text_structure.xml
119 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Otwieram wyjazdowe posiedzenie Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą, witam posłów oraz zaproszonych gości. Witam także pana wojewodę przemyskiego pana Zygmunta Ciupińskiego.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełKazimierzModzelewski">Przypomnę, że otrzymaliśmy na dzisiejsze posiedzenie materiały nt. wolnych obszarów celnych funkcjonujących w Polsce opracowane, m.in. przez Ministerstwo Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, Najwyższą Izbę Kontroli, Główny Urząd Ceł oraz Biuro Studiów i Analiz Kancelarii Sejmu. Do rozpatrzenia mamy w zasadzie jeden temat: funkcjonowanie wolnych obszarów celnych w Polsce na bazie doświadczeń istniejących WOC oraz podjętej inicjatywy utworzenia WOC w rejonie Przemyśl - Medyka.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PosełKazimierzModzelewski">Obecnie oddaję głos panu wojewodzie Z. Ciupińskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Z prawdziwą radością witam w progach Urzędu Wojewódzkiego w Przemyślu przedstawicieli najwyższej w Polsce władzy ustawodawczej. Radość tę wyrażam, tym bardziej że będzie mi dane zaprezentować państwu najistotniejsze problemy transgraniczne, stanowiące o przyszłości województwa przemyskiego oraz prosić o pomoc i czynny udział w ich rozwiązywaniu.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Zagadnienia, które chciałbym przybliżyć posłom oraz prosić o ich szczegółowe rozpoznanie, to przede wszystkim budowa i rozbudowa drogowych przejść granicznych, utworzenie wolnego obszaru celnego, przebieg autostrady A-4.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Ponieważ wszystkie te sprawy wiążą się ze sobą bardzo ściśle, z uwagi na zachodzące wzajemne uwarunkowania, celowym jest, aby były wspólnie omawiane. Sądzę, że pomocnym w wyrobieniu poglądu na te kwestie będą spostrzeżenia poczynione przez państwa w czasie zwiedzania przejść granicznych oraz terenów przyszłego wolnego obszaru celnego.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Przechodząc do szczegółowego omawiania spraw skoncentruję się teraz na problematyce drogowych przejść granicznych.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Aktualnie na terenie woj. przemyskiego funkcjonuje całodobowe przejście graniczne w Medyce - Szeginiach, a w budowie jest drogowe przejście graniczne w Korczowej - Krakowcu. Jest to obecnie największe przejście na granicy z Ukrainą. DPG w Medyce wymaga jednak prac modernizacyjnych w celu dostosowania go do wymogów, jakie powinny spełniać międzynarodowe przejścia, przewidziane do dużego natężenia ruchu. W tym celu należy pilnie wybudować ciąg dla ruchu pieszego oraz stworzyć warunki dla właściwej odprawy celnej w ruchu autobusowym.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Modernizacja DPG Medyka - Szeginie jest niezbędna także z uwagi na fakt, że przejście to leży na międzynarodowych szlakach turystycznych i jest najbardziej uczęszczanym na granicy z Ukrainą. Opracowano już szczegółowy program rozbudowy przejścia w Medyce przy ścisłej współpracy ze stroną ukraińską.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">W maju br. rozpoczęto realizację zadania inwestycyjnego pt. Budowa drogowego przejścia granicznego Korczowa - Krakowiec. Jest to inwestycja finansowana centralnie, na którą w 1994 r. przydzielono kwotę 30 mld zł. Z kwoty tej po zapłaceniu faktur za dokumentację, roboty przygotowawcze oraz makroniwelację, na roboty kubaturowe pozostaje kwota ok. 10 mld zł. Z uwagi na przyjęte w harmonogramie robót wykonanie stanu surowego obiektów kubaturowych, pozostająca kwota 10 mld zł jest daleko niewystarczająca.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Reasumując - zarówno modernizacja, jak i budowa przejść granicznych w woj. przemyskim wymagają płynnego finansowania z budżetu centralnego i w tym zakresie proszę o podzielenie prezentowanego poglądu i wsparcia.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Wsparcia wymagają też starania o przyjęcie wspólnego ze stroną ukraińską harmonogramu budowy DPG Korczowa - Krakowiec, tak aby realizacja tego zadania inwestycyjnego przebiegała jednakowo po obu stronach granicy, celem uruchomienia przejścia dla ruchu towarowego z dniem 31 grudnia 1995 r.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Odnośnie utworzenia na terenie woj. przemyskiego wolnego obszaru celnego chciałbym powiedzieć, że idea ta powstała w oparciu o określone uwarunkowania występujące na terenie woj. przemyskiego oraz w wyniku sytuacji politycznej, która zaistniała w ostatnich latach na terenie Europy Środkowej i Wschodniej. Uwarunkowania te, to: usytuowanie województwa na szlakach turystycznych i komunikacyjnych w bezpośrednim sąsiedztwie z Ukrainą oraz istnienie suchego portu lądowego Żurawica - Przemyśl - Medyka, a także projektowana autostrada A-4.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Natomiast korzystnymi czynnikami politycznymi jest powstanie wielu nowych państw Europy Wschodniej z chłonnym rynkiem Ukrainy.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Uwzględniając wymienione czynniki, w trosce o intensyfikację gospodarczą województwa oraz stworzenie nowych miejsc pracy, postanowiłem wystąpić z inicjatywą utworzenia w woj. przemyskim wolnego obszaru celnego. Inicjatywa ta, po skonsultowaniu z lokalnymi władzami samorządowymi oraz samorządem gospodarczym województwa, spotkała się z żywym zainteresowaniem podmiotów gospodarczych, które wyraziły gotowość uczestniczenia w tworzeniu WOC. W wyniku prowadzonych działań zawiązano spółkę akcyjną „Wolny Obszar Celny Przemyśl - Medyka”. Oczekuje ona obecnie na wpis do rejestru sądowego oraz wytypowanie terenów pod lokalizację WOC. Kontynuowane są w dalszym ciągu rozmowy z podmiotami krajowymi i zagranicznymi, celem dokonania wyboru inwestora strategicznego. W niedługim czasie przewiduję skompletowanie pozostałych materiałów niezbędnych do opracowania wniosku o ustanowienie wolnego obszaru celnego.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Chciałbym prosić posłów o przychylne stanowisko także i dla tego, niezmiernie ważnego dla rozwoju województwa projektu.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Jak wcześniej wspomniałem, z realizacją omawianych projektów ściśle wiąże się przebieg projektowanej autostrady A-4. Stanowisko administracji rządowej i samorządowej woj. przemyskiego jednoznacznie optuje za utrzymaniem dotychczas przewidywanego przebiegu projektowanej autostrady w zbliżeniu do miasta Przemyśla z przejściem granicznym w Medyce. Połączenie z będącym w budowie DPG Korczowa - Krakowiec przewiduje się za pomocą drogi szybkiego ruchu.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Za takim przebiegiem autostrady przemawia fakt, że trasa jej jest chroniona w planowaniu przestrzennym już od 13 lat. Ponadto przyjęty kierunek będzie istotnym czynnikiem aktywizującym gospodarczo wiodące funkcje regionu, a zwłaszcza będzie stanowił o powodzeniu przedsięwzięcia związanego z tworzonym wolnym obszarem celnym.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#WojewodaprzemyskiZygmuntCiupiński">Prezentując w sposób bardzo skrótowy te niezmiernie ważne dla rozwoju gospodarczego województwa sprawy, proszę o ich wsparcie w ramach prac Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Materiały na wyjazdowe posiedzenie Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą, a zwłaszcza moim zdaniem, opracowanie pana Z. Wołodkiewicza-Donimirskiego wyczerpują całość zagadnienia funkcjonowania wolnych obszarów celnych. Jako celnik przedstawię kilka aspektów dotyczących tej kwestii z punktu widzenia głównie cła.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Jak wiadomo wolnym obszarem celnym jest wyodrębniona i niezamieszkała część polskiego obszaru, na którym może być prowadzona działalność gospodarcza przez polskie, zagraniczne i międzynarodowe podmioty gospodarcze. Wyłączony jest z tej działalności handel detaliczny z wyjątkiem wolnych obszarów celnych zlokalizowanych na terenie portów lotniczych, morskich lub rzecznych przejść granicznych.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Wolny obszar celny ustanawiany jest w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, która określa zarówno granice, jak i osobę zarządzającą. Projekt takiego rozporządzenia przygotowuje, uzgadnia, wnosi pod obrady Rady Ministrów minister współpracy gospodarczej z zagranicą, po przyjęciu określonego przepisami wniosku o ustanowienie wolnego obszaru celnego.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Aby w wolnym obszarze celnym mogła być rozpoczęta działalność gospodarcza powinny być spełnione liczne warunki. Po pierwsze, obszar ten powinien być odpowiednio ograniczony, wymogi dotyczące ograniczenia są ściśle określone przez ministra współpracy gospodarczej z zagranicą. Wyprzedzając pytania, chciałbym powiedzieć, że wymogi te są dość rygorystyczne i jak obserwujemy w praktyce, dość trudne do spełnienia.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Odgraniczenie jest potrzebne po to, abyśmy jako celnicy mogli spokojnie wykonywać swą pracę i sprawować dozór celny, przeprowadzać kontrole celne. Obrót towarowy między wolnym obszarem celnym, a pozostałym polskim obszarem celnym odbywa się zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów celnych. Towary sprowadzane do wolnego obszaru celnego podlegają natomiast zgłoszeniu do statystyki państwowej.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Podmioty gospodarcze, które działają na terenie wolnego obszaru celnego są zobowiązane do prowadzenia odpowiednich ewidencji ruchów towarów do i z wolnego obszaru celnego. Każdorazowy przywóz i wywóz towarów podlega kontroli celnej. Obrót towarowy może odbywać się w godzinach i miejscach ustalonych z właściwym urzędem celnym, ponieważ to my mamy obowiązek ustanowić na terenie wolnego obszaru celnego swoją agendę.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Oczywiście miejsca kontrolne powinny być wyposażone w urządzenia niezbędne dla przeprowadzania kontroli celnej towaru. W obrocie towarowym między wolnym obszarem celnym, a pozostałym polskim obszarem celnym są wprowadzone dość istotne preferencje celne, a więc możliwość przywozu towaru przy obniżonym cle po spełnieniu warunków, że wartość dodana przy przetworzeniu na terenie wolnego obszaru celnego będzie nie mniejsza niż 50% - wtedy jest 1/4 stawki celnej. Jeśli jest 75% to wartość dodana, a więc surowców, materiałów i przetworzenia - następuje w ogóle zwolnienie od cła.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">W ciągu 3 lat podmiot gospodarczy prowadzący działalność w wolnym obszarze celnym korzysta ze zwolnienia od cła nawet wtedy, gdy wartość dodana jest nie mniejsza niż 40%.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Pewne ograniczenia dotyczą również ruchu osób na terenie dowolnego obszaru celnego. Prezes Głównego Urzędu Ceł określił zasady na jakich może ten ruch się odbywać. Są wprowadzone przepustki jednorazowe i przepustki stałe, które są wydawane przez zarządzającego osobom, które w wolnym obszarze celnym się znajdują. Mają one charakter kart identyfikacyjnych.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Działalność gospodarcza prowadzona w wolnych obszarach celnych podlega, jak już mówiłem dozorowi i kontroli celnej. Rejestry, księgi, dokumenty handlowe, które znajdują się u osób - podmiotów gospodarczych prowadzących taką działalność podlegają naszej kontroli. Możemy zobowiązać zarządzającego lub podmiot gospodarczy prowadzący działalność gospodarczą do zastosowania zamknięć celnych, możemy ustanowić dozór celny stały lub okresowy, możemy również zarządzić inwentaryzację towarów składowanych na terenie wolnego obszaru celnego.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">W tej chwili w Polsce utworzono wolne obszary celne: w porcie lotniczym w Warszawie, w Gliwicach, w Terespolu a ostatnio w Sokółce, w Szczecinie i w Świnoujściu. Z tych wolnych obszarów celnych funkcjonuje WOC w Porcie Lotniczych w Warszawie i wolny obszar celny w Gliwicach.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">W Porcie Lotniczym w Warszawie wolny obszar celny jest obszarem specyficznym. Pełni on raczej funkcję sklepów wolnocłowych, gdzie stworzono możliwość zakupu towarów głównie alkoholi, wyrobów tytoniowych, wyrobów o charakterze upominkowym, jak np. wyrobów z bursztynu i srebra, czy też przedmiotów potrzebnych podróżnemu, jak torby podróżne, torebki itd. Stworzono możliwość zakupu tych towarów po cenach niższych, bo nie obciążonych cłem.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Nie mamy żadnych problemów z nadzorem i z funkcjonowaniem wolnego obszaru celnego w Porcie Lotniczym w Warszawie, gdyż specyfika polega na tym, że nie wymaga on żadnego odgrodzenia. Granicą tego wolnego obszaru celnego są ściany działowe w budynku terminalu. Osoby upoważnione do przebywania w wolnym obszarze celnym nie muszą mieć przepustek, bo są to tylko podróżni wyjeżdżający z Polski. Sprzedaż towarów może nastąpić po przedłożeniu karty pokładowej. Mogą też kupować załogi statków powietrznych po przedłożeniu dokumentów podróżnych.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Towary sprowadzane z zagranicy do wolnego obszaru celnego na lotniku podlegają zgłoszeniu do odprawy celnej i są przekazywane z urzędów celnych granicznych do Okęcia z zastosowaniem dokumentacji celnej. Towary polskiego pochodzenia wprowadzane do wolnego obszaru celnego są traktowane jak eksport. Natomiast potem zgłoszenie celne wywożonych towarów następuje okresowo, gdyż najczęściej są to drobne zakupy. Wywóz tych towarów dokumentujemy po pewnym okresie, głównie dla celów statystycznych.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Drugim obszarem celnym, który funkcjonuje jest wolny obszar celny w Gliwicach. Po różnych perturbacjach zarządzający tym obszarem ustanowił Śląski Obszar Celny S.A. Do sprawowania jego funkcji, bo zarządzającym jest gmina Gliwice, odgrodzono ten obszar. Natomiast nie jest prowadzona działalność gospodarcza, taka jaka była deklarowana we wniosku o utworzenie tego wolnego obszaru celnego.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Działalność ta sprowadza się w zasadzie do składowania towarów. Wolny obszar celny pełni więc funkcję składu celnego, w tym że ma lepszą sytuację od klasycznego składu celnego, bo nie musi składać zabezpieczenia majątkowego cła i podatku i może przechowywać towary bezterminowo.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Są też pewne kuriozalne sprawy - bo np. na terenie wolnego obszaru w Gliwicach znajdują się jedyne urządzenia przeładunkowe umożliwiające przeładunek miału węglowego i kruszywa. Wjeżdża on do Polski do obszaru celnego na dokumentach celnych, jakby to był quasi eksport i za kilka godzin po przeładunku, wyjeżdża w tzw. powrotnym wywozie. To nie wpływa na zafałszowanie statystyki obrotów handlu zagranicznego. Nie powoduje też żadnych komplikacji grożących ewentualnym zwrotem VAT z tytułu eksportu, czy nie obciążania opłatami w przywozie. Procedury celne umożliwiają dokonanie takiej kontroli bez obciążeń celnych i podatkowych, niemniej jednak dla mnie jest to sprawa dziwaczna i będziemy starali się ją w jakiś sposób regulować, jeśli nie przez zmianę procedur, to chociażby zrobienie zgłoszeń celnych raz na jakiś czas, żeby nie produkować zbędnie dokumentów.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">W moim przekonaniu zaczyna rozwijać się wolny obszar celny w Terespolu. Miałem przyjemność być tam już trzykrotnie z racji np. otwarcia bocznicy, nowej drogi, czy kolejnego odcinka ogrodzenia. Uważam, że ten wolny obszar celny ma wielkie szanse działania. Jest to bardzo duże zaangażowanie wójta gminy Terespol oraz podmiotów gospodarczych, które rozpoczęły już działalność jeszcze nie na terenie wolnego obszaru celnego, bo on faktycznie jeszcze nie funkcjonuje, ale te podejmowane działania i składane deklaracje pozwalają przypuszczać, że w przyszłym roku już ten wolny obszar celny będzie działał na zasadach przewidzianych dla tej instytucji.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Rozpoczęto już grodzenie terenu. Jest to sprawa bardzo kapitałochłonna, bo obliczono, że to grodzenie będzie kosztowało 25 mld zł. Dopiero po ogrodzeniu terenu i ustanowieniu naszej agendy celnej na wolnym obszarze celnym, po zatwierdzeniu przez prezesa GUC, który ma obowiązek opracować i przedstawić zarządzający, będziemy mogli prowadzić tam kontrolę celną na zasadach, takich jakie są ustalone właśnie dla obrotu towarowego między wolnym obszarem celnym, a pozostałym obszarem polskim celnym.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">Nie funkcjonuje też wolny obszar celny w Sokółce. Nieznane mi są jakiekolwiek działania, które byłyby w tym obszarze podejmowane, a które pozwalałyby sądzić, że działalność ta zostanie rozpoczęta w jakimś przewidywanym okresie. Szczecin i Świnoujście to bardzo niedawno powołane wolne obszary celne, które już funkcjonowały, chociaż bez większych efektów.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">W sumie jako administracja celna nie notujemy większych problemów, jeśli chodzi o obsługę celną, czy kontrolę celną towarów między wolnym obszarem celnym, a pozostałym obszarem. Był taki okres kłopotów w Gliwicach, gdzie nie płacono nam należności. Po prostu były duże zaległości w zapłacie cła i podatku od towarów sprowadzanych z wolnego obszaru celnego do Polski, ale ta sprawa już jest przeszłością. Występują błędy formalne, które staramy się likwidować.</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#WiceprezesGłównegoUrzęduCełAndrzejGołoś">W pierwszym okresie działalności tych wolnych obszarów celnych kontrolujemy ich działalność od strony celnej, nie tylko z punktu widzenia dozoru i kontroli podmiotów gospodarczych, ale również wykonywane są kontrole naszych służb: zarówno właściwych urzędów celnych, jak Głównego Urzędu Ceł. Niemniej jednak nasze doświadczenia, jako celników pokazują, że wolne obszary celne poza lotniskiem, które jest specyficznym wolnym obszarem celnym, funkcjonują w bardzo ograniczonym zakresie. Nie rozwinęły tej działalności, którą deklarowały w momencie powstawania mają liczne problemy finansowe, a my spokojnie czekamy, kiedy zostaną przez nie spełnione wszystkie warunki, aby mogły funkcjonować. Warunki umożliwiające uznanie danego wolnego obszaru celnego za autentyczny wolny obszar celny z punktu widzenia ceł i wtedy przystępujemy do naszych czynności.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzNycz">Moje wystąpienie ma na celu przedstawienie państwu koncepcji rozwojowej WOC Przemyśl - Medyka rozwiniętej analizy finansowej, bo przecież w WOC zarabia się przede wszystkim na handlu tranzytowym. Wolne obszary celne zatem powinny się lokalizować na terenach przyległych do przejść granicznych mających znaczenie dla ruchu tranzytowego. Jest to zgodne z założeniami polityki państwa, która mówi, że „Podstawowym celem ustanowienia wolnych obszarów celnych w Polsce powinien być rozwój i ułatwienia eksportu”.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełKazimierzNycz">Tym warunkom odpowiada projektowana lokalizacja WOC Przemyśl - Medyka, proponowanego przy odwiecznym szlaku handlowym łączącym Europę Północną i Środkową z Azją Mniejszą i Dalekim Wschodem, tuż obok międzynarodowej trasy E-4 przyszłej autostrady łączącej Berlin z Kijowem, będącej jednym z najbardziej uczęszczanych szlaków tej części Europy.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełKazimierzNycz">Tereny projektowanego wolnego obszaru celnego są równinne o pow. ok. 85 ha, wyłączone z produkcji rolnej, oddalone od granicy polsko-ukraińskiej o ok. 1–3 km, posiadające uregulowane stosunki własnościowe oraz uzbrojenie techniczne.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełKazimierzNycz">Tereny tego projektowanego WOC sąsiadują z przejściami granicznymi - drogowym i kolejowym - oraz przylegają do kompleksu „suchego portu” PKP, przez który przebiegają zelektryzowane linie kolejowe normalne i szerokotorowe łączące Europę Zachodnią z państwami Europy Wschodniej i Azji. Część terenu ok. 14 ha, jest ogrodzona i częściowo zabudowana, a więc w krótkim czasie można na niej rozpocząć działalność produkcyjną. Jest to równocześnie dogodne miejsce do zmasowanej działalności handlowej partnerów zachodnich z Ukrainą i innych byłych republik dawnego Związku Radzieckiego. Może zabrzmi to optymistycznie, ale zakładając, że decyzja RM w sprawie utworzenia wolnego obszaru celnego Przemyśl - Medyka będzie pozytywna, jesteśmy przygotowani do tego, aby tak zintensyfikować pracę, żeby od dnia decyzji rozpocząć działalność produkcyjną na tym terenie. Byłby to chyba pierwszy wolny obszar celny, w którym działalność produkcyjna zostałaby uruchomiona od momentu decyzji rządu w okresie 4 miesięcy. Mówię tak w oparciu o dotychczasowe informacje, że byłoby to tempo imponujące, ale to założenie wcale nie jest pozbawione racji.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełKazimierzNycz">Inicjatorem przedsięwzięcia organizacji Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka jest wojewoda przemyski przy znacznym wsparciu Południowej Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych w Krakowie. Zarządzającym Wolnym Obszarem Celnym i generalnym realizatorem przedsięwzięcia będzie Spółka Akcyjna Wolny Obszar Celny Przemyśl - Medyka. Spółka akcyjna powołana na podstawie Kodeksu handlowego będzie działać na podstawie o własne fundusze. Udziałowcami mogą być podmioty gospodarcze: osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej i mogące prowadzić działalność gospodarczą.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełKazimierzNycz">Podstawowym celem przedsięwzięcia gospodarczego o charakterze międzynarodowym w wolnym obszarze celnym jest gromadzenie w nim polskich, zagranicznych i międzynarodowych podmiotów produkujących wyroby o najwyższym poziomie technicznym i uznanej w świecie renomie, przeznaczonych przede wszystkim na eksport.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PosełKazimierzNycz">W wolnym obszarze celnym zlokalizowane będą zakłady wytwórcze i montownie, a w szczególności: mechanika precyzyjna i elektronika, przemysł elektromaszynowy i motoryzacyjny, przemysł farmaceutyczny i kosmetyczny, przetwórstwo rolno-spożywcze i tekstylia. Poza tymi preferowanymi kierunkami inwestowania byłyby magazyny rozdzielcze na Europę, składy magazynowe i hurtownie, chłodnie składowe o terminal kontenerowy.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PosełKazimierzNycz">Realizacja pierwszego etapu inwestycji czystej ekologicznie finansowana będzie głównie przez inwestorów krajowych i zagranicznych w okresie 1,5–2 lat. Chciałbym to podkreślić z całym naciskiem. Strategia projektu jest ściśle związana z możliwymi do zrealizowania strategiami poszczególnych inwestorów. Zasięg geograficzny podejmowanych przez nich - w ramach inwestycji w WOC - operacji powinien obejmować przede wszystkim kraje Europy Środkowo-Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy, Słowacji, Rumunii, Rosji i państw powstałych z azjatyckich republik byłego ZSRR.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PosełKazimierzNycz">Podkreślam, że Przemyśl i okolice dysponują dużą nadwyżką wysoko kwalifikowanej siły roboczej. Średni wskaźnik bezrobocia w tym rejonie przekracza 16%. Na jedną ofertę pracy przypada ok. 160 zarejestrowanych bezrobotnych. Te liczby mają swoją wymowę.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PosełKazimierzNycz">Niezbędne do poniesienia nakłady inwestycyjne do spełnienia wymogów utworzenia wolnego obszaru celnego, w tym m.in. trwałe odgraniczenie terenu, oświetlenie, drogi przejazdowe szacuje się wstępnie na kwotę 80–100 mld zł są możliwe do pozyskania w krótkim czasie. Powstała Spółka Akcyjna Wolny Obszar Celny Przemyśl - Medyka gotowa jest podjąć się funkcji zarządzającego z pierwszym kapitałem założycielskim 2,8 mld zł. Występuje olbrzymie zainteresowanie przedsiębiorstw państwowych i prywatnych, gotowych podwyższyć kapitał do kwoty kilkudziesięciu mld zł.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#PosełKazimierzNycz">Jest również bardzo duże zainteresowanie przyszłych potencjalnych inwestorów zarówno krajowych jak: Stalexport, Pol-Mot, Centrostal, Rolimpex, Metronex, jak i zagranicznych: RFN, Austrii, Francji, Kanady, USA, Hong-Kongu, Szwecji i Słowacji, które według wstępnych deklaracji gotowe są zainwestować nawet ok. 700 mld zł do 1 bln zł.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#PosełKazimierzNycz">Podkreślam, że są to wstępne deklaracje, bo nie byliśmy upoważnieni do prowadzenia negocjacji, ale sądzę też, że wymowa tych liczb jest równie ważna.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#PosełKazimierzNycz">Chciałbym przedstawić państwu pod rozwagę także wstępną analizę korzyści.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#PosełKazimierzNycz">Powołanie Wolnego Obszaru celnego Przemyśl - Medyka, to stworzenie dodatkowych możliwości na zdynamizowanie powiązań gospodarczych między państwami Europy Zachodniej, a państwami Europy Środkowo-Wschodniej i państwami powstałymi z azjatyckich republik byłego ZSRR. Stworzenie WOC powinno pozwolić na wykorzystanie potencjału ekonomicznego państw Europy Zachodniej w powiązaniu z surowcami i siłą roboczą państw Europy Środkowo-Wschodniej.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#PosełKazimierzNycz">Stworzenie WOC w naszym regionie powinno pozwolić na wykorzystanie olbrzymich możliwości istniejących na rynku artykułów konsumpcyjnych i inwestycyjnych w krajach byłego Związku Radzieckiego. Stwarzając dogodne warunki inwestycyjne partnerom zachodnim natomiast, Wolny Obszar Celny Przemyśl- Medyka może stać się magnesem przyciągającym kapitał i nową myśl techniczną.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#PosełKazimierzNycz">Wolny Obszar Celny Przemyśl - Medyka stworzyć może polskim przedsiębiorstwom nowe możliwości w rozszerzeniu działań na rynkach państw byłego ZSRR i współpracy z poważnymi zachodnimi partnerami. Nie bez znaczenia jest wykorzystanie powiązań kooperacyjnych przez polskie firmy działające poza WOC (szczególnie w południowo-wschodniej Polsce) z zachodnimi firmami, które w WOC będą prowadzić działalność.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#PosełKazimierzNycz">Powstanie WOC Przemyśl-Medyka stać się powinno czynnikiem aktywizującym rozwój gospodarczy regionu południowo-wschodniej Polski. Da on możliwość pełnego wykorzystania potencjału gospodarczego tego regionu. Rezerwy są tu bowiem duże. Przykładem może być suchy port przeładunkowy Żurawica - Medyka - Przemyśl.</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#PosełKazimierzNycz">Utworzenie Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka powinno stać się jednym z najważniejszych argumentów przemawiających za przebiegiem autostrady E-4 właśnie w tym regionie. Istnieje bowiem silna korelacja tych inwestycji. Autostrada podniesie bowiem w znaczący sposób walory WOC ten zaś spowoduje, że będzie ona mogła być znacznie pełniej wykorzystana.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#PosełKazimierzNycz">W powiązaniu z autostrad E-4 utworzenie WOC Przemyśl - Medyka powinno wpłynąć w znaczący sposób na wykorzystanie turystycznych walorów województw południowo-wschodniej Polski, w tym woj. przemyskiego. Przypływ kapitału zaś powinien zaowocować wieloma inwestycjami infrastrukturalno-komunalnymi w rejonie Przemyśla. Powstanie WOC i rozpoczęcie jego działalności powinno zachęcić zagranicznych partnerów do inwestycji na tym terenie.</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#PosełKazimierzNycz">Bezpośrednim efektem powstania Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka powinno być stworzenie w perspektywie 2–3 lat co najmniej 2 5 tys. nowych miejsc pracy - ok. 1,5 tys. w WOC i ok. 0,5 tys. poza nim - w Przemyślu i okolicach. Budowa obiektów WOC powinna przynieść znaczące korzyści dla firm budowlano-montażowych działających w tym regionie.</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#PosełKazimierzNycz">Funkcjonowanie WOC spowoduje znaczące dodatkowe wpływy do budżetu centralnego i terenowego z tytułu podatków i opłat celnych. Minimalne według naszych szacunków wpływy z cła powinny wynieść ok. 100 mld zł; z tytułu podatku dochodowego - ok. 47 mld zł, a z tytułu podatku VAT - 40 mld zł, z tytułu podatku od nieruchomości (tylko od samej spółki WOC) - 1 mld zł, z tytułu podatku od osób fizycznych - 15 mld zł. W zależności od wielkości inwestycji w strefie zwiększą się znacznie wpływy z tytułu podatku od nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-4.21" who="#PosełKazimierzNycz">Działalność wolnego obszaru celnego stanowić też będzie szansę na dodatkowe inwestycje w system obsługi podmiotów gospodarczych w nim działających, takich jak rozwój systemu bankowego, łączność itp.</u>
<u xml:id="u-4.22" who="#PosełKazimierzNycz">Reasumując - zabiegam o poparcie. Pozytywna decyzja Rady Ministrów o utworzeniu Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka, o którą zabiegamy wychodzi naprzeciw zarówno interesom państwa (intensyfikacja eksportu, wzrost dochodów do budżetu państwa), jak i regionu (ożywienie gospodarcze, stworzenie znacznej, jak na warunki województwa liczby nowych miejsc pracy). Nie żądamy środków finansowych z budżetu państwa, prosimy o akceptację naszej inicjatywy, wsparcie lokalnej przedsiębiorczości, stworzenie warunków do rozwoju gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-4.23" who="#PosełKazimierzNycz">Mamy zaangażowanych przedsiębiorców dysponujących określony kapitałem, dających gwarancje szybkiego rozwoju WOC - może wzorcowego w Polsce. Wcale bowiem nie ukrywamy, że w docelowym modelu mielibyśmy aspiracje, aby to był wzorcowy obszar celny, właśnie ten na terenie naszego województwa.</u>
<u xml:id="u-4.24" who="#PosełKazimierzNycz">Apeluję do posłów w imieniu wszystkich posłów z terenu, zarówno z Polskiego Stronnictwa Ludowego jak i Sojuszu Lewicy Demokratycznej, bo tylko te opcje są w woj. przemyskim reprezentowane, o wsparcie naszej inicjatywy i przyjęcie opinii do prezesa Rady Ministrów o pozytywne rozpatrzenie tej inicjatywy, która w tym regionie się zrodziła, a która przecież wychodzi naprzeciw jego potrzebom.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Otwieram dyskusję i proszę o zgłaszanie uwag do projektu opinii Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą w sprawie funkcjonowania WOC.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławPasoń">Przysłuchiwałem się wystąpieniu posła K. Nycza, który jest osobiście zaangażowany w sprawę utworzenia WOC w woj. przemyskim. Ten WOC ma szansę stać się elementem wzorcowym dla innych tego typu instytucji w innych województwach. W Polsce od kilku lat mówi się np. o giełdach towarów rolnych, ale nic się w tej sprawie nie dzieje. Po prostu nie ma przewodnika, żeby to doprowadzić do końca. To samo dotyczy wolnych obszarów celnych. Organizowane od dołu muszą mieć pełne poparcie władz wojewódzkich i państwowych. Bo ci ludzie nie mają doświadczenia. Dlatego sądzę, że jeśli WOC w Przemyślu się uda, może stanowić wzorzec dla innych. Sądzę, że przy takich sumach, jak 1 bln zł jest szansa powodzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJarosławKurzawa">Sądzę, że nie do końca zgodziłbym się z posłem S. Pasoniem co do wzorca, który ma promieniować na wszystkie województwa. Sądzę, że nie jest kwestią, żeby każde województwo miało strefę, czy obszar wolnocłowy. Mamy przykłady kilku obszarów wolnocłowych, które mają określone trudności. Sądzę, że w naszej opinii do prezesa Rady Ministrów powinniśmy postulować szybkie doprowadzenie do tego, aby te obszary, które już są, zaczęły funkcjonować.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełJarosławKurzawa">Chodzi przede wszystkim o doprowadzenie do pewnych uregulowań prawnych, które doprowadziłyby do tego, aby te strefy zakończyły okres tworzenia i przystąpiły do działalności. Sądzę, że to będzie przyspieszeniem realizacji wolnego obszaru celnego także tu w Przemyślu.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełJarosławKurzawa">Uważam więc, że przede wszystkim należy w jak najszybszym czasie doprowadzić do uregulowań prawnych, które pozwolą funkcjonować takim obszarom. Nie ukrywam też, że jestem bardzo za tym, aby powstała strefa wolnocłowa Przemyśl - Medyka i aby te obszary powstawały w miejscach bardzo nasilonego ruchu tranzytowego. Dotyczy to również portów morskich, przejść granicznych typu Medyka, czy Terespol i jeszcze ewentualnie południowa Polska.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławPasoń">Ja tylko chciałbym jedno sprostować. Nie jestem za tym, żeby w każdym województwie tworzyć wolny obszar celny. Inicjatywa musi być lokalna i tylko tam, gdzie będzie taka inicjatywa i będzie ona uzasadniona, można byłoby skorzystać z tego, jak powiedziałem, modelu wzorcowego, jaki być może powstanie w Przemyślu. I tylko o to mi chodziło.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełBogdanBujak">Mam trzy pytania do przedstawicieli woj. przemyskiego. W swojej informacji podajecie panowie, że wasze propozycje „poparte są konkretnymi zainteresowaniami kontrahentów zachodnich”. Chciałbym prosić o rozwinięcie tej myśli. Czy są to konkretne przypadki, czy tylko kwestie pewnej tezy?</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełBogdanBujak">Druga sprawa. Macie panowie również dobre rozeznanie na temat funkcjonowania pozostałych wolnych obszarów celnych, m.in. w Sokółce i Terespolu, w Gliwicach i na Okęciu. WOC na Okęciu to właściwie sklepy wolnocłowe. Gliwice spełniają funkcję składu celnego i też w zasadzie nie są wolnym obszarem celnym. Sokółka jeszcze nie funkcjonuje, Terespol również, chociaż podobno, jak stwierdził wiceprezes GUS A. Gołoś, jest coraz lepiej. Na czym, zdaniem państwa, polega to, że WOC w Przemyślu miałby przewagę nad pozostałymi? Prosiłbym o bardzo konkretną odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełBogdanBujak">Sprawa trzecia, to pytanie do pana wojewody przemyskiego. Wczoraj zwiedzaliśmy budowę przejścia granicznego i podczas rozmów padały stwierdzenia, które nas trochę niepokoiły. O ile budowa po naszej stronie jest już dość zaawansowana, o tyle po stronie ukraińskiej, w zasadzie poza niwelacją terenu nie robi się nic. Również rozmowa z przedstawicielem tamtej strony nie była bardzo budująca. Oni oczekują decyzji od woj. przemyskiego. Ponadto przedstawiciel strony ukraińskiej stwierdził, że obwodnica a więc infrastruktura, która jest konieczna dla uruchomienia tego przejścia będzie kosztowała ok. 50 mld karbowańców. Mam więc pytanie, kiedy będą odpowiednie ustalenia ze stroną ukraińską, aby zakończenie realizacji tego przedsięwzięcia było możliwe do końca 1996 r.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełBogdanBujak">Mam jeszcze pytanie do Głównego Urzędu Ceł. W informacji GUC w ten sposób napisano nt. Gliwic. „WOC w Gliwicach nie pełnił roli właściwej dla wolnego obszaru celnego i jego działalność, to powielenie działalności składu celnego. Składowanie i konfekcjonowanie mogą być prowadzone również w składzie po złożeniu zabezpieczenia, co jest bardziej korzystne z punktu widzenia interesów skarbu państwa”. Pytanie brzmi: kto na tym zarabia, a kto traci?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanChojnacki">Mam pytanie do Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Głównego Urzędu Ceł. Nie pracuję w wolnym obszarze celnym i nie mam doświadczenia. Przypuszczam, że ludzie, którzy tworzyli wolne obszary celne dotychczas, również go nie mieli, bo w Polsce przedtem nigdy one nie funkcjonowały. W związku z tym pytam, czy doświadczenia, na które się powołujemy, z różnych krajów świata, o rozwoju danej strefy zostały przekazane i czy ludzie, którzy organizowali wolne obszary celne na terenie poszczególnych gmin, zostali przeszkoleni i poinstruowani. Czy otrzymali jakieś wytyczne? Sądzę, że gdyby tak było przyniosłoby to jakieś widoczne efekty. Dziś tego nie widać.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełJanChojnacki">Nawiązując jeszcze do projektu utworzenia WOC na terenie woj. przemyskiego, przychylałbym się do tej inicjatywy. Widać bowiem tu zaangażowanie wielu instytucji i osób odpowiedzialnych. Jest to rzeczywiście przypadek, gdzie sztab ludzi zaangażowanych potrafi to zorganizować i rozwinąć i być może ich doświadczenia posłużą także innym.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełAlfredDomagalski">Nie mam wątpliwości, co do celowości powołania wolnego obszaru celnego w tych miejscach, które oglądaliśmy. Natomiast mam pytanie do Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, jak się mają dotychczasowe uregulowania prawne dotyczące funkcjonowania wolnych obszarów celnych w stosunku do projektu ustawy rządowej o powołaniu specjalnych stref ekonomicznych?</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełAlfredDomagalski">W moim przekonaniu wolny obszar celny również jest taką specjalną strefą ekonomiczną. Zresztą składy celne są również swego rodzaju ministrefami ekonomicznymi. Wydaje mi się, że potrzebna jest tu daleko idąca korelacja między przepisami dotyczącymi wolnych obszarów celnych oraz specjalnych stref ekonomicznych, bo może stworzyć się tu pewien bałagan prawny.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełWładysławŚwięs">Materiałów na dzisiejsze spotkanie otrzymaliśmy dużo. Przestudiowałem je dokładnie, a niektóre nawet dwa razy. Jednak nie dlatego, że nas w Przemyślu tak gościnnie przyjęto, jestem za tym. Chciałbym natomiast powtórzyć to, co powiedział poseł S. Pasoń, że nie jest istotne, czy będziemy mówić źle czy dobrze o wolnych obszarach celnych. Po prostu nikt nie miał jeszcze takiej szansy, jak wy zrobienia czegoś nowego. Nasuwają mi się jednak pewne uwagi.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełWładysławŚwięs">Przypomnijmy sobie jaki optymizm panował, gdy tworzono wolne obszary celne w Darłowie, w Kołobrzegu, w Ustce, Małaszewiczach. Dziś, gdy czytam materiał nt. Małaszewicz, to mam wrażenie, że nie jest to materiał lecz skarga. Nie chciałbym więc, żebyśmy się za jakiś czas znowu spotkali i znowu mieli do czynienia ze skargą. Powiem to więc brutalnie. Proszę państwa nie zmarnujcie tej szansy, nie zepsujcie tego. Nikt nie ma takiej szansy, jak wy.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PosełWładysławŚwięs">W kwestii ostatniego materiału uważam, że to nie może być dezyderat, bo przecież nikt nie jest przeciw. Zróbcie to dobrze, solidnie, wszyscy was popierają. Powinna to być jedynie opinia. I życzymy wam powodzenia. Osobiście powiedziałem już, że jeden udział już wykupuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławCzajczyński">Chciałbym zabrać głos w sprawie odbiegającej nieco od tematu wolnych obszarów celnych, ale bardzo mocno wiążących się z nim. Już w środę rozpocznie się debata najpierw w klubach, w czwartek w Sejmie nt. wolnych stref ekonomicznych. Projekt tej ustawy państwo znacie. Wierzę w to, że następną ustawą, jaką nam przyjdzie rozpatrywać, będzie właśnie projekt ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełStanisławCzajczyński">Specjalne strefy ekonomiczne bardzo mocno wiążą się i są wręcz spolegliwe z wolnymi obszarami celnymi. Jest tylko jedno rozgraniczenie, które mówi o tym, że żeby promować gospodarkę i zabezpieczać wszystkie te regiony naszego kraju, w których jest wysokie bezrobocie i bardzo dostępny kapitał w formie maszyn i urządzeń, a także innych środków trwałych do zagospodarowania tego potrzebne są te wolne strefy ekonomiczne.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PosełStanisławCzajczyński">Mam propozycję dla władz woj. przemyskiego, aby po pierwszym czytaniu ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych rozważyły możliwość powiązania wolnego obszaru celnego z wolną strefą ekonomiczną. Działa to w dwóch kierunkach. Kierunek pierwszy - wolny obszar celny preferuje sprawy eksportu i importu oraz wszystko to, co jest związane z cłem. Wolna strefa ekonomiczna natomiast promuje wszelkiego rodzaju działalność gospodarczą, która w tym regionie jest szczególnie potrzebna.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Ja również jestem za tym, żeby przyjąć opinię w sprawie utworzenia Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka i poprzeć inicjatywę. Wydaje mi się jednak, że cały czas mamy zbyt słabe rozpoznanie dlaczego te dotychczasowe obszary celne tak kiepsko funkcjonują.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Przypominam sobie, że 2 lata temu podobnych argumentów używał poseł z okolicy Sokółki. Mówił o wielkim znaczeniu, jakie może mieć ta nowa strefa obszaru wolnocłowego, jak pomoże regionowi w rozwoju. Dziś widzimy z materiałów, że ten wolny obszar celny jeszcze nie funkcjonuje, mimo że upłynęło ponad rok. Nic się nie dzieje także w Małaszewiczach. Wydaje mi się więc, że w materiałach zabrakło dostatecznej analizy przyczyn tego stanu rzeczy.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Przyczyny te, a właściwie ich rozpoznanie jest ważne, bowiem wtedy można postulować zmianę zasad funkcjonowania jakichś procedur itp. Wydaje mi się też, że obecne przepisy, aczkolwiek być może niedoskonałe, nie stanowią jednak bariery w rozwoju wolnych obszarów celnych. To w przededniu dyskusji nt. specjalnych stref ekonomicznych napawa pewną obawą, czy te strefy również nie staną się czymś podobnym. Może więc przedstawiciele administracji rządowej mogliby coś na ten temat powiedzieć. Jaka jest ich zdaniem przyczyna dotychczasowych niepowodzeń w uruchomieniu wolnych obszarów celnych. Dlaczego one się nie rozwinęły.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Czy mają może w zanadrzu jakieś projekty zmian w funkcjonowaniu wolnych obszarów celnych.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Druga sprawa dotyczy sformułowania zawartego w opinii. W przedostatnim akapicie mówimy, że wzywamy rząd do udzielenia daleko idącej pomocy podmiotom gospodarczym i władzom administracyjnym woj. przemyskiego, zaangażowanym w stworzenie WOC Przemyśl - Medyka. Jednocześnie poseł K. Nycz mówi, że nie oczekuje żadnej pomocy finansowej z budżetu, a więc wydaje mi się, że jest to sformułowanie zbyt daleko idące. O jaką właściwie pomoc chodzi?</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Czy tylko o szybkie rozpatrzenie dokumentów, które w szybkim czasie zostaną złożone i zatwierdzone, czy też przyjęcia decyzji o rozpoczęciu funkcjonowania WOC?</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#PosełMarcinŚwięcicki">To sformułowanie sugeruje, że chodzi o pomoc materialną. A wiemy, że takich intencji nie ma i obawiam się, że nie ma również takich możliwości.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Inna sprawa a mianowicie na str. 2 w akapicie, który zaczyna się od wyrazów: „wśród podstawowych warunków rozwoju gospodarczego Polski na najbliższe lata nakreślonym w programie „Strategia dla Polski”, znajdują się: polityka proeksportowa, stwarzanie warunków do szerszego niż dotychczas napływu kapitału zagranicznego do Polski, mocniejsze zbliżenie Polski do Europy Zachodniej, zdynamizowanie współpracy gospodarczej z krajami byłego ZSRR”.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Otóż ja proponuję drugą linijkę z tego akapitu albo wykreślić, albo przenieść w inne miejsce. Przecież to o czym się tu mówi, a więc polityka proeksportowa, stwarzanie warunków do szerszego niż dotychczas napływu kapitału zagranicznego do Polski itd. wszystkie te rzeczy istniały przecież jeszcze zanim pojawiła się „Strategia dla Polski”. To również były ważne cele, a więc ważność tych celów, potwierdzenie że jest potrzebne takie działanie jest niezależnie od tego, czy są one w „Strategii dla Polski” czy nie, nadal ważna. Można wymienić również i „Strategię dla Polski”, ale ważność tych celów powinna być od tego oddzielona. A gdyby ich nie było w „Strategii”? Czy wtedy przestałyby być ważne? A czy 3 miesiące temu te cele nie były ważne?</u>
<u xml:id="u-14.9" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Najpierw powiedziałbym o tych celach, a dopiero potem, że są one również w „Strategii dla Polski”. Taka byłaby moja poprawka redakcyjna.</u>
<u xml:id="u-14.10" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Jeszcze jedna uwaga. Jeśli panowie mówicie, że są wstępne deklaracje sięgające nawet 1 bln zł, to ja się pytam, dlaczego przy takim dobrym położeniu przygranicznym, przy istniejącej infrastrukturze, przynajmniej jakaś część kapitału nie zaczęła działalności wcześniej, zanim powstanie wolny obszar celny?</u>
<u xml:id="u-14.11" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Co takiego oferuje ten wolny obszar celny, że inwestor z takim majątkiem nie chce tu wejść wcześniej, zanim powstanie wolny obszar celny?</u>
<u xml:id="u-14.12" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Może przecież rozpocząć działalność w tak wielu dziedzinach: tekstyliach, rolno-spożywczym, elektronice, kosmetycznym itd. Jakie są nadzwyczajne korzyści z działalności w wolnym obszarze celnym, że taki kapitał nie może wcześniej rozpocząć działalności, tylko czeka aż powstanie wolny obszar celny? Czy są to korzyści prawne, podatkowe, czy celne, że bez tego ten kapitał nie może tu wejść?</u>
<u xml:id="u-14.13" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Wiem, że wolny obszar celny oferuje pewne korzyści celne, ale chyba nie aż tak duże, żeby taki kapitał musiał czekać na powstanie WOC. Czy te przywileje, które się z nim wiążą mają rzeczywiście tak kolosalne znaczenie?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Bardzo proszę pana posła M. Święcickiego o sformułowanie swoich wniosków na piśmie, abyśmy mogli je przegłosować.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliBogdanDziubek">Podzielam pogląd pana posła M. Święcickiego i chciałbym również usłyszeć od przedstawicieli Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, jakie są przyczyny, że wszystkie te inicjatywy dotychczas podejmowane, jakby spaliły na panewce już w momencie startu.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliBogdanDziubek">Zgadzam się całkowicie z panem posłem K. Nyczem, jeśli chodzi o korzyści, jakie wolny obszar celny przynosi skarbowi państwa, a także dla regionu, czy województwa. Dlaczego więc tych 16 powołanych początkowo wolnych obszarów celnych nie istnieje? Formalnie istnieje 4, ale działa zaledwie jeden.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliBogdanDziubek">Nasza informacja nt. wolnych obszarów celnych jest jakby obrazem nieudolności administracji z jednej strony i słomianego zapału z drugiej strony. Wszystkie warunki bowiem w zasadzie są spełnione, a niemądry przepis o wysokości ogrodzenia nie powinien stanowić przeszkody w funkcjonowaniu wolnego obszaru celnego.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliBogdanDziubek">A jednak te wolne obszary celne nie funkcjonują i nie dają żadnej korzyści. Oczekujemy od przedstawicieli Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą dlaczego tak się dzieje.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PrzedstawicielNajwyższejIzbyKontroliBogdanDziubek">Mam nadzieję, że ten wolny obszar celny, który w tym regionie ma powstać, rzeczywiście tu powstanie i będzie funkcjonował i że za 2–3 lata nie spotkamy się znowu z taką samą informacją.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła nam swoją informację. Osobiście jestem zaskoczony, że w tej informacji nie ma wniosków. Zamiast tego jest bardzo enigmatyczny opis. Życzylibyśmy sobie, aby NIK szerzej weszła w temat i dokonała analizy tych przeszkód, oprócz wyjaśnień Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Głównego Urzędu Ceł. Przecież wy to najlepiej wiecie. Najwyższa Izba Kontroli jest organem Sejmu i powinna nam podpowiedzieć, jak to zrobić.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Związany jestem z koncepcją tworzenia wolnych obszarów celnych od samego początku, a więc 6 lat. Jest to również szósty rząd, który podejmuje próbę uruchomienia wolnych obszarów celnych. Chciałbym podziękować Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą, że podjęła ten temat wspólnie z resortem współpracy gospodarczej z zagranicą i Głównym Urzędem Ceł. Po raz pierwszy mamy do czynienia z konsensusem i może to być skuteczna próba przełamania impasu.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Chciałbym się odnieść do kilku spraw, jeśli państwo pozwolą. Myślę, że warto sformułować, jakie stawiamy sobie cele tworząc wolne obszary celne. Myślę, że warto tu powiedzieć, że jest to nie tylko aktywizacja eksportu i reeksportu, na co zwracam szczególną uwagę, ponieważ myślę, że jest on niedocenianą działalnością gospodarczą w wymianie towarowej w Polsce. Mamy doskonałe ku temu warunki i myślę, że tego nie wykorzystujemy.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">W niektórych przypadkach WOC mogą umożliwić bezpieczną wymianę towarową ze Wschodem, przy czym chciałbym zaakcentować wyraz bezpieczną. Mieszkam nad granicą wschodnią wiele lat i mam dość duże doświadczenia również w wymianie towarowej. Jest to kwestia tworzenia np. giełdy towarowej, czy nawet bezpiecznego barteru - rynek interesujący, ale czasami można stracić.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Chciałbym też wyakcentować drugi element, a mianowicie pełniejsze wykorzystanie głównych szlaków tranzytowych. WOC jest pomysłem na przyciągnięcie kapitału do wolnych obszarów celnych, a tym samym do portów przeładunkowych, takich jak Żurawica - Medyka czy Małaszewicze.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Tu chciałbym zakwestionować wyraz „port”. To nie są porty. Tam są układy komunikacyjne, przeładunkowe, ale gdzie są układy typu place i magazyny?</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">W systemie, jaki funkcjonował w Układzie Warszawskim i RWPG zakładano całkiem inną logikę przesyłu transportu. Jeżeli port Małaszewicze w znacznej części był portem militarnym i wykorzystywanym do zabezpieczenia stacjonującej w Niemczech Armii Radzieckiej, system sterowania był też odpowiedni. Miałem z tym do czynienia zanim zająłem się wolnymi obszarami celnymi i sądzę, że powinniśmy o tym pamiętać.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Obowiązywał system na styk. Jeżeli wagony radzieckie dojeżdżały do portu Małaszewicze, z naszej strony było nie do pomyślenia, żebyśmy nie podstawili wagonów. Po prostu było to nie do pomyślenia. Dziś funkcjonuje kilka różnych systemów. Na przykład ostatnio uciekła nam bawełna. Otóż bawełna jedzie z Kazachstanu przez teren Rosji i Białorusi. Stąd dopiero dociera do Małaszewicz. Firma Dolir - która wydała na to 500 tys. ECU badała problem Małaszewicz i Brześcia. Otrzymała bardzo ciekawe wnioski, chociaż również nie rozpoznała tematu do końca. Mówię to po to, żeby zwrócić państwa uwagę na fakt, że tym miejscem interesują się firmy zachodnie, które wykonują ekspertyzy i opracowania na koszt społeczności międzynarodowej. W tym przypadku chodziło bowiem o fundusz PHARE.</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Określili to jako korek małaszewicko-brzeski. Strona niemiecka zaczyna się niepokoić, że ciągle musi dokładać do objazdu Polski. Warto postawić pytanie, co myślą na ten temat Rosjanie? Ja mogę jedynie zasygnalizować, że są zainteresowani drożnością tego szlaku, podobnie jak Białoruś. Nie da się jednak udrożnić bez buforu na szlaku. Buforu czyli miejsca przeładunku.</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Gdyby ktoś powiedział, że prosto ze statku przeładowuje towary na wagony lub ciężarówki bez rozładunku na nabrzeżach, to wszyscy orzekliby, że to niepoważne. My natomiast chcemy to nadal robić w tym systemie, który obowiązywał w RWPG - z wagonu do wagonu. To w dzisiejszych czasach jest po prostu możliwe. Musimy więc na sprawę popatrzeć również pod tym kątem.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Jeżeli przeanalizujemy wysoki spadek tranzytu na PKP, to okaże się on bardzo duży. W Małaszewiczach jest już zainwestowanych 30 mln dolarów. Jest firma włoska, bo Polish Farm Meet ma 90% kapitału włoskiego, jest firma holenderska, w której jest m.in. ósma grupa kapitałowa w Europie. Ale mogą być też nieciekawe konsekwencje takiego stanu rzeczy. Kapitał międzynarodowy zawsze jest konsekwentny, a czasami bywa agresywny.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Port Małaszewicze jest wart kilkadziesiąt bilionów złotych, jest to nawet trudne do oszacowania. Jest to majątek narodowy, jest to infrastruktura na długości ok. 20 km od granicy. Jest to największy majątek narodowy w tej części regionu. Ale to jeszcze nie oznacza, że zafunkcjonuje wolny obszar celny. WOC wymaga z kolei innych nakładów.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Chciałbym powiedzieć, że osobiście uważam, że na wschodniej granicy są dwa miejsca, którym warto poświęcić dużo energii, żeby odnieść sukces. Małaszewicze i Przemyśl - Medyka. Uważam, że tu właśnie powinna nastąpić koncentracja kapitału. Trzeba też powiedzieć brutalnie, a dotychczas nie wypadało mi, bo „graliśmy” razem w 16 wolnych obszarach celnych, ale obecnie chodzi o koncentrację na pewnych odcinkach.</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Podzielam pogląd wyrażony w opinii, co do potrzeby doskonalenia rozwiązań prawnych. Postawmy sobie pytanie. Jaki system gwarancji mamy dzisiaj dla firm, które zdecydowały się zaangażować w realizację przedsięwzięć bądź co bądź rządu, bo decyzje podejmuje rząd.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Otóż chciałbym zasygnalizować dwie wypowiedzi. Jedną - szefa firmy Polish Farm Meet, która włożyła tam 600 mln zł, a który publicznie oświadczył, że traci tam miliardy, na spotkaniu 20 maja br., w którym uczestniczył pan wiceminister M. Leśny.</u>
<u xml:id="u-18.14" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Druga wypowiedź, to oświadczenie szefa firmy Gazpol, Anglika, który również powiedział krótko, że on Polski nie oszukał, ale nie wykluczone, że za rok ta firma zechce wystąpić o odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści.</u>
<u xml:id="u-18.15" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Ja również kieruję od 5 lat firmą, która także włożyła wiele miliardów złotych. W związku z tym chciałbym zadać pytanie, kiedy i jakie będę mógł mieć z tego korzyści?</u>
<u xml:id="u-18.16" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Obecnie przygotowuję dwa kontrakty z Włochami i z Niemcami i pierwsze dwa pytania dotyczą zawsze terminu uruchomienia WOC. Myślę, że tu trzeba odpowiedzieć na parę pytań dotyczących struktur organizacyjnych, sposobów finansowania i partycypacji. I tu chciałbym powrócić do pytania, które postawił jeden z panów posłów, a mianowicie dlaczego nasze wolne obszary celne tak funkcjonują, że nie funkcjonują?</u>
<u xml:id="u-18.17" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Myślę też, że warto zrobić pogłębioną analizę tego zjawiska. Nadszedł bowiem chyba czas, aby osłonić pewne drobne detale, o których ja sam nie mówiłem dotąd z różnych względów, a które jednak mają wpływ negatywny na uruchomienie WOC.</u>
<u xml:id="u-18.18" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Chciałbym też przedstawić propozycję: zapytajmy przedstawicieli tych firm, które chciały wejść do WOC a nie weszły, firm zagranicznych i krajowych, co spowodowało, że one zrezygnowały?</u>
<u xml:id="u-18.19" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Przy wprowadzaniu Gazpolu firmy polsko-holenderskiej, którą obsługuje firma „Waryński i spółka” z Warszawy, zwołano konsylium prawnicze. Zjechali prawnicy z Londynu, Wiednia i Warszawy, którzy analizowali szanse pójścia do przodu. Względnie w II wariancie zastanawiano się, czy w sytuacji, gdy WOC się nie uda, również będą mogli zarobić. Analiza wyszła pozytywnie i dlatego weszli do WOC. Natomiast przy okazji tak prześwietlili nasze prawo, że orzekli, iż jest to szalenie ryzykowne przedsięwzięcie. W całej Polsce były nie unormowane zasady naliczania opłaty rocznej i okazało się, że Trybunał Konstytucyjny musiał poskromić apetyty administracji, bo dochodziło do 20-krotnego wzrostu opłaty rocznej. To chyba jednak coś nie tak. I zagraniczni prawnicy błyskawicznie to wychwycili.</u>
<u xml:id="u-18.20" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Może inny przykład. Rozpoczęliśmy rozmowy z firmą Thyssena. Odbyło się spotkanie w Berlinie, na którym były również przedstawiciel naszej ambasady. Firma Thyssena przysłała 6-osobowy zespół do rozpoznania sytuacji. Postawili pytanie - jakie jest rzeczywiste stanowisko rządu w tej sprawie?</u>
<u xml:id="u-18.21" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Nie zadowoliła ich jednak odpowiedź, że przecież jest decyzja. Bo co prawda rząd podjął decyzję, ale odpowiada gmina, a więc jakie jest rzeczywiste stanowisko rządu? Chodzi bowiem o rozkład odpowiedzialności kto za co odpowiada.</u>
<u xml:id="u-18.22" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Gdyby się zdecydowali, musieliby wykonać studia przedwstępne. Musieliby na to wydać kilkadziesiąt tysięcy DM i w ciągu pół roku byłaby konkretna odpowiedź. Ale jeżeli wydadzą te pieniądze, to nas tak prześwietlą, że praktycznie będą znali wszystkie nasze słabości.</u>
<u xml:id="u-18.23" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Jest jednak jeszcze drugie pytanie. Kto będzie ich partnerem? Gmina to nie jest partner. Gmina to zarządzający, ale Niemcom to się wcale nie kojarzy poważnie. Nasze spółki pojedynczo również są na to za słabe. Temat zarządzającego pozostaje więc nierozstrzygnięty.</u>
<u xml:id="u-18.24" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Chciałbym podkreślić, że jest to tracenie dużej szansy. Jesteśmy umieszczeni w komputerach amerykańskich za darmo. Nie opłacamy informacji o WOC Małaszewicze, a część instytucji międzynarodowych promuje nas na swój koszt. To coś oznacza. To znaczy, że świat zewnętrzny również widzi w tym korzyść. Decyduje więc na nasz pogląd, ale to jak inni będą nas postrzegali.</u>
<u xml:id="u-18.25" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Przy okazji chciałbym podziękować ministrowi L. Podkańskiemu za utworzenie Agencji Rozwoju Gospodarczego. Jest to jakimś otwarciem i myślę, że ta formuła, jaką otrzymał wojewoda bialsko-podlaski, utworzenie jednej silnej spółki akcyjnej, jest dobrym rozwiązaniem. Czy to się uda organizacyjnie, trudno powiedzieć, jako że jednak kapitał wyjściowy musi być silniejszy. Wejście jakichkolwiek pieniędzy związanych z decyzjami centralnymi na zagranicznych partnerach robi zdecydowanie dobre wrażenie. Myślę, że jest to kierunek właściwy.</u>
<u xml:id="u-18.26" who="#PrzedstawicielWolnegoObszaruCelnegoMałaszewiczeTerespolTadeuszKucharuk">Myślę także, że pan prezes I. Sekuła prezentuje w tej sprawie bardzo elastyczne stanowisko. Pozostaje tylko do rozstrzygnięcia kwestia strategii uruchomienia WOC Małaszewicze. Czy uruchamiamy od razu 180 ha, czy też np. będziemy uruchamiali ten WOC pewnymi etapami. Jest wiele jeszcze kwestii do omówienia: organizacyjnych i strategicznych i cieszę się osobiście, że ten temat został dziś wywołany.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Na początek kilka uwag natury historycznej. Swego czasu Rada Ministrów powołała 16 wolnych obszarów celnych. Było to jednak w zupełnie innej sytuacji ekonomicznej. Pytanie dlaczego one nie działają mieści się więc w odpowiedzi, że w tym czasie zmieniła się sytuacja ekonomiczna. Chciałbym przypomnieć, że różnica polega na tym, że państwo, które broniło się przed wywozem towarów, obecnie broni się przed ich wwozem. I to jest ta podstawowa różnica, która wszystko tłumaczy.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Ja sam w tamtych czasach, pracując pod kierownictwem dyr. M. Nogaja, robiłem rozpoznanie, jak funkcjonują wolne obszary celne w różnych krajach świata. Studiowaliśmy literaturę nt. tych wolnych obszarów celnych, zdobywaliśmy doświadczenia. Patrzyliśmy, jaki sposób zaczynał się rozwój WOC, zwłaszcza w krajach rozwijających się.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Na ogół była to na początek specjalna enklawa, wyposażona specjalnie, ale tam nie było kawałka terenu, gdzie przestrzegano by podstawowych zasad działalności gospodarczej, gdzie zachowano by podstawowe zasady ochrony środowiska, prawa pracy itd. To sprawiało, że koszty działalności były tak małe, że przemycano produkcję, zwłaszcza tę uciążliwą dla środowiska do tych wolnych obszarów celnych.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Nie było tam mowy o prawach człowieka, o prawach personelu, o ochronie środowiska. I to jest tajemnica sukcesu tych wolnych obszarów celnych.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Jest też chyba jasne, że w Europie nie można nawet o tym myśleć. Podobnie w wolnych obszarach celnych w Polsce muszą być przestrzegane wszystkie prawa. To jest podstawowy powód, dla którego tych 16 wolnych obszarów celnych nigdy nie zadziałało.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Druga sprawa to ta, że w tych wolnych obszarach celnych nie było mowy o prawach własności. W Europie, jeśli ktoś ogłosi wolny obszar celny na terenie należącym do kogo innego, to jest to mówiąc po prostu - paranoja.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Reasumują, obecnie trzeba się zastanowić ile z tych wolnych obszarów celnych ma szansę funkcjonować. Stwierdzono już, że tak naprawdę w Polsce potrzeba zaledwie kilka obszarów celnych. Tylko tam, gdzie one mają naprawdę rację bytu, a więc tam, gdzie są wody morskie, czy końcówki ważnych szlaków tranzytowych. Te kryteria spełniają zarówno WOC Małaszewicze - Terespol, jak i WOC Przemyśl - Medyka.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Chciałbym też sprostować jedną sprawę. Otóż rząd nie będzie załatwiał za tych, którzy są w wolnych obszarach celnych, ich spraw. Do zadań rządu należy wyłącznie stworzenie odpowiednich ram prawnych, aby działanie to było możliwe.</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">W wypowiedzi pana T. Kucharuka nt. WOC Małaszewicze - Terespol nie bardzo było wiadomo o co chodzi. A jak nie wiadomo o co chodzi, to z całą pewnością chodzi o pieniądze. W tym przypadku sprawa dotyczy kilku milionów dolarów na ogrodzenie. Przecież to nie rząd będzie na tym zarabiał tylko ci, którzy wejdą do tej strefy. Nie ma więc żadnych powodów ani też podstaw oczekiwać od rządu, że da te kilka milionów dolarów na ogrodzenie. Tego po prostu nie będzie. WOC musi zarobić na siebie i jeszcze na rozwój regionu.</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">W przypadku WOC Przemyśl - Medyka z tego, co mówił pan poseł K. Nycz, to wszystko jest przygotowane.</u>
<u xml:id="u-19.10" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Jest też pewne nieporozumienie dotyczące zakresu specjalności prawdziwego wolnego obszaru celnego i specjalnej strefy ekonomicznej. Skutkiem tego nieporozumienia jest fakt, że ustawa o specjalnych strefach ekonomicznych dopiero teraz trafiła do Sejmu. Chciałbym wyjaśnić, że specjalne strefy ekonomiczne, to są rozwiązania podatkowe. Wyłącznie podatkowe. Natomiast wolny obszar celny, to są rozwiązania dotyczące wyłącznie prawa celnego. Jest taki pomysł, żeby w specjalnej strefie ekonomicznej, która będzie uruchamiana w Mielcu, utworzyć na jej kawałku wolny obszar celny. Ale byłyby to dwie niezależne instytucje, które się świetnie uzupełniają.</u>
<u xml:id="u-19.11" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Trudno mi się zgodzić z uwagą prezesa, jeśli chodzi o wpływy do skarbu państwa i o tym, że „głupi przepis” o ogrodzeniu hamuje to. To naprawdę nie jest głupi przepis i jest praktykowany na całym świecie. W Hamburgu, który jest raczej wyjątkiem, jest wielu celników w cywilu, że cała ta strefa wolnego obszaru celnego jest lepiej chroniona niż gdyby była ogrodzona. Tylu celników w cywilu nie ma chyba nigdzie na całym świecie.</u>
<u xml:id="u-19.12" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Chciałbym powiedzieć jeszcze, że prezes T. Kucharuk jest typowym przykładem pioniera. A pioniera czasami poznajemy po kuli w plecach. Wydaje mi się, że jest to właśnie ten przypadek. Niemniej jednak mam nadzieję, że upora się wreszcie z pieniędzmi na ogrodzenie, bo bez tego nie będzie tam wolnego obszaru celnego. Rada Ministrów wydająca zezwolenie na powołanie wolnego obszaru celnego daje rok na podjęcie działalności. Jeżeli w ciągu tego roku nie zostanie zrobione, to co powinno być, aby ten wolny obszar celny mógł rozpocząć działalność mocą ustawy, ten wolny obszar celny jest likwidowany. Oczywiście można w sytuacjach wyjątkowych przedłużyć ten okres, ale muszą to być sytuacje uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-19.13" who="#WiceministerwspółpracygospodarczejzzagranicąMaciejLeśny">Jeśli państwo pozwolą, to poproszę teraz pana dyr. M. Nogaja, aby odniósł się do szczegółów.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Chciałbym dodać jeszcze jedną sprawę, jeśli chodzi o kwestie ogólne, ponieważ pan wiceminister M. Leśny bardzo wyraźnie na to wskazał.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Podstawowy problem, który się wiąże z tworzeniem wolnych obszarów celnych w Polsce, to jest fakt, że wkładano zupełnie inną treść niż rzeczywiście zawiera się ona w tym określeniu „wolny obszar celny”. Po prostu wkładano w to znacznie więcej spraw niż tam powinno być i znacznie szerszy zakres spraw niż normalnie na świecie ma miejsce. To wszystko natomiast w innych krajach mieści się doskonale w specjalnych strefach ekonomicznych.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Zjawisko tworzenia wyodrębnionych enklaw, gdzie działają inne przepisy jest zjawiskiem, które od bardzo dawna występują na świecie. Znane jest np. zjawisko zawieszania przepisów bankowych. Jest taka wyspa niedaleko Anglii, która ma inne zasady działania przepisów bankowych. Jest to specjalny teren dla działalności bankowej.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">W zależności od przyjętych rozwiązań, strefy specjalne ekonomiczne mają bardzo różny charakter. Natomiast działalność wolnocłowa, jako taka, jest to najstarsze rozwiązanie, które się wykształciło w historii a potem spetryfikowało. Wykształciło się zaś w określonym miejscu - zazwyczaj na przecięciach ruchu tranzytowego. Strefy wolnocłowe są to więc porty, zbiegi dróg przy granicach itp. Nie da się natomiast w to włożyć zupełnie coś innego. My natomiast używamy pojęcia strefa wolnocłowa, podkładając pod to zupełnie co innego. Można powiedzieć, że jest dla nas charakterystyczne, że nie trzymamy dyscypliny myślowej. A z tym wiążą się potem określone konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">W Departamencie Instrumentów Polityki Handlowej MWGzZ dokonaliśmy bardzo szczegółowego rozpoznania. Ściągnęliśmy wszystkie przepisy obowiązujące w tym względzie na świecie. Dokonana została wizja. Mamy więc wypracowany absolutnie pogląd, jak funkcjonują wolne obszary celne gdzie indziej. Rozwiązania, które przyjęliśmy w Polsce pasują do rozwiązań EWG.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Chciałbym też powiedzieć, że jest iluzją, że można powołać bardzo dużo wolnych obszarów celnych. W całej Unii Europejskiej funkcjonuje ok. 15 wolnych obszarów celnych. Biorąc to pod uwagę, mieliśmy więcej wolnych obszarów celnych niż cała Europa Zachodnia. Niestety, fakt ten zaowocował tym, że żaden z tych obszarów tak naprawdę nie zaistniał. Po prostu dlatego, że nie mógł tego zrobić w oparciu o przyjęte założenia tworzenia wolnych obszarów celnych. Z tego też względu początkowy entuzjazm musiał być przykrojony do tego, co normalnie się kryje w tej formule.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Chciałbym też powiedzieć, że dokonaliśmy wielu zmian. Oczywiście, krytyka jest dobra, ale jeszcze lepiej, gdy potrafi ona wskazać na to co należy jeszcze i w jaki sposób rozwiązać. Dzięki pracy nielicznego zespołu administracji państwowej, przy wsparciu innych, zdołaliśmy praktycznie poprawić wszystkie przepisy, które są niezbędne, opierając się na doświadczeniach Unii Europejskiej i innych krajów.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">To nie znaczy, że proces doskonalenia praw w tym względzie został zakończony. Bardzo krytycznie odnosimy się do tego, co jest zrobione i kolejne rozwiązania są już przygotowane. One nie zmieszczą się niestety w tej nowelizacji ustawy Prawo celne. Przede wszystkim dlatego, że są jeszcze kontrowersje prawne. Nie są to proste sprawy bowiem wiążą się z całym systemem funkcjonowania prawa w Polsce. NIK też wiedział o naszych propozycjach. Ale służba prawna nie zgodziła się na wiele rozwiązań, mimo że są to rozwiązania stosowane w państwach Unii Europejskiej. Niestety, u nas nie mieszczą się one „w systemie”. Trzeba więc znaleźć rozwiązanie bardziej odpowiednie do „systemu”.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Będą to rozwiązania, które będą usuwały tylko pewne problemy. Między innymi związane z działalnością zarządzającego, z możliwością rozwiązania wolnego obszaru celnego. Te sprawy nie zginęły z pola widzenia i chcemy te sprawy podjąć.</u>
<u xml:id="u-20.9" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Jeśli chodzi o przeszkody, chciałbym wskazać na kilka spraw, które są niezmiernie istotne w momencie, gdy tworzy się wolny obszar celny. Otóż przede wszystkim potrzebne są kapitały. Trzeba też powiedzieć prawdę, że firmy, które podejmują się tej realizacji nie mają kapitału. Chcą więc otrzymać prawo do tworzenia wolnych obszarów celnych, ale nie mają pieniędzy i chcą, żeby tę inwestycję sfinansowało państwo. Jest to dziwna sytuacja, ale organizatorzy i zarządzający mają takie pomysły. Nie będę się do tego odnosił, bo należy to do polityki państwa.</u>
<u xml:id="u-20.10" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Wolne obszary celne powstają na gołym polu, gdzie brakuje infrastruktury. Aby mogły zaistnieć, trzeba w to włożyć gigantyczne pieniądze. To samo dotyczy WOC Małaszewicze - Terespol. To piękne miejsce tylko, że tam jest gołe pole, na którym rośnie zboże. To samo dotyczy innych wolnych obszarów celnych. Nie ma natomiast chętnych, żeby te pierwsze pieniądze włożyć. Bo wolny obszar celny zaczyna zbierać pieniądze dopiero, gdy jest urządzony. W Rotterdamie, czy Hamburgu są gotowe hale do wynajęcia. Tam nie trzeba inwestować, wystarczy wynająć.</u>
<u xml:id="u-20.11" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Mamy więc sytuację, w której ci, którzy chcą z tego korzystać, jednocześnie nie chcą tam inwestować. Założenie, że ściągnie się inwestorów, którzy będą tam coś budować, jest więc nieprawdziwe. Chciałbym na to zwrócić uwagę. Natomiast ktoś musi te pieniądze włożyć: stworzyć ogrodzenie, pobudować hale, zagwarantować dozór celny. Na terenie wolnego obszaru celnego powinny być typowe hale do wynajęcia. Są one potrzebne, aby składować i przepakowywać towar albo też robić proste operacje.</u>
<u xml:id="u-20.12" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Nie powinno być natomiast na terenie wolnego obszaru celnego złożonego przetwórstwa. Widziałem kilka wolnych obszarów celnych i nigdzie nie ma produkcji, a jedynie montaż. Przywozi się części w ilościach hurtowych i skręca śrubokrętem. Ekspediuje się potem albo na obszar celny, albo tranzytem.</u>
<u xml:id="u-20.13" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Trzecia sprawa - to lokalizacja. Niestety, dopiero niedawno zaczęto zwracać uwagę, gdzie są lokowane wolne obszary celne. Nie można ich lokalizować tam, gdzie nie ma przepływu towarów. Na terenie wolnego obszaru celnego można zarobić, ale tylko tam, gdzie jest ruch tranzytowy. Ale nie wewnątrz kraju. Stąd wszystkie pomysły dotyczące tworzenia wolnego obszaru celnego wewnątrz kraju, niestety, nie przyniosły korzyści. Zrodziły natomiast frustrację wśród organizatorów. Stąd rząd po rozpatrzeniu doszedł do wniosku, że trzeba to ograniczyć. Trzeba zracjonalizować politykę w zakresie tworzenia wolnych obszarów celnych i mówić o innych kategoriach.</u>
<u xml:id="u-20.14" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Jeśli chodzi o koncepcję WOC, wkłada się w to bardzo różne sprawy zapominając nawet, że to jest dla celów handlu. A zarabia się na handlu tranzytowym. Może być także przetwórstwo, ale jedynie jako działalność marginesowa. Ulgi mają zachęcać do uszlachetniania np. montażu komponentów. Producent np. telewizorów z Korei może ściągnąć podstawowe komponenty i dodać do tego polskie składniki i dostanie jeszcze ulgi z tego tytułu. Natomiast generalnie w ideę wolnych obszarów celnych wkłada się inne, np. idee socjalne, pomysły na bezrobocie. Chciałbym rozwiać złudzenia. Wolny obszar celny nie zlikwiduje bezrobocia. Żaden wolny obszar celny w świecie tego nie robił. Od tego są inne rozwiązania, przede wszystkim podatkowe. A nawet dotacje.</u>
<u xml:id="u-20.15" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Jest jeszcze niezidentyfikowany problem pierwotnych inwestycji na terenie wolnego obszaru celnego. Jak to zrobić, kto to ma sfinansować itd. Nad tym trzeba się zastanowić.</u>
<u xml:id="u-20.16" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">W Polsce przyjęto wizję, że państwo tworzy ramy prawa WOC. Resztę oddaje w ręce przedsiębiorców i ludzi przedsiębiorczych, którzy mają zorganizować całą infrastrukturę WOC. Wszyscy krytykują tę wizję. Wszyscy też chcą, aby dać im swobodę, a o pieniądze niech dba państwo. Ale, jak powiedziałem, nie będę się do tego odnosił, bo wkracza tu w zakres polityki gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-20.17" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Chciałbym się też odnieść do kwestii, co można jeszcze poprawić w obecnym modelu. I muszę powiedzieć, że jest kilka spraw, jeśli mogę sugerować, które znalazły wyraz w tej opinii, a które z punktu widzenia sejmowej Komisji Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Sejmu, powinny być podjęte dla usunięcia pewnych problemów w administracji. Nie ukrywam, że są różne zdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-20.18" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Pierwsza sprawa dotyczy stosowania przepisu VAT i podatku akcyzowego. Przepisy mówią, że towar eksportowany nie powinien być obłożony tym podatkiem. A więc zero w eksporcie. Towar importowany w momencie, kiedy przechodzi przez granicę jest importowany. WOC jest enklawą celną, a więc z importu nie pobiera się cła, natomiast pobiera się je na granicy wolnego obszaru celnego. Tej ulgi nie ma w przypadku eksportu. I to jest bzdura. Jest to bowiem podstawowe utrudnienie, które powoduje, że towar w eksporcie nie dociera do wolnego obszaru celnego. Po prostu go omija. Mija się też związany z tym sens eksportu. Podatek VAT powinien być zdejmowany, ale na granicy wolnego obszaru celnego. I tu muszę powiedzieć, minister finansów jest nieelastyczny. Nie chce go zdjąć, mówi natomiast, że jest zwrot tego podatku po eksporcie. Jest to temat do podjęcia. Nie są to jednak przepisy celne, tylko podatkowe. Przepisy, które ciążą na towarze.</u>
<u xml:id="u-20.19" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Gdybyśmy podjęli ten temat, doszlibyśmy do formuły bardzo typowej w wolnych obszarach celnych - jest to strefa wolna od cła i podatku. Ale nie podatku dochodowego tylko podatku ciążącego na towarze. A podatek ciążący na towarze to podatek VAT i podatek akcyzowy.</u>
<u xml:id="u-20.20" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Patrząc z tego punktu widzenia, można rozwijać fantastyczną sprzedaż naszych towarów. Trzeba by jednak odnieść się do problemu, czy na terenie wolnego obszaru celnego nie powinny powstać sklepy. Osobiście uważam, że powinny, bo wtedy my proponujemy nasze własne towary, a nie z importu. Przy tej formule, która jest w tej chwili w istniejących regulacjach prawnych, które dodatkowo w tym przeszkadzają, jest to rozwiązanie proimportowe. A ja uważam, że powinno być proeksportowe. Chodzi o promowanie naszych towarów, tak jak to robią np. Finowie. Uważam, że problem ten wymaga głębszej refleksji. Koledzy z Ministerstwa Finansów mają inną wizję i niestety skutki tego są widoczne. Nie daje ona bowiem szans na wzrost eksportu przez wolny obszar celny.</u>
<u xml:id="u-20.21" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Następne sprawa - ulgi podatkowe dla inwestujących w infrastrukturę. Określone możliwości stosowania tych ulg ma też rada samorządowa. W Terespolu władza lokalna wykorzystuje to bezbłędnie. Z tego tytułu obciążyła ona prezesa T. Kucharuka 2 mln zł. Władza lokalna po prostu też chce mieć pieniądze w budżecie.</u>
<u xml:id="u-20.22" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Oczywiście, można powiedzieć, że administracja rządowa nie może oddziaływać na administrację samorządową. Potrzebna jest chyba jednak jakaś refleksja. Dotyczy to np. podatków od nieruchomości, gruntowych i innych podatków lokalnych. Niech władza lokalna zwolni z nich, bo to jest także jakaś zachęta do inwestowania.</u>
<u xml:id="u-20.23" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Kolejna sprawa - ruchu tranzytowego. Uważam, że Komisja powinna odnieść się do sprawy bardzo głęboko. Rejestrujemy bardzo niepokojące zjawisko w zachowaniu kolei niemieckiej. Oto co się dzieje. Porty wolnocłowe, np. Hamburg, a obecnie nawet w Sassnitz, przy współpracy kolei niemieckiej tworzą w tej chwili powiązania tranzytowe. W ten sposób „zdejmują” nasz ruch tranzytowy. Blisko Poznania powstały nawet bazy kontenerowe, które przewożą i stosują preferencyjne taryfy przewozowe. Nasze PKP stosują jednakowe opłaty i przez to są niekonkurencyjne. Ruch tranzytowy zaczyna z Polski uciekać.</u>
<u xml:id="u-20.24" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Wyobraźmy więc sobie, że powstanie wolny obszar celny, ale nie będzie już ruchu tranzytowego. Nie będzie więc miał towaru, który będą wozić Niemcy. Oni już w tej chwili prowadzą tego typu politykę. Również porty sygnalizują, że tracą towar na rzecz innych przewoźników, przede wszystkim niemieckich. Wynika to po prostu ze sprytnej polityki przewozowej kolei niemieckich. Trzeba pamiętać jednak, że gdy oni wszystko przejmą, będzie to miało swoje konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-20.25" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Jeszcze jedna sprawa, na którą chciałbym zwrócić uwagę. Są również bardzo istotne, inne przepisy, które tu również mają zastosowanie m.in. Kodeksu cywilnego. Niestety, tak się złożyło po wojnie, że fragment Kodeksu handlowego został wyjęty i przesunięty do Kodeksu cywilnego. Dotyczy to kwestii konsygnacji, którą chcę powiedzieć wyraźnie, przepisy polskie źle ujmują. A właśnie wolny obszar celny jest rejonem, gdzie dokonuje się manipulacji na właściwości towaru. Przepisy Kodeksu cywilnego tego zabraniają.</u>
<u xml:id="u-20.26" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Popełniłem na ten temat parę artykułów, żeby zwrócić uwagę na ten temat, ale to jakoś przeszło bokiem. A przecież powinno wiązać się w system, bo dopiero wtedy będzie to funkcjonowało. Dlatego chciałbym zwrócić na tę kwestię uwagę. Ta sprawa wymaga szybkiej decyzji.</u>
<u xml:id="u-20.27" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Jeśli chodzi natomiast o wolny obszar celny w Przemyślu, chcę powiedzieć, że w tym zakresie rząd przyjął pewne ustalenia. Podstawową wytyczną dla administracji jest dokument, który został przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dniu 5 października 1993 r. Ustanawia on dla nas zasady tworzenia WOC. Jest bardzo szczegółowym dokumentem, który mówi o procedurach rozpatrywania wniosków. Ministra współpracy gospodarczej z zagranicą obowiązują bowiem pewne procedury, których musi przestrzegać.</u>
<u xml:id="u-20.28" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Na zakończenie jest tu takie sformułowanie: W przypadku, gdy wniosek będzie niekompletny i brak będzie wymaganych załączników, MWGzZ wezwie wnioskodawców do uzupełnienia wniosku w stosownym terminie. W przypadku, gdy wniosek nie zostanie uzupełniony o odpowiednie dokumenty, MWGzZ pozostawia go bez rozpatrzenia. A co trzeba załączyć mówi dokładnie wspomniane już przeze mnie rozporządzenie.</u>
<u xml:id="u-20.29" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">W tym zakresie również minister współpracy gospodarczej z zagranicą komunikatem z 18 listopada 1991 r. określił, co należy zamieścić we wniosku i co należy do niego dołączyć. I to jest dla nas święte. Z tego też rozliczają nas potem koledzy z Najwyższej Izby Kontroli. Oni też np. zalecili żądanie koncepcji rozwoju danego WOC. Jest to rzecz kosztowna, ale ponieważ uznaliśmy ten wniosek za racjonalny, będziemy żądali także przedstawienia rozwiniętej koncepcji funkcjonowania wolnego obszaru celnego. To samo dotyczy rozwiniętej analizy finansowej. To również zostało zawarte w zaleceniach pokontrolnych NIK.</u>
<u xml:id="u-20.30" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Dlaczego to tak wszystko się dzieje. Otóż wolny obszar celny jest obszarem, na którym następuje zmiana właściwości terenu. Po prostu ten teren staje się czym innym. Procedura dochodzenia więc staje się niezmiernie kłopotliwa i dla nas i dla tych, którzy o to występują. Musimy bowiem zapytać wszystkich, poczynając od ministra komunikacji, który musi sprawdzić, czy nie będzie przechodził a tamtędy jakaś droga itp. Kiedy się ten obszar zajmie nic się już nie da zrobić. Trzeba też sprawdzić, czy wojsko nie ma zastrzeżeń, co na to policja itp. Wszyscy praktycznie muszą się na ten temat wypowiedzieć. Jeśli osiągną konsensus, dopiero wtedy możemy przedstawić taki wniosek Komitetetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-20.31" who="#DyrektorwMinisterstwieWspółpracyGospodarczejzZagranicąMieczysławNogaj">Organizatorzy często są sfrustrowani, bo pytania są bardzo szczegółowe. Wszystkie resorty podchodzą do tego bardzo wnikliwie bo wiedzą, że gdy zamknie się ten obszar płotem, już nic nie będzie można zmienić. Ostatnio, gdy powstawał Wolny Obszar Celny Szczecin - Świnoujście, to minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa, wypowiadając się w sprawach ochrony środowiska, sprawdzał jak rozwiązane są kwestie utylizacji odpadów itp.; wszystkie kwestie zarządzający musieli wyjaśnić. I to chciałbym państwu przekazać.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanŚwirepo">Chcemy, aby wolne obszary celne przynosiły ożywienie gospodarcze, nowe miejsca pracy, wzrost eksportu i większe wpływy do budżetu. A jednocześnie polityka państwa jest taka, że chce zbierać bez siania. Wiadomo, że w tej chwili najważniejszą sprawą dla wolnych obszarów celnych jest infrastruktura, a więc drogi, płoty, place składowe, hale produkcyjne. Uważam, że jeżeli Rada Ministrów popiera wniosek utworzenia wolnego obszaru celnego, to automatycznie powinna przyjmować na siebie obowiązek sfinansowania właśnie tej infrastruktury. Jest to tzw. zasianie. Potem można to sprzedać w postaci udziałów, czy w inny sposób. Ale, jeżeli my będziemy robili odwrotnie, to podejrzewam, że tych chętnych na sianie w infrastrukturę, będzie bardzo mało. Dlatego jestem przeciwny takiemu sposobowi myślenia, które mówi o tym, że należy znaleźć kogoś, kto wyłoży te pieniądze. To powinno być obowiązkiem państwa.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełJanŚwirepo">Następna sprawa - zgadzam się z tym, że wolne obszary celne powinny być sytuowane w punktach granicznych, końcowych, przy dużym strumieniu towarów. Nie można pozwalać tworzyć je wszędzie tam, gdzie ktoś to sobie wymyśli.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełJanŚwirepo">Wczoraj na przejściu granicznym w Medyce widziałem tzw. różnicę w technologii odprawy. Nasi odprawiają dosyć szybko, a strona ukraińska wolno i automatycznie tworzą się korki.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełJanŚwirepo">Inny problem - musi być uzgodnione, aby ten przepływ towarów był tak kierowany, aby nie tworzyły się korki. Mam pytanie do GUC. Czy nie można tam uruchomić prowizorycznego przejścia osobowego np. w kontenerach? Droga jest dosyć dobra i byłoby pewne odciążenie ruchu osobowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Czy ta nasza opinia nie będzie trochę za skromna. Może pomieścilibyśmy w niej jeszcze parę innych postulatów, jak np. w sprawie akcyzy i VAT. Poza tym jest jeszcze cała lista wymagań i mam wątpliwości, czy nie ustawiono tej poprzeczki za wysoko. Budowa infrastruktury WOC pociąga za sobą duże koszty. Czy rzeczywiście jesteście państwo przygotowani na tak wysokie koszty?</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Czy w naszej opinii np. nie powinien znaleźć się również postulat uproszczenia tych procedur i wymagań związanych z procesem powoływania wolnego obszaru celnego? Zamiast tego stwierdzenia ogólnikowego, że trzeba pomagać wolnym obszarom celnym.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Chciałbym tę wypowiedź zakończyć konkretnym wnioskiem. Proponuję, abyśmy na str. 2 przynajmniej dodali do pierwszego akapitu ostatnie zdanie, które brzmi: „Przepisy te wymagają dokładnej analizy i modyfikacji wychodzącej naprzeciw wysuwanym przez podmioty gospodarcze postulatom”. I tu proponowałbym dodać „a w szczególności dostosowania do funkcjonowania WOC przepisów dotyczących podatku akcyzowego i VAT, a także umożliwienie powstawania sklepów w WOC - itd.”. Ja sformułuję na piśmie kilka konkretnych zdań.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełStanisławPasoń">Mam pytanie do pana prezesa I. Sekuły. Wczoraj podczas zwiedzania przejścia granicznego w Korczowej, padło pytanie ze strony przedstawiciela władz celnych, gdzie będzie mógł pomieścić swoich ludzi, którzy przecież muszą także gdzieś mieszkać. W jaki sposób przewiduje pan rozwiązać ten problem?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Chciałbym podzielić swoje wystąpienie na dwie części. W pierwszej odniosę się do poruszonych spraw jako prezes GUC, a w drugiej jako poseł do problemów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Główny Urząd Ceł odnosi się do sprawy powołania Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka z neutralną przychylnością. Jeżeli jest to inicjatywa rozsądna w tym sensie, że lokalizacja jest właściwa i będzie przychylna opinia Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i całej Rady Ministrów i taki wolny obszar celny powstanie, wówczas moim obowiązkiem będzie zapewnić obsługę celną tego obszaru, tzn. ustanowić posterunki celne itp. w takim zakresie, w jakim jest to wymagane przez obecne przepisy.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Aby wolna strefa celna mogła funkcjonować, trzeba w nią najpierw włożyć duże pieniądze. Potrzebna jest bowiem cała infrastruktura, którą trzeba wybudować. Wolny obszar celny musi być wydzielony, bowiem jest to obszar graniczny. Ale nie jest on traktowany, tak jak obszar należący do innego państwa np. Francji, Niemiec czy Austrii. Jest zagraniczny, ale nie należy do żadnego innego państwa. Obowiązują w nim tylko inne przepisy. Dotyczą one przede wszystkim ceł.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">WOC nie jest obszarem Polski i musi być z tego obszaru wyraźnie wydzielony. I obojętne jest, czy będzie to ogrodzenie wyższe, czy niższe, zwłaszcza że dziś znane są już nowoczesne techniki np. elektroniczne i możliwości jest wiele. W każdym razie to musi kosztować. I od spełnienia tych warunków zależy rozpoczęcie działalności WOC. Jest konieczne, ale nie wystarczy do powodzenia. Musi być zagwarantowana cała infrastruktura, jak elektryczność, woda, hale i inne media. Im więcej różnego rodzaju elementów tym lepiej.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Chciałbym przypomnieć, że nie ma możliwości uruchomienia strefy bez tego. Powstaje pytanie, w jaki sposób znaleźć pieniądze np. na ogrodzenie. Otóż, moim zdaniem, nie należy porywać się od razu na cały wielki WOC, lecz grodzić fragmentami, poczynając od stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Jej działalność zapewni środki na uruchomienie następnego fragmentu. W ten sposób, stopniowo można z czasem rozwinąć działalność WOC w całości.</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Przestrzegałbym więc przed nadmiernym optymizmem. Zawsze natomiast mówię: panowie, delikatnie z ambicjami. Zarezerwujcie sobie pod strefę wolnego handlu duży obszar, nawet 300 ha, ale uruchomcie najpierw 50 ha. Potem następne 50 ha itd. Inaczej nie dacie rady. Są to setki miliardów złotych. A w wolnym obszarze celnym zarabia się na cle i na usługach. Opłaty musiałyby być racjonalne.</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Jako przedstawiciel administracji państwowej uważam, że pomoc państwa mogłaby być, ale oczywiście nie finansowa tylko np. w postaci ulgi podatkowej, preferencyjnego kredytu itp.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Jeśli chodzi o celników, to jest chyba oczywiste, że celnik musi w tej wolnej strefie celnej mieć miejsce pracy. Musi mieć zagwarantowaną łączność i odpowiednie urządzenia niezbędne do sprawowania jego funkcji. Dobrze byłoby też, żeby mieszkał w okolicy i nie dojeżdżał do pracy zbyt daleko. Do tej pory wszystkie sprawy związane z funkcjonowaniem przejść granicznych leżą w kompetencjach wojewody. Zgłaszaliśmy wielokrotnie wniosek o zmianę tego przepisu. Szczególnie ważne jest, aby GUC był gospodarzem, chociażby w strategicznych przejściach granicznych. Takie rozwiązanie znalazło się w noweli Kodeksu celnego, który niebawem będzie rozpatrywany przez Sejm.</u>
<u xml:id="u-24.8" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Pozostaje jeszcze skreślenie definicji WOC, bowiem na świecie przewidziano wiele możliwości w tym względzie. Niejasności natomiast powodują wiele nieporozumień. Z całą pewnością też musi on być usytuowany na przecięciu szlaków tranzytowych, w pobliżu dróg o dużym natężeniu ruchu międzynarodowego, a więc w pobliże przejść granicznych. Inaczej po prostu nie będzie przynosił zysku i nie spełni celów, jakie przyświecały w momencie zakładania go.</u>
<u xml:id="u-24.9" who="#PrezesGłównegoUrzęduCełIreneuszSekuła">Z tego co wiem, to projektowany WOC Przemyśl - Medyka spełnia te warunki. Natomiast to wszystko, co mówiłem, jeśli organizatorzy tego WOC zechcą wziąć pod uwagę, być może ułatwi im to pracę.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełKazimierzNycz">Chciałbym się odnieść do propozycji pana posła M. Święcickiego, aby usunąć z naszej opinii zdanie mówiące o: „Strategii dla Polski”, tłumacząc to tym, że wszystko to było już zanim zrodziła się „Strategia dla Polski”. Mam nieco inny punkt widzenia tych spraw. W poprzednich rządach może i były te sprawy, ale wyłącznie w sferze deklaracji. Ten rząd chce je wreszcie realizować.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełKazimierzNycz">Padło tu pytanie, dlaczego ten bilion złotych, który mógłby wpłynąć do Przemyśla w poprzednim okresie nie był rozdysponowany?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PosełKazimierzNycz">Otóż, panie pośle, w poprzednim okresie dominowały deklaracje nie czyny. Były też osoby głuche i ślepe na inicjatywy, ale za to wrażliwe na tzw. etos. Dopiero w krótkim czasie po zmianie na wielu stanowiskach zaczęto o tym myśleć. Wreszcie przyszli ludzie, którzy nie chcą burzyć, chcą budować. Do władz wojewódzkich również przyszli ludzie czynu. Jest wreszcie szansa dla woj. przemyskiego.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PosełKazimierzNycz">Pan poseł B. Bujak pytał czym wyróżnia się woj. przemyskie, że sądzimy, iż ma ono większe szanse niż pozostałe, jeśli chodzi o funkcjonowanie WOC. Większość państwa nie uczestniczyła wczoraj na spotkaniu pana wiceministra M. Leśnego z miejscowym biznesem. Podczas tego spotkania wiceminister stwierdził mniej więcej, że w okresie Targów Poznańskich zgłosił się do niego poseł K. Nycz z inicjatywą podjęcia prac nad powołaniem WOC, deklarując, że stanie się to w okresie paru najbliższych miesięcy. Wiceminister popatrzył na mnie jak na „oszołoma”. Miał już przecież doświadczenia z powołanymi uprzednio wolnymi obszarami celnymi, które do dnia dzisiejszego nie funkcjonują. Sądzę jednak, że dziś patrząc na efekty naszej 3-miesięcznej pracy, nie wątpi już, że nasze deklaracje nie są gołosłowne. I w tym upatrywałbym przede wszystkim przewagi woj. przemyskiego nad innymi regionami.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PosełKazimierzNycz">Jest to nasza inicjatywa lokalna, sądzimy bowiem, że sprzyjają nam również warunki geograficzne - bliskość granicy i przejść, gotowe obiekty do wykorzystania, zaangażowanie miejscowego kapitału i fakt, że mamy także inwestora zagranicznego, gotowego rozwijać w naszym województwie produkcję. Ogromny majątek jaki stanowi suchy port Żurawica - Medyka należy wykorzystać, a nie pozwolić, żeby niszczał. Ten majątek trudno nawet oszacować. Jedni stwierdzają, że jest on wart. 35 bln zł, inni, że więcej. Przypominam, że jest to największy suchy port w naszym państwie.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#PosełKazimierzNycz">Pan poseł B. Bujak pyta też, co zamierzamy konkretnie i jaki mamy harmonogram prac na dziś. Otóż biorąc pod uwagę, że istnieje możliwość podjęcia działalności produkcyjnej, sądzimy, że przy poparciu rządu i oczywiście w przypadku podjęcia takiej decyzji, w ciągu 4 miesięcy na jednej części wolnego obszaru celnego, rozpoczniemy działalność i będziemy ją rozwijać małymi krokami.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#PosełKazimierzNycz">Mamy teren częściowo zabudowany, na którym stoją hale, w których można podjąć szybko działalność. W poniedziałek przyjeżdżają przedstawiciele biznesu amerykańskiego i będziemy rozmawiać. Oni chcą na początek wejść z 20 mln dolarów inwestycji i rozpocząć produkcję kosmetyków o wartości 50 mln dolarów. Sądzę, że te kwoty mówią same za siebie.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#PosełKazimierzNycz">Mogą tu znaleźć swoje miejsce montownie samochodów i w ogóle przemysł motoryzacyjny. Interesuje się tym Polmot i Sobiesław Zasada. Koreańczycy również chcą tu montować samochody. Jest oczywiste, że wybierzemy firmę najmocniejszą.</u>
<u xml:id="u-25.8" who="#PosełKazimierzNycz">Interesują się tym także polskie firmy. Prezes jednej z nich na Targach Poznańskich publicznie oświadczył, że, jeśli będzie w tej sprawie decyzja pozytywna, a jego zysk plasuje się w granicach 3–4 bln zł rocznie i będzie w tym widział interes nie wykluczone, że zainwestuje 2 bln zł. Stwarza mu to bowiem przedsionek do rozwinięcia działalności z państwami wschodnimi - nie tylko Ukrainą, ale także państwami azjatyckimi.</u>
<u xml:id="u-25.9" who="#PosełKazimierzNycz">Jeszcze jedna szczegółowa uwaga, dotycząca propozycji pana posła M. Święcickiego. Wydaje mi się, że gdybyśmy chcieli obecnie precyzować poszczególne ustalenia i uwagi zgłoszone w wypowiedzi pana dyr. M. Nogaja na użytek naszej opinii, to musielibyśmy na to poświęcić jeszcze 5 godzin. Są to bowiem propozycje dyskusyjne i z pewnością ważny jest każdy wyraz.</u>
<u xml:id="u-25.10" who="#PosełKazimierzNycz">Proponuję więc przyjąć tę opinię, uzupełniając na str. 2 o następujące stwierdzenie: „Przepisy te wymagają dokładnej analizy i modyfikacji wychodzącej naprzeciw wnioskom wysuwanym przez podmioty gospodarcze. Szczegółowe zestawienia postulatów przekażemy w załączeniu”. Jeżeli nie może być załącznika, postaramy się to sprecyzować szczegółowo, podzielając potrzebę zmiany.</u>
<u xml:id="u-25.11" who="#PosełKazimierzNycz">Apeluję raz jeszcze o to, abyśmy poparli, jako sejmowa Komisja Stosunków Gospodarczych z Zagranicą tę inicjatywę. Naszej społeczności bardzo zależy na uruchomieniu wolnego obszaru celnego, przede wszystkim ze względu na duże bezrobocie. Liczymy w związku z tym na ożywienie rozwoju gospodarczego. Jedna oferta pracy w naszym regionie przypada na 160 bezrobotnych. Ludzie żyją w nędzy. I właśnie dla nich jest to szansa na godne życie.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#WojewodaZygmuntCiupiński">Chciałbym odpowiedzieć na zadane mi pytania. Sprawa pierwsza dotyczy przejścia granicznego Korczowa - Krakowiec. Pragnę państwu zasygnalizować, że w dokumentach rządu Ukrainy, a także Rzeczypospolitej polskiej jest zapis o budowie przejścia granicznego Korczowa - Krakowiec oraz o budowie przejścia granicznego Niżankowice - Marachowice.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#WojewodaZygmuntCiupiński">Ponadto podpisaliśmy porozumienie między wojewodami: lwowskim i przemyskim o budowie tegoż przejścia i o terminie jej zakończenia. Zgodnie z tym porozumieniem do 31 grudnia 1995 r. ma być zakończona budowa przejścia granicznego Korczowa - Krakowiec. Ma być tam skierowany ruch samochodów ciężkich po to, by odciążyć przejście Medyka - Szeginia. Przejście to byłoby przejściem głównym, połączonym z autostradą, natomiast przejście w Korczowej i Niżankowicach - przejściami wspomagającymi.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#WojewodaZygmuntCiupiński">Kolejna sprawa - mieszkania dla służb celnych. W naszym województwie i wokół przejścia Korczowa - Krakowiec, mamy tyle wolnych obiektów, które z powodzeniem mogą być przystosowane na mieszkania służb celnych, że uważam, że z tym nie będzie najmniejszego problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Nastąpiło jakieś nieporozumienie. Jestem daleki od upolityczniania sprawy. Proponuję zmiany, które właśnie pozwolą tę opinię odpolitycznić.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Chcę powiedzieć, że popieram tę inicjatywę oraz opinię Komisji Stosunków Gospodarczych z Zagranicą. Uważam jednak, że powoływanie się na to, że sprawa jest ważna, bo znalazła się w „Strategii dla Polski”, przypomina stare czasy. Proponuję też trochę inne sformułowanie, np. że „wśród podstawowych warunków gospodarczego rozwoju Polski jest - nakreślony, m.in. w „Strategii dla Polski”... - znajdują się itd.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Chodzi o to, by wartość tej całej sprawy nie wynikała tylko z faktu, że znalazła się ona w „Strategii dla Polski”. Uważam, że to pozwoliłoby uzyskać szersze poparcie tej opinii.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Druga sprawa - 1 bln zł. Ja nie pytam się o przeszłość, panie pośle K. Nycz i nie wiem, czy ona była taka, czy inna. Ja mówię o dniu dzisiejszym. Pytam, co takiego jest w tych wolnych obszarach celnych, że nie można było bez tego zainwestować biliona? A poza tym bardzo się cieszę, że są tu ludzie czynu. Co ci inwestorzy jednak widzą, że chcą oni ten bilion zł dać, ale wyłącznie wtedy, gdy powstanie wolny obszar celny.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Zadaliśmy tu pytanie, dlaczego nam się wolne obszary celne nie udają? Byłem w Singapurze i Hong-Kongu i myślałem: jak to jest, że im się to udaje?</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełKazimierzModzelewski">Po pierwsze, tam stworzono infrastrukturę, czego u nas nie ma. Samochody u nas stoją tydzień na granicy, a chcemy, by funkcjonował WOC. Mnie podoba się koncepcja WOC w woj. przemyskim, ponieważ zakłada ona przede wszystkim rozbudowę przejść granicznych.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PosełKazimierzModzelewski">Druga sprawa, to autostrady. Jest jasne, że towar trzeba dowieźć. Muszą być odpowiednie drogi, aby to funkcjonowało. Bardzo ciekawa jest też formuła funkcjonująca i w Singapurze i w Hong-Kongu, gdzie wokół wolnych obszarów celnych są tzw. specjalne strefy ekonomiczne. To jest bardzo ważne. Na WOC trzeba zarabiać. Połączenie WOC i specjalnej strefy ekonomicznej daje takie możliwości.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PosełKazimierzModzelewski">Nie wiem, czy państwo pamiętają, jak tworzyliśmy Centralny Okręg Przemysłowy. Wtedy przez 3 lata nie było podatku na tym terenie. Budowano infrastrukturę, domy itp. i to wszystko było zwolnione od podatku. Dlatego obecnie też podzielam pogląd, że to nie może być tylko przejście, ale także mieszkania, sklepy itd.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PosełKazimierzModzelewski">Wiele tych tematów, które państwo dzisiaj podnosili znajdzie się również na plenarnym posiedzeniu Sejmu, na którym będziemy omawiać cały system polskiego eksportu. I do tego musimy się naprawdę dobrze przygotować.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#PosełKazimierzModzelewski">Jeśli chodzi o przepis o siatce, to wydaje mi się, że chodzi tylko o to, żeby zające nie przechodziły, bo daję słowo, że można ją przeciąć w przeciągu minuty. Na całym świecie znane są już różne systemy ochrony, m.in. elektronicznej, czy fotokomórki itp. Sądzę więc, że od tego trzeba odstąpić i wprowadzić bardziej nowoczesne rozwiązania. Wcale nie są droższe od siatki.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#PosełKazimierzModzelewski">Jeśli chodzi o rygorystyczne wymogi powoływania wolnego obszaru celnego, uważam, że brakuje tam jeszcze jednego paragrafu, a mianowicie - zdrowego rozsądku. Musi być rozwiązana sprawa opodatkowania, bo to musi zachęcać. Nie zgadzam się natomiast z panem T. Kucharukiem, że muszą to być firmy zachodnie. W Singapurze instalują się tam tylko ich firmy. Uważam też, że opłaci się robić interes polskim firmom i wcale nie musi to być kapitał zachodni. Nasi też mają kapitał. Ale uważam, że ta sprawa musi być załatwiona przez ministra finansów. Sądzę zresztą, że do spraw celnych jeszcze powrócimy w naszej Komisji. Powróci ten temat także przy okazji dyskusji nt. polskiego eksportu.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#PosełKazimierzModzelewski">Kończąc jestem, oczywiście, za przyjęciem tej opinii w sprawie utworzenia WOC Przemyśl - Medyka. Widzę, że władze dobrze się do tego przygotowują, budują nowe przejścia graniczne. Jest to temat bardzo szeroki, dotyczący także innych resortów i GUC. Wszystkich, którzy są zainteresowani rozwojem polskiej gospodarki. Chciałbym serdecznie podziękować za tę inicjatywę, a także wszystkim zainteresowanym.</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#PosełKazimierzModzelewski">Przechodzimy do przegłosowania wniosków naszej Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Proponuję wstawić do projektu uchwały na str. 2 po pierwszym akapicie: „W szczególności - wykorzystując rozwiązania stosowne w Unii Europejskiej - należy:</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełMarcinŚwięcicki">- dostosować przepisy dotyczące podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego pobieranych od krajowych towarów, kierowanych do WOC,</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PosełMarcinŚwięcicki">- umożliwić otwieranie giełd towarowych na terenie WOC: wprowadzić ulgi w podatku dochodowym zachęcające do rozwoju infrastruktury na obszarze WOC oraz usunąć przeszkody w aktualnych zapisach Kodeksu cywilnego, ograniczające prawidłową realizację umów o konsygnację towarów w WOC. We współpracy z władzami samorządowymi należy wypracować możliwości stosowania ulg w podatkach lokalnych, ułatwiających powołanie i funkcjonowanie „OC”.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Uważam, że dziś omawiamy opinię, dotyczącą powołania WOC w Przemyślu, a nie funkcjonowanie wszystkich wolnych obszarów celnych w ogóle i nie zajmujemy się doskonaleniem prawodawstwa. Nie sądzę, abyśmy mogli ten problem dziś rozstrzygnąć bez długiej dyskusji. Te ogólne sprawy będą przedmiotem następnych posiedzeń. Dziś mamy się odnieść do konkretnej sprawy. Opinia ta brzmi:</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełKazimierzModzelewski">Komisja Stosunków Gospodarczych z Zagranicą na wyjazdowym posiedzeniu odbytym w Przemyślu, w dniach 8–9 września 1994 r., rozpatrzyła informację o funkcjonowaniu wolnych obszarów celnych w Polsce.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PosełKazimierzModzelewski">Po wysłuchaniu wystąpienia prezesa GUC Ireneusza Sekuły oraz przeprowadzonej dyskusji, Komisja stwierdza, że możliwości tkwiące w wolnych obszarach celnych utworzonych dotychczas są wykorzystywane w nikłym stopniu. Komisja z przykrością konstatuje, że powstałe do chwili obecnej w Polsce wolne obszary celne, nie stały się wbrew założeniom ośrodkami dynamizującymi procesy gospodarcze w regionach, w których są zlokalizowane, nie spowodowały oczekiwanego napływu kapitału zagranicznego, nie wpłynęły w widoczny sposób na ożywienie współpracy gospodarczej Polski z zagranicznymi partnerami. Borykając się z problemami natury organizacyjno-prawnej i finansowej, nie wyszły WOC właściwie poza stadium początkowe.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PosełKazimierzModzelewski">Komisja uważa, że jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy są aktualnie obowiązujące przepisy prawne, dotyczące wolnych obszarów celnych. Stawiają one bardzo trudne do spełnienia warunki, pociągające za sobą konieczność skoncentrowania znacznych środków na przedsięwzięcia w zakresie infrastruktury techniczno-organizacyjnej, dając w zamian niezbyt atrakcyjne korzyści podmiotom zarządzającym wolnymi obszarami celnymi. Przepisy te wymagają dokładnej analizy i modyfikacji wychodzącej naprzeciw wysuwanym przez podmioty gospodarcze postulatom.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PosełKazimierzModzelewski">Komisja wysłuchała z uwagą informacji o aktualnym stanie zaawansowania prac związanych z projektem powołania Wolnego Obszaru Celnego Przemyśl - Medyka. Po dokonaniu wizji lokalnej terenów przewidzianych pod WOC Przemyśl - Medyka oraz przedyskutowaniu założeń ekonomicznych projektu, Komisja uważa za celowe udzielenie poparcia temu projektowi.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PosełKazimierzModzelewski">Wśród podstawowych warunków rozwoju gospodarczego Polski na najbliższe lata, nakreślonym w programie „Strategia dla Polski”, znajdują się: polityka proeksportowa, stwarzanie warunków do szerszego niż dotychczas napływu kapitału zagranicznego do Polski, mocniejsze zbliżenie Polski do Europy Zachodniej, zdynamizowanie współpracy gospodarczej z krajami byłego ZSRR. Komisja z zadowoleniem stwierdza, że w koncepcję tę idealnie wpisuje się utworzenie WOC Przemyśl - Medyka.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#PosełKazimierzModzelewski">Powołanie WOC Przemyśl - Medyka, to stworzenie dodatkowych możliwości na zdynamizowanie powiązań między państwami Europy Zachodniej i państwami Europy Środkowo-Wschodniej, w których to powiązaniach Polska odegrać może i powinna kluczową rolę. Położenie WOC Przemyśl - Medyka, przy pełnej realizacji programu tego przedsięwzięcia, powinno zaowocować przyciągnięciem znacznego kapitału zagranicznego i związanej z nim nowoczesnej myśli technicznej.</u>
<u xml:id="u-30.7" who="#PosełKazimierzModzelewski">Wolny Obszar Celny Przemyśl - Medyka stworzy także nowe możliwości dla polskich przedsiębiorstw w rozszerzeniu działań na rynkach państw byłego ZSRR i współpracy z poważnymi zachodnimi partnerami.</u>
<u xml:id="u-30.8" who="#PosełKazimierzModzelewski">Nie bez znaczenia jest fakt, iż powstanie WOC Przemyśl - Medyka stać się powinno czynnikiem aktywizującym rozwój gospodarczy regionu południowo-wschodniej Polski, dać możliwości pełnego wykorzystania potencjału gospodarczego tego regionu. Ważnym elementem jest również możliwość stworzenia znacznej liczby nowych miejsc pracy i uzyskanie dodatkowych, niebagatelnych wpływów do budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-30.9" who="#PosełKazimierzModzelewski">Komisja uznaje za wskazane powiązanie realizacji przedsięwzięcia pn. Wolny Obszar Celny Przemyśl Medyka z budową autostrady A-4. Jej przebieg w okolicach Przemyśla i Medyki podniesie w znaczący sposób walory WOC, ten zaś spowoduje, iż będzie ona mogła być w pełni wykorzystana.</u>
<u xml:id="u-30.10" who="#PosełKazimierzModzelewski">Komisja Stosunków Gospodarczych z Zagranicą postuluje, by rząd udzielił daleko idącej pomocy podmiotom gospodarczym i władzom administracyjnym woj. przemyskiego, zaangażowanym w stworzenie WOC Przemyśl - Medyka, w realizacji tej cennej inicjatywy.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełMarcinŚwięcicki">Ależ, panie pośle, cała pierwsza strona tej opinii mówi właśnie o ogólnych sprawach. Poza tym temat naszego dzisiejszego posiedzenia brzmi: analiza funkcjonowania wolnych obszarów celnych w Polsce na bazie istniejących dotychczas WOC.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Tak, panie pośle. I temu służyły wystąpienia wiceministra współpracy gospodarczej z zagranicą, Najwyższej Izby Kontroli i ekspertyzy. Ale przyjechaliśmy, by rozstrzygnąć konkretny problem - czy popieramy inicjatywę władz wojewódzkich w Przemyślu, dotyczącą utworzenia WOC w tym mieście, czy nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełStanisławCzajczyński">Propozycję kompromis. Pan poseł M. Święcicki ma oczywiście rację, że tematem dzisiejszego posiedzenia jest problematyka wolnych obszarów celnych. Proponuję, abyśmy dalszą dyskusję prowadzili na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Wtedy też należy zgłosić wniosek posła M. Święcickiego.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełStanisławCzajczyński">Drugi mój wniosek jest taki, żeby pan poseł K. Nycz przygotował opinię, dotyczącą tylko i wyłącznie wolnego obszaru celnego w Przemyślu. I tę opinię proponuję przegłosować na naszym czwartkowym spotkaniu, podczas dyskusji w sprawie Agencji Rozwoju Gospodarczego.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełKazimierzModzelewski">Kto ma inne zdanie na ten temat? Nie ma. Wobec tego, kto jest za przyjęciem wniosku posła S. Czajczyńskiego?</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PosełKazimierzModzelewski">W głosowaniu 15 posłów opowiedziało się za, przeciwnych głosów nie było, 4 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#PosełKazimierzModzelewski">Dziękuję, zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>