text_structure.xml 104 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 18 minut 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Kazimierz Kleina)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#KazimierzKleina">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Zdrowia oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#KazimierzKleina">Przedmiotem naszego posiedzenia jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#KazimierzKleina">Czy są uwagi do porządku posiedzenia? Pytam senatorów, członków obu komisji. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#KazimierzKleina">Posiedzenie nasze jest transmitowane przez internet.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#KazimierzKleina">I pytanie, najpierw było stwierdzenie, a teraz pytanie: czy w posiedzeniu uczestniczą osoby prowadzące działalność lobbingową w rozumieniu prawa? Nie ma takich osób.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#KazimierzKleina">W takim razie przystępujemy do rozpatrzenia tego punktu.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#KazimierzKleina">Chciałbym powitać wszystkich gości, witam pana ministra z delegacją z Ministerstwa Finansów oraz innych przedstawicieli urzędów, instytucji państwowych, przedstawicieli organizacji pozarządowych i wszystkie osoby zainteresowane tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, bardzo proszę o prezentację ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JarosławNeneman">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#JarosławNeneman">Nie słychać? Nacisnąłem przycisk, ale czasami gaśnie. Mogę głośniej, jeśli państwo…</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę tak mówić, jak pan mówi. Wydaje mi się, że będzie słychać.)</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JarosławNeneman">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#JarosławNeneman">Dzień dobry państwu. Dziękuję za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JarosławNeneman">Projekt, o którym dzisiaj mówimy, wypełnia jedno ważne zobowiązanie, wypełnia je nie w całości, więc wzbudza kontrowersje z dwóch stron. Tak naprawdę można powiedzieć, że albo wszyscy są zadowoleni albo nikt nie jest zadowolony, stąd te duże emocje, które się pojawiają.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#JarosławNeneman">Rząd zobowiązał się do zmiany zasad opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. Te zmiany zostały rozbite na etapy. Pierwszy etap dokonał się w tamtym roku i od tego roku przedsiębiorcy płacą już składkę minimalną w wysokości… Podstawa obliczania składki to 75% minimalnego wynagrodzenia. To była jedna zmiana. Druga zmiana to jest nienaliczanie składki zdrowotnej od zbycia środków trwałych, aktywów trwałych. Te zmiany zostały przeprocedowane w tamtym roku i weszły w życie w tamtym roku.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#JarosławNeneman">Na ten rok rząd zapowiedział zmianę, która będzie obowiązywała od przyszłego roku. Ta zmiana dotyczy generalnie sposobu wyliczania składki, szczególnie dla osób o niskich dochodach, o niskich przeciętnych dochodach. Na czym polega ta zmiana? Zmiana ta polega na tym, że dochód – i teraz państwo pozwolą, że zerknę – do 1,5-krotności…</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, do 1,5-krotności.)</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#JarosławNeneman">…przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce będzie płaski, a dopiero od tej nadwyżki będzie się opłacało składkę ad valorem. To oznacza, że podatnicy prowadzący działalność rozliczający się za pomocą podatku liniowego, za pomocą podatku na skali podatkowej oraz za pomocą karty zapłacą mniej. W przypadku podatników rozliczających się ryczałtem znakomita większość zapłaci mniej. W tej chwili podatnicy, którzy rozliczają się ryczałtem, płacą składkę zdrowotną w taki nieco dziwny sposób, całkowicie oderwany od poczucia sprawiedliwości społecznej, jakkolwiek by to zabrzmiało. Mianowicie teraz płacą składkę kwotową. Są 3 przedziały tej składki. Jeśli jednak przekroczy się przychód choćby o złotówkę, to trzeba wyrównać składkę również wstecz. To trochę nie ma sensu. Do tego górny limit jest ustawiony na poziomie 300 tysięcy zł. To oznacza, że obecnie osoba prowadząca działalność gospodarczą i rozliczająca się ryczałtem, czy miała przychód w wysokości 300 tysięcy i 1 zł, czy 3 milionów, czy 8,5 miliona, płaci taką samą składkę zdrowotną. Trudno uznać to za rozsądne, racjonalne. W odniesieniu do tych przedsiębiorców też to zmieniamy. Osoby te będą płaciły składkę zdrowotną tak samo jak pozostali przedsiębiorcy, przy niskich przychodach będą płaciły stałą kwotową składkę, a potem będzie ona wzrastała.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#JarosławNeneman">Na tych zmianach skorzysta, jeśli dobrze pamiętam… Ile procent osób skorzysta? Na tych zmianach skorzysta 93% podatników. Ci, którzy ewentualnie mogą stracić, to są podatnicy rozliczający się ryczałtem osiągający bardzo wysokie przychody, ale oni zawsze mogą skorzystać z jakiejś innej opcji.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#JarosławNeneman">Koszt tej zmiany wynosi ok. 4,6 miliarda zł. Te pieniądze, ten ubytek w Narodowym Funduszu Zdrowia zostanie skompensowany przez ministra finansów. To są główne założenia zmiany, o której mówimy.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#JarosławNeneman">Może jeszcze jedna uwaga. Ten temat jest bardzo kontrowersyjny, wzbudzał bardzo duże emocje polityczne. 13 miesięcy temu rząd wyszedł z propozycją nie tak bardzo odległą od tej, nad którą dzisiaj dyskutujemy. Ta propozycja nie spotkała się z życzliwym przyjęciem. Od marca do października, jeśli mnie pamięć nie mieli, trwały dyskusje i to rozwiązanie, które zostało wypracowane jesienią tamtego roku, przeszło, nazwijmy to, szybką ścieżkę legislacyjną. Te 2 pierwsze zmiany, o których państwu mówiłem, czyli nienaliczanie składki zdrowotnej od zbycia środków trwałych i obniżenie podstawy wymiaru ze 100% do 70% minimalnego wynagrodzenia, te zmiany przeszły…</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Do 75%.)</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#JarosławNeneman">Tak, do 75%. Te zmiany przeszły szybko.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#JarosławNeneman">Zaś zmiana, o której dzisiaj mówimy, była procedowana w sposób bardzo szczegółowy na posiedzeniach komisji sejmowych. Mieliśmy coś na kształt wysłuchania, w czasie którego wszyscy zainteresowani mogli się na ten temat wypowiedzieć. Tak że o ile konsultacji formalnych na etapie rządowym nie było, to konsultacje społeczne się odbyły. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#KazimierzKleina">Panie Mecenasie, bardzo proszę o uwagi legislacyjne do ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PiotrMagda">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PiotrMagda">Wysokie Komisje! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PiotrMagda">Do omawianej ustawy Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zgłosiło uwagę ogólną natury konstytucyjnej, uwagi szczegółowe natury konstytucyjnej oraz uwagi szczegółowe natury legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PiotrMagda">W odniesieniu do uwag ogólnych natury konstytucyjnej należy zauważyć, że projekt omawianej ustawy nie był przedmiotem opiniowania na etapie rządowego postępowania legislacyjnego. Tymczasem materia objęta jego zakresem implikowała obowiązek przedstawienia go Radzie Dialogu Społecznego, reprezentatywnym organizacjom związkowym, reprezentatywnym organizacjom pracodawców oraz Naczelnej Radzie Lekarskiej do zaopiniowania. W świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, jeżeli projekt ustawy wbrew obowiązkowi wynikającemu z przepisów ustaw nie został poddany opinii na etapie rządowego postępowania legislacyjnego, to przedmiotową wadliwość proceduralną należy traktować jako uchybienie trybowi legislacyjnemu, które podlega ocenie zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego oraz z zasadą legalizmu.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PiotrMagda">W odniesieniu do uwag szczegółowych natury konstytucyjnej należy wskazać, że przepisy art. 81 ust. 2m, ust. 2q, ust. 2qa i ust. 2qb ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w brzmieniu określonym przez art. 1 pkt 3 lit. i, lit. k oraz lit. l omawianej ustawy budzą zasadnicze zastrzeżenia konstytucyjne zarówno natury proceduralnej, jak i materialnej.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PiotrMagda">W zakresie zastrzeżeń konstytucyjnych natury proceduralnej należy zauważyć, że po odbyciu pierwszego czytania projektu opiniowanej ustawy w wyniku przyjęcia przez komisje sejmowe, Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Zdrowia, niektórych poprawek zgłoszonych na ich wspólnym posiedzeniu tekst projektu omawianej ustawy został uzupełniony o materie, które nie były ujęte w projekcie ustawy przedłożonym przez Radę Ministrów Sejmowi. Materie te dotyczą sytuacji, w której suma wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne jest wyższa od kwoty ustalonej od rocznej podstawy wymiaru tej składki. W tym przypadku zaproponowano, aby osobie prowadzącej działalność pozarolniczą nie przysługiwał zwrot wynikającej stąd różnicy nadpłaconych składek, jeżeli nie przekracza ona kwoty 160 zł. Mając zatem na uwadze, że poprawki zgłaszane na etapie sejmowego postępowania legislacyjnego powinny pozostawać w odpowiedniej relacji do pierwotnej treści projektu, należy uznać, że przepisy art. 1 pkt 3 lit. i, lit. k oraz lit. l są niezgodne z art. 118. ust. 1 oraz przepisami art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji przez to, że zostały wprowadzone do tekstu projektu bez dochowania trybu wymaganego dla sejmowego postępowania legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PiotrMagda">Te same przepisy budzą jednak również wątpliwości konstytucyjne natury materialnej. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podkreśla się bowiem, że składka na ubezpieczenie zdrowotne, która została opłacona w wyższej wysokości niż określona w przepisach prawa, należy do kategorii składek nienależnych. Rozliczenia nienależnie opłaconych składek powinny być zatem konstruowane na zasadzie równorzędności podmiotów, tak jak relacje cywilnoprawne. Jak podnosi się w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, z nakazu ochrony praw majątkowych, o którym mowa w art. 64 ust. 1 konstytucji, wynikają 2 obowiązki ustawodawcy: obowiązek pozytywny stanowienia przepisów i procedur udzielających ochrony prawnej podmiotom, którym przysługują prawa majątkowe, oraz obowiązek negatywny powstrzymywania się od takich regulacji, które ochronę tychże praw majątkowych mogłyby naruszać. Dodać również należy, że dokonując oceny każdego ograniczenia prawa, w tym prawa majątkowego, o którym mowa w art. 64 ust. 1 konstytucji, należy przestrzegać wymogu proporcjonalności wynikającego z art. 31 ust. 3 konstytucji. A zatem wszelkie ograniczenia mogą być stosowane jedynie wtedy, gdy są konieczne dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego, ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej albo wolności i praw innych osób.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PiotrMagda">Reasumując, trzeba powiedzieć, że nie ulega wątpliwości, że wynik testu konstytucyjności omawianych przepisów jest negatywny z 2 powodów. Po pierwsze, wyrażone w tych przepisach unormowania uniemożliwiają przedsiębiorcom otrzymanie zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości do 160 zł, a tym samym wyłączają uprawnienie do dysponowania tymi środkami pieniężnymi. Po drugie, brak jest wartości wymienionej w art. 31 ust. 3 konstytucji, dla której realizacji ustawodawca sejmowy ograniczył prawo do zwrotu nadpłaconych składek, a zatem prawo majątkowe, o którym mowa w art. 64 ust. 1 konstytucji. Z uwagi na powołane zastrzeżenia zasadne jest skreślenie lit. i, lit. k oraz lit. l w art. 1 pkt 3 omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PiotrMagda">W odniesieniu do uwag szczegółowych natury legislacyjnej należy wskazać, że ich wspólnym mianownikiem jest dążenie do maksymalnego sprecyzowania przepisów omawianej ustawy, które nie powodowałyby merytorycznej zmiany ich treści. W tym zakresie proponuje się wprowadzenie 12 poprawek do ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, bardzo proszę o odniesienie się do uwag Biura Legislacyjnego przedstawionych przez pana mecenasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JarosławNeneman">Jeśli chodzi o konsultacje, to już mówiłem, przedstawiając państwu ustawę, jak konsultacje wyglądały. Nie ma co ukrywać, że tego etapu rządowego, o którym pan mecenas mówił, nie było. Ale na etapie prac sejmowych, w komisji, w podkomisji, odbyliśmy długie spotkanie i przedstawiciele tych instytucji, o których pan mecenas mówił, uczestniczyli w tym spotkaniu. Mogę powiedzieć, że dyskusja była bardzo ożywiona.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JarosławNeneman">Nie sposób mi się od strony, nazwijmy to, materialnej, nie proceduralnej, broń Boże, odnieść… Nie do końca zgadzam się z takim stwierdzeniem, że my pozbawiamy ubezpieczonego, płatnika składek jakichś jego praw materialnych, albowiem nadpłatę, która może wynosić np. 100 zł, może on sobie zaliczyć na poczet kolejnej płatności. Jeśli więc tylko będzie miał ochotę, to on po prostu przy kolejnej wpłacie zniweluje tę nadpłatę. To było motywowane kosztami. Jak państwo wiedzą, zajmujemy się, choć trochę w innym miejscu, deregulacją i wszystko to, co zmniejsza ciężary administracyjne, po tej czy po drugiej stronie, naszym zdaniem zasługuje na uwagę. Nikomu żadnych pieniędzy nie odbieramy, nikomu żadnych pieniędzy nie blokujemy.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JarosławNeneman">Co zaś się tyczy uwag szczegółowych, o których pan mecenas wspomniał, to poprosiłbym pana dyrektora, żeby się do nich odniósł, gdy przyjdzie już ten moment, że będziemy mówili o szczegółowych uwagach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#KazimierzKleina">Czyli te 2 główne uwagi, na które tu pan mecenas zwrócił uwagę, tj. brak konsultacji na etapie pracy rządowej… Pan minister tu potwierdza, mówiąc…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze, trudno, żebym kłamał przed państwem. Nie było konsultacji rządowych rozumianych ustawowo. Konsultacje wewnątrzrządowe, mogą państwo mi wierzyć, trwały bardzo, bardzo długo, a tych konsultacji, o których pan mecenas mówił, nie było. Ustawa została przyjęta w trybie specjalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#KazimierzKleina">Aha, i jeszcze kwestia tych kwot, tej straty materialnej.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#KazimierzKleina">Panie Mecenasie, czy mógłby pan się odnieść do tej odpowiedzi pana ministra?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PiotrMagda">Tak, oczywiście, jakkolwiek pan minister nie odniósł się do pierwszej warstwy uwagi, a mianowicie do zastrzeżeń natury proceduralnej, czyli wprowadzenia tych przepisów poza systemem 3 czytań.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PiotrMagda">Podtrzymuję opinię Biura Legislacyjnego. W aktualnym stanie prawnym przedsiębiorca rozliczający w systemie rocznym opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne ma prawo żądania zwrotu każdej kwoty nadpłaconych składek. Nie ulega wątpliwości, że jest to prawo majątkowe chronione przez art. 64 ust. 1 konstytucji. W ustawie proponuje się, aby w sytuacji, gdy kwota nadpłaconych składek wynosi do 160 zł, przedsiębiorca nie mógł domagać się zwrotu nadpłaconej składki, tak jak ma to miejsce w aktualnym stanie prawnym i tak jak ma to miejsce w aktualnym stanie prawnym w odniesieniu do podmiotów innych niż przedsiębiorca. Kwotę nadpłaconej składki będzie mógł jedynie zaliczyć na poczet przyszłych składek. Jest to związane z tym, że brak jest wartości wymienionej w art. 31 ust. 3 konstytucji, dla której tego rodzaju ograniczenie zostało dokonane, a polega ono na braku możliwości dysponowania tymi środkami pieniężnymi, tak jak w przypadku rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych, niezależnie od kwoty przysługującego zwrotu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#KazimierzKleina">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#KazimierzKleina">Teraz odpowiedzi w sprawie uwag szczegółowych. Pan dyrektor, tak?</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Tak, tak, poproszę.)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MichałMisiura">Szanowni Państwo, jeśli chodzi o kwestię proceduralną, to w samym uzasadnieniu tej ustawy było wskazane, że celem jest nie tylko obniżenie wymiaru składki dla przedsiębiorców o średnich i niskich dochodach, ale też uproszczenie sposobu rozliczania składki. I te przepisy, w naszej ocenie, wpisują się w zamiar ustawodawcy i w zakres tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MichałMisiura">Jeśli zaś chodzi o odniesienie się do przesłanki materialnej, to rozszerzając wypowiedź pana ministra, chciałbym tylko dodać, że tutaj dobrem, które stoi za ograniczeniem tej możliwości zwrotu do kwoty 160 zł, jest ograniczenie biurokracji i kosztów administracji, zwiększenie jej efektywności. I trzeba też wskazać, że tu nie następuje jakieś uniemożliwienie zwrotu nadpłaconej składki, ale jest tu ujęta po prostu inna forma tego zwrotu. Można powiedzieć, że przechodzimy z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, gdzie można złożyć wniosek o zwrot nadpłaty, do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, gdzie mamy do czynienia z kontem płatnika i te składki mogą być zaliczone na poczet przyszłych należności bądź do końca roku mogą zostać rozliczone na koncie płatnika poprzez zwrot tej kwoty. I trzeba tu podkreślić, że w przypadku niskich kwot zwrotu chcemy uniknąć niepotrzebnej administracyjnej pracy i przelewów np. w wysokości złotówki, bo czasem w wyniku zaokrągleń takie kwoty też się pojawiają. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#KazimierzKleina">Rozpoczynamy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#KazimierzKleina">Pani…</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#KazimierzKleina">Jeśli pan… Wydaje mi się, że tak.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę, Panie Mecenasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PiotrMagda">Ja pozwolę sobie tylko jednym zdaniem skomentować wystąpienie pana dyrektora, któremu dziękuję za wypowiedź w tym zakresie. Otóż art. 31 ust. 3 konstytucji wśród wartości konstytucyjnych, które zezwalają na ograniczenie konstytucyjnego prawa, nie wymienia ograniczania biurokracji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#KazimierzKleina">Jasne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#KazimierzKleina">Ja myślę, że pewnie nie będziemy się skupiali na kwestii tych 160 zł, bo to jest sprawa, wydaje mi się, z punktu widzenia poprawności legislacyjnej pewnie prawidłowo wskazana, ale z punktu widzenia przedsiębiorcy prawdopodobnie drugorzędna, prawda? Jeżeli on będzie mógł z tych środków, które pochodziły z grudnia, pokryć zobowiązania roku następnego, będzie mógł je wykorzystać w styczniu, to on pewnie to przetrwa. Tymczasem pewnie jest wiele innych problemów związanych z tą ustawą. Chodzi o to, żebyśmy po prostu zaczęli dyskutować o tych rzeczach, które mają rzeczywiście istotny wpływ na skutki tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#KazimierzKleina">Pierwsze główne pytanie jest takie: czy te rozwiązania są korzystne dla przedsiębiorcy? A drugie główne pytanie jest takie: czy nie odbywa się to kosztem służby zdrowia? Czy jest gwarancja tego, że środki, które będą potrzebne, a które ulegną zmniejszeniu – chodzi o te wpłaty do Narodowego Funduszu Zdrowia – zostaną zrekompensowane? Tutaj pan minister powiedział jednym mocnym zdaniem, że one zostaną zrekompensowane, ale pewnie ta sprawa będzie jeszcze przedmiotem pytań.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#KazimierzKleina">Pierwsza zgłosiła się pani przewodnicząca, pani senator Libera-Małecka.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#BeataMałeckaLibera">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#BeataMałeckaLibera">Panie Ministrze, po kilku zdaniach wstępu będę miała także pytanie do pana ministra. Mianowicie odniosę się do tego, co pan powiedział w komentarzu do tejże ustawy, że jest to ustawa kontrowersyjna. Tak, jest kontrowersyjna, Panie Ministrze. Z jednej strony jestem całym sercem za tym, żeby ulżyć przedsiębiorcom i żeby mogli oni swoją działalność prowadzić jak najprościej i najlepiej, i bardzo się cieszę, że te 2,5 miliona osób, tak wynika z tego, co wiem, będzie tę ulgę miało, jednakże jest druga strona medalu, a mianowicie taka, że taka składka niewątpliwie odbije się na finansach Narodowego Funduszu Zdrowia. Wiele mówi się na temat obecnie słabej, że tak powiem, kondycji Narodowego Funduszu Zdrowia, dlatego ta dodatkowa ustawa budzi nasz niepokój, szczególnie osób, które zajmują się ochroną zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#BeataMałeckaLibera">Myślę, że to jest również ten moment, Panie Ministrze, co też pan w swoim wystąpieniu zaznaczył, że źle się dzieje, że my rozdrabniamy temat podatkowy i temat wpływu składek do Narodowego Funduszu Zdrowia. Potrzebujemy chyba rozwiązań bardziej systemowych, które widzą obszar zarówno gospodarki pod kątem przedsiębiorców, jak i ochrony zdrowia. I takiej debaty, jak myślę, i społeczeństwo, i my wszyscy oczekujemy. Oczekujemy głębszych zmian. Musimy sobie zdecydowanie odpowiedzieć na pytanie, jak w przyszłości ma wyglądać cały system finansowania ochrony zdrowia, chociażby z tego powodu, że rośnie liczba zachorowań na choroby cywilizacyjne i także mamy problem, choć właściwie można powiedzieć, że to jest sukces, z tego powodu tego, że społeczeństwo żyje coraz dłużej i będzie wymagało większych nakładów na opiekę. Tak więc niewątpliwie potrzebne jest całościowe spojrzenie na gospodarkę, bo przypominam, że ochrona zdrowia jest znaczącą częścią gospodarki, i o tym również należy pamiętać. To jest kwestia i zdrowego człowieka, i zdrowego pracownika, ale nie tylko, także cały przemysł farmaceutyczny, kwestia wyrobów medycznych. To wszystko też jest gospodarką. Tak więc oczekuję, Panie Ministrze, w najbliższym czasie raczej takiej debaty. I będę bardzo gorąco apelowała także do naszych kolegów z opozycji, abyśmy wszyscy usiedli do takiej debaty i zastanowili się, jak w przyszłości zapewnić to finansowanie.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#BeataMałeckaLibera">I druga rzecz, o której chcę powiedzieć. Otóż w zeszłej kadencji ja już przeżywałam taką sytuację, że w ustawie o zawodzie lekarza przerzucono zadania do Narodowego Funduszu Zdrowia. Wtedy ten ubytek w finansach, o ile dobrze pamiętam, sięgał prawie 15 miliardów. Było to bardzo niepokojące. Podnosiliśmy wtedy również te wątki, że jest to przekazanie do Narodowego Funduszu Zdrowia większej liczby zadań bez pokrycia. Dlatego też sięgnęłam dzisiaj do planu Narodowego Funduszu Zdrowia, do zapisów ustawy, którą Narodowy Fundusz Zdrowia realizuje, i z zadowoleniem, z satysfakcją przyjęłam to, że nakłady na ochronę zdrowia w 2024 r. sięgają prawie 7%. A więc widać ewidentny wzrost.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Głos z sali: W którym roku?)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#BeataMałeckaLibera">W 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#BeataMałeckaLibera">Wydatki, jakie ponosi Narodowy Fundusz Zdrowia, wzrosły w roku 2024 o 24 miliardy zł. To pokazuje, jak bardzo cały system finansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia musi być zabezpieczony i musi w perspektywie uwzględniać ciągły wzrost nakładów finansowych.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#BeataMałeckaLibera">Dlatego też mamy mieszane uczucia, Panie Ministrze. Tak jak powiedziałam, z jednej strony bardzo nas cieszy to, że przedsiębiorcy, szczególnie mali i średni, będą w jakiś sposób usatysfakcjonowani, cieszy mnie to, że realizujemy nasze postulaty, ale również bardzo bacznie patrzę na to, co się dzieje w ochronie zdrowia. Dlatego jeszcze raz bardzo apeluję o to, abyśmy podjęli próbę przeprowadzenia bardzo głębokiego dialogu, wspólnego dialogu nad tym, jak ten system opieki zdrowotnej powinien być finansowany w latach przyszłych.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#BeataMałeckaLibera">Moje pytanie jest podobne do tego, jakie zadał pan przewodniczący, bo to jest bardzo ważne, myślę, że ważne przede wszystkim dla wszystkich nas zajmujących się ochroną zdrowia: czy pan minister gwarantuje, że ten ubytek w wielkości 4,5 miliarda zł, który teraz wygenerujemy poprzez tę ulgę dla przedsiębiorców, zostanie pokryty przez budżet i przeniesiony do Narodowego Funduszu Zdrowia, tak aby nie uszczuplić środków na świadczenia zdrowotne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, myślę, że w związku z tym pytaniem raz jeszcze jest potrzebna taka zasadnicza odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JarosławNeneman">Szanowni Państwo, minister finansów, pan Andrzej Domański, z mównicy sejmowej podczas głosowania wyraźnie to zaznaczył: ten ubytek będzie pokryty z budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#KazimierzKleina">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#LeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, oczywiście te 160 zł, o których pan przewodniczący mówi, przedsiębiorcy nie załamie, bo on ani się nie wzbogaci, ani nie zbiednieje, prawda? Ale nie tu jest problem. Jeżeli do kwoty 160 zł nie opłaci się wszczynać postępowania, to dla równoważności podmiotów należało wymyślić tak przed złożeniem… Bo ja rozumiem, że ta poprawka pojawiła się w trakcie drugiego czytania. Tyle razy mówimy o tym, żeby skończyć z manierą… Panie Ministrze, po to zapisane są 3 czytania, po to zapisane są konsultacje… Moje pytanie jest takie: dlaczego nie przeprowadzono konsultacji rządowych zgodnie z konstytucją? Proszę nam to powiedzieć. No i to, co dotyczy tych 160 zł. Jeżeli już nawet to pojawia się w drugim czytaniu, to dla równowagi podmiotów trzeba było zapisać, że do 160 zł nie wszczyna się ani w jedną, ani w drugą stronę. Czyli gdy przedsiębiorca nie dopłacił 160 zł, to też go się nie bombarduje…</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#LeszekCzarnobaj">Tymczasem gdy nie dopłacił, to my robimy postępowanie…</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Sankcyjne…)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#LeszekCzarnobaj">…sankcyjne i to się opłaca, ale gdy nadpłacił, to już nam się nie opłaca. No, Panie Ministrze, żeby jakaś logika w tym była, albo w jedną, albo w drugą stronę. Tak więc mam pytanie: po co w ogóle taki problem, taki zapis został wprowadzony? Było zapisane tak, jak było, złotówkę nadpłaciłem, złotówkę dostaję. Urząd skarbowy będzie mi zwracał z podatku dochodowego 89 zł. No i co? To jest problem? A co to za problem zwrócić 160 zł? Ja nie widzę tutaj żadnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#LeszekCzarnobaj">I teraz to, o czym też chciałem powiedzieć, ale tylko potwierdzę to, o czym mówiła tutaj pani senator, przewodnicząca Komisji Zdrowia, pani Beata Małecka-Libera. Ja myślę, że czas w Polsce, żeby ludzie od finansów usiedli wspólnie z ludźmi od ochrony zdrowia i określili źródła finansowania w przyszłości, jeśli chodzi o kwestie trendów, które są. Ja rozumiem, że jest takowa potrzeba, że była deklaracja polityczna i powinniśmy to zrobić. Okej, ale oczekujemy, że rząd – bo ja nie chcę, żebyśmy my jako parlament silili się na to – przedstawi kompleksowe rozwiązania funkcjonalno-finansowe. To jest z punktu widzenia finansów publicznych jakiś tam problem – nie olbrzymi, ale jakiś jest. Ale nie chciałbym również, żeby – to, co zrobiono w ramach Polskiego Ładu – poprawiono funkcjonowanie Narodowego Funduszu Zdrowia kosztem przedsiębiorców. To przecież przedsiębiorcy są tymi, którzy wytwarzają dobra w Polsce. A więc ten system ochrony funkcjonowania lub ułatwiania również powinien być w tym systemie. I dlatego bardzo o to prosimy i bardzo czekamy, aż ci dwaj ministrowie – od finansów i od zdrowia – siądą i to przygotują. My chętnie w tym weźmiemy udział w ramach dyskusji, bo mamy chociaż trochę doświadczenia z poziomu zarządczego, również na poziomie szpitali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#KazimierzKleina">Tym bardziej że pani minister zdrowia była kiedyś nawet wiceministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Dwa w jednym.)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#KazimierzKleina">Tak.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#KazimierzKleina">Czy kwestia 160 zł też ma być przedmiotem szczegółowej odpowiedzi pana ministra, czy to było takie retoryczne pytanie?</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: W ogóle po co to wprowadzono?)</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#KazimierzKleina">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#KazimierzKleina">Pan minister, później pani senator i potem inni… Jeszcze był senator… O! Są…</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#KazimierzKleina">Nie, wszyscy będą pytali, tylko muszą się zgłosić. Trzeba ich…</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Ministrze…)</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ręka boli.)</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Ministrze…)</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#KazimierzKleina">Ale jak ja patrzę w drugą stronę, to tego nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#komentarz">(Rozmowy na sali.)</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#KazimierzKleina">Stop. Minister. Tempo narzucamy – ostro i bez komentarzy pobocznych. Oczywiście to była moja wina, bo ja tu…</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo, Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JarosławNeneman">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JarosławNeneman">W kwestii 160 zł poproszę panią dyrektor z ZUS, żeby wytłumaczyła, jak działa symetryczność i jak nie działa. Zaś…</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dobrze. Poprosimy już…)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JarosławNeneman">Jeszcze sekundkę, tylko w kwestii konsultacji… Jak państwo… Myśmy już o tym mówili. Sprawa była kontrowersyjna i długo na łonie rządu się docierała.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JarosławNeneman">Było też zobowiązanie, że ta pierwsza część, o której państwu mówiłem – czyli nienaliczanie składki zdrowotnej od środków trwałych oraz obniżenie minimalnej składki – będzie zrealizowana jeszcze w tamtym roku. A więc jeśli rząd chciał zrealizować tę obietnicę, musiał zrobić to w taki sposób – powiem szczerze: nie do końca elegancki, nie do końca zgodny z procedurami, o czym pan legislator powiedział, pan mecenas powiedział. Ale to zrobił.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#JarosławNeneman">Ta druga część, która już jest trochę bardziej skomplikowana… Te konsultacje odbyły się w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#JarosławNeneman">Panią dyrektor zaraz poproszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#KazimierzKleina">Pani Dyrektor?</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Jeszcze kwestia 160 zł, Pani Dyrektor.)</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#KazimierzKleina">Tak, oczywiście. Prosimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Witam państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Agata Wiśniewska-Półtorak, dyrektor Departamentu Realizacji Dochodów.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Proszę państwa, jeżeli chodzi o 160 zł, to jak najbardziej jest to symetryczne rozwiązanie do rozwiązań, które już dzisiaj obowiązują w zakresie dochodzenia należności. Do kwoty 10-krotności kosztów upomnienia Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dochodzi tych należności, one są niedojrzałe do egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">I jeszcze 1 rzecz chciałabym tutaj wyraźnie powiedzieć: już dzisiaj w ustawie o ubezpieczeniu zdrowotnym funkcjonuje rozwiązanie mówiące o tym, że jeżeli płatnik w terminie nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty, to nadpłata podlega zaliczeniu na koncie podstawowym, na którym są rozliczane składki. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych – art. 24 odpowiednio ust. 6a–6e – mówi o tym, że może złożyć wniosek o zwrot tej nadpłaty łącznie z nadpłatami z innych funduszy, jeśli do pobierania składek na nie jest upoważniony Zakład Ubezpieczeń Społecznych. I nie ma tu ograniczenia kwotowego. W związku z tym płatnik po przeksięgowaniu nawet 1 gr, 10 czy 160 zł ma prawo albo do pomniejszenia bieżącej składki, albo do złożenia wniosku o zwrot nadpłaty i ta nadpłata zostanie mu zwrócona. W związku z tym tu tego prawa go nie pozbawiamy i jest symetryczność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#KazimierzKleina">Bardzo dziękuję. Myślę, że to była ważna odpowiedź, wyjaśniająca różne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#KazimierzKleina">Pani senator Gorgoń.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: Komor po mężu.)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#KazimierzKleina">…Komor.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#KazimierzKleina">Potem panowie senatorowie i już goście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Ja króciutko.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Króciutko.)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Ja chcę wlać troszeczkę optymizmu. Ja bardzo dziękuję, że zniwelowaliście państwo skutki Polskiego Ładu. W pierwszym momencie znieśliście składkę zdrowotną od aktywów trwałych, a potem od minimalnego wynagrodzenia – i to dobrze, tylko właśnie, tak jak moi przedmówcy powiedzieli, są to wszystko akcje, a potrzebne są rozwiązania systemowe. Już czas rozmawiać o tym, że 6% czy 7% nakładów na ochronę zdrowia przy rozwijających się innowacjach i technologiach to ciągle za mało w porównaniu do innych krajów członkowskich. Oczywiście wiadomo, że powiedzą państwo – też pewnie ponad podziałami politycznymi, i to większość – że ustawa o najniższym wynagrodzeniu rujnuje teraz polskie szpitalnictwo, bo większość tych dochodów idzie na wynagrodzenia dla medyków, a musimy też za coś leczyć Polaków.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Jesteśmy dużym krajem członkowskim. I ja wnoszę też o to, żeby taką debatę zdrowotno-finansową wykonać, ponieważ już czas o tym pomyśleć. Mamy ogromny dług zdrowotny, mamy niż demograficzny i to jest czas, żeby o tym rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#AgnieszkaGorgońKomor">Ja chciałabym zadać pytanie odnośnie do tej ustawy. Dotyczyć ono będzie 2,5 miliona przedsiębiorców – tak jest w ustawie. Jaki procent wszystkich przedsiębiorstw… Na dzień dzisiejszy, zgodnie ze statystyką GUS, o ile wiem, ok. 2,8 miliona przedsiębiorstw mamy zarejestrowanych. Czy to jest taki… Bo to jest znaczący procent – tak wynika z tego, co państwo podajecie w ustawie. Jaki procent przedsiębiorców, ze wszystkich przedsiębiorców, z tego skorzysta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KazimierzKleina">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#komentarz">(Senator Agnieszka Gorgoń-Komor: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze?</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#KazimierzKleina">Tam ja widzę… Pani także. Po kolei.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JarosławSzatański">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JarosławSzatański">Tu pan minister wspomniał już odnośnie do procentu przedsiębiorców, którzy z tego skorzystają, oczywiście w PIT. My ograniczyliśmy się – w związku z tym, że ustawa dotyczy i wpływa na płatników podatku PIT – do tego rodzaju przedsiębiorców, np. właścicieli spółek z o.o. A więc ograniczyliśmy się w tej statystyce do przedsiębiorców, którzy są płatnikami podatku PIT. I korzystających na tej zmianie było 93%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Przewodniczący…)</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#KazimierzKleina">Panowie…</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Ja tylko 1 zdanie…)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#KazimierzKleina">Ale…</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo, jednym zdaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Przewodniczący, jednym zdaniem.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#LeszekCzarnobaj">Pani Dyrektor, w związku z tym, że prawym uchem usłyszałem coś innego, a lewym coś innego, czy ja mógłbym prosić o odpowiedź na piśmie? Już nie będę pytał jutro podczas debaty.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#LeszekCzarnobaj">Bo, Pani Dyrektor, wobec przedsiębiorcy, który za rok 2025 zalega ze 160 zł nie wszczyna się żadnych postępowań, czyli uważa się, że on ma to uregulowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Nie wszczyna się postępowań przymusowych, nie prowadzi się postępowania egzekucyjnego. Obowiązek zapłaty nadal istnieje, ale nie prowadzimy postępowania egzekucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Dobrze, ale czy on te 160 zł może w przyszłym roku uregulować?)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Może uregulować, tylko biegną mu odsetki za zwłokę. I w związku z tym musi mieć tego świadomość.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: No i to jest ta równość.)</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Ale nie wszczynamy procedury przymusowego dochodzenia należności.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Jednak chciałabym zwrócić uwagę, że tak samo jest z nadpłatą. Ta nadpłata podlega zwrotowi – bez względu na kwotę, z podstawowego konta, zgodnie z art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń…</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Z odsetkami?)</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#AgataWiśniewskaPółtorak">Jeżeli w ciągu 30 dni od złożenia wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokona zwrotu tych składek, to wtedy są należne odsetki. Jeżeli w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku nie zostanie zwrócona ta nadpłata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo, Panowie Senatorowie, po kolei.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: …Regulacji.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Senator Waldemar Kraska: Dziękuję…)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#KazimierzKleina">Panowie, to jest trudna ustawa, która wymaga skupienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WaldemarKraska">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WaldemarKraska">Ja mam pytanie do pana ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WaldemarKraska">Panie Ministrze, jaki jest na dzień dzisiejszy, 22 kwietnia 2025 r., stan finansów Narodowego Funduszu Zdrowia? Czy państwo macie takie dane: ile wynosi na dzień dzisiejszy fundusz zapasowy? I czy minister finansów już zaakceptował plan finansowy NFZ na rok 2025? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, konkretne pytania.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#KazimierzKleina">Do kogo było to pytanie?</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Do ministra zdrowia.)</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Senator Waldemar Kraska: Do pana senatora, ale nie wiem, czy występuje tu jako senator, czy jako minister.)</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#KazimierzKleina">Czy pan minister senator Konieczny jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WojciechKonieczny">Reprezentuję tutaj wyborców z okręgu częstochowskiego, którzy są zaniepokojeni złym stanem finansów ochrony zdrowia, tym razem nie ministra zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#KazimierzKleina">A czy na to pytanie, że tak powiem, od praktycznej strony może pan odpowiedzieć? Bo wydaje mi się, że… No, są tutaj także przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, pana pracownicy…</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Senator Wojciech Konieczny: Myślę, że przedstawiciele ministerstwa mogą odpowiedzieć. Ja…)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#KazimierzKleina">To, jeśli pan wskaże osobę, która miałaby odpowiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: To na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#KazimierzKleina">Jak na piśmie? Na razie…</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#komentarz">(Senator Wojciech Konieczny: To znaczy przedstawicielem rządu jest dzisiaj pan minister Neneman. Jeżeli upoważni…)</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#KazimierzKleina">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#komentarz">(Senator Wojciech Konieczny: …dyrektora Departamentu Lecznictwa z Ministerstwa Zdrowia, to zapewne…)</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#KazimierzKleina">Dobra.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#komentarz">(Senator Wojciech Konieczny: …będzie on mógł takie dane przekazać.)</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#KazimierzKleina">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, czy pan – pytam ministra finansów – na te pytania może…</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Dziękuję panu senatorowi ministrowi. Poproszę pana dyrektora, bo ta informacja jest w Ministerstwie Zdrowia.)</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MichałMisiura">Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MichałMisiura">W związku z decyzją, jaką pani minister podjęła, dotyczącą zapłaty za nadwykonania w 2024 r., fundusz zapasowy został uruchomiony na pokrycie tych nadwykonań i w chwili obecnej jest na nim niewielka kwota. Jest to ok. 200 milionów zł. Ale jest to związane z tym, że pani minister podjęła decyzję o zapłacie za nadwykonania w 2024 r. – i to w zakresie zarówno nadwykonań nielimitowanych, jak i nadwykonań, które były limitowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#KazimierzKleina">Czy ten plan finansowy jest zatwierdzony przez…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MichałMisiura">Plan finansowy jeszcze podlega zatwierdzeniu.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: I to zwyczajowo tak się dzieje, że jest zatwierdzany gdzieś koło kwietnia, maja?)</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#MichałMisiura">Zwyczajowo jest zatwierdzany przed końcem sierpnia, ale kilkukrotnie zdarzyły się przypadki, że był zatwierdzany już w trakcie trwania roku kalendarzowego, którego dotyczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#KazimierzKleina">Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Senator Waldemar Kraska: Czy mógłbym jeszcze dopytać?)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WaldemarKraska">To ja dopytam.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WaldemarKraska">Panie Dyrektorze, czy to prawda – bo pojawiła się taka informacja medialna – że kilkanaście miliardów złotych z Funduszu Medycznego zostało przekazanych do NFZ na zapłacenie za nadwykonania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MichałMisiura">Nie, z Funduszu Medycznego nie były przekazywane żadne środki, ale w ramach Funduszu Medycznego jest wydzielona kwota na zapłatę nadwykonań za procedury dziecięce. I ona zawsze jest zapisana w Funduszu Medycznym. Zawsze z tego jest to pokrywane, do 840 milionów zł rocznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AndrzejKalata">Ja się tylko odniosę do spraw legislacyjnych zgłoszonych przez pana mecenasa. Czy możemy przejść do porządku dziennego nad tym, że są zastrzeżenia, że ta ustawa jest niekonstytucyjna i też sam tryb procedowania tej ustawy? No, chyba że te poprawki, które Biuro Legislacyjne zgłasza, po prostu będą przyjęte. To było pytanie formalne.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#AndrzejKalata">A korzystając z tego, że pan dyrektor powiedział o nadwykonaniach… W jakim procencie będą limitowane nadwykonania? W 100% czy w 70%? Ma pan taką wiedzę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MichałMisiura">Tu sytuacja jest różna w zależności od rodzajów i zakresów świadczeń, w ok. 450 zakresach świadczeń będzie to finansowane w 100%, część świadczeń – tych bardziej planowych, stabilnych – na poziomie 70%, a część na poziomie 50%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#KazimierzKleina">Teraz partnerów społecznych będziemy…</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#KazimierzKleina">Aha, przepraszam, jeszcze senator Janusz Pęcherz. I wtedy już…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JanuszPęcherz">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#JanuszPęcherz">Ja mam pytanie, które w przestrzeni publicznej funkcjonuje. Też mam z nim problem, jak odpowiadać. Ryczałtowcy. Bo przeszliśmy tak gładko nad tym tematem. Do jakiej kwoty nie tracą? Bo pan minister wymienił, że tylko ci najwięcej zarabiający coś tam stracą. No, chciałoby się usłyszeć, bo niektórzy mi mówią, że pójdzie im w górę 200%, jeżeli wprowadzona zostanie ta ustawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#KazimierzKleina">Widzę panie, widzę. Będziecie panie… Spokojnie. Poczekajcie cierpliwie. Za chwileczkę będzie wasz moment.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JarosławNeneman">Rozumiem, że na to ostatnie pytanie mogę odpowiedzieć, bo to jest pytanie, które dotyczy materii finansowej.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze, tak jak mówiłem, ten system w odniesieniu do ryczałtu był pewnym wyłomem, bo pozostali płacili proporcjonalnie do osiąganych dochodów, tymczasem ryczałtowcy mieli te 3 progi, o których mówiłem. I proszę znaleźć jakieś racjonalne uzasadnienie, dla którego, tak jak mówiłem, podatnik o przychodach 300 tysięcy zł, 3 miliony zł i 8,5 miliona zł płaci taką samą składkę? Ciężko jest znaleźć uzasadnienie. Atrakcyjność ryczałtu bardzo wzrosła. Mamy dane – jak trzeba będzie, to odszukam je w komputerze albo w pamięci pana dyrektora… Atrakcyjność ryczałtu, szczególnie dla tych podatników o sporych przychodach… 7 milionów zł to w niektórych branżach, przy niskich kosztach…</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#JarosławNeneman">Ta atrakcyjność wzrosła na tyle, że część podatników przeszła z innych sposobów rozliczania podatku właśnie na ryczałt, głównie ze względu na ten bonus składkowy.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#JarosławNeneman">Tak, Panie Senatorze, ci podatnicy, którzy osiągają bardzo wysokie przychody na ryczałcie, mogą zapłacić istotnie wyższą składkę. Wszyscy podatnicy podatku ryczałtowego, jako masa, zapłacą składkę niższą – przeciętnie rzecz jasna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę pana prezesa Adama Abramowicza, który jako pierwszy się zgłosił. Potem pan i pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#AdamAbramowicz">Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#AdamAbramowicz">Adam Abramowicz, prezes Rady Przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#AdamAbramowicz">Chciałbym zwrócić państwa uwagę na 1 rzecz – myślę, bardzo ważną. Ta ustawa, którą państwo przyjęliście pod koniec 2024 r., a która znosiła opłacanie składki zdrowotnej od sprzedaży środków trwałych oraz obniżyła minimalną składkę zdrowotną, była poddana podobnej krytyce przez biuro analiz senackich, ale dokładnie w tym samym trybie była przyjęta. Czyli uzasadnienie, że był potrzebny pośpiech w przyjęciu – a my się zgadzamy jako przedsiębiorcy, że był potrzebny – przekonało senatorów, którzy wtedy, mimo zastrzeżeń biura analiz senackich…</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Biura Legislacyjnego.)</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#AdamAbramowicz">Biura Legislacyjnego Senatu – przepraszam, ja jako były poseł mam przyzwyczajenie do BAS. Mimo tych zastrzeżeń została ta ustawa przez Senat przyjęta. Co jeszcze ważne i co będzie ważne także w przyszłości, podpisał tę ustawę, mimo tych zastrzeżeń, prezydent Andrzej Duda. A więc gdyby Kancelaria Prezydenta RP zastanawiała się nad tym, to niech też zwróci uwagę, że w podobnym trybie została przyjęta ustawa i nie została skierowana do Trybunału Konstytucyjnego. Tak więc w praktyce zdarza się, że przyjęty jest taki tryb.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: A teraz ewentualnie uwagi do samej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#AdamAbramowicz">Już. Potwierdzam… Ale też ważne jest to, żeby panie i panowie senatorowie usłyszeli, czy przedsiębiorcy są zadowoleni, niezadowoleni…</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#AdamAbramowicz">…czy potwierdzają słowa pana ministra. A więc ja potwierdzam, z pełną powagą, słowa pana ministra, że konsultacje były na etapie prac w podkomisji i komisji. Sam brałem udział w każdym posiedzeniu. Byli tam przeciwnicy, zwolennicy. Dyskusja była długa. A więc nie można tutaj zarzucić, że konsultacji społecznych nie było.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#AdamAbramowicz">To prawda, że oprócz obciążeń finansowych ważne są obciążenia biurokratyczne. Polski Ład był krytykowany nie tylko ze względu na to, że dociążył przedsiębiorców samą kwotą opłacanej składki, ale dociążył ich też tym, że musieli prowadzić oddzielną rejestrację wyliczania tej składki. Bo przypomnę, że to jest zupełnie oddzielna sprawa – wyliczanie podatku i składki. W związku z tym przedsiębiorcy musieli wyliczać co miesiąc składkę, składać deklaracje miesięczne, potem deklaracje roczne, potem czekać na zwroty, jeżeli mieli to nadpłacone. A więc ta biurokracja też nas bardzo dużo kosztowała. Stąd słowa pana ministra, że uproszczenia biurokratyczne są bardzo ważne, też potwierdzam. One są ważne, bo, proszę państwa, żadne biuro rachunkowe za darmo temu drobnemu przedsiębiorcy tej składki nie wyliczało, tylko, niestety, trzeba było zapłacić. To były dodatkowe kwoty. A więc umożliwienie opłacania składki ryczałtowej tak wielu przedsiębiorcom jak najbardziej jest tutaj wskazane.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#AdamAbramowicz">Zarówno poprzedni rząd i poprzedni parlament, który wprowadzał Polski Ład, jak i ten rząd i ten parlament, stwierdzacie państwo, że jednak Polski Ład w części dotyczącej przedsiębiorców był błędem. Ja przypomnę, że Prawo i Sprawiedliwość po przegranych wyborach złożyło w parlamencie projekt ustawy, który przywracał zasadę opłacania składki zdrowotnej sprzed Polskiego Ładu. A wtedy ten ubytek z Narodowego Funduszu Zdrowia byłby nie 5 miliardów zł, tylko 10 miliardów zł. I wtedy posłowie i senatorowie Prawa i Sprawiedliwości chyba w klubie dyskutowali o tym, że budżet uniesie też takie obciążenie – no, bo inaczej by tego nie składali. Co prawda ta ustawa została w pierwszym czytaniu odrzucona przez Sejm, później wszedł projekt pana ministra – i tu słusznie pan minister mówił, że to nie jest to, co my chcieliśmy, żeby było, czyli nie jest to powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu, jak nam obiecywano – ale jednak, mimo wszystko, 2 miliony polskich przedsiębiorców, tych drobnych, będzie miało duże wsparcie, jeśli chodzi zarówno o obniżenie obciążeń finansowych, jak i o zmniejszenie biurokracji, co jest także niezwykle, niezwykle ważne.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#AdamAbramowicz">Ja tylko przypomnę jedno – bo chyba dla państwa to też jest ważne – że „Rzeczpospolita” zrobiła ranking… to znaczy nie ranking, tylko badanie opinii publicznej w listopadzie ubiegłego roku. I wyszło z tego badania, że 75% Polaków popiera obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. A więc społeczeństwo jest w stanie zaakceptować, że powrót do obniżonych składek, a zwłaszcza składek ryczałtowych jest dla nas ważny.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#AdamAbramowicz">Czy budżet wyrówna straty NFZ? Dlaczego ma nie wyrównać, skoro i pan minister Neneman, i pan minister Domański mówili, że wyrówna? Poza tym budżet i tak wyrównuje deficyt NFZ, bo przecież ten deficyt nie pojawił się dzisiaj, on się już pojawił w tamtym roku i jednak te pieniądze z budżetu wpłynęły.</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#AdamAbramowicz">Przypomnę, że wiele grup społecznych płaci…</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Panie Prezesie, Panie Prezesie…)</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#AdamAbramowicz">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …pan był także…)</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#AdamAbramowicz">…Niewielką składkę. Bo mówi się…</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …prezesem…)</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#AdamAbramowicz">Panie Przewodniczący, bo mówi się, że przedsiębiorcy chcą, żeby pacjenci mieli gorsze warunki leczenia. To jest po prostu nieprawda. Przypomnę, że np. jest grupa społeczna, którą ja bardzo szanuję i wcale nie chcę im zwiększać obciążeń, jak rolnicy, którzy płacą 1 zł od hektara. Czy ci wszyscy, którzy się rzucili dzisiaj na przedsiębiorców, krytykują to rozwiązanie: 1 zł od hektara? Przypomnę, że są bezrobotni, w tym fikcyjni bezrobotni, którym biura pracy płacą składkę zdrowotną, a za rodziny zarówno pracowników, jak i rolników płaci budżet państwa. No więc nie bardzo rozumiem, dlaczego ta cała akcja, że przedsiębiorcy chcą odebrać pacjentom jakieś pieniądze na leczenie, się odbywa.</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dziękuję bardzo…)</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#AdamAbramowicz">Już ostatnie zdanie, naprawdę. Bo jeszcze… Ostatnie, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Ja wiem, pan ma duże doświadczenie, bo był pan…)</u>
          <u xml:id="u-52.23" who="#AdamAbramowicz">Tak, ale jeszcze… Bo to jest ważna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-52.24" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …rzecznikiem małych…)</u>
          <u xml:id="u-52.25" who="#AdamAbramowicz">Ważna sprawa – tutaj pan minister potwierdzi – ta ustawa likwiduje możliwość odliczania od podstawy opodatkowania przez część płacących, tak? Czyli, myślę – nie wiem, czy pan minister potwierdzi – ok. 1 miliarda zł i tak wpłynie do budżetu z tego powodu. A więc to nie będą takie kwoty, o jakich tutaj się mówi, bo to będą mniejsze kwoty. Tak? Bo ta ustawa spowoduje, że więcej pieniędzy do budżetu wpłynie.</u>
          <u xml:id="u-52.26" who="#AdamAbramowicz">I na końcu coś, co się tu nie pojawiło… A pan…</u>
          <u xml:id="u-52.27" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-52.28" who="#AdamAbramowicz">B2B – to tu się jeszcze nie pojawiło, aż się dziwię… Czyli że ta ustawa ma spowodować, że wszyscy przejdą na B2B – taka jest krytyka w przestrzeni publicznej. To jest kompletna bzdura, dlatego że ta ustawa nawet nie przywraca tych warunków, które były w Polskim Ładzie, no, a wtedy też nie przechodzono na B2B masowo. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#KazimierzKleina">Bardzo dziękuję. Pan Adam Abramowicz był rzecznikiem małych i średnich przedsiębiorców w poprzedniej kadencji, tak więc ma duże doświadczenie w tych sprawach, o których mówił.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, krótka odpowiedź w kwestii miliarda, która tutaj została wspomniana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JarosławNeneman">Ta kwota, którą państwu podałem – te 4,5 czy teraz już 4,6 – to jest kwota netto, czyli ona uwzględnia to, że będzie większy ubytek w NFZ plus niewielki przybytek, że tak się wyrażę, w PIT. A więc to 4,6 to jest łączna kwota zmiany.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#TomaszOlszówka">Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#TomaszOlszówka">Tomasz Olszówka, Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#TomaszOlszówka">Chciałbym wyrazić poparcie dla ustawy, która jest przedmiotem dzisiejszych obrad. Ta ustawa jest przede wszystkim bardzo potrzebna najmniejszym przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#TomaszOlszówka">Z jednej strony ustawa upraszcza zasady ustalania i uiszczania składki zdrowotnej. To jest bardzo potrzebne. Pośrednio obniża także jej wymiar w sensie kwotowym, i to także jest wyjście naprzeciw oczekiwaniom właśnie najmniejszych przedsiębiorców, którzy bardzo często prowadzą działalność gospodarczą jednoosobowo. To jest sytuacja, dzięki której oni będą mogli w dużo łatwiejszy sposób wykonywać działalność gospodarczą. Tutaj wychodzimy naprzeciw postulatom deregulacyjnym i uproszczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#TomaszOlszówka">Z drugiej strony obniżamy także koszty prowadzenia działalności. A warto wskazać i przypomnieć, że wysokość i sposób ustalania składek na ubezpieczenia społeczne, w tym także zdrowotne, składek ZUS, jest jedną z 3 najczęściej wskazywanych przez przedsiębiorców barier w wykonywaniu działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#TomaszOlszówka">Jak zapewnił zarówno pan minister Domański, jak i obecny tutaj pan minister Neneman, ewentualny ubytek w Narodowym Funduszu Zdrowia zostanie pokryty przez ministra finansów, zatem dla funduszu wpływ regulacji będzie neutralny. Ale istotnie ustawa ta jest pewnym przyczynkiem do dyskusji nad kondycją Narodowego Funduszu Zdrowia. I przychylam się do wcześniej wyrażonych poglądów, że potrzebna jest odrębna, merytoryczna, obiektywna dyskusja nad kondycją NFZ. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo panu.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#KazimierzKleina">Proszę państwa… Już zaraz panie będą zadawały pytania czy brały udział w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#KazimierzKleina">Chcę poinformować, zresztą o tym senatorowie wiedzą, że do naszej komisji – i myślę, że do Komisji Zdrowia także – dotarły różnego rodzaju stanowiska różnych organizacji: Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, rzecznika małych i średnich przedsiębiorców, Stowarzyszenia „Polska Sieć Ekonomii”, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” i pojedynczych osób. Te wszystkie opinie zostały zamieszczone na naszej stronie i senatorowie także mieli możliwość się z nimi zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#KazimierzKleina">I teraz panie po kolei. Proszę się też przedstawiać oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#DorotaKorycińska">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#DorotaKorycińska">Dorota Korycińska, prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej oraz Zarządu Stowarzyszenia Neurofibromatozy Polska.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#DorotaKorycińska">Z uwagą przysłuchuję się tej dyskusji. Nie ukrywam, że mam trochę pytań, mam również trochę uwag, ale ogólna uwaga jest taka, że pacjenci bardzo się boją tego, co może nastąpić. Pan senator przed chwilą powiedział, że już nastąpił ubytek składki zdrowotnej i nie pogorszył się dostęp do opieki zdrowotnej. Otóż jest to nieprawda, pogorszył się, pogarsza się rok do roku, o czym świadczą wydłużające się kolejki.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Ale pani…)</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#DorotaKorycińska">Pozwolę sobie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#KazimierzKleina">Przepraszam panią. Tylko prośba, żebyśmy… Bo ta ustawa prowadzi do tego, że Narodowy Fundusz Zdrowia otrzyma w roku przyszłym z tytułu składki płaconej przez przedsiębiorców ok. 4,6 miliarda zł.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#KazimierzKleina">Tutaj…</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska: Mniej.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#KazimierzKleina">Mniej. Będzie ubytek, prawda? I jest jasna, precyzyjna deklaracja ministra finansów, że ten ubytek zostanie zrekompensowany w ustawie budżetowej na rok 2026.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska: Zgadza się.)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#KazimierzKleina">A więc chciałbym, żebyśmy dyskutowali w takim kontekście…</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska: I chciałam do tego nawiązać.)</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#KazimierzKleina">Bo inaczej byśmy po prostu się pogubili, prawda?</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska: Oczywiście, że tak.)</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#KazimierzKleina">Bo my sobie wszyscy zdajemy doskonale sprawę z tego, jakie są problemy w służbie zdrowia, że są długie kolejki itd., itd. Dzisiaj nawet ja osobiście się zapisałem do lekarza i pani w rejestracji powiedziała mi, że najbliższy termin, jaki mogę otrzymać, to będzie grudzień bieżącego roku. I to chyba nie najgorszy jest…</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#komentarz">(Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska: Bardzo szybko.)</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#KazimierzKleina">Właśnie. Chcę powiedzieć, że to jest bardzo dobry wynik, ale to przecież też jest źle. A więc wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę, prawda? Tak więc żebyśmy po prostu dotykali istoty sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#DorotaKorycińska">Tak, ale chciałam dojść do istoty sprawy…</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#DorotaKorycińska">…mówiąc o tym, że już jest pogorszenie i boimy się, że będzie dalsze. Ja… Słyszymy… My w organizacjach pacjentów cały czas słyszymy, że ta dziura budżetowa – bo ona w tej chwili i tak jest wystarczająco duża – powiększona o te 4 miliardy 600 milionów zł będzie uzupełniona z budżetu. Chciałabym się dowiedzieć, jakie mamy gwarancje, tzn. gdzie jest konkretny zapis, w jakim akcie prawnym, że to będzie uzupełnione, i z jakich konkretnie środków. Bo rozumiemy, że budżet jest całością, w związku z tym jeżeli komuś trzeba coś dać, to komuś trzeba zabrać. Dlatego chciałabym zapytać, skąd konkretnie będzie ta kwota ponad 4,5 miliarda zł. Gdzie jest zapis zobowiązujący do realizacji tej obietnicy? Bo dopóki nie jest to zapisane – nie ukrywam – traktujemy to tylko i wyłącznie jako obietnicę. I jak będzie wyglądała sytuacja w kolejnych latach? Czy również w kolejnych latach będzie zabezpieczenie wyrównania brakujących środków finansowych? I na ile to jest lat? Krótko mówiąc – jeszcze raz powtórzę pytania…</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Jasne. Rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#DorotaKorycińska">…gdzie jest akt prawny, który daje absolutne gwarancje, że ta kwota będzie uzupełniona, z jakich środków to będzie uzupełnione i czy również będzie to uzupełniane systematycznie, sukcesywnie w kolejnych latach? Ponieważ my jesteśmy…</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Dobrze, ale proszę panią…)</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#DorotaKorycińska">…tym bardzo zaniepokojeni.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Przepraszam, ale zadaje pani po raz trzeci…)</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#DorotaKorycińska">I jeszcze jedna uwaga, dotycząca…</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: …to samo pytanie. Pani powtarza.)</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#DorotaKorycińska">Tak. I kolejne pytanie. Usłyszałam, że były robione konsultacje z przedsiębiorcami. Chciałabym zapytać, czy miały miejsce konsultacje z pacjentami na temat…</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czyli organizacjami reprezentującymi pacjentów.)</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#DorotaKorycińska">Tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Tak to rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#DorotaKorycińska">Tak. Czy były przeprowadzone takie konsultacje społeczne? Czy uprzedzono, jakie są tego konsekwencje?</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#DorotaKorycińska">I moje trzecie pytanie. Budżet NFZ na ten rok powinien być podpisany w sierpniu minionego roku, w 2024 r., maksymalnie w sierpniu, wtedy powinien być zaakceptowany przez ministra finansów budżet na rok 2025. Do tej pory nie jest podpisany. Chciałabym zapytać: czy w przypadku zaakceptowania tej ustawy minister finansów podpisze wreszcie budżet na rok 2025? Czy przyjęcie tej ustawy będzie wystarczające do tego, żeby wreszcie budżet na ten rok został podpisany? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze, taka prośba, gdyby pan mógł, aby pan przedstawił ten mechanizm. Chodzi o to, żeby wszyscy zrozumieli, na czym polega już w tej chwili dofinansowanie Narodowego Funduszu Zdrowia z budżetu państwa i z jakich źródeł to jest pokrywane. No, krótko mówiąc, z dochodów budżetu państwa. A w budżecie państwa nie wpisuje się, że z podatku PIT jest budowana droga od Łeby do Lęborka albo jakieś inne zadanie czy finansowany ten bądź inny szpital, prawda? To są generalne… Z dochodu budżetu państwa, z różnych źródeł dochodów te środki są przekazywane na różne cele, w tym także dla Narodowego Funduszu Zdrowia. Tak że prośba do pana ministra, żeby wyjaśnił tę kwestię może bardziej precyzyjnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JarosławNeneman">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JarosławNeneman">Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ze stosownymi zmianami w art. 131c przewiduje, że na finansowanie ochrony zdrowia przeznacza się corocznie środki finansowe w wysokości nie mniejszej niż 7% produktu krajowego brutto. Ścieżka dojścia do tych 7% jest rozpisana. W 2026 r. będzie to nie mniej niż 6,8% PKB. A zasady określone w tym, o czym państwu przed chwilą powiedziałem, są uwzględniane przez Radę Ministrów w projektach ustaw budżetowych i w projektach ustaw o prowizorium budżetowym. Innymi słowy, co najmniej 6,8% PKB w przyszłym roku będzie na to przeznaczone, co najmniej, i będzie to miało miejsce na etapie tworzenia ustawy budżetowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę panią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JoannaFrątczakKazana">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#JoannaFrątczakKazana">Szanowny Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#JoannaFrątczakKazana">Joanna Frątczak-Kazana, Fundacja Onkologiczna „Alivia”.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#JoannaFrątczakKazana">Proszę państwa, w ostatnich dniach pojawiła się informacja, że w budżecie… w projekcie budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia widnieją niezapłacone zobowiązania z lat ubiegłych 24-krotnie większe niż 2 lata temu. Widzimy, że budżet NFZ nie spina się w żaden sposób. A w tym czasie podejmowane są decyzje, żeby jeszcze te przychody ograniczać. 4,6 miliarda zł, proszę państwa, to jest tak jakby zrezygnować z finansowania poszczególnych województw, np. województwa opolskiego, województwa świętokrzyskiego czy województwa podlaskiego.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#JoannaFrątczakKazana">Tydzień temu przedstawiciele ponad 30 organizacji, w tym przedstawiciele samorządów, samorządów branżowych, przedstawiciele pracodawców, przedstawiciele zawodów medycznych oraz organizacji pacjentów, na zaproszenie Fundacji Onkologicznej „Alivia”, którą reprezentuję, spotkali się i dyskutowali właśnie na temat skutków tej ustawy. Ponad 30 organizacji podpisało apel do senatorów RP – pan przewodniczący tego nie wymienił, więc ja sobie pozwalam – ponad 30 organizacji podpisało apel do senatorów, który został przesłany do państwa w czwartek w ubiegłym tygodniu, z prośbą o odrzucenie całego tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#JoannaFrątczakKazana">Chciałabym jeszcze dodać dwa słowa albo powtórzyć za moimi przedmówcami. Projekt nie był konsultowany społecznie. To po pierwsze. Po drugie, łamie konstytucyjną zasadę sprawiedliwości. On po prostu… Założenie jest takie, że ci, którzy zarabiają więcej, będą płacili proporcjonalnie mniej, niż ci, którzy zarabiają mniej. Proszę państwa, my wnosimy o odrzucenie projektu w…</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#komentarz">(Zakłócenia w trakcie wypowiedzi)</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#JoannaFrątczakKazana">Przepraszam, tu jakiś kanał się włączył. Troszeczkę to przeszkadza, no ale cóż.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#JoannaFrątczakKazana">W każdym razie wnosimy o odrzucenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#JoannaFrątczakKazana">Chciałabym przy okazji zadać jeszcze takie pytanie: czy przewidywane są – to jest troszeczkę w odniesieniu do tego, co mówiła moja przedmówczyni – jakiekolwiek regulacje odnośnie do dodatkowego finansowania tych wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia? Pytam, ponieważ budżet jest zaplanowany, wiadomo, na co i jakie wydatki będą przeznaczane. W związku z tym, żeby komuś dodać, to komuś trzeba zabrać. I myślę, że pan przewodniczący, tak jak i my, doskonale to rozumie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#KazimierzKleina">Rozumiem, że gdy mówiła pani o tych 30 organizacjach, to chodziło o te, które podpisały pismo w ramach Stowarzyszenia „Polska Sieć Ekonomii”, tak?</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Wicedyrektor „Alivii” – Fundacji Onkologicznej Joanna Frątczak-Kazana: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#KazimierzKleina">To jest inna organizacja?</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Wicedyrektor „Alivii” – Fundacji Onkologicznej Joanna Frątczak-Kazana: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#KazimierzKleina">W takim razie to do nas nie dotarło.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#komentarz">(Głos z sali: 30 organizacji za, przeciw 75% społeczeństwa…)</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#KazimierzKleina">Panie Prezesie…</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#KazimierzKleina">Dobrze, teraz jeszcze pani obok, tak? Tak? Pani. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#RenataGórna">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#RenataGórna">Szanowni Państwo Senatorowie, bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#RenataGórna">W związku z tym, że już kilka argumentów, właściwie większość padła…</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Czy mogłaby pani poinformować…)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#RenataGórna">Tak, już się przedstawiam.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#RenataGórna">Skupię się tylko na tych elementach, które chciałabym…</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: To do protokołu musimy mieć, żeby równocześnie można było protokół pisać.)</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#RenataGórna">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#RenataGórna">Renata Górna, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych. Reprezentuję centralę związkową, która jest reprezentatywną organizacją…</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: To wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#RenataGórna">…w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#RenataGórna">W związku z tym, że pan senator też przywołał moją organizację jako tę, która przekazała szanownym państwu opinię, ja się skupię tylko na dotknięciu pewnych elementów, 4 elementów, które są bardzo szczegółowo opisane w naszej opinii. Gdyby szanowni państwo senatorowie byli uprzejmi, to zachęcam do zapoznania się z tą opinią.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#RenataGórna">Po pierwsze, tryb konsultacji społecznych. Chciałabym wyprostować pewne fakty i być może jeszcze raz przypomnieć, że czym innym jest rządowy proces legislacyjny i konsultacje społeczne, które wynikają z ustawy o związkach zawodowych, o Radzie Dialogu Społecznego i organizacjach pracodawców, a czym innym jest to, o czym mówił pan minister, czyli uprzejmość komisji sejmowej, przewodniczącej, pani poseł Skowrońskiej, przewodniczącej podkomisji nadzwyczajnej, i zaproszenie nas na posiedzenie komisji, czego zresztą domagaliśmy się, bo nie mieliśmy absolutnie na żadnym etapie procesu legislacyjnego możliwości wypowiedzenia się. Tak więc chciałabym zdementować, Panie Ministrze, z całym szacunkiem, ale to nie były konsultacje społeczne, to było wysłuchanie, za co też oczywiście dziękujemy, bo mieliśmy możliwość, mówiąc kolokwialnie, wygadania się na posiedzeniu komisji. Niemniej jednak dostaliśmy od marszałka Sejmu na końcowym etapie, w listopadzie, kiedy były 2 projekty, był projekt o środkach trwałych i ten drugi, systemowy, prośbę o opinię. Taką też opinię poczyniliśmy. Po czym cały tryb, który prowadzony był w Komisji Finansów Publicznych, w podkomisji nadzwyczajnej i w Komisji Zdrowia w Sejmie, był procesem wysłuchania nas jako strony społecznej. A tak na marginesie, to mogliśmy brać w tym udział, nie musieliśmy, bo naszym obowiązkiem jest branie udziału w konsultacjach społecznych rządowych.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#RenataGórna">Dwa zdania na ten temat powiem. Rada Dialogu Społecznego, która jest reprezentowana przez organizacje pracodawców i pracowników… chyba nie ma lepszego gremium, które na ten temat, temat dotyczący składek, obciążeń podatkowo-składkowych i pracowników, i pracodawców… Chyba nie ma lepszego gremium. My domagaliśmy się od roku, od momentu, kiedy pojawiła się pierwsza propozycja pana posła Petru, a to było w marcu 2024 r., domagaliśmy się takiego dialogu w Radzie Dialogu Społecznego. Przez cały rok nie było odpowiedzi na nasz apel, stąd proszę się nie dziwić, że jest wielkie oburzenie. Wydaje nam się, że pewne dobre rozwiązania w Radzie Dialogu Społecznego, tak jak wielokrotnie pokazała to praktyka, udałoby się wypracować. To jest jeden element. Tak więc jesteśmy bardzo wdzięczni, że na etapie prac w podkomisji nadzwyczajnej pani poseł Krystyna Skowrońska nas zaprosiła i mieliśmy możliwość wypowiedzenia się. I chcę tu wyraźnie podkreślić, że oprócz pana rzecznika – braliśmy w tym udział, Panie Rzeczniku, byliśmy na posiedzeniu tej komisji – tak naprawdę nie było głosu bardzo pozytywnego. Większość opinii, które wypowiadały samorządy zawodowe, moja organizacja, niektóre organizacje pracodawców, były opiniami krytycznymi, pod wieloma względami. Tak więc też proszę nie mówić, że było tak wielkie wysłuchanie i tak wiele naszych opinii wzięto pod uwagę, bo tak nie było. To jest jeden element.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#RenataGórna">Drugi element. Ta ustawa jest niezwykle ważna systemowo, oczywiście państwo o tym wiedzą, nie muszę tego podkreślać, z punktu widzenia podatkowo-składkowego i z punktu widzenia – o czym mówiły moje przedmówczynie i pani senator, za co bardzo dziękuję – finansów ochrony zdrowia. Jeżeli chodzi o obciążenia składkowo-podatkowe, my zawsze jako centrala związkowa jesteśmy za sprawiedliwym obciążeniem podatkowo-składkowym, za tym, aby również w podatkach związanych z systemem ochrony zdrowia partycypowały sprawiedliwie – nie mówię, że równo, ale sprawiedliwie, na sprawiedliwych zasadach – wszystkie grupy ubezpieczonych. Tak nie jest. Ta ustawa tego nie zapewnia. Dzisiaj mówimy, że Polski Ład wprowadził nierówności dla przedsiębiorców. Proszę państwa, Polski Ład wprowadził również nierówności dla pracowników etatowych, ponieważ wprowadził nieodliczanie od podatku składki 9%. Jeżeli argumentem za tym, aby dać ulgi i preferencje dla przedsiębiorców, ponieważ Polski Ład… My absolutnie jesteśmy za tym, żeby tworzyć miejsca pracy, jesteśmy za dialogiem z przedsiębiorcami, ale nie mówmy w debacie publicznej, że tylko przedsiębiorcy zostali obciążeni Polskim Ładem. Do czasu wprowadzenia Polskiego Ładu było 7,75% odliczane od podatku, teraz mamy 9% składki nieodliczanej od podatku, którą płacą pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. To taka sprawa.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#RenataGórna">Kolejna sprawa. My widzimy w tej ustawie… Chcę też wyraźnie o jednej rzeczy powiedzieć. Moja centrala związkowa, centrala OPZZ była na tyle odpowiedzialna, że nie proponowała poprawki, która mówiła: odliczmy od podatku i wróćmy do rozwiązania sprzed Polskiego Ładu, do 7,75%. Dlaczego? Dlatego że byłby to dodatkowy skutek 50 miliardów zł dla NFZ. Byliśmy za tym, aby ta debata odbyła się w kręgu pracodawców, pracowników, rządu, w ramach Rady Dialogu Społecznego. I myślę, że na taką debatę jest czas.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#RenataGórna">Teraz dwa słowa, bardzo króciutko na temat tego, że wydaje nam się, że wprowadzenie tej ustawy to nie będzie skutek tylko ok. 5 miliardów zł, 4,7 miliarda zł, jak mówi pan minister, jak mówi Ministerstwo Finansów. My widzimy tutaj… To nie zostało zapisane w przepisach, że będzie to jakaś zachęta do przechodzenia na inne formy umowy, ale my widzimy tutaj pewne zachęty. Jeżeli bowiem polski pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę będzie miał możliwość przejścia na działalność gospodarczą i płacenia preferencyjnej składki, o której mówi ta ustawa, to bardzo dużo pracowników będzie się nad tym zastanawiać. Tak więc wydaje nam się, że to jest taka trochę zawoalowana forma zachęty do zmiany form zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#RenataGórna">I ostatnie zdanie w odniesieniu do tego, o czym tu mówimy, co jest troską systemu ochrony zdrowia. Ja chcę tylko powiedzieć, Panie Ministrze, że ustne zapewnienie, że będzie zagwarantowane wyrównanie deficytu Narodowego Funduszu Zdrowia, nie jest wystarczające. My już przez to przechodziliśmy – nawiązuję do tego, o czym mówiła pani senator, chodzi o przeniesienie bardzo wielu świadczeń z budżetu do NFZ. My wyraźnie widzimy przeciążenie Narodowego Funduszu Zdrowia związane z przeniesieniem różnych wydatków. I to, że dzisiaj mamy prowizorium wydatkowe, to, że plan finansowy nie jest podpisany, jest wynikiem tego, że przychody nie równoważą się z wydatkami. To jest fakt i trzeba o tym głośno powiedzieć. I to, że będzie dotacja… Teraz też była dotacja w wysokości 18 miliardów. Tyle że trzeba powiedzieć, skąd to wziąć, z jakich środków, z jakich działów budżetowych należy to zabrać.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#RenataGórna">Konkludując, chcę powiedzieć, że naszym zdaniem jest to bardzo niebezpieczne rozwiązanie, które nie gwarantuje stabilności finansów Narodowego Funduszu Zdrowia, które wprowadza nierówności w opłacaniu składek, nierówności pomiędzy obywatelami ubezpieczonymi, a oni wszyscy są pacjentami. My równo korzystamy z dobrodziejstwa Narodowego Funduszu Zdrowia, ale nierówno płacimy. Czy to jest sprawiedliwe? To nie jest sprawiedliwe społecznie. Tak więc moja organizacja apeluje o debatę, bo już czas na taką debatę. Ale na tym etapie czas na decyzję, o którą apelowaliśmy do pani marszałek Senatu, o odrzuceniu tej ustawy jako ustawy, która jest niesprawiedliwa społecznie, która po prostu rodzi nierówności, która wprowadza deficyt, która wprowadza brak stabilności finansów Narodowego Funduszu Zdrowia, ale przede wszystkim nie została skonsultowana z pracownikami, pracodawcami i pacjentami, a jak praktyka wskazuje, brak ustawowych konsultacji społecznych często jest to powód do zawetowania, do niewprowadzania takiego prawa w życie.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#RenataGórna">Bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu. I naprawdę, Panie Ministrze – tutaj zwracam się do pana ministra finansów – dbałość o dialog, który jest wartością nadrzędną, konstytucyjną, jest ważna, a akurat w tak systemowej sprawie, o którą tak długo zabiegaliśmy… My po prostu nie możemy zrozumieć tego, że państwo nie chcieli z pracodawcami i z pracownikami usiąść w Radzie Dialogu Społecznego i porozmawiać na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#KazimierzKleina">Bardzo wiele tych opinii, które pani wygłosiła, to są opinie, z którymi się zgadzam. Podobnie zresztą w tym sensie stanowi opinia pana mecenasa. Mówię o kwestii konsultacji, które w ramach tych instytucji obowiązkowo powinny się odbyć. My też widzimy to jako duży mankament tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#KazimierzKleina">Myślę, że też ta kwestia, o której wspominała pani, ale także pani senator Małecka-Libera i pani senator Gorgoń-Komor, kwestia debaty nad finansami służby zdrowia to jest kwestia rzeczywiście kluczowa. Będziemy prosili, aby taka debata, taka dyskusja może w Senacie… Tutaj bym prosił panie jako specjalistki w tym obszarze o ewentualne zainicjowanie tego typu debaty.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#KazimierzKleina">Rozumiem, że wszystkie głosy zostały przedstawione. W związku z tym możemy przystępować do głosowania, jeżeli zostaną zgłoszone jakieś…</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#KazimierzKleina">Jeszcze pan minister chciałby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze, jeszcze mieliśmy poprawki natury legislacyjnej zaproponowane przez pana mecenasa i o nich nie mówiliśmy, propozycje poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Legislacyjne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#KazimierzKleina">Tak, pan mecenas o nich wspomniał. Jeśli panowie chcielibyście, pan minister chciałby się do nich odnieść, to oczywiście proszę.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#KazimierzKleina">Myślałem, że pan minister chciał się odnieść do tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#KazimierzKleina">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MichałMisiura">Jeśli chodzi o te propozycje poprawek, to my w większości je akceptujemy. Jeśli chodzi o propozycję nr 1, to jesteśmy przeciwni, tak samo w odniesieniu do propozycji nr 6, 7 i 8. Pozostałe, tu zgadzamy się z panem mecenasem, są to propozycje uszczegółowiające…</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: Też na nr 9.)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#MichałMisiura">Także na nr 9.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#KazimierzKleina">Panie Ministrze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JarosławNeneman">Panie Senatorze, to są propozycje poprawek natury legislacyjnej i możemy je przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#KazimierzKleina">Zgłaszam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WaldemarKraska">Zgłaszam wniosek przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#KazimierzKleina">Jest wniosek przeciwny, wniosek o odrzucenie ustawy, tak?</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#KazimierzKleina">W takim razie w pierwszej kolejności…</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#KazimierzKleina">Czy są inne wnioski?</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#KazimierzKleina">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#KazimierzKleina">Patrzę na wszystkie strony. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#AndrzejKalata">Panie Przewodniczący, ja chciałbym zgłosić poprawki do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#AndrzejKalata">Przekazałem już pani przewodniczącej. To może nie będę ich czytał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#KazimierzKleina">Proszę je krótko omówić, żebyśmy wiedzieli, co będzie przedmiotem naszego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: I to jest też wniosek mniejszości.)</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze nie było głosowania.)</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#KazimierzKleina">Jeszcze nie możemy zgłosić wniosku mniejszości, skoro nie wiadomo… A może to zostanie przegłosowane?</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: Dobrze. Poprawki do ustawy o zmianie ustawy…)</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#KazimierzKleina">Proszę je tylko omówić, nie odczytywać, bo czasami to można nawet nie zrozumieć samego tekstu prawniczego. Wystarczy ich omówienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#AndrzejKalata">No dobrze. Chyba najważniejsza rzecz to po wniosku o odrzucenie całej tej ustawy wniosek o przekazanie tej kwoty 4 miliardów 600 tysięcy w celu zwiększenia funduszu zapasowego Narodowego Funduszu Zdrowia z przeznaczeniem na świadczenia opieki zdrowotnej, a w szczególności na onkologię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#KazimierzKleina">To jest poprawka w związku z tą ustawą, tak?</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#KazimierzKleina">Te 4,5 miliarda zł ma być przeznaczone na onkologię?</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: Tu są 4 miliardy 600.)</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#KazimierzKleina">Tak, 4 miliardy 600.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Ale w jaki sposób…)</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#KazimierzKleina">Dobrze, poprawka została złożona. Pan senator ma prawo złożyć taką poprawkę, jaką uważa za stosowną.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#KazimierzKleina">I kolejna poprawka?</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Przewodniczący…)</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: My mamy jedną.)</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#KazimierzKleina">Jedna poprawka, czyli tylko poprawka, która…</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#KazimierzKleina">Powoli, powoli.</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#KazimierzKleina">Zatem mamy wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, wniosek o odrzucenie ustawy i wniosek o wprowadzenie poprawki polegającej na tym, że…</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#KazimierzKleina">Jeszcze niech pan tylko powie, z jakich źródeł ma być pokryta ta kwota.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AndrzejKalata">Z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zawsze z budżetu państwa…)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: W którym roku?)</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: W przyszłym…)</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#komentarz">(Przewodniczący Kazimierz Kleina: Momencik. Pan senator powie.)</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#AndrzejKalata">W roku 2025 minister właściwy do spraw budżetu na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia przekaże z budżetu państwa środki do Narodowego Funduszu Zdrowia w wysokości 4 miliardów 600 tysięcy zł w celu zwiększenia funduszu zapasowego Narodowego Funduszu Zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#KazimierzKleina">Czyli pan chce, żeby już w tym roku zostały przekazane środki, które zostaną pomniejszone w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: Dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#KazimierzKleina">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#KazimierzKleina">Jaka powinna być kolejność głosowania w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PiotrMagda">Kolejność wynika z Regulaminu Senatu. Na początku trzeba przegłosować wniosek o odrzucenie ustawy, następnie wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek oraz w przypadku jego nieprzyjęcia poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PiotrMagda">Chce jedynie zasygnalizować, że poprawka zgłoszona przez pana senatora wykracza poza materię ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KazimierzKleina">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#KazimierzKleina">Poprosimy o stanowisko rządu w sprawie tych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman: W sprawie tej poprawki pana senatora…)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#KazimierzKleina">Wszystkie wnioski po kolei.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#KazimierzKleina">Wniosek o odrzucenie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JarosławNeneman">Stanowisko negatywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#KazimierzKleina">Wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JarosławNeneman">Pozytywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#KazimierzKleina">Kwestia tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#KazimierzKleina">Czy my głosujemy nad wnioskami, które wykraczają? Głosujemy nad tymi wnioskami, ale z tą opinią, która została tu przedstawiona przez pana mecenasa.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#KazimierzKleina">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#KazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem tego wniosku? (4)</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#KazimierzKleina">Kto jest przeciw? (6)</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#KazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#KazimierzKleina">Wniosek nie uzyskał poparcia.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#KazimierzKleina">Wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#KazimierzKleina">Kto będzie… Dwaj panowie będziecie. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#KazimierzKleina">A sprawozdawcą będzie…</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan senator Kalata.)</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#KazimierzKleina">Senator Kalata będzie sprawozdawcą wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#KazimierzKleina">Drugi wniosek to wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-87.16" who="#KazimierzKleina">Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (6)</u>
          <u xml:id="u-87.17" who="#KazimierzKleina">Kto jest przeciw? (3)</u>
          <u xml:id="u-87.18" who="#komentarz">(Głos z sali: 1 głos przeciwny…)</u>
          <u xml:id="u-87.19" who="#KazimierzKleina">Nie.</u>
          <u xml:id="u-87.20" who="#komentarz">(Głos z sali: 3 głosy…)</u>
          <u xml:id="u-87.21" who="#KazimierzKleina">Kto się wstrzymał od głosu? (1)</u>
          <u xml:id="u-87.22" who="#KazimierzKleina">Jest 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-87.23" who="#KazimierzKleina">Czyli przeszedł wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-87.24" who="#KazimierzKleina">A czy ten wniosek, który składał pan senator Kalata, pan senator składa także jako wniosek mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-87.25" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kalata: Jest podpisany…)</u>
          <u xml:id="u-87.26" who="#KazimierzKleina">Jest? Składa? Proszę powiedzieć, bo to musimy mieć w protokole.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AndrzejKalata">Tak, składam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#KazimierzKleina">Czyli mamy wniosek mniejszości. I pan będzie sprawozdawcą. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Senator Leszek Czarnobaj: Dwóch…)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#KazimierzKleina">Będzie pan sprawozdawcą 2 wniosków. Tak.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#KazimierzKleina">Proszę państwa, musimy jeszcze zaproponować sprawozdawcę ustawy.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#KazimierzKleina">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#komentarz">(Głos z sali: …Pana przewodniczącego.)</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#KazimierzKleina">Dobrze. Została zgłoszona moja osoba. W takim razie postaram się złożyć sprawozdanie z pracy nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#KazimierzKleina">Czy jest zgoda?</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#KazimierzKleina">Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.12" who="#KazimierzKleina">Dziękuję bardzo panu ministrowi i wszystkim gościom, którzy dotarli na nasze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-89.13" who="#KazimierzKleina">Zamykam posiedzenie połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-89.14" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 28)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>