text_structure.xml 32.7 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełBronisławGeremek">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych oraz senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełBronisławGeremek">Bardzo serdecznie witam posłów i senatorów. Witam ambasadorów obecnych na naszym dzisiejszym posiedzeniu. Jestem niezmiernie rad, że mogę, w imieniu połączonych Komisji powitać ministra spraw zagranicznych Republiki Słowackiej pana Pavla Hamżika. Cieszymy się z faktu, że Komisje naszego parlamentu będą miały okazję wysłuchania pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełBronisławGeremek">Do stosunków z Republiką Słowacką przywiązujemy ogromne znaczenie nie tylko dlatego, że jest to kraj z nami sąsiadujący, ale również ze względu na historyczne i polityczne powiązania pomiędzy obu naszymi krajami. Mamy pełną świadomość tego, że współpraca między Polską i Słowacją ma znaczenie dla budujących się struktur integracji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełBronisławGeremek">Wszystko to sprawia, że ze szczególną uwagą będziemy słuchać wypowiedzi pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełBronisławGeremek">Bardzo proszę pana ministra Pavla Hamżika o łaskawe zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowny Panie Przewodniczący,</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowne panie posłanki, Szanowni panowie posłowie, Ekscelencje, jest dla mnie nie tylko zaszczytem, ale również osobistą satysfakcją przemawiać przed wami jako minister spraw zagranicznych Republiki Słowackiej, kraju, który z Polską łączą liczne związki. Wiele z nich wywodzi się z tradycyjnie dobrych stosunków pomiędzy obydwoma naszymi narodami. Przyszłość naszych narodów, w co i my wierzymy, będzie przyszłością wspólną, stanowiącą dla obu państw zarówno wyzwanie, jak i okazję.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Przebieg wydarzeń, które dziś należą już do przeszłości, z biegiem czasu wydaje się jasny. O wiele bardziej złożone jest to, aby w określonym momencie historii podjąć prawidłową decyzję dotyczącą przyszłości, jak również, aby efektywnie dążyć do osiągnięcia wyznaczonego celu.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Słowacja po osiągnięciu samodzielności była zmuszona do zadania sobie podstawowego pytania dotyczącego kierunków swojej polityki zagranicznej. Szczera odpowiedź na to pytanie zarówno dla nas samych, jak i dla naszych partnerów mogła być tylko jedna, a mianowicie, dążenie do całkowitego, a więc również instytucjonalnego włączenia się do demokratycznego społeczeństwa suwerennych, nawzajem respektujących się państw. Takie społeczeństwo w naszych warunkach tworzą przede wszystkim państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz Sojuszu Północnoatlantyckiego, przy czym Sojusz ten obejmuje również ważny wymiar bezpośredniej współpracy euroatlantyckiej.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowne Panie, Szanowni Panowie, wszyscy doskonale wiecie, iż ukierunkowanie Re-publiki Słowackiej na te struktury nie datuje się jedynie od dnia jej powstania, lecz sięga do czasów, kiedy wszystkie kraje regionu wspólnie opowiedziały się za orientacją zachodnioeuropejską, a tym samym za orientacją atlantycką. Nasze ciągłe dążenia integracyjne nie są sprawą ostatnich miesięcy. Słowacja już w początkowej fazie swoich dążeń w pełni uświadamiała sobie, iż osiągnięcie członkostwa w UE i NATO nie będzie biegiem na krótki dystans.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Nie chcę wyliczać konkretnych inicjatyw Republiki Słowackiej w jej dążeniach do integracji z obydwoma czołowymi strukturami. Uważam jednak za stosowne wspomnieć w tym miejscu, iż Słowacja jako konkretny terytorialnie i etnograficznie jednorodny organizm była, podobnie jak inne kraje regionu, częścią składową zachodniego systemu wartości już w czasach poprzedzających okres, gdy politycznie nie była odpowiedzialna za swój los i gdy nie mogła być bezpośrednio odpowiedzialna za jego kształtowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Również z tego punktu widzenia byłoby paradoksem, gdyby już wielokrotnie jasno określona i jawnie manifestowana wola polityczna oraz szczere dążenie Republiki Słowackiej były niedostatecznie postrzegane właśnie przez ten świat, którego Republika Słowacka chce stać się polityczną i instytucjonalną częścią.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">W związku z przygotowaniami i przebiegiem summitu państw członkowskich NATO w Madrycie docierają do nas pewne sygnały i wypowiedzi, które są niezbyt zachęcające. Oceniając działania, które podjęliśmy, aby Słowacja została zaproszona do rozmów w pierwszej grupie państw, nie mamy poczucia winy ani uczucia, że pozostajemy w tyle. Biorąc pod uwagę ten aspekt decyzja państw członkowskich Sojuszu, która zostanie podjęta w lipcu w Madrycie jest dla nas nadal interesująca. Odnotowujemy pewien brak równowagi, jeśli chodzi o zdolności naszych partnerów w postrzeganiu proporcjonalnego rozwoju w RS, mimo iż niektóre sprawy mające swoje źródło w procesie transformacyjnym naszego społeczeństwa są wyrwane z kontekstu i oceniane zbyt dramatycznie.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Zwięźle wspomniałem o dążeniach RS do osiągnięcia pełnowartościowego członkostwa w NATO, permanentnie rozwijających się już od kilku lat. Nie mogę powiedzieć, iż cieszy mnie przyrównywanie dążeń innych państw z bliższego i dalszego regionu do jakiegoś rodzaju zawodów. Osiągnięcie stabilizacji oraz wybudowanie europejskiego systemu bezpieczeństwa nie skierowanego przeciwko nikomu, a wręcz odwrotnie, działającego na korzyść wszystkich, stanowi zbyt poważną sprawę, aby posługiwać się uproszczonymi porównaniami.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Dziś symptomatyczne jest to, że refleksje dotyczące dotychczasowego rozwoju państw środkowoeuropejskich, zwłaszcza tych mających negatywne doświadczenia z przeszłości, są w pewnym punkcie wspólne. Jest to świadomość przynależności do tej samej przestrzeni geopolitycznej i wynikających z tego korzyści i zagrożeń. Nie staram się idealizować ani upiększać przeszłości, ponieważ i w naszym regionie były momenty, których nie można zaliczyć do pozytywnych. Te niech przejdą do historii.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Kraje takie jak Republika Czeska, Polska, Węgry i Słowacja są tak ściśle historyczno-kulturalnie i psychologicznie powiązane ze sobą, iż negowanie tego faktu poprzez sztuczne wyodrębnienie jednego z tych państw ze struktury, której chcą zostać członkami, nie może być ani w dniu dzisiejszym, ani zwłaszcza w dalszej perspektywie konstruktywnym rozwiązaniem dla regionu. Zgodność przekonań i stanowisk naszych sąsiadów wobec tego tak bardzo doniosłego faktu nie tylko odczuwamy na Słowacji, ale również szczególnie doceniamy fakt, iż łącznie z Rzeczpospolitą Polską popierają oni Republikę Słowacką w jej dążeniach do integracji.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowne Panie, Szanowni Panowie, wiele z tego co tu powiedziałem o dążeniach mojego kraju w celu osiągnięcia pełnoprawnego członkostwa w NATO ma związek również z naszymi integracyjnymi inicjatywami zmierzającymi do osiągnięcia członkostwa w Unii Europejskiej. Perspektywa rozpoczęcia rozmów Unii z państwami stowarzyszonymi, nie jest już tak odległa, jak jeszcze w niedawnej przeszłości. Słowacja chciała, aby rozmowy dotyczące przygotowań do członkostwa w UE rozpoczęły się ze wszystkimi państwami równocześnie, jednak jak się okazało, nie jest to zgodne z wyobrażeniami wszystkich państw członkowskich. Republika Słowacka jest przekonana, iż w porównaniu z innymi państwami stowarzyszonymi, może zaprezentować wiele osiągnięć potwierdzających jej aspiracje, aby być w pierwszej grupie państw, z którymi rozpoczną się rozmowy o członkostwo w Unii.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szczególny wymiar współpracy RS postrzega, i w tym względzie nie jest z pewnością osamotniona, w pogłębianiu współpracy na szczeblu regionalnym. Słowacja opowiada się za bardziej aktywną współpracą państw środkowoeuropejskich, która może być kontynuowana w nowo powstających warunkach. Umowa środkowoeuropejska o Wolnym Handlu mogła powstać i z powodzeniem zaistnieć właśnie dlatego, iż jej członkami założycielami były Polska, Republika Czeska, Republika Słowacka i Węgry, które wniosły do niej swój potencjał oraz osiągnięty poziom własnej sytuacji ekonomicznej i wzajemnych stosunków ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Obecna współpraca tych, jak i kilku innych państw w ramach CEFTA stwarza wszelkie przesłanki do dalszego podnoszenia jej poziomu. W związku z dążeniami integracyjnymi państw CEFTA, w ich zbliżaniu się do UE jesteśmy zdania, iż rezultaty osiągnięte w wyniku wzajemnej korzystnej współpracy ułatwią tym krajom spełnianie warunków ekonomicznych przystąpienia do integracyjnych struktur europejskich. Nawet w przypadku osiągnięcia członkostwa w UE przez państwa Czwórki Wyszehradzkiej, możliwości rozwoju wzajemnej współpracy nie zostaną przekreślone, a wręcz odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowne Panie, Szanowni Panowie, dla Słowacji wielkie znaczenie ma rozwijanie bardzo dobrych stosunków z sąsiadującymi państwami regionu, szczególnie z państwami Czwórki Wyszehradzkiej. W tym miejscu pragnę szczególnie podkreślić wzajemne stosunki Polski i Republiki Słowackiej, które nie niosą ze sobą negatywnych ani zakłócających elementów, a które z naszej strony oceniamy jako bardzo dobre. Jest to wynik pragmatycznej polityki obydwu państw. Mówiąc otwarcie, istnieje niewiele państw, których rządy spotykają się tak regularnie jak w przypadku RP i RS. Republika Słowacka wysoko sobie ceni poparcie Polski wobec swoich dążeń integracyjnych i jest przekonana, iż poparcie to oraz uświadomienie sobie potrzeby pogłębiania dalszej współpracy stanowi wkład i wyzwanie na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Słowacja w nadchodzącym okresie oczekuje kontynuacji tradycyjnie aktywnego i intensywnego dialogu na najwyższym szczeblu z polskimi partnerami w celu umacniania stabilizacji środkowoeuropejskiej, wzajemnego poparcia dążeń integracyjnych obu państw oraz dalszego rozwoju wzajemnych kontaktów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szczególnie interesujące dla obydwu stron jest pogłębienie współpracy przy rozwoju infrastruktury transportu i energetyki; chodzi zwłaszcza o korytarz Północ-Południe, jak również rozwój kontaktów i wzajemnego współdziałania w ramach organizacji regionalnych oraz współpracy z innymi państwami stowarzyszonymi.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowny Panie Przewodniczący, Szanowne Panie Posłanki, Szanowni Panowie Posłowie, Ekscelencje, moja wizyta w Rzeczypospolitej Polskiej odbywa się na zaproszenie naszych partnerów i dobrych przyjaciół w konkretnym czasie przed zbliżającym się szczytem NATO w Madrycie oraz spotkaniem na szczycie Międzynarodowej Konferencji Państw Członkowskich UE. Dla Republiki Słowackiej równie ważne znaczenie ma w tym roku osiągnięcie pełnoprawnego członkostwa w Organizacji Rozwoju i Współpracy Gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Dobrze jest wiedzieć, a zwłaszcza mieć świadomość, że Republika Słowacka ma w Polsce niezawodnego partnera i przyjaciela, który Słowację w jej działaniach oraz konkretnych dążeniach popiera. Taka współpraca stanowi najlepszy dowód zdolności do zajęcia właściwego miejsca w Europie przygotowującej się do wspólnej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MinistersprawzagranicznychRepublikiSłowackiejPavelHamżik">Szanowni państwo, dziękuję za uwagę i jestem gotowy odpowiedzieć na wszystkie państwa pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławGeremek">Przedstawione przez pana ministra kierunki słowackiej polityki zagranicznej zbiegają się z głównymi liniami polskiej polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBronisławGeremek">Polska pragnie, aby we wszystkich strukturach międzynarodowych, w których uczestniczy nasz kraj, była obecna także Słowacja. Od momentu rozpoczęcia budowy polityki zagranicznej niepodległej Rzeczypospolitej nasze stanowisko było formułowane w taki właśnie sposób - początkowo wobec Czechosłowacji i Węgier, a następnie wobec Czech, Słowacji i Węgier. Nasze stanowisko dotyczyło zawsze możliwie bliskiej współpracy w ramach procesu integracji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełBronisławGeremek">Sukcesy Słowacji na tej drodze traktowaliśmy z największą satysfakcją, a jej trudności obserwowaliśmy z uwagą, niepokojem i żalem. Dlatego w chwili obecnej, kiedy nadchodzi okres podejmowania kluczowych decyzji dotyczących rozszerzenia NATO oraz Unii Europejskiej, dialog między Polską a Słowacją ma znaczenie nie tylko dla naszych dwóch krajów, ale również dla całej Europy.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełBronisławGeremek">Pan minister był łaskaw zaakceptować formułę rozmowy podczas dzisiejszego spotkania. Proszę posłów i senatorów o zadawanie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyWuttke">W pełni podzielam pogląd pana ministra o ścisłych powiązaniach historyczno-gospodarczych Republiki Czeskiej, Węgier, Słowacji i Polski. Trudno nie zgodzić się z konsekwencjami takiego stanu rzeczy, o czym także pan minister wspomniał w swoim wystąpieniu. Wyodrębnienie jednego z tych państw z istniejącej grupy nie może być konstruktywnym rozwiązaniem dla rozwoju i stabilizacji regionu.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzyWuttke">Pragnę również zaznaczyć, że stosunki polsko-słowackie kształtowane są również w wymiarze regionalnym. Jako przewodniczący Górnośląskiego Towarzystwa Polsko-Słowackiego pragnę powiedzieć, iż patrząc na dobre stosunki polsko-słowackie dostrzegamy, jak ważne są kontakty regionalne począwszy od działań w sferze kulturalnej, kończąc na pewnych wspólnych poczynaniach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzyWuttke">Nie będę dziś zadawał pytań. Pragnę jednoznacznie potwierdzić, że jest także w interesie Polski, aby słowackie zamierzenia zsynchronizowane z polskimi planami, zakończyły się sukcesem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLonginPastusiak">Panie ministrze, w pana osobie witamy przedstawiciela kraju szczególnie bliskiego Polsce, z którym łączy nas bardzo wiele. Łączy nas zarówno wspólnota kulturowa, bliskość językowa, geograficzna, jak i podobne dążenia.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełLonginPastusiak">W pełni podzielamy pański pogląd, że stosunki między naszymi krajami są bardzo dobre.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełLonginPastusiak">Ponieważ łączące nas stosunki są tak dobre, iż trudno jeszcze o coś pytać, pozwoli pan, że zadam pytanie nie odnoszące się do stosunków bilateralnych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełLonginPastusiak">Wiele mówiono o rozmaitych problemach wokół sprawy mniejszości węgierskiej na Słowacji. Proszę pana ministra o ocenę aktualnych stosunków z Węgrami w świetle tych problemów etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełLonginPastusiak">Moje drugie pytanie dotyczy spraw wewnętrznych Słowacji, a nie polityki zagranicznej. Jak układa się współpraca pomiędzy słowackim rządem a prezydentem Republiki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MinisterPavelHamżik">Jeżeli chodzi o problemy związane z mniejszościami narodowymi Słowacja przyjęła wszystkie międzynarodowe zobowiązania dotyczące mniejszości narodowych i etnicznych. Sprawy te są uregulowane, a w związku z międzynarodowym charakterem przyjętych zobowiązań mają one pierwszeństwo przed prawem wewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MinisterPavelHamżik">Jeżeli chodzi o współpracę z 560-tysięczną rzeszą mniejszości węgierskiej stanowiącej 11% społeczeństwa Słowacji, stoimy na stanowisku, że są oni pełnoprawnymi obywatelami naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MinisterPavelHamżik">Wydaje mi się, że słowackie standardy dotyczące mniejszości są wyższe niż w innych państwach europejskich, wyższe niż na Węgrzech. Mogę to zilustrować przykładami.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MinisterPavelHamżik">Na Słowacji już od 10 lat istnieje system szkół, w których wszystkie przedmioty wykładane są w języku węgierskim. Język słowacki w tych szkołach wykładany jest jako język obcy. Taka sytuacja prowadzi do tego, że część naszych obywateli nie rozmawia w języku słowackim lub źle się tym językiem posługuje. Dążymy do integracji mniejszości węgierskiej z ludnością słowacką, ale również pragniemy rozwijać ich tożsamość kulturową. Oczekujemy, że nasze mniejszości zamieszkujące w innych krajach będą także mogły zachować swoją tożsamość.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MinisterPavelHamżik">Nie ma żadnych problemów w południowej części Słowacji zamieszkiwanej przez Węgrów. Nie ma tam terenów czysto węgierskich, ludność jest przemieszana. Ten stan rzeczy powinien zostać zachowany. Współżycie społeczności słowackiej i węgierskiej układa się dobrze.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MinisterPavelHamżik">Napięcia występują natomiast na płaszczyznach politycznych. Przedstawiciele partii węgierskich mają swych przedstawicieli w naszym parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MinisterPavelHamżik">Wśród 157 posłów jest 17 posłów pochodzenia węgierskiego. Jest to znakomity wyraz demokratyzacji naszego życia politycznego. Naszym zdaniem, program tych partii nie powinien opierać się wyłącznie na elementach etnicznych. Powinien on znaleźć fundament obywatelski. Będziemy się zatem starali wykorzystać istniejące rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#MinisterPavelHamżik">Pragniemy prowadzić dialog dotyczący włączenia społeczności węgierskiej w sprawy i prace nad przyszłością Słowacji. Będziemy starali się osiągnąć ten cel poprzez współpracę kulturalną, choć sprawy polityczne i gospodarcze są w chwili obecnej priorytetowe.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#MinisterPavelHamżik">Chcemy również pomóc mniejszości słowackiej mieszkającej na Węgrzech. Ludzie ci nie mają możliwości uczenia się języka słowackiego. Na Węgrzech nie ma podobnego do słowackiego systemu oświaty.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#MinisterPavelHamżik">Rozumiemy oczywiście powody takiego stanu rzeczy. Proporcje mniejszości zamieszkujących nasze kraje są zupełnie inne. Jak już wspomniałem w Słowacji zamieszkuje około 560 tys. Węgrów, podczas gdy mniejszość słowacka na Węgrzech liczy sobie około 20 tys. Nie wolno nam jednak zapominać, że w ostatnich 40 latach 200 tys. Słowaków zasymilowało się z ludnością węgierską. Tymczasem liczebność mniejszości węgierskiej na Słowacji stale rośnie.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#MinisterPavelHamżik">Zarówno kraje Europy Zachodniej, jak i nasi sąsiedzi rozumieją naszą sytuację. Uważam, że znaleźliśmy dobry punkt wyjścia w działaniach zmierzających do rozwiązania tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#MinisterPavelHamżik">Z drugiej strony napotykamy na nieprzychylną atmosferę kształtowaną przez prasę, która wykorzystuje najmniejsze potknięcia czy skandale. Jak wiadomo „dla prasy dobra wiadomość nie jest żadną wiadomością”. Jestem optymistą i twierdzę, że nasze stosunki z Węgrami są bardzo dobre. Wydaje mi się, że powinniśmy kontynuować reformy polityczne i gospodarcze i nasze wspólne osiągnięcia na tym polu odsuną problemy dotyczące mniejszości na boczny tor.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#MinisterPavelHamżik">Zdają sobie państwo sprawę, że problemy mniejszości narodowych mogą stanowić narzędzie gry politycznej. Uważam, iż musimy się tego wystrzegać, rozwijając dobrą współpracę z naszym sąsiadem.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#MinisterPavelHamżik">Już od ponad tysiąca lat mieszkamy z Węgrami na tym samym obszarze. Nastąpiło przemieszanie naszych społeczeństw i istniejąca bliskość jest doskonałą podstawą do poprawienia wzajemnych stosunków.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#MinisterPavelHamżik">Jeżeli chodzi o drugie pytanie pana posła Longina Pastusiaka; wiedzą państwo zapewne, że zarówno prezydent, jak i premier wywodzą się z tej samej partii politycznej - Ruchu na Rzecz Demokratycznej Słowacji. Po wyborach wystąpiły pewne nieporozumienia, które doprowadziły do sytuacji, w której w dniu dzisiejszym prezydent opowiada się jednoznacznie po stronie opozycji. Moim zdaniem, fakt ten bardzo komplikuje naszą sytuację polityczną.</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#MinisterPavelHamżik">Prezydent powinien reprezentować zarówno opozycję, jak i koalicję - być prezydentem całego narodu.</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#MinisterPavelHamżik">Pragnę powiedzieć, że stosunki pomiędzy rządem a prezydentem uległy stabilizacji. Czekają nas kolejne wybory prezydenta. Odbędą się one w marcu 1998 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTadeuszSamborski">Panie ministrze, z wielką przyjemnością witamy na dzisiejszym spotkaniu przedstawiciela narodu, z którym łączą nas tak serdeczne stosunki. Serdeczności tych stosunków nic nie mogło zakłócić. Wiele faktów historycznych, jak np. solidarność słowackich dyplomatów z walką narodu polskiego w 1939 r. wbrew oficjalnemu stanowisku rządu, potwierdza taką opinię. Podwaliny naszej przyjaźni są bardzo solidne. Dlatego wasze problemy, obawy czy rozczarowania dotykają także Słowaków.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełTadeuszSamborski">W pierwszym okresie po rozpadzie RWPG Słowacja była przez kraje zachodnie oceniana bardzo wysoko jako potencjalny kandydat do stowarzyszenia z Unią Europejską i NATO. Obecnie szanse Słowacji oceniane są znacznie niżej, a niektóre zjawiska tendencyjnie interpretowane i wyrwane z kontekstu mogą stanowić utrudnienie w tworzeniu właściwej atmosfery integracji Słowacji z Europą.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełTadeuszSamborski">Pragnę zapytać, czy rozczarowanie z powodu takiego rozwoju sytuacji nie spowoduje poszukiwania rozwiązań alternatywnych? Czy kierunek naszej polityki zagranicznej zorientowany na Unię Europejską i NATO będzie nadal konsekwentnie realizowany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MinisterPavelHamżik">Bardzo trudna dla mnie do zniesienia jest sytuacja, w jakiej znalazła się Słowacja, której nie wymienia się już wraz z Polską, Czechami i Węgrami jako kandydata do wejścia w pierwszej kolejności do NATO.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MinisterPavelHamżik">Jeszcze w 1989 roku będąc częścią Czechosłowacji określiliśmy priorytety polityki zagranicznej, które zostały potwierdzone w styczniu 1993 r. Jeszcze raz potwierdzam, że priorytetami słowackiej polityki zagranicznej jest dążenie do członkostwa w NATO i Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MinisterPavelHamżik">Uważam, że nie odpowiedziano jednoznacznie na nasze chęci i dążenia. Jesteśmy obecnie w dość trudnej sytuacji. Trzeba jednak podkreślić, iż mimo trudności przeszliśmy od systemu totalitarnego do pluralistycznej demokracji, od gospodarki planowanej i centralistycznej do gospodarki rynkowej. Nastąpiły ogromne zmiany, a przecież w 1993 r. byliśmy w odmiennej sytuacji niż Czechy, Węgry czy Polska. Z wieloma problemami spotkaliśmy się po raz pierwszy jako samodzielny kraj. Brak było kontynuacji działań i reform, gdyż wszystko zaczynaliśmy od początku.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MinisterPavelHamżik">Uważam, że nasze problemy nie dotyczą spraw związanych z systemem politycznym czy gospodarczym, ale z rozwojem. Chcemy prowadzić rozmowy na ten temat z naszymi partnerami europejskimi. Dialog ten powinien nas doprowadzić do struktur Unii Europejskiej. Tymczasem istnieje wiele kwestii, które rozpatrywane są w oderwaniu od pełnej wizji naszych problemów.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MinisterPavelHamżik">Uważam, że rozwój Słowacji w ostatnim okresie należy ocenić pozytywnie. Proces transformacji jest kontynuowany. Wymaga on harmonizacji, ale nie sądzę, aby problemy Słowacji różniły się od problemów, z którymi borykają się pozostałe kraje Europy Centralnej.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#MinisterPavelHamżik">Nasze problemy mają swoje tło w podziale byłej federacji. Podział ów nie był dobrze odebrany na Zachodzie. Secesja została odebrana jako wynik dążeń Słowacji.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#MinisterPavelHamżik">Procesy zachodzące w państwach zachodnich, którym podlega właśnie Słowacja, miały u nas często mniej dramatyczny przebieg. Potrzebujemy więcej zrozumienia i zaufania. W Polsce odnajdujemy zrozumienie i oparcie.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#MinisterPavelHamżik">Uważam, że nie istnieją dla Słowacji rozwiązania alternatywne. Nasza polityka jest wynikiem ogólnoeuropejskich tendencji integracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#MinisterPavelHamżik">Słowacja dostosowuje się do tych tendencji. Wiele małych państw, będących członkami Unii Europejskiej, potrafiło dostosować się do tych warunków i w strukturach zjednoczonej Europy umie forsować swoje zadanie i interesy godząc je z interesami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#MinisterPavelHamżik">Powtarzam, że nie widzimy żadnej alternatywy.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#MinisterPavelHamżik">Część naszego społeczeństwa mówi wprawdzie o neutralności, ale uważam realizację takich tendencji za zadanie nierealne. Nie są one bowiem oparte na gruntownych analizach i pozostają w sprzeczności z tendencjami przeważającymi na naszym kontynencie.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#MinisterPavelHamżik">Europa przygotowuje się do wejścia w XXI wiek i rozwiązania problemów, o których dzisiaj jeszcze nie mówimy. Do ich rozwiązania musimy przygotować się wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#MinisterPavelHamżik">Bardzo często z naszych dobrych stosunków z Rosją czyni się zarzut. Tymczasem Słowacja zawsze miała dobre stosunki z Rosją i nie zamierza z nich rezygnować. O dobre stosunki z Rosją stara się bardzo wiele krajów całego świata. Nie widzę powodów, dlaczego dążenia do integracji europejskiej miałyby przeszkadzać w integracji z Rosją. Chodzi tu o bezpieczeństwo całej Europy, z której nie sposób Rosji wyłączyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Powiedział pan, że nie ma alternatywy dla polityki integracji europejskiej, chociaż wspomniał pan o tendencjach do zachowania neutralności. Ocenił je pan jako nierealne. Niemniej jednak, jeżeli na Słowacji zostanie przeprowadzone referendum dotyczące wejścia do NATO, prasa europejska ocenia, iż jego wynik może być negatywny. Nawet podzielona pół na pół opinia publiczna może być, dla niektórych kół politycznych, motorem zablokowania tendencji integracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Równocześnie twierdzi pan, że nie ma alternatywy.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Czy sądzi pan, że w przypadku złego, dla orientacji prointegracyjnej, wyniku referendum, wasz rząd będzie konsekwentnie realizował linię swej dotychczasowej polityki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MinisterPavelHamżik">Jako jedyne państwo, starające się o wejście do NATO, zorganizowaliśmy referendum, które odbędzie się w dniach 23–24 maja bieżącego roku. Była to decyzja polityczna. Nasza gotowość wejścia do NATO była poddawana w wątpliwość - moim zdaniem bezzasadnie. Musieliśmy zareagować na takie opinie. Ponadto odczuwaliśmy potrzebę rozpoczęcia publicznej dyskusji dotyczącej naszego wejścia do NATO, bowiem nie wszystkie partie polityczne prezentowały jednoznaczny pogląd w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MinisterPavelHamżik">Dotychczasowe badania opinii publicznej wskazują na pozytywne nastawienie społeczeństwa. Referenda zawsze mogą wykazać wynik remisowy.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#MinisterPavelHamżik">W chwili obecnej, zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, 54% respondentów deklaruje poparcie dla członkostwa w NATO. 60% obywateli weźmie udział w referendum.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#MinisterPavelHamżik">Uważam, że te wskaźniki są pozytywne. Preferencje ukierunkowane na integrację stale zyskują zwolenników.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#MinisterPavelHamżik">Bez względu na wynik referendum rząd stawia sobie za zadanie kontynuację dotychczasowych dążeń.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#MinisterPavelHamżik">Dlatego bardzo ściśle współpracujemy z NATO w ramach programu „Partnerstwo dla Pokoju”. Liczymy, że współpraca ta będzie trwała mimo braku bezpośrednich gwarancji bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#MinisterPavelHamżik">Sprawa naszego członkostwa w NATO jest ściśle związana z członkostwem w Unii Europejskiej. Procesy te zachodzą równolegle.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#MinisterPavelHamżik">Kierunki naszej dotychczasowej polityki zagranicznej będą kontynuowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBronisławGeremek">Jeżeli nie ma dalszych pytań, proszę senatora Tadeusza Rewaja o łaskawe zamknięcie posiedzenia Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Byłoby truizmem powtarzanie opinii mówców dzisiejszego spotkania o bliskości stosunków polsko-słowackich.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#SenatorTadeuszRewaj">Nie ma potrzeby powtarzać jak bardzo jesteśmy zainteresowani rozwojem słowackiej gospodarki i spraw politycznych. Zarówno Polska, jak i Słowacja powinny się możliwie najszybciej znaleźć w strukturach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#SenatorTadeuszRewaj">Mam ku temu osobiste powody. Jako taternik pragnę przekraczać granicę w dowolnym miejscu uprawiając ten sport.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#SenatorTadeuszRewaj">Wspólne wejście do struktur europejskich otwiera nam drogę do realizacji wielu podobnych celów.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#SenatorTadeuszRewaj">Dziękuję ministrowi Pavlovi Hamżikowi za jego wystąpienie i odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#SenatorTadeuszRewaj">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji Spraw Zagranicznych i senackiej Komisji Spraw Zagranicznych i Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>