text_structure.xml
101 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarekSowa">Stwierdzam kworum.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MarekSowa">W dniu dzisiejszym w posiedzeniu uczestniczą stali doradcy Komisji zgodnie z listą obecności.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#MarekSowa">Na podstawie art. 16a ustawy o sejmowej komisji śledczej zezwalam przedstawicielom prasy na dokonywanie za pomocą aparatury utrwalania obrazu lub dźwięku, albowiem przemawia za tym interes publiczny, nie będzie to utrudniało przebiegu posiedzenia, a ważny interes osoby wezwanej nie sprzeciwia się temu.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MarekSowa">Porządek dzisiejszego jawnego posiedzenia przewiduje przesłuchanie Andrzeja Stróżnego, szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego w latach 2020–2023, wezwanego w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań, a także występowania nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 12 listopada 2019 r. do dnia 20 listopada 2023 r. Pan Andrzej Stróżny został wezwany na godzinę 11:00.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#MarekSowa">W punkcie drugim – przesłuchanie Beaty Wojdak, prokuratora Prokuratury Krajowej, delegowanej do Lubelskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Lublinie, wezwanej w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań, a także występowania nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 12 listopada 2019 r. do dnia 20 listopada 2023 r. Pani Beata Wojdak została wezwana na godzinę 15:00.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#MarekSowa">Zgłaszam jednocześnie wniosek o uzupełnienie porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia, o dodanie punktu trzeciego – sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#MarekSowa">Czy są uwagi do propozycji? Bardzo proszę, w pierwszej kolejności pan poseł Paweł Szrot.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PawełSzrot">Ja rozumiem oczywiście, że harmonogram prac Komisji musi być zsynchronizowany z harmonogramem publikacji prasowych w „Gazecie Wyborczej”, chociaż absolutnie tego nie popieram, ale jakikolwiek pośpiech tutaj i lekceważenie tego typu poważnych błędów nie może mieć miejsca.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#MarekSowa">Proponuję, abyśmy wniosek pana posła rozpatrzyli w głosowaniu.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#MarekSowa">Kto z pań i panów posłów jest za tym, aby zakończyć obrady dzisiaj po punkcie pierwszym? Proszę o włączenie systemu do głosowania.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#MarekSowa">Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę się zalogować do urządzenia.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#MarekSowa">Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 8 posłów. Za – 3, przeciwko – 5 osób. Wniosek nie uzyskał aprobaty.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#MarekSowa">Pan poseł Kaleta, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PiotrKaleta">W związku z tym chciałbym się zapytać, czy funkcjonowanie naszej Komisji w tej chwili na podstawie materiałów, które do nas do tej pory spłynęły, ma charakter legalny? Chciałbym zapytać się pana przewodniczącego, w jakich… żeby udostępnił to opinii publicznej, w jakim zakresie czasowym i jacy prokuratorzy przesyłali te materiały, które są w posiadaniu Komisji niemalże od samego początku prac Komisji.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PiotrKaleta">I zasadne, wydaje mi się, jest pytanie takie, bo chciałem zabrać głos niejako równolegle z tym, co powiedział pan poseł Szrot, dotyczącym zamknięcia obrad Komisji. Czy tak na dobrą sprawę materiał, który do tej pory zgromadziła Komisja, jest materiałem może nie tyle legalnym, czy on posiada jakąkolwiek w ogóle wartość procesową i wartość także dla naszej Komisji? Ponieważ podajemy w wątpliwość, czy do tej pory materia, nad którą żeśmy pracowali, jest najzwyczajniej w świecie materią legalną.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PiotrKaleta">Ale ja chciałbym, żeby pan przewodniczący powiedział to opinii publicznej, ponieważ w tej chwili mamy nową jakość prawną. To znaczy nową starą jakość prawną. Mamy orzeczenie Sądu Najwyższego, który kwestionuje działanie prokuratora krajowego powołanego przez Adama Bodnara czy Donalda Tuska, jakkolwiek by… (niesłyszalne). Wydaje mi się, że jest to chyba w tej chwili rzecz najbardziej oczywista, że nie wiem, czy pracujemy…</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PiotrKaleta">Ja chciałbym się dowiedzieć, ale chciałbym poznać opinię wszystkich czy większości, także opinie prawników, którzy nas reprezentują, zostali przez nas tutaj delegowani do pracy w tej Komisji, czy rzeczywiście obszar pracy tej Komisji jest… ma charakter w dalszym ciągu legalny i czy chociażby przesłuchanie dzisiejszych świadków będzie skutkowało tym, że możemy ich zeznania przyjąć jako zeznania, które mają ciężar gatunkowy, procesowy.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PiotrKaleta">Nie, nie, panie przewodniczący, to jest wniosek, żebyśmy wykorzystali naszych prawników, którzy siedzą za nami, którzy pracują, którzy nas wspomagają, aby również na ten temat się mogli wypowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#MarekSowa">Poddaję pod głosowanie wniosek przewodniczącego o uzupełnienie dzisiejszego porządku dziennego o punkt trzeci – sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#MarekSowa">Kto z państwa jest za uzupełnieniem porządku dziennego o punkt trzeci – sprawy bieżące? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#MarekSowa">Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 8 posłów. Za – 5, przeciwko – 3. Porządek dzienny został uzupełniony o punkt trzeci – sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#MarekSowa">W ramach tego punktu głosujemy. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę, stwierdzam jego przyjęcie.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#MarekSowa">Przypominam również, że na godzinę 13:00 mamy zaplanowane posiedzenie niejawne w celu przesłuchania pana Andrzeja Stróżnego oraz na godzinę 17:00 mamy zaplanowane posiedzenie niejawne w celu przesłuchania pani Beaty Wojdak.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#MarekSowa">Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#MarekSowa">Na zaproszenie Komisji stawił się pan Andrzej Stróżny. Dzień dobry, witam serdecznie.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#MarekSowa">Pan Andrzej Stróżny został wezwany na okoliczność wszelkich działań podjętych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne po uzyskaniu w drugiej połowie lipca 2022 r. informacji o przestępczym procederze związanym z procesem legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#MarekSowa">Informuję o dokonywanym zapisie dźwiękowym pana przesłuchania przed Komisją.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#MarekSowa">W pierwszej kolejności odbierzemy od pana dane osobowe. Imię i nazwisko?</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#MarekSowa">Zgodnie z treścią art. 11d ust. 1 ustawy o sejmowej komisji śledczej w związku z art. 233 § 1 Kodeksu karnego pouczam pana o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy z art. 233 § 1 k.k., za co grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#MarekSowa">Na podstawie art. 11d ustawy o sejmowej komisji śledczej odbiorę od pana przyrzeczenie.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#MarekSowa">Proszę wszystkich o powstanie.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#MarekSowa">Proszę o powtarzanie za mną treści przyrzeczenia.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#MarekSowa">„Świadomy znaczenia moich słów…</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#MarekSowa">Pouczam pana o przysługujących osobie wezwanej uprawnieniach wynikających z art. 11c ust. 1 ustawy o sejmowej komisji śledczej, tj.: prawo do odmowy zeznań, gdy jest ona osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa pozostającego w ścisłym związku z czynem stanowiącym przedmiot postępowania albo gdy za to przestępstwo została skazana; prawo do uchylenia się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli jej udzielenie mogłoby narazić osobę wezwaną lub osobę dla niej najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 Kodeksu karnego na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe – osobą najbliższą w rozumieniu wyżej wymienionego art. 115 § 1 k.k. jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu; prawo do żądania, aby przesłuchano ją na posiedzeniu zamkniętym, jeżeli treść zeznań mogłaby narazić na hańbę osobę wezwaną lub osobę dla niej najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 k.k.; prawo do odmowy zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ciążący na osobie wezwanej obowiązek zachowania tajemnicy ustawowo chronionej w przypadkach określonych w przepisach ustawy o sejmowej komisji śledczej – to są art. 11e–11g ustawy o sejmowej komisji śledczej; prawo zgłoszenia wniosku o zarządzenie przerwy w posiedzeniu komisji; prawo zwrócenia się z wnioskiem o umożliwienie swobodnego wypowiedzenia się w objętej przesłuchaniem w sprawie; prawo zwrócenia się z wnioskiem o uchylenie pytania, które w ocenie osoby wezwanej sugeruje jej treść odpowiedzi, jest nieistotne bądź niestosowne; prawo zwrócenia się z wnioskiem o zmianę terminu przesłuchania; prawo złożenia wniosku o dokonanie czynności, które komisja może albo ma obowiązek podejmować z urzędu; prawo złożenia wniosku o wyłączenie członka komisji w trybie art. 5 albo 6 ustawy o sejmowej komisji śledczej.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#MarekSowa">Wymogi proceduralne obligują mnie do zadania pytania, czy zrozumiał pan treść pouczenia?</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#MarekSowa">W związku z powyższym przechodzimy do zadawania pytań. Jak już wspomniałem, został pan wezwany na okoliczność działań podjętych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne po uzyskaniu w drugiej połowie lipca 2022 r. informacji o przestępczym procederze związanym z procesem legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#MarekSowa">Od kogo pan tę informację powziął? Od kogo się pan dowiedział?</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#AndrzejStróżny">Otrzymałem informację o tym, że pewna osoba zgłosiła się z informacją do… w tym przypadku konkretnie do ministra koordynatora Mariusza Kamińskiego… o tym, że pewna osoba poszukuje kontaktu do osób decyzyjnych w ministerstwie, które są w stanie ułatwić… przyspieszyć, ułatwić możliwości pozyskiwania wiz czy pozwoleń o pracę dla osób z Bliskiego, Dalekiego Wschodu. To taka była w skrócie pierwsza informacja.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#AndrzejStróżny">Mamy dzisiaj jesień 2024 r. Ja już praktycznie rok jestem poza służbą, jestem także poza dostępem do informacji w tych sprawach, którymi wcześniej miałem przyjemność się zajmować. Nie chcę być niegrzeczny, ale ja nie obserwuję na co dzień komisji śledczych, bo moje działania i działania formacji, którą zarządzałem, były z mojej perspektywy zgodne ze sztuką i jakby nie mam takiej potrzeby, żeby dzisiaj zapisywać sobie, czy przypominać sobie konkretne daty.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#AndrzejStróżny">Natomiast faktycznie mogę powiedzieć, że był to rok 2022, mogło to być pewnie w połowie… plus minus w połowie roku. Zostałem poproszony przez ministra koordynatora o spotkanie i otrzymałem od niego dość krótką informację o tym, że jest pewna osoba, która się zgłosiła, która chce poopowiadać o pewnych nieprawidłowościach. I tyle.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#AndrzejStróżny">Ta informacja… Ona była informacją dość lakoniczną, bo ona tylko mówiła o tym, że jest… pojawiła się pewna osoba, która opowiada o tym, że zwrócił się do niej ktoś albo ona sama poszukuje dotarcia… To znaczy do tej pierwszej się zwrócił ktoś, kto poszukuje dotarcia do kogoś, kto mógłby przyspieszyć czy też załatwić przyspieszenie przyznawania wiz czy też pozwoleń o pracę. I to jest ta pierwsza informacja.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#AndrzejStróżny">Służby w takim wypadku zachowują się standardowo. Są wypracowane od wieków w każdej służbie, która zajmuje się czynnościami operacyjnymi, czynnościami procesowymi… Mają nie tylko opisane w prawie, w przepisach wewnętrznych procedury, jak się zachować w danym momencie. Natomiast też mają wypracowaną różnego rodzaju swoją praktykę, pragmatykę w takich czynnościach. I one są zazwyczaj standardowe: jest informacja, niezależnie, jakiej ona jest wagi… Kiedy jest informacja, rozpoczyna się wstępne sprawdzenia od osoby.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#AndrzejStróżny">Zależy, jakie mamy dane. Jeżeli mamy dane imię i nazwisko, to już mam jakiś punkt odniesienia, od którego można rozpocząć pewne sprawdzenia. I teraz dopiero żeby ustalić, czy w ogóle ta informacja w jakiejś sferze, w jakiejś części polega na prawdzie, w całości polega na prawdzie, to tutaj jest cały wachlarz czynności. Bo mówimy teraz o czynnościach operacyjnych. To znowu… Chociażbym bardzo chciał państwu opowiedzieć, jak wygląda nie tylko kuchnia od środka pracy operacyjnej, ale czynności jest wiele, które zmierzają w pierwszej kolejności do przeprowadzenia wszelkiego rodzaju ustaleń, które nie tylko potwierdzą dane osób, które się pojawiają w tej informacji… A dopiero potem następuje próba, oczywiście przy wykorzystaniu różnego rodzaju dostępnych narzędzi, metod, środków, które pozwalają dopiero, jak to mówią, klocek po klocku zbierać… (niezrozumiałe)</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#MarekSowa">Kiedy to spotkanie się odbyło i jaka była ocena tej informacji?</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#AndrzejStróżny">Akurat w tym przypadku było znane imię i nazwisko osoby, która tę informację, w trybie art. 25, dostarczyła do… najpierw do ministra koordynatora, ale to praktycznie była natychmiastowa reakcja, tak? Bo takie informacje… to nie są pierwsze informacje. Takie informacje się zdarzają, one bardzo często przychodzą w różny sposób, przychodzą takie informacje od państwa, z różnych stron sceny politycznej, w sposób formalny, mniej formalny.</u>
<u xml:id="u-1.45" who="#AndrzejStróżny">Prawda też jest taka, że państwo bardzo często sami na siebie przekazujecie informacje tego rodzaju, że ktoś powołuje się na wpływy w tym, innym przypadku, więc my w każdym przypadku dokładnie tak samo postępujemy, więc tutaj było dokładnie też… Było podane imię i nazwisko osoby. Ja oczywiście siłą rzeczy przekazałem tę informację natychmiast po powrocie do budynku biura, gdzie urzędowałem. Tę informację przekazałem w dół do podjęcia bardzo pilnych realizacji… ustaleń w takich sprawach, bo ogólnie Centralne Biuro Antykorupcyjne, myślę, że jak i wszystkie służby…</u>
<u xml:id="u-1.46" who="#AndrzejStróżny">Jak państwo też pewnie wiedzą, ja 34 lata służyłem ojczyźnie w formacjach wielu, we wszystkich praktycznie w pionach operacyjno-śledczych, więc dla mnie osobiście, proszę wybaczyć, pytania tego rodzaju są w moim kierunku… Żeby jakby nikogo nie urazić, to jest elementarz tak naprawdę. To jest elementarz działań i ja tutaj, na jawnym posiedzeniu, tym bardziej nie jestem w stanie opowiadać, jak te wyglądają czynności.</u>
<u xml:id="u-1.47" who="#AndrzejStróżny">Natomiast faktycznie jest tak, że tego rodzaju informacje, które dotyczą takich wrażliwych momentów, to… Proszę wierzyć, tym bardziej że pod przysięgą tutaj zeznaję, nigdy nie marnuje się czasu. Praktycznie natychmiast uruchamia się czynności zmierzające do tego, żeby dokonać spotkania z daną osobą, powziąć informacje i na podstawie tego, jaka jakość jest tych informacji, rozpocząć kolejne działania. Tak to się rozpoczęło.</u>
<u xml:id="u-1.48" who="#AndrzejStróżny">Jakie czynności? Nawet możemy wyobraźnię tutaj uruchomić. Jeżeli mamy dane tylko tego rodzaju, że jest imię i nazwisko osoby, która dociera do kogoś, poszukując dotarcia, to jak sobie jesteśmy w stanie wyobrazić, to ja mogę zadać pytanie, co służby… co każdy by zrobił, nie tylko służby, kiedy mamy tylko takie dane? Rozpoczyna się, krótko mówiąc, szeroko rozumiana próba poszerzenia informacji, które mogłyby potwierdzić w jakimś stopniu wiarygodność tejże informacji po prostu. Czyli zaczyna się od szerokich sprawdzeń danej osoby, prawda, możliwości kontaktu.</u>
<u xml:id="u-1.49" who="#AndrzejStróżny">Bo teraz na pewno zada pan pytanie, a co dalej? Dalej oczywiście, żeby móc podjąć ofensywne działania, czy to operacyjne, czy to procesowe, to musi być już pewnego rodzaju baza danych, baza informacyjna, która pozwoli… która uprawdopodabnia, że faktycznie może… Bo to jeszcze nie jest etap śledztwa, tak, tam trzeba mieć uzasadnione podejrzenie. Ale na etapie operacyjnym to muszą być informacje, które gdzieś uwiarygadniają, muszą uwiarygodnić to, że takie zachowanie, taki czyn mógł mieć miejsce.</u>
<u xml:id="u-1.50" who="#AndrzejStróżny">I teraz znowu, jak sobie wyobrazimy, to państwo też wiedzą o tym, że po takiej informacji – niezależnie, o jaką tu by sprawę chodziło, bo w każdej sprawie się postępuje tak samo – żaden funkcjonariusz, nawet jak uzyska informację o tym, że… kto tam ewentualnie mógłby powoływać się, poszukiwać jakichś… czy przedstawia jakieś zachowania, które mogą być o charakterze przestępczym, to… Przecież służba nie jedzie do tej osoby i nie pyta jej, żeby ustalić, o co mu chodzi, jak jest stan faktyczny. Zaczyna się naprawdę szeroko rozumiana akcja sprawdzeniowa, analityczna, dotarcia do tego, żeby… dotarcia do ludzi, którzy… do osób, do miejsc.</u>
<u xml:id="u-1.51" who="#AndrzejStróżny">Muszę się tu zatrzymać, bo będę wchodził na formalno-operacyjne czynności, ale jest tych czynności… Podsumowując, czynności jest bardzo dużo i one mają zmierzać do tego, żeby zebrać materiał, który albo na tym etapie wykluczy, że w ogóle to jest jakiś fejk, tak naprawdę jakaś informacja, która w żadnym stopniu się nie potwierdza, albo uzyskujemy informację, która pozwala na to, żeby pójść znowu krok dalej.</u>
<u xml:id="u-1.52" who="#AndrzejStróżny">To jest troszkę taki elementarz. Szanowni państwo, ja się tych rzeczy uczyłem prawie 34 lata w służbach. To są pytania na poziomie szkoły podstawowej we wszystkich służbach.</u>
<u xml:id="u-1.53" who="#AndrzejStróżny">Natomiast OK, harmonogram jest dokładnie taki, że te czynności wstępne trwają nie jeden dzień, nie dwa, nie tydzień, tylko czasami trwają kilka miesięcy. W tym akurat przypadku mogę powiedzieć, że pierwsze miesiące… Ale to jest… Myślę, że, jak pamiętam… Myślę, że może do dwóch miesięcy to ta informacja nie dawała nam jakby takich szans i możliwości do tego, żeby móc ruszyć dalej, mocniej z tą informacją, bo ona… Nie mogliśmy dotrzeć do czegoś, co będzie przełomem w jakimś sensie na tym etapie pozyskiwania informacji.</u>
<u xml:id="u-1.54" who="#AndrzejStróżny">W momencie, kiedy faktycznie udało się skleić i ustalić, kto… że pojawiła się pewnego rodzaju postać, która tu była przesłuchiwana… Mówimy o… Mówię teraz o panu Edgarze K. Kiedy on się pojawił, a on się pojawił dość późno, to ten moment był pierwszym momentem kluczowym, który jakby zaczął… pozwalał na podjęcie działań bardziej ofensywnych. Już wcześniej pewnego rodzaju działania ofensywne były też podejmowane, ale to właśnie też po to, żeby budować jakby… aby jednak potwierdzić to, że ta informacja jest informacją prawdziwą i ona pozwoli nam na prowadzenie czynności. Bo też trzeba dodać jedną bardzo ważną rzecz – że my… jakbyśmy rozmawiali jako cywile, to oczywiście inaczej się na to patrzy, ale funkcjonariusze wszystkich służb działają na podstawie prawa, w granicach prawa i nie ma takiej możliwości, żebyśmy sobie bokiem przeszli.</u>
<u xml:id="u-1.55" who="#AndrzejStróżny">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, jedno tylko zdanie. Ja tutaj odpowiadam nie jako polityk, odpowiadam jako funkcjonariusz merytoryczny, który tylko i wyłącznie zajmował się tego rodzaju podejściem.</u>
<u xml:id="u-1.56" who="#MarekSowa">To proszę powiedzieć, kiedy Edgar K. – chociaż chyba możemy używać nazwiska, bo tutaj tak oświadczył Kobos na Komisji – był już obiektem zainteresowania Centralnego Biura Antykorupcyjnego?</u>
<u xml:id="u-1.57" who="#AndrzejStróżny">Kiedy stał się?</u>
<u xml:id="u-1.58" who="#MarekSowa">Proszę, pani przewodnicząca Janyska.</u>
<u xml:id="u-1.59" who="#MariaMałgorzataJanyska">Proszę świadka, powiedział pan o tym, że nie był pan oczywiście funkcjonariuszem politycznym, a merytorycznym, tak?</u>
<u xml:id="u-1.60" who="#AndrzejStróżny">Na tym etapie tego przesłuchania poruszamy się… ciągle zmierzamy do czynności operacyjnych. I one…</u>
<u xml:id="u-1.61" who="#MariaMałgorzataJanyska">Wie pan co, i nie róbmy tu ping-ponga. Bardzo bym prosiła, żeby świadek odpowiadał na pytania, tak?</u>
<u xml:id="u-1.62" who="#MariaMałgorzataJanyska">Czyli rozumiem, że nie określi pan nam tutaj tego…</u>
<u xml:id="u-1.63" who="#AndrzejStróżny">Zróbmy krok do tyłu. Ja naprawdę nie chciałem państwa obrazić, natomiast chodzi mi tylko o to, żeby pokazać, bo ja wiem, co ja mówię i co próbuję przekazać, że w momencie pozyskiwania pierwszych informacji najpierw jest czas na pewnego rodzaju zbieranie, nazwijmy to potocznie, danych, żeby móc rozpocząć działania, które są już działaniami bardzo sformalizowanymi. I te działania z kolei też trwają, bo… One trwają czasami 3 miesiące.</u>
<u xml:id="u-1.64" who="#AndrzejStróżny">I tu znajdzie pani odpowiedź na to, o co pani pyta. Bo żeby móc pozyskać kluczowe informacje, służby mają do tego narzędzia, żeby je wykorzystać. I na to trzeba czasu. Nie jest to jak w filmach kryminalnych, w serialu, tylko to trwa często kilka miesięcy, czy się pojawi, czy nie.</u>
<u xml:id="u-1.65" who="#MariaMałgorzataJanyska">Czy ma pan może wiedzę, że tak było, tak się działo, że Agencja Wywiadu uprzedzała i że pan koordynator wiedział? I czy w tym zakresie podejmował jakieś działania, które zgodnie z prawem powinien realizować, czyli na przykład koordynowanie działalności służb specjalnych w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-1.66" who="#AndrzejStróżny">W służbach… Służby pracują w ciszy, szczególnie kiedy jest proces operacyjny. Ten moment operacyjny czasami trwa lata i tutaj nie ma pola do tego, żeby pewne rzeczy ujawniać, pokazywać, bo to jest naprawdę długi czas.</u>
<u xml:id="u-1.67" who="#AndrzejStróżny">I faktycznie to przestępstwo, o którym tutaj rozmawiamy, czyli powoływanie się na wpływy, jest bardzo trudnym przestępstwem, dlatego te pytania trzeba rozbierać na części, bo się ich… Z pozycji człowieka ze służb nie da się odpowiedzieć w taki sposób. To jest skomplikowana kwestia.</u>
<u xml:id="u-1.68" who="#AndrzejStróżny">Po pierwsze…</u>
<u xml:id="u-1.69" who="#MariaMałgorzataJanyska">Czy ma pan taką wiedzę?</u>
<u xml:id="u-1.70" who="#MariaMałgorzataJanyska">Rozumiem, że nie uzyskam odpowiedzi, tak ?</u>
<u xml:id="u-1.71" who="#MariaMałgorzataJanyska">Proszę mi powiedzieć w takim razie, czy państwo zapewnialiście ochronę antykorupcyjną ministrom?</u>
<u xml:id="u-1.72" who="#AndrzejStróżny">I oczywiście pozyskujemy informacje albo od innych służb, które mają w tym systemie ocenianie albo wsparcie tego rodzaju działań, są po prostu bliżej, częściej i więcej. I wtedy, kiedy różnego rodzaju mechanizmy, jakieś negatywne sygnały, które byłyby w naszej właściwości… to nam przekazują. Przekazują nam ministrowie, przekazują nam inne osoby, natomiast Centralne Biuro Antykorupcyjne w takim trybie osłonowym, codziennym nie funkcjonuje.</u>
<u xml:id="u-1.73" who="#AndrzejStróżny">Natomiast robimy i prowadzimy różnego rodzaju szkolenia antykorupcyjne i na przykład w tym zakresie byliśmy bardzo aktywni w różnych miejscach, ale to są działania punktowe, działania, które albo są prowadzone zgodnie z planem, który by został ułożony w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, lub też na wniosek poszczególnych podmiotów.</u>
<u xml:id="u-1.74" who="#MariaMałgorzataJanyska">I wie pan, teraz zacytuję panu wypowiedź pana wiceministra Piotra Wawrzyka, który powiedział w wywiadzie: „Ale gdy myślę o całej tej sprawie z Kobosem, nurtuje mnie co innego. To jak działa, a raczej nie działa system antykorupcyjny w Polsce. Gdy wokół ministra kręci się jakiś przestępca, służby specjalne powinny natychmiast reagować. Przecież od tego są”.</u>
<u xml:id="u-1.75" who="#AndrzejStróżny">To jest pani… To pani dorabia… To jest pani (niezrozumiałe) interpretacja.</u>
<u xml:id="u-1.76" who="#AndrzejStróżny">Służba antykorupcyjna prowadzi działania w kontekście osłony antykorupcyjnej na zasadach, które są sformalizowane i określone w strukturach Centralnego Biura Antykorupcyjnego i w miarę swoich możliwości.</u>
<u xml:id="u-1.77" who="#AndrzejStróżny">Natomiast jeżeli pani chce powiedzieć, że podmioty typu Ministerstwo Spraw Zagranicznych czy jakiekolwiek inne nie mają swoich systemów, które na co dzień właśnie monitorują funkcjonowanie tych urzędów…</u>
<u xml:id="u-1.78" who="#MariaMałgorzataJanyska">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
<u xml:id="u-1.79" who="#MarekSowa">Pan poseł Przemysł Witek. Proszę kontynuować.</u>
<u xml:id="u-1.80" who="#PrzemysławWitek">W zasadzie najbardziej chciałbym panu zadać pytanie o mieszkanie na mieście, Pegasusa albo zespół muzyczny, ale z powagą w zasadzie…</u>
<u xml:id="u-1.81" who="#PrzemysławWitek">Czy w związku z tymi przesłuchami, że w MSZ coś się dzieje nie tak – czy państwo zaprosiliście na przykład pana Wawrzyka bądź innych pracowników MSZ na szkolenia antykorupcyjne?</u>
<u xml:id="u-1.82" who="#AndrzejStróżny">Więc w momencie, kiedy podejmuje się informację o tego rodzaju zachowaniach, to my jako formacja patrzymy na to zimno. My nie jesteśmy zewnętrznymi komentatorami, którzy gonią za sensacją. Jestem prawnikiem, otaczam się prawnikami w służbie, od wielu lat każde informacje dokładnie są oceniane w taki sam sposób, czyli bez specjalnej jakby…</u>
<u xml:id="u-1.83" who="#AndrzejStróżny">To znaczy chcemy działać w ciszy, to jest podstawa. I teraz tak. Weryfikacja tak wrażliwych miejsc… Bo może się to okazać prawdą, my na początku tego nie wiemy, to się może okazać prawdą, więc działamy bardzo cicho, ale jest pewien moment, przychodzi pewien moment faktycznie, gdzie zderzają się dwa interesy. Czyli dwa interesy… To jest jeden – ten, o którym tutaj była uprzejma powiedzieć pani poseł, pani przewodnicząca, tak? Przepraszam, bo jakby nie doczytałem.</u>
<u xml:id="u-1.84" who="#AndrzejStróżny">Natomiast chodzi o to, że właśnie to są takie dwa momenty, gdzie zderzają się te kwestie z jednej strony rozwijającej się pracy operacyjnej, potem procesowej z kwestią osłonową, tą antykorupcyjną, i nie tylko, bo są inne służby, które jakby bliżej są i te kwestie takiej osłony bezpośredniej, jeżeli chodzi o ważne postaci pełniące funkcje publiczne, to trochę to inaczej wygląda.</u>
<u xml:id="u-1.85" who="#PrzemysławWitek">Teraz zadam drugie pytanie. Czy sprawa korupcji w MSZ była przedmiotem spotkań i opiniowania przez Kolegium do Spraw Służb Specjalnych? Jeśli tak, ile razy, ewentualnie kiedy, kto w tych spotkaniach uczestniczył?</u>
<u xml:id="u-1.86" who="#AndrzejStróżny">My zdajemy relację z działań związanych z szeroko rozumianą korupcją. I drugi element to jest ekonomiczne bezpieczeństwo państwa, które… W tym zakresie się jakby rozmijamy. I konkretnie, kiedy Centralne Biuro Antykorupcyjne ani nie ma na tym polu analiz działań, informacji, które by nas obligowały i zmuszały do prowadzenia tych czynności, to dopiero w momentach, kiedy się pojawia, a w tym wypadku, kiedy się pojawiło tego rodzaju śledztwo, najpierw czynności operacyjne… Też tak jak mówię zawsze, że ta część operacyjna – ona jest wrażliwa, więc to się o wszystkim nie opowiada, tym bardziej że… Dlatego o tym mówię – wcześniej trzeba być świadomym, że ta informacja… jakby sprawdzanie danej sprawy… Ona trwa i się rozwija i ma bardzo różne momenty, etapy i nie wiemy, jak się skończy.</u>
<u xml:id="u-1.87" who="#AndrzejStróżny">Więc na kolegiach w tym zakresie, w takim ogólnym… znaczy ogólnym być może sygnalne jakieś, kiedy omawiane były kierunki albo podsumowywaliśmy to, co robiliśmy rok wcześniej, były. Natomiast na pewno nie były rozwijane, bo to nie jest miejsce, gdzie by opowiadać o tego rodzaju… kompleksowo opowiadać o tego rodzaju sprawach. Ale sygnały w pewnym momencie na pewno były.</u>
<u xml:id="u-1.88" who="#AndrzejStróżny">Ale jestem przekonany, że na kolegiach sygnalnie na pewno ten temat był omawiany. Jestem o tym przekonany, a później było omawiany, z tego, co też słyszałem…</u>
<u xml:id="u-1.89" who="#PrzemysławWitek">I ostatnie pytanie.</u>
<u xml:id="u-1.90" who="#PrzemysławWitek">W porządku. Przyjmuję pana odpowiedź, dziękuję. Ja przedstawiłem swoje zdanie.</u>
<u xml:id="u-1.91" who="#PrzemysławWitek">Czy sprawa korupcji w MSZ była przedmiotem spotkań i opiniowania przez Komitet Rady Ministrów do spraw Bezpieczeństwa Publicznego i Spraw Obronnych? Czy ma pan taką wiedzę?</u>
<u xml:id="u-1.92" who="#AleksandraLeo">Szanowny panie, ja chciałam jeszcze dopytać o te szkolenia, o których pan przed chwilą opowiadał. Mówił pan, że to były… wysyłał pan pismo w sprawie dodatkowych szkoleń jeszcze przed wybuchem afery korupcyjnej w MSZ. Mam pytanie, do kogo to pismo było skierowane?</u>
<u xml:id="u-1.93" who="#AndrzejStróżny">Jakby propozycje tego rodzaju, ale one…</u>
<u xml:id="u-1.94" who="#AndrzejStróżny">Muszę tu dodać też taki moment bardzo ważny – wszyscy mówili o rozwiązaniu Centralnego Biura Antykorupcyjnego, więc my dwoiliśmy się, robiliśmy wszystko, żebyśmy byli aktywni. Rozpoczęliśmy mocną aktywność, to wszystko jest do znalezienia, sam osobiście objeździłem wszystkie najwyższe polskie uczelnie z propozycją takiego otwarcia szkoleń, otworzenia różnego… różnych kierunków w kontekście właśnie profilaktyki antykorupcyjnej.</u>
<u xml:id="u-1.95" who="#AndrzejStróżny">Znowu to Centralne Biuro Antykorupcyjne za moich czasów było służbą, która wykonała w tej sprawie wspaniałą, cudowną robotę, jeżeli chodzi o wykrycie różnych wielkich nieprawidłowości. Ja wiem o tym, bo żałowałem, że zakończyliśmy… zakończyłem swoje funkcjonowanie. I trzymam kciuki, że ta sprawa też będzie mocno się rozwijała.</u>
<u xml:id="u-1.96" who="#AleksandraLeo">Więc chyba dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.97" who="#MaciejKonieczny">Korzystając z okazji, że mamy możliwość wysłuchania tak wszechstronnego wykładu, co prawda pytań z filozofii nie mam, ale zapytam w związku z tym o teorię pracy służb. Rozumiem, na bazie tego, co pan powiedział, że jeżeli CBA podejmuje jakieś działania operacyjne, to pozostaje po tym ślad – notatka, decyzja.</u>
<u xml:id="u-1.98" who="#KrzysztofMulawa">Na początku ogólne pytanie: Czy według pana proces wydawania wiz w Polsce jest korupcjogenny? Jakie rodzi ryzyka korupcji?</u>
<u xml:id="u-1.99" who="#KrzysztofMulawa">Kto wydał decyzję o rozpoczęciu operacji, pod kryptonimem „Rinnat”? Czy wie pan?</u>
<u xml:id="u-1.100" who="#KrzysztofMulawa">Kolejne pytanie, które chciałbym zadać, być może to będzie na to jeszcze posiedzenie: Czy wobec pana Wawrzyka i pana Kobosa stosowane były podsłuchy?</u>
<u xml:id="u-1.101" who="#KrzysztofMulawa">Czy decyzja o powstaniu Centrum Decyzji Wizowych w Łodzi, w okręgu wyborczym ministra spraw zagranicznych, była przedmiotem monitoringu, obserwacji CBA? Chodzi mi tylko, czy była, czy nie była. Wydaje mi się, że taką odpowiedź jestem w stanie uzyskać na tym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-1.102" who="#AndrzejStróżny">Analiza, krąg zainteresowania wiedzą zazwyczaj jest szeroki i wszystkie rzeczy są analizowane także pod kątem, czy to miało wpływ na coś, czym się zajmujemy, czy nie. Na pewno w polu widzenia te wszystkie elementy w ramach prowadzonej sprawy operacyjnej, pewnie śledztwa, zostały… Mówię to do momentu, do którego ja miałem wgląd – one się… wszystkie te rzeczy się rozwijały i na pewno… Co dalej się wydarzyło, to już nie wiem.</u>
<u xml:id="u-1.103" who="#KrzysztofMulawa">Czy będzie pan w stanie odpowiedzieć na tym posiedzeniu na pytanie o to, z kim z polityków PiS rozmawiał pan o aferze wizowej? Czy jest pan w stanie odpowiedzieć na to pytanie?</u>
<u xml:id="u-1.104" who="#AndrzejStróżny">Jeżeli chodzi o prowadzenie sprawy operacyjnej, tak, bo ono… To, co chciałem powiedzieć wcześniej, w sprawach tego rodzaju, powoływania się na wpływy, nie jest ważne tylko to, żeby złapać tego, co się powołuje i kto da łapówkę. Ważne jest to, czy prawdą jest, czy jest to możliwe… Czy jest to prawdą, że to, na co się powołuje dana osoba, to czy to jest prawdą. Czyli trzeba iść dalej, dalej i jeszcze raz dalej, a na to trzeba czasami czasu.</u>
<u xml:id="u-1.105" who="#AndrzejStróżny">Dzieją się pewne sytuacje, które z taktycznego punktu widzenia… Bo my jeszcze nie jesteśmy, nie wszystkie klocki mamy jakby ułożone, nie wszystkie karty są odkryte, a już musimy podjąć działania – bo nie możemy zrobić tego inaczej – aktywne procesowe, które się odbiją, bo do tego… do czegoś zmierzam, odbiją się także medialnie, bo się muszą odbić.</u>
<u xml:id="u-1.106" who="#AndrzejStróżny">Kiedy wchodzimy do czynności… przeprowadzamy czynności już procesowe, to jest komunikat prokuratury itd., to już wiemy, że tego już nie ukryjemy. Potem siłą rzeczy zaczynają się jakby rozmowy nie tylko pewnie wśród… Wśród wszystkich, wśród polityków, medialne różnego rodzaju oceny itd. I to są takie momenty, gdzie też jest ten moment, gdzie trzeba jeszcze mocniej brać pod uwagę kwestię, o której tutaj pani przewodnicząca też mówiła – co dalej w kontekście osłony, w kontekście tego, jak należy postąpić, z kim i w jakim stopniu się podzielić wiedzą w kontekście jakichś takich reakcji, bo siłą rzeczy możemy sobie zakończyć niechcący… utrudnić sobie niechcący rozwój sprawy. (niezrozumiałe)</u>
<u xml:id="u-1.107" who="#AndrzejStróżny">Nie jestem w stanie powiedzieć tego. To było na którymś… Byłem na którymś kolegium w jakimś momencie i tak sobie to wyobrażam, ale…</u>
<u xml:id="u-1.108" who="#AndrzejStróżny">Natomiast ja…</u>
<u xml:id="u-1.109" who="#MarekSowa">Pan poseł Kaleta, bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.110" who="#PiotrKaleta">Panie ministrze, w nawiązaniu do ostatniego pytania pana posła Mulawy chciałbym zadać takie, wydaje mi się, pytanie oczywiste. Czy pan mógł rozmawiać z jakimiś innymi politykami Prawa i Sprawiedliwości, jeżeli nie byli oni w jakiś sposób bezpośrednio pana przełożonymi?</u>
<u xml:id="u-1.111" who="#PiotrKaleta">Panie ministrze, to seria takich, myślę, szybkich, krótkich pytań, ale wydaje mi się, że one zobrazują istotę rzeczy, o których chcielibyśmy rozmawiać. Panie ministrze, czy ktoś z kancelarii premiera, z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, naciskał w jakiś sposób na pana, żeby sprawę zamieść pod dywan?</u>
<u xml:id="u-1.112" who="#PiotrKaleta">To w takim razie takie pytanie uzupełniające – czy były oczekiwania, żeby to była transparentność? W miarę oczywiście możliwości, nie ujawniając spraw związanych… Tak jak pan tutaj nam powiedział, że ten system operacyjny czy działanie CBA wymaga ciszy. Czy w miarę takiej możliwości chodziło o to, żeby opinia publiczna była informowana, że coś takiego się dzieje?</u>
<u xml:id="u-1.113" who="#PiotrKaleta">To w takim razie, znowu doprecyzowując sprawę, czy ma pan takie wrażenie… Bo to chyba też jest istotne, budując tutaj obraz, bo my raczej próbujemy się dowiedzieć o tym, jakie są zasady funkcjonowania CBA… Ale to już wiemy, że naszych kolegów z Koalicji Obywatelskiej nie interesuje jak gdyby istota sprawy.</u>
<u xml:id="u-1.114" who="#PiotrKaleta">Czy ma pan takie wrażenie, że to jest… Ja nie używam słowa afera, bo po już tylu posiedzeniach tej Komisji, po podniesieniu różnych wątków, że to jest afera, której nie było… Ale jeżelibyśmy używali tej terminologii, to czy pan ma takie wrażenie, że ta afera została wywołana na potrzeby wyborów do europarlamentu i nie tylko?</u>
<u xml:id="u-1.115" who="#PiotrKaleta">Myślę, że trzeba by było uchylić pytanie, panie przewodniczący. Nie. Tym razem nie.</u>
<u xml:id="u-1.116" who="#PiotrKaleta">Bo rozumiem, że jeżeli…</u>
<u xml:id="u-1.117" who="#AndrzejStróżny">Natomiast…</u>
<u xml:id="u-1.118" who="#AndrzejStróżny">I to jest ten moment taki, który… wykonywaliśmy w odpowiednim czasie, ale właśnie w tym, że… kiedy dopiero… kiedy jest ten moment, kiedy możemy powiedzieć: tak, tutaj zaczyna to wyglądać nie do końca dobrze i należy się temu przyjrzeć. Natomiast cała sprawa dotyczy konkretnej działalności jednej osoby, która skutecznie wprawdzie… Natomiast udało jej się na nielegalnym procederze, powołując się konkretnie na wpływy i przy użyciu oczywiście pewnych możliwości i kontaktów, doprowadzić do tego, że się wzbogaciła finansowo, ale ostatecznie też nieskutecznie.</u>
<u xml:id="u-1.119" who="#AndrzejStróżny">Oczywiście jakieś tam sygnały w rozmowach już później, kiedy już byliśmy na etapie śledztwa w rozmowie z przedstawicielami innych służb specjalnych, czyli… Miałem kontakty przecież z szefami innych służb specjalnych, gdzie próbowaliśmy jakby te sprawy prowadzić profesjonalnie, szerzej, a bez pomocy podmiotów zewnętrznych nie jesteśmy w stanie wszystkiego zebrać. Natomiast pytania… pisma zostały wysyłane. Jakie odpowiedzi tam do śledztwa dotarły, to na dzisiaj nie odpowiem, bo ich nie widziałem, a też nie wiem, czy zdążyły dopłynąć za mojego… za mojej bytności.</u>
<u xml:id="u-1.120" who="#AndrzejStróżny">Jeden jest tylko mały błąd – skończyło się to i zabrakło mnie i moich ludzi do prowadzenia tejże sprawy, bo uważam, że byliśmy na fali i dokończylibyśmy to skutecznie.</u>
<u xml:id="u-1.121" who="#PiotrKaleta">Tak na dobrą sprawę, panie przewodniczący, ja już chciałbym skończyć.</u>
<u xml:id="u-1.122" who="#PawełSzrot">Ja rozumiem, że źródłem wszystkich działań podejmowanych przez pana służbę, przez pańskie biuro było bezpośrednio polecenie, które otrzymał pan od pana ministra Mariusza Kamińskiego.</u>
<u xml:id="u-1.123" who="#PawełSzrot">Czy pan coś szerzej mógłby na temat tej cyfry powiedzieć?</u>
<u xml:id="u-1.124" who="#PawełSzrot">Panie ministrze, chciałem prosić o to, żeby pan podał swoją opinię osobistą, czy w tej konkretnej sprawie biuro dopuściło się jakichś zaniedbań bądź zaniechań, czy raczej z pełnym zaangażowaniem wykonywało działania celem wyjaśnienia tych nieprawidłowości i tych podejrzeń o łamanie prawa?</u>
<u xml:id="u-1.125" who="#PawełSzrot">Czy prowadząc tę sprawę, pan lub pańscy funkcjonariusze kiedykolwiek byli obiektem nacisków ze strony polityków w kierunku tego… tych czy innych ustaleń, tego czy innego rozstrzygnięcia?</u>
<u xml:id="u-1.126" who="#AndrzejStróżny">Nigdy nie miałem ani jednej rozmowy, sugestii nawet, w kontekście tego, żeby cokolwiek złego wykonać w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-1.127" who="#MarekSowa">Będziemy powoli kończyli pierwszą część przesłuchania. Za chwilę udamy się na posiedzenie niejawne, ale trochę tytułem podsumowania jednak jeszcze uzupełniająco kilka pytań zadam, żebyśmy mieli pełen obraz sytuacji.</u>
<u xml:id="u-1.128" who="#MarekSowa">Komisja jest w dyspozycji wszystkich dokumentów, które zostały nam przekazane i jak mniemam, są to wszystkie dokumenty. Mówi pan tutaj o błyskawicznych działaniach Centralnego Biura Antykorupcyjnego, to samo mówił pan minister Kamiński, więc… Nigdy nie ukrywaliśmy, że powodem również wezwania pana przed Komisję jest uszczelnienie tego okresu od lipca 2022 r., kiedy to Centralne Biuro Antykorupcyjne powzięło informację o nieprawidłowościach, potencjalnych nieprawidłowościach w tej sprawie ze źródłem tych informacji… Mamy też przecież materiały z prokuratury i wiemy, kiedy zostało w tej sprawie wszczęte śledztwo – to jest osiem miesięcy.</u>
<u xml:id="u-1.129" who="#MarekSowa">W związku z powyższym pytanie do pana jest takie: Kiedy Centralne Biuro Antykorupcyjne po raz pierwszy zawiadomiło prokuraturę o potrzebie podjęcia działań operacyjnych?</u>
<u xml:id="u-1.130" who="#MarekSowa">Czy to był lipiec 2020 r.?</u>
<u xml:id="u-1.131" who="#AndrzejStróżny">Chodzi o to…</u>
<u xml:id="u-1.132" who="#AndrzejStróżny">To nie ma znaczenia tak naprawdę, kiedy została prokuratura powiadomiona. Prokuratura zostaje powiadomiona wtedy, kiedy my jako formacja mamy materiały niezbędne do tego, żeby uruchomić prokuraturę, a nie na zasadzie kiedy… że jest jakiś przepis, który nas obliguje i uzasadnia do tego, że mamy już zadzwonić, już powiadomić prokuraturę. Wtedy, kiedy zebraliśmy właściwy materiał i mogliśmy ruszyć już z działaniami ofensywnymi – wtedy.</u>
<u xml:id="u-1.133" who="#AndrzejStróżny">To mnie… Mnie data tutaj nie do końca… nie pamiętam, bo mnie nie interesuje do końca. Mnie interesuje, kiedy było… zdarzył się ten moment, po intensywnych działaniach ustaleniowych, który spowodował, że mogliśmy natychmiast uruchomić te rzeczy, o których pan mówi. I to jest cała odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-1.134" who="#MarekSowa">Kiedy Centralne Biuro Antykorupcyjne weszło w posiadanie tzw. maili Wawrzyka? Myślę tutaj o mailach, które były przekazywane do placówek konsularnych celem przyspieszenia procesu wizowego dla konkretnych… kilkuset, dokładnie 607, osób?</u>
<u xml:id="u-1.135" who="#MarekSowa">Czy… W trakcie kiedy kilka osób było już aresztowanych i miało… i było wszczęte postępowanie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych przygotowało zmianę rozporządzenia ministra spraw zagranicznych w sprawie wykazu państw, w których cudzoziemcy mogą składać wnioski o wydanie wizy przez ministra właściwego do spraw zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-1.136" who="#MarekSowa">Czy również to było przedmiotem działań Centralnego Biura Antykorupcyjnego?</u>
<u xml:id="u-1.137" who="#AndrzejStróżny">Ja się nie zajmuję… Proszę wybaczyć, ale nie zajmuję się dzisiaj ani służbami, ani polityką. Robię całkiem inne rzeczy. Staram się, przyszedłem na przesłuchanie, staram się państwu pomóc jak najbardziej. Jeżeli państwo by mi pomogli, wskazali pewne elementy, bo je macie, to ja się do nich odniosę, ale inaczej nie.</u>
<u xml:id="u-1.138" who="#MarekSowa">Szanowni państwo, w związku z powyższym, że część jawna przesłuchania pana Andrzeja Stróżnego dobiegła końca, ogłaszam przerwę do godziny 15:00. Wówczas będziemy kontynuowali jawne posiedzenie, a tymczasem zapraszam wszystkich państwa, panie posłanki, panów posłów oraz świadka, na posiedzenie niejawne. Dziękuję bardzo. Rozpoczynamy o godzinie 13:00.</u>
<u xml:id="u-1.139" who="#MarekSowa">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-1.140" who="#MarekSowa">Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego posiedzenia Komisji – przesłuchanie Beaty Wojdak, prokuratora Prokuratury Krajowej, delegowanej do Lubelskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Lublinie.</u>
<u xml:id="u-1.141" who="#MarekSowa">Na zaproszenie Komisji stawiła się pani Beata Wojdak. Dzień dobry, witam serdecznie.</u>
<u xml:id="u-1.142" who="#MarekSowa">Pani Beata Wojdak została wezwana na okoliczność procesowych działań podejmowanych przez Prokuraturę Krajową w ramach prowadzonego śledztwa o sygn. akt 1001-102.Ds.12.2023, dotyczącego nieprawidłowości w Ministerstwie Spraw Zagranicznych związanych z procesem legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Informuję o dokonywanym zapisie dźwiękowym pani przesłuchania przed Komisją.</u>
<u xml:id="u-1.143" who="#MarekSowa">W pierwszej kolejności odbierzemy od pani dane osobowe.</u>
<u xml:id="u-1.144" who="#MarekSowa">Imię i nazwisko? Proszę włączyć mikrofon.</u>
<u xml:id="u-1.145" who="#MarekSowa">Zgodnie z treścią art. 11d ust. 1 ustawy o sejmowej komisji śledczej w związku z art. 233 § 1 Kodeksu karnego pouczam panią o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w związku z art. 233 § 1 k.k., za co grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.</u>
<u xml:id="u-1.146" who="#MarekSowa">Na podstawie art. 11d ustawy o sejmowej komisji śledczej odbiorę od pani przyrzeczenie.</u>
<u xml:id="u-1.147" who="#MarekSowa">Proszę wszystkich o powstanie.</u>
<u xml:id="u-1.148" who="#MarekSowa">Proszę o powtarzanie za mną treści przyrzeczenia.</u>
<u xml:id="u-1.149" who="#MarekSowa">„Świadoma znaczenia moich słów…</u>
<u xml:id="u-1.150" who="#MarekSowa">Pouczam panią o przysługujących osobie wezwanej uprawnieniach wynikających z art. 11c ust. 1 ustawy o sejmowej komisji śledczej, tj.: prawo do odmowy zeznań, gdy jest ona osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa pozostającego w ścisłym związku z czynem stanowiącym przedmiot postępowania albo gdy za to przestępstwo została skazana; prawo do uchylenia się od odpowiedzi na pytanie, jeżeli jej udzielenie mogłoby narazić osobę wezwaną lub osobę dla niej najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 Kodeksu karnego na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe – osobą najbliższą w rozumieniu wyżej wymienionego art. 115 § 1 k.k. jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu; prawo do żądania, aby przesłuchano ją na posiedzeniu zamkniętym, jeżeli treść zeznań mogłaby narazić na hańbę osobę wezwaną lub osobę dla niej najbliższą w rozumieniu art. 115 § 11 k.k.; prawo do odmowy zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ciążący na osobie wezwanej obowiązek zachowania tajemnicy ustawowo chronionej w przypadkach określonych w przepisach ustawy o sejmowej komisji śledczej – w art. 11e–11 g ustawy o sejmowej komisji śledczej; prawo zgłaszania wniosków o zarządzenie przerwy w posiedzeniu komisji; prawo zwrócenia się z wnioskiem o umożliwienie swobodnego wypowiedzenia się w objętej przesłuchaniem sprawie; prawo zwrócenia się z wnioskiem o uchylenie pytania, które w ocenie osoby wezwanej sugeruje jej treść odpowiedzi, jest nieistotne bądź niestosowne; prawo zwrócenia się z wnioskiem o zmianę terminu przesłuchania; prawo złożenia wniosku o dokonanie czynności, które komisja może albo ma obowiązek podejmować z urzędu; prawo złożenia wniosku o wyłączenie członka komisji w trybie art. 5 albo 6 ustawy o sejmowej komisji śledczej.</u>
<u xml:id="u-1.151" who="#MarekSowa">Wymogi proceduralne obligują mnie do zadania pytania, czy zrozumiała pani treść pouczenia?</u>
<u xml:id="u-1.152" who="#BeataWojdak">Śledztwo tzw. wizowe, o którym tutaj już wcześniej… wskazałam sygnaturę, zostało wszczęte postanowieniem z 7 marca 2023 r. Aktualnie okres jego trwania został przedłużony do 7 marca 2025 r. Śledztwo zostało wszczęte w sprawie o czyn z art. 230a § 1 Kodeksu karnego dotyczący czynnej, płatnej protekcji polegającej na złożeniu obietnicy udzielenia korzyści majątkowych w zamian za pośrednictwo w załatwieniu spraw związanych z uzyskaniem pozwoleń na pobyt na terenie RP dla cudzoziemców, polegające na bezprawnym wywieraniu wpływu na przebieg procedury wydawania przedmiotowych pozwoleń przez osoby pełniące funkcję publiczną zatrudnione w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-1.153" who="#BeataWojdak">Podstawą wszczęcia powyższego śledztwa były otrzymane w tym samym dniu, tj. 7 marca 2023 r., materiały z czynności operacyjno-rozpoznawczych o kryptonimie „Rinnat”, przeprowadzonych na podstawie art. 17 i 19 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym. Podkreślić należy, że z dniem 7 marca 2023 r., kiedy wpłynęły materiały operacyjne, prokurator z Wydziału Zamiejscowego DPZiK w Lublinie nie miał i zgodnie z przepisami nie mógł mieć jakiejkolwiek wiedzy o prowadzonych w tej sprawie czynnościach operacyjno-rozpoznawczych.</u>
<u xml:id="u-1.154" who="#BeataWojdak">Czynności operacyjno-rozpoznawcze zawsze mają charakter tajny, ściśle tajny bądź poufny, wykonywane są tylko przez Policję i inne służby, w tym CBA. Mogą one, jak miało to miejsce w przedmiotowej sprawie, być prowadzone przed wszczęciem śledztwa przez prokuraturę, która wówczas nie ma i nie może mieć wpływu na podejmowane przez służby działania z racji tego, że o takich czynnościach nie jest i nie może być informowana aż do dnia przekazania jej materiałów.</u>
<u xml:id="u-1.155" who="#BeataWojdak">Nie oznacza to jednak, że w takiej sytuacji czynności operacyjno-rozpoznawcze prowadzone są bez jakiegokolwiek nadzoru. Procedura uzyskiwania zgody na tego rodzaju działania i ich prowadzenie jest precyzyjnie określona w tym wypadku w ustawie o CBA, do tej ustawy będę odnosić się w dalszej części wypowiedzi. To jest zarządzenie kontroli operacyjnej, to są tzw. podsłuchy – zgodnie z art. 17 ustawy o CBA należy do kompetencji sądu, w tym wypadku jest to Sąd Okręgowy w Warszawie. Sąd wydaje tego rodzaju zgodę na prowadzenie kontroli operacyjnej, gdy inne środki podjęte w celu rozpoznania, zapobiegania i wykrywania przestępstw, uzyskiwania i utrwalania dowodów przestępstw, a także ujawnienia mienia zagrożonego przepadkiem w związku z przestępstwami okazały się bezskuteczne albo są nieprzydatne. Sąd wydaje postanowienie w tym przedmiocie na pisemny wniosek szefa CBA. Złożenie takiego wniosku może być dokonane jedynie po uzyskaniu pisemnej zgody pierwszego zastępcy prokuratora generalnego prokuratora krajowego.</u>
<u xml:id="u-1.156" who="#BeataWojdak">W toku czynności operacyjnych w tej sprawie ponadto dokonywane były operacje specjalne zmierzające do sprawdzenia uzyskanych wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz wykrycia sprawców i uzyskania dowodów, polegające, jeżeli chodzi o tę konkretną sprawę, na przyjęciu lub wręczeniu korzyści majątkowej. Jest to tzw. zakup kontrolowany. Takie działania, zgodnie z art. 19 ustawy o CBA, może zarządzić szef CBA po uzyskaniu pisemnej zgody pierwszego zastępcy prokuratora generalnego prokuratora krajowego.</u>
<u xml:id="u-1.157" who="#BeataWojdak">Zgodnie z ustawą – Prawo o prokuratorze kontrolę nad czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi przez wgląd w materiały zgromadzone w toku kontroli operacyjnej sprawuje: prokurator generalny, prokurator krajowy, zastępca prokuratora generalnego sprawujący nadzór nad departamentem Prokuratury Krajowej właściwym do spraw postępowania przygotowawczego lub upoważniony przez nich prokurator. Stanowi o tym art. 57 § 2 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuratorze. Takiej kontroli nie sprawuje nigdy prokurator, który prowadzi lub po przekazaniu materiałów operacyjnych będzie w przyszłości prowadził czy też nadzorował postępowanie.</u>
<u xml:id="u-1.158" who="#BeataWojdak">W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karnego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego szef CBA przekazuje pierwszemu zastępcy prokuratora generalnego prokuratorowi krajowemu wszystkie materiały zgromadzone podczas stosowania kontroli operacyjnej. Dopiero kolejnym organem, który otrzymuje tego rodzaju materiały, jest prokurator wyznaczony do prowadzenia śledztwa, i dopiero z tym momentem ma możliwość zapoznania się z nimi.</u>
<u xml:id="u-1.159" who="#BeataWojdak">Z powyższego wynika, że prokuratorzy liniowi, czyli pracujący w powszechnych jednostkach prokuratury, także jak pracujący w wydziałach zamiejscowych Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji, nie mają wiedzy o ich prowadzeniu, kierunku, czasie, przebiegu i formie prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych. Jest to informacja ściśle tajna, tajna bądź poufna, którą prokuratorzy uzyskują dopiero w dniu udostępnienia im materiałów przez CBA.</u>
<u xml:id="u-1.160" who="#BeataWojdak">Podsumowując, materiały z CBA wpłynęły do Lubelskiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji w dniu 7 marca 2023 r. Tego samego dnia zostało wszczęte śledztwo i tego samego dnia powierzone do prowadzenia w całości Delegaturze CBA w Lublinie.</u>
<u xml:id="u-1.161" who="#BeataWojdak">Kolejny wątek – nadzór i prowadzenie śledztwa.</u>
<u xml:id="u-1.162" who="#BeataWojdak">Począwszy od 7 marca 2023 r., prokuratorem nadzorującym śledztwo był prokurator z Lubelskiego Wydziału Zamiejscowego DPZiK, którego dane znajdują się w aktach śledztwa przekazanych szanownej Komisji. Przeprowadzenie śledztwa w dniu 7 marca powierzono w całości, tak jak już mówiłam państwu, Delegaturze Centralnego Biura Antykorupcyjnego w Lublinie. Powyższe postępowanie przygotowawcze jest prowadzone w formie śledztwa powierzonego, a nie śledztwa własnego, co oznacza, że organem prowadzącym śledztwo jest CBA, a prokurator jest organem nadzorującym jego pracę. Nie oznacza to jednak oczywiście, że prokurator nadzorujący śledztwo nie wykonuje osobiście żadnych czynności w sprawie. Zgodnie z przepisami regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, § 170, prokurator w toku każdego śledztwa osobiście może wykonywać, i w tym wypadku wielokrotnie wykonywał, najistotniejsze czynności dowodowe.</u>
<u xml:id="u-1.163" who="#BeataWojdak">Z uwagi na złożoność śledztwa pod względem podmiotowym i przedmiotowym, obszerność zebranego oraz stale pozyskiwanego i wymagającego szczegółowej analizy materiału dowodowego zarządzeniem nr 28/23 zastępcy prokuratora generalnego do spraw przestępczości zorganizowanej i korupcji z dnia 22 listopada 2023 r. powołany został zespół prokuratorów do przedmiotowego śledztwa, w którym zostałam wyznaczona na kierownika zespołu śledczego koordynującego jego przebieg. Ponadto w skład zespołu wchodzi dwóch prokuratorów z Lubelskiego Wydziału Zamiejscowego DPZiK: jeden z prokuratorów, który od dnia wszczęcia śledztwa nadzoruje czynności związane z wątkiem korupcyjnym i urzędniczym, i drugi z prokuratorów, który nadzoruje czynności związane z wątkiem dotyczącym przebiegu prac legislacyjnych w zakresie zmian ustawy o cudzoziemcach, a następnie prowadzonych prac legislacyjnych związanych z projektowanymi rozporządzeniami wykonawczymi ministra spraw zagranicznych, w tym: w sprawie państw, w których cudzoziemcy mogą składać wnioski o wydanie wizy przez ministra właściwego do spraw zagranicznych oraz w sprawie przyjmowania poza kolejnością wniosków o wydanie wizy krajowej w celu wykonywania pracy; jak też wątkiem dotyczącym utworzenia Centrum Decyzji Wizowych w Łodzi oraz Centrum Informacji Konsularnej w Kielcach.</u>
<u xml:id="u-1.164" who="#BeataWojdak">Proszę państwa, zakres śledztwa. Aktualnie śledztwo prowadzone jest przeciwko dziewięciu podejrzanym, którym zarzucono popełnienie przestępstw z art. 230a k.k. oraz art. 230 k.k., czyli czynnej i biernej protekcji, oraz art. 231 § 2 k.k. w zbiegu z art. 266 § 2 k.k., czyli przekroczenie uprawnień, przestępstwo urzędnicze. Łącznie podejrzanym przedstawiono 25 zarzutów.</u>
<u xml:id="u-1.165" who="#BeataWojdak">Powyższe śledztwo obejmuje wszystkie czyny pozostające w związku podmiotowym lub przedmiotowym z przestępczą działalnością Edgara K. i osób z nim powiązanych, polegającą na pośrednictwie w uzyskiwaniu wiz uprawniających do przyjazdu na terytorium RP po uprzednim powoływaniu się na wpływy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz polskich placówkach dyplomatycznych w zamian za korzyści majątkowe lub obietnice ich uzyskania, jak też czyny związane z wątkiem legislacyjnym. I w tym zakresie gromadzony jest materiał dowodowy. Wynika to z § 107 regulaminu urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych i pośrednio z art. 34 § 2 Kodeksu postępowania karnego.</u>
<u xml:id="u-1.166" who="#BeataWojdak">Proszę państwa, celem śledztwa prowadzonego przez Lubelski Wydział Prokuratury Krajowej było wyjaśnienie okoliczności związanych z wizami, z którymi miał związek Edgar K., wyjaśnienie, od kogo wymieniony otrzymywał i przejmował korzyści majątkowe, jaka była rola w tym procederze urzędników państwowych, a więc osób zatrudnionych w MSZ oraz polskich placówkach dyplomatycznych, gdzie, jak ustalano w toku śledztwa, trafiały listy z danymi cudzoziemców pochodzące od Edgara K.</u>
<u xml:id="u-1.167" who="#BeataWojdak">Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 13 ustawy – Prawo konsularne minister właściwy do spraw zagranicznych może wydawać konsulom wiążące wytyczne, formułować zalecenia oraz żądać od konsula informacji, wyjaśnień i dokumentów, o ile nie dotyczą one merytorycznych rozstrzygnięć wydawanych przez konsula, w tym w sprawach… (niezrozumiałe), oczywiście w sprawach indywidualnych.</u>
<u xml:id="u-1.168" who="#BeataWojdak">Kodeks wizowy w art. 9 ust. 3 dopuszcza również, ale w uzasadnionych, pilnych przypadkach – i ta najważniejsza okoliczność to jest to właśnie uzasadnienie – możliwość odstępstwa od ogólnie przyjętej ścieżki procedowania wiz. Zatem nie każda interwencja czy prośba ministra skierowana o przyspieszenie procesu wydawania wiz skierowana do konsula może być automatycznie uznana za niezgodną z prawem. Z tego względu niezbędnym było ustalenie, jaki charakter miały kierowane prośby, a przede wszystkim, czy były one wydawane zgodnie z prawem czy też nie.</u>
<u xml:id="u-1.169" who="#BeataWojdak">Niniejsze śledztwo nie obejmuje wszelkich działań objętych zakresem prac Komisji, tj. nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w okresie od 12 listopada 2019 r. do 20 listopada 2023 r. W skali kraju jest wiele śledztw, które wiążą się z nieprawidłowościami, nie tylko przestępstwami migracyjnymi, ale też, które wiążą się z kwestiami wizowymi.</u>
<u xml:id="u-1.170" who="#BeataWojdak">W toku tego śledztwa nie ujawniono materiału dowodowego, który uzasadniałby podejrzenie popełnienia przestępstwa w rozumieniu art. 303 Kodeksu postępowania karnego w związku z chociażby przyznawaniem wiz dla inwestycji prowadzonych przez Orlen czy sprowadzaniem cudzoziemców w ramach programu „Polish.Business Harbour”. I te wątki nie są przedmiotem śledztwa nadzorowanego przez… (niezrozumiałe) wydział.</u>
<u xml:id="u-1.171" who="#BeataWojdak">Okoliczność, że w aktach przedmiotowego śledztwa nie znajdują się dowody w powyższym zakresie, nie oznacza jednak, że nie doszło do popełnienia przestępstwa. Prowadzenie jednak śledztwa obejmującego w jednym postępowaniu liczne niepowiązane ze sobą podmiotowo lub przedmiotowo wątki powodowałoby jego znaczne przedłużenie i brak efektywności śledztwa, co nie oznacza, że jeżeli wpłyną do prokuratury zawiadomienia dotyczące powyższych zagadnień, prokuratura się nimi nie zajmie. Absolutnie zajmie się nimi, tylko nigdy nie wiadomo, czy w ramach jednego śledztwa, czy będzie to przedmiotem wyłączenia. W ramach art. 10 k.p.k., czyli zasady legalizmu działania prokuratury, prokuratura zajmuje się wszystkimi śledztwami, wszystkimi informacjami – które wpłyną do niej – o popełnieniu przestępstwa, tak że nie ma możliwości, żeby prokuratura się nie zajęła jakąś informacją dotyczącą popełnienia przestępstwa. Musi być jej procesowe rozstrzygnięcie. Kwestia jest tylko tego, czy będzie to w ramach danego śledztwa, danej prokuratury, czy też będzie to przedmiotem wyłączenia.</u>
<u xml:id="u-1.172" who="#BeataWojdak">Zaznaczyć należy, że w Lubelskim Wydziale Zamiejscowym DPZiK czynności służbowe wykonuje 13 prokuratorów, którzy poza śledztwem wizowym prowadzą 70 skomplikowanych i wielotomowych śledztw dotyczących poważnych przestępstw, w tym popełnionych przez zorganizowane grupy przestępcze, o charakterze kryminalnym lub gospodarczym, jak też w sprawach, jak państwo może słyszeliście, o szpiegostwo w bardzo szerokim zakresie. Ponadto prokuratorzy z tutejszego wydziału uczestniczą na przestrzeni roku kalendarzowego w ok. 1300 postępowaniach sądowych, w tym posiedzeniach i rozprawach. Prokuratorzy nie prowadzą tylko jednego śledztwa, nawet tak bardzo skomplikowanego jak powyższe śledztwo dotyczące tutaj tego postępowania wizowego czy też sprawy o jakiekolwiek szpiegostwo. Tak że nie ma takiego komfortu w pracy prokuratorskiej.</u>
<u xml:id="u-1.173" who="#BeataWojdak">W śledztwie nadzorowanym przez Lubelski Wydział Zamiejscowy zarzuty ogłoszono ośmiu osobom współdziałającym z Edgarem K., w tym funkcjonariuszowi publicznemu, byłemu sekretarzowi stanu w MSZ Piotrowi W., wobec którego istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa z art. 231 § 2 w zbiegu z art. 266 § 2 Kodeksu karnego. Wobec jednej z osób, czyli tej dziewiątej podejrzanej, zarzuty nie były dotychczas możliwe do przedstawienia z uwagi na to, że się ukrywa, przebywa poza terytorium Polski. Prowadzone są poszukiwania listem gończym i oczywiście zastosowany jest areszt tymczasowy do listu gończego.</u>
<u xml:id="u-1.174" who="#BeataWojdak">W toku śledztwo ustalono, że Edgar K. przesłał do placówek dyplomatycznych wnioski o wizy dla 607 osób, a udzielono wiz dla 358 osób. Łączna suma korzyści przyjętych przez Edgara K. to kwota równowartości ok. pół miliona zł. Ustalono również okoliczności i mechanizm działalności Edgara K., w ramach którego pośredniczył on w uzyskiwaniu wiz, w zamian za co otrzymywał korzyści majątkowe lub ich obietnice. W skrócie można powiedzieć, że Edgar K., wykorzystując swoje, jak się okazało w toku śledztwa, faktyczne znajomości w Ministerstwie Spraw Zagranicznych z sekretarzem stanu Piotrem W., powoływał się na możliwości wpływania na przyspieszenie czy przebieg postępowań wizowych w sprawach indywidualnych. W zamian za to z ustalonymi w śledztwie osobami zainteresowanymi sprowadzaniem cudzoziemców uzgadniał kwoty, jakie miał otrzymywać za pozyskiwanie wizy, czyli obietnice korzyści majątkowych, zaś w przypadku uzyskania wizy korzyść taką otrzymywał. Zgromadzony do chwili obecnej materiał dowodowy nie wskazuje, aby Edgar K. korzyści te przekazywał Piotrowi W. lub innym osobom z MSZ.</u>
<u xml:id="u-1.175" who="#BeataWojdak">Jeżeli chodzi o materiał dowodowy, to aktualnie śledztwo obejmuje 96 tomów akt oraz 81 załączników stanowiących dokumentację przekazaną przez polskie placówki dyplomatyczne, tj. łącznie ponad 35 tys. kart, oraz akta niejawne zawierające się w ponad 30 tomach. Początek śledztwa w oparciu o przedłożone materiały przez CBA dotyczył tylko jednego czynu, przestępstwa z art. 230, tj. wręczenia korzyści w zamian za pomoc lub obietnicę uzyskania wizy, którego popełnienie zarzucono dwóm osobom. Był to okres od 1 do 7 marca, też bardzo krótki, a obecnie w toku śledztwa, tak jak już państwu mówiłam, podejrzanych jest dziewięć osób, którym łącznie przedstawiono 25 zarzutów.</u>
<u xml:id="u-1.176" who="#BeataWojdak">W sześciu pierwszych miesiącach śledztwa zgromadzono materiał dowodowy pozwalający na przedstawienie zarzutów Edgarowi K. oraz siedmiu osobom z nim współdziałającym. Pod koniec lipca 2023 r., a więc po wielokrotnych i wielogodzinnych przesłuchaniach podejrzanych, w tym Edgara K., przeprowadzonych w niezbędnym zakresie oględzinach nośników danych zabezpieczonych od podejrzanych, procesowej weryfikacji i analizie wynikających z nich informacji, zgromadzony został materiał dowodowy, który pozwalał na potwierdzenie pojawiającej się w śledztwie informacji, że Edgar K. rzeczywiście wykorzystywał w sprawach wizowych znajomości w MSZ, oraz na ustalenie, z kim i w jaki sposób utrzymywał te kontakty. Dopiero te czynności dawały podstawę do zabezpieczenia dokumentów i dowodów w MSZ, ustalenia, jakich dokumentów, nośników elektronicznych należy zażądać od MSZ, od jakich osób, i na jakich nośnikach mogą znajdować się dowody istotne w sprawie, tj. skrzynkach pocztowych, telefonach.</u>
<u xml:id="u-1.177" who="#BeataWojdak">Zaznaczyć należy, że wyjaśnienia Edgara K. nie pozwalały na ustalenie, bo o tym nie wiedział, co działo się z listami cudzoziemców w MSZ, czy i w jaki sposób listy trafiały do konkretnych placówek, kto dokładnie i w jakiej formie brał w tym udział, jaki miały wpływ na prowadzone postępowania wizowe w placówkach dyplomatycznych. Kluczowym zagadnieniem w śledztwie było ustalenie ilości cudzoziemców, którzy za pośrednictwem Edgara K. otrzymali wizy uprawniające ich do przyjazdu na teren RP, jak też ustalenie, czy były to tylko osoby wymienione na listach czy też inne, nieustalone dotąd osoby.</u>
<u xml:id="u-1.178" who="#BeataWojdak">Proces ten był bardzo długotrwały i czasochłonny, gdyż na tych listach przekazywanych przez Edgara K. było tylko imię i nazwisko – był, proszę państwa, program telewizyjny, gdzie, 13 października, nawet były ujawnione takie listy. Często były te dane zapisane błędnie, powtarzające się były to dane, bez żadnych danych osobowych, bez numerów dokumentów, kraju pochodzenia, jak też placówki dyplomatycznej, która miała udzielić im wizy.</u>
<u xml:id="u-1.179" who="#BeataWojdak">Stąd też niezbędnym było podjęcie szeregu działań zmierzających przede wszystkim do zidentyfikowania tych osób, ustalenia, czy wnioski o udzielenie wizy zostały przez nie złożone, w jakiej placówce dyplomatycznej oraz czy wiza w ogóle została wydana; ustalenia, czy faktycznie zostały spełnione wszystkie przesłanki do wydania wizy; ustalenia, czy osoby te rzeczywiście przyjechały, pewnie przyleciały głównie do Polski i podjęły pracę na terenie Polski; ustalenia, czy po upływie obowiązującego czasu wróciły do kraju pochodzenia. W tym celu koniecznym było m.in. uzyskanie szeregu informacji ze Straży Granicznej i tak na dobrą sprawę to był początek żądanych informacji, czyli kwestia identyfikacji tych osób oraz dokonanie zatrzymania dokumentacji, korespondencji elektronicznej oraz danych telefonów i komputerów użytkowanych przez ustalone osoby pracujące w MSZ. Na podstawie tak zgromadzonych danych, w tym czaso- i pracochłonnych oględzin zabezpieczonych danych elektronicznych, ustalono dwanaście polskich placówek dyplomatycznych, do których kierowane były listy zawierające dane osób wskazanych przez Edgara K.</u>
<u xml:id="u-1.180" who="#BeataWojdak">We wrześniu 2023 r. zażądano od powyższych placówek wydania pełnej dokumentacji obejmującej proces udzielania wiz ustalonym osobom oraz korespondencję prowadzoną w tym zakresie z MSZ. Materiały z powyższych placówek przesyłane były do prokuratury sukcesywnie aż do stycznia 2024 r. i zawierają się one w 81 tomach akt śledztwa. Zawierały one okoliczności istotne dla przedmiotowego śledztwa, w tym potwierdzające podejrzenie popełnienia przestępstw urzędniczych. Jednocześnie uzyskiwane informacje weryfikowano z dokumentacją, o którą zwracano się w tamtym czasie do MSZ i uzyskano ją w grudniu 2023 r., oraz w toku licznych przesłuchań świadków, w tym przedstawicieli placówek dyplomatycznych, które to przesłuchania w zdecydowanej większości zostały przeprowadzone osobiście przez prokuratorów nadzorujących śledztwo.</u>
<u xml:id="u-1.181" who="#BeataWojdak">Zgromadzony na tym etapie śledztwa materiał dowodowy uzasadniał dostateczne podejrzenie popełnienia m.in. przestępstwa przekroczenia uprawnień przez pełniącego funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotra W., co skutkowało wydaniem postanowienia o przedstawieniu mu zarzutów, które ogłoszono mu w dniu 17 stycznia 2024 r. Wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów Piotrowi W. było możliwe dopiero po zgromadzeniu i przeanalizowaniu wskazanych powyżej dowodów, tj. odebraniu wyjaśnień od Edgara K., przeprowadzeniu oględzin zabezpieczonych wielu nośników danych, zabezpieczeniu dokumentacji i dowodów z MSZ, przeprowadzeniu ich oględzin, kilkudziesięciu tysięcy dokumentów zapisanych w wersji elektronicznej, korespondencji ze skrzynek pocztowych, oględzin z danych z zatrzymanych telefonów – tu tylko mogę nadmienić, że, proszę państwa, przy zatrzymaniu takiej korespondencji, takiej en bloc, ona nigdy nie będzie dotyczyła tylko jednej osoby, więc to należało zweryfikować i dopiero wybrać te materiały, które są niezbędne dla potrzeb śledztwa – zabezpieczeniu dokumentacji z kilkunastu konsulatów, głównie w krajach azjatyckich, gdzie można wysłać… gdzie niestety nie można wysłać po dokumenty czy prokuratora czy funkcjonariuszy, wszystko musiało się odbywać za pośrednictwem operatora pocztowego. I tu też jest clou zagadnienia, a mianowicie czas, w jakim poczta dostarczała nam oryginały dokumentów, był taki, jak państwu przedstawiłam, czyli tak naprawdę ostatnie materiały spłynęły w styczniu 2024 r.</u>
<u xml:id="u-1.182" who="#BeataWojdak">Na dzień dzisiejszy, jeżeli chodzi o kontrole przeprowadzone przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, zarówno w Departamencie Konsularnym, jak też innych departamentach – z tego wynika, że nie mamy jeszcze kompletu już tych kontroli, które są dokonywane. Z tego, na bieżąco, co się orientuję, jeżeli chodzi o przebieg śledztwa, brakuje nam czterech kontroli w placówkach, które są przedmiotem tutaj śledztwa.</u>
<u xml:id="u-1.183" who="#BeataWojdak">Tak że ten proces gromadzenia materiału dowodowego z tak odległych placówek był czasochłonny, a przede wszystkim ich dostarczenie do prokuratury. Przesłuchanie na te okoliczności również, jeżeli chodzi o te zarzuty dla Piotra W., najistotniejszych świadków – to też było kluczowe – których dane wynikały z zabezpieczonej dokumentacji z MSZ i konsulatów. Przeprowadzenie tych czynności dawało podstawy do formalnego… do sformułowania zarzutów wobec Piotra W., co Komisja może zweryfikować, mając dostęp do akt śledztwa. I tutaj tę chronologię nie ma problemów, żeby prześledzić.</u>
<u xml:id="u-1.184" who="#BeataWojdak">Należy wyraźnie podkreślić, iż zarzuty w postępowaniu karnym nie powinny i nie mogą być formułowane na podstawie szczątkowych informacji, domniemań czy też przypuszczeń bądź też wyłącznie na podstawie wyjaśnień podejrzanego, który nie jest i nie może być pouczany o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń procesowych, ale na okolicznościach, które zostały udowodnione w trakcie czynności procesowych. Zgodnie z przepisami k.p.k., konkretnie art. 313 k.p.k., możliwość ogłoszenia zarzutów podejrzanemu istnieje wyłącznie w sytuacji, kiedy zgromadzony materiał dowodowy będzie dostatecznie wskazywał na popełnienie przestępstwa przez konkretną osobę.</u>
<u xml:id="u-1.185" who="#BeataWojdak">Podsumowując, wyniki analiz uzyskanych dotychczas dokumentów pozwoliły na ustalenie: ilości osób, dla których wniosek o wizy złożył Edgar K. – 607; ilości osób, które otrzymały wizy – 358 osób (pierwotnie, bez dokumentów z placówek dyplomatycznych, była mowa o liczbie 269, ta liczba wynikała z danych przekazanych przez Straż Graniczną, ale to się rozmijało, jak się okazuje); osób i firm pośredniczących w tym procederze; danych z agencji pracy osób i firm, gospodarstw, które miały zatrudnić cudzoziemców; symulacyjnej wysokości korzyści majątkowej uzyskanej przez Edgara K.; osób z MSZ i placówek dyplomatycznych, które związane były z procesem wizowym, ich roli w procesie wydawania wiz cudzoziemcom z tzw. list Edgara K., sposobu ich zachowania, samodzielności podejmowania decyzji wizowych bądź niestety nie, jak się okazało.</u>
<u xml:id="u-1.186" who="#BeataWojdak">By zobrazować ogromny nakład pracy wykonanej dotychczas w toku śledztwa, wskażę tylko, że w jego toku 41 razy przesłuchano podejrzanych. Czynności te, poza jednym przesłuchaniem, wykonywali osobiście prokuratorzy. Zaznaczyć należy, że są to czynności wielogodzinne, z których sporządzono wielostronicowe protokoły, przy czym same przesłuchania Edgara K. trwały łącznie ok. 100 godzin. Dokonano 68 wielogodzinnych przesłuchań świadków, w tym przesłuchań pracowników z placówek dyplomatycznych, które w kilku przypadkach odbywały się zdalnie przez łącza internetowe, na podstawie art. 177a k.p.k. Tak że również sama procedura koordynacji tego przesłuchania jest to proces bardzo czasochłonny.</u>
<u xml:id="u-1.187" who="#BeataWojdak">Przesłuchania były prowadzone także przez funkcjonariuszy CBA, jeżeli chodzi o świadków, jak i wielokrotnie osobiście przez prokuratorów wchodzących w skład zespołu śledczego. Sporządzono 93 protokoły oględzin zabezpieczonej dokumentacji, zarówno tej w formie elektronicznej, tj. poczty elektronicznej, komputerów, telefonów, laptopów, jak też w postaci papierowej zabezpieczonej od podejrzanych i poszczególnych instytucji, w tym MSZ i placówek dyplomatycznych. Wydano 69 postanowień o żądaniu wydania rzeczy skierowanych między innymi do MSZ, placówek dyplomatycznych, ustalonych gospodarstw rolnych, RCL i innych instytucji. Zabezpieczono szereg danych telekomunikacyjnych.</u>
<u xml:id="u-1.188" who="#BeataWojdak">I ostatni już punkt, piąty. W toku śledztwa ustalono wysokość korzyści majątkowej uzyskanej przez Edgara K. w walucie polskiej i obcej stanowiącej równowartość pół miliona złotych. Zabezpieczono od podejrzanego także środki pieniężne w polskiej i obcej walucie stanowiące równowartość ponad pół miliona złotych. Zaznaczyć należy, że w toku śledztwa również zastosowano instytucję konfiskaty rozszerzonej, wskazanej w art. 45 § 3 Kodeksu karnego, zabezpieczając na mieniu innej osoby środki finansowe faktycznie należące do Edgara K. Na poczet przyszłych kar także zabezpieczono mienie od innego podejrzanego w kwocie 150 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-1.189" who="#BeataWojdak">Tutaj zauważam, iż w przypadku wyroku skazującego sąd będzie zobowiązany do orzeczenia, bo jest to obligatoryjny przypadek, na rzecz Skarbu Państwa zabezpieczonych od podejrzanych środków pieniężnych, o których mówiłam wcześniej.</u>
<u xml:id="u-1.190" who="#BeataWojdak">I już podsumowując, końcowo podnoszę, iż śledztwo jest w toku, stale pozyskiwane są kolejne dowody, które wymagają szczegółowej analizy. Z ustaleń śledztwa wynika, że aktualnie trwają jeszcze procedury związane z zakończeniem kontroli NIK, to znaczy z jej uprawomocnieniem, bo dotychczas jeszcze nie została ta historia zakończona. My jako prokuratorzy zespołu co najmniej, z tego, co sobie przypominam, trzykrotnie zwracaliśmy się już po ten protokół. Oczywiście jesteśmy na bieżąco z NIK…</u>
<u xml:id="u-1.191" who="#BeataWojdak">Po zgromadzeniu pełnego materiału dowodowego zostanie dokonana ocena prawno-karna zachowań kolejnych osób współdziałających z Edgarem K., zaangażowanych w badane w toku śledztwa działania legislacyjne, jak też w proces tworzenia Centrum Decyzji Wizowych w Łodzi oraz Centrum Informacji Konsularnej w Kielcach.</u>
<u xml:id="u-1.192" who="#BeataWojdak">Tak że dziękuję państwu za uwagę. Jednocześnie wnoszę – z uwagi na to, że śledztwo właśnie jest w toku – żeby pytania, które mogą dotyczyć kwestii związanych z biegiem śledztwa, czyli tajemnicą zawodową, mogły odbyć się na posiedzeniu zamkniętym, gdzie zakładam, że państwu udzielę tych informacji, które posiadam, i takich, jakie będą pytania.</u>
<u xml:id="u-1.193" who="#MarekSowa">Ponieważ to miała być swobodna wypowiedź, a pani prokurator odczytała pismo konkretne, więc ja mam takie pytanie, kto jest autorem tego pisma?</u>
<u xml:id="u-1.194" who="#MarekSowa">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-1.195" who="#MarekSowa">Mam oczywiście prośbę, żeby z punktu widzenia charakteru prowadzonego śledztwa wszystkie pytania jakieś szczegółowe jednak przenieść na część niejawną, natomiast jeśli tutaj byłyby jakieś pytania dotyczące, nie wiem, czy harmonogramu czasowego, czy jakieś ogólne, to chciałbym, żeby posłowie mieli taką możliwość w tej części ogólnej. Jak zakładam, to ta część nie potrwa zbyt długo, niemniej jednak w takiej proporcji chciałbym, żeby to było prowadzone.</u>
<u xml:id="u-1.196" who="#MarekSowa">Pani prokurator, jeśli mogę zapytać, bo pani powiedziała, że jak gdyby śledztwo dotyczy dwóch części. Pierwsza to są te działania związane z Edgarem Kobosem i druga sprawa, która jest prowadzona, to jest prowadzona… dotycząca prac legislacyjnych. Jak mniemam, chodzi tutaj o Centrum Decyzji Wizowych, zarówno jeśli chodzi o kwestie natury, że tak powiem, gospodarności czy niegospodarności, prawda? Bo z zeznań… Wiemy po prostu, że jest zawarta umowa na okres 5 lat na kwotę 2 mln zł w Łodzi, podobna umowa jest w przypadku Centrum Informacji Konsularnej w Kielcach, która też generuje koszty. Te obiekty są niewykorzystane, więc tu jest strata wyrządzona w stosunku do Skarbu Państwa, przynajmniej tak można wnioskować.</u>
<u xml:id="u-1.197" who="#MarekSowa">Do tego mniej więcej równocześnie prowadzone były prace legislacyjne. W czerwcu 2023 r., też pod nadzorem i opieką ministra Wawrzyka, został przygotowany projekt rozporządzenia w sprawie państw, w których cudzoziemcy mogą składać wnioski o wydanie wizy przez ministra właściwego do spraw zagranicznych. Ja mówię tutaj o rozszerzeniu tego katalogu, bo wcześniej była Białoruś, w 2021 r., o kraje wysokiego ryzyka migracyjnego. Trudno tych tematów nie łączyć, bo też z zeznań świadków wiemy, że jak gdyby te tematy były prowadzone równocześnie i wynajęto po prostu nieruchomości po prostu po to, żeby tę masę 400 tys. wniosków wizowych rocznie wydać.</u>
<u xml:id="u-1.198" who="#MarekSowa">Gdyby pani mogła ten wątek rozszerzyć. Po pierwsze, kiedy w ogóle zostało wszczęte… Bo, jak rozumiem, w pierwszej części to nie było prowadzone postępowanie w tej sprawie, więc kiedy zostało wszczęte? Czy w tej sprawie są postawione komukolwiek zarzuty, ewentualnie, na jakim etapie jest to śledztwo w tym wątku? Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-1.199" who="#BeataWojdak">Jak najbardziej, przestępstwo art. 296, czyli przestępstwo niegospodarności… odpowiadają osoby, które są zobowiązane do zajmowania się sprawami majątkowymi w danej instytucji państwowej, więc ten aspekt będzie musiał być uwzględniony, jeżeli chodzi o osoby, które brały w tym udział – jaka była ich rola i jakie miały obowiązki. Jeżeli chodzi o te kwestie, to badamy dokładnie, ale jeszcze jest tzw. kwestia ogólna, a mianowicie przekroczenia uprawnień przez innych urzędników, którzy nie mają tego obowiązku zajmowania się sprawami majątkowymi stricte. Więc w tym zakresie, jeżeli będzie możliwe ustalenie świadomości osób, które przekraczały swoje obowiązki, swoje uprawnienia i miały świadomość, jaką mogą wywołać szkodę, czyli musi być ten związek przyczynowo-skutkowy, czyli ten związek sine qua non między przekroczeniem uprawnień a skutkiem w postaci działania na szkodę interesu publicznego bądź dobra prywatnego…</u>
<u xml:id="u-1.200" who="#BeataWojdak">A jeżeli chodzi o te kwestie legislacyjne, czyli potencjalne wydłużenie listy państw – tam chodziło o 21 państw, które miałyby się znaleźć na tych rozporządzeniach, i też nie chcę tutaj wchodzić w żadne szczegóły – również jest kwestia, jakie tego typu działania mogły wywołać skutki w charakterze dobra publicznego, czy nie mogły spowodować jako konkretnej szkody zagrożenia nielegalną migracją, niebezpieczeństwa nie tylko dla Rzeczpospolitej, dla Polski, ale także dla innych krajów strefy Schengen.</u>
<u xml:id="u-1.201" who="#BeataWojdak">Tak że to są te okoliczności, jeżeli chodzi o znamiona przestępstw, które bierzemy pod uwagę przy ocenie tych spraw, tych kwestii, abstrahując już od tego, że bardzo istotna, a bardzo właściwie zasadnicza jest kwestia oczywiście podmiotów, czyli osób – jakie miały obowiązki, w którym momencie one przekroczyły i co dane przekroczenie spowodowało, czyli jaki skutek i świadomość tego skutku, bo nie każde przekroczenie uprawnień będzie powodowało odpowiedzialność karną. Tylko równie dobrze mogą być to też delikty dyscyplinarne. Od tego, czy jest to delikt karny, czy dyscyplinarny – istotną kwestią do rozróżnienia jest waga szkody, którą spowodowało takie przekroczenie uprawnień.</u>
<u xml:id="u-1.202" who="#BeataWojdak">Tak że te wszystkie okoliczności, przy wątku zarówno legislacyjnym, jak i związanym z utworzeniem Centrum Decyzji Wizowych, jak i Centrum Informacji Konsularnej, prokuratura bierze pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-1.203" who="#MarekSowa">Przekazała pani, że w tym samym dniu, kiedy wpłynęły dokumenty Centralnego Biura Antykorupcyjnego, zostało wszczęte śledztwo. Mam zatem pytanie, w jakim okresie były przygotowywane dokumenty przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, te, które zostały, że tak powiem, złożone do prokuratury?</u>
<u xml:id="u-1.204" who="#MarekSowa">Natomiast też jesteśmy w dyspozycji…</u>
<u xml:id="u-1.205" who="#BeataWojdak">W takim razie ja jeszcze raz wolałabym państwu całą sekwencję tych dat, które u nas się pojawiają w śledztwie, włącznie z danymi osobowymi osób, które ujawniły jego – myślę, że – jak nie przebieg, to przynajmniej osoby… Przedstawię państwu tę wiedzę na posiedzeniu zamkniętym.</u>
<u xml:id="u-1.206" who="#BeataWojdak">Panie przewodniczący, ta bariera wynika tylko z jednej rzeczy. Te informacje – one nigdzie się nie pojawiły w przestrzeni publicznej, one są zawarte tylko i wyłącznie w aktach tajnych śledztwa. Z akt tych nie jest ściągnięta klauzula, tak że mają one charakter tajny – tam, gdzie jest ta informacja o tych działaniach pierwszych, o których my wiemy, jeżeli chodzi o CBA. A tak faktycznie, kiedy one zostały… i tak jak tutaj państwu przedstawiałam, w jakiej konkretnej formie, to my jako prokuratorzy absolutnie tego nie wiemy.</u>
<u xml:id="u-1.207" who="#BeataWojdak">Natomiast te dane, które wynikają z akt sprawy, ja państwu to przedstawię na posiedzeniu zamkniętym.</u>
<u xml:id="u-1.208" who="#MarekSowa">Pani przewodnicząca Janyska.</u>
<u xml:id="u-1.209" who="#MariaMałgorzataJanyska">Proszę świadka, mam pytanie. Powiedziała pani przy okazji omawiania zakresu nadzoru i prowadzenia śledztwa o najistotniejszych czynnościach dowodowych prokuratorskich i wspomniała także pani, że 22 listopada 2023 r. powołano zespół prokuratorów do spraw tego śledztwa i została pani kierownikiem tego zespołu.</u>
<u xml:id="u-1.210" who="#BeataWojdak">I w tym momencie rozpoczęliśmy po prostu proces gromadzenia materiału dowodowego, który nam, tak jak państwu mówiłam, po pierwsze, pozwolił na ustalenie, kto z tymi pierwszymi osobami współdziałał przy ułatwianiu im uzyskiwania wiz. Był to, jak się okazało, Edgar K., bo w tych pierwszych materiałach były tylko dwie osoby zatrzymane w wyniku operacji specjalnej. Na podstawie tych danych wyszliśmy dopiero na Edgara K., następnie proces ustaleń wynikał z analizy przesłuchań podejrzanych, z analizy tych materiałów, które nam były dostępne. Następnie w kwietniu został zatrzymany Edgar K., też w wyniku operacji specjalnej, 27 kwietnia.</u>
<u xml:id="u-1.211" who="#MarekSowa">Więc ostatnie posiedzenie Sejmu skończyło się 30 sierpnia, następnego dnia CBA weszło po dokumenty do MSZ, został zdymisjonowany Piotr Wawrzyk. Czy to jest normalnym działaniem, że wejście po akta i przesłuchanie… przeszukanie, zarchiwizowanie i zabezpieczenie akt odbywa się trzy tygodnie po wydaniu postanowienia? Czy to jest standard?</u>
<u xml:id="u-1.212" who="#BeataWojdak">My żeśmy wydali postanowienie 11 sierpnia i to CBA, tak jak państwu mówiłam, prowadzi to śledztwo. Natomiast kwestia wejścia jednoczesnego do MSZ i zabezpieczenia wszystkich i skrzynek pocztowych, i telefonów od wszystkich osób, które były w tym okresie objęte śledztwem, była tą kwestią, która według naszych informacji, bo… powodowała to, że CBA weszło 31 sierpnia.</u>
<u xml:id="u-1.213" who="#BeataWojdak">Natomiast innych tutaj kwestii my jako prokuratorzy nie mamy w swojej dyspozycji. Dlatego państwo przesłuchiwaliście osoby z CBA. Jeżeli miały one jakiekolwiek inne powody, to w tym momencie akurat my nie możemy na to odpowiadać. My musimy odpowiadać za swoją pracę, czyli 11 sierpnia wydaliśmy postanowienia, oczekując ich natychmiastowej realizacji, bo jest to postanowienie o przeszukaniu i żądaniu dokumentów.</u>
<u xml:id="u-1.214" who="#MariaMałgorzataJanyska">Edgara K. zatrzymano w kwietniu, tak? A kiedy pojawił się w śledztwie wiceminister Piotr Wawrzyk?</u>
<u xml:id="u-1.215" who="#PrzemysławWitek">Szanowna pani prokurator, skoro w czerwcu i zakładam, że to wynika z tej oficjalnej notatki prokuratury, gdzie pan Kobos ujawnił rolę pana Wawrzyka w tym w zasadzie procederze przestępczym, to z jakiego powodu pan Wawrzyk nie został zatrzymany niezwłocznie po uzyskaniu takiej informacji, tylko trwało, trwało i trwało i pozwoliliście mu w zasadzie państwo hulać dusza, piekła nie ma?</u>
<u xml:id="u-1.216" who="#BeataWojdak">Tak jak mówiłam państwu, że Edgar K. nie miał świadomości, co dalej się działo, jak faktycznie działo się z tymi listami, które przekazywał faktycznie za pośrednictwem czy WhatsAppa czy Signala do Piotr W. lub współpracujących z nim pracowników. Tak że tutaj proces gromadzenia materiału dowodowego, wyjaśnienia wszystkich okoliczności związanych z przekroczeniem uprawnień, czy one miały… Tak jak państwu mówiłam, nie wiadomo było tego na tym etapie, jaka była forma maili, przez kogo wysyłanych do placówek dyplomatycznych, jaką one miały treść. Aby można było powiedzieć…</u>
<u xml:id="u-1.217" who="#PrzemysławWitek">My to już w zasadzie słyszeliśmy wszystko. Ja się tak tylko zastanawiam, bo tak podchodziliście do sprawy… Mówi pani, że trzynastu sędziów, tysiące spraw czy setki spraw. To jest aż urocze, jak bardzo się…</u>
<u xml:id="u-1.218" who="#PrzemysławWitek">To jest aż urocze, jak bardzo się przejmowaliście rangą tej sprawy. Miałem o to pytać, czy według pani to jest sprawa poważna, czy nie, ale chyba już to pytanie jest niezasadne w tym momencie. Jedno jest pewne, proszę tak uczciwie powiedzieć jako fachowiec, czy z punktu widzenia prowadzenia… taktyki prowadzenia postępowań karnych to niezatrzymanie Wawrzyka przez tyle miesięcy to było działanie właściwe i czy rodziło jakieś ryzyka?</u>
<u xml:id="u-1.219" who="#BeataWojdak">I tak jak państwu mówiłam, ostatnie informacje, jeżeli chodzi o placówki dyplomatyczne, które potwierdzały tę nieprawidłowość, wskazywały na treść poleceń, sekwencyjność, w jaki sposób one były formułowane, czy one faktycznie dotyczyły indywidualnych spraw. Tak jak państwu cytowałam, może być polecenie, jeżeli chodzi o art. 13 § 3 i 4 Prawa konsularnego, ale to należy zbadać, czy ono było w sprawie indywidualnej. I bez gromadzenia tych materiałów z placówek dyplomatycznych, bez przesłuchiwania konsulów taka pełna subsumcja absolutnie nie była uprawniona, jeżeli chodzi o kwestię przedstawienia zarzutów Piotrowi W. Dopiero ten konsekwentnie zebrany materiał dowodowy dawał taką podstawę.</u>
<u xml:id="u-1.220" who="#PrzemysławWitek">Ale jeszcze chcę pani tylko powiedzieć tylko jedną rzecz, bo pani o tym wspomniała – kontrola NIK się uprawomocniła. Intuicja mi podpowiada, że z butów powypadamy wszyscy. Ona się uprawomocniła 25 września.</u>
<u xml:id="u-1.221" who="#PrzemysławWitek">Czy na panią ktoś w tej sprawie wywierał naciski?</u>
<u xml:id="u-1.222" who="#PrzemysławWitek">I dlaczego 17 stycznia 2024 r., a nie szesnasty, nie piętnasty? Kto o tym zdecydował? Kto konkretnie i czemu wtedy?</u>
<u xml:id="u-1.223" who="#PiotrKaleta">Szanowni państwo, wydaje mi się, że rzeczywiście więcej spraw może do wyjaśnienia w kwestii niejawnej, chociaż sami państwo widzicie, że ta narracja, która legła u podłoża powołania naszej Komisji, się sypie, rozpada się jak domek z kart.</u>
<u xml:id="u-1.224" who="#PiotrKaleta">Ale szanowna pani prokurator, bo rozpoczynaliśmy pracę naszej Komisji, kiedy było mówione o gigantycznej aferze wizowej, było mówione o sprawach sprzedaży wiz na bazarach – były przewodniczący, nie wiem, czy obecny pan przewodniczący się pod tym również podpisuje – było mówione w przestrzeni medialnej o milionie wiz nielegalnych itd. Dzisiaj pani prokurator nam powiedziała o 358 wizach.</u>
<u xml:id="u-1.225" who="#PiotrKaleta">Proszę państwa, zwracam się tutaj do naszych telewidzów, Polaków – 358. Nie 300 tys., nie 1 mln, tylko 358. Moje pytanie jest takie: pani prokurator, czy te wizy były wizami nielegalnymi, czy zarzuty dotyczą tylko i wyłącznie przyspieszenia wiz, które były legalne?</u>
<u xml:id="u-1.226" who="#PiotrKaleta">Czyli w takim razie, proszę państwa, jeden człowiek, który – usłyszeliśmy dzisiaj w wypowiedzi pana ministra Stróżyka – który organizował sobie jakąś grupę, która działała w sposób nielegalny. Pani prokurator, to jest gigantyczna afera?</u>
<u xml:id="u-1.227" who="#BeataWojdak">Jeżeli chodzi o materiały, które do nas wpływają, to może będziemy o tym mówić na posiedzeniu zamkniętym, w szczególności jeżeli chodzi o materiały wynikające z kontroli Departamentu Konsularnego i tzw. listy, można powiedzieć, nie Edgara K., czyli Piotra… tylko Piotra W. Ta lista niezwiązanych z Edgarem K. jest szerszą o… Tutaj później państwu powiem już – mam nadzieję, że – dokładną liczbę, jest ona nieznacznie szersza.</u>
<u xml:id="u-1.228" who="#BeataWojdak">Tak że z protokołu kontroli Departamentu Konsularnego uzyskanego przez nas w kwietniu tego roku, też którego kontrola, z tego, co wiemy, trwała od września 2023 r. do maja, aczkolwiek materiały nam zostały przekazane w sierpniu… Ta lista ustalona przez wewnętrzny już organ, Biuro Kontroli, jest nieznacznie szersza. I z uwagi na to, że mamy teraz 30 września, zapoznajemy się z tymi materiałami, to będzie niewątpliwie miało wpływ, że niezbędna będzie, zakładam, zmiana postanowienia o przedstawieniu zarzutów.</u>
<u xml:id="u-1.229" who="#BeataWojdak">Natomiast jeżeli chodzi o szczegóły, to myślę, że państwu przekażę. Nie mogę oczywiście mówić na jawnym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-1.230" who="#PiotrKaleta">I proszę pani, pani prokurator, ostatnie pytanie. Czy pan prokurator Korneluk interesował się tą sprawą?</u>
<u xml:id="u-1.231" who="#PawełSzrot">A jeśli chodzi o pytania, to już odsuwając na bok kwestię, pani prokurator… odsuwając na bok kwestię bezprawnych uzurpacji, która w Prokuraturze Krajowej trwa od stycznia bieżącego roku, ostatnio potwierdzonej orzeczeniem sądu… ostatnio potwierdzonej orzeczeniem Sądu Najwyższego…</u>
<u xml:id="u-1.232" who="#BeataWojdak">Absolutnie w sprawie nie ma żadnych nacisków, żadnego indywidualnego zainteresowania. Jesteśmy niezależnymi prokuratorami, prowadzimy śledztwo samodzielnie i naprawdę w sposób… tak, jak nam przyświeca i litera prawa, i zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.</u>
<u xml:id="u-1.233" who="#BeataWojdak">Jeżeli chodzi o rytmikę, również o tej rytmice decyduje wartość materiału dowodowego i możliwość wyciągnięcia z niego stosownych wniosków, czyli subsumcja tego materiału.</u>
<u xml:id="u-1.234" who="#MarekSowa">To jeszcze… Myślę, że nie wszyscy słyszeli, więc chciałbym jeszcze raz precyzyjnie zapytać. Pierwszy wątek śledztwa dotyczy nieprawidłowości przy wydawaniu wiz związanych z Edgarem Kobosem, tj. 607 wniosków wizowych i 358 wiz, tak?</u>
<u xml:id="u-1.235" who="#MarekSowa">Druga rzecz. Pani do…</u>
<u xml:id="u-1.236" who="#BeataWojdak">Przepraszam jeszcze, panie przewodniczący, jeżeli chodzi o kwestię puli, to powiem szczerze, że nie pamiętam w dniu dzisiejszym, jeżeli chodzi o… z materiałów śledztwa. Czym innym jest materiał, który jest materiałem powszechnie dostępnym, a co innego, jeżeli chodzi o treść materiałów dowodowych zgromadzonych w sprawie. Tak że nie chciałabym potwierdzić czegoś, czego nie pamiętam.</u>
<u xml:id="u-1.237" who="#BeataWojdak">Natomiast…</u>
<u xml:id="u-1.238" who="#MarekSowa">Ale to jest co innego nadzór, a co innego jest prowadzenie bezpośrednie, prawda?</u>
<u xml:id="u-1.239" who="#MarekSowa">Ale o jedną rzecz niestety muszę w tej części jawnej jeszcze zapytać, bo ona mnie jak gdyby niezwykle intryguje z punktu widzenia takiego… sprawności prowadzenia postępowania. Pani powiedziała, że Piotr Wawrzyk dopiero w czerwcu się pojawił.</u>
<u xml:id="u-1.240" who="#MarekSowa">Rozumiem, że we wcześniejszym prowadzeniu postępowań CBA z własnej inicjatywy mogło zabezpieczyć też materiały, za zgodą oczywiście, w MSZ, tak?</u>
<u xml:id="u-1.241" who="#BeataWojdak">Tak, bo dlatego, że wtedy dopiero wiedzieliśmy, kto z tego MSZ faktycznie współpracował na linii Edgar K. – Piotr W. i inne osoby tutaj objęte zakresem śledztwa.</u>
<u xml:id="u-1.242" who="#BeataWojdak">Proszę państwa, to, co pan przewodniczący teraz raczył przedstawić, to jest kwestia informacji już ze zgromadzonych materiałów, które udostępniliśmy państwu. My dostaliśmy tylko i wyłącznie OS, gdzie była Beata W. i Saikat B., którzy uczestniczyli w operacji specjalnej. W związku z tym te materiały dotyczyły tylko i wyłącznie tych dwóch osób. Tam nie było żadnych innych materiałów, dlatego jest tak trudne to sekwencyjne zdobywanie materiału dowodowego – tak że jeden… (niezrozumiałe) to z 7 dni.</u>
<u xml:id="u-1.243" who="#MarekSowa">To jeszcze jedno pytanie. Pani przekazała taką informację, że przyjął ok. pół miliona korzyści majątkowej.</u>
<u xml:id="u-1.244" who="#MarekSowa">Pytanie do posłów, czy jeszcze chcą? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-1.245" who="#MarekSowa">Czy pani prokurator zechciałaby… chce jeszcze coś dopowiedzieć?</u>
<u xml:id="u-1.246" who="#MarekSowa">O godzinie 17:00, tak jak jest zwołane posiedzenie, spotkamy się na posiedzeniu niejawnym.</u>
<u xml:id="u-1.247" who="#MarekSowa">Ja pani prokurator dziękuję.</u>
<u xml:id="u-1.248" who="#MarekSowa">Pół godzinki przerwy.</u>
<u xml:id="u-1.249" who="#MarekSowa">Przechodzimy do punktu trzeciego – sprawy bieżące. Mam prośbę o skserowanie, dobrze? To jest niewielka uchwała.</u>
<u xml:id="u-1.250" who="#MarekSowa">W związku z tym, że jesteśmy na finale prac naszej Komisji, chciałbym członkom Komisji zaproponować podjęcie uchwały Komisji Śledczej do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości działań, a także występowania nadużyć, zaniedbań i zaniechań w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 12 listopada 2019 r. do 20 listopada 2023 r. w sprawie zmiany przyjętych przez Komisję uchwał o wezwaniu do stawiennictwa się przed Komisją Śledczą w wyznaczonym terminie do złożenia zeznań.</u>
<u xml:id="u-1.251" who="#MarekSowa">W tym projekcie uchwały, po pierwsze, chciałbym, żebyśmy uchylili wezwanie dla pana Macieja Lisowskiego – tj. uchwała wzywająca go z 18 kwietnia 2024 r. Przypomnę, że pan Maciej Lisowski był wezwany na Komisję już dwukrotnie, w lipcu i w maju, za każdym razem przedstawiał zwolnienie lekarskie. Opinia, którą dostaliśmy za drugim razem, wskazuje, że przewidywany termin, w którym mógłby być przesłuchany, jest niemożliwy do bliższego określenia. W związku z powyższym proponuję, aby z przesłuchania zrezygnować. To musi znaleźć swoje odzwierciedlenie właśnie w projekcie tej uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.252" who="#MarekSowa">I drugie – uchylić wezwanie dla pana Tomasza Orłowskiego wezwanego do stawiennictwa uchwałą Komisji nr 28 z 6 lutego 2024 r. To miało dotyczyć kwestii strat wizerunkowych Polski.</u>
<u xml:id="u-1.253" who="#MarekSowa">Czy jest zgoda, abyśmy tę uchwałę przyjęli? Czy panowie chcecie, żeby wam ją teraz skserować i dać, czy możemy przyjąć? Proszę?</u>
<u xml:id="u-1.254" who="#MarekSowa">W związku z powyższym przeczytam treść: „Na podstawie art. 10 ust. 3 w związku z art. 11 ust. 1 oraz art. 12a ustawy z dnia 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji śledczej w związku z art. 200 § 1 Kodeksu postępowania karnego Komisja postanawia, co następuje: 1. uchylić wezwanie pana Macieja Lisowskiego wezwanego do stawiennictwa przed Komisją Śledczą uchwałą Komisji nr 42 z dnia 18 kwietnia 2024 r.; 2. uchylić wezwanie pana Tomasza Orłowskiego wezwanego do stawiennictwa przed Komisją Śledczą uchwałą Komisji nr 28 z dnia 6 lutego 2024 r.</u>
<u xml:id="u-1.255" who="#MarekSowa">§ 2. Uchwała wchodzi z dniem podjęcia”.</u>
<u xml:id="u-1.256" who="#MarekSowa">Proszę o przygotowanie urządzenia do głosowania. Kto z państwa jest za podjęciem tej uchwały? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
<u xml:id="u-1.257" who="#MarekSowa">Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 7 posłów. Za było 5, przeciwko – 2. Uchwała została podjęta. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-1.258" who="#MarekSowa">Ponieważ wyczerpaliśmy dzisiejszy porządek dzienny, zamykam posiedzenie Komisji. Jednocześnie informuję, że czeka nas jeszcze o godzinie 17:00 posiedzenie niejawne. Dziękuję państwu.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>