text_structure.xml 153 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Przewodniczą na posiedzeniu Marszałek Sejmu Czesław Wy cech oraz wicemarszałek Zenon Kliszko)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZenonKliszko">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZenonKliszko">Powołuję na sekretarzy posłów Zytę Borkowską i Andrzeja Chabina.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZenonKliszko">Protokół i listę mówców prowadzi poseł Andrzej Chabin.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZenonKliszko">Proszę Posłów Sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZenonKliszko">Protokół 7 posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciwko niemu zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZenonKliszko">Prezydium Sejmu usprawiedliwia nieobecność na posiedzeniu posłów, których nazwiska będą umieszczone w załączniku do protokołu posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ZenonKliszko">Ustalony przez Prezydium Sejmu porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został Obywatelom Posłom rozesłany.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ZenonKliszko">W związku z punktem 8 porządku dziennego pragnę powiadomić Obywateli Posłów, że od Obywatela Prezesa Rady Ministrów otrzymałem w dniu dzisiejszym nowe wnioski w sprawie dalszych zmian w składzie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ZenonKliszko">Prezydium Sejmu proponuje w związku z tym, aby punktowi 8 ustalonego porządku dziennego nadać brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ZenonKliszko">„8. Zmiany w składzie Rady Ministrów. Zatwierdzenie uchwały Rady Państwa podjętej między II a III sesją Sejmu w sprawie zmian w składzie Rady Ministrów”.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ZenonKliszko">Czy w sprawie porządku dziennego pragnie ktoś z Obywateli Posłów zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ZenonKliszko">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ZenonKliszko">Uważam, że Sejm porządek dzienny przedstawiony przez Prezydium Sejmu, ze zmianą do pkt 8, zatwierdził.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do punktu 1 porządku dziennego: Projekty uchwał Sejmu w sprawie obsadzenia:</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ZenonKliszko">a) mandatu poselskiego w okręgu wyborczym nr 54 w Koźlu (druk nr 43),</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ZenonKliszko">b) mandatu poselskiego w okręgu wyborczym nr 77 we Wrocławiu II (druk nr 44).</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#ZenonKliszko">Na posiedzeniu w dniu 15 kwietnia br. Sejm stwierdził wygaśnięcie mandatów posłów Marty Malcharek i Stefana Serwickiego.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ZenonKliszko">Zgodnie z postanowieniem Ordynacji wyborczej do Sejmu — Sejm może obecnie podjąć uchwały o wstąpieniu w skład Sejmu tych spośród nie wybranych posłami kandydatów, którzy uzyskali kolejno największą liczbę głosów, a w międzyczasie nie utracili prawa wybieralności.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ZenonKliszko">Na podstawie danych Państwowej Komisji Wyborczej Prezydium Sejmu stwierdziło, że kandydatami tymi są:</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ZenonKliszko">a) w okręgu wyborczym nr 54 (Koźle) — obywatel Wiesław Onysk, pracownik Fabryki Urządzeń Papierniczych w Koźlu-Porcie, mistrz tokarski, członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej,</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ZenonKliszko">b) w okręgu wyborczym nr 77 (Wrocław II) — obywatel Stanisław Kulba, pracownik PGR Damianowo, kierowca — traktorzysta, członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ZenonKliszko">Obaj kandydaci posiadają prawo wybieralności do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ZenonKliszko">W związku z tym Prezydium Sejmu przedstawia projekty uchwał, zawarte w drukach nr 43 i 44 w sprawie uzyskania mandatów posłów na Sejm przez obywateli Wiesława Onyska i Stanisława Kulbę.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#ZenonKliszko">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ZenonKliszko">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ZenonKliszko">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem uchwały w sprawie obsadzenia mandatu poselskiego w okręgu wyborczym nr 54, zamieszczonej w druku sejmowym nr 43 — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ZenonKliszko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#ZenonKliszko">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ZenonKliszko">Kto się wstrzymał od głosowania? Również nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ZenonKliszko">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie obsadzenia mandatu poselskiego w okręgu wyborczym nr 54, a tym samym obywatel Wiesław Onysk uzyskał mandat posła na Sejm.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ZenonKliszko">Przechodzimy do przegłosowania drugiego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ZenonKliszko">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem uchwały w sprawie obsadzenia mandatu poselskiego w okręgu wyborczym nr 77, zamieszczonej w druku sejmowym nr 44 — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#ZenonKliszko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#ZenonKliszko">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#ZenonKliszko">Kto się wstrzymał od głosowania? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#ZenonKliszko">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie obsadzenia mandatu poselskiego w okręgu wyborczym nr 77, a tym samym obywatel Stanisław Kulba uzyskał mandat posła na Sejm.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#ZenonKliszko">Posłowie: Stanisław Kulba i Wiesław Onysk zgłosili się do złożenia ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#ZenonKliszko">Proszę wymienionych Obywateli Posłów o zbliżenie się do Prezydium w celu złożenia ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#ZenonKliszko">Proszę wszystkich obecnych o powstanie z miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#komentarz">(Czyta rotę ślubowania)</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#ZenonKliszko">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej pracować dla dobra Narodu Polskiego i pogłębiać jego jedność, przyczyniać się do umacniania więzi władzy państwowej z ludem pracującym miast i wsi, czynić wszystko dla utrwalenia niepodległości i suwerenności, dla pomyślnego, socjalistycznego rozwoju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławKulba">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WiesławOnysk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#ZenonKliszko">Stwierdzam, że posłowie Stanisław Kulba i Wiesław Onysk złożyli ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy karnej skarbowej (druk nr 41).</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#ZenonKliszko">Głos zabierze Minister Finansów obywatel Józef Trendota.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefTrendota">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie!</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefTrendota">Z upoważnienia Rady Ministrów mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Sejmowi projekt ustawy karnej skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JózefTrendota">Cele i założenia tego projektu wiążą się ściśle z podejmowanym przez całe społeczeństwo wysiłkiem zmierzającym do rozwoju gospodarczego kraju i z dążeniem do zapewnienia warunków, które umożliwiałyby państwu realizację zadań w zakresie polityki gospodarczej i finansowej.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JózefTrendota">Jednym z tych warunków jest zapewnienie należytej dyscypliny przestrzegania norm prawa finansowego, w szczególności tych, które nakładają na obywateli i jednostki organizacyjne określone obowiązki o charakterze finansowym.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JózefTrendota">W dziedzinie norm finansowych szczególnie istotną rolę spełniają przepisy podatkowe, przede wszystkim z uwagi na powszechność systemu opodatkowania — mam tu na myśli zarówno jednostki gospodarki uspołecznionej, jak i gospodarki nieuspołecznionej — a także ze względu na znaczenie wpływów podatkowych dla budżetu państwa. W systemie podatkowym, w jego oddziaływaniu, wyrażają się również inne, niemniej istotne funkcje społeczne, przede wszystkim jako instrumentu w prawidłowym i zgodnym z interesem społecznym kształtowaniu podziału dochodu narodowego. W systemie opodatkowania zawarte są jednocześnie bodźce stymulujące rozwój działalności gospodarczej korzystnej dla społeczeństwa, a także normy prawne, które przeciwdziałają przechwytywaniu przez elementy niepowołane — często spekulacyjne — dochodu narodowego, wypracowanego wysiłkiem świata pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#JózefTrendota">Kontrole przeprowadzane przez organy finansowe wykazują, że niektóre osoby, wykorzystując udogodnienia podatkowe przysługujące rzemieślnikom, prowadzą działalność wykraczającą poza ramy rzemiosła, a jednocześnie ukrywają faktyczne obroty przed opodatkowaniem. Niestety, częste są jeszcze przypadki nierzetelnego prowadzenia ksiąg i nie ujawniania w nich prawdziwych rozmiarów działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JózefTrendota">Do szczególnie szkodliwych form przestępczości podatkowej należy całkowite uchylanie się od opodatkowania przez osoby ukrywające przed organami finansowymi prowadzenie działalności zarobkowej, nieraz na znaczną skalę, jak również nadużycia podatkowe, połączone z prowadzeniem działalności zarobkowej pod firmą podstawionych osób. Wiele nadużyć podatkowych występuje też na styku gospodarki nieuspołecznionej z uspołecznioną. Kontrole ujawniają także zatajanie faktycznego stanu zatrudnienia pracowników, w celu ukrycia rzeczywistych rozmiarów prowadzonej działalności gospodarczej i wyłudzania w ten sposób uprzywilejowanych form opodatkowania, na przykład w postaci tak zwanego ryczałtu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#JózefTrendota">Spotykamy też niekiedy poważne uchybienia w sferze rozliczeń jednostek gospodarki uspołecznionej z budżetem państwa. Łamanie dyscypliny finansowej przejawia się w różnych formach, między innymi przez świadome zniekształcanie wyników finansowych działalności, z uszczupleniem wpływów przypadających na rzecz budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#JózefTrendota">Wypadnie podkreślić, że wpływy z tytułu opodatkowania i rozliczeń z budżetem jednostek gospodarki uspołecznionej, stanowią dominującą pozycję ogółu dochodów państwowych i uszczuplenia w tym zakresie są dla gospodarki budżetowej szczególnie dotkliwe.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#JózefTrendota">Ważnym zagadnieniem jest przestrzeganie norm prawnych, określających warunki dokonywania obrotu z zagranicą, szczególnie zaś przepisów celnych i dewizowych. Zasoby dewizowe naszego kraju są ograniczone, musimy więc dążyć do wykorzystywania ich w sposób jak najbardziej oszczędny i efektywny. W tym wyraża się sens ograniczeń dewizowych i celnych, konieczności ich ścisłego przestrzegania w interesie całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#JózefTrendota">W okresie ubiegłych kilkunastu lat nastąpiło znaczne ożywienie ruchu turystycznego z zagranicą. Ożywienie tego ruchu jest nieraz wykorzystywane przez elementy spekulacyjne do popełniania różnego rodzaju przestępstw celnych i dewizowych. Nierzadkie są przypadki dokonywania nielegalnych transakcji dewizowych w kraju, między innymi przez osoby trudniące się zawodowo handlem obcymi walutami. Uzyskane tą drogą wartości dewizowe są niejednokrotnie przedmiotem nielegalnego wywozu za granicę ze szkodą dla interesu dewizowego państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#JózefTrendota">Przedstawione wyżej przykłady łamania obowiązującego prawa wywołują sprzeciw i uzasadnioną krytykę obywateli rzetelnie wypełniających swoje obowiązki wobec państwa, i jest rzeczą słuszną, by zjawiskom tym przeciwdziałać w formie odpowiedniej represji.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#JózefTrendota">Wysoki Sejmie! Zapewnienie ładu prawnego i należytej dyscypliny w tych dziedzinach jest nie mniej istotne, niż w sferze innych zjawisk życia społecznego. Podejmujemy więc odpowiednie środki organizacyjne, prewencyjne i wychowawcze, mające na celu zapewnienie przestrzegania ustanowionych prawem norm finansowych i wynikających z nich obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#JózefTrendota">Konieczne staje się również ustanowienie odpowiedniej ochrony prawnej w przypadkach naruszania tych norm, zwłaszcza wtedy, gdy ich nieprzestrzeganie przybiera postać łamania dyscypliny finansowej, gdy zawinione działanie lub zaniechanie obowiązków naraża interesy finansowe państwa na szkodę.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#JózefTrendota">W takich przypadkach nie możemy rezygnować ze stosowania bardziej skutecznych środków przeciwdziałania w postaci represji karnej odpowiednio zróżnicowanej, w zależności od stopnia szkodliwości czynu, osobowości sprawcy i pobudek jego działania.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#JózefTrendota">Zasady i tryb zwalczania przestępczości skarbowej określone były w ustawie karnej skarbowej z 1960 r. Ustawa ta, generalnie rzecz ujmując, okazała się w ubiegłych latach przydatnym instrumentem w ściganiu karalnych naruszeń prawa skarbowego.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#JózefTrendota">Doświadczenia poczynione na tle jej stosowania ujawniły jednak, że nie wszystkie rozwiązania i środki zawarte w tej ustawie odpowiadają aktualnym potrzebom. Była ona oparta w znacznym stopniu na instytucjach Kodeksu karnego z 1932 r. i Kodeksu postępowania karnego z 1928 r., a więc aktów ustawodawczych, wydanych w odmiennej formacji społeczno-politycznej.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#JózefTrendota">W tym stanie rzeczy, niezbędne staje się wydanie nowej ustawy karnej skarbowej, która stanowiłaby akt prawny zharmonizowany z całością nowej kodyfikacji prawa karnego, materialnego i procesowego z uwzględnieniem szczególnych instytucji prawa karnego skarbowego, wynikających ze specyfiki przestępczości skarbowej w jej różnorodnych postaciach.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#JózefTrendota">Podstawowym założeniem projektowanej ustawy jest realizacja postulatu zróżnicowania zasad odpowiedzialności i stosowania odpowiednich sankcji w zależności od społecznej szkodliwości popełnionych czynów. Pragnę podkreślić, że urzeczywistniając ten postulat projekt odstępuje od dotychczasowej konstrukcji, polegającej na objęciu wspólnym mianem przestępstwa skarbowego zarówno występków, jak i wykroczeń skarbowych. Konstrukcja ta nie odpowiadała w odczuciu społecznym istocie tych czynów i ich szkodliwości. W związku z tym określenie „przestępstwo skarbowe” utrzymane zostało jedynie w odniesieniu do takich czynów karalnych, które według dotychczasowych przepisów stanowiły występki skarbowe. W projektowanym ujęciu nie będzie więc określany mianem przestępcy skarbowego na przykład podatnik, który opóźnił wprawdzie złożenie miesięcznej deklaracji podatkowej, ale uchybienie to nie naraziło na uszczuplenie podatku. Czyn taki stanowić będzie wykroczenie skarbowe, a nie przestępstwo.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#JózefTrendota">Realizacja postulatu zróżnicowanego traktowania sprawców przestępstw, w zależności od motywów i pobudek ich działania, znajduje wyraz w ustanowieniu zasady, że odpowiedzialność karna za przestępstwo skarbowe zachodzi wówczas, gdy sprawca popełnił przestępstwo z winy umyślnej, chyba że przepis szczególny przewiduje także odpowiedzialność z winy nieumyślnej. Takie uregulowanie stanowi istotne odstępstwo od dotychczasowego stanu, gdy sprawca występku skarbowego ponosił w zasadzie odpowiedzialność zarówno za czyn popełniony umyślnie, jak i nieumyślnie. To nowe rozwiązanie zasad odpowiedzialności spowodowało konieczność dokonania przebudowy poszczególnych przepisów części szczegółowej bądź przez odpowiednie zróżnicowanie sankcji za przestępstwa popełnione umyślnie i nieumyślnie, bądź przez rezygnację z penalizacji niektórych czynów popełnionych nieumyślnie.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#JózefTrendota">W zakresie zasad odpowiedzialności i środków represji projekt cechuje dążenie do maksymalnej integracji z przepisami nowego Kodeksu karnego, a gdy chodzi o odpowiedzialność za wykroczenia skarbowe — również z przepisami przedstawionego Wysokiemu Sejmowi projektu prawa o wykroczeniach.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#JózefTrendota">W projekcie recypowano, między innymi, instytucję warunkowego umorzenia postępowania oraz stosowania kary ograniczenia wolności. Jednocześnie zachowano z pewnymi modyfikacjami niektóre instytucje specyficzne dla prawa karnego skarbowego, jak na przykład, instytucję tak zwanego czynnego żalu, to jest sytuacji, gdy sprawca czynu zabronionego sam zawiadamia o tym organ ścigania i w związku z dopełnieniem określonych prawem warunków, w szczególności po naprawieniu wyrządzonej szkody, korzysta ze zwolnienia od kary.</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#JózefTrendota">Przewiduje się również utrzymanie odpowiedzialności posiłkowej za grzywny wymierzone sprawcy, gdy dopuścił się czynu przestępczego, załatwiając sprawy innej osoby, a osoba ta odnosi korzyści materialne z przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#JózefTrendota">Ze względu na charakter przestępczości skarbowej przewidziano karę pozbawienia wolności tylko za przestępstwa umyślne o większej szkodliwości, kładąc główny nacisk na środki represji o charakterze majątkowym, w szczególności w postaci grzywny, kary pieniężnej, a w niektórych przypadkach w formie kary dodatkowej — przepadku przedmiotu przestępstwa. Za przestępstwa o szczególnie dużej szkodliwości — podobnie jak dotychczas — sądy będą mogły wymierzać dodatkową karę konfiskaty mienia.</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#JózefTrendota">W przypadku, gdy czyn polega na uszczupleniu należności finansowej, środki represji powiązano z obowiązkiem uregulowania przez sprawcę uszczuplonej należności. Takie powiązanie występuje między innymi przy warunkowym umorzeniu postępowania, stosowaniu kary ograniczenia wolności, warunkowym zawieszeniu kary i warunkowym, przedterminowym zwolnieniu z odbywania kary pozbawienia wolności. Celowość takiego rozwiązania jest oczywista i ma nadto poważne znaczenie wychowawcze. Sprawca czynu karalnego nie może liczyć na łagodniejsze traktowanie, jeżeli nie naprawi szkody wyrządzonej przestępstwem.</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#JózefTrendota">Projekt zachowuje dotychczasową ostrość sankcji za przestępstwa skarbowe o dużej szkodliwości, zwłaszcza w odniesieniu do sprawców działających z pełną premedytacją i wyrządzających poważne szkody gospodarcze. Ponadto, z uwagi na groźne dla społeczeństwa zjawisko recydywy, przewidziano możliwość stosowania przez sądy w niektórych przypadkach środków ochronnych, określonych w Kodeksie karnym. Jednocześnie projekt uwzględnia sytuacje, że niektóre osoby wchodzą w kolizję z przepisami prawa karnego w sposób — można rzec — przypadkowy, czasem w związku z brakiem należytego rozeznania co do ciążących na nich obowiązków, określonych przepisami prawnymi. W takich przypadkach projekt przewiduje możliwość odpowiedniego złagodzenia kary.</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#JózefTrendota">Wzorem rozwiązań przewidzianych w Kodeksie karnym projekt stanowi, że nie jest przestępstwem lub wykroczeniem taki czyn, którego społeczne niebezpieczeństwo jest znikome, a więc, gdy w konkretnej sytuacji szkodliwość naruszenia była minimalna.</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#JózefTrendota">Niektóre czyny, stanowiące dotychczas występki skarbowe, zostały w projekcie ustawy przekwalifikowane do sfery wykroczeń. Dotyczy to na przykład czynów karalnych, powodujących stosunkowo niewielkie uszczuplenie należności państwowych.</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#JózefTrendota">W zakresie przepisów o organach prowadzących postępowanie przygotowawcze oraz o organach orzekających, a także o trybie postępowania w projekcie zachowano w zasadzie rozwiązania dotychczasowe, które okazały się przydatne w zwalczaniu przestępczości skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#JózefTrendota">Organami prowadzącymi postępowanie przygotowawcze będą więc nadal przede wszystkim wydziały finansowe, urzędy celne i inspektoraty kontrolno-rewizyjne. W określonych sytuacjach postępowanie przygotowawcze będą prowadziły także inne organy, w szczególności Milicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-6.30" who="#JózefTrendota">Rozszerzono w projekcie zakres kontroli prokuratorskiej nad dochodzeniem. Prokurator będzie mógł objąć swoim nadzorem każdą sprawę, a także przejąć ją do swego prowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-6.31" who="#JózefTrendota">Organami orzekającymi — podobnie jak to przewiduje dotychczasowa ustawa karna skarbowa — będą sądy oraz wydziały finansowe i urzędy celne.</u>
          <u xml:id="u-6.32" who="#JózefTrendota">Do właściwości sądów zastrzeżono wszystkie sprawy o przestępstwa skarbowe zagrożone karą zasadniczą pozbawienia wolności. W sprawach o inne przestępstwa, jak również w sprawach o wykroczenia skarbowe — funkcję organów orzekających sprawować będą wydziały finansowe i urzędy celne. Od orzeczeń wydanych w pierwszej instancji przez wydziały finansowe i urzędy celne przysługuje oskarżonemu odwołanie do drugiej instancji, z tym, że w sprawach o przestępstwo skarbowe — oskarżony może, zamiast odwołania, żądać skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.</u>
          <u xml:id="u-6.33" who="#JózefTrendota">Przepisy o postępowaniu dostosowano w maksymalnym stopniu do trybu określonego w nowym Kodeksie postępowania karnego, wykorzystując możliwości jego uproszczenia przy jednoczesnym zachowaniu zarówno oskarżonemu o przestępstwo, jak i obwinionemu o wykroczenie, pełni praw do obrony.</u>
          <u xml:id="u-6.34" who="#JózefTrendota">Chciałbym podkreślić, że w projekcie utrzymuje się, z pewnymi modyfikacjami — specyficzną dla postępowania karnego skarbowego przed organami finansowymi — instytucję dobrowolnego poddania się karze. Chodzi o przypadki, gdy czyn nie jest zagrożony karą pozbawienia wolności, a sprawca w toku postępowania sam wpłaca odpowiednią kwotę tytułem grzywny i wówczas odpada potrzeba wydawania orzeczenia karnego. Praktyka dowodzi, że dobrowolne poddanie się karze, stanowiące w pewnym stopniu odpowiednik postępowania mandatowego, pozwala na znaczne przyspieszenie postępowania, zwłaszcza w sprawach nieskomplikowanych.</u>
          <u xml:id="u-6.35" who="#JózefTrendota">W okresie ubiegłych lat nastąpiła znaczna poprawa w terminowości i jakości orzecznictwa organów finansowych w sprawach karnych skarbowych. Jest to między innymi wynikiem systematycznie i intensywnie prowadzonej akcji szkoleniowej i instruktażowej. Nie można jednak wykluczyć w praktyce przypadków wydawania i uprawomocniania się orzeczeń nieprawidłowych. Dlatego też w projekcie zwrócono szczególną uwagę na możliwość korygowania takich orzeczeń przez organy nadrzędne w drodze nadzoru, z urzędu lub na wniosek strony.</u>
          <u xml:id="u-6.36" who="#JózefTrendota">Wysoki Sejmie! Stosowanie represji karnej traktujemy jako ostateczność, gdy inne środki zawodzą, gdy ze względu na szkodliwość czynu zawinionego przez sprawcę, staje się to konieczne dla obrony porządku prawnego. Projektowane przepisy — dostosowane do założeń nowej kodyfikacji prawa karnego — powinny stanowić dla organów wymiaru sprawiedliwości i administracji państwowej skuteczny instrument w zwalczaniu przestępczości skarbowej w jej różnych formach, odpowiednio do szkodliwości czynów godzących w interesy finansowe państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.37" who="#JózefTrendota">Operując tym instrumentem — organy orzekające będą mogły ugruntowywać w społeczeństwie przekonanie, że nie ma tolerancji dla sprawców przestępstw skarbowych, że przestępstwa te są ścigane przy zastosowaniu odpowiednich sankcji. Jest rzeczą szczególnie istotną, że projektowane przepisy pozwalają organom orzekającym na bardziej właściwe realizowanie polityki kar, wymierzanie kar odpowiednio surowych i skutecznych za czyny o poważnej szkodliwości, przy względniejszym traktowaniu sprawców czynów o mniejszej wadze, zwłaszcza działających z winy nieumyślnej i uprzednio nie karanych.</u>
          <u xml:id="u-6.38" who="#JózefTrendota">Oczekujemy, że projektowana ustawa będzie sprzyjała umacnianiu i poszanowaniu prawa. Nie bez znaczenia jest tu również to, że projektowane przepisy są lepiej usystematyzowane i bardziej czytelne od dotychczasowych. Ułatwi to niewątpliwie ich zrozumienie i pozwoli wielu obywatelom uniknąć konfliktu z tymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-6.39" who="#JózefTrendota">Zdajemy sobie sprawę z tego, że przepisy finansowe, zwłaszcza w dziedzinie podatków i obrotu dewizowego, wymagają stałego doskonalenia pod kątem ułatwienia społeczeństwu orientacji odnośnie do praw i obowiązków z nich wynikających. Przedsięwzięliśmy już prace zmierzające do zmniejszenia liczby aktów prawnych do ilości niezbędnej. Uzyskaliśmy w tym zakresie znaczne efekty, co jednak nie zadowala nas jeszcze. Będziemy w dalszym ciągu dążyć do zastępowania dotychczasowych aktów normatywnych, nieraz wielokrotnie nowelizowanych — nowymi, scalającymi poprzednie, nadając tym aktom przejrzystą formę. Oczywiście, same przepisy, chociażby były najdoskonalsze i przez wszystkich zrozumiałe, nie załatwiają jeszcze problemu zabezpieczenia dyscypliny finansowej. Niezbędnym warunkiem skutecznej walki z przestępczością skarbową jest przede wszystkim ugruntowanie w społeczeństwie klimatu dezaprobaty dla wszystkich przejawów łamania tej dyscypliny, ukształtowanie świadomości o społecznej szkodliwości takich czynów i to także wtedy, gdy dotyczą one naruszeń o mniejszej wadze, które jednak przez swoją częstotliwość i powtarzalność mogą wyrządzać szkody gospodarce finansowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-6.40" who="#JózefTrendota">Wysoki Sejmie! Przedstawiając projekt ustawy karnej skarbowej, wyrażam przekonanie, że zawarte w niej przepisy we właściwy sposób realizować będą ochronę interesu społecznego, pozwolą na prawidłowe stosowanie środków wobec osób naruszających prawo finansowe i że podstawowe założenia nowej ustawy oraz przewidziane w niej rozwiązania spotkają się z pozytywną oceną obywateli posłów i całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-6.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#ZenonKliszko">Konwent Seniorów na posiedzeniu w dniu dzisiejszym rozpatrzył sprawę dalszego trybu prac Sejmu nad projektem proponowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#ZenonKliszko">Konwent Seniorów postanowił zaproponować Wysokiemu Sejmowi, aby w dniu dzisiejszym, przy pierwszym czytaniu projektu ustawy karnej skarbowej, nie przeprowadzać debaty, lecz odesłać projekt do Komisji: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Wymiaru Sprawiedliwości. Jednocześnie Konwent Seniorów proponuje, żeby również Komisja Handlu Zagranicznego rozpatrzyła na tle całokształtu projektu ustawy przepisy wiążące się z jej zakresem działania.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#ZenonKliszko">Komisja Handlu Zagranicznego swoje wnioski przedstawi Komisjom: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Wymiaru Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#ZenonKliszko">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#ZenonKliszko">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#ZenonKliszko">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm zgodził się na propozycje Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#ZenonKliszko">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (druki nr 28 i 30).</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#ZenonKliszko">Głos ma sprawozdawca poseł Franciszek Wachowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#FranciszekWachowicz">Wysoki Sejmie! Z upoważnienia sejmowej Komisji Obrony Narodowej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie rządowy projekt ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#FranciszekWachowicz">Wymieniony projekt ustawy był dwukrotnie omawiany na posiedzeniu komisji, która stwierdziła jego celowość i słuszność założeń.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#FranciszekWachowicz">Projekt ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych stanowi dalszy krok w dziedzinie kodyfikacji i dostosowania do aktualnych potrzeb przepisów prawnych, dotyczących Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zostało to zapoczątkowane uchwaleniem w 1967 r. ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, która jest wyrazem rozwiniętej i ukształtowanej zasady powszechnej ludowej obronności.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#FranciszekWachowicz">W systemie powszechnej obronności podstawowe znaczenie mają Siły Zbrojne, ich organizacja, wyszkolenie i gotowość bojowa. W tym zakresie główną rolę spełnia kadra żołnierzy zawodowych: oficerowie, chorążowie i podoficerowie — dowódcy, wychowawcy, instruktorzy, inżynierowie i technicy różnych specjalności.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#FranciszekWachowicz">Kadra zawodowa stanowi podstawowy trzon naszych Sił Zbrojnych. Jest ona głównym czynnikiem w dziedzinie organizacji szkolenia wojskowego rezerw i przygotowań obronnych w kraju. Sam fakt tak poważnych zadań stojących przed zawodową kadrą oficerów, chorążych i podoficerów wymaga ustawowego uregulowania spraw dotyczących jej doboru, przygotowania zawodowego i stworzenia jej niezbędnych warunków, umożliwiających wykonanie stojących przed nią zadań.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#FranciszekWachowicz">Kadra zawodowa, dzieląca się ze względu na kwalifikacje fachowe na trzy korpusy — oficerów, chorążych i podoficerów — niezależnie od różnej skali odpowiedzialności i zadań, stanowi w rzeczywistości jednolity trzon dowódczy wojska. Podstawowe prawa i obowiązki każdego żołnierza zawodowego są w zasadzie jednakowe.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#FranciszekWachowicz">Powyższe podstawowe założenie uczyniło możliwym zastosowanie nowego rozwiązania prawnego, jakim jest łączne potraktowanie zasad służby zawodowej oficerów, chorążych i podoficerów. Dlatego przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy przewiduje koncepcję jednolitego unormowania przebiegu służby wszystkich żołnierzy zawodowych w jednym akcie ustawodawczym. Jest to prawnym odzwierciedleniem ukształtowanego historycznie ludowego charakteru naszego wojska.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#FranciszekWachowicz">Projekt ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych reguluje również służbę wojskową kandydatów do zawodu wojskowego, kształconych w szkołach wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#FranciszekWachowicz">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy przewiduje uchylenie dotychczasowych przepisów, które po uchwaleniu ustawy o powszechnym obowiązku obrony PRL w 1967 r. pozostały w mocy w zakresie służby zawodowej oficerów, chorążych i podoficerów, a mianowicie:</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#FranciszekWachowicz">— ustawy z dnia 13 grudnia 1957 r. o służbie wojskowej oficerów Sił Zbrojnych,</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#FranciszekWachowicz">— ustawy z dnia 6 czerwca 1958 r. o służbie wojskowej szeregowców i podoficerów Sił Zbrojnych,</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#FranciszekWachowicz">— ustawy z dnia 29 marca 1963 r. o służbie wojskowej chorążych Sił Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#FranciszekWachowicz">Te ustawy regulowały zarówno zasady służby pełnionej w ramach powszechnego obowiązku wojskowego, jak i zasady pełnienia służby zawodowej w wojsku. Po wejściu w życie ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej pozostały w mocy tylko fragmenty tych ustaw w zakresie regulującym służbę żołnierzy zawodowych. Opracowanie nowego aktu ustawodawczego normującego zasady i przebieg służby żołnierzy zawodowych stało się konieczne. Dotyczy to również potrzeby ustalenia nowych zasad, jeśli chodzi o strukturę i rozwój kadry zawodowej wojska.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#FranciszekWachowicz">Nowe założenia zawarte w projekcie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, dotyczące rozwoju wojskowej kadry zawodowej, znajdują swój wyraz w następującym kierunku kształcenia tej kadry:</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#FranciszekWachowicz">— oficerów — jako dowódców i specjalistów o wyższym wykształceniu, zwłaszcza wojskowo-dowódczym i techniczno-wojskowym,</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#FranciszekWachowicz">— chorążych — jako średni personel dowódczy i specjalistyczny o wykształceniu techniczno-wojskowym lub innym, na poziomie szkoły średniej,</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#FranciszekWachowicz">— podoficerów — jako młodszą kadrę dowódczą o odpowiednich kwalifikacjach wojskowych i kadrę specjalistyczną o zasadniczym wykształceniu zawodowym.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#FranciszekWachowicz">Realizując te założenia, Ministerstwo Obrony Narodowej już w 1967 r. przekształciło istniejące poprzednio zawodowe szkoły oficerskie w wyższe szkoły oficerskie, których absolwenci od 1971 r. będą uzyskiwać tytuły inżynierów wojskowych określonych specjalności. Utworzone zostały także szkoły chorążych zawodowych. Absolwenci szkół chorążych uzyskują dyplom i tytuł technika wojskowego określonej specjalności.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#FranciszekWachowicz">Utworzono również podoficerskie szkoły zawodowe, do których przyjmowani są kandydaci posiadający ukończoną zasadniczą szkołę zawodową.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#FranciszekWachowicz">Projekt ustawy przewiduje także przygotowanie kandydatów do służby zawodowej poprzez kształcenie ich — w ramach pełnionej przez nich służby w charakterze kandydatów — w uczelniach cywilnych w zakresie tych specjalności, których nie prowadzą uczelnie wojskowe.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#FranciszekWachowicz">Rozwój szkół chorążych i szkół podoficerskich łączy się z rozwojem korpusu chorążych i korpusu podoficerów. Wyrazem tego było wprowadzenie ustawą z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony PRL nowych stopni wojskowych chorążych i nowych stopni podoficerskich. Projekt ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych przenosi te stopnie również do służby zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#FranciszekWachowicz">Utrzymując zasadę podziału kadry zawodowej na trzy korpusy: oficerów, chorążych, podoficerów, podkreślić należy, że podstawowe zasady pełnienia służby oraz obowiązki i uprawnienia całej kadry zawodowej są jednakowe. Korpusy te różnią się pod względem wymaganych kwalifikacji, a ponadto nieznaczne różnice występują w szczegółach wynikających z charakteru funkcji pełnionych przez każdą z grup tych żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#FranciszekWachowicz">Wprowadza się założenie, że żołnierz powinien rozwijać się w tym korpusie, w którym rozpoczął pełnienie służby zawodowej ze względu na uzyskane już kwalifikacje fachowe i wyszkolenie wojskowe. Nie oznacza to jednak, że poszczególne korpusy stanowią zamknięte całości, ponieważ zgodnie z projektem ustawy żołnierz, który ukończy odpowiednią szkołę wojskową lub uczelnię cywilną i w związku z tym uzyska wyższe kwalifikacje, może zostać mianowany na odpowiedni stopień w wyższym korpusie. Podobnie przewiduje się możliwość przejścia wysłużonych i posiadających długoletnią praktykę podoficerów do korpusu chorążych, a chorążych do korpusu oficerów. Takie ujęcie jest bezspornie wyrazem demokratycznego charakteru naszych Sił Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#FranciszekWachowicz">W zakresie powoływania do zawodowej służby wojskowej wprowadza się zasadę, że kandydaci do służby zawodowej, kształceni w szkołach wojskowych, stanowić będą podstawowe źródło uzupełnienia kadry zawodowej Sił Zbrojnych. Jednak przewiduje się możliwość powołania do służby zawodowej — na zasadzie pełnej dobrowolności — rezerwistów, posiadających odpowiednie kwalifikacje przydatne dla wojska. Korpus podoficerski uzupełniać się będzie przez powoływanie do służby zawodowej zgłaszających się do tej służby podoficerów, którzy ukończyli zasadniczą służbę wojskową i w tej służbie wyróżnili się.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#FranciszekWachowicz">Nową instytucją jest okres próbny w pełnieniu służby zawodowej przez żołnierzy powołanych do tej służby z rezerwy i po zasadniczej służbie wojskowej. Okres ten ma wynosić w zasadzie 12 miesięcy. W związku z tym nie przewiduje się dalszego utrzymywania obecnej służby nadterminowej, która w istocie rzeczy jest okresem próbnym i ograniczała się tylko do korpusu podoficerów. Praktyka wykazała potrzebę rozszerzenia okresu próbnego w stosunku do wszystkich żołnierzy zawodowych. Jednocześnie stwarza się możliwość zwolnienia z tej próby żołnierzy rozpoczynających służbę zawodową bezpośrednio po ukończeniu szkół wojskowych, gdzie ich przydatność do służby została już sprawdzona w okresie pobytu w szkole wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#FranciszekWachowicz">W zakresie mianowania żołnierzy na wyższe stopnie i wyznaczania na stanowiska służbowe utrzymuje się dotychczasowe zasady, mianowicie mianowanie jest uzależnione od kwalifikacji, opinii służbowej, zajmowanego stanowiska, potrzeb organizacyjnych wojska, a ponadto nie może nastąpić wcześniej, niż po osiągnięciu określonej w ustawie dla każdego stopnia minimalnej wysługi lat.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#FranciszekWachowicz">Utrzymuje się również zasadę obowiązującą od 1957 r. zgodnie z którą pierwsze mianowanie na stopień oficerski (podporucznika) należy do kompetencji Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#FranciszekWachowicz">Wyznaczenie żołnierzy na wyższe stanowiska służbowe jest uzależnione od uzyskania wyższych kwalifikacji, których zdobycie zapewnia wojsko w drodze systematycznego szkolenia teoretycznego i praktycznego oraz przez kierowanie wyróżniających się żołnierzy na kursy doskonalenia i na studia do akademii wojskowych w kraju i za granicą.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#FranciszekWachowicz">W zakresie zasadniczych praw i obowiązków żołnierza zawodowego, ograniczających w pewnej mierze strefę osobistej swobody żołnierza jako obywatela, utrzymuje się stan dotychczasowy, który w praktyce nie budzi zastrzeżeń jako uzasadniony szczególnymi wymogami służby wojskowej. Zaznaczyć należy, że w porównaniu do dotychczas obowiązujących postanowień o służbie wojskowej wprowadza się przepis, który wymienia ogólnie wysokie wymogi ideowe i służbowe, jakim powinien odpowiadać żołnierz zawodowy naszej ludowej armii.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#FranciszekWachowicz">Projekt ustawy nie proponuje zmian w zakresie zwalniania ze służby i należności związanych ze zwolnieniem — poza przewidzianym podwyższeniem o 5 lat granicy wieku, uzasadniającej zwolnienie podoficera zawodowego ze służby, co wiąże się z wprowadzeniem nowych stopni wojskowych w tym korpusie.</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#FranciszekWachowicz">W związku z istniejącą potrzebą rozwinięcia przewidzianej w ustawie o powszechnym obowiązku obrony PRL koncepcji powszechnej obronności, projekt ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych przewiduje możliwość aktywnego wykorzystania dla tych potrzeb żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#FranciszekWachowicz">Oprócz stosowanego już obecnie kierowania do pracy żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej, którzy nie przekroczyli 55 lat życia, przewiduje się możliwość kierowania takich żołnierzy — za ich zgodą — do pracy lub do pełnienia funkcji na stanowiskach związanych z obronnością kraju. Niektórzy z nich mogą być bowiem jeszcze z powodzeniem wykorzystani w systemie obrony terytorium kraju. Dla stworzenia bodźców zapewniających na tej drodze dopływ kwalifikowanych i doświadczonych kadr do pracy związanej z obronnością kraju, proponuje się przyznanie byłym żołnierzom, podejmującym się tych prac, szczególnych uprawnień, które określi Rada Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#FranciszekWachowicz">Przepisy końcowe projektu ustawy przewidują utrzymanie w mocy postanowień, dotyczących jednorazowego odszkodowania pieniężnego w razie inwalidztwa I lub II grupy, albo śmierci żołnierza wskutek wypadku w służbie oraz odprawy i innych należności pieniężnych w razie zwolnienia ze służby, które są zawarte w przewidzianych do uchylenia ustawach o służbie wojskowej żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#FranciszekWachowicz">Równocześnie projekt ustawy stanowi, że odszkodowanie przysługujące żołnierzom w razie wypadku w czasie służby nie może być niższe, niż odszkodowanie określone w art. 11 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o świadczeniach pieniężnych w razie wypadku przy pracy. Obecnie przy obliczaniu tego odszkodowania według zasad dotychczasowych, występuj ą znaczne różnice na niekorzyść żołnierzy. Odszkodowania te są obecnie w niektórych wypadkach dużo niższe od odszkodowań wypłacanych pracownikom z tytułu wypadków przy pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#FranciszekWachowicz">Ponadto w projekcie ustawy znajdują się postanowienia, które mają na celu stworzenie możliwości przyznawania w sytuacjach wyjątkowych odszkodowania członkom rodzin (przeważnie rodzicom) żołnierzy, którzy ponieśli śmierć w służbie wojskowej. Dotychczas tacy rodzice prawie z reguły nie posiadają formalnych warunków wymaganych do uzyskania odszkodowania, a wobec zamknięcia w tych sprawach drogi do sądu są oni pozbawieni możności dochodzenia swoich roszczeń z tytułu śmierci syna wskutek wypadku w służbie wojskowej. Odmowa przyznania odszkodowania wywołuje u dotkniętych stratą rodziców, często znajdujących się w trudnych warunkach materialnych, poczucie krzywdy i jest powodem licznych skarg.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#FranciszekWachowicz">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych ułatwi dobór do służby zawodowej ludzi o wysokim poziomie ideowo-politycznym i moralnym, gdyż takie cechy powinien posiadać oficer, chorąży i podoficer zawodowy Ludowego Wojska Polskiego. Kadrze zawodowej nasz naród powierza jedno z najbardziej odpowiedzialnych zadań — obronę ojczyzny — dając tej kadrze do dyspozycji drogocenny sprzęt, uzbrojenie i inne środki niezbędne do obrony granic. To właśnie ta kadra w codziennym trudzie — zarówno na poligonach i placach ćwiczeń, jak i w salach wykładowych jednostek wojskowych — sposobi młodzież do obrony socjalistycznych zdobyczy naszej ludowej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#FranciszekWachowicz">Wysoki Sejmie! Biorąc pod uwagę, że przesłanki kodyfikacyjne, jak i założenia przedstawionego projektu ustawy są słuszne i uzasadnione — w imieniu sejmowej Komisji Obrony Narodowej wnoszę o uchwalenie przez Wysoki Sejm projektu ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych — druk nr 28 wraz z proponowanymi przez Komisję Obrony Narodowej poprawkami — druk nr 30.</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#FranciszekWachowicz">Jednocześnie — w imieniu sejmowej Komisji Obrony Narodowej — zgłaszam wniosek, aby termin wejścia w życie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych przesunąć z dnia 1 lipca 1970 r. na dzień 1 października 1970 r.</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#ZenonKliszko">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#ZenonKliszko">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#ZenonKliszko">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych wraz z poprawkami proponowanymi przez Komisję Obrony Narodowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#ZenonKliszko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#ZenonKliszko">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#ZenonKliszko">Kto się wstrzymał od głosowania? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#ZenonKliszko">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o dyscyplinie wojskowej oraz o odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenia honoru i godności żołnierskiej (druki nr 29 i 31).</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#ZenonKliszko">Głos ma sprawozdawca poseł Alojzy Czarnecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AlojzyCzarnecki">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! Z upoważnienia Komisji Obrony Narodowej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie rządowy projekt ustawy zmieniający ustawę o dyscyplinie wojskowej oraz o odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenia honoru i godności żołnierskiej.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AlojzyCzarnecki">Konieczność wprowadzenia zmian w ustawie z dnia 21 maja 1963 r. podyktowana jest następującymi względami:</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#AlojzyCzarnecki">1) zmianami w dziedzinie prawa karnego, które kładąc duży nacisk na element reedukacji i poprawy osób skazanych, wyrażają równocześnie tendencję do ograniczenia sądowego ich karania, zwłaszcza karą pozbawienia wolności;</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#AlojzyCzarnecki">2) potrzebą podkreślenia w ustawie roli kolektywów żołnierskich jako czynnika współdziałającego z przełożonymi w umacnianiu dyscypliny wojskowej i socjalistycznych zasad współżycia społecznego oraz w ukształtowaniu właściwej postawy ideowo-moralnej żołnierzy, zwłaszcza w wychowawczym oddziaływaniu na żołnierzy karanych dyscyplinarnie;</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#AlojzyCzarnecki">3) doświadczeniami praktyki dyscyplinarnej, które uzasadniają potrzebę rozszerzenia zakresu, form i środków oddziaływania na żołnierzy w celu kształtowania i umacniania dyscypliny i porządku wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#AlojzyCzarnecki">Stosownie do obowiązujących w Kodeksie karnym przepisów, zachodzi potrzeba dokonania doboru środków represyjnych, odpowiadających społecznemu niebezpieczeństwu czynu, stopniowi zawinienia oraz perspektywom reedukacji sprawcy, w szczególności, gdy czyny popełniane przez żołnierzy godzą w dyscyplinę i porządek wojskowy. Potrzeba ta podyktowana jest również i tym, że nowy Kodeks karny przekazał dowódcom jednostek wojskowych uprawnienia do zgłaszania wniosków o ściganie karne sprawców takich czynów, jak: samowolne oddalanie się od jednostki, niewykonanie rozkazu, naruszenie przepisów o służbie wartowniczej i patrolowej. Czyny te w postępowaniu karnym zagrożone są stosunkowo wysoką karą pozbawienia wolności, a zatem konieczne jest oddanie do dyspozycji dowódców jednostek wojskowych szerszego zestawu środków dyscyplinarnych, dostatecznie dolegliwych, lecz nie zawsze związanych z karą pozbawienia wolności. Dotyczyć to będzie zwłaszcza czynów, co do których brak będzie podstawy do ścigania karnego z powodu znikomego niebezpieczeństwa czynu (o czym mowa w art. 26 Kodeksu karnego) oraz przypadków, gdy na podstawie art. 27 § 1 w związku z art. 292 § 4 Kodeksu karnego sąd lub prokurator umorzy postępowanie z powodu nieznacznego stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynu.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#AlojzyCzarnecki">Temu postulatowi czyni zadość wprowadzenie nowej kary dyscyplinarnej, a mianowicie kary służby w oddziale dyscyplinarnym. Kara ta zastąpi obecnie karę służby w oddziale karnym, która, zgodnie z intencją wydanego w wykonaniu ustawy regulaminu dyscyplinarnego, miała być stosowana tylko w czasie wojny. Z uwagi na to, że ma ona zastąpić karę wymierzaną w postępowaniu karnym i że ma być stosowana w czasie pokoju, uzasadnione jest wprowadzenie zmiany jej nazwy. Wychodząc z założenia, że obowiązujący Kodeks karny określa dolną granicę kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy, granicę tę projekt ustawy ustala jako maksymalny okres kary służby w oddziale dyscyplinarnym.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#AlojzyCzarnecki">Kara służby w oddziale dyscyplinarnym będzie mogła być wymierzona żołnierzom niepoprawnym, wybitnie niezdyscyplinowanym, karanym już kilkakrotnie karami dyscyplinarnymi, jeżeli stosowane uprzednio inne kary nie odniosły pożądanego rezultatu wychowawczego. Reedukacyjne znaczenie tej kary polegać będzie na intensyfikacji szkolenia, zaostrzonych rygorach służby wojskowej i prac wykonywanych przez żołnierzy, przy równoczesnym prowadzeniu w oddziałach dyscyplinarnych specjalnej pracy polityczno-wychowawczej.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#AlojzyCzarnecki">Dla żołnierzy odbywających zasadniczą służbę wojskową kara służby w oddziale dyscyplinarnym będzie karą najsurowszą, jaką można wymierzyć w postępowaniu dyscyplinarnym. Z tego też względu wymierzanie tej kary będzie w kompetencji dowódców wyższych szczebli, a mianowicie do 1 miesiąca — dowódca pułku, do 2 miesięcy — dowódca dywizji, do 3 miesięcy — dowódca okręgu wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#AlojzyCzarnecki">Kodeks karny z 19 kwietnia 1969 r. wyeksponował również rolę kolektywów żołnierskich jako poważnego czynnika w zakresie stosowania represji i reedukacji skazanych. Znacznie szersza rola tych kolektywów w procesie wychowawczym i w kształtowaniu dyscypliny wojskowej uzasadnia ustawowe określenie ich zadań. Ze sprawą oddziaływania społeczności żołnierskiej na kształtowanie dyscypliny i postawy ideowo-moralnej wiąże się potrzeba rozwinięcia w ustawie zasad działania sądów honorowych i koleżeńskich.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#AlojzyCzarnecki">Dotychczasowe przepisy art. 25 ustawy, które przewidują jedynie tworzenie sądów koleżeńskich, zastępuje projekt nowymi, poszerzonymi w treści przepisami. Wyeksponowanie roli tych sądów w ustawie o dyscyplinie wojskowej wiąże się z rozwojem ich działalności, wychowawczym oddziaływaniem na żołnierzy oraz z krzewieniem i umacnianiem socjalistycznych zasad współżycia społecznego. W tym celu projekt ustawy wprowadza podstawowe przepisy normujące zadania sądów koleżeńskich oraz określa osoby i organy uprawnione do zgłaszania wniosków o wszczęcie postępowania przed sądami oraz środki wychowawcze stosowane przy orzekaniu o winie żołnierza.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#AlojzyCzarnecki">W celu dalszego zaktywizowania sądów honorowych oraz usunięcia dysproporcji pomiędzy stosowanymi przez sądy honorowe środkami wychowawczymi a wnioskowanymi przez nie karami dyscyplinarnymi, projekt ustawy rozszerza środki wychowawcze stawiane do dyspozycji sądów honorowych za czyny, które naruszają honor i godność żołnierską.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#AlojzyCzarnecki">I tak sąd honorowy będzie mógł występować z wnioskami o:</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#AlojzyCzarnecki">— wymierzenie kary dyscyplinarnej zakazu opuszczania miejsca zakwaterowania;</u>
          <u xml:id="u-10.14" who="#AlojzyCzarnecki">— pozbawienie prawa sprawowania funkcji w organizacjach społecznych działających w wojsku na okres do lat 2;</u>
          <u xml:id="u-10.15" who="#AlojzyCzarnecki">— pozbawienie stopnia oficerskiego, chorążego lub podoficerskiego.</u>
          <u xml:id="u-10.16" who="#AlojzyCzarnecki">Tym samym celom ma służyć uzupełnienie art. 21 ust. 1 określające podstawy do wszczęcia postępowania przed sądem honorowym. Wprowadzenie tego uzupełnienia jest uzasadnione potrzebą podkreślenia roli kolektywu żołnierskiego w postępowaniu przed sądami honorowymi. Ponadto, w związku z przewidzianą w postępowaniu karnym możliwością zobowiązania sprawcy do przeproszenia pokrzywdzonego i naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, o czym mówi art. 28 § 2 pkt 1 i 2 oraz art. 75 § 2 pkt 1 i 2 Kodeksu karnego — przewidziano wprowadzenie w projekcie ustawy analogicznego uprawnienia dla sądu honorowego, z którego sąd ten będzie mógł skorzystać niezależnie od zastosowania środka wychowawczego lub wystąpienia z wnioskiem o zastosowanie sankcji surowszej.</u>
          <u xml:id="u-10.17" who="#AlojzyCzarnecki">Projekt ustawy rozszerza katalog wyróżnień udzielanych żołnierzom. Oprócz stosowanego już obecnie w praktyce a nie wymienionego w ustawie zawiadamiania rodziny lub zakładu pracy o wzorowym wykonywaniu obowiązku żołnierskiego — wprowadza się zawiadomienie o tym również odpowiednich organów lub organizacji.</u>
          <u xml:id="u-10.18" who="#AlojzyCzarnecki">Projekt wprowadza również jako wyróżnienia:</u>
          <u xml:id="u-10.19" who="#AlojzyCzarnecki">— nagradzanie białą bronią (kordzikiem); wyróżnienie to jest przewidziane przede wszystkim dla oficerów i chorążych lotnictwa oraz marynarki wojennej, zgodnie z przyjętą tradycją;</u>
          <u xml:id="u-10.20" who="#AlojzyCzarnecki">— wręczenie żołnierzowi jego zdjęcia na tle sztandaru jednostki;</u>
          <u xml:id="u-10.21" who="#AlojzyCzarnecki">— wpisanie nazwiska i zasług żołnierza do kroniki jednostki.</u>
          <u xml:id="u-10.22" who="#AlojzyCzarnecki">Jako jedno z wyróżnień projekt ustawy wymienia też nadanie medalu przez Ministra Obrony Narodowej, na przykład Medalu za Zasługi dla Obronności Kraju, Medalu „Siły Zbrojne w służbie Ojczyzny”, które to odznaczenia traktowane są jako wyraz szczególnego wyróżnienia lub uznania zasług żołnierzy, a nie zostały do tej pory wymienione w ustawie o dyscyplinie wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-10.23" who="#AlojzyCzarnecki">Projekt ustawy poszerza również katalog kar dyscyplinarnych przez wprowadzenie omówionej już przeze mnie kary służby w oddziale dyscyplinarnym, zmniejszenia lub pozbawienia urlopu okresowego, przysługującego żołnierzom zasadniczej służby wojskowej. Za uznaniem tej sankcji za karę dyscyplinarną przemawia fakt, że stosuje się ją względem żołnierzy naruszających dyscyplinę wojskową i karanych już uprzednio karą dyscyplinarną, jeżeli stosowane środki wychowawcze nie wpłynęły na poprawę postępowania żołnierza.</u>
          <u xml:id="u-10.24" who="#AlojzyCzarnecki">Projekt ustawy rozwija również konsekwentnie mechanizm wychowawczego oddziaływania kar w praktyce dyscyplinarnej poprzez następujące zasady:</u>
          <u xml:id="u-10.25" who="#AlojzyCzarnecki">— możliwość zawieszenia kary aresztu i kary służby w oddziale dyscyplinarnym;</u>
          <u xml:id="u-10.26" who="#AlojzyCzarnecki">— możliwość przywrócenia prawa do urlopu okresowego w razie nienagannego pełnienia służby przez okres co najmniej trzech miesięcy od ukarania.</u>
          <u xml:id="u-10.27" who="#AlojzyCzarnecki">Chodzi o to, aby żołnierzowi, który dopuścił się nawet poważnego przewinienia dyscyplinarnego dać możność rehabilitacji, jeśli istnieje pełne tego uzasadnienie oparte na ocenie zachowania się żołnierza po ukaraniu.</u>
          <u xml:id="u-10.28" who="#AlojzyCzarnecki">Projekt ustawy nie zezwala natomiast na zaliczenie do czasu trwania zasadniczej służby wojskowej oraz ćwiczeń i przeszkolenia wojskowego — okresów odbywania kary aresztu, o ile kara ta nie została skreślona z ewidencji, a nadto okresu samowolnego opuszczenia przez żołnierza swojej jednostki wojskowej lub wyznaczonego miejsca przebywania. Przewidziane w ustawie o powszechnym obowiązku obrony czasokresy służby — są czasokresami przeznaczonymi na efektywne, faktyczne szkolenie, natomiast samowolne oddalenie lub naruszenie dyscypliny w stopniu wymagającym ukarania aresztem powoduje wypadnięcie żołnierza z cyklu szkolenia i obniża efekty tego szkolenia. Ze względów wychowawczych i szkoleniowych uzasadnione jest więc faktyczne odbycie przez takiego żołnierza pełnego okresu służby wojskowej. Będzie to miało również charakter środka zapobiegania naruszaniu dyscypliny wojskowej, a zwłaszcza samowolnym oddalaniom. Praktyczne działanie tego środka powinno także spowodować dążenie ukaranych żołnierzy do zrehabilitowania się poprzez wzorowe pełnienie służby wojskowej — Pozostałe zmiany przewidziane w projekcie ustawy mają charakter raczej porządkowy lub formalny. Szczególnie zmiana brzmienia art. 5 podyktowana została koniecznością dostosowania tego przepisu do art. 291 § 1 Kodeksu karnego przewidującego brak elementu przestępstwa w czynie, który zmierza do wymuszenia posłuchu dla rozkazu w sytuacjach wyjątkowych.</u>
          <u xml:id="u-10.29" who="#AlojzyCzarnecki">Uzupełnienie wprowadzone do art. 15 dotyczy karania żołnierza w wyniku ustaleń poczynionych przez organy rewizji działające w wojsku lub przez organy kontroli państwowej. Jest ono uzasadnione obiektywnymi przesłankami, gdyż z reguły stwierdzenie uchybień w toku czynności kontrolno-rewizyjnych dotyczy zdarzeń znacznie odleglejszych w czasie, aniżeli okres 6 miesięcy (okres przedawnienia przewidziany w art. 15 ust. 1).</u>
          <u xml:id="u-10.30" who="#AlojzyCzarnecki">Ponieważ nie jest słuszne, aby z przyczyn formalnych czyny nie stanowiące przestępstwa, lecz zawierające elementy przewinień dyscyplinarnych (polegające w zasadzie na naruszeniu przepisów o gospodarce materiałowej i finansowej) uchodziły w zupełności bezkarnie, treść ust. 3 tego artykułu określa trzymiesięczny termin przedawnienia, licząc od dnia przekazania dowódcy jednostki wojskowej wniosków z przeprowadzonej rewizji lub kontroli.</u>
          <u xml:id="u-10.31" who="#AlojzyCzarnecki">W art. 30 wśród organów uprawnionych do interweniowania w stosunku do żołnierzy naruszających dyscyplinę albo porządek wojskowy lub publiczny poza rejonem zakwaterowania wymienia się również organy Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej. Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 13. VI. 19657 r. o Ochotniczej Rezerwie Milicji Obywatelskiej organy te otrzymały uprawnienia interwencji w wyjątkowych przypadkach również w stosunku do żołnierzy naruszających porządek.</u>
          <u xml:id="u-10.32" who="#AlojzyCzarnecki">Wysoka Izbo! Pragnę zwrócić uwagę na błąd w druku sejmowym nr 29 dotyczący referowanego przeze mnie projektu ustawy, a polegający na tym, że w art. 25a ust. 2 zamiast powołania przepisów „art. 19 ust. 2 i art. 22 ust. 1” powinno być powołanie „art. 19 ust. 2, art. 20 i 22 ust. 1”.</u>
          <u xml:id="u-10.33" who="#AlojzyCzarnecki">Kończąc referowanie przedstawionego Wysokiej Izbie projektu pragnę przypomnieć, że art. b Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stanowa, iż Siły Zbrojne PRL stoją na straży bezpieczeństwa i pokoju. Aby one mogły należycie to zadanie wypełniać, konieczne jest zapewnienie również wysokiego poziomu dyscypliny wojskowej. Temu celowi ma służyć przedstawiony przez Rząd projekt zmieniający ustawę o dyscyplinie wojskowej oraz o odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenia honoru i godności żołnierskiej. Dlatego też w imieniu sejmowej Komisji Obrony Narodowej wnoszę o uchwalenie przedstawionego w druku nr 20 projektu ustawy wraz ze sprostowaniem zgłoszonym przeze mnie.</u>
          <u xml:id="u-10.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZenonKliszko">Kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ZenonKliszko">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#ZenonKliszko">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#ZenonKliszko">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy zmieniającej ustawę o dyscyplinie wojskowej oraz o odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenia honoru i godności żołnierskiej w brzmieniu proponowanym przez Komisję Obrony Narodowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#ZenonKliszko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#ZenonKliszko">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#ZenonKliszko">Kto się wstrzymał od głosowania? Również nikt.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#ZenonKliszko">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o dyscyplinie wojskowej oraz o odpowiedzialności żołnierzy za przewinienia dyscyplinarne i za naruszenia honoru i godności żołnierskiej.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#ZenonKliszko">Proszę Obywatelkę Sekretarza Posłankę Zytę Borkowską o odczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#ZytaBorkowska">Najbliższe posiedzenia komisji sejmowych odbędą się według następującego planu:</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#ZytaBorkowska">W dniu dzisiejszym, to jest 30 czerwca br. bezpośrednio po zakończeniu posiedzenia Sejmu wspólne posiedzenie:</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#ZytaBorkowska">1) Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej oraz —</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#ZytaBorkowska">2) Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego — w sali kolumnowej.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#ZytaBorkowska">W dniu jutrzejszym, to jest 1 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#ZytaBorkowska">1) Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej o godz. 10 — w sali nr 101,</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#ZytaBorkowska">2) Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi o godz. 10 — w sali nr 70 Dom Poselski,</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#ZytaBorkowska">3) Komisja Handlu Wewnętrznego o godz. 9 — w sali nr 67 Dom Poselski,</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#ZytaBorkowska">4) Komisja Pracy i Spraw Socjalnych o godz. 8,30 — w sali nr 102,</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#ZytaBorkowska">5) Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy o godz. 10 — w sali nr 72 Dom Poselski 6) Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego o godz. 9 — w sali kolumnowej,</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#ZytaBorkowska">7) Komisja Spraw Zagranicznych o godz. 10 — w sali nr 118.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#ZytaBorkowska">Pojutrze, to jest 2 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#ZytaBorkowska">Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy o godz. 10 — w sali nr 72 Dom Poselski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZenonKliszko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#ZenonKliszko">Zarządzam 20-minutową przerwę w posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min. 15 do godz. 16 min. 45)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#CzesławWycech">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych (druki nr 33 i 38).</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#CzesławWycech">Głos ma sprawozdawca poseł Kazimierz Prusiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KazimierzPrusiński">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Na dzisiejszym posiedzeniu mamy rozpatrzyć projekt ustawy o zmianie dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych. Dekret ten w ciągu 17 lat obowiązywania jego postanowień należycie zabezpieczał możliwość podejmowania różnych form służących usuwaniu niszczycielskich skutków zdarzeń niezależnych od woli ludzi.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#KazimierzPrusiński">W tym to okresie wystąpiły jednak inne zdarzenia o katastrofalnych skutkach, których przewidzieć nie można. Ponieważ skutki takich zdarzeń, jak też tło ich powstawania nie odbiegają jakościowo od będących rezultatem działania żywiołu, przeto konieczne jest uzupełnienie dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych odpowiednimi do aktualnych przewidywanych potrzeb postanowieniami.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#KazimierzPrusiński">Na przestrzeni ostatnich lat, w związku z rozwojem przemysłu chemicznego, nastąpił poważny wzrost przewozów materiałów niebezpiecznych, a w tej grupie substancji toksycznych i materiałów radioaktywnych i to zarówno w transporcie samochodowym, jak i kolejowym — wewnętrznym i tranzycie.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#KazimierzPrusiński">Mimo przedsięwziętych przez przewoźników wszelkich dostępnych środków ostrożności przy przewozie takich materiałów, w razie wypadku powstaje duże i poważne zagrożenie bezpieczeństwa publicznego. Zagrożenia takie istnieją również przy produkcji i magazynowaniu materiałów niebezpiecznych.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#KazimierzPrusiński">Zagrożenie to podczas wypadku wymaga szybkiego i precyzyjnego działania polegającego na:</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#KazimierzPrusiński">— alarmowaniu jednostek ratownictwa chemicznego,</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#KazimierzPrusiński">— rozpoznaniu zagrożenia oraz ustaleniu podstawowych i wstępnych działań zabezpieczających,</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#KazimierzPrusiński">— przedsięwzięciu wszystkich dostępnych środków w celu zabezpieczenia i ratowania zagrożonych wypadkiem osób i ich mienia.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#KazimierzPrusiński">— odkażaniu i likwidacji skutków wypadków przez jednostki ratownictwa chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#KazimierzPrusiński">Sprawa organizacji akcji ratowniczej, to jest udziału właściwych organów w usuwaniu skutków wypadku, trybu zawiadamiania o zdarzeniu i jego skutkach oraz koordynacji akcji w usuwaniu skutków wypadku zaistniałego podczas przewozu materiału niebezpiecznego, została już uregulowana wydaną przez Radę Ministrów uchwałą nr 60 z dnia 6 maja 1970 r. w sprawie zwalczania skutków wypadków związanych z przewozem substancji toksycznych w komunikacji lądowej.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#KazimierzPrusiński">Pozostaje natomiast drugi problem do uregulowania — to jest obowiązek przyjścia z pomocą osobom zagrożonym skutkami wypadku w komunikacji przy przewozie substancji niebezpiecznych, przy produkcji i składowaniu takich materiałów. I tu występują dwa zagadnienia:</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#KazimierzPrusiński">Pierwsze, to zagadnienie wkraczania uczestników akcji ratowniczej w prawa obywateli w formie usuwania z mieszkań (domostw) zagrożonych obywateli i ich mienia, drugie, to nakładanie na obywateli obowiązku przyjęcia do mieszkań na okres przejściowy osób wysiedlonych ze strefy zagrożonej.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#KazimierzPrusiński">Zagadnienie usuwania obywateli i ich mienia z obszaru zagrożonego nie wymaga ustawowego regulowania, gdyż nie nasuwa żadnych wątpliwości, że to niekwestionowane uprawnienie wynika z obowiązku państwa i jego organów ratowania w takich wypadkach zagrożonego interesu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#KazimierzPrusiński">Odmienna jest natomiast sprawa udostępnienia przez obywateli pomieszczenia poszkodowanym na czas niezbędny dla udzielenia pierwszej pomocy i schronienia.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#KazimierzPrusiński">Nałożenie na obywateli takiego obowiązku przy klęskach żywiołowych przewiduje art. 4 ust. 1 pkt 2–4 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#KazimierzPrusiński">Według art. 1 tego dekretu klęskami żywiołowymi są wszelkiego rodzaju zdarzenia żywiołowe, zagrażające bezpieczeństwu życia lub mienia większej liczby osób, albo też mogące wywołać poważne zakłócenia w gospodarce narodowej, dla których zwalczania konieczna jest zorganizowana akcja społeczna.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#KazimierzPrusiński">W pojęciu zdarzeń żywiołowych nie mieszczą się takie zdarzenia, jak: wybuch cysterny z substancją toksyczną, materiałów radioaktywnych itp. w czasie przewozu, produkcji lub składowania. Rozmiar skutków takiego wypadku, jeśli chodzi o ratowanie zagrożonych osób i ich mienia, można niewątpliwie przyrównać do skutków klęski żywiołowej i związanej z nią konieczności przyjścia z pomocą zagrożonym osobom. Pomocy tej nie będzie w stanie w każdym wypadku zapewnić państwo, zwłaszcza że chodzi o usunięcie na okres przejściowy z zakażonej strefy osób i zakwaterowanie ich w pomieszczeniach zastępczych, możliwie w najbliższym sąsiedztwie wypadku, a takimi pomieszczeniami w okolicy wypadku organy państwowe nie zawsze dysponują.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#KazimierzPrusiński">Stąd też z konieczności zachodzić może potrzeba skorzystania z domostw obywateli. Czyni temu zadość projekt ustawy o zmianie dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych, dopuszczający możliwość stosowania świadczeń w postaci udzielania schronienia na czas niezbędny osobom poszkodowanym w katastrofie w domostwach innych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#KazimierzPrusiński">W pozostałej części projekt ustawy wprowadza przepis harmonizujący przepisy nowelizowanego dekretu z innymi aktami ustawowymi, wydanymi później, a dotyczącymi również niektórych zdarzeń wymagających zorganizowanej akcji społecznej i potrzebnych do takiej akcji środków.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#KazimierzPrusiński">Dano temu wyraz w zmianie art. 10 dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#KazimierzPrusiński">Nowy przepis art. 10 ust. 2 ustala zasadę, że w wypadkach zdarzeń o charakterze klęsk żywiołowych stosuje się przede wszystkim środki przewidziane w ustawach szczególnych. Tak na przykład, dla utrzymania ciągłości komunikacji zagrożonej nadmiernymi opadami śnieżnymi stosuje się środki przewidziane w ustawie o drogach publicznych. Dopiero wówczas, gdy środki przewidziane w poszczególnych odpowiednich ustawach byłyby niewystarczające, sięga się do środków przewidzianych w dekrecie o zwalczaniu klęsk żywiołowych.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#KazimierzPrusiński">Reasumując, należy stwierdzić, że rozpatrywany projekt ustawy ma na celu zabezpieczenie interesu poszkodowanych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#KazimierzPrusiński">Wysoka Izbo! W imieniu sejmowej Komisji Spraw Wewnętrznych wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić ustawę o zmianie dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych, zawartą w druku sejmowym nr 33 wraz z przedstawioną przez Komisję Spraw Wewnętrznych poprawką, zawartą w druku sejmowym nr 38.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#CzesławWycech">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych wraz z poprawką proponowaną przez Komisję Spraw Wewnętrznych — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie dekretu o świadczeniach w celu zwalczania klęsk żywiołowych.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Wymiaru Sprawiedliwości o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ławnikach ludowych w sądach powszechnych (druki nr 34 i 39).</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#CzesławWycech">Głos ma sprawozdawca poseł Jan Kleczaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanKleczaj">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Wymiaru Sprawiedliwości mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie do uchwalenia projekt ustawy o zmianie ustawy o ławnikach ludowych w sądach powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JanKleczaj">Przedstawiony projekt ustawy odzwierciedla zgłaszane przez naszych wyborców postulaty dotyczące czasokresu trwania kadencji ławników ludowych i stanowi on dalszy krok naprzód w procesie porządkowania przepisów z zakresu wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JanKleczaj">Instytucja ławników ludowych w sądach posiada bogate tradycje. Jej rozwój był zawsze związany z ruchami społecznie postępowymi. W naszych konkretnych warunkach dążność mas do zdemokratyzowania aparatu wymiaru sprawiedliwości stanowiła przedmiot troski władzy ludowej od początku jej istnienia.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JanKleczaj">Już 12 września 1944 r. dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego została powołana instytucja ławników w sądach. Udział ławników ludowych w sądach znalazł pełne zagwarantowanie w ustawie zasadniczej — Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Art. 5 Konstytucji zapewnia udział całego społeczeństwa w działalności organów władzy, zaś art. 49 gwarantuje rozpoznawanie i rozstrzyganie spraw w sądach, przy udziale ławników ludowych.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JanKleczaj">W dotychczasowej praktyce sądowniczej udział ławnika określały — ustawa z dnia 20 lipca 1950 r. — o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych i ustawa o ławnikach ludowych w sądach powszechnych podjęta przez Sejm w dniu 2 grudnia 1960 r.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#JanKleczaj">Wybory ławników odbywają się w dwóch etapach. Kandydatów wyłaniają zebrania środowiskowe zakładów pracy, osiedli i organizacji społecznych. Rady narodowe dokonują ich wyboru. Tak więc, ławnicy piastują swoje mandaty na podstawie zaufania załóg i środowisk, które ich kandydatury wysunęły. Powiązanie bezpośrednie i codzienne z rozmaitymi środowiskami ludzi pracy spełnia rolę pomostu wiążącego sąd z szerokimi masami społecznymi. Pozwala to na wszechstronną społeczną kontrolę nie tylko samej pracy ławników, ale również całego wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#JanKleczaj">W ostatnich wyborach wybrano na ławników 47.311 osób, w tym kobiet 13.374, co stanowi 28,3%, 22,1% ławników rekrutuje się spośród robotników, 7,9% stanowią rolnicy, 57,1% inteligenci pracujący i 6,5% rzemieślnicy. W sądach wojewódzkich zasiada 4.424 ławników.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#JanKleczaj">Ta ponad 47-tysięczna rzesza wzorowych i ogólnie szanowanych obywateli — robotników, chłopów, inteligencji pracującej, rzemieślników, ludzi bezpośrednio związanych z produkcją, z pracą w gospodarstwach rolnych, w fabrykach i innych zakładach pracy, uczestniczy dzisiaj na co dzień w wykonywaniu władzy państwowej w zakresie wymiaru sprawiedliwości, wnosząc do niej swoje doświadczenie życiowe, znajomość potrzeb i stosunków międzyludzkich, wnikliwość i świeżość spojrzenia na aktualne sprawy życia społecznego, jednocześnie przeciwdziałając niepożądanym w dziedzinie jurysdykcji skłonnościom do rutyny i skostnienia. Ławnicy wnoszą do sądu trzeźwy i bezpośredni głos ogółu obywateli, dając gwarancje wyroków zgodnych ze społecznym poczuciem prawa i sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#JanKleczaj">Praca ławnika ludowego stwarza możliwości gromadzenia spostrzeżeń, wiadomości i doświadczeń, które powinny być wykorzystane i przenoszone na teren swojej działalności zawodowej i społecznej. Doświadczenie to służyć ma także ławnikowi w postępowaniu pojednawczym. Godzenie zwaśnionych stron, likwidowanie sporów, przywracanie normalnych dobrosąsiedzkich stosunków między ludźmi, posiada w sobie bardzo wdzięczny i ważki aspekt społeczny.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#JanKleczaj">Duże znaczenie należy przypisać oddziaływaniu wychowawczemu ławników na społeczeństwo. Wyraża się ono w uświadamianiu współodpowiedzialności za wyrokowanie całego społeczeństwa i wskazywaniu mu takich kierunków działania, które przeciwstawiałyby się czynom społecznie szkodliwym.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#JanKleczaj">Poważne zadania stawia nasze ustawodawstwo przed ławnikami ludowymi w zakresie ich współdziałania z sądownictwem społecznym, a więc z działalnością kolegiów karno-administracyjnych i społecznych komisji pojednawczych.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#JanKleczaj">Działalność stanu ławniczego była i jest nierozłącznie związana z radami narodowymi. To rady narodowe decydują o wyborze obywatela na zaszczytną funkcję sędziego ludowego. One też wysłuchują sprawozdań z działalności przez siebie wybranych ławników. Rady narodowe są również upoważnione w uzasadnionych wypadkach do odwołania ławnika. Ta więź terenowych przedstawicielskich organów władzy państwowej, jakimi są rady narodowe, poprzez instytucję ławników ludowych z sądami stanowi o uczestnictwie i ich udziale w wymiarze sprawiedliwości całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#JanKleczaj">Wrażliwość na realia każdej konkretnej sprawy, poczucie prawa i sprawiedliwości społecznej w wyrokowaniu, bieżąca dbałość o prawidłową realizację kierunku naszej polityki w dziedzinie prawa, pełna demokratyzacja wymiaru sprawiedliwości — to wielki dorobek i jednocześnie zadania instytucji ławników ludowych.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#JanKleczaj">Wysoka Izbo! Ustawa z dnia 2 grudnia 1960 r. o ławnikach ludowych określała w art. 18 ust. 1 czas trwania kadencji ławników na trzy kolejne następujące po sobie lata kalendarzowe. Był to okres równy jednej kadencji rad narodowych i w owym czasie uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#JanKleczaj">W dniu 19 grudnia 1963 r. Sejm PRL podjął ustawę o zmianie kadencji rad narodowych, przedłużając ją do lat czterech. Czas trwania kadencji ławników od 1960 r. pozostawał niezmieniony.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#JanKleczaj">Przedstawiony dziś projekt ustawy o zmianie ustawy o ławnikach ludowych przewiduje zmianę dotychczasowej 3-letniej kadencji ławnika na 4-letnią.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#JanKleczaj">Wnoszony projekt ustawy uwzględnia celowość ujednolicenia czasu trwania kadencji ławników ludowych i członków kolegiów karno-administracyjnych, a co za tym idzie przeprowadzenia wyborów zamiast w dwóch odrębnych kampaniach wyborczych — w jednej wspólnej — na ławników i na członków kolegiów karno-administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#JanKleczaj">Wprowadzenie zmiany w art. 18 ust. 1 dotychczasowej ustawy o ławnikach ludowych w sądach powszechnych, w odniesieniu do obecnej kadencji ławników, umożliwiłoby przeprowadzenie w 1971 r. wspólnych wyborów, ponieważ w tymże roku wygasa 4-letnia kadencja kolegiów karno-administracyjnych. Realizacja ustawy w proponowanym brzmieniu przyniesie oszczędności czasowe i środków angażowanych dotychczas w oddzielne wybory na ławników i członków kolegium.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#JanKleczaj">Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy był rozpatrywany w dniu 16 czerwca 1970 r. przez Komisję Wymiaru Sprawiedliwości i został przyjęty w brzmieniu rządowym (druk sejmowy nr 34).</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#JanKleczaj">Zdaniem Komisji względy praktyczne wydają się tu być oczywiste i uzasadnione oraz przemawiają za uchwaleniem proponowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#JanKleczaj">Czteroletni okres kadencji ławników ludowych wydaj e się być korzystniejszy dla ich pracy. Pozwala on na pełną adaptację i nabranie większego doświadczenia niezbędnego w pracy sądowej. Wymiar sprawiedliwości będzie mógł o rok dłużej dysponować kadrą ławniczą o większej wiedzy o sądzie i sądzeniu.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#JanKleczaj">Rady narodowe zostaną odciążone od pracy na rzecz częstych kampanii wyborczych ławników, co pozwoli im na bardziej wnikliwe analizowanie pracy ławników, a w konsekwencji na ściślejsze zbliżenie do organów wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#JanKleczaj">Kończąc, w imieniu Komisji Wymiaru Sprawiedliwości wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt ustawy o zmianie ustawy o ławnikach ludowych w sądach powszechnych (druk sejmowy nr 34) — bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#CzesławWycech">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o ławnikach ludowych w sądach powszechnych w brzmieniu proponowanym przez Komisję Wymiaru Sprawiedliwości — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o ławnikach ludowych w sądach powszechnych.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego o rządowym projekcie ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych (druki nr 35 i 40).</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#CzesławWycech">Głos ma poseł sprawozdawca Pelagia Pająk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PelagiaPająk">Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego przedstawić rządowy projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PelagiaPająk">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy przewiduje powołanie w miejsce istniejących dotychczas dwóch wyspecjalizowanych: Inspekcji Zbożowej i Inspekcji Mięsnej — jednego organu kontroli państwowej.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PelagiaPająk">Inspekcja Zbożowa — powołana ustawą z dnia 9 czerwca 1952 r. sprawuje kontrolę nad skupem, składowaniem i przetwórstwem zbóż, środków żywienia zwierząt, to jest pasz przemysłowych i pasz objętościowych oraz nasion przemysłowych i roślin oleistych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PelagiaPająk">Inspekcja Zbożowa dokonuje badań i oceny jakości towarów oraz wykonuje analizy laboratoryjne i wydaje orzeczenia rozstrzygające spory między uczestnikami obrotu powstałe na tle jakości towarów. Laboratoria Inspekcji Zbożowej badają i określają również jakość importowanych zbóż i surowców paszowych, co stanowi podstawę do rozliczeń między importerem a odbiorcą krajowym.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PelagiaPająk">Zakres zadań przewidzianych w ustawie o Inspekcji Zbożowej z 1952 r. był stopniowo poszerzany w miarę narastania potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PelagiaPająk">I tak w październiku 1952 r. wprowadzono obowiązek kontroli skupu roślin strączkowych jadalnych i pasz objętościowych, a w dniu 2 września 1960 r. zlecono Inspekcji nadzór nad środkami żywienia zwierząt. W tym samym roku Inspekcji Zbożowej powierzono również kontrolę nad skupem i obrotem nasionami oleistych roślin przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PelagiaPająk">Inspekcja Zbożowa działa poprzez 17 delegatur wojewódzkich, wyposażonych we własne laboratoria.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PelagiaPająk">Inspekcja Mięsna — powołana uchwałą Rady Ministrów z sierpnia 1964 r. sprawuje kontrolę nad całokształtem działalności branży mięsnej, zwłaszcza w zakresie skupu, tuczu przemysłowego, magazynowania i transportu zwierząt rzeźnych, uboju, przetwórstwa i zbytu produktów mięsnych.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PelagiaPająk">Obejmuje ona zakresem swego działania wszystkie jednostki przetwórstwa mięsnego w gospodarce uspołecznionej i nieuspołecznionej. Inspekcja Mięsna działa poprzez 7 rejonowych inspektoratów, obejmujących swym zakresem działania teren dwóch lub trzech województw. W odróżnieniu od Inspekcji Zbożowej — Inspekcja Mięsna nie ma dotychczas uprawnień do badania i orzekania o jakości produktów, nie posiada też własnych laboratoriów.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PelagiaPająk">Dotychczasową strukturę organizacyjną Inspekcji Mięsnej należy uznać za niedoskonałą. Dotyczy to zwłaszcza województw, w których organy Inspekcji Mięsnej nie mają stałej siedziby. Oba dotychczas działające organy inspekcji są wyspecjalizowanymi, branżowymi organami kontroli powszechnej i podlegają Ministerstwu Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PelagiaPająk">Projekt ustawy przewiduje połączenie tych dwóch organów inspekcji w jeden organ kontroli państwowej pod nazwą Państwowa Inspekcja Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych — z równoczesnym poszerzeniem zakresu działania nowo powołanego organu kontroli, przede wszystkim o uprawnienia do badania i orzekania o jakości mięsa i jego przetworów.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PelagiaPająk">Założeniem projektodawcy jest wzmożenie kontroli, przede wszystkim gospodarki mięsnej. Niemniej istotny jest fakt zorganizowania organu kontroli w jednolitą strukturę organizacyjną, w rezultacie czego organy te byłyby w stanie skutecznie oddziaływać na usprawnienie skupu również innych produktów rolnych, kontrolować obrót, transport oraz przetwórstwo i stać na straży jakości produkowanej żywności.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PelagiaPająk">Na przestrzeni ostatnich 10 lat poważnie wzrosła masa skupowanych produktów rolnych — z około 23 mln ton w 1960 r. do prawie 30 mln ton w 1969 r. W tym samym okresie wartość skupionych produktów rolnych wzrosła z 59 do około 105 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PelagiaPająk">We wstępnych założeniach planu na lata 1971–1975 przewiduje się, że skup wszystkich artykułów rolnych wyniesie w 1975 r. — 40 mln ton, a jego wartość przekroczy 140 mld zł. Te miliony ton zbóż, ziemniaków, buraków cukrowych, żywca, miliardy litrów mleka przechodzą przez bardzo rozgałęzioną sieć skupu.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PelagiaPająk">Ze względu na bardzo rozdrobnioną gospodarkę rolną mamy w Polsce więcej dostawców produktów rolnych, niż jakikolwiek kraj w Europie. Z tych względów musimy mieć też szczególnie rozbudowaną sieć punktów skupu, co stwarza duże problemy gospodarcze i organizacyjne, nie występujące w tej skali w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PelagiaPająk">W 1970 r. czynnych będzie łącznie ponad 74 tys. punktów skupu, zlewni mleka i punktów spędu. W punktach tych państwowy i spółdzielczy aparat skupu dokonuje rocznie z rolnikami miliony transakcji handlowych. Nie będziemy zatem dalecy od prawdy, jeżeli stwierdzimy, że tam właśnie, na punktach skupu, ogniskują się w dużym stopniu rezultaty naszej polityki rolnej. Dlatego niezmiernie ważna jest rzetelna obsługa dostawców, prawidłowa i zgodna z normami klasyfikacja dostarczanych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#PelagiaPająk">Tymczasem z materiałów pokontrolnych Inspekcji Zbożowej i Mięsnej, z materiałów NIK i z doniesień terenowych, jak również z dyskusji na posiedzeniach Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, którą reprezentuję, wynika, że notuje się jeszcze sporo niewłaściwości.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#PelagiaPająk">Nierzadko dochodzą do nas sygnały o niedostatecznym przygotowaniu technicznym punktów skupu na okres kampanii. Notujemy wciąż jeszcze przypadki niezbyt sprawnej obsługi dostawców i wreszcie — co jest najboleśniejsze — przypadki nierzetelnej klasyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#PelagiaPająk">Jest więc słuszne, aby niezależnie od kontroli społecznej nad prawidłowym przebiegiem skupu czuwała wyspecjalizowana kontrola państwowa. Leży to w interesie zarówno milionów gospodarstw rolnych, jak i całej gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#PelagiaPająk">Poza przypadkami niewłaściwego odbioru, stwierdza się nadal — mimo pewnej poprawy — sporo niedociągnięć w transporcie i zagospodarowywaniu skupionej masy towarowej.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#PelagiaPająk">W skupie, transporcie i magazynowaniu artykułów rolnych bardzo istotne jest zachowanie pierwotnej wartości technologicznej surowca przeznaczonego do przetwórstwa, względnie kierowanego bezpośrednio na rynek. Właściwości surowców przetwarzanych przez przemysł spożywczy wymagają ściślejszej i bardziej systematycznej kontroli we wszystkich fazach obrotu i przetwórstwa. Jest to tym bardziej konieczne, że silne zróżnicowanie wartości technologicznej. i wydajności surowca wykorzystywane bywa niekiedy przez elementy nieuczciwe dla wygospodarowania nadwyżki i osiągania tą drogą korzyści osobistych. Systematyczna kontrola, czuwanie nad właściwym zagospodarowaniem dostarczanych przez rolników płodów rolnych, usuwanie niedociągnięć, walka z marnotrawstwem i stratami — to bardzo istotne zadania inspekcji.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#PelagiaPająk">Wzrost towarowości rolnictwa powoduje wzrost wartości produkcji przemysłu spożywczego. W 1970 r. osiągnie ona w resorcie przemysłu spożywczego i skupu wartość ponad 167 mld zł, to jest o 41% większą niż w 1960 r.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#PelagiaPająk">W okresie najbliższego 5-lecia przewiduje się dalszy szybki rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#PelagiaPająk">Godny podkreślenia jest fakt, że ogólna wartość produktów żywnościowych kierowanych na rynek wynosi obecnie ponad 200 mld zł. Ludność przeznacza na produkty żywnościowe ponad 40% swoich wydatków.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#PelagiaPająk">Niezmiernie ważne jest, aby artykuły żywnościowe kierowane na rynek odpowiadały normom jakościowym. Co prawda Państwowa Inspekcja Handlowa kontroluje jakość artykułów żywnościowych w sieci handlowej, niemniej ważną sprawą jest właściwy nadzór i kontrola jakości produkcji w zakładzie przetwórczym i to zarówno kontrola surowca, jak i gotowego produktu.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#PelagiaPająk">Przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy określa zarówno zadania, jak i uprawnienia nowego organu — Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#PelagiaPająk">W myśl projektu, organy Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych uprawnione są do badania i orzekania z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanej strony o jakości towarów, do orzekania w przypadku niewłaściwej jakości o konieczności przeklasyfikowania, oddania do przerobu lub przeznaczenia na inne cele. Przy Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych — ustanawiani są rzeczoznawcy z zakresu techniki obrotu, towaroznawstwa i technologii oraz zaprzysiężeni próbobiorcy w dziedzinach należących do zakresu działania inspekcji.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#PelagiaPająk">Połączenie dotychczasowych organów inspekcji oraz rozszerzenie uprawnień w toku postępowania kontrolnego, jak: sprawdzanie tożsamości osób, zarządzanie inwentaryzacji, zabezpieczanie dowodów i towarów, wydawanie zakazów składowania towarów w pomieszczeniach nie nadających się do tego celu — wpłynie na wzmocnienie kontroli gospodarki w przemyśle mięsnym, co jest bardzo potrzebne w związku z dużymi jeszcze niedomaganiami technicznymi i organizacyjnymi tego przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#PelagiaPająk">Konieczne jest również zorganizowanie skutecznej kontroli jakości mięsa i wędlin. Tego domagają się konsumenci.</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#PelagiaPająk">Nowo powołana inspekcja powinna objąć kontrolą obok przedsiębiorstw przemysłu kluczowego — ponad 1.700 mięsnych zakładów przetwórczych — spółdzielczych i przemysłu terenowego.</u>
          <u xml:id="u-19.30" who="#PelagiaPająk">Znaczenie tej inspekcji jest tym większe, że z uwagi na duże rozdrobnienie i wielobranżowość komórek produkujących oraz ze względu na rozdrobnienie instytucji nadzorujących — dotychczasowa kontrola jakości produkcji nie jest wystarczająca. A przecież około 59% wędlin konsumowanych w kraju pochodzi z tych właśnie zakładów.</u>
          <u xml:id="u-19.31" who="#PelagiaPająk">Istotnym czynnikiem, który umożliwia chów trzody chlewnej i drobiu — są produkowane w przemyśle mieszanki i koncentraty pasz treściwych.</u>
          <u xml:id="u-19.32" who="#PelagiaPająk">W roku gospodarczym 1969/70 przemysł paszowy wyprodukował i przekazał rolnictwu 3.600 tys. ton mieszanek paszowych i koncentratów. Warunkiem, który stymuluje efekty hodowlane jest odpowiednia, zgodna z recepturą jakość tych pasz.</u>
          <u xml:id="u-19.33" who="#PelagiaPająk">Notuje się wprawdzie pewną poprawę jakości mieszanek, tym niemniej jednak produkcja i obrót paszami wymagają ciągłej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-19.34" who="#PelagiaPająk">Scalenie dotychczas odrębnie działających dwóch organów kontroli — Inspekcji Zbożowej i Inspekcji Mięsnej — w jedną Państwową Inspekcję Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych pozwoli na rozszerzenie zakresu kontroli w perspektywie, kiedy powstaną odpowiednie ku temu warunki można i trzeba będzie objąć kontrolą inne dziedziny skupu i przetwórstwa płodów rolnych. Odpowiednią delegację daje Rządowi projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-19.35" who="#PelagiaPająk">W obecnej sytuacji działalność nowo powołanej inspekcji powinna koncentrować się na problemach najbardziej istotnych z punktu widzenia gospodarczego i społecznego.</u>
          <u xml:id="u-19.36" who="#PelagiaPająk">Dynamiczny wzrost masy towarowej w skupie stwarza konieczność podjęcia wielkiego wysiłku organizacyjnego, służącego usprawnieniu odbioru, sprowadzeniu do minimum strat surowcowych w drodze od producenta rolnego do konsumenta; zapewnieniu prawidłowej i ekonomicznej gospodarki w przemyśle rolno-spożywczym. Dotychczasowe wyniki na tym odcinku, mimo stałej poprawy, pozostawiają jeszcze wiele do życzenia.</u>
          <u xml:id="u-19.37" who="#PelagiaPająk">Opinię tę opieram między innymi na wielu skargach i zażaleniach zgłaszanych do posłów oraz, jak wspomniałam, na podstawie dyskusji prowadzonych na ten temat na posiedzeniach Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-19.38" who="#PelagiaPająk">Z upoważnienia Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego przedstawiam Wysokiemu Sejmowi rządowy projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych — według druku sejmowego nr 35 — rozpatrzony i przyjęty na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 19 czerwca 1970 r. wraz z poprawkami Komisji zawartymi w druku nr 40.</u>
          <u xml:id="u-19.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#CzesławWycech">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#CzesławWycech">Głos ma poseł Janina Zajfert.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JaninaZajfert">Obywatelu Marszałku, Wysoki Sejmie! Przedstawiony pod obrady Sejmu projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych jest wyrazem realizacji słusznych postulatów zgłaszanych przez znaczną część naszego społeczeństwa w czasie kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JaninaZajfert">Posłowie często na spotkaniach z wyborcami słyszą skargi i narzekania dotyczące działalności aparatu skupu lub złej jakości produktów spożywczych.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JaninaZajfert">Sprawy te nabrzmiewają i bolą szczególnie mocno dlatego, że dzięki konsekwentnej polityce naszego państwa w kierunku intensyfikacji produkcji rolnej ilość i wartość skupowanych płodów rolnych rośnie w ostatnich latach bardzo szybko, a kontakty rolników z aparatem skupu stają się coraz częstsze. Rolnictwu i gospodarce żywnościowej poświęcaliśmy w naszej polityce gospodarczej wiele uwagi. W porównaniu z okresem przedwojennym produkcja przemysłu spożywczego wzrosła ponad pięciokrotnie. Powstały nowe jego dziedziny, jak przemysł olejarski, koncentratów spożywczych czy chłodnictwo, a potencjał wytwórczy pozostałych branż znacznie wzrósł i unowocześnił się. Mimo tak poważnego rozwoju tego przemysłu, jaki został dokonany w okresie powojennym, to jednak środki, jakimi on dysponuje, nie są jeszcze wystarczające w zestawieniu ze wzrastającym skupem artykułów rolnych. Niedostateczne wyposażenie sieci skupu i magazynów przy równoczesnym występowaniu tu i ówdzie zaniedbań organizacyjnych powoduje, że notujemy dość często skargi rolników na niezbyt sprawny odbiór płodów rolnych, szczególnie w wypadkach wysokich urodzajów niektórych płodów rolnych, jak na przykład warzyw i owoców, wysokiej okresowej podaży zwierząt rzeźnych lub mleka.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#JaninaZajfert">Bardzo istotne znaczenie ma również właściwa klasyfikacja dostarczanych produktów, która decyduje przede wszystkim o cenie i wysokości zapłaty, a równocześnie o sposobie zagospodarowania dostarczonego produktu. Słusznie powiedziała poseł sprawozdawca omawianego projektu ustawy, że leży to w interesie zarówno milionów gospodarstw rolnych, jak i gospodarki państwowej.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#JaninaZajfert">Państwo nasze stworzyło warunki do szerokiej -społecznej kontroli poprzez przedstawicieli samorządnych organizacji chłopskich, działających w punktach skupu. W tak zwanych komisjach skupowych biorą udział dziesiątki tysięcy rolników, którzy wywierają duży wpływ na obiektywną klasyfikację dostarczanych płodów rolnych. Powołanie organu jednolitej kontroli państwowej na punktach skupu nie tylko nie osłabi, ale powinno wzmocnić i wspierać działalność kontroli społecznych.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#JaninaZajfert">Zdajemy sobie sprawę, że specyficzna struktura naszego rolnictwa — jego duże rozdrobnienie i związany z tym fakt, że około 3,5 min gospodarstw rolnych dostarcza swe produkty wartości 107 mld zł rocznie do ponad 74 tys. punktów skupu — stanowi niełatwy do rozwiązania problem. Ale nie możemy przechodzić do porządku dziennego nad tym, że 30% punktów skupu zboża nie było na czas przygotowanych do ubiegłorocznej kampanii skupu. Każdego uczciwego obywatela muszą też niepokoić fakty ujawnionego marnotrawstwa i niegospodarności artykułami rolnymi, będącymi produktem ciężkiej pracy i trudu naszego rolnika. Każdy niezagospodarowany należycie litr mleka, każda nadpsuta łubianka truskawek, każdy kilogram ubytku na wadze zbyt długo transportowanych zwierząt rzeźnych nie tylko wpływają na pogorszenie zaopatrzenia rynku, ale pomniejszają wypracowany wspólnym wysiłkiem całego społeczeństwa potencjał gospodarczy naszego kraju. Dlatego musimy z całą stanowczością takim przejawom zapobiegać.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#JaninaZajfert">Surowce rolne są artykułem szczególnie trudnym do skupu, przechowywania i transportu. Dlatego wszystkie te operacje muszą być sprawnie organizowane, tak by do przetwórstwa trafiały produkty pełnowartościowe, zachowujące pierwotne walory technologiczne, gwarantujące uzyskanie wysokowartościowych przetworów.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#JaninaZajfert">Pragnę podkreślić potrzebę stałego podnoszenia standardu produktów rolnych, które rolnicy dostarczają na rynek. Oczywiście i w tej dziedzinie notujemy znaczny postęp. Państwo poprzez właściwy układ cen preferuje produkcję o wyższych normach jakościowych.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#JaninaZajfert">Tym niemniej jednak, są rejony i gospodarstwa, gdzie zbyt wolno następuje poprawa na tym odcinku. Do punktów skupu dostarczane są nie w pełni utuczone zwierzęta, o niskiej wartości rzeźnej; brak jest nierzadko owoców i warzyw ekstra i I klasy. Te krytyczne uwagi można odnieść w wielu wypadkach również do jakości skupowanego przez spółdzielczość mleczarską mleka, a także do szeregu innych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#JaninaZajfert">Musimy sobie zdawać sprawę z tego, że z surowca o niskim standardzie przemysł spożywczy nie będzie mógł wyprodukować wysokiej jakości produktów. Obecnie cała produkcja artykułów żywnościowych jest znormalizowana i objęta normami państwowymi i branżowymi. Chcemy, by kierowane na rynek produkty żywnościowe odpowiadały tym ustalonym normom. Wprawdzie w każdym zakładzie działa kontrola wewnętrzna, jednak jak wykazuje życie, nie jest ona w pełni skuteczna, bo są wypadki, że artykuły żywnościowe, a szczególnie takie jak wędliny i makarony, mają znaczne odchylenia od normy.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#JaninaZajfert">W proponowanym projekcie ustawy kontrola i orzekanie o jakości produktów spożywczych jest jednym z głównych zadań stawianych przed powoływaną inspekcją. W naszym socjalistycznym społeczeństwie nie ma i nie może być sprzeczności między interesem konsumenta i producenta. Konsument oczekuje gwarancji, że sprzedawany mu towar wart jest ceny, jaką za niego płaci. I producent też musi mieć pewność, że za swój produkt otrzymuje rzetelną zapłatę. Wyrazem troski naszego państwa o zabezpieczenie interesów wszystkich swych obywateli, zarówno producentów, jak i konsumentów, jest przedstawiony projekt ustawy powołującej Państwową Inspekcją Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#JaninaZajfert">Efekty pracy istniejącej dotychczas Inspekcji Zbożowej i Inspekcji Mięsnej są oczywiste. Warto jednak dla przykładu przypomnieć, że na przykład w roku ubiegłym Inspekcja Zbożowa nasiliła kontrolę w wytwórniach pasz gminnych spółdzielni i Zjednoczenia Przemysłu Paszowego „Bacutil”. Chodziło o ustalenie przyczyn występujących reklamacji rolników odnośnie do jakości produkowanych mieszanek pasz treściwych. Przeprowadzono na przestrzeni ubiegłego roku kontrolę w 179 mieszalniach. Laboratoria dokonały ponad 20 tys. kontrolnych analiz mieszanek pasz treściwych. Na podstawie wyników tych badań opracowano program usprawnienia produkcji w tym przemyśle. Efekty nie kazały długo na siebie czekać. Ilość mieszanek nie mieszczących się w normach spadła z 38% w 1968 r. do 18% w 1969 r.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#JaninaZajfert">Połączenie Inspekcji Zbożowej i Inspekcji Mięsnej pozwoli nie tylko wygospodarować etaty w dziale administracyjnym i powiększyć tą drogą liczbę inspektorów, ale pozwoli też lepiej wyposażyć i wykorzystać istniejące laboratoria analityczne do prowadzenia w szerszym zakresie badań jakości produktów spożywczych, a tym samym Skuteczniej przeciwdziałać występowaniu nieprawidłowości w skupie, transporcie, magazynowaniu i przetwórstwie artykułów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#JaninaZajfert">Jednocześnie wyrażam nadzieję, że Rada Ministrów skorzysta w razie potrzeby z art. 3 ust. 2 projektowanej ustawy, który przewiduje możliwość poszerzenia zakresu nadzoru nowo-powoływanej inspekcji w obrocie rolnym, biorąc przede wszystkim pod uwagę przemysł owocowo-warzywny i mleczarski.</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#JaninaZajfert">Jestem głęboko przekonana, że projektowana ustawa, powołująca Państwową Inspekcję Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych, prezentowana dzisiaj Wysokiemu Sejmowi, przyczyni się do usprawnienia obsługi producentów i zabezpieczy interesy konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#CzesławWycech">Głos ma poseł Władysław Gałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WładysławGałka">Obywatelu Marszałku, Wysoka Izbo! Ustosunkowując się w imieniu Klubu Poselskiego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego do przedstawionego Wysokiemu Sejmowi przez Radę Ministrów projektu ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych, pragnę zwrócić uwagę na wielkie znaczenie tego aktu prawnego w obecnym okresie, kiedy to czynimy wysiłki w celu zaspokojenia zapotrzebowania rynku na artykuły produkcji rolnej pod względem ilościowym i zamierzamy zaspokoić w pełni wymagania człowieka pracy i pod względem jakości produktów rolnych. Inspekcja Zbożowa, powołana ustawą z dnia 9 czerwca 1952 r. w szczególnych warunkach występowania zakłóceń w produkcji zbóż i ich przetworów, miała sprecyzowane, określone zadania, zmierzające przede wszystkim do zahamowania spekulacji zbożem i przetworami zbożowymi oraz zapobieżenia prowadzonej przez elementy spekulacyjne dezorganizacji rynku zbożowego.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WładysławGałka">Tak sprecyzowane zadania ukierunkowały działalność inspekcji głównie na wykrywanie nadużyć w skupie, w obrocie i przetwórstwie zbóż, środków żywienia zwierząt, nasion przemysłowych, roślin oleistych i strączkowych jadalnych. Wskutek braku pełnych uprawnień do sprawowania kontroli i likwidacji nadużyć, działalność Inspekcji Zbożowej na przestrzeni 18 lat, choć przyniosła poważne efekty, nie spowodowała jednak pełnej likwidacji tych nadużyć, a w niektórych wypadkach nie zdołała usunąć źródeł i przyczyn zakłóceń w produkcji i skupie artykułów rolnych — nie obejmowała swoją działalnością kontroli skupu, obrotu i przetwórstwa wszystkich produktów rolnych, a więc ziemniaków, warzyw i owoców, buraków cukrowych, mleka itp.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WładysławGałka">Bardzo poważne w ostatnim 10-leciu zwiększenie o około 45% skupu produktów rolnych — zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego — stanowi o znacznym wzroście globalnej produkcji towarowej w przemyśle spożywczym. Około 40% wszystkich wydatków ludności przeznacza się na zakup produktów żywnościowych. Obecnie około 75% produktów, przeliczonych na kalorie, stanowi żywność przetwarzana przemysłowo. Przemysł odbiera 80% skupowanych od rolników produktów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#WładysławGałka">Przytoczone liczby wskazują wyraźnie na rolę i znaczenie przemysłu spożywczego w zaopatrzeniu rynku, a jednocześnie zobowiązują, w interesie człowieka pracy — konsumenta — do zapobieżenia wszelkiego rodzaju nadużyciom i to już od momentu 'skupowania surowców od rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#WładysławGałka">Niedostateczne wyposażenie techniczne i sanitarne punktów skupu, braki podstawowego sprzętu kontrolno-pomiarowego, niewłaściwa organizacja pracy, która jest przyczyną nadmiernego wyczekiwania przez rolników na sprzedaż produktów rolnych, niewłaściwa niejednokrotnie ocena dostarczanego materiału, będąca wynikiem dokonywania ocen metodą organoleptyczną — oto podstawowe uchybienia, jakie wykazały przeprowadzone w roku ubiegłym kontrole punktów skupu.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#WładysławGałka">Usunięcie tych niedociągnięć stanowić będzie jedno z poważniejszych zadań Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych, która mając szerszy niż Inspekcja Zbożowa zakres uprawnień, będzie miała możliwości skuteczniejszego ingerowania.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#WładysławGałka">W trudniejszych warunkach działała powołana Inspekcja Mięsna. Do zadań jej należała kontrola branży mięsnej w zakresie skupu, magazynowania, przetwórstwa i zbytu, a ponadto kontrola chłodni składowych.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#WładysławGałka">Uprawnienia Inspekcji Mięsnej były znacznie ograniczone w stosunku do uprawnień Inspekcji Zbożowej, nie posiadała ona bowiem delegacji do badania i orzekania o jakości przetworów mięsnych i surowca, nie dysponowała właściwymi laboratoriami, będąc zmuszona z konieczności do korzystania z wyników badań przeprowadzonych w laboratoriach kontrolowanych zakładów, co niejednokrotnie obniżało wartość uzyskanych wyników i ograniczało możliwości szybkiej i skutecznej interwencji.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#WładysławGałka">Przedstawiony Wysokiemu Sejmowi projekt ustawy przewiduje połączenie obu inspekcji w jeden organ kontrolny i rozszerzenie zakresu jego kompetencji, co szczególnie uwydatni się w branży mięsnej. Ujednolicenie działalności organów kontrolujących gospodarkę rolną i przemysł spożywczy jest ze wszech miar uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#WładysławGałka">Jak wykazały kontrole, spotyka się wypadki wystawiania przez magazynierów fikcyjnych kwitów dostawy zbóż czy innych nasion, przywłaszczania sobie powstałych w ten sposób nadwyżek kasowych. Ewentualny brak zboża nieuczciwi magazynierzy starają się pokryć ubytkami naturalnymi, ubytkami transportowymi i nierzetelnym ważeniem przyjmowanych płodów rolnych, najczęściej przez zawyżanie wagi opakowań bądź wilgotności zbóż.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#WładysławGałka">Przeprowadzone w skali kraju kontrole związane ze znacznym wzrostem ubytków zboża w transporcie kolejowym wykazały, że zaledwie w 13,2% badanych wagonów ze zbożem nie wystąpiły różnice wagowe. Ogółem, ubytki w normie i ponad normę wynosiły w 58 badanych jednostkach przemysłu zbożowo-młynarskiego ponad S tys. ton, co stanowi 0,39% urzędowej wagi nadania wszystkich wagonów.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#WładysławGałka">Przyczyna tego stanu rzeczy tkwi w zaniedbaniach techniczno-organizacyjnych służb GS i PZZ, w niedbałym przygotowaniu wagonów do załadunku i niedostatecznym zabezpieczeniu zbóż przed wysypem w czasie drogi. Poszczególne zakłady ograniczały się jedynie do żądania od kolei stwierdzenia protokółami kolejowymi wysokości szkód, nie analizując przyczyn ich powstania i nie dochodząc w innych postępowaniach tak znacznych ubytków.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#WładysławGałka">Coraz większa liczba rolników i hodowców korzysta przy żywieniu zwierząt z gotowych mieszanek i koncentratów paszowych, których jakość pozostawia niekiedy jeszcze wiele do życzenia.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#WładysławGałka">W związku z sygnalizowanymi masowymi upadkami kurcząt rzeźnych Delegatura Wojewódzkiej Inspekcji Zbożowej w Poznaniu przeprowadziła w 1969 r. w Wytwórni Pasz „Bacutil” w Koźminie Wielkopolskim kontrolę produkcji dodatków typu „Mikro”, opartej w głównej mierze na drogich, zagranicznych surowcach. Kontrola ujawniła, że w wymienionej wytwórni, w latach 1968 i częściowo w 1969, produkowano znaczne ilości różnych rodzajów „Mikro” zupełnie lub częściowo bez udziału witamin, z pomniejszeniem procentowego udziału poszczególnych witamin, względnie z udziałem witamin bezwartościowych.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#WładysławGałka">Pomijając już efekt tej kontroli od strony walki z przestępczością gospodarczą, dużo większe znaczenie ma tutaj działanie profilaktyczne. Przeciwdziałając bowiem podobnym praktykom, kontrola taka przyczyniła się do zmniejszenia strat w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#WładysławGałka">Poważne osiągnięcia w zakresie ujawniania i zwalczania nadużyć zanotować może, mimo zawężonego zakresu działania i ograniczonego doboru środków, również Inspekcja Mięsna. Przeprowadzone przez jej pracowników kontrole ujawniły niewłaściwe organizowanie i przeprowadzanie skupu w znacznej ilości badanych punktów.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#WładysławGałka">Coraz częściej ujawnia się w bazach zbiorczych zwierząt rzeźnych nadużycia, polegające na niewłaściwej klasyfikacji zwierząt rzeźnych, nieprawidłowym wypełnianiu dokumentacji przesyłkowej żywca, złej gospodarce paszowej, względnie przestępczym fałszowaniu dowodów przekazywania bydła do uboju. Wiele do życzenia pozostawia również sprawa przetwórstwa mięsa, jak i wyrobu wędlin. W wielu wypadkach uzyskiwanie nielegalnych nadwyżek mięsa odbywa się kosztem hodowców, gdyż rozliczenie za dostarczoną trzodę bekonową pomiędzy dostawcą a zakładem mięsnym następuje dopiero po uboju. Wykazywanie zatem niższych uzysków półtusz w wadze bitej ciepłej, stawało się źródłem nielegalnego zysku pracowników, ustalających wagę kosztem rolnika-hodowcy. Nieprawidłowości w obróbce i klasyfikacji mięsa, przygotowanego do produkcji wędlin, polegały na nadmiernej zawartości tłuszczu w tych wędlinach, produkowaniu wyrobów gotowych z surowców tańszych od określonych w recepturach, ze szkodą dla nabywców, albo w innych wypadkach — z surowców droższych ze szkodą dla zakładów produkcyjnych. Inspekcja Mięsna w kraju ujawniła w ostatnim czasie kilka spraw typu aferowego.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#WładysławGałka">Znane przykłady nadużyć w skupie, magazynowaniu, obrocie i przetwórstwie artykułów rolniczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego w pełni uzasadniają wzmocnienie organizacyjne aparatu kontrolującego tę dziedzinę, wyposażenie go w szczególne uprawnienia, które umożliwią właściwe i jeszcze skuteczniejsze niż dotychczas przeprowadzanie kontroli.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#WładysławGałka">Sprzyjać temu będzie rozszerzenie kompetencji Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych w stosunku do kompetencji Inspekcji Zbożowej i Mięsnej — w zakresie uprawnień do zarządzania przeprowadzenia inwentaryzacji, zabezpieczenia dowodów i towarów, wydawania zakazu składowania towarów w pomieszczeniach nie nadających się do tego celu, a także żądania wyjaśnień w jednostkach nadrzędnych nad kontrolowanymi.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#WładysławGałka">Powołanie do życia Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych zabezpieczy interesy rolnictwa, reprezentowane przez około 3,5 miliona gospodarstw chłopskich, rolników uczciwych — solidnych producentów i rolników konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#WładysławGałka">Na podkreślenie zasługuje przepis art. 3 ust. 2 projektu ustawy, upoważniający Radę Ministrów do rozszerzenia zakresu działania Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych na inne towary, niż wymienione w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#WładysławGałka">Niedostatecznie i nie zawsze właściwie przeprowadzony skup warzyw i owoców, nieumiejętność organizacji zagospodarowania nadwyżek owoców i warzyw w określonych rejonach, niewłaściwa dystrybucja, stosowanie bardzo zróżnicowanych cen na skup owoców i warzyw, nawet przez blisko siebie położone punkty skupu, już dziś wskazują na możliwość objęcia działalnością Inspekcji Skupu i Przetwórstwa także tej dziedziny.</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#WładysławGałka">Wiele do życzenia pozostawia również sposób przeprowadzania skupu przez spółdzielnie mleczarskie, a materiały pokontrolne NIK wykazują w sposób bezsporny, iż wiele wyrobów przemysłu mleczarskiego nie odpowiada obowiązującym standardom, pomijając już kwestię wyjątkowo zróżnicowanego zużycia ilości surowca.</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#WładysławGałka">Reasumując, należy stwierdzić, że połączenie dwóch organów kontrolnych w jeden aparat obejmujący zasięgiem działania tylko jedno województwo, przy utworzeniu odpowiednych specjalistycznych komórek organizacyjnych, pozwoli na znaczne usprawnienie pracy kontrolnej, jak również wpłynie na zwiększenie operatywności i Skuteczności działania tego organu.</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#WładysławGałka">Wysoki Sejmie! Klub Poselski Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, uznaj e, że przedstawiony projekt ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych odpowiada zarówno interesom naszej gospodarki, jak i człowieka pracy — konsumenta, a także rolnika — producenta i stanowi ważny krok naprzód w dziedzinie umocnienia gospodarczego potencjału kraju.</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#CzesławWycech">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#CzesławWycech">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych wraz z poprawkami proponowanymi przez Komisję Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o Państwowej Inspekcji Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do punktu 8 porządku dziennego: Zmiany w składzie Rady Ministrów. Zatwierdzenie uchwały Rady Państwa podjętej między II a III sesją Sejmu w sprawie zmian w składzie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#CzesławWycech">Głos zabierze Prezes Rady Ministrów Obywatel Józef Cyrankiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefCyrankiewicz">Wysoka Izbo! Przedkładając do zatwierdzenia propozycje w sprawie zmian w składzie Rządu, chciałbym krótko uzasadnić potrzebę tych zmian zarówno wnioskami wynikającymi z aktualnych zadań Rządu, jak i przede wszystkim z zadań stojących przed Rządem w perspektywie najbliższych lat.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JózefCyrankiewicz">Nie jest moim zamiarem przedstawianie obecnie Wysokiej Izbie rozwiniętej oceny przebiegu realizacji zadań rozwoju gospodarczego kraju w obecnym pięcioleciu. Byłoby także przedwczesne referowanie założeń planu gospodarczego na lata 1971–1975, który jest jeszcze, rzecz zrozumiała, w fazie opracowywania na gruncie kształtujących się założeń. Będzie ku temu okazja na sesji następnej.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JózefCyrankiewicz">Uważam natomiast za celowe zwrócić uwagę na niektóre podstawowe problemy, które wiążą się z potrzebą dalszego usprawnienia pracy Rządu i to zarówno w rozumieniu działania Rady Ministrów jako całości, jak i poszczególnych ministrów, jak też w rozumieniu pracy Prezydium Rządu jako ogniwa operatywnego sterowania realizacją zadań ustalonych w planach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#JózefCyrankiewicz">Partia nasza i jej kierownictwo, Komitet Centralny, poświęcają szczególnie wiele uwagi problemom naszego rozwoju gospodarczego. Przede wszystkim koncentrują się na zadaniach mających na celu przyspieszanie tego rozwoju i na usuwaniu występujących w naszej gospodarce niedomagań hamujących ten rozwój. Wyrazem tego są uchwały II, IV i V plenum, łącznie z uchwałami VII plenum z poprzedniej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#JózefCyrankiewicz">Sądzę, że nie ma potrzeby w tej chwili przypominać przesłanek, które legły u podstaw tych uchwał. Uważam jednak, że jest niezbędne podkreślenie, że podstawowym warunkiem dokonania zasadniczego jakościowego przełomu, zwrotu w dziedzinie wzrostu efektywności naszej gospodarki, której cele i drogi zostały wytyczone w uchwale V Zjazdu, jest także osiągnięcie istotnego postępu w metodach i efektach pracy administracji gospodarczej na wszystkich jej szczeblach, w tym także na szczeblu Rządu. Zwłaszcza dotyczy to koordynacyjnej działalności problemowej Prezydium Rządu i koordynacji międzyresortowej w dziedzinie spraw kompleksowych.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JózefCyrankiewicz">U podstaw naszego rozwoju gospodarczego w nadchodzącym 54eciu leży osiągnięcie wydatnego postępu technicznego i ekonomicznego, szczególnie zaś wybranych jego ważnych gałęzi, mających istotny wpływ na unowocześnienie naszej produkcji, co z kolei jest warunkiem rozwoju naszego handlu zagranicznego, lepszego zaspokajania potrzeb gospodarki narodowej i ludności.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#JózefCyrankiewicz">Realizując ten kierunek rozwoju naszego przemysłu, Kładąc główny nacisk me na wzrost ilościowy, ale na wzrost nowoczesności i jakości naszych wyrobów, będziemy podejmować w przyszłym 5-leciu szereg poważnych przedsięwzięć inwestycyjnych, zmierzających do opanowania nowych wyrobów i nowych technologii wytwarzania. Ich realizacja będzie wymagała nie tylko znacznego postępu w dziedzinie współdziałania nauki i techniki w mysi kierunków ustalonych na IV plenum, ale także osiągnięcia koncentracji i przyspieszenia realizacji inwestycji, osiągania projektowych zdolności i parametrów produkcyjnych, a więc spraw II plenum.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JózefCyrankiewicz">W związku z tym istnieje potrzeba, aby do zakresu działania jednego z wicepremierów, który będzie miał nadzór i opiekę nad głównymi resortami przemysłu przetwórczego, ściślej mówiąc maszynowego, ciężkiego i chemicznego, należał równocześnie nadzór nad budownictwem przemysłowym i przebiegiem inwestycji, zwłaszcza tak zwanych kompleksowych. Cechą bowiem charakterystyczną tych przedsięwzięć inwestycyjnych będzie ich kompleksowość w zakresie rozwiązywania problemów unowocześniania poszczególnych dziedzin produkcji. Będzie to wymagało sprawnej koordynacji dostaw maszyn i urządzeń zarówno z importu, jak i z produkcji krajowej oraz wydatnego skrócenia cykli i usprawnienia całego procesu realizacji inwestycji, od projektowania poczynając, na pracach budowlanych i montażowych i na uruchomieniu produkcji kończąc.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#JózefCyrankiewicz">Napięte terminy realizacji — a takie one będą — również wymagać będą nowych metod organizacji przemysłowego wykonawstwa inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#JózefCyrankiewicz">Ważnym czynnikiem rozwoju gospodarczego powinien być w coraz większym stopniu handel zagraniczny. O znaczeniu międzynarodowego podziału pracy, specjalizacji, kooperacji produkcji między krajami socjalistycznymi mówiliśmy na XXIV sesji RWPG, która odbyła się ostatnio w Warszawie. Polska jest jednym z najbardziej aktywnych zwolenników tego typu nowoczesnej, socjalistycznej integracji i w dalszym ciągu chce wnosić swój wkład do szybszego dojrzewania zarówno integracyjnych koncepcji, jak i efektywnego realizowania wspólnie ustalonych przedsięwzięć w tej dziedzinie. Te sprawy wymagają, jak i dotychczas, szczególnej opieki ze strony Prezydium Rządu, w tym Komisji Planowania. Ich wieloresortowy charakter wymaga stałej opieki i kierownictwa całością spraw związanych z RWPG przez jednego z wicepremierów.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#JózefCyrankiewicz">Również wielkim kompleksem problemów surowcowych, które mają ogromne znaczenie zarówno dla zaopatrzenia gospodarki narodowej, jak i dla opłacalnego eksportu — będzie się opiekował określony wicepremier w całokształcie przebiegu wydobycia paliw, surowców, zaopatrzenia, realizacji rocznych i wieloletnich bilansów produkcji energii elektrycznej i oszczędności paliw i energii.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#JózefCyrankiewicz">Wyrazem dążenia do rozwoju naszego handlu zagranicznego z krajami kapitalistycznymi są zarówno już podpisane, jak i przygotowywane wieloletnie umowy gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#JózefCyrankiewicz">Po to jednak, by móc coraz więcej importować, musimy oczywiście coraz więcej eksportować. Ponieważ nie zamierzamy ze względu na rosnące potrzeby zaopatrzenia rynku rozwijać eksportu rolno-spożywczego, a będzie się on raczej zmniejszał, musimy koncentrować naszą uwagę i wysiłki na rzecz rozwoju eksportu tych surowców, które posiada nasz kraj — miałem raz tutaj możność o tym mówić przed Wysoką Izbą — przede wszystkim na rozwoju eksportu wyrobów naszego przemysłu przetwórczego, w pierwszym rzędzie maszynowego. Rozwijając bazę materialną naszego eksportu, musimy równocześnie zwrócić szczególną uwagę na usprawnienie metod działania i organizację naszego handlu zagranicznego w celu zwiększenia jego efektywności i opłacalności — i to jest także ten kompleks spraw, łączący się zresztą z następnym, który będzie się znajdował pod szczególną opieką Prezydium Rządu i codzienną jednego z wicepremierów.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#JózefCyrankiewicz">Trudne także zadania stoją w najbliższym okresie przed naszym rolnictwem. Chodzi nie tylko o wyrównanie negatywnych skutków ciężkich warunków atmosferycznych ostatnich 2lat, ale także o osiągnięcie takiego wzrostu produkcji roślinnej i hodowlanej, który by umożliwiał pokrywanie wzrastających potrzeb ludności. Szczególnie chodzi tu o należycie zorganizowany wzrost produkcji mięsa. Specjalne zadania będą tu miały państwowe gospodarstwa rolne, które będą je realizować między innymi drogą prowadzenia w skali przemysłowej nowoczesnej hodowli, przede wszystkim trzody.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#JózefCyrankiewicz">Niejako przedłużeniem produkcyjnej działalności rolnictwa jest przetwórcza działalność przemysłu rolno-spożywczego. Sprawy te składają się na jeden kompleks znajdujący swoje dalsze przedłużenie w problemach zaopatrzenia rynku i w organizowaniu możliwie najbardziej uszlachetnionego eksportu pod koordynującym nadzorem jednego z wicepremierów.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#JózefCyrankiewicz">Dla sprawnego funkcjonowania gospodarki nieodzowne jest pełne wykonanie zadań planu i rytmiczna praca transportu kolejowego. Na odcinku transportu kolejowego przeżywaliśmy na przełomie lat 1969/1970 bardzo poważne trudności, a zadania planu przewozów nie zostały wykonane. Sytuacja w transporcie kolejowym nie jest jeszcze obecnie w pełni normalna, co powoduje trudności na wielu odcinkach gospodarki. Sytuacja wymaga nadal niemal codziennego nadzoru nad pracą transportu w całości ze strony Prezydium Rządu oraz codziennej koordynacji wysiłków wszystkich resortów gospodarczych w sprawach transportu. Podjęliśmy poważne wysiłki zmierzające do okazania — począwszy od 1970 roku — dodatkowej ponadplanowej pomocy inwestycyjnej i technicznej dla kolei. Będziemy ten wysiłek planowo kontynuować w przyszłym 5-leciu. Są już nakreślone odpowiednie programy w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#JózefCyrankiewicz">Sprawy transportu w całości stanowią złożony, niełatwy międzyresortowy problem, wymagający stałej uwagi Prezydium Rządu, a więc i codziennej działalności jednego z wicepremierów.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#JózefCyrankiewicz">Dążąc do coraz lepszego zaspokajania wzrastających potrzeb ludności, musimy także szybciej unowocześniać i rozwijać produkcję towarów przemysłowych zarówno w dziedzinie dóbr tzw. trwałego użytku, jak i przemysłu lekkiego. Temu celowi służyć będzie szereg przedsięwzięć inwestycyjnych w przemyśle elektronicznym i w przemyśle lekkim. Wiążą się z tym celem także poważne środki, jakie zamierzamy skierować na rozwój chemii, szczególnie w tych jej gałęziach, które pokrywają potrzeby surowcowe przemysłu lekkiego. Od osiągnięcia wydatnego i szybkiego postępu w tej dziedzinie zależy nie tylko wzrost ilościowy, ale także i jakościowy w zaopatrzeniu rynku.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#JózefCyrankiewicz">Stoi przed nami oczywiście wiele jeszcze innych problemów, które musimy rozwiązywać oraz wiele zadań, które będziemy musieli wykonać.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#JózefCyrankiewicz">Uchwały V plenum i podjęte przez Rząd decyzje wykonawcze uruchamiają system bodźców ekonomicznych, wiążących zainteresowanie materialne robotników i pracowników z efektami działalności gospodarczej w najbliższym 5-leciu. Towarzyszyć im jednak musi usprawnienie procesu sterowania naszą gospodarką, rozumianego jako całokształt metod i trybów zarządzania na wszystkich szczeblach, a także całokształt ekonomicznych instrumentów funkcjonowania naszej gospodarki. Idąc w tym kierunku, przygotowujemy reformę systemu finansowego, wprowadzamy nowy system powiązań wyników w dziedzinie handlu zagranicznego z wynikami finansowymi przedsiębiorstw i zjednoczeń przemysłowych. Wprowadzamy reformy, mające na celu stworzenie podstaw prawidłowego rachunku ekonomicznego i porównywalności z poziomem cen światowych.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#JózefCyrankiewicz">Przygotowujemy reformy stawek amortyzacyjnych w kierunku wydatnego ich skrócenia w celu stworzenia bodźców do lepszego wykorzystania parku maszynowego i warunków do szybkiego jego odnowienia oraz rozwijamy nowe formy organizacyjno-ekonomiczne w przemyśle, drogą powoływania kombinatów. Jednym słowem — podejmujemy działania zmierzające do stworzenia warunków ekonomicznych i organizacyjnych, mających na celu wzrost efektywności naszej gospodarki i pobudzenie jej w kierunkach, które stanowić będą podstawowe cele planu rozwoju gospodarczego kraju na lata 1971–1975.</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#JózefCyrankiewicz">Już chociażby z tego bardzo szkicowego i ograniczonego tylko do wybranych problemów przeglądu zadań stojących przed Rządem i całą administracją gospodarczą w najbliższym okresie wynika potrzeba wzmożenia wielostronnej pracy Rządu, zwiększenia operatywności i skuteczności jego działania. Problemy, które wyliczyłem, a nie są to wszystkie, mają w większości charakter ogólny, międzyresortowy. Niektóre z nich dotyczą wszystkich dziedzin gospodarki, inne — określonych, także międzyresortowych kompleksów spraw. A więc z jednej strony istnieje niezmienna konieczność wydatnego polepszenia pracy resortów i poszczególnych gałęzi gospodarczych — za co odpowiadają ministrowie i nikt z nich tej odpowiedzialności nie zdejmie i nikt nie może ani nie zamierza ich wyręczać w tej działalności, wymagającej dziś, na gruncie zaostrzonych wymogów ekonomicznych pogłębionego, większego, lepiej zorganizowanego wysiłku. Z drugiej strony istnieje konieczność takiego wzmocnienia działalności Prezydium Rządu, wicepremierów, ażeby na czas rozwiązywać problemy wiążące się z całą gospodarką, lub z większymi od resortowych — kompleksami spraw; aby skutecznie nadzorować, kontrolować, pomagać, koordynować — w sumie, aby efektywniej kierować.</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#JózefCyrankiewicz">W związku z tym jest propozycja wzmocnienia Prezydium Rządu przez powołanie dwóch nowych wicepremierów, a mianowicie członka Biura Politycznego, obecnie I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego w Gdańsku, tow. Stanisława Kociołka, oraz zastępcę członka Biura Politycznego, dotychczasowego ministra Rolnictwa, tow. Mieczysława Jagielskiego. Na opróżniane przez towarzysza Jagielskiego stanowisko ministra Rolnictwa — proponuje się dotychczasowego wiceministra Rolnictwa, który te zadania wykonywał w resorcie przez 10 lat, a poprzednio był pracownikiem naukowym w SGGW, ostatnio profesorem nadzwyczajnym, mianowicie towarzysza Józefa Okuniewskiego.</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#JózefCyrankiewicz">Jest propozycja odwołania ze stanowiska wicepremiera poprzedniego, długoletniego ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, towarzysza Mariana Olewińskiego, z równoczesnym, uwzględniającym jego wieloletnie doświadczenia, przejściem do pracy w zapleczu naukowym przemysłu.</u>
          <u xml:id="u-25.24" who="#JózefCyrankiewicz">Z organizowaniem pracy Prezydium Rządu łączą się też przedstawione do zatwierdzenia przez Wysoką Izbę decyzje Rady Państwa, dotyczące wnioskowanego przez Rząd powołania wicepremiera Stanisława Majewskiego na stanowisko przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz powołania poprzedniego przewodniczącego Komisji Planowania, towarzysza Józefa Kuleszy, na stanowisko wiceprezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-25.25" who="#JózefCyrankiewicz">W celu wzmożenia koordynacyjnych działań Prezydium Rządu w zakresie nauki i techniki, między innymi na styku z przemysłem, z produkcją, z wdrożeniami, a także na innych kierunkach przewiduje się udział w pracach Prezydium — przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki towarzysza Kaczmarka i zlecanie mu określonych zadań koordynacyjnych, niezależnie od kompetencji statutowych Komitetu. To tylko dla informacji.</u>
          <u xml:id="u-25.26" who="#JózefCyrankiewicz">Następną propozycją jest wniosek o zwolnienie z zajmowanego stanowiska Romana Gesinga, długoletniego i zasłużonego ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, w związku z jego przejściem na emeryturę. Pragnę przy tej okazji podziękować obywatelowi Romanowi Gesingowi za długoletnią, owocną pracę i dobrą współpracę.</u>
          <u xml:id="u-25.27" who="#JózefCyrankiewicz">To samo chcę uczynić w stosunku do dotychczasowego ministra Przemysłu Chemicznego, towarzysza Antoniego Radlińskiego, co do którego jest propozycja — załatwiana oczywiście w innym trybie — przejścia do pracy w kierownictwie naczelnych organów kontroli.</u>
          <u xml:id="u-25.28" who="#JózefCyrankiewicz">Na stanowisko ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego proponuje się obywatela Jerzego Popko, inżyniera rolnika, od 8 lat wiceministra Rolnictwa, przedtem przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku.</u>
          <u xml:id="u-25.29" who="#JózefCyrankiewicz">Na stanowisko ministra Przemysłu Chemicznego proponuje się powołanie dotychczasowego wiceministra Przemysłu Chemicznego, towarzysza Edwarda Zawadę, magistra inżyniera chemii, mającego 23 lata stażu pracy w przemyśle chemicznym, w tym 8 lat na stanowisku wiceministra.</u>
          <u xml:id="u-25.30" who="#JózefCyrankiewicz">Następnym wnioskiem jest uzgodniona z Prezydium Centralnego Komitetu SD propozycja przejścia obywatela Włodzimierza Lechowicza, któremu wyrażam podziękowanie za dotychczasową pracę — do pracy politycznej, do służby dyplomatycznej. Na jego miejsce na stanowisko przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości proponuje się powołać towarzysza Jerzego Kusiaka, dotychczasowego przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej w Poznaniu, mającego wyższe wykształcenie ekonomiczne i poważne doświadczenia organizacyjne.</u>
          <u xml:id="u-25.31" who="#JózefCyrankiewicz">I wreszcie jest propozycja uregulowania sprawy kierownictwa w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej, a mianowicie powołania na stanowisko ministra obecnego kierownika tego resortu p.o. ministra, poprzednio wiceministra w tym resorcie — doktora nauk ekonomicznych, towarzysza Zdzisława Drozda.</u>
          <u xml:id="u-25.32" who="#JózefCyrankiewicz">To są wszystkie propozycje, o których zatwierdzenie proszę Wysoką Izbę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#CzesławWycech">Czy ktoś z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w sprawie zgłoszonych przez obywatela Prezesa Rady Ministrów wniosków dotyczących zmian w składzie Rady Ministrów?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#CzesławWycech">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#CzesławWycech">Stosownie do postanowień regulaminu Sejmu — uchwały w sprawie zmian w składzie Rady Ministrów zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział więcej niż połowa ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#CzesławWycech">W związku z przedstawionymi przez obywatela Prezesa Rady Ministrów wnioskami — proponuję podjęcie następujących uchwał:</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#CzesławWycech">Proponuję, aby pierwsza uchwała brzmiała:</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji odwołuje obywatela Mariana Olewińskiego ze stanowiska Wiceprezesa Rady Ministrów”.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#CzesławWycech">Następna uchwała brzmi:</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji odwołuje obywatela Romana Gesinga ze stanowiska Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego”.</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#CzesławWycech">Projekt następnej uchwały brzmi:</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji odwołuje obywatela Mieczysława Jagielskiego ze stanowiska Ministra Rolnictwa”.</u>
          <u xml:id="u-26.20" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.21" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.22" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.23" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.24" who="#CzesławWycech">Następna z kolei uchwała miałaby następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-26.25" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji odwołuje obywatela Włodzimierza Lechowicza ze stanowiska Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości”.</u>
          <u xml:id="u-26.26" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.27" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.28" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.29" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.30" who="#CzesławWycech">Projekt następnej uchwały:</u>
          <u xml:id="u-26.31" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji odwołuje obywatela Antoniego Radlińskiego ze stanowiska Ministra Przemysłu Chemicznego”.</u>
          <u xml:id="u-26.32" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.33" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.34" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.35" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.36" who="#CzesławWycech">Następna uchwała brzmi:</u>
          <u xml:id="u-26.37" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Mieczysława Jagielskiego na stanowisko Wiceprezesa Rady Ministrów”.</u>
          <u xml:id="u-26.38" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.39" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.40" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.41" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.42" who="#CzesławWycech">Projekt następnej uchwały:</u>
          <u xml:id="u-26.43" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Stanisława Kociołka na stanowisko Wiceprezesa Rady Ministrów”.</u>
          <u xml:id="u-26.44" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem powyższej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.45" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.46" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.47" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.48" who="#CzesławWycech">Następna uchwała brzmi:</u>
          <u xml:id="u-26.49" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Zdzisława Drozda na stanowisko Ministra Gospodarki Komunalnej”.</u>
          <u xml:id="u-26.50" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.51" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.52" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.53" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.54" who="#CzesławWycech">Projekt następny uchwały:</u>
          <u xml:id="u-26.55" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Jerzego Kusiaka na stanowisko Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości”.</u>
          <u xml:id="u-26.56" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.57" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.58" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.59" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania. Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.60" who="#CzesławWycech">Następna z kolei uchwała:</u>
          <u xml:id="u-26.61" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Józefa Okuniewskiego na stanowisko Ministra Rolnictwa”.</u>
          <u xml:id="u-26.62" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.63" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.64" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.65" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.66" who="#CzesławWycech">Projekt następnej uchwały:</u>
          <u xml:id="u-26.67" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Jerzego Popko na stanowisko Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego”.</u>
          <u xml:id="u-26.68" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.69" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.70" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.71" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.72" who="#CzesławWycech">Następna uchwała brzmi:</u>
          <u xml:id="u-26.73" who="#CzesławWycech">„Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej na podstawie art. 29 ust. 1 Konstytucji powołuje obywatela Edwarda Zawadę na stanowisko Ministra Przemysłu Chemicznego”.</u>
          <u xml:id="u-26.74" who="#CzesławWycech">Kto jest za przyjęciem tej uchwały — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.75" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.76" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.77" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.78" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej odwołał obywateli: Mariana Olewińskiego ze stanowiska Wiceprezesa Rady Ministrów, Romana Gesinga ze stanowiska Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Mieczysława Jagielskiego ze stanowiska Ministra Rolnictwa, Włodzimierza Lechowicza ze stanowiska Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości oraz Antoniego Radlińskiego ze stanowiska Ministra Przemysłu Chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-26.79" who="#CzesławWycech">Jednocześnie Sejm powołał obywateli: Mieczysława Jagielskiego na stanowisko Wiceprezesa Rady Ministrów, Stanisława Kociołka na. stanowisko Wiceprezesa Rady Ministrów, Zdzisława Drozda na stanowisko Ministra Gospodarki Komunalnej, Jerzego Kusiaka na stanowisko Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości, Józefa Okuniewskiego na stanowisko Ministra Rolnictwa, Jerzego Popko na stanowisko Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Edwarda Zawadę na stanowisko Ministra Przemysłu Chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-26.80" who="#CzesławWycech">Przystępujemy obecnie do sprawy zatwierdzenia uchwały Rady Państwa, podjętej pomiędzy II a III sesją Sejmu w sprawie zmian w składzie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-26.81" who="#CzesławWycech">Rada Państwa przedstawiła Sejmowi do zatwierdzenia podjętą na wniosek Prezesa Rady Ministrów uchwałę z dnia 6 marca 1970 r. o następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-26.82" who="#CzesławWycech">„Na podstawie art. 29 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Rada Państwa na wniosek Prezesa Rady Ministrów postanawia:</u>
          <u xml:id="u-26.83" who="#CzesławWycech">1) powołać Józefa Kuleszę na stanowisko Wiceprezesa Rady Ministrów, odwołując go ze stanowiska Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów,</u>
          <u xml:id="u-26.84" who="#CzesławWycech">2) powołać Stanisława Majewskiego na stanowisko Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zachowaniem dotychczas zajmowanego stanowiska Wiceprezesa Rady Ministrów”.</u>
          <u xml:id="u-26.85" who="#CzesławWycech">Czy kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-26.86" who="#CzesławWycech">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-26.87" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.88" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów jest za zatwierdzeniem przedstawionej uchwały Rady Państwa — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-26.89" who="#CzesławWycech">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.90" who="#CzesławWycech">Kto jest przeciw? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.91" who="#CzesławWycech">Kto się wstrzymał od głosowania? Też nikt.</u>
          <u xml:id="u-26.92" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że Sejm zatwierdził uchwałę Rady Państwa z dnia 6 marca 1970 r. w sprawie zmian w składzie Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-26.93" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do punktu 9 porządku dziennego: Zmiany w składzie osobowym komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-26.94" who="#CzesławWycech">Wniosek Konwentu Seniorów w tej sprawie, zamieszczony w druku nr 45, został Obywatelom Posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-26.95" who="#CzesławWycech">Kto z Obywateli Posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-26.96" who="#CzesławWycech">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-26.97" who="#CzesławWycech">Czy są jakieś sprzeciwy?</u>
          <u xml:id="u-26.98" who="#CzesławWycech">Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-26.99" who="#CzesławWycech">Uważam, że propozycje Konwentu Seniorów co do zmian w składzie osobowym komisji sejmowych zostały przez Sejm przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-26.100" who="#CzesławWycech">Przystępujemy do punktu 10 porządku dziennego: Projekt uchwały w sprawie zamknięcia sesji.</u>
          <u xml:id="u-26.101" who="#CzesławWycech">Konwent Seniorów przedstawia Wysokiemu Sejmowi propozycję podjęcia uchwały zamieszczonej w doręczonym Obywatelom Posłom druku sejmowym nr 46 w sprawie zamknięcia trzeciej sesji Sejmu z dniem dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-26.102" who="#CzesławWycech">Czy są uwagi w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-26.103" who="#CzesławWycech">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm przyjął proponowaną uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-26.104" who="#CzesławWycech">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-26.105" who="#CzesławWycech">Stwierdzam, że Sejm powziął uchwałę w sprawie zamknięcia trzeciej sesji Sejmu z dniem dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-26.106" who="#CzesławWycech">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-26.107" who="#CzesławWycech">Na tym kończymy 8 posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-26.108" who="#CzesławWycech">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Biurze Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-26.109" who="#CzesławWycech">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-26.110" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 18 min. 25)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>