text_structure.xml 88.6 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 18 minut 32)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Kazimierz Kleina)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KazimierzKleina">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, Komisji Klimatu i Środowiska oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych w imieniu panów przewodniczących tych komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#KazimierzKleina">Czy senator Gawłowski jest?</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#KazimierzKleina">Poprosi pan pana senatora Gawłowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#KazimierzKleina">Gawłowskiego pan poprosi, wezwie.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#KazimierzKleina">Proszę państwa, przedmiotem naszego posiedzenia jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz ustawy o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#KazimierzKleina">Czy są uwagi do porządku posiedzenia? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#KazimierzKleina">Posiedzenie nasze jest transmitowane przez internet.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#KazimierzKleina">Czy w posiedzeniu uczestniczą osoby prowadzące działalność lobbingową w rozumieniu prawa? Nie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#KazimierzKleina">Witam bardzo serdecznie wszystkich naszych gości: panią minister Marzenę Czarnecką, minister przemysłu; pana Piotra Pielę, wiceprezesa Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych; pana Tomasza Szubielę, wiceprezesa Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych i wszystkich innych gości, którzy dotarli na nasze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę panią minister o omówienie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarzenaCzarnecka">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MarzenaCzarnecka">Ta ustawa to jest ustawa dotycząca finansowania Polskich Elektrowni Jądrowych. Ja dzisiaj występuję z upoważnienia pana pełnomocnika do spraw infrastruktury krytycznej, dokładnie: strategicznej infrastruktury energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MarzenaCzarnecka">Polskie Elektrownie Jądrowe jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za przygotowanie i realizację inwestycji polegającej na budowie i eksploatacji pierwszej elektrowni jądrowej o mocy 3750 MW w gminie Choczewo na Pomorzu. Powszechna nazwa, która jest używana, to jest: Choczewo-Kopalino.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MarzenaCzarnecka">Pytania dotyczą tego, czego ta ustawa dotyczy. Ta ustawa dotyczy finansowania tejże elektrowni, oczywiście w części, nie w pełnej wartości. Jeżeli państwo będziecie mieli jakiekolwiek pytania, to poprosiłam panów prezesów spółki, żeby ewentualnie odpowiedzieli na kwestie związane z tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MarzenaCzarnecka">Wsparcie finansowe będzie przekazywane w formie wkładu pieniężnego oraz niepieniężnego w postaci skarbowych papierów wartościowych na pokrycie udziału w podwyższonym kapitale zakładowym spółki. Pełnomocnik do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej bierze pod uwagę oczywiście zasady wynikające z wniosku notyfikacyjnego, który w tej chwili znajduje się w Komisji Europejskiej. I przypuszczamy, bo została wydana decyzja otwierająca postępowanie w zakresie udzielenia pomocy publicznej… No i jest pytanie: jak długo potrwa takie postępowanie? Standardowy okres takiego postępowania to jest 2 lata, krótszy okres to jest rok. Mamy nadzieję i zapewnienia Komisji, że to będzie ten czas krótszy, a nie dłuższy.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MarzenaCzarnecka">Minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie wspierał sposób wniesienia tego wkładu, zaś minister właściwy do spraw gospodarki surowcami energetycznymi przekaże spółce wkład pieniężny w terminie, który jest uzgodniony z pełnomocnikiem. Czyli, mówiąc w skrócie, to się trochę odbywa tak, jak obecnie są udzielane dotacje w ramach – tu się odniosę do swojego kawałka – funkcjonowania górnictwa, gdzie dzieje się to w podobny sposób. Minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie przekazywał spółce wkład niepieniężny w terminie 90 dni od dnia wystąpienia pełnomocnika. I maksymalny limit wydatków budżetu państwa na cele związane z tą inwestycją wynosi ponad 60 miliardów zł w latach 2025–2030. W przypadku dokonania dokapitalizowania wkładem niepieniężnym odpowiednio pomniejszony zostaje limit wydatków budżetu państwa na wniesienie tego wkładu pieniężnego.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MarzenaCzarnecka">Spółka oczywiście wykonuje w tym zakresie swoje obowiązki sprawozdawcze wobec pełnomocnika, a pełnomocnik jest zobligowany do przekazania tych informacji Radzie Ministrów i zeznania, czy te pieniądze zostały wydatkowane na cel, który został wskazany. Wyłączenie spółek, których wyłącznym udziałowcem jest Skarb Państwa, przygotowujących i realizujących inwestycję w zakresie tego obiektu energetyki jądrowej, następuje na podstawie tzw. specustawy. I to jest de facto wyłącznie spółka, która jest związana z dokonywania wpłat na podstawie ustawy o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa. Czyli my po prostu nie żądamy dodatkowych opłat.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MarzenaCzarnecka">Bieg prac nad tą ustawą zaczął się 7 stycznia 2025 r. Ustawa została przyjęta w ramach pierwszego czytania i została zgłoszona jedynie 1 poprawka merytoryczna. Ustawa została uchwalona przez Sejm 20 lutego 2025 r. i, praktycznie rzecz biorąc, wszystkie partie były pozytywnie nastawione – 430 posłów opowiedziało się za, 1 poseł był przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu. Ustawa została przekazana do marszałek Senatu w dniu 21 lutego 2025 r. Dziękuję bardzo. Ja chętnie odpowiem na jakiekolwiek pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#KazimierzKleina">Panie Mecenasie, bardzo proszę o informację, o uwagi legislacyjne do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MirosławReszczyński">Szanowni Panowie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Szanowna Pani Minister!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MirosławReszczyński">W opinii biura ustawa nie budzi zastrzeżeń o charakterze legislacyjnym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#KazimierzKleina">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiesławDobkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WiesławDobkowski">Ja mam takie pytanie. Bo ja tutaj czytam, że te 60,2 miliarda zł to będzie wydane w latach 2025–2030. Chciałbym zapytać, czy są jakieś szacunki, ile będzie kosztowała całość. Na dzień dzisiejszy, bo wiadomo, że później będzie inflacja itd. Tak jakby dzisiaj, powiedzmy, trzeba było wydać wszystkie pieniądze na budowę całości, żeby to zakończyć. To ile to będzie kosztowało?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KazimierzKleina">Myślę, że to jest takie podstawowe pytanie, prawda? Czyli koszty budowy całej inwestycji. I czy zostały wmontowane do tej ustawy takie mechanizmy, które będą zabezpieczały Skarb Państwa przed podnoszeniem kosztów w sposób mało przejrzysty i niekontrolowalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PiotrPiela">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PiotrPiela">Piotr Piela, wiceprezes Polskich Elektrowni Jądrowych.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PiotrPiela">Ja pozwolę sobie odpowiedzieć na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Pan wiceprezes teraz pełni obowiązki prezesa, tak? Czy…)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PiotrPiela">Tak.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czyli pan jest w tej chwili prezesem, że tak powiem. No, tak trzeba powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan rządzi.)</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PiotrPiela">Tak.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Rządzi pan tą spółka.)</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PiotrPiela">Pełnię obowiązki prezesa. A więc…</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Od dzisiaj czy od wczoraj?)</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PiotrPiela">Od dziś.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PiotrPiela">Tak więc 60 miliardów zł, wymienione w ustawie, stanowi tzw. wkład własny inwestora, który my szacujemy na 30% przyszłych nakładów inwestycyjnych na budowę tego obiektu. Jeszcze prowadzimy negocjacje z naszym generalnym wykonawcą, więc ostateczna kwota może ulec zmianie, ale chcielibyśmy zaznaczyć, że do tej pory prowadzone projekty mają na celu zminimalizowanie ryzyka tego projektu, doprecyzowanie jego zakresu i przez to pokazanie przy zawieraniu umowy ostatecznej na generalne wykonawstwo już tych wartości, które będą projektowi najbliższe, z czym do państwa wrócimy. Pierwsze szacunki zakładały pewne „bufory” bezpieczeństwa, więc zakładamy, że ostateczna kwota, która będzie towarzyszyła podpisaniu umowy EPC, powinna się mieścić w pierwotnym budżecie, czyli w kwocie ok. 200 miliardów zł.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PiotrPiela">To, co, myślę, warto zaznaczyć na tym spotkaniu, to to, że 60 miliardów zł, które Skarb Państwa miałby wnieść jako kapitał do naszej spółki, stanowi jedynie pierwszy krok w finansowaniu. To, co państwo zapewne wiedzą, bo to są informacje, którymi my się publicznie dzielimy – zdecydowana większość agencji kredytów eksportowych państw dostawców technologii już wyraziła zainteresowanie finansowaniem tego projektu. Największą agencją oczywiście jest amerykański Exim, który zadeklarował finansowanie w wysokości prawie 18 miliardów dolarów, co jest kwotą wyższą niż to zaangażowanie, które planuje polski rząd. Jak dołożymy do tego wszystkie listy intencyjne zgłoszone przez europejskie i kanadyjską agencje kredytów eksportowych, to moglibyśmy powiedzieć, że wraz z kapitałem zabezpieczonym ustawą mamy na ten moment zabezpieczone 83% finansowania całego obiektu.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#PiotrPiela">Wybraliśmy też już doradcę finansowego, który będzie odpowiedzialny za aranżację finansowania od banków komercyjnych, tak że naszym zdaniem to również udowadnia rentowność i atrakcyjność finansową tego projektu dla rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarzenaCzarnecka">To ja jeszcze może dodam kwestie dotyczące sprawdzania tych kwot i podwyższania tych kwot.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MarzenaCzarnecka">Kwota, która została zaznaczona w ustawie, to jest kwota w tej chwili maksymalna i pełnomocnik może występować o wypłatę do kwoty 60 miliardów zł. Jeżeli kwota będzie przekroczona, to wymagałoby to zmiany ustawy i po raz kolejny przejścia ścieżki legislacyjnej, która by pozwalała na wypłatę kwoty wyższej niż ta kwota 60 miliardów zł. Czyli zakłada się udział budżetowy Skarbu Państwa właśnie w tej kwocie 60 miliardów zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#KazimierzKleina">Także pan senator Waldemar Pawlak się zgłasza, ale jeszcze 1 pytanie ja zadam, zanim pan senator Pawlak i inni senatorowie… A, była jeszcze pani senator Górska.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#KazimierzKleina">To w takim razie, proszę bardzo, pani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#AnnaGórska">Tak. Ja trochę kontynuuję ten wątek, bo zdaję sobie sprawę, że on jest dosyć wrażliwy, zwłaszcza w dzisiejszych trudnych czasach. Ale ten model finansowy dzisiaj jest takim kamieniem milowym na drodze do uruchomienia już pełnych prac, jeśli chodzi o powstanie tej elektrowni. A wiem doskonale, że umowa, która w tej chwili obowiązuje, nie jest do końca korzystna dla wypracowania modelu finansowego czy w ogóle do negocjowania z wykonawcą. I chciałabym zapytać po prostu, kiedy możemy się spodziewać. Bo to są informacje, które jak gdyby podnoszą nasze morale w kontekście kontynuowania pracy nad elektrownią i budowania tego modelu finansowego, ale cały czas jesteśmy w niedoczasie, jeśli chodzi o inwestycję. Kwestia tego, kiedy będziemy znali model finansowy, określi nam też, kiedy de facto będziemy mogli ruszyć z pracami i kiedy ostatecznie elektrownia ma szansę realizacji i uruchomienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Pełniący Obowiązki Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych Sp. z o.o. Piotr Piela: To…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo, Panie Prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PiotrPiela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Rozumiem, że pan prezes odpowiada, tak?)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PiotrPiela">Tak.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PiotrPiela">Zgaduję, że odnosi się pani do obecnie realizowanej umowy na prace inżynieryjne, którą mamy podpisaną z konsorcjum. Ta umowa kończy się z końcem marca. W tej chwili jesteśmy w procesie negocjacji kolejnej umowy. Ten proces negocjacji jest wspierany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej. Jesteśmy dziś w stanie zadeklarować, że ta umowa będzie znacząco lepsza dla strony polskiej. Zgodnie z naszymi przewidywaniami ta…</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Znacząco lepsza w stosunku do?)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PiotrPiela">Do obecnie trwającej umowy ESC. Tak że to jest coś, co, mam nadzieję, będziemy w stanie państwu bardzo szybko zakomunikować. Zakładamy, że z końcem marca ten proces negocjacji ostatecznie się zakończy i obydwie strony będą gotowe do podpisania nowego porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PiotrPiela">Zakładamy, że nowe porozumienie będzie nam towarzyszyło do momentu uzyskania zgody z Komisji Europejskiej, bo dopiero zgoda Komisji Europejskiej udostępnia nam mechanizm wsparcia, a mechanizm wsparcia udostępnia nam środki gwarantowane ustawą, którą dzisiaj dyskutujemy. I dopiero w momencie uruchomienia środków ustawowych pojawią się kolejno wszystkie agencje kredytów eksportowych zgodnie z zasadą equity first. Wszyscy inwestorzy oczekują, że polskie państwo zainwestuje w ten projekt jako pierwsze. Pozostałe instytucje finansujące dokładają się do naszego projektu. Tak że jesteśmy mniej więcej tutaj.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PiotrPiela">Jeżeli chodzi o model finansowy, to wydaje mi się, że jako taki on już istnieje, bo został przygotowany wcześniej. W tej chwili wybrany przez nas doradca finansowy, czyli konsorcjum banku BNP Paribas i firmy KPMG, ten model finansowy jeszcze aktualizują. On stanowił przedmiot wszystkich kalkulacji cen odniesienia, które zostały wykorzystane przy składanym przez nas wniosku do Komisji Europejskiej. Tak że my z naszej strony mamy głębokie przekonanie, że są to wartości prawidłowe i zostaną przez Komisję Europejską zaakceptowane. A potem pozostaje nam wszystkim trzymać kciuki, żeby ten projekt poszedł jak najpłynniej, bo nie jest to ćwiczenie łatwe i na pewno będzie wymagało bardzo dużego wysiłku ze strony wielu organizacji polskich i zagranicznych. Ale wydaje nam się, że jest to projekt, który powinien być realizowany. I dołożymy wszelkich starań, żeby zarówno w terminie, jak i w budżecie został zrealizowany.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Senator Anna Górska: …Przepraszam, Panie Przewodniczący.)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Będziemy tu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AnnaGórska">Do kiedy możemy się spodziewać decyzji Komisji Europejskiej? Czy wiemy, na jakim to jest etapie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PiotrPiela">Jak powiedziała pani minister, te procesy trwają od roku do 2 lat. My mamy taką nadzieję, że ponieważ nasz proces konsultacji z Komisją Europejską został rozpoczęty jeszcze w zeszłym roku… A bazowaliśmy także na wszystkich materiałach przygotowanych dla projektu czeskiego i wiemy mniej więcej, jakie uwagi zgłaszała we wstępnym postępowaniu Komisja w stosunku właśnie do projektu czeskiego, więc staraliśmy się je wszystkie zaadresować. I dlatego wydaje nam się, że wysoce prawdopodobne jest, że zgoda Komisji Europejskiej dla naszego projektu będzie dostępna jeszcze w IV kwartale tego roku, na co bardzo liczymy. Pamiętajmy, że bardzo często posługujemy się terminami wynikającymi z obecnego harmonogramu rozpoczęcia budowy, trwania tej budowy oraz zakończenia budowy i uruchomienia poszczególnych jednostek. Punktem startu jest rozpoczęcie realizacji projektu. Aha, tym punktem będzie nic innego jak zgoda Komisji Europejskiej na wykorzystanie mechanizmu różnicowego dla wsparcia finansowego naszego projektu.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Senator Anna Górska: Dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#KazimierzKleina">Pan przewodniczący Waldemar Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WaldemarPawlak">Właśnie nawiązując do ostatnich słów o kontrakcie różnicowym, zapytam: jaka jest planowana moc tej elektrowni i jaka jest planowana minimalna cena energii elektrycznej oraz jak wpłynie to dofinansowanie 60 miliardów zł z budżetu na ewentualne obniżenie ceny dla gospodarstw domowych i przemysłu? Czy to w ogóle będzie miało wpływ, czy to będzie projekt polegający na tym, że te 60 miliardów zł ma potem z powrotem w postaci podatków wracać do budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#komentarz">(Pełniący Obowiązki Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych Sp. z o.o. Piotr Piela: Tak…)</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#KazimierzKleina">Pani Minister, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: To może pan prezes, a ja w uzupełnieniu…)</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#KazimierzKleina">Może tak być, ale generalnie zasada jest taka…</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Okej. Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#KazimierzKleina">Przepraszam, powiem.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#komentarz">(Pełniący Obowiązki Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych Sp. z o.o. Piotr Piela: Ale to…)</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#KazimierzKleina">…Że odpowiada minister, a ewentualnie dopowiada prezes. Bo jednak minister jest…</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#komentarz">(Pełniący Obowiązki Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych Sp. z o.o. Piotr Piela: Panie…)</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#KazimierzKleina">Przepraszam pana prezesa.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#KazimierzKleina">Odpowiedzialny za ustawę jest zawsze minister, prawda? Bo później…</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#KazimierzKleina">…na końcu ktoś powie: a przecież ja tego nie mówiłam, nie mówiłem, tylko to mówił prezes, a wyście to zaakceptowali.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#KazimierzKleina">Odpowiedzialność za ustawę ponosi rząd, więc w tym wypadku pani minister, która reprezentuje rząd. Pan prezes na pewno będzie uzupełniał to i…</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Tak, będzie na pewno uzupełniał. Dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#KazimierzKleina">Oczywiście liczymy na to, ale jednak musi to główne słowo powiedzieć minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MarzenaCzarnecka">Chciałam, żebyście państwo mieli najbardziej precyzyjne informacje.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MarzenaCzarnecka">Kontrakt, który jest kontraktem… Wycena, która jest wskazana w ustawie, to jest cena, która jest tylko i wyłącznie ceną referencyjną. Proszę pamiętać o terminie ewentualnego przepływu energii. To będzie kontrakt, który będzie finalizowany w roku 2036, powiedzmy, bo tak jest przewidywane. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MarzenaCzarnecka">Druga kwestia: my zakładamy, że ta energia pochodząca z energii atomowej, nuklearnej to będzie tzw. podstawa. Czyli ta podstawa musi być zapewniona, tak jak to było zapewniane poprzez energetykę węglową w tej chwili – ta energetyka węglowa wyjdzie z systemu, jak państwo wiecie, w późnych latach trzydziestych i będzie kontynuowana. A wobec tego nie będzie to miało takiego racjonalnego i bezpośredniego wpływu na cenę dla gospodarstw domowych, tak że możemy teraz jasno i wyraźnie oświadczyć, że ta cena będzie niższa. Ja takiego oświadczenia, z punktu widzenia mówienia prawdy, nie jestem w stanie złożyć.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Pełniący Obowiązki Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych Sp. z o.o. Piotr Piela: To może jeszcze tylko gwoli uzupełnienia…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PiotrPiela">Transformacja energetyczna Polski opiera się na 2 dużych filarach – na energetyce jądrowej oraz na morskiej energetyce wiatrowej. Nie jest tajemnicą, bo są to informacje publiczne, że cena referencyjna dla naszego projektu jądrowego jest bardzo bliska tej cenie, o którą aplikowały poszczególne spółki czy poszczególni inwestorzy dla projektów morskich farm wiatrowych. Nominalnie cena tej energii jest do siebie podobna, ale warto zwrócić uwagę na podstawowy czynnik, który stanowi o bezpieczeństwie energetycznym państwa. Nasza elektrownia projektowana jest, by pracować 24 godziny na dobę przez 60 lat. Energetyka morska wiatrowa pracuje przez 4 tysiące 600 godzin w trakcie roku podczas dobrych warunków pogodowych, więc gdybyśmy mieli zapewnić ciągłość dostaw z takiego źródła, to jestem w stanie postawić tezę, że energetyka morska wiatrowa jest zdecydowanie droższa.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PiotrPiela">Bardzo często spotykamy się z pytaniem, czy ta energia jest tania i czy to na pewno będzie opłacalne źródło. Pierwsza trudność w odpowiedzi na to pytanie polega na tym, że dopiero w 2036 r. będziemy mówić o rynku energii, do którego będziemy się odnosili. Ja bardzo często odwracam trochę to pytanie, bo czym innym jest pytanie, ile będzie kosztowała energia z tego źródła w 2036 r., a czym innym jest pytanie, ile kosztowałaby energia elektryczna w Polsce, gdyby tego źródła nie było. Bo jeżeli mówimy o sukcesywnym wyłączaniu jednostek węglowych, to już dziś wiadomo ze wszystkich analiz, że ok. 2034, 2035 r. możemy mieć pierwsze kryzysy energetyczne w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wcześniej.)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Tak daleko bym nie szła.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KazimierzKleina">Pani Minister, ta cena gwarantowana dla energii jądrowej jest na 60 lat, dla morskiej energetyki wiatrowej jest na 20 lat. Dlaczego ta gwarancja jest na okres 60 lat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MarzenaCzarnecka">Dlatego że kwoty są wyższe i wartość inwestycji jest zdecydowanie wyższa niż elektrowni morskich.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Zdecydowanie wyższa jest…)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MarzenaCzarnecka">Poza tym elektrownie morskie mają szybszą stopę zwrotu na kapitale. Elektrownie wiatrowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#KazimierzKleina">Zaraz, ale przed chwilą mówiliście państwo, że ten zwrot jest dużo… Bo ceny są wyższe. No, tego nie rozumiem, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#KazimierzKleina">A senator przewodniczący rozumie to…</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Senator Waldemar Pawlak: Tak, tak. Dla elektrowni…)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#KazimierzKleina">…Że tu jest gwarancja wysokiej ceny na 20 lat, a tam na 60 lat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WaldemarPawlak">Tak, tak. Dla elektrowni…</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: I oni mają szybszy zwrot kapitału…)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WaldemarPawlak">Nie, nie. Panie Przewodniczący…</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …a tam 60 lat potrzeba, żeby się zwrócił kapitał.)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#WaldemarPawlak">Dokładnie.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#WaldemarPawlak">Panie Senatorze, Panie Przewodniczący, właśnie cała istota opłacalności projektu w energetykę atomową wiąże się z zagwarantowaniem minimalnej ceny za energię elektryczną, żeby projekt w horyzoncie takim, jak został zaplanowany, mógł być rentowny. I to jest problem wszędzie, we wszystkich krajach. Taki najbardziej znany przypadek to jest budowa elektrowni jądrowej w Wielkiej Brytanii, gdzie bez tego zagwarantowania minimalnej ceny odkupu po prostu groziło zawalenie się całego projektu.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#WaldemarPawlak">I jeżeli mówimy o elektrowni atomowej, to ten czas jest właśnie bardzo długi – dlatego pytałem o tę cenę. A jeżeli tutaj mamy finansowanie kapitałem polegające na aporcie kapitału ze Skarbu Państwa, to koszty finansowe będą niższe. I stąd można prognozować, że powinna być niższa cena energii elektrycznej z takiego projektu. Bo my z naszych podatków dzisiaj zainwestowaliśmy w tę energię na przyszłość i powinniśmy mieć to potem w tej tańszej energii – jeżeli nie podchodzimy do sprawy w ten sposób, że to jest finansowanie takie jak komercyjne, to znaczy, że ono ma być odpowiednio oprocentowane i potem w całości spłacone w czasie trwania projektu.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#WaldemarPawlak">W przypadku elektrowni wiatrowych na morzu gwarantowana cena jest na 25 lat. W przypadku elektrowni wiatrowych na lądzie gwarantowana cena jest na 15 lat. I teraz cena energii z elektrowni wiatrowych jest…</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: A atomowej – na 60 lat.)</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#WaldemarPawlak">Na 60 lat, tak.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#WaldemarPawlak">I teraz, w przypadku elektrowni wiatrowej, jeżelibyśmy porównywali ceny, czyli zrównali ten okres gwarantowanej ceny – np. przedłużyli gwarancję ceny dla elektrowni na lądzie do 25 lat – to byłaby to połowa ceny tego, co… czy poniżej 50% tego, co dotyczy elektrowni wiatrowych na…</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Morzu…)</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#WaldemarPawlak">…morzu, bo one są dużo bardziej kapitałochłonne.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#WaldemarPawlak">I tutaj, jeżeli mówimy o przykładzie takim z trochę innej przestrzeni…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KazimierzKleina">Ale jeżeli mówimy, że na 60 lat i cena wyższa niż dla innych rodzajów energetyki, to to się chyba nie zgadza z tym, co tutaj pan przewodniczący mówił.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: To może ja jeszcze dodam…)</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: To jeszcze zależy, Panie Przewodniczący…)</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#KazimierzKleina">Ale myślę, że tutaj będziemy prosili panią minister w tej sprawie, prawda? No bo nam tłumaczono zawsze, i za poprzedniego rządu, i za tego rządu, że energia jądrowa – i to na spotkaniach takich nawet na tej sali – to najtańsza energia elektryczna. Tak było czy nie? Czy ja się mylę? Nawet senator Czarnobaj potwierdza to, prawda? I to jest… A teraz…</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#komentarz">(Senator Waldemar Pawlak: To znaczy…)</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#KazimierzKleina">…dowiadujemy się, że ta energia jednak będzie zdecydowanie droższa, prawda? Bo wcześniej…</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#KazimierzKleina">No dobrze, ale po jakim czasie się amortyzuje w takim razie ta…</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#komentarz">(Głos z sali: …Na dłuższy czas…)</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#KazimierzKleina">…elektrownia jądrowa? Bo czas trwania tej inwestycji to jest 60 lat, tzn. wtedy, po 60 latach, ma być rozebrana.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Może być.)</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#KazimierzKleina">No, ale tak się zakłada przy wszystkich tych projektach, prawda? To kiedy będzie niska cena tej energii elektrycznej z atomu? Jeżeli się zamortyzuje ta inwestycja?</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#komentarz">(Senator Waldemar Pawlak: To znaczy, Panie Przewodniczący…)</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#KazimierzKleina">Może poprosimy panią minister. Ja może naiwnie pytam, ale ludzie tak także pytają. Ale ja nie jestem taki biegły. Pozwólmy pani minister odpowiedzieć na to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MarzenaCzarnecka">Ja powiem tak: zacznijmy od czasu funkcjonowania tej elektrowni. Standardowy czas funkcjonowania elektrowni wiatrowej na morzu to jest 30…</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Mówmy o…</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MarzenaCzarnecka">O wiatrakach…</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …jądrowej.)</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#MarzenaCzarnecka">…żebyśmy to porównali. Wiatraki…</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Nie. Ale wie pani co, to idziemy błędnym tropem. Tak więc…)</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#MarzenaCzarnecka">Okej. Dobrze. To mówmy o elektrowni jądrowej.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …rzeczywiście odłóżmy te wiatrowe na morzu czy na lądzie.)</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#MarzenaCzarnecka">Elektrownia jądrowa ma tzw. okres życia 60–80 lat – tak zakładamy. I tak: 30 lat to jest czas spłaty kredytu, 60 lat to jest cena gwarantowana, a do 80 lat, czyli w następnych 20 latach będziemy mieli podobną sytuację, jak teraz ma Francja, czyli kompletnie zamortyzowane źródła i najtańszą energię jądrową, co państwo widzicie na wykazach. Wobec tego to jest ten moment, o którym rozmawiamy, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: 60 lat.)</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#MarzenaCzarnecka">60 lat.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#komentarz">(Senator Waldemar Pawlak: To już nas nie dotyczy.)</u>
          <u xml:id="u-29.12" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dotyczy nas to. Wbrew pozorom to wszystko nas dotyczy.)</u>
          <u xml:id="u-29.13" who="#MarzenaCzarnecka">To jest też uzależnione, Panie Senatorze, od tego, o czym mówił pan przewodniczący, pan premier Pawlak, czyli od tego, jaki będzie też udział państwa w całej tej inwestycji. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#KazimierzKleina">Ale to będzie pewnie w następnych pytaniach. Teraz mówimy o tych 60 miliardach zł, które budżet państwa przeznaczy na to, a pozostałe środki będą pochodziły z kredytu, prawda? Państwo wymieniliście już banki czy fundusze, które chcą zainwestować w to, jak rozumiem, w formie kredytu czy w formie przejęcia akcji tego projektu. A jeżeli tak, jeżeli to jest kredyt, to kto będzie gwarantował ten kredyt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MarzenaCzarnecka">Nie przewidujemy zakupu akcji, przewidujemy tylko i wyłącznie kredyt. Ten kredyt jest gwarantowany poprzez gwarancje Skarbu Państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KazimierzKleina">Czyli Skarb Państwa kredytuje…</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Nie, gwarantuje.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#KazimierzKleina">Gwarantuje także ten kredyt, który zostanie zaciągnięty na budowę tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#KazimierzKleina">Czyli Skarb Państwa ponosi 100% kosztów budowy tego projektu. Czy nie, Pani Minister?</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Gdybym mogła prosić pana prezesa o odpowiedź… Dobrze?)</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#KazimierzKleina">No, to jest właściwie podstawowe pytanie, na które minister powinien odpowiedzieć – przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Okej.)</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#KazimierzKleina">Bo to jest pytanie podstawowe: kto za to płaci?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MarzenaCzarnecka">W tej chwili 30% pokrywa Skarb Państwa poprzez te 60 miliardów zł, pozostałą kwotę pokrywają kredyty. My tylko, jako Skarb Państwa, gwarantujemy spłatę tego kredytu. Ten kredyt jest spłacany z funkcjonowania elektrowni. To nie jest tak, że Skarb Państwa płaci całe 100%. Skarb Państwa płaci 30%, te 60 miliardów zł, pozostałe kwoty są płacone w ramach kredytu, gdzie gwarantem, czyli podmiotem, który daje zabezpieczenie, jest oczywiście Skarb Państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo, senator Włosowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JacekWłosowicz">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JacekWłosowicz">Pani Minister, następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JacekWłosowicz">Pierwsze pytanie będzie dotyczyło konkretnie tego pierwszego obiektu, o którym dzisiaj rozmawiamy, ale miałbym również pytanie odnośnie do innych.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JacekWłosowicz">Sądzę, że zarówno pani senator Górska, jak i pan senator Pawlak zadawali pytanie, kiedy ta elektrownia, jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, będzie gotowa. Odpowiedzi wprost nie usłyszałem. Sądzę, że jeżeli mówili państwo o 2036 r., że tę energię się już jakoś będzie rozliczać, to znaczy że wtedy ta energia powinna być. Chciałbym się dowiedzieć, jaki jest plan odnośnie do tej elektrowni? To pierwsze pytanie: kiedy ona ma zacząć chodzić?</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#JacekWłosowicz">Druga rzecz, były też pytania dotyczące potwierdzenia tych kwot. Czyli elektrownia, która będzie miała niecałe 4 giga, będzie kosztowała ok. 200 miliardów, czyli 1 giga nas będzie kosztowało 50 miliardów, tak? Chodzi o to, żebyśmy wiedzieli. Chciałbym prosić o potwierdzenie tego.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#JacekWłosowicz">Trzecie pytanie jest takie. Pani minister wspomniała, że energia atomowa będzie dla nas taką podstawą, bo tak ten miks energetyczny był przez ostatnie lata dookreślany. Mam pytanie: czy w takim razie 10 GB na połowę…</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Gigawatów.)</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#JacekWłosowicz">Gigawatów. Czy to jest ilość, o której mówimy, że elektrownie atomowe powinny nam ją dawać, czy to jest, powiedzmy, nieaktualna dana? A jeżeli tak, to jaka jest aktualna?</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#JacekWłosowicz">Kolejne pytanie. To ile w takim razie elektrowni atomowych przewidujemy – do tej pory słyszeliśmy, że będzie to ok. 6 obiektów – żeby tę wymaganą ilość mieć? I kiedy one mogą być gotowe? Bo tak jak pan prezes wspomniał, ok. 2034 r. możemy mieć już zapaść energetyczną czy jakieś niedobory w związku z wygaszeniem elektrowni konwencjonalnych.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#JacekWłosowicz">I ostatnie już pytanie, odnośnie do wszystkich elektrowni, tej i ewentualnie innych. Czy mamy decyzję polityczną czy handlową, że będziemy mieli zapewnione paliwo do tych wszystkich elektrowni? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#KazimierzKleina">Pani Minister?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MarzenaCzarnecka">Odpowiadając, może nie po kolei… Nie mówimy o 6 obiektach, tylko o 6 reaktorach. Czas rozpoczęcia funkcjonowania oczywiście zależy od sfinalizowania umowy, o której rozmawiamy. Zakładamy, że to będzie rok 2036, ale reaktory będą włączane, one się włączają… Zaczyna się od pierwszego, potem drugi, trzeci, czwarty. Oczywiście nie pokryje to pełnego zapotrzebowania w podstawie, ale proszę pamiętać, że to jest pierwsza elektrownia jądrowa. My w czwartek, czyli za 2 dni, będziemy ogłaszać program energetyki jądrowej i tam zakładane są 2 lokalizacje dotyczące energii jądrowej. To ma taki status, że to jest źródło niskoemisyjne. A skoro jest źródłem niskoemisyjnym, to jakby trochę wymusza na nas takie zachowanie, nie tylko i wyłącznie miks energetyczny, ale również rynek, który funkcjonuje w Europie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JacekWłosowicz">Gdybym mógł prosić, Panie Przewodniczący, o odpowiedź na moje pytania… Usłyszeliśmy je wszyscy. O konkrety pytałem. O daty, o wielkości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarzenaCzarnecka">Powiedziałam, że w 2036 r. będziemy włączać. Postaramy się, żeby domknąć umowę do 2036 r. i wtedy zacznie płynąć energia elektryczna z pierwszego reaktora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JacekWłosowicz">Dobrze. To może przypomnę, Panie Przewodniczący. Chciałbym wiedzieć, co my docelowo obecnie zakładamy w naszym miksie, tj. ile gigawatów będziemy mieli z energii atomowej i w którym roku. Rozumiem, że to będą reaktory ok. 1 GW, czyli że będzie… Pani minister powiedziała o drugiej lokalizacji. Czy przewidujemy tylko 2 takie elektrownie czy 3? No i czy mamy zapewnione paliwo do tych elektrowni? Bo czasem jest piękny samochód, tylko nie ma do niego kluczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarzenaCzarnecka">Paliwo mamy zapewnione, ponieważ, jak pan senator doskonale wie, zajmuje się tym konsorcjum Westinghouse-Bechtel. Bechtel jest wykonawcą, a Westinghouse jest dostawcą paliwa jądrowego. To jest pierwsza kwestia. Druga kwestia dotyczy tego, że zakładamy… Ja nie mogę panu senatorowi powiedzieć i nikt w tej chwili panu tego nie powie, jakie jest zabezpieczenie w miksie poszczególnych ilości energii pochodzących z poszczególnych źródeł, ponieważ wszyscy doskonale wiemy na tej sali, że jest w przygotowaniu krajowy plan dla energii i klimatu. I ten krajowy plan dla energii i klimatu zakłada wartości miksu z poszczególnych rodzajów surowców, które służą do zasilania energią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#KazimierzKleina">Senator, przewodniczący Gawłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#StanisławGawłowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#StanisławGawłowski">Jestem trochę wywołany do tablicy przez pytania, jakoś tak się poczułem.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#StanisławGawłowski">W Polsce obowiązują ciągle dokumenty, które mają wymiar strategiczny. „Program energetyczny Polski do 2040 r.” od początku był takim dokumentem na półkę; każdy, kto miał odrobinę wiedzy, wiedział, że budowa elektrowni jądrowej do 2033 r. jest niemożliwa, a ten dokument, przyjęty kilka lat temu, tego typu termin wskazuje. Średni czas budowy bloków w energetyce jądrowej w Europie, tam gdzie jest kadra, profesorowie, nauka itd., to jest 17 lat. Czyli zawsze trwa dłużej, niż chcą ci, którzy projektują, i zawsze kończy się tym, że rząd interweniuje, tak jak to ostatnio się stało w Wielkiej Brytanii. Budują Francuzi i rząd brytyjski musi dołożyć do budowy, do wykończenia bloków w energetyce jądrowej.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#StanisławGawłowski">W tym przypadku, jak rozumiem – w razie czego proszę sprostować, Pani Minister i Panie Prezesie – rozpoczęto inwestycję jakby trochę od tyłu. Ja to mówiłem na etapie różnych debat tutaj, w Senacie, w poprzedniej kadencji. Otóż wybrano dostawcę technologii, ale jakby nie wydyskutowano sposobu finansowania tego projektu, nie zdecydowano, jak będzie to finansowane. Co więcej… Nie wszyscy muszą to pamiętać, jednak warto to dzisiaj przypomnieć, szczególnie że razem z nami jest tutaj na sali pan premier Pawlak, swego czasu minister gospodarki odpowiedzialny również za ten obszar. Wszyscy sobie żartowali przez lata z pana ministra Grada, a potem praca ministra Grada została wyceniona przez rząd poprzedni na bodajże 600 milionów zł, bo za tyle odkupiono od PGE spółkę PGE EJ, więc chciałbym powiedzieć, że jako start-up Grad został wyceniony bardzo dobrze; tylko pogratulować wszystkim tym, którzy potrafią tak dobrze przygotować projekty.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#StanisławGawłowski">A co do przyszłości – oprócz programu, który leży na półce, jest jeszcze inny program, który się nazywa PPEJ, Program Polskiej Energetyki Jądrowej; on nawet był w poprzedniej kadencji aktualizowany. I on określa potencjalne miejsca do realizacji tych inwestycji. Nie wiem, Pani Minister, jakie miejsca ogłosicie, ale dzisiaj jesteśmy dużo bogatsi w różnego rodzaju wiedzę i doświadczenia, i bardzo ostrożnie bym podchodził do lokalizacji projektów, w których np. nie ma odpowiednich zasobów wody do chłodzenia reaktorów. A słyszę o takim jednym, w który jest zaangażowana – powiem to – spółka PGE z prywatnym inwestorem. W mojej ocenie szanse na realizację tego projektu w tamtym miejscu wynoszą zero i wszystkie pieniądze, które zostały tam wydane, są pieniędzmi zmarnowanymi. To by oznaczało, że…</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: A pochodzą także ze spółki Skarbu Państwa.)</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#StanisławGawłowski">A pochodzą także ze spółki Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#StanisławGawłowski">Ja to mówię od lat głośno i jednoznacznie. To nie musi się wszystkim podobać, ale jeżeli ktoś myśli, że można przekierować poważne strumienie wody w regionie, w którym bilans wody już dzisiaj jest ujemny, do chłodzenia reaktorów jądrowych, to naprawdę wykazuje się kompletną nonszalancją. Jeżeli reaktory tego typu będą gdzieś w interiorze, czyli wewnątrz kraju, jeżeli nie nad Bałtykiem, to w mojej ocenie jest tylko jedno miejsce. Nie będę go wskazywał. Bałtyk jest wybierany nie dlatego, że na północy Polski brakuje energii, bo akurat tam energii nie brakuje, Bałtyk i okolice Bałtyku są wybierane tylko i wyłącznie dlatego, że Bałtyk jest jedynym dziś w Polsce realnym miejscem chłodzenia reaktorów jądrowych. A więc jeżeli wewnątrz kraju, to jedno miejsce, a pozostałe reaktory i tak, jeżeli mamy racjonalnie podchodzić do rzeczy, będą lądować na północy Polski, jeżeli mówimy o dużych reaktorach jądrowych. Na osobnej półce leży coś, co się nazywa SMR. Nie dyskutujemy dzisiaj o tym, więc tej części rozwijać nie będę.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#StanisławGawłowski">Pan senator Kleina drążył bardzo mocno i próbował uzyskać informację, ile będzie kosztować 1 MWh itd. Nie znam człowieka, który potrafiłby dzisiaj w Polsce na to pytanie odpowiedzieć. Nie sądzę, żeby pani minister i pan prezes byli w stanie na to pytanie odpowiedzieć w bardzo uczciwy i rzetelny sposób, dlatego że, jak obserwuję wszystkie realizowane w Europie projekty związane z energetyką jądrową… W ubiegłym roku skończono blok po dwudziestu kilku latach, nie pamiętam dokładnie, po ilu, w Finlandii, dodajmy też ten projekt, który nie chce się skończyć, realizowany w Wielkiej Brytanii. No, wszędzie są przekroczone terminy realizacji, co oznacza, że pieniądz po tym czasie jest znacząco droższy, a to oznacza, że koszt 1 MWh znacząco rośnie.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#StanisławGawłowski">Czy my mamy wybór w obszarze dotyczącym zabezpieczenia w podstawie? Dzisiaj pewnie nie. Panie Prezesie, z jednym się tu nie zgadzam. Pan powiedział: 2036, dramat, luka energetyczna. Luka energetyczna już się zaczyna. W poprzedniej kadencji przyjmowaliśmy kolejny projekt ustawy, który dotyczył rynku mocy, przez 2 ostatnie posiedzenia. W zasadzie były 2 nowele w tej sprawie, jedna dotycząca 2028 r., de facto przedłużająca pracę bloków węglowych za zgodą, derogacją Komisji Europejskiej, naprawdę w trybie pilnym uzyskaną, i druga pozwalająca na to, żeby wejść na ten rynek z częścią gazową. Ale ten najgorszy okres to lata 2030, 2031, 2032, nie 2036. Przy zwiększonym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, czyli elektryfikacji ciepłownictwa, elektryfikacji transportu, automatyzacji, procesach związanych z data center… Ja naprawdę bym bardzo chciał, żeby wam się udało w terminie, ale – mówię to od lat głośno – nie mam żadnej wiary w to. I nie dlatego, że nie wierzę państwu, tylko dlatego, że… Powtórzę to wyraźnie, żeby wszyscy to jednoznacznie zrozumieli. Skoro w takich krajach, gdzie jest zaplecze inżynieryjne, nauka, gdzie mają doświadczenie itd., wszędzie są opóźnienia, to dlaczego w Polsce ma być inaczej? Z czego to by wynikało? Dlatego, że nie wiemy, to mamy to zrobić? Nie możemy się tutaj oszukiwać. Ale skoro podjęliśmy decyzję, skoro jesteśmy już w tę sprawę tak daleko zaangażowani, skoro wydaliśmy ileś miliardów złotych, to kolejne kroki, niestety, musimy czynić. Zapotrzebowanie na tę energię będzie, będzie potrzebna. I wydaje mi się, że sposobem zabezpieczenia nie będzie poręczenie Skarbu Państwa, choć pewności nie mam, tylko raczej gwarancja na cenę energii wytworzonej przez elektrownie, bo to wystarczy do tego, żeby obsłużyć kredyt. Chodzi o gwarancję, że ta cena nie może być niższa niż… itd., tak na dobrą sprawę. To z kolei nie będzie wpływać na wskaźniki dotyczące zadłużenia państwa jako takiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#KazimierzKleina">Czy pani minister chce się odnieść do tej wypowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MarzenaCzarnecka">Tak, krótko się odniosę. Program polityki energetycznej 2040… Pan senator doskonale wie, że on leży na półce…</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: I niech już tam leży.)</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MarzenaCzarnecka">…i nikt już o nim nie pamięta. Ale na pewno jest zmieniany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MarzenaCzarnecka">Co do Polskiego Programu Energetyki Jądrowej – tak jak wspomniałam, my go zmieniamy, w tej chwili jest aktualizowany przez pełnomocnika. Będziemy go ogłaszać w czwartek, właściwie już leży na stole. On zakłada… On jest aktualizacją programu, który był do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#MarzenaCzarnecka">A co do gwarancji jako takich – oczywiście gwarancja w części odbywa się poprzez kontrakty różnicowe, ale ponieważ te kontrakty nie są dopięte, to zakładamy, że bez względu na sytuację i tak kontrakt różnicowy będzie formą wsparcia Skarbu Państwa, czyli na koniec dnia i tak gwarantem będzie Skarb Państwa. To, czy wpływa to na budżet…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#StanisławGawłowski">No, jeżeli będzie spływała pomoc Skarbu Państwa, to tak, a jeżeli kontrakt różnicowy, to nie.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#StanisławGawłowski">To jest taka podstawowa rzecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#KazimierzKleina">Pytanie w związku z wypowiedzią pana senatora Gawłowskiego. Czy minister, rząd pilnuje także spółek Skarbu Państwa, które podejmują mało racjonalne decyzje związane z nowymi, kolejnymi projektami związanymi z energetyką jądrową lub po prostu je zapowiadają? Bo to trafia do opinii publicznej. Widać, że ci, którzy kiedyś mieli się angażować w tę pierwszą elektrownię jądrową, mówili, że się nie da, wycofali się, a później zaczęli wchodzić w relacje, które… tylko dlatego, że są z jakimś prywatnym przedsiębiorcą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MarzenaCzarnecka">Panie Senatorze, rozdzielmy to. To jest spółka Polskie Elektrownie Jądrowe, i to w 100% jest spółka Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MarzenaCzarnecka">PGE – bo rozumiem, że rozmawiamy o tym projekcie – miało projekt otwarty w Koninie wraz z inwestorem koreańskim i oni to realizowali jako tzw. spółkę córkę, czyli spółkę z 50-procentowym udziałem jednego z prywatnych inwestorów i 50-procentowym udziałem PGE jako takiego. To była spółka córka. I oni w tej chwili, o ile wiem… Minister aktywów państwowych, który jest bezpośrednim podmiotem wykonującym prawa z akcji, poinformował mnie, że na dzień dzisiejszy ten projekt nie jest realizowany. Jakie będą losy tego projektu, to trudno mi powiedzieć, ale ja mam informację właściwie z dzisiaj, że na dzień dzisiejszy ten projekt nie jest realizowany.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Przewodniczący, mam jeszcze pytanie… Może nie pytanie, bardziej informację odnośnie do tego, o czym pan senator Gawłowski mówił, tej planowanej elektrowni w Pątnowie. Pani minister się odniosła do tego, że prawdopodobnie nie będzie realizowana, że nie jest obecnie realizowana. Mowa była o tym, że elektrownie muszą mieć lokalizację przy zbiorniku wodnym. Jest sztuczne jezioro chłodzące w Pątnowie, Jezioro Pątnowskie. Ono, wiadomo, nie jest jakimś dużym zbiornikiem wodnym, ale jest porównywalne z jeziorami naturalnymi jak Dąbie Małe w województwie zachodniopomorskim – pan senator z województwa zachodniopomorskiego wie mniej więcej, jakie to jest jezioro – jak Jezioro Nyskie czy jezioro Gopło. To mniej więcej takie same wielkości czy objętość wody. Jeśli chodzi o współczesną technologię, to pewnie państwo wiecie, że nie musi być to znacząca ilość wody, jeśli chodzi o budowę elektrowni jądrowej, ponieważ odpowiednie technologie pozwalają chłodzić elementy związane z elektrownią atomową bez jakiejś wymaganej ogromnej objętości wody. Jeżeli więc prywatni inwestorzy chcieli współpracować w tym zakresie, zarówno Koreańczycy, jak i Polacy, to myślę, że warto takie inwestycje wspomagać, a nie hamować. No, chyba że jest to związane z tym, że właścicielem jednej z tych firm jest przedsiębiorca, który ma też koncern medialny i w którego mediach nie ma może jakiejś znaczącej pieśni pochwalnej dla partii rządzącej. Wtedy można go wygasić i przestać współdziałać, ale to by było ze szkodą dla naszej ojczyzny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#KazimierzKleina">Senator Gawłowski, 1 zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#StanisławGawłowski">Tak, 1 zdanie.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#StanisławGawłowski">Mówiąc to, raczej się narażam temu przedsiębiorcy, który ma koncern medialny, jak pan zauważył. Ale mówię to głośno i mam w nosie, czy się narażam, bo o Polskę chodzi, a nie o to, czy się kogoś lubi, czy się nie lubi. To po pierwsze. Po drugie – Panie Prezesie, pan mnie sprostuje – różnica, jeśli chodzi o zużycie wody w konwencjonalnym bloku węglowym i w energetyce jądrowej, to 1:4. W tej nowej technologii to jest 1:2. W tej lokalizacji, o której pan mówił, Panie Senatorze, jest kałuża. I jak pan chce tam, na tej kałuży, coś zbudować, przy parowaniu wody średnio 30% rocznie… A 2 rzeki, które tam są, duże rzeki – one nie są duże tak naprawdę – czyli Warta i Noteć, gdyby je pan przekierował w całości w to miejsce, nie są w stanie zabezpieczyć tam potrzeb. Naprawdę hamujmy piętą, zanim będziemy o takich rzeczach opowiadać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#KazimierzKleina">Senator Górska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#AnnaGórska">Po pierwsze, chciałabym zaspokoić pragnienia senatora Gawłowskiego co do opóźnień, bo zgodnie z tym, co mówi pani minister, w stosunku do Programu Polskiej Energetyki Jądrowej, obecnie jeszcze obowiązującego, mamy już 3 lata opóźnienia w uruchomieniu puszczenia prądu z pierwszego reaktora. W PPEJ mamy wpisany 2033 r., dzisiaj pani minister mówiła o 2036 r. Mam nadzieję, że do dalszych opóźnień w tym zakresie nie dojdzie, chociaż proces inwestycyjny pewnie będzie miał różne swoje wymogi.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#AnnaGórska">Bardzo czekam na ten czwartek. Mam pewną nadzieję – i tego też dotyczą moje pytania – że poznamy ostatecznie lokalizację drugiej elektrowni. Bardzo podoba mi się ten stanowczy ton i podkreślanie tego, że ta elektrownia, o której dzisiaj rozmawiamy, jest pierwszą elektrownią. Pierwszą, czyli rozumiem, że plany dotyczące kolejnej elektrowni też są w spółce, w PEJ, a nie właśnie rozproszone między prywatnymi inwestorami, bo to też wpłynie i na koszty inwestycji, i na potencjalne ceny energii. Tak więc życzyłabym sobie, żeby jednak spółka zajmująca się polską energetyką jądrową i Skarb Państwa były wiodącym inwestorem w kontekście tej drugiej elektrowni.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#AnnaGórska">Ale zmierzam już do pytań. Czy w czwartek dowiemy się ostatecznie, czy tymi lokalizacjami… Bo jakiś czas temu usłyszeliśmy o 2 potencjalnych lokalizacjach, rzucono, że to Bełchatów i Konin. Czy dowiemy się, która z tych lokalizacji ostatecznie to będzie? Czy możemy się spodziewać do końca tej kadencji jakichkolwiek ruchów konkretyzujących już ewentualne, powiedzmy, uruchomienie całego procesu, który jest wymagany do tego, żeby np. mieć decyzję lokalizacyjną, mieć decyzję środowiskową? Wiemy, że czasu jest bardzo mało, ale pamiętamy, jak do tej pory przebiegały prace nad tą pierwszą elektrownią, ciągnęły się latami. Dzisiaj mamy przetarte ścieżki, wiemy mniej więcej, jak to robić.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#AnnaGórska">O technologię bym się nie martwiła, Panie Senatorze, bo naprawdę technologii budowania i chłodzenia reaktorów dzisiaj jest naprawdę przynajmniej kilka. Elektrownia, która miałaby stanąć w głębi kraju, nie potrzebuje tyle wody, ile potrzebuje elektrownia choczewska, m.in. przez kominy chłodnicze, wentylatory pod kominami chłodniczymi. Mówimy o zupełnie innego rodzaju technologii chłodniczej, jeśli chodzi o reaktory. I prawdopodobnie w taki sposób będzie musiała być przeprowadzona ta inwestycja, która będzie bardziej na południe zlokalizowana. Potrzeba 10 razy mniej wody dla takiej elektrowni niż takiej jak choczewska, którą obecnie… Będę używała tego słowa, bo…</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czyli, Pani Senator, pytanie jest…)</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#AnnaGórska">…Którą obecnie budujemy. Tak więc moje pytanie brzmi: czy poznamy w czwartek również tę ostatecznie wybraną lokalizację? I czy uda się w tej kadencji uruchomić procesy, które będą zmierzały do rozpoczęcia całego procesu przygotowawczego, wyboru potencjalnego inwestora itd.? Wydaje mi się, że już naprawdę nie ma czasu. Ja się zgadzam z tymi wszystkimi głosami dotyczącymi luki energetycznej, tego, że w ogóle za jakiś czas zabraknie nam prądu. Nie mamy na co czekać. Zdaje się, że chyba rzeczywiście w końcu mamy rząd, który nie tylko opowiada o elektrowni, tylko rzeczywiście robi realne rzeczy, żeby tę elektrownię zbudować, więc idźmy dalej do przodu. Jestem pełna…</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani jest dopiero w połowie…)</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#AnnaGórska">Jestem dopiero w połowie zdania.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#AnnaGórska">Dziwi mnie trochę ten, powiedzmy, defetyzm atomowy na tej sali. Uważam, że powinniśmy być dumni i ambitnie podchodzić do tych projektów, bo naprawdę od tego zależy również nasza odporność energetyczna, także w kontekście polityki bezpieczeństwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#KazimierzKleina">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#KazimierzKleina">Chciałbym, żebyśmy może skupili się na tej ustawie. Ona ma naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#KazimierzKleina">Ale mamy… Jest bardzo wiele problemów, które rzeczywiście trzeba przedyskutować, pokazać. Prawda? Decydujemy o ogromnych kwotach, ogromnych kwotach i o tym, na ten temat powinniśmy w pierwszej kolejności dyskutować. Boję się, że jak pójdziemy w dyskusji do dalszych projektów, to zapomnimy o głównej kwestii, nad którą teraz dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#KazimierzKleina">Ale pani minister na te pytania, które zostały postawione przez panią senator…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarzenaCzarnecka">Chętnie odpowiem.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MarzenaCzarnecka">Ogłosimy ten program w czwartek, ale ja może już teraz coś powiem o tym programie. Nie wszystko, bo nie chciałabym odbierać…</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#MarzenaCzarnecka">…no, jakby uruchamiać wcześniej tej informacji. Tam nie będzie wskazanego miejsca drugiej lokalizacji, będą wskazane hipotetyczne miejsca, w których ta druga lokalizacja może być. Jednak proszę pamiętać, że wydanie decyzji lokalizacyjnej to jest standardowo okres od 2 do 3 lat. I jeszcze jedną kwestię trzeba mieć na uwadze. Ten projekt, jak sam pan przewodniczący był łaskaw stwierdzić, a także wszyscy pozostali członkowie Senatu, panie senatorki i panowie senatorowie, był robiony trochę jakby odwrotnie, czyli bez finansowania. Tak więc naszym założeniem obecnie jest jakby zaproszenie inwestorów, rozpisanie konkursu na osoby, które byłyby zainteresowane inwestycją. Po otrzymaniu ofert inwestycyjnych wybierzemy tę ofertę, która będzie konkurencyjna. A więc troszkę odwrócimy proces, po czym wrócimy do normalności, czyli najpierw finansowanie, a dopiero potem cała reszta procesu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#KazimierzKleina">I to jest rzeczywiście…</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#KazimierzKleina">Pani Senator…</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#KazimierzKleina">Zawsze zgłaszamy się, jak chcemy jeszcze zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#KazimierzKleina">I to jest bardzo dobra konkluzja – to, że będziemy pilnowali pieniędzy. Prawda? To jest jakby kluczowa rzecz tutaj dla nas, przynajmniej dla tej części uczestników posiedzenia komisji, którzy są związani z Komisją Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: Oraz do spraw czystości środowiska.)</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#KazimierzKleina">Wszystko się liczy, wszystko jest ważne, i środowisko itd., ale na koniec będą za to płacili obywatele naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo…</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#KazimierzKleina">W takim razie ja mam takie pytanie. Ponieważ poziom tej ceny minimalnej, która tutaj została zaproponowana, to jest ok. 600 zł… No, jest wysoka, prawda? W przypadku projektu realizowanego teraz w Szwecji jest wyraźnie niższa. Dlaczego tutaj pojawił się ten problem… Dlaczego my proponujemy cenę tak wysoką, a w Szwecji zaproponowano przy budowie podobnej elektrowni cenę zdecydowanie niższą?</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#KazimierzKleina">I pytanie drugie, też związane z tymi cenami. Zakładamy, że elektrownie… Państwo zakładacie, że produkcja w elektrowni ruszy w 2036 r., tak? Rozumiem też, że cena różnicowa tych 600 zł będzie obowiązywała od 2036 r.? A co się stanie, jeżeli te terminy nie zostaną dotrzymane? Chcemy, żeby one były dotrzymane, ale doświadczenie różnych krajów, o których tutaj mówiliśmy, bardzo doświadczonych w dziedzinie energetyki jądrowej, pokazało, że te terminy są… Może państwo wiecie, o ile przekroczono terminy np. we Francji, gdzie był prowadzony tylko remont elektrowni, który trwał tam wiele lat, i o ile zostały przekroczone terminy i budżet w Finlandii. Czy my mamy w tej ustawie mechanizm zabezpieczający nas właśnie przed takimi sytuacjami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarzenaCzarnecka">Odpowiadam, Panie Senatorze, na pierwsze pytanie dotyczące Szwecji. My się możemy tylko i wyłącznie domyślać, wnioskując z badań, które prowadzimy, czemu ta cena w Szwecji różna jest od naszej. Po pierwsze, Polska jest…</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …Bardzo dokładne wyliczenie, prawda? Jest to ogromny dokument, ten Szwedów.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#MarzenaCzarnecka">Tak.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: I jest publicznym dokumentem…)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#MarzenaCzarnecka">Jest publicznym dokumentem, ale…</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …czyli wy znacie go doskonale, prawda?)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#MarzenaCzarnecka">Znamy go, ale kwestia jest taka, że oni mają troszkę inne doświadczenia i możliwości rozwojowe. Mają firmy lokalne, które są zaangażowane w proces inwestycyjny, mają swój własny local content, który my teraz dopiero wypracowujemy, i stąd są przyjęte takie ceny. Cena, która jest przyjęta w ramach wniosku notyfikacyjnego, to jest dokładnie 527 zł, i ona jest przyjęta według modelu finansowania, który jest najbardziej zbliżony do modelu czeskiego. Dostaliśmy prostą instrukcję od Komisji Europejskiej – im bardziej model finansowania będzie zbliżony do czeskiego, tym większe będzie prawdopodobieństwo uzyskania stosownej notyfikacji. I tak też ten model finansowy został przedstawiony. A więc tyle mogę powiedzieć, takiej odpowiedzi mogę udzielić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#KazimierzKleina">A kwestie dotyczące budżetu, przekroczenia go w tych inwestycjach, które były realizowane we Francji i Finlandii, przekroczenia terminu… I co się stanie z tą ceną i tymi gwarancjami, jeżeli przedłużone zostaną terminy realizacji tej inwestycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MarzenaCzarnecka">Powiem tak. Z punktu widzenia przedłużenia… Te terminy były różne. Jak pan senator wie, maksymalny okres przekroczenia, jakby długości przekroczenia to było chyba 14 lat. Co się stanie z tą ceną? Ona po prostu będzie dostosowywana do rynku. Wniosek notyfikacyjny, który składamy, zawiera model finansowania. Ta cena, tak jak mówiłam, jest ceną referencyjną, czyli wskazującą jakby, że na dzień dzisiejszy taki jest… Jednak będziemy obserwować rynek i ewentualnie dostosowywać tę cenę referencyjną, różnicową do rynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#KazimierzKleina">A jeżeli będzie się zwiększał koszt budowy, to co wtedy będzie się działo?</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Głos z sali: No to koszty wzrosną…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MarzenaCzarnecka">Ta cena będzie proporcjonalnie wzrastała. Kontrakt różnicowy ma po części pokryć tę inwestycję, wobec tego ma to być…</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Ale czy jest…)</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#MarzenaCzarnecka">…Musi się zgadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#KazimierzKleina">Ale czy jest mechanizm, który będzie, że tak powiem, trzymał krótko wykonawców, czyli tę spółkę, którą reprezentuje pan prezes? No bo jest to taka sytuacja, że w zasadzie można coś dyktować, powiedzieć, ile to będzie wynosiło. Rozumiem oczywiście, że pan prezes i zarząd są ludźmi odpowiedzialnymi i pracują nie jak prywatny biznes, tylko jako osoby, które realizują pewien projekt państwowy, czyli są ludźmi odpowiadającymi przed państwem i tak to traktują, a nie w taki sposób, że… Chociaż czasami w spółkach Skarbu Państwa to czuwanie nad pieniędzmi bywa różne, to tu zakładamy, że będzie to dobrze działało, że tak się stanie. Ale jaki jest mechanizm, żeby blokować wzrost kosztów budowy? Jak to zostało w ustawie zapisane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MarzenaCzarnecka">W ustawie w ogóle tego nie ma, Panie Senatorze. W ustawie nie ma mechanizmu blokowania wzrostu kosztów. My zakładamy, że 60 miliardów zł wkłada Skarb Państwa i nie zakładamy jakby tego… Jeżeli ten koszt budowy byłby wyższy, teoretycznie, i udział Skarbu Państwa musiałby być większy, to musielibyśmy zmieniać ustawę. Na obecnym etapie w ogóle nie zakładamy, że koszt budowy i wkład kapitałowy Skarbu Państwa będą wyższe niż 60 miliardów zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KazimierzKleina">Tylko że, Pani Minister, jeżeli za 5, 6, 7 czy 10 lat się okaże, że koszt budowy wzrósł 2-krotnie, a Skarb Państwa wydał już te 60 miliardów zł, i przyjdzie minister do spraw przemysłu… no, przyjdzie pani za 10 lat – chciałbym, żeby tak było – i pani powie: niestety, koszt wzrósł o 50% i w związku z tym proszę, żeby Sejm, Senat przyjęły ustawę, która będzie uwzględniała ten wzrost kosztów, to wówczas my… my nie, ale ci, którzy po nas przyjdą, podniosą rękę za tym, bo nie będą mieli wyjścia…</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: Tak dokładnie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#KazimierzKleina">…gdyż wydano już 60 miliardów zł, a potrzeba jeszcze 60 miliardów zł z budżetu państwa. Ci ludzie, którzy przyjdą po nas, nawet nie będą dyskutowali tak jak my, tylko po prostu pani przyjdzie, a oni wszyscy podniosą ręce za, bo nie będą mieli wyjścia. A więc jest pytanie: jakie dzisiaj zostały w tę ustawę wmontowane mechanizmy, żeby kontrolować wydatki na tę budowę? Mówię o tym… Wie pani, ja jestem finansistą i po prostu to jest, że tak powiem, moje życie dostrzeganie jakby tych spraw, a nie mówienie: jakoś to będzie. Prawda?</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Coroczne sprawozdanie.)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Po pierwsze, Panie Senatorze…)</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#KazimierzKleina">Będzie przedstawiane Sejmowi i Senatowi?</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Rządowi…)</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Że zostały wydatkowane… Ale zacznijmy może od początku.)</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#KazimierzKleina">Ale będzie Sejmowi i Senatowi przedstawione sprawozdanie?</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Rządowi. W każdym razie…)</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: W ustawie…)</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#KazimierzKleina">A może trzeba by to zapisać, żeby była informacja? Bo to jest taka inwestycja…</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: A może pan przewodniczący pozwoli mi zabrać głos w sprawie formalnej?)</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#KazimierzKleina">Jasne. Ale pani minister skończy i wtedy będzie pana wypowiedź. Dobrze?</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#KazimierzKleina">Formalnej?</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#KazimierzKleina">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#KazimierzKleina">Proszę, Pani Minister, a potem senator Pupa złoży wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarzenaCzarnecka">Powiem tak: umowa, która jest w tej chwili, będzie negocjowana od marca, to będzie umowa z generalnym wykonawcą na wykonanie. Ta umowa jest kontrolowana przez pełnomocnika i ten pełnomocnik składa z wykonania tej umowy i z wydatkowania tych środków odpowiednie sprawozdania. To jest jego rola, żeby pilnować nieprzekroczenia kosztów. To jest forma gwarantowania tego. W tej chwili ta umowa nie jest zawarta, bo ta umowa jest elementem również tego wniosku notyfikacyjnego, czyli jest to pewien element układanki. I ja sobie nie wyobrażam sytuacji, że pełnomocnik, ktokolwiek by nim był, i to jest gwarantowane w tej ustawie… Ktokolwiek będzie pełnomocnikiem, będzie musiał pilnować wydatkowania tych środków, bo to jest kwestia dyscypliny finansów publicznych. Gdy przekroczymy tę kwotę, tak jak pan senator powiedział, to będziemy występować z nową ustawą, czego ja sobie dzisiaj za bardzo nie wyobrażam, bo tu jest finansowanie, tak jak mówiliśmy, zewnętrzne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#KazimierzKleina">No, finansowane to jest de facto w całości z budżetu państwa, poprzez gwarancje.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#KazimierzKleina">Senator Pupa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#ZdzisławPupa">Panie Przewodniczący! Panowie Przewodniczący!</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#ZdzisławPupa">Z uwagi na to, że dyskusja często wybiega poza materię ustawy, którą mamy do rozpatrzenia, z uwagi na to, że praktycznie ta ustawa, jak pani minister zauważyła, prawie jednogłośnie została przyjęta przez Sejm, tylko 1 poseł był przeciw, nikt się nie wstrzymał od głosu… Ze względu na to, że temat jest naprawdę istotny, ważny, warty przedyskutowania w sposób merytoryczny i zebrania informacji, których pani minister na pewno chętnie by udzieliła w innych okolicznościach, w innej sytuacji, wnioskuję, abyśmy odbyli posiedzenie komisji, aby panowie przewodniczący zwołali posiedzenie komisji, na którym zostaną nam przekazane dogłębne informacje na temat aktualnej sytuacji, jeśli chodzi o wybudowanie elektrowni jądrowej w Polsce, z tymi 6 reaktorami, o których pani minister powiedziała. Myślę, że pan prezes, który również jest z nami, mógłby w sposób merytoryczny taką informację przekazać. Mielibyśmy pełną wiedzę co do możliwości inwestycji, co do kosztów, które ta inwestycja pochłonie, ale również co do harmonogramu dojścia do tego, że w roku 2030 będziemy mieć ceny energii, o które pan przewodniczący, pan premier Pawlak dopytywał, bo się interesował tym, czy istotnie się obniżą ceny płacone przez konsumenta po wybudowaniu tej elektrowni. Taką informację byśmy praktycznie mieli w pełni. Proponuję, żebyśmy dzisiaj faktycznie nie rozwadniali sytuacji, tylko przeszli do procedowania tej ustawy i niczego więcej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#KazimierzKleina">Czyli senator właściwie mówi to, co powiedziałem wcześniej, żebyśmy dyskutowali nad ustawą, a nie włączali poboczne tematy. Prawda? Czyli popiera mnie pan?</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: Pan przewodniczący jest władny, żeby poprowadzić to zgodnie z…)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#KazimierzKleina">No więc właśnie dlatego zwróciłem uwagę naszym koleżance i koledze, żebyśmy wrócili do istoty tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#ZdzisławPupa">To rozstrzygamy to w głosowaniu w takim razie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#KazimierzKleina">Czyli senator składa wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. To już jest wniosek…</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#KazimierzKleina">Ale ja chciałbym jeszcze zapytać publicznie, bo my…</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#KazimierzKleina">Czy jeszcze ktoś chce zadać pytanie? Ale dotyczące tylko tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Ale dotyczy to również przewodniczącego.)</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#KazimierzKleina">Oczywiście, wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#KazimierzKleina">Czy są pytania dotyczące tylko tej ustawy? Proszę bardzo, to będzie senator…</u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#KazimierzKleina">Poczekaj, poczekaj.</u>
          <u xml:id="u-72.8" who="#KazimierzKleina">Czy jeszcze ktoś będzie chciał zadać pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-72.9" who="#KazimierzKleina">Czyli to moje pytanie, które ja zacząłem…</u>
          <u xml:id="u-72.10" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, już nie.)</u>
          <u xml:id="u-72.11" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Pupa: Ostatnie pytanie, Panie Przewodniczący…)</u>
          <u xml:id="u-72.12" who="#KazimierzKleina">Ostatnie pytanie będzie moje… W zasadzie jest to prośba o deklarację. Myślę, że ten wniosek senatora Pupy z opozycji, żeby zrobić specjalne posiedzenie z udziałem pana prezesa, pani minister, może także ministra Wrochny, odpowiedzialnych za tę sprawę, posiedzenie 3 komisji: gospodarki, budżetu i środowiska… Wy też czy nie?</u>
          <u xml:id="u-72.13" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-72.14" who="#KazimierzKleina">Tak? Chodzi o to, żeby rzeczywiście porozmawiać o tych wszystkich kwestiach. I ten wniosek… Czy senatorowie członkowie komisji zgadzają się, żeby takie specjalne posiedzenie przeprowadzić? Bo dziś jesteśmy trochę zakładnikami sytuacji, prawdę mówiąc, i to jest ten kłopot. Sprawa jest absolutnie najwyższej wagi, poważna, gdyż to jest decyzja, która jest decyzją podejmowaną na lata i następne pokolenia. 60 lat to jest długi okres.</u>
          <u xml:id="u-72.15" who="#KazimierzKleina">Ale moja uwaga do pana prezesa jest taka… Mam nadzieję, że wydatki, które teraz są wykonywane, realizowane przez spółkę, są absolutnie racjonalne. Dochodzą do mnie bowiem głosy, że te wydatki co najmniej budzą wątpliwości, gdyż np. pracownicy bardzo często przylatują samolotem tylko na 1 dzień, a te wszystkie wydatki są pokrywane przez firmę. Itd., itd. Takie różne uwagi, które do nas, do senatorów, a przynajmniej do mnie dochodzą, co do sposobu wydatkowania pieniędzy wskazują, że jest tam zdecydowanie łatwiej to robić, że tak powiem, niż w wielu innych miejscach. I mam nadzieję – pan teraz został prezesem – że te kwestie pod tym względem absolutnie będą pod pełną kontrolą, że będzie to robione oszczędnie, żebyśmy po prostu mogli później ludziom popatrzeć prosto w oczy, bo jesteśmy odpowiedzialni za to, co robimy. Po raz kolejny mówię, że absolutnie to są kwoty bardzo duże. Jeżeli w przyszłości kwota miałaby być jeszcze większa, to byłby to dla nas wszystkich po prostu wstyd, że tak to przeprowadziliśmy. Bo – no, muszę to też powiedzieć – duża część wydatków, oczywiście nie jakoś istotna, będzie realizowana poza spółką PEJ, czyli w ramach Ministerstwa Infrastruktury będą realizowane linie kolejowe, drogi itd., ten ogromny pirs, biegnący 1 tysiąc m czy 1 tysiąc 300 m w głąb morza, budowany przez urząd morski. Na jednym ze spotkań – przepraszam, że to mówię – zapytałem, jakie będzie wykorzystanie tego pirsu, gdy zostanie skończona budowa, czyli było to nie tak dawno. I prezes czy wiceprezes, na spotkaniu z wieloma ludźmi, odpowiedział, że to będzie molo spacerowe jak w Sopocie. Gdy tak się myśli, to jest to po prostu jakiś dramat. To są tego typu budowle, tak budowane, a nikomu nie starczy wyobraźni, żeby pokazać, jak mogłaby służyć w przyszłości gospodarce morskiej taka inwestycja. Mam zatem nadzieję, że teraz te wszystkie kwestie są w odpowiedni sposób przemyślane. To jest tylko komentarz, nie oczekuję odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-72.16" who="#KazimierzKleina">Prośba do senatora… senatora…</u>
          <u xml:id="u-72.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Bosackiego.)</u>
          <u xml:id="u-72.18" who="#KazimierzKleina">…Bosackiego…</u>
          <u xml:id="u-72.19" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Bieńkowski: Nie, Bieńkowskiego.)</u>
          <u xml:id="u-72.20" who="#KazimierzKleina">…Bieńkowskiego… Ktoś mi tu podpowiedział, a przecież znamy go dobrze…</u>
          <u xml:id="u-72.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę nie podpowiadać.)</u>
          <u xml:id="u-72.22" who="#KazimierzKleina">Nie podpowiadajcie mi.</u>
          <u xml:id="u-72.23" who="#KazimierzKleina">Przepraszam, Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#KrzysztofBieńkowski">Krzysztof Bieńkowski.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#KrzysztofBieńkowski">Panie Przewodniczący, ja, odnosząc się do tych słów i popierając je w pełni, powiem, że jeśli chodzi o koszty budowy elektrowni atomowej, można by było zawrzeć w ustawie zapisy, choć to by były takie ogólne zapisy. Bo dlaczego w Szwecji budowa elektrowni atomowej jest tańsza? Ponieważ mają już doświadczenie, czyli wybudowali te pierwsze elementy, o których pan przewodniczący mówił, ten pirs, który można było później wykorzystywać. Mają stabilne, ugruntowane procedury budowy tych elektrowni. A więc jeżeli zapiszemy, że np. nie może ulec pogorszeniu system prawa, jeśli chodzi o przedłużanie procedur budowy, to również to obniży koszty. Bo obecny pan prezes na pewno też potwierdzi, że pieniądz kosztuje więcej, gdy jest w dłuższym czasie wykorzystywany. Tak więc każde wydłużenie procedur, protesty, różnego rodzaju naciski społeczne, polityczne – wszystko to powoduje odciąganie realizacji w czasie, a to powoduje ogromne zwiększenie kosztów. Dlatego te koszty są w Polsce wyższe niż w Szwecji. Nad tym też można by było zapanować, ukrócając ten proceder długotrwałej budowy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo. Słuszna uwaga i oczywiście racja.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#KazimierzKleina">Senator…</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, głosujemy.)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#KazimierzKleina">Senator Gawłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#StanisławGawłowski">Ja chciałbym tylko postawić wniosek formalny, żebyśmy przeszli do głosowania, przychylając się do propozycji pana senatora, przewodniczącego Pupy. Osobno poświęcimy czas szerokiej debacie o energetyce jądrowej, a dzisiaj przejdźmy już… Stawiam wniosek formalny o przejście do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#KazimierzKleina">W takim razie za chwilę przejdziemy do głosowania. Ale ludzie mieszkający w tamtej okolicy prosili mnie, żebym zapytał o jeszcze jedną sprawę, i chcieli, żeby dzisiaj na to pytanie odpowiedziano. Gdzie przewiduje się miejsce składowania odpadów z tej elektrowni? Jedno…</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: To taki trudny temat…)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#KazimierzKleina">Nie, myślę, że to jest proste…</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#KazimierzKleina">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#KazimierzKleina">Proszę pana prezesa o tę informację… Pani minister, tak? Bo to dla wielu ludzi jest istotne, ponieważ tłumaczono im, że to będzie poza gminą Choczewo. Dlatego ta deklaracja, potwierdzająca tylko tę informację, jest ważna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MarzenaCzarnecka">Wbrew pozorom odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, dlatego że w tej chwili nasze składowisko odpadów… Wymagane jest wskazanie nowej lokalizacji. Ta lokalizacja też będzie ustalana w ramach programu. Na pewno to nie będzie gmina Choczewo, dlatego że grupowanie elektrowni i składowiska odpadów z tej elektrowni… Tak się na świecie tego nie robi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#KazimierzKleina">No, to jest ważna deklaracja, bo tłumaczono, że przez 50 lat odpady będą gromadzone na terenie gminy Choczewo. Czyli to jest nieprawda. To jest ważna informacja.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Minister Przemysłu Marzena Czarnecka: Nie, nie, Panie Przewodniczący.)</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#KazimierzKleina">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#KazimierzKleina">W takim razie przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#KazimierzKleina">Padł 1 wniosek, zgłoszony przez senatora Pupę i senatora Gawłowskiego, o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#KazimierzKleina">Czy są inne wnioski?</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#KazimierzKleina">Nie ma innych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#KazimierzKleina">W takim razie przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#KazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem takiego wniosku? (15)</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: Ustawy. Ty ustawę poddałeś pod głosowanie czy wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#KazimierzKleina">Był wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gawłowski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#KazimierzKleina">Prawidłowo zostało powiedziane, tak? Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#KazimierzKleina">Kto jest przeciw? (0)</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#KazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#KazimierzKleina">Ustawa została przyjęta jednomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#KazimierzKleina">Sprawozdawcą będzie pan senator Pęcherz. Myślę, że jego sprawozdanie będzie takie bardziej zobiektywizowane. Moje pewnie byłoby nie aż tak dobre, a senator Pęcherz jest znany z bardzo rzetelnych sprawozdań i…</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: I krótkie.)</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#KazimierzKleina">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: I krótkie.)</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#KazimierzKleina">No, długość nie ma znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#KazimierzKleina">Bardzo dziękuję pani minister, dziękuję zarządowi.</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#KazimierzKleina">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 47)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>