7? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 38 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 38.1. Państwowa Komisja Wyborcza wydaje wytyczne wiążące komisje wyborcze niższego stopnia oraz wyjaśnienia dla organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego, a także podległych im jednostek organizacyjnych wykonujących zadania związane z przeprowadzeniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#PosełMirosławCzech">2. Państwowa Komisja Wyborcza uchyla uchwały okręgowych komisji wyborczych podjęte z naruszeniem prawa lub niezgodne z jej wytycznymi i przekazuje sprawę właściwej komisji do ponownego rozpoznania bądź podejmuje rozstrzygnięcie w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#PosełMirosławCzech">3. Państwowa Komisja Wyborcza może na czas wyborów utworzyć swoją inspekcję i określić jej zadania lub powierzyć wykonywanie jej zadań inspekcji okręgowej komisji wyborczej. Do osób powołanych w skład inspekcji stosuje się odpowiednio przepisy art. 33 ust. 1 i 3–5.</u>
          <u xml:id="u-101.12" who="#PosełMirosławCzech">4. Państwowa Komisja Wyborcza podejmuje uchwały w zakresie swoich ustawowych uprawnień”.</u>
          <u xml:id="u-101.13" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 38?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełLudwikDorn">Ponieważ mam pewną wątpliwość, to chcę skierować pytanie do ministra Kazimierza Czaplickiego.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełLudwikDorn">Ustawa o wyborze Prezydenta RP stwarza możliwość powoływania przez Państwową Komisję Wyborczą biegłych do badania sprawozdań finansowych. Czy zatem w art. 38 nie jest konieczne dodanie ustępu stanowiącego o możliwości powoływania biegłych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponuję, aby kwestia ta była przedmiotem dyskusji przy omawianiu problematyki finansowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełLudwikDorn">Przyjmuję tę propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełMirosławCzech">Również uważam, że propozycja posła Marka Mazurkiewicza jest zasadna.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do art. 38? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 38? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 39 i art. 40 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 39.1. Państwowa Komisja Wyborcza określa zasady i sposób wykorzystywania elektronicznego systemu przesyłania i przetwarzania danych o wynikach głosowania i wynikach wyborów.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#PosełMirosławCzech">2. Minister właściwy do spraw łączności, na wniosek państwowej Komisji Wyborczej, określa, w drodze rozporządzenia, zasady i warunki wykorzystywania dla celów wyborczych urządzeń i systemów telekomunikacyjnych, a także sieci telekomunikacyjnej użytku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#PosełMirosławCzech">Art. 40. Państwowa Komisja Wyborcza jest uprawniona do używania pieczęci urzędowej w rozumieniu przepisów o pieczęciach państwowych. Średnica pieczęci wynosi 35 mm”.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 39 i art. 40? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 39 i art. 40? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia artykułów dotyczących okręgowych komisji wyborczych. Są to art. 41, 42 i 43 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 41.1. W skład okręgowej komisji wyborczej wchodzi od 7 do 11 sędziów, w tym z urzędu, jako jej przewodniczący, wojewódzki komisarz wyborczy lub zastępca wojewódzkiego komisarza wyborczego, powołani na podstawie odrębnych przepisów. W skład komisji może być powołany sędzia w stanie spoczynku, który nie ukończył 70 lat.</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#PosełMirosławCzech">2. Minister Sprawiedliwości zgłasza sędziów do składu komisji, w liczbie uzgodnionej z Państwową Komisję Wyborczą, najpóźniej w 52 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#PosełMirosławCzech">3. Państwowa Komisja Wyborcza powołuje okręgowe komisje wyborcze najpóźniej w 48 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#PosełMirosławCzech">4. W razie braku możliwości pełnienia funkcji przewodniczącego komisji przez wojewódzkiego komisarza wyborczego lub zastępcę wojewódzkiego komisarza wyborczego komisja wybiera przewodniczącego ze swego grona. W takim wypadku Minister Sprawiedliwości zgłasza do składu komisji jednego sędziego więcej, aniżeli wynikałoby to z uzgodnień, o których mowa w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-105.16" who="#PosełMirosławCzech">5. Komisja na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie dwóch zastępców przewodniczącego komisji oraz powołuje sekretarza komisji. Na sekretarza powołuje się dyrektora właściwej miejscowo delegatury Krajowego Biura Wyborczego, bądź osobę przez niego wskazaną. Sekretarz uczestniczy w pracach komisji z głosem doradczym.</u>
          <u xml:id="u-105.17" who="#PosełMirosławCzech">6. Skład komisji podaje się niezwłocznie do wiadomości publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-105.18" who="#PosełMirosławCzech">Art. 42.1. Zmiany w składzie okrąg owej komisji wyborczej następują wskutek:</u>
          <u xml:id="u-105.19" who="#PosełMirosławCzech">1) zrzeczenia się członkostwa,</u>
          <u xml:id="u-105.20" who="#PosełMirosławCzech">2) odwołania członka komisji przez Państwową Komisję Wyborczą na wniosek Ministra Sprawiedliwości, który zgłosił sędziego,</u>
          <u xml:id="u-105.21" who="#PosełMirosławCzech">3) podpisania zgody na kandydowanie w wyborach,</u>
          <u xml:id="u-105.22" who="#PosełMirosławCzech">4) śmierci członka komisji.</u>
          <u xml:id="u-105.23" who="#PosełMirosławCzech">2. Uzupełnienie składu komisji następuje w trybie przepisów o jej powołaniu. Przepis art. 41 ust. 6 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-105.24" who="#PosełMirosławCzech">Art. 43. Do zadań okręgowej komisji wyborczej należy w szczególności:</u>
          <u xml:id="u-105.25" who="#PosełMirosławCzech">1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego przez obwodowe komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-105.26" who="#PosełMirosławCzech">2) rejestrowanie kandydatów na posłów i senatorów w zakresie określonym przepisami szczególnymi niniejszej ustawy,</u>
          <u xml:id="u-105.27" who="#PosełMirosławCzech">3) ustalanie i ogłaszanie wyników głosowania i wyników wyborów w okręgu wyborczym w zakresie określonym przepisami niniejszej ustawy,</u>
          <u xml:id="u-105.28" who="#PosełMirosławCzech">4) rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych,</u>
          <u xml:id="u-105.29" who="#PosełMirosławCzech">5) zapewnienie wykonania zadań wyborczych we współdziałaniu z wojewodą i organami jednostek samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-105.30" who="#PosełMirosławCzech">6) wykonywanie innych zadań przewidzianych ustawą lub zleconych przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-105.31" who="#PosełMirosławCzech">2. Okręgowa komisja wyborcza może na czas wyborów utworzyć swoją inspekcję i określić jej zadania. Do osób powołanych w skład inspekcji stosuje się odpowiednio przypisy art. 33 ust. 1 i 3–5”.</u>
          <u xml:id="u-105.32" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 41, 42 i 43? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-105.33" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 41, art. 42 i art. 43? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-105.34" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-105.35" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 44 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-105.36" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 44.1. Obwodową komisję wyborczą, w składzie od 5 do 11 osób, powołuje najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów zarząd gminy. Kandydatów do komisji zgłaszają spośród wyborców danej gminy pełnomocnicy komitetów wyborczych lub upoważnione przez nich osoby. Z urzędu w skład komisji wychodzi, jako jej członek, osoba wskazana przez wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) spośród pracowników samorządowych gminy lub gminnych jednostek organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-105.37" who="#PosełMirosławCzech">2. Do składu obwodowej komisji wyborczej zgłasza się po jednym kandydacie komitetu wyborczego najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów. W wypadku większej liczby zgłoszonych kandydatów, niż wynosi skład komisji, skład komisji ustala się w drodze publicznego losowania przeprowadzonego przez zarząd gminy.</u>
          <u xml:id="u-105.38" who="#PosełMirosławCzech">3. Jeżeli liczba kandydatów zgłoszonych w trybie, o którym mowa w ust. 1, jest mniejsza od ustawowego minimalnego składu komisji, uzupełnienia składu komisji dokonuje zarząd gminy spośród kandydatów dodatkowo zgłoszonych przez pełnomocników komitetów wyborczych w ciągu 3 dni po upływie terminu określonego w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-105.39" who="#PosełMirosławCzech">4. Jeżeli mimo przedłużenia terminu liczba zgłoszonych kandydatów jest mniejsza od ustawowego minimalnego składu komisji, uzupełnienia składu komisji dokonuje zarząd gminy spośród wyborców.</u>
          <u xml:id="u-105.40" who="#PosełMirosławCzech">5. Sposób zgłaszania kandydatów, wzór ogłoszenia oraz szczegółowe zasady powoływania obwodowych komisji wyborczych, w tym tryb przeprowadzenia losowania określa, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-105.41" who="#PosełMirosławCzech">6. Obwodowe komisje wyborcze w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich, o których mowa w art. 20 ust. 3, i za granicą powołują spośród wyborców odpowiednio kapitanowie tych statków oraz konsulowie. Tryb i termin powoływania tych komisji ustala, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze rozporządzenia, odpowiednio minister właściwy do spraw gospodarki morskiej i minister właściwy do spraw rolnictwa oraz minister właściwy do spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-105.42" who="#PosełMirosławCzech">7. Obwodowa komisja wyborcza na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie przewodniczącego i jego zastępców. Skład komisji podaje się do wiadomości publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-105.43" who="#PosełMirosławCzech">8. Funkcji przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego obwodowej komisji wyborczej nie może pełnić osoba wskazana do składu komisji przez wójta lub burmistrza (prezydenta miast) spośród pracowników samorządowych gminy lub gminnych jednostek organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-105.44" who="#PosełMirosławCzech">9. W obwodach głosowania dla wyborców przebywających w zakładach karnych lub aresztach śledczych w skład komisji wchodzi, jako jej członek, osoba wskazana przez wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) spośród pracowników zakładów karnych lub aresztów śledczych. Przepis ust. 8 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-105.45" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 44?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Pojawiło się nowe zjawisko - w trakcie przygotowań do zbliżających się wyborów prezydenckich - polegające na tym, że niektóre zarządy gmin odmawiają podjęcia uchwały o powołaniu składu obwodowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Wczoraj wpłynęło pismo z okolic Konina, z którego wynika, że zarząd gminy uznał, iż skoro jest losowanie, to zarząd nie ma wpływu na skład obwodowej komisji wyborczej. Wobec tego nie podejmuje takiej uchwały i do tej pory zarząd nie podjął takiej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Dodam, iż takie przypadki zdarzały się w ostatnich wyborach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">W tym kontekście chcę przypomnieć, że jest przewidziana instytucja wykonania zastępczego, w przypadku gdy obwód głosowania nie zostanie utworzony w terminie.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Jest to problem, gdyż ustawa o wyborze Prezydenta RP nie stanowi, kto może podjąć taką decyzję, gdy zarząd gminy nie podejmie uchwały o powołaniu obwodowej komisji wyborczej. Gdy nie zostanie powołana obwodowa komisja wyborcza, nie będzie możliwe przeprowadzenie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">W związku z tym zastanawiam się, czy w art. 44 nie należy dopisać przepisu na wzór art. 28 ust. 6, czyli jeśli rada gminy nie utworzy obwodu głosowania w ustawowym terminie, to podziału na obwody dokonuje wojewoda.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#SekretarzPKWKazimierzCzaplicki">Tak więc w art. 44 można byłoby wprowadzić analogiczne kompetencje dla wojewody lub okręgowej komisji wyborczej. Chodzi o zastępcze powołanie obwodowej komisji wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Uważam, że jest to dobry pomysł, aby tego rodzaju kompetencje otrzymała okręgowa komisja wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełAndrzejBrachmański">Ponadto opowiadam się za rozwiązaniem dalej idącym. Uważam, że jeżeli nie została podjęta uchwała o powołaniu obwodowej komisji wyborczej, to okręgowa komisja wyborcza powinna mieć prawo nałożenia sankcji na zarząd gminy. W grę wchodzi bowiem nierespektowanie prawa, a to jest już groźne. Jest to pierwszy krok do demontażu państwa.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PosełAndrzejBrachmański">Dodam, że bardzo zaniepokoiło mnie to, co powiedział minister Kazimierz Czaplicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełMirosławCzech">Przejmuję propozycję ministra Kazimierza Czaplickiego i proponuję dodanie w art. 44 nowego ust. 10 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełMirosławCzech">„10. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 1, czynności wymienione w tym przepisie wykonuje właściwa okręgowa komisja wyborcza najpóźniej w 15 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do zaproponowanego pkt. 10? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu pkt. 10 w przedłożonym brzmieniu? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do art. 44?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełJacekRybicki">Jak się wydaje, pewnym problemem jest jednak kwestia losowania składu obwodowych komisji wyborczych. Problemy te potwierdził dzisiaj minister Kazimierz Czaplicki.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełJacekRybicki">Jak członkowie Komisji pamiętają, poszukujemy jakiegoś dobrego sposobu powoływania obwodowych komisji wyborczych. W związku z tym uważam, że w interesie powagi obwodowej komisji wyborczej należy rozważyć uprzywilejowanie tych komitetów wyborczych, które zgłosiły listę ogólnopolską.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełJacekRybicki">Jest bowiem tak, że rzeczywiście można sobie wyobrazić, iż kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt komitetów lokalnych w losowaniu - w skrajnym przypadku może zdominować obwodowe komisje wyborcze. Nie byłoby to wskazane.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PosełJacekRybicki">Gdyby była taka wola polityczna, to stosowny przepis powinien stanowić, iż zarząd gminy w pierwszej kolejności uwzględnia kandydatów zgłoszonych przez komitety, które zarejestrowały listy ogólnopolskie. Jeżeli kandydatów takich byłoby więcej niż miejsc, to wówczas jest przeprowadzane głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełMirosławCzech">Proszę o przygotowanie konkretnej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełJacekRybicki">Przygotuję stosowną propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełMirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do art. 44? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 44? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 45 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 45. Zmiany i uzupełnienia w składzie obwodowej komisji wyborczej następują w trybie przepisów o jej powołaniu. Przepisy art. 44 ust. 7 zdanie drugie stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PosełMirosławCzech">Podczas prac podkomisji prof. Stanisław Gebethner zgłosił propozycję innego zapisania art. 45. Propozycja ta została skonkretyzowana przez Biuro Legislacyjne w formie następującego brzmienia:</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 45.1. Wygaśnięcie członkostwa w obwodowej komisji wyborczej następuje wskutek:</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PosełMirosławCzech">1) zrzeszenia się członkostwa,</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#PosełMirosławCzech">2) utraty prawa wybierania lub braku tego prawa w dniu powołania w skład obwodowej komisji wyborczej,</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#PosełMirosławCzech">3) śmierci członka komisji.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#PosełMirosławCzech">2. Członek obwodowej komisji wyborczej może być odwołany ze składu komisji w razie nieobecności na pierwszym posiedzeniu i niewyjaśnienia w ciągu 2 dni przyczyny nieobecności.</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#PosełMirosławCzech">3. Uzupełnienie składu komisji następuje w rybie przepisów o jej powołaniu. Przepis art. 44 ust. 7 zdanie drugie stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#PosełMirosławCzech">Brzmienie to zostało oparte na brzmieniu stosownego przepisu ustawy o wyborze Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-112.13" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie przedłożonego brzmienia art. 45? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-112.14" who="#PosełMirosławCzech">Przedłożone brzmienie proponuję jako własny wniosek.</u>
          <u xml:id="u-112.15" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 45 w przedłożonym brzmieniu? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-112.16" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-112.17" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 46 i art. 47 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-112.18" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 46. Do zadań obwodowej komisji wyborczej należy:</u>
          <u xml:id="u-112.19" who="#PosełMirosławCzech">1) przeprowadzenie głosowania w obwodzie,</u>
          <u xml:id="u-112.20" who="#PosełMirosławCzech">2) czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem przepisów prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania,</u>
          <u xml:id="u-112.21" who="#PosełMirosławCzech">3) ustalenie wyników głosowania w obwodzie i przesłanie ich właściwej okręgowej komisji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-112.22" who="#PosełMirosławCzech">Art. 47.1. Obsługę administracyjną i warunki techniczno-materialne pracy obwodowej komisji wyborczej oraz wykonanie zadań wyborczych na obszarze gminy zapewnia wójt lub burmistrz (prezydent miasta), jako zadanie zlecone gminy.</u>
          <u xml:id="u-112.23" who="#PosełMirosławCzech">2. Jednostki organizacyjne sprawujące trwały zarząd nieruchomości państwowych i komunalnych są obowiązane udostępnić bezpłatnie pomieszczenia wskazane przez dyrektora właściwej miejscowo delegatury Krajowego Biura Wyborczego oraz wójta lub burmistrza (prezydenta miasta), z przeznaczeniem na siedziby odpowiednio okręgowych komisji wyborczych i obwodowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-112.24" who="#PosełMirosławCzech">3. Na siedziby komisji wyborczych można również wyznaczyć pomieszczenia innych podmiotów niż wymienione w ust. 2, po uprzednim porozumieniu z zarządzającymi tymi pomieszczeniami.</u>
          <u xml:id="u-112.25" who="#PosełMirosławCzech">4. Przepisy ust. 1–3 dotyczą odpowiednio kapitanów polskich statków morskich oraz konsulów”.</u>
          <u xml:id="u-112.26" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 46 i art. 47? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-112.27" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 46 i art. 47? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-112.28" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-112.29" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 48 dotyczącego Krajowego Biura Wyborczego i mającego brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-112.30" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 48.1. Krajowe Biuro Wyborcze jest centralnym urzędem państwowym, spełniającym funkcję organu wykonawczego Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-112.31" who="#PosełMirosławCzech">2. Do zadań Krajowego Biura Wyborczego należy zapewnienie warunków organizacyjno-administracyjnych, finansowych i technicznych, związanych z przygotowaniem oraz przeprowadzeniem wyborów i referendów, zgodnie z właściwością określoną w ustawach.</u>
          <u xml:id="u-112.32" who="#PosełMirosławCzech">3. Krajowe Biuro Wyborcze zapewnia obsługę Państwowej Komisji Wyborczej oraz innych organów (komisji) wyborczych w zakresie określonym niniejszą ustawą oraz innymi ustawami”.</u>
          <u xml:id="u-112.33" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 48?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W trakcie prac podkomisji prof. Stanisław Gebethner zaproponował następujące brzmienie art. 48 ust. 1:</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">„Krajowe Biuro Wyborcze jest organem wykonawczym Państwowej Komisji Wyborczej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełMirosławCzech">Propozycja ta została przyjęta w trakcie prac podkomisji. Zgłaszam więc tę formułę jako poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej kwestii? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny nadaniu art. 48 ust. 1 brzmienia następujące: „Krajowe Biuro Wyborcze jest organem wykonawczym Państwowej Komisji Wyborczej”? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższe brzmienie bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 48 wraz ze zmianą w ust. 1? Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#PosełMirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 49, art. 50, art. 51 i art. 52 w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#PosełMirosławCzech">„Art. 49.1. Pracą Krajowego Biura Wyborczego kieruje Kierownik Krajowego Biura Wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#PosełMirosławCzech">2. Jednostkami organizacyjnymi Krajowego Biura Wyborczego są:</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#PosełMirosławCzech">1) zespoły,</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#PosełMirosławCzech">2) delegatury.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#PosełMirosławCzech">3. Organizację Krajowego Biura Wyborczego oraz zakres działania i właściwość terytorialną jednostek organizacyjnych Krajowego Biura Wyborczego określa statut nadany przez Państwową Komisję Wyborczą na wniosek Kierownika Krajowego Biura Wyborczego. Statut Krajowego Biura Wyborczego zgłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski».</u>
          <u xml:id="u-114.12" who="#PosełMirosławCzech">4. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego na podstawie statutu określa, w drodze zarządzenia, szczegółową organizację wewnętrzną jednostek organizacyjnych Krajowego Biura Wyborczego oraz ich właściwość.</u>
          <u xml:id="u-114.13" who="#PosełMirosławCzech">Art. 50.1. Krajowe Biuro Wyborcze realizuje zadania wynikające z niniejszej ustawy oraz innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-114.14" who="#PosełMirosławCzech">2. Krajowe Biuro Wyborcze współdziała z właściwymi ministrami, kierownikami urzędów centralnych, wojewodami oraz jednostkami samorządu terytorialnego w celu realizacji zadań wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-114.15" who="#PosełMirosławCzech">3. Zasady współdziałania terenowych organów administracji rządowej z Krajowym Biurem Wyborczym w zakresie, o którym mowa w ust. 2, określa, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw administracji publicznej po porozumieniu z Kierownikiem Krajowego Biura Wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-114.16" who="#PosełMirosławCzech">4. Do zasad współdziałania organów jednostek samorządu terytorialnego z Krajowym Biurem Wyborczym w zakresie, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.</u>
          <u xml:id="u-114.17" who="#PosełMirosławCzech">Art. 51.1. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego jest powoływany i odwoływany przez Marszałka Sejmu na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-114.18" who="#PosełMirosławCzech">2. Do Kierownika Krajowego Biura Wyborczego stosuje się przepisy dotyczące osób powoływanych na kierownicze stanowiska państwowe.</u>
          <u xml:id="u-114.19" who="#PosełMirosławCzech">3. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego dysponuje wyodrębnionymi środkami finansowymi z budżetu państwa, w części dotyczącej Krajowego Biura Wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-114.20" who="#PosełMirosławCzech">4. Ze środków finansowych, o których mowa w ust. 3, są pokrywane wydatki związane z bieżącą działalnością Państwowej Komisji Wyborczej i innych stałych organów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-114.21" who="#PosełMirosławCzech">Art. 52.1. Do pracowników Krajowego Biura Wyborczego stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz.U. Nr 31, poz. 214 z późniejszymi zmianami).</u>
          <u xml:id="u-114.22" who="#PosełMirosławCzech">2. Kierownik Krajowego Biura Wyborczego jest kierownikiem urzędu w rozumieniu przepisów ustawy, o której mowa w ust. 1, i wykonuje zadania w nich określone, a w szczególności ustala, w drodze zarządzenia, rodzaje stanowisk oraz zasady wynagradzania pracowników i rozkład czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-114.23" who="#PosełMirosławCzech">3. Kierownik i pracownicy Krajowego Biura Wyborczego nie mogą należeć do partii politycznych ani prowadzić działalności politycznej”.</u>
          <u xml:id="u-114.24" who="#PosełMirosławCzech">Czy są uwagi do art. 49, 50, 51 i 52? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-114.25" who="#PosełMirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 49, art. 50, art, 51 i art. 52? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-114.26" who="#PosełMirosławCzech">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje powyższą propozycję bez sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-114.27" who="#PosełMirosławCzech">Tym samym zakończyliśmy rozpatrywanie rozdziału 6. Pamiętamy jednak, że zapowiedziano zgłoszenie kilku uzupełnień. Jeśli wpłyną konkretne propozycje, powrócimy do nich.</u>
          <u xml:id="u-114.28" who="#PosełMirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos przed zamknięciem posiedzenia? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-114.29" who="#PosełMirosławCzech">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>