text_structure.xml 179 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWładysławJasiński">Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, którego przedmiotem jest ocena sprawozdania z realizacji budżetu za rok 1996. Wszyscy otrzymali materiały związane z dzisiejszym po-siedzeniem i każdy miał możliwość zapoznania się z ich treścią.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełWładysławJasiński">Jest wniosek Prezydium Sejmu o dołączenie jeszcze jednego punktu do dzisiejszego porządku naszych obrad. Jako pkt 2 rozpatrzymy sprawozdanie z działalności Departamentu Ochrony Środowiska i Budownictwa Najwyższej Izby Kontroli. Planowany na dziś pkt 2 rozpatrzymy jako pkt 3.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełWładysławJasiński">W sprawie sprawozdania z działalności Departamentu Ochrony Środowiska i Budownictwa NIK nie otrzymaliśmy odrębnych materiałów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełWładysławJasiński">W materiałach NIK jest jeden rozdział poświęcony tej tematyce. Myślę, że pan dyrektor Głowacki zapozna nas z tą problematyką.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełWładysławJasiński">Czy są uwagi do zaproponowanego porządku obrad? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełWładysławJasiński">Przystępujemy do rozpatrzenia kolejnych punktów.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełWładysławJasiński">Rozpatrzymy pkt 1 porządku - sprawozdanie z realizacji budżetu państwa za 1996 r. w 5-ciu częściach.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PosełWładysławJasiński">Proponuję, żeby - jako pierwszy - zabrał głos przedstawiciel rządu, który uzupełni bogaty materiał informacyjny. Jako następny zabierze głos przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Potem przystąpimy do rundy pytań, a następnie do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Chciałbym wszystkich powitać na posiedzeniu w gmachu naszego ministerstwa, zawsze gościnnym dla tak ważnych osób jak posłowie i przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">W imieniu pana ministra Żelichowskiego chciałbym przeprosić za jego nieobecność, ale jest w tej chwili na posiedzeniu Rady Ministrów. Pan minister obiecał, że postara się chociaż na chwilę dotrzeć na posiedzenie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Środkami budżetowymi w resorcie ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa finansowane są zadania statutowe ministerstwa przez 102 jednostki budżetowe oraz Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych, jako dysponenta II stopnia, utworzonego w celu finansowania zadań szkół leśnych oraz zadań wynikających z ustawy o lasach.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Finansowanie jednostek budżetowych realizowane było w ubiegłym roku zgodnie z zasadami prawa budżetowego w zakresie wydatków oraz dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Ustawa budżetowa w 1996 r. uległa zmianie, zgodnie z decyzjami ministra finansów. Zmian tych jest 19. Dotyczyły one zwiększenia wydatków - przede wszystkim wzrostu wynagrodzeń oraz uruchomienia rezerw celowych, zapisanych w części 83 budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Ogółem budżet resortu został zwiększony o 18,27% w stosunku do ustawy budżetowej. Jedna decyzja dotyczyła zmniejszenia wydatków na inwestycje centralne.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w ramach swoich uprawnień dokonał 19 zmian wewnętrznych między rozdziałami klasyfikacji budżetowej na łączną kwotą stanowiącą 0,36% budżetu po zmianach.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Wydatki budżetowe w 1996 r. podlegały dalszemu dyscyplinowaniu. Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa nie skorzystał z zapisu art. 45 ust. 3 i nie przekazał uprawnień dysponentom środków budżetowych w zakresie przeniesień pomiędzy niektórymi grupami wydatków.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Plan wydatków budżetowych został wykonany w 99,95%. Szczegółowe omówienie wydatków wraz z zakresem zadań rzeczowych zostało zawarte w przedłożonym Komisji opracowaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Dochody budżetowe realizowane przez resort ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa stanowią niewielki procent udziału w dochodach budżetu państwa. Oczywiście, dochody te uzależnione są od warunków rynkowych i podlegają pewnym wahaniom. Są różne od projektowanych. Uprzedzam tu tę część dyskusji, która na pewno nastąpi, że od wielu lat mamy trudności z precyzyjnym planowaniem dochodów. Z reguły plany są albo nie wykonane w niektórych działach, albo znacznie przekraczane w innych działach. Zwykle tłumaczymy to w ten sposób, jak to właśnie czynię. Podkreślam jednocześnie, że resort ochrony środowiska nie jest resortem, który przysparza dochodów budżetowi państwa. Jest to marginalna działalność tego resortu. Niemniej jednak występują zwykle w dochodach różnice między planowaniem a wykonaniem.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Co prawda, w stosunku do roku 1995 wzrosły zaległości w dochodach budżetowych re-sortu o 75,93%, jednakże generalnie wzrosły tylko w dziale 45 w rozdziale 4711 - Parki narodowe - z tytułu zaległości w opłatach czynszowych, a także w ODGW Kraków, z tytułu partycypacji w kosztach utrzymania obiektów hydrotechnicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Zmniejszyły się zaległości z tytułu prywatyzacji, a pozostałe są zaległościami długoterminowymi w dziale 31 - Budownictwo.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Przy realizacji zadań statutowych ministra wykorzystane są również inne formy finansowania tych zadań, a mianowicie gospodarka pozabudżetowa. Zadania te były realizowane w formie gospodarki pozabudżetowej przez dwa zakłady budżetowe, 30 gospodarstw pomocniczych i 85 środków specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">W ramach działalności pozabudżetowej, oprócz finansowania kosztów działalności przychodami z tej działalności, wypracowany został również zysk, który w 50% - zgodnie z prawem budżetowym - przekazywany jest na dochody budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">W resorcie funkcjonuje forma gospodarki pozabudżetowej dotowanej.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Dotyczy ona gospodarstw pomocniczych przy parkach narodowych. Dotacja z budżetu na ten cel w roku 1996 wyniosła 2 mln 593 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Na koniec roku budżetowego w resortowych jednostkach budżetowych powstały zobowiązania w wysokości 1 mln 334 tys. zł i były niższe, aniżeli w 1995 r., o 865 tys. zł. Były to zobowiązania niewymagalne, a termin płatności po zakończeniu roku budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">W roku 1996 odnotowano również niższe wydatki z tytułu kar i odsetek. Stanowiły one tylko 0,006% wydatków resortu.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Na rachunkach finansowania inwestycji pozostawało 11 mln 406 tys. zł, z tego kwota 8 mln 716 tys. zł przeznaczona była na uregulowanie zobowiązań z tytułu zawartych umów na roboty inwestycyjne z terminem płatności po zakończeniu roku budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejWalewski">Tyle dodatkowych informacji chciałbym przedstawić do przekazanego państwu sprawozdania z realizacji budżetu i zadań rzeczowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos panu dyrektorowi Głowackiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Najwyższa Izba Kontroli, realizując konstytucyjny obowiązek dokonywania analizy wykonania budżetu państwa, przeprowadziła w okresie od lutego do maja stosowne kontrole części 28 wykonania budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Kontrolę przeprowadzono w ministerstwie, w którym obecnie znajdujemy się, w Krajowym Zarządzie Parków Narodowych, w Okręgowych Dyrekcjach Gospodarki Wodnej w Krakowie i Wrocławiu oraz w Wojewódzkich Inspektoratach Ochrony Środowiska w Płocku, Kielcach i Skierniewicach. Tych jednostek jest 8 na 102 wymienione przez pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Tematyka kontroli wykonania budżetu obejmowała 10 grup problemowych, w tym wykonanie wniosków z 1995 roku.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Z przyjemnością muszę stwierdzić, że wnioski wynikające z kontroli budżetowej w roku 1995 zostały wykonane. Chcę potwierdzić zaplanowane dochody i wydatki, ich realizację zgodnie z tym co powiedział pan minister Walewski. Chciałbym wnieść drobne sprostowanie, że my w tym roku nie wytykamy, iż dochody wykonano w wysokości wyższej o 28% od założeń planu, a wręcz przeciwnie, podkreślamy, że nastąpiło lepsze planowanie dochodów w porównaniu z rokiem ubiegłym, kiedy dochody praktycznie w dwójnasób przekroczyły plan. Należności budżetowe, które tu wystąpiły z tytułu prywatyzacji, są co prawda wysokie - sięgają 176%, ale zostały znacznie zmniejszone i stanowiły tylko 30% w stosunku do roku 1995.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Kontrolowaliśmy kwestię realizacji umów leasingowych. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że jest tu istotny postęp.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o wydatki potwierdzamy, że wykonanie wydatków stanowiło 99,95% planu. Przy tej skali wydatków można uznać, że wykonanie było niemal idealne - 100%.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Na zakończenie roku 1996 nie wystąpiły zobowiązania wymagalne. Nastąpiły natomiast normalne zobowiązania z terminem płatności po zakończeniu roku bilansowego. Zobowiązania te stanowiły mniej więcej 60% kwoty zobowiązań podobnych na koniec 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Terminowo również zwrócono niewykorzystane w 1996 r. środki budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Nie stwierdziliśmy również uchybień w realizacji 14 inwestycji centralnych wymienionych w załączniku nr 6 do ustawy. Wykorzystano tu dotację budżetową w 100%, przy czym trzeba powiedzieć - nie jest to jednak wytyk w stronę ministerstwa - iż inwestycje centralne zostały źle zaplanowane z punktu widzenia przydziału środków. Spływ środków jest zbyt mały. Okres realizacji tych inwestycji przekracza czasem 50 lat. Jeżeli roczne wydatki na inwestycje stanowią ok. 2% ich wartości kosztorysowych, to jest prosty rachunek, że realizacja tych inwestycji będzie trwać 50 lat.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Podkreślam, że taki system planowania i przydzielania środków uchybia ustawie Prawo budżetowe w zakresie planowania wysokości wydatków na finansowanie inwestycji na poziomie zapewniającym ich terminowe wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o inwestycje wodne, to terminowe wykonanie w ciągu 50 lat na pewno nie jest terminem właściwym.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Szczególnie małe środki finansowe przyznano na 3 istotne inwestycje, polegające na budowie zbiorników wodnych w Świnnej Porębie w województwie bielskim, w Topoli w województwie wałbrzyskim i w Kozielnie w województwie opolskim.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Materiał przez nas przygotowany dotyczył oczywiście 1996 roku. Wiemy, że w tej chwili Ministerstwo Finansów zwiększa nakłady na Świnną Porębę. Pani przewodnicząca Ziółkowska zaopiniowała pozytywnie i przekazała odpowiedni wniosek do ministra finansów. Dotyczy to niestety już 1997 r., a nie 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o płace, to na planowanych ponad 10 tys. etatów kalkulacyjnych, średnie zatrudnienie w części 28 budżetu państwa wyniosło 8 483 etaty. Średnia płaca w resorcie ochrony środowiska zamknęła się w wysokości 872 zł. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że gdyby etaty kalkulacyjne były obsadzone w 100%, to płace te byłyby zdecydowanie niższe.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Na niskie płace w resorcie ochrony środowiska rzutują szczególnie niskie płace w Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Rozwarcie między etatami kalkulacyjnymi, a rzeczywistymi jest jeszcze większe. Podkreślamy to od kilku lat, chociaż nie wytykamy PIOŚ nie obejmowania tych etatów osobami fizycznymi, gdyż zdajemy sobie sprawę z tego, że w ten sposób podnosi się i tak bardzo niskie płace. Jest to jednak sytuacja niezdrowa, źle oddziaływująca na ludzi, którzy wiedzą, że etaty są, a praktycznie wykorzystać ich nie można.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Jeśli chodzi o gospodarstwa pomocnicze, to w skali resortu wyprowadzały one zysk, również w parkach narodowych. Jednakże w parkach narodowych 4 gospodarstwa pomocnicze zakończyły swój rok z poważnymi stratami. Uważamy, że gospodarstwa pomocnicze, które generują straty nie powinny istnieć.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Krajowy Zarząd Parków Narodowych nie prowadził kontroli w parkach narodowych w tym zakresie, w związku z tym stosowne wnioski zostały wcześniej skierowane do Krajowego Zarządu Parków Narodowych. O wnioskach systemowych pod adresem resortu będę za chwilę mówił.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Krytyczne oceny i uwagi Najwyższej Izby Kontroli dotyczyły właściwie trzech grup zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Pierwsza - to zawieranie umów na opracowania, które zostały już wcześniej wykonane, bądź zawieranie umów, zlecanie wykonania zadań na prace, które należą do statutowych obowiązków służby ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Druga - to naruszenia ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Stwierdziliśmy, że w ośmiu przypadkach nie stosowano wymaganej ustawą o zamówieniach publicznych pisemnej formy umownej. W jednym przypadku zmieniono kryteria już w trakcie rozstrzygania wyników, w czasie rozpatrywania ofert. W innym przypadku wybrano wykonawcę, który przedstawił gorsze warunki niż ten kto wygrał konkurs ofert. Stanowi to naruszenie zasad, formy i trybu postępowania przy udzielaniu zamówień publicznych i jednocześnie stanowi naruszenie dyscypliny budżetowej, zgodnie z artykułem 57 ust. 1 pkt 14 ustawy Prawo budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Trzecia - to przypadek incydentalny - nie szanowanie budżetowego pieniądza, kiedy w umowie dotyczącej zorganizowania Targów EKO- Media Forum'96 strony określiły wyłącznie koszty tej imprezy, pomijając kwotę wpływów - przychodów z targów - szacowanych przez samego organizatora na kwotę 360 tys. zł. Było to działanie na szkodę budżetu państwa w postaci utraconych korzyści i jednocześnie naruszenie dyscypliny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o inne uchybienia, to uważamy, że ministerstwo dopuściło również do nie wykorzystania środków z rezerwy celowej przeznaczonej na rekultywację terenów zdegradowanych przez wojska Federacji Rosyjskiej, przewidzianej do wykorzystania w części 85. Z przyznanej kwoty 9 mln zł wykorzystano niecałe 40%, w tym od 0 w niektórych województwach do 100% w dwóch województwach - gorzowskim i jeleniogórskim. Zbyt późno przystąpiono do opracowania planu i dopiero 6 grudnia przekazano propozycje do Ministerstwa Finansów. W tej sytuacji wykonanie ustalonych zadań było już praktycznie niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Stwierdziliśmy również pewne uchybienia w służbach Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska co do zakupu sprzętu komputerowego wraz z osprzętem i oprogramowaniem. Zakupy te dokonano z naruszeniem ustawy o zamówieniach publicznych. Dokonywano również zmian planu finansowego w paragrafach zastrzeżonych przez GIOŚ bez uzyskania wcześniejszej opinii GIOŚ. Stanowiło to również naruszenie dyscypliny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Generalnie, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia realizację budżetu w części 28 przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, mimo stwierdzonych istotnych nieprawidłowości, nie mających jednak zasadniczego wpływu na wykonanie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły nierzetelnego i niegospodarnego postępowania przy zawieraniu niektórych umów oraz nie stosowania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych, a za tym legalności działania.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Łącznie nieprawidłowości dotyczyły kwoty 913.998 zł w wydatkach Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, to jest 0,14% ogólnych wydatków oraz w przychodach z Targów EKO-Media Forum szacowanych w koncepcji organizacyjnej na 360.000 zł, to jest 2,36% ogólnych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Ocena zatem jest pozytywna, a istotne nieprawidłowości dotyczą kwestii przed chwilą przeze mnie wymienionych.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">W tej sytuacji Najwyższa Izba Kontroli wystosowała 7 wniosków do Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa na ręce ministra tego resortu.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Pierwszy wniosek dotyczy podjęcia systemowych działań uniemożliwiających niegospodarne wydatkowanie środków publicznych. Dotyczy to całego pakietu umów, o których wcześniej mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Drugi dotyczy pełnego rozliczenia Targów EKO-Media Forum'96.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Trzeci wniosek dotyczy zastosowania odpowiedzialności dyscyplinarnej przewidzianej w art. 34 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych wobec osób winnych zaniedbań w gospodarowaniu środkami publicznymi w Departamentach: Polityki Ekologicznej, Ochrony Przyrody, Współpracy z Zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Czwarty wniosek wiąże się z przestrzeganiem przepisów ustawy o zamówieniach publicznych przy wydatkowaniu środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Piąty wniosek zmierza do spowodowania zaniechania zlecania na zewnątrz zadań należących do właściwości departamentów.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Szósty wniosek dotyczy egzekwowania bieżącego nadzoru nad wydatkowaniem środków publicznych oraz odpowiedzialności pracowników za powierzone zadania.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#DyrektorDepartamentuOchronyŚrodowiskaiBudownictwaNajwyższejIzbyKontroliAndrzejGłowacki">Siódmy wniosek dotyczy rozszerzenia zakresu i częstotliwości kontroli wewnętrznej w odniesieniu do realizacji budżetu całego resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławJasiński">Dziękuję panu dyrektorowi za wypowiedź. Czy chcieliby zabrać głos przedstawiciele Ministerstwa Finansów? Nie. Wobec tego przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos pani poseł Zajączkowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Muszę powiedzieć, że zawsze, gdy rozpatrujemy wykonanie budżetu przeżywam rozterki duchowe, ponieważ rozpatrywanie budżetu w taki sposób i w takiej formie jak to się odbywa u nas zgodnie z ustawą budżetową jest według mnie bez sensu.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Rozpatrujemy dochody, wydatki i porównujemy. Jeśli jest to zgodne, to wszystko jest w porządku. Nie pytamy jednak, co było planowane za te pieniądze, jakie było planowane wykonanie, a co zostało zrobione. Może nawet wydanie innych kwot byłoby bardziej uzasadnione, podobnie jak i odstępstwo od budżetu, gdyby było wykonanie. Ponieważ jednak nie zmieniliśmy ustawy budżetowej, musimy rozpatrywać wykonanie budżetu w ten a nie w inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Mam pytania do przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam, że nie spojrzenie na to co dzieje się w gospodarce wodnej, zwłaszcza po tym, co nasz kraj spotkało w lipcu br., byłoby barbarzyństwem z naszej strony, dlatego też oczekuję od NIK przedstawienia nie tylko oceny finansowej, ale i merytorycznej wykonania zadań budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Wiem, że przy 50-letnim finansowaniu jest to niezwykle trudne. Jest bzdurą, że drugie pokolenie ludzi wznosi jakiś obiekt.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Trudno to oceniać, ale uważam, że jest taka potrzeba. Nie wystarczy jedno zdanie, że finansowanie wygląda tak, a nie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełMariaZajączkowska">Prosiłabym również przedstawicieli ministerstwa o podobne podejście. Niech nie będzie tak, że tylko Świnna Poręba otrzyma więcej pieniędzy w reakcji na powódź. Potrzebna jest wizja tego, co trzeba zrobić w całym dorzeczu Odry. Dlatego też prosiłabym o dokładniejsze informacje na temat gospodarki wodnej.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełMariaZajączkowska">Prosiłabym również NIK o ocenę sprawy, która mnie szczególnie interesuje, a mianowicie edukacji ekologicznej. Nie wystarczy informacja, ile było środków i ile zostało wydanych? Oszczędne wydawanie środków powinno być również na najbardziej sensowne i najbardziej efektywne zadania.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełMariaZajączkowska">Na razie kieruję pytanie w stronę NIK oraz ministerstwa. Zapoznałam się ze wszystkimi materiałami. W niektórych sprawach mam własne zdanie, ale chciałabym zapoznać z opinią tych, którzy bardziej wnikliwie analizowali budżet i dlatego chciałabym usłyszeć, jakie są płace Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMirosławMałachowski">Najważniejszą kwestią jest powódź, która dosięgnęła nas w lipcu. Jako poseł mogę bić się w piersi, że zagłosowaliśmy tak, jak zagłosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMirosławMałachowski">Była to, co prawda, powódź tysiąclecia, ale uważam, że ministerstwo przespało sprawę. W większości przypadków, gdy ministerstwa dostrzegają problem, a nie mogą sobie z nim poradzić, różnymi drogami wprowadzają sprawę do komisji sejmowych i komisje na ogół występują z tym, jako ze swoją sprawą.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMirosławMałachowski">Gospodarka wodna w Polsce nie została zaprezentowana naszej Komisji w odpowiedni sposób. Nie wiedzieliśmy, że jest aż tak źle i dlatego nie popieraliśmy pewnych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMirosławMałachowski">Myślę, że następny parlament zapozna się dokładnie z tematem gospodarki wodnej i zostanie opracowany całościowy plan.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełMirosławMałachowski">Kolejną sprawą jest kwestia płac. Wiem co dzieje się w nadzorze górniczym, gdzie przy rozpatrywaniu budżetu nie mówi się o niczym innym tylko o tym, że inspekcje górnicze mają za małe pieniądze. Tutaj tego nie ma. Trzeba przyznać, że podczas ostatniej nowelizacji ustawy pan minister Walewski również starał się pomóc PIOŚ. Popieram te działania, ale uważam, że tego było za mało.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełMirosławMałachowski">Prosiłbym również o rozwinięcie sprawy strat poniesionych przez gospodarstwa pomocnicze w czterech parkach narodowych. Dlaczego gospodarstwa te nie zostały sprywatyzowane? Czy jest zamiar przeprowadzenia ich prywatyzacji? Dlaczego gospodarstwa te ponoszą straty?</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełMirosławMałachowski">Jeszcze jedna sprawa. Rozumiałem, że środki nie zostały wydane na tereny rekultywowane dlatego, że najpierw trzeba było przeprowadzić rozpoznanie, na ile są one zdegradowane, jakie są tam zanieczyszczenia, a następnie robić plan rekultywacji. Nie można było kierować tam środków, ponieważ brak było informacji o stanie zanieczyszczeń.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełMirosławMałachowski">Pan dyrektor mówił, że w większości przypadków brak było planów. Chciałbym wiedzieć, czy było to wynikiem zaniedbań?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy są jeszcze chętni do zadawania pytań? Nie ma. Przystępujemy do udzielania odpowiedzi na zadane pytania. Jako pierwszy zabierze głos pan dyrektor Głowacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Proponuję, żeby na pytanie dotyczące płac w Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska wypowiedział się pan minister Walewski. Informacja ta będzie bardziej precyzyjna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Odpowiem na temat płac w PIOŚ, który to temat poruszyła pani poseł Zajączkowska. Następnie poproszę pana dyrektora Bagińskiego, żeby zechciał się odnieść do uwag pani poseł Zajączkowskiej dotyczących wykonania merytorycznych zadań w zakresie gospodarki wodnej. Jest to, co prawda, pytanie wspólne do nas i przedstawicieli NIK, ale uważam, że my w tej sprawie możemy wiele powiedzieć, zwłaszcza jeżeli chodzi o dorzecze Odry. Potem przejdziemy do spraw edukacji ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Średnia płaca w PIOŚ w roku 1996 na średniorocznie zatrudnionych 2539 etatów, wynosiła 857 zł 15 gr brutto. Wśród pracowników laboratoryjnych średnia płaca wynosi 741 zł, wśród pracowników inspekcyjnych - 813 zł. Średnia płaca kadry kierowniczej, czyli wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska oraz dyrektorów, wynosi 1719 zł. Średnia płaca pozostałych pracowników wynosi 779 zł.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Mogę skomentować tak jak zwykle, że średnia ta jest niższa niż średnia płaca w całym resorcie.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Ważne jest to, że podlegamy twardym wskaźnikom rewaloryzacji - jak ją nazywam -antyinflacyjnej płac. Przez to nożyce co roku coraz bardziej się rozwierają, gdyż nie ma mechanizmu niwelacji różnic. Jeżeli rewaloryzuje się procentowo od istniejącego w jednostce uposażenie, to nożyce rozwierają się w stosunku do innych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">W zeszłym roku i w tym roku miałem i mam - jako szef tej instytucji - bardzo trudną sytuację, jeżeli chodzi o możliwości utrzymania kadr. Zaznaczam, że są to kadry wysoko kwalifikowane. Przyznam, że atmosferą wewnątrz Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska - uważam to za uzasadnione - jest rozgoryczenie. Po tylu latach dobrej pracy, dokumentowania, mimo corocznych próśb pod adresem budżetu nie można dla pracowników znaleźć właściwego ekwiwalentu za ich wysiłek.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Cóż z tego, że działalność Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska jest oceniana pozytywnie? Cóż z tego, że nasze wspólne wysiłki - posłów i moje - o kształt organizacyjny tej inspekcji, jako instytucji nie podporządkowanej administracji terenowej, skoro instytucji tej grozi inne nieszczęście niż rozbicie. Okres powodzi okazał się dobry do powrotu tendencji organizacyjnych w PIOŚ. Tendencje te mamy już za sobą. Istnieje jednak inne niebezpieczeństwo, które wynika z wykruszania się kadry, z rozpadu zespołu ludzi.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Mam nadzieję, że inicjatywa Wysokiej Izby w zakresie możliwości odpisu na pomoc finansową dla Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska 20% wyegzekwowanych kar za przekroczenia dopuszczalnych ładunków odprowadzanych do środowiska, za przekroczenia prawa, może być tym czynnikiem, który wspomoże kierownictwo PIOŚ w zakresie dążności do utrzymania tego zespołu ludzi, który obecnie w PIOŚ pracuje.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">To wszystko na temat płac w Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Czy możemy kontynuować odpowiedzi i ustosunkować się do pytania na temat wykonania zadań rzeczowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWładysławJasiński">Tak. Głos zabierze pan dyrektor Bagiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Mówiąc o merytorycznej realizacji zadań chciałbym na wstępie podkreślić to, że w roku 1996, pomimo bardzo ograniczonych środków - o czym mówił dyrektor Głowacki - przeznaczanych na inwestycje centralne, zakończyliśmy dwie takie inwestycje: budowę stopnia wodnego Kościuszko na Wiśle oraz zbiornika wodnego Jeziorsko. Jest to wynik prowadzonej przez nas od wielu lat polityki w tym zakresie, aby koncentrować środki na inwestycjach, które dają szansę zakończenia ich w jak najkrótszym czasie. Przebiega to przy współudziale parlamentarzystów i Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">W wyniku takich właśnie działań kolejne dwie inwestycje gospodarki wodnej zostały przekazane do eksploatacji w 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Problem 50-letniego okresu realizacji, o czym mówił pan dyrektor Głowacki, dotyczy w zasadzie tylko kładącej się cieniem na wszystko Świnnej Poręby. Gdybyście państwo prześledzili wysokość środków potrzebnych do zakończenia realizowanych obecnie inwestycji, to z 2 mld zł na Świnną Porębę potrzeba aż 1 mld 800 mln zł. Realizacja tej inwestycji wymaga odrębnego podejścia w znalezieniu środków na jej realizację.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Ponieważ wszyscy ostatnio odwołujemy się do powodzi, która nawiedziła nas w lipcu, to pragnę podkreślić - co mówiliśmy już na posiedzeniach Komisji - że inwestycja ta i jej szybkie zakończenie ma szczególne znaczenie dla ochrony przeciwpowodziowej Krakowa, gdyż w przypadku przechwycenia fali powodziowej na Skawie obniża maksymalny poziom prawie o pół metra. Może się to zdarzyć i nie muszę tego państwu tłumaczyć, bo w tym roku sytuacja w Krakowie była po raz kolejny krytyczna.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Inwestycja ta wymaga odrębnego podejścia. Dziękujemy pani poseł Ziółkowskiej, że przywróciła nam 10 mln zł. Pierwotnie zdjęto nam z tej inwestycji 12 mln zł. Nie jesteśmy więc aż tak bardzo zadowoleni z przywrócenia tych środków, bo brakuje nam jeszcze 2 mln do zapewnienia skromnego minimum, ale i tak dobrze się stało, że odzyskaliśmy te 10 mln, bo pozwoliło to nam na kontynuowanie tej inwestycji. W innym przypadku musielibyśmy zawiesić działalność wykonawczą tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Jeżeli chodzi o dwie inwestycje, Topola i Kozielno, to sprawa ta była również omawiana na poprzednich posiedzeniach Komisji. Są to inwestycje skojarzone z poborem kruszywa z dolin rzecznych.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Tempo realizacji - niezależnie od tego, że brakuje nam środków - jest w znacznym stopniu uzależnione od wykonywania przez przedsiębiorstwa eksploatujące kruszywo poboru kruszyw, gdyż z nadkładów znajdujących się nad kruszywami realizuje się obiekty ziemne, zapory boczne zbiorników.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Jednakże ostatnia powódź wykazała, że trzeba będzie również przystąpić do budowy zbiornika Kamieniec Ząbkowicki, gdyż Nysa Kłodzka pokazała, że potrafi być bardzo groźna. Przeszedłem do tematu, co trzeba robić na Odrze. Nie jest prawdą, że nie wiemy co robić. Po prostu takie są realia i możliwości budżetowe. Jeżeli chodzi o merytoryczne wykonanie pozostałych inwestycji, to chciałem podkreślić, że wszystkie nasze inwestycje, co jest łatwe do sprawdzenia, realizowane są na podstawie rocznych harmonogramów.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Nad realizacją zbiornika wodnego Czorsztyn, który udało nam się w tym roku zakończyć i który - jak myślę - wypełnił swoją rolę w 200% i realizacją zbiornika Świnna Poręba, z którym mamy wspomniane kłopoty działają zespoły powołane przez ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa z udziałem wojewodów i przedstawicieli samorządów. Myślę więc, że przeznaczanie środków w pierwszej kolejności na zadania - mówię o merytorycznej realizacji tych inwestycji - znajduje się pod nadzorem społecznym.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Normalny merytoryczny nadzór nad inwestycjami polega na tym, że są inspektorzy nadzoru i drobne roboty związane z wydatkowaniem pieniędzy są rozliczane bezpośrednio na budowach przez prowadzących budowy. Jest to nadzór merytoryczny na najniższym szczeblu realizacji tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Chciałbym nawiązać do spraw, które wynikają z tegorocznych powodzi, a mianowicie, że na wspomnianych już zbiornikach Topola, Kozielno oraz Sosnówka powstały szkody powodziowe i straty, które uniemożliwiają dalsze kontynuowanie robót. Prawdopodobnie wystąpimy z propozycją, żeby część środków z inwestycji centralnych przeznaczyć na usuwanie skutków powodzi. Prosiłbym o poparcie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Być może nie będzie możliwości wykonania w całości tych środków na tych inwestycjach, natomiast potrzeby nasze, jeżeli chodzi o straty powodziowe, są ogromne. Ze wstępnych szacunków wynika, że tylko na obszarze Okręgowej Dyrekcji Gospodarki Wodnej we Wrocławiu straty na dzień dzisiejszy wynoszą 780 mln zł. Wielkość tych strat niech zobrazuje fakt, że budżet ministerstwa wynosi niewiele ponad 600 mln. Są to straty w urządzeniach, budowlach wodnych i umocnieniach brzegu.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Jeżeli chodzi o „Program Odra”, chciałem przypomnieć Komisji, że półtora roku temu Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów przyjął opracowany przez nasze ministerstwo przy współpracy z Ministerstwem Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Ministerstwem Przemysłu tzw. Program Odra 2005, w którym zostały precyzyjnie określone wszystkie zadania niezbędne do wykonania, łącznie z niezbędnymi kosztami. Są tam również wykazane niezbędne przedsięwzięcia związane z budową zbiorników. Myślę, że tegoroczna powódź przekonała nas, że bez szybkiego wykonania zbiornika Racibórz w docelowej pojemności między 300 a 500 mln m3 nie znajdziemy rozwiązania problemu ochrony Odry przed powodzią od granicy państwa do Wrocławia.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Nie ma innej możliwości. Możemy tworzyć poldery - będziemy opracowywać taki program. W dniu wczorajszym miałem przyjemność uczestniczyć z ministrem Żelichowskim w spotkaniu trzech ministrów sąsiednich krajów. Rozmawialiśmy o tym co należy uczynić w całym dorzeczu Odry, bo przecież Odra ma również dorzecze po stronie Republiki Czeskiej i Niemieckiej. Przyjęta została decyzja, że na przełomie sierpnia i września spotka się grupa ekspertów w ramach Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem. Rozszerzone zostaną zadania tej komisji o sprawy ochrony przeciwpowodziowej. Chcielibyśmy, żeby w ciągu pół roku został opracowany program dla całego dorzecza Odry z inwentaryzacją, co należy zrobić. Ujęte tam będą nie tylko zadania inwestycyjne, ale również sprawa wzajemnej konsultacji, łączności, wymiany danych.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Na zakończenie chciałbym poruszyć jeszcze jedną sprawę, która nie była poruszona w wystąpieniach moich przedmówców, ale uzupełni to, o czym mówił pan minister Walewski.</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaLeszekBagiński">Otóż, również nie najwyższe są płace w okręgowych dyrekcjach gospodarki wodnej. Niezbędną kadrę utrzymujemy tylko dzięki różnicy między płacami kalkulacyjnymi a wykorzystanymi - była o tym mowa. Jeżeli w okręgowych dyrekcjach gospodarki wodnej nie nastąpi zmiana i płace nie zostaną zbliżone chociaż do średniej krajowej, to należy liczyć się z tym, że nie będzie dopływu nowej wysoko kwalifikowanej kadry. Sytuacje, z którymi mieliśmy ostatnio do czynienia wykazują, że bez dobrze zorientowanej wysoko kwalifikowanej kadry o długim stażu, możemy mieć do czynienia z takimi problemami, o których wspominał pan minister Walewski odnośnie do Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWładysławJasiński">Panie dyrektorze, chciałbym zapytać, jaka jest planowana pojemność zbiornika w Kamieńcu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektorLeszekBagiński">Jest to duży zbiornik. Planowana pojemność ok. 120 mln m3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym zapytać, czy polder Buków jeszcze jest, czy już go nie ma?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorLeszekBagiński">Polder Buków poniósł mniejsze straty niż zbiornik Wióry na rzece Świślinie. Oczywiście, nastąpiło pewne zamulenie zbiornika, natomiast podstawowe obiekty ziemne nie uległy zniszczeniu. Zbiornik ten spełnił swoją rolę. Straty oczywiście są, ale zbiornik nie uległ zniszczeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos panu dyrektorowi Głowackiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o inwestycje wodne, chciałbym powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła czwartą kolejną kontrolę realizacji inwestycji centralnych.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Lista grzechów przy realizacji tych inwestycji jest tak gruba, jak książka telefoniczna. Uchybiają one wszystkiemu, co jest zapisane w prawie, ale - muszę przyznać - z wyjątkiem inwestycji gospodarki wodnej.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W części szczegółowej „Informacji...” specjalnie opisaliśmy realizację inwestycji wodnych ujętych w załączniku nr 6 do ustawy budżetowej na rok 1996. Są one realizowane od strony finansowej prawidłowo. Od strony inwestorskiej są przygotowane właściwie.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Mówiłem o tym, że były dwie kontrole w Okręgowych Dyrekcjach Gospodarki Wodnej we Wrocławiu i Krakowie. My nie tyle kontrolowaliśmy dyrekcje, co inwestycje tych dyrekcji. Ma się przyjemność zwiedzać tego rodzaju budowy.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Wynika to może z faktu, że i po stronie wykonawcy i po stronie inwestora są to zwykle te same długoletnie służby. Kolejnym argumentem jest to, że woda absolutnie nie toleruje fuszerki. Inwestycje te są po prostu prawidłowo wykonywane.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o mankamenty, mówiłem na początku. Jest zbyt mały dopływ środków na terminowe i oczekiwane przez społeczeństwo zakończenie realizacji tych inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Jeżeli nie ma już więcej pytań odnośnie do gospodarki wodnej, to może przystąpilibyśmy do omówienia edukacji ekologicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełWładysławJasiński">Bardzo proszę. Oddaję głos panu dyrektorowi generalnemu Adamowi Mierzwińskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Działania Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w zakresie edukacji ekologicznej były zharmonizowane z działaniami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz w pewnym sensie z działaniami pozarządowych organizacji ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Jako główne kierunki działań w roku ubiegłym zostały przyjęte prace koncepcyjno-projektowe, masowe imprezy promocyjno-informacyjne i edukacyjno-informacyjne, współpraca z mediami, wydawnictwa informacyjne, a w zakresie, którym zajmował się NFOŚiGW - wyposażenie placówek zajmujących się edukacją ekologiczną w sprzęt dydaktyczny.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Zdefiniowano 11 szczegółowych grup, do których były kierowane nasze działania. Grupy te, to - dzieci w wieku przedszkolnym, uczniowie szkół podstawowych, uczniowie szkół średnich i studenci, animatorzy edukacji środowiskowej, samorządy lokalne, dziennikarze, środowisko lekarskie, rolnicy, specjaliści z zakresu ochrony środowiska oraz celnicy.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Część działań związanych z zaspokojeniem potrzeb owych 11 grup leżała po stronie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a część po stronie Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Liczba wniosków zgłoszonych do finansowania przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w 1996 roku wyniosła 500. Z tego wybrano 105 najlepszych naszym zdaniem projektów, które były dofinansowane lub sfinansowane w całości.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Dla porównania, do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wpłynęło 450 wniosków. NFOŚiGW podpisał 159 umów. Można powiedzieć, że w wyniku tego pojawiło się ponad 250 różnego rodzaju opracowań lub strumieni informacji, które zostały skierowane do tych właśnie grup, o których mówiłem poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Weryfikacji wniosków związanych z finansowaniem prac, przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym dokonywał zespół składający się z przedstawicieli Departamentów: Polityki Ekologicznej, Ochrony Przyrody oraz Leśnictwa. Zaznaczam, że w ubiegłym roku edukacja ekologiczna znajdowała się w gestii Departamentu Polityki Ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">W przypadku, gdy wymagało to zaopiniowania przez inne departamenty, sprawa była kierowana do zaopiniowania od strony merytorycznej również przez inne departamenty.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Sądzimy, że w ubiegłym roku, przynajmniej częściowo, udało przełamać się pewnego rodzaju barierę nieufności do działań o charakterze edukacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Nie mówię, że jesteśmy zadowoleni z tego, co zostało zrobione, bowiem przy okazji pewnego entuzjazmu w prowadzeniu edukacji ekologicznej pojawiły się uchybienia. Uchybienia te, które były ustalone przez naszą kontrolę wewnętrzną, potwierdzone przez kontrole Najwyższej Izby Kontroli, są przedmiotem analiz resortowej Komisji Dyscypliny Budżetowej. W stosunku do winnych zostaną wyciągnięte wnioski zgodne z obowiązującym prawem.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Można powiedzieć, że chcielibyśmy kontynuować to, co zostało zrobione w ubiegłym roku, po wyeliminowaniu wszystkich uchybień, o których była mowa.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Chcielibyśmy doskonalić przygotowywany obecnie program edukacji ekologicznej tak, żeby już w tym roku pojawił się dokument, który odpowiadałby na wszelkie pytania - co, gdzie, jak i za ile - związane z edukacją ekologiczną. Jest to bowiem inwestycja - tak jak mówiła pani poseł Zajączkowska - najtrudniejsza do zdefiniowania, ale chyba najbardziej opłacalna, jeżeli perspektywicznie myślimy o ochronie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#DyrektorGeneralnyMinisterstwaOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAdamMierzwiński">Zestawienie przedsięwzięć edukacyjnych zrealizowanych w ubiegłym roku zarówno ze środków resortu ochrony środowiska, jak i środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zostało sporządzone i albo już zostało wysłane, albo niebawem zostanie wysłane do sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Otrzymaliśmy już ten materiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Jeżeli chodzi o Targi EKO-Media Forum, to przedsięwzięcie to było organizowane po raz pierwszy. Po dokładnej analizie można wyciągnąć wnioski, że zostało przeprowadzone niefachowo z punktu widzenia interesu budżetu. Jeżeli jednak popatrzymy na to, kto w tym przedsięwzięciu uczestniczył - mam na myśli organizacje pozarządowe, których w Polsce jest wiele, a których często nie stać na wykupienie miejsca na targach - to można by doszukiwać się usprawiedliwienia dla tego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Była to współorganizacja polegająca na znacznym wsparciu organizacji pozarządowych, które chciały zaistnieć, chciały coś pokazać.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Wszystko to, co stało się niedobrego i dobrego w ramach Targów EKO-Media Forum '96, jest przedmiotem analiz, dzięki którym uniknie się powtórzenia takich błędów w przyszłości. Żeby uniknąć ponownych błędów zrezygnowaliśmy w tym roku z organizacji tych targów. W przyszłym roku zorganizujemy to na pewno lepiej z punktu widzenia interesu budżetu państwa, a także z punktu widzenia meritum całego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Niewątpliwie uchybienia są, jednakże można na nie patrzeć z dwóch aspektów.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Po pierwsze, być może nie uzyskaliśmy tego, co moglibyśmy uzyskać, a mianowicie przychodów dla budżetu, wtedy gdybyśmy rozliczali przedsięwzięcie jako komercyjne, którego jednym z organizatorów jest Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Po drugie, jeżeli patrzymy na to jako na przedsięwzięcie, w którym dzięki wsparciu ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa zaistniało wiele organizacji pozarządowych, które nigdy nie weszłyby na teren Pałacu Kultury, gdyby miały zapłacić tyle, ile wynikało z rachunków, to obraz tej imprezy wygląda inaczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W kwestii złego funkcjonowania gospodarstw pomocniczych w niektórych parkach narodowych oraz w kwestii nie wykorzystania środków prze-znaczonych na rekultywację terenów zdegradowanych przez wojska Federacji Rosyjskiej odpowie doradca NIK Kazimierz Dymus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">Jeśli chodzi o nie wykorzystanie środków na likwidację szkód wyrządzonych przez wojska rosyjskie, Ministerstwo Finansów zaliczyło to jako wykonanie, ponieważ wpłynęło to na środki inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">My nie zaliczyliśmy tego jako wykonanie, ponieważ faktycznie w danym roku, wszystkie środki w większości nie były wykorzystane rzeczowo. Wpłynęły one na rachunki. Zakwestionowaliśmy termin prac nad uruchomieniem tej machiny.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">Jeżeli inwestor otrzymuje środki praktycznie w końcu grudnia, to ci, którzy mieli gotowe faktury płacili, inni nie. Nikt nie mógł tego zaplanować.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">Są to więc zaniedbania nie ze strony tych, którzy środki otrzymali, ale ze strony organizacyjnej wspomagania tych przedsięwzięć.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">W czterech gospodarstwach pomocniczych w Parkach Narodowych: Świętokrzyskim, Karkonoskim, Magurskim i Bieszczadzkim wystąpiły straty. Łączne straty wyniosły 725 tys. zł. Tylko w Bieszczadzkim Parku Narodowym straty te wyniosły 560 tys. zł, co stanowiło 22,7% dochodu tego gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">Stwierdziliśmy tam brak jakiegokolwiek planu. Gospodarstwo realizowało to co miało zamiar realizować - drogi bez planu, rozbudowę stadniny koni huculskich, również bez zaplanowanych środków. Z tego wynikają te straty.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#DoradcawNajwyższejIzbieKontroliKazimierzDymus">Wystąpiliśmy w tej sprawie zarówno do zainteresowanych jak i do dyrektora Krajowego Zarządu Parków Narodowych. Sprawa ta ma być uregulowana do końca tego roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">Niebezpiecznie mieć inny pogląd niż Najwyższa Izba Kontroli w sprawach jakiegoś przedsięwzięcia, ale pozwolę sobie mieć inne zdanie w sprawie wykorzystania środków z rezerwy budżetu na rekultywację terenów zdegradowanych. Daliśmy temu wyraz, przekazując odpowiedź na wystąpienie pokontrolne Naj-wyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">Plan wydatkowania środków z rezerwy budżetowej był znany. 90 mld starych zł, czyli 9 mln zł, było podzielone. Na posiedzeniach międzyresortowego zespołu były omawiane przedsięwzięcia, na które pieniądze te miały być przeznaczone.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">Było to znane już na początku II kwartału 1996 r. Pierwotnie planowane było, iż rozdysponowanie środków pochodzących z rezerwy miało odbywać się na podstawie jednego rozporządzenia. Zaznaczam, że w ubiegłym roku nie było wydzielenia środków na rekultywację i zagospodarowanie, były środki przeznaczone łącznie na strategiczny program rządowy.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">My daliśmy swój wsad do projektu rozporządzenia i podczas pracy na posiedzeniu Rady Ministrów ustalono, że będą to dwa rozporządzenia. Jedno będzie regulowało tryb rozdysponowania i wykorzystania środków pochodzących z rezerwy na zagospodarowanie, a drugie - które miał przygotować minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa - miało regulować tryb wykorzystywania środków na rekultywację. Właśnie przedłużający się tok prac nad tym rozporządzeniem sprawił, że mechanizmy prawne, które umożliwiły uruchomienie środków pojawiły się dopiero 15 października. Dopiero 15 października Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie i dopiero wówczas mogły rozpocząć się działania formalne wojewodów i ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa związane z uruchomieniem środków.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">Wszyscy inni inwestorzy doskonale wiedzieli, jakie środki są dla nich zaplanowane, tylko każdy ostrożny inwestor nie podejmuje zbyt daleko idących zobowiązań, jeżeli nie ma pewności, że te środki dostanie albo też podejmuje takie zobowiązania, z których będzie mógł się łatwo wycofać. Niezależnie od tego wszystkie środki, które zostały przyznane na rekultywację zostały obłożone umowami. Można tak powiedzieć, że nic się nie zgubiło.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">Z tego względu ja nieco inaczej interpretuję fakty, chociaż fakty są takie jakie przedstawili przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, że środki zbyt późno spłynęły do inwestorów. Nie wynikało to jednak z nieznajomości potrzeb lub z opieszałości. W wystąpieniu pokontrolnym znajduje się właśnie takie zdanie, które nas trochę zabolało.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#DyrektorgeneralnyAdamMierzwiński">Dlatego przedstawiam to w ten sposób, że analiza potrzeb, analiza podstaw prawnych umożliwiających wykorzystanie środków doprowadziła do tego co się stało, to znaczy, że środki zostały uruchomione rzeczywiście dopiero w pierwszej dekadzie grudnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełWładysławJasiński">Wyjaśnienia te jednak nie zmieniają faktu, że rząd - poprzez niedowład organizacyjny i poszukiwanie idealnych rozwiązań w liczbie rozporządzeń - doprowadził do tego, że wykonawcy nie mogli realnie wykorzystać tych pieniędzy. Myślę, że tak należy na to patrzeć.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełWładysławJasiński">Niezależnie od tego czy będziemy winić ministerstwo, czy nie, to wina leży po stronie rządowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Muszę zabrać głos, pomimo że nie został on mi udzielony.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">To nie jest tak, że nie zostały podjęte działania. Działania zostały podjęte, ale może były zbyt wolno realizowane. Każdy wiedział dokładnie ile dostanie pieniędzy. Padają tu chyba zbyt wielkie słowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełWładysławJasiński">Proszę pana dyrektora Wróbla o zabranie głosu w sprawie gospodarstw pomocniczych w parkach narodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#DyrektorJanWróbel">Gospodarstwa pomocnicze przy parkach narodowych należy rozumieć jako formę gospodarki finansowej, a nie jako jednostkę organizacyjną, którą ewentualnie można by sprywatyzować.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#DyrektorJanWróbel">W sytuacjach, gdy prowadzenie pewnych działalności jest korzystne dla jednostki macierzystej, budżetowej, jaką są parki narodowe, to te gospodarstwa należy tworzyć. Istnieją one faktycznie przy wszystkich parkach narodowych.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#DyrektorJanWróbel">Ta forma gospodarki finansowej wyzwala przede wszystkim inicjatywy i organizację działań parków narodowych w celu uzyskania wyższych dochodów z racji podejmowania dodatkowych działalności.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#DyrektorJanWróbel">Parki podejmują się tej działalności, ponieważ wygospodarowane środki, czy uzyskane dochody, mogą być wykorzystywane na wydatki w roku bieżącym, a zyski mogą być przeznaczone na wydatki w latach następnych, nawet na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#DyrektorJanWróbel">Z tych racji, pomimo wielu przeciwności, poszczególni dyrektorzy podejmują decyzje o pobieraniu opłat za korzystanie z urządzeń turystycznych, za wstęp do parków narodowych, ponieważ dochody te mogą być przeznaczane na wspomniane cele.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#DyrektorJanWróbel">W rzeczywistości te cztery parki narodowe, które wykazały straty, przekroczyły znacznie swoje planowane dochody.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#DyrektorJanWróbel">Dla przykładu, Bieszczadzki Park Narodowy przewidywał uzyskanie dochodu w wysokości 1 mln 150 tys.zł, a uzyskał 2 mln 464 tys.zł. Podobnie, pozostałe trzy parki narodowe uzyskały większe dochody niż planowały. Jednakże w trakcie roku gospodarczego, w wyniku wyjaśnień pewnych przepisów finansowych okazało się, że planowane w niektórych gospodarstwach dochody z tytułu dzierżawy składników majątkowych własności skarbu państwa, muszą być odprowadzone na dochody budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#DyrektorJanWróbel">W tej sytuacji, w trakcie roku, gdy sprawa ta została poruszona, niektóre parki narodowe nie zdążyły zweryfikować swoich wydatków. W rzeczywistości, pomimo przekroczenia dochodu, przekroczyły również planowane koszty. Rachunkowo jest to strata, ale jest to właściwie strata w sensie rozliczeń finansowych.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#DyrektorJanWróbel">Należy zgodzić się z opinią pana inspektora z Najwyższej Izby Kontroli, że gdyby dyrekcje parków narodowych dokładnie na bieżąco analizowały dochody i wydatki, to w porę zdołałyby zweryfikować swoje wydatki lub nie wykonać pewnych zadań dodatkowo wykonanych, które pierwotnie nie były planowane.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#DyrektorJanWróbel">Chcę stwierdzić, że utrzymywanie gospodarstw pomocniczych przy parkach narodowych jest szczególnie korzystne dla budżetu. Z tego wynika ten wyjątek dla parków narodowych, że swoje zyski mogą przeznaczać na dochody własne w roku bieżącym i w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#DyrektorJanWróbel">Nie jest to, w tej chwili, strata dla budżetu jako takiego, ponieważ poniesione straty zostały wyrównane zmniejszeniem środków obrotowych w tych czterech parkach narodowych, co w sytuacji 1997 r. może mieć zupełnie odwrotny efekt i środki obrotowe mogą być zwiększone, jeżeli wykonane dochody będą wyższe od planowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy po tym wyjaśnieniu chciałby zabrać głos przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Naszym celem nie było pokazanie, że gospodarstwa pracują źle i w związku z tym powinny być likwidowane.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Naszym celem jest wykazanie, że gospodarstwa wykonują pożyteczną robotę, natomiast panuje tam swoista dyscyplina, która jest przypisana gospodarstwom pomocniczym. Właśnie tej dyscyplinie gospodarstwa te uchybiły. Wyjaśnienia pana dyrektora Wróbla tylko rozszerzają to stwierdzenie. Została pokazana „kuchnia” tego przedsięwzięcia. Natomiast pan dyrektor Wróbel taktownie nie mówił o zobowiązaniach, które zostały podjęte, a które nieco zaciemniają ten piękny obraz rachunkowego plusu gospodarstwa pomocniczego w Bieszczadach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy nikt z zaproszonych gości, przedstawicieli organizacji społecznych nie ma żadnych pytań i nie chce wypowiedzieć się w tej części posiedzenia? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełWładysławJasiński">Czy może ktoś z posłów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełStanisławMaliszewski">Mam następujące pytanie do przedstawicieli ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełStanisławMaliszewski">W bardzo bogatym wykazie przedsięwzięć dotyczących edukacji, wśród 241 wykonawców, różnych podmiotów, nie znalazłem bardzo poważnej organizacji pozarządowej, która nazywa się Zielone Płuca Polski.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełStanisławMaliszewski">Zielone Płuca Polski obejmują 9 województw i w tym wykazie nie wystąpiły do ministerstwa z żadną propozycją dotyczącą edukacji. Może to pomyłka? Czytałem dwa razy, jeżeli się mylę, to przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Jest to tak napisane, że nie ma nic o wykonawcach, a jest o Zielonych Płucach Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełStanisławMaliszewski">Jeżeli Ełk zorganizował imprezę dotyczącą Zielonych Płuc Polski, to robił to Ełk, a nie wspomniana organizacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Zielone Płuca Polski nie są organizacją po-siadającą osobowość prawną. Zielone Płuca Polski posługują się osobowością prawną Narodowej Fundacji Ochrony Środowiska w realizacji swoich zadań edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Tam, gdzie jest Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska w zakresie Zielonych Płuc Polski, tam są ludzie, którzy tworzą ideę Zielonych Płuc Polski z panem posłem Wolframem na czele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełWładysławJasiński">Czy przedstawiciele rządu i Najwyższej Izby Kontroli chcieliby zabrać głos w sprawie pozostałej części budżetu?</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos panu dyrektorowi Głowackiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W informacji, która została dostarczona członkom Komisji, omówione są również kwestie dotyczące rezerw celowych oraz zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie działu 45 - Leśnictwo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Komisja otrzymała również bardzo bogaty materiał Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Podkreślam, że nasza opinia i oceny są zbieżne z informacją przedstawioną przez resort ochrony środowiska i dlatego nie akcentowałem tego specjalnie w moim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Na sali są obecni przedstawiciele naszych dwóch delegatur: delegatury rzeszowskiej i delegatury białostockiej. Gdyby członków Komisji interesowały kwestie dotacji celowych na finansowanie zadań zleconych, ewentualnie kwestie dotyczące zbiorczego budżetu wojewodów w dziale 45 - Leśnictwo, przedstawiciele tych delegatur mogą tę tematykę szerzej rozwinąć, ale w związku z obszarem swoich województw.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Do pozostałych kwestii, o których wcześniej mówiłem, nie zgłaszamy uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełWładysławJasiński">Jest sugestia, żeby przedstawiciele delegatur Najwyższej Izby Kontroli podzielili się z nami swoimi uwagami dotyczącymi części budżetu w dziale - Leśnictwo i innymi, które wynikają z kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">W zasadzie niewiele będę miał do powiedzenia, ponieważ w budżetach trzech wojewodów, których zasięgiem swojego działania obejmuje delegatura rzeszowska, dział 45 - Leśnictwo obejmuje stosunkowo niewielkie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Dla przykładu podam, że procentowy udział wydatków działu 45 - w przypadku budżetu wojewody krośnieńskiego - stanowi zaledwie 0,28% tego budżetu. W przypadku budżetu wojewody przemyskiego jest to 0,17%, a w przypadku wojewody rzeszowskiego - zaledwie 0,01%.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Kwoty ujęte bezpośrednio w budżecie są stosunkowo niewielkie i stanowią odpowiednio - według budżetu po zmianach na 1996 r. - w przypadku Rzeszowa 358 tys. zł, w przypadku Krosna - 682 tys., w przypadku Przemyśla - 421 tys.zł.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">W tych trzech województwach wojewodowie wykonali budżet w dziale 45 - Leśnictwo praktycznie w 100%. Są niewielkie odchylenia rzędu kilkuset złotych. W przypadku wojewody rzeszowskiego kwota ta została zwrócona do budżetu. Podobnie w przypadku wojewody przemyskiego, gdzie nie zostały w pełni wykorzystane dotacje dla gmin na zalesienia, kwoty te zostały zwrócone do budżetu wojewody, a w konsekwencji do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Scharakteryzuję w kilku słowach poszczególne wydatki w tychże województwach. Zacznę od województwa rzeszowskiego, które kwotowo i procentowo ma najmniejszy udział.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Z planowanych 358 tys. zł wydatkowano 357 tys. zł. Były to przede wszystkim wydatki w rozdziale 4995 i przeznaczono je głównie na pokrycie kosztów wynikających z umów zawartych pomiędzy kierownikami urzędów rejonowych a poszczególnymi nadleśnictwami na wykonanie zadań z zakresu nadzoru nad gospodarką leśną w lasach, które nie stanowią własności skarbu państwa, a także na wykonanie inwentaryzacji przyrodniczej w dwu gminach województwa rzeszowskiego w Żołyni i Białobrzegach oraz na wykonanie uproszczonych planów urządzania lasów niepaństwowych należących do osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Ponadto pieniądze z tego działu wydatkowano na świadczenia dla osób fizycznych za szkody wyrządzone przez bobry w nadleśnictwie Kolbuszowa oraz na zakup nagród za udział w konkursach związanych z ochroną środowiska, organizowanych przez służby wojewody rzeszowskiego.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Niewielka kwota została również przeznaczona na przeprowadzenie kontroli terenowej ewidencji gruntów w gminie Czarna Sędziszowska.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Jeżeli chodzi o wykonanie budżetu przez wojewodę krośnińskiego w dziale 45, to w zasadzie kwota wydatkowana była w 100% i składała się z dwóch części.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Pierwsza, prawie w wysokości 301 tys. zł, przeznaczona została na utrzymanie zespołu Karpackich Parków Krajobrazowych w Krośnie. Przypominam, że parki te obejmują ponad 180 tys. hektarów na terenie województwa krośnieńskiego.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Druga część wydatków stanowiąca kwotę prawie 381 tys. zł przeznaczona została na pozostałą działalność. Kwotę tę wydatkowano głównie z dwóch paragrafów: z paragrafu 36 i paragrafu 37. Wydatki te składały się przede wszystkim na nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności skarbu państwa, a wchodzącymi w skład zasobu własności rolnej skarbu państwa. Była to kwota 227 tys. 447 zł.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Wydatkowano również środki na sporządzanie uproszczonych planów urządzania lasów własności osób fizycznych, łącznie z wykonaniem map do tego potrzebnych. Była to kwota prawie 90,5 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Ponadto wydatkowano kwoty na prace przygotowawcze, zmierzające do opracowania ośmiu planów ochrony rezerwatów, na opinie naukowe oraz na prace pielęgnacyjne przy pomnikach przyrody i na obsługę wojewódzkiej komisji ochrony przyrody. Były to niewielkie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Wypłacono również odszkodowania osobom fizycznym za szkody wyrządzone przez niedźwiedzie w Bieszczadach. Była to kwota w wysokości 25 tys. 912 zł.</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Jeszcze krótko chciałbym powiedzieć o wykonaniu budżetu przez wojewodę przemyskiego w dziale 45. Kwoty wydatkowano praktycznie w trzech paragrafach.</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Paragraf 48 - przeznaczoną kwotę 43 tys. zł w formie dotacji dla gmin województwa przemyskiego na dofinansowanie zalesień. Jak wspomniałem na początku, z kwoty tej niewielką sumę niewykorzystaną przez gminę zwrócono do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Z paragrafu 36 wydatkowano kwotę 187 tys. zł dla nadleśnictw, podobnie jak w przypadkach województw rzeszowskiego i przemyskiego, za nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności skarbu państwa oraz za sporządzanie uproszczonych planów urządzania lasów.</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Z paragrafu 31 wydatkowano kwotę 44 tys. zł przeznaczonych na zakup materiałów do zadrzewień.</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#WicedyrektorDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwRzeszowieWiesławMotyka">Najwyższa Izba Kontroli po wykonaniu kontroli budżetu w trzech województwach pozytywnie oceniła wykonanie budżetu przez trzech wojewodów Polski południowo-wschodniej i mimo wystąpienia pewnych nieprawidłowości, które jednak nie dotyczyły działu 45 - Leśnictwo, pozytywnie zaopiniowano i oceniono wykonanie budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#DoradcaekonomicznyDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwBiałymstokuTadeuszKosior">Podobnie, jak w przypadku delegatury rzeszowskiej, środki w budżetach wojewodów białostockiego, łomżyńskiego i suwalskiego, przeznaczone na leśnictwo stanowią margines tych budżetów i zamykają się w setnych częściach procentów.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#DoradcaekonomicznyDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwBiałymstokuTadeuszKosior">Jednakże w trakcie kontroli realizacji budżetu zajmowaliśmy się również prawidłowością wykorzystania środków przeznaczonych na cele, które sprecyzował mój poprzednik, to znaczy na: parki krajobrazowe, nadzór nad lasami prywatnymi oraz plany urządzania lasów prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#DoradcaekonomicznyDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwBiałymstokuTadeuszKosior">Kwoty, które zostały przeznaczone na te cele w planach budżetu wojewodów, zostały przez wszystkich trzech wojewodów z zasięgu delegatury białostockiej wykorzystane w 100% i - naszym zdaniem - wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem i w sposób nie nasuwający żadnych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#DoradcaekonomicznyDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwBiałymstokuTadeuszKosior">Poprzez podjęcie odrębnej kontroli badaliśmy w województwie łomżyńskim realizację zadań wojewody wynikających z ustawy o lasach, w odniesieniu do lasów nie stanowiących własności skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#DoradcaekonomicznyDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwBiałymstokuTadeuszKosior">Problem opieki wojewody nad lasami wojewody został w tym województwie zbadany w sposób bardzo szczegółowy. Na podstawie wyników kontroli mogę stwierdzić, że zarówno w urzędzie wojewódzkim, jak i w urzędach rejonowych w gminach, środki które wojewoda miał do dyspozycji na cele ochronne tych lasów zostały wykorzystane w sposób poprawny.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#DoradcaekonomicznyDelegaturyNajwyższejIzbyKontroliwBiałymstokuTadeuszKosior">Nasze wnioski końcowe nie sięgały spraw merytorycznych, a dotyczyły kilku drobnych ustaleń formalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy są pytania do przedstawicieli delegatur Najwyższej Izby Kontroli?</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełWładysławJasiński">Jeżeli nie ma, prosiłbym pana dyrektora Motykę o poinformowanie nas, które gminy województwa przemyskiego oddały środki nie wykorzystując ich na zalesienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicedyrektorWiesławMotyka">Nie dysponuję w tej chwili taką informacją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Uzyskamy dane z delegatury rzeszowskiej i jak najszybciej przekażę te dane panu przewodniczącemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełWładysławJasiński">Dziękuję. Trzeba to wyjaśnić, bo jest to niepokojące zjawisko.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos pani poseł Zajączkowskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Mam pytanie do przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli w związku z rozliczaniem gmin, które nie wykorzystały środków na zalesienia.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Jak wygląda w ocenie NIK wielkość środków do potrzeb na zalesienia i jak odbywa się proces przekazywania gruntów z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa przeznaczonych pod zalesienie?</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy proces ten zachodzi szybko, czy są jakieś przeszkody?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełWładysławJasiński">Jeżeli nie ma więcej pytań, to proszę pana dyrektora Głowackiego o wyjaśnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Wolałbym, żeby na ten temat wypowiedzieli się bezpośrednio zainteresowani, czyli leśnicy. Według naszych informacji procedury nie były zbyt skomplikowane i tam, gdzie jest to możliwe Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa bardzo chętnie przekazuje te grunty.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Były problemy ze środkami finansowymi, były również problemy dotyczące pewnych zahamowań legislacyjnych, które przecięła nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz nowelizacja ustawy o lasach.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie ma na dzień dzisiejszy tego typu zahamowań. Były tylko kwestie związane z wykupem małych lasów chłopskich. Poprzednio Lasy Państwowe mogły kupić grunty chłopskie nie zalesione. Jeżeli występowały enklawy zalesione nawet z zdegradowanym lasem, nie można było zakupić takich gruntów z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nowelizowana ustawa o lasach, która wchodzi w życie 4 września br., usuwa tę nieprawidłowość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełWładysławJasiński">Czy na wszystkie pytania udzielono odpowiedzi? Jeżeli tak, to przystąpimy teraz do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Nie będę już mówiła o gospodarce wodnej. Uważam jednak, że to co powiedział pan dyrektor Bagiński o zbiorniku w Świnnej Porębie, że tylko on ma „długą brodę”, jeżeli chodzi o inwestycje, jest przesadą, bo odkąd sięgam pamięcią, to np. Czersko Polskie buduje się i buduje, a nie jest to żaden zbiornik tylko jedna śluza. Trwa to już 10 lat. Inwestycje te - moim zdaniem - trwają zbyt długo. Albo jest zbyt wolne tempo lub zbyt szeroki front. Sądząc po tym, co działo się podczas powodzi, to jest to wynik zbyt wolnego tempa i braku pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Powstaje pytanie na czym się koncentrować? Wykonano pewne prace, które wskazują na to, że największe zagrożenie wystąpi w górnych odcinkach rzek i tam należy się koncentrować.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełMariaZajączkowska">W związku z tym proponowałabym, żebyśmy w ocenie wykonania budżetu dla Komisji Budżetowej zamieścili uwagę o tym, że należy zwiększyć środki na gospodarkę wodną, z przeznaczeniem na inwestycje już rozpoczęte.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Jeżeli chodzi o gospodarkę wodną, to powinniśmy wystąpić do rządu z dezyderatem, by na naprawę skutków powodzi znalazły się środki spoza normalnej działki budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam również, że w naszej opinii powinniśmy poruszyć sprawę płac w Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Jestem wdzięczna panu ministrowi, że przedstawił nam płace w rozbiciu na poszczególne grupy pracownicze.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym jednak skupić się głównie na inspektorach, których średnia płaca wynosi 813 zł. Są to ci ludzie, którzy muszą stanąć oko w oko z trucicielami i wyegzekwować od tych zakładów wiele spraw.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#PosełMariaZajączkowska">Porównałam te płace ze średnią płacą w ministerstwie. Średnia płaca w ministerstwie wynosi 870 zł.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PosełMariaZajączkowska">Inspektor, który ma stawiać czoła trucicielom, ma być lepszy od tego, który truje, ma lepiej znać prawo i umieć je wyegzekwować, ma znać instalacje, żeby nie dać się wymanewrować twierdzeniom, że z komina wylatują same fiołki, zarabia tylko 813 zł. Dziwię się, panie ministrze, że państwa instytucja jeszcze działa. Dlaczego ci, którzy są podstawą tej instytucji tak mało zarabiają?</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy taki inspektor ma motywację do przykładania się do tego, żeby poznawać nowe technologie? Przecież on musi umieć udowodnić, że nie wystarczy byle jaki filtr. Inspektor musi znać każdą technologię, z którą się spotka u nadzorowanego podmiotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#PosełMariaZajączkowska">Dlatego uważam, że powinniśmy taką uwagę zamieścić dla Komisji Budżetowej. Uważam, że jest to komisja, od której bardzo dużo zależy.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#PosełMariaZajączkowska">My - komisje branżowe - bardzo często piszemy różne wnioski, które nie są uwzględniane przez Komisję Budżetową.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam również, że z taką uwagą powinniśmy wystąpić również do Ministerstwa Finansów, żeby wesprzeć Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, w tym żeby płace w PIOŚ uległy zwiększeniu. Nie jest dobrze, gdy policja za mało zarabia.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na edukację ekologiczną.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#PosełMariaZajączkowska">Pytałam przedstawicieli NIK o ocenę merytoryczną i finansową wydawania różnych środków.</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#PosełMariaZajączkowska">Wyrażam uznanie przedstawicielom ministerstwa za to, że przedstawili nam szczegółowy program wydatków i działań, które były podejmowane. Jednakże wynika z tego jasno, że nie ma sposobu na upowszechnianie. Są pewne rzeczy, które powinny być upowszechniane.</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#PosełMariaZajączkowska">Takich działań, takiego programu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#PosełMariaZajączkowska">Nie mówię tego odnosząc się do wykonania budżetu, ale uważam, że jeżeli nie będzie się o tym mówiło, to do niczego się nie dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-51.17" who="#PosełMariaZajączkowska">W materiale tym znalazło się wiele pozycji, które budzą zdziwienie. Mam nadzieję, że nie znajdą one miejsca w tegorocznym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-51.18" who="#PosełMariaZajączkowska">Mamy w tym również swój udział, bo np. druk kalendarza pana Tadeusza Kijańskiego adresowany był do Sejmu. Kalendarz ten wydano w 2 tys. egzemplarzach. Rozumiem, że jeżeli kalendarz ten otrzymały Senat i Sejm, to zagospodarowano z tego 1/4.</u>
          <u xml:id="u-51.19" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym wiedzieć, w jaki sposób wybiera się autora takiego wydawnictwa.</u>
          <u xml:id="u-51.20" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym usłyszeć od przedstawicieli NIK jak oceniają te wydatki.</u>
          <u xml:id="u-51.21" who="#PosełMariaZajączkowska">Proszę porównać: wydanie trzech książek z serii „Świat wokół nas” kosztuje 125 tys. zł, a trzy filmy kosztują 212 tys. zł. Przypuszczam, że książki zostały tylko dofinansowane, a trzy filmy zostały prawdopodobnie w całości zrealizowane za te pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-51.22" who="#PosełMariaZajączkowska">Jest dofinansowanie promocji książki pana wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych, zakup biletów noworocznych dla ministerstwa itp. Są to naprawdę małe kwoty, ale...</u>
          <u xml:id="u-51.23" who="#PosełMariaZajączkowska">Nie chcę mówić, że kwoty te decydują o wysokości wydatków, ale jest pewna łatwość wydawania pieniędzy z tego działu. Oczekiwałabym, aby w następnym budżecie pojawił się temat dotyczący upowszechniania.</u>
          <u xml:id="u-51.24" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie ministrze, ma pan dobry pomysł biblioteki dla szkół. Uważam, że idea ta powinna być uwzględniona w takim programie. Jest to bardzo dobry pomysł.</u>
          <u xml:id="u-51.25" who="#PosełMariaZajączkowska">Ze zdziwieniem przeczytałam: „studium wykonalności i potrzeby utworzenia jednostki koordynującej sieć regionalnych centrów edukacji ekologicznej”.</u>
          <u xml:id="u-51.26" who="#PosełMariaZajączkowska">My, panie ministrze, zgodziliśmy się we wrześniu ub. roku, że potrzebna jest jednostka koordynująca i że pełną parą będziemy zmierzali do jej utworzenia. Ustaliliśmy, że jest obojętne, czy będzie to jednostka koordynująca, czy informacyjna. A tu spotykamy się z pozycją, że dopiero jest studium wykonalności. Teraz rozumiem, dlaczego od roku nie możemy doczekać się, żeby „słowo stało się ciałem”.</u>
          <u xml:id="u-51.27" who="#PosełMariaZajączkowska">Mam jeszcze jedną uwagę. Staram się śledzić pozycje ukazujące się na rynku wydawniczym. Stwierdzam, że jeżeli chcę kupić coś na temat przyrody polskiej, to muszę się bardzo nabiegać, żeby w księgarni prowadzącej taki dział dostać coś na ten temat. Mogę kupić wydawnictwa o lwach, tygrysach, ale nie o faunie i florze polskiej.</u>
          <u xml:id="u-51.28" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy nie należałoby zwrócić uwagi na promocje naszej rodzimej przyrody?</u>
          <u xml:id="u-51.29" who="#PosełMariaZajączkowska">Ponieważ ministerstwo będzie pracowało nad Narodowym Programej Edukacji Ekologicznej, proszę o rozważenie, żeby w programie tym uwzględniono inny sposób wspomagania edukacji ekologicznej. Chodzi o to, żeby wydzielić część, która będzie wspomagała szkoły, a nie wydawców. Rozumiem, że początki są różne. Nie chcę się tego czepiać, ale uważam, że w przyszłości taką część należy wydzielić i wspomagać odbiorców a nie wydawców. Obawiam się bowiem, że wydawcy mający w perspektywie możliwość dofinansowania z budżetu lub z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, nie liczą się z kosztami. Poprzez wspomaganie szkół wspierani byliby ci, którzy mają najłatwiejszy dostęp do środowisk, do których adresowane są te materiały.</u>
          <u xml:id="u-51.30" who="#PosełMariaZajączkowska">Jeszcze raz proszę o rozważenie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Ja tylko w jednej kwestii. My również zastanawialiśmy się, czy te kalendarze nie stanowią pewnego naruszenia nie tyle dyscypliny, co naruszenia dobrych obyczajów wydawania grosza publicznego. Jest jednak już koniec 20 wieku i nie możemy zamykać się wyłącznie w pozycjach literaturowych lub broszurowych, czy w edycji druków ulotnych. Uważamy, że trzeba wydawać i filmy, i książki, i kalendarze.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie wiadomo na co wydawać więcej pieniędzy. Uznaliśmy, że nie zachodzi tu nieprawidłowe działanie. Po prostu nie wystarcza na wszystko środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Chciałbym podziękować za głosy pani poseł Zajączkowskiej oraz pana dyrektora Głowackiego. Są to niezwykle istotne dla nas sprawy.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Jeżeli chodzi o kwestie płacowe - nie będę się powtarzał - ale wiążę wielkie nadzieje z działalnością Komisji, zwłaszcza w okresie kształtowania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Chciałbym powiedzieć kilka zdań na temat działalności edukacyjnej, ponieważ mija już osiem lat mojej pracy w tym resorcie i nie było jeszcze roku, żeby sprawa edukacji ekologicznej nie stawała jako najbardziej kontrowersyjna w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa podsumowującej planowanie i wydatkowanie pieniędzy, a także w Komisji Budżetowej. Jest to temat tradycyjny.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Nie negując racji wypowiedzianych przez panią poseł Zajączkowską chciałem zwrócić uwagę państwa na olbrzymią trudność w ocenie prawidłowości wydawania środków na cele edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Nakłada się na to kilka czynników.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Pierwszym czynnikiem, o którym zawsze się mówi, jest fakt, że działania, czy obowiązki rządu w zakresie edukacji ekologicznej są rozłożone na dwa resorty: resort ochrony środowiska oraz resort edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Słuszny jest apel pani poseł Zajączkowskiej, żeby większy nacisk kłaść na promowanie idei ekologicznych w szkołach. Apel ten proszę kierować głównie pod adresem Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Nasz resort może oczywiście wspomagać szkoły, ale przecież my nie mamy przełożenia na programowanie nauki w szkołach, na programowanie działalności edukacyjnej. Pieniądze, które byłyby wydatkowane na ten cel z naszej kasy, mogą być rzucone w próżnię, bo nie trafią w program i kształtowanie aktywności w szkołach.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Dlatego właśnie kiedyś nastąpił podział, który - zgadzam się z tym - obecnie jest podziałem historycznym, że zorganizowana, szkolna edukacja ekologiczna należy do MEN, a edukacja pozaszkolna, pozaoświatowa, ogólnospołeczna należy do Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Staramy się jak możemy realizować to. Zawsze jest dyskusyjne, czy wydatkowanie na książkę jest bardziej trafione, czy bardziej trafione jest wydatkowanie na filmy. Film jest oczywiście droższy, ale są tacy, którzy twierdzą, że nawet najkrótszy film bardziej uderza w świadomość odbiorcy niż książka. Myślę, że jest to prawda.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Efektywność wydatkowania tych środków jest zawsze iloczynem jakości dzieła, które za te pieniądze powstaje i zainteresowania społecznego.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">My wszyscy, zasiadający w tej sali - o czym wielokrotnie mówiłem - jesteśmy „skażeni” ochroną środowiska. Nie oddajemy miarodajnego zainteresowania społecznego tym problemem. Nam wydaje się, że całe społeczeństwo interesuje się ochroną środowiska. Nie jest to prawda.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Gdy czytelnik w księgarni kupuje książkę ekologiczną, oznacza, że jest on zainteresowany ekologią. Książka ta znajdzie tylko takich nabywców, którzy są zainteresowani tym problemem. Nie można nikogo zmusić do kupienia książki.</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Gdy czytelnik idzie do księgarni i kupuje książkę o edukacji seksualnej dzikich, to z tych którzy ją kupili, tylko 5–10% jest zainteresowanych edukacją seksualną dzikich, a 90–95% kupuje tę książkę z innej ciekawości, czego nie można obserwować w przypadku książek o tematyce ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Taka jest różnica między nabywcami bardzo specyficznej literatury ekologicznej i innej bardzo specyficznej literatury. Podałem krańcowe przykłady, ale oddaje to brak rzeczywistego zainteresowania społeczeństwa problemami ekologicznymi.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Kowalski interesuje się wtedy takimi problemami - oczywiście upraszczam - gdy Kowalskiemu dzieje się krzywda. W większości przypadków ten przysłowiowy Kowalski przechodzi obojętnie obok tego problemu. Dlatego właśnie mamy tak dużo do zrobienia w zakresie edukacji ekologicznej. Trzeba pobudzić tzw. świadomość ekologiczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam, że książki są drogie, a filmy tanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Zdania w tym zakresie są podzielone. Jest to trudne do rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Stojąc trochę z boku w stosunku do problemów edukacji ekologicznej w tym resorcie, oczekuję bardzo wiele po owocnej - zwłaszcza w tym roku - współpracy Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zaczyna to mieć kształt wspólnego programu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#DyrektorLeszekBagiński">Zgadzam się z wnioskami sformułowanymi przez panią poseł dotyczącymi gospodarki wodnej, że inwestycje realizowane są zbyt długo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#DyrektorLeszekBagiński">Chciałbym prosić Komisję, żeby w ramach swych działań zajęła się spłatą zadłużenia Okręgowych Dyrekcji Gospodarki Wodnej. Zdaję sobie sprawę, że jest to trudne, ale sytuacja którą mamy w Okręgowych Dyrekcjach Gospodarki Wodnej jest nie do pozazdroszczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Tak jest, panie dyrektorze. Proszę jednak przesunąć środki RZGW do ODGW i już ma pan trochę pieniędzy. Były ponadto przesunięcia w budżecie. Gdy patrzę na to, co robiły RZGW, to nie wiem, jaką rolę mają pełnić RZGW.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam, że polska gospodarka wodna nie zaczyna się od chwili powstania RZGW, w związku z tym znane są zasoby wodne zlewni, którymi zajmowało się RZGW w gdańskiem. RZGW tylko zebrało papiery, które już gdzieś leżą.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Jeżeli chodzi o identyfikację oczyszczalni ścieków na terenie działania RZGW, to wiem że identyfikacja na terenie zlewni Brdy i Wdy była i nie trzeba było robić specjalnych prac. Można zadać pytanie, co do tej pory robiły wydziały ochrony środowiska?</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Mogę odpowiedzieć, że wydział ochrony środowiska w moim województwie dobrze o tym wiedział.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Nie było nic do tej pory wiadomo na temat identyfikacji zrzutów ścieków nie oczyszczonych na terenie RZGW. Nie było wiadomo, gdzie wybudować oczyszczalnię, kogo do czego podłączyć. Wydziały nie dysponowały odpowiednimi materiałami.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Również do tej pory nie była przeprowadzona identyfikacja ujęć wód podziemnych i powierzchniowych na terenie działania RZGW.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PosełMariaZajączkowska">Muszę zadać pytanie, na jakim etapie była nasza gospodarka wodna przed powstaniem RZGW?</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PosełMariaZajączkowska">O ile jestem za wyższymi płacami i wzmocnieniem ODGW, to nie widzę potrzeby robienia dwóch służb o różnej strukturze. Jeżeli są potrzebne działania wzmacniające ODGW, to trzeba przesunąć środki z RZGW.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy może mi pan, panie dyrektorze, powiedzieć, czy któreś z tych zadań nie było zrobione i nic nie było o tym wiadomo do czasu, kiedy powstało RZGW?</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PosełMariaZajączkowska">Jeżeli tak, to co do tej pory robiły służby z tym związane? O ile wiem materiały takie były, co zatem robi RZGW?</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#PosełMariaZajączkowska">To samo mogę powiedzieć o Poznaniu, chociaż być może tam robią coś, co wykracza poza dotychczasowy stan wiedzy, mam na myśli model hydrauliczny i jakościowy wody Prosny. Może mieliśmy model jakościowy, bo przecież mamy monitoring na wszystkich rzekach.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#PosełMariaZajączkowska">Mamy sieć monitoringu krajową, regionalną i lokalną. Co robią RZGW? Sięgają do tych materiałów. Jeżeli robią drugi raz to samo, to trzeba spytać, co to jest za robota?</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#PosełMariaZajączkowska">Dlatego nie widzę potrzeby dublowania tych służb. Proszę wzmocnić ODGW, przesunąć część pracowników i skupić tę siłę w jednym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#PosełMariaZajączkowska">W przypadku krakowskiej RZGW, mamy metodykę korzystania z dorzecza z uwzględnieniem ich operatywnego zarządzania gospodarką wodną na terenie rady. Ciekawa jestem, jak zostało wykorzystane istnienie RZGW na tych terenach, na których była powódź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#DyrektorLeszekBagiński">Sprawy RZGW i ODGW są pani poseł bardzo dobrze znane. Padły pewne deklaracje ze strony pana ministra Szamałka. Sytuacja, która zaistniała nie była najlepsza do tego, żeby realizować zamierzenia połączenia RZGW i ODGW, bo w okresie powodzi mogłoby to spowodować tylko zbędny chaos.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#DyrektorLeszekBagiński">Natomiast chciałbym zwrócić uwagę na jedną sprawę, a mianowicie, że pracownicy RZGW stanowią tylko 5% pracowników ODGW. Jest to kadra nieco inna, bo wy-specjalizowana, natomiast nie rozwiąże ona problemu ODGW, w którym pracuje około 3 tys. ludzi.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#DyrektorLeszekBagiński">Nie chcę kontynuować tego tematu, gdyż nadaje się on na odrębne posiedzenie. Dysponujemy różnymi materiałami na temat tego co zrobiono w gospodarce wodnej.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#DyrektorLeszekBagiński">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na to, że w przepisach Unii Europejskiej, do której zmierzamy i do której przepisów będziemy musieli się dostosować, plany gospodarki wodnej są weryfikowane co pięć lat. Są opracowane materiały, ale są to materiały z lat 70-tych, należy je szybko zweryfikować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Nie kwestionuję potrzeby weryfikowania, natomiast kwestionuję podwójną strukturę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełWładysławJasiński">Wszyscy, którzy pracują w tej Komisji wiedzą doskonale, co jest podstawą w tej sprawie. Bez prawa wodnego prawdopodobnie będzie trudno to uporządkować.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Jeżeli nie, to pozwolę sobie zadać trzy pytania, wyjaśnienie których pozwoli na podsumowanie tej części naszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełWładysławJasiński">W budżecie jest zapis dotyczący finansowania zadań leśnictwa z kredytu Banku Światowego. Nie jest to jednak do końca wyjaśnione. Chciałbym usłyszeć opinie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PosełWładysławJasiński">Następną sprawą, która wymaga szerszego komentarza, jest kwestia utworzenia Parku Narodowego Bory Tucholskie.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PosełWładysławJasiński">Kolejną sprawą, ważną ze względu na Komisję Budżetową, a związaną z przyjęciem budżetu na rok 1997, były kłótnie dotyczące rezerwy na powodzie i zalesienia. Ta skromna rezerwa istnieje. Czy i jak została ona wykorzystana? Czy doczekała ona wykorzystania w tej powodzi, czy była wykorzystana wcześniej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejNowakowski">Jak wiemy, od kilku lat realizowany jest program rozwoju leśnictwa, finansowany ze środków Banku Światowego.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejNowakowski">Chciałbym poinformować państwa, że rok 1996 był przedostatnim rokiem finansowania tych zadań. Te środki z rezerwy celowej, które zostały przekazane w budżecie za rok 1996, zostały w pełni wykonane. Pozwoliły one finansować zalesienia, przebudowę drzewostanów, jak również wiele innych zadań, między innymi wspomaganie prywatyzacji usług leśnych wykonywanych na rzecz leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaAndrzejNowakowski">Rok 1997 jest ostatnim rokiem realizacji tych zadań. Wszystko wskazuje na to, że zadania rzeczowe i finansowe realizowane ze środków Banku Światowego będą w pełni wykonane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#DyrektorJanWróbel">W 1996 r. zostały utworzone dwa parki narodowe - Narodowy Park Borów Tucholskich oraz Narwiański Park Narodowy. Te dwa parki wypełniły lukę w stosunku do obszarów chronionych.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#DyrektorJanWróbel">W Narodowym Parku Borów Tucholskich zostały objęte ochroną systemy leśne - bory sosnowe, z fragmentami jezior kaszubskich.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#DyrektorJanWróbel">Jeżeli chodzi o Narwiański Park Narodowy, część środków na jego utworzenie pochodzi z budżetu wojewody a część z budżetu ministra.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#DyrektorJanWróbel">Jeżeli chodzi o Narodowy Park Borów Tucholskich środki na jego utworzenie pochodzą z rezerwy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#DyrektorJanWróbel">Narwiański Park Narodowy został zorganizowany w bardzo krótkim czasie. W tej chwili funkcjonuje prawidłowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy finansowanie z budżetu wojewody nie stanowi naruszenia zasad?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jest odnotowane w sprawozdaniu w części syntetycznej pod nr 2, iż dodatkowo w części 83 rezerwy celowej zostały przewidziane środki w wysokości 85 mln zł z przeznaczeniem na Bory Tucholskie. W ramach sprawy Borów Tucholskich utworzono dodatkowy park. Środki były również wykorzystane na rezerwę powodziową i finansowanie zadań leśnictwa z kredytu Banku Światowego, o czym wcześniej słyszeliśmy. Do tych trzech wydatków Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałbym powiedzieć, że w roku ubiegłym ministerstwo wykorzystało wszystkie ciągnienia kredytu Banku Światowego. Terminowo rozliczano poprzednie transze i dlatego można było kolejno ciągnąć transzę kredytu.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Awantura w ubiegłym roku wzięła się stąd, że w 1995 roku Lasy Państwowe nie zdążyły z jednym ciągnieniem. Są to te same pieniądze, ale roboty zostały wykonane w zasadzie za pieniądze obrotowe Lasów Państwowych a nie za pieniądze Banku Światowego. To się już nie powtórzyło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#DyrektorLeszekBagiński">Jeżeli chodzi o sprawę rezerwy celowej w budżecie na zabezpieczenia przeciwpowodziowe, to wynosiła ona 9 mln zł i została w zeszłym roku w pełni wykorzystana w dwóch transzach. Druga transza miała już pewne weryfikacje wynikające z powodzi, która miała miejsce we wrześniu ub. roku i przyniosła znaczne szkody na terenie województw: bielskiego i krakowskiego.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#DyrektorLeszekBagiński">Środki te zostały podzielone. Cała rezerwa w 100% została wykorzystana.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#DyrektorLeszekBagiński">Chciałbym poinformować, że tegoroczna rezerwa, jest niezbyt duża w stosunku do potrzeb. Prowadzone są działania dla jej uruchomienia na najpilniejsze prace wynikające z oszacowanych szkód w wyniku powodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełWładysławJasiński">Pytam członków Komisji czy mają uwagi po tej rundzie pytań i odpowiedzi? Jeżeli nie, to rozumiem, że dorobek tej dyskusji będzie wykorzystany. Rozumiem, że Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa nie wniesie innego wniosku, jeśli chodzi o wykonanie budżetu, niż rekomendacja NIK - będziemy rekomendować Komisji Budżetowej przyjęcie wykonania budżetu. Wyrazimy jednak zaniepokojenie sytuacją gospodarki wodnej w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełWładysławJasiński">Będziemy musieli zająć się sprawą związaną z płacami w PIOŚ i ODGW. Ponieważ będziemy jeszcze mówili o tej sprawie przy okazji oceny działalności Departamentu Ochrony Środowiska i Budownictwa Najwyższej Izby Kontroli jest otwarte pytanie, jak zapisać ten postulat. Czy postulat ten zapiszemy płacowo, czy w szerszej strukturze organizacyjnej? Wydaje mi się, że umiejscowienie Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska w klasyfikacji budżetowej jest jednym z elementów, który najprawdopodobniej utrudnia tego typu działanie. Mam wrażenie, że tak, ale chciałbym to wiedzieć. Z tego co wiem jest oczekiwanie do przeniesienia Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska do innej części - Administracja. Należy to wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PosełWładysławJasiński">Kolejną sprawą jest edukacja ekologiczna. Uważam, że niezależnie od elementów krytycznych, które przedstawiła pani poseł Zajączkowska, jako poseł prowadzący zespół do spraw edukacji naszej Komisji, sytuację edukacji należy ocenić pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PosełWładysławJasiński">Myślę, że dobrze się dzieje, że jest już wiele skonkretyzowanych działań. My oceniamy edukację ekologiczną z punktu widzenia jednego resortu, czyli jednego układu administracyjnego, który dotyczy właściwie wyłącznie edukacji pozaszkolnej, tzn. zorganizowanej na bazie gremiów organizacji społecznej.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PosełWładysławJasiński">Ponieważ w minimalnym stopniu, ale bardzo często prace w tym zakresie znajdują swoje ujście w systemie edukacji szkolnej, nie mamy żadnego rozeznania w programie edukacji ekologicznej w systemie szkolnictwa podstawowego, zawodowego i średniego. Wiemy, że w szkołach wyższych są jakieś namiastki specjalizacji.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#PosełWładysławJasiński">Z doświadczeń z pracy w Komisji wiem, że resort edukacji broni się przed podjęciem tego tematu i włączeniem go do swojego programowego działania, gdyż najprawdopodobniej będzie to wymagało większych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#PosełWładysławJasiński">Uważam, że powinniśmy to zasygnalizować w naszej opinii. Jeżeli byłaby na to zgoda, to prosiłbym posłów o upoważnienie Prezydium Komisji o przygotowanie takiej opinii dla Komisji Budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam, że pan przewodniczący zbyt łagodnie odniósł się do sprawy gospodarki wodnej. Nie możemy tylko łagodnie zwrócić uwagi. Sądzę, że trzeba bardziej stanowczo sformułować nasze oczekiwania. Oczekujemy wsparcia Komisji Budżetowej w sprawie przyznania większych środków na gospodarkę wodną. Jest to naprawdę ważna sprawa. Mam jednak nadzieję, że nie będzie wówczas już dyskusji w Sejmie nad tym, czy urwać część środków z gospodarki wodnej i przekazać je na lasy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełWładysławJasiński">Wykorzystamy te wnioski.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełWładysławJasiński">Jeżeli jest zgoda w tej sprawie, to przystąpimy do rozpatrzenia pkt. 5 - planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos panu prezesowi Kędzierskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Krótko chciałem zwrócić uwagę na najważniejsze elementy naszego sprawozdania. W roku 1996 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wykorzystał wszystkie możliwości finansowe do wzmocnienia działalności kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wszedł w nową fazę konieczności wyboru najbardziej efektywnych zadań. Chodzi o to czy wspierać najważniejsze ogólnokrajowe programy, czy programy mniej ważne. Doświadczenia uczą, że jest to nieco mniej niż minimum środków, ponieważ tak się składa, że duża część umów określa zakończenie zadań na IV kwartał danego roku i dlatego finansowanie często przesuwa się na I kwartał roku następnego.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Staramy się wykorzystywać te środki możliwie jak najlepiej. A więc staraliśmy się, żeby fundusz stanowił rodzaj dźwigni finansowej, która powoduje zwiększenie innych wydatkowanych środków, a my poprzez nasze sfinansowanie umożliwiliśmy w wielu przypadkach zamknięcie business planów określonych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Chciałbym podkreślić, że wielkość naszych aktywów zawartych w udzielonych pożyczkach wzrosła w ciągu ubiegłego roku o ponad 50%.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o wydatkowanie środków na poszczególne kierunki można uznać rok 1996 za przełomowy dla funduszu w zakresie inflacji ekonomicznej. Nastąpił przyrost wydatkowania środków o 73% w stosunku do roku poprzedniego, przy czym wydatkowanie to nastąpiło na wspieranie różnorodnych form działalności.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Drugim głównym kierunkiem uderzenia finansowego Narodowego Funduszu jest ochrona wód i gospodarki wodnej, w którym przyrost wyniósł 64%.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Znaczny wzrost środków został dokonany również w zakresie przeciwdziałania nad-zwyczajnym zagrożeniom środowiska.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Były to świadomie wybrane, najważniejsze formy działania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">W 1997 r. weszliśmy - siłą rzeczy - w taką formę działania funduszu, który swoje bieżące wydatki pokrywa z bieżących dochodów. Niewykluczone, że w wielu dziedzinach trzeba będzie stosować oszczędności i zmniejszenie wydatków w stosunku do 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Jeśli chodzi o sprawy, które nie zostały rozwinięte w sprawozdaniu, chciałbym zwrócić uwagę na taką formę działalności, jak wykorzystanie banku do udzielania linii kredytowej w celu finansowania ważnych inwestycji. Dzieje się to przy pomocy linii kredytowej z wykorzystaniem sieci Banku Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Działalność ta, rozpoczęta w 1996 r., rozwinęła się bardzo szeroko i efektywnie do tego stopnia, że musieliśmy jeszcze wzmocnić linię kwotą 15 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Bank Ochrony Środowiska odniósł sukces. Poprzez wejście na giełdę ma możliwość wzbogacenia swojego kapitału na inwestycje w zakresie ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o inne działania kapitałowe, chciałbym zwrócić uwagę na geotermie. Dwie geotermie - pyrzycka i podhalańska - działają.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Geotermia Podhalańska działa w mniejszym zakresie. Geotermia Pyrzycka rozpoczęła ogrzewanie miasta.</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Na tym przykładzie można sprawdzić prawidłowość przyjętych koncepcji technicznych, finansowych i organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Chciałbym zwrócić uwagę na inwestycję uruchamiania biogazowni.</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#WiceprezesNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnejJerzyKędzierski">Narodowy Fundusz skierował tam 7 mln 400 tys. zł. Kwotę tę udało się odzyskać. W tym przypadku fundusz nie stracił finansowo, a nawet zyskał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełWładysławJasiński">Rozumiem, że zwrot ten nastąpił w drodze postępowania finansowego. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Postępowanie sądowe nie załatwiło kwestii likwidacji. Sprawę tę zakończyliśmy ugodą wszystkich wspólników i normalną likwidację poprzez umowę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełWładysławJasiński">Kto z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałbym potwierdzić, iż wypowiedź pana prezesa odpowiada istocie rzeczy i jest zgodna z wynikiem kontroli.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie chcę omawiać liczb, zostały one również przedstawione w naszej informacji.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałbym tylko zwrócić uwagę na pewne niedomagania związane z realizacją umów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nadal stwierdzamy zbyt duże rozproszenie środków i zbyt duży udział, zaangażowanie Narodowego Funduszu w przedsięwzięcia o charakterze lokalnym. To, że w tej chwili brakuje pieniędzy, być może spowoduje, iż działanie Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będzie zbieżne z naszym oczekiwaniem. Trzeba wyjść z małych miejscowości, z małych inwestycji, które w większym procencie powinny być realizowane przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Praktycznie zakończyliśmy kontrolę przestrzegania zasad ochrony środowiska w gminach. Przy okazji patrzyliśmy, jak są realizowane inwestycje zapobiegające zanieczyszczeniom środowiska przez gminy, z jakich środków są realizowane.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Ku swemu przerażeniu stwierdziłem, że największym udziałowcem w gminach jest bezpośrednio Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jedynie 10% środków stanowią tam wydatki wojewódzkich funduszów. Jest to odwrócenie akcentów. Tam, gdzie wojewódzki fundusz powinien wspierać własną gminę i gminny fundusz, największy udział ma Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Nie wynika to z doboru gmin do kontroli. Dobór gmin był przeprowadzony w układzie gmin małych, średnich i dużych. Okazuje się, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej występuje jako jeden z poważniejszych inwestorów w gminach małych i średnich.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Cieszymy się, że może wreszcie będzie zbieżne działanie Zarządu Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z naszymi oczekiwaniami.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Następną kwestią jest brak odpowiedniego przygotowania inwestorów do realizacji, a co za tym idzie, do zawierania umów. Może umowy te zawiera się zbyt pochopnie. Efekt jest taki, że w momencie podpisania umowy, rozpoczęcia finansowania, następują przerwy w finansowaniu, gdyż oczekuje się od inwestora na uzupełnienie wymogów realizacji inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Na tym tle powstają zaległości w wypłatach. Nie biorą się one tylko z braku okresowych płynności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ale głównie z tego, że nie można jeszcze tego zapłacić, bo druga strona jeszcze nie zrealizowała w terminie i jakościowo warunków umowy.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Złe i późne jest również rozliczanie umów o dotacje. Uważamy, że jeżeli jest już umowa o dotację, to musi być ona szybko rozliczona i musi być w odpowiednim czasie przerwana. W przypadku tym lista naciągaczy jest dłuższa niż w umowach o pożyczkę.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Wypowiedzenie umów o dotacje było stosowane w niewielkim zakresie. W 1996 r. miały miejsce tylko trzy takie przypadki. Narodowy Fundusz powinien być w tej kwestii twardy. Były to główne „grzechy” związane z realizacją umów.</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Wzmacniając wypowiedź pana prezesa Kędzierskiego, chciałbym jeszcze dodać, że na-stąpiło wyraźne obniżenie poziomu lokat kapitałowych i lokat papierów wartościowych. Obniżenie to jest znaczne, bo aż o 2/3. Wydawałoby się, że jest to dobrze, bo pieniądze te nie pracują w banku, ale na rzecz ochrony środowiska. Jednakże liczba umów do zrealizowania jest tak wielka, że gdyby to tempo utrzymać, mogłoby to doprowadzić nie tyle do bankructwa Narodowego Funduszu, ale do utraty jego wiodącej roli w finansowaniu inwestycji ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-73.12" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie pisaliśmy o tej sprawie, ale wydaje się, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej powinien podjąć próbę wskazania nowych źródeł zasilania funduszu.</u>
          <u xml:id="u-73.13" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Pamiętajmy, że im mniej dymiących kominów, im mniej kolektorów nie zakończonych kanalizacją, tym są mniejsze wpływy środków do Narodowego Funduszu. Z jednej strony cieszymy się z tego, ale tempo zmniejszania zanieczyszczania środowiska jest dużo wolniejsze niż tempo zdobywania środków i zasilania Narodowego Funduszu. Na te kwestie również należy zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-73.14" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Bardzo pozytywnie oceniliśmy współpracę Narodowego Funduszu z Bankiem Ochrony Środowiska. Zwracamy natomiast uwagę, że dotychczasowe umowy dwustronne powinny być częściej realizowane przez Zarząd Funduszu i wreszcie Zarząd powinien doprowadzić do opracowania kompleksowej umowy, regulującej współpracę finansową z Bankiem Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-73.15" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nasuwają się następujące wnioski: kwestia poprawienia terminowości rozliczania umów, rozliczania zaległości w wypłatach należnych z rat, pożyczek i dotacji, doprowadzenie do zawierania umów z uwzględnieniem właściwego stopnia przygotowania wnioskodawcy do realizacji finansowanych przedsięwzięć. Kolejny wniosek dotyczy sporządzenia analizy finansowo-rzeczowej gospodarowania powierzchnią biurową w Narodowym Funduszu, jako że Zarząd Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podjął decyzję o zakupieniu sąsiedniego budynku z przeznaczeniem na cele funduszu. Wreszcie ostatni wniosek, o którym mówiłem na zakończenie swojej wypowiedzi, to przygotowanie kompleksowej umowy z Bankiem Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-73.16" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W sumie, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia realizację planu finansowego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w roku 1996, stwierdzając jedynie nieznaczne uchybienia nie mające istotnego wpływu na wykonanie planu finansowego. Nie stwierdzono uchybień w zakresie legalności i celowości udzielanej pomocy w finansowaniu sfer ochrony środowiska oraz rzetelności i gospodarności w realizacji wpływów i wydatkowaniu środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-73.17" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałbym dodać, że na tę pozytywną ocenę wpłynęła m.in. kwestia uporządkowania sprawy kapitałowej ze spółką komandytową. Rzeczywiście i działanie sądowe i działanie ugodowe doprowadziły do tego, że pieniądze powróciły do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#DyrektorwMinisterstwieFinansówMarianKucharski">Informacja z działalności Narodowego Funduszu w 1996 r. była przedmiotem obrad Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Sprawozdanie to zostało przyjęte i rekomendowane pozytywnie Radzie Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#DyrektorwMinisterstwieFinansówMarianKucharski">Ministerstwo Finansów nie zgłaszało uwag do sprawozdania, jeżeli chodzi o trzeci wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Mam pytanie do przedstawicieli Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w związku z działalnością kapitałową.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Cieszę się, że jest zgodność w ocenie działań podjętych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ale gdy przyglądałam się informacjom zawartym w rozdziale 8 - Działalność kapitałowa, zrodziły się we mnie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy Narodowy Fundusz nie uważa, że spełnił swoją rolę wspomagając powstanie części z podmiotów i że przyszła pora by wycofać się i pozostawić tym podmiotom samodzielność? Mam na myśli Pyrzyce, Spółkę EKO-EFEKT. Nie widzę wyraźnych zysków z tej działalności z Narodowego Funduszu. Nie ma potrzeby, żeby w dalszym ciągu angażować Narodowy Fundusz w sprawy tych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Spółka EKO-EFEKT uzyskała 65 tys. zł zysku w 1996 r. Rozumiem, że tylko niewielki procent z tego trafiał do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i nie ma potrzeby, żeby Fundusz nadal był obecny w tym podmiocie.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Gdyby tym podmiotom stało się coś złego, myślę że nie musi to rzutować na Narodowy Fundusz, jako właściciela przedsięwzięcia. Nie wspominam już o tym, że część z tych spółek działa na rynku gospodarczym, jak np. spółka, która produkuje środki chemiczne do czyszczenia ścieków i systemy napowietrzania. Można myśleć, że jeżeli Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest współwłaścicielem takiej spółki, to będzie preferował swoje produkty jako te, które powinny być stosowane przez innych.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Rozumiem, że na początku trzeba było pomóc w wykreowaniu się tych podmiotów, ale skoro stanęły już na własnych nogach, to Narodowy Fundusz powinien się powoli z nich wycofywać.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#PosełMariaZajączkowska">Jeżeli chodzi o relacje między Bankiem Ochrony Środowiska a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej to są one dwojakiego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#PosełMariaZajączkowska">Po pierwsze, są umowy z BOŚ, korzystanie z sieci i kreowanie wspólnych linii kredytowych.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#PosełMariaZajączkowska">Po drugie, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest znacznym udziałowcem Banku Ochrony Środowiska i mimo zaangażowania dodatkowych środków udział Narodowego Funduszu spadł, a wciąż wynosi około 40%.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#PosełMariaZajączkowska">Jakie widzicie państwo następne posunięcie, jeżeli chodzi o Bank Ochrony Środowiska? Czy dalej chcecie państwo utrzymywać tak wysoki udział i zachować wpływ? Jaką zamierzacie prowadzić politykę w stosunku do tego podmiotu?</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#PosełMariaZajączkowska">Po przejrzeniu tych spółek kapitałowych, których udziałowcem jest Fundusz, stwierdzam że jest duży procent spółek, które nie były dobrze rozpoznane. Fundusz zbyt łatwo wchodzi w takie przedsięwzięcia. Z Duńczykami nie wyszło, z telewizją nie wyszło, nie wyszło również z gnojowicą.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy przy podejmowaniu decyzji jest dokładnie realizowana realność zadań?</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#PosełMariaZajączkowska">Ponadto chciałabym się dowiedzieć jaki jest procent umorzeń, jeżeli chodzi o pożyczki i jak się mają umorzenia w stosunku do dotacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełTadeuszZając">Na stronie 17 są przedstawione przychody z opłat i kar. Jaki procent z opłat i kar ponosi górnictwo?</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełTadeuszZając">Następną sprawą jest użyte w informacji tajemnicze określenie - fundusz górniczy. Czy fundusz tworzy się ze środków Narodowego Funduszu, czy z opłat i kar?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełTadeuszZając">Dowiedziałem się, że są zawieszone koncesje na wydobywanie kopalin pospolitych, czy tak jest rzeczywiście? Jeśli tak, to na jaki czas?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ktoś z państwa ma jeszcze pytania? Jeżeli nie, pozwolę sobie zadać swoje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełWładysławJasiński">Chciałbym uzyskać odpowiedź na pytanie czy jest prawdą, że zgodnie z decyzją wojewody, w drodze różnych postępowań ugodowych jesteście obdarowywani papierami wartościowymi, świadczącymi o udziałach w podmiotach?</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełWładysławJasiński">Rozumiem, że jest to ekwiwalent za nie wniesione opłaty. Jaką skalę ma to zjawisko?</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PosełWładysławJasiński">Czy poprzez linie kredytowe, bądź dopłaty do kredytów, zwiększacie udział środków na ochronę środowiska?</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PosełWładysławJasiński">Jaki jest udział Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w inwestycjach ochrony środowiska? Chodzi mi o rząd wielkości w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#PosełWładysławJasiński">Ostatnią sprawą, która mnie interesuje jest to, że po ostatniej reformie wiele obiektów gospodarki wodnej wykazało swoje przewymiarowanie. Im obiekty są starsze, tym problem jest większy.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#PosełWładysławJasiński">Czy istnieje strategia Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, by w pierwszej kolejności dozbroić te obiekty w odpowiednią ilość ścieków. Okazuje się bowiem, że zaczynają drożeć koszty eksploatacji tych obiektów. Czy jest to uwzględnione?</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#PosełWładysławJasiński">Proszę, panie prezesie, o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Muszę powiedzieć, że rzetelne kontrolowanie wykonawstwa inwestycji przedłuża okres ich realizacji, bowiem dopuszczamy do odbioru, dofinansowania inwestycji nie zakończonych, z usterkami, co - siłą rzeczy - przesuwa terminy wypłat na dalsze okresy, jako że my płacimy już po uzyskaniu określonych efektów rzeczowych. Płacimy po faktach.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Z jednej strony należy dążyć do tego, żeby obniżać kwotę, która jest zapisana jako przeterminowana, a z drugiej strony przestrzegać odpowiedniej jakości.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Zobowiązania te są realizowane. Między innymi jednym z takich elementów jest wpisywanie do umów, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zobowiązuje się do pokrywania kosztów nie dłużej niż 30 dni od daty upływu harmonogramu.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">O taką kwotę może być zwiększony front inwestycyjny w zakresie ochrony środowiska. Będzie to nas w tym roku kosztowało około 50 mln zł, a w przyszłym około 100 mln zł. Jest to jednorazowa akcja, na dłuższą metę nie można tak działać. Zobowiązania z tego tytułu rozciągają się wówczas na wiele lat. W przypadku bieżącego roku jest to bardzo dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Tego rodzaju działalność wymaga nie tylko współpracy z Bankiem Ochrony Środowiska, ale z konsorcjum banków. W związku z tym otwiera się przed BOŚ możliwość wiązania w konsorcjum.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Mam u siebie propozycje dotyczące umów między Narodowym Funduszem, BOŚ, a bankiem wchodzącym do tego rodzaju konsorcjum. Są to nowe rozwiązania, które umożliwią rozwinięcie działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ze środków bankowych, a nie bezpośrednio z naszych środków.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o wspomnianą analizę wykorzystania powierzchni, to jest to oczywiście racja. Skorzystaliśmy z tego, że nagle w sąsiednim budynku, który ma bezpośrednią łączność z naszym, został ogłoszony przetarg na jego sprzedaż. Dowiedzieliśmy się o tym dosłownie na kilka dni przed zamknięciem zgłaszania ofert. Dlatego też nie było czasu na przygotowanie normalnej analizy, ale została ona już zrobiona - mamy to zapisane w zaleceniach Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Nie wykorzystamy oczywiście całej powierzchni. Pozostała powierzchnia będzie po dobrej cenie - 25–30 dolarów za m2 - wynajmowana dotychczasowym lokatorom.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Odniosę się teraz do pytań postawionych przez panią poseł Zajączkowską. Jeżeli chodzi o grę kapitałową, to ma pani rację - Fundusz ma dwa rodzaje akcji.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Akcje spółek, w których Fundusz chce mieć możliwość narzucania realizacji swoich celów i pełni tam rolę wiodącą.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Drugą grupą akcji są akcje spółek, w których Fundusz spełnił swoje zadanie lub dostał je przypadkowo. Tworzymy tam coś w rodzaju zwykłego funduszu inwestycyjnego do obracania akcjami. Np. w formie ugód bankowych.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">W związku z tym uważamy, że będziemy decydowali - Rada Nadzorcza i Zarząd - w sposób płynny, ile chcemy mieć akcji określonych spółek, w których chcemy mieć wpływ na ich działanie, a pozostałą część przesuwamy do funduszu inwestycyjnego, który ma to zamieniać na pieniądze. Chodzi nie tylko o wycofanie akcji, ale o działanie optymalne, żeby odzyskać wniesiony tam kapitał w możliwie najlepszym układzie.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Posłużę się przykładem. O ile Geotermia Podhalańska rozwija się i bez pomocy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie byłoby szans na jej realizację, to Geotermia Pyrzycka doszła do swojego finału i może być potraktowana jako spółka typu komercyjnego.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o zadania tzw. nie trafione, to są to przeważnie zadania z lat 1992–1993. Niestety proces likwidacji jest tak długi, że praktycznie rzecz biorąc, jedynie spółka Profer, która ostatnia weszła w likwidację, pierwsza ją zakończyła. Weszła w likwidację w roku 1995, a skończyła w 1997. Trwało to aż 2 lata, ale na skutek różnych nacisków, postępowania sądowego, sprawa posuwała się mimo to szybko. Dlaczego? Dlatego, że były tam zaangażowane stosunkowo duże pieniądze, więc zależało nam na tym, żeby ich nie stracić.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o umorzenia, to wyniosły one w ubiegłym roku około 20 mln zł. Natomiast dotacje - około 300 mln zł, czyli poniżej 10% wartości dotacji. Kwota ta zmniejsza się. Środki Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej są coraz chętniej widziane do tego stopnia, że w przypadku dopłat do kredytów komercyjnych banków, gdzie nie ma umorzenia, bo nie są to nasze środki, gminy również chętnie to biorą. Widać, że system umorzenia przy dużych inwestycjach nie stanowi zachęty.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Chciałbym jeszcze powiedzieć, że umorzenie jest to - jak gdyby - przyszła ulga. Z punktu widzenia analiza budżetu gminy przez izbę obrachunkową nie jest to brane pod uwagę. Tak długo dopóki to nie nastąpi traktowane jest jako obciążenie. Nawet inwestycja z dużym umorzeniem zapowiedzianym, dopóki ono nie następuje, nie powoduje obciążenia finansowego gminy.</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">W 1997 r. nasze decyzje umorzeniowe dotyczyły 10–20% wielkości umorzanych kredytów, które mogły być umorzone.</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o przychody z opłat i kar i górnictwo na tym tle, to oczywiście górnictwo płaci w różnych funduszach niewielkie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Wyróżniamy trzy główne grupy. Jedną z nich są opłaty eksploatacyjne, wymierzane przez głównego ekologa kraju albo przez wojewodę. Ściągalność tych opłat kształtuje się na poziomie ponad 70%. Jest to najlepiej ściągana część należności.</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Drugą grupą są opłaty za wody słone. Ściągalność tych opłat kształtuje się na poziomie 20%.</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Trzecią grupą są inne opłaty ekologiczne, takie jak dla każdego podmiotu korzystającego ze środowiska. Ściągalność tych opłat jest przeważnie marginalna.</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Żeby zrobić coś z tym problemem Rada Nadzorcza zatwierdziła nam ostatnio takie podejście do podmiotów, że jeżeli np. spółka węglowa nie spłaciła minimum 80% swoich należności nie otrzymuje dofinansowania. Dlatego też niektóre spółki uregulowały należności, natomiast inne nie.</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Ogólnie sytuacja jest bardzo zła. Np. w Nadwiślańskiej Spółce Węglowej, która głównie zrzuca wody słone, naliczono opłaty w koszty, wykazano niewielkie straty, a ponieważ nie zapłaciła, ma znaczne środki obrotowe. Manipulowanie tymi opłatami ma miejsce.</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Muszę powiedzieć, że bardzo negatywnie odebraliśmy zapowiedź programu pana Markowskiego, gdzie poruszono sprawę zawieszenia zadłużeń. Jeżeli zapowiedziano zawieszenie zadłużeń, to tym samym dano bodziec do nie płacenia, do zwiększania zadłużeń.</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Wydaje mi się, że przecięcie tej sprawy jest bardzo ważne, bo jeżeli nastąpi ono nawet z pewnym opóźnieniem, ale uwarunkowane będzie regulowaniem bieżących należności, to natychmiast to zmienia sytuację. Ważne jest, żeby na bieżąco płacono to co należy, wtedy pieniądze idą w ruch, a przecież w dużej części trafiają one z powrotem do tych, którzy płacą.</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Fundusz górniczy jest funduszem pochodzącym z opłat eksploatacyjnych, opłat koncesyjnych oraz z kar za nie dotrzymywanie prawa geologiczno-górniczego.</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Fundusz ten - decyzją Rady Nadzorczej - jest dzielony na dwie części: na fundusz finansujący potrzeby geologiczne oraz na fundusz, który finansuje potrzeby górnicze. Jest to wyłącznie fundusz dotacyjny, środki te nie mogą być przerzucone na inne cele. Dlatego właśnie w materiałach jest mowa o funduszu górniczym i funduszu geologicznym. Podział między funduszem geologicznym a górniczym jest domeną Rady Nadzorczej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i może być regulowany.</u>
          <u xml:id="u-78.27" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o inne pytania, to ustosunkuję się do sprawy ugód i papierów wartościowych, które dostaje Fundusz.</u>
          <u xml:id="u-78.28" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Fundusz kieruje się takimi zasadami, że nie zgadza się na przekazywanie mu środków pieniężnych w formie papierów wartościowych, ponieważ jest to niezgodne z przepisami.</u>
          <u xml:id="u-78.29" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Natomiast, jeżeli wojewoda zawiadamia Fundusz, że dokonał konwersji zadłużenia na papiery wartościowe i proponuje Funduszowi przejęcie tych papierów, to Fundusz je przyjmuje. Inaczej byłoby to odrzucenie majątku. Taka jest w tej sprawie pozycja Narodowego Funduszu.</u>
          <u xml:id="u-78.30" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Bardzo dużo akcji otrzymaliśmy również w formie zwrotu z tytułu ugód bankowych. Fundusz głosował przeciw, ale z tytułu postępowania ugodowego należą się określone akcje. Fundusz je przyjmuje, niektóre sprzedaje. Z tych akcji zamierzamy zasilić fundusz kapitałowy, który będzie obracał tymi akcjami, sprzedawał je i zamieniał na pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-78.31" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o dopłaty, to oceniamy, że nasze środki to około 20% środków na inwestycje, które finansujemy. Jak to wygląda zależy od zakresu. Najwięcej środków jest w dotacjach, bo najczęściej dotowane są zadania, których nie mógłby finansować nikt inny. Najlepsza dźwignia finansowa jest w przypadku dopłat do kredytów komercyjnych, ale ten rachunek, z powodu długiego czasu, nie jest tak rewelacyjny, jak by to wynikało z pierwszego roku jego zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.32" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o strategię dotyczącą przedwymiarowanych oczyszczalni ścieków, to mamy priorytet wspierania finansowego kanalizacji do tych oczyszczalni. Jest to najważniejszy priorytet w działaniu Narodowego Funduszu w gospodarce wodnej. Ze zrozumiałych względów umożliwi to wykorzystanie już poniesionych nakładów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Tytułem uzupełnienia chciałbym powiedzieć o jednej sprawie, która wydaje mi się ważna. Nie chciałbym, żeby wypowiedź pana prezesa została odebrana jako zachęta do tego, żeby jak najszybciej uregulować sprawę „oddłużenia górnictwa” w stosunku do Narodowego Funduszu i wojewódzkich funduszów ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Wiem, że dla Funduszu jest to łakomy kąsek - owszem, darujemy odsetki, rozłożymy na raty spłatę należności, byleby tylko zaczęto płacić, bo są to pokaźne sumy, których w inny sposób nie wyegzekwujemy.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Kryje się jednak za tym duże niebezpieczeństwo. Jeżeli uczynimy incydentalny wyłom dla górnictwa i stworzymy w tym zakresie nierówność podmiotów, to pójdą za tym inni i będą pytać dlaczego można oddłużyć ekologiczne należności górnictwa, a innych nie można.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Myślę, że problem ten jest związany z inicjatywą poselską, z której Sejm rozpatruje ustawę o finansowej restrukturyzacji górnictwa. Ustawa ta przewiduje częściowe umorzenie, a częściowe rozłożenie na raty zadłużeń ekologicznych górnictwa, zarówno w opłatach, jak i w karach, w tym również tzw. opłat eksploatacyjnych. Widzę w tym poważne zagrożenie dla generalnej zasady, żeby nie prowadzić oddłużeń ekologicznych wybiórczo.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">W noweli ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska jest dana możliwość dla wierzyciela stosowania rozłożenia zadłużeń na raty, nawet na raty wieloletnie. Możliwość ta istnieje, ale daje ona możliwość postępowania indywidualnego, na zasadzie dwustronnej, dłużnik - wierzyciel.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Natomiast w propozycjach ustawy o restrukturyzacji górnictwa są obligatoryjne umorzenia i rozłożenia na raty zadłużeń ekologicznych. Uważam, że dokonywanie takiego wyłomu, zwłaszcza w kontekście noweli ustawy, która wejdzie w życie 1 stycznia 1998 r., stanowi niepotrzebny precedens.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełTadeuszZając">Panie ministrze, jeżeli chodzi o projekt ustawy o restrukturyzacji górnictwa, to nie ma tam mowy o umorzeniu zadłużeń z tytułu opłat eksploatacyjnych i w ogóle opłat na rzecz ochrony środowiska, tylko o ich przełożeniu do roku 2000. Od 2000 roku rozpoczną się ratalne spłaty należności przełożonych i bieżących. Uważam, że jest to lepsze niż obecna sytuacja, że praktycznie nie uiszcza się żadnych opłat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Panie pośle, jest umorzenie odsetek, a odsetki stanowią 3/4 zaległych sum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełTadeuszZając">Właśnie dlatego górnictwo jest tak zadłużone, bo narastają wciąż odsetki od odsetek. Kwota ta wciąż rośnie. Żeby Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej otrzymał jakieś środki, należy przedsięwziąć odpowiednie kroki. Ustawa o restrukturyzacji górnictwa wychodzi naprzeciw temu problemowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełTadeuszZając">Przypominam, panie ministrze, że nie otrzymałem odpowiedzi na jedno z moich pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Tak, oczywiście. Odpowiedzi w sprawie koncesji na kruszywa i inne kopaliny udzieli pan dyrektor Jezierski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełWładysławJasiński">Zanim zabierze głos pan dyrektor, wypowie się jeszcze pani poseł Zajączkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Jestem przeciwnego zdania niż pan poseł Zając.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Odroczenie opłat do 2000 r. przesuwa spłatę o 3 lata, przy czym suma nie jest rewaloryzowana. Panie pośle, ile będzie warte dzisiejsze 100 zł za 3 lata? Jeżeli będzie warte 40 zł, to będzie cud.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Odsetki, czyli zaległości, które w pewien sposób rewaloryzowały tę kwotę, są darowane. Państwo proponujecie przesunięcie spłaty od 3 do 5 lat. Po 5 latach Narodowy Fundusz otrzyma za 100 zł 1 zł.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Mogłabym na to machnąć ręką, ale najgorsze w tym jest to, że będzie to kreowało takie zachowanie, jakie jest obserwowane w budżetówce, że co roku są długi. Uważam, że długi będą coraz większe. Już po roku górnictwo będzie miało długi, które znów będziemy musieli umorzyć. Nie jest to dobry mechanizm.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Następną sprawą jest to, o czym mówił pan minister, dlaczego chemia ma płacić a górnictwo nie? Proszę mi na to odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Czy wszystkie zakłady chemiczne są w cudownej kondycji? Czy budownictwo też jest w doskonałej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#PosełMariaZajączkowska">Dlaczego lobby górnicze chce traktować tę sprawę wyjątkowo, tak jakby reszta się nie liczyła?</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#PosełMariaZajączkowska">Tak, jak mówił pan minister, należy wszystkich traktować indywidualnie, bo jedni są w dobrej kondycji i nie płacą, a inni są w złej kondycji i też nie płacą. Powstaje pytanie z jakiego powodu są w złej kondycji? Nie może być tak, że en bloc wszystkie kopalnie nie będą płaciły.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#PosełMariaZajączkowska">Gdyby do tego doszło, zrobilibyście państwo prezent tylko jednej branży. Nie mogę się na to zgodzić. Powiedzmy, że darujemy odsetki, ale powinna być przynajmniej rewaloryzacja kwoty. Wówczas uważałabym, że jest to uczciwa gra.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#PosełMariaZajączkowska">Mechanizm taki skłania do nie wywiązywania się z zobowiązań. Nie płaci się na ZUS, na fundusze ekologiczne, na fundusz gminny.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#PosełMariaZajączkowska">Jak to jest w naszym górnictwie, że nic górnictwo nie opłaca, a węgiel jest drogi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełTadeuszZając">Ad vocem. Nie przypuszczam, żebym mógł zmienić zdanie pani poseł, bo znam opinię całej Unii Wolności. Ja również, pani poseł, jestem członkiem Komisji Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa i proszę mi wierzyć, że też leży mi to na sercu. Żeby jednak to zmienić, trzeba coś robić, a nie tylko krytykować. O ile wiem, Unia Wolności nie podała żadnej alternatywy w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełTadeuszZając">My zmobilizowaliśmy się i wskazaliśmy taką alternatywę. Skoro Narodowy Fundusz ma coś z tego mieć, to należy sprawę w ten sposób rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PosełTadeuszZając">Przypominam, że projekt ten został skierowany do czterech komisji, przez które będzie rozpatrywany. Kto wie, czy w komisjach nie padnie wniosek o poprawkę i np. o waloryzację tych zadłużeń?</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PosełTadeuszZając">Prawdą jest, że w noweli tej jest tylko mowa o umorzeniu pożyczek. Nie uważam jednak, żeby to było złe. Przynajmniej Narodowy Fundusz będzie miał w przyszłości zapewnione pieniądze z górnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaHenrykJezierski">Pan poseł Zając pytał, czego dotyczy nowelizacja Prawa geologicznego i górniczego, przeprowadzona w związku z powodzią.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#DyrektorwMinisterstwieOchronyŚrodowiskaZasobówNaturalnychiLeśnictwaHenrykJezierski">Otóż, na okres 1 roku zawiesza się postępowanie koncesyjne dla surowców pospolitych, na obszarach objętych powodzią. Do tej pory wydawał decyzję koncesyjną wojewoda. Obecnie - troszkę uproszczoną będzie wydawał burmistrz. Spowoduje to, że w szybkim czasie wykonawcy prac będą mogli mieć dostęp do surowców budowlanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełTadeuszZając">Jeszcze jedna sprawa. Nie bez kozery o to zapytałem, dlatego że każdy mógłby kopać dołki nie przestrzegając przepisów o ochronie środowiska. Rozumiem, że burmistrz będzie nad tym czuwał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ta odpowiedź usatysfakcjonowała pana posła? Tak.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos panu prezesowi Kędzierskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Chciałbym przekazać doświadczenia Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w zakresie tych długów górniczych, które udzieliliśmy w formie pożyczek.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Silne spółki węglowe, które zostały utworzone, poczyniły działania ugodowe, układowe - straciliśmy na tym dużo pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli chodzi o pojedyncze kopalnie nie związane w spółki mają z nami unormowane stosunki. Ostatnia ugoda jest podpisywana w dniu dzisiejszym. Można więc, rozmawiając z każdym z podmiotów dojść do tego w jaki sposób i kiedy odzyskać pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#WiceprezesJerzyKędzierski">Jeżeli działa się siłą, poprzez tworzenie silnej organizacji, nie dziwi, że organizacja taka wymusza określone postępowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełWładysławJasiński">Myślę, że wyrażę opinie wszystkich członków naszej Komisji, mówiąc, że przyjmujemy sprawozdanie z działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej za rok 1996. Proponuję zaznaczenie zmiany kierunków wydatkowanych środków, które wychodzą naprzeciw potrzebom społecznym, a jednocześnie zaznaczenie zagrożenia dla przyszłej działalności Funduszu w postaci papierów wartościowych, które w ramach ugód bankowych i postępowań ugodowych wojewodów mogą uszczuplić i ograniczyć działalność Funduszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Sprawozdania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zawsze są kontrowersyjnie odbierane w Komisji Budżetowej. Tam bardzo nie lubią funduszów celowych i wszystkie wkłada się do jednego worka.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Myślę, że spośród wszystkich funduszów tego typu Narodowy Fundusz jest naprawdę celowy i ma uporządkowane działanie.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Jeżeli państwo do tej pory nie dostarczyliście nam wszystkich swoich broszur o zasadach finansowania, ubiegania się o fundusze, o sposobie ustalania priorytetów i jeżeli macie państwo tyle egzemplarzy, to bardzo proszę, żebyście dostarczyli je każdemu z członków Komisji Budżetowej, zanim rozpoczną debatę. Niech wiedzą o czym debatują, niech nie wpychają was do jednego worka z innymi funduszami, o których źle się mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełWładysławJasiński">Skoro jest zgoda na przyjęcie sprawozdania z działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, to proponuję rozpatrzenie sprawozdania z działalności Departamentu Ochrony Środowiska i Budownictwa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełWładysławJasiński">Proszę pana dyrektora Głowackiego o wprowadzenie nas do materiału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałem państwu przypomnieć, że zgodnie z ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli, NIK przedstawia sprawozdanie z działalności całej Izby, a nie poszczególnych departamentów i delegatur.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Sprawozdanie, które przedłożono, reprezentuje ujęcie problemowe, a nie ujęcie organizacyjne. Dlatego też, w tematyce związanej z ochroną środowiska są prezentowane ciekawsze wyniki kontroli, a także same kontrole prowadzone przez delegatury, o których wiedza nie docierała do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie będę powtarzał zawartych w sprawozdaniu sformułowań i tematów. Skupię się wyłącznie na działalności departamentu w części organizacyjnej, a także w części kontrolnej.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W informacji, którą przekażę, chciałbym podsumować rok 1996 oraz pierwsze półrocze 1997 r., dlatego że kończy to naszą współpracę z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w tej kadencji Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W okresie tym realizowaliśmy 19 tematów, w tym 10 kontroli doraźnych. 16 tematów dotyczyło szeroko pojętej problematyki ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jakie tematy były realizowane w tym okresie w związku z ochroną środowiska?</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W tej chwili kończymy realizację przez gminy zadań w zakresie ochrony środowiska. Również w realizacji jest kontrola efektywności gospodarki leśnej.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Oprócz tego realizowaliśmy 5 doraźnych kontroli, z których najbardziej istotna dotyczyła realizacji odsiarczania spalin w elektrowni Skawina w Skawinie k/Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W ramach kontroli doraźnych, kontroli podlegał również Tatrzański Park Narodowy. Wnioski sformułowane w wyniku tej kontroli dotyczyły również działalności gospodarstwa pomocniczego, a zmierzały do tego o czym mówiliśmy na dzisiejszym posiedzeniu, a więc: uporządkowania kwestii kadrowej i działalności zgodnie z planem na dany rok, a nie samowolnie i z dnia na dzień.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Kontrolowaliśmy również gospodarkę leśną w nadleśnictwie Sulechów i zrealizowaliśmy skargową kontrolę o niegospodarności w zarządzaniu powierzonymi zasobami, w tym głównie środkami finansowymi, w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Braliśmy również udział w trzech innych kontrolach, gdzie nie byliśmy już koordynatorem, a głównym uczestnikiem kontroli. Problematyka tych kontroli dotyczyła jednostek ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Podkreślam, że na 29 kontroli, które przeprowadził departament w tym okresie, 16 kontroli dotyczyło tematyki ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Na drugie półrocze br. przewidujemy jeszcze kontrolę realizacji zadań wynikających z umów międzynarodowych na wodach granicznych. Kontrola ta jest już w połowie zaawansowana. Kontrolujemy również realizację ustawy Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Również w drugim półroczu br. w miesiącach sierpień - wrzesień, będziemy mieć dwie kolejne informacje o realizacji przez gminy zadań w zakresie ochrony środowiska oraz o efektywności prowadzenia gospodarki leśnej przez państwowe gospodarstwo leśne Lasy Państwowe.</u>
          <u xml:id="u-94.14" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Z doraźnych kontroli chciałbym wymienić dwie. Jedna z nich dotyczy niskiej emisji na obszarze Krakowa. Jest to kontrola realizacji środków pomocowych, zapoczątkowanych darowiznami rządu amerykańskiego na te cele. W ramach tych darowizn rozpoczęto realizację instalacji odsiarczania spalin w Skawinie. Wiadomo jak to się skończyło. Chcemy sprawdzić, czy w podobny sposób niewłaściwie nie wykorzystano środków na niską emisję w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-94.15" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Druga kontrola jest tematem prasowym. Jest to kontrola realizacji osiedli EKO-Sękocin w Sękocinie pod Warszawą.</u>
          <u xml:id="u-94.16" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Wyniki obu kontroli będą znane na przestrzeni kilku tygodni.</u>
          <u xml:id="u-94.17" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W porównaniu z prasą jesteśmy w niezręcznej sytuacji, gdyż mamy daleko idący proces odwoławczy, a prasa orzeka i wyrokuje natychmiast...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">... i bez konsekwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie wypada mi tego dodawać, ale - rzeczywiście - u nas dopiero po wyczerpaniu pełnego procesu odwoławczego można publikować wyniki kontroli w postaci informacji.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chcę zapewnić, że o wynikach kontroli realizacji osiedla EKO-Sękocin, jako pierwsza dowie się Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Podkreślam jednak, że proces odwoławczy jest długi, gdyż jest dwukrotny cykl odwołań i zastrzeżeń do protokołu, a następnie dwu lub nawet trzykrotny do wystąpienia pokontrolnego. Jest to taka procedura jak w prawie karnym - strony mogą się wypowiedzieć do końca.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Uważamy, że jest to słuszne, pomimo iż przedłuża nieco okres kontroli, ale pozwala wyjść „z twarzą” nie zawsze słusznie oskarżonemu przez prasę, a także kontrolerom, którzy mają do końca sprawdzony materiał dowodowy.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W okresie, o którym mówiłem przekazaliśmy do Sejmu i Senatu 10 informacji zbiorczych, w tym 5 z zakresu ochrony środowiska. Jakie to były informacje?</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Informacje dotyczące kontroli ochrony lasów przed szkodliwymi grzybami i owadami; egzekwowania przez PIOŚ decyzji wydanych w wyniku przeprowadzenia kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska; realizacji przez administrację rządową zadań wynikających z ustawy o lasach, w odniesieniu do lasów nie stanowiących własności skarbu państwa; realizacji przez organa administracji rządowej, samorządowej zadań związanych z ochroną wód podziemnych oraz realizacji instalacji odsiarczania spalin w elektrowni Skawina.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Dwie najbliższe informacje dotrą do Sejmu w III kwartale br.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Departament skierował 25 wystąpień do ministrów i kierowników urzędów centralnych z 85 wnioskami, w tym do ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa 12 wystąpień z 40 wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Zgodnie z nadesłanymi odpowiedziami połowę wniosków zrealizowano, 25% wniosków jest w realizacji, pozostałe 25% oczekuje na realizację w II półroczu br.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jaka była struktura tych wniosków? Muszę powiedzieć, że na przestrzeni dwóch lat zmienił się charakter tych wniosków - nie mają znaczenia incydentalnego. Wnioski zostały ukierunkowane na zamykanie, uszczelnianie obecnego systemu legislacyjno-finansowego. Z tego wiele wniosków zostało skonsumowanych przy kolejnych nowelizacjach ustaw. Oczywiście nie wszystkie. Nie łudzimy się, że mamy patent na prawidłowość rozwiązań, ale w wysokim procencie wnioski te zostały skonsumowane w ramach nowelizacji ustaw, bądź w ramach podejmowanych nowych inicjatyw ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-96.10" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o skargi, to struktura skarg jest mniej więcej taka, że około 80% są to skargi podpisane. Jeżeli chodzi o skargi zbiorowe - instytucji, organizacji - około 7%. Skargi uzyskane za pośrednictwem posłów - zaledwie 7%. Skargi anonimowe - 7%.</u>
          <u xml:id="u-96.11" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chcę powiedzieć, że cieszy nas ten niski wskaźnik skarg otrzymywanych za pośrednictwem posłów, bo świadczy to o tym, że istnieje codzienny kontakt i nie wszystko musi do nas trafiać oficjalną drogą, za pośrednictwem dokumentów w formie skarg.</u>
          <u xml:id="u-96.12" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Mieliśmy tego przykład. Wiem, że pani poseł Zajączkowska nie była do końca usatysfakcjonowana, ale nasi ludzie naprawdę napracowali się, żeby przedłożyć pani poseł informację dotyczącą słuszności i prawidłowości wydatkowania środków na edukację ekologiczną. Zbieraliśmy dane nie tylko w Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, ale także w Ministerstwie Edukacji Narodowej, w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i niektórych wojewódzkich funduszach.</u>
          <u xml:id="u-96.13" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Była to w ubiegłym roku chyba jedyna kompleksowa informacja w tym względzie w skali kraju.</u>
          <u xml:id="u-96.14" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałbym jeszcze poinformować, że w toku planowych kontroli w 1996 r. i w 1997 r., problemy zgłaszane przez skarżących się były ponownie sprawdzane przez kontrolerów. Przy każdej planowej kontroli, jeżeli zazębia się ona z jakąkolwiek skargą, ponownie do tego wracamy. Boimy się, że incydentalnie załatwiając sprawę nie dotyka się faktycznie problemów.</u>
          <u xml:id="u-96.15" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Chciałbym jeszcze wspomnieć o codziennej współpracy departamentu z Komisją. Dwóch zastępców dyrektora - pan Drzewicki oraz pan Jezierski - na stałe współpracują z Komisją, biorą udział we wszystkich posiedzeniach wyjazdowych, we wszystkich posiedzeniach podkomisji i Komisji. Staramy się, żeby to był czynny udział.</u>
          <u xml:id="u-96.16" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Z ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli wynika, że nie możemy wypowiadać się w każdej sprawie. Możemy wypowiadać się tylko w tych sprawach, które były przedmiotem kontroli. Dlatego też czasem musimy cierpliwie milczeć i czekać, aż będzie omawiany temat, który był przedmiotem kontroli.</u>
          <u xml:id="u-96.17" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Życie uczy, że cierpliwi mają rację, bo nasza kontrola z roku 1993, której wyniki były opublikowane w 1994 r. dotycząca kwestii powodziowych, niestety sprawdziła się i obecnie jest szeroko publikowana i wykorzystywana.</u>
          <u xml:id="u-96.18" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">W pozostałych sprawach staramy się również sukcesywnie i cierpliwie powracać do tych wniosków, które jeszcze nie zostały wykorzystane przez parlament lub rząd tak, aby coraz bardziej sprawdzał się program napraw, czy nasz plan domykania prawa i systemu finansowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełWładysławJasiński">Zapytuję czy są pytania do przedstawionej informacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełTadeuszZając">Mam pytanie do przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli dotyczące kontroli jako takiej.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełTadeuszZając">Niedawno, w Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu rozpatrywaliśmy budżet i działalność Urzędu Antymonopolowego. Najwyższa Izba Kontroli poinformowała, że najpierw dowiedziała się o tym prasa i wyciągnęła z tego wnioski.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PosełTadeuszZając">Na dzisiejszym posiedzeniu dowiadujemy się także, że najpierw prasa wyciąga wnioski i orzeka wyrok, a dopiero później Najwyższa Izba Kontroli zakończy swoje postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PosełTadeuszZając">Wydaje mi się, że do zakończenia kontroli, sprawy powinny być przynajmniej poufne, skoro posłowie nic o nich nie wiedzą, a wie prasa.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#PosełTadeuszZając">Jak to się dzieje, że przecieki w wielu sprawach dostają się do prasy, która feruje wyroki często niesłuszne i krzywdzące, powołując się na informacje z Najwyższej Izby Kontroli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Dobrze, że pan poseł poruszył tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Od kilku tygodni prasa wkłada przedstawicielom NIK w usta słowa, których nigdy nie wypowiedzieli. Żaden przedstawiciel NIK nie udzielał żadnego wywiadu i nie okazywał żadnych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Nie braliśmy również udziału w spotkaniu u pana premiera, o czym donosiła prasa, gdzie anonimowy przedstawiciel NIK miał rzekomo wypowiadać się w sprawie słynnego osiedla w Sękocinie.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Prasa uwiarygodnia się, powołując się na anonimowych informatorów NIK.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">To co donosi prasa pochodzi z dwóch źródeł: z oglądu, co jest unaoczniane zdjęciami, a także z rozmów z budowlanymi, przedstawicielami gminy, z ministrem Żelichowskim. Z tych skąpych informacji splata „pajęczą nić”.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Przedstawiciele prasy próbowali uzyskać wywiady. Byli m.in. u mnie i dowiedzieli się, że prasa uzyska informacje w momencie opracowania wyników kontroli, gdy zostanie zwołana konferencja prasowa.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Jeżeli chodzi o przecieki informacji, to zdarzyły się one w Najwyższej Izbie Kontroli dwu lub trzykrotnie. NIK, jak większość instytucji, jest skomputeryzowana i może się zdarzyć, że ktoś sięgnie do zbioru danych. To zdarzało się, ale nie jest już możliwe, bowiem poczyniono stosowne blokady. Najwyższa Izba Kontroli jest szczelna.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#DyrektorAndrzejGłowacki">Prasa gołosłownie powołuje się na jakiekolwiek ustalenia kontroli NIK przed jej zakończeniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełWładysławJasiński">Uważam, że Komisja będzie rekomendować przyjęcie sprawozdania z działalności NIK w 1996 r. Zilustrujemy to jeszcze podstawowymi punktami ilościowymi i jakościowymi, tym bardziej że w części tej znajduje się dodatkowe uzasadnienie dla innego ekonomicznego, płacowego umiejscowienia Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Jest tam również argumentacja dotycząca gospodarki leśnej w lasach niepaństwowych, o czym mówili m.in. przedstawiciele delegatur NIK.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PosełWładysławJasiński">Jeśli nie ma więcej pytań przechodzimy do realizacji następnego punktu, czyli rozpatrzenia odpowiedzi na dezyderat nr 17.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PosełWładysławJasiński">Oddaję głos pani poseł Zajączkowskiej, która w naszej Komisji kieruje zespołem do spraw edukacji ekologicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełMariaZajączkowska">W odpowiedzi na dezyderat Komisji nr 17, poświęcony edukacji ekologicznej, pan minister ochrony środowiska prosi o przesunięcie terminu opracowania Narodowego Programu Edukacji Ekologicznej na koniec sierpnia 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam, że w tej sytuacji powinniśmy się na to zgodzić. Byłoby to przesunięcie tylko o 2 tygodnie. Myślę, że i tak program ten będzie rozpatrywany przez Komisję w następnej kadencji. Chodzi o to, żebyśmy naszym następcom przekazali materiał, nad którym będą mogli od razu pracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Jestem dyrektorem generalnym i z racji zadań przypisanych mi ustawą odpowiadam za sprawne wykonywanie zadań ustalonych przez ministra, sekretarza i podsekretarzy stanu.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Pismo to zostało napisane jeszcze zanim dokuczyła nam powódź. Półtora miesiąca mamy zajęte przez zadania nagłe i ważne, których nie da się odłożyć. Gdyby Komisja zechciała przychylić się do prośby ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa i przesunęła ten termin do końca września, to przyznam się, że byłoby mi lżej pracować.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Podczas rozmów z panią poseł i panami posłami sugerowałem datę 15 października br., ale zdaję sobie sprawę, że chcielibyście państwo pozostawić to jako „wiano” nowej Komisji. Myślę, że nie będzie dla państwa znaczną różnicą, jeżeli wpłynie to 15 października, zamiast 15 września, natomiast dla nas różnica ta byłaby znacząca. Na pewno materiał, który przygotowalibyśmy na 15 października br. byłby lepszy niż ten, który przygotujemy na koniec sierpnia lub 15 września br.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#DyrektorGeneralnyAdamMierzwiński">Proszę o rozważenie tej sugestii - będę wdzięczny. Jest tak dużo zadań bieżących, tak dużo ośrodków decyzyjnych potrzebuje informacji, że zadań tych jest zbyt dużo i gonimy w piętkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełTadeuszZając">Zgodziłbym się z sugestiami strony rządowej. Rzeczywiście, jest dużo kłopotów związanych z powodzią i trudno wymagać od ministerstwa szczegółowego opracowania programu. Prosiłbym jednak o sprecyzowanie terminu. Proponowałbym termin na pierwsze posiedzenie nowej Komisji w nowo powołanym Sejmie. 15 października nie będzie tego do kogo skierować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Jestem skłonna zrozumieć resort, dlatego nie upierałam się przy terminie 15 sierpnia br., który był deklarowany w dezyderacie.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełMariaZajączkowska">Uważam jednak, że nadeszła pora zamknięcia sprawy. Przypominam, że upominanie się o ten program trwa cztery lata, a wiem, że moi poprzednicy również upominali się o ten program. Ja już od sześciu lat upominam się o ten program.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym, żeby kadencja ta zakończyła się przedłożeniem tego programu Sejmowi.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełMariaZajączkowska">Zwracam się do pana posła Zająca. Jeżeli miałaby przejść pańska propozycja, to prace nad tym programem rozpoczęłyby się dopiero w grudniu.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Chciałabym, żeby sięgnął pan do materiałów Komisji i do swojej pamięci, ile to już razy pisaliśmy, że ma być program.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Panie ministrze, uważam że 15 września jest dobrym terminem do przedłożenia przez pana programu, a pani sekretarz wraz z panem przewodniczącym Komisji przygotują informację o przekazaniu programu następnej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełWładysławJasiński">Ponieważ musimy napisać sprawozdanie z naszej działalności, w sprawozdaniu możemy umieścić deklarację, że w określonym terminie minister złoży program edukacji ekologicznej. Pozostawimy to następnej Komisji, co będzie oznaczało, że nie będzie to program. Zobowiązanie, które będzie pierwszym materiałem dla nowej Komisji stanie się materią, która będzie podlegała rozliczeniu.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełWładysławJasiński">Uważam, że pozostaje tylko kwestia wyboru terminu. Nie podzielałbym opinii pana posła Zająca, bo rozciąga to sprawę w czasie. Według mnie koniec września lub 15 października są terminami do przyjęcia. Gdyby udało się znaleźć konsens co do jednej z tych dat, byłbym wdzięczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Obstaję przy terminie 15 września, gdyż nie jest to pierwsze podejście do tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PodsekretarzstanuAndrzejWalewski">Przyjmujemy ten termin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełWładysławJasiński">Informuję, że 15 września br. jest terminem złożenia programu edukacji ekologicznej. Taką datę wstawimy do sprawozdania z działalności Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Obiecałam, że będę posłem sprawozdawcą, ale niestety 14 września nie będę mogła być obecna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełWładysławJasiński">Czy w związku z tym pan poseł Zając zechciałby reprezentować naszą Komisję w Komisji Budżetowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełTadeuszZając">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełWładysławJasiński">Rozumiem, że posłem sprawozdawcą wybraliśmy pana posła Zająca.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełWładysławJasiński">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawach różnych? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PosełWładysławJasiński">W związku z wyczerpaniem porządku obrad zamykam dzisiejsze posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>