text_structure.xml 41.7 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji, poświęcone rozpatrzeniu sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o poselskich projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">- o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych (druk nr 1345),</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">- o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (druk nr 1346),</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">- o zmianie ustawy o referendum gminnym (druk nr 1347).</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Sprawozdanie podkomisji zostało nam dostarczone jako załącznik do zaproszenia na dzisiejsze posiedzenie. Mamy tu do czynienia z poszczególnymi projektami. Proponuję, żebyśmy je rozpatrywali w takiej kolejności, w jakiej są wymienione w zaproszeniach.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pierwsza sprawa dotyczy ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Krótką informację przedstawi nam przewodniczący podkomisji, pan poseł R. Grodzicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Jest to bardzo prosta zmiana. Polega na dostosowaniu brzmienia ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych do obowiązujących przepisów Prawa budżetowego, a dokładniej do art. 53 ust. 2 tego prawa. Zmiana terminu, o którym jest mowa w art. 13 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych w takiej wersji, jak przedstawiliśmy to w sprawozdaniu, powoduje likwidację sprzeczności, która aktualnie pojawia się w obowiązujących przepisach.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Konsekwencją tej zmiany jest także drobna zmiana w art. 19. Zmiana ta upraszcza tryb postępowania w regionalnych izbach obrachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">W obradach podkomisji brali udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów oraz przedstawiciele samorządu regionalnych izb obrachunkowych. Proponowane zmiany zostały z nimi uzgodnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest sprzeciw wobec tych wąskich zmian, dostosowujących treść ustawy do obowiązujących przepisów? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że połączone Komisje rekomendują przyjęcie sprawozdania podkomisji w odniesieniu do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych w brzmieniu proponowanym przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do rozpatrzenia drugiego projektu. Proponuję, żebyśmy zmienili kolejność i rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o referendum gminnym.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Informację w tej sprawie przedstawi poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Sprawa polegała na usunięciu pewnych nieprecyzyjnych sformułowań, które pojawiały się w ustawie o referendum gminnym.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pierwszym problemem była sprawa dotycząca sposobu powoływania komisji obwodowych. W proponowanej zmianie art. 24 ust. 3 zastosowano nową redakcję, która precyzyjnie określa ten sposób. Obwodowe komisje powołuje komisja terytorialna, w przypadku referendów w ważnych sprawach gminy. W przypadku referendum o odwołaniu rady gminy komisje takie powołuje wojewódzki komisarz wyborczy. Zapewnia to obiektywność. W praktyce były w tej sprawie pewne wątpliwości, a czasami i spory.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">Większe problemy spowodowała zmiana związana z art. 40. W praktyce zdarzył się raz przypadek, że w referendum o odwołanie rady gminy frekwencja była większa niż 30%, a więc referendum było ważne. Referendum to odwoływało radę gminy. Przeciwko temu referendum został wniesiony protest. Nie bardzo było wiadomo co zrobić z tym protestem. Nikt nie wiedział, czy rada nadal pełni swą funkcję w okresie rozpatrywania protestu, czy też nie. Działo się tak pomimo to, że pierwotnie ogłoszono wynik pozytywny dla wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełRyszardGrodzicki">W wyniku długich dyskusji i konsultacji zaproponowaliśmy nową redakcję art. 40, który mówi na ten temat. Składałby się on z trzech ustępów. Przewidujemy, że podanie do wiadomości publicznej wyniku referendum rozstrzygającego o odwołaniu rady gminy przed upływem kadencji oznacza zakończenie działalności rady i z mocy prawa także zarządu gminy. W tym przypadku, podobnie jak w innych przypadkach, przewidziano to w ustawie o samorządzie terytorialnym, prezes Rady Ministrów wyznacza osobę, która pełni funkcję organów gminy do czasu wyboru nowych organów gminy. Prezes Rady Ministrów zarządza jednocześnie wybory przedterminowe do rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełRyszardGrodzicki">Trzeci ustęp mówi o tym, że w razie wniesienia protestu przeciwko ważności referendum, do czasu rozstrzygnięcia protestu, nie zarządza się wyborów przedterminowych. Nie ulega więc wątpliwości, że w tym okresie funkcje organów gminy pełni osoba, o której mówi się w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełRyszardGrodzicki">Proponujemy, żeby pojawiła się taka redakcja tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jest to o tyle logiczne, że jeżeli protest zostanie uwzględniony, to powraca stara rada i zarząd. Tak należy rozumieć ten przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">W sprawozdaniu wkradł się błąd maszynowy. Nie powinno być „do czasu wyborów”, tylko „do czasu wyboru”.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">„Wybory” oznaczają dzień głosowania, a „wybór” dotyczy dnia opublikowania wyników. Mówię tu o ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Chyba ma pan rację. Poprawiamy ten błąd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełPiotrBuczkowski">Wydaje mi się, że powinna tam być użyta liczba mnoga. Wybory organów dotyczą wyboru rady i wyboru zarządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jest tam mowa o wyborze nowych organów - „prawomocnego wyboru”. Jest tu semantyczna różnica.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wybory można traktować jako dzień, w którym odbywają się wybory. „Do czasu wyboru” będzie oznaczać praktycznie dwa wybory: wybór nowej rady i nowego zarządu. Wybór oznacza tu prawomocną czynność prawną.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy w tej sprawie może nam pomóc Biuro Legislacyjne KS?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">W dotychczasowej ustawie o samorządzie terytorialnym użyto zapisu „do czasu wyboru”. Proponuję, żebyśmy trzymali się tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Dziękuję. Traktujemy to jako poprawkę błędu literowego.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy są uwagi lub inne propozycje do tej propozycji nowelizacji ustawy o referendum gminnym? Propozycja podkomisji jest wsparta różnymi ekspertyzami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełPiotrBuczkowski">Chciałbym tylko zwrócić uwagę, że proponowane rozwiązanie jest odpowiednie do przyjętej już przez Sejm nowelizacji ustawy o samorządzie terytorialnym. Procedura powoływania osoby pełniącej funkcję organów gminy jest przewidziana w tej ustawie w przypadku rozwiązania rady gminy z mocy prawa w razie niewyłonienia przez nią organów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełPiotrBuczkowski">Między tymi ustawami występuje koherencja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Taka właśnie była intencja wprowadzenia zmian w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rozumiem, że nie ma sprzeciwu. Nikt nie jest przeciwny proponowanym zmianom.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że połączone Komisje rekomendują przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o referendum gminnym w brzmieniu przedstawionym w sprawozdaniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do trzeciej części sprawozdania dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (druk nr 1346).</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proszę pana posła sprawozdawcę o krótkie wprowadzenie do tematu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Muszę państwu powiedzieć, że ta zmiana nastręczyła nam w podkomisji najwięcej kłopotów.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Podejmowane były dwa zagadnienia. Pojawiło się także trzecie zagadnienie, które jest wynikiem zmiany ustawy o referendum gminnym i dotyczy art. 20.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">Na początku przedstawię państwu sprawy zasadnicze. Obowiązujące przepisy przy nadawaniu miejscowości statusu miasta nie przewidują obowiązku ani możliwości określenia jego granic. Inna jest sytuacja, gdy miasto uzyskuje status gminy. Wtedy można ustalić granice miasta, rozumiejąc że są to również granice gminy. W praktyce bywają jednak wątpliwości, czy jest to działanie poprawne. Niekiedy na terenie takiej miejskiej gminy znajdują się także sołectwa itp.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełRyszardGrodzicki">Nikt nie miał wątpliwości, że w art. 4 ust. 3 ustawy o samorządzie terytorialnym należy dodać zdanie: „Nadając miejscowości status miasta Rada Ministrów określa jego granice”. Pojawiały się jednak wątpliwości, co oznacza, że miejscowość otrzymała status miasta.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełRyszardGrodzicki">Wątpliwości te związane były z tym, że jeśli chcemy wyróżnić miejscowość, nadając jej status miasta, czyli tzw. prawa miejskie, to z tego coś powinno wynikać.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełRyszardGrodzicki">W projekcie ustawy przewidywaliśmy, że takie miasto musi być jednostką pomocniczą, jeśli jest położone na terenie gminy. Przyjęliśmy, że rada gminy może dokonywać zmian granic takiego miasta. Dodaliśmy odpowiedni przepis mówiący o statuowaniu władz takiego miasta, podobnie do przepisów ustawy o samorządzie terytorialnym, mówiących o sołectwie, osiedlu lub dzielnicy.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełRyszardGrodzicki">W trakcie dyskusji w podkomisji pojawił się problem, czy odróżnienie takiego miasta, które jest jednocześnie gminą, od miasta, które jest położone na terenie gminy lub graniczy z gminą, jest jednoznaczne. Okazało się, że w praktyce mamy konstrukcję, w której mówi się o radzie miasta i gminy jednocześnie, choć nie ma do tego wyraźnego tytułu prawnego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami możemy mówić tylko o istnieniu samorządu na terenie gminy, w obrębie której znajduje się miasto, czyli miejscowość posiadająca prawa miejskie.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełRyszardGrodzicki">W efekcie uznaliśmy, że należy zrezygnować z dalszej części poprawek. Z zapowiedzi pana przewodniczącego Buczkowskiego wynika, że w niedługim czasie trzeba będzie i tak dokonać kategoryzacji gmin. Wtedy, gdy gminy będą wyraźnie podzielone na gminy miejskie i wiejskie, niuanse związane z tymi sprawami będą wyjaśnione. Do tego czasu sprawa może pozostać w zawieszeniu.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełRyszardGrodzicki">Podkomisja proponuje dokonanie następujących zmian dotyczących tego problemu. W art. 4 ust. 3 proponujemy dodanie drugiego zdania w brzmieniu: „Nadając miejscowości status miasta Rada Ministrów określa jego granice”. W art. 5 ust. 1 proponujemy także dodanie drugiego zdania: „Jednostką pomocniczą może być również położone na terenie gminy miasto”. Do tej pory ustawa wyraźnie tego nie określała. Powstawały takie sytuacje, że miejscowości mające status miasta były na terenie gminy jednostką pomocniczą nazywaną osiedlem. Powodowało to deprecjację pojęcia miejscowości mającej status miasta.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełRyszardGrodzicki">Druga kwestia podjęta w tej ustawie związana jest z problemem konsultacji. Jak państwo pamiętają, w zeszłym roku uchwaliliśmy ustawę o referendum ogólnokrajowym, uchylając jednocześnie ustawę o referendum i konsultacjach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełRyszardGrodzicki">Okazało się w praktyce, że część ustawy dotycząca konsultacji społecznych była stosowana przez wiele gmin. Brak podstawy prawnej stworzył w tym zakresie lukę. W tej chwili nie bardzo wiadomo, na jakiej podstawie i w jaki sposób należy przeprowadzić konsultacje na terenie gminy, tak żeby można było mówić, że mamy do czynienia z państwem prawa. Chodzi o to, żeby osoby biorące udział w konsultacji na terenie gminy były przekonane, że wyniki konsultacji zostaną rzetelnie ocenione i oszacowane.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełRyszardGrodzicki">Efektem przemyśleń w tej sprawie jest propozycja dodania nowego artykułu - art. 5a, który określa, że na terenie gminy mogą być przeprowadzane konsultacje z mieszkańcami również z inicjatywy rady gmin, a nie tylko wtedy, kiedy tak stanowią ustawy. Drugi ustęp przepisu mówi, że zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami określa odrębna uchwała rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełRyszardGrodzicki">Uznaliśmy, że specyfika różnego rodzaju i kategorii konsultacji może być tak duża, że przepisy statutu gminy w tym zakresie nie byłyby adekwatne. Te przepisy trzeba byłoby często zmieniać.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#PosełRyszardGrodzicki">W związku z przyjęciem nowego art. 5a pojawił się problem dotyczący brzmienia ust. 2. Można postawić tezę, że przy takim brzmieniu tego ustępu, jakie zostało zaproponowane, rada gminy będzie określała sposób, w jaki na terenie gminy przeprowadzane są konsultacje zarządzane przez prezesa Rady Ministrów - np. wtedy, gdy dotyczą one zmiany granic gminy.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#PosełRyszardGrodzicki">Stwarzałoby to możliwość takie sformułowania uchwały rady gminy, aby te konsultacje praktycznie nigdy się nie odbyły. Samorządy uzyskałyby tu wyraźną przewagę nad organami działającymi z mocy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#PosełRyszardGrodzicki">Dyskutowaliśmy nad tym, żeby do ust. 2 dodać fragment mówiący o tym, że zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa rada gminy, ale tylko wówczas, gdy konsultacje są przeprowadzane z inicjatywy rady gminy. Pozostawilibyśmy wówczas pewną lukę dotyczącą przeprowadzania innych konsultacji, ale proporcje pomiędzy administracją rządową a samorządem terytorialnym byłyby zachowane.</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#PosełRyszardGrodzicki">Trzecia kwestia podejmowana w tej ustawie to proponowane nowe brzmienie ust. 2 art. 20, mówiącego o tym, kto zwołuje pierwszą sesję rady gminy po opublikowaniu wyników wyborów. Proponujemy, żeby tę sesję zwoływał przewodniczący wojewódzkiego sejmiku samorządowego. W ten sposób podkreślalibyśmy pozycję tego sejmiku w stosunku do rad gmin.</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#PosełRyszardGrodzicki">Odnośnie do tego przepisu można mieć pewne wątpliwości. Związane są one z przepisami ustawy o wprowadzeniu ustawy o samorządzie terytorialnym. Ta ustawa obowiązuje stosunkowo długo. W przepisach końcowych znajdował się fragment mówiący o tym, że sesję nowo wybranej rady gminy zwołuje przewodniczący terytorialnej komisji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#PosełRyszardGrodzicki">W innym fragmencie ustawy o samorządzie terytorialnym jest mowa o tym, że sesję nowo wybranej rady gminy zwołuje przewodniczący rady gminy poprzedniej kadencji. Wszystko jest jasne w momencie, gdy mamy do czynienia z kontynuacją istnienia gminy. Problem pojawia się wówczas, gdy mamy do czynienia z gminą nowo utworzoną. To się zdarza raz na dwa - trzy lata. Jakieś gminy łączą się i powstaje nowa gmina. Zdarza się, że gminy się dzielą. Ostatnio mieliśmy taki przypadek z gminą tatrzańską, która rozpadła się na trzy gminy.</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#PosełRyszardGrodzicki">Nie jest wykluczone, że dla czystości regulacji sensowne byłoby uchylenie art. 37 ustawy o wprowadzeniu ustawy o samorządzie terytorialnym. Z kontekstu tego przepisu wynika, że miał on charakter przejściowy. Nie jest to do końca pewne. W praktyce przepis ten był stosowany do nowo utworzonych rad gmin.</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#PosełRyszardGrodzicki">Można rozważyć uchylenie tego przepisu w nowym art. 2a.</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#PosełRyszardGrodzicki">W tym projekcie ustawy przewidujemy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponowałbym, żeby poseł sprawozdawca zreferował sprawozdanie podkomisji. W sprawie konkretnych przepisów odbędzie się dyskusja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Pokazuję państwu dylematy, które pojawiły się w pracy podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proszę o zreferowanie sprawozdania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Miałem to zrobić rzetelnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proszę o przedstawienie tych spraw, które mają być przedmiotem rozstrzygnięcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Właśnie to, o czym mówiłem, ma być przedmiotem rozstrzygnięć. Jeśli pan tego nie dostrzega, to jest mi przykro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Dostrzegam to, co uchwaliła i przedstawiła podkomisja. Zostało to przedstawione w formie druku. Jeżeli mamy wnosić uzupełnienia, to połączone Komisje będą ten tekst modyfikowały. Najpierw musimy dowiedzieć się, o czym mówiła podkomisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Każdy potrafi czytać, więc wie, jaka jest treść sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">W art. 2 proponujemy, aby w stosunku do miast utworzonych na bazie dotychczasowych przepisów, których granice nie zostały określone, Rada Ministrów w drodze rozporządzenia ustaliła w ciągu 6 miesięcy ich granice.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">W zasadzie są to wszystkie problemy dotyczące tej ustawy. Jak już państwu powiedziałem, jest kilka pytań, które należałoby rozstrzygnąć. Jest to np. problem dotyczący statusu miast nie mających statusu odrębnej gminy, sposobu wybierania ich władz, jeśli występują jako jednostki pomocnicze, problem przepisów przejściowych z ustawy o wprowadzeniu ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Podkomisja przedstawiła sprawozdanie w postaci poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym. Czy ktoś chciałby zabrać głos na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJanRokita">Chciałbym powiedzieć na temat pkt. 1, czyli nowelizacji art. 4, który dotyczy ustalania granic miasta w obrębie gminy.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełJanRokita">Ten przepis, który jest wprowadzany, usuwa pewną lukę. Nie usuwa jej jednak kompletnie. Pozostają nadal praktycznie istniejące, a nie wyimaginowane sytuacje, w których istnieje konsens w danej gminie co do poszerzenia naturalnego obszaru danego miasta, a Urząd Rady Ministrów od bardzo dawna wszystkie takie wnioski odrzuca. Urząd powołuje się na taką wykładnię, że nie ma, zgodnie z polskim prawem, organu upoważnionego do dokonywania zmian w granicach miasta, które nie stanowi odrębnej gminy.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełJanRokita">W tej chwili istnieje na ten temat spór w sprawie małego podkrakowskiego miasteczka Krzeszowice.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełJanRokita">Chciałbym zaproponować, aby zlikwidować tę lukę. Art. 4 należałoby uzupełnić nie tylko o ust. 3, ale także o drugie zdanie tego ustępu lub o ust. 4, co pozostawiam do oceny państwa i Biura Legislacyjnego KS. Proponuję, aby zdanie to brzmiało: „Rada Ministrów może również dokonywać zmian granic miasta. Przepis ust. 1 stosuje się wówczas odpowiednio”. Wyjaśnię, że ust. 1 dotyczy konsultacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Dziękuję za wywołanie tego problemu. Chciałbym zapytać, czy Rada Ministrów również określa granice miejscowości mających status miasta, o których mowa w art. 5 ust. 1? Mówimy tu o mieście położonym na terenie gminy. Czy dotyczy to zarówno gminy mającej status miasta, jak i miejscowości na terenie gminy, które ma status miasta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Zmiana granic gminy była dopuszczalna na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów. Nie wywoływało to żadnych problemów, bo procedura była opracowana. Niezależnie od tego, czy było to miasto mające status gminy, czy też była to gmina, to procedura była jednoznaczna.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Problem polegał na braku możliwości działania w stosunku do miast, które nie były gminą. Tu była luka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rozumiem. W takim razie należałoby zredagować propozycję pana posła Rokity.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełJanRokita">Pokusiłem się o dokonanie takiej redakcji. Proponowałbym, żeby po punkcie 1 nowelizacji dodać punkt 2 o treści: „W art. 4 dodać ust. 4 w brzmieniu - Rada Ministrów może również dokonywać zmian granic miasta. Przepis ust. 1 stosuje się wówczas odpowiednio”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Proponujemy, żeby ten zapis znalazł się w ust. 3, który odnosi się do miast i ich granic. Mogłoby to więc być trzecie zdanie w tym ustępie.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Ustęp ten otrzymałby brzmienie: „Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może dokonywać również zmian granic miasta”.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Można również wydzielić dotychczasową treść ust. 3 art. 4 oraz te dodane zdania i przenieść je do nowego art. 4a. Takie są dwie możliwości rozwiązania tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Myślę, że w tej sytuacji byłoby lepiej nadać ust. 3 nowe brzmienie. Byłby to ust. trzyzdaniowy.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Byłby to artykuł trzyustępowy. Treść podana w tym artykule zostałaby podzielona na trzy ustępy.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">1 ust. brzmiałby: „Nadanie gminie lub miejscowości statusu miasta następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów”.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Ust. 2: „Nadając miejscowości status miasta Rada Ministrów określa jego granice”.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Ust. 3: „Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może dokonywać również zmian granic miasta”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy pan poseł się zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJanRokita">Mam jedno zastrzeżenie. Chciałbym mieć jasność, że w przypadku zmian granic miasta przepis ust. 1 art. 4 też się stosuje. Chodzi mi o obowiązek przeprowadzania konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełJanRokita">W proponowanej redakcji nie jest to pewne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Trzeba by było wyraźnie to stwierdzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJanRokita">W taki razie proponuję dodać dwa zdania. Po zdaniu: „Rada Ministrów może w trybie rozporządzenia dokonywać zmian granic miasta”, proponuję dodać zdanie: „Przepis ust. 1 stosuje się wówczas odpowiednio”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Można by było nie odsyłać do tego ustępu, a wprowadzić zapis o konsultacji z mieszkańcami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Trzeba zrobić to odesłanie, gdyż może nam wyjść jakaś inna konsultacja niż zapisana w art. 4 ust. 1. Może się okazać, że jest jeszcze jakaś inna konsultacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJanRokita">Żeby nie było wątpliwości, proponowałbym jednak wprowadzić odesłanie do ust. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Można tak zrobić. Proponujemy jednak dodać wyrazy „po przeprowadzeniu konsultacji”, tak, jak jest w ust. 1. To naprawdę niczego nie zmieni, a określi sprawę w sposób jasny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Zgłoszono propozycję, żeby po art. 4 dodać art. 4a w brzmieniu dotychczasowego art. 4 ust. 3. Zostałby on podzielony na trzy ustępy.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest konsens w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Automatycznie skreślamy ust. 3 w dotychczasowym art. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">To jest oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy są sprzeciwy dotyczące przyjęcia tego rozwiązania? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jaki jest pogląd na tę sprawę Urzędu Rady Ministrów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#DyrektordepartamentuwUrzędzieRadyMinistrówWojciechJankowiak">Wydaje mi się, że jest to bardzo dobra propozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W związku z tym stwierdzam, że Komisje przyjęły poprawkę do art. 1 nowelizującego ustawę.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Punkt 2 dotyczy art. 5. Jest to sprawa wspomnianej już jednostki pomocniczej. Czy do tej, szeroko omówionej przez pana posła Grodzickiego, propozycji są uwagi? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest w tej sprawie sprzeciw? Nie widzę. Stwierdzam, że połączone Komisje przyjęły punkt 2 art. 1.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do punktu 3, który dotyczy nowego artykułu 5a. Jest to artykuł 2-ustępowy, który dotyczy zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pan przewodniczący Grodzicki sygnalizował, że może tu zaistnieć pewna luka prawna, w której konsultacja byłaby potrzebna, a gmina by jej nie przeprowadzała.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Można się nad tą sprawą zastanowić. Chcę państwa zapytać, czy w takiej sytuacji można przyjąć, że jeżeli konsultacja następuje z inicjatywy ustawodawcy w trybie określonym w innych przepisach, to zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami określa uchwałą rada gminy. Może to też być ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Te ustawy nie przewidują trybu przeprowadzania konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełRyszardGrodzicki">Moim zdaniem, lepiej byłoby przyjąć taką redakcję: „Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady gminy, jeśli są one zarządzone przez organ samorządowy”.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełRyszardGrodzicki">Są pewne konsultacje, które zarządzane są przez prezesa Rady Ministrów. Przed chwilą przyjęliśmy przepis o takiej redakcji.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełRyszardGrodzicki">Jeżeli władze gminy nie będą chciały dokonać zmiany granic, to będą mogły tak skonstruować uchwałę o sposobie przeprowadzenia konsultacji, że ta konsultacja będzie trwała rok lub dłużej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Mamy więc tu problem dotyczący określenia kompetencji organu. Możemy powołać się na ustawę. Jeżeli z ustawy wynika potrzeba konsultacji, to wtedy odesłanie w rozporządzeniu do tego trybu jest równoznaczne z ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Nie chcę wypowiadać się o rozwiązaniu merytorycznym.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Mogę jednak zaproponować redakcję tego przepisu. Mógłby on brzmieć: „Zasady i tryb przeprowadzania zarządzanych z inicjatywy organów gminy konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady gminy”.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Oczywiście muszą państwo uzgodnić przyjęcie takiej zasady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jaka będzie podstawa zarządzenia konsultacji przez inny organ, jeżeli w ustawie nie będzie takiego upoważnienia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Podstawa prawna będzie. Nie będzie tylko określenia trybu przeprowadzenia tych konsultacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">To na jedno wychodzi. Bez określenia trybu nie można przeprowadzić konsultacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełRyszardGrodzicki">Przed chwilą pan przewodniczący Buczkowski zgłosił pomysł dotyczący dodania nowego ustępu w art. 5a. Ustęp ten mówiłby o tym, że w przypadku zarządzenia konsultacji przez Radę Ministrów, to zasady i tryb ich przeprowadzania określa rozporządzenie Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Wyraźnie opowiadam się za szacunkiem dla organu gminy, dla rady gminy. W każdym przypadku, kiedy inicjatywa pochodzi od określonej grupy, rada może tak ustalić konsultacje, że będzie to niekorzystne.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Nie przesądzajmy o trybie konsultacji. Nie chcę odwoływać się do głosowań i wyborów, w których zamiar był zupełnie inny od sposobu ich przeprowadzenia. Pozostawiłbym ten przepis tak, jak jest.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Nie można założyć, że sposób przeprowadzania konsultacji jest równoznaczny z rozstrzygnięciem zgodnym ze scenariuszem rady.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Uważam, że obowiązujący przepis jest właściwy i w związku z tym należy go pozostawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Podkomisja nie przedstawiła w tej sprawie żadnej propozycji. Przedstawiciele samorządu nie widzą potrzeby zmiany tego przepisu. Nie zgłaszam tu formalnego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy ktoś zgłasza w tej sprawie wniosek formalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełPiotrBuczkowski">Chciałbym zabrać głos w sprawie, o której mówił pan poseł Fiedorowicz.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełPiotrBuczkowski">Ja też generalnie akceptuję tę zasadę, że gminy powinny same ustalać zasady i tryb przeprowadzania konsultacji. Są jednak takie przypadki, w których działalność rady gminy będzie niezgodna z intencjami podejmowanych działań.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PosełPiotrBuczkowski">Jeżeli np. gmina będzie chciała poszerzyć swoje terytorium bądź będziemy mieli do czynienia z podziałem gminy, to konsultacje można tak ustawić, że będą one obejmowały tylko mieszkańców zainteresowanych. Może powstać konflikt, dlatego że nie skonsultowano z inną gminą rozszerzenia terytorium gminy, albo że nie zapytano mieszkańców wiosek lub innych jednostek pomocniczych o to, czy chcą wejść w skład określonej gminy. Takie sytuacje konfliktowe mamy już w tej chwili w sprawach dotyczących podziału gmin.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PosełPiotrBuczkowski">Uważam, że w tym jednym przypadku dotyczącym zmian terytorialnych i podziału, który jest określony w art. 4, sprawa ta powinna być jednolicie określona w skali całego kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy ma pan w tej sprawie konkretną propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełPiotrBuczkowski">Tak, jak mówiłem, proponuję dodać ust. 3 o brzmieniu: „W przypadkach określonych w art. 4 ust. 1 zasady i tryb określi Rada Ministrów w drodze rozporządzenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Chciałbym przedstawić taki pogląd, że ten, kto zarządza przeprowadzenie konsultacji, powinien ustalić wszystkie warunki od początku do końca. Wydaje się, że to rozwiązanie będzie budziło najmniej wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Chciałbym zwrócić uwagę, że jest to rozwiązanie nieracjonalne. Oznacza to, że w każdym przypadku konieczności przeprowadzenia gdzieś konsultacji będzie się pojawiało odrębne rozporządzenie prezesa Rady Ministrów o trybie przeprowadzenia konsultacji w tej konkretnej gminie. W tej chwili mamy ponad 2,5 tys. gmin. To rozwiązanie nie wydaje się słuszne.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Obawy o to, że tryb konsultacji zostanie ustalony w ten sposób, że weźmie w nich udział tylko część mieszkańców gminy, a inni zostaną pominięci po to, żeby uzyskać pożądany przez radę lub zarząd wynik, są - moim zdaniem - bezpodstawne.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełKrzysztofBudnik">Można by było stwierdzić nieważność takiej uchwały w trybie zwykłej kontroli. Taka uchwała byłaby sprzeczna z prawem. Istotą konsultacji jest danie wszystkim mieszkańcom gminy możliwości równego wypowiedzenia się. Wydaje się, że normalna kontrola jest w tej sprawie wystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PosełKrzysztofBudnik">Pan poseł Grodzicki obawia się, że istnieje możliwość ustanowienia takiego trybu konsultacji, w którym będą one trwały np. rok, uniemożliwiając osiągnięcie zamierzonego celu. Można by było ograniczyć czas trwania konsultacji określając termin, w którym powinny być one zakończone. Byłbym jednak ostrożny przy wprowadzaniu takiego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Chciałbym przedstawić państwu propozycję w imieniu prezydiów obu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pozostawmy wszystko tak, jak jest zapisane w sprawozdaniu Komisji. Rekomendujemy tekst do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Na dzisiejszym posiedzeniu połączonych Komisji zwróciliśmy uwagę na istniejące wątpliwości. Byłoby nieodpowiedzialne redagowanie w tak ogromnym gronie tekstu, który wymaga pewnych przemyśleń, a może nawet ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Uczulamy państwa na tę sprawę. Jeżeli ktoś będzie miał lepszy pomysł, to będzie mógł go zgłosić w trakcie drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest zgoda na takie rozstrzygnięcie? Nie widzę sprzeciwu. Uznaję, że sprawa została rozstrzygnięta.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy w sprawie punktu 3, dotyczącego nowego art. 5a, składającego się z dwóch ustępów, w Komisjach jest konsens? Czy jest sprzeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że połączone Komisje postanowiły rekomendować przyjęcie tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do rozpatrzenia punktu 4, zawierającego przepis o ustaleniu terminu pierwszej sesji nowo wybranej rady gminy. Odbywa się ona w ciągu 7 dni od ogłoszenia zbiorczych wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy w tej sprawie są inne propozycje? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest sprzeciw do tej propozycji podkomisji? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że przepis został rekomendowany.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do do rozpatrzenia art. 2 w brzmieniu: „Rada Ministrów w drodze rozporządzenia w terminie 6 miesięcy ustali granice gmin”. Ten przepis ma ustanować istniejący nieporządek.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy w tej sprawie są inne propozycje? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest sprzeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że Komisje postanowiły rekomendować przyjęcie tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 3, w którym przedstawiona jest propozycja 14-dniowego vacatio legis. Ten zapis jest zgodny z przyjętą procedurą legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy w tej sprawie jest sprzeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że przepis został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-57.18" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Proponuję, żebyśmy przegłosowali całą ustawę. Kto jest za rekomendowaniem przyjęcia sprawozdania podkomisji wraz z poprawką dokonaną w punkcie 1?</u>
          <u xml:id="u-57.19" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Stwierdzam, że połączone Komisje jednogłośnie postanowiły rekomendować przyjęcie zmiany tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-57.20" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przewodniczącym podkomisji był pan poseł Ryszard Grodzicki. Jest dobrym obyczajem rekomendowanie przewodniczącego na sprawozdawcę połączonych Komisji.</u>
          <u xml:id="u-57.21" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy są inne propozycje? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.22" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy jest sprzeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.23" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Gratuluję posłowi Grodzickiemu wybrania go na posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-57.24" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawach różnych? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-57.25" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Dziękuję wszystkim uczestnikom dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-57.26" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>