PPC / ppc

text_structure.xml 769 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Szymon Hołownia oraz wicemarszałkowie Włodzimierz Czarzasty, Dorota Niedziela, Monika Wielichowska i Krzysztof Bosak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Aleksandrę Karolinę Uznańską-Wiśniewską, Adama Gomołę, Filipa Kaczyńskiego oraz Mirosława Adama Orlińskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Adam Gomoła i Filip Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Filip Kaczyński i Mirosław Adam Orliński.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#FilipKaczyński">Szanowni Państwo! Informuję, że dzisiaj odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#FilipKaczyński">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#FilipKaczyński">— Spraw Zagranicznych — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#FilipKaczyński">— Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi w roku 2024 — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#FilipKaczyński">— Edukacji i Nauki — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#FilipKaczyński">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#FilipKaczyński">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#FilipKaczyński">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#FilipKaczyński">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#FilipKaczyński">— Gospodarki i Rozwoju — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#FilipKaczyński">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#FilipKaczyński">— do Spraw Dzieci i Młodzieży — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#FilipKaczyński">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#FilipKaczyński">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#FilipKaczyński">— Ustawodawczej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#FilipKaczyński">— Infrastruktury — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#FilipKaczyński">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#FilipKaczyński">— Mniejszości Narodowych i Etnicznych — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#FilipKaczyński">— Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#FilipKaczyński">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 16. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłowie Maria Koc i Przemysław Czarnek z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chcą zadać pytanie w sprawie doniesień medialnych dotyczących niewypłacania do chwili obecnej, czyli początku 2025 r., tzw. świadczenia babciowego rodzicom, którzy złożyli wnioski w październiku 2024 r., i nieprzekazania informacji o ich statusie. Pytanie to kierowane jest do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, w imieniu którego odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pani ministra Aleksandra Gajewska.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Marię Koc o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MariaKoc">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MariaKoc">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Jedną ze sztandarowych obietnic złożonych w trakcie kampanii wyborczej w 2023 r. przez Koalicję Obywatelską, przez pana Donalda Tuska była obietnica wprowadzenia w ciągu pierwszych 100 dni rządów tzw. świadczenia babciowego. To pieniądze dla rodziców na zapewnienie opieki nad małymi dziećmi, po to aby ci rodzice mogli wrócić na rynek pracy. Nie udało się koalicji rządzącej wprowadzić tego świadczenia w życie w ciągu pierwszych 100 dni rządów, ale jesienią ta ustawa weszła w życie. Od 1 października 2024 r. rodzice mogli już składać wnioski do ZUS-u i wielu rodziców takie wnioski złożyło. Były opóźnienia w wypłatach, rodzice komunikowali się z ZUS-em, ZUS zapewniał, że wszystkie świadczenia, łącznie z wyrównaniami od 1 października, zostaną wypłacone rodzicom do dnia 20 grudnia. Niestety mamy rok 2025 i media ogólnopolskie donoszą, że wielu rodziców nadal nie otrzymało tego świadczenia, mimo że składali wnioski w 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MariaKoc">Mam więc pytanie do pani minister, ile wniosków o to świadczenie zostało złożonych w ubiegłym roku, w roku 2024, ile wniosków zostało rozpatrzonych pozytywnie i zostało sfinalizowanych, tzn. rodzice otrzymali te pieniądze, a ile jeszcze nadal jest nierozpatrzonych i rodzice czekają na pieniądze, i z czego wynika takie opóźnienie. Bo mamy rok 2025, a jak donoszą media ogólnopolskie, to są zaległości za rok ubiegły. Chciałam zapytać, w jakiej ogólnej kwocie już zostały wypłacone pieniądze i na jaką ogólną kwotę zostały złożone wnioski w roku 2024. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Program „Aktywny rodzic” jest elementem kompleksowej reformy systemu wspierania opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, a ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz wychowaniu dziecka — „Aktywny rodzic” wprowadziła trzy nowe świadczenia. Świadczenie „aktywni rodzice w pracy”, dzięki któremu rodzice mogą pozyskać 1500 zł miesięcznie na dziecko w wieku 1–3 lat na organizację opieki przez babcię, dziadka, siostrę, bliską osobę, nianię — jest skierowane do rodziców, którzy wracają na rynek pracy. Świadczenie „aktywnie w żłobku” w wysokości do 1500 zł miesięcznie na dziecko w wieku 1–3 lat jest przyznawane na pokrycie kosztów pobytu dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub dziennego opiekuna. Świadczenie „aktywnie w domu”, które jest kontynuacją programu „Rodzinny kapitał opiekuńczy”, jest kierowane do osób, które zostają w domu i samodzielnie opiekują się dzieckiem. Mogą one otrzymać 500 zł od pierwszego dziecka, nie od drugiego jak przy kapitale.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#AleksandraGajewska">Program ten, jak pani wspomniała, bez żadnych komplikacji i opóźnień wystartował 1 października. Rodzice mają możliwość pobierać w danym miesiącu jedno z trzech świadczeń na jedno dziecko. Wnioski o świadczenie składają elektronicznie, w jednej z wygodnych i dostępnych form. Mamy tutaj do wyboru platformę PUE ZUS, aplikację mobilną mZUS, bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia MRPiPS. Jak przyznają sami rodzice, złożenie wniosku jest proste, intuicyjne i zajmuje średnio ok. 8 minut.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#AleksandraGajewska">Od momentu startu programu do dnia 7 stycznia złożono łącznie 461 233 wnioski na 469 379 dzieci. Za proces przyjmowania wniosków, ich weryfikację i wypłatę świadczeń odpowiada Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej sprawuje jedynie nadzór nad zgodnością działań z obowiązującymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#AleksandraGajewska">Dzięki zastosowaniu automatycznego programowania od startu programu do końca grudnia 2024 r. rozpatrzono ponad 80% wniosków złożonych w tym okresie, pomimo że w październiku, co było naturalne, doszło do spiętrzenia wpływu wniosków z uwagi na to, że złożyli je rodzice dzieci z trzech roczników: 2021–2023. W okresie od 1 października do 31 grudnia ZUS wypłacił łącznie 558 685 świadczeń na kwotę 670 279 596,83 zł. Nadal trwa rozpatrywanie wniosków z okresu, w którym konieczne jest przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#AleksandraGajewska">Dlaczego postępowanie wyjaśniające jest koniecznie? Kiedy prezentowałam tutaj i na posiedzeniach komisji założenia tego programu, państwo bardzo dokładnie pytali mnie o to, czy i w jaki sposób będziemy weryfikować aktywność zawodową rodziców oraz czy dzieci rzeczywiście chodzą do żłobków, które faktycznie funkcjonują. Zadeklarowałam, że wyeliminujemy wszystkie możliwości nadużywania systemu świadczeń, i to dzisiaj ma miejsce. Jak wskazuje sama nazwa ustawy — „Aktywny rodzic”, wspiera ona rodziców w aktywności zawodowej, pomagając powrócić na rynek pracy po narodzinach dziecka. To nie jest powszechne świadczenie, przysługuje tylko rodzicom dzieci w konkretnym wieku, którzy wykazują właśnie taką aktywność. Zatem, jeśli chodzi o świadczenie „aktywni rodzice w pracy”, klasyczne babciowe, to nie wystarczy samo posiadanie dziecka w określonym wieku. Musimy mieć ten zdefiniowany w ustawie wymóg aktywności zawodowej i ZUS musi zweryfikować, czy rodzic w tym okresie pracował, czy nie. Jeżeli chodzi o „aktywnie w żłobku”, ZUS musi zweryfikować, czy dziecko rzeczywiście uczęszczało do zadeklarowanej przez rodzica placówki i jaką opłatę za tę placówkę w danym miesiącu uiścili.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#AleksandraGajewska">Świadczenia z programu „Aktywny rodzic” ZUS wypłaca w danym miesiącu za miesiąc poprzedni, czyli np. w grudniu za listopad itd. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez ZUS najczęstszymi przyczynami wymagającymi przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego są następujące sytuacje: żłobek nie wprowadził do rejestru danych rodzica, który ubiega się o świadczenie, lub kwoty opłaty za żłobek albo błędnie wprowadził te dane i to wymaga weryfikacji. Rodzice we wniosku wprowadzili nieprawidłowe dane placówki, do której uczęszcza dziecko. Rodzic nie podał żłobkowi swojego lub dziecka numeru PESEL, pomimo że został on mu nadany, co powoduje konieczność przeprowadzenia dodatkowego postępowania. Konieczne jest potwierdzenie, że dana osoba jest rodzicem dziecka lub jego opiekunem, ponieważ dane w dostępnych rejestrach nie są wystarczające i konieczne jest uzyskanie dodatkowego dokumentu od wnioskodawcy. Dwoje rodziców, co się bardzo często zdarza, złożyło wniosek na to samo dziecko, co powoduje konieczność ustalenia, który z rodziców sprawuje rzeczywistą opiekę nad dzieckiem i któremu należy wypłacić świadczenie. Rodzic złożył wniosek o dwa różne świadczenia z programu „Aktywny rodzic”. Na podstawie danych zapisanych na koncie ubezpieczonego w ZUS nie jest możliwe potwierdzenie spełnienia warunku aktywności zawodowej, co oznacza konieczność przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#AleksandraGajewska">Chciałam jeszcze podkreślić, panie marszałku, że ZUS nie odmawiał osobom, co do których miał wątpliwości, tylko prowadził postępowania wyjaśniające, by jak najwięcej osób mogło uzupełnić dane. To jest nowy program, nowe świadczenie i po to są weryfikacje i postępowania ręczne, by każdy rodzic miał szansę te dane poprawić i uzupełnić. Chodzi o to, aby to świadczenie do niego wpłynęło, by go nie stracił przez to, że popełnił jakiś błąd, przez który chwilę dłużej na nie poczeka. I to tutaj razem z przedstawicielami ZUS-u i Departamentu Polityki Rodzinnej deklarujemy. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma pana posła Przemysława Czarnka.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Koc: Ja dopytam, panie marszałku. Mogę?)</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pytanie dodatkowe zada pani poseł Maria Koc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MariaKoc">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Chciałabym mimo wszystko jeszcze otrzymać informację, ile wniosków nie zostało do tej pory rozpatrzonych skutecznie, tzn. tak, żeby mogły być sfinalizowane. Według doniesień medialnych duża grupa rodziców, która złożyła wnioski w roku ubiegłym, jeszcze świadczeń w ramach tych trzech komponentów nie otrzymała. Myślę, że nawet jeżeli ktoś popełnia błędy w tym prostym wniosku, tak jak pani minister podkreśliła, to poprawa tych błędów też nie trwa długo. Sądzę, że ZUS jest to w stanie szybko zweryfikować, a mimo wszystko te opóźnienia są.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MariaKoc">Chcę też zapytać, czy państwa niepokoi fakt, że od momentu, kiedy to świadczenie weszło w życie, bardzo wzrosły opłaty w żłobkach. Rodzice zgłaszają, że często jest tak, że po prostu te opłaty bardzo poszybowały w górę. Czy też nie widzicie państwo w tym problemu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Żegnam młodzież nieprzywitaną, ale przynajmniej zostaniecie pożegnani. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A kto to?)</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie wiem, ale to mili ludzie, uśmiechnięci, z otwartymi sercami.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wychodząca Grupo Młodzieży! W odpowiedzi na pytanie uzupełniające powiem, że łącznie wpłynęły 461 233 wnioski na liczbę 469 379 dzieci. Jeżeli chodzi o ogół spraw do załatwienia, to jest ich wciąż 18%: 17 405 wniosków w przypadku „aktywnie w domu”, 37 835 — „aktywni rodzice w pracy” i 22 984 — „aktywnie w żłobku”. Łącznie rozpatrzono poprzez przyznanie odmowy, umorzenie, wycofanie, pozostawienie bez rozpatrzenia bądź zgon dziecka ponad 80% tych wniosków, czyli 322 810 wniosków o te świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli chodzi o kwestię związaną ze żłobkami, to poruszamy tutaj bardzo ważny temat. Chciałabym, żebyśmy to sobie podkreślili i żeby to spotkało się z państwa zrozumieniem. Dofinansowanie, które do czasu rozpoczęcia programu „Aktywny rodzic” było przekazywane, wynosiło 400 zł. W opinii zarówno rodziców i samorządowców, jak i tych przedsiębiorców prywatnych, którzy prowadzą taką działalność, nie odzwierciedlało to rzeczywistych opłat, które ponoszą rodzice. 1500 zł to jest kwota, która dzisiaj powoduje, że większość żłobków i opieki w tych żłobkach jest dla rodziców bezpłatna. My stale to monitorujemy. Będziemy składać z tego państwu sprawozdanie. Szczególny wpływ widzimy na żłobki publiczne. Tutaj zdecydowana większość żłobków oferuje opiekę bezpłatną, co oznacza, że likwidujemy bariery finansowe. Nawet jeżeli opłaty pozostają, to są one bardzo niskie.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AleksandraGajewska">Natomiast należało przy tym procesie zmienić system finansowania całej opieki wczesnodziecięcej. Ten proces, być może skomplikowany, przeprowadziliśmy w ostatnich miesiącach i dzięki temu rodzice w ramach programu nie ponoszą na terenie Polski wyższych opłat aniżeli 700 zł. To jest diametralna, ogromna jakościowa zmiana, która nastąpiła na terenie całej Polski. Co więcej, budujemy nowe placówki. Do końca 2026 r. powstanie ponad 100 tys. nowych miejsc. W ramach właśnie tego programu albo te miejsca będą bezpłatne, albo będą się z nimi wiązały bardzo niskie opłaty, co spowoduje upowszechniony dostęp do opieki wczesnodziecięcej oraz wyrówna szanse dla dzieci i stworzy im możliwości rozwojowe. Dzięki temu będzie też doceniona praca opiekunek, które tam pracują, przez ich dobre wynagradzanie i danie im możliwości rozwoju. Chodzi o to, by nasze dzieci mogły w bezpieczny, dobry sposób rozwijać się w ramach opieki instytucjonalnej. Bardzo serdecznie państwu dziękuję za to bardzo ważne pytanie i dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłowie Joanna Borowiak i Anna Gembicka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zadadzą pytania w sprawie decyzji generalnego dyrektora ochrony środowiska z grudnia 2024 r. torpedującej budowę stopnia wodnego w Siarzewie, inwestycji zapewnionej przez rząd PiS i gwarantującej bezpieczeństwo przeciwpowodziowe Kujaw. To pytanie jest skierowane do prezesa Rady Ministrów, a odpowie na nie z upoważnienia prezesa Rady Ministrów sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pani ministra Urszula Zielińska.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Joannę Borowiak o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JoannaBorowiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JoannaBorowiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bezpieczeństwo ma różne wymiary. Tego, jak ważne jest bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, boleśnie doświadczyli mieszkańcy Dolnego Śląska i Opolszczyzny we wrześniu ub.r. Aby taka sama sytuacja nie spotkała mieszkańców terenów nadwiślańskich Kujaw, rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął kluczową dla regionu decyzję o budowie stopnia wodnego w Siarzewie. Ta inwestycja miała gwarancję realizacji i została wpisana do programu wieloletniego „Zagospodarowanie Dolnej Wisły”. Stopień wodny w Siarzewie to gwarancja bezpieczeństwa zapory we Włocławku, która jest mocno wysłużona i co roku wymaga poważnego doinwestowania finansowego, by nie zagrozić katastrofą powodziową i ekologiczną. Stopień wodny w Siarzewie to nie tylko bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, ale także bezpieczeństwo przeciwsuszowe dla licznych terenów rolnych. Z całą pewnością jako nowoczesna inwestycja stopień chroniłby naturę.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JoannaBorowiak">Miało być pięknie, ale przyszła koalicja 13 grudnia i wszystko zepsuła. Pamiętamy, jak jeszcze niedawno obecna wiceminister klimatu Urszula Zielińska otwarcie sprzeciwiała się budowie stopnia wodnego w Siarzewie, uczestnicząc w czasie pandemii w nielegalnym, niezarejestrowanym proteście pod hasłem: Zapora w Siarzewie to wielkie badziewie. Taki był wasz plan. Nie chcieliście tego stopnia, a teraz w grudniu dopięliście swego decyzją generalnego dyrektora ochrony środowiska. Partia Zielonych, do której należy zielona pani wiceminister, odtrąbiła sukces w swoich mediach społecznościowych, ukazując zniweczenie budowy stopnia wodnego w Siarzewie jako swój ogromny sukces. Dlaczego torpedujecie tę ważną dla regionu Kujaw inwestycję, kompletnie nie licząc się z bezpieczeństwem ludzi? Czy wrześniowa powódź niczego was nie nauczyła? Samorządowcy i mieszkańcy terenów nadwiślańskich Kujaw mówią jednym głosem bez względu na barwy polityczne: tak dla Siarzewa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Co z: tak dla Siarzewa, pani minister?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#UrszulaZielińska">Panie Marszałku! Państwo Posłowie! Wysoka Izbo! Odpowiadam dzisiaj w zastępstwie za ministra nadzorującego Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, głównego konserwatora przyrody pana ministra Mikołaja Dorożałę. Decyzją z dnia 23 grudnia 2024 r. generalny dyrektor ochrony środowiska uchylił w całości decyzję regionalnego dyrektora ochrony środowiska w Bydgoszczy z grudnia 2017 r. oraz odmówił określenia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia pn. „Budowa stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka”, w skrócie nazywanego zaporą w Siarzewie. Uzasadnienie tej decyzji nie pozostawia żadnych wątpliwości. Pierwszą decyzję uchylającą decyzję RDOŚ w Bydgoszczy podjął minister klimatu i środowiska rządu Prawa i Sprawiedliwości pan minister Michał Kurtyka w 2021 r. Tutaj jest ta decyzja, wielostronicowe, bardzo solidne uzasadnienie, dla której uchylił decyzję środowiskową.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Została zaskarżona i przegrał. Przegrał.)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#UrszulaZielińska">Dzisiaj generalny dyrektor ochrony środowiska de facto powtórzył te argumenty, które były argumentami niepozostawiającymi żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Dlatego przegrał pan Kurtyka.)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#UrszulaZielińska">Ten projekt był robiony jak wiele projektów Prawa i Sprawiedliwości, zwłaszcza wiele projektów Prawa i Sprawiedliwości w zakresie gospodarki wodnej — wybaczcie państwo kolokwialny charakter stwierdzenia, ale inaczej się tego nie da opisać — na rympał.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#UrszulaZielińska">W decyzji generalny dyrektor ochrony środowiska podkreśla, że poważne ustawowe braki w raporcie o oddziaływaniu na środowisko nie pozwalały na wydanie takiej decyzji. Po pierwsze, zabrakło tam wariantowania przedsięwzięcia. Raport nie zawierał ustawowo wymaganej analizy wariantowej z uwzględnieniem opisu oddziaływania poszczególnych wariantów na środowisko. W oparciu o informacje zawarte w raporcie nie można było wskazać, który wariant jest najkorzystniejszy dla środowiska i czy istnieją w ogóle przesłanki wyboru innego wariantu niż ten wskazany do realizacji przez inwestora. Inwestor nie przeanalizował innych działań w zakresie możliwości osiągnięcia celu środowiskowego środkami mniej dolegliwymi dla środowiska i nie udowodnił, że ten cel nie może być za ich pomocą osiągnięty. Raport nie zawierał również opisu oddziaływania przedsięwzięcia na obszary Natura 2000, na rezerwaty przyrody czy opisu działań mających na celu jakąkolwiek minimalizację, kompensację negatywnych oddziaływań przedsięwzięcia w tym zakresie. Na podstawie informacji znajdujących się w raporcie nie można było wykluczyć w żaden sposób, że to przedsięwzięcie nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000 typu Włocławska Dolina Wisły, Nieszawska Dolina Wisły, Dolina Dolnej Wisły, Dolny Dunajec, Dorzecze Górnego Sanu, Wisłoka z dopływami, rezerwat przyrody Kulin.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#UrszulaZielińska">Wreszcie raport nie zawierał analizy wpływu na jakość wód. Nie przeprowadzono dokładnej oceny, jak budowa stopnia wodnego wpłynie na jakość wody w Wiśle, w jej dopływach czy na wyznaczone dla niej cele środowiskowe. Warto podkreślić, że inwestor w całym tym bardzo długim procesie od 2017 r. był wielokrotnie wzywany do przedłożenia i uzupełnienia raportu w zakresie braków ustawowych, które w tym raporcie były, jednak nie uzupełnił go zgodnie z wezwaniami.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#UrszulaZielińska">Więc podsumowując, państwo próbowaliście zrobić tę inwestycję na rympał, ignorując prawo. Wasz własny minister klimatu i środowiska w 2021 r. wam o tym powiedział i odmówił wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Dzisiejszy minister, główny dyrektor ochrony środowiska potwierdził jego argumenty. Tak że nie wiem, jak to jeszcze państwu przekazać. Mogę tylko w tym miejscu przypomnieć, że również pod nadzorem tego samego ministra odpowiedzialnego za gospodarkę wodną i tego samego rządu kilka innych inwestycji w obszarze gospodarki wodnej było przygotowane z równą dbałością o jakość i przestrzeganie prawa, czyli bez dbałości o przestrzeganie prawa.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#UrszulaZielińska">Przypomnę tylko, że 23 czerwca 2017 r. na pochylni Wulkan Nowy w Szczecińskim Parku Przemysłowym odbyło się położenie stępki pod budowę promu pasażersko-samochodowego. Obecny na tej ceremonii pan minister Marek Gróbarczyk podkreślił znaczenie projektu w procesie odbudowy pozycji polskich stoczni. W 2023 r., kilka lat później, okazało się, że jeśli chodzi o dokapitalizowanie spółek zaangażowanych w ten projekt, w projekt „Batory”, zainwestowano 1 mld zł z publicznych pieniędzy — 1 mld zł strat i zero promów.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#UrszulaZielińska">W 2019 r. toczyła się krajowa dyskusja o zabezpieczeniu przeciwpowodziowym Kotliny Kłodzkiej. Zapytany o plan budowy zbiorników retencyjnych — nie stopnia wodnego, który de facto służyłby żegludze, a nie spełniał warunków koniecznych do zapewnienia ochrony przeciwpowodziowej…</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Pani minister, na Wiśle jesteśmy, nie na Odrze.)</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#UrszulaZielińska">…czy przeciwsuszowej tylko zbiorników suchych, przeciwpowodziowych — pan minister odpowiedzialny za gospodarkę wodną powiedział: psu na budę zbiorniki i zapowiedział, że nie będzie ich budował. Tyle państwo macie do powiedzenia w sprawie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Ta lista jest dłuższa. Dokończę ją w drugim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Gembicka.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#AnnaGembicka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#AnnaGembicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przypomnę pani kilka faktów, bo widzę, że faktycznie w wielu obszarach jest pani zielona.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Ha, ha, ha! To prawda.)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#AnnaGembicka">Jeśli chodzi o tę decyzję, to ona została zaskarżona i zmieniona jeszcze za naszych czasów. Mało tego, został uchwalony program wieloletni, który przewidywał także konkretne środki na realizację stopnia wodnego w Siarzewie, a pani minister teraz mówi, że wszystko jest winą PiS-u. Oczywiście to jest wasza stara śpiewka. Natomiast dlaczego pani partia się chwali w mediach społecznościowych, że to wy zablokowaliście Siarzewo, że to jest wasza zasługa? Przecież pani jest przewodniczącą Zielonych, więc zakładam, że pani się jakoś z tego za chwilę wytłumaczy.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#AnnaGembicka">Kolejne pytanie. Na stronie Wód Polskich pojawił się komunikat mówiący o konieczności ponownej analizy kwestii bezpieczeństwa pod kątem celowości zadań. A więc jaki jest wasz dalszy plan, żeby odciążyć stopień wodny we Włocławku? Jaki jest też dalszy plan, żeby zabezpieczyć mieszkańców kujawsko-pomorskiego przed powodzią? Jaki jest dalszy plan, żeby wesprzeć rolników, żeby zapobiec stepowieniu Kujaw i żeby zapewnić impuls gospodarczy?</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#AnnaGembicka">Jeszcze tylko jedna rzecz. Nawet politycy Lewicy, Platformy i PSL w naszym regionie mówią, że to jest bardzo zła decyzja. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#UrszulaZielińska">Pani poseł, odpowiadam. Po pierwsze, nieprawdą jest, że ten raport został poprawiony i że to było przyczyną decyzji sądu w 2021 r., uchylającej pierwszą decyzję waszego ministra z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Decyzja została zmieniona. Proszę słuchać uważnie.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#UrszulaZielińska">To jest nieprawda, ten raport nie został poprawiony.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Decyzja została zmieniona.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#UrszulaZielińska">Sąd bazował na uzasadnieniu o niedostatecznym wykorzystywaniu przez ówczesnego ministra Michała Kurtykę procedury nadzoru. A raport, podkreślam, nie został poprawiony i nie został uzupełniony o brakujące, ustawowo obowiązkowe elementy, w tym analizę wielowariantową, w tym wpływ na jednolite części wód powierzchniowych, w tym wpływ na obszary Natura 2000 i tę przyrodę, o której również państwo tu wspominaliście. To się nie zadziało i to podkreślam.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#UrszulaZielińska">Po drugie, zapora we Włocławku została zrewitalizowana. Według wszelkich posiadanych danych nie ma już ryzyka, które wymagałoby dobudowywania kolejnych zbiorników w celu wzmocnienia tej zapory, ponieważ ona została zrewitalizowana.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#UrszulaZielińska">A ponieważ mamy jeszcze chwilę, to wrócę do tej listy, którą należy państwu przypomnieć. To było bardzo niedawno, więc jeszcze raz podkreślę i przypomnę. Mówicie o bezpieczeństwie przeciwpowodziowym, o zbiornikach suchych, retencyjnych, które były potrzebne w Kotlinie Kłodzkiej, a to właśnie wasz minister odmówił ich budowy. Mówił: Po co te zbiorniki? Chyba psu na budę. Już wyszedł, bo nie chce się z tego tutaj wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Marszałek Wielichowska organizowała protesty…)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#UrszulaZielińska">Przypomnę również rok 2020. Powstało coś takiego jak specustawa suszowa, projekt. To kolejny projekt ministra odpowiedzialnego za gospodarkę wodną, w tym za zabezpieczenie przeciwsuszowe i przeciwpowodziowe w Polsce przez 8 lat. Projekt powstał 4 lata po gigantycznej suszy, która nawiedziła Polskę w 2015 r., 2016 r. Dopiero 4 lata po niej. Zawierał głównie plan budowy ok. 500 budowli hydrotechnicznych, z których wiele, podobnie jak w przypadku planu zapory w Siarzewie, nie gwarantowało zabezpieczenia przeciwpowodziowego i przeciwsuszowego. Było to tylko de facto przykrywką dla zupełnie innych planów, planów żeglugowych. I z tego znany był wtedy wasz minister za to odpowiadający.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: No to chyba dobrze, że chciał, żeby można było żeglować?)</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#UrszulaZielińska">Ale po 4 latach pracy nad tą specustawą, tzw. antysuszową, za wiele milionów euro, po wielu konsultacjach w całej Polsce zamieciono ją po cichu pod dywan. Minister Adamczyk podpisał tylko rozporządzenie dotyczące tych wszystkich hydrotechnicznych budowli, które tak naprawdę… To była esencja, to był sposób na realizację swoich planów przez pana ministra odpowiedzialnego za gospodarkę wodną, a zależało mu na czymś zupełnie innym niż budowa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#UrszulaZielińska">O wałach nie wspomnę. Te kilometry wałów przeciwpowodziowych, które państwo zbudowaliście… Jeżeli już mówicie o bezpieczeństwie przeciwpowodziowym, to jeszcze przypomnę: za pierwszego rządu Donalda Tuska — 1732 km…</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Bo potrójnie raportowaliście. Jeden dwa razy zgłaszaliście do raportu.)</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#UrszulaZielińska">…a za rządów Jarosława Kaczyńskiego, Mateusza Morawieckiego i ministra Gróbarczyka odpowiedzialnego za zabezpieczenie przeciwpowodziowe — 303 km. 1732 km versus 303 km. Myślę, że na podsumowanie to wystarczy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłowie Marcin Bosacki i Andrzej Szewiński z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zadadzą pytanie w sprawie braku zakupu umundurowania dla żołnierzy Wojska Polskiego w okresie pełnienia funkcji ministra obrony narodowej przez Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Gwiazdowski: Kiedy to było?)</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">To były czarne czasy. To wtedy było.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pytanie zadadzą ministrowi obrony narodowej, w imieniu którego odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pan minister Cezary Tomczyk.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Bosacki.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Cześć, Marcin, witam cię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MarcinBosacki">Dzień dobry. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MarcinBosacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dopiero w tym roku polscy żołnierze przestaną używać przestarzałych metalowych hełmów. Dopiero tej zimy polscy żołnierze, służący w bardzo trudnych warunkach na naszej wschodniej granicy z Białorusią, dostaną normalne kurtki, ciepłe, zimowe, standardowe. Dzieje się to dzięki wprowadzonemu przez rząd koalicji 15 października programowi „Szpej”, działającemu od niecałego roku.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#MarcinBosacki">Mam pytanie do pana ministra: Dlaczego Prawo i Sprawiedliwość zwłaszcza w pierwszych latach swojego rządzenia — przypomnijmy, że objęło władzę 1,5 roku po tym, jak Rosja zaczęła wojnę z Ukrainą poprzez aneksję Krymu i Donbasu — tego wszystkiego nie robiło? Nie tylko nie wprowadzano ciepłych kurtek, nie tylko nie wymieniano przestarzałych hełmów, ale też nie wprowadzano tego, co było na deskach planistycznych w ramach programu „Tytan”, czyli śpiworów, karimat, ochron oczu i uszu, broni osobistej, noży, kompasów, GPS-ów. Kto stał za tym, że tego wszystkiego, co zwiększałoby bezpieczeństwo i polepszało wyposażenie polskich żołnierzy, nie wprowadzano? Czy to była biurokratyczna mordęga, czy brak finansów, czy też odpowiedzialni za to byli ci ludzie, mówię o panu Macierewiczu i panu Misiewiczu, którzy wtedy zajmowali się innymi sprawami, czyli atakami na centrum kontrwywiadowcze NATO w Warszawie albo zrywaniem kontraktu na helikoptery? Skutki tego Polska niestety odczuwa do dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan minister Cezary Tomczyk.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">No dobrze. Czas wam się skończył. Jest pytanie dodatkowe, tak że chwileczkę, na wszystko przyjdzie…</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Szewiński: To był falstart, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">A, to taki miły falstart.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#CezaryTomczyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za to pytanie, bo ono jest rzeczywiście kluczowe. Tak naprawdę te pytania dotyczą indywidualnego wyposażenia żołnierzy. Na początku podjęliśmy decyzję, minister obrony narodowej podjął decyzję, że w centrum naszego działania jest żołnierz. Bardzo duża część inicjatyw, które widzieliśmy w poprzednich latach, była podejmowana raczej pod konferencje prasowe niż pod to, co realnie dotyczy żołnierza tu i teraz. Wojsko Polskie realizuje w tej chwili wielką operację „Szpej”, czyli operację, która ma na celu wymianę indywidualnego wyposażenia żołnierzy w pełnym zakresie. Będę chciał o tym powiedzieć kilka słów, ale powiem państwu też o kilku faktach, do których dotarliśmy i które są wyjątkowo bulwersujące i dotyczą czasów Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#CezaryTomczyk">Rok 2025 na pewno będzie rokiem przełomowym, jeżeli chodzi o indywidualne wyposażenie żołnierzy. Tak jak powiedział pan poseł Bosacki, skończyliśmy wymianę hełmów stalowych; one przechodzą do lamusa i do głębokich magazynów. Ale to, co zastaliśmy rok temu, kiedy objęliśmy rządy w Polsce, było obrazem rozpaczliwym. W jednostkach Wojska Polskiego brakowało podstawowych rzeczy, takich jak mundury polowe, takich jak karimaty, już nie mówiąc o butach, celownikach, optoelektronice. Po prostu braki były gigantyczne. Podam takie dwa przykłady przypadków, które były szokujące i które do dzisiaj w wielu miejscach występują.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#CezaryTomczyk">Na granicy, o której tak wiele mówiliśmy, o której tak wiele mówiła poprzednia władza, przez 2 lata funkcjonowania tysięcy żołnierzy nie pomyślano o tym, żeby zabezpieczyć żołnierzy, jeśli chodzi o peleryny przeciwdeszczowe. Kiedy żołnierz 12 godzin stał na pasku, musiał liczyć tylko na swój mundur. Nie mógł wziąć swojej peleryny, bo tego zakazywały przepisy. Żołnierz, który przy minus 20 stopniach na Podlasiu stał na pasku na granicy, nie miał kurtki zimowej. To nie jest chyba specjalne odkrycie. Wiemy, że w Polsce jest zima i że żołnierz powinien mieć kurtkę zimową. Co żołnierz miał zamiast kurtki zimowej? Polar i tzw. cerateks, nie mylić z goreteksem. To żołnierzy wymyślili tę nazwę i ona odpowiednio oddaje jakość tego materiału.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#CezaryTomczyk">Podczas kwerendy dla operacji „Szpej” dotarliśmy do spraw, które dotyczą clou naszego pytania, czyli Antoniego Macierewicza. Szanowni państwo, jedną z pierwszych decyzji Antoniego Macierewicza, kiedy objął urząd ministra obrony narodowej — a stało się to 16 listopada 2015 r. — był sabotaż polskiej armii, który polegał na tym, że zrezygnowano z zakupu mundurów dla polskiego wojska. Finansowanie i realizacja zakupu mundurów odbywały się nieprzerwanie od roku 2012 w ramach centralnych planów rzeczowych. W dniu 9 maja 2016 r. szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych na ustne polecenie podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana Bartłomieja Grabskiego, który był członkiem kierownictwa Antoniego Macierewicza, nakazał wstrzymać i unieważnić wszystkie procedury o udzielenie zamówienia publicznego na dostawy umundurowania dla polskiej armii ujęte w planie zakupu środków materiałowych w latach 2016–2022 oraz w planie zakupu środków materiałowych na rok 2016.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unieważniono — i odstąpiono od ich prowadzenia — procedury przetargowe na 40 pozycji asortymentowych o szacunkowej wartości blisko 0,25 mld zł, w tym mundury polowe wzór 2010. Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych pomimo posiadania środków finansowych na zakup mundurów w roku 2016 i w roku 2017, czyli za rządów Antoniego Macierewicza, nie otrzymał zgody kierownictwa MON na zakup mundurów polowych. Wyobraźmy sobie, z czym to się wiązało. W roku 2016 byliśmy 2 lata po aneksji Krymu. Gdyby wtedy, nie daj Boże, doszło do jakiegoś konfliktu zbrojnego, to, mówiąc wprost, żołnierze Wojska Polskiego musieliby uczestniczyć w działaniach zbrojnych w dresach. Nie mieliśmy możliwości zabezpieczenia w roku 2016 i roku 2017 żołnierzy Wojska Polskiego, jeśli chodzi o mundury, nie mówiąc już o tym, jak miałoby wyglądać zabezpieczenie ewentualnej rezerwy. Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych kilkakrotnie dokonywał korekt finansowych, w ramach których środki finansowe relokowano na inne potrzeby Sił Zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! W maju 2016 r., czyli wkrótce po objęciu rządów przez Antoniego Macierewicza, podjęto prace koncepcyjne nad pozyskaniem nowych mundurów o kamuflażu Lampart. To samo w sobie mogło być dobrym pomysłem, ale jakie dwa procesy nałożyły się jednocześnie? Zaczęto wycofywać mundury w związku z planem przeprowadzenia nowego kamuflażu, do którego ostatecznie nie doszło, i jednocześnie przestano kupować mundury dla żołnierzy Wojska Polskiego. I ze względu na brak możliwości zaspokojenia wszystkich należności na czas pokoju, jeżeli chodzi o mundury, inspektorat wsparcia, który zajmuje się tym w Wojsku Polskim, był zmuszony do ograniczenia liczby użytkowników, którym jednostki zaopatrujące realizowały lub wydawały należności mundurowe, to znaczy, że właśnie żołnierze w skrajnych warunkach musieliby biegać w dresach, ale też w samym Wojsku Polskim trzeba było wybierać, kto dostanie mundur. Mundury pojechały do kontyngentów zagranicznych, pojechały do jednostek Wojsk Obrony Terytorialnej, a wojska operacyjne w Wojsku Polskim zostały pozbawione możliwości umundurowania.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli pan marszałek pozwoli, to poproszę jeszcze o minutę i będę zmierzał do końca.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Drugie pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#CezaryTomczyk">Pozostałym żołnierzom wstrzymano realizację przysługujących im należności, informując — uwaga — że poprawa sytuacji zaopatrzeniowej powinna nastąpić w pierwszej połowie 2018 r. Od razu uprzedzę pytanie — ta poprawa w roku 2018 nie nastąpiła.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#CezaryTomczyk">Ostatnia informacja, którą w tej części chciałbym państwu przekazać, która jest rzeczywiście bulwersująca. Zestawiliśmy liczby, jeżeli chodzi o potrzeby Sił Zbrojnych. W 2016 r. potrzeby Wojska Polskiego w zakresie przedmiotów umundurowania i wyposażenia opiewały na blisko 0,5 mld zł. W całym roku wydatkowano na ten cel niecałe 90 mln zł, co stanowiło pokrycie potrzeb na poziomie 18%. I teraz rok 2024 — jak wygląda zaspokojenie potrzeb Wojska Polskiego w tym zakresie, zarówno jeżeli chodzi o budżet, jak i o kwestię zakupów. To zaspokojenie jest na poziomie 98%. Bo dla nas kwestia indywidualnego wyposażenia żołnierzy i komfortu żołnierzy w służbie tam, gdzie państwo polskie żołnierzy wysyła, jest najwyższym priorytetem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Szewiński.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Muszę państwu powiedzieć, że słucham tej dyskusji i chyba pierwszy raz w życiu słyszę o tym, że ogranicza się liczbę żołnierzy do liczby mundurów. To mógł tylko PiS wymyślić.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Witek: Tak, to prawda, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mój przedmówca Marcin Bosacki pytał o to, kto był odpowiedzialny za tę szokującą sytuację. Mam następujące pytanie, panie ministrze. Wiele pan powiedział tutaj o tej sytuacji, o tym zagrożeniu dla bezpieczeństwa polskiego. I moje pytanie jest następujące: Czy rzeczywiście to ukompletowanie mundurów było na poziomie kilkunastu procent, jeżeli chodzi o armię? Przypomnę państwu, że w 2014 r. rozpoczęła się wojna na Ukrainie, która zamieniła się w wojnę pełnoskalową. Czy takie działania, a właściwie brak podjętych działań w tamtych czasach, czyli brak działań…</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Bosacki: Sabotaż.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AndrzejSzewiński">…dotyczących zakupu mundurów dla polskiej armii, wpłynęły na bezpieczeństwo Najjaśniejszej Rzeczypospolitej? I następne pytanie: Czy w ogóle w chwili obecnej prowadzone są postępowania, czy Służba Kontrwywiadu Wojskowego zajmuje się tą sytuacją i jaki jest stan faktyczny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">3 minuty. Dałem panu poprzednio o 2 więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#CezaryTomczyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Traktuję działalność Antoniego Macierewicza w tym zakresie jako sabotaż na własnej armii. Antoni Macierewicz, zresztą nie pierwszy raz, został zobowiązany przez państwo polskie do wykonania bardzo konkretnej roboty. W tym przypadku został ministrem obrony narodowej, wbrew zresztą zapowiedziom pani premier Beaty Szydło, i dokonał sabotażu na tym przedmiocie działania, który obiecał chronić, czyli na armii Rzeczypospolitej. Ta sprawa została skierowana do Służby Kontrwywiadu Wojskowego, tak żeby Służba Kontrwywiadu Wojskowego mogła dokładnie sprawdzić, jakie były powody takiego działania, i szczerze mówiąc, czy to były powody, które wiązały się z powiązaniami Antoniego Macierewicza z jakimiś rosyjskimi informatorami, czy ze względu na jakąś osobistą korzyść, czy ze względu na jakieś osobiste uwarunkowania, to nie ma żadnego znaczenia. Prawda jest taka, że przez 2 lata nie kupowano mundurów dla polskiej armii wbrew oczywistym potrzebom i wbrew zdaniu żołnierzy, którzy na wielu posiedzeniach kierownictwa resortu obrony narodowej prosili lub wręcz żądali, żeby uruchomić środki finansowe na zakup mundurów dla polskiego wojska.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#CezaryTomczyk">Chciałbym też poinformować Wysoką Izbę, że w związku z tymi informacjami, do których dotarliśmy, skierujemy sprawę do prokuratury — a będzie miała prokuratura trochę roboty, jeżeli chodzi o kwestię Antoniego Macierewicza — żeby to kolejne zawiadomienie tam trafiło i żeby prokuratura mogła się ze sprawą zapoznać. Dodam też, że nie chodzi tylko o wymierne skutki, które dotyczą po prostu tego, że trzeba było wybierać, który żołnierz może mieć mundur, czy w ogóle możemy zaciągać nowych żołnierzy do służby, ale skutkowało to też utratą wizerunku żołnierza, dlatego że żołnierz przestał być wyposażony w jednolite przedmioty umundurowania i wyekwipowania. Żołnierze zaczęli wtedy indywidualnie pozyskiwać przedmioty mundurowe dostępne poza systemem logistycznym Sił Zbrojnych. Dlaczego? Bo po prostu nie mieli innego wyjścia. I tak jak powiedziałem wtedy, jeżeli chodzi o te liczby, one są właśnie takie, to znaczy pokrycie potrzeb na poziomie 18%. Ale w 2017 r. i w 2018 r. nie było wcale lepiej. Wtedy, kiedy pojawił się pan minister Błaszczak, zaczęto wprowadzać pewne zmiany, ale stopień zniszczenia umów wieloletnich w zakresie zakupu umundurowania był tak duży, a odtworzenie możliwości w polskim przemyśle trwa tak długo, że my dzisiaj, w roku 2025, z tymi problemami borykamy się nadal.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#CezaryTomczyk">Przekażę państwu informacje. Lata 2017 i 2018 to osiągnięcie pokrycia finansowego potrzeb zgłaszanych przez żołnierzy na poziomie 32% i 56% w kwestii, która jest absolutnie newralgiczna, czyli w kwestii umundurowania. Co ważne, środki wydatkowane w latach 2016 i 2017 nie były przeznaczane na pokrycie należności z tytułu nowych umów, gdyż takowych, uwaga, nie zawierano. Kasowano stare, pracowano nad nowym kamuflażem, te prace się przeciągały, wycofywano stare mundury i nie zawierano nowych umów. Chyba dla każdego normalnego człowieka wiąże się to z tytułem: sabotażysta dla Antoniego Macierewicza. Tak jak powiedziałem, ale chciałbym przypomnieć, w 2024 r. na zakup umundurowania i wyekwipowania przeznaczyliśmy 1,5 mld zł, co stanowi 98% pokrycia zgłoszonych potrzeb. A operacja „Szpej” — to decyzja ministra Kosiniaka-Kamysza — jest jedną z najważniejszych prowadzonych w Wojsku Polskim, bo w ogóle w centrum każdego naszego działania powinien być żołnierz.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#CezaryTomczyk">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#CezaryTomczyk">To są też, mówiąc jednoznacznie, takie doświadczenia, które płyną z Ukrainy. Sprzęt można odtworzyć, sprzęt można naprawić, można naprawić zniszczony czołg, można wprowadzić nowy system do sił zbrojnych, ale nie można zastąpić żołnierza. Żołnierz jest bezcenny. W związku z tym trzeba dbać o żołnierza zarówno z punktu widzenia, jak to się mówi w wojsku, jego przeżywalności na polu walki, jak i jego komfortu działania na co dzień. I to będziemy robić każdego dnia. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Łukasz Osmalak z Polski 2050 zada pytanie w sprawie zapewnienia bezpiecznego przebiegu kampanii wyborczej w mediach społecznościowych. To pytanie jest skierowane do ministra cyfryzacji. Odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji z Polski 2050 pan minister Michał Gramatyka.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#ŁukaszOsmalak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! W związku ze zbliżającymi się wyborami prezydenckimi w Polsce chciałbym zapytać o kilka konkretnych działań, jakie ministerstwo podjęło i będzie podejmować w celu zabezpieczenia procesu wyborczego w naszej ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#ŁukaszOsmalak">W ostatnich latach mamy coraz częściej do czynienia z ingerencją obcych państw, z ingerencją koncernów medialnych, z ingerencją osób trzecich generalnie, które w różny sposób starają się wpłynąć na to, co dzieje się w polskim Internecie, w social mediach, i przez to wpływać na m.in. wyniki wyborów. Zaledwie miesiąc temu Rumunia podjęła decyzję o anulowaniu pierwszej tury wyborów właśnie ze względu na to, że udowodnione zostało manipulowanie algorytmami w social mediach.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#ŁukaszOsmalak">W związku z tym chciałbym zapytać o to, jakie konkretne działania, aby Polskę zabezpieczyć przed tymi kwestiami, zostały podjęte. Przede wszystkim czy ministerstwo współpracuje i jak wygląda ta współpraca, jeśli chodzi o koncerny, które zarządzają mediami społecznościowymi, aby monitorować próby manipulacji treściami kampanijnymi? Czy ministerstwo przedstawi rekomendacje odnośnie do zarządzania kontami kampanijnymi w social mediach? Jak ministerstwo będzie przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się fake newsów podczas kampanii wyborczej? Czy prowadzone będą analizy wpływu botów na kampanię wyborczą? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, wchodzi pan przy oklaskach. Życzę panu, żeby jak pan będzie schodził, też pan miał oklaski.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pan minister Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MichałGramatyka">Dostojny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te tematy, które zostały poruszone w pytaniu, są niezwykle istotne. One są niezwykle istotne przy okazji każdych wyborów, ale też znajdują się w centrum prac Ministerstwa Cyfryzacji i podległych ministerstwu jednostek. Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa posiada cały ośrodek, który służy analizie dezinformacji. Ten ośrodek w normalnych warunkach zajmuje się wyłapywaniem zgłaszanych przez użytkowników przypadków ewidentnych dezinformacji. Każdy Polak i każda Polka za pośrednictwem aplikacji mObywatel może np. zgłosić jakieś treści, które nie odpowiadają rzeczywistości, albo treści, które stanowią zagrożenie w cyberprzestrzeni, w świecie wirtualnym. Ośrodek Analizy Dezinformacji podda takie treści badaniu i w najbardziej drastycznych przypadkach doprowadzi do tego, żeby te treści z Internetu zniknęły.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#MichałGramatyka">Ministerstwo prowadzi szeroko zakrojoną kampanię promocyjną, kampanię informacyjną, bo edukacja tu jest podstawą wszystkiego — edukacja, która prowadzi do tego, żeby nie ufać treściom na pierwszy rzut oka znalezionym np. w mediach społecznościowych, treściom, które nie są zweryfikowane. Polecam wszystkim państwu adres internetowy nask.pl/dezinfo. Tam jest całe kompendium wiedzy na temat dezinformacji i tego, jak polskie państwo radzi sobie z taką dezinformacją. Od ubiegłego roku funkcjonuje również strona bezpiecznewybory.pl. To jest jeszcze inicjatywa naszych poprzedników. To jest dobra inicjatywa, jedna z wielu dobrych inicjatyw w obszarze cyfryzacji. Ta strona bezpiecznewybory.pl zostanie utrzymana również na te wybory prezydenckie. Tam oprócz bazy wiedzy, oprócz informacji o tym, jak powinny działać profile wyborcze, w jaki sposób można prowadzić kampanię wyborczą w mediach społecznościowych, a w jaki nie można, jest również system zgłaszania fake newsów związanych z wyborami.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#MichałGramatyka">Media w Polsce donosiły o gigantycznej akcji pochodzącej ze Wschodu, która miała wywrócić polskie wybory parlamentarne. W ramach tej akcji rozsyłano SMS-y, ok. 200 tys. SMS-ów trafiło do polskich użytkowniczek i użytkowników, złamano zabezpieczenia cyberkiosków, takich ekranów, które wyświetlały treści, i tam emitowano treści, które miały zmniejszyć szanse jednego z ugrupowań politycznych w tych wyborach parlamentarnych. Takie sytuacje się zdarzają. Przypadek rumuński, gdy jedna z partii wyszkoliła, wytrenowała algorytm w mediach społecznościowych tak, by ten algorytm pracował dla jednego i tylko jednego kandydata, to nie jest nic nowego. W połowie ubiegłej dekady, w 2015 r., 2016 r., znana była sprawa firmy Cambridge Analytica, która bezprawnie weszła w posiadanie milionów danych osobowych i była w stanie w taki sposób formatować przekaz, żeby ten przekaz, który wydawał się prawdziwy, trafiał do określonych, wyselekcjonowanych grup użytkowników. Mogło to wpłynąć na wyniki wyborów np. w Stanach Zjednoczonych. Podobno miało to wpływ również na wynik referendum skutkujący opuszczeniem przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej. Takie sytuacje zdarzają się od czasu do czasu. Zawsze receptę na to stanowi, po pierwsze, edukacja, po drugie, budowanie świadomości społecznej w kwestii tego, co jest, a co nie jest bezpieczne w Internecie, i po trzecie, zachowanie jakiegoś poziomu higieny cyfrowej. We wszystkich tych obszarach Ministerstwo Cyfryzacji prowadzi bardzo szeroko zakrojone działania. Widzimy również szalony rozwój technologii AI, technologii generatywnej, sztucznych inteligencji, które potrafią generować wpisy w mediach społecznościowych same, w ogóle bez udziału człowieka. I może nie tyle to również mamy na celowniku, ile mamy świadomość istnienia także takich właśnie algorytmów, takich robotów, które mogą zalewać w szczególności social media treściami, niepożądanymi informacjami, informacjami nieznajdującymi pokrycia w świecie rzeczywistym.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#MichałGramatyka">Jeszcze raz: bezpiecznewybory.pl oraz nask.pl/dezinfo to dwa podstawowe źródła wiedzy na temat dezinformacji i zabezpieczenia wyborów. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#ŁukaszOsmalak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym jeszcze dopytać. W mediach, w Internecie pojawił się filmik pana Marka Zuckerberga, szefa Instagrama i Facebooka, w którym zapowiada on generalnie, powiedziałbym, luzowanie wszystkich aspektów prawnych związanych z tym, co będzie mogło pojawiać się w social mediach. Mówimy tutaj o potencjalnym zagrożeniu związanym z tym, że będziemy mieli więcej hejtu, więcej mowy nienawiści, więcej fake newsów. Na ten moment najprawdopodobniej wydarzy się to tylko w Stanach Zjednoczonych, ale oczywiście może być tak, że w kolejnych miesiącach, latach takie regulacje wejdą również do Europy i Polski.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#ŁukaszOsmalak">Chciałbym zapytać: Jaki my jako Ministerstwo Cyfryzacji, jako Polska mamy pomysł na to, żeby się przed tym bronić? Ja spróbowałbym wręcz iść o krok dalej. Jak będziemy chcieli tu zaatakować? Chodzi o to, żebyśmy nie mieli w Polsce rozprzestrzeniania się fake newsów, hejtu i mowy nienawiści. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Rzeczywiście wczorajsze wystąpienie Zuckerberga jest jakimś punktem zwrotnym w kwestii tego, jak będą w ogóle wyglądały social media, te największe social media, czyli te, które należą właśnie do tego biznesmena: Facebook, Instagram czy Threads.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MichałGramatyka">Dotychczas polityka, generalnie treści polityczne w tych mediach były wyciszane. Algorytmy nie promowały treści politycznych. Dotychczas dość rygorystycznie w social mediach przestrzegano ograniczeń związanych z wypowiadaniem krytycznych uwag na temat orientacji seksualnej, płci, ewentualnie aspektów imigranckich. Zuckerberg zapowiedział poluzowanie wszystkich tych ograniczeń, zapowiedział zakończenie współpracy wielkich mediów społecznościowych, wielkich platform społecznościowych z zawodowymi organizacjami zajmującymi się sprawdzaniem faktów w Internecie, tzw. fact-checkerami, i przeniesienie tego zadania na normalnych użytkowników tych platform społecznościowych, czyli wykreował taką sytuację, jaka dzisiaj ma miejsce na platformie X. Wszyscy znamy tę platformę, wiemy, jak dużo tam jest hejtu, dezinformacji, treści wulgarnych, treści obraźliwych. To może mieć duży wpływ na obraz mediów społecznościowych, nie tylko w Stanach Zjednoczonych. To jest zresztą zapowiedzią pewnego kierunku, który stoi w sprzeczności z tym, co wypracowała Unia Europejska. Polska ma zaszczyt i przywilej być częścią Unii Europejskiej, a Parlament Europejskiej przyjął reguły prawne, które nazywamy DSA — Digital Services Act, które zobowiązują wielkie platformy społecznościowe do podporządkowania się pewnym określonym regułom, których muszą przestrzegać na terenie Unii Europejskiej. Zwiastuje to problemy na linii platformy społecznościowe — Unia Europejska, platformy społecznościowe — rządy, bo tak się to zapewne skończy. Na razie ta zmiana została zapowiedziana rzeczywiście tylko w odniesieniu do Stanów Zjednoczonych, ale z pewnością obejmie ona również pozostałe instancje tych mediów społecznościowych, działające również w Unii Europejskiej. Myślę, że w jakiejś tam dającej się przewidzieć przyszłości Facebook zbliży się, jeżeli chodzi o poziom dezinformacji, poziom hejtu, właśnie do portalu X, który w zasadzie nie poddaje się żadnej moderacji i na razie nie dostosowuje się do wspólnych reguł w Unii Europejskiej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Sawicki w pytaniu pierwszym oraz pan poseł Marek Sawicki w pytaniu drugim. Pytanie to będzie zadane w sprawie wyboru Polskich Portów Lotniczych na strategicznego partnera Centralnego Portu Komunikacyjnego w związku z budową lotniska centralnego. To pytanie jest skierowane do ministra infrastruktury, w imieniu którego odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Maciej Lasek.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła, pana ministra Marka Sawickiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Centralny Port Komunikacyjny to spółka Skarbu Państwa powołana do przygotowania i realizacji Programu Wieloletniego Centralnego Portu Komunikacyjnego, obejmującego budowę nowego lotniska centralnego dla Polski oraz koordynację realizacji inwestycji towarzyszących, w tym nowej sieci linii kolejowych, dróg ekspresowych, autostrad i pozostałej infrastruktury przesyłowej. Inwestorem strategicznym Centralnego Portu Komunikacyjnego miało zostać konsorcjum firm Vinci Airport oraz IFM — francusko-australijskie konsorcjum, które zostało wybrane jesienią ub.r., już po wyborach parlamentarnych. Inwestor miał wyłożyć ok. 8 mld zł w zamian za objęcie udziałów w spółce CPK Lotnisko oraz jej przyszłych zyskach.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MarekSawicki">W grudniu zeszłego roku podjęto najważniejszą decyzję organizacyjno-kapitałową od początku funkcjonowania CPK. Polskie Porty Lotnicze stały się strategicznym partnerem CPK. Polskie Porty Lotnicze w przyszłości będą zarządzały nowym centralnym lotniskiem. Dzięki tej decyzji nowy port lotniczy zostanie zbudowany w oparciu o polski kapitał. Nowe lotnisko w przyszłości będzie zarządzane według modelu opracowanego przez CPK wspólnie z PPL, właścicielem m.in. Lotniska Chopina i lotnisk regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#MarekSawicki">Zaangażowanie polskiego kapitału w powstanie lotniska CPK to wyraźny impuls do dalszego rozwoju polskiego rynku lotniczego oraz wzmocnienia pozycji Polski jako kluczowego węzła transportowego w Europie. Dzięki tej inwestycji stworzymy nowoczesną infrastrukturę, która nie tylko odpowie na potrzeby dynamicznie rosnącego ruchu lotniczego, ale również przyczyni się do wzrostu gospodarczego i otworzy nowe możliwości dla polskich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#MarekSawicki">Panie Ministrze! Dlaczego początkowo został wybrany kapitał konsorcjum francusko-australijskiego do realizacji tak ważnej dla państwa polskiego i dla Polaków inwestycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję za pytanie.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie Ministrze! Dlaczego tak się stało, pyta poseł Marek Sawicki.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MaciejLasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Pośle! W zasadzie mógłbym powiedzieć, że nie czuję się właściwym adresatem pytania dotyczącego wyboru zagranicznego inwestora zamiast podmiotu polskiego. Bo to raczej poprzedni zarząd spółki CPK i pełnomocnik powinni się tłumaczyć co do zasadności ich działań, ale oczywiście odpowiem na pana pytanie.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MaciejLasek">Spółka celowa CPK w dniu 13 października 2023 r. dokonała wyboru Vinci Airports i IFM Global Infrastructure Fund jako preferowanego oferenta w konkursie na inwestora strategicznego w ramach komponentu lotniczego w projekcie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Oznacza to, że wybór nastąpił 2 dni przed przegranymi przez PiS wyborami.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#MaciejLasek">W owym czasie spółka Centralny Port Komunikacyjny komunikowała: wybrano najkorzystniejszą ofertę w konkursie na inwestora strategicznego w spółce CPK Lotnisko, która będzie realizować budowę i zarządzać nowym portem lotniczym.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#MaciejLasek">Do zadań inwestora strategicznego miało należeć wniesienie mniejszościowej części kapitału, czyli ok. 8 mld zł niezbędnych do budowy lotniska, a także wsparcie CPK swoim doświadczeniem i know-how w realizacji, a po jej zakończeniu w operowaniu portem lotniczym zgodnie z najlepszymi standardami w branży.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#MaciejLasek">W związku z dokonanym wyborem spółka CPK w dniu 13 października podpisała z konsorcjum Vinci wstępne warunki finansowe, które wskazywały na warunki brzegowe oraz poziom wzajemnych relacji między partnerami, które następnie miały zostać odzwierciedlone i rozwinięte w tzw. umowie o wspólnym przedsięwzięciu. To wszystko jeszcze jest ciągle w roku 2023. Porozumienie to zostało także oklauzulowane, wskazując, że stanowi ono tajemnicę. Dokument ma charakter poufny i jego ujawnienie podlega restrykcjom określonym w tym dokumencie, w dokumencie term sheet.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#MaciejLasek">W związku z powyższym o szczegółach i warunkach porozumienia nie mogę mówić publicznie, ale wskażę jedynie na kilka dość istotnych kwestii natury zasadniczej: jednym z nich są wątpliwości co do spełniania standardów etycznych jednego z kontrahentów. Pomimo agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i pełnoskalowej wojny oraz licznych sankcji nakładanych na Federację Rosyjską podmiot ten dalej prowadzi swoją komercyjną działalność na terytorium Federacji Rosyjskiej. To jest rzeczywiście zadziwiająca sytuacja, w której do zarządzania czy współzarządzania nowym strategicznym lotniskiem w Polsce wybierana jest firma, która w tej samej grupie kapitałowej ma oddziały, które dalej zajmują się finansowaniem infrastruktury w Rosji. Zadziwiające, ale takie działanie zostało zaakceptowane przez ówczesny zarząd spółki CPK, ale również przez ówczesnego pełnomocnika rządu do spraw CPK.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#MaciejLasek">Ponadto porozumienie przewidywało nierównomierny podział ryzyka związanego z projektem. Wszelkie ryzyka zostały zaadresowane na CPK, a w konsekwencji na Skarb Państwa. Projekt porozumienia nie został nawet zbadany przez Prokuratorię Generalną czy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. To dopiero nowy zarząd postarał się o uzyskanie stosownych opinii.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#MaciejLasek">Ponadto w ocenie ekspertów porozumienie posiadało warunki, które ingerowały w politykę transportową naszego kraju oraz które były nieuprawnione, bo w konsekwencji miały oddziaływać na inne niż CPK spółki prawa handlowego, które nie były podmiotami porozumienia. Nie rozwijając tej kwestii, która jest poufna, mogę jedynie stwierdzić, że w dokumencie tym zamierzano rozstrzygnąć co do kształtu i zakresu infrastruktury lotniskowej w całym naszym kraju, a było to porozumienie między jedną spółką a drugą spółką. Nie może być zgody na takie działania. Zadaniem rządu, ale też CPK jest wspieranie rozwoju lotnictwa, a nie jego ograniczanie.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#MaciejLasek">W wyniku dokonanej analizy procesu negocjacji, a następnie wyboru preferowanego oferenta do udziału w projekcie lotniska w ramach CPK jako pełnomocnik rządu do spraw CPK dostrzegam szereg zagrożeń i słabych stron takiego rozwiązania. Udział dużych międzynarodowych podmiotów w projekcie w mojej ocenie miał uwiarygadniać całą koncepcję.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#MaciejLasek">Jednakże kontrahenci zapewnili sobie przeniesienie wszelkich ryzyk biznesowych na CPK oraz zapewnili sobie wymaganą stopę zwrotu z potencjalnej inwestycji. Równocześnie wątpliwe jest wystąpienie pozytywnego efektu w postaci know-how, które w projekcie mieli zapewnić inwestorzy. Nie podważając ich kompetencji i doświadczenia na arenie międzynarodowej, stwierdzam jednoznacznie, że w Polsce posiadamy dostateczne zasoby i zdolności do realizacji takiego przedsięwzięcia w uwarunkowaniach prawnych i organizacyjnych, jakie występują w naszym kraju. Chodzi tu przede wszystkim właśnie o spółkę Polskie Porty Lotnicze, która posiada udziały w większości polskich portów lotniczych i od wielu lat odpowiada za budowę i rozbudowę infrastruktury lotniskowej w Polsce. Cieszę się, że właśnie dzięki ścisłej współpracy i zaangażowaniu CPK i PPL projekt lotniskowy będzie kontynuowany.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">No, dawno nikt nie dostał takich braw, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, pytanie uzupełniające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MarekSawicki">Jeśli można, panie marszałku, panie ministrze, drugie pytanie. Bardzo głęboki wątek rosyjski, więc kolejne pytanie: Czy w tej sprawie także toczy się jakieś postępowanie wyjaśniające bądź postępowanie prokuratorskie i czy ministerstwo, a szczególnie pan jako szef, ma opracowaną strategię w związku z dezinformacją, która jest szerzona przez polityków Prawa i Sprawiedliwości, o rzekomym zaniechaniu inwestycji? Bo w wielu programach o tym mówią, o ograniczaniu tej inwestycji. I czy jest także jakaś strategia związana z walką z fake newsami płynącymi ze stowarzyszenia „Tak dla CPK”?</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Tak właśnie wyglądają symbioza i przyjaźń. Wszyscy sobie biją brawo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, proszę bardzo, niech pan zasłuży na następne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MaciejLasek">Panie Marszałku! Panie Pośle! Zgadzam się, że projekt, tak istotny projekt, jakim jest budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego, nie tylko jest elementem akcji informacyjnych, które mają go promować, lecz także jest elementem, projektem podatnym na różnego rodzaju dezinformacje. To widać, można powiedzieć, od długiego czasu. Ten wątek rosyjski, który pan wskazał, jeśli chodzi o jednego z kontrahentów, potencjalnych kontrahentów, który tutaj był wskazany, jest dosyć istotny. Ale my prowadzimy dosyć dogłębne badania spółki i działań spółki w poprzednich latach. Podobnych wątpliwości, tak bym to dzisiaj nazwał, jest znacznie więcej, m.in. choćby w zakresie firmy, która przygotowywała kiedyś strategię dla spółki CPK czy strategię komunikacji dla spółki CPK, jeszcze za poprzedniego zarządu. Będziemy o tym informować, o wynikach tego postępowania. Ale z pełną świadomością różnego rodzaju zagrożeń staramy się pilnować tego, żeby nie było wpływania na ten projekt przez podmioty nieuprawnione, tak bym to nazwał.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MaciejLasek">Natomiast jeżeli chodzi o strategię komunikacji, tak, w tej chwili jest przygotowywana strategia komunikacji, nowa strategia komunikacji, bo przechodzimy z fazy planowania do fazy realizacji. To już nie są opowieści o tym, jak to CPK będzie wyglądało, tylko to są kolejne elementy, osiąganie kolejnych kamieni milowych. My w tym roku ogłosiliśmy, podpisaliśmy ponad 60 umów na prawie 8 mld zł. To pokazuje, że ten projekt jest realizowany. Jest realizowany z jednej strony zgodnie z zasadami sztuki przy procesie inwestycyjnym, ale z drugiej strony przede wszystkim z poszanowaniem partnerów, którymi są choćby mieszkańcy tych terenów, gdzie będzie budowane lotnisko, gdzie będzie budowana linia kolejowa. Tak że staramy się odejść od propagandy sukcesu, a przejść do rzetelnego informowania o osiąganiu kolejnych kamieni milowych, tak żeby osiągnąć cel, którym jest lotnisko w 2032 r., kolej do Łodzi w 2032 r., a zakończenie igreka w 2035 r. Ale to nie jest nasze ostatnie słowo, jeżeli chodzi o infrastrukturę. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anna Maria Żukowska z klubu parlamentarnego Lewicy zada pytanie w sprawie wielokrotnego łamania zakazów prowadzenia pojazdów. To pytanie jest skierowane do ministra sprawiedliwości, a odpowie na nie podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister Dariusz Mazur.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Dzień dobry, panie marszałku, Wysoka Izbo i panie wiceministrze. Mam pytanie związane z serią dosyć głośnych wydarzeń, które były wydarzeniami bardzo mocno bulwersującymi opinię publiczną. Mówię m.in. o tragicznym w skutkach wypadku na Woli, w którym zginął potrącony na przejściu dla pieszych 14-letni chłopak, potrącony przez kierowcę dostawczaka będącego firmą zewnętrzną dla jednej z firm kurierskich. Ta osoba była już raz karana, miała zakaz prowadzenia pojazdów. Kilka takich zdarzeń też w ostatnim czasie miało miejsce. To jest plaga, to jest coś, o czym słyszymy coraz więcej, że jedna osoba może mieć kilka zakazów prowadzenia pojazdów, aktywnych zakazów prowadzenia pojazdów, nawet kilkanaście, a jak czytamy, rekordzista w Polsce ma 34 zakazy prowadzenia pojazdów wydane przez sąd.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Jak to jest możliwe? Otóż niestety jest to możliwe m.in. dlatego, że Izba Karna Sądu Najwyższego w uchwale z 2020 r. stwierdziła, że tożsame rodzajowo środki karne orzeczone w jednostkowych wyrokach, które mogą być łączone, do czasu ich prawomocnego połączenia w wyroku łącznym podlegają odrębnemu wykonaniu. Czy ministerstwo ma plany, żeby zmienić tę sytuację? Chodzi o to, by doprowadzić do tego, żeby nie było więcej takich sytuacji, że osoba ukarana raz, drugi raz i trzeci nie ponosi żadnych konsekwencji. Wiemy, że to nie surowość kary, ale nieuchronność kary jest w stanie wywołać skutek prewencyjny, jaki jest oczekiwany w przypadku prewencji karnej. Proszę o odpowiedź pana ministra na pytanie, jakie są plany ministerstwa w tym zakresie, żeby zmienić tę sytuację? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie ministrze. Widzę, że tak naokoło pan idzie, trzecią drogą.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#DariuszMazur">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#DariuszMazur">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Pani Posłanko! Oczywiście zarówno Ministerstwo Sprawiedliwości, jak i rząd dostrzegają problem związany ze sprawcami wypadków drogowych, którzy korzystają z dróg w sposób szczególnie niebezpieczny, przez co sprowadzają ryzyko nie tylko na siebie, ale także na zupełnie niewinnych, postronnych uczestników ruchu drogowego. W związku z tym zostały podjęte prace legislacyjne w celu poprawienia bezpieczeństwa na polskich drogach. Przy czym chcę podkreślić, że to nie jest taki projekt działań, który ma polegać na doraźnym załataniu dziur na odcinku: bezpieczeństwo drogowe. To jest program kompleksowych, głębokich działań, który ma raczej doprowadzić do wymiany nawierzchni na tym odcinku.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#DariuszMazur">Prace były prowadzone od września ub.r. przez Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwo Infrastruktury. Zmiany mają na celu skuteczniejsze zwalczanie przestępstw drogowych, szczególnie tych stwarzających zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego i — jak mówiłem — mają charakter kompleksowy. To nie jest tylko takie proste, populistyczne zaostrzenie kar za przestępstwa w ruchu drogowym. To będą zmiany, które obejmują w sumie 10 aktów prawnych, m.in. Kodeks karny, Kodeks postępowania karnego, Kodeks wykroczeń, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Prawo o ruchu drogowym, ustawę o kierujących pojazdami i inne akty prawne.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#DariuszMazur">Jednym z priorytetów jest eliminowanie z ruchu drogowego recydywistów z wielokrotnymi zakazami prowadzenia pojazdów. Istotnym elementem projektu jest zaostrzenie sankcji wobec kierowców, którzy łamią sądowe zakazy prowadzenia pojazdów. W przypadku naruszenia zakazu zgodnie z projektem sąd co do zasady ma orzekać dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Istnieje także możliwość orzeczenia przepadku pojazdu i obowiązek orzeczenia minimalnego świadczenia pieniężnego w wysokości 10 tys. zł. W przypadku gdy osoba łamiąca zakaz będzie miała w dodatku ponad 1,5‰ stężenia alkoholu, wówczas ten przepadek pojazdu jest obligatoryjny. Generalnie w przypadku sprawcy wypadku drogowego, który w momencie spowodowania wypadku będzie miał stężenie alkoholu od 1,5‰ w górę, co do zasady wymierzana będzie bezwzględna kara pozbawienia wolności i przepadek pojazdu, którym sprawca się poruszał.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#DariuszMazur">Znaczne modyfikacje obejmą także prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu. Jeżeli kierowca będzie miał od 0,5‰ do 1,5‰ alkoholu we krwi lub jest objęty zakazem prowadzenia pojazdów, sąd będzie mógł zdecydować o przepadku pojazdu. W sytuacji gdy stężenie alkoholu przekroczy 1,5‰, sąd będzie miał taki obowiązek, poza sytuacjami absolutnie wyjątkowymi, uzasadnionymi, szczególnymi okolicznościami. Proponowane jest także podwyższenie kar za wypadek ze skutkiem śmiertelnym w przypadku udziału w nielegalnym wyścigu, rażąco niebezpiecznej, brawurowej jazdy czy złamania zakazu prowadzenia pojazdów. W szczególnie drastycznych przypadkach istnieje możliwość wymierzenia kary nawet do 20 lat pozbawienia wolności. W przypadku kierowców, którzy prowadzą pojazd i mają powyżej 1,5‰ stężenia alkoholu we krwi, planowane jest wprowadzenie do Kodeksu karnego przepisu, który ograniczy możliwość orzekania kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#DariuszMazur">Wśród propozycji jest również kryminalizacja pewnych zachowań będących niejako na przedpolu tych zdarzeń drogowych, które wywołują nielegalne skutki, a więc już sam udział w takim nielegalnym wyścigu czy brawurowa jazda. O brawurowej jeździe jest mowa m.in. wtedy, gdy prędkość na drodze szybkiego ruchu przekracza półtorakrotnie prędkość dopuszczalną, a w innych miejscach ruchu przekracza dwukrotnie prędkość dopuszczalną. Samo takie zachowanie będzie już penalizowane i zagrożone karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Tak że tutaj nastąpiły zarówno zidentyfikowanie i penalizacja różnego rodzaju niebezpiecznych zachowań, bo jako wykroczenie karalne jest również traktowany tzw. drift, czyli wprowadzenie pojazdu w poślizg, które z założenia jest kontrolowane, ale często okazuje się niekontrolowane i niebezpieczne, jak i podwyższenie kar za najcięższe przestępstwa drogowe.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#DariuszMazur">Natomiast na koniec chcę podkreślić, że te planowane zmiany, chociaż bardzo kompleksowe, mają jednak charakter selektywny. To nie jest tak, że przeciętny uczestnik ruchu drogowego musi się obawiać tych zmian. Tych zmian powinny i będą się obawiać osoby, które albo mają skłonność do jazdy na podwójnym gazie, albo mają skłonność do jazdy ekstremalnej. Taki jest cel tych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanko…</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Może pan poczekać, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Żukowska: To ja jeszcze chciałam…)</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Trzeba włączyć. Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Chciałam jeszcze pana ministra w takim razie dopytać. Oczywiście te wszystkie proponowane zmiany są jak najbardziej słuszne i kierunkowo się z nimi zgadzamy. Natomiast nie do końca jest to odpowiedź na moje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Na stronie ministerstwa czytamy w sprawie tych zmian, że jednym z kluczowych elementów będzie wprowadzenie takiej sankcji w przypadku osób, które łamią sądowe zakazy prowadzenia pojazdów, żeby… Sąd powinien mieć możliwość, czyli nie oblig, ale możliwość orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów. Jeżeli ktoś łamie kilkadziesiąt albo kilkanaście zakazów prowadzenia pojazdów, które ma aktualnie wystawione, to pytanie, co go będzie jeszcze powstrzymywało przed złamaniem zakazu dożywotniego. Jeżeli też damy sankcję, która jest nieusuwalna, nie daje szansy na poprawę… Czy ministerstwo rozważało skuteczność innych środków karnych wobec takich osób, wobec których już nie będzie można niczego surowszego w przyszłości… Chodzi oczywiście o karę pozbawienia wolności, ale ten środek karny też może nie być wystarczający.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#DariuszMazur">Tu jest pewnego rodzaju problem, który jest w pewien sposób nierozwiązywalny, dlatego że jakiekolwiek rodzaje surowych sankcji byśmy wprowadzili, to jednak sprawcy, który w danym momencie będzie pozostawał na wolności i uzyska dostęp do samochodu, nic nie jest w stanie tak naprawdę — przy jego wielkiej determinacji — powstrzymać. Tak że to, co da się zrobić w zakresie penalizacji, wprowadzenia przepisów karnych, to jest to, żeby tego rodzaju zachowanie było skrajnie nieopłacalne. W tę stronę ten projekt idzie. Idzie naprawdę daleko.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Żukowska: To wszystko, panie ministrze?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">To wszystko, panie ministrze? Podać wodę może czy wszystko jest okej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#DariuszMazur">Nie. Dlaczego? Wszystko jest w porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czyli już pan zakończył?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#DariuszMazur">Tak. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję pani posłance za pytanie. Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do następnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Mulawa z Konfederacji zada pytanie w sprawie strategii migracyjnej rządu, w tym planowanej liczby imigrantów wpuszczanych na terytorium naszego kraju, w kontekście bezpieczeństwa wewnętrznego Polski. To pytanie będzie kierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji, a odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister Maciej Duszczyk.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Mulawa.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Musi pan włączyć, panie pośle, włożyć kartę. Super.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Polska pod rządami pana Morawieckiego była kilkukrotnym rekordzistą Europy w przyznawaniu pierwszych pozwoleń oraz wiz obywatelom krajów muzułmańskich, takich jak Pakistan, Afganistan, Indonezja. Mamy ogromne ilości napadów w taksówkach zamawianych przez aplikację. Mamy zbiorowe gwałty pod Warszawą na Polce, w Otwocku. Mamy już ogromne koszty społeczne masowej i bardzo często legalnej imigracji.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#KrzysztofMulawa">Panie Ministrze! Ogłoszona została strategia migracyjna. Na razie została ogłoszona. Nie widzę implementacji tej strategii, więc moje pytanie jest bardzo proste. Kiedy doczekamy się jako polskie społeczeństwo, polscy obywatele, tego, żebyśmy mogli usłyszeć, jakie planowane są przez ministerstwo ilości imigrantów wpuszczanych do Polski? Na razie niestety, tak jak mówię, jesteśmy krajem, który przoduje w migracji, jeżeli chodzi o Europę. Nie wszyscy obywatele są tego świadomi. Takie są fakty i mnie jako obywatela polskiego, patriotę interesuje to, w jaki sposób będzie chciał pan, mam nadzieję, limitować tę migrację i jakie będą wynikały z tego liczby. Proszę o podanie informacji, czy te liczby już są znane, są przepracowane w ministerstwie, czy w ogóle pojawią się w przestrzeni publicznej. Proszę o odpowiedź. Kiedy poznamy te limity?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MaciejDuszczyk">Panie Marszałku! Panie Pośle! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, tak jak pan poseł mówi, poprzednie lata to był tak naprawdę bardzo masowy, niekontrolowany napływ cudzoziemców do Polski. Tak naprawdę trochę moją rolą na prośbę czy to marszałka Hołowni, czy bezpośrednio pana premiera było to, żeby przygotować jak najszybciej strategię migracyjną. Zobowiązałem się, że ona będzie w ciągu roku gotowa. Została przygotowana, została przyjęta przez rząd. Zawiera osiem obszarów, które poza kwestią, która budzi najwięcej emocji, która wczoraj też była dyskutowana — pierwsze czytanie projektu ustawy dotyczącej zmiany ustawy o ochronie cudzoziemców — zawierają bardzo wiele różnych elementów związanych z odzyskaniem kontroli nad procesami migracyjnymi w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MaciejDuszczyk">Mogę powiedzieć, że ze wstępnych danych — nie mamy oczywiście jeszcze danych z końca roku — wynika, że liczba zarówno wiz, zezwoleń na pracę, jak i wiz studenckich spada, a więc ten pierwszy element odzyskiwania kontroli udało nam się już utrzymać. Przypomnę również, że w grudniu, pod koniec grudnia został przyjęty pierwszy cały pakiet ustaw, który wdraża strategię. Strategia została zaakceptowana 15 października, natomiast już w grudniu pierwszy pakiet ustaw, sześć ustaw, został skierowany do Sejmu. Trzy ustawy są na końcowym etapie prac rządowych.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#MaciejDuszczyk">Jeśli chodzi o konsultacje międzyresortowe, to mamy ustawę uszczelniającą system wydawania wiz, przygotowaną przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. To jest bardzo kompleksowa ustawa, która mówi o tym, w których momentach mieliśmy do czynienia z patologiami w poprzednim systemie. Chodzi o to, żeby wizy nie były wydawane dla pozoru, żeby wizy były wydawane tak, żeby rzeczywiście można było bardzo jasno określić osobę, która wjeżdża do Polski, czy ona naprawdę ma podstawy do tego, żeby przebywać w Polsce, czy też nie. Cały proces wydawania wiz, który się odbył, oznaczał wizy dla pozoru, wizy, które tak naprawdę służyły tylko i wyłącznie temu, żeby dostać się strefy Schengen. Podam też bezpośrednio taki przykład. Jeśli chodzi o nasze działania, to mniej więcej koło maja zorientowaliśmy się, że mamy problem z bardzo szybko rosnącą liczbą wydawanych tak naprawdę pozwoleń na pobyty w ruchu bezwizowym dla obywateli Kolumbii. Natychmiast zareagowaliśmy i wprowadziliśmy obowiązek wizowy dla Kolumbii notyfikowany przez Komisję Europejską i oczywiście ta liczba natychmiast zaczęła spadać, a więc mamy wiele różnego rodzaju działań, bardzo konkretnych, które są tutaj realizowane.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#MaciejDuszczyk">Druga ustawa jest o warunkach dopuszczalności powierzania cudzoziemcom pracy na polskim rynku pracy. Ona zawiera bardzo jasny katalog przesłanek, po spełnieniu których można dopiero ubiegać się o zezwolenie na pracę w Polsce. Zawiera również bardzo istotny element pewnego rodzaju selektywności w tej polityce po to, żeby można było w pewien sposób prowadzić aktywną politykę na rynku pracy w przypadku migrantów z państw bezpiecznych, ale również z preferencją dla Polaków na rynku pracy. Dzisiaj bezrobocie jest bardzo niskie, dlatego też wiele firm, również małych, bardzo mocno optuje za tym, żebyśmy wprowadzili bardziej liberalną politykę migracyjną. My jednak nie ulegamy tej presji z tego powodu, że wiemy o tym, że to doprowadzi do pewnego rodzaju konsekwencji. Wjazd takich obywateli powoduje to, że bardzo często oni już z nami zostają. To jest ta nauczka, którą otrzymały państwa Europy Zachodniej. Ktoś przyjeżdża na chwilę i później, za chwilę, wraca do państwa pochodzenia — tak po prostu nie jest, więc tutaj uczymy się na tych błędach państw, które wcześniej przechodziły taką drogę, trochę jak nasza, uczymy się po to, żeby nie popełniać tych błędów. Dlatego prowadzimy bardzo selektywną politykę migracyjną, a więc uznajemy państwa bezpieczne, tylko i wyłącznie takie, z którymi np. mamy podpisaną umowę o readmisji, więc jeżeli dana osoba staje się w Polsce niepożądana, możemy w bardzo prosty i łatwy sposób ją zawrócić do państwa pochodzenia. To musi być odpowiedzialna polityka migracyjna, to jest jeden z tych przymiotników, które realizujemy. To jest drugi aspekt dotyczący konkretnych rozwiązań, które zaproponowaliśmy, które są już w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#MaciejDuszczyk">Trzeci projekt to projekt ustawy o pracownikach wysoko wykwalifikowanych. Chcemy zawalczyć o pewną kategorię pracowników, takich o bardzo wysokich kwalifikacjach, którzy nadal bardzo rzadko trafiają do Polski. Chcielibyśmy wykorzystać przewagi Polski, żeby te osoby do nas przyjeżdżały. Są tam, w tym projekcie, natomiast bardzo liczne ograniczenia, np. dotyczące wykształcenia, kwalifikacji, jak również wynagrodzenia. Z tego, co pamiętam, minimalne wynagrodzenie dla takiej osoby musi teraz wynosić ponad 10 tys. zł. Chodzi o osoby naprawdę wysoko wykwalifikowane, na które mamy duże zapotrzebowanie po to, żeby też przestawić polską gospodarkę: z gospodarki opartej na taniej sile roboczej na gospodarkę, która ma być dużo bardziej efektywna, oparta również na usługach, na wysokich technologiach.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#MaciejDuszczyk">Czwarta ustawa, która jest w tym pakiecie, to ustawa o rynku pracy i dotyczy ona agencji zatrudnienia. Otóż to, co było w poprzednich latach, opierało się trochę na prywatyzacji polityki migracyjnej. Agencje zatrudnienia często w bardzo patologiczny sposób ściągały pracowników bez kontroli państwa, a następnie te osoby dostawały wizy i tak to się w pewien sposób kręciło. Ta ustawa też mówi o tym, że rekrutacje cudzoziemców przez agencje zatrudnienia będą mogły realizować tylko i wyłącznie te agencje, które, po pierwsze, mają stałą siedzibę w Polsce, a po drugie, funkcjonują od co najmniej 3 lat, płacą podatki, nie zalegają z żadnymi płatnościami. Eliminujemy tutaj te wszystkie patologie, które były z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#MaciejDuszczyk">Piąta ustawa to jest ta ustawa, której pierwsze czytanie już się odbyło — wczoraj wieczorem dyskutowaliśmy na ten temat — czyli ustawa o zmianie ustawy o ochronie cudzoziemców, wprowadzająca kwestie dotyczące azylu.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#MaciejDuszczyk">Kolejne trzy ustawy, nad którymi będziemy procedować, tak jak powiedziałem, są na końcowym etapie prac w rządzie. Pierwsza to ustawa o zmianie ustawy o repatriacji i obywatelstwie, ponieważ boimy się trochę, że te nasze bardzo liberalne zasady przyznawania obywatelstwa muszą zostać w pewien sposób tutaj zmienione, żeby to zadziałało. Ustawa o cudzoziemcach, która wprowadza bezpieczny system elektroniczny legalizacji, ponieważ bardzo często dzisiaj on się opiera tylko na papierach, trudno się to sprawdza. ABW czy inne służby, które muszą sprawdzić taki wniosek, mają z tym problemy. Musimy to w pewien sposób zelektronizować, żeby to było absolutnie bezpieczne dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#MaciejDuszczyk">Jest jeszcze jedna ustawa, nad którą będziemy procedować, ale tak naprawdę to ustawa, która dopiero wychodzi z etapu prac takich studialnych, dopiero skierujemy ją do prac rządu. Jest to ustawa, która zmienia również podejście do, można powiedzieć, całej roli cudzoziemców w Polsce… Może źle powiedziałem. To ustawa, która będzie miała za zadanie uszczelnić system we wszystkich możliwych miejscach, tam, gdzie obecność cudzoziemców może grozić jakimiś wyzwaniami czy ryzykiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MaciejDuszczyk">Szukamy bardzo różnych miejsc, a więc w tym przypadku musimy zwrócić uwagę na to, żeby rola cudzoziemców była tutaj bardzo określona.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MaciejDuszczyk">To są rzeczy, które się już wydarzyły pomiędzy 15 października a tak naprawdę końcem grudnia, poza tymi ustawami, o których mówiłem w tej końcowej części, które niedługo wyjdą z rządu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pytanie dodatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#KrzysztofMulawa">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#KrzysztofMulawa">Panie Ministrze! Nie usłyszałem tych liczb, ale większą rzeczą jest to, że bardzo drastycznie mija się pan z prawdą, żeby nie powiedzieć, że pan kłamie. Otóż, skoro wymienił pan jedną nację, Filipińczyków, to pragnę zauważyć, że liczbą, którą pan, panie ministrze…</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Duszczyk: Panie pośle, przepraszam, ja pana nie słyszę, muszę jakoś zmienić miejsce, bo nie słychać pana niestety.)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#KrzysztofMulawa">Jasne.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#KrzysztofMulawa">Pragnę panu powiedzieć, że mija się pan, panie ministrze, z prawdą. O 337% większa jest liczba Filipińczyków, która wjechała do Polski…</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Duszczyk: Filipińczyków czy Kolumbijczyków?)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#KrzysztofMulawa">…w pierwszej połowie 2024 r., czyli za waszej władzy, w stosunku do pierwszej połowy 2023 r. Tak że to jest wielki błąd, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#KrzysztofMulawa">Pytanie, bo jesteśmy w punkcie pytań. Jest pan ministem polskiego rządu, odpowiada pan za bezpieczeństwo całego kraju, a nawet nie za miedzą, ale w samym sercu Warszawy wyrósł ogromny problem. Chodzi o gangi obcokrajowców, które rozprzestrzeniły się na Pradze-Północ. Panie ministrze, to jest kilka kilometrów stąd. 30% obywateli chodzących sobie po Pradze to obywatele krajów byłego Związku Radzieckiego. Wskaźnik przestępczości na Pradze już nawet nie jest czerwony, ale jest bordowy. Codziennie dochodzi do kilku zarejestrowanych przestępstw popełnionych przez obcokrajowców. Kim są ci ludzie? Są imigrantami. Jakimi? Legalnymi, co chcę powiedzieć. Jakimi? PiS-owsko-platformianymi. Panie ministrze, to jest już wielka skala, jeśli chodzi o naszą stolicę. Czy pan i ministerstwo macie ten problem na radarze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MaciejDuszczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie usłyszałem tych liczb. Czy chodzi o Filipińczyków, czy o Kolumbijczyków?</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Kolumbijczyków, o których pan mówił, że zmniejszyliście… Liczby nie kłamią.)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#MaciejDuszczyk">Kolumbijczyków, tak jest. Panie pośle, tak jak powiedziałem, zauważyliśmy ten proces, ponieważ…</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Ale pan powiedział, że zmniejszyliście. To jest kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#MaciejDuszczyk">Jeśli chodzi o Kolumbijczyków, to w maju zobaczyliśmy, że sytuacja bardzo rośnie. Dane mamy za cały rok. Jeżeli teraz zobaczy pan zmiany od czerwca, jeśli chodzi o wizy, o ruch bezwizowy z Kolumbią, to zobaczy pan poseł, że ta liczba dramatycznie spadła w porównaniu z pierwszym półroczem. A więc jeżeli pan ma dane za cały rok, to oczywiście widzi pan, że tam jest wzrost, ponieważ tak jak powiedziałem, myśmy się zorientowali w sytuacji, w której mieliśmy do czynienia z bardzo radykalnym wzrostem liczby osób zatrudnionych. Nie chodzi tu o wizy, ale o osoby zatrudnione. Natomiast teraz oczywiście liczba wiz będzie wzrastała z tego powodu, że wcześniej był ruch bezwizowy. A więc trzeba patrzeć całościowo na ten problem. Kolumbijczycy zaczęli być, patrząc na liczby, problemem i natychmiast zareagowaliśmy na to zjawisko, wprowadzając obowiązek wizowy i wstrzymując możliwość wydawania zezwoleń na pracę. A więc to była oczywista oczywistość, że tak powiem, cytując klasyka, dlaczego tak trzeba było to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#MaciejDuszczyk">Jeśli chodzi o przestępczość, to proszę zwrócić uwagę, że nawet w strategii migracyjnej, o której pan wspomniał, jest punkt mówiący o tym, że Policja dostaje pewnego rodzaju dodatkowe zadanie: musi tworzyć programy przeciwdziałania przestępczości ukierunkowane na przestępczość cudzoziemską, która nie jest statystycznie większa od przestępczości Polaków. Te statystyki, które pan przytaczał, znam doskonale, ponieważ monitoruję ten proces. One pokazują, że większość tych przestępstw popełniają Ukraińcy, bo tak naprawdę jest ich najwięcej.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Ale to dobrze, panie ministrze, że Ukraińcy? Nie do końca rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#MaciejDuszczyk">Natomiast jeśli chodzi o inne kategorie osób, to one są bardzo, bardzo niewielkie. Oczywiście zdarzają nam się takie przestępstwa, które popełniają cudzoziemcy, jak np. kwestia dotycząca tych trzech Gruzinów, którzy dokonali napadu na jednego z jubilerów. To jest oczywiste i to jest zjawisko, które musimy absolutnie monitorować. Natomiast statystycznie patrząc, oni się specjalizują np. w jednym przestępstwie. 80% osób, które zostały zatrzymane na granicy, przy granicy polsko-białoruskiej, a które transportowały migrantów z granicy polsko-białoruskiej na granicę niemiecką, to byli cudzoziemcy, głównie Ukraińcy. Tu rzeczywiście pewna specjalizacja nastąpiła.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Pozwoli pan… Handel narkotykami, sutenerstwo — to jest obraz dzisiejszej Pragi-Północ.)</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#MaciejDuszczyk">Natomiast jeżeli spojrzymy sobie statystycznie na te liczby, to nie mamy do czynienia z sytuacją, w której liczba przestępstw popełnianych przez cudzoziemców jest większa niż liczba przestępstw popełnianych przez Polaków. A więc tutaj nie mamy takiego pewnego rodzaju… Oczywiście jest to problem, jest to wyzwanie, absolutnie. Każde przestępstwo jest wyzwaniem, ale nie ma takiego problemu, żebyśmy mieli jakąś nadreprezentację cudzoziemców, jeśli chodzi o liczbę popełnianych przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#MaciejDuszczyk">Tak jak powiedziałem, chcąc uniknąć błędów innych państw — bo to jest oczywiste, widzimy, co się dzieje w niektórych państwach — wprowadzamy do systemu Policji nastawienie na monitorowanie przestępczości cudzoziemskiej, bo ona czasem jest trudniejsza. Tam są zamknięte społeczności, te osoby nie mówią w języku polskim, inaczej funkcjonują. To jest oczywiste, że one się w pewien sposób różnią. A więc musimy przeciwdziałać w taki sposób. To działania Policji, również działania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. To jest kwestia sabotaży dokonywanych przez cudzoziemców przeciwko infrastrukturze polskiej. To wszystko wiemy i to wszystko monitorujemy, dlatego też w strategii jest bardzo konkretny, jasny punkt, mówiący o tym, dlaczego musimy na to zwrócić uwagę. On jest krytykowany np. przez część organizacji pozarządowych, mówiących, że wyjęliśmy cudzoziemców z pewnego rodzaju konglomeratu osób popełniających przestępstwa. Ale zdając sobie sprawę z tego, że to też budzi pewne zainteresowanie opinii publicznej, a z drugiej strony wiedząc, co było w innych państwach Europy Zachodniej, co się dzieje w Europie Zachodniej, musimy przeciwdziałać tak szybko, jak to możliwe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Poseł Marcin Ociepa oraz pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zadadzą pytanie w sprawie ograniczenia praw rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami poprzez rażące ograniczenie nauczania religii w szkołach. To pytanie jest skierowane do minister edukacji, a odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pani ministra Katarzyna Lubnauer.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Marcina Ociepę o pierwsze pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MarcinOciepa">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MarcinOciepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Sformułowaliśmy to pytanie w zasadzie po to, żeby wyjaśnić nieporozumienie, bo to z całą pewnością jest nieporozumienie, pani minister. W tym zacietrzewieniu nowego kierownictwa resortu edukacji w zwalczaniu Kościoła katolickiego i w ogóle chrześcijaństwa zapomnieliście państwo, że nauczanie religii ma znacznie głębszy charakter. Zapomnieliście, że bez chrześcijaństwa w ogóle nie siedzielibyśmy w tym parlamencie, nie rozmawialibyśmy w relacji rząd — opozycja, nie moglibyśmy mówić o wolności słowa, o uniwersytetach, o prawach człowieka, prawach kobiet etc. Krócej mówiąc: ktoś tu dokonuje zamachu na nauczanie o systemie naszych wartości, o fundamencie naszej cywilizacji. Dokonuje w istocie cywilizacyjnego samobójstwa. Mnie to dziwi. Nie podejrzewam resortu edukacji narodowej, że chce odejść od tych wartości, które wymieniłem, jak równość, wolność, solidarność, wrażliwość. Myślę, że nie chcecie odejść od takich wartości jak państwo demokratyczne jak instytucje, parlamentaryzm etc. A to wszystko zawdzięczamy właśnie fundamentowi chrześcijańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MarcinOciepa">Państwo tymczasem prowadzicie nomen omen świętą wojnę z nauczaniem religii, która się sprowadza do niewliczania ocen z religii do średniej, co oczywiście demotywuje uczniów w procesie edukacyjnym. Łączycie państwo w grupy dzieci w różnym wieku, co jest zamachem na logikę, bo przecież młodsze dzieci potrzebują innego programu niż starsze dzieci. Redukujecie godziny nauczania religii, chcecie zorganizować lekcje religii albo na początku bloku lekcyjnego, albo na końcu, co oczywiście zniechęca do uczestnictwa młodych ludzi, którzy woleliby spędzać wolny czas, zupełnie inaczej, niż chodząc do szkoły. Nie myślicie w ogóle o okresach ochronnych dla nauczycieli religii, którzy stracą siłą rzeczy wiele godzin nauczania i zostaną bez pracy. I wreszcie nawet nie jesteście gotowi, żeby pozostawić wybór rodzicom odnośnie do tego, żeby dziecko chodziło albo na religię, albo na etykę, co pozwoli nam utrzymać pewną kondycję moralną, intelektualną młodego pokolenia. Więc, pani minister, uprzejmie proszę wyprowadzić nas wszystkich z błędu, a przede wszystkim siebie samą i kierownictwo resortu edukacji narodowej, i zapewnić nas, że państwo nie chcecie dokonać zamachu na system wartości, który leży u fundamentów Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Chciałam powiedzieć, że gdyby obliczać skuteczność w zwalczaniu chrześcijaństwa ilością dzieci chodzących na religię, to nikt PiS-u nie pokona. Jeszcze w latach 2019–2020 na religię chodziło mniej więcej 88% dzieci według danych Episkopatu Polski, ponieważ państwo nie zbiera takich danych. W latach 2023–2024, czyli w ostatnim czasie, za który wy odpowiadaliście, to już jest tylko 78,6% — 9 punktów procentowych w ciągu 5 ostatnich lat rządów PiS-u. Na to nie mieliśmy żadnego wpływu. Powiem więcej, jeśli chodzi o lekcje religii, w szkole porównuje się ilość lekcji na podstawie tego, że bierze się wybrany tydzień z każdego roku szkolnego i liczy, ile jest godzin poszczególnych przedmiotów. To pokazuje, jak absurdalny jest wymiar lekcji religii w stosunku do pozostałych przedmiotów. Lekcji religii jest w szkole podstawowej — jest osiem klas, przypomnę — po 2 godziny tygodniowo, tzn. że jest wymiar 16 godzin. To jest tyle samo, co jest łącznie lekcji historii, fizyki, chemii, WOS i edukacji dla bezpieczeństwa, których też jest w sumie 16.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Jeszcze bardziej absurdalnie to brzmi, kiedy porównamy sytuację w szkole branżowej I stopnia, gdzie jest sześć lekcji religii, za to lekcji matematyki jest pięć. Tylko lekcji polskiego — jeszcze lekcji WF jest więcej — jest też sześć, czyli tyle samo co lekcji religii.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Ja może powiem, że w przypadku matematyki mamy badania PISA, które pokazują, że w I klasie szkoły branżowej 66% dzieci wypada w I i II stopniu, co oznacza brak umiejętności funkcjonowania we współczesnym świecie, jeśli chodzi o wiedzę matematyczną. A w szkole branżowej lekcji religii jest więcej niż lekcji matematyki.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Piechowiak: A teraz odpowiedź na pytanie prosimy.)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Powiem więcej, w tej chwili rzeczywiście rodzice już zadecydowali, ponieważ w większych miastach ta liczba dzieci chodzących na religię spadła już nawet do ok. 60–70% w przypadku szkoły podstawowej. W przypadku szkół ponadpodstawowych to 15–30%. Mówimy o danych z waszych czasów, z waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Poseł Lidia Burzyńska: A z waszych?)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Mówicie, że działamy wbrew rodzicom. No to zobaczmy, co mówią badania. Mówicie o ocenie z religii wliczanej do średniej. 69% Polaków popiera to, żeby ocena z religii nie była wliczana do średniej. To rozwiązanie wprowadziliśmy, już obowiązuje od roku szkolnego 2024–2025. Było to też nasze zobowiązanie wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Jeśli chodzi o to, żeby lekcja religii była jedna, a nie dwie, popiera to 58% Polaków; zaznaczę, że również 30% wyborców Prawa i Sprawiedliwości. Rodzice chcą, żeby dzieci chodziły na jedną zmianę, żeby nie spędzały 8–9 godzin w szkole, a w tej chwili często tak się dzieje, szczególnie w szkołach ponadpodstawowych. Rodzice chcą, żeby ich dzieci nie musiały czekać na kolejną godzinę, mając przerwę. Chciałam powiedzieć, że 79% Polaków popiera to, żeby lekcje religii były przed innymi lekcjami lub po nich.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Powiedział pan też o wyborze rodziców. Chce pan powiedzieć, że wyborem rodziców jest przymus, obowiązek tego, żeby lekcja religii lub lekcja etyki były obowiązkowe. No to powiedzmy szczerze: wybór jest wtedy, kiedy rodzic może zdecydować o tym, że jego dziecko chodzi na religię, może zdecydować, że chodzi na etykę, może zdecydować, że chodzi i na religię, i na etykę, i może zdecydować, że nie chodzi ani na religię, ani na etykę. I taki dokładnie wybór zostawiamy rodzicom. Powiedzmy bardzo jasno, że bardzo często w tej samej szkole…</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#komentarz">(Poseł Marcin Ociepa: Barbarzyńcy.)</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">…i religii, i etyki uczy ten sam ksiądz katecheta albo ten sam katecheta.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#komentarz">(Poseł Marcin Ociepa: A co z matematyką?)</u>
          <u xml:id="u-68.12" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">W związku z tym zauważmy, że prawdziwym wyborem dotyczącym wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami rodziców jest to, kiedy rodzic może w pełni zdecydować, czy chce, żeby jego dziecko chodziło na religię, na etykę…</u>
          <u xml:id="u-68.13" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Piechowiak: Czy na matematykę.)</u>
          <u xml:id="u-68.14" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">…czy nie chodziło na żaden z tych przedmiotów, bo np. chodziło na religię, której nie ma w szkole, i chce, żeby poza szkołą chodziło na inny rodzaj religii.</u>
          <u xml:id="u-68.15" who="#komentarz">(Poseł Marcin Ociepa: A jak nie lubi fizyki?)</u>
          <u xml:id="u-68.16" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Teraz zauważmy jeszcze jedną rzecz. Państwo bardzo wiele chcą mówić o prawie dzieci, więc ja chciałam powiedzieć, że podstawowym prawem dziecka jest to, żeby każde dziecko w szkole było traktowane tak samo — i to, które chodzi na zajęcia religii lub etyki, i to, które na żadne z tych zajęć nie chodzi. W związku z tym żadne dziecko nie powinno czekać na swoje kolejne zajęcia, mając przerwę, okienko szkolne. Podobnie myśli 79% Polaków, którzy chcą, żeby lekcje religii czy etyki były przed innymi lekcjami lub po nich. I takie rozwiązanie wprowadzamy.</u>
          <u xml:id="u-68.17" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Chcemy, żeby szkoła była miejscem przyjaznym dla każdego dziecka, żeby była miejscem, w którym każdy czuje się dobrze, żeby była miejscem, w którym ktoś nie musi siedzieć niepotrzebnie w świetlicy, w bibliotece lub na korytarzu szkolnym tylko dlatego, że inne dzieci mają nieobowiązkową w tym czasie godzinę. Dla nas jest dość oczywiste, że to rozwiązanie, które wprowadzamy, jest dobre dla wszystkich. Z jednej strony rodzic, który chce wychować swoje dziecko w wierze katolickiej, może posyłać to dziecko na religię w szkole w wymiarze 1 godziny tygodniowo, z drugiej ten, który tego nie chce, może nie posyłać i wie, że jego dziecko nie będzie czekać godzinę bez powodu.</u>
          <u xml:id="u-68.18" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Dlatego to rozwiązanie pozwoli dobrze organizować lekcje, pozwoli każdemu czuć się dobrze w polskiej szkole, zadba o interesy i prawa wszystkich rodziców i wszystkich dzieci w polskich szkołach. Dziękuję państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Pani Minister! Nauka religii to nie tylko czysta teoria. To edukacja otwierająca na wartości. Czy jest przewidziane wsparcie dla katechetów przy pozbawieniu ich pracy, jakiś czas przejściowy?</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Chcę powiedzieć, że między Kościołem a państwem powinny panować właściwe relacje, niezależność i współpraca. Kościół jest potrzebny państwu, a państwo jest potrzebne Kościołowi. Jeżeli państwo będzie zostawione same sobie, to ono nie doprowadzi ludzi do cywilizowanego współżycia innymi drogami jak tylko za pomocą surowego, zimnego prawa i demokracji strukturalnej. W takim społeczeństwie będzie trudno żyć, bo wszystko będzie wynikało wyłącznie z lęku przed karą. Zatem nauka religii, etyka to nie tylko czysta teoria. To edukacja otwierająca na wartości.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Proszę odpowiedzieć na moje pytanie: Jakie wsparcie otrzymają katecheci przy pozbawieniu ich możliwości pracy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Proszę państwa, nie jest tajemnicą, że jesteśmy zwolennikami rozdziału Kościoła i państwa, czyli tego, że co państwowe to państwu, co kościelne to Kościołowi. Dlatego z jednej strony uważamy, że bardzo ważne jest, żeby zapewnić każdemu człowiekowi w Polsce prawo do wyznawania swojej wiary i pełne wsparcie w tym, ale z drugiej strony uważamy, że to nie jest tak, że państwo i Kościół mają być ze sobą zespolone. Z tego powodu powiedzmy dość jasno, że to Kościół katolicki kieruje osoby do pracy w szkole i on decyduje, kto w szkole będzie pracował. Decyzja o tym, że będzie 1 godzina religii tygodniowo od roku szkolnego 2025/2026, została ogłoszona przez panią minister Nowacką jako jedna z pierwszych decyzji po wejściu do Ministerstwa Edukacji Narodowej — to miało miejsce już 13 grudnia 2023 r., czyli ponad rok temu. Z drugiej strony wiemy, że wśród katechetów ok. 60% to są osoby świeckie, 40% to są osoby duchowne. To już od Kościoła katolickiego będzie w dużym stopniu zależało, które z tych osób pozostaną w pracy w szkole i które w związku z tym będą mogły zawodowo się realizować.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Przypomnę, że my tylko ograniczamy liczbę godzin religii, nie likwidujemy jej. Powiem więcej: już w tej chwili z powodu braku katechetów w bardzo wielu miejscach, ale również z powodu przeładowania liczby godzin biskupi czy arcybiskupi decydują o tym, że jest 1 godzina religii tygodniowo w szkołach. Niektóre szkoły podstawowe, a w przypadku Wielkopolski w diecezji poznańskiej wszystkie szkoły ponadpodstawowe, licealne i technika, w klasach IV i V mają tylko 1 godzinę religii tygodniowo. To zresztą świadczy również o tym, że ten program można realizować w wymiarze 1 godziny, a nie 2 godzin.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">My rozmawialiśmy z wszystkimi Kościołami. Tych spotkań w sumie było chyba siedem. Ja się spotykałam, pani minister Nowacka i pan minister Kiepura się spotykali, w różnych układach, i z Konferencją Episkopatu Polski, i z radą ekumeniczną. Ogólnie rzecz biorąc, rozmawialiśmy z Kościołem. Co więcej, pod wpływem tych rozmów wprowadziliśmy do rozporządzenia pewne zmiany, np. to, że wpisane będzie bardzo wyraźnie, że lekcja religii ma być bezpośrednio przed lub bezpośrednio po, żeby nikt nie musiał na nią czekać, jak również to, żeby w klasach I-III można było łączyć tylko między oddziałami, a nie między klasami, czyli już nie będzie można łączyć klasy I z klasą III, a także wprowadziliśmy rozwiązanie, że tam gdzie 100% dzieci chodzi na religię, będzie można organizować ją między innymi lekcjami, żeby tak zrealizować podstawowy cel, aby nikt nie musiał czekać na swoją kolejną godzinę.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#KatarzynaAnnaLubnauer">Natomiast dla nas jest dość oczywiste, biorąc pod uwagę, iż duża część katechetów ma również przygotowanie do nauczania innych przedmiotów, a my w bardzo wielu miejscach potrzebujemy nauczycieli, że w związku z tym nie będzie problemu z tym, żeby mogli oni uczyć innych przedmiotów. Dziękuję bardzo państwu. Miło mi było odpowiedzieć na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zada pytanie w sprawie nowych zasad dofinansowania OSP i gmin na zakup samochodów pożarniczych z budżetu państwa w 2025 r. i latach następnych. To pytanie jest skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji, a odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister Wiesław Leśniakiewicz.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W poprzednich dwóch kadencjach Sejmu wykorzystywano w różny sposób publiczne pieniądze oraz formacje do uprawiania kampanii wyborczej. Tak było z wyposażeniem ochotniczych straży pożarnych w samochody pożarnicze. Ochotnicze straże pożarne były powszechnie wykorzystywane przez kandydatów Zjednoczonej Prawicy do zdobywania głosów w terenie, były tłem dla wieców politycznych. Polityka sprawiała, że przydzielanie środków na zakup samochodów pożarniczych było w wielu miejscach nieefektywne, nieadekwatne do potrzeb i zwyczajnie niesprawiedliwe. Znam przykłady, że ochotnicze straże pożarne posiadały 30-letnie, często niesprawne samochody, mimo że działały w terenie wymagającym częstych interwencji, np. pobliżu autostrady A4, a także licznych zakładów przemysłowych. Samochody te ulegały licznym awariom. Stąd potrzeba wprowadzenia obiektywnej analizy potrzeb na podstawie transparentnych kryteriów oraz przejrzystego procesu decyzyjnego.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#ZofiaCzernow">Proszę o informację, na jakim etapie jest formułowanie nowych zasad i od kiedy te nowe zasady będą stosowane. Powiem jeszcze, że ochotnicze straże pożarne i samorządy bardzo oczekują wprowadzenia takich zasad, bo wiele z nich nie mogło sobie poradzić z takimi politycznymi decyzjami w sprawie podziału samochodów dla OSP. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Zło wraca, Zosiu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim pan odpowie, mam dwa komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Po pierwsze, bardzo serdecznie witam radnych gminy Jastków wraz z wójtem. Witamy was serdecznie, miło.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">A przyjechaliście państwo na zaproszenie pani poseł Magdaleny Filipek-Sobczak, którą też serdecznie pozdrawiam. Teraz zwrócę się do gości pana posła Witczaka, który siedzi tu po mojej lewej stronie, no bo jak przy takim marszałku siedzieć z prawej strony? Witam serdecznie grupę studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Tomaszowie Mazowieckim, witam was, witam studentki, studentów.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Brawo dla was.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Teraz zgodnie z kolejnością i ważnością spraw witam pana ministra. Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pani przewodnicząca zespołu strażackiego, chciałem bardzo serdecznie podziękować za tę formę pytania skierowanego nie tylko pod adresem ministra spraw wewnętrznych, ale również pod adresem komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. Został on zobligowany do przygotowania jasnych kryteriów oceny ochotniczej straży pożarnej, która ewentualnie aplikuje o środki, które są niezbędne do zakupu sprzętu, jakim są głównie pojazdy pożarnicze, ale również sprzętu o znaczącym potencjale finansowym niezbędnym do realizacji działań ratowniczych. To są również pojazdy i sprzęt ratownictwa technicznego, który jest nieraz bardzo drogi, a należy doposażyć w niego ochotnicze straże pożarne.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WiesławLeśniakiewicz">Komendant główny przedstawił pewien zarys wyjściowy tego materiału, który na pewno będzie wdrożony w bieżącym roku, kiedy już zostanie uchwalony, a właściwie parlament już uchwalił, budżet na bieżący rok dla jednostek OSP, w tym również krajowego system ratowniczo-gaśniczego. Chciałem bardzo serdecznie podziękować za kolejną, nową inicjatywę zwiększającą środki dla jednostek krajowego systemu, bowiem od wielu lat ten poziom dofinansowania wynosił 75 mln zł, w tym roku zostaje zwiększony o kolejne 17 mln zł. Za to chciałem Wysokiej Izbie bardzo serdecznie podziękować, bo to na pewno wpłynie na liczbę kupowanych samochodów, jak również na ich jakość. Wspomoże samorządy lokalne w całym procesie inwestycyjnym. Stąd też, podejmując to wyzwanie, komendant główny określił aktualnie 10 kluczowych kryteriów, które będą brane pod uwagę przy ocenie ochotniczej straży pożarnej, jak również ocenie gminy, jeśli chodzi o możliwość zbudowania rankingu dofinansowania ochotniczych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WiesławLeśniakiewicz">Stąd też pierwszym kryterium, które będzie brane pod uwagę, jest tzw. kryterium stopnia zagrożenia gminy. Każda gmina ma określone sytuacje, które wpływają na poziom zagrożenia. Komendant główny ma przygotowaną analizę zagrożeń poszczególnych gmin i one są klasyfikowane w kilku kategoriach. To jest jedno z pierwszych kryteriów, które będą brane pod uwagę. Chodzi o poziom zagrożenia pożarowego, również wynikającego z innych zagrożeń, które mogą mieć miejsce na terenie gminy — to jest pierwsze kryterium. Następne to jest średni udział w działaniach ratowniczych, czyli aktywność w ostatnich 3 latach każdej ochotniczej straży pożarnej. Chodzi o to, żeby uniknąć takiej sytuacji, że jednostka, która wyjeżdża trzy, cztery czy siedem razy w roku, uzyskuje to dofinansowanie, a jednostka, która ma 100, 120 i więcej zdarzeń, po prostu oczekuje na wsparcie finansowe. To kryterium obciążenia ochotniczej straży pożarnej działaniami ratowniczymi również będzie miało wpływ na przydział środków.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym elementem, bardzo istotnym z punktu widzenia przygotowania jednostek do działań, jest liczba strażaków uprawnionych do udziału w działaniach ratowniczych. Wiemy o tym, że kryterium uprawniającym do działań ratowniczych jest przede wszystkim posiadanie określonego poziomu wyszkolenia. Po drugie są to aktualne badania lekarskie i po trzecie ubezpieczony strażak. Ubezpieczenia realizuje oczywiście samorząd lokalny.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym elementem, bardzo ważnym z punktu widzenia operacyjnego zabezpieczenia i dostępności ochotniczej straży pożarnej, jest liczba kierowców, którzy posiadają określone uprawnienia do prowadzenia określonego typu pojazdu pożarniczego. Wiemy o tym, że mamy jednostki OSP, które są bardzo aktywne, i właściwie wszystkie, które mamy — dzisiaj jest 16 tys. jednostek OSP zrzeszonych w Związku Ochotniczy Straży Pożarnych — wykazują dużą aktywność. Są jednak miasta i miejscowości, gdzie w określonych porach doby z różnych przyczyn ta aktywność jest wygaszona, bo ludzie są w pracy, bo wyjechali ze swojej miejscowości. Dostępność kierowców jest również jednym z ważniejszych elementów, które determinują to, czy jednostka jest w stanie wyjechać skutecznie do działań ratowniczych. To jest kryterium liczby uprawnionych kierowców. Wiemy o tym, że przy zmianie ustawy albo przygotowaniu ustawy o ochotniczych strażach pożarnych jednym z istotniejszych elementów było również desygnowanie środków na na szkolenie kierowców.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym zagadnieniem, które będzie brane pod uwagę, jest wiek posiadanych pojazdów, czyli średni wiek, jak to się kształtuje w jednostce. Bo może być samochód dwudziestoparoletni i może być samochód 2- czy 3-letni. Ale będą brane pod uwagę kryteria tylko tych pojazdów, które są kluczowymi elementami w dysponowaniu zasobami ratowniczymi. Bo wiemy o tym, że część jednostek ma archiwalne samochody, które utrzymuje się nie tyle po to, żeby brały udział w działaniach ratowniczych, ale przede wszystkim z powodów historycznych.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#WiesławLeśniakiewicz">Kolejnym elementem, który będzie brany pod uwagę, jest możliwość garażowania, żeby nie było sytuacji, że samochód trafia do jednostki OSP, a nie mamy właściwego sposobu jego przechowywania. Następne kryterium to liczba pojazdów kupionych w gminie przez ostatnie 5 lat. Chodzi o to, żeby uniknąć sytuacji, że jedna i ta sama gmina przez wiele lat uzyskiwała wsparcie, a sąsiednia od 8 lat albo może i więcej czekała na możliwość uzyskania wsparcia finansowego. Następnie będzie również brany pod uwagę współczynnik operacyjny, jest elementem, który mówi o tym, jaką aktywność jednostka miała w określonych latach i jak szybko ewentualnie była w stanie podjąć interwencję po przesłaniu sygnału alarmowego. Ale również jednym z ważniejszych kryteriów będzie wskaźnik dochodów podatkowych gminy, bo chcielibyśmy wspierać gminy, które są mniej zamożne, a które bardziej oczekują na ewentualne wsparcie finansowe, bo wiemy, że zamożność gmin jest zróżnicowana. Takie są kryteria wyjściowe tego dokumentu, który przygotował komendant główny i który będzie akceptował minister spraw wewnętrznych. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow zada pytanie dodatkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#ZofiaCzernow">Bardzo dziękuję i bardzo się cieszę, że zostały opracowane tak istotne, tak ważne i trafne kryteria, które spowodują bardzo wysoki poziom obiektywizmu w przydzielaniu środków, samochodów pożarniczych. Sądzę, że to będzie zwrot w sytuacjach, w których występują zaniedbania.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#ZofiaCzernow">Proszę powiedzieć, jaki będzie techniczny system składania wniosków, który zagwarantuje sprawność i bezstronność, a przede wszystkim doprowadzi do szybkiego i optymalnego rozdysponowania pojazdów. Cieszę się, że jednym ze wskaźników branych pod uwagę — o co chciałam pytać, ale w tej chwili już mam odpowiedź — będzie stopień zamożności gminy. Bo nie wszystkie gminy posiadają odpowiednie środki finansowe, aby wspierać zakup samochodów pożarniczych. Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, 3 minuty. Do 3 minut. Może pan też w 1 minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żeby ułatwić właściwie cały proces oceny jednostek OSP, komendant główny przygotował aplikację, która będzie niezależnym elementem. Na podstawie tej aplikacji będzie się dokonywało rankingu możliwości. To się skończy elementem punktowym, każda jednostka zostanie wypunktowana. Przy czym pamiętajmy o tym, że najpierw podzielimy te środki, które państwo przeznaczyliście na rozwój ochotniczych straży pożarnych. Są też takie kryteria przyznania tych środków dla poszczególnych województw, gdzie się bierze przede wszystkim pod uwagę, jakie jest obciążenie działaniami ratowniczymi po stronie ochotniczych straży pożarnych. Drugim kryterium będzie liczba jednostek, jaka jest w danym województwie, jak również liczba mieszkańców, którzy zamieszkują dane województwo. Na tej podstawie te środki będą podzielone na województwo i dopiero wtedy, po tym rankingu, strażak ochotnik, naczelnik albo prezes musi się udać do komendy powiatowej z określonym dokumentem mówiącym o tym, że ma zapewnione środki albo z jakiegoś programu operacyjnego, albo przez samorząd lokalny. Wszystkie te dane są wprowadzane do systemu i system zautomatyzuje cały ten proces budowania rankingu, który ewentualnie potem będzie decydował o przekazaniu środków.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WiesławLeśniakiewicz">Chciałem powiedzieć o jednej ważnej rzeczy. Otóż cały czas była mowa, że w minionym roku kupiliśmy za mało samochodów. Z danych, które dzisiaj ma komenda główna, wynika, że dla ochotniczych straży pożarnych zakupiono 682 pojazdy.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#WiesławLeśniakiewicz">To jest liczba, która dzisiaj została… Ta liczba jest zbierana na bieżąco, ale mniej więcej to nie odbiega od liczby pojazdów, które były w ubiegłych latach kupowane przez samorządy gminne, bo to one są głównym inwestorem, i przez ochotnicze straże pożarne. Taka jest dzisiaj wyjściowa skala zakupów i ona nie odbiega albo właściwie jest porównywalna z poprzednimi latami, bo cały czas nam kiedyś zarzucano, że za mało kupowaliśmy, że w poprzednich latach kupowano znacznie więcej. A to taki sam poziom.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#WiesławLeśniakiewicz">Myślę, że w roku kolejnym, kiedy wejdziemy z programami ochrony ludności, potencjał przygotowania ochotniczych straży pożarnych do działań na rzecz obywatela będzie jeszcze finansowo wzmocniony poprzez środki właśnie m.in. przeznaczone na rzecz ochrony ludności. Nie wiem, czy wystarczająco…</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#komentarz">(Poseł Zofia Czernow: Tak. Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#WiesławLeśniakiewicz">To bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłowie Marta Golbik oraz Marek Tomasz Hok z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zadadzą pytanie w sprawie priorytetów Ministerstwa Zdrowia w czasie prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. To pytanie jest skierowane do ministra zdrowia. Odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pani minister Katarzyna Anna Kacperczyk.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pięknie to zrobiłem.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MartaGolbik">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MartaGolbik">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Rozpoczęta z bieżącym miesiącem prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej, stanowiąca równocześnie początek cyklu nowego tria prezydencji, czyli współdziałania kolejnych trzech państw sprawujących po sobie prezydencję w Radzie, mającego zapewnić kontynuację podejmowanych inicjatyw, jest bardzo ważnym okresem. Kolejno Polska, Dania i Cypr będą przewodzić Radzie, kiedy to zgodnie z programem tria prezydencji m.in. rozpoczęte zostaną prace nad wieloletnimi ramami finansowymi Unii Europejskiej na okres po roku 2027, których bazą zostanie program strategiczny Unii na lata 2024–2029.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MartaGolbik">Na sześciu stronach zbierających treść tego dokumentu starającego się uchwycić całą złożoność wyzwań i potrzeb, przed którymi stoi Unia Europejska, wątek zdrowia pojawia się aż trzykrotnie. Właściwy program prezydencji zawiera natomiast siedem płaszczyzn, bezpieczeństwo zdrowotne to jedna z nich, a wśród priorytetów wymienia się tu: zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, promocję zdrowia i profilaktyki chorób, cyfrową transformację opieki zdrowotnej oraz bezpieczeństwo lekowe. Co więcej, prezydencja Polski stanowi pierwszy pełny okres współdziałania Rady Unii Europejskiej z nowym składem Komisji Europejskiej, gdy po doświadczeniach globalnej pandemii COVID-19 waga wysiłków Wspólnoty na rzecz polityki zdrowotnej niewątpliwie wzrosła.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MartaGolbik">Wobec powyższego chciałabym zapytać o wątki związane z działaniami Ministerstwa Zdrowia w czasie prezydencji. Jak przedstawiają się plany ministerstwa w zakresie wkładu merytorycznego Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów w pracach nad nowymi wieloletnimi ramami finansowymi i czy spodziewany jest zauważalny wzrost środków na zdrowie w nowej perspektywie finansowej? Jakie minister zdrowia, stojąca podczas prezydencji Polski na czele rady sektorowej, widzi możliwości wprowadzania na agendę rady priorytetów z zakresu bezpieczeństwa zdrowotnego? Czy istnieje, a jeśli tak, to jak przedstawia się harmonogram prac nad tymi priorytetami? Czy zaplanowany jest już proces komunikacji o finale poszczególnych działań rady, którą to komunikację ministerstwo zamierza realizować we własnym zakresie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani minister już się zbliża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Posłanko! Panie Pośle! Bardzo dziękuję za to pytanie i w ogóle dziękuję też za zainteresowanie priorytetami w ramach prezydencji Ministerstwa Zdrowia. Jak pani posłanka dobrze wskazała, kwestia zdrowia w porównaniu z poprzednimi latami zyskuje na znaczeniu. Mimo że państwa członkowskie mają wyłączne kompetencje w zakresie organizacji finansowania ochrony zdrowia, to jednak po pandemii COVID-19, ale też w kontekście różnych innych wyzwań ta współpraca w obszarze zdrowia jest coraz bardziej zauważalna i tym bardziej się cieszymy, że jako Ministerstwo Zdrowia możemy aktywnie się zaangażować w realizację naszych priorytetów. Tak jak pani posłanka już wspomniała, są cztery główne priorytety wpisujące się w filar bezpieczeństwa, głównego priorytetu polskiej prezydencji. To jest: agenda cyfrowa, zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w kontekście nowych mediów cyfrowych, w kontekście mediów społecznościowych — jest to nowy priorytet, który udało nam się też wprowadzić do agendy — profilaktyka zdrowotna i promocja zdrowia. Tu pragniemy skoncentrować się na badaniu i ocenie skuteczności istniejących programów profilaktyki i polityk w zakresie ochrony zdrowia. I trzeci priorytet, równie ważny, trochę wynikający z agendy Unii Europejskiej, czyli przegląd, rewizja pakietu farmaceutycznego. Wpisujemy to w szerszy kontekst bezpieczeństwa zdrowotnego. Więc te wszystkie tematy będziemy wpisywać, tak mamy zaplanowane, w czasie naszej prezydencji jako szerokie podejście do bezpieczeństwa zdrowotnego. Dwie rady: rada nieformalna w marcu tego roku, rada formalna 13 czerwca w Brukseli. Mamy zaplanowane też bardzo dużo spotkań, najbliższe 16 stycznia w Warszawie, dotyczące priorytetów i profilaktyki, ale też spotkania już od stycznia w Brukseli dotyczące szeroko pojętego bezpieczeństwa lekowego.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Jeżeli chodzi o inne działania, to też chciałabym przypomnieć, że w czasie polskiej prezydencji w obszarze zdrowia będziemy przewodniczyć dwóm grupom roboczym. Jedna to grupa do spraw zdrowia publicznego, druga grupa — do spraw leków i wyrobów medycznych. I tam mamy też już bardzo szczegółowo zaplanowaną agendę spotkań na każdy tydzień i te elementy naszych priorytetów będą też tam omawiane.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł dotyczące wieloletnich ram finansowych, to ten priorytet, temat wpisaliśmy nie tylko do naszej agendy, tylko do 18- miesięcznego programu tria i pracujemy tu razem z Danią i z Cyprem na rzecz podnoszenia rangi agendy zdrowia i zwiększania budżetu na kolejną perspektywę na lata 2028–2034. Mamy więc nadzieję, że wraz z rosnącym znaczeniem zdrowia i problematyki zdrowotnej również będziemy mogli zaangażować się i przyczynić się do zwiększenia budżetu na rzecz zdrowia w ramach wieloletnich ram finansowych.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Ostatnie pytanie dotyczyło współpracy z nową Komisją Europejską, szczególnie z komisarzem do spraw zdrowia. Tu też warto podkreślić, że nasza prezydencja zaczęła się teraz, ale w Ministerstwie Zdrowia tak naprawdę rozpoczęła się już w styczniu 2024 r., bo jak państwo wiecie, my obejmujemy prezydencję w bardzo specyficznym okresie. Mamy nowy Parlament Europejski, mamy też nową Komisję Europejską, nowego komisarza do spraw zdrowia. I jest to trudne, bo wiadomo, że wszelkie zmiany powodują pewne zawieszenie w procesach decyzyjnych w ramach instytucji europejskich, ale jednocześnie było to dużą szansą dla nas na wprowadzenie swoich tematów do agendy, nie tylko do agendy prezydencji polskiej, lecz także do długofalowej agendy Unii Europejskiej. Dlatego my z Komisją Europejską, z poprzednią panią komisarz, ale też dyrektor generalną Sandrą Galliną pracujemy już od stycznia 2024 r. Dzięki temu, mogę to powiedzieć, udało nam się wprowadzić nie tylko do agendy nowego komisarza do spraw zdrowia, ale też do agendy całej Komisji, do priorytetów przewodniczącej Komisji Europejskiej kwestie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w kontekście nowych wyzwań cyfrowych. To trochę gwarantuje, że nawet po zakończeniu naszej prezydencji ten temat będzie musiał być kontynuowany zarówno przez instytucje europejskie, jak i przez kolejne prezydencje.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Również mieliśmy już razem z panią minister Leszczyną spotkania z nowym komisarzem. To było w grudniu przy okazji formalnej rady, która odbyła się w Brukseli. Omawialiśmy też wszystkie nasze priorytety. Jest tutaj również duża zbieżność, jeżeli chodzi o naszą agendę na następne miesiące, ale też agendę komisarza i Komisji Europejskiej. Powiem może o takim jednym bardzo kluczowym elemencie. Jak państwo wiecie, my zaproponowaliśmy trochę szersze podejście do bezpieczeństwa lekowego i skoncentrowanie się na pacjencie i na jego potrzebach. Do tej pory te dyskusje koncentrowały się na takich czystych negocjacjach dotyczących pakietu farmaceutycznego. Dzięki rozmowom z Komisją Europejską, ale też to jest priorytet nowego komisarza, w ciągu pierwszych 100 dni w Komisji Europejskiej nowego komisarza priorytetem będzie również przedstawienie tzw. aktu o lekach krytycznych. Z naszej perspektywy jest to bardzo kluczowy akt, bo on wzmacnia nie tylko bezpieczeństwo pacjenta polegające na dostępie do leków, lecz także będzie wychodzić naprzeciw lokalnym producentom, krajowym producentom leków.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Planujemy założenia tego aktu dotyczącego leków krytycznych przedstawić w czasie naszej prezydencji. Mam nadzieję, że uda nam się również wypracować mechanizm wsparcia rodzimej produkcji leków, tak żeby zapewnić nie tylko bezpieczeństwo lekowe całego sektora farmaceutycznego, ale przede wszystkim realne bezpieczeństwo lekowe pacjentów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Tomasz Hok, pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MarekTomaszHok">Panie Marszałku! Pani Minister! Bardzo się cieszymy, że akurat bezpieczeństwo zdrowotne będzie jednym z głównych punktów naszej prezydencji w ciągu tych 6 miesięcy. Chciałbym zwrócić uwagę na profilaktykę i promocję zdrowia. Myślę, że są to zagadnienia, które powinny być podstawą i bazą do poprawy ochrony zdrowia nie tylko u nas, w Polsce, ale też w całej Europie. Projekty, które mówiłyby o wspólnych akcjach dotyczących promowania badań profilaktycznych i promowania zdrowia, są bardzo istotne. Wiem doskonale, że przynajmniej w naszym obszarze zgłaszalność na badania profilaktyczne jest na bardzo niskim poziomie. Musimy zrobić wszystko, żeby to się poprawiło.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MarekTomaszHok">W związku z tym mam pytanie: Czy ta nasza 6-miesięczna prezydencja i te wspólne projekty zabezpieczające profilaktykę i promocję zdrowia przyniosą efekt dla naszych pacjentów? Czy jako Polacy zdołamy przekonać się do tego, aby promować zdrowy styl życia, promować badania profilaktyczne? Chodzi o to, żeby udało nam się przekonać Polki i Polaków do tego, aby zgłaszali się na badania profilaktyczne, i promować zdrowie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę. Pytania nie było, ale pani minister może po prostu powiedzieć coś miłego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Mogę coś dodać.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Bardzo dziękuję za podkreślenie kwestii profilaktyki zdrowotnej i promocji zdrowia. Rzeczywiście w czasie naszej prezydencji zamierzamy się skoncentrować, tak jak wspomniałam, na skuteczności, ale też rozpocząć na forum Unii Europejskiej debatę o szerszym znaczeniu zdrowia w kontekście innych polityk sektorowych. Wiemy o inicjatywach typu Unia Europejska dla zdrowia, ale trzeba sobie zadać pytanie, jakie to zdrowie powinno mieć znaczenie w kontekście całego życia, naszych zachowań, naszego dobrostanu, więc myślę, że taką dyskusję zapoczątkujemy. Ten temat będzie też kontynuowany przez Danię i Cypr, bo jest to temat ważny. To jest też wpisane do agendy Komisji Europejskiej, więc na pewno będzie również zabezpieczone przez kolejne lata i kolejne prezydencje.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Chciałam powiedzieć, bo to jest ważne, o tym, o czym powiedział pan poseł. Często traktujemy prezydencję tylko jako element realizacji naszych interesów na forum Unii Europejskiej i wzmacniania polskiej pozycji na forum Unii Europejskiej, ale myślę, że to jest niepowtarzalna okazja również do tego, żeby wykorzystać, szczególnie w zakresie profilaktyki zdrowotnej, okres polskiej prezydencji do promocji zdrowia, do promocji dobrej jakości życia również tu, w kraju. Dlatego też ściśle współpracujemy z różnymi środowiskami, z organizacjami pozarządowymi po to, żeby wykorzystać te 6 miesięcy, żeby promować zdrowie i profilaktykę również tu, wśród polskich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#KatarzynaAnnaKacperczyk">Chciałam też skorzystać z okazji i podziękować państwu posłom, Sejmowi, ale też Senatowi, bo wiemy, że Senat podjął uchwałę i ustanowił rok 2025 rokiem profilaktyki. Wielokrotnie mamy przyjemność uczestniczyć w wielu wydarzeniach — czy też je obserwować — które organizowane są w polskim Sejmie, dotyczących profilaktyki i ochrony zdrowia. To jest bardzo cenne. To również duże wsparcie dla Ministerstwa Zdrowia, więc serdecznie dziękuję w imieniu swoim własnym, pani minister Leszczyny, jak również kolegów i koleżanek z Ministerstwa Zdrowia. Mam nadzieję, że polska prezydencja będzie bardzo dobrą okazją do współpracy i z polskim Sejmem, i z polskim Senatem. Jeszcze raz dziękuję. Liczymy na państwa wsparcie w czasie polskiej prezydencji.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani marszałek Elżbieta Witek oraz pan poseł Marcin Gwóźdź w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zadadzą pytanie w sprawie niewystarczającej pomocy ze strony rządu dla poszkodowanych w wyniku powodzi we wrześniu 2024 r. oraz wyjaśnienia wątpliwości dotyczących wsparcia prywatnego podmiotu przez instytucje państwowe i spółki Skarbu Państwa. To pytanie jest skierowane do prezesa Rady Ministrów, a odpowiada z upoważnienia prezesa Rady Ministrów pan minister, członek Rady Ministrów Marcin Kierwiński.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#ElżbietaWitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wiele razy w tej Izbie z tego miejsca padały bardzo dramatyczne apele posłów, szczególnie z terenów objętych powodzią, choć nie tylko, o szybką i skuteczną pomoc rządu dla mieszkańców tych terenów, którzy zostali bez dachu nad głową, bez pieniędzy, a bardzo często też bez nadziei. W odpowiedzi przedstawiciele władzy zapewniali nas, że pomoc jest realizowana. Panie ministrze, to jest zaklinanie rzeczywistości. My jesteśmy wśród tych ludzi. Mijają 4 miesiące od tej tragedii, jest zima, a ludzie nadal czują, że państwo pozostawiło ich bez należytej opieki. Nie mówimy, że żadna pomoc nie jest udzielana. Mówimy, że ta pomoc jest dalece niewystarczająca, a przede wszystkim — że jest nieskuteczna.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#ElżbietaWitek">Państwo jest instytucją, która ma w swoich rękach naprawdę duże instrumenty, żeby udzielać szybkiej i skutecznej pomocy w dramatycznych sytuacjach. Taką dramatyczną sytuacją była powódź, ale państwo z jakichś dziwnych, zupełnie niezrozumiałych powodów, zamiast wykorzystać te instrumenty, uznaliście, że właściwą instytucją, organizacją, która szybko i skutecznie udzieli pomocy powodzianom, będzie prywatna fundacja, czyli fundacja Jerzego Owsiaka. O ile mi wiadomo, ta fundacja nie ma żadnego doświadczenia w przeprowadzaniu takich akcji na taką skalę. Poza tym z tego, co mi wiadomo — jeśli to jest nieprawda, to proszę sprostować — nie ma w swoim statucie zapisanego udzielania takiej pomocy. W związku z tym, ponieważ pan premier Donald Tusk ogłosił, że nastąpi taka zbiórka pieniędzy, rodzi się bardzo wiele pytań. Być może pan premier uznał, że problemu nie ma, ale problem jest.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#ElżbietaWitek">Panie Ministrze! Proszę o odpowiedź na pytanie. Ludzie na tych terenach pytani o to, co otrzymali od tej fundacji, mówią że albo toi toie, albo w ogóle nie wiedzą o tej pomocy, albo, jak wczoraj usłyszałam, kontenery, w których miesiąc po powodzi, wtedy, kiedy woda była już dostarczana do budynków, mogli się wykąpać. Panie ministrze, pytania są poważne. Proszę o udzielenie odpowiedzi dziś. Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi też na piśmie. Które spółki prawa handlowego z udziałem Skarbu Państwa przelały środki finansowe na rzecz WOŚP i w jakiej wysokości? Jakie kwoty przelał na WOŚP Zakład Ubezpieczeń Społecznych? Czy inne instytucje państwowe także dokonywały takich przelewów? Jeśli tak, to w jakiej wysokości? Dlaczego podjęto decyzję, to jest kluczowe pytanie, o wynajęciu pośrednika w postaci fundacji prywatnej, zamiast przelać środki bezpośrednio do poszkodowanych lub samorządów, co byłoby szybsze i skuteczniejsze, a przede wszystkim transparentne? Ile środków łącznie wpłynęło podczas organizowanej przez WOŚP zbiórki „Powódź — Pomoc. Cała Polska pomaga”? Jaka część tych środków została dotychczas wydatkowana na pomoc dla powodzian? I wreszcie: Do jakich gmin i miejscowości dotarła pomoc zorganizowana przez fundację Jerzego Owsiaka w ramach tej zbiórki? Jaki sprzęt lub materiały zostały tam przekazane oraz w jakiej ilości? Ostatnie pytanie: Czy premier albo wojewoda, albo minister spraw wewnętrznych, albo pan jako pełnomocnik rządu wskazywali tej fundacji konkretne miejscowości, do których powinna szybko trafić pomoc? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie marszałku. Temat był ważny.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dlatego nie przerywałem.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan minister Marcin Kierwiński.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Marszałek! Wydaje mi się, że w tej kwestii popełniacie państwo bardzo istotny błąd merytoryczny, ponieważ na siłę staracie się, jak rozumiem, dla celów politycznych postawić znak równości pomiędzy odruchem serca, który niosą różne fundacje, w tym fundacja Jerzego Owsiaka, odruchem serca Polaków, którzy przez różne zbiórki, przez wsparcie różnych instytucji społecznych starali się pomóc powodzianom, a tym, co robi państwo. Oczywiście pani marszałek ma prawo do oceny, jest to ocena polityczna, tego, czy pomoc jest wystarczająca, czy jest niewystarczająca. Powiem, że przy tej skali tragedii, proszę mnie dobrze zrozumieć, pani marszałek, bo mówię to z pełną odpowiedzialnością, pewnie w wielu sytuacjach zawaliło się ludziom życie, stracili oni dorobek całego życia. Pewnie nigdy nie można powiedzieć, że jakakolwiek pomoc jest wystarczająca. Ale państwo na czele z rządem pana premiera Donalda Tuska na cele związane z pomocą już teraz wyasygnowało środki w wysokości ponad 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MarcinKierwiński">Podzielę tę odpowiedź na dwie kwestie, bo chcę jednak bardzo jasno powiedzieć o pomocy państwowej. Chcę, żeby to wybrzmiało z mównicy sejmowej. To są środki na odbudowę, które dostarczamy w formie zasiłków bądź zaliczek, bo jak pani marszałek wie, pierwszy raz w historii wprowadziliśmy system zaliczkowania, aby te środki trafiły szybciej do Polaków. W tych dwóch kluczowych województwach, kluczowych pod kątem skali zniszczeń, w opolskim i dolnośląskim w przypadku 98% wniosków, które wpłynęły, które zostały zakwalifikowane, już zostały wypłacone ludziom docelowe zasiłki bądź zaliczki, a te zaliczki za chwilę będą uzupełnione o pieniądze, które jeszcze powinny zostać dopłacone. To jest pomoc dla ponad 8,5 tys. rodzin. Jeżeli chodzi o zasiłki do 2 tys. zł i do 8 tys. zł, które wcześniej wypłacaliśmy, to ta pomoc, wiecie o tym państwo doskonale, bo o tym informowałem, trafiła tam bardzo, bardzo sprawnie.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MarcinKierwiński">Z pełną odpowiedzialnością mówię o tym, że system, który pracował od 27 lat, oparty był na wypłatach dokonywanych przez opiekę społeczną, przez ośrodki opieki społecznej. Ponieważ są to małe samorządy, mieliśmy moment, w którym tempo wypłat nie było tak satysfakcjonujące. Zmieniliśmy system prawny. Zareagowaliśmy na to na bieżąco. Państwo często atakujecie mnie osobiście i rząd pana premiera za to, że te wypłaty nie były tak szybkie. Proszę pamiętać, że tempo wypłacania środków było znacznie szybsze niż to, które mieliście przy wypłacaniu zasiłków, jeżeli chodzi o trąbę powietrzną i pana wojewodę Drelicha na Pomorzu. Tu są liczby. Pani marszałek, kiwa pani głową, ale my wypłaciliśmy już 98% tych zaliczek. Wy wypłaciliście pierwsze zaliczki, pierwsze zasiłki na odbudowę po 2 miesiącach. To są fakty. Z faktami się nie dyskutuje.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#MarcinKierwiński">Mogę tutaj mówić bardzo wiele. Zresztą przedstawiałem przed chwilą na posiedzeniu komisji kwestie dotyczące kwoty 0,5 mld zł przeznaczonej na odbudowę mieszkań dla powodzian, odtworzenie substancji mieszkaniowej dla samorządów i kwestie dotyczące pieniędzy dla placówek edukacyjnych. Pani marszałek doskonale to wie. Przeznaczono już prawie 170 mln zł dla szkół, aby wróciły do normalnego działania. Przeznaczyliśmy na to 400 mln zł, ale wpłynęły wnioski dotyczące kwoty 170 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#MarcinKierwiński">Wie pani, mam wrażenie, że ta pomoc jest dostarczana na bieżąco. Każdy, kto zwraca się o pomoc, otrzymuje tę pomoc. Są takie osoby, tak, są takie osoby, które nie mogły wrócić do swoich domów, ponieważ te domy są całkowicie zniszczone. Każda z takich osób ma zapewnione miejsce, ma lokum zastępcze. Niektóre z tych osób po przeprowadzeniu remontów, które planują na wiosnę, będą mogły wrócić do swoich domów, ale są też takie przypadki, w których budynki są po prostu po katastrofie budowlanej i będą musiały być rozebrane. Są one rozbierane na koszt państwa, bo uruchomiliśmy taki proces. Chcę, żeby te działania… Chętnie, z wielką sympatią spotkam się z panią marszałek. Możemy przejrzeć wszystkie te działania, o których mówiłem przed chwilą, na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#MarcinKierwiński">Nie wiem natomiast, dlaczego na siłę staracie się robić politykę wokół fundacji pana Jerzego Owsiaka. To, co się dzieje w mediach, to jest coś naprawdę ohydnego.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#MarcinKierwiński">To, że państwo się do tego dołączacie, jest dla mnie czymś niezrozumiałym. Nikt nie przeznacza ani nie przekazuje środków publicznych, które rząd ma nie tylko obowiązek, ale też potrzebę przeznaczyć na pomoc, na odbudowę za pośrednictwem fundacji pana Owsiaka.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: A dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#MarcinKierwiński">Pan Owsiak zajmuje się zbiórką pieniędzy od różnych agend, od osób prywatnych i te pieniądze trafiają bezpośrednio na miejsce, trafiają do ludzi i w formie pomocy rzeczowej, np. osuszaczy, ogrzewnic. Przecież pan Jerzy Owsiak rozliczał się z opinią publiczną, przedstawiał dokładny raport w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Nie do końca się rozliczył.)</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#MarcinKierwiński">Nie wiem, dlaczego państwo na siłę staracie się opowiedzieć historię, że pan Jerzy Owsiak jest pośrednikiem w pomocy pomiędzy rządem…</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Bo jest.)</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#MarcinKierwiński">Nie. Wy, szanowni państwo, chcecie robić na tym politykę.</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: To wy robicie.)</u>
          <u xml:id="u-92.15" who="#MarcinKierwiński">Media z wami związane chcą opowiedzieć historię, że lepiej wpłacić na te media, a nie na Jerzego Owsiaka. A więc ja mówię tak: jeżeli nie jesteście w stanie pomóc w tym, co robi od wielu lat Jerzy Owsiak…</u>
          <u xml:id="u-92.16" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Pomagamy, i to bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-92.17" who="#MarcinKierwiński">…a on pomaga ludziom, pomaga chorym dzieciom,…</u>
          <u xml:id="u-92.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.19" who="#MarcinKierwiński">…jeżeli nie jesteście w stanie pomóc powodzianom, to przynajmniej nie przeszkadzajcie. Wy chcecie dyskutować. Są pewnie takie przypadki, że fundacje spółek Skarbu Państwa wspomogły fundację pana Jerzego Owsiaka, natomiast jeżeli wy pomoc dla ludzi, która trafia do ludzi w formie pomocy rzeczowej i która ma przywrócić im normalne życie, chcecie porównać do tego, co te fundacje wyprawiały za waszych czasów, to ja, pani marszałek, o jednej rzeczy tylko powiem. Na pewno pani pamięta taką…</u>
          <u xml:id="u-92.20" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Panie ministrze, błagam o odpowiedź na moje pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-92.21" who="#MarcinKierwiński">Ale ja właśnie staram się odpowiedzieć pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-92.22" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Na pytanie do pana, a nie do mnie.)</u>
          <u xml:id="u-92.23" who="#MarcinKierwiński">Staram się odpowiedzieć pani marszałek, ale chcę tylko przypomnieć. Fundacja Rozwoju Gospodarki i Innowacji im. Eugeniusza Kwiatkowskiego — na pewno pani pamięta taką fundację — otrzymała 5 mln zł na kampanię uderzającą w ówczesną opozycję. Skąd były te środki? Z fundacji Orlenu. Czy wtedy ktoś z państwa, którzy tu siedzicie, zadawał pytanie w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-92.24" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Ale fundacje mogą przekazywać.)</u>
          <u xml:id="u-92.25" who="#MarcinKierwiński">I to jest ta różnica.</u>
          <u xml:id="u-92.26" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Ale to nie o to chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-92.27" who="#MarcinKierwiński">Dziś, gdy Fundacja Orlenu — ale o to pytajcie państwo fundację Orlenu — przekazuje pieniądze do Jerzego, na Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, a ta przekazuje je na osuszacze, ogrzewnice, z czego się rozlicza i co jest kontrolowane, i dla powodzian, wy podnosicie wielkie larum. Ale jak robiliście politykę, jak pieniądze Orlenu służyły do inwigilowania posłów opozycji, to wam to nie przeszkadzało.</u>
          <u xml:id="u-92.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.29" who="#MarcinKierwiński">Pani Marszałek! Tak jak mówię, fundamentalną kwestią, którą chciałbym, żebyśmy w tej sprawie… Pani marszałek jest zbyt doświadczonym politykiem, żeby tego nie wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-92.30" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Właśnie dlatego chcemy wiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-92.31" who="#MarcinKierwiński">Robi to pani marszałek celowo. Jedna kwestia to jest to, co robią różnego rodzaju organizacje humanitarne, a Jerzy Owsiak jest taką organizacją i od wielu, wielu lat ludziom ratuje życie. Mówią o tym po prostu dowody, dowody w formie słów rodziców, którzy mówią, ile zawdzięczają fundacji Jerzego Owsiaka. Proszę rozgraniczyć tę działalność od pomocy państwowej, która każdego dnia w ramach obowiązków rządu polskiego wobec własnych obywateli trafia na tereny powodziowe. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.33" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#DorotaNiedziela">Pytanie dodatkowe zada pan poseł Marcin Gwóźdź, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MarcinGwóźdź">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MarcinGwóźdź">Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Powiedzieć, że pomoc dla powodzian jest niewystarczające, to nic nie powiedzieć. Pan cały czas próbuje wpleść to, że chodzi nam rzekomo o jakąś politykę. Nie, panie ministrze. Nam chodzi o rzetelną pomoc dla ofiar powodzi. Nie robimy żadnej polityki, my po prostu pytamy, a wy macie problem z jasną odpowiedzią. Nie pytamy tutaj o datki, które od osób prywatnych wpływają do fundacji. Zapytaliśmy wprost i konkretnie, z jakich spółek Skarbu Państwa trafiły środki do fundacji Jerzego Owsiaka. Przecież to premier Donald Tusk organizował tę konferencję i upoważnił Jerzego Owsiaka do pomocy powodzianom ze środków publicznych. My pytamy dokładnie o to, dlaczego te środki nie zostały przekazane bezpośrednio samorządom czy bezpośrednio z rządu, tylko potrzebni byli jacyś pośrednicy, którzy biorą za to prowizję. Dokładnie o to pytamy.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#MarcinGwóźdź">Panie Ministrze! Chciałbym jeszcze pana zapytać, bo pan ma bardzo dobre kontakty z premierem Tuskiem, o jedną interpelację. Interpelacja nr 6617 została złożona 25 listopada przez posła Zubowskiego i innych posłów właśnie w kwestii współpracy z fundacją Jerzego Owsiaka i w temacie spółek Skarbu Państwa. I wie pan co? Do tej pory jakoś nie ma odpowiedzi. Chyba macie jednak coś do ukrycia, bo nie jesteście w stanie odpowiedzieć na prostą interpelację z prostymi pytaniami. Wie pan co? Dam panu radę, bo ma pan takie dobre kontakty z premierem Tuskiem. Może się nie wysilajcie, może premier Tusk niech przynajmniej na Twitterze odpowie, dobra? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#DorotaNiedziela">Odpowiedzi udzieli minister, członek Rady Ministrów, pan minister Marcin Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MarcinKierwiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MarcinKierwiński">Pani Marszałek! Szanowny Panie Pośle! Wiem, że za waszych czasów wszystko odbywało się na zasadzie dobrych kontaktów z kimś: i interpelacje, i przekazywanie pieniędzy. Mamy tego dowody, a wiele z nich znajduje się w prokuraturze. Ale oczywiście ma pan rację. Jeżeli interpelacja nie trafiła w terminie, to poproszę stosowne departamenty w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, aby zwrócono na to uwagę. Może być pan tego pewien.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#MarcinKierwiński">Co do wystarczającej czy niewystarczającej pomocy, to powiem, że wydaje mi się, że transparentnie i uczciwie przychodzę na każde posiedzenie komisji, w której zasiadają też posłowie obecni na tej sali, również pan poseł Hreniak. Zresztą przed chwilą widzieliśmy się na posiedzeniu komisji. A więc niemal co miesiąc odpowiadam na konkretne pytania, co państwo robi. Oczywiście państwa rolą jako opozycji jest to takie sakramentalne mówienie — bo wiadomo, że tak powiecie — że jest niewystarczająco, a moją rolą jest przedstawianie tego, co realnie zrobiliśmy. I staramy się to robić, choćby przed chwilą na posiedzeniu komisji. Pan mówi o wystarczalności czy niewystarczalności. Pan mnie może politycznie krytykować, bo taka jest pragmatyka prac parlamentarnych, że opozycja krytykuje rządzących. Ale wie pan, gdy z waszych ław słyszę o tym — i wasi posłowie też o tym piszą — że most tymczasowy do ruchu cywilnego powstał w 3 miesiące, a przecież ten most powinien powstać w 2 dni, to świadczy nie o krytykanctwie, politykierstwie, tylko po prostu o zwykłej, ordynarnej głupocie i robieniu polityki na osobach poszkodowanych. Mówię to z pełną odpowiedzialnością. Doskonale pan wie, o czym mówię, bo jest pan na tyle doświadczonym parlamentarzystą, że wie pan, że obiekt przeznaczony do ruchu cywilnego musi spełniać normy. Nie chcę dyskutować o tej sprawie, staram się panu pokazać, że przy każdej rzeczy, nawet dość oczywistej, która pomaga mieszkańcom, na białe mówicie czarne tylko dlatego, żeby robić na tym politykę.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Poseł Marcin Gwóźdź: Ja tak nie mówię, chciałbym tylko, żeby pan odpowiedział na nasze pytania.)</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#MarcinKierwiński">Jeszcze raz, panie pośle: żadne środki publiczne, które są opiniowane przeze mnie jako ministra do spraw odbudowy, nie są przekazywane do samorządów przez jakąkolwiek fundację.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#komentarz">(Poseł Marcin Gwóźdź: A to być może jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#MarcinKierwiński">To proszę posłuchać. Te środki trafiają bezpośrednio do samorządów albo poprzez poszczególne rezerwy, np. rezerwę MSWiA, albo poprzez Bank Gospodarstwa Krajowego — agendy rządowe. Rząd w zakresie swoich obowiązków odbudowy nie ma pośredników. Realizuje to przez agendy publiczne i chciałbym, żeby przestał pan powtarzać nieprawdziwe informacje.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#komentarz">(Poseł Marcin Gwóźdź: Co jest nieprawdziwe?)</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#MarcinKierwiński">Bo ja rozumiem, że dziś na waszej agendzie politycznej jest atak na pana Jerzego Owsiaka, i to, moim zdaniem, atak ohydny, dlatego że na kilka dni przed kolejnym finałem wielkiej orkiestry. A chyba nawet wy musicie powiedzieć, że cel tej zbiórki jest po prostu szczytny i od wielu lat bardzo ludziom potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: A tak może konkrety?)</u>
          <u xml:id="u-96.10" who="#MarcinKierwiński">Oczywiście odpowiadam dokładnie, pani marszałek, na pytania, jeżeli chodzi o spółki: nie są to pieniądze, które przechodzą przez pełnomocnika, i nie wydaje mi się, pani marszałek. Wiem o dwóch przypadkach, czyli Fundacji Orlenu — pozwoliłem sobie zostawić to, na co wy wydawaliście te środki — i Fundacji PZU, ale to są środki, które idą przez fundacje tychże instytucji i są w 100% rozliczone. Celowość tych wydatków jest przedstawiana przez pana Jerzego Owsiaka. Wiecie państwo, ja naprawdę wielokrotnie mówię, że w sprawie odbudowy po powodzi nie powinno być polityki. I każda organizacja…</u>
          <u xml:id="u-96.11" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Ale wszystko jest polityką.)</u>
          <u xml:id="u-96.12" who="#MarcinKierwiński">Pani marszałek, proszę, naprawdę bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-96.13" who="#MarcinKierwiński">Nawet jak patrzyłem na to, jak jedna ze związanych z wami telewizji robi ustawki medialne przez swoją fundację i odbudowuje z waszym kandydatem na prezydenta jedno mieszkanie i szerzy tam nieprawdę, to starałem się uciec od bieżącego komentowania tej polityki. A wy, widzę, że macie taką gigantyczną potrzebę na tych poszkodowanych ludziach zbijać kapitał polityczny.</u>
          <u xml:id="u-96.14" who="#MarcinKierwiński">Pani Marszałek! Ja mówię ogólnie o pani środowisku politycznym, proszę nie brać wszystkiego do siebie, choć jest pani ważnym elementem tego środowiska politycznego. Nie róbcie tego, bo w tej sprawie raczej powinniśmy współpracować. Wielokrotnie, także z tej mównicy, gdy państwo jako posłowie opozycji… Mimo że różni nas wszystko w wymiarze politycznym, brałem się za rozwiązywanie problemów, które państwo zgłaszaliście jako posłowie opozycji. Razem udało nam się te problemy rozwiązać. To jest właściwa droga, a nie atakowanie fundacji, która od wielu, wielu lat niesie pomoc ludziom tam, gdzie głównie wasz rząd zawodził. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktu 8. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że przywitam uczniów Zespołu Szkół nr 2 w Lubartowie. Jesteście państwo z nami? O, bardzo się cieszę, pozdrawiam państwa.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#DorotaNiedziela">Przyjechaliście państwo na zaproszenie pana posła Bartłomieja Pejo. Myślę, że zaraz pan poseł do was dołączy, wytłumaczy wam, na czym polega praca posła. A dzisiejszy dzień będzie obfitował tylko w same dobre wspomnienia z wycieczki w Sejmie. Mam nadzieję, że przysłuchiwanie się naszym obradom będzie dla państwa przyjemnością. Bardzo dziękuję. Pozwólcie państwo, że powitam też Szkołę Podstawową nr 1 w Sochaczewie, uczniów klasy Va. Czy jesteście z nami, czy jeszcze nie dotarliście? To poczekamy na tę grupę.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#DorotaNiedziela">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie cyfrowych priorytetów polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, w szczególności w zakresie cyberbezpieczeństwa i rozwoju sztucznej inteligencji, o której przedstawienie wnosi Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy — Nowa Lewica, PPS, Unia Pracy.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#DorotaNiedziela">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła — przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciele Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#DorotaNiedziela">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców panią Anitę Kucharską-Dziedzic.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! I przede wszystkim Panie Ministrze! Rozpoczęła się polska prezydencja w Unii Europejskiej. Informacyjny materiał rządowy stawia diagnozę wyzwań i potrzeb zarówno Europy, jak i Polski. Padają słowa: niepewność i niepokój. Jest wskazanie na agresję zbrojną Rosji na Ukrainę, która toczy się u bram Europy i przecież przy polskiej granicy. Jeśli padają słowa o konieczności wzmocnienia potencjału obronnego, to jest to także konieczność wzmocnienia potencjału obronnego zabezpieczającego Europę przed coraz skuteczniejszymi cyberatakami, już trwałym elementem wojny hybrydowej. Jeśli rząd diagnozuje rosnące napięcia geopolityczne, erozję porządku międzynarodowego opartego na demokracji, demokratyzacji i szacunku dla praw człowieka, to te napięcia w dużej mierze opierają się na manipulacjach informacją, dezinformacją, wzbudzaniu i pobudzaniu nienawiści, pogardy, lęków czy wręcz histerii wpływającej na decyzje wyborcze. Społeczeństwa poddane manipulacji umysłami i emocjami stają się coraz mniej obywatelskie, a państwa coraz mniej praworządne.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Unia Europejska musi chronić siebie i swoich obywateli oraz zadbać o swoje najbliższe otoczenie. Bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne odmieniane jest tutaj przez wszystkie przypadki. To bezpieczeństwo to też cyberbezpieczeństwo. I tu mamy kilka przenikających się zagrożeń, będących też skutkami odmiennych patologii życia społecznego, bo mówimy nie tylko o cyberterroryzmie i cyberatakach, ale także o tej, pardon le mot, swojskiej cyberprzemocy codziennej. Myślę tu o implementacji zapisów dyrektywy unijnej o bezpieczeństwie pokrzywdzonych przemocą domową i poseparacyjną czy przemocą seksualną w sieci.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Unia Europejska ma potencjał zbudowania odpornego, innowacyjnego i zrównoważonego ekosystemu cyfrowego, który przyniesie korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom, promując przy tym istotne dla Unii Europejskiej wartości. W jaki sposób w obszarze cyfrowym i telekomunikacji polska prezydencja będzie dążyła do dalszego wzmacniania odporności Unii Europejskiej? Na czym będzie polegało kompleksowe podejście do cyberbezpieczeństwa? Jak wzmocnicie państwo koordynację pomiędzy sferą cywilną i wojskową? Ministerstwo Cyfryzacji, wskazując na cyfrowe priorytety polskiej prezydencji, wymienia ich kilka. Dopytam zatem. Kluczowym celem jest stworzenie ujednoliconego modelu reagowania na incydenty dużej skali oraz systemu zgłaszania wszystkich incydentów. Polska podejmie pracę nad aktualizacją ram koordynacji Unii Europejskiej w sytuacjach kryzysowych w cyberprzestrzeni, tj. Cyber Blueprint, oraz nad usprawnieniem współpracy między sferą cywilną a wojskową. Proszę o wskazanie obecnych słabości systemu i pożądanych rozwiązań. Czy taką słabością są różnice w finansowaniu cyberbezpieczeństwa? I jak państwo chcecie wpływać na polityki państw członkowskich? Czy Polska ma takie ambicje?</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#AnitaKucharskaDziedzic">W marcu 2025 r. odbędzie się nieformalne posiedzenie Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii, które w całości poświęcone będzie cyberbezpieczeństwu. Proszę o informacje, jakie są cele do osiągnięcia postawione przez rząd i ministra cyfryzacji.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Rozwój sztucznej inteligencji i innych technologii cyfrowych to szansa, ale też zagrożenie. Jak w to chcecie państwo ingerować, by zapewnić zrównoważony rozwój innowacyjnych zastosowań sztucznej inteligencji, przy jednoczesnym zapewnieniu ich bezpieczeństwa? Czy planujecie państwo nową unijną strategię dotyczącą sztucznej inteligencji? Jakie będą jej założenia?</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#AnitaKucharskaDziedzic">W ramach prezydencji Polska zamierza skupić się na efektywności i spójności regulacji cyfrowych, dążąc do ograniczenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw. Jak chcecie państwo ograniczać regulacje cyfrowe i ułatwiać inwestycje? Bo mówimy o rozwoju i społecznym, i gospodarczym, któremu cyfryzacja ma służyć, a nie zagrażać. Jakie cele stawia sobie polska prezydencja w zakresie transformacji cyfrowej państw członkowskich, jak i państw kandydujących? Myślę tu o Ukrainie i Mołdawii. Panie ministrze, jakich chcecie państwo globalnych standardów cyfrowych, także w kontekście przyszłości Internetu i modelu, w jakim będzie zarządzany? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#DorotaNiedziela">Proszę o udzielenie odpowiedzi wiceprezesa Rady Ministrów, ministra cyfryzacji pana Krzysztofa Gawkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#KrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Pani Poseł! Szanowni Państwo! Bardzo serdecznie dziękuję, że w Wysokiej Izbie rozpoczynamy poszerzoną, głęboką dyskusję o cyfryzacji, cyfryzacji nie tylko Polski, ale i cyfryzacji Europy. Prezydencja Polski przypada na dość szczególny czas, bo to początek nowego cyklu w Unii Europejskiej, który ma szczególne znaczenie. W ubiegłym roku wybraliśmy Parlament Europejski, zmienił się skład Komisji Europejskiej. To ma swoje znaczenie również z perspektywy celów i priorytetów. I cyfryzacja takim priorytetem niewątpliwie w historii Unii Europejskiej coraz bardziej się staje. Zatem czas prezydencji Polski przypadający na najbliższe pół roku to czas wielkich wyzwań, ale też uświadomienia, w jakim miejscu jesteśmy. Rzeczywiście Ministerstwo Cyfryzacji postawiło sobie kilka ważnych, kluczowych i fundamentalnych kwestii do zorganizowania i przede wszystkim do wskazania w Europie tych kierunków, które dotyczą cyberbezpieczeństwa, sztucznej inteligencji, dyplomacji cyfrowej, ale również implementacji prawa, które dotyczy rynku cyfrowego.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#KrzysztofGawkowski">Jesteśmy w miejscu, w którym można powiedzieć śmiało, że Europa jest na zimnej cyberwojnie z adwersarzami, takimi jak Rosja. Jesteśmy na ciepłej wojnie w Polsce z państwami nam nieprzyjaznymi. Jesteśmy na wojnie, która jest potwierdzona faktami i liczbami. Polska jest dzisiaj najbardziej atakowanym państwem w Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o incydenty w cyberprzestrzeni. Rosja nie kryje się już z tym, że Polska jest jej dzisiaj głównym celem. I zadaniem polskiej prezydencji jest uświadomić to zagrożenie całej Europie, wszystkim państwom, w przypadku których chcemy, żeby przyłożyły większą wagę do cyberbezpieczeństwa, cyberbezpieczeństwa nie tylko instytucjonalnego, ale cyberbezpieczeństwa z perspektywy każdego obywatela. Bo celem polskiej prezydencji w obszarze zwrócenia uwagi na cyberbezpieczeństwo będzie postawienie w centrum największego zainteresowania obywatela jego ochrony, jego urządzeń, jego świadomości, jego kompetencji cyfrowych, zbudowanie tkanki, która będzie pokazywała, że cyberbezpieczeństwo jest tym samym co zwykłe życie obywatela, bo to zwykłe życie obywatela poprzez usługi cyfrowe i urządzenia sięgnęło dzisiaj codziennego życia każdego z nas. Wchodzi w ten obszar również zainteresowanie dotyczące sztucznej inteligencji.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#KrzysztofGawkowski">Sztuczna inteligencja jest dla Polski, Europy i globalnego świata wyzwaniem. Dlatego podczas prezydencji chcemy, aby był to jeden z kierunków dotyczących nie tylko rozwoju, ale też poszukiwania odpowiedzi na pytanie, co zrobić, żeby to człowiek był podmiotem w sprawach dotyczących rozwoju cyfrowego i żeby sztuczna inteligencja zawsze była zarządzana przez człowieka. Dlatego chcemy się skupić na budowaniu i przygotowaniu takich regulacji unijnych, które zawsze będą zapewniały, żeby AI służyło człowiekowi, a nie człowiek technologii. Chcemy poświęcić się wdrożeniu aktu Unii Europejskiej o sztucznej inteligencji. Chcemy, aby Polska była europejskim liderem w budowaniu fabryk AI, które mogą pomóc ratować życie, zmniejszać administracyjne, ale i społeczne silosy w odpowiedzialności chociażby za ochronę zdrowia. Sztuczna inteligencja może ratować życie, bo może skrócić kolejki do lekarza, pracować w ochronie zdrowia, w komunikacji, logistyce, może dawać poczucie lepszego rozwoju nauki. Ale sztuczna inteligencja musi być też dobrze zarządzana, musi być bezpieczna. Dlatego nad takimi elementami polityki cyfrowej będziemy chcieli w Unii Europejskiej pracować. Będziemy pracowali, ale będziemy też nimi skutecznie zarządzali. Dlatego w prace Unii Europejskiej chcemy włączać inne państwa, również spoza Unii Europejskiej. Europa musi wziąć na agendę dyplomację cyfrową. Zewnętrzne relacje cyfrowe są dla Europy bardzo ważne i Ministerstwo Cyfryzacji również kładzie je na wielkiej wadze spraw do załatwienia.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#KrzysztofGawkowski">W naszej bliskiej i dalekiej współpracy chcemy współpracować również z państwami kandydującymi do Unii Europejskiej, takimi jak Ukraina i Mołdawia. W 2024 r. podpisaliśmy w Kijowie memorandum o współpracy cyfrowej. Byłem tam na miejscu i rozmawiałem z premierem Ukrainy. Rozmawialiśmy o tym, jak dzięki cyfryzacji Ukraina może się skuteczniej bronić. Te właśnie doświadczenia służą też Polsce, a Polska dzisiaj zapewnia Ukrainie Internet, bo to dzięki polskiemu rządowi, Ministerstwu Cyfryzacji, na Ukrainie jest Internet, bo dostarczamy go dzięki polskim starlinkom. To się dzisiaj dzieje i z tego w Europie możemy być dumni, i tym możemy się chwalić. To jest dzisiaj też wyzwanie dla Europy, która musi większą uwagę poświęcać bezpieczeństwu cyfrowemu i cyberbezpieczeństwu. Dlatego chcemy, żeby współpraca w ramach odpowiedzialności cyfrowej i dla polityki cyfrowej była wspólnym wyzwaniem dla całej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#KrzysztofGawkowski">Ważne jest również, jak będziemy implementowali cyfrowe prawo. Spójność prawa jest bardzo ważna, ale chcemy, żeby w Europie wybrzmiał głos, że dość już przyjmowania nowych reguł. Czas skończyć z przeregulowywaniem Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o podstawy cyfrowe. Powinniśmy skupić się na wspólnym wdrażaniu praw, których jest mnóstwo w Polsce i Europie, na tym, jak zapewnić ich interoperacyjność, fachowo mówiąc, i zastanowić się nad tym, jak mają one służyć obywatelowi, zamiast zalewać rynek nowymi rozwiązaniami, bo nikt w Europie nie wdrożył jeszcze wszystkiego, co Unia Europejska wymyśliła w obszarze cyfryzacji. To jest wyzwanie polegające na tym, że chcemy poprawy efektywności istniejących już regulacji. To będzie jeden z priorytetów Ministerstwa Cyfryzacji odnośnie do polityk cyfrowych, które obecnie się zmieniają.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#KrzysztofGawkowski">Padło pytanie dotyczące ważnych elementów odpowiedzialności za incydenty dużej skali w Unii Europejskiej. Chcemy reformy. Ten cyfrowy blueprint ma być odpowiedzią na pytanie, jak chcemy sprawić, żeby Unia Europejska dostrzegała, że incydenty dużej skali w obszarze cyber mogą przewrócić dzisiaj Unię Europejską i poszczególne państwa. Konieczna jest aktualizacja i skoordynowanie przepisów w tym zakresie oraz wyciąganie wniosków i doświadczeń, m.in. z Polski, która cały czas, niemal codziennie, odpiera ataki na infrastrukturę krytyczną, niemal codziennie mierzy się z atakami. Czasami jest to nawet kilkaset ataków dziennie, tych, które rozpatrujemy, a incydentów zgłoszonych jest kilka tysięcy. W Polsce w tym obszarze inwestujemy. Zwiększyliśmy o kilkadziesiąt milionów złotych wydatki na kompetencje cyfrowe w obszarze cyberbezpieczeństwa, by kształcić pracowników administracji, żeby nie dochodziło do takich incydentów. Zwiększyliśmy wydatki na Fundusz Cyberbezpieczeństwa o 150%. Te środki pozwolą przeszkolić jeszcze więcej urzędników i zatrudnić ich w administracji odpowiedzialnej za budowanie polskiej cybertarczy. W 2024 r. było to 6,5 tys. osób, a w roku 2025 będzie ich prawdopodobnie kilka tysięcy więcej.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#KrzysztofGawkowski">Mamy też świadomość konieczności i odpowiedzialności za to, jak powinna być wdrażana polityka bezpieczeństwa, jeżeli chodzi o ramy prawne. Priorytety, które założyliśmy oprócz AI Act, to krajowy system cyberbezpieczeństwa, który ma brać odpowiedzialność za to, jak chcemy w Polsce dzielić uwagę legislacyjną w ramach administracji oraz jak powinien być przygotowany rynek na wdrożenie prawa, które będzie zapewniało bezpieczne urządzenia. Ważnym elementem jest doprowadzenie do końca procesu legislacyjnego aktu o usługach cyfrowych. To dla nas priorytet. Dzisiaj kończymy prace rządowe, które zapewnić mają m.in. bezpieczeństwo polskich wyborów prezydenckich, bo bez wątpienia można powiedzieć, że Rosja z pełną premedytacją będzie chciała wpływać w ramach dezinformacji na polskie wybory prezydenckie. W tym obszarze chcemy współpracować ze wszystkimi klubami parlamentarnymi i przede wszystkim z komitetami wyborczymi, które wystawią swoich kandydatów. Nie będzie lepszych i gorszych. Wszyscy mają równe szanse i wszyscy mają być równo traktowani. Obiecuję to państwu z tej mównicy, podczas tej debaty. Cyberbezpieczeństwo ma chronić polskie wybory i wszystkich kandydatów. To jest dla nas priorytet. Lepsze, odpowiedzialne stosowanie prawa, czyli dobre praktyki, wykorzystywane w poszczególnych państwach — tym chcemy się dzielić. Uważamy, że w ramach współpracy cyfrowej z innymi państwami będzie to element pokazujący, gdzie poszczególne państwa mają swoje najmocniejsze ogniwa. I one powinny być wykorzystywane. To podczas najbliższych tygodni zaproponuję już w Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#KrzysztofGawkowski">Chciałbym, żebyśmy mocno skupili się też na zarządzaniu Internetem. Zarządzanie Internetem to jest odpowiedzialność. Musimy stymulować dyskusję na temat polityk zarządzania Internetem. Jeżeli nie będziemy tego robili, to nigdy nie będziemy mogli odpowiedzialnie powiedzieć, że chronimy nasze dzieci. Sam jestem tatą trójki dzieci w różnym wieku: 3, 9 i 15 lat. Wiecie państwo, co to oznacza: różne nastawienie do Internetu.</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#KrzysztofGawkowski">Ale i ta trzylatka czasami widzi, jak jej starsze rodzeństwo ma dostęp chociażby do urządzeń. My musimy zapewnić bezpieczeństwo dzieciom, bo to jest rola państwa. Dlatego zarządzanie Internetem, odpowiedzialność za nasze dzieci, doprowadzenie do tego, że będziemy mieli w Polsce weryfikację, która nie pozwoli np. na dostęp do stron pornograficznych dzieciom poniżej 18. roku życia, to jest dla nas priorytet. Nad tym musimy też pracować w Europie. To nie może być tylko temat jednego czy drugiego państwa. To musi być temat, który będzie dotykał całej legislacji w Unii Europejskiej, i to jest dla nas jednym z kluczowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#KrzysztofGawkowski">Jesteśmy też zwolennikami współpracy międzynarodowej. Będziemy proponowali poszerzenie współpracy w ramach Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego. Chcemy, żeby globalne standardy nie dotyczyły tylko wybranych, bo musimy też mocno i otwarcie powiedzieć, że jest taki czas, w którym wielkie, globalne firmy chciałyby rządzić państwami, a ich liderzy i właściciele mogliby chcieć wpływać na politykę albo inne stosunki społeczne i gospodarcze w państwach. Platformy — mówię o wielkich big techach — mają obowiązek współpracować z państwami i likwidować dezinformację. Dezinformacja to wyzwanie XXI w. Ta dezinformacja nie dotyczy Polski, nie dotyczy Niemiec, nie dotyczy wybranych państw — ona dotyczy całego globalnego świata. A Unia Europejska musi potrafić powiedzieć wspólnie: nie dezinformacji. Te przygotowania w Polsce też realizujemy, m.in. przygotowując się do projektu ochrony wyborów.</u>
          <u xml:id="u-100.10" who="#KrzysztofGawkowski">To dobry czas dla Polski i dla polskiej cyfryzacji. Polska ma uzasadnione chęci, by być europejskim liderem cyfrowej transformacji. Możemy prezydencję polską wygrać dla Europy i dla transformacji cyfrowej. Polska zrobiła wiele dobrego przez ostatnie lata, żeby cyfryzacją móc się chwalić. Zrobimy kolejny milowy krok i za kilka lat będziemy mogli śmiało powiedzieć, że nie tylko mObywatelem się chwalimy jako czymś, co jest usługą cyfrową dotyczącą każdego obywatela, ale chwalimy się m.in. bezpieczeństwem dzieci w sieci, przeciwdziałaniem dezinformacji, cyberbezpieczeństwem i ochroną każdego obywatela. To jest wyzwanie dla polskiej cyfryzacji w 2025 r. To jest wyzwanie dla Polski w ramach prezydencji w Radzie Unii. To jest wyzwanie, które pozwoli na to, że Polska wejdzie do pierwszej ligi państw na świecie, które nie tylko myślą o cyfryzacji, ale tę cyfryzację wdrażają. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że pozdrowię jeszcze raz Szkołę Podstawową nr 1 w Sochaczewie, uczniów klasy V. Jesteście już z nami? Tak, teraz już dotarliście.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo się cieszymy, że mogliście przyjechać na zwiedzanie Sejmu. Cieszę się, że jesteście z nami, i myślę, że ten dzień będzie obfitował w same dobre wspomnienia z dzisiejszej wycieczki. Pozdrawiamy was. Miłego zwiedzania.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#DorotaNiedziela">Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#DorotaNiedziela">Lista zostaje zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#DorotaNiedziela">Jest 50 osób zgłoszonych.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#DorotaNiedziela">Ustalmy, proszę państwa, że mamy minutę, żeby każdy z państwa mógł zabrać głos. Nie będę państwu wyłączała mikrofonu, ale po 15 sekundach zwrócę uwagę, żeby dać możliwość wypowiedzenia się innym.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#DorotaNiedziela">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#DorotaNiedziela">Jako pierwszego zapraszam pana posła Dariusza Stefaniuka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#DariuszStefaniuk">Bardzo dziękuję, pani marszałek. Jedna kartka — mam nadzieję, że zdążę w 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#DariuszStefaniuk">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Premierze! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że pan premier też mówi o pewnej kontynuacji tego, co robił rząd Prawa i Sprawiedliwości. Nawiązuję do starlinków — 11 700 starlinków zakupionych przez polski rząd, ministra Janusza Cieszyńskiego, w tym 5 tys. starlinków zakupionych przez PKN Orlen, szanowni państwo, dla Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#DariuszStefaniuk">W dobie rosnących zagrożeń cybernetycznych priorytetem każdej władzy powinna być ochrona infrastruktury krytycznej, obywateli i firm przed atakami w sieci. Tymczasem mamy wątpliwości, czy obecny rząd właściwie przygotował Polskę na te wyzwania. Jakie konkretne działania podejmiecie, aby podnieść poziom bezpieczeństwa systemów państwowych, które wciąż są podatne na ataki?</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#DariuszStefaniuk">Mogę powiedzieć, że z panem premierem łączy mnie jedna rzecz — to, że mamy trójkę dzieci. Ja też mam trójkę dzieci i w tym samym wieku, nie wiem, czy to jest przypadek. Dlatego też najważniejsze: Jakie są państwa plany wobec edukacji cyfrowej? Bo bez świadomych obywateli nawet najlepsze systemy bezpieczeństwa okażą się niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#DariuszStefaniuk">Europa stawia na rozwój sztucznej inteligencji, ale Polska musi znaleźć w tej strategii swoje miejsce. Zamiast ambitnych planów słyszymy jednak ogólniki, brak konkretów. Czy planujecie stworzenie strategii rozwoju AI, która uwzględni potrzeby polskich firm i uczelni? Jak zamierzacie wesprzeć małe i średnie przedsiębiorstwa w korzystaniu z technologii AI? Bo jeśli pozostawimy to tylko największym graczom, stracimy kluczowy potencjał innowacyjny.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#DariuszStefaniuk">Panie Premierze! Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej to nie tylko prestiż, ale to przede wszystkim odpowiedzialność. Rząd musi przedstawić konkretne plany działań w obszarze cyfryzacji, które pozwolą Polakom czerpać korzyści z technologii przyszłości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#DariuszStefaniuk">Jeśli nie wykorzystamy tej szansy, inne państwa nas wyprzedzą, a my ponownie zostaniemy tylko konsumentami, a nie twórcami innowacji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#DariuszStefaniuk">Poproszę o odpowiedzi na piśmie, bo miałem więcej pytań, ale ze względu na czas bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#DorotaNiedziela">Przypomnę tylko państwu zasady. Każdy z państwa ma minutę. Nie będę przerywać w połowie zdania, ale jeśli państwo będziecie przeciągać ten czas, to zamiast 50 osób będzie mogło zabrać głos tylko 30 osób. A więc z szacunku do innych pilnujcie państwo czasu, może ograniczcie swoje wystąpienia, żeby wszyscy, którzy się zapisali, mogli wystąpić.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Iwona Karolewska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#IwonaKarolewska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Naszym priorytetem w trakcie prezydencji w Radzie Unii Europejskiej jest bezpieczeństwo — także zdrowotne, w tym transformacja cyfrowa opieki zdrowotnej oraz promocja i profilaktyka zdrowia. Mam zatem pytanie do pana ministra: Czy postęp cyfryzacji w opiece zdrowotnej przyczyni się do skrócenia kolejek do lekarzy specjalistów? Jeżeli tak, to w jaki sposób? Czy nie zostaną wykluczone osoby starsze, mieszkańcy małych miejscowości, nie zawsze korzystający w pełni z narzędzi informatycznych?</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#IwonaKarolewska">Moje drugie pytanie dotyczy profilaktyki. Państwo odpowiada za zdrowie publiczne niezależnie od tego, czy pacjent korzysta z płatnych czy bezpłatnych usług medycznych. Czy planowane jest wdrożenie rozwiązań polegających na pozyskiwaniu danych z sektora prywatnego dotyczących realizowanych świadczeń medycznych, w tym badań profilaktycznych, abyśmy mogli ocenić rzeczywisty stan realizacji działań profilaktycznych w naszym kraju? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł. Bardzo dziękuję za zachowanie czasu.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Skonieczkę, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MarcinSkonieczka">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Trwa globalny wyścig w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji i te firmy, które pierwsze wdrożą rozwiązania z zakresu AI, uzyskają przewagę konkurencyjną. Pozycja Unii Europejskiej nie jest zbyt mocna. Zostaliśmy w tyle w stosunku do USA czy nawet Chin.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MarcinSkonieczka">Pan premier mówił dzisiaj o tym, że chcemy, aby Polska była liderem w zakresie rozwoju AI, więc moje pytania dotyczą właśnie tego tematu. Czy planowane są szkolenia, doradztwo dla polskich firm, szczególnie tych małych i średnich, w zakresie AI? Czy będą dotacje na wdrożenie sztucznej inteligencji w ich biznesach? Czy Polska zamierza skorzystać z programu, o którym pan minister mówił, z projektu Fabryka AI? Tam można otrzymać 200 mln euro na budowę superkomputerów, ale drugie tyle trzeba wyłożyć z własnych środków. Więc pytanie: Czy ministerstwo zamierza z tego programu skorzystać? Czy będzie również wsparcie dla polskich naukowców? Jaka jest przyszłość instytutu IDEAS NCBR? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Posłanki i Posłowie! Wraz z rozwojem technologii, jak słyszeliśmy, rośnie zagrożenie cyberprzestępczością, co często jest związane z użyciem zaawansowanej sztucznej inteligencji, która wykorzystywana jest do automatyzacji, personalizacji ataków, choćby poprzez tworzenie coraz bardziej przekonujących kampanii phishingowych, ale wykorzystywana jest także do kradzieży danych czy ataków typu ransomware. Coraz częściej nowe technologie wykorzystywane są też w wojnie hybrydowej i stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa osób prywatnych, organizacji, ale i rządów państw członkowskich Unii Europejskiej, nie tylko tych frontowych, takich jak Polska.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#MichałPyrzyk">W tym kontekście mam pytanie: W jaki sposób zamierzamy właśnie jako Polska stworzyć system skutecznej ochrony infrastruktury krytycznej, np. sieci energetycznych, systemu służby zdrowia — ten obszar jest również atakowany — oraz przede wszystkim systemów finansowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Anitę Kucharską-Dziedzic, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pani Marszałkini! Panie Premierze! Użył pan sformułowania, że wielkie platformy, Big Techy mają obowiązek likwidacji dezinformacji. Niestety, mamy do czynienia z procesem odwrotnym — odchodzeniem od tego samoograniczania czy kontroli treści, które są na tych wielkich platformach publikowane, i z efektem, który jest widoczny już niestety i w Europie, czyli wpływaniem przez owe wielkie platformy i dezinformację na nich publikowaną na wyniki wyborów. Jakich państwo planujecie użyć mechanizmów na poziomie Unii Europejskiej, by przymusić owe wielkie platformy czy Big Techy do likwidowania dezinformacji, która wpływa na proces demokratyczny? Pytam także w kontekście tego, czego będziemy świadkami w najbliższym czasie w Polsce, czyli kampanii wyborczej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartłomieja Pejo, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#BartłomiejPejo">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Cyfryzacja to niewątpliwie sprawa kluczowa. Bardzo cieszę się, że w tej kwestii możemy w wielu sprawach być zgodni, możemy się porozumieć jako rząd i opozycja. Dziękuję z tego miejsca za dobrą współpracę z komisją cyfryzacji Ministerstwu Cyfryzacji, panu premierowi i współpracownikom.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#BartłomiejPejo">Chciałbym jednak, żeby słuchający nas dzisiaj Polacy usłyszeli odpowiedź na jedno z kluczowych według mnie pytań: Jakie konkretne kroki planuje Ministerstwo Cyfryzacji w ramach priorytetów polskiej prezydencji w Unii Europejskiej, aby wzmocnić cyfrową suwerenność, jednocześnie wspierając rozwój krajowych innowacji technologicznych zwiększających konkurencyjność polskiego sektora IT? To żadna tajemnica, że Chiny są na drodze do przejęcia narzędzi innowacyjności. Pytanie: Co planuje zrobić polski rząd w tych najbliższych miesiącach, aby temu zapobiegać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Paulinę Matysiak, koło parlamentarne Razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Panie Premierze! Chciałabym się dowiedzieć od pana ministra o działaniach, jakie podejmował w temacie związanym z ujawnieniem potencjalnych zagrożeń dla infrastruktury krytycznej państwa, które są związane z wykryciem mechanizmów celowo wywołujących awarie w systemach sterowania taborem kolejowym firmy Newag. Analizy techniczne, które wykonali eksperci do spraw cyberbezpieczeństwa, wskazały na obecność funkcji w kodzie oprogramowania, które ograniczały działanie systemów sterowania w pociągach, które są eksploatowane przez polskich przewoźników. Tak naprawdę szczególnej uwagi wymaga weryfikacja potencjalnych zagrożeń dla ciągłości funkcjonowania transportu kolejowego w czasie krytycznym bądź chwili zagrożenia i wykluczenie ewentualnej możliwości wykorzystania wykrytych podatności przez podmioty zewnętrzne działające na szkodę Polski. Jakie działania podjęto w zakresie cyberbezpieczeństwa, by wyjaśnić awarie pociągów firmy Newag i zapobiec podobnym incydentom w przyszłości? Jakie mechanizmy nadzoru i kontroli cyberbezpieczeństwa są stosowane wobec oprogramowania i urządzeń dostarczanych przez producentów taboru kolejowego? Czy w związku z awarią tych pociągów są przewidywane zmiany regulacyjne w tym zakresie? Jak ministerstwo współpracuje z innymi organami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PaulinaMatysiak">Ostatnie pytania. Jakie wnioski wynikają z analizy tej sprawy w kontekście cyberbezpieczeństwa infrastruktury krytycznej? I przede wszystkim: Jakie działania podjęto w związku z tymi wnioskami? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Ja się z panią poseł Golińską zamieniam.)</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Machałek. Jest zamiana miejsc z panią poseł Golińską.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Poseł Marzena Anna Machałek: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MarzenaAnnaMachałek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mówiąc o cyfryzacji i wyzwaniach, jakie ona niesie, trudno nie mówić o dostosowaniu kompetencji uczniów jako przyszłych pracowników do potrzeb rynku pracy. I tutaj, jak myślę, mamy się czym pochwalić, jeśli chodzi o branżowe centra umiejętności. Wielu specjalistów uważa, że jest to kluczowe przedsięwzięcie. Jeśli bowiem chodzi o umiejętności cyfrowe i dostosowanie kompetencji do potrzeb rynku pracy, jest to spójne z politykami europejskimi. Jesteśmy w tym zakresie liderem i możemy to pokazać, i tym się w czasie polskiej prezydencji pochwalić. Możemy pokazać, że Polska jest liderem w zakresie kształcenia branżowego, rozwoju kształcenia branżowego, technicznego i w zakresie wprowadzania w tym kształceniu nowych technologii i umiejętności. Bardzo ważne jest, że powstają w tej chwili jak grzyby po deszczu branżowe centra umiejętności. Przypomnę, że są one realizowane w ramach KPO. Przygotowaliśmy ten projekt, jesteśmy z niego dumni i chcielibyśmy, żeby w polskiej prezydencji był to projekt kluczowy. Proszę mi powiedzieć, jakie w tej kwestii macie zamiary. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam posła Andrzeja Szewińskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AndrzejSzewiński">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Eksperci jednogłośnie stwierdzają: społeczeństwa, państwa, które będą wykorzystywać AI, będą posiadać przewagę technologiczną i cywilizacyjną. Biorąc pod uwagę to, jak potężne inwestycje w innowacyjne technologie i sztuczną inteligencję są czynione na świecie, oraz to, że kluczowe technologie są rozwijane nie tylko przez światowych gigantów, ale też w dużym stopniu przez innowacyjne start-upy, jakie mechanizmy wsparcia dla start-upów i firm rozwijających się w domenie AI Polska planuje promować i wdrażać podczas prezydencji? Zadaję, panie premierze, to pytanie w kontekście skandalicznego podziału łupów podczas poprzedniej kadencji rządu Prawa i Sprawiedliwości. Środki zostały przyznane przez NCBiR niezgodnie z prawem tzw. słupom w ramach programu „Szybka ścieżka”. To są setki milionów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AndrzejSzewiński">Te działania doprowadziły do paraliżu dotowania informatycznej soli polskiej ziemi, czyli polskich firm, takich jak start-upy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AndrzejSzewiński">Te firmy po prostu nie mają dofinansowania. Dlatego takie jest moje pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Żanetę Cwalinę-Śliwowską, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytanie jest następujące: Jaki polski rząd ma pomysł na regulację satelitarnego dostępu do Internetu? Dzisiaj firmy zapewniające taki dostęp, jak np. Starlink, są poza kontrolą polskiego państwa. Czy potrzebne są regulacje w tym zakresie? I co polski rząd i Polska w ramach Unii Europejskiej zamierzają zrobić, żeby Polacy byli w Europie pionierami takich technologii i ich rozwoju? Czy ewentualnie nadmierne regulacje nie sprawią, że możliwości związane z tą technologią wyłączą nas po prostu z tego technologicznego wyścigu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Grzyba, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Panie Premierze! Szanowni Panie i Panowie Posłowie! Pan premier był uprzejmy powiedzieć, że Polska ma ambicje, by zostać liderem transformacji cyfrowej. Oczywiście chcielibyśmy, aby te pozytywne strony zmian, jeżeli chodzi o transformację cyfrową, w jak najszerszym stopniu dotarły do polskiej gospodarki, do polskiego społeczeństwa, oczywiście łącznie ze sztuczną inteligencją i umiejętnością posługiwania się nią. Z drugiej strony zdajemy sobie sprawę z zagrożeń, w szczególności w zakresie cyberbezpieczeństwa, i to zarówno tego szeroko pojętego, jak i tego w poszczególnych branżach, w szczególności zaś bezpieczeństwa państwa i jego instytucji. Ale też zdajemy sobie sprawę z tego, że dobre praktyki w państwach członkowskich mają być przedmiotem oceny, co był pan uprzejmy powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#AndrzejGrzyb">Chciałem zadać pytanie w kontekście ochrony najmłodszych, dzieci. Słyszymy, że Australia stwierdziła, że dzieci do 16. roku życia nie będą mogły korzystać z niektórych elementów. Podobne rozważania są w Holandii, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii. Również Francja i Dania stwierdziły, że należy dokonać takich regulacji na poziomie unijnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AndrzejGrzyb">Jaki jest stosunek polskiego rządu do tej propozycji w ramach przewodnictwa w Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Premierze! Wśród priorytetów polskiej prezydencji w zakresie cyfryzacji oraz zmian telekomunikacyjnych czytamy m.in. że polska prezydencja będzie dążyć do ograniczenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorców, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw. Prosiłbym o podanie, jakie zmiany Polska tutaj planuje.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#TadeuszTomaszewski">Druga rzecz, zapowiada się wprowadzenie efektywnych usług pocztowych i kurierskich. Jakie tutaj są propozycje planowane w ramach polskiej prezydencji?</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#TadeuszTomaszewski">Trzecia kwestia to dostęp do szerokopasmowego Internetu w środowiskach wiejskich. Do tej pory program „Cyfrowa Polska” jest realizowany, ale czy jest szansa, przede wszystkim czy jest wystarczająca ilość środków finansowych dla tych gmin…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#TadeuszTomaszewski">…które do tej pory z tego programu nie mogły korzystać ze względu na brak zainteresowania wykonawców? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy dziś w Warszawie protestują pracownicy branży energetycznej, polskich kopalni, Lewica wdraża do dyskusji prezydencję Polski w Unii Europejskiej w zakresie cyfryzacji i rozwiązań telekomunikacyjnych. Zamiast bronić setek tysięcy polskich pracowników, którym grozi bezrobocie, Lewica dyskutuje o telekomunikacji. To jest miara upadku telekomunikacji. Lewica chce mówić o sztucznej inteligencji. A któż to inny jak nie minister z Lewicy, pan minister Wieczorek razem z wiceministrem Gdulą zaorali, niczym Rzymianie Kartaginę, cały projekt sztucznej inteligencji?</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Bliźniuk: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#MariuszKrystian">Dziś w Unii Europejskiej rozgrywa się w tym kontekście wielka bitwa, bitwa o wolność słowa, bo urzędnicy Unii Europejskiej, cały establishment liberalno-lewicowy, pragną cenzurować platformę X. Kiedy robił to pan Zuckerberg na Facebooku, wtedy było wszystko w porządku, kiedy Elon Musk na platformie X wprowadził rzeczywistą wolność słowa, wtedy w Unii Europejskiej nastąpił raban. Mam pytanie: Czy polski rząd dołoży się do cenzury Unii Europejskiej w mediach społecznościowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam cztery pytania, mam nadzieję, że uda mi się je zadać. Po pierwsze, jakie wyzwania zidentyfikowano w kontekście cyberbezpieczeństwa w szkołach, w tym w szkołach kształcących w zawodzie, w Unii Europejskiej i w Polsce? Po drugie, technologie cyfrowe często wspomagają osoby niepełnosprawne lub z neuroróżnorodnością, a jednak rzadko kiedy są wykorzystywane na szeroką skalę. Jakie działania wspierające dla obywateli niepełnosprawnych oraz neuroróżnorodnych przewidują państwo w zakresie priorytetów cyfrowych? Po trzecie, hejt i dezinformacja w cyberprzestrzeni stają się tematem przewodnim naszej rzeczywistości. W jaki sposób Polska może i zamierza wesprzeć państwa członkowskie w realizacji polityki chroniącej obywateli przed przemocą i hejtem w cyberprzestrzeni cyfrowej? Obecnie seniorzy na co dzień korzystają z dobrodziejstw Internetu. Jakie wyzwania związane z bezpieczeństwem seniorów w cyberprzestrzeni stoją przed Polską oraz przed państwami członkowskimi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że przywitam jeszcze wycieczkę z Bieszczad, która jest na galerii. Bardzo państwa witam. Cieszę się, że jesteście z nami, że możecie obserwować nasze obrady. Pozdrawiam i życzę miłych wspomnień.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Maja Ewa Nowak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MajaEwaNowak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnich latach media społecznościowe stały się niezwykle potężnym narzędziem zarówno w zakresie komunikacji, jak i wpływania na opinię publiczną. Sposób ich użytkowania może mieć istotne znaczenie w kontekście demokracji, ale także w odniesieniu do ochrony prywatności obywateli i uczciwości procesów wyborczych. Afera Cambridge Analytica unaoczniła światu, jak łatwo można wykorzystać dane osobowe milionów ludzi do precyzyjnego kierowania kampaniami politycznymi, manipulując opinią publiczną w sposób niejawny i niekontrolowany.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#MajaEwaNowak">W związku z tym proszę o udzielenie informacji. Czy polski rząd monitoruje w jakikolwiek sposób działalność mediów społecznościowych? W jaki sposób zabezpieczamy się przed ewentualnym wpływem mediów społecznościowych na procesy wyborcze? Czy jesteśmy w stanie uniknąć sytuacji podobnych do afery Cambridge Analytica i jakie działania zabezpieczające zostały podjęte w tym kierunku? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Czas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej jest czasem wielu szans. Czy zostaną wykorzystane, ocenimy za pół roku. Szczególną grupą są mali i średni przedsiębiorcy, którzy oczekują na realne wsparcie, zwłaszcza teraz, kiedy rzeczywistość zmienia się i firmy potrzebują, tak jak duże podmioty, m.in. zabezpieczenia od cyberataków. Jakie będą realizowane działania, by utworzyć takie realne systemowe zabezpieczenia przedsiębiorców w Polsce, ale także w całej Unii Europejskiej? Jakie systemy operacyjne placówek ochrony zdrowia zostaną usprawnione? Na jakie gwarancje zabezpieczenia swoich danych mogą liczyć wszyscy pacjenci, na poprawę dostępności świadczeń, których będą potrzebować? Bezpieczeństwo odmieniane obecnie przez wszystkie przypadki nie powinno być czystym frazesem, ale w dobie powszechnie dostępnych możliwości wsparcia sztucznej inteligencji realnym działaniem. W rolnictwie, energetyce, polityce migracyjnej potrzebne są konkretne, oczekiwane przez społeczeństwo decyzje, potrzebne jest wsparcie rynku pracy. Wiedzą to zwłaszcza ci, którzy w ostatnim czasie stracili swoje miejsca pracy i czekają na pomoc. Centrum dezinformacji obecnie reaguje na zgłoszenie poprzez aplikację. Czy do analizy informacji, dezinformacji wykorzystuje się sztuczną inteligencję? Czy są prowadzone analizy informacji nie tylko na zgłoszenia, ale na bieżąco, żeby reagować od razu, nie czekając na zgłoszenie? I ostatnie zdanie. Rozdając obecnie karty przez 6 miesięcy i mając od ponad roku całą talię kart polskiej sceny, odpowiadacie państwo za wszystkie szanse, również te niewykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Bosackiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#MarcinBosacki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! Chciałem zapytać o to, co pan nazwał wojną informacyjną z Rosją. Wiemy, że Rosja próbowała, czasem z sukcesami, wpłynąć na wyniki wyborów od Stanów Zjednoczonych po Gruzję i Mołdawię czy referendum w Wielkiej Brytanii dotyczące wyjścia z UE. Unia Europejska walkę z tą rosyjską ingerencją w sieci uczyniła priorytetem po prawie 3 latach, po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Powstały huby, 14 hubów do walki z dezinformacją, powstał taki portal EUvsDiSiNFO, ale realne znaczenie, to, żeby obywatele, użytkownicy sieci widzieli te unijne wysiłki, jest mocno ograniczone. Co polska prezydencja, panie premierze, zamierza uczynić, żeby te unijne wysiłki były skuteczniejsze, bardziej szkodliwe dla Rosji i bardziej widoczne przez wszystkich obywateli? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Szymanowską, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#EwaSzymanowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać, jak przebiega proces likwidacji białych plam w dostępie do szerokopasmowego Internetu w Polsce? Ile obszarów w kraju znajduje się poza zasięgiem szybkich sieci światłowodowych? Jak przebiega budowa infrastruktury dostępu komórkowego w technologii 5G i czy Polska jest gotowa na kolejne technologie, 6G i kolejne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Ewę Cicholską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sztuczna inteligencja i cyberbezpieczeństwo to wyzwania dla współczesnej cywilizacji. To od nas zależy, panie ministrze, czy w sposób odpowiedzialny wykorzystamy te szanse, tak jak pan wcześniej powiedział. Z najnowszych badań CBOS wynika, że aż ok. 80% Polaków dostrzega więcej zagrożeń niż korzyści. Wśród nich warto wymienić zagrożenia dotyczące przede wszystkim utraty miejsc pracy, wpływ na procesy decyzyjne w demokracji oraz przestępcze działania związane z oszustwem internetowym. Wzrasta też ryzyko naruszenia prywatności. Nieodpowiednie zarządzanie informacjami może prowadzić do ich wycieku. Tego Polacy obawiają się, a przede wszystkim chcą wiedzieć, jakie miejsca pracy będą zagrożone w związku z wprowadzaniem sztucznej inteligencji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Renatę Rak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#RenataRak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Technologie cyfrowe mają ogromne znaczenie dla rozwoju nowoczesnej edukacji. Wyposażenie szkół w nowoczesny sprzęt, drukarki 3D, okulary VR i laboratoria przyszłości pomagają rozwijać kreatywność uczniów w rozwiązywaniu problemów oraz kompetencje przyszłości. Niezbędny jest dostęp do szybkiego i bezpiecznego Internetu. Rozwój kompetencji cyfrowych nauczycieli, włączanie technologii informacyjnych do procesu dydaktycznego, nauka oprogramowania są niezbędne w przygotowaniu uczniów i nauczycieli do wyzwań współczesnego świata cyfrowego. Panie ministrze, mam pytanie: Czy Ministerstwo Cyfryzacji planuje współpracę z ministerstwem edukacji w realizacji programów mających na celu rozwój nowoczesnej edukacji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Elżbietę Burkiewicz, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#ElżbietaBurkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W styczniu rozpoczął działanie system e-doręczeń realizowany przez Pocztę Polską. Ilu Polaków ma założone skrzynki do e-doręczeń? Kiedy planowana jest podobna cyfryzacja obszaru sądownictwa? Jak wygląda teraźniejszość i przyszłość tego systemu? I drugi temat dotyczący chińskich technologii: Czy Polska zamierza ograniczyć dostęp chińskich technologii informatycznych do strategicznych obszarów rynku odpowiedzialnych za komunikację, za cyberbezpieczeństwo oraz utrzymanie państwowych rejestrów? W jaki sposób ma nastąpić implementacja warunków europejskiego Toolboksu 5G? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że powitam radę nadzorczą i zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej Centrum w Ostrołęce. Jesteście państwo z nami? Państwo przyjechaliście na zaproszenie pana posła Mariusza Popielarza. Bardzo się cieszymy, że jesteście z nami. Możecie z nami uczestniczyć w obradach Sejmu. Mam nadzieję, że wspomnienia będą tylko dobre.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Kazimierza Bogusława Chomę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#KazimierzBogusławChoma">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czas prezydencji to wielka odpowiedzialność. I pytanie, czy będzie on czasem niewykorzystanych szans w zakresie zwiększenia cyberbezpieczeństwa i rozwoju sztucznej inteligencji, czy czasem, mamy nadzieję, wykorzystanych szans, bo one są duże. Pytanie to nie jest zupełnie zawieszone w próżni, bo polska firma zwróciła się do pana marszałka o dane, które były potrzebne do programu awatar, czyli takiego tłumaczenia migowego dla niesłyszących. Dwukrotnie, mimo składania dodatkowych dokumentów, dostała odpowiedź odmowną. W Stanach Zjednoczonych dostali grant, wdrożyli program, który będzie teraz wykorzystany, ale oczywiście jako firma amerykańsko-polska. W związku z tym widzimy, że w Stanach pewne rzeczy są możliwe, w Europie nie. Jest również pytanie i wyzwanie dla pana premiera, pana ministra: Jak zrobić, jak stworzyć mechanizmy, żeby nasi zdolni ludzie nie musieli tego uruchamiać w Stanach, w Chinach czy może w innych krajach? To jest wyzwanie i mam nadzieję, że będzie to wykorzystane. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że powitam gości na galerii. Pan Muhareem Demirok, mam nadzieję, że nie przekręciłam nazwiska, lider szwedzkiej Partii Centrum, i cały klub parlamentarny Partii Centrum. Bardzo serdecznie państwa pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo się cieszymy, że mogliście nas odwiedzić. Mam nadzieję, że przyglądanie się pracom polskiego parlamentu będzie miłym wspomnieniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Grygorcewicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#BarbaraGrygorcewicz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wiemy, że są próby manipulowania wyborami, są ataki na Centralny Ośrodek Informatyki, są ataki na sektory wrażliwe, takie jak energetyka czy medycyna. Wiemy, że dezinformacja, deepfejki, fake newsy z wykorzystaniem sztucznej inteligencji są na porządku dziennym. W związku z tym mam do pana ministra pytanie: Czy podczas naszej prezydencji pracujecie państwo nad stworzeniem wspólnego planu obrony przed cyberatakami poprzez utworzenie np. jakiejś wspólnej jednostki, komórki dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#DorotaNiedziela">Mamy również na galerii młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Tucholi. Jesteście państwo z nami? Pozdrawiamy.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#DorotaNiedziela">Państwo przyjechaliście na zaproszenie posła Gizińskiego. Bardzo się cieszymy, że jesteście z nami. Życzę miłych wspomnień z dzisiejszego zwiedzania Sejmu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Kamil Wnuk, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KamilWnuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy Rodacy! Na początku chciałem serdecznie podziękować wnioskodawcom za taki a nie inny temat informacji bieżącej, bo to jest ważna kwestia dla wszystkich Polaków. Cieszę się, że została poruszona. Jako przedstawiciel Polski 2050, partii, która myśli nie tylko odnośnie do tej kadencji, ale także dłuższego okresu, mam z tym związane pytania: Jakie są główne cele tej strategii cyfryzacji Polski przedstawione przez resort cyfryzacji? W jaki sposób te cele przyczynią się do rozwoju naszego kraju, ale nie w perspektywie tej kadencji, tylko w perspektywie najbliższych 10–20 lat? Jakie korzyści mogą przynieść społeczeństwu, naszej gospodarce i jakie wyzwania mogą się pojawiać w trakcie realizacji tej strategii? Jak Polska przygotuje się na nadejście i rozwój tych nowych technologii? Jakie trendy społeczne są brane pod uwagę w planowaniu długoterminowym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Mogę ja za nią.)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Paweł Masełko, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PawełMasełko">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Cieszy to, że jednym z priorytetów polskiej prezydencji w Unii Europejskiej jest cyberbezpieczeństwo. Wszyscy sobie zdajemy sprawę, jak to jest istotny obszar i jak wiele elementów naszego życia prywatnego, zawodowego jest właśnie związanych z tym faktem.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PawełMasełko">Mam dwa pytania związane z tym tematem. Pierwsze dotyczy bezpieczeństwa naszych danych. Co rusz słyszymy, że z jakiejś instytucji, z firmy, z przedsiębiorstwa, z instytucji prywatnej wypłynęły dane. Chciałem zapytać pana premiera, jak nasze kluczowe instytucje, np. ZUS, Narodowy Fundusz Zdrowia, są przygotowane na tego typu ataki, bo szczególnie w NFZ, jak wiemy, są te dane wrażliwe w obszarze zdrowotnym. Druga kwestia. Czy jest planowane jakieś wsparcie dla małych samorządów, instytucji, jednostek samorządu terytorialnego, bo dla nich będzie to największe wyzwanie? Chodzi o te małe samorządy, które mają ograniczone środki, które mają problem z pozyskaniem fachowców z zakresu IT. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Oliwiecką, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#BarbaraOliwiecka">Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#BarbaraOliwiecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jednym z największych zagrożeń i problemów w Internecie jest hejt, szczególnie ten anonimowy. Zagrożone są nasze dzieci i młodzież, ale też osoby prowadzące biznes, aktywiści, każdy z nas, bo każdego można zniszczyć słowem, kłamstwem, zniszczyć jego dorobek, podważyć wiarygodność.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#BarbaraOliwiecka">Polska 2050 zaproponowała rozwiązania — ustawę o przeciwdziałaniu anonimowemu hejtowi w Internecie, tzw. ślepy pozew. Ale moje pytanie jest takie. Prace nad tą ustawą w parlamencie trwają, ale co w tym zakresie robi rząd? Kiedy w Polsce zostaną wprowadzone uregulowania prawne, które umożliwią realną walkę z anonimowym hejtem? Kiedy anonimowi hejterzy przestaną być anonimowi i zaczną ponosić konsekwencje swoich działań? Państwo nie może być bezradne, bo państwo musi chronić najsłabszych, również w Internecie, i karać skutecznie tych, którzy krzywdzą. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Paluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Żyjemy w bardzo niebezpiecznych czasach. Cały czas jesteśmy narażeni na agresję naszego wschodniego sąsiada, na agresję właśnie w sferze cyberbezpieczeństwa. Przypominam, że ta ustawa z sierpnia 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa narzuciła działania w kwestii zwiększania tego bezpieczeństwa w takich dziedzinach jak energia, transport, bankowość, infrastruktura rynków finansowych, ochrona zdrowia. Stąd moje pierwsze pytanie: Co ministerstwo robi, żeby zwiększać bezpieczeństwo i wykorzystanie nowych środków w kwestii chociażby ruchu pociągów? Ale przypominam, że mamy obowiązek wdrożenia dyrektywy NIS 2. Termin minął 17 października ub.r. To będzie rozszerzenie na dalsze sfery życia. I stąd też moje pytanie: Jak sobie państwo wyobrażacie rozwój wdrażania sztucznej inteligencji, jeżeli w instytucie, który w poprzednich latach był budowany, czy sieci instytutów badawczych Łukasiewicz, dokonano rewolucji kadrowej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AnnaPaluch">…a ludzi, których ściągaliśmy z całego świata za dobre gaże po to, żeby mieć najnowocześniejszych i najlepiej wykształconych, zmiótł obecny rząd? Jak państwo wyobrażacie sobie rozwój? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Sobolak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#AnnaSobolak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#AnnaSobolak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W dobie wojny hybrydowej łączącej cyberataki, dezinformację i manipulację społeczną bezpieczeństwo cyfrowe staje się kluczowym elementem ochrony państwa i Unii Europejskiej. Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej powinna skupiać się na rozwijaniu technologii pozwalających skutecznie przeciwdziałać tym zagrożeniom. Przykłady takie jak cyberataki na ukraińską sieć energetyczną pokazują powagę tych wyzwań. Czy zatem będą przeznaczone środki na rozwój technologii kwantowych i systemów cyberbezpieczeństwa? Bo przecież nasze polskie uczelnie, ze szczególnym uwzględnieniem Politechniki Wrocławskiej, mają ogromny potencjał, aby tworzyć nowoczesne narzędzia ochrony infrastruktury krytycznej, np. poprzez szyfrowanie kwantowe i monitorowanie zagrożeń w czasie rzeczywistym? Czy ministerstwo będzie zatem wspierać potencjał naukowy i badawczy znakomitych polskich uczelni, abyśmy stali się liderem w kształtowaniu cyfrowej przyszłości Europy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Aleksandrę Leo, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#AleksandraLeo">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#AleksandraLeo">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie. Unijne eIDAS 2 przewiduje, że każdy obywatel i każda obywatelka będą mieli dostęp do darmowego kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Jak polski rząd chce sobie poradzić z tym wyzwaniem, nie wpływając jednocześnie na rynek komercyjnych usług tego typu? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jednym z priorytetów polskiej prezydencji w Unii Europejskiej jest cyfryzacja i bezpieczeństwo cyfrowe. Również w ochronie zdrowia państwo wpisali, że m.in. będziecie pracować w trzech obszarach, m.in. w transformacji cyfrowej i w ochronie zdrowia. Zarówno sam pan premier, jak i pani minister zdrowia wielokrotnie w ostatnim czasie powtarzali, że polskie dokonania w zakresie informatyzacji, cyfryzacji ochrony zdrowia są szczególne i są wzorem do naśladowania w ochronie zdrowia. I przypomnę tutaj, że te rozwiązania tworzone były przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Dotyczyły m.in. wprowadzenia e-recepty, e-skierowania, e-zwolnienia, szeregu różnych udogodnień, które miały służyć cyfryzacji, informatyzacji w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Jednym z zadań wpisanych w programie prezydencji jest budowa europejskiej przestrzeni danych dotyczących ochrony zdrowia. Szanowni państwo, tak się składa, że rząd Prawa i Sprawiedliwości zaplanował budowę centrum digitalizacji dokumentacji medycznej w Chełmie, co wpisywało się w ten obszar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Parę dni temu pan minister Konieczny podpisał zarządzenie, w którym odstępuje się od budowy tego centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">W związku z tym mam pytanie: Dlaczego podjęta została taka decyzja? Jakie dane… Czy zostały przedstawione jakieś analizy…</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo. Pani poseł, zabiera pani kolegom czas, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Bożenę Lisowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Hasłem przewodnim polskiej prezydencji jest szeroko pojęte bezpieczeństwo, w tym także bezpieczeństwo cybernetyczne. Do niedawna to pojęcie kojarzyło się z branżą IT, lecz w dzisiejszych realiach tak naprawdę może dotyczyć każdego z nas, każdego użytkownika sieci, a przemocy w cyberprzestrzeni doświadczają nie tylko instytucje publiczne i duże banki, ale także małe firmy i osoby prywatne.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#BożenaLisowska">W tym kontekście stawiam pierwsze pytanie do pana ministra, o stan cyberbezpieczeństwa w Polsce. Drugie pytanie: Ile obecnie kosztuje nasz rząd bezpieczeństwo cybernetyczne, jaka to jest kwota i jakie środki docelowo powinno przeznaczyć państwo polskie, aby zbudować skuteczny system cyberodporności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Osmalaka, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#ŁukaszOsmalak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! eIDAS 2 to rozwiązania, które mają zapewnić bezpieczne, zaufane i nowoczesne transakcje elektroniczne m.in. w polskim Internecie, dla polskich obywateli. Aby to wszystko zadziałało, niezbędna jest implementacja polskich dokumentów urzędowych do mObywatela i do portfeli elektronicznych. Moje pytanie: Na jakim etapie jesteśmy, jeśli chodzi o przygotowanie właśnie tych rozwiązań, tzn. jak dużo pracy potrzebujemy jeszcze wykonać, aby mObywatel i nasz portfel elektroniczny mogły realizować kwestie związane z tymi dokumentami?</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#ŁukaszOsmalak">Chciałbym jeszcze bardzo króciutko odnieść się do słów pani poseł Paluch. Z tego, co pamiętam, to właśnie pan premier Gawkowski dzięki temu, że uratował kwestie związane z NCBR, doprowadził do tego, że kwestie sztucznej inteligencji są dzisiaj zaopiekowane, a nie jest to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Katarzynę Stachowicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#KatarzynaStachowicz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Co roku u 185 tys. Polaków diagnozuje się raka, a liczba zgonów sięga 100 tys. Sztuczna inteligencja może stać się nieocenionym wsparciem dla lekarzy, jeżeli chodzi o profilaktykę, diagnozowanie, planowanie leczenia i monitorowanie zdrowia pacjentów po terapii. Wprowadzenie tych rozwiązań wymaga jednak znaczących środków finansowych oraz koordynacji na szczeblu Unii Europejskiej. Panie premierze, czy w związku z tym w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej przewiduje się tego typu działania? Czy nie byłoby zasadne stworzenie kompleksowej strategii wykorzystania sztucznej inteligencji do profilaktyki i leczenia pacjentów onkologicznych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Wioletę Tomczak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WioletaTomczak">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Szanowna Wysoka Izbo! Zbliżają się kolejne wybory. Te wybory, tak jak i inne wybory powszechne, wiążą się z tym, że należy zebrać odpowiednią liczbę podpisów pod listami poparcia dla danego kandydata. Jako Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga przedstawiliśmy pewną propozycję uregulowań prawnych umożliwiających cyfrowe zbieranie podpisów, gdyż część obywateli obawia się o bezpieczeństwo przekazywania swoich danych, również tych wrażliwych, związanych z adresem czy też numerem PESEL. Stąd mam pytanie? propos prezydencji i kwestii bezpieczeństwa. Panie ministrze, na jakim etapie jest procedowanie nad tą sprawą i kiedy możemy się tego spodziewać? Chodzi o to, by obywatele mogli się do tego odnieść. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Patryka Wichra, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prezydencja to dobry czas na wdrożenie nowych rozwiązań, poszukiwanie nowych środków, a także przyspieszenie niektórych działań. Choćby służba czy też ochrona zdrowia, o której tutaj też trwa dyskusja, mogłaby skorzystać z dobrodziejstw zarówno sztucznej inteligencji, jak i nowoczesnego oprogramowania i sprzętu robotycznego i nie tylko. Patrząc w szerszej skali, choćby na Danię i inne kraje, widzimy, że w diagnostyce raka piersi, czyli przy mammografiach, stosuje się już wyłącznie sztuczną inteligencję. Lekarz jest dopiero na następnym etapie badania. Warto byłoby uczyć się na dobrych wzorcach zagranicznych, które już są wdrożone.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PatrykWicher">Oczywiście przyjdzie też czas na dyskusję nad tym, jak zabezpieczyć człowieka we współpracy ze sztuczną inteligencją. Nie dzisiaj, bo dzisiaj to wdrażamy, ale za 15–20 lat trzeba będzie już określić takie przepisy prawa, które będą łączyły te dwa światy, pracę sztucznej inteligencji, robotyki, cyfryzacji, ale także człowieka. Chodzi o to, żeby to też było zabezpieczone. W związku z tym apeluję o rozpoczęcie takich prac przyszłościowych, które zarówno zabezpieczą nas, ludzi, jak i dadzą ten komfort pracy ze sztuczną inteligencją w ochronie zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Napieralski: Zapraszamy do podkomisji, panie pośle. Mamy podkomisję.)</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Poseł Patryk Wicher: Z miłą chęcią.)</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Urszulę Koszutską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#UrszulaKoszutska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Jednym z priorytetów polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej jest koncentracja na zdrowiu, w tym na zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży, oraz na bezpieczeństwie w sieci. Dobrostan obywateli i dbałość o prawidłowy rozwój młodego pokolenia to podstawa budowania odpornego i dojrzałego społeczeństwa. Technologia cyfrowa może nam w tym pomóc. Nie lekceważymy zagrożeń płynących z Internetu i kwestii związanych z etyką pomocy psychologicznej i psychiatrycznej, dlatego na pewno ważne jest pytanie o wykorzystanie sztucznej inteligencji do lepszego i bardziej spersonalizowanego dopasowania pomocy zarówno w diagnostyce, jak i terapii.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#UrszulaKoszutska">Pytanie: W jaki sposób sztuczna inteligencja może odpowiedzieć na potrzeby zdrowotne w zakresie psychiatrii, jeśli chodzi zarówno o zdrowie psychiczne, jak i o bezpieczeństwo w sieci, w Internecie? Proszę również o wypowiedź na temat zapobiegania nienawiści w necie. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Schädler, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#EwaSchädler">Pani Marszałkini! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Cyberprzestrzeń to przestrzeń, w której przyszło nam żyć, wszystkim, zarówno obywatelom, jak i instytucjom, państwom. Taka jest po prostu dzisiaj rzeczywistość. Daje ona możliwości, narzędzia zarówno dobre, jak i złe. Dzisiaj natomiast, w dobie, kiedy dopasowujemy się do tej rzeczywistości, chciałabym zadać pytanie panu premierowi: Jaki odsetek polskich instytucji publicznych korzysta z systemu elektronicznego obiegu dokumentów, który przecież bardzo ułatwia nam życie. Jak wyglądają perspektywy rozwoju tego systemu? Jak ten odsetek wygląda w polskich samorządach? Jest to dobre narzędzie, narzędzie, które oszczędza czas nam, również instytucjom i pracownikom tychże instytucji. Ale wiemy, jak już tutaj poprzednicy wskazywali, iż jest dużo niebezpieczeństw związanych z tym tematem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Władysława Kurowskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Prezydencja Polski jest szansą dla Polski. Czy będzie wykorzystana? Dobrze by było. Natomiast pierwsze decyzje, np. o rezygnacji ze szczytu Unia Europejska — Stany Zjednoczone w Warszawie, to jest zły prognostyk dla tej prezydencji. Ale być może to tylko pierwsze koty za płoty.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WładysławKurowski">Sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo to są specjalistyczne dziedziny, które wymagają wdrożenia wysokich technologii. Tak samo wymagają one myśli naukowo-technicznej i na pewno bez polskiej nauki nie zdziałamy za wiele. W przypadku, kiedy polska nauka jest na pewnym rozdrożu, ma pewne trudności, nie jest dofinansowana, ale też ma pewne problemy organizacyjne… Jest ta sprawa dotycząca IDEAS NCBR z jesieni, kiedy to stanowisko prezesa ośrodka badawczego stracił światowej sławy człowiek, pan prof. Piotr Frankowski. Była też rezygnacja sześciu członków rady naukowej. To niczemu dobremu nie służyło. Pytanie: Jaki system zachęt dla polskiej nauki będzie stworzony przez rząd, po to żeby się Polska nauka włączyła w ten ważny dla Polski proces? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Dolniak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#BarbaraDolniak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Sztuczna inteligencja nie zastąpi i nie powinna zastąpić człowieka na sali rozpraw, ale będzie skutecznie pomocna dla sprawności postępowania. W związku z tym mam pytania: Czy cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości państw członkowskich znajdzie się na liście priorytetów? Jeżeli tak, to jakie przewiduje się w tym zakresie działania? Jaka będzie struktura funduszu sztucznej inteligencji, kiedy zostanie powołany oraz jaki podmiot będzie nim zarządzał? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Adama Lubońskiego, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#AdamLuboński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Wiemy doskonale, jak ważny jest szybki przepływ informacji. Stąd moje pytanie: Czy istnieje perspektywa wprowadzenia technologii SMS dla numeru alarmowego 112 oraz satelitarnego wzywania pomocy tam, gdzie nie ma możliwości skorzystania z sieci kablowych czy też z sieci radiowych? Na jakim stopniu zaawansowania jest wprowadzenie technologii AML, czyli dokładnego raportowania lokalizacji osoby, która pomocy wzywa i jej potrzebuje? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Teresę Pamułę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#TeresaPamuła">Pani Marszałek! Panie Premierze! Szanowni Państwo! Przełomowe i pionierskie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 13 czerwca 2024 r. jako akt o sztucznej inteligencji już dziś wywiera wpływ na naszą gospodarkę i bezpieczeństwo, szczególnie państw Unii Europejskiej. Chciałabym zapytać właśnie teraz, w kontekście prezydencji Polski w Unii Europejskiej: Jakie zostaną podjęte kroki w celu ochrony przede wszystkim danych wrażliwych przed nieuprawnionym przepływem do państw trzecich? Pytam o to szczególnie w kontekście zagrożeń i konfliktu poza granicami Unii Europejskiej, na Ukrainie. Dobrym kierunkiem byłoby również przeznaczenie dodatkowego wsparcia finansowego, technologicznego i infrastrukturalnego na rzecz państw takich jak Polska, szczególnie państw Unii Europejskiej. Jakie środki są przeznaczone na te działania i w jakiej kwocie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Artura Jarosława Łąckiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Barbara Okuła, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#BarbaraOkuła">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dokładnie wiemy, że jako kraj mamy coraz większy problem z nieodpowiednim wykorzystywaniem Internetu i mediów społecznościowych przez osoby małoletnie, których wiek często jest praktycznie nieweryfikowany. W związku z powyższym proszę o informację, czy polski rząd będzie ograniczał dostęp do mediów społecznościowych dzieciom. Czy planowane jest nałożenie ograniczeń na TikToka wzorem Albanii? Czy rząd ma pomysł na walkę z patostreamami i treściami pornograficznymi, trafiającymi do dzieci i młodzieży przez Internet? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że pozdrowię młodzież, która znajduje się na galerii, z X Liceum Ogólnokształcącego Dwujęzycznego w Gdańsku. Jesteście z nami? Pozdrawiamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#DorotaNiedziela">Przyjechaliście państwo na zaproszenie pani poseł Magdaleny Kołodziejczak. Bardzo się cieszę. Pani poseł jest z wami, więc na pewno wam dokładnie wytłumaczy, na czym polega praca posła. Myślę, że z dzisiejszego dnia będziecie mieć tylko dobre wspomnienia. Jeżeli chodzi o temat sztucznej inteligencji i cyfryzacji, pan premier pewnie powie, że to dla was najważniejsza sprawa. My oczywiście o tym rozmawiamy, ale to wy będziecie osobami, które będą z tych rozwiązań prawnych, które stworzymy, korzystać.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę pana posła Pawła Rychlika, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Bliźniuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PawełBliźniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PawełBliźniuk">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Nasza prezydencja w Unii Europejskiej to bardzo dobry czas dla Polski, który zbiega się z przygotowywaną strategią cyfryzacji naszego kraju do 2035 r. Ale to też bardzo dobry czas i szansa dla Unii Europejskiej. Opublikowany w zeszłym roku raport Mario Draghiego nie pozostawia złudzeń. Albo dokonamy ogromnej zmiany, albo nasza wspólnota gospodarcza odnośnie do państw Unii Europejskiej i Unia Europejska jako całość nie ma przyszłości. Stąd pytanie do pana premiera: Jakie postulaty chcemy w ramach naszej prezydencji sformułować? Chodzi o postulaty polityczne, postulaty na przyszłość, postulaty, które pozwolą zmienić ten zły stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PawełBliźniuk">Druga kwestia. Cieszy mnie to bardzo, że w trakcie tej informacji pojawiło się wielokrotnie sformułowanie: dyplomacja cyfrowa. Jakie działania w czasie naszej prezydencji będą podejmowane, żeby urealnić ten postulat, żeby nasza współpraca na wymiarze międzynarodowym w zakresie cyfryzacji zacieśniała się? I co polski rząd planuje zrobić, żeby zwiększyć jeszcze bardziej kompetencje, m.in. kompetencje służby zagranicznej w zakresie cyfryzacji, by była także przygotowana do tego, żeby obsłużyć bardzo istotne z punktu widzenia przyszłości nie tylko Polski, ale i Unii Europejskiej wymiar i domenę współpracy międzynarodowej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Golińską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Napieralskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#GrzegorzNapieralski">Pani Marszałek! Panie Premierze! Od kiedy pierwszy chatbot, ChatGPT, wyszedł z laboratorium, było to w roku 2022, w listopadzie, sztuczna inteligencja i zaawansowane algorytmy stały się bardzo popularne. Ich popularność wzrastała z każdym miesiącem i z każdym dniem. Większość ekspertów mówi, że jest to rewolucja na miarę wynalezienia maszyny parowej, Internetu czy komputera. Nie mam pytania, bardziej taką sugestię. Wiemy dokładnie, że żeby dzisiaj tak naprawdę wygrać wyścig, na całym świecie trzeba inwestować w te algorytmy, trzeba inwestować w rozwój sztucznej inteligencji. I chciałbym, aby Polska, szczególnie chodzi o zaangażowanie pana ministra Standerskiego, wywarła wpływ w tej prezydencji, abyśmy stali się liderem jako Polska, jako Unia Europejska we wdrażaniu rozwiązań dotyczących sztucznej inteligencji. Słyszeliśmy od koleżanek i kolegów posłów, że tak naprawdę sztuczna inteligencja pojawia się dzisiaj w każdej dziedzinie naszego życia. A jak będzie za chwilę? Tego nie jesteśmy w stanie sobie nawet wyobrazić. Już dziś tak naprawdę powinniśmy walczyć, żebyśmy stali się liderem w Europie, a Europa liderem na świecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#KrzysztofCiecióra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym dołączyć do tych życzeń, które pan poseł Napieralski złożył Europie, nam, abyśmy byli liderem w tych technologiach, ale wszystko wskazuje na to, że nie będziemy żadnym liderem, tylko raczej skansenem światowym w tym zakresie. I stąd moje pytanie do pana, panie ministrze, jakie państwo przyjmą stanowisko w zakresie konstruowania prawa, jeśli chodzi o wolność słowa w Internecie. Trwa obecnie ogromna dyskusja na ten temat. Widzimy, co się dzieje chociażby w Stanach Zjednoczonych, które nadają temu procesowi cały rytm. X, dawny Twitter, wolność słowa. 2 dni temu Mark Zuckerberg stwierdził, że na Facebooku zdejmujemy te blokady wolności słowa, zdejmujemy tych fact checkerów, którzy regulowali to, co się dzieje na Facebooku. To się dzieje z innymi platformami społecznościowymi. Jak państwo, jak ministerstwo będzie podchodzić do tej dyskusji? Bo słyszymy, dochodzi do nas informacja, że mają być różne regulacje: osobna regulacja w Europie, która ma utrzymywać tę cenzurę i ograniczenie wolności słowa w tych serwisach społecznościowych, i regulacje amerykańskie, które będą zupełnie inne na tamtym kontynencie. Jak państwo do tego podchodzicie? Jaki będzie wasz głos i jakie wasze konkluzje będą proponowane w trakcie tej prezydencji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że przeczytam pozdrowienia dla uczniów i nauczycieli ze Szkoły Podstawowej w Brzozowie. Nie wiem, czy państwo jeszcze jesteście, czy już przeszliście dalej. Państwo przyjechaliliście na zaproszenie pana posła Mirosława Orlińskiego. Bardzo serdecznie witam i pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#DorotaNiedziela">Jako ostatnia pytanie zada pani poseł Anna Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#AnnaBaluch">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Internet bez barier, czyli taki, który stanowi przestrzeń komunikacyjną bez względu na płeć, wiek, kulturę oraz stopień niepełnosprawności. Aby móc korzystać z Internetu, potrzebne jest w tym przypadku nie tylko łącze internetowe, czyli instalacja, której dokonuje firma, ale także komputer dostosowany do potrzeb osoby niepełnosprawnej oraz podstawowa przychylność twórców serwisów internetowych, dostosowanie sposobu wyświetlania treści informacyjnych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Żeby móc realizować takie działania, potrzebny jest dostęp do Internetu. I od tego chciałabym rozpocząć. Mówimy o sztucznej inteligencji, ale w dalszym ciągu w Polsce jest mnóstwo terenów, które są cyfrowo wykluczone. W roku prezydencji Polski w Unii Europejskiej pytam, jak rząd zadba o te cyfrowe priorytety, biorąc pod uwagę przeciwdziałanie cyfrowemu wykluczeniu. Temat jest istotny zarówno dla osób z niepełnosprawnością, jak i dla przedsiębiorstw, które by chciały zatrudniać takie osoby, a poprzez to być bardziej otwarte na problemy wykluczenia. Pytam zatem o Program Operacyjny „Polska cyfrowa”, jak będzie realizowany dla województwa lubelskiego. Dlaczego w województwie lubelskim firmy wycofują się z realizacji, a przetargi są unieważniane? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#DorotaNiedziela">Wyczerpaliśmy listę posłów, którzy byli zapisani do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#DorotaNiedziela">W takim razie przechodzimy do następnego etapu, czyli proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców panią Anitę Kucharską-Dziedzic.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#DorotaNiedziela">Czy pani poseł chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pani Marszałkini! Panie Premierze! Dyskusja, która pojawiła się na tej sali po wniosku wnioskodawców o przedstawienie priorytetów Ministerstwa Cyfryzacji w czasie polskiej prezydencji w Unii Europejskiej, wskazuje na kilka ważnych kwestii, które, jak myślę, Ministerstwo Cyfryzacji może rozważyć. Wiele głosów pojawiło się w kontekście państwa zapowiedzi, że Polska powinna być liderem cyfryzacji i prezentować własne dobre praktyki w zakresie wspierania rozwoju cyfryzacji w różnych aspektach w Europie. Pojawiło się także wiele pytań, jeżeli chodzi o wsparcie dla drobnych, małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie wdrażania owych dobrych praktyk służących rozwojowi tych firm.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pewnie nie tylko kontekst polskiej prezydencji jest ważny, ważne są także codzienne działania Ministerstwa Cyfryzacji i informowanie o nich. Kiedy pan premier mówił o dyplomacji cyfrowej, tutaj, na sali pojawiło się pewne wzmożenie i zainteresowanie, dlatego że budowanie na nowoczesnych technologiach pozycji Polski w Unii Europejskiej, wymiana dobrych praktyk, wymiana informacji, ta poszerzona współpraca, współpraca międzysektorowa, także pomiędzy sektorem cywilnym a wojskowym, są rzeczywiście nie tylko w planach Ministerstwa Cyfryzacji — są także pewnym wymogiem chwili, która jest wyjątkowo specyficzna w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pojawiały się także pytania dotyczące wykorzystania nowoczesnych technologii czy sztucznej inteligencji w bezpieczeństwie, nie tylko bezpieczeństwie zewnętrznym, bezpieczeństwie związanym z obroną przed cyberatakami czy cyberterroryzmem, ale też bezpieczeństwie w zakresie codziennego funkcjonowania obywateli w Unii Europejskiej, więc ochrony zdrowia, komunikacji, logistyki. Serdecznie dziękuję panu premierowi za to, że te kwestie są kluczowe w celach, które stawia sobie Ministerstwo Cyfryzacji w czasie polskiej prezydencji.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Poprosiłabym o dodatkowe informacje, o doprecyzowanie wypowiedzi przez pana premiera. Chodzi mi o komunikowanie pewnych treści, które, jak widać, są potrzebne. Społeczeństwo, czy to polskie, czy to unijne, niekoniecznie ma pełną świadomość, jak wygląda w tej chwili zagrożenie cyberatakami, cyberterroryzmem państw wrogich na terenie Unii Europejskiej. Kiedy pan premier mówił zarówno o memorandum, o współpracy cyfrowej w Kijowie, jak i o polskich starlinkach, które zapewniają Ukrainie Internet, to czy pan premier mówił o incydentach dużej skali i o codziennych atakach na polską infrastrukturę i polskie bezpieczeństwo? Pan premier mówił o kilku tysiącach ataków. Myślę, że społeczeństwo polskie i unijne nie jest świadome, jaka jest skala zagrożenia i jakie są działania służb. Nie mamy świadomości skali tych zagrożeń i tych ataków, bo w zasadzie jesteśmy bezpieczni. Poprosiłabym o taką informację, bo być może zmieni to sposób patrzenia na te wyzwania, które stoją przed Unią Europejską i przed polską prezydencją w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Dziękuję za informację o przeznaczeniu kilkudziesięciu milionów na kształcenie pracowników administracji. Rzeczywiście im więcej cyfryzacji w administracji, tym mniej barier, mniej regulacji, mniejsza jest potrzeba owych barier i owych regulacji, o których pan premier także powiedział. Te zapowiedzi o wzroście procentowym, jeśli chodzi o pieniądze przeznaczone na cyberbezpieczeństwo, są szalenie istotne.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Widać także niestety na tej sali podziały polityczne, bo kiedy jedni mówią o zagrożeniach dezinformacją, drudzy mówią o tym, że dezinformacja i wycofywanie się z fact-checkingu przez wielkie koncerny cyfrowe są dla nich szansą na powtórne zdobycie władzy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#DorotaNiedziela">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Ministrów, ministra cyfryzacji pana Krzysztofa Gawkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#KrzysztofGawkowski">Pani Marszałkini! Szanowni Państwo! Serdecznie dziękuję za tę debatę. Padło dużo dobrych, merytorycznych pytań, a przede wszystkim widoczna była chęć udziału w dyskusji o tym, jak zmienia się i odmienia polska cyfryzacja. Jesteśmy w miejscu bez wątpienia przełomowym. Te wszystkie pytania, które tutaj państwo kierujecie, pokazują, o jakich obszarach państwa mówimy: ochrona zdrowia, edukacja, transport, infrastruktura, logistyka, administracja, cyberbezpieczeństwo. To jest cały przekrój państwa. Nie dotyczy to dzisiaj już tylko cyfryzacji. Mowa nie jest o cyfryzacji. Mowa jest o tym, jak zmienia się państwo, życie obywatela, administracja i biznes. Gdzie w tym wszystkim jest cyfryzacja? Jest w centrum zainteresowania, bo wszyscy z niej korzystamy. Bardzo się cieszę z tej dyskusji, którą odbywamy. Chciałbym też serdecznie podziękować państwu za to dobre, merytoryczne przygotowanie do tej rozmowy.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#KrzysztofGawkowski">Gdzie jesteśmy? Jesteśmy w czasie przełomu. Dla Polski rozbudowa zdolności dotyczących reagowania na incydenty cyberbezpieczeństwa, w tym incydenty dużej skali, jest bez wątpienia sprawą przełomową nie tylko podczas prezydencji, ale także podczas całego procesu rozbudowywania polskiej odporności i budowania struktur.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#KrzysztofGawkowski">Dlatego budujemy CSIRT-y poziomu krajowego i CSIRT-y sektorowe, rozbudowujemy zdolności i inwestujemy duże pieniądze. W najbliższych 2 latach na Cybertarczę Rzeczypospolitej Polskiej wydamy ponad 3 mld zł. Inwestujemy w to miękkie podbrzusze, którym dzisiaj są samorządy terytorialne. Zainwestujemy w 2,5 tys. samorządów przeszło 1,5 mld zł, które będą przeznaczone na podnoszenie kompetencji w zakresie cyberbezpieczeństwa, na infrastrukturę sieciową, na budowanie tkanki ochrony cyber w administracji lokalnej.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#KrzysztofGawkowski">Jestem też przekonany, że bardzo ważnym tematem jest wzmocnienie suwerenności cyfrowej Polski. Ten priorytet, o którym mówił pan przewodniczący Pejo, jest dla mnie, dla ministerstwa, ale też dla Polski ważnym elementem budowania wsparcia. Pojawiły się tutaj głosy dotyczące tego, jak wyobrażamy sobie walkę z dezinformacją. To jest dla resortu cyfryzacji, dla ministerstwa priorytet i będzie priorytetem nie tylko na czas wyborów. Budowanie dobrych praktyk ma niszczyć to przekonanie, że dezinformacji na coś zezwalamy, to jest po prostu w interesie każdego obywatela, każdej obywatelki. Walczymy z dezinformacją. Zbudowaliśmy specjalny ośrodek w ramach Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej, który zajmuje się w czasie rzeczywistym, bo było o to pytanie, 24 godziny na dobę walką z dezinformacją. Zostały nawiązane kontakty z platformami po to właśnie, żeby szybko te treści usuwać. Podczas posiedzenia tej Izby, podczas merytorycznej dyskusji też pojawiały się nieprawdziwe informacje, które chciałbym sprostować.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#KrzysztofGawkowski">Było pytanie chociażby o cenzurę w Internecie. Cenzura w Internecie, którą niby my realizujemy, to jest taka cenzura… Prawo i Sprawiedliwość przygotowało rzeczywistą cenzurę. Przypominam, że w moim resorcie, w resorcie cyfryzacji w przeszłości trwały prace nad ustawą, która miała wprowadzić tzw. lex pilot, czyli cenzurę na pilocie, doprowadzić do tego, że po prostu mielibyśmy określone kanały, a do innych nie mielibyśmy dostępu. Ustawa — Prawo komunikacji elektronicznej jest dzisiaj wdrożona, już zamplementowana, a przez niekompetencję Prawa i Sprawiedliwości mieliśmy za nią zapłacić 100 mln kary. Taka prawda. No więc po co będziemy sobie o takich rzeczach mówili?</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#KrzysztofGawkowski">Pani posłanka Paluch pytała o instytut sztucznej inteligencji. Warto by było się nauczyć, że nie było w Polsce takiego instytutu, ale notabene taki instytut będzie, bo Ministerstwo Cyfryzacji taki instytut powołuje, on będzie działał. Będą grube pieniądze, bo sztuczna inteligencja dla polskiej racji stanu jest bardzo ważna i dlatego chcemy w nią inwestować.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#KrzysztofGawkowski">Ale do meritum, bo spraw było bardzo dużo, i cieszę się z tego, że możemy o nich porozmawiać. Przede wszystkim chciałbym państwa zapewnić, że resort cyfryzacji współpracuje z Ministerstwem Zdrowia i z ministerstwem edukacji nad kwestiami, o których tutaj była mowa. Po pierwsze, w zakresie cyberbezpieczeństwa ochrony zdrowia, całego systemu i szpitali organizowane są cotygodniowe spotkania Połączonego Centrum Operacyjnego Cyberbezpieczeństwa. Tam są omawiane wszystkie kwestie dotyczące incydentów, których jest masa. Tylko wczoraj zgłoszono ponad 1500 incydentów. Tylko wczoraj wprowadzono na listę ostrzeżeń 217 domen i wskazano, że są one fałszywe albo wprowadzają fałszywe treści. To jest jeden dzień. W Połączonym Centrum Operacyjnym Cyberbezpieczeństwa toczy się praca z polskimi służbami.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#KrzysztofGawkowski">Były pytania o infrastrukturę krytyczną, w tym kolejową. Z chęcią na nie odpowiem — to właśnie dzięki operacjom, które są prowadzone w ramach ABW… Bo to ono dzisiaj koordynuje CSIRT poziomu rządowego, to właśnie tam odbywają się narady i stamtąd, w trybie zastrzeżonym, niejawnym, pozyskuje się informacje wpływające na pracę komitetu bezpieczeństwa, które prowadzi pan premier Kosiniak-Kamysz. Tam właśnie te wszystkie rzeczy dotyczące infrastruktury strategicznej, infrastruktury krytycznej dla państwa są prowadzone, tam je przyjmujemy i tam są też realizowane zadania. Prowadzimy oczywiście też działania jawne, m.in. dotyczące procesów legislacyjnych, które mają być szybkie i skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#KrzysztofGawkowski">Były pytania o AI Act. Dla Ministerstwa Cyfryzacji jest on priorytetem, nie jeśli chodzi o prezydencję, ale priorytetem legislacyjnym na 2025 r. Chcemy go szybko implementować i to robimy. Jesteśmy państwem, które pierwsze w Europie, w Unii Europejskiej z implementacją AI Act wystartowało. Będziemy w tej sprawie rozmawiali i nie tylko w ramach administracji, ale przede wszystkim z biznesem, żeby takie ustawy, takie kompetencje, które chcemy tworzyć w ramach komisji rozwoju i bezpieczeństwa AI, w żaden sposób się nie rozmyły i biznesowi nie przeszkadzały, bo sztuczna inteligencja powinna też służyć biznesowi.</u>
          <u xml:id="u-216.9" who="#KrzysztofGawkowski">Były pytania dotyczące tego, jak chcemy wspierać przedsiębiorców w rozwoju cyfrowym i w zakresie AI. Otóż chcemy ich wspierać, inwestując. Po pierwsze, powołaliśmy Fundusz Sztucznej Inteligencji, który już działa. Fundusz Sztucznej Inteligencji pierwsze swoje kroki postawił w grudniu 2024 r., a pierwszą inwestycją, którą ogłosiliśmy, była fabryka sztucznej inteligencji. Padło tu również pytanie o to. Tworzymy fabrykę sztucznej inteligencji w Krakowie w Cyfronecie, zwiększymy moce obliczeniowe. Po co? M.in. po to, żeby zwiększyła się szansa na lepszą stabilność systemu związanego z algorytmami w ochronie zdrowia i leczenia chorób onkologicznych. Właśnie po to to robimy. Drugi krok to są też sprawy, które będą się rozstrzygały w 2025 r. Chcielibyśmy, żeby w Polsce powstawały kolejne fabryki sztucznej inteligencji. W tej sprawie też się toczą negocjacje.</u>
          <u xml:id="u-216.10" who="#KrzysztofGawkowski">Jesteśmy w końcu też w państwie, które musi wprost powiedzieć, że cyberwojna z Rosją nie tylko się toczy, ale też że ją wygrywamy. Pytaliście państwo, gdzie jesteśmy. W związku z tym, że tak mało o niej słyszycie, możemy powiedzieć, że jest tak dobrze. Czy jest to oznaka tego, że za chwilę nie będzie gorzej, że coś się wydarzy? Czujność cyberbezpieczeństwa polega na tym, że trzeba tam pieniędzy i ludzi. Pieniądze są, ludzie są. Chodzi jeszcze o to, żebyśmy czujność sprowadzili do prostej odpowiedzi. Jak chcemy realizować zadania w ramach tego, że po drugiej stronie jest coraz więcej adwersarzy, którzy chcieliby nas atakować? Współpracujemy w tej sprawie również międzynarodowo, m.in. z Agencją Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa. Byłem w siedzibie ENISA w Grecji, spotykałem się z szefem ENISA. Rozmawialiśmy o priorytetach Polski podczas prezydencji w najbliższych 6 miesiącach. Ta kompatybilność z międzynarodowym sektorem cyber, ale też sprawa rozwoju cyfrowego są dla mnie bardzo ważne. Te relacje bardzo się rozbudowały w ostatnich miesiącach, właśnie po to, żeby Polska w ramach prezydencji mogła pokazywać, że ma odpowiednią jakość myślenia.</u>
          <u xml:id="u-216.11" who="#KrzysztofGawkowski">Chciałem państwa uspokoić, bo pytaliście o relacje transatlantyckie. Rządowi koalicji 15 października, Ministerstwu Cyfryzacji udało się podpisać porozumienie z amerykańskim rządem. Memorandum of understanding ma dawać takie poczucie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni. Miałem okazję widzieć się, rozmawiać z kierownictwem Pentagonu w Waszyngtonie, rozmawiałem z szefem amerykańskiej agencji NSA i rozmawiałem w tej sprawie w siedzibie FBI. Te relacje w Polsce są dzisiaj na najwyższym poziomie. Polska dzisiaj, można powiedzieć, jest takim mocnym cyberlotniskowcem amerykańskim w Europie. Ta współpraca bardzo na Polsce się opiera. Polskie cybersłużby są w piątce najlepszych na świecie. Tego możecie być pewni. Ale czy jesteśmy przekonani, że ataków nie będzie? Będą, bo tych ataków, tak jak wam powiedziałem, tylko wczoraj zgłoszonych było 1500.</u>
          <u xml:id="u-216.12" who="#KrzysztofGawkowski">Jesteśmy też w miejscu, w którym będą postępowały implementacje prawa. NIS2 — pani posłanka z PiS-u pytała o to, kiedy będzie ona zaimplementowana. Będzie zaimplementowana w 2025 r., wierzę, jest to jeden z kluczowych elementów budowania sektorowej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-216.13" who="#KrzysztofGawkowski">Były też pytania o rynek. Musimy mieć świadomość, że zmiana rynku nie polega na tym, że walczymy z jakimś państwem, bo KSE nie walczy z żadnym państwem. KSE to jest odpowiedzialność za urządzenia, żeby nie wysyłały informacji do innych państw. To jest wspólne rozumienie rynku i tak to należy traktować. Za odpowiedzialnością za urządzenia idzie odpowiedzialność tych, którzy te urządzenia do Polski sprowadzają i muszą ponosić tego koszty. Tak to rozumiem i tak też dzisiaj rozumie to Ministerstwo Cyfryzacji, w którym mamy okazję wszyscy pracować.</u>
          <u xml:id="u-216.14" who="#KrzysztofGawkowski">Były też pytania o białe plamy, jeżeli chodzi o Internet. W 2024 r. podpisaliśmy umowy związane ze zwiększeniem dostępu do ultraszybkiego Internetu na prawie 1300 mln zł, a w 2025 r. będzie to ogromna suma, jeszcze większa, ponad 2 mld zł. Wszystko wskazuje na to, że tych pieniędzy będzie ponad 2100 mln zł. W Polsce dostęp do Internetu ma dzisiaj 95% gospodarstw. Chcemy dążyć do takiego pakietu, żeby było to 100%.</u>
          <u xml:id="u-216.15" who="#KrzysztofGawkowski">Pojawiły się pytania o strategię cyfryzacji Polski. Bardzo się cieszę z tych pytań i dziękuję za nie, bo to jest ambitny cel, pokazanie, gdzie Polska w odniesieniu do cyfryzacji ma być w roku 2035. Co to oznacza? Były pytania dotyczące m.in. portfela tożsamości cyfrowej. Chcemy, żeby w Polsce w 2035 r. 20 mln Polek i Polaków miało taki portfel. Chcemy, żeby 100% podmiotów realizujących zadania publiczne pracowało na systemach elektronicznego zarządzania dokumentami. Wyobrażam sobie, że będziemy mieli też większą liczbę specjalistów branży ICT. W porównaniu do tych blisko 800 tys. dzisiaj będzie 1,5 mln takich osób. 20 mln Polek i Polaków to też większa ochrona. Dzisiaj z mObywatela korzysta 8 mln ludzi. Swój numer PESEL zastrzegło 5 mln. To jest przyszłość. Powinniśmy właśnie w tym kierunku działać, żeby ochrona w tym obszarze się zwiększała.</u>
          <u xml:id="u-216.16" who="#KrzysztofGawkowski">Dla nas to był też intensywny rok pracy, nie tylko tej strategicznej, ale przede wszystkim dotyczącej odpowiedzialności chociażby za to, jak będzie wyglądał Fundusz Cyberbezpieczeństwa. O kwotach już mówiłem. Liczby będą się zwiększały, ale też chciałem powiedzieć, że pracujemy nad strategią cyberbezpieczeństwa Polski na przyszłość. Było o to pytanie. Będzie to strategia na lata 2025–2029, kompatybilna i spójna z ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, ale też pokazująca sektorowe problemy przyszłości, które trzeba będzie rozwiązywać.</u>
          <u xml:id="u-216.17" who="#KrzysztofGawkowski">Dla mnie odpowiedzialność to też gra drużynowa i stąd współpraca z ministerstwem edukacji, która ma się opierać na tym, że będziemy budowali nowe sale AI w szkołach w Polsce, i tych małych, i tych wiejskich, i tych w dużych metropoliach, nikt nie będzie pomijany. „Cyfrowy uczeń” — dalej chcemy budować odpowiedzialność za to, żeby sprzęt maszerował do uczniów, ale żeby był ubogacony o aplikacje, programy, sprzęt, żeby to nie było tylko puste przekazanie sprzętu,…</u>
          <u xml:id="u-216.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-216.19" who="#KrzysztofGawkowski">…żeby to był rozbudowany program. Taki kierunek został temu nadany.</u>
          <u xml:id="u-216.20" who="#KrzysztofGawkowski">Sprawa dotycząca odpowiedzialności za ochronę dzieci. Słuchajcie, naprawdę nie można chyba posądzić nikogo z nas, nie wierzę, że jakiemuś rządowi w Polsce nie zależałoby na tym, żeby chronić dzieci. To jest nasz priorytet. Dzieci muszą być w Internecie chronione i to chronione na wielu poziomach. Chodzi nie tylko o weryfikację wieku, czyli o szkodliwe treści, ale też o nielegalne treści, odpowiedzialność za patostreamy. Nad tym pracujemy. Chciałbym, żeby w najbliższych miesiącach te prace się zakończyły, chociaż zdaję sobie sprawę z tego, że budzą emocje. Dlatego zapowiedzieliśmy konsultacje społeczne. Chodzi o odpowiedzialność za to, jak powinna ta sfera wyglądać.</u>
          <u xml:id="u-216.21" who="#KrzysztofGawkowski">Będziemy też szybko wdrażali technologię AML. Wierzę, że sprawa dotycząca koordynacji z tym związanej — że będziemy szybko to monitorowali i wskazywali, gdzie dochodzi do wypadków, i ratowali ludzi — będzie tak przygotowana, że już za kilkanaście miesięcy będziemy mogli powiedzieć, że w Polsce każdy może z tego systemu w pełni korzystać.</u>
          <u xml:id="u-216.22" who="#KrzysztofGawkowski">Chciałem państwa zapewnić, że nikt w Polsce nie myśli o tym, żeby wprowadzać jakąkolwiek cenzurę Internetu. Nikt o tym nie myśli. Ale myślimy o bezpiecznych wyborach, myślimy o walce z dezinformacją, chcemy walczyć z fake newsami, uważamy, że deepfake’i są zagrożeniem. Musimy o tym mówić i nie możemy z tego robić zagadnienia politycznego, bo to jest zagadnienie naszego życia. Każdy może być w takiej sytuacji, że będzie obawiał się tego, co przeczyta i czy to jest prawda. Odpowiedzialność klasy politycznej z prawa i z lewa, z centrum i ze środka musi dotyczyć każdego obywatela. To jest dla nas bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-216.23" who="#KrzysztofGawkowski">Na koniec chciałem bardzo serdecznie podziękować panu przewodniczącemu Pejo za dobrą współpracę z komisją, za to, że jesteśmy w stanie rozmawiać ponad podziałami politycznymi w tym trudnym czasie dotyczącym cyfryzacji, ale i odpowiedzialności za Polskę. Chciałem podziękować mojemu zespołowi w Ministerstwie Cyfryzacji, panom ministrom Standerskiemu, Gramatyce, Olszewskiemu i ministrowi Rosińskiemu, za to, że możemy współpracować i że będąc z różnych stron sceny politycznej, jesteśmy w stanie porozumiewać się ze sobą. Każdy ma swoje obszary odpowiedzialności. Chciałem wam o tym powiedzieć i jednocześnie zaprosić wszystkich na kolejne konsultacje społeczne. W Polsce pierwszy raz Ministerstwo Cyfryzacji od roku organizuje otwarte konsultacje społeczne. Co pół roku każdy z państwa może uczestniczyć w takich konsultacjach. Dyrektorzy departamentów, tak jak dzisiaj są tutaj ze mną, przychodzą na spotkania, jesteśmy gotowi na rozmowy z biznesem, odpowiedzialnie myślimy o przyszłości, nie boimy się trudnych decyzji. Np. na rozwój przedsiębiorczości w obszarze sztucznej inteligencji, ale i zmian cyfrowych przeznaczymy w najbliższych 2 latach ponad 2,8 mld zł. Niektórzy mówią, że mogliśmy kierować te pieniądze inaczej, a ja mówię: biznes ma korzystać, Polska ma korzystać, obywatel ma korzystać, edukacja ma korzystać. Cyfryzacja w Polsce ma służyć każdemu i każdej z nas. Ona nie powinna dotyczyć tych spraw, które dotyczą bieżącej polityki, sporu politycznego. Dlatego chciałbym was wszystkich prosić, z prawa i z lewa, o to, żebyśmy o cyfryzacji rozmawiali jako o potrzebie rozbudowania państwa, z którego wszyscy będziemy dumni. Nikt nie będzie miał wobec siebie nawzajem możliwości krytykowania, a to, co powiedzieliście negatywnego, traktuję jako troskę i przyjmuję. To, co złe, będziemy naprawiali, a tym, co dobre, chwalmy się. Serdecznie państwu dziękuję za tę debatę. Wszystkiego dobrego.</u>
          <u xml:id="u-216.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że podziękuję wszystkim uczestnikom zadającym pytania w informacji bieżącej za zachowanie rygoru czasowego. Dzięki temu wszyscy zapisani mogli zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#DorotaNiedziela">Wypowiedź pana premiera kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej (druk nr 906).</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#DorotaNiedziela">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Arkadiusza Myrchę o przedstawienie uzasadnienia tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam szczerze ogromny zaszczyt przedstawić projekt ustawy, który reguluje przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Dzisiejsze pierwsze czytanie odbywa się też w bardzo szczególnym momencie. Po pierwsze, Polska kilka dni temu przejęła przewodnictwo w Radzie, przez najbliższe 6 miesięcy będziemy w ramach prezydencji kierowali pracami Rady, co jest niezwykłą odpowiedzialnością, ale także dumą. Ale co więcej, dzisiejsza debata odbywa się w momencie, kiedy Polska stała się już formalnym członkiem Prokuratury Europejskiej. I to jest ogromne osiągnięcie naszego pierwszego roku działania koalicji 15 października. Przypomnę zresztą, że jedną z pierwszych decyzji, jaką podjął pan minister Adam Bodnar, było właśnie złożenie wniosku akcesyjnego o przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej i już kilka tygodni później decyzją Komisji Polska formalnie przystąpiła do tego nowego organu funkcjonującego w ramach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#ArkadiuszMyrcha">Pozwólcie państwo, że tę debatę pozwolę sobie wykorzystać nie tylko na omówienie samego projektu ustawy, on też oczywiście będzie przedmiotem rozpatrzenia na posiedzeniu komisji. Chciałem, żebyśmy też powiedzieli w ogóle parę zdań o tym, czym jest Prokuratura Europejska. Jest to organ zupełnie nowy, w Polsce jeszcze szerzej nieznany, który funkcjonuje już od 1 czerwca 2021 r. i który już w swojej działalności podjął bardzo realne działania operacyjne, śledcze i ma na swoim koncie realne osiągnięcia w walce z przestępczością finansową, z przestępczością gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#ArkadiuszMyrcha">Mówimy dziś o tym projekcie także w momencie, kiedy po raz pierwszy w historii Polski mamy już wyłonioną panią prokurator Prokuratury Europejskiej. Pani dr Grażyna Stronikowska, która przez lata była członkiem Komisji Nadzoru Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, wieloletnia pracownica, prokurator Prokuratury Krajowej, będzie miała ten zaszczyt, żeby po raz pierwszy w historii Polski wypełniać urząd prokuratora europejskiego. Nadmienię też z nieskrywaną satysfakcją i nutką lokalnego patriotyzmu, że jest ona absolwentką toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#ArkadiuszMyrcha">To wszystko dzisiaj skupia się wokół debaty nad projektem, który być może wydaje się projektem mocno technicznym, mocno organizacyjnym, ale niesie za sobą dawkę bardzo konkretnych i realnych działań. Prokuratura Europejska jest przede wszystkim niezależnym prokuratorskim organem działającym w Unii Europejskiej. Jej najważniejszym zadaniem jest ściganie przestępstw naruszających interesy Unii Europejskiej. Jakie to przestępstwa? Jakie działania obejmują funkcjonowanie Prokuratury Europejskiej? Przede wszystkim oszustwa związane z podatkami, z podatkiem VAT, przestępstwami o charakterze transgranicznym, wyłudzeniami. W tym wypadku oczywiście, żeby nie mieć wątpliwości, że każda, nawet drobniejsza sprawa jest we właściwości Prokuratury Europejskiej, w tym zakresie jest ograniczenie, że wartość szkody musi przekraczać kwotę 10 mln euro. Natomiast poza kwestiami podatkowymi Prokuratura Europejska ściga także przestępstwa związane z korupcją, nadużywaniem i wykorzystywaniem w niewłaściwy sposób środków unijnych, z defraudacją i także przestępstwa związane z praniem brudnych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#ArkadiuszMyrcha">Prokuratura Europejska współpracuje zarówno z organami krajowymi, jak i z organami międzynarodowymi. Oczywiście każda legislacja krajowa określa wzajemne relacje pomiędzy działalnością Prokuratury Europejskiej a danymi organami na terenie kraju, prokuraturą, policją i innymi służbami, ale także Prokuratura Europejska współpracuje z dwiema niezwykle ważnymi instytucjami. Mam tu na myśli oczywiście Europol i instytucję unijną, o której dzisiaj wspomniałem, czyli tzw. OLAF. I żebyśmy mogli spokojnie, mam nadzieję, bez większych emocji dyskutować nad tym naprawdę niezwykle ważnym projektem ustawy, chciałbym wskazać, może tylko tytułem uzupełnienia tego wstępu, że Prokuratura Europejska od momentu, kiedy zacznie już formalnie także działać na terenie Polski, a to jest kwestia już najbliższych kilku, kilkunastu tygodni, przejmie prowadzenie kilku toczących się już na terenie Polski postępowań. To będą m.in. postępowania dotyczące tak słynnej już afery NCBR, działań Agencji Rozwoju Przemysłu. Wszędzie tam, gdzie już dzisiaj wypełnione są kryteria postępowań, które są we właściwości Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#ArkadiuszMyrcha">Nie chciałbym dzisiaj wchodzić w dyskusję, dlaczego Polska po tak długim okresie przystępuje do Prokuratury Europejskiej i jakie były motywy naszych poprzedników, żeby wstrzymywać tę akcesję. Chciałbym, żebyśmy dzisiaj — i mam nadzieję, że tak będzie — naprawdę ponad politycznymi podziałami skupili się na tym, co Polska, Polacy mogą zyskać na tym, że Polska w końcu do tej Prokuratury Europejskiej przystąpi. Prokuratura Europejska działa na dwóch poziomach organizacyjnych i jeden poziom to jest organ centralny Prokuratury Europejskiej działający w Luksemburgu, który stanowią przedstawiciele poszczególnych państw członkowskich, tj. jeden prokurator na państwo. Ale działa ona też w sposób absolutnie zdecentralizowany, czyli za pośrednictwem tzw. prokuratorów delegowanych, którzy działają już na terenie danego państwa w ramach Prokuratury Europejskiej. W przypadku Polski tych delegowanych prokuratorów, czyli polskich prokuratorów, którzy tutaj będą prowadzili postępowania i tutaj będą wykonywali czynności, jest 12, ale docelowo tych prokuratorów delegowanych będzie 24. Oni będą działali przy konkretnie przypisanych jednostkach organizacyjnych prokuratury, proporcjonalnie rozmieszczonych na terenie Polski, tak żeby w sposób sprawny organizacyjnie zapewnić im możliwość funkcjonowania na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#ArkadiuszMyrcha">Ciężar finansowy, organizacyjny spoczywa na prokuraturze, stąd też ta oś głównych zmian w przepisach dotyczy ustawy Prawo o prokuraturze. Odnosi się ona zarówno do kwestii organizacyjnych, finansowych, majątkowych, jak i do samego statusu prokuratora europejskiego, który zostaje włączony w korpus prokuratorów regulowanych ustawą Prawo o prokuraturze. Regulowane są także kwestie ich świadczeń, ich statusu i powrotu do pierwotnie wykonywanych zadań, przed objęciem funkcji w ramach Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#ArkadiuszMyrcha">Druga oś zmian to są zmiany w Kodeksie postępowania karnego, które regulują kwestie proceduralne. Projekt zakłada wprowadzenie nowej części, nowego rozdziału, który w sposób szczegółowy opisze te kwestie — jak wspomniałem — proceduralne. Chcę, żeby bardzo mocno wybrzmiało w tej Izbie, że delegowani prokuratorzy europejscy to są polscy prokuratorzy, którzy będą działali na podstawie polskich przepisów, ale będą prowadzili właśnie tzw. europejskie postępowania, które oczywiście też znajdują swoją definicję w proponowanych zmianach. Prokuratorzy w związku z tym będą upoważnieni i uprawnieni do podejmowania wszystkich czynności, takich jak każdy inny oczywiście prokurator, i będą zobowiązani do prowadzenia, wnoszenia, jeśli oczywiście materiał dowodowy na to pozwoli, aktów oskarżenia i popierania ich przez cały okres postępowania sądowego. Projekt rozstrzyga także kwestie, które oczywiście naturalnie będą się rodziły, mianowicie kwestie jakichś sporów kompetencyjnych, które w różnych państwach narodowych są w różny sposób rozstrzygane: czy to przez sąd, czy — tak jak tutaj proponujemy — przez prokuratora generalnego, który te spory o właściwość będzie rozstrzygał.</u>
          <u xml:id="u-218.9" who="#ArkadiuszMyrcha">To, co ważne, gdy wspomina się o prokuratorze generalnym, to to, że właśnie przed polskim parlamentem raz do roku prokurator generalny będzie przedstawiał sprawozdanie z działalności prokuratorów europejskich. Będzie to sprawozdanie jawne, w którym będzie prezentował efekty ich pracy, szczegóły postępowań, o ile oczywiście przepisy prawa będą na to pozwalały. Chodzi o to, żeby mieć realną wiedzę, w jaki sposób te postępowania europejskie są w Polsce prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-218.10" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak wspomniałem, mam nadzieję, że pomimo istniejących dzisiaj różnic co do szczegółowych przepisów tego projektu ustawy, nad którymi będziemy dyskutowali na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, idea przystąpienia Polski do Prokuratury Europejskiej nie będzie nas tutaj, w tej Izbie parlamentu dzieliła, że wszyscy dostrzegamy korzyści płynące z tego, że Polska stanie się realnym członkiem Prokuratury Europejskiej i że wzmocniona zostanie możliwość realnego ścigania przestępstw na tle podatkowym, prania brudnych pieniędzy, wyłudzeń funduszy unijnych, żebyśmy mogli z dumą powiedzieć, że jako klasa polityczna, jako polski Sejm wykorzystujemy wszystkie możliwe narzędzia prawne wynikające z polskich przepisów i z traktatów, żeby z tym niezwykle ohydnym zjawiskiem przestępczości po prostu walczyć w sposób skuteczny.</u>
          <u xml:id="u-218.11" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że ten projekt po pracach w komisji wróci do Wysokiej Izby i będziemy mieli przyjemność i zaszczyt ten projekt w trzecim czytaniu oczywiście uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-218.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#MonikaWielichowska">Pierwszego do zabrania głosu zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#ZbigniewBogucki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Z uwagą słuchałem wystąpienia pana ministra. Już pierwsze słowa wzbudziły moje olbrzymie zdziwienie. Pan minister raczył powiedzieć, że my jako Polska już przystąpiliśmy formalnie do Prokuratury Europejskiej. Panie ministrze, a w jakim trybie i jak to się stało? W takim razie po co my się tutaj dzisiaj spotykamy i po co mamy procedować nad ustawą, skoro pan minister twierdzi, że już przystąpiliśmy do Prokuratury Europejskiej? Więcej: nawet ta forma procedowania w zakresie ustawy zwykłej nie jest wystarczająca. Zaraz to wykażę i udowodnię. A więc to jest coś, co budzi moje zdziwienie, bo w takim razie niepotrzebna jest nasza obecność tutaj, niepotrzebna jest ta dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#ZbigniewBogucki">Wsłuchiwałem się w wystąpienie pana ministra i poza tym, że mają być jakieś bliżej nieokreślone korzyści dla państwa polskiego, dla polskich obywateli, szerzej, również dla Unii Europejskiej, bo przecież jesteśmy członkiem Wspólnoty, to nie dowiedziałem się o ani jednej zalecie tej prokuratury, tzn. co miałoby działać lepiej, co miałoby działać sprawniej, bardziej wydolnie, jak skorzysta na tym państwo polskie, jak skorzystają polscy obywatele. Poza tym przymiotnikiem: europejska — Prokuratura Europejska — właściwie nie przedstawił pan, panie ministrze, żadnych konkretnych okoliczności i przykładów, jak wpisanie się czy wejście Polski do struktury Prokuratury Europejskiej będzie korzystne.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#ZbigniewBogucki">Natomiast nie powiedział pan nic o kwestii absolutnie zasadniczej, czyli o kwestii suwerenności państwa polskiego. To nie jest tylko moje zdanie czy zdanie klubu Prawa i Sprawiedliwości, którego stanowisko mam dzisiaj zaszczyt i przyjemność prezentować, ale to jest także stanowisko wielu innych krajów. Te kwestie podnosił chociażby rząd holenderski. Do Prokuratury Europejskiej nie przystąpiły Dania, Szwecja, Irlandia, Węgry, Polska. A więc to nie jest tak, jak pan by pewnie chciał to przedstawić, że w ostatnich latach, kiedy rządziło Prawo i Sprawiedliwość, nie przystąpiliśmy do Prokuratury Europejskiej, bo był zły rząd Prawa i Sprawiedliwości. Nie wszystkie kraje przystąpiły — te kraje, które chcą strzec swojej suwerenności. A suwerennością jest także to, że to do państwa członkowskiego należy wyłączna kompetencja, jeżeli chodzi o ściganie, oskarżanie własnych obywateli i rozliczanie ich w trybie karnym. Dzisiaj państwo, wchodząc w ten model, de facto chcecie oddać tę kompetencję państwa polskiego organowi zewnętrznemu, który, po pierwsze, nie podlega demokratycznej kontroli, bo nie ma demokratycznej kontroli nad prokuratorem europejskim i tymi wszystkimi, którzy są tam delegowani.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#ZbigniewBogucki">Trzeba też bardzo jasno powiedzieć, że już dzisiaj ten model i to rozporządzenie, które reguluje funkcjonowanie Prokuratury Europejskiej, nie wnoszą nic do tego, żeby lepiej ścigać przestępstwa. Podam przykład za panem prof. Marcinem Warchołem, który wskazał: Polska, która nie jest członkiem Prokuratury Europejskiej, ściga skuteczniej te przestępstwa — mówimy o przestępstwach finansowych — niż 22 państwa zrzeszone w ramach tej organizacji. Z danych opublikowanych przez urząd prokuratora europejskiego wynika, że na koniec 2021 r. toczyły się 133 sprawy związane z nadużyciami finansowymi, gdzie łącznie ujawniono wyłudzenie VAT-u na kwotę 2,5 mld euro. 22 kraje, Prokuratura Europejska, ta wspaniała, która ma tak znakomicie nam pomagać w ściganiu przestępstw finansowych, VAT-owskich — 2,5 mld euro. Postępowania te obejmują 22 państwa, które przystąpiły do Prokuratury Europejskiej. Z danych zgromadzonych przez polskie służby wynika, że w 2021 r. w Polsce tego typu najpoważniejszych śledztw VAT-owskich było 20 na kwotę ponad 4 mld zł, czyli ok. 1 mld euro. Jak jasno i prosto z tego można obliczyć, Prokuratura Europejska obejmująca 22 państwa prowadziła sprawy, gdzie, przyjmijmy, szkoda w zakresie VAT-u była zaledwie 2,5 razy większa w porównaniu ze szkodą, z którą zmierzyły się organy polskiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#ZbigniewBogucki">Czy państwo macie to, co kiedyś wyraził Donald Tusk, kiedy myślał, że nie jest słuchany — tę upiorną myśl, że państwo nie chcecie się zajmować sprawami polskimi, że wszelkie kompetencje chcecie oddać na zewnątrz? Więcej: ten projekt już dzisiaj szkodliwy, ale on będzie jeszcze bardziej szkodliwy wtedy, kiedy… Nie daj Boże, żeby się zrealizowały — miejmy nadzieję — ale mogą się zrealizować nowe zapisy traktatowe dopychane kolanem przez Niemcy. Wtedy poważnymi przestępstwami będą nie tylko przestępstwa finansowe, ale za poważne przestępstwa mogą zostać uznane przez organy unijne np. tzw. przestępstwa związane z mową nienawiści, wtedy też może prokurator europejski będzie polskich obywateli ścigał, albo np. tzw. przestępstwa klimatyczne, bo ktoś będzie palił w kominku — może Unia Europejska uzna, że to jest przestępstwo klimatyczne. Nie ma dzisiaj żadnych podstaw do tego, że przyjmować tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#ZbigniewBogucki">I ostatnie dwie kwestie, pani marszałek, dosłownie minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo krótko, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#ZbigniewBogucki">Skoro zaś przystąpienie oznacza wyzbycie się szeregu kompetencji, a tak jest w istocie, to powinno ono mieć szczególną postać. Tego typu umowa w polskim porządku prawnym wymaga zgody w formie ustawy ratyfikowanej przyjmowanej kwalifikowaną większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów lub w formie ogólnokrajowego referendum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#ZbigniewBogucki">W związku z tym, pani marszałek, w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości wnoszę o odrzucenie w całości w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#MonikaWielichowska">Zanim poproszę pana posła Macieja Tomczykiewicza z Koalicji Obywatelskiej, pozwólcie państwo, że przywitam harcerki i harcerzy z chełmskich szkół. Naszym obradom przysłuchują się dzięki zaproszeniu przez pana posła Krzysztofa Grabczuka. Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#MonikaWielichowska">Naszym obradom również przysłuchują się goście z grupy uniwersytetu trzeciego wieku z Bartoszyc. Z tych Bartoszyc, gdzie Unia Europejska się zaczyna. Dobrze mówię? Chyba dobrze. Serdecznie państwa witamy.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#MonikaWielichowska">Proszę pana posła Macieja Tomczykiewicza z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MaciejTomczykiewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Prokuratura Europejska to instytucja, która powstała z myślą o skuteczniejszej ochronie interesów finansowych Unii Europejskiej. W 2017 r. aż 22 państwa członkowskie podjęły decyzję o utworzeniu wspólnego organu do walki z przestępstwami związanymi m.in. ze środkami unijnymi. Prokuratura rozpoczęła działalność w 2021 r., a jej zadaniem jest prowadzenie dochodzeń i ściganie sprawców na poziomie ponadnarodowym, co stanowi przełom w zakresie współpracy europejskiej w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości. To krok ku większej transparentności i odpowiedzialności za środki, które służą wszystkim obywatelom Unii Europejskiej. Przystąpienie do Prokuratury Europejskiej było też kamieniem milowym potrzebnym do zagwarantowania wypłat z KPO i przez to też jednym z pierwszych działań, jakie podjął nowy rząd i nowy parlament. Dlaczego pan premier Morawiecki i PiS nie chcieli przystąpić do Prokuratury Europejskiej, przez co opóźniali uzyskanie środków z KPO przez Polskę? Mogę jedynie przypuszczać, że droższa im była bezkarność gwarantowana przez upolitycznioną polską prokuraturę niż rozwój Polski i ogromne środki.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#MaciejTomczykiewicz">Projekt ustawy służy stosowaniu rozporządzenia Rady 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. Procedowana ustawa wprowadza zmiany w ustawie — Prawo o prokuraturze, ustawie — Kodeks postępowania karnego oraz ustawie o pracownikach sądów i prokuratur. Zmiany mają charakter techniczny i wprowadzają do rodzimego systemu prawnego regulacje dotyczące organizacji i finansowania biur delegowanych prokuratorów europejskich, określania pozycji prokuratorów i delegowanych prokuratorów europejskich w strukturze prokuratury, sposobu wyłaniania kandydatów na prokuratorów oraz rozstrzygania sporów o właściwość. Ustawa również reguluje wynagrodzenia tych prokuratorów oraz kwestie ewentualnej odpowiedzialności dyscyplinarnej.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#MaciejTomczykiewicz">Przystąpienie do Prokuratury Europejskiej i wdrożenie tych przepisów stanowi gwarant, że już żaden rząd, jak rząd PiS-u, i żadna prokuratura, jak ta pod rządami ministra Ziobry, nie będą mogły blokować i ukręcać śledztw, jak to miało miejsce w latach 2016–2023. Już nigdy garaż z ukrytymi dokumentami prokuratora ani wola Zbigniewa Ziobry czy jemu podobnych nie przeszkodzą w pociągnięciu do odpowiedzialności złodziei, oszustów, tanich cwaniaków, księży czy działaczy partyjnych, jeżeli pokuszą się oni o bogacenie się kosztem obywateli Unii Europejskiej. Przynależność do środowiska władzy już nigdy nie będzie nieformalnym immunitetem. Koledzy z PiS, nie musicie się obawiać ustawy o Prokuraturze Europejskiej. Sytuacja tych, którzy mają nieczyste sumienie po latach waszych rządów, niewiele się zmieni. Bez względu na uchwalenie tych przepisów niezależna prokuratura polska oczyszczona z ludzi na telefon ministra Ziobry i jego kolegów i tak będzie ścigać wszystkich was, którzy popełnialiście w tym czasie przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#MaciejTomczykiewicz">Z ciekawostek, bo pan poseł wskazał, że nie wszystkie kraje przystąpiły. Faktycznie tych krajów, które nie przystąpiły, było niewiele, jest ich coraz mniej. Jednym z krajów, które nie przystąpiły, są oczywiście Węgry, w których raptem…</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#komentarz">(Głos z sali: W Szwecji…)</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#MaciejTomczykiewicz">Szwecja zdaje się nie, ale to może pan poseł sprawdzić. Natomiast Węgry są dość charakterystyczne, bo nie dalej jak parę dni temu główny doradca premiera Węgier i członek jego rządu Antal Rogán został objęty amerykańskimi sankcjami i jest nazywany głównym architektem systemu korupcji na Węgrzech. To są ludzie, na których się państwo wzorujecie, to jest model, który próbowaliście państwo wprowadzić przez 8 lat. Teraz, po naszym przystąpieniu do Prokuratury Europejskiej, nie będzie już możliwości tworzenia takiego modelu, uwłaszczania się na środkach europejskich i przyzwalania na popełnianie przestępstw. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MonikaWielichowska">Ja nie wiem, co panów posłów z Prawa i Sprawiedliwości tak oburzyło w wystąpieniu pana posła Tomczykiewicza.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Nie było na temat.)</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#MonikaWielichowska">Przecież niewinni nie mają się czego bać.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Śliza, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PawełŚliz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PawełŚliz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiamy dzisiaj tak naprawdę projekt ustawy, która dostosowuje nasze polskie przepisy do wymagań wynikających z rozporządzenia Unii Europejskiej z 2017 r., które ustanawia Prokuraturę Europejską. Jest to krok milowy dla polskiego systemu prawnego, który otwiera tak naprawdę nowy rozdział skutecznej ochrony interesów finansowych całej Unii Europejskiej, w której przecież jest i Polska, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#PawełŚliz">Dlaczego ten projekt jest ważny? Przede wszystkim Prokuratora Europejska to unikalny organ, który umożliwia ściganie przestępstw naruszających interesy finansowe całej Unii Europejskiej, takich jak oszustwa VAT-owskie, korupcja czy nadużycia w wykorzystaniu środków unijnych. W praktyce ta prokuratura działa od 2021 r. i już wykazała swoją skuteczność. W 2022 r. prowadziła ponad 1100 postępowań przygotowawczych. Łączna wartość szacowanych szkód wyniosła ponad 14 mld euro, z czego niemal połowa postępowań dotyczyła przestępstw związanych z VAT. Do tej pory Polska współpracowała z Prokuraturą Europejską na poziomie technicznym, jednakże nasze dotychczasowe rozwiązania prawne nie pozwalały na pełne wykorzystanie potencjału tej instytucji. Projekt, który dzisiaj omawiamy, wprowadza konkretne zmiany, które umożliwiają polskim prokuratorom pełnoprawne uczestnictwo w śledztwach prowadzonych przez Prokuraturę Europejską.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#PawełŚliz">Co tak naprawdę zmienia ta ustawa? Przede wszystkim określa zasadę współpracy polskich prokuratorów z Prokuraturą Europejską, w tym powoływanie delegowanych prokuratorów europejskich, którzy będą działali w Polsce w imieniu Prokuratury Europejskiej. Gwarantuje, że przy prowadzeniu postępowań będą stosowane zarówno przepisy polskiego prawa, jak i rozporządzenia unijne zapewniające tak naprawdę spójność i skuteczność. Ułatwia ściganie przestępstw transgranicznych, które wymagają ścisłej koordynacji na poziomie unijnym.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#PawełŚliz">Warto podkreślić, że dzięki przystąpieniu Polski do Prokuratury Europejskiej nasz kraj będzie nie tylko skutecznie chronił interesy finansowe Unii Europejskiej, ale również wzmocni swoją pozycję jako wiarygodny partner w walce z międzynarodową przestępczością finansową. Dlaczego teraz? Wysoka Izbo, przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej to nie tylko formalność. To sygnał, że nasz kraj aktywnie wspiera działania zmierzające do ograniczenia nadużyć finansowych na terenie całej Unii Europejskiej. Chcemy być częścią tego systemu, który zapewnia sprawiedliwość, transparentność i ochronę środków publicznych, zarówno unijnych, jak i krajowych.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#PawełŚliz">Co przede wszystkim zyskamy? Dzięki tej ustawie Polska nie tylko uzyska dostęp do zaawansowanych narzędzi ścigania przestępstw finansowych, ale także wzmocni swoje instytucje prawne, które będą miały możliwość korzystania z międzynarodowej wymiany informacji i zasobów. Jest to kluczowe w obliczu rosnącej globalizacji przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#PawełŚliz">Wysoka Izbo! Projekt ten to nie tylko wyraz naszej odpowiedzialności za środki unijne, z których przecież korzystamy, ale także potwierdzenie naszego zaangażowania w budowę bezpiecznej, sprawiedliwej i dobrze zarządzanej wspólnoty europejskiej. Dlatego apeluję o przyjęcie tego projektu ustawy, która pozwoli Polsce na pełne uczestnictwo w działaniach Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#PawełŚliz">I panie pośle, przykład Węgier to bardzo zły przykład.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Szwecja, Irlandia.)</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#PawełŚliz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle Bogucki, proszę nie pokrzykiwać. Miał pan swoją szansę: 5 minut i 40 sekund dodatkowych.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mirosława Orlińskiego, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MirosławAdamOrliński">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wielce Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga pragnę przedstawić stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej. Rzeczywiście należy zauważyć, że jest to istotny punkt związany z przywracaniem praworządności, zasad państwa prawa, zasady legalizmu, funkcjonowania także we wspólnocie europejskiej — to pan minister w swoim wystąpieniu podkreślał, mówiąc, że to była jedna z pierwszych decyzji pana ministra Bodnara.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MirosławAdamOrliński">Projekt dostosowuje polskie prawo do unijnego rozporządzenia dotyczącego Prokuratury Europejskiej. Trzeba zaznaczyć, że Polska przystąpiła do tej struktury, wniosek został złożony w marcu 2024 r. To pokazuje, że resort sprawiedliwości, koalicja rządząca, rząd Rzeczypospolitej dążą do zapewnienia pełnego funkcjonowania organów Prokuratury Europejskiej w naszym kraju. Jest to ważny element budowania zaufania do wspólnoty europejskiej, do pewnej nici porozumienia w ramach organów, które funkcjonują w całej Unii Europejskiej, i budowania wspólnoty, która daje pewność, stabilność, bezpieczeństwo w zakresie sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#MirosławAdamOrliński">Prokuratura Europejska została utworzona na podstawie przesłanek traktatu lizbońskiego, powołana na podstawie odpowiedniego rozporządzenia. Nastąpiło wzmocnienie współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej, obecnie uczestniczą w niej 22 państwa członkowskie. Buduje to system bezpiecznego państwa prawnego w ramach całej wspólnoty, bezpiecznego wymiaru sprawiedliwości — takie jest założenie. Następuje także ujednolicenie ścigania przestępstw na szkodę budżetu Unii Europejskiej. Przystępując do tej wzmocnionej formy współpracy, Polska wspólnie z innymi krajami członkowskimi będzie przyczyniać się na unijnym poziomie do efektywnego ścigania oraz zwalczania nadużyć przestępstw finansowych na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej. Tak jak wspomniano, na czele tej struktury stoi europejskiej prokurator generalny. Projekt ustawy przedstawia także poziom zdecentralizowany, który będzie w naszym kraju, czyli powołani delegowani prokuratorzy europejscy. Wskazuje prokuratora generalnego jako organ państwa członkowskiego uprawniony do wskazania kandydatów na odpowiednie urzędy prokuratora europejskiego i delegowanych prokuratorów europejskich. Wprowadzono odpowiednie regulacje, są to wszystkie zapisy, które w formie stricte prawnej opisują zastosowanie wszystkich tych przepisów w odniesieniu do kandydatów. Ważne jest wprowadzenie licznych zmian w odpowiednich przepisach prawa, w tym — co niezbędne — wprowadzenie w Prawie o prokuraturze zmian, które będą odnosić się do niezależności prokuratorów Prokuratury Europejskiej. Ważne jest też to, co padało z tej mównicy: budowanie niezależności Prokuratury Europejskiej, pewnej samodzielności. To jest coś kluczowego, co także staramy się podkreślać poprzez podejmowane tutaj działania i to, co jest zapisane w ustawie. Wydaje nam się, że jest to potrzebna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MirosławAdamOrliński">Prokuratura Europejska jest samodzielną jednostką organizacyjną, powołaną przez członków wspólnoty na podstawie mechanizmu wzmocnionej współpracy. Jej zadaniem jest prowadzenie różnego rodzaju postępowań w ramach przestępstw przeciwko budżetowi Unii Europejskiej, oszustw w zakresie podatku VAT. Funkcjonuje ona, tak jak było tutaj mówione, od 2021 r. Polska jest częścią Prokuratury Europejskiej. Dobrze, że pan minister Bodnar złożył wniosek i Polska przystąpiła do tej prokuratury. Teraz to wprowadzamy. Przygotowany jest projekt, który będziemy na pewno omawiać w ramach Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, a także różne zapisy, które przedstawiamy. Prokuratura Europejska jest niezależnym organem Unii Europejskiej, odpowiedzialnym za ściganie przestępstw popełnionych na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej, i jest potrzebna tutaj, także w aspekcie funkcjonowania w ramach Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#MirosławAdamOrliński">Popieramy w pełni jako Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga ten projekt. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#MonikaWielichowska">Zanim pani posłanka Ueberhan w imieniu swojego klubu wygłosi oświadczenie, pozwólcie, że przywitam uczennice i uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Ciechanowie, którzy dzisiaj wraz z opiekunami odwiedzili Sejm i przysłuchują się naszym obradom. Przybyli oni na zaproszenie pana posła Adama Krzemińskiego. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#MonikaWielichowska">Zpraszam już panią posłankę Katarzynę Uberhan z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#KatarzynaUeberhan">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej, zawartego w druku nr 906.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#KatarzynaUeberhan">Już pierwszego dnia swojego urzędowania w resorcie sprawiedliwości minister sprawiedliwości Adam Bodnar złożył wniosek do premiera Rzeczypospolitej Polskiej Donalda Tuska o przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej, a 29 lutego 2024 r. Komisja Europejska podjęła decyzję potwierdzającą udział Polski. Zgodnie z wypowiedziami europejskiej prokurator generalnej nasz kraj to jeden z najważniejszych elementów Prokuratury Europejskiej, która została już przewidziana w traktacie lizbońskim i powołana na podstawie rozporządzenia Rady 2017/1939 i która jest niezależnym organem Unii Europejskiej, zapewniającym skuteczne, zsynchronizowane i jednolite ściganie przestępstw na szkodę budżetu Unii.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#KatarzynaUeberhan">Zgodnie z mechanizmem wzmocnionej współpracy określonym w art. 326–334 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej grupa państw członkowskich może podjąć współpracę w ramach danej dziedziny, oczywiście z wyłączeniem zastrzeżonych do wyłącznej kompetencji całej Unii Europejskiej. I tak we wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej uczestniczą obecnie 22 państwa członkowskie z 27, z wyłączeniem Irlandii oraz Danii. Ale te państwa co do zasady nie biorą udziału w budowaniu traktatowej unijnej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości — to cytat. Jedynymi państwami członkowskimi, które do tej pory nie brały udziału w tej współpracy, były Polska, Węgry oraz Szwecja, przy czym po notyfikacji złożonej przez Polskę Szwecja także zapowiedziała przystąpienie do Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#KatarzynaUeberhan">Rozporządzenie Rady 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej jest stosowane bezpośrednio, ale niniejsze przedłożenie rządowe ma na celu dostosowanie przepisów krajowych do rozwiązań zawartych w rozporządzeniu. Zawiera punktowe i szczegółowe rozwiązania określające sposób realizacji zadań organów Prokuratury Europejskiej w Polsce oraz tych elementów nieuregulowanych bezpośrednio przez samo rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#KatarzynaUeberhan">Przystępując do tej formy wzmocnionej współpracy, Polska wspólnie z innymi krajami członkowskimi będzie przyczyniać się na poziomie unijnym do efektywnego ścigania i zwalczania nadużyć finansowych na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej. Prokuratura wszczyna postępowania przygotowawcze, wnosi akty oskarżenia, pełni funkcję oskarżyciela publicznego przed sądami państw członkowskich. Udział polskich prokuratorów w pracach Prokuratury Europejskiej pozwoli skutecznie ścigać przestępstwa przeciwko interesom państw członkowskich, w tym oczywiście przeciwko Polsce. Te przestępstwa to m.in. transgraniczne oszustwa związane z podatkiem VAT, korupcja, sprzeniewierzenie środków finansowych Unii Europejskiej, ale też proceder prania pieniędzy. Efektywne zwalczanie nadużyć finansowych ograniczy zmniejszanie budżetu Unii, sprawi, że Wspólnota będzie dysponowała większymi środkami na realizowanie swoich celów.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#KatarzynaUeberhan">Przystąpienie do Prokuratury wpłynie na lepszą współpracę między wymiarem sprawiedliwości Polski oraz państw Unii Europejskiej. Oczywiście do tej pory Polska współpracowała z Prokuraturą Europejską, ale jedynie na poziomie technicznym, na podstawie art. 615a k.p.k., co utrudniało de facto prowadzenie spraw o charakterze właśnie transgranicznym, które są często bardzo złożone i wielowątkowe. Do tej pory na podstawie tego art. 615a k.p.k. była prowadzona współpraca w zakresie pomocy prawnej świadczonej sądom, prokuratorom oraz współpraca w realizacji europejskiego nakazu dochodzeniowego i europejskiego nakazu aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#KatarzynaUeberhan">Przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej to ważny krok na drodze przywracania praworządności i wzmacniania demokracji oraz rozwoju europejskiej Wspólnoty, pogłębianiu europejskiej integracji w ramach Unii Europejskiej. Z uwagi na powyższe, na wagę i potrzebę wprowadzenia przedłożonych zmian klub Lewicy popiera niniejsze przedłożenie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#MonikaWielichowska">Pozwólcie państwo, że serdecznie przywitam dzieci i młodzież wraz z opiekunami z Domu dla Dzieci i Młodzieży w Strzałkowie, którzy dzisiaj odwiedzili Sejm na zaproszenie pana posła Michała Pyrzyka. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Przemysława Wiplera z Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PrzemysławWipler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Konfederacja wnoszę o odrzucenie w pierwszym czytaniu ustawy, nad którą teraz pracujemy. Polska nie potrzebuje europrokuratury. Nie potrzebujemy oddawania kolejnych elementów naszej suwerenności, ograniczania uprawnień państwa polskiego, wprowadzania równoległych porządków. To, o co mamy żal do poprzednich rządów, to to, że pan premier Mateusz Morawiecki i polski rząd na poziomie, na którym mogli to zrobić, nie zawetowali uchwalenia rozporządzenia, dzięki któremu istnieje Prokuratura Europejska.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PrzemysławWipler">Proces federalizacji, proces przenoszenia kolejnych kompetencji w kolejnych obszarach z poziomu krajowego na poziom europejski to jest proces, który niszczy i który zniszczy Unię Europejską. Unia Europejska, która ma wartość, to jest Unia, która dba o swobodę przepływu osób w obrębie tej Wspólnoty, a jednocześnie chroni swoje granice, to Wspólnota, która dba o przepływ kapitału, która ma stworzyć obszar pokoju i dobrej gospodarczej współpracy między narodami europejskimi, a nie europejskie superpaństwo mające własne sądy, własną prokuraturę i własną policję. Rozporządzenie, w oparciu o które została powołana Prokuratura Europejska, to rozporządzenie, w którym wprost jest zapisane, że jednym z celów funkcjonowania tej instytucji jest zapewnienie wyższości prawa europejskiego nad prawem krajowym. Jest to wprost wyartykułowane. W sytuacji, w której tak ma być, niektóre przestępstwa, które będą wynikały z przepisów innych niż prawo polskie i które nie są penalizowane w Polsce, będą w Polsce ścigane. To mogą być kolejne konkretne katalogi przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PrzemysławWipler">To jest bardzo zła tendencja. Unia Europejska, która zaczynała od tego, że powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali, teraz, po kilkudziesięciu latach, doprowadziła do tego, że w Europie praktycznie nie opłaca się wydobywać węgla i produkować stali. Wspólnota, która powstała po to, żeby Niemcy, Francuzi i Belgowie współpracowali ze sobą pokojowo, teraz jest supermechanizmem, w ramach którego kompletnie nieefektywnie prowadzi się sprawy polityki publicznej i w ramach którego Europa staje się skansenem na poziomie światowym. Tak, stajemy się skansenem. Jeżeli pojedziemy do Azji, zobaczymy, jak kraje, które kilkanaście, kilkadziesiąt lat temu były superbiedne, dynamicznie się rozwijają, bo nie mają całego tego dorobku prawnego, dorobku instytucjonalnego, który sprawia, że jesteśmy coraz bardziej z tyłu, nie tylko za Stanami Zjednoczonymi, ale za coraz większą liczbą krajów Azji. Świat nam ucieka.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PrzemysławWipler">Marnujemy czas na tej sali, szanowni państwo, pracując nad projektem, który nigdy nie zostanie przyjęty, ponieważ pan prezydent Andrzej Duda — jestem o tym głęboko przekonany — nie podpisze tej ustawy. Nie podpisze jej z wielu powodów, m.in. z uwagi na tryb przyjęcia tego projektu. Ustawa, która oddaje elementy suwerenności państwa polskiego, powinna być przyjęta w innym trybie, powinna zostać ratyfikowana kwalifikowaną większością przez Sejm i Senat, a nie zwykłą większością. Nie bylibyście w stanie tego zrobić. Nawet gdyby jakimś cudem ta ustawa została przyjęta, nawet gdybyście, w co coraz mniej wierzę, mieli swojego prezydenta od połowy przyszłego roku, to i tak ta ustawa wyląduje w Trybunale Konstytucyjnym. Jestem przekonany, że z uwagi na naruszenie trybu przyjmowania tej ustawy Trybunał Konstytucyjny w sposób oczywisty uzna jej niekonstytucyjność. To nie jest drobna sprawa, którą jesteśmy w stanie poprawić w drugim czy w trzecim czytaniu. Naruszenie trybu przyjęcia ustawy, która element polskiej suwerenności przekazuje… Co ze sporami kompetencyjnymi, które pojawią się w momencie przyjęcia tej ustawy? Co gdy będą różnice między polskimi prokuratorami a europrokuratorami? Jak to będzie rozstrzygane? Nasi będą zawsze do tyłu, bo ci europejscy są lepsi, fajniejsi? Jeżeli mówicie, że dzięki temu będzie można ścigać rząd, że dzięki tej ustawie będzie można stawiać polityków w danym momencie rządzących przed europrokuratorami, to się głęboko mylicie, bo jeżeli będzie potrzebna regulacja na poziomie ustawowym, to nowy rząd po prostu zmieni tę ustawę, uchyli te przepisy i wyrzuci to do kosza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PrzemysławWipler">Taka jest logika i demokracja naszego systemu konstytucyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Republikanie chciałem wyrazić stanowczy sprzeciw wobec rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#JarosławSachajko">Przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej rodzi poważne obawy co do ograniczenia naszej suwerenności prawnej oraz podważenia integralności polskiego systemu sądowniczego. Po pierwsze, projekt ten oznacza przekazanie części kluczowych kompetencji w zakresie ścigania przestępstw finansowych na rzecz organu, który nie podlega żadnej realnej kontroli demokratycznej ze strony Polski. Prokuratura Europejska jako instytucja ponadnarodowa będzie działała na zasadzie priorytetów ustalanych przez Brukselę, a nie w interesie naszego państwa i naszych obywateli. To nie do zaakceptowania, że sprawy tak ważne jak ochrona interesów finansowych Polski będą wyłączone spod kontroli polskiego rządu i parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#JarosławSachajko">Po drugie, istnieje realne ryzyko, że działalność Prokuratury Europejskiej stanie się narzędziem politycznym wykorzystywanym przez niektóre państwa członkowskie do wywierania nacisków na Polskę. Historia pokazuje, że instytucje unijne nierzadko stosują podwójne standardy wobec krajów Europy Środkowo-Wschodniej, a ten projekt otwiera drzwi do dalszego podważania naszej pozycji w Unii.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#JarosławSachajko">Po trzecie, projekt ustawy jest wyrazem braku zaufania do polskiego wymiaru sprawiedliwości. To, że rząd rozważa delegowanie ścigania przestępstw finansowych do instytucji unijnej, jest de facto przyznaniem się do własnej nieudolności w tej dziedzinie. Zamiast naprawiać nasze organy ścigania i sądownictwo, rząd kapituluje i oddaje te kompetencje w obce ręce.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#JarosławSachajko">Podsumowując, uważamy, że ten projekt ustawy stanowi krok wstecz z punktu widzenia zarówno suwerenności Polski, jak i ochrony interesów naszych obywateli. Dlatego wnosimy o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#MonikaWielichowska">Do pytań zapisało się kilkunastu parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#MonikaWielichowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#MonikaWielichowska">Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#MonikaWielichowska">Pierwszego do zadania pytania zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, pierwsze, podstawowe pytanie, jakie się ciśnie na usta: Czy ta ustawa według pana jest zgodna z konstytucją? Proszę się do tego odnieść, odpowiedzieć krótko. Tak czy nie?</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#GrzegorzLorek">Już słyszę głos, ale proszę to powtórzyć przy odpowiedziach, bo ja to usłyszałem, ale nie wiem, czy mikrofony to zebrały. Pan minister twierdzi, że ta ustawa jest zgodna z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#GrzegorzLorek">To następne pytanie. Jak ma się do tego orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, które wyraźnie wskazuje na implementację prawa unijnego do porządku prawnego w Polsce, nadrzędność polskiej konstytucji nad prawem unijnym? Mam prośbę o pana opinię w tej sprawie, bo widać, że to będzie bardzo interesujące i bardzo ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#GrzegorzLorek">I ostatnie, trzecie krótkie pytanie. Rozumiem, że Unia daje nam pieniądze na to i Unia pokryje koszty, rozwiąże wszystkie problemy finansowe z tym związane na wszystkich szczeblach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią posłankę Klaudię Jachirę, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Przystąpieniu Polski do Prokuratury Europejskiej za swoich rządów oczywiście bardzo przeciwny był PiS i, wiadomo, nie mogliby wtedy tak upolitycznić prokuratury, ale teraz, kiedy jesteście w opozycji, może warto byłoby się zastanowić. Chciałabym zarekomendować więc partii Zjednoczonej Prawicy poparcie tego projektu. Wiem, że brzydzicie się Unią, ale zawsze to jakaś szansa na dodatkową kontrolę, bo przecież nie ufacie obecnej Prokuraturze Krajowej. Zagłosujcie za tą ustawą, a potem śmiało wbijajcie do biura przedstawiciela Prokuratury Europejskiej w naszym kraju, żeby się móc poskarżyć.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#KlaudiaJachira">Na wszelki wypadek tylko przypomnę, że do głównych zadań Prokuratury Europejskiej należy zajmowanie się sprawcami przestępstw, którzy naruszają interesy finansowe Unii Europejskiej, chodzi m.in. o korupcję, która szkodzi unijnym interesom finansowym, czy sprzeniewierzenie środków Unii Europejskiej przez urzędnika publicznego. No tak, z tym możecie mieć duży problem, dlatego zostaje wam tylko węgierska prokuratura orbánowska. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, którego nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Dominika Jaśkowca, Koalicja Obywatelska, którego widzę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#DominikJaśkowiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Globalizacja systemów ekonomicznych, postęp technologiczny stworzyły szansę dla ogólnoświatowego rozwoju gospodarczego. To wszyscy wiemy. Przyczyniło się to niestety również do zaistnienia sprzyjających okoliczności dla międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, doprowadzając do wzrostu rozprzestrzenienia się grup przestępczych prowadzących swoją działalność już nie tylko w ramach poszczególnych państw, ale także w ramach regionów geopolitycznych, a nawet całych kontynentów. W reakcji na to państwa zostały zmuszone do stworzenia instrumentów prawnych opartych na współpracy międzynarodowej, które byłyby w stanie zapewnić konieczne narzędzia do przeciwdziałania międzynarodowej przestępczości zorganizowanej. Niewątpliwie takim instrumentem jest Prokuratura Europejska. Przystąpienie do niej Polski ułatwi ściganie międzynarodowych zorganizowanych grup przestępczych, w szczególności w zakresie przestępczości związanej z wyłudzeniem podatku VAT, wzmocni pozycję państwa polskiego jako zaufanego partnera w walce z międzynarodowymi nadużyciami finansowymi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Andrzeja Szejnę z klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#MonikaWielichowska">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#MonikaWielichowska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#MonikaWielichowska">Ale jest pani poseł Barbara Grygorcewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#BarbaraGrygorcewicz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam konkretne pytania. Zgodnie z rozporządzeniem Rady 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. na wniosek europejskiego prokuratora generalnego kolegium powołuje delegowanych prokuratorów europejskich wskazanych przez państwa członkowskie na odnawialną 5-letnią kadencję. W związku z tym mam dwa pytania: Jaką liczbę delegowanych prokuratorów europejskich sugeruje ustalić ministerstwo oraz jakie środki trzeba będzie uruchomić na funkcjonowanie delegowanych prokuratorów europejskich? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Władysława Dajczaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WładysławDajczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pytanie jest zasadnicze: Dlaczego tak chętnie, z taką ochotą oddajecie kompetencje, które przynależą polskiemu państwu, do Brukseli? Wczoraj przedstawiał pan ważny dokument, strategię na naszą prezydencję, dokument absolutnie bez ambicji, który nie wprowadza żadnej agendy ważnej dla Polski, a spełnia tylko oczekiwania mainstreamu brukselskiego. Dzisiaj mamy kolejny ważny obszar, w którym będzie się pozbawiało nas możliwości podejmowania decyzji, bo tak jak wspomniał w swoim wystąpieniu pan poseł Bogucki, przedstawiając stanowisko klubu, na razie mamy sprawy finansowe, ale za chwilę, tak jak wspomniał, Niemcy dopchną kolanem zmiany traktatowe i Parlament Europejski, Rada Europejska będzie mogła w trybie zwykłej procedury ustawodawczej uzupełnić przynależne dodatkowe kompetencje dla Prokuratury Europejskiej, chociażby chodzi tu o tę przemoc słowną czy przestępstwa związane ze środowiskiem. I to nie my będziemy decydowali, co w Polsce ma być karane, a co nie, tylko znowu Unia Europejska będzie za nas decydowała.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Barbarę Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#BarbaraDolniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Umarzanie, odmowa wszczęcia postępowań wobec swoich ludzi, wprowadzenie przepisów dających możliwość odmowy odpowiedzi w trybie informacji publicznej, wprowadzenie przepisu umożliwiającego prokuratorowi wycofanie sprawy z sądu, by następnie umorzyć postępowanie — przykład: sprawa Obajtka — wprowadzenie przepisów pozwalających wydawanie poleceń, można powiedzieć: rozkazów, prokuratorowi prowadzącemu postępowanie, szybkie awanse i stanowiska dla swoich — tyle brudu za paznokciami. Dlatego PiS i Suwerenna Polska nie chcieli przystąpienia do Prokuratury Europejskiej. Dzisiaj mówimy: stop takim działaniom, wszyscy są równi wobec prawa. Prokuratura ma być samodzielna, niezależna od polityków. Chcemy wspólnego działania, współpracy w sprawach, które przekraczają granice kraju, nie tylko naszego, by było łatwiejsze ściganie spraw, które mają szerszy charakter, działy się na różnych terenach, a nie tylko na terenie Polski. To nie jest pozbawianie Polski suwerenności, to współpraca, to pomaganie sobie nawzajem w ściganiu przestępstw. Ale wy się tego boicie, dlatego czas upływał za waszych rządów bezskutecznie. My przystąpiliśmy do Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej nie tylko wzmocni pozycję Polski jako zaufanego partnera w Europie, ale również otworzy przed nami nowe horyzonty w zakresie zwalczania przestępczości finansowej. Współpraca z innymi państwami członkowskimi oraz dostęp do zasobów, które uzyskamy, pozwolą na zdecydowanie jeszcze skuteczniejsze ściganie tego typu naruszeń. Zgodnie z danymi z 2022 r. organ ten w trakcie prowadzonych postępowań przygotowawczych zamroził kwoty wynoszące 359 mln euro. To tylko pokazuje, jak duży potencjał ma instytucja w ochronie interesów finansowych Unii Europejskiej. Proszę o odpowiedź na pytanie: W jaki sposób projekt wpłynie na istniejące procedury działań operacyjnych w polskim systemie prawnym i czy współpraca z Prokuraturą Europejską będzie miała przełożenie na tempo i efektywność postępowań w naszym kraju? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marcina Warchoła, Prawo i Sprawiedliwość, który już jest na mównicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MarcinWarchoł">Szanowna Pani Marszałek! Drodzy Państwo! Panie Ministrze! Wyrzuciliście polską konstytucję na śmietnik, podporządkowaliście polskich sędziów unijnym organizacjom, a teraz podporządkowujecie polskich prokuratorów unijnym instytucjom. Przystąpienie do Prokuratury Europejskiej oznacza, że polscy śledczy nie będą mogli odmówić wykonania czynności sprzecznych z polskim prawem. Art. 30 ust. 1 lit. f rozporządzenia unijnego wskazuje m.in. na takie czynności inwigilacyjne wobec polskich obywateli jak śledzenie wszelkich obiektów za pomocą środków technicznych — nieznane zupełnie polskiej procedurze uprawnienia. Do tego europejscy śledczy będą mogli pozyskać informacje o każdym Polaku bez możliwości sprzeciwu. Tak, drodzy prokuratorzy polscy, nie wiem, czy wiecie, że nie będziecie się mogli sprzeciwić od tej pory wykonywaniu poleceń ewidentnie sprzecznych z polskim prawem. Co więcej, ta współpraca Polsce nic nie daje, drodzy państwo. Jest to współpraca zupełnie jednostronna. Od Prokuratury Europejskiej nic nie dostajemy, a będziemy zmuszeni wykonywać czynności dotyczące inwigilowania polskich obywateli sprzeczne z naszym prawem krajowym.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#ZbigniewBogucki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! To chyba pierwszy taki przypadek, gdzie sprawna organizacja, jaką jest polska prokuratura — przynajmniej była do tej pory, wtedy kiedy ścigaliśmy m.in. przestępstwa VAT-owskie — ma poddać się kierownictwu zewnętrznego organu, czyli Prokuraturze Europejskiej, która jest mniej wydolna w tym zakresie. Po co my to robimy? Więcej: Kto za to zapłaci? Przecież to z naszych składek członkowskich jest utrzymywana Prokuratura Europejska, więc to my będziemy płacić. Jedyne, co się zmienia, to decyzje. Decyzje nie będą już podejmowane w Polsce, kogo ścigać, jak ścigać, jakie jest polskie prawo, kto może oskarżać, kogo możemy oskarżać, kogo również inwigilować zgodnie z prawem, tylko będzie podejmował je prokurator europejski. Ale będzie to robił rękami polskich służb, polskiej Policji, polskich prokuratorów, którzy nawet nie będą mogli odmówić, staną się instrumentem w ręce Prokuratury Europejskiej, która będzie robiła dzisiaj tylko w zakresie tych przestępstw finansowych, ale jest przecież rozszerzenie możliwości tych kompetencji. Ono jest niejasne, o tym wspominał jeden z prokuratorów europejskich z Portugalii. Ale później, jeżeli dojdzie do zmian traktatów, właściwie wszystko zostanie oddane. Chodzi o polską suwerenność.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#KrzysztofCiecióra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dużo rzeczywiście usłyszeliśmy de facto o ograniczaniu naszych kompetencji. Myślę, że opinia publiczna niedostatecznie jest w tym zakresie poinformowana. Dlatego chciałbym pana ministra spytać, poprosić o wymienienie tych zmian, które nastąpią w wyniku tej unii, można powiedzieć, w zakresie Prokuratury Europejskiej i krajowej. Jakie kompetencje straci polska prokuratura na rzecz tej europejskiej? Jakie my będziemy mieli obowiązki, zadania względem Prokuratury Europejskiej? Proszę o odpowiedź na to pytanie również pisemnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią posłankę Iwonę Kozłowską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prokuratura Europejska rozpoczęła swoją działalność 1 czerwca 2021 r. Przystąpiły do niej, tak jak wcześniej powiedziano, 22 kraje Unii Europejskiej, pięć pozostałych może wstąpić, w tym również Polska, w każdym dla siebie odpowiednim momencie. Minister sprawiedliwości i prokurator generalny Zbigniew Ziobro chwalił się, że za jego sprawą, jego partii, zablokowano powstanie Prokuratury Europejskiej. Zacytuję słowa ówczesnego ministra sprawiedliwości z 2022 r.: To my też sprzeciwialiśmy się raz w jednej sprawie zmianom instytucjonalnym integracji europejskiej skutecznie, bo od naszej decyzji, decyzji ministra sprawiedliwości, zależało, czy będzie powołana wspólna Prokuratura Generalna Europejska. Nie została powołana za sprawą decyzji jednej partii politycznej, może nie największej, ale stojącej na straży suwerenności. Nie ma Prokuratury Europejskiej. Takimi kłamstwami minister rządu PiS Zbigniew Ziobro karmił Polki i Polaków. I pytanie, panie ministrze: Czy rzeczywiście Prokuratura Europejska zagraża Polsce zabraniem jej suwerenności i wolności, jeżeli chodzi o przepisy prawa? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PawełRychlik">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W 2003 r. znakomita większość, bo ponad 77% Polaków, którzy brali udział w referendum akcesyjnym, opowiedziała się za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, za wolnością przepływu towarów i usług, za otwartymi granicami, co dzisiaj za czasów Tuska na granicy z Niemcami nie działa, ponieważ Polacy są kontrolowani przez niemieckie służby. Nie było wtedy mowy o podległości polskiej prokuratury jakiejś Prokuraturze Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PawełRychlik">Przedstawiany projekt ustawy jest ewidentnym wyzbyciem się kompetencji państwa polskiego na rzecz instytucji europejskich. Ale pytanie brzmi: Czy coś w zamian polscy prokuratorzy otrzymują? Czy otrzymują jakieś narzędzia do badania i ścigania przestępstw również na terenie Unii Europejskiej? Czy to jest tylko i wyłącznie oddanie kolejnego kawałka, skrawka polskiej suwerenności?</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Nie zgadzam się w tej kwestii z występującymi parlamentarzystami z Prawa i Sprawiedliwości, bo wydaje się, że Prokuratura Europejska jest narzędziem, które jeśli będzie wdrażane z rozwagą, to przyniesie realne korzyści w walce z przestępczością zorganizowaną i wzmocni zaufanie do instytucji unijnych. Będzie to krok w stronę większej przejrzystości czy też efektywności w zwalczaniu nadużyć, które przecież dotykają wszystkich obywateli Unii Europejskiej. Warto zatem pochylić się nad tym projektem. Na końcu powiem, że przecież uczciwi nie mają się czego bać.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Arkadiusza Myrchę.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Rychlik: Grodzki nie ma się czego bać.)</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Poseł Paweł Szrot: I Roman Giertych.)</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#MonikaWielichowska">Uczciwi nie mają się czego bać. Chyba wszyscy się tutaj ze sobą zgadzamy, ale to państwo głośno o tym mówią.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo, pani marszałek!)</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Na wstępie chciałbym podziękować za wszystkie głosy poparcia dla inicjatywy przystąpienia Polski do Prokuratury Europejskiej. Tak, jest to inicjatywa ważna oczywiście nie tylko symbolicznie, ale też realnie. Chodzi o ściganie przestępczości, przede wszystkim międzynarodowej, w zakresach, o których wspomniałem w wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#ArkadiuszMyrcha">Mimo wszystko jestem zaskoczony słabym przygotowaniem przeciwników tej inicjatywy do tej debaty. Z wielkim zainteresowaniem słuchałem o tym, jak przystąpienie Polski do Unii Europejskiej bardzo mocno wpływa na przemysł energetyczny, na kwestię wydobycia węgla, produkcji stali i ogólną kondycję Unii Europejskiej. Rozumiem, że głos pana przewodniczącego Wiplera w dyskusji raczej miał być w duchu ogólnie krytycznym wobec funkcjonowania Unii Europejskiej, generalnie w oderwaniu od tego projektu. Wysłuchałem tego wystąpienia z ogromnym zaciekawieniem, aczkolwiek żałuję, naprawdę mówię to bez złośliwości, że pan przewodniczący, mam wrażenie, do tego projektu po prostu nie zajrzał.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Wipler: Zajrzałem.)</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#ArkadiuszMyrcha">Mam wrażenie, że to, co wybrzmiało z pańskiego wystąpienia, wiąże się z głębokim niezrozumieniem tego projektu, bo nie wierzę, że zarzuty, które sformułował pan pod adresem tego projektu, wynikają z głębokiej analizy. Chodzi chociażby o procedurę przyjęcia, przystąpienia Polski do Prokuratury Europejskiej. O jakiej ratyfikacji pan tutaj mówił? Jeżeli funkcjonowanie Prokuratury Europejskiej jest osadzone w traktacie lizbońskim, jeżeli państwa w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej umówiły się na organizowanie w konkretnych obszarach, jeśli podejmą taką inicjatywę, współpracy państw, to nie mamy tutaj mowy o ratyfikacji jakiejś nowej umowy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#ArkadiuszMyrcha">To jest prosta procedura przystąpienia do tej inicjatywy, którą przechodzi każde inne państwo członkowskie. Decyzja z 29 lutego jest dostępna na stronach internetowych praktycznie od roku. Nawet w trybie konsultacji, uzgodnień nie spotkałem się z tym, żeby którakolwiek z instytucji państwowych, organizacji pozarządowych zakwestionowała w ogóle procedurę przystąpienia do Prokuratury Europejskiej, której członkami, tak jak wspomniałem, jesteśmy od 10 miesięcy. Ta inicjatywa legislacyjna ma wymiar polegający na dostosowaniu naszych przepisów na poziomie organizacyjnym, przepisów dotyczących funkcjonowania jednostek prokuratur, statusu prokuratora, przepisów Kodeksu postępowania karnego, ale nie zmienia to faktu, że Polska jest członkiem Prokuratury Europejskiej już od dobrych kilku miesięcy, bo bez tego nie zostaliby wyłonieni ani pani prokurator europejska, ani prokuratorzy delegowani, którzy już chcieliby, mogliby przystępować do pracy, a czekają jedynie na ten projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#ArkadiuszMyrcha">Przywołam wystąpienie pana posła Boguckiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Wydawało mi się przez kilka miesięcy, że nastąpiła u państwa pewna refleksja, że znacie przyczyny swojej porażki, tej czerwonej kartki, którą obywatele państwu pokazali. Było to związane właśnie z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu administracji rządowej, państwa ministerstw, polityków, urzędników. Widzę, że ta refleksja jednak nie następuje. To jest kwestia sfery politycznej, ale to, że wychodzi pan na mównicę sejmową i jednym tchem wymienia Belgię, Holandię i Szwecję jako państwa, które jakoby nie są członkami Prokuratury Europejskiej…</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Mówiłem o Danii, Irlandii…)</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#ArkadiuszMyrcha">I Szwecji.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Szwecji, która nie przystąpiła…)</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#ArkadiuszMyrcha">Jest, jest.</u>
          <u xml:id="u-266.11" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Nie, złożyła akces.)</u>
          <u xml:id="u-266.12" who="#ArkadiuszMyrcha">Nie no, ma już prokuratora europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-266.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Dania przystąpiła…)</u>
          <u xml:id="u-266.14" who="#ArkadiuszMyrcha">Jeżeli można,…</u>
          <u xml:id="u-266.15" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-266.16" who="#ArkadiuszMyrcha">…to wyjaśnię to panu posłowi. Dania i Irlandia na mocy protokołów nr 21 i 22 w ogóle nie przystępują do inicjatyw na tle polityki karnej, nie tylko do tej, ale co do zasady w ogóle, więc w kwestii Prokuratury Europejskiej zostajecie po prostu z Węgrami, zostajecie tylko z Węgrami.</u>
          <u xml:id="u-266.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.18" who="#ArkadiuszMyrcha">To jest wasz wybór, który podjęliście dawno temu. Jesteście w tym konsekwentni.</u>
          <u xml:id="u-266.19" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Ale Irlandczycy też nie są…)</u>
          <u xml:id="u-266.20" who="#ArkadiuszMyrcha">Ambasadorem tej polityki jest podejrzany Marcin Romanowski. Rozumiem, jest to pewna strategia, może pisana na lata. Mimo wszystko dziwi to, że pomimo tego wszystkiego, afer państwa rządu, które opisano w Polsce, nadal uparcie chcecie prowadzić politykę europejską wyłącznie z Orbánem. Dzisiejsze wystąpienie było tego najlepszym dowodem. To jest też potwierdzenie tego, co by się działo, gdyby ta strona wygrała wybory 15 października. Nadal prowadzilibyśmy politykę europejską wyłącznie z panem Orbánem. Dziś usłyszeliśmy wprost, że oczywiście rząd, politycy PiS-u uparcie dążyliby do nieprzystąpienia Polski do Prokuratury Europejskiej. Dziwię się temu.</u>
          <u xml:id="u-266.21" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: A jakie to korzyści…)</u>
          <u xml:id="u-266.22" who="#ArkadiuszMyrcha">Podczas swojego wystąpienia zastosował pan sztuczkę, próbując, nie wiem w jakim celu, wykazać, nie wiem, jakąś niską skuteczność Prokuratury Europejskiej, mówiąc…</u>
          <u xml:id="u-266.23" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Ale to są przecież dane.)</u>
          <u xml:id="u-266.24" who="#ArkadiuszMyrcha">Ale przytacza pan dane z 2021 r., kiedy Prokuratura Europejska…</u>
          <u xml:id="u-266.25" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Trochę danych.)</u>
          <u xml:id="u-266.26" who="#ArkadiuszMyrcha">Panie pośle, mniej nerwów, więcej kultury.</u>
          <u xml:id="u-266.27" who="#ArkadiuszMyrcha">…kiedy Prokuratura Europejska funkcjonowała zaledwie pierwsze 6 miesięcy. Pan przytacza dane z końcówki 2021 r. A dlaczego pan nie sięgnął po dane z 2023 r.? Bo musiałby pan z mównicy sejmowej powiedzieć, że Prokuratura Europejska prowadzi 1927 postępowań. Zgadza się? Pan się śmieje. To są poważne liczby, które może panu nie przejdą przez gardło z mównicy sejmowej. Może koledzy z klubu by się z pana śmiali. Nie mam pojęcia, jakie są intencje, ale taki jest fakt. Musiałby pan powiedzieć, że Prokuratura Europejska prowadzi postępowania na łączną wartość ponad 19 mld euro. Niebagatelna kwota.</u>
          <u xml:id="u-266.28" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-266.29" who="#ArkadiuszMyrcha">17% tej kwoty dotyczy wyłudzeń VAT-owskich. Więc jeżeli chciałby pan dzisiaj próbować obalić skuteczość Prokuratury Europejskiej, to musi się pan posługiwać takimi właśnie sztuczkami, jakimiś statystykami sprzed 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-266.30" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Sztuczkami? Statystyki to są sztuczki według ministra.)</u>
          <u xml:id="u-266.31" who="#ArkadiuszMyrcha">Jeśli pan opisuje sytuację w prokuraturze w 2025 r., przywołując statystyki z 2021 r., to tak, uważam, że jest to nieuczciwe w stosunku do tych, którzy słuchają tej debaty, bo z mównicy sejmowej powinny wybrzmieć najbardziej aktualne dane dotyczące instytucji, do której Polska przystąpiła. Ale mówię: jeżeli panu to nie pasuje do pewnej ogólnej filozofii funkcjonowania państwa, to jest już państwa problem. Co więcej, wielokrotnie wybrzmiewa tutaj jakieś hasło: Bruksela, Bruksela nam każe, Bruksela coś tam.</u>
          <u xml:id="u-266.32" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Nie Bruksela, Berlin.)</u>
          <u xml:id="u-266.33" who="#ArkadiuszMyrcha">Skąd u was ta Bruksela? Siedziba Prokuratury Europejskiej jest w Luksemburgu. Nie wiem, skąd tutaj jeszcze Berlin. Berlin to już w ogóle, to chyba jakieś fobie. Nie wiem, skąd tutaj ta Bruksela. Siedziba Prokuratury Europejskiej jest w Luksemburgu. Oczywiście każdy ma ochotę, bardzo proszę, polecam odwiedzić, żeby zapoznać się z działalnością. Prokuratura na pewno przyjmie każdego polskiego parlamentarzystę, zwłaszcza w sytuacji, kiedy będzie mogła przekonać go do skuteczności swoich działań.</u>
          <u xml:id="u-266.34" who="#ArkadiuszMyrcha">Padały pytania, kto poniesie te koszty. No to już mówię. Wynagrodzenia dla prokuratora europejskiego pracującego na co dzień w Luksemburgu, jak i prokuratorów delegowanych pokrywa Prokuratora Europejska. Tak więc to nie jest wydatek, który obciąża bieżące wydatki prokuratury, czyli część 88. budżetu. To jest jedynie kwestia zapewnienia logistyki, pomieszczeń, biurka, komputera, więc wydaje się, że na tle miliardowych postępowań, które prowadzi Prokuratura Europejska, wydatki związane z funkcjonowaniem biura nie są nadto obciążające. Natomiast to, co mnie trochę cały czas martwi, to to, że państwo w tej ustawie widzicie, że ktoś komuś coś zabiera, że ktoś jakby chce okraść Polskę z suwerenności, chce okraść polskich prokuratorów z suwerenności.</u>
          <u xml:id="u-266.35" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-266.36" who="#ArkadiuszMyrcha">Powiem szczerze, jestem zaskoczony. Dlatego też w pierwszym moim wystąpieniu starałem się to podkreślić bardzo wyraźnie: delegowani prokuratorzy, którzy działają tutaj, na terenie Polski, tj. ta dwunastka w tej chwili wyłoniona, a docelowo 24, to są polscy prokuratorzy, to są prokuratorzy polskich jednostek prokuratury i oni działają w oparciu o polskie przepisy, o polski Kodeks postępowania karnego. Wszystkie czynności dotyczące zakresu, nie wiem, czynności operacyjno-rozpoznawczych będą przechodziły normalną procedurę, co dotyczy wszystkich innych prokuratorów, będą przechodziły przez odpowiedniego zastępcę prokuratora generalnego. Tu nie ma jakichś wielkich wyłomów, tu nie ma jakichś wielkich niespodzianek. Co więcej, nie ma jakieś wielkiej filozofii, żeby nawet to przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-266.37" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Ale niech pan powie: Czy prokurator polski może sprzeciwić się prokuratorowi europejskiemu?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Ale oczywiście, prokurator europejski jest odpowiedzialny za to postępowanie, ma swojego przełożonego…</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#ArkadiuszMyrcha">Oczywiście, że tak. Wnosi akt oskarżenia, jak są podstawy, a jak nie ma, to nie wnosi tego aktu oskarżenia. No naprawdę, jak wy się boicie. Jak wy się tego boicie, tej Prokuratury Europejskiej, no naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: My się nie boimy.)</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#ArkadiuszMyrcha">Nie wiem, z czego ten lęk wynika. I jeszcze uderzanie tutaj…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, bardzo pana przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle Bogucki, naprawdę jestem bardzo cierpliwym marszałkiem.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: No nie za bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#MonikaWielichowska">Wczoraj pan poseł Śliwka, a dzisiaj pan zakłóca obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nie, ale pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#MonikaWielichowska">Zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu. Mówię to po raz pierwszy i mam nadzieję, że ostatni.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#MonikaWielichowska">Panie ministrze, bardzo pana przepraszam, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Więc tu nie ma zagrożenia, które próbują politycy…</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Ja nie przeszkadzałem, pani marszałek, tak że proszę, żeby pani tutaj nie powielała fejków.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle — wczoraj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Próby zarysowania tutaj jakichś obaw, że ktoś utraci kompetencje, suwerenność w działaniu, są po prostu bajkami, które mają zniechęcić, czy — państwa minister spraw zagranicznych używał takiej nomenklatury — zohydzić pewne instytucje unijne. Nie wiem, czy pamiętacie jeszcze takiego ministra spraw zagranicznych rządu PiS-u. Rozumiem, że ta polityka zohydzania instytucji unijnych całej Unii Europejskiej jest kontynuowana. Z bólem to przyjmuję, ale rozumiem, że u państwa nie następuje na tym tle żadna szczególna refleksja.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Tak więc Polska nie traci swojej suwerenności. Co więcej, w sposób suwerenny Polska podjęła decyzję o przystąpieniu do Prokuratury Europejskiej, która oczywiście jest organem Unii, ale to jest instytucja, która przede wszystkim ma zapewnić współpracę i taki jest też, zauważcie państwo, tytuł tej ustawy, jak i samej, decyzji, rozporządzenia. To jest kwestia współpracy państw w danym obszarze, to nie jest odbieranie, to nie jest okradanie. Wręcz przeciwnie — to jest zapewnienie płynnej współpracy, jeżeli chodzi o przestępstwa transgraniczne na szkodę Unii Europejskiej. Kto może się tej inicjatywy obawiać? Jedynie ci, którzy mają złe intencje, ci, którzy korzystają na tym, że Prokuratura Europejska dzisiaj nie może funkcjonować w pełni na terenie naszego kraju, czyli ci, którzy wyłudzają podatki, ci, którzy wyłudzają fundusze unijne, ci, którzy biorą udział w przestępstwach prania brudnych pieniędzy. Tylko zastanawiam się, państwa i pana Boguckiego o to pytam, kogo państwo dzisiaj w debacie tu reprezentujecie: czy polskiego podatnika, państwo polskie, czy właśnie osoby, które się tej inicjatywy obawiają. Bo ten głos z państwa strony może zostać odebrany bardzo niejednoznacznie.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: To jest okej, pani marszałek? Jest okej. Fajnie, jasne. Bardzo eleganckie.)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#ArkadiuszMyrcha">Jeżeli obawiacie się instytucji, której zadaniem jest walka z przestępczością, i mówicie: nie, w ogóle to nie jest potrzebne, to wydaje się, że najbardziej zainteresowanymi powstrzymaniem tej inicjatywy są ci, którzy właśnie te środowiska reprezentują. Mam nadzieję, że tym się państwo nie kierujecie, że to jest mylnie odebrana intencja, aczkolwiek mówię, że tak to może zostać odczytane przez osoby, które się tej debacie przysłuchują. A więc uprzedzam, żebyście państwo też nie zapędzili się w kozi róg.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#ArkadiuszMyrcha">Finalizuję. Dziękuję za wszystkie deklaracje prac nad tym projektem. Mam świadomość, że projekt nie jest łatwy. Dotyka sfery kodeksowej, więc będzie pewnie przedmiotem wzmożonych prac na posiedzeniu komisji. Niemniej jednak mam głęboką nadzieję na szczęśliwy finał i na to, że będziemy mogli tę ustawę w polskim Sejmie przyjąć i faktycznie, w sposób realny sprawić, że Prokuratura Europejska, czyli polscy prokuratorzy na podstawie polskich przepisów, będzie skutecznie ścigała przestępców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brawo, panie ministrze!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#MonikaWielichowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#MonikaWielichowska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#MonikaWielichowska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, nie udzielę panu głosu, dlatego że przez całe wystąpienie pana ministra pan przeszkadzał.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Nie przez całe. Tam było wiele nieprawd. Pan minister mówił to, czego ja nie powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#komentarz">(Głos z sali: I bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Co to jest w ogóle? To jest Sejm, a nie przedszkole.)</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#MonikaWielichowska">Ale nie jesteśmy teraz w dyskusji…</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Ale to czym to jest, jak nie dyskusją? To jest pierwsze czytanie, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#MonikaWielichowska">Pan przedstawił stanowisko w oświadczeniu swojego klubu, zadał również pytanie…</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: No i żadnych odpowiedzi. Ja mogę o artykułach mówić.)</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#MonikaWielichowska">…a przez wszystkie odpowiedzi przeszkadzał pan panu ministrowi. Nie robi się tak.</u>
          <u xml:id="u-273.13" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Ale pan minister nie odpowiadał, tylko pan minister mówił, że my się czegoś boimy.)</u>
          <u xml:id="u-273.14" who="#MonikaWielichowska">Nie jesteśmy w przedszkolu. Jeśli pan minister nie odpowiedział, to proszę złożyć interpelację poselską. Mam pan taki instrument.</u>
          <u xml:id="u-273.15" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Na interpelacje nie odpowiadają.)</u>
          <u xml:id="u-273.16" who="#MonikaWielichowska">Pan minister na pewno się pochyli i będzie pan miał na piśmie wszystkie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-273.17" who="#MonikaWielichowska">Po krótkiej wymianie zdań z panem posłem Boguckim chciałabym serdecznie powitać młodzież z I Liceum Ogólnokształcącego im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie, która przybyła do Sejmu na zaproszenie pani posłanki Doroty Marek. Witamy was serdecznie. Cieszymy się, że uczestniczycie w naszych obradach i przysłuchujecie się, o czym tutaj debatujemy.</u>
          <u xml:id="u-273.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.19" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druk nr 864).</u>
          <u xml:id="u-273.20" who="#MonikaWielichowska">Proszę pana posła Michała Pyrzyka o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Mam niezmierny zaszczyt w imieniu posłanek i posłów Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga przedstawić Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, który dotyczy wzmocnienia ochrony prawnej osób fizycznych i osób prawnych przed nielegalnymi treściami. W szczególności przewiduje on ułatwienie dochodzenia roszczeń na drodze cywilnej w przypadkach naruszenia dóbr osobistych, do których dochodzi za pośrednictwem Internetu.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#MichałPyrzyk">Nasz projekt zakłada nowelizację przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu cywilnego, ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną — tutaj odnosimy się też do zapisów z projektu rządowego — a także ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej i ustawy — Prawo o ustroju sądów powszechnych. Projektowane rozwiązania są spójne z obowiązującym systemem prawnym, szczególnie w zakresie ochrony dóbr osobistych i odpowiedzialności cywilnej. Nowelizacja wprowadza jednak pewne zmiany proceduralne oraz doprecyzowuje pojęcie nielegalnych treści. Pod względem systemowym jest ona zgodna z tendencją, jaka dominuje w prawie Unii Europejskiej. Chodzi o większy nacisk na ochronę użytkowników sieci przed naruszeniem ich praw. A tych naruszeń w Internecie — i nie muszę tego tutaj, na tej sali, tłumaczyć — w sieci dostrzegamy coraz więcej. Więcej jest hejtu, więcej mowy nienawiści, chociażby w ostatnich dniach, więcej szkodliwych treści, często zamieszczanych przez anonimowych użytkowników sieci, przez osoby o nieznanej tożsamości. Walka, ale nie jakaś walka pozorna, markowana, tylko walka skuteczna i kompleksowa z takimi zjawiskami w sieci jest dziś nieodzowna.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#MichałPyrzyk">W ramach treści uznawanych za nielegalne lub szkodliwe wyodrębnić można tzw. mowę nienawiści, o której wiele razy debatowaliśmy już na tej sali, ostatnio rozpatrując projekt rządowy dotyczący zmian w Kodeksie karnym. To także nieprawdziwe w części lub w całości wiadomości generowane nierzadko z użyciem sztucznej inteligencji, często o charakterze sensacyjnym, publikowane z jedną intencją — intencją wprowadzenia odbiorców w błąd w celu osiągnięcia różnych korzyści finansowych, politycznych czy chociażby prestiżowych. Wirtualna agresja czy wirtualne oszustwo są jak kamyczek wywołujący lawiny. Są napędzane poczuciem bezkarności i braku odpowiedzialności sprawcy, który w wielu przypadkach pozostaje anonimowy. Niestety coraz częściej te wirtualne czyny przekształcają się w rzeczywiste ataki na osoby będące podmiotami czy obiektami tego hejtu. Jednocześnie chyba każdy z nas się zgodzi, że szerzenie nieprawdy, obraźliwe komentarze, groźby czy dyskryminacyjne wypowiedzi godzą w nasze wartości nadrzędne, bo chronione przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej, takie jak dobre imię, cześć, godność osobista. Są to zarazem wartości wymagające szczególnej ochrony, którą obowiązujące dziś prawo nie zawsze jest w stanie skutecznie zapewnić.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#MichałPyrzyk">Takie złe, hejterskie praktyki, których obserwujemy dziś bardzo wiele, mogą prowadzić i zazwyczaj prowadzą do poważnych problemów emocjonalnych i psychicznych, zwłaszcza wśród najmniej odpornych, czyli wśród dzieci i młodzieży. Obraźliwe treści, komentarze, cyberprzemoc, hejt mogą sprawić, że młody człowiek czuje się bezwartościowy i niechciany, miewa depresje, myśli samobójcze, a jako obiekt mowy nienawiści może odczuwać chroniczny lęk, posiadać obniżoną zdolność koncentracji nauki, a w konsekwencji świadomie lub mniej świadomie wycofuje się z życia społecznego. Obiektem i celem mowy nienawiści, nieprawdziwych informacji, mogą być również przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#MichałPyrzyk">Takie działania w sieci internetowej podejmowane są niejednokrotnie po to, by niszczyć wypracowany dorobek danej firmy czy danego podmiotu gospodarczego. Odnosi się to również do osób wykonujących zawód lekarza czy prawnika i każdej osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą. Osoby te w takich wypadkach nie mogą skutecznie przeciwstawić się takim praktykom i walczyć z, można powiedzieć, na wskroś nieuczciwą konkurencją. Obiektem mowy nienawiści, nielegalnych treści, nieprawdziwych informacji może być więc każdy, bez względu na wiek czy profesję. Dlatego konieczne są podstawy prawne do walki z tymi negatywnymi zjawiskami, podstawy do skutecznego dochodzenia swoich praw.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#MichałPyrzyk">Dlatego też naszym zdaniem, zdaniem posłanek i posłów Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga, instytucje przewidziane w obecnym stanie prawnym są niewystarczające, by walczyć z hejtem w Internecie. Obowiązujące przepisy dają co prawda możliwość dochodzenia roszczeń przez pokrzywdzonych, ale nie zapewniają szybkiej, dostosowanej do naruszeń w Internecie reakcji na nie. Stąd w naszym poselskim projekcie ustawy, tak jak wspomniałem na wstępie, proponujemy kompleksowe wzmocnienie ochrony prawnej osób fizycznych i prawnych przed nielegalnymi treściami, a w szczególności ułatwienie im dochodzenia roszczeń na drodze cywilnej w przypadkach naruszeń dóbr osobistych, do których dochodzi w cyberprzestrzeni.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#MichałPyrzyk">Podstawowym założeniem, szanowni państwo, tego projektu jest zatem wprowadzenie trzech przyspieszonych trybów postępowania. Pierwszy z nich jest związany ze zdefiniowaniem i uregulowaniem instytucji tzw. ślepego pozwu, pozwalającej na umożliwienie i następnie przyspieszenie wnoszenia pozwu przeciwko osobie o nieznanej tożsamości, która naruszyła nasze dobra osobiste w Internecie. Drugi rodzaj postępowania, też sformalizowanego, szybszego, dotyczy osoby o znanej tożsamości, która naruszyła nasze dobra osobiste w Internecie, ale powód nie naruszał tych treści w odniesieniu do osoby pozwanej. Trzeci rodzaj sformalizowanego i szybszego postępowania przeciwko platformom cyfrowym dotyczy ich odpowiedzialności za treści naruszające dobra osobiste, jeżeli nie podejmują one bezzwłocznie odpowiednich działań w celu usunięcia nielegalnych treści i nadal dochodzi do ich rozpowszechniania, a jak wiemy, w Internecie dzieje się to z prędkością światła, błyskawicznie.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#MichałPyrzyk">Ponadto projekt przewiduje obowiązek sprawozdawczy sądów co do spraw dotyczących naruszeń dóbr osobistych w Internecie w celu zapewnienia efektywnego nadzoru przez wyznaczonego koordynatora działalności platform cyfrowych. Ze względu na rozpatrywanie spraw w trybie elektronicznym na specjalnym formularzu, który proponujemy, projekt przewiduje także przyznanie ministrowi sprawiedliwości uprawnienia do wskazania jednego sądu okręgowego właściwego do rozpatrywania postępowań w sprawach o naruszenia związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści w Internecie, na wzór modelu przyjętego i sprawdzonego moim zdaniem w odniesieniu do elektronicznego postępowania upominawczego.</u>
          <u xml:id="u-274.9" who="#MichałPyrzyk">Projekt nasz przewiduje także możliwość prowadzenia postępowań sądowych przeciwko podmiotom zagranicznym, które są dostawcami usług cyfrowych. Zgodnie z projektem powództwo można wytoczyć bowiem przed sądem właściwym dla miejsca zamieszkania albo siedziby poszkodowanego. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że w przypadku naruszenia dóbr osobistych za pośrednictwem Internetu osoba, która uważa się za poszkodowaną, może wytoczyć powództwo dotyczące odpowiedzialności za całość doznanych krzywd i poniesionych szkód przed sądami państwa członkowskiego, w którym znajduje się centrum jej interesów życiowych. Trybunał sprecyzował więc, że taka możliwość jest uzasadniona interesem w postaci zapewnienia prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości, a nie zamiarem ochrony konkretnego powoda. W stosunku do platform cyfrowych taka możliwość istnieje, ponieważ skutki działań lub zaniechań platform cyfrowych mają miejsce w Polsce, a ponadto sądy odrzucają już argumentację, jakoby akceptując warunki regulaminów przewidujących właściwość sądów zagranicznych, użytkownicy, niezależnie od swojego statusu, godzili się na właściwość sądów zagranicznych. Zgodnie z orzeczeniami istniejąca nierówność pozycji między cyfrowymi gigantami a konsumentami czy przedsiębiorcami, odbiorcami usługi sprawia, że zapis na sąd obcy uznawany jest za niedozwoloną klauzulę.</u>
          <u xml:id="u-274.10" who="#MichałPyrzyk">Ponadto projektowane przepisy ustanawiają, szanowni państwo, zgodnie z unijnym rozporządzeniem o usługach cyfrowych właściwe organy i koordynatora do spraw usług cyfrowych. Właściwymi organami mają być prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów — w zakresie przepisów dotyczących dostawców platform internetowych umożliwiających konsumentom zawieranie z przedsiębiorcami umów na odległość, a tych jest dziś bardzo dużo, oraz innych spraw dotyczących konsumentów, oraz prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej — w zakresie pozostałych spraw określonych w przepisach aktu o usługach cyfrowych. Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej pełniłby zgodnie z tym projektem ustawy również funkcję koordynatora do spraw usług cyfrowych.</u>
          <u xml:id="u-274.11" who="#MichałPyrzyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nasz projekt — i pragnę to z całą stanowczością zaznaczyć — przewiduje także mechanizmy chroniące przed nadużyciami i cenzurą. Nie przewiduje on natomiast prewencyjnego blokowania czy usuwania treści, dlatego w każdym z proponowanych postępowań decyzję o legalności czy nielegalności danej treści podejmuje niezależny sąd, co gwarantuje konstytucyjnie chronioną wolność słowa. Projekt ma na celu również wzmocnienie pozycji poszkodowanych w postępowaniu sądowym, przede wszystkim przez przyspieszenie orzekania w takich sprawach. Projekt bierze pod uwagę również konieczność pewnej oceny, pewnego ważenia zakresów ochrony dóbr osobistych, wolności słowa i prawa do prywatności. Projektowane przepisy zapewniają możliwość ścigania anonimowych naruszeń w Internecie, jednak przewidują mechanizmy ochrony danych osobowych. Platformy cyfrowe i przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą musieli ujawniać dane użytkowników tylko i jedynie na żądanie sądu, w ściśle określonych przypadkach, bo to do sądu należeć będzie ocena uprawdopodobnienia danego przypadku, danego naruszenia.</u>
          <u xml:id="u-274.12" who="#MichałPyrzyk">Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W imieniu wnioskodawców, posłanek i posłów Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga bardzo proszę wszystkie kluby i koła parlamentarne o poparcie tego projektu jako niezmiernie potrzebnego do wyeliminowania, a przynajmniej dużego ograniczenia hejtu i mowy nienawiści w Internecie. Chcielibyśmy, aby nasz projekt był procedowany ponad wszelkimi podziałami. Myślę, że każda posłanka, każdy poseł jest przeciwnikiem agresji, przeciwnikiem mowy nienawiści w debacie publicznej, także tej zalewającej sieć internetową, i będzie popierać zmiany mające na celu wyeliminowanie albo, tak jak wspomniałem, chociażby ograniczenie do minimum tych negatywnych zjawisk, co w konsekwencji na pewno przyniesie pozytywne skutki społeczne, czyli przede wszystkim poprawi dochodzenie ochrony praw przez osoby będące obiektem hejtu, a dla potencjalnych sprawców przyniesie utratę poczucia anonimowości w sieci. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-274.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie pośle, za szczegółowe przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#MonikaWielichowska">Pierwszego do zabrania głosu zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Pośle Sprawozdawco! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj o druku nr 864, o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#GrzegorzLorek">Pierwsza dygresja po przeczytaniu projektu i zapoznaniu się z opiniami dotyczącymi projektu. Już dawno nie spotkałem się z projektem, w przypadku którego wszystkie opinie były negatywne. Dosłownie rodzi się pytanie, kto pisał ten projekt, który zebrał aż tyle negatywnych opinii, bo tak niestety w przypadku tego projektu jest.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#GrzegorzLorek">Następna kwestia. Wybory, cokolwiek by powiedzieć, ruszyły, marszałek ogłosił termin wyborów. To wasz lider wielokrotnie mówił, że w trakcie wyborów nie należy wpływać na wybory, zmieniać zasad. A jak nie spojrzeć na to jak na ograniczenie wolności, jeżeli w medium publicznym wyłącza się mikrofon posłowi Zjednoczonej Prawicy? To nie jest cenzurowanie? To nie jest wpływanie?</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#GrzegorzLorek">Ale wróćmy do projektu. Proponowana ustawa, która rzekomo ma ułatwić dochodzenie roszczeń cywilnoprawnych w przypadku naruszenia dóbr osobistych w Internecie, jest właściwie kagańcem. Jak to zostało już powiedziane przez jedną przedstawicielkę rządzącej koalicji, jest to zaiste kontrolowanie Internetu. Pod pozorem ochrony przed krzywdzeniem, kłamstwami czy obelgami ustawa zabije wolność słowa. Pozwoli internautom tylko oddychać, ale ich zagłodzi. Wolność w Internecie umrze z głodu niezależnych informacji, z głodu dostępu do nich i z głodu ich publikacji. Nikt nie ma wątpliwości, że tak się stanie. Wystarczy przeczytać opinie ekspertów przesłane w ramach konsultacji społecznych w sprawie tej ustawy. O nieuchronnym wywołaniu efektu mrożącego i zabiciu wolności słowa mówi nawet Amnesty International. I taki jest prawdziwy cel autorów tej ustawy. Macie państwo to we krwi, w genach. Ponieważ nie macie żadnego programu rozwoju Polski, żadnych wartości, żadnych prawdziwych idei, wasza władza opiera się wyłącznie na propagandzie i sztucznym podtrzymywaniu dobrego wrażenia. Dlatego trzeba się teraz zająć Internetem. Tym bardziej że zbliżają się wybory prezydenckie i boicie się niezależnego kandydata Karola Nawrockiego. Dlatego wolność słowa w Internecie, gdzie obnażane są wasze oszustwa, gdzie zwykli ludzie pokazują wasze niespełnione obietnice, nieistniejące konkrety, jest dla was największym zagrożeniem. Bo nie macie nad nimi żadnej kontroli i dlatego chcecie to ograniczyć, wręcz zniszczyć. Bo nie o ochronę godności ludzi wam chodzi, nie o ochronę ich dóbr osobistych. Gdyby tak było, to nie odrzucilibyście ustawy chroniącej chrześcijan. Bo dzisiaj prawdziwa przemoc, agresja, opiłowywanie dotyka właśnie ludzi wierzących. Podpalane są kościoły, atakowani są księża, niszczone są krzyże. Ale wierzących nie chce się chronić. Wy chcecie chronić tylko waszą propagandę. Pod hasłem obrony praw tak naprawdę odbierzecie ludziom prawa.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#GrzegorzLorek">Dlatego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość składam wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mariusza Witczaka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#MariuszWitczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#MariuszWitczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście temat jest żywy, bo kwestia ochrony dóbr osobistych osób fizycznych, osób prawnych w sieci dzisiaj jest tematem powszechnie dyskutowanym. My jako Koalicja Obywatelska co do zasady nie chcemy zatrzymywać prac nad tym projektem, ale mamy trochę uwag wobec tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#MariuszWitczak">Ten tryb specjalny, który jest zaproponowany w ustawie, który niejako powoduje specjalizację sądów w zakresie przyspieszonych, bardziej efektywnych trybów dochodzenia czy ochrony dóbr osobistych w sieci, dotyczy li tylko sieci i jest dosyć poważne podejrzenie nierówności wobec innych sytuacji. Możemy sobie wyobrazić sytuację, w której mamy szybką ścieżkę dochodzenia czy wzmocnionych praw w przypadku naruszeń dóbr osobistych w sieci, ale z innej przestrzeni czy z innego miejsca takiej szybkiej ścieżki nie będziemy mieli. Czyli, krótko mówiąc, jeśli zostaniemy obrażeni albo zdyskredytowani w sieci, to będziemy mieli szybką ścieżkę, ale jeśli zostaniemy zdyskredytowani w mediach, w radiu czy w telewizji, to tej szybkiej ścieżki nie będziemy mieli. A więc, szanowni państwo wnioskodawcy, to jest niezwykle poważna kwestia do rozstrzygnięcia. W toku pracy będziemy musieli ją przedyskutować i zobaczyć, jak można być może tego typu rzeczy zuniwersalizować, tak żeby nie było podejrzenia, że jest specjalny tryb dla pewnej kategorii naruszeń, a tego trybu obywatele w innych miejscach nie będą mieli. Stąd też rzeczywiście opinie na temat tego projektu nie są we wszystkich aspektach pozytywne, choć wszyscy czujemy osobiście taką potrzebę, że należy co do zasady wzmocnić prawa obywatelskie, prawa obywateli, osób fizycznych i prawnych w sieci, bo jeżeli chodzi o sieć, mamy pewną specyfikę, której z kolei nie mamy w innych miejscach.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#MariuszWitczak">To przemawia za pomysłem wnioskodawców. Mianowicie bardzo często ci, którzy nas obrażają, dyskredytują czy naruszają nasze dobra, są anonimowi. Wtedy nie bardzo wiemy, jak w ogóle możemy dochodzić swoich praw czy jak je wzmocnić. A więc na pewno warto rozmawiać o tym rozwiązaniu i nasz klub nie zagłosuje w pierwszym czytaniu za odrzuceniem tego projektu. Dajemy szansę, żeby sensownie o tym porozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#MariuszWitczak">Chcę jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz. Jeżeli ustalimy zasady bardziej uniwersalne, równość podmiotów, to musimy bezwzględnie, absolutnie dać bardzo dużo czasu wymiarowi sprawiedliwości na przygotowanie się do takiej specjalizacji czy szybkich trybów. Jeżeli teoretycznie dojdziemy do dobrych rozwiązań, to vacatio legis, które państwo zaproponowaliście, jest radykalnie za krótkie.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#MariuszWitczak">A więc konkludując, pani marszałek, dajemy szansę temu projektowi, żeby w ogóle szerzej o tym porozmawiać, bo materia w ogóle jest niezwykle istotna i na pewno my tutaj, w parlamencie, musimy o tym rozmawiać, nie rozstrzygając, do jakich ostatecznych wniosków po pracach legislacyjnych dojdziemy. Wierzę, że nawet jeżeli to nam zajmie dużo czasu, to uda nam się szerzej spojrzeć na tego typu kwestie. Takie jest właśnie stanowisko, które chciałem państwu z przyjemnością w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej zaprezentować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Kamila Wnuka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#KamilWnuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy Rodacy! Wspólnie z posłem Łukaszem Osmalakiem w imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 mam możliwość przedstawić nasze stanowisko w sprawie tej ustawy. Jako partia, która jest autorem ustawy o walce z anonimowym hejtem w Internecie, o tzw. ślepym pozwie, popieramy wszelkie działania w zakresie zmian w proponowanym projekcie dotyczące usprawnienia postępowania cywilnego w sprawach o naruszenie dóbr osobistych w Polsce. Uważamy, że każde działania w tym zakresie mogą pomóc.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#KamilWnuk">Ten konkretny projekt, projekt PSL-u wprowadza trzy nowe uproszczenia procedury sądowej mające na celu szybsze i efektywniejsze rozstrzyganie spraw o zniesławienie i naruszenie dóbr osobistych popełnione za pośrednictwem Internetu. Procedury te różnią się w zależności od tego, czy sprawca jest znany, czy jest nieznany, a także od tego, czy sprawa dotyczy samego użytkownika, czy też bardziej dostawcy usług.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#KamilWnuk">Szanowni Państwo! Tak naprawdę każdy z nas spotkał się kiedyś z hejtem, każdy z nas może się stać ofiarą hejtu. Dzisiaj dosyć znana jest sytuacja pana Jerzego Owsiaka. Wszyscy wiemy, kim jest Jerzy Owsiak i z czego jest znany, ile podjął pozytywnych inicjatyw dla naszego państwa, ilu ludziom w naszym kraju jego sprzęt uratował życie. Stał się on ofiarą bezwzględnych ataków telefonicznych oraz w sieci. Jego historia to nie tylko opowieść o osobistej walce, ale także przestroga dla nas wszystkich, że każdy, niezależnie od swojego statusu, może stać się ofiarą hejtu.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#KamilWnuk">Prawo, które ma nas bronić, często okazuje się niewystarczające w dobie mediów społecznościowych, w której granice między prywatnością a publicznym wizerunkiem się zacierają. Brakuje edukacji społeczeństwa na temat konsekwencji słów i działań w sieci, a jest to niezwykle istotny element. Musimy dążyć do tego, aby każdy z nas zdawał sobie sprawę, jak jego działania mogą wpływać na życie innych, a także jakie mogą mieć konsekwencje prawne. Konieczne jest wprowadzenie procedur, które pozwolą ofiarom szybko zgłaszać nadużycia i uzyskiwać pomoc. Zwiększenie dostępności pomocy psychologicznej dla ofiar hejtu i ataków w sieci może pomóc wielu osobom w radzeniu sobie z taką traumą.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#KamilWnuk">Szanowni Państwo! Już jakiś czas temu wprowadziliśmy projekt ustawy dotyczący tzw. ślepego pozwu, czyli mechanizmu, który pozwala na szybkie działania przeciwko osobom, które publikują nienawistne treści, niezależnie od ich tożsamości. Podsumowując, projekt ustawy, który zaproponowało Polskie Stronnictwo Ludowe, jest godny tego, żeby przystąpić do drugiego czytania, żeby podczas prac w komisjach można było popracować nad nim i wspólnie poprawić go na tyle, żeby naprawdę przyniósł efekty dla wszystkich, od lewej do prawej strony. Dlatego na pewno Polska 2050 poprze dalsze procedowanie nad tym projektem. Zachęcam wszystkich parlamentarzystów do tego, żebyśmy wspólnie podjęli tę inicjatywę, żeby miała ona realny wpływ, bo to ma realny wpływ nie tylko na nasze życie, ale także na życie wszystkich Polaków, od lewa do prawa, niezależnie od tego, jakiej są orientacji seksualnej, jaką wyznają wiarę i czym się zajmują w swoim życiu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MonikaWielichowska">Oświadczenie klubu Polska 2050 — Trzecia Droga będzie kontynuować pan poseł Łukasz Osmalak.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#ŁukaszOsmalak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! Tak troszeczkę może z przymrużeniem oka na samym początku powiem, że ok. 500 tys. lat temu człowiek poznał coś takiego jak ogień i zaczął tego ognia używać. 8 tys. lat p.n.e., tak przynajmniej twierdzą archeolodzy, wymyślono koło, a pierwsze takie koło, które udało się archeologom odkryć, odkryto w 3500 r. p.n.e. w Mezopotamii. Mamy dzisiaj i to, co było kiedyś. Kiedyś mówiliśmy o tysiącach lat, o setkach tysięcy lat. Dzisiaj to, co dzieje się w naszym świecie: technologia, nowoczesność, postęp, to są rzeczy, o których jeszcze kiedyś mówiliśmy, że dzieją się na przestrzeni kilku lat, a dzisiaj w zasadzie powinniśmy mówić, że dzieją się na przestrzeni kilku miesięcy. Ten postęp jest tak duży, tak szybki, tak błyskawiczny, że jeżeli nie zaczniemy bardzo szybko i błyskawicznie reagować na pewne rzeczy, to za kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt lat — jak się obawiamy — będziemy mieli wszyscy bardzo duży problem.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#ŁukaszOsmalak">Patostreaming, pornografia, fake newsy, hejt to są rzeczy, z którymi nasi obywatele, nasze dzieci stykają się na co dzień w Internecie. Naszym zdaniem bardzo istotną sprawą jest to, abyśmy pomogli tym osobom, które same nie potrafią się przed tym obronić. Bo nie okłamujmy się, mimo, że jest wiele osób, które potrafią się przed tym bronić, które są odporne i dadzą sobie z tym radę, w naszym społeczeństwie jest też wiele osób, które nie potrafią się przed tym obronić, i właśnie tym osobom chcielibyśmy pomóc.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#ŁukaszOsmalak">Dlatego uważamy, że każdy projekt, który zmierza w tym kierunku, jest godny poświęcenia mu uwagi. Będziemy pracować nad tym projektem w komisji i na pewno będziemy, tak jak przed chwileczką mówił pan poseł Kamil Wnuk, głosować za tym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mirosława Orlińskiego, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#MirosławAdamOrliński">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wielce Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu odnośnie do tego projektu ustawy, który przedłożyliśmy w druku nr 864.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#MirosławAdamOrliński">Tak jak było tutaj już powiedziane, projekt zakłada nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu cywilnego, ustawy — Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej. Zatem to spektrum spraw, które zostało przedstawione w tym projekcie, jest bardzo szerokie. Należy też zauważyć, że pod względem systemowym nowelizacja jest zgodna z tendencją, jaka dominuje w prawie europejskim, czyli zwiększania ochrony użytkowników sieci przed naruszaniem ich praw i dóbr osobistych. Mówiliśmy o tym także dzisiaj podczas konferencji prasowej, odnosiliśmy się do tych wszystkich działań, do tych wszystkich osób poszkodowanych w sieci, w przypadku których ta droga dochodzeniowa jest wydłużona. Często są to sprawy bardzo problematyczne, zwłaszcza przez anonimowość w sieci dającą często ogromną bezkarność.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#MirosławAdamOrliński">Projekt ma umożliwić przyspieszone dochodzenie roszczeń w postępowaniach sądowych w związku ze zdiagnozowaniem tych problemów. W Internecie szeroko pojęte naruszenie dóbr osobistych, które jest dokonywane z wykorzystaniem usług cyfrowych, rozprzestrzenia się błyskawicznie, co wszyscy doskonale wiemy i odczuwamy. Ma szeroki zasięg i może mieć daleko idące konsekwencje, co należy podkreślić, zarówno w sferze prywatnej, jak i zawodowej. Z projektowanymi przepisami wiąże się realizacja postulatu szybkości i sprawności postępowania rozpoznawczego. Zasadniczym punktem odniesienia, który przygotowaliśmy w ramach rozwiązań ustawowych, jest właśnie nakierowanie tego procesu na szybkie postępowanie. Przedstawiono także problem identyfikacji sprawców naruszeń, którzy jako użytkownicy Internetu często czują się anonimowi, rozpowszechniają różnorakie treści i pozostają w przekonaniu, że właśnie ta anonimowość zapewnia im bezkarność, brak możliwości poniesienia konsekwencji oraz uniknięcie odpowiedzialności. Wielu sprawców naruszeń czuje się jak za taką zasłoną, co może powodować niebezpieczeństwo naruszeń dóbr osobistych w sieci. Myślę, że jest to dla nas wszystkich jako osób zasiadających w parlamencie, reprezentujących i rozmawiających ze społeczeństwem, skandaliczne, bulwersujące, że spotykamy się z tym na co dzień. Projektodawcy proponują wprowadzenie tutaj tych trzech przyspieszonych postępowań, o których mówił poseł wnioskodawca Michał Pyrzyk, oraz wprowadzenie instytucji pozwu ślepego, co byłoby postępowaniem przewidzianym w ramach projektowanej nowelizacji. Podstawową zasadą tego postępowania jest umożliwienie wnoszenia pozwów bez określania danych osobowych pozwanego. Rozwiązanie to odnosi się do sytuacji, gdy osoba poszkodowana nie zna tożsamości sprawcy naruszenia, które rzeczywiście są bardzo istotne w aspekcie społecznym i obywatelskim. W pozwie zamiast imienia i nazwiska tej osoby albo adresu zamieszkania wskazywalibyśmy ją jako osobę nieznaną. Pozew miałby zawierać także wniosek o zobowiązanie dostawcy usług pośrednich, za pośrednictwem których doszło do rozpowszechnienia nielegalnych treści, do wskazania danych pozwanego.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#MirosławAdamOrliński">Ostatnią proponowaną procedurą jest postępowanie w sprawach o naruszenia, które są związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści przeciwko dostawcom usług pośrednich, uregulowane w odpowiednich rozdziałach tej ustawy. Rzeczywiście, tak jak to podkreślamy, wydaje nam się, że jest to projekt bardzo potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#MirosławAdamOrliński">Jako posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego — Trzeciej Drogi złożyliśmy ten projekt i w pełni go popieramy. Konieczne jest bowiem wzmocnienie ochrony prawnej osób fizycznych oraz prawnych w zakresie ochrony przed nielegalnymi treściami, a przede wszystkim ułatwienie im dochodzenia roszczeń na drodze cywilnej w przypadkach naruszeń dóbr osobistych za pośrednictwem Internetu. Musimy sprawić, żeby takie funkcjonowanie w sieci, ta anonimowość, ta bezkarność, ta mowa nienawiści, z którą mamy do czynienia, i ten hejt zostały w pewnym stopniu zatrzymane, i podjąć pracę nad tym tematem, który jest naprawdę bardzo istotny i bardzo ważny. Jako Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga w pełni popieramy ten projekt. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią posłankę Anitę Kucharską-Dziedzic z klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pani Marszałkini! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam honor w imieniu klubu parlamentarnego Lewicy zaprezentować stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Przede wszystkim chciałabym podziękować państwu wnioskodawcom za konsekwentne zainteresowanie się tematem i przedstawianie inicjatyw poselskich próbujących odnaleźć prawne i proceduralne remedium na patologie ściśle związane z rozwojem usług cyfrowych i telekomunikacyjnych oraz ułatwieniami komunikacyjnymi i coraz szerszymi możliwościami korzystania z przywileju prezentowania własnej opinii czy stanowiska szerszemu gremium czy dotarcia do poszczególnego adresata. Ten przywilej stał się normą, ale nie wszyscy potrafią z niego korzystać. Sieć i social media stały się przestrzenią do swobodnego siania dezinformacji, ale też nienawiści, pogardy i nieskrępowanej realizacji własnych fiksacji na tle przemocowym czy przemocowo seksualnym. Potrzebujemy regulacji, ale potrzebujemy kompleksowych rozwiązań. Nad takimi projektami winno się procedować łącznie, np. z oczekiwanym projektem z Ministerstwa Sprawiedliwości realizującym nasze zobowiązania unijne co do ochrony przed mową nienawiści. Tu liczę na rozszerzenie definicji mowy nienawiści, zgodnie chociażby z propozycją Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Czekamy też na zapowiadane przez Ministerstwo Sprawiedliwości efekty pracy nad wprowadzeniem ochrony przed SLAPP-em. Przypominam, że w państwie Prawa i Sprawiedliwości Polska była rekordzistą w SLAPP-ie i to nie korporacje czy firmy ścigały aktywistów wskazujących na naruszenia, ale instytucje państwa.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#AnitaKucharskaDziedzic">W projekcie przygotowanym przez Ministerstwo Cyfryzacji także znajdują się rozwiązania mające służyć usprawnieniu postępowania w przypadku naruszenia dóbr osobistych. O ile ślepy pozew chroniący osoby prywatne jest nam bardzo potrzebny, o tyle ślepy pozew chroniący interesy osób prawnych raczej SLAPP-owi się przysłuży, a nie powinien.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Mam swoje doświadczenia, jak pewnie większość osób na sali, jako że zajmuję się swojej pracy społecznej i poselskiej kwestiami przemocy seksualnej, przemocy w rodzinie, przemocy wobec kobiet i dzieci. Po każdej mojej wypowiedzi na ten temat rzeka plugastwa kierowanego wobec mnie, a także pokrzywdzonych tymi typami przemocy leje się szerokim ściekiem. Gdybym miała wszystkich nienawistników szukać, nawet znanych z nazwiska i tożsamości pozywać, miałabym co robić przez kilkaset następnych lat. Tymczasem w komisji regulaminowej czeka na mnie pozew złożony przez urażonego użytkownika anonimowego konta Twittera. Przysłowiowe leśne ruchadło może pozwać każdego z nas, jeśli skrytykujemy jego wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-286.5" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Regulujecie państwo też rzeczy już uregulowane. Myślę tu o art. 18 ust. 6 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną i kwestii nieodpłatnego udostępniania danych, o których mowa w ust. 1–5, organom państwa uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów na potrzeby prowadzonych przez nie postępowań. Skoro państwo regulujecie, to diagnozujecie problem niewystarczającego stosowania istniejących przepisów.</u>
          <u xml:id="u-286.6" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Wprowadzenie retencji wobec podmiotów świadczących usługi drogą elektroniczną pociągnie za sobą również rozszerzenie kompetencji służb w zakresie dostępu do danych. Przypuszczam, że czeka nas bardzo emocjonalna dyskusja w kontekście prawa do prywatności.</u>
          <u xml:id="u-286.7" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego polegają na ustaleniu, że do właściwości sądów okręgowych należeć będą sprawy o roszczenia wynikające z naruszenia obowiązków określonych w przepisach aktu o usługach cyfrowych, a także na wprowadzeniu trzech nowych postępowań odrębnych w sprawach o naruszenia związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści w sieci Internet: postępowania w sprawach o naruszenia związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści przeciwko osobom o znanej tożsamości, postępowania w sprawach o naruszenia związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści przeciwko osobom o nieustalonej tożsamości i postępowania w sprawach o naruszenia związane z rozpowszechnianiem nielegalnych treści przeciwko dostawcom usług pośrednich. Wszystkie te kwestie wymagają bardzo szczegółowych rozwiązań, ale też dyskusji wstępnej. Zmierzymy się także z problemem egzekwowania stosowania przepisów wobec dostawców, gdyż niejednokrotnie przedsiębiorcy ci mają siedziby poza granicami Polski. Obowiązkami w głównej mierze zostaliby obciążeni polscy usługodawcy, co mogłoby stawiać ich w mniej korzystnej pozycji na rynku względem konkurentów.</u>
          <u xml:id="u-286.8" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Jesteśmy jako Lewica za tym, żeby nad tym projektem procedować, żeby o nim dyskutować, a także żeby był on częścią kompleksowych rozwiązań chroniących przede wszystkim dobra osób krzywdzonych przemocą w sieci. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Bartłomieja Pejo z Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#BartłomiejPejo">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ślepy pozew to prostych sposób na kompletny paraliż sądownictwa — to trzeba jasno powiedzieć. Analogiczna regulacja proponowana była w projekcie ustawy z druku nr 728. Powód w miejsce danych osobowych pozwanego wpisywać ma osobę nieznaną, a do pozwu dołączyć wniosek o zobowiązanie dostawcy usługi pośredniej do wskazania danych pozwanego oraz danych przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Sąd po dokonaniu wstępnego badania — uwaga — w ciągu 7 dni występuje do przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o podanie danych. Następnie dostawca ma znowu 7 dni na dostarczanie tychże danych. Jak nie dostarczy, czeka go surowa kara. Sąd ma dostatecznie dużo zbędnej biurokracji, cierpi na brak asystentów, a państwo w imię walki o wolność słowa w sieci chcecie dorzucić sądowi bawienie się w organy ścigania np. użytkownika Adaś458, który obraził kogoś w komentarzu na Facebooku.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#BartłomiejPejo">Sąd jest od orzekania o sprawiedliwości, a nie od prowadzenia tego typu śledztwa. Na tym będą oczywiście cierpiały inne postępowania, już teraz ciągnące się dosłownie latami. Może w tych sprawach, znacznie poważniejszych skrócicie tę drogę dla wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#BartłomiejPejo">Wasze pomysły to uderzenie również przedsiębiorców, dostawców usług, którzy powinni swój czas poświęcać na podstawową działalność, a nie udzielania odpowiedzi sądowi w ciągu 7 dni w związku z niewygodnymi dla kogoś komentarzami na Facebooku. Może od razu zlikwidujcie wszystkie media społecznościowe, zamknijcie wszystkim usta, nie będzie krytyki społecznej, nie będzie krytyki politycznej, nie będzie wymiany zdań i opinii. Przecież z waszych środowisk nie tak dawno, bo w kampanii w 2023 r., padały tego typu pomysły.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#BartłomiejPejo">Konfederacja jest i zawsze będzie za wolnością słowa i zawsze za powagą państwa polskiego, którego celem nie powinno być zwalczanie głupiego trollingu w mediach społecznościowych, a powaga. Więcej powagi, szanowni państwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MonikaWielichowska">Przed nami 10 pytań.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#MonikaWielichowska">Wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#MonikaWielichowska">Jako pierwszego do zadania pytania zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#MonikaWielichowska">W międzyczasie powiem, że zamykam listę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Ja już miałem do czynienia z takimi postępowaniami, tak bywa w życiu publicznym, i organ ścigania odpowiedział, że sprawca był z Wielkiej Brytanii, nie został zlokalizowany mimo pomocy służb brytyjskich. Niestety, ale te główne źródła hejtowania — oczywiście poza miejscowymi, ale to jest do ustalenia i tu sądy według mojej oceny znakomicie się z tego wywiązują — umieszczone poza Unią Europejską, nawet bym powiedział, że na świecie, w krajach azjatyckich albo na jakichś tam Wyspach Zielonego Przylądka itd. Tak więc to jest odwieczny problem, jak sobie z tym poradzić. Platformy cyfrowe nie odpowiedzą na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#GrzegorzLorek">Mam konkretne pytanie do pana posła: Czy według was przepisy tej ustawy nie spowodują zatrzymania pracy sądów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana…</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#MonikaWielichowska">Coś mi nie działa… Już działa.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Bartłomieja Dorywalskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dobie dynamicznego rozwoju Internetu i rosnącej liczby spraw związanych z naruszeniami w sferze cyfrowej konieczne jest wprowadzenie efektywnych narzędzi, które zagwarantują skuteczną ochronę praw poszkodowanych. Proponowane rozwiązania powinny być skuteczne, zgodne z konstytucyjną zasadą ochrony wolności słowa i zasadą proporcjonalności w ograniczaniu dostępu do treści.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#BartłomiejDorywalski">Stąd moje pytania: Czy przewidziane w projekcie rozwiązania mające na celu ułatwienie dochodzenia roszczeń w sprawach dotyczących naruszeń dóbr osobistych w Internecie nie spowodują niezamierzonych skutków w postaci konieczności zmiany zasad postępowania w sprawach dotyczących naruszeń poza sferą cyfrową? Czy projekt ustawy wprowadza ułatwienia w identyfikacji sprawców naruszeń, w szczególności w przypadkach, gdy publikacje zostały dokonane anonimowo? Jakie środki ochrony prawnej są przewidziane w projekcie dla osób lub podmiotów, wobec których niesłusznie zastosowano środki ograniczające, takie jak blokada treści lub procedury zabezpieczenia roszczeń? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Dominika Jaśkowca, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#DominikJaśkowiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wprowadzenie do porządku prawnego przepisów omawianej ustawy wydaje się zasadne, niemniej jednak możliwość ich użycia niezgodnie z zamierzeniem projektodawców rodzi uzasadnione obawy o nadużycie tego prawa w praktyce. Podam dwa przykłady. Miasto Kalisz pozwało aktywistkę w związku z jej wypowiedzią. Sąd w tym przypadku oddalił powództwo, powołując się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, które stanowi, że podmiot publiczny taki jak gmina, nie ma legitymacji, aby pozywać o ochronę dobrego imienia. Gmina to osoba prawna. Czy po wejściu w życie proponowanych przez państwa przepisów taki podmiot takie prawo nabędzie? Czy w sytuacji krytycznych wypowiedzi mieszkanek i mieszkańców jednostek samorządu terytorialnego w stosunku do działania swoich włodarzy, swoich gmin takie pozwy będą stosowane?</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#DominikJaśkowiec">Należy pamiętać, że wytoczenie ślepego pozwu pozwoli namierzyć nie tylko hejterów, ale wszystkich anonimowych krytyków. IP trolling stosowany jest przez korporacje, które wnoszą sprawy o zniesławienie tylko po to, aby ustalić, kim jest osoba pisząca nieprzychylne wobec nich treści. Czy nie obawiacie się państwo rozszerzenia tego typu procederu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Cyberprzestrzeń stała się już nie tylko pobocznym i oderwanym światem istniejącym obok nas, ale również częścią integralną naszej rzeczywistości, która ma wpływ na to, co dzieje się na płaszczyźnie off-line. Polskie prawodawstwo próbuje nadążyć za zmianami, czego przejawem jest coraz więcej projektów, które mają za zadanie ochronić obywateli w cyberprzestrzeni, szanując jednak wolność każdego obywatela. Ten projekt jest kolejną inicjatywą tego typu.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#MarcinJózefaciuk">Mam jednak kilka pytań: Jakie konkretnie mechanizmy prawne przewiduje projekt w celu szybkiego usuwania treści naruszających dobra osobiste w Internecie? Jakie kryteria są stosowane w projekcie, aby określić, które treści internetowe uznaje się za nielegalne lub naruszające dobra osobiste? Czy istnieją praktyki, dane lub analizy wskazujące na skuteczność podobnych rozwiązań w innych krajach? W jaki sposób projekt uwzględnia te doświadczenia? Jakie wsparcie merytoryczne i techniczne zostanie zapewnione sędziom, aby sprawy związane z naruszaniem dóbr osobistych w Internecie były rozpatrywane sprawnie i adekwatnie do specyfiki takich spraw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Barbarę Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#BarbaraDolniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W związku z procedowaniem nad przedmiotowym projektem mam pytanie do wnioskodawców: Z kim państwo konsultowaliście ten projekt przed wprowadzeniem pod obrady? Z tego, co słyszę, to nie zasięgaliście informacji np. w Ministerstwie Sprawiedliwości. Przypomnę, że ten projekt dotyczy zmiany przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, a przy ministrze sprawiedliwości działa komisja kodyfikacyjna. Nie ma również analizy skutków jego wprowadzenia. Proponujecie państwo tam szalenie krótkie terminy, np. 7 dni. Przy obecnym stanie wymiaru sprawiedliwości i obciążeniu sędziów ogromną ilością spraw te terminy będą obowiązywały czysto na papierze. Nikt nie będzie w stanie tych terminów zachować.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#BarbaraDolniak">Kolejna rzecz, która się tutaj wyłania, to nierówność wobec prawa. Prawo, żeby było sprawiedliwe, musi być jednakowe, jednakowo traktować obywateli. Proszę sobie wyobrazić, że sprawa kogoś, kogo dobra zostały naruszone w Internecie, pójdzie szybką ścieżką odrębnego postępowania, a sprawa dotycząca np. moich dóbr naruszonych w trakcie manifestacji, w telewizji czy radiu będzie już szła dotychczasowym tokiem postępowania, co nie jest sprawiedliwe.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#BarbaraDolniak">Pani marszałek, pozwoli pani… Bo to istotne kodeksowe zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MonikaWielichowska">Nie przerywam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#BarbaraDolniak">Ponadto, proszę państwa, vacatio legis, czyli czas na wejście ustawy w życie, to 14 dni. Nie wiem, czym państwo to argumentowali, bo sądy technicznie nie są w stanie tego zrobić ze względu na ilość spraw w sądach, a także informatyzacja sądów nie jest na takim poziomie, by wprowadzić tę ustawę w życie w ciągu 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#BarbaraDolniak">Ponieważ ten projekt — wszystko na to wskazuje, kiedy się patrzy na wystąpienia moich poprzedników i się ich słucha — trafi do komisji, której przewodniczę, mam nadzieję, że przeprowadzimy w tej komisji szeroką, ponadpartyjną dyskusję na temat walki z hejtem w Internecie, bo ta walka musi być podjęta, a przede wszystkim — podjęta skutecznie. O to w całej sprawie chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#BarbaraDolniak">W związku z tym po tej dyskusji wypracujmy przepisy, które pozwolą nam na skuteczne działania, przede wszystkim wyszukiwanie sprawców i ustalanie ich danych personalnych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MonikaWielichowska">Będziecie dyskutować prawdopodobnie podczas posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: Na pewno będziemy dyskutować.)</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią posłankę Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wzmocnienie ochrony prawnej osób fizycznych i prawnych przed nielegalnymi treściami oraz ułatwienie dochodzenia roszczeń jest oczekiwane społecznie. Z tego powodu zawarte w projekcie wprowadzenie trzech nowych, przyspieszonych trybów postępowań procesowych w sprawach o naruszenie dóbr osobistych w Internecie jest propozycją jak najbardziej zasadną, szczególnie że zaproponowane rozwiązanie zapewniłoby szybszą i bardziej efektywną ochronę osób, których dobra osobiste zostały naruszone, niż dzieje się to dotychczas.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#MałgorzataPępek">Przy okazji opiniowania projektu jedna z organizacji zwróciła uwagę na potrzebę uwzględnienia szczególnych potrzeb kobiet oraz grup mniejszościowych w zakresie zwalczania cyberprzemocy. Mam pytanie: Jak państwo projektodawcy odniosą się do tej propozycji? Czy zawarte w projekcie ustawy zapisy w zupełności wystarczą? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#MonikaWielichowska">Zanim zaproszę pana posła Śliwkę, pozwólcie państwo, że pozdrowię studentki i studentów Collegium Da Vinci z Poznania, którzy przysłuchują się naszym obradom dotyczącym zagrożeń w cyberprzestrzeni dzięki zaproszeniu posłów Ewy Schädler i Adama Lubońskiego.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#MonikaWielichowska">Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Andrzeja Śliwkę z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#AndrzejŚliwka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zwracam się do pana posła sprawozdawcy. Jeżeli pan poseł mówi o walce z hejtem, to w pierwszej kolejności mam pytanie, które zadawałem również kolegom z Polski 2050. Minister obrony narodowej pan Władysław Kosiniak-Kamysz mógł podjąć działania związane z prawdziwym hejterem — pewnym pułkownikiem, który zwyzywał, obraził dziennikarza, dziennikarkę, używał słów, które nie przystoją jakiemukolwiek mężczyźnie, nie przystoją jakiemukolwiek kulturalnemu człowiekowi. Pan Kosiniak-Kamysz sprawę umorzył. Nic negatywnego w tym zakresie nie spotkało pana pułkownika, nadal może funkcjonować. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#AndrzejŚliwka">Po drugie, naprawdę rozumiem tę potrzebę i tak samo jak w przypadku projektu Polski 2050 nie będę krytykował samej idei, którą państwo prezentujecie, bo już nie jako polityk, tylko jako radca prawny wielokrotnie prowadziłem sprawy związane z naruszeniem dóbr osobistych i wiem, jaka to jest problematyczna sytuacja. Kiedy po drugiej stronie mamy hejtera, nie widzimy jego imienia, nazwiska, ustalenie, jak ta osoba się nazywa, jest bardzo problematyczne. Tylko że to, co państwo w tym projekcie proponujecie, nie rozwiązuje tego problemu. To jest projekt, można powiedzieć, bardzo bliski temu, co zaprezentowała Polska 2050. Łączy te projekty jedna rzecz: całkowita niewydolność. To, co państwo zaproponowaliście, nie rozwiąże tego problemu, a może bardziej zdestabilizować postępowania cywilne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#AndrzejŚliwka">Jeżeli chcemy rozmawiać o tych sprawach, to rozmawiajmy o tym systemowo. Cały czas czekam na projekt rządowy w tym zakresie. Mam nadzieję, że rząd przedstawi ten projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#AndrzejŚliwka">Wtedy będziemy mogli rozmawiać i wypracować jak najlepsze rozwiązania prawne w komisji nadzwyczajnej do spraw kodyfikacyjnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Sylwestra Tułajewa z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#SylwesterTułajew">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To idea jak najbardziej słuszna. Nie ma miejsca na hejt w Internecie, ale nie tylko w Internecie, również w sferze publicznej, jeżeli mówimy o relacjach międzyludzkich. Ale ten projekt, który został przedstawiony, ta idea wytoczenia ślepego pozwu tak naprawdę sparaliżują polskie sądy. To będzie totalny paraliż. Wczytując się w zapisy poszczególnych uwag, które zostały zgłoszone do tego projektu, nie widzę ani jednej pozytywnej opinii na temat tego projektu. Czy państwo jako wnioskodawcy posiadacie chociaż jedną pozytywną opinię o tym projekcie? Przede wszystkim gdzie jest opinia Ministerstwa Sprawiedliwości? Co rząd myśli na temat tego projektu, który — jeszcze raz dodam — sparaliżuje polskie sądy?</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#SylwesterTułajew">Jeszcze jedna rzecz. Znaczna część domniemanych naruszeń dóbr osobistych będzie miała charakter transgraniczny. Nie ma co do tego żadnych wątpliwości. Ale projekt znowu nie obejmuje żadnych mechanizmów, które mogłyby być stosowane wobec podmiotów, które mają siedzibę poza Polską, poza Unią Europejską. W tym projekcie na ten temat nie ma mowy. Jak państwo wobec tego chcecie walczyć z hejtem, jeżeli projekt nie przewiduje czegoś, co właściwie powinno się w takim projekcie pojawić? Jeszcze raz wspomnę, że chodzi o charakter transgraniczny naruszenia dóbr osobistych. Nie ma ani słowa na ten temat w tym projekcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#KrzysztofBosak">Przedostatnie pytanie zada pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Skala naruszania dóbr osobistych w sferze cyfrowej, a także szeroko rozumianego hejtu rośnie lawinowo. Niewątpliwie jedną z przyczyn jest brak wystarczających narzędzi prawnych do ochrony dóbr osobistych, do walki z hejtem. Chciałam zapytać projektodawców, wnioskodawców, w jakim stopniu ich zdaniem ten projekt zmniejszy skalę negatywnego zjawiska. Czy spowoduje on tylko znaczący wzrost obciążeń dla sądów?</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#ZofiaCzernow">Chciałam również zapytać, czy projekt ustawy dotyczyć będzie samorządów różnych szczebli, które mają obowiązek realizować zadania wobec obywateli. Często ten hejt czy inne negatywne treści wynikają z braku realizacji niektórych zadań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Jerzego Meysztowicza, klub Koalicja Obywatelska, by zadał ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#JerzyMeysztowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrze, że mamy w Polsce przepisy, które umożliwiają ściganie za zamieszczanie w Internecie, w mediach społecznościowych gróźb karalnych. Mamy ostatnio przykład gróźb wobec Jurka Owsiaka. Dobrze, że służby zadziałały i osoba, która te groźby przekazała, już jest zatrzymana. Dobrze, że zastanawiamy się nad przepisami, które umożliwią walkę z hejtem wobec osób, które zostały zniesławione. Pytanie jest takie: Czy ten projekt, który został złożony, rozwiązuje te kwestie w sposób całościowy?</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#JerzyMeysztowicz">Mam pytanie do wnioskodawców: Czy rzeczywiście te terminy, które zostały przedstawione i zaproponowane, są po prostu realne? Mamy wszyscy świadomość, jak wyglądają postępowania sądowe w tej chwili w Polsce i jak długo trwają. Czy rzeczywiście będzie można tych terminów dotrzymać? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz czas na odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Cyfryzacji pana ministra Dariusza Standerskiego.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#DariuszStanderski">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#DariuszStanderski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem bardzo serdecznie podziękować wnioskodawcom za złożenie projektu ustawy z tego względu, że przede wszystkim mamy okazję do dyskutowania i do omawiania tego bardzo poważnego problemu. To także jest okazja do tego, żeby poruszyć temat prac rządowych w zakresie trzech głównych części, których dotyczy ten projekt. Pierwsza część to omawiane tutaj chyba najczęściej w czasie pytań i wystąpień klubowych zagadnienie tzw. ślepego pozwu. Drugi obszar to kwestia retencji i przekazywania danych do właściwych służb. I trzeci to wdrożenie aktu o usługach cyfrowych, który obowiązuje od 17 lutego 2024 r. i który po pełnym wdrożeniu do polskich przepisów będzie mógł być już w pełni wykorzystywany przez polskich użytkowników Internetu. Te trzy elementy projektu to także elementy trzech projektów, nad którymi w tej chwili rząd kończy już pracę.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#DariuszStanderski">Jeżeli chodzi o pytanie o opinię rządową, to właśnie chciałem zwrócić uwagę, że zgodnie z wewnętrznym regulaminem prac rząd nie opiniuje projektów, które pokrywają się z inicjatywami rządowymi z tego względu, że mógłbym przekazać państwu, że się z projektem zgadzam. Też pracujemy w tym obszarze i zwłaszcza z punktu widzenia wdrożenia aktu o usługach cyfrowych rozwiązania, które są proponowane przez wnioskodawców, są bardzo podobne do jednej z wcześniejszych wersji rządowego projektu ustawy wdrażającego przepisy europejskie. Natomiast od wcześniejszej wersji projektu rządowego odbyły się już dwie tury konsultacji, uzgodnień i opiniowania i zaszły w tym projekcie zmiany, które uzupełniają to wdrożenie, żeby zachować pełną zgodność z przepisami unijnymi. Dlatego chciałbym zwrócić uwagę, że prace nad projektem poselskim powinny być jeszcze kontynuowane, w szczególności w zakresie dodania do tego projektu przepisów o prowadzeniu postępowania wyjaśniającego, o kontroli postępowań przed właściwymi organami związanymi z naruszeniem przepisów przez dostawców usług pośrednich w zakresie ich obowiązków wynikających z przepisów unijnych. Powinny się również znaleźć przepisy dotyczące proceduralnych aspektów nakładania kar, które wynikają dzisiaj z art. 52 rozporządzenia. Natomiast nie ma tych przepisów proceduralnych, które mogłyby umożliwiać nakładanie tych kar. Dodatkowo należy uzupełnić projekty o proceduralne aspekty wnoszenia skarg, o których mowa w rozporządzeniu o usługach cyfrowych, a także należy dodać procedury, które np. nadają status zweryfikowanego badacza, o którym mowa w rozporządzeniu, które nadają status zaufanego podmiotu sygnalizującego oraz certyfikują organy pozasądowego rozwiązywania sporów.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#DariuszStanderski">Dodatkowo do projektu należy dodać wymogi dotyczące nakazów podjęcia działań przeciwko nielegalnym treściom oraz nakazom udzielenia informacji. Podzielamy też uwagi Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu, które wskazują, że przepisy w tym zakresie wymagają dodatkowych zabezpieczeń proceduralnych, żeby uczynić zadość wymogom unijnym. Dlatego zwracamy uwagę na to, że w trzech elementach tego projektu przed komisją, przed szczegółowym rozpatrywaniem będzie kilka wyzwań, które dzisiaj rozpoczynane przed Wysoką Izbą, pewnie już kończone wspólnie z rozwiązaniami rządowymi, będą mogły dokonać tej ważnej zmiany w polskiej przestrzeni cyfrowej, ponieważ też w dyskusji mieliśmy sporo bardzo ciekawych tez i wniosków dotyczących tego, że ruch w przestrzeni cyfrowej będzie tylko wzrastać, co powoduje, że dotychczasowe rozwiązania, te, które znamy z kodeksów, mogą okazać się niewystarczające przy zwiększającej się liczbie spraw. W tym zakresie chciałbym też zwrócić uwagę na podnoszone kilkukrotnie tezy dotyczące definiowania nielegalnych treści czy też definiowania treści szkodliwych. Chciałbym zwrócić uwagę, że nowe technologie, zwłaszcza technologie cyfrowe, z pewnością odciskają piętno na wielu obszarach polskiego prawa i z pewnością w wielu obszarach muszą zajść poważne zmiany. Natomiast chciałbym zwrócić uwagę, że te zmiany powinny w pierwszej kolejności dotyczyć procedur. Powinniśmy opierać się przede wszystkim na tych podstawach z zakresu prawa karnego i z zakresu prawa cywilnego, które powstały przed szybkim rozwojem technologii i które powinny być dla nas busolą. Dlatego chciałbym zwrócić uwagę na to, że dzisiaj działania, zachowania nielegalne są zdefiniowane w polskim systemie prawnym — nielegalne, czyli niezgodne z prawem, czyli naruszające konkretne przepisy.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#DariuszStanderski">Chciałbym właśnie zwrócić uwagę, że nowe technologie w tym zakresie powinny wpływać na uproszczenie procedur, na nowe procedury, w tym w zakresie automatyzacji. Chodzi o to, żeby planować to w taki sposób, żeby pozostawać na podstawach Prawa cywilnego i Prawa karnego, które reagują na nowe technologie. Ale pamiętajmy, że łamanie prawa w Internecie jest złamaniem prawa nie dlatego, że odbywa się za pomocą środków komunikacji elektronicznej do porozumiewania się na odległość, ale dlatego, że dotyczy łamania konkretnych przepisów czy to karnych, czy to z zakresu wykroczeń, czy innych przepisów. Takie właśnie jest podejście w zakresie rządowego wdrożenia prawa o usługach cyfrowych. Nowe przepisy mają służyć temu, żebyśmy w sposób bardziej sprawny egzekwowali je w Internecie.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#DariuszStanderski">Chciałbym również zwrócić uwagę na duże wyzwanie techniczne dotyczące identyfikacji osób, które naruszają przepisy w Internecie. Dlatego rządowe podejście do wdrożenia aktu o usługach cyfrowych dotyczy nadzorowania treści nielegalnych, a nie wyciągania odpowiedzialności wobec danej osoby. Jest tak z tego względu, że mamy rosnącą liczbę botów internetowych, gdzie widoczny autor treści po prostu nie zawsze jest osobą fizyczną. W związku z tym chciałbym też zwrócić uwagę na to, że powinniśmy się skupić na konkretnych treściach, odnosząc je do konkretnych przepisów Prawa karnego, pamiętając też o tym, że treści, które chcemy blokować w Internecie, to powinny być te same treści, które chcemy blokować również poza Internetem. To ułatwi nam podejście. Mam nadzieję, że to będzie jeden z wielu tematów podczas obrad komisji, który spowoduje, że wnioskowane dzisiaj przepisy będą jeszcze bardziej odpowiadały na bieżące wyzwania, a później będą jak najsprawniej wykonywane. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz przedstawiciela wnioskodawców pana posła Michała Pyrzyka.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym wszystkim państwu podziękować za udział w debacie nad naszym projektem. Liczba głosów, zarówno tych popierających, jak i tych krytycznych, świadczy o tym, że podjęliśmy się regulacji istotnego problemu, jakim jest ograniczenie hejtu czy też, szerzej mówiąc, tych wszystkich nielegalnych treści, jakimi zalewany jest Internet. Nasz projekt w znaczącym stopniu uzupełnia projekty, o których już rozmawialiśmy na tej sali. Przypomnę, że na końcu ubiegłego roku toczyła się debata nad rządowym przedłożeniem dotyczącym nowelizacji Kodeksu karnego w zakresie odpowiedzialności za mowę nienawiści. Wcześniej debatowaliśmy na temat ślepego pozwu, bez postępowania przyspieszonego i uproszczonego, autorstwa klubu Polska 2050. Wierzę więc, że nad pewnymi uwagami, również zawartymi w opiniach do projektu ustawy, które dotyczyły głównie danych osobowych, prawa do prywatności, prawa do krytyki, nad ewentualnymi korektami tych rozwiązań będziemy mogli pracować ponad podziałami już podczas posiedzeń komisji, tym bardziej że pan minister mówił również o projektach rządowych, które są w opracowaniu. Mam nadzieję, że one już wkrótce też zmaterializują się w postaci odpowiednich druków sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#MichałPyrzyk">Szanowni Państwo! Zgodnie z konstytucją, bo była tutaj mowa o pewnym naruszaniu prawa do krytyki czy wolności słowa, każdemu obywatelowi zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów i racji, ale to prawo nie jest absolutne, ono jest ograniczone. Należy pamiętać, że wolność ta podlega właśnie pewnym ograniczeniom, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony porządku publicznego, bezpieczeństwa, ale również praw innych osób. Myślimy więc, że omawiany projekt w żaden sposób nie ograniczy wolności słowa, ale spowoduje odpowiedzialność za słowo nawet anonimowo zamieszczane w Internecie.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#MichałPyrzyk">Jeśli chodzi o uproszczenie procedur, skrócenie terminów, to projekt, tak jak wspomniałem wcześniej, omawiając jego główne założenia, przewiduje możliwość składania pozwu na specjalnym formularzu elektronicznym. Minister sprawiedliwości będzie miał zgodnie z ustawą delegację do ustanowienia właściwości jednego sądu okręgowego w Polsce do rozpatrywania takich spraw. Przypomnę, bo również mówiłem o tym wcześniej, że taka praktyka ma miejsce w przypadku elektronicznego postępowania upominawczego. Tu jeden sąd okręgowy w Polsce, Sąd Okręgowy w Lublinie, te sprawy rozpatruje i nie powoduje to jakichś zatorów, jeśli chodzi o pracę i wokandę sądową.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#MichałPyrzyk">Szanowni Państwo! Pragnę to również na zakończenie z całą stanowczością zaznaczyć, że nasz projekt przewiduje mechanizmy chroniące przed nadużyciami i cenzurą, nie przewiduje zaś przede wszystkim prewencyjnego blokowania czy usuwania jakichś treści, a takie głosy też tu padały. Dlatego w każdym z tych proponowanych postępowań decyzję o legalności danej treści podejmuje niezależny sąd, co gwarantuje właśnie konstytucyjnie chronioną wolność słowa. Projekt bierze także pod uwagę konieczność dokonania pewnych ocen, jak mówiłem wcześniej, pewnego ważenia zakresu ochrony danych osobistych, wolności słowa i właśnie prawa do prywatności.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#MichałPyrzyk">Dlatego te projektowane przepisy zapewniają możliwość ścigania anonimowych naruszeń w Internecie. Odrębną sprawą są mechanizmy ustalenia tych sprawców, o których mówili i poseł Śliwka, i pani minister. Jednak te zapisy przewidują mechanizmy ochrony danych osobowych, bo platformy cyfrowe i przedsiębiorcy telekomunikacyjni będą musieli ujawnić dane użytkowników tylko i wyłącznie na żądanie sądu, i tylko i wyłącznie w ściśle określonych przypadkach, bo to do sądu będzie należeć ocena uprawdopodobnienia naruszenia dóbr osobistych w danej konkretnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-320.6" who="#MichałPyrzyk">Szanowni Państwo! Bardzo serdecznie dziękuję za te wszystkie głosy. Mam nadzieję, że nad tymi rozwiązaniami będziemy wkrótce mogli kompleksowo pracować w komisji, bo myślę, że wszystkim nam chodzi o to, aby te nielegalne treści eliminować z Internetu, a przynajmniej ograniczać ich ilość w sieci. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#KrzysztofBosak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#KrzysztofBosak">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#KrzysztofBosak">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#KrzysztofBosak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji (druk nr 867).</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#KrzysztofBosak">Proszę panią poseł Ewę Szymanowską o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#EwaSzymanowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem projektu i proponowanych zmian jest przede wszystkim zrównanie wymogów badań dla posiadaczy broni palnej. Według statystyk Policji na dzień 31 grudnia 2023 r. pozwolenie na broń w celach ochrony osobistej, ochrony ludzi i mienia oraz w celach łowieckich posiadało 173 560 osób. 35 392 pozwolenia to pozwolenia wydane osobom posiadającym broń do ochrony osobistej, 764 osoby posiadają broń do ochrony ludzi i mienia, a 137 404 osoby to myśliwi, którzy nie mają obowiązku przeprowadzania cyklicznych badań.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Bzdury pani opowiada.)</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#EwaSzymanowska">Dodam, że według statystyk myśliwi posiadają blisko 390 tys. sztuk broni. Raz przeprowadzone badania lekarskie i wydane pozwolenie na broń daje to uprawnienie dożywotnio. Chyba nikt z nas nie ma wątpliwości co do tego, że nasz stan zdrowia zmienia się z wiekiem. Dlatego ustawa zakłada, że zarówno myśliwi, jak i osoby posiadające broń w celach ochrony osobistej lub ochrony ludzi i mienia do uzyskania 70. roku życia powinny przechodzić badania co 5 lat. Po 70. roku życia takie badania powinny być wykonywane i przedstawiane organowi wydającemu pozwolenie co 2 lata, ponieważ z wiekiem sprawność psychofizyczna ulega obniżeniu, co zwiększa ryzyko niecelowego lub niewłaściwego użycia broni.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#EwaSzymanowska">Szanowni Państwo! Chodzi o nasze wspólne bezpieczeństwo, o zdrowie i życie obywateli, które muszą być chronione najwyższymi standardami. W obecnym systemie regulacji dotyczącym broni palnej występują poważne luki, które mogą skutkować tragediami, dlatego konieczne są zmiany, które zagwarantują wyższy poziom bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#EwaSzymanowska">Pozwólcie państwo, że naświetlę obecny stan. W Polsce, by uzyskać pozwolenie na posiadanie broni w celach łowieckich, wymagane jest jednorazowe przeprowadzenie badań lekarskich i psychologicznych. Tymczasem osoby posiadające broń w celach ochrony osobistej lub zawodowej muszą ponawiać takie badania co 5 lat. To niespójność, która budzi wątpliwości, zwłaszcza że myśliwi jako grupa najczęściej korzystająca z broni są znacznie bardziej narażeni na sytuacje wysokiego ryzyka.</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#EwaSzymanowska">Zanim złożyłam projekt, skonsultowałam jego zasadność z lekarzami, m.in. z lekarzem psychiatrą. Usłyszałam, że to jest bardzo dobry kierunek, bo z wiekiem nasze zdrowie ulega zmianie i jednorazowe badanie dla posiadacza broni palnej jest niewystarczające i budzi sporo obaw. Moi rozmówcy zwracali uwagę nie tylko na możliwość wystąpienia choroby psychicznej, ale również takich chorób jak zaawansowana cukrzyca, problemy z ciśnieniem, przebyte udary czy wylewy, zmiany neurologiczne, choroba alkoholowa czy uzależnienia od substancji psychoaktywnych. Lekarze, z którymi rozmawiałam, mówili, że nie bez znaczenia są też leki, które przyjmuje dany pacjent, ponieważ niektóre z nich całkowicie wykluczają możliwość jazdy samochodem, a co dopiero używania broni palnej. To dlatego tak ważna jest kontrola stanu zdrowia osoby posiadającej pozwolenie na broń. Dane Policji za rok 2023 mówią same za siebie. W Polsce odnotowano 603 przestępstwa z użyciem broni palnej, w tym 39 zabójstw.</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Nielegalnej.)</u>
          <u xml:id="u-322.8" who="#EwaSzymanowska">Wśród nich znajdują się przypadki związane z bronią myśliwską. Polowania, które teoretycznie mają być bezpiecznym środowiskiem, niosą za sobą niestety wiele tragicznych zdarzeń.</u>
          <u xml:id="u-322.9" who="#EwaSzymanowska">Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji był już procedowany w tej Izbie. Niestety w 2023 r. został zniesiony ten pomysł, żeby jednak badać posiadaczy broni.</u>
          <u xml:id="u-322.10" who="#EwaSzymanowska">Chcę zwrócić uwagę, że ten projekt był konsultowany społecznie. W tych badaniach wzięło udział 8298 osób, 4344 osoby na 137 tys. osób…</u>
          <u xml:id="u-322.11" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Ale większość była odwrotnie…)</u>
          <u xml:id="u-322.12" who="#EwaSzymanowska">…które posiadają broń jako myśliwi, to niewiele. Więc dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział w tych konsultacjach, Polskiemu Związkowi Łowieckiemu, który przysłał mi opinię, a także Akcji Demokracja, która zebrała ponad 3700 podpisów poparcia. To pokazuje, że ten temat jest ważny.</u>
          <u xml:id="u-322.13" who="#EwaSzymanowska">Dysponuję aktualnymi badaniami z grudnia ub.r., które wyraźnie wskazują, że społeczeństwo oczekuje zmian. Wykonane zostały przez Fundację Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS i przeprowadzone na Polakach z różnych stron kraju, na grupie osób w wieku 18–75 lat. Co z nich wynika? Według respondentów myśliwi powinni być objęci obowiązkiem badań okresowych lekarskich — 86% osób tak uważa, jak i psychologicznych — 88%. Takiego zdania są zarówno kobiety, jak i mężczyźni.</u>
          <u xml:id="u-322.14" who="#EwaSzymanowska">Nie ma też znaczenia, jaki ktoś ma poziom wykształcenia, czy mieszka na wsi, czy mieszka w mniejszej miejscowości, czy mieszka w dużym mieście. Tam też te różnice tak naprawdę wynoszą 1, 2%, a wszystko przekracza w zasadzie 80%. Te badania mogę, jeżeli ktoś chce do wglądu, pokazać. Chcę wyraźnie podkreślić, że projekt ten nie jest wymierzony przeciwko komukolwiek. Chodzi o nasze wspólne bezpieczeństwo. Należy podkreślić, że rozciągnięcie aktualnego obowiązku co do aktualizowania co 5 lat orzeczeń lekarskich i psychologicznych przez myśliwych było już w tej Izbie rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-322.15" who="#EwaSzymanowska">Pozwólcie państwo, że przytoczę kilka konkretnych incydentów, które obrazują skalę problemu. Jest kilka, to nie wszystkie. Październik 2007 r., okolice Bydgoszczy. Myśliwy, będąc pod wpływem alkoholu, 2,2 promila, postrzelił 71-letniego mężczyznę, który oddalił się od pastwiska w poszukiwaniu cielaka. Zamiast udzielić pomocy, myśliwy i jego kolega zanieśli rannego mężczyznę do domu. Dopiero rodzina wezwała pogotowie, a siedemdziesięciojednolatek wymagał natychmiastowej operacji. Wrzesień 2008 r., okolice Wałcza. Myśliwy wszedł w sektor strzał swego kolegi, który przypadkowo trafił go w plecy. Na szczęście rana nie zagrażała życiu. Luty 2017 r., okolice wsi Kłodawa w powiecie głogowskim. Podczas polowania myśliwy oddał strzał, będąc przekonanym, że celuje do dzika. Niestety pocisk trawił 63-letniego mężczyznę, który przechodził drogą w pobliżu miejsca strzału.</u>
          <u xml:id="u-322.16" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nic nie dotyczy ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-322.17" who="#EwaSzymanowska">Postrzelony mężczyzna został natychmiast przewieziony do szpitala przez samego myśliwego i poddany operacji. Mimo wysiłków lekarzy ten sześćdziesięciotrzylatek zmarł.</u>
          <u xml:id="u-322.18" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-322.19" who="#EwaSzymanowska">Ma, proszę pana, dlatego że jeżeli ktoś nie widzi różnicy między dzikiem a człowiekiem, to może należałoby zbadać jego stan zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-322.20" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nie powinien oddawać strzału…)</u>
          <u xml:id="u-322.21" who="#EwaSzymanowska">Dobrze, kolejne przypadki. Listopad 2020 r. Dwóch myśliwych polowało w sadzie w okolicach szkoły. Postrzelili śmiertelnie szesnastolatka. Ten chłopak po prostu stracił życie tylko dlatego, że myśliwy również pomylił go z dzikiem. Wrzesień 2020 r., okolice Bielska-Białej. Tu również myśliwi strzelali. Śrut spadł do ogródka, gdzie stały dzieci. Grudzień 2022 r., okolice Krosna. Podczas polowania myśliwy, myśląc że mierzy do dzika, postrzelił swego kolegę w udo. Styczeń 2023 r., okolice Szczecina. Myśliwy został śmiertelnie postrzelony przez kolegę, który nie wiedział, że ktoś jeszcze przebywa na tym terenie. W lipcu 2024 r. 60-letni myśliwy…</u>
          <u xml:id="u-322.22" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-322.23" who="#komentarz">(Poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska: Prosimy o interwencję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę o nieco więcej…</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#KrzysztofBosak">Oczywiście. Bardzo bym prosił posłów o wyciszenie emocji i pozwolenie na dokończenie. Będzie czas na dyskusję i podyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#EwaSzymanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#EwaSzymanowska">Lipiec 2024 r., okolice Włoszczowy. 60-letni myśliwy przypadkowo postrzelił 29-letniego mężczyznę podczas przygotowań do polowania. Sierpień 2024 r., województwo podlaskie. Myśliwy podczas polowania omyłkowo zastrzelił swego 35-letniego kolegę.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#EwaSzymanowska">Środowiska łowieckie podnoszą, że brak jest bezpośrednich dowodów na to, że okresowe badania lekarskie i psychologiczne wyeliminowałoby wszystkie przypadki z bronią. Zgoda, wszystkich nie wyeliminują. Czy jednak naprawdę chcemy ryzykować ludzkie, kolejne ludzkie życie, jeśli istnieje możliwość wprowadzenia skutecznych regulacji? Policja nie prowadzi statystyk z wyróżnieniem na myśliwych i pozostałych posiadaczy broni. Statystyki obejmują wszystkie przypadki z jej użyciem. Policja nie prowadzi też śledztw pod kątem zdrowia osoby posiadającej broń, która wskutek nieszczęśliwego wypadku doprowadza do śmierci lub uszczerbku na zdrowiu osoby postronnej.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#EwaSzymanowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przytoczone przykłady i dane nie pozostawiają wątpliwości. Musimy działać. Zmiany w ustawie o broni i amunicji to wyraz naszej odpowiedzialności wobec obywateli, którzy oczekują od nas stanowczych kroków w celu zwiększenia bezpieczeństwa publicznego. Niech te tragiczne wypadki staną się przestrogą, ale i impulsem do budowania lepszych, bardziej bezpiecznych regulacji. Wspólnie możemy sprawić, że korzystanie z broni w Polsce będzie wiązało się z jeszcze większą odpowiedzialnością i kontrolą. Na koniec jeszcze raz stanowczo podkreślam, że ta ustawa nie jest wymierzona przeciwko komukolwiek, nie jest też stygmatyzacją, bo posiadacze broni służącej do innych celów niż myśliwym jednak te badania robią. Czy to jest stygmatyzacja? Czy stygmatyzacją jest to, że zawodowi kierowcy robią badania cykliczne? Nie, to jest odpowiedzialność za nasze bezpieczeństwo. Myśliwi to bardzo duża grupa, którzy używa broni na otwartej przestrzeni. Na pewno używa jej zdecydowanie częściej niż osoby, które mają broń do ochrony osobistej czy ludzi i mienia, bo ktoś może nawet nie wykonać w ciągu roku jednego strzału, a myśliwi jednak na polowaniach tych wystrzałów ze zrozumiałych względów wykonują więcej. Dużo częściej używają broni. Proszę państwa o to, abyście dali szansę tej ustawie, żebyśmy porozmawiali na ten temat w komisji. Czy naprawdę musi dojść do jakiegoś tragicznego wypadku, żebyśmy znowu wrócili do tej rozmowy, żebyśmy uznali, że jednak trzeba wprowadzić jakieś regulacje? Bardzo państwa proszę o skierowanie projektu do prac w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#KrzysztofBosak">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#KrzysztofBosak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#KrzysztofBosak">Pierwszy zabierze głos poseł Edward Siarka reprezentujący klub Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Do boju, panie pośle. Rozjechać walcem.)</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#KrzysztofBosak">Czy pan poseł idzie w kierunku mównicy?</u>
          <u xml:id="u-325.7" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#EdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Akurat toczyła się dyskusja na posiedzeniu komisji ochrony środowiska, stąd moja zadyszka.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#EdwardSiarka">W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o broni i amunicji, zgłoszonego przez posłów Polski 2050. Przedłożony projekt zmiany ustawy jest typowym przykładem tego, jak zła diagnoza i syndrom bambinizmu będący udziałem projektodawców prowadzą do proponowania rozwiązań, które nie mają nic wspólnego z faktami i rzeczywistością. Przyjęcie proponowanych rozwiązań może doprowadzić do dezintegracji Polskiego Związku Łowieckiego, katastrofy polskiego rolnictwa i trudnych do wyliczenia strat finansowych i przyrodniczych leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#EdwardSiarka">Nie pierwszy raz myśliwi wykonujący w imieniu państwa odpowiedzialne zadanie gospodarowania populacją zwierzyny stają się na tej sali przedmiotem ataków i manipulacji. Działalnością łowiecką, która jest najstarszą profesją człowieka, w Polsce zajmuje się 137 tys. ludzi. Polska należy do krajów w Europie o statystycznie najniższej liczbie myśliwych w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców. W Polsce jest zaledwie 2,8 myśliwego na 1 tys. mieszkańców. Ponad 50% to ludzie powyżej 50. roku życia, ale z wielkim doświadczeniem. Te wyniki to pokłosie najbardziej restrykcyjnego prawa dostępu do broni w Europie i działań komunistów, którzy ograniczyli łowiectwo właściwie tylko do kręgu funkcjonariuszy. W Niemczech w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców mamy 5 myśliwych, w Czechach 10, we Francji 20, w Szwecji 28, w Finlandii 56, a w Irlandii nawet 72. Ustawa o broni i amunicji w art. 10 szczegółowo określa zasady dostępu do broni myśliwskiej. Prawo posiadania broni bardzo łatwo jest utracić, łamiąc np. prawo drogowe czy zasady życia społecznego, np. poprzez alkoholizm.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#EdwardSiarka">Myśliwi znający teren i umiejący przetrwać samodzielnie w terenie są poważnym zapleczem obronnym państwa. Nie niszczmy tego potencjału przy obecnym zagrożeniu za wschodnią granicą. Dzięki miłośnikom łowiectwa, leśnikom i przyrodnikom uratowano w Polsce wiele ginących gatunków zwierzyny i cennych obiektów przyrodniczych. Tymczasem szereg organizacji antyłowieckich dba o to, by myśliwi mieli jak najniższy poziom akceptacji społecznej. Pod adresem myśliwych padają jak najgorsze oskarżenia. Jeden z tych zarzutów znajduje się w uzasadnieniu.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#EdwardSiarka">Proszę państwa, myśliwi to grupa posiadaczy broni, która posługuje się nią najbezpieczniej. Żadne przytaczane medialne wypadki nie mają związku ze stanem zdrowia czy wiekiem myśliwego. Na przestrzeni lat nie było w Polsce przypadku nieuprawnionego użycia broni myśliwskiej. To, co w przestrzeni medialnej nazywamy postrzeleniem, to wynik nieostrożnego posługiwania się bronią i po prostu nieprzestrzegania zasad polowania. Żadna z tych przyczyn nie ma związku ze stanem zdrowia myśliwego.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#EdwardSiarka">Propozycja, by myśliwi powyżej 70 roku życia przechodzili co 5 lat, a nawet co 2 lata, kosztowne badanie, jest po prostu ideologicznym zacietrzewieniem. Ewentualne skutki przyjęcia tej regulacji nie zmienią nic w poczuciu bezpieczeństwa osób, które na co dzień boją się myszy czy wejścia do lasu. Skutki będą fatalne dla polskiego związku, który dziś często nawet zwalnia emerytów ze składek członkowskich. Badania okresowe kosztują nawet 1 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#EdwardSiarka">Wielu myśliwych, zwłaszcza rolników, ze względu na koszt zrezygnuje z tej formy aktywności społecznej, a to oznacza powrót elitarności łowiectwa i potężne konflikty między rolnikami, leśnikami i myśliwymi. Aktywiści nie ukrywają, że o to im właśnie chodzi. Zniszczenie polskiego leśnictwa, łowiectwa i rolnictwa w ich opinii może uratować płonącą planetę. Niszcząc łowiectwo, szkodzimy rolnictwu. Szkody w uprawach wyrządzane przez zwierzynę i ASF w wielu miejscach w Polsce są katastrofalne, powodują utratę dorobku życia. Już dziś również ministerstwo zapowiada dodatkowe ograniczenia, poszerzenia parków i zakaz polowania w ich otulinach. Upadek łowiectwa to wielkie straty przyrodnicze. Obecnie nikt nie pyta, jakie straty i koszty ponoszą leśnicy z tytułu przegęszczenia jeleniowatych w młodych drzewostanach.</u>
          <u xml:id="u-326.7" who="#EdwardSiarka">Potrzebujemy racjonalnej gospodarki łowieckiej i wielkiego szacunku dla myśliwych wykonujących pracę społeczną na rzecz Polski, przyrody i rolnictwa. W imieniu klubu zgłaszam wniosek o odrzuceniu projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Krystiana Łuczaka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#KrystianŁuczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji zakłada zabezpieczenie społeczeństwa przed posiadaniem broni przez osoby, które ze względu na stan zdrowia mogą nie spełniać aktualnie obowiązujących wymogów ustawowych. Proponowana regulacja wprowadzałaby mechanizm pozwalający na weryfikację adekwatności orzeczeń, co ma stanowić dodatkowe zabezpieczenie.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#KrystianŁuczak">Według wnioskodawców zmiana przepisów dotyczyć będzie zwłaszcza myśliwych, którzy używając broni, powodują wypadki prowadzące do trwałych uszczerbków na zdrowiu lub zagrażające życiu innych myśliwych oraz osób postronnych. Zdaniem wnioskodawców problemy te spowodowane są w szczególności zbyt rzadkim przeprowadzaniem badań potwierdzających, że osoba może dysponować bronią w celach łowieckich, oraz brakiem zwiększonej częstotliwości badań po osiągnięciu wieku, w którym zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia chorób lub dysfunkcji uniemożliwiających prawidłowe obchodzenie się z bronią. W uzasadnieniu projektu nie wskazano jednak danych dotyczących liczby wypadków na polowaniach ani związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wypadkami na polowaniach a stanem zdrowia sprawcy wypadku.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#KrystianŁuczak">Według danych przedstawionych w stanowisku Polskiego Związku Łowieckiego pochodzących z analizy akt postępowań dyscyplinarnych prowadzonych przez uprawnione organy Polskiego Związku Łowieckiego oraz danych dotyczących prowadzonej przez Polski Związek Łowiecki ewidencji polowań indywidualnych, zbiorowych oraz odstrzałów sanitarnych</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#KrystianŁuczak">W latach 2020–2023 odbyło się ponad 19 mln polowań i odstrzałów sanitarnych, podczas których doszło do 22 postrzeleń, a śmierć poniosło 7 osób. Wynika z tego, że statystycznie na 1 mln polowań dochodziło do jednego postrzelenia.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#KrystianŁuczak">Proponowana ustawa nakłada na myśliwych obowiązek uzyskania nowego orzeczenia w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, co ma nastąpić po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy. W tym kontekście wydają się uzasadnione obawy Polskiego Związku Łowieckiego oraz innych środowisk łowieckich — zgłaszane również w ramach konsultacji społecznych — o zagrożeniu możliwości realizacji nałożonego na myśliwych nowego obowiązku ustawowego.</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tuduj: Brawo, Platformo!)</u>
          <u xml:id="u-328.7" who="#KrystianŁuczak">Według projektu ustawy orzeczenia lekarskie nie mogą być wystawione wcześniej niż na 3 miesiące przed terminem ich przedłożenia, co budzi uzasadnioną wątpliwość w sprawie niewystarczającej liczby lekarzy i psychologów uprawnionych do przeprowadzenia tego rodzaju badań w określonym ustawowo terminie. Może dojść do sytuacji, w której poszczególni myśliwi straciliby pozwolenie na broń nie z uwagi na własne działania czy zaniechania, ale ze względu na niezależne od nich uwarunkowania prawno-instytucjonalne, ukształtowane m.in. proponowanymi w przedmiotowym projekcie regulacjami. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że w większości państw członkowskich Unii Europejskiej wymóg sprawdzenia stanu zdrowia osoby ubiegającej się o pozwolenie na broń w celach łowieckich lub uprawnienie do wykonywania polowania jest realizowany jednorazowo, w momencie ubiegania się o uprawnienie, jeśli nie znaleziono potrzeby czy uzasadnienia dla zwiększenia jego częstotliwości.</u>
          <u xml:id="u-328.8" who="#KrystianŁuczak">Po uwzględnieniu wszystkich powyższych argumentów Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska rekomenduje dalsze procedowanie nad proponowanym projektem ustawy i oczywiście dokonanie pogłębionych analiz, szczególnie w odniesieniu do uwag, które pojawiły się w ramach konsultacji społecznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Elżbietę Burkiewicz, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#ElżbietaBurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Osoby posiadające broń do celów ochrony osobistej, ochrony osób i mienia są w Polsce prawnie zobowiązane do przechodzenia okresowych badań lekarskich i psychologicznych. Z niewyjaśnionych przyczyn i względów polscy myśliwi są z takiego obowiązku zwolnieni. Przepisy wymagają od nich jedynie jednorazowego zaświadczenia podczas składania pierwszego wniosku o pozwolenie na broń. Tymczasem, jak słyszymy, średnia wieku członków Polskiego Związku Łowieckiego to ponad 50 lat. Praktycznie znaczy to dokładnie tyle, że wielu myśliwych od co najmniej kilkunastu lub kilkudziesięciu lat nie przeszło żadnych badań lekarskich uprawniających do posiadania broni, badań, które dawałyby pewność, że użytkownik broni palnej jest osobą sprawną, zdrową, gwarantującą bezpieczeństwo sobie i otoczeniu.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Przecież to dyskryminacja osób…)</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#ElżbietaBurkiewicz">W związku z tym stawiam pytanie: Czy jest jakieś uzasadnienie tego, że myśliwi nie mają obowiązku odbywania okresowych badań lekarskich?</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#ElżbietaBurkiewicz">Czy jest uzasadnienie do uprzywilejowania myśliwych w kwestii badań okresowych na broń palną? Fakty i statystyki pokazują dobitnie, że odpowiedź na te pytania brzmi: nie.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#ElżbietaBurkiewicz">Natomiast poważnym uzasadnieniem potrzeby wykonywania badań przez myśliwych jest to, że to właśnie oni strzelają częściej niż przedstawiciele pozostałych grup używających broni palnej, i to w sytuacjach, gdy ryzyko postrzelenia osoby postronnej jest bardzo wysokie. Zapewne nieprzypadkowe w tym kontekście jest to, że w mediach nie słychać o ochroniarzach czy policjantach, którzy pomylili kogoś z dzikiem…</u>
          <u xml:id="u-330.7" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Ho, ho, ho! To straszne.)</u>
          <u xml:id="u-330.8" who="#ElżbietaBurkiewicz">…albo nie widzieli, do kogo lub czego strzelają, panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-330.9" who="#komentarz">(Poseł Artur Jarosław Łącki: Do siebie strzelają, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-330.10" who="#ElżbietaBurkiewicz">…za to bardzo często słyszeliśmy właśnie takie opisy różnych zajść z udziałem myśliwych. Ile takich wypadków musi mieć jeszcze miejsce, byśmy zrozumieli, że w bardzo prosty sposób można uniknąć niepotrzebnych tragedii? Nasza propozycja zmian w prawie nie uderza w nikogo. Wręcz przeciwnie, jest to sprawiedliwa, wyważona i prosta odpowiedź na nierówność w traktowaniu różnych grup obywateli w kontekście obowiązków związanych z używaniem broni palnej.</u>
          <u xml:id="u-330.11" who="#ElżbietaBurkiewicz">Szanowni Państwo! Bezpieczeństwo powinno być jednym z priorytetów toczącej się debaty o sprawach publicznych. Jako ustawodawcy mamy obowiązek dbać o bezpieczeństwo zarówno samych użytkowników broni, jak i wszystkich, którzy mogą paść ofiarą ich niewłaściwego użytkowania. Proszę państwa, proponowane zmiany to przede wszystkim równe zasady dla wszystkich posiadaczy broni i zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa. Zmiany te są konieczne, logiczne i racjonalne. Skorzysta na nich nie tylko społeczeństwo jako ogół, lecz także skorzystają sami myśliwi. W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga apeluję o ich przyjęcie, o zrozumienie skali problemu i skierowanie projektu ustawy do prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-330.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Barbarę Oliwiecką, kontynuacja przedstawienia stanowiska Polski 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#BarbaraOliwiecka">Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#BarbaraOliwiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W „Nocach i dniach” Marii Dąbrowskiej jest taka scena, kiedy do Serbinowa przyjeżdżają lekarze, a lud biegnie i krzyczy: Ludzie! Uciekajta, doktory przyjechały! Chowajta się! Mnie ta scena przypomina te emocje, które są wzbudzane, kiedy mówimy o badaniach lekarskich, zwykłych badaniach lekarskich. Takie badania lekarskie przechodzi wiele grup zawodowych: kierowcy — nie tylko zawodowi, lecz także np. przedstawiciele handlowi czy pani, która pracuje w biurze i używa auta służbowego, ma regularnie, co 2–3 lata, dodatkowe specjalne badania. Tak samo osoby pracujące na wysokościach czy wykonujące prace podwodne. Czy to oznacza, że my działamy przeciwko tej grupie, że chcemy ograniczać wolność tej grupy? Nie, nikt się temu nie sprzeciwia, bo każdy rozumie, że to jest dla zdrowia i bezpieczeństwa zarówno tych ludzi, jak i nas. Podobnie jest, jeżeli chodzi o posiadaczy broni, tylko właśnie ta grupa myśliwych nie ma regularnych badań — o tym już tutaj mówiła moja koleżanka.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#BarbaraOliwiecka">Dodam tylko, że środowisko myśliwych nie jest jednomyślne w tej kwestii, bo są myśliwi, którzy rozumieją, że regularne badania są potrzebne. I my, jako parlamentarzyści, będziemy teraz decydować. Po jednej stronie mamy zdrowie i bezpieczeństwo nas wszystkich, a po drugiej ten absurdalny dla mnie głos sprzeciwu, który może wybrzmieć ponownie: Myśliwi! Uciekajta, doktory jadą, chowajta się! Te czasy już minęły.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tuduj: Czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#BarbaraOliwiecka">Społeczeństwo oczekuje od nas, że żadna grupa nie będzie faworyzowana i że wszystkie osoby posiadające broń dla swojego i naszego bezpieczeństwa będą przechodzić regularne badania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli chciałaby się pani poseł zapoznać z nadużyciami przy wydawaniu opinii i różnego rodzaju biurokratycznymi absurdami, to służę pomocą. Osobiście mogę panią poseł zapoznać z takimi przypadkami, gdzie rzeczywiście tego typu obawa jest bardzo uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#komentarz">(Głos z sali: O, proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#KrzysztofBosak">Następne stanowisko przedstawi pani poseł Urszula Nowogórska, PSL.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego — Trzeciej Drogi w odniesieniu do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji, zapisanej w druku sejmowym nr 867.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#UrszulaNowogórska">Jak tutaj mocno wybrzmiało, projekt ustawy zakłada nałożenie obowiązku przeprowadzania okresowych badań lekarskich i psychologicznych dla osób posiadających pozwolenia na broń do celów łowieckich — co 5 lat dla osób do 70. roku życia i co 2 lata po ukończeniu 70. roku życia.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#UrszulaNowogórska">Według stanu na dzień 31 grudnia 2023 r. w Polsce uprawnienia do posiadania broni palnej miały 323 983 osoby, z czego 137 404 to osoby posiadające broń do celów łowieckich. Reszta to osoby posiadające broń do celów ochrony osobistej, ochrony osób i mienia, sportowych, rekonstrukcji historycznych, kolekcjonerskich, pamiątkowych, szkoleniowych i innych. Niezrozumiałe jest dla mnie stygmatyzowanie osób posiadających broń do celów łowieckich…</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#UrszulaNowogórska">…bo łowiectwo, wbrew niektórym opiniom, to nie tylko tradycja wielopokoleniowa i wielowiekowa.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#UrszulaNowogórska">To także dbałość o równowagę ekologiczną w ekosystemach przyrodniczych, troska o istnienie gatunków zagrożonych chorobami, działalnością człowieka czy zmianami klimatu. To również przedłużone ramię działań obronnych, ponieważ na podstawie porozumienia między ministrem obrony narodowej Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem a Polskim Związkiem Łowieckim z dnia 5 czerwca 2024 r. w sprawie wspólnego działania na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa myśliwi weszli w system ochrony ludności i obrony cywilnej. Ostatecznie przypieczętowała to właśnie ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej. Myśliwi mają poszukiwać osób zaginionych, udzielać pierwszej pomocy przy masowych zdarzeniach, utrzymywać porządek publiczny, pomagać w ewakuacji i rozśrodkowaniu ludności. Swoją siłę i możliwości myśliwi wspólnie z innymi formacjami mundurowymi pokazali m.in. podczas ubiegłorocznej powodzi na zachodnich obszarach naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#UrszulaNowogórska">Nałożenie obowiązku, aby w ciągu 3 miesięcy przebadano 130 tys. osób przy braku wystarczającej liczby specjalistów — mówię tutaj o lekarzach i psychologach — spowoduje utratę pozwoleń na broń. Nie dlatego, że te osoby nie przejdą badań, tylko dlatego, że nie będą miały możliwości wykonania ich w odpowiednim czasie albo przekroczy to ich możliwości finansowe. Jest to więc świadome działanie zmierzające do rozbrojenia — podkreślam: do rozbrojenia — organizacji pozarządowej, jaką jest Polski Związek Łowiecki, która może służyć budowaniu bezpieczeństwa państwa dzięki umiejętnościom i doświadczeniu myśliwych.</u>
          <u xml:id="u-334.8" who="#UrszulaNowogórska">Myśliwi posiadają nie tylko broń, ale także specjalistyczny sprzęt do działań w terenie, np. noktowizory, termowizory, tłumiki. W sytuacjach kryzysowych stanowi kluczowy element skutecznego, strategicznego i operacyjnego działania w terenie. Ponad 35% naszego kraju to lasy. Oprócz leśników nie ma innej niż Polski Związek Łowiecki grupy, która może pochwalić się taką znajomością terenu i topografii, co w sytuacji zagrożenia stanowi element zaskoczenia przeciwnika w terenie. Doświadczenia ukraińskie pokazują, że jest to niezwykle istotny element walki z nieprzyjacielem.</u>
          <u xml:id="u-334.9" who="#UrszulaNowogórska">Kuriozalna jest dla mnie sytuacja przywoływana w uzasadnieniu, mówiąca o rosnącej liczbie wypadków na polowaniach. Absolutnie brak jest związku przyczynowo-skutkowego tego typu zdarzeń ze złym stanem zdrowia myśliwych. Poza tym z analizy statystyk nie wynika, ile przestępstw zostało popełnionych z użyciem broni palnej posiadanej legalnie, a ile w wyniku użycia tej posiadanej nielegalnie. I nie wynika z analiz ponadto, z jakiego rodzaju broni palnej zostały popełnione przestępstwa, jakich dopuściły się osoby posiadające broń do celów łowieckich. Nie sposób pominąć jeszcze jednego faktu: wiele takich zdarzeń ma miejsce z użyciem broni krótkiej, a przecież myśliwi posiadający broń do celów łowieckich nie są uprawnieni do posiadania tego typu broni.</u>
          <u xml:id="u-334.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Tuduj: Niestety.)</u>
          <u xml:id="u-334.11" who="#UrszulaNowogórska">Z analiz i akt postępowań prowadzonych przez Polski Związek Łowiecki — to już tutaj wybrzmiało w jednej z wypowiedzi — wynika, że w latach 2020–2023 odbyło się ponad 19 mln polowań albo odstrzałów sanitarnych. Do postrzelenia na polowaniu dochodzi jeden raz na ok. 1 mln polowań, do śmiertelnego wypadku raz na 3 mln, do postrzelenia osoby postronnej raz na 6 mln polowań. Myśliwi strzelają częściej niż inni posiadacze broni, i to w sytuacjach, gdy prawdopodobieństwo postrzelenia osób postronnych jest bardzo wysokie. Ich umiejętności bronią ich profesjonalizmu i propagują działania bezpieczne na obszarach leśnych i śródpolnych. Ich wiedza i umiejętności są fundamentalne z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-334.12" who="#UrszulaNowogórska">W związku z powyższymi argumentami, które przytoczyłam, składam wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu tego kuriozalnego i nieprzemyślanego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-334.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-334.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-334.15" who="#UrszulaNowogórska">Tym bardziej że Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji jasno określiło, iż projekt ustawy byłby jednym z najbardziej surowych w Europie, wywołując negatywne skutki prawne, społeczne i gospodarcze. Uważamy również, że regulacje dotyczące broni i amunicji powinny przejść pełną ścieżkę legislacyjną, prowadzoną przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, a nie przez inne resorty. Wprowadzenie prawa dotyczącego broni i amunicji jedynie poprzez projekty poselskie, bez odpowiedzialnych konsultacji, podważa powagę procesu legislacyjnego, rodząc liczne problemy społeczne.</u>
          <u xml:id="u-334.16" who="#UrszulaNowogórska">Bardzo dziękuję, panie marszałku, i składam wniosek o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-334.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo za wniosek o odrzucenie i za wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Darię Gosek-Popiołek, która przedstawi stanowisko Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#DariaGosekPopiołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myśliwy zastrzelił myśliwego. Śmiertelnie postrzelił kolegę na polowaniu. Myśliwy zastrzelił 20-letniego żołnierza. Tragiczny finał wyprawy na polowanie: nie żyje zięć myśliwego. Myśliwy przez pomyłkę zastrzelił 16-letniego chłopca. To są, proszę państwa, nagłówki prasowe tylko z ostatniego roku. Każdego roku z rąk myśliwych ginie średnio 5 osób. I to są tragedie, których można byłoby uniknąć. Znaczenie dla uniknięcia tego typu tragedii będzie miało również to najbliższe głosowanie. Tłumaczenie myśliwych po wypadku jest zawsze takie samo: pomylili ofiary z dzikiem. Myślę, że nie ma lepszego uzasadnienia dla ustawy, o której dzisiaj rozmawiamy, niż to właśnie zdanie. Człowiek i dzik, proszę państwa, nie wyglądają podobnie, a jeśli myśliwym bardzo regularnie zdarza się mylić dwa gatunki, to okresowe badania wzroku są oczywistym wymogiem.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#DariaGosekPopiołek">Prawie połowa wszystkich pozwoleń na broń w Polsce to pozwolenia dla myśliwych, połowa wszystkich zarejestrowanych sztuk broni, czyli prawie 400 tys., należy do myśliwych, 140 tys. ludzi posiada broń do celów łowieckich. Ci ludzie regularnie z niej korzystają. Jeśli ktoś dostanie pozwolenie w wieku 25 lat, czyli w sile wieku i szczycie zdrowia, to wciąż może się nim posługiwać po 40 latach, nawet jeśli w międzyczasie znacząco pogorszył mu się wzrok i stracił sprawność. Utrzymywanie tej sytuacji to proszenie się o to, żeby takich nagłówków, takich tragedii było więcej. To jest drwina z bezpieczeństwa, z ludzkiego życia, z ofiar tragedii, do których dochodzi z olbrzymią regularnością.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#DariaGosekPopiołek">Las to przestrzeń publiczna, to przestrzeń, która należy do nas wszystkich, do rodzin z dziećmi, które chcą spędzić czas na łonie natury, do ludzi uprawiających sport, naukowców, grzybiarzy, rowerzystów i spacerowiczów. Ci wszyscy ludzie, do których sama się zaliczam, bo uwielbiam spacery z córkami po lesie, mają prawo czuć się bezpiecznie, mają prawo cieszyć się wolnym czasem, pięknym spokojem polskiej przyrody i nie mogą bać się myśliwskich strzelb.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#DariaGosekPopiołek">Przyznam, że ten opór środowiska myśliwskiego w tej sprawie jest dla mnie niezrozumiały. Okresowe badanie lekarskie to nie jest kara boża, to nie jest represja, ponieważ wszyscy chodzimy na regularne badania medycyny pracy i nie dzieje się nikomu z tego powodu żadna krzywda. Co więcej, ten zapis ma szansę ochronić myśliwych przed krzywdą, bo bardzo często to właśnie oni, ich rodziny i przyjaciele padają ofiarami śmiertelnych wypadków. Naprawdę tak bardzo nie chcecie państwo iść na kontrolę lekarską, że wolicie ryzykować życie swoje i swoich najbliższych? Jeśli chcemy bezpieczeństwa w lasach, jeśli chcemy chronić życie ludzkie i życie chronionych gatunków zwierząt, bo tak naprawdę też bardzo często się zdarza, że myśliwi nie są w stanie rozpoznać gatunków chronionych, to musimy być pewni, że każda osoba z bronią jest zdolna do tego, żeby się nią posługiwać, że wie, czy strzela do dzika, żubra czy do kolegi, bo tu chodzi o życie i zdrowie. A więc apeluję o rozsądek i głos za wprowadzeniem okresowych badań lekarskich dla myśliwych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Andrzeja Zapałowskiego, który przedstawi stanowisko Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Do boju, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co trzeba mieć w głowie, żeby zrównywać posiadaczy broni do ochrony osobistej z myśliwymi? Pierwsi noszą załadowaną broń na co dzień, a drudzy ładują broń tylko w łowisku. Co trzeba mieć w głowie, aby wprowadzać wymogi dla myśliwych drastycznie większe od tych, które mają spełniać policjanci, żołnierze, którzy gdy wstępują do służby, robią badania raz na 30 lat. Mało tego, powinniście wiedzieć, że tysiące funkcjonariuszy i żołnierzy ma broń prywatną, do ochrony osobistej i nie muszą oni w ogóle robić badań nawet przez 30 lat. Pojęcia nie macie, o czym mówicie.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Druga sprawa. Nie macie pojęcia, że średnio w ostatniej dekadzie 12 policjantów rocznie popełnia samobójstwo za pomocą broni własnej. Nie macie pojęcia. Nie wiem, czy w ogóle zdajecie sobie sprawę z tego, że na Google po wpisaniu określonych fraz wyświetla się filmik, jak w 5 godzin sobie zrobić nielegalną strzelbę. Nie będę mówił, co trzeba wpisać, ale są tysiące instrukcji. Zajmijcie się nielegalną bronią. Dzisiaj na drukarce 3D można sobie wydrukować pistolet, z którego można strzelać, a wy czepiacie się myśliwych, którzy nie popełniają przestępstw za pomocą broni.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Pani poseł mówiła o doświadczeniach z Ukrainy. W pierwszych dniach wojny zaapelowano do myśliwych i nakazano im używać broni do obrony ojczyzny. Dzisiaj mamy 140 tys. myśliwych, a tylko 40 tys. żołnierzy WOT-u. To są ludzie, którzy za własne pieniądze kupują broń, amunicję, szkolą się i są gotowi w każdej chwili do działań w obronie ojczyzny. A wy ich krzywdzicie. Hańba dla środowiska Hołowni, Polski 2050, bo działacie przeciwko interesom bezpieczeństwa państwa i to trzeba głośno mówić.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#AndrzejTomaszZapałowski">W Polsce zbliżamy się do liczby 500 tys. osób, które posiadają broń, i ok. 1 mln broni bojowej tylko legalnie zarejestrowanej, a wy uderzacie w środowiska, które zwiększają bezpieczeństwo Polski. Tak, robi to środowisko Hołowni, bo jesteście zwykłymi szkodnikami.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Dzisiaj oglądają nas tysiące ludzi, środowisko myśliwych i strzelców, osób posiadających broń. To jest minimum 2 mln ludzi. I dzisiaj do nich apeluję: mówcie wszędzie, że na ludzi od Hołowni się nie głosuje, bo oni szkodzą Polsce. Bardzo dobrze, że teraz to zrobiliście, bo wasz kandydat na prezydenta się wyświetlił. Pokazał po prostu, że jest przeciwko bezpieczeństwu państwa. Powinniśmy się dzisiaj zastanawiać, jak zwiększyć dostęp do broni, bo mamy najmniejsze współczynniki w Europie. Za chwilę zaleje nasze państwo nielegalna broń z Ukrainy. A wy mówicie, że tu gdzieś postrzelono. A ilu policjantów się pomyliło? Proszę państwa, partia Hołowni działa na szkodę bezpieczeństwa kraju. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę o kontynuowanie przedstawienia stanowiska Konfederacji posła Krzysztofa Tuduja.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#KrzysztofTuduj">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym powiedzieć, że miejsce tego projektu jest w śmietniku. Dlatego też jako klub Konfederacja składamy wniosek o odrzucenie tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#KrzysztofTuduj">Wbrew temu, co padło z tej mównicy z ust wnioskodawcy, ten projekt jest przejawem ideologicznej nienawiści do myśliwych. Jest, jak najbardziej. Nie ogarniacie państwo tego, że są też pozwolenia do celów sportowych, do celów kolekcjonerskich. Na szczęście nie ogarniacie…</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale proszę nie podpowiadać.)</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#KrzysztofTuduj">…bo pewnie również tych chcielibyście eksterminować. Ale to wychodzi z ministerstwa — ze środowiska, które jest w ministerstwie, które jest znane z tego, że jest przeciwko myśliwym, przeciwko leśnikom, przeciwko polskiej gospodarce łowieckiej, leśnej. To jest wariactwo. W ogóle te uzasadnienia, które tutaj padły, są emocjonalne, są wyrywkowe. Kilka artykułów. To jest po prostu zabawne.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#KrzysztofTuduj">Ale najistotniejsze w tej sprawie jest to, że kierując się swoją motywacją, hoplofobią, uderzacie w środowisko, które ma największą kulturę posiadania broni w Polsce, które ma tradycje. My potrzebujemy w Polsce tego, żeby broni było znacznie więcej, żeby ludzie umieli się nią posługiwać. Wtedy będzie bezpiecznie, wtedy na Polskę nikt nie będzie chciał napaść, wtedy będzie dobrze. Nie wtedy kiedy pozabieracie pozwolenia. Czy wy myślicie, że myśliwi są idiotami, że jak są chorzy, to nie chodzą do lekarza, że jak mają problemy ze wzrokiem, to nie idą do okulisty? No ludzie… Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę pana posła Jarosława Sachajkę, by przedstawił stanowisko koła Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji budzi oczywiste wątpliwości i powinien zostać odrzucony. Bezpieczeństwo publiczne jest sprawą ważną, jednak ten projekt wprowadza regulacje, które są nieproporcjonalne, nieuzasadnione i uderzają w uczciwych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#JarosławSachajko">Po pierwsze, uderzają w myśliwych. Projekt wprowadza obowiązek cyklicznych badań lekarskich i psychologicznych dla myśliwych, co jest niczym innym jak biurokratycznym obciążeniem stwarzającym wrażenie wielkiego zagrożenia. Myśliwi już teraz działają w ściśle uregulowanych warunkach, a odpowiedzialność i szkolenia są podstawą ich działania. Dlaczego nakłada się na nich dodatkowe obowiązki, skoro to nie myśliwi, a przestępcy bezprawnie posiadający broń są największym zagrożeniem dla społeczeństwa?</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#JarosławSachajko">Po drugie, dyskryminacja osób starszych. Wprowadzenie częstszych badań dla osób powyżej 70. roku życia jest arbitralne i opiera się na stereotypach dotyczących wieku. Nie przedstawiono żadnych dowodów na to, że posiadacze broni w starszym wieku stanowią większe zagrożenie niż młodsi. Zamiast tego stygmatyzuje się ich i utrudnia się im korzystanie z praw nabytych zgodnie z przepisami.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#JarosławSachajko">Po trzecie, koszty i niepotrzebne obciążenia administracyjne. Regularne badania lekarskie i psychologiczne oznaczają koszt dla obywateli, zwłaszcza starszych, którzy mogą być emerytami. Ponadto generuje to dodatkowe obciążenia dla służb medycznych i Policji, które muszą kontrolować i przetwarzać te dane. Czy naprawdę jest to najlepsze wykorzystanie zasobów publicznych?</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#JarosławSachajko">Po czwarte, brak skuteczności w walce z przestępczością. Projekt nie wprowadza rozwiązań ukierunkowanych na walkę z przestępczością związaną z nielegalnym posiadaniem broni. Osoby, które posiadają broń zgodnie z prawem, są regularnie weryfikowane, a mimo to projekt nakłada na nie kolejne restrykcje. Tymczasem osoby nielegalnie posiadające broń pozostają poza zasięgiem tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#JarosławSachajko">Podsumowując — ten projekt to przejaw nadmiernej regulacji i karania uczciwych obywateli zamiast rozwiązywania realnych problemów. Wysoka Izbo, zamiast tworzyć dodatkowe bariery dla posiadaczy broni, powinniśmy skupić się na skutecznej walce z nielegalnym posiadaniem broni i przestępczością.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#JarosławSachajko">Czy wnioskodawcy i wszyscy popierający ten projekt wiecie w ogóle, o jakiej skali mówimy, albo z czymś to porównaliście? Rocznie drzewa przydrożne zabijają ponad 300 osób. To może trzeba byłoby od tego zacząć. Niech ministerstwo klimatu zajmie się tymi przypadkami śmierci. To 300 przypadków śmierci. A tutaj rozmawiamy o jakiej skali? 3–5.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#komentarz">(Głos z sali: …więcej ludzi zabijają.)</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#JarosławSachajko">Jeżelibyśmy popatrzyli na użycie broni białej, to jest ponad 30 przypadków śmierci. Czy będą państwo rejestrowali i badali wszystkich posiadaczy noży? Rocznie ginie ponad 100 osób w wyniku wypadków z udziałem rowerzystów. To może zróbcie rejestr wszystkich rowerzystów.</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Badania.)</u>
          <u xml:id="u-344.10" who="#JarosławSachajko">A tak naprawdę uważam, że badania lekarskie i psychologiczne trzeba byłoby zacząć od posłów, słuchając tego, co państwo opowiadają.</u>
          <u xml:id="u-344.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-344.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-344.13" who="#JarosławSachajko">Wnoszę o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#KrzysztofBosak">Mamy ponad 30 posłów, 35 posłów zapisanych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#KrzysztofBosak">Określam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#KrzysztofBosak">Zaczynamy od pani poseł Anny Paluch z PiS.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli pani poseł nie ma na sali, proszę panią poseł Katarzynę Piekarską, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#KrzysztofBosak">1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Do boju, pani poseł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie! To, że Polski Związek Łowiecki jest określony jako podmiot obrony cywilnej, to akurat dobrze. Ja nie mam nic przeciwko temu. Ale obrona cywilna i kwestia bezpieczeństwa to są dwie zupełnie różne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Moment, ja mam mało czasu.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę mówić.)</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Dlaczego nie mamy nic przeciwko temu, że badają się np. pracownicy ochrony, którzy nawet ze sobą cały czas broni nie noszą, że badają się kierowcy? Mam od razu pytanie do pana ministra: Jak wyglądają badania policjantów? O to bym zapytała.</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Proszę państwa, las musi być miejscem bezpiecznym.</u>
          <u xml:id="u-346.6" who="#komentarz">(Głos z sali: A droga?)</u>
          <u xml:id="u-346.7" who="#KatarzynaMariaPiekarska">81% Polaków chodzi, spaceruje po lesie…</u>
          <u xml:id="u-346.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, należy… zlikwidować. Będzie lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-346.9" who="#KatarzynaMariaPiekarska">…44% zbiera grzyby, 33% obserwuje przyrodę, 12% fotografuje itd. Naprawdę las musi być miejscem bezpiecznym, żebyśmy nie czytali, że znowu myśliwy kogoś zastrzelił, bo go pomylił z lisem, z dzikiem czy diabli wiedzą, z czym jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-346.10" who="#KatarzynaMariaPiekarska">I na koniec. Mówicie państwo, że te badania są drogie. Ale roczna składka, sprawdziłam to w tej chwili na stronie PZŁ, wynosi 546 zł. Chyba że ktoś ma powyżej 70 lat — to 296 zł. A jak ma powyżej 80 lat — tak, takie osoby też są w PZŁ — to płaci chyba 171 zł, jeżeli się nie pomyliłam.</u>
          <u xml:id="u-346.11" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-346.12" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowni Państwo! To jest bardzo ważny projekt i spróbujmy porozmawiać. Jeżeli nie chcecie, żeby badać tych najmłodszych, to naprawdę zgódźmy się chociaż na to, żeby od pewnego wieku, może 50 czy 40 lat, po prostu się badać…</u>
          <u xml:id="u-346.13" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: A dlaczego pani chce mnie badać?)</u>
          <u xml:id="u-346.14" who="#KatarzynaMariaPiekarska">…bo wraz z wiekiem niestety pogarsza się, panie pośle, i wzrok, i nasza sprawność motoryczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł, bardzo już…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Tak ten świat jest zrobiony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#KrzysztofBosak">Nie chciałem pani poseł przerywać, bo tak się zaangażowała w swoją wypowiedź, że…</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: To wszystko przez tego pana, co mnie zagaduje.)</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#KrzysztofBosak">Liczyłem, że przejdziemy do jakiejś konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska.</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Tak naprawdę dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Ja przepraszam, jestem tu, halo.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Wiem, że nie szkodzi, ale jednak jestem, wolą obywateli, panie pośle. Też mam prawo do głosu i proszę mnie nie zagłuszać.</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Dzisiaj rozmawiamy tak naprawdę o fundamencie naszej demokracji, o równości wszystkich wobec prawa…</u>
          <u xml:id="u-350.7" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-350.8" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">…więc nie rozumiem, dlaczego są grupy uprzywilejowane w momencie, kiedy to jest broń i to jest rzeczywiście zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. Dlaczego kierowcy muszą przechodzić badania psychologiczne, ci, którzy jeżdżą samochodami służbowo?</u>
          <u xml:id="u-350.9" who="#komentarz">(Głos z sali: A rowerzyści?)</u>
          <u xml:id="u-350.10" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Dlaczego? Bo mogą uszkodzić, zabić, spowodować kalectwo innych ludzi. A broń służy typowo do zabijania, więc nie rozumiem tutaj państwa postawy, dlaczego właśnie ta grupa miałyby być uprzywilejowana.</u>
          <u xml:id="u-350.11" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Bardzo proszę o to, abyśmy w komisji starli się jeszcze raz na argumenty, żebyście państwo, jeżeli uważacie, że ta ustawa jest zła, zaproponowali do niej poprawki. O to państwa proszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Zapałowskiego, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Teraz ja będę pana zagadywać.)</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Tak? Bardzo jestem kontent, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wspominałem, że w ostatniej dekadzie samobójstwo w Policji popełniły 122 osoby, czyli ok. 12 rocznie, wśród myśliwych nie było ani jednego. Nie chodzi o to, żeby zmieniać coś w Policji, bo pewne rzeczy są nie do zmiany. Po prostu jeżeli są podejrzenia, to się kieruje kogoś na badania, ale są przypadki, w których nie można tego zdiagnozować, zdefiniować. Związek zawodowy policjantów zwraca uwagę na to, dlaczego popełniali samobójstwo. Problemy z używaniem substancji psychotropowych — to może nastąpić w każdej chwili — problemy osobiste, konflikty w szerszej rodzinie, trudna sytuacja finansowa, czynniki związane ze środowiskiem pracy i zdrowotne, bez wskazywania na psychiczne.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: A myśliwi takich nie mają?)</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Pani poseł, myśliwi, wszyscy takie mają, też osoby tu, na sali. I nikt nie każe im się badać co 5 lat…</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest akurat błąd.)</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#AndrzejTomaszZapałowski">…a tak jak kolega mówi, wypadałoby.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz posła Jarosława Sachajkę, Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polska jest najbardziej rozbrojonym krajem w Europie, mamy najmniej broni na 1 tys. mieszkańców. A dlaczego? Bo takie projekty powstają. Bo jest straszenie właśnie bronią, mówienie, że broń służy do zabijania. A może czasami do obrony, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#JarosławSachajko">My za chwileczkę możemy mieć duży problem na naszych wschodnich granicach, a państwo dalej, zamiast zachęcać ludzi do posiadania broni, zamiast budować strzelnice w każdym powiecie, żeby ludzie ćwiczyli, cały czas straszą i straszą.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Ale każdy powinien mieć broń?)</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#JarosławSachajko">Pani Poseł! Każdy, kto przejdzie badania, powinien mieć broń i nie powinien mieć żadnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-354.5" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: O! Jak przejdzie badanie…)</u>
          <u xml:id="u-354.6" who="#JarosławSachajko">Zastanawia mnie tylko, dlaczego Polska 2050 i Lewica dyskryminują starsze osoby. Czy państwo naprawdę chcą dyskryminować osoby powyżej 70 lat? Przecież to jest objaw skrajnej dyskryminacji ze strony Lewicy i Polski 2050. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam posła Krzysztofa Cieciórę, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Myślę, że warto byłoby też odnieść się po prostu do faktów, które przedstawił Polski Związek Łowiecki. Przez ostatnie 3 lata, w latach 2020–2023, odbyło się 19 mln polowań. W trakcie tych 19 mln polowań miały miejsce rzeczywiście te zjawiska, 22 postrzelenia, w tym niestety 7 osób zginęło. Ale podzielmy to. To oznacza, że do postrzelenia dochodziło co 1 mln polowań, do śmiertelnego postrzału raz na 3 mln polowań, a do jakiegokolwiek zdarzenia, które zostało zarejestrowane, raz na 6 mln polowań. I co się okazuje? Że te 22 przypadki w latach 2020–2023 nie dotyczyły żadnego myśliwego, wobec którego teraz chcecie zastosować sankcje, żadnego. O czym w ogóle mówimy?</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#KrzysztofCiecióra">Minister Dorożała, który jest wielkim entuzjastą tej ustawy, to jest trener pilatesu. Śmiem twierdzić, że przez te 3 lata znacznie więcej zdarzeń, nawet śmiertelnych, miało miejsce w trakcie ćwiczeń pilatesu. Wprowadźcie badania lekarskie dla trenerów pilatesu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Psychiczne.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz głos zabierze pani poseł Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tu chodzi o bezpieczeństwo. We wprowadzeniu okresowych badań lekarskich i psychologicznych dla myśliwych chodzi o bezpieczeństwo. Chodzi o bezpieczeństwo milionów Polek i Polaków, którzy spacerują po lasach, po łąkach, po polach i którzy boją się o swoje własne zdrowie, o swoje własne życie, boją się o dzieci, z którymi spacerują, o psy, które zabierają na spacer. Jasno pokazują to badania. Mamy teraz kolejne, najświeższe badanie zrobione przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. 86% Polek i Polaków chce wprowadzenia okresowych badań psychologicznych i lekarskich dla myśliwych. Wcześniej badania też pokazywały, że jest to ta okolica poparcia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#MałgorzataTracz">Chodzi tu o bezpieczeństwo i uważam, że każdy poseł i każda posłanka, którzy będą przeciwko temu projektowi, przeciwko woli Polek i Polaków, za nic mają ich bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Największym niebezpieczeństwem to wy jesteście dla Polaków.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pani poseł Wioleta Tomczak, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WioletaTomczak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa nie atakuje myśliwych. Ta ustawa wzmacnia społeczeństwo i ich bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WioletaTomczak">Proszę nie bagatelizować tego, że ktoś boi się myszy czy wejścia do lasu, panie Siarka. Należy szanować każdego i słuchać głosu społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#WioletaTomczak">88% badanych uważa, że myśliwi powinni przechodzić okresowe badania psychologiczne, a 86% — obowiązkowe badania lekarskie.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto robił te badania?)</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#WioletaTomczak">To świeże badania z grudnia ub.r. robione przez IBRiS na reprezentatywnej próbie.</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#komentarz">(Głos z sali: A 100%, że posłowie powinni przechodzić badania.)</u>
          <u xml:id="u-360.7" who="#WioletaTomczak">Bać powinni się ci, którzy właśnie mają dysfunkcje, a chcą posługiwać się bronią. Wierzę, że takich osób będzie niewiele, ale każda z nich zagraża zdrowiu i życiu innych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-360.8" who="#komentarz">(Głos z sali: W 3 godziny można sobie to zrobić.)</u>
          <u xml:id="u-360.9" who="#WioletaTomczak">Jako specjalistce zdrowia publicznego pozostaje mi właśnie przekonywanie innych parlamentarzystów, by rozważali dalszą pracę nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-360.10" who="#WioletaTomczak">A badania posłów, panie Sachajko, nie zaszkodzą. Mogę iść pierwsza. Również podpisałam się pod tym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-360.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Bartłomieja Pejo, Konfederacja. Nie widzę na sali, może później.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#KrzysztofBosak">Poseł Grzegorz Lorek, PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Teraz czekamy na ustawę o wędkarzach, bo na pontonach stwarzają zagrożenie dla swojego życia, ale przede wszystkim łowią ryby. No a dla was to już jest w ogóle straszne, bo ryb nie wolno łowić. Więc słuchajcie państwo, to jest tylko kwestia czasu. Łapy precz od środowiska, łapy precz od leśników.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska: Co to za język, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#GrzegorzLorek">Tak trzeba powiedzieć. Nie wolno dyskryminować poprzez dodatkowe procedury jakiegokolwiek środowiska.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#GrzegorzLorek">Przez Skandynawię przetacza się dyskusja o dostępie do broni. W lutym 2022 r. skończył się pacyfizm. I to powinniście odrobić. Dzisiaj jest czas na myślenie, jak Polaków w kulturalny sposób zarazić dostępem do broni, jak zrobić, żeby nasz naród był mądry w posiadaniu broni, a nie ograniczać poprzez następne regulacje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Krzysztof Mieszkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie myśliwi, nie bójcie się badań, to nie boli.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Często miałeś?)</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#KrzysztofMieszkowski">To jest bardzo dobre dla zdrowia; to jest bardzo dobre dla waszej świadomości; to jest także bardzo dobre dla bezpieczeństwa społecznego. Musicie mieć świadomość tego, że badania są przypisane nam jako ludziom i musimy po prostu tym badaniom się poddawać, tym bardziej że im ludzie są starsi, tym bardziej pieczołowicie powinni spoglądać na swoje zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#KrzysztofMieszkowski">A strzelanie do zwierząt jest oczywiście bardzo dużym wyzwaniem, także etycznym. Namawiam was zresztą do lektury znakomitej książki Olgi Tokarczuk „Prowadź swój pług przez kości umarłych”. Po tej lekturze z pewnością będziecie mieć pewne obawy, by tak bezkarnie, bez żadnych oporów strzelać do zwierząt. Janina Duszejko jest bardzo groźna i bardzo bezkompromisowa.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#KrzysztofMieszkowski">A swoją drogą zastanawiam się, czy pan Zbigniew Ziobro przychodzi jeszcze do Sejmu z pistoletem za paskiem. Bardzo byłbym ciekaw tej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#KrzysztofBosak">Doradzam kontakt ze Strażą Marszałkowską, bowiem posłowie przychodzący do Sejmu z bronią mają obowiązek tę broń zdeponować w odpowiednich skrytkach.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#KrzysztofBosak">Teraz proszę panią poseł Elżbietę Burkiewicz, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#ElżbietaBurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do parlamentarzystów z prawej strony tej sali. Co trzeba mieć w głowie, żeby być przeciwnikiem zadbania o bezpieczeństwo obywateli?</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Rozum.)</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#ElżbietaBurkiewicz">Co trzeba mieć w głowie, żeby wiązać wprowadzenie badań dla myśliwych z poziomem bezpieczeństwa państwa?</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Zdrowy rozsądek.)</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Ho, ho, ho!)</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie, co trzeba mieć w głowie, by tego nie czuć…)</u>
          <u xml:id="u-366.6" who="#ElżbietaBurkiewicz">Szymon Hołownia i Polska 2050 nikogo nie dyskryminują. My chcemy tylko zadbać o bezpieczeństwo obywateli. Namawiam posłów z prawej strony sali do przemyślenia swoich poglądów. Namawiam, bo badania okresowe dla myśliwych to może być też okazja, jeżeli chodzi o profilaktykę zdrowotną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-366.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Krzysztofa Szymańskiego, Konfederacja. Nie widzę pana posła na sali.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam zatem pana posła Bartłomieja Dorywalskiego, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#BartłomiejDorywalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W obliczu trwającego konfliktu zbrojnego na Ukrainie oraz związanych z nim zagrożeń dla bezpieczeństwa Polski posiadanie w tym trudnym czasie każdej, podkreślam — każdej — sztuki broni przez odpowiedzialnych i przeszkolonych obywateli staje się istotnym elementem wzmocnienia obronności kraju. Doświadczenia sąsiednich państw pokazują, że zdolność społeczeństwa do samoobrony może odgrywać kluczową rolę w sytuacjach kryzysowych. W czasach wzmożonego ryzyka geopolitycznego należy dążyć do zwiększenia świadomości, odpowiedzialności oraz dostępu do środków samoobrony, a nie do ich ograniczania.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#BartłomiejDorywalski">To nie jest czas na dyskusję, której efektem ma być jakiekolwiek ograniczenie ilości broni w rękach prywatnych. Brakuje jednoznacznych dowodów na to, że osoby starsze z pozwoleniem na broń stanowią istotne zagrożenie, które uzasadnia aż tak rygorystyczne proponowane zmiany legislacyjne. Proponowane przepisy niesprawiedliwie stygmatyzują osoby starsze jako potencjalnie niezdolne do bezpiecznego posiadania broni, co może być odbierane jako dyskryminacja. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pani poseł Klaudia Jachira, klub KO.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myśliwi stanowią mniej niż 1‰ całego społeczeństwa, ale są bardzo wpływowi, co widać po tej dyskusji, i chcą mieć 100% kontroli i nad tą Izbą, i najlepiej nad całym rządem.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Głos z sali: I mają.)</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#KlaudiaJachira">Zabijanie jest dla nich rozrywką, niestety często zakrapianą alkoholem. Mają karabiny z noktowizorami, po lasach jeżdżą SUV-ami ze swoimi psami, zatrudniają nagonkę.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Z psami?)</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#KlaudiaJachira">Jednym słowem żyją jak w serialu „1670”. Tylko mamy XXI w., a w XXI w. jak się ma dostęp do broni, to ma się…</u>
          <u xml:id="u-370.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Yellowstone.)</u>
          <u xml:id="u-370.7" who="#komentarz">(Głos z sali: …psów nie było, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-370.8" who="#KlaudiaJachira">…też regularne badania, i to nie jest żadna szykana. Jak potrzebowałam zacząć na stałe nosić okulary, to zaczęłam nosić, i nie krzyczę, że to jest jakiś spisek optyków, że nakazali mi nosić okulary. Po prostu nie widzę, zbadałam się i teraz noszę na stałe okulary.</u>
          <u xml:id="u-370.9" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Trzeba było chodzić bez.)</u>
          <u xml:id="u-370.10" who="#KlaudiaJachira">Dlatego oczywiście z całego serca popieram ten projekt ustawy, która nakazuje badać myśliwych,…</u>
          <u xml:id="u-370.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-370.12" who="#KlaudiaJachira">…tak jak każdą inną grupę społeczną, zawodową w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-370.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł Aleksandra Leo, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#AleksandraLeo">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dlaczego myśliwi, największa grupa społeczna mająca w naszym kraju dostęp do broni palnej i używająca jej często w przestrzeni publicznej, wspólnej przestrzeni publicznej, korzysta z przywileju jednorazowych badań, jednorazowych badań niedostępnych w naszym kraju dla innych grup legalnych użytkowników broni, np. policjantów czy żołnierzy? Dlaczego od innych grup wymaga się badań okresowych, ale nie od myśliwych? Myśliwy, który miał robione badania np. pół wieku temu, obecnie ma 80 czy 90 lat, nie musi ich powtarzać. Chcielibyście spotkać takiego</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#AleksandraLeo">myśliwego z kniejówką podczas spaceru w lesie?</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Ja chciałbym spotkać.)</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#AleksandraLeo">No ja bym nie chciała.</u>
          <u xml:id="u-372.5" who="#AleksandraLeo">Szanowni Państwo! Równość wobec prawa jest fundamentem naszej demokracji. Dlaczego obecnie mamy do czynienia z faworyzowaniem jednej z grup — właśnie myśliwych? Bezpieczeństwo jest naszym priorytetem, dlatego najwyższa pora na nowelizację przepisów, zdroworozsądkową ocenę, a nie zasłanianie się partykularnymi interesami jednej grupy społecznej. Myśliwi muszą regularnie przechodzić badania okresowe.</u>
          <u xml:id="u-372.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-372.7" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Na szczęście miliony Polaków to…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Andrzej Śliwka, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myśliwi od wieków stają na straży równowagi między człowiekiem a naturą, a teraz wygląda na to, że politycy Trzeciej Drogi Szymona Hołowni zamierzają ich postawić w roli podejrzanych i w sposób nieustający zmuszać ich do udowodnienia swojej poczytalności. Tutaj wielokrotnie panie posłanki wypowiadały się w sprawie badań opinii publicznej. Myślę, że jest inna grupa społeczna. Po dzisiejszej debacie, po przysłuchaniu się niektórym głosom, myślę, że Polacy w większości by chcieli, żeby inna grupa społeczna przeprowadzała te badania okresowe cyklicznie. Bo wsłuchując się w państwa głos, naprawdę można mieć duże wątpliwości…</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Psychiatrzy.)</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#AndrzejŚliwka">…związane z tym, czy ta poczytalność naprawdę u niektórych występuje, to po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-374.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Ale niech pan powie, u kogo nie występuje, by można było podyskutować.)</u>
          <u xml:id="u-374.5" who="#AndrzejŚliwka">Po drugie, Polski Związek Łowiecki w sposób jasny i klarowny zmasakrował ten projekt ustawy, wskazując na to, że wiele przepisów, które zostały zaprezentowane w tej ustawie, jest po prostu nielogicznych i wrzuca w taki biurokratyczny gąszcz myśliwych.</u>
          <u xml:id="u-374.6" who="#AndrzejŚliwka">I teraz odnosząc się do jeszcze jednego elementu, który często w tej debacie był prezentowany, czyli takiej prasówki związanej z tymi tragicznymi wydarzeniami, odsyłam państwa do wypowiedzi pana prezesa Możdżonka, który jasno powiedział, że nie można pomylić człowieka z dzikiem, że jest to linia obrony, że regulamin polowania jest jednoznaczny i precyzyjny. Jeżeli myśliwy ma wątpliwość, nie powinien strzelać.</u>
          <u xml:id="u-374.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wolno mu strzelać.)</u>
          <u xml:id="u-374.8" who="#AndrzejŚliwka">Chcę powiedzieć jedną rzecz. 20 mln polowań — tu pan poseł Ciecióra już o tym mówił — a tych zdarzeń 22. Oczywiście o 22 za dużo, ale one nie mają nic wspólnego z tym, co państwo teraz prezentujecie w tej ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#AndrzejŚliwka">Dlatego bardzo głęboko wierzę w to, że znajdzie się większość w Sejmie do odrzucenia tego złego projektu.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Dominika Jaśkowca, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli nie ma pana posła, to pan poseł Sławomir Ćwik, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ani autorzy tego projektu, ani ci, którzy go popierają, bynamniej wcale nie chcą atakować myśliwych ani kogokolwiek innego. Chodzi tylko i wyłącznie o kwestię bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#SławomirĆwik">Przed nowym rokiem poszedłem na spacer do swojego prywatnego lasu, który razem z rodziną zalesiliśmy ok. 30 lat temu. W pewnym momencie kilkadziesiąt metrów ode mnie rozległ się strzał. Okazało się, że myśliwy w lesie polował. Nie krzyknął do mnie, że jest, że będzie strzelał, nie wiem, czy mnie widział.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Mógł się pomylić.)</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#SławomirĆwik">Chciałbym mieć większą pewność, że osoby, które w lesie, także prywatnym, w moim, używają broni, mają doskonały wzrok i nie jestem narażony na kalectwo albo na śmierć.</u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#SławomirĆwik">Natomiast mówią państwo o problemach z ograniczeniem badań lekarskich. Niech Polski Związek Łowiecki zorganizuje dla myśliwych prosty proces przeprowadzenia badań lekarskich, który nie będzie obciążał ich kieszeni i będzie to prosta rzecz do zrobienia cyklicznie, i nie będzie problemu.</u>
          <u xml:id="u-378.5" who="#SławomirĆwik">A powstańcy ze strzelbami to byli w powstaniu styczniowym. Nikt dzisiaj w ten sposób nie broni granic. Tym zajęliśmy się w inny sposób. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Marcina Porzucka, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MarcinPorzucek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejna kłótnia w rodzinie, w Trzeciej Drodze, między żółtymi a zielonymi. Kilka tygodni temu wyrzucono do kosza projekt wsparcia dla młodych polskich rodzin, aby mogły zdobyć mieszkania. Teraz kolejna rzecz, która dzieli Trzecią Drogę.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#MarcinPorzucek">Mam pytanie do Polski 2050. Obiecywaliście kilkanaście miesięcy temu, że każdy Polak, który w ciągu 30 dni nie uzyska porady u lekarza specjalisty w ramach NFZ, może iść prywatnie i prosić o oddanie środków. Nie wprowadziliście tego.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Głos z sali: My to wprowadziliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#MarcinPorzucek">Co więcej, nie widać tego w ogóle na horyzoncie, a chcecie teraz obciążyć służbę zdrowia, która jest w tragicznej sytuacji, dodatkowymi badaniami. Gdzie tutaj jest sens? Gdzie tutaj jest logika? Kiedy spełnicie obietnice wyborcze dotyczące służby zdrowia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Marcin Józefaciuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji stanowi krok w kierunku bezpieczeństwa publicznego. Wprowadzenie regularnych badań lekarskich i psychologicznych dla wszystkich, nie tylko części posiadaczy broni, niezależnie od celu jej posiadania wydaje się elementem wyrównania standardów odpowiedzialności. Uwzględnienie zmian związanych z wiekiem pokazuje, że projektodawca dostrzega zagrożenia wynikające z pogarszającej się sytuacji i kondycji psychofizycznej i na nie odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#MarcinJózefaciuk">Czy w toku pracy nad zmianą były rozważane inne działania, aby móc dodatkowo podnieść świadomość i odpowiedzialność wśród posiadaczy broni, a także przyczynić się do dalszego zwiększania bezpieczeństwa publicznego?</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#MarcinJózefaciuk">Wzmacnianie prewencji oraz troska o zdrowie i życie obywateli zasługują na uznanie. Dlatego uważam, że należy dalej pracować nad kształtem tego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł Barbara Okuła, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#BarbaraOkuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konieczność wprowadzenia zasad bezpieczeństwa podczas używania broni oraz badania osób, które używają tak niebezpiecznego narzędzia, jakim jest broń palna, nie powinna budzić żadnych wątpliwości. Bezpieczeństwo podczas polowań można porównać z bezpieczeństwem w czasie kierowania pojazdami. Niezmiernie ważna jest ocena zdolności psychotechnicznych kierowcy i myśliwego oraz ich absolutna trzeźwość. Warto uświadamiać, że regularne badania naszego stanu zdrowia nie są niczym złym, są natomiast gwarancją, że jesteśmy zdolni do wykonywania danego zawodu albo realizowania hobby. Badania okresowe powinny więc stać się czymś naturalnym, a nie budzić emocje i wątpliwości, bo nie chcemy mieć żadnych wątpliwości, czy ktoś może używać broni, czy też nie. Jeśli stan czyjegoś zdrowia drastycznie się pogorszy lub ktoś straci ostrość widzenia, to czy nadal powinien używać broni bez dodatkowych badań lekarskich? Jeśli myśliwi nie będą się bali badań, to nikt nie będzie się bał myśliwych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam posła Mariusza Krystiana, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli pana posła nie ma, to zapraszam panią poseł Małgorzatę Gromadzką, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#MałgorzataGromadzka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z analizy danych udostępnionych przez Policję wynika, że w latach 2022–2023 popełnionych zostało 2469 przestępstw z użyciem broni palnej, dokonano 113 zabójstw, w większości zapewne przy użyciu broni nielegalnej; brakuje danych w tym zakresie. Natomiast z danych dotyczących Polskiego Związku Łowieckiego, z ewidencji polowań wynika, że w latach 2020–2023 odbyło się ponad 19 mln polowań, w czasie których doszło do 22 postrzeleń, z czego 7 było postrzeleniami śmiertelnymi.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#MałgorzataGromadzka">Rodzą się więc pytania: Ile wypadków z użyciem broni popełnianych jest przez osoby posiadające ją w celach kolekcjonerskich, sportowych czy szkoleniowych? Dlaczego w przedmiotowym projekcie proponuje się objęcie wymogiem przeprowadzania badań okresowych jedynie grupy osób ubiegających się o pozwolenie na broń w celach łowieckich, pomijając inne — w celach kolekcjonerskich, sportowych czy szkoleniowych? Ponieważ liczby i dane mówią dużo, chciałabym dowiedzieć się od wnioskodawców, jakie są dane statystyczne w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam posła Artura Szałabawkę, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#ArturSzałabawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest takie typowe działanie lewactwa — w Sejmie, wiadomo, mamy Platformę Obywatelską i Trzecią Drogę — zohydzić, zobrzydzić, zaszczuć tych, którzy naprawdę kochają przyrodę, czyli leśników i myśliwych, bo wy to robicie, a z drugiej strony jeszcze uzyskać kolejny efekt, efekt osłabienia naszego kraju. Oprócz tego, że nie kochacie przyrody — tylko zmiany klimatyczne chcecie robić — atakujecie tych, którzy naprawdę kochają przyrodę, a zarazem kochają Polskę. Szydercze mówienie o wieku myśliwych w tych ciężkich czasach, mówienie o jakimś tam wieku, o tym, że broń teraz jest niepotrzebna, że ze sztucerami… Jakimi sztucerami? Wy nie wiecie, w jakiej rzeczywistości żyjecie.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#ArturSzałabawka">Ci myśliwi w razie czego będą was bronić przed najeźdźcami. A to, że kochają przyrodę, i to, że dbają o nasz ekosystem, jest dla was przeszkodą, bo są mądrzejsi od was. Wy w tych ministerstwach klimatu to, jak widziałem, jesteście tacy: niebieskie włosy, kolczyki w nosach — tyle wiecie o przyrodzie.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Powinni mieć zielone włosy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa, zwłaszcza w czasie wielu tragicznych zdarzeń na świecie, jest bardzo ważne. Projekt wymaga wnikliwej analizy, dlatego proszę o informację, jakie są statystyki dotyczące niekontrolowanego użycia broni w ostatnich 5 latach w Polsce. Ile takich zdarzeń miało miejsce i w jakim zakresie? Gdzie te zdarzenia miały miejsce i jakie były ich skutki?</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#ZofiaCzernow">Ponadto podczas dyskusji nad tym projektem i w wydanych opiniach podnoszony jest problem proponowanego terminu wejścia w życie ustawy. Czy ten termin jest wystarczający, aby ustawa mogła być respektowana przez obywateli? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Dariusz Matecki, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#DariuszMatecki">Szanowny Panie Marszałku! Mikołaj Dorożała jako wiceminister klimatu odpowiada za leśnictwo i łowiectwo. Leśnicy i myśliwi chcą, żeby Dorożała wylądował na śmietniku polityki. Zaproponowane zmiany przepisów dotyczących myśliwych to nic innego jak ideologiczna wojna wymierzona w polskie łowiectwo. Chcecie badań psychologicznych? Niech wasi wiceministrowie przechodzą takie badania. Pytanie, czy wówczas pan Dorożała dalej mógłby być wiceministrem.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#DariuszMatecki">To jest kolejne wariactwo, które nie ma kompletnie nic wspólnego z rzeczywistymi potrzebami z zakresu bezpieczeństwa publicznego. Przeciwnie, jest próbą ograniczenia dostępu do broni i marginalizacji myśliwych, którzy od lat w sposób profesjonalny dbają o równowagę w naszych ekosystemach. Niezaprzeczalnym faktem jest to, że myśliwi odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu populacjami dzikich zwierząt i ochronie polskiej przyrody. Dzisiejsze przepisy są wystarczające, a liczba wypadków podczas polowań jest znikoma w stosunku do skali działalności myśliwych. Proponowane regulacje to czysta manipulacja. Wprowadza się narrację, jakoby myśliwi byli zagrożeniem, podczas gdy w rzeczywistości to oni mogą być gwarantem naszego bezpieczeństwa, także w obliczu kryzysów, jak choćby w zakresie obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#DariuszMatecki">Jako zwolennik szerokiego dostępu do broni apeluję: nie pozwólmy, by ideologiczne zapędy ograniczały wolność obywateli i osłabiały potencjał obronny Polski. Myśliwi to nie problem, to rozwiązanie. Broń to prawo wolnego człowieka. Odbieranie jej to droga do zniewolenia społeczeństwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Artura Łąckiego, klub Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#ArturJarosławŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle Matecki, pan raz byś skorzystał z okazji i siedział cicho, i pomyślał nad linią obrony… To byłoby lepsze.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Milcz, kłamco!)</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeproś najpierw przyszłego prezydenta, chamie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, Sejm jest miejscem rozmowy.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#ArturJarosławŁącki">Zaskoczę tutaj wszystkich obecnych, bo ja, w odróżnieniu pewnie od was, przed tym spotkaniem rozmawiałem z przedstawicielami kilkunastu kół łowieckich z mojego okręgu…</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Których kół?)</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#ArturJarosławŁącki">…i muszę powiedzieć, że oni chcą się badać, moje panie, ale nie przymuszeni taką ustawą, która ich stygmatyzuje.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Które to koła?)</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Z kim rozmawiałeś?)</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#ArturJarosławŁącki">Dąb w Rogowie, Łabędź w…</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zapytamy. Zobaczymy, czy nie kłamiesz.)</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#ArturJarosławŁącki">Poczekam, dobra?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#ArturJarosławŁącki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#ArturJarosławŁącki">Tak więc chcą się badać i pewnie się będą badali, tylko nie, moje panie, w związku z tą ustawą, bo to uzasadnienie, które dołączyliście, jest kłamliwe, a nawet, co jeszcze gorsze, stygmatyzuje tych ludzi, a już szczególnie takich, którzy mają 70 lat.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#ArturJarosławŁącki">Ja się zbliżam do tego wieku i nie uważam, żebym akurat był mniej sprawny niż ktoś 40-letni.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Intelektualnie?)</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#ArturJarosławŁącki">Trzeba badać wszystkich, którzy posiadają broń, i to jest naprawdę ważne, ale nie mówmy o rzeczach, które nie miały miejsca. Nie opowiadajmy o tym, że 5 myśliwych ginie na polowaniach co roku, dlatego że przez ostatnie 10 lat było 26 wypadków śmiertelnych na polowaniach, czyli rocznie ginie ich 2,6. Nie opowiadajmy bzdur, że myśliwy pomylił człowieka z dzikiem, bo to jest tylko jego linia obrony w sprawie, dlatego że są za to karani. Jeśli chcemy rozmawiać o tym poważnie, rozmawiajmy poważnie i przygotujmy poważną ustawę dotyczącą wszystkich posiadaczy broni.</u>
          <u xml:id="u-398.6" who="#ArturJarosławŁącki">I jeszcze jedno. Myślę, że pan minister to potwierdzi. W przestępstwach jest używana głównie broń kolekcjonerska, a nie myśliwska, która jest zarejestrowana we wszystkich możliwych rejestrach w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-398.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Broń nielegalna.)</u>
          <u xml:id="u-398.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Głównie nielegalna.)</u>
          <u xml:id="u-398.9" who="#ArturJarosławŁącki">Chodzi tu o broń kolekcjonerską, w dodatku jeszcze nielegalną, a nie o sztucery myśliwskie, o których wszyscy wszystko wiedzą, które muszą być przestrzeliwane, badane, rejestrowane i jeszcze nie wiadomo co.</u>
          <u xml:id="u-398.10" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: Dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-398.11" who="#ArturJarosławŁącki">Tak, trzeba badać wszystkich, którzy posiadają broń, oni się muszą badać, ale zróbmy to normalnie i w sposób cywilizowany, a nie stygmatyzując. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Rafał Romanowski, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#RafałRomanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należałoby się zwrócić do państwa wnioskodawców z zapytaniem, kto wam pisał ten projekt ustawy. Bo ja znam z historii taką znamienitą sytuację, kiedy w jednym z krajów europejskich była prowadzona nagonka właśnie na myśliwych w identycznym stylu, w identyczny sposób. To był rok 2018. To była wojna hybrydowa Rosji z Ukrainą, to były działania skierowane przeciwko myśliwym ukraińskim, chodziło o to, żeby ich rozbroić. I w tej chwili dziwnym trafem powstaje — nie wiem, za czyje pieniądze — kolejny projekt, który sabotuje polskie łowiectwo.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#RafałRomanowski">Drodzy państwo, nauczcie się podstawowych pojęć, tego, co to jest urządzenie myśliwskie, co to jest optyka myśliwska, w jaki sposób wykonuje się polowanie, kiedy się na to polowanie wyjeżdża, kiedy się je wpisuje do ewidencji polowań, co to jest zwalczanie chorób zakaźnych z urzędu i w jaki znamienity sposób myśliwi w tym zwalczaniu chorób zakaźnych z urzędu uczestniczą, jak myśliwi, szczególnie ci seniorzy powyżej 70. roku życia, uczestniczą i ile mają wyjść, jeżeli chodzi o szacowanie strat w rolnictwie spowodowanych przez zwierzęta łowieckie. Nie macie podstawowej wiedzy, a próbujecie wmówić, że myśliwi są złem i są niebezpieczni dla polskiego systemu. Jest wręcz przeciwnie.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#RafałRomanowski">Zwracam się tu do posła Ćwika: Drogi panie pośle, jeżeli ktoś w pana prywatnym lesie organizował polowanie, przeprowadzał polowanie… My w 2018 r. wprowadziliśmy przepis, dzięki któremu mógł pan ten swój prywatny las z tego wyłączyć, a wtedy ani żadne koło łowieckie, ani Polski Związek Łowiecki nie mogłyby takiego polowania zorganizować ani przeprowadzić. Podstawowa wiedza. Jeszcze raz powtórzę: Kto wam ten projekt pisał i za czyje pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz posła Jerzego Meysztowicza, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#JerzyMeysztowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powiem szczerze, że nie podzielam obaw, że ta ustawa mogłaby doprowadzić do tego, że łowiectwo zostanie w Polsce skasowane. Nie sądzę też, żeby doprowadziła do klęski żywnościowej czy też klęski głodu. Niemniej jednak mam pytanie do zgłaszających ten projekt ustawy: Czy jeżeli myśliwy straci pozwolenie na broń, co może nastąpić z różnych względów, ale stan jego zdrowia się poprawi, to będzie mógł ponownie wystąpić o pozwolenie na broń? Czy w ogóle jest to dopuszczalne i o jaki termin by tu chodziło? A oprócz tego to nie powiem, żeby mnie to, co widzę, zdziwiło, ale mam nadzieję, że takie zaangażowanie i taka frekwencja będą nam towarzyszyły, kiedy będziemy rozpatrywać naprawdę ważne dla Polski ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Norberta Kaczmarczyka, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#NorbertJakubKaczmarczyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#NorbertJakubKaczmarczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli mamy kogoś badać, to trzeba byłoby zacząć od Wysokiej Izby, trzeba byłoby zacząć od siebie. Natomiast kiedy mówimy o badaniu parlamentarzystów, to zawsze pojawia się śmiech, pojawiają się uśmiechy na twarzach, szyderstwo, mówienie o tym, że dany minister czy dany poseł pewnie po badaniach nie pełniłby swojej funkcji, czyli mówimy tu o badaniach psychologicznych. Natomiast czy my przechodzimy badania okresowe jako pracownicy w służbie narodu? Czy my przechodzimy te badania? Tu nie chodzi o to, żeby ktokolwiek z nas miał ograniczone możliwości sprawowania swojej funkcji, natomiast kiedy pewnie wielu z państwa dostąpi tak zaszczytnych funkcji, obejmie posady rządowe, okaże się, że przez kilka, kilkanaście lat państwo jako parlamentarzyści w ogóle nie przechodzili badań. Tak więc trzeba zacząć od siebie.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#NorbertJakubKaczmarczyk">A z drugiej strony — pytanie do pana ministra Mroczka, który jest tutaj obecny: Czy tego typu projekt w sytuacji kryzysu na Ukrainie, w sytuacji wojny nie ogranicza w pewien sposób państwa polskiego w kontekście bezpieczeństwa, zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Paweł Jabłoński, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PawełJabłoński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#PawełJabłoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! A zwłaszcza wnioskodawcy tego nieszczęsnego projektu! Trzecia Droga tutaj wychodzi po prostu sama z siebie i przekracza kolejne poziomy absurdu, bo to, co jest widoczne w liczbach, to, co widać w statystykach, w opinii do projektu przedstawił Polski Związek Łowiecki. Jeden wypadek śmiertelny na 6 mln polowań — taka jest skala tego problemu, a wy udajecie, że chcecie go rozwiązać. Waszym celem nie jest rozwiązanie problemu. Gdyby waszym celem było rozwiązanie problemu, to dużo poważniejsza skala wypadków śmiertelnych jest choćby w przypadku wypadków z udziałem rowerzystów czy ludzi, którzy jeżdżą na hulajnogach elektrycznych. Tam dziesiątki osób giną na drogach. Wy nie chcecie badać myśliwych, ale chcecie ich stygmatyzować.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#PawełJabłoński">Bo to nie jest wasz elektorat, to jest elektorat, który wasi wyborcy traktują jako kogoś gorszego, kogo trzeba się pozbyć. Chcecie ograniczyć liczbę myśliwych właśnie przez wprowadzanie takich restrykcji. Zapytajcie ludzi, którzy się na tym znają, jaki będzie efekt. Zmniejszy się liczba myśliwych. To jest być może wasz cel, tylko jakie on ma przełożenie na bezpieczeństwo. Ktoś tu się śmiał, że myśliwi kiedyś, w XIX w. bronili bezpieczeństwa Polski. Spójrzcie, drodzy państwo, jak wygląda poziom bezpieczeństwa w innych krajach, jak my jesteśmy rozbrojeni na tle innych państw. Im jest więcej myśliwych, tym jesteśmy bezpieczniejsi, choćbyście opowiadali brednie i powtarzali to samo.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#PawełJabłoński">Zachęcam wszystkich, którzy nas oglądają, którzy nas słuchają: spójrzcie na liczby. Jeden wypadek śmiertelny na 6 mln. To, co robicie, to nie jest rozwiązanie problemu, tylko to jest stygmatyzacja ludzi.</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Dariusz Piontkowski, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#DariuszPiontkowski">Kilka tygodni temu jedna z posłanek Koalicji Obywatelskiej groziła na posiedzeniu komisji ochrony środowiska, że wkrótce zakaże polowań. Być może ten projekt właśnie w tym kierunku miał zmierzać. On nie tylko stygmatyzuje myśliwych, ale także ma doprowadzić do tego, aby ich liczba w Polsce zdecydowanie się zmniejszyła. Po pierwsze, nie da się ponad 100 tys. badań wykonać w ciągu zaledwie kilku miesięcy. To praktycznie by uniemożliwiło wielu ludziom wykonywanie tego obowiązku czy realizowania tej pasji. Po drugie, myśliwi mają dziś wiele obowiązków, m.in. szacują szkody łowieckie. Jeżeli zmniejszyłaby się liczba myśliwych, to kto dokonywałby szacunków tych szkód? Kto rolnikom wytłumaczy, dlaczego przestało to funkcjonować? Dlaczego dziś chcecie myśliwych traktować inaczej niż innych posiadaczy broni? Dlaczego jesteście bardziej progresywni niż większość krajów Europy, w których tego typu badań myśliwi nie mają obowiązku wykonywać? I sprawa, o której wielokrotnie tutaj mówiono: wypadki z bronią na polowaniach to jest margines. Jeden przypadek na ileś milionów polowań czy odstrzałów sanitarnych, a wy próbujecie z tego zrobić największe zagrożenie dla Polaków. Dodatkowo chcecie Polaków rozbroić. Nie tędy droga. Obyśmy nie musieli się przekonywać, że broń w posiadaniu myśliwych może także służyć do obrony naszego kraju nawet w XXI w.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Edwarda Siarkę, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#EdwardSiarka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chcę jeszcze raz bardzo wyraźnie powiedzieć, że żadne zdarzenie z użyciem broni myśliwskiej w Polsce nie ma związku ze stanem zdrowia myśliwego. Projekt, który dzisiaj jest omawiany w Sejmie, jest związany tylko z nienawiścią do tego środowiska ze strony Polski 2050. To jest główny argument oczywiście bardzo sprytnie podparty kwestiami bezpieczeństwa. Ankieta, na którą się państwo powołujecie, jakoby społeczeństwo czuło się zagrożone ze strony myśliwych, została stworzona przez grupę aktywistów, którzy specjalnie tę ankietę przygotowali.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#EdwardSiarka">Czy zatem możemy powiedzieć, że rzeczywiście myśliwi są tym elementem, który gwarantuje nam również bezpieczeństwo? Przekonaliśmy się o tym, proszę państwa, w pierwszych dniach ataku hybrydowego na Polskę. To myśliwi byli pierwszą grupą, która wspierała strażników granicznych i Policję w pierwszych dniach, ponieważ dokładnie widzieli z ambon i wiedzieli dzięki urządzeniom optycznym, którędy i w jaki sposób przekraczana jest polska granica. Bardzo proszę, żeby pan minister spróbował to potwierdzić. Czy macie taką informację, że właśnie myśliwi wspierali obronę polskiej granicy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł Małgorzata Golińska, także klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#MałgorzataGolińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zarządzanie państwem wymaga podejmowania decyzji opartych na rzetelnej wiedzy, na analizach i faktach. Tego wszystkiego zabrakło w tym projekcie. A polityk, który kieruje się emocjami zamiast faktami, szkodzi. Tak się kończy otaczanie się ludźmi, którzy są pełni uprzedzeń. Nawkładali wam do głów fałszywych treści, a wy kompletnie bezkrytycznie, nie weryfikując skutków, przyjęliście te wiadomości. W ten sposób zrobiliście już pierwsze niszczycielskie ruchy w zakresie gospodarki leśnej, leśników, teraz zabieracie się do myśliwych. Za chwilę będą hodowcy, rolnicy, pewnie też wędkarze, a potem kolejne grupy z listy, bo ona będzie cały czas rosła.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#MałgorzataGolińska">Koncentrujecie się na emocjonalnych przekazach, zamiast rzetelnie tłumaczyć społeczeństwu, na czym polega łowiectwo. Prowadzicie do podziałów, do tego, aby były wzbudzane negatywne emocje wobec myśliwych. Tymczasem rola myśliwych w społeczeństwie jest pozytywna. Zamiast osłabiać ich wizerunek, zróbcie coś pożytecznego. Do podstaw programowych dodajcie rzetelną edukację w zakresie zrównoważonej ochrony środowiska, w tym łowiectwa i leśnictwa. Z tego byłoby zdecydowanie więcej pożytku niż z waszego szkodliwego projektu.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Przemysława Wiplera, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PrzemysławWipler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z danych, które zostały zaprezentowane podczas tej debaty, wynika, że rocznie mamy trochę ponad dwa przypadki zgonu w wyniku postrzału. Ale na te dwa przypadki na przestrzeni ostatnich 10 lat nie było ani jednego, gdy myśliwy, który kogoś śmiertelnie postrzelił, miał powyżej 70 lat. A więc stworzyliście ustawę, która nakaże badania tysiącom polskich myśliwych, bo ich nie lubicie, ale która kompletnie nic nie zmieni. W związku z tym mam pytanie, ile pieniędzy publicznych wydaliście na tę ustawę. Dlaczego pytam? Bo pani minister Hennig-Kloska przed chwilą chciała nam pokazywać badania, które ma przeprowadzone, dotyczące tego, które elektoraty to popierają. Z powodu elektoratów wydajecie pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#komentarz">(Minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska: To nie są badania ministerstwa.)</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#PrzemysławWipler">Pytanie, pani minister, czy z pieniędzy publicznych były kupione te badania, które pani pokazywała. Czy wydaliście jakiekolwiek pieniądze publiczne na projekt, który niczego nie zmienia? Dlaczego nie zajmujecie się realnymi sprawami? W Polsce co roku ok. 10 osób ginie w wypadkach samochodowych z łosiami. Jest ponad 100 wypadków, w których ginie ponad 100 łosi i 10 ludzi. Może tym się zajmiecie, łosiami i innymi problemami? Moje dzieci boją się wieczorem, ponieważ polskie miasta, od Gdyni przez Warszawę, Józefów i południe Polski, są opanowane przez dziki. Tutaj pomóc mogą myśliwi. Zmieńmy przepisy, żeby mogli się zająć dzikami w naszych miastach, dla których miasta to coraz większe paśniki. Dziki są problemem społecznym. Głupie ustawy. Zajmiemy się konkretami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#KrzysztofBosak">Też byłbym rad, gdyby ci wszyscy obrońcy zwierząt wzięli sobie te dziki, które nam niszczą posesje, i zakwaterowali je u siebie na posesjach.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Paweł Rychlik, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PawełRychlik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wnioskodawcy przedstawiający ten projekt posiłkują się wynikami badań opinii publicznej. Szanowni państwo, opinia publiczna dała wyraz odnośnie do swojego głosu i swojej opinii dzisiaj na ul. Mysiej pod siedzibą PGE. Tam wyraz dali energetycy i górnicy z powodu likwidacji kopalni Dolna Odra czy Rybnik. Jakoś tam zabrakło was, pani minister klimatu, która była tam przez związkowców bardzo często cytowana. Szkoda, że pani minister tam nie było. Pani poseł z Polski 2050 mówi o tym, że przecież obowiązkowe badania to profilaktyka. Dlaczego akurat myśliwi mają być na takich preferencyjnych warunkach traktowani? Przecież marszałek Hołownia obiecywał, że lekarz będzie dzwonił do każdego z nas z propozycją badań, nie tylko do myśliwych.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PawełRychlik">Ta ustawa jest po prostu antypolska, ponieważ w obliczu wojny na Ukrainie, zagrożenia inwazją Rosji każda para rąk, która obsługuje, umie obsługiwać broń, jest na wagę złota. Wy po prostu chcecie polskich myśliwych obrzydzić, a oni tylko w procencie do zwierząt strzelają, przede wszystkim dbają o ich dobrostan.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#komentarz">(Poseł Artur Jarosław Łącki: Dolna Odra to jest elektrownia, a nie kopalnia. To wy ją zamknęliście, a nie my.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz głos zabierze pani poseł Anna Paluch, klub PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#AnnaPaluch">Drodzy Wnioskodawcy! Skoro tak wam zależy na profilaktyce zdrowotnej i chcecie badaniami objąć myśliwych, to pytam was: Dlaczego zlikwidowaliście program profilaktyczny 40+, badań profilaktycznych, który wdrożył nasz rząd kilka lat temu?</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Mucha: Bo był beznadziejny.)</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#AnnaPaluch">Mamicie ludzi, że zależy wam na zdrowotności. Zmagacie się jakimś kompleksem, proszę państwa. Każde zjawisko należy analizować statystycznie, również zjawisko wypadków z bronią przy polowaniach, a nie kierować się medialnymi informacjami i przekłamaniami. I proszę państwa, w takiej sytuacji, w jakiej się znajdujemy, należy dbać o rozwój potencjału obronnego Polski, o to, żeby ludzie wiedzieli, jak obchodzić się z bronią. Omawiany projekt w oczywisty sposób utrudni dostęp do broni, utrudni ludziom realizowanie swoich pasji i sprawi, że bardzo mała liczba Polaków będzie potrafiła obchodzić się z bronią.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#AnnaPaluch">Mam dla was dobrą radę. Wykonajcie wreszcie swoje zobowiązania wyborcze i przestańcie mamić wyborców nagonką na myśliwych i manipulować opinią publiczną. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Michała Gramatykę, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słucham tej dyskusji i nie wierzę własnym uszom. Jeżeli jestem pracownikiem, to muszę przechodzić badania okresowe, niezależnie od tego, gdzie pracuję, czy przy biurku, czy przy kasie, tak jak pan poseł Petru.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Mulawa: Oni nie są pracownikami.)</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#MichałGramatyka">Jeżeli poruszam się samochodem służbowym do celów prywatnych, to muszę przechodzić badania. I te badania nie są ważne na wieki wieków. Kiedy ich termin minie, należy je powtórzyć. Jeżeli dostanę prawo jazdy, chcę jeździć samochodem, a mam wadę wzroku, to raz na 5 lat muszę badać swój wzrok. A państwo zastanawiacie się, czy potrzebne są badania okresowe osobom, które posługują się bronią palną. Przecież to jest jakieś kuriozum. Przy okazji ktoś zrecenzował pana ministra Dorożałę, że był trenerem pilatesu czy jak to się nazywa. A ja znam takich posłów z PiS-u, ale też z Koalicji Obywatelskiej, którzy poza polityką nie pracowali nigdzie. Czy to znaczy, że ich też chcecie w taki sposób recenzować? Któryś z posłów PiS-u powiedział, że niebieskie włosy i kolczyk w nosie dyskwalifikują kogoś odnośnie do pracy w ministerstwie. Na szczęście był łysy, bo potraktowałem tę wypowiedź jako po prostu inspirowaną zazdrością.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam posła Krzysztofa Mulawę, klub Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzecia Drogo, Drogo Donikąd! Myśliwy to naprawdę nie jest wasz wróg. Myśliwy to jest wasz sprzymierzeniec. Jeżeli wojna, nie daj Boże, kiedyś przeniesie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to ci ludzie będą stali przed waszymi domami i będą bronili waszego bezpieczeństwa. Jeden przypadek na 6 mln. Jeżeli już nawet pan poseł Łącki krytykuje waszą ustawę, krytykuje wasz pomysł, to naprawdę chyba ostatni wasz przyczółek runął. Poświęcę pół minuty mojego czasu i zaproszę którąś z koleżanek, żeby powiedziała, bo przecież samochody również zabijają, kiedy ostatnio odbywała regularne badania przed tym, jak weszła do swojego samochodu. Zapraszam chętnego na skonsumowanie tych 10 sekund.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz głos zabierze poseł Katarzyna Sójka, klub PiS.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#KatarzynaSójka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#KatarzynaSójka">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Politycy od Hołowni i Polski 2050, politycy Lewicy, Platformy Obywatelskiej ramię w ramię dziś chcą uzdrowić polską ochronę zdrowia. Chcą to zrobić, badając myśliwych. Kolejki do lekarzy są już dzisiaj dłuższe niż sezon na dzika.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#KatarzynaSójka">Ale najwyraźniej waszym priorytetem jest przesłuchanie dzisiaj każdego z dubeltówką w ręku, bo przecież według was to myśliwi, a nie system zdrowotny są winni temu, że na wizytę u specjalisty czeka się dzisiaj według najnowszego raportu średnio już ponad 4 miesiące. Zatrważająco w ostatnich miesiącach wydłużyły się kolejki do specjalistów: do okulistów, do psychiatrów, do których czeka się już dzisiaj średnio prawie 5 miesięcy, do psychologa. A lekarz pomimo waszych obietnic wcale nie dzwoni dzisiaj do pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#KatarzynaSójka">Kiedy kolejny raz ktoś zapyta, dlaczego dziki wychodzą na ulice, odpowiedź będzie prosta: myśliwi są zajęci tym, że czekają w poczekalni na lekarza. Tradycja łowiecka, łowisko, bezpieczeństwo — wygląda na to, że to polityczny cel, do którego posłowie Lewicy i Polski 2050 Hołowni strzelają od dawna, ale bez dokładnego rozpoznania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Krzysztofa Szymańskiego, klub Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#KrzysztofSzymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnioskodawcy! Co wam nomen omen strzeliło do głowy? Co wam strzeliło do głowy, żeby podważać bezpieczeństwo Polski, żeby utrudniać życie myśliwym, ludziom, którzy przecież dbają o nasze bezpieczeństwo. Myślałem, że te czasy są już dawno za nami, kiedy podważamy bezpieczeństwo, dostęp do broni. Kiedy za naszą wschodnią granicą jest niebezpieczna sytuacja, każda para rąk, która potrafi obsługiwać broń, jest na wagę złota. A wy co robicie? Traktujecie zwierzęta jak pluszowe misie, a bierzecie się za gospodarkę, za łowiectwo.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#KrzysztofSzymański">Jak wy w ogóle wymyśliliście założenia tego projektu? W moim zespole do spraw posiadania broni rozmawialiśmy z przedstawicielami Polskiego Związku Łowiectwa i oni powiedzieli, jaka jest statystyka. Pani poseł przytacza tę statystykę jako argument za, że jest kilka przypadków postrzeleń na ileś tam milionów polowań. Przecież to jest znikoma skala, nie ma tego problemu. Staracie się tylko utrudnić życie tym myśliwym, którzy wkładają w to serce, którzy kochają polski las, którzy budują nasze bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, zapraszam pana posła Bartłomieja Pejo, także klub Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#BartłomiejPejo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niefortunny moment na taką ustawę. Od prawie 3 lat trwa wojna na Ukrainie. Jak sytuacja z posiadaniem broni wyglądała tam w momencie wybuchu wojny? Otóż szacowano, że każdego roku Ukraińcy kupują ok. 70 tys. sztuk broni, a według MSWiA liczba jednostek legalnego uzbrojenia w obiegu sięgała 1,3 mln w 2022 r. Tak wygląda polityka posiadania broni w państwie, którego bezpieczeństwo jest zagrożone. A w Polsce? Tyle mówicie o szykowaniu się na ciężkie czasy, a jednocześnie uznajecie, że to odpowiedni moment na zaostrzanie przepisów, które i tak są już bardzo drakońskie. Powinniśmy iść w zupełnie innym kierunku. Pytam więc, jak rząd planuje zwiększyć poziom posiadania broni wśród Polaków w związku z możliwym zagrożeniem naszego bezpieczeństwa. Przypominam, że przed II wojną światową byliśmy o wiele mniej rozbrojonym narodem i to właśnie przesądziło o sukcesie polskiego podziemia. Dość zaostrzania przepisów o posiadaniu broni.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#KrzysztofBosak">Ostatnie pytanie ja pozwolę sobie zadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#KrzysztofBosak">Dzisiaj wielu posłów, także z PiS, stroiło się w piórka obrońców lub też rzeczywiście broniło myśliwych, broniło łowiectwa. Tymczasem w poprzedniej kadencji Sejmu został popełniony fatalny błąd, który środowisko łowieckie pamięta nam, politykom, a mianowicie uderzenie w przekazywanie tradycji łowieckiej. Tradycja łowiecka była przekazywana w rodzinach, zabierano młodzież na polowania, uczono strzelać. To zjawisko to tradycyjny sposób przekazywania umiejętności strzeleckich. PiS swoją większością to zdelegalizował. Moje pytanie do polityków PiS-u. Czy jesteście gotowi naprawić ten błąd, aby przekazywanie tradycji łowieckiej z pokolenia na pokolenie było ponownie legalne? Aby to do rodziców, do ojców należała decyzja, kiedy zabiorą po raz pierwszy swoich synów na polowanie. Czy jesteście gotowi naprawić ten błąd wspólnie z nami, z posłami PSL-u, którzy wówczas byli temu przeciwko? Czy jesteście także gotowi naprawić błąd polegający na zdelegalizowaniu szkolenia psów do polowań? Kolejnej tradycyjnej metody polowań, której niestety zakazaliście.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, a kto wprowadził tłumiki, żeby psy mogły lepiej polować?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#KrzysztofBosak">Na tym kończy się lista pytań.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#KrzysztofBosak">Odpowiedzi udzieli w tej chwili sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister Czesław Mroczek.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#CzesławMroczek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Przede wszystkim chcę, zanim przejdę do pytań, przekazać informację, że w sprawie tego projektu ustawy nie ma formalnego stanowiska rządu. Właściwy w tej sprawie, jeżeli chodzi o dział administracji, jest minister spraw wewnętrznych i administracji. My oczywiście jesteśmy gotowi do współpracy w ramach pracy nad tym projektem. Ja dzisiaj chcę jedynie powiedzieć, że w tej sprawie istnieją przepisy unijne, które państwo macie przytoczone w stanowisku sejmowego biura ekspertyz. Z całą pewnością rozstrzygając tę kwestię, trzeba pamiętać o tych przepisach prawa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#CzesławMroczek">Jeżeli chodzi o pytania dotyczące sprawdzeń stanu zdrowia funkcjonariuszy, a w szczególności Policji, to funkcjonariusze w sposób oczywisty podlegają badaniom stanu zdrowia w zakresie dostępu do broni, zarówno w zakresie postępowania naborowego, tego pierwszego, jak i w zakresie szkolenia podstawowego. Po ukończeniu szkolenia podstawowego muszą mieć orzeczenie o zdolności do używania nie tylko broni, ale też środków przymusu bezpośredniego i podlegają co 3–4 lata badaniom okresowym w zależności od stażu pracy w Policji i zajmowanego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#CzesławMroczek">Chcę też wyraźnie powiedzieć, że rząd jest zainteresowany tym, by zdolność do posługiwania się bronią była większa. Samo funkcjonowanie organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, takich jak Polski Związek Łowiecki, zwiększa odporność naszego państwa na zagrożenia, w tym na zagrożenie militarne. Podejmujemy wiele inicjatyw w celu zwiększenia zakresu szkoleń strzeleckich.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#CzesławMroczek">Jeżeli chodzi o nielegalną broń, proszę państwa, bo sami państwo chyba rozumiecie, że nie można mieszać różnych kwestii, to wykrywanie nielegalnej broni, a w szczególności w sytuacji, kiedy na świecie, tuż przy naszej granicy toczy się wojna, jest dla państwa, dla funkcjonariuszy, dla Policji wielkim wyzwaniem. To jest jedno z naczelnych zadań. To nie przeszkadza innym działaniom państwa w zakresie regulacji dotyczących tego, jak powinny wyglądać system koncesjonowania, posiadania broni i wymogi w tym zakresie. Ale chcę państwa zapewnić, że kwestia nielegalnej broni jest dla Policji jednym z największych zadań.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#CzesławMroczek">W związku z tym, proszę państwa, kończąc, jeszcze raz przypomnę, że nie ma oficjalnego stanowiska rządu w tej sprawie. Jeżeli będą trwały prace nad projektem, to minister spraw wewnętrznych będzie w tych pracach uczestniczył, przypominając o regulacjach europejskich w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz głos zabierze przedstawiciel wnioskodawców pani poseł Ewa Szymanowska.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#EwaSzymanowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wysłuchałam z uwagą państwa opinii i powiem szczerze, że jestem bardzo mocno zawiedziona. Mam wrażenie, że wielu z państwa w ogóle nie zrozumiało tej ustawy i materii tematu. My nie jesteśmy przeciwko myśliwym, my nie występujemy przeciw tej grupie. My nie chcemy zakazać myślistwa, a tym bardziej wędkarstwa i tego wszystkiego, co państwo tutaj z mównicy wskazywaliście. Chcemy bezpieczeństwa dla nas wszystkich, również myśliwych.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#EwaSzymanowska">Co jest złego w tym, żeby okresowo się badać? Czy musi dojść do tragedii? Pan Wipler powiedział: nie było wypadku osoby, która ma więcej niż 70 lat. To musimy czekać, aż 70-letnia czy starsza osoba zabije, żebyśmy zaczęli myśleć o tym, że może ta broń być niebezpieczna? Czy musimy się narażać na takie rzeczy? To też nie ma stygmatyzować osób starszych. Przecież tak naprawdę każdy z nas wie, że im jesteśmy starsi, tym nasza zdolność do działania się po prostu zmienia. To jest naturalne. Każdy z nas choruje na różne schorzenia, przyjmuje różne leki. Super, jak ktoś jest zdrowy. Wtedy na pewno dostanie pozwolenie na broń i nie będzie takiego problemu.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#EwaSzymanowska">To, co mnie też bardzo dziwi, to jest to, że mówicie, że rozbroimy myśliwych. Czyli bierzecie pod uwagę to, że wielu z nich nie powinno tej broni posiadać, a mimo to jesteście gotowi poświęcać życie i zdrowie ludzi. Chodzi o przypadki, gdy taka osoba, która pomyli człowieka z dzikiem albo nie dopatrzy, kto przechodzi drogą, postrzeli kogoś lub zabije.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#EwaSzymanowska">Chciałabym powiedzieć też, że wielokrotnie w tej Izbie podejmowano tematy dopiero wtedy, gdy wydarzyła się prawdziwa tragedia. Przypomnę tutaj Kamilka. Wcześniej też były dzieci pobite, poparzone, różne rzeczy się działy, ale dopiero śmierć tego chłopca spowodowała, że stworzyliście prawo lex Kamilek. Teraz, kiedy mówi się o jakichś piratach drogowych, kiedy są coraz częściej jakieś wypadki na drodze, mówicie: trzeba działać. Trzeba powstrzymać takich kierowców, którzy naruszają przepisy. My nie jesteśmy przeciwko myśliwym, powtarzam to jeszcze raz. Nie stygmatyzujemy nikogo. Uważamy, że dla naszego bezpieczeństwa musimy zadbać o to, żeby każdy, kto posiada broń, był pewny, że jest zdolny do jej używania.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#EwaSzymanowska">Była też poruszona kwestia czasu. Proszę państwa, oprócz tego, że ustawa by weszła w życie po 3 miesiącach od daty jej uchwalenia, podpisania, to jeszcze jest 12-miesięczny okres na przeprowadzenie tych badań. 15 miesięcy, naprawdę. Mało tego, ci, którzy mają aktualne badania, są wykluczeni, nie muszą tych badań powtarzać. Ci będą mieli je zaliczone.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#EwaSzymanowska">Jerzy Meysztowicz zapytał mnie, co wtedy, gdy ktoś jest w złym stanie zdrowia i straci uprawnienia, a później wróci do zdrowia. Oczywiście, że wtedy może ponownie wystąpić o pozwolenie na broń i tę broń posiadać.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#EwaSzymanowska">Paweł Jabłoński: zmniejszy się liczba myśliwych. Czyli jednak uważacie, że stan zdrowia tych myśliwych nie jest właściwy. Powiem tak: rozmawiałam też z myśliwymi i wielu mi zwróciło uwagę na to, że właśnie tego się boją myśliwi: że część z nich nie będzie miała tej broni. Ale jednocześnie mówili mi: nie możemy tego powiedzieć wprost, oficjalnie, ale jesteśmy za tymi badaniami.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#EwaSzymanowska">Andrzej Zapałowski. Powiedział pan, że nie było żadnego samobójstwa. To ja panu przytoczę pierwszy z brzegu przykład, który znalazłam w Internecie. Tak, oczywiście. Lipiec 2020 r., gmina Czarne na Pomorzu. 50-letni myśliwy zastrzelił żonę i popełnił samobójstwo. Wcześniej w tym domu były interwencje policji. W tym czasie w domu znajdowały się dzieci 10- i 16-letnie. Całe szczęście temu panu nie przyszło do głowy jeszcze zabić swoich dzieci, ale siebie i swoją żonę pozbawił życia. A więc to nie jest tak, że nie ma samobójstw. Ale to jest tylko ten jeden przypadek, który tak na szybko znalazłam. Jestem przekonana, że takich wypadków na pewno było zdecydowanie… A, przepraszam, jeszcze 26 czerwca 2010 r. Skoków, województwo wielkopolskie. Myśliwy zastrzelił kolegę, a później popełnił samobójstwo. To a propos samobójstw, których nie popełniają osoby, które są myśliwymi.</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#EwaSzymanowska">Naprawdę bardzo apeluję do państwa, żebyście to przemyśleli. Pracujmy nad tym w komisji. Powtarzam: nie jest to wymierzone przeciwko komukolwiek. Nie jestem żadną ekoaktywistką. Nie jestem osobą, która chce zakazać myślistwa. Zapewniam państwa, że jedyny cel tej ustawy to poprawa bezpieczeństwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#KrzysztofBosak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#KrzysztofBosak">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#KrzysztofBosak">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy za chwilę w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#KrzysztofBosak">W tej chwili ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#KrzysztofBosak">Za chwilę marszałek Sejmu przerwie przerwę i rozpoczną się głosowania.</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 44 do godz. 17 min 46)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 947.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#Marszałek">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2025, druk nr 940.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-436.5" who="#Marszałek">Na podstawie art. 54 ust. 5 w związku z art. 51 ust. 2 regulaminu Sejmu uprawniony podmiot zgłosił wniosek o skrócenie terminu do rozpatrzenia sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-436.6" who="#Marszałek">Wnioskodawca uzasadnia swój wniosek przyjętym przez Prezydium Sejmu harmonogramem prac nad ustawą budżetową.</u>
          <u xml:id="u-436.7" who="#Marszałek">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-436.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-436.9" who="#Marszałek">Głosujemy nad tym, żebyśmy mogli głosować dzisiaj nad poprawkami Senatu w sprawie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-436.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-436.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa!)</u>
          <u xml:id="u-436.12" who="#Marszałek">Czekam cierpliwie.</u>
          <u xml:id="u-436.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-436.14" who="#Marszałek">Gdzie nie działa?</u>
          <u xml:id="u-436.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-436.16" who="#Marszałek">A, na pana premiera czekaliście. Ale jesteście fajni.</u>
          <u xml:id="u-436.17" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie działa! Panie marszałku, nie działa!)</u>
          <u xml:id="u-436.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Działa!)</u>
          <u xml:id="u-436.19" who="#Marszałek">Teraz już działa, przyszedł i wszystko działa. Powiedzcie, jak on to robi? Jak on to robi? Nie no, działa. Nie działało, przyszedł i działa. To są ręce, które leczą.</u>
          <u xml:id="u-436.20" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Zaklinanie rzeczywistości nic nie da.)</u>
          <u xml:id="u-436.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-436.22" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. 400 — za, 20 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-436.23" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-436.24" who="#Marszałek">Widzę, że tam chór się uaktywnił na żylecie. Tak? Pięknie.</u>
          <u xml:id="u-436.25" who="#Marszałek">No dobrze, to teraz wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-436.26" who="#Marszałek">Zanim przejdziemy do bloku głosowań, pan poseł Andrzej Zapałowski, Konfederacja, jako pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-436.27" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-436.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Sachajko drugi.)</u>
          <u xml:id="u-436.29" who="#Marszałek">Sachajko drugi.</u>
          <u xml:id="u-436.30" who="#Marszałek">No nie wiem, jak to wyszło, ale życie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma dzisiaj ważniejszej rzeczy dla Polski niż bezpieczeństwo. To jest wartość, a wartość nie ma ceny, bezpieczeństwo nie ma ceny. Panie marszałku Hołownia, pan to powiedział. Startuje pan na prezydenta. Pytam: Kto pana podpuścił, żeby pana środowisko uderzyło w myśliwych?</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">140 tys. myśliwych, 40 tys. żołnierzy WOT i przy obecnych zagrożeniach dla Polski pana środowisko uderza w bezpieczeństwo Polski. To jest niedopuszczalne. Myśliwi ładują broń tylko na łowisku. Tysiące policjantów, którzy mają prywatną broń, chodzą z nią na co dzień i przez okres służby nie muszą się badać specjalnie. To są tysiące osób posiadających broń, to są miliony osób, które są związane ze środowiskiem strzeleckim. Dobrze, że się pan wyświetlił, bo pokazał pan jako kandydat na prezydenta, po której stronie Polski pan stoi. Nie stoi pan po stronie bezpieczeństwa ze swoim środowiskiem.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#Marszałek">Panie pośle Zapałowski, dla pana informacji, jeżeli uważa pan — a obaj jesteśmy już w tym wieku, że chyba powinniśmy mieć inne zdanie — że badania lekarskie to jest uderzanie w kogoś, to ja panu naprawdę serdecznie współczuję.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#Marszałek">Badania lekarskie są czymś, co zawsze warto robić, również w poczuciu odpowiedzialności…</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: W jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#Marszałek">…zwłaszcza wtedy kiedy się trzyma w ręku broń, która może zrobić niechcący człowiekowi dużo złego.</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Tomasz Zapałowski: No to jak pan marszałek się nie umie nią posługiwać.)</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#Marszałek">Ja w przeciwieństwie do pana w badaniach lekarskich nie widzę czegoś złego. Ale pamiętam różnych czarowników, którzy z takiego właśnie założenia wychodzili.</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#Marszałek">Pan poseł Jarosław Sachajko, Republikanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Obecny Panie Premierze! Drodzy Polacy! Wczoraj polski rząd poprosił TSUE, aby decydował, kto może być sędzią w Polsce. Co dalej? TSUE będzie decydowało, kto może być prezydentem Polski? Polska jest suwerennym państwem i powinna sama decydować o kształcie swojego sądownictwa, zgodnie z własną konstytucją i wolą obywateli. Nie może być tak, że sprawy fundamentalne dla naszego kraju są rozstrzygane poza jego granicami, najpierw przez Moskwę, a teraz przez Brukselę. Wy nie chcecie, aby Polacy decydowali o własnym sądownictwie. Wy jak poddani oczekujecie instrukcji z zewnątrz. Czekacie tylko na wybory prezydenckie, aby hurtowo zrzec się w 65 obszarach suwerenności, zgadzając się na centralizację Europy.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#JarosławSachajko">Składam wniosek formalny o przerwę i informację obecnego pana premiera, jakie kompetencje odda Brukseli w przyszłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#Marszałek">Tradycją jest, że zawsze wnioskom pana posła Sachajki sprzeciwia się pani posłanka Gembicka, która uczyni to i tym razem.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto się lubi, ten się czubi.)</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Przejdźmy do porządku obrad.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#AnnaGembicka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#AnnaGembicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek przeciwny, bo po co mamy słuchać informacji pana premiera Tuska, skoro i tak nas okłamie?</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#AnnaGembicka">Niestety obecnie rządzący mają już tradycję biegania za granicę i żądania sankcji na Polskę. Teraz posuwają się jeszcze dalej — chcą oddać kompetencje sądownicze, bo uważają, że Bruksela zrobi to lepiej niż Polacy.</u>
          <u xml:id="u-441.5" who="#AnnaGembicka">Jak kiedyś podsumował redaktor Ziemkiewicz: Jesteśmy wspaniałym narodem. Stworzyliśmy państwo, do którego ze wszystkich stron świata przybywali ludzie jak do ziemi obiecanej. Zatrzymaliśmy niemiecką ekspansję na wschód, pokonując państwo krzyżackie, a później zatrzymaliśmy ekspansję islamu na zachód, ratując Europę. Jako pierwsi w Europie stworzyliśmy republikę z parlamentem i władcą odpowiedzialnym przed prawem.</u>
          <u xml:id="u-441.6" who="#AnnaGembicka">Szanowni Państwo! Panie Ministrze Bodnar! Jesteśmy w stanie sami za siebie odpowiadać. I naprawdę apeluję do pana, panie ministrze: Niech pan skończy z porównywaniem Polaków do zwierząt, które Niemcy oswoili i za które są odpowiedzialni, bo to jest wstyd.</u>
          <u xml:id="u-441.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#Marszałek">Pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#Marszałek">A nie, przegłosujemy wniosek o przerwę, bo przecież był wniosek o przerwę i wniosek o brak przerwy.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#Marszałek">Poddaję ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-442.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-442.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw, uwaga, czyli zgadza się z posłanką Gembicką?</u>
          <u xml:id="u-442.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-442.7" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 190 — za, 241 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-442.8" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-442.9" who="#Marszałek">Pan poseł Sebastian Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-442.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Debata już była.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#SebastianKaleta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister Domański kolejny dzień tkwi w swoich bezprawnych działaniach, nie wypłacając należnych środków opozycji.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma i nie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#SebastianKaleta">Ale w tym samym czasie Rafał Trzaskowski lekką ręką wydaje pieniądze warszawiaków na swoją autopromocję. Wiecie państwo, ile Warszawa wydała na promocję przez prezydenturę Rafała Trzaskowskiego? 90 mln zł. W Warszawie, jak się wychodzi z domu, Rafał Trzaskowski na bilbordzie — na przystanku, w tramwaju. Dzisiaj rano otwieramy gazetę — Rafał Trzaskowski w gazecie. Za pieniądze warszawiaków.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#SebastianKaleta">Jesteście hipokrytami, jesteście kłamcami.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Lichocka: Złodziejami.)</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#SebastianKaleta">A Rafał Trzaskowski, co gorsze…</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Zgorzelski: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-443.7" who="#SebastianKaleta">…tak bardzo jest w sobie zakochany i promuje siebie, ale nie chce pokazać, w ilu reklamach brał udział, ponieważ jego urząd bezprawnie odmawia posłom wglądu w informacje, na jakie reklamy Warszawa wydała pieniądze. Czego się boicie?</u>
          <u xml:id="u-443.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-443.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Lichocka: Złodzieje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#Marszałek">Panie Pośle! Czy ja mogę zaoferować zakwaterowanie w hotelu poselskim, żeby może te traumy jakoś ograniczyć? Bo jak pan wychodzi z domu i wszędzie tego Trzaskowskiego widzi, to może w hotelu pan będzie, bo tu jest bezpiecznie w miarę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#SebastianKaleta">Panie Marszałku! Wszędzie w Warszawie widać Rafała Trzaskowskiego, ale jakoś nie widać go w pracy.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#Marszałek">Dobrze. Trudno jest mi zakwalifikować, o co wnosił dokładnie pan poseł Kaleta, który wszędzie widzi Rafała Trzaskowskiego.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#Marszałek">A teraz pani posłanka Marcelina Zawisza z koła Razem, która też, dodam, zaprosiła do Sejmu organizatorów turnieju softball slow pitch z Byczyny.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#Marszałek">Takich pozdrowień jeszcze nie mieliśmy. Bardzo serdecznie państwa pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#Marszałek">Pani posłanka Marcelina Zawisza, wniosek formalny w imieniu koła Razem.</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#Marszałek">Później pani posłanka Szymanowska.</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#MarcelinaZawisza">Właśnie ukazał się raport fundacji Watch Health Care o tym, jak wyglądają w Polsce kolejki do lekarza. Są najdłuższe od co najmniej 12 lat…</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A miał dzwonić, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#MarcelinaZawisza">…bo tyle czasu cyklicznie wychodzi ten raport. Średnio w 2024 r. w kolejce do lekarza specjalisty trzeba było spędzić 4 miesiące i tydzień. Tyle średnia. A jak spojrzeć na szczegóły, to skóra cierpnie. Przykład: dziecko z epilepsją do zdiagnozowania tej choroby poczeka w kolejce średnio przeszło rok. Na endoprotezę stawu kolanowego razem z diagnostyką pacjenci i pacjentki muszą czekać przeszło 20 miesięcy, czyli prawie 2 lata. Na chirurga, neurochirurga poczekamy 8 miesięcy, na reumatologa — ponad pół roku. Na chirurga naczyniowego poczekamy prawie rok, a na endokrynologa — ponad rok.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Mieli dzwonić.)</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#MarcelinaZawisza">Ile się czeka na USG tarczycy? Ponad 8 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-447.5" who="#MarcelinaZawisza">Wnioskuję o uzupełnienie porządku obrad o punkt, w którym premier i ministra zdrowia powiedzą, ile jeszcze będziemy w Polsce czekać na to, by priorytetem rządu stała się likwidacja barier w dostępie do systemu ochrony zdrowia. Odziedziczyliście to po Prawie i Sprawiedliwości…</u>
          <u xml:id="u-447.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-447.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-447.8" who="#MarcelinaZawisza">…ale mieliście rok, żeby to naprawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#MarcelinaZawisza">Mieliście rok, żeby naprawić sytuację w systemie ochrony zdrowia. Odrzuciliście poprawkę przyznającą dodatkowe…</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#Marszałek">Wnioski o uzupełnienie porządku obrad — zawsze do godz. 21 w dniu poprzedzającym obrady.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#Marszałek">Pani posłanka Ewa Szymanowska, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#EwaSzymanowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą usłyszeliśmy z ust pana z Konfederacji, jak to chcemy działać przeciwko… Naprawdę, bezpieczeństwo związane z tym, że osoby, które powinny być badane cyklicznie, nie będą badane… Faktycznie straszne jest to, czego mogliśmy sobie zażyczyć. Wszyscy inni pracownicy są badani cyklicznie. Badani cyklicznie są kierowcy zawodowi. Ktoś, kto pracuje na wysokości powyżej 1 m, musi przechodzić cykliczne badania. A mamy wyłączyć tylko jedną grupę?</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A co z posłami?)</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Co z członkami rządu?)</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Tych przebadać.)</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zbadać Tuska.)</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Punkt był przed głosowaniami.)</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#EwaSzymanowska">Chciałabym zauważyć, że chyba naprawdę musicie państwo poczekać na jakiś bardzo poważny wypadek, żeby przyszła myśl i jakaś refleksja na ten temat, bo inaczej tego nie widzę. Szkoda, że nie ma pana Kosiniaka-Kamysza, bo jest lekarzem, a chciałam go zapytać, tak samo jak chcę zapytać każdego z państwa, kto jest lekarzem czy pielęgniarką, czy naprawdę — zgodnie z tą ustawą, która mówi o tym, żeby badać się cyklicznie, bo z wiekiem nasz stan zdrowia się zmienia — uważacie, że się nie zmienia? Że taki sam stan zdrowia ma trzydziestolatek i osiemdziesięciolatek? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-451.8" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Tak!)</u>
          <u xml:id="u-451.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Posłów trzeba badać.)</u>
          <u xml:id="u-451.10" who="#komentarz">(Poseł Michał Wójcik: Kworum by nie było.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#Marszałek">Ja się zgadzam, żeby posłów badać. Też uważam, że powinny być takie badania. Pani marszałek Witek to zaproponowała. Ja absolutnie uważam, że to by było całkowicie na miejscu. My czasami trzymamy w ręku broń, która razi tak samo mocno.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Noże.)</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#Marszałek">To nie jest zły pomysł. Im więcej badań, tym lepiej, drodzy państwo. Więcej, a nie mniej.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#Marszałek">Tak, panie pośle Berkowicz, bo nie słyszałem?</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#komentarz">(Poseł Konrad Berkowicz: Na siekierę badania!)</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#Marszałek">Już wiem, co pan przyniesie następnym razem, jak pan przyjdzie. Pan w kitlu przyjdzie ze stetoskopem. Bardzo serdecznie zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-452.9" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 930.</u>
          <u xml:id="u-452.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-452.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 930, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.14" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm jednogłośnie uchwalił ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-452.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.17" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-452.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-452.19" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 905.</u>
          <u xml:id="u-452.20" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-452.21" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 905, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.24" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. 411 — za, 19 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.25" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego, ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-452.26" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy.</u>
          <u xml:id="u-452.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-452.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 927.</u>
          <u xml:id="u-452.29" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-452.30" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 927, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.33" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 411 — za, 19 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-452.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o rynku mocy.</u>
          <u xml:id="u-452.35" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej.</u>
          <u xml:id="u-452.36" who="#Marszałek">W trakcie drugiego czytania do projektu uchwały zgłoszono poprawki.</u>
          <u xml:id="u-452.37" who="#Marszałek">Uprawniony wnioskodawca złożył uzasadniony wniosek o przystąpienie do głosowania nad projektem uchwały bez kierowania go do komisji.</u>
          <u xml:id="u-452.38" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o przystąpienie do głosowania nad projektem uchwały bez kierowania go do komisji.</u>
          <u xml:id="u-452.39" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm skierował ponownie ten projekt uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
          <u xml:id="u-452.40" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-452.41" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przystąpienie do głosowania nad projektem uchwały bez kierowania projektu do komisji, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.44" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 242 — za, 178 — przeciw, 13 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-452.45" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął, a tym samym podjął decyzję o przystąpieniu do głosowania nad projektem uchwały bez kierowania go do komisji.</u>
          <u xml:id="u-452.46" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.47" who="#Marszałek">Zestawienie poprawek zostało państwu posłom doręczone do druku nr 929.</u>
          <u xml:id="u-452.48" who="#Marszałek">Komisja wnosi o podjęcie projektu uchwały z druku nr 929.</u>
          <u xml:id="u-452.49" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-452.50" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam zgłoszony wniosek mniejszości i poprawki.</u>
          <u xml:id="u-452.51" who="#Marszałek">W jedynym wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują po akapicie pierwszym dodać nowy akapit.</u>
          <u xml:id="u-452.52" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-452.53" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.55" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.56" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. 195 — za, 237 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.57" who="#Marszałek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-452.58" who="#Marszałek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują w akapicie trzecim w zdaniu drugim skreślić wyrazy: Polski „ludowej”.</u>
          <u xml:id="u-452.59" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.60" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.62" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.63" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 201 — za, 229 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.64" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-452.65" who="#Marszałek">W 2. poprawce wnioskodawcy proponują w akapicie czwartym przed zdaniem pierwszym dodać nowe zdanie.</u>
          <u xml:id="u-452.66" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.67" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.68" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.69" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.70" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 196 — za, 233 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.71" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-452.72" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-452.73" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 929, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.74" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.75" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.76" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. 406 — za, 2 — przeciw, 22 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-452.77" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy Tragedii Górnośląskiej.</u>
          <u xml:id="u-452.78" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.79" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania przez Sąd Najwyższy spraw, związanych z wyborami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyborami uzupełniającymi do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonymi w 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-452.80" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam teraz pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-452.81" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-452.82" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.83" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 923, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.84" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.85" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.86" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. 178 — za, 218 — przeciw, 38 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-452.87" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-452.88" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.89" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-452.90" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który teraz poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-452.91" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-452.92" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-452.93" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 924, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.96" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. 28 — za, 403 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.97" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-452.98" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do wzmocnionej współpracy w zakresie Prokuratury Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-452.99" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-452.100" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-452.101" who="#Marszałek">Pan poseł Bogucki miał pytanie do wnioskodawców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#ZbigniewBogucki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na pozór takie dobre rozwiązanie, bo chodzi o ściganie przestępców, ale co w istocie kryje się za przystąpieniem do Prokuratury Europejskiej? Przede wszystkim jest to przyjęcie prymatu prawa europejskiego nad prawem polskim. To jest zrzeczenie się części polskiej suwerenności.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#ZbigniewBogucki">To jest zrzeczenie się części polskiej suwerenności, ale to jest również element szerszej gry, bo jeżeli dojdzie do tego, czego chcą Niemcy, do czego prą, do zmiany traktatu w tym kształcie, który by chcieli, czyli stworzyć Unię Europejską federalną, scentralizowaną, to wtedy prokurator europejski będzie mógł ścigać nie tylko za przestępstwa finansowe…</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Już się boisz?)</u>
          <u xml:id="u-453.5" who="#ZbigniewBogucki">…lecz także np. za mowę nienawiści, za to, że ktoś powie, że są dwie płcie, a nie trzy czy więcej, za to, że ktoś będzie palił w kominku.</u>
          <u xml:id="u-453.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-453.7" who="#ZbigniewBogucki">Szanowni Państwo! Po raz kolejny się wycofujecie i zrzekacie się części polskiej suwerenności. Ja wiem, że dla premiera Tuska to jest upiorna myśl, żeby być w Polsce i żeby pilnować polskich spraw…</u>
          <u xml:id="u-453.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Spadaj.)</u>
          <u xml:id="u-453.9" who="#ZbigniewBogucki">…ale my tych spraw będziemy pilnować.</u>
          <u xml:id="u-453.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-453.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#Marszałek">W związku z tym przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#Marszałek">Oczywiście pan minister może, jeżeli pan chce. To jest wasz projekt.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#Marszałek">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Wysoka Izbo! Wydawało się, że podczas pierwszego czytania to wybrzmiało dość klarownie, ale może panu posłowi wytłumaczę jak krowie na rowie.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#ArkadiuszMyrcha">Prokuratorzy europejscy, polscy prokuratorzy, prokurator europejska, zasłużona pani prokurator,…</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#ArkadiuszMyrcha">…pani doktor, była prokurator Prokuratury Krajowej, delegowani prokuratorzy europejscy to są polscy prokuratorzy, którzy będą działali wyłącznie w oparciu o Kodeks postępowania karnego i będą zajmowali się tym, czym państwo nie chcieliście się zajmować przez ostatnie lata: oszustwami VAT-owskimi, nadużyciami finansowymi, praniem brudnych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-455.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-455.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamiesz.)</u>
          <u xml:id="u-455.8" who="#ArkadiuszMyrcha">Mam teraz tylko jedno pytanie: W czyim imieniu dzisiaj państwo występujecie?</u>
          <u xml:id="u-455.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ekspresów do kawy.)</u>
          <u xml:id="u-455.10" who="#ArkadiuszMyrcha">Tych, którzy chcą ścigać przestępców, czy w imieniu tych, którzy chcą uciekać przed Prokuraturą Europejską?</u>
          <u xml:id="u-455.11" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Kogo ścigać?)</u>
          <u xml:id="u-455.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamiesz.)</u>
          <u xml:id="u-455.13" who="#ArkadiuszMyrcha">Doktryna Romanowskiego, widać, doskonale się sprawdza, bo w Prokuraturze Europejskiej poza Polską dzisiaj nie ma praktycznie tylko Węgier.</u>
          <u xml:id="u-455.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 906, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-456.5" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 195 — za, 238 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-456.6" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-456.7" who="#Marszałek">Na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu wyznaczam termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 21 stycznia 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-456.8" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-456.9" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który teraz poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-456.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-456.11" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 864, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-456.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-456.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-456.14" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. 196 — za, 238 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-456.15" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-456.16" who="#Marszałek">Na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-456.17" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o broni i amunicji.</u>
          <u xml:id="u-456.18" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-456.19" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, a także Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-456.20" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-456.21" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 867, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-456.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-456.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-456.24" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. 225 — za, 203 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-456.25" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-456.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-456.27" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2025 (druki nr 919 i 940).</u>
          <u xml:id="u-456.28" who="#Marszałek">Proszę pana posła Janusza Cichonia o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-456.29" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#JanuszCichoń">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Wysoka Izbo! 19 grudnia Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy budżetowej na 2025 r. W tej uchwale zaproponował 28 poprawek. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła wczoraj tę uchwałę i pozytywnie zaopiniowała wszystkie poprawki. W imieniu Komisji Finansów Publicznych rekomenduję zatem Wysokiej Izbie ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#Marszałek">Przypominam państwu oczywiście, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#Marszałek">Jeśli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 1. poprawki Senatu do art. 16 pkt 2 oraz załączników nr 2 i 6.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#Marszałek">Pytanie ma poseł Zbigniew Krzysztof Kuźmiuk.</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Za chwilę przystąpimy do głosowania nad 28 poprawkami senackimi. Niestety żadna z nich nie naprawia tego budżetu. Ten budżet jest niekonstytucyjny w związku z wyzerowaniem funduszu płac sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Jest to wprost niezgodne z art. 195 ust. 2 konstytucji. Niestety będziemy głosować nad takim budżetem. Klub Prawa i Sprawiedliwości w Sejmie i w Senacie złożył stosowne poprawki, żeby zapewnić konstytucyjność tego budżetu, ale niestety zostały one odrzucone. Złożyliśmy także poprawki mające na celu poprawę sytuacji w ochronie zdrowia, chodzi o 25 mld, a także zapewniające 10-procentową podwyżkę płac w sferze budżetowej, ale i te poprawki zostały odrzucone. Posłowie koalicji rządzącej muszą mieć świadomość, że za chwilę będą głosowali nad planem finansowym państwa, który godzi w podstawy demokracji. Trudno sobie wyobrazić uchwalenie niekonstytucyjnego budżetu. Poniesiecie za to państwo odpowiedzialność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.5" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna wynosi 216 posłów. 194 — za, 232 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.7" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 2. poprawki Senatu do art. 16 pkt 2 oraz załączników nr 2 i 6.</u>
          <u xml:id="u-460.8" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.9" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.13" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Większość bezwzględna wynosi 217. 1 — za, 409 — przeciw, 22 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.14" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.15" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 3. poprawki Senatu do art. 16 pkt 2 oraz załączników nr 2 i 6.</u>
          <u xml:id="u-460.16" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.17" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.21" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Większość bezwzględna wynosi 215. Nikt nie był za, 404 — przeciw, 25 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.22" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.23" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 4. poprawki Senatu do art. 16 pkt 2 oraz załącznika nr 6.</u>
          <u xml:id="u-460.24" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.25" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.26" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.29" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Większość bezwzględna wynosi 217. 1 — za, 411 — przeciw, 20 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.31" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 5. poprawki Senatu do dodawanego pkt 51 w art. 28 i załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.33" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.37" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. 176 — za, 232 — przeciw, 23 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.38" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.39" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 6. poprawki Senatu do art. 39.</u>
          <u xml:id="u-460.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.41" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.42" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.45" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Większość bezwzględna — 217. 5 — za, 328 — przeciw, 100 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.46" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.47" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 7. poprawki Senatu do załącznika nr 1.</u>
          <u xml:id="u-460.48" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.49" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.50" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.53" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. Nikt nie był za, 409 — przeciw, 21 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.54" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.55" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 8. poprawki Senatu do załącznika nr 2.</u>
          <u xml:id="u-460.56" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.57" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.58" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.59" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.60" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.61" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Większość bezwzględna — 215. Nikt nie był za, 408 — przeciw, 21 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.62" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.63" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 9. poprawki Senatu do załącznika nr 2.</u>
          <u xml:id="u-460.64" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.65" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.66" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 9. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.67" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.68" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.69" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. 175 — za, 234 — przeciw, 21 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.70" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.71" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 10. poprawki Senatu do załącznika nr 2.</u>
          <u xml:id="u-460.72" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.73" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.74" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 10. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.75" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.76" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.77" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Większość bezwzględna — 217. 20 — za, 407 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.78" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów tę poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.79" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 11. poprawki Senatu do załączników nr 2 i 8.</u>
          <u xml:id="u-460.80" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.81" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-460.82" who="#Marszałek">Kto z państwa posłów jest za odrzuceniem 11. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.83" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.84" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.85" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. Nikt nie był za, 407 — przeciw, 23 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.86" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.87" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 12. poprawki Senatu do załączników nr 2, 8 i 10.</u>
          <u xml:id="u-460.88" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.89" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.90" who="#Marszałek">Kto z państwa posłów jest za odrzuceniem 12. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.91" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.92" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.93" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Większość bezwzględna — 217. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-460.94" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.95" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 13. poprawki Senatu do załącznika nr 2.</u>
          <u xml:id="u-460.96" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.97" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 13. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.100" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Większość bezwzględna — 217. Nikt nie był za, 408 — przeciw, 24 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.101" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.102" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 14. poprawki Senatu do załącznika nr 2.</u>
          <u xml:id="u-460.103" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.104" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.105" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 14. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.106" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.107" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.108" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. 199 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-460.109" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.110" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 15. poprawki Senatu do załączników nr 2, 8 i 10.</u>
          <u xml:id="u-460.111" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.112" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-460.113" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.114" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.115" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.116" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Większość bezwzględna — 217. 174 — za, 257 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-460.117" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.118" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 16. poprawki Senatu do załącznika nr 2.</u>
          <u xml:id="u-460.119" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.120" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.121" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 16. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.122" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.123" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.124" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. 1 — za, 410 — przeciw, 19 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.125" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.126" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 17. poprawki Senatu do załącznika nr 6.</u>
          <u xml:id="u-460.127" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.128" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.129" who="#Marszałek">Kto z państwa posłów jest za odrzuceniem 17. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.130" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.131" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.132" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Większość bezwzględna — 214. 1 — za, 410 — przeciw, 16 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.133" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.134" who="#Marszałek">Rozpatrzymy 18. poprawkę Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.135" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.136" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.137" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 18. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.138" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.139" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.140" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. Większość bezwzględna — 217. 1 — za, 406 — przeciw, 25 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.141" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów, bo był 1 głos, poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.142" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 19. poprawki Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.143" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.144" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.145" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 19. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.146" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.147" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.148" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. 1 — za, 410 — przeciw, 20 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.149" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.150" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 20. poprawki Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.151" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.152" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.153" who="#Marszałek">Kto z państwa posłów jest za odrzuceniem 20. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.154" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.155" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.156" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. 13 — za, 394 — przeciw, 24 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.157" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.158" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 21. poprawki Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.159" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.160" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.161" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 21. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.162" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.163" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.164" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Większość bezwzględna — 215. 175 — za, 247 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.165" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.166" who="#Marszałek">Rozpatrzymy poprawkę 22. Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.167" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.168" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.169" who="#Marszałek">Kto z państwa posłów jest za odrzuceniem 22. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.170" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.171" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.172" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. Nikt nie był za, 425 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.173" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.174" who="#Marszałek">Rozpatrzymy 23. poprawkę Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.175" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.176" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-460.177" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 23. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.178" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.179" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.180" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Większość bezwzględna — 215. Nikt nie był za, 404 — przeciw, 25 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.181" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.182" who="#Marszałek">Przechodzimy do rozpatrzenia 24. poprawki Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.183" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.184" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.185" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za odrzuceniem 24. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.186" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.187" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.188" who="#Marszałek">Głosowało 427 posłów. Większość bezwzględna — 214. Nikt nie był za, 422 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.189" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.190" who="#Marszałek">Rozpatrzymy 25. poprawkę Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.191" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.192" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.193" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 25. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.194" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.195" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.196" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. Nikt nie był za, 413 — przeciw, 18 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.197" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.198" who="#Marszałek">Rozpatrzymy 26. poprawkę Senatu do załącznika nr 10.</u>
          <u xml:id="u-460.199" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.200" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.201" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 26. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.202" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.203" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.204" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Większość bezwzględna — 215. Nikt nie był za, 404 — przeciw, 25 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.205" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.206" who="#Marszałek">Przedostatnia, 27. poprawka Senatu do załącznika nr 12.</u>
          <u xml:id="u-460.207" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-460.208" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 27. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.209" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.210" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.211" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Większość bezwzględna — 215. 175 — za, 233 — przeciw, 20 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.212" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.213" who="#Marszałek">Rozpatrujemy 28., ostatnią poprawkę Senatu do załącznika nr 13.</u>
          <u xml:id="u-460.214" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-460.215" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-460.216" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 28. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-460.217" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-460.218" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-460.219" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Większość bezwzględna — 215. Nikt nie był za, 422 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-460.220" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-460.221" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2025. A ja dzisiaj lub jutro rano wyślę ją do podpisu pana prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-460.222" who="#Marszałek">Dziękuję państwu bardzo za pracę nad tą ustawą, ale to jeszcze nie koniec bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-460.223" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 916 i 918).</u>
          <u xml:id="u-460.224" who="#Marszałek">Proszę panią posłankę Elżbietę Gelert o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-460.225" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#ElżbietaGelert">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Do Komisji Zdrowia wpłynęło sześć poprawek. Poprawki te były przedmiotem dyskusji na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Nie uzyskały akceptacji, w związku z powyższym proszę Wysoką Izbę o odrzucenie tych poprawek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#Marszałek">Jak państwo słyszeli — już nie będę tego powtarzał za każdym razem — komisja wnosi o odrzucenie wszystkich poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#Marszałek">W poprawkach 1., 2. i 4. Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjno-legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-462.4" who="#Marszałek">Poprawki te rozpatrzymy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-462.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-462.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek 1., 2. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-462.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-462.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-462.9" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. Za — 404, przeciw — 7, wstrzymało się 19.</u>
          <u xml:id="u-462.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-462.11" who="#Marszałek">W 3. poprawce do art. 4 ust. 3 pkt 4 ustawy o działalności leczniczej Senat proponuje zmiany o charakterze redakcyjno-legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-462.12" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-462.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-462.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-462.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-462.16" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. Większość bezwzględna — 215. Za — 406, przeciw — 3, wstrzymało się 20.</u>
          <u xml:id="u-462.17" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-462.18" who="#Marszałek">W 5. poprawce Senat proponuje dodać art. 5a w ustawie nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-462.19" who="#Marszałek">Komisja oczywiście wnosi o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-462.20" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-462.21" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-462.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw odrzuceniu?</u>
          <u xml:id="u-462.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-462.24" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. Większość bezwzględna — 216. Za odrzuceniem — 414, przeciw nikt nie był, wstrzymało się 17.</u>
          <u xml:id="u-462.25" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-462.26" who="#Marszałek">W 6. poprawce Senat proponuje dodać art. 5b w ustawie nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-462.27" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-462.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-462.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-462.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-462.31" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Większość bezwzględna — 216. Za wnioskiem — 407, przeciw — 3, wstrzymało się 20.</u>
          <u xml:id="u-462.32" who="#Marszałek">Sejm wobec wyniku głosowania odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-462.33" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-462.34" who="#Marszałek">Przypominam państwu, że Klub Poselski Konfederacja złożył wniosek o uzupełnienie porządku dziennego o punkt: Informacja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie liczby przestępstw popełnionych przez cudzoziemców w latach 2015–2024 z podziałem na obywatelstwo przestępców.</u>
          <u xml:id="u-462.35" who="#Marszałek">W związku ze zbliżaniem się terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu, poddam pod głosowanie wniosek o uzupełnienie porządku dziennego o ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-462.36" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowanie to nie jest poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-462.37" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym uzupełnienia porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-462.38" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-462.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-462.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-462.41" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. Za — 197, przeciw — 236, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-462.42" who="#Marszałek">Sejm ten wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-462.43" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 947).</u>
          <u xml:id="u-462.44" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu, przedłożyło państwu wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-462.45" who="#Marszałek">Czy ktoś z państwa pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych propozycji? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-462.46" who="#Marszałek">W związku z tym przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-462.47" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 947, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-462.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-462.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-462.50" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za — 254, przeciw — 174, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-462.51" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-462.52" who="#Marszałek">A my na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-462.53" who="#Marszałek">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-462.54" who="#Marszałek">Jeżeli ktoś z państwa pała chęcią wygłoszenia oświadczenia, a jeszcze nie mamy tego uwzględnionego w spisie pragnących wygłosić oświadczenie, niech to uczyni w tej chwili lub zamilknie na wieki.</u>
          <u xml:id="u-462.55" who="#komentarz">(Głos z sali: Lub położy karteczkę.)</u>
          <u xml:id="u-462.56" who="#Marszałek">Dobrze powiedziałem, panie pośle Fritz, prawda? Czy nie? Czy pan pragnie jeszcze? Już pan jest.</u>
          <u xml:id="u-462.57" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Nie będzie przerwy?)</u>
          <u xml:id="u-462.58" who="#Marszałek">Dobrze, to proszę się wpisać w czasie przerwy, która potrwa minutę — zarządzam przerwę trwającą minutę — jeżeli ktoś chce, pragnie i pała chęcią wygłoszenia jeszcze dzisiaj oświadczenia, a oświadczeń wysłucha i procesem zarządzi pani wicemarszałek Dorota Niedziela.</u>
          <u xml:id="u-462.59" who="#Marszałek">Serdecznie zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-462.60" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 38 do godz. 18 min 39)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#DorotaNiedziela">Szanowni Państwo! Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#DorotaNiedziela">Proszę posłanki i posłów, którzy nie będą uczestniczyli w wygłaszaniu oświadczeń, o opuszczenie sali, a państwa, którzy chcecie jeszcze się zgłosić, zapraszam, bo zaraz zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#DorotaNiedziela">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#DorotaNiedziela">Pierwszego zapraszam pana posła Romana Fritza, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-463.5" who="#DorotaNiedziela">Ustalam czas na 1,5 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#RomanFritz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#RomanFritz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj w Warszawie byliśmy świadkami wielkiego protestu pracowników elektrowni, a więc pracowników z branży energetycznej, jak również górników z różnych kopalni węgla kamiennego i węgla brunatnego. Kilka tysięcy protestujących zgromadziło się przed gmachem PGE oraz przed Ministerstwem Aktywów Państwowych, aby zademonstrować swoje logiczne i racjonalne przywiązanie do tradycyjnej energetyki konwencjonalnej opartej na węglu kamiennym, na węglu brunatnym. Chodzi nam wszystkim, bo przecież część z nas tam była, część posłów, aby wspierać tradycyjny model gospodarki energetycznej, który jest podstawą całego przemysłu. Nie jesteśmy w stanie jako Polska, jako kraj bazować na wiatraczkach i fotowoltaice. Musimy cały czas, i to jest nasza przyszłość, utrzymywać elektrownie konwencjonalne, takie jak elektrownia Rybnik, Łagisza, Łaziska, Siersza, Dolna Odra, jak elektrownie oparte na węglu brunatnym — jak Turów czy Bełchatów.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Panie pośle, proszę spojrzeć, jak PiS likwidował.)</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#RomanFritz">Proszę mi nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, proszę, ja to potem przekażę posłowi, panie pośle Gadowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#RomanFritz">Chciałem w tym momencie…</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#RomanFritz">Proszę sprawdzić pana posła, czy jest trzeźwy.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#RomanFritz">Proszę państwa, panie pośle, pan tutaj przychodzi i pan mi przeszkadza z mównicy. Proszę siadać na miejsce.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Pokazuję panu, jak likwidował PiS.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#DorotaNiedziela">Chwileczkę, przepraszam bardzo. Czy pan poseł Gadowski przekaże mi pismo, a ja, jak pan poseł skończy, to mu je przekażę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#RomanFritz">Proszę państwa, chciałem w tym momencie serdecznie przywitać obecnych tutaj pracowników Elektrowni Łaziska z panem Bogdanem Tkoczem na czele, którzy również wsparli nasz protest, nasz wspólny protest.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#RomanFritz">Zróbmy wszystko, aby uratować elektrownie Rybnik, Łaziska, aby uratować kopalnie węgla kamiennego na Górnym Śląsku. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł, panią minister Paulinę Hennig-Kloskę, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#PaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Goście! Dzisiaj Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę o rynku mocy. Panowie z branży na pewno wiedzą dokładnie, co to jest za ustawa.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O, wiatraczki.)</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#PaulinaHennigKloska">To jest ustawa, szanowni państwo, która przedłuża wsparcie z rynku mocy dla jednostek niespełniających norm emisyjnych. To ważne dla takich bloków węglowych jak m.in. Rybnik czy inne, które dzisiaj faktycznie w Warszawie domagały się dalszej pracy tych jednostek, jak również zapewnienia miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#PaulinaHennigKloska">Szanowni Państwo! Posłowie Konfederacji, którzy dzisiaj masowo podnoszą głosy przeciw wsparciu, głosząc wsparcie dla górników wydobywających węgiel i pracowników zatrudnionych w tych elektrowniach, w tych blokach węglowych, głosowali przeciwko tej ustawie, czyli głosowali przeciwko temu, by bloki węglowe dostały wsparcie w II połowie tego roku, w roku 2026, w roku 2027, w roku 2028. To zapewnia stabilność, bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju. To ta właśnie ustawa, ten dokument — wiedzielibyście, gdybyście się nad nim pochylili, zechcieli się zastanowić, przeczytać, nad czym dzisiaj głosowaliśmy — daje właśnie bezpieczeństwo energetyczne państwu i zapewnia dalsze istnienie tym jednostkom. Zachęcam bloki węglowe, elektrownie węglowe do uczestniczenia w aukcjach rynku mocy. A państwa z Konfederacji zachęcam do czytania ustaw, nad którymi głosuje Sejm.</u>
          <u xml:id="u-470.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Włodzimierza Skalika, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WłodzimierzSkalik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chiny i Indie uruchamiają 1000 nowych elektrowni węglowych, a co w Polsce? W 2021 r. Zjednoczona Prawica wprowadza program likwidacji kopalń do 2049 r. Zły program PiS-u obecna koalicja rządząca realizuje z jeszcze większą determinacją, chcąc zlikwidować te kopalnie jeszcze wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WłodzimierzSkalik">Fakt, dzisiaj górnicy i energetycy połączyli swoje siły w proteście. Byliśmy razem z nimi, ponieważ wspólnie chcemy obalić zielony ład. Sugerujemy, by górnicy i energetycy połączyli siły z rolnikami. Jest nadzieja, bo liczba protestujących dzisiaj w Warszawie dowodzi, że Polacy się przebudzili, Polacy zrozumieli, że jest jazda po naszej polskiej gospodarce. Chcemy razem z nimi obalić zielony ład, wspieramy protestujących.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#WłodzimierzSkalik">Mam pytanie do posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Czy nie wydaje się wam, że rząd Tuska bardziej przypomina nie rząd, tylko agenturę? Jak długo będziecie wspierali tę ekipę?</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: To czemu głosowaliście inaczej?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Tomasza Zapałowskiego, klub parlamentarny Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza, klub Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WitoldTumanowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Konfederacja broni i będzie bronić polskiej energetyki. Ta ustawa, którą przyjęliśmy, to jest tak naprawdę wyrzut sumienia katastrofalnej polityki…</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Pani minister przeszkadza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle Tumanowicz, chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę państwa na sali o uspokojenie się, bo nie można wysłuchać wystąpienia pana posła.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WitoldTumanowicz">To jest wyrzut sumienia, to jest przyznanie się do tego, że ta polityka klimatyczna doprowadza do upadku polskiej energetyki. Zaraz będziemy widzieli to samo, co widzimy w Niemczech. Tam widać ten przykład, że wszystkie pogodowo zależne źródła energii nie zdały egzaminu. I co? Niemcy muszą kupować energię z zagranicy. Nas też to niedługo czeka. Do tego chcecie doprowadzić? Do blackoutów? Do tego, żeby właśnie w myśl ideologii klimatyzmu zamykać kopalnie?</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WitoldTumanowicz">Dzisiaj protestowała branża energetyczna, byliśmy tam na miejscu, wspieramy polskie firmy energetyczne i liczymy na to, że opamiętacie się w końcu i doprowadzicie do tego, żeby zablokować tę naprawdę bardzo szkodliwą politykę zamykania kopalń i walki z firmami energetycznymi.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Szymańskiego, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#DorotaNiedziela">Czy cały klub się zapisał dzisiaj do wygłoszenia oświadczeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#KrzysztofSzymański">Tak, ważna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#KrzysztofSzymański">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Skandaliczny incydent, a raczej nawet kilka, dzisiaj podczas strajku górników i energetyków w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#KrzysztofSzymański">Po pierwsze i najważniejsze, to ta władza zaczadzona unijną polityką klimatyczną pokazuje, jak bardzo lekceważy głos branży, głos społeczny, tym, że nawet nie chcieli ich wysłuchać, nie chcieli wysłuchać ludzi, którzy przyjechali tutaj protestować w obronie tak swoich zakładów pracy, miejsc pracy, jak i zdrowego rozsądku, bezpieczeństwa energetycznego Polski. Nikt z zarządu nie był obecny w PGE. Nikt nie przyjął tych ludzi, na dół zszedł tylko jeden z dyrektorów i odebrał przed budynkiem pismo. Nie tak powinno wyglądać poważne traktowanie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#KrzysztofSzymański">Ale jest jeszcze drugi incydent. W grupie posłów Konfederacji i PiS-u byliśmy tam na miejscu i w trybie interwencji poselskiej próbowaliśmy wejść do środka, do — jakkolwiek by było — jednak spółki państwowej. Proszę sobie wyobrazić, że prywatna firma ochroniarska uniemożliwiła nam wejście do tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-478.5" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-478.6" who="#KrzysztofSzymański">Co więcej, policja, która była na miejscu, od której żądałem podjęcia natychmiastowej interwencji i wyegzekwowania mojego prawa wynikającego z ustawy o sprawowaniu mandatu posła i senatora, chodzi o dostęp do wszystkich pomieszczeń instytucji publicznych, nie podjęła przez godzinę żadnej skutecznej aktywności w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-478.7" who="#KrzysztofSzymański">Szanowni Państwo! Na węglu opiera się nasze bezpieczeństwo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-478.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-478.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Węgiel się kończy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartłomieja Pejo, klub parlamentarny Konfederacja. Dziękuję, nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rok rządów Donalda Tuska to najlepsza w historii doskonała ilustracja znanego powiedzenia, że kłamstwo ma krótkie nogi. Tusk oszukał, że w 100 dni dokona 100 konkretów, a prawie żadnej obietnicy nie spełnił.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#GrzegorzLorek">Upadek gospodarki spowodował zahamowanie eksportu do zaledwie 10 mld. W zeszłym roku mieliśmy prawie pięć razy większy bilans handlowy. Zyski spółek Skarbu Państwa spadły o 83%, a w budżecie państwa mamy największy deficyt w historii. Tylko w 2025 r. będzie to 300 mld zł, czyli tyle, ile wyniósł skumulowany deficyt przez 8 lat rządów PiS-u. To wasz kolejny uśmiechnięty rekord.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#GrzegorzLorek">Rok rządów Donalda Tuska to polityczna i gospodarcza katastrofa. Wyprowadziliście rolników na ulice, wyprowadziliście górników na ulice, chcecie wyprowadzić pocztowców, a w przyszłości cały naród będzie przeciwko wam.</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#GrzegorzLorek">Rok rządów Donalda Tuska to zniszczenie strategicznych projektów rozwojowych: nie ma Centralnego Portu Komunikacyjnego; elektrownia atomowa w powijakach; rozbudowa portu i transportu rzecznego zaniechana. Postawiliście na utopię samochodów elektrycznych, zabierając pieniądze z KPO przeznaczone na rozwój produkcji polskich leków i wydajecie je na dofinansowanie niemieckich elektryków, których nie chcą kupować nawet sami Niemcy. Hańba!</u>
          <u xml:id="u-480.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, nie wiem, czy ja nie pamiętam, czy pan nie pamięta, ale chyba premier Morawiecki obiecał elektryczne samochody.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Roberta Wardzałę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#RobertWardzała">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W Tarnowie, mieście liczącym ok. 100 tys. mieszkańców, funkcjonuje jedna stacja kolejowa i jeden przystanek kolejowy, tymczasem przez miasto biegną dwie linie kolejowe.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#RobertWardzała">Linia nr 91 Kraków Główny — Medyka. Odległość przystanku Tarnów Mościce od stacji Tarnów to ponad 4 km. Odległość między stacją Tarnów a przystankiem w Woli Rzędzińskiej poza granicami miasta to aż 9 km. Przystanków nie ma, choć tory biegną niedaleko dużych osiedli mieszkaniowych. Niebawem rozpocznie się bardzo poważna modernizacja ul. Lwowskiej w bezpośrednim sąsiedztwie linii nr 91. To idealny moment do wybudowania w tym rejonie przystanku kolejowego.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#RobertWardzała">Linia nr 96 Tarnów — Leluchów. Odległość między stacją Tarnów a przystankiem w Kłokowej poza granicami miasta to ponad 7 km. Kiedyś pomiędzy nimi był przystanek kolejowy, więc być może udałoby się go po prostu odtworzyć. Został zlikwidowany podczas remontu linii Tarnów — Leluchów. Tymczasem w sąsiednim Nowym Sączu na tej samej linii wbudowano nowe dwa przystanki.</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#RobertWardzała">Nowe przystanki są konieczne do poprawy dostępności komunikacyjnej dla mieszkańców wielu tarnowskich osiedli, a także okolicznych gmin, dlatego jeszcze raz z tego miejsca bardzo proszę o uczciwą analizę i podjęcie decyzji o budowie w Tarnowie nowych przystanków kolejowych na obu liniach biegnących przez miasto. Będzie to miało ogromne znaczenie dla mieszkańców, a także dla środowiska. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Patryka Gabriela, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Maria Joanna Koźlakiewicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy od ponad trzech dekad jest symbolem solidarności, empatii i zaangażowania milionów Polaków w pomoc potrzebującym. Dzięki jej działalności nasze szpitale zostały wyposażone w nowoczesny sprzęt medyczny, ratujący życie i zdrowie pacjentów w całym kraju. Niestety w ostatnim czasie obserwujemy nasilenie ataków medialnych wymierzonych zarówno w fundację, jak i jej założyciela Jurka Owsiaka. Pojawiają się nieprawdziwe informacje oraz oskarżenia, które mają na celu podważenie zaufania do tej niezwykle ważnej inicjatywy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Chciałabym stanowczo potępić wszelkie formy hejtu i dezinformacji skierowane przeciwko WOŚP oraz jej twórcy. Działania te nie tylko godzą w dobre imię fundacji, ale także podważają sens obywatelskiego zaangażowania i chęci niesienia pomocy innym.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Jako posłanka na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyrażam pełne poparcie dla działalności Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz dla Jurka Owsiaka. Doceniam ogrom pracy, jaki wkładają oni w organizację corocznych finałów, mobilizując społeczeństwo do wspólnego działania na rzecz poprawy jakości opieki zdrowotnej w naszym kraju. Apeluję do wszystkich o zachowanie szacunku i odpowiedzialności w publicznej debacie. Nie pozwólmy, aby nieuzasadniona krytyka i mowa nienawiści osłabiły zaufanie do inicjatyw, które przynoszą realne korzyści nam wszystkim. Wspierajmy działania, które jednoczą społeczeństwo i przyczyniają się do budowy lepszego jutra. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#AnnaBaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiejsze wystąpienie jest na prośbę zarówno osób z niepełnosprawnościami, jak i osób pracujących w wojewódzkich zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności. Instytucja ta powstała w 1997 r. na mocy ustawy z dnia 27 sierpnia o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przypomnę tylko, że 1 stycznia 2024 r. weszło w życie świadczenie wspierające, czyli nowa forma pomocy skierowanej bezpośrednio do osób z niepełnosprawnościami, którego celem jest wspieranie osób z największymi potrzebami. Zostało ono wprowadzone na ostatnim posiedzeniu Sejmu za rządów Zjednoczonej Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#AnnaBaluch">Szanowni Państwo! Tych wniosków jest niesamowicie dużo. Ich skala daje świadectwo tego, jak niezwykle potrzebne jest to świadczenie wspierające nie tylko dla osób niepełnosprawnych, ale także dla osób po wypadkach, młodszych i starszych. Wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności po prostu się nie wyrabiają, nie mają mocy przerobowych. Jest tak dużo wniosków, że niektórzy muszą czekać od kilku miesięcy nawet do 1,5 roku. Zdarzają się takie przypadki. Bardzo przykro można stwierdzić w przypadku osób, które są starsze, że te osoby mogą nie doczekać takiej pomocy, takiego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#AnnaBaluch">Stąd pytanie, czy ministerstwo widzi te problemy. Czy rząd dostrzega takie problemy? Wobec tego, że zapowiadane było tak liczne wsparcie dla Polaków, dla wszystkich mieszkańców, że podczas kampanii wyborczej obiecaliście państwo, że będziecie pomagać, że widzicie te potrzeby, może ukłonilibyście się w stronę osób niepełnosprawnych i chorych. Być może można by było przenieść rozpatrywanie tych wniosków do innych instytucji w celu ułatwienia i skrócenia czasu oczekiwania, rozłożyć rozpatrywanie tych wniosków. Oczywiście w tej sprawie złożę również odpowiednią interpelację. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Monikę Pawłowską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Szymona Giżyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#SzymonGiżyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Krzysztof Masłoń w tygodniku „Do Rzeczy”, zachęcając czytelników do uważnej lektury kolejnego patriotycznego arcydzieła prof. Andrzeja Nowaka „Naród niepokonany”, posłużył się cytatami, które krakowski profesor pomieścił w swojej książce, z Jarosława Marka Rymkiewicza: Najważniejsze z pytań jest takie, czy Polska może jeszcze być wielka i straszna. Czy może uderzyć duchem na wszystkie słowiańskie plemiona? Czy może to, co kona na naszych oczach: Europę, przymusić do zmartwychwstania w ludach? Żywot obudzić grzmotem? No i co wy na to, Polacy? Jesteście gotowi uderzyć duchem? Macie tyle siły? Czy położycie się do trumny i zdechniecie razem z tą Europą całą? To już jak wolicie. I drugi cytat, z prof. Henryka Wereszyckiego: To obrona słusznej sprawy dawała Polakom uzasadnione poczucie moralnej wyższości nad zaborcą, a to właśnie było źródłem dumy narodowej, czynnika tak bardzo istotnego dla przetrwania niewoli. Dlatego we wszystkich moich publikacjach starałem się pobudzać dumę z naszych walk o niepodległość. Sądzę bowiem, że i dziś jest ona potrzebna. I na koniec cytat z samego pana prof. Andrzeja Nowaka: Niemcy nie znikną i Rosja też nie, podobnie jak ich niechęć i wrogość do istnienia państwa polskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Agnieszkę Annę Soin, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z początkiem roku rozpoczęła się nasza prezydencja w Radzie Unii Europejskiej. Przez pół roku będziemy odpowiedzialni m.in. za ustalanie porządku obrad, posiedzeń i negocjacje państw członkowskich. Wierzę, że prezydencja Polski spowoduje wzmocnienie Europy i nie będzie wykorzystywana politycznie zarówno wewnętrznie, jak i na arenie europejskiej. Przed nami wiele wyzwań: wojna w Ukrainie, zmiana na stanowisku prezydenta Stanów Zjednoczonych, przekonywanie do sfinansowania Tarczy Wschód, stworzenie specjalnej strefy na Bałtyku, zaostrzenie unijnych sankcji wobec Rosji.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#AgnieszkaAnnaSoin">Nasz kraj jest uznawany za wiarygodny przez Waszyngton dzięki obecnemu prezydentowi Andrzejowi Dudzie, który rozumie istotę silnych związków transatlantyckich dla jedności Zachodu. Polscy przedstawiciele w czasie prowadzenia negocjacji w sprawie przepisów i proponowania kompromisów powinni kierować się zasadą uczciwości i neutralności w rozmowach. Sprawy bezpieczeństwa powinny stać się głównym przesłaniem polskiej prezydencji: zarówno bezpieczeństwa zewnętrznego, jak i bezpieczeństwa ekonomicznego, energetycznego czy informacyjnego. Rola nas, polityków, to zapewnić to poczucie bezpieczeństwa każdemu Polakowi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Pieczarkę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#AnnaPieczarka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#AnnaPieczarka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Według wszelkich raportów o zatrudnieniu pielęgniarki są jednym z najbardziej poszukiwanych zawodów na rynku pracy zarówno w całej Polsce, jak i lokalnie. Najnowsze dane mówią, że już 20 tys. przedstawicielek tego zawodu wyjechało do pracy za granicę. Wśród tych, które zostały w kraju, większość lada chwila osiągnie wiek emerytalny i skorzysta z należnych im świadczeń. Oznacza to, że zapotrzebowanie na przedstawicieli tego zawodu z roku na rok wzrasta i nawet prywatne kliniki zmagają się z ich niedoborem.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#AnnaPieczarka">Rosną także wymagania dotyczące wykształcenia pielęgniarek. Dziś, aby zostać pielęgniarką, należy w pierwszej kolejności skończyć studia medyczne na tym kierunku. Konieczne jest przygotowanie praktyczne, trzeba również zdać egzamin z języka angielskiego na poziomie B2. Rokrocznie od wielu już lat kształcenie pielęgniarek na wyższych uczelniach, w tym na Akademii Tarnowskiej, bije rekordy popularności, czego z tego miejsca największej tarnowskiej uczelni serdecznie gratuluję. Aby poszerzać swoje kwalifikacje, pielęgniarki odbywają szkolenia specjalizacyjne w różnych medycznych dziedzinach. Wraz z zapotrzebowaniem na pracę dla pielęgniarek rośnie zapotrzebowanie na możliwość ich kształcenia. Ten fakt powinien być impulsem dla wyższych uczelni w Polsce do uruchamiania na wysokim poziomie opcji studiowania na tym kierunku, co dla szkół wyższych jest oczywistą szansą rozwojową. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! We wrześniu poprzedniego roku premier Donald Tusk wskazał prywatną fundację, Fundację WOŚP, na koordynatora doraźnej pomocy mieszkańcom terenów dotkniętych powodzią. Sam prezes Jerzy Owsiak wydawał się być w pełni przygotowany. Oświadczył, że pierwsze ciężarówki są już gotowe do wyjazdu i wspomniał o 40 mln zł, które będą przekazane powodzianom, oraz o założeniu specjalnego konta zbiórkowego.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#MagdalenaFilipekSobczak">W ocenie wielu ekspertów wzywanie WOŚP jako koordynatora pomocy było błędem. Szef BBN Jacek Siewiera trafnie podkreślił, że państwo nie ma prawa abdykować w takiej sytuacji. Poszkodowani potrzebują stabilnego, sprawnego rządu i pomocy, tymczasem WOŚP została podłączona do hydrantu publicznych pieniędzy. Na skutek poselskich interpelacji wiemy już, że fundacja otrzymała 14,5 mln zł dotacji od spółek Skarbu Państwa, w tym 4,2 mln zł od Fundacji Orlen, 2,5 mln zł od Fundacji PZU i 1 mln zł z PKO SA. Dodatkowo Orlen podpisał umowę na sponsoring trzech kolejnych finałów WOŚP, co według informacji medialnych wynosi prawie 4 mln zł. Od początku stycznia tego roku do WOŚP płyną również pieniądze z Orlenu, który z każdej kawy sprzedanej na stacjach swojej sieci przekazuje Jerzemu Owsiakowi złotówkę. Miesięczne wpływy fundacji z tego tytułu szacowane są na ok. 4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#MagdalenaFilipekSobczak">W tym miejscu nasuwa się pytanie: Dlaczego rząd w sprawie pomocy powodzianom korzysta ze wsparcia prywatnej fundacji, której transparentność działania już od dłuższego czasu pozostawia wiele do życzenia? Dlaczego nie skorzystano z potencjału administracji rządowej, samorządowej, co przełożyłoby się na realne, szybkie wsparcie najbardziej potrzebujących? Czyżby obecny rząd nie potrafił zadbać o swoich rodaków i infrastrukturę ojczyzny? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią Annę Ewę Cicholską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tradycje i obrzędy związane z okresem świąt Bożego Narodzenia są kultywowane w Polsce od stuleci. Jednym z symboli tych świąt jest orszak Trzech Króli i wspólne kolędowanie. Ta tradycja ma ok. 2 tys. lat. W ostatnich latach daje się zauważyć coraz większe zainteresowanie organizowaniem, ale też uczestnictwem w orszaku już nie tylko w dużych miastach, ale i w mniejszych miejscowościach. Władze samorządowe wspólnie z parafiami organizują orszaki Trzech Króli. Towarzyszą im jasełka, występują wspólne kolędowania.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#AnnaEwaCicholska">W tym roku uczestniczyłam w orszaku w Mławie. Wzięły w nim udział całe rodziny ze wszystkich parafii. Czuło się atmosferę przyjaźni, radości, panowało poczucie wspólnoty. Godne naśladowania są też przykłady wspólnego kolędowania w małych miejscowościach wiejskich. Brałam również udział w takim kolędowaniu w gminie Ojrzeń. Tam wspólnie koła gospodyń wiejskich, mieszkańcy spotkali się na wspólnym śpiewaniu kolęd. To wspaniałe przykłady tworzenia magii świąt Bożego Narodzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#EwaLeniart">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od momentu przejęcia władzy w Polsce przez koalicję 13 grudnia obserwujemy nasilający się proces zwalczania katolików, dla PR-u nazwany opiłowywaniem. Nawet przywołana nomenklatura ma wzbudzać przeświadczenie, że „opiłowywać” to znaczy pozbawiać nienależnych, nadmiernych przywilejów czy uprawnień. Proces zaczęła realizować instytucjonalnie ministra edukacji Barbara Nowacka, ograniczając liczbę lekcji religii w szkole, a następnie wskazując autorytarnie dyrektorom szkół, że dobrze by było, aby lekcje te były na początku oraz na końcu dnia zajęć, po to by łatwiej je było opuścić. Następnie w trosce o rozdział państwa od Kościoła prezydent miasta Warszawy, kandydat na prezydenta Rzeczypospolitej, zarządził oczyszczanie przestrzeni warszawskiego ratusza z krzyży, by przykład ze stolicy był naśladowany przez innych samorządowców. I ostatnia inicjatywa społeczna: uchronić dzieci przed stresem i nie prowadzić ich do pierwszej komuni świętej oraz spowiedzi przed osiągnięciem przez nie pełnoletności.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#EwaLeniart">Pytam zatem: Gdzie prawo rodziców do wychowania dzieci w zgodzie z własnymi przekonaniami? Gdzie wolność wyznania? Czy katolik nie może korzystać ze swoich praw w Polsce? A może demokracja walcząca zwalcza także religię rzymskokatolicką? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Bożenę Lisowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 23 grudnia 2024 r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące montażu czujek pożarowych w domach, mieszkaniach, hotelach i apartamentach na wynajem. Nowelizacja rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji wprowadza obowiązek instalacji co najmniej jednej czujki dymu w pomieszczeniach mieszkalnych, gdzie zachodzi proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego. Dla istniejących lokali mieszkalnych wymóg ten zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2030 r. W przypadku nowo powstających lokali i pomieszczeń wymóg instalacji tych czujek obowiązuje już od 23 grudnia 2024 r. Nowelizacja przepisów ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa w gospodarstwach domowych, lokalach hotelarskich oraz zminimalizowanie zagrożenia związanego z ulatnianiem się groźnych, toksycznych substancji w pomieszczeniach zamkniętych, tam gdzie do ogrzewania używa się paliwa stałego, ciekłego lub gazowego. Zachęcam każdego do zamontowania takich czujek w swoim domu. W sytuacji ulatniania się tlenku węgla, czyli czadu, może to uratować życie całej rodziny lub ocalić życie.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Grygorcewicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#BarbaraGrygorcewicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Efektywne funkcjonowanie samorządów stanowi jeden z filarów państwa polskiego. Niestety w wyniku 8 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości i wynikającej z nich niegospodarności budżety jednostek samorządu terytorialnego znalazły się w dramatycznym stanie. Dopiero od niedawna można zauważyć stopniową poprawę ich sytuacji finansowej. Miałam okazję rozmawiać z przedstawicielami samorządów województwa zachodniopomorskiego, sołtysami, wójtami, starostami, burmistrzami, prezydentami miast. W tych rozmowach wielokrotnie podkreślano, że mimo podejmowanych przez rząd działań wsparcie wciąż jest niewystarczające do tego, aby samorządy mogły w pełni realizować swoje zadania i odpowiadać na potrzeby mieszkańców. Apeluję do rządu o kontynuowanie oraz intensyfikację wsparcia samorządów, które wciąż borykają się z konsekwencjami wcześniejszych zaniedbań rządu Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Sałka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Wiolettę Marię Kulpę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WiolettaMariaKulpa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Lokalny temat, ale jakże ważny. W powiecie płockim znajduje się gmina Bielsk, gdzie działa prężnie ochotnicza straż pożarna. Niestety strażacy podjęli akcję protestacyjną, ponieważ urzędujący wójt gminy Bielsk z PSL postanowił zlikwidować etat kierowcy konserwatora sprzętu dla OSP Bielsk. Strażak zatrudniony na stanowisku kierowcy i konserwatora ma zamiast czynności ratowniczo-gaśniczych zajmować się przewozem osób i pełnić obowiązki — uwaga — kierowcy gminnego samochodu służbowego. Nie ma żadnej komunikacji pomiędzy wójtem a zarządem OSP i komendantem gminnym OSP. W związku z brakiem zainteresowania — choć w trybie administracyjnym pan wójt jest zobowiązany do udzielania odpowiedzi — może to stanowić intencję co do likwidacji stanowiska. Taka decyzja godzi w szeroko rozumiane bezpieczeństwo na terenie gminy Bielsk, gmin ościennych i Płocka. Szkoda, że niektóre ugrupowania dość instrumentalnie traktują takie grupy zawodowe, tak ważne dla naszego życia i zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartłomieja Dorywalskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zarządzanie polskim przemysłem chemicznym osiągnęło nowy poziom absurdu. W momencie gdy ceny siarki notują zdecydowany wzrost, decydenci odpowiedzialni za funkcjonowanie Siarkopolu zdecydowali się na masowe zwolnienia, co, jak się wydaje, wynika nie z sytuacji rynkowej, ale raczej z braku pomysłów na zarządzanie tą spółką. W Grzybowie kilkadziesiąt osób traci pracę, a według pojawiających się informacji to dopiero początek, ponieważ najwyraźniej łatwiej jest zredukować zatrudnienie niż inwestować w rozwój.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#BartłomiejDorywalski">Jednocześnie polski rynek nawozów został zalany przez import z Rosji. Tylko w ubiegłym roku wydaliśmy na rosyjskie nawozy 1300 mln zł. A to oczywiście przykład najwyższego poziomu patriotyzmu gospodarczego. Miliardy złotych opuszczają kraj, wspierając interesy naszych wschodnich sąsiadów. Pracownicy protestują, słusznie wskazując, że zakład ma potencjał odbudowy, a wzrost cen siarki na rynku daje realną szansę na zyski. Ale decydenci wiedzą lepiej. Po co rozwijać firmę, skoro można zwolnić ludzi? Zamiast szukać rozwiązań, skutecznie prowadzi się zakład w stronę upadku, a pracowników pozostawia na lodzie. Dlatego apeluję o opamiętanie i natychmiastowe zaprzestanie działań prowadzących do destrukcji zakładu oraz pozbawiania ludzi pracy. Polska gospodarka potrzebuje przemyślanych inwestycji, a nie pochopnych decyzji, które niszczą potencjał przemysłu chemicznego i oddają rynek w ręce konkurencji ze Wschodu. Czas działać odpowiedzialnie, zanim stracimy kolejną strategiczną firmę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#DorotaNiedziela">Nie wiem, jak długo się pan zajmuje rolnictwem, ale w 2019 r. i 2020 r. 1 t nawozu kosztowała 4 tys.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Dorywalski: Ja mówiłem o Siarkopolu, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#DorotaNiedziela">Tak, ale pan mówił o nawozach, o produkcji nawozów.</u>
          <u xml:id="u-507.4" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Dorywalski: To ma wpływ na funkcjonowanie firmy.)</u>
          <u xml:id="u-507.5" who="#DorotaNiedziela">No właśnie.</u>
          <u xml:id="u-507.6" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-507.7" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Patryka Wichra, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Kilkanaście dni temu w polskim parlamencie na posiedzeniu zespołu do spraw energetyki, także energetyki atomowej, zespołu pana posła Ireneusza Zyski i pani poseł Soin odbyło się bardzo ważne spotkanie z ambasadorem Japonii, na którym to podsumowano bardzo istotny projekt, który został sfinansowany przez polskie ministerstwo nauki, polską agencję zajmującą się energetyką atomową. W 2021 r. zakończono zasadniczy etap projektowania nowoczesnego wysokotemperaturowego reaktora atomowego IV generacji. To najnowocześniejsza technologia na świecie. Dysponują nią na dzień dzisiejszy Japończycy jako pierwsi i my, Polacy, jako drudzy. Mamy technologie, której jesteśmy współautorami.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#PatrykWicher">I co się dzieje? Teraz trzeba przejść do drugiego kroku, czyli sfinansować projekt wykonawczy. I otóż nie ma pieniędzy, więc zawiesza się coś, co zostało uruchomione, coś, co zostało zakończone sukcesem. Złożono raporty kończące ten projekt. Ambasador przyszedł do nas i chwalił tę współpracę, chwalił naszych naukowców, którzy są rewelacyjni, a my chcemy znowu zamrozić tak ważną inwestycję. Tak samo jest w przypadku SMR-ów lekkowodnych. Też Japończycy wyciągają rękę do nas, żebyśmy mogli razem z nimi tą dodatkową elektrownię, te małe SMR-y budować.</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#PatrykWicher">Pani Marszałek! Panie Premierze! Apeluję zatem: mamy technologię, mamy ekspertów, mamy specjalistów, jesteśmy gotowi do wdrożenia. W końcu warto wydać te pieniądze i zabezpieczyć energetycznie Polskę, a nie — chować głowę w piasek jak struś, który tylko i wyłącznie tchórzy i udaje, że jest królem Europy, a tak naprawdę nawet nie jest marionetką. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-508.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Klaudię Jachirę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Co łączy prawicowe media, polityków i Kościół w Polsce? Wiadomo — Święta Bożego Narodzenia, fajerwerki i orszaki Trzech Króli. Ale co ich tak naprawdę cementuje? Otóż nienawiść do WOŚP-u. Przykładają się do tego bardziej niż do obchodzenia własnych świąt. Za co tak nienawidzą Owsiaka? Za to wszystko, czego im samym brakuje: za bezinteresowną pomoc, za otwartość…</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Za 30 baniek na billboardy polityczne.)</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#KlaudiaJachira">…za tolerancję, entuzjazm, za to, że można pomagać i nie mówić o Bogu, że można grać i uśmiechać się, że da się prowadzić przez tyle lat tak wielką fundację i nie kraść, nie wziąć nic dla siebie, dla znajomych i rodziny, tak żeby nie musieć potem uciekać na Węgry i prosić o azyl.</u>
          <u xml:id="u-510.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Złoty Melon. Kto tam jest zatrudniony?)</u>
          <u xml:id="u-510.4" who="#KlaudiaJachira">To się po prostu nie mieści w ich głowach — nawet teraz, dzisiaj widać to tutaj, w tej Izbie — więc atakują. Pod adresem Owsiaka i jego żony padają groźby.</u>
          <u xml:id="u-510.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle Wicher…</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle Matecki, zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ale to jest kłamstwo. Kto jest zatrudniony w Złotym Melonie?)</u>
          <u xml:id="u-511.3" who="#DorotaNiedziela">Do momentu wystąpienia pani poseł sala zachowywała się w porządku. Jeszcze raz usłyszę takie przeszkadzanie… Chce pan usłyszeć odczytywanie formuły drugi raz?</u>
          <u xml:id="u-511.4" who="#komentarz">(Poseł Patryk Wicher: Pani marszałek, Kościół można obrażać?)</u>
          <u xml:id="u-511.5" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu po raz pierwszy. Pani poseł Jachira nie przeszkadzała panu, jak pan wygłaszał oświadczenie…</u>
          <u xml:id="u-511.6" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ale pan poseł nie kłamał.)</u>
          <u xml:id="u-511.7" who="#DorotaNiedziela">…więc teraz bardzo proszę dać możliwość pani poseł wypowiedzieć swoje oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-511.8" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-511.9" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Ale pan poseł Wicher nikogo nie obrażał, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-511.10" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, naprawdę?</u>
          <u xml:id="u-511.11" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Ale co naprawdę?)</u>
          <u xml:id="u-511.12" who="#DorotaNiedziela">Naprawdę mam panu przeczytać, że pan uniemożliwia prowadzenie obrad?</u>
          <u xml:id="u-511.13" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Ale groźba.)</u>
          <u xml:id="u-511.14" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-511.15" who="#DorotaNiedziela">Wiecie co, państwo? Jest godz. 20. Do tej pory naprawdę większość posłów zachowywała się bardzo dobrze. Podziękowano nawet za informację bieżącą. Czy państwo nie potraficie wytrzymać trochę emocji podczas oświadczeń?</u>
          <u xml:id="u-511.16" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Jak się Kościół obraża…)</u>
          <u xml:id="u-511.17" who="#DorotaNiedziela">Czy pani poseł Jachira nie może wygłosić oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-511.18" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#KlaudiaJachira">Dziękuję, pani marszałkini. Niestety, słowa prawdy bolą.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#KlaudiaJachira">Zastraszani są też pracownicy fundacji, nachodzone są biura. Skala tego jest tak duża, że Jurek Owsiak zamieścił wpis ze słowami: jeśli dożyję jutra. Niestety raz ta fala nienawiści już doprowadziła do tragicznego zdarzenia, do zabójstwa prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. Dlatego bardzo ważne jest, by policja i służby nie były bezczynne. Teraz nie mogą się tylko bezczynnie temu przyglądać. Bardzo dobrze, że została zatrzymana osoba podejrzana o stosowanie tych gróźb, bo za tymi atakami stoją konkretni ludzie, często blisko związani z politykami, dziennikarzami i Kościołem. Trzeba pokazać — i to, co się przed chwilką wydarzyło, też to pokazuje — że w Polsce nie ma ani grama przyzwolenia na mowę nienawiści.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: He, he, he!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Dąbrowską-Banaszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Od kilku lat w moim rodzinnym mieście, Chełmie, oraz powiecie chełmskim organizujemy w czasie między Bożym Narodzeniem a Świętem Trzech Króli zbiórkę darów dla dzieci, podopiecznych hospicjum im. Małego Księcia w Lublinie. Zbierane są rzeczy, które są wykorzystywane do codziennego funkcjonowania tej placówki. Aktualne potrzeby dotyczące rzeczy dla hospicjum są określane w uzgodnieniu z jego pracownikami.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Kilka słów o tej placówce. Lubelskie Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia od 1997 r., czyli od blisko 28 lat, świadczy bezpłatną opiekę perinatalną, stacjonarną oraz domową. W ramach hospicyjnej opieki perinatalnej pomaga rodzinom dotkniętym ciężkimi chorobami dzieci. Opieka hospicjum domowego umożliwia pobyt dziecka we własnym domu przy zachowaniu wszystkich standardów opieki medycznej, psychologicznej, pedagogicznej, socjalnej oraz duchowej. Gdy jest to potrzebne, gdy opieka i leczenie nie mogą być prowadzone w warunkach domowych, dzieci obejmowane są pełną opieką w warunkach stacjonarnych. Dom im. Małego Księcia to nowoczesny kompleks pozbawiony barier architektonicznych. Działa od stycznia 2009 r., służąc zarówno małym, jak i dorosłym pacjentom. Można powiedzieć, że towarzyszenie rodzinie na poszczególnych, praktycznie wszystkich etapach żałoby to jedno z realizowanych przez hospicjum zadań. Kiedy przychodzi moment pożegnania, kres cierpienia dla chorego, ci, którzy zostają, muszą uporać się z poczuciem straty, tęsknotą, osamotnieniem. Bardzo ważne jest wówczas wsparcie i te zadania realizują hospicja.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Idea wsparcia tego hospicjum poprzez zbiórkę darów w tym roku spotkała się z olbrzymim odzewem mieszkańców Chełma i powiatu chełmskiego. Określana jako #OrszakwChełmie już od kilku lat, od czasu pandemii wspiera w ten sposób — w mniejszym lub większym stopniu — funkcjonowanie tej placówki, bo wciąż systemowe finansowanie działań hospicjów jest niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Bardzo dziękuję wszystkim, którzy aktywnie włączyli się w tę formę wsparcia, często po raz kolejny. Dziękuję franciszkanom z Sanktuarium św. Antoniego w Chełmie, którzy udostępnili miejsce do zbiórki. Bez was to byłoby niemożliwe. Dziękuję Zakładowi Karnemu w Chełmie za pomoc w transporcie i dostarczeniu zebranych darów do hospicjum. To bardzo ważne wsparcie. Bardzo dziękuję wszystkim, którzy przynieśli, przywieźli dary. Dziękuję za wasze otwarte na potrzeby innych potrzebujących serca. Jesteście wielcy. Bardzo wszystkim darczyńcom dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Żenujące jest to, że przez lata politycy koalicji 13 grudnia pluli na Orlen, mówiąc, że jedyne, co tam mogą zrobić, to się wysikać, a teraz lansują się na prawo i lewo z kubkami kawy. Podpinając WOŚP pod Orlen, udajecie, że wszystko jest okej. Czy wy w ogóle wiecie, że Orlen ma własną fundację dobroczynną? Odkąd rządzicie nic już nie jest okej. To nie WOŚP potrzebuje pomocy. WOŚP, jak dobrze wiemy, świetnie sobie radzi. To Orlen potrzebuje pomocy finansowej, bo zysk tej spółki w porównaniu z ubiegłym rokiem spadł o 95%. Orlen na krawędzi zyskowności dzieli się dochodem z WOŚP. To jest absurd. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#DariuszMatecki">Szanowna Pani Marszałek! Dziś tysiące górników i energetyków wyszło na ulice Warszawy, żeby walczyć o swoją przyszłość, przyszłość swoich rodzin i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Ten protest był wyrazem sprzeciwu wobec haniebnej decyzji o przyspieszonym zamknięciu kluczowych elektrowni, takich jak Dolna Odra pod Gryfinem czy Rybnik, które od dziesięcioleci są filarami energetyki i lokalnej gospodarki. To, co się dzisiaj wydarzyło, też jest haniebne, ponieważ delegacja związków zawodowych, „Solidarności”, „Solidarności” 80, OPZZ nie została nawet wpuszczona do budynku PGE. Nie zostali wpuszczeni posłowie wraz z posłami Prawa i Sprawiedliwości, Konfederacji. Próbowaliśmy umożliwić delegacji wejście i złożenie petycji w budynku PGE. Pięciu członków zarządu PGE, nie było nikogo, kiedy wracaliśmy z Ministerstwa Aktywów Państwowych i znów…</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#DariuszMatecki">…teraz udało nam się z kolei wejść do budynku, dowiedzieliśmy się, że nie możemy jako posłowie dowiedzieć się, co dzisiaj robią władze, zarząd PGE. Czy nagle, kiedy dowiedzieli się, że jest protest, wyjechali gdzieś? Nie wiem, na wakacjach są, chorobowe pobrali. Niestety to, co zrobiliście, kolejny raz pokazuje waszą całkowitą pogardę wobec społeczeństwa, wobec związków zawodowych, wobec ludzi pracy. Te działania narzucone przez ideologiczny zielony ład prowadzą nas po prostu ku katastrofie. Polska ma być zmuszona do rezygnacji z węgla, podczas gdy kraje takie jak Niemcy wciąż go wykorzystują. Ten protest był po prostu wołaniem o rozsądek, ale widać po waszych twarzach, że rozsądku tam zdecydowanie nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-518.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Kłamstwo, kłamstwo, kłamstwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, tak, wiem, że pani poseł będzie mówiła odpowiednim tonem, ale naprawdę działają mikrofony. A po drugie, chciałam panu przypomnieć, panie pośle Matecki, że była taka komisja, w której zwracaliśmy się z prośbą, że kontrolerzy NIK-u nie weszli do Orlenu, kontrolerzy, którzy mają prawo do tego, nie weszli do Orlenu, ponieważ prezes Orlenu ich nie wpuścił na kontrolę. Tak że proszę sobie przypomnieć poprzednie lata.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale nie wiem, czy pani marszałek powinna komentować oświadczenia posłów.)</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#DorotaNiedziela">Nie.</u>
          <u xml:id="u-519.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-519.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Pani się do mnie może z imienia i nazwiska zwracać, a ja nie mogę…)</u>
          <u xml:id="u-519.6" who="#DorotaNiedziela">Ja się zwróciłam, ale to nie jest debata.</u>
          <u xml:id="u-519.7" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-519.8" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Skoro to nie jest debata, to czemu pani do mnie coś mówi?)</u>
          <u xml:id="u-519.9" who="#DorotaNiedziela">Bo marszałek Sejmu może zwrócić się do posła i ja się właśnie do pana zwróciłam, a kultura wymaga wysłuchać.</u>
          <u xml:id="u-519.10" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-519.11" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-519.12" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Matecki: Pani mnie kultury nie będzie uczyć…)</u>
          <u xml:id="u-519.13" who="#DorotaNiedziela">No właśnie pan sobie wystawia bardzo ładne świadectwo.</u>
          <u xml:id="u-519.14" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł, pani poseł Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#BarbaraBartuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 83 lata temu w okolicach Balearów w katastrofie statku zginął Jerzy Różycki. Był on jednym z trzech młodych matematyków, którzy w grudniu 1932 r. rozpracowali działania niemieckiego cudu techniki, maszyny szyfrującej Enigma, a następnie opracowali metody pozwalające na regularne odczytywanie niemieckich szyfrogramów. Dokonanie to uznane jest za jedno z najważniejszych wydarzeń II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#BarbaraBartuś">Od 1933 r. polski wywiad regularnie przekazywał Francuzom i Anglikom niemieckie depesze wojskowe uzyskiwane dzięki pracy polskiego Biura Szyfrów. Nie ujawniono jednak sposobu uzyskiwania informacji. Dopiero w 1939 r. na skutek pogarszających się stosunków polsko-niemieckich kierownictwo Biura Szyfrów zdecydowało się ujawnić sojusznikom tajemnicę pracy polskich służb wywiadowczych. Oprócz egzemplarza polskiej Enigmy otrzymali oni matematyczne założenia dotyczące metod obsługi maszyny. Jerzy Różycki latem 1939 r. dostał powołanie do wojska, a we wrześniu został ewakuowany z Polski przez Rumunię. Polscy kryptolodzy kontynuowali pracę we Francji, a po jej kapitulacji w Wielkiej Brytanii. W 1941 r. Różycki został skierowany do nowego ośrodka kryptologicznego w Algierze.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#BarbaraBartuś">Równie tajemnicza, jak była zagadka niemieckiej maszyny szyfrującej, jest sama śmierć tego wybitnego polskiego matematyka i kryptologa. 9 stycznia 1942 r. Jerzy Różycki wracał z Algierii do tajnego ośrodka polskich kryptologów zlokalizowanego w południowej, nieokupowanej części państwa Vichy. Statek, którym płynął, zatonął w pobliżu Balearów w niewyjaśnionych okolicznościach. Razem z nim w katastrofie zginęły 222 osoby. Wśród ofiar byli polscy i francuscy kryptolodzy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Paulinę Matysiak, klub parlamentarny Razem, Koło Poselskie Razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PaulinaMatysiak">Może kiedyś będzie klub.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałam wygłosić oświadczenie o ostatnich doniesieniach o zwolnieniu dużej liczby pracowników Poczty Polskiej. Ponad 8,5 tys. osób ma stracić pracę. To już nie jest tylko program dobrowolnych odejść, który był uruchomiony w ubiegłym roku, ale zapowiedź zwolnień grupowych. To jest bardzo niepokojące, bo z jednej strony przyszłość dla wielu pracowników Poczty Polskiej rysuje się w czarnych barwach, to będzie tragedia, utrata pracy, ale to jest również kwestia utrzymania, a także poprawy jakości świadczenia usługi powszechnej, czyli przyjmowania, sortowania, doręczania przesyłek listowych, w tym przesyłek poleconych. Ta historia Poczty Polskiej w ostatnich miesiącach nie rysuje się w różowych barwach. Już w sierpniu ub.r. z rady nadzorczej zostali odwołani pracownicy, przedstawiciele załogi, a na ich miejsce przez długi czas nie powoływano następców. Tym samym złamano statut spółki. Z kolei w tym roku zostały zmienione terminy doręczeń, zgodnie z ministerialnym rozporządzeniem, i jeśli chodzi o przesyłkę najszybszej kategorii, teraz są 3–4 dni czekania na priorytet, a był 1 dzień czekania na priorytet. Naprawdę trudno mówić tutaj o jakimkolwiek poprawianiu jakości. Placówki pocztowe mają ograniczone godziny pracy. Przykład podawany na posiedzeniu podkomisji we wrześniu ub.r.: Klecza Górna, godziny otwarcia 10–12. Ten przykład podawał Robert Czyż, przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Poczty.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#PaulinaMatysiak">Warto tu podkreślić: to w interesie nas wszystkich powinna być jak najlepsza i sprawnie funkcjonująca Poczta Polska, bo każdy z nas z usług tej instytucji korzysta. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Małgorzatę Kołodziejczak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gdańsk jest szczodry, Gdańsk dzieli się dobrem. Jesteście kochani, Gdańsk jest najcudowniejszym miejscem na ziemi.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Te słowa jako ostatnie 14 stycznia 2019 r. podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy wypowiedział pan prezydent Paweł Adamowicz. Po tych słowach został brutalnie zamordowany.</u>
          <u xml:id="u-524.2" who="#MagdalenaMałgorzataKołodziejczak">Pan prezydent Adamowicz był wybitnym samorządowcem. Znałam go wiele lat i miałam ogromny zaszczyt i przyjemność z nim współpracować. Był wielkim orędownikiem współpracy i dialogu. Kochał Gdańsk, kochał ludzi, kochał być razem z nimi. Śmierć pana prezydenta to ogromna strata dla najbliższych przyjaciół, współpracowników, dla świata samorządowego i dla mieszkańców Gdańska. Sprawca tego haniebnego mordu został osądzony, a sąd stwierdził, że czyn ten miał podłoże polityczne. Pamiętamy ten czarny czas hejtu, szczucia i prześladowania prezydenta i wiemy, że tragedia ta była efektem języka nienawiści. Pamiętamy też o naszym przyjacielu. Dlatego już szósty raz spotkamy się w Gdańsku 13 stycznia o godz. 19, żeby oddać hołd i pochylić się przed panem prezydentem. Ale jest to też czas dobry i jednocześnie zobowiązanie do potępienia języka nienawiści i walki z nim. A z tym ciągle mamy do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-524.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Alicję Łuczak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#AlicjaŁuczak">Pani Marszałkini! Wysoki Sejmie! Mam jakby ciąg dalszy wypowiedzi koleżanki Magdy. Zwracam się do prawej strony tej sali, ale też do prawicowych mediów. Słuchajcie, już 33. raz gramy dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Lata Chrystusowe. Jerzy Owsiak ze swoją fundacją stworzył markę — markę dobra, miłości, zdrowia, niesienia pomocy, markę, z której wszyscy powinniśmy być dumni. A co robią prawicowe media? Atakują, nawołują do nienawiści…</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Mówią prawdę.)</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#AlicjaŁuczak">…do hejtu, czego przykładem jest sprawa pana, który dzisiaj został aresztowany i przyznał się do winy.</u>
          <u xml:id="u-526.3" who="#AlicjaŁuczak">Ile jeszcze? Czy już wam jest wstyd, czy jeszcze nie? Kiedy to się skończy? Kiedy ten język nienawiści znajdzie finał? Zastanówcie się trochę, bo to jest naprawdę wstyd i hańba. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Swoje dzisiejsze oświadczenie poselskie pragnę poświęcić dwóm ważnym wydarzeniom w dziedzinie szeroko pojętej komunikacji w Małopolsce.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#MariuszKrystian">23 grudnia w Krakowie odbyła się uroczystość oficjalnego otwarcia północnej obwodnicy Krakowa i ostatniego brakującego odcinka trasy ekspresowej S7. W pierwszym przypadku 12,5 km, w drugim przypadku ponad 13 km, w sumie ponad 25 km trasy wybudowanej za czasu rządu Prawa i Sprawiedliwości. To ogromny sukces rządu Prawa i Sprawiedliwości i ogromny sukces również pana ministra Andrzeja Adamczyka. Z tego miejsca składam panu ministrowi gratulacje.</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#MariuszKrystian">Ale to nie koniec dobrych informacji na okres ferii. Zarząd Województwa Małopolskiego z Prawa i Sprawiedliwości wprowadził w okresie ferii zimowych bilet za złotówkę dla dzieci i młodzieży podróżujących po Małopolsce Kolejami Małopolskimi, ale również dotyczy to innych przewoźników, czyli np. Kolei Śląskich czy spółki Polregio. To dobry ruch w kierunku rozwoju turystyki w Małopolsce, ale również w kierunku rozwoju komunikacji publicznej. Wielkie gratulacje za ten gest. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Koc: Chyba nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#DorotaNiedziela">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Maria Koc, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#MariaKoc">Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#MariaKoc">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jednym z głównych motorów napędowych polskiej gospodarki w ostatnich latach był eksport. Za rządów Prawa i Sprawiedliwości w latach 2015–2023 eksport Polski wzrastał najszybciej w Europie. To wzrost z 751 mld zł w 2015 r. do 1613 mld zł w 2023 r. To wzrost eksportu o 115%, aż o 115% przez 8 lat. Rekordowo zwiększył się także udział Polski w globalnym eksporcie. Polska gospodarka za rządów Prawa i Sprawiedliwości pędziła do przodu z niespotykaną wcześniej siłą. Wprawdzie kryzysy związane z COVID-em, lockdownem, kryzysem energetycznym czy wybuchem wojny na Ukrainie wyhamowały nasz wzrost gospodarczy i ekspansją eksportową, jednak dzięki odpowiedzialnej polityce premiera Mateusza Morawieckiego i tarczom antykryzysowym polska gospodarka utrzymała swój potencjał i szybko wróciła na drogę dynamicznego rozwoju. W 2023 r. eksport osiągnął tę rekordową wartość wspomnianego wcześniej 1613 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#MariaKoc">I co było dalej? Przyszedł rok 2024, kiedy to polski eksport zaliczył spektakularny spadek aż o 7,7% rok do roku. Eksperci złapali się za głowę, oceniając, że rok 2024 r. to najgorszy rok dla polskiego eksportu od wielkiego kryzysu finansowego w 2008 r. Co takiego wydarzyło się w ubiegłym roku, że aż tak ucierpiał nasz handel zagraniczny? Czy Polskę nawiedziła jakaś plaga, wojna? Nic z tych rzeczy. Wystarczyło, że do rządu wrócił Donald Tusk. Efekty tego powrotu do rządzenia pana premiera Donalda Tuska szybko odczuliśmy. Odczuł to także nasz eksport. I znowu z lidera staliśmy się outsiderem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-530.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Schädler, Klub Parlamentarny Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#EwaSchädler">Wielce Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Słowa mają moc, mają moc czynienia czegoś dobrego i czegoś złego, zarówno te słowa mówione, którymi się tutaj posługujemy, jak również te słowa pisane. I niestety w czasie mediów społecznościowych mają moc zabijania. Albania w tym roku zablokowała TikToka, jedną ze znanych nam platform. Z jakiego powodu? Z takiego, że czternastolatek został zamordowany.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#EwaSchädler">Z tego miejsca chciałabym do wszystkich państwa zaapelować, abyście ważyli słowa, słowa pisane i słowa mówione. Jako dumna członkini komisji etyki niestety co posiedzenie Sejmu zmagam się ze słowami, które są przez nas nadużywane. I taki negatywny przykład dajemy również naszym wyborcom. Tak że jeszcze raz apeluję, żebyśmy wszyscy razem ważyli słowa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W Polsce możliwe jest kształcenie w prawie 250 zawodach na poziomie technikum i branżowej szkoły I stopnia. Zawody są przyporządkowane do jednej z 32 branż, uwzględniając specyfikę umiejętności zawodowych lub zakres, w jakim umiejętności te są wykorzystywane podczas wykonywania zadań zawodowych. W tych zawodach kształcą się zarówno młodzi absolwenci szkół podstawowych, jak i osoby dorosłe. Niektórzy praktykują u pracodawcy, a niektórzy uczą się na praktykach zawodowych w szkole. W większości są to pasjonaci danego zawodu realizujący swoje pasje życiowe oraz posiadający aspiracje do uzyskania kwalifikacji zawodowych. Z pasją i nieukrywaną radością chłoną wiedzę i umiejętności zawodowe. Aby zdobyć certyfikat kwalifikacji zawodowej, aspirujący zawodowcy muszą podejść do egzaminu złożonego z dwóch egzaminów: pisemnego, wykonywanego najczęściej na komputerze, oraz praktycznego, bardzo często kończącego się wykonaniem produktu lub usługi w ramach danego zawodu. Aby zdać, należy uzyskać minimum 50% możliwych punktów w części pisemnej oraz 75% w części praktycznej.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#MarcinJózefaciuk">Dzisiaj rozpoczęła się sesja egzaminacyjna egzaminów zawodowych w szkołach publicznych, niepublicznych, dla młodzieży i dla dorosłych. Egzaminy te potrwają do 20 stycznia, a wyniki zostaną ogłoszone 28 marca. Wszystkim podchodzącym do egzaminów składam życzenia połamania piór, lonż, grzebieni, noży, śrubokrętów i innych narzędzi wykorzystywanych w waszym zawodzie, a kierownikom centrów egzaminowania, zespołom egzaminacyjnym, asystentom technicznym i innym zaangażowanym w przeprowadzenie egzaminu zawodowego życzę dużo spokoju i bezproblemowego przebiegu sesji egzaminacyjnej. Powodzenia.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Piotra Kowala, klub parlamentarny Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PiotrKowal">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zdecydowana większość mieszkańców regionu włocławskiego z wielkim niepokojem przyjęła decyzję generalnego dyrektora ochrony środowiska o uchyleniu decyzji środowiskowej dla projektu budowy zapory na Wiśle w Siarzewie. Decyzja ta nie tylko stawia pod znakiem zapytania przyszłość tej kluczowej inwestycji, ale również uderza w bezpieczeństwo powodziowe, gospodarcze i społeczne naszego regionu. Zapora w Siarzewie to projekt o strategicznym znaczeniu, który miał być odpowiedzią na kilka krytycznych wyzwań: organizowanie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, przeciwdziałanie skutkom suszy, a także wsparcie lokalnej gospodarki, w tym sektora rolnego i energetycznego. Bez tej inwestycji mieszkańcy dolnej Wisły pozostaną narażeni na katastrofy naturalne oraz negatywne skutki zmian klimatycznych. Zadaję sobie pytanie, czy brak decyzji środowiskowej to wynik rzeczywistych wątpliwości merytorycznych, czy może jest to decyzja o podłożu politycznym. Czy mieszkańcy Włocławka i całego regionu mają cierpieć z powodu administracyjnych przepychanek? Stawiam również pytanie, czy organ, który blokuje realizację tej inwestycji, weźmie na siebie odpowiedzialność moralną i prawną w razie pęknięcia tamy we Włocławku. W związku z tym apeluję do rządu oraz do odpowiednich organów o podjęcie pilnych działań w tej sprawie. Oczekuję, że generalny dyrektor ochrony środowiska uchyli swoją decyzję bądź strona wnioskująca o budowę zapory szybko złoży nowy wniosek, a proces rozpatrywania będzie przejrzysty i uwzględni rzeczywiste potrzeby mieszkańców regionu kujawsko-pomorskiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#HenrykSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Właśnie dzisiaj obchodzimy Dzień Ligi Ochrony Przyrody, która rozpoczęła swą działalność 9 stycznia 1928 r. Liga od początku włączyła się czynnie do prowadzonej, szczególnie przez Państwową Radę Ochrony Przyrody, kampanii ochrony przyrody tatrzańskiej i powołania na tym obszarze parku narodowego. Z chwilą wybuchu II wojny światowej działalność ligi została brutalnie przerwana, a wielu jej czołowych działaczy zginęło na polach walki, w obozach lub na skutek działań wojennych. Gdy działania wojenne na ziemiach polskich ustały, podjęto trud odtworzenia Ligi Ochrony Przyrody. Dużą rolę w ochronie przyrody i środowiska w Polsce odegrały opracowywane przez ligę raporty o stanie przyrody i środowiska oraz wnioski i postulaty zgłaszane władzom państwowym. Dzisiaj Liga Ochrony Przyrody współpracuje z licznymi krajowymi i międzynarodowymi organizacjami ekologicznymi, takimi jak międzynarodowa koalicja wolontariuszy przyrody Europa Nostra oraz Światowe Towarzystwo Ochrony Zwierząt. Jest też m.in. członkiem założycielem Światowej Unii Ochrony Przyrody i prowadzi Europejskie Centrum Ekologiczne, które jest inicjatorem i realizatorem Europejskiej Zielonej Karty. Prowadzi szeroką i znaczącą działalność edukacyjną i wydawniczą, znaną z wielu ciekawych publikacji książkowych, plansz tematycznych, plakatów i kalendarzy, a szczególnie miesięcznika „Przyroda Polska”. Za swoje zasługi została odznaczona krzyżem Polonia Restituta.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#HenrykSzopiński">Dziękuję członkom, działaczom i sympatykom Ligi Ochrony Przyrody za wszystkie podjęte działania na rzecz ochrony przyrody w Polsce. Z okazji dzisiejszego święta życzę wielu nowych inicjatyw, dużo siły i wytrwałości w kontynuowaniu wszystkiego, co służy poprawie stanu środowiska, w którym żyjemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#KrzysztofCiecióra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym poinformować, przypomnieć i wypromować fakt, że 9 lutego 2025 r. w Radomsku odbędzie się referendum, w którym będą mogli wziąć udział mieszkańcy. Referendum będzie miało trzy pytania. Pierwsze: Czy chce pan/pani, żeby w Radomsku przy ul. Prymasa Wyszyńskiego 151 została wybudowana spalarnia odpadów? Drugie pytanie: Czy chce pan/pani, aby ewentualna przebudowa skweru przy pl. 3 Maja w Radomsku uwzględniała wycinkę rosnących tam obecnie drzew? I trzecie, uwaga, niezwykle skomplikowane pytanie: Czy chce pan/pani, aby składowiska odpadów oraz instalacje przetwarzania odpadów na terenie miasta Radomska były lokalizowane na obszarze rewitalizacji przyjętym w uchwale numer XXXI/332/21 Rady Miejskiej w Radomsku z dnia 28 maja 2021 r., zmienionym uchwałą numer XXXII/355/21 Rady Miejskiej w Radomsku z dnia 24 czerwca 2021 r.?</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#KrzysztofCiecióra">Szanowni Mieszkańcy Radomska! Nie mam pojęcia, kto wymyślił te pytania. Natomiast referendum będzie i należy się do niego przygotować. Zapraszam na konsultacje do mojego biura poselskiego w sprawie tych pytań i w sprawie całego referendum.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki adres?)</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#KrzysztofCiecióra">Spróbujemy zlokalizować te wszystkie uchwały i odpowiedzieć sobie na pytanie, czego te pytania tak naprawdę dotyczą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki jest adres biura?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Piotra Kandybę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PiotrKandyba">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W przyszły wtorek, 14 stycznia będziemy mieli szóstą rocznicę tragicznej śmierci Pawła Adamowicza, śmierci niepotrzebnej, spowodowanej nienawiścią i szczuciem określonych grup i środowisk na prezydenta Gdańska.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#PiotrKandyba">Gdy czytam wpis Jerzego Owsiaka, mam wrażenie, że nie odrobiliśmy tej tragicznej lekcji. Groźby i życzenia śmierci, deklaracje podłożenia bomby i ogromna kampania nienawiści rozkręcona przez dwie firmy powiązane z polską prawicą, które pod przykrywką telewizji uprawiają obrzydliwą propagandę i sieją nienawiść w naszym społeczeństwie. Dzisiaj już wiemy, że osoba, która groziła Jerzemu Owsiakowi, to 71-letni mężczyzna. Zgadnijcie państwo, jaki podał powód: Działałem pod wpływem tego, co mówiła Telewizja Republika.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To było zdementowane.)</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#PiotrKandyba">Pięknie. Ile jeszcze tragedii i zabójstw powodowanych nienawiścią, podsycanych propagandą, opłacanych rublami musi mieć miejsce, abyśmy powiedzieli dość temu procederowi?</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#PiotrKandyba">Jerzy Owsiaku! Wolontariusze! Polki i Polacy! Idziemy po kolejny rekord po raz 33. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-542.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Mejzę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Prokuratura zdementowała.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#ŁukaszMejza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kochana Polsko! Rząd Tuska złapał na haczyk…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#DorotaNiedziela">Momencik. Naprawdę troszkę ciszej, dobrze? Ja słyszę bardzo dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#ŁukaszMejza">Bo mam donośny, silny głos, żebym był słyszany w całej Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#DorotaNiedziela">Tak, dokładnie, naprawdę ma pan bardzo mocny głos. Ale są mikrofony, będzie pana słychać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#ŁukaszMejza">Z ust pani marszałek takie komplementy. A więc jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#ŁukaszMejza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kochana Polsko! Rząd Tuska złapał na haczyk kolejną grupę społeczną, którą planuje wypatroszyć. Tym razem są to wędkarze. Wiecie, co nasze grube rządowe ryby wymyśliły tym razem? Za rządów PiS wprowadzono program „Nasze łowiska”, dzięki któremu wędkarze uiszczali opłatę uprawniającą do połowów we wszystkich obszarach rybackich zarządzanych przez Wody Polskie. Rząd Tuska teraz ten program wygasił. Dzięki programowi wprowadzonemu za rządów PiS koszt wędkowania w całej Polsce wynosił jedyne 250 zł. Teraz gdyby ktoś chciał łowić na wszystkich obszarach w całym naszym kraju, byłoby to aż 5535 zł. W ten właśnie sposób rząd Donalda Tuska złapał po raz kolejny na wędkę Polaków.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#ŁukaszMejza">Zresztą, szanowni państwo, jak nazwać gościa, który przed wyborami wychodził w stroju złotej rybki ze stowarzyszeniami, a potem to wszystko utopił w mętnej wodzie. Znam tylko jedno określenie: zwykły, pospolity, polityczny leszcz.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#ŁukaszMejza">Szanowni Państwo! Kiedyś — pani marszałek, zaznaczam, że zacytuję — było bardzo popularne hasło: Donald, matole, twój rząd obalą kibole. Teraz można by było powiedzieć, i tak się już mówi w polskim Internecie: Donald, cielaku, wędkarze powieszą Platformę na spinningowym haku. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#DorotaNiedziela">Ale leszcz to chyba ładna rybka.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Smaczna.)</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Sylwestra Tułajewa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#SylwesterTułajew">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zakończyliśmy procedowanie nad projektem budżetu państwa na rok 2025. Ustawa trafia na biurko pana prezydenta i warto dzisiaj powiedzieć kilka zdań. Z całą pewnością budżet państwa, który został przyjęty przez Wysoką Izbę, nie jest budżetem ambitnym, nie jest budżetem rozwojowym, tak naprawdę to budżet na przetrwanie obecnej ekipy. To budżet, który zakłada gigantyczny deficyt, ponieważ ten deficyt wynosi ponad 289 mld zł. To niespotykana kwota deficytu.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#SylwesterTułajew">Wprowadziliście państwo jako koalicja 13 grudnia poprawkę, która tak naprawdę zeruje wynagrodzenia dla sędziów, powoduje tym samym, że funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego będzie właściwie niemożliwe. Tym samym złamaliście konstytucję, art. 178 konstytucji, który mówi wyraźnie, że sędziom zapewnia się godziwe warunki pracy, że sędziom gwarantuje się godziwe wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#SylwesterTułajew">Zaproponowałem również podczas pierwszego czytania poprawki regionalne. Chciałem, aby w Lublinie powstała szkoła podstawowa przy ul. Majerankowej przy wsparciu rządu, przy wsparciu budżetu państwa. Zaproponowałem kwotę 36 mln zł. Odrzuciliście tę poprawkę. Proponowałem również przekazanie 79 mln zł na szkołę przy ul. Jemiołuszki. Również tę poprawkę odrzuciliście.</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#SylwesterTułajew">Jako Prawo i Sprawiedliwość przekazaliśmy w poprzednich latach ponad 67 mln zł na budowę szkoły specjalnej w Lublinie. Rząd Donalda Tuska o Lublinie zapomniał, zapomniał o mieszkańcach województwa lubelskiego, zapomniał o mieszkańcach mojego miasta Lublina. Dlatego głosowałem przeciwko temu budżetowi, bo nie godzę się na takie pominięcie Polski Wschodniej, pominięcie województwa lubelskiego, pominięcie miasta Lublina.</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#SylwesterTułajew">Apeluję do was o to, abyście dojrzeli do tego, że Polska jest jedna, że Polska potrzebuje wsparcia. Polska powiatowa, Polska lokalna bez pieniędzy na inwestycje sobie nie poradzi. Pokazaliśmy przez 8 lat, że potrafimy to robić. Dzisiaj weźcie nas przykład i wspomóżcie samorządy, które — jak mówicie — są wam bardzo bliskie, ale kiedy przychodzi do konkretnych rozstrzygnięć, do decyzji, tych decyzji nie ma. Pozostawiliście samorządy same sobie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-550.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Marię Kurowską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#DorotaNiedziela">Jest pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#MariaKurowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W latach 90. wielu polityków i ekonomistów powtarzało hasło: It’s the economy, stupid, czyli: gospodarka, głupcze. Dlaczego o nim mówię? Dlatego że ten rok w naszej ojczyźnie zamknął się katastroficznie. A dlaczego, szanowni państwo? Bo nastąpiły potężne zwolnienia. Pozwolę sobie przytoczyć dane. PKP Cargo — 3665 osób, Poczta Polska — 9 tys. osób, Stallantis w Gliwicach — 500 osób, FCA — 468 osób, MA Polska — 260 osób, IKEA — 130, Pomorska Fabryka Mebli — 270 osób, Azoty — 200 osób, PGG — 400 osób, ABB — 600, Levis — 650 osób, Beko — 1800 osób, fabryka porcelany — 180 osób, Octopus — 270 osób, Aptiv — 200 osób, Agora — 180 osób, do tego 180 tys. zamkniętych jednoosobowych działalności gospodarczych. Do tego dług publiczny rośnie w zatrważającym tempie i tylko w 2024 r. wzrósł o ponad 200 mld. Ktoś mi napisał na WhatsAppie: Oni nas zarżną w najbliższym roku. Normalnie szok. Przypuszczałam, że będą nas zarzynać, nie sądziłam, że w takim tempie.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#MariaKurowska">Szanowni Państwo! Dlaczego o tym mówię? Aby wreszcie nasz rząd się opamiętał i aby nastąpił odwrót, aby do kogoś dotarło to amerykańskie hasło: gospodarka. Nie chciałabym dodawać drugiego członu, ale aż się prosi, aby przytoczyć to w całości: gospodarka, głupcze. Bardzo proszę nasz rząd o pamiętanie, żeby gospodarka stanęła na pierwszym miejscu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Wiesława Wieczorka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#JarosławWiesławWieczorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj w Warszawie odbył się wielki protest w sprawie obrony polskiego przemysłu, w obronie elektrowni głównie węglowych, węglowodorowych. Mówimy tu o elektrowniach Rybnik, Łaziska, Dolna Odra. Uczestnicy przyjechali nie tylko bronić miejsc pracy, nie tylko bronić swojej przyszłości, swoich rodzin, ale również przyjechali po to, aby bronić przyszłości, bezpieczeństwa energetycznego nas wszystkich, wszystkich Polaków. To dzisiaj system energetyczny oparty na źródłach cieplnych, na elektrowniach węglowych i elektrowniach gazowych gwarantuje stabilny system energetyczny w Polsce. Jak wejdą sobie państwo na stronę dotyczącą przesyłu energii, to mogą sobie państwo uświadomić, że w okresie zimowym każdego dnia od 80% do 98% energii elektrycznej jest wytwarzane właśnie z tych elektrowni cieplnych. Uczestnicy protestu dzisiaj w tym celu przyjechali.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#JarosławWiesławWieczorek">Ja apeluję do rządu, aby nie doprowadził do upadku polskiego przemysłu, żeby ideologia zielonego ładu nie przysłaniała polskiej racji stanu. O to bardzo proszę, bo my nie możemy czekać, aż elektrownie atomowe zostaną wybudowane, bo nie wiem, czy ten rząd jest zdolny do tego, żeby tę elektrownię atomową wybudować. Na teraz potrzebujemy stabilnej energii, gwarantuje nam to sektor wydobywczy, gwarantują nam to elektrownie węglowe i elektrownie gazowe. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Kazimierza Gwiazdowskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Weber: Chyba nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#DorotaNiedziela">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Rafała Webera, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Początek każdego roku jest dobrym czasem na podsumowania. Zróbmy to, drodzy państwo. W tych kilku zdaniach chcę podsumować rok 2024 od strony gospodarczej. Oddam głos mediom, zacytuję fragment pewnego artykułu, który bardzo precyzyjnie opisywał stan polskiej gospodarki w roku 2024, czyli w pierwszym roku rządów ekipy Tuska.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#RafałWeber">Z lidera do outsidera. Tak można w skrócie podsumować to, co się stało z polską gospodarką na przestrzeni ostatniego roku, czyli roku 2024. Jeszcze rok temu, czyli w roku 2023, ze wzrostem o 1,8% kwartał do kwartału w Unii nie ustępowaliśmy nikomu, a w Europie — tylko Albanii. Teraz Europa rośnie, a my spadamy i tylko dwa kraje Wspólnoty są w gorszej sytuacji. Koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! Czy można w bardziej precyzyjny sposób opisać to, co dzieje się w polskiej gospodarce za rządów Donalda Tuska? Czy liczby i statystyki, które w sposób bardzo szczegółowy obrazują kondycję polskiej gospodarki, można zniekształcić? Otóż nie. Oczywiście powiedzieć można wszystko. Można w Radzie Ministrów mówić, że polska gospodarka się obudziła, ale to są kłamstwa. Liczby mówią jednoznacznie: z powrotem rządu Donalda Tuska powróciła do Polski zapaść gospodarcza. A będzie jeszcze gorzej.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#RafałWeber">Wyraz temu dali protestujący dzisiaj w Warszawie, którzy sprzeciwiają się mocnym ograniczeniom energetycznym w Polsce, zwolnieniom grupowym, które mają miejsce zarówno w sektorze prywatnym, jak i w spółkach Skarbu Państwa. Ponad 8 tys. ludzi zwolniono z Poczty Polskiej, ponad 4 tys. — z PKP Cargo, a to dopiero początek.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! Wrócił Tusk, wróciła zapaść gospodarcza. Lepiej nie będzie, chyba że powróci Prawo i Sprawiedliwość. Wtedy nastawimy Polskę na dobre gospodarcze tory. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Władysława Kurowskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Górnicy i energetycy protestowali dziś w Warszawie w obronie polskiej gospodarki i miejsc pracy. To nie jest manifestacja poparcia, ale bunt — bunt wobec zielonego ładu i polityki Donalda Tuska. Rząd co innego mówi, a co innego robi. Okazuje się, że 11 grudnia przedstawiciele rządu Donalda Tuska w ramach konsultacji z Danią i Cyprem przyjęli dokument wzywający do szybkiej implementacji tzw. paktu migracyjnego oraz zielonego ładu. Tymczasem nasi sąsiedzi zza Odry wdrażają zielony ład w wersji niemieckiej. Niemieckie media informują o uruchomieniu wszystkich dostępnych elektrowni węglowych w kraju. Decyzja została podjęta w związku z gwałtownym spadkiem produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Pochmurna pogoda i gęsta mgła spowodowały znaczące ograniczenie mocy instalacji wiatrowych i słonecznych.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#WładysławKurowski">Czy należy dziwić się temu protestowi i innym protestom w całej Polsce? Nie. Czy Niemcom wolno więcej? Przecież jesteśmy krajem Unii Europejskiej i chcemy równego traktowania i stabilnej gospodarki, opartej na stabilnych, pewnych źródłach energii. Już dziś zauważamy spadek konkurencyjności gospodarki europejskiej w stosunku do gospodarki np. chińskiej czy Stanów Zjednoczonych, co niestety przekłada się na obniżenie perspektyw na godne życie również w naszej ojczyźnie. Dziś już chyba wszyscy widzą, że jest to związane z nieodpowiedzialnym, generującym gigantyczne koszty zielony ładem. Panie i panowie z ekipy rządzącej, czas wysłuchać protestujących Polaków, bo fala niezadowolenia rośnie. My, Zjednoczona Prawica, ich wspieramy, bo to nasz wspólny, polski interes. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#DorotaNiedziela">Tak dotarliśmy do końca oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#DorotaNiedziela">Wszystkim posłom, którzy są na sali, bardzo dziękuję za dzisiejszy dzień.</u>
          <u xml:id="u-559.3" who="#DorotaNiedziela">Wysłuchaliśmy ponad 50 oświadczeń poselskich. Jeśli mogę, podzielę się taką refleksją, że to bardzo przykre, że przynajmniej ok. 10 oświadczeń było tak naprawdę atakiem na Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, a trudno nie zauważyć, że w prawie każdym szpitalu sprzęty przekazywane przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy i przez Jurka Owsiaka codziennie ratują życie dzieciom, starszym i ludziom, którzy tam przebywają. To bardzo przykre.</u>
          <u xml:id="u-559.4" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#KrzysztofGawkowski">Szanowny Panie Marszałku! Niniejszym oświadczam, że w wyniku pomyłki zagłosowałem za w głosowaniu nr 35 na 26. posiedzeniu Sejmu w dniu 9 stycznia 2025 r. o godz. 18:25:51 w punkcie 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2025. Było to głosowanie nad poprawką 17. Moją intencją było zagłosowanie przeciw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#MarcinSkonieczka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś obchodzony jest Dzień Ligi Ochrony Przyrody. Został on ustanowiony na pamiątkę pierwszego zjazdu tej organizacji, który miał miejsce 9 stycznia 1928 r. Pomysłodawcą stowarzyszenia był botanik i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Władysław Szafer. Jest to najstarsza organizacja ekologiczna w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#MarcinSkonieczka">Liga od początku swojego istnienia kładła silny nacisk na prowadzenie działalności edukacyjnej skierowanej do całego społeczeństwa, a zwłaszcza dzieci i młodzieży. Organizacja ta inspiruje do podejmowania i realizowania inicjatyw społecznych na rzecz środowiska lub sama takie inicjatywy podejmuje. Dzięki propagowaniu wiedzy ekologicznej świadomość ochrony dóbr przyrody została znacznie poszerzona i upowszechniona wśród Polaków. To Liga Ochrony Przyrody zabiegała o stworzenie resortu ochrony środowiska, powołanie sejmowej komisji ochrony środowiska lub opracowanie przez rząd polityki ekologicznej państwa.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#MarcinSkonieczka">W Dniu Ligi Ochrony Przyrody wyrażam szczere wyrazy uznania dla dokonań tej organizacji na rzecz ochrony zasobów przyrodniczych w Polsce. Obecnym władzom i wszystkim członkom stowarzyszenia życzę dynamicznego rozwoju organizacji i skutecznej realizacji założonych celów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#AndrzejSzejna">Oświadczenie poselskie w sprawie „Programu Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej”</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#AndrzejSzejna">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wyrazić głęboką aprobatę i satysfakcję z powodu zaprezentowanego „Programu Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej”, która przypada na pierwsze półrocze 2025 r. Dokument ten świadczy o kompleksowym podejściu do wyzwań, przed którymi stoi cała Europa, oraz o ambicjach Polski jako aktywnego i odpowiedzialnego członka Wspólnoty Europejskiej. Jest to dla nas niezwykle ważny czas, by pokazać, że Polska potrafi nie tylko skutecznie przewodzić unijnym projektom, ale również wyznaczać nowe standardy współpracy i jedności w obliczu wspólnych wyzwań.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#AndrzejSzejna">Program polskiej prezydencji zasługuje na uznanie ze względu na jego spójność oraz szerokie spektrum priorytetów. W szczególności pragniemy podkreślić znaczenie działań zmierzających do wzmocnienia europejskiego bezpieczeństwa w każdym jego wymiarze: zewnętrznym, wewnętrznym, energetycznym i informacyjnym. Szczególnie istotne są inicjatywy wspierające Ukrainę oraz dążące do zakończenia agresji rosyjskiej. Priorytetowe traktowanie relacji transatlantyckich oraz budowa trwałych więzi z partnerami spoza Unii Europejskiej, w tym z USA, jest godnym pochwały przejawem odpowiedzialności za stabilność globalnego ładu międzynarodowego.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#AndrzejSzejna">Jako członek rządu, reprezentujący Lewicę będącą częścią koalicji rządzącej, z dumą wspieram te inicjatywy. Wspólnie z naszymi partnerami politycznymi realizujemy ambitne cele, które umacniają pozycję Polski na arenie międzynarodowej. Wspieranie praworządności i podstawowych wartości Unii Europejskiej to priorytety, które leżą u podstaw naszego programu prezydencji. Wspólnota Europejska opiera się na poszanowaniu demokracji, wolności i równości, a promowanie tych zasad przez Polskę w trakcie prezydencji ma szczególne znaczenie w obliczu współczesnych wyzwań geopolitycznych i społecznych. Zachowanie wspólnych wartości jest kluczowe dla budowy odpornej i solidarnej Europy.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#AndrzejSzejna">Nie możemy pominąć także ambitnych planów w zakresie transformacji energetycznej, które zakładają odejście od zależności od rosyjskich surowców energetycznych oraz wsparcie dla czystych źródeł energii. Polska jako państwo członkowskie musi być liderem w budowie nowoczesnej i zrównoważonej gospodarki, czego wyrazem są przedstawione inicjatywy. Realizacja tych celów nie tylko przyczyni się do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego, ale również umożliwi Polsce odegranie kluczowej roli w kształtowaniu polityki klimatycznej i energetycznej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#AndrzejSzejna">Jednym z kluczowych aspektów programu jest też wspieranie spójności gospodarczej i społecznej na obszarze całej Unii Europejskiej. Rozwój jednolitego rynku, redukcja barier biurokratycznych i promocja innowacyjności to kroki, które umożliwiają skuteczną realizację strategicznych celów polityki unijnej, w tym wspieranie równego dostępu do korzyści integracji europejskiej. Równocześnie szczególną wagę przywiązujemy do polityki spójności, która stanowi fundament budowy trwałego rozwoju w krajach członkowskich, redukuje nierówności i wzmacnia integrację międzyregionalną.</u>
          <u xml:id="u-562.6" who="#AndrzejSzejna">Na uwagę zasługuje również nacisk położony na zdrowie publiczne i opiekę zdrowotną, w tym na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, a także poprawę bezpieczeństwa lekowego w UE. Te elementy są niezbędne dla budowy trwałej odporności społecznej w obliczu dynamicznie zmieniających się uwarunkowań globalnych. Priorytetem jest również zapewnienie dostępu do wysokiej jakości opieki medycznej dla wszystkich obywateli Unii Europejskiej oraz wspieranie inicjatyw zmierzających do poprawy zdrowia publicznego poprzez rozwój technologii i innowacyjnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-562.7" who="#AndrzejSzejna">Polska prezydencja stawia także na budowanie partnerskich relacji z kluczowymi graczami na światowej scenie politycznej, co ma na celu wzmacnianie pozycji nie tylko Polski, ale także całej Unii Europejskiej w wymiarze globalnym.</u>
          <u xml:id="u-562.8" who="#AndrzejSzejna">Polska prezydencja jest dla nas wielką szansą na pokazanie, że potrafimy skutecznie przewodzić pracom unijnym, budować jedność i solidarnie odpowiadać na wspólne wyzwania. Jestem przekonany, że zrealizowanie wyznaczonych priorytetów wzmocni nie tylko Polskę, ale i całą Unię Europejską, co przyczyni się do poprawy jakości życia wszystkich jej obywateli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#TadeuszTomaszewski">Oświadczenie poselskie w sprawie zabytkowej trybuny Stadionu Miejskiego w Grodzisku Wielkopolskim</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Izbo! W 7. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości — 11 listopada 1925 r., przy asyście gen. Kazimierza Sosnkowskiego, otwarty został Stadion Miejski w Grodzisku Wielkopolskim. Stadion posiadał jedną, istniejącą do dziś drewnianą trybunę, płytę boiska i bieżnię lekkoatletyczną. Na tym stadionie swoje sukcesy święcił lokalny klub — Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski — który jeszcze na początku XXI w. rywalizował w europejskich pucharach z takimi drużynami jak Manchester City, Girondins Bordeaux czy Hertha Berlin. Obecnie miasto jest właścicielem obiektu, mając jednocześnie podpisaną umowę dzierżawy stadionu z pierwszoligowym klubem Warta Poznań, który rozgrywa tutaj swoje mecze.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#TadeuszTomaszewski">Umowa o dzierżawie obiektu nie dotyczy jednak zabytkowej trybuny, która została otwarta właśnie w 1925 roku. Jest to trybuna w tzw. stylu angielskim, jedna z trzech na kontynencie europejskim poza Wielką Brytanią. Od kilkunastu lat miłośnicy grodziskiego klubu walczą o pieniądze na renowację trybuny. Potrzebne są środki na odnowę drewnianych elementów konstrukcji. Już w 2020 r. i 2023 r. temat zgłaszany był ówczesnym Ministrom Sportu i Turystyki, jednak projekt remontu nie uzyskał dofinansowania z Rządowego Programu Ochrony Zabytków w ramach funduszu inwestycji strategicznych.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#TadeuszTomaszewski">Wobec powyższego uprzejmie proszę o odpowiedzi na pytania o potencjalne programy, w ramach których samorząd miasta i gminy Grodzisk Wielkopolski mógłby uzyskać dofinansowanie ww. inwestycji:</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#TadeuszTomaszewski">Jakie programy Ministerstwo Sportu i Turystyki przewiduje w zakresie restaurowania zabytków sportowych?</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#TadeuszTomaszewski">W jakich instytucjach samorządy mogą uzyskiwać dofinansowania na przeprowadzenie remontów obiektów sportowych, które mają znaczenie historyczne dla lokalnej społeczności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#DorotaNiedziela">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 10 stycznia br., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#DorotaNiedziela">Wszystkim pracownikom Kancelarii Sejmu i funkcjonariuszom Straży Marszałkowskiej dziękuję za pracę.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#DorotaNiedziela">Dobranoc państwu.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 20 min 02)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>