PPC / ppc

text_structure.xml 883 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Jerzy Szmajdziński, Krzysztof Putra, Stefan Niesiołowski i Jarosław Kalinowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#Marszalek">Proszę państwa, wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#Marszalek">Bardzo proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów posłów Joannę Muchę, Ewę Kierzkowską, Dariusza Kaczanowskiego i Jana Dziedziczaka.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Joanna Mucha i pan poseł Dariusz Kaczanowski.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Dariusz Kaczanowski i Jan Dziedziczak.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#Marszalek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#Marszalek">Raz jeszcze witam serdecznie panią poseł.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#Marszalek">Czy są jakieś komunikaty do odczytania?</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#Marszalek">Bardzo proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - bezpośrednio po głosowaniach;</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Etyki Poselskiej - o godz. 10.30;</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Finansów Publicznych - o godz. 10.30;</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa CBA oraz Szefa ABW na funkcjonariuszy Policji, CBA oraz ABW, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z postępowaniami karnymi oraz czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem lub przeciwko członkom Rady Ministrów, posłom na Sejm RP i dziennikarzom, w okresie od 31 października 2005 r. do 16 listopada 2007 r. - o godz. 10.30;</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Gospodarki - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- do Spraw Służb Specjalnych - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Kultury Fizycznej i Sportu - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Zdrowia - o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Skarbu Państwa - o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Infrastruktury - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Ustawodawczej - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa CBA oraz Szefa ABW na funkcjonariuszy Policji, CBA oraz ABW, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z postępowaniami karnymi oraz czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem lub przeciwko członkom Rady Ministrów, posłom na Sejm RP i dziennikarzom, w okresie od 31 października 2005 r. do 16 listopada 2007 r. - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Gospodarki - o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Łączności z Polakami za Granicą - o godz. 18;</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 18;</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - o godz. 18.30;</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Polityki Społecznej i Rodziny wspólnie z Komisją Finansów Publicznych - o godz. 19;</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu do Spraw Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego odbędzie się w dniu dzisiejszym o godz. 10 lub 5 minut po zakończeniu głosowań w sali klubowej nr 1 w nowym Domu Poselskim.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#SekretarzPoselJoannaMucha">Jest także zaproszenie: spotkanie Kaszubskiego Zespołu Parlamentarnego odbędzie się dzisiaj w sali nr 179 w budynku Senatu o godz. 18. Zaprasza senator Kazimierz Kleina, przewodniczący zespołu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#Marszalek">Chciałem dodać jeszcze jedną informację, że jutro, w dniu 16 października, o godz. 8 rano w kościele św. Aleksandra w Warszawie, parafialnym kościele Sejmu, zostanie odprawiona msza w intencji Jana Pawła II, zamówiona dla uczczenia 30. rocznicy rozpoczęcia Jego pontyfikatu. W związku z tym, że niektórzy posłowie wyrażali chęć uczestnictwa we mszy, została ona zamówiona przez Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Monikę Wielichowską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#Marszalek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1077.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w druku nr 1077, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 383 posłów. Za oddano 382 głosy, nikt nie był przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Krzysztofa Gadowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#Marszalek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1079.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w druku nr 1079, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 386 posłów. Za oddano 385 głosów, nikt nie był przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jacka Kozaczyńskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#Marszalek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1080.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w druku nr 1080, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 385 posłów. Za oddano 384 głosy, nikt nie był przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Józefa Rackiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#Marszalek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#Marszalek">Przechodzimy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1098.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 388 posłów. Za oddano 388 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwali ustawę o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#Marszalek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Witolda Kochana i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#Marszalek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#Marszalek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 890.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 890, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za oddano 390 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o:
   1) rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw,
   2) poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw,
   3) senackim i komisyjnych projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług,
   4) komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Ordynacja podatkowa
   (druki nr 819, 661, 697, 725, 803, 804, 805, 806, 807, 808, 809, 817, 978 i 978-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Chlebowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselSprawozdawcaZbigniewChlebowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu w dniu 7 października 2008 r. do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych zgłoszono 28 poprawek. Kilka poprawek w trakcie posiedzenia komisji wycofano. Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia 26 poprawek, z tego 14 poprawek komisja rekomenduje przyjąć, 12 poprawek komisja proponuje odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 978.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#Marszalek">Komisja przedstawia również wnioski mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#Marszalek">Wszystkie wnioski mniejszości oraz poprawki od 1. do 22. zgłoszone zostały do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#Marszalek">W poprawkach 1. i 4. wnioskodawcy proponują: aby przez eksport towarów rozumieć wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w wykonaniu czynności, o których mowa w art. 7, oraz aby pozostawić bez zmian definicję wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#Marszalek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 391 posłów. Za oddano 391 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#Marszalek">W poprawce 2. do art. 7 ust. 4 wnioskodawcy proponują nową definicję prezentów o małej wartości.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za oddano 145 głosów, przeciw 248, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#Marszalek">W poprawce 3., w nowym brzmieniu art. 12a, wnioskodawcy proponują nowe przepisy dotyczące uznania za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za oddano 142 głosy, przeciw - 251 głosów, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#Marszalek">Poprawkę 4. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#Marszalek">W poprawkach 5. i 16. wnioskodawcy proponują m.in., aby:</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#Marszalek">- przepisy te dotyczyły zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87, w przypadku gdy złożono dokumenty, o których mowa w ust. 9b, a naczelnik urzędu skarbowego przedłużył termin zwrotu zgodnie z art. 87 i przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, a nie - jak proponowała komisja - w przypadku gdy przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu w wysokości nie niższej niż zadeklarowana;</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#Marszalek">- zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 4a i 6 w art. 87, następował w terminie 50 dni od dnia złożenia rozliczenia na rachunek bankowy podatnika we właściwym banku.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#Marszalek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#Marszalek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 6. i 14.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 5. i 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za oddano 173 głosy, przeciw - 222 głosy, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#Marszalek">W poprawkach 6. i 14. wnioskodawcy proponują, aby przepisy te dotyczyły zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87, w przypadku gdy złożono dokumenty, o których mowa w ust. 9b, a naczelnik urzędu skarbowego przedłużył termin zwrotu zgodnie z art. 87 i przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, a nie - jak proponowała komisja - w przypadku gdy przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu w wysokości nie niższej niż zadeklarowana.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#Marszalek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 6. i 14., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za oddano 397 głosów, jeden głos był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#Marszalek">W poprawce 7. do art. 19 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 10a stanowiący, że w przypadku dostawy towarów w egzekucyjnym postępowaniu sądowym, której przedmiotem są grunty, budynki, lokale lub prawo wieczystego użytkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się planu podziału kwoty uzyskanej z egzekucji w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za oddano 193 głosy, przeciw - 200 głosów, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#Marszalek">W poprawce 8. do art. 19 ust. 19 wnioskodawcy proponują, aby:</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#Marszalek">- w imporcie usług obowiązek podatkowy powstawał z dniem dokonania całości lub części zapłaty, nie później niż z upływem terminu płatności określonego w umowie i nie później niż trzydziestego dnia od dnia wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi;</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#Marszalek">- w przypadku dokonania części zapłaty obowiązek podatkowy powstawał w tej części.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 396 posłów. Za oddano 396 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#Marszalek">W 9. poprawce do art. 28 ust. 8 i polegającej na dodaniu ust. 8a wnioskodawcy proponują, aby:</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#Marszalek">- w przypadku gdy usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, przepis ust. 7 stosować, jeżeli towary po wykonaniu usług zostaną w terminie 90 dni od wykonania na nich usług wywiezione poza terytorium kraju;</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#Marszalek">- wywiezienie towarów w terminie późniejszym niż określony w ust. 8 upoważniało podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym towary zostały wywiezione.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 394 posłów. Za oddano 394 głosy, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#Marszalek">W poprawce 10. do art. 29 ust. 4a i 4b wnioskodawcy proponują, aby:</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#Marszalek">- w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonywał przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy;</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#Marszalek">- warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia odbioru korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi nie stosować również w przypadku świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju, a także wobec nabywców mających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, lub na potrzeby czynności dokumentowanych korygowaną fakturą nie posługiwali się polskim numerem identyfikacji na potrzeby VAT.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za oddano 174 głosy, przeciw - 224 głosy, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#Marszalek">W poprawce 11., w dodawanym art. 33c, wnioskodawcy proponują, aby w przypadku importu towarów doręczanych w formie przesyłek przez operatora publicznego w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe do podatku z tytułu importu towarów stosować odpowiednio przepis art. 65a ustawy Prawo celne.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#Marszalek">Z poprawką tą łączy się poprawka 26. do art. 4 projektu ustawy nowelizującej, zawierającego zmiany do ustawy Prawo celne.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#Marszalek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tych poprawek będzie odpowiednia zmiana w pkt 25 w art. 1 projektu ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 11. i 26., wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 382 głosy, przeciw - 15 głosów, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#Marszalek">W 1. wniosku mniejszości do art. 41 projektu ustawy nowelizowanej w nowym brzmieniu ust. 1 wnioskodawcy proponują, aby - z zastrzeżeniem przepisów wymienionych w tym ustępie - stawka podatku wynosiła 20%, a nie, jak stanowi obowiązujący przepis, 22%.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za oddano 43 głosy, przeciw - 228, 119 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#Marszalek">W poprawce 12. do art. 43 ust. 10 i 11 wnioskodawcy proponują, aby podatnik mógł zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w tym przepisie, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni oraz złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za oddano 174 głosy, przeciw - 224, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#Marszalek">W 2. wniosku mniejszości w dodawanym art. 43a wnioskodawcy proponują, aby zwolnić od podatku również dostawę towarów przekazanych na rzecz organizacji prowadzących działalność użyteczną o charakterze dobroczynnym oraz usługi świadczone na rzecz organizacji prowadzących działalność użyteczną o charakterze dobroczynnym.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za oddano 182 głosy, przeciw - 213 głosów, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#Marszalek">W poprawce 13. do art. 86 ust. 12 oraz polegającej na dodaniu ust. 12a wnioskodawcy proponują, aby przepisu dotyczącego obniżenia kwoty podatku należnego w przypadku otrzymania faktury przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi nie stosować także do przypadku, gdy nabycie prawa do dysponowania towarem jak właściciel lub wykonanie usługi nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik dokonał obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za oddano 398 głosów, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#Marszalek">Poprawkę 14. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#Marszalek">W poprawce 15. do art. 87 ust. 4i wnioskodawcy proponują, aby w przypadku wszczęcia postępowań, o których mowa w tym przepisie, nie dokonywać zwolnienia zabezpieczenia w zakresie rozliczenia, za które zostało złożone zabezpieczenie, a nie, jak proponowała komisja, w zakresie podatku.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#Marszalek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 17. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 400 posłów. Za oddano 268 głosów, przeciw - 132 głosy, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#Marszalek">Poprawkę 16. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#Marszalek">Poprawka 17. jest bezprzedmiotowa, w związku z tym przechodzimy do 18.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#Marszalek">W 18. poprawce do art. 89a wnioskodawcy proponują nowe przepisy dotyczące korekty podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, oraz uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#Marszalek">Z poprawką tą łączy się 21. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#Marszalek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#Marszalek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 19. i 20.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 18. i 21., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za oddano 264 głosy, przeciw - 135 głosów, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#Marszalek">Poprawki 19. i 20. są bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#Marszalek">Poprawkę 21. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#Marszalek">W 22. poprawce do art. 111 wnioskodawcy proponują m.in.:</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#Marszalek">- uchylić obowiązujący przepis dotyczący podatników naruszających obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących,</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#Marszalek">- nowe przepisy dotyczące ewidencjonowania przez kasy rejestrujące wysokości uzyskiwanego przez podatnika obrotu i kwot podatku należnego,</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#Marszalek">- aby producenci kas rejestrujących obowiązani byli do uzyskania decyzji ministra właściwego do spraw finansów publicznych potwierdzającej spełnienie odpowiednich funkcji oraz spełnienie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#Marszalek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#Marszalek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będą odpowiednie zmiany w art. 3 projektu ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 22. poprawki wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 175 głosów, przeciw - 222, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#Marszalek">W 3. wniosku mniejszości do art. 119 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 1a stanowiący, że na potrzeby niniejszego artykułu przez pojęcie usług turystyki rozumie się usługi świadczone przez biura podróży, przy czym organizatorzy wycieczek turystycznych są również traktowani jako biura podróży.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#Marszalek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 400 posłów. Za oddano 187 głosów, przeciw - 213, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#Marszalek">W poprawce 23. do art. 3 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy Ordynacja podatkowa wnioskodawcy proponują dodanie nowych przepisów dotyczących m.in. nadpłaty oraz oprocentowania nadpłaty.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#Marszalek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#Marszalek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 24. i 25.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 23. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 400 posłów. Za oddano 262 głosy, przeciw - 138, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#Marszalek">Poprawki 24. i 25. są w tej sytuacji bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#Marszalek">Poprawkę 26. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#Marszalek">W związku z tym przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 400 posłów. Za oddano 400 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami (druki nr 887, 963 i 963-A) - trzecie czytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Włodzimierza Karpińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselSprawozdawcaWlodzimierzKarpinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dniu 7 października na 23. posiedzeniu Sejmu w trakcie drugiego czytania przedmiotowej nowelizacji zostało zgłoszonych 16 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PoselSprawozdawcaWlodzimierzKarpinski">Komisja Infrastruktury i Komisja Skarbu Państwa w dniu 9 października rozpatrzyły te poprawki i uznały, że konieczne jest skorygowanie i uzupełnienie projektowanej nowelizacji o przepisy doprecyzowujące szczegółowe kompetencje ministra skarbu państwa w zakresie gospodarowania nieruchomościami, i po rozpatrzeniu tych poprawek rekomendują 15 poprawek przyjąć, a 1 poprawkę odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#Marszalek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#Marszalek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 963.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#Marszalek">Komisje w dodatkowym sprawozdaniu przedstawiają poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#Marszalek">Informuję również, że wniosek mniejszości został przez wnioskodawcę wycofany.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#Marszalek">Wszystkie poprawki zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy, zawierającego zmiany do ustawy o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#Marszalek">W poprawce 1. do art. 13 ust. 2a wnioskodawcy w dodawanym zdaniu proponują, aby zgody nie wymagało dokonanie darowizny przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa na rzecz określonych fundacji oraz organizacji pożytku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#Marszalek">Do zadania pytania zgłosił się pan poseł Grzegorz Tobiszowski.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#Marszalek">Innych zgłoszeń nie widzę, w związku z czym lista jest jednoosobowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Ustawa została w bardzo pilnym trybie przeprowadzona przez Komisję Skarbu Państwa i Komisję Infrastruktury, bowiem procedowaliśmy praktycznie miesiąc nad ważną ustawą, która daje kompetencje ministrowi skarbu państwa w zakresie pewnego monopolu przy decydowaniu o sprzedaży i zagospodarowaniu nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">Wydaje się, że intencja koordynacji ministra Skarbu Państwa nad majątkiem administracji rządowej, który jest rozproszony w różnych regionach, jest właściwa, ale wątpliwości budzi szybki tryb i wątpliwości budzi to, dlaczego wycofano z obecnego stanu prawnego opiniowanie organów wojewody w danym regionie, na którym znajduje się dana nieruchomość.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">Dlatego kieruję do pana ministra skarbu pytanie: Czym kierowało się Ministerstwo Skarbu, przekazując w tak szybkim trybie ustawę, która musiała być w drugim czytaniu doprecyzowana aż 16 poprawkami? Czy nie można było spokojnie procedować nad tym w podkomisji?</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">I drugie pytanie: Jakie są intencje pozbawiające administrację regionalną, lokalną opiniowania przy sprzedaży bezprzetargowej nieruchomości znajdującej się w ich regionie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#Marszalek">Odpowiedzi udzieli zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, podsekretarz stanu pan Adam Leszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o tryb procedowania, to w naszym przekonaniu ten tryb nie był jakiś przyspieszony, dlatego że procedowanie w rządzie nad tym projektem rozpoczęliśmy wiosną, projekt przeszedł zgodnie z procedurą przez wszystkie możliwe szczeble, włącznie z Komitetem Rady Ministrów, z Komisją Prawniczą, z uzgodnieniami międzyresortowymi, po czym został skierowany normalną drogą do parlamentu. Być może jedynym elementem, którego brakowało, był brak podkomisji, ale o tym decydowała właściwa komisja.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PodsekretarzStanuWKancelariiPrezesaRadyMinistrowAdamLeszkiewicz">Jeżeli chodzi o propozycję zawartą w projekcie ustawy, a dotyczącą braku wyrażania zgody czy opinii przez wojewodę w przypadku, kiedy minister skarbu państwa będzie sprzedawał np. nieruchomości, to w naszym przekonaniu wprowadzenie tej zasady byłoby sprzeczne z zasadą nadrzędności, podległości organów administracji rządowej i tym samym oczywiście naruszałoby ustrojowe zasady demokratycznego państwa prawa. Tę argumentację przedkładaliśmy także w trakcie poprzednich czytań i w trakcie prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#Marszalek">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania...</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#Marszalek">Proszę, w trybie sprostowania, panie pośle, tak?</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">(Jeszcze jedno zdanie bym dopytał.)</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#Marszalek">W trybie sprostowania własnego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselGrzegorzTobiszowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym tylko dopytać, czy stanowisko, które pan prezentował na czwartkowym posiedzeniu wieczorem 9 października, było stanowiskiem rządu, czy ministerstwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#Marszalek">Panie pośle, pan może tylko sprostować niezrozumienie własnego pytania, które już pan zadał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 218 głosów, przeciw - 174, 5 osób wstrzymało się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#Marszalek">W poprawkach od 2. do 7. oraz od 10. do 12. wnioskodawcy proponują, aby wymienione w nich przepisy dotyczyły również nieruchomości, które pozostały po zlikwidowanej lub sprywatyzowanej państwowej osobie prawnej.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#Marszalek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 2. do 7. oraz od 10. do 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 387 posłów. Za oddano 226 głosów, przeciw - 161, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#Marszalek">W poprawce 8. wnioskodawcy proponują, aby skreślić dodawany w art. 37 ust. 5 stanowiący, że zgoda wojewody nie jest wymaga w przypadku odstąpienia od obowiązku przetargowego trybu zawarcia umów, o których mowa w ust. 3 i 4, w odniesieniu do nieruchomości ujętych w ewidencji, o której mowa w art. 60a ust. 2 pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#Marszalek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 9.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 8., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 180 głosów, przeciw - 217, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#Marszalek">W poprawce 9. do art. 37 wnioskodawcy w nowym brzmieniu ust. 5 proponują, aby minister właściwy do spraw Skarbu Państwa mógł odstąpić od obowiązku przetargowego trybu zawarcia umów, o których mowa w ust. 3 i 4, w odniesieniu do nieruchomości, które pozostały po zlikwidowanej lub sprywatyzowanej państwowej osobie prawnej, oraz nieruchomości ujętych w ewidencji nieruchomości przeznaczonych na potrzeby określonych jednostek organizacyjnych, którymi gospodaruje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, bez konieczności odpowiednio zwolnienia z obowiązku lub wyrażenia zgody przez wojewodę.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za oddano 227 głosów, przeciw - 165, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#Marszalek">Poprawki od 10. do 12. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#Marszalek">W poprawkach 13. do art. 43 ust. 3 oraz 15. do art. 60a ust. 1 pkt 1 wnioskodawcy proponują, aby przepisy ustawy dotyczyły również nieruchomości oddanych w trwały zarząd lub przeznaczonych na potrzeby Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#Marszalek">Nad poprawkami tymi będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 13. i 15., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za oddano 395 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#Marszalek">W poprawce 14. do art. 60 wnioskodawcy proponują dodać ust. 2a zawierający katalog czynności, których dokonują określone jednostki organizacyjne, wykonując trwały zarząd przeznaczonych na ich potrzeby nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 14., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 397 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#Marszalek">Poprawkę 15. już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#Marszalek">W poprawce 16. do art. 60a ust. 2 wnioskodawcy proponują inną redakcję przepisu pkt 10.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#Marszalek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za oddano 395 głosów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#Marszalek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infrastruktury oraz Komisję Skarbu Państwa, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#Marszalek">Kto się wstrzymał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#Marszalek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za oddano 258 głosów, przeciw - 139, nikt się nie wstrzymał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#Marszalek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#Marszalek">Ogłaszam 2 minuty przerwy technicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 53 do godz. 9 min 57)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa o podjęcie ostatecznych decyzji dotyczących obecności na sali obrad. Ci, którzy mają się udać na posiedzenia komisji, proszeni są o udanie się tam, a tych, którzy zostają, proszę o zajęcie miejsc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o emeryturach pomostowych (druk nr 1070).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę o zabranie głosu minister pracy i polityki społecznej panią Jolantę Fedak w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W imieniu Rady Ministrów przedkładam Wysokiej Izbie projekt ustawy o emeryturach pomostowych. Ustawa niniejsza stanowi realizację zobowiązania sprzed 10 lat, gdy w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przyjętej w 1998 r., znalazł się zapis, iż dla osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub wykonujących pracę o szczególnym charakterze w miejsce uprawnień do wcześniejszego przejścia na emeryturę zostaną wprowadzone emerytury pomostowe.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">W ciągu ostatniej dekady kolejne rządy pracowały nad tym rozwiązaniem, jednak dwukrotnie projekty przygotowane przez moich poprzedników nie trafiły pod obrady Wysokiej Izby. Nie mówię tego po to, aby obciążać odpowiedzialnością naszych poprzedników; nie mówię tego również po to, aby podkreślać, że obecny rząd przekazuje projekt do parlamentu w niecały rok po zaprzysiężeniu. Mówię to po to, aby podkreślić skalę wyzwania, jakim jest wprowadzenie emerytur pomostowych. Kwestia ta dotyczy wielu osób, ma więc bardzo ważny wymiar społeczny. Z drugiej strony wymaga ona oparcia się na kryteriach obiektywnych, jakimi w tym przypadku są przesłanki naukowe z zakresu medycyny pracy.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Projekty autorstwa rządów koalicji tworzonych przez partie obecnie dzisiaj na sali co do swojej istoty nie różniły się w sposób zasadniczy od naszego przedłożenia. Na tym zatem opieram przekonanie, że Wysoka Izba przyjmie rozwiązania optymalne, uwzględniające jednocześnie wagę społeczną zagadnienia oraz oparte na danych wynikających z wiedzy eksperckiej.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Wysoka Izbo! Rozpatrując dzisiejszy projekt, trzeba pamiętać także o historii przywilejów emerytalnych. Przez kilkadziesiąt lat władze, nie będąc w stanie dawać odpowiednich podwyżek czy odpowiednio wynagradzać wielu grup zawodowych, dla uspokojenia nastrojów przyznawały kolejnym grupom możliwość wcześniejszego przechodzenia na emeryturę. W wielu przypadkach była to rekompensata niskich płac. Za tymi decyzjami nie stały żadne przesłanki merytoryczne, a władzom łatwo było składać obietnice, za które zapłacić miały dzieci i kolejne pokolenia wnoszące składki do systemu emerytalnego. W pewnym sensie było to kupowanie społecznego spokoju na rachunek przyszłych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Kiedy 10 lat temu ponad podziałami politycznymi wprowadzaliśmy reformę emerytalną, było oczywiste, że w nowym systemie nie ma miejsca dla takich uprawnień wywodzących się z logiki starego systemu. Nowy system ma inną logikę. Jego fundamentem jest zasada, ze emerytura zależy wyłącznie od sumy wpłaconych składek i od przewidywanego okresu pobierania emerytury. W praktyce oznacza to, że osoby przechodzące wcześnie na emeryturę musiałyby dostawać bardzo niskie świadczenia. Nowy system emerytalny, nad którym pracowały poprzednie rządy, przywracał również pewne zasady podstawowej sprawiedliwości. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych przestał być workiem, do którego wszyscy wrzucają pieniądze, ale jedni wyjmują dużo więcej niż wpłacili, inni - dużo mniej, i to bez żadnego uzasadnienia. Dla wszystkich rządów było jednak jasne, że są osoby, które z obiektywnych przyczyn zdrowotnych muszą otrzymać inne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Zdając sobie sprawę z tego, jak istotny i skomplikowany jest to problem i jak trudny jest dialog społeczny w kwestii emerytur pomostowych, w Komisji Trójstronnej toczyliśmy rozmowy mające bezprecedensowy charakter. Wszyscy partnerzy społeczni zgodnie stwierdzają, że w naszych konsultacjach poszliśmy dalej niż wszystkie poprzednie rządy. Nie polegało to przy tym tylko na tym, że kilkakrotnie przesuwaliśmy termin negocjacji na prośbę związków zawodowych, po to by mogły one z tymi rozwiązaniami zapoznać swoje struktury, swoich członków, ale również dlatego, że zaprosiliśmy do tych rozmów ekspertów wszystkich stron. Przyjęliśmy bowiem założenie, że rządowy projekt powinien być oparty przede wszystkim na merytorycznych uzgodnieniach ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Rząd nie zakładał z góry, ile osób powinno być objętych emeryturami pomostowymi. Prace toczyły się w zespole ekspertów z zakresu medycyny pracy, wydelegowanych przez wszystkich partnerów społecznych. Jednostronnie przyjęliśmy zobowiązanie, że każde rozwiązanie uzgodnione przez ekspertów stron zostanie uwzględnione w projekcie ustawy - i taki projekt Wysokiej Izbie przedkładam. Projekt ten jest owocem wielomiesięcznych prac zespołu ekspertów medycyny pracy reprezentujących rząd, związki zawodowe oraz pracodawców. I fakt, że nie wszyscy partnerzy społeczni zaakceptowali rozwiązania kierowane dziś do Wysokiej Izby, nie powinien przesłaniać tego, że istotna część tych rozwiązań jest efektem porozumienia i uzgodnień.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Szanowni Państwo! Dla konstrukcji ustawy o emeryturach pomostowych fundamentalne są dwa założenia. Po pierwsze, świadczenie to będzie przysługiwać osobom pracującym w najtrudniejszych warunkach, które nie mogą być w żaden sposób usunięte przez pracodawcę, lub wykonującym pracę, w której odpowiadają za bezpieczeństwo innych osób i która jednocześnie wymaga największej sprawności psychofizycznej; listy tych prac zawarte w projekcie były przedmiotem uzgodnień ekspertów. Po drugie, będzie to system obejmujący osoby, które rozpoczęły zawodową aktywność przed 1 stycznia 1999 r., ponieważ w odniesieniu do nich zostało złożone zobowiązanie ustawowe, o którym wspominałam na początku wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-164.8" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Dla końcowego kształtu przekładanego projektu kluczowe znaczenie miały uzgodnienia trójstronnego zespołu ekspertów medycyny pracy, gdyż to on na podstawie danych naukowych ustalał listy prac. Jest to 31 prac w szczególnych warunkach, takich jak prace: hutnika, w podwójnych dnach statków czy przy obróbce węgla, oraz 24 rodzaje prac w szczególnym charakterze, jak np. praca pilota, maszynisty czy operatora dźwigu.</u>
          <u xml:id="u-164.9" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Zgodnie z przedłożonym projektem na emeryturę pomostową będzie można przechodzić na 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, czyli w wieku 55 lat dla kobiet i 60 dla mężczyzn, a w niektórych przypadkach nawet na 10 lat przed osiągnięciem tego wieku. Trzeba będzie spełnić jeszcze dodatkowe warunki odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego, 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, oraz stażu pracy w warunkach szczególnych lub przy wykonywaniu pracy o szczególnym charakterze przez co najmniej 15 lat. Z emerytury pomostowej będą mogły skorzystać wszystkie te osoby, które zostaną zgłoszone przez pracodawców. Nie ma też znaczenia czy ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-164.10" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Emerytura pomostowa wynosić będzie 100% potencjalnej emerytury, uwzględniającej też składki płacone do OFE, obliczonej dla osoby w wieku 60 lat. Będzie ona waloryzowana według tych samych zasad, co emerytury i renty z FUS.</u>
          <u xml:id="u-164.11" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Niezwykle ważne i istotne jest również to, że wszystkie te osoby, które do końca tego roku spełnią kryteria przechodzenia na wcześniejszą emeryturę według starych zasad, zachowają to prawo, nawet jeżeli na emeryturę przejdą w roku kolejnym i następnych.</u>
          <u xml:id="u-164.12" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Wysoka Izbo! Zgodnie z naszymi szacunkami prawo do emerytur pomostowych na podstawie przedłożonej ustawy uzyska 244 tys. osób. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na podstawie danych z ZUS i Centralnego Instytutu Ochrony Pracy wyliczyło, że koszty wprowadzenia ustawy o emeryturach pomostowych, ponoszone w latach 2009-2040, wyniosą około 12,7 mld zł w wartościach realnych z 2007 r. Będą to koszty rozłożone na wiele lat i różne w różnych latach. W praktyce mogą być jednak niższe, jeżeli okaże się, że pracownicy zmienili lub przerwali pracę, nie mają wymaganego stażu lub zechcą i będą pracować dłużej.</u>
          <u xml:id="u-164.13" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Wydatki na emerytury pomostowe będą na początku relatywnie niewielkie. Następnie wraz ze wzrostem liczby uprawnionych do nich osób będą rosnąć, a po 2026 r. zaczną maleć, w miarę jak większość objętych emeryturami pomostowymi osiągnie wiek emerytalny i przejdzie na emeryturę w powszechnym systemie.</u>
          <u xml:id="u-164.14" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Emerytury pomostowe będą finansowane ze specjalnie powołanego funduszu - Funduszu Emerytur Pomostowych, który będzie uzyskiwał dochody ze składek opłacanych przez pracodawców. Składki te zaproponowaliśmy w wysokości 1,5% za pracownika zgłoszonego do rejestru ubezpieczonych. Taką samą składkę będą również opłacali za siebie ci, którzy objęci są ubezpieczeniem z tytułu prowadzenia działalności artystycznej.</u>
          <u xml:id="u-164.15" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">W 2009 r. wydatki na emerytury pomostowe wyniosą niecałe 62 mln zł, stopniowo rosnąc w następnych latach. Najwyższy poziom, jeśli chodzi o Fundusz Emerytur Pomostowych, przewidujemy w roku 2020. Będzie on wynosił ponad 750 mln zł. Natomiast pierwsze wpływy ze składek do funduszu pojawią się w roku 2010 i wyniosą w skali roku 65 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-164.16" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Brak samowystarczalności funduszu spowoduje konieczność dotacji ze strony budżetu państwa. Oznacza to w praktyce, że świadczenia będą współfinansowane z podatków pozostałych pracujących. Dlatego rząd stoi na stanowisku, że uprawnienia do emerytur pomostowych powinny mieć jedynie te osoby, które wykonują prace w warunkach uniemożliwiających ich wykonywanie powyżej pewnego wieku lub prace, które związane są bezpośrednio z bezpieczeństwem innych osób i gdzie istotna jest wysoka sprawność psychofizyczna.</u>
          <u xml:id="u-164.17" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Uprzedzając debatę w Wysokiej Izbie, chciałabym podkreślić, że w opinii trójstronnego zespołu ekspertów tych kryteriów, które zostały przyjęte w ustawie - na podstawie zawartych tam definicji - nie spełniają nauczyciele, poza tymi, którzy pracują w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych, czyli pracują z młodzieżą najtrudniejszą.</u>
          <u xml:id="u-164.18" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Chciałabym podkreślić, że system emerytalny ani system emerytur pomostowych nie powinny być w żadnym wypadku rekompensatą niskich wynagrodzeń, szczególnie w tych zawodach, które są związane z inwestycją w naszą wspólną przyszłość, a z tym związana jest praca z dziećmi. Dlatego rozpoczynając dyskusję na posiedzeniach Komisji Trójstronnej, zaproponowaliśmy pewnym grupom zawodowym, w tym nauczycielom, dłuższy okres zatrudnienia, natomiast znaczącą podwyżkę wynagrodzeń. Rząd zadeklarował, że nauczyciele otrzymają wyższe wynagrodzenia, ponad 30% w ciągu kolejnych trzech lat.</u>
          <u xml:id="u-164.19" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Debatując dziś nad ustawą o emeryturach pomostowych, trzeba też pamiętać o innych ważnych wyzwaniach, które stoją przed państwem i społeczeństwem w najbliższych latach. Jesteśmy coraz zdrowsi i żyjemy coraz dłużej. Od 1990 r. przeciętne trwanie życia zarówno kobiet, jak i mężczyzn, wzrosło o 4 lata. Niestety, rodzi się jednocześnie coraz mniej dzieci. W roku 1980 tych urodzeń było 700 tys., podczas gdy w roku 2005 dwukrotnie mniej. W 2011 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadać będą 24 osoby w wieku poprodukcyjnym, a w dalszej perspektywie roku 2050 wskaźnik ten będzie rokrocznie zwiększał się do 67 osób. Co więcej, Polska jest na niechlubnym, przedostatnim przed Maltą, miejscu, jeżeli chodzi o aktywność zawodową osób w wieku 55-64 lat. U nas w tym wieku pracuje jedynie 30% Polaków. Polski nie stać na marnowanie doświadczenia i kompetencji osób w sile wieku. Żadne społeczeństwo i żadna gospodarka nie byłyby w stanie rozwijać się, gdyby każdy pracujący musiał w perspektywie sfinansować świadczenie jednego lub więcej emerytów. Uznaliśmy zatem, że obowiązkiem państwa jest stworzenie warunków do zatrudnienia osób powyżej 50. roku życia zgodnie z ich możliwościami. Zaproponowaliśmy również program ˝Solidarność pokoleń 50+˝, który zostanie przyjęty w najbliższy poniedziałek przez Radę Ministrów i który stwarza takie warunki, aby Polacy w wieku okołoemerytalnym mogli przekwalifikować się i podtrzymać swoje zatrudnienie. Program ten był przedmiotem półrocznych konsultacji w ramach Komisji Trójstronnej i zyskał aprobatę zarówno pracodawców, jak i związków zawodowych. Jest bowiem katalogiem ułatwień z jednej strony dla pracodawców, aby zatrudniać osoby w wieku okołoemerytalnym, a z drugiej strony zachęca właśnie te osoby do kontynuowania aktywności zawodowej. Program ten nie przyniesie jednak spodziewanych efektów, jeżeli państwo będzie utrzymywało zachęty i dawało sygnały, że praca tych osób jest nam po prostu niepotrzebna.</u>
          <u xml:id="u-164.20" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Na zakończenie chciałabym podnieść kwestię pilności niniejszego przedłożenia. Przyjęta przez Sejm poprzedniej kadencji, epizodyczna ustawa przedłużająca funkcjonowanie wcześniejszych emerytur obowiązuje do końca roku. Nieprzyjęcie ustawy o emeryturach pomostowych oznacza pozostawienie blisko ćwierci miliona osób w legislacyjnej próżni. Osoby, co do których istnieją bardzo wyraźne przesłanki merytoryczne, aby mogły przejść pięć lat wcześniej na emeryturę, od pierwszego stycznia przyszłego roku mogą - może się tak zdarzyć - pozostać bez właściwych rozwiązań. Można sobie oczywiście wyobrazić kolejną epizodyczną ustawę, przesuwającą uporządkowanie całego systemu emerytalnego o kolejny rok. Pozwolę sobie jednak odnieść się do pewnego aspektu tej sprawy. Dotychczas przedłużenia miały takie uzasadnienie, że w Sejmie nie było ustawy o emeryturach pomostowych, i tym tłumaczone były decyzje zarówno kolejnych rządów, jak i Wysokiej Izby. Dziś taką ustawę rząd przedstawia. Taka alternatywa po prostu istnieje. Co więcej, nie ma absolutnie żadnych przesłanek do tego, że przedłużając okres konsultacji - które w przypadku niniejszego przedłożenia trwały ponad pół roku, objęły kilkanaście posiedzeń zespołów do spraw ubezpieczeń społecznych i do spraw rynku pracy Komisji Trójstronnej, kilka posiedzeń plenarnych i kilkanaście spotkań zespołu ekspertów - w kolejnym roku uda się w Komisji Trójstronnej ustalić lepszy kształt ustawy. Tym bardziej że do tego porozumienia, panie posłanki i panowie posłowie, było bardzo, bardzo blisko. Gdyby nie fakt, że niektórzy przewodniczący związków zawodowych uznali, że nie mają właściwych upoważnień do takich rokowań ze strony swoich gremiów statutowych, to sądzę, że podpisalibyśmy protokół zbieżności mniej więcej w 80% wspólnych ustaleń i udałoby się nam wynegocjować ostateczny kształt tej ustawy. Jeszcze raz chciałabym powtórzyć zasadniczą ideę emerytur pomostowych. Mówi ona, że prawo do wcześniejszej emerytury, opłaconej w części przez innych pracujących, będą mieli ci, którzy pracują w szczególnie trudnych warunkach lub mają większą od innych odpowiedzialność za życie i zdrowie, co jest związane z ich sprawnością psychofizyczną. Jest moralnie uzasadnione, abyśmy wszyscy złożyli się na dofinansowanie emerytur takich osób. Nie jest natomiast moralnie uzasadnione żądać od obywateli, aby dofinansowywali wcześniejsze emerytury tych, którzy pracują w podobnych warunkach jak inni. Nie tylko ze względów ekonomicznych, ale przede wszystkim ze względów ludzkich musimy zrobić wszystko, aby wykorzystać doświadczenie i kompetencje osób w sile wieku. Przyjęte w ustawie pomostowej rozwiązania są ważnym krokiem w tym kierunku. Dlatego bardzo proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ustawy o emeryturach pomostowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani minister występowała z miejsca nietypowego dla siebie ze względu na kontuzję.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Platforma Obywatelska głos zabierze pani poseł Izabela Mrzygłocka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej w sprawie rządowego projektu ustawy o emeryturach pomostowych, zawartego w druku sejmowym nr 1070.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie i Panowie Posłowie! W poprzedniej kadencji parlamentu ówcześni ministrowie pracy i polityki społecznej, zarówno na tej sali, jak i w odpowiedziach na interpelacje poselskie zapowiadali, że ustawa o emeryturach pomostowych zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2008 r. Tak się jednak nie stało. Założenia do nowych przepisów związanych z określeniem grup pracowników, którzy uzyskują możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, okazały się tak kontrowersyjne, że poprzedni rząd nie zdążył przygotować projektu ustawy o emeryturach pomostowych na czas. Ta sytuacja mogła mieć fatalne następstwa. Przypomnę bowiem, że obowiązujące zasady przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, zapisane w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, miały wygasnąć w 2007 r. Dlatego z uwagi na brak obiecanych pomostówek konieczna była w ostatniej chwili zmiana przepisów, tak aby przedłużyć przywileje emerytalne o kolejny rok i dać czas rządowi na przygotowanie odpowiedniej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rządowi premiera Donalda Tuska udało się w odpowiednim terminie stworzyć projekt ustawy o emeryturach pomostowych.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Oj, udało się.)</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Przypomnę, że problemem zajmowały się wcześniej zarówno rząd premiera Leszka Millera, jak i dwa kolejne rządy Prawa i Sprawiedliwości. Niestety, Lewica przesłała projekt do konsultacji po ponad trzech latach od wyborów parlamentarnych, natomiast Prawo i Sprawiedliwość potrzebowało na to roku i siedmiu miesięcy. Zabrakło czasu. Tymczasem projekt przygotowany przez rząd Donalda Tuska trafił do konsultacji w siedem miesięcy po wyborach parlamentarnych, mimo że prace nad nim trwały najkrócej, i zawiera najbardziej szczegółowe regulacje uwzględniające między innymi fakt gromadzenia składek w otwartych funduszach emerytalnych. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, jak wiele dyskusji z partnerami społecznymi trzeba było przeprowadzić, aby uzyskać choć częściowe porozumienie dotyczące tego problemu. I gdy wydawało się, że wszystko już będzie dobrze, w ostatniej chwili przedstawiciele niektórych związków zawodowych powiedzieli, że nie mają odpowiednich umocowań. Zdajemy sobie również sprawę z tego, że przedstawiony przez rząd projekt nie został zaakceptowany przez niektóre grupy pracowników, którzy nie zostali objęci przepisami uprawniającymi do uzyskania wcześniejszej emerytury.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Powstaje więc pytanie, po co w ogóle zmieniać zasady uprzywilejowania niektórych grup pracowników, wskazanych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS. Czy nie wystarczałoby przedłużać obowiązujących przepisów na kolejne lata i unikać kontrowersji i politycznie niewygodnych dyskusji? Oczywiście tak byłoby najłatwiej. Ale jak wynika z uzasadnienia do omawianego projektu, taka sytuacja doprowadziłaby budżet państwa do ekonomicznej katastrofy, co bezpośrednio odbiłoby się na wysokościach świadczeń przyszłych emerytów i rencistów. Do takiej sytuacji nie można dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Ustawa o emeryturach pomostowych jest kolejnym ważnym etapem reformy emerytalnej. Reformy, która jest odpowiedzią na pogarszającą się relację liczby osób opłacających składki do liczby osób pobierających renty i emerytury. Ta sytuacja prowadzi bowiem do stałego pogłębiania się deficytu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Według zaprezentowanych w uzasadnieniu do projektu danych Eurostatu już w 2011 r. na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadać będzie 56 osób w wieku nieprodukcyjnym i przy obecnym stanie prawnym ta proporcja będzie się stale pogłębiać. Dlatego klub Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia propozycję likwidacji możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę dla niektórych grup pracowników. Zgadzamy się z tezą przedstawioną w uzasadnieniu, z której wynika, że obecnie obowiązująca lista uprzywilejowanych zawodów jest nieaktualna i anachroniczna, ponieważ po 25 latach, od kiedy została wprowadzona, zmieniła się m.in. technologia pracy na niektórych stanowiskach. W praktyce oznacza to, że w wielu przypadkach pracę wykonywaną przez człowieka wykonują obecnie maszyny, które są nadzorowane przez człowieka. Mimo że pracownik nie jest narażony na szczególne ryzyko, to ma prawo do wcześniejszej emerytury, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Ponadto zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w raporcie Rady i Komisji Europejskiej z 2001 r. pod tytułem ˝W kierunku zwiększenia partycypacji w rynku pracy i promocji aktywnego starzenia się˝, powinniśmy tak zmieniać prawo, aby zamiast wcześniejszych emerytur ustalać bardziej elastyczne godziny pracy, a co ważniejsze - zwiększać dostęp do kształcenia ustawicznego. Zdaniem klubu Platformy Obywatelskiej takie działania mają skutecznie polepszać niekorzystne relacje pokoleniowe na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Wysoka Izbo! Doskonale zdajemy sobie sprawę, że najwięcej kontrowersji wywołują załączone do projektu ustawy listy prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Byliśmy już świadkami protestów nauczycieli, którzy w ograniczony sposób zostali objęci przepisami ustawy. W uzasadnieniu czytamy, że ta grupa zawodowa była objęta szczegółowymi badaniami, z których wynika, że nie ma merytorycznych podstaw do generalnego kwalifikowania zawodu nauczyciela jako uprawniającego do wcześniejszej emerytury.</u>
          <u xml:id="u-166.9" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Klub Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia propozycję objęcia ustawą o emeryturach pomostowych nauczycieli zatrudnionych w najtrudniejszych warunkach, a także inne istotne rozwiązania zapisane w projekcie ustawy o emeryturach pomostowych. Po pierwsze, osoby korzystające z takiego świadczenia będą mogły podjąć pracę zarobkową, co gwarantuje zarówno konstytucja, jak i Kodeks pracy. Jednak nieuzasadniona byłaby sytuacja, w której osoba pobierająca specjalne świadczenie mogłaby osiągać dodatkowe dochody bez żadnych ograniczeń. Kłóciłoby się to bowiem z ideą przyznawania emerytury pomostowej, mającej przecież na celu wsparcie osoby, która przez długi czas pracy w szczególnych warunkach nie jest w stanie nadal wykonywać swoich obowiązków w tym samym miejscu pracy. Dlatego słuszne jest zastosowanie ograniczenia możliwości zarobkowania na zasadach analogicznych jak w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Bardzo istotne jest to, że - stanowi to nowość w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów - osoba pobierającą emeryturę pomostową straci świadczenie, jeśli podejmie pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Ważnym rozwiązaniem zawartym w omawianym projekcie jest to, że szczególne przywileje zostały przypisane do rodzaju wykonywanej pracy, a nie do stanowiska pracy. Słuszne jest stwierdzenie, że istotny wpływ na zdrowie osoby zatrudnionej ma praca wykonywana w konkretnym miejscu, a nie wyuczony zawód. Dotychczas stosowana metodologia nie powinna obecnie stanowić podstawy do zaliczania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ponieważ pracownicy wykonujący ten sam zawód w różnych firmach mogą przecież wykonywać prace o różnej intensywności i w różnych warunkach środowiska.</u>
          <u xml:id="u-166.10" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie i Panowie Posłowie! Podsumowując, klub Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia rządowy projekt ustawy o emeryturach pomostowych. Proponujemy, aby skierować projekt ustawy, zawarty w druku nr 1070, do dalszych prac w komisjach sejmowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Stanisław Szwed.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości do rządowego projektu ustawy o emeryturach pomostowych - zawartego w druku nr 1070 - dotyczącego uprawnień do przejścia na wcześniejszą emeryturę ze względu na pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Pracę, która człowieka dotyka najbardziej, która wpływa na jego zdrowie, samopoczucie, możliwość normalnego funkcjonowania, pracę, która niejednokrotnie wpływa na długość trwania naszego życia, a niejednokrotnie je skraca. Najbardziej dramatyczne przykłady takiej pracy to praca z azbestem, praca hutników, rybaków, portowców, odlewników, nurków, można by wymieniać jeszcze wiele innych zawodów. Inną kategorią są prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, prace, które mają bezpośredni wpływ na zdrowie i życie innych osób. Tu można wymienić pilotów, kierowców, maszynistów, energetyków, personel medyczny, ratowników czy nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PoselStanislawSzwed">To właśnie ci pracownicy ze względu na rodzaj prac, biorąc pod uwagę kryteria medyczne i czynniki ryzyka oraz wpływ na bezpieczeństwo publiczne, mieli uprawnienia - powtarzam uprawnienia, a nie przywileje, tak jak tutaj już z tej trybuny mówiono - do przejścia na wcześniejszą emeryturę. I dzisiaj rząd proponuje drastyczne ograniczenie liczby osób uprawnionych do wcześniejszych emerytur, z ponad 1100 tys. osób, które dzisiaj mają takie uprawnienia, do około 250 tys., argumentując to tylko względami medycznymi. Trudno się z tym zgodzić, tym bardziej że projekt zakłada wygaszanie emerytur pomostowych, czyli decydujące znaczenie będzie miało to, kto kiedy się urodził i kiedy nabył uprawnienia. To jednoznacznie świadczy o tym, że chodzi głównie o kwestie budżetowe, a nie o kryteria medyczne.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PoselStanislawSzwed">Aby uzyskać emeryturę, trzeba spełnić łącznie aż 7 warunków. Urodzić się po 31 grudnia 1948 r. Mieć 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Osiągnąć wiek 55 lat - w przypadku kobiet i 60 lat - w przypadku mężczyzn. Okres składkowy i nieskładkowy, zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach, w przypadku kobiet musi wynosić co najmniej 20 lat i 25 lat w przypadku mężczyzn. I - tu uwaga - przed 1 stycznia 1999 r. wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub pracę o szczególnym charakterze według starych zasad. Kolejny warunek, po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze według obecnie proponowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#PoselStanislawSzwed">I ostatni warunek - musi nastąpić rozwiązanie stosunku pracy. Podam przykład. Maszynista zatrudniony przed 1 stycznia 1999 r. będzie miał możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, a maszynista zatrudniony tydzień później, czyli po 1 stycznia, już straci to prawo. To jest absurd, który trudno zaakceptować. Przecież warunki, ryzyko i odpowiedzialność się nie zmieniły. Czyli ustalenie daty granicznej nie ma nic wspólnego z kryteriami medycznymi.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#PoselStanislawSzwed">Inny przykład - trzeba spełnić kryterium pracy w szczególnych warunkach przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz spełnić warunek pracy po 31 grudnia 2008 r. Oznacza to, że prawa do emerytury pomostowej zostały pozbawione osoby, które po 31 grudnia 2008 r. spełniają warunki nabycia praw do emerytur pomostowych, lecz pracę w warunkach szkodliwych rozpoczęły po 31 grudnia 1998 r., a także osoby, które do końca 2008 r. osiągnęły wymagane okresy pracy, ale przed 1 stycznia 2009 r. zakończyły wykonywanie takiej pracy. To kłóci się z zasadą, że to kryteria medyczne są podstawowe w kwalifikowaniu prac jako prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a nie data urodzenia lub czy rozpoczynania lub zakończenia pracy w takich warunkach.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#PoselStanislawSzwed">Rząd często powołuje się na reformę z 1998 r., w której określono emerytury pomostowe jako przejściowe i dla ograniczonej liczby osób. Jest to nieprawda. Art. 24 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, iż dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r. zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze zostaną ustanowione emerytury pomostowe. Nigdzie nie ma zawężenia uprawnionych do emerytur ze względu na rok, w którym nabyło się te uprawnienia. Tutaj tym rokiem jest 1999. Myślę, że pozbawienie tych osób uprawnień łamie art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mówiący o ochronie praw nabytych i zasadę równości.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#PoselStanislawSzwed">Kolejną kontrowersyjną kwestią są definicje prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze, które tak mocno podzieliły stronę społeczną. Zasadnicze pytanie: Czy nie lepiej byłoby, aby kwalifikowaniem prac do prac w szczególnych warunkach zajęły się komisje z udziałem przedstawicieli medycy pracy, inspekcji sanitarnej, inspekcji pracy, pracodawców, związków zawodowych, zakładu, którego wniosek byłby aktualnie rozpatrywany? Czy musimy ustalać te definicje ustawowo? Przykładem, jak trudno jest ustalić kryteria, są nauczyciele, oczywiście pomijając kwestie praw nabytych, jako że wchodząc do zawodu mieli oni pełną świadomość, że mogą odchodzić na wcześniejsze emerytury. W zdecydowanej większości w tym projekcie ustawy nauczyciele zostali pozbawieni tych praw. Przytoczę fragment uzasadnienia projektu dotyczący nauczycieli: Z przeprowadzonych badań Centralnego Instytutu Ochrony Pracy wynika, że obciążenie psychofizyczne w zawodzie nauczyciela jest wysokie. Skutkiem tego jest m.in. zjawisko zawodowego wypalenia wśród nauczycieli, poczucia braku lub obniżonej skuteczności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#PoselStanislawSzwed">Co proponuje się dla nauczycieli w zamian? Wynika to z uzasadnienia: Nauczyciele nieobjęci projektowanym rozwiązaniem nie muszą do 60 czy do 65 roku życia uczyć w szkole, ale mogą być wykorzystywani do kształcenia dorosłych. W jaki sposób, na jakich zasadach - o tym się w projekcie nie mówi.</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#PoselStanislawSzwed">Chciałbym jeszcze wspomnieć o kolejnym mankamencie tej ustawy, tj. o bardzo niskim poziomie emerytur pomostowych, a w konsekwencji niskich emeryturach, co wynika z zastosowania tzw. mechanizmu zdefiniowanej składki. Czyli osoby, które pracują w trudnych warunkach, jeszcze raz dodatkowo są karane.</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#PoselStanislawSzwed">Kolejnym problemem jest stworzenie specjalnego funduszu emerytur pomostowych tworzonego ze składek pracodawców od 2010 r. tylko dla pracowników zatrudnionych przed 1999 r. Istnieje niebezpieczeństwo, że pracodawcy mogą wykorzystać ten czas, aby pozbyć się tych pracowników, za których trzeba płacić składkę. Zamiast aktywizacji starszych osób mielibyśmy sytuację odwrotną, czyli wypychanie starszych osób z rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#PoselStanislawSzwed">Kolejną kwestią, którą chcę poruszyć, są negocjacje ustawy w ramach Komisji Trójstronnej i brak porozumienia ze stroną związkową. Zdumiała mnie wypowiedź minister pracy pani Jolanty Fedak, że zdegustowana jest postawą związków i zastanawia się, czy jest sens utrzymywania Komisji Trójstronnej. Bo związki zawodowe w pokorze nie przyjęły jedynych propozycji rządowych. Negocjacje nad tak ważną ustawą trwały raptem 3 miesiące. Czy to jest długo? Myślę, że biorąc pod uwagę stopień komplikacji materii tej ustawy - nie. Tym bardziej, że definicję szczególnych warunków związkowcy uzgodnili z rządem Jarosława Kaczyńskiego, a obecny rząd odrzucił te rozwiązania, rozpoczynając dyskusję nad definicjami od nowa.</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#PoselStanislawSzwed">Podsumowując, Prawo i Sprawiedliwość nie wyraża zgody na tak drastyczne ograniczenie uprawnień do wcześniejszych emerytur. Nie zgadza się na zasadę wygaszania prawa do emerytury pomostowej, o ile nie zostaną usunięte wcześniej szczególne warunki pracy. Nie ma zgody, aby tylko pracownicy zatrudnieni w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r. mieli prawo do emerytur pomostowych, a zatrudnieni po tym dniu, mimo że będą pracować w szkodliwych warunkach, takich uprawnień nie mieli. Czyli kryteria medyczne i kryteria bezpieczeństwa publicznego nie mają znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#PoselStanislawSzwed">Kolejną sprawą jest brak porozumienia ze stroną związkową, mimo wcześniejszych deklaracji, że rząd bez uzgodnień nie skieruje projektu ustawy do Sejmu. Dlatego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość zgłaszam wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o emeryturach pomostowych.</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jednocześnie mój klub deklaruje pełne poparcie projektu zmian ustawy o emeryturach i rentach skierowanego do marszałka Sejmu przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego, aby o rok przedłużyć obecny system przechodzenia na wcześniejsze emerytury, a w tym czasie podjąć skuteczne negocjacje dotyczące filozofii systemu emerytur pomostowych, zasad kwalifikowania rodzajów prac, zasad nabywania uprawnień oraz ustalania wysokości świadczeń oraz mechanizmów finansowania systemu. Jak w swoim wystąpieniu podkreślała pani minister, do porozumienia brakowało niewiele, i wydaje się, że lepszym rozwiązaniem jest przesunięcie o kolejny rok wejścia w życie tej ustawy i dojście do porozumienia niż przeprowadzanie tego w sposób siłowy, jak to się w tej chwili proponuje.</u>
          <u xml:id="u-168.14" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma i nie będzie zgody naszego klubu, aby szukać oszczędności budżetowych kosztem pracowników, kosztem ich zdrowia. W imieniu, jak już powiedziałem, klubu Prawo i Sprawiedliwość zgłaszam wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-168.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę pana posła Ryszarda Zbrzyznego w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Poselskiego Lewica zaprezentować stanowisko klubowe w sprawie omawianego dzisiaj projektu ustawy o emeryturach pomostowych. Otóż zgodnie z przepisem art. 24 obowiązującej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawy uchwalonej w 1998 r., osoby zatrudnione w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze objęte zostaną - chciałbym podkreślić to mocno: objęte zostaną - emeryturami pomostowymi. Objęte zostaną wszystkie osoby, które zgodnie z obowiązującym wówczas prawem... Podstawą prawną do objęcia ustawą o emeryturach pomostowych jest wykaz zawarty w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nieprzypadkowo się znalazł w tej ustawie. Był to wynik kompromisu zawartego pomiędzy ówczesną stroną rządową a reprezentacją społeczną w postaci związków zawodowych, kompromisu polegającego na tym, że podczas reformy ubezpieczeń społecznych, reformy emerytalnej nie zapomni się o ludziach zatrudnionych w szczególnych warunkach bądź w szczególnych charakterze.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Ubolewam nad tym, że proces wdrażania w życie ustawy o emeryturach pomostowych trwał i trwa tak długo, bowiem niebawem będziemy mieli 10-lecie. Ale to nie jest wina tych, których ten problem dotyczy. To jest liczba rzędu ok. miliona osób pracujących w najtrudniejszych, w najbardziej niebezpiecznych i szczególnych warunkach bądź w szczególnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Oczekiwaliśmy - jako Klub Poselski Lewica, ale także jako reprezentanci strony bezpośrednio zainteresowanej tymi rozwiązaniami, mam tu na myśli związki zawodowe, a w szczególności Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych - że w końcu pojawi się projekt ustawy w takim kształcie, który byłby przynajmniej częściowo akceptowany społecznie. Niestety, to, co proponuje koalicja Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, takie nie jest.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Otóż koalicja proponuje wygasający charakter tego świadczenia, a więc szansę, jeśli chodzi o świadczenie z tytułu ustawy proponowanej dzisiaj przez rząd, przejścia na emeryturę pomostową będą mieli tylko wybrańcy, czyli wszyscy ci, którzy urodzili się najdalej w 1970 r. i spełnią łącznie siedem warunków wypisanych w art. 4 tejże ustawy. Najbardziej ostrymi warunkami są dwa warunki: zatrudnienie w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze do końca 1998 r. - to jest to kryterium wiekowe, bo przecież nikt przed ukończeniem 18 roku życia nie mógł być zatrudniony w warunkach szczególnych bądź w szczególnym charakterze, stąd ten rok urodzenia, 1970 - i zatrudnienie w warunkach szczególnych bądź w szczególnym charakterze po roku 2008, a więc ˝nada˝, a więc to są ostre kryteria, które eliminują z kręgu uprawnionych do korzystania z emerytury pomostowej setki tysięcy osób. Oczywiście na to naszej zgody i zgody społecznej też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Jeśli ta ustawa w tym kształcie miałaby przejść proces legislacyjny i być wprowadzona w polski obieg prawny, to będzie zaskarżona przez klub parlamentarny Lewica do Trybunału Konstytucyjnego, bo naszym zdaniem łamie podstawowe zasady konstytucyjne, choćby ochronę praw nabytych czy też zasady równości wobec prawa. Nie mogą być równi i równiejsi. Wszyscy, którzy pracują i spełniają kryteria zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z 1983 r. - tam chodzi oczywiście o stanowiska i warunki zatrudnienia w szczególnym charakterze lub w warunkach szczególnych - winni mieć te same prawa do emerytur pomostowych.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Emerytury pomostowe nie mogą mieć charakteru wygasającego, jak proponuje rząd. Wynika to przecież z logiki, myślę, że także z przesłanek medycznych, które nie zostały wzięte pod uwagę przy konstruowaniu tejże ustawy i na posiedzeniu komisji trójstronnej tak właściwie głosowano: które można uznać, a których nie. A więc tu nie przesłanki medyczne decydowały, tylko arytmetyka. Ażeby tę arytmetykę poprawić, do tego zespołu, który konsultował właśnie te warunki medyczne, doprowadzono coraz to inne osoby, żeby ta arytmetyka była bezpieczna dla rządzących. A więc głosowano, a nie logicznie rozpatrywano wszystkie przesłanki medyczne. Oczywiście na to zgody naszej też być nie może.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Projekt tej ustawy nie uzyskał akceptacji społecznej - i to trzeba wyraźnie podkreślić. Nie zawarto kompromisu w komisji trójstronnej, mimo że strona społeczna wielokrotnie ustami przewodniczącego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Jana Guza składała bardzo konstruktywne i daleko idące propozycje kompromisowych rozwiązań, choćby kompromisowy zapis polegający na tym, że emeryturą pomostową objęci byliby wszyscy ci, którzy są zatrudnieni zamiast do końca roku 1998 do końca roku 2008, bieżącego, ponieważ przecież tej ustawy jeszcze nie ma jako takiej. Tego kompromisu oczywiście rząd nie przyjął. Przyjął jedynie słuszne rozwiązanie, że to mają być zatrudnieni w szczególnych warunkach bądź w szczególnym charakterze do końca 1998 r. Jest to więc kolejny dowód na to, że nie chodziło tu o porozumienie z reprezentacją związkową, z reprezentacją społeczną, chodziło tutaj o narzucenie pewnych modeli, które są jedynie słuszne.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Także proponowano ustami przewodniczącego OPZZ zastosowanie rekompensaty w formie dopisania do kapitału początkowego kwoty uzależnionej od czasu pracy w warunkach szczególnych dla tych osób, które by się w tej ustawie nie znalazły, dla których by nie było miejsca w tej ustawie z różnych względów. Oczywiście ten zapis też nie zdobył uznania w oczach strony rządowej.</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#PoselRyszardZbrzyzny">OPZZ także proponował wpisanie do ustawy zatrudnienie w porze nocnej czy też z narażaniem na hałas ponad 90 decybeli. Czynniki te uznała Międzynarodowa Organizacja Pracy za stanowiące podstawę do ustanawiania emerytury pomostowej. Oczywiście rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie uznał za stosowne tego uznać.</u>
          <u xml:id="u-170.9" who="#PoselRyszardZbrzyzny">A więc rozpatrując projekt ustawy z punktu widzenia osób pracujących w przeszłości w warunkach szczególnych lub wykonujących pracę w szczególnym charakterze, trzeba stwierdzić, że projekt ten jest zdecydowanie najgorszym projektem przyznającym tym pracownikom znacznie mniejsze uprawnienia niż projekt obywatelski skierowany do Sejmu Rzeczypospolitej. Dwa i pół roku temu, chciałbym powiedzieć, w tej Izbie w kwietniu odbyło się drugi raz pierwsze czytanie tegoż projektu. To jest projekt z druku nr 150. Ten projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym, ale także daje możliwość honorowego wyjścia stronie rządowej, jeśli chodzi o rozwiązanie tego problemu. Niestety projekt ten znowu znalazł się w sejmowej zamrażarce. Proponujemy tutaj Wysokiej Izbie podjęcie aktywności w pracach nad tą ustawą, a być może rozwiążemy problemy osób zatrudnionych w szczególnym charakterze zgodnie z oczekiwaniami społecznymi i zgodnie z możliwościami płatniczymi naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-170.10" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Praca nad projektem tej ustawy wymaga oczywiście spokoju społecznego i poważnego traktowania czynnika społecznego. Niestety nie miało to miejsca. Nie możemy pracować pod presją czasową. Pani minister w swoim wystąpieniu powiedziała, że jak nie uchwalimy, to nikt nie dostanie. My pod taką presją czasową i pod szantażem pracować nie zamierzamy.</u>
          <u xml:id="u-170.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.12" who="#PoselRyszardZbrzyzny"> Nie możemy poświęcić 700, 800 tys. obywateli, wyjmując ich spod prawa, żeby załatwić to wąskiej grupie ludzi, też zatrudnionych w szczególnych warunkach bądź w szczególnym charakterze. My chcemy komplementarnych rozwiązań, kompletnych rozwiązań i będziemy za takimi głosować. Póki co projekt rządowy nie wychodzi naprzeciw tym postulatom.</u>
          <u xml:id="u-170.13" who="#PoselRyszardZbrzyzny">A więc, Wysoka Izbo, pani minister, z przykrością muszę stwierdzić, że w żaden sposób ten projekt ustawy nie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym i, mało tego, łamie konstytucyjne zasady prawa do równego traktowania. Z tych i wielu innych jeszcze względów Klub Poselski Lewica i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, które jest najbardziej aktywne w tej sferze, tego projektu poprzeć nie może. W imieniu Klubu Poselskiego Lewica składam także wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu tegoż projektu, gdyż on nie nadaje się do dalszego procedowania. Ale to wcale nie oznacza, że Klub Poselski Lewica nie chce pracować nad rozwiązaniami, które będą godnymi tej trudnej, niebezpiecznej pracy setek tysięcy ludzi zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. My wychodzimy właśnie naprzeciw oczekiwaniom tych ludzi, ale także chcemy pracować w sposób konstruktywny i bez czasowego przymusu. Dlatego złożyliśmy do laski marszałkowskiej projekt ustawy z propozycją przesunięcia do roku 2011 obowiązujących dzisiaj zasad.</u>
          <u xml:id="u-170.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.15" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-170.16" who="#PoselRyszardZbrzyzny"> Mało tego, żadne argumenty typu, że nie stać nas na dalsze przesunięcia, nie wchodzą tu w rachubę, ponieważ koszt roczny tego przesunięcia sięga półtora miliarda złotych. Zadam więc pytanie: Czy budżet państwa polskiego stać na to, żeby dać bogatym poprzez likwidację 40-procenotwej stawki podatku dochodowego od osób fizycznych, co kosztuje budżet państwa 8 miliardów rocznie, a nie stać nas na to, żeby godnie zachować się w stosunku do osób wykonujących najtrudniejszą, najbardziej niebezpieczną pracę w Rzeczypospolitej?</u>
          <u xml:id="u-170.17" who="#PoselRyszardZbrzyzny">Uważam, że stać nas na to, i dlatego chciałbym, żeby Wysoka Izba zechciała nasz projekt ustawy przyjąć w trybie jak najszybszym, przesunąć do roku 2011 obowiązujący stan prawny i będzie wtedy czas na poważną, mam nadzieję, partnerską rozmowę z rządem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego głos zabierze pan poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dziesięć lat było za mało, a teraz w trybie ekspresowym mamy przeprowadzić poważne zmiany. W dniu dzisiejszym te emocje będą się utrzymywały przez cały dzień w tej Izbie, bo kolejne ustawy również dotyczą reformy systemu emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Przed dziesięcioma laty na tej sali poprzednicy uchwalili cztery reformy, w tym reformę systemu ubezpieczeń społecznych, ale tylko w połowie, może w 1/3, zapisali bowiem, jak pobierać składki, a nie zapisali, co ludzie z tego będą mieć, jakie emerytury, jakie świadczenia, w jakim wieku będą przechodzić na te emerytury, kto ile za to będzie płacił. Temat jest trudny, ważny i odpowiedzialny, dlatego kolejne rządy unikały odpowiedzialności, unikały ryzyka, lepiej było to przesuwać, lepiej było czekać do ostatniej chwili, ale te decyzje zapadły 10 lat temu i wtedy powinny być podjęte rozstrzygnięcia. Wtedy, uważam, że oszukano naszych obywateli, mieszkańców, nie mówiąc im do końca prawdy - tej dobrej, tej przyjemniej i tej trudnej. W jakiej sytuacji obecnie są ludzie, jeśli chodzi o system emerytalny? Otóż po 10 latach mamy taką sytuację, że tylko do ZUS-owskiego systemu emerytalnego w bieżącym roku trzeba dopłacić 68 mln zł. A ile wynosi budżet? 300 mld zł. Łatwo policzyć, że jest to prawie jedna piąta budżetu. A gdzie środki na inne działy, na przykład zdrowie, o którym wczoraj tak dyskutowaliśmy? To nie jest odosobniona sytuacja. W Europie również nasila się to zjawisko, z tym że trzeba przyznać, że inne kraje europejskie są bogatsze, mają wyższy poziom życia, wyższe pobory, wyższe świadczenia i łatwiej im sobie zaradzić, natomiast u nas jednak strefa ubóstwa w wielu grupach społecznych jest dość duża i stąd obawy ludzi, co ich czeka. A jeszcze do tego dochodzą przykre doświadczenia z poprzednich lat, a także straszenie, toteż ludzie się boją. Ludzie się boją o to, jaka przyszłość ich czeka, gdyż mają przykre doświadczenia. Oszczędzali na książeczkach mieszkaniowych, wszystko przepadło - ani jednej cegły się nie kupi. Mieli oszczędności gdzieś ulokowane, a jakaś władza składała obietnice przez poprzednie lata. Ludzie nie rozróżniają, czy to jest lewica, czy to jest prawica, czy to stara czy nowa władza. No władza. Władza kazała oszczędzać: będziesz oszczędzał, będziesz miał dobrobyt. Później okazało się, że nic z tego.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Otwarte fundusze emerytalne - ludzie też oszczędzają, ale do dnia dzisiejszego, tak prawdę mówiąc, nie wiedzą, co ich czeka, bo nikt im jeszcze nie dał na to recepty czy dokładnego przepisu. I straszy się: kryzys gospodarczy, to może to wszystko przepadnie. Ludzie nie mają takiej wiedzy o skomplikowanych sprawach ubezpieczeniowych czy finansowych jak posłowie, jak ministrowie, zatem trzeba mówić szczegółowo, dokładnie i pochylać się nad tymi problemami.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Otóż chcę powiedzieć, że jest to problem. To jest ważny problem, dlatego Polskie Stronnictwo Ludowe chce się z powagą pochylić nad tymi sprawami. Debata, która się odbyła w komisji trójstronnej pod przewodnictwem wicepremiera Pawlaka czy pani minister Jolanty Fedak, świadczy o tym, że jest wola rozwiązania tych trudnych spraw. My w Polskim Stronnictwie Ludowym dokładnie wiemy, co to znaczy bieda, co to znaczy nie mieć włożyć co do garnka, bo Polskie Stronnictwo Ludowe powstało właśnie z tej biedy. W końcu XIX w. była ogromna bieda, ta sytuacja zmusiła do organizowania się chłopów, ludowców, mieszkańców wsi, po to, żeby walczyć o swoje prawa. Poświęcali się i ginęli, nie chodziło o wielkie sprawy, nie o rewolucję, tylko że nie mieli co do garnka włożyć. Dlatego jesteśmy wrażliwi na te sprawy i przypominamy o tym każdemu rządowi. Również temu rządowi przypominamy, że sprawy ludzkie wymagają głębszej refleksji, dużej odpowiedzialności. Jest jeszcze czas, jeżeli są jakieś niedomówione sprawy czy też wątpliwości, przecież projekt dopiero trafi do komisji...</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#PoselWaldemarAndzel">(I ma być za dwa miesiące.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">A czemu przez dziesięć lat nie wszedł w życie?</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie pośle, pytam, niech mi pan odpowie.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#GlosZSali">(Bo to były wnioski drażliwe.)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PoselWaldemarAndzel">(Dwie kadencje...)</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Nie. Wy byliście przez ostatnie dwa lata.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#PoselWaldemarAndzel">(A ten Sejm jest już dwadzieścia lat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle Andzel, nie było pana wczoraj w czasie wieczornych oświadczeń, ubolewałem z tego tytułu, a teraz...</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Proszę bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">...pan chce nadrobić stracony czas.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski"> Będzie pan miał okazję wypowiedzieć się w trakcie pytań.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dlatego też z powagą i z pełną troską należy podejść do rozwiązania tych problemów. Nie można ich odkładać na kolejne lata, na kolejny, bliżej nieokreślony, okres, a takie propozycje się pojawiają - a może o trzy lata, może o pięć lat, a może w ogóle zrezygnować.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Chcę powiedzieć, że dostałem od jednego ze związków, nie będę tutaj wymieniał tego związku, pismo, bardzo grzeczne pismo, w którym apeluje się do mnie, nie wiem, może inni posłowie też to dostali, aby wszystkich pracujących w naszym w kraju objąć wcześniejszymi emeryturami, ponieważ życie jest trudne, ludzie mało zarabiają, są zmęczeni. Myślę, że ci związkowcy mają rację. Oni mają rację, że ludziom nie jest lekko, nie jest łatwo. Komu dzisiaj jest łatwo? Jednak jakieś kryteria trzeba zastosować. Muszą być przyjęte jakieś kryteria, które zadecydują o tym, że te czy inne osoby ze względu na to, że ich stan zdrowia jest już tak nadszarpnięty, muszą skorzystać z pewnych przywilejów. Czy ja wiem, czy to są przywileje? To nie są przywileje, to jest prawo naturalne.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#GlosZSali">(Tak. Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ze względu na to, że to jest problematyka, której wszyscy się bali, szczególnie ci, którzy rządzili, powtarzam, bali się, to problem odkładali. A najlepiej byłoby, żeby temat rozwiązał się sam. Są też takie teorie, że temat może się sam rozwiązać. Akurat ta sprawa sama się tu nie rozwiąże. Tu musi być podjęta rozważna decyzja, żeby nie skrzywdzić ludzi, ale też żeby nie było takiej sytuacji, jaką mieliśmy do tej pory. Powiedzmy sobie szczerze, skąd to zjawisko się brało? - Liberalne podejście władzy do kwestii wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, na rentę. Przecież, panie i panowie posłowie, znacie też takie osoby, które nie powinny być na rencie, a biorą rentę całe życie. Sąsiedzi się denerwują: dlaczego ja mam płacić na jego rentę, on pracuje trzy razy wydajniej niż niejeden obywatel, ale rentę sobie bierze. Czyim kosztem? Uczciwych ludzi, którzy pracują. I tak nam problemy narastały z roku na rok za cenę spokoju społecznego. Teraz na pewno nie zrobimy w tym zakresie rewolucji. Tak jak powiedziałem, sprawy są trudne, wrażliwe i są grupy społeczne nieporównywalne. Jest problem nauczycieli. Nauczyciele pracują w innych warunkach, nie pracują pod ziemią, nie pracują na statkach, ale ich praca też powoduje pewien wysiłek. Być może mają częściową rację, ale trzeba się zastanowić nad tym, jak ten problem rozwiązać, aby tej grupie zawodowej dać tu szansę.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kolejna sprawa. Bardzo często próbujemy wytłumaczyć albo odnosi się takie wrażenie, że ludzie dłużej żyją, tak więc zaczynają się problemy w kraju dotyczące systemu ubezpieczeń społecznych. Nie cieszymy się z tego, że ludzie dłużej żyją, że jest postęp, że mogą być ze swoimi dziećmi, wnukami...</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#PoselBeataMazurek">(Szkoda czasu. O czym on mówi?)</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...czy prawnukami, pomagać im, tylko rodzi się problem. Trzeba zmienić to podejście i dać tym ludziom szansę, żeby mogli pracować, żeby mogli czuć się potrzebni. Jeżeli człowiek czuje się potrzebny, jeżeli coś z siebie daje i wie, że państwo go szanuje i docenia jego pracę, to po tych ciężkich, trudnych latach pracy na pewno ogólnie lepiej się czuje. Wie, że jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dlatego też Polskie Stronnictwo Ludowe opowiada się tu za dużym rozsądkiem i za dużą rozwagą, gdyż ten problem trzeba rozwiązać. Myślę, że ustawa zostanie skierowana do komisji, o co wnosimy. Tam jeszcze będzie czas na pracę nad projektem. Apeluję o jak najszybsze rozwiązanie tego problemu, abyśmy nie zostawiali niezałatwionej sprawy swoim dzieciom, bo na to wychodzi, że zostawimy problem naszym dzieciom, które przyjdą tutaj po nas i będą narzekać i wyklinać nas, że nie rozwiązaliśmy trudnej sprawy, bośmy się bali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#PoselBozenaKotkowska">(A ja utrzymuję swoje dzieci.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę panią poseł Izabellę Sierakowską w imieniu koła SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselIzabellaSierakowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Głos zabieram w imieniu Socjaldemokracji i koła demokratów w sprawie ustawy o emeryturach pomostowych.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PoselIzabellaSierakowska">Instytucja wcześniejszych emerytur ma wygasnąć z końcem roku. Jednak nikt, nawet rząd, nie ma wątpliwości, że przedstawiciele zawodów trudnych i niebezpiecznych powinni kończyć karierę zawodową wcześniej niż ci, którzy mają pracę spokojną. Odchodzi ustawa uchwalona na wniosek strony społecznej z grudnia 1982 r. Ale jest problem roku 1998. Związkowcy podczas prac nad ustawą przypominali, że zgodnie z porozumieniem zawartym między rządem a związkami zawodowymi w roku 1998 emerytury pomostowe nie mogą być świadczeniami wygasającymi, dopóki pracownicy wykonują pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dla tych osób zgodnie z porozumieniem miały być uchwalone emerytury pomostowe - wygaszenia nie przewidywano.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PoselIzabellaSierakowska">Szanowni Państwo! Rządowa propozycja, aby pracodawcy zatrudniający osoby mające prawo do emerytur płacili składki w wysokości 1,5%, jest skandalem. Nie będzie to obciążenie, które spowoduje, że właścicielowi firmy będzie się opłacało poprawiać warunki pracy pracowników. Pracodawca nie kupi nowoczesnej maszyny, bo praca człowieka będzie tańsza. Przedsiębiorca musi być zainteresowany, aby wprowadzać nowe technologie, budować nowoczesne hale oraz modernizować stanowiska pracy. Przy tak niskiej składce właściciel firmy taką składkę po prostu wrzuci w koszty prowadzenia działalności i nie będzie się przejmować pracownikami.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PoselIzabellaSierakowska">Rząd, proszę państwa, niepotrzebnie straszy społeczeństwo, że z prawa do wcześniejszych emerytur obecnie może skorzystać ponad milion osób. Dane te są nieprawdziwe, gdyż wielu uprawnionych od dawna nie wykonuje prac uprawniających do wcześniejszych emerytur, a zmiany technologiczne spowodowały, że wiele rodzajów prac trudno dziś uznać za wykonywane w szczególnych warunkach. Praktycznie biorąc, nic się nie zmieniło w jednym zawodzie, a mianowicie w zawodzie nauczyciela. Nic i nikt nie jest w stanie zastąpić bezpośredniego kontaktu z młodymi ludźmi. Tak ważnej grupy zawodowej, Wysoki Sejmie, nie wolno lekceważyć. Należy się szacunek dla tego wyjątkowego, szczególnego zawodu. Jeżeli rzeczywiście rząd poważnie podchodzi do sprawy kształcenia i wychowywania młodego człowieka, to musi uszanować specyfikę zawodu nauczyciela wychowawcy. Zbyt często 55- czy 60-letni nauczyciel nie jest w stanie sprostać wymaganiom dzisiejszych czasów, a jego zdrowie nadszarpnięte pracą ze sprawiającym coraz większe problemy młodym pokoleniem nie pozwala na pozostawanie w zawodzie.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PoselIzabellaSierakowska">Nauczyciele i ich związkowi przedstawiciele proponowali kompromisowe rozwiązania, np. zapis o pracy związanej bezpośrednio z kształceniem i wychowaniem dzieci i młodzieży, która uprawniałaby do przejścia na wcześniejszą emeryturę. Zapis ten ograniczyłby liczbę osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury. Była taka propozycja, nadal jest ona aktualna i koła, które reprezentuję, będą taki wniosek podczas prac w komisji składać. Były propozycje co do braku możliwości pracy w szkole po przejściu na wcześniejszą emeryturą. Dziś to jest, praktycznie biorąc, powszechne. Nauczyciel przechodzi na emeryturę i, szczególnie w małych miejscowościach wiejskich, pracuje np. w bibliotece. Byłoby inaczej, gdybyśmy wprowadzili taki zapis, że owszem, możesz pracować na wcześniejszej emeryturze, ale nie w tym zawodzie, dlatego że ze względu na zły stan zdrowia musiałeś przejść na emeryturę. Propozycje te zostały przez stronę rządową odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#PoselIzabellaSierakowska">Proszę państwa, to naprawdę wyjątkowy, szczególny zawód. Nie na darmo się mówi: obyś cudze dzieci uczył, pani minister. Tak, proszę spróbować razem z całą swoją ekipą udać się na kilka miesięcy do szkoły podstawowej, to zobaczy pani, jak wygląda praca. Ja pracowałam w szkole, pracowałam w liceum, też pamiętam doskonale, że wymagało to ogromnej odporności psychicznej, ogromnej pracy, ogromnego zaangażowania, ale proszę wejść do tego ula, pracować z dziećmi, które nie są aniołami, które sprawiają coraz więcej problemów.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#PoselIzabellaSierakowska">Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie. W trosce o dobre wychowanie i edukację młodego pokolenia przez sprawnego, niezestresowanego pedagoga państwo musi zadbać o jak najlepszą kondycję stanu nauczycielskiego.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#PoselIzabellaSierakowska">Proszę państwa, swoje głosowanie będziemy uzależniać od tego, jak państwo będziecie rozmawiać ze związkami zawodowymi, od tego, czy końcowe stanowisko będzie zbieżne z naszym stanowiskiem, a mianowicie będzie uwzględniać te wnioski, które składają nauczyciele. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To były wystąpienia w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz przystąpimy do zadawania pytań. Jeszcze przez chwilę będą państwo mogli się zgłosić i zapisać na listę. Jest ponad 70 osób. W tej sytuacji ustalam czas na zadanie pytania - 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Bożena Kotkowska, SDPL - Nowa Lewica.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wczoraj premier rządu składał nauczycielom życzenia z okazji święta edukacji, dzisiaj zabiera im prawo do wcześniejszej emerytury. Bezwzględnie państwo likwidujecie nam prawo, a nie obowiązek, do emerytur pomostowych. Oszukujecie państwo setki tysięcy nauczycieli, który wybrali tę pracę ze świadomością, że po 30 latach będą mogli odejść na emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PoselBozenaKotkowska">Czy nauczyciele, pani minister - pytanie do pani minister - żyją w państwie prawa? Czy naszego rządu nie obowiązują umowy zawarte ze społeczeństwem? Wszyscy nauczyciele, którzy pracują przy tablicy, powinni mieć prawo do emerytury. I tu słusznie moja koleżanka klubowa powiedziała - czy pani minister pamięta... nie pamięta, bo nie pracowała nigdy w szkole, więc dałabym pani minister popracować z moją klasą pięć minut. Zapewniam, że musiałaby pani po prostu wyjść po czterech. Dlatego, proszę państwa, nie może być łamania konstytucji. Art. 2 mówi o poszanowaniu nabytych praw. Każdy obywatel musi przestrzegać konstytucji, a czy rząd nie musi przestrzegać konstytucji?</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PoselBozenaKotkowska">I wobec tego chciałabym powiedzieć - już wcześniej mówiłam, w lipcu, o tym, że złożę skargę do Trybunału Konstytucyjnego - iż z poparciem w tej chwili, bo mówiono o tym z tej mównicy, Lewicy złożę</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PoselBozenaKotkowska"> tę skargę do Trybunału Konstytucyjnego. A jeśli to nie pomoże, to myślę, że Trybunał Sprawiedliwości i Praw Człowieka w Strasburgu powinien zająć się tą sprawą. Myślę, że państwo zastanowicie się nad tą ustawą i zrozumiecie, że zabieracie prawa, a nie że likwidujecie państwo nam tych praw, ponieważ one...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselBozenaKotkowska">...zostały już nabyte. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Sugerowałbym, by nie straszyć dziećmi i młodzieżą, bo przyglądają się i przysłuchują naszym obradom z galerii.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski"> Mogą wyjść z tego Sejmu ze złymi wrażeniami.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz pani Joanna Skrzydlewska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przedłożony projekt ustawy określa zasady umożliwiające skorzystanie przez niektóre grupy zawodowe z prawa do emerytur pomostowych związanych z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Dobrze, iż w projekcie dostrzeżono potrzeby tych grup zawodowych, które dotychczas pozbawione były możliwości skorzystania z wcześniejszych emerytur. Mam na myśli przede wszystkim zawodowych tancerzy.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Czy projektodawca rozważał możliwość obniżenia bariery wieku emerytalnego dla niektórych grup zawodowych, w szczególności dla zawodowych tancerzy? Przecież nie są oni w stanie pracować w swoim zawodzie do osiągnięcia wymaganego wieku 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn. Czy resort pracy oszacował koszty emerytur pomostowych dla osób zatrudnionych w zawodowych baletach, których w skali kraju jest naprawdę niewiele, oraz jakie dodatkowe preferencje przy przechodzeniu na emeryturę mogłyby zostać wprowadzone dla tej grupy zawodowej? Przecież wiadomo, że właśnie ze względu na trudne warunki pracy zawód ten nie cieszy się powodzeniem i niestety obserwujemy ciągły spadek zainteresowania kształceniem się młodzieży w szkołach baletowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PoselArturOstrowski">(Będzie to zapamiętane przez związki zawodowe.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Bożena Szydłowska, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To pani poseł Bożenna Bukiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselBozennaBukiewicz">Panie Marszałku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zamykam listę zgłoszonych do zadania pytań, żeby już był porządek.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselBozennaBukiewicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Czy prawdą jest, że ograniczanie ilości zawodów uprawniających do przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, o których mowa w projekcie ustawy o emeryturach pomostowych, druk nr 1070, spowodowane jest tym, że zarówno rozwój cywilizacyjny, jak i gospodarczy zmienił się w wielu dziedzinach, zmienił także w wielu dziedzinach pracę o charakterze szczególnym, a także jej warunki i charakter, i że dotychczasowe przepisy regulujące te kwestie są już nieadekwatne do dzisiejszych warunków i charakteru pracy? Czy prawdą jest także, że bardziej racjonalnym rozwiązaniem zarówno dla rynku pracy, jak i dla całego systemu zabezpieczenia społecznego jest tworzenie mechanizmów oraz realnych warunków do pozostawania na rynku pracy do osiągnięcia pełnego wieku emerytalnego pracowników, którzy ze względów zdrowotnych nie mogą zajmować dotychczasowych stanowisk, poprzez przekwalifikowania, poprzez podjęcie pracy na innych stanowiskach, jednocześnie z wykorzystaniem ich dotychczasowego doświadczenia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PoselTomaszLatos">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pytano już w dniu dzisiejszym o nauczycieli. Ja może jeszcze dopytam o pewną szczególną grupę nauczycieli, mianowicie nauczycieli pracujących w szkołach życia, w szkołach specjalnych, do których w świetle obowiązujących obecnie przepisów mogą również być zapisywane i chodzić dzieci głębiej i umiarkowanie upośledzone. Wydaje się, że niezasadne jest nieuwzględnienie w tym katalogu tej grupy zawodowej - osób pracujących w tych niewątpliwie szczególnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PoselTomaszLatos">Chciałbym też odnieść się do wykazu prac o szczególnym charakterze, do załącznika nr 2, a szczególnie do pkt 11: prace operatorów reaktorów jądrowych. Chciałbym zapytać: Co autor miał na myśli? Czy miał na myśli nieistniejące w Polsce elektrownie atomowe, czy też miał na myśli co innego? Bo chciałbym przypomnieć, że jednocześnie z tymi samymi źródłami promieniowania mają do czynienia w pracy medycy nuklearni, którzy w tym katalogu umieszczeni nie zostali. I mamy taką sytuację, że w innej komisji wydłużamy medykom nuklearnym czas pracy z 5 godzin do 8 godzin, a w tej ustawie z kolei również nie są oni ujęci we wspomnianym katalogu. Proszę o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PoselMarekPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Faktem jest, że w niedalekiej przyszłości liczba osób w wieku produkcyjnym znacznie się obniży, natomiast liczba osób starszych wzrośnie niemal dwukrotnie. Ale jest to pokłosiem w moim przekonaniu braku czy niewłaściwej polityki prorodzinnej prowadzonej na przestrzeni kilkudziesięciu minionych lat i nie można tym ciężarem obarczyć ludzi wykonujących pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Oburzający dla mnie jest też zapis uzasadnienia, że ludzie wykonujący pracę w warunkach szczególnych i o szczególnym charakterze w stosownym czasie powinni sobie szukać odpowiedniej pracy. Myślę, że twórcy tego projektu nie mają pełnej świadomości, w jak znacznym stopniu ci ludzie, pomimo jeszcze młodego wieku, mają ograniczoną zdolność produkcyjną z uwagi właśnie na warunki, w jakich pracowali.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PoselMarekPolak">Mam pytanie do rządu, do pani minister: Czy w ślad za tym projektem rząd opracował metody i sposoby ułatwiające przekwalifikowanie się dla pracowników mających obecnie przywilej przechodzenia na wcześniejsze emerytury oraz procedury postępowania dla instytucji ułatwiające poszukiwanie nowej pracy dla tej grupy pracowników bądź rozważa ich opracowanie? I jakie radykalne działania zamierza podjąć rząd w polityce prorodzinnej, aby ograniczyć proces starzenia się naszego społeczeństwa</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PoselMarekPolak"> i ustrzec tym samym przed groźbą załamania się w przyszłości istniejących systemów emerytalnych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Artur Ostrowski z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselArturOstrowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Tym projektem Platforma Obywatelska pokazała swoją antypracowniczą twarz. I kuriozalne jest to, że Platforma Obywatelska, która odwołuje się do sierpnia roku 1980, roku walki o prawa pracownicze, teraz prawa pracownicze tym projektem chce zniszczyć i zdeptać. Bo nie macie, szanowni państwo, poparcia związków zawodowych, o czym mówiła pani minister, ale macie poparcie Lewiatana, więc już jest dla nas oczywiste i jasne, o co tu chodzi. Pani minister, dlaczego rząd wyrzucił do kosza ekspertyzy Instytutu Medycyny Pracy, które wprost wskazywały nauczycieli jako tę grupę zawodową, która pracuje w szczególnych warunkach? A są takie ekspertyzy, o czym mówiliśmy już podczas wielu debat.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PoselWaldemarAndzel">(Tak jest. )</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PoselArturOstrowski">Wbrew zapewnieniom rządu czynniki medyczne nie stały się podstawowym elementem, który decyduje o tym, że ma się prawo do emerytury pomostowej. Natomiast chodzi tu przede wszystkim o to...</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">(Pytanie proszę, to nie jest debata.)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#PoselArturOstrowski">...o co zawsze chodziło w tych sprawach, czyli o pieniądze, pani minister. Wyrzucono setki tysięcy nauczycieli, ponieważ to są dla ministerstwa i dla rządu pewne koszty. A więc mówmy tutaj wprost o pieniądzach.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#PoselArturOstrowski">Jest też jasne, że ten projekt narusza podstawowe zasady Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, o czym mówią wszystkie centrale związkowe i o czym mówi klub Lewica i SLD, oraz uderza</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#PoselArturOstrowski"> w podstawowe prawa pracownicze - prawa, pani minister, nabyte między innymi przez nauczycieli, którzy podpisywali umowę o pracę, wiedząc, że mogą liczyć na wcześniejsze emerytury. Odpowiedzialność za to, że ta ustawa nie przejdzie, nie wejdzie w życie, spada na panią minister, przez to, że odebraliście prawa pracownicze, prawa emerytalne polskim nauczycielom. Cała ta odpowiedzialność spada na rząd, spada na Platformę Obywatelską. Dziwię się tylko zachowaniu posłów PSL-u, bo pamiętajcie o nauczycielach w miasteczkach, w gminach, w polskich wsiach i o ich interesach. W przypadku nauczycieli uważam, że należy zachować uprawnienia wynikające z art. 88 Karty Nauczyciela. I o takie zapisy będzie walczył Związek Nauczycielstwa Polskiego, bo nie pozwolimy rządowi Platformy Obywatelskiej i PSL-u na odbieranie praw pracowniczych polskim nauczycielom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Czy pani minister zdaje sobie sprawę ze stanu frustracji w środowisku niektórych grup zawodowych nieobjętych możliwością skorzystania z emerytur pomostowych? I czy rząd nie przewiduje po wprowadzeniu w życie projektowanej ustawy znaczących niekorzystnych zmian na rynku pracy? Zwłaszcza mam tu na myśli nauczycieli, którzy dotąd mieli zagwarantowane przez państwo prawo do przechodzenia na wcześniejsze emerytury. Czy pani minister nie obawia się licznych protestów wychodzących z tego środowiska? Bo te na pewno się pojawią. Niezadowolenie z zaproponowanych rozwiązań legislacyjnych i w rezultacie rosnące rozgoryczenie są tutaj naprawdę ogromne. A przecież rząd musi też planować politykę społeczną w dłuższej perspektywie i brać pod uwagę również wszelkie niekorzystne dla społeczeństwa zmiany na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PoselEwaMalik">W związku z tym pytam: Czy rząd Platformy i PSL-u zdaje sobie sprawę z faktu, iż pozbawiając nauczycieli nabytych już w majestacie konstytucji praw, nie tylko wywoła ogromne rozgoryczenie, ale także straszliwe poczucie krzywdy w tej grupie zawodowej, mam na myśli nauczycieli, i czy pani minister</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#PoselEwaMalik"> nie przewiduje, iż skończy się to tak, iż młodzi nauczyciele i kandydaci do zawodu nauczycielskiego podejmą decyzję o odejściu z zawodu, czy też porzucą zawód nauczyciela? Jak to się odbije na procesie nauczania i wychowywania dzieci i młodzieży w Polsce? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jestem nauczycielem z 20-letnim stażem, więc wiem, co mówię, kiedy twierdzę, że odbieranie nauczycielom prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę dla tego zawodu jest złem największym, jakie w okresie powojennym tę grupę zawodową spotkało. Wiem, jak wygląda zjawisko wypalenia zawodowego w tym zawodzie. Oburzają mnie wypowiedzi przedstawicieli ministerstwa, którzy mówią, że nauczyciel, którzy czuje się w zawodzie wypalony, np. nauczyciel liceum, będzie mógł przejść do klas niższych uczyć młodsze dzieci. Jednym zdaniem to skwituję: To jest ignorancja, proszę pani. To jest totalna ignorancja. Chcę zwrócić ministerstwu uwagę na to, że łamiecie konstytucyjną ochronę praw nabytych. Czy macie tego świadomość? Nauczyciel, wstępując do zawodu, wiedział, że będzie miał taką możliwość. Dziwią mnie ekspertyzy, które państwo przedkładacie, mówiące o tym, że zawód nauczyciela nie powinien znaleźć się na liście zawodów uprawniających do wcześniejszych emerytur. A cóż to się stało w ciągu półtora roku, że nagle nauczyciele są w doskonałej kondycji i to prawo im teraz przestaje przysługiwać? Mówi pani minister o programie 50+. Kto z państwa widział ustawę, w której jest zapisane, jak ten program będzie realizowany</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">, na jakich zasadach nauczyciele będą mogli z niego skorzystać? Pani minister, chcę zwrócić uwagę tutaj Wysokiej Izby, że każda reforma oświaty, każda reforma edukacji była robiona, przepraszam za ten kolokwializm, przy pomocy nauczycieli. Nie było środków, ale to nauczyciel doskonalił się, dokształcał na swój koszt. Czy teraz, korzystając z tego wirtualnego programu 50+, też będzie się przekwalifikowywał na swój koszt, korzystając z tych żenująco niskiej pensji nauczycielskiej? Proszę nie porównywać zawodu nauczyciela u nas z zawodem nauczyciela wykonywanym w krajach Unii Europejskiej, bo tam są inne warunki pracy i inne warunki płacy. To pani powtarza z uporem maniaka, że tam są lepsze dzieci. I ja, proszę pani, przeciwko takiemu upraszczaniu w imieniu polskich nauczycieli protestuję. Pani obraża miliony nauczycieli, którzy wczoraj obchodzili swoje święto.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Paweł Arndt, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Co pani z tymi dziećmi? Chyba pani ma niedobre dzieci.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselPawelArndt">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Pani Minister! Mam bardzo konkretne pytanie dotyczące tej ustawy. Otóż w załączniku 1., w wykazie prac w szczególnych warunkach, w pkt 32 wymienione są również prace wykonywane bezpośrednio przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest. Takich prac już od lat się nie wykonuje. Chciałbym spytać: Czy w związku z zapisem w art. 4 w ppkt 6, który stanowi, że trzeba spełnić warunek, by po 31 grudnia wykonywać tę pracę, można liczyć na to, że mimo wszystko pracownicy pracujący przy azbeście i spełniający wszystkie pozostałe warunki będą objęci tą ustawą? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Krystyna Grabicka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PoselKrystynaGrabicka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Czy ograniczenie podmiotowe zakresu obowiązywania ustawy do osób urodzonych w latach 1949-1968 jest zgodne z konstytucją?</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">(To PiS-owskie rozwiązanie.)</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Jak się pani zachowuje?)</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#PoselKrystynaGrabicka">Dlaczego rząd nie uwzględnia opinii związków zawodowych? Czy rząd zabierając nauczycielom uprawnienia wynikające z dotychczasowej Karty Nauczyciela, zastanawiał się nad specyfiką tego zawodu? Czy pani minister była w ostatnich latach w szkole, gdzie już przy wejściu, szczególnie w szkołach podstawowych, panuje hałas tak wielki, że czasami nie da się tego opisać? Jak w takich warunkach nauczyciel ma pracować 40 lat?</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#PoselKrystynaGrabicka">I następna sprawa. W załączniku nr 2 - jest to wykaz prac o szczególnym charakterze - w poz. 5 jest wymieniony m.in. kierownik pociągu. Chciałabym zapytać: Czemu nie ma np. konduktora? Czym praca konduktora różni się od pracy kierownika pociągu poza odpowiedzialnością?</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#PoselKrystynaGrabicka">I ostatnie moje pytanie. W tym wykazie w poz. 24 mamy punkt ˝Prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru˝. Chciałabym</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#PoselKrystynaGrabicka"> zapytać: Co pod tym pojęciem się mieści? Czy będą to lekarze wszystkich specjalności zabiegowych? Czy będzie im się liczył tylko czas wtedy, kiedy operują, a wtedy, kiedy np. piszą historię choroby, to nie? Proszę o przybliżenie tego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę panią poseł Marię Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jacek Osuch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PoselWaldemarAndzel">(Nie ma minister.)</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">(A, przepraszam, a ja to kto?)</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PoselAdamGaweda">Jest pani wiceminister.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#PoselAdamGaweda">Z tej wysokiej trybuny padały tutaj zarzuty, że poszczególne rządy w ciągu ostatnich 10 lat nie wprowadziły tej ustawy. I to prawda, ale Prawo i Sprawiedliwość nie zapowiadało, że te zmiany są łatwe i proste i że wszystkim nam po wprowadzeniu takiej ustawy będzie żyło się lepiej. Rząd Platformy Obywatelskiej pomimo licznych zapowiedzi tak naprawdę do tej chwili nie podjął żadnej ważnej decyzji, nie zaproponował też rozwiązań w podstawowych obszarach, a Polska i Polacy takich decyzji oczekują. Wspomnę tutaj debatę wczorajszą na temat służby zdrowia, dzisiejszą na temat tej ustawy. Dlaczego w trakcie prac nad tą ustawą rząd Platformy Obywatelskiej nie potrafił pochylić się nad faktycznymi problemami grup pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach, nie uwzględniał głosu organizacji związkowych? Dlaczego tak ważna ustawa jest wprowadzana przez rząd Platformy Obywatelskiej dopiero prawie po roku, w pośpiechu, a strona społeczna, co widzieliśmy, nie jest traktowana jak partner? Dlaczego w art. 12 pkt 1 tej ustawy nie uwzględniono funkcjonariuszy straży miejskiej? Przecież warunki ich pracy zasadniczo są zbieżne z warunkami pracy policji. Dlaczego pozbawia się prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę nauczycieli? Przecież podejmując decyzję o wyborze tego zawodu, mieli świadomość o możliwości skorzystania z tych warunków i z tego przywileju?</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#PoselAdamGaweda">Już ostatnie pytanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#PoselAdamGaweda">Jakie kryteria przyjął rząd Platformy Obywatelskiej przy ustalaniu zasady, że prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikom, którzy wykonywali prace w szczególnych warunkach przed dniem 1 stycznia 1999 r.? Czyżby po tym roku warunki pracy w kopalniach się zmieniły? Tak. Zmieniają się, ale są coraz trudniejsze, pracuje się w coraz niebezpieczniejszych warunkach klimatycznych, z większymi zagrożeniami. Ta ustawa nie tylko jest niekonstytucyjna, ale jest całkowicie pozbawiona aspektów czysto ludzkich i społecznych. Liczy się tylko wynik finansowy, a nie człowiek. Apeluję o rozsądek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Weto, jak to pięknie brzmi i jak od razu zyskuje się wielkie poparcie społeczne. Gdybyśmy chcieli i myśleli tylko o sondażach...</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PoselWaldemarAndzel">(Marzenia Platformy Obywatelskiej.)</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">...też powiedzielibyśmy: weto</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#PoselTomaszPiotrNowak">, powiedzielibyśmy to, co mówicie od wielu lat. Od 10 lat słyszymy, że będą pomostówki, a tak naprawdę nikt nie odważył się jeszcze stworzyć tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Z czego to weto wynika? Ono wynika z braku odpowiedzialności za emerytury Polaków, którzy ze względu na to, że państwo się boicie, będą mieli bardzo niskie emerytury. Na skutek braku tej odpowiedzialności reklama o emerytach wypoczywających na Hawajach jest reklamą fałszywą. Przez to weto chcecie konserwować fałszywy obraz i złudzenia.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#PoselKrystynaLybacka">(To nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#PoselArturOstrowski">(Jaki to ma związek?)</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Szanowni państwo, proszę pokazać jedno opracowanie, które powie, że zachowanie emerytur pomostowych w obecnym kształcie podniesie albo przynajmniej zachowa emerytury na poziomie, który mamy w tej chwili. Jedno opracowanie poproszę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-208.11" who="#GlosZSali">(To jest inne pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselZbigniewDolata">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u postępuje jak Janosik a rebours - odbiera biednym, daje bogatym. Oczywiście, macie prawo tak czynić, Polacy was rozliczą.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#GlosZSali">(Rozliczyć.)</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PoselZbigniewDolata">Jednak uzasadnienie do tego projektu ustawy to już klasyczny Orwell, musiało to wymyślić wasze ministerstwo prawdy</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#PoselZbigniewDolata">, bo mówicie, że odbieracie nauczycielom prawo do wcześniejszych emerytur dla ich dobra.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#PoselZbigniewDolata">Mówicie, że jest to wręcz przywilej, żeby nauczyciele mogli pracować do późnej starości. Dziwię się, że nie proponujecie wydłużenia czasu pracy nauczycieli, bo przecież mówicie, że nauczyciele nie pracują w stresie, tylko mają poczucie stresu. Zacytuję tu panią minister Hall, która powinna walczyć o uprawnienia, jakie słusznie należą się nauczycielom, a mówi ona, że ten stres, który przeżywają nauczyciele, wynika z tego, że są osobowościowo niedopasowani</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#PoselZbigniewDolata"> i dlatego mają poczucie wypalenia. Czekam na kolejne wasze działania, które uszczęśliwią nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#PoselZbigniewDolata"> Może należy obniżyć pensje nauczycielom, zresztą już to robicie, bo 80% nauczycieli, ci najbardziej doświadczeni, nauczyciele mianowani i dyplomowani, dostaną śladowe podwyżki. Pani minister ma odwagę mówić, że jest to dla dobra nauczycieli. Zastanówcie się. Oczywiście róbcie, jak uważacie, ale jak powiedziałem, Polacy was rozliczą.</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Myślę, że Polacy wszystkich rozliczą za to, czy potrafili poradzić sobie z systemem emerytalnym dla swoich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Niektórych już rozliczyli. Nie potrafiliście sobie poradzić, więc was rozliczono.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> Obawiam się, że jeżeli zaczniemy sobie tutaj, na tej sali, panie marszałku, wypominać, czyje dzieci jakie są, a wrócimy jeszcze do tego, czyje matki...</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Ale pani minister cały czas...)</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...jakie są, to tego problemu nigdy nie rozwiążemy, a przecież wszystkim nam na tym zależy. Mam jednak pytanie...</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#GlosZSali">(O!)</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...do pani minister. Tak, mam pytanie...</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#GlosZSali">(Nie przeszkadzać, bo się zdenerwuje.)</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...do pani... Przeszkadzają mi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Lubią pana te panie.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#GlosZSali">(Właśnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Czas się zatrzymał.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Kiedy projekt o emeryturach pomostowych został skierowany, pani minister, do uzgodnień Komisji Trójstronnej?</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#GlosZSali">(Dla was czas się zatrzymał.)</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Proszę mi nie przerywać.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#GlosZSali">(Nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Skąd pani wie?</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#GlosZSali">(Wiemy wszystko.)</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#GlosZSali">(Szpiegów tam macie?)</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Czy przy rozmowach były uwzględniane wszystkie postulaty zgłaszane przez związkowców? Ile tych słusznych postulatów udało się uwzględnić? Media informowały nas, że są uzgodnienia, jest porozumienie.</u>
          <u xml:id="u-214.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-214.10" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> Mam jeszcze jedno pytanie, panie marszałku. Proszę doliczyć mi czas, bo mi przeszkadzano.</u>
          <u xml:id="u-214.11" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-214.12" who="#PoselMieczyslawKasprzak">W zeszłym roku zwolnienie, wasze zwolnienie ze składki rentowej kosztowało 24 mld zł. Kto z Polaków odczuł jakąś podwyżkę z tego tytułu? A przecież tyle spraw w systemie emerytalnym...</u>
          <u xml:id="u-214.13" who="#GlosZSali">(Tak jest, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-214.14" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...udałoby się rozwiązać dzięki tym pieniądzom, tym 24 mld zł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Wasza koalicja podtrzymała te decyzje i twórczo rozwinęła.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Teraz głos zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny panie pośle Nowak, przed chwilą mówił pan, że w wyniku przyjęcia tej ustawy podwyższą się świadczenia emerytalno-rentowe. Nic się nie podwyższy. Gdybyście pamiętali o projekcie, który złożyliście w drugim czytaniu, 27 lipca 2005 r., do ustawy o emeryturach i rentach, to wiedzielibyście, że wówczas proponowaliście tym, dla których ustawa nie przewiduje żadnych rozwiązań, a którzy pracowali w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze, rekompensaty mające formę dopisania odpowiedniej kwoty do kapitału początkowego. Taka była wasza propozycja, gdy byliście w opozycji. Teraz, wraz z miejscem siedzenia, zmienił się wasz punkt widzenia?</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#GlosZSali">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Teraz już są inni pracownicy?</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Są inne zawody? Myślę, że jest miejsce na kompromis, skoro rząd wprowadza takie kryteria, to niech poszuka rozwiązania dla tych, którzy pracowali 15 lat w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze, którzy mają 30-letni okres składkowy, a np. nie osiągnęli wieku emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Państwo piszecie w uzasadnieniu, że wystarczy tylko 10 lat pracy w szczególnych warunkach, gdy wykonuje się prace związane bezpośrednio przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest. Być może 10 lat wystarczy, ale ci ludzie pracowali 15 lat, mają 30 lat stażu, ale nie ukończyli jeszcze 60 lat, mają 58 lat i nie pracują w tym zawodzie. W związku z tym nie otrzymają tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Chciałem zapytać, czy rząd, w trakcie prac nad tą ustawą, jest gotowy do rozważenia, by dla tych osób, które nie zostaną objęte emeryturami pomostowymi, przyjąć np. rozwiązanie polegające na odpowiedniej rekompensacie, z dopisaniem do kapitału początkowego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Problem emerytur to problem złożony. Tak jak wszystkie ugrupowania zauważyły, było wiele zaniedbań w zakresie emerytur, jest i pewnie będzie, a szczególnie emerytur pomostowych. Jest kilka kwestii, do których chcę się króciutko ustosunkować i zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PoselKazimierzMoskal">Po pierwsze, pani minister, przedstawiając problem emerytur pomostowych dla nauczycieli, przedstawiła to w formie, powiedziałbym, handlu: emerytury pomostowej nie będziecie mieli, ale dostaniecie podwyżki. Pytam więc, czy w sprawach emerytur pomostowych decyduje kryterium ekonomiczne, demograficzne czy może medyczne bądź kwestia bezpieczeństwa, bo chyba to jest zasadnicza sprawa? Natomiast, jeżeli handlujemy, to warto zadać pytanie, czy podchodzimy do tego uczciwie, bo posądzono nas o nieuczciwość.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PoselKazimierzMoskal">Kolejna sprawa, to problem nauczyciela, może on uczy dorosłych, nie młodzież, odnoszę się do tego, co koleżanka Jadwiga mówiła o uczeniu dzieci. W uzasadnieniu jest mowa o tym, że wypalony nauczyciel może uczyć dorosłych. Jeżeli nauczyciel jest wypalony, jeżeli rzeczywiście jego możliwości psychofizyczne, umysłowe są żadne, to czy to jest właściwy kierunek? Na pewno nie.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PoselKazimierzMoskal">Moje kolejne pytanie jest takie: Jak jest w Europie? Patrzymy na Irlandię, tam nauczyciel musi mieć 55 lat</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#PoselKazimierzMoskal">, we Francji 55 lat, więc to nie jest tak, że w Europie jest inaczej, u nas na pewno też jest w ten sposób. Nieuzasadnione jest też dzielenie nauczycieli. Szanowni państwo, mogą być zakłady poprawcze, ale każdy nauczyciel - i w liceum ogólnokształcącym, i w technikum, i w zawodówce, ale też w szkole specjalnej, szkole integracyjnej - ma trudną i odpowiedzialną pracę. Dzielenie nauczycieli na zasadzie, że na przykład w zawodówce czy w szkole specjalnej mają oni dobre warunki, a w innym miejscu nie, jest nieuzasadnione. Wszyscy nauczyciele naprawdę solidnie pracujący mogą skorzystać z tego przywileju. Wyobraźcie sobie, szanowni państwo, nauczyciela w wieku 60-65 lat. Może ktoś w tym wieku jest sprawny, ile natomiast szkody może wyrządzić dzieciom nauczyciel niesprawny umysłowo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PoselStanislawOzog">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Nie będzie żadnego wstępu, nie będzie polityki. Będą konkretne pytania i proszę o konkretną odpowiedź, również na piśmie. Pani minister, ile zawodów było objętych dotychczasowym systemem wcześniejszych emerytur? Jaka jest dzisiaj liczba pracowników mogących skorzystać z wcześniejszych emerytur? Drugie pytanie: Ile zawodów jest uwzględnionych w projekcie ustawy o emeryturach pomostowych? Jaka to jest liczba pracowników? I trzecie pytanie˝ Co się stało, że dotychczas część zawodów spełniała kryterium wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub pracy o szczególnym charakterze i była objęta systemem wcześniejszych emerytur, a obecnie nie spełnia tych kryteriów w ramach systemu emerytur pomostowych? Pani minister, ile to jest zawodów i ilu pracowników zostanie praktycznie - powiedzmy wprost - wyeliminowanych i pozbawionych dotychczasowych uprawnień emerytalnych? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo, głos zabierze pani poseł Mirosława Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PoselMiroslawaMaslowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy nie obawiacie się państwo nagłego zmniejszenia zatrudnienia w wielu ważnych sektorach gospodarczych, nie tylko w zawodzie nauczyciela, po odebraniu pracownikom praw nabytych? Ten rząd bardzo dużo mówi o aktywizacji osób po 50 roku życia. Jakie ma dziś możliwości znalezienia pracy osoba starsza, a do tego jeszcze schorowana? Praktyka wskazuje, że bardzo niewielkie. Nie wiemy dotychczas, na czym polega aktywizacja osób starszych. Czy to ma oznaczać, że chirurg mający specjalizację po dwudziestu latach ma się przekształcić raptem w dermatologa czy w okulistę, ma zdobyć nową specjalizację? To tylko tyle przykładów z mojego podwórka. Zasadnicze pytanie jest takie: Czy w budżecie na 2009 r. uwzględniono skutki wprowadzanej obecnie tak szybko, tak pośpiesznie, bo od 1 stycznia 2009 r., ustawy? Czy ten pośpiech nie jest spowodowany właśnie tym, że do budżetu już te pieniądze zostały wliczone? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jarosław Pięta, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PoselJaroslawPieta">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wszyscy się zgadzamy, że jest to bardzo istotna ustawa z punktu widzenia państwa. Uważam, że taka jest również racja stanu. Problem ten był wcześniej znany w Europie, stąd zalecenia Rady i Komisji dotyczące odejścia od systemu wcześniejszego przechodzenia na emeryturę. Pani minister, mam jednak kilka pytań. Pierwsze i najważniejsze pytanie dotyczy stanowisk związków zawodowych. Jaka jest przyczyna braku zgodności stanowisk związków zawodowych?</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PoselJaroslawPieta">W najbliższym możliwym czasie przewidywane jest znaczące podwyższenie składek emerytalnych na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Czy ograniczenie możliwości korzystania z wcześniejszych emerytur nie stanie się wręcz koniecznością? Czy w przypadku pracy w szczególnych warunkach głównym kryterium powinno być kryterium medyczne oraz czynnik ryzyka?</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PoselJaroslawPieta">I pytanie, które mnie wręcz w jakiś sposób zaskakuje, a jest związane z moją obecnością na zewnątrz i dyskusją kilku posłów opozycji, na które znalezienie odpowiedzi wydaje się bardzo proste. Czy proponowane rozwiązania będą miały wpływ na budżet samorządów? Moim zdaniem te rozwiązania nie będą miały takiego wpływu, ale myślę, że warto to podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PoselJaroslawPieta">Na koniec konkluzja. Opozycja mówi: chcemy rozwiązania problemu, ale nie chcemy pracować nad tą ustawą. Wobec tego jak chcecie to zrobić, skoro żądacie odrzucenia tej ustawy w pierwszym czytaniu? Przecież to jest hipokryzja. Proponujecie państwo przedłużenie obowiązywania ustawy o rok, a może nawet dłużej. W życiu trzeba umieć podejmować decyzje, a najgorszą rzeczą jest ucieczka od odpowiedzialności. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Marek Krząkała, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o emeryturach pomostowych od początku wzbudzał bardzo wiele emocji. Dyskusja trwa już od 1999 r. i żaden rząd nie podjął odważnej, aczkolwiek koniecznej decyzji o ograniczeniu emerytur pomostowych tak, aby objąć nimi tylko niektóre stanowiska pracy, zgodnie z realnie uzasadnionymi wskazaniami medycznymi. Niestety, również prezydent, składając projekt przedłużający o rok obowiązywanie obecnych przepisów, wpisuje się w dotychczasowe szkodliwe spojrzenie na problemy państwa, przedkładając interes polityczny, partykularny nad interes przyszłych pokoleń Polaków.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PoselMarekKrzakala">Przypomnieć należy, że koszt utrzymania systemu emerytalnego w Polsce pochłania aż 12,5% PKB i trend ten jest rosnący. Z kolei nominalny wiek emerytalny w Polsce jest jednym z najniższych w Europie, a liczba rent i wydatki na nie w relacji do PKB rosną w niewspółmiernym tempie. Wprowadzenie tej ustawy świadczy o odpowiedzialności za państwo i przyszłe pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#PoselMarekKrzakala">Pani Minister! Czy za powyższymi zmianami pójdą działania zmniejszające sztywne reguły zatrudniania, które dzisiaj zniechęcają przedsiębiorców do przyjmowania do pracy i podwyższania kwalifikacji osób starszych? Czy zwiększenie kosztów pracy przez opłacanie przez pracodawców dodatkowych składek w branżach, gdzie pracownik będzie miał prawo do emerytury pomostowej, spowoduje obniżenie konkurencyjności tych firm? W jaki sposób zostanie rozwiązany problem, gdy pracownik będzie uważał, że ma prawo do pomostówki, ale pracodawca uzna inaczej i nie będzie opłacał dodatkowej składki? I bodajże najważniejsze, ostatnie pytanie: Jakie będą skutki dla państwa, jeżeli nie zostanie wprowadzona ustawa o emeryturach pomostowych? Kto w naszym kraju będzie pracował? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Eugeniusz Grzeszczak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PoselEugeniuszGrzeszczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Dyskusja na temat ustawy pomostowej budzi wiele emocji i eskaluje nastroje. Wtedy, kiedy się tak dzieje, odchodzimy od merytorycznych przesłanek i merytorycznej argumentacji. Mógłbym w swym wystąpieniu mówić na temat spraw nauczycieli, bowiem problem dotyczy mnie osobiście. Ilekroć jestem w domu, a staram się być, wprawdzie nie w każdy weekend, to otrzymuję od żony wykładnię, jak te sprawy są dyskutowane w środowisku nauczycielskim.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#GlosZSali">(Prawo dla żony pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#PoselEugeniuszGrzeszczak">Jest nauczycielką. Szanowni państwo, myślę, że to, co zrobił ten rząd, rząd Platformy Obywatelskiej i PSL, wymaga oceny i trzeba docenić ten wysiłek. Wszystkie rządy w tej materii pracowały, ale brakło odwagi, aby sfinalizować te prace.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#PoselEugeniuszGrzeszczak"> Myślę, że przejawem odwagi i troski jest finalizacja tych spraw. Jestem pełen nadziei, że dziś w tej Izbie, w Sejmie, prawdziwa debata będzie kontynuowana i że dojdziemy w tych wielu obszarach do porozumienia. Ale żeby nie eskalować nastrojów, mam do pani minister bardzo konkretne 3 pytania.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#PoselEugeniuszGrzeszczak">Chciałbym zapytać, jakie były rekomendacje Trybunału Konstytucyjnego w zakresie określenia katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze? Czy prawdą jest, że funkcjonujący obecnie wykaz stanowisk pracy w szczególnych warunkach ma już 25 lat i że zachodzi konieczność jego modyfikacji ze względu zarówno na postęp cywilizacyjny, jak i rekomendację Trybunału Konstytucyjnego? I wreszcie trzecie, ostatnie pytanie, panie marszałku: Czy prawdą jest, że Trybunał Konstytucyjny zalecił rządowi zajęcie się kwestią nowego katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze? Proszę o odpowiedź na te 3 konkretne pytania.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Marzena Dorota Wróbel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy o emeryturach pomostowych jest definicja osób uprawnionych do wcześniejszych emerytur, która idealnie pasuje do nauczycieli. Zacytuję: Są to osoby wykonujące prace o szczególnym charakterze, wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej. Czy rząd wie, jaka sprawność psychofizyczna jest potrzebna, kiedy np. pracuje się w gimnazjum z młodzieżą, która akurat przeżywa okres burzy i naporu? Czy rząd wie, jakiej pracy wymaga zapewnienie bezpieczeństwa młodzieży w klasie liczącej od 30 do 40 osób? Czy państwo wiecie, jak ogromna jest to odpowiedzialność, jaki stres towarzyszy tej pracy, jak ludzie się wypalają? Dlaczego więc rząd nie uwzględnił nauczycieli, jako grupy zawodowej uprawnionej do przechodzenia na wcześniejsze emerytury? Czy chodzi o to, że akurat jest to grupa bardzo liczna i że będzie to duże obciążenie dla budżetu państwa? Tylko że ten argument, pani minister, nie ma nic wspólnego ze sprawiedliwością.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Jeszcze jedno. Pani minister, której już tutaj, wśród nas, nie ma...</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#GlosZSali">(Jest.)</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">O, jest pani minister...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dowiedziała się, że będzie pani przemawiać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Cieszę się, bo będę mogła zwracać się do pani bezpośrednio. Pani lekko stwierdziła, że nauczyciele wypaleni zawodowo będą mogli przejść do pracy z osobami dorosłymi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel"> Pani minister, przez wiele lat byłam dyrektorem ośrodka doskonalenia nauczycieli. Czy pani ma pojęcie, jak przygotowuje się nauczycieli konsultantów bądź też nauczycieli metodyków do pracy w tym zawodzie? To nie są te same metody pracy i to nie jest dokładnie ta sama wiedza. Trzeba specjalnie przygotowywać ludzi do pracy w tym zawodzie. Jest to zawód szczególny i potrzebne są tu wiedza i umiejętności andragogiczne. Czy pani sobie wyobraża, że ktoś, kto za moment przejdzie na emeryturę, uzyska prawo do przejścia na emeryturę, będzie w stanie zdobyć praktycznie nowy zawód? Jest to zupełnie coś innego niż praca w klasie. Proszę sobie z tego zdawać sprawę.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W uzasadnieniu do omawianej ustawy podano, że pewien wpływ na konkurencyjność niektórych branż będzie miała nowa składka na Fundusz Emerytur Pomostowych, który jest państwowym funduszem celowym. Nie ulega wątpliwości, że ta nowa składka będzie zwiększała koszty pracodawców. Jest to więc nowa forma parapodatku. Poprzedni rząd, rząd premiera Kaczyńskiego, obniżył tzw. klin podatkowy, a obecny rząd powiększa koszty pracy pracowników, którzy wykonują pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Jaką wysokość rocznych przychodów ze składek na Fundusz Emerytur Pomostowych oszacowało ministerstwo? Mam świadomość, że te dochody będą różne w różnych okresach czasu. Przewrotne jest stwierdzenie zawarte w uzasadnieniu, że w dłuższym okresie czasu ten dodatkowy koszt pracy powinien być przynajmniej częściowo ponoszony przez pracowników, np. przez ograniczanie podwyższania wynagrodzeń netto. Czy to nie jest przerzucanie kosztów rządowych reform na pracowników i pracodawców?</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PoselAndrzejSzlachta">Moje kolejne pytanie dotyczy problemu nieobjęcia regulacjami omawianej ustawy osób prowadzących działalność gospodarczą, a wykonujących analogiczne rodzaje prac, jak osoby zatrudnione w systemie pracowniczym.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#PoselAndrzejSzlachta"> Czy te zapisy nie naruszają Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie zasady równości obywateli wobec prawa?</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie marszałku, mam jeszcze jedno pytanie do pani minister. Dlaczego ten rząd nie chce konstruktywnego dialogu ze związkami zawodowymi, wprowadzając siłowo bardzo trudne ustawy wywołujące bardzo silny sprzeciw wielu grup społecznych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Krystyna Łybacka z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Art. 2 konstytucji stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. Mam przed sobą procedowaną ustawę. Art. 1 ust. 1 pkt 1 brzmi: Ustawa określa warunki nabywania i utraty prawa do emerytury. Jeżeli ustawa określa warunki utraty prawa, to jak się to ma do demokratycznego państwa prawa?</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Chciałabym zapytać, dlaczego pani minister nie skorzystała z oferty partnerów społecznych, m.in. Związku Nauczycielstwa Polskiego, aby zamiast tej rewolucji przedstawić pakiet ewolucyjnych sposobów dojścia do pożądanego modelu, tak aby zachować prawa nabyte, aby ich wygaszanie odbywało się stopniowo, zachowując tym samym zaufanie obywateli do prawa.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PoselKrystynaLybacka">Patrzę na katalog zawodów wykonywanych w szczególnych warunkach. W pkt 37 mamy pracę tancerzy zawodowych. Gdyby to był koniec, to byłoby dobrze. Tymczasem dalej jest napisane: związana z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym. Pani minister, jeżeli tancerz zawodowy będzie obsadzany w ˝Spartakusie˝ Chaczaturiana, gdzie są najtrudniejsze role, to dostanie emeryturę, a gdy będzie obsadzany np. w ˝Esmeraldzie˝, to już nie. Przecież to wskazuje na strasznie pospieszne przygotowywanie tego katalogu. Co z artystami cyrkowymi? Co ze strażą ochrony lotnisk? Wyobraża sobie pani minister 65-letniego strażnika? Zatem pytanie: Jak pani minister widzi dalsze procedowanie nad tym projektem? Proszę określić obszar kompromisu. Proszę także określić, na ile jesteście państwo skłonni do korekty tych załączników. Czy 65-letni nauczyciel WF będzie skakał przez kozła razem z uczniami, bo państwo go nie umieściliście?</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#GlosZSali">(30-letni nie skacze.)</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#PoselKrystynaLybacka">Też nie skacze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dlaczego ma nie skakać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PoselKrystynaLybacka">W związku z tym to naprawdę wymaga spokojnych prac, ewolucyjnych rozwiązań z zachowaniem zasady państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Maria Nowak.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#GlosZSali">(Gada.)</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie tablica dyryguje, tylko marszałek kieruje ruchem. Pan będzie następny.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PoselMariaNowak">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PoselMariaNowak">Mam pytanie do pani minister, ale może najpierw jeszcze jedno zdanie. Odniosę się do wcześniejszej wypowiedzi jednego z posłów PO. Otóż powiedział on, że musimy podejmować decyzje. Rzeczywiście należy się z tym zgodzić. W życiu trzeba umieć dokonywać trudnych wyborów i podejmować decyzje, ale trzeba je podejmować odpowiedzialnie. Niestety, posłowie Platformy nie zawsze o tym wiedzą, a w tym przypadku na pewno nie.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PoselMariaNowak">Pani minister, jako nauczycielka odniosę się do emerytur pomostowych dla nauczycieli. Nie będę już mówiła o tym, o czym mówił pan poseł Dolata, żeby nie marnować swojego czasu, a mam go niewiele. Mam jednak pytanie. Czy ministerstwo wyliczyło, ilu nauczycieli będzie w systemie za dużo? Według niektórych obliczeń jest ok. 120 tys. nauczycieli za dużo. W jakich typach szkół będzie za dużo nauczycieli? Czy ministerstwo to wszystko wyliczyło? Czy wykalkulowało, jakie to oznacza koszty? Jakie środki ministerstwo planuje przeznaczyć na szkolenie dla grupy nauczycieli, którzy znajdą się poza systemem, a nie będą mieli możliwości przejścia na emeryturę? Jakie środki ministerstwo planuje na to już dzisiaj? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PoselRobertTelus">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Prezydent Lech Kaczyński wniósł projekt ustawy, aby obowiązujące przepisy przedłużyć jeszcze o rok, żebyśmy mieli czas na zrobienie tej reformy, na przygotowanie ustawy dobrze i bez błędów. Ta ustawa jest napisana na kolanie, to widać. Wielu rzeczy nie przygotowano. Dlaczego pozbawiamy ponad 200 tys. nauczycieli praw do pomostówek i nie jest to uzgodnione ze stroną społeczną? Czy ten rząd czuje się tak silnie, że nie musi uzgadniać tego ze społeczeństwem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Sońta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PoselKrzysztofSonta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każde państwo, każdy rząd, który żałował pieniędzy na oświatę, źle kończył. Trzeba powiedzieć, że ustawę o emeryturach pomostowych i odebranie przywileju nauczycielom, tego przywileju... Pani poseł, można się z tego śmiać, tylko proszę spojrzeć nauczycielom w oczy i ten śmiech będzie wtedy śmiechem przez łzy.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#GlosZSali">(Zawsze potrafię spojrzeć w oczy.)</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PoselKrzysztofSonta">Żałujecie państwo pieniędzy na edukację i taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#GlosZSali">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PoselKrzysztofSonta">Przejrzę wasze obietnice wyborcze w tym projekcie. Gdzie radykalne podniesienie płac w sferze budżetowej, w tym nauczycielom? Te opłakane 10% i chwalicie się tym? To są opłakane grosze niegodne polskich nauczycieli, dzień po ich święcie...</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#GlosZSali">(A ile wy daliście?)</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#PoselKrzysztofSonta">I kolejna sprawa. Mówiliście państwo, że już wkrótce polscy nauczyciele w swojej reklamówce, już wkrótce polskie dzieci będą uczyli godnie zarabiający nauczyciele. Daleko do tej godności. Mimo że macie w nazwie wyraz ˝obywatelska˝, nie macie poszanowania dla podstawowych praw obywatelskich. Nie szanujecie Komisji Trójstronnej. Pani minister zastanawia się nad tym, czy jest sens. Nie ma sensu, żeby w takiej formie funkcjonowała Komisja Trójstronna. Rzeczywiście, pani minister, pani wątpliwości są uzasadnione, bo nie szanujecie partnerów społecznych. W ogóle ich nie szanujecie. I pytanie skierowane do pani minister: Czy nie lepiej</u>
          <u xml:id="u-244.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-244.8" who="#PoselKrzysztofSonta"> pójść na kompromis ze stroną społeczną, ze związkami zawodowymi po to, aby przyjąć projektowane rozwiązanie zaproponowane przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, aby dać sobie czas jednego roku...</u>
          <u xml:id="u-244.9" who="#GlosZSali">(Jeszcze jednego?)</u>
          <u xml:id="u-244.10" who="#PoselKrzysztofSonta">...aby wypracować taki konsensus, który nie będzie powodował tak dużej niesprawiedliwości społecznej, a przede wszystkim nie będzie odbierał praw nabytych, gdyż jest to niezgodne z polską konstytucją?</u>
          <u xml:id="u-244.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani minister! Chciałbym zadać krótkie, acz treściwe pytania. Po pierwsze: Jakie jest stanowisko związków zawodowych w sprawie omawianej ustawy? Czy uwzględnili państwo choć jeden postulat strony społecznej przy tworzeniu ustawy? Czy posłowie Platformy Obywatelskiej, którzy są nauczycielami, popierają tę ustawę?</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#GlosZSali">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#PoselWaldemarWrona">Czy nie obawia się pani minister znacznego wzrostu bezrobocia wśród nauczycieli ze względu na zniesienie emerytur pomostowych, a jednocześnie spadek liczby dzieci uczęszczających do szkół spowodowany niżem demograficznym? I taka mała dygresja. W ciągu roku chcecie państwo wydłużyć czas pracy nauczycielom, znieść emerytury pomostowe.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#GlosZSali">(Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#PoselWaldemarWrona">Aż boję się pomyśleć o tym, co będzie dalej, co jeszcze nauczyciele mogą stracić w wyniku państwa ustaw. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Jolanta Szczypińska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PoselJolantaSzczypinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, że koalicja rządowa - Platforma Obywatelska i PSL - oraz premier Donald Tusk uważają, że w Polsce niepotrzebny jest im prezydent Rzeczypospolitej - o tym wczoraj w skandalicznej wypowiedzi raczyliśmy się wszyscy dowiedzieć - to, że niepotrzebni są obywatele, pacjenci, pracownicy ochrony zdrowia, strony społecznej, związki zawodowe, dowiedzieliśmy się wczoraj podczas debaty zdrowotnej. Do nich dzisiaj dołączyli nauczyciele i w związku z tym mam pytanie.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#GlosZSali">(To nie jest o nauczycielach.)</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PoselJolantaSzczypinska">Do nich dołączyli nauczyciele, którym chcecie odebrać prawa nabyte do emerytury pomostowej, i to jest skandal. Mam pytania do pani minister: Jakie były prawdziwe przyczyny, z powodu których nastąpiła tak radykalna redukcja liczby osób uprawnionych do emerytur pomostowych? Czy jest możliwe i zrozumiałe, aby w tak krótkim czasie eksperci z zakresu medycyny i prawa pracy zmienili zdanie i orzekali inaczej w przypadku oceny ˝zawód o szczególnym charakterze, w szczególnych warunkach˝? Moim zdaniem nie jest to możliwe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Rozpatrywany przez nas projekt ustawy, który sprowadza się w gruncie rzeczy do odcięcia w dostępie do emerytur pomostowych kolejnych grup społecznych, jest dowodem na to, że rząd szuka oszczędności dla budżetu kosztem najsłabszych grup społecznych. Dlaczego, pani minister, rząd przerzuca ciężar na najsłabsze grupy społeczne, nie robiąc porządku u siebie w organach państwa? Dowodem tego jest fakt, że w budżecie na rok 2009 znowu - mimo naszych argumentów i ostrzeżeń - przeznacza się 150 mln zł jako prezent dla banków tytułem wykupu odsetek od kredytów bankowych, tzw. kredytów starego portfela, prezent w postaci kwoty, która im się nie należy. Dotychczas zdaniem ministra finansów z budżetu państwa wydano na to około 10 mld zł. Zdaniem ministra budownictwa 27 mld zł, a więc, proszę państwa, różnica już jest 16 mld zł. A co bank na to? Z informacji sprzed kilku dni wynika, że bank, który te pieniądze uzyskuje, nie potrafi powiedzieć, ile do tej pory ich otrzymał, wobec tego na jakiej podstawie może powiedzieć, że należy mu się jeszcze 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PoselGabrielaMaslowska"> Proszę państwa, jeżeli te pieniądze z przyszłego budżetu w ogóle należą się bankowi, to jest to najwyżej kwota 30 mln zł, a nie 150 mln zł, i o tych sprawa wielokrotnie mówimy. Krążą pisma miedzy ministerstwami a nami, złożyliśmy projekt ustawy, który zmierza do rozwiązania tego problemu, druk nr 462. Dlaczego rząd nie zainteresuje się tą kwestią, aby rozwiązać ten problem? Dlaczego Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Infrastruktury, spółka Skarbu Państwa, jaką jest bank PKO BP, funkcjonują w tym bezprawiu, szukając jednocześnie oszczędności w najsłabszych grupach społecznych jak w tym przypadku? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Marzenna Drab, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PoselMarzennaDrab">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Kilka pytań. Komu ma służyć tak źle przygotowana ustawa o emeryturach pomostowych? Przecież nie pracownikom. Dlaczego rząd chce zmienić warunki zatrudnienia na gorsze pracownikom, którzy mają prawo skorzystać z emerytur pomostowych? Jak wpłynie przyjęcie tej niekorzystnej ustawy na rynek pracy? Jakie propozycje rozwiązań przygotował już rząd dla tej grupy pracowników? Chcę dodać, że oczekuje się na powrót Polaków - to będzie grupa około 500 tys. osób - nie dlatego, że jest w tej chwili cud gospodarczy w Polsce, tylko dlatego, że pogarsza się koniunktura w Irlandii i Wielkiej Brytanii, a to będzie dodatkowa grupa osób, która będzie poszukiwała zatrudnienia na rynku pracy. W związku z tym właśnie pytanie: Co rząd dla tej grupy pracowników proponuje? I pytanie następne: Dlaczego nie konsultowano projektu ze związkami zawodowymi? Przecież to jest partner społeczny, to jest partner, który stoi na straży uprawnień pracowniczych i walczy o to, żeby rzeczywiście nie działa się krzywda pracownikom w naszym kraju. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jeden z aforyzmów mówi: szukamy prawdy, ale widzieć ją chcemy tylko tam, gdzie nam się to podoba. Dlaczego zatem nagle rządowi Platformy Obywatelskiej i PSL-u przestaje się podobać obowiązująca dotąd prawda, iż najważniejszymi, wręcz jedynymi kryteriami przyznawania emerytur pomostowych i wcześniejszych są kryteria medyczne i względy bezpieczeństwa publicznego, zresztą ustalone przez autorytet - zespół ekspertów medycyny pracy? Oto rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u odbiera prawo do emerytur pomostowych nauczycielom, artystom, dziennikarzom, części kolejarzy, pracownikom transportu. Czy zatem kryteria medyczne i względy bezpieczeństwa publicznego mogły zniknąć tylko dlatego, że ktoś urodził się tydzień, miesiąc czy rok później, mimo że nadal pracuje w warunkach szczególnych lub wykonuje prace o szczególnym charakterze? Czy można oddzielić prawa pracowników ze względu na rok ich urodzenia? Czy wolno zabierać prawo osobom, które podejmując pracę, miały pewność i świadomość, że będą uprawnione do tego świadczenia, tym bardziej że dotyczy to ludzi, którzy przepracowali kilkadziesiąt lat i nie mają poczucia bezpieczeństwa i stabilności zatrudnienia?</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PoselCzeslawHoc">Rząd twierdzi, że likwidacja możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę przez niektóre grupy zawodowe uzasadniona jest faktem, że wprowadzone w 1983 r. przepisy podobno zdezaktualizowały się, bo - cytuję: wobec szybkiego rozwoju technologii w wielu przypadkach stały się nieaktualne i anachroniczne.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PoselCzeslawHoc">Wobec powyższego pytam: Co jest nieaktualne i anachroniczne w obecnej pracy nauczyciela, dziennikarza i aktora, dające rządowi powód do odebrania im dotychczasowego prawa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt ustawy o emeryturach pomostowych pozbawia znaczną grupę pracowników możliwości przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, pomimo że zgodnie z obecnym stanem prawnym posiadają oni odpowiedni staż pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PoselAntoniBladek">Należy pamiętać, że pracownicy, którzy podejmowali taką pracę w warunkach uciążliwych, trwali w przekonaniu, że rekompensatą za ich ciężką pracę w takich warunkach będzie możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę. Dzisiaj mają prawo czuć się oszukani. Często stracili zdrowie, ponosząc dzisiaj wysokie koszty leczenia.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PoselAntoniBladek">Nauczycielom jako rekompensatę za utratę uprawnień do wcześniejszych emerytur proponuje się wydłużenie czasu pracy o ponad 20%, zwiększenie pensum o 4 godziny, bez wzrostu wynagrodzenia proporcjonalnego do wydłużonego czasu pracy. Wiąże się to automatycznie również z utratą blisko 20% miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#PoselAntoniBladek">Brak też odpowiednich i skutecznych mechanizmów wymuszających na pracodawcach eliminowanie w procesach produkcyjnych uciążliwych i szkodliwych warunków dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#PoselAntoniBladek">Co rząd ma do zaproponowania tym grupom pracowniczym w zamian za utratę dotychczasowych i należnych uprawnień? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Stec z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na str. 36 ustawy rząd podaje, że emerytury pomostowe w 2009 r. spowodują dodatkowe wydatki wynoszące niecałe 62 mln zł. Biorąc pod uwagę budżet, który ma w sumie ponad 310 mld zł wydatków, to jest 0,2% wydatków. Te wydatki Komisja Finansów Publicznych może spokojnie zaoszczędzić w niektórych częściach budżetowych, które zakładają wzrost o 20% i więcej w stosunku do roku ubiegłego.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PoselStanislawStec">W związku z tym mam pytanie do pani minister: Ile dodatkowo kosztowałyby przyjęcia uprawnień do emerytur pomostowych dla tzw. nauczycieli tablicowych? Bo te 62 mln zł to nie jest ogromny wydatek i nawet gdyby ci nauczyciele kosztowali jeszcze drugie 30 mln zł, to myślę, że budżet państwa jest w stanie to ponieść bez uszczerbku finansowego, a zrealizujemy postulat tych ludzi, którym naprawdę należą się te emerytury pomostowe. Mam na myśli nauczycieli tablicowych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Sławomir Piechota, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Gdy słucham tej debaty, to coraz bardziej rozumiem propozycję zgłoszoną przez pana posła Mieczysława Kasprzaka. Dlaczego nie dać wszystkim? Co nas w ogóle przed tym powstrzymuje? Myślę, że owacja byłaby na stojąco. Tylko jak państwo ciągle tu wołacie, że ktoś zostanie pokrzywdzony, bo czegoś nie dostanie, to ja pytam: Czy spytaliście tych, którzy za to płacą? Bo kto za to płaci? Skąd będą na to pieniądze? Przypłyną z Brukseli? Spadną nam z nieba? Kto za to zapłaci? Ja się zastanawiam, gdzie jest moralność związków zawodowych. Bo to jest fajnie bronić tutaj przywilejów, tylko dlaczego związki zawodowe nie bronią pracujących, którzy na te przywileje płacą?</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PoselSlawomirPiechota">I stąd drugie pytanie. Cały system ubezpieczenia emerytalnego jest oparty na zasadzie solidarności. Co ma wspólnego z zasadą solidarności uprzywilejowanie pewnej wąskiej grupy? Przecież zasada solidarności oznacza, że wszyscy składają się po to, żeby wszyscy mieli zapewnione bezpieczeństwo na starość. Tu tworzymy przywileje w pewnym zakresie, ze względów medycznych uzasadnione, ale skąd ta łatwość poszerzania? A więc co to ma wspólnego z zasadą solidarności?</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#PoselSlawomirPiechota">I wreszcie tyle razy wywoływani tu nauczyciele. Ja miałem to wielkie szczęście, że patrzyłem na pracę nauczyciela z bliska. Mój ojciec był wiejskim nauczycielem. Pracował do 65. roku życia. Uczył matematyki, fizyki, historii, organizował zajęcia sportowe w kilu wsiach powiatu brzezińskiego. Jak dzisiaj słyszę choćby panią minister Łybacką i tę nieodmiennie powtarzaną anegdotę o 65-letnim WF-iście...</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#PoselSlawomirPiechota">Pani Minister! Może pani nie wie, ale Leo Beenhakker ma 67 lat, zwycięzca Ligi Mistrzów sir Alex Ferguson ma 67 lat. WF-ista naprawdę nie musi kojarzyć się wyłącznie ze skakaniem przez przeszkody.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#PoselSlawomirPiechota"> WF-ista to także nauczyciel, który jest pedagogiem i musi mieć przede wszystkim w głowie. Pomyślmy poważnie o nauczycielach. Nie sprowadzajmy tego do zabawy nad przeszkodami na sali gimnastycznej. Dziękuję. </u>
          <u xml:id="u-260.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To nie są przywileje, tylko uprawnienia. Myślę, że to jest właściwe określenie.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PoselStanislawSzwed">Chciałbym zapytać panią minister o kluczową sprawę w tej ustawie. Wiemy, że tylko pracownicy wykonujący pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed dniem 1 stycznia 1999 r. nabędą prawa do emerytury pomostowej. Zatrudnieni po tym dniu, mimo że będą dalej pracować w tych warunkach, te uprawnienia stracą, czyli kryteria medyczne i kryteria bezpieczeństwa zawarte w definicjach prac będą według projektu dotyczyć tylko pracowników zatrudnionych przed rokiem 1999. Dlatego nie dziwię się, że pracodawcy są zadowoleni z takiego rozwiązania, bo właściwie nie muszą niczego zmieniać, gdyż problem sam się rozwiąże, a pracownicy dalej będą pracować w warunkach szkodliwych.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PoselStanislawSzwed">Stąd pytanie: Co dla pracowników wykonujących pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze oznacza wygaszanie emerytur pomostowych? Na czym to polega? Proszę wszystkim wyjaśnić, na czym polega wygaszanie emerytur pomostowych.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PoselStanislawSzwed">Druga sprawa z tym związana to jest kwestia łącząca się z Funduszem Emerytur Pomostowych. Tak jak już mówiłem w wystąpieniu, pracodawcy mają płacić od 2010 r. tylko za pracowników zatrudnionych przed 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#PoselStanislawSzwed">Czy pani minister nie obawia się, że jest taka możliwość, iż pracodawcy będą w tym rocznym okresie pozbywać się pracowników, za których mają płacić składkę?</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#PoselStanislawSzwed">I trzecia kwestia. W wykazie prac w szczególnych warunkach w poz. 9 jest praca bezpośrednio przy kuciu ręcznym w kuźni. A co z pracownikami, którzy są kowalami, a dzisiaj wykonują nie kucie ręczne, lecz kucie mechaniczne, ale w tych samych warunkach, przy tych samych odlewach? Czy oni będą umieszczeni w innych punktach, czy nie, czy dalej będą w tym? A sprawa dotyczy kilkuset kowali, którzy w takich warunkach pracują i zwracają się do mnie z wystąpieniami, z pytaniem, jak ustawa ureguluje ich kwestię. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W jakim trybie, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PoselKrystynaLybacka">(Przepraszam, panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ale na panią nikt się nie powoływał.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PoselStanislawSzwed">(Powoływali się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym sprostować moją wypowiedź, którą źle zrozumiał pan poseł Piechota.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie pośle, ja nigdy nie ośmieliłabym się uczynić bohaterem anegdoty żadnego nauczyciela ani jego pracy. A zatem źle pan pojął moją wypowiedź, zaś przykład owego 65-letniego nauczyciela miał być jedynie ilustracją, jak bardzo niekompletny jest ów wykaz i jak bardzo zróżnicowane są warunki pracy nauczyciela. Był jednocześnie związany z pytaniem, dlaczego przy konstruowaniu tego projektu nie wzięto pod uwagę chociażby różnicy pomiędzy nauczycielem, który jest oddelegowany do pracy w kuratorium, a nauczycielem tablicowym, bo ich warunków porównywać nie można. Pytałam zatem o skalę kompromisu ze strony pani minister i jej gotowość do dalszych prac, i do uwzględnienia postulatów partnerów społecznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Marek...</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#GlosZSali">(Strona nr 535.)</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie ma trybu sprostowania do sprostowania. Pan źle zrozumiał panią poseł i pani poseł sprostowała, ale nie może być sprostowania do sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Marek Plura z Platformy Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jestem człowiekiem młodym, który ma za sobą dopiero 10-letnią karierę zawodową. W tym czasie, w którym chciałem pracować, i z powodzeniem to robiłem, tak aby zapewnić utrzymanie sobie, mojej żonie i dzieciom, byłem pracownikiem socjalnym, psychoterapeutą, kierowałem ośrodkiem rehabilitacyjnym, co zresztą oznacza, że nigdy nie należałem do tej grupy osób, która mogła myśleć o przywileju wcześniejszej emerytury nazywanej pomostową. Być może właśnie dlatego zawsze szukałem przyczyn i jasnych reguł, które określałyby, dlaczego tak liczna grupa osób i tak znaczny wydatek z funduszu państwa obciążają moją przyszłość, a zarazem przyszłość moich dzieci. Dlatego chciałbym zapytać panią minister wprost i prosić też o jednoznaczną odpowiedź, co będzie z moją emeryturą za 25 lat i z emeryturami osób z mojego pokolenia, jeżeli dzisiaj nie zmienimy sytuacji dotyczącej emerytur pomostowych, które tak naprawdę są elementem znacznie obciążającym moje indywidualne składki na system emerytalny i rentowy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Anna Zalewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PoselAnnaZalewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Centralny Instytut Ochrony Pracy przeprowadził badania poświęcone problemowi psychologicznego wsparcia dla pracowników dotkniętych negatywnymi skutkami stresu w pracy. W ramach tych badań analizą objęto także grupę nauczycieli. Chciałabym uzyskać informację o tym, na ilu nauczycielach zostało przeprowadzone badanie i jakie były kryteria tych badań. Chciałabym także znać ich szczegółowe wyniki. Skoro uznajecie państwo, że nauczyciele nie kwalifikują się do emerytur pomostowych, to proszę powiedzieć, na jakiej podstawie twierdzicie państwo, że mają prawo do rocznego urlopu dla poratowania zdrowia, jeżeli nie pracują w szczególnych warunkach. Chyba że dalszy plan jest taki, żeby wyeliminować i ten przywilej z Karty Nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PoselAnnaZalewska">Kolejne pytanie jest następujące. Chcę zwrócić uwagę na to, że emerytury pomostowe to jeden z już nielicznych przywilejów, które przyciągają nauczycieli do pracy. Rozumiem, że godzicie się państwo z tym, że nauczycielstwo stanie się już naprawdę nieatrakcyjnym zawodem.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PoselAnnaZalewska">Odpowiadając panu Sławomirowi Piechocie - będzie miał okazję do sprostowania - chcę powiedzieć, że zmieniają się czasy, panie pośle. Zmieniają się dzieci i muszą zmieniać się nauczyciele. Ich edukacja jest dosyć skomplikowana. W moim przypadku solidarność polega na tym, że chcę płacić tymże nauczycielom. Jeżeli nie zapłacę w ten sposób i w przypadku tego zawodu selekcja stanie się negatywna, to będę musiała wydawać pieniądze na korepetycje, być może później na psychoterapeutę i psychologa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Teresa Wargocka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PoselTeresaWargocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Temat emerytur pomostowych odnośnie do pracy nauczycieli był również poruszany na posiedzeniu komisji edukacji. Na wniosek pana przewodniczącego komisji otrzymaliśmy właśnie materiały, które zawierają ekspertyzy Centralnego Instytutu Ochrony Pracy i innych ekspertów medycyny pracy w zakresie pracy o szczególnym charakterze odnośnie do nauczycieli. Chciałabym poinformować Wysoką Izbę, że te ekspertyzy nie są jednoznaczne. Część ekspertów opowiada się za tym, że nauczyciele spełniają te warunki, a część twierdzi, że ich nie spełniają. W związku z tym prezentowany na posiedzeniach komisji polityki społecznej i edukacji koronny argument, że decydują o tym niestety obiektywne czynniki medyczne, jest przez Wysoką Izbę nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PoselTeresaWargocka">Szanowni państwo, drugi wątek mojej wypowiedzi jest związany z tym, że są w naszym społeczeństwie jeszcze inne grupy zawodowe, których dotyczą bardzo krótkie staże pracy potrzebne do przejścia na emeryturę. Chodzi o emerytury mundurowe płacone w 100% z budżetu państwa. Czy pani minister i Rada Ochrony Pracy będą badali kolejne grupy pracowników pod kątem warunków medycznych odnośnie do uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych? Może w imię sprawiedliwości społecznej byłoby warto.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#PoselTeresaWargocka"> Proszę poinformować Wysoką Izbę o emeryturach odbieranych pewnym grupom zawodowym, o tym, jakie są postępy w pracach nad KRUS. Proszę mi również powiedzieć, w jakim okresie wiek emerytalny kobiet w Polsce będzie wynosił 65 lat, ponieważ w tej grupie zawodowej, jaką są nauczyciele, pracują głównie kobiety.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#PoselTeresaWargocka">Ostatnią prośbę mam do pani minister. Proszę o przedstawienie mi na piśmie wykazu prac o szczególnym charakterze tych grup zawodowych, które tracą wcześniejsze przywileje emerytalne. Chciałabym zobaczyć, w jakiej grupie znajdują się nauczyciele i dokonać porównania warunków ich pracy według własnej wiedzy i własnego rozeznania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Teresa Piotrowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PoselTeresaPiotrowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie, Panowie Posłowie! Prawo do wcześniejszych emerytur zawsze wywoływało wielkie kontrowersje. Problem jest trudny, ale koniecznie trzeba się z tym problemem wreszcie zmierzyć. Odsuwanie tego o kolejny rok niczego nie zmieni, niczego nie poprawi i problemu nie rozwiąże. Szkoda, że kolejne rządy po 1999 r. nie potrafiły dokończyć reformy emerytalnej. Mieliście, państwo z opozycji, taką możliwość, żeby zaproponować każde najlepsze waszym zdaniem rozwiązanie, ale zwyczajnie stchórzyliście.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PoselTeresaWargocka">(To nie jest powód, żebyście wy robili głupstwa.)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PoselTeresaPiotrowska">Pani minister, czy wygasający charakter systemu emerytur pomostowych związany jest z szukaniem innych rozwiązań, które pozwolą na wydłużenie aktywności zawodowej dzisiejszych 20- i 30-latków? Czy wydłużanie w nieskończoność obowiązywania prawa wielu osób do przywilejów emerytalnych doprowadzi w konsekwencji do katastrofy finansowej całego systemu? Kto wówczas ucierpi najbardziej? Jeszcze jedno pytanie. W jaki sposób powstała lista rodzajów prac uprawnionych do emerytur pomostowych? Na czym się państwo opieraliście, tworząc tę listę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PoselJanKulas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! To niewątpliwie jedna z najważniejszych, ale i najtrudniejszych, a także pewnie potrzebnych ustaw. Ta ustawa, pani minister, to jest test na zachowanie opozycji, na odpowiedzialność i rzetelność. Zastanawiam się, jak ten test wypada. Dlaczego przez ostatnie 2 lata, przez poprzednich 6 lat takiej ustawy nie podjęto? Dlaczego nie dochodziło do konkretnej inicjatywy legislacyjnej? Skąd dzisiaj ta troska? Dzisiaj, kiedy jest się w opozycji, za nic się nie odpowiada i lekceważy się realia budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PoselJanKulas">Pani minister, zadam sekwencję pytań, bo musimy i chcemy podejmować trudne decyzje. Ważne są dialog i konsultacje społeczne. Przedstawiciele jednego klubu sugerowali, jakoby ich nie było. Proszę tu nam wyraźnie powiedzieć o konsultacjach społecznych, dialogu społecznym na różnych szczeblach, także w Komisji Trójstronnej. To jest niezwykle istotne i bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#PoselJanKulas">Pani minister, wysunięto wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o emeryturach pomostowych, zawartego w druku nr 1070. Co by to oznaczało? Co by to tak naprawdę oznaczało dla polskich emerytów i rencistów? Jest połowa października, kończy się cykl legislacyjny roku 2008. Wysuwa się takie wnioski. Pani minister, to trzeba nazwać po imieniu. Trzeba powiedzieć, jakie konsekwencje mogłoby to pociągnąć.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#PoselJanKulas">Kolejne pytanie dotyczy tego, jak określić inicjatywę prezydenta - to delikatna sprawa. Jednak jakie byłyby skutki nieodpowiedzialnych projektów, takich inicjatyw dotyczących przesunięcia problemu o rok, może o 2 lata, a może o 3 lata. Pani minister, proszę o odpowiedzi. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Maria Zuba, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PoselMariaZuba">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PoselMariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Moje pytanie jest konkretne. Gdyby nie było możliwości udzielenia odpowiedzi dzisiaj, bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Czy pracownicy Kopalni i Zakładów Wzbogacania Kwarcytu Bukowa Góra SA w Łącznej, w woj. świętokrzyskim, wykonujący pracę w kopalni odkrywkowej, gdzie się wydobywa piaskowce kwarcytowe, przy których są narażeni na działanie pyłów zawierających wolną, krystaliczną krzemionkę SiO2 w ilości powyżej 35% oraz prace maszynistów i operatorów górniczych maszyn załadowczych, transportowych i krusząco-sortujących, do których należy zaliczyć prace przy urabianiu złoża, wiercenie otworów strzałowych oraz roboty strzałowe, mechaniczny załadunek i transport technologiczny urobku skalnego na terenie kopalni i w obrębie ciągów produkcyjnych kruszyw, prace przy produkcji kruszyw kwarcytowych, tj. obsługa urządzeń kruszących, sortujących, mielących, transportujących kruszywo oraz innych urządzeń w obrębie linii technologicznych produkcji kruszyw, prace maszynistów koparek, ładowarek, spycharek, żurawi samojezdnych, pracujących w obrębie wyrobiska górniczego oraz linii technologicznych produkcji kruszyw, w ramach przepisów omawianej dzisiaj ustawy są uprawnieni do emerytury pomostowej? Czy w myśl przepisów procedowanej ustawy</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#PoselMariaZuba"> prace służb konserwacyjno-remontowych maszyn i urządzeń służących do wydobycia, załadunku, transportu i przeróbki mechanicznej urobku skalnego, wykonywane bezpośrednio w czynnych wyrobiskach górniczych oraz w obrębie linii technologicznych produkcji kruszyw, oraz prace osób dozoru procesu technologicznego i dozoru prac konserwacyjno-remontowych uprawniają pracowników do emerytury pomostowej?</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#PoselMariaZuba">I ostatnia sprawa. Dlaczego w wykazie prac w szczególnych warunkach w poz. 2: Prace udostępniające lub eksploatacyjne związane z urabianiem minerałów skalnych, rząd...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie, pani poseł, proszę nas oszczędzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PoselMariaZuba">...nie uwzględnił prac związanych ze wzbogacaniem i przetwórstwem minerałów skalnych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Elżbieta Rafalska z Prawa i Sprawiedliwości ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym przypomnieć, że rząd Prawa i Sprawiedliwości prowadził zaawansowane prace nad ustawą o emeryturach pomostowych. Podstawowa różnica polegała na tym, że wykaz, który państwo przedstawialiście i propozycja wykazu, nad którym pracował poprzedni rząd, zasadniczo się różniły, a najbardziej sporną grupą jest grupa nauczycieli. Natomiast chciałabym przypomnieć posłom z PSL, którzy stawiają zarzuty, że żaden rząd nie podjął tego trudu i wysiłku, że to właśnie państwo przedstawialiście projekt ustawy przedłużającej obowiązywanie dotychczasowych zapisów, a nawet pojawiały się wtedy propozycje przedłużenia działania tych przepisów o 3 czy 4 lata. Czasami trzeba też więc sobie dobrze odświeżyć pamięć.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PoselElzbietaRafalska">Moje pytanie dotyczy finansowania emerytur pomostowych w wersji przedłożonej przed rząd. Art. 24-29 w rozdziale 4 dotyczą Funduszu Emerytur Pomostowych, którego przychody pochodzą m.in. ze składek w wysokości 1,5% i, co też ważne, z dotacji z budżetu państwa. Proszę powiedzieć, w jakim zakresie będzie to finansowanie ze składek pracodawców, a w jakiej z dotacji. Dlaczego ten fundusz będzie obowiązywał dopiero od roku 2010?</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#PoselElzbietaRafalska">I sprawa, która mnie niezwykle zaniepokoiła. W uzasadnieniu piszecie państwo, że zakładając, że przedsiębiorstwa zatrudniają takich pracowników np. 10%, wzrost kosztów z tytułu wynagrodzeń wyniósłby 0,25%. W następnym zdaniu czytamy, że ponadto w dłuższym okresie koszt ten powinien być przynajmniej częściowo ponoszony przez pracowników, przez przykładowo niższe podwyżki wynagrodzeń netto. Myślę, że to niezwykle niepokojące, jeżeli sądzicie, że można to przenieść na wynagrodzenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jacek Brzezinka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PoselJacekBrzezinka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przedmiotem dzisiejszej debaty jest niezwykle ważny zarówno z punktu widzenia społecznego, jak i ekonomicznego rozwoju Polski projekt ustawy o emeryturach pomostowych. W tym miejscu trzeba przypomnieć, że mimo narastającej świadomości wynikających z uwarunkowań i prognoz demograficznych zagrożeń dla stabilności i wydolności systemu ubezpieczenia społecznego, poprzednie rządy nie podjęły stosownych działań. Dlatego warto podkreślić fakt, że rząd Platformy Obywatelskiej i PSL potraktował bardzo poważnie ten problem i zmierzył się z tym trudnym wyzwaniem mądrze, odpowiedzialnie, w trosce o przyszłe emerytury Polaków, a w wyniku podjętych prac przedstawia bardzo dobry projekt. Szczególnie istotne jest to, że wykaz prac w szczególnych warunkach, będący załącznikiem do ustawy, został przygotowany w oparciu o precyzyjne merytoryczne kryteria.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PoselJacekBrzezinka">Pani Minister! W związku z przedstawionym projektem nasuwają mi się następujące pytania. Po pierwsze, czy składki na Fundusz Emerytur Pomostowych będą stanowiły dodatkowe obciążenie kosztów pracy dla pracodawcy zatrudniającego pracownika w szczególnych warunkach określonych w projekcie ustawy?</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PoselJacekBrzezinka">Po drugie, czy składka na Fundusz Emerytur Pomostowych wpłynie na wysokość środków zgromadzonych na indywidualnym koncie ubezpieczonego?</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#PoselJacekBrzezinka">Po trzecie, jaki wpływ będzie miało skorzystanie przez uprawnionego z prawa do emerytury pomostowej na wysokość jego przyszłej emerytury? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Monika Wielichowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przy konstruowaniu nowego systemu przyjęto założenie, że zmiana charakteru i rodzaju wykonywanej pracy ze względu na wiek pracownika powinna być sprawą naturalną. Pracownicy zatrudnieni w szczególnych warunkach lub wykonujący prace o szczególnym charakterze, którzy nie mogą już kontynuować ze względów zdrowotnych pracy na dotychczasowych stanowiskach, powinni szukać innej pracy, i to o wiele wcześniej niż na 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Czy w związku z tym zostaną stworzone jakieś mechanizmy, które ułatwią proces przekwalifikowania się w celu poszukania nowej pracy?</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PoselMonikaWielichowska">W projektowanej ustawie dopuszczono możliwość przejścia na emeryturę pomostową we wcześniejszym wieku (co najmniej 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn), jednak przywilej ten dotyczy niektórych grup: pilotów statków powietrznych, ratowników górskich, nurków, maszynistów, po uzyskaniu orzeczenia o niemożności kontynuowania pracy na danym stanowisku. Prawem do emerytury pomostowej objęci będą również nauczyciele i wychowawcy zatrudnieni w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych. Czy proponowane rozwiązania mogą się przyczynić do zmniejszenia podaży pracy w branżach, zakładach, zawodach, w których zachowany zostanie przywilej przejścia na emeryturę pomostową w wieku wcześniejszym niż powszechny wiek emerytalny? Jeśli tak, pani minister, to chciałabym wiedzieć, w jakim stopniu. Czy ze względu na konieczność opłacania przez pracodawców składki na Fundusz Emerytur Pomostowych proponowane rozwiązania mogą mieć wpływ na podwyższenie kosztów pracy w branżach i zakładach, gdzie będzie występowało dużo osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub przy pracach o szczególnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#PoselMonikaWielichowska">Pani Minister! To odważny i będący wynikiem zdeterminowania projekt ustawy, ale tak trzeba. Czas skończyć rozdawnictwo przywilejów, a skupić się wreszcie na wzroście płac. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Nawiązując do słów mojej przedmówczyni, uważam, że rozdawanie przywilejów, zamiast wzrostu płac, to polityka poprzedniego systemu. Wiemy, że polityka taka była o tyle możliwa, o ile osób pracujących było więcej niż emerytów. W latach 80. na 100 kobiet przypadało ponad 200 urodzeń, dzisiaj na 100 kobiet przypada niewiele ponad 100 urodzeń; proporcje te więc w dramatyczny sposób się zachwiały. Podczas gdy inne kraje postkomunistyczne likwidowały przywileje i wydłużały wiek emerytalny, my cofnęliśmy się we wprowadzaniu reformy o kilka lat, bo u nas średni wiek emeryta, proszę państwa, to 57 lat. Te długie lata tego systemu nie tylko skutkują proporcją wydatków: na wcześniejsze emerytury 20 mld, a na świadczenia rodzinne 8 mld, ale mają również skutki, można je tak określić, etyczne. System ten doprowadził bowiem do potężnej zmiany w świadomości potencjalnych młodych emerytów, którzy dzisiaj nie rozumieją, dlaczego nagle oni muszą pracować do 65. roku życia, podczas gdy ich rówieśnicy są niejednokrotnie już od kilku lat emerytami.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Pani Minister! W tym kontekście uważam, że tym bardziej trzeba rozważyć możliwość zabezpieczenia wykonywania pracy tym, którzy nie skorzystają z wcześniejszych przywilejów emerytalnych. Dziękuję też, pani minister, korzystając z tej okazji, za pozytywną odpowiedź w sprawie górników z Bukowej Góry, o których pytała pani poseł Maria Zuba. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Czyli ci górnicy nie są ze starego ustroju i systemu, a inni są; i tak to życie się toczy.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pani poseł Anna Zielińska-Głębocka, Platforma Obywatelska, ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Reformy społeczne zawsze są trudne, budzą społeczne emocje, dlatego rządy niechętnie się ich podejmują. Z tego względu chciałabym pogratulować, cieszyć się, że rząd Platformy i PSL wykazał determinację, aby przygotować i przeprowadzić systemową reformę.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">Ma ona kilka celów. Po pierwsze, ma odbudować solidarność pokoleniową w sytuacji starzenia się społeczeństwa. To jest bardzo ważne. Po drugie, ma służyć zachęcaniu osób, które nie są dotknięte dolegliwościami medycznymi czy szczególnymi problemami, do rezygnacji z dobrowolnego wykluczenia społecznego z rynku pracy. Ma ona wreszcie przywrócić szacunek w miejscu pracy dla doświadczenia zawodowego i życiowego osób 50+, a więc tych, o których dzisiaj debatujemy. To jest ważny element podtrzymywania czy tworzenia wartości, etosu pracy. W tym kierunku zresztą zmierzają prawie wszystkie kraje europejskie dotknięte problemami demograficznymi i tym syndromem wykluczania społecznego czy wyłączania z rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">Chciałabym przytoczyć tutaj przykład krajów skandynawskich. Charakteryzują się one największą w Europie wrażliwością społeczną i pracowniczą.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka"> Czas pracy kobiet i mężczyzn jest tam wydłużany, w tej chwili okres emerytalny zbliża się do 67 lat dla kobiet i dla mężczyzn.</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">Mam pytania do pani minister. Czy te rozwiązania dotyczące wcześniejszego przechodzenia na emeryturę właśnie w krajach skandynawskich mogą być pewnym wzorem dla kierunku naszej reformy? Czy brane one były pod uwagę przy przygotowywaniu listy zawodów, które kwalifikują się do tych emerytur pomostowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wszyscy doskonale wiedzą, że wypracowanie kompromisu w tej sprawie jest trudne i wymaga dobrej woli wszystkich stron. W trakcie dzisiejszej debaty padały określenia: za szybko, na kolanie, bez żadnych konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Dlatego mam pytania do pani minister. Jak długo trwały rozmowy z partnerami społecznymi na temat emerytur pomostowych? Ile takich spotkań się odbyło? Czy, zdaniem pani minister, był dostateczny czas na wypracowanie kompromisu? Czy wszyscy partnerzy społeczni mieli odpowiednie umocowania do podejmowania decyzji? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Włodzimierz Karpiński, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Kolegów pana posła proszę natomiast o wysłuchanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ponad rok temu Donald Tusk powiedział, żebyśmy się nie zdziwili, jak dojdzie do sojuszu SLD i Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#PoselWlodzimierzKarpinski"> Dzisiaj mamy kolejną odsłonę tego sojuszu. Siedzicie państwo w socjalistycznym siodle, bez względu na to, czy dochodzicie z pozycji międzynarodowych, mieżdunarodnych czy narodowych. </u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Wasz marszałek Dorn...</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#GlosZSali">(Ludwik?)</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">...Ludwik powiedział, że władzę bierze się po coś, żeby rządzić, żeby odciskać piętno. Prawda jest taka, że dzisiaj dostajemy materiał dotyczący bardzo trudnej sfery. Jednak podchodzimy do tego odpowiedzialnie. Przez 10 lat były uniki. My chcemy pochylić się nad tymi zagadnieniami odpowiedzialnie, żeby sprawiedliwie rozwiązać ten problem narodowy - bo to jest problem narodowy - w tym duchu, o którym poprzednio było mówione, solidarności pokoleniowej. Prawda jest też taka, że mamy tutaj wymienione, to, o co pytała pani poseł Mrzygłocka, wiele instytucji, które były podmiotem konsultacji. Państwo mówicie, że tych konsultacji nie było, dlatego tylko, że strona rządowa nie porozumiała się z niektórymi środowiskami. Państwo konsultacje mylicie z przyjmowaniem pozycji lobbysty bądź grupy nacisku i uciekaniem od problemów z podkulonym ogonem.</u>
          <u xml:id="u-292.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-292.8" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Mam trzy pytania. Pierwsze jest natury ogólnej. Biorąc pod uwagę, że mamy generalnie problem zmniejszania się liczby osób w sferze pracującej, tak jak jest podane w uzasadnieniu, o 35% na przestrzeni najbliższych dziesięcioleci i podwyższania się dwukrotnie liczby osób, które zaczną pobierać świadczenia emerytalne, czy oprócz tych propozycji w związku z tzw. polityką prorodzinną są przygotowane konkretne rozwiązania, cały pakiet rozwiązań, który odwróci bądź spróbuje odwrócić tę tendencję?</u>
          <u xml:id="u-292.9" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Mam też dwa konkretne pytania. W jakim, pani minister, zakresie składka płacona przez pracodawców pokryje wydatki na emerytury pomostowe? Czy ZUS będzie miał czas na przygotowanie odpowiedniego systemu poboru tych składek? Dziękując za determinację, pani minister, życzę zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-292.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Otóż, panie pośle, koalicja PO-SLD czy PO-Lewica istnieje, bo widać było to po dzisiejszych głosowaniach i po kuluarowych rozmowach.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#PoselJerzyGosiewski">Przechodząc do konkretów...</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#PoselJanKulas">(Ładnie podsłuchiwać?)</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#PoselJerzyGosiewski">...zapoznając się z pkt 21 załącznika do ustawy przedstawiającego wykaz prac w szczególnych warunkach, w pierwszym odruchu ucieszyłem się, ponieważ zauważyłem, że w tej kategorii prac zakwalifikowano nauczycieli i innych pedagogów. Kiedy czytałem dalej, moja radość zmieniła się w smutek, ponieważ wpisano warunek, że dotyczy to tylko pracy pedagogów w ośrodkach szkolno-wychowawczych i poprawczych.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister, czy wyobraża pani sobie pracę nauczyciela wychowania fizycznego w wieku 65 lat? Dlaczego nie uwzględniono w tej kategorii prac pozostałych nauczycieli i pedagogów w wieku odpowiednio ponad 55 i 60 lat, szczególnie jeśli chodzi o przedmioty techniczne, wychowanie fizyczne, zajęcia w pracowniach komputerowych?</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#PoselJerzyGosiewski">Drugi bardzo ważny problem dotyczy osób pracujących na otwartym powietrzu w zawodach związanych z leśnictwem, rolnictwem, ochroną środowiska. Leśnicy, wbrew przyjętym opiniom, pracują w trudnych warunkach z narażeniem na zmienne warunki atmosferyczne. Bez względu na pogodę, na to, czy pada, czy mrozi, czy chce się, czy nie, znając swoje obowiązki, idą oni do pracy w lesie na kilka do kilkunastu godzin.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#PoselJerzyGosiewski"> Bez względu na anomalie pogodowe i liczne z tego tytułu niebezpieczeństwa, sumiennie wykonują swoją pracę. Pracując w tak ciężkich warunkach, po osiągnięciu 60 lat w zdecydowanej większości przypadków wielu leśników nie jest w stanie w dalszym ciągu w pełnym zakresie wykonywać swojej pracy.</u>
          <u xml:id="u-294.10" who="#PoselJerzyGosiewski">Pani minister, dlaczego więc leśnicy nie są uwzględnieni w tym wykazie, który umożliwiłby im w razie potrzeby przejście na wcześniejszą emeryturę? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Jeśli chodzi o tę troskę o nauczycieli WF-u, znam wielu, którzy mają powyżej 70 lat i fantastycznie grają w tenisa, naprawdę są wzorcami dla młodych.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">(I wygrywają.)</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jeżeli Prawo i Sprawiedliwość - wytykają to koledzy z Platformy - patrzy na ten projekt ustawy z punktu widzenia solidarnego państwa, bo tak jest, opowiadamy się za solidarnym państwem, to na pewno Platforma Obywatelska i Polskie Stronnictwo Ludowe patrzą z punktu widzenia liberalnego państwa i to jest właśnie zawarte w tym projekcie ustawy o emeryturach pomostowych.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Ustawa o emeryturach pomostowych, druk nr 1070, jest na pewno spóźniona. Jest ona, o czym wspomniałem, korzystna dla liberałów, a nie pracowników. Składa się z pięknych deklaracji. Rzeczywistość jest jednak inna niż składane tutaj przez panią minister deklaracje odnośnie do programu ˝Solidarni+˝ czy ˝50+˝.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PoselWaldemarAndzel">Przedstawiciele zawodów trudnych i niebezpiecznych powinni mieć możliwość przechodzenia na wcześniejsze emerytury, być nimi objęci, jeśli urodzili się po 1969 r. czy rozpoczęli pracę po 1 stycznia 1990 r. Dlaczego tak drastycznie ogranicza się liczbę osób przechodzących na wcześniejsze emerytury z 1200 tys. do 250 tys. osób? Czy decydują tylko czynniki ekonomiczne i budżetowe? Czy nie jest tak, że w parlamencie późno procedujemy nad tą ustawą, tak ważną i kluczową dla wielu grup, aby niezbyt wnikliwie ją rozpatrzyć? Czy przedłużenie obowiązywania obecnych zasad przechodzenia na wcześniejszą emeryturę o jeden rok doprowadzi do kryzysu finansowego? Czy rok temu wydłużenie tego okresu o rok doprowadziło do kryzysu finansowego? A przecież poparły to wtedy i Platforma Obywatelska, i Polskie Stronnictwo Ludowe. Dlaczego przechodzenie na wcześniejsze emerytury ma charakter wygaszający? Chodzi o osoby, które rozpoczęły pracę po 1 stycznia 1990 r. Na pewno pracownicy i Polacy wydadzą werdykt w tej sprawie w wyborach parlamentarnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Magdalena Kochan, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PoselMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PoselMagdalenaKochan">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! To prawda, że najtrudniej odbiera się przywileje.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">(Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PoselBozenaKotkowska">(Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#PoselMagdalenaKochan">Ale wcale nie najłatwiej... Powiem odwrotnie: najłatwiej odpowiedzieć dzisiaj na stawiane pytanie, komu ma służyć ten projekt ustawy. Nam wszystkim - pracującym dzisiaj i pracującym jutro. Bo jakie mamy prawo kazać płacić za nasz dzisiejszy przywilej, który w przypadku nauczycieli często wygląda tak - mogę o tym mówić z czystym sumieniem, bo sama jestem nauczycielem - że korzystam z prawa wcześniejszego przejścia na emeryturę od dnia 31 sierpnia, a od 1 września rozpoczynam pracę w tej samej szkole w mniejszym wymiarze godzin. Nie jest to kwestia zmęczenia materiału - przepraszam wszystkim nauczycieli za użycie tego sformułowania - tylko kwestia chęci zarobienia więcej za mniejszą pracę. To jest oczywiste i nikomu się nie dziwię. Jeśli mam tę możliwość, to z niej skorzystam. Będę winić wszystkich, którzy pozwolą na takie korzystanie z przywileju obciążające nasze przyszłe pokolenia. Nie, nauczyciel ma zarabiać tak dużo, żeby chciał korzystać z prawa do pracy, a nie z chęci wcześniejszego przechodzenia na emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Korzystała pani z tej wcześniejszej emerytury?)</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#PoselAndrzejAdamczyk">(Czy przeszła pan na emeryturę?)</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#PoselMagdalenaKochan">Będę winić wszystkich nas, jeśli ten przywilej utrzymamy i powiemy naszym wnukom i naszym dzieciom: Zapłacicie za to wy. Nie mamy do tego prawa i jestem o tym przekonana.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#PoselMagdalenaKochan">Pytanie, pani minister: Czy jest tak - wszyscy mówimy o grupach społecznych, które z tego nie skorzystały czy tracą na tej ustawie - że są grupy społeczne i zawodowe, o czym wszyscy milczą, które na niej wyraźnie skorzystają, np. strażacy? Bez względu na miejsce, gdzie są zatrudnieni, czy to jest straż portowa, lotnicza czy Państwowa Straż Pożarna, będą mogli przechodzić, ze względu na trudne warunki pracy, na wcześniejszą emeryturę. Na przykład rybacy, którzy pracują w dalekim morzu, na Bałtyku będą mogli skorzystać z tego przywileju skróconego stażu pracy w trudnych warunkach, z przywileju wcześniejszego przechodzenia na emeryturę. Czy mylę się, mówiąc, że to zawód i warunki wykonywania tego zawodu decydują o możliwości wcześniejszego przechodzenia na emeryturę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Witold Kochan, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PoselWitoldKochan">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W nowym systemie emerytalnym to długość trwania aktywności zawodowej i wiek odchodzenia z rynku pracy będą przesądzać o wysokości emerytury. W ciągu ostatnich dziesięciu lat wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 55-64 lat w naszym kraju pogorszył się i wynosi około 29% przy przeciętnej europejskiej przekraczającej 40%. Warto dodać, że jeszcze w 1997 r. wskaźnik ten w Polsce był podobny do tego w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PoselWitoldKochan">Pierwsze pytanie do pani minister: W jakim stopniu trwające od ponad dziewięciu lat permanentne konsultacje na temat kształtu i zakresu ustawy o emeryturach pomostowych wpłynęły na tę negatywną tendencję?</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PoselWitoldKochan">Kolejne pytanie: Ile było spotkań - to pytanie nawiązuje do kilkunastu wypowiedzi w trakcie debaty - Komisji Trójstronnej w latach 2006-2007, a ile w ciągu ostatniego roku?</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#PoselWitoldKochan">Wreszcie na koniec refleksja. Im poważniejsze padają dzisiaj zarzuty pod adresem omawianego projektu ustawy, tym bardziej dziwi fakt, że SLD i PiS w latach, kiedy sprawowały władzę, nie wprowadziły emerytur pomostowych w proponowanym przez siebie kształcie. Myślę, że wszyscy jesteśmy po to, żeby myśleć i pracować w perspektywie nie tylko najbliższego roku czy dwóch, trzech lat, w perspektywie najbliższych sondaży, ale również w perspektywie najbliższych kilkunastu czy kilkudziesięciu lat. Jesteśmy tu po to, żeby nie zostawiać po sobie naszym następcom spalonej ziemi. O to chciałbym do przedstawicieli opozycji zaapelować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! O emeryturach pomostowych mówimy już prawie od dziesięciu lat. W kampanii wyborczej Platforma Obywatelska, największa partia opozycyjna ubiegłej kadencji, mówiła, że ma szuflady pełne ustaw.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PoselTomaszKulesza">(Tak, ma, ma.)</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PoselBarbaraBartus">Tak, w exposé pan premier Tusk mówił, że o emeryturach nie będziemy dyskutować, że w ciągu stu dni projekty trafią do Sejmu. To jest wszystko to, co Platforma mówiła. Jaki jest efekt? Po roku rządów trafia do Sejmu pakiet ustaw. Mamy rewolucję październikową, jak ktoś to nazwał, jeśli chodzi o liczbę ustaw. Tak, wśród ustaw jednoustępowych, jednoparagrafowych są ustawy emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">(Wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#PoselBarbaraBartus">Jest pakiet ustaw emerytalnych, który trafił do Sejmu w październiku. Wejście w życie planuje się na 1 stycznia 2009 r., czyli za dwa i pół miesiąca. Mam więc pytanie do pani minister: Ile czasu dajecie państwo parlamentowi, aby nad tymi ustawami można było pracować? Ile czasu będzie miał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, aby przygotować systemy do wypłaty nowych emerytur? Polacy, głosując na państwa, nie oczekiwali, tak jak państwo mówicie, odwagi, jeśli chodzi o zabieranie czegoś. Polacy, głosując na państwa, oczekiwali tego cudu gospodarczego, który państwo obiecaliście w kampanii. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Janusz Dzięcioł, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PoselEwaMalik">(Dzięcioł, Drozd.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PoselJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Płace nauczycieli i emerytury to odwieczny problem tej grupy zawodowej, bez której tak naprawdę obejść się nie możemy, a którą rzadko doceniamy. Najczęściej potrzebna jest, kiedy zaczyna się kampania wyborcza. W różne sposoby różne partie starały się nauczycieli usatysfakcjonować, jeśli chodzi o ich finansowe gratyfikacje, i żeby tę grupę pozyskać do swoich politycznych celów.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PoselJanuszDzieciol">Pani Minister! Kiedy nauczyciele uzyskali prawo do wcześniejszych emerytur i czy czasami nie była to rekompensata za możliwość osiągnięcia przez tych nauczycieli godziwych warunków finansowych?</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PoselJanuszDzieciol">Korzystając z inspiracji pani poseł Kochan, chciałbym zapytać: Jeżeli strażacy skorzystają na tej ustawie, to czy będą to też strażacy zatrudnieni w zakładowych strażach pożarnych? Pytam z tego względu, że - jak myślę - ci ludzie wykonują taką samą pracę, jaką wykonują wszyscy inni strażacy, a tak naprawdę są zapomnianą grupą zawodową. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Ewa Drozd, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PoselEwaDrozd">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Według projektu rządowego w wykazie zawodów wykonywanych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie znajdzie się zawód nauczyciela i w większości jego przedstawiciele niestety stracą ten przywilej. Nie zmieni to jednak faktu, że wielu nauczycieli ze względu na wykonywany zawód traci zdrowie, co spowodowane jest warunkami, w jakich pracują.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PoselEwaDrozd">Pani minister, czy wobec tego w ramach ˝Programu 50+˝ lub innych inicjatyw rządowych planowane są działania zmierzające do poprawy warunków pracy? Jakie rząd przygotowuje propozycje dla tych nauczycieli, którzy ze względu na stan zdrowia nie będą mogli wykonywać zawodu nauczyciela?</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PoselEwaDrozd">Często na tej sali mówiono dzisiaj o wypaleniu zawodowym. Czy wobec tego ministerstwo posiada dane, ilu nauczycieli przebywających na wcześniejszych emeryturach nadal wykonuje zawód nauczyciela, jaka to jest skala? Pani minister, czy prawdą jest, że gdybyśmy pozostawili nauczycieli w grupie uprzywilejowanej, mogliby oni jak dotychczas, po skorzystaniu z tego przywileju, nadal pracować w szkołach lub innych placówkach oświatowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Jacek Bogucki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PoselJacekBogucki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że zbyt często o problemach nauczycieli wypowiadają się na tej sali ci, którzy nigdy nie byli nauczycielami, którzy nie stali przy tablicy, albo ci, którym stanie przy tablicy nie wychodziło. Byłem nauczycielem 7 lat, ta ustawa nie będzie mnie już dotyczyć, bowiem zrezygnowałem z zawodu. Ale była tu mowa o przykładach, podam przykład mojej mamy. Moja mama na początku lat 50. zgodnie z ówczesnym nakazem pracy trafiła z Lubelszczyzny do wiejskiej szkoły na Podlasiu. Pracowała tam prawie 40 lat, wykształciła dwa pokolenia dobrych uczniów i odeszła na wcześniejszą emeryturę, mając 57 lat.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PoselDanutaOlejniczak">(Jak 40?)</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PoselJacekBogucki">Ale zgodnie z system, jeszcze komunistycznym, nie dostała emerytury, przez dwa lata miała zawieszoną emeryturę, bo mój ojciec był rolnikiem, mieli gospodarstwo. Musiała te dwa lata poczekać, żeby dostać choć złotówkę. Czy odeszła dlatego, że już nie chciała być nauczycielem? Czy odeszła dlatego, że miała za dużo pieniędzy? Nie. Odeszła, ponieważ uznała, że może się jej zdarzyć, że, ucząc matematyki, powie, że 2 razy 2 to jest 0, czyli tyle, ile w waszych pomysłach jest rzetelności i uczciwości wobec nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#PoselJacekBogucki">I to jest ten problem, o którym mówimy.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#PoselJacekBogucki"> Dlatego mam pytanie: Czy państwo zaproponujecie nauczycielom, którzy zechcą odejść od tablicy, jakiekolwiek rozwiązanie? Czy tym rozwiązaniem jest oczywiście przypadkowe połączenie emerytur górniczych z Kartą Nauczyciela, tak jak jest w uzasadnieniu do ustawy? Czy chcecie, wracając do systemu nakazów pracy, skierować nauczycieli do kopalń, żeby tam dorabiali sobie do emerytur? Dziękuję. </u>
          <u xml:id="u-308.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Włodzimierz Kula, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PoselWlodzimierzKula">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od roku, przysłuchując się dyskusjom w Sejmie, dochodzę do jednego wniosku. Racje, ciekawe pomysły i ustawy mają rządzący, ale ci, którzy są w opozycji. Tym bardziej jestem wdzięczny pani minister i rządowi, że są na tyle odważni, żeby podnieść ten temat w najwłaściwszym momencie, kiedy mamy sporo czasu na przeprowadzenie reform.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PoselWlodzimierzKula">Trzy konkretne pytania do pani minister. Pierwsze. Co powoduje, że Polska jest krajem zamieszkałym przez najmłodszych emerytów? Średnia wieku, w którym przechodzi się na emeryturę, wynosi 55 lat dla kobiet i 57 lat dla mężczyzn? Co jest specyficznego w naszym systemie prawnym i w organizacji pracy, że pracownicy masowo korzystają z prawa do wcześniejszych emerytur?</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PoselWlodzimierzKula">Drugie pytanie. Wydatki na wcześniejsze emerytury oraz zasiłki i świadczenia przedemerytalne wynoszą w Polsce, według informacji prasowych, ok. 27 mld rocznie. O jakich rzędach wielkości możemy mówić w latach następnych, jeżeli ustawa w obowiązującym kształcie zostanie zachowana do roku 2011?</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PoselWlodzimierzKula">Trzecie pytanie. Jak długo nasz system emerytalny wytrzyma narastające zobowiązania emerytalne, zważywszy na fakt, że każdy pracujący Polak już w tej chwili dopłaca do każdego emeryta 210 zł miesięcznie? Jak to jest możliwe, że w Polsce pracuje zaledwie 30% Polek i Polaków w przedziale wiekowym od 54 do 64 lat? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O zabranie głosu proszę pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych to zapewne jedna z najważniejszych ustaw, które będą uchwalane w tej kadencji Sejmu. Zważywszy na niekorzystne perspektywy demograficzne, nie możemy sobie pozwolić na ucieczkę od problemu emerytur pomostowych. Niewątpliwie ustawa ogranicza prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę, co naruszy interesy wielu grup zawodowych i zapewne będzie przedmiotem protestów. Jednakże naprawdę musimy zaciskać pasa, jeżeli chcemy, by budżet w perspektywie kilkunastu lat wytrzymał postępujące zmiany demograficzne. Co to oznacza? Żyjemy coraz dłużej, rodzi się coraz mniej dzieci, stąd też pogarsza się proporcja pomiędzy tymi, którzy pracują a tymi, którzy korzystają z różnego rodzaju świadczeń, mówiąc bardzo oględnie.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Pani minister, czy naprawdę stać nas na odwlekanie tej ustawy? Ile może kosztować jej odkładanie, czyli przedłużanie starych zasad o kolejny rok, jak to proponuje pan prezydent Kaczyński? A w związku z tym: Czyim kosztem to by się odbyło? I ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PoselHenrykSiedlaczek"> Co będzie, czy może inaczej, co stanie się z emeryturami pomostowymi w przypadku weta pana prezydenta? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Danuta Jazłowiecka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PoselDanutaJazlowiecka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PoselDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rząd Donalda Tuska, pani ministerstwo przyjęło na swoje barki odważne i bardzo trudne zadanie zreformowania polityki zatrudnienia, realizując bardzo ambitny cel, jakim jest uatrakcyjnienie aktywności zawodowej, utrzymanie jej jak najdłużej. Wyznaczony cel jest szalenie istotny, szczególnie ze względu na tendencje demograficzne. Realizując zadanie w iście kosmicznym tempie - w porównaniu z poprzednimi rządami, przy bardzo szerokich konsultacjach społecznych zaproponowanych zmian - przygotowaliście państwo cały pakiet propozycji dotyczących m.in. systemu emerytalnego. Najtrudniejszy do zmiany i najbardziej dyskutowany jest element związany z dotychczas obowiązującymi wcześniejszymi emeryturami i proponowanymi rozwiązaniami dotyczącymi wprowadzenia emerytur pomostowych. Ponieważ bardzo często słyszymy ze strony opozycji demagogiczne opinie na ten temat, chciałabym zapytać: Czy utrzymanie proponowanych emerytur pomostowych na stałe nie rodzi ryzyka erozji systemu emerytalnego, podobnie jak to się stało w przypadku dotychczas obowiązujących wcześniejszych emerytur? Czy rzeczywiście rekomendacje zawodów, które powinny być objęte systemem emerytur pomostowych, oparte są na analizach specjalistów, m.in. specjalistów medycyny pracy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pozwólcie państwo, że posłużę się cytatem: Emerytury pomostowe tylko dla 312 tys. osób, co oznacza, że czterokrotnie mniej osób skorzysta z wcześniejszych emerytur, a firmy zapłacą za wybranych pracowników wyższe składki ubezpieczeniowe. Górnicy zachowają przywileje, stracą je nauczyciele i inne grupy zawodowe. Zachowanie prawa do świadczenia na podstawie starych przepisów doprowadziłoby do ogromnych wydatków budżetu państwa. Skutki finansowe zachowania prawa do świadczeń byłyby trudne do wyobrażenia. Gdyby tak się stało, to państwo składałoby obietnice bez pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Czyje to są słowa, proszę państwa? Otóż te słowa wypowiedział pan Romuald Poliński wiceminister Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej 10 kwietnia 2007 r. W związku z tym, cytując klasyka filmowego: dosyć tej ciuciubabki, chciałbym zapytać: Pani minister, czy w ministerstwie znajdują się dokumenty, które potwierdzałyby informacje, że przynajmniej półtora roku temu stanowisko PiS w kwestii emerytur pomostowych było zbliżone do naszego, żeby nie powiedzieć, że było identyczne, tożsame? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PoselPiotrPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Osobom pracującym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze należą się prawa do wcześniejszej emerytury. Jednak potrzeba rozwiązania problemu emerytur pomostowych, wynikającego m.in. ze zmian demograficznych, nie może być realizowana w sposób przedstawiony przez panią minister i przez koalicję rządową. Czy zaufanie i wzajemny szacunek, o którym mówił pan premier w swoim exposé, ma wyglądać tak, że rząd, pani minister w ogóle nie liczą się z głosem społecznym? Polityka liberalna ma to do siebie, że społeczeństwo, człowiek nie jest najważniejszy, najważniejszy jest rachunek ekonomiczny, zysk i pieniądz. To tłumaczy Platformę Obywatelską, ale PSL, partia, która: jako partia wybitnie pragmatyczna, służąca społeczeństwu, myśląca dokładnie jak społeczeństwo - są to słowa z ubiegłego czwartku, wypowiedziane przez polityka Platformy w ramach debaty budżetowej - przygotowała taki liberalny, nieakceptowalny społecznie projekt ustawy? Żaden związek zawodowy nie poparł tego projektu. Nauczycielom na ich święto przygotowaliście państwo piękny prezent - pozbawiacie ich praw nabytych, dzielicie ludzi na lepszych i gorszych datą zatrudnienia 1 stycznia 1999 r. Mówicie nauczycielom, że nie muszą do 60 czy 65 roku życia uczyć w szkole. To pytam: Gdzie mają pracować nauczyciele, których zdrowie zniszczył stres, którzy przez 30 lat ciężką pracą realizowali swoje życiowe powołanie?</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PoselPiotrPolak"> W zamian pani minister proponuje nauczycielom niejasne podwyżki, a o wydłużeniu czasu pracy czy redukcji zatrudnienia - a mówiła o tym pani minister Hall - już pani dzisiaj nie wspomniała. Ustawa powinna działać na przyszłość, wobec osób podejmujących pracę, a nie wobec już pracujących. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PoselKrzysztofLipiec">Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PoselKrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wczoraj był dzień nauczyciela, były wspaniałe życzenia. Dzisiaj czas na prezenty. Wspaniały prezent przygotowali posłowie Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Chciałoby się zapytać: Czy to jest taki prezent, jaki obiecywaliście w kampanii wyborczej? Jestem przekonany, że nie, bo spotykam się z nauczycielami. Co wam takiego zawinili nauczyciele, że w taki sposób potraktowaliście ich w tej ustawie? Przecież to jest tak: z jednej strony wydawałoby się, że dajecie furtkę, bo mówicie o zawodach, które wymagają pracy w szczególnym charakterze, szczególnej odpowiedzialności, i te osoby mają mieć predyspozycje psychofizyczne. Takim zawodem z pewnością jest zawód nauczyciela, a nie umieszczacie go w tabeli, która tak naprawdę otwiera furtkę do tego, aby można było utrzymać tę ważną rzecz dla nauczycieli. Mówicie państwo o kondycji budżetu, że budżet tego nie wytrzyma.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">(Skąd ma brać te pieniądze?)</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#PoselKrzysztofLipiec">Mam konkretne pytanie. Polska nie jest państwem biednym, w Polsce jest dużo pieniędzy, trzeba je tylko skierować w odpowiednie miejsce. Co takiego zrobił rząd Donalda Tuska, aby te duże pieniądze zgromadzić w budżecie? Mam duże wątpliwości, czy w tej materii cokolwiek w ogóle robicie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pan poseł Jarosław Rusiecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PoselJaroslawRusiecki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PoselJaroslawRusiecki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Szanowni państwo z Platformy, opamiętajcie się. Używacie takiego języka, mówicie o jakichś przywilejach. Proszę powiedzieć hutnikowi z Ostrowca, który pracuje przy kilkudziesięciotonowej prasie, albo pracownikowi, który pracuje w hucie Ostrowiec przy ciągłym odlewaniu stali w temperaturze kilkudziesięciu stopni, o jego przywilejach. Za tę pracę należy się finansowa gratyfikacja i szacunek.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#PoselJaroslawRusiecki"> Pani minister, dlaczego w projekcie rządowym, tak nieprecyzyjnie przygotowanym, wpychacie państwo w sytuację konfliktową pracodawców i pracowników? Ten projekt, szczególnie tabela, która mówi o wykonywaniu szczególnej pracy, stawia w o wiele bardziej uprzywilejowanej sytuacji pracodawców, a w o wiele trudniejszej pracowników, a sami państwo zwalniacie się z obowiązku dojścia do porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#PoselJaroslawRusiecki">Mówicie państwo, ile było spotkań. Ale jak traktowaliście partnerów? Czy przyjmowaliście ich stanowisko? Czy chcieliście na ten temat dyskutować?</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#PoselJaroslawRusiecki">I mam jedno pytanie do przedstawicieli PSL. Pan marszałek chyba jest tu najbardziej doświadczonym parlamentarzystą. Czy prawdą jest, że w latach 2001-2005</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#PoselJaroslawRusiecki"> Polskie Stronnictwo Ludowe sprawowało władzę i czy wtedy, po uchwaleniu w 1998 r. tych czterech reform, proponowało jakiekolwiek ustawy dodtyczące ustaw pomostowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Urszula Augustyn, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuje bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Mam nadzieję, że pan barw klubowych nie zmienił. Było pytanie do pana marszałka z PSL.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PoselUrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowne Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wiem, że temat, którego dzisiaj dotykamy, jest bardzo delikatny i nie ma chyba takiego rozwiązania, na które wszyscy byliby w stanie się zgodzić i które by było w stanie zadowolić każdą grupę społeczną. Takiego rozwiązania z całą pewnością nie ma.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PoselUrszulaAugustyn">Chciałabym w swoim pytaniu dotknąć grupy społecznej równie wrażliwej i delikatnej, mianowicie nauczycieli. Chcę zapytać panią minister, czy jest grupa osób w tym zawodzie, która mimo wszystko będzie mogła skorzystać z tak zwanych emerytur pomostowych? Czy ona jest wyodrębniona? Jakie kryterium było brane pod uwagę? To po pierwsze. Po drugie, spójrzmy na dotychczasowe doświadczenia w sytuacji, gdy nauczyciele wciąż jeszcze mogą przechodzić na wcześniejsze emerytury. Sytuacja na rynku jest taka, że lwia część nauczycieli, spora ich grupa nie chce korzystać z tych emerytur. To jest cały czas wspaniała grupa dobrze wykształconych, doświadczonych ludzi, którzy chcą pozostać w zawodzie.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#PoselUrszulaAugustyn">W związku z tym chcę zapytać: Czy rząd przygotował jakieś inne rozwiązania? Wystarczy, żebyśmy zaczęli rozmawiać o kwestiach podwyżek. Czy to prawda, że ta grupa zawodowa będzie doceniona właśnie w taki sposób? Czy nie lepiej byłoby iść w stronę takich rozwiązań, żeby ta grupa zawodowa mogła być godziwie wynagradzana za swoją pracę, w związku z tym mieć też zdecydowanie większy kapitał na emeryturę? Uprzejmie proszę panią minister o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Ponieważ było pytanie o historię, to odpowiem w trybie sprostowania, że jestem w SLD, ale pierwszy rząd, który nie podjął problemu emerytur pomostowych, to był rząd AWS i Unii Wolności. Z tych ugrupowań wywodzi się wielu posłów siedzących dzisiaj na sali.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski"> Tę linię nierozwiązywania tego problemu kontynuowały wszystkie następne rządy, więc na tej sali osób, które są bez winy w tej sprawie, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#PoselDanutaJazlowiecka">(Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#PoselMiroslawPawlak">(Kto jest bez winy, niech rzuci w marszałka kamieniem.)</u>
          <u xml:id="u-325.7" who="#PoselDanutaJazlowiecka">(Ja bym rzuciła.)</u>
          <u xml:id="u-325.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przygotowany przez rząd projekt ustawy pozbawia nauczycieli prawa do wcześniejszej emerytury. Rząd argumentuje, iż w ciągu 25 lat zmieniły się zasadniczo warunki pracy, gdyż nastąpił rozwój cywilizacyjny i gospodarczy. Pani minister Hall podczas debaty sejmowej na temat edukacji powoływała się na wyniki prac ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PoselMarekKwitek">Mam pytania. Czy rzeczywiście warunki pracy w szkole uległy tak zasadniczym zmianom, że nauczyciele nie są narażeni stres, na obciążenia psychofizyczne, na zjawisko wypalania się zawodowego, na wyczerpanie emocjonalne czy na poczucie braku skuteczności zawodowej? Czy eksperci naprawdę stanęli na wysokości zadania? Czy to są faktyczne powody takiej decyzji rządu?</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PoselMarekKwitek">Argumentacja, że nauczyciele powinni jak najdłużej służyć edukacji. Zgoda, ale powinni służyć dobrze, z korzyścią dla uczniów. Proponuje się możliwość przekwalifikowania się. Jest to zwyczajny cynizm. Mówi się, że niskie świadczenia emerytalne nie są adekwatne do prestiżu zawodowego nauczycieli. To zmieńmy te warunki finansowe. Dajmy nauczycielom prawo do podejmowania decyzji co do wcześniejszej emerytury. Podnoszenie wieku emerytalnego ogranicza również możliwość wejścia na rynek pracy dla młodych nauczycieli. Czy rząd, działając wbrew interesom nauczycieli, naprawdę przemyślał swoje decyzje? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pani poseł Beata Mazurek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PoselBeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Czy prawdą jest... Właściwie zacznę od innego pytania. Czy zabranie pracownikom praw nabytych, zdaniem rządu, jest zgodne z konstytucją? Czy prawdą jest, że prawdziwym powodem odebrania emerytur pomostowych nauczycielom jest fakt, iż średnia długość życia nauczycieli jest dłuższa od średniej długości życia całej populacji? Pytam o to, ponieważ tego argumentu użył w jednej z dyskusji obecny minister finansów, i nie wiem, czy ta argumentacja jest prawdziwa, czy to też jakiś ponury, czarny żart, dowcip angielski nie dla wszystkich jasny i zrozumiały. Czy rząd uważa, że praca nauczyciela jest dziś łatwiejsza niż kiedyś, mniej stresująca, mniej wymagająca? Moim zdaniem jest wręcz odwrotnie. I czy prawdą jest, że emerytury pomostowe proponowane w projekcie będą bardzo niskie i nie będą zapewniać możliwości utrzymania się osobom, które zdecydują się zaprzestać pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, co wynika z zastosowania tak zwanego mechanizmu zdefiniowanej składki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Tomasz Kamiński z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PoselTomaszKaminski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Otóż, przysłuchując się wielu wypowiedziom posłów z koalicji rządzącej, zastanawiam się, nad jaką ustawą my dyskutujemy, ponieważ dyskutujemy nad ustawą o emeryturach pomostowych i w art. 1 ustawa określa warunki nabywania i utraty praw do emerytury, a państwo mówicie cały czas o jakichś przywilejach. Może planujecie jakieś przywileje dla poszczególnych grup, podzielcie się z nami tą wiedzą, chcielibyśmy również o tym wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PoselTomaszKaminski">Natomiast, szanowni państwo, czym się od was różnimy? Różnimy się tym, że my o prawach ludzi pracy do godnego życia nie wypowiadamy się z cynizmem, w przeciwieństwie do was. My do ludzi pracy odnosimy się z godnością i szacunkiem, z szacunkiem, który im się należy za pracę przez całe życie. Dziwię się tutaj posłom z PSL-u, że tak lekko podchodzą do tego problemu. Szanowni państwo, przywileje to są w KRUS-ie, ale o KRUS-ie na razie jest cisza.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#PoselTomaszKaminski">Przejdę do pytań. Pani minister, dlaczego wbrew zapowiedziom rządu, głośnym zapowiedziom, czynniki medyczne nie stały się podstawowym elementem decydującym o prawie do emerytury pomostowej i w uzasadnieniu do tejże ustawy czytamy, iż niezbędna jest konsekwentna realizacja założeń reformy systemu ubezpieczeń społecznych co do stopniowej likwidacji możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę, likwidacji możliwości niektórych grup zawodowych?</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#PoselTomaszKaminski">Pani minister, jaki będzie kolejny krok i jakich kolejnych grup zawodowych będzie dotyczyła likwidacja emerytur pomostowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos ma pani poseł Danuta Olejniczak, Platforma Obywatelska,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PoselDanutaOlejniczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Obecnie na 100 pracujących Polaków przypada 154 osoby niepracujące, w tym 54 emerytów i rencistów, ale w roku 2050 na tę samą liczbę pracujących będzie przypadać już 162 emerytów i rencistów. Dotychczas kolejne ekipy rządzące kierowały się krótkodystansową, wyborczą logiką, niezgodną z długofalowym interesem społecznym.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PoselDanutaOlejniczak">W obliczu obecnie proponowanych koniecznych zmian w systemie emerytalnym chcę zapytać panią minister, czy obecny rząd planuje prace nad reformą systemu przywilejów emerytalnych dla służb mundurowych oraz sędziów i prokuratorów. Jeśli tak, to w jakim kierunku i terminie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Mirosław Pawlak z Polskiego Stronnictwa Ludowego ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Jestem przedstawicielem PSL-u i nie będę się ustosunkowywał do zadawanych pytań, ale możemy, panie pośle Rusiecki, porozmawiać na ten temat u siebie w Świętokrzyskiem.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#GlosZSali">(Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Natomiast mam pytania natury następującej: Czy i w jakim stopniu projekt ustawy dotyczyć będzie żołnierzy i pracowników tak zwanych służb mundurowych, na przykład wojska, Straży Granicznej, Służby Więziennej?</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie drugie: Jaki konkretny odsetek wpływów na rzecz funduszu emerytur pomostowych przewiduje rząd, które miałaby pochodzić ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń wraz z odsetkami?</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#PoselMiroslawPawlak">I pytanie trzecie: Czy wobec nałożenia na niektóre organy państwowe konkretnych obowiązków, na przykład na Państwową Inspekcję Pracy, tytuł ustawy nie powinien brzmieć: o emeryturach pomostowych oraz o zmianie niektórych ustaw? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Głos zabierze pan poseł Adam Śnieżek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PoselAdamSniezek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przedłożony projekt ustawy o emeryturach pomostowych przewiduje zmniejszenie liczby uprawnionych do wcześniejszych emerytur z powodu szczególnych warunków pracy z ponad miliona do około 250 tys. osób. Zadaję sobie pytanie: co stoi za tak drastyczną decyzją rządu? Zapewne wielkość wydatków z budżetu państwa. I otóż zaglądam do uzasadnienia ustawy i z pewnym zdziwieniem czytam, że w 2009 r. wydatki na wypłaty emerytur pomostowych będą wynosić 61 mln zł, w 2010 roku - 132 mln, w 2011 - 206 mln, a w 2012 - 290 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PoselAdamSniezek">Pani minister, czy to są takie sumy, że ich rozsądne zwiększenie miałoby zachwiać finansami państwa?</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PoselAdamSniezek">Przypomnijmy, że rzecz dotyczy wcześniejszych emerytur tych spośród Polaków, którzy pracują w najtrudniejszych warunkach i za tę pracę płacą swoim zdrowiem. Wydatki na wypłaty emerytur pomostowych będą stopniowo rosły do 2026 r., ale będą pomniejszane o składki na fundusz emerytur pomostowych, a przede wszystkim, jak mi się wydaje, będą pokrywane ze wzrostu gospodarczego kraju</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#PoselAdamSniezek">, chyba że rząd ma wątpliwości co do rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#PoselAdamSniezek">Pani minister, czy rząd wierzy w cud gospodarczy, który nastąpi w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Michał Wojtkiewicz z Prawa i Sprawiedliwości zabierze głos jako przedostatni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PoselMichalWojtkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dzisiejsze koszty reformy emerytalnej, które się nakładają również na kryzys gospodarczy, znowu ponoszą najubożsi. Nie dziwię się tutaj Platformie Obywatelskiej, bo tu się ujawnia prawdziwe oblicze Platformy Obywatelskiej, ten liberalizm...</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">(Panie pośle, trochę rozsądku.)</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#PoselMichalWojtkiewicz">...ale spoglądam tutaj na posłów z PSL-u - panowie, dlaczego wy się godzicie na taką reformę? 400 tys. ludzi. Dlaczego nie liczycie się z tak wielką grupą ludzi, którzy przystępowali do pracy z tą nadzieją, że będą mieli wcześniejsze emerytury? Dzisiaj nie liczycie się z tą grupą, nie liczycie się również i wy. A może dlatego że oni nie mają przebicia w mediach, że nie stoi za nimi finansjera bankowa? Macie takie podejście, że biednym zabierać i bogatym dawać.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#PoselMichalWojtkiewicz">Mówiła to tutaj niedawno z tego miejsca również pani poseł Masłowska i miała rację, bo rzeczywiście tak jest. Dzisiaj tej grupy, którą możecie wspierać, nie wspieracie i po tylu latach, odkąd ci ludzie zaczęli pracę, mówicie: dziękujemy paniom, dziękujemy panom. Myślę, że ta grupa wam się w odpowiednim momencie będzie umiała odwdzięczyć i będzie mogła również powiedzieć: dzisiaj paniom i panom z Platformy Obywatelskiej i z PSL-u dziękujemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#PoselDomicelaKopaczewska">(Na szczęście pan o tym nie decyduje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Edward Siarka z Prawa i Sprawiedliwości ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PoselEdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Muszę powiedzieć, proszę państwa, że dzisiejsza dyskusja o emeryturach pomostowych jest dyskusją właściwie o każdym z nas. Jest to dyskusja nie tylko o finansach czy skutkach finansowych przyjętych w propozycjach rządu rozwiązaniach. Ta dyskusja ukazuje przede wszystkim filozofię myślenia o ludziach, którzy swój najlepszy czas aktywności zawodowej mają za sobą. Z wieloma argumentami można by się zgodzić, ale nie można się zgodzić z filozofią uzasadnienia tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PoselEdwardSiarka">Otóż z uzasadnienia projektu ustawy dowiadujemy się o oczywistym fakcie - że zwiększa się liczba osób nieprodukcyjnych, co pociąga za sobą dodatkowe obciążenia całego systemu ubezpieczeń społecznych. Co w tej sytuacji proponuje rząd? Otóż rząd proponuje drastyczną likwidację możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę przez niektóre grupy zawodowe. Rząd powołuje się przy tym na fakt, że wprowadzone w 1983 r. przepisy w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze po upływie 25 lat, wobec szybkiego rozwoju technologii, w wielu wypadkach stały się anachroniczne, a rozwój cywilizacji zmienił warunki pracy, powodując, że utworzony w 1983 r. wykaz prac w szczególnym charakterze jest nieadekwatny do obecnych warunków. Chciałbym w związku z tym zapytać: Co takiego zmieniło się w położeniu nauczycieli w ciągu ostatnich 25 lat, że zdjęto czy wykreślono ten zawód z wykazu? Według mojego doświadczenia i mojej wiedzy warunki pracy w ramach zliberalizowanego systemu nauczania akurat tej grupy zawodowej uległy drastycznemu pogorszeniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">W trybie sprostowania pan poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować źle zrozumianą moją wypowiedź. Otóż nigdy nie mówiłem, że Polskie Stronnictwo Ludowe nie było za przesunięciem...</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Niech pan nie brnie już, panie Kasprzak.)</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...obowiązujących zasad, w tej chwili, jeżeli chodzi o emerytury pomostowe. Ja się tego nie wypieram. To jest prawda i my to zrobiliśmy. Tylko że jeżeli chodzi o podziękowania, to akurat to podziękowanie uzyskaliście za tamten okres. Dobrze jest, jeżeli to jest pozytywne. Natomiast w waszym wydaniu to było negatywne. Dlaczego to zrobiliśmy?</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Tu, panie marszałku, należy się wyjaśnienie. Dlatego, szanowni państwo - to było podziękowanie - że nie przygotowaliście projektu ustawy w ubiegłym roku, od stycznia trwała kampania wyborcza, tak więc zostawiliście nauczycieli na lodzie, rok szkolny się zaczynał...</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, to już nie jest sprostowanie. To już jest agresywna walka polityczna.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...i to właśnie na wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego i Sojuszu Lewicy Demokratycznej, panie marszałku - przed chwilą był tu poseł Tomaszewski i wspominaliśmy, jak to było - uratowaliśmy nauczycieli i całą oświatę od klęski.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Panie pośle, już dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Natomiast dziwię się, że poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">To zdziwienie już nie jest objęte sprostowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">...Kamiński nie zrozumiał przywilejów KRUS-u, zatem zapraszam go też na naukę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Mógł nie zrozumieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę państwa, lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">I myślę, że tylko...</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">A teraz głos zabierze minister pracy i polityki społecznej pani Jolanta Fedak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym serdecznie podziękować za wszystkie głosy posłów w dyskusji. Ogromnie cenię sobie państwa uwagi, bez względu na to, z których klubów padają, ponieważ wiem, że wszystkie kluby, jak tu siedzą, próbowały przez dziesięć lat zmierzyć się z tą materią i w tym zakresie mają swoje własne doświadczenia. Ale najbardziej chciałabym podziękować tym posłom, którzy mi dzisiaj pytań nie zadali. Mam tu na myśli posłów, którzy wcześniej tworzyli ustawę pomostową, zarówno z SLD, jak i z PiS-u, i którzy dobrze zdają sobie sprawę z tego, jaka to trudna materia. Oni mi dzisiaj pytań nie zadali. Dziękuję państwu serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Tych, którzy pytali o konkretne rozwiązania, zwłaszcza dotyczące osób objętych wykazami w zakresie zarówno prac w szczególnych warunkach, jak i prac o szczególnym charakterze, chciałbym dzisiaj zapewnić, że na posiedzenie komisji sejmowej zostaną czy mogą być zaproszeni eksperci medycyny pracy, którzy uzasadnią każdą swoją decyzję czy każdy wybór odnoszący się do tego wykazu, gdyż ja sama nie jestem największą specjalistką od tego, żeby tworzyć ten wykaz, zatem opierałam się przez pół roku prac nad tą ustawą na ich doświadczeniu, umiejętnościach i na ich ocenach. Staraliśmy się przygotować ustawę, która będzie nie tylko oszczędna albo w ogóle nie będzie oszczędna, albowiem nie proponowaliśmy żadnej liczby ani nie zamknęliśmy tego żadną liczbą. Ustawa pod wpływem rozmów w komisji trójstronnej zmieniła się znacznie. Zmieniliśmy czynniki ryzyka, przyjmowaliśmy wszystkie racjonalne argumenty. Ostatecznie tą ustawą objęto 250 tys. osób, co oznacza, że bardzo się zmienił jej zakres podmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Rząd Donalda Tuska i Waldemara Pawlaka szanuje pracę, szanowni państwo. Ja osobiście dzięki ciężkiej pracy jestem tu dzisiaj, gdzie jestem, chociaż warunki mojego wychowywania się i pracy nie były łatwe. Ale chciałabym powiedzieć, że szacunek do pracy, to jest przede wszystkim szacunek do ludzi, którzy wykonują ją z pasją i odpowiedzialnością. A z takimi osobami mamy do czynienia głównie w przypadku nauczycieli. To nie są ludzie, którzy idą do zawodu po to, żeby uzyskać uprawnienia emerytalne, ale przede wszystkim po to, że mają entuzjazm, pasję, umiejętności i zdolności nauczania młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Dziś, kiedy siedziałam tu na sali, wysłuchując z pokorą państwa uwag, na galerii zmieniały się grupy młodzieży. To nie są diabły wcielone. To jest grzeczna, spokojna młodzież, która doskonale sobie poradzi w życiu, wszakże pod jednym warunkiem - jeżeli stosując zasadę solidarności pokoleń, my nie będziemy szybko spoczywać na laurach, a oni za to nie będą płacili większych podatków...</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak"> po to, żeby utrzymać waloryzację emerytur swoich rodziców i dziadków i na przyzwoitym poziomie najniższe emerytury.</u>
          <u xml:id="u-350.7" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">To dla was podejmujemy się takiego trudnego społecznie i kontrowersyjnego zadania, ale jednocześnie nie jest też tak, że odbieramy uprawnienia, jak państwo mówiliście, szerokiej rzeszy osób. W zasadzie największe kontrowersje budzi grupa nauczycieli. Pragnę jednak zwrócić uwagę, że zwykle, w większości, przechodzą oni na emeryturę - nie obowiązują zasady szczególne czy szczególne warunki, nie chodzi o jakąś szczególną umiejętność czy zdolności, które powinni mieć - na podstawie Karty Nauczyciela, której art. 88 pozwala odejść na wcześniejszą emeryturę w moim wieku. Drodzy państwo, żadnego państwa nie stać na to, żeby ludzie poniżej pięćdziesiątego roku życia odchodzili na emeryturę, żeby marnować ich zdolności, umiejętności i kwalifikacje. Ja nie wierzę w to, że nauczyciel WF-u nie może mieć 49 lat. Nie wierzę.</u>
          <u xml:id="u-350.8" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Ponadto są to osoby, które zwykle mają kwalifikacje i umiejętności dotyczące dwóch przedmiotów nauczania. Musimy się przyzwyczaić do tego, że w przyszłości nie wszystkie czynności będą wykonywali ludzie w określonym wieku, ale doskonale nadający się do tego, żeby pracować, gdyż praca będzie coraz łatwiejsza właśnie poprzez poziom postępu technologicznego, poprzez zmianę warunków pracy. W związku z tym bardzo namawiam związki zawodowe, bardzo proszę, stawiajcie twarde warunki, żebyśmy zmieniali warunki pracy, żeby nauczyciele nie musieli nadwerężać głosu, żeby klasy były mniejsze, żeby poziom edukacji był wyższy. Ale przecież, drodzy państwo, przechodzenie w tym wieku na emeryturę to jest marnotrawstwo sił i środków i żadnego państwa na to po prostu nie stać.</u>
          <u xml:id="u-350.9" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Chciałabym powiedzieć również, że nieprawdą jest jakoby mój projekt w swojej istocie różnił się od tego, co proponowały wcześniejsze rządy. Natomiast prawdą jest, że rzeczywiście zrezygnowaliśmy z cezury 1969 r. na prośbę związków zawodowych. Tak że niektórzy posłowie PiS-u, którzy wymieniali te warunki, mówili o innej ustawie, nie o tej, która jest rozpatrywana.</u>
          <u xml:id="u-350.10" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Dziś, mówiąc o zasadach praw nabytych, chciałabym zapewnić wszystkich Polaków - mówię to z tej trybuny po raz kolejny - że wszystkie osoby, które nabyły prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie jakichkolwiek przepisów, nie tylko do emerytur wcześniejszych, ale wszystkich innych, w tym również nauczyciele, będą mogły przejść na emeryturę na dotychczasowych zasadach. Prawo w państwie prawa nie działa wstecz, tak że wszyscy będą mogli przejść na emeryturę na dotychczasowych zasadach, z dotychczasowym wyliczeniem. Mówimy bowiem o sytuacji przyszłej.</u>
          <u xml:id="u-350.11" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Jestem bardzo otwarta na wszystkie rozsądne uwagi i na wszystkie rozsądne argumenty, które państwo tu zgłosiliście. Tak samo pół roku temu z ogromną wiarą i nadzieją poszłam na posiedzenie komisji trójstronnej, proponując rozmowę na temat systemu emerytalnego i na temat wynagradzania. I muszę powiedzieć, że owszem, po pół roku można czuć lekkie zniecierpliwienie czy rozczarowanie tymi rozmowami, tym bardziej że sprawy posuwały się w dobrym kierunku, eksperci między sobą wiele rzeczy umieli uzgodnić, ale rzeczywiście można czuć ogromne rozczarowanie, jeśli w finale tych rozmów okazuje się, że główną przyczyną niepodpisywania protokołu wspólnych ustaleń jest kwestia tego, czy ktoś miał upoważnienia, czy nie. I w tym kontekście myślę o zmianie ustawy o dialogu społecznym, tak aby każda osoba, która jest tam nominacją umocowana, miała umocowania swoich gremiów statutowych i innych do podejmowania decyzji. Strona rządowa bowiem starała się postępować bardzo elastycznie.</u>
          <u xml:id="u-350.12" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Szanowni Państwo! Wiem, że najwięcej kontrowersji ta ustawa rodzi wśród osób, które być może za rok, być może za 3 miesiące czy za 5 nabędą te prawa. I rzeczywiście tak jest. Ona w gruncie rzeczy nie interesuje młodzieży siedzącej na galerii, bo te okoliczności przez młodych ludzi, którzy rozpoczynają edukację, nie są brane pod uwagę. Dziś każdy wie, że za pracę powinno się płacić po prostu przyzwoicie i żyć na przyzwoitym poziomie. Dlatego tak wysoką mieliśmy migrację, bo nie może państwo zapewnić tak wysokich płac młodzieży, jak inne, bardziej rozwinięte kraje. Dziś nasze państwo stoi przed dylematem, czy mamy otworzyć granice dla specjalistów i pracowników z krajów trzecich, czy wykorzystać wszystkich tych, którzy mają kwalifikacje, zdolności i chęć do pracy, przyzwoicie im za tę pracę płacąc. Ja osobiście opowiadam się za tym pierwszym rozwiązaniem. Nie ma w tym ani zacietrzewienia, ani ideologii, jest naprawdę życzliwe zaproszenie do rozmowy. Przedłużanie działania ustawy o rok niewiele zmieni, bo czy wiele zmieni ustalenia po 70 godzinach negocjacji, po 15 posiedzeniach zespołów i po stwierdzeniu, również wszystkich partnerów społecznych, że ten to rząd poszedł w negocjacjach i rozmowach dalej w kwestii tej ustawy niż jakikolwiek rząd wcześniej?</u>
          <u xml:id="u-350.13" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Państwo mówicie, że przesłałam ustawę późno. Tak, przesłałam ją późno, powinnam ją pewnie przesłać wcześniej. Mimo że żaden rząd w takim tempie takiej ustawy nie przesłał, nie czuję się zwolniona z tej odpowiedzialności, ale ogromnie liczyłam na to, ogromnie, że uda się po 10 latach tej mitręgi ustalić coś w komisji trójstronnej, że uda się wypracować konsensus i złoty środek. Dlatego na prośbę związków zawodowych dwukrotnie przesuwaliśmy termin negocjacji. Rozumieliśmy ich trudną sytuację wynikającą m.in. z tego, że muszą zapoznać swoje struktury, muszą zapoznać swoich członków z tymi rozwiązaniami. Ale nie jest prawdą zatem to, że jest to projekt byle jaki i pospiesznie przygotowany.</u>
          <u xml:id="u-350.14" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">I na koniec, licząc na bardzo konstruktywną i merytoryczną debatę w komisji polityki społecznej, chciałabym się zwrócić, nie z imienia i nazwiska, do kilku posłów z klubów opozycyjnych, którzy wcześniej obiecali, że złożą mi gratulacje, jeżeli prześlę tę ustawę do Sejmu. Teraz zastanawiam się, czy państwo podejdziecie do mnie na korytarzu. Pozostaję w niecierpliwym oczekiwaniu na ewentualną reakcję, natomiast Wysokiej Izbie serdecznie dziękuję za konstruktywne uwagi.</u>
          <u xml:id="u-350.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Agnieszkę Chłoń-Domińczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Chciałabym się odnieść do kilku szczegółowych kwestii, o które pytano w trakcie debaty sejmowej, i, ogólniej, do podniesionych spraw.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Było pytanie o to, jak lista rodzajów pracy, która jest zawarta w projekcie ustawy, ma się do listy stanowisk, która jest zawarta w rozporządzeniu z 1983 r. Tu jest trochę inna filozofia, która została przyjęta właśnie na skutek dyskusji z ekspertami medycyny pracy. Mianowicie nie decyduje nazwa stanowiska, ale to, jaki jest rodzaj wykonywanej pracy - to powinno determinować, przesądzać o tym, czy ktoś ma prawo do emerytury pomostowej, czy nie. Czyli np. nie każdy spawacz będzie miał prawo do emerytury pomostowej. Ten, który pracuje w warunkach wymuszonej pozycji ciała, w gorącym mikroklimacie, na statku o podwójnym dnie, będzie je miał, ten, co pracuje na wolnym powietrzu - niekoniecznie, choć, jak niektórzy mówili, wolne powietrze może szkodzić w tym kraju niektórym, w szczególności leśnikom.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> Tak że taka była filozofia i dlatego trudno to porównywać. Dlatego staramy się porównywać, patrząc bardziej na te liczby, które tutaj też padały, chociaż muszę powiedzieć, że to nie liczby były, w jakimkolwiek momencie, determinantą w podejmowaniu decyzji o tym, kto powinien mieć prawo do emerytury pomostowej. I faktycznie wszystkie rodzaje prac, które znajdują się na liście, były rodzajami prac rekomendowanymi przez ekspertów medycyny pracy. Ja mogę potwierdzić to, co pani minister powiedziała, że w komisji polityki społecznej, jeśli pan przewodniczący pozwoli, takie spotkanie z ekspertami medycyny pracy zaproponujemy, właśnie po to, żeby porozmawiać o tym, jak przebiegał proces budowania listy.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Bardzo wiele tutaj słów padło na temat wygaszania i tego, że emerytur pomostowych wygaszać nie można. Natomiast jeżeli przeanalizujemy trzy projekty ustaw w tej sprawie, projekt przekazany do konsultacji przez rząd Marka Belki w listopadzie 2004 r., projekt przekazany do konsultacji przez rząd Prawa i Sprawiedliwości w kwietniu 2007 r. i projekt obecny, to faktycznie każdy z nich zawierał element wygaszania. W przypadku projektu rządu lewicy był to ten sam warunek, który proponujemy, 1 stycznia 1999 r., w przypadku projektu rządu Prawa i Sprawiedliwości to był nawet, powiedziałabym, bardziej rygorystyczny warunek, bo dotyczył osób urodzonych przed 1969 r., a więc takich, które rozpoczęły pracę średnio nawet 10 lat wcześniej, około 1989 r., jeżeli przyjmiemy, że ktoś zaczyna pracę, mając lat 20. A więc bardzo mnie dziwi to, że państwo teraz mówią o prawie niewygasającym, ponieważ ten warunek akurat w przypadku tego projektu był najbardziej rygorystyczny.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o listę zawodów, to też muszę powiedzieć, że - już po wielokroć to mówiłam, ale jeszcze raz powtórzę - niestety to było okryte tajemnicą, ponieważ państwo nie chcieli się podzielić z partnerami społecznymi, z opinią publiczną informacjami o tym, jak wygląda lista rodzajów prac w szczególnych warunkach albo o szczególnym charakterze. To miało być rozporządzenie Rady Ministrów, ale nigdy nie ujrzało światła dziennego. Projekt rozporządzenia określający to, jakie rodzaje prac miały być objęte emeryturami pomostowymi...</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#GlosZSali">(Na liście zawodów?)</u>
          <u xml:id="u-353.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">...nigdy nie został nikomu pokazany. Pani minister Rafalska, siedząca tutaj w ławach, może to potwierdzić. Taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-353.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dalej, mówiliście państwo też trochę o tym, jak wyglądała kwestia obciążania kosztów pracy i składki na emerytury pomostowe. Projekt rządu Marka Belki - 8,12% podstawy wymiaru składki, projekt Prawa i Sprawiedliwości - 3%, my proponujemy 1,5-procentową składkę. Ona nie jest po to, żeby zwiększać koszty pracy - one się nieznacznie zwiększą - ale bardziej po to, żeby wskazać pracodawcom, iż oni także ponoszą koszty tego, że u nich pracują osoby wykonujące pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Jeżeli tak się nie dzieje - a tak się dzieje do tej pory, że się nie dzieje - koszty tego ponoszą wszyscy pracownicy i wszyscy pracodawcy. I łatwiej jest powiedzieć: wyślę swojego pracownika na wcześniejszą emeryturę, bo za to zapłaci ktoś inny, ten, kto pracuje dłużej, ten, kto nie wykonuje takich prac. Tak więc, krótko mówiąc, również w tym zakresie można powiedzieć, że te rozwiązania, które zostały zaproponowane, istotnie się różnią.</u>
          <u xml:id="u-353.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z Funduszem Emerytur Pomostowych, państwo pytali, czy 2010 r. jest po to, żeby dać pracodawcom czas na pozbycie się swoich pracowników. Nie, my zaproponowaliśmy właśnie dlatego małą składkę, żeby takiej sytuacji nie było, w porównaniu do innych projektów. Natomiast 2010 r. jest związany z pewnym pragmatycznym założeniem, że jednak Zakład Ubezpieczeń Społecznych musi przygotować cały system poboru składki. Zajmie to rok. To jest standardowy okres, o którym ZUS zawsze mówi. W związku z tym pobór składek od 2010 r. wynika po prostu z pewnego założenia technicznego, że jednak techniki systemów informatycznych nie przebijemy, o czym się przekonał zresztą rząd AWS-u w 1999 r., kiedy była wdrażana reforma emerytalna. Jak państwo pamiętają, wiele problemów z ZUS-em wtedy było. Chcemy tego uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-353.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W jakim stopniu składki będą finansowały wydatki na emerytury pomostowe? Pani minister mówiła, że koszt emerytur pomostowych w największym okresie będzie wynosił ok. 700 mln, wpływy ze składek - ok. 50 mln. Tak naprawdę w 2010 r. wpływy ze składek pokryją mniej więcej połowę wydatków na emerytury pomostowe. W 2020 r. to już będzie niecałe 8%. Tak to mniej więcej się kształtuje. To pokazuje, w jak niewielkim stopniu tak naprawdę te składki będą to finansowały. To jest jednak wykup zobowiązań państwa, które dotyczą osób pracujących w bardzo trudnych i w bardzo ciężkich warunkach.</u>
          <u xml:id="u-353.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odnosząc się jeszcze do kwestii listy rodzajów prac i ekspertów, chciałabym powiedzieć, że faktycznie za każdym razem decyzje były podejmowane przez ekspertów medycyny pracy. I one nie były podejmowane na zasadzie głosowania, jak ktoś tutaj próbował sugerować, ani na zasadzie takiej, że większość ekspertów, którzy byli na spotkaniach, to byli eksperci rządowi. W przypadku dyskusji w sprawie prac o szczególnym charakterze na spotkania zespołu ekspertów było zgłoszonych ok. 80 ekspertów, z czego ok. 10 to byli pracownicy Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, 4-5 ekspertów to byli przedstawiciele pracodawców, a cała reszta, ponad 60 osób, to byli eksperci strony związkowej. Jeżeli państwo mi powiedzą, że to jest przewaga ekspertów rządowych nad ekspertami związkowymi, to powiedziałabym, że ja chyba się matematyki u kogoś innego uczyłam, aczkolwiek moja nauczycielka matematyki była osobą grubo po pięćdziesiątce i chyba mnie dobrze tej matematyki uczyła, tak czy inaczej. A więc tak nie było. Każdy głos, każde pytanie było analizowane i oczywiście wszystkie te analizy możemy państwu przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-353.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z rozmowami w komisji trójstronnej, to tak naprawdę te rozmowy trwają 10 lat. Przepraszam za osobisty wtręt, ale ja zaczynałam prowadzić te rozmowy w 1998 r., łącznie wówczas z zespołem Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. W międzyczasie wyszłam za mąż, urodził się mój syn, urodziła się moja córka, mam nadzieję</u>
          <u xml:id="u-353.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">, że kolejny syn się urodzi po tym fakcie, ale ja bym nie chciała zostać babcią, rozmawiając o emeryturach pomostowych, naprawdę, proszę państwa. </u>
          <u xml:id="u-353.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jak wyglądały te spotkania? W przypadku tej rundy, za tego rządu, zaczęliśmy prace w komisji trójstronnej 21 maja tego roku, ostatnie spotkanie odbyło się 24 września. To były cztery miesiące, ale w trakcie tych czterech miesięcy zespoły problemowe komisji trójstronnej spotkały się 15 razy, eksperci medycyny i ochrony pracy spotkali się 7 razy, prezydium komisji trójstronnej w sprawie emerytur pomostowych spotkało się 4 razy, raz odbyło się posiedzenie plenarne; w sumie było 27 spotkań. Za rządów SLD odbyło się 7 spotkań zespołu komisji trójstronnej do spraw ubezpieczeń społecznych, 9 spotkań ekspertów; czyli faktycznie widać, że ten ekspercki wysiłek tutaj był włożony i tego absolutnie negować nie można. Za rządów Prawa i Sprawiedliwości było 7 spotkań zespołu problemowego i jedno spotkanie ekspertów. Dlaczego więc państwo pytają o ekspertów medycy pracy, którzy się spotykają, jeżeli za rządów Prawa i Sprawiedliwości tylko raz eksperci medycyny pracy pochylili się nad problemem emerytur pomostowych?</u>
          <u xml:id="u-353.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.20" who="#GlosZSali">(Pani minister, jak tak pani może?)</u>
          <u xml:id="u-353.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Przepraszam bardzo, mam pamięć historyczną w sobie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-353.22" who="#komentarz">(Oklaski, gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-353.23" who="#PoselWaldemarAndzel">(Ale pani była w rządzie.)</u>
          <u xml:id="u-353.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie byłam w rządzie PiS-u. Rząd Prawa i Sprawiedliwości, przepraszam za kolejne osobiste odniesienie, był jedynym rządem od 1998 r., który nie korzystał z mojej wiedzy w sprawach emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-353.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.26" who="#PoselWaldemarAndzel">(Ale była pani urzędnikiem.)</u>
          <u xml:id="u-353.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Byłam urzędnikiem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, zajmowałam się kwestiami wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego. Proszę to sprawdzić. Pani minister Rafalska, obecna tutaj, może to absolutnie potwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-353.28" who="#GlosZSali">(Taka jest prawda i sprawiedliwość.)</u>
          <u xml:id="u-353.29" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Mogę przedstawić odpowiednie świadectwa pracy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-353.30" who="#GlosZSali">(Ale była pani w rządzie PiS.)</u>
          <u xml:id="u-353.31" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie byłam. Na początku, dopóki poprzez stronę internetową pan minister mnie nie zwolnił z mojego stanowiska</u>
          <u xml:id="u-353.32" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-353.33" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">, faktycznie, tak, byłam, mogę to powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-353.34" who="#GlosZSali">(Bardzo elegancko.)</u>
          <u xml:id="u-353.35" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W ten sposób wszyscy zostaliśmy poinformowani o fakcie naszego odwołania.</u>
          <u xml:id="u-353.36" who="#GlosZSali">(Taka nowoczesność.)</u>
          <u xml:id="u-353.37" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nowoczesność, tak, absolutnie.</u>
          <u xml:id="u-353.38" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Te 15 spotkań zespołów problemowych, 7 spotkań zespołów ekspertów zaowocowały jednak tym, że lista rodzajów prac została rozszerzona - została rozszerzona mniej więcej dwukrotnie - właśnie w związku z tym, że eksperci medycyny pracy rewidowali czynniki ryzyka związane z pracą w szczególnych warunkach, dodając podwyższone ciśnienie, pracę w powietrzu, pracę w zimnym mikroklimacie, rewidowali także listę prac o szczególnym charakterze, dodając na przykład nauczycieli, tych, którzy pracują w ośrodkach, w zakładach poprawczych z trudną młodzieżą. Tak że te osoby zostały dodane.</u>
          <u xml:id="u-353.39" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeśli chodzi o pracę z młodzieżą, powiedziałabym, z pewnymi niepełnosprawnościami, szczególnie psychicznymi, to co prawda nie byłam nigdy nauczycielem, ale byłam instruktorem harcerskim, pracowałam z dziećmi właśnie ze szkół integracyjnych i muszę powiedzieć, że to jest praca, która daje tak ogromną satysfakcję, że ja bym nie traktowała tego jako pracy trudnej czy pracy, która...</u>
          <u xml:id="u-353.40" who="#GlosZSali">(A praca lekarzy?)</u>
          <u xml:id="u-353.41" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Lekarze tak, ale to jest troszkę inna sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-353.42" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie w ogóle definicji prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, państwo pytali, co się stało przez te lata, że zmieniły się warunki pracy. No, jednak zmieniły się - i postęp w medycynie pracy, i bezpieczeństwo i higiena pracy, i sposoby wykonywania prac. 20 maja tego roku Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując skargę konstytucyjną dotyczącą prawa do wcześniejszej emerytury, stwierdził wyraźnie, że jest konieczność wydania nowego rozporządzenia, z uwzględnieniem zmian ustawowych i zapadłych rozstrzygnięć sądowych. Zdaniem trybunału jest to potrzebne ze względu na postęp w dziedzinie medycy pracy oraz BHP i wynikające z tego zmiany w sposobie wykonywania pracy. Istotne jest weryfikowanie przesłanek, którymi kierował się prawodawca w 1983 r., 25 lat temu, przy konstruowaniu preferencyjnych rozwiązań dotyczących skracania wieku emerytalnego. Trybunał Konstytucyjny zalecił, by rząd tą sprawą się zajął. I ten projekt, proszę państwa, jest dokładnie wykonaniem zalecenia Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-353.43" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">(W jaki sposób zmieniły się warunki pracy dla nauczycieli?)</u>
          <u xml:id="u-353.44" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odnoszę się do całości, nie do nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-353.45" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o nauczycieli, to w raporcie, sprawozdaniu z wykonania zadań zespołu ekspertów medycy pracy z 2006 r. czytam tak: W odniesieniu do nauczycieli i personelu medycznego, kaskaderów, akrobatów, treserów trudno znaleźć obiektywny i wiarygodny wskaźnik obniżenia zdolności do wykonywania pracy. W tym przypadku najważniejsze jest osobiste odczucie niemożności sprostania wysokim wymaganiom związanym z wykonywaną pracą. A więc, krótko mówiąc, także wówczas eksperci medycyny pracy nie znaleźli przesłanek, dlaczego wcześniejsza emerytura ma być panaceum na wszystkie problemy, które są w przypadku także zawodu nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-353.46" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Owszem, eksperci medycyny pracy - mam tutaj też raport Instytutu Medycyny Pracy, o który pan poseł Ostrowski pytał - mówią: W zawód nauczyciela wpisana jest duża ilość obciążeń zarówno o charakterze psychospołecznym, jak i fizycznym. Wśród tych obciążeń występują takie, które są charakterystyczne dla wszystkich zawodów pomocowych, oraz takie, które są specyficzne dla miejsca pracy pedagoga. Obciążenia te przekładają się na wiele negatywnych konsekwencji zarówno w obszarze osobistego funkcjonowania nauczycieli, jak i w aspekcie społecznym. Fakty te każą wpisać zawód pedagoga do zawodów o szczególnym obciążeniu psychospołecznym i fizycznym.</u>
          <u xml:id="u-353.47" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Słowa w tym raporcie nie ma na temat tego, że wcześniejsza emerytura jest rozwiązaniem tych problemów. Wydaje mi się, że ona niestety rozwiązaniem tych problemów być nie może, dlatego że to nie załatwi sprawy tego, jakie są warunki pracy, jaka jest satysfakcja z wynagrodzenia, które mają nauczyciele, a badania Centralnego Instytutu Ochrony Pracy wskazują je jako element, który jest pewnym składnikiem, powiedziałabym, poczucia braku satysfakcji. Jeżeli mówimy o tym tak, to nie twierdźmy, że wcześniejsza emerytura ten problem rozwiąże, bo ona go nie rozwiąże, proszę państwa, i trzeba szukać rozwiązań gdzie indziej. Państwo pytają, co rząd w tej sprawie chce zrobić. Przez ostatnie miesiące prowadzone były dosyć intensywne konsultacje, jeżeli chodzi o kwestię rozwiązań w szeroko rozumianej sferze edukacji, także jeżeli chodzi o wzrost wynagrodzeń, który wynosiłby w przyszłym roku 5% od stycznia i kolejne 5% od grudnia. W następnym roku, czyli w 2010, także będzie podobny wzrost wynagrodzeń. Jednocześnie rząd deklaruje i proponuje powołanie grupy roboczej ds. poprawy warunków pracy nauczycieli, żeby przygotować rozwiązania, które mogłyby być konsekwentnie wdrażane w całym sektorze edukacji. Chodzi o udział nauczycieli w budowaniu modelu edukacji dorosłych, dlatego że jednak można się przekwalifikować w tym wieku, spokojnie można, ale to nie oznacza, że to jest łatwe, proste i przyjemne i po miesięcznym kursie można uczyć osoby dorosłe. Natomiast wiedza nauczycieli może być wykorzystana do tego, żeby takie podstawy programowe przygotować i żeby w ten sposób myśleć...</u>
          <u xml:id="u-353.48" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">(Panie marszałku, będę mogła...)</u>
          <u xml:id="u-353.49" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W trybie sprostowania, oczywiście, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.50" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Przewidujemy utworzenie specjalnego działania dla nauczycieli w ramach programu 50 +, czyli chcemy także budować pewien system wspierania nauczycieli i tworzenia możliwości kontynuowania przez nich pracy dłużej niż do tego wieku, który jest dzisiaj. Dzisiaj 2/3 nauczycieli, którzy przechodzą na emeryturę, czyni to w wieku poniżej 55 lat. Państwo pytali, jak jest w innych krajach. W Belgii - 60 lat, w Dani - 60 lat, w Hiszpanii - 60 lat, we Francji - 55 lat, ale mogą pracować do 60, w Luksemburgu - 60 lat, w Austrii - 60 lat, w Finlandii - 60 lat, w Wielkiej Brytanii - od 60 do 70 lat, w Niemczech - 65, w Szwecji - po ukończeniu 65 roku życia, w Czechach - 61 lat kobiety, 62 mężczyźni, w Estonii - 63 lata, na Łotwie - 60 lat, Litwa - kobiety 60 lat, mężczyźni 62,5, Węgry - 62 lata, Słowacja - 60. Fakty świadczą same za siebie.</u>
          <u xml:id="u-353.51" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Państwo pytają, jakie są tego konsekwencje dla rynku pracy. Konsekwencje dla rynku pracy są takie, że jeżeli ktoś odchodzi z rynku pracy, dostaje świadczenie, to znaczy że ktoś na to świadczenie płaci podatki, płaci składki. Te pieniądze nie biorą się znikąd. One się biorą od ludzi pracujących. W związku z tym tak naprawdę jeżeli nie wdrożymy rozwiązań, które prowadzą w efekcie do wydłużania aktywności zawodowej Polaków, to konsekwencje dla rynku pracy będą bardzo poważne.</u>
          <u xml:id="u-353.52" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jaki ma wpływ na samorządy ta ustawa? - też takie pytanie padło. Ona ma bardzo pozytywny wpływ. Jeżeli ludzie pracują i płacą podatki, część z tych podatków trafia do samorządów, czyli samorządy również skorzystają na zmianie, która sprawi, że więcej Polaków będzie pracowało. Każdy na tej zmianie skorzysta. To to jest taka zmiana. Im więcej nas będzie pracowało, tym wszystkim nam będzie lepiej. To jest taka sytuacja. I po to jest program 50 +, który, mam nadzieję, w piątek rząd przyjmie, gdzie przewidujemy wspieranie przekwalifikowania i większy dostęp osób po 50 roku życia do polityk rynku pracy. To nie są osoby starsze, to nie są osoby, które są skazane już na totalną dezaktywizację. Jeżeli ktoś mi mówi, że pięćdziesięcioletnia kobieta jest kobietą starą, to wiem, że ja bym się nie chciała w wieku lat pięćdziesięciu tak czuć, a takie słowa z tej trybuny dzisiaj padały.</u>
          <u xml:id="u-353.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.54" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pytano także o politykę rodzinną, a jednocześnie mówiono, że rząd się nie troszczy o najuboższych. Najuboższe w tym kraju są dzieci, na które wiecznie brakuje pieniędzy. W przyszłym roku w budżecie państwa przewidziana jest kwota w rezerwie - państwo mogą zerknąć, bo to jest w projekcie ustawy, który już państwo mają - w wysokości 406 mln zł na to, żeby sfinansować zwiększenie świadczeń rodzinnych, podnieść progi, od których świadczenia rodzinne są dostępne. Projekt, który pan prezydent skierował do laski marszałkowskiej, przedłużający o rok obowiązywanie rozwiązań, które dotyczą wcześniejszych emerytur, w przyszłym roku będzie kosztował 2 mld zł - 5 razy więcej. Podwyżki dla nauczycieli w przyszłym roku mają kosztować 2 mld 400. To może zastanowimy się, gdzie znaleźć te 2 mld zł w tym budżecie, ale to już nie jest problem rządu. To jest problem państwa, którzy będą procedować nad projektem ustawy budżetowej, gdzie znaleźć 2 mld zł, w jakim obszarze. W przyszłym roku utrzymanie tych reguł będzie kosztowało 4 mld. Tak naprawdę utrzymanie przez kolejny rok rozwiązań, o których mowa w projekcie pana prezydenta, czyli nie tylko w odniesieniu do osób pracujących w szczególnych warunkach, ale także w odniesieniu do pięćdziesięciopięcioletnich kobiet z trzydziestoletnim stażem pracy i sześćdziesięcioletnich mężczyzn z trzydziestopięcioletnim stażem pracy, dalsze uznawanie, że praca związkowa i praca pod ziemią górników są ekwiwalentne, oznacza wydatek 4 mld zł; utrzymanie tego przez 3 lata - 12 mld.</u>
          <u xml:id="u-353.55" who="#PoselMieczyslawKasprzak">(Związkowa też?)</u>
          <u xml:id="u-353.56" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak, praca związkowa jest uznawana za pracę pod ziemią. Tak jest napisane w projekcie. Proszę się z nim zapoznać i przeczytać, przekonać się, co on oznacza. Na świadczenia rodzinne wydajemy ogółem 8 mld, jeszcze raz przypomnę, a utrzymanie tego przez 3 lata - 12 mld. Proszę podsumować, proszę zważyć i proszę w swoim sumieniu podjąć decyzję, w jaki sposób i jakie budżet państwa, podatnicy powinni ponosić wydatki.</u>
          <u xml:id="u-353.57" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">To jest tyle tytułem odpowiedzi. Wiele aforyzmów dzisiaj usłyszeliśmy, wiele fraszek. Ja już tak się wożę z tym, żeby zacytować państwu mojego ulubionego poetę Zbigniewa Herberta i jego wiersz ˝Potęga smaku˝: To wcale nie wymagało wielkiego charakteru. Mieliśmy odrobinę odwagi. Lecz w gruncie rzeczy to była sprawa smaku. Tak smaku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.59" who="#GlosZSali">(Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł Wróbel, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#GlosZSali">(Nie było nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przepraszam panią poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Ale było odniesienie się do mojej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przepraszam, pani poseł. Prosiłbym, żeby dochować powagi Izby. Jest regulamin i jeśli poseł chce wystąpić w trybie sprostowania, to ma prawo. Każdy z 460 posłów.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#GlosZSali">(Nie było przywołania, to jak?)</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Państwo cały czas posługujecie się argumentem, że wypalonych nauczycieli, którzy mają około pięćdziesięciu lat, można by przekwalifikować do pracy z osobami dorosłymi.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#GlosZSali">(Panie marszałku, w jakim trybie pani odpowiada? To jest debata.)</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Pani minister, odwołuję się do mojej wypowiedzi. Odnoszę wrażenie, że pani jej nie zrozumiała, więc ją uszczegółowię. Żeby nauczyciel był przygotowany do pracy z osobami dorosłymi, on musi sobie przyswoić, i to perfekcyjnie, prawo oświatowe, musi być specjalistą z zakresu pomiaru dydaktycznego, musi się znać na pisaniu programów autorskich. To nie jest wiedza, to nie są umiejętności, które można uzyskać w ciągu paru miesięcy czy nawet jednego roku, proszę mi wierzyć. Zanim ten nauczyciel te umiejętności posiądzie, minie kilka lat. Jest więc pytanie: Ile czasu on zdąży przepracować do emerytury? Poza tym, pani minister, jak pani sądzi, ile jest wolnych miejsc w ośrodkach doskonalenia nauczycieli dla tych ludzi, którzy będą wypadać z zawodu chociażby ze względów zdrowotnych, zniszczeni przez stres? Nie ma tych miejsc. Mówi pani o możliwości tak naprawdę czysto teoretycznej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#GlosZSali">(Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zwracam się z prośbą do pań i panów posłów, żeby umożliwić prowadzenie obrad i umożliwić wypowiadanie się posłom. To nie jest stosowne, żeby wykrzykiwać z sali. Jest tutaj mównica, z której można przemawiać w trybie regulaminowym, i trzeba, jeśli ma się...</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#GlosZSali">(Każdy?)</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">...taką potrzebę i jeśli jest to zgodne z regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">A, przepraszam, nie zauważyłem pana posła.</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Ostrowski w trybie sprostowania, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-358.9" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PoselArturOstrowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#PoselArturOstrowski">W trybie sprostowania. Pani minister wymieniła moje nazwisko, odpowiadając na moje pytanie dotyczące ekspertyz instytutu medycyny pracy. Stwierdziłem, że konstruując projekt ustawy o emeryturach pomostowych, rząd wyrzucił do kosza ekspertyzy, które były niekorzystne, i podtrzymuję tę opinię.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#PoselArturOstrowski">Pani minister, te sprawozdania to są ekspertyzy, którymi posługują się związki zawodowe. Na wszystkich spotkaniach, we wszystkich negocjacjach podkreślano, że świadczą one o tym, iż nauczyciele to jest grupa zawodowa pracująca w szczególnych warunkach. O ile wiem, do dnia dzisiejszego OPZZ ani ZNP nie zmieniły swojego stosunku do tych ekspertyz. Być może pani minister ma inne zdanie na ten temat, natomiast ja twierdzę, że jeśli pani nie przyjmuje do wiadomości wyników tych ekspertyz, to tak jakby pani wyrzuciła te ekspertyzy do kosza. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeszcze pani poseł Kotkowska, jak rozumiem, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani minister, zastanawiam się, w jakiej pani rzeczywistości żyje, jeśli...</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#PoselBozenaKotkowska">...chodzi o kwestię wirtualności. Gdzie nauczyciel w wieku pięćdziesięciu paru lat znajdzie pracę? Naprawdę nie zna pani realiów. Na dzień dzisiejszy nie ma możliwości, żeby ktokolwiek przyjął nauczyciela po pięćdziesiątce. Proszę się nie gniewać, ale mówię o rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#PoselBozenaKotkowska">I wspomnę jeszcze o jednej sprawie, o której pani minister mówiła, o Trybunale Konstytucyjnym. Są jeszcze inne trybunały, które również orzekają w tej sprawie. Jeszcze jest Strasburg. Tak że myślę, że taki będzie finał. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Proszę nie straszyć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeszcze raz zwracam uwagę: każdy ma prawo w trybie regulaminowym skorzystać z mównicy sejmowej i jest bardzo nieładnie, jeśli każdy z posłów będzie wykrzykiwał jeden na drugiego. To nie służy tej debacie.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#PoselDanutaJazlowiecka">(Pan złamał regulamin.)</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#PoselAnnaZielinskaGlebocka">(A w jakim trybie pan może teraz mówić?)</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam...</u>
          <u xml:id="u-362.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Karpiński.</u>
          <u xml:id="u-362.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wysoka Izbo! Chciałbym sprostować intencję mojego pytania. W istocie pytałem o to, jaka składka będzie obciążała pracodawców, a nie o to, jak wysokie składki proponował rząd SLD i Prawa i Sprawiedliwości. Ale dziękuję bardzo. Rozumiem, że składka proponowana przez rząd Platformy i Polskiego Stronnictwa Ludowego jest najniższa z dotychczas konsultowanych propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#PoselKrystynaLybacka">(Panie marszałku, pan mnie nie widział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł Łybacka, bardzo proszę, w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Następnie pan poseł Kula.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PoselKrystynaLybacka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PoselKrystynaLybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Być może nie zrozumiała pani minister mojego pytania i moich intencji, dlatego chcę sprostować. Zadawałam pani pytanie, czy jest pani gotowa, aby razem z partnerami społecznymi w przypadku tej dużej grupy, jaką stanowią nauczyciele, skonstruować model ewolucyjnego dojścia do pożądanego systemu. Pytam o to dlatego, że mam wrażenie, iż skutki finansowe, które państwo przedstawialiście w przypadku tej grupy, są przeszacowane, ponieważ nauczyciele nie chcą gremialnie korzystać z tych rozwiązań. Nauczyciele chcą mieć tylko taką możliwość.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PoselKrystynaLybacka">Już teraz podam pani szczegółowe dane. Przez wiele lat, kiedy system emerytalny był ustabilizowany, roczna liczba odejść na emeryturę to było od 3 do 4 tys. W momencie, kiedy nauczyciele uzyskali informację o tym, że mogą zostać zmienione prawa - bo nie mówmy o przywilejach - liczba odejść osiągnęła 9 tys. Albowiem była to ucieczka przed sytuacją, kiedy utracone zostaną prawa do wcześniejszego odejścia. Czyli skutki przyznania prawa, możliwości odejścia są niewątpliwie mniejsze, aniżeli państwo podajecie. Powtarzam pytanie: Czy jest pomysł na ewolucyjne dojście do pożądanego modelu?</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Może jeszcze jedno sprostowanie i oddam głos pani minister.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czy pani minister wyrazi zgodę? Bo zgodnie z regulaminem pani minister w każdym momencie może poprosić o głos.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">(Dziękuję uprzejmie.)</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Włodzimierz Kula w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PoselWlodzimierzKula">Tak jest, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#PoselWlodzimierzKula">Ponieważ tu jest ciekawa definicja sprostowania, to chciałem sprostować, że czegoś nie zrozumiałem. Mianowicie prawdopodobnie pani wiceminister się pomyliła, mówiąc o tym, że przejście na emeryturę nauczycieli w innych krajach europejskich tak istotnie różni się od warunków polskich. Również chyba pani minister się pomyliła, sugerując, że rząd PiS utajnił listę pracowników w szczególnym charakterze, bo jest to chyba niemożliwe. Również pani minister na pewno się pomyliła, mówiąc, że był tylko jeden zespół ekspercki, zebrany za rządów PiS. Bo takie dane wskazują jednoznacznie, że rząd PiS nie zrobił nic, żeby tę ustawę wprowadzić w życie.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#PoselWlodzimierzKula"> A słuchając tego, co mówili posłowie PiS, jest to chyba niemożliwe i tego nie rozumiem. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PoselElzbietaRafalska">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie chciałbym...</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł Rafalska w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#PoselElzbietaRafalska">(Sprostowanie. Byłam dwukrotnie wymieniona.)</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwu- albo trzykrotnie byłam wywołana przez panią minister, ale uznałam, że nie należy przedłużać już tej debaty, bo ona zaczyna zmierzać w niebezpiecznym kierunku. Ale pan poseł chyba przekroczył granice...</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#PoselElzbietaRafalska">...tego smaku, o którym mówiła pani minister. Dobrego smaku. Państwo doskonale wiecie, że prace prowadzone przez rząd Prawa i Sprawiedliwości nad ustawą o emeryturach pomostowych były na pewnym etapie, one po prostu nie zostały zakończone, ponieważ były przerwane z powodu wcześniejszych wyborów. Powtarzam, z powodu wcześniejszych wyborów. A z całą pewnością, pani minister, część prac, które były prowadzone za rządów premiera Jarosława Kaczyńskiego, jest dorobkiem, z którego państwo korzystaliście, pracując nad tą ustawą, bo przecież w tych ławach rządowych widzę dyrektorów departamentów, tych samych pracowników, którzy pracowali dla różnych rządów. Więc, proszę państwa, zawsze jest jakiś element kontynuacji prac. I nie niszczmy tego jakąś nieodpowiedzialną pyskówką i debatą z tej mównicy, bo niczemu dobremu to nie służy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Panie marszałku, to nie było sprostowanie, tylko pouczenie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu minister pracy i polityki społecznej panią Jolantę Fedak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Szanowni Państwo! Bardzo dobrze was zrozumiałam i z uwagą przysłuchiwałam się wszystkim waszym opiniom. To, że nie odnosiłam się do niektórych pytań, wynika raczej z tego, że będę musiała mocno przemyśleć te odpowiedzi, ponieważ pytania są, że tak powiem, jakie są.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak">Ale chciałabym odpowiedzieć na te państwa wątpliwości, które powtarzacie po raz kolejny, mówiąc o prawach nabytych. I tu chciałabym się zwrócić do wszystkich nauczycieli, a także wszystkich pracujących: szanowni państwo, jeżeli na podstawie aktualnych przepisów macie prawo do emerytury, możecie na nią przejść w tym roku, jak również w przyszłych latach, na dotychczasowych warunkach. Głównie zwracam się tutaj do Polaków, żeby mieli jasność, że rząd nie odbiera żadnych praw nabytych.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#MinisterPracyIPolitykiSpolecznejJolantaFedak"> Nie jest bowiem prawem nabytym rozpoczęcie zatrudnienia, tylko zakończenie pracy. Nikt, kto idzie do pracy, nie ma prawa do emerytury, drodzy państwo. Ma go dopiero wtedy, kiedy spełni określone warunki, czyli ma ustawowy wiek i odpowiedni staż pracy. A zatem jeszcze raz dementuję opinie, że odbieramy jakiekolwiek prawa nabyte. Natomiast nie wiem, czy przywileje dla nauczycieli są przywilejami, czy może niedźwiedzią przysługą. Bo w myśl nowego systemu emerytalnego każde wcześniejsze odejście na emeryturę i dłuższe pobieranie tego świadczenia będzie powodowało, że będzie ono niskie. A więc chcę po prostu zachęcać do tego, by jak najdłużej pracować, bo zawsze płaca jest wyższa niż zasiłek, emerytura, jednorazowe świadczenie. Dziękuję. </u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W dyskusji kluby Prawa i Sprawiedliwości i Lewicy zgłosiły wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1054).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią minister Agnieszkę Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Mam nadzieję, że nie przekręciłem nazwiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Absolutnie nie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">To jest drugi z sześciu projektów ustaw dotyczących spraw emerytalnych, który dzisiaj będzie omawiany na posiedzeniu plenarnym. Jest to rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw. Powiedziałabym, iż jest to cały pakiet ustaw, które rząd proponuje w obszarze emerytalnym, dotyczący rozwiązań, które z jednej strony domykają budowanie nowego systemu emerytalnego, a z drugiej strony stwarzają pewne zachęty do tego, żeby w większym stopniu indywidualnie dbać o swoją przyszłą emeryturę. Do tych projektów chciałabym zaliczyć ten projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Indywidualne konta emerytalne, jako nowy instrument oszczędzania, zostały wprowadzone w kwietniu 2004 r. Jest to system, w którym osobom umożliwiono oszczędzanie na specjalnych indywidualnych kontach emerytalnych do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego, tworząc pewne preferencyjne warunki, jeżeli chodzi o możliwość niepobierania podatku związanego z przychodami z zysku z inwestycji, czyli tzw. podatku Belki. Wiąże się to z tym, że w trakcie budowania trzeciego filara, tego dobrowolnego filara systemu ubezpieczeń społecznych, brakowało elementu indywidualnych oszczędności. Była ustawa o pracowniczych programach emerytalnych, która dotyczyła jednak inicjatyw pracodawców w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W okresie pierwszych 3 lat funkcjonowania ustawy obserwowaliśmy przyrost zainteresowania otwieraniem indywidualnych kont emerytalnych, chociaż to zainteresowanie nie jest tak duże, jak byśmy chcieli i oczekiwali. Obecnie na indywidualnym koncie emerytalnym można co roku zaoszczędzić kwotę, która stanowi równowartość 1,5-krotności średniego miesięcznego wynagrodzenia w roku, czyli około 4,5 tys. zł rocznie. Dla bardzo wielu osób, które chciałyby w ten sposób oszczędzać na swoją emeryturę, nie jest to kwota atrakcyjna. Dodatkowo system, który funkcjonuje, zakłada dosyć istotne ograniczenia, jeżeli chodzi o możliwość wykorzystania środków przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Praktycznie jest to niemożliwe bez utraty preferencji podatkowych, o których mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dlatego też przedkładany projekt ma na celu wprowadzenie takich zmian, które przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności oszczędzania na indywidualnych kontach emerytalnych, a przez to, mam nadzieję, zachęci w przyszłości osoby do oszczędzania na swoją indywidualną emeryturę. Jest to szczególnie ważne dlatego, że w przyszłym roku wchodzi w życie nowy system emerytalny. Będziemy wypłacać pierwsze emerytury już liczone w nowy sposób, jak tu mówiono, biorąc pod uwagę składki, które wpłaciły dane osoby oraz średnie dalsze trwanie życia. Będą także wypłacane pierwsze emerytury okresowe, kapitałowe ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych, więc jest to dobry moment, aby zwiększać zachęty do indywidualnego oszczędzania.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pierwszą grupą zmian, jakie zaproponowano w projekcie, są zmiany dotyczące limitu wpłat na indywidualne konto emerytalne oraz sposobu ustalania tego limitu. Proponujemy, żeby roczny limit wpłat na indywidualne konto emerytalne został powiększony dwukrotnie, to jest do wartości trzykrotności średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w danym roku. Ponadto będzie możliwość określania rocznego limitu wpłat na IKE nie tylko w oparciu o wysokość prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej określonego w ustawie budżetowej, ale także - w przypadku kiedy tej ustawy nie ma - w prowizorium ustawy budżetowej. Limit wpłat na IKE nie może być niższy niż limit przyjęty w roku poprzednim, a zatem gdyby zdarzyła się taka sytuacja, że obniży się przeciętne wynagrodzenie prognozowane, to limit ten nie będzie obniżany.</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W trakcie prac nad projektem pojawiły się różne propozycje dotyczące limitów wpłat na IKE i limitu maksymalnego składek dodatkowych wnoszonych do pracowniczych programów emerytalnych, także propozycje dotyczące zniesienia w ogóle limitu wpłat na indywidualne konta emerytalne. Uznaliśmy jednak, że jest to zbyt daleko idący postulat ze względu na to, że indywidualne konta emerytalne, jako pewien instrument oszczędzania, powinny być kierowane nie tylko do osób najzamożniejszych, ale także do tych osób, które osiągają średnie zarobki, bo w ich przypadku takie indywidualne oszczędzanie jest szczególnie istotne i potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-375.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Musieliśmy brać pod uwagę realia budżetowe, wpływy ze składek. Nie jest to ustawa, która w jakiś istotny sposób narusza wpływy podatkowe, gdyż zaproponowane zwiększenie limitu oznacza zmniejszenie wpływów z tzw. podatku Belki o około 10 mln zł, tak że nie jest to duża kwota, natomiast w przypadku całkowitego zniesienia musielibyśmy mówić o znacznie większych kwotach. Także ze względu na realia budżetowe nie zostało zaproponowane rozwiązanie, które związane byłoby ze zwolnieniem w ogóle wpłat na indywidualne konta emerytalne z podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-375.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Kolejna grupa zmian dotyczy uelastycznienia zasad korzystania z indywidualnych kont emerytalnych w wyniku wprowadzenia możliwości wycofania części środków zgromadzonych na IKE. Obecnie taka sytuacja jest de facto niemożliwa. W projekcie zaproponowano, aby bez rozwiązywania umowy, przy zachowaniu indywidualnego konta emerytalnego, można było wycofać część środków, wszakże pod warunkiem zapłacenia od nich podatku od dochodów kapitałowych. Projekt nie określa ani minimalnej, ani maksymalnej wysokości zwrotów częściowych oraz dopuszczalnej częstotliwości ich dokonywania. Zakładamy, że osoby oszczędzające będą najlepiej zorientowane w swojej aktualnej sytuacji finansowej i to im pozostawiamy decyzję dotyczącą tego, jak ma wyglądać ten zwrot, jak ma wyglądać ich oszczędzanie na emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-375.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Drugim elementem uelastycznienia obowiązujących zasad jest rozszerzenie możliwości wypłacenia środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym. Obecnie jest to możliwe tylko w postaci wypłaty jednorazowej. Proponujemy, aby taka wypłata była możliwa również w ratach. Zgodnie z propozycją oszczędzający, który obecnie ma wpływ tylko na moment wypłaty zgromadzonych środków, we wniosku o wypłatę będzie decydował o tym, czy ma to być wypłata jednorazowa czy w ratach.</u>
          <u xml:id="u-375.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Przedkładany projekt zawiera także propozycje zmian w ustawie o pracowniczych programach emerytalnych. Zasadnicza zmiana, która jest proponowana, dotyczy określenia limitu składek dodatkowych wpłacanych do pracowniczego programu emerytalnego i jest ona konsekwencją proponowanej zmiany limitu wpłat na indywidualne konta emerytalne. Obecnie suma składek dodatkowych w ciągu roku kalendarzowego nie może przekroczyć trzykrotności maksymalnej wysokości kwoty wpłaty na indywidualne konta emerytalne, co by znaczyło, że dwukrotne podwyższenie limitu kwoty w IKE oznaczałoby dwukrotne podwyższenie kwoty oszczędności w pracowniczym programie emerytalnym. Proponujemy, żeby ten limit był nieco niższy i w ustawie o pracowniczych programach emerytalnych przyjęliśmy kwotę stanowiącą 4,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok, z zastrzeżeniem, że ta kwota nie może być niższa niż w roku poprzednim.</u>
          <u xml:id="u-375.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Oprócz przedstawionych zmian projekt zawiera szereg innych zmian w ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych, w ustawie o pracowniczych programach emerytalnych, które modyfikują brzmienie przepisów ustawy, doprecyzowują normy w nich zawarte lub uchylają je, aby dostosować te ustawy do obecnych realiów. Tak jak powiedziałam, ta zmiana wpisuje się w pewne konsekwentne kończenie budowy nowego systemu emerytalnego w Polsce, uzupełnia te projekty, które dosyć często stanowią przedmiot debaty i dyskusji, tak że uprzejmie proszę o przychylenie się do tych propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejmu ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jakuba Szulca w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PoselJakubSzulc">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Platformy Obywatelskiej wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku sejmowym nr 1054.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#PoselJakubSzulc">Wysoka Izbo! Ponieważ pani minister powiedziała w zasadzie o wszystkim, czego dotyczy ten projekt, o czym mówi i dlaczego został wprowadzony pod obrady. Wydaje mi się, że w tym momencie nie ma potrzeby szczegółowego omawiania zaproponowanych zmian. Natomiast faktycznie widać, że mimo tego, iż indywidualne konta emerytalne funkcjonują od roku 2004, ich popularność jest, po pierwsze, nie za wielka, po drugie, ciągle spada. Jest to przyczyną kilku faktów. Jednym z nich jest na pewno to, że wpłata roczna na indywidualne konta emerytalne jest z góry limitowana do półtorakrotności średniego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce, co skutkuje - pani minister też zwróciła na to uwagę - taką oto sytuacją, że wiele osób uznaje, że jest to kwota niewystarczająca. Dlatego klub Platforma Obywatelska z zadowoleniem przyjmuje propozycję zwiększenia tej kwoty do trzykrotności średniego wynagrodzenia, jak również uelastycznienie kształtowania wysokości tej kwoty, w sytuacji kiedy nie mamy uchwalonej ustawy budżetowej ani opublikowanych danych dotyczących średniego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#PoselJakubSzulc">Na pewno na uwagę zasługuje również fakt, iż istnieje możliwość zwiększenia elastyczności, czyli dokonania częściowej wypłaty środków z indywidualnych kont emerytalnych, co nie będzie skutkowało w tym samym momencie koniecznością zamknięcia indywidualnego konta emerytalnego. Natomiast trzeba się faktycznie zastanowić, czy zaproponowane środki są wystarczające. Myślę, że być może nie jest to jeszcze dyskusja na chwilę obecną, jednak należałoby pomyśleć, wydaje mi się, nad możliwością stworzenia ulgi w podatku dochodowym, tak aby faktycznie oszczędzanie na indywidualnych kontach emerytalnych było jak najbardziej atrakcyjne, dlatego że indywidualne konta emerytalne stanowią część trzeciego filara ubezpieczeń emerytalnych, czyli oprócz tego, co mamy w pierwszym filarze, w ZUS-ie, oprócz tego, co mamy w otwartych funduszach emerytalnych, może być tak, że istotną częścią naszej przyszłej emerytury będzie to, co sami zdołamy czy też zechcemy zaoszczędzić. W takiej sytuacji, jeżeli wiązałoby się to z możliwością uzyskania ulgi w podatku dochodowym, czyli gdyby kwota, która jest przekazywana na indywidualne konta emerytalne, była odciążona z podatku dochodowego, czy też zmniejszałaby należność podatkową do Skarbu Państwa, myślę, że w sposób istotny wpłynęłoby to na atrakcyjność tegoż produktu. Rozumiem jednak, że w tym momencie jesteśmy na etapie dokonywania istotnych zmian w całym systemie emerytalnym. Mamy również przedstawiony projekt budżetu na rok 2009, w związku z czym ciężko jest mówić o tym, żeby te zmiany dokonały się tu i teraz, natomiast na pewno z takim zastrzeżeniem, że warto by było o tym pomyśleć w przyszłości, kiedy będą do tego bardziej sprzyjające warunki.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#PoselJakubSzulc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych, zawarty w druku nr 1054, i wnioskuje o skierowanie go do dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Zubę w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PoselMariaZuba">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PoselMariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić państwu stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, przedłożonego w druku nr 1054.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#PoselMariaZuba">Nowelizacja obejmuje zmiany regulacji normujących system indywidualnych form oszczędzania Polaków na zwiększenie świadczeń emerytalnych. Dotychczas obowiązujący porządek prawny, określający zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, Wysoka Izba ustaliła 20 kwietnia 2004 r. w ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych. Przypomnę, że wówczas, aby zainspirować Polaków do oszczędzania w tym systemie, przyjęto, że dochody z tytułu oszczędzania na indywidualnym koncie emerytalnym, uzyskane z tytułu gromadzenia i wypłaty środków przez oszczędzającego, wypłaty środków dokonanych na rzecz osób uprawnionych do tych środków po śmierci oszczędzającego oraz z tytułu wypłaty transferów, będą wolne od podatku, zaś w przypadku gromadzenia oszczędności na więcej niż jednym indywidualnym koncie Wysoki Sejm uznał za stosowne opodatkować je podatkiem zryczałtowanym, a dochody oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu środków zgromadzonych opodatkowane zostały 19-procentowym zryczałtowanym podatkiem dochodowym, żargonowo nazywanym podatkiem Belki. Przy czym zaproponowano, aby taki przywilej przyznać wyłącznie osobom, które wypłacały zgromadzony kapitał dopiero po 60. roku życia bądź też będą nabywać uprawnienia emerytalne i ukończą 55 lat oraz jednocześnie będą oszczędzać na indywidualnym koncie emerytalnym co najmniej przez pięć dowolnych lat, lub gdy ponad połowa wartości wpłat na indywidualne konta emerytalne zostanie dokonana nie później niż na 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#PoselMariaZuba">Wprowadzono wówczas zasadę, że oszczędzający będą mogli gromadzić środki na przyszłe emerytury wyłącznie na jednym indywidualnym koncie emerytalnym. Zagwarantowano im prawo do zmiany sposobu gromadzenia środków i do zmiany instytucji finansowej prowadzącej IKE. Sądzono, że ustawa stwarza Polakom dostatecznie realne szanse na zwiększenie emerytalnych oszczędności. Po czterech latach funkcjonowania systemu analizy wykazały, że tempo przyrostu nowych kont jest poniżej oczekiwań. Dlatego w przedłożonej ustawie rząd proponuje nowelizację przepisów, mającą na celu zdopingowanie osób dotychczas nieoszczędzających w IKE do zainteresowania się tą formą oszczędzania na starość.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#PoselMariaZuba">Projektodawcy proponują, po pierwsze, podwojenie w stosunku do obecnego poziomu rocznego limitu wpłat na IKE. Po drugie, zmianę sposobu ustalania rocznego limitu wpłat na IKE, bo oprócz dotychczasowego naliczania kwoty limitu w oparciu o wysokość prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok, określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym, wprowadza się naliczanie w oparciu o ich projekty. Po trzecie, uelastycznienie zasad zwrotu i wypłaty z IKE przez wprowadzenie częściowego zwrotu i wypłaty w ratach. Po czwarte, ustalenie wysokości sumy składek dodatkowych wniesionych przez uczestnika do jednego programu w ciągu roku kalendarzowego na poziomie nieprzekraczającym trzykrotności kwoty odpowiadającej maksymalnej wysokości kwoty wpłaty na IKE. Po piąte, wprowadzenie zapisu zabezpieczającego przed zmniejszeniem się w kolejnym roku kalendarzowym sumy składek w stosunku do poprzedniego okresu.</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#PoselMariaZuba">Szanowni Państwo! Na koniec grudnia 2007 r. instytucje finansowe prowadziły 915 492 konta IKE, na których zgromadzono 1864 mln zł. Choć wartość szacowanych środków na koniec 2007 r. wzrosła o 43,65% w stosunku do szacowanego stanu na koniec 2006 r., to jednak należy zauważyć, że na przestrzeni 2007 r. liczba nowo założonych kont wyniosła 117 267, podczas gdy w 2006 r. oszczędzający założyli 440 079 nowych kont. Na podstawie doświadczeń zdobytych w okresie funkcjonowania dotychczas obowiązującego systemu i przedstawionych w uzasadnieniu przez rząd analiz</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#PoselMariaZuba"> posłowie Prawa i Sprawiedliwości podzielają obawy przedstawicieli środowisk opiniujących projekt nowelizowanej ustawy, którzy twierdzą, że dla ożywienia systemu konieczne są bardziej radykalne zachęty. Najbardziej rokującą skuteczną aktywizacją Polaków w tym zakresie wydaje się być zmiana polegająca na wprowadzeniu całkowitej ulgi podatkowej dla oszczędności na IKE już na etapie wnoszenia wpłat lub zlikwidowanie opodatkowania dochodów kapitałowych albo też wprowadzenie ulgi podatkowej w postaci odliczania kwoty wpłat na IKE od podstawy opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#PoselMariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o skierowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1054) do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Bańkowską w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PoselAnnaBankowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#PoselAnnaBankowska">Najpierw chciałabym się odnieść do wypowiedzi pani poseł występującej w imieniu PiS-u. Chciałabym pani powiedzieć, że tę ustawę przygotowywała Komisja Polityki Społecznej. Byłam wtedy posłem sprawozdawcą i wydaje mi się, że nie jest potrzebne do tego angażowanie Komisji Finansów Publicznych; bez tego byłoby bowiem szybciej i łatwiej. Miała pani jednak prawo taki wniosek zgłosić.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#PoselAnnaBankowska">Otóż, panie marszałku, pani minister, szanowni państwo posłowie, po pierwsze, ta ustawa ma inną wagę niż poprzednia, nad którą przed momentem skończyliśmy debatować, bo emerytury pomostowe mają większą siłę wyrazu niż w tej chwili ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych. Jestem do niej szczególnie przywiązana, dlatego że byłam posłem sprawozdawcą i nowatorsko do tej ustawy podchodziliśmy. Zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że będzie ona miała liczne mankamenty, a jej podstawowym problemem jest to, iż musi kojarzyć tę potrzebę aktywizacji oszczędzania na starość z możliwościami budżetu. Zderzenie tych dwóch kwestii powoduje to, że i państwo również proponujecie taką ostrożną nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#PoselAnnaBankowska">Generalnie jednak mamy trójfilarowy system ubezpieczeń w Polsce i trzeba powiedzieć, że z każdym z tych trzech filarów są w tej chwili pewnego rodzaju problemy. Otóż, pierwszy filar - powszechnie zwany ZUS-owskim, czyli system repartycyjny oszczędzania - przeżywa swój, powiedziałabym, przełomowy moment, ponieważ zaczynamy wchodzić w etap wypłacania nowych świadczeń. Mówię tu: zaczynamy, dlatego że prawdziwe możliwości tego pierwszego filaru uzewnętrznią się po 2014 r. Trzeba powiedzieć, że będzie to zderzenie z tą nagą prawdą dość bolesne, ponieważ emerytury po nowemu obliczane będą mniej korzystne, niż gdyby był zachowany dotychczasowy system. Dla wielu to będzie szokiem, bo ludzie nie są zorientowani w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-381.4" who="#PoselAnnaBankowska">Drugi filar też obowiązkowy, ale w tym momencie dla urodzonych po 1969 r., a wcześniej dobrowolny, przeżywa swój - powiedziałabym - też taki niezbyt korzystny okres, dlatego że oszczędności w otwartych funduszach emerytalnych tracą na wartości ze względu na sytuację na rynkach finansowych. I to też odbija się na tej perspektywie na starość w odniesieniu do ludzi, którzy są ubezpieczonymi.</u>
          <u xml:id="u-381.5" who="#PoselAnnaBankowska">Trzeci filar został wymyślony jako filar uzupełniający na starość dochody osób, tych, które są przewidujące, zapobiegliwe. Po pierwsze, powstała ustawa i do dzisiaj obowiązuje - pani minister powiedziała w taki sposób, jakby ustawa o pracowniczych programach emerytalnych przestała obowiązywać - ona jest, a potem jeszcze dołożono do tego indywidualną przezorność w postaci indywidualnych kont emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-381.6" who="#PoselAnnaBankowska">Od początku reformy mówiono, że trzeba ludzi skłonić do tego, żeby nie tylko liczyli na pierwszy filar, nie tylko na drugi, ale również żeby mogli swoje nadwyżki, że tak powiem, dochodowe lokować bardziej precyzyjnie, z myślą o tym, że po osiągnięciu wieku emerytalnego będą mogli zasilać swoje dochody z tych obowiązkowych ubezpieczeń. Powiem szczerze, że płonne okazały się te nadzieje, że to się zacznie szybko rozwijać. Pracownicze programy emerytalne to jest szczątkowa sprawa. Nie było u nas do tej pory potrzeby walki o pracownika po to, by mu powiedzieć: zostań u mnie, to będę ci płacił nie tylko dobrze, ale również ubezpieczę cię dodatkowo w trzecim filarze. Ten system jest dobry dla państw bogatych i dla tych, gdzie nie ma nadwyżki rąk do pracy na rynku. Indywidualne konta natomiast miały ściągnąć od ludzi te dodatkowe pieniądze w postaci logicznego inwestowania. I stało się tak, że mamy raptem 915 tys. indywidualnych kont i w ramach tego niespełna 2 mld zł oszczędności; w porównaniu z oszczędnościami w OFE to oczywiście garstka.</u>
          <u xml:id="u-381.7" who="#PoselAnnaBankowska">I teraz chciałabym powiedzieć, że jest limit niski; półtorakrotność przeciętnego wynagrodzenia w skali roku nie powoduje u ludzi, którzy mają wysokie dochody, zainteresowania tą formą oszczędności. W tym przypadku szkoda mitręgi dla niektórych. Natomiast jest prawdą również, że ten limit, ta półtorakrotność...</u>
          <u xml:id="u-381.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-381.9" who="#PoselAnnaBankowska"> Nie wszyscy wykorzystują ten limit. Dla wielu ludzi jest on ponad ich możliwości. Rząd proponuje, żeby ten limit podwoić, czyli doprowadzić do tego, żeby ta możliwość wpłaty wynosiła trzykrotne przeciętne wynagrodzenie w skali roku. Można powiedzieć pokrętnie, że jest ta propozycja zmian dla ludzi bogatych, którzy mają wysokie dochody, bo ci zapobiegliwi o niskich dochodach ciułają, ciułają i nawet nie są w stanie wykorzystać tego górnego limitu. Warto jednak robić wszystko, żeby ten system rozwijać, więc to jest coś, co trzeba poprzeć. Natomiast powiem, że prawdziwą zachętą - tutaj po raz pierwszy publicznie się zgadzam z wnioskiem Platformy Obywatelskiej - do tego, żeby rozwijał się ten trzeci filar w formie indywidualnych kont emerytalnych, byłoby, gdyby wpłaty zwolnić z podatku, na co budżetu nie było stać w 2004 r., nie stać go dzisiaj, ale to byłaby ta rzeczywista zachęta. Tymczasem proponujemy ludziom: wpłacaj dzisiaj, kiedy odłożysz, to dopiero wtedy, kiedy będziesz wybierał, będziesz zwolniony z tzw. podatku Belki - na szczęście i na nieszczęście - na szczęście dla tej ustawy jest to, że jeszcze ten tzw. podatek Belki jest, ale niebawem może zniknąć i profitów z tytułu tej formy oszczędzania nie będzie żadnych.</u>
          <u xml:id="u-381.10" who="#PoselAnnaBankowska">Klub Lewica popiera propozycje zwiększenia środków. Popieramy również to, że będzie to powiązane z innym określeniem wysokości wpłat do pracowniczych programów emerytalnych, popieramy to, że można będzie ratami wycofywać te zaoszczędzone środki; reszta to są sprawy techniczne. Chciałabym na koniec zadać rządowi pytanie. Zgadzam się bowiem z tym, i zgadzamy się jako Lewica, że trzeba dać ludziom możliwość wyboru, że to nie będzie cała suma ani nie będzie tracenie szansy na dalsze oszczędzanie w IKE, ale kawałek, część wypłaty, wtedy kiedy jest sytuacja losowa, ale nie rozumiem, dlaczego państwo proponujecie, żeby termin wypłaty i jej określenie były już zawarty w umowie. Wydaje mi się, że to już jest nadmierne precyzowanie tego, co precyzowania nie wymaga.</u>
          <u xml:id="u-381.11" who="#PoselAnnaBankowska">Kończąc, mam nadzieję, że to choć w części pomoże rozwinąć trzeci filar, który naprawdę dla wielu ludzi może się okazać zbawieniem przy tych szansach niskich emerytur, na które się zanosi. Będziemy nad tym nadal pracować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego, pragnę zakomunikować na wstępie, że również poprzemy rozwiązania zaproponowane w projekcie zawartym w druku nr 1054, dotyczące zmiany w funkcjonowaniu indywidualnych kont emerytalnych. Ta ustawa jest sprzed 4 lat, pamiętam też, jak wchodziła w życie. Były duże nadzieje, że ten III filar będzie uzupełniał nasze przyszłe emerytury. Jak się okazuje, te nadzieje są nikłe i dzisiaj dyskutujemy w trudnej sytuacji, kiedy na rynku finansowym dzieją się różne dziwne rzeczy, może akurat nie u nas w kraju, ale to w jakiś sposób udziela się, ludzie też może nie do końca mają takie zaufanie. Dlatego myślę, że te wszystkie zachęty, które będą tutaj stosowane, chociażby takie jak zwiększenie limitu, są istotne.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Tak naprawdę, mówiąc o rentach, o emeryturach, o systemie emerytalnym, Wysoka Izba ma na myśli zawsze tych, którzy znajdują się w najtrudniejszej sytuacji ekonomicznej, bo ci bogaci w jakiś sposób są może zaradniejsi, mają więcej pieniędzy, większe możliwości i sobie radzą. Z kolei ten III filar nie służy akurat ludziom, których dochody są niskie, bardzo niskie czy nawet przeciętne, bo oni swoje zarobki przeznaczają na bieżącą konsumpcję, na wychowanie dzieci i nawet nie mają możliwości odkładania.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Rodziłoby się pytanie, czy w takiej sytuacji, kiedy myślimy o pewnych zachętach podatkowych na przyszłość, bo pani minister o tym wspominała, nie pomyśleć o większych zachętach dla ludzi, nawet po prostu wymuszać na nich mniejszą konsumpcję, a większe oszczędzanie po to, żeby w wieku emerytalnym ich dochody, ich przychody były znacznie wyższe, wymyślić jakiś progresywny system, żeby ci pracownicy o niskich zarobkach mogli coś sobie odłożyć.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Myślę, że jest istotne, aby zachęcać ludzi do oszczędzania, jest ważne, aby ten system również rozwijać, ale trzeba tłumaczyć to ludziom, bo wiem, że wiele osób o takich możliwościach chyba nawet nie słyszało. My obracamy się wokół I, II filaru, o III filarze mało się mówi, stąd może to małe zainteresowanie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana marszałka Marka Borowskiego w imieniu SDPL - Nowa Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PoselMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PoselMarekBorowski">Panie Marszałku! System emerytalny pełni, a właściwie powinien pełnić, przynajmniej dwie funkcje: jedna jest związana z zabezpieczeniem na trzeci wiek - to jest ta najbardziej znana i najbardziej popularna funkcja tego systemu, ale jest i druga, która jest znana w wielu krajach, mianowicie jest to pewien sposób na podwyższanie stopy oszczędzania w kraju.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#PoselMarekBorowski">Otóż jeśli nie będzie oszczędności, to nie będzie inwestycji. My przyzwyczailiśmy się do tego, że inwestycje po prostu biorą się nie wiadomo skąd, z kredytów, jak to się mówi. Tymczasem jest z tym tak jak w każdym gospodarstwie domowym: jeśli chcemy wydać pieniądze na jakieś inwestycje, musimy albo pożyczyć, ale pożyczyć gdzieś na zewnątrz, albo wcześniej zaoszczędzić.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#PoselMarekBorowski">Oczywiście w grę mogą wchodzić oszczędności zagraniczne i to są te inwestycje zagraniczne, które są bardzo potrzebne, ale wiadomo, że one fluktuują, i jeśli kraj nie ma mocnej bazy w oszczędnościach krajowych, to trudno liczyć na to, że będzie długofalowo rozwijał się w szybkim tempie. Polska ma niewielkie oszczędności wewnętrzne, ponieważ nie jesteśmy krajem bogatym.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#PoselMarekBorowski">Trzeba pamiętać o tym, że 60% czy 70% Polaków nie ma praktycznie żadnych oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#PoselJakubSzulc">(Tylko 60%.)</u>
          <u xml:id="u-385.6" who="#PoselMarekBorowski">Wszystkie oszczędności indywidualne to są oszczędności mniej więcej 30% Polaków. Do tego oczywiście dochodzą oszczędności firm, ale summa summarum ten poziom jest niski. Dobrze skonstruowany system emerytalny mógłby zachęcać do oszczędzania.</u>
          <u xml:id="u-385.7" who="#PoselMarekBorowski">Oczywiście znowu będzie część Polaków, która i tak nie będzie oszczędzać, bo ich na to nie stać, żadne zachęty w tym zakresie nie pomogą, ale jest taka grupa, która będzie oszczędzać, jeśli te zachęty otrzyma.</u>
          <u xml:id="u-385.8" who="#PoselMarekBorowski">Otóż I filar oczywiście nie służy żadnym oszczędnościom. I filar jest czysto repartycyjny: co się wpłaca, to się wypłaca, a na dodatek jeszcze brakuje i trzeba dopłacać. On jest antyoszczędnościowy. II filar, który w założeniu miał być... Tak mówiono, ja akurat wtedy mówiłem co innego, ale powiedzmy sobie, że były inne głosy. Mówiło się o tym, że z tego będą powstawały oszczędności. Dzisiaj tak się na to patrzy, mówi się: otwarte fundusze emerytalne dysponują w tej chwili poważną kwotą 140 mld zł, one przecież inwestują te pieniądze. Tylko że, proszę państwa, te pieniądze w otwartych funduszach emerytalnych wzięły się z długu publicznego. Trzeba o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-385.9" who="#PoselMarekBorowski">Przecież one są finansowane przez budżet państwa tzw. podkreską. Reszta jest z prywatyzacji, ale chcę powiedzieć, że środki z prywatyzacji moglibyśmy skierować na coś innego. Tak czy owak po jednej stronie mamy fundusze emerytalne, a po drugiej stronie dług publiczny. W związku z tym w tym miejscu ten wpływ jest bardzo niewielki, w każdym razie nie taki jak kwota, o której się mówi. Tak naprawdę jedynym źródłem czystych, 100-procentowych oszczędności mógłby być III filar, tzn. taki, gdzie obywatel rzeczywiście te pieniądze wkłada.</u>
          <u xml:id="u-385.10" who="#PoselMarekBorowski">Z tym że, proszę państwa, to, z czym mamy w tej chwili do czynienia, a dane rządowe pokazują to w uzasadnieniu, to jest to porażka. Po 4 latach mamy 1800 mln zł na funduszach i 915 tys. kont, czyli przeciętnie jest to po 4 latach 2 tys. zł na konto. To o czym my w ogóle mówimy? To nikomu nie zabezpieczy bytu. Pomnóżmy to przez 10 lat. Gdyby dalej miało to tak iść, to po 40 latach będzie na koncie 20 tys. zł, a za 20 tys. zł można przeżyć rok, ale więcej chyba nie. A więc to jest po prostu porażka i to wszystko, co jest w tej chwili proponowane, to jest czysta, nieszkodliwa kosmetyka. Żeby jednak sprawa była jasna: nie jesteśmy za odrzucaniem tego projektu, niech idzie do komisji i niech komisja go dopracuje.</u>
          <u xml:id="u-385.11" who="#PoselMarekBorowski">Proszę państwa, w tej dziedzinie muszą nastąpić radykalne, zdecydowane pociągnięcia. Tak jest, ulga podatkowa. Bez ulgi podatkowej ten system po prostu nie ruszy. Chcę powiedzieć, że błąd rządu, może nie tyle już tego rządu, ale niestety poprzedniego...</u>
          <u xml:id="u-385.12" who="#PoselMarekBorowski">Niestety, pani poseł Rafalska, jak patrzę na panią, to nawet głupio mi to mówić, ale powiem: błąd poprzedniego rządu, ale chcę powiedzieć, że wspomaganego przez Platformę Obywatelską...</u>
          <u xml:id="u-385.13" who="#PoselElzbietaRafalska">(To już lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-385.14" who="#PoselMarekBorowski">...polegał na tym, że obniżono najwyższą stawkę podatkową z 40% do 32% zamiast wprowadzić ulgę podatkową na oszczędzanie w III filarze. Jeżeli dzisiaj ja czytam w uzasadnieniu, że odrzuca się propozycję ulgi podatkowej, dlatego że ona będzie za drogo kosztowała, bo wyliczono, że będzie to kilka miliardów złotych...</u>
          <u xml:id="u-385.15" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-385.16" who="#PoselMarekBorowski">Jeszcze chwila, panie marszałku, jeśli wolno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PoselMarekBorowski">...to chcę powiedzieć, iż obniżenie stawek kosztuje 8 mld zł. Otóż to na pewno nie kosztowałoby tyle, a podniosłoby poziom oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#PoselMarekBorowski">Problem polega na tym, że obniżka najwyższej stawki podatku dochodowego w części zostanie przeznaczona na oszczędności przez tych, którzy ten podatek płacą, ale tylko w części. Z kolei w tym przypadku, przy tego typu uldze podatkowej można powiedzieć, że cała kwota, która byłaby na to przeznaczana, byłaby czystą oszczędnością. Wtedy to mogłoby ruszyć.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#PoselMarekBorowski">Mało tego, prawdopodobnie zainteresowałoby to również tych, którzy płacą podatek 19-procentowy w tej wyższej części, czyli bliżej progu. Dzisiaj to są skromniutkie kwoty, które oni płacą. Właściwie, proszę państwa, tak się zastanawiałem, po co je w ogóle płacą. Wydaje mi się, że to jest ta nieliczna część polskiego społeczeństwa, która wie o tym, że trzeba odkładać sobie coś na starość, i oni odkładają tam po 100 zł, po 150 zł i liczą na to, że za te 30 czy 40 lat coś po prostu się uskłada, ale żadnego silniejszego bodźca nie ma.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#PoselMarekBorowski">Tak więc ja chcę powiedzieć, że jeżeli rząd wyjdzie z taką inicjatywą... Naprawdę nie ma co zasłaniać się w tym względzie kosztami, bo sytuacja budżetu nie jest zła, a zwiększenie oszczędności w polskim systemie finansowym absolutnie jest kluczem do zapewnienia wysokiego tempa wzrostu na dłuższą metę, a to zapewni wpływy budżetowe. Bez tego będziemy znajdowali się w błędnym kole, stale będziemy zdani na inwestycje zagraniczne i stale będziemy mieli pretensje, że te inwestycje raz wchodzą, raz wychodzą, a na dodatek może jeszcze wysysają nasze pieniądze. Musimy mieć własną, solidną bazę.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#PoselMarekBorowski">Konkludując, chcę powiedzieć, że oczywiście koło SDPL i Demokratyczne Koło Poselskie, w imieniu których się wypowiadam, są za tym, żeby skierować ten projekt do prac, ale naprawdę zachęcam rząd - skromnie, ale godnie tu reprezentowany przez wiceministrów - żeby jednak nie pisać, że chodzi o takie koszty i że tę propozycję się odrzuca, tylko żeby powołać jakąś grupę, która przeprowadzi porządne analizy, badania i coś w tej sprawie zaproponuje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W tej chwili do zadania pytań zapisanych jest 20 posłów.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po pierwszym wystąpieniu lista mówców zostanie zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Skrzydlewską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! IKE w swoim założeniu mają służyć wsparciu systemu ubezpieczeń emerytalnych. Obok środków uzyskiwanych z ZUS i drugiego filaru miały zabezpieczyć emerytury tych osób, które zdecydowały się na dobrowolne przystąpienie do IKE. Z informacji i szacunków przekazywanych m.in. przez ZUS wynika, że obciążenie budżetu państwa z tytułu wypłat emerytur z roku na rok będzie coraz większe przy jednoczesnym ograniczeniu wysokości emerytur. Zatem państwo poprzez tworzenie np. preferencji podatkowych powinno opracowywać takie zasady i tworzyć takie mechanizmy, które zachęcałyby obywateli do uczestnictwa w dodatkowych i nieobowiązkowych programach zabezpieczenia emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#PoselJoannaSkrzydlewska">Czy ministerstwo w ramach zachęcania obywateli do uczestnictwa w IKE rozważało możliwość odstąpienia od pobierania zryczałtowanego podatku od dochodu w przypadku zwrotu lub częściowego zwrotu przez IKE środków finansowych na rzecz osób uprawnionych przed ukończeniem przez nie 60. roku życia? Czy znane są szacunki, ile takie zwolnienie kosztowałoby budżet państwa? Czy pomimo tych kosztów w ostatecznym rozrachunku z czysto społecznych względów, chodzi o zachęcanie do uczestnictwa w IKE, zyski nie okazałyby się większe od kosztów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Bożennę Bukiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wójcika, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PoselMarekWojcik">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Omawiany dzisiaj projekt ustawy z całą pewnością zwiększa atrakcyjność oszczędzania środków na indywidualnych kontach emerytalnych. Podwojenie limitu wpłat spowoduje, że obywatele będą mogli zgromadzić środki stanowiące dla nich rzeczywiste wsparcie w okresie pobierania emerytury. Z kolei umożliwienie dokonywania wypłaty części środków zwiększa elastyczność zarządzania indywidualnymi kontami emerytalnymi, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku odkładania środków na dodatkową emeryturę w okresie kilkudziesięciu lat. Chciałbym jednak zapytać panią minister, czy ministerstwo rozważało możliwość wyłączenia środków wpłacanych na trzeci filar z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Myślę, że w tym przypadku sala jest zgodna co do tego, że takie rozwiązanie byłoby właściwe. Natomiast chciałbym spytać, czy macie państwo jakieś analizy dotyczące tego, ile wynosi koszt tego typu zwolnienia i o ile taka ulga zmniejszyłaby wpływy do budżetu państwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! W ustawie o indywidualnych kontach emerytalnych wnioskodawca proponuje wprowadzić zmianę w art. 9 ust. 1 poprzez wprowadzenie dodatkowego pkt 7a w brzmieniu: ˝warunki wypłaty w ratach, w tym liczbę rat, w przypadku dokonywania wypłaty w ratach.˝ Pani minister, w tak krótkim zdaniu zostały użyte jeden raz ˝rat˝ i dwa razy ˝ratach.˝ W tym wyrażeniu właśnie tego nie rozumiem. Czy nie powinno się tego zdania zrekonstruować, tak aby było jasne i nie budziło wątpliwości?</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Drugi problem dotyczy tego, że w zmianie 3. proponuje się zwiększenie rocznego limitu wpłat na indywidualne konta emerytalne, tak by wynosił on trzykrotność średniego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na konkretny rok. Pani minister, na jakiej podstawie ustalono, że akurat właściwszy będzie limit w takiej wysokości, a nie np. w wysokości czterokrotnego średniego wynagrodzenia? Czy nie lepiej jednak byłoby ustalić ten limit np. w kwocie 5 tys. zł i zwiększać go w zależności od stopnia inflacji? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym zapytać o taką sprawę. Otóż ostatnie tygodnie, ostatnie dni napawają nas niepokojem o finanse publiczne, system bankowy, nasze oszczędności w OFE. Tu na tej sali kilka debat już się na ten temat odbyło. Chciałbym zapytać, jak wygląda system lokowania środków na IKE. Jak te środki są tam zabezpieczane? Czy są bezpieczne? Czy możemy być pewni, że nic im nie grozi? Czy mogą być tego pewni ci, którzy przynajmniej mają założone indywidualne konta emerytalne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#PoselElzbietaRafalska">(Grozi, grozi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, iż na końcu bieżącego roku szacowana wartość środków zgromadzonych na IKE wyniesie ponad 1800 mln zł przy liczbie osób oszczędzających szacowanej na blisko 915 tys. Czy wprowadzenie innych instrumentów zachęcających, np. możliwości odpisania od podstawy opodatkowania chociażby części, czyli tego, co dzisiaj obowiązuje, jednej średniej krajowej - a podnosimy teraz oczywiście to dwukrotnie - nie byłoby rzeczywiście zachętą do oszczędzania, a co za tym idzie do powiększenia ilości środków przeznaczonych na inwestowanie? Inne ewentualne rozwiązanie odnosi się do tego, że przecież jeżeli chodzi o te zwroty, decyzje o wypłaceniu środków nie są podejmowane często, a dzisiaj ta decyzja kosztuje, jest to związane z 19-procentowym podatkiem od kapitału.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> To ewentualne rozwiązanie też zachęcałoby do tego oszczędzania, chodzi o zniesienie podatku Belki, wtedy kiedy ktoś wybierałby część tych środków lub z tego rezygnował. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Telusa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PoselRobertTelus">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zastanówmy się albo zapytajmy, dla kogo została stworzona ta nowelizacja ustawy. Myślę, że nie dla zwykłego Polaka, naszego zwykłego rodaka, dlatego że nasze społeczeństwo ubożeje.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#PoselPiotrTomanski">(Dla niezwykłego.)</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#PoselRobertTelus">Jak wiemy ok. 70% ludzi nie ma żadnych oszczędności. Nie tylko emerytalnych, ale w ogóle żadnych. 80% ludzi trudno wiąże koniec z końcem i brak im na zwykłe życie. Nie chodzi o to, że oni nie chcą oszczędzać. Ci ludzie chcą oszczędzać i myślą o emeryturze, tylko bardzo często, jeżeli mają wybór: emerytura czy książki dla dzieci, to kupują książki dzieciom. Rozwiązania w tej nowelizacji są tworzone dla ludzi bogatych...</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Dla bogatych.)</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#PoselRobertTelus">...bo jeżeli podnosimy limit dwukrotnie, to zwracamy się do ludzi, którzy już oszczędzają.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-399.6" who="#PoselRobertTelus"> To jest tworzone dla tych ludzi stanowiących 20% społeczeństwa, ludzi, którzy mają pieniądze. Wychodzimy do nich z propozycją związaną z tym, że mogą oszczędzać więcej. Dlaczego w tej ustawie nie ma takich rozwiązań, o których już tu była mowa, rozwiązań dotyczących tego, żeby te środki, które kierujemy na IKE, można było odliczyć od podatku, tak żeby było na to stać tych ludzi, którzy w tej chwili żyją biednie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałbym zadać pani minister jedno, acz bardzo ważne pytanie. Czy istnieje niebezpieczeństwo, iż środki zgromadzone na indywidualnych kontach emerytalnych będą niższe od sumy wpłat dokonanych na to konto? Jest to bardzo ważne pytanie, jeżeli weźmie się pod uwagę zawirowania na rynkach kapitałowych i giełdach oraz możliwość wystąpienia recesji.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Mamy gwarancje.)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#PoselWaldemarWrona">Możemy bowiem oszczędzać przez wiele lat na indywidualnych kontach emerytalnych, a po parunastu, parudziesięciu latach może się okazać, że te konta są puste. Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Rafalską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zaproponowane rozwiązania, o czym już wszyscy wiemy, mają zachęcić większą liczbę przyszłych emerytów do oszczędzania na indywidualnych kontach emerytalnych. Jak wiemy, tempo przyrostu nowych kont jest bardzo słabe. Tych kont jest obecnie ponad 915 tys., w 2007 r. zanotowano, szanowni państwo, wyraźny spadek przyrostu liczby nowo zakładanych kont, przybyło ich tylko 120 tys., natomiast w 2006 r. - 444 tys. To istotna zmiana. Była już mowa o tym, że szacowana wartość zgromadzonych środków wynosi ok. 1900 mln zł. Czy rzeczywiście przedstawione w projekcie propozycje przyczynią się do wzrostu zainteresowania? Czy rozważacie państwo poważnie, o tym też była mowa, możliwość szybszego wprowadzenia ulgi podatkowej? Pani minister, co w pani ocenie jest główną przyczyną takiego stanu rzeczy? Czy to, że Polaków po prostu nie stać na bogatszą, bardziej dostatnią starość, czy też niska świadomość ewentualnych zagrożeń? Czy zdamy sobie z tego sprawę może dopiero wtedy, jak dostaniemy emeryturę wypłaconą z II filaru? A może jest to przejaw braku zaufania do skuteczności działań i takiego sposobu oszczędzania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Siedlaczka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt nowelizacji ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych ma na celu zwiększenie popularności tego sposobu oszczędzania na emeryturę. Jakkolwiek zgadzam się z kierunkiem zaproponowanych zmian, które niewątpliwie uelastycznią instytucję indywidualnych kont emerytalnych, wydaje mi się, że nie zmienią one nastawienia obywateli do tych kont.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#PoselHenrykSiedlaczek">Chciałbym zadać pytanie, które niejako wynika z moich własnych przemyśleń. Czy nie lepszym sposobem na to, by zapewnić obywatelom otrzymanie emerytury, jest obniżka kosztów pracy, która, jak mi się wydaje, zostawi w portfelach obywateli więcej pieniędzy? Bo to, czy obywatele wybiorą indywidualne konta emerytalne, czy nie, to problem drugorzędny. Problemem pierwszorzędnym jest to, by odczuli, że mają w swoich portfelach dość pieniędzy, by móc zadbać o swoją emeryturę. Można stworzyć dodatkowy bonus inspirujący do oszczędzania na IKE. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Zawadzkiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wielu ludzi młodych, ze średniego pokolenia zaczyna żyć w przekonaniu, iż ich system emerytalny, nowy, jest niepewny co do wielkości emerytur. Na swój sposób naprzeciw temu problemowi wychodzi od 2004 r. funkcjonujący system tzw. III filaru, który jest jednak mało popularny wśród tej grupy ludzi. Dlatego chciałbym zapytać, jak państwo zachęca obywateli do zakładania kont i oszczędzania w IKE, jak ich wspomaga. Okazuje się, że zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych nie jest wystarczającą motywacją dla obywateli, aby takie konta zakładali. W takiej sytuacji dobrze się stało, że propozycja zmiany w ustawie o IKE dopuszcza wypłatę części kapitału. Ale dlaczego ma być on opodatkowany? Dlaczego nie można założyć, że wycofujemy kapitał własny, a nie część zysku kapitałowego? Czy możliwość wypłaty części zgromadzonego kapitału w trakcie trwania programu emerytalnego, pod warunkiem zapłaty podatku dochodowego od zysku kapitałowego, jest działaniem wspomagającym? Czy ze względu na niskie zainteresowanie wśród obywateli programami IKE nie należy wprowadzić dodatkowych narzędzi wspomagających, np. ulgi w podatkach na niewielką sumę, tak jak to czyniono w latach 90. ubiegłego wieku przy zakupach obligacji skarbowych? Tego typu działania mogą zachęcić do oszczędzania w IKE. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Włodzimierza Karpińskiego, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Błądka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Proponowane zmiany ustawy nawiązują do założeń nowelizacji, nad którymi pracował poprzedni parlament. Celem nowelizacji jest przede wszystkim zachęcenie Polaków do oszczędzania na IKE. Sytuacja jednak nie jest zbyt optymistyczna. Coraz więcej młodych ludzi nie ufa systemowi emerytalnemu proponowanemu przez państwo. Z analizy rynku wynika, że w pierwszym półroczu 70 tys. Polaków zlikwidowało swoje konta i że zdecydowanie zmalała liczba osób odkładających środki w III filarze. W tej sytuacji proponowane przez rząd udogodnienia nie napawają optymizmem co do zwiększenia liczby odkładających na IKE. Duże wątpliwości budzi kwestia, czy zwiększenie limitu spopularyzuje oszczędzanie na emeryturę, jeżeli obecnie większość osób nie wykorzystuje nawet połowy swojego limitu.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#PoselAntoniBladek">Jedynym i skutecznym sposobem zachęcenia do oszczędzania byłoby wprowadzenie zwolnienia z opodatkowania środków zgromadzonych na IKE. Bardzo proszę, aby strona rządowa powiedziała, dlaczego tak się broni przed wprowadzeniem ulg podatkowych, które niewątpliwie byłyby bardzo skuteczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Celem omawianego projektu ustawy jest zachęcenie większej liczby przyszłych emerytów do oszczędzania. Wynika to m.in. stąd, że na przestrzeni 2007 r. zaobserwowano spadek przyrostu liczby zakładanych nowych kont. Na koniec 2007 r. tych kont było ponad 915 tys. Według kilku podmiotów konsultujących projekt przedstawione w nim propozycje nie przyczynią się do wzrostu liczby osób zainteresowanych oszczędzaniem w celu uzupełnienia przyszłych dochodów emerytalnych. Przedstawione propozycje nie stanowią bowiem wystarczającej zachęty do zmiany świadomości przyszłych emerytów. Uważa się, że należy wprowadzić bardziej radykalne zmiany.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#PoselAndrzejSzlachta">Stąd moje pytanie do pani minister: Dlaczego rząd nie zdecydował się jednak na wprowadzenie dla oszczędzających na indywidualnych kontach emerytalnych ulgi podatkowej w postaci odliczenia kwoty wpłat na IKE od podstawy opodatkowania? Czy rząd przeprowadził ocenę skutków takich zmian, jeśli chodzi o uszczuplenie budżetu państwa? Jakiego rzędu byłyby te uszczuplenia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Namyślaka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PoselWitoldNamyslak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Zmiany proponowane w ustawie mają na celu zachęcenie większej liczby mieszkańców naszego kraju do gromadzenia oszczędności, które w przyszłości mogą uzupełnić nasze dochody emerytalne. Pani minister, ile osób obecnie korzysta z ustawy i gromadzi środki na indywidualnych kontach emerytalnych? Jak wygląda tempo przyrostu liczby nowych kont, np. rocznie? Jakie są przewidywania ministerstwa co do przyrostu liczby kont po wprowadzonych zmianach? Propozycje przedstawione przez rząd są istotne i mogą zachęcić większą liczbę przyszłych emerytów do oszczędzania.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#PoselWitoldNamyslak">Pani minister, obecnie nie ma możliwości wycofania części zgromadzonych oszczędności, nie można skorzystać z części zgromadzonego kapitału w sytuacji losowej. Nowe zapisy umożliwiają częściowy zwrot i wypłatę w ratach. Jakie warunki należy spełnić i jakie są ewentualne ograniczenia, w przypadku gdy dana osoba wyrazi chęć skorzystania z tego nowego zapisu? Czy jest np. ograniczenie procentowe co do wielkości kapitału, który będzie można wycofać w trakcie oszczędzania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Czuchę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PoselZdzislawCzucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! W art. 1 w pkt 3 w lit. b projektu ustawy proponuje się przyjęcie założenia, że limit wpłat na indywidualne konta emerytalne w kolejnym roku nie może być niższy niż w roku poprzednim. Co się stanie z indywidualnym kontem emerytalnym, a także ze środkami na tym koncie, w przypadku gdy dana osoba nie wpłaci w kolejnym roku kwoty wyższej lub wpłaci kwotę niższą? Jak zostanie to rozwiązane, czy jest jakaś regulacja w tej materii?</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PoselZdzislawCzucha">I kwestia druga. Szanowna pani minister, co legło u podstaw tego ustalenia, czy ministerstwo ma taką wiedzę, że przy tworzeniu w 2004 r. założeń do tej ustawy zdecydowano, żeby limit wpłat rocznych ustalić na takim a nie innym poziomie? Dlaczego nie była to kwota wyższa? I dlaczego w ogóle wprowadzono ten próg? Może się tak zdarzyć, są w życiu człowieka takie okresy, kiedy dysponuje dużymi środkami i być może zdecydowałby się na jednorazową dużą wpłatę, a kiedy takiej możliwości nie ma, po prostu tego nie czyni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Piotrowską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PoselTeresaPiotrowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Struktura wiekowa oszczędzających na indywidualnych kontach emerytalnych pokazuje, że im jesteśmy starsi, tym chętniej oszczędzamy na swoją emeryturę. Ludzie młodzi na początku swojej drogi zawodowej często nie myślą o swojej przyszłości emerytalnej. Zmiany w proponowanej ustawie mają na celu zwiększenie atrakcyjności tego produktu dla oszczędzających indywidualnie poprzez zwiększenie rocznego limitu, zaproponowane w tym projekcie, czy uelastycznienie sposobu wyliczania tego limitu, a także umożliwienie częściowej wypłaty środków bez konieczności likwidacji konta. Z pewnością zwiększy to jego atrakcyjność. Czy przyczyni się to jednak do znacznego wzrostu liczby osób zainteresowanych oszczędzaniem w celu uzupełnienia przyszłych dochodów emerytalnych, zwłaszcza wśród ludzi młodych, będziemy mogli sprawdzić dopiero w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PoselTeresaPiotrowska">Chciałabym zapytać, czy rząd przewiduje jakąś specjalną kampanię informacyjną w tym zakresie skierowaną w szczególności do młodych ludzi. Czy rząd przewiduje w przyszłości wprowadzenie dodatkowo takiej ulgi podatkowej, która mogłaby wpłynąć na znaczące zwiększenie zainteresowania dodatkowym oszczędzaniem na przyszłą emeryturę? Czy w ogóle państwo bierzecie to w przyszłości pod uwagę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Marka Skorupę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PoselAleksanderMarekSkorupa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ku zaskoczeniu, mamy wreszcie ustawę, z którą prawie wszyscy się zgadzamy. Co więcej, wszyscy uznajemy, że kierunek jest właściwy, ale, można powiedzieć, w zbyt małym stopniu idący w stronę oczekiwań. Wszyscy zgadzamy się również, że ten właściwy kierunek to powiązanie oszczędności w III filarze z podatkiem dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#PoselAleksanderMarekSkorupa">Dlatego chciałbym zadać pani minister pytanie. Czy rząd po załatwieniu tych koniecznych, niezbędnych ustaw emerytalnych, które mają nasz system zbudować już na trwałe, zamierza pracować, jeśli chodzi o ten kierunek?</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#PoselJakubSzulc">(Nie zamierza.)</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#PoselAleksanderMarekSkorupa">Moja podpowiedź jest taka, że oprócz właśnie tego kierunku dotyczącego podatku dochodowego i III filara, należy w tych pracach uwzględnić ulgę prorodzinną. Wydaje mi się, że Wysoka Izba byłaby tu zgodna i mielibyśmy załatwione od razu dwie kwestie, mianowicie większą liczbę dzieci i większą tendencja do oszczędzania emerytalnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#PoselJakubSzulc">(Ty lobbysto.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią minister Agnieszkę Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ponieważ mamy spore opóźnienie, pani minister, prosiłbym bardzo o zwięzłe odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odpowiem więc bardzo zwięźle. To jest także mój czas, panie marszałku, bo w dniu dzisiejszym będę siedziała tutaj chyba do końca posiedzenia plenarnego. Na pewno będzie zwięźle.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie ulgi podatkowej, dotyczyła tego dosyć duża grupa pytań. Odnosiły się one do możliwości wprowadzenia takiej ulgi w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych. Rozważaliśmy taką możliwość, pytaliśmy o to Ministerstwo Finansów, które tradycyjnie oczywiście powiedziało, że to jest dosyć trudny problem, ponieważ może być bardzo kosztowny. Kwoty, jeśli chodzi o taką ulgę, szłyby w sensie szacunków na pewno w setki milionów złotych. Natomiast ministerstwo deklarowało, że w roku 2010 lub 2011 możemy pomyśleć o takiej uldze. Na pewno będziemy się nad tym zastanawiać, chociaż trzeba pamiętać o tym, że wprowadzenie ulgi podatkowej w momencie akumulacji oznacza, że musielibyśmy opodatkować takie wypłaty w momencie, kiedy ktoś będzie korzystał z tych świadczeń. Jeżeli więc mówimy o osobach, które mają relatywnie niewielkie dochody, oszczędzają właśnie poprzez to, że wpłacają, mają zwolnienie, to jednak w momencie, kiedy będą otrzymywać prawdopodobnie też relatywnie niskie emerytury, te będą one bardziej obciążone. To również należy więc wziąć pod uwagę w takich analizach.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pytali państwo, czy rozważaliśmy odstąpienie od tego, żeby w przypadku wycofania czy zwrotu części zgromadzonych środków wprowadzić również zwolnienie z podatki Belki. Nie, dlatego że wtedy ten instrument straciłby swoją długookresową ciągłość, a stałyby się po prostu instrumentem wykorzystywanym do tego, żeby nie obciążać oszczędności podatkiem Belki. To byłoby z pewnością rozwiązanie, które nie jest zgodne z duchem indywidualnych kont emerytalnych, którym jednak jest oszczędzanie na emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeśli chodzi o to, w jaki sposób wygląda bezpieczeństwo środków i jak będą one wyglądały w przyszłości - też było kilka pytań na ten temat - czy mogą one być mniejsze, czy większe, trzeba pamiętać, że indywidualne konta emerytalne są dosyć elastyczną formą oszczędzania. Można sobie wybrać, czy oszczędzamy w banku, czy w funduszu inwestycyjnym, czy jest to forma, która ma charakter ubezpieczeniowy, czy lokujemy w obligacje. Krótko mówiąc to, jak to będzie wyglądało, zależy od indywidualnych preferencji tej osoby, która oszczędza. Jeżeli ktoś ma swoje IKE w funduszach agresywnych, to wiadomo, że tutaj ryzyko straty, tak samo jak szansa zysku, są relatywnie duże. Jeżeli ktoś chce bezpiecznie oszczędzać, może to czynić w obligacjach i wtedy szansa na to, że dużo straci, jest relatywnie mała lub wręcz znikoma. Tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Rafalska pytała, co się dzieje, że zainteresowanych jest tak mało osób. Wiele osób wskazywało na to, że w Polsce w ogóle nie mamy chęci do oszczędzania. To jest trochę związane z tym, że wszyscy przyzwyczaili się do systemu emerytalnego, który daje jednak w tym momencie emerytury sięgające 70-80% zarobków, które miało się przed przejściem na emeryturę. Nowy system emerytalny taki nie będzie. Jeżeli ktoś pyta o moje zdanie, dlaczego Polacy nie oszczędzają na emeryturę, to odpowiadam, że po prostu nie są jeszcze do tego przyzwyczajeni. Każde kolejne pokolenie, obserwując to, jak wygląda system emerytalny, otrzymując informacje o stanie swoich kont emerytalnych, o wysokości hipotetycznej emerytury, myślę, że będzie sobie coraz częściej zadawać pytanie: jak będzie wyglądała moja emerytura i czy nie warto jednak trochę na starość pooszczędzać. To jest wiele lat, kiedy oszczędzanie w ogóle nie było zwyczajem, bo nie wiadomo było, ile nasze pieniądze za 10, 15, 20 lat będą warte. Dzisiaj tak nie jest. Pewna kultura oszczędzania buduje się jednak przez lata. Te kraje, które mają bardzo rozwinięte systemy indywidualnego czy dobrowolnego oszczędzania na starość, to są jednak te kraje, w których przede wszystkim emerytury oferowane z systemu publicznego są niskie, jak np. Anglia, Irlandia czy Stany Zjednoczone, a jednocześnie rynki finansowe w tych krajach funkcjonują znacznie dłużej niż tak naprawdę u nas.</u>
          <u xml:id="u-421.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Siedlaczek pytał, czy obniżanie kosztów pracy byłoby możliwością na zwiększenie zachęt do oszczędzania. Na pewno tak. Natomiast problem polega na tym, że te koszty pracy są takie, jakie są, m.in. dlatego, że musimy finansować te zobowiązania, które system emerytalny zaciągnął wobec tych pokoleń, które są na emeryturze. W związku z tym zawsze jest pytanie, czy istnieje możliwość takiego zmniejszania kosztów. Tutaj już dzisiaj padało z trybuny, że obniżenie składki rentowej, które zostało wprowadzone, kosztowało Fundusz Ubezpieczeń Społecznych ubytek dochodów rzędu 30 mld zł. To jest jednak taka kwota, która oznacza konieczność ponoszenia znacznych wydatków z budżetu państwa, żeby ją finansować. Na to też trzeba zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-421.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o wypłatę w ratach, tutaj pan poseł Gosiewski na początku zadawał to pytanie, potem też pytał o to pan poseł Namyślak, generalnie rzecz biorąc, po pierwsze, sformułowanie: wypłata w ratach, jest poniekąd nazwą własną w tym projekcie. W związku z tym te raty muszą pojawić się w tym zapisie trzy razy. Nie ma ograniczenia. Decyzja dotycząca tych wypłat zależy od tego, jak to tak naprawdę będzie wyglądało w umowie, na ile rat zgodzi się dana osoba, korzystając z indywidualnego konta emerytalnego, w momencie, kiedy wypłaca emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-421.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Co stanowiło podstawę określenia limitu wypłat? Stanowiły ją w większości przypadków rozmowy z ministrem finansów, na ile nam pozwolił ten limit wypłat zmieniać, czy ustalać, i tak to było czynione. Czyli robiona była pewna analiza potencjalnych skutków budżetowych, jeśli chodzi o ubytek wpływów z podatków.</u>
          <u xml:id="u-421.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Państwo pytali jeszcze o to, czy chcemy budować świadomość emerytalną. Tak, chcielibyśmy. W ramach ogólnych prac, które dotyczą i wydłużania aktywności zawodowej, i pewnego powiązania tego z uświadamianiem, jak funkcjonuje system o zdefiniowanej składce, czyli taki, w którym od naszej przezorności zależy to, jaka będzie emerytura w przyszłości, od tego, kiedy zdecydujemy się zakończyć aktywność zawodową, chcielibyśmy prowadzić tego typu działania cały czas. Świadomość emerytalną budujemy przez bardzo wiele lat i to jest proces, który zapewne będzie trwał jeszcze długo. Mam jednak nadzieję, że będzie rozwijał się z sukcesem i za kilkanaście lat tych osób, które mają IKE, będzie znacznie więcej niż dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-421.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 1054, do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o emeryturach kapitałowych (druki nr 743 i 973).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jakuba Szulca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PoselSprawozdawcaJakubSzulc">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o emeryturach kapitałowych zawartym w druku sejmowym nr 743.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PoselSprawozdawcaJakubSzulc">Wysoka Izbo! Połączone komisje: Komisja Finansów Publicznych i Komisja Polityki Społecznej i Rodziny pracowały nad przedmiotowym projektem w dniach 5 i 17 września. W dniu 5 września projekt ustawy został skierowany do podkomisji nadzwyczajnej w celu rozpatrzenia. Podkomisja nadzwyczajna przedstawiła sprawozdanie, które następnie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych i Komisji Pracy i Polityki Społecznej w dniu 17 września zostało przyjęte, czego efektem jest niniejsze sprawozdanie zawarte w druku sejmowym nr 973.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#PoselSprawozdawcaJakubSzulc">Komisje wnoszą do Wysokiej Izby o uchwalenie załączonego projektu ustawy z zastrzeżeniem, że do projektu ustawy został złożony wniosek mniejszości proponujący odrzucenie projektu ustawy. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę pana posła Witolda Kochana o zabranie głosu w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PoselWitoldKochan">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska w sprawie projektu ustawy o emeryturach kapitałowych. Projekt niniejszej ustawy jest częścią zapoczątkowanej jeszcze w roku 1999 reformy systemu ubezpieczeń społecznych i wdrażanego tego roku nowego systemu emerytalnego. W efekcie tych zmian w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych dla każdego ubezpieczonego zostały utworzone konta, na których są ewidencjonowane składki wpływające na ubezpieczenie emerytalne. Zaczęły także funkcjonować otwarte fundusze emerytalne, którym miliony Polaków powierzyły zarządzanie częścią gromadzonych przez siebie środków na emerytury.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#PoselWitoldKochan">Zbliża się 1 stycznia 2009 r., kiedy to pierwsi ubezpieczeni, którzy powierzyli otwartym funduszom emerytalnym gromadzenie środków mających zapewnić im świadczenia emerytalne, otrzymają uprawnienia do otrzymania świadczeń z otwartych funduszy emerytalnych. W związku z tym faktem koniecznością stało się uchwalenie aktu prawnego, który byłby dokończeniem wdrażanej od 1999 r. reformy systemu ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PoselWitoldKochan">Przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy o emeryturach kapitałowych reguluje rodzaje świadczeń pieniężnych wypłacanych ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych, zasady nabywania prawa do emerytur kapitałowych, zasady i tryb przyznawania emerytur kapitałowych oraz ustalania ich wysokości wypłaty. Projekt wprowadza zasadę równego traktowania wszystkich ubezpieczonych bez względu na płeć, stan zdrowia, stan cywilny lub rodzinny. Zgodnie z projektem ze środków zgromadzonych przez ubezpieczonych w otwartych funduszach emerytalnych przysługuje emerytura kapitałowa w formie okresowej do ukończenia przez członka OFE 65. roku życia lub dożywotniej, po ukończeniu 65 lat, emerytury kapitałowej. Warunkiem uzyskania przez członka OFE okresowej emerytury kapitałowej zgodnie z projektem jest ukończenie przez niego 60. roku życia oraz zgromadzenie na rachunku otwartego funduszu kwoty środków równej lub wyższej od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PoselWitoldKochan">Nabycie przez członka otwartego funduszu emerytalnego prawa do dożywotniej emerytury kapitałowej z kolei następować będzie wraz z ukończeniem przez niego 65. roku życia i wówczas gdy kwota hipotetycznej emerytury kapitałowej będzie równa lub wyższa 50% kwoty dodatku pielęgnacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#PoselWitoldKochan">Projekt wprowadza zasadę, na mocy której jeżeli środki zgromadzone na koncie nie osiągną wymaganej wysokości, otwarty fundusz emerytalny przekazuje je do specjalnego funduszu wyodrębnionego w ramach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#PoselWitoldKochan">Ustalenie prawa do emerytury kapitałowej i jej wysokości będzie dokonywane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w drodze decyzji na podstawie wniosku złożonego przez członka OFE. Projekt zakłada, iż ZUS będzie miał obowiązek poinformowania otwartego funduszu emerytalnego o fakcie złożenia wniosku o ustalenie prawa do emerytury kapitałowej. Wówczas OFE informuje ZUS o kwocie środków zgromadzonych na rachunku członka OFE na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku lub na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura. W przypadku ustalenia prawa do okresowej emerytury kapitałowej i jej wysokości Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje otwarty fundusz emerytalny o ustalonej wysokości okresowej i dożywotniej emerytury kapitałowej. W takim wypadku otwarty fundusz emerytalny będzie miał obowiązek comiesięcznego przekazywania na wskazany, odrębny rachunek bankowy ZUS środków na wypłatę okresowej emerytury kapitałowej.</u>
          <u xml:id="u-427.6" who="#PoselWitoldKochan">Emeryt będzie miał prawo wskazania imiennie jednej lub kilku osób fizycznych jako osób uposażonych, na rzecz których ma nastąpić po śmierci emeryta wypłata jednorazowego świadczenia pieniężnego, tak zwanej wypłaty gwarantowanej, do której osoba wskazana nabędzie prawo, jeżeli śmierć emeryta nastąpi w ciągu trzech lat od dnia przekazania składki do funduszu dożywotnich emerytur kapitałowych.</u>
          <u xml:id="u-427.7" who="#PoselWitoldKochan">Zgodnie z projektem wysokość okresowej emerytury kapitałowej stanowić będzie iloraz podanej przez otwarty fundusz emerytalny kwoty środków zgromadzonych na rachunku członka tego funduszu na dzień ukończenia 60. roku życia i średniej długości dalszego życia, o którym mowa w art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-427.8" who="#PoselWitoldKochan">Okresowa emerytura kapitałowa waloryzowana będzie corocznie na zasadach i w trybie określonych w przypadku emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z kolei wysokość dożywotniej emerytury kapitałowej stanowić będzie iloczyn zawartej w ofercie dożywotniej emerytury kapitałowej obowiązującej w dniu złożenia wniosku o ustalenie prawa do dożywotniej emerytury kapitałowej, miesięcznej stawki dożywotniej emerytury kapitałowej właściwej dla wieku emeryta oraz wskaźnika wyliczonego jako wysokość składki podzielonej przez 1000.</u>
          <u xml:id="u-427.9" who="#PoselWitoldKochan">Wypłatą emerytur kapitałowych zajmować się będzie ta jednostka organizacyjna ZUS, która jest właściwa do wypłaty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, i będą one wypłacane wraz z wypłatą emerytury z funduszu.</u>
          <u xml:id="u-427.10" who="#PoselWitoldKochan">Projekt przewiduje dokonanie zmian w już obowiązujących ustawach: Kodeksie postępowania cywilnego, ustawie o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników, ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawie o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz rzeczniku ubezpieczonych. Zmiany tych ustaw polegać będą głównie na uwzględnieniu w ich przepisach nowej instytucji, jaką będą emerytury kapitałowe.</u>
          <u xml:id="u-427.11" who="#PoselWitoldKochan">Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej wnosi o przyjęcie przedłożonego projektu, z tym że łącznie z przedstawionymi przez nasz klub poprawkami, które chciałbym panu marszałkowi doręczyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę pana posła Stanisława Szweda o zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawiam stanowisko do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o emeryturach kapitałowych, czyli o świadczeniach pieniężnych wypłacanych z otwartych funduszy emerytalnych z II filaru.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#PoselStanislawSzwed">Gdy parę tygodni temu odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o emeryturach kapitałowych i projektu ustawy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych, nie składaliśmy wniosku o odrzucenie ustaw w pierwszym czytaniu, licząc na to, że w pracach komisji uda się przeprowadzić poważną debatę z udziałem niezależnych ekspertów, tak aby te ustawy służyły ludziom, przyszłym emerytom. Jednym z zarzutów, które wtedy stawialiśmy, było to, że te dwa projekty ustaw: o emeryturach kapitałowych i o funduszu emerytur dożywotnich, służą tak naprawdę zabezpieczeniu dochodów otwartych instytucji emerytalnych, a nie emerytom. Niestety, pospieszna praca w podkomisji, a później na posiedzeniach połączonych komisji, polegająca na szybkim przyjmowaniu propozycji rządowych, potwierdza tę tezę. Nie było ani chwili refleksji, czy system emerytur kapitałowych wobec kryzysu finansów na świecie jest dobry, czy nie powinniśmy jeszcze raz przeanalizować naszego systemu emerytalnego, tym bardziej że wielu ekspertów, którzy nie są sympatykami Prawa i Sprawiedliwości, wyraża się o kwestiach dotyczących II filaru emerytalnego sceptycznie.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#PoselStanislawSzwed">Nie dziwię się stronie rządowej, reprezentowanej przez te same osoby, które w 1998 r. proponowały nam system emerytur kapitałowych, i są przekonane do swoich projektów, ale dlaczego posłowie Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego podchodzą do tego tak bezkrytycznie, to trudno mi zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#PoselStanislawSzwed">Kwestia funkcjonowania II filaru emerytalnego i wypłat z niego dotyczy milionów Polaków i bardzo dużych pieniędzy, dzisiaj jest to 140 mld zł, a w przyszłości będzie około 500 mld zł, więc jest się o co bić. Zapewnienie bezpieczeństwa przyszłym emerytom powinno być kluczowym zadaniem przy dokończeniu reformy emerytalnej, a nie praca w pośpiechu, chyba że komuś zależy na tym, aby przyjmować ustawy w taki sposób.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#PoselStanislawSzwed">Przechodząc do omawiania sprawozdania, muszę stwierdzić, że żadna z naszych propozycji, które dotychczas zgłaszaliśmy na posiedzeniach komisji, nie uzyskała akceptacji, m.in. dotycząca emerytur małżeńskich, emerytur z gwarantowanym okresem wypłat czy waloryzacji świadczeń. A to są kwestie kluczowe. Należy tutaj przypomnieć, że osoby, które decydowały się na przystąpienie do II filaru, były przekonane, że to są ich pieniądze, że będą mogły podejmować suwerenne decyzje co do przyszłości swoich emerytur z II filaru. Niestety przedłożenie rządowe odbiera taką możliwość, praktycznie daje jeden produkt indywidualnych dożywotnich emerytur kapitałowych, bez możliwości choćby wyboru emerytury małżeńskiej, co proponujemy w naszej poprawce. Rząd argumentuje, że taka emerytura będzie niższa, że to się nie opłaca. Nie rozumiem, dlaczego osoby nie mogą same zdecydować, co dla nich jest lepsze, czy emerytura dożywotnia, czy dożywotnia emerytura małżeńska. Brak takiej możliwości jest na rękę przyszłym zakładom emerytalnym, bo tak naprawdę nie muszą konkurować większą liczbą produktów.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#PoselStanislawSzwed">Druga kwestia, którą mocno podkreślamy i co do której zgłosiliśmy poprawkę, to jest brak waloryzacji emerytur kapitałowych. W zamian przyszli emeryci mają mieć udział w zyskach przynoszonych przez zakłady emerytalne. Dzisiaj już wiemy, że emerytury kapitałowe z II filaru osób, które nie przystąpiły do OFE, będą bardzo niskie, jeśli chodzi o wysokość emerytur, mówi się nawet o 30% mniej. Dlatego kwestia waloryzacji jest tutaj istotna.</u>
          <u xml:id="u-429.6" who="#PoselStanislawSzwed">Kolejną sprawą, którą podnosimy w swoich poprawkach, jest gwarantowany 10-letni okres wypłaty, zgodnie z którym w przypadku śmierci emeryta emerytura będzie wypłacana osobie przez niego wskazanej przez 10 lat. Rząd w swoim projekcie proponuje 3-letni okres gwarantowanej wypłaty.</u>
          <u xml:id="u-429.7" who="#PoselStanislawSzwed">Proponujemy też skreślić przepis, zgodnie z którym wybór oferty dożywotniej emerytury kapitałowej jest nieodwołalny, jest nieodwołalnym oświadczeniem woli, czyli jeżeli ktoś raz wybrał ofertę zakładu emerytalnego, to już nieodwracalnie. Uważamy, że powinna być możliwość zmiany zakładu, tak jak w przypadku otwartych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-429.8" who="#PoselStanislawSzwed">Kolejna sprawa, którą zgłaszamy w poprawce, dotyczy możliwości wystąpienia z II filaru OFE. Dzisiaj jest sytuacja taka, że do końca tego roku osoby, które zadeklarują wystąpienie z II filaru, mogą to uczynić, a ich środki mogą być przekazane do budżetu państwa i wypłacane przez ZUS. I tutaj zgłaszamy poprawkę, aby taką możliwość miały również inne osoby, które nieświadomie wybierały II filar emerytalny, nie wiedząc, czym to będzie skutkowało, jakie to przyniesie efekty.</u>
          <u xml:id="u-429.9" who="#PoselStanislawSzwed">I ostatnia kwestia, którą zgłaszamy w poprawkach, to poprawka składająca się z 23 punktów, dotycząca tylko jednego rozwiązania, a mianowicie proponujemy, aby od 1 stycznia 2009 r. określić zasadę nabywania prawa, zasady i tryb przyznawania oraz zasady ustalania wysokości wypłaty okresowych emerytur kapitałowych, czyli emerytur tylko dla kobiet, bo to właśnie kobiety od 1 stycznia 2009 r. będą pierwszymi osobami, którym będą wypłacane emerytury z II filaru. Emerytury będą wypłacać im otwarte fundusze emerytalne, które dalej będą zarządzały i wypłacały emerytury kobietom przez ten okres 5 lat, czyli można zaproponować taką formę, okres przejściowy. To przejściowe rozwiązanie skierowane do uprawnionych kobiet wydaje się w tym momencie rozwiązaniem dobrym, dlatego proponujemy, aby przyjąć taką poprawkę i dać sobie czas na dalsze prace nad emeryturami kapitałowymi, jak również nad emeryturami z funduszy dożywotnich.</u>
          <u xml:id="u-429.10" who="#PoselStanislawSzwed">I teraz chciałbym się jeszcze krótko zastanowić nad problemem, który wynika z okresowych emerytur kapitałowych dla kobiet. Mamy do czynienia z taką sytuacją, że kobiety, które będą na okresowych emeryturach kapitałowych, w wieku 65 lat będą obligatoryjnie przechodziły na dożywotnią emeryturę. W tym przypadku emerytura dożywotnia będzie niższa od emerytury okresowej, stąd też wydaje się, że w ramach prac powinniśmy zastanowić się, jakie przyjąć rozwiązania, aby do takich sytuacji nie dochodziło. Argumentem za przyjęciem naszej poprawki 1., czyli odłożeniem dalszej części dotyczącej emerytur kapitałowych, a przyjęcie tylko emerytur okresowych, jest kwestia związana z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, który musi być do tego przygotowany.</u>
          <u xml:id="u-429.11" who="#PoselStanislawSzwed">Podsumowując, chciałbym, panie marszałku, Wysoka Izbo, zgłosić następujące poprawki. Poprawka 1., dotycząca ograniczenia ustawy tylko do okresowych emerytur kapitałowych, które wyszłyby w życie od 1 stycznia 2009 r., tak aby kwestie budzące największe kontrowersje można było uregulować z korzyścią dla przyszłych emerytów, a nie pod presją czasu. Konsekwencją przyjęcia tej poprawki są zmiany zaproponowane w kolejnych 23 poprawkach, które należy przegłosować łącznie. W przypadku nieprzyjęcia tej poprawki proponujemy kolejne poprawki, w tym m.in. przywrócenie możliwości wyboru emerytury małżeńskiej, emerytury z 10-letnim gwarantowanym okresem wypłat, skreślenie przepisu o jednorazowym nieodwołalnym wyborze oferty dożywotniej emerytury kapitałowej i możliwość wystąpienia z II filaru, z otwartych funduszy emerytalnych, i przekazanie środków do budżetu państwa i powrót ubezpieczonych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zgłaszamy również poprawkę wprowadzającą waloryzację emerytur kapitałowych.</u>
          <u xml:id="u-429.12" who="#PoselStanislawSzwed">Jeszcze raz namawiam wszystkich do ponownego zastanowienia się nad dalszymi kierunkami działań dotyczących emerytur kapitałowych, szczególnie w sytuacji kryzysu finansowego na świecie, bo naszym nadrzędnym celem musi być dobro emeryta, a nie instytucji, które go obsługują.</u>
          <u xml:id="u-429.13" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Oprócz poprawek, które złożę na pana ręce, składam również w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wniosek o wstrzymanie prac nad rządowym projektem ustawy o emeryturach kapitałowych do czasu przyjęcia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej o rządowym projekcie ustawy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych w celu łącznego ich rozpatrzenia. Uważamy, że te dwie ustawy: o emeryturach kapitałowych i o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych są spójne i procedowanie nad nimi rozdzielnie jest złym rozwiązaniem, dlatego wnosimy, aby wstrzymać prace dotyczące dzisiejszego sprawozdania, aż będziemy przygotowani do podjęcia decyzji w sprawie ustawy o funduszach dożywotnich emerytur kapitałowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wacława Martyniuka w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PoselWaclawMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chińskie przysłowie mówi: nie bój się zmartwień młodości, ale lękaj się biedy na starość. Przed tym lękiem ma nas chronić system emerytalny, zabezpieczenie na późne lata. To właśnie świadczenie pieniężne, jakim jest emerytura, ma za zadanie służyć każdemu z nas jako zabezpieczenie bytu na starość. Podkreślam słowo ˝zabezpieczenie˝, bo każdemu z nas, kto przez lata systematycznie i uczciwie wypracowywał swoje świadczenia, należy się bezpieczna i spokojna starość. Państwo musi być gwarantem tego bezpieczeństwa, bo to ono tworzy systemy zabezpieczeń i korzysta z pieniędzy regularnie przez nas odkładanych. Zapisy omawianego dziś projektu ustawy nie pozwalają, niestety, stwierdzić, że państwo ma zamiar być rzetelnym gwarantem poczucia bezpieczeństwa emerytów.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PoselWaclawMartyniuk">Za trzy miesiące powinno rozpocząć się, i z pewnością rozpocznie się, wypłacanie emerytur z II filaru dla pierwszych osób, które zwabione wizją dostatniego życia zdecydowały się na pójście w nieznane. Gdy 10 lat temu wprowadzano reformę emerytalną, zapewniano nas wszystkich, że nowy system jest lepszym rozwiązaniem niż pozostawienie środków, pozostanie jedynie w ZUS-ie. Tym razem wiara nie przerodziła się w cud. Dziś już wiemy, że nowe świadczenia będą niższe od dotychczas wypłacanych. W 1998 r. Sojusz Lewicy Demokratycznej nie poparł tej reformy. Wskazywaliśmy, że emerytury obliczane według nowych zasad będą niższe niż gdyby były obliczone według starych, że stosunek wysokości pierwszej emerytury do ostatniej pensji, czyli tzw. stopa zastąpienia tych świadczeń, będzie o wiele niższa niż dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PoselWaclawMartyniuk">Ale to już historia. Dziś musimy przełknąć tę żabę. Moja klubowa koleżanka, posłanka Anna Bańkowska, mówiła z tej trybuny podczas pierwszego czytania, że zbliża się czas prawdy o zreformowanym systemie ubezpieczeń społecznych. Całą prawdę poznamy po roku 2014, gdy nowe zasady obliczania świadczeń będą już w pełni obowiązywać. Warto to powtórzyć, bo wiele osób dozna zawodu i rozczarowania. Naszym obowiązkiem jako posłów jest zmniejszyć to rozczarowanie, uratować tyle, ile się da, a można jeszcze coś w tym kierunku zrobić.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#PoselWaclawMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożenie rządowe zakłada brak waloryzacji dożywotnich emerytur kapitałowych. Mówimy publicznie: to skandal. Podczas prac w komisjach proponowaliśmy, i dziś po raz kolejny zgłaszamy poprawkę, by dożywotnia emerytura kapitałowa była waloryzowana corocznie, w oparciu o wskaźnik cen towarów i usług. Naszym zdaniem takie rozwiązanie byłoby: po pierwsze, sprawiedliwe, po drugie, dawałoby emerytom większą pewność jutra, bo wartość nabywcza świadczenia bez zapisu o waloryzacji będzie coraz mniejsza ze względu na inflację, po trzecie wreszcie, takie rozwiązanie byłoby zgodne z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego. Tylko waloryzacja świadczeń, zdaniem Lewicy, gwarantuje utrzymanie realnych ich wartości, tak, by nie okazało się, że za parę lat za to samo świadczenie z II filaru kupimy połowę, a nawet mniej, dóbr.</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PoselWaclawMartyniuk">Apeluję zatem do wszystkich o wpisanie do ustawy mechanizmu waloryzacji. Zapowiadam, Wysoka Izbo, bardzo wyraźnie, że jeżeli w uchwalonej przez Sejm ustawie nie znajdzie się zapis o waloryzacji emerytur, to Lewica zaskarży uchwalone przepisy do Trybunału Konsytucyjnego. Mówimy to, żeby była pełna jasność co do naszego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#PoselWaclawMartyniuk">Przedłożenie rządowe zakłada brak emerytur małżeńskich. Podczas prac proponowaliśmy wpisanie do ustawy emerytur małżeńskich, które zapewnią dziedziczenie środków zgromadzonych w II filarze. Państwo nie może oszukiwać swoich obywateli. Obywatele decydujący się na wybór otwartych funduszy emerytalnych z roczników 1949-1968, a także młodsi, którzy popierali reformę, wierzyli w trwałość zapewnień o tzw. dziedziczeniu środków zgromadzonych w II filarze. Przypomnę, że deklaracje takie padały jeszcze niedawno ze strony przedstawicieli obecnej koalicji rządzącej, kłaniam się tutaj panu premierowi Tuskowi, i poprzednio, ze strony rządzącego wówczas PiS-u, kłaniam się dzisiaj opozycji PiS-owskiej. Tymczasem projekt przewiduje jedynie wypłatę jednorazową, gwarantowaną, jeżeli emeryt umrze w ciągu pierwszych 3 lat pobierania emerytury. Jeżeli umrze miesiąc później, środki te przepadają. To kolejny skandal.</u>
          <u xml:id="u-431.6" who="#PoselWaclawMartyniuk">Ubezpieczonym należy pozostawić możliwość wyboru, czy chcą mieć emeryturę małżeńską, czy indywidualną. Pamiętajmy, że ubezpieczenie w II filarze dla młodszych roczników jest obowiązkowe, że stanowi element powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. Małżonkowie często mają zróżnicowane dochody, a składka małżonka, który zarabia więcej, w większym stopniu obniża bieżące dochody rodziny. Dlatego ludzie ci mają prawo oczekiwać wspólnotowego prawa do emerytury kapitałowej, w przeciwnym razie będą mieli absolutną rację, jeśli poczują się oszukani. Zapytam raz jeszcze, bo pytanie to padło już podczas pierwszego czytania: czy państwo chcecie, mówię o koalicji, fikcyjnych rozwodów w sytuacji, gdy na przykład jeden ze współmałżonków zachoruje? W przypadku rozwodu składki zgromadzone w II filarze w formie masy wchodzącej w skład wspólnoty majątkowej ulegną podziałowi według zasady, którą ustalą sami zainteresowani. Klub Lewica uważa, że w tych ustawach, w wersji rekomendowanej przez komisję, bardziej liczy się interes sektora finansowego niż interes ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-431.7" who="#PoselWaclawMartyniuk">Mój klub domaga się, by do ustawy wprowadzono jednoznaczny zapis mówiący, że wypłata emerytur kapitałowych jest gwarantowana przez państwo. Jest to fundamentalny obowiązek państwa wobec swoich obywateli. Ten wniosek został przez koalicję odrzucony. Dlaczego? Dziś, proszę Wysokiej Izby, jesteśmy świadkami finału źle przeprowadzonej reformy emerytalnej. Za 3 miesiące będziemy świadkami pierwszych rozczarowań. Teraz możemy jeszcze kilka kwestii naprawić, w związku z tym naprawmy je. Klub Poselski Lewica składa panu marszałkowi poprawki, o których mówiłem wcześniej, za chwilę je złożę. Czas nagli, od 1 stycznia 2009 r. muszą być wypłacone emerytury z II filaru. Deklarujemy poparcie dla rozwiązań, które umożliwią te wypłaty. Proszę o uwzględnienie naszych uwag, byśmy mogli tę ustawę poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-431.8" who="#PoselWaclawMartyniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiąc dziś o zasadach wypłacania nowych świadczeń, pragnę zwrócić uwagę na kolejny istotny problem, tj. problem opłat i prowizji od wpłacanych przez pracowników składek emerytalnych. Jest to ważna kwestia, która przy obecnych uregulowaniach bardzo negatywnie odbija się na wysokości przyszłych emerytur z II filaru. Towarzystwa emerytalne nie konkurują między sobą i niemal wszystkie pobierają maksymalne prowizje od składki, jakie przewiduje ustawa. Lewica złożyła już do Sejmu projekt, który ma znacznie obniżyć te wysokie podatki. Ponownie apeluję do koalicji, by nie trzymała tego w zamrażarce, tylko zaczęła nad tym skutecznie pracować.</u>
          <u xml:id="u-431.9" who="#PoselWaclawMartyniuk">Obecny stan prawny ewidentnie sprzyja jedynie wysokim zyskom funduszy, a nie przyszłym emerytom. Dam przykład. Dziś koszty funkcjonowania ZUS-u, jako zarządzającego Funduszem Ubezpieczeń Społecznych, stanowią ok. 2,7% obracanych środków, czyli z każdego z naszych 100 zł za obsługę w ZUS płacimy 2,70 zł. W PTE, wraz z przyszłymi zakładami emerytalnymi, ten koszt wynosi ponad 10 zł. Jesteśmy przekonani, że konieczny jest kompleksowy przegląd tego aspektu reformy emerytalnej. Raz jeszcze państwu przypominam, zestawiam te dwie liczby: 2,70 zł w ZUS-ie, ponad 10 zł w PTE wraz z przyszłymi zakładami emerytalnymi. To są nasze pieniądze, które regularnie wpłacamy do funduszy.</u>
          <u xml:id="u-431.10" who="#PoselWaclawMartyniuk">Przedstawiłem, Wysoka Izbo, kolejne propozycje i mam nadzieję, że spotkają się ze zrozumieniem oraz akceptacją większości parlamentarnej. Wszystkim nam powinno zależeć na tym, by wysokie były przyszłe emerytury Polaków, a nie zyski prywatnych funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-431.11" who="#PoselWaclawMartyniuk">Panie marszałku, poprawki, o których mówiłem, i ciut więcej, których tutaj nie omówiłem, daję panu marszałkowi. Dziękuję paniom i panom za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-431.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Po raz kolejny przyszło mi zabierać głos w dniu dzisiejszym, ale ta sprawa, o której w tej chwili mówię w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego jest bardzo ważną sprawą - ważniejszą, powiedziałbym, niż poprzednie, które tutaj wywoływały takie emocje, bo w tej chwili decydujemy rzeczywiście o przyszłości naszych emerytów.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Czy decydujemy? O tym już zadecydowano 10 lat temu, bo ten system ktoś wymyślił, ktoś uchwalił tutaj na tej sali, ktoś miał wizję, jak to będzie funkcjonować, że trzeba skończyć z systemem zaopatrzeniowym, trzeba przejść na czysty kapitalizm, będzie system kapitałowy: ile przyrośnie, tyle dostaniesz i koniec - i ktoś o tym zadecydował, że państwo nie powinno się zajmować całością spraw, jeśli chodzi o starszych ludzi na emeryturze, tylko podzielić: część należy do państwa, a część niech idzie na wolny rynek i niech się coś dzieje. Jeżeli się uda zarobić pieniądze, to dobrze, jeżeli nie to, będzie mniej. Dzisiaj nie da się pewnych rzeczy cofnąć, nie da się powiedzieć, że powinniśmy wrócić do starych rozwiązań. Być może one były lepsze, bo wtedy państwo brało na siebie całą odpowiedzialność, był system zaopatrzeniowy: pracowałeś dłużej czy krócej, należy ci się świadczenie. To było bardzo dobre, bo każdy czuł się bezpiecznie. Ja też bym chciał, żeby stary system funkcjonował, ale 10 lat temu czy 9 lat temu zdecydowano, że wybieramy inny system. To trzeba było wtedy powiedzieć, wtedy powinni tutaj wszyscy i z lewa, i z prawa powiedzieć: ta reforma systemu ubezpieczeń społecznych nam nie odpowiada, nie robimy tego, trzy reformy przeprowadzamy, a ta czwarta jest zła. Polskie Stronnictwo Ludowe też było wtedy w Sejmie, zgadza się.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dlatego też należy się zastanowić w tej chwili nie nad rozwaleniem tego - bo można rzucić takie hasła, które rozwalą to wszystko - tylko nad tym, jak to, co zrobiono do tej pory, można jeszcze poprawić, jak najlepiej wykorzystać te pieniądze, które są zgromadzone. Jeżeli mamy zabezpieczyć waloryzację tych środków, to pytanie jest proste: z jakich środków? Państwo musiałoby tutaj przeznaczyć jakieś środki, czyli wracamy do starego systemu, i zabezpieczać waloryzację. Bo jeżeli jest system kapitałowy, to to, co przyrosło, wypłacamy, potrącamy oczywiście te koszty, które gdzieś tam po drodze powstają, większe czy mniejsze, i tą waloryzacją już są te pieniądze, które przyrosły nam na koncie.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Natomiast jest tutaj szereg pozytywnych rozwiązań, które wychodzą dalej niż wcześniejsze propozycje, jak chociażby uśrednienie wieku emerytalnego kobiety i mężczyzny. Nie ma tego, co kiedyś proponowano - i to był dopiero postrach, że kobietom przez pół będziemy ciąć i będzie o połowę mniejszy wskaźnik zastąpienia. Pamiętamy te dyskusje jeszcze sprzed roku. W tej chwili jest to bardzo dobre rozwiązanie i chwała rządowi, że poszedł w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dzisiaj mówienie, że pracujemy w pośpiechu, też nie jest do końca prawdą. Dlaczego jest ten pośpiech? Ja wrócę do wcześniejszej debaty nad wcześniejszymi punktami. Było 10 lat, mało tego, ta ustawa też powinna być uchwalona wtedy, kiedy uchwalano cały pakiet ustaw emerytalnych w 1998 r., i wtedy ludzie by wiedzieli. Jeżeliby wtedy posłowie dowiedzieli się na sali sejmowej, co czeka przyszłych emerytów, co ich czeka, jakie to będą rozwiązania, to być może nie przyjęliby takiego systemu, ale niestety taki system wybrano.</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#PoselMieczyslawKasprzak">W tej chwili trzeba konstruktywnie pracować nad tym, aby on jak najlepiej zafunkcjonował. Dobrze, że to będzie stopniowo wchodzić, że to będzie wprowadzane krok po kroku, myślę, że będzie można wprowadzać poprawki, można będzie obserwować, jak to funkcjonuje, szukać oszczędności. Nie ma takich sytuacji, że coś się raz uchwali i to już jest constans. Też bym się nie zgodził z opinią, że nie było możliwości zapoznania się z tym w podkomisji. Na każde pytanie była rzetelna odpowiedź, każde pytanie było analizowane, można było dyskutować, w razie wątpliwości, bo takie się też pojawiały, były przerwy, były odkładane niektóre rozwiązania, aby jeszcze raz można było je przemyśleć i skorygować. Są zgłaszane poprawki, nad którymi, myślę, komisje będą się jeszcze wspólnie zastanawiać, ale jakieś rozwiązanie w tej chwili już musi być przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-433.6" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Jeżeli można inne rzeczy jeszcze odkładać, można sobie marzyć, że pomostówki można odłożyć, to tutaj tego już się nie da odłożyć, to po prostu musi od 1 stycznia zafunkcjonować i w pokorze w tej chwili wszyscy powinni uderzyć się w pierś, możeśmy popełnili błędy, a może okaże się, że będzie to dobre rozwiązanie, i powinniśmy przyjąć to, co będzie dobrze ludziom służyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W tej chwili mam zapisanych do głosu 28 posłów.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po pierwszym wystąpieniu lista mówców będzie zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadanie pytania: 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Jadwigę Wiśniewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Adama Gawędę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dzisiaj debatujemy nad bardzo ważnym i z pewnością trudnym projektem ustawy o emeryturach kapitałowych. Większość Polaków podjęła decyzję o powierzeniu prywatnym firmom zarządzania częścią składki na ubezpieczenie emerytalne. Jednak niezbędnym elementem funkcjonowania systemu emerytalnego jest stworzenie w tym zakresie odpowiednich regulacji prawnych, dlatego mam pytania.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#PoselAdamGaweda">Dlaczego pomimo wielu argumentów nie można będzie dokonać wypłat innych niż w formie indywidualnego annuitetu w przypadku emerytur finansowanych ze środków zakumulowanych na indywidualnych kontach emerytalnych, np. w formie annuitetu małżeńskiego? Czy nie należy zachować możliwości wyboru przez ubezpieczonego tzw. emerytury małżeńskiej?</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PoselAdamGaweda">Szczególnie kontrowersyjne wydają się przepisy projektu uniemożliwiające zmianę wybranego przez świadczeniobiorcę zakładu emerytalnego, zmianę lub rozwiązanie umowy zawartej z zakładem emerytalnym, jak również zmianę rodzaju emerytury dożywotniej. Czy nie należałoby zmienić tej regulacji?</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#PoselAdamGaweda">Dlaczego projekt ustawy nie precyzuje zasad nabywania prawa do emerytur kapitałowych, kryteriów i zasad ustalania oferty emerytur kapitałowych oraz sposobu wyliczania wysokości emerytur kapitałowych?</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#PoselAdamGaweda">I już ostatnie pytanie, panie marszałku. Większość organizacji, izb gospodarczych i ekspertów negatywnie oceniła większość rozwiązań dotyczących zasad wypłat emerytur kapitałowych w przesłanym do konsultacji społecznych projekcie. W omawianej ustawie brak jest przepisu o terminie i sposobie przekazania informacji do otwartego funduszu emerytalnego o wysokości ostatecznej emerytury okresowej. W jaki sposób i przez kogo będzie realizowana waloryzacja okresowej emerytury kapitałowej i 3-letniej okresowej emerytury kapitałowej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Ja jeszcze, pani minister, muszę zapytać o te emerytury małżeńskie, bo to również budzi mój niepokój, a wielu przedmówców ten temat poruszało. Może dać dwa warianty i przedstawić przyszłym emerytom możliwość: albo emerytura indywidualna, albo małżeńska. Jeżeli okaże się, że emerytury indywidualne są korzystniejsze, to nie byłoby tu takiego zagrożenia. Czy resort ma wiedzę, jaka to może być różnica między emeryturą indywidualną a wspólną małżeńską? Bo jeżeli to nie powoduje jakichś wielkich, że tak powiem, kontrowersji, to być może tę szansę należy stworzyć i takie warunki zaproponować. Jak ministerstwo patrzy na tę sprawę? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To prawda, że w 1998 r. rozstrzygnęliśmy kwestię wprowadzenia reformy systemu ubezpieczeń społecznych, ale to też prawda, że teraz dopiero państwo, władza publiczna określa zasady wypłaty świadczeń kapitałowych. Teraz, panie pośle, to właśnie wasza koalicja ponosi odpowiedzialność za to, że preferujecie rynki finansowe kosztem odkładających, że tam się zabiera 10,5%, mimo że w czasie debaty pani minister z tej mównicy powiedziała, że jest gotowa do rozmowy na ten temat, a pani wiceminister w czasie posiedzenia komisji sejmowej mówiła, że rząd również pracuje, przygląda się temu, przedstawi to systemowo. Tylko że sprawy ucichną i kadra menedżerska rynków finansowych będzie wyjeżdżać pod palmy, a nie emeryci i renciści, którym to obiecano. W związku z powyższym chciałbym zapytać panią minister o koszty wdrożenia ewentualnie emerytur małżeńskich.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Jak to wygląda, jakie to są wyliczenia, że państwo tak zdecydowanie jesteście przeciw temu rozwiązaniu?</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">I jeszcze drugie, ostatnie, pytanie związane z zespołem ekspertów. Często mam takie wrażenie, że część ekspertów, która jest związana z tymi towarzystwami, z otwartymi funduszami emerytalnymi, to są jakby podstawowi eksperci rządu, zatem wśród tych ekspertów jest również była pani minister. Często miejsce siedzenia zmienia punkt widzenia. Wielu ludzi to bulwersuje, że w normalnym cywilizowanym świecie, gdzie obowiązuje przejrzystość i pewien standard, to jest nie do pomyślenia. A u nas uważa się to za standard. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#GlosZSali">(Ale to dzisiaj jest czas...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, powróciła na salę pani poseł Jadwiga Wiśniewska.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Za chwileczkę, dobrze, panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Wróbel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">Dziesięć lat temu bardzo wielu Polaków, również tych, którzy nie musieli tego robić, przystąpiło do otwartych funduszy emerytalnych. Świadczenia miały być wysokie, mówiono o możliwości dziedziczenia wkładu przez najbliższych w razie śmierci ubezpieczonego. To były obietnice. Jaka jest rzeczywistość? Prawdopodobnie bardzo niska wysokość świadczeń, bardzo ograniczona możliwość dziedziczenia, brak emerytur małżeńskich i bardzo wysokie prowizje z tytułu zarządzania pieniędzmi emerytów. Pytania: Jaka będzie wysokość pierwszych wypłat z OFE przy założeniu, że osoba ubezpieczona zarabiała jedną średnią krajową? Czy rząd i Platforma Obywatelska będą przeciwstawiać się obniżeniu prowizji dla OFE z tytułu zarządzania pieniędzmi emerytów? Czy będzie istniała możliwość jednorazowej wypłaty środków zgromadzonych na OFE przez osoby, które zdecydowały się na przejście do tego systemu? Czy będzie możliwość zrezygnowania z OFE i powrotu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Bardzo przepraszam, ja w trybie sprostowania odnoszącego się do wypowiedzi pana posła Tomaszewskiego. Nigdy żadna osoba reprezentująca interes instytucji finansowych czy organizacji zrzeszających instytucje finansowe nie doradzała rządowi, temu ani innemu, jeżeli chodzi o budowanie rozwiązań prawnych, które są proponowane. Natomiast każda ustawa jest konsultowana zarówno z partnerami społecznymi, jak i z organizacjami, w tym organizacjami finansowymi, i wszystkie osoby, które biorą udział w tych pracach, mają takie samo prawo głosu jak organizacje związkowe, w trybie debaty i konsultacji. Informacja o tym, jak wyglądają te debaty i jak wyglądają konsultacje międzyresortowe, konsultacje z organizacjami różnego rodzaju, konsultacje z partnerami społecznymi, znajduje się w ocenie skutków regulacji w uzasadnieniu do ustawy. Wszyscy eksperci, którzy doradzali rządowi w tym zakresie, to są eksperci niezależni, oni nie reprezentują jakichkolwiek instytucji finansowych. W związku z tym bardzo proszę o dokładne analizowanie tego, kto doradza rządowi, a kto ma prawo do tego, żeby...</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Ale na posiedzeniu komisji sejmowej ich nie było.)</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">...być konsultowanym.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Na posiedzenie komisji sejmowej Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych jest zapraszana przez przewodniczącego komisji, tak samo jak przedstawiciele Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, tak samo jak przedstawiciele innych organizacji społecznych i gospodarczych, jak przedstawiciele chociażby organizacji pracodawców. Tak że proszę bardzo nie traktować osób, które są zapraszane przez przewodniczącego komisji, jako ekspertów rządowych, ponieważ oni nie reprezentują rządu na żadnym etapie.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Wiele podmiotów, które w ramach konsultacji międzyresortowych mogły wypowiedzieć się na temat omawianego projektu ustawy, podnosiło problem możliwości wyboru przez ubezpieczonego tzw. emerytury małżeńskiej. Zarówno Komisja Krajowa NSZZ ˝Solidarność˝, jak i Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów z przykrością odnotowały zaniechanie kwestii emerytury małżeńskiej. Związki uznały, że odejście od tej koncepcji oznacza poważne ograniczenie uprawnień ubezpieczonych do dysponowania swoimi pieniędzmi. Stąd moje pytania do pani minister. Jaki jest główny argument rządu, który zadecydował o wycofaniu z ustawy emerytury małżeńskiej? Jakie byłyby skutki finansowe utrzymania tych emerytur dla pozostałych rodzajów emerytur kapitałowych, to jest okresowej emerytury kapitałowej czy dożywotnich emerytur kapitałowych? Dlaczego ustawa nie gwarantuje dziedziczenia zgromadzonych środków w OFE? Dlaczego rząd po raz kolejny nie wsłuchuje się w stanowisko strony społecznej, która reprezentuje obywateli? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przypomniałem sobie reklamę z 1999 r. i w związku z tym mam pytanie. Jeżeli uda mi się dożyć wieku emerytalnego, jaką mam szansę, że środków z drugiego filaru wystarczy mi nie żeby jechać pod palmy, tylko chociaż nad Bałtyk? A tak całkiem serio. Czy w dobie upadku największych towarzystw ubezpieczeniowych, m.in. największego ubezpieczyciela w Stanach Zjednoczonych, gdzie rząd amerykański musiał pokryć 85 mld długów, rząd polski zabezpiecza środki, gwarantuje środki odłożone w otwartych funduszach emerytalnych?</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PoselWaldemarWrona">I kolejne pytanie: Czy nie należałoby się zastanowić nad tym, żeby można było umożliwić wybór pracownikom, czy chcą się ubezpieczać, jak było wcześniej, w ZUS-ie, bądź w ZUS-ie i w otwartych funduszach emerytalnych? Chodzi o to, żeby ludzie mogli wybrać, ponieważ z tego, co się teraz dzieje, wynika, że każdy się boi, że te pieniądze, te 7%, które są wpłacane na indywidualne konta, po prostu przepadną. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Arkita, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Szweda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W 1998 r. podejmowaliśmy decyzję o wyborze emerytur kapitałowych. Nasza wiedza na ten temat była dosyć niepełna, ale obecnie, po 10 latach, mamy już zupełnie inną wiedzę i dzisiaj podejmujemy decyzję, jak będziemy gospodarować tymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#PoselStanislawSzwed">Ciągle powracający tu temat dotyczy emerytur małżeńskich. Pani minister bardzo chętnie powołuje się na poprzedników, na Prawo i Sprawiedliwość, na AWS, ale zawsze wtedy mówiliśmy o emeryturach małżeńskich. Zarówno premier Tusk, jak i przewodniczący klubu parlamentarnego Chlebowski mówili o emeryturach małżeńskich, o możliwości wyboru. Dzisiaj nie mogę zrozumieć uporu rządu, dlaczego nie chcemy dać ubezpieczonym możliwości wyboru. Niech ludzie sami zdecydują. To ewidentnie widać, że przepis idzie w takim kierunku, aby ograniczyć osobom możliwość wyboru produktu, jakim będzie emerytura.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PoselStanislawSzwed"> Dlatego jeszcze raz pytam i apeluję: Dlaczego nie możemy do zapisów ustawy wprowadzić emerytury małżeńskiej?</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Wargocką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł Marzena Machałek.</u>
          <u xml:id="u-450.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Też nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-450.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Rafalską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PoselElzbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! To, co ja postrzegam jako największe zagrożenie w tym rozwiązaniu ustawowym, bo o wcześniejszych mówili moi przedmówcy i część argumentów już się powtarza, to brak waloryzacji inflacyjnej. Taka jest moja ocena. Mamy waloryzację, która jest proponowana dla okresowych emerytur, natomiast tu mamy udział w zysku. Wydaje mi się, że to jest niewystarczające zabezpieczenie. Ja sobie nie bardzo to wyobrażam: jeżeli to niewielkie dzisiaj - ja już wiem, jakiej emerytury ewentualnie, jakiej wypłaty z drugiego filara mogę się spodziewać, bo jestem w systemie mieszanym - świadczenie jeszcze nie będzie waloryzowane, a np. mamy w tej chwili sytuację krachu finansowego czy załamania systemu finansowego, wskutek którego otwarte fundusze emerytalne w ostatnim czasie, i w to w pierwszych dniach kryzysu, straciły 2 mld zł, to ci uczestnicy, którzy w systemie pozostaną przez wiele lat, mogą jeszcze te straty nadrobić, ale my na pewno nie.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#PoselElzbietaRafalska"> Dlaczego państwo zaproponowaliście takie ryzykowne rozwiązanie i czy rzeczywiście uczestnicy OFE mogą się czuć dzisiaj oszukani, skoro spór o to toczą między sobą, na przykład wczoraj na antenie radiowej, prof. Góra z byłym szefem rady nadzorczej Robertem Gwiazdowskim? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Jadwigę Wiśniewską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani minister, ta sprawa zasługuje na miano największej grabieży mienia Polaków po 1989 r. - twierdzi dyrektor generalny Instytutu Jagiellońskiego. Polecam pani dyrektor artykuł w ostatnim ˝Wprost˝ - ˝Ofensywa lepkich rąk˝. Według projektu...</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">(Jakiej pani dyrektor?)</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Polecam pani minister - przepraszam za przejęzyczenie, jeżeli pani odczuwa dyskomfort, że niezbyt wystarczająco panią utytułowałam. Pycha maszeruje, pani wiceminister, przed upadkiem.</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#PoselJadwigaWisniewska">Według projektu ustawy rozstrzygającej o przyszłości systemu emerytalnego, który właśnie trafił do Sejmu, Polacy, którzy od początku życia zawodowego wpłacali składki do otwartych funduszy emerytalnych, ostatecznie utracą kontrolę nad swoimi pieniędzmi. Decyzje przesądzające o zabraniu obywatelom i przymusowym oddaniu instytucjom finansowym prawie 140 mld zł powinny być tematem szerokiej debaty społecznej, debaty publicznej. Dlaczego w rażący sposób łamiecie państwo obietnice dziedziczenia środków z OFE? Jeśli kolejny rząd będzie miał inne zdanie niż obecny w sprawie kształtu systemu emerytalnego, przymusu opłacania składek, dziedziczenia środków czy możliwości uzyskania jednorazowych wypłat zgromadzonego kapitału, to okaże się, że rząd PO i PSL zawiązał prawniczy węzeł gordyjski i każda zmiana okaże się niekonstytucyjna. Dzisiaj w mediach są inne tematy, jakby ważniejsze z pozoru, przykrywające ten bardzo ważny temat. Uważam, że Polacy mają prawo do informacji o tym, że to, co państwo proponujecie, jest zwyczajnie nieuczciwe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Wargocką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PoselTeresaWargocka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#PoselTeresaWargocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Po raz kolejny zabieram głos w sprawie emerytur kapitałowych, ponieważ trudno jest milczeć. To kolejny etap procedowania nad tą ustawą. Odbyło się posiedzenie komisji. Racjonalne argumenty, prośby o wyjaśnienia, o przedstawienie analiz w zasadzie nie znajdują uznania w oczach wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#PoselTeresaWargocka">I drugi bardzo ważny element. Mamy na tym posiedzeniu Sejmu trzecią ważną ustawę, która dotyczy milionów Polaków, procedowaną o takiej porze, już dobrze po godz. 16. Co do wszystkich pytań i związanych z nimi argumentów, które zmierzają do uzyskania wyjaśnień, dlaczego właśnie taka jest forma wypłat, tylko dwie wypłaty emerytury dożywotniej i gwarantowanej przez 3 lata, do tej pory nie uzyskaliśmy odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#PoselTeresaWargocka">Pytam panią minister, pewnie po raz ostatni w czasie procedowania nad tą ustawą: Dlaczego nie może być emerytury małżeńskiej? Proszę naprawdę przekonać Polaków, że nie może jej być, że w tym systemie ona nie zafunkcjonuje z powodów ekonomicznych. Okazuje się, że jest możliwa wspólna tabela życia kobiet i mężczyzn, a nie jest możliwe, żeby mąż i żona ze wspólnych wkładów otrzymali wspólną emeryturę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzennę Drab, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PoselMarzennaDrab">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Powtórzę niektóre pytania, ale to dlatego, że one są bardzo ważne i nie otrzymujemy na nie cały czas odpowiedzi. Chodzi o powód, dla którego wycofano się z emerytury małżeńskiej, oraz brak dziedziczenia zgromadzonych środków przez małżonków. Przecież tak naprawdę to jest wspólny kapitał, ze wspólnego budżetu zgromadzony. Po prostu ja nie znajduję dla tego zrozumienia i myślę, że wielu w tej chwili oglądających nas Polaków również.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#PoselMarzennaDrab">Czy pani minister przewiduje możliwość zrezygnowania w takim razie z drugiego filaru i przeniesienia opłacania składek emerytalnych tylko do ZUS? Czy rząd przewiduje gwarancje wypłaty minimalnej emerytury z drugiego filaru lub jednorazową wypłatę zgromadzonych środków? Prosiłabym o odpowiedź panią minister. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Bańkowską, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PoselAnnaBankowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PoselAnnaBankowska">Proszę państwa, trzeba pamiętać, że mówimy o systemie obowiązkowych ubezpieczeń, o drugim filarze, który stanowi część polskiego systemu ubezpieczenia społecznego, a zatem jest to bardzo ważna kwestia. Nie będę już rozwijać tematu dotyczącego emerytur małżeńskich, o tym mówiłam sporo podczas pierwszego czytania. Nie zgadzam się na to, że ich nie ma, natomiast niepokojący dla mnie, bardzo poważnie mnie to niepokoi, jest brak waloryzacji emerytur dożywotnich. Szczególnie niepokoi to teraz, w tych dniach, kiedy to, powiedziałabym, odważniejsi od nas mówią o krachu finansowym, o tym, co dzieje się z wpłatami do otwartych funduszy emerytalnych, bo ich wartość z miesiąca na miesiąc maleje. Zaspokajanie oczekiwań przyszłych emerytów tylko za pomocą zapisów dotyczących tego, że emerytura będzie rosła proporcjonalnie do zysku wypracowanego z kwot przeznaczanych na wypłaty świadczeń, jest utopią.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#PoselAnnaBankowska"> Świat dowiódł, że krach finansowy może też nas dotykać. W związku z tym uważam, że w ramach systemu obowiązkowego ubezpieczenia państwo nie może z siebie zrzucić odpowiedzialności za ochronę interesów ubezpieczonych w formie zagwarantowania waloryzacji świadczeń minimum o inflację. To jest podstawowy obowiązek budżetu i Skarbu Państwa w tym momencie. Dlatego dopominam się o to, żeby tego typu rozwiązania się znalazły. I dziwię się rządowi, że jeszcze w tych dniach tak łatwo przechodzi, z oziębłością, do porządku nad zgłaszanymi przez posłów problemami. To nie jest wydumany problem, to jest bardzo ważna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#PoselAnnaBankowska">I chciałabym zapytać panią minister, czy w świetle dotychczasowych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego nie boicie się tego, że jeśli ta ustawa będzie zaskarżona, to trybunał po prostu uzna ją za niezgodną z konstytucją, ponieważ już niejednokrotnie się wypowiedział, że państwo jest zobowiązane chronić wypłaty świadczeń minimum do poziomu zapewniającego utrzymanie ich realnej wartości. Dlatego zadaję jeszcze raz pytanie: Czy liczycie się państwo z tym, że Trybunał Konstytucyjny uzna tę ustawę za niezgodną z konstytucją, i macie w związku z tym jakiś plan awaryjny? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o trzymanie się limitu czasu.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W 1999 r., gdy wprowadzano reformę emerytalną, otwarte fundusze emerytalne zachęcały Polaków do siebie, pokazując reklamy wczasów w ciepłych krajach, o czym tutaj już wspominano. A dzisiaj okazuje się, że emerytury z otwartych funduszy emerytalnych będą tak niskie, że emeryta nie tylko nie będzie stać na wczasy w ciepłych krajach, emeryta nie będzie stać nawet na wczasy nad Bałtykiem, ale przeciętnego emeryta nie będzie stać na to, żeby własne mieszkanie ogrzać. I mimo że ponad 1/3 składek emerytalnych trafia do otwartych funduszy, to ciężar zabezpieczenia finansowego przyszłych emerytów będzie spoczywał na Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i właśnie na budżecie państwa. Dlaczego obecny rząd tak bardzo dba o otwarte fundusze emerytalne</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#PoselBarbaraBartus">, o ich zyski, a jest przeciwny chociażby wprowadzeniu waloryzacji? Mówiła o tym szerzej pani poseł Bańkowska.</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#PoselBarbaraBartus">Ale mam jeszcze jedno pytanie: Dlaczego państwo też dyskryminujecie kobiety? Chodzi mi o przejściową emeryturę dla kobiety między 60. a 65. rokiem życia. Czy to jest krok do podniesienia wieku emerytalnego dla kobiet? Czy takie decyzje już zapadły? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Sońtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PoselKrzysztofSonta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Debata nad tym projektem jest tak naprawdę debatą o nędzy potencjalnych polskich emerytów i o zabitych nadziejach sprzed 10 lat. Wszyscy to pamiętamy, wielu posłów przede mną, przedmówców, odwoływało się do tych reklamówek sprzed 10 lat. Dzisiaj Polacy mają prawo czuć się oszukani, kiedy słyszą naszą debatę i przeglądają to, co proponuje im rząd w swoim przedłożeniu. Waloryzacji emerytur dożywotnich - brak, emerytur małżeńskich - brak, dziedziczenie - praktycznie tylko 3 lata, a potem przepadek zgromadzonych środków na korzyść towarzystw ubezpieczeniowych. Powstaje pytanie: Gdzie jest interes ubezpieczonych? Czy on jest chroniony? Nie, gwarancji Skarbu Państwa na wypłaty z drugiego filara</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#PoselKrzysztofSonta"> również nie ma.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#PoselKrzysztofSonta">Dlatego, pani minister, powstaje pytanie: Czemu nie zabezpieczyliście interesu polskich potencjalnych emerytów, natomiast mam nieodparte wrażenie, że jest w tym przedłożeniu przeciwwaga w stosunku do interesu ubezpieczonego, a tą przeciwwagą są zbyt duże pochlebstwa dla ubezpieczycieli?</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Zielińskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PoselMarekZielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Najpierw uwaga do koleżanek i kolegów z PiS: Dwa lata były, mogliście to zrobić według własnej wizji.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PoselMarekZielinski">Natomiast słuchając niektórych uwag dotyczących emerytury małżeńskiej, mam wrażenie, że niektórzy z państwa nie wiedzą, o czym mówią. Bo oczywiście nie ma dosłownie emerytury małżeńskiej, ale jest renta rodzinna, i oczywiście nie w 100%, tylko w 80%, na takich samych zasadach jak w ZUS, z drugiego filara.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#PoselMarekZielinski">Dwie uwagi dotyczące pytań.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#PoselMarekZielinski">Kwestia waloryzacji rzeczywiście budzi emocje i jest jakoś zasadna. Już nie mówię o ewentualnym orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego. Ale czy nie można byłoby stworzyć mechanizmu wyboru? Chodzi o taki wybór: mniejsza emerytura, waloryzacja i to, co jest w projekcie. Taki świadomy wybór powinien jednak emeryt mieć.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#PoselMarekZielinski">I druga sprawa. Są te oferty</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#PoselMarekZielinski">, jest kilka czy kilkanaście funduszy emerytalnych. Są te oferty i wygląda na to, że przez najbliższe kilkanaście lat one będą bardzo iluzoryczne. Proszę o odpowiedź na pytanie: Czym się te oferty będą różniły? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Piechotę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Chciałbym spytać o dziedziczenie, o sprawę kontrowersji, która wciąż powraca, pojawia się w wielu pytaniach. Mam wrażenie, że jest tu jakieś fundamentalne nieporozumienie, bo jak pogodzić dziedziczenie z istotą ubezpieczenia? Czy ktokolwiek rozsądny domaga się dziedziczenia niewykorzystanych składek OC lub autocasco albo składek na ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków? Przecież nikt się nie domaga, żeby mu to wypłacić. Istota ubezpieczenia bowiem, jak ja to rozumiem, również jako radca prawny, polega na tym, że pewna wspólnota płaci składki, z których wypłacane jest ubezpieczenie, gdy zaistnieje ryzyko, temu, kto zaistnienia tego ryzyka doświadczył. I tak też rozumiem ubezpieczenie emerytalne. Będą tacy, którzy będą z tego korzystać krócej, bo będą żyli krócej</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#PoselSlawomirPiechota">, ale będą też tacy, którzy będą żyli dłużej, i wtedy im trzeba zagwarantować większą wypłatę. A więc gdy słyszę o tym, jak to mówił przed chwilą jeden z posłów, że jest przepadek na rzecz towarzystw, to mam też wrażenie, jak to przed chwilą mówił pan poseł Marek Zieliński, że wielu mówi, chociaż w ogóle nie wie, o czym mówi, tylko po to żeby coś powiedzieć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Plurę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pragnę zapytać o czas może nieco bliższy dla wielu pracujących niż okres pobierania emerytury, czas, z którym liczy się każdy z nas, czas upadku na zdrowiu, nieszczęśliwego wydarzenia, które pozbawia możliwości zarobkowania, utrzymywania się z własnej pracy, a także dbania w ten sposób o swoją przyszłość, starość. Chcę zapytać: Jakie będą losy mojej składki emerytalnej w nowym systemie i jak to zabezpieczenie będzie wyglądało? Pragnę też zapytać o zabezpieczenie moich dzieci, być może mojej żony, bo moja rodzina będzie oczekiwała wsparcia również i w nowym systemie, wtedy kiedy mnie zabraknie. Jak zatem będą wyglądały losy ubezpieczonego i jego bliskich w wypadku jego śmierci?</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#PoselMarekPlura">Mam też nadzieję, że odpowiedź</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#PoselMarekPlura"> na to pytanie przerwie, a przynajmniej zmniejszy ten dramatyczny festiwal horroru, który wokół OFE w tej chwili tutaj obserwuję, bo słyszę tylko o takich opiniach, które straszą, jeśli chodzi o przyszłość, a z którymi się nie zgadzam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Andzela, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie do pani minister o zabezpieczenie przyszłych świadczeń dla emerytów, to jest o waloryzację świadczenia z emerytury kapitałowej. Dlaczego nie chcecie zgodzić się na możliwość wyboru - czy emerytura indywidualna, czy emerytura małżeńska? Należy przypomnieć, że przedstawiciele Platformy Obywatelskiej w kampanii wyborczej obiecywali emeryturę małżeńską. To kolejne puste obiecanki ze strony Platformy Obywatelskiej. Nie ma możliwości dziedziczenia środków przez małżonków czy innych członków rodziny. A to było podstawą tworzenia systemu obowiązkowych ubezpieczeń 10 lat temu. To się obiecywało przyszłym emerytom, którzy mieli być w drugim filarze.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Proszę się ustosunkować do kwestii: Czy prowizje pobierane przez otwarte fundusze emerytalne muszą być tak wysokie i dlaczego rząd nie chce zgodzić się na zmniejszenie tych prowizji?</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#PoselWaldemarAndzel"> Czy państwo ma chronić prywatne otwarte fundusze emerytalne i im służyć? Czy rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego nie boi się przyszłego werdyktu wyborców w związku z takimi rozwiązaniami prawnymi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Czarneckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#PoselWitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Reforma systemu emerytalnego w 1999 r. podzieliła system emerytalny na trzy filary. Zapowiadano wówczas, że pomnożone w otwartych funduszach emerytalnych pieniądze będziemy mogli odebrać, przechodząc na emeryturę, albo, w przypadku naszej śmierci, staną się one własnością spadkobierców, bądź też będziemy mogli skorzystać z emerytury małżeńskiej. Wszystkie te zapowiedzi zgodnie z nowym projektem stały się nieaktualne. Dlaczego w rządowych propozycjach łamie się daną 10 lat temu obietnicę na przykład dziedziczenia pieniędzy zgromadzonych w OFE, bo taka obietnica była? W szczególności rezygnacja z emerytury małżeńskiej w oczywisty sposób uderza w stabilność materialną rodziny. Pytam zatem: Dlaczego zrezygnowano z tej emerytury? Pytam nie po raz pierwszy, bo takie pytania już były. Jak będzie zabezpieczona przyszłość rodziny w przypadku</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#PoselWitoldCzarnecki"> nie tak znowu rzadkiej śmierci współmałżonka, zwłaszcza nieoczekiwanej śmierci w 37 miesiącu po przejściu na emeryturę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Błądka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PoselAntoniBladek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Z tego miejsca, z polskiego Sejmu, powinien promieniować szacunek do emerytów oraz troska o ich przyszłość. Sejm powinien wyrażać wdzięczność kobietom, które poświęciły swoją karierę, swoje życie zawodowe, oddając swój czas i pracę swojej rodzinie. Przedłożone sprawozdanie w sprawie projektu ustawy o emeryturach kapitałowych jest jednak zaprzeczeniem tych celów, które powinny być realizowane przez polski rząd i parlament. Nieprzyjęcie zgłaszanych poprawek przez komisję i pozostawienie projektu w brzmieniu przedłożonym przez rząd jest dowodem na to, że ten rząd i koalicja PO-PSL pozostają głuche na problemy zwykłych ludzi. Brak zapisów dotyczących emerytur małżeńskich oraz brak możliwości dziedziczenia nieograniczonego datą śmierci emeryta jest krzywdzące i niesprawiedliwe. Wyraźna niesprawiedliwość społeczna wynika z faktu, że najbliżsi zmarłego mogą dziedziczyć dorobek jego pracy tylko w przypadku, gdy umrze w ciągu pierwszych 3 lat pobierania emerytury. Przekazywanie</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#PoselAntoniBladek"> emerytury zmarłego po tym okresie komercyjnym zakładom emerytalnym jest wyraźnie ukłonem w ich stronę. Proszę o wyjaśnienie, czyje interesy ma uwzględniać proponowana ustawa, emerytów i ich najbliższych, czy może zakładów emerytalnych. Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego Platforma, która jeszcze do niedawna popierała emerytury małżeńskie, obecnie jest im tak bardzo przeciwna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Popiołka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PoselKrzysztofPopiolek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W roku 1990, gdy wchodził w życie pakiet ustaw reformujących system emerytalny w Polsce, codziennie z ekranów telewizorów zachęcała nas do wstępowania do drugiego filaru pani Ewa Lewicka. Jeśli dobrze pamiętam, była wtedy wiceministrem pracy i równocześnie pełnomocnikiem rządu do spraw reformy systemu emerytalnego. Mówię ˝nas˝, bo w tym czasie byliśmy w tej grupie wiekowej, która mogła wybrać drugi filar, ale nie musiała. Pani Lewicka w imieniu rządu Rzeczypospolitej Polskiej mamiła Polaków i zachęcała do wstępowania do OFE, bo będzie emerytura małżeńska, dziedziczenie, emeryt będzie mógł decydować o odłożonych środkach. Dzisiaj tego wszystkiego nie ma. Głoszenie tych zasad przez panią minister, wysokiego urzędnika państwowego, moim zdaniem jest swoistą umową podpisaną z nami, z tymi wszystkimi, którzy ulegli tym demagogicznych namowom. Dzisiaj rząd zrywa tę umowę i z tego</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#PoselKrzysztofPopiolek">, co przeczytałem, wynika, że pani Lewicka nikogo nie zachęciła w ministerstwie pracy do zapisania się do drugiego filaru. Jakoś państwo wiedzieliście, jaki będzie koniec, jaki będzie finał oszczędzania w drugim filarze. Teraz ciągle słyszę o tej filozofii. Pan poseł z Platformy wyszedł i mówił, że to jest zmiana filozofii, że to jest coś w rodzaju polisy ubezpieczeniowej. Ale o takiej polisie powinniście państwo wtedy mówić, kiedy myśmy decydowali o</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#PoselKrzysztofPopiolek"> przystępowaniu do drugiego filaru. Dzisiaj zrywacie umowę społeczną, która została zawarta z nami. Uzupełniając tę informację, dodam, że pani Lewicka dzisiaj pracuje w instytucji związanej z drugim filarem. Zapracowała sobie na tym zachęcaniem, znalazła sobie godnie wynagradzaną pracę. Mam pytanie: Czy w związku z tym, że nie dotrzymał obietnic składanych Polakom w 1999 r., rząd Rzeczypospolitej Polskiej poprze złożoną poprawkę przez nasz klub i da możliwość wycofania się z drugiego filaru tym, którzy czują się oszukani? Bardzo przepraszam, panie marszałku. </u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Przedstawiony projekt ustawy nie daje żadnych gwarancji przyszłym emerytom otrzymywania oczekiwanych emerytur kapitałowych. Wartość różnych funduszy inwestycyjnych jest zmienna. Panowie posłowie twierdzący, że ktoś tu kogoś straszy, tak nie jest. To jest oczywista oczywistość. Obecnie, po blisko roku aktywności obecnego rządu, wartość akcji i funduszy w znacznej części zdecydowanie uległa obniżeniu, nawet blisko lub przeszło dwukrotnemu. Obniżka wartości tych papierów o kilkadziesiąt procent to już prawie norma. Rząd w tej sprawie nie podejmuje żadnych zdecydowanych kroków. W przypadku gdy w okresie gromadzenia środków przez przyszłego emeryta</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#PoselJerzyGosiewski"> wartość funduszy zdecydowanie się zmniejszy, to wówczas ci, którzy zarządzają funduszami, i rządzący nie poniosą konsekwencji, a straty poniesie tylko emeryt. Dlaczego w ten sposób postępujecie? Dlaczego rząd nie chce uwzględnić propozycji strony społecznej, ażeby była ustawowa możliwość przeniesienia środków z OFE do ZUS? Dlaczego rząd nie zaplanował mechanizmu waloryzacji, tak by przyszły emeryt nie żył w ciągłej niepewności co do przyszłej należności z tytułu wieloletniego gromadzenia jego środków? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#PoselPiotrStanke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W tej sali padło dzisiaj znamienne zdanie, że zgromadzone środki na przyszłą emeryturę winny służyć przede wszystkim emerytom, a nie wyłącznie zakładom emerytalnym. Mam jedno krótkie pytanie. W obliczu pierwszych wypłat z emerytur kapitałowych, które nastąpią już w przyszłym roku, jak wysoka będzie prowizja z tytułu ich wypłaty i kto będzie decydował o jej wysokości?</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Telusa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PoselRobertTelus">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj nad trzecią ustawą, bardzo ważną dla naszych przyszłych emerytów. Pierwszą była ustawa pomostowa, gdzie ludziom zabieraliśmy obiecane już emerytury pomostowe bez ustalenia nawet okresu przejściowego, drugą była ustawa o indywidualnych kontach emerytalnych, tylko dla ludzi bogatych, bo ludzie biedni i tak nie oszczędzają, bo nie mają z czego, i trzecią jest ustawa o kapitałowych emeryturach, która również jest tylko dla funduszy emerytalnych, robiona dla prywatnych zakładów. Bo jak można ocenić ustawę, która decyduje o tym, że waloryzacja będzie wypłacana tylko wtedy, gdy OFE przyniesie zyski? A co będzie, jeśli będzie krach na giełdzie i OFE przyniesie straty? W tej chwili mamy już straty. I kto gwarantuje te wypłaty, kto za to zapłaci? Czy OFE bierze odpowiedzialność? Nie bierze za to odpowiedzialności żadnej.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#PoselRobertTelus"> I pani minister, mam takie bardzo konkretne pytanie do pani: Czy nie boi się rząd, czy nie boi się pani minister odpowiedzialności za szerzenie patologii? Dlaczego tak mówię? Naprawdę zapis o tych 3 latach jest bardzo kontrowersyjny. Ten zapis będzie rodził wielkie patologie. Czy pani bierze odpowiedzialność za ten zapis, bo nawet będą takie przypadki - oby nie były - co nie daj Boże, że będzie się pomagać ludziom zejść z tego świata po to, żeby dziedziczyć emeryturę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Niech pan nie mówi o przestępstwach.)</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#PoselRobertTelus">To jest patologia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Izabelę Jarugę-Nowacką, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dobrze by było, gdyby otwarte fundusze emerytalne poinformowały teraz - być może również w postaci filmików - jak przeżyć za tę emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka"> 10 lat temu pokazywały, gdzie będzie można wyjeżdżać, a teraz dobrze by było, żeby opublikowały jakiś poradnik, jak za to żyć.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Mówiąc konkretnie, pani minister, otwarte fundusze emerytalne oparte są na zasadzie, opisując z grubsza: ile odłożysz, tyle będziesz mógł wyjąć. Otóż w tę zasadę wpisana jest dyskryminacja kobiet, o czym pani minister doskonale wie, dlatego że zarówno rozwiązania prawne, jak i rzeczywistość społeczna powodują, że kobiety - mówił o tym pan poseł Kasprzak - żyją dłużej. To szczęśliwie uśredniliście, czyli nie jesteśmy karane za długowieczność. Przewidywana długość życia jest w tej chwili uśredniona dla kobiet i dla mężczyzn. Pozostały jednak trzy bardzo istotne sprawy, które dyskryminują kobietę.</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Mianowicie pierwsza kwestia dotyczy urlopów wychowawczych. To przede wszystkim kobiety biorą urlopy wychowawcze po to, żeby wychowywać dzieci. Jak rozumiem, jest to dobro narodowe, dobro całego państwa, a nie tylko dobro własnej rodziny. Za to jesteśmy karane bardzo niską składką emerytalno-rentową, co odbija się na wysokości - a właściwie na niskości - naszej emerytury. Czy pani minister nie uważa, że powinna to być składka odprowadzana przynajmniej od średniej krajowej? To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-485.5" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Druga kwestia, pani minister. Wiadomo, że kobiety zarabiają mniej, mimo że art. 33 konstytucji gwarantuje nam równą płacę za pracę jednakowej wartości. W Polsce, w moim głębokim przekonaniu, w przeciwieństwie do wszystkich krajów unijnych, nie są podejmowane żadne działania, żeby kobiety zarabiały tak samo jak mężczyźni, mimo konstytucyjnego zapisu. Jeżeli jest inaczej, będę wdzięczna, pani minister, za odpowiedź, bo powinniśmy uczestniczyć w tym programie unijnym.</u>
          <u xml:id="u-485.6" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Wreszcie sprawa ostatnia. Dlaczego rząd nie myśli o tym, żeby zaproponować możliwość elastycznego przechodzenia na emeryturę zarówno kobiet, jak i mężczyzn? To, że kobiety mają niższy wiek emerytalny, nie jest dla bardzo wielu z nich radością. Mężczyźni natomiast czasami naprawdę pracują w warunkach trudnych, kiedy ich stan zdrowia jest zły, i chcieliby przejść na emeryturę, a nie mogą, muszą pracować dłużej. To także dyskryminuje mężczyzn. Chciałabym bardzo, żeby nie płeć decydowała o wieku przejścia na emeryturę, lecz rodzaj wykonywanej pracy i stan zdrowia. Chciałabym otrzymać od pani minister odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-485.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Uwaga ogólna: ustawa jest dla nas, a nie dla OFE, to po pierwsze. W pytaniach chcę przedstawić następujące kwestie do uzgodnienia i do wyjaśnienia przez panią minister.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dożywotnie emerytury kapitałowe, waloryzacja. Przypomnijmy sobie: część wpłacamy do ZUS i ta część jest waloryzowana w przyszłości według obowiązujących zasad, a więc jest część inflacyjna i 20% z tytułu wzrostu płac. Część jest wpłacana do drugiego filara, wypłacana przez zakład, nawet ten publiczny - 90% zysku. Ile zbierzemy, tyle dostaniemy. To jest pierwsza sprawa. Chciałabym zapytać panią minister, bo to są sprawy najważniejsze, o zrównanie tablic długości życia. Proszę powiedzieć, jak to się odbywa, i odpowiedzieć, jakie emerytury otrzymają kobiety, bo to jest sprawa niezwykle ważna.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Druga sprawa. 3 lata od przejścia na emeryturę wypłata jednorazowego świadczenia pieniężnego w całości lub części wypłaty gwarancyjnej.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Kwestia niezwykle istotna, zasada solidarności pokoleń. To jest ważne, żeby tę sprawę pani minister raz wyjaśniła. Gwarancje dla funduszy dożywotnich emerytur kapitałowych. Tak na marginesie dodam, że pani prezes Lewicka, o której państwo mówili - ja należę do II filaru, bo go wybrałam, pani minister również należy do II filaru, bo o to pytałam - przekonała, sama zaufała temu rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-487.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Druga wartość funduszy ulega obniżeniu, jak mówił poseł Gosiewski. Serdecznie prosiłabym, żeby pan poseł nie szerzył populizmu. Mamy sytuację na rynku światowym bardzo trudną, a w kraju mamy lepszą, i z tego, co mamy lepsze, czynimy gorsze i przyganiamy sobie.</u>
          <u xml:id="u-487.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">I ostatnia sprawa. Chodzi o emerytury małżeńskie. Szanowni państwo, to jest subiektywne. To, co sobie uskładałeś, to masz. A jeśli żona będzie chciała się rozejść po 65 roku życia, to co zrobi z mężowską emeryturą? I również kiedy on zechce się ożenić, co z emeryturą? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-487.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-487.7" who="#GlosZSali">(Oczywiście, że tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani poseł, chcę zwrócić uwagę, że to są pytania do pani minister, a nie do posłów. Jeśli będziemy stosowali taką zasadę, to nigdy nie skończymy pytań, bo posłów jest niemała liczba.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł...</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#PoselJerzyGosiewski">(Panie marszałku, było wymienione moje nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Rozumiem, że pan poseł w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-488.5" who="#PoselJerzyGosiewski">(Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-488.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ale może po zadaniu pytania przez panią poseł.</u>
          <u xml:id="u-488.7" who="#PoselJerzyGosiewski">(Tak, ale, panie marszałku, co prawda...)</u>
          <u xml:id="u-488.8" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Gosiewski.</u>
          <u xml:id="u-488.9" who="#PoselMonikaWielichowska">(Ja ustąpię, bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-488.10" who="#PoselJerzyGosiewski">(Ale jeżeli pani poseł chce, to proszę.)</u>
          <u xml:id="u-488.11" who="#PoselMonikaWielichowska">(Bardzo proszę, poczekam, naprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-488.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-488.13" who="#PoselJerzyGosiewski">(Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-488.14" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pani poseł Wielichowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Bardzo krótko. Chciałabym zapytać, w jaki sposób będzie wzrastał udział emerytur kapitałowych w emeryturach ogólnych i czemu ma służyć wprowadzenie doraźnych emerytur kapitałowych? Czy ono będzie wyłącznie przewidziane dla kobiet w wieku od 60 do 65 roku życia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Jerzy Gosiewski w trybie sprostowania, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Poseł! Moja wypowiedź była skierowana do dwóch pani kolegów wypowiadających się wcześniej, którzy, kierując to do nas, zwracali się z uwagami, dlaczego straszymy. Otóż my nie straszymy, ale sytuacja jest dokładnie taka, że w ciągu ostatniego roku wartość funduszy, wartość akcji spadła przeciętnie o kilkadziesiąt procent. A zatem, jeżeli emeryt nie będzie miał w przyszłości szczęścia i ponownie utrafi na taki okres, kiedy wartość tych funduszy spadnie, i w tym czasie będzie miał wyliczoną emeryturę, to ta emerytura będzie dużo, dużo niższa niż kwota, te realne pieniądze, jaką wpłacał po to, by uzyskać tego typu emeryturę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Czy pan jest w II filarze?)</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#PoselJerzyGosiewski">(Tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Arkita, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Podstawowym warunkiem nabycia prawa do okresowej emerytury będzie ukończenie 60 lat przez członka otwartego funduszu emerytalnego. Drugi warunek określa minimalną kwotę, która musi być równa 20-krotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego lub wyższa. Równocześnie stwierdza się, że prawo do okresowej emerytury wygaśnie w przypadku śmierci członka OFE, w przypadku ukończenia 65 roku życia przez niego oraz w razie wyczerpania się środków zgromadzonych na rachunku OFE. Stawiam pytanie: Co w sytuacji, kiedy te środki zostaną wyczerpane? Czy w takiej sytuacji nie powinno się sprawdzać, czy środki na tę okresową emeryturę wystarczą w konkretnym wypadku? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę Machałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#PoselMarzenaMachalek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dyskutujemy dzisiaj o różnych formach emerytalnych. Wszystkie budzą duże wątpliwości. Widzimy, że jest wiele braków, a także rząd wycofuje się z wcześniejszych obietnic. Nie chcę wracać do kwestii dziedziczenia, ale chcę jeszcze raz poruszyć kwestię tzw. emerytur małżeńskich i możliwości wyboru. Od 1998 r. zapowiadano, że będzie to możliwe. Dzisiaj sytuacja jest taka, że rząd się z tego wycofuje, a z drugiej strony przewodniczący klubu mówi, że też nie jest do końca pewny, jak to będzie wyglądało. Moje pytanie brzmi: Dlaczego rząd wycofuje się z tego? Poza tym proszę jednoznacznie powiedzieć i wyraźnie określić, dlaczego tak jest, że system emerytalny, który w tej chwili funkcjonuje, niestety w zdecydowany sposób preferuje nie ludzi, którzy mają z niego korzystać, ale instytucje, które go obsługują? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią minister Agnieszkę Chłoń-Domińczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję za pytania, które wielokrotnie padały i w tej sali, i w trakcie posiedzeń komisji oraz podkomisji. Wtedy na nie odpowiedziałam, ale myślę, że odpowiem jeszcze raz, ponieważ przykro mi, że słyszę zarzuty, iż pytania pozostały bez odpowiedzi, chociaż mam inne wrażenie.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Chciałabym zacząć od pewnego wprowadzenia. Pan poseł Szwed w wystąpieniu klubowym powiedział, że pracowaliśmy nad tą ustawą 2 tygodnie. 5 września odbyło się pierwsze czytanie. Nie wiem, ile trwa tydzień, bo mi wyszło 5. Generalnie rzecz biorąc...</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#PoselStanislawSzwed">(Czy pracujemy w normalnym trybie?)</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Wiem, że to jest bardzo szybkie tempo.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#PoselStanislawSzwed">(Pośpiech.)</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Nie uważam, że pracujemy w normalnym trybie. Uważam, że pracujemy w trybie ekstraordynaryjnym i bardzo szybkim, natomiast ten tryb spowodowany jest tym, niestety, że przez 10 lat te rozwiązania nie zostały zaproponowane. Rząd Prawa i Sprawiedliwości także nie przedstawił rozwiązań w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#PoselMariaNowak">(Coś takiego.)</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak. Powiem pani, że od listopada ten projekt był konsultowany i przygotowywany. Proszę spojrzeć na stronę internetową ministerstwa, gdzie można zobaczyć, jak wyglądały konsultacje, ile uwag zgłaszano do projektów i jak to wszystko wyglądało. Tak, w 2005 r. byłam wiceministrem i też uważam, że w tym czasie można było pewne prace rozpocząć. Zostały one rozpoczęte, ale nikt ich potem nie kontynuował. Przykro mi z tego powodu. Oczywiście biorę odpowiedzialność za moje czyny i cały okres, kiedy pracuję nad tym systemem emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-497.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> Mogę powiedzieć, że staram się realizować moją misję dokończenia tego systemu emerytalnego przez cały czas, kiedy doradzam i pracuję z poszczególnymi rządami.</u>
          <u xml:id="u-497.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Szwed mówił też o tym, żeby wprowadzić emerytury okresowe, a emerytury małżeńskie zostawić na później. Dlaczego nie chcemy tak zrobić? Nie chcemy po raz kolejny uprawiać prowizorki, odwlekać wprowadzenia docelowych rozwiązań o pięć lat, bo znowu będziemy w takiej sytuacji, jak dzisiaj. Lepiej jest zaproponować te rozwiązania, po to żeby wszystkie instytucje finansowe i Zakład Ubezpieczeń Społecznych miały czas na przygotowanie. Jeżeli zrobimy to później, to ZUS będzie miał mniej czasu, a nie więcej, panie pośle, bo czas upływa, niestety.</u>
          <u xml:id="u-497.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Wiele pytań dotyczyło kwestii emerytur małżeńskich, waloryzacji inflacyjnej i dziedziczenia. Chciałabym powiedzieć, że rozwiązania, które proponujemy, związane są z tym, że przeprowadziliśmy bardzo dokładne analizy. Staraliśmy się wszystko policzyć i tak naprawdę zaproponować realne, a nie wirtualne zabezpieczenie tych emerytur kapitałowych wypłacanych ze środków gromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. Odnosząc się do emerytur małżeńskich, w związku z którymi padło najwięcej pytań, chciałabym powiedzieć, że wszyscy mówili o emeryturach małżeńskich, ale nikt ich nie policzył. My je policzyliśmy, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-497.12" who="#PoselTeresaWargocka">(Coś trzeba zrobić.)</u>
          <u xml:id="u-497.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Było to przedstawione. Stosowną prezentację otrzymali wszyscy członkowie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Finansów Publicznych. Jeśli małżonka jest młodsza od swojego męża o 5 lat, co jest mniej więcej standardem w Polsce, emerytura małżeńska wspólna dla małżonków wynosi 63% emerytury indywidualnej, to znaczy, że kiedy mąż będzie żył, małżonkowie wspólnie będą dostawać 63%. Jeżeli kobieta jest o 10 lat młodsza, będzie to 57%, a jeśli o 15 lat młodsza - 51%.</u>
          <u xml:id="u-497.14" who="#PoselTeresaWargocka">(A jeśli o rok?)</u>
          <u xml:id="u-497.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W efekcie małżonkowie otrzymujący wspólną emeryturę będą dostawać jej mniej, kiedy mąż żyje. Także po śmierci małżonka zostaje to 63%. Zaproponowaliśmy rozwiązanie pakietowe, szukając takiego rozstrzygnięcia, które przede wszystkim daje małżonce - bo to najczęstszy przypadek - oraz wdowie czy wdowcowi realne zabezpieczenie. To realne zabezpieczenie związane jest z tym, że kiedy małżonek żyje, dostają oni 100%, a więc o 40% więcej. Niestety, w momencie kiedy zdarza się nieszczęście i mąż umiera, wówczas renta rodzinna finansowana ze składki rentowej płaconej na ten cel będzie wynosiła 85% pełnej emerytury, i tej z ZUS-u, i tej z OFE. To jest więcej niż państwo proponowali.</u>
          <u xml:id="u-497.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> To jest lepsze zabezpieczenie tych wdów przed sytuacją, o której państwo mówią. Dlatego wycofaliśmy się z rozwiązania dotyczącego emerytury małżeńskiej, dbając właśnie o to, żeby to zabezpieczenie było realne, a nie wirtualne. Nie przez słowo ˝małżeńska˝, ale przez to, w jaki sposób mąż czy żona po śmierci współmałżonka będą dostawać emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-497.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Owszem, jest to wycofanie się z pewnych rozwiązań. Niestety, w systemie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych poziom indywidualnych decyzji jest relatywnie niewielki. Wynika z tego chociażby podział składki na część emerytalną i część rentową, w której są zawarte renty rodzinne. Bardzo dobrze pamiętam dyskusję z partnerami społecznymi, kiedy reforma emerytalna wchodziła w życie, z której wynikało, że należy się trzymać tego podziału składki. To jest drugi powód, dla którego nie zaproponowaliśmy emerytury małżeńskiej, bo na rentę płacimy w składce rentowej, która jest w ZUS-ie. Tam to zabezpieczenie rentowe jest w pełni gwarantowane. W związku z tym jest to uwzględnienie podziału ryzyka, który został zaproponowany w 1998 r. Dlatego jeszcze raz to powtarzam, bo faktycznie jest to rozwiązanie, które zostało zmienione.</u>
          <u xml:id="u-497.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Przywoływana była także kwestia dotycząca fikcyjnych rozwodów. Jeżeli przy rozwodzie nie będzie zasądzone prawo do alimentów, to żona nie będzie miała prawa do renty rodzinnej. W związku z tym nie wydaje mi się, żeby było to rozwiązanie, które jest dla kogokolwiek korzystne. Myślę, że nie jest to jakikolwiek powód, żeby decydować się na taki krok tylko po to, żeby mieć lepszą emeryturę, która i tak przecież nie byłaby lepsza.</u>
          <u xml:id="u-497.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię waloryzacji inflacyjnej, to mogę zadać pytanie państwu z Prawa i Sprawiedliwości. Projekt ustawy przygotowany przez rząd PiS nie zawierał waloryzacji. Dlaczego? Państwo nigdy nie odpowiedzieli na to pytanie, ale ja mogę odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-497.21" who="#PoselMarzenaMachalek">(Właśnie dlatego jeszcze raz je zadałam.)</u>
          <u xml:id="u-497.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Już raz odpowiadałam na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-497.23" who="#PoselMarzenaDorotaWrobel">(Pani nie jest od tego, żeby zadawać pytania posłom, tylko odwrotnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani minister, bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dobrze, ale jeżeli padają pytania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pani minister...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dobrze, już wyjaśnię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ponieważ mamy duże opóźnienie czasowe, proszę, żeby to nie była polemika, tylko żeby pani minister udzieliła rzetelnej odpowiedzi posłom, którzy mają prawo zadawać pytania.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Nigdy nie skracano czasu ministrom.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie marszałku, już udzielam rzetelnej odpowiedzi na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeszcze raz przepraszam panią minister. Ponieważ pani poseł Skrzydlewska zwraca uwagę...</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Skowrońska.)</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">...informuję, że nikt nie skraca czasu pani minister, tylko zgodnie z regulaminem posłowie mają prawo zadać pytania, a obowiązkiem każdego ministra, który jest upoważniony do zabierania głosu w imieniu rządu, jest udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-504.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie marszałku, właśnie udzielam wyczerpującej odpowiedzi na pytanie, dlaczego nie zdecydowaliśmy się na propozycję waloryzacji. Oznaczałoby to bowiem, że początkowa wartość emerytury jest niższa. Popatrzyliśmy, jak wyglądają te stawki w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">W Wielkiej Brytanii, w przypadku emerytury 65-letniego mężczyzny, która jest wypłacana w stałej wartości, stawka początkowa wynosi ok. 60 funtów na 10 tys. funtów kapitału. W przypadku waloryzacji inflacyjnej, gwarantowanej w produkcie, ta stawka wynosi 36%, a więc jest o 40% niższa. Jeżeli mamy inflację 4-procentową, to oznacza, że takie osoby musiałyby otrzymywać emeryturę przez ok. 7-8 lat, żeby dobić do tej początkowo oferowanej wartości.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Popatrzyliśmy też, jak wygląda potencjalny zwrot z portfela, w którym mamy 80% obligacji, 20% akcji, i porównaliśmy to z inflacją. Takie porównanie zostało przedstawione państwu na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. W latach 1999-2007 tylko w przypadku 2 lat zdarzyło się, że 90% zysku z takiego mieszanego portfela, czyli 80 i 20%, było poniżej wskaźnika inflacji. W każdym pozostałym okresie było to powyżej. W związku z tym proponujemy ekonomiczny mechanizm równoważny gwarancji waloryzacji inflacyjnej. Zgadzam się, że jest to pewien problem, ale staraliśmy się podejść do tego od strony zabezpieczenia ekonomicznego, a nie prawnego. Jest waloryzacja inflacyjna - dobrze, ale mamy o 40% niższe świadczenie. Teraz proszę sobie policzyć: o 40% niższe świadczenie z powodu emerytury małżeńskiej, do tego jeszcze o 40% niższe z powodu waloryzacji inflacyjnej - to już mamy świadczenie, które wynosi 1/3 tego, co było pierwotnie proponowane, bo to się mnoży, a nie odejmuje.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#PoselAnnaBankowska">(Skąd to się bierze?)</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Bierze się to po prostu z zasad wyliczania tych emerytur w systemie kapitałowym. Tak one funkcjonują.</u>
          <u xml:id="u-505.5" who="#PoselAnnaBankowska">(Skąd ta różnica?)</u>
          <u xml:id="u-505.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak to wygląda, takie są po prostu stawki na świecie. To nie są wirtualne wyliczenia.</u>
          <u xml:id="u-505.7" who="#PoselAnnaBankowska">(Do jakiego systemu wprowadzacie ludzi? To skandal.)</u>
          <u xml:id="u-505.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak to wygląda. Przedstawimy, porozmawiamy na ten temat, jeżeli chodzi o waloryzację inflacyjną.</u>
          <u xml:id="u-505.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dziedziczenie. Znowu państwo mówią, że jest to rozwiązanie, które oznacza, że jeżeli ktoś umrze, to te środki dostanie zakład emerytalny. Polak, który ma 65 lat, średnio rzecz biorąc, ma przed sobą 17 lat życia, to znaczy, że teoretycznie żyje do 82 lat. Ile państwo znają osób, które żyją więcej niż 82 lata? Chyba trochę tak. Generalnie rzecz biorąc, według statystyk Głównego Urzędu Statystycznego z 1000 osób, które mają 65 lat, 488 osób umrze, statystycznie rzecz biorąc, zanim skończy te 82 lata, 512 osób będzie żyło dłużej niż 82 lata. Jeżeli wypłacimy te pieniądze, które zostaną - jeżeli ktoś żyje krócej niż 82 lata - to pytanie, z czego będziemy płacić emerytury tym osobom, które żyją dłużej niż 82 lata. System ubezpieczeń działa tak, że ci, którzy żyją krócej, dzielą się swoimi środkami z tymi, którzy żyją dłużej, nie z zakładami emerytalnymi. Tak samo jak ci, którzy płacą składkę na ubezpieczenie i mają wypadek samochodowy, dostają odszkodowanie i dzielą się z nimi ci, którzy tego wypadku po prostu nie mieli. Tak funkcjonuje każdy system ubezpieczeniowy.</u>
          <u xml:id="u-505.10" who="#PoselJadwigaWisniewska">(Tego się nie da obronić. Dziedziczyć miała rodzina.)</u>
          <u xml:id="u-505.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jest to pewna zasada solidaryzmu, która obowiązuje w systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do całości. Jeżeli płacimy składkę rentową i tej renty nie dostaniemy, nikt nam nie wypłaci całej składki rentowej w momencie, kiedy przechodzimy na emeryturę. Oczywiście, że to się da obronić, każdy system ubezpieczeniowy, także system ubezpieczeń społecznych tak działa. Rodzina dziedziczy w momencie, kiedy gromadzimy składki na emeryturę. To jest ten okres akumulacji składek, kiedy dziedziczymy. Nigdzie, w żadnym dokumencie z 1997 r., 1998 r., z 1999 r., który był przygotowywany w Biurze Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Systemów Zabezpieczenia Społecznego, nie zobaczą państwo informacji o tym, że się dziedziczy po przejściu na emeryturę. Wręcz przeciwnie, zobaczą państwo informację, że wtedy jest to system ubezpieczeniowy i wszyscy dzielimy się ze sobą swoimi oszczędnościami: ci, co żyją krócej, finansują poniekąd świadczenia tych, co żyją dłużej.</u>
          <u xml:id="u-505.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie gwarancji przez państwo, to taki zapis jest jednoznacznie w ustawie - pytał o to pan poseł Tomaszewski. Tak naprawdę spór, który był toczony na posiedzeniu komisji - pan poseł na pewno to pamięta - był bardziej sporem legislatorów niż jakimkolwiek innym. Jeżeli mówimy o tym, że jest to obowiązkowy system ubezpieczeń społecznych, to ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych mówi o tym, że wszystkie świadczenia są gwarantowane przez państwo. Tak naprawdę taka jest regulacja prawna. I w przypadku otwartych funduszy emerytalnych, i w przypadku zakładów emerytalnych mówimy o tym, że mamy podział pomiędzy instytucją, która zarządza danym funduszem, a funduszem jako takim, co oznacza, że te środki są zabezpieczone przed tym, że jeżeli np. instytucja zarządzająca bankrutuje, to nie może w żaden sposób posilać się tymi środkami, które są środkami osób ubezpieczonych czy też emerytów, którzy dostają emerytury kapitałowe.</u>
          <u xml:id="u-505.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Państwo tutaj mówili, że rząd jest przeciwny temu, żeby zmniejszać prowizję otwartych funduszy emerytalnych. Nigdy nie słyszałam, żeby rząd powiedział, że jest przeciwny temu, żeby zmniejszać prowizję otwartych funduszy emerytalnych. Mówimy tylko o tym, żeby zrobić to w sposób racjonalny, analizując cały system funkcjonowania otwartych funduszy emerytalnych, w taki sposób, żeby to było kompleksowe i systemowe rozwiązanie. Ponieważ obniżenie prowizji składek emerytalnych - tak jak np. proponuje klub Lewicy - oznacza, że miesięczna emerytura będzie wyższa może o 2, może 3, może o 4 zł, to nie jest propozycja, która moim zdaniem satysfakcjonuje emerytów. Zróbmy to tak, żeby to faktycznie było realne zwiększenie potencjalnej emerytury. Chcemy właśnie o takich realnych rozwiązaniach kompleksowo rozmawiać, tylko naraz o wszystkim się nie da. Jak tutaj nawet pani poseł Wargocka zauważyła, jest już po godz. 17, nad emeryturami debatujemy cały dzień, a na razie jest to po prostu kończenie tego, co trzeba było skończyć.</u>
          <u xml:id="u-505.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestię dyskryminacji kobiet. Emerytury okresowe są elementem, powiedziałabym, wyrównania po to, żebyśmy mogli stosować różne tablice trwania życia w przypadku emerytur dożywotnich, więc nie jest to dyskryminacja, tylko - wręcz przeciwnie - stworzenie warunków do tego, żeby tych kobiet w odniesieniu do wysokości wypłacanych emerytur i stosowania tablic trwania życia nie dyskryminować; bardzo też dziękuję pani poseł Izabeli Jarudze-Nowackiej za to, że pani poseł to zauważyła. Absolutnie zgadzamy się z tym, że urlopy wychowawcze powinny być lepiej płatne. Odpowiednia propozycja została przez rząd przedłożona.</u>
          <u xml:id="u-505.15" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Przeze mnie też.)</u>
          <u xml:id="u-505.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Przez panią poseł też, przez panią poseł, że to powinno być minimalne wynagrodzenie, które stanowi podstawę do naliczania składek emerytalno-rentowych. My proponujemy dojście do 60% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 20% przeciętnego wynagrodzenia, średnio rzecz biorąc, wyżej. Ta propozycja jutro będzie omawiana przez komisję kodyfikacyjną, jest już po pracy w podkomisji specjalnej komisji kodyfikacyjnej, więc myślę, że na pewno od przyszłego roku wejdzie w życie, tak więc staramy się tutaj działać.</u>
          <u xml:id="u-505.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie niższego zarobkowania, to niestety nie ma rozwiązań, które są dobre. To zróżnicowanie wynagrodzeń kobiet i mężczyzn w Polsce nie jest - powiedziałabym - tak duże jak w niektórych innych krajach europejskich, ale oczywiście powinniśmy robić wszystko, żeby te różnice zmniejszać. Jest szereg projektów, które realizuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w tym zakresie. 4 listopada zapraszamy serdecznie na konferencję poświęconą kwestii gender mainstreaming i podchodzenia do polityki genderowej w zatrudnienu. Tak więc myślę, że to jest dowód na to, iż staramy się w tym zakresie też coś robić.</u>
          <u xml:id="u-505.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Państwo pytają: Jak będzie przedstawiała się wysokość emerytury wypłacanej w przyszłych latach? Trzeba tutaj powiedzieć o tym, że jest to system, który wchodzi stopniowo w życie. Pamiętajmy o tym, że na emeryturę generalnie oszczędzamy, średnio rzecz biorąc, gromadzimy środki, pracując 40 lat. W przyszłym roku emeryturę będą otrzymywać osoby, które oszczędzały w funduszach emerytalnych przez lat 10. I teraz jeżeli weźmiemy, przepraszam, taką osobę, która oszczędza przez 45 lat, wysokość zaś gromadzonego przez nią kapitału emerytalnego wynosi 100%, to dla osoby, która gromadziła składki przez 10 lat, jest to mniej więcej około 10%. W związku z tym automatycznie te pierwsze emerytury będą relatywnie niskie. Ale też jeżeli przeprowadzimy taką symulację osoby 60-letniej, która zarabia przeciętne wynagrodzenie, to w 2009 r. jej emerytura składać się będzie z trzech komponentów: z kapitału początkowego, emerytury ze składek gromadzonych na kontach w ZUS-ie i z tego, co jest OFE. Z kapitału początkowego taka osoba dostaje około 1400 zł emerytury, z tego, co na koncie w ZUS-ie po 1999 r. - około 215 zł, 130 zł z OFE. Dzieje się tak dlatego, że większość jej kariery zawodowej była pod rządami starego systemu emerytalnego i znajduje odzwierciedlenie w wysokości kapitału początkowego. Tak więc emerytura z OFE w pierwszym roku stanowi niecałe 10% całości emerytury, w 2019 r. to już będzie niemal 20%. Jest to po prostu system, który stopniowo rośnie, stopniowo będzie powiększał jakby swój udział w całości emerytury, bo tak oszczędzamy. Jeżeli ktoś pracuje przez 40 lat, to za 10 lat oszczędzania 1/3 składki emerytalnej nie może oczekiwać, że jego emerytura będzie wynosiła 50% całości, jeżeli popatrzymy tylko na ten kawałek, wycinek, który jest związany z otwartymi funduszami emerytalnymi.</u>
          <u xml:id="u-505.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Państwo mówili o tym, że projekt miał negatywną ocenę różnych instytucji. Wszystkie oceny prezentowaliśmy na stronie internetowej i te oceny się zmieniały, bo ten projekt się zmieniał. Pracowaliśmy nad nim tak długo po to, żeby właśnie te wszystkie mankamenty, te wszystkie wady, które były wskazywane, zlikwidować.</u>
          <u xml:id="u-505.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-505.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak"> Myślę, że w dużym stopniu to się udało i w większości przedstawiciele instytucji, którzy teraz biorą udział w pracach komisji i są zapraszani przez pana przewodniczącego - co jeszcze podkreślę - mówią o tym, że nie jest to zły projekt. Tak więc naszym zdaniem udało nam się właśnie dzięki tym negatywnym ocenom, dzięki tym wszystkim uwagom, dzięki naprawdę bardzo intensywnej pracy doprowadzić do tego, że te rozwiązania nie są krytykowane.</u>
          <u xml:id="u-505.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czy można z OFE wypłacić środki jednorazowo? Nie, ponieważ jest to kawałek obowiązkowej składki emerytalnej, który tak czy inaczej do systemu jest płacony i on musi zabezpieczyć przyszłą emeryturę. Chodzi o to, żeby te emerytury wypłacane tylko z samego ZUS-u nie były w przyszłości takie, by nie starczały na to, żeby emeryci godnie żyli. To jest po prostu system, w którym mówimy o tym, że składka służy finansowaniu emerytury. My tylko tak naprawdę różnicujemy sposób pomnażania tej składki, częściowo przez rynek pracy i system repartycyjny, częściowo przez rynki kapitałowe.</u>
          <u xml:id="u-505.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Oczywiście jest tak, że czasami wynagrodzenia rosną szybciej, a czasami wolniej, czasami stopy zwrotu na rynku finansowym są wyższe, a czasami niższe, ale muszę powiedzieć, że według naszych analiz, nawet biorąc pod uwagę te bardzo wysokie opłaty, które ponoszą otwarte fundusze emerytalne, jak na razie stan konta netto osób, które wybrały otwarte fundusze emerytalne, jest wyższy niż stan konta z taką samą składką zgromadzoną na koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. A więc, krótko mówiąc, towarzystwa emerytalne, średnio rzecz biorąc, wypracowały większy zysk. Tak więc informacja dla tych, którzy wybrali OFE: nie dokonali państwo złego wyboru, państwa oszczędności emerytalne nadal są wyższe.</u>
          <u xml:id="u-505.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Czym będą różnić się oferty? One będą różnić się stawkami. Krótko mówiąc, to jest ten element konkurencji. Każdy zakład emerytalny będzie mówił, że za 1000 zł emerytury oferuje tyle i tyle kwoty, która będzie miesięcznie wypłacana, plus ten 90-procentowy udział w zysku. Tak więc myślę, że to jest to rozwiązanie, które będzie pozwalało na wybór tego, który zakład jest najlepszy czy któremu najbardziej ufamy.</u>
          <u xml:id="u-505.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Zmiana zakładu jest znowu rzeczą, która jest możliwa, ale kosztowna. W żadnym z projektów, które były prezentowane, w żadnym z systemów emerytalnych, które funkcjonują na świecie, nie ma możliwości zmiany trwającego bardzo długo, dożywotniego kontraktu emerytalnego, bo byłoby to związane właśnie z tym, że kwota świadczenia, które dostaniemy, przy takiej możliwości byłaby istotnie niższa.</u>
          <u xml:id="u-505.26" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tak więc to wszystko są elementy, które braliśmy pod uwagę nie po to, żeby poprawić sytuację instytucji finansowych, bo ci z państwa, którzy biorą udział w pracach podkomisji, doskonale wiedzą, że te instytucje finansowe cały czas nam mówią: zaprojektowaliście system, który nie jest dla nas dobry, który będzie dawał nam bardzo mizerne zyski, nawet nie wiemy, czy będziemy chcieli w to wejść. Ja myślę, że będą chcieli w to wejść, bo jest to jednak bardzo długookresowy interes, ale to nie są, proszę państwa, kokosy. Przez bardzo wiele lat to na pewno nie będą kokosy.</u>
          <u xml:id="u-505.27" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ja przepraszam, ponieważ ja bardzo cenię i szanuję panią minister Lewicką, która była moją przełożoną przez bardzo wiele lat, kiedy był budowany ten system emerytalny, to na koniec chciałabym w jej imieniu poczynić pewne sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-505.28" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Po pierwsze, ona nikogo nie zachęcała do wyboru otwartych funduszy emerytalnych. W trakcie kampanii informacyjnej, która była prowadzona w 1999 r., wręcz mówiła: proszę rozważyć, takie są elementy za, takie są elementy przeciw. Mamy całą dokumentację. Jeżeli państwo chcą, oczywiście możemy pokazać wszystkie kopie broszur, które były przygotowywane, że było w nich bardzo wyraźnie zapisane, szczególnie w stosunku do osób między 30. a 50. rokiem życia: proszę bardzo rozważnie podejmować swoje decyzje, są za, są przeciw, każdy z państwa podejmuje decyzję we własnym sumieniu. I te osoby różnie podejmowały decyzje.</u>
          <u xml:id="u-505.29" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pragnę także zauważyć, że pani minister Lewica po zakończeniu funkcjonowania rządu AWS pracowała przez wiele lat jako główny specjalista w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy. Dopiero po pewnym czasie Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych, fundusze emerytalne, szanując jej wiedzę, doświadczenie i umiejętności, zaproponowały jej stanowisko prezesa izby, z czego ja osobiście cieszę się, bo mam dobrego partnera do rozmów, jeżeli chodzi o rozwiązania, które dotyczą otwartych funduszy emerytalnych, podobnie jak mam dobrego partnera do rozmów w przedstawicielach tych związków zawodowych, którzy od 10 lat biorą udział w rozmowach w Komisji Trójstronnej. Z kolei wszelkie uwagi, że ktoś robił w tym zakresie coś pod siebie, uważam po prostu za niedopuszczalne i złe traktowanie osób, które poświęciły naprawdę dużo swojego czasu, energii, wiedzy i nerwów, żeby ten system emerytalny budować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Stanisław Szwed w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PoselStanislawSzwed">Pani minister, jak mamy być precyzyjni, to zacytuję to, co powiedziałem. Powiedziałem: parę tygodni.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#GlosZSali">(Dwa tygodnie.)</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#PoselStanislawSzwed">Nie, parę tygodni - możemy sprawdzić, bo piszę wystąpienia i mam to zapisane. Tak więc nie mówiłem o dwóch tygodniach, bo doskonale pamiętam, kiedy rozpoczęliśmy prace, i uważam, że miesiąc pracy nad taką ustawą to jest naprawdę - myślę, że pani ma wcześniejsze doświadczenia z pracy nad emeryturami - tak bardzo krótki okres, że nie mieliśmy żadnej możliwości na merytoryczną dyskusję nad tymi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-507.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">(Czas na dyskusję był.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-508.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-508.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-508.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Posiedzenie komisji w sprawie rozpatrzenia zgłoszonych poprawek odbędzie się dziś o godz. 19 w sali nr 106.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 627 i 1066).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Sławomira Piechotę.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 627, wpłynął do Sejmu 6 czerwca. 13 czerwca marszałek skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, a w dniu 5 września także do Komisji Finansów Publicznych. Połączone komisje przeprowadziły pierwsze czytanie projektu ustawy 17 września i skierowały projekt do prac w powołanej specjalnej podkomisji. Podkomisja...</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Panie marszałku, jeśli można by poprosić, żeby posłowie obok na chwileczkę wyciszyli rozmowę, bo ja niestety, mówiąc z tego miejsca... Mogę państwa prosić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panowie, prośba pana posła, żeby nie przeszkadzać, jest słuszna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeśli ktoś musi rozmawiać, to proszę opuścić salę.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Podkomisja rozpatrzyła projekt w dniu 26 września i przedstawiła sprawozdanie połączonym komisjom. Połączone komisje przyjęły sprawozdanie na posiedzeniu w dniu 2 października. Sprawozdanie połączonych komisji zawarte jest w druku nr 1066.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Podczas rozpatrywania projektu pojawiły się i były analizowane różnego rodzaju problemy, wątpliwości czy zastrzeżenia. Przede wszystkim zgłaszano wątpliwości, czy dzisiejsze orzecznictwo wystarczająco wspiera, umożliwia aktywność i samodzielność osób niepełnosprawnych czy osób, które tracą zdolność do kontynuowania pracy.</u>
          <u xml:id="u-516.3" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Podnoszono także kwestie postrzegania osób niepełnosprawnych, postrzegania, które dziś głównie koncentruje się na ograniczeniach możliwej aktywności, a nie analizuje możliwości czy zdolności dalszej aktywności, dalszej pracy.</u>
          <u xml:id="u-516.4" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Podnoszono również to, że to postrzeganie jest coraz bardziej anachroniczne, coraz bardziej przestarzałe wobec zmieniających się warunków pracy, w których pomimo różnych, i to dość poważnych, niepełnosprawności pojawiają się nowe możliwości pracy, tak jak dla osób niewidomych czy dla osób o bardzo poważnie ograniczonej możliwości poruszania się, a mimo to zwłaszcza technologie informatyczne, komputerowe umożliwiają dzisiaj takim osobom intensywną pracę, a więc również osiąganie dochodów z takiej pracy.</u>
          <u xml:id="u-516.5" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Dlatego to orzecznictwo, dość anachroniczne postrzeganie możliwości osób niepełnosprawnych jest przyczyną dosyć niskiej aktywności takich osób i niskiego, szczególnie w Polsce, na tle Europy, poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, zwłaszcza że w Europie wynosi on ok. 50% pracujących niepełnosprawnych, a w Polsce wciąż poniżej 20%. Poziom aktywności zawodowej nie pozostaje w ścisłym związku ze wskaźnikiem osób niepełnosprawnych w społeczeństwie, bo czym innym jest właśnie ten wskaźnik osób niepełnosprawnych, który w Europie kształtuje się na poziomie od 8% aż po ponad 22%, a czym innym jest kwestia aktywności. W związku z tym poruszono kwestię zagrożenia osób niepełnosprawnych marginalizacją, wykluczeniem, a co się z tym wiąże, również ubóstwem. Wskazywano, że właśnie osoby, których głównym źródłem utrzymania są renty, są w szczególny sposób zagrożone ubóstwem, biedą. Osoby otrzymujące z ZUS rentę z tytułu niezdolności do pracy stanowią grupę prawie 1400 tys. osób, a średnia renta wynosi nieco ponad 1100 zł. Dużą grupę stanowią także osoby pobierające renty socjalne. Takich osób w połowie tego roku było ponad 240 tys., a średnia renta socjalna wynosiła 533 zł. W tym kontekście postawiono pytanie, czy wystarczający jest istniejący dzisiaj system wsparcia dla osób, które nie mają z powodu niepełnosprawności możliwości wykonywania pracy. Wskazywano na bariery istniejące wokół takich osób, wokół osób niepełnosprawnych, ale także tkwiące w samych osobach niepełnosprawnych. Jako jedną z takich zasadniczych barier wskazywano pułapkę rentową i w tym kontekście odnosi się to do rozwiązań proponowanych w przedłożonym projekcie, rozwiązań, które odchodzą od zawieszania rent w przypadku osiągania dochodów z pracy. W tym też kontekście poruszano kwestię tego, na ile sprawny będzie ten mechanizm motywacyjny, który jest wpisany w nowy sposób obliczania wysokości przysługującej renty. Wskazywano, że taką dobrą okolicznością wprowadzania tej zmiany jest poprawa sytuacji na rynku pracy. Jedną z kwestii, która budziła szczególne wątpliwości, była sprawa ochrony praw nabytych, kwestia tego, czy te prawa nabyte są wystarczająco chronione w tym projekcie oraz czy nie powstanie zarzut dotyczący rozwiązań, które mogą być niekonstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-516.6" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Wskazywano wreszcie, że wprowadzane w tej ustawie rozwiązania mają powiązać system rentowy z systemem emerytalnym, który zreformowano ponad 10 lat temu. Aby to było spójne, należy również w zakresie rent wprowadzić tego typu regulacje, według których wysokość renty będzie zależała od czasu wykonywania pracy, a więc odkładania składek, wysokości tych składek, a wreszcie od przewidywanego przyszłego okresu pobierania świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-516.7" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Po przeprowadzeniu tej dyskusji odbyło się głosowanie, przy czym na posiedzeniu podkomisji spory budził mechanizm nowego obliczania rent, czyli art. 1 ustawy. Tutaj 8 posłów podkomisji to poparło, 1 był przeciwny, 1 wstrzymał się od głosu. Drugą kontrowersyjną kwestią było właśnie zawieszanie rent. To też zostało rozstrzygnięte w głosowaniu. Poparło to 7 posłów, 3 posłów było przeciwnych, nikt się nie wstrzymał. Tak było na posiedzeniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-516.8" who="#PoselSprawozdawcaSlawomirPiechota">Natomiast na posiedzeniu wspólnym połączonych komisji sprawozdanie podkomisji zostało przyjęte. Za głosowało 38 osób, przeciwnych było 20 osób i 1 osoba się wstrzymała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Marek Plura, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej w zakresie reformy rentowej. Podobnie jak mój przedmówca, poproszę o życzliwą uwagę, ponieważ komunikacja w miejscu, z którego przemawiam, jest utrudniona.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#PoselMarekPlura">Reforma rentowa, nad którą w tej chwili debatujemy, reforma tego systemu to dotknięcie obszaru w największym stopniu zagrożonego możliwym ubóstwem. Stąd wynika wielka waga tego tematu, którą zapewne wszyscy przywiązujemy też do tego, jak przyjdzie nam żyć w nowym systemie emerytalnym i rentowym wtedy, kiedy spotka nas ta trudna w życiu sytuacja pogorszenia możliwości zarobkowania w związku z pogorszeniem stanu zdrowia. Dotychczasowy system, w którym podobne sytuacje przecież nam się zdarzały, zdecydowanie nie sprawdzał się. Skazywał dziesiątki, a nawet setki tysięcy zwłaszcza rencistów na to, aby mieli do wyboru to, czy pozostawać przy nikłych świadczeniach, bądź to, czy wybierać niewielkie, bo uszczuplone przez zmniejszenie własnej wydajności pracy, zarobki.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#PoselMarekPlura">Ten projekt, który teraz omawiamy, uwalnia nas od tych dylematów nie do rozstrzygnięcia. Jak trudne to były wybory, niech świadczy przykład osoby niepełnosprawnej korzystającej z renty socjalnej, która miała i ma jeszcze w tej chwili do wyboru 530 zł tego świadczenia lub całkowite jego zawieszenie w przypadku, kiedy zdecyduje się na podjęcie pracy przynoszącej dochód w wysokości najniższej płacy krajowej. Kilkudziesięciozłotowy zysk tak naprawdę nie jest motywacją, co spowodowało, że zaledwie 1% osób uprawnionych do tego świadczenia wybierał drogę rozwoju zawodowego. Drogę, która prowadzi do samodzielności nie tylko własnej, ale także samodzielności rodzin. Powiem: naszych rodzin, bo i ja zaliczam się do grona tych, którzy tworzą ten 1%.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#PoselMarekPlura">W nowym systemie osoba niepełnosprawna w efekcie uwolnienia z tej pułapki otrzyma realne wsparcie, nie będzie już, tak jak do tej pory, ograniczana możliwość korzystania przez nią z aktywnego, twórczego życia. Będziemy wspierani, a nie ograniczani w tym, aby także tworzyć swoją przyszłość, niekończącą się przecież na życiu rencisty. Niepełnosprawny pracujący Polak będzie mógł dbać o swoją emeryturę, wpłacając składki ze świadczeń uzyskanych od pracodawców. Będzie także uiszczał składki względem systemu opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-518.4" who="#PoselMarekPlura">Ważne w tym projekcie jest to, że równoważy on system emerytalny i rentowy, że jest to system spójny, ale także dający w pełni gwarancję zabezpieczenia kwoty minimalnego świadczenia rentowego. W tym przypadku nie działa prosta logika uzależnienia od wysokości świadczenia wysokości składki wpłaconej dotychczas. Logika ta potrzebna jest, aby system był stabilny, a zarazem uczciwy, premiuje oczywiście cały bagaż wniesiony w latach pracy, czyli w latach uiszczania składki przez osobę, która będzie korzystała z efektów zabezpieczenia emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-518.5" who="#PoselMarekPlura">Chodzi o nową przyszłość oczekiwaną z dużym niepokojem dotyczącym tego, że nic się nie zmieni. Przez wiele lat, zwłaszcza przez ostatnie 10, wielu rencistów wyraźnie oczekiwało na to, aby zyskać wsparcie w celu wykorzystania wszystkich ich zdolności, które do tej pory musieli ukrywać w szarej strefie jako pracownicy nierejestrowani, jako osoby pracujące często na zasadzie umowy o dzieło lub w inny sposób, chowając się przed bacznym okiem ZUS.</u>
          <u xml:id="u-518.6" who="#PoselMarekPlura">Dlatego właśnie, że ta tak ważna i oczekiwana zmiana nadeszła w tak wyraźny sposób, klub Platformy Obywatelskiej w pełni popiera rządowy projekt. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-518.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pani posłanka Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska klubu Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 1066.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#PoselBarbaraBartus">Przyjęty przez komisję projekt ustawy zawiera propozycje bardzo istotnych zmian dotyczących zasad naliczania świadczeń rentowych. Jako główne uzasadnienie wprowadzenia nowego sposobu obliczania wysokości świadczeń rentowych podnoszona jest przez rząd Platformy Obywatelskiej i PSL konieczność zsynchronizowania zasad obliczania zarówno emerytur, jak i rent. Jednakże przykre jest to, że ta synchronizacja, korelacja będzie skutkowała znacznym obniżeniem świadczeń z tytułu niezdolności do pracy naliczanych według nowych zasad, i to obniżeniem świadczeń dla osób, które zarabiają mniej niż 150% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, czyli dla większości Polaków.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#PoselBarbaraBartus">Zaproponowana ustawa znacznie pogorszy sytuację przyszłych świadczeniobiorców.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#GlosZSali">(Pani straszy.)</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#PoselBarbaraBartus">Nie straszę, tylko stwierdzam fakty.</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#PoselBarbaraBartus">Można to wyczytać z tabel zawartych w uzasadnieniu projektu. I tak np. mężczyzna 49-letni z 30-letnim stażem pracy, zarabiający 40% przeciętnego wynagrodzenia, przechodzący na rentę według wyliczeń zgodnych z obowiązującym stanem prawnym otrzymałby świadczenie w wysokości 901,05 zł brutto, a według proponowanego rozwiązania w 2009 r. będzie to tylko 848,70 zł, w 2014 r. zaś 827,10 zł. Mężczyzna w takim samym wieku i z takim samym stażem, opłacający składki od podstawy 60% przeciętnego wynagrodzenia, czyli jak osoby prowadzące działalność gospodarczą, w grudniu tego roku będzie miał naliczoną rentę w wysokości 1078,53 zł, a już w styczniu będzie to 1025,10 zł, czyli otrzyma świadczenie o ponad 50 zł niższe. Nie będę już przytaczać szczegółowo porównań wysokości świadczeń dla osób młodszych, bo są one porażające, np. renta wyliczona według obowiązującego prawa wynosiłaby 732,67 zł, a naliczona według nowych przepisów dla tej samej osoby w 2014 r. będzie wynosić 493,13 zł.</u>
          <u xml:id="u-520.6" who="#PoselBarbaraBartus">Proponowane zmiany mają ograniczyć wydatki państwa polskiego na emerytury i renty, a rząd Platformy Obywatelskiej i PSL właśnie na emerytach i osobach dotkniętych chorobą chce oszczędzać. Już na przyszły rok zaplanowano niższą o prawie 10% dotację do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Państwo polskie chętnie pobierało składki na ubezpieczenia społeczne, a dziś rząd przedstawia projekty ustaw, które spowodują, że w zamian Polacy będą otrzymywać jeszcze niższe świadczenia z ubezpieczenia społecznego niż dotąd.</u>
          <u xml:id="u-520.7" who="#PoselBarbaraBartus">Przy tej operacji obniżenia wydatków budżetu rząd proponuje jednocześnie, aby osoba z orzeczoną niezdolnością do pracy pobierająca świadczenie i jednocześnie pracująca mogła dalej pobierać świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, niezależnie od tego, ile zarabia. Nasuwa się więc pytanie, czym jest renta. Czy renta w dalszym ciągu jest świadczeniem kompensującym utratę lub ograniczenie możliwości zarobkowania ze względu na stan zdrowia? Czy renta ma być tylko niewielkim dodatkiem do wynagrodzenia za pracę? Takie wątpliwości podnoszono również w opiniach prawnych, które były wykonywane przez Biuro Analiz Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-520.8" who="#PoselBarbaraBartus">Klub Prawa i Sprawiedliwości składa poprawki do projektu nowelizacji. Proponowane przez nas zmiany mają na celu pozostawienie dotychczasowych zasad naliczania rent dla osób urodzonych przed dniem 1 stycznia 1969 r. Należy podkreślić, że osoby urodzone przed 1969 r. z tytułu wieku znajdują się już w systemie ubezpieczeń społecznych od wielu lat i od wielu lat opłacają składki na ubezpieczenie rentowe. Dlatego uzasadnione jest to, aby mogły korzystać z naliczania świadczeń na dotychczasowych zasadach, które są korzystniejsze dla ubezpieczonych. Proponujemy także podniesienie do 65 lat granicy wieku, od którego należy liczyć dalsze trwanie życia...</u>
          <u xml:id="u-520.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-520.10" who="#PoselBarbaraBartus">Już kończę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PoselBarbaraBartus">Przyjęcie wieku 60 lat jest bardzo dyskryminujące dla mężczyzn. Wnosimy także, aby bez zmniejszenia wysokości świadczeń rencista mógł dodatkowo zarobić do 130% przeciętnego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#PoselBarbaraBartus">Ustawa według propozycji rządu ma wejść w życie już od 1 stycznia 2009 r., ale zwracam się do koalicji rządzącej: Od państwa decyzji zależy los wielu polskich rodzin. Nie bądźcie tylko maszynką do głosowania, bo ustawę trzeba szybko uchwalić. Pochylmy się jeszcze nad tym projektem i wspólnie go poprawmy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejszy maraton dotyczący ustaw związanych z wdrażaniem reformy ubezpieczeń społecznych dotyka bardzo istotnej części, mianowicie zabezpieczenia rentowego. Pan poseł Marek Plura na wstępie powiedział, że jest to obszar zagrożony w największym stopniu ubóstwem. Zgoda. Ale to, co proponuje rząd, w 75% będzie zagrożone ubóstwem, bo 75% przyszłych świadczeniobiorców, jeśli chodzi o renty, będzie otrzymywać najniższe świadczenia. Zgadzamy się więc co do tego, że jest to bardzo ważny obszar, ale sposób naliczania właśnie tutaj wpycha po części tę grupę.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Powiecie państwo: Dobrze, ale przecież robimy bardzo ważny krok, znosimy ograniczenia w zarobkowaniu. Przecież to nie jest emerytura, tylko renta będąca pochodną stanu zdrowia. To ważne, aby rencista nie siedział w domu, aby integrował się również poprzez pracę, to istotna forma rehabilitacji społecznej, ale ma to być uzupełnienie, a nie zastąpienie świadczenia, bo przecież, jak wszyscy wiemy, wynika to ze stanu zdrowia. W związku z tym te rozwiązania budzą nasze wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-524.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Mówicie państwo, że jest to też szansa na poprawienie m.in. wskaźnika dotyczącego osób niepełnosprawnych, jeśli chodzi o zatrudnienie. Tak, to pół kroku do przodu. Ale drugi krok mógł zrobić rząd. Dlaczego po raz drugi za rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego jest mniej o ponad 700 mln zł na refundację środków na zatrudnianie osób niepełnosprawnych? Informuje o tym PFRON. Zamiast 1647 mln jest ponad 900, na trzy zadania, które są obligatoryjne. To poziom wynoszący do 30%, zresztą minister Duda o tym mówił. Propozycje rządu to krok we właściwym kierunku, ale muszą być one spójne z pozostałymi, żebyśmy szybciej osiągali zakładane cele. Co do kierunku, co do zakładanych celów, to się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-524.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował przeciw, jeśli koalicja nie będzie chciała rozpatrzyć poprawek i pozytywnie ich zaopiniować. Poprawki dotyczą, po pierwsze, obliczania renty w oparciu o średnią długość życia osoby w wieku 60 lat, co przy ustawowym wieku emerytalnym mężczyzn na poziomie 65 lat i równocześnie proponowanym systemie wypłat dożywotniej emerytury kapitałowej od 65. roku życia zaniża w sposób nieuzasadniony przyszłe renty, zwłaszcza jeśli chodzi o mężczyzn. Po drugie, szanowni państwo, jak wspomniałem, rzeczywiście istnieje niebezpieczeństwo, że w modelu docelowym 75% rencistów, którzy rozpoczęli pracę przed 1998 r., może otrzymywać rentę na poziomie ustawowego minimum, a dotyczyć to będzie na pewno wszystkich, którzy mają średnią zarobków z całego okresu aktywności wynoszącą do 100% przeciętnego wynagrodzenia. Projekt rządowy przewiduje w praktyce, co nie zostało ujawnione w uzasadnieniu, że dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy, która po raz pierwszy została objęta ubezpieczeniem po 1998 r. i nie ma 30-letniego stażu ubezpieczeniowego, renta wyniesie 29% jej średnich zarobków w odniesieniu do przeciętnego wynagrodzenia. System, który został przygotowany, karze również ludzi aktywnych, uczciwych, poprzez rozwiązanie przewidujące, że kwotę renty wyliczać się będzie w oparciu o średnią składek z całego okresu ubezpieczenia. Chodzi tu np. o takie okresy, jak zastępcza służba wojskowa czy opieka nad chorym, niepełnosprawnym dzieckiem lub okresy, kiedy składki finansuje ośrodek pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-524.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Mamy stosowne poprawki w tej sprawie, zgłosimy je oczywiście, nierozszerzające, tylko w sposób logiczny i praktyczny regulujące tę kwestię, aby te okresy nie były dłuższe niż na czas nauki i studiów do 26 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-524.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Szanowni państwo, pani poseł Bartuś mówi tak: obniżenie świadczeń dla wielu Polaków. Ja nie straszę, tylko stwierdzam fakty, że rząd PSL i PO chce oszczędzać na emerytach i rencistach. Macie wspólne korzenie, nazywa się to obniżenie składki rentowej, wspólnego idola - panią minister finansów, która była raz tu, raz tu, i przekonała was wszystkich. W czasie pracy nad tą ustawą poprosiłem panią minister i otrzymaliśmy od obecnej tutaj pani minister informacje z ZUS. Pozwolę sobie je zacytować.</u>
          <u xml:id="u-524.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-524.7" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> Kto doprowadził do tej sytuacji? Deficyt funduszu rentowego w 2009 r. - 17,5 mld zł, mniej składek w 2009 r. o 24,4 mld zł. To jest wasz sukces. Musicie się nim podzielić. Sukcesem jest również to, że w 2007 r. fundusz rentowy prawie finansował sam siebie, było 98,9%, jak pisze ZUS. Teraz będzie 57,8. Dlatego musimy wziąć wspólnie odpowiedzialność i spróbować naprawić to tak, aby nie był to system, który pcha w sferę ubóstwa, aby była to szansa. Jedną szansę pokazał rząd, popieramy te rozwiązania, drugą z nich jest system wyliczania, nad którym musimy popracować. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacząłem o pierwszej w nocy, ale myślę, że powoli zbliżamy się do końca. Jest szereg trudnych, drażliwych tematów. W imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego również chciałbym zabrać głos w związku z przedmiotową ustawą dotyczącą tym razem funkcjonowania systemu, jeśli chodzi o nasze renty. Zgadzam się tutaj z panem Tadeuszem Tomaszewskim, że to był błąd, kiedy zmniejszyliśmy składkę rentową pod hasłem: zmniejszamy koszty pracy. Jak można zmniejszyć koszty pracy? Dzięki lepszej maszynie, lepszej wydajności, ale nie dzięki temu, że obciąży się odpowiedzialnością za koszty pracy państwo i będzie ono musiało to pokrywać, bo taka jest sytuacja. Renty trzeba wypłacać. Z drugiej strony mówi się, że fundusz rentowy, renty powinny być coraz wyższe, coraz lepsze. Wtedy jednak wszyscy się zachwycali. Czasami słyszy się też, że to był sukces.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Przedmiotowa ustawa była już szczegółowo omawiana tutaj przez moich przedmówców, więc nie będę się już wdawał w te odwieczne, trwające od północy polemiki. Ona jest, że tak powiem, częścią składową całego systemu, bo wprowadza pewną synchronizację między systemem emerytalnym a rentowym. Zmienia też szereg ustaw - doliczyłem się ich tutaj siedem - gdzie wprowadzane są zmiany.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Istotną sprawą jest też dopuszczenie możliwości dorabiania, zarobkowania bez ograniczeń. Ten problem był wcześniej wielokrotnie zgłaszany, żeby nie było zawieszania rent. Myślę, że jest to słuszne, właściwe działanie, żeby dać ludziom możliwość wyboru. Czasem jest bowiem tak, że ktoś nie może pracować na jakimś stanowisku w związku ze swoją niepełnosprawnością, ale doskonale, a może jeszcze lepiej, może pracować na innym stanowisku. Nie należy więc tutaj tego ograniczać. Skoro ktoś płacił składki, nabył uprawnienia do renty, może jednak pracować i przysparzać jeszcze majątku narodowego.</u>
          <u xml:id="u-526.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak">W tym rozwiązaniu pominięto jednak rolników. Tak jak powiedziałem, ustawa ingeruje również w szereg innych ustaw, nie będę ich tutaj wymieniał. Pominięto w tym rolników ubezpieczonych na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, KRUS, z 1990 r. Dlatego też chciałbym zgłosić poprawkę w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego, aby na tej samej zasadzie rolnikowi, który jest na rencie okresowej, nie zawieszać świadczenia, jeżeli trafi mu się jakaś praca i może sobie dorobić, przypomnę, że to jest okresowa renta, gdzie podlega on przekwalifikowaniu, aby z tego tytułu, że zostanie ubezpieczony w ZUS, bo będzie miał jakąś legalną pracę i musi podlegać ubezpieczeniu, nie była zawieszania ta niska, skromna renta pobierana w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Myślę, że ta poprawka jest jasna i czytelna, dlatego chciałbym ją zgłosić, aby ujednolicić zasadę funkcjonowania dorabiania, nazwijmy to sobie, na rencie, zarówno jeśli chodzi o ZUS, jak i KRUS.</u>
          <u xml:id="u-526.4" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W tej chwili zapisało się 15 osób.</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-527.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-527.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-527.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Omawiany projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawiera propozycje dotyczące, z jednej strony, wprowadzenia nowego systemu naliczania rent z tytułu niezdolności do pracy dla osób urodzonych po 1948 r., z drugiej strony, zmiany przepisów powodujących, że renta z tytułu niezdolności do pracy nie ulegałaby zmniejszeniu ani zawieszeniu z tytułu osiągania przychodów z pracy zarobkowej bez względu na ich wysokość.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#PoselAdamGaweda">Propozycję wprowadzenia nowego sposobu ustalenia wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy negatywnie oceniły strony społeczne biorące udział w pracach nad tym projektem. Dlaczego zatem przy ustalaniu podstawy obliczenia renty, jeśli chodzi o hipotetyczną składkę obejmującą do 30 lat ubezpieczenia, wprowadza się różnicowanie na osoby, które studiowały przed rokiem 1999 i po roku 1998? Takie działanie rzeczywiście byłoby korzystne dla osób, które studiowały przed 1999 r., ale dyskryminowałoby osoby, które studia podjęły po 1998 r., oraz osoby</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#PoselAdamGaweda">, które przed nabyciem prawa do renty miały innego rodzaju okresy nieskładkowe, które nie mają wpływu na wysokość podstawy obliczenia emerytury i renty. Przyjęcie tej propozycji oznaczałoby, że hipotetyczną składkę doliczono by również za posiadanie po 1998 r. okresów nieskładkowych.</u>
          <u xml:id="u-528.4" who="#PoselAdamGaweda">Panie marszałku, mogę jeszcze skończyć temat? Jest bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Króciutko, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#PoselAdamGaweda">Bardzo krótko, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#PoselAdamGaweda">Pytanie drugie. Dlaczego osoby, które zarabiają poniżej tych 150% przeciętnego wynagrodzenia, po wprowadzeniu nowych zasad zostaną pokrzywdzone przez obniżenie im świadczeń z tytułu niezdolności do pracy? Czy umożliwienie rencistom dorabiania bez ograniczeń ma samoistnie rozwiązać problem niskich świadczeń? Nasuwa się tu, panie marszałku, wątpliwość natury zasadniczej. Po co utrzymywać system rent z tytułu niezdolności do pracy? Przecież powinniśmy pomagać rencistom w zdobyciu tej pracy, ale jeżeli już mogą podjąć tę pracę, to po prostu powinniśmy zadbać o tych, którzy tej pracy podjąć nie potrafią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę jednak przestrzegać zasad. Zgodziłem się na niewielkie przedłużenie, a pan przekroczył czas o 1 minutę. To jest dużo.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#PoselAdamGaweda">(Bardzo przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Pani Minister! Chciałbym zapytać, czy te rozwiązania będą również dotyczyć rent przyznawanych w trybie wyjątkowym. Te sugestie, wątpliwości rodziły się bowiem w czasie prac nad projektem. Prosiłbym o wyjaśnienie tej sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Czy rozwiązania, o których rozmawiamy, doprowadzą, jeśli tak, to w jakiej perspektywie czasu, do zbilansowania funduszu rentowego? Czy to są tak duże oszczędności, że pozwolą na zbilansowanie funduszu rentowego, jak wspomniałem, który będzie miał już w tym i przyszłym roku znaczący deficyt?</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie. Czy rząd byłby gotowy do rozmowy na temat wyliczania tego świadczenia rentowego według nowych zasad? Chodzi mianowicie o wyłączenie z podstawy obliczania renty na wniosek ubezpieczonego składek - a także i samych okresów - wypłacanych w związku z pewnymi szczególnymi sytuacjami, o których wspomniałem, takich jak zastępcza służba wojskowa, okres, gdy ubezpieczony sprawował opiekę nad chorym lub niepełnosprawnym członkiem rodziny, a składki finansował ośrodek pomocy społecznej, okres pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, przebywania na urlopie wychowawczym, bezrobocia, gdy Fundusz Pracy sfinansował te składki, lub innych tytułów w okresie nauki i studiów, nie dłużej jednak niż do 26. roku życia. Powoduje to, że ci uczciwi, pracujący itd. w ten sposób są przy wyliczaniu karani. Jakie jest w tej sprawie stanowisko rządu? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PoselStanislawSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze wskaźników zagrożenia ubóstwem wynika, że renciści to największa grupa, która mieści się w tych wskaźnikach. Z badań z BAS-u, które mam przed sobą, wynika, że 25% rencistów jest na relatywnej granicy ubóstwa, a minimum egzystencji to 12%, w porównaniu choćby z emerytami to jest 4%. Teraz wprowadzamy rozwiązania, które spowodują, że renty będą jeszcze niższe. Moje pytanie brzmi: O ile będą one niższe i czy nie obawia się pani, że granica ubóstwa nie zwiększy się, jeśli chodzi o tę grupę rencistów?</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PoselStanislawSzwed">I drugie pytanie. Jeden z przedstawicieli Platformy mówił o realnym wsparciu. Z tej ustawy nie wynika, na co mogą liczyć renciści, bo nie jest chyba realnym wsparciem uchylenie zakazu pracy w przypadku 130% średniej płacy. Na jakie realne wsparcie mogą liczyć renciści, oprócz oczywiście pomocy społecznej, którym grozi to, że będą w bardziej zagrożonej grupie, jeśli chodzi o sprawy związane z ubóstwem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jarosław Pięta, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PoselJaroslawPieta">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Z satysfakcją mogę powiedzieć, że projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw jest rozwiązaniem interesującym. Cieszę się, że proponowane rozwiązania dotyczące możliwości zarobkowych rencistów są ukierunkowane na wzmocnienie działań na rzecz osób niepełnosprawnych i integracji ze społeczeństwem. Niemniej jednak podzielam wątpliwości, które odnoszą się do renty, w tym renty socjalnej, zresztą przedstawione przez posła sprawozdawcę. Mam również w tym zakresie pewne wątpliwości prawne. Generalnie z uwagi na brak czasu powiem, że popieram stanowisko zaprezentowane przez pana posła Tadeusza Tomaszewskiego w tym zakresie. Na tym tle rodzi się ogólne pytanie: Czy zaproponowana zmiana doprowadzi w ogóle do zwiększenia aktywności osób korzystających z tej renty?</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#PoselJaroslawPieta">Panie marszałku, ostatnia kwestia, mogę dokończyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PoselJaroslawPieta">Ostatnia istotna rzecz odnosi się do związków zawodowych. Po raz kolejny brak jest spójnego stanowiska tych związków, a stanowisko NSZZ ˝Solidarność˝ w ogóle jest pominięte w uzasadnieniu. Stąd moje pytanie. Nie, bo nie, czy państwo w ogóle zapomnieliście o argumentach w odniesieniu do NSZZ ˝Solidarność˝?</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#PoselJaroslawPieta"> Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Omawiamy już dzisiaj czwarty projekt dotyczący zabezpieczenia społecznego Polaków. Powiem, że przykro jest słuchać argumentów, które padały dziś ze strony rządzących. Czasem, kiedy słucham pani minister, mam wrażenie, że największym zarzutem wobec emerytów jest to, że dłużej żyją. To w kwestii ogólnej, a teraz pytania do ustawy. Pani minister, co to jest renta? Komu i czemu ma służyć świadczenie rentowe? Z czego ma żyć, za co ma kupić leki rencista, który jest faktycznie niezdolny do pracy i nie może tej pracy podjąć? Nie z tego względu, że nie ma pracy, tylko z powodu stan zdrowia. Czy renta na najniższym poziomie zabezpieczy jego samego, nie mówiąc już o jego rodzinie? Czy jedynym rozwiązaniem - kolejny raz o to zapytam - w takiej sytuacji jest porada: idź do pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Oto jest kolejny liberalny projekt ustawy rządu Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Nowe zasady naliczania świadczeń rentowych są nie do przyjęcia na pewno dla osób gorzej zarabiających, do 150% przeciętnego wynagrodzenia. Dotyczy to większości pracujących Polaków, którzy mogliby się znaleźć w takiej sytuacji. Należy nadmienić, że strony społeczne negatywnie oceniły propozycję ustawy. Dlaczego przyszli renciści oprócz tego, że są pokrzywdzeni przez los, ponieważ nikt nie chce być osobą niepełnosprawną, i mają zostać skrzywdzeni jeszcze przez państwo i otrzymać bardzo niską rentę, taką, że na pewno będzie można stwierdzić, że przyszli renciści będą żyli w nędzy bez możliwości leczenia, ale nawet bez możliwości utrzymania się w pozytywnym zakresie egzystencji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam dwa pytania dotyczące możliwości przejścia na emeryturę z FUS. Pierwsza sprawa dotyczy tego, czy osoba, która zgodnie z obowiązującym dzisiaj prawem nabyła uprawnień emerytalnych, ale kilka lat temu wstąpiła do II filara, może skorzystać z emerytury z FUS. Dlaczego o to pytam? Ponieważ dzisiaj oddziały ZUS nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Chciałabym się dowiedzieć, jakie warunki muszą dodatkowo być spełnione i czy zgłoszenie tego faktu w oddziale ZUS, podpisanie stosownego oświadczenia wystarczy, aby rzeczywiście można było korzystać z emerytury wypłacanej przez FUS.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PoselMariaNowak">Druga sprawa. Czy osoba, która przepracowała 30 lat, nie osiągnęła jeszcze wieku emerytalnego, jednakże opiekuje się niepełnosprawnym dzieckiem pierwszej grupy inwalidztwa, będzie mogła przejść na emeryturę?</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#PoselMariaNowak">Dlatego że są takie sytuacje...</u>
          <u xml:id="u-546.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-546.5" who="#PoselMariaNowak"> Kończę, skończę zdanie. Są takie sytuacje, że dzieckiem niepełnosprawnym od urodzenia, z pierwszą grupą, opiekują się dziadkowie, ale jest czas, że dziadkowie nie już są w stanie tego robić. Gdyby to dziecko znalazło się w domu opieki społecznej, państwo musiałoby na pewno do jego pobytu tam dopłacać. Tu wypracowana jest emerytura. Czy pozwolimy wtedy jednemu z rodziców przejść...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę już kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PoselMariaNowak">...na emeryturę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Plura Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PoselMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wśród dorosłych osób w wieku aktywności zawodowej w Unii Europejskiej z rent utrzymuje się średnio 4-6%. W Polsce - aż 13,5%. Kieruję pytanie do pani minister: Czy to jakiś kataklizm zdrowotny dotyka nasze społeczeństwo, czy może są zupełnie inne powody, dla których wiele osób ubiega się o właśnie takie świadczenie rentowe? Świadczenie, które dzisiaj trzeba nazywać rentową pułapką, ponieważ ono wyłapuje tych, którzy mogliby być aktywni, a którzy decydują się na liche życie w imię pewności świadczenia rentowego, zamiast na wypracowanie sobie lepszej, spokojniejszej i stabilnej przyszłości na emeryturze. W dzisiejszych realiach renta jest świadczeniem wysoce konkurencyjnym w stosunku do tej emerytury. Średnio wynosi 1109 zł, a średnia emerytura 1496 zł. Dlatego chciałbym zapytać przede wszystkim o to, czy w tej sytuacji można by było znaleźć, zdaniem pani minister, bardziej skuteczne rozwiązanie, aby jednak ułatwić decyzję o podjęciu starań o godziwe, normalne życie każdemu, kto może pracować. Nie żyjemy w czasach sprzed 50 lat - kiedy inwalidztwo skazywało człowieka na niebyt - czego dowodem jesteśmy choćby my dwaj, obecni na tej sali i tutaj pracujący, posłowie na wózkach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zabierali głos moi koledzy klubowi, pan poseł Sławek Piechota i pan poseł Marek Plura. Wysoka Izba powinna mieć dla nich dużo szacunku, powinna się wsłuchiwać w to, co mówią osoby, które najlepiej w Sejmie znają ten problem. I gdybyśmy chcieli ich słuchać, to usłyszelibyśmy rzecz następującą: dzisiaj narzekamy, że rząd chce coś zmienić. A co rząd chce zmienić? To, że dotychczas osoby, które miały rentę, gdy szły do pracy, to otrzymywały określone wynagrodzenie, jeżeli otrzymywały wynagrodzenie w wysokości 70% średniej krajowej, to zawieszano im część renty, jeżeli 130% średniej krajowej, to pozbawiano je tej renty. Przy rencie socjalnej jest jeszcze gorzej, jeżeli otrzymywały wynagrodzenie w wysokości 30% średniej krajowej, gdzie 1% osób zdecydował się na wyjście, w ogóle zabierano im renty.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#PoselKrystynaSkowronska"> Jeżeli zatem zostawiamy świadczenie, rentę, rentę socjalną i dajemy im możliwość nieograniczonego zarobkowania, to czy zdaniem państwa, jeśli chodzi o liczby, jest to zamiana na gorsze? I temu rządowi próbujecie państwo wmówić, że coś pogorszył? Chciałabym powiedzieć, że z tych liczb wynika, że jest to rozwiązanie ekonomicznie lepsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jest to też bardziej przyjazne dla tego środowiska, jeśli chodzi o aktywność. Proszę państwa, bądźmy ogromnie pokorni wobec tych, którzy chcą być aktywni zawodowo, bo dzisiaj mogą pracować w pełnym wymiarze. Pani minister, gratuluję takiego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Włodzimierz Karpiński, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym, żeby pani minister bardzo wyraźnie powiedziała - bo na tej sali często jest tak, szczególnie o tej porze, że pada pytanie, zostaje ono zapisane w annałach, w stenogramie, np. takie pytanie zadał poseł Szwed, związkowiec, poseł PiS-u, mówił, że renty będą mniejsze, a potem to idzie w świat, jest cytowane przez agencje - żeby pani precyzyjnie wyjaśniła, czy renty będą mniejsze, a jeśli tak, to o ile?</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Następna kwestia, czyli straszenie tutaj tym diabolicznym liberalizmem. Różnimy się rzeczywiście, szanowni państwo, wy wierzycie w omnipotencję niesprawnego państwa, my wierzymy w aktywność i rozwój człowieka.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#PoselWlodzimierzKarpinski"> I tym się różnimy.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Wobec powyższego mam jedno pytanie związane z poprawką klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego: Czy w związku z tym, przy takich regulacjach w obrębie ubezpieczeń społecznych, nie można by rzeczywiście traktować ubezpieczonych w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i w KRUS-ie zgodnie z jedną regulacją?</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#PoselWlodzimierzKarpinski"> I jeszcze jedno pytanie, przepraszam, panie marszałku, ponieważ podczas poprzednich punktów byłem na posiedzeniu komisji, chciałbym zapytać: Czy w związku z tym, że indywidualne konta emerytalne dają przyszłym emerytom takie nadzieje - to jest do poprzedniego punktu, przepraszam najmocniej - to czy rząd planuje jakąś akcję promocyjną tego rozwiązania, chodzi o III filar, bo rzeczywiście do tej pory to nie wychodziło? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Po pierwsze chciałam bardzo podziękować za wytrwałość tym państwu, którzy siedzą tutaj ze mną od godz. 10.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">(I wzajemnie, pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panu posłowi Kasprzakowi, pani poseł Bartuś; naprawdę myślę, że nasze rozmowy są dosyć długie.</u>
          <u xml:id="u-558.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odnosząc się do pytań, które zostały zadane, powiem tak. Chciałabym podzielić się podziękowaniami za dobry projekt, które padały z państwa ust, z klubem Prawa i Sprawiedliwości, ponieważ to jest projekt, który został znaleziony w szufladach, i jeżeli chodzi o sposób obliczania rent i skorelowanie ich z systemem emerytalnym, jeżeli chodzi o zaproponowane rozwiązania, został zmieniony w niewielkim stopniu. To pokazuje, krótko mówiąc, że jest to rozwiązanie, które wynika z tego, że niezbędne jest dostosowanie systemu rent i systemu emerytur do siebie, żeby były one ze sobą spójne. Tak jest w każdym systemie ubezpieczeń społecznych, że gdzieś musi być powiązanie między wysokością tych świadczeń. I to jest, powiedziałabym, podstawowe założenie, które przyświecało budowaniu tej propozycji formuły rentowej, która została tu zawarta. Chociaż rozumiem - zresztą te symulacje to pokazują, nie ukrywaliśmy tego - że może to oznaczać, że te świadczenia będą w przyszłości niższe, chociaż ich spadek będzie stopniowy. Powiedziałabym, że będą się zmieniać, tak jak relacja emerytur do zarobków w systemie powszechnym.</u>
          <u xml:id="u-558.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Natomiast szukaliśmy właśnie możliwości związanych z osłabieniem tego efektu. Jeżeli w starym systemie rentowym, w obowiązującym systemie rentowym mieliśmy tak, że np. okresy uzupełniające do stażu pracy, do renty, po pierwsze, były liczone do w sumie 25 lat, a, po drugie, ten okres uzupełniający był liczony niżej, za każdy rok okresu uzupełniającego liczyliśmy 0,7% podstawy wymiaru emerytury, tak w przypadku tej propozycji, którą państwo mają przed sobą, mamy okres uzupełniający do 30 lat i dokładamy do konta proporcjonalnie tyle, ile ludzie płacili ze składek. Czyli, krótko mówiąc, bierzemy 100%, a nie nieco więcej niż połowę tego, co w przypadku okresów składowych i nieskładkowych, czy w przypadku okresów składowych i nieskładkowych w starym systemie emerytalnym. To jest propozycja dla osób urodzonych po 1948 r., ponieważ te osoby są objęte nowym systemem emerytalnym, w związku z tym ich emerytury będą liczone po nowemu i tak samo muszą być liczone renty. To jest to powiązanie, które istnieje.</u>
          <u xml:id="u-558.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Rozważaliśmy także kwestię tego, czy zaproponowane 60 lat życia jest dobrym rozwiązaniem, czy nie powinniśmy podnieść tego wieku. Jednak biorąc pod uwagę, że kobiety przechodzą na emeryturę w wieku lat 60, mogą przechodzić na emeryturę w wieku lat 60, to i tak tę podstawową część emerytury będą miały liczoną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym, jeżeli chodzi o obliczanie renty, musimy wziąć pod uwagę ten wiek. Jeżeli wiek emerytalny kobiet będzie podnoszony - a czekamy na decyzję Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie, bo rzecznik praw obywatelskich zaskarżył zróżnicowany wiek emerytalny do trybunału jako dyskryminujący kobiety - wtedy te rozwiązania w zakresie wieku emerytalnego i wieku branego pod uwagę do liczenia rent powinny być spójne.</u>
          <u xml:id="u-558.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Chciałabym zgodzić się z panem posłem Tomaszewskim, że renta jest uzupełnieniem, a nie zastąpieniem wynagrodzenia. I tutaj naprawdę te rozwiązania, które związane są z uchyleniem zawieszalności, wynikały przede wszystkim z bardzo poważnych analiz obecnej sytuacji. W związku z tym bardzo mnie dziwi wniosek klubu Prawa i Sprawiedliwości, żeby jednak powrócić do rozwiązań związanych z eliminacją zawieszania, znaczy z pozostawieniem zawieszania. Bo, proszę państwa, państwo tyle mówią, ale renta socjalna wynosi 534 zł miesięcznie, jeżeli osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność powstała zanim jeszcze w ogóle zaczęła pracować...</u>
          <u xml:id="u-558.7" who="#PoselStanislawSzwed">(Będzie niższa renta.)</u>
          <u xml:id="u-558.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">...zarobi 30%, 31% przeciętnego wynagrodzenia, mniej niż wynagrodzenie minimalne, jej renta jest całkowicie zawieszana. To oznacza, że ona tak naprawdę dostaje mniej. I teraz, proszę państwa, żeby dostawała tyle, ile w sumie mogłaby dostać, żeby jej wynagrodzenie pokryło ubytek zawieszonej renty, to musi zarabiać grubo ponad przeciętne wynagrodzenie. To pokazuje, jak duża jest luka - żeby osoby niepełnosprawne, niepełnosprawne zanim zaczęły pracować - w ogóle chciały pracować, przez to, że mamy takie reguły zawieszania. Jest to ewidentna pułapka bierności, która istnieje w naszym systemie zawieszania rent. Podobnie jest w systemie rent z tytułu niezdolności do pracy w ZUS-ie, w innych systemach, ale w przypadku rent socjalnych jest to szczególnie drażliwy problem, wpychanie tych młodych osób w bierność od razu na starcie. A państwo chcecie tę bierność utrzymać. Przykro mi z tego powodu, bo myślę, że zaproponowaliśmy rozwiązanie sensowne i logiczne, zresztą już o tym mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-558.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Tomaszewski pytał, czy moglibyśmy wyłączyć pewne okresy. Znowu powiem, że staraliśmy się utrzymać pewną spójność, jeśli chodzi o określanie podstawy wymiaru w starym systemie i w tym, co proponujemy. W starym systemie podstawa wymiaru renty czy emerytury uwzględnia wszystkie okresy z takimi składkami, z takimi wynagrodzeniami, od jakich były płacone składki, czyli jeżeli ktoś jest na urlopie wychowawczym, ma służbę zasadniczą, to są jednak niższe procenty. Podwyższamy te procenty w przypadku urlopów wychowawczych. Mówiłam już przy okazji poprzedniej ustawy, że chcielibyśmy, żeby tutaj podstawa wymiaru była znacznie wyższa niż do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-558.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pan poseł Kasprzak mówił o rentach okresowych w KRUS. Faktycznie, staraliśmy się jakoś dobrze określić, które renty wynikające z niepełnosprawności powinny być objęte zawieszaniem, a które nie. Np. renty szkoleniowe nadal podlegają tej zasadzie zawieszalności, bo one są przeznaczona na przekwalifikowanie osób, które jeszcze mogą pracować. Ale przychylamy się do argumentów, że faktycznie renta okresowa powinna być włączona do tego rodzaju świadczeń, które nie są zawieszane z powodu zarobków. Natomiast renta wyjątkowa - tak, bo tam mówimy o tym, że ktoś nie spełnił warunków wynikających z ubezpieczenia. Jak ktoś nie spełni warunków, a jednocześnie pracuje, jest ubezpieczony, to ten związek jest taki, że nie możemy powiedzieć, iż nie spełnił warunków, wobec tego dostaje rentę w trybie specjalnym, ale jak zaczyna pracować, to jej nie zawieszamy. Tak że tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-558.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Odpowiadam na pytanie pana posła Tomaszewskiego, kiedy się zbilansuje fundusz rentowy. Nie wiem, nie robiliśmy takich analiz w tym przypadku. To, że będą mniejsze wydatki, wynika raczej z systemowego założenia, powiązania wysokości świadczeń, a nie próby doprowadzenia do tego, żeby zbilansować fundusz rentowy. Zgadzam się, że to jest trudne po tej decyzji o obniżeniu składek rentowych, które skutkują tym ubytkiem, o którym pan poseł mówił.</u>
          <u xml:id="u-558.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jaki będzie problem ubóstwa rencistów? Na pewno będziemy monitorować tę sytuację. Zgadzam się, że renciści są grupą, która jest narażona na największe ubóstwo, ale to wynika z tej pułapki bierności, o której mówiłam. Nawet jeżeli chcą pracować, to nie podejmują pracy, bo się obawiają utraty świadczenia, zmniejszenia i zawieszenia. Ale właśnie nie będzie tej zawieszalności. Próbowaliśmy znaleźć takie rozwiązanie, które może połączyć różne rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-558.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Nowak pytała o przejście na emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Tutaj stosujemy zasady powszechne, czyli żeby przejść na emeryturę, trzeba spełnić warunki, w tym także osiągnąć wiek emerytalny. Gdybyśmy mówili o tym, że takie osoby otrzymują emeryturę w niższym wieku, te emerytury byłyby znacznie niższe. Jeżeli byłby to wiek 55 lat, to hipotetycznie, licząc emeryturę po nowemu, otrzymalibyśmy bardzo niskie świadczenie. Na pewno trzeba szukać rozwiązań, które wspomogą rodziców dzieci niepełnosprawnych w tym, żeby mogli pogodzić pracę i opiekę nad dzieckiem w taki sposób, by to było najlepsze. Myślę, że takich rozwiązań będziemy szukać, podobnie jak rozwiązań aktywizujących w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-558.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Całe środowisko osób niepełnosprawnych bez względu na to, czy są to osoby pobierające renty, czy też nie... Bo nie każda osoba niepełnosprawna pobiera rentę, czego mamy chlubne przykłady na tej sali, i nie każda osoba, która pobiera rentę, jest de facto osobą niepełnosprawną, jeżeli popatrzeć na jej stan zdrowia. Proszę spojrzeć do statystyk Głównego Urzędu Statystycznego. Faktycznie, takim instrumentem jest PFRON. Odpowiadając jeszcze na pytanie pana posła Tomaszewskiego, powiem, że ta refundacja będzie wynosiła równo 30% - nie do 30% - i to jest najwyższy odsetek, jeżeli chodzi o refundację kosztów zatrudnienia osób niepełnosprawnych od momentu, kiedy te regulacje były wprowadzone. Będziemy starać się pilnować tego, żeby w żaden sposób tej sytuacji nie zmieniać.</u>
          <u xml:id="u-558.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Myślę, że to wyjaśnia przesłanki. Faktycznie, jest to trudna ustawa, jeśli weźmiemy pod uwagę konieczność powiązania systemu emerytalnego z rentowym, z tym się zgadzam, ale niezbędna po to, żeby utrzymać wspólny system ubezpieczeń społecznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł Sławomir Piechota.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PoselSlawomirPiechota">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Mam trzy kwestie. Jedna organizacyjna. Padł komunikat, że będzie dzisiaj posiedzenie komisji o godz. 19. To jest niemożliwe ze względu na konieczność analizy wszystkich poprawek przez legislatorów. Dlatego posiedzenie komisji wspólne z Komisją Finansów Publicznych zostało przeniesione na jutro na godz. 8 rano.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#PoselSlawomirPiechota">Natomiast co do pytań, uwag, które pojawiły się w dyskusji, chcę powiedzieć coś, co może troszkę wykracza poza te zwykłe proceduralne rozważania. Od 17 lat mógłbym brać rentę, i często spotykam się z sytuacją, że ludzie się dziwią, bo skoro jestem niepełnosprawny, to przecież powinienem mieć rentę, bo ona w naturalny sposób mi przysługuje. I to jest znane zjawisko pułapki rentowej, o którym też dyskutowaliśmy na posiedzeniu komisji. Wielu ludzi wpada w tę pułapkę, to jest klasyczne dyskryminowanie przez przywileje. Ludzie mają pewne prawa, zaczynają z nich korzystać i tak naprawdę obraca się to na ich niekorzyść, bo przestają pracować, przestają być aktywni i powrót do pracy, powrót do aktywności jest niezwykle trudny. To spycha osoby niepełnosprawne w izolację, w marginalizację, w ubóstwo. Na tym polega ten klasyczny mechanizm pułapki rentowej.</u>
          <u xml:id="u-560.3" who="#PoselSlawomirPiechota">Dlatego na pytania, które tu padały, pana posła Stanisława Szweda, pana posła Jarosława Pięty, na czym polega ten system, ten mechanizm wsparcia, odpowiem tak: wyjściem z tej pułapki rentowej będzie przede wszystkim zaniechanie zawieszania rent - i renty z tytułu niezdolności do pracy, i renty socjalnej, i nawet renty rodzinnej, jeżeli taką rentę pobiera osoba niepełnosprawna. I to jest zasadniczy element. Drugi to element motywacyjny. Wcale nie jest przesądzone, czy to będą te najniższe renty. Nie jest przesądzone, że te 75% spadnie na poziom minimum, dlatego że wysokość renty będzie zależała od tego, jak długo ta osoba pracuje, jaki ma staż pracy, ile odprowadzała składek, jakie osiągała wynagrodzenie, od jakiego wynagrodzenia były odprowadzane te składki, i wreszcie od okresu, przez jaki później będzie pobierać to świadczenie. Czyli nie tak, jak dzisiaj często się dzieje, że ludzie przepracowawszy minimalny 5-letni okres, od razu odchodzą na rentę. Mogą odchodzić na rentę po przepracowaniu 20-25 lat i wtedy oczywiście będzie ona odpowiednia do tego stażu pracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-560.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z uzasadnieniem propozycję wprowadzenia nowego sposobu ustalania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy negatywnie oceniła Komisja Krajowa NSZZ ˝Solidarność˝ i Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Chciałbym dowiedzieć się, jak te związki argumentowały swe stanowiska. Czy uwzględniono ich uwagi?</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Dlaczego rząd nie przychylił się do propozycji, aby do obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy stosować średnie dalsze trwanie życia osoby w wieku innym niż 60 lat? Być może propozycja OPZZ jest przesadna, ale propozycja Rady Nadzorczej ZUS dotycząca ustalenia tego wieku na 62 lata wydaje się słuszna.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Mam jeszcze jedno pytanie. Obecnie zaproponowany system jest bardzo skomplikowany. Skoro nie ma pomysłu na to, aby był on bardziej klarowny, to moim skromnym zdaniem należałoby go upraszczać, ograniczając stosowanie zakazów oraz limitów wszędzie tam, gdzie to jest możliwe. Z wielu pomysłów nie skorzystano. Dlaczego nie uwzględniono pojawiającej się w trakcie prac legislacyjnych propozycji, aby również osoby uprawnione do wcześniejszej emerytury mogły ją pobierać bez względu na wysokość zarobków? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważam, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 22. i 23. porządku dziennego:
   22. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druki nr 920 i 1090).
   23. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druki nr 921 i 1091).</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Danutę Olejniczak w celu przedstawienia sprawozdania zawartego w druku nr 1090.</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PoselSprawozdawcaDanutaOlejniczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac komisji nad komisyjnym projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zawartym w drukach nr 920 i 1090.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#PoselSprawozdawcaDanutaOlejniczak">Proponowana nowelizacja ustawy zmienia tryb ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, chodzi o wysokość składek. W obowiązującym stanie prawnym podstawę wymiaru składek i ich wysokość ustala się 4 razy do roku, czyli kwartalnie. Proponowana nowelizacja wprowadza ustalanie tego wymiaru raz na rok. Zmiana ta przyniesie ułatwienia w prowadzeniu działalności gospodarczej poprzez możliwość planowania wysokości rocznych kosztów w zakresie składek oraz zlikwiduje uciążliwości biurokratyczne.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#PoselSprawozdawcaDanutaOlejniczak">Kwotę prognozowanego wynagrodzenia wraz z ograniczeniem rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok ogłaszać będzie minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego do końca roku poprzedzającego. Zmieniony przepis będzie miał zastosowanie od 1 stycznia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#PoselSprawozdawcaDanutaOlejniczak">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przeprowadzeniu pierwszego czytania i dyskusji przyjęła projekt ustawy bez poprawek, jednogłośnie. Komisja wnosi, by Wysoka Izba uchwaliła tę nowelizację. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Ewę Kierzkowską...</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sekundeczkę, tylko skończę...</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">(Czy można... )</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Tylko skończę, przepraszam panią.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">...w celu przedstawienia drugiego sprawozdania, zawartego w druku nr 1091.</u>
          <u xml:id="u-565.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PoselIzabelaJarugaNowacka">Bardzo przepraszam, panie marszałku, ale ponieważ przed chwilą pan przewodniczący sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny mówił, że nie będzie posiedzenia komisji, a dostaliśmy przed sekundą SMS, o bardzo zresztą dziwnej treści, że posiedzenie komisji polityki społecznej w dniu 15 października o godz. 20 rozpocznie się o godz. 20.30 w sali nr 106. A więc po pierwsze, nie wiem, czy będzie i czy będzie o godz. 20 czy 20.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie, nie, oczywiście, to kwestia formalna.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan przewodniczący prosi o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Mogę wyjaśnić, panie marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#PoselSlawomirPiechota">Jutro jest wspólne posiedzenie z Komisją Finansów Publicznych, a dzisiaj jest posiedzenie samodzielne w zakresie projektów, które zostały skierowane tylko do naszej komisji. Do tych projektów też zostały zgłoszone poprawki i musimy je samodzielnie rozpatrzyć, i w tym celu jest posiedzenie o godz. 20.30, samodzielnie posiedzenie komisji polityki społecznej. O godz. 20.30 - proszę dokładnie przeczytać otrzymaną wiadomość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Rozumiem, że to jest jasne, nie ma wątpliwości tutaj na sali. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie pani poseł Ewa Kierzkowska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#PoselSprawozdawcaEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#PoselSprawozdawcaEwaKierzkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny przedłożę sprawozdanie o pracy komisji nad komisyjnym projektem ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zawartym w druku nr 921.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#PoselSprawozdawcaEwaKierzkowska">Nowelizacja proponowana jest przez Komisję Nadzwyczajną ˝Przyjazne Państwo˝ i została skierowana do komisji polityki społecznej w dniu 2 września. W dniu 7 października komisja polityki społecznej przeprowadziła pierwsze czytanie. Proponowane zmiany mają na celu uproszczenie zasad przekazywania ubezpieczonemu informacji dotyczących zestawienia należnych składek na ubezpieczenia społeczne w podziale na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe.</u>
          <u xml:id="u-572.3" who="#PoselSprawozdawcaEwaKierzkowska">W trakcie pierwszego czytania zgłoszone zostały poprawki. Jedna z nich ma na celu ujednolicenie terminologii z już stosowaną w obowiązujących przepisach i polega na zastąpieniu zapisu: ˝w formie elektronicznej˝ zapisem proponowanym przez komisję ˝w formie dokumentu elektronicznego˝. Natomiast druga określa katalog podmiotowy osób uprawnionych do otrzymywania informacji o należnych składkach na ubezpieczenia społeczne w formie dokumentu elektronicznego.</u>
          <u xml:id="u-572.4" who="#PoselSprawozdawcaEwaKierzkowska">Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej i Komisja Polityki Społecznej i Rodziny w dniu 7 października, po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu tego projektu, wraz z poprawkami, przyjęła go i wnosi, by Wysoki Sejm uchwalić raczył komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-572.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że wysłucha w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani posłanka Ewa Drozd, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#PoselEwaDrozd">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej chciałabym państwu zarekomendować przedłożony projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#PoselEwaDrozd">Projekt ten wychodzi naprzeciw oczekiwaniom sygnalizowanym już od dawna przez wiele środowisk prowadzących działalność gospodarczą i jest początkiem zmian, które w znaczny sposób uproszczą funkcjonowanie przedsiębiorstw i wpłyną pozytywnie na rozwój gospodarczy.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#PoselEwaDrozd">Proponowane zmiany, o których dziś mówimy, dotyczą m.in. art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który w obecnym stanie prawnym powoduje konieczność ustalania podstawy wymiaru składki emerytalnej i rentowej, a co za tym idzie - ich wysokości cztery razy w roku. Obecna regulacja rodzi uciążliwe obowiązki biurokratyczne, które utrudniają działalność gospodarczą przede wszystkim małym przedsiębiorstwom.</u>
          <u xml:id="u-574.3" who="#PoselEwaDrozd">Zaproponowana zmiana, która wprowadza ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe raz na rok, będzie sprzyjać planowaniu kosztów aktywności zawodowej i rozwojowi przedsiębiorczości. Ważnym elementem jest również to, że ustawodawca nie wprowadził zmian w terminach opłacania składek, do których już przyzwyczaili się pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-574.4" who="#PoselEwaDrozd">Kolejne zaproponowane zmiany w druku nr 1091 dotyczą uproszczenia zasad przekazywania ubezpieczonemu informacji m.in. na temat należnych składek na ubezpieczenia społeczne w podziale na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe oraz rozszerzenia katalogu podmiotowego osób uprawnionych do otrzymywania informacji w formie dokumentu elektronicznego. Obecny stan prawny obliguje płatnika składek do comiesięcznego przekazywania pisemnych informacji dotyczących należnych składek według ww. podziału, z uwzględnieniem podmiotów, które finansują składki. Wyjątek stanowią członkowie służby zagranicznej, którzy otrzymują tę informację w formie dokumentu elektronicznego. Proponowane zmiany w konsekwencji uproszczą zasady przekazywania tych informacji, a co bardzo ważne - dadzą możliwość wyboru sposobu jej przekazywania. Nie jest to zapis obligatoryjny i tylko za zgodą ubezpieczonego zezwala na przekazanie ubezpieczonemu informacji w formie elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-574.5" who="#PoselEwaDrozd">Wprowadzone zmiany usprawnią działanie jednostek odpowiedzialnych w firmach za przekazywanie ww. dokumentów, ale przede wszystkim w znacznym stopniu ograniczą kosztowną ich dystrybucję, szczególnie w dużych firmach. Mamy jednak świadomość, że zmiany te mogą wprowadzić pewne perturbacje przy dostępie do świadczeń zdrowotnych. Dlatego też wymaga to dodatkowej szczegółowej analizy i uzgodnień pomiędzy Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej a Ministerstwem Zdrowia i Narodowym Funduszem Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-574.6" who="#PoselEwaDrozd">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej zgłaszam poprawkę do druku nr 1091, do komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Proponujemy, aby art. 1 ust. 1 nowelizacji nadać brzmienie: ˝Art. 41 ust. 8 otrzymuje brzmienie: Informacje zawarte w raportach, o których mowa w ust. 1-6, płatnik składek przekazuje ubezpieczonemu na piśmie lub za zgodą ubezpieczonego w formie dokumentu elektronicznego w celu ich weryfikacji˝. Jest to poprawka techniczna, polegająca na wykreśleniu wyrazów ˝które wyróżniały członków służby zagranicznej, o których mowa w art. 18 ust. 12˝. Celem nowelizacji ustawy jest danie możliwości przekazania informacji o wysokości składek w formie dokumentu elektronicznego wszystkim ubezpieczonym, nie wyróżniając żadnej z grup. Wobec tego zgłoszona poprawka daje możliwość realizacji tego celu.</u>
          <u xml:id="u-574.7" who="#PoselEwaDrozd">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej uważa, że są to bardzo ważne i oczekiwane zmiany, i wobec tego będzie głosować za przyjęciem proponowanych rozwiązań, wraz z przedstawioną poprawką. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-574.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#PoselPiotrStanke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości przedstawiam stanowisko klubu dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o komisyjnych projektach ustaw o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zawartych w drukach nr 920 i 921.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#PoselPiotrStanke">Panie i Panowie Posłowie! Przedłożone dwa projekty zmian ustawy w uzasadnieniu wnioskodawców mają ułatwić przedsiębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej. W zmianach zawartych w druku sejmowym nr 920 proponuje się, aby ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe odbywało się raz na rok, a nie jak obecnie raz na kwartał. Wnioskodawcy sugerują, że pozwoli to na ułatwienia w prowadzeniu działalności gospodarczej, gdyż przedsiębiorca będzie mógł określać całoroczne koszty wynikające z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Tak jak dotychczas zdeklarowaną kwotę nie niższą niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszałby minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego na cały rok kalendarzowy w trybie art. 19 ust. 10 ustawy. Składka obowiązywałaby od styczna do grudnia danego roku kalendarzowego.</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#PoselPiotrStanke">Zgadzamy się z powyższą argumentacją, ale zdziwienie budzi fakt, że zmiana ta dotyczy wyłącznie ubezpieczenia rentowego i emerytalnego, a w niezmienionym stanie pozostaną zapisy ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210 poz. 2135, z późn. zm.). Zgodnie z art. 81 ust. 2 wymienionej ustawy podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą i osób z nimi współpracujących stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, przy czym składka w nowej wysokości obowiązuje od trzeciego miesiąca następnego kwartału. Tak więc podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nadal będzie zmieniała się dla prowadzących działalność gospodarczą cztery razy do roku. Brak tu jest - podobnie jak w niektórych pospiesznie przedstawianych przez Komisję Nadzwyczajną ˝Przyjazne Państwo˝ projektach - jednolitego i kompleksowego rozwiązania problemu naliczania składek na ubezpieczenia społeczne. Proponowany zapis art. 18 ust. 8 pomija zastrzeżenia odnoszące się do ust. 9 i 10 tegoż artykułu, które określają sytuację, gdy przedsiębiorca rozpoczynał bądź kończył działalność gospodarczą w trakcie miesiąca lub wykazywał niezdolność do pracy trwającą przez część miesiąca. Brak tych zapisów w nowelizacji ustawy pozbawi przedsiębiorcę możliwości proporcjonalnego naliczania składek za czas faktycznie podlegający ubezpieczeniu społecznemu.</u>
          <u xml:id="u-576.3" who="#PoselPiotrStanke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Druga z proponowanych zmian zawarta w projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych według wnioskodawców ma na celu uproszczenie zasad przekazywania ubezpieczonemu informacji dotyczących zestawienia należnych składek na ubezpieczenie społeczne z podziałem na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, podstawy wymiaru i kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne, z uwzględnieniem podziału na podmioty, które finansują składki. Obecnie taka informacja jest składana w formie pisemnej jako raport miesięczny dla osoby ubezpieczonej (druk ZUS RMUA). Według proponowanej zmiany za zgodą ubezpieczonego raport taki mógłby być przekazywany w formie dokumentu elektronicznego. Uzasadnieniem wprowadzenia takiego rozwiązania jest uproszczenie zasad dotyczących przekazywania informacji o danych identyfikacyjnych płatnika składek, osoby ubezpieczonej oraz wspomnianego wyżej zestawienia należnych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zasadne jest to, tak jak proponują wnioskodawcy, aby to ubezpieczony wyrażał zgodę na przekazywanie informacji drogą elektroniczną, gdyż w Polsce jedynie kilkanaście procent gospodarstw domowych ma dostęp do Internetu. Wątpliwości co do zasadności proponowanej zmiany może budzić fakt, że niektóre zakłady opieki zdrowotnej żądają okazywania druku ZUS RMUA jako dowodu poświadczającego ubezpieczenie pracownika.</u>
          <u xml:id="u-576.4" who="#PoselPiotrStanke">Konkludując, przedstawione dwa projekty ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zawarte w drukach nr 920 i 921, uwzględniają kierunek odnoszący się do uproszczenia procedur i ułatwienia prowadzenia działalności gospodarczej, jednak nie w pełni rozwiązują podjętą problematykę.</u>
          <u xml:id="u-576.5" who="#PoselPiotrStanke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Prawa i Sprawiedliwości, widząc niedoskonałości proponowanych rozwiązań wynikających zapewne z pospiesznych działań Komisji Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝, mając na uwadze to, że choć zmiany są proponowane w ograniczonym zakresie, to jednak usprawnią prowadzenie działalności gospodarczej, będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-576.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pani posłanka Anna Bańkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#PoselAnnaBankowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#PoselAnnaBankowska">Powiem na początku, że sądziłam, iż komisja pana posła Palikota wymyśli w odniesieniu do nowelizacji ustaw ułatwiających życie pracodawcom w zakresie systemu ubezpieczeń społecznych jeszcze kilka innych, ważniejszych kwestii. No, ale mamy na razie dwie rzeczy. Chciałabym w imieniu klubu Lewicy odnieść się na wstępie do projektu ustawy zawartego w druku nr 920 i do sprawozdania z druku nr 1090. Otóż dobrze się dzieje, że koalicja doszła do wniosku, że nic szczególnego się nie stanie, jeśli chodzi o skutki finansowe, ponieważ państwo w projekcie ich nie podajecie, jeżeli raz w roku będzie ustanawiana podstawa wymiaru składki dla osób prowadzących działalność gospodarczą i ich współpracowników. To dobrze, mniejsza będzie mitręga urzędnicza, a przedsiębiorcy będą mieli możliwość na pewno lepszego zaplanowania sobie preliminarza wydatków na cały rok. Rzecz tylko w tym, że szanowna komisja pomyślała o jednej części kontaktów pracodawcy z ZUS-em w zakresie składek, to znaczy pomyślała o składkach emerytalno-rentowych, a zapomniała o składkach dotyczących ubezpieczeń zdrowotnych, które będą naliczane, tak jak dotychczas, co kwartał, czyli właściwie pracownik zatrudniony do tych celów i tak będzie musiał sięgnąć do dokumentów i to obliczyć. Tylko zamiast obliczyć składkę na ubezpieczenie emerytalno-rentowe i zdrowotne, będzie liczył tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#PoselAnnaBankowska">Proszę państwa, warto by było w moim przekonaniu przekazać ten projekt do uzupełnienia, żeby po prostu załatwić sprawę kompleksowo. Ale jeśli koalicja decyduje się na tego rodzaju rozwiązanie sprawy, to my poprzemy to, bo nie ma powodu do tego, żeby tego nie popierać. Natomiast jesteśmy bardzo zdziwieni, że pominięto tak istotną rzecz, jaką jest składka na ubezpieczenie zdrowotne. Widocznie nastawiono się na tytuł ustawy, czyli zmianę ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, i skupiono się tylko na problematyce składek emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-578.3" who="#PoselAnnaBankowska">Drugi projekt - i problem - zawarty jest w sprawozdaniu w drukach nr 921 i 1091. Powiem szczerze, że dotyczy to w tym momencie ważnej sprawy. To znaczy łatwo jest mówić, że można ulżyć pracodawcom, co jest ważne i niezbędne, ale trzeba przewidzieć skutki tego typu przedsięwzięć. Otóż projekt ten przewiduje możliwość, podkreślam, możliwość, przesyłania comiesięcznej informacji o należnych składkach pracownikom w formie elektronicznej. Po pierwsze, trzeba pamiętać, że nie mamy jeszcze społeczeństwa tak wyedukowanego, żeby każdy obywatel, każdy pracownik w Polsce miał dostęp do Internetu, do komputera. Druga sprawa, bardzo istotna, to to, że przecież dostarczane obecnie pracownikom dokumenty stanowią również coś na kształt legitymacji dotyczącej ubezpieczenia zdrowotnego. Nie mamy żadnych dokumentów, Narodowy Fundusz Zdrowia nie wydał pracownikom dokumentów, które by stwierdzały, że są ubezpieczeni, czyli formularz ZUS-u RMUA, który otrzymujemy, jest równocześnie dokumentem, którym trzeba się okazać przy wizycie u lekarza czy przyjęciu do szpitala, że ma się opłacone składki zdrowotne.</u>
          <u xml:id="u-578.4" who="#PoselAnnaBankowska">Powiem szczerze, że pamiętam sytuacje, jak skłaniało się pracowników do tego, żeby założyli konta bankowe, gdyż pracodawcy nie chcieli już w kasie wypłacać świadczeń za pracę. Różne formy wtedy pracodawcy stosowali, właściwie często było tak, że była to zgoda z przymusu. Nie chciałabym, żeby możliwość przekazywania już teraz tych informacji w drodze elektronicznej była traktowana przez pracodawców jako przymus.</u>
          <u xml:id="u-578.5" who="#PoselAnnaBankowska">Jeden i drugi projekt będziemy popierać. Wskazujemy na ich mankamenty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-578.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pani posłanka Ewa Kierzkowska, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#PoselEwaKierzkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałabym poinformować, że nasz klub będzie popierał obydwa projekty ustaw zawarte w drukach nr 1090 i 1091. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Cztery osoby się zgłosiły.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są jeszcze zgłoszenia? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pan poseł. Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-581.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-581.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-581.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie marszałku, po raz ostatni już dzisiaj. Dziękuję bardzo. Pytanie do pani minister. W stanowisku ZUS dotyczącym skutków dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych mówi się o tym, że to będzie zależało od trafności prognozy przeciętnego wynagrodzenia. Właśnie chciałbym tutaj usłyszeć, jakie jest stanowisko ministerstwa, na ile zazwyczaj różniła się roczna prognoza od późniejszych rzeczywistych wielkości, na ile bywała trafna, bo to niewątpliwie może mieć wpływ na funkcjonowanie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Czy ministerstwo ma jakąś analizę w tym zakresie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najpierw pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy komisja, pracując nad tym projektem ustawy, rozważała kwestię ujednolicenia rozwiązań dotyczących zarówno systemu ubezpieczeń społecznych, jak i systemu ubezpieczeń zdrowotnych? Czy ta kwestia będzie raczej przedmiotem kolejnej ustawy, czy też w ogóle tego nie rozważano, uznano, że tylko jeden element jest tutaj brany pod uwagę?</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">I drugie pytanie, do przedstawicieli rządu, do pani minister. Jakie właśnie są skutki czy jakie mogą być skutki finansowe, zakładając pewną spójność i pewną logiczną całość, to, że to działanie będzie miało na celu ustalenie zarówno rocznej podstawy składki na ubezpieczenia społeczne, jak i na ubezpieczenia zdrowotne. Jak to będzie się miało do Narodowego Funduszu Zdrowia i do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych?</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Szanowni państwo, ja ostatnio obserwuje taką oto sytuację, że ustawodawca w sposób szczególny premiuje pracodawców. Pozwala na to, żeby</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski"> budżet płacił na fundusz emerytur kapitałowych, pozwala na to, żeby podatnik płacił na fundusz rentowy, pozwala na to, żeby po raz kolejny podatnik dopłacał kosztem wszystkich obywateli, w tym również najsłabszych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-584.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#PoselPiotrStanke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Moje pytanie jest zbieżne z pytaniem poprzednika. Czy w przypadku przyjęcia przez Sejm zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie ustalania raz w roku podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe rząd podejmie inicjatywę zmiany ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej w zakresie ustalania raz w roku podstawy składki na ubezpieczenia zdrowotne dla prowadzących działalność gospodarczą? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pani posłanka Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Prawdą jest, że przedsiębiorcy generalnie narzekają na wszelkie kontakty z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, na wszelkie obowiązki. I bardzo dobry jest ten projekt, który zwalnia z pewnego obowiązku - nie trzeba będzie co trzy miesiące szukać informacji, ile wynoszą nowe składki na ubezpieczenia społeczne. Bardzo dobrze się więc stało. Ale ja mam pytanie nie o to, czy w ogóle ma też być zmiana co do składek dotyczących funduszu zdrowotnego, ale czy przypadkiem nie jest to działanie celowe. Te składki były swego czasu podnoszone; kiedyś od takiej samej podstawy opłacano składki i na ubezpieczenie emerytalne, i na zdrowotne. Podstawa została podniesiona i ona jest dużo wyższa. I nie wiem, zastanawiam się, czy przedsiębiorcy na pewno się ucieszą, gdy dowiedzą się o tej zmianie, gdy dowiedzą się, że te składki, które będą stałe, na jednym poziomie - i będzie jedno obciążenie przez cały rok - dotyczą</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#PoselBarbaraBartus"> ich przyszłych świadczeń, a składki zdrowotne, niezależnie od wysokości, w której przysługują, będą jednak się zwiększać. I pytanie w kontekście całej dzisiejszej debaty emerytalnej: Jak ministerstwo, jak rząd, jak państwo zamierzacie zachęcić przedsiębiorców, żeby płacili składki od wyższej podstawy, nie tylko od 60% przeciętnego wynagrodzenia? Bo to będzie skutkowało wyższymi emeryturami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-588.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zadaje pan poseł Sławomir Kopyciński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#PoselSlawomirKopycinski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#PoselSlawomirKopycinski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja również chciałbym zapytać o skutki finansowe, które niewątpliwie wynikną z podjęcia tej nowelizacji. Nie przyjmuję do wiadomości takiej argumentacji, że to będzie zależało od trafności ewentualnych prognoz. Dlatego zapytam tak: A co by było, jakie skutki dla budżetu Funduszu Ubezpieczeń Społecznych miałaby taka decyzja, gdybyśmy się odnieśli, załóżmy, do 2007 czy do 2008 r.? Przecież to bardzo łatwo można policzyć, o ile by te składki spadły w budżecie, jak ucierpiałby na tym budżet FUS, gdybyśmy w 2007 czy w 2008 r. taką analizę przeprowadzili.</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#PoselSlawomirKopycinski">Sprawa druga to oczywiście już podnoszona tutaj na sali sprawa podejścia do kwestii składek zdrowotnych. Ja uważam, że bardzo źle się dzieje, iż nie jest to załatwione w całym pakiecie, bo tak naprawdę ta nowelizacja niczego nie załatwia.</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-590.4" who="#PoselSlawomirKopycinski"> Problem jak był, tak w dalszym ciągu zostaje, z tym że może w mniejszej skali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-590.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeszcze zgłosiła się w celu zadania pytania pani posłanka Krystyna Skowrońska.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Udzielam głosu, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Do państwa posłów, którzy na tej sali wczoraj przy pakiecie ustaw zdrowotnych mówiliście, że potrzeba więcej pieniędzy, a dzisiaj państwo mówicie, że płacimy część składki, tej składki zdrowotnej, i chcecie jej przesunięcia w czasie. To jak wyglądają w zderzeniu...</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#PoselSlawomirKopycinski">(Nikt tak nie mówi.)</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#PoselAdamGaweda">(Ustalenia składki raz na rok.)</u>
          <u xml:id="u-592.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">...te dwie sugestie? Wczoraj mówiliście państwo, że potrzeba na to dodatkowo pieniędzy, dzisiaj, kiedy mówimy, że składkę zdrowotną płacimy co miesiąc, żeby było na leczenie, to państwo mówicie o odwrotnej stronie - przesuńmy to jeszcze, żeby pieniądze do Narodowego Funduszu Zdrowia wpłynęły później. Nie może być takiej dwoistości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam, w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#PoselAnnaBankowska">(Poseł Skowrońska odnosiła się do mojego wystąpienia...)</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">To znaczy, pani chce sprostować, tak? Pani chce sprostować? Wprawdzie pani nie była wymieniana, ale, dla dobra dyskusji, proszę bardzo. Dla dobra dyskusji udzielam głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#PoselAnnaBankowska">Otóż, panie marszałku, pani poseł Skowrońska, zwracając się do nas - odpowiadam, ponieważ to ja występowałam w imieniu klubu - mówi o tym, że domagamy się rozszerzenia zakresu tej ustawy o kwestie dotyczące ubezpieczeń zdrowotnych, chcąc spowodować tym sposobem obniżenie wpływów na ubezpieczenie zdrowotne i na leczenie. Muszę powiedzieć, że gdzieś są granice hipokryzji i krytykowania opozycji bez względu na to, co ta opozycja mówi. Chciałabym pani powiedzieć, że chwalicie się wielkimi osiągnięciami dotyczącymi zmniejszania mitręgi urzędniczej i w tej chwili proponujecie w ustawie zmniejszyć częstotliwość składki odprowadzanej na ubezpieczenie społeczne, a do tego samego źródła będą musiały iść co kwartał według innej podstawy... co miesiąc według innej podstawy - o, teraz precyzyjnie mówię...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czas, pani poseł, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#PoselAnnaBankowska">...składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ja myślę, że jeśli nie podajecie państwo skutków dotyczących tej zmiany zaproponowanej przez to ˝Przyjazne państwo˝, to oznacza, że czy będziemy robić to za pomocą podstawy do obliczania składki...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani poseł, to jest polemika, a miało być sprostowanie. Odbiorę głos za chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#PoselAnnaBankowska">Panie marszałku, ale to jest istota rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam bardzo, polemika się skończyła, debata się już skończyła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#PoselAnnaBankowska">Jesteśmy oskarżani o nie wiadomo co. Otóż my chcemy, żeby było dużo pieniędzy na zdrowie, żeby ludzie byli dobrze leczeni...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani poseł, za chwilę... przez szacunek dla pani, dla pani zasług nie wyłączam mikrofonu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#PoselAnnaBankowska">...i żeby pracodawcom było lepiej. I wy powinniście to wymyślić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Drobna uwaga. Ja bardzo przepraszam. Udzieliłem głosu, naciągając nieco regulamin, dla sprostowania. Debata się skończyła. Państwo wymieniali argumenty...</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie udzielam głosu. Jeszcze pani poseł Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#GlosZSali">(Gdzieś jest granica hipokryzji.)</u>
          <u xml:id="u-603.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ja się zgadzam, że jest granica hipokryzji, ale to już jest element polemiki. To nie jest moja rola.</u>
          <u xml:id="u-603.4" who="#PoselAnnaBankowska">(To niech pan nie dopuszcza...)</u>
          <u xml:id="u-603.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam bardzo, nie mogę nikogo nie dopuścić do zadania pytań. To jest moja rola. Ja pilnuję limitu czasu.</u>
          <u xml:id="u-603.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, w trybie sprostowania. Tylko też proszę nie prowadzić już polemik, bo polemiki się skończyły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie marszałku, nie chcę polemiki, bo autentycznie zostaliśmy źle zrozumiani. Składki przedsiębiorcy płacą co miesiąc. I teraz ta nowelizacja wprowadza to, że nie trzeba będzie co trzy miesiące ustalać nowej wysokości, tylko ta wysokość składki na ubezpieczenia społeczne będzie przez cały rok taka sama, czyli co miesiąc składka w tej samej kwocie. I to ma przedsiębiorcom pomóc. Natomiast oprócz składek na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorcy płacą jeszcze składki na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Fundusz Pracy ma taką samą podstawę, jak ubezpieczenie społeczne, a zdrowotne jest oddzielnie uregulowane. Czyli składki na ubezpieczenie społeczne będą przez rok co miesiąc w takiej samej wysokości, natomiast co do składek na ubezpieczenie zdrowotne, będzie co trzy miesiące nowa kwota. A zatem jest usprawnienie, a jednocześnie pewna niedogodność dalej zostaje, czyli co trzy miesiące będą te składki jednak podwyższane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pani minister Agnieszka Chłoń-Domińczak.</u>
          <u xml:id="u-605.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Już ostatni raz dzisiaj występuję tutaj, na sali plenarnej.</u>
          <u xml:id="u-606.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Trudno mi się odnieść do części pytań, dlatego że to jest jednak projekt komisji ˝Przyjazne Państwo˝, komisyjny, nie poselski, który był rozpatrywany przez komisję polityki społecznej. Nie wiem więc, dlaczego projektodawcy zdecydowali się, żeby zmieniać podstawę wymiaru, jakby ujednolicać ją na cały rok, mówiąc precyzyjnie, w przypadku składek na ubezpieczenia społeczne, a nie robić tego w przypadku składek na ubezpieczenia zdrowotne. Natomiast w trakcie analiz rządowych tego projektu minister zdrowia zadeklarował, że jeśli chodzi o prace nad stworzeniem analogicznego systemu, czyli rocznego ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne, taka zmiana będzie robiona. Nie tylko pani poseł Skowrońska, ale także inni zadawali to pytanie. Pani poseł dowiedziała się o tym na posiedzeniu komisji, tak że pani poseł wie, iż takie rozwiązanie będzie przygotowywane w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-606.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z tym, co dotyczy systemu ubezpieczeń społecznych...</u>
          <u xml:id="u-606.4" who="#PoselAnnaBankowska">(Rząd już pracuje i zrobi ustawę jednozdaniową.)</u>
          <u xml:id="u-606.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">(A wy tego chcecie?)</u>
          <u xml:id="u-606.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Ciężko mi powiedzieć, jaką ustawę zrobi Ministerstwo Zdrowia, czy to będzie ustawa jednozdaniowa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani minister, proszę kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę nie polemizować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Myślę, że tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Jeżeli chodzi o kwestie związane z tym, co dotyczy systemu ubezpieczeń społecznych, pan poseł Stanke w swoim wystąpieniu klubowym mówił o tym, że tam jest zastrzeżenie ZUS-u do tego, że w ust. 8 mamy zastrzeżenie do ust. 9 i 10, brak tego zastrzeżenia pozbawia możliwości zmniejszania składek w przypadku, gdy okres ubezpieczenia jest krótszy niż miesiąc. Nie pozbawia. To jest kwestia, powiedziałabym, pewnej techniki legislacyjnej, zmiany zasad techniki legislacyjnej. Jeżeli zapis jest w ustawie, to on obowiązuje, nawet jeżeli w jednym ustępie nie damy zastrzeżenia do ustępów kolejnych. Tak na przykład jest w art. 18a dotyczącym podstawy wymiaru w przypadku tych osób, które rozpoczynają działalność gospodarczą. A więc to absolutnie będzie obowiązywać, tutaj nic się nie zmienia. Po prostu teraz legislatorzy starają się jak najmniej różnego rodzaju odwołań, zastrzeżeń, tego typu rzeczy w ustawach robić. Zmienia się trochę sztuka legislacyjna. Pochylamy głowę. W każdym razie nic tutaj na pewno nie będzie robione.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Myśmy nie analizowali, przyznam się szczerze, dokładnie skutków budżetowych, patrząc na lata wstecz, co by było, gdybyśmy mieli kwartalne czy roczne podstawy wymiaru, jak ta sytuacja by wyglądała. Oczywiście jeżeli państwu zależy, takie analizy możemy przeprowadzić. Natomiast według naszej oceny nie są to duże skutki finansowe dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Czasami faktycznie te wpływy będą nieco wyższe, czasami nieco niższe, ale co do zasady nie powoduje to istotnych skutków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-610.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Pani poseł Bartuś pytała, jak chcemy zachęcić pracodawców do płacenia większych składek, przedsiębiorców do płacenia większych składek. Sądzę, że jak zobaczą swoje emerytury, to zaczną myśleć, że może warto te wyższe składki płacić. W 2005 r. rząd proponował nowelizację ustawy, która mówiła o tym, żeby próbować uzależnić tę minimalną podstawę wymiaru od osiąganych dochodów, ale wtedy zęby na dochodzie przedsiębiorców zjedliśmy i w sumie wyszło, że się tego nie da zrobić. Także analizy ekspertów sejmowych bardzo wyraźnie pokazywały, że nie ma dobrej metody liczenia, jak tak naprawdę wygląda dochód przedsiębiorcy, taki, który można by oskładkować. I wtedy większość klubów była przeciwko tym rozwiązaniom.</u>
          <u xml:id="u-610.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Faktycznie pewien problem widzimy także, jeżeli chodzi o druk nr 921, w którym mówimy: za zgodą pracownika. To jest bardzo ważne, biorąc pod uwagę te wszystkie zastrzeżenia, o których państwo mówili. Może to rodzić pewne problemy, jeżeli chodzi o udowodnienie tego, czy ktoś jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym. Chociaż nie wiem, na przykład ja z reguły daję podbitą legitymację ubezpieczeniową, jak idę, i to jest absolutnie wystarczające. Natomiast trzeba pamiętać o tym, że tam jest zapis, który mówi, że to jest opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym. A więc będziemy na pewno pytać jeszcze NFZ i Ministerstwo Zdrowia, czy wydruk z takiego dokumentu nie stanowi wystarczającej podstawy do tego, żeby tak naprawdę udowodnić ubezpieczenie. Myślę, że jeżeli tak to będzie, to wtedy już te wszystkie wątpliwości, które tutaj mogą się pojawiać, będą wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-610.4" who="#PoselBarbaraBartus">(A legitymacja i tak musi być.)</u>
          <u xml:id="u-610.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePracyIPolitykiSpolecznejAgnieszkaChlonDominczak">Tyle tytułem wyjaśnień. Bardzo dziękuję państwu za cały dzisiejszy dzień.</u>
          <u xml:id="u-610.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-610.7" who="#GlosZSali">(Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sprawozdawczynie komisji, zarówno pani posłanka Danuta Olejniczak, jak i pani posłanka Ewa Kierzkowska, zrezygnowały z zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-611.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-611.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy z druku nr 1090 przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-611.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Natomiast w związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy zawartego w druku nr 1091 poprawkę, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponownie do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-611.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-611.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (druki nr 957 i 1007).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Gawędę.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych, druki nr 957 i 1007.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu skierował w dniu 16 września 2008 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Gospodarki, gdzie został on rozpatrzony na plenarnym posiedzeniu w dniu 30 września.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Projekt obejmuje zmiany w art. 1 i 2 oraz zakłada, że przepisy ustawy nie będą stosowane wobec zamówień udzielanych w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej przez jednostki wojskowe uczestniczące w misjach zagranicznych. Dotyczyć to będzie jedynie zamówień na realizację projektów pomocowych finansowanych z rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na pomoc rozwojową. Chodzi o zamówienia o wartości do 133 tys. euro na dostawy lub usługi i do 5150 tys. euro na roboty budowlane.</u>
          <u xml:id="u-614.3" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Jednostki wojskowe stacjonujące poza granicami Polski znajdują się w warunkach bojowych. Stacjonują one w krajach, które pod względem kulturowym, cywilizacyjnym, a także prawnym różnią się od realiów obowiązujących w Europie. Udzielanie zamówień w takich krajach jak Irak, Czad czy Afganistan na podstawie procedury przewidzianej w ustawie Prawo zamówień publicznych jest bardzo trudne i nie przystaje do panujących tam warunków, a w konsekwencji sprawia, że pomoc zagraniczna Polski jest mało efektywna. Na przykład ustawa zobowiązuje do zamieszczania ogłoszeń w Biuletynie Zamówień Publicznych, a w krajach objętych pomocą dostęp do Internetu, a tym samym do Biuletynu Zamówień Publicznych jest utrudniony. Ponadto potencjalni wykonawcy zainteresowani udziałem w postępowaniu nie spełniają warunków określonych w ustawie. Nie można też od nich wyegzekwować koniecznych zaświadczeń, na przykład zaświadczenia o niekaralności.</u>
          <u xml:id="u-614.4" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Proponowane rozwiązanie powinno przyczynić się do bardziej efektywnego świadczenia przez Polskę pomocy zagranicznej, do czego zobowiązuje nas członkostwo w Unii Europejskiej, NATO, OECD. Umożliwi też wykorzystanie środków zaplanowanych na realizację polskiej pomocy zagranicznej. Ponadto poprzez pomoc zagraniczną i realizowanie projektów przy pełnym wykorzystaniu tych środków wzrasta bezpieczeństwo żołnierzy, którzy tam stacjonują. Ich realizacja ma poza tym na celu zdobycie przychylności ludności lokalnej, co ma wpływ na powodzenie takich misji oraz poprawę bezpieczeństwa żołnierzy biorących w nich udział.</u>
          <u xml:id="u-614.5" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Propozycja zmiany zawarta w projekcie wskazuje również ściśle określone okoliczności, w których będzie możliwe odstąpienie od stosowania procedur przewidzianych w ustawie Prawo zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-614.6" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">W trakcie dyskusji zgłoszono wątpliwości, czy zaproponowane rozwiązanie nie doprowadzi do nadużyć ze strony oficerów, którzy będą dysponować tymi środkami finansowymi w jednostkach wojskowych na terenie państw, gdzie ta pomoc będzie realizowana, i jakie przewidziano procedury kontroli.</u>
          <u xml:id="u-614.7" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Dowódca operacyjny Sił Zbrojnych wyjaśnił, że obecnie system działa tak, że nie ma warunków, które umożliwiałyby takie nadużycia. Projekty zgłaszane są przez prowincjonalne zespoły odbudowy, czyli tak zwane PRT. Wybór przedsiębiorcy realizującego projekt następuje w komisji powoływanej przez dowódcę kontyngentu. W skład komisji wchodzą przedstawiciele Żandarmerii Wojskowej, oficerowie i specjaliści od finansów. Nie ma zatem możliwości, żeby ktoś dokonał takich nadużyć.</u>
          <u xml:id="u-614.8" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Rozliczeniem projektu zajmuje się Narodowy Element Zaopatrzenia, czyli tzw. NSI, który funkcjonuje przy każdej misji. Oznacza to, że obecnie mamy trzystopniowy proces zabezpieczający. Do projektu ustawy Biuro Legislacyjne zgłosiło uwagę natury porządkowej, iż należy zaktualizować dzienniki ustaw, ponieważ nowelizacja ustawy, która wejdzie w życie w dniu 24 października, została już opublikowana w Dzienniku Ustaw. Innych uwag do projektu nie zgłoszono. Ponadto pragnę poinformować Wysoką Izbę, że Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wyraził opinię, że omawiany projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-614.9" who="#PoselSprawozdawcaAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W imieniu Komisji Gospodarki, która rozpatrzyła ten projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 30 września 2008 r., wnoszę o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych w brzmieniu proponowanym w przedłożeniu sejmowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-614.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Gadowskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej mam przyjemność przedstawić sprawozdanie w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (druki nr 957 oraz 1007). Projekt zakłada zmianę w ustawie Prawo zamówień publicznych polegającą na dodaniu w art. 4 pkt 5a, dzięki któremu katalog wyłączeń stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych zostanie poszerzony. Poszerzenie to dotyczy zamówień realizowanych w ramach polskiej pomocy zagranicznej przez niektóre jednostki wojskowe, z zastrzeżeniem że wartość zamówienia będzie mniejsza niż kwoty określone w art. 11 ust. 8. Wyłączenie obejmuje jedynie projekty pomocowe finansowane z rezerwy celowej budżetu państwa na pomoc rozwojową. Pomoc taka świadczona jest przez nasz kraj poprzez Siły Zbrojne, a odnosi się do promowania standardów demokracji, praw człowieka, odbudowy krajów zniszczonych wojną lub dotyczy reform gospodarczych lub społeczno-socjalnych. Trudno oczekiwać spełnienia wymogów narzuconych przez obowiązującą dziś ustawę o zamówieniach publicznych w sytuacji tak ekstremalnej jak wojna. Zamieszczenie ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych staje się wtedy wręcz niewykonalne. Brak możliwości m.in. uzyskania wymaganych prawem zaświadczeń dowodzi potrzeby wyłączenia konkretnych zamówień spod rygorów przepisów skonstruowanych przecież do stosowania w warunkach pokojowych przy stabilnej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Na podstawie bieżących doświadczeń można stwierdzić, że pomoc zagraniczna Polski jest mało efektywna. Nieliczne są projekty realizowane z funduszu pomocowego Departamentu Współpracy Rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Na arenie międzynarodowej stawia nas to w niekorzystnym świetle i uniemożliwia wywiązywanie się z przyjętych zobowiązań międzynarodowych, na które przecież przystaliśmy, będąc członkami organizacji, o których wcześniej mówił pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-616.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że efektem przyjęcia proponowanych zmian stanie się odczuwalne usprawnienie realizacji programów polskiej pomocy zagranicznej, klub Platformy Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem przedstawionego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-616.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-616.5" who="#PoselBozenaSzydlowska">(Gromkie brawa, Krzysiu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Zbigniew Kozak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#PoselZbigniewKozak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (druki nr 957 i 1007). Projekt ustawy jest projektem bardzo krótkim, obejmującym zmianę tylko jednego przepisu. Nie wchodząc w zakres merytoryczny tego projektu, chciałbym zadać pytanie zasadnicze: Dlaczego nie dokonano zmiany tego przepisu przy okazji ostatniej nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych, która miała miejsce ok. 4 miesiące temu? Czemu ma to służyć? Czy ma to służyć tylko podniesieniu statystyki, jeśli chodzi o liczbę uchwalonych ustaw?</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#PoselZbigniewKozak">Przechodząc do zakresu merytorycznego ustawy, należy stwierdzić, że zmiana jednego artykułu ustawy, konkretnie art. 4, ma na celu wyłączenie spod rygorów ustawy o zamówieniach publicznych zamówień publicznych zgłaszanych przez jednostki wojskowe, które biorą udział w zagranicznych misjach wojskowych. Warto tu przy okazji wspomnieć, że obecnie wojsko polskie biorą udział m.in. w następujących misjach poza granicami kraju: w Afganistanie, Bośni i Hercegowinie, Syrii, Libanie, Iranie czy Czadzie. Jednostki te funkcjonują często na obszarze działań wojennych, w odmiennych warunkach kulturowych i prawnych, dlatego też stosowanie przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej powoduje, że istnieje duży problem w realizacji założonych pomocowych zadań inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#PoselZbigniewKozak">I tak dla przykładu, w zeszłym roku w Afganistanie planowano wydać kwotę ok. 6 mln zł, a udało się zrealizować jedynie ok. 1,5 mln. Warto tu podkreślić, że nowelizacja tej ustawy będzie miała znaczący wpływ na zwiększenie pomocy zagranicznej dla państw, na których terenie stacjonują misje, co będzie miało ogromny wpływ na przychylność lokalnej społeczności. To z pewnością zwiększy bezpieczeństwo żołnierzy przebywających na misjach woskowych poza granicami kraju.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#PoselZbigniewKozak">Podczas rozpatrywania omawianego projektu na posiedzeniach komisji, jak i w ramach konsultacji wyrażano też pewne obawy, zwłaszcza w kontekście głośnej afery bakszyszowej wykrytej na początku 2005 r., afery związanej z misją w Iraku. Istnieją obawy w kwestii tego, czy ułatwienie procedury zamówień nie doprowadzi do nadużyć wśród dysponentów środków przeznaczonych na realizację założonych zadań, czy przewidziane procedury kontrolne są wystarczające. Klub Prawo i Sprawiedliwość liczy, że procedury te zostaną doprecyzowane i urealnione.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#PoselZbigniewKozak">Rozważając argumenty za nowelizacją ustawy Prawo zamówień publicznych i przeciw temu, klub Prawa i Sprawiedliwość kierował się przede wszystkim bezpieczeństwem żołnierzy stacjonujących poza granicami Polski, i ten argument przeważył, aby poprzeć ten projekt. Bezpieczeństwo naszych żołnierzy jest tu argumentem najważniejszym. Klub Prawo i Sprawiedliwość, mimo pewnych obaw, pozytywnie ocenia omawiany projekt ustawy zawarty w drukach nr 957 i 1007 i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-618.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Henryk Milcarz, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie pan poseł Jan Kamiński, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł jest.</u>
          <u xml:id="u-619.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#PoselJanKaminski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego oświadczam, że poprzemy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych, którego celem jest wprowadzenie do katalogu wyłączeń stosowania przepisów wymienionej ustawy tych zamówień, które udzielane są w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej przez niektóre jednostki wojskowe. Wyłączenie ma charakter szczególny, gdyż dotyczyć ma jedynie zamówień stanowiących realizację projektów pomocowych finansowanych z rezerwy celowej budżetu państwa na pomoc rozwojową. Na mocy wyłączenia zamówienia realizowane przez jednostki wojskowe w ramach realizacji polskiej pomocy zagranicznej będą zwolnione z obowiązku stosowania procedur ustawy o zamówieniach publicznych, z zastrzeżeniem jednak, że wartość takiego zamówienia będzie mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#PoselJanKaminski">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego zawsze uważał pomoc zagraniczną za ważny element rozwoju naszej gospodarki. Propozycja rządu ma służyć jej umacnianiu. Polska powinna wypracować spójny i sprawny system pomocy zagranicznej, co jest szczególnie istotne dzisiaj, kiedy jesteśmy państwem członkowskim Unii Europejskiej oraz NATO. Przynależność ta nakłada na nasz kraj obowiązek udzielania pomocy zagranicznej, która obejmuje także udział Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#PoselJanKaminski">Istotną barierą dla wywiązania się Polski z tego obowiązku jest ustawa Prawo zamówień publicznych, której przepisy ograniczają sposób wydatkowania środków na realizację programów pomocy zagranicznej. Zważyć należy naszym zdaniem na fakt, że pomoc zagraniczna z zaangażowaniem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej odbywa się w warunkach polowych, na terenach wojennych, gdzie stosowanie przepisów wyżej wymienionej ustawy jest szczególnie utrudnione. Logiczne są więc propozycje rządu, aby w tych szczególnych przypadkach zrezygnować z obowiązku stosowania regulacji zawartych w ustawie. W związku z przytoczonymi argumentami Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-620.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zapisane są 4 osoby. Nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-621.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-621.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-621.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan pierwszy zada pytanie.</u>
          <u xml:id="u-621.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#PoselMariuszKaminski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Wejście w życie przepisów ustawy, nad którą debatujemy, niewątpliwie ułatwi realizowanie projektów Civil-Military Cooperation (CIMIC), dotyczących współpracy cywilno-wojskowej realizowanej przez nasze kontyngenty wojskowe. Wiadomo, że dotyczy to głównie Afganistanu. Niestety, już na wiosnę 2007 r. przewidywano, że nie wydamy 6 mln zł przeznaczonych na projekty CIMIC, i niestety to się sprawdziło, bo wydaliśmy około 1,5 mln zł. To oczywiste, że główny problem tkwi w ustawie o zamówieniach publicznych, która w warunkach afgańskich jest nie do zrealizowania. Mam nadzieję, że przepisy, które wprowadzamy, zdecydowanie to ułatwią i przyczynią się do zwiększenia liczby projektów.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#PoselMariuszKaminski">Chciałbym zadać pytanie przedstawicielowi Ministerstwa Obrony Narodowej, bo ten projekt dotyczy również tego resortu, ale skoro nie ma przedstawiciela, skieruję pytanie do pana prezesa. Z jednej strony wprowadzamy, panie prezesie, bardzo duże ułatwienia, a z drugiej strony musimy to skutecznie kontrolować. W jaki sposób należy wprowadzić takie przepisy, aby można było skutecznie kontrolować celowość wydawanych środków oraz realizację projektów w ciężkich warunkach afgańskiej misji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-622.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Projektodawcy twierdzą, że ta zmiana jest konieczna, ponieważ postępowanie w zgodzie z procedurami określonymi w ustawie jest bardzo trudne, co w konsekwencji sprawia, że pomoc zagraniczna Polski jest mało efektywna. Proponowane rozwiązanie powinno przyczynić się do bardziej efektywnego świadczenia przez Polskę pomocy zagranicznej, do czego zobowiązuje nas członkostwo w Unii Europejskiej, NATO, OECD. Proszę mi wybaczyć pytanie, ale chciałabym wiedzieć, w jaki sposób zapis ustawy przyczyni się do bardziej efektywnego świadczenia przez Polskę pomocy zagranicznej. Wypowiedzi państwa są dość lakoniczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-624.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pytanie zada pan poseł Adam Rogacki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#PoselAdamRogacki">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Okazuje się, że można wprowadzić uproszczenia w procedurze zamówień publicznych, tak postulowane przez przedsiębiorców i polskie samorządy. Mam świadomość, że te uproszczenia mają charakter szczególny, ale ostatnie doniesienia prasowe o spadku tempa wykorzystania środków unijnych przez rząd Donalda Tuska też mają, moim zdaniem, charakter szczególny. Zacytuję fragment uzasadnienia: Główną przyczyną trudności w efektywnym wykonaniu przez Polskę działań w ramach pomocy zagranicznej i skutecznym wydatkowaniu przeznaczonych na nią środków jest konieczność postępowania zgodnie z procedurami Prawa zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#PoselAdamRogacki">Równie dobrze można by to delikatnie zmodyfikować: Główną przyczyną trudności w efektywnym wykorzystaniu środków unijnych i skutecznym wydatkowaniu przeznaczonych na pomoc środków jest konieczność postępowania zgodnie z procedurami Prawa zamówień publicznych. Takich zdań, w których można by coś zmienić, jest wiele. Szczególne okoliczności uzasadniające wprowadzenie tych szczególnych przepisów występują w wielu polskich gminach. Brak jest dróg, sprawnych sieci teleinformatycznych, dostępu do Internetu, na niektórych obszarach nie funkcjonuje nawet poczta. Znam takie gminy wiejskie. W związku z tym pytam: Czy jest szansa, jeżeli okaże się, że te rozwiązania się sprawdzą, by powszechnie mogli je stosować polscy przedsiębiorcy i polskie samorządy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-626.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ostatnie pytanie zada pan poseł Włodzimierz Karpiński, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#PoselWlodzimierzKarpinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! W zasadzie chcę powielić to pytanie. Powszechna jest świadomość, że to jest jedna z blokad polskiej przedsiębiorczości. Mamy szczególną propozycję dotyczącą polskiej pomocy zagranicznej, ale przecież podobne wypadki zdarzają się wtedy, gdy jest kataklizm i gdy są uruchamiane środki publiczne. Mam więc generalne pytanie. Ostatnio słyszałem, że w Finlandii obowiązuje bardzo zgrabny przepis dotyczący wydatkowania środków publicznych zgodnie z reżimami Unii Europejskiej. Czy nie można przygotować jednego pakietu, który by odblokował polską przedsiębiorczość? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze prezes Urzędu Zamówień Publicznych pan Jacek Sadowy.</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych, choć wprawdzie krótki, jest dość istotny, o czym wspominał i co szeroko omawiał pan poseł sprawozdawca. Wskażę tylko, że projekt ten ma zasadnicze znaczenie dla wzrostu poczucia bezpieczeństwa naszych żołnierzy stacjonujących poza naszymi granicami.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Chciałbym zwrócić uwagę, że omawiany projekt nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych ogranicza się tylko i wyłącznie do wydatkowania środków w ramach polskiej pomocy zagranicznej, a więc środków, które są ukierunkowane na inwestycje lokalne, mające na celu pozyskanie wsparcia ludności lokalnych dla misji poza granicami. Nie muszę dodawać i nie muszę tłumaczyć, jakie to ma znaczenie dla bezpieczeństwa stacjonowania naszych wojsk poza granicami kraju. Od tego zależy tak naprawdę życie i zdrowie naszych żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-630.2" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Szanowni Państwo! Starając się rozwiać obawy, które zostały wyrażone w zadawanych pytaniach, dotyczące ewentualnych nadużyć, jakie mogą być związane z odstąpieniem od stosowania procedur udzielania zamówień publicznych przewidzianych w obowiązującym Prawie zamówień publicznych, chciałbym zwrócić uwagę na skalę udzielanych zamówień publicznych poza ustawą Prawo zamówień publicznych. Mówimy o środkach zaplanowanych na ten rok w kwocie około 3 mln zł. W związku z tym skala tych środków przeznaczonych na wydatkowanie jest stosunkowo mała.</u>
          <u xml:id="u-630.3" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Pan poseł sprawozdawca wskazywał na to, że chodzi o szczególne procedury. A więc nie jest tak, że nie ma jakichkolwiek procedur dotyczących wydatkowania środków publicznych poza granicami naszego kraju. To musi być zgłoszone, wszystko musi być udokumentowane. Wydatki te muszą też być, proszę państwa, uzasadnione. Oczywiście nie wyobrażam sobie, żeby te wydatki nie były udokumentowane. Niewątpliwie takie procedury wewnętrzne są stworzone dla wydatkowania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-630.4" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Chciałbym zwrócić uwagę, że przepis ustawy zawiera też daleko idące ograniczenia. Dotyczy on tylko jednostek wojskowych stacjonujących poza granicami kraju i zamówień o stosunkowo małej wartości. A więc celowo w projekcie ustawy zakłada się, że te środki mogą być wydatkowane tylko na zamówienia o wartości nieprzekraczającej progów unijnych, a więc w przypadku dostaw i usług kwoty 133 tys. euro, a w przypadku robót budowlanych kwoty 5150 tys. euro.</u>
          <u xml:id="u-630.5" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">A zatem tu nie otwieramy nie wiadomo jak dużego strumienia środków wydatkowanych poza procedurami. To jest naprawdę to, co jest niezbędne, chodzi o środki niezbędne. Nie ma tu dużego zagrożenia i dużego ryzyka związanego z niewłaściwym wydatkowaniem środków w ramach polskiej pomocy zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-630.6" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Jak skutecznie to kontrolować? Oczywiście są właściwe organy, które funkcjonują w ramach jednostek wojskowych. To jest żandarmeria. Są to organy właściwe do kontrolowania wydatkowania środków unijnych poza granicami kraju. W związku z tym oczywiście nie będzie tak, że będzie w tym zakresie zupełna dowolność wydatkowania środków, ponieważ te środki będą również poddane wewnętrznym kontrolom wydatkowania. Tutaj odniosłem się do pytania pana posła Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-630.7" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Sobeckiej, w jaki sposób przyczyni się to do bardziej efektywnego świadczenia tejże pomocy, warto zwrócić uwagę na podawane już kwoty efektywnego wydatkowania środków. W 2007 r. na 6 mln zaplanowanych środków wydatkowano jedynie ok. 1,5 mln. W tym roku na 3 mln zaplanowanych środków wydatkowano 1,3 mln, a więc dzisiaj ta efektywność jest niezadowalająca. W związku z tym musimy stworzyć mechanizmy prawne, które pozwolą dowódcom tych jednostek podejmować decyzje bez obawy, że za chwilę ktoś będzie ich karał za to, że wybudowali na pustyni studnię dla jakiejś wioski. Chodzi tu o stworzenie poczucia pewności przy podejmowaniu decyzji, przy wydatkowaniu tego typu środków, które służą bezpieczeństwu naszych żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-630.8" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">W związku z tym odformalizowanie tej procedury i pomoc naszym żołnierzom w podejmowaniu takich trudnych decyzji, z którymi często wiążą się obawy, jest niewątpliwie konieczne. Dzisiaj co do zasady jest obowiązek publikowania w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszeń, które nie są skierowane do przedsiębiorców z Afganistanu, o ile tacy w ogóle są, bo trudno tam mówić o warunkach, które służą rozwojowi przedsiębiorczości. Tutaj są pewne wymagania, dotyczące składanych dokumentów, określone ustawą. Jest szereg wymagań, których spełnienia wymagamy od potencjalnych wykonawców, np. niekaralność. Tego typu wymagania są przewidziane w ustawie Prawo zamówień publicznych i nie bardzo przystają do rzeczywistości bojowej jednostek funkcjonujących poza naszymi granicami, w szczególności właśnie w Afganistanie czy też w Czadzie. Stąd też jesteśmy przekonani, że to odformalizowanie procedury pomoże również w bardziej efektywnym wydatkowaniu środków związanych z pomocą zagraniczną, które mają służyć podniesieniu bezpieczeństwa naszych żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-630.9" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Adama Rogackiego, nawiązujące do środków unijnych, czy tego typu zasad nie można by było wprowadzić w celu bardziej efektywnego wydatkowania środków unijnych, chciałbym zwrócić uwagę, że jest to pewien wyjątek od zasady. Nie możemy z tego wyjątku robić zasady. Jestem przekonany, że nie możemy iść w kierunku takiego odformalizowania w przypadku zamówień publicznych w naszym kraju, nawet jeśli są wydatkowane środki unijne. Skala tych zamówień to miliardy złotych, więc myślę, że niedobrze byłoby, gdyby wydatkowanie miliardów złotych było prowadzone poza jakimikolwiek procedurami gwarantującymi przejrzystość wydatkowania środków. Skala jest tutaj zupełnie nieporównywalna, to po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-630.10" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Po drugie, wiążą nas tutaj jednak pewne zasady traktatu ustanawiającego Wspólnoty Europejskie, który również nakazuje nam wydatkowanie środków unijnych w sposób przejrzysty. Musi więc być jakaś forma publikacji, zamówienia publiczne finansowane ze środków unijnych muszą być realizowane w sposób przejrzysty. Zamówienia publiczne powinny być organizowane w drodze procedury, która obejmuje publikację ogłoszenia, w odpowiedzi na które wszyscy wykonawcy mają prawo ubiegania się o zamówienie publiczne. Jest to pewien standard europejski, który musimy przyjąć w naszym kraju. Te standardy nas obowiązują, w związku z tym nie wyobrażam sobie takiej sytuacji, że zamawiający wydatkuje środki unijne poniżej progów przewidzianych w dyrektywach w drodze bliżej nieokreślonej procedury. Jestem przekonany, że w takim przypadku de facto grozi to utratą tych środków. Jeśli nie byłyby one wydatkowane w drodze przejrzystej procedury, tak naprawdę zagrażałoby to efektywności wydatkowania środków unijnych. Ta procedura musi być przejrzysta, bo tego wymaga od nas prawo unijne. Nie do przyjęcia jest sytuacja, w której ten wyjątek od zasady przeradza się w zasadę w przypadku udzielania środków unijnych, bo efekt byłby zupełnie odwrotny od tego, o którym, zakładam, myślał pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-630.11" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Karpińskiego, dotyczące pakietu odblokowującego, chciałbym powiedzieć, że tak naprawdę został on już przyjęty. 24 października wchodzi w życie nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych, która w znaczący sposób ma przyspieszyć procedurę udzielania zamówień publicznych. Pakiet ma zasadnicze znaczenie dla wydatkowania środków unijnych w drodze przejrzystej procedury, bo jest bardzo ważne, żeby to była jednak procedura przejrzysta. Jednocześnie procedura nie może przeszkadzać - tu jest pełna zgoda. Mam nadzieję, jestem co do tego przekonany, że ta nowelizacja, która w tej chwili została przyjęta i która za chwilę wejdzie w życie, przyczyni się do tego, że sprostamy wyzwaniom, jakie przed nami stoją, a więc wydatkowaniu środków unijnych w sposób efektywny oraz organizacji takiej imprezy, jak chociażby Euro 2012. Jestem przekonany, że taki pakiet odblokowujący system zamówień publicznych już za chwilę będzie obowiązywał i wejdzie w życie.</u>
          <u xml:id="u-630.12" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychJacekSadowy">Mam nadzieję, że udzieliłem odpowiedzi na wszystkie pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-630.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-630.14" who="#GlosZSali">(Dziękujemy bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł sprawozdawca komisji nie prosi o głos. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-631.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym (druki nr 328 i 1022).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wojciecha Wilka.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#PoselSprawozdawcaWojciechWilk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka chciałbym przedstawić sprawozdanie dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym, zawarte w druku nr 1022.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#PoselSprawozdawcaWojciechWilk">18 marca 2008 r. pan marszałek skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka do pierwszego czytania. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przeprowadziła pierwsze czytanie i na posiedzeniach w dniach 27 marca i 30 września br. rozpatrzyła projekt.</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#PoselSprawozdawcaWojciechWilk">Przypomnę, że projekt ustawy, który był przedmiotem obrad komisji, polega na uzupełnieniu ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym o art. 70a, na podstawie którego w przypadku nieuchwalenia w trybie art. 90 ust. 2 Konstytucji RP ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej umowy międzynarodowej, o której mowa w art. 90 ust. 1 Konstytucji RP, Sejm może ponownie podjąć uchwałę o wyborze trybu wyrażenia zgody na ratyfikację takiej umowy.</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#PoselSprawozdawcaWojciechWilk">Projekt doprecyzowuje postanowienie art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wychodzi on również naprzeciw orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 27 maja 2003 r. W uzasadnieniu do tego orzeczenia trybunał dopuszcza interpretację art. 90 Konstytucji RP w sposób, który pozwala na przyjęcie regulacji przewidzianej w projektowanym art. 70a ustawy, nad którą debatujemy. Chciałbym również powiedzieć, że projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-634.4" who="#PoselSprawozdawcaWojciechWilk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z powyższym, w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, wnoszę, by Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-634.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-634.6" who="#GlosZSali">(Brawo, Wojtek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-635.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-635.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwsza głos zabierze pani posłanka Bożena Szydłowska w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-635.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#PoselBozenaSzydlowska">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W imieniu klubu Platforma Obywatelska mam zaszczyt rekomendować Wysokiej Izbie poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym z dnia 14 marca 2003 r., ze zmianami (druk nr 328).</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#PoselBozenaSzydlowska">Nowela ustawy dotyczy możliwości wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej, która to nie została uprzednio uchwalona przez Sejm w trybie art. 90 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Proponowana zmiana pozwala, by Wysoka Izba ponownie zastosowała drogę ustawowego wyrażenia zgody na ratyfikację bądź drogę referendalną. Wprowadzenie tej regulacji jest konieczne w celu uzupełnienia luki w przepisach o referendum ogólnokrajowym.</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#PoselBozenaSzydlowska">Klub Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-636.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Andrzej Mikołaj Dera, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#PoselAndrzejMikolajDera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy przed sobą projekt ustawy o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym. Zgodnie z uzasadnieniem przedłożony projekt ustawy zmierza do wypełnienia luki w przepisach ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym, które to przepisy nie uregulowały do tej pory zagadnienia zarządzania referendum ogólnokrajowego w sytuacji, w której Sejm nie zdołał uchwalić, w trybie art. 90 ust. 2 konstytucji, ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej. Sami wnioskodawcy przedstawili orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, z którego wywodzą wniosek, że można zgodnie z tą propozycją podjąć ponowną uchwałę o ponownym trybie. Jak znam życie, można podjąć uchwałę o trybie ustawowym, czyli drugi raz Sejm nie uchwala, następna uchwała o następnym trybie, gdzie jest tryb ustawowy. Trzeci raz nie uchwala. Przecież to jest absurd. To, co wyszło w tej chwili z opozycji, jest absurdem, ponieważ trzeba wyraźnie przeczytać to, co stanowi orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Po to, by nie było najmniejszej wątpliwości, posłużę się cytatem z uzasadnienia, które jest przedłożone przez wnioskodawców. A zatem przedstawię fragment orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2003 r., sygn. akt K11/03: dopuszczalna jest interpretacja art. 90 konstytucji przyjmująca, że w przypadku nieuchwalenia ustawy upoważniającej prezydenta do ratyfikacji umowy określonej w art. 90 ust. 1 konstytucji z powodu nieuzyskania kwalifikowanej większości głosów możliwe jest podjęcie przez Sejm kolejnej uchwały o wyborze trybu referendalnego i przekazanie - i to jest bardzo ważne podkreślenie - rozstrzygnięcia, czyli zgody, zagadnienia upoważnienia do ratyfikacji suwerenowi działającemu bezpośrednio. Przekazanie rozstrzygnięcia bezpośrednio suwerenowi dla podjęcia wiążącej decyzji byłoby wyrazem realizacji zasady suwerenności narodu w sytuacji, w której parlament nie może podjąć konstytucyjnie określonego rozstrzygnięcia przedmiotu procedury ratyfikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#PoselAndrzejMikolajDera">Nie można tego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego czytać inaczej niż umożliwienie w przypadku nieuchwalenia przez Sejm ustawy ratyfikacyjnej przystąpienia do referendum ogólnokrajowego, o którym mówi art. 90 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-638.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-638.3" who="#PoselAndrzejMikolajDera">W związku z tym, szanowni państwo, nasz klub Prawo i Sprawiedliwość składa poprawkę dotyczącą art. 70a w brzmieniu: W przypadku nieuchwalenia, w trybie art. 90 ust. 2 konstytucji, ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej Sejm podejmuje uchwałę o przeprowadzeniu referendum ogólnokrajowego zgodnie z art. 90 ust. 3 konstytucji. Przepis art. 70 ust. 2 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-638.4" who="#PoselAndrzejMikolajDera">Tylko w ten sposób można interpretować orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. To, co państwo zrobiliście w tej propozycji, to jest bajpas, to jest obejście tego, co jest. I mało tego, że to jest bajpas, bo to jest takie perpetuum mobile. Sejm, nie u uchwalając ustawy, powoduje, że cały czas będzie obowiązywał art. 70 ust. 2, który mówi o trybie wyboru: ponownie mamy ustawę, ponownie mamy ustawę, ponownie mamy ustawę.</u>
          <u xml:id="u-638.5" who="#PoselTadeuszCymanski">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-638.6" who="#PoselAndrzejMikolajDera">Ale nie ma takiej możliwości. Nie ma w przepisach prawa czegoś takiego, że można cały tryb stosować ciągle, aż do jakiegoś, nie wiem, chyba końca kadencji. Sprawa jest oparta na konstytucji. Przepisy są w konstytucji. Konstytucja mówi, że są dwa tryby i daje Sejmowi możliwość wyboru któregoś z tych dwóch trybów: albo w formie ustawy, albo w formie referendum. I ten przepis mówi o tym - tak my przynajmniej rozumiemy uzupełnienie tych zapisów - że w przypadku kiedy Sejm - i to jest ten bezpiecznik dla Sejmu - wybierze drogę ustawową, a jej nie zrealizuje, to jest ta możliwość odwołania się do suwerena. I o tym mówił Trybunał Konstytucyjny. Nie ma już wtedy bowiem możliwości wyboru trybu. Skoro bowiem wybrano tryb ustawowy, który nie przeszedł, obowiązkiem Sejmu jest w tym momencie poddanie tego trybowi referendalnemu. Taki jest cel naszej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-638.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-638.8" who="#PoselAndrzejMikolajDera">Chciałbym jeszcze powiedzieć, że tylko w przypadku kiedy Sejm przyjmie tę naszą poprawkę, klub nasz będzie głosował za całością ustawy. W przypadku gdyby miał zostać tekst, który państwo w tej chwili proponujecie, nasz klub będzie przeciwko tej propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-638.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-638.10" who="#PoselTadeuszCymanski">(Bello, bellissimo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Rydzoń, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#PoselStanislawRydzon">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym (druki nr 328 i 1022).</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#PoselStanislawRydzon">Projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu komisji zmierza do uzupełnienia ustawy z dnia 14 października 2003 r. o referendum ogólnokrajowym o art. 70a, na podstawie którego obecnie w przypadku nieuchwalenia, w trybie art. 90 ust. 2 konstytucji, ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację przez prezydenta RP umowy międzynarodowej powstaje luka prawna.</u>
          <u xml:id="u-640.2" who="#PoselStanislawRydzon">Należy przypomnieć, że ust. 2 art. 90 konstytucji brzmi następująco: ˝Ustawa, wyrażająca zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej, o której mowa w ust. 1 - chodzi o przekazanie organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach - jest uchwalana przez Sejm większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.</u>
          <u xml:id="u-640.3" who="#PoselStanislawRydzon">Do kwestii poruszonej w art. 90 ust. 2 konstytucji odniósł się Trybunał Konstytucyjny, stwierdzając w wyroku z 27 maja 2003 r., że w przypadku nieuchwalenia ustawy upoważniającej prezydenta do ratyfikacji wymienionej w art. 90 ust. 1 konstytucji umowy z powodu nieuzyskania kwalifikowanej większości głosów - możliwe jest podjęcie przez Sejm kolejnej uchwały o wyborze trybu wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej. Projekt ustawy jest więc niejako rezerwowym wyjściem w sytuacji pata konstytucyjnego, gdyby Sejm nie zdołał uchwalić w trybie art. 90 ust. 2 konstytucji ustawy wyrażającej zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej. Dzięki uchwaleniu tej ustawy możliwe byłoby ponowne głosowanie nad ustawą ratyfikacyjną lub przeprowadzenie referendum w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-640.4" who="#PoselStanislawRydzon">Należy przypomnieć, że pat konstytucyjny może powstać nie tylko w Sejmie, ale także w Senacie. Sejm może 2/3 głosów uchwalić zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej, natomiast Senat tę ustawę może odrzucić, bez możliwości powrotu do Sejmu w celu odrzucenia sprzeciwu Senatu. Zamyka to proces ratyfikacji w sposób negatywny. Pat konstytucyjny może powstać również, jeżeli w ogłoszonym referendum nie weźmie udziału wymagana liczba osób lub weźmie wprawdzie udział połowa uprawnionych do głosowania, ale jego wynik będzie negatywny.</u>
          <u xml:id="u-640.5" who="#PoselStanislawRydzon">Jak słusznie stwierdził prof. Leszek Garlicki - cytat z opinii eksperta sejmowego - odrzucenie projektu ustawy ratyfikacyjnej przez Sejm lub Senat bądź nieuzyskanie większości 2/3 głosów powoduje zamknięcie postępowania ratyfikacyjnego. Nie ma wówczas możliwości zastosowania referendum, a więc powrót postępowania ratyfikacyjnego byłby dopiero możliwy po zasadniczej zmianie sił w parlamencie lub po renegocjowaniu umowy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-640.6" who="#PoselStanislawRydzon">W związku z tym, że ani konstytucja, ani żaden inny przepis nie dają odpowiedzi na to, co dalej czynić w sytuacji przedstawionego pata, należało podjąć działania legislacyjne poprawiające prawo. Projekt ustawy zawarty w druku nr 328 i w sprawozdaniu komisji odpowiada temu zapotrzebowaniu. W związku z tym Klub Poselski Lewica będzie głosował za przyjęciem przedmiotowego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-640.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-641.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Weszliśmy w problem konstytucyjny, dokładnie konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-642.1" who="#PoselTadeuszCymanski">(Interesujące.)</u>
          <u xml:id="u-642.2" who="#PoselJozefZych">Proszę zauważyć, że w ust. 3 art. 90, jeśli chodzi o referendum, konstytucja odsyła do art. 125. Art. 125 wyraźnie reguluje sprawę referendum. A zatem, jeżeli chcemy przyjąć ustawę, o czym zaraz będziemy mówić, to my próbujemy ustawą naprawić konstytucję, jeśli przyjmiemy, że rzeczywiście coś tu jest niedopracowane. A więc jest to pierwsza kwestia, która budzi wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-642.3" who="#PoselJozefZych">Druga sprawa, bardzo istotna, to przyjęcie takiego rozwiązania - ja muszę powiedzieć, że osobiście mam wątpliwości co do rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego - które wprowadza nam dwustopniowość, czyli jak nie przechodzi przez Sejm i Senat, to wprowadzamy referendum. Gdyby tak miało być, to § 3 mówiący, że jeżeli Sejm nie przyjmie w drodze ustawy, to wtedy może regulować to sprawą uchwały o wprowadzeniu referendum, powinien być na początku. To jest druga kwestia.</u>
          <u xml:id="u-642.4" who="#PoselJozefZych">I trzecia. Ja przepraszam moich kolegów, ale chcę powiedzieć, że na gruncie prawa, regulaminu Sejmu, prawa wyborczego itd., gdy chodzi o pojęcie tzw. pata, to ma to inne znaczenie. Z patem mamy do czynienia nie wtedy, kiedy nie osiągamy wymaganego procentu, tylko wtedy, kiedy jest równo. Np. jeżeli wymagane jest 51%, a my w głosowaniu mamy 50% na 50%, to wtedy mamy do czynienia z patem. Inaczej mamy problem nierozstrzygnięty.</u>
          <u xml:id="u-642.5" who="#PoselJozefZych">Proszę zwrócić uwagę, jak myśmy do niedawna interpretowali to w Sejmie. Jak był wniosek o referendum, a sprawę mógł rozstrzygać sąd, to wtedy była mowa, że Sejm i Senat są wybrane przez naród i co my mamy odwoływać się do referendum. A teraz mówimy akurat odwrotnie. Mnie interesuje przede wszystkim przepis konstytucyjny. A zatem, zgłaszając te zasadnicze wątpliwości, czynię to w interesie uregulowania zgodnego z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-642.6" who="#PoselJozefZych">Mam teraz poważne wątpliwości co do jednej kwestii, a mianowicie, jeżeli przyjmiemy tę ustawę w takim brzmieniu, a nawet w takim, jakie proponuje pan poseł Dera, możemy trafić do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-642.7" who="#PoselJozefZych">Jest jeszcze jedna sprawa. Proszę zwrócić uwagę, że trybunał ma rozstrzygnąć sprawę: jest zgodny bądź jest niezgodny. A co trybunał pisze? Jest dopuszczalne, możliwa jest interpretacja. I to właśnie budzi moje wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-642.8" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie! Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec takich wątpliwości nie może przejść obojętnie. Oczywiście my damy temu wyraz w głosowaniu, ale podnoszę tę kwestię, bo jestem przekonany, że po przyjęciu tego rozwiązania my niestety wrócimy do tego problemu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-642.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-643.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zapisane są dwie osoby.</u>
          <u xml:id="u-643.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-643.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas jak zawsze na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-643.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pierwsza pani posłanka Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż projekt ustawy zakłada możliwość ponownego podjęcia uchwały o wyborze trybu wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej w sytuacji, jak było wspomniane, w której Sejm nie zdoła uchwalić ustawy w trybie art. 90 ust. 2 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-644.2" who="#PoselAnnaSobecka">A zatem pytam, czy w ustawie będzie zapis jednoznacznie wskazujący, czy jest powrót do drogi ustawowego wyrażenia zgody na ratyfikację, czy też zostaje przyjęta w tej kwestii droga referendalna, bo z uzasadnienia Trybunału Konstytucyjnego wiemy, że - cytuję: przekazanie rozstrzygnięcia bezpośrednio suwerenowi dla podjęcia wiążącej decyzji byłoby wyrazem realizacji zasady suwerenności narodu w sytuacji, w której parlament nie może podjąć konstytucyjnie określonego rozstrzygnięcia przedmiotu procedury ratyfikacyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-644.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#PoselMariuszKaminski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie skierowane do posła wnioskodawcy z prośbą o ustosunkowanie się do opinii prawnej na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o referendum krajowym, która jest dość zaskakująca, bo z jednej strony autor, pan Krzysztof Skotnicki, ekspert do spraw legislacji, wskazuje, iż projekt ustawy w proponowanym brzmieniu przy jednoczesnym założeniu utrzymania stanowiska Trybunału Konstytucyjnego nie powinien doprowadzić do stwierdzenia jej niekonstytucyjności, ale z drugiej strony w końcówce stwierdza, iż art. 75 ustawy stanowi jedynie rozwiązanie sytuacji, w której wynik referendum zgodnie z art. 125 ust. 3 konstytucji nie jest wiążący. Nie jest to zatem sytuacja, w której referendum jest ważne i w którym suweren nie wyraził zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej. Z kolei w przypadku, gdy nie dojdzie do uchwalenia ustawy w trybie art. 90 ust. 2 konstytucji, nie można twierdzić, że nie ma takiego rozstrzygnięcia. Dlatego projektowany art. 70a ustawy o referendum ogólnokrajowym nie powinien być porównywany z jej art. 75. Nie ma wtedy zgody na ratyfikację i należałoby podjąć renegocjacje.</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#PoselMariuszKaminski">Prośba o ustosunkowanie się do dość kontrowersyjnej opinii prawnej, jak w tej sprawie pracowała komisja. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-646.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-647.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan minister Piotr Stachańczyk nie zabiera głosu.</u>
          <u xml:id="u-647.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie proszę sprawozdawcę komisji pana posła Wojciecha Wilka.</u>
          <u xml:id="u-647.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#PoselWojciechWilk">Panowie Marszałkowie! Szanowni Państwo! Faktycznie w swoich pracach Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka, a właściwie powołana przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka podkomisja, opierała się na opinii prawnej przedstawionej przez pana Krzysztofa Skotnickiego.</u>
          <u xml:id="u-648.1" who="#PoselWojciechWilk">Faktycznie w jednej części tej opinii możemy odnaleźć cytat mówiący: To wszystko przesądza, iż uchwalenie opiniowanej ustawy w brzmieniu proponowanym w projekcie, przy jednoczesnym założeniu utrzymania stanowiska Trybunału Konstytucyjnego, nie powinno doprowadzić do stwierdzenia jej niekonstytucyjności. To jest str. 4 opinii. Z kolei faktycznie na ostatniej stronie osoba, która sporządziła tę ekspertyzę, rozwija myśl, o której mówił pan poseł Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-648.2" who="#PoselWojciechWilk">Podkomisja, której członkiem był również pan poseł Andrzej Dera, a później komisja przyjęły takie, a nie inne rozwiązanie. Żałuję, że nie mieliśmy tej poprawki już na posiedzeniu podkomisji. Wtedy moglibyśmy ją po prostu...</u>
          <u xml:id="u-648.3" who="#PoselMariuszKaminski">(Bo zrodziła się dzisiaj wieczorem.)</u>
          <u xml:id="u-648.4" who="#PoselWojciechWilk">...przeanalizować i być może wprowadzić do tego rozwiązania jakieś zdanie. Ja rozumiem, że na skutek złożenia tej poprawki projekt ponownie trafi na posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i będziemy zastanawiać się zarówno nad tą poprawką, jak również ponownie nad tą opinią. Być może po tym, co powiedział pan marszałek, będzie również potrzeba sporządzenia innych opinii i ekspertyz. Być może trzeba będzie sięgnąć po ekspertów zewnętrznych, a nie tylko sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-648.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-648.6" who="#PoselTadeuszCymanski">(Spiesz się powoli.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawkę, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-650.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-650.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druki nr 601 i 1031).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Hannę Zdanowską.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z druków nr 601 i 1031.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej kultura fizyczna jest częścią kultury narodowej, chronionej przez prawo. Obywatele bez względu na wiek, płeć, wyznanie, rasę oraz stopień i rodzaj niepełnosprawności korzystają z równego prawa do różnych form kultury fizycznej. Względy zdrowotne, jeżeli chodzi o polskie społeczeństwo, w szczególności problemy dotykające w tym zakresie młodego pokolenia, wymagają zdecydowanych działań zmierzających do stworzenia warunków umożliwiających realizowanie przez gminy programów wspierających aktywny tryb życia, zachęcania społeczeństwa do uprawiania sportu, popularyzowania uprawiania sportu wśród dzieci i młodzieży. Działania te są nierozerwalnie związane z podniesieniem poziomu infrastruktury sportowej w gminach poprzez unowocześnienie istniejących obiektów i budowę nowych, w tym w szczególności boisk piłkarskich i boisk wielofunkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Projekt nowelizacji ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego określa inny niż obecnie tryb przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego dotacji celowych z budżetu państwa na zadania związane z budową i remontami obiektów sportowych oraz rozwijaniem sportów, w szczególności wśród dzieci i młodzieży, w tym sportu osób niepełnosprawnych. Taki tryb pozwoli na sprawne i płynne przekazywanie z budżetu państwa środków na ww. zadania.</u>
          <u xml:id="u-653.3" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Zgodnie z projektem minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu będzie dokonywał podziału środków oraz przekazywał dotacje. Ponadto minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu określi w drodze rozporządzenia zakres zadań objętych dofinansowaniem z budżetu państwa oraz szczegółowe zasady i tryb udzielania dotacji, uwzględniając w szczególności znaczenie oraz charakter zadań. Należy przy tym zauważyć, iż zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych objętych kontraktem wojewódzkim, o którym mowa w przepisach o rozwoju regionalnym. Poza kontraktem dofinansowane mogą zostać zadania własne jednostek samorządu terytorialnego wyszczególnione w art. 42 ust. 2 pkt 2-5 oraz inne zadania określone w odrębnych przepisach - art. 42 ust. 2 pkt 6. Przykładowo art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego przewiduje, iż poza kontraktem wojewódzkim można dofinansować zadania własne w zakresie zadań inwestycyjnych szkół i placówek oświatowych, co nie wyklucza możliwości ujęcia tych zadań w kontrakcie. Kontrakt wojewódzki jest umową o dofinansowanie środkami publicznymi programu operacyjnego, co zostało zawarte w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Zadania o szczególnym znaczeniu dla państwa mogą znajdować swój wyraz w programach rządowych, które są finansowane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-653.4" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Co najważniejsze, ustawa ta nie powoduje dodatkowych skutków dla budżetu państwa, bowiem nie ustala nowego tytułu wydatkowego w budżecie państwa, wprowadza jedynie nowy tryb przekazywania środków z budżetu państwa do jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-653.5" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Marszałek Sejmu skierował ustawę do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania. Na posiedzeniu komisji w dniu 9 lipca br. skierowano przedłożoną propozycję zmian ustawy do powołanej do tego celu podkomisji nadzwyczajnej, która w trakcie 2 posiedzeń wysłuchała opinii strony rządowej w osobach przedstawicieli Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Sportu, którzy bardzo pozytywnie ustosunkowali się do proponowanych zmian. W trakcie posiedzenia poprawki o charakterze legislacyjnym zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu. Poprawki te zostały uwzględnione w skierowanym przez podkomisję sprawozdaniu. Na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, które odbyło się 1 października br., po przeprowadzeniu dyskusji zdecydowaną większością głosów, bez głosów sprzeciwu, sprawozdanie przyjęto.</u>
          <u xml:id="u-653.6" who="#PoselSprawozdawcaHannaZdanowska">Zwracam się do Wysokiej Izby z prośbą o przyjęcie sprawozdania. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-653.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-654.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-654.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Zawadzkiego, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-654.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska opinię w sprawie sprawozdania komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zawartego w drukach nr 601 i 1031.</u>
          <u xml:id="u-655.2" who="#PoselRyszardZawadzki">Projekt przewiduje zmianę ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U Nr 203, poz. 1966, z późn. zm.). Zmiana dotyczy art. 42 ustawy i zakłada dodanie do katalogu zadań własnych, na które jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa, zadań związanych z budową i remontami obiektów sportowych oraz z rozwojem sportu.</u>
          <u xml:id="u-655.3" who="#PoselRyszardZawadzki">Jak wiemy, celem zmian w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego było stworzenie warunków umożliwiających realizowanie przez gminy programów wspierających aktywny tryb życia, zachęcanie społeczeństwa do uprawiania sportu czy popularyzowanie uprawiania sportu wśród dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-655.4" who="#PoselRyszardZawadzki">Premier rządu Rzeczypospolitej Polskiej Donald Tusk w swoim exposé przedstawił program ˝Moje boisko - Orlik 2012˝, który zakłada budowę ogólnodostępnych, bezpłatnych kompleksów boisk sportowych, wraz z szatniami i zapleczem socjalnym, w każdej gminie na terenie całego kraju. Zgodnie z ideą programu dzieci i młodzież powinny mieć możliwość korzystania z infrastruktury sportowej w celu aktywnego uprawniania sportu. Nowatorski program wywołał lawinę komentarzy zarówno w środowisku sportowym, jak i samorządowym, a także parlamentarnym. Na ręce ministra sportu i turystyki składano interpelacje i zapytania z prośbą o wyjaśnienie zasad realizacji tego ciekawego i jakże potrzebnego programu.</u>
          <u xml:id="u-655.5" who="#PoselRyszardZawadzki">Jedną z istotnych funkcji państwa jest dbałość o zdrowie społeczeństwa, w szczególności o rozwiązywanie problemów w tym zakresie dotykających młode pokolenie. Dlatego też ważne jest zapewnienie obywatelom odpowiedniej możliwości rekreacji i uprawiania różnych dyscyplin sportowych, niezależnie od statusu majątkowego czy pozycji społecznej. Trzeba zatem stworzyć formy na tyle atrakcyjne, aby zachęcić jak największą liczbę osób do aktywności sportowej.</u>
          <u xml:id="u-655.6" who="#PoselRyszardZawadzki">Program ˝Moje boisko - Orlik 2012˝ jest ważnym punktem strategii rządu dotyczącym rozwoju i promocji sportu. Realizacja tego programu, jak i wielu innych lokalnych inicjatyw, nie jest możliwa bez odpowiednich przepisów prawnych, które zachęcą samorządy do podejmowania decyzji o nowych inwestycjach sportowych. W tym celu potrzebna jest zmiana ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Uważamy, iż ten projekt ustawy jest niezwykle potrzebny, albowiem dotychczas możliwość dofinansowania infrastruktury sportowej była dość ograniczona; chodzi tu np. o fundusz rozwoju kultury czy kontrakty wojewódzkie, zresztą dokładnej analizy dokonała pani poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-655.7" who="#PoselRyszardZawadzki">W projekcie zmiany ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego przewiduje się trzy istotne poprawki. Najistotniejszą zmianą jest dodanie w art. 42 ust. 7 i 8, w których przewiduje się, że minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu dokonuje podziału środków oraz przekazuje je jednostkom samorządu terytorialnego. Podobne rozwiązanie funkcjonuje już przy dofinansowaniu zadań własnych w zakresie zadań inwestycyjnych szkół i placówek oświatowych. Ponadto minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb przydzielania dotacji.</u>
          <u xml:id="u-655.8" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Platforma Obywatelska jest zainteresowana wspieraniem budowy i remontów obiektów sportowych oraz rozwojem i upowszechnianiem sportu, szczególnie wśród dzieci i młodzieży oraz osób niepełnosprawnych. Dlatego też Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej w głosowaniu opowie się za przyjęciem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-655.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Marzena Machałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-656.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#PoselMarzenaMachalek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące poselskiego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (druki nr 601 i 1031). Przedłożony projekt ustawy zawiera propozycję zmiany ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jak już powiedziano, proponowana zmiana dotyczy art. 42 ustawy, który określa, na jakie cele jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje z budżetu państwa. Do określonego katalogu zadań własnych, które mogą być finansowane dotacjami celowymi z budżetu państwa, proponuje się dodanie zadań związanych z budową i remontami obiektów sportowych oraz z rozwojem sportu.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#PoselMarzenaMachalek">Chcemy zdecydowanie podkreślić, że program budowy ogólnodostępnych obiektów sportowych we wszystkich gminach zasługuje na pozytywną ocenę z punktu widzenia możliwych do osiągnięcia skutków społecznych, ale należy też zauważyć, że poza wydatkami z budżetu państwa, które w 2008 r. mają wynieść 200 mln zł, wiązać się z nim będą wydatki budżetowe w latach następnych, przewiduje się bowiem coroczny nabór nowych wniosków gmin zainteresowanych udziałem w programie. Środki niezbędne do poniesienia w kolejnych latach są trudne do określenia i uzależnione z jednej strony od zainteresowania gmin realizacją nowych inwestycji, z drugiej zaś od możliwości budżetu państwa. Niezależnie od tego, że bardzo ważne są budowa ogólnodostępnych obiektów oraz rozwój fizyczny młodzieży, program budzi poważne wątpliwości prawne. Przede wszystkim projekt poselski jest zbyt ogólnikowy. Istotne kwestie dotyczące dotacji na zadania związane z budową i remontami obiektów sportowych oraz rozwijaniem sportu, w szczególności wśród dzieci i młodzieży, w tym sportu osób niepełnosprawnych, mają być unormowane w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu, przez co rodzą się wątpliwości co do jego zgodności z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. Po drugie, istnieją pewne rozbieżności między projektem ustawy a uzasadnieniem do tego projektu. Zapisy ustawowe nie mają po prostu odzwierciedlenia w uzasadnieniu. Ważne jest też to, że jest on niespójny z niektórymi przepisami ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych oraz powiela rozwiązania istniejące już w systemie prawa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-657.2" who="#PoselMarzenaMachalek">Już 8 kwietnia 2008 r., co podkreślam, Rada Ministrów wydała rozporządzenie - miała podstawy i delegacje prawne na podstawie art. 137 ust. 1 pkt 6 ustawy o finansach publicznych - które określa tryb i zasady wydawania decyzji dotyczących zapewnienia finansowania z budżetu państwa inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, planowanych do realizacji w ramach kontraktów wojewódzkich, polegających na budowie i rozbudowie kompleksów sportowych w ramach programu ˝Moje boisko - Orlik 2012˝.</u>
          <u xml:id="u-657.3" who="#PoselMarzenaMachalek">Oczywiście, tworzenie tego programu rządowego klub Prawa i Sprawiedliwości witał z wielką satysfakcją. Jest to nawiązanie i przełożenie założeń programu rządu Jarosława Kaczyńskiego ˝Blisko boisko˝. Wiemy też, że programy spotykają się zainteresowaniem samorządów i akceptacją Polaków. To dobrze, iż posłowie Platformy docenili i przejęli tę cenną inicjatywę poprzedniego rządu.</u>
          <u xml:id="u-657.4" who="#PoselMarzenaMachalek">Nie możemy jednak zrozumieć tych zapisów ustawowych. Budzi nasze wątpliwości to, dlaczego przekładacie państwo program rządowy na niedobre zapisy ustawowe. Wydaje się to wręcz niewiarygodne, że miałoby to być może służyć Platformie Obywatelskiej głównie do poprawienia statystyki przyjętych ustaw. A jednak.</u>
          <u xml:id="u-657.5" who="#PoselMarzenaMachalek">Przypatrzmy się poza tym dotychczasowej realizacji programu, który chcecie państwo opisać w formie ustawy. Według wielu samorządowców, realizacja orlików jest wyjątkowo droga. Przykładem jest wiele gmin, w tym podkarpacka gmina Narol, gdzie jej władze za pieniądze, które musiałyby wydać na tzw. orlika, wybudują nie jeden, a trzy obiekty sportowe o zbliżonym standardzie. Poza tym sztywne reguły programu ˝Moje boisko - Orlik 2012˝ odstraszyły wiele gmin od zaplanowania tej inwestycji. Narzekają też projektanci, którzy adaptowali ministerialny projekt na potrzeby samorządowców. Co więcej, te wyjątkowo drogie boiska są w istocie jeszcze droższe, o czym ministerstwo oficjalnie nie wspomina. Chodzi tu o podatek VAT, który gminy muszą zapłacić dodatkowo z własnego budżetu. Gminy często stwierdzają, że zapłacą więcej podatku, niż dostaną dotacji.</u>
          <u xml:id="u-657.6" who="#PoselMarzenaMachalek">Mimo że jesteśmy oczywiście za realizacją programu budowy ogólnodostępnych obiektów, nie możemy się jednak zgodzić na psucie prawa, dlatego klub Prawo i Sprawiedliwość nie poprze projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-657.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Jan Kochanowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#PoselJanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewica przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy zawartej w drukach nr 601 i 1031.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#PoselJanKochanowski">Rzeczywiście przedstawiony w druku nr 601 projekt zakładał realizację zadania inwestycyjnego związanego z budową boisk orlik, które mają być finansowane w ramach środków ujętych w rezerwie celowej. Koordynacją mieli zająć się wojewodowie, którzy mieli również dokonać oceny tych projektów. Następnie, po przesłaniu ich do ministra do spraw kultury fizycznej i sportu, miał on dokonać oceny i zająć się podziałem środków, które miały wpływać do wojewody. Wojewoda miał je z kolei rozdysponować do samorządów. Dopiero wojewodowie mieli wystąpić do ministra finansów o uruchomienie środków i przed nim mieli odpowiadać za rozliczenie zadań.</u>
          <u xml:id="u-659.2" who="#PoselJanKochanowski">I tyle w uzasadnieniu, jeśli chodzi o te prace. W ich trakcie dokonano zmiany i po pracach w komisji druk nr 1031 różni się w zasadniczy sposób, gdyż to minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu ma rozpatrzyć wnioski i przekazać środki bezpośrednio jednostkom samorządu terytorialnego. Pozwalam sobie w tym miejscu zgodzić się jednak z moją przedmówczynią, bo na posiedzeniu komisji ta opinia prawna nie była dokładnie prezentowana - ja ją otrzymałem troszeczkę później, po pracach. Pani poseł przytaczała niektóre cytaty z opinii prawnej Biura Legislacyjnego, z której rzeczywiście wynika, że projekt jest zbyt ogólny i budzi duże wątpliwości co do konstytucyjności, czyli zgodności z art. 92 ust. 1 konstytucji. Ponadto brak jest rozporządzenia ministra do tego projektu. Rozporządzenie winno mieć charakter wykonawczy do ustawy, natomiast w ustawie powinno być powiedziane, że dotyczy to budowy boisk Orlik, i to powinno być jasno określone.</u>
          <u xml:id="u-659.3" who="#PoselJanKochanowski">Nie mówię już, że są rozbieżności między samą treścią projektu a jego uzasadnieniem. Rzeczywiście jest on niespójny z przepisami ustawy o finansach publicznych. Sprawdziliśmy to, oceniając dzisiaj budżet, i rzeczywiście w części 83, poz. 8 budżetu w rezerwie celowej są zapisane środki na budowę boisk w ramach tego przedsięwzięcia. Zapytałem panią wiceminister finansów, kto zgodnie z ustawą o finansach publicznych jest dysponentem rezerwy celowej w kraju. Pani minister mówi, że minister finansów, na wniosek odpowiedniego ministra czy rozwoju regionalnego, ministra sportu itd. Czyli dysponentem rezerw celowych jest minister finansów, a my piszemy w ustawie, że to minister do spraw sportu przesyła środki samorządowi terytorialnemu. Powstaje zatem problem, czy mamy tę ustawę teraz przyjąć, czy rozwiejemy wątpliwości, czy minister finansów wyjaśni to z ministrem sportu, czy taki zapis w ogóle może istnieć. Szkoda, że nie ma nikogo z rządu... Nie, jest pani. Jeżeli byśmy poparli tę ustawę, będzie spór kompetencyjny, problem, czy rzeczywiście ona jest zgodna z konstytucją czy nie.</u>
          <u xml:id="u-659.4" who="#PoselJanKochanowski">Poleciłbym jednak, panie marszałku, jeszcze przeanalizowanie opinii Biura Legislacyjnego, które rzeczywiście do tej ustawy zgłasza wiele wątpliwości. Jeżeli zostaną one rozwiane, to mój klub to oczywiście poprze, bo nam zależy na tym, żeby budować boiska, żeby pieniądze na ten cel docierały. Natomiast jeżeli stworzymy bubel prawny, to wyrządzimy więcej szkody, niż będziemy mieli z tego pożytku.</u>
          <u xml:id="u-659.5" who="#PoselJanKochanowski">W zależności od tego, jak rozwiejemy wątpliwości, tak się zachowamy podczas głosowania. Tymczasem polecam, panie marszałku, sprawdzenie jeszcze zgodności z konstytucją, z prawem i kompetencjami, czy to jest w gestii ministra finansów czy ministra sportu. Bo jeżeli nie, to trzeba to cofnąć i po prostu poprawić, żeby było dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-659.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-660.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Leszek Deptuła, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#PoselLeszekDeptula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, druki nr 601 i 1031.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#PoselLeszekDeptula">Szanowni państwo, tak jak w przypadku moich przedmówców, również w naszym klubie jest jednomyślność w kwestii środków na poprawę, na budowę i remont obiektów sportowych, szczególnie dla dzieci, dla młodzieży, dla osób niepełnosprawnych. Trudno przypuszczać, żeby ktokolwiek był przeciwny takiemu rozwiązaniu. Oczywiście jednoznacznie będziemy to popierać.</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#PoselLeszekDeptula">Szanowni państwo, jeśli naprawdę przyjrzymy się wszystkim możliwościom finansowania zadań publicznych w małych gminach i w małych miasteczkach, to są one szalenie ograniczone, stąd też koalicyjny rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego zadał sobie trud poszukania możliwości finansowania tych zadań, szczególnie w małych, wiejskich gminach, w małych miasteczkach. Proszę zauważyć, że jeśli chodzi o programy drogowe, o drogi lokalne, to wynika to również z faktu, że w regionalnych programach operacyjnych praktycznie nie ma środków na drogi gminne i drogi powiatowe. Tak samo znikome są możliwości finansowania zadań z zakresu kultury fizycznej i sportu poprzez kontrakt wojewódzki czy ze środków będących do dyspozycji marszałka. Praktycznie realizowanie zadań w tym zakresie jest naprawdę szalenie trudne. Dlatego też, jeżeli pojawiły się możliwości, oczywiście jesteśmy za przyjęciem takich rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-661.3" who="#PoselLeszekDeptula">Rzeczywiście ta nutka, kwestia konstytucyjności się pojawia i myślę, że powinniśmy rozwiać wątpliwości w tym względzie, bo rzeczywiście kto jest tym dysponentem. W rezerwie celowej wskazuje się na ministra finansów, natomiast my mówimy, że jest nim minister kultury fizycznej. Myślę, że ten problem, szanowni państwo, powinniśmy rozwiązać i, przyjąć ustawę o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Samorządy gminne po prostu na to czekają.</u>
          <u xml:id="u-661.4" who="#PoselLeszekDeptula">Chciałbym również zwrócić uwagę na to, że w zapisach proponowanych w ustawie uwzględnia się nie tylko boiska sportowe, ale również remonty i adaptację istniejących już innych obiektów służących kulturze fizycznej, a więc nie mówmy tylko i wyłącznie o stadionach. Trudno np. mówić, że niepełnosprawni będą pokonywać swoje bariery fizyczne tylko i wyłącznie na stadionach. Będą to robili również na innych obiektach, jak siłownie. Jeśli chodzi o te kwestie, mogą się oni świetnie realizować w ramach innych rozwiązań. Dlatego też oczywiście jasny jest zapis, zgodnie z którym podstawą do przekazania dotacji budżetowej dla jednostek samorządu lokalnego byłaby realizacja określonego programu ustalonego przez ministra właściwego ds. kultury fizycznej i sportu. Podjęcie się realizacji takiego programu przez jednostki samorządu terytorialnego na obszarze określonego województwa stanowiłoby podstawę do partycypowania w środkach budżetowych, których podział następowałby na mocy decyzji ministra sportu i turystyki.</u>
          <u xml:id="u-661.5" who="#PoselLeszekDeptula">Konkludując, szanowni państwo, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego opowie się za przyjęciem proponowanych rozwiązań. Bardzo serdecznie dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-661.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-662.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-662.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-662.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś chciałby się jeszcze dopisać do listy zgłoszeń?</u>
          <u xml:id="u-662.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie widzę. Lista jest zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-662.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony projekt zakłada nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Proponowana nowelizacji ustawy ma wpłynąć na upowszechnienie sportu, który jest ważną wartością społeczną. Należy jednak zaznaczyć, że pomiędzy uzasadnieniem przedstawionym do projektu a treścią normatywną przepisów projektu występują dwie zasadnicze rozbieżności. Z brzmienia ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego wynika, iż dofinansowaniem z budżetu państwa mogą być objęte nie tylko inwestycje jednostek samorządu terytorialnego. W przepisie przewidziano również możliwość dofinansowania przedsięwzięć bieżących związanych z remontami obiektów sportowych oraz z rozwijaniem sportu. Równocześnie w uzasadnieniu mówi się wyłącznie o przedsięwzięciach inwestycyjnych jednostek samorządu. Druga rozbieżność dotyczy przekazywania środków finansowych z budżetu państwa bezpośrednio do budżetu właściwego wojewody. Tymczasem z brzmienia ustawy wynika, iż to minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu przekazuje dotacje celowe dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-663.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-663.2" who="#PoselAdamGaweda">Panie marszałku, już zadaję pytanie.</u>
          <u xml:id="u-663.3" who="#PoselAdamGaweda">Kto zatem będzie dysponentem środków na zadania z zakresu kultury fizycznej i sportu: wojewoda, urząd marszałkowski czy minister? I kto otrzyma te środki: samorząd czy również organizacje sportowe pożytku publicznego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-664.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Podkreślając i podzielając troskę o zdrowie naszego społeczeństwa - a w szczególności troskę o zdrowie dzieci i młodzieży - jaka pojawia się w uzasadnieniu do poselskiego projektu zmiany ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, mam podstawowe pytanie do autorów. Jak praktycznie będzie się realizowało to znaczące zwiększanie nakładów finansowych na infrastrukturę sportową, na jej modernizację i rozwijanie sportu?</u>
          <u xml:id="u-665.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">I bardziej szczegółowe. Z jakiej części budżetu państwa i w jakiej przybliżonej wielkości mogą zamknąć się dotacje na 2009 r., o których mówimy w nowelizowanej ustawie, w art. 1? Co z zadaniami realizowanymi dotychczas ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, gromadzonych z puli gier liczbowych, zadaniami dotychczas prowadzonymi w oparciu o wojewódzkie programy rozwoju bazy sportowej i opiniowanymi przez sejmiki? Co z rządowo-samorządowym programem...</u>
          <u xml:id="u-665.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-665.3" who="#PoselAndrzejBetkowski">Mogę dokończyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Co z programem ˝Moje boisko - Orlik 2012˝? Co się zmieni w tym montażu finansowym i czy proponowana zmiana dotyczy tylko tego programu? Co z podmiotami niezaliczanymi do sektora finansów publicznych, na przykład małymi klubami czy stowarzyszeniami, które dotychczas w drodze konkursów mogły liczyć na dotacje ministerstwa sportu do zadań związanych z rozwijaniem sportu wśród dzieci i młodzieży?</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">I kończąc, zastanawiam się, czy przypadkiem nie jest tak, że w tworzeniu nowej regulacji w miejsce czy obok dotychczasowych chodzi o to, w czyjej gestii pozostają środki finansowe na te cele, czyli administracja rządowa pragnie jak najdłużej cieszyć się ze swego władztwa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">...i ciągle podkreślać, że coś z samorządem miejskim i wiejskim...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę panie i panów posłów, żeby rozpoczynać od zadawania pytań, a ewentualnie czas, jaki pozostanie, przeznaczać na komentarz.</u>
          <u xml:id="u-672.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-672.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bo najpierw jest komentarz, a jak minie minuta, to dopiero pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#PoselMariaNowak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#PoselMariaNowak">Dyskutujemy o boiskach dla dzieci i młodzieży, gdy akurat reprezentacja Polski rozpoczyna mecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">0:0 w dziesiątej minucie.</u>
          <u xml:id="u-674.1" who="#GlosyZSali">(Dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-674.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Będę mówił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#PoselMariaNowak">Już mówię, bo mi zabraknie czasu.</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#PoselMariaNowak">Mam takie pytanie. Dlaczego rząd trzyma się takich sztywnych ram finansowych i technologicznych? Zadaję to pytanie, można powiedzieć, w imieniu samorządów. Po pierwsze, samorządy twierdzą, że za 300 tys. są w stanie wybudować 2 boiska dobrze służące młodzieży. Po drugie, że jeżeli budują boiska zgodnie ze sztywnymi wymogami technicznymi stawianymi w programie, to kosztuje ich to ok. 1,5 mln zł, i wtedy VAT, który muszą odprowadzić, jest wyższy aniżeli dotacja.</u>
          <u xml:id="u-675.2" who="#PoselMariaNowak">Stąd powtarzam pytanie: Ile wybudowano boisk według tych sztywnych ram? Nawet, jeżeli można by było to usłyszeć, chciałabym wiedzieć, w jakich miejscowościach. Bo chętnie bym skierowała samorządy ze Śląska, które się do mnie zwracają, aby zobaczyły te boiska i ten montaż technologiczny.</u>
          <u xml:id="u-675.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-675.4" who="#PoselMariaNowak">I jeszcze jedno pytanie, bo wiem, że do ministerstwa trafiają uwagi samorządowców. Czy ministerstwo przeanalizowało i nie zamierza zmienić tych sztywnych ram, zarówno finansowych, jak i technologicznych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-675.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość, ma głos.</u>
          <u xml:id="u-676.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#PoselPiotrPolak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-677.1" who="#PoselPiotrPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Proponowana zmiana ustawy przewiduje możliwość przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego dotacji z budżetu państwa na zadania związane z budową i remontami obiektów sportowych. Temat dotyczy boisk ˝Orlik 2012˝. Szczegółowe zasady i tryb otrzymywania dotacji określi stosowne rozporządzenie właściwego ministra.</u>
          <u xml:id="u-677.2" who="#PoselPiotrPolak">Jednak, szanowni państwo, pani minister, samorządy oczekują jasnych zasad partycypacji, udziału finansowego w tych zadaniach, gdyż przyjęta dotychczas zasada 1/3 środków własnych samorządu, później z marszałkowskiego urzędu i z budżetu państwa nie sprawdziła się. Koszty wzrosły. W tym momencie samorządy muszą pokrywać połowę wszystkich kosztów realizacji tego zadania. Dodatkowo ta nowelizacja pozwoli również przekazywać środki budżetowe jednostkom samorządu na realizację innych zadań związanych z upowszechnianiem i rozwojem sportu.</u>
          <u xml:id="u-677.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-677.4" who="#PoselPiotrPolak"> Tutaj podstawą do przekazania ma być program ustalony przez właściwego ministra. Na jakich zasadach ten program będzie realizowany? Czy to będzie otwarty konkurs, czy może decyzje uznaniowe pana ministra, co na pewno nie byłoby dobrym rozwiązaniem? I skończyłem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-677.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-678.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Anna Sobecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rozpatrując przedmiot projektu ustawy, mam pytania: Jakie warunki trzeba spełnić, aby ubiegać się o dotacje celowe z budżetu państwa na zadania związane z budową i remontami obiektów sportowych oraz rozwijaniem sportu? Czy jednostki terytorialne muszą posiadać wkład własny, aby ubiegać się o dotację celową? Czy nowatorskie programy obejmują kontrakty wojewódzkie i czy możliwość finansowania infrastruktury sportowej dla niepełnosprawnych jest zgodna z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej? I czy ta regulacja obejmuje podmioty finansowane ze środków finansów publicznych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-679.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-680.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#PoselMariuszKaminski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw pytanie do pana marszałka: Czy wynik nie zmienił się?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#PoselMariuszKaminski">Szkoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">A to zależy, w którą stronę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#PoselMariuszKaminski">Przechodząc do piłki nożnej i do projektu ustawy, o którym mówimy - tutaj padła taka sugestia, że być przeciw tej ustawie to tak jakby być przeciw tym boiskom. Otóż nie, Prawo i Sprawiedliwość zdecydowanie popiera budowę boisk. Daj Boże, żeby rząd zrealizował to, co premier obiecał podczas swojego exposé, że będzie w każdej gminie boisko ze sztuczną murawą, z oświetleniem. To będzie dobre dla Polski i to będzie rozwiązanie dobre.</u>
          <u xml:id="u-685.1" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">(Albo dobrze, albo szkoda.)</u>
          <u xml:id="u-685.2" who="#PoselMariuszKaminski">Ale doniesienia prasowe, m.in. ˝Rzeczpospolitej˝ z 28 czerwca 2008 r., mówią o tym, że są problemy z realizacją programu ˝Moje boisko - Orlik 2012˝, m.in. takie, że rząd wycenił koszty budowy jednego boiska na 1 mln zł, a samorządowcy szacują, że to może kosztować tak naprawdę dwa razy tyle, m.in. ze względu na media, które należy doprowadzić do tego obiektu. Gminy otrzymują 1/3 funduszy, resztę płacą same i w związku z tym bardzo często rezygnują z realizacji tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-685.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-685.4" who="#PoselMariuszKaminski"> Niestety minister Drzewiecki oskarża oczywiście tutaj Prawo i Sprawiedliwość o to, że nakłania do tego, i samorządowców Prawa i Sprawiedliwości oraz obraża tak naprawdę wszystkich samorządowców, mówiąc, że są leniwi i powinni zabrać się bardziej do roboty. Pytanie do rządu: Jak jest naprawdę z realizacją tego projektu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#PoselMariuszKaminski">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale jest już pół minuty po czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#PoselMariuszKaminski">Rzeczywiście. W związku z tym kończę. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Renata Butryn, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-690.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">A o wyniku będę informował, gdyby coś się działo.</u>
          <u xml:id="u-690.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#PoselRenataButryn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym podkreślić, że właśnie ta ustawa wychodzi naprzeciw oczekiwaniom małych gmin miejskich i wiejskich, które mają niewielkie zasoby pieniężne, i w tym sensie jest bardzo dobra, i to należy podkreślić. Natomiast ja jestem jeszcze zaciekawiona jednym zapisem, mianowicie że ma realizować i rozwijać sport przede wszystkim wśród dzieci i młodzieży, a także sport osób niepełnosprawnych. Jest to bardzo istotne, bo na tych grupach nam zależy, po pierwsze dlatego żeby dzieci i młodzież spędzała inaczej czas i żeby osoby niepełnosprawne nie czuły się wykluczone i żeby w zasadzie także w jakiś sposób realizowały się w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#PoselRenataButryn">I teraz chciałabym zapytać, w jaki sposób będzie ułożony regulamin konkursów czy program, żeby promować właśnie te grupy osób, które są przewidziane do rozwijania i propagowania sportu. Czy będzie to w jakiś sposób premiowane przy ocenie projektów zgłaszanych w celu uzyskania tych dotacji finansowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-691.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-692.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos ma poseł Krzysztof Gadowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-692.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! No cóż, gdy wsłuchujemy się w głosy kolegów z PiS, doszukujemy się czy zauważamy pewne sprzeczności. Pani poseł Nowak mówiła o tym, że za 300 tys. zł można wybudować kilka boisk. Pan poseł Kamiński powiedział, że dużo, dużo więcej pieniędzy potrzeba na wybudowanie takiego boiska. Ja mam...</u>
          <u xml:id="u-693.2" who="#PoselMariaNowak">(Chodzi o jedno zadanie.)</u>
          <u xml:id="u-693.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">...następujące pytanie: Czy w przyszłym roku, w budżecie na rok 2009 będzie przeznaczonych więcej środków na realizację zadania pt. ˝Moje boisko - Orlik 2012˝? Czy te środki zwiększą się w stosunku do obecnego roku? Czy kwota jednorazowej dopłaty na realizację tego programu przekroczy te 330 tys. zł z budżetu państwa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-693.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Witold Namyślak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#PoselWitoldNamyslak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Zmiany w przepisach prawa dotyczące możliwości ewentualnego wsparcia samorządu terytorialnego ze środków centralnych budzą zawsze ogromne zainteresowanie samorządów. Wnioskodawcy uzasadniają nowelizację tym, że większą wiedzę na temat faktycznych potrzeb związanych ze wspieraniem sportu na szczeblu lokalnym mają właściwe samorządy i to one w ramach swojej właściwości dokonywałyby określonego wsparcia finansowego na rzecz małych klubów i innych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#PoselWitoldNamyslak">Pani minister, jaki ewentualnie zakres zadań będzie objęty dofinansowaniem i w jakim trybie będą udzielane dotacje? Czy będą to konkursy dla gmin ogłaszane przez ministerstwo? Pytam w szczególności o ewentualne dofinansowanie sportu dzieci i młodzieży, a także sportu osób niepełnosprawnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-695.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bardzo podobne pytanie. W projekcie ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego mówi się o przekazywaniu środków budżetowych jednostkom samorządu terytorialnego, które w ramach swojej właściwości dokonywałyby określonego wsparcia finansowego na rzecz małych klubów i innych podmiotów. Chciałbym zapytać, czy wszystkie samorządy będą otrzymywać takie wsparcie w formie dotacji celowej, czy też samorządy będą organizować konkursy, a ministerstwo będzie wspierać wybrane kluby? Czy rząd zamierza zwiększyć środki finansowe na program rządowo-samorządowy ˝Moje boisko -Orlik 2012˝? Program zakłada finansowanie tego zadania w wysokości po 33% ze strony samorządu gminnego, wojewódzkiego i strony rządowej. Obecnie samorządy gminne do tej inwestycji dokładają ok. 50-60% wartości zadania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Marzena Machałek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#PoselMarzenaMachalek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zacznę od pytania, dlaczego w ogóle ten projekt ustawy jest rozpatrywany? Wydaje się, że obecnie na mocy przepisów, które są zawarte zarówno w ustawie o dochodach jednostek samorządu, jak w ustawie o finansach publicznych, jest możliwość przekazywania dotacji. Naprawdę nie rozumiem, dlaczego jest proponowana ta zmiana, po co ta regulacja, która w zasadzie dotyczy jednego specyficznego projektu. Chcę zdecydowanie podkreślić, że my nie krytykujemy budowy boisk, tylko niepotrzebne regulacje i psucie prawa.</u>
          <u xml:id="u-699.1" who="#PoselMarzenaMachalek">Drugie moje pytanie: Dlaczego nie można zmienić zasad tego programu tak, aby nie było tych sztywnych obostrzeń, które mówią, że musi być sztuczna trawa, musi być takie, a nie inne oświetlenie? To powoduje, że mogą to zrobić tacy, a nie inni wykonawcy, którzy narzucają bardzo wysokie ceny. I tak naprawdę boisko kosztuje dużo, dużo więcej, niż gdyby tych obostrzeń nie było. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-699.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-700.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-700.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pani Elżbieta Chojna-Duch.</u>
          <u xml:id="u-700.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę panią minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim, popierając projekt poselski, chciałbym podkreślić, że rząd w swoim stanowisku wyrażonym w druku nr 601 jest tym zainteresowany. Rząd popiera projekt ustawy, jest zainteresowany wspieraniem rozwoju i upowszechniania sportu i temu daje wyraz w naszym właśnie stanowisku.</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Odpowiadając z kolei na pytania. Pytanie dotyczące warunków, jakie należy spełnić, aby otrzymać dotację - jest to konkurs czy decyzja uznaniowa. Chciałabym odpowiedzieć, kierując się oczywiście projektem, że minister sportu ma określić kryteria, warunki przyznawania środków na finansowanie określonych zadań z zakresu sportu w rozporządzeniu, o którym mowa właśnie w projektowanej ustawie. Warunki te technicznie będzie określał w odpowiednim czasie minister sportu. W tej chwili sytuacja jest nieco odmienna, ponieważ ta ustawa jeszcze nie została uchwalona. Kiedy ona będzie uchwalona, zostaną uruchomione środki z rezerwy 83, nr 8 tej rezerwy. Ta rezerwa istnieje pod nazwą ˝Boisko sportowe - Orlik 2012˝ i w niej są środki w wysokości 250 mln zł. W tej chwili jest to inny tryb niż przewidziany w projekcie ustawy, a mianowicie jest to tryb wynikający z kontraktów. Minister finansów jest jedynie, można powiedzieć, organem technicznym do uruchomienia tych środków, natomiast decyzje merytoryczne podejmowane są przez ministra sportu w porozumieniu z wojewodami i marszałkami. Marszałek zawiera, jak wiadomo, kontrakt, jest to forma umowy, jak wynika z tego kontraktu, wspólnie z ministrem rozwoju regionalnego. A więc zmieni się tryb, można powiedzieć, ten tryb zostanie uproszczony, co będzie oznaczało właśnie czytelniejsze reguły. Oczywiście chcę zaznaczyć, że to nie rząd wnosił ten projekt, jest to projekt poselski, który popieramy, będziemy to wspomagać - minister finansów będzie współpracował na odpowiednich zasadach przewidzianych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-701.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące tego, w jaki sposób będzie ułożony program, aby promować grupy osób niepełnosprawnych. Jeszcze raz powtarzam, że również te kwestie będą określone w rozporządzeniu ministra sportu.</u>
          <u xml:id="u-701.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Czy będzie więcej środków w 2009 r. na program ˝Moje boisko˝. Właśnie ta kwota, o której mówiłam, wynika z projektu ustawy budżetowej, który w tej chwili jest w parlamencie. Jeszcze dzisiaj uczestniczyłam w posiedzeniu komisji samorządu terytorialnego, która zaakceptowała te wielkości.</u>
          <u xml:id="u-701.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Czy wszystkie samorządy otrzymają środki, czy będą konkursy. Ta kwestia też będzie wynikała z rozporządzenia i na pewno nie będą to uznaniowe decyzje, a decyzje systemowe, ponieważ ustawa takie warunki przewiduje. Nie może to być kwestia jednostkowa, tylko musi być to uregulowane dla całego systemu jednostek samorządu terytorialnego, dla wszystkich gmin. I oczywiście ta gmina, która będzie miała możliwości, która będzie miała chęć, będzie występowała do ministra sportu. Minister sportu będzie uruchamiał odpowiednią procedurę i oczywiście zakończy się ona podpisaniem przez ministra finansów decyzji dotyczącej wypłaty tych środków.</u>
          <u xml:id="u-701.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Kwestie techniczne, o których była tutaj mowa, są poza naszą kompetencją. Stosowne pytania powinny być kierowane do ministra sportu. Jeżeli będą takie pytania, to oczywiście przekażemy je panu ministrowi sportu.</u>
          <u xml:id="u-701.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowElzbietaChojnaDuch">Projekt przewiduje możliwość otrzymania, jak podkreślam, dotacji przez jednostki samorządu terytorialnego, dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych związanych właśnie z budową, remontami obiektów sportowych, rozwijaniem sportu, w szczególności wśród dzieci i młodzieży. Oczywiście tożsame czy podobne regulacje zawiera równocześnie wspomniana tutaj przez panią poseł ustawa o grach losowych i zakładach wzajemnych. Jest to ustawa z 1992 r. Te środki pochodzą z wpływów, z dopłat do stawek w grach stanowiących monopol państwa gromadzonych na rachunku Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, którego dysponentem jest również minister właściwy do spraw kultury fizycznej i sportu. Ale, można powiedzieć, obfitość środków raczej nie powinna budzić niepokoju państwa, dlatego że im więcej środków na tak szczytne cele, tym bardziej oczywiście ta dziedzina będzie rozwijana i lepiej zostaną wykorzystane wszystkie możliwości dostępne zarówno w trybie tego projektu ustawy, jak i obowiązującej ustawy z 1992 r. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-701.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Hanna Zdanowska, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-702.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#PoselHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym bardzo podziękować pani minister, ponieważ była uprzejma już odpowiedzieć na większość pytań. Natomiast ja pozwolę sobie odnieść się do paru.</u>
          <u xml:id="u-703.1" who="#PoselHannaZdanowska">Bardzo mi przykro, że przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości nie uczestniczyli w posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-703.2" who="#GlosZSali">(Oj, nieładnie.)</u>
          <u xml:id="u-703.3" who="#PoselHannaZdanowska">Posiadam ze sobą tekst stenogramu z posiedzenia komisji. Niestety państwo tam nie zabieraliście zupełnie głosu w tej sprawie. Dlaczego państwo przenieśliście dyskusję tutaj? Tam naprawdę można było otrzymać odpowiedzi na te wszystkie pytania, które pani i państwo dzisiaj byli uprzejmi zadać.</u>
          <u xml:id="u-703.4" who="#PoselHannaZdanowska">Odnosząc się...</u>
          <u xml:id="u-703.5" who="#PoselMariuszKaminski">(Bo takie mamy prawo.)</u>
          <u xml:id="u-703.6" who="#PoselHannaZdanowska">Macie państwo, absolutnie, tylko chodzi o przenoszenie tutaj dyskusji. Według mnie zdecydowanie szerszą i bardziej merytoryczną dyskusję można odbyć jednak na posiedzeniu komisji i wydaje mi się, że jest to właściwe miejsce. Natomiast, o ile pamiętam, w ogóle chyba niewielu z państwa było na tych posiedzeniach komisji.</u>
          <u xml:id="u-703.7" who="#PoselHannaZdanowska">Ale przechodzę do następnych pytań.</u>
          <u xml:id="u-703.8" who="#PoselHannaZdanowska">Odnosząc się do kosztów, chciałabym powiedzieć, że akurat tak się zdarzyło, że przez spory okres zarządzałam sportem w Łodzi i wiem, jakie w tej chwili ceny osiągnęliśmy na przetargach. W Łodzi jest budowanych 12 boisk wielofunkcyjnych w ramach projektu Orlik 2012 i średnia cena jest w granicach 1100 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-703.9" who="#PoselHannaZdanowska">Odnosząc się natomiast do tego, że można wybudować parę boisk po dużo niższej cenie, chciałabym stwierdzić, że owszem, można wybudować...</u>
          <u xml:id="u-703.10" who="#PoselMariaNowak">(O niższym standardzie.)</u>
          <u xml:id="u-703.11" who="#PoselHannaZdanowska">...o niższym standardzie, tylko proszę mi powiedzieć, jak długa będzie żywotność tych boisk. To jest jedno moje pytanie. Czy te boiska będą funkcjonalne przez cały rok? Założeniem bowiem było przede wszystkim to, żeby te boiska, po pierwsze, mogły funkcjonować w ramach maksymalnie wydłużonego czasu w ciągu dnia, stąd właściwe oświetlenie tych boisk, a po drugie, żeby te boiska miały możliwość funkcjonowania niezależnie od pory roku. Jeżeli założymy, że zrobimy naturalną nawierzchnię, trawę, to proszę wziąć również pod uwagę, że owszem, koszt ˝wytworzenia˝ takiego boiska jest naprawdę zdecydowanie niższy, natomiast później jest utrzymanie, nawożenie, napowietrzanie, strzyżenie, nawadnianie etc., multum mogę tu państwu przedstawić spraw, które są związane z utrzymaniem, i koszty utrzymania takiego boiska są później niewspółmierne. W związku z tym jest pytanie, czy idziemy w bylejakość, byle tanio, czy chcemy stworzyć coś, co będzie funkcjonowało przez ładnych parę lat i nie będzie tylko zachętą dla młodzieży, nie będzie tak, że młodzież się ucieszy, że już w tej chwili to ma, po czym po roku, po dwóch latach okaże się, że z tego zostało tak naprawdę tylko i wyłącznie ogrodzenie, jeżeli będzie w miarę dobre.</u>
          <u xml:id="u-703.12" who="#PoselHannaZdanowska">A zatem, proszę państwa, jeżeli jest szansa, stwórzmy na przyszłość raczej dobre rozwiązania, które będą funkcjonowały wiele lat. Tym bardziej że bylejakości już mieliśmy chyba dosyć przez ostatnie lata. I weźmy pod uwagę, że lepiej, żeby było ciut drożej, a jednak żeby ten typ obiektów przetrwał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-703.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-703.14" who="#GlosZSali">(Ale nie za drogo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-704.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-704.2" who="#PoselPiotrPolak">(W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-704.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#PoselPiotrPolak">Panie marszałku, ponieważ ja nie jestem członkiem akurat tej komisji, która się zajmowała merytorycznie tym tematem, ale jestem posłem z okręgu łódzkiego, którego również jest reprezentantem pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle, chwileczkę...</u>
          <u xml:id="u-706.1" who="#PoselHannaZdanowska">(Ja się do pana wypowiedzi nie odnosiłam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#PoselPiotrPolak">...tylko chciałbym sprostować odnośnie do...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Chwileczkę, panie pośle, proszę mnie posłuchać. Z całym szacunkiem, ale proszę przejść do sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#PoselPiotrPolak">Przecież to był wstęp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">A to znaczy, że będzie pan prostował źle przytoczoną pańską wypowiedź przez...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#PoselPiotrPolak">Nie, źle zrozumianą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Źle przytoczoną bądź źle zrozumianą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#PoselPiotrPolak">Źle zrozumianą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">To proszę stosować się do...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#PoselPiotrPolak">Chodzi o ceny i o trwałość...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">...do regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#PoselPiotrPolak">Już kończę. Chodzi o ceny i o trwałość boisk.</u>
          <u xml:id="u-717.1" who="#PoselPiotrPolak">Pani poseł, ja tylko odnośnie do ceny, bo pani to podnosiła, i do trwałości boisk...</u>
          <u xml:id="u-717.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-717.3" who="#PoselPiotrPolak"> Pani Mario, ja bym prosił, żeby pani akurat usłyszała...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale ja też pana proszę, żeby pan nie kontynuował polemiki, tylko żeby pan...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#PoselPiotrPolak">Nie, ja tylko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">...przeszedł do sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#PoselPiotrPolak">...o cenach i trwałości. Jaka była cena i trwałość boiska w Konstantynowie, to my wiemy, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale to nie jest sprostowanie, panie pośle, z całym szacunkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#PoselPiotrPolak">To boisko budowane w ramach tego programu. Tak że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Z całym szacunkiem, ale to nie jest sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#PoselPiotrPolak">...nie mówmy, że dążymy do jakości...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#PoselPiotrPolak">...jeśli to, co było zrobione w Konstantynowie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo pana proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#PoselPiotrPolak">...było do niczego. Dziękuję i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie, nie, nie. To jest kontynuowanie polemiki. Nie widzę potrzeby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#PoselPiotrPolak">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#PoselHannaZdanowska">(Chciałabym sprostować odnośnie do boiska.)</u>
          <u xml:id="u-732.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ma pani prawo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#PoselHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja teraz też chciałabym sprostować. Na warunki pogodowe i nagły kataklizm, który przeszedł, nie mamy wpływu. Natomiast to boisko zostało absolutnie poprawione po kataklizmie, który przeszedł, i w tej chwili naprawdę bardzo dobrze funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-733.1" who="#PoselPiotrPolak">(Było źle zrobione.)</u>
          <u xml:id="u-733.2" who="#PoselHannaZdanowska">Nie, nie było źle, tylko po prostu był kataklizm, było ono zalane całkowicie na skutek oberwania chmury deszczowej, nawałnicy, która przeszła przez województwo łódzkie. I dobrze pan poseł o tym wie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-733.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">A na boisku w Bratysławie 0:0.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#PoselMarzenaMachalek">(Dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-734.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-734.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 923 i 976).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Cezarego Tomczyka.</u>
          <u xml:id="u-736.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#PoselSprawozdawcaCezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 18 września 2008 r. Komisja Obrony Narodowej przyjęła sprawozdanie o senackim projekcie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przy 11 głosach za, 1 pośle wstrzymującym się, nikt z posłów nie był przeciw, zawartej w drukach nr 923 i 976. Na posiedzeniu komisji nie zostały wniesione żadne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-737.1" who="#PoselSprawozdawcaCezaryTomczyk">Zaproponowane zmiany mają na celu doprecyzowanie zakresu odpowiedzialności za uiszczanie opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich przez osoby zamieszkujące w lokalu mieszkalnym na podstawie decyzji administracyjnej stanowiącej podstawę prawną do zajmowania lokalu mieszkalnego. Art. 37 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że osoba zamieszkująca w lokalu mieszkalnym na podstawie decyzji administracyjnej stanowiącej podstawę do zajmowania lokalu mieszkalnego uiszcza opłaty za używanie lokalu i opłaty pośrednie. Solidarną odpowiedzialność majątkową za uiszczanie opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich zgodnie z postanowieniem art. 37 ust. 2 ponoszą pełnoletnie osoby zamieszkujące w lokalu. Natomiast zmiany w art. 37 spowodują, że redakcja tego artykułu będzie precyzyjna i jednoznacznie określać będzie, za jaki okres osoby ponoszące odpowiedzialność solidarną za terminowe uiszczanie czynszu i innych opłat należnych zobowiązane będą do ich wnoszenia. Rozwiązanie to koresponduje z art. 688 Kodeksu cywilnego, który reguluje te kwestie i który obowiązywał wcześniej. Analogicznie do tego te zmiany następują. Nie istnieją racjonalne powody, by w zmienianej ustawie stosować inne zasady niż w Kodeksie cywilnym, tym bardziej że obowiązujący, nieprecyzyjny tak naprawdę przepis art. 37 ust. 2 bywa stosowany w niewłaściwy sposób, przez co mogło dochodzić do egzekwowania należności od osób, które nie mieszkały w danym czasie w lokalu, a jednak za dany okres musiały pewne opłaty ponosić.</u>
          <u xml:id="u-737.2" who="#PoselSprawozdawcaCezaryTomczyk">Zmiana ma charakter częściowo techniczny, ale również upraszcza system i zmierza do tworzenia dobrego i precyzyjnego przede wszystkim prawa.</u>
          <u xml:id="u-737.3" who="#PoselSprawozdawcaCezaryTomczyk">Projekt nie wywołuje ujemnych skutków budżetowych, a kwestie stanowiące jego przedmiot nie są regulowane prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-737.4" who="#PoselSprawozdawcaCezaryTomczyk">Konkludując, komisja wnosi o przyjęcie projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-737.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-738.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-738.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy, pan poseł Paweł Suski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#PoselPawelSuski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#PoselPawelSuski">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej chciałbym przedstawić stanowisko w sprawie zmiany ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Wspomniana ustawa jest kolejnym krokiem legislacyjnym porządkującym przepisy dotyczące Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-739.2" who="#PoselPawelSuski">Platforma Obywatelska w programie wyborczym postawiła sobie za cel porządkowanie prawa. Omawiana w tym punkcie nowelizacja jest jednym z wielu przykładów szybkiej reakcji na nieprawidłowości prawne komplikujące życie wielu obywatelom. Dziękuję bardzo wnioskodawcy panu senatorowi Andrzejowi Owczarkowi za zajęcie się tym problemem. Jest oczywiste i jednoznaczne, że zgodnie z art. 37 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej osoba zamieszkująca w lokalu mieszkalnym na podstawie decyzji administracyjnej stanowiącej podstawę do zajmowania lokalu mieszkalnego uiszcza opłaty za używanie lokalu oraz opłaty pośrednie. Solidarną odpowiedzialność majątkową za należyte wykonywanie tego obowiązku zgodnie z przepisami prawa ponoszą pełnoletnie osoby zamieszkujące w danym lokalu. Proponowane zmiany doprecyzowują i przede wszystkim jednoznacznie określają, jakie osoby i za jaki okres są obowiązane do solidarnego ponoszenia opłat za zajmowane mieszkanie.</u>
          <u xml:id="u-739.3" who="#PoselPawelSuski">Niestety, dotychczasowa regulacja prawna nie była precyzyjna w tym zakresie, a przede wszystkim przepisy często były niewłaściwie interpretowane. W efekcie dochodziło do sytuacji, w których egzekwowano należności od osób za okres, w którym osoby te nie zamieszkiwały już w lokalu.</u>
          <u xml:id="u-739.4" who="#PoselPawelSuski">W takiej sytuacji znajdowało się na przykład wiele kobiet, które z różnych względów nie chciały mieszkać wspólnie z byłymi małżonkami i pomimo że wraz z dziećmi były zameldowane w lokalu, fizycznie w nim nie zamieszkiwały. Kilka lat po rozwodzie otrzymywały nakazy płatnicze obligujące do uregulowania zaległości w opłatach, do których doprowadzili byli małżonkowie w czasie, kiedy one już z nimi nie mieszkały. Podobnie nakazy płatnicze wystawiane były na pełnoletnie dzieci, które fizycznie w sposób stały nie zamieszkiwały ze swoimi rodzicami.</u>
          <u xml:id="u-739.5" who="#PoselPawelSuski">Nowelizacja jednoznacznie określa, że odpowiedzialność osób za uiszczanie wszelkich opłat ogranicza się do okresu ich stałego zamieszkiwania. Powyższa nowelizacja jest zbieżna z wykładnią art. 688 Kodeksu cywilnego, który w analogiczny sposób reguluje tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-739.6" who="#PoselPawelSuski">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska w pełni akceptuje przedstawiony projekt nowelizacji ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-739.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#PoselMariuszKaminski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko mojego klubu w sprawie zmiany ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt zaproponowany został przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-741.1" who="#PoselMariuszKaminski">Bardzo się cieszę, że jest z nami pan minister Piątas. Pozwolę sobie jednocześnie, panie ministrze, wyrazić pewien żal, iż 2 godziny temu, kiedy omawialiśmy niezwykle ważny z punktu widzenia naszego kontyngentu wojskowego w Afganistanie projekt zmiany ustawy o zamówieniach publicznych, nie było przedstawiciela Ministerstwa Obrony Narodowej. Posłowie zadawali ważne pytania, m.in. o realizację projektów CIMIC, i odpowiedzi, zamiast przedstawiciela MON, udzielał prezes Urzędu Zamówień Publicznych, który, z całym szacunkiem, nie jest ekspertem od procedur wojskowych, od armii.</u>
          <u xml:id="u-741.2" who="#PoselMariuszKaminski">Przechodzę do ustosunkowania się do projektu ustawy. Zdaniem naszego klubu, ustawa zmierza w dobrym kierunku i poprawia dosyć nieścisłe przepisy prawa. De facto ma ona charakter techniczny, ale zmierza do bardziej precyzyjnego i służącego obywatelom sformułowania tego prawa. Przepisy będą bardziej precyzyjne i jednoznaczne, zostanie określone, za jaki okres osoby ponoszą odpowiedzialność solidarną za terminowe uiszczanie czynszu i innych należnych opłat.</u>
          <u xml:id="u-741.3" who="#PoselMariuszKaminski">Zgadzam się z moim przedmówcą, iż ten problem dotyczył szczególnie byłych małżonek wojskowych, które po rozwodzie miały duży problem. Po kilku latach otrzymywały nakazy płatnicze. Sam osobiście w moim okręgu wyborczym spotkałem się wcześniej z takimi skargami, udzielając bezpłatnych porad prawnych w biurze pana marszałka, ówcześnie senatora, Putry. Problem jest realny, rzeczywisty i dobrze, że Senat wystąpił z taką inicjatywą.</u>
          <u xml:id="u-741.4" who="#PoselMariuszKaminski">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera te przepisy, które, jak powiedziałem, zmierzają w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-741.5" who="#PoselMariuszKaminski">Jednocześnie należy zapytać, panie ministrze, o projekt rządowy, bo w związku procesem profesjonalizacji armii Ministerstwo Obrony Narodowej opracowuje swój projekt ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. Od razu z tego miejsca zapytam, na jakim etapie są te prace, czy już jest zakończony etap uzgodnień wewnątrzresortowych, czy może jest to na etapie Komitetu Stałego Rady Ministrów, kiedy Sejm otrzyma ten projekt ustawy, bo myślę, że to jest niezwykle ważna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-741.6" who="#PoselMariuszKaminski">Reasumując, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowiada się za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-741.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-742.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, poseł Henryk Gołębiewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#PoselHenrykGolebiewski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-743.1" who="#PoselHenrykGolebiewski">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, druk nr 923.</u>
          <u xml:id="u-743.2" who="#PoselHenrykGolebiewski">Zawarte w przedłożeniu zmiany dotyczące art. 37 omawianej ustawy doprecyzowują redakcję przepisu i jednoznacznie określają, na jaki okres osoby odpowiedzialne za uiszczenie należności za czynsz i inne opłaty wnoszą je z tytułu zamieszkania w lokalu administrowanym przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej. Senackie propozycje ułatwiają procedury egzekwowania należności za zajmowane lokale i wyjaśniają precyzyjnie zainteresowanym, kto i za jaki okres jest zobowiązany do ich uiszczenia.</u>
          <u xml:id="u-743.3" who="#PoselHenrykGolebiewski">Przedstawiając walory omawianej nowelizacji ustawy, uprzejmie informuję, że mój klub będzie głosował za jej przyjęciem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-744.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Stanisław Olas, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#PoselStanislawOlas">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Z upoważnienia posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę ustosunkować się do wniesionego przez Senat projektu ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-745.1" who="#PoselStanislawOlas">Zaproponowane zmiany mają doprecyzować zakres odpowiedzialności za używane lokale i opłat pośrednich dla osób zamieszkujących w nich na podstawie decyzji administracyjnej. Proponowane zmiany w art. 37 spowodują, że treść tego artykułu będzie bardziej precyzyjna i zacznie korespondować z art. 688 Kodeksu cywilnego. Zmiana w art. 37 ma charakter techniczny, nie wywołuje ujemnych skutków finansowych i jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-745.2" who="#PoselStanislawOlas">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem poprawek do niniejszej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-745.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-746.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-746.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby dopisać się do listy pytających?</u>
          <u xml:id="u-746.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie słyszę. Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-746.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-746.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas - 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie nie odnosi się wprost do nowelizowanych zapisów ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ale dotyka materii, którą ta ustawa reguluje, i działającej w oparciu o te przepisy Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-747.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">Skoro nadrzędnym celem Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych armii zawodowej, mam pytanie, jak Wojskowa Agencja Mieszkaniowa jest przygotowana do sprostania wyzwaniu, jakim jest zabezpieczenie kilkudziesięciu tysięcy kwater dla żołnierzy zawodowych i ich rodzin w najbliższych trzech latach, w związku z profesjonalizacją armii.</u>
          <u xml:id="u-747.2" who="#PoselAndrzejBetkowski">Drugie pytanie. Czy świadczenie dotyczące zryczałtowanego ekwiwalentu za rezygnację z prawa zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym jest obecnie wypłacane i czy będzie wypłacane nowo zwerbowanym żołnierzom zawodowym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-747.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-748.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pytanie zada pani poseł Danuta Olejniczak, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-748.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#PoselDanutaOlejniczak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Posłowie! Cieszę się, że w końcu nastąpiła nowelizacja omawianych przepisów. W związku z tym, że w ostatnim czasie nasiliły się windykacje zaległości za najem od tzw. osób solidarnie odpowiadających za uiszczanie opłat, a mowa tu także o osobach od lat niezamieszkujących stale w tym lokalu mieszkalnym, a które, niestety, w postępowaniach przed sądami powszechnymi nie obroniły się i są w trakcie windykacji komorniczych, mam pytanie do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-749.1" who="#PoselDanutaOlejniczak">W jaki sposób Wojskowa Agencja Mieszkaniowa zamierza rozwiązać problem osób, które już zostały objęte egzekucją komorniczą, a wcześniej stale nie zamieszkiwały w danym lokalu? Drugie pytanie: Czy agencja, występując wobec tych osób z pozwami do sądów o egzekucję, nie miała świadomości, że prawa tych osób reguluje Kodeks cywilny, tj. art. 688. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-749.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-750.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#PoselAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nowelizacja omawianej ustawy bezpośrednio uzależnia fakt solidarnej odpowiedzialności za uiszczanie opłat oraz ewentualną ich windykację od stałego zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym. W jaki sposób - pytam o tryb i ewentualne prawne możliwości - WAM będzie mógł ustalić, czy dana osoba w sposób stały zajmuje lokal mieszkalny? Czy np. w takiej sytuacji podstawą prawną dla WAM będzie wyłącznie przesłanka stałego zameldowania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-751.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-752.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym prosić o wyjaśnienie w związku z treścią art. 37 ust. 2 i 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Konkretnie chodzi mi o pojęcie stałego zamieszkiwania. Czy jeżeli np. osoba jest zameldowana na pobyt czasowy trwający 3 lata, nie będzie ona odpowiadać solidarnie za uiszczanie opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich z tytułu zajmowania tego lokalu mieszkalnego? Zameldowanie na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące, a więc również na 3 lata, przewidują stosowne przepisy, np. z uwagi na odbywanie czynnej służby wojskowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-753.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-754.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Krzysztof Tyszkiewicz, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#PoselKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiedzialność solidarna, o której mowa w przedmiotowym projekcie, oznacza odpowiedzialność, jeżeli chodzi o wysokość należności, ale ma też znaczenie w odniesieniu do wszystkich pełnoletnich stale zamieszkujących dany lokal. Tylko że odpowiedzialność solidarna nie oznacza odpowiedzialności właśnie w równej wysokości w stosunku do każdego zamieszkującego. Może się więc okazać, że w wyniku tej solidarnej odpowiedzialności należność będzie egzekwowana tylko od jednej z osób. Czy takie rozwiązanie było zamierzone przez projektodawców? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-755.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-756.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Mariusz Kamiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#PoselMariuszKaminski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poprzez nieprecyzyjne sformułowanie art. 37 ust. 2 należności były często egzekwowane w sposób niewłaściwy i od osób, które tak naprawdę nie zamieszkiwały danego lokalu mieszkaniowego. Przypomnę, że potwierdził to protokół z posiedzenia komisji senackiej, który widziałem. Przedstawiciel Ministerstwa Obrony Narodowej również wyraził taki pogląd, że często te należności były egzekwowane w sposób niewłaściwy.</u>
          <u xml:id="u-757.1" who="#PoselMariuszKaminski">Czy ministerstwo posiada statystyki, dane dotyczące skali tego problemu? Jak wyglądało to w poprzednich latach? Jak wygląda to w chwili obecnej? Czy rzeczywiście zostaną podjęte w tej kwestii jakieś kroki? Wiem, że prawo nie działa wstecz, to jest oczywiste, ale czy tutaj ministerstwo nie może podjąć próby pewnej negocjacji, wyjaśnienia problemów dotyczących osób, których już dotyczą właśnie te nakazy płatnicze, zwłaszcza byłych małżonek wojskowych. Ponawiam również swoje pytanie dotyczące tego, na jakim etapie jest przygotowywany przez ministerstwo projekt dużej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-757.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-758.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Anna Sobecka, również Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#PoselAnnaSobecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-759.1" who="#PoselAnnaSobecka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa doprecyzowuje regulacje pomiędzy najemcą a zarządcą danej instytucji mieszkaniowej i reguluje kwestię opłat na podstawie decyzji administracyjnej. Nowelizacja określa termin 30 dni od doręczenia wezwania do opuszczenia lokalu. Mam zatem pytanie, czy 30-dniowy termin jest wystarczający na to, aby wywiązać się organizacyjnie z opuszczenia mieszkania. A jeżeli wśród dorosłych mieszkańców znajdują się osoby obłożnie chore, niepełnosprawne, to jakie warunki muszą zaistnieć, by nie było możliwości wykwaterowania? Czy jest znany katalog takich sytuacji? Jeżeli chodzi o nakazy płatnicze dla małżonek, to kobiety te są często bezrobotne i chore, co komplikuje kwestię tej regulacji w przedmiotowej sprawie. Co zatem przewiduje się w przypadku, gdy wykwaterowanie ma nastąpić w okresie zimowym? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-759.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-760.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-760.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pan Czesław Piątas.</u>
          <u xml:id="u-760.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-761.1" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wyrazić w imieniu rządu, a także Ministerstwa Obrony Narodowej wdzięczność i podziękowanie dla Senatu za przygotowanie tej nowelizacji. Była ona przez nas przewidywana; gdyby nie została zgłoszona, byłaby przedstawiona w dużej nowelizacji ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych. Rzeczywiście usprawni ona pewne działania i wydaje mi się, że także zlikwiduje nieporozumienia, które wywołują niepotrzebne napięcia przy rozstrzyganiu tego problemu. Jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-761.2" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Odpowiadając na pytania pań i panów posłów, pragnę przedstawić następującą informację. Ministerstwo Obrony Narodowej przygotowało i skierowało do uzgodnień międzyrządowych dużą nowelizację ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych, która będzie odpowiadać potrzebom realizacji zabezpieczenia mieszkaniowego dla armii zawodowej, w tym dla dużej grupy żołnierzy służby kontraktowej, szeregowych zawodowych, a obecnie także i szeregowych nadterminowych. Nie będę mówił o założeniach, ponieważ zostaną one szeroko Wysokiej Izbie przedstawione. Ufam, że już pod koniec listopada ustawa powinna trafić do Wysokiej Izby. Chcę natomiast przedstawić tylko jedną informację. W nowelizacji, oprócz zapewnienia kwatery służbowej i bezpłatnego internatu, zakładamy także comiesięczną wypłatę pewnej kwoty dla tych, którzy nie korzystaliby z tej formy zakwaterowania, po to by mogli wynająć mieszkanie w miejscu, które by im odpowiadało.</u>
          <u xml:id="u-761.3" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Kwestia, w jaki sposób agencja jest przygotowana do zabezpieczenia procesu profesjonalizacji. Podjęto wieloobszarowe działania. Po pierwsze, zwiększa się wielkość środków finansowych, budżet agencji. Po drugie, agencja będzie realizować zabezpieczenie potrzeb poprzez budownictwo, poprzez towarzystwo budownictwa społecznego, ale także i poprzez wynajem od deweloperów gotowych już kwater czy nawet całych budynków. Mamy także ciekawą inicjatywę burmistrza Żagania, który proponuje wspólne rozstrzyganie problematyki budowania mieszkań, zabezpieczenia potrzeb w garnizonach, w których jest dużo wojska. Obecnie nad tym pracujemy. W tym tygodniu spotykałem się z panem burmistrzem Żagania, a także z prezesem agencji mieszkaniowej, polecając, żeby w tym obszarze były prowadzone dalsze prace w celu wyjaśnienia formalnoprawnych podstaw do podjęcia tego wspólnego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-761.4" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Ministerstwo Obrony Narodowej zdaje sobie sprawę z tego, że sytuacja mieszkaniowa kadry oraz wszelkie problemy, które jej towarzyszą, mają wpływ na nastroje. Są one czasami trudne dla tych, którzy mieszkają w danej kwaterze, a muszą ją opuścić lub mają trudne warunki. Dlatego też wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom.</u>
          <u xml:id="u-761.5" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Pragnąłbym poinformować Wysoką Izbę, że sytuacja z mieszkaniami, które są wynajęte dla władz Gubina, a także Krosna Odrzańskiego i Głogowa, zostanie rozstrzygnięta poprzez wydanie zgody ze strony ministra obrony narodowej na zamieszkanie, na kolejne 2-3 lata, po to by nowa ustawa, w której przewiduje się szerszy wachlarz możliwości gospodarowania tym zasobem, umożliwiła formalnoprawne rozstrzygnięcie tych dylematów. W Ministerstwie Obrony Narodowej nie pozostajemy obojętni na sytuację, która zaistniała w tych garnizonach. Chciałbym tu wyrazić podziękowanie posłom Platformy Obywatelskiej, ale nie tylko, którzy kilkakrotnie mnie odwiedzili. Staraliśmy się wspólnie znaleźć rozwiązanie tego skomplikowanego problemu.</u>
          <u xml:id="u-761.6" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Jeśli chodzi o kwestię eksmisji, jest ona bardzo trudna. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa przychodzi, czy podejmuje ten krok tylko w sytuacjach wyjątkowo koniecznych. Znamy ochronę praw lokatorów. Nie stosujemy tego kroku w sytuacji, kiedy on jest niemożliwy, kiedy ktoś jest chory, kiedy jest określona pora roku. Chcę tutaj podkreślić i powiedzieć Wysokiej Izbie, że czynimy to tylko po wyroku sądu. Sami nie dokonujemy eksmisji.</u>
          <u xml:id="u-761.7" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">W jaki sposób WAM ustali, kto rzeczywiście mieszka? Ustala to na podstawie meldunku, ale brane jest także pod uwagę oświadczenie osoby, która tam zamieszkuje, lub osób, które zamieszkiwały. Dzieje się tak po to, ażeby upewnić się, czy rzeczywiście ta osoba może być obciążona tymi wszystkimi opłatami, które są należne za czas jej zamieszkiwania.</u>
          <u xml:id="u-761.8" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Czy będziemy w jakiś inny sposób traktować odpowiedzialność za opłaty? Czy kwestie naliczania karnych odsetek - bo one powstają w przypadku, kiedy są zwłoki - będą traktowane w inny sposób? Jeśli chodzi o te kwestie, pewne narzędzia dane są do dyspozycji szefów oddziałów rejonowych, ale głównie w sytuacjach, kiedy wynajmowały one lokale dla urzędów miast, gmin. I w jednej, i w drugiej sytuacji, kiedy osoba podpisała umowę indywidualnie, to sąd powszechny rozstrzyga, na jaki krok dalej zezwolić.</u>
          <u xml:id="u-761.9" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Czy posiadamy statystyki dotyczące skali tych trudnych sytuacji? Monitorujemy je na bazie stałego systemu zbierania meldunków. Staramy się na nie reagować. Chciałbym, odpowiadając panu posłowi, powiedzieć, że jest to ułamek procenta, aczkolwiek jest to czasami bardzo bolesne. Dlatego też chcielibyśmy, żeby w jak najszybszy sposób zostało to rozstrzygnięte. W związku z tym chcemy wychodzić temu naprzeciw i w przepisach nowej ustawy zakładamy wprowadzenie większego wachlarza możliwości dla prezesa, dla oddziałów terenowych w obszarze innego rozstrzygnięcia możliwości wynajęcia, sprzedaży czy też innej formy, jeśli chodzi o lokale mieszkalne, które będą zbędne dla wojska.</u>
          <u xml:id="u-761.10" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Pragnę jednak z całą stanowczością podkreślić, że rolą Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jest zabezpieczanie potrzeb mieszkaniowych żołnierzy zawodowych. To jest jej główne zadanie. WAM, stojąc na straży Skarbu Państwa, bo przecież kwatery służbowe są własnością Skarbu Państwa, musi też przestrzegać bezwzględnie prawa i stara się to czynić.</u>
          <u xml:id="u-761.11" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Przedstawiając tę informację i odpowiadając na pytania, wyrażam nadzieję, że wyjaśniłem poruszone tutaj problemy, które powtarzały się w niektórych pytaniach.</u>
          <u xml:id="u-761.12" who="#SekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejCzeslawPiatas">Dziękuję jeszcze raz za inicjatywę w sprawie wprowadzenia poprawki do ustawy, która ten trudny, bolesny problem pozwoli szybciej rozwiązać, zanim wprowadzimy i wdrożymy dużą nowelizację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-761.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-762.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy pan poseł sprawozdawca chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-762.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Tak, bardzo proszę, poseł Cezary Tomczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#PoselCezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się jeszcze tylko do dwóch kwestii. Po pierwsze, odpowiedź zamyka się w ust. 3 dodanym do art. 1, który dodaje te magiczne słowa: za okres, które to precyzują omawiane przepisy. Po drugie, odpowiem na pytania posła Gwiazdowskiego i posła Tyszkiewicza. Jeżeli chodzi o ten zapis: solidarnie, to rzeczywiście - odpowiadając posłowi Gwiazdowskiemu - ekwiwalentnie do czasu zamieszkiwania, to jest bardzo ważne. Natomiast jeżeli chodzi o: solidarni, to po prostu oznacza, że każdy może odpowiadać, jeśli chodzi o cały dług, a dalej już według odrębnych przepisów komornik może wyznaczyć, kto według jakich możliwości może spłacić ewentualny dług.</u>
          <u xml:id="u-763.1" who="#PoselCezaryTomczyk">Pani poseł Olejniczak oraz pan poseł Kamiński odnosili się jeszcze do różnicy w związku z art. 688 Kodeksu cywilnego. Ona rzeczywiście występowała. Ta zmiana wynika z tego, że po prostu wcześniej przepis mógł być jasny, ale raczej dla sądu, a nie dla tych osób, dla urzędników, którzy musieli go interpretować. Z tym były największe problemy i stąd to dostosowanie, natomiast wiemy, że osoby, które zwróciły się do sądu o rozstrzygnięcie sprawy przed sądami, rzeczywiście dowodziły swoich racji, powołując się na art. 688 Kodeksu cywilnego, i te sprawy wygrywały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-763.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-764.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-764.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-764.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 15 października br.</u>
          <u xml:id="u-764.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-764.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby dopisać się do listy?</u>
          <u xml:id="u-764.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie widzę. Lista zostaje zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-764.7" who="#GlosZSali">(Jaki wynik?)</u>
          <u xml:id="u-764.8" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W tym momencie rozpoczyna się druga połowa. Czekamy na efekty.</u>
          <u xml:id="u-764.9" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nikt się nie zgłosił, więc lista posłów zgłoszonych do oświadczeń została zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-764.10" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy głos zabierze poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-764.11" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#PoselArturGorski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeden z moich ulubionych filmów to ˝Lampart˝ Luchino Viscontiego, traktujący o starym arystokratycznym rodzie sycylijskim i o zwykłych mieszkańcach Donnafugata, którzy musieli zmierzyć się z rzeczywistością i zarazem nieuchronnością procesu zjednoczenia Włoch w latach 1860-1862. To właśnie te wydarzenia, a szczególnie plebiscyt, mający decydować o połączeniu Sycylii z państwem włoskim, stanowiły tło refleksji księcia Fabrizio Saliny. Niech przyczynią się również do refleksji polityków Platformy Obywatelskiej, którzy obawiają się wyników ewentualnego referendum w sprawie prywatyzacji służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-765.1" who="#PoselArturGorski">Don Fabrizio, książę i magnat, jeden z czołowych mężów tej biednej wyspy, nie chciał zjednoczenia. Instynktownie obawiał się go. Jednak po pokonaniu wojsk Franciszka II Burbona przez tzw. czerwone kurtki Giuseppe Galibaldiego nie widział ratunku dla starego świata, który na jego oczach legł w gruzach. Jeśli zatem gotów był powiedzieć: tak, to ze względu na tzw. konieczność historyczną i w związku z przewidywanymi kłopotami, gdyby zwyciężyła negatywna postawa. Książę obliczył sobie, że w małym Donnafugata większości głosów ˝na tak˝ przeciwstawi się najwyżej ok. 40 malkontentów, czy to z powodów religijnych, czy też dlatego, że dawny ustrój świadczył im pewne dobrodziejstwa. Wyniki były piorunujące. Oficjalnie za głosowało 512 obywateli, a przeciw nie padł ani jeden głos. Tak podała komisja wyborcza, kontrolowana przez zwycięzców.</u>
          <u xml:id="u-765.2" who="#PoselArturGorski">A jak było w rzeczywistości? Książę skapitulował, ale byli tacy, którzy mieli odwagę powiedzieć: nie. Do nich należał ubogi i prosty Ciccio Tumeo. - Ja, ekscelencjo, głosowałem i powiedziałem: nie, nie, sto razy nie. Jestem przyzwoitym człowiekiem. Raz wreszcie mogłem powiedzieć to, co myślę, a te świnie z ratusza mają czelność połknąć mój głos, kaknąć i przerobić go, na co im się podoba! - mówił do zdumionego księcia. - Za poprzedniej monarchii - wspominał Ciccio - ciężko się żyło, ale zielony królewski mundur budził posłuch. Królowa Izabela Hiszpańska kazała mnie uczyć i właśnie dzięki niej stałem się tym, czym jestem - organistą kościoła parafialnego. A kiedy w gorszych latach moja matka zwracała się o pomoc do dworu, zawsze przychodziło 5 dukatów zapomogi i można było na nie liczyć z taką pewnością jak na śmierć. Bo tam w Neapolu lubili nas, wiedzieli, że porządni z nas ludzie i wierni poddani. I teraz, kiedy miałem okazję spłacić swój dług wdzięczności, nic z tego, nie ma mnie. Moje ˝nie˝ zmienia się w ˝tak˝. Czyli oszustwo.</u>
          <u xml:id="u-765.3" who="#PoselArturGorski">Książę, wysłuchawszy słów prostego Sycylijczyka, poczuł do niego coś w rodzaju podziwu. W najskrytszych zakamarkach swojego sumienia usłyszał głos, który pytał, czy czasami ten Ciccio nie zachował się bardziej po pańsku, niż książę Salina, głosujący za. A ci z ratusza, czy nie popełnili zbrodni, zadając gwałt sumieniom ludzi, którzy nie chcieli zjednoczenia Włoch?</u>
          <u xml:id="u-765.4" who="#PoselArturGorski">I jeszcze jedno znamienne wydarzenie, mała literacka dygresja dotycząca tamtych wydarzeń. Kilka kurewek z Donnafugaty w dniu referendum ukazało się na placu z trójkolorowymi wstążkami we włosach, symbolizującymi Risorgimento. Z wielkim zapałem protestowały przeciwko odmówieniu kobietom prawa głosu. Takie to były czasy. Biedaczki, spotkały się tylko z szyderstwem nawet ze strony najbardziej zagorzałych liberałów, którzy nie dostrzegli w nich obywateli. Panie te zostały docenione dopiero 4 dni później, kiedy lokalna prasa napisała, że kilka przedstawicielek płci pięknej w Donnafugacie, pragnąc zamanifestować niezłomną wiarę w nową, chwalebną, przyszłą ojczyznę, defilowało ulicami wśród ogólnego poklasku patriotycznej ludności. Czyli kłamstwo, manipulacja.</u>
          <u xml:id="u-765.5" who="#PoselArturGorski">Zatem jakie z tamtych wydarzeń można wyciągnąć wnioski? Trzeba pogodzić się z faktem, że duża grupa ludzi boi się zmian, ponieważ woli pewność i gwarancję bezpłatnej opieki zdrowotnej niż niepewność i odpłatność. Nie są zadowoleni z kolejek i jakości służby zdrowia, ale dostrzegają, że dotychczasowy system świadczy im pewne dobrodziejstwa, że wiele placówek publicznej opieki zdrowotnej jednak działa na wysokim poziomie. Zarazem jest to tak ważna sprawa dotycząca całego narodu, że trzeba dać się ludziom wypowiedzieć, uczciwie stworzyć im szansę wyrażenia swojej opinii w tej sprawie, bez łamania sumień. Rozumiem, że PO boi się referendum, gdyż dziś nie ma świń z ratusza, które mogą połknąć głosy i zagwarantować jego wynik zgodnie z oczekiwaniami liberałów, ale jeśli szanujecie Polaków, jeśli chcecie demokracji, to uznawajcie procedury i wyniki uczciwie przeprowadzonego plebiscytu. Jeśli obywatele wybiorą prywatyzację, my ten wybór zaakceptujemy, tak jak przeciwnicy integracji europejskiej musieli zaakceptować wynik referendum, które przesądziło o wejściu Polski do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-765.6" who="#PoselArturGorski">Na koniec chciałbym powiedzieć, że my także potrafimy wyciągnąć wnioski z takich historii. Choć prawy, dobry książę skapitulował w sycylijskim plebiscycie, bo wydawało mu się, że jest bez szans, że jest w mniejszości, Prawo i Sprawiedliwość nie podda się w walce o wspólne dobro obywateli. Nie wycofamy się z naszych pomysłów i projektów, pomimo olbrzymiej presji ze strony liberalnych mediów, które kłamstwem, manipulacją i szyderstwem z naszych poglądów starają się złamać ducha wyborców Prawa i Sprawiedliwości. Nie poddamy się zmianom, które Platforma Obywatelska przeprowadza główne dla korzyści swojej klienteli wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-765.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-765.8" who="#PoselArturGorski"> Tę liberalną rewolucję, która niszczy państwo, tkankę społeczną i świat starych, dobrych wartości, zatrzymamy w najbliższych wyborach parlamentarnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-765.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-766.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Jan Kaźmierczak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#PoselJanKazmierczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W dniu wczorajszym obchodziliśmy Dzień Edukacji Narodowej. Myślę, że przy tej okazji warto mówić o polskiej oświacie. Chciałbym to właśnie zrobić w moim oświadczeniu, pokazując konkretną placówkę oświatową. Jest to szkoła obchodząca jubileusz 50-lecia, Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych w Gliwicach. Warto o tym mówić, tym bardziej że trwa w tej chwili dyskusja o kształceniu zawodowym polskiej młodzieży. Myślę, że historia szkoły, którą chcę państwu przybliżyć, pokazuje także historię zmian koncepcji kształcenia zawodowego w Polsce oraz ich przyczyn i uwarunkowań.</u>
          <u xml:id="u-767.1" who="#PoselJanKazmierczak">Dekretem ministra przemysłu ciężkiego z 30 sierpnia 1958 r. została utworzona 3-letnia Przyzakładowa Zasadnicza Szkoła Zawodowa przy Hucie im. 1 Maja w Gliwicach. Na ówczesne czasy szkoła była po prostu wydziałem huty, jej kadrę stanowili wyłącznie pracownicy zakładu. W roku 1960 powołano dyrektora szkoły, magistra inżyniera Franciszka Wanię, i zatrudniono 12 nowych nauczycieli. W czerwcu 1961 r. mury szkoły opuścili pierwsi absolwenci. A od początku lat 60. zaobserwowano wzrost zainteresowania gliwickiej młodzieży szkołą, co zapewne było spowodowane tym, że istniało zapotrzebowanie na absolwentów w macierzystym zakładzie, jak i w innych zakładach na terenie miasta Gliwice i w okolicy.</u>
          <u xml:id="u-767.2" who="#PoselJanKazmierczak">W maju 1975 r. na stanowisko dyrektora szkoły został powołany inżynier Gustaw Majerek, a 1 września tego roku minister przemysłu ciężkiego postanowił połączyć w jeden podmiot oświatowy kilka szkół, tworząc Zespół Szkół Zawodowych Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego przy Hucie 1 Maja w Gliwicach. W roku 1987 funkcję dyrektora szkoły objęła magister Weronika Tebinka. Szkoła przeżywała wtedy tzw. ciężkie czasy, funkcjonowało jedynie 8 oddziałów, ale w stosunkowo krótkim czasie dzięki wspólnym wysiłkom udało dokonać się pewnej sanacji i spowodować znaczący wzrost liczy uczniów.</u>
          <u xml:id="u-767.3" who="#PoselJanKazmierczak">W 1993 r. wskutek rezygnacji Huty Gliwice z prowadzenia szkoły zmieniono organ prowadzący, została nim gmina Gliwice. Wówczas został utworzony Zespół Szkół Mechanicznych w Gliwicach, do którego dołączono następnie zasadniczą szkołę zawodową, technikum mechaniczne, liceum zawodowe, zasadniczą szkołę zawodową dla dorosłych oraz utworzono technikum elektroniczne, w wyniku czego w 1996 r. powstał Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych w Gliwicach. Tę nazwę szkoła nosi do dnia dzisiejszego. Zespół znalazł siedzibę w pięknym budynku przy ul. Toszeckiej w Gliwicach, w którym obecnie funkcjonuje. Kształci się tam młodych pracowników na potrzeby lokalnego rynku pracy od zawsze. Rynek ten jednak znacząco się zmienia. W Gliwicach i w jego otoczeniu zniknęło wiele tradycyjnych zakładów przemysłowych, a równocześnie pojawiło się wiele nowych, zwłaszcza działających na terenie Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Warto wspomnieć, że te zakłady oferują bardzo wiele różnych atrakcyjnych miejsc pracy. Poziom bezrobocia w Gliwicach należy do najniższych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-767.4" who="#PoselJanKazmierczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawą funkcjonowania szkoły zawsze była współpraca z partnerami przemysłowymi, kiedyś byli to partnerzy bardzo tradycyjni: Huta 1 Maja, zakłady koksownicze, także podmioty, które istnieją również obecnie, te dwa pierwsze zniknęły, Instytut Metalurgii Żelaza, Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych. Szkoła w dalszym ciągu znajduje nowych partnerów, firmy, które obecnie funkcjonują w nowych warunkach, i na tym opiera się jej skuteczne i efektywne działanie. Szkoła oczywiście realizuje bardzo wiele działań, że tak powiem, pozadydaktycznych. Angażuje się np. w projekty oferowane przez Unię Europejską, uczestniczy w programie Socrates Comenius, realizuje wiele projektów, np. finansowanych przez miasto Gliwice, wykazuje się sporą aktywnością i dobrze odnajduje się na mapie naszego lokalnego systemu oświaty. Myślę, że jest dobrym przykładem tego - wbrew niektórym opiniom wygłaszanym w dyskusji o szkołach zawodowych - że szkoła zawodowa czy szkoła kształcąca w zawodach może dobrze funkcjonować w naszym kraju, także w obecnym systemie. Natomiast niewątpliwie to, co jest przedmiotem jej działalności, wymaga przemyśleń i nowych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-767.5" who="#PoselJanKazmierczak">Pokazałem państwu w bardzo dużym skrócie obraz 50-letniej drogi rozwoju i zmian szkoły jubilatki, wpisanej w historię przemian gospodarczych i społecznych w Polsce. Podsumowując swoje wystąpienie, które prawdopodobnie mogłoby po niewielkich korektach dotyczyć wielu zasłużonych placówek oświatowych w polskich miastach i gminach, pragnę z okazji jubileuszu 50-lecia życzyć wszystkim obecnym i byłym uczniom oraz nauczycielom Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektronicznych w Gliwicach dalszych osiągnięć oraz poczucia satysfakcji z przynależności do społeczności bardzo dobrej i zasłużonej dla lokalnego i ponadlokalnego środowiska placówki oświatowej. Życzę dyrekcji szkoły dalszej równie skutecznej pracy na rzecz tejże społeczności.</u>
          <u xml:id="u-767.6" who="#PoselJanKazmierczak">A z okazji Dnia Edukacji Narodowej życzę wszystkim pracownikom oświaty w Gliwicach, w tym oczywiście szczególnie kadrze ZSME, wszelkiej pomyślności, powodzenia i sukcesów, zarówno w wymiarze zawodowym, jak i osobistym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-767.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-768.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-768.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-768.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W takim razie pani poseł Ewa Malik.</u>
          <u xml:id="u-768.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#PoselEwaMalik">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Dzień 7 października 2008 r. to dla Kościoła katolickiego w diecezji sosnowieckiej dzień smutku, żałoby, ale i nadziei. To przecież święto Matki Boskiej Różańcowej. W tym dniu zmarł pierwszy pasterz diecezji sosnowieckiej ks. bp Adam Śmigielski, salezjanin, który po przyjęciu z rąk księdza prymasa Józefa Glempa sakry biskupiej natychmiast oddał się całkowicie pracy duszpasterskiej i organizacyjnej na rzecz nowo powstałej diecezji.</u>
          <u xml:id="u-769.1" who="#PoselEwaMalik">Doskonale pamiętam moment objęcia przez księdza biskupa tego nowego, trudnego ze względu na uwarunkowania społeczno-polityczne i silnie lewicową tradycję na terenie objętym granicami diecezji, obowiązku posługi chrześcijańskiej. Obowiązek ten, a właściwie to powołanie do służby bliźnim wykonywał, oddając się całym sercem wszystkim potrzebującym przez kolejne 16 lat, w sposób pełny i niestrudzenie.</u>
          <u xml:id="u-769.2" who="#PoselEwaMalik">Szczególnymi cechami jego posługi jako zwierzchnika sosnowieckiego Kościoła stały się, jak pokazał ten czas, wytrwała ewangelizacja poprzez głoszenie Słowa Bożego i nieustanną obecność od świtu do wieczora wśród ludzi oraz miłość i dobroć, jaką kierował do wszystkich mieszkańców tego obszaru, nie dzieląc ich na złych i dobrych, wierzących i niewierzących.</u>
          <u xml:id="u-769.3" who="#PoselEwaMalik">Niezapomniana pozostanie niezwykła wprost troska ks. bp Adama o ubogich, bezdomnych, chorych i cierpiących od różnych niedostatków. Był to kapłan niezwykle rozmiłowany w modlitwie za cały Kościół, a szczególnie za Kościół w diecezji sosnowieckiej. Pod koniec życia, gdy od kilku miesięcy zmagał się już ze śmiertelną chorobą, codziennie oddawał swoje godziny życia Bogu i Matce Bożej Wspomożycielce Wiernych. Zwłaszcza Panią z Przyłękowa, którą jego przyjaciele nazywali Panią Śmigielską, zwykł okrywać niezwykłą czcią i powierzał jej wszystkich potrzebujących w diecezji sosnowieckiej.</u>
          <u xml:id="u-769.4" who="#PoselEwaMalik">Nie ustawał też w tym, aby również w wymiarze materialnym zaznaczyć troskę o najbardziej potrzebujących. Efektem jego działań w tym zakresie było patronowanie budowie kilku noclegowni dla bezdomnych oraz utworzenie kilkunastu kuchni dla ubogich na terenie diecezji. Ostatnia kuchnia na potrzeby 150 osób niebawem powstanie w Olkuszu.</u>
          <u xml:id="u-769.5" who="#PoselEwaMalik">Jego staraniem powstał także Dom Księży Emerytów im. św. Józefa, tak potrzebny w diecezji. Ksiądz biskup przeznaczył także duże środki na remonty starych budynków Wyższego Sosnowieckiego Seminarium Duchownego z siedzibą w Krakowie. W roku 2007 dzięki zaangażowaniu naszego ordynariusza powstało Muzeum Diecezjalne w Sosnowcu, które wyposażył w dobra materialne, które otrzymał w czasie swego 16-letniego posługiwania od ludzi.</u>
          <u xml:id="u-769.6" who="#PoselEwaMalik">Z równym zaangażowaniem dbał o rodzące się w diecezji wspólnoty duszpasterskie, zwłaszcza te skupiające dzieci i młodzież, których szczególnie miłował, a także wszelkie inne powstające ruchy i wspólnoty religijne.</u>
          <u xml:id="u-769.7" who="#PoselEwaMalik">W 1994 r. powołał do życia Akcję Katolicką, której rozwojowi patronował do śmierci.</u>
          <u xml:id="u-769.8" who="#PoselEwaMalik">Źrenicą w jego oku, jak stwierdził w pozostawionym nam testamencie, pozostali klerycy Diecezjalnego Seminarium Duchownego, gdzie spędził długi lata na nauczaniu i wychowywaniu przyszłych księży.</u>
          <u xml:id="u-769.9" who="#PoselEwaMalik">W ostatnich skierowanych do nas słowach zapewniał nas o swej modlitwie, którą ogarniał wszystkich i każdego z osobna. Także my, politycy, samorządowcy z kilku diecezjalnych powiatów cieszyliśmy się jego troską, a nasza służba obywatelom stała również w centrum jego zainteresowania. Dla każdego z nas, bez względu na sympatie ideologiczne, znajdował czas na spotkanie i wspólną modlitwę. Bywał wszędzie, wykazywał niestrudzone zainteresowanie wszelką działalnością ludzi na polu społecznym i politycznym. Wprost trudno uwierzyć, że ten duszpasterz Kościoła zdołał w swoim, już przecież podeszłym wieku, zaszczycać swą serdeczną obecnością każdą uroczystość, każde ważne wydarzenie w życiu publicznym mieszkańców. A jednak na to wciąż praktycznie do samego końca swego życia znajdował czas.</u>
          <u xml:id="u-769.10" who="#PoselEwaMalik">Jako wierna Kościoła, który ksiądz biskup reprezentował, ale także jako lokalny działacz społeczny i polityczny z ogromnym smutkiem żegnałam drogiego ordynariusza naszej sosnowieckiej diecezji. Doświadczałam przez lata tak wiele jego miłości i troski, także zwykłej pomocy. Dla mnie z całą pewnością pozostanie także i teraz, i zawsze już wspaniałym ojcem, nauczycielem i orędownikiem w wymiarze duchowym.</u>
          <u xml:id="u-769.11" who="#PoselEwaMalik">Bardzo ci dziękuję, drogi księże biskupie Adamie, za możliwość doświadczenia twojej szlachetnej, pełnej dobra obecności na naszej zagłębiowskiej ziemi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-769.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-770.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#PoselJozefRojek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od pewnego czasu na terenie naszego kraju powstają grupy rekonstrukcji historycznej, które biorą udział w odtwarzaniu przebiegu ważniejszych bitew, a także uczestniczą w rocznicowych obchodach historycznych wydarzeń. Są wśród nich również grupy nawiązujące do tradycji jednostek Wojska Polskiego, które walczyły w wojnie obronnej w 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-771.1" who="#PoselJozefRojek">Obecnie powstaje kolejna tego typu grupa kultywująca tradycje legendarnego już 16. pułku piechoty Ziemi Tarnowskiej. Inicjatorem powstania tej grupy był m.in. płk Zdzisław Baszak, ostatni żyjący żołnierz 16. pułku z września 1939 r., organizator konspiracji w Tarnowie i okolicy.</u>
          <u xml:id="u-771.2" who="#PoselJozefRojek">Do historii wojny obronnej we wrześniu w 1939 r. 16. pułk piechoty przeszedł przede wszystkim jako jeszcze jedna polska jednostka, która po napotkaniu niemieckich czołgów poniosła duże straty i nie odzyskała już pełnej zdolności bojowej. W bitwie pod Pszczyną, stoczonej 2 września, żołnierzom 16. pułku, przy wsparciu nielicznych armatek przeciwpancernych, przyszło walczyć z czołgami 5. niemieckiej dywizji pancernej. Gdy polskie działa już milczały, na kartoflisku pod Ćwiklicami niemieckie czołgi urządziły sobie rajdy na leżących w polu praktycznie bezbronnych piechurów. Przez szereg lat dla propagandzistów epoki PRL-u tych przeszło 230 poległych pod Pszczyną żołnierzy z Tarnowa i okolic było symbolem bezmyślności i nikomu niepotrzebnej ofiary.</u>
          <u xml:id="u-771.3" who="#PoselJozefRojek">Jednak dopiero najnowsze badania historyków ukazały czyn pułku w zupełnie innym świetle. Tarnowski pułk otrzymał rozkaz związana czołgów walką, czyli de facto atakowania ich wobec bardzo realnego zagrożenia mostu na Wiśle, ostatniej szansy wycofania się dla ocalałych jednostek Armii ˝Kraków˝. Pod Pszczyną pułk złożył krwawą ofiarę w imię ratowania innych jednostek i jednocześnie dopisał kolejny, niezwykły rozdział wrześniowej historii. Ocalali spod Pszczyny żołnierze pułku brali jeszcze udział w walkach odwrotowych polskiej armii, a swój wrześniowy szlak bojowy zakończyli pod Tomaszowem Lubelskim.</u>
          <u xml:id="u-771.4" who="#PoselJozefRojek">Kilka tygodni temu brałem udział w uroczystościach rocznicowych upamiętniających bitwę pod Jamną, stoczoną pięć lat po wrześniowych wydarzeniach przez partyzantów z batalionu ˝Barbara˝ 16. pułku piechoty Armii Krajowej, który został reaktywowany w konspiracji m.in. przez oficerów i żołnierzy ˝tarnowskiej szesnastki˝. Kilkudniowe zmagania pod Jamną z batalionami SS nie były bynajmniej jedynym poważniejszym dokonaniem tarnowskich konspiratorów. Tarnowska placówka AK współorganizowała także operacje ˝Most˝, w czasie których wywieziono do Anglii zdobyte części rakiety V2.</u>
          <u xml:id="u-771.5" who="#PoselJozefRojek">Po 16. pułku piechoty w Tarnowie pozostały dwa kamienie - pomniki u zbiegu ulic Mościckiego i Sikorskiego, stworzona przez kombatantów Izba Pamięci oraz koszary, których budynki, oddane w ręce prywatnych właścicieli i OHP, powoli niszczeją lub tracą swą oryginalną formę.</u>
          <u xml:id="u-771.6" who="#PoselJozefRojek">Pozostali także byli konspiratorzy i żołnierze batalionu ˝Barbara˝, którzy w miarę swoich możliwości i sił dają świadectwo o historii pułku, czasach wojny i okupacji. Wkrótce w Tarnowie staną obok nich w czasie uroczystości rocznicowych młodzi ludzie ubrani w historyczne mundury tarnowskiego 16. pułku piechoty i będą jeszcze jednym kamieniem na drodze pamięci o naszej przeszłości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-771.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-772.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#PoselMariaNowak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W swoim oświadczeniu pragnę przedstawić Wysokiej Izbie bohaterską działalność Henryka Sławika, wielkiego Polaka, syna Ziemi Śląskiej.</u>
          <u xml:id="u-773.1" who="#PoselMariaNowak">Henryk Sławik, który urodził się w 1894 r. w dzielnicy Szeroka w Jastrzębiu-Zdroju, to postać wyjątkowa i tragiczna. Od urodzenia był związany ze Śląskiem. Jego czyny i zasługi, mimo że charakteryzowały się patriotyzmem, ogromnym bohaterstwem i niezwykłym oddaniem dla drugiego człowieka, są dziś niestety zapomniane lub w ogóle nieznane.</u>
          <u xml:id="u-773.2" who="#PoselMariaNowak">W okresie młodości Henryk Sławik zamieszkał w Katowicach. Brał aktywny udział w trzech powstaniach śląskich, był wyróżniającym się działaczem plebiscytowym, zakładał kluby sportowe i kulturalne, a w 1928 r. został redaktorem naczelnym ˝Gazety Robotniczej˝. W latach 1929-1930 pełnił funkcję radnego miasta Katowice. W 1934 r. został członkiem Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej, gdzie reprezentował jej antykomunistyczne skrzydło. Był także delegatem do Ligi Narodów. Przez wiele lat pełnił funkcję posła Sejmu Śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-773.3" who="#PoselMariaNowak">Po wybuchu II wojny światowej Henryka Sławika internowano na Węgrzech, gdzie później stanął na czele Komitetu Obywatelskiego do Spraw Opieki nad Uchodźcami Polskimi. W późniejszym czasie został również mianowany delegatem ministra pracy rządu RP na uchodźstwie. W tym okresie Henryk Sławik bardzo zaprzyjaźnił z Jozsefem Antallem seniorem, delegatem rządu węgierskiego. Pobyt na Węgrzech był dla Henryka Sławika czasem niezwykłej życiowej próby, podczas której udowodnił swoją odwagę, poświęcenie dla człowieka, upór i konsekwencję w działaniu. W ciągu paru lat okresu wojny Henryk Sławik za pomocą Jozsefa Antalla seniora organizował pomoc dla internowanych wojskowych i uchodźców cywilnych. Kierował tajną operacją przerzutu uciekinierów do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Tym działaniem uratował tysiące polskich Żydów, którzy uciekali z Polski na Węgry. Wystawiał im fałszywe dokumenty potwierdzające, że są Polakami wyznania katolickiego. Według różnych źródeł przekazujących dane, od Yad Vashem aż po relacje Antalla, Sławik uratował w ten sposób od 5 do nawet 14 tys. ludzi pochodzenia żydowskiego. Łączną liczbę uratowanych polskich istnień, bo ratował także Polaków, dzięki poświęceniu Henryka Sławika szacuje się na ok. 30 tys. Henryk Sławik pomagał nie tylko dorosłym, ale także dzieciom. Dla nich stworzył sierociniec działający pod oficjalną nazwą Dom Sierot Polskich Oficerów.</u>
          <u xml:id="u-773.4" who="#PoselMariaNowak">W trakcie okupacji Węgier w 1944 r. Sławik został aresztowany przez Niemców. W przesłuchaniach całą odpowiedzialność wziął na siebie, nie wydając Antalla. W sierpniu 1944 r. został rozstrzelany w obozie koncentracyjnym w Mauthausen. Po zakończeniu wojny pamięć o nim na wiele lat zaginęła. Postać i zasługi Henryka Sławika, wybitnego człowieka ze Śląska, zostały nagłośnione przede wszystkim przez byłego ambasadora Polski na Węgrzech pana Grzegorza Łubczyka. Dzięki jego publikacji ˝Henryk Sławik - polski Wallenberg˝ wydanej w 2003 r. niedawno powstała inicjatywa powołania w Katowicach Stowarzyszenia Henryka Sławika - Pamięć i Dzieło oraz planuje się budowę pomnika ku jego pamięci, a także produkcję filmu fabularnego. Jest okazja do szerszej prezentacji bohaterskiej działalności Henryka Sławika i propagowania jego postaci jako wzoru postawy patriotycznej.</u>
          <u xml:id="u-773.5" who="#PoselMariaNowak">W zgodnej opinii wielu historyków i publicystów życie Henryka Sławika i jego czyny są, najskromniej oceniając, porównywalne z zasługami Ireny Sendlerowej czy Oskara Schindlera. Niestety przez długi czas pamięć o nim zaginęła, znalazł się w cieniu i zapomnieniu niegodnym jego życia i poświęceń. Tym bardziej cieszy fakt, że pojawiła się grupa osób, która chce to zmienić i przywrócić świadomości społecznej żyjących pokoleń Polaków kolejną prawdę historyczną...</u>
          <u xml:id="u-773.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-773.7" who="#PoselMariaNowak">Panie marszałku, naprawdę kończę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#PoselMariaNowak">...a dokładniej pamięć wybitnego patrioty, bohatera, społecznika, człowieka zasługującego na przypomnienie i naśladowanie, czego najlepszym dowodem jest pośmiertne uhonorowanie Henryka Sławika w 1990 r. tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Henryk Sławik zasługuje także na najwyższe odznaczenie w swojej ojczyźnie i dlatego głęboko wierzę, że niebawem to nastąpi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-775.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-776.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Witold Namyślak, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-776.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">1:0 wygrywamy.</u>
          <u xml:id="u-776.3" who="#PoselMariaNowak">(Tak? O, świetnie.)</u>
          <u xml:id="u-776.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#PoselWitoldNamyslak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W bieżącym roku minęła 120. rocznica urodzin księdza Szczepana Gracza, doktora weterynarii, działacza narodowo-społecznego, księdza pallotyna, prekursora walki o przyłączenie powiatu lęborskiego do Polski.</u>
          <u xml:id="u-777.1" who="#PoselWitoldNamyslak">Szczepan Gracz urodził się 2 sierpnia 1888 r. w Sypniewie. Uczęszczał do Collegium Marianum w Pelplinie, a następnie do gimnazjum w Chełmnie, gdzie zdał egzamin dojrzałości. W czasie nauki szkolnej aktywnie działał w tajnej organizacji filomackiej. Dyplom lekarza weterynarii uzyskał w Berlinie. W 1917 r. został powiatowym lekarzem weterynarii w Lęborku. W tym też czasie kontaktował się z przedstawicielami miejscowych Kaszubów i rozpoczął przygotowania do wyzwolenia ziemi lęborskiej. Chciano dostarczyć argumentów za wkroczeniem wojsk gen. Hallera na teren ziemi lęborskiej i ziemi bytowskiej w celu przyłączenia ich do Polski. Na przełomie 1917 i 1918 r. działacze ruchu polskiego w Lęborku założyli tajną polską Powiatową Radę Ludową, której celem było rozwijanie i umacnianie wśród miejscowej ludności kaszubskiej ducha narodowego oraz prowadzenie agitacji na rzecz przyłączenia powiatu lęborskiego do Polski. Szczepan Gracz został wybrany delegatem na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu.</u>
          <u xml:id="u-777.2" who="#PoselWitoldNamyslak">1 stycznia 1919 r. odbył się w Lęborku wiec Polaków z miasta i okolic, którego organizatorem był m.in. Szczepan Gracz. Wiec ten miał charakter legalny. Akcentowano bliskie wyzwolenie miejscowych Polaków i ziemi lęborskiej spod panowania niemieckiego oraz przyłączenie do Polski. Przed rozwiązaniem wiecu i rozpędzeniem uczestników przez żandarmerię zdołano formalnie zawiązać polską Powiatową Radę Ludową. Na podstawie zarządzenia nadprezydenta Prus Zachodnich i władz wojskowych w Gdańsku zakazującego wszelkiej działalności politycznej i narodowościowej Polaków w styczniu 1919 r. aresztowano wielu obywateli polskich, między innymi Szczepana Gracza, którego więziono najpierw w Lęborku, potem przeniesiono z częścią aresztowanych do więzienia w Słupsku.</u>
          <u xml:id="u-777.3" who="#PoselWitoldNamyslak">Naciski Naczelnej Rady Ludowej w Gdańsku oraz interwencja dyplomatyczna Tymczasowego Rządu Polskiego sprawiły, że po prawie dwóch miesiącach aresztu i śledztwa w Słupsku wycieńczonych aresztantów wypuszczono.</u>
          <u xml:id="u-777.4" who="#PoselWitoldNamyslak">Fragment memoriału Alfonsa Parczewskiego przedstawionego 28 lutego 1919 r. w biurze prac kongresu wersalskiego w imieniu rządu polskiego brzmiał następująco: Powiaty lęborski i bytowski powinny być w całości zwrócone państwu polskiemu. Prawnym tytułem ich przynależności do Prus i Niemiec był traktat rozbiorowy, wymuszony na Polsce przez Prusy. Obecnie wszystkie skutki z tego traktatu płynące powinny być skasowane.</u>
          <u xml:id="u-777.5" who="#PoselWitoldNamyslak">Projekt traktatu pokojowego nie uwzględniał powyższych postulatów Polski. Traktat pokojowy z 28 czerwca 1919 r. był jeszcze bardziej niekorzystny dla Polski niż jego projekt z 7 maja. Pozostawił Niemcom cały powiat bytowski i prawie cały lęborski.</u>
          <u xml:id="u-777.6" who="#PoselWitoldNamyslak">Z chwilą przejęcia części Pomorza przez Polskę na podstawie traktatu wersalskiego Szczepan Gracz zostaje powołany na wojewódzkiego inspektora weterynarii w Toruniu. Wojewoda, uwzględniając jego wcześniejsze zaangażowanie narodowe, powołał go w skład komitetu pomocy uchodźcom z terenu plebiscytowego Warmii, Mazur i Powiśla. Szczepan Gracz obronił pracę doktorską na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. Od 1925 r. kierował wydziałem w Departamencie Weterynaryjnym Ministerstwa Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-777.7" who="#PoselWitoldNamyslak">W 1936 r. Szczepan Gracz owdowiał i 15 września tego roku rozpoczął w Sucharach nowicjat u księży pallotynów. Studia filozoficzno-teologiczne odbył w Sucharach i Ołtarzewie. Święcenia kapłańskie przyjął 11 lutego 1940 r. w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-777.8" who="#PoselWitoldNamyslak">W czasie okupacji niemieckiej wyjechał na tereny przyłączone do Rzeszy, by spieszyć Polakom z pomocą duszpasterską. Podczas jednej z wypraw został ujęty w Łodzi przez gestapo i osadzony w więzieniu w Radogoszczy. Zmarł 11 listopada 1942 r. Po wojnie jego ciało ekshumowano i pochowano w pallotyńskiej kwaterze na cmentarzu w Ołtarzewie.</u>
          <u xml:id="u-777.9" who="#PoselWitoldNamyslak">W nawie bocznej kościoła św. Jakuba Apostoła w Lęborku znajduje się tablica pamiątkowa z wizerunkiem twarzy i krótkim życiorysem księdza doktora weterynarii Szczepana Gracza z 24 listopada 1984 r.</u>
          <u xml:id="u-777.10" who="#PoselWitoldNamyslak">W 1991 r. nazwano jego imieniem jedną z ulic w Lęborku, a rok później, w 50. rocznicę męczeńskiej śmierci, odsłonięto kamienny obelisk ku czci Szczepana Gracza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-777.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-778.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość, ma głos.</u>
          <u xml:id="u-778.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dziękujemy, panie marszałku, za dobre informacje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Tak jest, oby tak dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Oby do końca meczu.</u>
          <u xml:id="u-781.1" who="#PoselAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 27 września bieżącego roku, podobnie jak w ubiegłych latach, Polacy obchodzili w kraju i za granicą rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego. W 69. rocznicę tego wyjątkowego wydarzenia odbywały się patriotyczne uroczystości w Warszawie, w miastach wojewódzkich i powiatowych, w małych miasteczkach i wioskach. Pod pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego nieopodal Sejmu RP odbyły się uroczystości centralne poprzedzone mszą świętą w Katedrze Polowej Wojska Polskiego. Wieńce i kwiaty złożono pod pomnikiem generała ˝Grota˝ Roweckiego.</u>
          <u xml:id="u-781.2" who="#PoselAndrzejSzlachta">Dzień Polskiego Państwa Podziemnego został ustanowiony 11 września 1998 r. uchwałą Sejmu RP, która nawiązała do utworzenia w nocy z 26 na 27 września 1939 r. pierwszej konspiracyjnej organizacji niepodległościowej - Służby Zwycięstwu Polski. Organizacja ta została powołana przez generała Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego z pełnomocnictwa naczelnego wodza i dała początek Polskiego Państwa Podziemnego. Fenomen tej nadzwyczajnej organizacji, który miał miejsce tylko w Polsce, polegał na stworzeniu struktury państwa podziemnego, które swym działaniem oraz instytucjami objęło niemal wszystkie obszary życia narodu.</u>
          <u xml:id="u-781.3" who="#PoselAndrzejSzlachta">1 września 1939 r. uderzyły na Polskę wojska III Rzeszy Niemieckiej, a 17 września na wschodnie tereny Polski wkroczyły bez wypowiedzenia wojny wojska sowieckie. Polska musiała bronić się na dwóch frontach. Niestety nie przyszła oczekiwana i gwarantowana przez zachodnich sojuszników pomoc. Nastąpiła podwójna okupacja Polski: niemiecka i sowiecka. Władze polskie utworzyły w tej sytuacji rząd polski, najpierw we Francji, a po jej kapitulacji w czerwcu 1940 r., w Anglii. Państwo polskie nie zginęło, nie przestało istnieć, a okupacja nie pozbawiła go suwerenności. Utrzymało ono ciągłość wyłonionych za granicą i konspiracyjnie w kraju władz polskich na całym swoim obszarze. Okupanci wymazali Polskę z mapy Europy, a naród polski traktowali jako tanią siłę roboczą. Z tej części kraju, która nie została włączona do Rzeszy, Niemcy utworzyli tzw. generalną gubernię. Państwo polskie trwało jako państwo podziemne, uznane przez koalicjantów, z wyjątkiem Związku Radzieckiego, kierowane przez w pełni legalnie wybrane władze naczelne. Najwyższą władzę w państwie podziemnym sprawował delegat rządu na kraj kierujący zakonspirowanym aparatem administracji cywilnej, delegaturą rządu na szczeblu centralnym, w terenie zaś okręgowymi i powiatowymi delegaturami, niezależnymi od sztucznych granic. Podziemnym parlamentem, który był reprezentacją największych stronnictw politycznych, były kolejno Polityczny Komitet Porozumiewawczy, Krajowa Reprezentacja Polityczna, Rada Jedności Narodowej. Delegatura Rządu na Kraj odpowiadała dawnym strukturom państwa. Składała się z 18 departamentów. Jako władza cywilna organizowała i wspomagała takie dziedziny życia, jak: szkolnictwo, kulturę i naukę, opiekę społeczną, sądownictwo. Bazą działalności konspiracyjnej i planowanego na koniec wojny powstania była generalna gubernia.</u>
          <u xml:id="u-781.4" who="#PoselAndrzejSzlachta">Państwo podziemne w ekstremalnych warunkach wojny i okupacji wypełniało niemal wszystkie obowiązujące funkcje. Organizowało ono życie na okupowanych terenach, bierny i czynny opór przeciw okupantom, przyczyniając się do podnoszenia nastroju nadziei na odzyskanie niepodległości. W prowadzeniu oporu czynnego i zbrojnej walki z wrogiem delegatura współdziałała ściśle z siłą zbrojną podziemnego państwa, którą była najsilniejsza w Europie armia podziemna, Armia Krajowa.</u>
          <u xml:id="u-781.5" who="#PoselAndrzejSzlachta">To wszystko, co państwo podziemne i Armia Krajowa zrobiły dla przetrwania podwójnej okupacji i wyzwolenia Polski, dziś pamiętamy i za to dziękujemy przed licznymi pomnikami, symbolami walki i zwycięstwa. Tym oświadczeniem pragnę przypomnieć wielkie zasługi Polskiego Państwa Podziemnego dla naszej wolności i niepodległości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-782.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Jacek Brzezinka, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#PoselJacekBrzezinka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najnowsza historia Polski pełna jest spraw trudnych, spraw, o których przez lata nie mówiono, spraw w dalszym ciągu czekających na pełne zbadanie i udokumentowanie. Jedną z takich spraw jest bolesne doświadczenie wielu tysięcy śląskich rodzin, jakie przyszło im przeżyć w okresie powojennym. Podejmuję tę kwestię dziś, w przededniu symbolicznego wyrównania rachunków krzywd, jakim jest odsłonięcie w Bytomiu pomnika ofiar terroru komunistycznego w latach 1945-1954.</u>
          <u xml:id="u-783.1" who="#PoselJacekBrzezinka">Bytom to miasto szczególne. Choć pozostawało przez wiele stuleci poza granicami państwa polskiego, było zarówno w XIX w., jak i zwłaszcza w 20-leciu międzywojennym silną ostoją polskości. Z drugiej strony, dla nadchodzących ze Wschodu sowieckich żołnierzy 21. i 50. Armii I Frontu Ukraińskiego Bytom był pierwszym miastem leżącym za przedwojenną granicą Polski i Niemiec, która w ich oczach równała się granicy narodowości. Każdy mieszkaniec tej ziemi mógł usłyszeć brzmiące jak oskarżenie słowo ˝Niemiec˝, bo dla żołnierzy Armii Czerwonej zdobycie Bytomia znaczyło zdobycie terytorium wroga.</u>
          <u xml:id="u-783.2" who="#PoselJacekBrzezinka">Wysoki Sejmie! To, co wydarzyło się wówczas, przez wiele lat było skrywane w pamięci tych, którym dane było przeżyć. Rok 1945 dla wielu nie był rokiem wyzwolenia i nastania pokoju. Totalitaryzm hitlerowski został zastąpiony stalinowskim. W wielu śląskich rodzinach powojenna odbudowa spokojnego życia odbywała się bez obecności ojców, mężów, synów i braci, zamordowanych, wywożonych tysiącami na Wschód lub zamykanych w obozach na Śląsku. Mężczyźni śląscy płacili za tzw. wyzwolenie zdrowiem i życiem. Kobiety także nie ustrzegły się brutalności ˝wyzwolicieli˝. Nie sposób wyliczyć wszystkich przykładów eksterminacji ludności żyjącej na ziemi bytomskiej od pokoleń. Z tysięcy Ślązaków wywiezionych i uwięzionych tak wielu nie wróciło do swych rodzin, a kolejne lata ciągle nie pozwalały na oddanie sprawiedliwości ofiarom tamtych czasów. Na ten symboliczny gest trzeba było czekać przeszło 50 lat. Najpierw władze PRL dbały, by wymazać z historii pamięć o tych tragicznych wydarzeniach, później, już w wolnej Polsce, przez wiele lat prezydent Bytomia administracyjnymi wybiegami blokował oddanie hołdu wielu niewinnym ofiarom czasów pogardy.</u>
          <u xml:id="u-783.3" who="#PoselJacekBrzezinka">Dlatego jutrzejsza uroczystość odsłonięcia Pomnika Ofiar Terroru Komunistycznego w latach 1945-1954 - o ironio losu, w miejscu, gdzie kiedyś stał pomnik ku czci poległych żołnierzy radzieckich - ma tak szczególne znaczenie. Mamy przecież okazję do wnikliwego spojrzenia na współczesność, w której być może jeszcze nie raz przyjdzie nam zmierzyć się z trudną prawdą o historii, stanąć twarzą w twarz ze zbrodnią i ludzką tragedią. Dziś nikt nie szuka odwetu, nikt nie chce budzić demona nienawiści. Rzecz w tym, by oddać sprawiedliwość, a poprzez ukazanie prawdy uświadomić sobie, jak łatwo zatrzeć granicę pomiędzy katem a ofiarą.</u>
          <u xml:id="u-783.4" who="#PoselJacekBrzezinka">I najważniejsze, co z tej historii powinniśmy wywieść, to przekonanie o tym, że człowiek nigdy nie powinien występować przeciwko godności i wolności innego człowieka. O tym właśnie mówi umieszczony na pomniku napis: W hołdzie tysiącom mieszkańców Bytomia, ofiarom terroru komunistycznego w latach 1945-1954. Ich los przestrogą dla pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-783.5" who="#PoselJacekBrzezinka">Dobrze, że Pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego znajduje w końcu swoje miejsce w Bytomiu. To dowód ogromnej determinacji pana prof. Jana Drabiny, prezesa Towarzystwa Miłośników Bytomia, oraz wielu członków towarzystwa w dążeniu do pielęgnowania narodowej pamięci i historii miasta. Pragnę wyrazić najwyższe uznanie za te działania, a władzom miasta, z prezydentem Piotrem Kojem na czele, dziękuję za wsparcie udzielone tej niezwykle ważnej dla społeczności Bytomia inicjatywie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-783.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-784.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Niestety, 1:2.</u>
          <u xml:id="u-784.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Henryk Siedlaczek. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-784.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie marszałku, 1:2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przegrywamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Straszne.</u>
          <u xml:id="u-787.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wspominałem już kilkakrotnie z tej trybuny, że miasto Skarżysko-Kamienna obchodzi w bieżącym roku jubileusz 85-lecia. Mówiłem o ojcach mojej miejscowości, a dzisiaj pragnę zatrzymać uwagę Wysokiej Izby na wydarzeniach miastotwórczych w historii Skarżyska-Kamiennej do czasu wybuchu II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-787.2" who="#PoselAndrzejBetkowski">Pierwszym takim wydarzeniem było usytuowanie stacji Skarżysko na powstałej w 1885 r. trasie kolejowej z dzisiejszego Dęblina do Dąbrowy Górniczej, na przecięciu ze szlakiem kolejowym z Koluszek do Rozwadowa. Skarżysko stało się stacją węzłową, zapleczem technicznym i warsztatami skupiającymi około 1 tys. kolejarzy.</u>
          <u xml:id="u-787.3" who="#PoselAndrzejBetkowski">Głównym powodem ustanowienia stacji kolejowej Skarżysko była leżąca po południowej stronie torów osada targowo-przemysłowa Kamienna. W osadzie tej, nad rzeką o tej samej nazwie, już od połowy XIX w. pracowało kilka fabryk metalowych i odlewniczych. Osada Kamienna liczyła wówczas 8 tys. mieszkańców i 690 ha powierzchni. Było to pierwsze jądro miastotwórcze późniejszego miasta, zwane Dolną Kamienną, rozbudowane wokół placu targowego w klinie między torami kolejowymi a rzeką Kamienną.</u>
          <u xml:id="u-787.4" who="#PoselAndrzejBetkowski">Po drugiej stronie torów, na południowy-zachód od Dolnej Kamiennej, wokół dworca kolejowego, monumentalnego kościoła wykształciła się druga jednostka osadnicza - osada kolejarska. Dworzec, kościół, następnie szkoła i stadion z halą ˝Sokoła˝ i zróżnicowana zabudowana mieszkalna złożyły się na nową dzielnicę, zwaną Górną Kamienną.</u>
          <u xml:id="u-787.5" who="#PoselAndrzejBetkowski">W 1923 r., gdy Kamienna uzyskała status grodzki, miała już charakter miasteczka. W 1928 r. Dolnej Kamiennej i Górnej Kamiennej nadano wspólną nazwę: Skarżysko-Kamienna.</u>
          <u xml:id="u-787.6" who="#PoselAndrzejBetkowski">Następnym impulsem do rozwoju mojego miasta była decyzja władz II Rzeczypospolitej o budowie Państwowej Fabryki Amunicji i Wytwórni Węgla Aktywnego, WWA. Fakt ten spowodował, że na terenie wsi Bzin, przy drodze przelotowej do Starachowic, powstała zabudowa mieszkalno-usługowa. Na trzech koloniach przyfabrycznych zbudowano w sumie 500 mieszkań, a miastu przybyło około 2 tys. mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-787.7" who="#PoselAndrzejBetkowski">Pierwszym terenem przyfabrycznych kolonii mieszkaniowych powstałych przy Państwowej Fabryce Amunicji i Wytwórni Węgla Aktywnego był tak zwany pl. Starego Biura, ograniczony obecnie ulicami Legionów, Prostą i Struga. Na terenie tym, oprócz budynków mieszkalnych, stanęły: piekarnia, rzeźnia, sklep spółdzielczy, strażnica straży pożarnej oraz obiekty socjalne: klub robotniczy i urzędniczy, sala kinowo-teatralna i ośrodek kultury. Po przeciwnej stronie powyższej kolonii, między rzeką Kamionką, cmentarzem a torami kolejowymi, rozplanowano kolonię robotniczą - dziś rejon ul. Staffa. Na powierzchni 19 ha powstały 34 domy piętrowe murowane, wybudowane w czasie jednego sezonu budowlanego od maja do listopada 1923 r. Początek i koniec osiedla zamykały obiekty publiczne: szkoła i ośrodek zdrowia ze szpitalikiem oraz apteką.</u>
          <u xml:id="u-787.8" who="#PoselAndrzejBetkowski">Po wschodniej stronie torów kolejowych, między terenem Państwowej Fabryki Amunicji a wsią Młodzawy, powstała tzw. kolonia urzędnicza. Na powierzchni 15 ha, podzielonej szachownicą ulic - obecnie Legionów, Jaracza, Szkolna i Chałubińskiego - wybudowano 9 domów o łącznej liczbie 51 mieszkań o wysokim standardzie.</u>
          <u xml:id="u-787.9" who="#PoselAndrzejBetkowski">Trzecim przyfabrycznym zespołem mieszkalnym stała się tzw. kolonia Wytwórni Węgla Aktywnego lub ˝osiedle na Rakietach˝, dziś zwane osiedlem Skałka. Przed wojną wybudowano tam łącznie 32 mieszkania 2- i 3-izbowe dla robotników i 26 mieszkań 4-izbowych i większych dla kadry inżynieryjno-kierowniczej. Zespół ten położony między fabryką amunicji a Rejowem był zamknięty przez podwójne ogrodzenie i silnie strzeżony z uwagi na wytwarzane na terenie Wytwórni Węgla Aktywnego gazy bojowe: fosgen i iperyt.</u>
          <u xml:id="u-787.10" who="#PoselAndrzejBetkowski">Ciekawostką tego okresu jest kilkunastokrotne odwiedzenie Wytwórni Węgla Aktywnego przez ówczesnego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego, najczęściej incognito.</u>
          <u xml:id="u-787.11" who="#PoselAndrzejBetkowski">Nowym impulsem do dalszego rozwoju miasta były decyzje o istotnym znaczeniu gospodarczym zarówno dla miasta, jak i dla kraju: powołanie w 1928 r. spółki akcyjnej Zjednoczenie Elektrowni Okręgu Radomsko-Kieleckiego z siedzibą techniczną w Skarżysku, tzw. ZEORK, oraz decyzja parlamentu II Rzeczypospolitej na wniosek ówczesnego wicepremiera i ministra skarbu Eugeniusza Kwiatkowskiego z lutego 1937 r. o zaakceptowaniu planu budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego.</u>
          <u xml:id="u-787.12" who="#PoselAndrzejBetkowski">Powyższe przedsięwzięcia gospodarcze spowodowały napływ do Skarżyska-Kamiennej wykwalifikowanych kadr pracowniczych i wzrost liczby mieszkańców. Spowodowały też, że oprócz powstania licznych obiektów kubaturowych, Państwowej Fabryki Amunicji i Wytwórni Węgla Aktywnego, powstała sieć wodociągowa i kanalizacyjna, własne ujęcia wody ze studni artezyjskich, systemy lokalnej kanalizacji sanitarnej ze stacją biologicznego oczyszczania ścieków oraz sieć dróg o nawierzchni bazaltowej i z kamienia narzutowego. Ponadto w tym okresie uporządkowano granice administracyjne Skarżyska-Kamiennej.</u>
          <u xml:id="u-787.13" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-787.14" who="#PoselAndrzejBetkowski">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-787.15" who="#PoselAndrzejBetkowski">Scalono w jeden organizm miejski wiele obszarów, które w trakcie budowy Państwowej Fabryki Amunicji i Wytwórni Węgla Aktywnego należały do różnych gmin: część do Suchedniowa w pow. kieleckim, część do Bliżyna w pow. koneckim oraz Skarżyska Kościelnego w pow. iłżeckim.</u>
          <u xml:id="u-787.16" who="#PoselAndrzejBetkowski">W wyniku tych procesów, które trwały przez cały okres międzywojenny, Skarżysko-Kamienna w 1930 r. osiągnęła obszar 2,5 tys. ha, a liczba mieszkańców wzrosła do 23 tys. W przededniu wybuchu II wojny światowej miasto Skarżysko-Kamienna tętniło energią mieszkańców i było jednym z najdynamiczniej rozwijających się ośrodków miejskich w II Rzeczypospolitej. Dziękuję i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-788.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Piotr Polak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#PoselPiotrPolak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-789.1" who="#PoselPiotrPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje oświadczenie będzie poświęcone ofiarom Katynia i innych miejsc kaźni na terenie Związku Radzieckiego. Katyń - ocalić od zapomnienia - to ogólnopolska akcja pod patronatem pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Celem akcji jest upamiętnienie 21 473 polskich oficerów i policjantów pomordowanych w Katyniu i innych miejscach kaźni na terenie Związku Sowieckiego. Tam zabito wiarę, nadzieję i miłość jednym strzałem w tył głowy.</u>
          <u xml:id="u-789.2" who="#PoselPiotrPolak">W tej ogólnopolskiej akcji pamięć pomordowanych jest czczona poprzez posadzenie dębów pamięci. Jeden dąb to jedno nazwisko z listy katyńskiej. Towarzystwo Przyjaciół Uniejowa, lokalne stowarzyszenie działające w Uniejowie w pow. poddębickim, aktywnie włączyło się w ogólnopolską akcję sadzenia dębów pamięci. 4 miesiące wcześniej, w kwietniu, wybrano miejsce, w którym dęby zostaną posadzone. Miejscowa parafia rzymskokatolicka była właścicielem starego, nieczynnego cmentarza. Dzięki proboszczowi, ks. Stanisławowi Janikowi, teren ten udostępniono stowarzyszeniu. Na 17 września ustalono datę zorganizowania uroczystości.</u>
          <u xml:id="u-789.3" who="#PoselPiotrPolak">Czasu było niewiele, natomiast pracy - ogrom. Wiele godzin pracy członków stowarzyszenia zmieniło wygląd tego miejsca radykalnie. Wycięto krzaki, wytyczono alejki, ułożono kostkę brukową, posiano trawę. 17 września, w 69. rocznicę agresji Związku Sowieckiego na Polskę, w tym na nowo przygotowanym miejscu odbyła się piękna uroczystość patriotyczna. W intencji ofiar zbrodni katyńskiej związanych z uniejowską ziemią: płk. Klemensa Bojakowskiego, por. Jana Komicza, aspiranta Feliksa Furmankiewicza, aspiranta Leona Kaftana, aspiranta Józefa Krajewskiego, aspiranta Tomasza Mokrosińskiego, aspiranta Bogumiła Pełki, aspiranta Feliksa Śpiewakowskiego i w intencji wszystkich pomordowanych oficerów została odprawiona msza święta, podczas której poświęcono osiem Dębów Pamięci. Po mszy dęby te z udziałem członków rodzin pomordowanych zostały uroczyście posadzone, a wspomniane rodziny otrzymały stosowne pamiątkowe certyfikaty. W uroczystościach wzięły udział rodziny pomordowanych, licznie zebrani mieszkańcy Uniejowa, zaproszeni goście na czele z władzami samorządowymi gminy i powiatu, kombatanci, policjanci, strażacy, uczniowie, orkiestra ZHP-OSP Uniejów, organizacje związkowe i społeczne wraz z pocztami sztandarowymi.</u>
          <u xml:id="u-789.4" who="#PoselPiotrPolak">Pani Urszuli Urbaniak, prezesowi Towarzystwa Przyjaciół Uniejowa, składam najserdeczniejsze podziękowania za zorganizowanie tych uroczystości. Wszystkim członkom stowarzyszenia dziękuję za ogrom pracy włożonej w zagospodarowanie i przygotowanie nowego miejsca pamięci narodowej. Dzięki wam pamięć o bohaterskich synach ziemi uniejowskiej pozostanie wieczna i trwała jak posadzone dęby, jak strofy wiersza Feliksa Konarskiego pt. ˝Katyń˝:</u>
          <u xml:id="u-789.5" who="#PoselPiotrPolak">˝I tylko pamięć została / Po tej katyńskiej nocy, / Pamięć nie dała się zgładzić, / Nie chciała ulec przemocy. / I woła o sprawiedliwość / I prawdę po świecie niesie - / Prawdę o jeńców tysiącach / Zgładzonych w katyńskim lesie˝. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-789.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-790.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">I poseł Mariusz Grad, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#PoselMariuszGrad">Panie marszałku, czy mamy jakieś dobre wieści?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Niestety nie, już koniec tego wszystkiego. Wynik 1:2, niestety.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#PoselMariuszGrad">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Asumptem do wygłoszenia tego oświadczenia jest wielce niepokojąca sytuacja w leczeniu chorób nowotworowych na terenie Zamojszczyzny. Obszar dawnego woj. zamojskiego zamieszkuje około pół miliona osób. Leczeniem chorób nowotworowych tej populacji zajmuje się tylko jedna poradnia onkologiczna z gabinetem chemioterapii dziennej oraz funkcjonujący dopiero od półtora roku oddział onkologii z 14 łóżkami, działający w Samodzielnym Publicznym Szpitalu Wojewódzkim im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu. Z innych form terapii pacjenci Zamojszczyzny muszą korzystać w odległych od Zamościa o około 100 km placówkach ochrony zdrowia w Lublinie, obsługujących całe woj. lubelskie, czyli około 2200 tys. osób. Mieszkańcy Zamojszczyzny nie mają na swoim terenie dostępu do kompleksowej diagnostyki ani leczenia chorób nowotworowych. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy wszyscy już wiemy, że wczesna diagnostyka, wczesne wykrycie zmian nowotworowych zwielokrotnia szanse na przeżycie pacjenta, a z drugiej strony liczba zachorowań na nowotwory wśród mieszkańców Zamojszczyzny sukcesywnie wzrasta. W latach 2004-2007 liczba zachorowań na choroby nowotworowe wśród mieszkańców dawnego woj. zamojskiego wzrosła o prawie 22%. Tylko w ubiegłym roku tamtejsza poradnia onkologiczna udzieliła ponad 14 tys. porad około 5 tys. pacjentów, a w gabinecie chemioterapii dziennej podano prawie 2400 chemioterapii około 500 pacjentom. Z leczenia w poradni w 2007 r. korzystało m.in. ponad 800 kobiet z nowotworem piersi, 418 pacjentów z rakiem płuc, 406 mężczyzn z nowotworem złośliwym gruczołu krokowego. Te liczby zatrważają, ale jeszcze bardziej to, że przy tej narastającej skali problemu mieszkańcy Zamojszczyzny nie mają szans na swoim terenie na kompleksową diagnostykę ani na leczenie chorób nowotworowych. Zwłaszcza w świetle standardów zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia, które mówią na przykład, że jeden aparat do radioterapii onkologicznej powinien przypadać na 300 tys. mieszkańców. Takie standardy przyjęto również w Narodowym Programie Zwalczania Chorób Nowotworowych. Niestety na Zamojszczyźnie nie są one spełnione i nie widać szans na ich spełnienie. Szukając rozwiązania tego problemu, przedstawiciele społeczności lokalnej wespół z dyrekcją szpitala stworzyli koncepcję budowy na bazie Samodzielnego Publicznego Szpitala Wojewódzkiego im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu Zamojskiego Ośrodka Onkologicznego, ośrodka, który mieszkańcom regionu zapewni kompleksową profilaktykę, diagnostykę i leczenie chorób nowotworowych. Ta koncepcja, a wraz z nią wspierające ją lokalne stowarzyszenie powstały już dwa lata temu. Od tego czasu trwają mozolne wysiłki zmierzające do stworzenia tej niezbędnej dla mieszkańców Zamojszczyzny placówki ochrony zdrowia. Niestety jak na razie bez większych sukcesów.</u>
          <u xml:id="u-793.1" who="#PoselMariuszGrad">Wysoka Izbo! Czy pół miliona obywateli naszego kraju może być pozbawionych dostępu do kompleksowej profilaktyki i diagnostyki leczenia chorób nowotworowych? Na pewno nie. Dlatego apeluję do wszystkich osób i instytucji o udzielenie wsparcia w realizacji projektu budowy Zamojskiego Ośrodka Onkologicznego. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-793.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-794.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-794.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 16 października 2008 r., do godz. 10. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 24)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>