text_structure.xml 20.8 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Witam państwa bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Witam państwa parlamentarzystów oraz zaproszonych gości: pana Grzegorza Witkowskiego – podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, pana Janusza Wronę – dyrektora Departamentu Rybołówstwa w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, pana Andrzeja Kościka – przewodniczącego Rady Krajowej Sekcji Morskiej Marynarzy i Rybaków NSZZ „Solidarność”, pana Andrzeja Krawczuka – okręgowego inspektora rybołówstwa morskiego w Słupsku, pana Filipa Podgórskiego – specjalistę w Departamencie Rybołówstwa w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, pana Wiesława Sobolewskiego – naczelnika Wydziału Administracji Okręgowego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego w Gdyni.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Stwierdzam kworum.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy o rybołówstwie morskim (druki nr 2810 i 2922). Jeśli nie usłyszę sprzeciwu uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">W czasie drugiego czytania zostało zgłoszonych 5 poprawek. Przypominam, że na tym etapie nie możemy zgłaszać nowych poprawek, ani wprowadzać zmian do już zgłoszonych, możemy rekomendować przyjęcie poprawki bądź jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Proponuję następujący sposób procedowania: zaprezentowanie poprawki, stanowisko strony rządowej i rozpatrzenie, tak jak zazwyczaj.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Przechodzę do poprawki nr 1, celem poprawki jest umożliwienie dokonania w Głównym Inspektoracie Rybołówstwa Morskiego niezbędnych zmian kadrowych, przy jednoczesnym zapewnieniu odpraw dla pracowników, których stosunek pracy wygaśnie, na poziomie wyższym niż odprawy przewidziane w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Poprawka jest szczególnie istotna w kontekście pracowników administracyjnych, których zakres wykonywanych zadań w trzech okręgowych inspektoratach rybołówstwa morskiego był podobny. Daje możliwość uniknięcia sytuacji, w której w Głównym Inspektoracie Rybołówstwa Morskiego zatrudniane byłyby osoby, które w wyniku połączenia okręgowych inspektoratów rybołówstwa morskiego w nowy urząd, pozostawałyby – mimo trwającego stosunku pracy – bez faktycznego zajęcia.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Jednocześnie poprawka pozwalała będzie na dokonanie niezbędnych zmian wysokości wynagrodzenia pracowników w związku z przewidzianymi w ustawie budżetowej na 2019 rok wzrostami wynagrodzeń dla pracowników inspektoratu o 3,2%.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Czy można prosić o stanowisko rządu odnośnie do tej poprawki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#GrzegorzWitkowski">Zasadniczo zgadzamy się z tą poprawką. Wychodzi naprzeciw potrzebom. Zauważyliśmy niebezpieczeństwo dużych przerostów zatrudnienia i problemów administracyjnych na początku funkcjonowania tego organu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Otwieram dyskusję, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WiesławSobolewski">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WiesławSobolewski">Wiesław Sobolewski, naczelnik Wydziału Administracji Okręgowego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego w Gdyni.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WiesławSobolewski">Chciałbym zgłosić nasze uwagi odnośnie do tej poprawki, w naszej opinii…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie można już zgłaszać uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WiesławSobolewski">Nie, ja nie mam poprawek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie można zmieniać kształtu poprawek, które teraz rozpatrujemy, można je przyjąć lub odrzucić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WiesławSobolewski">Chciałbym zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Może pan wystąpić ogólnie, w sprawie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WiesławSobolewski">O to mi chodzi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WiesławSobolewski">Ta poprawka, z punktu widzenia pracodawcy, jest korzystna, z punktu widzenia pracowników zatrudnionych w okręgowych inspektoratach rybołówstwa jest niekorzystna. Z punktu widzenia pracodawcy jest o tyle korzystna, że daje pełną swobodę zatrudnienia osób, które chce się zatrudnić. Z punktu widzenia pracownika umożliwia ona zwolnienie każdej dowolnej osoby zatrudnionej w siedzibach okręgowych inspektoratów.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WiesławSobolewski">Przykładowo w siedzibie Okręgowego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego w Gdyni ta poprawka może dotyczyć 16 osób.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WiesławSobolewski">Jest jeszcze kwestia korzyści powstających ze zwiększenia wysokości odpraw w związku ze zwolnieniem. Tak naprawdę, w mojej ocenie, są tylko pozorne. Okres, w którym pracownik musi udzielić odpowiedzi na otrzymaną propozycję jest skrócony do 14 dni – praktycznie o jeden miesiąc w stosunku do wymagań Kodeksu pracy, w ten sposób zwiększa się odprawę o jeden miesiąc i w ten sposób pracownicy wychodzą na zero.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WiesławSobolewski">W trakcie konsultacji, rozmów i projektowania tej ustawy, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zgłaszało uwagi dotyczące zastosowania w pełni przepisów Kodeksu pracy w art. 21.1 § 6. Te przepisy zostały włączone do tej ustawy na wniosek MRPiPS.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#WiesławSobolewski">W mojej opinii jest jeszcze jedno niebezpieczeństwo. Ta poprawka dotyczy tylko pracowników zatrudnionych w siedzibach okręgowych inspektoratów, czyli nie dotyczy pracowników zatrudnionych w innych miejscach. Może to powodować dyskryminację pracowników ze względu na miejsce zatrudnienia. Gdyby dotyczyła wszystkich pracowników, sytuacja byłaby inna, ale dotyczy tylko zatrudnionych w konkretnych miejscach. Inna kwestia – z punktu widzenia pracodawcy – dotychczasowe przepisy projektu ustawy nie pozbawiają pracodawcy możliwości rozwiązania stosunku pracy z pracownikami, dla których nie ma etatów. Mówię to odpowiedzialnie, jako kadrowiec z wieloletnim doświadczeniem w instytucjach zatrudniających ponad tysiąc pięćset osób.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#WiesławSobolewski">W mojej ocenie, ta poprawka, biorąc pod uwagę plusy i minusy, w mojej ocenie, jest niekorzystna dla pracowników.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#WiesławSobolewski">W związku z tym, proszę panie i panów posłów, o jej odrzucenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#GrzegorzWitkowski">Nie mogę zgodzić się z opinią, że ta poprawka jest korzystna dla jednej strony i niekorzystna dla drugiej, jest efektem rozmów i wspólnych prac.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#GrzegorzWitkowski">Okręgowy inspektor rybołówstwa jest od prowadzenia inspekcji a nie mnożenia administracji obsługującej urząd, który jest mało sterowny i niedoinwestowany, musimy go zreformować pod kątem merytorycznym. Nawet pan poseł Borowczak, w pierwszym czytaniu, wskazywał na potrzebę pochylenia się nad art. 12. W mojej ocenie, od 1 stycznia, od wejścia w życie tej ustawy, pracownicy administracyjni w tych inspektoratach to nie jest clou tego urzędu, kościec i rdzeń do prowadzenia zadań, do których są powołani. Moim zdaniem pracownicy mają świetną możliwość określenia się. Okręgowi inspektorzy rybołówstwa i główny inspektorat są niedoinwestowani. Kadra jest wykwalifikowana i widmo rewolucji kadrowej nie istnieje, nie dostrzegam go.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#GrzegorzWitkowski">Bardzo proszę państwa posłów o przyjęcie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">O głos prosił pan Andrzej Krawczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AndrzejKrawczuk">Szanowni państwo, ta poprawka według mnie jest konieczna, jeśli będziemy rozpatrywali reformę całej administracji pod kątem jej skuteczności. Powstanie nowego urzędu generuje kilka miejsc pracy, niezbędnych przy dużej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#AndrzejKrawczuk">To, co powiedział mój kolega z Gdyni, mówiąc o szesnastu pracownikach, to sztucznie zawyżona liczba. Dotyczy to pięciu osób z obsługi – głównych księgowych, księgowych i podobnych etatów, inspektorzy rybołówstwa muszą pozostać, jest ich nawet za mało, nie widzę tu niebezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#AndrzejKrawczuk">Jeśli chodzi o głos, że pracownicy stracą… według mnie jedynie zyskają. Jeśli odrzuci się te poprawki, pracownicy przewidziani do zwolnienia dostaną zwolnienia pierwszego dnia działania nowej instytucji – to jest trzymiesięczna odprawa i to wszystko. W uzupełnieniu, jeśli chodzi o skuteczność, jeśli nie przyjmiemy tej poprawki, trzeba liczyć się z tym, że od roku do dwóch lat ta instytucja będzie ciągle na etapie organizacji i reorganizacji.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#AndrzejKrawczuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#AndrzejKrawczuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#AndrzejKrawczuk">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#AndrzejKrawczuk">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tej poprawki… jeszcze Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MariuszPrzerwa">Przepraszam, pani poseł, ale rozumiem, że rozpatrujemy poprawkę nr 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Tak, zgodnie z treścią, mam tu coś nie tak z numeracją… poprawka, którą rozpatrzyliśmy jako pierwszą ma nr 5, wedle zgłoszonych w Sejmie, kolejna będzie miała nr 1.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Głosujemy teraz nad poprawką nr 5.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 5? (10)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Kto jest przeciw? (4)</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Kto się wstrzymał? (0)</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Przyjęliśmy poprawkę nr 5.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Przechodzimy do poprawki nr 1, celem poprawki jest doprecyzowanie przepisów ustawy o sytuacje, w których indywidualna kwota połowowa będzie mogła być uznana za wykorzystaną. Zaproponowane rozwiązanie stanowi stan prawny, zgodnie z którym, kwota połowowa będzie mogła być uznana za wykorzystaną po jej faktycznym odłowieniu.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Poproszę o stanowisko strony rządowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#GrzegorzWitkowski">Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej zgadza się z tą poprawką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie słyszę, Komisja przyjęła poprawkę nr 1.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Przechodzimy do poprawki nr 2. Celem poprawki jest stworzenie możliwości przekazywania indywidualnych kwot połowowych pomiędzy statkami rybackimi tego samego armatora, który jest jednocześnie ich właścicielem, bez konieczności spełniania warunku posiadania statusu armatora przez kolejne 24 miesiące. Poprawka pozwoli na optymalizację działalności połowowej.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Poprawka była konsultowana.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Proszę o stanowisko strony rządowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#GrzegorzWitkowski">To upraszcza sytuację i wychodzi naprzeciw postulatom środowiska rybackiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 2?</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie słyszę, wobec braku sprzeciwu Komisja przyjęła poprawkę nr 2.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Przechodzimy do poprawki nr 3, celem poprawki jest dostosowanie przepisów ustawy o rybołówstwie morskim do wytycznych Komisji Europejskiej. Ponowne wprowadzenie obowiązku wpisywania przez kapitana statku rybackiego do miesięcznego raportu połowowego złowionych i przełowionych gatunków organizmów morskich, przez jednostki poniżej 8 m długości całkowitej, pozwoli na jeszcze dokładniejsze zbieranie danych rybackich, co jest niezwykle istotne w przypadku pogarszającego się stanu zasobów Morza Bałtyckiego.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Stanowisko rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#GrzegorzWitkowski">Dwa zdania wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#GrzegorzWitkowski">Wczoraj, podczas drugiego czytania, pojawił się zarzut, że nie przewidzieliśmy tego na etapie projektowania ustawy. Jest to efekt wytycznej Komisji Europejskiej, która do nas wpłynęła we wrześniu tego roku, gdy projekt został już złożony w Sejmie, po konsultacjach i rozpoczął się proces legislacyjny. Jest to wyjście naprzeciw oczekiwaniom Komisji Europejskiej w zakresie obowiązku raportowania o połowach przez wszystkie jednostki. Środowisko rybackie chce, aby uszczelnić ten system raportowania, z czym się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#GrzegorzWitkowski">Chciałem wytłumaczyć, dlaczego wprowadzamy to teraz a nie na samym początku przygotowywania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#GrzegorzWitkowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 3?</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie słyszę, wobec braku sprzeciwu przyjęliśmy poprawkę nr 3.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Poprawka nr 4, celem poprawki jest dostosowanie terminów wskazanych w projektowanym przepisie do obecnego etapu legislacyjnego. Utrzymanie terminów zaproponowanych przez wnioskodawcę spowoduje, że nie będą one mogły być dotrzymane.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#GrzegorzWitkowski">To poprawka o charakterze technicznym (proces legislacyjny trochę się wydłużył), ma za zadanie dostosowanie terminów.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#GrzegorzWitkowski">Bardzo proszę o jej przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki?</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie słyszę, wobec braku sprzeciwu Komisja przyjęła poprawkę nr 4.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy… za chwilę oddam panu posłowi głos. Tak jak poprzednio, proponuję, aby pan poseł Zaremba reprezentował Komisję. Czy jest sprzeciw wobec tej kandydatury?</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Nie słyszę. Rozumiem, że pan poseł Krzysztof Zaremba nadal będzie pełnił funkcję sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Bardzo proszę o zabranie głosu, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JerzyBorowczak">Dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#JerzyBorowczak">Pan minister wywołał mnie do odpowiedzi. Wczoraj spóźniłem się na sprawozdanie i nie wiedziałem, że będzie 5 poprawek. Prosiłem pana ministra o dookreślenie art. 12. Chodzi mi o to, czy ci pracownicy dostaną gwarancje zatrudnienia. Słyszymy o niepokoju, trochę ludzi straci pracę. Oczywiście, określone są odprawy, urlopy, ale związkowcy byli bardziej zadowoleni z poprzedniej wersji art. 12, był on dla nich lepszy, ten jest lepszy dla pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JerzyBorowczak">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Dziękuję. bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#GrzegorzWitkowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#GrzegorzWitkowski">To jest kompromis pomiędzy stronami. Artykuł został doprecyzowany, jest wiele wyłączeń osób, które będą miały gwarancję zatrudnienia i nie dostaną odpraw.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#GrzegorzWitkowski">Tak jak zrozumiałem pana wypowiedź, zgodnie z konsultacjami społecznymi, chcemy aby ta instytucja była sterowna i zajmowała się tym, do czego została powołana. Niesłusznie, moim zdaniem, często oskarża się ją o celowe działanie. Nie chciałbym wchodzić w szczegóły, ale mówi się, że nie wykonuje zadań, do których jest powołana a pracują tam wysokiej klasy specjaliści, inspektorzy rybołówstwa morskiego. Przy wspólnej polityce rybołówstwa Unii Europejskiej i raportowaniu trzeba wykazać się nie tylko wiedzą merytoryczną, ale też działaniem praktycznym, w trudnym środowisku portowym, morskim. Trzeba współpracować ze środowiskiem rybackim, z empatią, ale też profesjonalizmem.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#GrzegorzWitkowski">Jeśli mówi się o gwarancji zatrudnienia to z tych fachowych specjalistów nikt nie zostanie zgubiony, tak jak pan wczoraj powiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Wyczerpaliśmy porządek dzienny… bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejKościk">Chciałem zapytać jaki jest stan ratyfikacji konwencji 188 w sprawie pracy w rybołówstwie, czy ministerstwo się orientuje? Procesy ratyfikacji miały postępować równolegle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#GrzegorzWitkowski">Nie jestem w stanie odpowiedzieć teraz, ale udzielimy odpowiedzi na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#DorotaArciszewskaMielewczyk">Do zobaczenia.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>