text_structure.xml 17.8 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JulianSzymański">Wpłynęły podania o urlopy zdrowotne panów senatorów: Lubomirskiego o urlop dwumiesięczny, oraz Abramowicza o urlop dwutygodniowy. Zgodnie z art. 74 regulaminu podaję to do wiadomości Wysokiej Izby celem załatwienia. Nie słyszę sprzeciwu, uważam sprawę tych urlopów za załatwioną przychylnie.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#JulianSzymański">Przystępujemy do porządku dziennego. Mamy cztery punkty na porządku dziennym. Z powodów technicznych punkt 1 stawiam na ostatniem miejscu.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#JulianSzymański">Przystępujemy do punktu 2: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o uregulowaniu niedokładności w ustaleniu kredytów w § 10 wydatków zwyczajnych części 2 a Sejm i części 2 b Senat budżetu na rok 1929/30.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#JulianSzymański">Jako sprawozdawca głos ma s. Kłuszyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DorotaKłuszyńska">Wysoka Izbo! Przy rozdzieleniu funduszów Sejmu i Senatu w ich części administracyjnej zaszła pewna pomyłka, a ustawa, którą mam zaszczyt referować, ma tę pomyłkę wyrównać Idzie o ustalenie kredytów w § 10 wydatków zwyczajnych części 2 a Sejm i części 2b Senat w sumie 31.563 zł.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#DorotaKłuszyńska">Proszę o przyjęcie ustawy w brzmieniu, uchwalonem przez Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JulianSzymański">Do głosu nikt się nie zapisał, przystępujemy do głosowania. Proszę Panów Senatorów, którzy są za wnioskiem, aby wstali. Jednomyślność, wniosek przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JulianSzymański">Przechodzimy do 3 punktu porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy w sprawie zmiany ustawy z dnia 29 Iipca 1921 r. w przedmiocie przeznaczenia terenów za cytadelą, oraz pasa ziemi wzdłuż ulicy Górnej w Warszawie pod budowę, oraz ustaw z dnia 28 Iipca 1922 r. i z dnia 22 września 1922 r., dotyczących rozszerzenia zakresu działania powołanej wyżej ustawy z dnia 29 Iipca 1921 r.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JulianSzymański">Jako sprawozdawca głos ma s. Iżycki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AleksanderIżycki">Na podstawie trzech ustaw pewna ilość gruntów skarbowych została przekazana do użytku budowlanego, w sumie około 100 ha. Obejmuje to tereny Żoliborza, ulicy Górnej i kolonji Staszica, po tamtej stronie. Otóż cała przestrzeń, te 100 ha zostały po części przeznaczone na place i ulice, na użytek rządowy i użytek gminny, w ilości około 45 ha, natomiast 55 ha zostało oddane pod zabudowę, przyczem zostało już ostatecznie sprzedanych 10 ha, wydano w wieczystą dzierżawę 16 ha, przydzielono pewnym kooperatywom 27 ha, ale jeszcze ostatecznych warunków nie określono i mniej więcej 2 ha jeszcze są wolne. Wobec tego, że kooperatywy i instytucje, które posiadały tę przestrzeń, zabudowały już około 40 ha ziemi i przy budowie zaciągnęły w Banku Gospodarstwa Krajowego dług na 53.500.000, który został spieniężony z bieżących funduszów, a Skarb Państwa chciałby tę sumę przemienić na długoterminowy kredyt, zaszła konieczność zmienienia pewnych postanowień dawnych ustaw projekt tej zmiany, złożony przez Rząd, został opracowany przez Sejm i w tej chwili mamy go rozpatrzeć. Głównie chodzi o wprowadzenie takich zmian, któreby dały większy walor listom zastawnym, wypuszczonym pod zastaw tych gruntów, gdyż w dzisiejszych warunkach, gdy tam są wieczyste dzierżawy i pewne zastrzeżenia Skarbu, postawione na pierwszem miejscu, listy zastawne nie mogłyby być na tej hipotece oparte. To też w tych warunkach ustawa ta właściwie niewiele się różni od poprzedniej, wprowadza jako pewną nowość to, że w zupełności przekazuje całą decyzję Ministrowi Skarbu, bo w ten sposób będzie to więcej sprężyste i łatwiejsze do uregulowania.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#AleksanderIżycki">Przypuszczam, że Panowie zapoznali się już z szczegółami. Co do innych punktów nie widzę potrzeby ich referowania. Zdaje mi się, że względy, które Skarb przedstawił, są zupełnie jasne, potrzeba utrwalenia warunków prawnych jest konieczna i wobec tego wnoszę o uchwalenie niniejszej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JulianSzymański">Do głosu nikt nie jest zapisany, przystępujemy do głosowania. Panów Senatorów, którzy są za wnioskiem komisji, proszę aby wstali. Stoi większość, ustawa przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JulianSzymański">Przechodzimy do 4 punktu porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Wojskowych o projekcie ustawy o poborze rekruta w 1930 r.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JulianSzymański">Jako sprawozdawca głos ma s. Rogowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JanAntoniRogowicz">Wysoka Izbo! Rząd w dniu 20 stycznia przedłożył Sejmowi ustawę o poborze rekruta na rok 1930. 14 lutego Komisja Wojskowa Sejmu rozpatrzyła ten projekt ustawy przedłożyła go Sejmowi i 18 lutego Sejm ustawę tę przyjął w brzmieniu rządowem. Ustawa ta rozpatrywana była w Komisji Wojskowej Senatu 24 lutego. Komisja Wojskowa szczegółowo ustawę rozpatrzyła i powierzyła mi zreferowanie jej na plenum z wnioskiem o przyjęcie ustawy w brzmieniu sejmowem.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JanAntoniRogowicz">Kiedy się mówi o poborze rekruta, czuję się w obowiązku zaznaczyć z tej wysokiej trybuny, że uchwalenie doroczne kontyngentu rekruta w myśl art. 5 Konstytucji jest obowiązkiem Izb ustawodawczych i do tych Izb Rząd musi się zwrócić rok rocznie z ustawą o poborze rekruta.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JanAntoniRogowicz">Wypada mi zaznaczyć, że jesteśmy w tej smutnej jeszcze konieczności, że nie możemy się rozbrajać i nie możemy kontyngentu naszego rekruta zmniejszać. Polska zarówno swoją historją, jak i całą polityką odrodzonej swej państwowości wobec całego świata zaznacza swoje tendencje wybitnie pokojowe, te tendencje realizowane są i wypowiadane nietylko przez oficjalną politykę polską na terenie międzynarodowym, lecz również głęboko tkwią w samem społeczeństwie. Polska, jako naród o wysokich ideałach humanitarnych, niewątpliwie nie szykuje sobie wojska dla jakiejś wojny zaczepnej, ale wobec silnych zbrojeń, jakich jesteśmy świadkami u naszych sąsiadów najbliższych zarówno z zachodu, jak i ze wschodu, nie możemy sobie pozwolić dziś jeszcze na materjalne rozbrojenie, musimy nadal obronność naszą utrzymywać na właściwej wysokości. Społeczeństwo polskie w szeregu uchwał parlamentu, w udziale w pracach Ligi Narodów, w międzynarodowym kongresie pokoju zaznaczyło swe pokojowe stanowisko, zaznaczyło swą tendencję do utrzymania pokoju wszechświatowego i dlatego też nie może być nigdy pomawiane o jakąś wojowniczość, czy gotowanie jakiejś zbrojnej akcji. Zaznaczam jednak, że wobec silnych tendencji zbrojeniowych naszych sąsiadów, wobec niejednokrotnie wypowiadanych pogróżek czy apetytów do naszych ziem, Polska zmuszona jest utrzymywać nadal swoją armję w dotychczasowej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JanAntoniRogowicz">Dlatego kontyngent rekruta na rok bieżący projektowany jest przez Rząd w rozmiarach kontyngentu zeszłorocznego, jak to z budżetu Ministerstwa Spraw Wojskowych widzimy.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JanAntoniRogowicz">Wnoszę w imieniu komisji o przyjęcie ustawy w brzmieniu sejmowem bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JulianSzymański">Do głosu nikt się nie zapisał, przystępujemy do głosowania. Proszę Panów Senatorów, którzy są za wnioskiem komisji, aby wstali. Stoi większość, wniosek przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JulianSzymański">Przystępujemy do 1 punktu porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy o wypłacie części zaległego dodatku mieszkaniowego za r. 1928 funkcjonarjuszom państwowym, sędziom, prokuratorom, osobom wojskowym oraz emerytom, wdowom i sierotom.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JulianSzymański">Głos ma sprawozdawca s. Boguszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StefanBoguszewski">Wysoki Senacie! Mam do zreferowania ustawę o wypłacie części zaległego dodatku mieszkaniowego za rok 1928 funkcjonarjuszom państwowym, sędziom, prokuratom, osobom wojskowym oraz emerytom. wdowom i sierotom.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#StefanBoguszewski">Ustawa cała jest bardzo niedługa, opiera się właściwie na analogji z roku 1927, kiedy był wypłacony analogiczny dodatek mieszkaniowy. Ma on stanowić trzecią część różnicy między kwotą dodatku na mieszkanie, wypłaconego, względnie przypadającego do wypłaty w myśl obowiązujących przepisów prawnych, w czasie od 1 stycznia do 31 grudnia 1928 r., a kwotą, która przypadałaby do wypłaty w tym czasokresie, gdyby wzrost dodatku na mieszkanie nie został wstrzymany z dniem 31 grudnia 1925 r. na podstawie art. 1 ustawy z dnia 22 grudnia 1925 r. o środkach zapewnienia równowagi budżetowej. Przyznany jest ten dodatek wszystkim pracownikom państwowym, zarówno etatowym jak i nieetatowym, emerytom, wojskowym, sędziom, prokuratorom i t. d. Nie dostają dodatku tylko ci urzędnicy kontraktowi, ryczałtowi, którzy mają ryczałt powyżej 800 zł.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#StefanBoguszewski">Termin, w którym ma być dokonana wypłata, jest 1 marca 1930 r.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#StefanBoguszewski">Wnoszę o przyjęcie tej ustawy bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JulianSzymański">Głos ma s. Lempke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#LeonLempke">Wysoki Senacie! Sejm zatwierdził ustawę o wypłaceniu części zaległego dodatku mieszkaniowego dla funkcjonarjuszów państwowych za rok 1928. A więc po tych wielkich zapowiedziach, jakie były głoszone przez niektóre kluby sejmowe, pracownicy państwowi doczekali się jedynie ustawy, przez Rząd zaproponowanej. Sejm ustawę tę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#LeonLempke">Wydatek z tego powodu będzie stanowił dla Skarbu Państwa około 30 kilku miljonów. Rzecz oczywista, że jest to dość duża kwota. Dlatego też należy ubolewać, że suma ta nie da pożądanego efektu, albowiem jeśli chodzi o zaspokojenie tej niewątpliwej nędzy pracowników państwowych, to z tabeli, którą Rząd rozesłał już po wszystkich ministerstwach, wynika, że grupy wyższe pracowników państwowych otrzymają w jednej części około 200 zł, natomiast pracownicy samotni od VIII — XVI grupy otrzymają zaledwie do 20 zł. Z tego więc skutek, że szerokie masy pracowników państwowych nie otrzymają tego, czego się spodziewają. Z uwagi na to, że zapowiedziany jest termin wypłaty 1 marca, że zatem niema już możności zgłaszania daleko idących poprawek, z tego więc powodu musimy ustawę przyjąć w brzmieniu sejmowem.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#LeonLempke">Ponieważ jednak ustawa ta nie przewiduje wypłaty dodatku dla pracowników państwowych, którzy korzystają z lokali służbowych bezpłatnych, a jednakowoż, jeśli mamy traktować dodatek ten jako zasiłek, to byłoby wielką niesprawiedliwością, gdyby ci pracownicy nie korzystali również z dobrodziejstw tej ustawy. Dlatego też pozwalam sobie zgłosić następującą rezolucję, sądząc, że Wysoki Senat wniosek ten przyjmie. Rezolucja brzmi jak następuje: „Senat wzywa Rząd, aby przy wypłacie części zaległego dodatku mieszkaniowego za rok 1928 funkcjonarjuszom państwowym, sędziom, prokuratorom, osobom wojskowym, oraz emerytom, wdowom i sierotom zarządził również wypłatę i tym pracownikom państwowym, którzy korzystają, względnie korzystali z mieszkań służbowych, a to uwzględniając § 3 tej ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#LeonLempke">Upraszam Wysoki Senat o przyjęcie tej rezolucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JulianSzymański">Do głosu nikt się nie zapisał. Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem komisji. Proszę Senatorów, którzy są za nim, aby wstali. Stoi większość, wniosek przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JulianSzymański">Następnie jest rezolucja. Proszę p. Sekretarza o jej odczytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#komentarz">(czyta:)</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#AleksanderIżycki">„Senat wzywa Rząd, aby przy wypłacie części zaległego dodatku mieszkaniowego za rok 1928 funkcjonarjuszom państwowym, sędziom, prokuratorom, osobom wojskowym, oraz emerytom, wdowom i sierotom zarządził również wypłatę i tym pracownikom państwowym, którzy korzystają względnie korzystali z mieszkań służbowych, a to uwzględniając § 3 tej ustawy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JulianSzymański">Przystępujemy do głosowania. Proszę Senatorów, którzy są za tą rezolucją, ażeby wstali. Stoi większość, rezolucja przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JulianSzymański">Proszę p. Sekretarza o odczytanie interpelacyj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#komentarz">(czyta:)</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja s. Thulliego i kol. do p. Prezesa Rady Ministrów w sprawie prześladowania religijnego w Rosji.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatorów z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie rozpędzania bez żadnej podstawy urządzanych zabaw przez wydział tow. „Proświty”, przez wójta Besaraba w Jarosławicach, pow. zborowskiego, oraz w sprawie nieprzyjęcia do starostwa zborowskiego wniesionego zażalenia z powodu, że zażalenie napisane było w języku ukraińskim.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatorów z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie języka wykładowego w szkole powszechnej w gminie Kudynowce, pow. Zborów.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatorów z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie bezprawnego nałożenia przez wydziały powiatowe specjalnej opłaty drogowej grecko-katolickim proboszczom województw stanisławowskiego, tarnopolskiego, lwowskiego i krakowskiego za lata 1927, 1928, 1929.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatorów z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie przeszkód ze strony władz administracyjnych i organów policji odnośnie do działalności krajowego towarzystwa gospodarczego Silskij Hospodar we Lwowie i jego filji po miastach i miasteczkach oraz jego kółek gospodarczych po wsiach w południowo-wschodnich województwach i na wschodnich kresach.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatorów Klubu Narodowego do p. Ministra Sprawiedliwości w sprawie bezprawnej konfiskaty przez p. Prokuratora S. O. w Toruniu wbrew art. 31, 37 Konstytucji Słowa Pomorskiego z powodu zamieszczenia w niem w dniu 12 b. m. dosłownego brzmienia przemówienia senatora dr. P. Ossowskiego na posiedzeniu Komisji Senackiej Skarbowo-Budżetowej w dniu 11 b. m.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatora Thulliego i kol. z Klubu Chrz. Demokracji do p. Prezesa Rady Ministrów w sprawie ustawy o prawie małżeńskiem.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#AleksanderIżycki">Interpelacja senatorów z Klubu Ukraińskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie bezpodstawnego, a zanadto surowego ukarania 24 chłopców gm. Hrehorów, pow. Buczacz, przez starostwo w Buczaczu.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#AleksanderIżycki">Interpelacje te odeślę p. Prezesowi Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#komentarz">(S. Koerner: Panie Marszałku proszę o głos w sprawie formalnej)</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#AleksanderIżycki">W sprawie formalnej udzielam głosu s. Koernerowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MozesKoerner">Chciałbym zabrać głos w sprawie formalnej co do interpelacji, złożonej w sprawie prześladowań religijnych w Rosji sowieckiej. Wnoszę, żeby w interpelacji tej skreślić słowa: „w szczególności chrześcijańskiej” i wtedy klub mój chętnie przyłączy się do tej interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JulianSzymański">W sprawie tej zechce s. Koerner porozumieć się z interpelantem s. Thullie.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(S. Koerner: Ja wnoszę to formalnie i myślę, że może kluby się zgodzą.)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Głos: Napisać tak: zarówno chrześcijańskiej, jak i niechrześcijańskiej.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JulianSzymański">Następnie posiedzenie odbędzie się dnia 6 marca w czwartek o godz. 10 rano.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JulianSzymański">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 17 min. 45.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>