PPC / ppc

text_structure.xml 547 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Szymon Hołownia oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Monika Wielichowska i Dorota Niedziela)</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Na salę wchodzi prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, zebrani wstają, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Pawła Bliźniuka, Adama Gomołę, Patryka Jaskulskiego i Filipa Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Paweł Bliźniuk i Patryk Jaskulski.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Paweł Bliźniuk i Filip Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Protokół 19. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Witam przybyłego na obrady Sejmu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Andrzeja Dudę.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Witam przybyłych wraz z panem prezydentem gości: szefową Kancelarii Prezydenta panią minister Małgorzatę Paprocką, szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego pana Jacka Siewierę, pana ministra Kolarskiego, pana ministra Mastalerka i wszystkich ministrów Kancelarii Prezydenta, którzy zechcieli nas dzisiaj odwiedzić.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">Witam panią marszałek Senatu Małgorzatę Kidawa-Błońską, która również będzie przysłuchiwała się naszym obradom.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Informuję, że prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z art. 140 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wyraził wolę zwrócenia się do Sejmu z orędziem.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt w brzmieniu: Orędzie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Orędzie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Proszę prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Andrzeja Dudę o wygłoszenie orędzia.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie prezydencie.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AndrzejDuda">Wielce Szanowny Panie Marszałku Sejmu! Wielce Szanowna Pani Marszałek Senatu! Szanowny Panie Prezesie Rady Ministrów! Szanowni Państwo Wiceprezesi Rady Ministrów! Szanowni Państwo Wicemarszałkowie Sejmu i Senatu! Szanowne Panie i Panowie Ministrowie! Szanowni Państwo Prezesi Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo Posłowie do Parlamentu Europejskiego! Szanowni Państwo Generałowie i Oficerowie! Ekscelencje! Wszyscy Dostojni Przybyli Goście! Drodzy Rodacy! Rok po wyborach parlamentarnych zdecydowałem się skorzystać z mojego konstytucyjnego uprawnienia i wygłosić orędzie do Sejmu. Uważam, że z jednej strony podsumować trzeba wszystko to, co zostało dokonane lub zaniechane, a z drugiej strony także i przypomnieć, jak fundamentalne wyzwania i cele stoją dzisiaj przed Rzecząpospolitą.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AndrzejDuda">Rok po wyborach parlamentarnych to najlepszy moment, by to podsumowanie przeprowadzić. Polacy zasługują na to, aby ich sprawy, sprawy najważniejsze dla ich rodzin, sprawy, od których zależy pomyślność ich, ale także — a może w szczególności — ich dzieci, wnuków, traktowane były poważnie.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Po pierwsze, bezpieczeństwo. Bezpieczeństwo musi być wyjęte poza nawias bieżącego politycznego sporu, sporu partyjnego czy międzypartyjnego. Zawsze to powtarzam, zwłaszcza od czasu, kiedy kwestia bezpieczeństwa stała się absolutnie pierwszoplanową sprawą dla wszystkich narodów i państw naszej części Europy i świata. To dzisiaj sprawa o absolutnie fundamentalnym znaczeniu. Zapewnienie bezpieczeństwa to jedno z najważniejszych zadań każdego rządu i każdej władzy, a Polska stoi dzisiaj przed wyzwaniami, które wymagają szczególnie odpowiedzialnych i stanowczych decyzji, zwłaszcza w sytuacji, w której za naszą wschodnią granicą w wyniku pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę toczy się wojna, a Putinowska Rosja nieustannie kieruje groźby wobec państw NATO, w tym także, choćby ostatnio, wobec nas, wobec Polski. Dlatego szybka modernizacja i rozbudowa naszych Sił Zbrojnych jest dzisiaj absolutną koniecznością. Jako prezydent wspierałem, wspieram i będę wspierał wszystkie działania wzmacniające nasz potencjał obronny, nasze bezpieczeństwo militarne.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AndrzejDuda">Po 2015 r. zostało podjętych szereg niezwykle ważnych decyzji w tym zakresie. Rozbudowujemy naszą armię i realizujemy strategiczne kontrakty zbrojeniowe, które są kluczowe dla przyszłości naszych Sił Zbrojnych. Pozyskanie nowoczesnego sprzętu, w tym systemów obrony przeciwrakietowej Patriot, myśliwców F-35 i FA-50, artylerii rakietowej HIMARS i Chunmoo, armatohaubic Krab, K9, czołgów K2 czy czołgów Abrams, to tylko najbardziej znane z działań, które obok formowania nowych dywizji i powołania Wojsk Obrony Terytorialnej zostało podjęte przez ministrów obrony narodowej rządów Zjednoczonej Prawicy Antoniego Macierewicza i Mariusza Błaszczaka.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#AndrzejDuda">To były fundamentalnie ważne, przełomowe decyzje, z których pierwsze, przypomnę, podejmowane były, jeszcze zanim Rosja dokonała tej pełnoskalowej agresji na Ukrainę, choć po 2014 r., kiedy w istocie ta agresja się rozpoczęła. Te decyzje wyznaczyły niezwykle ambitną, ale absolutnie konieczną — co dziś wyraźnie widać — linię procesu modernizacji.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#AndrzejDuda">W ostatnim czasie, a więc już po zmianie obozu rządzącego, zostały podpisane spektakularny kontrakt na zakup śmigłowców bojowych Apache, a także umowa na dostawę dla wojska polskiego lekkich rozpoznawczych transporterów opancerzonych Kleszcz produkowanych w naszych rodzimych zakładach zbrojeniowych. To przykłady dobrej kontynuacji tej ambitnej linii modernizacyjnej. Z zadowoleniem przyjmuję zarówno fakt zawarcia tych umów, jak i kontynuację wspomnianych wcześniej przedsięwzięć rozpoczętych jeszcze za rządów Zjednoczonej Prawicy. Sam wielokrotnie rozmawiałem na ten temat z naszymi sojusznikami w Stanach Zjednoczonych, z prezydentami Stanów Zjednoczonych, a także tutaj, w Warszawie z prezydentem Korei.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#AndrzejDuda">Chciałbym z tego miejsca podziękować panu ministrowi, panu wicepremierowi Władysławowi Kosiniakowi-Kamyszowi…</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#AndrzejDuda">…zarówno za doprowadzenie do podpisania tych ostatnich wspomnianych kontraktów, jak i za dobrą i tak bardzo potrzebną współpracę w obszarze bezpieczeństwa. Za bardzo ważny uważam również zainicjowany przez pana ministra Kosiniaka-Kamysza program nowoczesnego wyposażenia indywidualnego żołnierzy, tak aby — jak to wielokrotnie przez lata powtarzałem — polski żołnierz mógł służyć bezpieczniej, jego rodzina była spokojniejsza, bo prawdopodobieństwo, że wróci cały i zdrowy do domu, będzie większe… A dla nas — że lepiej i skuteczniej będzie mógł wykonywać swoją służbę. Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#AndrzejDuda">Jako prezydent Rzeczypospolitej i zwierzchnik Sił Zbrojnych uważam za konieczne kontynuowanie wszystkich rozpoczętych już programów modernizacyjnych w polskiej armii, zarówno tych związanych z realizacją kontraktów zawartych z firmami z Korei Południowej, ze Stanów Zjednoczonych, jak i oczywiście tych realizowanych z naszymi polskimi rodzimymi firmami, których — mam nadzieję — będzie coraz więcej. Ich realizacja jest i będzie nie tylko wielkim wzmocnieniem naszej armii, ale także dowodem na to, że Polska jest wiarygodnym partnerem na arenie międzynarodowej. Nie mamy czasu do stracenia, musimy działać, takie jest wymaganie współczesności i przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#AndrzejDuda">Możemy być dumni, że jako Polska dajemy przykład innym krajom, wydając ponad 4% naszego PKB i planując wydanie w przyszłym roku 4,7% PKB na obronność. To najwięcej w całym Sojuszu Północnoatlantyckim. Ale niebezpieczne czasy, w których przyszło nam żyć, i zagrożenia światowego bezpieczeństwa wymagają odważnych i dalekowzrocznych decyzji. Dlatego w marcu tego roku, kiedy razem świętowaliśmy 25-lecie naszego członkostwa w NATO, złożyłem propozycję zwiększenia wydatków na obronność przez wszystkie kraje Sojuszu Północnoatlantyckiego co najmniej do 3% ich PKB.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#AndrzejDuda">Zdajemy sobie sprawę, że nie są to łatwe decyzje, ale chcę powiedzieć, że nie zejdę z drogi przekonywania do tego rozwiązania, ponieważ dzisiaj jest to jedyna droga do zapewnienia Europie bezpieczeństwa. Odpowiedzią na rosyjski imperializm musi być wzmocnienie armii państw Sojuszu, tak jak skutecznie Sojusz potrafił działać w czasach, kiedy była żelazna kurtyna, a za tą żelazną kurtyną był Związek Sowiecki, który niestety także nas wtedy niewolił. Dzięki twardej i skutecznej polityce państw NATO, państw wolnego Zachodu, bez jednego wystrzału udało się doprowadzić de facto do upadku Związku Sowieckiego przede wszystkim pod względem gospodarczym, choć także pod względem politycznym dzięki naszemu ruchowi „Solidarności”, dzięki bohaterstwu pokolenia moich rodziców, o czym nie wolno zapominać.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Bezpieczeństwo to jednak nie tylko wzmocnienie naszej armii, ale także to obrona naszych granic. Od 2021 r. staliśmy się jako Polska obiektem zmasowanego ataku hybrydowego na nasze granice, sterowanego przez białoruskie i rosyjskie służby. Dzięki zdecydowanym działaniom rządu premiera Mateusza Morawieckiego i postawie naszych strażników granicznych, żołnierzy, policjantów i funkcjonariuszy innych służb pokazaliśmy wyraźnie, że Polska potrafi zadbać o bezpieczeństwo swoich granic, ale także — co również jest niezmiernie ważne — granic Unii Europejskiej i strefy Schengen.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#AndrzejDuda">Nigdy nie było wątpliwości, że przed wybuchem wojny na Ukrainie Rosja testowała odporność polskiej granicy i sprawność polskiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#AndrzejDuda">Jako prezydent zawsze stałem po stronie polskich funkcjonariuszy i żołnierzy i zawsze będę stawał w obronie ich dobrego imienia bez względu na konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#AndrzejDuda">Cieszę się, że rząd premiera Donalda Tuska i jego obóz polityczny, obecnie sprawujący władzę w Polsce, nareszcie dołączyły do obrońców granicy Rzeczypospolitej…</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#AndrzejDuda">…. Ale przecież kiedy głosowano tutaj, w Sejmie nad budową zapory na granicy, tylko posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego spośród posłów ówczesnej opozycji zagłosowali za jej budową.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: A Konfederacja, panie prezydencie?)</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#AndrzejDuda">Wtedy większość ówczesnej opozycji, a dzisiaj rządzący atakowali Straż Graniczną, wojsko, szydzili z obrońców polskich granic, wspierali celebrytów obrażających i poniżających funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#AndrzejDuda">Teraz nastąpiła zmiana o 180 stopni.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#AndrzejDuda">Proszę państwa, chcę to podkreślić, lepiej późno niż wcale,…</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#AndrzejDuda">…ale trzeba pamiętać, że nigdy za swoje skandaliczne słowa i działania państwo nie przeprosiliście, a dziś w sprawach bezpieczeństwa często próbujecie pouczać tych, którzy mieli w tych sprawach rację od samego początku.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#AndrzejDuda">Muszę państwu powiedzieć, że ze zdziwieniem przyjąłem niedawną zapowiedź pana premiera dotyczącą wycofania się z przyznawania azylu politycznego w Polsce. To rzekomo miałoby doprowadzić do obrony granicy przed hybrydowym atakiem, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#AndrzejDuda">Otóż, proszę państwa, myliliście się wtedy i obawiam się, że mylicie się również teraz. Zapowiedź premiera z ostatnich dni dotycząca nieprzyznawania azylu politycznego nie posłuży uszczelnieniu naszej granicy i ograniczeniu nielegalnej migracji. Za to wszystko wskazuje, że uniemożliwi przedstawicielom np. białoruskiej opozycji politycznej schronienie się w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#AndrzejDuda">A przecież Polska była, jest i — mam nadzieję — będzie krajem wolności i solidarności. Polska ma wielowiekową tradycję wspierania dążeń wolnościowych innych narodów i dawania schronienia ludziom, którzy o wolność walczą. Tymczasem w myśl zapowiadanych przez premiera zmian wielu ludzi szykanowanych przez reżim Łukaszenki nie będzie mogło schronić się w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#AndrzejDuda">Powiedzmy wprost: Putin i Łukaszenka próbują zdestabilizować sytuację na naszej granicy, w Unii Europejskiej, a państwa odpowiedzią na to jest pozbawienie bezpiecznego schronienia osób, które Putin i Łukaszenka wsadzają do więzień i prześladują. To chyba jakaś fatalna pomyłka.</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Polacy chcą dynamicznie rozwijającej się Polski, chcą rządu, który realizuje przedsięwzięcia ambitne, nowoczesne, na miarę czasów i wyzwań przyszłości. Chcą dalekowzrocznej polityki. Mówiłem o tym z tego miejsca przed rokiem. Chcemy Polski, która rozwija swój potencjał, w której tworzone są dobrze płatne miejsca pracy dla naszych obywateli, Polski, która będzie z sukcesem konkurować w kolejnych dziedzinach gospodarki z innymi państwami, także tymi najpotężniejszymi. Jednak żeby tak się stało, niezbędna jest dalekowzroczna polityka rozwojowa oraz wielkie inwestycje infrastrukturalne, które staną się kołem zamachowym rozwoju naszego państwa — państwa dużego w skali Europy.</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.42" who="#AndrzejDuda">Te wielkie przedsięwzięcia, które muszą być rozłożone na wiele lat, a często i dziesięcioleci, wymagają porozumienia wykraczającego poza horyzont jednej, dwóch czy nawet trzech kadencji parlamentu. Dlatego w lutym tego roku zwołałem Radę Gabinetową, której obrady w całości były poświęcone potrzebie kontynuacji przez rząd premiera Donalda Tuska rozpoczętych jeszcze przez rządy Zjednoczonej Prawicy największych inwestycji strategicznych. Zwołując radę, kierowałem się troską o to, żeby te inwestycje rozwojowe, których — nie ma wątpliwości — oczekują Polacy i które są w Polsce niezbędne, bez względu na polityczne sympatie nie zostały zatrzymane, nie zostały poniechane. Polski nie stać na zaprzepaszczenie szans, na dalsze opóźnianie inwestycji infrastrukturalnych, bo to od nich zależy, czy zrealizujemy nasze ambicje, czy Polska będzie w przyszłości nowoczesnym państwem, które nie tylko nie pozwoli wyprzedzić się innym, ale i poziomem zamożności dogoni najbogatsze kraje Unii Europejskiej. Wygrywają ci, którzy odważnie stawiają na rozwój.</u>
          <u xml:id="u-3.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.44" who="#AndrzejDuda">Niestety, dzisiaj to, co dzieje się — lub może lepiej powiedzieć: co się nie dzieje — w tych sprawach, budzi nie tylko mój niepokój, ale i niepokój milionów Polaków. Najlepszym tego dowodem jest kampania społeczna „Tak dla CPK”. To coś więcej niż gest zniecierpliwienia, sygnał ostrzegawczy. To głos irytacji odnośnie do rządzących — że wraz z czasem marnują dziejową szansę na skokowy rozwój cywilizacyjny naszej ojczyzny. Realizacja takich projektów jak budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego wraz z siecią połączeń kolejowych, portu kontenerowego w Świnoujściu, jak budowa polskich elektrowni atomowych czy rozbudowywanie portów w Gdańsku i Gdyni powinna być absolutnym priorytetem rządu Rzeczypospolitej, także rządu, premiera Donalda Tuska.</u>
          <u xml:id="u-3.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.46" who="#AndrzejDuda">Centralny Port Komunikacyjny to ogromne przedsięwzięcie infrastrukturalne, które nie tylko uczyni Polskę ważnym czy wręcz kluczowym w naszej części Europy węzłem komunikacyjnym, lecz także stworzy tysiące nowych miejsc pracy. CPK to symbol naszego dążenia do nowoczesności, naszej ambicji, by nie tylko nadążać za zmianami, ale także tworzyć warunki do ich wyprzedzania.</u>
          <u xml:id="u-3.47" who="#AndrzejDuda">Nasze Wybrzeże, Wybrzeże Morza Bałtyckiego w Polsce, ma ogromny potencjał, który musimy w pełni wykorzystać. Inwestujmy w rozwój portów, aby stały się one nowoczesnymi centrami logistycznymi, które będą obsługiwały handel nie tylko w Europie. Nowoczesne porty to w efekcie silna gospodarka, a Polska dzięki swojemu położeniu geograficznemu ma szansę stać się jednym z kluczowych graczy w międzynarodowym handlu. Jeżeli ktoś potrzebuje dowodów na to, czy coś takiego jest możliwe, niech popatrzy, jak dynamicznie kolejne kraje zgłaszają się do tego, by wziąć udział w inicjatywie Trójmorza, w której centrum, dokładnie w centrum, leży właśnie Polska. Wystarczy popatrzeć na dziś rano ogłoszone dane o budowie dróg w Polsce. Chcę podkreślić, także z satysfakcją: jak podaje generalna dyrekcja w tym momencie w Polsce w realizacji jest ponad 1600 km nowoczesnych dróg. Obok wszystkich tych, które już do tej pory zostały zrealizowane. Niechże, proszę państwa, te drogi wraz z rozwijającymi się portami będą kolejnym akceleratorem rozwoju naszej gospodarki, kolejnym elementem, który będzie sprzyjał bogaceniu się naszego państwa i naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-3.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.49" who="#AndrzejDuda">Polska potrzebuje stabilnych źródeł energii, które będą w stanie zasilać naszą gospodarkę przez kolejne dekady, spełnią wymagania transformacji energetycznej, a przede wszystkim wymaganie ochrony klimatu, które stawiają przed nami Europa i świat. Dlatego musimy postawić na budowę elektrowni atomowych. To krok w kierunku niezależności energetycznej, kluczowej w obliczu globalnych wyzwań klimatycznych i geopolitycznych. Elektrownie atomowe to przyszłość polskiej energetyki. Zapewnią nam czystą i stabilną energię, niezależną od zewnętrznych dostawców. Są, krótko mówiąc, niezbędne, jeżeli mamy się w przyszłości normalnie rozwijać i móc zaspokoić wciąż wzrastające potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-3.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.51" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Wszelkie możliwe analizy, ekspertyzy, kalkulacje, symulacje i prognozy już wykonano, i to wielokrotnie, na zamówienie bodaj wszystkich kolejnych rządów i partii rządzących, z obecnymi włącznie. Pora więc wreszcie działać.</u>
          <u xml:id="u-3.52" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.54" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do roboty! Do roboty!)</u>
          <u xml:id="u-3.55" who="#AndrzejDuda">Tego oczekują Polacy. Polacy znający swoją wartość, mający swoją dumę i aspiracje. Obywatele, którzy już dłużej nie chcą wstydzić się zapóźnień cywilizacyjnych swojego kraju. Świat, Europa, nasz region nie stoją w miejscu. Nasi sąsiedzi Czesi aktywnie inwestują w atom. Węgrzy tworzą swoją wersję Centralnego Portu Komunikacyjnego. Takie same informacje dochodzą z sąsiedniej dla nas prawie Austrii. Niemcy rozbudowują huby transportowe. To ostatnie chwile na to, by podejść do tego zagadnienia poważnie, by to po prostu zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-3.56" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.57" who="#AndrzejDuda">Polskie elektrownie atomowe, Centralny Port Komunikacyjny, rozwój i rozbudowa naszych portów to są inwestycje nie na lata, ale na dekady. Wykraczają daleko poza horyzont czasowy jednego czy drugiego rządu. Będą służyć nam i kolejnym pokoleniom naszych rodaków, ale o ile zostaną zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-3.58" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.59" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Tak jest!)</u>
          <u xml:id="u-3.60" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Tymczasem trzeba sobie powiedzieć uczciwie, patrząc na to, co na przestrzeni ostatniego roku się działo, że sprawy wielkich inwestycji ewidentnie nie stały się priorytetem obecnego rządu. Niestety raczej wręcz odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-3.61" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamiesz.)</u>
          <u xml:id="u-3.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-3.63" who="#AndrzejDuda">Okoliczności pokazują, że zostały zepchnięte na dalszy plan.</u>
          <u xml:id="u-3.64" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-3.65" who="#AndrzejDuda">Energia i zasoby państwa zamiast na realizację ambitnych planów zostały przekierowane na organizowanie polowań na czarownice, zaspokajanie jakichś, przepraszam, najniższych instynktów.</u>
          <u xml:id="u-3.66" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.67" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.68" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
          <u xml:id="u-3.69" who="#AndrzejDuda">Proszę państwa, zadanie być może łatwiejsze, ale na pewno niewnoszące kompletnie nic do rozwoju Polski. Wręcz przeciwnie, dzielące społeczeństwo i utrwalające istniejące podziały.</u>
          <u xml:id="u-3.70" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-3.71" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Marnujecie swoją energię na medialne spektakle przed komisjami śledczymi, które w zasadzie niczego nie ustaliły,…</u>
          <u xml:id="u-3.72" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.73" who="#AndrzejDuda">…zamiast koncentrować się na tym, co dla Polaków najważniejsze, czyli na budowaniu nowoczesnego państwa, tworzeniu warunków do podnoszenia poziomu życia i zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom, przy czym nie chodzi jedynie o bezpieczeństwo militarne, ale również o bezpieczeństwo energetyczne, zdrowotne czy żywnościowe.</u>
          <u xml:id="u-3.74" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.75" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Ostatnia dekada to na szczęście w większości czas spektakularnego rozwoju Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.76" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-3.77" who="#AndrzejDuda">W dużej części był on efektem odważnych i odpowiedzialnych decyzji rządu Zjednoczonej Prawicy,…</u>
          <u xml:id="u-3.78" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.79" who="#AndrzejDuda">…także podjętych w okresie poważnych wyzwań, jakie przed Polską, Europą, a wręcz światem w tamtym czasie stanęły. Dzięki takim właśnie decyzjom podczas pandemii COVID-19 udało się ocalić dziesiątki, a może nawet setki tysięcy miejsc pracy…</u>
          <u xml:id="u-3.80" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.81" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.82" who="#AndrzejDuda">…a także zbilansować tsunami cenowe na rynku energetycznym, jakie wywołała rosyjska agresja na Ukrainę wiosną 2022 r. Ale to także dzięki wielkiej odpowiedzialności i mądrości milionów Polaków, pracowników i przedsiębiorców udało nam się pokonać problemy i odnieść sukces, a w szczególności pokazać piękne, szlachetne oblicze naszego narodu, gdy przyjęliśmy do swoich domów, pod swoje dachy miliony ukraińskich uchodźców. To zasługa całego naszego społeczeństwa. Jeszcze raz za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.83" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.84" who="#AndrzejDuda">Mimo wstrząsów ówczesny rząd na bieżąco realizował wszystkie zobowiązania finansowe i wszystkie podjęte programy społeczne. Co ważne, tworzył dodatkowe programy wspierające seniorów i osoby najbardziej potrzebujące. Wypłacał trzynastą i czternastą emeryturę. Polska okazała się stabilna i wydolna finansowo. Można dzisiaj śmiało powiedzieć, że poradziliśmy sobie wtedy znacznie lepiej niż inne kraje naszego regionu.</u>
          <u xml:id="u-3.85" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.86" who="#AndrzejDuda">Tymczasem powiedzcie mi państwo, co się stało przez ten ostatni rok, od poprzednich wyborów parlamentarnych, że deficyt budżetowy został tak drastycznie powiększony.</u>
          <u xml:id="u-3.87" who="#komentarz">(Głos z sali: Tusk wrócił.)</u>
          <u xml:id="u-3.88" who="#AndrzejDuda">Skąd nagle niepokojące informacje o stanie finansów publicznych?</u>
          <u xml:id="u-3.89" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma prawdziwej księgowości.)</u>
          <u xml:id="u-3.90" who="#AndrzejDuda">Dlaczego do niedawna rekordowe zyski spółek Skarbu Państwa dzisiaj gwałtownie spadają?</u>
          <u xml:id="u-3.91" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie łupią Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-3.92" who="#AndrzejDuda">Czy to wszystko oznacza, że czeka nas powrót do obowiązującej podczas poprzednich rządów premiera Donalda Tuska filozofii rządzenia pod hasłem: pieniędzy nie ma i nie będzie?</u>
          <u xml:id="u-3.93" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.94" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Wstyd, naprawdę.)</u>
          <u xml:id="u-3.95" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! To są pytania, które stawiają sobie w ostatnim czasie Polacy i na które mają prawo oczekiwać odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-3.96" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.97" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Ale pan jest prezydentem Polski, a nie prezydentem PiS-u.)</u>
          <u xml:id="u-3.98" who="#AndrzejDuda">O powadze sytuacji mogą świadczyć przedstawione ostatnio przez Ministerstwo Zdrowia informacje o planach zamykania szpitali lub ich oddziałów oraz ograniczaniu dostępności usług medycznych ze względów finansowych, a za to pełną odpowiedzialność ponosi rząd. To jest sytuacja niedopuszczalna. Nikt z pacjentów nie może zostać bez udzielenia mu koniecznej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-3.99" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.100" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-3.101" who="#AndrzejDuda">W tak ważnej kwestii jak bezpieczeństwo zdrowotne Polakom należy się pełna i transparentna informacja. Miejscem do jej rzetelnego przedstawienia przez rząd jest ta sala, podobnie jak jest to właściwe miejsce do przedstawienia środków zaradczych, tak aby bezpieczeństwo zdrowotne Polaków nie było zagrożone. Nie mam żadnych wątpliwości, że jest to przez nasze społeczeństwo pilnie oczekiwane.</u>
          <u xml:id="u-3.102" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.103" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Mówiłem tutaj niemal rok temu, że jako prezydent deklaruję pełną wolę współpracy z nowym parlamentem…</u>
          <u xml:id="u-3.104" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.105" who="#AndrzejDuda">…we wszystkich ważnych dla Polaków sprawach.</u>
          <u xml:id="u-3.106" who="#komentarz">(Głos z sali: Dowcipy.)</u>
          <u xml:id="u-3.107" who="#AndrzejDuda">To samo powtórzyłem panu premierowi i jego ministrom.</u>
          <u xml:id="u-3.108" who="#komentarz">(Głos z sali: Uwierzył?)</u>
          <u xml:id="u-3.109" who="#AndrzejDuda">Cieszę się, że premier potrafił w sytuacji kryzysu związanego z powodzią, po pierwsze, zaangażować się, co było bardzo potrzebne, jak i dostrzec moją wyciągniętą dłoń…</u>
          <u xml:id="u-3.110" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.111" who="#AndrzejDuda">…i wspólnie działać przy powołaniu pełnomocnika rządu do spraw usuwania skutków i szkód po powodzi.</u>
          <u xml:id="u-3.112" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-3.113" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie prezydencie, przestanie pan kłamać?)</u>
          <u xml:id="u-3.114" who="#AndrzejDuda">To dowód na to, że tam, gdzie rząd wykazuje dobrą wolę współpracy, wspólnie możemy zrobić wiele dobrego. Ufam, że podejmowane przez rząd działania okażą się realną i skuteczną pomocą dla wszystkich osób dotkniętych skutkami powodzi, którym ta pomoc, zwłaszcza teraz, jesienią, przed zimą, jest tak niezwykle pilnie potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-3.115" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.116" who="#AndrzejDuda">W tym miejscu chciałbym też podziękować za niezwykle ważną dla mnie osobistą deklarację ministra rolnictwa pana Czesława Siekierskiego, złożoną w sprawie tegorocznych dożynek prezydenckich, dotyczącą programu pomocowego dla gospodarstw rolnych dotkniętych w tym roku klęskami suszy, gradobicia i innymi klęskami żywiołowymi, w tym klęską powodzi. Ta pomoc jest bardzo oczekiwana przez rolników, a w wielu przypadkach niezbędna dla zachowania stabilności funkcjonowania rodzinnych gospodarstw rolnych, które są fundamentem naszego bezpieczeństwa żywnościowego.</u>
          <u xml:id="u-3.117" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.118" who="#AndrzejDuda">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-3.119" who="#AndrzejDuda">Niestety obok tych bardzo pozytywnych przykładów, które trzeba docenić, jest również wiele ważnych polskich spraw, w których ze strony rządu dobrej woli nie było i dalej nie ma. Głęboko nad tym ubolewam. Doskonale pokazuje to sytuacja związana z ambasadorami Rzeczypospolitej, których nagle wezwano do Warszawy i uniemożliwiono im reprezentowanie Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.120" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-3.121" who="#AndrzejDuda">Mówię o sytuacji, kiedy w 25-lecie wejścia Polski do NATO po naszym spotkaniu w Białym Domu, gdzie razem z premierem mieliśmy pokazać jedność w sprawach najważniejszych, w szczególności międzynarodowych, premier ogłosił nagle, że ponad 50 ambasadorów ma zostać odwołanych.</u>
          <u xml:id="u-3.122" who="#AndrzejDuda">Tymczasem konstytucja Rzeczypospolitej wyraźnie mówi o współdziałaniu rządu i prezydenta w sprawach polityki zagranicznej,…</u>
          <u xml:id="u-3.123" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.124" who="#AndrzejDuda">…współdziałaniu polegającym m.in. na uzgadnianiu kandydatów na ambasadorów, którzy są z mocy konstytucji powoływani przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.125" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.126" who="#AndrzejDuda">Ten dobry obyczaj, połączony także z wstępnym opiniowaniem przez prezydenta kandydatów na ambasadorów, zanim rozpocznie się cała procedura, a w szczególności zanim kandydatura zostanie przekazana do komisji sejmowych…</u>
          <u xml:id="u-3.127" who="#komentarz">(Głos z sali: To wasza interpretacja.)</u>
          <u xml:id="u-3.128" who="#AndrzejDuda">…obowiązywał przez ostatnie 35 lat, pokazywał współpracę w prowadzeniu polityki zagranicznej rządu, Sejmu i prezydenta i był znakiem naszego wspólnego stanowiska na arenie międzynarodowej. Rząd premiera Tuska postanowił te zasady złamać. Dlatego to rząd ponosi pełną odpowiedzialność za to, że Polska ma dzisiaj w wielu krajach obniżoną reprezentację dyplomatyczną i że polskie placówki dyplomatyczne mają przez to ograniczoną możliwość działania.</u>
          <u xml:id="u-3.129" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-3.130" who="#AndrzejDuda">Rząd, ściągając do kraju ambasadora i wysyłając tam kierownika placówki, pokazuje, że nie ma porozumienia w tej sprawie w Polsce, i osłabia pozycję naszego kraju w relacjach z kluczowymi partnerami. Tak, proszę państwa, dokładnie tak.</u>
          <u xml:id="u-3.131" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.132" who="#AndrzejDuda">Osobną kwestią w tym kontekście pozostaje to, kogo rząd premiera Donalda Tuska planuje na niezwykle ważne dla Polski placówki wysłać. To m.in. absolwenci Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych, tzw. MGIMO, postsowieckiej uczelni…</u>
          <u xml:id="u-3.133" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-3.134" who="#AndrzejDuda">…która od samego początku swojego istnienia jest spenetrowana przez rosyjskie służby specjalne i która jest źródłem pozyskiwania kluczowej agentury na całym świecie,…</u>
          <u xml:id="u-3.135" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.136" who="#AndrzejDuda">…jako że studiują tam studenci z wielu krajów świata i studiowali wcześniej. Ci studenci, którzy tę sowiecką uczelnię kończyli, byli fundamentem komunistycznego, PRL-owskiego aparatu dyplomatycznego.</u>
          <u xml:id="u-3.137" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-3.138" who="#AndrzejDuda">Aparatu, który uczestniczył w niewoleniu nas wszystkich, wolnych obywateli Rzeczypospolitej, i naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.139" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.140" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Piotrowicz.)</u>
          <u xml:id="u-3.141" who="#AndrzejDuda">Dzisiaj ludzie tej samej uczelni mają nas reprezentować poza granicami, a obok nich członkowie tzw. Konferencji Ambasadorów RP. Pozwolą państwo, że zacytuję stanowisko Konferencji Ambasadorów RP z 2021 r., wyrażone, kiedy trwał atak hybrydowy na naszą wschodnią granicę. Otóż, proszę państwa, cytuję, posłuchajcie państwo uważnie. Sytuacja na granicy z Białorusią staje się dla Polski i jej obywateli haniebna, tym bardziej że zaczyna spełniać znamiona zbrodni przeciwko ludzkości. Konstytucja RP z 1997 r. — piszą państwo ambasadorowie RP — stwierdza, że czyny będące przestępstwami w myśl prawa międzynarodowego podlegają ukaraniu niezależnie od regulacji prawa krajowego. Jeżeli do odpowiedzialnych za wskazane wyżej działania polityków, urzędników, funkcjonariuszy czy żołnierzy nie przemawiają względy humanitarne i moralne, to przypominamy, że zbrodnie międzynarodowe nie przedawniają się. Mogą być ścigane w każdym demokratycznym kraju, a „działanie na rozkaz”, gdy wykonawcy nie działają w sytuacji zagrożenia życia, nie stanowi żadnego usprawiedliwienia. Wykonania rozkazu bezprawnego można — i bezwzględnie należy — odmówić. Tu koniec cytatu z wypowiedzi Konferencji Ambasadorów RP z 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-3.142" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-3.143" who="#komentarz">(Głos z sali: Czego brawa nie bijecie?)</u>
          <u xml:id="u-3.144" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Obrona granicy Rzeczypospolitej to zbrodnia przeciwko ludzkości? Naprawdę? Obrona granicy Rzeczypospolitej to zbrodnia przeciwko ludzkości?</u>
          <u xml:id="u-3.145" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.146" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-3.147" who="#AndrzejDuda">Nawoływanie funkcjonariuszy, aby odmawiali wykonywania rozkazów podczas obrony granicy Rzeczypospolitej i Unii Europejskiej to jest odpowiedzialne zachowanie? Czy to mogli napisać polscy dyplomaci?</u>
          <u xml:id="u-3.148" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdrajcy.)</u>
          <u xml:id="u-3.149" who="#AndrzejDuda">Przecież to jest hańba. To jest hańba.</u>
          <u xml:id="u-3.150" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.151" who="#AndrzejDuda">A premier chce, żeby teraz cały szereg spośród tych ludzi reprezentował Polskę na kluczowych placówkach. Panie premierze, nie zgadzam się na to, nigdy się na to nie zgodzę.</u>
          <u xml:id="u-3.152" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.153" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.154" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Podczas inauguracyjnego posiedzenia Sejmu mówiłem o wielkim sukcesie, o sile polskiej demokracji, o tym, że w wyborach wzięło udział 74% uprawnionych, prawie 22 mln Polaków. Ale podkreślałem też, że te 22 mln głosów to wielkie zobowiązanie i wielkie zadanie dla nowego Sejmu, dla nowej sejmowej większości, dla nowego rządu. Czy po prawie roku można powiedzieć, że to wielkie zadanie zostało dobrze zrealizowane?</u>
          <u xml:id="u-3.155" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-3.156" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-3.157" who="#AndrzejDuda">Otóż, proszę państwa, niestety nie sposób nie wspomnieć o sprawach, które są bulwersujące dla każdego, komu leżą na sercu porządek prawny, demokracja i praworządność.</u>
          <u xml:id="u-3.158" who="#komentarz">(Głos z sali: Wąsik.)</u>
          <u xml:id="u-3.159" who="#AndrzejDuda">A to leży mi na sercu jako prezydentowi, jako prawnikowi, jako doktorowi nauk prawnych…</u>
          <u xml:id="u-3.160" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-3.161" who="#AndrzejDuda">…a wreszcie po prostu jako obywatelowi.</u>
          <u xml:id="u-3.162" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.163" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Nigdy nie kwestionowałem prawa obecnej władzy i większości parlamentarnej do przeprowadzania reform.</u>
          <u xml:id="u-3.164" who="#komentarz">(Głos z sali: Codziennie.)</u>
          <u xml:id="u-3.165" who="#AndrzejDuda">Nigdy nie kwestionowałem prawa do przeprowadzania reform. Ale dzisiaj funkcjonujemy w trybie uchwałokracji, w której uchwały próbuje się podnosić do rangi ustaw…</u>
          <u xml:id="u-3.166" who="#komentarz">(Głos z sali: A macie jakieś ustawy?)</u>
          <u xml:id="u-3.167" who="#AndrzejDuda">…co jest, przepraszam, prawniczą i ustrojową herezją, co jest złamaniem konstytucji,…</u>
          <u xml:id="u-3.168" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.169" who="#AndrzejDuda">…która określa system źródeł prawa. Jednoznacznie.</u>
          <u xml:id="u-3.170" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Kolejnym skandalem jest stygmatyzowanie sędziów, którzy powołani w sposób całkowicie zgodny z konstytucją i obowiązującymi ustawami wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej, stygmatyzowanie poprzez nazywanie ich neosędziami. To kłamliwe i celowo poniżające określenie ma dodatkowo wprowadzać chaos i zamęt, a w gruncie rzeczy także zastraszać tych sędziów.</u>
          <u xml:id="u-3.171" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.172" who="#AndrzejDuda">Mówiłem o tym ostatnio w Sądzie Najwyższym i powtórzę: powołałem ponad 3,5 tys. sędziów, którzy wydali miliony orzeczeń.</u>
          <u xml:id="u-3.173" who="#komentarz">(Głos z sali: Wadliwych.)</u>
          <u xml:id="u-3.174" who="#AndrzejDuda">Powołałem ich tak, jak powoływali ich wszyscy po kolei moi poprzednicy, prezydenci Rzeczypospolitej. Ci sędziowie przez ostatnie lata rozstrzygają życiowe sprawy Polaków, są sędziami, a wyroki przez nich wydane obowiązują, są wykonywane, są ważne dla ludzi. Kwestionowanie ich legalnego statusu oznacza w istocie podważanie samego fundamentu państwa, jakim jest wymiar sprawiedliwości, ze wszystkimi tego dramatycznymi konsekwencjami społecznymi, a przede wszystkim osobistymi dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-3.175" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.176" who="#AndrzejDuda">Proszę państwa, przykro mi to mówić i przypominać, ale te politycznie i ambicjonalnie motywowane działania są tym bardziej nikczemne, gdy uświadomimy sobie, że na ich czele stoją często prominentni i powszechnie znani przedstawiciele środowiska prawniczego, a wśród nich także i ci odpowiedzialni za to, że po upadku komunizmu w Polsce nie dokonano rozliczenia komunistycznych sędziów…</u>
          <u xml:id="u-3.177" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.178" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-3.179" who="#AndrzejDuda">…i pozostawiono w wymiarze sprawiedliwości wolnej Polski sędziów splamionych przynależnością do PZPR…</u>
          <u xml:id="u-3.180" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Piotrowicz.)</u>
          <u xml:id="u-3.181" who="#AndrzejDuda">…i odpowiedzialnych za polityczne wyroki przeciwko członkom antykomunistycznej opozycji…</u>
          <u xml:id="u-3.182" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Popieracie komunistów. Popieracie stan wojenny.)</u>
          <u xml:id="u-3.183" who="#AndrzejDuda">…sędziów stanu wojennego, tak.</u>
          <u xml:id="u-3.184" who="#AndrzejDuda">Dziś w wolnej, demokratycznej, suwerennej Polsce ci sami ludzie chcą weryfikować młodych sędziów i zmuszać ich do wyrażania czynnego żalu. Doskonale zdają sobie sprawę, a w gruncie rzeczy być może liczą na to, że w ten sposób złamią tym sędziom kręgosłupy, a tym samym na zawsze zniweczą ich niezawisłość. Wstyd i hańba, proszę państwa. To jest wstyd i hańba.</u>
          <u xml:id="u-3.185" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.186" who="#komentarz">(Głos z sali: Piotrowicz. Piotrowicz. Piotrowicz.)</u>
          <u xml:id="u-3.187" who="#AndrzejDuda">Kiedyś zabrakło odwagi do rozliczenia sędziów komunistycznych…</u>
          <u xml:id="u-3.188" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie Piotrowicz?)</u>
          <u xml:id="u-3.189" who="#AndrzejDuda">…a dziś chcecie łamać kręgosłupy sędziów wolnej Polski. Nigdy się na to nie zgodzę.</u>
          <u xml:id="u-3.190" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.191" who="#AndrzejDuda">Nigdy się na to nie zgodzę.</u>
          <u xml:id="u-3.192" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Piotrowicz.)</u>
          <u xml:id="u-3.193" who="#AndrzejDuda">Chciałbym, żeby to wyraźnie wybrzmiało: w Polsce mamy Trybunał Konstytucyjny, mamy Sąd Najwyższy, mamy Krajową Radę Sądownictwa…</u>
          <u xml:id="u-3.194" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Co z Piotrowiczem, kto go powołał?)</u>
          <u xml:id="u-3.195" who="#AndrzejDuda">…i mamy sędziów powołanych przez prezydenta zgodnie z konstytucją i ustawami.</u>
          <u xml:id="u-3.196" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-3.197" who="#AndrzejDuda">Jeżeli gdzieś jest problem, to problemem jest rząd, który wybiera sobie wyroki.</u>
          <u xml:id="u-3.198" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.199" who="#AndrzejDuda">Jeśli wyrok jest po myśli rządu, to rząd uznaje sąd albo instytucję, które taki wyrok wydały. Jeśli nie, to sąd albo instytucja uznawane przez rząd nie są.</u>
          <u xml:id="u-3.200" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Rząd PiS-u.)</u>
          <u xml:id="u-3.201" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Piotrowicz się tym zajmie.)</u>
          <u xml:id="u-3.202" who="#AndrzejDuda">Taką mamy dzisiaj rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-3.203" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.204" who="#AndrzejDuda">Trudno o większą hipokryzję, zwłaszcza ze strony tych, którzy jeszcze niedawno krzyczeli w Brukseli o łamaniu praworządności…</u>
          <u xml:id="u-3.205" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: To pan krzyczał w Brukseli.)</u>
          <u xml:id="u-3.206" who="#AndrzejDuda">…i skarżyli się na cały świat na Polskę.</u>
          <u xml:id="u-3.207" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto się skarży teraz?)</u>
          <u xml:id="u-3.208" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Przepisy prawa stanowią jasno, że do odwołania prokuratora krajowego minister sprawiedliwości potrzebuje zgody prezydenta. Zlekceważenie tego wymogu oznacza złamanie prawa. Takiego właśnie złamania prawa dopuścił się premier i minister sprawiedliwości, uniemożliwiając, de facto siłowo, wykonywanie funkcji prokuratora krajowego Dariuszowi Barskiemu i bezprawnie powierzając to wykonywanie Dariuszowi Kornelukowi.</u>
          <u xml:id="u-3.209" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.210" who="#AndrzejDuda">Bezprawnie.</u>
          <u xml:id="u-3.211" who="#AndrzejDuda">Efektem tej sytuacji, już dawno jednoznacznie określonej przez Naczelny Sąd Administracyjny, a kilka tygodni temu także Sąd Najwyższy, może być podważanie czynności prokuratorskich, aktów oskarżenia, kontroli operacyjnych, a w konsekwencji niemożność ukarania sprawców przestępstw i zadośćuczynienia ich ofiarom. Zdajcie sobie państwo z tego sprawę. Osobistą odpowiedzialność za to ponosi pan premier i minister sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-3.212" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.213" who="#AndrzejDuda">To na was spoczywa pełna odpowiedzialność za konsekwencje wynikające z tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-3.214" who="#AndrzejDuda">Dziś, próbując usprawiedliwiać te akty bezprawia, premier Tusk mówi coś o demokracji walczącej.</u>
          <u xml:id="u-3.215" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Piotrowicz.)</u>
          <u xml:id="u-3.216" who="#AndrzejDuda">Panie Premierze! Polacy pamiętają, że jak w PRL mieliśmy demokrację ludową, to nie było tak naprawdę żadnej demokracji.</u>
          <u xml:id="u-3.217" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.218" who="#AndrzejDuda">Polacy dobrze wiedzą, że demokracja przymiotnikowa to tak naprawdę demokracja fasadowa, demokracja tylko z nazwy. Najlepszym dowodem na to jest wasza uchwałokracja i opowieści wspomnianego znanego ostatnio prokuratora o dekretach, którymi premier obchodzi ustawę.</u>
          <u xml:id="u-3.219" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.220" who="#AndrzejDuda">Zasłanianie się takimi określeniami jak „demokracja walcząca” nie sprawia, że łamanie prawa przestaje być łamaniem prawa.</u>
          <u xml:id="u-3.221" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.222" who="#AndrzejDuda">Panie premierze, Polska nie potrzebuje dziś żadnej demokracji walczącej — Polska potrzebuje dzisiaj tylko demokracji dobrze działającej. Po prostu demokracji.</u>
          <u xml:id="u-3.223" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.224" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska potrzebuje prezydenta.)</u>
          <u xml:id="u-3.225" who="#komentarz">(Poseł Cezary Tomczyk: Polska potrzebuje prezydenta, panie prezydencie. Prawdziwego, nie prezydentopodobnego.)</u>
          <u xml:id="u-3.226" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Niektórzy wyliczają mi pozostałe do końca kadencji dni.</u>
          <u xml:id="u-3.227" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.228" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.229" who="#AndrzejDuda">Obiecuję państwu solennie, że do ostatniej chwili mojej prezydentury będę kierował się tylko i wyłącznie…</u>
          <u xml:id="u-3.230" who="#komentarz">(Głos z sali: Kampanią.)</u>
          <u xml:id="u-3.231" who="#AndrzejDuda">…dobrem naszej ojczyzny i obywateli. Dokładnie tak, od samego początku do samego końca.</u>
          <u xml:id="u-3.232" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.233" who="#AndrzejDuda">Ci z państwa, którzy liczą czas, zwłaszcza w mediach, do sierpnia przyszłego roku, opatrzeni uśmiechami obywateli, popełniają grzech pychy.</u>
          <u xml:id="u-3.234" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do czerwca.)</u>
          <u xml:id="u-3.235" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-3.236" who="#AndrzejDuda">Jeszcze nie wygrali wyborów prezydenckich, a już odliczają, zamiast zająć się pracą…</u>
          <u xml:id="u-3.237" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.238" who="#AndrzejDuda">…dla Polski i Polaków tu i teraz — tu i teraz.</u>
          <u xml:id="u-3.239" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.240" who="#AndrzejDuda">Szanowni Państwo! Pamiętajcie, że Polska to więcej niż władza, kadencja i przywileje. Władza przychodzi i odchodzi — takie są reguły demokracji i dobrze — a Polska musi trwać.</u>
          <u xml:id="u-3.241" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.242" who="#AndrzejDuda">Wielu zapomina o tym, że Polska to ponad 1050 lat wielkiej historii, a przed nami, mimo ogromnych wyzwań, głęboko w to wierzę, dobra przyszłość. Boże, błogosław Polsce! Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.243" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.244" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-3.245" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-3.246" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Andrzej Duda! Andrzej Duda! Andrzej Duda!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu prezydentowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Zarządzam przerwę w obradach do godz. 11.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Dziękuję państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 55 do godz. 11 min 02)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Na wstępie bardzo serdecznie pozdrawiam uczniów szkoły podstawowej nr 2 w Ełku, a także delegację mieszkańców i grupę radnych z tego pięknego miasta. Są tutaj na zaproszenie pani posłanki Anny Wojciechowskiej. Bardzo serdecznie was witamy.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Informuję Wysoką Izbę, że właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, druk nr 701,</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, druk nr 706.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">— o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis, druk nr 697,</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">— o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia, druk nr 709,</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, druk nr 716,</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">— o ratyfikacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie zmieniającego Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w sprawie statusu Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w Rzeczypospolitej Polskiej, podpisane w Warszawie dnia 28 czerwca 2017 r., podpisanego w Warszawie dnia 5 lipca 2024 r., druk nr 707.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">Komisja do Spraw Unii Europejskiej przedłożyła sprawozdanie o projekcie uchwały w sprawie udziału Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie styczeń-czerwiec 2024 r. (przewodnictwo Belgii w Radzie Unii Europejskiej), druk nr 686.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący głosowanie nad tym projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 724,</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych, druk nr 725.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszałek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie dotyczące projektów uchwał w sprawie upamiętnienia ks. Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę śmierci, druk nr 723.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszałek">Na podstawie art. 51 ust. 2 regulaminu Sejmu przewodniczący Komisji Kultury i Środków Przekazu wnosi o przystąpienie do drugiego czytania bez zachowania terminu określonego w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszałek">Wnioskodawca uzasadnia swój wniosek tym, że rocznica śmierci ks. Jerzego Popiełuszki przypada 19 października br.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszałek">Wniosek ten poddam teraz pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o przystąpienie do drugiego czytania bez zachowania terminu określonego w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszałek">Przypominam, że rzecz dotyczy tego, żebyśmy mogli w piątek głosować nad uchwałą w sprawie uczczenia ks. Jerzego Popiełuszki.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszałek">Kto jest za skróceniem terminu, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. 424 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła w dyskusjach nad sprawozdaniami Komisji:</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszałek">— o projektach uchwał upamiętniających ks. Jerzego Popiełuszkę w 40. rocznicę śmierci,</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszałek">— o projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem RP a OBWE.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu koła w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszałek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#Marszałek">Informuję też, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie wyzwań starzejącego się społeczeństwa w kontekście opieki nad osobami starszymi, o której przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#Marszałek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#Marszałek">Informacja w tej sprawie oraz harmonogram planowanych posiedzeń zespołów poselskich, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#Marszałek">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PatrykJaskulski">Wysoka Izbo! Uprzejmie informuję, że dziś odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PatrykJaskulski">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PatrykJaskulski">— Etyki Poselskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PatrykJaskulski">— Gospodarki i Rozwoju — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PatrykJaskulski">— Infrastruktury — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PatrykJaskulski">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PatrykJaskulski">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PatrykJaskulski">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PatrykJaskulski">— Finansów Publicznych — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PatrykJaskulski">— do Spraw Petycji — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PatrykJaskulski">— Edukacji i Nauki wspólnie z Komisją Gospodarki i Rozwoju — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#PatrykJaskulski">— Edukacji i Nauki wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#PatrykJaskulski">— Finansów Publicznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#PatrykJaskulski">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#PatrykJaskulski">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godzina 15,</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#PatrykJaskulski">— Infrastruktury — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#PatrykJaskulski">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#PatrykJaskulski">— Spraw Zagranicznych — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#PatrykJaskulski">— Zdrowia — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#PatrykJaskulski">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#PatrykJaskulski">— Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#PatrykJaskulski">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#PatrykJaskulski">— Obrony Narodowej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#PatrykJaskulski">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#PatrykJaskulski">— Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#PatrykJaskulski">— Zdrowia — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#PatrykJaskulski">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#PatrykJaskulski">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#PatrykJaskulski">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 20.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Rozpoczynamy część obrad poświęconą wnioskom i sprawom formalnym.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">O możliwość zabrania głosu poprosił pan premier, prezes Rady Ministrów Donald Tusk.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#DonaldTusk">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Posłanki i Posłowie! Jestem…</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki wniosek formalny?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Przepraszam, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Dla wyjaśnienia: art 186 — korzystaliście z niego państwo wielokrotnie. Jeśli macie wątpliwości, polecam stenogram z 21 listopada, z 1. posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale potem była wykładnia Prezydium Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">We wnioskach formalnych, w części formalnej głos zabierali minister do spraw Unii Europejskiej Szymon Szynkowski vel Sęk, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Paweł Jabłoński, minister, członek Rady Ministrów Michał Wójcik, minister, członek Rady Ministrów Łukasz Schreiber. Nie przeszkadzało to państwu wtedy. Teraz też z całą pewnością nie będzie przeszkadzać, że członkowie rządu zabierają głos.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">A państwa proszę o wysłuchanie w spokoju wystąpienia pana premiera. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#DonaldTusk">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Posłanki i Posłowie! To jest chyba bardzo ważna chwila tu, w parlamencie, aby powiedzieć kilka słów prawdy na temat znaczenia wyborów 15 października.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dymisja.)</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Do dymisji.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#DonaldTusk">Te oklaski, za które bardzo dziękuję, to są oklaski skierowane do milionów Polek i Polaków,…</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#DonaldTusk">…którzy podjęli 15 października, rok temu, decyzję o historycznym znaczeniu. Żadne zaklęcia mówców politycznych, żadne orędzia, żadne partyjne deklaracje nie zmienią tego fundamentalnego faktu.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Nie ma debaty nad orędziem.)</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#DonaldTusk">To Polki i Polacy 15 października w wielkim narodowym zrywie, który na szczęście polega dzisiaj na demokratycznych wyborach, odsunęli złą władzę, uwolnili Polskę od kłamstwa, od korupcji, nieudolności.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#DonaldTusk">Mają rację ci, którzy przywołują w takich chwilach jak ta rocznica te najpiękniejsze chwile w naszej historii, te, które były udziałem kilku pokoleń Polaków. Tak jest rzeczywiście z pokoleniem tej pierwszej „Solidarności” i rzeczywiście jako człowiek, jako młody człowiek, który miał to szczęście być w stoczni w roku 1980, mogę potwierdzić: rok temu, 15 października, zdarzyło się coś równie ważnego, równie świętego. Naród się zjednoczył, naród powiedział: dosyć zła i odsunął złą władzę.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#DonaldTusk">Ludzie i ich głosy są bez porównania ważniejsi od politycznych deklaracji urzędników państwowych i partyjnych funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#komentarz">(Głos z sali: I 100 konkretów.)</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#DonaldTusk">W zeszłym roku nie tylko głos wyborców 15 października doprowadził do tej fundamentalnej zmiany i odsunął was od władzy z powodów, o których za chwilę muszę głośno powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#DonaldTusk">Ale przed tymi wyborami setki tysięcy Polek i Polaków wyszło na ulice zarówno wtedy, kiedy gwałciliście prawa kobiet i prawa obywatelskie… Wydawało się wówczas bardzo wielu z was, że te protesty są bezradne, bezsilne, że nie przyniosą skutku. Ale ten gniew narastał. 4 czerwca 2023 r. pół miliona ludzi wyszło na ulice Warszawy, żeby powiedzieć głośno i wyraźnie: dosyć, dosyć skorumpowanej władzy,…</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#DonaldTusk">…dosyć nieudolności, złej woli tych, którzy Polskę swoją niekompetencją i złą wolą gnębili przez 8 lat. Kilka tygodni później milion ludzi wyszło na ulice Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#DonaldTusk">To było to wielkie preludium przed wyborami 15 października.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#DonaldTusk">Dlaczego wszyscy świętujemy tę rocznicę? Nawet pan prezydent postanowił wygłosić orędzie, w końcu chyba w ten sposób podkreślając wagę tego, co stało się rok temu,…</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#DonaldTusk">…ale ponieważ pan prezydent nie wpadł na pomysł, aby przypomnieć, jaka jest istota tej zmiany…</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nie wolno polemizować z prezydentem.)</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#DonaldTusk">Otóż 15 października Polacy powiedzieli jednoznacznie,…</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#DonaldTusk">…że mają dosyć rządów partii, która także pana prezydenta usadowiła tam, w Pałacu Prezydenckim. 15 października…</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.32" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Łamiesz konstytucję.)</u>
          <u xml:id="u-9.33" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Kłamca! Kłamca! Kłamca!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Bardzo państwa proszę o spokój. Bardzo państwa proszę o spokój, a jeżeli chcecie krzyczeć, możecie opuścić Izbę, co teraz robicie. Nie chcecie uczestniczyć w jej obradach.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Część posłów wychodzi z sali)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#DonaldTusk">15 października Polacy poprosili was, abyście przestali rządzić, abyście odeszli.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Pani poseł Chorosińska, zwracam pani uwagę, że zakłóca pani obrady Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#DonaldTusk">Dlatego jeśli dzisiaj, w rocznicę tego wielkiego wydarzenia, symbolicznie odchodzicie, to Polacy z całą pewnością z satysfakcją przyjmą także tę manifestację.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#DonaldTusk">Chcieli, żebyście odeszli, a więc odejdźcie i nie przeszkadzajcie.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Pani poseł Paluch, zwracam pani uwagę, że zakłóca pani prowadzenie obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Do widzenia.)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wychodźcie, wychodźcie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#DonaldTusk">Słowo klucz, 15 października ub.r. i dzisiaj, to bezpieczeństwo. Przed chwilą z tej mównicy padły nieprawdziwe słowa. Mógłbym wyzłośliwiać się nad tym orędziem prezydenckim, mógłbym to powiedzieć i rozwinąć tę dość oczywistą sytuację.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gliński: Panie marszałku, to jest łamanie artykułu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">To nie jest łamanie artykułu, panie pośle, tamten punkt został zamknięty.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gliński: Jest wyraźnie powiedziane, że…)</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#Marszałek">Chce pan, żebym wykluczył pana z posiedzenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#DonaldTusk">Pan prezydent Duda zaczął jako prezydent PiS-u, niestety nie jako prezydent polskiego narodu, i dzisiaj kończy tę swoją misję i znów pokazuje bardzo wyraźnie, że był prezydentem jednej partii politycznej, a nie narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Poseł Szymon Szynkowski vel Sęk: 100 konkretów, 100 kłamstw.)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#DonaldTusk">Mógł w ciszy i z szacunkiem uczcić rocznicę wyborów, które zarówno jemu jako prezydentowi PiS, jak i partii, która go wyznaczyła do tej roli, pokazały bardzo wyraźnie, co Polacy myśleli o 8 latach rządów PiS-u i o dwóch kadencjach pana prezydenta Dudy. Chciałbym jednak z tej mównicy przejść do pewnych konkretów. 15 października Polacy powiedzieli „nie” tym, którzy przed chwilą wyszli z sali sejmowej, bo dla nich rocznica wyborów 15 października to jest oczywiście cierpienie.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#DonaldTusk">Tak jak my wszyscy — i w Polsce, i tu, na tej sali — cieszymy się z tego, co stało się rok temu, to dla tej strony sali to jest źródło cierpienia.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#DonaldTusk">Pan prezydent pozwolił sobie na taką uwagę, że Polska potrzebuje energii, m.in. elektrowni jądrowych. Pan prezydent powiedział, że wreszcie przyszedł czas na działanie. Powiedział to pod koniec trwającego 10 lat sprawowania władzy w Polsce. Po 10 latach uznał, że wreszcie przyszedł czas na działanie, jeśli chodzi o budowę elektrowni jądrowych czy centrów komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#DonaldTusk">To mogłoby być przedmiotem anegdot i dowcipów, ale sprawa jest zbyt poważna. Wiecie, że ludzie właściwie już o tym zapomnieli? Zwróciłbym się znowu bezpośrednio do pana prezesa Kaczyńskiego, gdyby dzisiaj nie stchórzył i nie uciekł z sali.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#DonaldTusk">Zwróciłbym się znowu z pytaniem: Co kazało panu Kaczyńskiemu i panu Morawieckiemu, pod okiem pana prezydenta Dudy, prowadzić rozmowy z premierem Orbánem, z prezydentem Putinem, z inwestorami zagranicznymi i polskimi na temat wspólnej budowy elektrowni jądrowej w Królewcu, zwanym przez Rosjan Kaliningradem? To tam miała powstać elektrownia jądrowa PiS-u i pana prezydenta Dudy.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#DonaldTusk">W 2021 r. w Gołdapi, tam pod granicą, kilkadziesiąt kilometrów od miejsca, gdzie miała powstać ta inwestycja, głośno zapytałem wprost: Co takiego się stało? Kto was do tego namówił? Czy możecie powiedzieć Polakom, dlaczego w porozumieniu z proputinowskimi siłami w Europie zdecydowaliście się na prowadzenie prac nad taką inwestycją? Nie było wtedy mowy o polskiej elektrowni jądrowej. Do dzisiaj nie usłyszeliśmy ani jednego słowa wytłumaczenia. Dzięki bardzo twardemu stanowisku — wtedy ja je wygłosiłem, ale było to stanowisko i opozycji, i opinii publicznej — udało się zatrzymać ten projekt. Dlaczego nie ma ich tutaj dzisiaj, w tej chwili? Może nie chcą odpowiedzieć na pytanie, co takiego kazało im, wspólnie z interesariuszami rosyjskiego lobby naftowego i z premierem Orbánem, sprzedać część najważniejszego koncernu energetycznego, jakim są polskie rafinerie. Dlaczego do dzisiaj nie dostaliśmy odpowiedzi? Jest to sytuacja, kiedy już nikt nie ma wątpliwości, jaka była rola i pośredników, i inicjatorów tej sprzedaży. Dlaczego nie słyszymy wytłumaczenia, wyjaśnienia tych już nie pogłosek, ale informacji, że przy pomocy węgierskich i rosyjskich pieniędzy ci, którzy dzisiaj wyszli z sali, chcieli przejąć media prywatne, niezależne media w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#DonaldTusk">Wybory 15 października to były wybory o wszystko. Stawką była nie tylko demokracja — dzięki Bogu ta polska demokracja okazała się demokracją walczącą. Ludzie wyszli na ulice, a później poszli do urn wyborczych, żeby walczyć o tę prawdziwą polską demokrację.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#DonaldTusk">Stawką jednak była nie tylko demokracja. Dzisiaj już bardzo wyraźnie widać, że stawką wyborów 15 października, tak jak stawką wyborów prezydenckich, które niedługo będą miały miejsce, jest także polska niepodległość. Dzisiaj nie ma żadnego alibi, żadnego usprawiedliwienia, żadnego wytłumaczenia dla tych, którzy świadomie, z głupoty, z naiwności, z gotowości do zdrady polskich interesów ułatwiają Putinowi i Łukaszence ich robotę. Wszyscy to czujemy, widzimy, że my jesteśmy w sytuacji — nie tylko Polska, ale Polska szczególnie — o której można powiedzieć, że jest sytuacją konfliktu, zagrożenia, bezpośredniego zagrożenia wojną. Dzisiaj musimy podejmować jednoznacznie decyzje. Dzisiaj nie może być miejsca, nawet najmniejszej szparki, na tego typu dwuznaczne działania, kooperacje z proputinowskimi politykami w Europie, podejrzane biznesy. Pan prezydent dzisiaj zapytał, gdzie są elektrownie jądrowe, gdzie jest bezpieczeństwo energetyczne. Nasi poprzednicy, jeśli coś tak naprawdę zrobili — już nie będę wracał do tej nieszczęsnej Ostrołęki, tych zbudowanych, a później burzonych wież z betonu — to uzależnili Polskę od rosyjskiego węgla. Dzisiaj mówimy o tych wielkich potrzebach infrastrukturalnych. Powiedzcie mi, gdzie są te pomniki, wielkie infrastrukturalne i energetyczne pomniki PiS i prezydenta Dudy, po 10 latach jego kadencji, po 8 latach rządów PiS? Gdzie to jest?</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#DonaldTusk">Na papierze? W prezentacjach na dużych ekranach pana Morawieckiego? Tam były te wielkie inwestycje. My wykonamy, my zrealizujemy te inwestycje bez gadaniny, bez politycznej, przepraszam, picerki.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#DonaldTusk">15 października ludzie poszli do wyborów, a wcześniej wyszli na ulice, bo też dokładnie wiedzieli, gdzie PiS, gdzie pan prezydent mają konstytucję i praworządność. Pan prezydent powiedział dzisiaj, że praworządność ma w sercu. Nie będę spekulował, gdzie ma praworządność i konstytucję, ale na pewno nie w sercu.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#DonaldTusk">Udowodnił to na początku swojej kadencji. Udowodnił to także w dzisiejszym wystąpieniu. Ten wielki zryw polskiego narodu sprzed roku to był zryw także przeciwko dewastacji systemu prawa w Polsce, rządów prawa w Polsce, konstytucji. Wiem, że ci, którzy wyszli, to są specjaliści od odwracania kota ogonem, szczególnie jeden z nich z całą pewnością,…</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#DonaldTusk">…ale przecież Polki i Polacy wiedzą, dlaczego poszli, dlaczego była najwyższa frekwencja w historii Polski. 75% ludzi poszło do wyborów, a to wyraźnie więcej niż w przełomowym roku 1989. Przecież oni dobrze wiedzą, dlaczego poszli 15 października.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#DonaldTusk">Jestem wdzięczny panu prezydentowi Dudzie, że nie skorzystał z okazji, by siedzieć cicho w rocznicę zwycięstwa Polski, zwycięstwa Polek i Polaków nad tymi, którzy także w jego imieniu sprawowali władzę, ale jestem też wdzięczny za to, że w sposób tak jasny i jednoznaczny uświadomił — mam taką nadzieję — wszystkim w Polsce, jak ważne będą najbliższe wybory prezydenckie, że to dzieło musimy dokończyć.</u>
          <u xml:id="u-17.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.26" who="#DonaldTusk">Nie pozostawił żadnych złudzeń. Wiecie, każda fałszywa interpretacja, każde kłamstwo są dopuszczalne w ich walce o to, żeby jak najdłużej utrzymać się przy swoich politycznych, dwuznacznych biznesach, a w przypadku niektórych — jak najdłużej być na wolności po tym, co zrobili, po tych wszystkich przekrętach, po tych wszystkich, jak określają to Polacy w zwykłym języku, wałach, jakich byliśmy świadkami przez 8 lat. Tak było od pierwszego dnia po wyborach 15 października.</u>
          <u xml:id="u-17.27" who="#DonaldTusk">Nieprzypadkowo jest tak, że my święcimy dzisiaj rocznicę wyborów 15 października, ale przecież nie święcimy rocznicy zmiany władzy. Pamiętacie, ile trwało to tygodni? Pamiętacie, ile wysiłku pan prezydent poświęcił, ile energii włożył w to, żeby zabezpieczyć te ponure interesy, które Polacy zobaczyli, z powodu których Polacy zagłosowali przeciwko nim? A pan prezydent i partia rządząca robili wtedy wszystko, żeby jeszcze na tydzień, miesiąc, dzień, godzinę zabezpieczyć swoją kasę, swoje wpływy, swoją bezkarność.</u>
          <u xml:id="u-17.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.29" who="#DonaldTusk">Dlatego jeszcze raz dziękuję za to, że słowa prezydenta dały nam możliwość pokazania tego polskiej publiczności, polskiej opinii publicznej w sposób tak wyrazisty.</u>
          <u xml:id="u-17.30" who="#DonaldTusk">Kiedy mówię o kłamstwie, hipokryzji, to mówię o sytuacji, która dotyczy samego sedna naszego bezpieczeństwa. Pan prezydent odniósł się do problemu granicy polsko-białoruskiej i naszych działań, które mają na celu skuteczne wzmocnienie ochrony polskiej granicy, odzyskanie kontroli nad tą granicą i nad naszym terytorium. Odniósł się również do głośniej sprawy, kwestii azylu, posługując się przykładem potencjalnych uchodźców białoruskich. Nie było ani jednego przypadku, że opozycjonista białoruski próbował nielegalnie przekroczyć granicę polsko-białoruską w grupach organizowanych przez Łukaszenkę.</u>
          <u xml:id="u-17.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-17.32" who="#DonaldTusk">Proszę się nie gniewać, panie prezydencie, ale nic głupszego nie można było powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-17.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.34" who="#DonaldTusk">Nic głupszego nie można było powiedzieć. Sytuacja na granicy polsko-białoruskiej to jest sytuacja, w której grupy zorganizowane, czasami trenowane i ćwiczone przez służby białoruskie, zwożone za pieniądze rosyjskie i białoruskie oraz przemytników… Transportuje się ludzi samolotami do Moskwy, do Mińska, tam są podstawiane tabory autobusów. Ci ludzie są zwożeni na naszą granicę, przygotowywani czasami miesiącami po to, żeby ją nielegalnie przekraczać, po to, żeby cały czas prowokować konflikty na naszej granicy. Wiem, że nasze decyzje mogą budzić emocje. One mają na celu skuteczną ochronę granicy, ale także, co wpisano w strategię rządową, osiągnięcie stanu: zero śmierci na granicy, zarówno po stronie migrantów, jak i po stronie przede wszystkim polskich żołnierzy, Straży Granicznej. Nasza twarda, konsekwentna polityka na granicy polsko-białoruskiej doprowadziła do tego, że mamy rekordowo niską ilość dramatycznych zdarzeń, a przede wszystkim śmierć na granicy. Wiecie, jakim kosztem państwo polskie to robi? Wiecie, ile nas wszystkich, Polek i Polaków, to kosztuje? Chodzi o tysiące żołnierzy, policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej będących codziennie 24 godziny na dobę w pełnej mobilizacji. Każdy, kto tam był, kto z nimi rozmawiał, wie, jaka to jest ciężka służba. Szykujemy też instrumenty prawne, które zabezpieczą te granice, bo wiemy, ile to jeszcze wysiłku będzie kosztowało, ale także po to, żeby tam nie było dramatycznych zdarzeń.</u>
          <u xml:id="u-17.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.36" who="#DonaldTusk">Nasza polityka jest twarda, ale naprawdę humanitarna. Dlaczego problem czasowego terytorialnego nieprzyjmowania wniosków azylowych jest tak ważny? Nikt nie mówi tu o zawieszeniu praw człowieka, nikt nie mówi tutaj o zawieszeniu prawa do azylu. To jest nieprawda. Mówimy o nieprzyjmowaniu wniosków azylowych składanych przez ludzi, którzy, zorganizowani przez Łukaszenkę, nielegalnie przekraczają granicę. Musicie wreszcie zrozumieć to, że problem polega na tym, że jest to wynik przestarzałych przepisów prawa. Polska będzie w awangardzie tych państw, które będą zmieniały przepisy, także międzynarodowe, które są zupełnie nieadekwatne do tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-17.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-17.39" who="#DonaldTusk">Słuchajcie: kiedyś ludzie narażali swoje życie, uciekali z takich państw jak dzisiejsze Białoruś czy Rosja, ale reżimy, takie jak sowieckie, robiły wszystko, żeby ich zatrzymać. Ci nieliczni szczęśliwcy, którym udało się przedostać do wolnego świata, prosili wtedy o azyl polityczny. Dzisiaj Łukaszenka i Putin organizują te grupy do przekraczania granicy i to oni wytworzyli z prawa do azylu narzędzie do atakowania polskiej granicy i destabilizacji całej Europy. Uwierzcie mi, a wiem, co mówię: wszyscy to już wiedzą.</u>
          <u xml:id="u-17.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.41" who="#DonaldTusk">Wszyscy liderzy w Europie, wszyscy dobrze to wiedzą, tylko boją się to głośno powiedzieć. Ja się nie boję głośno o tym mówić. Jutro i pojutrze powiem to w Brukseli, a wczoraj i dzisiaj powiedziałem to w Warszawie. Będziemy bronić polskiej granicy i będziemy używali różnych instrumentów prawnych, ponieważ święte prawo do azylu politycznego dla uchodźcy, dla prześladowanego zamieniło się w narzędzie cynicznie wykorzystywane przez Putina, Łukaszenkę i przemytników ludzi. Polska nie może być bezradna i nie będzie bezradna.</u>
          <u xml:id="u-17.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.43" who="#DonaldTusk">Każdy, kto chce uczynić państwo polskie bezradnym w tej kwestii, naraża także ludzi na granicy na cierpienie.</u>
          <u xml:id="u-17.44" who="#DonaldTusk">Wiecie, ile wysiłku polskie Straż Graniczna, Policja i wojsko wkładają w to, żeby równocześnie twardo bronić granicy i by nie było tam żadnych brutalnych aktów? To się samo z siebie nie zrobiło. Presja jest taka sama, zorganizowane przez Łukaszenkę grupy atakują polską granicę tak samo. Nasze siły w tej chwili są wielokrotnie większe niż kiedykolwiek wcześniej i używamy także sił policyjnych, żeby zapobiec nielegalnemu przekraczaniu granicy, mimo to tych tragicznych zdarzeń prawie już nie ma. Tzn. zdarzają się, ale są to pojedyncze przypadki, także dzięki temu, że my ćwiczymy naszych funkcjonariuszy i żołnierzy w humanitarnym traktowaniu tych zdarzeń, które wymagają humanitarnego podejścia. Bądźmy odpowiedzialni, nie bądźmy hipokrytami. Dlaczego Europa jest dzisiaj w tak dramatycznej sytuacji, jeśli chodzi o nielegalną migrację? Bo hipokryzja ciążyła nad decyzjami lub częściej nad brakiem decyzji większości państw europejskich, to było samooszukiwanie się. Dzisiaj ktoś musi to głośno powiedzieć i Polska, my mamy do tego prawo. Wiecie dlaczego? Bo 15 października, rok temu, Polska, Polki i Polacy udowodnili, że są po stronie demokracji, po stronie praw człowieka. Nikt ani mnie osobiście, ani naszemu rządowi, ani Polsce, Polakom nie może w Europie zarzucić niczego. Jesteśmy solidarni, kiedy trzeba, z Ukraińcami, opowiadaliśmy się za prawami kobiet i prawami człowieka. Mówię o tych wszystkich, którzy wynieśli obóz 15 października do władzy i odegnali tych szkodników dzięki głosom wyborców. Dzięki temu, że mamy jednoznaczną reputację, Polska jako kraj i nasz rząd obrońców praw człowieka mamy równocześnie obowiązek twardo i uczciwie nazywać rzeczy po imieniu.</u>
          <u xml:id="u-17.45" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.46" who="#DonaldTusk">Ja będę tak robił dalej, czy to się panu prezydentowi Dudzie podoba, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-17.47" who="#DonaldTusk">Na zakończenie: wiem, że nie ma debaty, i ja nie chcę debatować nad orędziem pana prezydenta. Szczerze powiedziawszy, wydawałoby mi się to zajęciem dość jałowym. Odsunęliśmy 15 października od władzy PiS, tych, w przypadku których każdego dnia ujawniamy, ile narobili złych rzeczy, czasami wręcz kryminalnych. Niestety pan prezydent dzisiaj potwierdził, że jest częścią tej ekipy. Dlatego nie może być tak, jak wiele razy było w historii Polski. Zwracam się tutaj do tych wszystkich, którzy pokazali 15 października to wielkie serce do walki o demokrację, o lepszą Polskę, o prawdę w życiu publicznym, właśnie też o prawa człowieka, żebyśmy na jednej zwycięskiej bitwie nie skończyli, bo to nie o bitwę chodzi. O Polskę, o bezpieczną Polskę, o demokrację trzeba wygrać wojnę, a nie jedną bitwę. Wiecie, co musimy zrobić. Dzisiaj po tym, co się wydarzyło w Sejmie w rocznicę tamtych wyborów, chyba znowu wszystko jest jasne. Być może przez ostatnich kilka miesięcy ktoś mógł mieć wątpliwości i mówić, że oni już się definitywnie poddali, że pan prezydent potrafi być słodki, kiedy wymaga tego jego interes. Dzisiaj chyba nikt z was nie ma już wątpliwości, że to, co było istotą wyborów 15 października — niepodległość, demokracja i bezpieczeństwo Polski — będzie także istotą wyborów każdego dnia, wyborów każdego i każdej z was każdego dnia, także za tych dwieście kilkadziesiąt dni, kiedy moim zdaniem będziemy kończyli to dzieło obrony, naprawy i odnowy Rzeczypospolitej. Na to liczę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.48" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Informuję państwa, że do wniosków formalnych zapisało się troje posłów.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15…</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#Marszałek">Pan poseł Jarosław Sachajko.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#Marszałek">Jest, tylko jest uprzejmy i przepuszcza powracających z oddali posłów.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#Marszałek">Panie pośle, bardzo proszę o rozpoczęcie wystąpienia w sprawie wniosku formalnego. Rozumiem, że publiczność jeszcze wchodzi.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Posłowie, nie publiczność.)</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#Marszałek">Proszę mi wierzyć, że ja jestem pana najwierniejszą publicznością. Bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#Marszałek">Bardzo państwa proszę o powstrzymanie entuzjazmu.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#Marszałek">Przemawia pan poseł Sachajko, który chce zgłosić wniosek formalny, a wy go próbujecie zakrzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Nieobecny już niestety Panie Premierze! 100 konkretów na 100 dni. Minęło już 306 dni. Cóż Koalicja Obywatelska obiecała rolnikom? Firmowane przez pana ministra Kołodziejczaka, strona 21: program nowoczesnych targowisk w każdym mieście — nie ma. Budowa nowego terminala zbożowego — nie ma. Odbudowa pogłowia świń — nie ma.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JarosławSachajko">Fundusz stabilizacji dla rolników — nie ma.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#JarosławSachajko">Budowa lokalnych systemów zatrzymywania wody — nie ma.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#JarosławSachajko">Obowiązek oznaczania flagą kraju pochodzenia żywności — nie ma.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#JarosławSachajko">Jak widać, obietnic dla rolników nie było wiele, ale i tych kilku państwo nie zrealizowali. A co zrobiliście? Pałowaliście i gazowaliście rolników pod Sejmem.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#JarosławSachajko">Składam wniosek formalny o przerwę i informację premiera, dlaczego Koalicja Obywatelska okłamała rolników.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">I to jest wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Oczywiście wracamy do trybu, że jak poseł Sachajko zgłasza wniosek o przerwę, to pani poseł Gembicka chce zaprotestować.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Zwyczaj parlamentarny.)</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#Marszałek">Oczywiście. Bardzo mi się podoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AnnaGembicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja z wnioskiem przeciwnym, bo poseł Sachajko zapomniał o obietnicach PSL-u, który rządzi w ministerstwie rolnictwa. Obiecaliście trzy razy większe dopłaty dla rolników, a teraz je obniżyliście. Obiecaliście zerową stawkę VAT na tradycyjną, zdrową żywność, a VAT na żywność został podwyższony. Obiecaliście zadbać o polskich rolników na forum unijnym, a słuchajcie, co teraz Unia proponuje rolnikom — to, żeby się skupili na równouprawnieniu 57 płci i prawach osób LGBT, bo to jest podobno najważniejszy problem w rolnictwie. Może zmieńcie barwy PSL-u z zielonych na tęczowe, będzie bardziej odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#AnnaGembicka">Na posiedzeniu komisji rolnictwa słyszeliśmy od wiceministra z Polski 2050, że wilk może być przyjacielem zwierząt gospodarskich, które atakuje. Wygląda na to, że na tej samej zasadzie PSL chce być przyjacielem rolnika.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">A pan prezydent tak chwalił PSL. No dobrze.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Wniosek formalny o przerwę w obradach poddam teraz pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#Marszałek">Głosowało 395 posłów. 165 — za, 229 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#Marszałek">Chciałbym pozdrowić grupę z powiatu pajęczańskiego, która przyjechała do nas na zaproszenie pana posła Marcina Przydacza.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#Marszałek">Witamy was serdecznie. Jaka liczna grupa. Cieszymy się, że jesteście z nami w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#Marszałek">Pan poseł Sławomir Mentzen, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SławomirMentzen">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Minął rok od wyborów, w których ta uśmiechnięta koalicja przejęła władzę. Gdzie jest wasze 100 konkretów? Gdzie są wasze obietnice, które wszyscy pamiętamy? Gdzie jest paliwo po 5,19 zł?</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#SławomirMentzen">Gdzie jest kwota wolna od podatku w wysokości 60 tys. zł?</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#SławomirMentzen">Gdzie jest obniżenie podatku Belki?</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#SławomirMentzen">Gdzie jest powrót składki zdrowotnej do czasu sprzed Nowego Ładu?</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#SławomirMentzen">Co się stało z waszymi obietnicami? Zamiast tego zajęliście się walką z bobrami, z alkotubkami, robieniem sobie zdjęć na wałach i wsadzaniem swoich kolesi do spółek.</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#SławomirMentzen">Niestety, żałuję, że nie zajęliście się tylko tym, bo szkody byłyby mniejsze. Znaleźliście czas na zatrzymanie CPK, na zatrzymanie elektrowni jądrowej, na rozwalenie wymiaru sprawiedliwości, na zrujnowanie naszych finansów publicznych. Zaproponowaliście budżet z rekordowym długiem, deficytem, odsetkami i potrzebami pożyczkowymi.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#SławomirMentzen">Jesteście bardziej nieodpowiedzialni niż PiS. W sprawach najistotniejszych działacie na szkodę naszego państwa. Nie wiem, czy umyślnie, czy celowo demolujecie nasz kraj. Mam wielką nadzieję, że ten rząd upadnie, zanim doprowadzi do jakiejś wielkiej katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">We wnioskach formalnych nie mamy wniosku o upadek rządu, a więc nie mamy nad czym głosować w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Poproszę panią posłankę Józefę Szczurek-Żelazko jako przedstawicielkę klubu Prawo i Sprawiedliwość. Jest pani posłanka?</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Jakubiak: Wniosek przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszałek">Tak, ale nie było wniosku, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszałek">Jest pani poseł? Idzie?</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Pani poseł idzie.)</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszałek">A, jest pani poseł. Dobra, czekamy.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#Marszałek">Proszę nie toczyć teraz ze mną wojny o feminatywy. Język się rozwija, mamy takie formy, mamy i inne formy. Nie bądźmy dogmatykami w takich sprawach. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W kampanii wyborczej Donald Tusk opowiadał bajki o świetlanej przyszłości w służbie zdrowia. Wtórowała mu właścicielka czarodziejskiej różdżki. Opowieści o likwidacji kolejek, o oddłużeniu szpitali, o telefonie od lekarza okazały się zwykłym wyborczym kłamstwem.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani ministra Leszczyna.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Dziś m.in. pani Leszczyna w mediach powiedziała, że to PiS płacił szpitalom za wszystko i to wina PiS-u, że szpitale przyzwyczaiły się do tego, że dostają pieniądze z NFZ.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Tak, to prawda. Płaciliśmy za leczenie Polaków i nie sądziliśmy, że tak szybko wpadniecie na pomysł, żeby z tym skończyć.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Znakiem rozpoznawczym waszych nieudolnych rządów jest to, że nie płacicie za leczenie ciężko chorych dzieci. Doprowadziliście w ciągu 10 miesięcy do zagrożenia jednego z najbardziej nowoczesnych programów terapeutycznych w Europie, programu leczenia stwardnienia rozsianego i rdzeniowego zaniku mięśni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Znakiem rozpoznawczym będzie likwidacja porodówek. Chore dzieci czekające miesiącami na leczenie. Zostaną…</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszałek">Jako następna z wnioskiem formalnym chciała wystąpić pani Anna Maria Żukowska, która przedstawi wniosek formalny klubu Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale przedstawia wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę, teraz pani…</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#Marszałek">Przepraszam, moment, bo mamy tutaj mały chaos. Moment, spokojnie. To jest Wysoka Izba, tu się rozmawia spokojnie i kulturalnie.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#Marszałek">Pani poseł, chciała pani złożyć wniosek formalny? Bardzo proszę. To do brzegu. Z wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale już powiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#Marszałek">Nie słyszałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">W związku z powyższym składam wniosek formalny, aby minister zdrowia Izabela Leszczyna wyjaśniła Polakom, dlaczego doprowadziła do tak dramatycznej zapaści w służbie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: O odroczenie obrad.)</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: O odroczenie obrad.)</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#Marszałek">Jak pani poseł wie, nie ma takiego wniosku formalnego.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Głos z sali: O odroczenie jest.)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Do dymisji! Do dymisji! Do dymisji!)</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#Marszałek">Dobrze, ale to nic nie szkodzi…</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#Marszałek">Jest informacja bieżąca. Jest informacja. O dymisji rozmawiamy w innych punktach porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: …że pan nie słyszał wcześniej tego… mój mikrofon…)</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani siada.)</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#Marszałek">Dobrze, ale już słyszałem, o odroczenie. Dobrze, słyszałem ten wniosek, natomiast tak się dobrze składa, że złożyła pani wniosek o informację, choć to nie jest punkt: informacja, a pani minister Izabela Leszczyna informację chce przedstawić. Później pan poseł Jakubiak przedstawi swój głos przeciwny i będziemy głosować, a później pani poseł Anna Maria Żukowska.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#IzabelaLeszczyna">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#IzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani posłanka Szczurek-Żelazko kłamie.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#IzabelaLeszczyna">Pani posłanka powiedziała…</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Poseł!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Dajcie mówić. Chyba że jesteście osobami, które są niezainteresowane tym, żeby słuchać. Posłuchajcie też. Czasem w życiu trzeba przestać mówić i zacząć słuchać.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: We wszystkim łamiecie konstytucję.)</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę. To pomaga rozwijać relacje.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#IzabelaLeszczyna">Ech…</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">Pani minister, proszę się nie przejmować. Tutaj to tak zawsze wygląda rano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#IzabelaLeszczyna">Pani posłanka Szczurek-Żelazko okłamała Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Poseł!)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#IzabelaLeszczyna">Wszyscy pamiętamy, że dzieci chore na SMA dzięki decyzji premiera Donalda Tuska zostały zabezpieczone i w tym roku przekazane zostało pół miliarda złotych na ich leczenie.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#IzabelaLeszczyna">Zapewniam Wysoką Izbę, że każde dziecko, które w badaniach przesiewowych okaże się chore, dostanie terapię genową, to po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale nie o tym pani poseł mówiła.)</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#IzabelaLeszczyna">Po drugie, jeśli chodzi o stwardnienie rozsiane, wydałam polecenie prezesowi NFZ-etu, że wszystkie szpitale mają nadal przyjmować wszystkich chorych, także nowych. Za wszystkie programy lekowe NFZ zapłaci.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#IzabelaLeszczyna">Natomiast jeśli chodzi o leczenie szpitalne, przypomnę, że w przyszłym roku będziecie mogli dyskutować na ten temat, bo w tym roku pieniędzy jest tyle, ile zostawiliście, plus 21 mld, które dołożył rząd Donalda Tuska.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#Marszałek">Był wniosek o odroczenie, a wniosek przeciwny chciał zgłosić pan poseł Jakubiak.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#Marszałek">Tak, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Nie ma sprostowania, pani siada.)</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#Marszałek">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#Marszałek">Bardzo proszę, teraz pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#Marszałek">Dobrze, jeżeli pan poseł jest tak uprzejmy i ustępuje miejsca, pani posłanka Szczurek-Żelazko.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#komentarz">(Głosy z sali: Poseł!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Pani posłanka Szczurek-Żelazko, która jest posłem.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Poseł Józefa Szczurek-Żelazko.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Pani minister Izabela Leszczyna nie zrozumiała w ogóle mojej wypowiedzi. Pani minister, proszę słuchać fachowców, naukowców, osób odpowiadających za leczenie tych dzieci. Pani dyrektor instytutu neurologii i psychiatrii powiedziała wyraźnie, że nie ma możliwości wprowadzenia do programu nowych dzieci. A więc proszę Polaków nie okłamywać ani nie wprowadzać w błąd.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani kłamie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszałek">Pan poseł Jakubiak.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MarekJakubiak">Z wnioskiem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszałek">…przeciwnym do wniosku o odroczenie, przypominam, gdyby ktoś się zgubił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MarekJakubiak">Tak, tak, tak.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MarekJakubiak">Jestem tu z wnioskiem przeciwnym wobec odroczenia. Uważam, że takie sprawy powinniśmy załatwiać na gorąco, tu i teraz. Otóż, proszę państwa, o demokrację oczywiście trzeba zabiegać, ale przede wszystkim zasad demokracji trzeba przestrzegać. Jeśli chodzi o to, co powiedział tutaj Donald Tusk, to po prostu zwyczajnie włosy się jeżą. Proszę państwa, prezydent niczego innego dzisiaj nie powiedział, tylko powiedział o faktach, powiedział, jak jest, prosto w oczy. Może dlatego was to boli?</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#MarekJakubiak">Mamy dzisiaj 100 konkretów. Po prostu jesteście zwykłymi nierobami.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: To wy uciekliście. Kto uciekł?)</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#MarekJakubiak">Przez rok oprócz szczucia i nienawiści nie wprowadziliście do systemu politycznego nic, dokładnie nic. A co do tego, że Donald Tusk mówi o tym, że zebrał, proszę państwa, w czerwcu 400 tys. ludzi, to TVN powiedział, że to kosztowało 5 mln. Taka jest wasza demokracja.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#MarekJakubiak">Po drugie, jeżeli Donald Tusk sugeruje, że pan prezydent ma, proszę państwa, demokrację nie w głowie i że nie będzie teraz sugerował gdzie, to ja chcę powiedzieć, że Donald Tusk właśnie społeczeństwa nie ma w głowie, tylko nie chcę sugerować gdzie.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle, nie rozwijajmy już tych anatomicznych ścieżek i dociekań.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#Marszałek">A ja bardzo państwa proszę o wzięcie udziału w głosowaniu, bo zgłoszony został wniosek formalny o odroczenie posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#Marszałek">Poddaję go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#Marszałek">Głosowało 414 posłów. 182 — za, 229 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#Marszałek">Chciałbym bardzo pozdrowić gości z powiatów chojnickiego, człuchowskiego i Borów Tucholskich, którzy przyjechali do Sejmu na zaproszenie pani posłanki Wiolety Tomczak.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#Marszałek">Jesteście? Jesteście, tam jesteście, za kamerami. Pozdrawiamy was bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-46.12" who="#Marszałek">Teraz pani posłanka Anna Maria Żukowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-46.13" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Składam wniosek formalny o stwierdzenie kworum, po to żeby dowiedzieć się, czy wszyscy posłowie i wszystkie posłanki, którzy zostali wybrani rok temu do pracy w tej Izbie, są na tej Izbie w rocznicę wyborów obecni.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tuska nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#AnnaMariaŻukowska">Pan prezydent Andrzej Duda raczył wygłosić orędzie, które bardziej pasowałoby do wystąpienia lidera partii opozycyjnej. Nie był głową państwa na tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A co miał powiedzieć?)</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#AnnaMariaŻukowska">Natomiast trzeba sobie uczciwie powiedzieć, droga koalicjo, że ta rocznica wyborów nam się nie udała.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#AnnaMariaŻukowska">W tej chwili zastanawiam się, czy jedynym momentem, kiedy stanęliśmy wszyscy razem obok siebie, nie był moment podpisywania umowy koalicyjnej. Chciałabym po roku pokazać, że jesteśmy wszyscy razem, wspólnie, ze sobą. Ludzie nas wybrali po to, żebyśmy różnili się od nich, od Prawa i Sprawiedliwości. Chodzi o to, żebyśmy szanowali prawa człowieka, szanowali konstytucję i żebyśmy wprowadzili takie rzeczy, które poszerzają te prawa, jak np. związki partnerskie, prawa reprodukcyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Na to ludzie czekają.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie czekają.)</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#AnnaMariaŻukowska">Nie na ograniczanie praw konstytucyjnych i praw człowieka.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#Marszałek">Za chwilę będziemy mogli unisono, wszyscy razem, ponad partyjnymi podziałami stwierdzić kworum, chyba że pan poseł Kowalski przekona nas, że nie powinniśmy tego robić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Po pierwsze, pani poseł powinna mówić po polsku: w tej Izbie, a nie: na tej Izbie. To po pierwsze. A po drugie…</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Janusz, siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#JanuszKowalski">Panie Ministrze Siemoniak! To do pana. Minister Szefernaker ujawnił szokujące dane: 200 km zapór przeciwpowodziowych leżało w magazynach Państwowej Straży Pożarnej, kiedy Polska była zalewana powodzią.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#JanuszKowalski">W dniach 13, 14, 15, 16 września pan wykorzystał tylko 9 km tych zapór. Proszę przyjść teraz tutaj, na mównicę, i powiedzieć mieszkańcom Nysy, bo się tam pan fotografował 14, 15, 16 września, dlaczego w magazynach straży pożarnej leżały nowoczesne zapory, a ludzie własnymi rękami ratowali swoje życie i dorobek.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Janusz, nie pajacuj…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#Marszałek">Ponieważ został zgłoszony wniosek o stwierdzenie kworum, proszę wszystkich państwa o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu, a my zobaczymy, czy są państwo za swoją obecnością, czy przeciw, czy wstrzymują się w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma tego nowego?)</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#Marszałek">Czego?</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Przycisku.)</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#Marszałek">Że tylko kworum się potwierdza? Pomyślimy nad tym, bo nie chcę też stawiać państwa w kłopotliwej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Czyli nie wyszło.)</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest głębsze pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#Marszałek">Tak, to jest głębsze pytanie, czy jest się za, przeciw, czy się wstrzymuje, ale mamy tu dyskusję lingwistyczną, więc może i filozoficzną udźwigniemy.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#Marszałek">Cóż, można stwierdzić, że jest nas 419, w związku z powyższym należy stwierdzić, że jest też kworum. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie jest Tusk?)</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#Marszałek">Teraz zabierze głos pan poseł Stefan Krajewski, tym razem jako przedstawiciel klubu Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga. Bo czasami występuje jako minister, a teraz występuje jako przedstawiciel klubu.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#Marszałek">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wniosek formalny do posłów PiS-u, żeby przestali w końcu straszyć Polaków. To od roku nie działa.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma takiego wniosku formalnego.)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#StefanKrajewski">Pomogliśmy rolnikom, kiedy mieli problem z wywiezieniem zboża, którego naciągnęliście niesamowite ilości z Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Jak pomogliście? Jak pomogliście rolnikom? Nic nie zrobiliście.)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Zgorzelski: Ciszej!)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#StefanKrajewski">Pomogliśmy rolnikom, którzy ucierpieli wskutek gradobicia, przymrozków. A pani minister w ciągu 2 tygodni miała mnóstwo pomysłów, których nie zrealizowała w 8 lat. A więc przestańcie już straszyć. Rekordowy budżet na rolnictwo na 2025 r. — 85 mld zł. I tego dzisiaj nie zakrzyczycie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Wipler: Nie było wniosku formalnego.)</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Panie marszałku, sprostowanie, pan minister mnie wymienił.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#Marszałek">Nie, pani poseł, nie daję pani prawa do sprostowania. Zawsze daję pani prawo do sprzeciwu w sprawie wniosków formalnych, ale sprostowania tego wniosku niestety nie mogę uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Ale wymienił nazwisko…)</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#Marszałek">Wiem, ale samo wymienienie czyjegoś nazwiska nie jest podstawą do sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Ale źle zrozumiał moją wypowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#Marszałek">Pan poseł Michał Kołodziejczak w imieniu klubu Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Cicho! Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#Marszałek">Jak się będziecie tak głośno uciszać…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MichałKołodziejczak">Wypowiadając się w imieniu rolników, nie macie wstydu. Ta pogarda, która od was biła przez 8 lat… Ja tylko przypomnę: staliśmy miesiącami na ulicy. Ani Puda, ani minister Kowalczyk, ani minister Telus nie chcieli się ani razu spotkać.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Spotykaliśmy się.)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#MichałKołodziejczak">Nie spotykaliście się.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Nie kłam, sam byłeś w ministerstwie na spotkaniach, kłamco.)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#MichałKołodziejczak">Żebyście się spotkali, musieliśmy wejść do ministerstwa rolnictwa i zagrozić, że nie wyjdziemy. Nie chciał pan przeznaczyć pieniędzy na pomoc. One znalazły się dopiero wtedy, kiedy powiedzieliśmy, że nie wyjdziemy z ministerstwa rolnictwa, jeżeli nie będzie pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#MichałKołodziejczak">O kryzysie ze zbożem na granicy powiedzieliście dopiero wtedy…</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Ciecióra: Mów wniosek. Mów wniosek, nie bądź fujara…)</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#MichałKołodziejczak">…kiedy staliśmy tygodniami na torach w Hrubieszowie. Chowaliście głowę w piasek.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#MichałKołodziejczak">Tylko w tym roku do polskich rolników trafiły pieniądze na silosy, które pomieszczą 1 mln t. Tylko w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie podpisaliście porozumienia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MichałKołodziejczak">Pogarda, buta i chamstwo, którymi przykrywaliście problemy polskich rolników.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Twoja pogarda i chamstwo. Nic nie zrobiłeś w ministerstwie.)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MichałKołodziejczak">A dzisiaj mówicie dokładnie w ten sam sposób o potrzebie azylu.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#MichałKołodziejczak">Mówicie, że niepotrzebny, tak jak i o zbożu. Mówiliście o powodzi…</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Nic nie zrobiłeś w ministerstwie, leniu patentowany. Żadnej ustawy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#Marszałek">Proszę do brzegu, panie pośle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MichałKołodziejczak">…o problemach z powodzią. To pan…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#Marszałek">Po raz drugi dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MichałKołodziejczak">…Jarosław Kaczyński nie potrafił…</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#Marszałek">Po raz trzeci dziękuję. Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję bardzo. Panie pośle, już tylko ta wierna publiczność pana słyszy, nikt poza tym.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#Marszałek">Panie pośle, dobry artysta gra koncert nawet dla trzech osób, wiem, ale czas już skończyć. Wiem, panie pośle. Dziękujemy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#Marszałek">Pan poseł Mirosław Suchoń w imieniu klubu Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Panie marszałku, widzę tu złe traktowanie. Pan minister Kołodziejczak…)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#Marszałek">Droga pani posłanko, jestem ikoną dobrego traktowania.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Nie, nie jest pan, niestety.)</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ikoną jesteś, tak.)</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#Marszałek">Tak, z całą pewnością.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#komentarz">(Poseł Anna Gembicka: Nie, nie jest pan.)</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#Marszałek">Natomiast słucham pana posła.</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wniosek przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#Marszałek">Ale tam nie było wniosku. Było płomienne wystąpienie polityczne.</u>
          <u xml:id="u-62.14" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Pasowałoby, panie marszałku, żeby pan zrobił szkolenie swoim posłom…)</u>
          <u xml:id="u-62.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj, Telus.)</u>
          <u xml:id="u-62.16" who="#Marszałek">O Jezu, a jak ja bym waszym zrobił, słuchajcie, z wniosków formalnych i wniosków przeciwnych. Zrobimy, to będzie niskopłatne, na pewno wszyscy na tym skorzystamy. Jeżeli potrzebują państwo szkolenia z wniosków formalnych, ogarniemy to, nie ma problemu.</u>
          <u xml:id="u-62.17" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: To nie my, to inni posłowie, pana posłowie…)</u>
          <u xml:id="u-62.18" who="#Marszałek">Wszyscy potrzebują, proszę mi wierzyć, jestem tu od roku. Wszyscy potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-62.19" who="#Marszałek">Teraz np. pan poseł Mirosław Suchoń da przykład, jak należy składać wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-62.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.21" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-62.22" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: To ja wniosek przeciwny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Oczywiście zgłaszam wniosek formalny o przerwę 15-minutową.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Już był.)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#MirosławSuchoń">Był o przerwę, a nie o przerwę 15-minutową. Czytajcie regulamin.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#Marszałek">Do rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MirosławSuchoń">Doświadczenie parlamentarne na pewno państwu parlamentarzystom się przyda.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! W pierwszym dzisiejszym wystąpieniu padło wiele nieprawd, oszczerstw i, mówiąc wprost, w wielu miejscach pan prezydent wprowadził w błąd obywateli.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Nie ma debaty nad orędziem prezydenta.)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#MirosławSuchoń">Mówił m.in. o wielkich inwestycjach. Słusznie pan premier nazwał je inwestycjami papierowymi. Mieliśmy papierowe inwestycje typu CPK, gdzie rzeczywiście planowano, opowiadano,…</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#MirosławSuchoń">…ale kompletnie nic…</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#MirosławSuchoń">…nie robiono, poza zatrudnianiem znajomych w spółkach, które miały teoretycznie te inwestycje prowadzić. W tym naprawdę byliście mistrzami świata.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Niech pan złoży wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Niech pan złoży wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#MirosławSuchoń">Natomiast jedna rzecz wymaga wyjaśnienia: kwestia inwestycji w elektrownie atomowe. W związku z tym, panie marszałku, wnoszę o to, aby w dniu dzisiejszym pani minister przedstawiła taką informację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#Marszałek">Drodzy państwo, są takie programy, które lubimy oglądać bez końca, ale każdy program musi mieć swój koniec.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#Marszałek">Był wniosek formalny, ale w sprawie, którą Sejm już rozstrzygnął.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#Marszałek">Nie, nie, nie. Wniosek formalny może być o przerwę, natomiast poseł nie może wyznaczać, o jakiej długości przerwę chce wnosić.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A dlaczego nie?)</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#Marszałek">W związku z powyższym dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#Marszałek">Słucham, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#Marszałek">Dobrze, ale jakbym mógł prosić, bo chciałbym już konkludować i zmierzać do spraw, które są interesujące nie dla nas, tylko dla ludzi…</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#Marszałek">Zapraszam, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Niech poda się do dymisji.)</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#Marszałek">Pani minister Paulina Hennig-Kloska. Krótkie, jak rozumiem, wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Pożyczka! Pożyczka! Pożyczka!)</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#Marszałek">Udzielimy. Chcecie pożyczki, udzielimy. Marszałek Czarzasty jest szefem komisji zajmującej się tą sprawą, podpisuje pożyczki, które chcecie. Nie ma problemu.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#Marszałek">Pani minister, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Szanowne Posłanki! Szanowni Posłowie! To prawda, bardzo wiele nieprawdy dzisiaj powiedziano o dużych polskich inwestycjach strategicznych. Kiedyś one były papierowe, teraz one naprawdę nabierają rozpędu, kształtu i są strategicznie planowane na lata, byśmy mogli zapewnić m.in. bezpieczeństwo energetyczne temu pokoleniu i kolejnym pokoleniom Polaków.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, karetkę.)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PaulinaHennigKloska">Szanowni Państwo! Budowa pierwszej polskiej elektrowni jądrowej przyspiesza. Proszę nie mieć żadnych wątpliwości. Kiedyś była to inwestycja papierowa…</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Za was była papierowa.)</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PaulinaHennigKloska">…teraz faktycznie staje się faktem. Wykonano w tym roku pierwsze odwierty geologiczne, by ten obiekt mógł stanąć bezpiecznie. Zabezpieczono w przyszłorocznym budżecie pieniądze na ten cel. Trwają przygotowania do budowy infrastruktury towarzyszącej, takie jak pirs, koleje i drogi.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PaulinaHennigKloska">A więc, szanowni państwo, wyście zatrzymali budowę pierwszej polskiej elektrowni jądrowej na 6 lat, my przyspieszamy z budową. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nieprawda!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo i dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druki nr 656 i 701).</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#Marszałek">A ja po krótkiej, ale już nieformalnej, minutowej przerwie poproszę panią poseł Krystynę Sibińską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 do godz. 12 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druki nr 656 i 701).</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Krystynę Sibińską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#KrystynaSibińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#KrystynaSibińska">Przedstawiony projekt ustawy to druk nr 656, sprawozdanie to druk nr 701.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#KrystynaSibińska">Sejm na 18. posiedzeniu w dniu 27 września 2024 r. zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja zebrała się w dniu 9 października 2024 r. i rozpatrzyła przedłożony projekt ustawy. Zgłoszonych zostało siedem poprawek, które porządkowały tekst proponowanego projektu. Wszystkie te poprawki zostały przez komisję zaopiniowane pozytywnie. Cały projekt również został zaopiniowany pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#KrystynaSibińska">W związku z tym Komisja Finansów Publicznych wnosi, żeby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Sylwester Tułajew, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#SylwesterTułajew">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw — drugie czytanie tego projektu. Dziś po raz kolejny mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#SylwesterTułajew">Żywa dyskusja podczas pierwszego czytania i liczne wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustawa ułatwi… Albo inaczej: Czy ta ustawa będzie miała pozytywny wpływ na polskich przedsiębiorców? Czy ta ustawa im pomoże, czy wręcz przeciwnie, stanie się balastem, jeżeli chodzi o nierówną konkurencję, w stosunku do przedsiębiorstw zagranicznych? Te wątpliwości w żaden sposób nie zostały rozwiane. Mówiłem o tym, że po przyjęciu tej ustawy przede wszystkim będzie możliwe stosowanie zwolnienia podmiotowego z VAT w państwach członkowskich, które wprowadziły u siebie procedurę szczególną dla małych przedsiębiorstw, przez podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej w innych państwach członkowskich. Podkreślałem, że przyjęcie tej ustawy tak naprawdę spowoduje rozszczelnienie systemu VAT, a nie jego uszczelnienie. To, co robiliśmy jako Prawo i Sprawiedliwość przez 8 lat naszych rządów, czyli systematyczne, konsekwentne uszczelnianie systemu podatkowego, moim zdaniem dzisiaj poprzez tę ustawę idzie w całkiem innym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#SylwesterTułajew">Podkreślałem również, że od 7 lat ten limit 200 tys. zł nie był zwiększany i nie odpowiada realiom, jeżeli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej. To nie jest ten punkt, ale dzisiaj też do państwa apeluję. Jest zgłoszony projekt ustawy w tym zakresie. Chodzi o to, aby podnieść ten limit z 200 tys. zł do 300 tys. zł. Warto poprzeć ten projekt ustawy, który z całą pewnością ułatwi życie i prowadzenie działalności naszym, polskim przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#SylwesterTułajew">Z drugiej strony — wracając do tej ustawy — skutek regulacyjny przyjęcia tej ustawy będzie taki, że każdego roku dochód z tytułu podatku VAT będzie obniżony o blisko 30 mln zł. Jak podkreślałem, i dzisiaj bardzo mocno to podtrzymuję, bo nie zostało to wyjaśnione w sposób szczegółowy, jest to skrajnie niedoszacowana wartość; uszczuplenie dochodu z tytułu podatku VAT będzie znacznie większe. To przyczyni się do negatywnej sytuacji finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#SylwesterTułajew">Zwracałem również uwagę — nie zostało to wyjaśnione w sposób precyzyjny i jednoznaczny — na to, że ta ustawa wprowadza dodatkowe obciążenia dla polskich przedsiębiorców. Mówiłem o tym. Mówiłem o zmianach w art. 113, w ramach których proponujecie państwo, aby do wartości sprzedaży wliczać wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów. Podkreślałem, że tak naprawdę oznacza to opodatkowanie podmiotów dokonujących jedynie niewielkiej sprzedaży krajowej. Moim zdaniem jak najbardziej jest to obciążanie polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo, bardzo proszę o przeniesienie dyskusji, ewentualne jej wyciszenie, bo pan poseł nie może spokojnie przedstawić stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Bardzo dziękuję, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#SylwesterTułajew">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#SylwesterTułajew">To oznacza bardzo negatywne skutki dla polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#SylwesterTułajew">Jeszcze jedna rzecz. Podkreślałem również, że w różnych krajach są różne limity. Nie ma wątpliwości, że ta ustawa wyciąga dłoń do przedsiębiorców niemieckich, bardziej pozytywnie odpowiada na ich potrzeby niż na potrzeby przedsiębiorców polskich. Po raz kolejny mamy do czynienia z takim działaniem rządu pana premiera Donalda Tuska. Przyjmuje on rozwiązania bardziej korzystne dla przedsiębiorców niemieckich niż dla przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą tutaj, w naszym kraju. W mojej opinii przyjęcie tej ustawy będzie oznaczać drenaż Skarbu Państwa z pieniędzy z podatków, które mogłyby zostać wpłacone przez podmioty zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Dzisiaj potrzebna jest wnikliwa analiza tej ustawy, potrzebne jest jej wnikliwe rozpatrzenie i rozwianie wszelkich wątpliwości, zaprezentowanie wyjaśnień przez ministerstwo, wyjaśnień, które jednoznacznie wskażą, że ta ustawa jest dobra. Takich wyjaśnień niestety nie ma. Przez to powstaje wątpliwość, jeżeli chodzi o przyjęcie tej ustawy w takim kształcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PiotrZgorzelski">Przywitajmy wspólnie mieszkańców województwa lubuskiego, członków Komitetu Obrony Demokracji i Platformy Obywatelskiej, którzy przybyli na zaproszenie pani posłanki Elżbiety Anny Polak. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy teraz panią poseł Zofię Czernow o przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Nie mogę nie odnieść się do wystąpienia, które zaprezentował przed chwilą poseł Prawa i Sprawiedliwości. Chyba o czym innym mówimy na sali sejmowej, a o czym innym na posiedzeniach komisji. Panie pośle, po ostatnim pana wystąpieniu, kiedy zabierałam głos w tej sprawie, ustosunkowując się do pana wymyślonych zastrzeżeń, postanowiłam bardzo dokładnie obserwować, jakie wnioski będzie pan przedstawiał na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, gdy ta kwestia będzie rozpatrywana. Co miało miejsce na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych? W żadnym wystąpieniu pana posła nie zostały przedstawione jakiekolwiek wątpliwości, nic. Kiedy zgłaszałam do tego projektu kilka doprecyzowujących poprawek, żeby nie było już żadnych wątpliwości, nikt nie protestował, ani pan poseł, ani pana środowisko polityczne, a dzisiaj znowu podnosi pan kwestie, których w tym projekcie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#ZofiaCzernow">Informuję Wysoki Sejm, że ten projekt ustawy ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dwóch dyrektyw Unii Europejskiej. Nie jest prawdą, że Niemcy skorzystają na tej dyrektywie, bo otrzymają z Polski dużo pieniędzy ze zwrotów podatku, a my na tym stracimy. To nie jest prawda. Proszę przeczytać projekt ustawy i, że tak powiem, oddać temu projektowi dokładnie to, co jest w nim zawarte. Naprawdę przykro mi tego słuchać, bo mówimy o różnych rzeczach. Przypomnę krótko, że ten projekt ustawy ma na celu wdrożenie dwóch dyrektyw, które powinniśmy wdrożyć do końca roku, które są korzystne również dla naszych przedsiębiorców prowadzących działalność głównie w strefach przygranicznych. Mieszkam niedaleko polsko-niemieckiej strefy przygranicznej. W całej tej strefie, chodzi o teren od Zgorzelca na północy do granicy z Czechami na południu, jest dużo małych przedsiębiorców, którzy będą mogli skorzystać z tego projektu. To nieprawda, że jest inaczej. Po prostu przykro tego słuchać. Nie wiem, jaki pan poseł ma cel, mówiąc o tym.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#ZofiaCzernow">Jak powiedziałam, pierwsza dyrektywa, dyrektywa 2020/285 dotyczy wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw, a rozporządzenie 904/2010 ułatwia skorzystanie ze zwolnień z podatku VAT, upraszcza ten system. Wdrożenie tej dyrektywy pozwoli na korzystanie ze zwolnienia z VAT przez małe przedsiębiorstwa posiadające siedzibę działalności gospodarczej również w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej, więc małe polskie przedsiębiorstwa będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Wprowadzona procedura jednocześnie zmniejsza obowiązki administracyjne, o czym mówiłam, czyli upraszcza system, a więc pozwala naszym małym przedsiębiorstwom na łatwiejsze korzystanie z tych zwolnień.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#ZofiaCzernow">Druga dyrektywa, dyrektywa 2022/542 dotyczy zmian w zakresie stawek VAT-u oraz zmian czy uściśleń w kwestii miejsca świadczenia niektórych usług. Celem tych zmian jest bardziej precyzyjne odzwierciedlenie zasady opodatkowania usług podatkiem VAT w miejscu rzeczywistego odbioru usług. Dotyczy to takich sytuacji, kiedy usługi świadczone są wirtualnie, z wykorzystaniem sieci Internet. Wówczas miejsce świadczenia usługi i miejsce odbioru usługi różnią się. Ta dyrektywa wprowadza również zmiany przepisów dotyczących możliwości stosowania obniżonej stawki podatku do dostawy dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#ZofiaCzernow">Projekt został bardzo szczegółowo rozpatrzony przez Komisję Finansów Publicznych. Wprowadzono poprawki doprecyzowujące. Posłowie nie wnosili zastrzeżeń, dlatego w mojej ocenie projekt jest przygotowany nie tylko do drugiego czytania, które ma miejsce, ale też do uchwalenia. Klub Koalicji Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Sławomir Ćwik, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Polska 2050 mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#SławomirĆwik">Przyznam się, że jestem trochę zaskoczony dyskusją nad tym projektem, szczególnie tezami przedstawianymi tutaj przez posła Tułajewa z Prawa i Sprawiedliwości. Dlatego że zapoznając się z tym projektem ustawy, uznałem go za dosyć techniczny i oczywisty do wprowadzenia, dlatego że nie ma ryzyk dla państwa, natomiast są jedynie ułatwienia dla małych i drobnych przedsiębiorstw, przede wszystkim z Polski. Jednak kiedy usłyszałem te twierdzenia ze strony Prawa i Sprawiedliwości, to zacząłem się zastanawiać, czy jest pełne zrozumienie, jak działa podatek od wartości dodanej zwany z angielskiego w Polsce VAT-em. Niektórzy faktycznie myślą, że podatek VAT płacą przedsiębiorcy. Otóż nie, proszę państwa, podatek VAT tak naprawdę płacą konsumenci, ostateczni odbiorcy towarów i usług. Przedsiębiorcy są jedynie płatnikami, którzy te pieniądze, które odbiorą od konsumentów, są zobowiązani zapłacić do budżetu państwa poprzez urząd skarbowy. W związku z tym, jeżeli mały przedsiębiorca może skorzystać z podatku VAT, a może to być de facto tylko mały przedsiębiorca — bo po to jest wprowadzony roczny limit przychodu, aby nie było to stosowane przez duże firmy — to dzięki temu może on być konkurencyjny cenowo na rynku, ponieważ do swojej marży nie dodaje podatku VAT. Jeżeli podatek VAT wynosi 23%, to de facto 1/5 ceny towaru jest do zapłacenia przez konsumenta na rzecz państwa. Dlatego część drobnych przedsiębiorców, którzy mają wysoką marżę, jeśli chodzi o usługi czy towary, zdecyduje się na skorzystanie ze zwolnienia, bo wówczas nie mają też prawa do odliczenia podatku naliczonego, o czym musimy pamiętać, i oferują swój towar lub usługę ze zwolnieniem. Dzięki temu zadowolony jest konsument, bo ma niższą cenę, i zadowolony jest mały przedsiębiorca, ponieważ zachowuje większą marżę.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#SławomirĆwik">Dzięki implementacji tych przepisów dyrektywy polscy mali przedsiębiorcy będą mogli korzystać z tego zwolnienia także na terenie innych krajów Unii Europejskiej, a z kolei polscy konsumenci, jeżeli będą nabywać coś od małych podatników z siedzibą w innych krajach Unii Europejskiej, będą mogli kupować towary lub usługi taniej. Na tym polega implementacja tych przepisów. W związku z tym naprawdę nie rozumiem fobii niemieckiej po stronie Prawa i Sprawiedliwości. Państwo staracie się wmawiać Polakom, że wszystko, co jest implementowane z Unii, jest na rzecz Niemiec, jest szkodliwe. Po prostu okłamujecie ludzi. Przestańcie w końcu to robić i albo przedstawiajcie konstruktywne, sensowne wnioski, sensowne poprawki, które będziemy mogli na posiedzeniu komisji rozpatrywać i ewentualnie poprawić przepisy ustawy, albo już lepiej nic nie mówcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Jolanta Zięba-Gzik przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#JolantaZiębaGzik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, druk nr 656, i sprawozdania komisji finansów, druk nr 701.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#JolantaZiębaGzik">Projekt ten ma na celu dostosowanie polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej w szczególności poprzez implementację dyrektywy Rady Unii Europejskiej 2020/285 z dnia 18 lutego 2020 r. Dyrektywa ta zmienia zasady dotyczące wspólnego systemu VAT w odniesieniu do procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw. Termin implementacji do krajowego porządku prawnego to 31 grudnia 2024 r., a przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#JolantaZiębaGzik">Jednym z kluczowych rozwiązań wprowadzonych przez ten projekt jest umożliwienie małym przedsiębiorstwom, które mają siedzibę w jednym państwie członkowskim, korzystanie ze zwolnienia podmiotowego z VAT w innym państwie członkowskim. Dotychczas to zwolnienie było dostępne tylko dla firm krajowych. Dzięki zmianom małe przedsiębiorstwa, zarówno polskie działające za granicą, jak i zagraniczne, będą mogły skorzystać z tych ułatwień, co znacząco zmniejszy obciążenia administracyjne i koszty prowadzenia działalności. Dodatkowo projekt ustawy przewiduje zmiany w zakresie reguł ustalania miejsca świadczenia usług, zwłaszcza w kontekście usług kulturalnych, artystycznych, sportowych, edukacyjnych i rozrywkowych, które są konsumowane wirtualnie. Zasada opodatkowania w miejscu faktycznej konsumpcji jest kluczowa, aby zapewnić sprawiedliwe rozliczenie VAT oraz uniknąć zakłóceń konkurencji na wspólnym rynku.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#JolantaZiębaGzik">Warto zaznaczyć, że ustawa o VAT już teraz przewiduje zwolnienia dla małych przedsiębiorstw, które nie przekroczyły rocznego limitu sprzedaży 200 tys. zł. Zmiany wprowadzone w dyrektywie umożliwią rozszerzenie tych zwolnień na przedsiębiorców zagranicznych działających w Polsce, jak również na polskie firmy działające w innych państwach Unii.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#JolantaZiębaGzik">Projekt był rozpatrywany na posiedzeniu komisji finansów, gdzie wprowadzono siedem poprawek doprecyzowujących, które przez komisję zostały rozpatrzone pozytywnie. Klub Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga popiera ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Trela przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#TomaszTrela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Omawiany projekt to kolejny dostosowujący krajowe regulacje do zmieniających się przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej. Polska jako państwo członkowskie ma obowiązek implementować te regulacje. Przedstawiony projekt umożliwi małym przedsiębiorcom korzystanie ze zwolnień podmiotowych w podatku VAT w innych państwach Unii Europejskiej i analogicznie przedsiębiorcy z innych państw Wspólnoty będą mogli korzystać ze zwolnień w Polsce oczywiście po spełnieniu określonych w ustawie warunków, m.in. nieprzekroczenia limitu wartości sprzedaży w poprzednim roku podatkowym wynoszącego w Polsce 200 tys. zł. Limit unijny to 100 tys. euro. Warto przypomnieć, że polski limit nie był zmieniany od 2017 r. Nowelizacja stanowi ważny krok w kierunku uproszczenia procedury związanej z VAT i jej ujednolicenia w krajach członkowskich. To także ułatwienie dla małych przedsiębiorców prowadzących działalność poza Polską.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#TomaszTrela">Nowelizacja stanowi ważny krok w kierunku uproszczenia procedury związanej z VAT i jej ujednolicenia w krajach członkowskich. To także ułatwienie dla małych przedsiębiorców prowadzących działalność poza Polską. Nowelizacja ustawy w ślad za implementowanymi dokumentami Unii Europejskiej doprecyzowuje też niektóre pojęcia dotyczące np. miejsca świadczenia usług za pośrednictwem Internetu, a także uczestniczenia w wydarzeniach np. kulturalnych czy artystycznych wirtualnie. To konieczne, biorąc pod uwagę cyfryzację życia gospodarczego. Podatnicy chcący skorzystać z nowych rozwiązań będą musieli złożyć stosowne deklaracje w Polsce, zrobią to wszystko elektronicznie, a więc formalności nie nastręczą trudności.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#TomaszTrela">Popieramy to rozwiązanie. Jest ono korzystne dla małych przedsiębiorców i pozwala im rozwijać działalność w innych krajach Unii Europejskiej bez piętrzenia biurokratycznych barier. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Sławomira Mentzena, który przedstawi stanowisko klubu Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SławomirMentzen">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, którą omawiamy, ma zaimplementować do polskiego porządku prawnego zmiany w dyrektywie VAT dotyczące możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez zagranicznych przedsiębiorców, a także zmiany miejsca opodatkowania dla celów VAT niektórych usług.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#SławomirMentzen">Myślę, że to jest dobry pretekst, dobry przyczynek do opisania, dlaczego podatki powinny być proste i niskie i dlaczego w tym momencie niestety są skomplikowane. Dla zobrazowania skali wyzwania… Debatujemy o ustawie o VAT, a pan poseł Ćwik, który tu przed chwilą się wypowiadał, nawet nie wie, o jakiej ustawie mówimy. Chciał się pochwalić swoją wiedzą i powiedział, że ustawa o VAT to jest ustawa o podatku od wartości dodanej. To jest ustawa o podatku od towarów i usług, a nie od wartości dodanej. Posłowie, którzy debatują tu o tym, nie wiedzą w ogóle, o czym mówią, na poziomie absolutnie podstawowym, nie wchodząc w główny mechanizm.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#SławomirMentzen">A więc zastanówmy się, jak sprawdzić rzecz, wydawałoby się, oczywistą: w jakim państwie należy daną usługę opodatkować podatkiem VAT. To oczywiście nie jest tak proste, że należy to zrobić w danym państwie, w którym usługa została wykonana. To jest dużo bardziej skomplikowane. Przede wszystkim mamy zasadę ogólną, że usługa jest opodatkowana w kraju, w którym siedzibę ma usługobiorca. Chyba że usługobiorca jest konsumentem — wtedy w miejscu, w którym siedzibę ma usługobiorca. Dla przykładu: gdybym ja jako doradca podatkowy sprzedał jakąś usługę doradztwa podatkowego niemieckiemu przedsiębiorcy, to wtedy ta usługa będzie opodatkowana w Niemczech, ale jeżeli ta sama usługa zostanie sprzedana niemieckiemu obywatelowi, osobie fizycznej niebędącej przedsiębiorcą, to ta sama usługa, identyczna, będzie nagle opodatkowana w Polsce. A jeżeli jedna ze stron transakcji ma np. stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej jeszcze w innym kraju i usługa jest z tym związana, to jeszcze w tym trzecim kraju ta usługa będzie opodatkowana, a o tym, czy to stałe miejsce prowadzenia działalności jest indziej, decyduje oczywiście urzędnik podczas kontroli.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#SławomirMentzen">Od tych zasad jest szereg wyjątków. Jeżeli usługa jest związana z nieruchomością, to jest opodatkowana w miejscu położenia nieruchomości, a o tym, czy usługa rzeczywiście jest związana z nieruchomością, decyduje oczywiście urzędnik podczas kontroli. Zabawnie i interesująco jest w sprawie przewozów. Otóż jeżeli polska firma zleci firmie transportowej przewóz czegoś z Berlina do Kolonii, to taka usługa jest opodatkowana w Polsce stawką 23% VAT, a jeżeli ta sama usługa tej samej polskiej firmy zostanie zlecona drugiej polskiej firmie, ale na terenie Norwegii, np. przewóz z Oslo do Trondheim, to już wtedy obydwie firmy powinny się zarejestrować w Norwegii i usługa będzie opodatkowana w Norwegii. To jest jeszcze bardziej skomplikowane przy przewozie konsumentów, np. przy transporcie pasażerskim. Jeżeli polska firma przewozi konsumenta z Polski do Hiszpanii, to musi się opodatkować w każdym państwie między Polską a Hiszpanią, policzyć liczbę kilometrów, które przejechała przez każde państwo, i opodatkować ją stawką VAT właściwą dla danego państwa. Mamy usługi wstępu na imprezy kulturalne, które są opodatkowane w miejscu odbywania się tych imprez. Chyba że to nie jest usługa wstępu, ale usługa stowarzyszona w jakiś sposób z tą imprezą, nie sama usługa wstępu — a, wtedy to już w miejscu, w którym siedzibę ma usługobiorca. Chyba że jest on osobą fizyczną nieprowadzącą działalności — to wtedy znowu w miejscu imprezy. Idąc dalej: miejscem świadczenia usług restauracyjnych, cateringowych — niezależnie od tego, czy to podatnik, czy niepodatnik — jest miejsce świadczenia tych usług. Chyba że jest to na statkach, statkach powietrznych lub w pociągach — wtedy miejscem świadczenia usługi jest miejsce rozpoczęcia transportu. Miejsce świadczenia usług najmu krótkoterminowego jest opodatkowane w miejscu, w którym się udostępni dany środek komunikacji. Chyba że to jest powyżej 30 dni. Chyba że to jest jednostka pływająca — to wtedy powyżej 90 dni. Dłuższy najem w przypadku konsumentów jest opodatkowany w miejscu siedziby usługobiorcy. No chyba że ten statek to jest jednak statek rekreacyjny — wtedy jest jeszcze inaczej.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#SławomirMentzen">Mógłbym tak długo. Są jeszcze wyjątki dotyczące świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług turystycznych. Tych wyjątków jest mnóstwo. Tak, wydawałoby się, oczywista rzecz jak to, gdzie opodatkować daną usługę, w jakim państwie, zależy od szeregu czynników, szeregu wyjątków, wyjątków od wyjątków i różnych innych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#SławomirMentzen">To powinno być proste. Niestety nie jest i ta ustawa w żaden sposób nie upraszcza ustawy o VAT. Składamy do niej jedną poprawkę, ponieważ większość rządząca zapomniała o swojej obietnicy. Jeszcze w kwietniu minister finansów Andrzej Domański mówił o tym, że zwiększy limit zwolnienia podmiotowego z 200 tys. do 240 tys. Ciężko uwierzyć, ale zapomniał. W związku z czym my to przypominamy. Składamy poprawkę dotyczącą zwiększenia limitu podmiotowego w VAT do 240 tys., tak żeby trochę ulżyć polskim przedsiębiorcom. Od 8 lat, od 2016 r., ten limit nie był zwiększany. Kiedyś zwiększany był regularnie.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#SławomirMentzen">Kolejny problem. Ta ustawa ma wejść w życie już 1 stycznia 2025 r. Zapisaliście w umowie koalicyjnej, że ustawy podatkowe będą przyjmowane z 6-miesięcznym vacatio legis. Do 1 stycznia jest znacznie mniej niż 6 miesięcy. Mieliście mnóstwo czasu na wdrożenie tej dyrektywy. Wzięliście się do tego na sam koniec.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#SławomirMentzen">Podatki powinny być niskie i proste. Niestety VAT jest bardzo skomplikowany, a wy go w żaden sposób nie chcecie uprościć.</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko przedstawi stanowisko koła Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt dotyczy dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej w zakresie m.in. uproszczenia obowiązków administracyjnych dotyczących VAT dla małych przedsiębiorstw, które prowadzą działalność w różnych państwach unijnych.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JarosławSachajko">Zastanawiałem się, dlaczego państwo tak szybko i chętnie implementują to prawo unijne, dużo szybciej i dużo chętniej niż swoje obietnice na 100 dni. Przypomnę, że dzisiaj mija 306. dzień, a państwo dalej nie wdrażają tego, co obiecali państwo przed wyborami. Nie wdrażają tego państwo, bo niestety taki mamy ustrój, że państwo nie muszą. Mogą państwo w kampanii nakłamać, ile się da, a później niestety nie mamy narzędzi jako obywatele, żeby wyegzekwować spełnienie obietnic wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#JarosławSachajko">Drugim powodem, który — jak się wydaje — skłania państwa do tak szybkiej implementacji prawa unijnego, jest ten zapisany w uzasadnieniu: że polski budżet będzie zubożony o 30 mln albo i więcej. Czyli co to będzie oznaczało? To, że te 30 mln znajdzie się w innych budżetach. A więc może to państwa zachęciło do tak szybkiej implementacji tej ustawy, bo nie podejrzewam, żeby to była chęć pomocy naszym małym firmom i mikrofirmom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Przystępujemy do pytań, do których jest zapisanych 10 osób.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeśli ktoś chciałby jeszcze się dopisać, to proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nikogo nie ma, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszego zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Habura, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KrzysztofHabura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt dzisiejszej ustawy to kolejny dobry krok rządu w kierunku małych i średnich przedsiębiorstw po wakacjach od składki ZUS, kasowym rozliczeniu PIT, zniesieniu składki zdrowotnej od sprzedaży środków trwałych czy obniżeniu VAT-u dla branży beauty.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KrzysztofHabura">Ta ustawa umożliwi naszym firmom korzystanie ze zwolnień z VAT obowiązujących w innych krajach Unii Europejskiej, uprości formalności biurokratyczne, zmniejszy koszty prowadzenia działalności czy wreszcie ułatwi dostęp do nowych rynków zbytu. Przedsiębiorcy będą mogli łatwiej eksportować swoje usługi i produkty. Premier Donald Tusk zapowiedział również obniżenie składki zdrowotnej i przyjęcie projektu do końca roku. To będzie spełnienie kolejnej obietnicy zawartej w programie 100 konkretów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Przywitajmy bardzo serdecznie uczniów III klasy Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Śląskich w Bieruniu w województwie śląskim, którzy przybyli do nas na zaproszenie pani poseł Bożeny Borys-Szopy. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PiotrZgorzelski">Nawet poseł, który podchodzi do mównicy, także przywitał ich oklaskami.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy pana posła Artura Jarosława Łąckiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#ArturJarosławŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szkoda, że pan prezes Mentzen wyszedł, bo chciałbym jednak sprostować trochę jego wypowiedzi. Podatek VAT to jest podatek od wartości dodanej — można to sobie przeczytać w encyklopedii języka polskiego — tak samo jak jest to podatek od towarów i usług. To są dwie nazwy tego samego podatku. Tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#ArturJarosławŁącki">Ale przy okazji debatowania nad tym podatkiem chciałbym o coś zapytać pana ministra i was wszystkich tutaj. Konia z rzędem temu, kto zrozumiał to wszystko, co jest w tej ustawie. Konia z rzędem temu, kto mi powie, że mały przedsiębiorca, średni i mikroprzedsiębiorca będą wiedzieć, o co chodzi w tej ustawie. Konia z rzędem, jeśli mały i mikroprzedsiębiorca będzie mógł sam skorzystać z ustawy. Nie, panie ministrze, znowu będzie musiał wynająć księgowego za 5, 10, 15 tys. zł, żeby mu wytłumaczył, o co chodzi, żeby nie zrobił błędów. Te wszystkie ustawy, nad którymi procedujemy… Zresztą proszę zauważyć, że nie ma dnia na sali sejmowej, w którym byśmy nie zmieniali podatku PIT, CIT, VAT i jakichkolwiek innych. Tak komplikujemy te sprawy, że nikt nie jest w stanie w Polsce dobrze tego rozliczać, dlatego są takie sprawy podatkowe, w wyniku których ludzie niestety tracą swoje majątki.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#ArturJarosławŁącki">Panie Ministrze! Chciałbym wreszcie na tej sali usłyszeć tylu obrońców małych i średnich przedsiębiorców polskich, ilu jest obrońców rolników. Chciałbym, żebyśmy w tej Izbie wreszcie zaczęli procedować nad prostym prawem podatkowym, takim, które będzie przyjazne dla podatnika. Jestem liberałem, a tutaj — jak widzę — jest większość państwowców. Liberał będzie zawsze odnosił się do jednostki i jej bronił. Jestem tutaj od tego, żeby bronić jednostki, bronić polskiego małego przedsiębiorcy, który tworzy ponad 50% PKB w tym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PiotrZgorzelski">I dlatego dzisiaj miał pan podwójny czas, żeby wypowiedzieć się w imieniu przedsiębiorców, żeby ten głos wybrzmiał.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zwiększony VAT.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#ArturJarosławŁącki">Dziękuję, panie marszałku. Szanuję to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pę… Przepraszam, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Przy okazji tej debaty chciałbym poprosić o refleksję nad stosowaniem zerowej stawki VAT dla darowizn towarów i usług w związku z powodzią. To dobre rozwiązanie weszło w życie i obowiązuje do 31 grudnia br., ale jeśli chodzi o podsektor pozarządowy, dotyczy ono tylko i wyłącznie organizacji pożytku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#TadeuszTomaszewski">W Sejmie odbyło się niedawno spotkanie parlamentarnego zespołu ds. organizacji pozarządowych, któremu przewodniczyły wicemarszałek Niedziela i wicemarszałek Senatu Biejat. W obecności przedstawicieli również administracji rządowej z Dolnego Śląska organizacje pozarządowe, które są partnerami chociażby w prowadzeniu takiego lokalnego hubu, nie mogą korzystać z tego rozwiązania. W związku z powyższym sugerują, żeby jednak dotyczyło to nie tylko podmiotów posiadających status pożytku publicznego, ale także generalnie organizacji pozarządowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Transparentne i logiczne przepisy, mniej formalności czy ulgi podatkowe to jest rzecz przez przedsiębiorców jak najbardziej oczekiwana. Projekt zdecydowanie wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom, ograniczając biurokrację i obciążenia administracyjne dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Stwarza im przy tym równe warunki działania, niezależnie od tego, w którym kraju Unii Europejskiej mają one swoją główną siedzibę. Zamiast rejestrować się do VAT w każdym państwie członkowskim, w którym prowadzą działalność, przedsiębiorcy będą mogli skorzystać ze zwolnienia podmiotowego. Niemniej jednak każde podatkowe ułatwienie dla firm ma swoje konsekwencje dla budżetu państwa w postaci zmniejszonych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MałgorzataPępek">I właśnie z tym związane jest moje pytanie: Ile podmiotów z sektora małych i średnich przedsiębiorstw na ten moment jest zarejestrowanych w Polsce i o ile budżet państwa będzie miał zmniejszony dochód po wejściu przedmiotowych zmian w życie? O kwotach jakiego rzędu mówimy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Sylwester Tułajew, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#SylwesterTułajew">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę odpowiedzieć na pytanie: Czy wszystkie kraje wprowadziły procedurę szczególną w zakresie właśnie tego zwolnienia z podatku VAT? Czy limit, który obowiązuje w Polsce, czyli kwota 200 tys. zł, jest limitem, który obowiązuje we wszystkich krajach, czy to są różne limity? Kto na tym tak naprawdę skorzysta?</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#SylwesterTułajew">Ale przede wszystkim pytanie o budżet państwa, czyli o to, z czego możemy finansować różne projekty inwestycyjne, różne programy. Jak dużo budżet Polski straci na przyjęciu tej ustawy? Czy jest to naprawdę tylko, bo moim zdaniem jest to zupełnie niedoszacowane, 30 mln zł rocznie? Czy państwo analizowali w sposób bardzo dokładny właśnie te braki, to uszczuplenie z tytułu podatku w budżecie państwa?</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JanuszKowalski">Szanowny Panie Marszałku! Bardzo ważna dyskusja o podatkach. Zgadzam się: podatki powinny być zdecydowanie proste. Prawo i Sprawiedliwość złożyło wniosek z projektem ustawy zwiększający limit zwolnienia podmiotowego od VAT z 200 tys. zł do 300 tys. zł — od 7 lat ten limit nie był zwiększany, a inflacja wyniosła przez wojnę na Ukrainie i przez pandemię ponad 50% — po to, żeby wesprzeć polskich mikroprzedsiębiorców. Prawo i Sprawiedliwość stoi po stronie polskich mikroprzedsiębiorców: ślusarzy, budowlańców, rzemieślników, którzy po prostu cierpią z powodu tego, że ten limit wynosi 200 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#JanuszKowalski">I oczywiście poprzemy propozycję Konfederacji, aby zwiększyć z 200 tys. zł do 240 tys. zł ten limit. To była obietnica pana ministra Domańskiego, ale jednak Stowarzyszenie Księgowych w Polsce popiera naszą propozycję, propozycję Prawa i Sprawiedliwości, czyli zwiększenie zwolnienia podmiotowego do 300 tys. zł. Zachęcamy do wyłączenia tej sprawy spod sporu politycznego i wsparcia polskiego mikrobiznesu.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#JanuszKowalski">A co do prostych podatków, to naprawdę, szanowny panie ministrze finansów, apeluję o rozwagę w sprawie nowej ustawy dotyczącej podatków od nieruchomości. Kompletnie nikt jej nie rozumie, ona jest antyinwestycyjna. Te niedoprecyzowane definicje budowli, budynku, urządzeń budowlanych naprawdę stanowią zagrożenie dla polskiego biznesu.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#JanuszKowalski">Wyłączmy tę sprawę spod sporu politycznego i poprawmy tę ustawę, która właśnie wczoraj wpłynęła do Sejmu. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy ciszej rozmawiać przez telefon.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PiotrZgorzelski">Na mównicę poproszę pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#ZbigniewBogucki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#ZbigniewBogucki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zgadzam się z tym — wszyscy powinniśmy się z tym zgadzać — że ustawy podatkowe powinny być łatwe i czytelne, tak żeby szczególnie mikroprzedsiębiorcy i mali przedsiębiorcy mogli sami je przeczytać i sami je wprowadzić w życie. Z tą ustawą niestety tak nie jest. Mówił o tym nawet poseł Platformy Obywatelskiej, z waszej koalicji. To powinno budzić daleko idące zastanowienie. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#ZbigniewBogucki">I druga kwestia, równie ważna, jeżeli nie ważniejsza. Przed chwilą tutaj pan Mentzen jako przedstawiciel czy reprezentant przedsiębiorców, bo często tak Konfederacja się przedstawia, złożył poprawkę, aby kwota zwolnienia podmiotowego właśnie dla mikro- i małych przedsiębiorców, którzy nie osiągnęli sprzedaży w kwocie 200 tys., była podwyższona do kwoty 240 tys. Ale projekt Prawa i Sprawiedliwości zakłada, że to podwyższenie powinno być większe, do 300 tys. Chodzi chociażby o kwestię inflacji, kwestię tego, co działo się w związku z wojną na Ukrainie, w związku z COVID-em.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#ZbigniewBogucki">Panie Ministrze! Bardzo proste pytanie: Dlaczego ta ustawa jest tak zawiła, że mali przedsiębiorcy, mikroprzedsiębiorcy nie będą mogli sami jej stosować, tylko będą musieli korzystać z usług księgowych? I drugie: Kiedy państwo podniesiecie tę kwotę do 300 tys. albo chociażby do tych 240 tys., które obiecywał nie kto inny jak wasz minister finansów pan Domański? Mówię w imieniu mikroprzedsiębiorców, którzy na to czekają. Czekają też na to, że wypełnicie swoje obietnice. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zgadzam się z panem Mentzenem, że podatki powinny być niskie i proste. Zgadzam się również z panem Łąckim, że ta ustawa nie będzie czytelna i nie jest czytelna dla dla mikro- i małych przedsiębiorców. I tak jak może pan ignorować głos opozycji, tak pan Łącki jest przedsiębiorcą, który wie, o czym mówi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#JarosławSachajko">Dlatego chciałem zapytać pana ministra: Czy widzi pan szansę na to, żeby kiedyś podatki były niskie i proste, a ustawy czytelne dla obywateli? I drugie pytanie: Kiedy koalicja rządząca, partia rządząca spełni 100 postulatów, 100 konkretów na 100 dni? Minęło 306 dni. Kiedy państwo dotrzymają kolejnej umowy, tym razem koalicyjnej, że nie będą państwo grzebali w podatkach na 6 miesięcy przed ich wprowadzeniem? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedujemy dzisiaj nad projektem, który ma na celu wprowadzenie przepisów dyrektywy Unii Europejskiej w zakresie zwolnień dla małych przedsiębiorstw posiadających siedzibę działalności gospodarczej w państwach członkowskich innych niż to, w którym VAT jest należny.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Ustawa ta daje możliwość stosowania zwolnienia przez podatników, którzy mają siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, w którym wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym 200 tys. zł. Natomiast dotychczasowe przepisy nie pozwalają na stosowanie zwolnienia przez podatników nieposiadających siedziby na terytorium tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">W związku z powyższym mam takie pytania: Czy ta dyrektywa, o której dzisiaj rozmawiamy, została już wdrożona we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej? Czy te limity zwolnień zostały ustalone na takim samym poziomie jak w Polsce? Zastanawia mnie, ponieważ wielokrotnie państwo mówili, że ustawy podatkowe powinny mieć 6-miesięczne vacatio legis, dlaczego państwo tak szybko wprowadzacie tę ustawę. W związku z tym mam konkretne pytanie: Ile straci budżet państwa na wprowadzeniu tych przepisów z tytułu ściągalności podatku VAT?</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Gróbarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MarekGróbarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sukcesem w przypadku rozwoju polskich portów w ostatnich latach było zliberalizowanie przepisów związanych ze stroną podatkową. Przede wszystkim dotyczyło to wprowadzenia systemu PCS, Port Community System, który pozwala na automatyczne zwalnianie kontenerów w tym obszarze. Warto przypomnieć, że dzięki temu polskie porty w zeszłym roku sumarycznie zarobiły tylko z tytułu podatków i ceł blisko 56 mld zł, które trafiły do budżetu państwa. Ale istotnym elementem całego procesu podatkowego i przyspieszenia procesu w porcie jest również zwrot podatku VAT. Te procedury również zostały skrócone. Polska stała się bardziej konkurencyjna niż chociażby port w Hamburgu. I to nie mówię z powodu obsesji. To jest właśnie efekt działań m.in. Ministerstwa Finansów. Czy państwo planujecie dalsze skracanie terminu zwrotu VAT, który umożliwi polskim przedsiębiorcom wybieranie właśnie portów polskich i pomoże im wybierać polskie porty? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jarosława Nenemana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! To może zacznę od ostatniego pytania, choć pytającego…</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Gróbarczyk: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#JarosławNeneman">A, jest pan. Panie pośle, gdyby KSeF działał tak, jak miał działać, to można by było te terminy skracać, ale niestety KSeF nie został przygotowany, musieliśmy przedłużyć. W momencie, w którym pojawi się KSeF, ten terminy będziemy skracali. Ma pan odpowiedź na swoje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Gróbarczyk: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#JarosławNeneman">Może taka ogólna uwaga. Z jednej strony mówią państwo o kosztach, o tych 30 mln zł. Państwo się pytali o to kilka razy. I to niedobrze, że tych pieniędzy podatnicy nie zapłacą. A z drugiej strony proponujecie podniesienie limitu, który te koszty istotnie zwiększa, dziesięcio-, piętnasto-, dwudziestokrotnie. Trzeba się zdecydować, czy chcemy, żeby było więcej pieniędzy w budżecie, czy chcemy, żeby było mniej pieniędzy, bo te pomysły są dość sprzeczne.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#JarosławNeneman">Bardzo dziękuję pani poseł, która prezentowała stanowisko klubu KO. Zwróciła uwagę, że te pytania, na które nie było odpowiedzi podczas posiedzenia komisji, nie zostały zadane. Trudno usłyszeć odpowiedź na pytanie, jeśli się go nie zadało.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#JarosławNeneman">Nie do końca rozumiem, jeżeli chodzi o to, czy my to za szybko wprowadzamy, czy za wolno. Bo część z państwa mówi, że za szybko, a część, że za wolno. Dla tych, którzy mówią, że za wolno, że vacatio legis nie będzie 6-miesięczne, mogę powiedzieć, że o tym, że trzeba dyrektywę implementować, było wiadomo już w tamtym roku. Można było te przepisy wprowadzić w tamtym roku albo przynajmniej przygotować, żebyśmy w pierwszej połowie roku mogli z nimi wyjść. Skoro zaczęliśmy od zera, to trochę się spóźniliśmy, natomiast mogę…</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Cieszyński: Gdybyście nie powyrzucali dyrektorów, nie byłoby problemu.)</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#JarosławNeneman">Ja panu nie przeszkadzam, więc byłbym bardzo wdzięczny, gdyby pan nie przeszkadzał mnie, zwłaszcza że ja słabo słyszę. I tak nie do końca słyszę, co pan do mnie mówi. Odpowiem jeszcze nie na to pytanie, co trzeba.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#JarosławNeneman">Odnośnie do vacatio legis taka może szersza uwaga. Jak zrobimy wszystko to, co jest zaległe… Np. wczoraj przez 10 godzin na posiedzeniu podkomisji dyskutowaliśmy o ustawie o podatku wyrównawczym. Notabene pod koniec prac było tylko trzech posłów z jednej partii. Mogą się państwo domyślić, z jakiej partii. Dzięki temu mogliśmy procedować, zgłaszać poprawki. Jak zrobimy te wszystkie rzeczy, które są zaległe, to obiecuję państwu, że kolejne zmiany będą już z dłuższym vacatio legis. Nawet mamy takie zmiany, z którymi idziemy, które będą miały już to stosowne vacatio legis. W przypadku KSeF-u, z którym, myślę, na przełomie roku albo może trochę później do Sejmu wejdziemy, to vacatio legis będzie wynosiło ponad rok. Ale czasami musi wynosić ponad rok, a czasami tak długi okres nie jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#JarosławNeneman">Była dyskusja o tych naszych sąsiadach zza zachodniej granicy, którzy ponoć mają na tym bardzo skorzystać, a nie my. Jeśli mówimy o tej dyrektywie SME, o małych przedsiębiorcach, to chyba jednak jest tak, że małe podmioty z Polski świadczą usługi na terenie Niemiec, a nie odwrotnie. Szczególnie jakoś nie utkwiło mi w pamięci, żeby niemiecki hydraulik czy niemiecki malarz domów świadczył usługi w Polsce. To raczej Polacy świadczą usługi w Niemczech. To część z nich na tych przepisach skorzysta. Myślę sobie, że jak mówimy o tym bilansie polsko-niemieckim, to on zdecydowanie wypadnie na korzyść Polaków, na naszą korzyść.</u>
          <u xml:id="u-110.11" who="#JarosławNeneman">Jeżeli chodzi o limity, posiedzenie komisji jest dobrym momentem, żeby o takich rzeczach dyskutować. Te limity w różnych krajach są różne. W Niemczech limit jest niższy niż w Polsce, więc ten argument działa w dwie strony. W Niemczech limit jest niższy, w niektórych krajach jest wyższy, jest kraj, w którym ogóle nie ma limitu. Różne kraje ustawiają sobie różne limity. Tak, limit nie był podnoszony od kilku lat, nasi poprzednicy nie podnosili limitu. Myśmy zdecydowali się ten limit utrzymać. Sami państwo wiedzą, że budżet ma określone potrzeby, a każde podniesienie limitu ogranicza dochody.</u>
          <u xml:id="u-110.12" who="#JarosławNeneman">Czy ustawa VAT-owska jest zawiła? Czy ta nowelizacja, o której mówimy, jest zawiła? Jest tak zawiła, jak zawiły jest cały VAT. Niestety nie jest to podatek prosty. Jeśli państwo chcą mieć proste podatki, to dość prostym podatkiem jest podatek pogłówny, a nie sądzę, że w XXI w. spotkałby się z zainteresowaniem społeczeństwa. Musimy się pogodzić z tym, że bardzo często podatki są skomplikowane. Co najbardziej komplikuje podatki? Ulgi podatkowe. Więc jak państwo będą myśleć o jakieś nowej uldze, zawsze pamiętajcie o tym, że na pewno będzie to istotne skomplikowanie systemu.</u>
          <u xml:id="u-110.13" who="#JarosławNeneman">0% dla NGOs, a nie dla OPP. Mieliśmy dyskusję na ten temat. Ta dyskusja była szybka, bo decyzje musiały zapadać szybko. Poszliśmy tym tropem, którym poszliśmy, natomiast być może to jest dobry pomysł, żeby w dłuższej perspektywie się zastanowić, kogo chcemy wspierać. Mówię teraz o szeroko rozumianych NGOs. Rozmawiam z nimi, rozumiem te obawy, te wnioski, ale chyba w dłuższej perspektywie należałoby zastanowić się nad tym, jak uregulować rynek organizacji w Polsce. Czy każda organizacja powinna mieć taki sam status? Do niektórych organizacji publiczne pieniądze płyną dość szerokim strumieniem. One chyba powinny mieć trochę inny status i powinny być inaczej kontrolowane. Ta kontrola powinna być egzekwowana, bo z tym czasami różnie bywa. Myślę, że w tym momencie zostawmy to tak, jak jest, natomiast uważam, że tę dyskusję trzeba podjąć w dłuższej perspektywie. Fajnie się rozdaje cukierki, rozdaje się różne rzeczy. Natomiast jak spotykam się z kolegami od NGOs, mówię do nich: panowie — i panie, ale najczęściej w tej grupie są panowie — zróbmy też takie rzeczy, które nieco porządkują sytuację, bo wiadomo, że nie wszystko tam jest takie, jakie być powinno. Robiąc korzystne rozwiązania dla NGOs, można też pomyśleć o pewnych doprecyzowaniach, o usunięciu pewnych patologii. Ale chyba to nie jest miejsce do opowiadania o patologiach.</u>
          <u xml:id="u-110.14" who="#JarosławNeneman">Myślę, że na większość państwa pytań odpowiedziałem. Co się tyczy jeszcze tych konkretów, to składka zdrowotna już wkrótce stanie się konkretem, jak wiemy. Było trochę zamieszania, ale to jest na dobrej drodze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-110.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, marszałek Sejmu ponownie kieruje ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (druki nr 661 i 706).</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Urszulę Nowogórską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako poseł sprawozdawca mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, druki nr 661 i 706.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#UrszulaNowogórska">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu skierował w dniu 13 września 2024 r. powyższy projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii. Ww. komisje spotkały się na wspólnym posiedzeniu w dniu 9 października 2024 r. i przeprowadziły pierwsze czytanie ww. projektu ustawy. W trakcie pierwszego czytania zgłoszone zostały poprawki legislacyjne, które zostały przyjęte przez połączone komisje. Kolejno zostały złożone dwie poprawki, pod którymi podpisali się posłowie Janusz Cieszyński, Jarosław Zieliński, Anna Schmidt, Lidia Czechak i Paweł Hreniak. Te poprawki zostały przez komisję odrzucone. Wnioskodawcy ww. poprawek skorzystali z uprawnienia i zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawili je jako wnioski mniejszości. Po rozpatrzeniu poprawek przewodniczący komisji pan poseł Konrad Frysztak poddał pod głosowanie cały projekt ustawy wraz z poprawkami. Za projektem głosowało 24 posłów, przeciw było 14, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#UrszulaNowogórska">Wysoka Izbo! Konkludując, w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii wnoszę i proszę o uchwalenie przedstawionego projektu ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabiera pan poseł Janusz Cieszyński, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JanuszCieszyński">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#JanuszCieszyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa dotyczy jednej z najważniejszych wolności obywatelskich w XXI w.: wolności słowa w Internecie. Chodzi o to, czy możemy być pewni, że jeżeli napiszemy w Internecie coś, co będzie zdjęte przez organy rządowe, bo ta ustawa jest o tym, żeby taką procedurę wprowadzić, to jako obywatele i właściciele portali, które publikują różnego rodzaju informacje, będziemy mieli możliwość skutecznie walczyć o nasze prawa do tego, żeby to, co zostało tam zamieszczone, rzeczywiście było opublikowane, a nie blokowane, w tym wypadku przez szefa ABW, na wniosek rządu lub instytucji rządowych innych państw — bo to jest implementacja dyrektywy i przewiduje szerokie uprawnienia w zakresie współpracy międzynarodowej. Takie działania związane z blokowaniem treści w Internecie, to jest jasne dla wszystkich, nie zawsze mogą czekać. Możemy sobie łatwo to wyobrazić. W sieci pojawia się informacja, że gdzieś jest bomba, że gdzieś dzieje się coś złego, co może wywołać panikę na wielką skalę. Temu ma służyć właśnie ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#JanuszCieszyński">Problem polega natomiast na tym, że europejski ustawodawca założył, że te przepisy powinny wprowadzać skuteczny środek odwoławczy. Szanowni państwo, jaki przewidziano skuteczny środek odwoławczy? Jest to odwołanie do polskiego sądu. Każdy, kto miał jakąkolwiek sprawę sądową, wie, że często te sprawy trwają bardzo długo. W przypadku sądów administracyjnych, bo z takimi mamy tutaj do czynienia, zgodnie ze statystykami podanymi przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na rozpatrzenie sprawy czeka się pół roku. Wyobraźcie sobie państwo pół roku czekania na wyrok w sprawie tego, czy jakaś treść została usunięta z Internetu zgodnie z prawem, czy niezgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#JanuszCieszyński">Wniosek mniejszości, o którym mówiła pani poseł sprawozdawca, dotyczy tego, żeby wprowadzić rzeczywiście skuteczny środek odwoławczy. Przewiduje się w nim wprowadzenie terminu instrukcyjnego dla sądu, który będzie zobowiązany rozpatrzyć taki wniosek w ciągu 30 dni. To jest rozwiązanie tożsame z tym przyjętym w ustawie o dostępie do informacji publicznej, czyli funkcjonuje to już w polskim prawie. Należy się spodziewać, że takich spraw mimo wszystko będzie bardzo mało. Pan minister Mroczek mówił, że grozi nam paraliż sądownictwa, bo przesunie to w kolejce inne, ważniejsze sprawy. Mam nadzieję, że szef ABW nie będzie zmuszony do tego, żeby blokować bardzo dużo takich treści, że będą to pojedyncze przypadki. Ze względu na wagę sprawy i istotę wolności obywatelskich uważam, że takie przypadki trzeba w tej kolejce przepuścić.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#JanuszCieszyński">Jako klub Prawa i Sprawiedliwości nie poprzemy tego projektu, jeżeli nie zostanie przyjęty ten wniosek mniejszości lub alternatywne rozwiązanie. Podczas posiedzenia komisji pan minister zadeklarował, że będzie pracował nad alternatywnym rozwiązaniem, które miałoby przynieść podobny efekt. Będziemy się wnikliwie wczytywać w to, co może zgłoszą posłowie rządzącej większości, dlatego że nie chodzi tutaj konkretnie o naszą poprawkę, ale o cel. Chodzi o to, abyśmy byli pewni, że to, co jest publikowane w Internecie, nie będzie cenzurowane w sposób nierozsądny, wykraczający poza prawo.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#JanuszCieszyński">Szanowni Państwo! Drugi wniosek mniejszości to taki prezent. Państwa rząd obchodzi rocznicę wyborów, wyłonienia się większości parlamentarnej. Pan premier Krzysztof Gawkowski powiedział, że zwiększy wydatki na cyberbezpieczeństwo o 100% i podjął kroki w tym celu, ale niestety minister finansów nie pozwala mu w tym roku zmienić planu finansowego Funduszu Cyberbezpieczeństwa. Stąd wynika drugi wniosek mniejszości. Tak, tak, widzę, że pan poseł z Lewicy na mnie patrzy. Chcemy pomóc panu premierowi Gawkowskiemu w realizacji jego obietnicy. Na te pieniądze, pieniądze na wynagrodzenia dla ekspertów od cyberbezpieczeństwa czeka wiele osób. Liczymy na państwa poparcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jakub Rutnicki przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#JakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu mojego klubu, klubu Koalicji Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, druki nr 661 i 706.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#JakubRutnicki">Szanowni Państwo! Rzeczywiście jest tak, że projekt tej ustawy ma dostosować polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej, które dotyczą przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym, a także wprowadzenia mechanizmów wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie przepisów będzie odpowiedzialny szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#JakubRutnicki">Szanowni Państwo! Zdajemy sobie sprawę z tego, w jakich czasach żyjemy, jeżeli chodzi o kwestię cyberprzestępczości, ale też z tego, szczególnie biorąc pod uwagę to, co się dzieje za naszą wschodnią granicą, jak często fejkowe treści mogą być bardzo niebezpieczne z punktu widzenia bezpieczeństwa naszego kraju. Chodzi o szybkość działań blokady. Z punktu widzenia interesu i bezpieczeństwa naszego kraju takie niebezpieczne treści trzeba usuwać, a działania muszą być podjęte bardzo szybko. Zresztą w czasie prac w komisji szeroko omawialiśmy kwestie dotyczące dodania do słownika ustawy tych definicji, bo przecież ta nowelizacja musi wychodzić naprzeciw rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego z dnia 7 czerwca 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#JakubRutnicki">Szanowni Państwo! Biorąc to wszystko pod uwagę, jako klub Koalicji Obywatelskiej popieramy przedłożenie rządowe. Oczywiście będziemy je wspierać i głosować za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Łukasz Osmalak przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#ŁukaszOsmalak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Polska 2050 — Trzecia Droga w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, druk nr 661.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowni Państwo! W dzisiejszych czasach nasze życie przeniosło się do świata wirtualnego tak bardzo, tak mocno, że niestety nie sposób nie zajmować się tą materią, nie sposób nie zacząć traktować tej materii w sposób niezwykle poważny. Wielokrotnie rozmawialiśmy już na tej sali o kwestiach związanych z dostępem nieletnich do pornografii i zastanawialiśmy się, jak ten problem możemy rozwiązać. Wielokrotnie też rozmawialiśmy o tym, jak ważna jest kwestia walki z hejtem w Internecie, szczególnie z tym anonimowym, ponieważ bardzo często te rzeczy, o których przed chwileczką powiedziałem, w sposób bardzo negatywny, niejednokrotnie tragiczny, wpływają na życie i zdrowie naszych obywateli, niejednokrotnie — wręcz bym powiedział, że bardzo często — również dzieci.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#ŁukaszOsmalak">Ta ustawa dotyka kolejnego tematu, kolejnego problemu, kolejnej kwestii. Chcemy zrobić kolejny krok i zająć się tym, abyśmy mieli realny wpływ na treści, które pojawiają się w Internecie i są związane z zagrożeniem terrorystycznym. Obecna sytuacja geopolityczna jest na tyle trudna w kontekście całego świata, że tych zagrożeń z tygodnia na tydzień, z dnia na dzień pojawia się coraz więcej. Procedowanie nad tą ustawą pozwoli nam, abyśmy dzięki Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego mogli tym procesem zarządzać, mogli reagować, abyśmy nie byli ślepi i głusi.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowni Państwo! W związku z powyższym Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga będzie za poparciem tego wniosku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Urszula Nowogórska przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tym razem mam zaszczyt w imieniu klubu Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, druki sejmowe nr 661 i 706.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#UrszulaNowogórska">Wysoka Izbo! W związku z wprowadzeniem w dniu 7 czerwca 2021 r. rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2021/784 z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym Polska jako państwo członkowskie zobligowana była do wprowadzenia do porządku prawnego uregulowań unijnych w tym zakresie do dnia 7 czerwca 2022 r. Jak widać, jesteśmy daleko po czasie, bo ponad 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#UrszulaNowogórska">Powracając do przedmiotu wystąpienia: celem ww. projektu ustawy jest, po pierwsze, zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku cyfrowego przez przeciwdziałanie wykorzystywaniu usług hostingowych do celów terrorystycznych, po drugie, poprawa bezpieczeństwa publicznego w całej Unii Europejskiej, oczywiście przy zagwarantowaniu poszanowania praw, wolności wypowiedzi i informacji. Transgraniczny charakter projektu ma na celu skuteczne blokowanie do 1 godziny i usuwanie z sieci treści o charakterze terrorystycznym w przypadku wszystkich dostawców usług hostingowych, niezależnie od miejsca ustanowienia ich głównej jednostki organizacyjnej, jeśli swoje usługi oferują w co najmniej jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej. To o tyle ważne, że Internet, oprócz wielu dobrodziejstw, którymi dysponuje, stał się również instrumentem wykorzystywanym przez terrorystów m.in. do szerzenia swoich przesłań, rekrutowania ludzi, zastraszania ich, ułatwiania przeprowadzania ataków terrorystycznych, a także umieszczania instruktaży w zakresie wykorzystywania lub użytkowania broni. Obecna sytuacja geopolityczna, konflikty i liczne zagrożenia stwarzają nowe mechanizmy i przestrzenie do naruszenia bezpieczeństwa Europy.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#UrszulaNowogórska">Obecnie polski porządek prawny przewiduje blokowanie treści o charakterze terrorystycznym za zgodą pierwszego zastępcy prokuratora generalnego, prokuratora krajowego i sądu. Rozporządzenie nr 2021/784 daje możliwość blokowania bez zgody sądu. Dodanie w ustawie art. 26a daje możliwość szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wydawania nakazów względem dostawców usług hostingowych do usuwania treści o charakterze terrorystycznym lub uniemożliwiania dostępu do treści we wszystkich państwach członkowskich. Daje mu również uprawnienia do: weryfikacji nakazów usunięcia wydanych w innych państwach członkowskich, przedłużania przechowywania usuniętych treści, prowadzenia współpracy z innymi organami w państwach członkowskich, nakładania kar administracyjnych, wydawania decyzji w sprawie dostawców usług hostingowych, publikowania sprawozdania i przekazywania do Komisji Europejskiej rocznej informacji w tym zakresie. Nowe przepisy będą stosowane wobec dostawców usług hostingowych i mediów społecznościowych, usług wymiany materiałów wideo, obrazów i plików audio, a także usług wymiany plików i innych usług w chmurze.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#UrszulaNowogórska">Niezrozumiałe dla mnie jest to, że tak długo czekaliśmy na wprowadzenie do porządku prawnego tej dyrektywy, ale cieszę się, że dzisiaj pochyliliśmy się nad tym projektem ustawy, bo w zasadzie czynimy to w trosce o bezpieczeństwo i porządek publiczny, jak również społeczny. Z tego względu mój klub, klub Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga, będzie popierał ww. projekt. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Arkadiusza Sikorę, który przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#ArkadiuszSikora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#ArkadiuszSikora">Ustawa jest odpowiedzią na rozporządzenie Parlamentu Europejskiego w sprawie zapobiegania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Ustawa ta dostosowuje polskie prawo do regulacji europejskich, zapewnia sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku cyfrowego, przez przeciwdziałanie wykorzystaniu usług hostingowych do celów terrorystycznych, przy jednoczesnym zachowaniu podstawowych praw, takich jak wolność wypowiedzi czy informacji. Mechanizm ten dotyczy wszystkich dostawców usług w krajach Unii Europejskiej. Jak wiemy, Internet nie ma granic. Media społecznościowe, portale komunikacyjne są dzisiaj narzędziem, dzięki któremu terroryzm rozwija się na niespotykaną dotąd skalę, dlatego przepisy unijne dają możliwość szybkiej interwencji w sprawie pojawiających się treści, usuwania komunikatów, nałożenia blokady, a także szybkiego namierzenia tych, którzy te informacje tworzą.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#ArkadiuszSikora">Szanowni Państwo! Dzisiaj musimy bardzo szybko interweniować, ponieważ świat się zmienił. Informacja, która pojawia się w tej chwili, za 2–3 dni, czyli zanim odpowiednie służby uzyskają zgodę sądu czy prokuratora, będzie już właściwie bezprzedmiotowa. Do takich działań angażowane są krajowe instytucje, które mogą działać na terenie całej Unii Europejskiej. Ta ustawa daje taką możliwość czy właściwie nakazuje, wskazuje, aby w każdym kraju była jedna taka instytucja. My taką instytucję wskazujemy jako ABW, dlatego konieczne jest w ustawie doprowadzenie do pewnych zmian, w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#ArkadiuszSikora">Rozporządzenie Unii Europejskiej odwraca trochę rolę organów tropiących. Do tej pory ABW, aby móc usunąć lub zablokować treści, potrzebowała zgody pierwszego zastępcy prokuratora generalnego, prokuratora krajowego i sądu. Teraz po wprowadzeniu zmian będzie mogła takie działania podejmować bez tych zgód, ale za to osoba poszkodowana będzie miała możliwość odwołania się od tej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#ArkadiuszSikora">Pan minister Cieszyński wspominał, że długo się będzie czekało na decyzję sądu. Oczywiście tak, ale to będzie kolejny etap, jeśli takie wątpliwości osoba umieszczająca informację będzie miała, bo pierwszym takim etapem odwołania będzie wskazana przez szefa ABW taka instytucja procedury skargowej, która będzie całodobowa i będzie czynna 7 dni w tygodniu. Ona zostanie określona przez szefa ABW.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#ArkadiuszSikora">Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego będzie mógł wydać decyzję dostawcy usług hostingowych dotyczącą usunięcia, blokady treści, określenia terminu blokady, nakazać wymianę informacji z innymi organami, np. z tymi, które pomagają w ściganiu tego typu przestępstw, np. z Europolem lub organami innych krajów członkowskich. Będzie mógł także nakładać kary administracyjne. Te środki, które będą z tego tytułu wpływały, będą zasilały kasę państwową. ABW będzie miało też prawo wstępu na teren obiektów, które są wykorzystywane do świadczenia usług hostingowych, oraz dostępu do informacji mieszczących się na terenach tych obiektów, informacji technicznych, dokumentacji technicznej, operacyjnej firm świadczących usługi hostingowe. Ale będzie miała też takie obowiązki jak publikacje, sprawozdania z działalności oraz raz do roku obowiązek przekazania rocznej informacji do Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#ArkadiuszSikora">Pan poseł Cieszyński w swoich uwagach powiedział, że ten okres oczekiwania na decyzję sądu powinien być ściśle określony. Wskazał termin 30-dniowy. Szanowni państwo, czy takie wnioski o przyspieszenie procedur sądowych są ważniejsze choćby nawet od decyzji o wyznaczeniu terminu na rozprawy dotyczące alimentów, dotyczące spraw spadkowych czy różnych innych? Uważam, że należy tego typu rzeczy traktować równorzędnie i one po prostu będą stały i czekały na swoją kolejkę, tak jak wszystkie inne pozostałe sprawy.</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#ArkadiuszSikora">Dlatego klub Lewicy pozytywnie ocenia ten projekt ustawy i będzie głosował za. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Bartłomiej Pejo przedstawi stanowisko klubu Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#BartłomiejPejo">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak wiadomo, Unia Europejska miała stosować zasadę pomocniczości, realizacji jedynie tych zadań, których nie można zrealizować na poziomie państw członkowskich. Unia miała być także organizacją zrzeszającą niepodległe państwa. A jaka jest rzeczywistość? Większość przyjmowanego przez nas prawa to prawo uchwalone w Brukseli. I tak jest niestety też w tym przypadku. Jest to o tyle niebezpieczne, że dyskutujemy nad prawem regulującym kluczowe obszary bezpieczeństwa państwa. Takim obszarem są służby zwalczające terroryzm, takim obszarem są działania wywiadowcze i działalność Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Doszliśmy do sytuacji, w której to w Brukseli decyduje się, jak i co mamy zwalczać w sieci, w Internecie. Wszyscy zgadzamy się, że z terroryzmem należy walczyć, ale sposób, w jaki ta ustawa proponuje to robić, rodzi szereg niebezpieczeństw, które wolnościom, takim jak wolność słowa, prywatność czy wolność gospodarcza, ewidentnie zaprzeczają.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#BartłomiejPejo">Zgodnie z dodawanym rozdziałem 5a ustawy o działaniach antyterrorystycznych ABW staje się organem, który ma prawo wydawać nakazy usuwania treści oraz uniemożliwiać dostęp do nich. Daje to ABW możliwość działania bez wcześniejszej zgody sądu, co de facto oznacza, że agencja ta może podejmować decyzje w sposób jednostronny, bez odpowiedniej kontroli, która ma odbywać się w trybie następczym, bo zgodnie z art. 26d każda decyzja dotycząca usunięcia treści może być wykonana natychmiastowo, a skarga może być wniesiona dopiero po fakcie.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#BartłomiejPejo">Mój klub, klub Konfederacji składa poprawkę, która ma uchylić dodawany art. 5a, który w oczywisty sposób może być wykorzystywany przeciwko zwykłym, uczciwym obywatelom. W innej poprawce proponujemy zmianę brzmienia art. 26d ust. 3, tak aby wykonywane były tylko te decyzje prawomocne.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#BartłomiejPejo">Kontrowersyjnych zapisów jest niestety więcej. ABW będzie miało prawo wkroczyć na teren dostawców usług hostingowych i zażądać dokumentacji. ABW zostaje także zobligowane do de facto stałego monitorowania użytkowników i ich treści, co naruszy ewidentnie zasady prywatności i, podkreślam raz jeszcze, wolności słowa. Projekt pozwala też na nałożenie kary za nieusunięcie takiej treści. Te zapisy także w naszych poprawkach chcemy uchylić. Pod płaszczykiem bezpieczeństwa wprowadzacie państwo cenzurę rodem z PRL-u, a nawet gorszą, bo bardziej perfidną i taką niewidoczną. Będziecie nadużywać tych przepisów i wykorzystywać je do bieżącej wojny politycznej, właśnie tak jak w stanie wojennym.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#BartłomiejPejo">Nie kiedy indziej, tylko dzisiaj w Sejmie na otwarciu wystawy o ks. Jerzym Popiełuszce, zamordowanym właśnie za to, że mówił to, co się dzieje, to, co władzy się nie podobało, pan marszałek Hołownia mówił, że silny człowiek nie potrzebuje potwierdzać swojej siły przemocą. Czy zatem państwo musi za każdym razem wyżywać się na bezbronnych obywatelach,wykorzystując swój monopol właśnie na przemoc? Te zmiany, narzędzia prawne, nożyce cenzorskie — można tak to nazwać — są gotowe. Takie wrzutki są skrajnie nieuczciwe wobec zwykłych obywateli. Oni nie śledzą tysięcy stron przepisów prawa, które tutaj przyjmujemy, a takie sprawy będą dotyczyły bezpośrednio ich życia.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#BartłomiejPejo">Chcecie państwo złamać art. 54 konstytucji zapewniający wolność słowa w Polsce. Nie jesteście jako rząd godni zaufania, nawet na tyle, żeby dać wam potrzymać przysłowiowy portfel, a co dopiero żeby dać uniwersalne nożyce cenzorskie. Konfederacja nie zgadza się na zwalczanie przez lewicowe elity wolności słowa w Internecie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PiotrZgorzelski">Do mównicy zbliża się już pan poseł Jarosław Sachajko.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PiotrZgorzelski">Myślę, że pozwoli, abyśmy wspólnie przywitali znajdujących się na galerii uczestników Łódzkiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku im. Heleny Kretz, którzy przybyli na zaproszenie pani poseł Małgorzaty Niemczyk. Witamy państwa bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PiotrZgorzelski">I w takim radosnym nastroju pan poseł Jarosław Sachajko wygłosi wystąpienie w imieniu swojego koła, koła Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o działaniach antyterrorystycznych i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy dostosowania polskiego prawa do przepisów Unii Europejskiej, które odnoszą się do przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym, wprowadzenia mechanizmów wydawania i weryfikowania nakazów usunięcia lub uniemożliwienia dostępu do takich treści. Za egzekwowanie nowych przepisów odpowiedzialny będzie szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, od którego decyzji będzie można się odwołać do sądu.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#JarosławSachajko">Pamiętamy całkiem niedawne, ogromne zamieszki Wielkiej Brytanii, które powstały w wyniku rozpowszechniania w Internecie nieprawdziwych informacji. Pamiętamy również te nieprawdziwe, burzące krew w żyłach informacje, które pojawiały się po wybuchu wojny kinetycznej w Polsce, rozpowszechniane przez ruskie służby. Tak więc takie działania powinny być dozwolone, a nawet, jak mi się wydaje, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego powinna działać bardziej aktywnie, jeżeli chodzi o to ruskie mieszanie w polskim Internecie.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#JarosławSachajko">Jednakże te działania, na których wykonywanie dajemy prawo Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, dotyczą również obywateli polskich i naszego podstawowego prawa: prawa do wolności słowa, również w Internecie, który w tej chwili jest podstawowym medium wymiany informacji. Pamiętając o art. 54 konstytucji, uważam, że bardzo istotna jest poprawka złożona przez klub Prawa i Sprawiedliwości. Chodzi o to, aby sądy rozpatrywały takie sprawy w mocno przyspieszonym trybie. Wydaje mi się nawet, że 30-dniowy termin jest tu zbyt długi. Jeżeli ważne informacje w Internecie są podawane po terminie 30 dni, to są one już właściwie nieaktualne, a czas, jaki obecnie polskie sądy na rozpatrywanie takich spraw sobie bukują czy przeznaczają, wynosi niestety 6 miesięcy. To jest właściwie taki czas, że ważne informacje mogą być już potem bardzo nieaktualne. Wiemy o tym, że obecna koalicja stosuje prawo, tak jak je rozumie, i stosuje demokrację walczącą, wobec czego ta poprawka jest arcyważna. Bez uwzględnienia tej poprawki koło Kukiz’15 nie poprze tego projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz państwa posłów, którzy chcieliby jeszcze zapisać się do zabrania głosu, o uczynienie tego.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli już nikt więcej nie chce tego zrobić, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania: 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Bartłomiej Pejo, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Pejo: Pomyłka.)</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#PiotrZgorzelski">To w takim razie pan poseł Marek Gróbarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#PiotrZgorzelski">A jest pan poseł Paweł Rychlik? Też nie widzimy.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Jarosław Łącki — zawsze na posterunku.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#ArturJarosławŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z tego, że nie ma osób, które się zapisały do zadania pytania, wynikałoby, że ustawa jest bardzo jasna i trzeba ją przyjąć. Tak, trzeba ją przyjąć, ale czy będzie jasna? Gwarantem tego, że nie będzie nadużywana, jest to, że to my ją wprowadzamy. Prawo i Sprawiedliwość… Koalicja Obywatelska, PSL stanowią główny gwarant tego, że nie będzie ona nadużywana. Gdyby wprowadzało to Prawo i Sprawiedliwość, miałbym pewne obawy.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#ArturJarosławŁącki">Proszę państwa, duża część aktywności ludzkiej przeniosła się do sieci. Nie wiem właściwie, jak to liczyć w procentach, ale wydaje mi się, że to już jest teraz pół na pół: praca, zakupy, cokolwiek, znajomości i wiadomości. Wiadomości głównie czerpiemy z sieć. Zauważyli to różni przestępcy, zauważyli to również terroryści, którzy tą drogą chcą zdestabilizować różne kraje. I w takiej sytuacji, w jakiej my jesteśmy, w sytuacji kraju frontowego, w sytuacji kraju, w którym trwa ta wojna hybrydowa na Wschodzie, musimy podjąć jakieś kroki. Nie podoba mi się to, że będziemy ograniczali wolności obywatelskie, ale są pewne czasy, pewne okresy, w których musimy to zrobić. Mam nadzieję, że kiedy się to skończy, wrócimy do normalności, wrócimy do rozmowy o tym, jak robić takie rzeczy, jak ograniczać hejt i to wszystko w Internecie bez ograniczania swobód obywatelskich. Teraz będziemy popierali tę ustawę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję,</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpowszechnianie w Internecie treści o charakterze terrorystycznym stanowi coraz większy problem w całej Europie, dlatego należy wyrazić aprobatę dla tego, że odpowiednie przepisy w tym zakresie zostaną wprowadzone na poziomie wszystkich państw Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Szczególnie że aktualny stan prawny nie przewiduje możliwości usuwania przez służby treści antyterrorystycznych ze stron internetowych, a co za tym idzie, nie pozwala na korzystanie z ustanowionych w tym celu narzędzi rynku cyfrowego.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MałgorzataPępek">Dzięki tej ustawie Polska znajdzie się w grupie państw członkowskich, które dysponują zwiększonym potencjałem zarówno w sferze prawnej, jak i funkcjonalnej w walce przeciwko wykorzystywaniu Internetu do działań antyterrorystycznych. To są dobre nowe przepisy dostosowujące polskie prawo, służące bezpieczeństwu w sieci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Urszula Nowogórska, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#UrszulaNowogórska">Panie Ministrze! Chciałam zapytać… Z uwagi na to, że Polska była zobligowana do wprowadzenia tej dyrektywy do porządku prawnego do czerwca 2022 r., to chciałam poprosić o statystyki. Rozumiem, że trudno wam będzie dzisiaj odpowiedzieć na to pytanie, ale proszę o odpowiedź na piśmie. Jakie są statystyki w latach 2022, 2023 i 2024, jeżeli chodzi o ilość i natężenie tego typu zagrożeń sieciowych, które obejmuje ta ustawa? Do jakich grup one zostały skierowane, do jakich instytucji i jakie były kolejne działania?</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#UrszulaNowogórska">Moje następne pytanie: Czy z uwagi na nowe obowiązki przewidujecie państwo zwiększenie zatrudnienia w tej służbie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie pierwsze: Ile krajów implementowało tę dyrektywę? Czy są takie kraje, które nie implementowały? Uprzejmie proszę podać, jakie nie implementowały, jakie implementowały.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#GrzegorzLorek">O czym w tej chwili mówimy? Jakie to zjawisko w Polsce, czy ono się nasila? Wojna hybrydowa, obecna sytuacja spowodowała, że mamy bardzo dużo zagrożeń. Jeżeli byłby pan w stanie podać, ile postępowań się toczy w tej chwili, byłbym wdzięczny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Ciecióra, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Lorek! Mogę trochę podpowiedzieć, ponieważ było takie postępowanie, była taka sytuacja w trakcie powodzi. Wysłaliście policjantów, żeby zamknąć człowieka, który napisał jakiś post w Internecie, po czym prokuratura natychmiast sprawę umorzyła. I właśnie tych nadużyć się bardzo obawiam.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#KrzysztofCiecióra">Chciałbym wiedzieć, na jakiej zasadzie, jeżeli chodzi o regulacje, ABW będzie działać i będzie weryfikować te treści. Kto będzie dobierał osoby, które będą odpowiedzialne za dobór tych treści? Na podstawie jakich wytycznych będą oni to robić? Kto będzie kontrolować tych, którzy kontrolują internautów w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#KrzysztofCiecióra">Ten przykład przed kilku tygodni daje mi powód sądzić, że będziecie chcieli robić pokazówki, że będziecie chcieli robić jakieś szybkie obławy, po to tylko, żeby pokazać, jakie to rzekomo silne państwo reprezentujecie. Na jednego 22latka wysłaliście sześciu policjantów. Później wasza prokuratura sprawę umorzyła. Czy będą też takie sytuacje w następstwie tej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Art. 54 konstytucji: Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Przed chwilą z tego miejsca pan poseł Artur Łącki raczył żartować, mówiąc, iż o tym, że ta ustawa nie będzie nadużywana, świadczy to, że wprowadzają ją obecnie rządzący.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#JarosławSachajko">Arturze! Przecież obecnie rządzący nie stosują konstytucji — demokracja walcząca — ani ustaw… Telewizja Republika nie jest wpuszczana na konferencje pana premiera. Już to pokazuje, jak państwo nie szanują obywateli, którzy nawet nie mogli się dowiedzieć szczegółów, które były na konferencjach związanych z powodzią, a ty wierzysz w to, że agencja nie będzie nadużywała tego prawa.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#JarosławSachajko">Jest konieczność przyjęcia tego wniosku mniejszości, bo to jest nasze podstawowe prawo, zagwarantowane w konstytucji. Informacja, która się ukaże po pół roku, kiedy sąd łaskawie rozpatrzy zażalenie, jest informacją niebyłą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Łukasz Osmalak, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#ŁukaszOsmalak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie: Czy pan minister byłby uprzejmy powiedzieć nam, jeżeli dysponuje takimi danymi, jak wygląda procentowo problem w tym momencie potencjalnych wpisów w Internecie związanych z terroryzmem w stosunku do patotreści, pornografii, z którymi mamy do czynienia w kontekście szczególnie nieletnich i w kontekście hejtu w Internecie? Czy to jest podobny, porównywalny poziom, czy patoreści, pornografia i hejt to są w tym momencie zdecydowanie częstsze przypadki?</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#ŁukaszOsmalak">I drugie pytanie. Nie ukrywam, że też mam troszeczkę obaw, jak faktycznie realnie to wszystko zadziała. Jak będziemy w stanie realnie zapewnić naszym obywatelom to, aby faktycznie była poszanowana ich wolność słowa w Internecie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Szymański, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#KrzysztofSzymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ten projekt wprowadza cenzurę, wprowadza inwigilację obywateli, wprowadza mechanizmy, które z całą pewnością będą negatywnie oddziaływać na obecną opozycję. Poseł Łącki z Koalicji Obywatelskiej przed chwilką powiedział, że gwarantem tego, że to nie będzie nadużywane, jest sam fakt tego, kto to wprowadza. Jakoby rząd Donalda Tuska nie posunie się do takich rzeczy. Natomiast przypomnę z 2011 r. stronę Antykomor.pl. Twórca tej satyrycznej strony był ścigany przez kogo? Właśnie przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, przez instytucję, której teraz chcecie państwo nadać uprawnienia do tego, żeby mogła cenzurować treści, żeby mogła nękać dostawców usług elektronicznych, internetowych czy hostingowych i na tej podstawie ograniczać w Polsce wolność słowa.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Bartosz Romowicz, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#BartoszRomowicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym dopytać jeszcze o rolę samorządów w tym całym procesie. Czy pan minister ocenia, że ta ustawa wpłynie na bieżącą działalność samorządu pozytywnie czy negatywnie? Jeśli pozytywnie, to w jakim zakresie? Bo pamiętajmy, że dla obywateli ważnym źródłem informacji jest jednak samorząd. On jest najbliżej tych ludzi i to on w pierwszej kolejności takie informacje, które są fake newsami, powinien weryfikować. Czy ten projekt da narzędzia także do tego, żeby samorządy były w skuteczniejszy sposób chronione przed zagrożeniami? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy na mównicę pana ministra Czesława Mroczka, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#CzesławMroczek">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Dziękuję za większość głosów, które tutaj padły. Państwo posłowie, w szczególności występujący w imieniu klubów, przedstawili już zakres przedmiotowy tej ustawy, a ja chcę przypomnieć, że ta ustawa jest wdrożeniem przepisów unijnych. Niezależnie jednak od tego, czy te przepisy unijne by były, czy też nie, musimy wdrożyć do naszego porządku prawnego skuteczne narzędzia ochrony naszych obywateli przed działaniami w dużej mierze obcych służb, które to działania godziłyby w bezpieczeństwo obywateli i bezpieczeństwo państwa polskiego. Zaraz wskażę, na czym te działania by polegały. Ale faktem jest, że to są przepisy unijne. Dodatkowa wartość tych przepisów w stosunku do regulacji krajowej polega na tym, że gdybyśmy wprowadzali te przepisy jako państwo, bez tego wymiaru współdziałania europejskiego, to w dużej mierze bylibyśmy nieskuteczni w egzekucji tych nakazów, dlatego że dostawcy usług hostingowych w większości, w dużej mierze są poza Polską. Działanie, współpraca w ramach Unii Europejskiej pozwalają na skuteczne egzekwowanie tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#CzesławMroczek">Proszę państwa, ta ustawa wdraża rozporządzenie unijne dotyczące przeciwdziałania rozpowszechnianiu w Internecie treści o charakterze terrorystycznym. Warto w związku z tym spojrzeć na definicję działań terrorystycznych. Ona wynika z tego rozporządzenia, jest z niego przeniesiona. Polska ustawa odwołuje się do tej definicji. W związku z tym podstawą działań wszystkich organów w tej sprawie i kontroli sądowej jest definicja wynikająca z ustawy, a nie z jakiegoś kaprysu organów władzy. Definicja jest określona w ustawie, ma zatem mocną podstawę prawną. Proszę państwa, w świetle tej definicji, o której mówiłem, za treści o charakterze terrorystycznym będą uznawane wszelkie materiały, które podżegają lub nakłaniają do popełniania przestępstw o charakterze terrorystycznym lub też udzielają stosownego instruktażu, w jaki sposób takie przestępstwo popełnić, np. w jaki sposób wytworzyć, a następnie zastosować materiały wybuchowe, przede wszystkim, proszę państwa, może nie przede wszystkim, ale również w zakresie rekrutacji.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#CzesławMroczek">Obecny model działania służb rosyjskich w całej Europie, również w Polsce — te sabotaże, próby sabotażu, z którymi mieliśmy do czynienia — wskazuje na sposób rekrutacji przez Internet. W związku z tym państwo chcecie, żeby państwo polskie było bezbronne w zakresie ochrony swoich obywateli. A to zagrożenie nie polega na tym, że te słowa urażą Polaków, tylko tutaj mamy do czynienia z sytuacją, w której Internet wykorzystywany jest jako narzędzie do przeprowadzania konkretnych zamachów na zdrowie i życie ludzi. Chcecie w związku z tym, żeby państwo polskie było bezbronne, jeśli chodzi o ochronę bezpieczeństwa obywateli, bezpieczeństwa państwa? Naprawdę chcecie doprowadzić do tego, żebyśmy byli — zwracam się do dwóch czy trzech posłów z jednego ugrupowania, którzy tutaj występowali, wnioskowali o to — bezbronni, żeby państwo polskie nie mogło korzystać z narzędzi przeciwstawiania się tym zagrożeniom, z narzędzi ochrony własnych obywateli i państwa polskiego? Naprawdę chcecie, żeby były dostępne treści czy instruktaże dotyczące wytwarzania materiałów wybuchowych i tego, jak je zastosować, żeby obce służby na terenie kraju mogły rekrutować osoby do wykonywania tych aktów, zamachów na polskich obywateli, na państwo polskie? W głowie się nie mieści. Dalej nie będę tego wątku prowadził, dlatego że większość ugrupowań popiera samą ideę.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#CzesławMroczek">Dochodzimy do problemu skutecznej ochrony prawa do wolności wyrażania swoich poglądów, wolności słowa. Ta ustawa jest świadoma ograniczeń w tym zakresie i w związku z tym poddaje działania władz państwowych kontroli niezależnego organu — powiadam: działania władz państwowych prowadzone na podstawie prawa w ramach bardzo jasno określonego przepisu — czyli poddaje je kontroli sądowej. Zarówno dostawca treści, jak i dostawca usług hostingowych mogą zaskarżyć rozstrzygnięcie o blokowaniu i usunięciu do niezależnego sądu. Te sprawy będą rozpatrywane w postępowaniu sądowoadministracyjnym, czyli przez sądy administracyjne.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#CzesławMroczek">Pan poseł Cieszyński na posiedzeniu komisji i dzisiaj mówił, że sądownictwo administracyjne w Polsce działa przewlekle. W dużej mierze to jest dorobek waszych 8-letnich rządów. Ale ja się z tym zgadzam i podzielam pogląd co do tego, że dobrze by było, gdyby te sprawy były szybko rozstrzygane, gdyby wszystkie sprawy, które trafiają do rozpoznania sądów polskich, nie tylko administracyjnych, były szybko rozpoznawane. Ta poprawka, która jest wnioskiem mniejszości, w tej chwili nie rozwiązuje jednak problemu. To jest termin instrukcyjny, sądy będą się do tego stosować bądź nie będą się do tego stosować. W ogóle z punktu widzenia interesu polskich obywateli wszystkie sprawy, które trafiają do sądów administracyjnych, powinny być szybko rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#CzesławMroczek">W związku z tym ta poprawka, jak powiadam, nie rozwiązuje problemów, ale my w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji konsultowaliśmy tę sprawę z ministrem sprawiedliwości, pytaliśmy, czy może jest jakiś sposób przyspieszenia postępowań w tym zakresie. Minister sprawiedliwości podpowiedział, że przekroczenie terminu instrukcyjnego nie wiąże się z sankcją, a więc rola tych terminów instrukcyjnych jest tutaj niewielka. Ale podpowiedział nam inne rozwiązanie. Mówiąc jeszcze inaczej: w samej ustawie zawarliśmy już pewne możliwości przyspieszenia tych spraw, dlatego że to postępowanie przed sądami administracyjnymi w sprawie nakazów usunięcia treści będzie mogło być prowadzone jako postępowanie uproszczone. Najkrócej mówiąc: będzie mogło być prowadzone szybciej niż inne sprawy. Większość spraw w trybie zwykłym co do zasady jest rozpatrywana na rozprawach. Tutaj będzie mógł być zastosowany tryb szybszy, uproszczony, który — jak sama nazwa mówi — będzie oznaczał krótsze postępowanie przed sądem administracyjnym. To jest już zawarte w tej ustawie, tego nie trzeba wprowadzać, bo już na etapie projektowania tych przepisów to wprowadziliśmy.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#CzesławMroczek">Natomiast minister sprawiedliwości poddał nam pod rozwagę jeszcze jedno rozwiązanie. Mianowicie w obecnej regulacji wszystkie te sprawy trafiają do warszawskiego sądu administracyjnego z uwagi na siedzibę organu, który wydaje nakazy. Minister sprawiedliwości powiedział, że może warto rozważyć rozszczelnienie tego systemu, tzn. chodzi o to, żeby inne sądy wojewódzkie mogły rozpoznawać tego typu sprawy i np. wtedy właściwością sądu byłoby miejsce zamieszkania, siedziba skarżącego. W związku z tym nie jeden sąd administracyjny, w którym terminy są najdłuższe w Polsce, byłby właściwy do rozpatrywania tych spraw, tylko byłyby właściwe też inne sądy. Rozważymy to wskazanie i tę propozycję ministra sprawiedliwości. Rozporządzenie w tym zakresie wydaje prezydent Rzeczypospolitej, więc mając już uzgodnienie z ministrem sprawiedliwości, zapewne wystąpimy do prezydenta z wnioskiem o rozważenie takiego właśnie działania, żeby nie jeden sąd administracyjny mógł rozpoznawać te sprawy, tylko mogło to robić kilkanaście sądów administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#CzesławMroczek">Proszę państwa, podnoszone są tutaj zarzuty czy wątpliwości dotyczące kontroli i długości postępowań sądowych. Tak jak pani poseł sprawozdawca Urszula Nowogórska mówiła, Polska powinna wdrażać te przepisy już od 2022 r. Mamy zwłokę, proszę państwa. Większość państw, a dokładnie prawie wszystkie państwa europejskie z wyjątkiem dwóch: Portugalii i Słowenii te przepisy wdrożyły nie dlatego, że chciały dochować terminu, tylko dlatego, że chciały chronić własnych obywateli i skutecznie to robią. Mamy pierwsze sprawozdanie z działania tych przepisów w tych państwach, które je wdrożyły. Czyli w zasadzie w prawie całej Unii Europejskiej, z wyjątkiem trzech państw razem z Polską, wydano do tej pory 350 nakazów, najwięcej w Niemczech — blisko 250. Praktycznie tylko w 10 przypadkach przekroczony został termin 1 godziny na zablokowanie i usunięcie tych treści. W związku z tym widać, że w sposób masowy, praktycznie stuprocentowy dostawcy usług hostingowych dostosowywali się do nakazów. Wiecie państwo, ile skarg zostało złożonych na te 350 nakazów?</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Cztery.)</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#CzesławMroczek">Nie było ani jednej skargi, a dyskutujemy o kwestii rozpatrywania tych skarg w całej Unii Europejskiej. Przez 1,5 roku na 350 nakazów nie wpłynęła ani jedna skarga. Przepis jest zatem czytelny i jasny, chroni obywateli. Dostawcy usług hostingowych, ale nawet dostawcy treści nie odwołują się, nie skarżą tych rozstrzygnięć. W związku z tym dyskutujemy o sprawie, która — jak zakładam na podstawie statystyki europejskiej — w Polsce będzie wyglądała tak samo. Tzn. dostawcy usług hostingowych i dostawcy treści będą dostosowywali się do nakazów organu państwowego w zakresie blokowania i usuwania tych treści.</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#CzesławMroczek">Jesteśmy odpowiedzialni za prawidłowe stosowanie prawa. Nie patrząc na nieliczne problemy płynące z praktyki jego stosowania w innych państwach, proszę państwa, te przepisy są wprowadzane w ochronie obywateli, Polek i Polaków, w ochronie państwa polskiego. Dotyczą one działań szczególnie wrogich i niebezpiecznych, związanych z zagrożeniem dla życia i zdrowia obywateli. Mają jasną, mocną podstawę prawną, wynikają wprost z ustawy, są jasno sformułowane i mają kontrolę sądową. Ci, którzy nie chcą wprowadzić tych przepisów, igrają tutaj ze zdrowiem i z życiem własnych obywateli, Polaków, igrają z bezpieczeństwem państwa polskiego. Nie rozumiem tego. Cieszę się, że większość z państwa popiera te propozycje, i za to dziękuję. Proszę o przyjęcie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-146.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam poseł sprawozdawcę panią posłankę Urszulę Nowogórską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja bardzo krótko. Jako sprawozdawca komisji chciałam bardzo serdecznie podziękować za merytoryczną dyskusję, która wybrzmiała zarówno w przedstawianych stanowiskach klubowych, jak i w zadawanych pytaniach. Jeżeli są jakieś rozbieżności czy różnice w podejściu do sprawy, to wierzę, że bezpieczeństwo państwa polskiego i bezpieczeństwo obywateli będą dla nas najwyższym wyznacznikiem do podjęcia tej ustawy na forum Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#UrszulaNowogórska">Chciałabym podziękować panu ministrowi za to, że sprecyzował, czym tak naprawdę jest zagrożenie terrorystyczne — wynika to z rozporządzenia europejskiego — że chodzi o szerzenie swoich przesłań przez instytucje terrorystyczne, o zastraszanie, o rekrutowanie, o ułatwianie przeprowadzenia ataku, a przede wszystkim o instruktaż w zakresie wytwarzania i użytkowania broni.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#UrszulaNowogórska">Pani Marszałek! To jest bardzo jasna i czytelna informacja, która tym bardziej powinna dać nam wszystkim argumenty do tego, żeby bardzo mocno i bardzo poważnie zastanowić się nad kwestiami, nad którymi w tej chwili dyskutowaliśmy. Bardzo dziękuję za złożone poprawki. Wierzę, że również na posiedzeniu komisji będziemy dyskutować w taki sposób jak tutaj, na sali. Bardzo serdecznie dziękuję. Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MonikaWielichowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#MonikaWielichowska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, marszałek Sejmu kieruje ten projekt ustawy ponownie do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia (druki nr 607 i 709).</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#MonikaWielichowska">Proszę panią poseł Lidię Czechak o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#LidiaCzechak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie i stanowisko Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wobec rządowego projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia, druk nr 607.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#LidiaCzechak">Ww. ustawa określa zasady i warunki nabywania prawa do świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat życia, zwanego dalej świadczeniem honorowym, oraz zasady jego wypłaty. Projekt ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia zawiera propozycje regulacji, które mają na celu unormowanie prawne wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznania świadczenia honorowego finansowanego przez budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#LidiaCzechak">Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zgodnie z kilkudziesięcioletnią tradycją przyznają świadczenie w drodze wyjątku osobom, które ukończyły 100 lat życia. W projekcie ustawy proponuje się wprowadzenie przepisów regulujących, które usankcjonują prawnie tę tradycję. Polityka ta jest utrwalona i zgodna z oczekiwaniami społecznymi. W obecnych realiach konstytucyjnych zasady i tryb przyznawania świadczenia honorowego powinny być jednak uregulowane w ustawie, nie zaś w akcie prawa wewnętrznego podjętym kilkadziesiąt lat temu w innych realiach ustrojowych.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#LidiaCzechak">Projektowana regulacja nie jest motywowana wyłącznie dążeniem do zapewnienia pełnej zgodności z konstytucją utrwalonej praktyki w zakresie przyznawania świadczenia honorowego. Celem projektowanej regulacji jest także zapewnienie pewności i przewidywalności sytuacji prawnej najstarszej części społeczeństwa. Aktualnie bowiem utrzymanie świadczenia honorowego uzależnione jest od potwierdzenia przez każdego kolejnego ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego decyzji prezesa Rady Ministrów z 1972 r.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#LidiaCzechak">Projekt zmierza do wyczerpującego uregulowania postępowania poprzedzającego przyznanie świadczenia honorowego, obecnie bowiem kwestie te regulowane są szczątkowo za pomocą aktów wewnętrznych obowiązujących w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W projektowanej ustawie proponuje się, aby świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia realizował organ wypłacający osobie uprawnionej świadczenie o charakterze emerytalno-rentowym.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#LidiaCzechak">W projekcie ustawy uregulowana została również sytuacja osób, które osiągnęły wiek 100 lat przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i na dzień 31 grudnia 2024 r. mają prawo do świadczenia. W takim przypadku osobom tym zostanie przyznane z urzędu świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Świadczenie honorowe dla osób, które ukończyły 100 lat życia, będzie przyznawane z urzędu i wyniesie dokładnie 6246,13 zł brutto miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#LidiaCzechak">Projekt ustawy posłowie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny poparli jednogłośnie, wcześniej przegłosowano poprawki o charakterze redakcyjnym. Projekt ustawy ma zastąpić obecny pozaustawowy mechanizm przyznawania honorowego świadczenia dla osób, które ukończyły 100 lat. Świadczenie wypłacane jest dożywotnio i stanowi comiesięczny dodatek do emerytury. Ma być ono corocznie waloryzowane, począwszy od 1 marca 2025 r. Waloryzacja ma się odbywać w marcu na takich samych zasadach jak w przypadku waloryzacji emerytur i rent.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#LidiaCzechak">Projekt ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia przewiduje, że nowe przepisy miałyby obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. W przypadku osób, które mają prawo do emerytury lub renty wypłacanej przez organy emerytalne, prawo do świadczenia honorowego przyznawać będzie się na wniosek.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#LidiaCzechak">Zgodnie z projektem prawo do świadczenia przysługiwać będzie osobom posiadającym obywatelstwo polskie. Do pobierania świadczenia uprawnione będą osoby posiadające obywatelsko polskie, które ukończyły 100 lat i które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty tego świadczenia mają prawo do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. W przypadku osób, które mają prawo do emerytury lub renty wypłacanej przez organy emerytalne, prawo do świadczenia honorowego będzie przyznawane na wniosek. Dla osób, które 100. urodziny obchodziły po 29 lutego tego roku, świadczenie honorowe wynosić będzie 6246,13 zł brutto, od lutego 2023 r. to świadczenie wynosiło 5540,25 zł.</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#LidiaCzechak">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny, tak jak wspominałam, projekt ustawy przegłosowała jednogłośnie, bo wie, że wraz z 100. urodzinami seniorzy będą mogli liczyć na wyjątkową premię za wiek. Pomoc seniorom to nie jest obciążenie dla budżetu państwa ani dla podejmowanych działań rządowych. To jest odpowiedzialność za drugiego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#LidiaCzechak">Dobrze wiemy, że polityka senioralna musi się opierać na dwóch silnych fundamentach. Z jednej strony to bezpieczeństwo finansowe seniorów, z drugiej zaś aktywność osób starszych. W ostatnim czasie dużo udało się zrobić dla seniorów. Były to i godna waloryzacja, i wzrost minimalnej przeciętnej emerytury w Polsce, i wprowadzenie dodatkowych świadczeń, trzynastej emerytury i czternastej emerytury. Te świadczenia będą z seniorami na zawsze, tak jak to, które dzisiaj proponujemy państwu. To jest bardzo ważne, ponieważ pomaga seniorom bezpiecznie i godnie przeżyć jesień życia. Kiedy dziadkowie i rodzice mają środki na bezpieczną jesień życia, to również ich dzieci mogą z tego skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-150.11" who="#LidiaCzechak">Obecnie w Polsce jest ponad 6 tys. osób, które ukończyły 100 lat. 100 lat to piękny wiek, pełen niezwykłych wspomnień, doświadczeń, mądrości, które nasi stulatkowie gromadzą przez całe życie. Niech ich przyszłość wypełniona będzie spokojem i radością. Proszę więc wysoki Sejm o przyjęcie proponowanego projektu ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#MonikaWielichowska">Zanim przystąpimy do dyskusji, chciałabym pozdrowić przedstawicielki i przedstawicieli z organizacji pozarządowych z Czajkowa z powiatu ostrzeszowskiego z Wielkopolski. Państwo przybywają na zaproszenie pana posła Andrzeja Grzyba. Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#MonikaWielichowska">Pierwszą do zabrania głosu zapraszam panią poseł Urszulę Rusecką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość odnośnie do rządowej ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#UrszulaRusecka">Świadczenie dla osób, które ukończyły 100 lat życia, jest przyznawane w Polsce od 1972 r. na mocy decyzji prezesa Rady Ministrów. Procedowana ustawa ma na celu ustawowe usankcjonowanie tej tradycji. Dobrze, że to jest regulowane, ale czy tylko na to was stać, koalicjo 13 grudnia, jeżeli chodzi o wsparcie dla seniorów? Naprawdę? Po 10 miesiącach macie do zaproponowania tylko regulacje zasad, które obowiązywały od 1972 r. My przecież w tej Izbie pracujemy tylko albo nad projektami obywatelskimi, albo nad nielicznymi rządowymi, które tak naprawdę, tak jak procedowana ustawa, powodują usankcjonowanie istniejącego bytu. Gdzie wasze 100 konkretów? Gdzie realne działania na rzecz seniorów? Ale zaraz, koalicja 13 grudnia już zdążyła oszukać emerytów, ponieważ nie wprowadziła podwójnej waloryzacji. A inflacja? Inflacja leci na łeb na szyję. Prawie o 900 zł pomniejszono wysokość czternastej emerytury. Tak, wprowadzono rentę wdowią, to się chwali, ale nie taką, jaką obiecywaliście państwo podczas kampanii wyborczej, czyli na poziomie 50% emerytury współmałżonka, tylko na poziomie 15%.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#UrszulaRusecka">Rządy Koalicji Obywatelskiej doprowadzają do zubożenia polskich emerytów. Drożeje żywność, leki, opłaty za wodę, prąd, gaz. Odwoływane są planowane zabiegi medyczne. Mamy do czynienia z zapaścią w służbie zdrowia, z której usług tak bardzo potrzebują korzystać Polacy w jesieni swojego życia. Przypomnę, że kiedy rządziło Prawo i Sprawiedliwość, tylko w latach 2019–2023, a więc w II kadencji, do emerytów i rencistów trafiało 196 mld zł. Ta kwota to środki na waloryzację emerytur i rent, a także dodatkowe środki na trzynastą emeryturę i czternastą emeryturę. Do tej ogromnej sumy przekazanej emerytom za rządów Prawa i Sprawiedliwości z budżetu państwa trzeba jeszcze dodać przynajmniej 10 mld zł rocznie wydatkowanych z budżetu w związku z obniżeniem wieku emerytalnego, środki związane z wprowadzeniem 30-tysięcznej kwoty wolnej od podatku PIT, dzięki czemu emerytury do 2,5 tys. zł są wolne od podatku PIT, i obniżenie stawki podatku z 17% do 12%, a także środki na bezpłatne leki dla seniorów od 75. roku życia, a od ubiegłego roku — dla tych od 65. roku życia. Przypomnę takie programy jak „Opieka 75+” czy podczas pandemii „Korpus wsparcia seniorów”. Warto również przypominać programy dedykowane aktywizacji seniorów. Przy tej okazji przypomnę, że trzynasta emerytura w wysokości najniższego świadczenia po raz pierwszy została wypłacona w roku 2019, a czternasta — w 2021 r. Trzynasta i czternasta emerytury stały się trwałym elementem polskiego systemu emerytalnego, niezwykle ważnym dodatkowym świadczeniem, szczególnie dla emerytów o niskich dochodach, których przecież w Polsce jest ogromna większość.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#UrszulaRusecka">Środki przeznaczane na emerytury w roku 2015. Warto to przypominać, bo właśnie to był rok, kiedy rządziła koalicja PO i PSL. Jak zostawialiście nam budżet dla seniorów, to było w nim tylko czy 3,6 mld zł, a w jeszcze wcześniejszych latach dużo, dużo mniej. W latach rządów Prawa i Sprawiedliwości, a szczególnie w latach 2021–2023, dodatkowe środki dla emerytów i rencistów były odpowiednio dziesięcio-, czternasto- i dwudziestokrotnie wyższe niż wtedy, kiedy wy rządziliście. I co? Platforma wróciła do władzy i polscy emeryci już doświadczają negatywnych skutków rządzenia nowej większości.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#UrszulaRusecka">Seniorzy zasługują na to, aby żyć spokojnie, godnie, aktywnie. Prawo i Sprawiedliwość będzie popierać procedowany projekt ustawy, ale apeluje z tego miejsca o to, aby naprawdę wspierać polskich emerytów.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Jolantę Niezgodzką, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JolantaNiezgodzka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej mam przyjemność przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#JolantaNiezgodzka">Wszyscy, niezależnie od poglądów, zgadzamy się z tym, że osobom starszym należy się szacunek i godne życie. To godne życie zapewniają również środki finansowe, które są potrzebne osobom najstarszym. Dlatego też procedowany projekt ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia zawiera szczegółowe propozycje unormowania prawnego wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat. Dotychczas to prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznawali takie świadczenia zgodnie z tradycją, w drodze wyjątku osobom, które ukończyły 100 lat życia. Takie świadczenia były przyznawane na mocy decyzji podjętej jeszcze w 1972 r. Ale mamy rok 2024 i pora, aby pewne sprawy uporządkować. W obecnych realiach konstytucyjnych zasady i tryb przyznawania świadczenia honorowego powinny być zatem uregulowane w ustawie, nie w akcie prawa wewnętrznego, który został przyjęty w zupełnie innych realiach.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#JolantaNiezgodzka">Projekt ustawy zawiera szereg konkretnych propozycji. Świadczenie honorowe przysługiwałoby osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które ukończyły 100 lat życia i które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc ukończenia 100 lat życia mają prawo do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. Świadczenie będzie przysługiwało z urzędu. Proponuje się, aby prawo do świadczenia honorowego z tytułu ukończenia 100 lat życia przysługiwało niezależnie od prawa do świadczenia emerytalno-rentowego, uposażenia wypłacanego sędziom czy prokuratorom pozostającym w stanie spoczynku, a także uposażenia rodzinnego. W przypadku zbiegu u jednej osoby prawa do więcej niż jednego świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym byłoby wypłacane tylko jedno świadczenie honorowe. Aby ułatwić obywatelom i obywatelkom składanie takiego wniosku, wskazany w projekcie szereg danych osobowych potrzebnych do wniosku o przyznanie świadczenia został ograniczony do niezbędnego minimum, koniecznego dla sprawnej realizacji i wydania pozytywnej decyzji oraz wypłaty świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#JolantaNiezgodzka">Świadczenie honorowe z tytułu ukończenia 100 lat życia byłoby przyznawane w kwocie 6246,13 zł miesięcznie. Ono będzie oczywiście podlegać corocznej waloryzacji na zasadach i w terminach, które są określone w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przyjęcie takiego założenia dotyczącego ustalania wysokości świadczenia honorowego sprawi, że corocznie będzie ono wzrastać, tak jak świadczenie emerytalno-rentowe, oraz zapewniona zostanie jednakowa wysokość świadczenia wszystkim osobom uprawnionym, niezależnie od tego, kiedy ukończą 100 lat życia. W projekcie ustawy przewidziano także sytuację osób, które osiągnęły ten wiek przed dniem wejścia w życie ustawy. One również będą miały prawo do tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#JolantaNiezgodzka">Projektowane przepisy mają na celu regulację i uporządkowanie zasad działania kilkudziesięcioletniej tradycji, a ustawa może wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#JolantaNiezgodzka">Rządowy projekt ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia to kolejne systemowe, rządowe wsparcie dla osób starszych. Klub koalicji Obywatelskiej oczywiście będzie głosował za przyjęciem tego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#MonikaWielichowska">Zanim poproszę o zabranie głosu panią posłankę Maję Nowak, chciałam serdecznie przywitać i pozdrowić Klub Senior+ z Wałbrzycha, który przysłuchuje się naszej dyskusji. Państwo przebywają tu na zaproszenie pani posłanki Sylwii Bielawskiej. Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#MonikaWielichowska">Pani poseł Maja Nowak, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MajaEwaNowak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozpatrywany dziś druk nr 607 wprowadza ustawę o świadczeniu honorowym z tytułu 100 lat życia, która będzie obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Ma ono zastąpić obecne świadczenie z tytułu ukończenia 100 lat życia, które dotychczas nie było waloryzowane.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#MajaEwaNowak">Planowana miesięczna kwota świadczenia ma wynosić 6246,13 zł i podlegać corocznej waloryzacji. Jeśli jednej osobie przysługuje prawo do więcej niż jednego ze świadczeń, to i tak może ona otrzymać tylko jedno świadczenie honorowe. Ma ono przysługiwać z urzędu osobom, które w ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym mają 100. urodziny, mają prawo do jednego z dostępnych świadczeń emerytalno-rentowych, m.in. dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, z ubezpieczenia emerytalno-rentowego dla rolników, dla kombatantów i ofiar represji, dla żołnierzy zawodowych i ich rodzin, dla funkcjonariuszy Policji, ABW, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego i Służby Kontrwywiadu Wojskowego, CBA, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej i innych świadczeń. Jeżeli osoba skończy 100 lat np. w dniu 25 kwietnia 2025 r., to aby otrzymać świadczenie honorowe, w dniu 31 marca 2025 r. musi spełniać warunki, jakie są przewidziane dla jednego z wymienionych świadczeń. Świadczenie to przysługuje na wniosek także osobom, które nie mają prawa do wymienionych świadczeń, ale które po ukończeniu 16. roku życia miały na terytorium Polski przez co najmniej 10 lat centrum interesów osobistych i gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#MajaEwaNowak">To świadczenie jest wyrazem naszego szacunku i wdzięczności wobec osób, które osiągnęły ten niezwykły wiek. Są one żywymi świadkami historii naszego kraju, jego przemian i rozwoju. Obecnie w Polsce żyje ponad 5 tys. stulatków. Liczba ta każdego roku wzrasta. Każda z tych osób to cenny skarb narodowy, wnoszący bezcenne doświadczenie i wiedzę. Ludzie ci przeszli przez dekady wyzwań, wojen, zmian ustrojowych i technologicznych i mają do zaoferowania nam swoją mądrość, którą warto pielęgnować i doceniać. Świadczenie honorowe to ważne wsparcie finansowe, które ma za zadanie docenienie ich wieloletniego wkładu w budowanie naszego społeczeństwa. Jednak wsparcie dla seniorów nie powinno i nie może kończyć się na świadczeniu honorowym. Potrzebujemy systemowego podejścia, które zagwarantuje godną opiekę i wsparcie osobom starszym na każdym etapie ich życia. Seniorzy, zwłaszcza ci, którzy ukończyli 100 lat, są często najbardziej narażeni na izolację i potrzebują szczególnej uwagi ze strony państwa i społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#MajaEwaNowak">Polska 2050 koncentruje się na tworzeniu nowoczesnej i sprawiedliwej polityki społecznej, która zagwarantuje godne warunki życia dla seniorów. Potrzebujemy oprócz tego świadczenia także lepszej opieki zdrowotnej, większego dostępu do specjalistów, krótszych kolejek do lekarzy i rozwoju geriatrii, tak aby każda osoba starsza miała zapewnioną opiekę na najwyższym poziomie, wsparcia dla opiekunów i rozwoju opieki domowej. Seniorzy powinni jak najdłużej mieszkać w swoich domach, wśród bliskich, z odpowiednią opieką. Potrzebujemy też godnych emerytur, wsparcia psychologicznego i przeciwdziałania samotności.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#MajaEwaNowak">Polska 2050 kładzie nacisk na traktowanie seniorów z szacunkiem i godnością, podkreślając, że społeczeństwo ma moralny obowiązek wspierania tych, którzy przez lata budowali przyszłość naszego kraju. Doceniajmy i wspierajmy naszych stulatków, bo to oni stanowią żywe świadectwo wartości, które przekazują kolejnym pokoleniom. Nie poprzestawajmy jednak na tym i dążymy do wszechstronnego wsparcia wszystkich seniorów.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#MajaEwaNowak">Polska 2050 popiera powyższy projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Henryka Smolarza, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#HenrykSmolarz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam niezmierną przyjemność zabrać głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga w dyskusji nad projektem, który reguluje kwestie mające miejsce od ponad 50 lat.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#HenrykSmolarz">W 1972 r. rozpoczęła się tradycja przyznawania świadczenia w drodze wyjątku dla osób, które ukończyły 100 lat. Warto przypomnieć, że wtedy jeszcze beneficjentami tego świadczenia mogły być osoby, które były ubezpieczone w ZUS-ie, również w kasach mundurowych. One otrzymały to świadczenie. Mało kto z nas pamięta, że w owym czasie polscy rolnicy nie byli objęci żadnym systemem zabezpieczenia społecznego. Później mieliśmy czasy, kiedy wprowadzane były stopniowo rozwiązania obejmujące również rolników. Również mało kto pamięta, że oprócz tego, że rolnicy byli społeczną grupą zawodową wyjętą z szeregu uregulowań, które dotyczyły innych grup zawodowych… Dotyczyło to zarówno zabezpieczenia społecznego, jak i opieki zdrowotnej. Przypomnę, że w połowie lat 70. rolnicy mogli zacząć korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#HenrykSmolarz">Mimo że to świadczenie, dzisiaj nazwane świadczeniem honorowym, funkcjonuje od ponad 50 lat i jest pewnego rodzaju tradycją, jest przyznawane zarówno przez prezesa ZUS, jak również przez prezesa KRUS w drodze wyjątku. Dzisiaj powoduje to wiele refleksji i niepotrzebnych uwag ze strony kolegów i koleżanek w tym przypadku z Prawa i Sprawiedliwości, stając się okazją do dyskusji nad czymś, co jest chwalebne, co reguluje to poprzez rozwiązania ustawowe i zapisuje pewien zwyczaj jako zapis ustawowy, dając pełną gwarancję tego, że wszyscy, którzy ukończą 100 lat, dostaną z urzędu, a niektóre osoby na wniosek, świadczenie i dodatkowo otrzymają możliwość waloryzacji tego świadczenia. Staje się to też okazją do tego, żeby czynić różnego rodzaju dodatkowe wycieczki i wypominki w sytuacji, kiedy wydawałoby się, że nie ma żadnych podstaw do tego, aby coś, co jest rzeczą naturalną, powodowało tego typu refleksje.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#HenrykSmolarz">Mówię o tym projekcie i przyjmujemy go z radością, dlatego że miałem przyjemność kierować Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i przyznawać tego typu świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#HenrykSmolarz">Szereg moich przedmówców przypominało zarówno to, jaka była historia tego świadczenia, wysokość kwot, jak również rosnącą liczbę stulatków, ale ja również chciałbym — i cieszę się, że to było po wielokroć powtarzane — powiedzieć i prosić wszystkich, abyśmy informowali o tym świadczeniu, dlatego że pamiętam sytuacje, kiedy uczestniczyłem w uroczystościach rodzinnych z okazji setnych urodzin osób, które były zaskoczone tym, że takie świadczenie jest im przyznawane.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#HenrykSmolarz">Wczoraj tutaj w dyskusji kuluarowej jeden z kolegów, kiedy mu o tym mówiłem, powiedział: jestem zaskoczony, mój ojciec za 4 miesiące będzie miał 100 lat, nawet nie wiedziałem, że tego typu świadczenie jest. I to jest prawda. Ta troska ze strony państwa ma swój dalszy ciąg. Działania, które są podejmowane ze strony rządzących, zawsze powinny iść w kierunku uszanowania zaangażowania, pracy i obecności tych osób w naszym społeczeństwie. Powinniśmy otaczać ich troską i lepszą opieką medyczną i zapewnić im takie świadczenie, które słusznie nazywane jest świadczeniem honorowym. Proszę o to, abyśmy informowali o tym wszystkich zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#HenrykSmolarz">Może to też dla nas, mówiąc trochę żartobliwie, być okazją do tego, aby zadbać o swoje zdrowie, aby prowadzić zdrowy styl życia, aby otoczyć troską również jak największą liczbę członków swoich rodzin, aby mogli w jak największej grupie dożyć 100 lat i móc w pełni korzystać z tego, co jesteśmy w stanie im zaoferować.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#HenrykSmolarz">I na koniec, odnosząc się do tych zgryźliwych uwag ze strony koleżanki z Prawa i Sprawiedliwości, pragnę powiedzieć, że to za czasów pierwszej koalicji Polskiego Stronnictwa Ludowego i wtedy Platformy Obywatelskiej powstała ustawa o polityce senioralne i to wtedy powstała w polskim parlamencie komisja do spraw polityki senioralnej. Do dziś jesteśmy zobowiązani, aby tę strukturę ustawy wzbogacać o nowe rozwiązania. Jestem głęboko przekonany, że takie rozwiązania pojawią się wkrótce i bardzo licznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam posłankę Katarzynę Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy wobec sprawozdania Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia, zawartego w druku nr 607, wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 709.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowni Państwo! Jesteśmy coraz starszym społeczeństwem. Dziś jest ok. 5 tys. 100-latków. Niespełna 3 tys. pobiera świadczenie honorowe pomimo tego, że wszyscy są do tego uprawnieni, więc może być coś na rzeczy, jeśli chodzi o informowanie o tym świadczeniu, o czym wspomniał mój przedmówca. Szanowni państwo, obowiązujące dzisiaj zasady pozaustawowe ma zastąpić rozwiązanie zawarte w rządowym projekcie ustawy. Projekt ustawy przewiduje unormowanie wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im specjalnego świadczenia finansowanego przez państwo. Do tej pory comiesięczne świadczenia honorowe przyznawane były przez prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na mocy decyzji prezesa Rady Ministrów, decyzji z 1972 r. W drodze wyjątku były one traktowane jako świadczenia. Już najwyższy czas, aby ten dobry zwyczaj wynikający z decyzji premiera, która ma już ponad pół wieku, zmienił się w kompleksowo napisaną, a także, jeśli Wysoka Izba będzie tak zgodna jak członkowie i członkinie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, jednomyślnie przyjętą ustawę.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#KatarzynaUeberhan">Warto zwrócić uwagę na zmianę względem dotychczasowego dobrego zwyczaju, którą wprowadza ustawa. Ta zmiana związana jest z wysokością świadczenia. Do tej pory świadczenie honorowe nie było waloryzowane, co oznacza, że raz przyznane już do końca życia było wypłacane w tej samej wysokości. Mamy dziś osoby, które pobierają świadczenie honorowe np. w wysokości 3 tys. zł, a nie w wysokości, którą ustala przedmiotowa ustawa, czyli ponad 6200 zł. Ustawa ustala wysokość świadczenia na poziomie 6246 zł, ale będzie ono corocznie waloryzowane. Oznacza to, że wysokość świadczenia honorowego dla wszystkich uprawnionych zostanie ujednolicona. Waloryzacja będzie odbywać się w marcu, począwszy od 1 marca 2025 r., na takich samych zasadach jak w przypadku waloryzacji rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#KatarzynaUeberhan">Prawo do świadczenia honorowego będzie przysługiwać osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które ukończyły 100 lat życia, które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc ukończenia 100 lat życia będą miały prawo do świadczenia o charakterze emerytalno-rentowym. Tym osobom będzie ono przyznawane z urzędu, a w przypadku osób, które nie mają prawa do emerytury lub renty wypłacanej przez organy emerytalne, prawo do tego świadczenia będzie przyznawane po złożeniu wniosku.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#KatarzynaUeberhan">100 lat — śpiewamy tak zazwyczaj z okazji urodzin. Chociażby to pokazuje, jak wyjątkowy jest to jubileusz. Polskie państwo docenia ten jubileusz świadczeniem oraz dziękuje swoim najstarszym obywatelom i obywatelkom za wkład wniesiony w tworzenie i budowanie naszego państwa, naszego społeczeństwa. Jest to już kolejne systemowe rozwiązanie, po chociażby rencie wdowiej, zaproponowane przez rząd, które wspiera seniorów, które realizuje zobowiązanie naszego rządu do zapewnienia godnego życia, pogodnej jesieni życia polskim seniorom i seniorkom, a także nasze zobowiązania jako posłów i posłanek, by tworzyć prawo, które wyrównuje nierówności, dba o grupy słabsze czy czasami wykluczone. W czasach pogoni za wieczną młodością jest to symboliczna, choć też konkretna pomoc, konkretne docenienie jesieni życia, która może oraz powinna być godna i pogodna.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#KatarzynaUeberhan">Cieszę się, że wspólnie, ponad podziałami dostrzegamy potrzebę przyjęcia tej ustawy. Mam nadzieję, że poprzemy ten projekt jednogłośnie tak jak na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, której mam przyjemność przewodniczyć. Klub Lewicy oczywiście popiera przedłożenie.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Bronisława Foltyna, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#BronisławFoltyn">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Świadczenie honorowe to projekt, który pochodzi z 1972 r. Był uchwalony przez komunistów z PZPR, którzy byli wnioskodawcami, pomysłodawcami tego projektu. Ten projekt był niestety w tamtym czasie wykorzystywany w celach propagandowych, głównie przez premiera Piotra Jaroszewicza i sekretarza generalnego PZPR Edwarda Gierka. On ma taką genezę. Trzeba było pokazać, że Polska jest krajem mlekiem i miodem płynącym, gdzie dba się o 100-latków. Takie jest zarzewie tego projektu, stąd on się wziął.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#BronisławFoltyn">Choć trudno w to uwierzyć, po 52 latach spotykamy się w Sejmie i znowu debatujemy nad tym projektem, a wręcz rozwijamy go twórczo. Niech tak będzie, rozwijajmy go, ale mamy tu troszkę wątpliwości, troszkę pytań. Dotyczą one przede wszystkim tego, że kiedyś, za Gierka, w 1972 r. 100-latków, którzy korzystali z tych dodatkowych świadczeń czy nagrody jubileuszowej, bo tak ten projekt się wtedy nazywał, było tylko 500. Dziś jest ich od 2,5 tys. do 3 tys. Państwo chcecie teraz rozwinąć ten projekt, żeby z tego świadczenia honorowego korzystało prawie 6 tys. osób. Jest to dość duża zmiana.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#BronisławFoltyn">Z niewiadomych przyczyn ten projekt obejmuje również osoby, które nie mieszkają w Polsce, a przebywały tutaj zaledwie przez 10 lat, miały tutaj, jak to jest zapisane w projekcie, centrum swoich interesów życiowych. Zgodnie z tym projektem nagrodę będą otrzymywały osoby, które nie zapłaciły tutaj nigdy ani grosza podatku, nie zapłaciły ani jednej składki ZUS-owskiej. Uważamy, że zmiany nie powinny iść w tym kierunku. Zupełnie nie wiem, dlaczego ten projekt miałby obejmować takie osoby. Kto nigdy nie mieszkał w Polsce czy okazyjnie przebywał tutaj przez te 10 lat… Bo tam nawet nie trzeba wykazać… To nie musi być 10 lat w ostatnim czasie. Może to być 10 lat, które nazbierało się przez 100 lat życia takiego 100-latka. W tym projekcie ci emeryci są traktowani w ten sam sposób jak ci emeryci, którzy tutaj przeżyli całe życie, pracowali, płacili podatki i odkładali na emeryturę. Uważam, że to jest nie w porządku.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#BronisławFoltyn">Wzrost do tych 6 tys. osób niesie też za sobą znaczne koszty, tj. prawie 30 mln zł. Jeśli spojrzymy na to, że składki, które wpływają do ZUS-u, to tylko 84% tego, co ZUS wypłaca, czyli emerytur i rent, to zobaczymy, że tutaj mamy niepotrzebne powiększanie problemu i rozdawanie pieniędzy. Nie wiem, dlaczego mielibyśmy robić takie prezenty osobom, które zupełnie nie korzystają ze świadczeń ZUS-owskich.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#BronisławFoltyn">Reasumując, Konfederacja będzie głosowała przeciwko tym zmianom, chyba że w trakcie dalszych prac zostaną one jeszcze jakoś skorygowane. Popieramy oczywiście samą ideę i sam pomysł. Uważamy, że takie świadczenia dla osób, które ukończyły 100 lat, powinny zostać wypłacone, ale zdecydowanie sprzeciwiamy się temu, żeby aż tak to rozszerzać i rozdawać prezenty osobom, które na takie świadczenie nie zasługują. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy unormowania prawnego wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im świadczenia honorowego finansowanego przez budżet państwa. To jest jednorazowe czy co roku przyznawane świadczenie w wysokości 6200 zł.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#JarosławSachajko">Państwo ustawowo rozwiązują coś, co działa od 52 lat. Ja bym rozumiał, jakby państwo chcieli tym stulatkom podwyższyć emeryturę do 6200 miesięcznie. Wtedy państwo rzeczywiście by coś robili. A państwo dzielnie rozwiązują problemy, które rozwiązali jeszcze komuniści, i nie realizują czegoś, co państwo obiecali całkiem niedawno: 100 konkretów na 100 dni. Przypomnę, że dzisiaj mamy 306. dzień. Na s. 12 piszą państwo o rzeczach dosyć ważnych dla wszystkich obywateli, w tym 100-latków. Polityka społeczna. Co państwo obiecali? Podniesienie zasiłku pogrzebowego do wysokości 150% płacy minimalnej. Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Państwo zlikwidują pułapkę rentową, stworzą system usług asystenckich dla osób niesamodzielnych, to państwo zrobili, złożą gotowy projekt ustawy o podwyższeniu renty socjalnej do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Przepraszam, zrobili to państwo tylko dla 1/3 tych ludzi, a 2/3 państwo wykluczyli, oszuści. „Wprowadzimy ustawę o związkach partnerskich”. Nie przesadzajcie, wszystkiego nie trzeba realizować. Ale mogliby państwo zrealizować ustawę — pod której projektem również się podpisałem — przygotowaną przez posłów Konfederacji. Chodzi o to, aby zlikwidować podatek spadkowy. Wtedy się okaże, że te związki partnerskie już nie są potrzebne. Przed chwilą był tutaj przedstawiciel Polskiego Stronnictwa Ludowego, który też mówił, jaka to ważna ustawa. Ważne są pieniądze, a nie słowa. Ważne, żeby państwo zrealizowali te 30 stron obietnic, chociażby w dziedzinie ochrony zdrowia, szanowni koledzy i koleżanki. Obiecali państwo podwyższenie wydatków na służbę zdrowia do 7%. A co się w tej chwili dzieje? Zamykane są szpitale, nie są realizowane świadczenia, nawet te zaplanowane.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#JarosławSachajko">Wysoka Izbo! Apeluję do państwa: mniej populizmu, a więcej spełniania obietnic, w tym 100 konkretów na 100 dni.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MonikaWielichowska">Szanowni Państwo! Prawie 30 parlamentarzystów chce zabrać głos w sprawie 100. urodzin i premii za wiek.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#MonikaWielichowska">Jeśli jeszcze ktoś z państwa chce się zapisać, to jest to ten czas.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#MonikaWielichowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#MonikaWielichowska">Wyznaczam czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#MonikaWielichowska">Pierwszą do zabrania głosu zapraszam panią posłankę Bożenę Lisowską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#BożenaLisowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o świadczeniu honorowym jest propozycją polskiego rządu i zastąpi obecny pozaustawowy mechanizm przyznawania świadczenia osobom, które ukończyły 100 lat. Jest to bardzo ważne, ponieważ zapewni stabilność i ciągłość przyznawania tego świadczenia seniorom. Dodatkowo warto podkreślić, że świadczenie honorowe będzie przysługiwało także tym osobom, który nie mają prawa do emerytury i renty. Różnica będzie polegała na tym, że będzie to świadczenie przyznawane na wniosek, a nie z urzędu, jak przypadku osób, które mają prawo do emerytury i renty.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#BożenaLisowska">Szanowni Państwo! W czasie dyskusji nad tym projektem padło wiele nieprawdziwych stwierdzeń: że obecny rząd nie dba o prawa seniorów, nie dba o ich przyszłość. Dlatego chcę to zdementować, wymieniając chociażby to, że to my jako Koalicja Obywatelska powołaliśmy specjalne ministerstwo do spraw polityki senioralnej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#BożenaLisowska">Ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#BożenaLisowska">…a obecnie trwa konsultacja nowego rządowego projektu o bonie senioralnym.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Czesława Hoca, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#CzesławHoc">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W Polsce jest ponad 5 tys. osób, które ukończyły 100 lat. Naszym świętym obowiązkiem jest atencja i autentyczna troska o naszych zacnych i kochanych najstarszych seniorów. To nasze korzenie. Szacunek i wdzięczność za pokoleniowe tworzenie aktualnej rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#CzesławHoc">Od 52 lat takie świadczenie pieniężne, nazwane świadczeniem honorowym, jest co miesiąc wypłacane, obecnie w wysokości prawie 6300 zł plus oczywiście świadczenie podstawowe. Świadczenie honorowe to nie koszt, to hołd i pamięć oraz inwestycja w godną i spokojną jesień życia. Pytanie: Dlaczego zatem obniżyliście o prawie 900 zł czternastą emeryturę? Dlaczego obniżyliście również wiek emerytalny?</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#CzesławHoc">Szanownym 100-latkom życzę przekroczenia 120 lat, bo na tyle jest zaprogramowany genetycznie człowiek według Pisma Świętego i nauki.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Fryderyka Kapinosa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#MonikaWielichowska">Jest pan poseł? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#EwaLeniart">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Osoby w wieku senioralnym są to osoby, które swoim życiem służyły Polsce oraz społeczeństwu. To osoby, które przysporzyły, dzięki temu, że przez wiele dekad wykonywały pracę zawodową, dobrobytu dla współobywateli. To osoby o wyjątkowych umiejętnościach interpersonalnych i dużym doświadczeniu zawodowym. Ale to także osoby, które wymagają nieustannego wsparcia, nieustannego wsparcia nie tylko ze strony swojej rodziny, ale także ze strony państwa. I trzeba przyznać, że projekt dzisiaj procedowanej ustawy o świadczeniu honorowym jest ważny, jest potrzebny, ale jest jednak świadczeniem, które tak naprawdę nie rozwiązuje szeregu problemów osób w wieku senioralnym. A zatem przed nami ogromne wyzwanie dotyczące zrealizowania pełnej opieki nad ludźmi w wieku powyżej 100 lat, opieki w wymiarze społecznym, w wymiarze socjalnym, jak również w wymiarze zabezpieczenia dobrych i godnych warunków życia. I chciałabym zapytać, czy takie rozwiązania są w resorcie przygotowywane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Alicję Łepkowską-Gołaś, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Świadczenie honorowe przyznawane na dotychczasowych zasadach nie było waloryzowane. Z tego powodu najstarsi stulatkowie mają wypłacane znacznie niższe świadczenie, niższe nawet o 4000 zł, niż stulatkowie, którzy kończą 100 lat w tym roku. Czy rząd planuje wyrównać przy okazji tego projektu te różnice, czyli podwyższyć świadczenie honorowe dla wszystkich do wysokości określonej w ustawie, czyli 6200 zł? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Joannę Wichę z klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JoannaWicha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przy okazji procedowania nad ustawą o świadczeniu honorowym dla stulatków chciałabym zwrócić uwagę na ważną rzecz. Badania profilaktyczne i zdrowy tryb życia to klucz do długowieczności i pełnego zdrowia. Nie dalej jak 2 dni temu spotkałam się z lekarzem pierwszego kontaktu, który poprosił mnie o spotkanie, żeby rozmawiać właśnie o profilaktyce zdrowotnej i edukacji w zdrowiu. Powiedział, że zbyt mało się robi na ten temat i że w przestrzeni publicznej wciąż nie ma takich informacji, które by przekonywały nas, społeczeństwo, do tego, żeby prowadzić zdrowy tryb życia. Stwierdził również, że taki tryb życia, zdrowy tryb życia pomaga na wczesnym etapie wykryć choroby i je leczyć, co zapobiega zapadaniu w przyszłości na różne choroby przewlekłe. Dzięki temu mamy możliwość skutecznego leczenia i utrzymania dobrego stanu na wiele, wiele lat. Mniej wydajemy na leki, mniej korzystamy z opieki zdrowotnej. Jest to inwestycja, która procentuje na długie lata. I dlatego zachęcam z mównicy do tego, żeby wprowadzić prozdrowotny tryb życia, żeby 100-latków było jak najwięcej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MonikaWielichowska">Zanim zaproszę pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, serdecznie przywitam wychowanków z rodzinnych domów dziecka z Tarnowa, którzy zwiedzają dzisiaj Sejm na zaproszenie pani posłanki Urszuli Augustyn. Pozdrawiam i witam was serdecznie wraz z Wysoką Izbą.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego z klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koalicja 15 października wprowadza systemowe rozwiązania na rzecz polityki senioralnej. Jednym z tych rozwiązań jest ustawa o rencie wdowiej. I trzeba dopowiedzieć jedną rzecz. Panie posłanki Prawa i Sprawiedliwości podawały, że ten dodatek będzie wynosił 15%. Tak, od 1 lipca do końca 2026 r., a od 1 stycznia 2027 r. będzie wynosił 25%. I to jest pełna prawda, jeżeli chodzi o ustawowe rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#TadeuszTomaszewski">Wysokość nakładów na świadczenia emerytalno-rentowe za rządów PiS-u. Tak, to prawda. Trzeba dodać, że skumulowana inflacja w tym czasie wynosiła 48,32%, a w latach 2020–2023 wynosiła 31%, czyli co trzecia złotówka została przejedzona przez inflację, w tym również ze świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać pana ministra, czy rząd na etapie prac rozważał zwolnienie z podatku dochodowego w przypadku tego świadczenia honorowego. Bo w polskim systemie prawnym mamy np. zwolnione z podatku świadczenie dla działaczy opozycji i represjonowanych oraz dodatek kombatancki, który też jest zwolniony z podatku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z doświadczenia samorządowego wiem, pamiętam, że właściwie jubileusze 100. rocznicy urodzin mieszkańca gminy to były jedne z najwspanialszych i najserdeczniejszych uroczystości, w jakich miałem przyjemność uczestniczyć, w których jubilaci, otoczeni ciepłem i miłością rodziny, mogli odebrać należny im szacunek. Wtedy również instytucje państwowe, samorządowe mogły stanąć na wysokości zadania. I dobrze, że te kwestie dotyczące świadczenia honorowego regulujecie w sposób ustawowy.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MariuszKrystian">Ale ja mam pytanie dotyczące art. 8 tej ustawy, w którym jest wprost odniesienie do art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ to świadczenie jest obarczone daninami występującymi, określonymi właśnie w tej ustawie. Pytanie, czy w przypadku tych ok. 6 tys. osób nie można by było po prostu zrezygnować z podatku dochodowego od osób fizycznych, ze składki zdrowotnej i dać to świadczenie jubilatom w tej pełnej wysokości brutto.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Niedźwiedzki: Wy wcześniej powinniście dać.)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MariuszKrystian">Czy można zrezygnować z podatku, zrezygnować ze składki zdrowotnej? Myślę, że w tym wieku nasi obywatele, Polacy na to zasługują. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Elżbietę Dudę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#ElżbietaDuda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To świadczenie proponowane osobom, które ukończyły 100 lat życia, jest szczególnym uhonorowaniem i można je nazwać wyjątkową premią za wiek. Według statystyk takich osób w Polsce jest prawie 6 tys. W obecnych realiach świadczenie powinno być uregulowane ustawowo, zgodnie z konstytucją, a nie jak do tej pory — w akcie prawa wewnętrznego. Proponowane świadczenie w projekcie ustawy, czyli 6246,13 zł, powinno podlegać waloryzacji. Taka jest moja propozycja.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#ElżbietaDuda">Mam pytania: Czy i na jakich zasadach dokonywana będzie podwyżka? Czy waloryzacja tego świadczenia będzie zależeć od inflacji, czy będzie proponowane inne rozwiązanie? Czy jest szansa, aby ta kwota była zwolniona z podatku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Władysława Dajczaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WładysławDajczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie ma żadnego powodu, aby dzisiaj koalicja 13 grudnia ogłaszała jakiś wielki sukces i wielkie wprowadzanie systemowej opieki nad ludźmi starszymi. Mówiła o tym pani poseł Urszula Rusecka w wystąpieniu klubowym Prawa i Sprawiedliwości. Nie wprowadzacie niczego nowego, sankcjonujecie to, co do tej pory było, po prostu wpisujecie to do ustawy, i to wszystko. Może warto byłoby, o czym wspominał tutaj pan poseł Sachajko, to wprowadzić, skoro wszyscy przedstawiciele koalicji 13 grudnia mówili o tym, że starszym ludziom należy się pomoc, że należy się dostatnia opieka, że trzeba to zrobić. A więc po prostu to zróbcie. Zapisaliście to w 100 konkretach, które miały zmienić losy Polaków, także starszych ludzi. Nie zrobiliście tego do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WładysławDajczak">Panie Ministrze! Niech pan dzisiaj powie tym starszym ludziom, którzy na to czekają, kiedy wprowadzicie rozwiązania, którymi tak szczyciliście się w kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Poseł Jacek Niedźwiedzki: Jest w ustawie, proszę poczytać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Wiolettę Kulpę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WiolettaMariaKulpa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To ustawa wyłącznie porządkująca przyznawanie świadczenia honorowego. Można zwrócić ministerstwu uwagę na zwolnienie tego świadczenia, jeśli mowa o świadczeniu honorowym, ze składki zdrowotnej czy podatku od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WiolettaMariaKulpa">Natomiast jeśli mówimy o polityce senioralnej, to widzimy negatywne działania rządu w tym zakresie. Zabraliście państwo 869 zł uprawnionym emerytom. W 2024 r. czternasta emerytura wynosi 1780,96 zł, a w 2023 r. była to kwota 2650 zł. Zmniejszyliście ją. Ile zaoszczędziliście na emerytach? Czternastkę otrzymywało ok. 8,9 mln emerytów, w tym 6,4 mln dostanie ją w pełnej wysokości, a 2,5 mln — niższą. Wzięłam pod uwagę tylko 6,4 mln osób i tak: 6,4 mln razy oszczędność 869 zł daje wam 5,5 mld zł. To zaoszczędziliście na emerytach, a daliście byłym funkcjonariuszom służb PRL, ok. 39 tys. osób. Jak państwo myślicie, czy 100-latek, który był represjonowany przez SB, był ofiarą, cieszy się z takich działań koalicji 13 grudnia?</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, pani kłamie. Kłamstwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, że seniorom należy się opieka, oddanie im honoru, nie ulega najmniejszej wątpliwości. Wszystkie rządy po kolei powinny robić wszystko, aby poprawić ich sytuację.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Dzisiaj rozmawiamy na temat projektu ustawy, który państwo nazywacie jakimś przełomowym, epokowym wydarzeniem, jeżeli chodzi o wsparcie seniorów. Chcę państwu przypomnieć i uświadomić, że de facto ten projekt tak fizycznie nie wnosi nic, jeżeli chodzi o poprawę sytuacji seniorów. Tylko porządkujecie od strony formalnoprawnej cały ten problem. Natomiast to świadczenie honorowe od wielu, wielu lat było przyznawane 100-latkom i jest przyznawane nadal. Tak że oczekiwałabym od rządu większej pracowitości, przedstawienia konkretnych projektów, które miałyby na celu poprawę sytuacji seniorów, poprawę dostępności świadczeń zdrowotnych, opieki geriatrycznej, ale również świadczeń społecznych. Można na koniec powiedzieć, że góra urodziła mysz.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Iwonę Kozłowską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To bardzo dobry projekt. Gwarantuje on wypłatę honorowego świadczenia osobom, które ukończyły 100 lat, ujednolica kwotę świadczenia dla wszystkich wiekowych seniorów, zapewnia, że świadczenie to będzie podlegać corocznej waloryzacji, nareszcie porządkuje wieloletni zwyczaj przyznawania specjalnego świadczenia najstarszym obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Obecnie w Polsce żyje ponad 6 tys. 100-latków. Życzę obecnym i przyszłym wiekowym Polkom i Polakom kolejnych lat w zdrowiu, w otoczeniu najbliższej rodziny i najbliższych przyjaciół.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#IwonaMariaKozłowska">Ale mam pytanie, panie ministrze: Czy osoby, które ukończyły 100 lat i uzyskały prawo do emerytury lub renty w Polsce, ale mieszkają poza granicami kraju, także będą otrzymywały honorowe świadczenie? Jeżeli będą otrzymywały to świadczenie, to na jakich zasadach: z urzędu czy na wniosek? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#HenrykSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy proponuje się wprowadzenie przepisów regulujących przyznawanie honorowej emerytury po ukończeniu 100 lat życia. Ustawa sankcjonuje pewną tradycję, ale też kończy z nierównym traktowaniem takich osób. Bardzo dobrze. Chciałoby się powiedzieć: nareszcie. Do tej pory była to decyzja uznaniowa i dlatego nie zawsze np. rolnicy otrzymywali takie świadczenie. Teraz wszyscy będą równi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#HenrykSzopiński">W moim Zakrzewie mieszka pan Alfons Tomke, który 16 lipca tego roku ukończył 106 lat. Jestem pewien, że ucieszy się, że zarówno on, jak i inni 100-latkowie otrzymają raz w roku taki honorowy dodatek do emerytury.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#HenrykSzopiński">Panie Ministrze! Trochę mnie martwi, że osobom niemającym świadczeń ZUS czy KRUS świadczenie będzie wypłacane na wniosek. Być może nie każda z tych osób sobie z tym poradzi. Myślę, że niezbędna będzie pomoc ośrodków pomocy społecznej. W związku z tym pytanie: Czy w przyszłości przewiduje się uproszczenie trybu przyznawania dodatkowego świadczenia dla wszystkich 100-latków? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję i zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy świadczenia wypłacane przez ZUS i przez KRUS będą się różnić, czy to będzie taka sama kwota? Według mnie powinna być to taka sama kwota, bo wszyscy ci ludzie skończyli 100 lat i nie ma znaczenia, przez kogo będą mieli to wypłacane.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#GrzegorzLorek">Druga sprawa. Uważam — to powiedział mój przedmówca — że wszystkie świadczenia powinny być wypłacane z automatu. Ukończenie 100 lat i nie potrzeba pisać żadnych wniosków. 100-latek powinien to po prostu otrzymać.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#GrzegorzLorek">Trzecie pytanie: Czy jeżeli osoba, która ma 90 lat, przyjechała do Polski, tu mieszkała przez ostatnie 10 i tu ukończyła 100 lat, będzie otrzymywać takie świadczenie? Upraszczając to pytanie: Czy obcokrajowiec nabędzie prawo i po jakim czasie mieszkania w Polsce, żeby otrzymywać to świadczenie?</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#GrzegorzLorek">Na koniec taki komentarz. Bardzo poważnym problemem jest świadczenie pogrzebowe. Szanowni państwo, 4 tys. zł to jest naprawdę w tej chwili śmiech i powinniśmy się zastanowić nad tym, żeby to podwyższyć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MonikaWielichowska">Wydaje się, że też mieliście państwo okazję to podnieść.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Urszulę Nowogórską, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Niedźwiedzki: Nie mieli czasu przez 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, co pani w tej sprawie zrobiła?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#UrszulaNowogórska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Myślę, że to nie jest temat do głośnych rozmów na tej sali, bo wszystkim 100-latkom i naszym seniorom należy się wielki szacunek. Dlatego z tego miejsca bardzo dziękuję za to, że wreszcie w sposób ustawowy, jeżeli chodzi o kwestie dotyczące nagrody finansowej za ukończenie 100 lat… Będzie to już nie uznaniowe, tylko będzie gwarantowane zapisami ustawowymi. Za to bardzo serdecznie dziękuję, bo jest uporządkowanie pewnych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#UrszulaNowogórska">Natomiast chciałam też zadać dwa pytania. Pierwsze pytanie: W jaki sposób te świadczenia będą waloryzowane i czy rzeczywiście nie można by było zastanowić się nad tym, żeby osoby, które nie będą zgłaszane przez KRUS ani przez ZUS, pominąć, gdy chodzi o składanie wniosku, żeby ustawa obejmowała również te osoby, jeżeli chodzi o przyznanie tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#UrszulaNowogórska">Chciałam również powiedzieć, że ostatnio na terenie mojego powiatu, powiatu limanowskiego, w gminie Jodłownik w miejscowości Wilkowisko swój jubileusz obchodziła pani Michalina. Jej i wszystkim 100-latkom w naszym państwie życzę dużo zdrowia i miłości najbliższych. Wszystkiego dobrego.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję i zapraszam pana posła Jerzego Meysztowicza, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JerzyMeysztowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam wrażenie, że niektórzy z Prawa i Sprawiedliwości mają kłopoty, żeby zrozumieć słowo: uznaniowość. Kochacie czasy PRL-u, w związku z tym bronicie ustawy, która była bardzo uznaniowa w tych czasach.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Woś: Wy kochacie czasy PRL-u.)</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#JerzyMeysztowicz">Rzeczywiście dziękuję bardzo, panie ministrze, za tę ustawę, dlatego że ona obejmuje wszystkich 100-latków i dlatego uważam, że jest bardzo cenną inicjatywą, żebyśmy objęli tym świadczeniem honorowym wszystkich 100-latków.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#JerzyMeysztowicz">Z drugiej strony mam jeszcze jedno pytanie do pana ministra, bo słyszę, że Prawo i Sprawiedliwość przez 8 lat załatwiło wszystkie sprawy związane z polityką senioralną, z finansowaniem tej polityki. Czy w ogóle macie nad czym pracować, bo wszystko jest podobno już załatwione i zrobione przez Prawo i Sprawiedliwość? Gratuluję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Grzegorza Płaczka, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Pochylam się nad ustawą, pojawia się pytanie i bardzo proszę o odpowiedź. Wyobraźmy sobie Polaka, który w wieku 26 lat, przeżywając II wojnę światową, wyjeżdża z Polski. Spełnił warunek ustawowy, czyli jest w stanie oświadczyć, że co najmniej przez 10 lat w Polsce, po ukończeniu 16. roku życia miał ośrodek interesów życiowych w Polsce. Rozumiem, że taka osoba, która przez 74 lata mieszka za granicą, założyła tam rodzinę, płaciła przez 74 lata podatki na rzecz obcego państwa również może ubiegać się o to, że polski podatnik i polski budżet państwa będzie w momencie, kiedy ta osoba będzie starsza niż 100 lat… Taka osoba będzie co miesiąc otrzymywać kwotę grubo powyżej 6 tys. zł. Czy to przypadkiem nie zbyt daleko idąca hojność państwa?</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">I uzupełnienie tego pytania. Już jedno zdanie, pani marszałek. Czy dobrze rozumiem, że ten ośrodek interesów życiowych również jest w sytuacji, kiedy taka osoba przez 10 lat codziennie żyła, przebywała w Polsce, nie pracowała i nie płaciła polskich podatków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszamy pana posła Dariusza Mateckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#DariuszMatecki">Pani Marszałek! Oszukaliście seniorów, oszukaliście emerytów w sposób paskudny, ale jest faktycznie jedna grupa emerytów, wobec których wasze obietnice zostały w 100% wypełnione: to emeryci służb mundurowych państwa komunistycznego, służb, które mordowały, inwigilowały, niszczyły życie Polaków, w tym zamordowały ks. Popiełuszkę, o którym dzisiaj jeszcze będziemy mówić.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#DariuszMatecki">Ale pytania zacznę od programu Lewicy: każda seniorka, każdy senior co 2 lata otrzyma bon w wysokości 500 zł na organizację wypoczynku. Gdzie to jest? Konkrety. Wprowadzimy drugą waloryzację emerytur i rent, gdy inflacja będzie przekraczała 5%. I informacja: pracuje nad nim Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów. To ile już pracuje? Ponad rok pracuje?</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#DariuszMatecki">Zniesiemy limity NFZ w lecznictwie szpitalnym, dzięki czemu znacząco skróci się czas oczekiwania na konsultacje i zabiegi. Nie ma tego, oszukaliście. Podniesiemy zasiłek pogrzebowy do 150% płacy minimalnej — nie ma tego, oszukaliście. To miało być po 100 dniach. Stworzymy system usług asystenckich dla osób niesamodzielnych. Nie ma, oszukaliście. Oszukaliście seniorów, emerytów. Po prostu ci ludzie nie powinni na was więcej głosować i więcej wam zaufać.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Urszulę Rusecką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Rolą odpowiedzialnego państwa jest dbanie o bezpieczeństwo socjalne naszych seniorów. Natomiast ja nie dopatruję się tutaj w tych działaniach po 10 miesiącach rządów koalicji 13 grudnia realnych, adekwatnych do potrzeb seniorów działań. Wręcz odwrotnie. Wszystko drożeje, seniorzy zaczynają mieć bardzo trudną sytuację materialną.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#UrszulaRusecka">Panie Pośle! Oszukaliście, bo renta wdowia… Oczywiście w pierwszym roku 15%, potem 25%. 25% to nie jest 50%.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#UrszulaRusecka">Kolejna sprawa. Od 2015 r. do 2023 r. najniższa emerytura wzrosła o ponad 80%. To znacznie więcej niż inflacja. Proszę jednak, aby te działania były realne, a nie pozorowane. Przypominam jeszcze o emeryturach stażowych, o które zawsze pan mnie pytał. Mija prawie rok waszych rządów i dalej nie są uchwalone. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przed chwilą z tej mównicy pan poseł Meysztowicz pytał, czy ministerstwo rodziny ma nad czym pracować. Panie ministrze, pan nie wie, z czym pan startował. 100 konkretów na 100 dni, s. 5, seniorzy: Zamrozimy ceny gazu w 2024 r. dla gospodarstw domowych i odbiorców wrażliwych na poziomie 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Poseł Jacek Niedźwiedzki: Nie na temat.)</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#JarosławSachajko">Zamrozili państwo przez kawałek roku. Zniesiemy limity NFZ w lecznicach szpitalnych, dzięki czemu znacząco skróci się czas oczekiwania na konsultacje i zabiegi. Kolejna obietnica: zwiększymy dostępność lekarzy geriatrów oraz opieki długoterminowej. Emerytura do 5 tys. zł brutto bez podatku. Panie pośle, to pan nie wie, jak pan oszukał wyborców? Powtórzę za koleżanką, a może zapytam pana ministra: Czy panu ministrowi nie jest wstyd, że na emerytach, wypłacając im niższą czternastkę, oszczędził pan, czyli zostawił w budżecie, a nie w kieszeniach emerytów, 5,5 mld zł? Wstyd, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mateusza Bochenka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wielokrotnie w imieniu mieszkańców Sosnowca miałem tę wielką przyjemność spotykać się z najstarszymi mieszkańcami mojego miasta i składać im życzenia. Pamiętam doskonale, jak podniosłe to były zawsze wydarzenia zarówno dla samych jubilatów, jak i dla ich rodzin, ale także dla nas, dla samorządowców. Dlatego dzisiaj cieszę się niezwykle, że normujemy, porządkujemy przepisy dotyczące wypłaty tego honorowego, jakże ważnego świadczenia. Bo to właśnie ci ludzie przez lata pracowali na rzecz Rzeczypospolitej, wychowywali kolejne pokolenia naszych rodaków. Choć dzisiaj także mamy świadomość, że przed nami wiele wyzwań i zadań dotyczących poprawy sytuacji osób starszych, tak w polityce senioralnej, polityce społecznej, jak i w ochronie zdrowia. Dlatego też musimy wspólnie, ponad podziałami przyjąć dobre rozwiązania, które służyć będą naszym rodakom. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Sylwestra Tułajewa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#SylwesterTułajew">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa nie wprowadza niczego nowego. Ta ustawa tylko porządkuje kwestie prawne. Układa to, co od lat funkcjonuje w przestrzeni publicznej, właśnie ustanawiając regulacje ustawowe, ale nie wprowadza niczego nowego. Tylko na tyle was stać? Co zrobiliście dla seniorów? Ano zrobiliście to, że zabraliście 900 zł z czternastej emerytury, ponadto w ogóle nie dbacie i nie zabiegacie o sprawy seniorów. My jako Prawo i Sprawiedliwość, przypomnę, przez 8 lat zwiększyliśmy minimalną emeryturę z 880 zł do 1588 zł. To wzrost o ponad 80%. Przyznaliśmy również to, że emerytura do 2,5 tys. zł jest emeryturą bez podatku. A gdzie jest wasza realizacja obietnic, w tym kwota wolna od podatku 60 tys. zł, na której również skorzystaliby emeryci? Nie ma tego. Weźcie się do roboty i weźcie się za ambitne projekty, za coś konkretnego.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#KrzysztofCiecióra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rzeczywiście dobrze, że porządkujecie i rozwijacie ten system, który funkcjonował z korzyścią dla osób, które z tego świadczenia będą mogły korzystać, natomiast to jest ok. 6 tys. osób. Oby było ich jak najwięcej, oby jak najdłużej żyły. Natomiast mamy dalej nierozwiązaną sprawę 200 tys. emerytów, którzy przez wasze niepublikowanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie pomniejszania ich emerytur dalej są stratni, dalej nie można poprawnie wyliczyć ich emerytury. Kiedy to załatwicie? Kiedy opublikujecie ten wyrok? Kiedy 200 tys. emerytów w Polsce będzie mogło zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego otrzymać należne im pieniądze, które w tym momencie w sposób sztuczny, polityczny, niestety złośliwy i bardzo dla nich niekorzystny w dalszym ciągu blokujecie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że wieloletnia tradycja szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im specjalnego świadczenia finansowego przez państwo będzie w końcu unormowana. Nie tylko samo świadczenie, którego wysokość wynosić będzie 6246 zł, zostało podniesione. To dotyczyć będzie absolutnie wszystkich stulatków, co oznacza wzrost o ponad 700 zł. Co równie istotne, kwota ta będzie corocznie waloryzowana na zasadach takich jak w przypadku zwykłych emerytur. To nie tylko bardzo potrzebny zastrzyk gotówki dla 6 tys. seniorów w naszym kraju, którzy ukończyli 100. rok życia, ale również szczególny sposób, by wyrazić wdzięczność za lata historii, doświadczeniem których te osoby dzielą się z nami, i pracowitość przekazywaną pokoleniom. Dzisiaj w sposób szczególny dbamy o osoby starsze, a ta ustawa jest tego dobrym i wyraźnym przykładem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#MonikaWielichowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#MonikaWielichowska">Zanim oddam głos panu wiceministrowi, chciałabym Wysoką Izbę poinformować, że mamy dzisiaj gości z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Rąbinie z wójtem gminy Rąbino na czele. Goście przybywają na zaproszenie pani posłanki Renaty Rak. Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam podsekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pana Sebastiana Gajewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#SebastianGajewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W pierwszej kolejności chciałem bardzo serdecznie podziękować za wszystkie głosy w dyskusji, wszystkie pytania, w szczególności te, które dotyczyły procedowanego przez Wysoką Izbę projektu ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#SebastianGajewski">Ponieważ panie posłanki i panowie posłowie bardzo mocno interesowali się także działalnością Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poza tym projektem, to chciałbym przypomnieć, że Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej widzi człowieka i jego potrzeby na przestrzeni całego życia i w całym spektrum jego potrzeb. Troszczymy się o najmłodszych i najmniejszych, stąd choćby opracowany przez nas niedawno projekt ustawy, który przewiduje dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i dzieci dłużej hospitalizowanych bezpośrednio po urodzeniu. Troszczymy się o maluchy, które stawiają pierwsze kroki, dlatego przygotowaliśmy wsparcie dla rodziców dzieci w wieku między 12. a 35. miesiącem życia w postaci programu „Aktywny rodzic” oraz program „Aktywny maluch”, dzięki któremu obejmiemy opieką świadczoną w żłobku, klubie dziecięcym lub przez dziennego opiekuna 100 tys. dzieci. Dbamy też o dobre, uczciwe warunki pracy dorosłych, stąd przygotowaliśmy choćby projekt ustawy, który przewiduje nowe, bardziej uczciwe zasady liczenia stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Z horyzontu jednak nie tylko nie umyka nam, ale i stanowi nasz priorytet wsparcie dla seniorów, dla osób starszych, dla emerytów i rencistów, stąd choćby ustawa dotycząca renty wdowiej, dzięki której nawet 2 mln seniorów może uzyskać dodatkowe wsparcie po śmierci swojego współmałżonka, a także projekt, na którym właśnie Wysoka Izba z inicjatywy rządu pochyla się dzisiaj — projekt ustawy o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#SebastianGajewski">Jest to projekt szczególny, bo adresowany do najstarszych seniorów, tych Polek i Polaków, którzy ukończyli 100 lat życia i których z tego powodu chcemy szczególnie docenić, dając też możliwość zaspokojenia ich szczególnych potrzeb związanych z późną starością, choćby dotyczących opieki i wsparcia w codziennym życiu. Jest to dziś grupa niewielka — część z pań posłanek i panów posłów to podkreślała — bo obejmuje niespełna 6 tys. osób, ale w 2030 r. będzie ona liczyć 12 tys. osób, w 2040 r. — już 21 tys. osób, w 2050 r. — 43 tys. osób, a po 2060 r. — ponad 60 tys. osób. Jeśli więc spełni się życzenie pani posłanki Joanny Wichy i będziemy się badać, będziemy zdrowi i będziemy dłużej żyli, to projekt ten w długim horyzoncie czasowym będzie dotyczył już znacznej grupy obywateli. Mam nadzieję, że tak się stanie.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#SebastianGajewski">Prawo do świadczenia honorowego, na co zwracali uwagę panowie posłowie i panie posłanki, jest obecny w praktyce polskiego zabezpieczenia społecznego już od ponad 50 lat. Jego źródłem jest pismo prezesa Rady Ministrów Piotra Jaroszewicza 1972 r., potwierdzane i modyfikowane następnie pismami kolejnych premierów i ministrów. Świadczenie to nie ma jednak podstawy prawnej, nie istnieje też regulowana przepisami prawa powszechnie obowiązującego procedura jego przyznawania. W przypadku odmowy jego przyznania nie istnieje droga sądowa ani odwoławcza, a dodatkowo dalsze jego przyznawanie uzależnione jest od uznania kolejnych ministrów właściwych do spraw zabezpieczenia społecznego. Każdy minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w pierwszym dniu swojego urzędowania musi podpisać pismo do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w którym wyrazi zgodę na to, aby ten dalej wypłacał bez podstawy prawnej świadczenie honorowe. Świadczenie to jest przyznawane w wysokości kwoty bazowej i nie jest waloryzowane.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#SebastianGajewski">Państwo posłowie zadali szereg pytań i postaram się na nie w kontekście tego, o czym teraz powiedziałem, odpowiedzieć, zwracając jednak uwagę, że nie jest tak, jak niektórzy państwo twierdzą, że projekt ten nic nie zmienia. Mam nadzieję, że wybrzmi to z odpowiedzi na państwa pytania. Po pierwsze, chciałem odpowiedzieć na wątek, który pojawił się w wypowiedziach pana posła Henryka Smolarza i pani posłanki Katarzyny Ueberhan, którzy podnosili kwestię, problem informowania o świadczeniu honorowym. Zgadzam się, że jest to problem, dlatego, że w tej chwili mamy blisko 6 tys. 100-latków, a świadczenie honorowe pobiera ponad 3 tys., z czego te osoby, które pobierają na wniosek, a zatem takie, które z urzędu nie zostaną wyłapane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, stanowią tylko 2% świadczeniobiorców. Oznacza to, że istnieje duża grupa 100-latków, którzy nie wiedzą lub których rodziny nie wiedzą o możliwości ubiegania się o to świadczenie. Ja zobowiązuje się wobec państwa, że jeszcze dzisiaj postaram się skierować pismo do prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z prośbą o zastanowienie się, w jaki sposób można dobrze poinformować 100-latków i ich rodziny, że o takie świadczenie można i będzie można ubiegać się w przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#SebastianGajewski">Pani posłanka Iwona Maria Kozłowska zadała pytanie, czy osoby zamieszkujące za granicą będą mogły pobierać świadczenie honorowe. Z jednej strony jest tak, że prawo do tego świadczenia nie jest uzależnione od rezydencji, czyli nie jest uzależnione od tego, czy ktoś mieszka w Polsce, czy za granicą, czyli można mieć to świadczenie przyznane, jeżeli mieszka się za granicą. Z drugiej strony należy zwrócić uwagę, że w Polsce, podobnie jak w większości krajów, obowiązuje zasada wypłaty świadczenia w kraju, tzn. świadczenia albo bezpośrednio świadczeniobiorcy, albo na rachunek bankowy, który jest w Polsce. Ta zasada doznaje wyjątków w stosunku do krajów członkowskich Unii Europejskiej, z którymi mamy skoordynowane systemy zabezpieczenia społecznego, i tych państw, z którymi Polska zawarła umowy dwustronne, które przewidują zasady eksportu świadczeń. Oznacza to więc, że zależy to od tego, w jakim kraju ktoś mieszka. O ile w Unii Europejskiej eksport świadczenia nie jest problemem, w grupie kilkunastu innych krajów również nie, to jeśli ktoś np. mieszka w Chinach, to już może być to problem, ale wynika to z zasad ogólnych, a nie dedykowanych dla tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#SebastianGajewski">Pan poseł Grzegorz Lorek zapytał, czy kwota tego świadczenia będzie taka sama, zarówno w przypadku wypłacania go przez ZUS, jak i wypłacania go przez KRUS. Nie ma tutaj żadnego różnicowania, zawsze będzie przysługiwało w tej samej kwocie, która jest wpisana do ustawy, a potem będzie waloryzowana. Nie ma znaczenia, czy świadczenie wypłaci ZUS, KRUS czy Biuro Emerytalne Służby Więziennej. Pan poseł Lorek pytał — na to zwracał też uwagę pan poseł Szopiński — czy musi być tak, że świadczenie to przyznajemy jakiejś grupie na wniosek. Ano musi tak być, dlatego że jesteśmy w stanie wyłapać wszystkich 100-latków, którzy pobierają jakiekolwiek świadczenie emerytalno-rentowe — myśmy w art. 2 tej ustawy zamieścili bardzo długi, szeroki katalog świadczeń emerytalno-rentowych, świadczeń podobnych, które mogą pobierać 100-latkowie — ale zawsze będzie taka grupa osób, której członkowie nie pobierają żadnego świadczenia, o których nie wiemy, czy mieszkają w Polsce, czy w Polsce nie mieszkają. Mamy nadzieję, że ta grupa będzie nieduża, bo katalog z art. 2 jest naprawdę szeroki, zawsze będzie występować, stąd musi być tryb wnioskowy w stosunku do tej grupy.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#SebastianGajewski">Pojawiło się pytanie, pan poseł Lorek o to pytał, czy obcokrajowiec będzie mógł nabyć prawo do świadczenia honorowego. Nie, prawo do świadczenia honorowego z mocy tej ustawy będzie miało charakter obywatelski, tzn. tylko obywatele polscy będą mogli otrzymywać to świadczenie. Odnosząc się jeszcze do wypowiedzi pana posła Lorka o zasiłku pogrzebowym, przypominam, że w zeszłej kadencji klub parlamentarny Lewicy zgłosił projekt ustawy dotyczący podniesienia zasiłku pogrzebowego, jednak opinia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odnośnie do tego projektu była negatywna. Wskazano, że nie ma potrzeby podnoszenia tego świadczenia, bo ono nie służy temu, żeby sfinansować w całości koszty pogrzebu.</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#SebastianGajewski">Pan poseł Foltyn zwracał uwagę na zbyt szeroki krąg osób uprawnionych do świadczenia honorowego. To jest ocena polityczna, ja się z nią nie zgadzam, ale można ją formułować. Natomiast te dane, które pan przywoływał, oraz argumentacja są czymś, z czym można polemizować. Jeżeli chodzi o koszty, to nie jest 30 mln, które pan wskazał, tylko w pierwszym roku 20,5 mln ze względu na to, że będziemy wyrównywać te świadczenia honorowe, które zostały przyznane w poprzednich latach, do wysokości ustawowej. W 2026 r. to będzie 6,8 mln, a zatem w żadnym roku nie 30 mln. Nie przewidujemy wzrostu do 6 tys. To nie jest nasza decyzja, tylko tak wygląda nasza demografia. Coraz więcej jest 100-latków, i bardzo dobrze, to jest powód do dumy. To jest rzecz, z której powinniśmy się cieszyć.</u>
          <u xml:id="u-216.9" who="#SebastianGajewski">Pan poseł Grzegorz Płaczek pytał, czy świadczenie honorowe to nie jest nadmierna hojność. Biorąc pod uwagę warunek 10-letniej rezydencji po ukończeniu 16. roku życia zestawiony z warunkiem posiadania obywatelstwa polskiego, uważamy, że nie jest to nadmierna hojność, tylko raczej jest to oddanie tego, co się 100-latkom należy, bo my chcemy w ten sposób szczególnie uhonorować tych najstarszych naszych obywateli i nasze obywatelki.</u>
          <u xml:id="u-216.10" who="#SebastianGajewski">Jeśli chodzi o pojęcie ośrodka interesów życiowych, to jest to pojęcie wzięte z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ono obrosło orzecznictwem sądów administracyjnych. Jest to miejsce, w którym dana osoba koncentruje z zamiarem trwałości swoje sprawy osobiste, rodzinne, zawodowe, prowadzi aktywność ekonomiczną i przede wszystkim ma miejsce zamieszkania. Ośrodek interesów życiowych to jest to miejsce, w którym żyjemy i w którym chcemy żyć w danym czasie.</u>
          <u xml:id="u-216.11" who="#SebastianGajewski">Pani posłanka Alicja Łepkowska-Gołaś zadała ważne pytanie dotyczące tego, czy planujemy podwyższyć stare świadczenia honorowe dla osoby 113-letniej, a jest taka osoba, która pobiera świadczenie honorowe. Ono dzisiaj wynosi ponad 2200 zł, więc jest to niewielka kwota. Oczywiście tak, to przewidują przepisy tej ustawy, a zatem wszyscy 100-latkowie bez względu na to, kto i kiedy ukończył 100 lat, kto i kiedy nabył prawo do tego świadczenia, będą otrzymywać je w nowej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-216.12" who="#SebastianGajewski">Pani posłanka Ewa Leniart zadała bardzo ważne pytanie i zwróciła uwagę na bardzo istotną kwestię. Chodzi o wyzwanie dotyczące zagwarantowania opieki nad osobami mającymi powyżej 100 lat, opieki w szerokim tego słowa znaczeniu. Myślę, że to jest duże wyzwanie i jako aparat władz publicznych musimy się przyzwyczaić do tego, że mamy grupę najstarszych seniorów powyżej 100 lat, których będzie coraz więcej. Musimy zastanowić się wspólnie — myślę o ministerstwie rodziny, o ministrze do spraw polityki senioralnej, Ministerstwie Zdrowia — jak zbudować opiekę dla najstarszych seniorów, którzy mają szczególne potrzeby związane z późną starością. To ważna kwestia. Dziękuję za to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-216.13" who="#SebastianGajewski">Pan poseł Tomaszewski, ale też pan poseł Krystian, pani posłanka Wioletta Maria Kulpa pytali o zwolnienie z podatku dochodowego, o to, czy można przewidzieć takie zwolnienie przedmiotowe w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych odnośnie do świadczenia honorowego. Trzeba zwrócić uwagę na to, że dołączamy to świadczenie honorowe do katalogu, który obejmuje w zasadzie wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe, w tym świadczenia o charakterze uznaniowym. Podatek dochodowy od osób fizycznych płaci się od świadczeń w drodze wyjątku przyznawanych przez prezesa ZUS, od świadczeń specjalnych przyznawanych przez prezesa Rady Ministrów czy rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. One konstrukcyjnie są podobne do świadczenia honorowego, stąd też zdecydowaliśmy o dołączeniu ich do tego katalogu. Oczywiście w przyszłości można myśleć o różnych rozwiązaniach.</u>
          <u xml:id="u-216.14" who="#SebastianGajewski">Pani posłanka Elżbieta Duda i pani posłanka Urszula Nowogórska zadały pytanie dotyczące zasad waloryzacji. Zasady waloryzacji będą takie same jak w przypadku emerytur i rent. Odsyłamy do przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a zatem wskaźnik waloryzacji to będzie inflacja ogólna lub inflacja emerycka, w zależności od tego, która jest wyższa, bardziej korzystna dla świadczeniobiorców, plus 20% realnego wzrostu, co najmniej 20% realnego wzrostu płac. Terminy waloryzacji będą takie same jak w przypadku pozostałych świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-216.15" who="#SebastianGajewski">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na pewien wątek, który pojawił się w wypowiedzi pana posła Foltyna. Pan poseł zwracał uwagę na to, że osoby, które będą uprawnione do świadczenia honorowego, nie płaciły składek do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a jest deficyt w tym funduszu. Rozumiem tę uwagę, jednak chciałbym zwrócić uwagę, że świadczenie honorowe dla osób, które ukończyły 100 lat, nie będzie finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a zatem koszty tego świadczenia są obojętne z punktu widzenia FUS, deficytu w całym FUS i w poszczególnych podfunduszach.</u>
          <u xml:id="u-216.16" who="#SebastianGajewski">W wypowiedziach posłów Konfederacji, pana posła Foltyna i pana posła Płaczka, pojawił się też wątek dotyczący tego, że przyznajemy świadczenie honorowe ludziom, którzy nigdy w Polsce nie płacili podatków ani składek. Osoby dzisiaj 100-letnie funkcjonowały w nieco innej rzeczywistości społecznej, obyczajowej. Zwracam uwagę, że wiele kobiet, które dzisiaj kończą 100 lat — seniorek, Polek, których urodziny, jak wspominali państwo posłowie, byli samorządowcy, są bardzo często w społecznościach lokalnych fetowane, obchodzone, i słusznie, bo to jest naprawdę piękna rzecz móc być na 100. urodzinach — to są często kobiety, które poświęciły całe życie wychowaniu dzieci. Tak, nie pracowały poza gospodarstwem domowym, zajmowały się dziećmi, to była ich praca, to było ich życie, to należy szanować, a stawianie im zarzutu, że nie odprowadziły żadnej składki czy nie płaciły podatku dochodowego od osób fizycznych, w mojej ocenie jest trochę nie na miejscu i my nie zgadzamy się z tą oceną polityczną.</u>
          <u xml:id="u-216.17" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Adam Płaczek: Nie o to pytałem, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-216.18" who="#SebastianGajewski">Jest to grupa osób, o której państwo jako żywo mówili, że nie płaciła składek.</u>
          <u xml:id="u-216.19" who="#SebastianGajewski">Pan poseł Sachajko mówił o tym, że mechanizm działa świetnie od 52 lat. Ponieważ kończy mi się czas, powiem tyle, że na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny wyjaśniałem, że nie do końca jest tak, że działa świetnie. Ten mechanizm, ze względu na to, że nie ma żadnej podstawy prawnej w przepisach powszechnie obowiązującego prawa, budził istotne problemy w kwestii funkcjonowania wykonawców zabezpieczenia społecznego, którzy to świadczenie wypłacali, włącznie z przypadkami, w których szefowie tych wykonawców kwestionowali możliwość wypłaty. Chcemy usunąć tego rodzaju sytuacje, dać naszym najstarszym seniorom pewną pewność prawa, bo uważamy, że najstarsi obywatele zasługują nie tylko na szczególne uhonorowanie, lecz także na uczciwe, jasne i pewne reguły, które ich dotyczą, i tą ustawą je wprowadzamy.</u>
          <u xml:id="u-216.20" who="#SebastianGajewski">Na sam koniec odniosę się do tego, co powiedział pan poseł Meysztowicz. W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej naprawdę mamy nad czym pracować, również jeśli chodzi o seniorów, emerytów i rencistów, dlatego proszę się spodziewać kolejnych projektów. Pomimo że na sali pojawiały się różne głosy, to chciałbym bardzo poprosić Wysoką Izbę o przyjęcie tego projektu ustawy ponad podziałami, tak jak powiedział pan poseł Mateusz Bochenek. Bardzo serdecznie państwu dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Lidię Czechak, sprawozdawczynię komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#LidiaCzechak">Chciałam tylko wszystkim bardzo serdecznie podziękować za merytoryczną dyskusję. Nie wszyscy jesteśmy członkami tej komisji. Jest nas 35, więc bardzo się cieszę, że na tej sali padło dużo odpowiedzi, które tak naprawdę doprecyzowały zapisy tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#LidiaCzechak">W imieniu komisji i, jak myślę, również wszystkich posłów składam życzenia, aby ci 100-latkowie żyli nam jak najdłużej, bo naprawdę tych 100-latków nie jest za dużo. Myślę, że 37-milionowy, dumny kraj stać na to, aby wypłacać takie świadczenie tym osobom, aby żyły godnie i radośnie do końca swoich dni. Jeszcze raz wszystkiego dobrego i dziękuję wszystkim posłom.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: I żeby ich przybywało.)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#LidiaCzechak">Życzę, aby ich przybywało, choć tutaj przed chwileczką pan minister powiedział, że będzie ich przybywało. Również mam taką nadzieję, że profilaktyka zdrowotna pójdzie w tym kierunku, że kiedyś i my się tam może znajdziemy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#LidiaCzechak">Jeszcze raz wszystkiego dobrego i 100 lat dla wszystkich, a w zasadzie nie „100 lat”, tylko 200 lat dla wszystkich 100-latków.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#MonikaWielichowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#MonikaWielichowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis (druki nr 600 i 697).</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#MonikaWielichowska">Proszę pana posła Jerzego Meysztowicza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JerzyMeysztowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis, druki nr 600 i 697.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#JerzyMeysztowicz">Sejm na posiedzeniu w dniu 12 września 2024 r., zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował projekt ustawy do Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu rozpatrzenia. Komisja rozpatrzyła projekt ustawy na posiedzeniu w dniu 9 października tego roku.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#JerzyMeysztowicz">Celem projektu ustawy jest odpowiednie dostosowanie przepisów dotyczących udzielania pomocy de minimis zawartych w łącznie 24 ustawach, m.in. w ustawie o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, do warunków wynikających z dwóch rozporządzeń Komisji Europejskiej o pomocy de minimis oraz o pomocy de minimis przyznawanej przedsiębiorcom wykonującym usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym. Zmiany wprowadzone w poszczególnych ustawach mają przede wszystkim charakter porządkujący przepisy krajowe związane z udzielaniem tej pomocy i dotyczą następujących zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#JerzyMeysztowicz">Projekt ustawy wprowadza zmiany polegające na zastąpieniu odesłań do niezobowiązujących już obecnie rozporządzeń Komisji Europejskiej z 2012 r. i 2013 r. oraz zawiera sformułowanie wskazujące, że pomoc de minimis będzie udzielana w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawnych Unii Europejskiej dotyczących tej pomocy. W projektowanych przepisach zmianie ma ulec okres, po którym są przedawniane zaświadczenia lub oświadczenia o otrzymanej pomocy. Na wstępie należy przypomnieć, że jest to obowiązek nałożony na przedsiębiorców ubiegających się o pomoc de minimis. Każdy przedsiębiorca ubiegający się o tę pomoc jest zobowiązany do przedstawienia organowi udzielającemu pomoc informacji o pomocy de minimis, jaką otrzymał w okresie ostatnich 3 lat, co jest z kolei kluczowe, by monitorować dopuszczalny próg pomocy, który co do zasady wynosi 300 tys. euro w okresie 3 lat. Istnieją dwa akty prawne regulujące udzielanie pomocy de minimis: ustawa z 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków oraz ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#JerzyMeysztowicz">Na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju w dniu 9 października zostały zgłoszone trzy poprawki. Wszystkie te poprawki zostały przyjęte przez komisję. W związku z powyższym Komisja Gospodarki i Rozwoju wnosi o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przyjętym na posiedzeniu komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#MonikaWielichowska">Jako pierwszą do głosu zapraszam panią poseł Olgę Semeniuk-Patkowską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#OlgaEwaSemeniukPatkowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie wiem, co jeszcze musi się wydarzyć w polskim biznesie, żebyśmy w tej Izbie zaczęli rozmawiać o realnych problemach. Uciekamy się dzisiaj do rozwiązań unijnych, a unikamy bardzo ważnych tematów. Obiecywaliście jako koalicja dziś rządząca, że lekarze będą dzwonili do pacjentów i się nimi opiekowali. Niestety to się nie wydarzyło. To może weźmiecie po prostu telefony w rękę i zadzwonicie do firm z sektora małych i średnich z południowej części Polski i zapytacie się, jak im pomóc. Na jednym z ostatnich posiedzeń podkomisji do spraw przedsiębiorczości był poruszany jeden wątek główny: jak stworzyć chatboxy, jak stworzyć pomoc internetową dla przedsiębiorstw w południowej części Polski. Na to przedstawiciel rzecznika małych i średnich firm powiedział: ci ludzie nie mają Internetu, nie mają prądu, nie mają jak skorzystać z tych informacji. Tylko 130 firm zgłosiło się do ZUS-u z wypełnionymi deklaracjami w ramach wsparcia finansowego. My dzisiaj tutaj, w tej Izbie, będziemy rozmawiali w komisjach i podkomisjach o odrealnieniu, całkowitym odrealnieniu, zamiast szybko działać. Pan minister Kierwiński powinien pojechać do południowej części Polski, zostać tam i zobaczyć, jak te firmy, często w jednym budynku, dziś funkcjonują. Dzisiaj również mieliśmy posiedzenie komisji gospodarki, na którym pan minister Jacek Karnowski powiedział, że Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości likwiduje dwa regionalne biura, m.in. w Olsztynie, ale również w Poznaniu. W Olsztynie, w województwie warmińsko-mazurskim, gdzie tak naprawdę jest duże zapotrzebowanie na to, aby firmy nie pracowały sezonowo, a pracowały 12 miesięcy w roku. Jaki był komentarz pana ministra Karnowskiego? Po krótkim zdaniu: zamykam, bo nie są rentowne — to może otworzę je w Sopocie. To jest właśnie wasze realne podejście do firm i do tego, jak dziś firmy mierzą się z problemami.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#OlgaEwaSemeniukPatkowska">To, co dzisiaj jest przedstawione przez UOKiK, przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, to są przepisy unijne bardzo skromne i nieodpowiadające na potrzeby przedsiębiorstw. Brak pomysłów tego rządu na programy wsparcia dla przedsiębiorców i przeciwdziałanie grupowym zwolnieniom to jest też poziom sporządzanych przez was OSR-ów. Te OSR-y nie odzwierciedlają realnych problemów firm. Biorąc pod uwagę skalę tarcz pomocowych w ostatnich latach, wygląda to na czysto pozorną zmianę unijną, taką, która w żaden sposób nie odpowiada na realne potrzeby przedsiębiorców. Wy mówicie o setkach tysięcy, przedsiębiorcy mówią o potrzebach sięgających miliardów. Jesteście oderwani od realiów i skali wyzwań. Pytacie, czy brak takiej analizy w OSR to wynik waszej analitycznej nieudolności? Odpowiadam wam, że tak. Kolejny przykład waszego niechlujstwa analitycznego i lekceważącego podejścia do pisania OSR-ów: wskazujecie, że wprowadzone zmiany w zakresie udzielania pomocy de minimis dotyczą również dopuszczenia udzielania pomocy de minimis w sektorach, które były dotychczas wykluczone z możliwości jej udzielania. Ale nie informujecie, jakie to są konkretnie branże, o jakie branże chodzi, czy z przemysłu strategicznego, czy może inne.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#OlgaEwaSemeniukPatkowska">Pomimo że takimi projektami ustaw państwo uciekacie od prawdziwej dyskusji na temat polskiej gospodarki, to chociaż kilka wątków chciałabym jeszcze dzisiaj z mównicy poruszyć. Wasze programy gospodarcze to zbiór pustych przepisów, hasełek, próby deregulacji gospodarczej. Przedsiębiorcom od nich się nie poprawi, a tylko dojdzie im praca, żeby sprawdzić, czy przypadkiem niczego państwo tam nie przemyciliście. Lex Kloska pokazało już, do czego jesteście zdolni. Tymczasem wstrzymujecie nowe nabory w Programie Inwestycji Strategicznych. Gminy, powiaty dzisiaj mówią jasno: nie ma pieniędzy na rachunkach bieżących i nie ma pieniędzy na kolejne inwestycje. W I kwartale 2024 r. rentowność przedsiębiorstw niefinansowych zatrudniających co najmniej 50 osób zmalała do 2,9% z 4,4%. Biorąc pod uwagę tylko pierwsze kwartały, rentowność niższa we współczesnej historii była tylko dwa razy — w kryzysowych latach 2009 i 2020. Mocno zmalał też łączny zysk netto tych przedsiębiorstw — wyniósł 37 mld zł w porównaniu do 61 mld. Inflacja w górę — 4,9%. Ceny energii w górę. Brak pomysłów na Program Inwestycji Strategicznych. Brak Krajowego Planu Odbudowy, który miałby iść szerokim strumieniem do sektora małych i średnich firm. Za to duży lobbing w tej Izbie i duże wsparcie firm prywatnych. Nie o to chodzi polskim firmom. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Masełkę, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PawełMasełko">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nawiązując do słów szanownej przedmówczyni — szkoda, że nie pamięta o tym, kto rządził przez ostatnie 8 lat i w jakich realiach firmy muszą dzisiaj funkcjonować. Mówię tutaj o kosztach energii czy też kosztach pracy, bo skokowy wzrost płacy minimalnej szczególnie dotyczy małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PawełMasełko">Ale przechodzę do meritum, bo o tym mamy dzisiaj tutaj mówić. Stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PawełMasełko">Najważniejsza kwestia to to, że ustawa ma na celu dostosowanie naszego krajowego rozwiązania prawnego do przepisów unijnych, które zostały przyjęte 1 stycznia 2024 r. Pani poseł Prawa i Sprawiedliwości nie mogła odnaleźć obszarów, na które rozszerza się ta pomoc. Podpowiem, że w ramach przygotowywanego rozwiązania prawnego to jest branża transportu drogowego towarów, która pod względem limitu pomocy została zrównana z innymi sektorami. Wcześniej transport drogowy towarów nie był objęty pomocą kwalifikowaną.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PawełMasełko">Szanowni Państwo! Jedną z najważniejszych kwestii jest to, że nowe regulacje, które są wprowadzone w tych unijnych rozporządzeniach, zmieniają m.in. sposób obliczania 3-letniego okresu przy sumowaniu limitu pomocy de minimis z lat podatkowych na okres 3 minionych lat — bieżący rok podatkowy oraz 2 poprzednie lata podatkowe są tutaj brane pod uwagę. Najważniejszą kwestią, bo pomoc ta ma dotyczyć szczególnie małych firm, jest podniesienie maksymalnych kwot pomocy odpowiednio w poszczególnych przypadkach do 300 tys. euro i 750 tys. euro, czyli w przypadku tej drugiej kwoty to ponad 3 mln zł. Dla mikro-, małych i średnich firm nie jest to wcale tak niewielka kwota. Najważniejszą kwestią jest również to, żebyśmy zaczęli korzystać z tego rozwiązania, bo w przypadku polskich firm i polskiego systemu prawnego ta pomoc dotychczas jest udzielana w niewielkiej formie. W ramach tego rozwiązania, które proponujemy, te formy mogą być różnorakie: szkolenia, pomoc w inwestycjach, zwolnienia podatkowe, jednorazowa amortyzacja, pożyczki, kredyty preferencyjne, umorzenia odsetek ZUS i inne. Korzystający z pomocy przedsiębiorca ma swój limit. Zobowiązany jest monitorować każde wsparcie, czyli informować, jak realizuje tę pomoc publiczną. Pomoc de minimis w krajach członkowskich Unii Europejskiej jest szeroko wykorzystywana. Opiera się ona na tych wspólnych założeniach unijnych, ale jest również dostosowana do specyficznych potrzeb gospodarek narodowych. I takim wiodącym sektorem korzystającym ze wsparcia są przede wszystkim start-upy, małe i średnie przedsiębiorstwa, przemysł kreatywny, które potrzebują tego typu wsparcia, a nie zawsze mogą liczyć na wsparcie ze strony np. sektora bankowego. Środki są wykorzystywane również do wprowadzania takich przedsięwzięć innowacyjnych, regionalnych, które mają właśnie wspierać rozwój poszczególnych regionów danego kraju.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#PawełMasełko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kluczowe jest również wsparcie w obszarze pozyskiwania tej pomocy. I mamy z punktu widzenia rozwiązań ustawowych tego typu przygotowane propozycje. Cała ta procedura ma być mocno zinformatyzowana. Większa część ciężaru będzie leżała po stronie instytucji publicznych, takich jak urzędy skarbowe czy też Zakład Ubezpieczeń Społecznych, żeby te wnioski były łatwe do wprowadzenia i pozyskania tych środków. Będą również prowadzone bezpłatne szkolenia dla beneficjentów. Jeśli chodzi o sam projekt, nie będzie on miał negatywnego wpływu na zarówno małych, jak i średnich przedsiębiorców. Nie wiąże się również z żadnymi kosztami po stronie funkcjonowania naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#PawełMasełko">Szanowni Państwo! Klub Koalicja Obywatelska poprze ten projekt, bo wspiera on małych, średnich przedsiębiorców i jest dla nich dobrym wsparciem na przyszłość. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Rafała Kasprzyka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#RafałKasprzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#RafałKasprzyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy dzisiaj sprawozdanie komisji o ustawie z druku nr 600 odnośnie do pomocy de minimis.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#RafałKasprzyk">Przypomnę, że państwa członkowskie Unii są zobowiązane do określenia warunków udzielania pomocy de minimis zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa unijnego, które już obowiązują w Unii Europejskiej od 1 stycznia 2024 r. Rozporządzenia wprowadziły zmianę w sposobie obliczania 3-letniego okresu przy sumowaniu pomocy de minimis na okres 3 lat. Zwiększona została też maksymalna wartość pomocy de minimis do 300 tys. euro lub 750 tys. euro. Dopuszczone zostało udzielanie pomocy w sektorach, które do tej pory były wykluczone z możliwości jej udzielania. Zlikwidowano niższy limit pomoc de minimis, choćby w sektorze drogowym transportu towarów.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#RafałKasprzyk">W celu prawidłowej implementacji prawa unijnego niezbędne będą nowelizacja ustaw polegająca na aktualizacji odesłań do nieobowiązujących już rozporządzeń oraz dostosowanie okresu, za które powinny być przedstawione zaświadczenia lub oświadczenia o pomocy de minimis, do obowiązujących przepisów. Podczas omawiania projektu ustawy zgłoszono kilka poprawek dostosowujących i korygujących. Na posiedzeniu komisji gospodarki nie było żadnych kontrowersji. Komisja w swoim sprawozdaniu wnioskuje o przyjęcie projektu ustawy wraz z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#RafałKasprzyk">Klub Polska 2050 zagłosuje oczywiście za przyjęciem proponowanej ustawy. A pani poseł z PiS-u, która występowała przede mną, przypomnę, że to PiS, wprowadzając Polski Ład, zdemolował polski rynek małych i średnich przedsiębiorstw. Choćby wprowadzenie Polskiego Ładu, w szczególności składki zdrowotnej, dobiło kilkaset tysięcy małych i średnich przedsiębiorstw. Natomiast pomoc, która jest niesiona powodzianom i firmom z południa Polski, jest adekwatna, natychmiastowa i nie ma nic wspólnego z tym złym działaniem, które prowadził PiS przez 8 lat. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Magdalenę Srokę, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MagdalenaSroka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga na temat rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis, druk nr 600.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MagdalenaSroka">Sejmowa Komisja Gospodarki i Rozwoju rozpatrzyła przedmiotowy projekt noweli ustawy o pomocy de minimis. Projekt ten dostosowuje polskie prawo do obowiązujących przepisów Unii Europejskiej. Do 31 grudnia 2023 r. obowiązywały dwa rozporządzenia Komisji Europejskiej, które określały warunki pomocy. Od stycznia 2024 r. zostały one zastąpione nowymi aktami prawnymi. Zmianom w udzielaniu pomocy de minimis uległ m.in. sposób obliczenia 3-letniego okresu przy sumowaniu limitu pomocy z lat podatkowych na 3 minione lata. W ramach projektowanej noweli maksymalna wartość pomocy de minimis, z jakiej będą mogli skorzystać Polsce przedsiębiorcy, została zwiększona odpowiednio do 300 tys. euro lub 750 tys. euro. Należy jednak uwzględnić w polskich przepisach prawa, że pomoc będzie udzielana przedsiębiorcom jako pomoc na zasadach unijnych. Wtedy będą miały zastosowanie obowiązujące warunki udzielenia tego rodzaju pomocy, które zostały uwzględnione w przepisach. Dodatkowo wprowadzono zmiany w zakresie udzielania pomocy, dopuszczając możliwość jej udzielenia w sektorach, które do tej pory były z niej wykluczone. Zlikwidowano niższy limit pomocy de minimis w sektorze drogowego transportu towarów. W poszczególnych ustawach zostaną wprowadzone zmiany polegające na aktualizacji odesłań do nieobowiązujących obecnie rozwiązań Komisji Europejskiej. Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga poprze przedmiotowy projekt.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#MagdalenaSroka">Pani Marszałek! Korzystając z czasu, który mi pozostał, chciałabym odnieść się do słów pani poseł Semeniuk-Patkowskiej, do niedawna wiceminister rozwoju i technologii, która grzmiała z tej mównicy, mówiąc o tym, w jak trudnej sytuacji są polscy przedsiębiorcy. Polscy przedsiębiorcy rzeczywiście są w trudnej sytuacji, ale wynika ona przede wszystkim z wprowadzenia Polskiego Ładu. Nie znam jakiegokolwiek przedsiębiorcy w Polsce, który pochwalałby politykę PiS-u prowadzoną przez ostatnich 8 lat. Składka zdrowotna, czyli parapodatek nałożony na sektor tych najmniejszych, mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, spowodowała właśnie to, że są dziś w takiej, a nie innej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#MagdalenaSroka">My odwracamy te zmiany. Pierwszym punktem jest wycofanie się z naliczania składki zdrowotnej od towarów stałych. Przedsiębiorca, który będzie sprzedawał np. samochód po leasingu, nie będzie musiał od tego płacić składki zdrowotnej. To mała zmiana, ale jest to zmiana, o którą prosili i o której bardzo często mówili polscy przedsiębiorcy. To początek pomocy. Będziemy wprowadzali tę pomoc systematycznie. Warto jeszcze powiedzieć, że pierwsza ustawa deregulacyjna, która została przygotowana przez ministerstwo rozwoju, również zawiera postulaty środowisk polskich przedsiębiorców. Do tej pory mówiono, że w ministerstwie rozwoju ich słuchano, ale nie wprowadzono żadnych zmian. Głos zabrali również polscy rzemieślnicy, którzy bardzo czekali na te zmiany. Będziemy po kolei odwracać to, co działo się przez 8 lat, żeby ulżyć polskim przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Omawiany dziś projekt ustawy ma charakter porządkujący, dostosowuje zapisy szeregu krajowych ustaw do zmienionych rozporządzeń Komisji Europejskiej dotyczących pomocy de minimis. W zmienionych rozporządzeniach komisji zmieniły się sposób obliczania 3-letniego okresu przy sumowaniu limitu pomocy de minimis z lat podatkowych oraz maksymalna wartość pomocy, z jakiej może skorzystać przedsiębiorca w tym okresie. Pojawiły się nowe sektory, w których pomoc de minimis dotąd nie była udzielana. Zlikwidowano również niższy limit pomocy de minimis w sektorze drogowego transportu towarów.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#TadeuszTomaszewski">Zmiany wprowadzone przez Komisję Europejską są ważne z punktu widzenia przedsiębiorców, ponieważ maksymalna wartość pomocy de minimis, z jakiej może skorzystać przedsiębiorca, wzrasta z 300 tys. euro do 750 tys. euro. Zmienił się też sposób obliczenia 3-letniego okresu przy sumowaniu limitu pomocy. Wcześniej chodziło o bieżący rok podatkowy i poprzednie 2 lata, a teraz chodzi o okres 3 minionych lat. Przedsiębiorca ubiegający się o pomoc de minimis według nowych rozporządzeń będzie musiał przedstawić zaświadczenie o wysokości otrzymanej pomocy w minionych 3 latach lub oświadczenie o wysokości tej pomocy czy też o niewykorzystaniu tej formy wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#TadeuszTomaszewski">W przypadku omawianego aktu prawnego rezygnacja z 14-dniowego okresu vacatio legis nie jest sprzeczna z prawem, ani też nie ma wpływu na działalność podmiotów ubiegających się o publiczną pomoc. Przeciwnie, umożliwi ubiegającym się o pomoc de minimis przedstawienie wszystkich informacji niezbędnych do udzielenia tej pomocy zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#TadeuszTomaszewski">Jako państwo członkowskie Unii Europejskiej mamy obowiązek dostosowania krajowych zapisów do innych postanowień, co właśnie robimy. W ten sposób w odróżnieniu od poprzedników pokazujemy, że szanujemy prawo i naszą obecność w strukturach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#TadeuszTomaszewski">Korzystając z tej możliwości, chciałbym zapytać przedstawiciela rządu, czy ta ustawa reguluje też kwestię wysokości pomocy de minimis dla rolników. Ostatnio, kiedy spotykaliśmy się wspólnie z rolnikami, hodowcami trzody chlewnej walczącymi z chorobą ASF, informowano o tym, że mimo funkcjonowania programu rządowego w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dotyczącego właśnie pomocy w zwalczaniu tej choroby, rolnicy i hodowcy nie mogą korzystać z pomocy, dlatego że skończył się okres, w którym naliczano tę wysokość pomocy de minimis. Czy w tej sprawie sytuacja się zmieni?</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#TadeuszTomaszewski">W imieniu klubu poselskiego Lewicy informuję, że będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z udzielaniem pomocy de minimis.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy dostosowania przepisów niektórych ustaw do zmian wynikających z wejścia w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. rozporządzenia Komisji Europejskiej. W poszczególnych ustawach zostaną wprowadzone zmiany polegające na aktualizacji odesłań do nieobowiązujących już rozporządzeń przez wskazanie, że pomoc de minimis będzie udzielana w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa Unii Europejskiej dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis, i dostosowaniu okresu, za który powinny być przedstawiane zaświadczenia lub oświadczenia o pomocy de minimis, do obowiązujących przepisów. Dzięki tej ustawie więcej branż będzie objętych pomocą.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#JarosławSachajko">Dobrze, że ustawa wchodzi w życie i rozszerza zakres branż. Jeżeli mamy takie unijne narzędzie, którym możemy pomóc małym i średnim przedsiębiorcom, którzy utrzymują polski budżet, to bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#JarosławSachajko">Ale nie mógłbym nie zapytać z tego miejsca i w dzisiejszym dniu, czyli po rocznicy wyborów z ubiegłego roku i po 306. dniu obecnego rządu, jeszcze o coś. Przypomnę: 100 konkretów na 100 pierwszych dni rządów, s. 8: pomożemy mikroprzedsiębiorcom obniżyć koszty działalności, a zasiłek chorobowy od pierwszego dnia nieobecności pracownika będzie płacił ZUS. Minęło 306 dni i państwo nic z tym nie robią. A właśnie wypłacanie chorobowego przez pracodawcę, szczególnie tego małego i mikro-, jest ogromnym obciążeniem, bo przez 33 dni jest ono płacone właśnie przez niego. Inną pomocą, jakiej można byłoby udzielić mikroprzedsiębiorcom i małym przedsiębiorcom, jest ten pomysł, który w ubiegłej kadencji przyjęliśmy, czyli Fundusz Ochrony Rolnictwa, przy czym tu powinien się on nazywać: fundusz ochrony mikro- i małych przedsiębiorców. Gdy taki przedsiębiorca zostaje oszukany w jakiś sposób przez swojego kontrahenta, wtedy państwo bierze na siebie koszty odzyskiwania tych pieniędzy, a przedsiębiorca dostaje od państwa te pieniądze. W tej chwili, jeżeli przedsiębiorca ma się sądzić 3 lata czy 4, 5 lat, to może się okazać, że bardzo często tego przedsiębiorcy już na rynku nie ma. A więc to są rozwiązania, na które również bardzo pilnie czekają polscy przedsiębiorcy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Przemysława Wiplera, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PrzemysławWipler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten punkt obrad Wysokiej Izby dotyczy mało istotnych technicznych kwestii związanych z dostosowywaniem prawa polskiego do prawa unijnego. Ogólnie przepisy dotyczące pomocy publicznej to są przepisy, które mają doprowadzić do tego, żeby państwa, jednostki publiczne, samorządy, instytucje państwowe nie mogły naruszać wolnej konkurencji, nie mogły naruszać tych dobrych rzeczy, które wynikają z zasady swobody przepływu usług i kapitału. Bo gdyby jedne państwa Unii Europejskiej dokładały w ten czy inny sposób do swoich firm, do swoich koncernów, do swoich korporacji, to te firmy mogłyby na wspólnym rynku wygrywać konkurencje z firmami z innych krajów, biedniejszych, takich, w których rządy nie interweniują, nie dokładają, nie kombinują, nie oszukują. To jest oczywiście zasada ogólna, która jest naruszana w dziesiątkach, setkach przepisów, mechanizmów poszczególnych krajów unijnych. Oczywiście pomimo ogólnych zasad udzielania pomocy publicznej, pomocy de minimis, la, la, la, la, la, tych miejsc, w których można oszukiwać i w których poszczególne państwa oszukują, jest bardzo, bardzo wiele.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PrzemysławWipler">I my teraz, rok po wyborach, w ramach których wyłoniono nową większość, nowy układ rządzący, w wyniku których zmienili się ludzie, którzy mają większość, by stanowić prawo, by powoływać członków władz nadzorczych spółek Skarbu Państwa, władze Narodowego Funduszu Zdrowia, mówimy o mało istotnych technicznych kwestiach. Nie mówimy o tym, co dla Polski, Polaków, polskich przedsiębiorców, obywateli, podatników jest ważne, dużo bardziej ważne niż jakaś tam pomoc de minimis. Ludzie, przedsiębiorcy czy rolnicy, którzy korzystają z pomocy de minimis, to są ludzie, którzy zazwyczaj nie są tego świadomi. Oni są jak ci ludzie, którzy całe życie nie wiedzą, że zazwyczaj mówią prozą, bo po prostu nie są tego świadomi. To są mało istotne techniczne kwestie.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PrzemysławWipler">Ale to jest dobry moment, by zapytać o rzeczy ważne, które rok temu obiecywaliście, o rzeczy, które miały się tutaj dziać. Gdzie jest cofnięcie Polskiego Ładu dla jednoosobowych działalności gospodarczych w zakresie składki zdrowotnej? Zawsze gdy idę naprawić mój rower do profesjonalnego serwisu rowerowego, właściciel tego serwisu, megafajny człowiek, coraz bardziej klnie, że dał się sfrajerzyć. Rok temu zagłosował na Trzecią Drogę, na Polskę 2050, bo mu obiecała obniżenie składki zdrowotnej, cofnięcie skutków Polskiego Ładu, to, że nie będzie płacił tysięcy złotych miesięcznie składki jako mała firma, jako człowiek, który pracuje swoimi rękami, nie żaden tam burżuj, kapitalista, wyzyskiwacz, krwiopijca. On płaci ciężkie pieniądze, ciężkie składki za służbę zdrowia, której na co dzień nie ma. Za stomatologa płaci sam, za fizjoterapeutę płaci sam, za okulistę płaci sam, za wszystko płaci sam.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PrzemysławWipler">Gdzie jest to, co obiecywano polskim małym i średnim firmom? Gdzie jest 60 tys. kwoty wolnej, które obiecywano wszystkim podatnikom, również tym prowadzącym działalność gospodarczą w ramach jednoosobowych działalności gospodarczych? Ci, którzy działają na zasadach ogólnych, a nie są na liniówce, pytają, gdzie to jest. Właśnie ci, którzy mają duże rodziny, pytają, gdzie jest to podniesienie kwoty wolnej? Pytają mnie również ludzie, z którymi się spotykam, także mali i średni przedsiębiorcy, dla których pomoc de minimis jest dziesięciorzędna czy pięćdziesięciorzędna. Pytają mnie: Panie Przemku, gdzie są te przepisy, które mi obiecał pan marszałek Szymon Hołownia? Np. te, że jeżeli 60 dni minie od czasu, gdy nie dostałem się na wizytę u specjalisty, to będę mógł wziąć fakturę, paragon, pójść do NFZ-etu i poprosić o zwrot tych środków, pieniędzy, które wydałem z własnego portfela.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#PrzemysławWipler">Takich obietnic, które składaliście rok temu, jest wiele. Naprawdę są ludzie, którzy głosowali na was, bo po prostu bardzo nie lubią Jarosława Kaczyńskiego, bardzo nie lubią Zbigniewa Ziobry, nie lubią Jacka Sasina, Andrzeja Dudy i wielu innych polityków, którzy wtedy byli twarzami szeroko rozumianego systemu władzy. Są tacy ludzie, którym to, że ich nie ma w telewizorze tak często, jak byli, i to, że to wasi ludzie nielegalnie kręcą mediami publicznymi, a nie ich ludzie nielegalnie kręcą mediami publicznymi, w zupełności wystarcza. Ale są też miliony ludzi, którzy rok temu głosowali nie po to, żebyśmy rok po wyborach zajmowali się nieistotnymi, marginalnymi kwestiami, ale żebyśmy zajmowali się tymi poważnymi obietnicami: kwotą wolną, dostępem do lekarzy specjalistów i niskimi, prostymi podatkami.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#PrzemysławWipler">My się pewnie wstrzymamy, jak w przypadku nieistotnych problemów, które nie zmieniają rzeczywistości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#MonikaWielichowska">Mamy kilka pytań w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#MonikaWielichowska">Wyznaczam czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#MonikaWielichowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#MonikaWielichowska">Pierwszy do zadania pytania zgłosił się pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#MonikaWielichowska">Pan poseł Krzysztof Ciecióra, Prawo i Sprawiedliwość. Jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#KrzysztofCiecióra">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#KrzysztofCiecióra">O tym, jak rząd naprawdę podchodzi do polskich przedsiębiorców, mówi ta ława rządowa, która jest pusta. Oczywiście jest pan minister Chróstny, ale pan nie jest członkiem Rady Ministrów. Nie ma tutaj żadnego przedstawiciela ministerstwa rozwoju, żeby odpowiedzieć na pytania czy chociażby przysłuchać się dzisiejszej dyskusji, która niestety, panie pośle Wipler, nie dotrze do członków tego rządu. Zapewne nie usłyszymy odpowiedzi na pytanie, dlaczego te rozwiązania nie są realizowane. Rzeczywiście tyle słyszeliśmy o tym, jak to Polski Ład zdewastował polskich przedsiębiorców, jak to składka zdrowotna zniszczyła te wszystkie firmy. No to gdzie są zmiany? Kiedy będą te zmiany? Jeśli one mają w ogóle nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#KrzysztofCiecióra">Tak samo ta dzisiejsza poprawka do obowiązującej ustawy o pomocy de minimis. Co ona realnie zmieni w stosunku do tych wszystkich podmiotów gospodarczych? Nie wiem, kto mi odpowie na to pytanie, bo nie ma nikogo z rządu. Ale mam pytanie: Ilu przedsiębiorców zostanie objętych tą pomocą po tych zmianach, nad którymi teraz procedujemy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Grzegorza Płaczka, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rolnicy potrzebują pilnej pomocy, a limit pomocy de minimis został wyczerpany już w sierpniu tego roku. Samorząd rolniczy wystąpił do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o podjęcie działań na forum Unii Europejskiej. Chodzi o zwiększenie limitu pomocy de minimis dla Polski z 1,25% na 1,5%. Pytanie brzmi: Nad czym w takim razie debatujemy? Nad ustawą, która ma wprowadzać techniczne zmiany, które tak naprawdę są potrzebne Unii Europejskiej, nad ustawą, która ma pomóc polskiemu rolnikowi, czy może nad ustawą, która jest pokłonem w stronę Brukseli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Przedsiębiorcy! Widzicie, jak jesteście traktowani przez obecną ekipę rządzącą. Nie ma żadnego ministra, aby się go dopytać, kiedy w końcu zasiłek chorobowy od pierwszego dnia będzie płacony przez ZUS, tak jak to było obiecane przez tę ekipę ponad rok temu. Nie można uzyskać odpowiedzi, czy będzie fundusz ochrony mikro- i małych przedsiębiorców, tak jak są chronieni rolnicy — co prawda dopiero od 2 lat, ale mimo wszystko to już jest. Przedsiębiorcy nie są chronieni.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#JarosławSachajko">Ale chciałem zapytać pana ministra o to, czy ta ustawa obejmie rolników, bo rolnicy słyszeli o zamachu na Fundusz Ochrony Rolnictwa, słyszeli, że środki mają nie być wypłacane ze składek i z budżetu państwa, tylko ma tam wejść pomoc de minimis. Czyli rolnicy nie mogliby ubiegać się o inną pomoc, bo mieliby ją wypłacaną w ramach tego funduszu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dobrą praktyką legislacyjną jest to, że na bieżąco dostosowujemy prawo krajowe do przepisów prawa unijnego. Mówię to nie bez kozery, bo jeszcze mamy w pamięci te czasy, kiedy niektóre przepisy na taką implementację musiały czekać nawet kilka lat, choć regulowały istotne kwestie, chociażby te związane z kamieniami milowymi, dotyczące wdrożenia Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. W tej kwestii cieszy zwiększenie limitu pomocy dla przedsiębiorców czy dopuszczenie jej udzielania w sektorach dotychczas wykluczonych. Natomiast mam może nie pytanie, ale postulat. Komuś może się on wydawać dziwny, ale cały czas potrzebna jest informacja, bo jeszcze wielu przedsiębiorców nie jest świadomych istnienia takiej pomocy, a ci, którzy mają pewną wiedzę na ten temat, mają kłopoty, pewne bariery związane z interpretacją przepisów, koniecznością składania wielu dokumentów i czasochłonnością procedur i apelują o uproszczenia w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#ZbigniewBogucki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Dzisiaj mija dokładnie 307. dzień od momentu, kiedy rządzi koalicja 13 grudnia; nawiązuję do daty, kiedy rząd został powołany. Przez te 307 dni to był najbardziej leniwy rząd i najbardziej leniwy Sejm. Ale wszyscy pamiętamy — warto wejść na stronę, ona wciąż jest — 100 konkretów, które jak Donald Tusk zapowiadał, miały zostać zrealizowane w 100 dni. Przypominam: 307. dzień tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#ZbigniewBogucki">Co do przedsiębiorców, bo dzisiaj mówimy głównie o nich, to „zapłacą podatek dochodowy dopiero po otrzymaniu środków z tytułu zapłaconej faktury, tzw. PIT kasowy”. Nie ma go. Był przegłosowany, ale wiemy, że po 2 latach i tak tego PIT-u kasowego nie będzie. „Zniesiemy zakaz handlu w niedzielę, ale każdy pracownik będzie miał zapewnione dwa wolne weekendy w miesiącu i podwójne wynagrodzenie za pracę w dni wolne”. Nie ma tego. Z mojej perspektywy to dobrze, bo można pomagać przedsiębiorcom inaczej, ale to wasza nierealizowana obietnica. „Wrócimy do ryczałtowego systemu rozliczania składki zdrowotnej”. Tego nie ma, a przedsiębiorcy tego oczekują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#ZbigniewBogucki">„Pomożemy mikroprzedsiębiorcom obniżyć koszty działalności. Zasiłek chorobowy od pierwszego dnia nieobecności pracownika będzie płacił ZUS”. Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#ZbigniewBogucki">Pani marszałek, jeszcze tylko jedna obietnica. „Ograniczymy czas kontroli mikroprzedsiębiorców do 6 dni w skali roku. Urzędy skarbowe nie będą w nieskończoność przedłużać kontroli”. Tego nie ma. Oszukaliście państwo przedsiębiorców. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo. Panie pośle, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MonikaWielichowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasza Chróstnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#TomaszChróstny">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#TomaszChróstny">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak jak było wspomniane od razu na samym początku, przepisy, o których dzisiaj dyskutujemy, a które były poddane pracom komisji sejmowej, są przepisami, które z jednej strony dostosowują przepisy krajowe do przepisów dwóch nowych rozporządzeń Komisji Europejskiej, korzystnych. Tutaj była mowa o podniesieniu limitu, o likwidacji niższego limitu, a zatem o zrównaniu z tym wyższym limitem, który — przypomnę — będzie teraz wynosił co do zasady 300 tys. euro, w szczególnych sytuacjach 750 tys. euro. I ten element nowych branż, którym również dano możliwość skorzystania z tego. Mam tu na myśli przede wszystkim sektor węglowy, sektor przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa i akwakultury.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#TomaszChróstny">A zatem z jednej strony wdrożenie przepisów europejskich, co zostało już wspomniane, a z drugiej strony porządkowanie przepisów ponad 24 ustaw, co ma na celu każdą kolejną zmianę, która będzie przeprowadzona na poziomie europejskim, wdrożyć do polskiego porządku prawnego bez konieczności zmian o charakterze ustawowym.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#TomaszChróstny">Trzy zmiany, poprawki zostały wprowadzone. Tutaj dziękuję panu posłowi sprawozdawcy za przedstawienie tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#TomaszChróstny">Odpowiadam na pytania natury merytorycznej. Pozwolicie państwo, że do nich się ograniczę, nie odnosząc się do pytań natury politycznej, nie taka jest moja rola. Pytania natury merytorycznej w odniesieniu do procedowanego projektu. Przede wszystkim pamiętajmy o tym, jaka jest natura przepisów dotyczących pomocy publicznej. A zatem przepisy dotyczące pomocy publicznej dają pewne ramy funkcjonowania, ramy udzielania wsparcia przedsiębiorcom funkcjonującym na jednolitym rynku Unii Europejskiej i unikania sytuacji, w której jedno z państw czy część państw jest w stanie nieproporcjonalnie wspierać swoich przedsiębiorców kosztem konkurencji na jednolitym rynku Unii Europejskiej. A zatem te ramy muszą być spójne w ramach jednolitego rynku, bo wówczas te mechanizmy chronią przedsiębiorców, w tym polskich, czy to mikro-, czy to małych i średnich, ale też większych polskich przedsiębiorców. To, w jakim zakresie będą te ramy wykorzystane, zależy tylko i wyłącznie od rządu, zależy od inicjatyw, które za tym idą. Natomiast bez wątpienia to poluzowanie zasad pomocy publicznej umożliwia dużo szersze działanie.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#TomaszChróstny">Mowa była o pomocy, która była udzielana w latach poprzednich, o tym, że rzekomo niewielu też z tego skorzystało. Proszę państwa, za ostatnie 3 lata w pełni sprawozdane, tj. lata 2020, 2021 i 2022, łącznie mamy ok. 140 mld zł, które były przekazane w ramach różnych mechanizmów pomocy publicznej polskim mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom, także tym dużym, którzy wymagali interwencji o charakterze systemowym. W tym jest pomoc de minimis, czyli właśnie dla tych najmniejszych uczestników, w ramach limitu to jest za 3 lata 27 mld zł. Oprócz tego, jeżeli chcielibyśmy to podać w liczbach, sam 2022 r. to 304 tys. przedsiębiorców, którzy skorzystali z tych różnych mechanizmów. Mam tu na myśli m.in. możliwość zaniechania płatności wszelakich podatków, w tym podatku od nieruchomości, opłat czy różnych innych obciążeń względem budżetu czy samorządów lokalnych. A zatem to ramy, które mają umożliwiać wspieranie przedsiębiorców. W ostatnich latach czy to COVID, czy to zakłócenia gospodarki wywołane wojną w Ukrainie sprowokowaną przez Rosjan miały bardzo mocne przełożenie na polską gospodarkę i wymagały zastosowania tego typu mechanizmów pomocowych.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#TomaszChróstny">Przechodzę już konkretnie do odpowiedzi na pytania o charakterze merytorycznym, których nie było dużo. Pamiętajmy, że w tylko bardzo wąskim zakresie te przepisy mogą dotykać przedsiębiorców działających pośrednio w obszarze rolnictwa. Przepisy rolnicze mają swoją specyfikę polegającą na tym, że pomoc publiczna w ramach sektora rolnictwa jest wyodrębniona z ogólnych mechanizmów pomocowych i tutaj właściwy minister rolnictwa i rozwoju wsi również dysponuje inicjatywą w zakresie wpływania na kształt przepisów pomocy publicznej dla rolnictwa, jak również odpowiada za te programy w ramach udzielania pomocy publicznej czy to rolnikom, czy to przetwórcom, ale też rolnikom, tak jak tutaj była mowa, z problemami dotyczącymi ASF-u. Chodzi o wsparcie dla rolników dotkniętych ASF-em. To jest pytanie, które powinno zostać w pierwszej kolejności skierowane do właściwego ministra, czyli do ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#TomaszChróstny">A zatem to jest tak, jak wspomniałem, że przepisy, o których rozmawiamy, tworzą ramy. Mamy mechanizm bardzo sensownego ujednolicenia przepisów po to, żeby w przyszłości wszelkie wsparcie dla przedsiębiorców mogło być kierowane dużo szybciej, dużo szerzej, aniżeli mamy to w chwili obecnej, ale też żeby przedsiębiorcy, którzy korzystają z pomocy publicznej, na zasadzie wzmocnienia pewności prawa mogli korzystać z tej pomocy bez ryzyka, że mamy gdzieś niezaimplementowane jakieś zmiany wymagane na poziomie europejskim, przez co w przyszłości mogliby mieć problemy wynikające z potrzeby dokonania zwrotu pomocy publicznej z należnymi odsetkami, czego m.in. implementując te przepisy, a także porządkując ramy prawne w zakresie udzielania pomocy publicznej, chcielibyśmy uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#TomaszChróstny">To przepisy niekontrowersyjne, tak jak zostało to również wspomniane przez jednego z posłów. Mieliśmy bardzo merytoryczną rozmowę i dyskusję na posiedzeniu komisji sejmowej na temat tych przepisów. Wydaje mi się, że one rzeczywiście nie powinny budzić takich emocji, nie powinny budzić wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#TomaszChróstny">Jednocześnie chciałbym wyrazić pogląd, że rzeczywiście to, czego oczekują przedsiębiorcy bez względu na wielkość, czy są mali, czy są mikro-, czy są średni, czy są więksi, to m.in. pewność prawa, a pewność prawa jest również obecna poprzez to, że w sytuacji, kiedy są beneficjentem pomocy publicznej, wiedzą, jakie spoczywają na ich obowiązki, i wiedzą, jak należy z tych mechanizmów korzystać, tak aby one były zgodne z przepisami zarówno polskim, jak i europejskimi. Tą implementacją, tą zmianą przepisów prawa i ustawy chcemy ten cel osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#TomaszChróstny">Uprzejmie proszę Wysoką Izbę o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przyjętym na posiedzeniu komisji. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#MonikaWielichowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#MonikaWielichowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o:</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#MonikaWielichowska">Proszę pana posła Henryka Szopińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#HenrykSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu przedstawić sprawozdanie komisji o poselskich projektach uchwał: w sprawie upamiętnienia księdza Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci, tak jak wspomniała pani marszałek, druk nr 710, i w sprawie uczczenia błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci, druk nr 711.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#HenrykSzopiński">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 9 października 2024 r. powyższe projekty uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania. I wydawało się, że tak ważny dla wszystkich Polek i Polaków projekt uchwały, wniesiony przez Prezydium Sejmu, zostanie przyjęty ponad podziałami, najlepiej przez aklamację. Wszak ks. Jerzy Popiełuszko, kapłan „Solidarności”, symbol obrony wolności sumienia i praw obywatelskich, bestialsko zamordowany 19 października 1984 r. przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa PRL, jest dla Polaków postacią ikoniczną. Jego śmierć wstrząsnęła Polską i przyczyniła się do wzrostu oporu wobec komunistycznych władz, a w konsekwencji do obalenia komunistycznego reżimu w 1989 r. Niestety projekt Prezydium Sejmu został zablokowany podczas posiedzenia Konwentu Seniorów przez przedstawiciela klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#HenrykSzopiński">W związku z tym w dniu 15 października 2024 r. na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu przez prawie 3 godziny procedowaliśmy nad dwoma podobnymi projektami. Pomimo że wnioskodawcom jednego i drugiego projektu uchwały przyświecała to sama intencja — uczczenia ks. Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę jego męczeńskiej śmierci, ustalenie wspólnej treści uchwały nie było łatwe.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#HenrykSzopiński">W toku dyskusji zakończonej głosowaniem jako projekt wiodący przyjęto projekt uchwały wniesiony przez Prezydium Sejmu, które do reprezentowania wnioskodawców upoważniło panią wicemarszałek Sejmu Monikę Wielichowską. W trakcie dyskusji zgłoszono szereg poprawek formalnych i uwag merytorycznych co do treści uchwały. Po naniesieniu wspólnie wypracowanych poprawek ostateczna treść uchwały została przyjęta przez komisję w drodze głosowania.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#HenrykSzopiński">Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tych projektów uchwał na posiedzeniu w dniu 15 października 2024 r. wnosi, aby Wysoki Sejm podjąć raczył załączony projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#HenrykSzopiński">Pani Marszałek! Proszę pozwolić, że odczytam treść uchwały, gdyż zdarzyło się już w tej Izbie, że odczytano inny tekst uchwały, niż przyjęła Komisja Kultury i Środków Przekazu.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#HenrykSzopiński">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uczczenia błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#HenrykSzopiński">40 lat temu — 19 października 1984 r. ksiądz Jerzy Popiełuszko, kapelan ’Solidarności’ i organizator mszy za Ojczyznę w warszawskim kościele pw. św. Stanisława Kostki, niezłomny kapłan wolności, został brutalnie zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa PRL.</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#HenrykSzopiński">Ksiądz Jerzy Popiełuszko, pochodzący z podbiałostockiej wioski Okopy, w czasie stanu wojennego świadczył wszechstronną pomoc internowanym i publicznie stawał w ich obronie. Na celebrowane przez niego msze za Ojczyznę przychodziły tłumy. Wszyscy pamiętamy jego przesłanie: zło dobrem zwyciężaj. Ksiądz Jerzy Popiełuszko nawoływał do odnowy religijnej i moralnej, mówił o konieczności prawdy, potępiał deptanie praw obywatelskich, w prostych słowach obnażał kłamstwa komunistycznych okupantów.</u>
          <u xml:id="u-252.9" who="#HenrykSzopiński">W odwecie za tę działalność ksiądz Jerzy Popiełuszko był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa PRL, wielokrotnie zatrzymywany, grożono mu śmiercią i urządzano wobec niego prowokacje, upokarzano go oraz zniesławiano w mediach. 19 października 1984 r. został porwany, a następnie brutalnie zamordowany. Na pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki przybyło kilkaset tysięcy ludzi. Lech Wałęsa podczas pożegnania kapłana powiedział: ’‘Solidarność’’ żyje, bo ty oddałeś za nią swoje życie’.</u>
          <u xml:id="u-252.10" who="#HenrykSzopiński">Ksiądz Jerzy Popiełuszko jest jednym ze współczesnych bohaterów naszej wolności — jego działalność była czynną walką o niepodległość i godność polskiego narodu. Stał się on symbolem obrony wolności sumienia, godności ludzkiej i praw obywatelskich, jak również symbolem niezachwianej wiary rozpoznawalnym na całym świecie. 6 czerwca 2010 r. został beatyfikowany przez Kościół Katolicki. Do jego grobu przybyły do dziś niemal 23 miliony osób, w tym Ojciec Święty Jan Paweł II i prezydenci wielu krajów.</u>
          <u xml:id="u-252.11" who="#HenrykSzopiński">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, składając najwyższy hołd księdzu Jerzemu Popiełuszce, pragnie okazać szacunek dla podstawowych wartości obywatelskich, jakimi kapłan kierował się w swoim życiu: prawdy, wolności i solidarności”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#MonikaWielichowska">Pozwólcie państwo, że przywitam przedstawicielki i przedstawicieli Koła Gospodyń Wiejskich z Wielowsi z gminy Sieroszewice z Wielkopolski. Państwo przebywają w Sejmie na zaproszenie pana posła Andrzeja Grzyba. Pozdrawiam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#MonikaWielichowska">Pierwszego do zabrania głosu zapraszam pana posła Tomasza Zielińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące uchwały w sprawie uczczenia błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci. Właściwie stanowisko to dotyczy dwóch projektów uchwał w tej samej sprawie: pierwszego, przedstawionego przez Prezydium Sejmu, który, jak słyszeliśmy, Komisja Kultury i Środków Przekazu wczoraj na swoim posiedzeniu uznała za wiodący, oraz drugiego, autorstwa posłów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#TomaszZieliński">Pozwolę sobie w tym miejscu przytoczyć fragment poselskiego projektu, ponieważ jest on niejako uzupełnieniem przyjętej uchwały: Działalność księdza Jerzego Popiełuszki budziła sprzeciw władz PRL i ich namiestników w Moskwie. Próbowano zmusić Episkopat do przeniesienia kapłana do innej parafii. Był on pod stałą obserwacją Służby Bezpieczeństwa, kilkakrotnie zatrzymywany, poddawany stałym rewizjom i nasilającym się zorganizowanym atakom komunistycznych środków masowego przekazu. Cotygodniowe seanse nienawiści przeciw kapłanowi prowadził ówczesny rzecznik rządu Jerzy Urban na swoich konferencjach prasowych. Ani on, ani dziennikarze uczestniczący w operacji przygotowującej wyeliminowanie księdza Jerzego Popiełuszki nigdy nie zostali ukarani. Mimo świadomości grożącego mu niebezpieczeństwa ze strony komunistów bohaterski kapłan nie zdecydował się skorzystać z propozycji opuszczenia kraju. Nie mogąc powstrzymać działalności księdza Jerzego Popiełuszki, rządzący postanowili go zamordować. 19 października 1984 roku, po odprawieniu mszy świętej w Bydgoszczy, ksiądz Jerzy Popiełuszko został porwany przez trzech pracowników Służby Bezpieczeństwa, brutalnie pobity, a następnie zamordowany. Jego ciało obciążone workiem z kamieniami oprawcy wrzucili do zalewu na Wiśle koło Włocławka. Mordercom ks. Jerzego Popiełuszki zorganizowano pokazowy proces, po którym skazano ich na więzienie. Wszyscy wyszli z niego przed upływem zasądzonego okresu odbywania kary, zaś prawdziwi mocodawcy zabójców nigdy nie zostali osądzeni. W pogrzebie księdza Jerzego Popiełuszki, który odbył się 3 listopada 1984 roku i który był wielką manifestacją patriotyczną, uczestniczyło ponad 800 tys. wiernych.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę życie i działalność ks. Jerzego Popiełuszki oraz jego zasługi dla wolności Polski, klub Prawo i Sprawiedliwość oczywiście poprze przyjęty przez komisję projekt uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#TomaszZieliński">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krystiana Łuczaka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#KrystianŁuczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moi Drodzy! Wczorajszy przebieg obrad komisji kultury pokazał, jak bardzo jednak nie potrafimy ze sobą rozmawiać nawet przy tak ważnej i potrzebnej uchwale. Dla mnie, dla włocławianina i osoby wierzącej, ks. Jerzy to postać szczególna, wyjątkowa w swym sposobie dostrzegania drugiego człowieka, zrozumieniu, jak ważne jest bycie człowiekiem dobrym. Ks. Jerzy wybrał drogę trudniejszą, po to by chronić innych i dodawać im nadziei. I za to właśnie poniósł ofiarę ostateczną, jaką była jego brutalna śmierć.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#KrystianŁuczak">Włocławek to moje miasto rodzinne, które pieczołowicie pielęgnuje nie tylko pamięć o historii życia bł. ks. Jerzego, ale także pamięć o historii jego makabrycznej śmierci. Już w najbliższy piątek przejdzie procesja z sanktuarium Męczeństwa Bł. Ks. Jerzego Popiełuszki pod pomnik na włocławskiej zaporze. Pomnik, przy którym zostaną złożone kwiaty, powstał z inicjatywy biskupów włocławskich Jana Zaręby i Henryka Muszyńskiego. W tym symbolicznym miejscu, które znają wszystkie Polki i wszyscy Polacy, wzniesiono upamiętniający księdza krzyż, poświęcony zresztą później przez Ojca Świętego Jana Pawła II. Z kolei po procesji w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny odbędzie się msza poświęcona ojczyźnie. To będzie msza w intencji ojczyzny, ale nie tylko, także w intencji kanonizacji bł. ks. Jerzego, po której wysłuchamy oratorium „Ks. Jerzy, błogosławiony znad Wisły” w wykonaniu kompozytora Piotra Pałki.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#KrystianŁuczak">Teraz w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku odbywa się 2-dniowe sympozjum. Podczas mszy wygłaszane są kazania okolicznościowe przez ks. prałata Antoniego Ponińskiego, który był świadkiem procesu morderstwa bł. ks. Jerzego. W wydarzenia, które są poświęcone pamięci księdza, na stałe wpisał się coroczny bieg brzegiem Wisły. Biorą w nim udział dzieci i młodzież, ale to wszystko wspiera też Zespół Szkół Katolickich im. ks. Jana Długosza we Włocławku i włocławski Caritas. Jutro odbędzie się konkurs dla dzieci ze szkół ponadpodstawowych „Wolność i prawda w życiu i nauczaniu bł. ks. Jerzego Popiełuszki”. A wszystko po to, aby najważniejsze przesłanie ks. Jerzego: zło dobrym zwyciężaj było wciąż obecne w naszym życiu. Nieustannie.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#KrystianŁuczak">40 lat temu skromny kapłan został porwany, a następnie brutalnie zamordowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo. Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#KrystianŁuczak">A my dziś tutaj zobowiązaliśmy się do tego, że nie zapomnimy, ale przede wszystkim będziemy wspierać dobro, prawdę, umiłowanie do ojczyzny i prawdziwą wolność, która według ks. Jerzego Popiełuszki jest pierwszą cechą człowieczeństwa. Pamiętajmy o tym, szanowni państwo, i poprzyjmy wskazany projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Aleksandrę Leo, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#AleksandraLeo">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed nami szczególna rocznica, która przypomina nam jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w naszej niedawnej historii. 19 października mija 40. rocznica uprowadzenia i męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki, kapłana „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#AleksandraLeo">Ks. Jerzy Popiełuszko był nie tylko duchownym, był przede wszystkim niezłomnym obrońcą praw człowieka i godności każdego. Jego misja wykraczała poza sprawy duchowe. Był symbolem walki o wolność, walki o prawdę i godność jednostki. Stał się symbolem walki o wolną Polskę. Msze święte, które celebrował m.in. w Warszawie, gromadziły tysiące osób. Stały się manifestacją oporu wobec systemu komunistycznego. Ludzi zdobywa się otwartym sercem, a nie zaciśniętą pięścią — mawiał bł. ks. Jerzy. I tak właśnie zdobywał wokół siebie ludzi. Otwartym sercem. Robotników, intelektualistów, młodzież, tłumy Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#AleksandraLeo">19 października 1984 r. podczas powrotu z Bydgoszczy ks. Jerzy Popiełuszko został uprowadzony i zakatowany przez esbeków.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#AleksandraLeo">Jego śmierć wstrząsnęła nie tylko Polską, ale całym światem, stając się symbolem okrucieństwa i zbrodni systemu komunistycznego. To barbarzyńskie morderstwo miało na celu zastraszenie społeczeństwa i zdławienie oporu, jednak zamiast osiągnąć zamierzony cel, przyniosło odwrotny skutek. Śmierć ks. Jerzego uświadomiła Polakom, jak wysoką cenę trzeba zapłacić za wolność i za sprawiedliwość. Jego pogrzeb, w którym uczestniczyły setki tysięcy ludzi, przekształcił się w ogromną manifestację, dowodząc, że Polacy nie godzą się na przemoc, nie godzą się na terror.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#AleksandraLeo">Jako parlamentarzyści, reprezentanci obywateli, mamy obowiązek, ale też wielki zaszczyt uczcić pamięć błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki. Jego życie i męczeńska śmierć przypominają nam, że nawet w najtrudniejszych chwilach warto walczyć o to, co dobre, i o to, co słuszne. Jego postawa jest świadectwem, że dobro zawsze zwycięży. Dziś, 40 lat po jego tragicznej śmierci, wspominamy ks. Jerzego wdzięcznością i podziwem. Jego niezłomność jest dla nas wszystkich wzorem do naśladowania, podobnie jak jego słowa, które powinny być dla nas drogowskazem: Wypowiadać prawdę, gdy inni milczą. Wyrażać szacunek, gdy inni sieją nienawiść. Pomóc, gdy inni nie chcą tego czynić. Cieszyć się życiem, gdy inni je lekceważą. Część jego pamięci!</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marka Biernackiego, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MarekBiernacki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Trzecia Droga — PSL przypadł mi wielki honor przedstawić nasze stanowisko popierające sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwał w sprawie upamiętnienia ks. Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę jego męczeńskiej śmierci.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#MarekBiernacki">Chciałbym przedstawić kilka cytatów, kilka wypowiedzi. Chciałbym, żeby tutaj, na tej naszej sali, wybrzmiał głos ks. Jerzego Popiełuszki, bo te właśnie cytaty, jego wypowiedzi, jego kazania najbardziej mówią, jaką był osobą, i pokazują, jak ta cała sprawa jest sprawą niejednoznaczną, jeżeli chodzi o działanie służb specjalnych w PRL, którym bardziej, uważam, chodziło o to, żeby poprzez zabójstwo ks. Jerzego Popiełuszki doprowadzić do sytuacji, w której Polacy zbuntują się, i utopić Polskę we krwi. Jerzy Popiełuszko był kapelanem „Solidarności” pod patronatem swojego proboszcza Teofila Boguckiego. Był osobą, która nie nawoływała do wieszania komunistów, ale szła w drugim kierunku, dążyła bardziej do pojednania. I przez to, żeby była taką dobrą osobą, osobą tak otwartą, był bardzo niebezpieczny dla komunistów i dla Rosjan.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#MarekBiernacki">Nie uprawiam polityki z ambony. Mnie chodzi o sprawy moralności, a nie o politykę. Naród nie dał się zniszczyć mimo rozbiorów, przegranych powstań i Sybiru, mimo wynaradawiania, rusyfikacji, kulturkampfu, bo miał mocno zapuszczone korzenie w poprzednich wiekach dziejów ojczystych. Nie dał się zniszczyć, bo żywił kulturę poprzednich wieków. A czym pożywi się naród w niedalekiej przyszłości. Z dzisiaj tworzonej historii i kultury. Tylko naród wolny duchowo i miłujący prawdę może trwać, tworzyć dla przyszłości, tak jak tworzyli przyszłość powstańcy padający na polach bitew czy wieszczowie, którzy patrzyli daleko w przyszłość. Naród polski nie nosi w sobie nienawiści i dlatego zdolny jest wiele przebaczyć, ale tylko za cenę powrotu do prawdy. Nie da się domu ojczystego budować na kłamstwie, przemocy, nienawiści. W pojednaniu musi być jeden cel: dobro ojczyzny, poszanowanie godności ludzkiej. Jeśli wyciągasz rękę do pojednania, nie trzymaj w niej narzędzi do zadawania cierpienia i bólu. Ludzi zdobywa się otwartym sercem, a nie zaciśniętą pięścią. A „Solidarność” to jedność serc, umysłów i rąk zakorzenionych w ideałach, które są zdolne przemieniać świat.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#MarekBiernacki">To był dobry człowiek, człowiek bardzo otwarty, kapelan „Solidarności”, warszawskiej „Solidarności”, który za życia stał się mitem, dlatego też musiał zginąć.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Darię Gosek-Popiołek, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#DariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj upamiętniamy postać ks. Jerzego Popiełuszki — kapelana „Solidarności”, symbolu niezłomnej walki o ojczyznę, wiary i zaangażowania, symbolu tak ważnego dla milionów Polek i Polaków. Ale nie tylko, bo postać ks. Popiełuszki jest rozpoznawalna na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#DariaGosekPopiołek">Przypominamy, że poniósł największą ofiarę za ojczyznę. Został zamordowany 19 października 1984 r. przez oficerów służby bezpieczeństwa PRL. Znamy jego historię, płomienne kazania, mszę z 1980 r. odprawioną dla robotników Huty Warszawa, która była manifestacją nie tylko wiary, ale i patriotyzmu. Warto przypomnieć, że w wygłaszanych homiliach i swoim duszpasterstwie potępiał brutalność władzy. Wzywał do dialogu z całym społeczeństwem, mówił o prawach obywatelskich i wolności obywateli. Jako kapłan „Solidarności”, kapłan robotników mówił też o godności pracy, o prawie do godnego wynagrodzenia za ciężką pracę, o prawie do odpoczynku. Praca jest nieodzownym towarzyszem człowieka. Ma ona służyć człowiekowi, ma człowieka uszlachetniać, stąd człowiek nie może być niewolnikiem pracy i w człowieku nie wolno widzieć tylko wartości ekonomicznych — to fragment jego kazania. Upominał się o więzionych więźniów, o zwalnianych za działalność związkową w „Solidarności”, także podczas wygłaszania tych homilii. Pracodawca musi kierować się sprawiedliwością. Człowiek nie może być pozbawiony pracy czy wyższego stanowiska tylko dlatego, że myśli inaczej, że jest dla kogoś wyrzutem sumienia, że ma inny od narzuconego pion polityczno-moralny, dlatego że aktywnie działa w „Solidarności”. Jego słowa nie padały w próżnię, ale trafiały do setek tysięcy obywateli i obywatelek. I dlatego aparat bezpieczeństwa PRL obrał go sobie za cel. Był ofiarą represji, prześladowania, nagonki medialnej, ale wierny swoim przekonaniom nie dał się zastraszyć.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#DariaGosekPopiołek">Oczywiście poprzemy uchwałę upamiętniającą postać, życie i śmierć ks. Jerzego Popiełuszki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Romana Fritza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#RomanFritz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozwólcie, że na początek chwila mojego wspomnienia, która mnie uformowała. Studia na Wydziale Budownictwa Politechniki Śląskiej w Gliwicach rozpocząłem 1 października 1984 r. Nie minęły 3 tygodnie, w zasadzie nie zdążyliśmy się jeszcze poznać… Całe te studia upłynęły w cieniu tego tragicznego mordu. Czy to był mord na zlecenie? Pewnie tak. Jeszcze nie wiemy kto. Macki prowadzą i do WSW, i do KGB. Nie możemy zapomnieć również o roli ówczesnych PZPR-owskich mediów, na czele z osławionym Jerzym Urbanem,…</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#RomanFritz">…który nazywał msze za ojczyznę seansami nienawiści.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#RomanFritz">Ks. Jerzy wiele mówił o dwóch aspektach wolności: o pierwszym, wewnętrznym, który osiągamy dzięki życiu prawdą, i o drugim, zewnętrznym, możliwym dzięki temu pierwszemu. Mówił tak: Aby pozostać człowiekiem wolnym duchowo, trzeba żyć w prawdzie. Jednocześnie życie w prawdzie to dawanie prawdzie świadectwa na zewnątrz, to przyznawanie się do niej i upominanie się o nią w każdej sytuacji. Nie ma wątpliwości, że bez prawdy pogrążamy się w zniewoleniu. Ks. Jerzy zauważał: Na tym polega w zasadzie nasza niewola, że poddajemy się panowaniu kłamstwa, że go nie demaskujemy. Był przekonany, że aby pozostać wolnymi, musimy odpowiedzieć na wezwanie prawdy. Mamy podążać za prawdą. Mówił: Jesteśmy powołani do prawdy, jesteśmy powołani do świadczenia o prawdzie swoim życiem. W ten sposób postrzegał odzyskanie wolności.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#RomanFritz">Najważniejsze zdanie, które pamiętam z jego kazań i które dedykuję wszystkim, brzmi: Odważne świadczenie prawdy jest drogą prowadzącą bezpośrednio do wolności. Człowiek, który daje świadectwo prawdzie, jest człowiekiem wolnym nawet w warunkach zewnętrznego zniewolenia. Innymi słowy, paradoksalnie nawet ten, który siedzi w więzieniu, zamknięty, ale żyje prawdą, jest człowiekiem w zasadzie wolnym. I na koniec: Wolność zewnętrzna czy polityczna musiałaby przyjść prędzej czy później jako konsekwencja tej wolności ducha i wierności prawdzie. Tyle słów z jednego kazania. Są one proste i jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#RomanFritz">Przykre jest to, że w czasach jego męczeńskiej śmierci tak wielu obywateli PRL-u jeszcze wstępowało w szeregi Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Ten skrót PZPR trafnie rozszyfrował niedawno zmarły Leszek Moczulski jako: płatni zdrajcy, pachołki Rosji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#MonikaWielichowska">Pan poseł Jan Krzysztof Ardanowski, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JanKrzysztofArdanowski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Nasze koło z wielkim wzruszeniem i radością przyjmuje inicjatywę upamiętnienia jednego z największych współczesnych nam Polaków w 40. rocznicę jego zamordowania. Cały czas pewnie wszyscy zastanawiamy się, na czym polegał fenomen tego skromnego księdza, człowieka przecież nie jakiejś ogromnej postury, chorowitego, który nie miał jakichś wielkich zdolności oratorskich. Dlaczego był tak tępiony? Dlaczego był opluwany? Nagonka nienawiści, którą przeprowadzały ówczesne media, zamachy na niego i ten ostatni, skuteczny, gdzie został porwany w Górsku pod Toruniem, torturowany i zamordowany… Dlaczego władza komunistyczna, ta polska odnoga imperium zła, tak się go bała? Dlatego że mówił prawdę, dlatego że nawoływał do tego, żeby nie być tolerancyjnym wobec kłamstwa. Pokazywał absurdy ówczesnego systemu zniewolenia narodu, budził sumienia, jednocześnie miał silne zakorzenienie w świecie pracy. Człowiek pochodzący ze wsi, z niebogatego gospodarstwa, ale szanujący i tę pracę wiejską, którą znał z autopsji, i pracę robotników wielkoprzemysłowych z Huty Warszawa i z innych fabryk. Mówił, że nie wolno przechodzić obojętnie obok zła, że trzeba z tym złem walczyć, ale walczyć dobrem.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#JanKrzysztofArdanowski">Wpisywał się w ciąg tych współczesnych Polaków, którzy budowali naszą tożsamość — św. Jana Pawła II i bł. kard. Wyszyńskiego. Ale wydaje się, że fenomen ks. Popiełuszki jest jeszcze szerszy, wykraczający poza nasze granice. Wpisuje się przecież w ciąg wielkich postaci, takich jak Mahatma Gandhi czy Martin Luther King, którzy walczyli ze złem ówczesnego świata tam, gdzie żyli, właśnie dobrem, społecznym nieposłuszeństwem.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#JanKrzysztofArdanowski">Ks. Popiełuszko zasługuje na upamiętnienie w panteonie największych Polaków, ale trudno nie mieć jakiegoś déj? vu. Wtedy go opluwano, wtedy go atakowano. A co się dzieje dzisiaj z ks. Olszewskim? Czy nie widzimy jakiegoś skojarzenia historycznego? Niektórzy pewnie oburzą się na to porównanie, ale dobro zwycięży.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Do pytań zapisało się 27 parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#MonikaWielichowska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#MonikaWielichowska">I zamykam…</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę się dopisać.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#MonikaWielichowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#MonikaWielichowska">Pierwszego do zabrania głosu zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo Posłowie! Bardzo się cieszę, że możemy bł. ks. Jerzego upamiętnić uchwałą, ale jednocześnie się smucę, że zabrakło nam odwagi, że zabrakło nazwania po imieniu funkcjonariuszy, i z mediów, i z ówczesnych służb, nazwania właśnie tego zła, które wtedy było. Nie wiem, czy to strach, czy dalej ktoś kogoś pragnie chronić, czy też nie potrafimy się zdobyć na uczciwość wobec bł. ks. Jerzego.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#GrzegorzLorek">Poprzemy tę uchwałę, ale jest jednak pewien żal, że nadal, po 40 latach w wolnej Polsce nie umiemy nazwać zła złem i być za prawdą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Fryderyka Kapinosa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Są w historii naszego kraju osoby, które swoją działalnością dały piękne świadectwo zarówno wiary w Boga, jak i wielkiego oddania sprawom ojczyzny. Jedną z takich osób był bł. ks. Jerzy Popiełuszko. Był to kapłan niezachwianej wiary. Już w czasie formacji kapłańskiej, która przypadła na czasy, w których klerycy musieli odbywać 2-letnią służbę wojskową, pokazał hart ducha i niezłomność charakteru. Później, już podczas posługi duszpasterskiej śmiało kroczył po drodze powołania, a jego ziemska wędrówka zakończyła się męczeńską śmiercią za wiarę i ojczyznę. Stąd nie możemy zapomnieć, że wolność naszego kraju zbudowana jest na właśnie takich ofiarach życia, a pamięć o nich przetrwała dla kolejnych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#FryderykSylwesterKapinos">Uchwała jest potrzebna, bo służy uczczeniu wspaniałego kapłana, ale też wojownika o wolną Polskę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#EwaLeniart">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W 40. rocznicę śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki warto wspomnieć o tym, co kształtowało postawę tego wybitnego kapłana.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#EwaLeniart">Jako młody człowiek, poszukujący wsparcia duchowego i opieki ze strony starszego wiekiem, ale także funkcją znalazł takie wsparcie w osobie już dziś nieżyjącego ks. bp. Ignacego Tokarczuka, metropolity przemyskiego, znanego podówczas, w okresie lat 80. jako zdecydowany przeciwnik ustroju komunistycznego. To u niego ks. Jerzy Popiełuszko szukał odpowiedzi na pytanie, czy postępując w taki sposób, w jaki działał, działa w zgodzie z Ewangelią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#EwaLeniart">I bp Ignacy Tokarczuk takiego wsparcia młodemu kapłanowi udzielił, zapewniając jednocześnie, że pozostał on męczennikiem za Ewangelię i za prawdę, odrzucającym wszelkie ambicje własne, służącym Kościołowi i Polakom.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Kazimierza Gołojucha, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#KazimierzGołojuch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bł. ks. Jerzy Popiełuszko pokazał nam, jak żyć, jak służyć Bogu i ludziom. Jego nauczanie zostało spisane i zawarte w wielu książkach, ale powiem, że to nauczanie jest również aktualne w dzisiejszych czasach.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#KazimierzGołojuch">Przytoczę kilka cytatów: trzeba pozbyć się strachu i lęku, który paraliżuje umysł i serce; im więcej będzie ludzi odważnych, tym zwycięstwo dobra nad złem bliższe. I ks. Jerzy dalej mówił: obowiązkiem chrześcijanina jest stać przy prawdzie, choćby miała ona wiele kosztować.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#KazimierzGołojuch">Uchwała, nad którą procedujemy, jest bardzo potrzebna, aby uczcić tego wielkiego kapłana, kapelana „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Iwonę Kozłowską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wspominamy dzisiaj człowieka, który swoją wiarą i odwagą odmienił serca tysięcy Polaków, bł. ks. Jerzego Popiełuszkę. Był on nie tylko kapłanem, ale także symbolem nadziei, siły, gdy propagował przesłanie: zło dobrem zwyciężaj.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Pamięć o ks. Jerzym jest naszym moralnym obowiązkiem, a upamiętnienie tak wielkiej postaci powinno być dla nas najwyższym priorytetem. Został brutalnie zamordowany w moim województwie kujawsko-pomorskim, w którym pamięć o jego posłannictwie jest wiecznie żywa. Z tego też powodu w przyszły piątek, 18 października rozpoczynamy wojewódzkie uroczystości 40. rocznicy jego męczeńskiej śmierci. Procesja Sanktuarium Męczeństwa bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku pod pomnik na tamie będzie pierwszym krokiem ku uczczeniu walki za prawdę i wolność. W sobotę 19 października odbędzie się koncert w kościele św.św. Polskich Braci Męczenników, z którego to właśnie ks. Jerzy wyruszył w swoją ostatnią podróż 19 października 1984 r. Niech te wydarzenia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Już kończę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#IwonaMariaKozłowska">…będą dla nas okazją do refleksji nad siłą dobra, które potrafi pokonać największe zło. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Rychlika, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Annę Cicholską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bł. Jerzy Popiełuszko to kapłan skromny, tak jak już wielokrotnie było powiedziane. Bardzo schorowany był, ale niezwykły. Miałam okazję poznać osobiście bł. Jerzego, jak też całą jego rodzinę. To nie tylko ten kapłan był prześladowany, szanowni państwo, ale cała rodzina. Jego bratanek Marek, bratanica Basia musieli emigrować za granicę, za ocean, bo tu nie było dla nich miejsca. I teraz zobaczcie, czy to nie powtarza się po 40 latach. Niby żyjemy w demokratycznej ojczyźnie. Czy nie mamy tego samego obecnie z ks. Olszewskim? Cała rodzina cierpi. Szanowni państwo, otwórzmy serca i umysły i pomyślmy, czy tak powinno się prześladować kapłanów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Elżbietę Dudę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: Boli was. To jest prawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#ElżbietaDuda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zaczynam od przytoczenia słów ks. Jerzego: Nie wolno milczeć, gdy na ostatni plan wychowania szkolnego spycha się rodzimą kulturę, literaturę i sztukę, gdy wypróbowaną moralność chrześcijańską zastępuje się tzw. moralnością socjalistyczną, gdy nauczyciele informują rodziców, że ich dzieci będą w wychowywane w duchu laickim. Odsuwanie dzieci od prawdy chrześcijańskiej, która od wieków jest związana z polskością, jest odsuwaniem ich od polskości, jest po prostu procesem wynaradawiania. Szkoła musi dać dzieciom i młodzieży miłość do ojczyzny, dumę z kultury rodzimej. Musi być łączeniem ojczystego wczoraj z ojczystym jutro.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#ElżbietaDuda">W tym szczególnym dniu upamiętnienia ks. Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę męczeńskiej jego śmierci trzeba przypominać powyższe słowa. Pytanie: Czy wypełniamy testament bł. ks. Jerzego Popiełuszki?</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jana Ardanowskiego, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#JanKrzysztofArdanowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ks. Jerzy, wierny uczeń Chrystusa, zapewne wybaczyłby swoim oprawcom zbrodnię, jakiej na nim dokonali. Staną kiedyś przed boskim sądem i Najwyższy ich oceni. Ale czy ci wszyscy, którzy byli inspiratorami, ci, którzy wtedy rządzili Polską, panowie życia i śmierci narodu polskiego, kiedykolwiek odpowiedzą za swoje łajdactwa, za to wszystko, co w Polsce czynili? Czy byli kiedykolwiek rozliczeni? Wprost przeciwnie. Niektórzy nazwali ich ludźmi honoru. Pamiętacie? Ich macki sięgają w dalszym ciągu również czasów nam współczesnych. A więc przesłanie ks. Jerzego, jego testament walki ze złem metodami pokojowymi wszystkich nas w dalszym ciągu obowiązuje. Cześć i chwała temu wielkiemu Polakowi. Niech go Pan Bóg ma w swojej opiece.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Łukasza Ściebiorowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#ŁukaszŚciebiorowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W 40. rocznicę męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki wspominamy jego niezachwianą postawę obrońcy prawdy, wolności i godności człowieka. W czasach represji wiara w ideały miłości, sprawiedliwości i solidarności uczyniła go symbolem walki o wolną Polskę. Wspierał nie tylko robotników, ale także nawoływał do przezwyciężania zła dobrem, budując mosty między ludźmi w podzielonym kraju. Inspiruje nas do odwagi w codziennych wyborach i nieugiętej walki o to, co słuszne. Był bowiem nie tylko duchownym, ale i obrońcą prawdy oraz godności człowieka. Jego odwaga w czasach, gdy głos sumienia tłumiono przemocą i represjami, była inspiracją dla tysięcy Polaków walczących o wolność. Ks. Popiełuszko nie bał się stanąć w obronie słabszych, dodając im sił do walki o prawdę i sprawiedliwość. Jego męczeńska śmierć przypomina o wartości poświęcenia dla wyższych idei, a jego postawa może wciąż stanowić wzór dla nas wszystkich — zarówno dla duchownych, dzisiejszego Kościoła, jak i świeckich obywateli, którzy znajdą w postawie ks. Popiełuszki uniwersalne wartości. W obliczu wyzwań współczesnych czasów ks. Jerzy pozostaje symbolem moralnej odwagi i niezłomności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#ŁukaszŚciebiorowski">W Komisji Kultury i Środków Przekazu praca nad projektem, nad treścią uchwały wywoływała różne emocje. Mam nadzieję, że Sejm w pełnej zgodzie upamiętni bł. ks. Jerzego Popiełuszkę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj wspominamy bł. Jerzego Popiełuszkę, księdza niezłomnego, wspaniałego patriotę, Polaka, kapłana. Jego hasło „zło dobrem zwyciężaj” powinno być dla nas nauką. Ale czy my czerpiemy z jego nauki?</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#BarbaraBartuś">I tu chciałam się zwrócić do pana posła sprawozdawcy. To wielki zaszczyt móc być sprawozdawcą tej uchwały, ale pan to zmarnował. Nie był pan na Konwencie. Pewno pan nawet nie wie, że projekt posłów Prawa i Sprawiedliwości był złożony wcześniej niż projekt Prezydium. Prawo i Sprawiedliwość nie wiedziało nawet o tym projekcie, ponieważ wykluczyliście z Prezydium Sejmu przedstawiciela Prawa i Sprawiedliwości. Ale my w sprawie tej ważnej uchwały chcieliśmy, aby był konsensus, nie kłóciliśmy się, tylko prosiliśmy, aby jednak rozpatrzyć obydwa projekty, aby nie odrzucać, tak jak odrzucacie wszystko, co pochodzi od Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#BarbaraBartuś">Praca komisja służyła temu, aby ten projekt, który pan przedstawiał, był jak najlepszy i abyśmy mogli wszyscy oklaskami ten projekt przyjąć. Cześć i chwała bohaterom. Cześć i chwała ks. Jerzemu.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#MonikaWielichowska">Pan poseł sprawozdawca rzeczywiście nie brał udziału w zebraniach Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Więc dlaczego się odnosił?)</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#MonikaWielichowska">Natomiast brał udział w posiedzeniu i w burzliwej dyskusji podczas wczorajszego posiedzenia sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Pani marszałek, ja brałam udział w posiedzeniu tego Konwentu, a pan, który nie brał udziału, jako sprawozdawca o nim mówił i składał zarzuty.)</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#MonikaWielichowska">Gdyby pani wczoraj brała udział w posiedzeniu sejmowej komisji kultury, to wiedziałaby, że ja też w niej uczestniczyłam i mówiłam o tym, co się działo na zebraniu Konwentu, dlatego pan poseł również jest uprawniony do przytaczania wypowiedzi z wczorajszego posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Tomasza Zielińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zbliża się 40. rocznica śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Można powiedzieć, że przez te wszystkie lata w różny sposób starano się uczcić pamięć bohaterskiego kapłana. Pragnę w tym miejscu przypomnieć inicjatywę, która powstała w Tomaszowie Lubelskim w 1996 r. To wtedy utworzono Społeczny Komitet Budowy Pomnika Stacja Dializ im. ks. Jerzego Popiełuszki, którego przewodniczącym był Ireneusz Prochowicz, zasłużony działacz NSZZ „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#TomaszZieliński">W tym miejscu pragnę podziękować wszystkim osobom, które zaangażowały się w tak piękną formę upamiętnienia niezłomnego kapłana, w szczególności ówczesnemu ks. bp. Janowi Śrutwie, który pomógł w zakupie pierwszych sztucznych nerek. Stacja dializ jako pomnik ks. Jerzego Popiełuszki do dzisiaj służy mieszkańcom regionu, dbając o ich zdrowie i życie. Niech tak pozostanie przez kolejne długie lata. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Sławomira Skwarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#SławomirSkwarek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W uchwale nie ma mowy o oprawcach ks. Jerzego Popiełuszki, funkcjonariuszach Służb Bezpieczeństwa Departamentu IV MSW. Mordercy, oprócz wyroku, otrzymali kary dodatkowe: degradację do stopnia szeregowego, wydalenie ze służby oraz straszną, upokarzającą karę, czyli wykluczenie z PZPR, a w III RP — wysokie emerytury. Przypomnę, prawdziwi mocodawcy nigdy nie zostali ukarani i rozliczeni. Z premedytacją nie wymieniam ich nazwisk, bo przy tej okazji nie są tego godni, według mnie nie mają zdolności do czynności honorowych. Pamięć o bł. ks. Jerzym Popiełuszce żyje i będzie żyć w nas i w kolejnych pokoleniach Polaków.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#MonikaWielichowska">Nie widzę pana posła Mateckiego.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Ireneusza Zyskę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#IreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zbliża się 40. rocznica męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki, błogosławionego z Kościoła katolickiego, wielkiego polskiego patrioty, człowieka odważnego, kapłana niezłomnego. To bardzo dobrze, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w tę 40. rocznicę przyjmuje uchwałę poświęconą jego pamięci. Natomiast źle, że nas jako Sejmu, najwyższej władzy ustawodawczej, nie było stać, aby napisać prawdę w tej uchwale. Według śledztwa prowadzonego przez prokuratora Andrzeja Witkowskiego i według świadków, którzy zeznawali w tym śledztwie, dochodzeniu, ks. Jerzy Popiełuszko nie został zamordowany 19 października. Był bestialsko torturowany, a 25 października został wrzucony do zalewu na Wiśle pod Włocławkiem, czyli wtedy, kiedy Piotrowski, Pękala i Chmielewski byli już aresztowani.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#IreneuszZyska">Ks. Jerzy mówił, że ci, którzy żyją w kłamstwie, są zniewoleni. Nie żyjmy w kłamstwie. Zdobądźmy się, jako najwyższa władza ustawodawcza w Polsce, na to, aby w tej uchwale napisać i przyjąć prawdę. Prawda zwycięży.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#ZbigniewBogucki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 40. rocznica tego bestialskiego mordu na bł. ks. Jerzym Popiełuszce powinna nas wszystkich, bez względu na to, czy wierzymy w Pana Boga, czy tej wiary nie podzielamy, skłonić do głębokiej refleksji: nad jego słowami, nad jego życiem, nad jego męczeńską śmiercią, refleksji nad tym, czym jest prawda, dobro, wolność. To te wartości tak naprawdę były tym, co głosił, czym żył i czego nas nauczał ks. Jerzy Popiełuszko. Mimo że od 40 lat nie ma go wśród nas, to jego nauki pozostają niezmiennie aktualne.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#ZbigniewBogucki">Słowa św. Pawła, które on nam w jakiś sposób przypominał i do dzisiaj nam przypomina: „nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj”, powinny być wyznacznikiem naszego działania. Jeszcze jeden cytat z ks. Jerzego — myślę, że dla nas, polityków, ale też i wszystkich, niezwykle ważny drogowskaz — „ludzi zdobywa się otwartym sercem, a nie zaciśniętą pięścią”. Błogosławiony księże Jerzy, wstawiaj się za nami i wstawiaj się za naszą kochaną ojczyzną, Polską.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Dzisiejsza uchwała służy upamiętnieniu tragicznej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki, kapłana, który stał się symbolem walki o wolność, prawdę i godność człowieka. Jego męczeńska śmierć była ciosem dla całej Polski walczącej w tamtym czasie o wyzwolenie spod jarzma komunistycznego reżimu. Ks. Popiełuszko uczył nas, że zło należy dobrem zwyciężać, i to przesłanie do dziś pozostaje aktualne. Jego odwaga, niezłomność i wierność wartościom stały się fundamentem naszej współczesnej wolności i powinny nam przypominać, szczególnie dziś, w czasach głębokich podziałów, że postać Popiełuszki nie należy do żadnej partii politycznej ani ideologii. Jego życie i ofiara były ofiarowane całej Polsce, a nie jednej stronie sporu. Zawłaszczanie jego dziedzictwa przez jakąkolwiek grupę byłoby zdradą wartości, za które oddał swoje życie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: To nie zawłaszczajcie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Barbarę Okułę, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#BarbaraOkuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mija już 40 lat od męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Ważne jest, aby przypominać i uświadamiać, za co cierpiał i zginął ks. Jerzy. Zginął, bo mówił prawdę, gorzką i niewygodną. Nauczał, że prawdę trzeba mówić bez względu na ryzyko i okoliczności. Sam dokładnie tak robił i za tę prawdę został zamordowany.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#BarbaraOkuła">Dziś, kiedy jako społeczeństwo jesteśmy podzieleni i skłóceni, warto przypominać, że ks. Jerzy Popiełuszko był człowiekiem dialogu, który nigdy nie narzucał swojego zdania, pytał o potrzeby, szukał opinii i tylko wskazywał rozwiązania. Wielokrotnie powtarzał, że prawdziwy dialog stanowi istotny warunek pokoju, jeśli jednak strony dialogu karmione są ideologiami, które są przeciwko godności ludzkiej, nakłaniają do walki, wyszukiwania wrogów, to dialog jest zagrożony, a tym samym zagrożone jest pokojowe rozstrzygnięcie sporu.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#BarbaraOkuła">Ks. Jerzy Popiełuszko jest ważną postacią dla każdego człowieka. Pokazał on swoim życiem, że o swoje wartości trzeba walczyć, a dobro w człowieku jest wartością nadrzędną. Takie postawy należy czcić, upamiętniać i przekazywać kolejnym pokoleniom. Jestem dumna, że ten wielki człowiek pochodzi właśnie z Podlasia, bo to tutaj ukształtowała się jego wyjątkowa osobowość. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Mieszkowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Pani Marszałkini! Wysoki Sejmie! Słucham państwa wystąpień z pewnym zaskoczeniem i właściwie zdumieniem. Na dobrą sprawę właściwie nie ma takiej przestrzeni w naszym publicznym dyskursie, która nie mogłaby być przez państwa nieupolityczniona. Upolityczniacie także 40. rocznicę śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: Ale to było polityczne.)</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#KrzysztofMieszkowski">Nie uprawiajcie grafomanii politycznej. To jest poniżej godności tej Izby. Ks. Jerzy Popiełuszko…</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Ewa Cicholska: To było morderstwo polityczne.)</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#KrzysztofMieszkowski">Proszę mi pozwolić powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#KrzysztofMieszkowski">Ks. Jerzy Popiełuszko, zamordowany z wyjątkowym okrucieństwem przez PRL-owskich bandytów, był uosobieniem wolności. Szukał jej, prowadził otwarty, odważny, niezwykle istotny dialog polityczny. Był ofiarą mordu politycznego. Tak jak zginął Narutowicz, tak jak zginął prezydent Gdańska, tak zginął Popiełuszko. Pomyślmy o tym, żeby w naszej debacie publicznej nie było tak skrajnych emocji, które państwo proponujecie.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Władysława Dajczaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WładysławDajczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy w Polsce wprowadzono stan wojenny, tłumiąc marzenia Polaków o w pełni wolnej i suwerennej ojczyźnie, kiedy deptano godność ludzką, godność człowieka, na warszawskim Żoliborzu, w kościele pw. św. Stanisława Kostki ks. Jerzy organizował cykliczne msze za ojczyznę, które stały się manifestacją wolności i patriotyzmu. W mszach uczestniczyli warszawiacy, opozycjoniści z całej Polski, robotnicy, inteligenci. Znani aktorzy i artyści recytowali patriotyczno-religijne wiersze. Dawały one nadzieję na zwycięstwo dobra, na zwycięstwo wolności i solidarności. Po latach uczestnicy tych mszy mówili zgodnie: były to 2 godziny wolności, był to kawałek wolnej Polski. Dobrze, że dzisiaj polski parlament tą uchwałą oddaje hołd męczennikowi za naszą wolną ojczyznę.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marka Suskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MarekSuski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Postać ks. Jerzego Popiełuszki to postać wielkiego patrioty, księdza, człowieka wiary, ale też prawdziwego przywódcy narodu, który pokazywał, jak w czasach komunizmu można właśnie dobrem zło zwyciężać. Był to autentyczny, wspaniały, niezależny człowiek, którego zamordowano właśnie dlatego, że nie podporządkował się komunistycznej władzy.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#MarekSuski">Dzisiaj, kiedy przyjmujemy uchwałę… Szkoda, że ta uchwała nie jest przyjęta zgodnie z zasadami, jakie wyznawał ks. Jerzy, bo z jednej strony mamy bohatera, który został zamordowany przez SB, a z drugiej strony wsadzacie do tej uchwały nazwisko człowieka, którego SB prowadziło, który był udawanym przywódcą narodu. To jest po prostu wstyd.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#MarekSuski">Dlatego jest tyle kontrowersji. Dlatego nie chcieliśmy, żeby ta uchwała w tym kształcie była w Sejmie, bo naprawdę nie wypada, żeby przy takiej postaci wrzucać coś i załatwiać swoje polityczne interesy, a wy właśnie przy pomocy Wałęsy załatwiacie swoje interesy. Hańba.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Grzegorza Płaczka, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy umierał, już teraz błogosławiony, ks. Jerzy Popiełuszko, miałem 6 lat. Nie wiedziałem, co się dzieje, nie rozumiałem tego, ale pamiętam to, że moi rodzice w moim rodzinnym domu nazywali go symbolem, autorytetem, wzorem. Teraz rozumiem, dlaczego tak było, ponieważ przypominam sobie słowa „zło dobrem zwyciężaj”. Nie wystarczy urodzić się człowiekiem, trzeba jeszcze być człowiekiem, każdy ma swoją przyzwoitość i powinien być jej wierny.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W projekcie uchwały brakuje mi dwóch akapitów: pierwszego mówiącego o roli Kościoła i innych księży, którzy byli zaangażowani w to, żeby zniszczyć poprzedni system, nie ma się przecież czego wstydzić, i drugiego mówiącego o tym, że ci sami ludzie, którzy stali w cieniu i wiedzieli o tym morderstwie, parę lat później wskazywali następców w polskim wymiarze sprawiedliwości i dopuszczali swoich oficerów do polskich służb specjalnych. Tylko wtedy ta historia jest zamknięta pełną historyczną klamrą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 15 lat temu, pamiętając o 25. rocznicy męczeńskiej śmierci, zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki, zasadziliśmy w Słupcy, a był to 2009 r., przed budynkiem Zespołu Szkół Ekonomicznych dąb poświęcony pamięci kapelana „Solidarności”. Inicjatorem tamtej uroczystości pod nazwą „Wolność jest w nas” był ks. Jan Kwiatkowski, obecny dziekan strzeleński.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#MichałPyrzyk">Sadząc wtedy to drzewo, głośno mówiliśmy tak: 25 lat temu za marzenia o wolności płacono śmiercią. Dzisiaj, 25 lat później, już nie tylko marzymy, ale dzięki takim ludziom jak ks. Jerzy Popiełuszko żyjemy wolnością. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jacka Świata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#JacekŚwiat">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wszyscy w tej Izbie jesteśmy zgodni w sprawie podziwu i szacunku dla życia i dzieła bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Wszyscy również jesteśmy zgodni w sprawie potępienia dla tamtej bestialskiej zbrodni sprzed 40 lat. Aż się prosiło, żeby tę uchwałę przyjąć przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#JacekŚwiat">Dlaczego projekt, który został nam przedstawiony, nie został uzgodniony z przedstawicielami Prawa i Sprawiedliwości? Jak wykazało burzliwe posiedzenie komisji kultury, można się dogadać, można się porozumieć, stworzyć spójny projekt uwzględniający różne punkty widzenia, różne akcenty historyczne, które chcielibyśmy w tej uchwale zmieścić.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#JacekŚwiat">Niestety wraca rykoszetem sprawa, to, że największa i zwycięska partia w poprzednich wyborach nie ma swojego przedstawiciela w Prezydium Sejmu. Tak to łamanie demokracji odbija się choćby w tak podniosłych momentach.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#MonikaWielichowska">Chciałam przypomnieć, że miejsce dla państwa klubu w Prezydium Sejmu czeka.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Podnosiłam to na wczorajszym…)</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Piotra Adamowicza, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PiotrAdamowicz">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PiotrAdamowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani marszałek, szanowni państwo, była świadkiem i uczestnikiem wczorajszego posiedzenia. Wczorajsze posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, 3-godzinne, dowodzi, zresztą ta debata również, jednej podstawowej rzeczy: politycy nie powinni pisać historii. Od tego są historycy.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Piszecie.)</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PiotrAdamowicz">? propos prawdy, panie pośle Suski, ale też inni posłowie, którzy odwołujecie się do prawdy — prawda? Padło ultimatum ze strony przedstawiciela PiS-u: albo przyjmiecie nasz projekt, albo będziemy siedzieli do północy. To nie jest praca w konsensusie. Tak to wyglądało. Wielka szkoda, że tak są procedowane niektóre uchwały, mające bardzo poważny wymiar historyczny i symboliczny. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Wielka szkoda. Dokładnie, wielka szkoda.)</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Czesława Hoka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#DorotaNiedziela">Przepraszam, panie pośle. Pan Czesław Hoc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#CzesławHoc">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bł. ks. Jerzy Popiełuszko pozostanie na zawsze dla milionów Polaków i Polek naszym kapłanem, duszpasterzem, a nade wszystko naszym nauczycielem. Głosił w pokorze prawdę, czynił dobro, a był spokojnym i po prostu bardzo dobrym człowiekiem. Kochał ludzi.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#CzesławHoc">Nie musiał się nikogo lękać. Wyznawał maksymę św. Jana Bosko: nie boję się ludzi, gdy mówię prawdę, lękam się Boga, gdy skłamię. Nigdy nie kłamał. Żył w prawdzie, dlatego nie musiał niczego prostować, bo zawsze mówił prawdę.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#CzesławHoc">Wydawać by się mogło, że nie mógł mieć wrogów ani nikomu wadzić. A jednak. Źli ludzie nie mogli i nie mogą znieść prawdy, bo ich pokarmem jest zło, nienawiść i zemsta. Ale prawda, wiara i dobro zwyciężą zło. O to prosił i tak nauczał bł. ks. Jerzy Popiełuszko.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Golińską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MałgorzataGolińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prawda i wolność to przesłanie ks. Jerzego, które my dzisiaj również w tej sali doceniamy, wtedy dla wielu było nadużywaniem kapłaństwa do robienia polityki, a tego robić w opinii aparatu komunistycznego jemu nie wolno było. Owszem, zajmował się tzw. polityką, jeśli za taką uznać troskę o dobro wspólne, jego spojrzenie na Polskę, na Polaków, walkę o prawdę, o wolność, jego działalność, wtedy nazywaną seansami nienawiści.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#MałgorzataGolińska">Prawda i wolność — to przesłanie życia ks. Jerzego powodowało, że był tak bardzo znienawidzony przez aparat władzy, bo pokazał katolicki sposób myślenia, bo z prawdą wchodził do fabryk, na modlitwę, na spotkania z ludźmi tam pracującymi. I stał się kimś niezwykle niebezpiecznym. Tego komuniści nie mogli znieść i dlatego go zamordowali.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#MałgorzataGolińska">Dla ludzi, którzy żyli w tamtym czasie, dzisiejsza uchwała jest przypomnieniem, być może już częściowo zatartych wspomnień, ale dla Polaków młodszych, którzy rodzą się lata po jego męczeńskiej śmierci, może być natchnieniem do zgłębiania informacji o nim, poszukiwania prawdy również o jego oprawcach i do poznania człowieka prawdziwego i prawdziwie wolnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marka Jakubiaka, Koło Poselskie Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#MarekJakubiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W listopadzie 1984 r. Warszawa stanęła, Warszawa spuściła głowy. W tym dniu naprawdę dawało się odczuć to, że stało się coś strasznego. Wtedy grzebano świętego księdza, powiedziałbym: patrona wolności.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#MarekJakubiak">Proszę państwa, ksiądz zginął nie za to, że był księdzem, tylko za to, że głosił prawdę. Głosił ją w ten sposób, że Polacy to mądry naród, Polacy są pracowitym narodem, czystym narodem, Polacy są zdolnym narodem i warto by było, żeby byli wolnym narodem. On to mówił wprost z ambony do tysięcy ludzi słuchających i dlatego stał się wrogiem.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#MarekJakubiak">Jakże bardzo przypominają tamte sytuacje dzisiejsze czasy. Warto by było, żeby ci, którzy dzisiaj krzyczą: dość z hejtem, a sami są hejterami, pomyśleli trochę, do czego prowadzą dobre chęci. Pamiętajcie: dobrymi chęciami jest piekło wybrukowane. Demokracja ponad wszystko.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią marszałek Monikę Wielichowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MonikaWielichowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wydawało się, że nic nie powinno różnić parlamentarzystów, jeśli chodzi o uchwałę, która dotyczy upamiętnienia ks. Jerzego Popiełuszki, kapelana, który przecież dla nas wszystkich jest jednym ze współczesnych bohaterów naszej wolności, kapelana, który walczył o niepodległość i godność polskiego narodu. A jednak stało się inaczej. Dyskusja, w której wczoraj uczestniczyłam podczas posiedzenia sejmowej komisji kultury, jakby to ująć delikatnie, była trudna, wydaje się, że niepotrzebna. Niemniej po wysłuchaniu oświadczeń klubów i kół cieszę się, że być może jutro czy w piątek uda nam się wspólnie przyjąć uchwałę w sprawie uczczenia bł. ks. Jerzego Popiełuszki w 40. rocznicę męczeńskiej śmierci. Tym samym Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jednogłośnie złoży należny hołd ks. Jerzemu Popiełuszce i okaże szacunek dla podstawowych wartości obywatelskich, jakimi kapłan kierował się w swoim życiu, czyli prawdy, wolności i solidarności.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#DorotaNiedziela">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę sprawozdawcę komisji pana posła Henryka Szopińskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#HenrykSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Posłanki i Posłowie!</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jestem posłem, tak mówi konstytucja.)</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: To jest funkcja posła.)</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#HenrykSzopiński">Pomimo pewnych uszczypliwości i różnicy zdań, jeśli chodzi o rozumienie treści naszej uchwały, bardzo wszystkim państwu dziękuję za wystąpienia, za zgłoszone uwagi. Jestem przekonany, że łączy nas wspólna idea uczczenia 40. rocznicy męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Jeszcze raz wszystkim bardzo serdecznie dziękuję. Apeluję, żeby przyjąć projekt uchwały przez aklamację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#DorotaNiedziela">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#DorotaNiedziela">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł, już kolejny raz zwraca pani uwagę, gdy ktoś mówi: posłanka. Może się pani przedstawiać jako poseł albo posłanka, to jest pani decyzja, natomiast proszę nie tłumaczyć posłom, którzy chcą używać tego feminatywu…</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: A jak ktoś nie chce być nazywany posłanką?)</u>
          <u xml:id="u-335.5" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł nie nazwał pani poseł Bartuś posłanką, ale ogólnie mówił do posłanek i posłów.</u>
          <u xml:id="u-335.6" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku Prokuratora Okręgowego w Warszawie z dnia 10 czerwca 2021 r. o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej poseł Joanny Muchy (druk nr 633).</u>
          <u xml:id="u-335.7" who="#DorotaNiedziela">Proszę panią poseł Katarzynę Stachowicz o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-335.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Odniosła się pani do mnie, oficjalnie się pani odniosła. Art. 46 konstytucji mówi, że Sejm składa się z 460 posłów. Nie ma mowy o posłankach. Jestem częścią składową. Myślę, że inne panie, które tutaj zasiadają, też są częściami składowymi Sejmu. O tym mówi konstytucja. Jeżeli ktoś cokolwiek kiedykolwiek słyszał o prawie, to wie, że w języku prawnym inne słowo oznacza co innego.)</u>
          <u xml:id="u-335.9" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł, każdy ma prawo do wyrażania swoich myśli i m.in. używania swoich nazw. To jest moje prawo i prawo każdej z posłanek, która chce mówić o sobie: posłanka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-335.11" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#KatarzynaStachowicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku prokuratora okręgowego w Warszawie z dnia 10 czerwca 2021 r. o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej poseł Joanny Muchy.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#KatarzynaStachowicz">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 7c ust. 1b ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, skierował w dniu 10 kwietnia 2024 r. powyższy wniosek do Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w celu rozpatrzenia. Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych rozpatrzyła wniosek na posiedzeniu w dniu 12 września 2024 r. W głosowaniu, w którym wzięło udział 12 członków komisji, za wnioskiem o odrzucenie było 8 członków, przeciw było 4, nikt nie wstrzymał się od głosu. Na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora komisja przedkłada propozycję odrzucenia wniosku prokuratora okręgowego w Warszawie z dnia 10 czerwca 2021 r. o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej poseł Joanny Muchy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#DorotaNiedziela">Przypominam, że Sejm zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#DorotaNiedziela">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#DorotaNiedziela">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#DorotaNiedziela">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Macieja Lisowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Tomasza A. Kuśmierka z dnia 23 kwietnia 2024 r., uzupełnionego w dniu 14 czerwca 2024 r., o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Marka Sowy (druk nr 631).</u>
          <u xml:id="u-337.6" who="#DorotaNiedziela">Proszę pana posła Łukasza Osmalaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-337.7" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#ŁukaszOsmalak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! Przypadł mi zaszczyt w imieniu Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych przedstawić sprawozdanie z posiedzenia komisji w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Macieja Lisowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Tomasza A. Kuśmierka z dnia 23 kwietnia 2024 r., uzupełnionego w dniu 14 czerwca 2024 r., o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Marka Sowy. To jest, tak jak pani marszałek przed chwilą wspomniała, druk nr 631.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowni Państwo! Zacznę od tego, że za tym wnioskiem o uchylenie immunitetu głosowało 6 posłów, a przeciw — 10. Dodam jeszcze dosłownie dwa, trzy zdania na ten temat. Wniosek, który składa pan radca prawny Tomasz Kuśmierek, dotyczy tego, iż w czasie posiedzenia komisji śledczej pan poseł Marek Sowa zadawał pytania, w których kilkukrotnie padło nazwisko pana Lisowskiego. W związku z tym bardzo prosiłbym Wysoki Sejm, aby wziął pod uwagę, że po pierwsze, były to pytania, które zadawał pan poseł Marek Sowa, a po drugie, w momencie kiedy pan poseł Marek Sowa pracuje jako członek komisji śledczej, to nikomu, jak myślę, nie pozostawia to żadnych wątpliwości, iż wtedy pełni swój mandat poselski, a to wiąże się z tym, iż przysługuje mu ochrona immunitetowa.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#ŁukaszOsmalak">W związku z powyższym, tak jak już wcześniej powiedziałem, komisja zaopiniowała wniosek o uchylenie immunitetu negatywnie, przy 6 głosach za i 10 — przeciw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#DorotaNiedziela">Przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu, rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#DorotaNiedziela">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#DorotaNiedziela">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#DorotaNiedziela">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Macieja Lisowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Tomasza A. Kuśmierka z dnia 27 czerwca 2024 r. o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Marka Sowy (druk nr 632).</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#DorotaNiedziela">Proszę pana posła Łukasza Osmalaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#ŁukaszOsmalak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Obywatele! Podobnie jak przed chwilą przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych sprawozdania z posiedzenia komisji w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Macieja Lisowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Tomasza Kuśmierka, tym razem z dnia 27 czerwca, o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej pana posła Marka Sowy.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowni Państwo! Nie będę powtarzał tego wszystkiego, co powiedziałem przed chwilą. Te sprawy są niemalże identyczne, tożsame. W związku z powyższym argumenty są dokładnie te same.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#ŁukaszOsmalak">Tutaj również w głosowaniu — 6 głosów za, 10 głosów przeciw — Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych zaopiniowała wniosek o uchylenie immunitetu negatywnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#DorotaNiedziela">Jeszcze raz przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu, rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#DorotaNiedziela">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#DorotaNiedziela">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#DorotaNiedziela">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Piotra Gruszczyńskiego reprezentowanego przez adwokata Andrzeja Gozdowskiego z dnia 14 grudnia 2021 r., uzupełnionego w dniu 11 lutego 2022 r., o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Zbigniewa Dolaty (druk nr 634).</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#DorotaNiedziela">Proszę panią poseł Katarzynę Stachowicz o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł, jeszcze chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-341.8" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że przywitamy uczniów i opiekunów ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Trzciance. Pozdrawiam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-341.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-341.10" who="#DorotaNiedziela">Mam nadzieję, że będziecie mieli same dobre wspomnienia z dzisiejszego dnia i ze zwiedzania Sejmu. Przyjechaliście na zaproszenie pani poseł Marii Janyskiej. Pozdrawiam panią poseł. Widzę, że jest z wami. Mam nadzieję, że razem z panią poseł spędzicie dzisiaj miły dzień w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-341.11" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#KatarzynaStachowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku oskarżyciela prywatnego Piotra Gruszczyńskiego reprezentowanego przez adwokata Andrzeja Gozdowskiego z dnia 14 grudnia 2021 r., uzupełnionego w dniu 11 lutego 2022 r., o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Zbigniewa Dolaty.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#KatarzynaStachowicz">Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych po rozpatrzeniu tego wniosku na posiedzeniu w dniu 12 września 2024 r. na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora — w głosowaniu uczestniczyło 12 posłów, za wnioskiem o odrzucenie było 5, przeciw był 1, wstrzymało się 6 — przedkłada propozycję odrzucenia wniosku oskarżyciela prywatnego Piotra Gruszczyńskiego reprezentowanego przez adwokata Andrzeja Gozdowskiego z dnia 14 grudnia 2021 r., uzupełnionego w dniu 11 lutego 2022 r., o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Zbigniewa Dolaty. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#DorotaNiedziela">Już ostatni dziś raz przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu, rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#DorotaNiedziela">Prawo do zabierania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#DorotaNiedziela">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Dolata chciałby zabrać głos. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten wniosek oskarżyciela prywatnego jest osobliwy, ponieważ zostałem przez niego oskarżony o to, że rzekomo wytworzyłem atmosferę nagonki na niego, w związku z czym miało dojść na jednej z ulic miasta Gniezna do jakiejś agresji słownej i pewnie też fizycznej. Problem polega na tym, że nie ma żadnego dowodu na to, że do takiego zdarzenia doszło. Mówię o tej agresji. Oskarżyciel prywatny nie złożył żadnego zawiadomienia wtedy, w tym 2021 r., ani nie zgłosił tego na policję, ani nie zawiadomił prokuratury o fakcie popełnienia przestępstwa. Jedyną jego reakcją było zorganizowanie konferencji prasowej, podczas której też nie był w stanie wytłumaczyć, dlaczego zawiadomienia nie złożył. Co więcej, również podczas posiedzenia komisji regulaminowej, w którym uczestniczył, wprost stwierdził, że takiego zawiadomienia nie ma.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#ZbigniewDolata">Jest to przykład takiego pieniactwa sądowego, które niestety się zdarza, a w przypadku tego oskarżyciela prywatnego nie po raz pierwszy. Jest to zabieranie czasu nie tylko Wysokiej Izbie, lecz także ewentualnie sądowi, który powinien zajmować się ściganiem przestępstw. Gdyby tutaj doszło do jakiegoś przestępstwa, nigdy bym się nie chował za immunitetem, ale żadnego przestępstwa najpewniej nie było, a już na pewno nie ja jakiekolwiek przestępstwo popełniłem. Tak też ta sytuacja wygląda.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#ZbigniewDolata">Tak że mam nadzieję, że Wysoka Izba nie zagłosuje za uchyleniem mi immunitetu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#DorotaNiedziela">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 16 października br.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#DorotaNiedziela">Informuję, że doszliśmy do jednego z ciekawszych punktów naszego posiedzenia, czyli do oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#DorotaNiedziela">Czy ktoś z państwa posłów chce jeszcze zapisać się do oświadczeń? Jeżeli ktoś ma ochotę, to zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#DorotaNiedziela">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#DorotaNiedziela">Mamy 45 posłów i posłanek zapisanych do wygłoszenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#DorotaNiedziela">Zaczynamy od pana posła Romana Fritza, Klub Poselski Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-345.9" who="#DorotaNiedziela">Przepraszam bardzo, ustalam czas na minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#RomanFritz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#RomanFritz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wydaje się, że urząd cenzorski i cenzura w Polsce zniknęły, odeszły szczęśliwie do lamusa. Niestety ten urząd tylko troszeczkę zmienił swój adres z ul. Mysiej na Rakowiecką i np. w 2022 r. tamten urząd, zwany Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zamknął prawicowe portale typu Najwyższy Czas! czy wRealu24, ale tryby sądowe pokazały, że jednak racja jest po stronie prawdy. Okazuje się, że są wyroki sądu, nawet kasacja pomaga.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#RomanFritz">Proszę państwa, złożyliśmy wraz z posłem Włodzimierzem Skalikiem zawiadomienie do prokuratury przeciwko postępowaniu ABW. Mam nadzieję, że będą odszkodowania, a prawda się obroni. To nie są byle jakie portale prawicowe, proszę państwa. Najwyższy Czas! to jest firma uznana na rynku medialnym, od 1990 r. jako tygodnik, później jako dwutygodnik, a wRealu24 to telewizja internetowa istniejąca od 2015 r. Co ciekawe, macki ABW nie sięgają po lewackie i lewicowe portale, które mają związki np. z jakimś agentem typu „Speedy Gonzales”? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Tomasza Zapałowskiego, Klub Poselski Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza, Klub Poselski Konfederacja. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Szymańskiego, Klub Poselski Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#KrzysztofSzymański">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zastanawiam się, co pan prezydent Trzaskowski miał na myśli, mówiąc o tym, że nie zgadza się na to, żeby święto niepodległości zostało — cytuję — zawłaszczone przez narodowców, w związku z czym prowadzi różne działania, które nie dopuszczą do tego rzekomego zawłaszczenia. Co pan prezydent Trzaskowski miał tutaj na myśli? Bo ja pamiętam, że przez lata organizowaliśmy ten marsz na 11 listopada. Wydarzenie, którego nikt nie chciał zorganizować, którego nikt się nie podejmował. Środowiska narodowe zaczęły organizować marsz i stała się to jedna z największych manifestacji w historii Polski.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#KrzysztofSzymański">Pamiętam, jak w 2020 r. był COVID i nagle okazało się, że pod pretekstem tego COVID-u nie można już organizować żadnych manifestacji i prawa wolności obywatelskie nie obowiązują. Wtedy marsz się nie odbył, taki chodzony, ale był taki jechany samochodami. W 2021 r. nagle się okazało, że jest to pretekst do tego, żeby nie uznać tego wydarzenia, tego marszu za wydarzenie cykliczne, ponieważ w zeszłym roku nie przeszedł, a przejechał. Cóż za absurd. I teraz, w 2024 r., znowu powtarzamy tę całą historię. Wydarzenie znowu nie jest cykliczne, bo znowu prezydent Trzaskowski nie chce tego uznać. Robimy, co się da. Stosujemy czasami różne kreatywne rozwiązania, takie jak zgłaszanie wielokrotne. Ale dlaczego? Tylko i wyłącznie dlatego, że prezydentowi Trzaskowskiemu marsz patriotów po prostu przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Boi się, tchórz.)</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#KrzysztofSzymański">A ja powiem tak: Marsz Niepodległości i tak przejdzie.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Tak jest. Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#DorotaNiedziela">Kreatywność — ważna rzecz. Jak rozumiem, pan poseł Fritz cieszy się z tego powodu, że jest kreatywność.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Tak, pan poseł Fritz się często cieszy.)</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Minęło kilka tygodni od powodzi. Szacujemy straty. Ludzie starają się odnaleźć w nowej rzeczywistości. Ale warto w tym miejscu dzisiaj powiedzieć, czy musiało dojść do tej powodzi. Jak to się stało? Nie musiało dojść do tej powodzi. To jest efekt zaniedbań rządów Beaty Szydło i Mateusza Morawieckiego. Oto, Wysoki Sejmie, rozporządzenie Rady Ministrów z 2016 r., podpisane przez panią prezes Rady Ministrów Beatę Szydło, w sprawie przyjęcia planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Odry. Tu są wymienione wszystkie inwestycje, które należy wykonać: zbiorniki suche, wały przeciwpowodziowe, szereg innych, mniejszych inwestycji, które by zapobiegły powodzi. Chcę zwrócić uwagę na inwestycje w zlewni Bobru, bo tam powstały największe szkody. Z tego wykazu, który liczy 587 stron, nie zrobiono nic. Dokładnie, nie zrobiono nic. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Sylwię Bielawską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#SylwiaBielawska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#SylwiaBielawska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczoraj wszyscy ekscytowaliśmy się rocznicą wyborów oraz międzynarodowym dniem profilaktyki raka piersi. Ale zapomnieliśmy o jeszcze jednym bardzo ważnym święcie, o Międzynarodowym Dniu Kobiet Wiejskich. To wyjątkowe święto, które przypomina nam o roli kobiet na wsi, ich codziennym zaangażowaniu, pracy oraz nieocenionym wkładzie w rozwój naszych społeczności lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#SylwiaBielawska">Wasza siła, wytrwałość i troska o bliskich są podstawą, na której opierają się nasze domy, gospodarstwa i wiejskie życie. Z tej okazji pragnę złożyć wam serdeczne życzenia zdrowia, szczęścia i nieustającej energii. I niech każdy dzień przynosi wam radość, satysfakcję i spełnienie w życiu prywatnym oraz zawodowym. Życzę wam także, abyście zawsze czuły wsparcie otaczających was osób, a trud, który wkładacie w swoje codzienne obowiązki, był doceniany i szanowany. Pamiętajcie też, że każda chwila poświęcona na profilaktykę, do której nawiązuję, jest inwestycją również w wasze zdrowie i życie. Dlatego proszę was, abyście zwracały również uwagę na sygnały wysyłane przez wasz organizm. Nie odkładajcie, proszę was, badań na później. Bądźcie świadome, że życie jest tak naprawdę naszym największym darem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Bożenę Lisowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że w naszym imieniu pozdrowię młodzież, która siedzi na galerii. Nie wiem, skąd jesteście, bo nie mam tej karteczki, ale bardzo się cieszę, że was widzę, i myślę, że będziecie mieć same dobre wspomnienia. Pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Bożena Lisowska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#BożenaLisowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#BożenaLisowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzisiejsze oświadczenie wygłaszam na prośbę Lubelskiego Stowarzyszenia Amazonek oraz seniorek z kawiarni „Nasza Cafe” z Lublina, które wczoraj odwiedziły mnie w Sejmie. Data odwiedzin, 15 października, nie była przypadkowa, ponieważ tego dnia obchodzimy Światowy Dzień Walki z Rakiem Piersi. Październik jest miesiącem świadomości raka piersi i jest celebrowany na całym świecie jako różowy październik, bowiem różowa wstążka jest symbolem solidarności z osobami dotkniętym nowotworem piersi i wsparcia tych osób. W różowym październiku stawiamy na edukację w samobadaniu piersi, podnosimy, jak ważne są profilaktyka i nowoczesna diagnostyka. Posłanki Koalicji Obywatelskiej włączyły się w tę kampanię pod hasłem: badaj je. Dlatego apeluję do każdego posła i każdej posłanki, aby zadbali o swoich bliskich i skierowali ich na badania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#DorotaNiedziela">Wszyscy jesteśmy wdzięczni i wszyscy, mam nadzieję, pamiętamy, że właśnie te nasze kolorowe wstążeczki przypięte do garniturów świadczą o tym, że wspieramy tę akcję.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Grygorcewicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#BarbaraGrygorcewicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jestem zbulwersowana wystąpieniem prezydenta Andrzeja Dudy, które szumnie nazwano orędziem do narodu. Ani to nie było orędzie, ani do narodu. Było to polityczne przemówienie do swoich, kolegów z PiS-u i elektoratu tej partii, pełne manipulacji, półprawdy i prowokacji. To przemówienie konfliktujące społeczeństwo, przemówienie pełne agresji i nienawiści, przemówienie, które nie przystoi głowie państwa. Nie wiem, czy to wynika z 292 dni urzędowania, jakie zostały panu prezydentowi, czy z tego, że od początku swojej kadencji nie zrozumiał, na czym polega urząd prezydenta. Wygląda to tak, że się uczył, uczył, ale się nie nauczył. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Wojciechowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Renatę Rak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#RenataRak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 15 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Białej Laski. To czas, w którym w sposób szczególny zwracamy uwagę na osoby niewidome i słabowidzące. W tym dniu osoby z niepełnosprawnością przypominają o swoich potrzebach i udowadniają, że potrafią doskonale pokonywać trudności życia codziennego. W Polsce żyje ok. 1,5 mln osób niewidomych i niedowidzących, jednak świadomość społeczeństwa dotycząca życia z tą niepełnosprawnością nadal jest bardzo mała. Na jakość życia osób niewidomych, ich samodzielność i aktywność wpływa brak barier społecznych i przeszkód architektonicznych. Biała laska stała się nie tylko narzędziem pomocnym przy samodzielnym poruszaniu, ale również symbolem osób niewidomych.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#RenataRak">W tym roku Polski Związek Niewidomych w Szczecinku obchodzi 71. rocznicę powstania. Z tej okazji życzę członkom związku, aby poczucie godności i niezależności towarzyszyło wam każdego dnia, a świat był coraz bardziej przyjazny i dostępny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#DorotaNiedziela">Słuchajcie państwo, już wiem, skąd jesteście — młodzież z Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Ełku. Bardzo się cieszę, że was widzę. Przyjechaliście na zaproszenie pani poseł Anny Wojciechowskiej.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo się cieszę, że jesteście z nami, i podwójnie was witam w takim razie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartłomieja Pejo, Klub parlamentarny Konfederacja. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Maję Ewę Nowak, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga. Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Kwiecień, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Roberta Wardzałę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Roberta Dowhana. Też nie widzę</u>
          <u xml:id="u-359.9" who="#DorotaNiedziela">Jest pan poseł Fryderyk Sylwester Kapinos, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-359.10" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#FryderykSylwesterKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W niedzielę 6 października br. miała miejsce piękna uroczystość obchodów jubileuszu 110-lecia Szkoły Podstawowej nr 12 w Mielcu połączona z nadaniem sztandaru tej placówce oświatowej. Był to wyjątkowy moment dla społeczności tej szkoły oraz miasta Mielca, a w szczególności osiedla Rzochów, gdzie jest ona zlokalizowana. Miałem ten zaszczyt i przyjemność być obecny na tych niezwykle wymownych i wzruszających uroczystościach. Zawsze bowiem przejmujący jest moment, gdy kolejne osoby na znak szacunku klękają i całują sztandar, który od momentu nadania jest ważnym elementem budowania tożsamości danej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#FryderykSylwesterKapinos">Z okazji tak ważnych uroczystości warto przybliżyć historię szkolnictwa w Rzochowie, kiedyś mieście, a dziś jednym z osiedli miasta Mielca. Pierwsze wzmianki o miejscowym szkolnictwie pochodzą już z XV w. Najstarszy znany drewniany budynek szkoły, trzyklasowy, mieścił się przy gościńcu, obok rynku. W 1911 r. przystąpiono do budowy nowej szkoły w zupełnie innym miejscu. Po 3 latach, na wiosnę 1914 r., nowa szkoła już murowana i czteroklasowa została oddana do użytku, a 1 września rozpoczęto w niej naukę. W 1936 r. szkoła w Rzochowie otrzymała swego patrona — Henryka Sienkiewicza. Podczas okupacji funkcjonowało tajne nauczanie. W latach 50. XX w. szkoła została zelektryfikowana, a w latach 1961–1963 dobudowane zostały nowe sale lekcyjne, na krótko polepszając warunki edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#FryderykSylwesterKapinos">Z dniem 1 stycznia 1985 r. na skutek zmian administracyjnych Rzochów, który 50 lat wcześniej utracił prawa miejskie, został włączony do miasta Mielca jako jedno z osiedli. Istniejąca szkoła otrzymała nazwę Szkoły Podstawowej nr 12 im. Henryka Sienkiewicza w Mielcu. Nastąpiła wówczas rozbudowa i modernizacja budynku. I tak w ciągu 7 lat osiedle Rzochów doczekało się placówki oświatowej z prawdziwego zdarzenia. 4 września 1993 r. czterokondygnacyjny budynek dobudowany do starej szkoły i tworzący z nią funkcjonalną całość został oddany do użytku. Miejscowa szkoła podstawowa jest bardzo ważnym elementem dla miejscowej, lokalnej społeczności, wokół której koncentruje się nie tylko jej życie edukacyjne, ale również społeczne, kulturalne i sportowe.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#FryderykSylwesterKapinos">Całej społeczności Szkoły Podstawowej nr 12 w Mielcu raz jeszcze pragnę złożyć serdeczne gratulacje oraz życzenia z okazji tak wspaniałego jubileuszu oraz nadania sztandarów. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#DorotaNiedziela">Pewnie wszyscy na tej sali dołączamy się do tych życzeń.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Michał Cieślak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#MichałCieślak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 27 czerwca dowiedzieliśmy się, że PKP Cargo ma nowego konkurenta. Wydaliście licencję ukraińskiemu przewoźnikowi. Słyszymy, że Cargo jest nierentowne, a to wasz prezes powiedział: Jedną z przyczyn postawienia spółki w stan likwidacji jest znaczący spadek przewozów, który zmniejszył się w tym roku o 2,5 mln t.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#MichałCieślak">Pod koniec stycznia 2020 r. podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos ogłoszono plan związania ukraińskich kolei państwowych z niemieckim przewoźnikiem kolejowym Deutsche Bahn. Ukraiński minister infrastruktury i przedstawiciel niemieckiej spółki podpisali tam memorandum i od tamtej pory trwa proces miękkiego przejmowania tej spółki, a w radzie nadzorczej ukraińskich kolei zasiada już od dawna były członek zarządu Deutsche Bahn.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#MichałCieślak">Czy likwidacja PKP Cargo ma doprowadzić do przejęcia polskiego przewoźnika przez niemieckie Deutsche Bahn i to w czasach bezpośredniego zagrożenia ze Wschodu, gdy potrzebujemy własnego transportu, uzbrojenia i towarów? Pytam: Dla kogo niszczona jest PKP Cargo? Czy prawdą jest, że Niemcy chcą mieć w naszym kraju własną infrastrukturę kolejową i niczym nieskrępowany transport między Ukrainą a Niemcami? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Katarzynę Królak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Królak: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#KatarzynaKrólak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Korzystając z okazji i z faktu, że mija rok od wyborów 15 października, chciałabym podziękować mieszkańcom Warmii i Mazur za liczny w nich udział. Dzięki waszemu zaangażowaniu udało się odsunąć od władzy zło. Lekko nie było, bo mój region to typowa Polska powiatowa, małe gminy z ogromnymi problemami. Tyle zaangażowania środków, tyle wycieczek z czekami i nie daliśmy się.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#KatarzynaKrólak">My, ludzie z Warmii i Mazur, regionu wieloreligijnego, wielokulturowego, wielonarodowego, chcieliśmy otwartości, a przede wszystkim normalności. Myślałam, że ten czarny czas podziałów minął, że ciężką pracą uda nam się zakopać rowy nienawiści i kłamstw. Wszyscy, którzy mnie znają, wiedzą, że wolę łączyć, a nie dzielić.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#KatarzynaKrólak">Ale dzisiejsze przemówienie prezydenta zmusiło mnie do zabrania głosu. Naród mamy jeden, a rolą głowy państwa jest go łączyć. Zamiast tego mieliśmy pokaz buty i partyjnego przekazu. Jest mi wstyd, że musiałam być tego świadkiem. Panu prezydentowi nie podoba się odliczanie do końca kadencji? Nie musi się podobać. Miliony Polaków odliczają, bo Polska zasługuje na prezydenta narodu, a nie prezydenta partii.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartosza Zawieję, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Patryka Gabriela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość…</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#DorotaNiedziela">Jest pan poseł Zawieja.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#BartoszZawieja">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ostatnich dniach zgłoszono mi problem dotyczący uczniów niesłyszących. Zgodnie z wytycznymi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej osoby te mogą teoretycznie liczyć na obecność tłumacza języka migowego podczas egzaminów. Niestety w praktyce oddziały Centralnej Komisji Egzaminacyjnej nie wyrażają zgody na tłumaczenie treści zadania i odpowiedzi na nie, a także odczytywanie i zapisywanie w arkuszu odpowiedzi ucznia, co pozbawia niesłyszących możliwości pełnego zrozumienia egzaminu i wykazania się posiadaną wiedzą. W rezultacie umiejętności tych uczniów są oceniane nierzetelnie, co ogranicza ich szanse edukacyjne i zawodowe. To podejście nie wspiera wyrównywania szans, które powinno być priorytetem systemu edukacji.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#BartoszZawieja">Z tego powodu apeluję bardzo serdecznie i gorąco do pani minister Barbary Nowackiej o rozwiązanie tego problemu i wprowadzenie jasnych regulacji, które zapewnią osobom niesłyszącym możliwość zdawania egzaminów na równi z innymi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle. Podziwiam szybkość.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Patryk Gabriel, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Marię Joannę Koźlakiewicz, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Październik to wyjątkowy miesiąc, który na całym świecie jest poświęcony zwiększaniu świadomości dotyczącej raka piersi, najczęściej występującego nowotworu złośliwego wśród kobiet. Różowy październik to czas, w którym szczególnie podkreślamy, jak ważne są profilaktyka, regularne badania i szybkie wykrycie tej choroby. Różowa wstążka, symbol tej kampanii, przypomina nam, że rak piersi to nie tylko statystyki, ale także ludzkie historie walki o życie, strach i nadzieja na wyzdrowienie.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Kluczem do skutecznej walki z tą chorobą jest wczesne wykrycie zmian nowotworowych, co daje największe szanse na wyleczenie. Samobadanie piersi, regularne mammografie i dostęp do nowoczesnych metod leczenia mogą uratować życie tysiącom kobiet.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#MariaJoannaKoźlakiewicz">Dlatego apeluję do wszystkich kobiet: nie odkładajcie badań na później. Troska o zdrowie to troska o siebie, swoje rodziny i najbliższych. Z kolei do decydentów zwracam się z prośbą o dalsze wsparcie inicjatyw związanych z profilaktyką raka piersi oraz ułatwienie dostępu do badań przesiewowych i nowoczesnych terapii. Niech ten różowy październik będzie przypomnieniem, że walka z rakiem piersi wymaga naszej wspólnej odpowiedzialności i zaangażowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Gembicką, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z głębokim rozczarowaniem przyjęłam wiadomość o decyzji prezydenta Warszawy pana Rafała Trzaskowskiego dotyczącej braku zgody na organizację Marszu Niepodległości. Ta decyzja nie tylko uderza w wolność zgromadzeń, ale też jest wyraźnym przejawem politycznej gry, mającej na celu tłumienie głosu tych, którzy kultywują wartości patriotyczne i historyczne.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Prezydent Trzaskowski, będący liderem Platformy Obywatelskiej, wykorzystuje swoją władzę w Warszawie do realizacji partykularnych interesów. Brak zgody na organizację Marszu Niepodległości nie ma na celu poprawy bezpieczeństwa publicznego, jak próbuje się to przedstawiać, ale jest próbą ograniczenia przestrzeni publicznej dla tych, którzy nie podzielają liberalno-lewicowego światopoglądu. To próba uciszenia głosu patriotów. Ta decyzja to atak na naszą tożsamość narodową.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#MagdalenaFilipekSobczak">To nie pierwszy raz, kiedy próbuje się blokować Marsz Niepodległości, lecz historia pokazała, że niezależnie od przeszkód i decyzji władz Polacy zawsze potrafili się zjednoczyć, by wspólnie świętować odzyskanie niepodległości. Tak będzie i tym razem. Marsz Niepodległości się odbędzie, bo jest to wyraz woli tysięcy obywateli, którzy chcą uczcić ten wyjątkowy dzień. Żadne polityczne zakazy ani decyzje urzędników nie będą w stanie odebrać Polakom prawa do upamiętnienia tych, którzy oddali życie za wolną i niepodległą Polskę. Marsz jest wydarzeniem, które nie należy do jednej grupy politycznej, ale należy do całego narodu.</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Apeluję do wszystkich Polaków bez względu na poglądy, abyśmy w tym dniu pokazali, że potrafimy być zjednoczeni. Marsz Niepodległości się odbędzie, bo to nasza tradycja, nasza historia i nasze prawo. 11 listopada będziemy maszerować, aby pokazać, że Polska jest krajem wolnym i suwerennym, a nasza niepodległość nie jest i nigdy nie będzie przedmiotem kompromisów ani politycznych rozgrywek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Pieczarkę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#AnnaPieczarka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#AnnaPieczarka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mieszkańcy podtarnowskich miejscowości protestują przeciwko budowie tzw. wschodniej obwodnicy Tarnowa na ich terenie. Listy z podpisami skierowali do wielu instytucji i osób decyzyjnych. Ich głos sprzeciwu dotarł do m.in. ministra infrastruktury, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, władz samorządowych, firmy projektowej. Wszystko po tym, jak Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zaproponowała nowy obszar, przez który mogłaby przebiegać wschodnia obwodnica Tarnowa. Mieszkańcy podważają celowość oraz skuteczność jej powstania w zaproponowanych miejscach.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#AnnaPieczarka">To niejedyny przykład protestów społecznych w sprawie projektowania ważnych rozwiązań komunikacyjnych w Polsce. Dlatego do właściwych firm i instytucji nadzorowanych przez resort infrastruktury zwracam się z prośbą o respektowanie tzw. czynnika społecznego, głosu ludzi, którzy na określonych terenach mają swoje domy, ojcowizny i majątki. Apeluję o wypracowanie kompromisowych rozwiązań, takich, które z jednej strony osiągną oczekiwany cel, czyli wyprowadzą ruch tranzytowy z miast i miasteczek, stanowiący realny zagrożenie dla ich mieszkańców, a z drugiej strony będą uszanowaniem opinii ludzi, którzy zdecydowanie nie chcą, aby tego rodzaju drogi były budowane na ich terenie. Wnoszę o wybór miejsc akceptowalnych dla wszystkich stron, o umiejętność dialogu, porozumienia i prowadzenie konsultacji społecznych z prawdziwego zdarzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Szymona Giżyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#SzymonGiżyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jaka demokracja rządzi polską? W jednym z ostatnich wydań tygodnika „Do Rzeczy” Lech Mażewski pisze: W kilka lat po przejęciu władzy w Niemczech przez NSDAP Karl Loewenstein, niemiecki liberalny prawnik, emigrant po 1933 r., stworzył koncepcję demokracji opancerzonej, ściśle związanej z ideą demokracji walczącej. Proponuję dla zrozumienia taktyki i praktyki władzy, rządzącej w Polsce koalicji 13 grudnia równorzędne stosowanie trzech poznawczych modeli. Pierwszy model: demokracja asertywna w formacie zaczepno-obronnym. Drugi: demokracja diagonalna — z góry, w lewo, ukośnie, w dół. Trzeci: demokracja warcząca w typie agresywnie wyszkolnego owczarka niemieckiego z asystą owczarka alzackiego. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#DorotaNiedziela">Jako lekarzowi weterynarii miło mi słyszeć jakieś nazwy zwierząt, ale nie wiem, czy w dobrym kontekście.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, ale przede wszystkim jako Polak pragnę podziękować panu prezydentowi Andrzejowi Dudzie za dzisiejsze orędzie punktujące hipokryzję, zuchwałość, a przede wszystkim pogwałcenie praworządności przez obecną koalicję rządzącą 13 grudnia. Bezprawne i siłowe przyjmowanie instytucji, zwijanie inwestycji i brak ambicji, zawiedzenie nadziei wielu Polaków na rozwój — to zostało dzisiaj na tej sali wypunktowane. Prezydent obnażył hipokryzję w sprawie obrony granic oraz uznania przez rząd wybiórczych orzeczeń sądowych. Orędzie pokazało dobitnie, że ze słowa „konstytucja”, tak dumnie kiedyś prezentowanego, zostało tylko „ja”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#AnnaBaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dopiero 1 stycznia 2025 r. wejdą w życie nowe przepisy dotyczące renty wdowiej. Renta wdowia jest świadczeniem podwójnym, ponieważ uprawniona osoba zachowuje prawo do swojego dotychczasowego świadczenia w całości lub części. Wtedy podejmuje odpowiednio część lub całość świadczenia po zmarłym. W społeczeństwie postępuje coraz większe rozczarowanie. Zapowiadano, że renta wdowia ma wynosić 50% drugiego świadczenia, ale tak nie będzie. Nowe zasady dotyczące przyznawania renty wdowiej budzą kontrowersje. Są one niesprawiedliwe, zwłaszcza wobec osób, które nie mogą skorzystać, np. samotnych matek, osób samotnych, osób rozwiedzionych. Nie kto inny jak marszałek Szymon Hołownia, który był w tym tygodniu, w poniedziałek w moim rodzinnym mieście Kraśniku, przyznał, że będzie bardzo wiele osób niezadowolonych z tego świadczenia. I tak faktycznie jest. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Kmitę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Bartłomiej Dorywalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W najbliższą niedzielę odbędzie się w Sprowie, gmina Słupia, powiat jędrzejowski, uroczystość z okazji włączenia tamtejszej ochotniczej straży pożarnej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Z tego miejsca chciałbym przekazać wszystkim druhnom i druhom wyrazy uznania oraz serdeczne gratulacje. Włączenie OSP Sprowa do KSRG jest ogromnym sukcesem oraz prestiżem dla jednostki. Krajowy system ratowniczo-gaśniczy stanowi integralną część bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, a jego podstawowym celem jest ochrona życia, zdrowia, mienia lub środowiska poprzez walkę z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi, ratownictwo techniczne, chemiczne, a także ekologiczne i medyczne. Sukces druhen i druhów świadczy nie tylko o spełnieniu wszelkich procedur, w tym inspekcji gotowości operacyjnej, ale przede wszystkim stanowi ukoronowanie ciężkiej pracy, podczas której nierzadko ryzykowali własnym zdrowiem i życiem. Z okazji tego święta przekazuję wam, drogie druhny i druhowie z OSP Sprowa, oraz władzom gminy na czele z panem wójtem Tomaszem Koprem, który aktywnie wspiera OSP, wyrazy szacunku i uznania. Kieruję najserdeczniejsze pozdrowienia oraz życzenia wszelkiej pomyślności w życiu osobistym i zawodowym. Działajcie tak dalej. Bogu na chwałę, ludziom na pożytek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Ewę Cicholską, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#AnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj jest ważny, historyczny dzień dla naszej ojczyzny, ale nie tylko, bo także dla całego świata. 16 października 1978 r. kard. Karol Wojtyła został powołany na Stolicę Piotrową i przyjął imię Jan Paweł II. To był wyjątkowy czas pontyfikatu tego świętego papieża Polaka, który odmienił oblicze ziemi.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#AnnaEwaCicholska">Jego słowa, jakże prorocze, wypowiedziane w czerwcu 1979 r. w Warszawie: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi” zmieniły ustrój w naszej ojczyźnie. Św. Janie Pawle II, bądź w naszych sercach i w sercach naszych rodzin. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ostatnich dniach lokalne media poinformowały o planach zmian w kursowaniu pociągów, które negatywnie odbiją się na możliwości podróżowania mieszkańców powiatu suskiego w województwie małopolskim. W latach rządów Prawa i Sprawiedliwości Ministerstwo Infrastruktury pod kierownictwem pana ministra Andrzeja Adamczyka przeprowadziło projekt modernizacji linii kolejowych: 97, 98 i 99 prowadzących ze Skawiny przez Suchą Beskidzką do Zakopanego za kwotę blisko 1,5 mld zł. Obecny minister infrastruktury Dariusz Klimczak zapowiedział, że pociągi ekspresowe nie będą zatrzymywać się na stacji kolejowej w Suchej Beskidzkiej. Co więcej, przedstawiony w perspektywie czasowej do 2030 r. tzw. horyzontalny rozkład jazdy wyklucza stację kolejową w Suchej Beskidzkiej z ruchu pociągów ekspresowych.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#MariuszKrystian">Wysoka Izbo! Inwestycje infrastrukturalne mają służyć mieszkańcom, w tym celu były planowane i realizowane. Niestety, obecna władza wykorzystuje je w sposób odwrotny od zamierzonego. Zamiast lepiej pasażerowie będą mieli gorzej. Wy naprawdę wszystko potraficie zepsuć, nawet tak potrzebne i ważne inwestycje kolejowe. Jako poseł na Sejm reprezentujący m.in. powiat suski stanowczo żądam wycofania się przez rząd Donalda Tuska z tych absurdalnych planów i pozostawienia możliwości kursowania pociągów ekspresowych z zatrzymaniem na stacji kolejowej Sucha Beskidzka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#ZbigniewBogucki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 16 października, ale nie 2024 r., tylko 46 lat temu nastąpił wybór w Stolicy Piotrowej Karola Wojtyły na papieża, który przybiera imię Jana Pawła II. Mnie jeszcze wtedy na świecie nie było. Przez ponad 20 lat moje pokolenie, pokolenie Jana Pawła II, nie znało innego papieża, nie znało innego Ojca Świętego. Wzrastaliśmy z nim, wzrastaliśmy w jego cieniu, można powiedzieć, wzrastaliśmy w duchu jego nauki. Ile z tego pozostało, pewnie ocenią kolejne pokolenia. Ale musimy dzisiaj pamiętać o największym Polaku, tym, który wzywał tutaj, w Warszawie, Ducha Świętego, żeby zstąpił i zmienił oblicze tej ziemi. Ale także ten Duch Święty działał przez niego, działał przez wszystkich ludzi dobrej woli, przez te rzesze, które były w „Solidarności”, i zmienił oblicze tej ziemi. Dzisiaj nie możemy rozmienić tego wielkiego dziedzictwa św. Jana Pawła II, który razem z kard. Wyszyńskim i bł. ks. Jerzym przeprowadzili nas przez to czerwone, wzburzone morze komunizmu, doprowadzając nas do wolnej Polski. Nie możemy tego rozmienić, nie możemy tego zmarnować. To jest nasze wielkie zobowiązanie. Oby tak było. Daj Boże.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Agatę Wojtyszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Marię Koc, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#DorotaNiedziela">A jest pani poseł Wojtyszek.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#DorotaNiedziela">Tak, to bardzo proszę. Zdążyła pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#AgataWojtyszek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W piątek 20 września w moim rodzinnym mieście Starachowice w miejskiej bibliotece publicznej odbył się uroczysty jubileusz dziesięciolecia Chóru Kameralnego Belcanto prowadzonego przez dyrygenta Krzysztofa Zajchowskiego. Uroczystość prowadziła Anna Babicka. Koncert wypełniały różnorodne utwory, które podkreślały dziesięcioletni rozwój i osiągnięcia chóru. Atmosfera była podniosła, a obecni goście mieli okazję wspominać początki Belcanto oraz jego sukcesy na przestrzeni lat. Wydarzenie to było nie tylko okazją do celebracji muzyki, ale także do integracji lokalnej społeczności. Miałam okazję uczestniczyć w tym zacnym wydarzeniu i wysłuchać występu chóru, jak również zaproszonych artystów sopranistki Pauliny Jabłonki, akompaniującej jej Elżbiety Kulińskiej. Publiczność mogła również podziwiać duet instrumentalny, w którym wystąpili Szymon Pocheć oraz Marcin Walas. Wystąpił również Piotr Kędziora.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#AgataWojtyszek">Ponieważ zanim zajęłam fotel wojewody, sama byłam członkiem chóru Meridies, tym bardziej miło mi było wysłuchać koncertu. Był to wieczór pełen wzruszeń i podziękowań. Na ręce dyrygenta Krzysztofa Zajchowskiego jeszcze raz składam gratulacje, a wszystkim członkom chóru życzę samych sukcesów i kolejnych jubileuszy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś…</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A pani Maria?)</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#DorotaNiedziela">A przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Koc, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#MariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#MariaKoc">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę z tego miejsca, z Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, bardzo serdecznie podziękować mieszkańcom miasta i gminy Maciejowice w powiecie garwolińskim. Pragnę podziękować państwu za waszą głęboką i szczerą pamięć o Tadeuszu Kościuszce i bohaterach bitwy pod Maciejowicami, która rozegrała się 10 października 1794 r. Bitwy, która była bitwą przegraną, która była ostatnią wielką bitwą upadającej Rzeczypospolitej, ostatnim akordem insurekcji kościuszkowskiej. Była bitwą symbolem niezgody Polaków na niewolę i symbolem wielkiego bohaterstwa Polaków, którzy niepodległość ojczyzny uważali za największą wartość.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#MariaKoc">Bardzo dziękuję mieszkańcom Maciejowic za uroczyste obchody, które miały miejsce w ostatnią niedzielę, 13 października. Dziękuję państwu za wspólną modlitwę, a także za wszystkie działania na rzecz edukacji dzieci i młodzieży. Przekazujcie tę pamięć o bitwie pod Maciejowicami, o Tadeuszu Kościuszce kolejnym pokoleniom. Bardzo serdecznie za to dziękuję i wyrażam wielki szacunek dla waszej pięknej, patriotycznej postawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#BarbaraBartuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! 16 października 1978 r. o godz. 18.18 znad Kaplicy Sykstyńskiej na pl. Świętego Piotra w Rzymie uniósł się biały dym. Oznaczało to, że kardynałowie zgromadzeni na konklawe po śmierci Jana Pawła I wyznaczyli nowego papieża. 46 lat temu na Stolicę Piotrową został wybrany 58-letni kard. Karol Wojtyła, który przybrał imię Jan Paweł II. Był to znak kontynuacji przerwanego nagłą śmiercią 33-dniowego pontyfikatu Jana Pawła I.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#BarbaraBartuś">Jan Paweł II był pierwszym papieżem z Polski i pierwszym po 455 latach następcą św. Piotra niebędącym Włochem oraz najmłodszym zwierzchnikiem Kościoła katolickiego od 1864 r. Jego pontyfikat trwał ponad 26 lat i był drugim co do długości w dziejach Kościoła. Jednym ze społecznych i teologicznych fundamentów pontyfikatu papieża z Polski było wezwanie: Nie lękajcie się! Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi! Te słowa zostały wypowiedziane podczas mszy inaugurującej jego pontyfikat.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#BarbaraBartuś">Myślę jednak, że dla nas, Polaków, inne słowa stały się najważniejsze. Były to słowa z pierwszej pielgrzymki do ojczyzny z 2 czerwca 1979 r., kiedy wołał do nas: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze tej ziemi. To właśnie one dały siłę i początek tym dobrym przemianom w Polsce, z których dzisiaj tak dużo możemy czerpać, a tak bardzo ich nie doceniamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Adama Płaczka, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W latach 2010–2023 rządy nieprzerwanie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#DorotaNiedziela">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle Kapinos i pani poseł, czy mogę na chwileczkę prosić?</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle, i przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W latach 2010–2023 rządy nieprzerwanie podnosiły akcyzę na papierosy. Za każdym razem opinia publiczna była informowana, iż celem podwyżek akcyzy jest walka o zdrowie Polaków. Jakże wygodny i chwytliwy argument. Tymczasem od lat pomimo podnoszenia akcyzy w Polsce sprzedaje się coraz więcej papierosów. Podczas gdy w 2015 r. sprzedaż wynosiła 41 mld sztuk, w 2022 r. sprzedano już niemal 50 mld sztuk. Gdzie zatem wpływ wysokiej akcyzy na ograniczenie nałogu tytoniowego i na zmniejszenie sprzedaży papierosów w Polsce? Nie ma co manipulować opinią publiczną. Czas zacząć edukować zdrowotnie Polaków, a nie ich doić z każdej strony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#KrzysztofTchórzewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Z przedstawionego projektu budżetu na rok 2025 można wyciągnąć wnioski o znacznym zmniejszeniu finansowania budowy i rozbudowy dróg, budowy urządzeń komunalnych, jak również wydatków na kulturę, których gminy i powiaty, najczęściej wiejskie, ale i małych miast, nie są i nie będą w stanie realizować. Jednocześnie przygotowywana zmiana tworzenia budżetu gmin bezpośrednio wzmacnia duże i średnie miasta, a osłabia finansowo mniejsze miasta oraz gminy i powiaty wiejskie. Powoduje nawet likwidację przeznaczonych dotychczas na ten cel funduszy rządowych. Jest to cywilizacyjny błąd. Polska zaczęła być coraz piękniejsza i podziwiana za rozwój lokalny, i to w całej Europie. Zwrot w kierunku rozwoju dyfuzyjno-polaryzacyjnego jest olbrzymim błędem włączającym hamulec rozwoju cywilizacyjnego małych i średnich miejscowości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Pawła Sałka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PawełSałek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu 13 października w kościele św. Doroty w Pszczonowie w gminie Maków odbyła się uroczysta msza św., której przewodniczył biskup senior diecezji łowickiej ks. prof. Andrzej Franciszek Dziuba w związku z rocznicą 500-lecia erygowania parafii w Pszczonowie. Odsłonięto również pamiątkową tablicę dla uczczenia 500-lecia istnienia parafii. Wydarzenie zgromadziło zarówno mieszkańców parafii Pszczonów, jak i mieszkańców okolicznych miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#PawełSałek">Parafia w Pszczonowie to miejsce pamięci, wielowiekowej, chrześcijańskiej tradycji ziem łowickiej i skierniewickiej, świadek historii gminy Maków, miejsce najważniejszych wydarzeń dla mieszkańców tej ziemi, chrztów, ślubów i pogrzebów. To ważne miejsce dla życia społecznego i duchowego.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#PawełSałek">Warto również przypomnieć, że w 1973 r. w pszczonowskim kościele kręcono sceny do filmu „Chłopi” w reżyserii Jana Rybkowskiego na podstawie powieści Władysława Reymonta.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#PawełSałek">Składam gratulacje obecnemu proboszczowi parafii Pszczonów, ks. kanonikowi Cyprianowi Lewandowskiemu, i życzę udanych uroczystości jubileuszowych, a parafianom życzę wszelkiej pomyślności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Równo rok temu, bo głosowanie trwało jeszcze późno w nocy, zakończyły się wybory parlamentarne. To wtedy miliony Polek i Polaków, korzystając z jednego z najważniejszych praw obywatelskich, wyraziło swoje oczekiwania wobec przyszłości naszego kraju. Naturalnie dziękuję za tę niespotykaną wcześniej frekwencję przy urnach. Tego samego dnia mieszkańcy powiatów słupeckiego, wrzesińskiego, konińskiego, kolskiego, tureckiego, średzkiego, śremskiego, gnieźnieńskiego i samego miasta Konina powierzyli mi mandat posła Rzeczypospolitej Polskiej. Jeszcze raz w rocznicę wyborów parlamentarnych bardzo serdecznie dziękuję państwu za zaufanie i zapraszam do współpracy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Mejzę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#DorotaNiedziela">Nie widzę pana posła. A, jest pan poseł. Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#ŁukaszMejza">Jestem, jestem, zawsze na posterunku, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#ŁukaszMejza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kochana Polsko! W ostatnich dniach cała nasza ojczyzna żyła jednym tematem — zatrzymaniem jednego z najpopularniejszych polskich influencerów, zatrzymaniem Buddy. Ja nie mam wiedzy co do meritum, czy to zatrzymanie było słuszne, czy nie było słuszne, natomiast chciałbym zwrócić uwagę na czas zatrzymania i na sposób zatrzymania tego popularnego polskiego influencera, na teatralność tego, co miało miejsce. Szanowni państwo, zauważyliście to, że od kiedy zatrzymano Buddę, nie mówi się w polskiej przestrzeni publicznej o niczym innym, jak tylko właśnie o tym. Nie mówi się chociażby o 49 centrach dla migrantów, budowanych przez Donalda Tuska za 432 mln. Nie mówi się o rekordowym długu i deficycie, czyli o totalnej demolce naszego kraju. Nie mówi się o skandalicznym zachowaniu posłów Platformy, czyli o Kindze Gajewskiej i o jej mężu Arkadiuszu. Szanowni państwo, proszę się zastanowić, czy to nie są tematy zastępcze, dlatego że rząd Donalda Tuska nie jest w stanie Polakom dać chleba, więc próbuje nadrobić to igrzyskami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#DorotaNiedziela">Chcę tylko przypomnieć, że mównica to nie posterunek, tak że spokojnie. Cieszę się, że pan poseł był.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzieci, tak jak dorośli, mają prawo do szacunku i godności, poczucia własnej integralności i odrębności, a dorośli mają obowiązek zapewnić im opiekę i bezpieczeństwo. Ostatnio wznowiono dyskusję na temat spowiedzi niepełnoletnich. Oto kilka argumentów wskazujących, że jest to istotny problem.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#MarcinJózefaciuk">Żadna osoba dorosła nie ma prawa przesłuchiwać dziecka sam na sam, bez nadzoru opiekunów czy psychologa. Nie ma takiego prawa nauczyciel, lekarz, policjant, nawet sędzia — nie powinien mieć go duchowny. Spowiedź odbywa się indywidualnie, często w poczuciu winy i upokorzenia ze strony osoby spowiadanej, prowadzona jest ona przez osobę dorosłą, która jest autorytetem społecznym, ale która nie ma odpowiedniego przygotowania psychologicznego. Spowiedź przedwcześnie konfrontuje dzieci z koncepcjami dobra i zła, gdy te jeszcze nie w pełni mają rozwinięte możliwości zrozumienia swoich działań.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#MarcinJózefaciuk">Jeśli chodzi o ustawę zasadniczą, mówi ona: Rzeczpospolita zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją. Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#MarcinJózefaciuk">Jest jeszcze więcej argumentów przemawiających za tym, że jest to niezwykle ważny temat. Zważając na powyższe, warto podjąć dyskusję na ten temat. Nie aby atakować daną religię, bo spowiedź występuje w wielu religiach, ale po to żeby chronić dzieci. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Piotra Uruskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PiotrUruski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Decyzją Ministerstwa Klimatu i Środowiska z 8 stycznia 2024 r. wprowadzono ograniczenie pozyskiwania drewna w Lasach Państwowych. Na terenie Podkarpacia polecenie dotyczyło terenu ośmiu nadleśnictw. To Bircza, Baligród, Cisna, Dukla, Komańcza, Lutowiska, Rymanów i Nadleśnictwo Stuposiany. Taka decyzja ministerstwa budzi uzasadniony niepokój o konsekwencje w sferze społecznej i gospodarczej dla południa Podkarpacia, które mam zaszczyt reprezentować w Sejmie. Sprawa dotyczy bowiem firm, szczególnie działających na poziomie lokalnym w branży drzewnej, oraz ich pracowników, którzy zostaną pozbawieni źródeł dochodu i środków utrzymania. Zmniejszą się dochody lokalnych samorządów pochodzące z podatków płaconych przez firmy sektora leśnego, drzewnego i meblarskiego. W przypadku przemysłu drzewnego i meblarskiego może nastąpić przeniesienie produkcji poza granice kraju w związku z brakiem surowca i radykalnym wzrostem jego ceny. Finalnie oznacza to utratę wielu miejsc pracy i dochodów budżetów samorządowych oraz budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#PiotrUruski">Dzisiaj ofiarą tych wszystkich zmian, które zostały zaproponowane przez ministerstwo, padają ludzie, którzy żyją z gospodarki leśnej na południu Podkarpacia. Dlatego z tego miejsca chcę stanąć w obronie wszystkich tych, którzy dzisiaj są poszkodowani w wyniku nieodpowiedzialnych i przynoszących poważne szkody gospodarce leśnej na południu Podkarpacia decyzji i zaapelować do minister klimatu i środowiska o jak najszybsze wycofanie ograniczenia pozyskiwania drewna w Lasach Państwowych na południu Podkarpacia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#DorotaNiedziela">Jako ostatnią zapraszam panią poseł Ewę Leniart, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#EwaLeniart">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym zwrócić szczególną uwagę Wysokiej Izby na sytuację prawną oraz finansową pracowników domów pomocy społecznej. Znajdują się oni w niezwykłej sytuacji. Formalnie są bowiem pracownikami samorządu, natomiast samorządowcy niejednokrotnie nie traktują ich na równych zasadach z pracownikami urzędów. Od pewnego czasu jest praktyka udzielania wsparcia przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poprzez zapewnienie dodatku wypłacanego do pensji pracownika DPS-u. Dodatek ten jednak nie jest wliczany do wynagrodzenia zasadniczego, a w związku z tym wielu pracowników DPS-ów zarabia niewiele więcej ponad minimalną płacę, ponad 200 czy 300 zł więcej. To sprawia, że osoby, które wymagają szczególnej empatii w związku z pensjonariuszami, którzy przebywają w domach pomocy społecznej, nie są w należyty sposób gratyfikowane. Bardzo proszę, aby ten problem został przez Wysoką Izbę zauważony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#AnnaGembicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 19 października mija 40. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki, rocznica bestialskiego morderstwa dokonanego przez esbeków, przez komunistów. Zbrodnia ta nie została nigdy należycie rozliczona. Mało tego, po 1989 r. komuniści dostawali wysokie emerytury. My to zmieniliśmy, a dla koalicji 13 grudnia nagradzanie esbeków było tak ważne, że aż zapisali to w umowie koalicyjnej.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#AnnaGembicka">Komuniści nie mogli znieść głosu prawdy ze strony ks. Popiełuszki. Teraz od rządzących znowu słyszymy, że Kościół nie ma prawa zabierać głosu, a księży się bezprawnie więzi. Dlatego dzisiaj, w obliczu tej rocznicy, chcę wam przypomnieć dwie jakże aktualne myśli ks. Jerzego Popiełuszki:</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#AnnaGembicka">Jeśli władza rządzi zastraszonymi obywatelami, obniża swój autorytet, zubaża życie narodowe, kulturalne i wartości życia zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#AnnaGembicka">Sprawiedliwość czynić i o sprawiedliwość wołać mają obowiązek wszyscy bez wyjątku.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#AnnaGembicka">Dziś szczególnie pamiętajmy o bł. ks. Jerzym Popiełuszce i jego przesłaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#GrzegorzLorek">Ks. Jerzy Popiełuszko urodził się 14 września 1947 r. we wsi Okopy niedaleko Suchowoli w województwie białostockim jako Alfons Popiełuszko, w 1971 r. oficjalnie zmienił imię na Jerzy. Jego rodzice, Marianna i Władysław, prowadzili gospodarstwo rolne. W 1954 r. rozpoczął naukę w szkole podstawowej w Suchowoli. 4 lata później został ministrantem w miejscowym kościele parafialnym. W 1961 r. rozpoczął edukację w Liceum Ogólnokształcącym w Suchowoli. W 1965 r., po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, wstąpił do Metropolitalnego Seminarium Duchownego pw. św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Na początku drugiego roku studiów został wcielony do wojska, do jednej z istniejących wówczas specjalnych jednostek dla kleryków w Bartoszycach na Mazurach. Tam też 7 grudnia 1966 r. złożył przysięgę wojskową. W latach 1966–1968 odbywał zasadniczą służbę wojskową. W czasie pobytu w wojsku był prześladowany i dręczony. Po powrocie z wojska ks. Jerzy ciężko zachorował.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#GrzegorzLorek">28 maja 1972 r. w katedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie przyjął święcenia kapłańskie z rąk ks. kard. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski. Po święceniach został skierowany jako wikariusz na swą pierwszą placówkę duszpasterską w Ząbkach koło Warszawy. Po powstaniu „Solidarności” ks. Popiełuszko stał się jej duchowym przywódcą, warszawscy hutnicy określili go swoim kapelanem, był duszpasterzem krajowym ludzi pracy, a także służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#GrzegorzLorek">Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. był systematycznie nękany i inwigilowany przez SB i MO. Pomimo tego organizował pomoc materialną dla osób internowanych i ich rodzin, wspierał różnego rodzaju inicjatywy społeczne, m.in. pomagał w akcji sprowadzania z Zachodu leków. W podziemiach kościoła św. Stanisława Kostki gromadzone była m.in. żywność i leki.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#GrzegorzLorek">Uczestniczył także w procesach aresztowanych za przeciwstawianie się prawu stanu wojennego. Wspierał więźniów politycznych. Nagrał kilka z rozpraw, wnosząc na salę sądową magnetofon schowany pod sutanną. Materiał, który wtedy powstał, był emitowany m.in. w Radiu Wolna Europa.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#GrzegorzLorek">Porwania ks. Popiełuszki dokonali trzej oficerowie SB z IV Departamentu MSW zwalczającego Kościół katolicki: Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski. 19 października 1984 r. wyjechali do Bydgoszczy służbowym fiatem 125p. Na trasie Toruń — Bydgoszcz zatrzymali samochód volkswagen golf, którym jechali ks. Popiełuszko oraz jego kierowca Waldemar Chrostowski. Kierowcy funkcjonariusze założyli na ręce kajdanki i knebel na usta. Księdza, który nie chciał wejść do samochodu, oprawcy, bijąc, pozbawili przytomności i wrzucili do bagażnika. Chrostowskiemu w czasie jazdy udało się wyskoczyć z samochodu.</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#GrzegorzLorek">Kiedy oprawcy zatrzymali się w okolicy hotelu Kosmos w Toruniu i otworzyli bagażnik, ksiądz zaczął uciekać. Po kilku uderzeniach pałką stracił jednak przytomność i znów został umieszczony w bagażniku. Podczas dalszej jazdy porywacze, obawiając się blokady dróg, zdecydowali się zabić księdza. Przywiązali do jego nóg worek kamieni, usta zakleili plastrem, a następnie wrzucili go do Zalewu Wiślanego w pobliżu Włocławka.</u>
          <u xml:id="u-413.6" who="#GrzegorzLorek">Słynne motto z wypowiedzi księdza Jerzego: „Zło dobrem zwyciężać”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#AndrzejSzejna">Oświadczenie poselskie w sprawie rocznicy wyborów 15 października</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#AndrzejSzejna">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 15 października 2023 r. był bardzo ważną datą dla całej Polski. Koalicja 15 października wygrała wybory i przerwała 8-letni okres, w którym władzę sprawował PiS. Wczoraj obchodziliśmy rocznicę tych wygranych wyborów. To był rok pełen wyzwań, ale również sukcesów, które udało nam się osiągnąć dzięki wspólnej pracy i determinacji. Rząd PiS od 2015 r. zdążył skłócić nas z najważniejszymi sojusznikami, wyrzucić na margines Europy, zniszczyć wymiar sprawiedliwości oraz podzielić społeczeństwo. Te wszystkie działania miały jeden cel: zohydzić Zachód. Zapomnieli jedynie, że my też jesteśmy Zachodem, o co walczyliśmy nieprzerwanie od 1990 r. Nie da się naprawić 8 lat w rok. Wiem, że społeczeństwo liczy na nasz rząd, i pragnę zapewnić, że nie będziemy ustawać w dalszej realizacji naszych obietnic, a zaznaczam, że trochę ich już zrealizowaliśmy. Oto przykłady:</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#AndrzejSzejna">Renta wdowia — flagowy postulat Lewicy, a zarazem największy i najodważniejszy projekt społeczny koalicji 15 października. To kilkaset złotych więcej co miesiąc w kieszeniach 2 mln emerytów i emerytek.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#AndrzejSzejna">Zmiana definicji zgwałcenia — tylko „tak” oznacza zgodę. Lewica w koalicji rządzącej potrafi zadbać o sprawy kobiet. Dość prawa, które jest silne wobec ofiar i słabe wobec oprawców. Skończyliśmy z patologicznymi przepisami, które zmuszały kobiety sparaliżowane strachem do tłumaczenia się, dlaczego nie krzyczały.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#AndrzejSzejna">Mieszkania — dzięki Lewicy wszystkie samorządy, które chcą budować mieszkania pod tani wynajem, dostaną na to środki. Lewica w rządzie sfinansuje wszystkie wnioski samorządów na lata 2024 i 2025. Na politykę mieszkaniową zabezpieczyliśmy 4,7 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#AndrzejSzejna">Prawo Komunikacji Elektronicznej — Lewica wzięła odpowiedzialność za cyfryzację w Polsce i wprowadziła szeroką reformę, która m.in. będzie chronić Polki i Polaków przed nieuczciwymi sprzedawcami w Internecie, zapewni możliwość dokładnego lokalizowania osób dzwoniących na numery alarmowe czy przez wymogi dla producentów zmniejszy ilość elektroodpadów w środowisku.</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#AndrzejSzejna">„Aktywny rodzic” — to realizacja wizji polityki społecznej Lewicy, która wspiera polskie rodziny. 1500 zł dla rodziców co miesiąc na opłacenie żłobka dla dziecka. Również 1500 zł na zapewnienie opieki przez nianię, dziadka czy babcię oraz 500 zł, jeśli dziecko zostaje pod opieką rodzica. Likwidujemy barierę, jaką jest zapewnienie opieki maluchom w momencie, kiedy rodzic chce wrócić do aktywności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-414.7" who="#AndrzejSzejna">In vitro — Lewica oddała to, co PiS odebrał Polkom i Polakom: wolność w kwestii zakładania rodziny. Pierwszy w historii program finansowania in vitro ze środków publicznych wdrożył Marek Balicki, minister zdrowia w rządzie SLD. Jesteśmy dumni, że jedną z pierwszych decyzji koalicji rządzącej było przywrócenie tego programu.</u>
          <u xml:id="u-414.8" who="#AndrzejSzejna">1000 zł dodatków dla pracowników socjalnych — pracownicy socjalni z pełnym poświęceniem codziennie wykonują trudną, wymagającą specjalistycznej wiedzy i odpowiednich kompetencji pracę, która musi być odpowiednio wynagradzana. Dzięki Lewicy 190 tys. pracowników socjalnych, pracowników pieczy zastępczej i pracowników samorządowych instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 otrzyma dodatkowe 1000 zł brutto miesięcznie. Lewica od lat powtarza, że godna płaca to godne życie, i taką politykę realizuje w rządzie.</u>
          <u xml:id="u-414.9" who="#AndrzejSzejna">Dłuższy urlop dla rodziców wcześniaków — wydłużenie urlopu o czas, jaki dziecko spędziło w szpitalu, to ogromne ułatwienie dla rodziców, którzy znaczną ilość czasu po przyjściu na świat ich dzieci spędzają przy inkubatorach, na wizytach lekarskich oraz różnorakich terapiach wspierających rozwój dziecka. Zmiany zaczną obowiązywać już wkrótce. Państwo musi wspierać rodziny w trudnych chwilach i taką politykę prowadzi w rządzie Lewica.</u>
          <u xml:id="u-414.10" who="#AndrzejSzejna">Ustawa Kamilka — wprowadziliśmy prawo mające na celu zwiększenie ochrony dzieci przed przemocą. Na jej podstawie wszystkie instytucje mające jakikolwiek kontakt z dziećmi, w tym Kościół, mają obowiązek zapewnienia standardów ochrony małoletnich.</u>
          <u xml:id="u-414.11" who="#AndrzejSzejna">Podwyżki w budżetówce — od lat mówiliśmy, że podstawą silnego państwa jest dobrze opłacana, profesjonalna administracja publiczna, dlatego twardym warunkiem współrządzenia było dla nas 20% podwyżki płac w sferze budżetowej oraz 30% podwyżki dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-414.12" who="#AndrzejSzejna">Odblokowanie środków z KPO — nie byłoby pieniędzy z KPO, gdyby nie Lewica. Dzięki naszym działaniom Polska otrzyma łącznie 59,8 mld euro (ok. 256 mld zł) z Unii Europejskiej. To pieniądze na transformację energetyczną, cyfryzację czy politykę społeczną.</u>
          <u xml:id="u-414.13" who="#AndrzejSzejna">Wliczanie śmieciówek do stażu pracy — prowadzimy intensywne działania, by niedługo zmienić Kodeks pracy tak, aby praca na umowach-zleceniach i okres prowadzenia działalności gospodarczej zaliczały się do stażu pracy. Czas docenić ciężką i uczciwą pracę, nawet jeśli nie była wykonywana na umowie o pracę.</u>
          <u xml:id="u-414.14" who="#AndrzejSzejna">Te osiągnięcia są dowodem na to, że Lewica jest w stanie skutecznie działać na rzecz poprawy życia obywateli. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do tych sukcesów, oraz wyborcom, którzy obdarzyli nas swoim zaufaniem. Przed nami jeszcze wiele pracy, ale jestem przekonany, że wspólnie możemy osiągnąć jeszcze więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#TadeuszTomaszewski">Oświadczenie w sprawie zmiany metody opodatkowania najmu prywatnego podatkiem dochodowym</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stowarzyszenie Właścicieli Nieruchomości „Gniezno” ponownie wystosowało do mnie pismo w sprawie wprowadzenia zmiany metody opodatkowania najmu prywatnego podatkiem dochodowym. Wcześniejsza była interpelacja nr 37124 z dnia 4 listopada 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#TadeuszTomaszewski">Od 1 stycznia 2023 r. wprowadzono obowiązkowe rozliczanie podatku od najmu prywatnego metodą ryczałtu. Metoda ta nie uwzględnia kosztów utrzymania budynku. Podatek płaci się od przychodu, a nie od dochodu, czyli zysku. Utrudnia to w sposób znaczący modernizację kamienic, odnawianie elewacji, podnoszenie standardu mieszkań poprzez wymianę okien, drzwi, termomodernizację, naprawy, bieżące remonty itp.</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#TadeuszTomaszewski">Stowarzyszenie zrzesza właścicieli kamienic w Gnieźnie, czyli osoby wynajmujące kilka, najwyżej kilkanaście mieszkań w swoich własnych budynkach. Kamienice te pochodzą przeważnie z XIX w., często odziedziczone są po rodzicach lub dziadkach, nie są nabyte w celach handlowych czy zarobkowych. Właściciele ci wynajmują mieszkania, aby utrzymać swoje kamienice w dobrym stanie, nie ustalając lokatorom wygórowanych czynszów. Wielu z nich cały przychód przeznaczało na unowocześnienie swoich budynków. Teraz ta możliwość została im zabrana, a więc w drastyczny sposób spada ilość remontów, ulepszeń i znacznie pogarsza się stan techniczny budynków. Sytuacja przedstawiona jest na przykładzie Gniezna, ale problem ten dotyczy wszystkich miast w Polsce. Członkowie stowarzyszenia w swoim piśmie proponują pozostawienie właścicielom prywatnych kamienic możliwości wyboru sposobu rozliczania podatku od wynajmu, tzn. albo ryczałtem, albo na tzw. zasadach ogólnych.</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#TadeuszTomaszewski">Mając na uwadze powyższe, uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź na pytanie: Czy prawie 2 lata od wejścia niekorzystnych dla właścicieli kamienic przepisów rozważana jest zmiana metody opodatkowania najmu prywatnego podatkiem dochodowym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję wszystkim posłankom i posłom za to, że dotrzymali do końca oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję także pracownikom Kancelarii Sejmu i Straży Marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#DorotaNiedziela">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 17 października br., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-416.4" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-416.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 18 min 16)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>