PPC / ppc

text_structure.xml 171 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełZbigniewBujak">Otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych poświęconego w całości dwóm ustawom o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej i o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Proszę poseł sprawozdawcę, przewodniczącą podkomisji, która pracowała nad obydwoma projektami ustaw, o zabranie głosu i przedstawienie nam sprawozdania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zaprezentować państwu sprawozdanie z pracy podkomisji, która została powołana uchwałą Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do opracowania i przedyskutowania dwóch projektów ustaw zawartych w drukach nr 69 i 75 dotyczących stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i Kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Podkomisja, w skład której - poza mną jako przewodniczącą podkomisji - wchodzili posłowie: W. Sitek, M. Pawlak, K. Szymański, M. Lewandowski, odbyła dwa posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Rzeczypospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym. Zasadę tę wprowadzono do polskiego porządku ustrojowego nowelizacją ustawy zasadniczej w grudniu 1989 r. Wśród podstawowych cech wyróżniających państwo prawa wymienia się nadrzędność praworządnych ustaw, realność praw i swobód jednostki i zbiorowości oraz organizację i funkcjonowanie suwerennej władzy państwowej opartej na zasadzie podziału władz. Zmiany konstytucyjne z 17 października 1992 r. dotyczyły głównie struktur organizacyjnych państwa. Całościowa regulacja praw i wolności jednostki będzie natomiast uregulowana w przyszłej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Dotychczas utrzymane zostały w mocy przepisy konstytucyjne określające zasady ustawodawstwa wyznaniowego. Normami konstytucyjnymi są więc: zasada wolności sumienia i wyznania, swoboda wypełniania funkcji religijnych przez związki wyznaniowe, równouprawnienie obywateli bez względu na wyznanie, rozdział Kościoła od państwa (obecnie odmiennie interpretowany niż przed 1989 r.) oraz ustawowa forma regulacji sytuacji prawnej związków wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zmieniona nazwa i charakter państwa oraz zasada, że Polska jest demokratycznym państwem prawnym, nie pozostają bez wpływu na realizację konstytucyjnych zasad wyznaniowych. Kompetencje każdej z trzech władz państwowych (ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej) są ograniczone. Wolno im działać wyłącznie w oparciu o ustanowione w właściwy sposób normy prawne. Do władzy państwowej nie odnosi się reguła, zgodnie z którą to, co nie jest wyraźnie zakazane, jest dozwolone. Regułę tę stosuje się wyłącznie do rządzonych. Związek wyznaniowy lub jednostka mogą zatem - przy korzystaniu z wolności wyznania - robić to wszystko, czego im prawo wyraźnie nie zabrania, natomiast organy państwowe mogą robić jedynie to, na co im prawo zezwala lub do czego je wyraźnie upoważnia.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Realizacja zasady państwa prawnego jest dla wierzących i niewierzących obywateli równie ważna jak ustanowienie demokratycznego porządku ustrojowego, a być może nawet ważniejsza, ponieważ wielu obywateli z rozmaitych powodów nie uczestniczy w życiu politycznym, natomiast osobiście bierze udział w życiu społeczności wyznaniowych.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zachowany w mocy art.1 konstytucji lipcowej (w brzmieniu z 29 grudnia 1989 r.). Łączy w jedną całość zasadę państwa prawnego z zasadami demokracji i sprawiedliwości społecznej. Uchwalenie dwóch nowych ustaw, tj. ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP i ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP, będzie więc kolejnym argumentem na rzecz potwierdzenia, że społeczność luterańska i kalwińska mogą swobodnie wypełniać swoje funkcje w naszym demokratycznym ustroju, na których im zależy i że demokracja polityczna i społeczna wyraźnie sprzyja przybliżaniu się do ideału ustrojowego wyrażanego przez zasadę państwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zjawiska i procesy związane ze stosunkami wyznaniowymi tradycyjnie już odgrywają w Polsce istotną rolę. Nasze prawo wyznaniowe charakteryzuje nadal podział na ustawy określające w sposób indywidualny sytuację prawną związków wyznaniowych oraz ustawy normujące określone aspekty sytuacji prawnej bądź działalności wszystkich związków wyznaniowych. W systemie ustawowych źródeł obowiązującego prawa wyznaniowego szczególne miejsce zajmują trzy ustawy, uchwalone tego samego dnia, tj. 17 maja 1989 r.: ustawa o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w RP, ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania oraz ustawa o ubezpieczeniu społecznym duchownych. Ustawy te przygotowane w porozumieniu i przy udziale Kościoła Rzymskokatolickiego oraz innych kościołów i związków wyznaniowych były wyrazem zasadniczych przewartościowań w polityce ówczesnych władz. Zbliżyły one instytucje i rozwiązania polskiego ustawodawstwa wyznaniowego do obowiązujących w państwach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Z kilkudziesięciu związków wyznaniowych obok Kościoła Rzymskokatolickiego tylko Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny ma od nowa uregulowaną sytuację prawną na drodze ustawowej; przypomnę, że było to w 1991 r. Uchwalenie kolejnych dwóch nowych ustaw, tj. o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, będzie dobrą kontynuacją pozytywnych zmian świadczących o neutralności światopoglądowej naszego świeckiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym teraz przejść do omawiania ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Sytuację prawną tego Kościoła uregulował dekret prezydenta RP z 25 listopada 1936 r. o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Ponadto zasadnicze prawo wewnętrzne tego Kościoła zostało uznane przez Radę Ministrów rozporządzeniem z 17 grudnia 1936 r. Dekret ten objął przed wojną teren całego państwa polskiego, z wyjątkiem Górnego Śląska i był pierwszym aktem prawnym normującym stosunek państwa do jednego z siedmiu działających na terenie Polski Kościołów ewangelickich.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Wspomniany dekret został znowelizowany przez ustawę z 4 lipca 1947 r. w sprawie zmiany dekretu prezydenta RP z 25 listopada 1936 r. o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Nowej ustawie towarzyszyło zasadnicze prawo wewnętrzne wydane znacznie później, bo 26 lipca 1965 r.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Kościół Ewangelicko-Augsburski liczy obecnie 100 tys. wiernych grupujących się w 6 diecezjach, 121 parafiach i 159 filiałach. Funkcje duszpasterskie sprawuje 107 duchownych. Liczba wyznawców utrzymuje się od 1960 r, na niezmienionym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Dla podkreślenia polskości Kościół Ewangelicko-Augsburski nie przyjął do grona swoich wyznawców około 20 tys. Niemców, którzy pozostali w Polsce po zakończeniu repatriacji, ale nie przyjęli polskiego obywatelstwa. Utworzono dla nich zbory nie polskie obsługiwane przez księży niemieckich. Pozostały one poza strukturą Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, chociaż znający język niemiecki księża polscy udzielali pomocy duszpasterskiej wiernym tych zborów. W wyniku akcji łączenia rodzin w Polsce pozostało tylko kilkuset luteran Niemców tworzących kilkanaście skupisk w województwach jeleniogórskim, koszalińskim, legnickim, słupskim, szczecińskim, wałbrzyskim i wrocławskim. Niniejszy projekt ustawy nie dotyczy w zasadzie tej grupy luteran, ponieważ nie są oni członkami wspólnoty ewangelicko-augsburskiej rozumianej jako odrębne sui generis stowarzyszenie wyznaniowe, do którego można swobodnie przystąpić z własnej woli.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Sądzę, że sytuacja dojrzała już do tego, aby Kościół Ewangelicko-Augsburski - czwarte pod względem liczby wiernych wyznanie w Polsce - miał swój byt prawny uregulowany na nowo, tak jak Kościół Rzymsko-Katolicki i Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Normalnym trybem regulacji sytuacji prawnej tradycyjnych związków w Polsce jest droga ustawowa. Taki sposób normowania statusu prawnego związków wyznaniowych przewidywała konstytucja z 17 marca 1921 r. i taki sposób przyjmuje ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. W art. 8 tej ustawy stwierdza się, że sytuację prawną i majątkową kościołów i związków wyznaniowych regulują odrębne ustawy. Indywidualny tryb regulacji pozwoli zatem uwzględnić specyficzną strukturę organizacyjną i odmienny sposób funkcjonowania Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Jest to Kościół trwale zakorzeniony w społeczeństwie polskim, nie może wobec tego budzić wątpliwości zastosowanie w tym wypadku procedury ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Na podstawie art.15 ust.1 ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym został zgłoszony do laski marszałkowskiej projekt ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt ten zawarty był pierwotnie w druku nr 48 z 2 listopada 1993 r. Kolejna jego wersja została opublikowana jako druk nr 69.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym w tej chwili przejść do właściwego omawiania sprawozdania podkomisji. Sądzę, że dobrze byłoby, abyśmy mogli po kolei rozpatrywać poszczególne artykuły. Będę mogła wówczas zaprezentować zmiany proponowane przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Czy pan przewodniczący wyraża zgodę na taki tryb procedowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje się, że taki tryb usprawni prace Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Pragnę w takim razie poinformować państwa, że art.1 projektu ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego przyjęto bez poprawek. Na posiedzeniu podkomisji zapis tego artykułu nie wzbudzał żadnych kontrowersji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proponuję, abyśmy po przedstawieniu opinii przez poseł sprawozdawcę odnoszącej się do konkretnego artykułu od razu rozstrzygali - jeżeli nie będzie uwag, sprzeciwów lub innych wniosków - o przyjęciu tego artykułu. Będę po prostu pytał się, czy są uwagi lub sprzeciwy do omawianego artykułu. Jeżeli sprzeciwy lub uwagi nie zostaną zgłoszone, automatycznie uznam artykuł za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy jest ze strony posłów zgoda na taki tryb procedowania?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak...)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełZbigniewBujak">Czy wobec tego są uwagi do art.1 ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego?</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Stwierdzam, że art.1 został przyjęty bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 2,3 i 4 podkomisja nie zgłosiła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 2,3 i 4?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że artykuły 2,3 i 4 zostały przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Na wniosek biskupa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego przepis art.5 został rozszerzony przez dodanie do niego ust.2 w brzmieniu: „Zmiany niniejszej ustawy wymagają uprzedniej opinii Synodu Kościoła”.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Jest to zapis paralelny do art. 2 ustawy do Kościoła Rzymskokatolickiego z 17 maja 1989 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.5?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 5 za przyjęty wraz z poprawką zgłoszoną przez podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 6,7 i 8 podkomisja nie zgłosiła żadnych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 6,7 i 8?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 6,7 i 8 za przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Art.9 pkt.1 został uzupełniony o wyrazy „Rada Synodalna” i uzyskał ostatecznie brzmienie: „dla Kościoła jako całości - Synod Kościoła, Rada Synodalna, Konsystorz, Biskup Kościoła”.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Dodano ten zwrot na wniosek strony kościelnej. Podobnie postąpiono przy redagowaniu ustawy o Kościele Rzymskokatolickim i Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym, tzn. uwzględniono bez zastrzeżeń życzenia ze strony kościelnej w sprawie uznania poszczególnych podmiotów Kościoła za osoby prawne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.9?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 9 za przyjęty wraz z poprawkami podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.10 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.10?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Mam wątpliwości, czy ten zapis w ogóle powinien znaleźć się w ustawie. Oczywiście jest przecież, że kościelna osoba prawna nie odpowiada za zobowiązania innej kościelnej osoby prawnej. Uważam, że nie powinno się w ustawie zapisywać spraw oczywistych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś chciałby w tej sprawie udzielić wyjaśnień?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorZespołuPrawnegowBiurzedsWyznańBogusławSkręta">Naszym zdaniem jest to potrzebny przepis. W Kościele jest bardzo czytelna hierarchia pionowa, tzn. parafia podporządkowana jest biskupowi itd. Dla celów dowodowych w postępowaniu podatkowym bardzo ważne jest, żeby organ podatkowy zdawał sobie sprawę z tego, iż organ nadrzędny nad np. parafią nie ponosi jakichkolwiek konsekwencji majątkowych, jeżeli parafia zadłuży się i nie spłaci należności podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorZespołuPrawnegowBiurzedsWyznańBogusławSkręta">Zapis ten sprawdza się w wypadku funkcjonującej już kilka lat ustawy o stosunku państwa do Kościoła Rzymskokatolickiego. Ministerstwo Finansów nie kwestionowało zasadności tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy uzyskane wyjaśnienia przekonują posła J. Mioduszewskiego o zasadności zapisu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Niezupełnie zostałem przekonany. Jeżeli ustawa ma chronić nas przed niezrozumieniem struktury Kościoła przez niektóre organy, to - moim zdaniem - zapis zawarty w art. 10 wcale nie musi funkcjonować w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełJózefMioduszewski">W art.9 zostały wymienione osoby prawne. Dla wszystkich powinno to być czytelne. Zrozumiałe jest przecież, że jedne za drugie nie odpowiadają.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełJózefMioduszewski">Wnoszę o skreślenie art.10.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Art.10 nie ma informować organy państwowe o strukturze Kościoła, ale odpowiedzialności osób prawnych za swoje zobowiązanie względem budżetu państwa. Jest to zapis uniwersalny. Funkcjonuje on zarówno w wypadku ustawy o stosunku państwa do Kościoła Rzymskokatolickiego, jak i do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Ustawodawca już taki zapis przyjął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełZbigniewBujak">Chciałbym tylko przypomnieć, że często, kiedy ustawa odnosi się do nowej materii, pomimo że jakaś kwestia jest uregulowana w innych przepisach, ponawia się zapis dla jasności sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy poseł J. Mioduszewski podtrzymuje wniosek o skreślenie art.10?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Nie, wycofuję go.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art.10?</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.10 za przyjęty bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Art.11 został rozszerzony na wniosek strony kościelnej o wyrazy „szkoły, placówki oświatowo-wychowawcze, zakłady opieki zdrowotnej”. W efekcie tego cały artykuł otrzymał następujące brzmienie: „Kościelne wydawnictwa, zakłady charytatywno-opiekuńcze, opiekuńczo-wychowawcze, szkoły, placówki oświatowo-wychowawcze, zakłady opieki zdrowotnej, a także zakłady gospodarcze nie posiadające osobowości prawnej działają w ramach tych kościelnych osób prawnych, które je powołały”.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Myślę, że uzupełnienie to ma uzasadnienie. Zostało ono przyjęte przez podkomisję jednogłośnie. Nie wykracza ono poza granice naszych możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.11?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.11 za przyjęty wraz z poprawką podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 12 i 13 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek. Są to przepisy paralelne do przepisów zawartych w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim i w ustawie o Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 12 i 13?</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 12 i 13 za przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Na wniosek Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego art.14 został zmieniony. Na posiedzeniu podkomisji jednogłośnie przyjęto uzupełnienie tego artykułu o święta ewangelickie. Wyszliśmy z założenia, że skoro sprawa ta ma znaczenie dla Kościoła, to przyjmujemy wniosek Kościoła bez uwag w wersji zapisu przez niego zaproponowanym.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Osobiście mam do obecnego zapisu art.14 jedną uwagę. Otóż po wyrazach: „Osobom należącym do Kościoła przysługuje prawo zwolnienia od nauki lub pracy w następujące święta ewangelickie”, chciałabym dla jasności i przejrzystości przepisu dodać sformułowanie „nie będące dniami ustawowo wolnymi od pracy”.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">W moim przekonaniu przy tak sformułowanym zapisie panowałaby większa jasność, że ewangelikom przysługuje dzień wolny od nauki lub od pracy w dni nie będące dniami wolnymi ustawowo od pracy w następujące święta ewangelickie: Wielki Piątek - Pamiątkę Śmierci Chrystusa Pana, Święto Wniebowstąpienia Chrystusa Pana i 31 października - Święto Reformacji na warunkach określonych w ustawie z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełZbigniewBujak">Chciałbym się upewnić, czy poprawka do zmienionego art.14 jest wnioskiem własnym pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Nie jest to wniosek podkomisji, ale mój własny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy w takim razie do art.14 wraz z zaproponowaną przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską poprawką są uwagi?</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.14 w wersji zaproponowanej przez podkomisję wraz z poprawką poseł M. Winiarczyk-Kossakowskiej za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Art.15 został uzupełniony przez dodanie ust.2 w brzmieniu : „Nauczanie religii w szkołach publicznych regulują odrębne przepisy”. Jest to jedyne uzupełnienie dodane przez podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.15?</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 15 wraz z poprawką podkomisji za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.16 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.16?</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.16 za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Następny art.17 podkomisja przyjęła bez poprawek. Ja natomiast - jako poseł - chciałabym zaproponować poprawkę o charakterze stylistycznym. Otóż w ust. 1 zamiast wyrazów „stosuje się prawa i obowiązki ustalone” proponuję wprowadzić określenie „stosuje się przepisy o prawach i obowiązkach ustalonych”. Moim zdaniem będzie to brzmiało bardziej dramatycznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.17 i do poprawki zgłoszonej przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską?</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.17 wraz z poprawką zgłoszoną przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 18 i 19 podkomisja nie wniosła żadnych uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 18 i 19?</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 18 i 19 za przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.20 podkomisja także nie wniosła żadnych uwag. Występuje tutaj jednakże jedna kwestia, która wymaga wyjaśnienia. Otóż w poprzednim druku projektu ustawy mówiło się o państwowych środkach masowego przekazywania. Ze względu na zmiany w ustawodawstwie podkomisja zmieniła określenie „państwowe środki” na „publiczne środki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje mi się, że zmiana ta jest oczywista. Czy wobec tego do art.20 są uwagi?</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.20 wraz ze wspomnianą poprawką za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 21 i 22 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 21 i 22?</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 21 i 22 za przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.23 podkomisja nie wniosła praktycznie żadnych uwag poza jedną drobną poprawką redakcyjną. Otóż zamieniliśmy określenie „w miarę potrzeby” na sformułowanie „w miarę możliwości” w ustępach 2 i 3. Obecnie ustępy te brzmią następująco: „2. Osobom skazanym wyznania ewangelicko-augsburskiego zapewnia się możliwość wykonywania praktyk religijnych, korzystania z opieki duszpasterskiej oraz uczestniczenia w nabożeństwach odprawianych w niedziele i święta ewangelickie w odpowiednio przystosowanym pomieszczeniu w zakładzie, w którym przebywają. Osobom, które nie mogą uczestniczyć w odprawianych na terenie zakładu nabożeństwach, należy zapewnić, w miarę możliwości w oddzielnych pomieszczeniach, wysłuchanie nabożeństw, transmitowanych przez środki masowego przekazywania. 3. Nieletnim wyznania ewangelicko-augsburskiego przebywającym w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich zapewnia się możliwość wykonywania praktyk religijnych, korzystania z opieki duszpasterskiej oraz uczestniczenia w nabożeństwach w niedziele i święta ewangelickie. Nieletnim, którzy nie mogą uczestniczyć w nabożeństwach, należy zapewnić, w miarę możliwości w oddzielnych pomieszczeniach, wysłuchanie nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazywania”.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym wyjaśnić, dlaczego przyjęliśmy tego rodzaju poprawkę. Otóż może się zdarzyć, że służby więzienne nie będą dysponować możliwościami zapewnienia oddzielnego pomieszczenia, pomimo istnienia takich potrzeb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy do art.23 oraz zaprezentowanej poprawki podkomisji są uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełKrzysztofLaga">Chciałbym zgłosić uwagę do ostatnich wyrazów występujących w ustępach 2 i 3. Występuje w nich określenie „środki masowego przekazywania”. Wydaje mi się, że powinno zostać w obu przypadkach użyte sformułowanie „środki masowego przekazu”, gdyż tak powszechnie w języku polskim nazywa się te środki. Określenie „środki masowego przekazywania” razi mnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje mi się, że jest to słuszna uwaga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zmienimy oczywiście to określenie zgodnie z sugestią posła K. Lagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Proponuję skreślić określenie „w miarę możliwości”. Moim zdaniem może być to nadużywane przez służby więzienne. Uważam, że drugie zdanie ust.2 powinno brzmieć: „Osobom, które nie mogą uczestniczyć w odprawianych na terenie zakładu nabożeństwach, należy zapewnić wysłuchanie nabożeństwa w oddzielnych pomieszczeniach transmitowanych przez środki masowego przekazu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Jestem przeciwna przyjęciu poprawki w wersji zaproponowanej przez posła A. Brachmańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Opowiadam się za przyjęciem poprawki posła A. Brachmańskiego. Odnosi się ona do zagwarantowania praw mniejszościom narodowym. Uważam, że będzie ona potwierdzeniem praworządności naszego państwa. Będzie miała ona istotne znaczenie w praktyce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">Chciałbym spytać się, czy chodzi w tym przepisie o niemożliwość uczestniczenia w nabożeństwie odprawianych na terenie zakładów, czy też chodzi o osoby, które nie mogą uczestniczyć w nabożeństwach, ponieważ tych nabożeństw nie ma.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">Rozumiem, że jeżeli na terenie zakładu jest odprawiane nabożeństwo, to każdy więzień ma prawo w nim uczestniczyć. Jeżeli jednak w zakładzie nie odprawia się nabożeństwa, co jest prawdopodobne i powszechne, to więzień powinien mieć możliwość wysłuchania nabożeństwa przez radio. Sądzę, że taki powinien być sens tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Wychodziliśmy z założenia, że zakłady karne, które mają takie możliwości, powinny zapewnić skazanym uczestniczenie w nabożeństwach. Dlatego użyliśmy określenia „w miarę możliwości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">Zapis jest na pewno słuszny, chociaż powinien on przybrać inną redakcję. Być może lepiej byłoby przestawić wyrazy i nadać temu ustępowi takie brzmienie: „Osobom, które nie mogą na terenie zakładu uczestniczyć w odprawianych nabożeństwach, należy zapewnić...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełBogdanBujak">Wydaje mi się, że rzeczywiście mogą zachodzić nieporozumienia wynikające z istoty zapisu. Proponuję wobec tego odłożyć redakcję tego zapisu na później. Teraz natomiast chciałbym poddać pod rozwagę posłów te istotną poprawkę związaną z użyciem określenia „w miarę możliwości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#DyrektorgeneralnyBiuradsWyznańMarekPernal">Poprzedni zapis, w którym mowa była o potrzebie, miał większą moc. Wystarczyło bowiem, że jedna osoba zgłosi potrzebę, aby zakład karny był zobowiązany do stworzenia warunków umożliwiających wysłuchanie nabożeństwa. W tej chwili jest to uzależnione od możliwości zakładu. Jeżeli zakład ma możliwości, to stwarza takie warunki. Pod pewnymi względami poprzedni zapis był korzystniejszy dla uwięzionych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Dyskutowaliśmy na temat poprzedniego zapisu, o którym przed chwilą mówił dyrektor M. Pernal, na posiedzeniu podkomisji. Przepis był w ten sposób skonstruowany, że nie było określone, kto stwierdza tę potrzebę. Nie wiadomo było, czy stwierdza ją nadzór penitencjarny, czy też stwierdza ją osoba wyznania ewangelicko-augsburskiego. Był to niekonkretny zapis. Stąd właśnie pojawiła się poprawka mająca na celu podkreślenie, że chodzi o potrzebę wyartykułowaną przez osobę wyznania augsburskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełZbigniewBujak">Uważam, że wystarczyłoby, gdyby zapis sporny brzmiał następująco: „Osobom, które nie mogą uczestniczyć w odprawianych na terenie zakładu nabożeństwach, należy zapewnić w oddzielnych pomieszczeniach wysłuchanie nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Kierując się sugestią posła przewodniczącego, proponowałbym przyjąć nieco odmienny zapis. Brzmiałby on następująco: „Osobom, które na terenie zakładu nie mogą uczestniczyć w nabożeństwach, należy zapewnić możliwość wysłuchania w oddzielnych pomieszczeniach nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu”.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego mają to być oddzielne pomieszczenia?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełZbigniewBujak">Sądzę, że nie ma potrzeby wyjaśniania, dlaczego powinny to być oddzielne pomieszczenia.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełZbigniewBujak">Proponuję odłożyć zredagowanie zapisu art.23 ustępów 2 i 3 do przerwy. Mam nadzieję, że uda nam się wtedy osiągnąć jakiś konsensus. Teraz natomiast proponuję procedować nad dalszymi artykułami. Przed przegłosowaniem całej ustawy powrócimy do rozstrzygnięcia zapisu art.23.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełTadeueszZieliński">Wydaje mi się, że powinniśmy jednak zakończyć rozważania nad redakcją art.23.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełZbigniewBujak">Byłaby to zbędna strata czasu. Każdy potrzebowałby kilku minut na zastanowienie się. Uważam więc, że lepiej będzie odłożyć tę kwestię na później, zastanowić się nad zapisem w czasie przerwy i powrócić do tego artykułu pod koniec procedowania nad projektem ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 24,25 i 26 podkomisja nie zgłosiła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 24, 25 i 26?</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 24, 25 i 26 za przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art. 27 podkomisja nie zgłosiła żadnych poprawek. Ja natomiast - jako poseł - chciałabym zaproponować drobną poprawkę. Otóż w ust. 1 znajduje się zapis: „Grunty stanowiące własność skarbu państwa lub własność gminy, przeznaczone w planach zagospodarowania przestrzennego na potrzeby Kościoła, na wniosek władz kościelnych będą oddawane w użytkowanie wieczyste albo zostaną sprzedane kościelnym osobom prawnym”. Proponuję zamiast sformułowania „zostaną sprzedane” użyć określenia „mogą być sprzedane”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do poprawki zaproponowanej przez poseł sprawozdawcę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Jestem przeciwny tej poprawce. Jeżeli obiekt sakralny został zbudowany na gruntach skarbu państwa, to zgodnie z zasadą: czyj grunt tego własność, grunt ten powinien podlegać sprzedaży. Nie widzę podstawy dla zastosowania tego rodzaju chwytu zaporowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#DyrektorwBiurzedsWyznańBogusławSkręta">Przepis ten ma taki kształt z uwagi na treść ustawy o gospodarce gruntami, w której przewiduje się właściwie tylko jedną formę, tj. przenoszenie w użytkowanie wieczyste na osoby fizyczne bądź prawne niepaństwowe. Co prawda przewiduje się w niej również możliwość sprzedaży gruntów państwowych lub gruntów stanowiących własność gminy, ale do tej sprzedaży dołączona jest jeszcze cała procedura. Nie chcę wnikać w szczegóły. O tym, czy na terenie gminy można prowadzić zasadę sprzedaży, czy też nie, decydują wojewodowie.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#DyrektorwBiurzedsWyznańBogusławSkręta">W projekcie ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim, wzorując się na ustawie o stosunku państwa do Kościoła Rzymskokatolickiego i biorąc pod uwagę m.in. argumenty, o których wspomniał także poseł J. Mioduszewski, wprowadziliśmy możliwość wyboru przez Kościół albo użytkowania wieczystego, albo sprzedaży. Okazuje się, że w zależności od lokalizacji nieruchomości nie zawsze sprzedaż będzie opłacalna. W grę wchodzi bowiem ustalenie wysokości opłat za użytkowanie wieczyste.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#DyrektorwBiurzedsWyznańBogusławSkręta">Uważam, że przepis w swej obecnej formie jest bezpieczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy po tych wyjaśnieniach poseł M. Winiarczyk-Kossakowska podtrzymuje swój wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Nie, wycofuję go.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art.27?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#DyrektorgeneralnyBiuradsWyznańMarekPernal">Wydaje mi się, że powinien zostać skreślony przecinek znajdujący się pomiędzy wyrazami „na wniosek władz kościelnych”, a wyrazami „będą oddawane”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełZbigniewBujak">Dziękuję za tę uwagę o charakterze redakcyjnym. Czy są jeszcze inne uwagi do art.27?</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.27 za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do artykułów 28–30 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do artykułów 28–30?</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 28–30 za przyjęte bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.31 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.31?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Chciałbym zgłosić uwagę redakcyjną do ust. 2 tego artykułu. Wydaje mi się, że zamiast sformułowania „określa statut uchwalony przez Konsystorza Kościoła” powinien widnieć zapis „określa statut uchwalony przez Konsystorz Kościoła”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#DyrektorwBiurzedsWyznańBogusławSkręta">Pomiędzy wyrazami „Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego”, a „określa statut” widnieje przecinek. Wydaje mi się, że jest on w tym miejscu nie potrzebny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do artykułu 31?</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuł 31, wraz z poprawkami, za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Art.32 został rozszerzony przez podkomisję. Jest on w tej chwili tożsamy z art.13 ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zmiana polega na dodaniu ust.2 w następującym brzmieniu: „Ordynowani duchowni są przenoszeni do rezerwy i nie odbywają ćwiczeń wojskowych w czasie pokoju, z wyjątkiem przypadku przeszkolenia, za zgodą biskupa Kościoła, do pełnienia funkcji kapelanów lub do służby sanitarnej”.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym jeszcze dodać, że popełniliśmy w zapisie błąd, gdyż określenie „biskupa kościoła” powinno być zapisane dużą literą. Proszę o naniesienie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Jak rozumiem, chodzi o konsekwencję w pisowni wyrazów „biskupa kościoła”, które przyjęło się w ustawie zapisywać dużymi literami. Tak np. zapisane zostały te wyrazy w art.9 pkt.1, w którym wymienia się organy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art.32?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełLucynaPietrzyk">Chciałabym zgłosić drobną poprawkę redakcyjną. Otóż wydaje mi się, że po sformułowaniu „w czasie przygotowywania się do powołania na urząd duchowny (ordynacji)” powinno zostać użyte określenie „nie dłuższym jednak” zamiast określenia „nie dłuższy jednak”. Moim zdaniem brakuje tam litery „m”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełZbigniewBujak">Dziękuję za te poprawkę. Czy są inne uwagi do art.32?</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.32 wraz ze zgłoszonymi poprawkami za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.33 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.33?</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.33 za przyjęty bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.34 podkomisja także nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.34?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Chciałbym zwrócić uwagę Komisji na ust.3 tego artykułu. W toku prac nad niniejszym projektem ustawy Sejm zmienił ustawodawstwo w zakresie opodatkowania kościelnych osób prawnych. Myślę, że ten przepis powinien być dostosowany do obowiązującego prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełZbigniewBujak">Jest to rzeczywiście poważny problem. Proszę w związku z tym o zabranie głosu przedstawiciela Biura d/s Wyznań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Niestety, jest to prawdą. Sygnalizowałem tę sprawę pod koniec stycznia br. poseł M. Winiarczyk-Kossakowskiej. Nie mieliśmy jednakże wcześniej możliwości zmiany tych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Potrzeba korekty wynika z ustawy z 16 grudnia 1993 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania i niektórych innych ustaw. Nie jest to jednak takie proste.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WyznańBogusławSkręta">Problem odrębnych zapisów podatkowych w partykularnych ustawach wyznaniowych ciągnie się od dwóch lat. W ubiegłym roku była podejmowana próba skreślenia tych oddzielnych zapisów w ustawach już obowiązujących, ale nie powiodła się ona. Dopiero w art.2 ust.6 zacytowanej przeze mnie ustawy wyraźnie ustalono, że zapisy podatkowe w ustawach partykularnych już obowiązujących tracą moc.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#WyznańBogusławSkręta">Problem polega na tym, że w ustawie przyjęto nieostrą formułę, gdyż sugeruje się, że tracą moc wszelkie przywileje, zwolnienia, ulgi itp., a zatem że jest to dostosowane do ogólnie obowiązujących przepisów zawartych w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tymczasem w tymże art. 17 dodane zostały punkty 4a-4f. Część z nich odnosi się do kościelnych osób prawnych. Oto one: „4a dochody kościelnych osób prawnych: (a) z niegospodarczej działalności statutowej, w tym zakresie kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy o zobowiązaniach podatkowych, (b) z pozostałej działalności - w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele: kultu religijnego, oświatowo-wychowawcze, naukowe, kulturalne, charytatywno-opiekuńcze oraz na konserwację zabytków, prowadzenie punktów katechetycznych, inwestycje sakralne w zakresie: budowy, rozbudowy kościołów oraz kaplic, adaptację innych budynków na cele sakralne, a także innych inwestycji przeznaczonych na punkty katechetyczne i zakłady charytatywno-opiekuńcze, (c) z tytułu udziału w zyskach spółek, w których udziałowcami (akcjonariuszami) są wyłącznie kościelne osoby prawne, 4b. dochody ze spółek, których jedynymi udziałowcami (akcjonariuszami) są kościelne osoby prawne - w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele wymienione w pkt. 4a lub b.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#WyznańBogusławSkręta">To jest zakres zwolnień podatkowych w podatku dochodowym, jaki zawarty został w nowym brzmieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie wiem, jak w tej sytuacji powinno się postąpić. Być może należałoby tę dyskusję odłożyć i dokładnie przeanalizować, co Ministerstwo Finansów rozumie pod pojęciem „przywileje, zwolnienia i ulgi”, które jest bardzo ogólne, albo od razu skorygować zapisy w obydwu projektach ustaw i skreślić w nich to, co jest zawarte w ogólnie obowiązujących przepisach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełZbigniewBujak">Mówiąc szczerze Ministerstwo Finansów nie ma w tej chwili głowy do tego, żeby zastanawiać się, za jakimi zapisami się opowiada. Moim zdaniem powinniśmy spróbować zredagować dzisiaj jakiś zapis. Sądzę więc, że powinniśmy odłożyć rozstrzygnięcie w tej sprawie do przerwy, w czasie której zastanowimy się nad treścią tego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Podobne wątpliwości pojawiają się w wypadku ust.7 tego artykułu i w wypadku art. 19 projektu ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Gdyby obie ustawy zostały przyjęte przez Sejm wraz z artykułami 34 i 19, to w obecnym systemie prawnym obydwa Kościoły byłyby Kościołami uprzywilejowanymi, tymczasem Kościoły te nie szukają przywilejów tylko równouprawnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy jest zgoda Komisji na to, aby odłożyć redakcję tych zapisów do przerwy?</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełZbigniewBujak">Mam nadzieję, że artykuły te nie będą stanowiły przeszkody do przyjęcia przez Komisję na dzisiejszym posiedzeniu obu aktów prawnych. Pamiętać należy o tym, że przewidziane jest jeszcze w parlamencie drugie czytanie, podczas którego można uszczegółowić bądź zmienić niektóre przepisy. Taka możliwość istnieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Chciałbym zgłosić poprawkę do ust. 5, który nie budzi tych kontrowersji, z jakimi mamy do czynienia w przypadku innych ustępów.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Punkt 2 tego ustępu brzmi w tej chwili następująco: „służą jako domy księży emerytów lub znajdują się w budynkach stanowiących każdorazowo siedziby Biskupów Diecezjalnych”. Zgodnie z intencją tego zapisu siedziby lokalnych hierarchów Kościoła byłyby zwolnione z opodatkowania od nieruchomości. Na skutek jednak przeoczenia pominięto w nim Biskupa Kościoła. Gdyby ten przepis został uchwalony w jego obecnej wersji, to ze zwolnienia korzystaliby biskupi diecezjalni, natomiast głowa Kościoła nie byłaby nim objęta. Proponuję wobec tego po sformułowaniu „stanowiących każdorazowo siedziby” dopisać wyrazy „Biskupa Kościoła i”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do poprawki zaproponowanej przez posła T. Zielińskiego do art. 34 ust. 5 pkt. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Chciałbym przypomnieć państwu, że ustawa, którą zacytowałem, odnosi się nie tylko do zmian w podatku dochodowym od osób prawnych, ale także do wszelkich innych ustaw podatkowych. Podatek od nieruchomości jest także formą opodatkowania. Skoro w ustawie zawarta została ogólna formuła, że Kościoły tracą przywileje wynikające z ustaw partykularnych, to znaczy, że tracą wszystkie przywileje, łącznie ze zwolnieniem z podatku od nieruchomości. Dotyczy to wszystkich Kościołów.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Gdybyśmy zdecydowali się dzisiaj przyjąć projekt ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, to art.34 powinien w zasadzie ograniczyć się do następującego zapisu: „Majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom podatkowym”. Byłby on zgodny z intencjami Ministerstwa Finansów, które zmierza do stworzenia systemu podatkowego będącego zwartą całością.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WyznańBogusławSkręta">Chodzi o to, aby nie było zapisów podatkowych w innych ustawach niż ustawy podatkowe. Jest to słuszne. Wszelkie wyłączenia można zawrzeć przecież w tego rodzaju ustawie. Jeżeli za zasadne uzna się np., żeby nieruchomości kościelne podlegały nieco innym rygorom niż podatek od nieruchomości, to można podjąć inicjatywę związaną z nowelizacją ustawy regulującej podatek od nieruchomości. Wówczas po rozmowach ze wszystkimi kościołami - można byłoby przyjąć satysfakcjonujące wszystkich przepisy identyczne dla wszystkich kościołów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proponuję przyjąć projekt poprawki posła T. Zielińskiego, a cały problem przedyskutować w czasie przerwy.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jeszcze inne uwagi do art.34?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Jako podkomisja wprowadziliśmy techniczną poprawkę do ust. 9 wynikającą z obowiązujących przepisów prawnych. Po prostu wykreślimy z tego ustępu wzmiankę o opłatach notarialnych, ponieważ nie ma już obecnie tego rodzaju opłat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Wydaje mi się, że w ust.8 chodzi o art. 11, a nie wymieniony tam art.1. W przeciwnym wypadku ustęp ten nie miałby sensu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełZbigniewBujak">Rzeczywiście, do tego ustępu wkradł się błąd maszynowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Wydaje mi się, że jeżeli nie przyjmiemy zapisu zaproponowanego przez dyrektora B. Skrętę, iż majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom podatkowym, to czeka nas długi proces legislacyjny. Nie powinniśmy starać się wykreślać poszczególnych paragrafów, gdyż możemy stworzyć jakiegoś „potworka” oderwanego od obowiązującego dzisiaj prawa podatkowego. Proponuję przyjęć wszystkie niesporne artykuły, a następnie zastanowić się, czy odłożyć procedowanie nad pozostałymi zapisami, czy też zastosować odesłanie powołujące się na ustawy podatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełZbigniewBujak">Mam jednak nadzieję, że po krótkiej naradzie odbytej podczas przerwy, znajdziemy jakieś rozwiązanie. Cały czas pamiętam bowiem o tym, że czeka nas drugie czytanie w Sejmie, podczas którego może jeszcze być zgłoszona poprawka do ustawy. Uważam, że powinniśmy tę możliwość brać pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Chciałbym zgłosić jeszcze szczegółową uwagą do ust. 8. Zgadzam się z tym, że zamiast art.1 powinien zostać wymieniony art 11. Uważam jednak, że cały ten ustęp jest bezprzedmiotowy. Odbyliśmy na ten temat dodatkowe konsultacje z Ministerstwem Finansów. Wynika z nich jednoznacznie, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych w art. 1 ust 2. przesądza o tym, że jednostki organizacyjne osób prawnych mogą być odrębnymi podmiotami podatkowymi. W tej sytuacji ust.8 można uznać za zbędny i skreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jeszcze inne uwagi do art.34?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Z konsultacji, o których wspomniałem wynika, że można byłoby w ust.6 skreślić wyrazy „podatku od spadku i darowizn oraz”.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Ustawa od spadku i darowizn wyłącza z obowiązku podatkowego kościelne osoby prawne. Do tej pory upieraliśmy się jednak przy zapisie ze względu na to, iż Kościoły przyjmowały następujące rozumowanie: ogólnie obowiązujące przepisy wyłączają je od uiszczenia podatku od spadku i darowizn, ale przepisy mogą się zmienić, a zatem bezpieczniej jest powtórzyć to wyłączenie w przepisach partykularnych. W tej chwili odchodzimy od obrony tego zapisu z uwagi na tak daleko idące zmiany w przepisach podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WyznańBogusławSkręta">Zdaję sobie sprawę z tego, iż nie mam prawa składać wniosku, sugerowałbym jednak posłom skreślenie w ust.6 wyrazów „podatku od spadku i darowizn oraz”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełZbigniewBujak">Propozycję pana dyrektora poddamy analizie podczas szczegółowej pracy nad art. 34.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jeszcze inne uwagi do omawianego artykułu? Nie słyszę. Przystępujemy wobec tego do procedowania nad dalszymi artykułami projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art. 35 podkomisja nie zgłosiła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 35?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Chciałbym spytać się, czy taka treść art.35 wynika z faktu, iż podobnej treści zapis znajduje się w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełZbigniewSobotka">Moim zdaniem, powinniśmy odchodzić od zapisów, które zawierają tak daleko idące zwolnienia celne. W pkt. 1b tego artykułu mowa jest o maszynach, urządzeniach i materiałach poligraficznych oraz o papierze. Nie jestem przekonany o tym, że obecnie istnieje potrzeba stosowania tak daleko idących zwolnień celnych dla Kościołów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proszę przedstawiciela Biura ds. Wyznań o wyjaśnienie tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Osobiście zgadzam się z uwagą posła Z. Sobotki. Jest to przepis przejęty z ustawy o stosunku państwa do Kościoła Rzymskokatolickiego. Problem polega jednak na tym, że przepis ten został wprowadzony do tamtej ustawy w innych czasach, kiedy - jak wszyscy wiemy - królowało niezwykle precyzyjne limitowanie zezwoleń na sprawdzanie maszyn poligraficznych, papieru. Podlegało to szczególnym rygorom. W czasie negocjacji nad ustawą Kościół Rzymskokatolicki uzyskał tego rodzaju przywilej. Obecnie maszyny, materiały i papier poligraficzny są dostępne powszechnie. Nie wymaga to uzyskiwania jakichkolwiek dodatkowych zezwoleń.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Przepis ten ma w zasadzie ekonomiczne znaczenie. Gdyby tego przepisu nie było, to dzieła charytatywne prowadzone przez Kościoły w Polsce znalazłoby się w bardzo trudnej sytuacji. W zasadniczy sposób odciążają one budżet państwa, ale w większości wypadków funkcjonują dzięki pomocy zagranicznej. Nie powinniśmy - w moim przekonaniu - nakładać na zakłady prowadzące działalność charytatywną czy opiekuńczą dodatkowych obowiązków, takich samych jak na przedsiębiorstwo nastawione na zysk. Zakłady te odciążają w znaczny sposób budżet prowadząc swą działalność z własnych środków.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WyznańBogusławSkręta">Uważam, że przepis ten powinien pozostać. Dyskusji podlega natomiast kwestia, czy w zapisie powinny być wyszczególnione maszyny, urządzenia i papier.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Chciałbym poinformować państwa, że zapis o maszynach, urządzeniach, materiałach poligraficznych oraz papierze jest analogiczny do tego, jaki znalazł się w ustawach o Kościołach Rzymskokatolickim i Prawosławnym oraz ustawie o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Gdyby tego zapisu nie było, to Kościół Ewangelicko-Augsburski byłby dyskryminowany w tym względzie. Chodzi więc o zrównanie Kościołów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje mi się, że w przyszłości trzeba będzie zastanowić się nad innym rozwiązaniem. Czy poseł Z. Sobotka wnioskuje o wprowadzenie poprawki do art. 35?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Nie, ale zgadzam się z posłem przewodniczącym, że w przyszłości trzeba będzie tę kwestię rozwiązać całościowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 35? Nie słyszę. Uznaję wobec tego art. 35 za przyjęty bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art. 36 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 36?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Wydaje mi się, że w ustawie o podatku dochodowym znajduje się tego rodzaju zapis. Nie pamiętam dokładnie jego treści, ale przypominam sobie, że głosowaliśmy nad przepisem dotykającym tych spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WyznańBogusławSkręta">W tej sprawie nic się nie zmieniło. Tego rodzaju zbiórki są wolne od podatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełZbigniewSobotka">W żadnym wypadku nie kwestionuję tego prawa. Czuwam jedynie nad tym, aby było to zgodne z obowiązującym prawodawstwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 36? Nie słyszę. Uznaję art. 36 za przyjęty bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art. 37 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 37?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełJózefMioduszewski">W obecnej wersji art. 37 brzmi następująco: „W razie zniesienia kościelnej osoby prawnej, jej majątek przechodzi na Kościół jako całość”. Zastanawiam się, czy w sprawach majątkowych nie lepiej byłoby podawać organ wykonawczy. Określenie „Kościół jako całość” nie jest jasne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełTadeuszZieliński">W przeciwieństwie do Kościoła Rzymskokatolickiego Kościół Ewangelicko-Augsburski (podobnie jak Kościół Ewangelicko-Reformowany) ma osobowość prawną jako całość. Zapis w art. 37 jest zatem logiczny. Jest on konsekwencją innych przepisów ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Z treści art.9 tej ustawy wyraźnie wynika, że organami Kościoła jako całości są Synod Kościoła, Rada Synodalna, Konsystorz, Biskup Kościoła. W praktyce wygląda to następująco: gdyby nastąpiła likwidacja jakiejś parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, to Konsystorz wystąpiłby do Biura ds. Wyznań o wydanie zaświadczenia, z którego będzie wynikać, jaki organ Kościoła będzie właściwy do załatwienia spraw majątkowych po zlikwidowanej parafii. Takie zaświadczenia wystawiamy bez żadnych problemów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy poseł J. Mioduszewski chce wnieść poprawkę do art. 37?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełJózefMioduszewski">Nie, ponieważ uzyskane wyjaśnienia rozwiały moje wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art.37? Nie słyszę. Uznaję art.37 za przyjęty bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełZbigniewBujak">Artykuł 38 Komisja przyjęła bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Dla przejrzystości zapisów podkomisja dokonała zmiany w art.39 ust.1 pkt.2. Brzmi on w tej chwili następująco: „były własnością parafii (gmin, zborów) ewangelickich”</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Przypomnę, że w ust.1 chodzi o nieruchomości lub ich część pozostające w dniu wejścia w życie ustawy we władaniu kościelnych osób prawnych, które z mocy prawa stają się ich własnością, jeżeli spełniają pewne warunki wyszczególnione w czterech punktach.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Moim zdaniem, powinniśmy powrócić do poprzedniego zapisu - „były własnością parafii, gmin, zborów, Kościołów Ewangelicko-Unijnych, Kościoła Staroluterańskiego, Ewangelickiego Kościoła Wyznań Augsburskiego i Helweckiego oraz Braci Morawskich”. Zapis zaproponowany przez podkomisję nie służy jasności. Będzie on budził kontrowersje, ponieważ poza parafiami, gminami i zbiorami istniały jeszcze oddzielne Kościoły ewangelickie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełZbigniewBujak">Prosiłbym o wypowiedzenie się w tej sprawie przedstawicieli Kościoła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwangelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">Jako Kościół uważamy, że powrót do pierwotnej wersji tego zapisu jest wręcz konieczny. Określenie „parafia ewangelicka” jest bardzo ogólne i dotyczy nie tylko tych Kościołów, których Kościół Ewangelicko-Augsburski czuje się kontynuatorem, ale odnosi się również do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Jeżeli wobec tego chcemy rozwiązać wątpliwości, o jakie Kościoły chodzi, to musimy podać nazwy tych Kościołów, które złożyły się na Kościół Ewangelicko-Augsburski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Proponowany przez podkomisję skrócony zapis ust.1 pkt.2 w odniesieniu do pkt.4 jest w zasadzie bezprzedmiotowy, gdyż pkt.4 załatwia wszystkie sprawy. Jeżeli bowiem Kościół włada nieruchomością, na której znajduje się obiekt sakralny, to z mocy prawa staje się jego właścicielem bez wnikania, kto był poprzednim właścicielem.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Byłbym za tym, aby przywrócić pierwotną wersję zapisu. Uważam, że dla Kościoła także znaczenie ma pokazanie, po kim jest spadkobiercą. Istnieje możliwość ukazania swoich korzeni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">W ustawie z 1947 r. określono poniekąd czyim spadkobiercą jest Kościół Ewangelicko-Augsburski. Jeżeli zatem będziemy czytać pkt.1, a po nim pkt.2, to zrodzi się niejasność interpretacyjna. Nie wiemy bowiem, czy to, co zapisane jest w pkt.2, pokrywa się z wykazem, o którym mowa jest w pkt.1, czy też chodzi jeszcze o jakieś inne kościelne osoby prawne. Rzeczywiście chodzi jeszcze o jakieś inne. O te, które włączyła w Kościół Ewangelicko-Augsburski ustawa z 1947 r. w sprawie zmiany dekretu z 1936 r.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Dla jasności interpretacyjnej celowe byłoby powrócenie do poprzedniego zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wysłuchaliśmy przed chwilą wyjaśnień odnoszących się do art.39 ust. 1 pkt.2. Czy ktoś z członków Komisji jest przeciwny powrotowi do poprzedniego brzmienia zapisu omawianego punktu?</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę sprzeciwu. Uznaję, że Komisja opowiedziała się za powrotem do pierwotnego zapisu art.39 ust.1 pkt.2.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art.39?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zgłosić własną poprawkę do ust.1 pkt.4, który w obecnej wersji brzmi następująco: „Nieruchomości lub ich części pozostające w dniu wejścia w życie ustawy we władaniu kościelnych osób prawnych, stają się z mocy prawa ich własnością, jeżeli (...) znajdują się na nich cmentarze lub obiekty sakralne oraz obiekty funkcjonalnie związane z obiektami sakralnymi, dotyczy to również obiektów położonych na obszarze miasta stołecznego Warszawy”.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Proponuję po wyrazach „cmentarze lub obiekty sakralne” dodać sformułowanie „jednego związku wyznaniowego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełZbigniewBujak">Przyznam się, że nie do końca zrozumiałem, na czym polega poprawka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chodzi mi o dopisanie po wyrazach „cmentarze lub obiekty sakralne” wyrazów „jednego związku wyznaniowego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#DoradcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">O ile dobrze zrozumiałam, pani poseł chodzi o wyeliminowanie sytuacji, kiedy cmentarz jest „wspólny” dla dwóch wyznań bądź kiedy kościół jest wykorzystywany nie tylko przez jedno wyznanie.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#DoradcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Czy dobrze zrozumiałam intencje pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Nie do końca. Chodzi mi właściwie tylko o cmentarze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwangelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">Nie ma właściwie takich sytuacji, o jakich myśli poseł M. Winiarczyk-Kossakowska. Może istnieć co prawda współużytkowanie, ale własność cmentarza czy własność kościoła zawsze jest własnością jednego Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwangelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">Kościół może się zgodzić na określonych przez siebie warunkach, na korzystanie przez inne wyznanie z cmentarza. Poza tym ustawa o cmentarzach zobowiązuje do przyjmowania zmarłych innego wyznania, jeżeli nie ma ono własnego cmentarza bądź nie ma na nim miejsca. Takie sytuacje się zdarzają. Nie może to jednak wiązać się z pozbawianiem prawa własności.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwangelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">To samo dotyczy własności kościoła. W tej chwili na przykład - po spaleniu się kościoła katolickiego w Międzyrzeczu - udostępniliśmy parafii katolickiej możliwość korzystania z naszej świątyni. Nie oznacza to jednak, że rezygnujemy z naszej własności. Może zachodzi współużytkowanie, ale nie ma mowy o współwłasności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Dziękuję za wyjaśnienia. Decyduję się wycofać swoją poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jeszcze inne uwagi do art. 39?</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.39 - wraz z poprawką do ust.1 pkt.2 polegającą na powróceniu do pierwotnej wersji zapisu - za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Artykuły 40,41 i 42 otrzymały zupełnie inne brzmienie niż przewidziane w pierwotnym projekcie zgłoszonym do laski marszałkowskiej. Poprzedni zapis przewidywał w postępowaniu o przywrócenie własności postępowanie administracyjne. Na wniosek Kościoła podkomisja jednogłośnie przyjęła zasadę przewidującą w sprawach o przywrócenie własności przejętych na rzecz skarbu państwa prowadzenie procedury zwanej postępowaniem regulacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym jedynie dodać, że tego rodzaju postępowanie przewidziane jest również w art.61 ustawy o Kościele Rzymskokatolickim z 1989 r. Nie wydaje się, aby istniały jakiekolwiek przyczyny uniemożliwiające stosowanie takiego samego trybu w odniesieniu do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Z formalnego punktu widzenia są to Kościoły równorzędne i równowartościowe. Dlatego też przedmiotem postępowania regulacyjnego powinny być upaństwowione uprzednio nieruchomości lub ich część, których Kościół Ewangelicko-Augsburski domaga się w trybie przywrócenia własności oraz w trybie przekazania własności lub ich części.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałbym zwrócić szczególną uwagę państwa na art.40 ust.4. Jest w nim zawarte wyraźne ostrzeżenie, że regulacja nie może naruszać praw nabytych przez niepaństwowe osoby trzecie, a w szczególności przez inne Kościoły i związki wyznaniowe oraz przez rolników indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Być może lepiej będzie, jeżeli zacytuję całość art.40, a państwo w dyskusji wyrażą swoje zdanie na temat brzmienia tego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełZbigniewBujak">Sądzę, że nie ma potrzeby czytania całości art. 40. Mamy przed sobą projekt ustawy, w którym zawarte są poprawki podkomisji. Ważne jest dla nas natomiast stwierdzenie, czy zachodzi pełna paralelność znajdujących się tutaj zapisów z przepisami zawartymi w ustawie o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Tak, mamy do czynienia z pełną paralelnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy zapisy zawarte w ust.1 pkt.3 dotyczące własności i gruntów na obszarze miasta stołecznego Warszawy także są paralelne do ustawy o Kościele Rzymskokatolickim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełMałgorzatyWiniarczykKossakowska">Tak, potwierdzam to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy do art.40 w jego obecnym brzmieniu są uwagi?</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.40 za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Jak już wspomniałam, artykuły następne, tj.41 i 42, także otrzymały zupełnie nowe brzmienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.41?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Wydaje mi się, że w ust. 1 pkt. 1 zamieszczone tam odwołanie powinno dotyczyć art. 39 ust. 1 pkt. 1–3. W obecnej wersji zapis wymienia się tylko pkt 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Pan dyrektor wyprzedził mnie, ponieważ również zamierzałam zwrócić uwagę na tę pomyłkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proszę wobec tego przeczytać pełny zapis ust. 1 pkt. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Oto ten zapis: „Przedmiotem postępowania regulującego może być również nieodpłatne przekazywanie własności nie pozostających w dniu wejścia w życie ustawy we władaniu kościelnych osób prawnych nieruchomości lub ich części: 1 (o których mowa w art. 39 ust. 1 pkt. 1–3)”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jeszcze inne uwagi do artykułów 41 i 42?</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję artykuły 41 i 42 - wraz z poprawką redakcyjną wniesioną do art. 41 - za przyjęte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Wprowadzenie postępowania regulacyjnego wiąże się z koniecznością powołania komisji regulacyjnej. O zasadach powoływania i działania tej komisji pisze się w art. 43. Jest on odpowiednikiem art.62 ustawy o Kościele Rzymskokatolickim.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zdaniem podkomisji art. 43 - w jego obecnym brzmieniu - powinien zostać utrzymany w mocy. Nie ma przeciwwskazań natury społecznej, ekonomicznej ani prawnej, aby nie mogła taka komisja istnieć. Skoro bowiem przewidywana jest ona w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim, to może przez pewien czas istnieć także w ustawie o kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 43?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Sugerowalibyśmy, aby w ust. 2, w którym określeni są uczestnicy postępowania regulacyjnego, były wymienione także gminy. Skoro bowiem w art. 42 poddajemy postępowaniu regulacyjnemu majątek gmin, to powinny mieć one prawo bronić swoich interesów przed komisją regulacyjną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Wprawdzie nie zgłosiłam tego przy omawianiu zmian wprowadzonych przez podkomisję, ale zamierzam tego rodzaju wniosek zgłosić jako moją propozycję poselską. Wydaje mi się, że dla ujednolicenia przepisów należałoby po wyrazach „jednostki państwowe i kościelne” dodać określenie „oraz godziny”.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Lepiej byłoby dodać określenie mówiące o jednostkach samorządowych.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Na marginesie tych rozważań, chciałbym dodać, że trwa spór o pojęcie „gmina”. Padają pytania, czy przypadkiem gmina nie jest jednostką państwową, skoro jest częścią państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Pani poseł L. Pietrzyk ma przygotowaną propozycję zapisu tego ustępu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełLucynaPietrzyk">Proponuję, aby art. 43 ust. 2 brzmiał następująco: „Uczestnikami postępowania regulacyjnego są oprócz wnioskodawcy wszystkie zainteresowane jednostki państwowe, samorządowe i kościelne”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do brzmienia zapisu ust.2? Czy są inne jeszcze uwagi do art. 43?</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 43 - wraz z poprawką do ust. 2 - za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 44 jest konsekwencją wprowadzenia postępowania regulacyjnego i komisji regulacyjnej. Odnosi się on do działalności komisji. Podkomisja zaaprobowała takie brzmienie art. 44, jakie jest zawarte w projekcie ustawy. Ja natomiast mam uwagę do ust. 5, zgodnie z którym od orzeczenia zespołu orzekającego nie przysługuje odwołanie.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Moim zdaniem zapis ten - aczkolwiek analogiczny do zapisu w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim - budzi wątpliwości. Uważam, że można byłoby dopuścić odwołanie do Naczelnego Sądu Administracyjnego jako drugiej instancji. W Polsce obowiązuje zasada dwuinstancyjności, natomiast brzmienie art. 44 ust. 5 przypomina tryb doraźny, w którym odwołanie nie przysługuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Z przykrością nie zgadzam się z poseł M. Winiarczyk-Kossakowską. W wypadku tego ustępu chodzi o orzeczenia uzgodnione w ramach zespołu orzekającego, a zatem o sytuację, w której zachodzi zgodność między poszczególnymi członkami zespołu orzekającego złożonego z przedstawicieli rządu i Kościoła. Środek odwoławczy przysługuje natomiast wtedy, kiedy zespół orzekający nie jest w stanie uzgodnić orzecznictwa. Takie sytuacje reguluje art. 45. Zasada instancyjności jest więc zachowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Z radością stwierdzam, że poseł T. Zieliński rozwiał moje wątpliwości, dlatego wycofuję swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 44?</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 44 za przyjęty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art.45 podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 45?</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 45 za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PosełZbigniewBujak">Przystępujemy do omówienia ostatniego rozdziału tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Do art. 46, 47 i 48, czyli do całego rozdziału 6, podkomisja nie wniosła żadnych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do rozdziału 6?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#BiskupKościołaEwangelickoAugsburskiegoJanSzarek">Wydaje mi się, że w wykazie placówek dołączonym do rozdziału 6 zaszła pomyłka. W załączniku wymienione są 3 parafie Wrocław, podczas gdy w rzeczywistości istnieją dwie parafie: Opatrzności Bożej i Świętego Krzysztofa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwangelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">W Diecezji Wrocławskiej wymienione zostały 3 parafie Wrocław: Parafia Wrocław - Parafia Opatrzności Bożej, Parafia Wrocław - Parafia Świętego Krzysztofa i Parafia Wrocław. Parafię Wrocław należałoby wykreślić, ponieważ nie ma takiej parafii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Proponowałbym inaczej zapisać nazwy tych parafii, np. Parafia Opatrzności Bożej we Wrocławiu, Parafia Świętego Krzysztofa we Wrocławiu. Podobnie można by postąpić w wypadku Warszawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełZbigniewBujak">Problem dotyczy nazewnictwa. Jak wobec tego zapatruje się na tę poprawkę strona kościelna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwngelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">Obecny wykaz sporządzony jest zgodnie z kolejnością alfabetyczną miejscowości, w której istnieje parafia. To daje czytelność. Kiedy przedstawimy kolejność wyrazów, to wprowadzimy zamieszanie i zapis straci na czytelności.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#RadcaKonsystorzaKościołaEwngelickoAugsburskiegoHenrykCzembor">Sporządzając tę listę zrezygnowaliśmy z podawania nazwy parafii, jeżeli jest ona tylko jedna w mieście. W ten sposób jest wykaz przejrzysty i czytelny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy poseł W. Sitek podtrzymuje chęć wprowadzenia poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Nie, zrezygnuję z niej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jeszcze inne uwagi do rozdziału 6?</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję rozdział 6 - wraz z poprawką do wykazu diecezji, parafii i diakonatów - za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PosełZbigniewBujak">Przystępujemy teraz do rozpatrzenia uwag i poprawek podkomisji do projektu ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Rzeczypospolitej Polskiej. Proszę poseł sprawozdawcę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Ewangelicy reformowani skupiali się w dwóch ośrodkach wileńskim i warszawskim, których odrębność organizacyjna utrzymywała się do końca, drugiej RP.Rząd carski utrzymywał odrębność organizacyjną Jednoty Wileńskiej ze względów politycznych. Pragnął on oddzielić polskie środowiska ewangelicko-reformowane ziem litewskich od środowisk ewangelickich w centralnej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">W okresie międzywojennym Kościół Wileński liczył około 10 tys. wiernych i nie doczekał się regulacji swego bytu prawnego na nowych podstawach. Przez cały okres dwudziestolecia międzywojennego obowiązywały go przepisy zaborcze zawarte w artykułach 984–986 ustawy „wyznań obcych” nadające mu ustrój synodalny. Kościół Reformowany, zwany także Jednotą Warszawską, podlegał natomiast ukazowi carskiemu z 1849 r. i miał ustrój synodalno-prezbiteriański. Jednota Warszawska liczyła około 20 tys. wiernych. W świetle obowiązujących ją przepisów organa kościelne uzyskały dużą samodzielność i niezależność od władz państwowych, ograniczoną jedynie powszechnie obowiązującymi ustawami i uprawnieniami rządu (wynikającymi z art. 986 wspomnianej ustawy) do zatwierdzenia wyboru prezesa i wiceprezesów kolegium synodu.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Zachowanie odrębności obu Kościołów spowodowało, że niezależnie od siebie zabiegały one o uregulowanie na nowych zasadach swojej sytuacji prawnej. Projekty ustaw z 1922,1927 i 1936 r. nie doczekały się jednak uchwalenia.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Obecnie sytuację prawną Kościoła Ewangelicko-Reformowanego reguluje dekret z 6 września 1947 r. o uregulowaniu położenia prawnego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, Kościoła Mariawickiego i Kościoła Starokatolickiego. Przyznał on temu Kościołowi prawo działania na terenie całego kraju przez rządzenia się własnymi przepisami. Uchylił także przepisy zaborcze. Kościół Ewangelicko-Reformowany liczy około 4,5 tys. wyznawców. Prace nad nowym projektem ustawy podjęto w 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Przechodząc do szczegółowego omawiania sprawozdania podkomisji o pracach nad projektem ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, chciałbym zwrócić państwu uwagę na fakt, iż wykazaliśmy wyjątkową zgodność w stosunku do przedłożonego projektu. Wprowadziliśmy do niego tylko jedną poprawkę wynikającą z tego, że takie zapisy znajdują się również w innych ustawach wyznaniowych. Otóż do art. 2 wprowadziliśmy ust. 3 w brzmieniu: „Kościół jest samodzielny i niezależny od jakiejkolwiek pozakrajowej władzy duchownej i świeckiej”.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Jak już wspomniałem, jest to jedyna uwaga, jaką podkomisja zgłosiła do tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do zaproponowanej przez podkomisję poprawki do art. 2?</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że poprawka do art. 2 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#PosełZbigniewBujak">Został zgłoszony wniosek, aby - wobec faktu, że wszystkie przepisy tej ustawy są paralelne do przepisów ustawy o Kościele Ewngelicko-Augsburskim, które przyjęliśmy - poddać w całości pod głosowanie. Czy jest zgoda na taki tryb procedowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Ponieważ projekt ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim był rozpatrywany przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych później niż projekt odnoszący się do naszego Kościoła, zostały do niego wprowadzone pewne zmiany. Dobrze byłoby. aby niektóre z nich mogły być umieszczone w ustawie o Kościele Ewangelicko-Reformowanym.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Na przykład art. 20 naszej ustawy jest dokładnie połową art.35 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Naszym zdaniem nie ma żadnego uzasadnienia, aby nadal ten artykuł pozostawał w wersji okrojonej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proponuję wobec tego, abyśmy przystąpili do rozpatrywania poszczególnych artykułów projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są jakiekolwiek uwagi do rozdziału 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">W art.1 ust.1 mówi się o tym, że ustawa określa zasady stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Nie ma natomiast żadnego wyjaśnienia, na czym polegają ogólne zasady wzajemnych stosunków. Proponowałbym wobec tego w art. 2 dodać jako ust. 1 następujące sformułowanie: „Państwo i Kościół Ewangelicko-Reformowany są od siebie oddzielone i suwerenne każde w swoim zakresie. We wzajemnych stosunkach będą szanowały tę zasadę, a w sprawach dotyczących dobra obywateli oraz wartości nadrzędnych będą się porozumiewały i ze sobą współdziałały”.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">Zapis ten odzwierciedlałby ogólną zasadą rozdzielenia Kościoła od państwa. Mówię celowo o rozdzieleniu Kościoła i państwa, a nie o rozdzieleniu Kościoła od państwa, ponieważ - moim zdaniem - jest to sformułowanie słuszniejsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proszę posła sprawozdawcę o ustosunkowanie się do zaproponowanej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Wydaje mi się, że można byłoby ją przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Mam do tego zapisu uwagę natury redakcyjnej. Otóż w ustawie używa się wszędzie czasu teraźniejszego, natomiast w drugim zdaniu proponowanej poprawki użyto czasu przyszłego. Zastanawiam się wobec tego, czy nie stanowi to dysonansu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">Moim zdaniem, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w zdaniu drugim także został użyty czas teraźniejszy - „We wzajemnych stosunkach szanują tę zasadę, a w sprawach dotyczących dobra obywateli oraz wartości nadrzędnych porozumiewają się ze sobą i współdziałają”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Chciałbym zwrócić uwagę państwa na fakt, że przepis zaproponowany przez pastora B. Trandę jest pewnym novum w ustawodawstwie wyznaniowym. Nie ma analogicznego przepisu w żadnej z dotychczas uchwalonych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Tego rodzaju zapis ma walor konstytucyjny. Moim zdaniem jest on nie do przyjęcia w ustawie partykularnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Przypuszczam, że pastor B. Tranda proponując przyjęcie tego zapisu wzorował się na konkordacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Zastanawiam się, czy nie wystarczy obecny zapis art. 2 ust. 1, że „Kościół rządzi się w swoich sprawach wewnętrznych przepisami prawa wewnętrznego, swobodnie wykonując swoje funkcje i cele”. W moim przekonaniu nie ma konieczności wprowadzania poprawki zaproponowanej przez pastora B. Trandę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Prosiłabym pastora o ponowne przeczytanie zaproponowanej przez niego poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PastorKościołaEwangelickoReformowanegoBogdanTranda">Oto treść proponowanej przeze mnie poprawki: „Państwo i Kościół Ewangelicko-Reformowany są od siebie oddzielone i suwerenne każde w swoim zakresie. We wzajemnych stosunkach szanują tę zasadę, a w sprawach dotyczących dobra obywateli oraz wartości nadrzędnych porozumiewają się ze sobą i współdziałają”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Byłam przekonana, że pastor B. Tranda przez analogię wnosi o wprowadzenie niektórych zapisów z ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Otrzymałam w tej chwili do wglądu proponowaną treść poprawki. Po dokładnym jej przestudiowaniu z przykrością stwierdzam, że nie mogę się z nią zgodzić. nie ma bowiem takich uregulowań w obowiązującym w tej chwili ustawodawstwie.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">W pracy podkomisji kierowaliśmy się zasadą zgodności przepisów zawartych w obu projektach ustaw z przepisami występującymi w ustawach o Kościele Rzymskokatolickim i Kościele Prawosławnym. W tym wypadku mamy do czynienia z przepisem zupełnie nowym. nie mogę się zgodzić na jego przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Musimy wszyscy zdawać sobie sprawę z tego, że stoimy przed koniecznością uchwalenia nowej konstytucji. Prace nad nią trwają. Nikt z nas dzisiaj nie wie, jakie zawierać będzie ona przepisy. Nie powinniśmy wobec tego przesądzać o zasadach ustrojowych zapisanych w konstytucji wprowadzając tego rodzaju zapisy do kościelnych ustaw partykularnych.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Podejrzewam, że sprawy relacji państwo - Kościoły będą przedmiotem ożywionych dyskusji. Nie możemy tego wyprzedzać.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WyznańBogusławSkręta">W ustawach o stosunku państwa do Kościołów, które już są uchwalone i które są przedmiotem prac legislacyjnych, stosujemy metodę opisową. Unikamy tego rodzaju sformułowań, że jest rozdział Kościoła od Państwa. Wskazujemy, że Kościoły działają w państwie opierając się na swoim prawie wewnętrznym. Prosilibyśmy, aby na razie nie odstępować od tej zasady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Nie chcę wypowiadać się za czy przeciw poprawce. Chcę natomiast powiedzieć, że w moim przekonaniu nie jest ona sprzeczna z obowiązującym ustawodawstwem. Sejm odgrywając rolę legislatora musi zwracać uwagę na ustawę zasadniczą, ta natomiast zachowuje zasadę rozdziału Kościoła od państwa. Poprawka pastora B. Trandy nie występuje przeciw tej zasadzie. Można oczywiście zastanawiać się nad tym, czy tego rodzaju deklaracje są potrzebne w ustawie partykularnej. Nie widzą natomiast przeciwwskazań dla prawomocności tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełZbigniewBujak">Chciałbym jeszcze spytać się, czy ta poprawka wnosi jakąś zmianę formalnoprawną w stosunkach między Kościołem a państwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Myślę, że Kościół Ewangelicko-Reformowany chce zaprezentować pewien model stosunków, aby państwo i Kościół były od siebie oddzielone. Jest to deklaracja tego Kościoła i opowiedzenie się za rozdziałem związków wyznaniowych od struktur państwowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełZbigniewBujak">Rozumiem intencje Kościoła, chciałbym jednak wiedzieć, czy zapisy znajdujące się w projekcie ustawy mogłyby złamać obowiązującą zasadę rozdziału Kościoła od państwa. Nie mam na myśli poprawki, ale dotychczasowe zapisy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełTadeuszZieliński">One potwierdzają zasadę rozdziału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie przedłożonej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Proszę traktować naszą propozycję, jako próbę wywołania dyskusji nad o wiele szerszym problemem, z którym na pewno będziemy musieli się zetknąć. Nie nalegamy, aby zaproponowany zapis znalazł się w tej chwili w szczegółowej ustawie odnoszącej się do naszego Kościoła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś z posłów chce przejąć poprawkę zgłoszoną przez pastora B. Trandę?</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję wobec tego, że poprawka zaproponowana przez pastora B.Trandę nie zyskała akceptacji Komisji.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do rozdziału 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Chciałbym zgłosić propozycję uzupełnienia art. 2 o dwa dodatkowe ustępy. Ust.4 byłby przeniesieniem art. 3 z ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, ust. 5 natomiast byłby przeniesieniem art. 4 tejże ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Z uwagi na to, że projekt ustawy o stosunku państwa do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego był rozpatrywany jako pierwszy, zapisy te nie znalazły się w ustawie. Wychodząc z założeń paralelności obu ustaw, można je przenieść do ustawy o Kościele Ewangelicko-Reformowanym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełZbigniewBujak">Prosiłbym posła wnioskodawcę o pełne zaprezentowanie swojej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Proponuję, aby art. 2 ust. 4 otrzymał następujące brzmienie: „Wypełniając swoje funkcje Kościół może współdziałać z innymi Kościołami w kraju i za granicą, należeć do krajowych organizacji międzykościelnych, a także międzynarodowych organizacji wyznaniowych i międzywyznaniowych”, natomiast art. 2 ust. 5 zawierał taką treść: „Kościół może otaczać opieką duszpasterską współwyznawców spośród osób innych narodowości zamieszkałych bądź przebywających czasowo na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do poprawki zaproponowanej przez posła W. Sitka?</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję poprawki do art. 2 za przyjęte. Czy są jeszcze inne uwagi do rozdziału 1?</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję cały rozdział 1 - wraz z poprawkami do art. 2, za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PosełZbigniewBujak">Art. 3 i 4 zostały przyjęte bez poprawek. Czy są uwagi do art. 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Kościół proponuje do art. 5 ust. 2 przenieść art. 34 ust. 8 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Problem polega jednak na tym, że na razie nie rozstrzygnęliśmy kwestii art. 34.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełZbigniewBujak">Pozostawiamy wobec tego art. 5 jako nierozstrzygnięty. Powrócimy do niego pod koniec posiedzenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 6?</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 6 za przyjęty bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 7?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zaproponować dodanie wyrazu „niezwłocznie” do art. 7 ust. 2. Po jego wprowadzeniu ust. 2 brzmiałby następująco: „O powołaniu i odwołaniu osoby sprawującą funkcję organu Kościoła, Konsystorz powiadamia niezwłocznie ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów, zaś w odniesieniu do innych kościelnych osób prawnych - właściwego wojewodę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do poprawki zgłoszonej przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WyznańBogusławSkręta">W ustawie uznajemy, że Kościół rządzi się własnym prawem wewnętrznym, w którym zapisane są określone struktury. Powiadomienie o odwołaniu lub powołaniu leży w interesie Kościoła. Jeżeli nie powiadomi on ministra o zaistniałych zmianach, to działa na swoją niekorzyść. W tym wypadku nie można mówić o naruszeniu interesu państwa, jeśli powiadomienie nastąpi z opóźnieniem.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Zapis ten jest właściwie jedynie próbą uszczegółowienia trybu notyfikowania zmian. Skoro Kościół pragnie się dodatkowo zabezpieczyć, to można ten wyraz dopisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Panie dyrektorze, to nie jest propozycja Kościoła lecz moja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełZbigniewBujak">W moim odczuciu określenie „niezwłocznie” jest sformułowaniem nieostrym. Chciałbym jednak poznać opinię Kościoła w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Dziękujemy za okazaną troskę, ale dotychczasowe sformułowanie nam wystarcza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy pani poseł podtrzymuje swoją poprawką?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Nie, wycofuję ją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 7?</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.7 za przyjęty bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 8?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Proponuję do art. 8 dodać ust. 3, który brzmiałby tak, jak art.28 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim - „Parafie mają prawo posiadania, zarządzania oraz zakładania i poszerzania cmentarzy grzebalnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do poprawki zgłoszonej przez posła W.Sitka?</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że Komisja zaaprobowała poprawkę zgłoszoną do art. 8. Czy są inne uwagi do tego artykułu? Nie słyszę. Uznaję art. 8 - wraz z poprawką zgłoszoną przez posła W. Sitka - za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#PosełZbigniewBujak">Artykuły 9 i 10 zostały przyjęte bez poprawek. Czy są uwagi do art. 11?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zgłosić krótką uwagę do art. 11 ust. 2. Otóż w określeniu „porozumienie między właściwą jednostką publicznej radiofonii i telewizji a Kościołem” łącznik „i” proponuję zastąpić łącznikiem „lub”. Po wprowadzeniu tej poprawki ust. 2 brzmiałby następująco: „Sposób realizacji uprawnień wymienionych w ust. 1 reguluje porozumienie między właściwą jednostką publicznej radiofonii lub telewizji a Kościołem”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do zaproponowanej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że Komisja zaaprobowała poprawkę zgłoszoną do art. 11 ust. 2. Czy są inne uwagi do art. 11? Nie słyszę. Uznaję art. 11 - wraz z poprawką zgłoszoną do ust. 2 - za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art.12?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Proponuję poprzez analogię dodać do art. 12 ustęp 4, który brzmiałby tak, jak art. 21 ust. 3 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Art. 12 ust.4 brzmiałby wobec tego następująco: „Dzieciom i młodzieży korzystającym ze zorganizowanych form wypoczynku wakacyjnego zapewnia się prawo uczestniczenia w nabożeństwach i wykonywania innych praktyk religijnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do zaproponowanej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że Komisja opowiedziała się za przyjęciem poprawki do art. 12 zaproponowanej przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 12?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Wnoszę o dodanie do art. 12 jeszcze jednego ustępu, który otrzymałby kolejną numerację, o następującej treści: „Osobom wyznania ewangelicko-reformowanego wymienionych w ust. 1, 2 i 4 zapewnia się możliwość korzystania z opieki duszpasterskiej bądź wysłuchania audycji religijnych w oddzielnych i odpowiednio do tego celu przystosowanych pomieszczeniach”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje mi się, że jest to przepis paralelny do zapisu znajdującego się w drugiej ustawie ewangelickiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Wywód pana przewodniczącego jest logiczny. Nie można mieć od tej strony żadnych zastrzeżeń do propozycji zgłoszonej przez posła W.Sitka. Chciałbym jednak przypomnieć państwu, że sytuacja obu Kościołów ewangelickich jest różna. W pracach nad ustawą o Kościele Ewangelicko-Reformowanym wskazywaliśmy na tę sprawą. Uznaliśmy wówczas, że w Kościele, który liczy 4,5 tys. wiernych, problemy związane z dziećmi przebywającymi na koloniach i osobami tymczasowo aresztowanymi praktycznie nie występują.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Kościół sam poniekąd zrezygnował z tego zapisu. Moim zdaniem, słusznie uczynił. Dzięki temu ta ustawa jest prostsza i bardziej czytelna. Można wprowadzić do ustawy zaproponowany przez posła W. Sitka zapis, ale będzie on bezprzedmiotowy i będzie zaciemniał sytuację Kościoła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Cieszy mnie opinia, że nikt z naszych współwyznawców nie może znaleźć się w więzieniu. Świadczyłoby to o naszym poziomie moralnym. Boję się jednak, abyśmy nie zawiedli kiedyś pokładanego w nas zaufania. Jeśli taka sytuacja zdarzałaby się, to dobrze byłoby móc tym osobom zapewnić podobne prawa jak wiernym innych wyznań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Nie wydaje mi się, aby poprawka posła W. Sitka zaciemniała sytuację Kościoła. Ona daje po prostu Kościołowi pewne prerogatywy. Niepokoi mnie natomiast możliwość zapewnienia przez Kościół opieki duszpasterskiej.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Kościół Ewangelicko-Reformowany ma zaledwie kilku pastorów. Jeżeli ktoś zostanie aresztowany na przeciwległym w stosunku do miejsca przebywania duszpasterza krańcu Polski, to zapewnienie opieki religijnej może być problematyczne.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PosełTadeuszZieliński">Sugerowałbym użycie określenia mniej kategorycznego. Mogą zdarzyć się sytuacje, kiedy zapewnienie opieki duszpasterskiej będzie niewykonalne albo zbyt kosztowne. Dochodziłoby wówczas do naruszenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PosełTadeuszZieliński">Proponowałbym zamiast określenia „zapewnia się możliwość” użyć sformułowania „stwarza się możliwość”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Propozycja posła T. Zielińskiego jest jak najbardziej uzasadniona. Wychodząc natomiast na przeciw jego obawom chciałbym podkreślić, że chociaż mamy jedynie 10 księży, to jesteśmy przyzwyczajeni do ciągłego przemieszczania się. Jesteśmy Kościołem ogromnie rozproszonym. Niemal w każdym większym mieście znajdują się nasi współwyznawcy. Docieramy jednak do wszystkich miejsc w kraju. W czasie stanu wojennego zdarzało się, że docieraliśmy do osób internowanych na różnych krańcach Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy poseł T. Zieliński podtrzymuje chęć wprowadzenia tej poprawki do zapisu zaproponowanego przez posła W. Sitka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Wobec wyjaśnień strony kościelnej wycofuję swój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy poseł W. Sitek podtrzymuje swój wniosek o dodanie do art. 12 ust. 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Tak, podtrzymuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełZbigniewBujak">Przypominam państwu, że zapisy odnoszące się do tej kategorii osób nie zostały w końcu rozstrzygnięte w ustawie o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Proponuję wobec tego zawiesić głosowanie nad art.12 do czasu rozstrzygnięcia zapisu we wspomnianej ustawie. Wówczas także powrócimy do kwestii ewentualnych uzupełnień. Teraz natomiast przystąpimy do procedowania nad dalszymi artykułami ustawy.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełZbigniewBujak">Artykuły 13 i 14 zostały przyjęte bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 15?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym do tego artykułu zgłosić jedną, drobną poprawkę o charakterze interpunkcyjnym. Otóż po wyrazach „w ochronie” powinien widnieć przecinek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełZbigniewBujak">Sądzę, że nikt nie ma wątpliwości o słuszności tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 15?</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art.15 - wraz ze zgłoszoną poprawką interpunkcyjną - za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do art. 16?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Wnioskuję o dodanie do zapisu art. 16 wyrazu „majątkowych” po sformułowaniu „zbywania innych praw”. Artykuł ten zyskałby następujące brzmienie: „Kościelnym osobom prawnym przysługuje prawo nabywania, posiadania i zbywania mienia ruchomego i nieruchomego, nabywania i zbywania innych praw majątkowych oraz swobodnego zarządzania swoim majątkiem”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś jest przeciwny wprowadzeniu do art. 16 poprawki zgłoszonej przez poseł sprawozdawcę?</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że Komisja opowiedziała się za przejęciem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 16? Nie słyszę. Uznają art. 16 - wraz z poprawką poseł M. Winiarczyk-Kossakowskiej - za przyjęty. Artykuł 17 został przyjęty bez poprawek. Czy są uwagi do art. 18?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">W ust. 1 tego artykułu używa się określenia „gminy”. Mam wątpliwości, czy nie powinno się w nim pisać o organach samorządowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Zgodnie z obowiązującymi przepisami osobą prawną jest gmina. Podmiotem uprawnionym do legitymowania się tytułem własności, jeśli chodzi o samorząd terytorialny, jest gmina. Kwestia ta nie budzi wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Dziękuję za wyjaśnienie tej sprawy. Rozwiało to moje wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 18? Nie słyszę. Uznaję art. 18 za przyjęty bez poprawek. Czy są uwagi do art.19?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Ten fragment ustawy odnosi się do podobnych kwestii jak sporny art.34 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełZbigniewBujak">Odkładamy wobec tego głosowanie nad tym artykułem do czasu rozstrzygnięcia casusu art. 34.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Chciałbym jeszcze poinformować państwa, że strona kościelna wnioskuje o wprowadzenie do art. 19 ust. 5 poprawki polegającej na dodaniu na końcu tego ustępu sformułowania „lub służą jako domy księży emerytów”. Jest to zapis analogiczny do zapisów w innych ustawach indywidualnych. Uważam, że podczas rozpatrywania art. 19 należałoby tę sugestię wziąć pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełZbigniewBujak">Powrócimy do rozpatrzenia tej poprawki przy decydowaniu o art. 19. Czy są uwagi do art. 20?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Strona kościelna zgłosiła propozycję, aby art. 20 sformułować identycznie jak art. 35 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Zgodnie z tą sugestią art. 20 zostałby poszerzony o „wysyłane przez kościelne osoby prawne za granicę dary: a) na rzecz zagranicznych i międzynarodowych organizacji ewangelickich, b) przeznaczone dla ofiar klęsk żywiołowych i osób znajdujących się w szczególnej potrzebie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Moim zdaniem jest to zapis bezprzedmiotowy, ponieważ nie ma obecnie ceł wywozowych. Z uwagi jednak na to, że Kościoły chcą chronić tę bardzo ważną działalność, można ten zapis przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Zmiana w art. 20 nie powinna jedynie polegać na dodaniu fragmentu zacytowanego przez poseł M.Winiarczyk-Kossakowską. Moim zdaniem cały art.20 powinien brzmieć tak, jak art. 35 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje mi się, że oczywiste jest, iż taka była również intencja poseł sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś jest przeciwny takiemu brzmieniu art. 20? Nie słyszę. Uznaję, że Komisja opowiedziała się za przyjęciem art. 20 w brzmieniu zaproponowanym przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską. Czy są uwagi do art. 21?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zgłosić drobną poprawką do art. 2. Wnioskuję o dodanie po wyrazach „kaplic oraz” wyrazów „w formach”.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Po wprowadzeniu poprawki ustęp ten otrzymałby brzmienie: „Zbiórki wymienione w ust. 1 nie wymagają pozwolenia właściwego organu, jeżeli odbywają się w obrębie terenów kościelnych, kaplic oraz w formach zwyczajowo przyjętych w danej okolicy i w sposób tradycyjnie ustalony”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełZbigniewBujak">Jest to poprawka o charakterze redakcyjnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełZbigniewSobotka">To nie jest poprawka redakcyjna, poza tym w ust.2 chodzi o miejsca zbiórek pieniężnych, a nie o formę. Opowiadałabym się w związku z tym za utrzymaniem dotychczasowego zapisu art. 21 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Decyduję się na wycofanie tej propozycji poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Uważam, że sformułowanie zawarte w tym ustępie nie jest zbyt fortunne. Wyraz „kaplic” przerywa myśl, że chodzi o tereny kościelne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Można powtórzyć, że chodzi o miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Dziękuję za podpowiedzenie sformułowania. Proponuję wobec tego dodanie wyrazu „miejsc”, przez co zapis zyska na czytelności. Wiadomo będzie, że chodzi o zbiórki „w obrębie terenów kościelnych, kaplic oraz miejsc zwyczajowo przyjętych w danej okolicy i w sposób tradycyjnie ustalony”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś jest przeciwny tak sformułowanej poprawce do art. 21 ust.2? Nie słyszę. Uznaję, że Komisja opowiedziała się za przyjęciem poprawki zaproponowanej przez posła T. Zielińskiego.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 21? Nie słyszę. Uznaję art. 21 - wraz z poprawką do ust. 2 - za przyjęty. Artykuł 22 przyjęty został bez poprawek. Przystępujemy do omówienia rozdziału 5 - Przepisy przejściowe i końcowe. Proponuję rozpatrzyć ten rozdział w całości. Czy są do niego jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Chciałbym spytać się w odniesieniu do art. 24, w jakim trybie odbywa się postępowanie, o którym mowa w tym artykule.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WyznańMarekPernal">Odbywa się ono w trybie administracyjnym, ponieważ Kościół nie występował o inny tryb. Widocznie uznał on, że jego potrzeby można zrealizować w tym właśnie trybie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do rozdziału 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zgłosić konieczność drobnej poprawki redakcyjnej do art. 24 ust. 1 pkt. 1. Została tam błędnie zapisana nazwa ustawy z 20 marca 1950 r. o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego. Wnioskuję wobec tego o skreślenie niepotrzebnego „o” przed wyrazem „proboszczom”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełZbigniewBujak">Sądzę, że poprawka ta nie wymaga głosowania. Czy są jeszcze inne uwagi do artykułów 23–29?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">W art. 24 ust.6, który brzmi: „Decyzje, o których mowa w ust. 1–3, nie mogą naruszać praw nabytych przez osoby trzecie, a w szczególności przez inne Kościoły i związki wyznaniowe” proponuję na końcu dopisać wyrazy „i rolników indywidualnych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Wydaje mi się, że rolnik indywidualny jest również osobą trzecią. Jeśli jednak istnieje potrzeba wyszczególnienia tej grupy, to nie mam nic przeciwko temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Moim zdaniem wystarczałby zapis, że decyzje nie mogą naruszać praw nabytych przez osoby trzecie.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Staraliśmy się podczas pracy nad tą ustawą wyeliminować z niej pewne niezręczności. Dlatego zrezygnowaliśmy z wyszczególnienia rolników indywidualnych. Skoro jednak został podniesiony problem rolnika indywidualnego, to powrócimy do tej wersji zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ktoś sprzeciwia się uzupełnieniu art. 24 ust. 6 o rolników indywidualnych? Nie słyszę. Uznaję wobec tego, że Komisja opowiedziała się za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez poseł M. Winiarczyk-Kossakowską.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do rozdziału 5? Nie słyszę. Uznaję wobec tego artykuły 23–29 - wraz z poprawkami do art. 24 - za przyjęte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Chciałabym zwrócić się z pytaniem do strony rządowej, dlaczego w ustawie o Kościele Ewangelicko-Reformowanym nie znalazł się zapis odpowiadający art. 5 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim o treści: „W sprawach odnoszących się do Kościoła, nie uregulowanych niniejszą ustawą, stosuje się przepisy ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania ma charakter ogólny. Odnosi się ona do wszystkich związków wyznaniowych. Oczywiście można ten przepis zawrzeć w ustawie o Kościele Ewangelicko-Reformowanym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Uznaliśmy po prostu umieszczenie tego przepisu za zbędne, skoro ustawa o gwarancjach odnosi się do wszystkich Kościołów i związków wyznaniowych, a zatem również do Kościoła Ewangelicko-Reformowanego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełZbigniewBujak">O ile zrozumiałem sens wypowiedzi poseł sprawozdawcy, nie było to zgłoszenie poprawki, ale zwrócenie uwagi na istnienie drobnych rozbieżności. Musimy teraz rozstrzygnąć kwestie związane z artykułami odłożonymi w czasie procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Zanim przystąpimy do dyskusji nad tymi artykułami, chciałbym spytać się, czy są już przedstawione akty wykonawcze do tych dwóch ustaw.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Zarówno jedna, jak i druga ustawa powołuje się na akty wykonawcze. Między innymi w art. 44 ust. 6 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim pisze się, że „Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi, z mienia których państwowych jednostek organizacyjnych lub gmin może być wyłączona nieruchomość...”.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#PosełTadeuszZieliński">Chodzi o to, że przepisy dotyczące postępowania regulacyjnego nie mogą być wdrożone bez określenia szczegółowego trybu postępowania. Sądzę, że ten akt wykonawczy będzie wzorowany na akcie wykonawczym do ustawy o Kościele Rzymskokatolickim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WyznańMarekPernal">Wydanie rozporządzenia rzeczywiście jest konieczne. Nie można bowiem stosować obecnie obowiązującego aktu wykonawczego odnoszącego się do postępowania regulacyjnego, ponieważ dotyczy on jedynie Kościoła Rzymskokatolickiego. Urząd Rady Ministrów przygotuje taki projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Nie jest to sprawa skomplikowana. Mamy rozporządzenie ministra finansów wskazującego z mienia, których jednostek organizacyjnych można wyłączać nieruchomości. Mamy także zarządzenie ministra-szefa Urzędu Rady Ministrów w sprawie szczegółowego trybu działania komisji majątkowych. Jest to zatem kwestia odwzorowania tych aktów.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Prosilibyśmy Komisję o wyrażenie zgody, abyśmy mogli taki akt wykonawczy przedłożyć 15 bądź 16 lutego br.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełZbigniewBujak">Przyjmujemy, że 16 lutego br. jest terminem ostatecznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Chciałbym jeszcze odnieść się do art.27 ustawy o Kościele Ewangelicko-Reformowanym. Została w nim zawarta bardzo elegancka formuła, że „Minister - szef Urzędu Rady Ministrów w drodze rozporządzenia ustali wykaz kościelnych osób prawnych istniejących w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Przyznam się szczerze, że zdecydowanie bardziej odpowiada mi ta formuła, niż formuła przyjęta w ustawie o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Ponieważ jednak w wypadku tamtego Kościoła rozwiązaliśmy problem wykazu w drodze załącznika do ustawy, to proponowałbym w wypadku tego Kościoła zrobić to samo, czyli sporządzić w drodze załącznika wykaz do ustawy, który zawierałby 10 parafii. Taki sposób będzie prostszy, poza tym odpadnie potrzeba sporządzania jeszcze jednego aktu wykonawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wtedy jednak załącznik trzeba będzie potraktować jako integralną część ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Tak mamy rozwiązany problem w projekcie ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Zostało to przez Komisję przyjęte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełZbigniewBujak">Jak ten problem jest rozwiązany w wypadku Kościoła Rzymskokatolickego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WyznańBogusławSkręta">W ustawie o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego przyjęto jakby dwa tryby ustalania, czy dana jednostka organizacyjna ma osobowość prawną. Pierwszym z nich jest akt notyfikacji w przypadku tworzenia nowych jednostek. Drugim natomiast, odnoszącym się do jednostek istniejących w dniu wejścia w życie ustawy, jest odwołanie do wcześniej obowiązujących regulacji o charakterze nie ustawowym.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Ten sposób jest prostszy i bardziej prawidłowy niż sposób przyjęty wobec Kościoła Rzymskokatolickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełZbigniewSobotka">W tej chwili nie dysponujemy jednak wykazem do ustawy, który można byłoby potraktować jako załącznik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełZbigniewBujak">Istnieje możliwość wniesienia tego, jako poprawki przy drugim czytaniu ustawy. Musi oczywiście najpierw pojawić się projekt załącznika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Rozumiem, że w tej sytuacji treść art. 26 zostałaby zmieniona i przybrałaby brzmienie takie, jakie ma art. 46 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Sądzę, że powinniśmy przegłosować tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Proponowałabym spytać się przedstawicielkę Biura Legislacyjnego, czy istnieje prawna możliwość dołączenia w toku procesu legislacyjnego załącznika do ustawy. Jeżeli okazałoby się, że jest taka możliwość, to powinniśmy spytać się stronę kościelną, czy będzie chciała to uczynić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuJolantaKowalska">Istnieje możliwość dołączenia załącznika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Wydaje mi się, że Kościół jest w stanie sporządzić taką listą niemal w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Taka lista została złożona w Biurze ds. Wyznań kilka miesięcy temu. Nie stanowi to więc żadnego problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełZbigniewBujak">Problem polega na tym, że jeżeli lista ta miałaby być potraktowana jako załącznik do sprawy, to zmianie musiałby ulec art. 27.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Brzmiałby on wówczas tak, jak art.46 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim - „Wykaz jednostek organizacyjnych będących osobami prawnymi w dniu wejścia w życie ustawy stanowi załącznik do ustawy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy pan dyrektor ma taki wykaz przy sobie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Nie mam go przy sobie. Jeżeli istnieje jednak taka potrzeba, to mogę poprosić swoich współpracowników, aby przez kierowcę przekazali mi ten wykaz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proszę w takim razie zlecić kierowcy przywiezienie wspomnianego wykazu.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełZbigniewBujak">Przystępujemy w tej chwili do rozstrzygnięcia zapisów odnoszących się do art. 23 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim. Jak państwo pamiętacie, kontrowersyjnymi okazały się ust. 2 i 3, w których mówi się o stwarzaniu możliwości słuchania nabożeństw. Chodzi o szczegółowe sformułowanie treści obu zapisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełTadeuszZieliński">W obu ustępach zakwestionowane zostały zdania drugie. W wypadku ust. 3 zdanie to brzmi następująco: „Nieletnim, którzy nie mogą uczestniczyć w nabożeństwach, należy zapewnić, w miarę możliwości w oddzielnych pomieszczeniach, wysłuchanie nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu”. Proponuję, aby zdanie to brzmiało: „Nieletnim, którzy nie mają możliwości uczestniczenia w nabożeństwach na terenie zakładów lub schronisk należy zapewnić wysłuchanie nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu”.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Analogiczny zapis mógłby znaleźć się w ust. 2, przy czym pisałoby się w nim nie o nieletnich, ale o osobach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Proponuję następujący zapis ust. 2: „Osobom, które na terenie zakładu nie mogą uczestniczyć w odprawianych nabożeństwach, należy zapewnić wysłuchanie nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu”.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PosełAndrzejBrachmański">Chodzi w tym zapisie o podkreślenie, że nie ma nabożeństwa odprawianego na terenie zakładu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełZbigniewBujak">Może jednak zdarzyć się, że nabożeństwo jest odprawiane na terenie zakładu, ale skazany nie może w nim uczestniczyć, ponieważ jest chory zakaźnie albo szczególnie niebezpieczny, np. rzuca się na każdego z nożem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Taka osoba podlega zaostrzonej karze zgodnej z regulaminem więziennym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Moim zdaniem wersja zapisu zaproponowana przez posła A. Brachmańskiego jest dobra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Dla jasności przeczytam cały ust. 2 - „Osobom skazanym wyznania ewangelicko-augsburskiego zapewnia się możliwość wykonywania praktyk religijnych, korzystania z opieki duszpasterskiej oraz uczestniczenia w nabożeństwach odprawianych w niedziele i święta ewangelickie w odpowiednio przystosowanym pomieszczeniu w zakładzie, w którym przebywają. Osobom, które na terenie zakładu nie mogą uczestniczyć w nabożeństwie, należy zapewnić możliwość wysłuchania nabożeństwa transmitowanego przez środki masowego przekazu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do obu zaproponowanych poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">W zapisie przeze mnie zaproponowanym dwukrotnie powtarza się wyraz nabożeństwo. Być może w drugim wypadku można byłoby użyć sformułowania „mszy transmitowanej przez środki masowego przekazu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Nie, ponieważ w Kościołach ewangelickich nie ma mszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do zaproponowanych poprawek? Nie słyszę. Uznaję. że poprawki do art.23 ust.2 i 3 zostały przyjęte. Czy są inne uwagi do art. 23? Nie słyszę. Uznaję art. 23 - wraz z poprawkami do ust. 2 i 3 - za przyjęty. Powinniśmy teraz zastanowić się nad rozstrzygnięciami dotyczącymi art. 12 ustawy o Kościele Ewangelicko-Reformowanym, który dotyka podobnych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełTadeuszZieliński">W moim odczuciu art. 12 ust. 2, który brzmi: „Osoby tymczasowo aresztowane oraz osoby odbywające karę pozbawienia wolności mogą korzystać z opieki duszpasterskiej w miarę możliwości, za zgodą organu, do którego dyspozycji pozostają, jest bardziej restrykcyjny niż art. 23 ust. o Kościele Ewangelicko-Augsburskim”.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełTadeuszZieliński">W tym ostatnim nie ma zastrzeżeń, że osoby mogą korzystać w miarę możliwości i za zgodą organu, do którego dyspozycji pozostają. W artykule 23 ust. 2 pisze się o tym, że „Osobom skazanym wyznania ewangelicko-augsburskiego zapewnia się możliwość wykonywania praktyk religijnych, korzystania z opieki duszpasterskiej oraz uczestniczenia w nabożeństwach odprawianych w niedziele i święta ewangelickie w odpowiednio przystosowanym pomieszczeniu w zakładzie, w którym przebywają”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Panie pośle, w wypadku osób tymczasowo aresztowanych musi być zgoda organu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełZbigniewBujak">Sądzę, że wątpliwości posła T. Zielińskiego zostały w tym momencie rozwiane.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PosełZbigniewBujak">O ile pamiętam, do art. 12 został już przeniesiony jeden ustęp z art. 23 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">To było przeniesienie z art. 21.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proszę posła wnioskodawcę o powtórzenie tamtego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełWłodzimierzSitek">Proponowałem, aby do art. 12 przenieść art. 21 z ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim i opatrzyć go kolejną numeracją. Byłby to więc ust.4 w omawianym w tej chwili artykule.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do uzupełnienia zaproponowanego przez posła W. Sitka?</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję, że Komisja opowiedziała się za przyjęciem art. 12 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są dalsze propozycje poprawek do art. 12?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Powracam do tego, co mówiłem poprzednio, ponieważ wydaje mi się, że mam rację. Otóż moim zdaniem w ustawie o Kościele Ewangelicko-Augsburskim inaczej traktuje się osoby tymczasowo aresztowane, a inaczej osoby skazane. W ustawie o Kościele Ewangelicko-Reformowanym osoby tymczasowo aresztowane i skazane podlegają natomiast identycznym ograniczeniom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Nawiązując do tego, o czym mówił poseł T. Zieliński, proponuję w art. 12 wykreślić ust. 2 i w to miejsce przenieść art. 23 ust. 1 i 2 z ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Należałoby tylko wykreślić w tych zapisach sformułowanie mówiące o tym, że są to osoby wyznania ewangelicko-augsburskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełZbigniewBujak">Jakie jest stanowisko Kościoła w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PrezesKonsystorzaKościołaEwangelickoReformowanegoJarosławŚwiderski">Kościół nie ma zastrzeżeń do takiego sformułowania, jakie zostało zaproponowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełZbigniewBujak">Mamy zatem do rozpatrzenia propozycję posła W. Sitka, aby w art. 12 zamiast ust. 2 wprowadzić zapisy art. 23 w ust. 1 i 2 przeniesione z ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim otrzymałyby one oczywiście inną numerację.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy ta poprawka wyczerpuje wszystkie uwagi do art. 12? Czy nie ma potrzeby wprowadzenia zmiany do ust. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Prosiłbym o odczytanie nowego brzmienia ust. 2. Chciałbym się upewnić, że nastąpiło w nim skreślenie sformułowania „wyznania ewangelicko-augsburskiego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełZbigniewBujak">Sądzę, że jest to oczywiste, iż takie wykreślenie musi nastąpić. Jest to niezbędna przy tym przeniesieniu poprawka redakcyjna.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełZbigniewBujak">Skoro nie ma więcej wątpliwości przystępujemy do przegłosowania poprawki zaproponowanej przez posła W.Sitka.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PosełZbigniewBujak">Czy jest zgoda Komisji na przeniesienie do art. 12 ust.2 ustawy o Kościele Ewangelicko-Reformowanym art. 23 ust. 1 i 2 z ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim?</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę sprzeciwu. Uznaję wobec tego, że Komisja opowiedziała się za przyjęciem proponowanego przeniesienia.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są inne uwagi do art. 12?</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję art. 12 - wraz z przegłosowanymi wcześniej poprawkami - za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#PosełZbigniewBujak">Pozostały nam jeszcze do rozstrzygnięcia poprawki związane z art. 34 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim i art. 19 ustawy o Kościele Ewangelicko-Reformowanym. Oczekuję na propozycje zapisów do tych artykułów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Padła propozycja, aby do czasu dokonania ustaleń z Ministerstwem Finansów co do kierunku zwolnień podatkowych artykuły 34 i 19 sprowadzić jedynie do zapisu znajdującego się w ust.1 w brzmieniu: „Majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom podatkowym”. Jest to zabieg dosyć ryzykowny z tego względu, że w ramach drugiego czytania ustaw musielibyśmy wyjść z wnioskiem Komisji odnoszącym się do nadania artykułom 34 i 19 właściwego brzmienia. Podważa to autorytet tych ustaw. Jeżeli jest pełny zapis tych artykułów ze wszystkimi zwolnieniami, to Sejm traktuje to jako jednolity wniosek. Natomiast wniosek o dopisanie nowego brzmienia artykułów 34 i 19 może być zrozumiany jako walka o dodatkowe przywileje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełZbigniewBujak">Być może tworzymy precedens, który pozwoli na szybką nowelizację ustaw o stosunku państwa do innych Kościołów. Wydaje mi się, że brzmienie tego punktu w takiej formie jaką proponujemy, jest na dłuższą metę sensowne. Gdyby się okazało, że występuje jakaś nierównoprawność w traktowaniu Kościołów, to musielibyśmy to skorygować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Jak rozumiem, w ramach drugiego czytania wystąpilibyśmy - jako Komisja - z wnioskiem o rozszerzenie brzmienia artykułów 34 i 19.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełZbigniewBujak">Jeśli okazałoby się to konieczne, to musielibyśmy wystąpić z takim wnioskiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Nie ulega wątpliwości, że Kościoły korzystają z pewnych przywilejów. Uważam, że nie może dojść do takiej sytuacji, iż ustawy zostaną uchwalone z artykułami sprowadzonymi tylko do ust. 1, gdyż wówczas oba Kościoły ewangelickie będą pozbawione przysługujących im uprawnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Wydaje mi się, że jest to o wiele bardziej skomplikowana sprawa. Właściwie mamy dzisiaj dwa wyjścia, albo przyjmiemy tak krótki zapis, o jakim mówił poseł T. Zieliński, albo pozostawimy problem nie rozwiązany.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Osobiście opowiadam się za rozwiązaniem pierwszym. Wówczas cały ciężar dowodowy zostanie przerzucony na Ministerstwo Finansów, ponieważ chce ono mieć te kwestie uregulowane „u siebie”.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#WyznańBogusławSkręta">Jest to również problem, który dotykać będzie pozostałe Kościoły. Co z tego, że Kościół Rzymskokatolicki i Kościół Prawosławny mają ustawowo uregulowaną sytuację, skoro nikt nie wie, jak należy interpretować przepisy z grudnia 1993 r. Nie wiadomo jest przecież, czy np. Kościoły mają płacić podatek od nieruchomości czy też nie. Uważam w związku z tym, że krótki zapis jest bezpieczny. Ustawa z 1993 r. wywoła w najbliższym czasie i tak bardzo trudne rozmowy między wszelkimi zainteresowanymi Kościołami a Ministerstwem Finansów. Uczestniczyć w nich będzie oczywiście Biuro ds. Wyznań. Reasumując, możemy albo przyjąć krótki zapis, albo odłożyć „ad kalendas graecas” obie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Obawiamy się, że z racji tego, iż Sejm jest zajęty wieloma innymi ważnymi sprawami z zakresu problemów gospodarczych, kwestie związane z zakresem ulg przyznanych Kościołom nie będą traktowane jako pierwszoplanowe. Podstawowe regulacje już są. Mam na myśli zakres zwolnień wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz zapisu, zgodnie z którym osoby fizyczne przekazujące darowizny na działalność kościelną mogą dokonać stosownych odpisów od podstawy opodatkowania. Podatki o największym zakresie znalazły się zatem w ustawach podatkowych ogólnie obowiązujących.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Jeżeli w tej chwili sprowadzimy artykuły 34 i 19 jedynie do zapisu znajdującego się w ustępie pierwszym tych artykułów, a całą resztę ustępów pominiemy, to może zdarzyć się sytuacja, że przez długi czas w odniesieniu do innych Kościołów będą funkcjonować (na zasadzie chociażby tradycji) te zwolnienia, które zostały zapewnione w ich ustawach partykularnych, natomiast w odniesieniu do Kościołów ewangelickich będą ostro egzekwowane wszelkie podatki. Jeśli natomiast alternatywą dla tego ograniczenia miałoby być odłożenie ustaw „ad kalendas graecas”, to w tej sytuacji nie można mówić o istnieniu jakiejkolwiek alternatywy.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Odkładanie tej ustawy, która ma tak długą historię, na bliżej nieokreślony czas zwłoki byłoby - z naszego punktu widzenia - rozwiązaniem fatalnym. Wszyscy wiemy, jaka sytuacja panuje w tej chwili w Ministerstwie Finansów. Myślę, że upłynie jakiś czas, zanim ta sytuacja się wykrystalizuje. Potem nastąpi okres przejściowy, po nim dopiero przyjdzie czas na wyjaśnienia. Sformułowania odnoszące się do przywilejów, ulg i zwolnień są tak enigmatyczne, że nasuwają się wątpliwości, czy Ministerstwo Finansów ma zdecydowany pogląd na temat zakresu i ulg i czy zdoła ono w szybkim terminie skatalogować je i wymienić w jakimś akcie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Uważam, że z art. 34 można bez problemu wykreślić ustępy 2 i 3, gdyż odpowiadają one przepisom znajdującym się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Jeżeli chodzi natomiast o podatek od nieruchomości, to ma on istotne znaczenie dla naszych budżetów kościelnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Myślę, że w ogóle nie można brać pod uwagę ewentualności odłożenia na dłuższy czas uchwalenia tych ustaw. Sądzę, że zarówno strona kościelna, jak i posłowie skłaniają się do wersji, aby pozostawić artykuły 34 i 19. W każdym razie wnioskuję o pozostawienie tych artykułów i wprowadzenie do nich zmian - zgodnych z sugestiami Ministerstwa Finansów - w drugim czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Mam wątpliwość, czy znając ustawy podatkowe z grudnia 1993 r. możemy uchwalać coś, co jest niezgodne z obowiązującymi przepisami podatkowymi.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PosełZbigniewSobotka">Jestem skłonny poprzeć wniosek, o skrócenie brzmienia artykułów 34 i 19 do zapisu ust.1, ale jednocześnie uważam, że powinniśmy pójść dalej i wnosząc obie ustawy do Sejmu dokonać stosownej regulacji również w ustawach o Kościele Rzymskokatolickim i Kościele Prawosławnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełZbigniewBujak">Uwaga posła Z. Sobotki jest słuszna. Prezydium Sejmu może bowiem skierować ustawę do ponownego rozpatrzenia, jeżeli znajdują się w niej nieaktualne przepisy. Byłaby to dla nas kompromitująca sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PosełZbigniewBujak">Wydaje mi się, że moglibyśmy zastosować rozwiązanie, w którym artykuły 34 i 19 ograniczyłyby się do ust. 1, z tym jednak, że w ustępie tym zawarte byłoby sformułowanie narzucające obowiązek równorzędnego traktowania przez Ministerstwo Finansów wszystkich Kościołów.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#PosełZbigniewBujak">Jakie jest zdanie Komisji o tej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Byłaby to delegacja odwołująca się do innej ustawy. Praktyka urzędów skarbowych nie wychodzi naprzeciw takiemu rozwiązaniu. Urzędnik pyta się po prostu, jaką przynależność wyznaniową ma dana parafia. Jeżeli jest to parafia należąca do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, to urzędnik zagląda do ustawy odnoszącej się do tego konkretnego Kościoła. Nie może on powoływać się na przepisy zawarte w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim czy Kościele Prawosławnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełZbigniewSobotka">W każdym takim przypadku urzędnik powinien sięgać po jedną ustawę - o podatkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Problem polega na tym, że urzędnik wie, iż te kwestie są regulowane w ustawach indywidualnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WyznańBogusławSkręta">W moim przekonaniu nowelizacja przepisów podatkowych z grudnia 1993 r. jasno sytuuje pozycję Kościołów, ponieważ skreśla się w niej te zapisy z ustaw wyznaniowych, które zawierały regulacje szczególne odnoszące się do spraw podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Uważam, że ten krótki zapis jest bezpieczny. Problem polega jedynie na tym, że nie znamy skutków praktycznych zapisów nowelizacyjnych. Wymaga to czasu i rozmów z wszystkimi zainteresowanymi Kościołami.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WyznańBogusławSkręta">Takie rozmowy będą prowadzone, ale - co jest zrozumiałe - odbywać się będą one w różnym czasie, gdyż inne interesy ma Kościół Rzymskokatolicki a inne Kościół Prawosławny. Kościół Rzymskokatolicki może np. odpowiedzieć: „Skoro każecie nam za coś płacić, to sobie to bierzcie”, gdyż może sobie na to pozwolić. Mniejszy Kościół nie ma takich możliwości, a zatem będzie musiał się bronić.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WyznańBogusławSkręta">Tu właśnie znajduje się problem naszej wiarygodności jako administracji rządowo-wyznaniowej, na ile skutecznie będziemy bronić zasady równości Kościołów wobec prawa, w tym wypadku prawa podatkowego. Na szczęście jest wyjście z tej sytuacji. Jeżeli bowiem przyjmiemy krótki zapis, to zawsze możemy z ministrem finansów podjąć rozmowy, aby wyegzekwować równe traktowanie w sferze podatkowej. Dalsze prace legislacyjne wymagają natomiast podsumowania wyników negocjacji z wszystkimi Kościołami.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#WyznańBogusławSkręta">Przyznam się, że nie widzę innej możliwości, jak przyjęcie tego krótkiego zapisu, jeśli chcemy osiągnąć pozytywny skutek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Przyjął się u nas model indywidualnego regulowania sytuacji związków wyznaniowych, jeśli chodzi oczywiście o duże Kościoły. Jednocześnie wszystkie prawa tych Kościołów muszą być aktami prawnymi rangi ustawowej, a nie doraźną praktyką Biura ds. Wyznań.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Mogę powołać się na sytuację po 1989 r., kiedy obowiązywały ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego i o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Związki wyznaniowe podlegające pod tę drugą ustawę nie miały takich uprawnień jak Kościół Rzymskokatolicki. Kiedy chciały skorzystać z ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego, dającej szerszy zakres uprawnień, słyszały, że nie można jej stosować na zasadzie analogii.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#PosełTadeuszZieliński">Uważam, że w ustawach dla Kościołów ewangelickich powinny być unormowane kwestie podatkowe w taki sposób, jak jest to unormowane w innych ustawach. Jeżeli ustawa podatkowa będzie ogólnie regulowała te kwestie i będzie derogowała przepisy ustaw indywidualnych, to przy okazji tej derogacji zostaną usunięte przepisy w ustawach ewangelickich. Nie można jednak dopuścić do tego, że zostaną uchwalone obie ustawy ewangelickie i że Kościoły te będą dyskryminowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#BiskupKościołaEwangelickoAugsburskiegoJanSzarek">Chciałbym podzielić się z państwem krótką uwagą. Otóż często o uregulowaniach prawnych dotyczących podatków dowiadujemy się z codziennej prasy. Musimy później apelować, prosić i domagać się spotkania z ministrem finansów, aby móc wyjaśnić różne kwestie. Dlatego takie rozwiązanie problemu jest dyskryminujące dla nas i dla innych Kościołów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Regulacja z grudnia 1993 r. była regulacją okołobudżetową. Jeśli wobec tego dokonywano zmian w opodatkowaniu Kościołów, to powinny znaleźć się tam poprawki do ustaw kościelnych już obowiązujących. Czy takie poprawki znalazły się w tej nowelizacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Całe nieszczęście polega właśnie na tym, że w tej ustawie przyjęto bardzo niedobrą formułę derogacyjną. Prawidłowo w przepisach końcowych powinno się pisać, że tracą moc przepisy takiej to ustawy. W tym wypadku przyjęto formułę, w której pisze się o jakiś przywilejach, ulgach i zwolnieniach, które tracą moc obowiązującą.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Jestem prawnikiem od 20 lat. Bałbym się podjęcia próby interpretacji tego przepisu. Proszę wobec tego o odważne potraktowanie przepisów podatkowych w obu ustawach ewangelickich, gdyż nie sądzę, aby na plenarnym posiedzeniu Sejmu możliwa była szczegółowa analiza faktycznych skutków tak niezręcznego zapisu, jaki znajduje się w ustawie z grudnia 1993 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Mówiłam już o tym, że w art. 34 ust.2 i 3 można wykreślić, gdyż odpowiadające tym zapisom przepisy znajdują się w innej ustawie. Dyskusyjna jest natomiast sprawa, co zrobić z podatkiem od nieruchomości, gdyż mieści się on w ogólnej formie ulg i przywilejów. Skoro jednak sama formuła jest tak nieprecyzyjna, to wolelibyśmy. aby ktoś dokonał interpretacji, czy podatek od nieruchomości mieści się w tej formule, a zatem należałoby dokonać regulacji prawnej dotyczącej wszystkich Kościołów i automatycznie tego nie uchwalać.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Boję się, aby Sejm nie przeszedł do porządku dziennego nad jednozdaniowym zapisem. Wtedy sprawy będą biegły swoim tokiem, ponieważ każdy urzędnik w urzędzie skarbowym będzie inaczej interpretować kwestię, co jest przywilejem, a co jest ulgą. Jestem prawnikiem. Mam do czynienia z wieloma urzędami skarbowymi. Wiem, jak to wygląda w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Do rozwiązania pozostaje jeszcze kwestia opłaty skarbowej, która jest swoistym podatkiem, oraz zwolnienia od opłat sądowych, które podatkami na pewno nie są. Należałoby się wobec tego zastanowić, czy rzeczywiście można ograniczyć się jedynie do skorygowanego ust. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełZbigniewBujak">Boję się, że dotychczasowa dyskusja nie przybliża nas do rozwiązania problemu. Odkładanie tego także niczego dobrego nie zapowiada. Zastanowiłbym się jednak nad tym, czy możemy znaleźć uproszczony zapis, w którym narzucałoby się obowiązek równorzędnego traktowania Kościołów w tych sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Co prawda bardzo trudno jest zinterpretować ustawę z grudnia 1993 r., ale odesłanie do art. 40 ust. 2 punkty 1, 2, i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawęża poniekąd wykładnię do kwestii podatku dochodowego. Z pewnym ryzykiem moglibyśmy wobec tego przyjąć artykuły 34 i 19 ograniczone do ustępów: 1 - zawierającego ogólne odesłanie do ustaw podatkowych, 4 - odnoszącego się do podatku od nieruchomości, gdyż można interpretować ten zapis, że nie jest to przywilej podatkowy, oraz 9, dotyczącego nabywania rzeczy i praw majątkowych, gdyż na pewno nie odnosi się on do podatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">A co z opłatą skarbową?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Opłata skarbowa jest należnością skarbową. Z całą pewnością jest to rodzaj podatku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Reasumując, ustępy 2 i 3 wypadają z ustaw, ustępy 4 i 5 dotyczą podatku od nieruchomości, ust.9 nie budzi naszych kontrowersji, a zatem mógłby pozostać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Wydaje mi się, że została zachowana zasada, iż kościelne osoby prawne są zwolnione od opodatkowania z tytułu przychodów ze swojej działalności niegospodarczej. Można byłoby zatem pozostawić także w ustawach ust.2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Uważam, że dyskusja bez obecności przedstawicieli Ministerstwa Finansów jest właściwie bezprzedmiotowa. Mamy w związku z tym dwa wyjścia. Możemy albo przyjąć zapis zgłoszony przez posła T. Zielińskiego na początku dyskusji sprowadzający się do jednozdaniowego ust. 1, albo odłożyć dzisiaj tę sprawę i powrócić do niej za tydzień na krótkim posiedzeniu Komisji, w którym wzięliby również udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów. W ciągu tego czasu przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Biura ds. Wyznań uzgodniliby stanowisko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Wypracowaliśmy już rozwiązanie pośrednie, polegające na tym, że usuniemy tylko niektóre ustępy z artykułów 34 i 19. Będą one przedmiotem uzgodnień z Ministerstwem Finansów. Ustępy w stosunku do których nie ma kontrowersji, pozostaną w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Usunięte ustępy możemy wnieść w czasie drugiego czytania jako wniosek Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Nie mam pewności, czy te ustępy, które pozostawimy w ustawie, gdyż naszym zdaniem nie budzą one kontrowersji, nie wzbudzą uwag Ministerstwa Finansów. Wolałbym na ten temat dyskutować w obecności osób, które więcej na ten temat wiedzą niż my.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Uważam, że jesteśmy kompetentni do tego, aby stanowić prawo. Na pewno trzeba korzystać z pomocy ekspertów. Jeżeli jednak jesteśmy przekonani o tym, że niektóre ustępy są zgodne z obowiązującym prawem, to powinniśmy je uchwalić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Chciałbym przedłożyć propozycję zapisu artykułów 34 i 19. Wydaje mi się, że mogłyby one brzmieć następująco: „Majątek i przychody kościelnych osób prawnych podlegają ogólnym przepisom podatkowym na zasadach takich, jak w ustawach o Kościele Katolickim i Prawosławnym, o ile inne ustawy podatkowe nie stanowią inaczej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Problem polega na tym, że nikt nie wie, jakie są obecnie zasady opodatkowania Kościoła Rzymskokatolickiego. Ustawa grudniowa jest aktem nowym, sporządzonym bez jakiegokolwiek rozeznania skutków. Ministerstwo Finansów nie konsultowało z nikim tej noweli. Jest to zapis wprowadzony w sposób arbitralny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełZbigniewBujak">Wypływa z tego jeden wniosek, że wyjścia można poszukiwać tylko w ogólnym zapisie wskazującym na to, że kościelne osoby prawne podlegają ogólnym przepisom podatkowym, równym dla wszystkich Kościołów i związków wyznaniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PosełZbigniewSobotka">Rozumiem obawy strony kościelnej. Chodzi o niebezpieczeństwo interpretacji, że skoro w innych ustawach jest szczegółowa regulacja, a tutaj jest ogólna, to zatem Kościoły ewangelickie podlegają ogólnym przepisom. Dlatego właśnie sugerowałem, aby odnieść się do obowiązujących obecnie ustaw kościelnych. W razie czego można wówczas spojrzeć do właściwej ustawy i zobaczyć, że w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim czy w ustawie o Kościele Prawosławnym jest zawarty przepis, który reguluje tę albo tamtą kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełZbigniewBujak">Zdaję sobie sprawę z tego, że urzędnicy wolą bronić Kościoła Rzymskokatolickiego jak swojej własnej sprawy...</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#PosełZbigniewBujak">Jak to nie? Gdyby było inaczej, to nie byłoby tych problemów, o których mówiły Kościoły. Samo przez się byłoby zrozumiałe, że wszystkie trzeba traktować jednakowo.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#PosełZbigniewBujak">Rodzi się pytanie, czy - jeżeli zawrzemy zapis, że w tych sprawach Kościół ma być traktowany tak, jak inne Kościoły - wystarczy to urzędnikowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Popierałbym raczej propozycję posła Z. Sobotki, chociaż nie jest ona szczytem techniki legislacyjnej i nie może stanowić dobrego wzoru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#RadcaprawnyKościołaEwangelickoAugsburskiegoAnnaUmgelter">Prawdę mówiąc takie sformułowania nie budzi mojego zachwytu, ale ze względów praktycznych bardzo nam się ono podoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełZbigniewBujak">Czy zapis w ustawie o Kościele Rzymskokatolickim i w ustawie o Kościele Prawosławnym są takie same?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Są one identyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełZbigniewBujak">W takim razie można odwołać się tylko do zapisów jednej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WyznańBogusławSkręta">Chciałbym wyjaśnić, że sytuacja, jaka się wytworzyła, nie wynika z naszej złej woli. Myśmy pragnęli równych praw podatkowych dla wszystkich Kościołów, w tym dla Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i Kościoła Ewangelicko-Reformowanego. Jako Biuro ds. Wyznań nie jesteśmy jednakże właściwą instytucją do spraw podatkowych. Ministerstwo Finansów nie konsultuje z nami tych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WyznańBogusławSkręta">Jeżeli wprowadza ono jakąś ustawę nie zapoznając się uprzednio ze skutkami, które tylko my możemy zreferować, to powstaje taka sytuacja, jaką mamy dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełZbigniewBujak">Pozostaje nam zatem przychylić się do rozwiązania zaproponowanego przez posła Z. Sobotkę. Trzeba jednakże wcześniej zastanowić się, czy należy odwoływać się do zapisu ustawowego, czy też do zasad.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do zasad...)</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PosełZbigniewBujak">Wolałbym jednak nie odnosić się do konkretnego Kościoła i wymieniać go z nazwy. Nie byłoby to eleganckie w ustawie o jednym Kościele odwoływać się do innego. Można natomiast odwołać się do pewnej zasady ogólnej. Tym bardziej wydaje się celowe, że trudno jest odwoływać się do ustawy, która w części jest już nieaktualna. Wolałbym w związku z tym zapisać normę ogólną zmuszającą do równorzędnego traktowania we wszystkich sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Zapisanie normy ogólnej w tym wypadku nic nie daje. Inne są bowiem zasady opodatkowania Kościołów mających indywidualną regulację, a inne Kościołów, które podlegają ustawie o gwarancji wolności sumienia i wyznania. Nie można wobec tego odwołać się do zasad, jakie stosuje się wobec Kościołów i związków wyznaniowych, bo są one różne.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#PosełTadeuszZieliński">Jeżeli chcemy, aby Kościoły ewangelickie były równouprawnione z Kościołami Prawosławnymi i Rzymskokatolickimi, to możemy się odwoływać tylko do tych dwóch ustaw. Jeśli natomiast chcemy zawrzeć ogólne odwołanie, to w każdej chwili mogę wskazać przepisy, które pokazują, że w ustawie o gwarancjach przepisy podatkowe są regulowane inaczej niż w ustawie katolickiej i prawosławnej. Musimy być konkretni, gdyż w sprawach podatkowych panuje nierównouprawnienie związków wyznaniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Ponawiam swój wniosek o odłożenie debaty w tej sprawie. Dokładnie mija w tej chwili 40. minuta naszej dyskusji. Nie posunęliśmy się nawet o krok do przodu, ponieważ nie ma przedstawicieli Ministerstwa Finansów. Uważam, że konieczne jest odbycie jeszcze jednego spotkania Komisji poświęconego tylko tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełZbigniewBujak">Z bólem serca muszę przyznać rację posłowi A.Brachmańskiemu. Musimy tę sprawę odłożyć do czasu wyjaśnienia wątpliwości z Ministerstwem Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełMałgorzataWiniarczykKossakowska">Prosiłabym pana przewodniczącego, aby już dzisiaj wyznaczył termin następnego spotkania Komisji poświęconego tym ustawom i aby to był czas maksymalnie krótki. Zdaję sobie sprawę z tego, że na wyjaśnienie wątpliwości potrzeba minimum tydzień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełZbigniewBujak">Proponuję wobec tego, abyśmy spotkali się 16 lutego br. o godzinie 14.00.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PosełZbigniewBujak">W tej chwili przystępujemy ponownie do zastanowienia się nad art.27 ustawy o Kościele Ewangelicko-Reformowanym. Była propozycja, aby brzmiał on tak, jak art.46 ustawy o Kościele Ewangelicko-Augsburskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PosełTadeuszZieliński">Artykuł ten uzyskałby następujące brzmienie: „Wykaz jednostek organizacyjnych będących osobami prawnymi w dniu wejścia w życie ustawy stanowi załącznik do ustawy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełZbigniewBujak">Dla jasności informuję wszystkich, że otrzymaliśmy wspomniany załącznik.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PosełZbigniewBujak">Czy są uwagi do nowego brzmienia art. 27?</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PosełZbigniewBujak">Nie słyszę. Uznaję wobec tego art. 27 - w jego nowym brzmieniu - za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#PosełZbigniewBujak">Na tym zamykam dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>