text_structure.xml
99.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 07)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej Zygmunt Frankiewicz)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dzień dobry państwu. Czy jestem słyszalny?</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Witam państwa bardzo serdecznie. Przepraszam za chwilę opóźnienia.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#ZygmuntFrankiewicz">Mamy już kworum w obydwu komisjach, więc otwieram posiedzenie połączonych komisji budżetu i finansów oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia jest wyjątkowo ważna sprawa, mianowicie ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#ZygmuntFrankiewicz">Pozwólcie państwo, że przywitam naszych gości. Zacznę od pani minister Hanny Majszczyk, której towarzyszą licznie zebrani współpracownicy – witam państwa bardzo serdecznie. Są też reprezentowane związki samorządowe – Związek Miast Polskich reprezentuje pan dyrektor Andrzej Porawski, też obecny ze współpracownikami. Witam państwa z ministerstwa edukacji, z Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Witam pana Adriana Pokrywczyńskiego ze Związku Powiatów Polskich i panią Joannę Adamczyk-Siwek z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jest też Marek Sowa, poseł na Sejm, sprawozdawca sejmowy – dziękujemy bardzo za obecność – podkreślam to, bo to nie takie częste, żebyśmy gościli tutaj posłów sprawozdawców. Witam panią główną legislator Renatę Bronowską – bardzo serdecznie witam. Jeśli kogoś pominąłem, to przepraszam bardzo. Mamy ograniczenia czasowe, dlatego będę się starał śpieszyć z procedowaniem.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#ZygmuntFrankiewicz">Zapytam, czy na sali jest ktoś, kto zawodowo zajmuje się działalnością lobbingową. Nie ma takich osób.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#ZygmuntFrankiewicz">Przypomnę, że posiedzenie jest nagrywane i transmitowane.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę teraz o krótkie przedstawienie ustawy. Ta ustawa jest na tyle ważna, była długo procedowana, że jest dość powszechnie znana. Myślę, że resztę będzie można dopowiedzieć w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę bardzo panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#HannaMajszczyk">Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#HannaMajszczyk">Tak jak już zaznaczył pan przewodniczący, ustawa jest znana, przynajmniej w jej ogólnych zarysach. Jest to całkowita zmiana, nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zastępująca tę, która obowiązuje obecnie. Jest to ustawa, która jest odpowiedzią na oczekiwania jednostek samorządu terytorialnego, ale również wynika z potrzeby nowego rządu co do uregulowania zasad finansowania jednostek samorządu terytorialnego, co jest również wynikiem zjawisk, które miały miejsce w ostatnich latach, zjawisk, które wiązały się ze znaczny zmniejszeniem dochodów jednostek samorządu terytorialnego na skutek zmian w przepisach podatkowych, a jak wiadomo, podatki stanowią jeden z podstawowych elementów dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Te zmiany, które nastąpiły w ostatnich latach, spowodowały, że dochody jednostek samorządu terytorialnego przestały być stabilne, ale również przewidywalne, spowodowały one więc konieczność dokonania takiego nowego otwarcia, nowego podejścia, stąd ten nowy projekt ustawy. Rzeczywiście w ostatnich latach w każdym roku przekazywane były pewne pule środków do jednostek samorządu terytorialnego, tym niemniej nie były one z góry określone, nie wiadomo było, jaki będzie system ich podziału, stąd też przewidywalność dochodów jednostek samorządu terytorialnego była bardzo ograniczona, co wpływa bezpośrednio na możliwość sporządzania rzetelnych planów budżetowych, a przede wszystkim wieloletnich prognoz finansowych przez jednostki samorządu terytorialnego. Nowa ustawa o dochodach ma przede wszystkim zapewnić właśnie tę stabilność finansowania, przewidywalność finansowania i odseparowanie dochodów jednostek samorządu terytorialnego od zmian w systemie prawa podatkowego. I tutaj podstawowa zmiana, która wynika z tego nowego podejścia to zmiana sposobu naliczania dochodów w odniesieniu do podatków. Obecnie te dochody obliczane są jako udział w podatku należnym. Podstawową zmianą, którą proponuje się w tej nowej ustawie, jest naliczanie tych udziałów w PIT i w CIT w odniesieniu do bazy podatkowej z danego terenu, terenu jednostki samorządu terytorialnego. Dochody podatników PIT i CIT stanowiłyby bezpośrednio bazę, od której określone udziały naliczane byłyby w dochodach dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Co istotne, do tych dochodów doliczane są również dochody podatników PIT, którzy rozliczają się w ramach tzw. ryczałtu ewidencjonowanego. To, że tą bazą będą właśnie dochody podatników, podstawą do naliczania tych dochodów będzie lokalna baza podatkowa, spowoduje właśnie oderwanie zależności od tych zmian podatkowych i ich wpływu na dochody jednostek samorządu terytorialnego. Mimo wszystko jednak tutaj niejednokrotnie pojawiały się zarzuty, że nie ma takiego odseparowania tych dochodów od zmian podatkowych, ponieważ w bazie nie są liczone dochody zwolnione od podatku. Jednak absolutnie taka sytuacja została przewidziana w tym systemie, ponieważ system ten w każdym kolejnym roku bazuje na tzw. przyroście dochodów podatkowych z PIT i z CIT i przyroście potrzeb finansowych, a co za tym idzie, gdyby teoretycznie pojawiły się takie ulgi i zwolnienia, to ta różnica każdorazowo zasypywana będzie subwencją ogólną. Wyprzedzając być może różne pytania, chciałabym również na to zwrócić uwagę.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#HannaMajszczyk">Cały nowy system finansowania jednostek samorządu terytorialnego bazuje na tym, że odchodzi się również od szerokiego subwencjonowania jednostek. Niejednokrotnie również te tzw. zamożne jednostki, które niejednokrotnie płaciły janosikowe, były i jeszcze są beneficjentami różnego rodzaju subwencji. W nowym podejściu odchodzi się od tego, co do zasady dochody zostały ustalone na takich poziomach, aby pokrywały potrzeby finansowe. Tutaj już nie będzie subwencji, ale będą liczone różne potrzeby finansowe jednostek samorządu terytorialnego, a kiedy te dochody nie będą wystarczające do pokrycia potrzeb finansowych, różnica będzie pokrywana jedną subwencją ogólną. Nie będzie zbędnego przepływu tych środków pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego a budżetem państwa, kiedy to następnie z budżetu państwa do jednostek samorządu terytorialnego wracały różne subwencje, którymi dofinansowuje się, tak jak wspomniałam, te jednostki, które dokonywały również wpłat np. tego janosikowego.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#HannaMajszczyk">Tak jak zaznaczyłam, zamiast różnego rodzaju subwencji przewiduje się tutaj liczenie różnych potrzeb finansowych, które zostały wybrane, a podejście do określenia różnych potrzeb finansowych oparte jest na danych statystycznych z ostatnich kilku lat. Metoda ta została opracowana przy współpracy z Bankiem Światowym. Rozróżnia się tutaj kilka podstawowych potrzeb finansowych, które są liczone dla każdej jednostki, i są to następujące potrzeby. Pierwsze to potrzeby wyrównawcze. Oczywiście poziom zamożności każdej jednostki jest uzależniony od wielu zmiennych, stąd też te potrzeby wyrównawcze są tutaj liczone i będą uwzględniane przy wyliczaniu ewentualnej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Dalej są oczywiście potrzeby oświatowe. W przypadku potrzeb oświatowych co do zasady mamy do czynienia z analogiczną sytuacją, jak obecnie w przypadku liczenia subwencji oświatowej. Potrzeby te liczone będą przez ministra edukacji narodowej, a następnie będą wyliczane dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Nowością jest tutaj to, że do tych potrzeb oświatowych wlicza się również wydatki na przedszkola, te dotacje przedszkolne. Obecnie one idą co do zasady właśnie jako dotacja, są umiejscowione w ustawach budżetowych na poszczególne lata w rezerwie celowej, a następnie są rozdysponowywane pomiędzy poszczególne jednostki. Tutaj one będą dołączone do potrzeb oświatowych. Zostało też zapisane w systemie, że te potrzeby oświatowe obejmują każdorazowo m.in. wzrost wynagrodzeń w odniesieniu do nauczycieli przedszkolnych. Obecnie, w roku 2024 też jest w systemie dofinansowanie właśnie poprzez zwiększenie tychże dotacji dla przedszkoli poprzez powiększenie o pulę wzrostu wynagrodzeń dla nauczycieli przedszkolnych, ale w tym nowym rozwiązaniu jest to na stałe dopisane do systemu. Warto tutaj zwrócić uwagę na to, że potrzeby oświatowe wyliczone według przepisów nowej ustawy sięgają w roku 2025 103 miliardów zł. To jest właśnie efekt, raz, tego nowego podejścia, dwa, zwiększenia środków na tzw. pulę startową tych potrzeb oświatowych o kilka miliardów złotych w stosunku do tego, co wynikałoby z normalnych zasad wyliczania, czyli zachowania bazy, założenia, że te potrzeby nie zmniejszają się w stosunku do roku poprzedniego, a także dołożenia tychże właśnie wydatków na przedszkola oraz kilku miliardów złotych – jeśli dobrze pamiętam, to dodatkowo 3 miliardów zł – które powiększyły pulę potrzeb oświatowych przedszkolnych, po to, aby ta kwota startowa do podziału była większa.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#HannaMajszczyk">Kolejne potrzeby finansowe, które brane są pod uwagę, to są potrzeby rozwojowe. Obecnie mamy subwencję rozwojową. Te potrzeby rozwojowe w nowym systemie stanowią ok. 8,6 miliarda zł. Przypomnę, że w roku 2024 jest to 3,2 miliarda zł. Ten rok 2024 jest pierwszym rokiem, kiedy ta subwencja rozwojowa w ogóle jest wypłacana, ale w nowym podejściu, w nowej ustawie wzrasta ona ponaddwukrotnie, do kwoty 8,6 miliarda zł. Proponuje się, aby była ona dzielona, aby 60% puli środków tzw. podstawowej puli było rozdysponowane pomiędzy jednostki samorządu proporcjonalnie do liczby mieszkańców, przy czym tu również proponuje się ustalenie minimalnej kwoty dla najmniejszych ludnościowo samorządów. Z kolei 40% tej kwoty przewidzianej na potrzeby rozwojowe to byłaby tzw. pula inwestycyjna dzielona pomiędzy jednostki samorządu proporcjonalnie do udziału przeliczeniowych wydatków majątkowych jednostki w przeliczeniowych wydatkach majątkowych danej kategorii jednostek samorządu terytorialnego. Te przeliczeniowe wydatki majątkowe jednostek byłyby wyliczane jako średnia z ostatnich 3 lat z zastosowaniem odpowiednich wag, które są proponowane w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#HannaMajszczyk">W końcu pojawia się zupełnie nowa kategoria potrzeb, niemająca dzisiaj odzwierciedlenia w żadnej subwencji, która by wynikała z obowiązujących przepisów – są to potrzeby ekologiczne, które też stanowią odpowiedź na zgłaszane od lat przez jednostki samorządu terytorialnego potrzeby wprowadzenia sposobu finansowania tych jednostek, na terenie których znajdują się tereny przyrodniczo chronione, i które w mniejszym lub większym stopniu ograniczają możliwość rozwoju tej jednostki poprzez wprowadzone odpowiednimi przepisami zakazy prowadzenia określonych kategorii działalności gospodarczej. Tutaj również zastosowane zostały różne wagi w zależności od tego, z jaką formą ochrony przyrody na danym terenie mamy do czynienia. Najwyższe wagi zostały zastosowane w odniesieniu do parków narodowych z uwagi na ich charakter.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#HannaMajszczyk">Kolejna grupa potrzeb to są potrzeby uzupełniające, które ustala się na pierwszy rok obowiązywania ustawy. Jest to poziom dochodów jednostek, który gwarantowałby wzrost dochodów każdej jednostki w stosunku do dochodów ustalonych na podstawie obecnie obowiązującej ustawy. Przepisy przewidują, że zapewnia się minimalny wzrost dochodów w stosunku do tego, co byłoby gdyby obowiązywały stare przepisy. I tutaj ten minimalny wzrost dochodów ma kilka takich jakby poziomów, do których się odnosimy. Przede wszystkim w zależności od liczby ludności na terenie danej jednostki zakłada się, że ten wzrost dochodów nie może być mniejszy niż w przypadku, jeśli dobrze pamiętam, liczby mieszkańców… Chyba do 4 czy 5 tysięcy ten poziom dochodów gwarantowanych to jest 1 milion zł, chyba że ten 1 milion stanowi więcej niż 10% wzrostu dochodów z PIT i z CIT w stosunku do tego co byłoby, gdyby ta ustawa nie wchodziła w życie. Również wprowadzono… Tu jest kilka takich poziomów w zależności od liczby mieszkańców. Również w związku z pracami, które się toczyły w uzgodnieniu z jednostkami samorządu terytorialnego, zastosowano taki wskaźnik, że tak naprawdę żadna jednostka nie może mieć mniejszego wzrostu niż 4% w stosunku do tego, co miałaby, gdyby ustawa w nowym brzmieniu nie weszła w życie.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#HannaMajszczyk">Istotną kwestią, istotną regulacją w tej nowej ustawie jest to, że wyodrębnia się nową kategorię podmiotów, nową kategorię jednostek samorządu terytorialnego, czyli miasta na prawach powiatu, i wszystkie potrzeby finansowe, które ustalane są dla tych jednostek, są ustalane odrębnie w ramach tej grupy miast na prawach powiatu. Grupa ta została wyodrębniona z uwagi na odmienną strukturę wydatkową, która różni ją od pozostałych kategorii, zarówno od gmin, jak i od powiatów.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#HannaMajszczyk">Co istotne, w tych nowych rozwiązaniach skutki finansowe, czyli te dodatkowe dochody, które przewiduje się dla jednostek samorządu terytorialnego w skali całego kraju, to jest prawie 25 miliardów zł w roku 2025. W skali 10 lat do jednostek samorządu terytorialnego będzie skierowanych dodatkowo 345 miliardów zł.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#HannaMajszczyk">Zwróciłabym jeszcze uwagę na to, że uzgodnienia w zakresie nowej ustawy trwały tak naprawdę od początku tego roku, w zasadzie w pierwszych dniach lutego były pierwsze spotkania ze stroną samorządową, w czasie których przedstawiono nowe kierunki rozwiązań. Były one dyskutowane ze stroną samorządową w ramach tzw. prekonsultacji. Potem oczywiście, zgodnie z całą procedurą uzgadniania aktów prawnych, projekt ustawy był skierowany do strony samorządowej, został on pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#HannaMajszczyk">Na koniec może jeszcze jedna kwestia, taka, że w ramach tych uzgodnień, które były prowadzone ze stroną samorządową, istotną kwestią jest to, że wprowadzony został do ustawy obowiązek monitowania funkcjonowania tych przepisów. Pierwszy taki monitoring odbędzie się już po roku 2025, czyli w roku 2026, kiedy funkcjonowanie tej ustawy będzie oceniane i będzie można wyciągnąć ewentualne wnioski co do ewentualnych zmian czy też potrzeby nowych ustaleń co do różnych kwestii, na których ta ustawa została oparta. Zwrócę jednak uwagę na to, że tak naprawdę pierwszym rokiem takiego pełnego obowiązywania tych przepisów w formie docelowej, przynajmniej na ten moment, tak jak ta ustawa jest zapisana, będzie rok 2026, bo jeśli chodzi o rok 2025, to jest szereg przepisów, tak jak zaznaczyłam, o charakterze przejściowym, które z pewnością nie odzwierciedlają w pełni tego, jaki będzie ostateczny wpływ przyjętych rozwiązań na funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#HannaMajszczyk">Może co do kwestii zmian na etapie parlamentu to, nie wiem… Pewnie pan poseł sprawozdawca zwróci na to uwagę, bo pewne rozwiązania wprowadzono na etapie prac parlamentarnych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Bardzo dziękuję, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Czy pan poseł Marek Sowa chce zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MarekSowa">Tak. Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#MarekSowa">Państwo Senatorowie! Pani Minister!</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#MarekSowa">Bardzo krótko, chciałbym dodać parę słów uzupełnienia do tego szczegółowego przedstawienia przez panią minister ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#MarekSowa">To, co jest kluczowe w tej ustawie, to to, że ona w żadnej mierze nie ogranicza jakichkolwiek możliwości pozyskiwania funduszy, czy to dochodów własnych, czy dodatkowych środków, jednak zmienia w sposób radykalny, zasadniczy redystrybucję środków z budżetu państwa. Robi to z korzyścią dla samorządów, bo po prostu daje środki większe o te 25 miliardów, a w perspektywie znacznie więcej, daje większą elastyczność, większą transparentność i przez to oczywiście większe możliwości funkcjonowania. Kluczowe jest to, że będziemy mieli udziały w dochodach, a nie w samym podatku, a więc jeśli chodzi o jakiekolwiek zmiany prawne w przyszłości, to w tym zakresie jest tu zabezpieczenie, bo zawsze będzie to wyliczane od dochodu mieszkańców czy też firm funkcjonujących na tym terenie. Myślę, tu że warto przytoczyć kwoty, które z tego tytułu wpłyną do samorządów już w przyszłym roku – będą to 174 miliardy zł od dochodu mieszkańców i ponad 28 miliardów od dochodów firm. Jeślibyśmy porównali ten wskaźnik do tej ustawy, która jeszcze dzisiaj obowiązuje, to byłoby to 85% udziałów w podatku PIT i 29% udziałów w podatku CIT. Dla przypomnienia powiem, że obowiązująca ustawa gwarantuje ok. połowy wpływu z podatku PIT i 23% z podatku CIT.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#MarekSowa">Zmiana jest też kluczowa, jeśli chodzi o wyliczanie potrzeb finansowych, była już tutaj o tym mowa szczegółowo. Z tego tytułu w przyszłym roku do budżetu samorządów wpłynie ponad 140 miliardów zł – w przyszłym roku – na potrzeby oświatowe, ekologiczne, wyrównawczo-uzupełniające czy rozwojowe. Myślę, że tutaj warto powiedzieć, że jeśli chodzi o potrzeby ekologiczne, to jest to nowy element wyliczania potrzeb. One zostały oszacowane na poziomie 1,5 miliarda zł. Jesteśmy zainteresowani tym, aby samorządy inwestowały w ochronę dziedzictwa przyrodniczego, żeby stawiały na jak najwyższą formę ochrony zasobów przyrodniczych. Dlatego ten pułap jest tak ustalony, że najmniej rekompensowane są tereny, na których są zlokalizowane obszary Natura 2000, później są parki krajobrazowe, i to jest jakieś 2 razy więcej, dalej jest 2 razy więcej na rezerwaty przyrody i ponadtrzykrotnie więcej na parki narodowe. W trakcie pracy Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wprowadziliśmy czy zagospodarowaliśmy część rezerwy, dokładnie 70 milionów. Z tego 40 milionów zostało przesuniętych dla gmin, na terenie których znajdują się parki narodowe wielkości co najmniej 20% powierzchni gminy bądź też bodajże 2 tysięcy ha. Ta poprawka motywowana była tym faktem, że tak naprawdę pełne wdrożenie tej ustawy będzie miało swoje skutki w roku 2026,a w gminy, które co do zasady mają na swoim terenie głównie parki narodowe, de facto nie skorzystałyby w przyszłym roku z tego bonusa, bo obcięte by były w związku z pulą 12%. Chodzi o to, że są stworzone swoiste, powiedziałbym, gwarantowane dochody, ale ta zwyżka, to powyżej 12% było przycinane. Ta poprawka pozwoli tym gminom chociaż w części zrekompensować tę, nazwijmy to, stratę w przyszłym roku. 30 milionów zostało zagospodarowane na gminy uzdrowiskowe. Tu oczywiście kryteria też są przyjęte w ustawie. Jest chyba 46 albo 47 gmin kwalifikujących się do tej puli rezerwy z tytułu parków narodowych i bodajże 45 gmin uzdrowiskowych.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#MarekSowa">Bardzo państwa proszę o przyjęcie tej ustawy. To jest niezwykle istotne, wiem o tym, bo przecież też byłem samorządowcem. Dalej się nim czuję i dla mnie to jest zaszczyt, że mogę tutaj wygłosić w imieniu Sejmu tę rekomendację. Na tę ustawę czekali wszyscy, ona po zmianach przeprowadzonych w ostatnich latach jest po prostu konieczna po to, żeby samorządy mogły się samorządzić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Teraz proszę panią mecenas Renatę Bronowską o przedstawienie uwag Biura Legislacyjnego Senatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#RenataBronowska">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#RenataBronowska">Czując się zdyscyplinowana, mając świadomość tego, że powinniśmy procedować stosunkowo szybko, i ponieważ uwagi zostały w sposób w miarę szczegółowy opisane w opinii, przedstawię je państwu tylko pokrótce.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#RenataBronowska">Pierwsza uwaga dotyczy art. 3 ustawy, to jest przepisu, który określa podstawową normę prawną wskazującą dochody JST. Ten przepis, zgodnie z Zasadami techniki prawodawczej, powinien być wyczerpujący w zakresie wskazania dochodów JST, jednakże tak nie jest, ponieważ z treści art. 10 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 i 4 wynikają jeszcze inne dochody JST. Tak więc proponowalibyśmy uzupełnienie treści art. 3 o wskazanie wszystkich dochodów i jednocześnie uporządkowanie treści art. 10. Odpowiednie propozycje poprawek są zawarte pod uwagą pierwszą.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#RenataBronowska">Uwaga druga dotyczy art. 11 ust. 2. Jest to przepis, który określa wzór, według którego dokonuje się waloryzacji dochodów podatników podatku dochodowego od osób fizycznych w celu ustalenia kwoty rocznego dochodu JST. W opisie tego wzoru w odniesieniu do symbolu „n − i”… Naszym zdaniem wyjaśnienie tego symbolu jest niejasne i nie wskazuje, który rok poprzedzający rok budżetowy będzie stanowił podstawę odniesienia do ustalenia zwaloryzowanych dochodów podatników PIT w roku budżetowym z tego powodu, że do wyjaśnienia tego symbolu użyto takiego określenia jak „rok poprzedzający o i lat rok budżetowy”, czyli właściwie nie wiadomo, o ile lat. Analogiczna uwaga dotyczy art. 12 ust. 2 w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, przy czym tutaj sformułowanie poprawki jest zależne od uzyskania wcześniej wyjaśnień, jaki okres miałby być wpisany w wyjaśnienie tego wzoru. Jednocześnie widzimy potrzebę pewnego terminologicznego dostosowania tych zmian w art. 11 i w art. 12 ust. 2 z tego powodu, że skoro przyjęto pewne wyjaśnienia oznaczeń, np. przyjęto, że „n” oznacza rok budżetowy, to w następnych przepisach należałoby konsekwentnie posługiwać się pojęciem, że jest to rok n, a nie rok budżetowy. Tutaj zostały sformułowane propozycje poprawek.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#RenataBronowska">Trzecia uwaga dotyczy art. 15 ust. 2 pkt 2. Chodzi tutaj o należyte doprecyzowanie odesłania do aktu zewnętrznego. Tu ustawa odsyła do aktu wykonawczego wydanego na podstawie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, przy czym nie określa, o który akt wykonawczy wydany na podstawie tamtej ustawy chodzi. Jeżeli chodzi o akt wykonawczy wydany na podstawie art. 5 ust. 5, to proponowalibyśmy uzupełnienie przepisu o to odesłanie. Przy okazji sugerowalibyśmy dokonanie drobnej korekty redakcyjnej, ponieważ odsyłając do przepisów wykonawczych piszemy, mówimy o przepisach wydanych na podstawie, a nie o przepisach wykonawczych. To wiązałoby się też ze zmianą, w celu zachowania pewnej spójności terminologii w ustawie, nie tylko w art. 15 ust. 2 pkt 2, ale również w art. 33 ust. 2, art. 81 ust. 2 i w art. 113 ust. 1. Propozycje poprawek znajdują się pod uwagą trzecią.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#RenataBronowska">Kolejna uwaga dotyczy relacji dwóch przepisów, mianowicie art. 24 ust. 5 w stosunku do art. 51 ust. 2–4 ustawy zmienianej w art. 70. To jest ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących. Art. 24 ust. 5 to jest przepis, który określa podstawowe dochody podatkowe, które to dochody są uwzględniane podczas obliczania indywidualnego wskaźnika zamożności JST oraz wskaźnika zamożności danej kategorii JST, zaś w art. 90, w tym zmienianym art. 51 ust. 2–4, mowa jest o przyjęciu określonych dochodów do podstawowych dochodów podatkowych bez bliższego określenia, o które dochody podatkowe z art. 25 ust. 5 chodzi. Naszym zdaniem będzie problem z praktycznym stosowaniem tego przepisu, ponieważ wskazanie tychże dochodów umożliwia nam też prawidłowe obliczenie tego wskaźnika, stąd tutaj prosilibyśmy o wyjaśnienie, jakie jest prawidłowe odesłanie w zakresie tych przepisów. Mam świadomość, że ta propozycja poprawki, która została tutaj sformułowana, może być niedoskonała, bo tak naprawdę nie do końca byłam w stanie ocenić, w jaki sposób te dochody z ustawy o realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej odnieść do tych dochodów, o których mowa w art. 24 ust. 5.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#RenataBronowska">Kolejna uwaga dotyczy art. 26 ust. 5. To jest delegacja do wydania rozporządzenia, która naszym zdaniem w takim brzmieniu, w jakim ona teraz jest sformułowana, może budzić wątpliwości w zakresie zgodności z konstytucją z tego powodu, że katalog wytycznych, który został tam sformułowany, w oparciu o które to wytyczne to rozporządzenie miało być wydane, jest katalogiem otwartym. Tym samym taki przepis upoważniający nie spełnia wymogu dostatecznej szczegółowości. A należy pamiętać, że konstytucja w art. 92 ust. 2 formułuje zasady, według których akty wykonawcze do ustawy powinny być sformułowane. Dlatego też sugerowalibyśmy zamknięcie tego katalogu poprzez wykreślenie słowa „w szczególności”.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#RenataBronowska">I kolejna uwaga, do art. 40 ust. 7. Ten przepis stanowi, że jeżeli termin przekazania dochodów jednostkom samorządu terytorialnego przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub na sobotę, termin ten upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy albo sobotą. I tutaj naszym zdaniem zabrakło słowa „ustawowo”. Bo odnosimy się do tego samego pojęcia, do dnia ustawowo wolnego od pracy lub soboty. Dlatego też zgodnie z zasadą, że dla tych samych pojęć używamy tych samych określeń, tutaj należałoby uzupełnić przepis o słowo „ustawowo”.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#RenataBronowska">I kolejna uwaga, do art. 44. Naszym zdaniem ten przepis jest niespójny z ustawą o samorządzie gminnym w takim zakresie, w jakim używa tutaj liczby mnogiej, czyli odnosi się do połączenia gmin na wniosek złożony przez wszystkie zainteresowane gminy. Z ustawy o samorządzie gminnym wynika, że taki wniosek może być złożony nawet przez jedną zainteresowaną gminę. Dlatego też wydaje się, że wspomniany przepis powinien zostać uspójniony z ustawą o samorządzie gminnym. I analogiczna uwaga odnosi się też do ust. 5, który z kolei dotyczy samorządu powiatowego. Propozycje poprawek zostały zawarte pod uwagą.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#RenataBronowska">Uwaga ósma dotyczy zmian w ustawach podatkowych. Chodzi tu o art. 57 i 58. Tutaj naszym zdaniem należałoby dokonać odesłania do art. 24 ust. 1 zamiast odesłania do art. 24 ust. 3 i 4, jako że art. 24 ust. 1 jest przepisem, który ustala indywidualny wskaźnik zamożności j.s.t. oraz wskaźnik zamożności danej kategorii j.s.t., czyli jest tym przepisem ustawowym, podczas gdy ust. 3 i 4 określają sposób obliczania każdego z tych wskaźników. Tak że prawidłowe jest odesłanie do ust. 1, nie do ust. 3 i 4. I też prosilibyśmy jeszcze ewentualnie o takie językowe doprecyzowanie tego przepisu. I ta sama uwaga dotyczy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czyli zmian w art. 58.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#RenataBronowska">I następnie grupa uwag do art. 73. To są zmiany w ustawach o finansowaniu zadań oświatowych. Po pierwsze, w pkcie 1 w lit. b pojawia się definicja przewidzianej kwoty potrzeb oświatowych, która następnie nie jest konsekwentnie stosowana w innych przepisach, mianowicie w rozdziale 2 i w art. 7. Tam należałoby również posłużyć się tym pojęciem.</u>
<u xml:id="u-7.11" who="#RenataBronowska">Po drugie, w pkcie 1 w lit. c i d ustawa modyfikuje definicję wskaźnika dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie oraz wskaźnika dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w powiecie poprzez korektę odesłania. Wydaje nam się, że to nie jest wystarczające dla potrzeb prawidłowego odczytywania później tych definicji, gdyż, po pierwsze, przepis, do którego następuje odesłanie, czyli art. 24 ust. 3 nowej ustawy o dochodach j.s.t., dotyczy indywidualnego wskaźnika zamożności jednostki samorządu terytorialnego, a nie powiatu tudzież gminy, a powinien, jak się wydaje, do nich się odnosić, ponieważ chodzi tutaj o wskaźniki dochodów podatkowych w gminie i w powiecie, odpowiednio. Po drugie, znowu ta sama uwaga, która była przed chwilką: to odesłanie do ust. 3 to jest odesłanie do przepisu, który określa sposób obliczania wskaźnika, a nie przepisu, który niejako ustanawia ten wskaźnik. I tutaj też pojawia się takie pytanie, czy w związku z tym, że nastąpiło wyodrębnienie miast na prawach powiatu jako oddzielnej kategorii j.s.t., nie powstaje tutaj, w ramach systemu dochodów samorządu terytorialnego, konieczność uwzględnienia w tych definicjach również tej odrębnej kategorii jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-7.12" who="#RenataBronowska">I jeszcze jedna uwaga do pktu 5 w tym art. 73. To już jest kwestia ściśle legislacyjna. Mianowicie zgodnie z §88 zasad techniki prawodawczej użyta jest tutaj taka formuła, że wyrazy zastępuje się wyrazami. Jest ona prawidłowa dla zmiany liczby oraz przypadku pojęć używanych w tych przepisach, niemniej jednak nie zmienia ona litery. Tzn. jeżeli pojawia się konieczność zmiany pojęcia na początku zdania, to nie możemy zmienić tego początku zdania z zastosowaniem tej formuły. Dlatego też zmiana w zakresie art. 8 ust. 3, która jest ujęta w tej zmianie w pkcie 5, powinna być wyłączona jako odrębna zmiana. I tutaj też jest odpowiednia propozycja poprawki.</u>
<u xml:id="u-7.13" who="#RenataBronowska">Uwaga dziesiąta dotyczy art. 80 pkt 3. Tutaj pojawia nam się w treści przepisu tabelka. Zgodnie z, powiedziałabym, utrwaloną praktyką legislacyjną tabelki zamieszczamy w załącznikach. I tutaj sugerowalibyśmy, nawet jeżeli ta tabelka miałaby obowiązywać tylko przez rok, jednak zamieścić ją jako załącznik do ustawy.</u>
<u xml:id="u-7.14" who="#RenataBronowska">I uwaga ostatnia. Ona dotyczy generalnie przepisów przejściowych, konstrukcji tych przepisów przejściowych i przepisów o wejściu ustawy w życie. Otóż przeanalizowawszy te przepisy, należy uznać, że wolą ustawodawcy jest ukształtowanie nowej ustawy budżetowej na rok 2025 z uwzględnieniem nowych reguł finansowania jednostek samorządu terytorialnego. I tutaj chciałabym zauważyć, że wejście ustawy w życie właściwie bez okresu vacatio legis ma swoje umocowanie konstytucyjne, tzn. możliwe jest wejście ustawy w życie właściwie bez okresu vacatio legis, ale tylko wtedy, jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia aktu normatywnego w życie i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie. Pytanie, czy rzeczywiście w tej sytuacji jest zasadność tak szybkiego procedowania ustawy i wchodzenia jej w życie właściwie bez okresu vacatio legis.</u>
<u xml:id="u-7.15" who="#RenataBronowska">I druga sprawa to jest kwestia wykonalności pewnych przepisów przejściowych. W art. 81 w ust. 2 wskazuje się bowiem, że w celu obliczenia potrzeb oświatowych jednostki samorządu terytorialnego na rok 2025, w tym branych pod uwagę do ustalenia dochodów i wydatków zawartych właśnie w projekcie ustawy budżetowej na rok 2025 przedłożonym Sejmowi, przyjmuje się potrzeby oświatowe obliczone przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania według danych na określony dzień, ale z uwzględnieniem przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 26 ust. 6. To jest właśnie przepis, który ma określać sposób podziału łącznej kwoty potrzeb oświatowych pomiędzy poszczególne j.s.t. I tutaj chciałabym zauważyć, że z treści art. 118, który czasowo zachowuje w mocy dotychczasowy akt wykonawczy, mający obowiązywać do czasu wydania aktu wykonawczego na podstawie art. 26 ust. 6… Tego rodzaju konstrukcja sugeruje, że ten oczekiwany akt wykonawczy, który ma być wydany na podstawie art. 26 ust. 6, jeszcze przez jakiś czas nie będzie wydany. Tak więc będzie to wstrzymywać, jak rozumiem, wykonanie wspomnianego przepisu, będzie wstrzymywać prace nad budżetem państwa do momentu wydania tego rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-7.16" who="#RenataBronowska">Jest jeszcze jeden przepis, którego wykonanie jest wątpliwe, mianowicie art. 116 ust. 3, który zobowiązuje do stosowania omawianej ustawy do opracowania projektu ustawy budżetowej i projektów uchwał budżetowych po raz pierwszy na rok 2025. I tutaj chciałabym zauważyć, że projekt ustawy budżetowej jako taki został już przygotowany i przedłożony Sejmowi. W związku z tym wspomnianego przepisu nie będzie można w tym zakresie wykonać. I w związku z tym wydaje się zasadne uporządkowanie treści tych przepisów, tzn. wyłączenie tej treści, która praktycznie nie będzie mogła być zastosowana.</u>
<u xml:id="u-7.17" who="#RenataBronowska">To wszystkie uwagi, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Bardzo dziękuję, Pani Mecenas.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Mam następującą propozycję co do dalszego procedowania. Poproszę teraz panią minister, ewentualnie współpracowników, o odniesienie się do tych propozycji poprawek zgłoszonych przez Biuro Legislacyjne. Następnie poproszę o zabranie głosu tych gości, którzy będą chcieli się wypowiedzieć, a później państwa senatorów. I jeżeli jakieś poprawki zostaną przejęte, to będzie dyskusja o poprawkach i głosowania. Proponuję teraz taki tryb, gdyż chcę państwa poinformować o ograniczeniu czasowym, jakie mamy. Mianowicie spora część z senatorów, którzy tworzą skład tych 2 komisji obecnie obradujących, ma zaplanowane inne zajęcia, do których udadzą się o godzinie 15.45. Niestety, stracimy wtedy kworum w naszych komisjach, w związku z czym lepiej by było skończyć do tego czasu. I to jest apel o zwięzłość wypowiedzi i pewną dynamikę.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Teraz oddaję głos pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#HannaMajszczyk">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#HannaMajszczyk">Ja rzeczywiście poproszę tutaj swoich kolegów… Niemniej jednak może taka jedna uwaga, która na wstępie mi się nasuwa po przeanalizowaniu uwag pani mecenas. Część z tych uwag dotyczy rozwiązań, które są przeniesione tak naprawdę do nowej ustawy i obowiązują od 20 lat w obecnie obowiązującej ustawie, jak np. delegacja z art. 26, która dotyczy tego, że w szczególności uwzględnia się pewne kryteria… Dotyczy to potrzeb oświatowych. Ale też poproszę tutaj przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej o wypowiedzenie się. Ale co do zasady zamknięcie tej listy znacznie ograniczałoby możliwości odpowiadania na bieżącą sytuację i potrzebę ukierunkowania środków według konkretnych kryteriów.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#HannaMajszczyk">Również taka uwaga ogólna: tam, gdzie pani mecenas mówiła, że nie ma spójności np. z ustawą o samorządzie gminnym… To, że nie ma tej spójności, jest celowe. I dzisiaj w przepisach ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego również mówimy o dodatkowym wsparciu finansowym wtedy, kiedy łączenie jednostek samorządu terytorialnego jest za aprobatą wszystkich zainteresowanych stron. Jest to celowe powiązanie. Tak więc tutaj z całą pewnością zmiany kierunku, jeżeli chodzi o jak gdyby tylko jednostronne zaaprobowanie takich zmian… Nie będzie się to wiązało z finansowaniem tego typu powiązania.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#HannaMajszczyk">Ja tutaj poproszę pana dyrektora Wiewiórę, Stańczyka i jeszcze pana dyrektora Jakubczuka z MEN o wypowiedź, jeżeli chodzi o te uwagi dotyczące rozwiązań, które stricte wiążą się z potrzebami oświatowymi.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#MarekWiewióra">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#MarekWiewióra">Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#MarekWiewióra">Jeżeli chodzi o uwagę pierwszą Biura Legislacyjnego, dotyczącą zmiany art. 3 i 10 ustawy, to jesteśmy przeciwni tej proponowanej poprawce. Przepis art. 3 ustawy określa bowiem główne kategorie dochodów samorządowych o największym znaczeniu budżetowym dla samorządów, dla gospodarki finansowej samorządów. Są to dochody własne, dotacje celowe z budżetu państwa oraz subwencje, a więc rodzaje dochodów, które są wyszczególnione w konstytucji. Dodatkowo w art. 3 unormowano także istotne z punktu widzenia samorządów dochody z tytułu środków unijnych. Tak więcej art. 3 normuje główne kategorie dochodów samorządowych, nominalnie największe, wypełniające absolutnie największą część dochodów samorządowych. Tymczasem w art. 10 uregulowano w sposób bardziej szczegółowy przede wszystkim kwestie wymienionych właśnie wcześniej w art. 3 dotacji celowych z budżetu państwa czy środków z różnych państwowych funduszy. W związku z tym, że pozostawienie obecnych regulacji ma uzasadnienie merytoryczne, a także ze względów praktycznych, gdyż analogiczne unormowania funkcjonują już obecnie, od kilku lat, opowiadamy się za niewprowadzeniem poprawek. Ponadto kwestie związane z udzielaniem dotacji między samorządami są regulowane nie tylko niniejszą ustawą o dochodach, lecz także innymi ustawami. Tak więc nie jest zasadne wprowadzenie proponowanej poprawki, o której mowa w opinii Biura Legislacyjnego.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#MarekWiewióra">Odnośnie do drugiej propozycji poprawki Biura Legislacyjnego, dotyczącej art. 11 i 12 ustawy w zakresie wzoru, według którego dokonuje się waloryzacji dochodów podatników PIT i CIT, to chcielibyśmy zwrócić uwagę, że art. 11 i art. 12 trzeba czytać łącznie z art. 13, w którym wskazany jest konkretnie rok, z którego będą brane dane dotyczące dochodów podatników. I generalnie będzie to rok n − 2, czyli rok poprzedzający rok budżetowy o 2 lata. W ustawie to jest rok bazowy. A w przypadku, gdy dane z roku bazowego nie będą dostępne, będzie to ostatni rok, za który te dane będą dostępne. Z kolei w kwestii opisów szczegółowych, legend do wzorów zawartych w art. 11 i 12, to gdy mówimy o roku n − 1, w opisie wskazujemy na rok budżetowy, a nie na rok n, gdyż nie chcemy robić takich jak gdyby odesłań kaskadowych, czyli przywoływać innego skrótu, który jest wyjaśniany w tej legendzie. Tak więc dlatego proponujemy nie wprowadzać propozycji poprawki nr 2.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#MarekWiewióra">Co do proponowanej poprawki siódmej, dotyczącej art. 44, który to artykuł dotyczy łączenia się samorządów, to, tak jak już pani minister wskazała, art. 44 dotyczy łączenia się gmin czy powiatów na wniosek wszystkich zainteresowanych gmin i powiatów. W tym przepisie chodzi o wprowadzenie zachęt finansowych dla samorządów, które łączą się dobrowolnie. Czyli mowa o sytuacji, kiedy podjęte zostały uchwały wszystkich gmin czy powiatów łączących się. Sytuacja ta jest inna niż określona w ustawie o samorządzie gminnym.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#MarekWiewióra">Jeżeli chodzi o proponowaną poprawkę dziesiątą, związaną z przeniesieniem tabeli z determinantami potrzeb wydatkowych uwzględnianych do ustalenia potrzeb wyrównawczych do załącznika do ustawy, uważamy, że nie jest to zasadne. Determinanty potrzeb wydatkowych, co istotne, mają charakter jednoroczny. Z tego względu są zawarte w przepisach przejściowych, epizodycznych. Wydaje się, że to jest wystarczające, i proponujemy to pozostawić.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#MarekWiewióra">W zakresie proponowanej poprawki nr 11, w kwestii związanej z uwzględnianiem nowych reguł finansowania samorządów przy opracowywaniu projektu ustawy budżetowej na 2025 r., należy potwierdzić, że projekt ustawy budżetowej na 2025 r. w istocie rzeczy został właśnie w ten sposób przygotowany. Projekt ustawy budżetowej uwzględnia już nowe zasady finansowania samorządów, w tym te wszystkie elementy kalkulacyjne związane z potrzebami finansowymi.</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#MarekWiewióra">Kluczowe w tej sprawie jest to, że do 15 października – to właściwie za parę dni, dokładnie to już do wtorku – minister finansów ma obowiązek poinformować samorządy o kwotach dochodów na 2025 r., które wynikają z projektu ustawy budżetowej. W związku z tym przepisy ustawy w obecnym kształcie, w tym przepisy przejściowe, mają swój głębszy sens merytoryczny i są jak najbardziej do wykonania. I proponujemy je pozostawić w niezmienionym kształcie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę kontynuować.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MirosławStańczyk">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#MirosławStańczyk">My z uwagą przeanalizowaliśmy wszystkie propozycje i uwagi Biura Legislacyjnego i za nie dziękujemy. Ja omówię teraz kilka tych uwag, których nie omówił pan dyrektor Wiewióra.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#MirosławStańczyk">Jeżeli chodzi o uwagę trzecią, dotyczącą art. 15 ust. 2 pkt 2… Tam była propozycja doprecyzowania tego przepisu. W naszej ocenie ten przepis dosyć jasno określa, jakiego rodzaju zgłoszenie powinna przesłać jednostka samorządu terytorialnego w przypadku zmiany rachunku bankowego. Chodzi o zgłoszenia wynikające z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy o zasadach ewidencji podatników i płatników. I nie jest konieczne doprecyzowanie poprzez wskazanie konkretnego artykułu i ustępu. W przypadku zmiany delegacji ustawowej konieczna będzie również zmiana ustawy o dochodach, w przypadku aktualizacji bądź w przypadku rozszerzenia postanowień tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#MirosławStańczyk">Podobnie jeśli chodzi o propozycje dotyczące wykreślenia wyrazów „wykonawczych” w kilku przepisach wymienionych we wspomnianej uwadze. Ten problem był przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji sejmowej i w wyniku tych dyskusji zostało przyjęte brzmienie przepisu wraz z tymi wyrazami „wykonawczych”. Dlatego proponujemy pozostawić przepisy, o których mówiłem, w takim brzmieniu, jakie jest w ustawie.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#MirosławStańczyk">Jeżeli chodzi o uwagę czwartą, dotyczącą zmiany ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej, to ta ustawa przewiduje specyficzny rodzaj dochodu dla niektórych gmin. Podkreślam: niektórych. Nie będzie to dochód wszystkich gmin. Czyli oprócz podatku od nieruchomości gminy, które sąsiadują z gminą, w której jest elektrownia jądrowa, będą otrzymywać opłatę stanowiącą część podatku od nieruchomości, ale to jest odrębny rodzaj dochodu. To jest opłata, która nie jest podatkiem od nieruchomości. Dlatego nie przenosiliśmy tego rodzaju dochodu do ustawy systemowej, czyli ustawy o dochodach. I przemawiają za tym też względy praktyczne. W tej chwili żadna z gmin nie osiąga takiego dochodu, bo nie ma elektrowni jądrowej, tak więc ten przepis znajdzie zastosowanie dopiero wtedy, gdy elektrownie będą wybudowane.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#MirosławStańczyk">Jeżeli chodzi o uwagę szóstą, dotyczącą art. 40 ust. 7 i doprecyzowania, o jakie dni wolne od pracy chodzi, to w naszym przekonaniu z całego kontekstu tego przepisu jednoznacznie wynika, że termin może być przesunięty wtedy, gdy ostatni dzień terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy bądź sobotę. Dlatego uważamy, że ten przepis nie wymaga doprecyzowania.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#MirosławStańczyk">Była też uwaga dotycząca art. 57. W tym artykule jest przewidziana nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych. Przepisy, o których mowa, odwołują się do wskaźników zamożności zawartych w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Propozycja Biura Legislacyjnego polega na odwołaniu się do ust. 1 w art. 24. My uważamy, że powinno pozostać jednak odwołanie do ust. 3 i 4, ponieważ one w taki precyzyjny sposób określają sposób wyliczenia wskaźnika zamożności. I chodzi o to, żeby podatnicy, którzy czytają ustawę podatkową, wiedzieli, do których przepisów mają się odwołać. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Czy to już…</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Jeszcze pan dyrektor Jakubczuk z MEN.)</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#ZygmuntFrankiewicz">Okej, dziękuję.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JerzyJakubczuk">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#JerzyJakubczuk">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysokie Komisje!</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#JerzyJakubczuk">Pozwolę sobie odnieść się krótko do uwagi piątej i uwagi dziewiątej Biura Legislacyjnego.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#JerzyJakubczuk">Jeśli chodzi o uwagę piątą, to, jak już o tym wcześniej wspominała pani minister, analogiczna konstrukcja występuje w obecnej ustawie o dochodach jednostek samorządu, w art. 28 ust. 6. I nie było intencją projektodawcy, aby zmieniać te zapisy. Warto też tutaj zwrócić uwagę, że zarówno obecny system dzielenia subwencji oświatowej, jak i ten planowany od 2025 r. nowy system podziału potrzeb oświatowych to systemy bardzo szczegółowe i skomplikowane. W algorytmie mamy tam około 100 wag, kilkanaście wskaźników. Tak więc trudno byłoby precyzyjnie ująć te wszystkie szczegóły w delegacji. A ponadto cały system oświaty ulega dynamicznym zmianom w zakresie zadań oświatowych i to też oznaczałoby konieczność bardzo częstych nowelizacji przepisów ustawowych, gdyby rzeczywiście katalog był katalogiem zamkniętym. Tak więc tutaj, wziąwszy pod uwagę te dodatkowe okoliczności, proponujemy proponowanej poprawki piątej nie wprowadzać i pozostawić przepis art. 26 ust. 6 w brzmieniu przyjętym przez Sejm.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#JerzyJakubczuk">Jeśli chodzi o uwagę dziewiątą… Ona odnosi się do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Co do pktu A w tej uwadze warto zauważyć, że zaproponowany w art. 7 w pkcie 3 procedowanej ustawy tytuł rozdziału ustawy o finansowaniu zadań oświatowych – mam na myśli rozdział 2 – jest prawidłowy. Również dotychczasowa konstrukcja w obecnie obowiązującej ustawie nie zawierała wyrazu „przewidziana”. Sformułowanie „przewidziana kwota potrzeb oświatowych” jest ściśle powiązane z dotowaniem niesamorządowych jednostek systemu oświaty i występuje głównie w rozdziale 3 tej ustawy. Tymczasem rozdział 2 ustawy odnosi się głównie do kwestii finansowania zadań oświatowych jednostek samorządu. Postulowany tytuł tego rozdziału nie odzwierciedlałby w pełni materii w nim regulowanej, gdybyśmy dopisali właśnie ten dodatkowy wyraz.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#JerzyJakubczuk">Ponadto warto zauważyć, że przepis art. 73 pkt 4 w naszej ocenie też powinien pozostać w dotychczasowym brzmieniu. Przepisy nowej ustawy o dochodach nie odnoszą się wyłącznie do przewidywanej łącznej kwoty potrzeb oświatowych dla samorządów. Nowa ustawa reguluje sposób ustalania łącznej kwoty potrzeb oświatowych dla jednostek samorządu oraz sposób jej podziału pomiędzy poszczególne samorządy.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#JerzyJakubczuk">Tak więc – konkluduję – proponujemy nie przyjmować proponowanych poprawek do art. 73 pkt 3 i 4 i pozostawić dotychczasowe brzmienie przepisów.</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#JerzyJakubczuk">Jeśli chodzi o uwagę legislacyjną w pkcie B, to tutaj warto zauważyć, że ustawa o finansowaniu zadań oświatowych wyodrębnia 2 typy organów dotujących. Są to, odpowiednio, gminy i powiaty. Ustawa ta nie posługuje się jednak oddzielną podkategorią odnoszącą się do miast na prawach powiatu, tak więc nie ma potrzeby implementowania do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych nowej kategorii samorządów, która jest zastosowana w ustawie o dochodach jednostek samorządu. W konsekwencji w ustawie o finansowaniu zadań oświatowych wskaźniki dochodów podatkowych na jednego mieszkańca odnoszą się do gminy lub powiatu. Nie ma potrzeby dotowania niesamorządowych szkół i placówek… Wskaźniki te używane są do ustalenia przez gminy i powiaty odpowiednio najbliższej gminy lub najbliższego powiatu w przypadku, gdy organ dotujący nie prowadzi np. szkoły danego typu. Dotychczasowe przepisy obecnej ustawy o dochodach jednostek samorządu zawierały odesłania odrębnie do przepisów odnoszących się do wskaźników zamożności dla gmin i powiatów. Nowa ustawa nie stosuje jednak tego rozróżnienia. Dlatego też w proponowanych przepisach w art. 73 w definicjach wskaźników znalazło się odniesienie do tego samego przepisu. Wziąwszy pod uwagę to, że gmina, szukając najbliższej gminy w rozumieniu ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, użyje wskaźnika zamożności, o którym mowa odpowiednio w art. 24 ust. 3 ustawy o dochodach, ustalanego indywidualnie dla tej gminy, a także dla innych gmin… I to jest bezsporne. Takie postępowanie wymuszają przepisy odnoszące się do szukania najbliższej gminy czy też, odpowiednio, najbliższego powiatu. Proponujemy więc pozostawić przepis w art. 73 w pkcie 1 lit. c i d w dotychczasowym brzmieniu.</u>
<u xml:id="u-14.8" who="#JerzyJakubczuk">I jeśli chodzi o uwagę w pkcie C, o charakterze legislacyjnym, to tutaj zgadzamy się oczywiście z tym, że to brzmienie zostało zaprojektowane z zastosowaniem wytycznych zawartych w §88 zasad techniki prawodawczej. I proponujemy, aby ewentualne kwestie redakcyjne wynikające z zasad pisowni języka polskiego, w tym odnoszących się do dużej i małej litery, były uwzględnione w trakcie sporządzania tekstu jednolitego. Tak więc nie rekomendujemy przyjmowania tej propozycji poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Jeżeli dobrze odebrałem państwa komentarze do tych uwag legislacyjnych, to żadna z nich nie uzyskała uznania. Tak więc wygląda na to, że uwagi legislacyjne mogą nie zostać przejęte.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Teraz otwieram dyskusję. Tak jak zapowiedziałem, w pierwszej kolejności do zabrania głosu chciałbym zaprosić gości.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#ZygmuntFrankiewicz">Nie wiem, kto był pierwszy, czy naraz widziałem… Jak rozumiem, pan ojciec dyrektor Andrzej Porawski, Związek Miast Polskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejPorawski">Teraz już dziadek dyrektor.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#AndrzejPorawski">Związek Miast Polskich przestawił Wysokiej Izbie to samo stanowisko, które przedłożył w Sejmie. Ono odnosi się do innych punktów, ponieważ ono się odnosi do projektu ustawy, a w Sejmie kolejność punktów w art. 2 została zmieniona. Tak więc automatycznie ta nasza uwaga dotyczy pktów 1 i 2 oraz tych dopisanych na końcu definicji dochodów zastrzeżeń, że przez wspomniane dochody rozumie się dochody poza tymi, które są wolne od podatku.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#AndrzejPorawski">Wbrew temu, co powiedział pan poseł Sowa, ten zapis powoduje, że omawiana ustawa w obecnym kształcie nie zabezpiecza nas przed tym, przed czym miała nas zabezpieczyć, czyli przed ewentualnymi przyszłymi zmianami w prawie podatkowym. Uspokoiła nas informacja uprzedzająca pani minister Majszczyk, która wyraźnie powiedziała jeszcze w swojej wypowiedzi, że gdyby coś takiego nastąpiło, to automatycznie nastąpi wzrost subwencji. To jest oczywiście informacja, która nas częściowo uspokaja. Tyle że nadal zwracam uwagę, że intencją ustawy było zabezpieczenie naszych dochodów własnych przed zmianami w systemie podatkowym. Tak że ta sytuacja jest pewnym zabezpieczeniem, ale już nie odnośnie do dochodów własnych, tylko subwencji.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#AndrzejPorawski">Tyle z mojej strony. To jest jedyna uwaga, którą zgłasza Związek Miast Polskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Pan Adam Pokrywczyński, Związek Powiatów Polskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AdrianPokrywczyński">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#AdrianPokrywczyński">Szanowni Państwo! Wysokie Komisje!</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#AdrianPokrywczyński">Związek Powiatów Polskich wysłał Wysokiej Izbie swoje propozycje poprawek. One były też przedkładane w Sejmie, nie uzyskały poparcia strony rządowej. Niemniej jednak jeden z senatorów poprosił, żebym przedstawił pokrótce tematykę tych proponowanych poprawek, żeby było wiadomo, o co chodzi. Tak więc ja tak na szybko powiem… Tych proponowanych poprawek w naszym piśmie jest 12.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 1 dotyczy przychodów podatników objętych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Jak pan dyrektor też wspomniał, uwzględnienie w ustawie dochodów objętych tym podatkiem miało na celu zapewnienie neutralności sytuacji, gdy podatnik podejmuje decyzję o zmianie stosowanej przez siebie formy opodatkowania. Niemniej jednak w ustawie jest wskaźnik przeliczający przychód na dochód. Naszym zdaniem jest to błędne.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#AdrianPokrywczyński">Proponowane poprawki nr 2 są poprawkami alternatywnymi. Podstawowym założeniem ustawy, tak jak pan dyrektor przed chwilą powiedział, miało być uniezależnienie dochodów z samorządów od polityki podatkowej. Niemniej jednak proponowana regulacja oznacza tak naprawdę, że wprowadzanie nowych zwolnień czy wyłączeń z podatku będzie jednak wpływać na poziom dochodów. Naszym zdaniem osiągnięcie wspomnianego założenia wymaga alternatywnych dróg. Albo podstawą obliczeń będzie całokształt dochodów, albo wprowadzimy mechanizm wymuszający proporcjonalne zwiększenie dochodów w przypadku wprowadzenia nowych zwolnień. Bo takie miało być założenie, tak nam to obiecywano tak naprawdę. Tak więc tutaj proponowane poprawki są alternatywne: albo zmiany w art. 2, albo w art. 8.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 3 jest bardziej aksjologiczną propozycją poprawki. Wydaje nam się, że przepis, o którym tu mowa, konstrukcyjnie nie jest potrzebny. Proponujemy skreślenie ust. 2 w art. 3. Tak naprawdę to wynika z ustawy, z konstrukcji ustawy. A ten zapis tworzy takie trochę wrażenie, że tu się dodaje jeszcze coś samorządom, co tak naprawdę nie ma miejsca.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 4 dotyczy art. 28. Proponujemy, aby wykreślić fragment „oraz środków przeznaczonych na inwestycje”. Tak naprawdę dotyczy to usunięcia z wyliczeń potrzeb rozwojowych środków na inwestycje. Proponowana poprawka spowoduje, że samorządy będą miały lepszą sytuację wyliczeniową w tych konkretnych potrzebach.</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 5 dotyczy wskaźnika przy wyliczaniu potrzeb uzupełniających. Naszym zdaniem zachowanie takiego realnego znaczenia tej części dochodów wymaga waloryzacji o wskaźnik wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, a nie o inflację. I tego dotyczy proponowana poprawka nr 5.</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 6 dotyczy obliczania potrzeb finansowych przez ministrów. Zaproponowany mechanizm pomniejszania potrzeb finansowych w oparciu o dane historyczne… No naszym zdaniem jest to niewłaściwe, zwłaszcza w odniesieniu do potrzeb oświatowych. Jest to tak naprawdę utrzymywanie dotychczasowego systemu. I to skreślenie z proponowanej poprawki nr 6 by tego dotyczyło.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 7 to propozycja dodania art. 39a. Dotyczy ona tak naprawdę osiągnięcia jeszcze większej przejrzystości finansów publicznych. Nowy system ma się opierać w dużej mierze na algorytmach, na obliczeniach. I propozycja dotyczy tak naprawdę publikacji przez ministra finansów danych dotyczących elementów składowych tych potrzeb. I tutaj mamy wyliczone potrzeby finansowe, korekty z tytułu zamożności i należne dochody. Treść państwo mają przed sobą.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 8 dotyczy zadań z zakresu administracji rządowej. Tak naprawdę utrzymujemy dotychczasowe przepisy dotyczące finansowania tych zadań, co jest kulą u nogi samorządów. Cały czas wykazujemy, że te przeznaczane środki są niewystarczające. I tak naprawdę proponowana poprawka dotyczy zmiany nazewnictwa w tym przepisie. Bo obecnie pojęcie wydatków podobnego rodzaju jest niejasne i zasady przyjęcia w budżecie państwa też powinniśmy zmienić.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#AdrianPokrywczyński">Podobny cel ma propozycja poprawki nr 9. Powinniśmy otrzymywać po prostu szczegółowe kalkulacje, jak wyliczane są dotacje, o których tu mowa. Tego dotyczy propozycja poprawki nr 9, odnosząca się do art. 49.</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 10 dotyczy finansowania domów pomocy społecznej. W skrócie: obecny mechanizm przewiduje, że jeśli w danym DPS-ie koszt jest niższy niż średnia, to stosuje się dofinansowanie oparte o ten rzeczywisty koszt, a jak jest wyższy, to dofinansowanie ma być oparte o średni koszt, a nie rzeczywiste potrzeby. Niemniej jednak wyższy niż średni koszt utrzymywania takiego pensjonariusza nie wynika z jakichś błędów albo zawyżania czy też chciwości tych DPS-ów, tylko po prostu ze specyfiki poszczególnych placówek, Najczęściej jest tak tam, gdzie przebywają osoby z zaburzeniami psychicznymi. I tego dotyczy proponowana poprawka nr 10.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#AdrianPokrywczyński">Propozycja poprawki nr 11 dotyczy dodania art. 81a. Proponujemy tutaj… Wiemy, że Ministerstwo Finansów obiecuje ewaluację w tym zakresie. To dotyczy potrzeb finansowych w zakresie oświaty. Niemniej jednak my proponujemy, żeby był przepis gwarantujący, aby w przyszłym roku Ministerstwo Edukacji Narodowej – tak jest w naszej propozycji, ale może być to też Ministerstwo Finansów – przeprowadziło takie rzetelne obliczenia wydatków w tym zakresie i na tej podstawie ustaliło kwotę potrzeb oświatowych na 2026 r.</u>
<u xml:id="u-18.14" who="#AdrianPokrywczyński">I ostatnia proponowana poprawka, nr 12 w naszym piśmie, dotyczy dodania art. 94a. Jednym ze źródeł dochodów własnych jednostek samorządu są wpływy z opłat wynikających z odrębnych przepisów. I to są dochody samorządu, niemniej jednak one często są ustalane rozporządzeniami i przez to są niewaloryzowane przez wiele lat. I mamy z tym problem, bo te opłaty już nie oddają tak naprawdę podstawowych możliwości wykonywania zadań w tym zakresie. Dlatego uważamy, że w ramach tworzenia nowego systemu musimy ustawowo wymusić aktualizację tych opłat. I taki cel ma ten zaproponowany przepis. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Teraz burmistrz miasta i gminy Konstancin-Jeziorna, pan Michał Wiśniewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#MichałWiśniewski">Dzień dobry państwu.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#MichałWiśniewski">Michał Wiśniewski, burmistrz Konstancina-Jeziorny. Ja jestem samorządowcem od 5 miesięcy, z wykształcenia jestem ekonomistą.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#MichałWiśniewski">Pozwolę sobie w dwóch słowach powiedzieć… Przeczytam wystąpienie pana Jana Golby, czyli prezesa Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych – bo Konstancin jest jedynym uzdrowiskiem na terenie Mazowsza – i do tego pozwolę sobie skomentować specyficzną sytuację Konstancina.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#MichałWiśniewski">Szanowni Państwo, gminy uzdrowiskowe stanowią szczególną kategorię gmin dotkniętych różnymi ograniczeniami rozwoju, związanymi głównie z ustanowieniem na ich terenie wielu obszarów chronionych. Są to przede wszystkim obszary ochrony przyrody wymienione w art. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – parki narodowe, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu i rezerwaty przyrody – ale są też specyficzne obszary, takie jak obszary ochrony uzdrowiskowej, które są ustanowione przede wszystkim dla ochrony środowiska naturalnego. Liczba zakazów rozwojowych, określonych w art. 38a ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach uzdrowiskowych oraz gminach uzdrowiskowych, na takich obszarach jest daleko większa i bardziej uciążliwa dla funkcjonowania gmin niż ta, która jest ustanowiona na obszarach ochrony przyrody, o których mowa w art. 6. Zakazy te nie pozwalają na prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej, w tym rolnej, która godziłaby w wartości środowiska naturalnego i naruszała zasady ochrony przyrody. A zatem obszar ochrony uzdrowiskowej absolutnie powinien być objęty stałą rekompensatą ekologiczną, która chociażby w części rekompensowałaby ograniczenia rozwojowe.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#MichałWiśniewski">Środowisko gmin uzdrowiskowych dziękuje za przyjęcie 30 milionów zł subwencji na rok 2025. Niemniej jednak mamy nadzieję, że gminy uzdrowiskowe zostaną w następnych latach uwzględnione w podziale rekompensaty. Jako gminy uzdrowiskowe liczymy, że ten zapis będzie utrzymany w kolejnych latach oraz że te kwoty zostaną powiększone.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#MichałWiśniewski">Proszę państwa, gminy uzdrowiskowe mają 3 strefy. W strefie „A” 65% powierzchni powinno być biologicznie czynne, w strefie „B” – 50%, a w strefie „C” – 45%. Rolnicy gminy Konstancin-Jeziorna – bo Konstancin jest gminą miejsko-wiejską – nie mogą używać nawozów. Znaczy to są realne ograniczenia.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#MichałWiśniewski">Specyficzna sytuacja gminy Konstancin-Jeziorna, w odróżnieniu od wielu innych uzdrowisk, jest taka, że my jesteśmy bardzo blisko Warszawy. Czyli do nas w weekendy przyjeżdża np. bardzo wielu mieszkańców Warszawy, ale oni nie nocują. Czyli np. opłata uzdrowiskowa w naszym przypadku nie ma zastosowania. Takich obciążeń jest wiele.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#MichałWiśniewski">I teraz 3 informacje, 3 kluczowe kwoty w nowej propozycji finansowania samorządów. W przypadku Konstancina łączne dochody z PIT i CIT wynosiły 207 milionów zł, z kolei korekta z tytułu zamożności to są 32 miliony zł, to jest 15%. Oczywiście otrzymujemy dotację uzupełniającą, to jest 20 milionów zł. Czyli netto mamy 12 milionów zł, które odkładamy. I teraz to, co my sprawdziliśmy… W minionym czy w obecnym roku janosikowe to jest 9 milionów zł. Tak więc w przypadku Konstancina koszty wzrosły o 3 miliony zł.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#MichałWiśniewski">Mogę państwu powiedzieć, że w tej chwili został przez warszawski ZTM rozpatrzony przetarg na kursowanie autobusów linii podmiejskich. Wzrost kosztów wynosił nie 80%, jak przewidywano, a jedynie 60%, co oznacza, że do budżetu gminy Konstancin-Jeziorna muszą wpłynąć 3 miliony zł więcej, żeby utrzymać ten sam poziom funkcjonowania komunikacji miejskiej. Szacunkowo gmina po zapłaceniu rachunków będzie miała około 20 milionów zł na inwestycję. To i tak jest znacząco więcej niż w poprzednich latach. Niemniej jednak kto z państwa, szczególnie tych, w których bije samorządowe serce, może coś zrobić z 20 milionami zł, kiedy u mnie szacunek wykupu dróg pod uchwalone plany to jest 120 milionów zł? Znaczy chcę państwu powiedzieć, że… I wierzę – i to jest to, co chcemy, jako gminy uzdrowiskowe przekazać – że na pewno będą dalsze prace, że ta ustawa będzie nowelizowana za pół roku, za rok, będą trwały prace. Bardzo prosimy, żeby specyficzne przypadki gmin uzdrowiskowych mieli państwo w sercu. Dziękuję ślicznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Bardzo dziękuję panu burmistrzowi.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Czy można prosić panią minister i współpracowników o odniesienie się do tych zgłoszonych propozycji poprawek, ewentualnie innych uwag?</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#HannaMajszczyk">Tak, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#HannaMajszczyk">Panowie Przewodniczący, Wysokie Komisje, tak jak już tutaj panowie mówili, wspomniane propozycje poprawek były już przedstawiane w trakcie prac w Sejmie nad projektem ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Wszystkie te proponowane poprawki zostały odrzucone. Przez Ministerstwo Finansów, reprezentujące rząd, również zostały zaopiniowane negatywnie. I to stanowisko negatywne podtrzymujemy co do wszystkich tych propozycji poprawek.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o poprawki proponowane przez Związek Miast Polskich, to, tak jak już tutaj pan dyrektor Porawski zaznaczył, ja wyprzedzająco odniosłam się również do tych postulatów… Nie widzimy uzasadnienia, żeby wprowadzać takie rozwiązania, ponieważ system odnosi się również do tej kwestii. Niemniej jednak ta propozycja pokrywa się niejako chyba z pierwszą proponowaną poprawką zgłoszoną przez Związek Powiatów Polskich, który również dąży do tego, aby właśnie wykreślić słowa, że nie uwzględnia się tutaj dochodów wolnych od podatku. Chciałabym zwrócić uwagę na to, że nie mamy dzisiaj nawet systemu, który by zapewniał dane dotyczące tych dochodów podatników zwolnionych czy też tych, którzy mają dochody wolne od podatku. Osoby takie nie są zobowiązane do wykazywania tychże dochodów w swoich zeznaniach podatkowych. Tak więc nawet nie byłoby podstawy do określenia takiej bazy. Ale, tak jak powiedziałam, system przewiduje, że gdyby – mamy nadzieję, że takie sytuacje nie powstaną – zdarzyło się hipotetycznie… Tak jak powiedziałam, w kolejnych latach… Ten system polega na rozliczaniu przyrostu dochodów do przyrostu potrzeb wydatkowych. Tak więc, co do zasady, jeżeli przyrost dochodów nie następowałby wskutek np. takiego rozwiązania jak wprowadzenie jakichś zwolnień, to wtedy jest jednak przyrost potrzeb finansowych. I mamy mniejszy przyrost dochodów niż przyrost potrzeb finansowych, co oznacza, że tutaj już ta różnica będzie mogła wchodzić w grę do pokrycia z subwencji ogólnej.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#HannaMajszczyk">Kolejna uwaga związku powiatów… Jak rozumiem, cała pierwsza propozycja poprawki dotyczy właśnie tych zwolnionych, a druga propozycja poprawki jest chyba uzupełnieniem tego.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o proponowaną poprawkę trzecią, to ona dotyczy tak naprawdę chyba po prostu takiego statystycznego ujmowania pewnych dochodów, czyli nietraktowania dochodów z PIT i z CIT jako dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego. No co do zasady dzisiaj również te dochody z PIT i CIT są dochodami własnymi. I uważamy, że to jest podstawowy element dochodów, jeden z podstawowych elementów dochodów jednostek samorządu terytorialnego, są zapewnione ustawowo udziały. I uważamy, że powinno to być w kategoriach dochodów własnych, które co do zasady… Jest kategoryzacja tych dochodów, również przekłada się to potem na obliczanie pewnej zamożności mieszkańców danej jednostki samorządu terytorialnego. Ale tak naprawdę uważam, że ta proponowana poprawka ma wymiar czysto statystyczny, jakiś prezentacyjny, a nie merytoryczny.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#HannaMajszczyk">Czwarta propozycja poprawki zgłoszona przez związek powiatów… Naszym zdaniem ujmowanie w przepisach wskazanych przez związek powiatów, w art. 28, również środków przeznaczonych na inwestycje z innych źródeł prowadziłoby de facto do dublowania dochodów ujmowanych w tym systemie.</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#HannaMajszczyk">Propozycja poprawki nr 5, jak rozumiem, zmierza do tego, aby potrzeby uzupełniające nie były waloryzowane wskaźnikiem inflacji, lecz wskaźnikiem wzrostu wynagrodzeń. Nie widzimy uzasadnienia powiązania tychże potrzeb uzupełniających w jakimkolwiek stopniu ze wskaźnikiem wynagrodzeń. Chodzi o potrzeby finansowe i trudno mówić, że chodzi tutaj o pokrycie jakichś kosztów wynagrodzeń, żeby w ogóle odnosić się do wskaźnika wzrostu wynagrodzeń. Dlatego też proponowalibyśmy absolutnie nie uwzględniać tego typu zmian w tej ustawie. Proponowana waloryzacja o wskaźnik inflacji jest naszym zdaniem jak najbardziej adekwatna.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli chodzi o poprawkę szóstą, to może zaraz poproszę kolegę, żeby się do tego odniósł.</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#HannaMajszczyk">Jeżeli zaś chodzi o proponowaną poprawkę siódmą, o dodanie art. 39a, czyli jakby przepisu obligującego do publikacji pewnych danych przez ministra finansów… Takie publikacje mają miejsce i przepisy również przewidują publikowanie szczegółowego wyliczenia różnych potrzeb, jeżeli chodzi o poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. Wprowadzanie tych dodatkowych zapisów jest naszym zdaniem zbyteczne.</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#HannaMajszczyk">Propozycja poprawki nr 8, która odnosi się do zadań z zakresu administracji rządowej, naszym zdaniem nie powinna być uwzględniana. Przede wszystkim na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu została zadeklarowana informacja dla strony samorządowej na wiosnę roku 2025 co do przeglądu zadań z zakresu administracji rządowej. I takie działania w zakresie weryfikacji zadań, z zakresu ich wyceny, również katalogu działań, które powinny być podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w ramach zleconych zadań z zakresu administracji rządowej… takie działania określonego zespołu, który został w tym celu powołany, już są prowadzone. I to będzie stronie samorządowej przedstawiane, tak jak powiedziałam, wiosną roku 2025.</u>
<u xml:id="u-22.11" who="#HannaMajszczyk">Również proponowana poprawka nr 9 dotyczy zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. I tutaj w ogóle chciałabym zwrócić uwagę na fakt, że propozycje związku powiatów co do określenia sposobu liczenia wyceny tych zadań z zakresu administracji rządowej są o tyle niewłaściwe, że pomijają całkowicie fakt, że część zadań z zakresu administracji rządowej zlecanych do realizacji jednostkom samorządu terytorialnego jest już od wielu lat wystandaryzowana i każdego roku zmienia się wartość tych zadań zleconych, które są finansowane. Ta standaryzacja tych zadań ulega zmianie. Również na rok 2025 podniesiono wycenę zadań. Zadania z zakresu spraw obywatelskich są wystandaryzowane, jeżeli chodzi o odpłatność za roboczogodzinę. Kwota startowa, która była przyjęta do tych wyliczeń ok. 10 lat temu, może trochę więcej, była szczegółowo uzgadniana w porozumieniu ze stronami, z samorządami, które brały udział w takim programie zmierzającym do wyliczenia tych kosztów zadań zleconych z zakresu administracji rządowej w odniesieniu do zadań z zakresu spraw obywatelskich. I od tamtego czasu te kwoty są co roku waloryzowane, również w części wynagrodzeniowej tych przekazywanych dotacji. Wynagrodzenia te są waloryzowane takimi samymi wskaźnikami… część dotacji odpowiadająca części wynagrodzeniowej zawartej w tych dotacjach jest waloryzowana takim samym wskaźnikiem wynagrodzeń jak wynagrodzenia w administracji rządowej.</u>
<u xml:id="u-22.12" who="#HannaMajszczyk">Tutaj zapomina się też o tym, że jest znaczna część zadań z zakresu administracji rządowej, w przypadku których wartość, czy też ta odpłatność na rzecz jednostek samorządu terytorialnego jest określana jako procent od wartości świadczeń wypłacanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Np. jeżeli chodzi o zadania z zakresu świadczeń rodzinnych, odpłatnością dla samorządów jest procent tych wartości. Tak więc w tym zakresie absolutnie nie widzimy… Uważamy za niewskazane dokonywanie takich zapisów jak proponowane przez Związek Powiatów Polskich, ponieważ one nie obejmują całej różnorodności zadań związanych ze wspomnianym zakresem.</u>
<u xml:id="u-22.13" who="#HannaMajszczyk">Również jeżeli chodzi o proponowane tutaj zmiany dotyczące spraw z zakresu oświaty… Tak jak już powiedziałam na wstępie, ustawa przewiduje monitoring i również co roku, praktycznie już po roku 2025, 2026, odnoszenie się do tej ustawy i sposobu jej funkcjonowania oraz proponowanie ewentualnych zmian, jeżeli będzie to uzasadnione i uzgodnione ze stroną samorządową.</u>
<u xml:id="u-22.14" who="#HannaMajszczyk">Jeszcze poproszę tutaj pana dyrektora o wypowiedź, jeżeli chodzi o tę proponowaną poprawkę szóstą.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarekWiewióra">Szanowni Państwo, jeśli chodzi o propozycję poprawki nr 6 Związku Powiatów Polskich, dotyczącą skreślenia przepisów w art. 36, to proponujemy nie uwzględniać tej uwagi, ponieważ art. 36 wprowadza generalnie bardzo istotny dla kwestii finansowych mechanizm rozliczania potrzeb finansowych samorządów, w tym w szczególności potrzeb oświatowych. Najpierw te potrzeby finansowe są ustalane, a po upływie roku budżetowego te potrzeby finansowe są weryfikowane. I w przypadku ustalenia potrzeb finansowych poniżej faktycznych potrzeb w danym roku mechanizm będzie w kolejnym roku zwiększał te potrzeby oświatowe, oddawał niejako samorządom… Niemniej jednak ten mechanizm jest obiektywny i symetryczny, czyli w niektórych przypadkach będzie również być może zmniejszał te potrzeby finansowe. Ale nie jest to, tak jak tutaj przedstawiono w uzasadnieniu… W przypadku, kiedy w danej jednostce samorządu terytorialnego utworzy się nową klasę specjalną, to w tej jednostce potrzeby finansowe będą w wyniku rozliczenia w kolejnym roku zwiększone, ale utworzenie takiej nowej klasy specjalnej w jednej jednostce nie spowoduje obniżenia potrzeb finansowych dla innych samorządów.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#MarekWiewióra">Ten mechanizm jest też istotny z takiego punktu widzenia, że pozwala odejść od dotychczasowego systemu rozliczania potrzeb finansowych i całej masy niedogodności, jakie występują w obecnym systemie, związanych ze zwrotem, prowadzeniem postępowań administracyjnych i zwrotem w ciągu roku przez samorządy nieprawidłowo pobranych subwencji oświatowych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Teraz zachęcam państwa senatorów do wypowiedzi. Krótkich.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę, pan senator Dzikowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym zgłosić wniosek. Otóż wziąwszy pod uwagę tę dyskusję, która się do tej pory odbyła, mianowicie przedstawiane 11 uwag ze strony Biura Legislacyjnego oraz odpowiedzi Ministerstwa Finansów na te uwagi i przedstawione propozycje poprawek, a także… Odniosę się do tego później w debacie ogólnej, nie będę rozwijał kwestii tych wszystkich propozycji poprawek, one zostały już kilkakrotnie omówione, nie tylko na tej sali, ale także w podkomisji sejmowej i w komisji, i na sesjach plenarnych. Pani minister oraz dyrektorzy przedstawili także swoje wyjaśnienia dotyczące 12 proponowanych poprawek powiatów. Mnie te wyjaśnienia wystarczą, tak jedne, jak i drugie. I wziąwszy pod uwagę, że ustawa jest oparta w ogóle o nową filozofię tworzenia dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego, oparta jest o statystykę, Bank Danych Lokalnych oraz precyzyjne… Pani minister podkreślała także współpracę Ministerstwa Finansów i Banku Światowego. I wziąwszy pod uwagę, że tak naprawdę takie prawdziwe dane będziemy mieli w roku 2026, jak ustawa w całości wejdzie w życie… W 2025 r. nie będzie pełnego obrazu tej ustawy. Czyli wziąwszy pod uwagę to wszystko oraz to, że jest w ustawie zapis, że w ciągu roku będzie ona monitorowana i będzie oczywiście podlegała zmianom i nowelizacji… Mam nadzieję, że nie tak dużym jak ustawa z 2023 r. Bo ona została tak naprawdę rozmontowana, a to, zwłaszcza w ostatnich latach… Czuję się trochę odpowiedzialny, bo miałem przyjemność brać udział w tworzeniu tej ustawy z 2023 r. I muszę powiedzieć, że wcale nie żegnam się z jakimś żalem z tą ustawą. Dobrze, że omawiana ustawa się pojawiła. W związku z tym, wziąwszy pod uwagę to wszystko oraz to, że zapewnienia ministerstwa…</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#WaldyDzikowski">Tak, z 2003 r., 13 listopada dokładnie…</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#WaldyDzikowski">A co ja powiedziałem?</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#komentarz">(Głos z sali: 2023.)</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#komentarz">(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Proszę kontynuować, myślę, że wszyscy wiedzą, że ustawa była sprzed 21 lat.)</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#WaldyDzikowski">To się pomyliłem. Wszyscy wiedzą, o co chodzi. To było przejęzyczenie. 13 listopada 2003 r.</u>
<u xml:id="u-26.8" who="#WaldyDzikowski">Wziąwszy pod uwagę to wszystko oraz zapewnienie pani minister Majszczyk, że jak tylko pojawią się dane, dane prawdziwe, takie poprzedzające rok bazowy, to wtedy będziemy mogli dyskutować o ewentualnych zmianach i o tym, jak ta ustawa żywotnie wpływa na dochody samorządów w związku ze sposobem zainicjonowanym przez jej filozofię, czyli zwiększeniem przepływu z budżetu państwa…</u>
<u xml:id="u-26.9" who="#WaldyDzikowski">Chciałbym się odnieść, Panie Burmistrzu, tylko jednym zdaniem do tego, co pan powiedział. Oczywiście, to było przedmiotem debaty, jak poseł sprawozdawca Marek Sowa mi powiedział, także w Sejmie i na posiedzeniu podkomisji. I zostało uwzględnione to, o czym pan mówił, mianowicie z rezerwy 1,7 miliarda zł zostało wydzielone 30 milionów zł dla gmin uzdrowiskowych oraz 40 milionów zł dla gmin, które posiadają parki krajobrazowe. Tu mówimy o tym…</u>
<u xml:id="u-26.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Jednorazowo.)</u>
<u xml:id="u-26.11" who="#WaldyDzikowski">Mówimy…</u>
<u xml:id="u-26.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo nie będzie redukcji w 2026 r.)</u>
<u xml:id="u-26.13" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-26.14" who="#komentarz">(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Szanowni Państwo, głos ma senator Dzikowski.)</u>
<u xml:id="u-26.15" who="#WaldyDzikowski">Mówimy o roku przejściowym, Panie Burmistrzu, czyli o roku 2025. Żebyście nie byli pozbawieni tego, o czym pan mówił. W związku z tym 2026 r. będzie pełnym obrazem. I wtedy zapraszamy do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-26.16" who="#WaldyDzikowski">I wziąwszy pod uwagę to wszystko oraz to, że będziemy monitorować, a, jak powiedziałem, pani minister Majszczyk zapewniła, że jak tylko dane się pojawią, to będziemy debatować, nawet wcześniej, niż wskazują na to zapisy w ustawie, oraz, co jest niezmiernie ważne, że do 15 listopada muszą pojawić się projekty budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a tak naprawdę ustawowo, jak wynika z ustawy z 2003 r., jak i obecnej ustawy, do 15 października powinny być przekazane przez Ministerstwo Finansów wskaźniki oraz wszelkie dane dotyczące projektowania budżetu jednostek samorządu, uprzejmie proszę o przyjęcie tego wniosku i przegłosowanie tej ustawy bez poprawek, dla dobra jednostek samorządu terytorialnego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Jest formalnie zgłoszony wniosek.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#LeszekCzarnobaj">Panie Przewodniczący, Pani Minister, Szanowni Państwo, ja również podpisuję się pod tym elementem dotyczącym przyjęcia ustawy. I ten argument dotyczący analiz po roku 2025 i w latach następnych… Ja nie przypominam sobie, a już parę lat jestem w polskim Senacie, aby kiedykolwiek minister finansów składający jakąkolwiek ustawę mówił, że będziemy ją tak dokładnie analizować, poprawiać i wprowadzać poprawki. Tak że to jest nowa jakość.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#LeszekCzarnobaj">Ale, Pani Minister… Ja do pozostałych kwestii odniosę się w debacie plenarnej, ale mam jedno pytanie. Pani Minister, pani powiedziała, że potrzeby rozwojowe, co jest jednym z fundamentów rozwoju i funkcjonowania samorządów, to jest 8,6 miliarda zł, a 3,2 miliarda zł jakby w tym poprzednim systemie…</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: W obecnym roku.)</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#LeszekCzarnobaj">W obecnym…</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#LeszekCzarnobaj">Co to jest te 3,2 miliarda zł? Czy te kartony też są tu wliczane, czy nie są? Ja bym tutaj prosił o informację, co jest wliczone w te 3,2 miliarda zł.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Dziękuję bardzo.)</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę o krótką odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#HannaMajszczyk">To jest dzisiaj subwencja rozwojowa, która wynosi 3,2 miliarda zł… Jak pan poseł Sowa już zaznaczał, rozwiązania tej ustawy w żaden sposób nie wiążą się z możliwością pozyskiwania dotacji czy środków z innych źródeł, tj. z funduszy, np. z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, czy z rezerwy budżetowej 45, która jest również przeznaczona na cele jednostek samorządu terytorialnego. Tak więc te potrzeby rozwojowe zastępują obecną subwencję rozwojową, z tym że te kwoty są ponaddwukrotnie wyższe.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Ta subwencja była wprowadzona 3 lata temu, w roku 2023 nie było jej…</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie było.)</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Nie było. Pierwszy raz w tym roku…</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#ZygmuntFrankiewicz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#StanisławPawlak">Senator Stanisław Pawlak.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#StanisławPawlak">Ja oczywiście popieram ten wniosek, ponieważ powinniśmy się śpieszyć z uchwaleniem tej ustawy. Czasu mamy już nie dużo, a pracy w samorządach bardzo dużo. Uważam więc, że nie powinniśmy zgłaszać poprawek. Dajmy temu szansę, a w ciągu roku 2025, który przed nami, sprawdzimy, jak działają zapisy tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#StanisławPawlak">W kontekście tej dyskusji i odpowiedzi na pytania ja mam jedno pytanie. Najbardziej obiektywną miarą kondycji samorządów jest nadwyżka operacyjna. Czy w tym systemie finansowania przewidziane są nadwyżki operacyjne w poszczególnych samorządach gmin, powiatów i województw? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Jeżeli są znane takie informacje, to proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#HannaMajszczyk">Panie Senatorze, co do zasady skierujemy do samorządów w roku przyszłym 25 miliardów zł na wydatki bieżące. Tak więc jest przestrzeń do wykreowania nadwyżek w poszczególnych samorządach, no ale za gospodarkę finansową odpowiada każda jednostka odrębnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Jak jeszcze zostaną przywrócone reguły wydatkowe, to będziemy mieli pewność, że nie będzie deficytu bieżącego.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Pan senator Kleina.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Ja tylko chciałabym…)</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#KazimierzKleina">Ja bardzo się cieszę, że tę ustawę przygotowano w rządzie, że w Sejmie ją przegłosowano i że ona do nas w takim kształcie dotarła. I jestem optymistą, bo uważam, że to będzie rzeczywiście radykalna zmiana, ale w pozytywnym znaczeniu tego słowa, zasad funkcjonowania finansów samorządowych. Każdy z nas wypowiadający się tutaj ma krótsze lub dłuższe doświadczenie samorządowe i wie, że były z tym finansowaniem różnego rodzaju problemy. Mam nadzieję, że ta ustawa będzie rzeczywiście taką daleko idącą pozytywną zmianą w całym systemie finansów publicznych.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#KazimierzKleina">Bardzo się cieszę także z tego powodu, że wreszcie w ustawie zostały uwzględnione tzw. gminy parkowe, czyli takie, na terenie których są parki narodowe itp. Przez całe lata także tu w Senacie zabiegaliśmy o to, aby w jakiś istotny sposób uwzględnić fakt, że te gminy co do zasady są pozbawione możliwości kreowania dochodów. Dzisiaj ta subwencja, zasady naliczania tej subwencji, ale także rezerwa na rok 2025… Po raz pierwszy mamy taką pozytywną perspektywę dla tych gmin.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#KazimierzKleina">Popieram wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Przedostatni głos w dyskusji, pani senator Bogucka. Ten ostatni dla siebie zarezerwuję, a później przejdziemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#ZygmuntFrankiewicz">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#AnnaBogucka">Panowie Przewodniczący! Państwo Senatorowie! Drodzy Goście! Pani Minister!</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#AnnaBogucka">Rozmawiamy dzisiaj o bardzo ważnej ustawie. Wprawdzie wszystkie ustawy, które są w Sejmie i w Senacie, są ważne, ale ta jest naprawdę szczególna, bo dotyczy dochodów jednostek samorządu terytorialnego, wszystkich samorządów, a samorządy to przecież mieszkańcy. Dlatego też od tej ustawy w dużej mierze zależy przyszły rozwój gminy i powiatów.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#AnnaBogucka">No, nas jednak nie przekonuje takie twierdzenie, że musimy… Z jednej strony słyszymy, że jest to zmiana radykalna, a z drugiej strony, że należy szybko, bo nie ma czasu… No, nie. Takiej ustawy nie możemy procedować szybko. I nas niepokoją te poprawki, o których słyszymy na tej sali. Poprawek zaproponowano bardzo dużo i komentarz do tego jest bardzo krótki: to oznacza, że ta ustawa nie jest dobrze przygotowana i niebezpieczne byłoby wprowadzenie jej w takim kształcie.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#AnnaBogucka">No, pani minister tak wprost to przedstawia, że podstawowym dochodem samorządów jest udział w podatku PIT i w podatku CIT, a jeżeli te dochody nie będą wystarczające, to wtedy będzie ta subwencja ogólna. To są tematy zbyt poważne, które zostały zbyt ogólnie potraktowane. Trzeba też powiedzieć, że w tej ustawie na razie są przepisy takie przejściowe, które będą obowiązywały tylko w 2025 r. Nie mamy danych na temat tego, jakie skutki ta ustawa będzie miała dla poszczególnych samorządów w kolejnych latach. Mało tego, nie przedstawiono szczegółowych wyliczeń dochodów, a tylko efekt końcowy. Nie do końca zatem wiemy, co wpłynęło na ten efekt końcowy. Podano, jakie kwoty trafią do samorządów, ale nie wiemy, jak te wyliczenia wyglądały dla poszczególnych samorządów. Dlatego też ja wnoszę o przedstawienie pełnej symulacji tych składników, elementów, które składają się na te dochody poszczególnych samorządów w 2025 r.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#AnnaBogucka">Są tu też tzw. detergen… deter…</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#komentarz">(Przewodniczący Zygmunt Frankiewicz: Determinanty.)</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#AnnaBogucka">…determinanty uzupełniające, tak. I jest tak, że w tym roku jest to w ustawie określone, ale już w następnych latach to jest scedowane na ministra… Tak więc ani Sejm, ani Senat nie będzie miał żadnego wpływu na to, jak będą wyglądały te dochody poszczególnych samorządów. Tu jest mowa ogólnie o kwotach, o tym, że taka duża kwota trafi do samorządów, ale nie wiemy, jak to będzie wyglądało w poszczególnych samorządach. Nadal obawiamy się o samorządy nieduże, które mają małe dochody z podatku CIT, małe dochody z podatku PIT. Obawiamy się, że ta ich mała zasobność będzie się jeszcze zmniejszała.</u>
<u xml:id="u-38.7" who="#AnnaBogucka">Przejmujemy propozycje poprawek Związku Powiatów Polskich. No, jest to jednak jedna z największych organizacji samorządowych. Mamy obawy, bo skoro samorządowcy mówią wprost o niedoskonałości tej ustawy… Naszym zdaniem duża część tych uwag powinna być uwzględnione, dlatego je zgłaszamy. I powinna być jeszcze subwencja inwestycyjna, ponieważ nadal… Tutaj jest mowa głównie o tym, że to jest zwiększenie dochodów bieżących, natomiast mamy obawy o to, czy samorządy będą mogły prowadzić inwestycje na większą skalę.</u>
<u xml:id="u-38.8" who="#AnnaBogucka">Prosimy o uwzględnienie naszych poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#ZygmuntFrankiewicz">Faktycznie czas minął. Dla państwa senatorów, którzy muszą opuścić posiedzenie komisji… Trzeba będzie szybko przejść do głosowania.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#ZygmuntFrankiewicz">Chęć zabrania głosu zgłosiła jeszcze pani minister Majszczyk. Jeżeli pani minister chce powiedzieć, że w lipcu każda gmina dostała symulację swoich dochodów z podziałem na części składowe według nowej ustawy… To było jeszcze przed poprawkami. I ja już to powiedziałem.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Hanna Majszczyk: Rezygnuję, Panie Senatorze, nie chcę przedłużać. Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-39.6" who="#ZygmuntFrankiewicz">No i na mój głos zabrakło już czasu, więc zabiorę głos w dyskusji plenarnej. Ta ustawa to jest efekt bardzo dużej pracy, wykonanej w dobrym tempie i we współpracy. Mimo tego ustawa nie jest doskonała i chętnie bym zgłosił do niej parę poprawek, przejmując np. część tych propozycji, które tu były zgłaszane. Jutro poruszę także kilka kwestii, które będą w kolizji z tym, o czym pani senator przed chwilą mówiła. Tu jest taki mechanizm – ja tylko to zasygnalizuję – który promuje rzecz, od której powinniśmy uciekać. Mamy nadmierne rozdrobnienie samorządów, a wspieramy te najmniejsze i zachęcamy do dzielenia się niezależnie od tego, jaką mają sytuację finansową. Takie mechanizmy się wyzwala – ale nie teraz, to jest kontynuacja… I nie jest dla mnie dobrym argumentem: tak zapisaliśmy, bo tak zawsze było. To jest duża zmiana i można było to jeszcze szerzej posprzątać, ale, jak rozumiem, nie było jak, nie było czasu. Bo faktycznie ten czas się kończy, tak jak zostało powiedziane, bo 15 listopada muszą być projekty budżetów we wszystkich samorządach.</u>
<u xml:id="u-39.7" who="#ZygmuntFrankiewicz">Przechodzimy do głosowania…</u>
<u xml:id="u-39.8" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Kleina: A czy są inne wnioski?)</u>
<u xml:id="u-39.9" who="#ZygmuntFrankiewicz">No, jakby były inne wnioski, toby zostały zgłoszone. Było przejęcie propozycji poprawek zgłoszonych przez Związek Powiatów Polskich przez panią senator Bogucką i był wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek zgłoszony pana senatora Dzikowskiego. I od niego zaczniemy.</u>
<u xml:id="u-39.10" who="#ZygmuntFrankiewicz">Pomimo krytycznych uwag, które zgłosiłem, będę za tym, żeby przyjąć tę ustawę teraz bez poprawek. To monitorowanie zapisane w ustawie i zadeklarowane tutaj jest pewnym zabezpieczeniem, szansą na dalszą pracę z uwzględnieniem tego, co w tej chwili nie może, z powodów chyba wszystkim znanych, być przyjęte.</u>
<u xml:id="u-39.11" who="#ZygmuntFrankiewicz">Kończymy dyskusję.</u>
<u xml:id="u-39.12" who="#ZygmuntFrankiewicz">I przechodzimy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-39.13" who="#ZygmuntFrankiewicz">Najdalej idący wniosek to wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-39.14" who="#ZygmuntFrankiewicz">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
<u xml:id="u-39.15" who="#ZygmuntFrankiewicz">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-39.16" who="#ZygmuntFrankiewicz">Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-39.17" who="#ZygmuntFrankiewicz">10 – za, 2 – przeciw, 3 senatorów się wstrzymało.</u>
<u xml:id="u-39.18" who="#ZygmuntFrankiewicz">Ustawa została przyjęta bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-39.19" who="#ZygmuntFrankiewicz">I taka będzie rekomendacja komisji dla Senatu.</u>
<u xml:id="u-39.20" who="#ZygmuntFrankiewicz">Potrzebny jest jeszcze sprawozdawca. Na ochotnika zgłosił się…</u>
<u xml:id="u-39.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Może senator Waldy Dzikowski?)</u>
<u xml:id="u-39.22" who="#ZygmuntFrankiewicz">No, był już ochotnik wcześniej zgłoszony. Nie możemy nie doceniać ochotników…</u>
<u xml:id="u-39.23" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
<u xml:id="u-39.24" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Kleina: Ja proponuję senatora Dzikowskiego.)</u>
<u xml:id="u-39.25" who="#ZygmuntFrankiewicz">Zgodził się pan senator Dzikowski. Innych kandydatur nie ma. Rozumiem, że mamy sprawozdawcę.</u>
<u xml:id="u-39.26" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Kleina: Mamy wniosek mniejszości.)</u>
<u xml:id="u-39.27" who="#ZygmuntFrankiewicz">Wniosek mniejszości, tak? Proszę bardzo. Kto wraz z panią senator, bo…</u>
<u xml:id="u-39.28" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-39.29" who="#ZygmuntFrankiewicz">Nie musi to być 2 senatorów?</u>
<u xml:id="u-39.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Musi.)</u>
<u xml:id="u-39.31" who="#komentarz">(Wypowiedzi w tle nagrania)</u>
<u xml:id="u-39.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jest, podpisał…)</u>
<u xml:id="u-39.33" who="#ZygmuntFrankiewicz">Jak jest i podpisał, to sprawa załatwiona. Mamy wniosek mniejszości.</u>
<u xml:id="u-39.34" who="#ZygmuntFrankiewicz">Czy sprawozdawcą będzie pani senator? Tak.</u>
<u xml:id="u-39.35" who="#ZygmuntFrankiewicz">Dziękuję wszystkim państwu za udział w posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-39.36" who="#ZygmuntFrankiewicz">Zamykam posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-39.37" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 51)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>