text_structure.xml
48.7 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Witam państwa. Dzisiaj w porządku dziennym mamy 4 projekty uchwał – bardzo zbieżnych tematycznie. Wszystkie dotyczą (mniej lub bardziej szczegółowo) 90. rocznicy wydarzeń na Górnym Śląsku – plebiscytu, powstania śląskiego, pamięci Wojciecha Korfantego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Za chwilę oddam głos wnioskodawcom. Myślę, że jest dość ważny punkt porządku posiedzenia plenarnego Sejmu, dlatego bardzo proszę wnioskodawców o zwięzłe przedstawianie projektów. Wszyscy mamy przed sobą teksty i nie ma specjalnego powodu, by się nad tym jakoś tutaj rozwodzić.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Zgodnie z porządkiem pierwszy zabierze głos pan poseł Marek Wójcik. Jest to uchwała w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy plebiscytu na Górnym Śląsku.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarekWójcik">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, rzeczywiście grupa posłów przygotowała taki projekt uchwały i nie ukrywam, że liczyliśmy na to, iż przez Prezydium Sejmu zostanie zarekomendowane przyjęcie tego projektu przez aklamację, by Sejm przez aklamację mógł podjąć tę uchwałę w pobliżu 90. rocznicy plebiscytu na Górnym Śląsku, czyli w pobliżu dnia 20 marca. Niestety, tak się nie stało.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarekWójcik">Aby upamiętnić te wydarzenia oraz późniejsze, czyli wybuch III powstania śląskiego, przygotowaliśmy kolejny projekt uchwały. W związku z tym chciałbym wycofać projekt zawarty w druku nr 4000, czyli projekt uchwały w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy plebiscytu na Górnym Śląsku. Uważam, że treść projektu z druku nr 4113 z jednej strony zawiera w sobie upamiętnienie rocznicy III powstania śląskiego, a z drugiej strony treść uchwały i uzasadnienie odwołuje się także do innych wydarzeń z 1921 roku, do plebiscytu. W związku z tym wnoszę, by przyjąć projekt uchwały zawarty w druku nr 4113.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Drugi projekt to uchwała w sprawie 90. rocznicy III powstania śląskiego. Uzasadnia pan poseł Grzegorz Tobiszowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, panie i panowie posłowie. Uchwała, którą mam okazję przybliżyć państwu, była pierwotna. Chodziło nam o to, byśmy mogli przez aklamację i zgodę (bo to jest bardzo istotne) przyjąć uświetnienie przede wszystkim III powstania śląskiego, zwycięskiego powstania śląskiego, które było odpowiedzią na wydarzenia związane z plebiscytem i zarazem miało bezpośredni wpływ na późniejszą decyzję powstania autonomicznego województwa śląskiego, a więc spowodowania, że coś, co było coraz bardziej niemożliwe, czyli powrót Górnego Śląska do Macierzy, stało się faktem zaakceptowanym przez polski rząd i społeczność Górnego Śląska. Powstało województwo śląskie w granicach Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">W tej uchwale chcieliśmy również podkreślić wydarzenie związane z III powstaniem śląskim, a także rolę woj. śląskiego i gospodarki, która była istotna w okresie międzywojennym. Stąd taka, a nie inna treść uchwały, którą przedkładamy państwu.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Byłoby bardzo cenne i mówię to jako poseł, który jest Ślązakiem i pochodzi z woj. śląskiego, gdybyśmy, chcąc oddać hołd, wypracowali takie stanowisko, które byłoby stanowiskiem całego parlamentu, a więc byłoby przyjęte przez aklamację. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Trzeci projekt – bardzo proszę, pan poseł Stanisław Rakoczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławRakoczy">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Projekt, który mam zaszczyt prezentować w imieniu wnioskodawców, w żaden sposób nie koliduje z wcześniejszymi projektami. Uważamy, że 90. rocznica III powstania śląskiego oraz wcześniej odbytego plebiscytu jest najlepszą okazją, by przypomnieć postać przywódcy, dyktatora, najbardziej wyrazistą w tym okresie postać Śląska. Taką postacią był Wojciech Korfanty. Ten projekt uchwały poświęcony jest przypomnieniu jego pamięci i oddaniu mu czci. Myślę, że to tyle, reszta jest w treści uchwały i w uzasadnieniu.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławRakoczy">Myślę, że przyjęcie obu uchwał – jednej, czczącej całe powstanie i drugiej, upamiętniającej postać jego wybitnego przywódcy – nie pozostaje z sobą w żadnej sprzeczności.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo, panie pośle. O druku nr 4113 wspomniał już pan poseł Marek Wójcik. Mówił, że w jakimś sensie zastępuje on druk nr 4000. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarekWójcik">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. W moim przekonaniu ten projekt uchwały przygotowany przez grupę posłów ma charakter uroczysty, podniosły, oddaje cześć bohaterom tamtych wydarzeń, upamiętnia ważne wydarzenia w historii Śląska. Takim wydarzeniem było III powstanie. Wspomina również o plebiscycie, którego 90. rocznicę obchodzimy w tym roku. Proszę, by Komisja uchwaliła ten projekt uchwały.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Panie i panowie posłowie, proponuję, by zgodnie z art. 40 ust. 4 regulaminu rozpatrywać te projekty (w tej chwili trzy, bo przedstawiciel wnioskodawców wycofał projekt o plebiscycie) łącznie. Przepis regulaminowy brzmi: „w przypadku skierowanych do komisji projektów połączonych tematycznie i rozpatrywanych w tym samym postępowaniu komisja może podjąć uchwałę o ich wspólnym rozpatrzeniu. Komisja sporządza wspólne sprawozdanie o tych projektach”.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Moja propozycja jest taka, by skorzystać z tego przepisu, ponieważ na pewno nie będziemy podejmowali 3 uchwał tak zbliżonych tematycznie. Pozostaje więc taka droga postępowania. Czy jest jakiś głos przeciwny? Bardzo proszę – pan poseł Rakoczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławRakoczy">Pani przewodnicząca, nie wiem, czy jest to głos przeciwny, ale wydaje mi się, że projekt uchwały dotyczący pamięci Wojciecha Korfantego trochę różni się od dwóch uchwał mówiących o uczczeniu powstania jako wydarzenia. Nie wiem, pozostawiam to do uznania pani przewodniczącej i Komisji, ale tak mi się wydaje.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Pawłowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełSylwesterPawłowski">Dziękuję, pani przewodnicząca. W odróżnieniu od posła Rakoczego uważam, że zwornikiem dla projektów uchwał jest 90. rocznica wybuchu III powstania śląskiego. Żadna z tych nie wiąże się bezpośrednio z biografią Wojciecha Korfantego, zatem nie będzie ujmą dla przywódcy powstania, dla naszego parlamentarzysty z okresu międzywojennego, jeśli w treści uchwały znajdzie się akapit poświęcony jego postaci jako wiodącej, natomiast nie widzę powodu, dla którego mielibyśmy podejmować uchwałę odnoszącą się do samego Wojciecha Korfantego. Popieram więc propozycję pani przewodniczącej Iwony Śledzińskiej-Katarasińskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Komisja musi podjąć uchwałę o wspólnym rozpatrywaniu, więc poddam pod głosowanie mój wniosek regulaminowy.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem takiego postępowania, iż wspólnie rozpatrujemy 3 projekty i potem mamy wspólne sprawozdanie? (12)</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto jest przeciw? (1)</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto się wstrzymał? (5)</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję, zatem stosujemy art. 40 ust. 4 regulaminu.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Mając przed oczyma te 3 projekty przechodzimy do ich rozpatrzenia. Bardzo proszę – pani poseł Kidawa-Błońska.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo trudno jest rozpatrywać te trzy projekty równocześnie. Powinniśmy wybrać projekt bazowy, do którego będziemy wprowadzać zmiany czy wyjmować poszczególne zdania, bo trudno pracować na 3 dokumentach jednocześnie. Chciałabym zaproponować druk nr 4113, bo ten druk jest najkrótszy, dający największą szansę wprowadzania zmian.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Bardzo proszę – pan poseł Kutz.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Pani przewodnicząca, na wstępie chciałbym się poskarżyć, bo do mnie w ogóle nie dotarły te wszystkie dokumenty i nie wiem, dlaczego. Nie było ich nawet w skrytce itd. Przyszedłem tutaj zupełnie „żywo”, żeby to prześledzić, ale słyszałem, że coś się dzieje, że prawdopodobnie zanosi się na to, że będą 4 wersje plebiscytu, powstań itd. Słowem – wyraził się tu melanż, który jest w głowach poszczególnych partii, orientacji.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Jako człowiek, który się zna na tych sprawach, chciałbym zwrócić uwagę na znamienny fakt, że druk nr 4000 i nr 4113 to autorstwo PO. Tak? Z tych dwóch wersji widać, jaki nastąpił postęp w myśleniu. Chciałbym tylko powiedzieć, że nie podpisałem tej inicjatywy, jaka powstała, ponieważ jeżył mi się włos na to, co oni powypisywali w projekcie tego wniosku. Widać to jeszcze w druku nr 4000.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PosełKazimierzKutzniez">Chcę powiedzieć, że sprawy związane z Korfantym, z plebiscytem i z III powstaniem są o wiele bardziej skomplikowane niż sobie wszyscy wyobrażają. W związku z tym dla dobra sprawy nie należy wchodzić w to zbyt głęboko, bo będziemy grzęznąć w mieliźnie oszustw, kłamstw i politycznych krętactw.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PosełKazimierzKutzniez">Na wstępie powiem, że ta skorygowana przez PO uchwała z druku nr 4113 jest dla mnie najstosowniejsza, bo jest najogólniejsza i nie wchodzi w szczegóły.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PosełKazimierzKutzniez">Chcę państwu powiedzieć, jak to było skomplikowane. Przede wszystkim było wiadomo, że Piłsudski w ogóle nie chciał mieć drugiego frontu na zachodzie i robił wszystko, by do powstań nie doszło, a nawet powiem więcej – on w ogóle nie chciał Śląska. Chciał mieć spokój…</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełElżbietaKruk">Pani przewodnicząca, proszę, byśmy trzymali się tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Proszę państwa, z reguły raczej mnie prosicie, bym nie ograniczała wypowiedzi. Sądzę, że na razie ani temat, ani ton, ani czas trwania wypowiedzi pana posła Kutza nie upoważnia mnie do jakiejkolwiek ingerencji, więc bardzo proszę pozwolić koledze skończyć zdanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełElżbietaKruk">Z przyjemnością przypomnę to pani przewodniczącej.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Bardzo wyraźnie powiedziałam o trzech cechach. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Jak pani mówi, to ja pani nie przerywam. Chcę tylko powiedzieć, że rzecz była taka. Gdy to wszystko się rozstrzygało, doszło do dwóch znamiennych wydarzeń, o których mało się wie. Przede wszystkim po II powstaniu oficer sztabu Grupy Południe – Michał Grażyński – usiłował dokonać puczu i zepchnąć Korfantego, który wtedy był już dyktatorem powstań śląskich. Ten pucz został unicestwiony, a on siedział w więzieniu i czekał na sąd. Do sądu by doszło, gdyby nie wybuchło III powstanie. Korfanty wiedział, że powstanie na pewno wybuchnie, a polska racja stanu zmierzała do tego, by do tego nie doszło.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Mało się wie, że w Międzynarodowej Komisji Pokojowej działała polska delegacja pod przewodnictwem Romana Dmowskiego. Tam gdzie na wszystkich pograniczach dochodziło do zbrojnych konfliktów społecznych, ona podejmowała uchwałę o plebiscycie. Tak stało się na Śląsku i nie jest to żaden specjalny sukces – wręcz przeciwnie. Wtedy stała się rzecz dziwna, którą ja kojarzę z puczem, bo to się działo w tym samym czasie. Polska delegacja zaproponowała, aby w plebiscycie mogli uczestniczyć wszyscy, którzy urodzili się na Śląsku. To była polska inicjatywa. Międzynarodowa Komisja przyjęła ten wniosek i w związku z tym zjechało się 200 tysięcy Niemców, bo przecież Niemcy rządzili 180 lat. Mówiąc trywialnie – dzięki temu „przerżnęliśmy” ten plebiscyt. Nie mieli o tym pojęcia Ślązacy – 40 tysięcy młodych ludzi, którzy przyszli z wojny. Myśleli, że jest to intryga niemiecka i z wściekłości doszło do powstania. Taka jest prawda. Jest ona bardzo dramatyczna. To potem też tłumaczy to, że Korfanty stał się osobistym wielkim wrogiem politycznym Piłsudskiego i skończył tak, jak skończył. Był więźniem politycznym, uciekinierem i ledwo po wyjściu z więzienia umarł. Taka była ocena tego człowieka, który w gruncie rzeczy swoją wielką pracą doprowadził Śląsk do Polski. Te sprawy są mało znane, właściwie są nieruszane przez polskich polityków, bo w gruncie rzeczy to bardzo nieładnie wygląda, ale ci, co chcą wiedzieć, to mogą się o tym dowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełKazimierzKutzniez">Pani przewodnicząca, dlatego jestem za drukiem nr 4113, bo jest on najbardziej uniwersalny i nie wchodzi w szczegóły. Mówi o obiektywnej prawdzie. Niezależnie od tego, jak tam było, Śląsk po sześciu wiekach wrócił do Polski. Wrócił, by potem natychmiast go polonizować. Gdy dojdziemy do szczegółowych kwestii, to będę miał jedną małą uwagę do tej uchwały.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełKazimierzKutzniez">Wzywam kolegów posłów do takiej postawy, dlatego że ona nikomu nie zaszkodzi i nie będzie podważała uchwały na skutek swojego obiektywizmu i bardzo szlachetnego poziomu ogólności. Człowiek, który to napisał, myśli dobrze i myśli w kategoriach współczesnego polityka w naszych trudnych czasach.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PosełKazimierzKutzniez">Dziękuję bardzo, panie pośle. Odnosząc się do pana pierwszych uwag powiem, że nie mogę odpowiadać za brak materiałów. Nie wiem, co się stało, dlaczego i jaka to była droga.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#PosełKazimierzKutzniez">Na razie jesteśmy na takim etapie, że jest wniosek pani poseł Kidawy-Błońskiej, która proponowała projekt z druku nr 4113 jako projekt wiodący, co nie znaczy, że on musi pozostać tylko w takiej postaci. Zgłaszał się jeszcze pan poseł Tobiszowski i pani poseł Kruk. Potem chciałabym móc przystąpić do pracy. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Proszę potraktować ten głos jako głos w dyskusji, by wypracować wspólne stanowisko, o którym wspomniałem na wstępie.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Prawie w całej rozciągłości zgadzając się z wypowiedzią pana posła Kutza, chcę zwrócić uwagę na jedną rzecz. Powinniśmy rozstrzygnąć pewne bardzo istotne kwestie merytoryczne. Chociaż coś jest krótkie, to w swej krótkości może być treściowo wartością. Jeśli w parlamencie wszyscy chcemy oddać hołd, to w moim odczuciu i odczuciu mojego klubu w uchwale muszą się znaleźć pewne kwestie, które są nierozerwalne z wydarzeniami związanymi ze Śląskiem, Górnym Śląskiem i z III powstaniem. Chcę zwrócić uwagę na to, że w jednej z uchwał mówimy o tym, o czym wspomniał pan poseł Kutz, tzn. o tym, że po 600 latach ta ziemia powróciła do Rzeczypospolitej. Następnie wskazujemy to, o czym wspomniał pan Rakoczy. Mówimy o roli Wojciecha Korfantego – pozadyskusyjnej, bardzo istotnej roli w tym całym przedsięwzięciu. Wspominamy również o plebiscycie i tu jest bardzo istotna różnica z uchwałą, która ma być uchwałą wiodącą i na to chcę zwrócić uwagę. Proszę zauważyć, że w uchwale, która ma być wiodąca, plebiscyt jest postawiony na równi, bo jest słowo „oraz”: „oraz w trakcie przeprowadzonego (…) plebiscytu”. W pełni zgadzam się z wypowiedzią pana posła co do oceny plebiscytu i następnych wydarzeń. Wydarzenia III powstania były odpowiedzią na plebiscyt, a nie równoległym działaniem. Musimy to bardzo mocno odróżnić, bo my damy pewien sygnał mieszkańcom Śląska. Przez oddanie hołdu tym wydarzeniom damy pewien sygnał również tym, którzy nie znają tych szczegółowych wydarzeń na Śląsku, a wiemy, że ta historia jest bardzo trudna i złożona. Zwracam na to uwagę, by jednak zastanowić się nad tym, czy plebiscyt chcemy postawić na równi z III Powstaniem Śląskim, bo tak jest w uchwale wiodącej.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Chcę zwrócić uwagę na to, że jednak my to trochę odnosimy do współczesności, bo dzisiaj mamy Śląsk w woj. opolskim i w woj. śląskim i nie da się tego nie zauważyć. Stąd w naszej uchwale zwróciliśmy uwagę na tę kwestię, by nie pomijać tych ziem, które dzisiaj nie są w woj. śląskim.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Podzielam pogląd, że musi być uchwała treściwa. To nie ma być rozbudowany literacki wytwór, ale podkreślam, że chciałbym, byśmy tą uchwałą jako cały parlament przez aklamację umieli ująć najważniejsze wydarzenia, które były z tym związane: 600 lat, zryw, Korfanty i trochę nawiązanie do współczesności. Taka jest moja sugestia w momencie, gdy będziemy rozstrzygać, która uchwała ma przejść. Myślę, że byłoby dobrze, gdybyśmy tego nie identyfikowali, tzn. że ta jest PO, a ta PiS. Zastanówmy się nad treścią, nad tym, co chcemy przekazać w tej uchwale. Skorelujmy się również z tym, co stało się w Senacie. Nie wiem, czy państwo wiedzą, że inicjatywa, którą mam okazję referować z ramienia klubu PiS, była pomyślana równolegle, tzn. by Sejm i Senat w tym samym momencie oddali hołd wszystkim, którzy brali udział w tych wielkich wydarzeniach, dzisiejszym mieszkańcom Śląska – potomkom powstańców, których przecież już nie ma aż tylu.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PosełGrzegorzTobiszowski">Myślę, że byłoby dobrze, gdyby te uchwały w jakiś sposób były ze sobą skorelowane, by aż tak mocno nie odbiegały w treści. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Panie pośle, ja tylko chcę powiedzieć, że przyjęcie bazowej uchwały nie oznacza, że ma być przyjęta w takiej postaci, jaka jest, bo wtedy nie mówilibyśmy o uchwale bazowej, tylko o tym, że odrzuciliśmy pozostałe.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przypominam, że zgodnie z wynikiem głosowania rozpatrujemy łącznie trzy projekty. Jeśli chodzi o 600-letnie rozdzielenie, to akurat to jest w uchwale bazowej. Nie chcę się wypowiadać co do kwestii plebiscytu, a kwestia Korfantego w każdej chwili jest do włączenia, bo to jest oczywiste. Jest jeszcze głos pani poseł i do pracy, proszę państwa. Ja też bym chciała, by to było przyjęte przez aklamację.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełElżbietaKruk">Jest oczywiste, że musimy przyjąć tekst bazowy. Składam wniosek, by bazowym tekstem był tekst z druku nr 3968. Jako uzasadnienie przywołam to, co przed chwilą powiedział poseł Tobiszowski. Jeśli nawet niektórym ta uchwała może wydawać się za długa, to uważam, że daje możliwość do pracy i jednocześnie nie widzę w niej nic takiego, o czym mówił pan poseł Kutz, co byłoby nieobiektywną prawdą historyczną. Składam taki wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Są dwa przeciwstawne wnioski, więc chciałabym, byśmy to rozstrzygnęli. Jest wniosek pani poseł Kidawy-Błońskiej i wniosek pani poseł Elżbiety Kruk.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem jako tekstu bazowego druk nr 4113? To był pierwszy wniosek? (14)</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto jest przeciw? (1)</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto się wstrzymał? (5)</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Proszę państwa, w takim razie pozostajemy przy druku nr 4113. Pan poseł Wójcik chciał coś powiedzieć jako przedstawiciel wnioskodawców, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak. Wspólnie z panem posłem Rakoczym doszliśmy do pewnego porozumienia i chcielibyśmy rekomendować Komisji pewne rozwiązanie. Z projektu z druku nr 4100 chcielibyśmy wyjąć fragment, który dotyczy Wojciecha Korfantego. To jest środkowy akapit o następującej treści: „Jednym z najwybitniejszych orędowników polskości Śląska był Wojciech Korfanty, wybitny polityk i mąż stanu, organizator i przywódca III Powstania Śląskiego, Komisarz Plebiscytowy, Poseł na Sejm RP i na Sejm Śląski. Jeszcze jako Poseł do Reichstagu, członek Koła Polskiego występował przeciwko polityce germanizacyjnej rządu niemieckiego oraz dyskryminacji i niesprawiedliwości, jaka dotykała polską ludność na Górnym Śląsku”. Ten fragment chcielibyśmy przenieść do druku nr 4113. Nie wiem, czy mam taką formalną możliwość. Jeśli nie, to poproszę kogoś z członków Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przejmie to ktoś z członków Komisji. Bardzo proszę – pan poseł Kutz.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Czy mógłbym zabrać głos w sprawie tej propozycji?</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">W związku z tym, co już powiedziałem, szczerze bym odmawiał kolegom, by tego nie robić. Włączając w to pozytywny portret, pochwałę Korfantego jednocześnie otwieramy przestrzeń na całą jego tragedię. To jest ofiara sanacji i w związku z tym nie można mówić półprawdy. Lepiej to zostawić. Cały czas jestem za tym, by zachować w czystej formie te bardzo obiektywne wasze sformułowania, bo one nie otwierają różnej wielkości tzw. puszeczek Pandory. Moim zdaniem, to byłoby jednostronne kłamstwo. Nie można w uchwale Sejmu przyjmować takiej niejednoznacznej postawy. Czy będzie można wnosić poprawki do tamtego tekstu?</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Ciągle jeszcze nie jesteśmy przy poszczególnych akapitach. Zgodnie z tym, co mówił pan poseł Tobiszowski, chciałabym ustalić, co chcemy uzyskać w tej uchwale.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Pani przewodnicząca, zwracam uwagę, że są one również zupełnie niespójne językowo. Ta uchwała PiS też mi się swoiście podoba, ale powiedziałbym, że ma język anegdotyczny, który w ogóle nie mieści się w języku uchwały PO.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Jako nie Ślązaczka z trudem mogę mówić o powstaniach śląskich bez Korfantego. Nie wiem, być może jestem jakaś niedouczona, przyznaję się do tego, ale wydaje mi się, że to nazwisko powinno paść w tej uchwale. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#SenatorBronisławKorfanty">Dziękuję, pani przewodnicząca. Bronisław Korfanty. Chciałbym państwa poinformować, że na poprzednim posiedzeniu Senatu została przyjęta uchwała w sprawie 90. rocznicy III powstania w nieco innej formie niż ta z druku nr 3968. Jak wspomniał pan poseł Tobiszowski, dwie takie same uchwały były złożone do Sejmu i Senatu. Myślę, że ta uchwała zawiera wszystko, co jest w dwóch poprzednich oraz w tej o Wojciechu Korfantym. Jest tu o 600 latach oddzielenia od Polski, jest także o Korfantym itd. Ona konsumuje wszystkie poprzednie uchwały.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#SenatorBronisławKorfanty">Chciałbym polemizować z panem posłem Kutzem. Był tylko jeden akapit, jedno zdanie o Wojciechu Korfantym i nie wzbudziło to u senatorów żadnych uwag. Nikt z senatorów nie miał żadnych uwag, jeśli chodzi o wzmiankę o Wojciechu Korfantym. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo, panie senatorze. Bardzo proszę – pan poseł Pawłowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełSylwesterPawłowski">Dziękuję bardzo. Podzielając punkt widzenia pana posła Kutza jednak uważam, że historię tworzą ludzie, a nie tylko opis wydarzeń. W związku z tym chciałbym zaproponować Komisji, by w trzecim akapicie znalazło się wtrącenie zawierające nazwisko Wojciecha Korfantego: „W 90. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża najwyższe uznanie oraz oddaje cześć wszystkim Polakom, z Wojciechem Korfantym na czele, których determinacja i umiłowanie Ojczyzny doprowadziły do włączenia, po ponad 600-letnim rozdzieleniu, części ziem Górnego Śląska do Rzeczypospolitej”. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Bardzo proszę – pan poseł Kutz. Czy do tego fragmentu?</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Skoro już jesteśmy przy Korfantym i widzę, że jest silna tendencja do tego, to ja zgłaszam swoją poprawkę, która jest podobna do propozycji mojego przedmówcy, tylko jest inaczej umieszczona.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Proponowałbym napisać: „W nocy z 2 na 3 maja (…) Powstańcy Śląscy pod przewodnictwem Wojciecha Korfantego po raz trzeci chwycili za broń”. Tak?</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PosełKazimierzKutzniez">I to się zgadza z moją wiedzą historyczną.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Czy mogę zgłosić następną poprawkę – bardzo ważną?</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Chwileczkę. Proszę państwa, w ten sposób przeszliśmy do pierwszego akapitu, bo poprawkę pana posła Kutza można uznać za ingerencję w pierwszy akapit. Biuro Legislacyjne ma jakąś uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Pani przewodnicząca, rozumiem, że tytuł uchwały przyjmiemy dopiero po uzgodnieniu jej treści.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak. Bardzo proszę – pan poseł Rakoczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełStanisławRakoczy">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, mam pewną wątpliwość, bo w tej chwili przeszliście już państwo do zgłaszania poprawek do poszczególnych akapitów, natomiast ja uzgodniłem z wnioskodawcą bazowej uchwały – posłem Wójcikiem – włączenie drugiego akapitu z naszego projektu uchwały. Przypomnę, że zdecydowaliśmy o łącznym rozpatrywaniu tych uchwał. Uważałem, że jest to projekt kompromisowy, a nie zwykła poprawka.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję, panie pośle. Ja się z panem zgadzam. Nie ulega wątpliwości, że decyduje Komisja – ani ja sama, ani pan sam, tylko Komisja.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosełStanisławRakoczy">To jest dla mnie jasne, pani poseł, tylko zwracam uwagę na moją wątpliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak. Była tutaj propozycja pana posła Wójcika, potem była propozycja pana posła Pawłowskiego, który się z niej wycofał usłyszawszy propozycję pana posła Kutza. Musimy przyjąć którąś z tych propozycji – albo tę, którą przedstawił pan poseł Wójcik w porozumieniu z panem, czyli fragment z projektu z druku nr 4100, albo tę bardzo skrótową formę, którą zaproponował pan poseł Kutz. Wydaje mi się, że rzeczywiście ten cały drugi akapit jest w innej poetyce niż całość uchwały, więc w tym sensie rozumiem też uwagę pana posła Kutza. Czy jest jeszcze jakaś propozycja? Bardzo proszę – pan poseł Celiński.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Dziękuję, pani przewodnicząca. Ja zgłaszam się tylko z propozycją czysto porządkowo-formalną.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Cały bazowy projekt uchwały ma 11 wersów. Ta sprawa pokazuje, że chyba jednak powinniśmy iść nie akapitami, ale rozpatrywać cały projekt. W tym przypadku wydaje mi się, że pod głosowanie powinniśmy poddać alternatywę – czy przyjmujemy propozycję zgłoszoną ostatecznie przez posła Kutza, gdzie w pierwszym akapicie po „Powstańcach Śląskich” dodajemy słowa: „pod przewodnictwem Wojciecha Korfantego”, czy też przyjmujemy propozycję zgłoszoną wcześniej przez pana posła Rakoczego i posła Wójcika, tzn. po trzecim akapicie dodajemy czwarty akapit, który jest wyimkiem z projektu zgłoszonego przez posła Rakoczego. To nam rozstrzygnie całą sprawę. Trzeba poddać pod głosowanie tę alternatywę.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Tak, przyjęłabym ten punkt widzenia, gdyby już nie było innych poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Przy 11-wersowej bazowej propozycji uchwały nie ma potrzeby iść akapitami, zwłaszcza że tej kwestii nie rozstrzygniemy inaczej niż traktując bazowy projekt uchwały jako całość.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Dobrze, ja jestem człowiekiem, który zawsze przyjmuje dobre propozycje.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Propozycja pana posła Kutza jest bardzo „czysta”, natomiast propozycja pana posła Wójcika jest bardziej rozbudowana. Jeśli można, to proszę o jej powtórzenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PosełMarekWójcik">Przed chwilą słyszałem wypowiedź pana marszałka Kutza i myślę, że w ocenie Wojciecha Korfantego nasza ocena zawsze będzie zbieżna. Przyjmowanie uchwały, w której będzie wymieniany Wojciech Korfanty, gdzie Sejm będzie oddawał cześć jego pamięci, wydaje mi się zawsze zasadne – niezależnie od tego, jaki los spotkał Wojciecha Korfantego w II Rzeczypospolitej. Pan marszałek i ja oceniamy ten los za niesprawiedliwy.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PosełMarekWójcik">Moja propozycja jest propozycją wyjścia naprzeciw. Mieliśmy trzy uchwały i była to propozycja wypracowana wspólnie z panem posłem Rakoczym, który reprezentuje autorów tego akapitu. Chodziło o to, by rzeczywiście w uchwale oddać cześć Wojciechowi Korfantemu. Myślę, że od państwa decyzji zależy, w jaki sposób ta cześć zostanie oddana: czy poprzez wprowadzenie dodatkowego akapitu czy też, jak chce poseł Kutz, poprzez dodanie w zdaniu pierwszym uchwały dodatkowych wyrazów: „pod przewodnictwem Wojciecha Korfantego”. Myślę, że tak czy inaczej intencja będzie realizowana. Nie jestem członkiem Komisji Kultury i Środków Przekazu i dlatego jest mi bardzo trudno oceniać sposób państwa procedowania i pewną spójność sformułowania samego tekstu uchwały. Byłbym wdzięczny pani przewodniczącej za pomoc, jeśli chodzi o jakieś odniesienie się do sposobu, w jaki państwo na co dzień procedujecie nad tego typu rocznicowymi uchwałami. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo. Rzeczywiście mamy alternatywę i ja tu nie mogę decydować za Komisję – albo przyjmujemy wersję rozszerzoną, albo tę wersję bardzo skrótową. Bardzo proszę – jeszcze pan poseł Kutz.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">W związku z tym, co powiedział pan poseł Wójcik, chcę powiedzieć, że mówię o Korfantym sięgając do tego poziomu ogólności, ponieważ niezależnie od tego, co już powiedziałem, sam Korfanty jest postacią niejednoznaczną, a dla pewnej części Ślązaków dzisiaj – postacią bardzo problematyczną. To jest jakby nowe odsłonięcie tej postaci. Jest takie myślenie i taka orientacja na Śląsku, która mówi, że los się potoczył wbrew woli Korfantego. On sobie wyobrażał przyłączenie Śląska w zupełnie innym wymiarze geograficznym, a plebiscyt rozdzielił do dzisiaj Śląsk od siebie. Rdzenny Śląsk Opolski został po drugiej stronie państwa polskiego, co ma dalekosiężne skutki w myśleniu. Jest taka orientacja na Śląsku, która pod tym względem wcale nie mówi o Korfantym jak najlepiej. On właściwie jakby rozmontował pewną organiczną, etniczną jedność Ślązaków. Dlatego też mówię, by to zostawić, ponieważ jest to sprawa zbyt skomplikowana i nie należy narażać się na różnego rodzaju interpretacje w związku z powagą Sejmu, który podejmuje tę uchwałę.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Dobrze. Proszę państwa, pierwszą propozycję zgłosił wnioskodawca – pan poseł Wójcik. Jest to propozycja, by po trzecim akapicie dodać czwarty akapit, który jest fragmentem uchwały autorstwa posłów PSL, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełMarekWójcik">Tak, od słów: „jednym z najwybitniejszych orędowników” po słowa: „niesprawiedliwości, jaka dotykała polską ludność na Górnym Śląsku”.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ta propozycja została pierwsza zgłoszona i jako pierwszą poddam ją pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przypominam, że druga propozycja jest tylko przywołaniem w pierwszym wersie uchwały nazwiska przywódcy III powstania – Wojciecha Korfantego, co pozwala, by ta uchwała pozostała uchwałą w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy III powstania śląskiego. Wtedy jest to spójne.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Pierwsza propozycja to propozycja połączenia uchwały z druku nr 4113 z obszernym fragmentem uchwały z druku nr 4100.</u>
<u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tej propozycji? (1)</u>
<u xml:id="u-49.4" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto jest przeciw? (10)</u>
<u xml:id="u-49.5" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto się wstrzymał? (4)</u>
<u xml:id="u-49.6" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Powiedziałabym, że zwyciężyła powściągliwość.</u>
<u xml:id="u-49.7" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">W tej sytuacji wydaje mi się, że tytuł uchwały absolutnie nie musi ulegać zmianie. Jest to uchwała w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy III powstania śląskiego. Pozostaje nam wybrać posła sprawozdawcę.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Przepraszam bardzo, czy to jest wszystko?</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Przepraszam, ale nie przeszliśmy wszystkich akapitów.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Panie pośle, chciałam akapitami, ale zostałam przywołana do porządku. Nie wiem, może już to zostawmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Chcę powiedzieć o kilku bardzo istotnych rzeczach dla dobra tej uchwały. Czy mogę?</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">W związku z bardzo słusznymi (moim zdaniem) uwagami dotyczącymi rangi plebiscytu i powstań chciałbym zaproponować w drugim akapicie sformułowanie: „patriotyczna postawa Górnoślązaków podczas trzech powstań śląskich oraz plebiscytu”. Proponuję skreślić słowa: „w trakcie przeprowadzonego na tych ziemiach”. Wtedy ten plebiscyt pozostanie skromniejszy w stosunku do powstań.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Co mamy skreślić?</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Proponuję skreślić słowa: „w trakcie przeprowadzonego na tych ziemiach”. Wiadomo, że na tych ziemiach. Byłoby: „podczas trzech powstań oraz plebiscytu”.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">W gruncie rzeczy najważniejsza rzecz jest w następnym akapicie: „w 90. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego Sejm (…) wyraża najwyższe uznanie oraz oddaje cześć wszystkim Polakom, których determinacja i umiłowanie Ojczyzny doprowadziły do włączenia…”. Proszę państwa, nie godzi się napisać: „wszystkim Polakom”, dlatego że 40-tysięczna armia składała się w 39 tysiącach ze Ślązaków, a połowa tych Ślązaków (jestem tego pewien) nie miała wtedy świadomości narodowej. Miała świadomość swojej śląskości. To jest bardzo obraźliwe w stosunku do Ślązaków i bardzo niesłusznie nacjonalistyczne. Oczywiście, w powstaniu uczestniczyli ochotnicy. Młodzi chłopcy uciekali do powstań ze studiów. Więcej – w czasie II powstania państwo polskie wysłało tajnie oficerów do formułowania sztabów i właśnie Grażyński był takim oficerem, który wylądował w Rybniku i właśnie tam działał. Lepiej napisać: „wszystkim uczestnikom Powstania” a nie „Polakom”, bo na Śląsku to po prostu będzie bulwersowało. Napiszmy: „uczestnikom”. Część tych ludzi nie była powstańcami.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#PosełKazimierzKutzniez">Widzę, że powinniśmy powołać komisje historyczne i rozstrzygać te spory. Sejm RP podejmuje uchwałę i może czasem chciałby użyć słowa „Polak”. Może już nie pisać „uczestnikom”, czy „powstańcom”, może po prostu: „oddaje cześć wszystkim, których determinacja i umiłowanie Ojczyzny”…</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Zamiast słowa „Polakom” proponuję napisać: „wszystkim uczestnikom Powstania”.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Może oddać wszystkim, tak? Tym, którzy byli poza tym powstaniem.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Nie, wszystkim uczestnikom. W powstaniu się uczestniczy albo nie.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Gdyby pan poseł zechciał posłuchać, dobrze? Zdanie brzmiałoby tak i nie sądzę, by w czymkolwiek mogło panu przeszkadzać: „w 90. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego Sejm Rzeczypospolitej wyraża najwyższe uznanie oraz oddaje cześć wszystkim, których determinacja i umiłowanie Ojczyzny doprowadziły do włączenia, po ponad 600-letnim rozdzieleniu, części ziem Górnego Śląska do Rzeczypospolitej”. Będą tam Polacy i Ślązacy i każdy, kogo pan chce.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#PosełKazimierzKutzniez">Mamy dwie propozycje. Pierwsza dotyczy akapitu drugiego. Chodzi o wykreślenie słów: „w trakcie przeprowadzonego na tych ziemiach”. Zdanie brzmiałoby: „Patriotyczna postawa Górnoślązaków podczas trzech powstań śląskich oraz plebiscytu”… Nie wiem, to bardzo źle brzmi. Dalej: „doprowadziła do powrotu części Górnego Śląska do Macierzy”. To byłby drugi akapit.</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#PosełKazimierzKutzniez">Trzeci akapit: „W 90. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża najwyższe uznanie oraz oddaje cześć wszystkim, których determinacja i umiłowanie Ojczyzny doprowadziły do włączenia, po ponad 600-letnim rozdzieleniu, części ziem Górnego Śląska do Rzeczypospolitej”.</u>
<u xml:id="u-56.4" who="#PosełKazimierzKutzniez">Ostatnie zdanie: „Niech pamięć tamtych wydarzeń będzie dla nas wzorem miłości Ojczyzny oraz źródłem dumy i satysfakcji”. Czy do tego zdania są jakieś uwagi? Bardzo proszę – Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#LegislatorTomaszCzech">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, wydaje się, że ten akapit należy ująć w ten sposób: „Niech pamięć tamtych wydarzeń będzie dla nas wzorem miłości do Ojczyzny” – nie „miłości Ojczyzny”, tylko „miłości do Ojczyzny oraz źródłem dumy i satysfakcji”.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dlaczego „do”?</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Dlatego, że oni byli w drodze do Polski, szli do Polski. Moim zdaniem, pan ma rację, dlatego że powstanie było ruchem w stronę Polski po 600 latach.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Ale my mówimy o miłości Ojczyzny, o miłowaniu Ojczyzny. Jest także inne polskie słowo: „miłowanie Ojczyzny”. My już nie jesteśmy w drodze, bo już ją mamy.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">To jest tożsame.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Miłość jest do męża, albo do Zosi, a jest umiłowanie Ojczyzny. Tak mnie uczyli. Czy ktoś chce bronić słowa „do”? Nikt nie chce. Niestety, styliści „polegli”.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#PosełKazimierzKutzniez">Czy jeszcze są jakieś uwagi? Bardzo proszę – pan poseł Sławecki.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PosełTadeuszSławecki">Pani przewodnicząca, ja jednak chciałbym wrócić do pierwszego zdania. Zasugerowaliśmy się słowami pana posła Kutza. Pozostał pewien niesmak. Jako klub próbowaliśmy podjąć uchwałę w sprawie Korfantego. Poszliśmy na kompromis.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#PosełTadeuszSławecki">Chciałbym zgłosić kompromisową poprawkę. Panie pośle, proszę, by do imienia i nazwiska Korfantego dodać chociaż dwa, trzy przymiotniki. Przedstawiam treść poprawki: „W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku Powstańcy Śląscy pod przewodnictwem Wojciecha Korfantego – wybitnego polityka, męża stanu i orędownika polskości – po raz trzeci chwycili za broń” itd.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">To jest gazetowa publicystyka.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie pośle, ale czy to szkodzi? Naprawdę, teraz już tylko pytam.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PosełTadeuszSławecki">Formalnie składam taką poprawkę. Proszę ją przegłosować.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale nie szkodzi, panie pośle? Jak nie szkodzi, to przyjmujemy. Proszę państwa, czy to jest gazetowe, czy nie, ale uchwały z reguły są gazetowe. Nie piszemy tu poematu.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki pana posła Sławeckiego? (10)</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto jest przeciw? (2)</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto się wstrzymał? (1)</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Poprawka przeszła. Tę poprawkę mam na piśmie, reszta to są wykreślenia.</u>
<u xml:id="u-65.5" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem całości uchwały wraz z przyjętymi poprawkami? (13)</u>
<u xml:id="u-65.6" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto jest przeciw? (0)</u>
<u xml:id="u-65.7" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto się wstrzymał? (0)</u>
<u xml:id="u-65.8" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-65.9" who="#PrzewodniczącaposełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Kto będzie posłem sprawozdawcą? Proszę o propozycje.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PosełAndrzejCelińskiniez">Pani przewodnicząca, proponowałbym wywrzeć presję na panu pośle Kazimierzu Kutzu, by on był sprawozdawcą projektu uchwały.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PosełKazimierzKutzniez">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#PosełKazimierzKutzniez">Nie wiedziałam, że pana posła Kutza trzeba namawiać do czegoś śląskiego i wywierać na nim presję. Pierwszy raz słyszę. W takim razie mamy posła sprawozdawcę i mamy uchwałę. Dziękuję. Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>