text_structure.xml
40.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełStanisławJanas">Witam państwa na dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Poświęcimy je istotnej sprawie, a mianowicie projektowi ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Projekt został zgłoszony pod obrady Sejmu i obecnie pracują nad nim trzy połączone Komisje.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełStanisławJanas">Nasza Komisja zajmowała się wszystkimi projektami ustaw w ramach Paktu o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształcania. Wymieniony projekt ustawy został wyłączony z prac naszej Komisji. Mieliśmy za zadanie opiniować i konsultować treści tego projektu, nie zaś opracowywać go.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PosełStanisławJanas">Projekt ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nie jest przez nas opracowywany, ale wchodzi on w skład Paktu o przedsiębiorstwie państwowym.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PosełStanisławJanas">Uważałem więc, że powinniśmy chociaż zastanowić się, na ile ten projekt odbiega od projektu przyjętego przez rząd i związki zawodowe w ramach Paktu. Jeżeli jest to znaczna rozbieżność, powinniśmy - jako Komisja - przedstawić swoje zastrzeżenia.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PosełStanisławJanas">Związek Zawodowy „Solidarność” niejednokrotnie stwierdzał, że rząd i parlament przyjmują projekt ustawy niezgodny z Paktem o przedsiębiorstwie państwowym. Zgłaszał on swoje protesty.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PosełStanisławJanas">Jako przewodniczący tej Komisji zwróciłem się do Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu z prośbą o przygotowanie ekspertyzy przedstawiającej rozbieżności między projektem ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych a Paktem o przedsiębiorstwie państwowym w trakcie przekształceń.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PosełStanisławJanas">Otrzymali państwo taką ekspertyzę opatrzoną datą 21 marca 1996 roku. Nie będę jej szczegółowo omawiać. Jednak pozwolę sobie wymienić główne tezy ekspertyzy.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PosełStanisławJanas">W projekcie ustawy brakuje postanowień dotyczących uprawnień pracowników do wyboru ścieżki prywatyzacji w okresie sześciu miesięcy od wejścia w życie ustawy. Takie zapisy znalazły się we wszystkich porozumieniach w ramach Paktu o przedsiębiorstwie państwowym.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PosełStanisławJanas">W Pakcie znalazły się zapisy dotyczące udziału pracowników w radach nadzorczych i zarządach prywatyzowanych przedsiębiorstw. W projekcie ustawy ta kwestia zapisana jest lepiej. Nie można więc mieć tutaj uwag.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PosełStanisławJanas">Korzystniejszy w projekcie jest także zakres preferencji pracowniczych przy nabywaniu akcji. Pracownicy mają prawo nabycia bezpłatnie do 15% akcji, co oznacza, iż jest to wielkość o 5% wyższa niż w Pakcie o przedsiębiorstwie państwowym.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PosełStanisławJanas">W projekcie przewiduje się przekazanie na fundusz socjalny przez nabywcę przedsiębiorstwa kwot analogicznych do preferencji pracowniczych przy sprzedaży akcji. Takich zapisów nie było w Pakcie i jest to korzystne rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PosełStanisławJanas">Dobrym rozwiązaniem jest też możliwość ratalnej sprzedaży przedsiębiorstw, czego nie było w Pakcie, a jest korzystne dla pracowników.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PosełStanisławJanas">Związek OPZZ zgłosił propozycję przyznania prawa do preferencyjnego nabywania akcji dla pracowników przedsiębiorstw wnoszonych do spółki. Również uważam, że jest to korzystna propozycja.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PosełStanisławJanas">Następną ścieżką prywatyzacji bezpośredniej jest oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania. Spółka pracownicza powinna tu mieć spłacony kapitał równy 20% funduszy przedsiębiorstwa. Zapis jest korzystny dla przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PosełStanisławJanas">Istnieje możliwość przeniesienia własności przedsiębiorstwa oddanego do odpłatnego korzystania już po wpłaceniu 1/3 należności. Znalazło się to w Pakcie i jest także w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PosełStanisławJanas">Natomiast byli pracownicy przedsiębiorstw nie mają prawa do nabywania akcji na zasadach preferencyjnych. Jest to znaczna rozbieżność między Paktem a projektem ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PosełStanisławJanas">Rzecznik Praw Obywatelskich zgłasza skargę w sprawie pozbawienia prawa do preferencyjnego nabycia akcji przez byłych pracowników przedsiębiorstwa, m.in. emerytów.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PosełStanisławJanas">Ma on również zastrzeżenia z powodu braku w projekcie regulacji prawnych w zakresie podziału akcji między pracowników. W niektórych przedsiębiorstwach istnieją rażące dysproporcje w podziale akcji.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#PosełStanisławJanas">Należy także stworzyć mechanizmy ograniczające możliwość nadmiernego bogacenia się niektórych obywateli poprzez preferencyjne rozdawnictwo akcji.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#PosełStanisławJanas">Takie trzy podstawowe zastrzeżenie zgłosił Rzecznik w piśmie skierowanym do Sejmu.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#PosełStanisławJanas">Osobiście podkreśliłbym dwie znaczące rozbieżności między Paktem a projektem ustawy - brak uprawnień pracowników do wyboru ścieżki prywatyzacyjnej w okresie 6 miesięcy od wejścia w życie ustawy oraz pozbawienie prawa do preferencyjnego nabywania akcji byłych pracowników przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#PosełStanisławJanas">Pozostałe kwestie zostały ujęte w projekcie z korzyścią dla pracowników lub identycznie jak w Pakcie.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#PosełStanisławJanas">Proszę teraz o zgłaszanie uwag przez członków Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitMajewski">Czy opinię Biura Studiów i Ekspertyz KS potraktujemy jako projekt opinii Komisji w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławJanas">Tak, oczywiście jeśli panowie wyrażą na to zgodę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełWitMajewski">Sądzę więc, że można opuścić cały akapit rozpoczynający się od słów „Po pierwsze”. Nie wiąże się to z głównym tematem opinii.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełWitMajewski">Nasza Komisja została powołana przez parlament z myślą o kontroli przez taką Komisję realizacji Paktu o przedsiębiorstwie państwowym. Rozumiem, iż Sejm uznał Pakt za ważny dokument i godny poparcia.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełWitMajewski">Do naszych obowiązków należy spojrzenie na projekt ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych z punktu widzenia Paktu. Nasza opinia powinna być wyłącznie temu poświęcona, a więc wstępne dywagacje w ekspertyzie nie są potrzebne.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PosełWitMajewski">Proponuję więc skreślić wymieniony przeze mnie akapit.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PosełWitMajewski">Uważam, że należy krytycznie spojrzeć na art. 14 projektu, który dotyczy rad nadzorczych po zbyciu przez Skarb Państwa ponad połowy akcji spółki. Jest tam pewna niekonsekwencja. Mówi się bowiem o prawie wyboru dwóch członków w radzie liczącej do 10 członków i czterech członków, gdy rada liczy 11 członków. Nie ma więc zasady utrzymania 2/5 składu.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PosełWitMajewski">W takiej sytuacji przy zmianie składu rady nadzorczej z 10 na 11 członków znajdzie się w niej o dwóch przedstawicieli pracowników więcej. Przy innym modelu mogłoby być 3 członków pracowników przy 10-osobowym składzie.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PosełWitMajewski">Proponowałbym raczej, aby 2 przedstawicieli pracowników zachować w radzie liczącej do 7 członków, natomiast przy składzie między 7 a 10 członków powinno być 3 członków, a powyżej 10 członków - czterech.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Podzielam generalnie opinię pana posła Majewskiego, ale uważam, że Pakt nie ma obowiązującej mocy. Jest to pewnego rodzaju umowa związana z szerszym procesem prywatyzacji. W projekcie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nie jest ona do końca realizowana. Kiedyś ścieżka była dowolna, dziś przesądza się ją z góry.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Sądzę, że nasza Komisja powinna rozpatrywać ten projekt równolegle z trzema połączonymi Komisjami. Wczoraj odbyło się kolejne posiedzenie trzech Komisji i niektóre zmiany zostały już uwzględnione. Został więc zmieniony udział pracowników w radzie nadzorczej. Wolą Komisji został on określony jako 1/3 składu rady. Takie rozwiązanie możemy podtrzymać lub zaproponować inne.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Kolejna sprawa wymagająca rozpatrzenia to art. 16 i 17 projektu. W art. 16 mówi się o udziale pracowników w systemie zarządu spółki, zaś art. 17 wprowadza kontrakt menadżerski i istnieje możliwość jednoosobowego zarządu.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełJacekKasprzyk">Rodzi się pytanie w związku z art. 17. Czy nie będzie on nagminnie wykorzystywany do eliminowania udziału pracowników z zarządów? Jest to niby trochę utrudnione przez zgromadzenie wspólników, ale może to być równie dobrze jednoosobowe zgromadzenie.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PosełJacekKasprzyk">Wczoraj poruszono także kwestię udziału preferowanych akcji pracowniczych. Dotychczasowe zapisy mówią o wielkości do 15% akcji na rzecz pracowników, rolników i rybaków. Tymczasem wczoraj Komisje przyjęły rozwiązanie mówiące o 15% akcji, bez obwarowań iloczynowych.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PosełJacekKasprzyk">Chcę zapytać, czy owe 15% będzie obowiązywać również w odniesieniu do banków?</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PosełJacekKasprzyk">Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślał, że w myśl tej ustawy nie można dopuścić do nadmiernego bogacenia się pewnych grup. Trzeba więc przyjrzeć się kapitałowi, który dany podmiot będzie posiadać. Może się okazać, że powtórzy się sytuacja Banku Śląskiego, gdzie grupa pracowników uzyskała znaczne korzyści.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PosełJacekKasprzyk">Jeżeli pozostałe banki zostaną przekształcone w myśl tej ustawy, to może się okazać, iż w rękach małej grupy znajdzie się znaczny majątek.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#PosełJacekKasprzyk">Jestem zwolennikiem 15% akcji pracowniczych w środowiskach przemysłowych, ale należy się zastanowić nad sytuacją niektórych przedsiębiorstw i banków.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyOsiatyński">Nie uczestniczę w posiedzeniach połączonych Komisji, a chciałbym dobrze zrozumieć kwestię tych 15% akcji. Istotą mechanizmów iloczynowych było wyrównanie warunków pracowników huty i mleczarni. Taka wielkość w obu przypadkach jest zupełnie różna. Mowa jest tu o innych wartościach majątku w rękach pracowników.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyOsiatyński">Czym motywuje się usunięcie z projektu mechanizmów iloczynowych? Dlaczego proponuje się takie zróżnicowanie sytuacji ludzi, którzy przeszli np. z przedsiębiorstwa transportowego do PKP?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Trzeba rozróżnić dwie sytuacje. Po pierwsze, gdy mówimy o części umowy społecznej zawartej przez związki zawodowe z zamiarem spokoju społecznego. Załoga miała tu otrzymać część akcji.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Okazuje się, że nie zawsze musi to być 15%. Budziło to kontrowersje wśród pracowników.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Rozumiem intencje projektodawców chcących rozwiązać tę kwestię. Sądzę, że nie dokończono opracowywania tej sprawy, gdyż poseł Zbrzyzny wniósł poprawkę regulującą rozdział akcji wśród pracowników. Problem dotyczy nie tylko obecnych pracowników, ale też ludzi, którzy miesiąc wcześniej odeszli z zakładu, a przepracowali 30 lat.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PosełJacekKasprzyk">Zapisy mówią, iż przy podziale akcji ma być stosowane kryterium stażu pracy. Poprawka posła Zbrzyznego została odrzucona na wczorajszym posiedzeniu połączonych Komisji. Może się więc okazać, że pani sprzątająca biura w kopalni może uzyskać więcej akcji niż górnik ze względu na staż pracy.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PosełJacekKasprzyk">Powinniśmy zwrócić większą uwagę na sprawiedliwy podział akcji, a nie tylko kierować się zasadą 15% akcji. Możemy znaleźć się w pułapce. 15% zastosujemy wobec środowisk przemysłowych i osobiście uważam, że jest to właściwe rozwiązanie, ale nagle może pojawić się syndrom Banku Śląskiego i nie jest to dobre.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#PosełJacekKasprzyk">Przyjęty zapis może więc doprowadzić do wzbogacenia się pewnej grupy ludzi, a to wzbudzi na pewno kontrowersje.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Niektórzy mówią, że właśnie ja byłem sprawcą wczorajszego zamieszania na posiedzeniu trzech połączonych Komisji. Spróbuję przedstawić państwu moje poglądy i mam nadzieję, że chociaż część członków naszej Komisji przekonam do nich.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Najpierw chciałbym jednak, abyśmy uporządkowali dyskusję. Sprawozdanie do drugiego czytania przygotują trzy połączone Komisje. Nie zrobimy tego my. Do dnia wczorajszego Komisje przyjęły projekty 38 artykułów. Nie jesteśmy w stanie już zmienić czegokolwiek do art. 38.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Przy wielu artykułach zgłoszono wnioski mniejszości i będą one rozstrzygane na sali plenarnej. Należy więc przywiązać wagę do treści tych wniosków. Być może podczas głosowań będziemy mieli szansę poprawienia niektórych błędów.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Sądzę, że powinniśmy się jeszcze raz spotkać po zakończeniu procedowania przez trzy połączone Komisje. Wówczas moglibyśmy przygotować nasze wystąpienie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Wracając do art. 36. Przyjęto inne rozwiązanie w ust. 1, a więc nie ma tam już zapisu mówiącego o wielkości do 15% akcji prywatyzowanego przedsiębiorstwa z zachowaniem określonego iloczynu. Przypomnę, że jest to 18 średnich miesięcznych płac z ostatnich 6 miesięcy przed okresem udostępnienia akcji, bądź 24 miesięczne płace, jeżeli firma wywiązywała się ze zobowiązań w stosunku do budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Wielkość tej ulgi odnosi się do kapitału akcyjnego po cenach nominalnych, a nie rynkowych. Jest to najistotniejszy fakt.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Dzisiaj odnośnikiem ulgi jest wartość rynkowa firmy. Jest to znacząco różne od wartości nominalnej. Moim zdaniem ponad 90%, a może nawet 100% przedsiębiorstw wyda dokładnie 15% akcji uprawnionym pracownikom.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Spróbuję państwu przedstawić te fakty na podstawie mojej firmy, tzn. Polskiej Miedzi SA. Myślę, iż - biorąc pod uwagę ogromny kapitał tej firmy - jesteście państwo przekonani, że nie ma możliwości wzięcia przez pracowników 15% akcji. Przy mechanizmie zapisanym w tej ustawie będzie to więcej niż 15%.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Uprawnionych jest w Polskiej Miedzi 40 tysięcy ludzi. Załóżmy, że średnia płaca wyniesie ok.800 PLN. Mnożąc to razy 24 otrzymujemy wielkość ok.20.000 PLN na jednego pracownika. Uprawnionych jest 40 tys. osób, a więc otrzymujemy sumę ok.800 mln PLN. Ta kwota nie może stanowić więcej niż 15%, a kapitał akcyjny Polskiej Miedzi SA wynosi 530 mln PLN. Suma stanowi więc ponad 100% kapitału akcyjnego.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Widać z tego, iż zapisy te nie są do zrealizowania. Nie zadziałają one hamująco w żadnej prywatyzacji przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Nie posiadam odpowiedniej wiedzy na temat banków. Powinniśmy usłyszeć od rządu, jak wyglądają kapitały akcyjne polskich banków przewidzianych do prywatyzacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełJerzyOsiatyński">Mówi pan o dużej firmie, a zapisy dotyczą również małych firm, których wartość majątku jest wręcz śmieszna. Pracownicy takiej firmy dostaną też 15% akcji. Elektryk w pańskiej firmie dostanie np. 200 PLN, a elektryk w malutkiej firmie dostanie ok. 2 gr. PLN.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Bez względu na kształt art. 36 mechanizm zadziała jednakowo. Wysokość ulgi jest tak duża, że prawie zawsze przekroczy 15% kapitału akcyjnego.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Nie ma więc potrzeby wstawiania do art. 36 iloczynów, które właściwie niczego nie regulują.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełWitMajewski">Jeżeli tak jest, to nie przeszkadzają one również w zapisie art. 36.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Istnieje jednak obawa, że stworzymy prawo, które będzie fikcją. Jeśli nie chcemy do tego dopuścić, musimy stworzyć mechanizmy, które będą „żyć”.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełWitMajewski">Dlaczego mówi pan o księgowej, a nie o rzeczywistej wartości tych akcji?</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PosełWitMajewski">Można powiedzieć, że wartość księgowa Polskiej Miedzi wynosi 530 mln PLN, a rzeczywista być może 1 mld PLN.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Wartość 15% akcji odnosi się do kapitału akcyjnego, a nie do wartości rynkowej. Ta ostatnia będzie ustalona po wycenie i uruchomieniu emisji akcji.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Jestem autorem przedłożonej państwu ekspertyzy. Była ona przygotowywana w pośpiechu i dlatego przepraszam za ewentualne niedociągnięcia.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Zgadzam się z panem posłem Majewskim, iż cały wstęp jest właściwie zbędny. Jak dowodzi dzisiejsza dyskusja są to zagadnienia kluczowe. Chodzi bowiem o proces o wielkiej wadze społecznej, który budzi duże emocje. W moim odczuciu nie można do tego podchodzić tylko z punktu widzenia czysto technicznego. Nie można tylko wymienić, w których punktach projekt jest zgodny, a w których nie jest zgodny z Paktem. Taka była moja intencja podczas zamieszczania w tekście takiego wstępu.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Chciałbym odnieść się do kwestii wielkości preferencyjnej sprzedaży akcji. Jedna kwestia to podział akcji wewnątrz zakładu. Druga jest równie istotna i dotyczy zróżnicowania preferencji pomiędzy poszczególnymi przedsiębiorstwami. W moim przekonaniu nie można zastosować prostego podziału na przemysł i sektor finansowy. Przemysł też jest bardzo różny, posiada różną kapitałochłonność i zyskowność.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Czy ograniczenie kwotowe jest nieistotne i niczego nie zmienia? W moim przekonaniu ma ono bardzo istotne znaczenie. Wartość ulgi nie musi być liczona od wartości księgowej kapitału akcyjnego. W praktyce, gdy spółka była sprzedawana na drodze ścieżki kapitałowej, to preferencje były liczone od ceny zapłaconej przez nabywcę strategicznego akcji. Dlatego cena mogła być znacznie wyższa od nominalnej.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Jako pracownik Ministerstwa Przekształceń Własnościowych przeprowadzałem trzy duże transakcje prywatyzacyjne i we wszystkich przypadkach działało ograniczenie kwotowe.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Należy zastanowić się, czy bierzemy pod uwagę ograniczenie kwotowe liczone do ceny w transakcji pierwotnej, czy wtórnej.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">W swojej opinii zwracałem uwagę, iż istniały projekty, aby odnosić się do ceny na rynku wtórnym. Takie rozwiązanie wydaje się być zasadne, ponieważ dopiero po pewnym czasie widać, jaka jest realna wartość przekazywanego majątku.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Banki będą na razie objęte zasadami ogólnymi, co wydaje się być niewłaściwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełStanisławJanas">Rzecznik Praw Obywatelskich protestuje ze względu na fakt, iż pracownicy niektórych przedsiębiorstw znacznie się wzbogacą. Przeciwko temu wzbogaceniu wpisaliśmy ograniczenie do 15%, ale nie więcej niż odpowiednia krotność średniego wynagrodzenia. Sądziliśmy, że będzie to skuteczne ograniczenie.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełStanisławJanas">Poseł Zbrzyzny sugeruje, że tak nie jest. W bankach i niektórych kopalniach wielkość ta może być przekroczona.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PosełJerzyOsiatyński">Chodzi o to, aby przez takie ograniczenie w Polskiej Miedzi zadziałał odpowiedni przepis. Chcemy, aby różnice pomiędzy tak dużą firmą i małym przedsiębiorstwem nie były tak istotne. To właśnie ma prawo niepokoić pana posła Majewskiego.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PosełJerzyOsiatyński">Od początku rozmowy o akcjach prywatyzowanych przedsiębiorstw chcieliśmy uniknąć istotnych różnic pomiędzy sytuacją rolnika dostarczającego produkty do małego przedsiębiorstwa a sytuacją pracowników Polskiej Miedzi SA.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PosełJerzyOsiatyński">Jest to problem, którym z pewnością powinniśmy się zająć.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełStanisławJanas">Przy ograniczeniu kwotowym 15% akcji można byłoby się spodziewać, że w bankach i niektórych sektorach przemysłu majątek przekazywany jednemu pracownikowi byłby średnio bardzo znaczny.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Zastanawiam się, kto wpadł na pomysł prywatyzacji banków przy pomocy ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełAndrzejBajołek">Pamiętam debatę o prywatyzacji w tamtym czasie. Ustawa o prywatyzacji mówiła wyraźnie o przedsiębiorstwach państwowych, zaś banki nie były tak traktowane. Funkcjonowały one m.in. w oparciu o prawo bankowe.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełAndrzejBajołek">Raport NIK mówił jasno, że w przypadku Banku Śląskiego nastąpiło „nagięcie” przepisów ustawy prywatyzacyjnej.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełAndrzejBajołek">Nie wiem, jak Pakt o przedsiębiorstwie traktował sytuację banków, a jest to bardzo istotne.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełJerzyOsiatyński">Zapomnijmy na chwilę o bankach. Popatrzmy na inne przedsiębiorstwa. Z jednej strony mamy Rafinerię Płocką, zaś z drugiej strony drobnego rolnika, który będzie nabywać akcje w prywatyzowanym młynie.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PosełJerzyOsiatyński">Jaka będzie różnica w majątku? Czy przez usunięcie mnożników chcecie coś osiągnąć?</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PosełJerzyOsiatyński">W ramach przedsiębiorstw państwowych istnieje dostatecznie duże zróżnicowanie firm, kapitałochłonności itp.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PosełJerzyOsiatyński">Banki są wygodnym parawanem. Czy poza bankami nie ma już problemów?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Należy zwrócić uwagę na dwa elementy. Czym innym jest kapitał akcyjny, a czym innym - wycena i z niej wynikające wartości spółki.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Kapitał akcyjny w danej spółce może być równy kwocie 100 tys. PLN, zaś wycena będzie opiewać na sumę 5 mln PLN. Z pozoru bogata firma może mieć bardzo niski kapitał akcyjny. Po wycenie może się okazać, że wartość realna akcji będzie zdecydowanie wyższa.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Może zdarzyć się, iż wartość realna akcji małej firmy okaże się wyższa od wartości akcji dużej spółki.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Iloczyny, o których wspomniałem, są ogranicznikami dla kapitału akcyjnego, a nie do realnej wartości spółki. Jeżeli taki ogranicznik działałby po wycenie spółki, byłby to rzeczywisty ogranicznik.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PosełRyszardZbrzyzny">W art.36 razi mnie również sposób podziału akcji wewnątrz firmy. Staż pracy nie może być jedynym kryterium przy podziale akcji. Wy-raźnie widać tę niesprawiedliwość w przypadku prywatyzowanej kopalni. Górnik dołowy idzie na emeryturę po 25 latach pracy pod ziemią. Inni pracujący na górze muszą przepracować 35–40 lat. Dojdzie tam do sytuacji, w której pracownicy powierzchni będą większymi udziałowcami kopalni niż górnicy.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Przyznacie państwo, że to jest nieporozumienie. Nie możemy przepuścić tego zapisu. W przeciwnym razie skompromitujemy się.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełJerzyOsiatyński">Być może podział akcji powinien odbywać się przy użyciu funkcji funduszu pracy. Będą wtedy preferowane odpowiednie osoby.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">W naszej opinii powinniśmy odnieść się do art.36 ust.3. Pozostawienie tego przepisu w takiej formie doprowadzi do kompromitacji uchwalających ustawę.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">W Polskiej Miedzi SA 20 tys. ludzi pracuje pod ziemią, a drugie 20 tys. osób pracuje na powierzchni. Ostatecznie ta druga połowa będzie większymi akcjonariuszami niż górnicy.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Chcę zabrać głos w sprawie formalnej. Proszę mi powiedzieć, na ile nasza dyskusja ma jeszcze wpływ na zapisy, które znajdą się w ostatecznym druku przedłożonym Sejmowi?</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Pan poseł mówił już, że większość zapisów została zatwierdzona w głosowaniach na posiedzeniach trzech połączonych Komisji.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Czy możemy przedłożyć nasze uwagi tamtym Komisjom, aby one wzięły je pod uwagę?</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełWitMajewski">Skoro projekt został do nas skierowany oficjalnie do zaopiniowania, oznacza to, że po sformułowaniu takiej opinii przedstawiciel naszej Komisji przedstawi ją na posiedzeniu połączonych Komisji. Wszystkie wnioski w niej zawarte Komisje muszą rozważyć. Jest to obowiązek regulaminowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełStanisławJanas">Nie jest tak, jak pan mówi. Komisje nie zwróciły się do nas oficjalnie o zaopiniowanie projektu. Podjęliśmy własną inicjatywę w tej sprawie. Do czasu zakończenia prac trzech Komisji mamy prawo zgłosić swoje uwagi. Posiedzenie naszej Komisji było dwa razy przesuwane i dlatego odbywa się ono już po posiedzeniu tamtych Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełWitMajewski">Sądzę, że niektóre uwagi na temat projektu możemy przekazać w klubach. Jest jeszcze czas, aby doprowadzić do zmiany złych zapisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Wiemy, iż część spraw została zawarta we wnioskach mniejszości. Jednak trudno je przeforsować na posiedzeniu plenarnym. Na tę ustawę czeka wiele środowisk i chyba lepiej przyznać się teraz do błędu i go naprawić, niż potem wyrzucić ustawę do kosza.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Zgłaszam wniosek, aby pan przewodniczący wziął udział w najbliższym posiedzeniu połączonych Komisji i przedstawił nasze uwagi.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełStanisławJanas">Taki właśnie był cel dzisiejszego spotkania. Opinia będzie podstawą mojego wystąpienia na tamtym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Do końca pracy połączonych Komisji nie wiadomo, jaki ostateczny kształt otrzymają poszczególne artykuły. Wciąż wraca się do wcześniejszych przy okazji omawiania kolejnych artykułów.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PosełStanisławJanas">Proszę teraz podać mi konkretne propozycje do treści naszej opinii.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">Pan poseł Zbrzyzny poruszył bardzo ważną sprawę. W obecnym projekcie znajduje się zapis, który mówi, iż jest to 15% wartości nominalnej firmy.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">W dotychczas obowiązującej ustawie prywatyzacyjnej jest dziwne sformułowanie mówiące, że jest to liczone po cenie zapłaconej przez nabywcę. To cena na rynku pierwotnym. Padały propozycje brania pod uwagę ceny z rynku wtórnego, która odzwierciedla faktyczną wartość firmy.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">W obecnym projekcie mamy inną propozycję, która jest właściwie krokiem wstecz. Nie uwzględnia się ani ceny na rynku pierwotnym, ani na rynku wtórnym. Przechodzi się do ceny nominalnej, która może nie odzwierciedlać wartości firmy.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#PrzedstawicielBiuraStudiówiEkspertyzKS">W moim przekonaniu nie należy iść w kierunku zniesienia ograniczenia, lecz zmiany z wartości nominalnej na wartość rynkową.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełStanisławJanas">Pozostaje jeszcze kwestia sposobu podziału akcji pomiędzy pracowników. Trzeba to inaczej uregulować.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełStanisławJanas">Chciałbym, aby pan poseł Zbrzyzny coś zaproponował.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Zgłosiłem do tego ustępu wniosek mniejszości. Zasadniczym kryterium jest w nim staż pracy, z tym że szczegółowe rozwiązania będą zawarte w regulaminie uchwalonym przez radę nadzorczą po zaopiniowaniu przez związki zawodowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Chce się pan narazić na zarzut niekonstytucyjności ustawy. Regulaminem nie można regulować praw rzeczowych obywateli.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Proszę zwrócić uwagę na inną kwestię. Po krótkim czasie Sejm wraca do skutków referendum. Największym problemem nie jest dzisiaj sposób podziału akcji wśród załogi, która w dniu prywatyzacji pracuje w danym przedsiębiorstwie. Ważniejsze jest, co zrobić z byłymi pracownikami.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Można to rozwiązać jedynie przez oddanie sprawy w ręce załóg, ponieważ tam temat jest najlepiej znany.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Nie przywiązywałbym aż tak wielkiej wagi do akcji pracowniczych. Jest to pierwszy ruch. Kiedy tylko zmieni się kapitał akcyjny spółki, pracownicy będą musieli dopłacać, aby utrzymać pierwotny stan posiadania.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#PosełJacekKasprzyk">Chodzi ostatecznie o klimat społeczny, a nie o wynik ekonomiczny.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PosełStanisławJanas">Musimy przeliczyć wszystkie wymienione tu zależności. Pozostawienie zapisu o stażu pracy jako wyłącznym kryterium jest też niesprawiedliwe.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PosełStanisławJanas">Sądzę, że sprawę podziału akcji również między byłych pracowników pozostawić należy do rozstrzygnięcia wewnątrz zakładu. Istnieją młode przedsiębiorstwa, gdzie problem nie ma racji bytu. Z drugiej strony są przedsiębiorstwa, które mają więcej pracowników poza niż obecnie zatrudnionych.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Jest to niezgodne z Konstytucją.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PosełStanisławJanas">Powiem więc inaczej. Fundusz socjalny przydzielamy emerytom - czy to jest zgodne z Konstytucją? Taka decyzja pozostaje w gestii przedsiębiorstwa. Jeżeli firma zadecyduje, że podzieli się z emerytami, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Chcę zadać pytanie panu posłowi Bajołkowi. Jest pan reprezentantem środowiska rolnego, które uważa, że powinno mieć do 15% akcji. W myśl tego zapisu rolnik, który dostarcza przedsiębiorstwu produkty do przetworzenia, ma prawo do akcji.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Dlaczego ja jako hutnik nie mam prawa do akcji jednej ze stoczni, a dostarczałem tam blachy?</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Nie ma idealnego zapisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Zapisy dotyczące akcji dla rolników i rybaków są iluzją, jest to pisane palcem na wodzie.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PosełAndrzejBajołek">Chłopi nie dostaną akcji i to z całkiem innych względów. Ten zapis jest martwy. W poprzedniej ustawie znalazł się zapis, który został wyeliminowany przez transformację ustrojową. Zerwano więzi kooperacyjne i zostały tylko dwa przypadki trwałego powiązania, gdzie można to udowodnić. Kiedy umowy kontraktacyjne były ściśle realizowane ze względu na monopolowy charakter np. przemysłu tytoniowego. Konieczność wykupu była zawarta w umowach kontraktacyjnych. Drugi taki przemysł to cukrownictwo, gdzie umowy takie są cały czas.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#PosełAndrzejBajołek">Rozesłałem do kilkunastu przedsiębiorstw rolno-przetwórczych zapytania i okazało się, że nie ma prawnej możliwości udowodnienia dostarczania. Nigdy nie prowadzono tam kontraktacji. Nigdzie rolnik nie był powiązany umową.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#PosełAndrzejBajołek">Niewiele oczekujemy więc od tej ustawy. Był pan na posiedzeniu, gdzie Ministerstwo Przekształceń Własnościowych przedłożyło sprawozdanie z udziału producentów rolnych w 53 spółkach wchodzących do NFI. Okazało się, że tylko w 15 spółkach producenci rolni zostali uwzględnieni.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Chciałbym, aby odnieśli się panowie do art. 16 i 17. Napisano tam, że w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 500 pracowników, jeden z członków zarządu jest wybierany przez załogę.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Skreślenie art.17 niesie za sobą pewne ryzyko. Daje się tam możliwość sprawowania zarządu osobie fizycznej lub prawnej. Jest to otarcie na tzw. kontrakty menedżerskie. Byłbym przeciwny niwelowaniu takiego zapisu. Czasami jednoosobowa odpowiedzialność może przynieść dobre skutki. Często same załogi chcą przyjąć takie rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Pozostawienie takich zapisów bez obwarowań prawnych może spowodować, że nowy właściciel może powiedzieć, iż nie chce mieć w zarządzie przedstawiciela załogi i może wynająć osobę, która będzie pełnić jednoosobowy zarząd.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PosełJacekKasprzyk">Trudno znaleźć mechanizm ochronny z pewną logiką ekonomiczną. Być może należałoby spróbować przeforsować propozycję, aby art.17 ograniczyć jakąś opinią związków zawodowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Przyszedł mi w tej chwili pewien pomysł. Mogę podpowiedzieć reprezentantom załóg, którzy są na sali, iż w miejscu, gdzie mowa o jednoosobowym zarządzie, a więc kontrakcie menedżerskim, można byłoby wprowadzić zapis do reprezentacji rady nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PosełAndrzejBajołek">Kiedy zarząd jest jednoosobowy, to w radzie nadzorczej liczba przedstawicieli pracowników wzrasta np. do 51%.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PosełJacekKasprzyk">Sądziłem, że jest to pusty zapis. Rada nadzorcza nie jest organem decyzyjnym. To organ kontrolny i główne decyzje podejmuje zarząd i walne zgromadzenie.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PosełJacekKasprzyk">Trzeba stworzyć jak najbardziej logiczną konstrukcję dotyczącą władzy załóg. Przykłady pokazują, że różnie to bywa.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#PosełJacekKasprzyk">Załodze dane jest uprawnienie wyboru jednego reprezentanta do zarządu. Należy stworzyć warunki, aby było to realizowane. Przy niechęci właściciela firmy może to być także pusty zapis, podobnie jak w przypadku akcji dla rolników.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PosełAndrzejBajołek">Ustawa jest na tyle nowatorska, że traktowanie Kodeksu handlowego jako jedynej wykładni nie powinno mieć miejsca. To nie jest dekalog.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#PosełAndrzejBajołek">Jeżeli będzie taka konieczność, zaproponujemy zmianę Kodeksu handlowego. Nie może on być barierą do wprowadzenia ustawy.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#PosełAndrzejBajołek">Po sporządzeniu przez nas propozycji zapisu musimy poprosić ekspertów, aby szczegółowo się temu przyjrzeli.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełStanisławJanas">Prosiłbym, aby panowie przygotowali swoje propozycje na 18 kwietnia na posiedzenie połączonych Komisji.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełStanisławJanas">Sądzę, iż powinniśmy jeszcze zebrać się, kiedy połączone Komisje zakończą procedowanie nad projektem.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#PosełStanisławJanas">Dziś prosimy Biuro Studiów i Ekspertyz KS o uzupełnienie opinii o sprawy, które poruszyliśmy dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-46.3" who="#PosełStanisławJanas">Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>