text_structure.xml
9.99 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na skierowane do prezesa Rady Ministrów zapytanie Panów Posłów: Sławomira Piechoty, Jarosława Dudy i Stanisława Huskowskiego (pismo z dnia 22 marca 2007 r., znak: SPS-024-2448/07) w sprawie ratyfikacji przez Polskę Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, z upoważnienia prezesa Rady Ministrów, w porozumieniu z ministrem spraw zagranicznych, przedstawiam następujące wyjaśnienia.</p>
<p xml:id="div-2">Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych została przyjęta wraz z Protokołem Fakultatywnym 13 grudnia 2006 r. na sześćdziesiątej pierwszej sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, na mocy rezolucji nr 61/106.</p>
<p xml:id="div-3">Konwencja, zgodnie z jej artykułem 42, została otwarta do podpisu w dniu 30 marca 2007 r. w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku jednocześnie dla wszystkich państw (w całości) oraz dla organizacji integracji regionalnej (w zakresie ich kompetencji, które muszą być zadeklarowane w ewentualnych dokumentach późniejszego formalnego potwierdzenia przez nie konwencji). Również Protokół Fakultatywny do Konwencji, zgodnie z postanowieniem jego artykułu 10, został otwarty od dnia 30 marca 2007 r. do podpisu dla wszystkich państw i organizacji integracji regionalnej, będących sygnatariuszami konwencji. W styczniu bieżącego roku Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęło przygotowanie projektu uzasadnienia wniosku o podpisanie konwencji, aby umożliwić jej podpisanie w dniu 30 marca br., a jednocześnie, po przeprowadzeniu analizy postanowień Protokołu Fakultatywnego, podjęta została, w wyniku uzgodnień międzyresortowych, decyzja o powstrzymaniu się od jego podpisania przez Polskę w dniu otwarcia do podpisu.</p>
<p xml:id="div-4">W dniu 29 marca 2007 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę Nr 62/2007 w sprawie udzielenia zgody na podpisanie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych.</p>
<p xml:id="div-5">Odnosząc się do pytania nr 1, dotyczącego zamiaru wystąpienia przez Radę Ministrów do prezydenta RP o ratyfikację konwencji, pragnę poinformować, że wstępna analiza ustawodawstwa krajowego przeprowadzona w celu przygotowania projektu uzasadnienia wniosku o podpisanie konwencji doprowadziła do wniosku, że większość postanowień konwencji znajduje odzwierciedlenie w polskim porządku prawnym, ale należy się też liczyć z koniecznością dokonania zmian w polskim porządku prawnym, celem doprowadzenia do pełnej zgodności z postanowieniami konwencji. Jednak, aby możliwe było wskazanie zakresu koniecznych zmian, należy jednoznacznie określić znaczenie niektórych postanowień konwencji. Ustalenie faktycznego zakresu zobowiązań wynikających dla państw z konwencji jest trudne ze względu na problemy związane z interpretacją jej postanowień, gdyż wiele z nich sformułowanych jest w sposób ogólny, a ich zakres przedmiotowy jest bardzo szeroki. Trudno jest obecnie przewidzieć kierunki interpretacji poszczególnych jej postanowień. Należy się liczyć z możliwością, że zaistnieje odmienność interpretacji przez państwa i przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych, który zostanie ustanowiony na mocy jej artykułu 34. W efekcie, zakres faktycznych zobowiązań ciążących na państwach jest trudny obecnie do przewidzenia.</p>
<p xml:id="div-6">Konwencja dotyczy, w kontekście podmiotowym, osób niepełnosprawnych, a w kontekście przedmiotowym należnych im praw. Obejmuje prawa z wielu dziedzin. Większość zawartych w niej praw należy do grupy praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych. Odnośnie tych praw, w artykule 4 ustęp 2 konwencji zostało sformułowane zobowiązanie do podjęcia przez państwa odpowiednich kroków, w ramach dostępnych mu środków i, gdy to potrzebne, w ramach współpracy międzynarodowej, w celu osiągnięcia stopniowo pełnej realizacji tych praw. Oznacza to brak natychmiastowego obowiązku pełnego zagwarantowania określonych praw. Państwo zobowiązane jest natomiast do określenia odpowiedniej polityki społecznej i przyjęcia środków jej realizacji.</p>
<p xml:id="div-7">Dotychczas przeprowadzone wstępne analizy prowadzą do wniosku, że przed rozpoczęciem procedury ratyfikacji konwencji przez Polskę konieczne będzie przeprowadzenie wnikliwego zbadania ustawodawstwa krajowego pod kątem jego zgodności z wymaganiami określonymi przez postanowienia konwencji. Wprowadzenie niezbędnych zmian do ustawodawstwa może skutkować zwiększeniem wydatków ze środków publicznych na zapewnienie funkcjonowania nowych rozwiązań prawnych, a więc konieczne będzie precyzyjne określenie związanych z tym skutków finansowych. Związanie się konwencją o prawach osób niepełnosprawnych powinno nastąpić w przyszłości w trybie określonym w artykule 89 ustęp 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, tj. w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ze względu na fakt, iż konwencja dotyczy wolności i praw obywatelskich określonych w konstytucji oraz odnosi się do spraw uregulowanych w ustawach.</p>
<p xml:id="div-8">Odpowiadając na pytanie nr 2 (˝Czy Rada Ministrów wystąpi o ratyfikację samej konwencji, czy konwencji wraz z Protokołem Fakultatywnym?˝), należy mieć na uwadze, że Rada Ministrów nie rozpatrywała wniosku o udzielenie zgody na podpisanie Protokołu Fakultatywnego, co zostało wyjaśnione na wstępie mojego wystąpienia. Podjęcie przez Polskę zobowiązania do poddania się rozstrzygnięciom Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych wydaje się obecnie przedwczesne, gdyż nie jest jasne, jaki kształt przybierze faktycznie procedura rozpatrywania zawiadomień, jakie będzie stanowisko komitetu, co do kontroli realizacji jego uwag i zaleceń, pozostaje także wiele nierozstrzygniętych kwestii dotyczących interpretacji postanowień konwencji. Dotychczas przedstawiciele polskiej administracji rządowej zachowywali rezerwę w odniesieniu do możliwości dochodzenia na drodze skargowej, na szczeblu międzynarodowym, realizacji społecznych praw człowieka. Takie stanowisko Polski było prezentowane w trakcie prac grupy roboczej, której powierzono rozważenie możliwości wypracowania protokołu fakultatywnego do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych oraz grupy roboczej Rady Europy do spraw praw społecznych, działającej w ramach Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.</p>
<p xml:id="div-9">Ponowne rozważenie możliwości podpisania przez Polskę protokołu mogłoby zostać podjęte po jego wejściu w życie, kiedy będzie znana praktyka jego stosowania, a zwłaszcza kierunki interpretacji postanowień konwencji przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych. Podpisanie Protokołu Fakultatywnego dałoby sygnał, że Polska zamierza stać się jego stroną poprzez jego późniejszą ratyfikację i poddać się rozstrzygnięciom Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych.</p>
<p xml:id="div-10">Należy nadmienić, że Rada Unii Europejskiej nie zdecydowała o podpisaniu protokołu w imieniu Wspólnoty Europejskiej w dniu 30 marca br. Część państw, w tym i Polska, zgłosiło bowiem wątpliwości (które dotychczas jeszcze nie zostały wyjaśnione) co do tego, czy Wspólnota Europejska ma kompetencje do poddania się procedurze skargowej oraz jak procedura taka funkcjonowałaby w odniesieniu do wspólnoty. A ponadto istniała obawa, że - z uwagi na obowiązek współpracy wynikający z art. 10 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską - w razie podpisania protokołu przez Wspólnotę Europejską, jej państwa członkowskie będą zobligowane do podpisania i ratyfikowania Protokołu Fakultatywnego.</p>
<p xml:id="div-11">Natomiast, odnosząc się do poparcia przez Radę Ministrów ratyfikacji konwencji przez Unię Europejską, o czym mowa w pytaniu nr 3, pragnę wyjaśnić, że sprawa ratyfikacji konwencji przez Unię Europejską nie będzie zapewne rozpatrywana w najbliższej przyszłości.</p>
<p xml:id="div-12">Prawo Wspólnoty Europejskiej przewiduje (w art. 300 ust. 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, tj. TWE), że o podpisaniu oraz formalnym potwierdzeniu (jak nazywa się ratyfikację w przypadku organizacji integracji regionalnej) przez Komisję Europejską umowy pomiędzy wspólnotą i organizacją międzynarodową decyduje rada. W przypadku omawianej konwencji o prawach osób niepełnosprawnych i Protokołu Fakultatywnego do niej, rada ma zadecydować jednomyślnie, gdyż dotyczy to obszaru zakazu dyskryminacji, o którym mowa w art. 13 TWE. Zgodnie z art. 300 ust. 3 TWE, ratyfikacja konwencji i protokołu przez radę może nastąpić po konsultacji z Parlamentem Europejskim. Ale decyzja o formalnym związaniu się konwencją przez wspólnotę następuje po ratyfikacji tej konwencji przez jej wszystkie państwa członkowskie.</p>
<p xml:id="div-13">Należy podkreślić, że nie ma limitu czasu, w trakcie którego oczekuje się ratyfikacji konwencji i protokołu przez strony, które podpisały te dokumenty.</p>
<p xml:id="div-14">Na zakończenie pragnę dodać, że w dniu 30 marca konwencja o prawach osób niepełnosprawnych została podpisana przez 81 państw, w tym 21 państw członkowskich Unii Europejskiej, a także przez Wspólnotę Europejską. Natomiast Protokół Fakultatywny do tej konwencji podpisały 44 państwa, w tym 14 państw członkowskich Unii Europejskiej. Konwencję ratyfikowała w tym dniu jedynie Jamajka.</p>
<p xml:id="div-15">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-16">Minister</p>
<p xml:id="div-17">Anna Kalata</p>
<p xml:id="div-18">Warszawa, dnia 12 kwietnia 2007 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>