PPC / ppc

text_structure.xml 1010 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108 5109 5110 5111 5112 5113 5114 5115 5116 5117 5118 5119 5120 5121 5122 5123 5124 5125 5126 5127 5128 5129 5130 5131 5132 5133 5134 5135 5136 5137 5138 5139 5140 5141 5142 5143 5144 5145 5146 5147 5148 5149 5150 5151 5152 5153 5154 5155 5156 5157 5158 5159 5160 5161 5162 5163 5164 5165 5166 5167 5168 5169 5170 5171 5172 5173 5174 5175 5176 5177 5178 5179 5180 5181 5182 5183 5184 5185 5186 5187 5188 5189 5190 5191 5192 5193 5194 5195 5196 5197 5198 5199 5200 5201 5202 5203 5204 5205 5206 5207 5208 5209 5210 5211 5212 5213 5214 5215 5216 5217 5218 5219 5220 5221 5222 5223 5224 5225 5226 5227 5228 5229 5230 5231 5232 5233 5234 5235 5236 5237 5238 5239 5240 5241 5242 5243 5244 5245 5246 5247 5248 5249 5250 5251 5252 5253 5254 5255 5256 5257 5258 5259 5260 5261 5262 5263 5264 5265 5266 5267 5268 5269 5270 5271 5272 5273 5274 5275 5276 5277 5278 5279 5280 5281 5282 5283 5284 5285 5286 5287 5288 5289 5290 5291 5292 5293 5294 5295 5296 5297 5298 5299 5300 5301 5302 5303 5304 5305 5306 5307 5308 5309 5310 5311 5312 5313 5314 5315 5316 5317 5318 5319 5320 5321 5322 5323 5324 5325 5326 5327 5328 5329 5330 5331 5332 5333 5334 5335 5336 5337 5338 5339 5340 5341 5342 5343 5344 5345 5346 5347 5348 5349 5350 5351 5352 5353 5354 5355 5356 5357 5358 5359 5360 5361 5362 5363 5364 5365 5366 5367 5368 5369 5370 5371 5372 5373 5374 5375 5376 5377 5378 5379 5380 5381 5382 5383 5384 5385 5386 5387 5388 5389 5390 5391 5392 5393 5394 5395 5396 5397 5398 5399 5400 5401 5402 5403 5404 5405 5406 5407 5408 5409 5410 5411 5412 5413 5414 5415 5416 5417 5418 5419 5420 5421 5422 5423 5424 5425 5426 5427 5428 5429 5430 5431 5432 5433 5434 5435 5436 5437 5438 5439 5440 5441 5442 5443 5444 5445 5446 5447 5448 5449 5450 5451 5452 5453 5454 5455 5456 5457 5458 5459 5460 5461 5462 5463 5464 5465 5466 5467 5468 5469 5470 5471 5472 5473 5474 5475 5476 5477 5478 5479 5480 5481 5482 5483 5484 5485 5486 5487 5488 5489 5490 5491 5492 5493 5494 5495 5496 5497 5498 5499 5500 5501 5502 5503 5504 5505 5506 5507 5508 5509 5510 5511 5512 5513 5514 5515 5516 5517 5518 5519 5520 5521 5522 5523 5524 5525 5526 5527 5528 5529 5530 5531 5532 5533 5534 5535 5536 5537 5538 5539 5540 5541 5542 5543 5544 5545 5546 5547 5548 5549 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 02)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Małgorzata Gosiewska, Piotr Zgorzelski, Małgorzata Kidawa-Błońska, Włodzimierz Czarzasty i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ElżbietaWitek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ElżbietaWitek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Rafała Bochenka, Piotra Saka, Michała Urbaniaka i Bożenę Żelazowską.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Rafał Bochenek i Piotr Sak.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ElżbietaWitek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Piotr Sak i Michał Urbaniak.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ElżbietaWitek">Protokół 58. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ElżbietaWitek">Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjęłam decyzję o skreśleniu z porządku dziennego bieżącego posiedzenia punktów:</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ElżbietaWitek">— Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2425,</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ElżbietaWitek">— Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, druk nr 2428.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ElżbietaWitek">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o dodatku węglowym, druk nr 2471.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja Zdrowia przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2469.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#ElżbietaWitek">Komisja Nadzwyczajna przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2443.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o rządowych projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze,</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2447 i 2446.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego…</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, mogę prosić o wyciszenie troszeczkę rozmów?</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Posiedzenie Sejmu się zaczęło.)</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ElżbietaWitek">…o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ElżbietaWitek">Komisja do Spraw Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w Niemczech, druk nr 2422.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ElżbietaWitek">Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych przedłożyła sprawozdanie o przedstawionym przez Prezydium Sejmu projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, druk nr 2455.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#ElżbietaWitek">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie:</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#ElżbietaWitek">— sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2021 r. oraz informacji o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2021 r. wraz z komisyjnym projektem uchwały,</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#ElżbietaWitek">— informacji o działalności Rady Mediów Narodowych w 2021 r. wraz z komisyjnym projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#ElżbietaWitek">Projekty uchwał to odpowiednio druki nr 2473 i 2474.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w przypadku tych projektów uchwał Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm przeprowadził łączną debatę krótką nad punktami porządku dziennego dotyczącymi dokumentów:</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#ElżbietaWitek">— sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r.,</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#ElżbietaWitek">— informacja o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2021 r. przez Skarb Państwa,</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#ElżbietaWitek">— sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad projektami uchwał rocznicowych.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego, w tym w łącznej dyskusji nad:</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#ElżbietaWitek">— sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2021 r. oraz informacją o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2021 r.,</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#ElżbietaWitek">— informacją o działalności Rady Mediów Narodowych w 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie zagrożenia bezpieczeństwa finansowego i energetycznego polskich rodzin, o przedstawienie której wnosił Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#ElżbietaWitek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#ElżbietaWitek">Informacja w tej sprawie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#ElżbietaWitek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PiotrSak">Szanowni Państwo! Informuję, że dziś odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PiotrSak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PiotrSak">— Etyki Poselskiej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PiotrSak">— Finansów Publicznych — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PiotrSak">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PiotrSak">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PiotrSak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PiotrSak">— Gospodarki i Rozwoju wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PiotrSak">— Zdrowia — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PiotrSak">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#PiotrSak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#PiotrSak">— Zdrowia — godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#PiotrSak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#PiotrSak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#PiotrSak">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#PiotrSak">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#PiotrSak">Jednocześnie nadmieniam, że odbędą się także posiedzenia następujących zespołów parlamentarnych:</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#PiotrSak">— Parlamentarnego Zespołu ds. Energii Odnawialnej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#PiotrSak">— Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Przemysłu Cementowego w Polsce — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#PiotrSak">— Parlamentarnego Zespołu ds. Trójmorza — godz. 16.30. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ElżbietaWitek">Zgłosili się posłowie z wnioskami formalnymi.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W październiku ub.r. prezes NBP Adam Glapiński wypowiedział się, że w przypadku wyboru na drugą kadencję będzie proponował wprowadzenie nowego banknotu do obiegu o nominale 1 tys. zł. Pan prezes nie musi tego proponować — jego nieudolna gospodarka jako prezesa i dyletancka polityka gospodarcza rządu spowodowały, że ten banknot już staje się, Wysoka Izbo, rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#KrzysztofPaszyk">Proponujemy, aby na takim oto tysiączłotowym banknocie umieścić wizerunek króla polskiej inflacji Adama Glapińskiego herbu Jastrząb, jak często lubi się określać.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Oświadczenia są na koniec każdego dnia.)</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#KrzysztofPaszyk">Dlatego, pani marszałek, wniosek o przerwę, zwołanie Konwentu Seniorów i poszerzenie porządku obrad o informację rządu, jaka jest sytuacja z inflacją i jakie będą podejmowane działania. Polacy zasługują na tę informację w tej Izbie, a nie na molo w Sopocie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ElżbietaWitek">Posiedzenie Konwentu Seniorów dopiero co się odbyło, panie pośle. Doskonale pan o tym wie.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Cezary Tomczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#CezaryTomczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o odroczenie obrad, ponieważ wydaje się, że rząd stracił kontakt z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Premier Morawiecki, który dzisiaj siedzi tam, w ostatnim rzędzie, wiedział od początku marca, że w Polsce zabraknie węgla, bo informowała go o tym pani minister Moskwa, minister klimatu. Przez 3 miesiące pan premier Morawiecki w sprawie węgla w Polsce — wiedząc, że go zabraknie — nie zrobił absolutnie nic. I zamiast kupować węgiel, oszukiwaliście Polaków przez te 3 miesiące. Pan minister Sasin, który jest tutaj, mówił tak: Węgla nie zabraknie. Pani minister Moskwa: Mamy zabezpieczone 8 mln t. Pan premier Morawiecki: Nie kupujcie węgla teraz.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#CezaryTomczyk">A teraz pan mówi, że spółki Skarbu Państwa muszą dzwonić po całym świecie i szukać węgla. No, muszą szukać węgla, bo go nie kupiliście. Na tym polega właśnie problem. I kogo pan wyznacza do tego zadania? Swojego najlepszego człowieka — Jacek Sasin ma za to odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#CezaryTomczyk">To się na pewno uda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#CezaryTomczyk">A dla ludzi macie rady: zbierajcie chrust, ocieplajcie domy…</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: I zaciskajcie zęby.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DariuszWieczorek">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Doprowadziliście do największego kryzysu energetycznego w Polsce po 1989 r. Nie sądziłem, że to dzisiaj z tej mównicy padnie, ale jesteście nieuczciwi, nieudolni i niekompetentni. Dzisiaj wnosimy o przerwę w obradach po to, ażeby pan premier mógł uczciwie powiedzieć, gdzie Polacy będą mogli kupić węgiel,…</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#DariuszWieczorek">…kiedy będą mogli kupić węgiel…</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie on jest…)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#DariuszWieczorek">…co się stało z tym węglem, który leżał na polskich składach. Czy bezpieczeństwo energetyczne Polek i Polaków od października jest zabezpieczone? Czy nie zabraknie nam prądu? To są informacje, które dzisiaj powinien przedstawić nam pan premier, bo mamy sytuację absolutnie kryzysową, i to jest wina 7 lat waszych rządów i waszej polityki gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#DariuszWieczorek">Do tego wzywamy pana prezydenta Andrzeja Dudę — to jest ten moment, kiedy trzeba zwołać Radę Bezpieczeństwa Narodowego, ażeby o tych problemach porozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS…</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ElżbietaWitek">A, przepraszam, pan premier Jacek Sasin chce zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ostrołęka!)</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Rośnie frakcja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JacekSasin">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę mi przypomnieć, droga opozycjo, czy to przypadkiem nie wy byliście tymi, którzy chcieli likwidować polskie górnictwo?</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O Jezus!)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale to wy likwidujecie.)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JacekSasin">Czy to przypadkiem nie za waszych rządów prezesi spółek węglowych położyli te kopalnie, o czym mówiła wasza wicepremier Bieńkowska w Sowie i Przyjaciołach?</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Do roboty.)</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 7 lat!)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Złodzieje jesteście i tyle.)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#JacekSasin">Czy to nie wy od wielu lat atakujecie nas właśnie za to, że zbyt wolno…</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: 7 lat! 7 lat!)</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#JacekSasin">Tak, 7 lat, droga opozycjo, wy nas atakujecie przez 7 lat, że rzekomo zbyt wolno odchodzimy od węgla. Przecież to wy cały czas mówiliście, że powinniśmy od węgla odchodzić natychmiast, że trzeba zamykać kopalnie jak najszybciej…</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#JacekSasin">…że trzeba tylko i wyłącznie odnawialnych źródeł energii. Kiedy Komisja Europejska chciała zamknąć nam elektrownię w Turowie i kopalnię węgla w Turowie, to wasi politycy, pan Trzaskowski i inni, mówili, że trzeba to natychmiast wykonać.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#JacekSasin">To jest wasze prawdziwe oblicze, a nie to, co dzisiaj — fałszywa maska obrońców węgla. Ale ja przyjmuję to za dobrą monetę — to, że się nawróciliście, że dzisiaj jesteście prowęglowi, że dzisiaj dostrzegacie, iż węgiel jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#JacekSasin">To jest dobry znak. Mam nadzieję, że będziecie nas mocno wspierać we wszystkich działaniach, które już uruchomiliśmy, żeby inwestować w górnictwo, żeby otwierać nowe ściany…</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#JacekSasin">…nowe szyby, budować nowe kopalnie; że pojedziecie z nami do Unii Europejskiej, do Komisji Europejskiej i pomożecie nam przekonać ich tam w Brukseli, że to jest dzisiaj jedyna droga dla Polski i dla Europy.</u>
          <u xml:id="u-11.22" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jacek, my jesteśmy w Unii Europejskiej, nie musimy tam jechać.)</u>
          <u xml:id="u-11.23" who="#JacekSasin">Bardzo dobrze. Wspierajcie nas. Potrzebujemy waszego wsparcia. Mam nadzieję, że jesteście szczerzy w tym prowęglowym nawróceniu, że nie wykorzystujecie, tak jak zwykle, tej sprawy tylko do tego, żeby mamić Polaków…</u>
          <u xml:id="u-11.24" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Zbieraj chrust!)</u>
          <u xml:id="u-11.25" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dlaczego wydaliście tylko jedną koncesję na kopalnię?)</u>
          <u xml:id="u-11.26" who="#JacekSasin">…żeby dzisiaj zbijać kapitał polityczny na problemach, które mamy, które wy spowodowaliście, które spowodowała polityka klimatyczna Unii Europejskiej…</u>
          <u xml:id="u-11.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-11.29" who="#JacekSasin">…i które spowodował w tej chwili Putin. Dzisiaj, nie pomagając nam, tylko nas atakując, niestety podpisujecie się pod tymi, którzy w ten kryzys nas wpuścili. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-11.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.31" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nie składają się zdania.)</u>
          <u xml:id="u-11.32" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Dlaczego wydaliście tylko jedną koncesję na kopalnię?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: A ja pytam, dlaczego rząd wydał tylko jedną koncesję na kopalnię.)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Premier Morawiecki nie klaskał — tak informuję.)</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po agresji Rosji na Ukrainę reprezentacja Polski w rugby na wózkach słusznie odmówiła gry z Rosją podczas mistrzostw Europy. Nasi reprezentanci podjęli tę decyzję, mimo że zwycięzca meczu — a mieli na to ogromne szanse — otrzymywał awans do turnieju kwalifikacyjnego na kolejne mistrzostwa Europy.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JoannaSenyszyn">Teraz, aby mieć na to szansę, nasi reprezentanci muszą wziąć udział w eliminacjach w Norwegii. Drużyna nie ma pieniędzy na wyjazd, więc zorganizowała internetową zrzutkę. To wstyd dla Polski, rządu i osobiście ministra sporu. Państwo ma obowiązek wspierać reprezentacje niszowych sportów oraz godne, honorowe postawy. Czy ministerstwo sportu przeznaczy środki na pomoc dla reprezentacji w rugby na wózkach?</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale to nie jest interpelacja.)</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Pytania bieżące to są jutro.)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#JoannaSenyszyn">Proszę o przerwę do czasu przybycia ministra sportu. Chodzi o to, aby odniósł się do tej wstydliwej dla Polski sytuacji i odpowiedział na pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Oświadczenia są wieczorem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JakubKulesza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wniosek formalny o przejście do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JakubKulesza">Już teraz wiemy, że w Polsce zabraknie 3–4 mln t węgla. To ok. połowa węgla, jaki Polacy zużywają do ogrzewania domów. Do niekompetencji tego rządu już przywykliśmy, ale teraz okazuje się, że rząd nie tylko już w lutym wiedział, że węgla zabraknie, nie tylko doprowadził do tego razem z Platformą Obywatelską, Lewicą i PSL-em, które ręka w rękę głosowały za embargiem na rosyjski węgiel, w ogóle nie zastanawiając się, czy węgla nie zabraknie…</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#JakubKulesza">…Nawet was nie spytali, czy ten węgiel będzie, a teraz płaczą, że węgla nie ma.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Janusz załatwi.)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#JakubKulesza">Nie tylko nic z tym nie zrobiliście, ale jeszcze z premedytacją przez miesiące okłamywaliście Polaków, mając twarde dane na biurku. Premier Jacek Sasin wprost mówił, że węgla nie zabraknie, rzecznik rządu mówił, żeby nie straszyć Polaków, a teraz premier mówi: Ocieplajcie domy, zbierajcie chrust.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JakubKulesza">Czego pan premier…</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#ElżbietaWitek">Ponieważ to był wniosek formalny o przejście do realizacji porządku obrad, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Ale, pani marszałek, ja mam jeszcze wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, to był prawidłowo sformułowany wniosek formalny, więc go przegłosujemy.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: To proszę dopuścić wnioski…)</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, proszę usiąść na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, że padł wniosek o przejście do realizacji porządku dziennego, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 240 — za, 191 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#ElżbietaWitek">Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-18.12" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego…</u>
          <u xml:id="u-18.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-18.14" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Pani marszałek, jeszcze ja z wnioskiem formalnym.)</u>
          <u xml:id="u-18.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale już nie ma wniosków.)</u>
          <u xml:id="u-18.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Regulamin!)</u>
          <u xml:id="u-18.17" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Pani jednego koła nie dopuszcza do wniosków formalnych.)</u>
          <u xml:id="u-18.18" who="#ElżbietaWitek">Po następnym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-18.19" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze (druki nr 2386 i 2447).</u>
          <u xml:id="u-18.20" who="#ElżbietaWitek">Zanim poproszę pana posła Mariusza Goska o przedstawienie sprawozdania komisji, ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-18.21" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 21 do godz. 10 min 23)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MałgorzataGosiewska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MałgorzataGosiewska">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 1. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Mariusza Goska o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MariuszGosek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MariuszGosek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MariuszGosek">Wczoraj odbyło się posiedzenie komisji, podczas którego procedowany był przedmiotowy projekt ustawy. W posiedzeniu komisji wzięli udział przedstawiciele prokuratury, dyrektor Biura Prezydialnego Prokuratury Krajowej pan prokurator Tomasz Szafrański oraz, działając w imieniu Ministerstwa Sprawiedliwości, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan prof. Marcin Warchoł.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MariuszGosek">Szanowni Państwo! W istocie przedmiotowy projekt sprowadza się do zmiany punktowej i technicznej i obejmuje dwa obszary.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MariuszGosek">Pierwszy obszar to ustalenie zasad współpracy pomiędzy Prokuraturą Krajową a Prokuraturą Europejską. Warto wskazać — i to jest istotą tej całej sprawy — że Prokuratura Europejska jest organem Unii Europejskiej, a nie organem państw członkowskich. Jako Polska współpracujemy, na mocy stosownych porozumień i umów, z państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Realizujemy np. ENA, europejskie nakazy aresztowania, europejskie nakazy dochodzeniowe, wykonujemy wolnościowe środki zapobiegawcze. Kodeks postępowania karnego natomiast nie przewiduje stosowania instrumentów unijnych — co jest istotą tej kwestii — w relacjach z organami Unii Europejskiej, lecz w relacjach z państwami Unii Europejskiej. Ta współpraca, tak jak wskazałem, na podstawie zawartych i podpisanych stosownych umów pomiędzy krajami członkowskimi Unii Europejskiej, odbywa się w sposób prawidłowy.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MariuszGosek">Drugi obszar zmian zawartych w procedowanym projekcie ustawy odnosi się do kwestii jednoznacznego uregulowania kwestii powoływania i odwoływania dyrektorów lub zastępców dyrektorów departamentu lub biura Prokuratury Krajowej oraz naczelnika Wydziału Spraw Wewnętrznych, co będzie należeć do wyłącznej kompetencji prokuratora krajowego.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#MariuszGosek">Należy w tym miejscu wskazać, że procedowany projekt ustawy został poddany opiniowaniu i konsultacjom społecznym. W ramach tych konsultacji społecznych zaproszenie do przedstawienia opinii zostało skierowane do 13 podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#MariuszGosek">W trakcie prac komisji zgłoszona została jedna poprawka, która nie uzyskała w głosowaniu akceptacji komisji i będzie procedowana jako wniosek mniejszości na życzenie przedkładającej stosowną poprawkę pani poseł Ueberhan.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#MariuszGosek">Warto też na koniec w konkluzji nadmienić, że Prokuratura Krajowa zapewnia obsługę prokuratora generalnego oraz prokuratora krajowego, co wprost wynika z art. 17 ust. 1 ustawy — Prawo o prokuraturze, i oprócz obsługi tych organów realizuje własne zadania. Prokuratura Krajowa — to wczoraj było podnoszone na posiedzeniu komisji — jest jedną z jednostek powszechnych, jest jednostką organizacyjną prokuratury. Kieruje tą jednostką szef Prokuratury Krajowej — I zastępca prokuratora generalnego, prokurator krajowy. Prokurator krajowy jest odpowiedzialny za prawidłowe funkcjonowanie Prokuratury Krajowej i efektywne wykonywanie jej zadań. Zgodnie z Prawem o prokuraturze prokurator generalny — co też jest istotne i bardzo ważne i o tym chciałbym nadmienić — nie ma żadnych bezpośrednich kompetencji w odniesieniu do Prokuratury Krajowej, a dla zagwarantowania efektywnego kierowania przez prokuratora krajowego Prokuraturą Krajową konieczne jest zapewnienie jego wpływu na obsadę kluczowych stanowisk w Prokuraturze Krajowej. Czyli to jest właśnie to, o czym mówiłem, w zakresie tej drugiej części procedowanego projektu ustawy. Projektowane uzupełnienie w art. 9 Prawa o prokuraturze ma na celu — i to też jest istotą tej konkluzji — podkreślenie bezpośredniej odpowiedzialności prokuratora krajowego za funkcjonowanie jednostki, na czele której stoi, zapobieżenie ewentualnym wątpliwościom interpretacyjnym. Chciałbym tutaj wskazać, że — co pokazało wczorajsze posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka — jedna z pań poseł nawet miała wątpliwości w tym zakresie, tak że to pokazuje, jak istotne i celowe jest wdrożenie tych zmian. Warto też wskazać i podkreślić autonomię prokuratora krajowego w stosunku do prokuratora generalnego. Warto także wspomnieć o samym trybie powoływania — I zastępcę prokuratora generalnego, czyli prokuratora krajowego, powołuje prezes Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#MariuszGosek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po rozpatrzeniu przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 19 lipca 2022 r. Wysoki Sejm raczy uchwalić załączony projekt ustawy, o co komisja wnioskuje. Na żądanie wnioskodawcy, stosownie do dyspozycji art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu, komisja przedstawia wniosek mniejszości — skreślić art. 2. Konsekwencją takiego skreślenia byłaby zmiana tytułu ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Marek Ast.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarekAst">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze z druków nr 2386 i 2447.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MarekAst">Projekt istotnie dotyczy kwestii współpracy państwa polskiego z Prokuraturą Europejską. Dzisiaj na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego nie ma w zasadzie możliwości — i Prokuratura Europejska, i polskie organy dochodzeniowe — podejmowania wspólnych działań z tego względu, że rzeczywiście Prokuratura Europejska jest organem Unii Europejskiej, natomiast — tak jak pan sprawozdawca podkreślił — państwo polskie ma w tym zakresie umowy z poszczególnymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej co do współpracy — czy to dochodzeniowej, czy na innych polach. Oczywiście jest potrzebna nowelizacja, mówiliśmy o tym podczas pierwszego czytania. Nowelizacja polega na dodaniu w Kodeksie postępowania karnego dodatkowego, nowego przepisu — art. 615a, który stworzy podstawy do wzajemnych relacji polskiej prokuratury z Prokuraturą Europejską i w zakresie europejskiego nakazu aresztowania, i europejskiego nakazu dochodzeniowego, powoływania zespołów śledczych, czyli wymian dowodów itd.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MarekAst">Ta zmiana jest oczywiście konieczna, jest niezbędna, dlatego też Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł Arkadiusz Myrcha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#ArkadiuszMyrcha">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#ArkadiuszMyrcha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przyznam, że ze skupieniem śledziłem wystąpienie posła sprawozdawcy, pana posła Marka Asta — tak jak z uwagą śledziłem wystąpienie pana ministra Warchoła na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka — i przyznam, że ciężko doszukać się realnego czy faktycznego uzasadnienia dla tego dość krótkiego projektu ustawy. Dlaczego taką tezę stawiam? Proszę zauważyć, od 6 lat nie tylko nasza Izba, ale generalnie społeczeństwo karmione było przez Ministerstwo Sprawiedliwości dwiema takimi bardzo twardymi, zdecydowanymi tezami. Po pierwsze, minister Ziobro wszem i wobec opowiadał, że prokuratura to on. On rządzi twardą ręką, on jest tym szeryfem. To z tej mównicy sejmowej w marcu 2016 r., kiedy była przyjmowana ustawa o prokuraturze, kiedy była przywracana unia personalna między ministrem sprawiedliwości i prokuratorem generalnym, to wówczas minister Ziobro tłumaczył, że to musi nastąpić, żeby minister sprawiedliwości, który odpowiada politycznie przed Sejmem, przed społeczeństwem, miał realne narzędzia do tego, żeby faktycznie kierować prokuraturą, żeby mógł wpływać na to, jakie decyzje są podejmowane przez prokuratorów, bo nie może być tak, że prokuratura sobie, a Ministerstwo Sprawiedliwości sobie. I to była jedna, taka bardzo zdecydowana teza lansowana przez ostatnie 7 lat. Z drugiej strony słyszeliśmy — trochę krócej, ale od przeszło 2 lat — że współpraca z Prokuraturą Europejską Polsce generalnie nie jest potrzebna. Tu minister Warchoł wielokrotnie publicznie zapewniał, że dzisiaj prokuratura dysponuje takimi narzędziami, zwłaszcza w zakresie polityki europejskiej, że w ogóle Prokuratura Europejska jest nam zbędna, co więcej, zagraża polskiej suwerenności, naraża nas na utratę autonomii w podejmowaniu decyzji. To były sztandarowe hasła, które wypływały regularnie z Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#ArkadiuszMyrcha">Jednak kończy się druga kadencja, mija 7 lat, widmo opuszczenia Ministerstwa Sprawiedliwości przez ekipę pana Zbigniewa Ziobry staje się coraz bardziej realne i wpływa bardzo króciutki, ale niezwykle kuriozalny projekt ustawy. Mianowicie okazuje się, że prokurator generalny już nie potrzebuje mieć wpływu na politykę kadrową w Prokuraturze Krajowej, bo tak naprawdę — jak słyszeliśmy wczoraj z wyjaśnień pana prokuratora, przedstawiciela Prokuratury Krajowej — to prokurator generalny jest tak trochę symbolicznie w tej prokuraturze. Oczywiście jest może organem naczelnym, może jest przełożonym prokuratora krajowego, ale po co mu uprawnienia do tego, żeby w jakikolwiek sposób decydować o polityce kadrowej w Prokuraturze Krajowej? Po to jest prokurator krajowy powołany, żeby prokurator generalny generalnie nie musiał się niczym interesować, co się dzieje w prokuraturze. To kuriozalne na tle tego, co słyszeliśmy przez ostatnie 7 lat. Okazuje się, że minister Ziobro jako minister sprawiedliwości de facto jest zbędny w funkcjonowaniu prokuratury. Zastanawiające. Z drugiej strony słyszymy, że współpraca z Prokuraturą Europejską jednak ma jakiś sens, że może powinniśmy stworzyć pewne narzędzia. My pytamy, co się takiego wydarzyło w ostatnim czasie, że taki króciutki, ale mimo wszystko symboliczny projekt ustawy wpłynął. Jakiejś racjonalnej odpowiedzi na to pytanie nie słyszymy.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#ArkadiuszMyrcha">Natomiast to, co pojawia się najczęściej, i uważam, że jest to jedyna prawdziwa, autentyczna przyczyna skierowania takiego projektu ustawy, to to, że minister Ziobro wraz ze swoim otoczeniem politycznym chce zrobić wszystko, żeby po zmianie politycznej w Ministerstwie Sprawiedliwości jego następca nie miał jakiejkolwiek możliwości dokonywania zmian kadrowych w Prokuraturze Krajowej. Wszyscy doskonale wiemy, że minister Ziobro, podlegli mu prokuratorzy stanowią ogromną tarczę, pewien bezpiecznik dla wielu afer tej władzy. Minister Ziobro wraz z wieloma prokuratorami zrobili dużo, żeby afery związane z PiS-em nie ujrzały światła dziennego, żeby były umarzane, żeby były wydawane postanowienia o odmowie wszczęcia. Jeżeli się tak nie działo, to wiemy doskonale z praktyki, że wielu prokuratorów nieposłusznych panu ministrowi miało z tego tytułu postępowania dyscyplinarne. Dzisiaj, kiedy schyłek władzy jest bliski, jest robione wszystko, żeby następcy nie mieli wpływu na to, jakie będą podejmowane decyzje w Prokuraturze Krajowej, bo dzisiejszy pan prokurator generalny, pan Dariusz Barski, prywatnie, z tego, co wiemy, bliski przyjaciel Zbigniewa Ziobry, ma na długie lata zapewnić bezkarność tej władzy. Ale to się wam, państwu nie uda.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze z druku nr 2386 wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 2447.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#KatarzynaUeberhan">Zaczynam od pytania po raz kolejny. Dlaczego Polska odmawia współpracy w unijnych śledztwach dotyczących choćby nadużyć w wydawaniu unijnych pieniędzy oraz przestępstw VAT-owskich? Dlaczego minister niesprawiedliwości i prokurator generalny w jednej osobie skorzystał z przysługującego w Polsce prawa weta i zablokował powołanie instytucji? W konsekwencji Polska nie przystąpiła do Prokuratury Europejskiej. Mogliśmy usłyszeć, że polska prokuratura realizuje założenia, na których opiera się współpraca z instytucjami unijnymi, jednak z poszanowaniem polskiej suwerenności oraz wartości konstytucyjnych. Ale co te słowa oznaczały w praktyce? Oznaczały tyle, że od początku działania Prokuratury Europejskiej, tj. od czerwca ub.r., prokurator generalna zwracała się do władz polskich z prośbą o współpracę w 23 sprawach. I efekt? Brak reakcji, wszystkie te prośby zostały odrzucone. Cały komentarz prokuratora krajowego w sprawie był taki, że wniosków nie było 23 a 7. I znów pytanie. Czy to ważne, ile było tych wniosków? Ważne jest to, że Polska jako państwo nie przystąpiła do instytucji Prokuratury Europejskiej ani od początku jej działania z nią nie współpracowała, chociaż konieczność współpracy wynika bezpośrednio z unijnego prawa.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#KatarzynaUeberhan">Jak to już bywa, jak nas do tego przyzwyczaiły rządy PiS, rządzący znaleźli rozwiązanie właściwie stworzonego przez samych siebie problemu. Impas prawny ma przerwać niniejsze przedłożenie. Wprowadzona nowelizacja k.p.k. ma zagwarantować — cytuję znów prokuratora generalnego — pełną współpracę pomiędzy polską prokuraturą i sądami a Prokuraturą Europejską.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#KatarzynaUeberhan">Znów wracam do pytania. Czy te rozwiązania są naprawdę potrzebne, skoro w polskim systemie prawnym istnieją już przepisy wynikające wprost z unijnych traktatów? A jeśli nie, to czy nie jest to próba zmuszenia prokuratorów do współpracy z Prokuraturą Europejską za pośrednictwem upolitycznionej prokuratury krajowej? A jeżeli tak, skoro są potrzebne, to przypomnę tylko, że Prokuraturę Europejską powołano już w 2017 r. za pomocą rozporządzenia, a prace ruszyły ponad rok temu. Minęło tyle czasu. Dlaczego te zmiany wprowadzane są tak późno, skoro są jednak potrzebne, jak twierdzą rządzący? Dlaczego akurat teraz? Czy nie jest to kolejna zasłona dymna, teatr z przedstawieniem pod tytułem: Współpraca z Prokuraturą Europejską, a w rzeczywistości pretekst do wprowadzenia kolejnych zmian w prokuraturze, a właściwie sposób na okopanie się na prokuratorskich stołkach? Czy minister niesprawiedliwości i prokurator generalny w jednej osobie obawia się odwołania z urzędu? A może jest to manewr na wypadek zmiany władzy już, no cóż, i przegrania kolejnych wyborów? Jedno nie wyklucza drugiego.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#KatarzynaUeberhan">Na koniec podstawowe pytanie: Czy wprowadzenie tych przepisów zagwarantuje bezpośrednią i efektywną współpracę, jak domagają się europejscy śledczy? Jak zawsze diabeł tkwi w szczegółach, bo projekt zawiera furtkę. Zgodnie z § 2 dodawanego art. 615a k.p.k., jeżeli wykonanie żądanej czynności lub udzielenie informacji byłoby sprzeczne z zasadami polskiego porządku prawnego lub naruszałoby suwerenność naszego kraju, prokurator wystosuje odmowę. No właśnie. O tym zdecyduje już arbitralnie niekoniecznie niezależny prokurator. Współpraca będzie albo nie będzie, choć na podstawie podpisanych przez Polskę unijnych traktatów być powinna i powinna trwać już przynajmniej od roku. Ale co będzie? Będzie obsadzanie stanowisk swoimi. Przypomnę jeszcze raz, czym grozi ta przepychanka, przeciąganie liny z Prokuraturą Europejską. To może się skończyć również zakręceniem unijnego kurka, zawieszeniem wypłat z unijnego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#KatarzynaUeberhan">Ponieważ przyjęcie niniejszego rozwiązania wcale nie gwarantuje realizacji podstawowego formalnego celu, dla którego podobno ma być wprowadzone niniejsze rozwiązanie, prawdziwe intencje i możliwe skutki nie są jasne, budzą wątpliwości, których nie rozwiały nawet prace w komisji, w trakcie których odrzucono naszą poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#KatarzynaUeberhan">W imieniu klubu Lewicy składam wniosek o odrzucenie projektu w drugim czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#MałgorzataGosiewska">Ale nie dała pani poseł wniosku.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Ueberhan: Przyniosę.)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska chciałbym przedstawić stanowisko wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze, zawartym w druku sejmowym nr 2386.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#KrzysztofPaszyk">Faktycznie, idąc śladem przedmówców, wstępem do analizy tego projektu powinna być analiza ostatnich kilku lat, jeśli chodzi o stanowisko większości sejmowej do działalności Prokuratury Europejskiej. W nieodległej przeszłości rząd PiS uznał, że polska prokuratura, nad którą pieczę sprawuje Zbigniew Ziobro, świetnie sobie radzi bez pomocy z zewnątrz i nie potrzebuje współpracy z Prokuraturą Europejską. Ministerstwo Sprawiedliwości przestrzegało nawet, że członkostwo w Prokuraturze Europejskiej niosłoby za sobą ryzyko ingerencji zewnętrznego podmiotu i zagrażało niezależności śledczych. Mimo tego, co dowodził wielokrotnie minister Ziobro, Prokuratura Europejska prowadzi już postępowania dotyczące polskich obywateli i śle do Polski wnioski o informacje i współpracę. Polska do tej pory je ignorowała, zasłaniając się koniecznością wprowadzenia zmian w k.p.k.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#KrzysztofPaszyk">Omawiany projekt dodaje do kodeksu wzmiankę o współpracy między polskimi a europejskimi śledczymi. W projekcie jednak zaznaczono, że kontakt między prokuratorami a Prokuraturą Europejską, w tym przekazywanie pism lub informacji, odbywa się za pośrednictwem Prokuratury Krajowej. Należy zadać pytanie: Po co polskim prokuratorom takie pośrednictwo? Gdy prokuratorzy państw Unii prowadzą postępowania dotyczące przestępstw VAT-owskich, a okoliczności sprawy dotyczą Polski, mogą oni bezpośrednio kontaktować się z prokuratorem, który prowadzi u nas takie postępowanie, a tu się okazuje, że jeśli w takiej sprawie występuje Prokuratura Europejska, to nie mogą kontaktować się bezpośrednio, a jedynie za pośrednictwem centrali. Z pewnością taka współpraca nie będzie efektywna. Będzie wymagała więcej czasu. To wbrew założeniom i zdrowemu rozsądkowi. Niewykluczone zatem, że nawet gdy ustawa zostanie przyjęta, współpraca między Polską a EPPO nie będzie działać, jak należy. Prokuratura Europejska utrzymuje, że zmiany w k.p.k. w ogóle nie były potrzebne, i wskazuje na to bardzo dobitne dowody, bowiem konieczność współpracy wynika bezpośrednio z unijnego prawa.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#KrzysztofPaszyk">Omawiany projekt budzi wątpliwości nie tylko z powodu sporu z Prokuraturą Europejską. Do projektu w czerwcu naprędce dodano artykuł, który zmienia zupełnie inną ustawę, mianowicie Prawo o prokuraturze. W nowym artykule czytamy, że powołanie i odwołanie dyrektora i zastępcy dyrektora departamentu lub biura Prokuratury Krajowej oraz naczelnika wydziału spraw wewnętrznych, jak również powierzenie pełnienia obowiązków w tym zakresie należy do wyłącznej kompetencji prokuratora krajowego, przepisu art. 9 §2 nie stosuje się. W całości paragraf ten usuwa możliwość, by to prokurator generalny powoływał i odwoływał urzędników wysokiego szczebla w Prokuraturze Krajowej, tak jak było do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#KrzysztofPaszyk">Dlaczego zatem Zbigniew Ziobro zrzeka się swoich kompetencji kadrowych na rzecz prokuratora krajowego? Najpewniej chodzi o zabezpieczenie kontroli nad prokuraturą po zmianie władzy lub po ewentualnym usunięciu pana ministra z rządu PiS, np. w wyniku niejednego konfliktu, jaki się dzisiaj w ramach obozu rządowego toczy. W tym układzie, jeśli przyjąć założenia zapisane w ustawie, Zbigniew Ziobro zachowywałby kontrolę nad centralą prokuratury przez swojego nominata na stanowisku prokuratora krajowego. Odwołanie prokuratora krajowego nie byłoby bowiem takie proste. Ustawa — Prawo o prokuraturze została napisana w taki sposób, że odwołanie prokuratora krajowego następuje za zgodą prezydenta Rzeczypospolitej. To systemowe zabezpieczenie na wypadek zmiany rządu. Trudno się oprzeć takiemu wrażeniu, i to z pobieżnej lektury. Nowy prokurator generalny będzie musiał współpracować z obecnym prokuratorem krajowym, jeśli na wymianę tego drugiego nie zgodzi się prezydent. W istocie chodzi tu o zabetonowanie na kolejne lata ziobrystowskiej prokuratury nawet w przypadku zmiany rządu lub utraty stanowiska przez samego ministra Ziobrę. Na takie rozwiązanie Klub Parlamentarny Koalicji Polskiej zgodzić się nie może. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#DobromirSośnierz">Przede wszystkim pytanie: Po co to znowu robimy? Po co po raz kolejny przyjmujemy jakieś unijne instytucje, unijne regulacje? Unia Europejska w zasadzie od paru lat prowadzi przeciwko Polsce otwartą wojnę hybrydową, obkłada nas karami, sankcjami, więc nie rozumiem, po co robimy kolejny ukłon w kierunku jej instytucji. Skoro Unia Europejska konsekwentnie delegitymizuje Polskę i jej organy po to, żeby paraliżować jej działanie, to Polska powinna konsekwentnie delegitymizować organy unijne, żeby utrudniać jej w tym przypadku np. dochodzenie swoich interesów. Gwałt niech się gwałtem odciska, zwłaszcza w sytuacji, kiedy Unia poszturchuje nas ostatnio już nawet w sprawie rozdzielenia funkcji prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości. W tym samym obszarze robienie ukłonów i uznawanie jej instytucji, legitymizowanie ich poprzez właśnie taką współpracę, wydaje się, świadczy o tym, iż niestety nadal prowadzicie politykę na klęczkach. Jeżeli nie ma uznania praworządności w Polsce, to my nie uznawajmy praworządności w Unii Europejskiej, zwłaszcza że jest do tego sporo podstaw.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#DobromirSośnierz">Przypomnę chociażby kazus Węgier, gdy przy liczeniu głosów w sprawie zastosowania art. 7 wobec Węgier w Parlamencie Europejskim, żeby uzyskać wymaganą większość, usunięto z puli liczonych głosów głosy wstrzymujące się, bo inaczej tej większości by nie było. Węgry to zaskarżyły, ale zdaje się, że do dzisiaj ta sprawa się ciągnie, już 3 czy 4 lata, i nie ma wyroku. Takich rzeczy nawet PiS nie robi w Polsce, takich, jak zrobiono w tym przypadku, wbrew opinii służb parlamentarnych, wbrew jakiejkolwiek logice głosowania. I oni będą nas pouczać o praworządności.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#DobromirSośnierz">Przyjrzyjmy się, jak głosowania tam przebiegają. Bez liczenia głosów, na oko. Maksymalna pomyłka, którą udało nam się zarejestrować, wynosi 520 głosów, i to zresztą akurat przewodniczący Krasnodębski z PiS-u tak się walnął. Bo nie wiem, czy wszyscy państwo wiecie, że tam, w Parlamencie Europejskim, znaczną ilość głosowań ocenia się po prostu na oko przewodniczącego, bez liczenia głosów. To głosowanie jest udawane, ono się odbywa tylko na papierze. Posłowie nie nadążają z podnoszeniem rąk. Nikt nie sprawdza, czy oni zagłosowali. Nie ma nawet jak tego sprawdzić…</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Można zażądać…)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#DobromirSośnierz">Można zażądać, ale przewodniczący często nie słyszy tego, jak się krzyczy: check.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#komentarz">(Poseł Paweł Zalewski: Zawsze słyszy.)</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#DobromirSośnierz">Nie, nie słyszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#DobromirSośnierz">Ja z własnego doświadczenia wiem, że nie słyszy, bo kilka razy wnosiłem o sprawdzenie, ale maszyna pojechała dalej. A przy sprawdzaniu okazuje się, że pomylił się o 520 głosów. Taka to jest praworządność.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#DobromirSośnierz">Ograniczenie wolności słowa, karanie posłów za treść ich wypowiedzi — coś zupełnie absurdalnego w parlamentaryzmie, bo poseł ma mówić w imieniu swoich wyborców dokładnie to, czego oni chcą, a nie to, czego chcą jego konkurenci polityczni. Sprzeczne zalecenia pod względem praworządności wydawane w stosunku do Polski i Mołdawii: Mołdawii nakazano zlekceważyć wyrok sądu, a w Polsce upomina się o to, że wyroki sądów są tak ważne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#DobromirSośnierz">To w Mołdawii nakazano zlekceważenie wyroku sądu i uznanie wyroku dotyczącego wyborów w Kiszyniowie.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przy omawianiu tego projektu każdy z posłów Koła Parlamentarnego Polska 2050 uważa, że nasz kraj powinien niezwłocznie przystąpić do wspólnego europejskiego projektu, jakim jest Prokuratura Europejska.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#TomaszZimoch">Uczyniła to już większość Unii. Nie potrafimy znaleźć powodów, dla których nasz kraj wyłączony jest z programu pogłębionej współpracy mającej na celu ochronę interesu dobra wspólnego, jakim jest właśnie Unia. Po wczorajszym posiedzeniu komisji sprawiedliwości Koło Parlamentarne Polska 2050 przygotowało specjalny projekt uchwały. Uważamy, że Sejm, właśnie Sejm powinien w tych dniach wezwać rząd do podjęcia działań umożliwiających przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej. Szkoda, że opuścił salę przewodniczący komisji sprawiedliwości pan poseł Marek Ast…</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Kurowska: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#TomaszZimoch">…ale wrócił i się cieszę. Panie Marku, uważam, że pan jako pierwszy powinien pod projektem tej uchwały się podpisać, i bardzo na to liczę.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#TomaszZimoch">Właściwie pojmowana suwerenność państwa będącego członkiem Unii Europejskiej polega na umiejętności realizacji interesów państwa w świadomym współdziałaniu z innymi państwami członkowskimi, szczególnie w obszarach dotyczących wspólnego bezpieczeństwa. To są zdania zawarte w tej uchwale. Zachęcamy wszystkich do jej podpisania.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#TomaszZimoch">Przy okazji składamy również drugą poprawkę, bo naszym zdaniem nie można zgodzić się, by, tak jak to widnieje w projekcie, powołanie i odwołanie dyrektora i zastępcy dyrektora departamentu lub biura Prokuratury Krajowej oraz naczelnika wydziału spraw wewnętrznych, jak również powierzenie pełnienia obowiązków w tym zakresie należało do wyłącznej kompetencji prokuratora krajowego. W uzasadnieniu wykreślenia art. 2 z tego projektu podkreślamy, że ma on na celu — już ktoś tu użył stwierdzenia: zabetonowanie, więc użyję drugiego — zacementowanie obecnie utrwalonego układu personalnego w Prokuraturze Krajowej poprzez fakt powierzenia uprawnienia do powoływania i odwoływania kluczowych funkcjonariuszy tej jednostki przez prokuratora krajowego, którego odwołanie z funkcji może przecież zgodnie z art. 14 § 1 ustawy — Prawo o prokuraturze nastąpić za zgodą prezydenta. Jest to poprawka o charakterze politycznym, na co zwracali uwagę już tu poprzednio występujący posłowie. Jest to poprawka niemająca nic wspólnego z problematyką współpracy z Prokuraturą Europejską. Skrajnie odrębne kwestie nie powinny być przedmiotem tej samej nowelizacji, a to zdarza się po raz kolejny w tej kadencji. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Ale jednak pana przewodniczącego…)</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MichałSzczerba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Państwo z Prokuratury Krajowej! To do was będą te pytania. Bo zanim zaczniemy rozmawiać o tym, czy zwiększać kompetencje prokuratora krajowego, to trzeba zapytać, co prokurator krajowy zrobił, a czego nie zrobił w sprawie handlarza bronią.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#MichałSzczerba">9 grudnia 2020 r. handlarz bronią opuścił Polskę. Przez cały 2021 r. nie kiwnęliście palcem. Dopiero w tym roku 21 marca wydaliście list gończy. Jak wykorzystaliście istniejące instrumenty współpracy międzynarodowej, żeby handlarza bronią sprowadzić do Polski? W szczególności zadaję pytanie: Od kiedy prokuratura wiedziała, że handlarz bronią przebywa w Albanii? Konkretna data. I co w tej sprawie zrobiliście? To są pytania, na które oczekuję odpowiedzi, również pisemnej, z Prokuratury Krajowej. Od miesiąca ta odpowiedź do mnie i do posła Jońskiego nie dotarła.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Brawo, Michał!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przecież to powinien być nasz obowiązek. Przecież my za tym zagłosowaliśmy w referendum akcesyjnym. Przecież niezwłoczne przystąpienie do wspólnego europejskiego projektu, którym jest Prokuratura Europejska, ma na celu ochronę interesu dobra wspólnego, jakim jest Unia Europejska, a to są przecież wartości niekwestionowane. W tym projekcie są już 22 kraje spośród 27 krajów Unii, a Polska odrzuca wszystkie 23 wnioski o współpracę w śledztwach — tak mówi europejska prokuratorka generalna Laura Kövesi. Ten problem nie dotyczy Węgier ani jakiegokolwiek innego kraju europejskiego. Ten problem dotyczy tylko Polski. Dlaczego, panie ministrze? Czego wy się boicie?</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Każda chwila jest dobrą okazją do tego, żeby powiedzieć o tym, co dzieje się w Polsce. Jest to wręcz obowiązek posła opozycji, żeby w każdym momencie mówić o tym, że państwo upolityczniliście prokuraturę, że zamieniliście ją w narzędzie walki z Polakami, walki z demokratycznymi procedurami państwa. Już dziś wielu prokuratorów postanowiło nie wykonywać tego zawodu i wielu z nich, uwierzcie mi państwo, zastanawia się nad tym, żeby odejść, przestać się tym zajmować, przestać wykonywać ten zawód, który przez wiele lat był powodem do dumy. Dzieje się to przez was, przez to, co robicie z prokuraturą w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WandaNowicka">Minister Ziobro uprawia swoisty kontredans z prokuraturą i w prokuraturze. Zablokował przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej. Blokuje współpracę z tą instytucją, co niestety negatywnie wpływa na kwestię bezpieczeństwa Polek i Polaków. Co więcej, w tej chwili chce zagwarantować sobie pełną kontrolę nad ludźmi w Prokuraturze Krajowej, tak żeby byli oni nieusuwalni i jemu podporządkowani.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WandaNowicka">Jest jeden pozytywny aspekt w tej ustawie, mianowicie wygląda na to, że minister Ziobro wie, że rządy Prawa i Sprawiedliwości się skończą, a zatem istnieje potrzeba zagwarantowania sobie pełnej kontroli nad prokuraturą, nawet jeżeli minister Ziobro nie będzie już w rządzie. Mam wielką nadzieję, że akurat w tym przypadku minister Ziobro się nie myli, że Prawo i Sprawiedliwość skończy wreszcie rządzić i niszczyć praworządność w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dostosowanie działania prokuratury i procedury karnej do współpracy z Prokuraturą Europejską — tak brzmi oficjalne uzasadnienie projektu przedstawione społeczeństwu, które karmione jest kłamstwami rządzących. Jeśli rząd myślał, że tym sloganem zasłoni oczy prokuratorom, to srogo się przeliczył. Od nich samych można usłyszeć słowa na temat ustawy, nad którą procedujemy, że zabetonuje ona strukturę kadrową Prokuratury Krajowej na lata.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MałgorzataPępek">Chcecie na siłę podporządkować sobie wszystkich prokuratorów i zabezpieczyć stołek prokuratora krajowego, którego może odwołać tylko prezydent, który oczywiście wywodzi się z opcji rządzącej, a to zapewne po to, żeby na każdym kroku pacyfikować działania kolejnego rządu. Czy nie jest to prawdziwym celem tych zmian? Gdzie jest ta uczciwość, o której tyle mówiliście? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy czytamy, że prokurator będzie mógł odmówić wykonania czynności, o które wnioskuje Prokuratura Europejska, m.in. takich czynności jak przesłuchanie świadka bądź udostępnienie dokumentów, oczywiście jeśli uzna, że ich wykonanie byłoby sprzeczne z ustawą. Polska prokuratura odrzuciła aż 23 wnioski o taką współpracę. Może to oczywiście utrudnić ściganie przestępstw i zbieranie dowodów w wielu sprawach. Polska, podobnie jak Węgry, nie przyłączyła się do Prokuratury Europejskiej. Rządy Polski i Węgier tłumaczą tę decyzję w podobnym tonie, mówiąc, że Prokuratura Krajowa w zupełności wystarczy. Może to jednak strach przed ewentualnym nadzorem Unii Europejskiej? Czy to ma zapewnić waszej władzy bezkarność? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W wielu przypadkach czas oczekiwania na ustanowienie hipoteki na rzecz banku, wpis do księgi wieczystej, wynosi kilka miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest ta ustawa.)</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Powiem tylko tyle, że pomyliłam wpisy.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdarza się.)</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: To będzie później, ale powiedz już teraz.)</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Minister Ziobro, który jest odpowiedzialny za wymiar sprawiedliwości, zamiast usiąść do stołu z ekspertami, zamiast rozwiązać realne problemy, demoluje wymiar sprawiedliwości, co kosztuje Polaków 1 mln euro dziennie.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To prawda.)</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Mam pytanie do rządzących: Kiedy skróci się czas oczekiwania na ustanowienie hipoteki na rzecz banku, wpis do księgi wieczystej? Dziękuję i przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niby dostosowujecie przepisy do tego, by przystąpić do Prokuratury Europejskiej, ale tak naprawdę to utrudniacie. Dlaczego? Ponieważ cały PiS boi się niezależnej prokuratury, która nie będzie PiS-owska, ponieważ Prokuratura Europejska nie pochwali zastraszania niezależnych sędziów i prokuratorów. Nie spodoba się jej też niszczenie zwykłych obywateli oraz ochrona takich osób jak Andrzej Izdebski: handlarz bronią, któremu ten rząd pod płaszczykiem walki z pandemią wypłacił 250 mln zł. Respiratory nigdy nie dotarły do szpitali. Polki i Polacy umierali w męczarniach. Za te śmierci odpowiada mafia PiS-owska, tajne służby, ministrowie i sprzedajni prokuratorzy. Pieniądze z tej transakcji utuczyły waszą partyjną ośmiornicę, ale przyjdzie moment, że niezależna prokuratura we współpracy z tą europejską rozliczy obecną władzę. Wtedy nie pomoże nawet azyl w Albanii, nie pomogą lewe akty zgonów.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wycie brukselczyków z Platformy Obywatelskiej jest wręcz groteskowe. Bronimy suwerenności Polski i nigdy nie zgodzimy się na to, żeby Polska przystąpiła do Prokuratury Europejskiej, która jest humbugiem. Gdzie jest ta prokuratura? Dlaczego nie postawiła Ursuli von der Leyen zarzutów za łamanie praworządności i niewypłacanie Polsce pieniędzy, miliardów z KPO? Gdzie jest Prokuratura Europejska, że nie postawiła Fransowi Timmermansowi zarzutów za spowodowanie jednego z największych kryzysów energetycznych i doprowadzenie do ubóstwa milionów Europejczyków?</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JanuszKowalski">My bronimy suwerenności, wy jak zawsze jesteście za Brukselą i Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, i wszystkimi tymi rzeczami, które są wymyślane w Berlinie. Pierwsi chcieliście zamykać kopalnię w Bogatyni, pierwsi chcieliście zamykać elektrownię w Turowie, a dzisiaj chcecie likwidować suwerenną prokuraturę tylko dlatego, że zamyka waszych polityków, którzy w latach 2007–2015 robili po prostu fatalne rzeczy w Polsce: mafie VAT-owskie, mafie dopalaczowe, i złotych chłopców Donalda Tuska. Dlatego oczywiście uderzacie w Zbigniewa Ziobrę.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie ma braw.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mariusz Gosek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MariuszGosek">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Prokuratorze! Szanowni Państwo! 250 mld z podatku VAT — tyle wypłynęło za rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dlaczego? Dlatego że jak w tej jednej z warszawskich restauracji wskazywał bliski współpracownik …</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Premier Morawiecki.)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MariuszGosek">…przewodniczącego Donalda Tuska, mówił: brakuje konstrukcji, brakuje konstrukcji do ścigania. Dzisiaj już nie produkcja narkotyków, dzisiaj już mafie VAT, bo brakuje konstrukcji, żeby je ścigać. I dzisiaj wy macie czelność pytać o to, dlaczego taka konstrukcja jest wdrażana, ta słuszna ustawa, projekt ustawy, który jest przedkładany i procedowany pod nadzorem pana ministra Marcina Warchoła.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MariuszGosek">Ale, panie ministrze, mam do pana takie dwa pytania. Chciałem poprosić o udzielenie odpowiedzi na nie. Pierwsze z nich: Jak wyglądała praca prokuratury? Prosiłbym tutaj o porównanie, jeżeli chodzi o czasy rządów Polskiego Stronnictwa Ludowego i Platformy Obywatelskiej. Kiedy została wdrożona konfiskata rozszerzona? Wy dużo o tym mówiliście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MałgorzataGosiewska">Czy wdrożona została za rządów Platformy Obywatelskiej…</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, przestrzegamy czasu.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#MałgorzataGosiewska">…i Polskiego Stronnictwa Ludowego, czy pod nadzorem prokuratora generalnego pana ministra sprawiedliwości? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Chłopiec Ziobry, chłopiec Ziobry.)</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, czy pani chce, żeby ktoś mówił o pani: dziewczynka kogoś tam? Pani poseł, naprawdę bardzo proszę o umiarkowanie.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To trzeba było zwrócić uwagę panu posłowi w trakcie.)</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o umiarkowanie i nieobrażanie parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Robert Kropiwnicki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#RobertKropiwnicki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Otóż myślałem, że rzeczywiście może się nawróciliście i chcecie naprawdę przystąpić do Prokuratury Europejskiej, tak jak to zapowiadaliście. Ale pan poseł Kowalski wyszedł, zapomniał się pewnie i poszedł, powiedział prawdę, że macie w nosie Prokuraturę Europejską, że wcale wam na tym nie zależy. To mnie martwi, bo naprawdę myślałem, że chcecie w końcu przystąpić do Prokuratury Europejskiej po to, żeby lepiej ścigać właśnie mafie VAT-owskie, żeby też ścigać tych, którzy sprowadzają zagrożenie energetyczne na państwo polskie. Prokuratura Europejska mogłaby postawić zarzuty wielu tym, którzy wyłudzili VAT w ostatnich 7 latach, wielu tym, którzy sprowadzają zagrożenie na państwo polskie w ostatnich miesiącach poprzez to, że chociażby nie ma węgla w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#RobertKropiwnicki">Kiedy, panie ministrze, naprawdę przystąpicie do Prokuratury Europejskiej? To jest w żywotnym interesie Polski, żebyśmy byli w europejskiej przestrzeni prawnej jednolitym członkiem, tak jak wszyscy inni członkowie Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten projekt mógł być takim projektem, który spowoduje, że przestępcy, którzy szkodzą Polsce, międzynarodowi przestępcy będą w odpowiedni sposób ścigani. Niestety stał się elementem takiej szerszej grupy projektów, które mają zwolnić działaczy Prawa i Sprawiedliwości, nominatów obecnej władzy z odpowiedzialności. Ten mechanizm, który został zapisany w ustawie, że prokurator na poziomie krajowym będzie mógł filtrować informacje, które są przekazywane organom ścigania w innych państwach, spowoduje, że ci, którzy popełnili przestępstwo, będą mogli uciec od odpowiedzialności. To jest, panie ministrze, skandaliczne, że zamiast wspomagać organy europejskie, Prokuraturę Europejską w ściganiu przestępców, tworzycie prawo, które umożliwi uniknięcie odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#MirosławSuchoń">Panie Ministrze! Mam pytanie, bo to było w przypadku ministra, pana premiera Sasina, gdzie był projekt, który pozwalał uniknąć odpowiedzialności, ilu działaczy Prawa i Sprawiedliwości uniknie odpowiedzialności po przyjęciu tych przepisów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa regulująca Prawo o prokuraturze w art. 97 mówi wyraźnie, że prokurator w okresie sprawowania swojej funkcji nie może być członkiem żadnej partii politycznej. Dokument ten nie ustanawia wyjątku dla funkcji prokuratora generalnego. Jak wynika ze strony internetowej Solidarnej Polski, pan Zbigniew Ziobro jest prezesem tej partii oraz jednym z liderów Zjednoczonej Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#JanSzopiński">Moje pierwsze pytanie brzmi: Dlaczego pan Ziobro sprawuje swój urząd wbrew postanowieniom tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#JanSzopiński">Drugie pytanie, do pana premiera: Czy w ramach kamieni milowych stanowiących podstawę wypłaty Polsce środków z KPO zgodził się pan premier na rozdzielenie funkcji prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości, a tym samym odpolitycznienie najwyższych funkcji prokuratorskich w kraju? Jeżeli tak, to kiedy możemy spodziewać się stosownych aktów w tej sprawie? O odpowiedzi na te pytania poproszę na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W art. 2 projektu ustawy czytamy: „Powołanie i odwołanie dyrektora i zastępcy dyrektora departamentu lub biura Prokuratury Krajowej oraz naczelnika Wydziału Spraw Wewnętrznych, jak również powierzenie pełnienia obowiązków w tym zakresie, należy do wyłącznej kompetencji Prokuratora Krajowego. Przepisu art. 9 § 2 nie stosuje się”.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#RafałAdamczyk">Szanowni Państwo! Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź, jaki jest rzeczywisty cel wprowadzenia tego zapisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#GrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie ulega żadnej wątpliwości, że zmiany w prokuraturze są niezbędne. One przede wszystkim powinny dotyczyć roli prokuratury i współpracy w ramach Wspólnoty Europejskiej. One powinny dotyczyć statusu prokuratora, który oczywiście w jakiś sposób jest podległy służbowo, ale przecież ma swoje doświadczenie, swoją wiedzę, swoje umiejętności, swoje rozpoznawanie spraw, a tymczasem bardzo często jest z powodów, jak sądzę, politycznych niestety tłamszony. A więc te zmiany są oczekiwane.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#GrzegorzRusiecki">Tymczasem państwo wprowadzacie projekt ustawy, na mocy którego ograniczacie wpływ prokuratora generalnego na współpracę z prokuratorem krajowym. Jeżeli już tak chcecie ograniczyć prokuratora generalnego, to proponuję wrócić do sprawdzonych rozwiązań i rozgraniczyć rolę ministra sprawiedliwości od roli prokuratora generalnego. Wtedy to będzie miało sens.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#GrzegorzRusiecki">Natomiast te zmiany, które proponujecie, w naszej ocenie mają doprowadzić tylko i wyłącznie do uzyskania pewnej bezkarności przez tych, których tu dzisiaj będziecie nominować na stanowiska kierownicze w prokuraturze, ale to wam się nie uda.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MariaKurowska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Prokuratura to instytucja, która cieszy się w Polsce prestiżem społecznym, i chcielibyśmy, aby dalej tak było. Prokurator to wymagający i trudny zawód, wymagający wielu kompetencji, nieustannego dokształcania się i odporności psychicznej. Dlatego tak ważne jest, aby prokuratorzy funkcjonowali w zakresie dobrze obowiązującego i ułożonego prawa. Stąd dzisiejsza ustawa.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MariaKurowska">Natomiast jeżeli chodzi o instytucje europejskie, to niestety nie dorównują naszym, które są w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#MariaKurowska">Degenerują się, działają marnie, a w dniu dzisiejszym na tej sali dowiedziałam się, że w Parlamencie Europejskim to nawet głosy liczy się na oko, a nie według najnowszej techniki.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak w sali kolumnowej.)</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#MariaKurowska">A zatem, drodzy państwo, cieszę się, że ta ustawa jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#MałgorzataGosiewska">…i myślę, że współpraca jest wystarczającą formą dla naszej prokuratury, a nie włączenie jej w europejską. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#MałgorzataGosiewska">Na tym kończymy pytania w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#MałgorzataGosiewska">O udzielenie odpowiedzi na pytania pań i panów posłów uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Marcina Warchoła.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MarcinWarchoł">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MarcinWarchoł">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nieprawdą jest, że polska prokuratura nie współpracuje w sprawach dotyczących przestępstw na szkodę Unii Europejskiej z prokuraturą europejską. Otóż w zakresie rekomendacji OLAF-u w statystykach jesteśmy trzykrotnie lepsi niż Niemcy, jesteśmy trzydziestokrotnie lepsi niż Holandia.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#komentarz">(Głos z sali: No i co powiecie?)</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#MarcinWarchoł">Wiecie państwo, ile Holandia zrealizowała rekomendacji OLAF-u? Ani jednej. Polacy — 30%. Taka jest średnia unijna. Jesteśmy lepsi niż Niemcy. Niemcy — zaledwie 11%.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Jak sprawa Solidarnej Polski?)</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#MarcinWarchoł">Każda sprawa, którą prowadzi OLAF, dotycząca przestępstw na szkodę finansów Unii Europejskiej kończy się określonymi rekomendacjami. My te rekomendacje później realizujemy, wnosząc akty oskarżenia. Skuteczność polskiej prokuratury w tym zakresie jest na poziomie średniej europejskiej. Średnia unijna wynosi właśnie ok. 30%…</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Ale czego?)</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#MarcinWarchoł">…w Niemczech zaledwie 11%. Prokuratura polska trzy razy skuteczniej chroni interesy finansowe Unii Europejskiej niż prokuratura niemiecka, trzydziestokrotnie lepiej niż prokuratura holenderska.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: A sprawa Solidarnej Polski?)</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#MarcinWarchoł">W Austrii jest to 25%. Również wyprzedzamy Austrię w tym zakresie. Tak wyglądają statystyki.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#MarcinWarchoł">W zakresie konkretnych liczb wygląda to tak. 620 mln zł — tyle wynosi wartość zabezpieczeń majątków odebranych przestępcom, którzy popełnili przestępstwa na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej. Oskarżonych zostało prawie 2 tys. osób. Mamy do czynienia z wieloma postępowaniami w tym zakresie. Polska prokuratura prowadzi te sprawy bardzo rzetelnie, sprawnie i szybko.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: A jak sprawa Solidarnej Polski?)</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#MarcinWarchoł">Przechodzę do kolejnych pytań. Pan poseł Mariusz Gosek zadał pytanie odnośnie do porównania prokuratury za czasów Platformy i PSL z prokuraturą obecnie. Otóż najlepiej obrazuje to skala odzyskiwanego mienia. W momencie, w którym polityk Platformy…</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: A to jest kłamstwo, pani marszałek, że polityk Platformy…)</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#MarcinWarchoł">…był prokuratorem generalnym, tj. w 2011 r., było to 160 mln zł, a w 2019 r. było to prawie 4 mld zł. Skala wzrostu? Dwudziestokrotnie większa skala odzyskiwania majątku od przestępców, przeszło 2 tys. razy więcej.</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#MarcinWarchoł">Mafie lichwiarskie. W 2015 r. prokuratura prowadziła trzy postępowania przeciwko mafiom lichwiarskim. Obecnie tych spraw jest mnóstwo w całej Polsce. Tylko Prokuratura Regionalna w Gdańsku swoim postępowaniem objęła prawie 2 tys. aktów notarialnych na szkodę wielu pokrzywdzonych.</u>
          <u xml:id="u-70.18" who="#komentarz">(Głos z sali: …a ludzie potem w to wierzą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo minister kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Minister kłamie z mównicy sejmowej. To jest wstyd. On mówi ewidentne kłamstwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MarcinWarchoł">W wielu innych prokuraturach tego typu sprawy są skutecznie prowadzone, majątki są odzyskiwane.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę się uspokoić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MarcinWarchoł">Mafie lekowe. W lipcu 2015 r. wprowadziliście przepisy, zgodnie z którymi przestępstwo prowadzenia apteki lub hurtowni stało się bezkarne. Ten czyn przestał być przestępstwem.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Do rzeczy. Panie ministrze, niech pan odpowie na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#MarcinWarchoł">Spowodowało to gigantyczny wzrost braku leków na polskich półkach. W lipcu 2015 r. odmów sprzedaży leku było 34 tys.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: I cały czas to samo.)</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#MarcinWarchoł">W lipcu 2017 r., już po 2 latach, było tego aż przeszło 700 tys. Kolejne dane, z marca 2017 r., mówią, że był przeszło czterdziestokrotny wzrost, 1,5 mln odmów sprzedaży leków.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Do rzeczy, do ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#MarcinWarchoł">Polscy pacjenci nie mogli otrzymywać leków przez to, że dokonaliście zmiany, która zapewniła bezkarność mafiom lekowym.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaki to ma związek z tą ustawą?)</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ustawa, ustawa.)</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#MarcinWarchoł">Tak wygląda porównanie pracy prokuratury za czasów Platformy i PSL z jej pracą w czasach obecnych.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#MarcinWarchoł">Odzyskiwanie mienia. Dlaczego nie wdrożyliście konfiskaty rozszerzonej? Dyrektywa z 2014 r. została zakwestionowana przez jeden kraj Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale do tej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#MarcinWarchoł">Wiecie przez kogo? Przez Polskę. Polska jako jedyna głosowała przeciwko wprowadzeniu dyrektywy mającej na celu skutecznie pozbawiać przestępców majątków. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale nie można kłamać, nie można kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#MarcinWarchoł">Drodzy Państwo! Tak niestety wyglądają dane. Dane są przerażające, powodują dzisiaj wyrzuty sumienia, to rozgoryczenie i tę wściekłość. Ale tych liczb nie zakłamiecie, nie zakrzyczycie tych danych.</u>
          <u xml:id="u-74.15" who="#MarcinWarchoł">Odnośnie do innych pytań powiem, że to prokurator krajowy jest kierownikiem Prokuratury Krajowej zgodnie z art. 18 Prawa o prokuraturze i ma prawo nominować dyrektorów. Już dzisiaj można by wywieść taki wniosek z obecnych przepisów Prawa o prokuraturze. Natomiast prokurator generalny jest organem naczelnym prokuratury, ale nie prowadzi śledztw, nie stawia zarzutów, nie kieruje aktów oskarżenia. W związku z tym prokurator generalny nie ma wpływu na konkretne postępowania, natomiast oczywiście wydaje zalecenia, oczywiście wyznacza konkretne kierunki prowadzenia postępowań. Np. w sprawie mafii lichwiarskich są bardzo dobre wytyczne prokuratora generalnego, które przyczyniają się do tego, że odzyskiwane są majątki pokrzywdzonych przestępstwami lichwiarskimi.</u>
          <u xml:id="u-74.16" who="#MarcinWarchoł">Przejdę do kolejnych pytań. Padły pytania dotyczące zasady suwerenności. Otóż już dziś mamy zasadę suwerenności wpisaną w art. 588 Kodeksu postępowania karnego, wedle którego sąd i prokuratura mogą odmówić, a nawet odmawiają udzielenia pomocy prawnej, jeżeli taka pomoc byłaby sprzeczna z zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej albo naruszałaby suwerenność. Tutaj nie ma żadnej istotnej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-74.17" who="#MarcinWarchoł">A więc podsumowując…</u>
          <u xml:id="u-74.18" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Na pytania nie było odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-74.19" who="#MarcinWarchoł">…te rozwiązania mają na celu skuteczną walkę z przestępstwami na szkodę interesów finansowych Unii Europejskiej. Oprócz obecnych rozwiązań, które już funkcjonują, będą one przyczyniać się do skuteczniejszej realizacji tych zadań. W tej chwili czeka z siedem wniosków z zakresu europejskiego nakazu dochodzeniowego. I zachęcam również opozycję do tego, żeby poparła tę dobrą ustawę. Również dzięki wam te wnioski z zakresu europejskiego nakazu dochodzeniowego będą mogły być realizowane. A czekają one ze względu na to, że niestety prawo na to nie pozwala. Tam, gdzie prawo pozwala, prokuratura działa bardzo dobrze. Podałem te statystyki: 620 mln majątków zabezpieczonych, setki osób, które zostały oskarżone, setki prowadzonych spraw. W związku z tym powtarzam: jesteśmy krajem wyróżniającym się. Dokładnie 3158 spraw, oskarżono 2500 osób. O zabezpieczeniach już wspominałem.</u>
          <u xml:id="u-74.20" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Pan na pytania odpowie. Pytania były konkretne.)</u>
          <u xml:id="u-74.21" who="#MarcinWarchoł">Te dane pokazują, że konieczne jest wdrożenie dalszych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-74.22" who="#MarcinWarchoł">Natomiast odnośnie do pytania pana posła Gramatyki powiem, że 23 dochodzenia mają związek z Polską. Nie poinformowano nas, panie pośle, o tym, żebyśmy w jakiś sposób uchybiali zasadom prowadzenia tych dochodzeń. Nie mamy odnośnie do tego żadnych informacji.</u>
          <u xml:id="u-74.23" who="#MarcinWarchoł">Wiele krajów Unii Europejskiej, drodzy państwo, nie przystąpiło do tego.</u>
          <u xml:id="u-74.24" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Pięć.)</u>
          <u xml:id="u-74.25" who="#MarcinWarchoł">To Irlandia, Dania, Szwecja, Węgry i Polska.</u>
          <u xml:id="u-74.26" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Pięć.)</u>
          <u xml:id="u-74.27" who="#MarcinWarchoł">Czy Irlandia, Szwecja czy Dania są krajami niepraworządnymi? Czy są poza Unią Europejską? Oczywiście, że nie.</u>
          <u xml:id="u-74.28" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: To nie chodzi o praworządność.)</u>
          <u xml:id="u-74.29" who="#MarcinWarchoł">Natomiast nie można też iść na kolanach.</u>
          <u xml:id="u-74.30" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Czego się boicie? Czego się boicie?)</u>
          <u xml:id="u-74.31" who="#MarcinWarchoł">Jeżeli wy dzisiaj oczekujecie rozłączenia funkcji prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości, to ja również wam przypomnę, jak to było za waszych czasów. Drodzy państwo, w sprawie kluczowej dla Polaków — wyjaśnienia śmierci gen. Papały — działały dwie prokuratury i był chaos, anarchia. Każda miała inne ustalenia. Już nie mówię o tym, że Polska była jak durszlak, gdzie przez mafie lichwiarskie, VAT-owskie przeciekały gigantyczne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-74.32" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Ale do rzeczy, do rzeczy, na temat.)</u>
          <u xml:id="u-74.33" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Na pytania prosimy odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-74.34" who="#MarcinWarchoł">Prowadzimy trzy razy więcej postępowań w sprawie mafii VAT-owskich niż za waszych czasów.</u>
          <u xml:id="u-74.35" who="#MarcinWarchoł">Odnośnie do konkretnych rozwiązań, które te przepisy wprowadzają, to chciałbym zwrócić uwagę na potrzebę ich wprowadzenia. Są to dobre, potrzebne rozwiązania, będą one skutecznie pomagać chronić interesy finansowe Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-74.36" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Na pytania prosimy odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-74.37" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Ale pan minister wie, że gen. Papałę zastrzelono trochę wcześniej?)</u>
          <u xml:id="u-74.38" who="#MarcinWarchoł">Natomiast nie ma absolutnie zgody na to, żeby wprowadzać rozwiązania pod dyktando Unii Europejskiej, zgodnie z hasłem: dajcie nam palec, a weźmiemy całą rękę…</u>
          <u xml:id="u-74.39" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Jesteście nieskuteczni.)</u>
          <u xml:id="u-74.40" who="#MarcinWarchoł">…i rozdzielać funkcje prokuratora generalnego i ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-74.41" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: A jak postępowanie w sprawie Solidarnej Polski w prokuraturze?)</u>
          <u xml:id="u-74.42" who="#MarcinWarchoł">Zresztą to była jedna z naczelnych zasad opozycji demokratycznej w trakcie obrad okrągłego stołu — właśnie rozdzielenie tych obu funkcji. Przypomnę wam, że te funkcje były połączone. Kiedy? Za PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-74.43" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: I teraz.)</u>
          <u xml:id="u-74.44" who="#komentarz">(Głos z sali: I teraz, za PIS-u.)</u>
          <u xml:id="u-74.45" who="#MarcinWarchoł">Chcielibyście powrotu do PRL-u. Dlaczego? Ze względu…</u>
          <u xml:id="u-74.46" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-74.47" who="#MarcinWarchoł">Były rozłączone za PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-74.48" who="#komentarz">(Głos z sali: I teraz są połączone.)</u>
          <u xml:id="u-74.49" who="#MarcinWarchoł">Dlaczego? Żeby partia komunistyczna mogła skuteczniej wpływać na prokuraturę.</u>
          <u xml:id="u-74.50" who="#komentarz">(Głos z sali: Identycznie jest teraz.)</u>
          <u xml:id="u-74.51" who="#komentarz">(Głos z sali: To wy macie model PRL-owski.)</u>
          <u xml:id="u-74.52" who="#MarcinWarchoł">Ze względu na to, że — przypomnę — były one rozłączone za PRL-u, następnie zostały połączone w wyniku próśb opozycji demokratycznej w trakcie okrągłego stołu. Za waszych czasów…</u>
          <u xml:id="u-74.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Rozdzielone.)</u>
          <u xml:id="u-74.54" who="#MarcinWarchoł">…zostały rozdzielone, co doprowadziło do gigantycznego chaosu i anarchii w prokuraturze, o czym już wspominałem. Natomiast obecnie są połączone, dzięki czemu prokurator generalny ma mandat demokratyczny. Odpowiada on politycznie za swoje działania. Jest to również realizacja zasad konstytucyjnych. Tyle mówicie o konstytucji, więc przypomnę art. 146 konstytucji. Przecież za bezpieczeństwo wewnętrzne państwa i porządek publiczny odpowiada kto?</u>
          <u xml:id="u-74.55" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Rząd.)</u>
          <u xml:id="u-74.56" who="#MarcinWarchoł">Odpowiada rząd, dokładnie, którego członkiem jest minister sprawiedliwości, prokurator generalny.</u>
          <u xml:id="u-74.57" who="#komentarz">(Głos z sali: I minister spraw wewnętrznych przede wszystkim.)</u>
          <u xml:id="u-74.58" who="#MarcinWarchoł">A więc odpowiada on politycznie i demokratycznie za funkcję, którą w tym momencie sprawuje, za porządek publiczny i bezpieczeństwo wewnętrzne państwa.</u>
          <u xml:id="u-74.59" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Na pytania niech pan odpowie, jak skuteczni jesteście.)</u>
          <u xml:id="u-74.60" who="#MarcinWarchoł">Jest on organem naczelnym prokuratury i realizuje swoje zadania przez wytyczne i ogólne zalecenia. W konkretnych sprawach poszczególni prokuratorzy mają niezależność. Przypomnę: art. 7, w którym jest mowa o tym, że prokurator może żądać zmiany zalecenia, wyłączenia go od danej czynności…</u>
          <u xml:id="u-74.61" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Ale jak był u Palikota, to odwrotnie wszystko mówił.)</u>
          <u xml:id="u-74.62" who="#MarcinWarchoł">…i wówczas odpowiedzialność przejmuje prokurator nadrzędny. Pełna niezależność prokuratorów. Nie ma żadnego wpływu na politykę kadrową. Przypomnę: Kto przenosi prokuratorów? Prokurator krajowy. Prokurator generalny nawet nie może mianować swoich zastępców. Zastępców prokuratora generalnego i prokuratora krajowego powołuje kto? Prokurator krajowy.</u>
          <u xml:id="u-74.63" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jak był pan u Palikota, mówił pan inaczej.)</u>
          <u xml:id="u-74.64" who="#MarcinWarchoł">W związku z tym bardzo proszę o poparcie tej dobrej, skutecznej, potrzebnej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.65" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.66" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Odpowiedzi na pytania na piśmie prosimy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MałgorzataGosiewska">O głos prosi również sprawozdawca komisji?</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Gosek: Nie, ja bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Chłopiec Ziobry.)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, pani znowu? Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, może pan się odwzajemni w takim razie?</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: Pod namiotem sobie to wyjaśnicie.)</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Z kawiorem.)</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#MałgorzataGosiewska">Chce pani się w sądzie spotkać? To możemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MariuszGosek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Panie Prokuratorze! Wielce Szanowni Państwo! Miałem już nie zabierać głosu, bo uważałem, że wszyscy rozumiemy, jak ważna jest suwerenność Polski. W ostatnim czasie tak mocno jesteśmy biczowani przez instytucje Unii Europejskiej, że tym bardziej nie będziemy wpychali nas w kolejny organ Unii Europejskiej. A jeżeli chodzi o sprawność działania prokuratury, to pokazują ją konkretne fakty i liczby. Jeżeli państwo chcieliby dzisiaj, żeby to Prokuratura Europejska nadzorowała Prokuraturę Krajową czy nią sterowała, to wasze niedoczekanie. Ta polityka postawy uległej względem instytucji europejskiej skończyła się wraz z odejściem rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MariuszGosek">Padło też tutaj dużo nieprawd w zakresie tego projektu. Wczoraj bardzo wnikliwie i precyzyjnie wyjaśniał to podczas posiedzenia komisji zarówno pan minister Marcin Warchoł, jak i szanowny pan prokurator Tomasz Szafrański, dyrektor Biura Prezydialnego Prokuratury Krajowej. Mam taką gorącą prośbę… Dokładnie wiecie, że wepchnięcie nas w objęcia tej prokuratury to nie jest dobry kierunek. Widzimy też, że dzisiejszy system, w jakim funkcjonują suwerenne państwa narodowe w ramach Europy ojczyzn, doskonale daje radę. Przecież realizowane są wnioski o ENA, wnioski o europejski nakaz aresztowania, wnioski dochodzeniowe. To wszystko działa. Są realizowane te wnioski o pomoc prawną. A więc pytanie, po co. Zawsze jest pytanie, po co. Żeby Komisja Europejska, instytucje europejskie sterowały jeszcze pracami naszej prokuratury?</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#MariuszGosek">Możecie mówić, co chcecie, ale nikt nie podważy twardych danych. Jeżeli chodzi o skuteczność walki z mafiami VAT-owskimi — 250 mld. Dla porównania 40 mld to roczny koszt społecznego programu 500+. Gdzie wtedy byliście? Czemu z tym nie walczyliście? Przecież widzieliście, jaka jest luka w zakresie podatku VAT. Dlatego to jest tak istotny projekt.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Szczerba: Pan wykracza poza rolę sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#MariuszGosek">Chciałem przeprosić też obecnych tutaj prokuratorów, bo takie słowa nie powinny padać w Wysokiej Izbie. Nie będę cytował pani poseł, która rozmawia teraz przez telefon. Tego typu zwroty, obojętnie czy w stosunku do parlamentarzystów… Ja nie czuję się urażony, bo pani nie jest w stanie mnie obrazić, ale zasiadają tutaj niezależni prokuratorzy Rzeczypospolitej Polskiej, którzy na co dzień narażają swoje życie i zdrowie. Nie wiem, czy pani poseł wie, że ci prokuratorzy dostają też groźby, groźby pozbawienia życia, tak jak prokurator generalny pan minister Zbigniew Ziobro. Człowiek dzisiaj już odbywa karę pozbawienia wolności. Wyznaczona była kwota za głowę prokuratora generalnego. Nie wiem, czy pani wie, co przeżywał prokurator krajowy pan Barski.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale my też dostajemy groźby.)</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#MariuszGosek">Pani poseł, pan prokurator Barski również takie groźby dostawał, podobnie pan prokurator Święczkowski.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: My też.)</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#MariuszGosek">Jest z nami dyrektor Biura Prezydialnego pan prokurator Szafrański. Te osoby wykonują w majestacie, w imieniu Rzeczypospolitej doskonałą pracę. Mierzcie to statystykami. Jeżeli nie chcecie słuchać merytorycznego uzasadnienia Ministerstwa Sprawiedliwości, pana ministra Marcina Warchoła, zerknijcie w statystyki, zobaczcie, jak wyglądała prokuratura — szeroko pojęta, wszystkie jednostki — i działalność prokuratury Rzeczypospolitej Polskiej w okresie rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u, a jak to wygląda teraz, pod nadzorem prokuratora generalnego — ministra sprawiedliwości pana Zbigniewa Ziobry. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#MałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, zgłoszono też wniosek o jego odrzucenie, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#MałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#MałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (druki nr 2442 i 2446).</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Annę Marię Żukowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o przedłożonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, druki nr 2442 i 2446.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Jest to krótka ustawa, którą na posiedzeniu komisji przedstawiał pan minister Warchoł. Jej celem jest zapewnienie ochrony konsumentom, którzy zaciągają kredyty hipoteczne. Ma ona ułatwić zwracanie dodatkowych kosztów kredytu ponoszonych przez konsumenta w związku z przedłużającym się oczekiwaniem na wpis hipoteki. Ustawa jest dosyć krótka, więc myślę, że wszyscy uczestnicy posiedzenia komisji już poznali jej treść. W przypadku udzielenia kredytu zabezpieczonego hipoteką umowa o kredyt hipoteczny może określać dodatkowy koszt kredytu ponoszony przez konsumenta do czasu dokonania wpisu hipoteki. Kolejny punkt to clou tej ustawy: Dodatkowy koszt kredytu, o którym mowa w poprzednim ustępie, podlega zwrotowi kredytobiorcy lub zaliczeniu na poczet spłaty kredytu po dokonaniu wpisu hipoteki stanowiącej zabezpieczenie kredytu, na warunkach określonych umową o kredyt hipoteczny.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#AnnaMariaŻukowska">W toku posiedzenia komisji zostały zgłoszone pytania. Pani posłanka Filiks zgłaszała wątpliwość dotyczącą tego, jaki jest maksymalny czas oczekiwania na ewentualny zwrot tej opłaty lub też jej zaliczenie na poczet spłaty kredytu. Pytała też o to, czy nie będzie wątpliwości, kto ma o tym decydować, czy to konsument, czy bank, i czy to będzie właśnie zaliczenie na poczet spłaty kredytu, czy to będzie zwrot na konto. Z kolei pani posłanka Skowrońska zgłaszała wątpliwość dotyczącą faktu, czy ta ustawa nie powinna podlegać trybowi notyfikacji do Komisji Europejskiej, oraz przytaczała swoją interpelację w sprawie przedłużających się terminów oczekiwania na wpis hipoteki do księgi wieczystej. To również było przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji. Poruszaliśmy ten temat bardzo, bardzo mocno. Wszyscy członkowie komisji zgodnie stwierdzili, że ten czas jest zbyt długi. Również mam wrażenie, że minister Warchoł zauważył ten problem, niestety nie odniósł się do niego merytorycznie.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#AnnaMariaŻukowska">Zgłoszono na posiedzeniu komisji poprawki — trzy poprawki zgłosił pan poseł Smoliński. Te poprawki były krótkimi poprawkami językowymi ujednolicającymi terminologię. Chodziło o to, żeby zmienić wyraz „kredytobiorcy” na wyraz „konsument”, w kolejnej poprawce wyrazy „kredyt zabezpieczony hipoteką” zastąpić wyrazami „kredyt hipoteczny”, czyli de facto tak, jak jest w tytule ustawy, co jest logiczne, oraz by po wyrazach „koszt kredytu” dodać wyrazy „związany z oczekiwaniem na wpis do księgi…”, przepraszam, „wpis hipoteki do księgi wieczystej”, co miało na celu uszczegółowienie tego, jakie konkretnie opłaty i z czym związane miałyby być zwracane. Te trzy poprawki, co się rzadko zdarza, zyskały poparcie całej komisji, jednomyślnie zostały przegłosowane i wprowadzone w związku z tym do treści tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#AnnaMariaŻukowska">W posiedzeniu komisji wzięła udział także pani Katarzyna Urbańska reprezentująca Związek Banków Polskich. Pani Urbańska zgłaszała również wątpliwość dotyczącą tego, czy ustawa nie powinna podlegać trybowi notyfikacji do Komisji Europejskiej, oraz tego, czy w ogóle jest możliwe, żeby te dodatkowe opłaty w jakikolwiek sposób bank zwracał, bo według niej jest to pewnego rodzaju ubezpieczenie. Natomiast ja jako członkini komisji zgłosiłam uwagę, że skoro można zwracać ubezpieczenie kredytu proporcjonalnie do terminu spłaty, jeżeli kredyt został spłacony wcześniej, to analogicznie w tym przypadku te opłaty również mogą być zwracane i nie będzie to stało w kolizji z żadnymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#AnnaMariaŻukowska">Tak że projekt ustawy został poparty, przegłosowany przez całą komisję jednomyślnie, co też się rzadko zdarza w naszej komisji, ale tak szczęśliwie w tym przypadku się stało. W związku z tym w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka zwracam się do Wysokiego Sejmu, aby raczył uchwalić przedłożony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Kazimierz Smoliński.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KazimierzSmoliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#KazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu co do druku nr 2442, tj. projektu ustawy o zmianie ustawy o kredycie hipotetycznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#KazimierzSmoliński">To rzeczywiście krótka propozycja rozwiązania prawnego, ale bardzo istotna i ważna dla konsumentów, kredytobiorców, którzy zaciągają kredyty hipoteczne najczęściej w celu zakupu nieruchomości. W okresie oczekiwania na prawomocny wpis do księgi wieczystej banki pobierają dodatkowe opłaty związane z tym czasem oczekiwania. Żeby ulżyć tutaj kredytobiorcom, proponowane rozwiązanie zakłada zwrot tych kosztów, jeżeli zostanie dokonany prawomocny wpis. Z danych statystycznych jednoznacznie wynika, pan minister to przedstawiał, że praktycznie w 100%, poza niewielkim ułamkiem, te wpisy są dokonywane. Bardzo rzadko zdarza się, żeby wpis nie został dokonany, więc to ryzyko banku w czasie tego oczekiwania w sumie jest niewielkie. W związku z tym proponowane rozwiązanie zmierza do tego, żeby następował zwrot tej opłaty pobieranej przez bank. Najczęściej jest to koszt ubezpieczenia, które jest wymagane przez banki na ten okres. Zakładamy więc, że nastąpi zwrot tych kosztów lub też zaliczenie ich na poczet przyszłych spłat, tak jak to ma miejsce np. w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu. Tam też jest ubezpieczenie, które banki pobierają, i wtedy też następuje rozliczenie tej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#KazimierzSmoliński">Doszczegółowienie, które miało miejsce na posiedzeniu komisji, rzeczywiście doprowadziło do tego, że przepisy są bardziej jednoznaczne, jednakże nadal występuje konieczność pewnych zmian, toteż w imieniu klubu składam dwie poprawki. Jedna zmierza do tego, żeby w przepisach przejściowych wprowadzić przepis mówiący o tym, że ustawę stosuje się nie po dniu, a od dnia jej wejścia w życie. To spowoduje, że już w dniu wejścia w życie ustawy ci kredytobiorcy będą mogli korzystać z tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#KazimierzSmoliński">A na ile to są istotne zmiany, myślę, że pokazuje nam to ocena skutków regulacji. Otóż np. w III kwartale 2021 r. zawarto ponad 38 tys. umów. Łączne koszty w czasie oczekiwania na wpis hipoteki, jeśli są to 2 miesiące, to ponad 21 mln zł — tyle kredytobiorcy musieli zapłacić — przy 5 miesiącach to już są 53 mln zł, a przy 8 miesiącach ponad 84 mln zł. A więc są to kwoty jednak istotne i dlatego to rozwiązanie jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#KazimierzSmoliński">W imieniu klubu informuję, że będziemy popierali ten projekt. Jest on oczekiwany i konieczny, dlatego proszę Wysoką Izbę o poparcie tego projektu. Składam poprawki na ręce pani marszałek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pani poseł Magdalena Filiks.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MagdalenaFiliks">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przedstawię stanowisko dotyczące ustawy o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MagdalenaFiliks">Zacznę od tego, może powtórzę to, co przekazałam wczoraj na posiedzeniu komisji, że absolutnie jest tak, że każda propozycja i każdy projekt, które w efekcie zmierzają do tego, żeby obniżyć koszty dla kredytobiorcy bądź uprościć czy ujednolicić procedurę, co do zasady idą w dobrym kierunku. Szczególnie dzisiaj, w obliczu sytuacji, którą mamy, przy historycznie wysokich stopach procentowych, a co za tym idzie — też kosmicznie wysokich ratach kredytu, tym bardziej szukanie wszystkich możliwych rozwiązań, które obniżą koszty dla kredytobiorców, wydaje się naprawdę na miejscu. W związku z tym, tak jak też wczoraj zapowiedziałam, Koalicja Obywatelska ten projekt poprze.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MagdalenaFiliks">Jednak nie można nie powiedzieć dzisiaj tego, co wczoraj również zasygnalizowałam na posiedzeniu komisji. Wydaje mi się, że to jest szczególny projekt, a sytuacja w niektórych momentach, ze względu na to, kto go przedstawia i jaki jest zakres zmian, wydaje mi się kuriozalna. Bo trzeba powiedzieć wprost, co jest istotą tego problemu bądź przyczyną, dla której ten projekt dzisiaj jest tak potrzebny i musimy nad nim procedować. Wprost przyczyną tego, że ten projekt jest potrzebny i że te koszty były ponoszone, jest nic innego jak przewlekłość postępowań w wymiarze sprawiedliwości przez ostatnie lata. Pan minister doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że są sądy w Polsce, w których wpis do księgi trwa nawet kilkanaście miesięcy, rok albo jeszcze dłużej. Jeszcze raz zwrócę uwagę na to, że nawet I prezes Sądu Najwyższego w swojej ocenie wskazuje wprost: Wskutek stale wydłużającego się terminu rozpatrywania wniosków przez sądy wieczystoksięgowe wydłużeniu wciąż ulega okres między złożeniem wniosku o wpis hipoteki a dokonaniem wpisu.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MagdalenaFiliks">Dlatego, szanowni państwo, powiedzmy sobie wprost, że wszystkie koszty, które przez ostatnie lata ponosili kredytobiorcy, nie są związane ze złą wolą banku ani z winą kredytobiorcy, tylko wprost związane są z tym, że przez 7 lat waszej reformy sądownictwa tylko i wyłącznie wydłuża się okres wpisu do ksiąg wieczystych. A więc należałoby w tej sytuacji stanąć i przyznać się do tego, powiedzieć, jaka jest tego przyczyna, panie ministrze, i po prostu kredytobiorców przeprosić. Bo to, że dzisiaj występujecie z takim projektem ustawy — jak powiedziałam, my ten projekt poprzemy — to też jest kuriozalne z innego względu. Otóż przez te wszystkie poprzednie lata — rozpoczęliście reformę wymiaru sądownictwa w roku 2015, czyli, tak jak wczoraj powiedziałam, mija już prawie dekada waszej pracy — przez cały ten okres Polki i Polacy tracili pieniądze z powodu nieudolności reformy wymiaru sądownictwa. Przypomnę jeszcze, bo może państwo nie chcieliście tego słuchać, cytat z Jarosława Kaczyńskiego, ostatni cytat na temat reformy sądownictwa, którą ministerstwo przeprowadza: Reforma sądownictwa dotąd nie wyszła, generalnej zmiany nie ma.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#MagdalenaFiliks">To jest naprawdę doskonałe podsumowanie przez prezesa partii Prawo i Sprawiedliwość tej sytuacji, która nas dzisiaj do tego projektu doprowadziła.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#MagdalenaFiliks">W swojej ocenie regulacji minister chętnie w szczegółach podaje kwoty dotyczące działalności banków. Tam jest mnóstwo wyliczeń, wiele stron na temat tego, ile zarabiają banki. Ale naprawdę w tym wszystkim nie ma ani jednego zdania dotyczącego tego, jak się wydłużył czas oczekiwania na wpis hipoteki. Tam powinny być również kalkulacje dotyczące tego, jak nieudolna reforma i to, jak nie poradziliście sobie z wymiarem sądownictwa, naraziły na wymierne koszty Polki i Polaków. Wypadałoby również to przeliczyć, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Koniec już, koniec.)</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#MagdalenaFiliks">Mam jeszcze czas. Jak pan chce, to o panu też mogę coś powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#MagdalenaFiliks">Konkludując — jeśli ktoś miał jeszcze wątpliwości co do tego, jak wam się powiodła reforma wymiaru sprawiedliwości przez ostatnie 7 lat, to właśnie ten projekt jest absolutnie potwierdzeniem tego, że po prostu wam się nie udało.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#MagdalenaFiliks">I na koniec — przez 7 lat tak reformowaliście sądownictwo, że jedyne, co z tego zostało, to milionowe kary dla Polski, które też płacą podatnicy, a teraz postanowiliście… To jest też kuriozum, że nie przychodzi z tym projektem minister finansów na posiedzenie komisji finansów, tylko przychodzi z nim minister sprawiedliwości na posiedzenie komisji sprawiedliwości jako ten sprawiedliwy, który teraz będzie odpowiedzialność za swoją nieudolność i tę deformę — bo to nie była reforma, tylko deforma — przenosił w istocie na banki, bo ściąga ją z klientów i przenosi na banki. Jakby pan chciał się temu uczciwie przyjrzeć i klepnąć się w pierś, to wiedziałby pan, jaka jest tego przyczyna. I to nie jest kwestia żadnej teraz sprawiedliwości z waszej strony, tylko absolutnej nieporadności w przyznaniu się do błędu i poniesienia porażki. W związku z czym teraz będziecie mogli wyjść i powiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Na ucho.)</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#MagdalenaFiliks">…na kolejnej konferencji, że ratujecie ludzi przed kosztami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MagdalenaFiliks">Ja tylko pozwolę sobie, pani marszałek, złożyć poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale to proszę złożyć. Miała pani wystarczająco dużo czasu na wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MagdalenaFiliks">Nie chciałam występować, tylko chciałam złożyć poprawkę…</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MałgorzataGosiewska">Tak, przyjmuję ją.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, proszę już zejść z mównicy.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł Daria Gosek-Popiołek w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#DariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Podstawowe pytanie związane z tym projektem ustawy brzmi: Czemu tak późno? Czemu tak długo zwlekaliście? Bo nie jest tak, że ten problem pojawił się wczoraj. Od lat kredytobiorcy są obarczani całym ryzykiem związanym z kredytem: rosnącymi ratami, bo w Polsce większość kredytów udzielana jest w oparciu o ryzykowne zmienne stopy procentowe; dodatkowymi opłatami, jak właśnie te koszty z tytułu ubezpieczenia pomostowego, które kredytobiorca jest zmuszony ponosić w oczekiwaniu na wpis hipoteki do księgi wieczystej. Działo się tak i dzieje się przy milczącej akceptacji, przy braku adekwatnych działań ze strony rządu — i tego, i poprzednich. Dokładnie to jest ten sam mechanizm, który obserwujemy od lat choćby w przypadku kredytów frankowych. Klienci banków zawsze są słabszą stroną, a rząd, nie boję się użyć tego słowa, ucieka od odpowiedzialności. Bez wątpienia jest też tak, że gdyby nie ta inflacja, gdyby nie olbrzymie podwyżki rat kredytów, gdyby nie rosnący WIBOR, to zapewne nadal czekalibyśmy na takie regulacje, choć z tą niesprawiedliwością mamy do czynienia od lat. I od lat, też to warto podkreślić, zarabiają na tym banki, a tracą polskie rodziny.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#DariaGosekPopiołek">Miesiące czekania na wpis hipoteki do księgi wieczystej, w niektórych gminach to nawet rok, co oznacza obarczanie kredytobiorcy dodatkowymi kosztami, choć żaden z kredytobiorców nie ma absolutnie żadnego wpływu na skrócenie ani wydłużenie czasu na dokonanie czynności w postępowaniu wieczystoksięgowym. Ten czas od nich nie zależy, a zależy od działania właściwego sądu.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#DariaGosekPopiołek">Panie Ministrze! Rządzicie 7 lat, z czego większość czasu schodzi wam na reformę sądownictwa, ale mimo to nie widzimy skrócenia postępowania, jeżeli chodzi o wpis do ksiąg wieczystych. Wiem, że łatwo jest zrzucać odpowiedzialność za długie terminy na pandemię, to chyba robiła już każda instytucja w tym kraju, ale to nie jest ten przypadek, bo kłopoty, zwiększone opłaty na czas oczekiwania na wpis są od lat, były w latach 2019, 2018 i 2017, kiedy jeszcze o pandemii nawet nie słyszeliśmy.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#DariaGosekPopiołek">Należy też zwrócić uwagę na to, ile zarobiły banki, bo w zależności od wysokości kwoty kredytu było to od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych rocznie. I choć kredytobiorcy od lat podnosili tę sprawę, domagając się zmian, domagając się wykorzenienia tej bardzo niesprawiedliwej sytuacji, nie działo się nic. Może na zakończenie tylko powiem, że zgodnie z ostatnimi danymi od stycznia do maja tego roku zyski sektora bankowego wyniosły ponad 12 mld zł. To ponad 100% więcej niż w analogicznym okresie w zeszłym roku. Myślę, że to pokazuje nam, jakie regulacje są potrzebne, kto zyskuje, a kto traci i kto zyskuje kosztem zwykłych ludzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Paszyk w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#KrzysztofPaszyk">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska przedstawić stanowisko wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#KrzysztofPaszyk">Proponowane w ustawie rozwiązanie nakazujące bankom zwrot dodatkowych opłat pobieranych w okresie od udzielenia kredytu hipotecznego do momentu wpisu obciążenia hipoteki na rzecz banku z tytułu tego kredytu należy uznać za pozytywne, albowiem w ogromnej większości wypadków jakakolwiek zwłoka w tej procedurze nie jest zawiniona przez kredytobiorcę, który najczęściej w momencie podpisania aktu notarialnego zakupu nieruchomości upoważnia notariusza do dokonania tej czynności, ale ze względu na powolne procedury sądowo-notarialne…</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#KrzysztofPaszyk">Aż dziw bierze, nie ukrywam, że rząd, na którego czele stoi pierwszy bankier Rzeczypospolitej, były prezes banku, który za jego prezesowania prowadził szeroko zakrojoną akcję udzielania kredytów frankowych, czym wpędził wielu Polaków w ogromne problemy finansowe, tak późno wprowadza tę oczywistą regulację. Sprawia to wrażenie, że mamy do czynienia z rozpaczliwą, ale spóźnioną próbą limitowania działań rządu mających na celu pomoc kredytobiorcom, którzy obecnie wpadli w pułapkę nadmiernego zadłużenia na skutek nieodpowiedzialnej polityki rządu oraz Narodowego Banku Polskiego zarządzanego przez najbardziej nieudolnego w historii prezesa. Jednak można to tylko podsumować znanym powiedzeniem: za mało i za późno.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#KrzysztofPaszyk">Od dawna jako Koalicja Polska postulujemy realne działania, które mogą wyjść naprzeciw osobom, które znalazły się w bardzo trudnym położeniu. Mówimy — co dzisiaj warto przy tej okazji przypomnieć — zerowa marża bankowa. To jest dzisiaj realna pomoc osobom, które z trudem są w stanie sprostać rosnącym miesięcznym ratom kredytów. To jest dzisiaj wyzwanie, któremu też, myślę, powinien sprostać rząd, a nie tylko podejmować niezwykle spóźnione działania.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chcielibyśmy jako klub zgłosić istotną, fundamentalną poprawkę do tego projektu, aby zakresem obowiązywania tej ustawy objąć nie tylko tych, którzy z momentem wejścia w życie ustawy będą uczestniczyć w procedurze przyznania kredytu, ale także tych, którzy już się o to ubiegają. Pozwalam sobie przy tej okazji złożyć stosowną poprawkę. Jednocześnie od jej przyjęcia będziemy w dużej mierze uzależniać poparcie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Urbaniak w imieniu koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba sobie powiedzieć wprost, że przez ostatnie lata banki po prostu miały w Polsce paśnik: mogły paść się na pieniądzach Polaków, na ich portfelach. To jest sytuacja, która faktycznie powinna się zmienić, bo taki przepis, jaki działał przez lata, to wręcz przepis lichwiarski, który powodował, że wielu Polaków w zasadzie płaciło niesprawiedliwie dodatkowe pieniądze tylko dlatego, że banki mogły z tego skorzystać. I to trzeba zmienić. To prawda.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MichałUrbaniak">Natomiast widzimy, jaka jest dzisiaj sytuacja. Widzimy, jak trudna jest dzisiaj sytuacja kredytobiorców, ludzi, którzy spłacają kredyty, którzy chcieliby jeszcze wziąć kredyty np. na swoje mieszkania, ponieważ wiemy, że sytuacja na rynku nieruchomości jest trudna. Z tego powodu Konfederacja przypomina, że ten rząd miał obniżać podatki, tak twierdził. Parę obniżył, parę podwyższył, więc i tak wychodzi na swoje. Ale żeby dzisiaj pomóc Polakom, żeby ułatwić zakupy mieszkania, potrzebne jest dzisiaj choćby zniesienie podatku od czynności cywilnoprawnych, które są przy zakupach nieruchomości. To powinno być dzisiaj dla Polaków dostępne przynajmniej na pierwszą nieruchomość, ponieważ realnie przy tych cenach nieruchomości, jakie w mamy Polsce, często trzeba zapłacić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych tylko za to, że kupuje się mieszkanie, tylko dlatego, że ktoś chce mieć gdzie mieszkać. To także trzeba zmienić, dlatego dzisiaj składam poprawkę do tej ustawy. Chodzi o to, żeby znieść podatek cywilnoprawny przy zakupie nieruchomości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MałgorzataGosiewska">W drugiej części pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#KrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Celem projektu jest wprowadzenie zmiany, która zapobiegnie pobieraniu przez banki wygórowanych opłat w okresie oczekiwania na wpis do księgi wieczystej hipoteki zabezpieczającej kredyt zaciągany na zakup nieruchomości, wówczas gdy wniosek o wpis był zasadny.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#KrystianKamiński">Projekt jest bardzo prosty i bardzo potrzebny. Dlaczego niby banki po raz kolejny miałyby pokazywać swoją chciwość i zarabiać na ludziach? Między styczniem a kwietniem banki zarobiły 9190 mln zł. Ich zyski rok do roku wzrosły o 111%. W momencie gdy ludzie mają problemy z inflacją, z kredytami, banki po prostu na nich żerują. Zyskują coraz więcej i zostawiają coraz mniej zwykłym obywatelom. Dlatego my jako Konfederacja będziemy popierali każdy projekt ustawy, który ukróci chciwość banków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Zimoch w imieniu koła Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Poprzemy ten projekt. Koło Polska 2050 uważa za słuszne wprowadzenie zmiany, która zapobiegnie pobieraniu przez banki wygórowanych opłat w okresie oczekiwania na wpis do księgi wieczystej hipoteki zabezpieczającej kredyt na zakup nieruchomości. Słusznie, że dodatkowy koszt kredytu będzie podlegał zwrotowi po dokonaniu wpisu, ale jeśli to ma być powód do dumy, to, panie ministrze, źle pan rozumie słowo duma.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#TomaszZimoch">Minęło tyle lat, a nie został rozwiązany podstawowy problem, jeśli chodzi o te sprawy. Mam na myśli przyspieszenie terminów wpisów do księgi wieczystej. Trzeba na to czekać miesiącami, a w niektórych rejonach nawet latami. Pieniądze biorącym kredyt powinny być zwracane szybciej. Nad tym powinny być prowadzone prace, panie ministrze. Minęło 7 lat, a takiego projektu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#TomaszZimoch">Przyznam, że byłem zażenowany pana tłumaczeniem na wczorajszym posiedzeniu komisji sprawiedliwości. Winne są COVID i czynnik ludzki. Sędziów oskarżył pan o lenistwo. Tygrys nie może być kierownikiem zoo. To był pana komentarz skierowany do sędziów. Panie ministrze, czy był to cytat z posiedzeń kolegium w pana ministerstwie? Czy może był to cytat z posiedzeń rządu? Poziom zażenowania powiększył się, kiedy powiedział pan, dlaczego projekt przedstawia Ministerstwo Sprawiedliwości, a nie resort finansów. Powiedział pan: żeby było sprawiedliwiej. Serio, panie ministrze? W takim razie każdy projekt w Sejmie, żeby był sprawiedliwy, powinien być przedstawiany przez resort sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Może być.)</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#TomaszZimoch">Za jedno słowo należą się maleńkie brawa. Chodzi o to, że należy współpracować z opozycją i przyjmować najlepsze rozwiązania. Niestety, panie ministrze, od początku kadencji odrzucacie wszelkie poprawki i to z urzędu. Więc za Jacques’em Chirakiem skomentuję: stracił pan wczoraj niestety okazję do milczenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na pytanie — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#MałgorzataGosiewska">Mamy 20 osób zapisanych do pytań, ale nie wyświetla się lista.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#MałgorzataGosiewska">Od ściemniania jest pewnie pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska, zada pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Pani marszałek, od razu przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#MałgorzataGosiewska">Nic się nie stało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W wielu przypadkach czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej hipoteki na rzecz banku trwa kilka miesięcy. Minister Ziobro odpowiedzialny za wymiar sprawiedliwości, zamiast usiąść do stołu z ekspertami i rozwiązywać realne problemy, demoluje wymiar sprawiedliwości, co kosztuje Polaków 1 mln euro dziennie.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Mam pytanie. Kiedy czas oczekiwania na wpis na rzecz banku do księgi wieczystej się skróci? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MałgorzataGosiewska">Nie widzę, jak mi przykro.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pewnie przy okazji tej ustawy będzie się przewijało jedno pytanie, cały czas to samo. Ono musi być zadawane. Minęło 7 lat waszej reformy, nie licząc lat poprzednich. Wtedy można byłoby mówić o dekadzie. W tym czasie przewlekłość postępować sądowych, a szczególnie przewlekłość postępować hipotecznych, wzrosła przynajmniej dwukrotnie. Są miejsca w Polsce, np. Szczecin, w których czekamy na wpis do hipoteki przez ponad pół roku. Są też takie miejsca jak np. Gdańsk, gdzie zahacza to już o rok.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#ArturŁącki">Pytanie jest proste. Zadaję je nie jako poseł, ale jako klient notariatu i sądów. Dlaczego, panie ministrze, wydziały hipoteczne tak długo pracują? Są to jedyne wydziały, które od lat są dofinansowywane, otrzymują najlepszy sprzęt komputerowy. Żeby zrobić jeden wpis do hipoteki, wystarczy czasami kliknąć jeden przycisk. Dlaczego wasza 7-letnia reforma spowodowała taką przewlekłość, jeśli chodzi o dokonywanie wpisów? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#MałgorzataGosiewska">Chyba nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#MałgorzataGosiewska">Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#KrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Sytuacja jest taka, że ludzie czekają na wpis do księgi wieczystej po 6–12 miesięcy, co samo w sobie jest skandalem. Wolne działanie sądów, brak reformy sądów, która by zwyczajnie usprawniła ich działanie, utrudnia obrót gospodarczy i normalne funkcjonowanie. Natomiast warto zwrócić uwagę, że przez te dodatkowe opłaty za brak wpisu ludzie tracą pieniądze. To podnosi koszty funkcjonowania w czasie, kiedy te budżety domowe są najbardziej napięte, bo urządza się te mieszkania, które się otrzymało na kredyt. To, że to nie będzie zyskiem banku, nie rozwiązuje sytuacji obciążenia budżetów domowych. Chyba dużo rozsądniejszym rozwiązaniem byłoby jednak to, by tych pieniędzy po prostu nie pobierać, ustawowo zakazać bankom pobierania tych dodatkowych opłat w przypadku wszystkich, którzy złożą, np. w terminie 30 dni, dokumenty do sądów, i nie przenosić odpowiedzialności za to z banków na obywateli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Każdy, kto miał do czynienia z kredytem hipotecznym, wie, jak ważne dla poczucia stabilizacji w przypadku zaciągniętego zobowiązania jest doczekanie się wpisu banku w księdze hipotecznej. Zaproponowane w ustawie rozwiązania zdejmą jeden z ciężarów położonych przez banki na szali kredytobiorców. Pytanie zasadnicze brzmi: Dlaczego tak późno? Trzeba było 7 lat, żeby rząd to łaskawie zauważył. Próbujecie chociaż trochę ratować rynek kredytów hipotecznych, który tylko w ciągu roku spadł aż o 43%. Dzięki waszym rządom coraz mniej Polaków stać na własne mieszkanie. Coraz trudniej otrzymać kredyt. Jakie zmiany w kredytach hipotecznych, oprócz procedowanej ustawy, proponuje rząd, żeby ulżyć naszym obywatelom w spłacie tego rodzaju zobowiązań? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#MałgorzataGosiewska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W punkt, panie ministrze. Ten dobry projekt ustawy, projekt ministra Zbigniewa Ziobry i wiceministra Marcina Warchoła, znowu Solidarna Polska, staje po stronie milionów Polaków, kredytobiorców. I trafiamy w te tematy, które opozycji są kompletnie obce.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Również rządziliście przez 8 lat i nie pochyliliście się nad losem kredytobiorców. Ale chcę zaznaczyć, że dzisiejsza dyskusja jest dobrą dyskusją. I cieszę się z tych poprawek, chociażby Polskiego Stronnictwa Ludowego, a nawet Lewicy, bo rzeczywiście są godne rozpatrzenia. Tak powinniśmy pracować. Ale wniosek jest jeden. Skoro tak chwalicie projekty ustaw ministra Zbigniewa Ziobry, to pozwólcie nam w końcu działać. Zamiast pisać rezolucje w Parlamencie Europejskim, wstrzymywać reformy sądownictwa, atakować Polskę, 40 rezolucji, zacznijcie wspierać reformę sądownictwa. Nie atakujcie w Brukseli polskiego rządu i ministra Zbigniewa Ziobry. Wtedy na pewno zreformujemy sądownictwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mariusz Gosek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MariuszGosek">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Jest to ważna, istotna zmiana dla kredytobiorców, bo ona przede wszystkim odciąża kredytobiorców, powoduje ulgę w zakresie wpisu do hipoteki. Samo ryzyko banku w tym zakresie jest niewielkie, dlatego jest to niezwykle ważne.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MariuszGosek">Wielu z państwa tutaj wskazywało na przewlekłość postępowań dotyczących wpisu do ksiąg wieczystych. W związku z tym, panie ministrze, mam takie pytanie: Jak to wygląda, jeżeli chodzi o ilość sędziów w wydziałach ksiąg wieczystych, którzy rozpatrują przedmiotowe sprawy w stosunku do wpływu tych spraw? Proszę o taką analizę, o przedstawienie tych danych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#GrzegorzRusiecki">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Każda forma wsparcia kredytobiorców hipotecznych zasługuje na uznanie. Pewnie ten projekt ustawy również będzie miał poparcie szerokiego grona politycznego w tej Izbie. Natomiast trzeba powiedzieć, że sytuacja kredytobiorców rzeczywiście nie jest łatwa. Ten wzrost wysokości kredytów w stosunku do ubiegłego roku to jest często dwukrotność. 85% raty kredytowej to są odsetki, tylko 15% to jest spłata kapitału, a więc zobowiązania wobec banków nie maleją. Zyski banków w tym roku wynoszą 12 mld, zyski budżetu państwa — 30 mld, a państwo proponujecie taką ustawę, która nie przyniesie przyspieszenia wpisu do hipoteki, tylko ewentualną ulgę kredytobiorcom.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#GrzegorzRusiecki">Panie Ministrze! Podstawowe pytanie. Kilka miesięcy temu na posiedzeniu komisji sprawiedliwości deklarował pan, że jest gotowy projekt, że on w zasadzie na dniach trafi do Sejmu. Gdzie jest ten projekt? To jest prawdziwe realizowanie czy załatwianie problemów Polaków. Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Faktycznie kredytobiorcy znajdują się dzisiaj w niezwykle trudnej sytuacji, a jeszcze przed kilkoma miesiącami byli zachęcani zarówno przez rząd, jak i przez prezesa banku centralnego do tego, żeby brać kredyty. Niestety dzisiaj słyszą często słowa, które pokazują zupełnie inną rzeczywistość. Zresztą przed kilkoma dniami z ust żony pana ministra Glapińskiego usłyszeli radę, żeby grać w totolotka. To, co mogli usłyszeć, jest skandaliczne. Zresztą to, co jastrząb polskiej inflacji mówi, w ogóle jest zaskakujące, niestety z tej negatywnej strony, i pokazuje, że już dawno odleciał.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#MateuszBochenek">Moje pytanie brzmi: Kiedy, szanowni państwo, w końcu zreformujecie wymiar sprawiedliwości? Kiedy ta reforma dotknie postępowań i ich przewlekłości? Kiedy one zostaną przyspieszone i ten wymiar sprawiedliwości zostanie rzeczywiście zreformowany? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Ten projekt, który oczywiście będziemy popierać, bo efekt będzie dobry dla Polaków, jest dobrym przykładem trzech patologii, z którymi mamy do czynienia w okresie rządów Prawa i Sprawiedliwości. Po pierwsze, pokazuje, że potraficie tylko wymyślać pseudoreformy, a nie prawdziwe reformy, bo tej akurat, żeby poprawić, zlikwidować przewlekłość procedury wpisu, nie potrafiliście zrobić przez 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#KrzysztofPiątkowski">Po drugie, pokazuje bałagan, kompletny bałagan. Minister sprawiedliwości przygotowuje projekty dotyczące finansów. Może chcieliście uniknąć poważnej rozmowy w ogóle na temat inflacji, na temat problemów związanych z kredytami hipotecznymi, na temat waszego wybitnego szefa Narodowego Banku Polskiego, który jest odpowiedzialny za kłopoty wszystkich, którzy pożyczają pieniądze na budowę mieszkań w Polsce. I błędy, bo przecież to żenujący błąd, że nie napisaliście w tym projekcie, kiedy należy te pieniądze zwrócić, czy za rok, za dwa, czy za dziesięć lat. To dopiero posłanka sprawozdawczyni w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej przygotowała projekt poprawki w tej sprawie. To jest żenujące i to świadczy o tym, w jaki sposób pracuje ten rząd. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Jeżeli obywatel zmuszony jest do długiego oczekiwania na wpis związany z jego prawami majątkowymi, to obowiązkiem władzy i rządu jest pilne usprawnienie odpowiedzialnych za ten stan rzeczy mechanizmów. Nie wolno i nie powinno się tworzyć ustaw sankcjonujących nieprawidłowości działania systemu prawnego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#RafałAdamczyk">Bardzo proszę o informację na piśmie o przedsięwziętych w tej sprawie krokach z uwagi na to, że zainteresowani są tą sprawą wszyscy wyborcy z mojego okręgu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Sama ustawa to krok we właściwym kierunku, ale daleko spóźniony, bo powstaje pytanie, co rząd, co Ministerstwo Sprawiedliwości przez ostatnie 7 lat uczyniło na rzecz skrócenia czasu wpisu do księgi wieczystej. To już wiemy, bo m.in. efektem przyznania się do tego braku działań i wydłużającego się czasu wpisu jest ten projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#TadeuszTomaszewski">Wobec powyższego chciałbym zapytać, jakie plany ma ministerstwo na rzecz skrócenia tego okresu wpisu do księgi wieczystej teraz i jakie są bariery, żebyście państwo mówili pozytywnie o reformie sądownictwa. Co trzeba zrobić? Pieniądze? Ludzie? Umiejętności? Ustawa? Proszę powiedzieć Wysokiej Izbie, jakie plany w tej właśnie sprawie ma rząd i Ministerstwo Sprawiedliwości, bo w tej chwili to przy 8 miesiącach czekania ponad 84 mln zł zapłacili kredytobiorcy z własnych pieniędzy na rzecz nieudolnego państwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rząd najwyraźniej zdał sobie sprawę z tego, że koszty kredytów poszybowały mocno w górę. Oczywiście, panie ministrze, lepiej późno niż wcale, z tym że odpowiedzialność za tak drastyczne podwyżki stóp procentowych, co skutkuje znaczącym wzrostem rat kredytów, spoczywa na rządzie, który pompował wzrost PKB głównie konsumpcją wewnętrzną, de facto dusząc inwestycje, dusząc nasz eksport, i na prezesie Glapińskim, który prowadził, delikatnie mówiąc, dosyć niefrasobliwą politykę monetarną. Dziś widzimy już oznaki załamania na rynku nieruchomości, a także możliwy kryzys, który może spowodować problemy w spłacie w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#MirosławSuchoń">Pytanie, panie ministrze. Po pierwsze, dlaczego rząd złożył ten projekt w momencie, kiedy ludzie kredyty już pobrali? Do tej pory chroniliście banki. Drugie pytanie. Jakie rozwiązania zaproponuje rząd, aby zapobiec sytuacji masowych upadłości na skutek problemów ze spłatą w przyszłości? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Magdalena Filiks, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MagdalenaFiliks">Panie Ministrze! Nie zdążyłam w swojej przemowie, więc z kołem ratunkowym dla pana przychodzę, bo jak zwykle okazuje się, że w projekcie, który napisaliście, a ma naprawdę kilka zdań, dwa punkty, zapomnieliście, tak jak już kolega powiedział, zabezpieczyć tak naprawdę realnie kredytobiorców, żeby, jeżeli chodzi o koszty, o których mówimy, te pieniądze do nich wróciły. A więc to jest poprawka, którą złożyłam, która to dookreśla. Myślę, że tutaj można by było jeszcze kilka innych rzeczy dookreślić, bo w tym projekcie są zbyt swobodne sformułowania.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MagdalenaFiliks">Natomiast mam pytanie. Czy dostrzegł pan już to, na co wczoraj wskazywałam, że jeżeli chodzi o sformułowanie, które nie zawiera żadnych konkretów, tylko mówi: może tak, a może tak i nie wiadomo kiedy, to będzie to udogodnieniem dla klienta po mojej poprawce, gdzie jest 60 dni? Myślę, że to jest długi i dogodny termin dla banku, ale zabezpieczający tak naprawdę kredytobiorcę. Czy pan minister zauważył już ten ewidentny błąd w braku dookreślenia tego i czy zechce pan zgodnie z wczorajszą zapowiedzią poprzeć poprawkę koalicji?</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MariaKurowska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Na tej sali podejmujemy różne ustawy. Czasem one są kilkudziesięciostronicowe, ta natomiast jest bardzo krótka. Bardzo krótka, ale jakże bardzo potrzebna i pomagająca zwykłym ludziom, którzy potrzebują kredytów i potrzebują wpisania nieruchomości w księgi wieczyste, a jednocześnie muszą za to ponosić opłaty.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MariaKurowska">A więc dziękując za to, że regulujemy te sprawy, które dotyczą ludzi i ich żywotnych interesów, chciałabym przypomnieć opozycji, która tu ciągle nam wypomina, że rządzimy 7 lat, że wcale jeszcze nie 7 lat, bo dopiero w listopadzie będzie 7 lat, i chciałabym zapytać, co ona dobrego zrobiła za swoich spokojnych 8 lat, kiedy nie było wojny, nie było pandemii i kiedy…</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Metr kwadratowy był dwa razy tańszy.)</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#MariaKurowska">…nie było tak totalnej opozycji, jaka jest w tej chwili. Upajaliście się władzą, a nie rozwiązywaliście ludzkich problemów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Gosek: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba jasno powiedzieć, że kredyty hipoteczne w Polsce są najdroższe w całej Unii Europejskiej. Rząd PiS-u, ale również prezes Narodowego Banku Polskiego oszukali miliony Polaków, ponieważ mówili, że nie będzie podwyższenia stóp procentowych, mówili, że nie będzie inflacji. A ta inflacja dzisiaj jest gigantyczna i góruje każdego miesiąca. To jest jeden element. Drugi element, który podwyższa raty kredytów, to niestety brak w odpowiednim czasie wpisu do KRS-u… znaczy nie do KRS-u, ale do księgi wieczystej. I tutaj wina spada już definitywnie na Ministerstwo Sprawiedliwości. Państwa deforma wymiaru sprawiedliwości prowadzona przez wiele lat doprowadziła do tego, że dzisiaj Polska nie może otrzymać 770 mld zł, które są bardzo potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Przez was, przez was.)</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#KrzysztofGrabczuk">Mało tego, każdego dnia Polska płaci 1 mln euro kary.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Odzyskamy te pieniądze.)</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#KrzysztofGrabczuk">Mam nadzieję, że kiedyś ktoś za to poniesie srogą odpowiedzialność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Kazimierz Smoliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#KazimierzSmoliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#KazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na posiedzeniu komisji już przedstawiał pan przyczyny wydłużenia, jeśli chodzi o wpisy do ksiąg wieczystych. Czy może pan też potwierdzić… Chodzi o kwestię zmiany ustawy o użytkowaniu wieczystym, kiedy trzeba było dokonać milionów wpisów w księgach wieczystych, żeby Polacy stali się właścicielami — co spowodował rząd Prawa i Sprawiedliwości. Czy to też miało wpływ na wydłużenie tych postępowań?</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#KazimierzSmoliński">Czy ministerstwo, czy jakikolwiek przepis może zobowiązać sędziego do tego, żeby on załatwiał sprawę w ciągu tygodnia, 2 tygodni czy 2 miesięcy? Czy takie przepisy w ogóle mogą zostać wprowadzone?</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#KazimierzSmoliński">Tutaj były zarzuty, że nasz rząd czy pan premier doprowadził do kredytów frankowych. Proszę sobie przypomnieć lata 2008–2010, kiedy kredyty były tak drogie jak teraz, a bezrobocie było 2-procentowe. Wtedy wpędziliście Polaków w kredyty frankowe,…</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#KazimierzSmoliński">…bo Polaków nie było stać na kredyty złotówkowe, a frankowe były możliwe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Gosek: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pan poseł Zdzisław Wolski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To dobra ustawa, korzystna dla konsumentów, czyli w tym wypadku kredytobiorców. Natomiast ja odnoszę się do tego troszeczkę sceptycznie, bo w tej chwili praktyką banków jest podwyższona marża do czasu uzyskania wpisu w księgach wieczystych. Potem, w świetle tej ustawy, będzie to podlegało zwrotowi do kredytobiorcy. Ale bank jest po to, żeby zwiększać swoje zyski i pracować na rzecz własnych zysków. Bardzo możliwe, że po wejściu w życie tej ustawy będą takie praktyki, że marża przez jakiś okres niezwiązany z wpisem do hipoteki będzie podwyższona lub będzie podwyższona przez cały okres kredytowania, po to żeby bank zniwelował sobie zyski, które mu właśnie tą ustawą zlikwidujemy.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#ZdzisławWolski">Mam pytanie do rządu: Czy są przewidziane jakieś działania chroniące konsumentów przed tymi bardzo prawdopodobnymi praktykami banków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz odpowiedzi na zadane wcześniej pytania…</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PiotrZgorzelski">…udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister Marcin Warchoł.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MarcinWarchoł">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#MarcinWarchoł">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to projekt proobywatelski, prokonsumencki, dobry dla wszystkich, którzy mają kredyty hipoteczne, i oczekuję, że — tak jak wczoraj na posiedzeniu komisji — cała Izba również poprze to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#MarcinWarchoł">Chciałbym bardzo podziękować zarówno koalicji rządzącej, naszym koleżankom i kolegom z Prawa i Sprawiedliwości, jak i opozycji, Lewicy, Koalicji Obywatelskiej, ponieważ te prace pokazują, że można wspólnie tworzyć coś dobrego dla Polski, dla Polaków. Tak że bardzo dziękuję. Myślę, że tutaj ten projekt nie budzi żadnych kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#MarcinWarchoł">Natomiast zdecydowanie trzeba odeprzeć nieprawdziwe informacje, które tutaj się pojawiły. Dziękuję pani poseł Marii Kurowskiej za pytanie. Mianowicie jak wyglądała za waszych czasów praktyka wpisów hipotek w księgach wieczystych? Otóż czy w latach 2013–2015 te wpisy przyśpieszyły? Nie, spowolniły, i to o ile — z 3 tygodni do 1,5 miesiąca. To był początek. My dołożyliśmy etatów, drodzy państwo. W 2018 r. 450 nowych etatów referendarskich. Dziękuję panu posłowi Mariuszowi Goskowi za bardzo dobre pytanie. 450 nowych etatów referendarskich plus do tego etaty urzędnicze. Efekt? Drodzy państwo, pokazuję statystykę z tylko jednego wydziału, mianowicie wydziału wieczysto-księgowego dla Warszawy-Mokotowa. Akurat dwukrotnie więcej referendarzy trafiło do tego wydziału wieczysto-księgowego. Liczba spraw zwiększyła się niewiele, raptem z 231 568 w 2017 r. do 241 815 w 2020 r. Liczba referendarzy dwukrotnie większa — z 62 do 131. A co z czasem rozpoznawania spraw? Myślicie państwo, że się skrócił, skoro dwukrotnie zwiększyła się liczba referendarzy? Jesteście w błędzie. Wydłużył się. I to nie dwa razy, nie trzy razy, ale pięć razy.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#MarcinWarchoł">Pięć razy dłuższe oczekiwanie na wpis hipoteki do księgi wieczystej przy podwójnej liczbie referendarzy.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#MarcinWarchoł">Czego to jest efekt? Korporacjonizmu. Panie pośle Zimoch, dokładnie tak. Ja powtórzę to, co mówiłem wczoraj w komisji. Drodzy państwo, jeżeli nie skończymy z tym nowotworem, który drąży polskie sądownictwo, z korporacjonizmem, kastowością,…</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#MarcinWarchoł">…to nigdy nie przyśpieszymy postępowań.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Ale nie może pan obrażać, nie może pan obrażać.)</u>
          <u xml:id="u-132.10" who="#MarcinWarchoł">Nie ma przepisów, które nakazują sędziemu rozpoznanie sprawy w określonym czasie. Wczoraj powiedzieliście na posiedzeniu komisji: zapanujcie nad sądami, zapanujcie nad sędziami. Czego od nas oczekujecie? Tego, żebyśmy stali przy sędzim i nakazywali mu rozpoznanie sprawy w konkretnym czasie? Robimy, co możemy. Dwukrotnie zwiększyliśmy liczbę etatów, daliśmy 450 etatów więcej. Już za waszych czasów było spowolnienie we wpisach, co pokazałem, i to znaczne, z 3 tygodni do 1,5 miesiąca. Zwiększyliśmy liczbę etatów, daliśmy komputery, daliśmy sprzęt, daliśmy infrastrukturę, urzędników. I co? I jest pięć razy wolniej. Drodzy państwo, tak wygląda sytuacja, jeżeli sędziowie sami sobą rządzą, sami siebie rozliczają. Do tego jest potrzebna Izba Dyscyplinarna, żeby wyrzucać z zawodu tych, którzy nie pracują.</u>
          <u xml:id="u-132.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.12" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-132.13" who="#MarcinWarchoł">Poprzyjcie tę reformę. Bardzo dziękuję panu posłowi Kowalskiemu — świetne pytanie. Poprzyjcie naszą reformę sądownictwa, macie teraz okazję: Izbę Dyscyplinarną, usuwanie z zawodu tych, który jeżdżą po pijanemu, którzy gwałcą, tych, którzy również…</u>
          <u xml:id="u-132.14" who="#komentarz">(Poseł Maria Kurowska: Kradną.)</u>
          <u xml:id="u-132.15" who="#MarcinWarchoł">…źle pracują. Macie w tej chwili okazję.</u>
          <u xml:id="u-132.16" who="#MarcinWarchoł">Co do pozostałych pytań — bardzo za nie dziękuję. Oczywiście przyspieszamy proces związany z wpisami i mamy już w tej chwili, tuż przed posiedzeniem Rady Ministrów, projekt zmian dotyczący wpisów dokonywanych przez notariuszy. Skoro sędziowie nie są w stanie szanować tego, co mają… To są łatwo załatwialne sprawy — 99 wniosków notariuszy kończy się wpisem hipoteki do księgi wieczystej. Tu nie trzeba wielkiej filozofii, rozstrzygania o winie, rozprawy, zapraszania świadków. To są proste sprawy rejestrowe. Skoro sędziowie tego nie potrafią poszanować, to dostaną to notariusze i na pewno będzie szybciej.</u>
          <u xml:id="u-132.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.18" who="#MarcinWarchoł">Wiemy dzisiaj, ile w kancelarii notarialnej czeka się na przygotowanie wniosku o wpis hipoteki do księgi wieczystej. Projekt jest gotowy. Jest już na etapie prac rządu. Ufam, że Rada Ministrów niebawem go przyjmie i będziemy mogli nad nim jeszcze jesienią tego roku pracować. Jest to więc dobra wiadomość dla wszystkich, którzy oczekują na wpis hipoteki do księgi wieczystej: będzie szybciej, taniej i prościej.</u>
          <u xml:id="u-132.19" who="#MarcinWarchoł">Bardzo dziękuję panu posłowi Smolińskiemu. Rzeczywiście, panie pośle, ta ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności znaczenie spowolniła pracę w wydziałach wieczystoksięgowych. To kwestia milionów wpisów, ale również COVID-u. Ponadto niestety to, o czym mówimy powszechnie, czyli brak reformy sądownictwa, zablokowanej również przez was, bo przecież to wy chodzicie do Unii Europejskiej prosząc, żeby nie było żadnych reform mających na celu przyspieszenie pracy sądów, plus boom inwestycyjny, który nastąpił w ostatnich latach dzięki naszemu rządów — Zjednoczonej Prawicy, sprawiło, że wydziały wieczystoksięgowe są rzeczywiście wyjątkowo obłożone. Ale zmiana modelu, czyli dopuszczenie notariuszy oprócz referendarzy do tych wpisów, na pewno poprawi sytuację.</u>
          <u xml:id="u-132.20" who="#MarcinWarchoł">Bardzo dziękuję jeszcze raz za dobrą dyskusję. Zapraszam na posiedzenie komisji. Poprawki są słuszne. Zgadzam się zwłaszcza z poprawką zgłoszoną przez PSL, ale i Koalicję Obywatelską. Ustawa powinna dotyczyć realnie również tych, którzy mają zawarte takie umowy, a oczekują na wpis hipoteki do księgi wieczystej, bo wiemy, że niestety akcja kredytowa w tej chwili znacznie zmalała. Ta ustawa powinna dotyczyć również wszystkich tych, którzy czekają na wpis — dobra poprawka. Druga poprawka dotyczy — dziękuję za nią pani poseł również z Koalicji Obywatelskiej — określenia tego terminu. Tu nie chodzi o jakieś błędy, przerzucanie się. Jesteśmy w Sejmie po to, żeby uchwalać dobre prawo dla Polaków. Przecież to nie rząd uchwala prawo. To tutaj dyskutujemy, rozmawiamy nad tym w ramach dyskusji, za którą dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-132.22" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Gosek: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PiotrZgorzelski">Zanim udzielę głosu sprawozdawcy pani poseł Annie Marii Żukowskiej, z wnioskiem formalnym wystąpi pani poseł Krystyna Skowrońska, która się zgłosiła.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Korzystam z tej formy, jako że pani marszałek nie udzieliła mi głosu, przeszła moja kolejność.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#KrystynaSkowrońska">Zatem składam wniosek formalny, aby ogłosić przerwę do czasu, aż minister sprawiedliwości odpowie na pytanie w sprawie terminów wpisów hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: No przecież powiedział przed chwileczką.)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#KrystynaSkowrońska">Ta ustawa nie rozwiązuje żadnego problemu dotyczącego wpisu, a pan minister powiedział, że za rządów Prawa i Sprawiedliwości termin wpisu wydłużył się z 2 tygodni czy 3 tygodni, czyli z 20 dni, do 500 dni. A zatem to jest rachunek sumienia i pokazanie, że państwo nic w tej sprawie nie zrobili, i to resort sprawiedliwości powinien tę sprawę poprawić. Wpis notariuszy nie usprawni żadnego trybu dotyczącego wpisu w księdze wieczystej, bo i tak powiadomienie o wpisie w księdze wieczystej musi być wykonane przez wydział ksiąg wieczystych, wydział wieczystoksięgowy. Do tego czasu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#KrystynaSkowrońska">…państwo powinni się zastanowić i ustanowić ustawowy termin dotyczący wpisu hipotecznego. To jest przyznanie się do błędu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Panie marszałku, z wnioskiem przeciwnym.)</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PiotrZgorzelski">Czy pani poseł sprawozdawca zechce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Mogę z wnioskiem przeciwnym, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PiotrZgorzelski">Czas — 30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wnioskiem przeciwnym. Pan minister Warchoł dokładnie wytłumaczył, z czego wynika problem dotyczący terminu wpisu do księgi wieczystej. 450 dodatkowych etatów dla referendarzy, mnóstwo nowoczesnego sprzętu IT, a także wielki korporacjonizm i obstrukcja.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie odpowiedział mi przez półtora roku.)</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#JanuszKowalski">W związku z tym przygotowujemy reformę dotyczącą notariuszy, by przyspieszyć wpisy, ponieważ nie zostało zreformowane sądownictwo właśnie przez was, przez totalną opozycję.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie, przez pana…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę sprawozdawcę panią poseł Annę Marię Żukowską.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AnnaMariaŻukowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#AnnaMariaŻukowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszę się, że prace tak się toczyły podczas komisji, jak również podczas sesji plenarnej. Mam nadzieję, że stanie się to nową tradycją, gdyż niestety od jakiegoś czasu mieliśmy do czynienia z zupełnie innym podejście do procedowania nad projektami ustaw.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#AnnaMariaŻukowska">Podczas posiedzenia poruszyliśmy też inne tematy, nie tylko ten dotyczący kredytów hipotecznych, ale również poruszyliśmy bardzo ważny temat oczekiwania na wpis hipoteki. Mam nadzieję, że strona rządowa weźmie sobie do serca wszystkie uwagi, które słyszała na sali, odniesie się do nich merytorycznie i zaproponuje takie zmiany, które będą miały szansę tę sytuację poprawić, bo ewidentnie jest to problem i — jak widzę w oczach pana ministra — pan minister go dostrzega.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tylko za późno.)</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#AnnaMariaŻukowska">Tylko mam nadzieję, że teraz skupimy się na merytorycznej pracy i że w takim stylu będziemy procedować również nad kolejnymi projektami ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PiotrZgorzelski">Jest już pani minister, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o dodatku węglowym (druk nr 2471).</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę minister klimatu i środowiska panią Annę Moskwę o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AnnaMoskwa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam za spóźnienie, ale mieliśmy posiedzenie komisji dotyczące gazu. Przybiegłam tak szybko, jak tylko mogłam.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#AnnaMoskwa">Chciałam zaprezentować projekt ustawy o dodatku węglowym.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#AnnaMoskwa">Przypomnę, że 16 kwietnia zostało wprowadzone w Polsce embargo na rosyjski węgiel, w tym samym czasie trwała dyskusja w Komisji Europejskiej na temat wprowadzenia europejskiego embarga. To embargo w najbliższych dniach będzie wprowadzane w przypadku przepisów europejskich. Tym rozwiązaniem proponujemy dodatkowy instrument wsparcia dla gospodarstw domowych, które używają węgla jako źródła ogrzewania, na podstawie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Przypomnę, że do 30 czerwca był obowiązek wpisania się do tej ewidencji. Każdy, kto złożył lub złoży wniosek do tej ewidencji i wskaże kocioł, kominek, kozę, ogrzewacz, trzon, piecokuchnię, kuchnię węglową, piec kaflowy, czyli wszystko, co jest zasilane paliwem stałym w postaci węgla, zdefiniowane w ustawie, będzie mógł skorzystać z dodatku w wysokości 3 tys. zł na każde gospodarstwo domowe. Będzie to analogicznie do instrumentu, którym był dodatek osłonowy. Tymi środkami będą zarządzały gminy. Po wejściu w życie ustawy wnioski będzie można składać na bieżąco. Maksymalny termin rozpatrywania pojedynczego wniosku wynosi 30 dni, termin składania do 30 listopada. To jest ta pierwsza część przepisów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#AnnaMoskwa">Druga istotna kwestia dotyczy zapewnienia płynności małym ciepłowniom. Chodzi o instrument w postaci gwarancji Skarbu Państwa. To jest postulat, który pojawił się w ankiecie, ale też w rozmowach, które prowadziliśmy z ciepłowniami. Zadaliśmy pytanie wszystkim 400 ciepłowniom, co by je wsparło w bieżącej sytuacji energetycznej. Najczęściej pojawiające się w przypadku tych małych ciepłowni, ale też i w rozmowach bezpośrednich odpowiedzi były takie, że niezbędne są gwarancje finansowe. Tą ustawą je wprowadzamy. Jest to drugi element tych konkretnych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#AnnaMoskwa">Bardzo proszę o przyjęcie ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Witold Czarnecki, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WitoldCzarnecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko mojego klubu w sprawie ustawy o dodatku węglowym, druk sejmowy nr 2471.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WitoldCzarnecki">Trudna sytuacja, w której znajduje się dzisiaj Europa, okres popandemiczny, wzrost rozwoju, przyrost, wzrost gospodarczy — to wszystko spowodowało zwiększone zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju energię. Dodatkowo atak Rosji na Ukrainę sprawił, że kraje Unii Europejskiej solidarnie ograniczają pozyskiwanie paliw z tego kraju. Taka sytuacja powoduje oczywiście inflację. Wzrost inflacji w zasadzie jest notowany od końca 2021 r. Teraz jest on bardzo znaczący. Wydaje się, że trudna sytuacja, w jakiej znalazły się polskie gospodarstwa domowe, wymaga ze strony państwa pewnej reakcji, bo jest to niezawiniona przez nikogo sytuacja. Winni są z całą pewnością rosyjscy agresorzy. To, że musimy nakładać na nich embargo, jest koniecznością, jako że chcemy w ten sposób zmusić ich do tego, żeby przestali prowadzić na Ukrainie działania wojenne.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WitoldCzarnecki">Wzrost cen energii daje się obiektywnie wytłumaczyć, dlatego też trzeba zastosować szczególne narzędzie, a jest nim proponowany przez rząd projekt ustawy o dodatku węglowym, który wczoraj wpłynął do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#WitoldCzarnecki">Zgodnie z zaproponowanymi przepisami dodatek węglowy będzie przysługiwał gospodarstwom domowym, w przypadku których ich głównym źródłem ogrzewania są kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwa stałe, zasilane węglem kamiennym, brykietem lub peletem zawierającym co najmniej 85% węgla kamiennego. Warunkiem koniecznym do uzyskania wsparcia, dotacji, dodatku węglowego, jest uzyskanie wpisu lub zgłoszenie źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Należy podkreślić, że projektowane rozwiązanie skierowane jest do uprawnionych gospodarstw domowych, które nie skorzystały z wcześniejszego mechanizmu wsparcia, tj. zakupu węgla po cenie 996,60 zł brutto za 1 t. Jeżeli z tego skorzystały, wówczas dodatek nie przysługuje. Dodatek węglowy wynosi 3 tys. zł i jest przyznawany jednorazowo. Termin składania wniosków o jego wypłatę upływa 30 listopada 2022 r. Gmina ma maksymalnie miesiąc na wypłatę przyznanego dodatku węglowego. Wzór wniosku zostanie określony w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw energii.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#WitoldCzarnecki">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera proponowany przez rząd projekt ustawy o dodatku węglowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Gadowski przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#KrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej w sprawie omawianego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#KrzysztofGadowski">Ale zanim przejdę do ustawy, chciałem jedno wyjaśnić. Dziś przy rozpoczęciu obrad Sejmu pan minister Sasin wyraźnie mówił o likwidacji kopalń: że to Platforma, za czasów Platformy… Chciałem przedstawić dokument z sierpnia 2021 r., kiedy omawialiśmy ustawę o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw. Kiedy przystępowaliśmy do kolejnej likwidacji kopalń, ministerstwo aktywów — pan premier nawet o tym nie wie — w ocenie skutków regulacji, cytuję, użyło takich sformułowań: Spółka Restrukturyzacji Kopalń w latach 2015–2018 przejęła łącznie 17 kopalń do likwidacji. Zlikwidowano w 2018 r. trzy, w 2019 r. — trzy, w 2020 r. nie udało się, w 2021 r. zostanie zakończona likwidacja kolejnych trzech kopalń, pozostaną do zlikwidowania w 2022 r. cztery kopalnie, w 2023 r. — cztery kopalnie. W ten sposób zostanie zakończony proces likwidacji kopalń przyjętych do SRK w latach 2015–2018. Żeby była jasność i czytelność co do likwidacji kopalń…</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Grabarze polskiego górnictwa.)</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#KrzysztofGadowski">A teraz, panie marszałku, jak pan pozwoli, przejdę do omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#KrzysztofGadowski">Pani Minister! Zdziwiło mnie pani króciutkie wystąpienie, tak jakby się pani wstydziła tu wyraźnie coś powiedzieć o projekcie ustawy, który szumnie przedstawia pani, przedstawia premier, nie wiem jeszcze kto. Ale wcale pani się nie dziwię. Ten chaos i bałagan na rynku sprzedaży węgla, ba, brak tego węgla, już przeniósł się do waszych ław rządowych, do wszystkich ministrów. Przepychacie się między sobą odpowiedzialnością, kto za co odpowiada, jakie są wasze kompetencje. Minister klimatu proponuje chrust, w międzyczasie mówi w marcu premierowi o tym, że będzie brakowało węgla na zimę. Premier oczywiście jeździ po Polsce i przedstawia swoją wizję wspaniałego rozwoju Polski. Dopiero po 75 dniach kapnął się, że trzeba coś z tym zrobić. Ostatecznie kazał 4,5 mln t węgla sprowadzić do końca sierpnia, na co Ministerstwo Aktywów Państwowych mówi: nie da się.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#KrzysztofGadowski">Pani Minister! Jak to jest? Jaki węgiel zgodnie z tą ustawą będziemy mogli sprzedawać Polakom? Z jakiego węgla Polacy skorzystają? Kiedy ten węgiel trafi do Polski? Dziś wszyscy widzimy na składach węglowych pustki. W magazynie centralnym to samo. Rządowe centrum strategiczne świeci pustkami. Mamy tylko pieniądze i nic więcej przeznaczone na chaos i bałagan. Ten cały obraz działalności rządu to ignorancja, niekompetencja, bezradność. Przez 7 lat uzależniliście Polaków od rosyjskiego węgla.</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#KrzysztofGadowski">Wtedy, kiedy otrzymaliście informację, że ma zabraknąć węgla, wy w ogóle nie czuliście tematu, że tego węgla nie ma. Po 3 tys. Polacy musieli kupować. Kilka dni temu, a dokładnie 22 czerwca 2024 r., pani minister przyniosła tu ustawę. Była wspaniała, świetlana przyszłość, węgiel po 1 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-146.10" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: 2024 r. jeszcze nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-146.11" who="#KrzysztofGadowski">Co się okazało? Że wy nawet zlikwidowaliście licencjonowane punkty sprzedaży, które w całej Polsce mogły sprzedawać. Węgiel za 1 tys. zł okazał się abstrakcją. Gdzie ten węgiel? Dziś przynosicie ustawę i mówicie: tak, 3 tys. dla Polaków. I po raz kolejny chcecie Polaków dzielić, bo mówicie: 3 tys. dostaną ci, co mają kotły węglowe, będą palić węglem i będą się ogrzewać. A gdzie są ci, którzy mają ciepło systemowe?</u>
          <u xml:id="u-146.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest. Spółdzielcy.)</u>
          <u xml:id="u-146.13" who="#KrzysztofGadowski">Czy im cena nie wzrośnie? Czy oni kilkakrotnie więcej nie będą płacić za ciepło, za energię elektryczną? Z czego oni mają korzystać?</u>
          <u xml:id="u-146.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-146.15" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Nie chcecie objąć ich pomocą.)</u>
          <u xml:id="u-146.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie krzycz pan.)</u>
          <u xml:id="u-146.17" who="#KrzysztofGadowski">Mówiliście: 1 tys. zł za 1 t węgla, możecie kupić tylko 3 t — w poprzedniej ustawie. Czyli 3 tys. zł. A teraz mówicie: 3 tys. zł. Gdybyśmy przenieśli ten warunek dotyczący 3 t węgla, to ile Polacy musieliby zapłacić? 9 tys.</u>
          <u xml:id="u-146.18" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 9 tys., tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-146.19" who="#KrzysztofGadowski">A wy co im dajecie? 3 tys. To gdzie ten plus? To dodatkowe koszty, dodatkowe pieniądze z kieszeni Polaków.</u>
          <u xml:id="u-146.20" who="#KrzysztofGadowski">Pani Minister! Ba, nawet nie potrafiliście się wczuć w wasze dokumenty i ustawy, które sami podejmowaliście, bo przecież samorządy mają 6 miesięcy, czyli czas od czerwca, dokładnie od 1 lipca, na wprowadzenie do centralnego systemu emisyjności budynków tych wszystkich wniosków. One leżą tysiącami jeszcze niewprowadzone. A wy im mówicie: nie, macie przyjąć i od razu na bazie tej informacji wydawać decyzje. Chyba coś jest nie tak, pani minister, chyba nie panujecie nad systemem, nie panujecie nad całością. Myślałem, że pani powie jeszcze coś więcej o tym, czy będziemy mieli do czynienia z dwoma systemami. Pierwszy: 1 tys. za 1 t. Skąd ta tona, kogo dotyczy i gdzie ten węgiel jest? Drugi: 3 tys. Czy te dwa systemy zadziałają wspólnie? Bo z jednej strony słyszymy, że pani mówi: nie, tamten nie będzie działał, a w projekcie ustawy, który dziś kładziecie na stole, nie ma takiego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-146.21" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Koalicji Obywatelskiej nie pozwoli na dzielenie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-146.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-146.23" who="#KrzysztofGadowski">Złożymy poprawki do tej ustawy. Będziemy chcieli dopłaty do ciepła systemowego dla Polaków, którzy też są biedni i nie mają na to pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-146.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-146.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-146.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-146.27" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 15 mln Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-146.28" who="#KrzysztofGadowski">Uruchomimy również system dopłat do innych źródeł energii, nie tylko węgla, ale także oleju opałowego, pelletu. To wszystko powinno być zrekompensowane Polakom w ramach bonu energetycznego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-146.30" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Dokładnie. Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-146.31" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Wieczorek przedstawi stanowisko klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#DariuszWieczorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzeczywiście w imieniu klubu Lewicy chciałbym przedstawić nasze stanowisko co do ustawy o dodatku węglowym. I myślę, że najpierw trzeba powiedzieć jedną rzecz: nikt takiego bałaganu na tym rynku nie narobił jak rząd Zjednoczonej Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Unia Europejska.)</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#DariuszWieczorek">Doprowadziliście, niestety, do gigantycznego kryzysu energetycznego w Polsce, co do tego nie ma żadnej wątpliwości. Można zwracać się dzisiaj tymi słowami, że to wszystko Unia Europejska, wojna Rosji. Oczywiście to ma wpływ i co do tego nie ma żadnej wątpliwości. Natomiast jest pytanie, jak wyglądała wasza polityka przez ostatnie 7 lat. Wstrzymaliście odnawialne źródła energii w 2016 r. Mogliście wybudować dodatkowo 10 czy 15 gigawatów mocy, te wiatraki na lądzie i te wiatraki na morzu, i dzisiaj nie trzeba by było tych 10 mln t węgla, które tak szybko chcecie nie wiadomo skąd wziąć. To jest pierwsza generalna uwaga. A więc nie zwalajcie na wszystkich, zacznijcie od uderzenia się we własne piersi.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#DariuszWieczorek">Rzecz druga. Nie zazdroszczę pani minister, bo pewnie pani minister wykonuje wolę polityczną Prawa i Sprawiedliwości i pana premiera — to, że szybko trzeba przygotować, na kolanie, jakieś rozwiązania, jakieś projekty ustaw. No i niestety dochodzi do wielkiego oszustwa. Ta pierwsza ustawa o cenie regulowanej czy cenie maksymalnej: zwracaliśmy uwagę na to i mówiliśmy — choć wy przekonywaliście, że ten system zadziała — że to po prostu nie zadziała, bo jeżeli dzisiaj węgiel na wolnym rynku jest po 3 tys., to nikt nie będzie sprzedawał nawet z dopłatą po 2100 zł, bo to jest po prostu nielogiczne. Zapieraliście się, że to wszystko zadziała. Oczywiście nie zadziałało. Stawiacie Wysoki Sejm w bardzo trudnej sytuacji. Dzisiaj rządząca większość ma wielki problem, bo wy musicie brać na siebie tłumaczenie tego oszustwa, z którym mamy do czynienia. To jest oszustwo ewidentne, bo przecież w tamtej ustawie była mowa o 3 t węgla i cenie gwarantowanej, a w tej ustawie jest tylko mowa o 3 tys. zł. I żeby była jasność: za 3 tys. zł w piecu nie napalimy. Nie ma w ogóle żadnych informacji dotyczących bilansu węglowego Polski, tego, co potrzebujemy do końca roku, żeby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne zarówno gospodarstw indywidualnych, jak i polskiej energetyki.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#DariuszWieczorek">Pewnie pani minister dzisiaj to widziała: mimo że pozatrudnialiście samych partyjnych nominatów w energetyce, już widzą, że sytuacja jest bardzo poważna, i zaczynają chronić własne interesy, już piszczą, że wyłączają bloki energetyczne ze względu na brak paliwa. To jest kolejny problem, który za chwilę może się pojawić. W związku z tym dzisiaj zwracamy uwagę na to, że pani minister powinna nam powiedzieć, jak wygląda ten bilans węglowy, ile realnie tego węgla brakuje.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#DariuszWieczorek">Po drugie, dzisiaj pan premier mówi, że mamy kupować 4,5 mln t węgla, a ja wiem, że pani minister miesiąc temu, w czerwcu, mówiła w komisji, że te 4,5 mln t już płynie do nas statkami. W związku z tym gdzie jest prawda? Czy brakuje nam 9 mln t, czy brakuje nam 4,5 mln t? Tego niestety nie wiemy. I żeby była jasność: od żadnej ustawy nie przybędzie węgla.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#DariuszWieczorek">W związku z tym trzeba zacząć od tego, gdzie ten węgiel dzisiaj jest. Trzeba również zacząć od tego, żeby wskazać odpowiedzialnych za doprowadzenie do sytuacji takiej, że nie mamy żadnych rezerw węglowych. W maju było największe wydobycie od 3 czy 4 lat, 5,5 mln t, i wszystko jest sprzedawane na pniu. W związku z tym — wydobywamy i sprzedajemy ten węgiel, pytanie więc, gdzie go sprzedajemy i komu go sprzedajemy. To są analizy, które powinniście przeprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#DariuszWieczorek">Ta ustawa oczywiście dodaje tylko środki finansowe, czyli to jest takie 3 tys.+ w waszym stylu, natomiast ona nie rozwiązuje problemu wszystkich innych gospodarstw domowych, które dokładnie z powodu inflacji, tej polityki gospodarczej i cen energii na tym cierpią. W związku z tym dzisiaj jest pytanie, jak chcecie postępować, by nie dzielić Polaków, a potraktować ich wszystkich równo, szczególnie że mówimy tu o elektrociepłowniach, o spółdzielniach, ale przecież namawialiśmy Polaków: likwidujcie te piece węglowe, zakładajcie piece gazowe, róbcie transformację energetyczną. I dzisiaj co? Będą musieli ci Polacy płacić 120% czy 150% więcej za gaz, a ci, którzy utrzymali piece, będą dostawać 3 tys.? W związku z tym wszystkich powinna dotyczyć ta pomoc, bo wtedy jest to uczciwe i sprawiedliwe. Będziemy w tej sprawie składali poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz pan poseł Mieczysław Kasprzak przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie zapomnij o wiatrakach.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#MieczysławKasprzak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ot, taka powtórka z rozrywki. Przy poprzedniej ustawie te same argumenty słyszeliśmy: wprowadzimy cenę maksymalną na węgiel, będzie dobrze, cieszcie się, Polacy. I co? I klapa, nic z tego nie wyszło. A ostrzegaliśmy, że ta ustawa jest niewykonalna. No, troszkę logiki. Ja mówię, że w V albo w VII klasie chyba dziecko potrafiło by to logicznie przeanalizować i stwierdzić, że z tego nic nie wyjdzie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#MieczysławKasprzak">Kolejna ustawa — po prostu drepczecie w miejscu, rozdajecie pieniądze, bo nie wiecie, co zrobić. Nie wiecie w tej chwili, co zrobić. Polacy czekają na tanią energię, na ciepło czekają, a wy dajecie pieniądze i mówicie: ratujcie się, jak możecie, bo my nie mamy pomysłu na rozwiązanie tego problemu. To jest bardzo złe rozwiązanie, dlatego Koalicja Polska zaproponuje w poprawkach, przyjmijcie to do wiadomości, kompleksowe rozwiązanie, które w szybki sposób umożliwi ludziom zabezpieczenie energii elektrycznej. Mamy wiatraki, mamy fotowoltaikę. Fotowoltaikę można uruchomić w przeciągu kilku tygodni i firmy są na to przygotowane. Nie potrzeba żadnych pieniędzy. Firmy będą się ratować, bo nie mogą znieść tej drożyzny, tej drogiej energii. Przed chwilą zakończyliśmy posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Energii Odnawialnej, które dotyczyło tej kwestii. Firmy alarmują, proszą i błagają: zróbcie coś z tym. Do zimy jesteśmy w stanie jeszcze uratować sytuację. Firmy zrobią to bez żadnych nakładów, bez sieci, bez niczego, dla siebie. Obniży to cenę energii, bo naprawdę można obniżyć cenę energii o 20% czy o 30%.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#MieczysławKasprzak">Zmarnowano 5 miesięcy od wybuchu wojny. Nikt tego nie policzył i nie pomyślał, że węgiel będzie potrzebny na zimę. Może myśleliście, szanowni państwo, że zimę można przesunąć, bo PiS jest tak wszechmocny, że może zadecydować, że zima będzie w innym okresie, ale to nie wyjdzie. To naprawdę nie wyjdzie. Myślcie lepiej nad tym, jak ludzie mają przeżyć zimę, bo ta cena energii i brak węgla przekładają się na życie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#MieczysławKasprzak">Zaproponujemy poprawki, które przedstawiają kompleksowe rozwiązanie problemu. Nie chodzi tylko o rozdanie pieniędzy i stwierdzenie: ratujcie się, kto może, niech się ratuje. Ktoś się uratuje, ale szereg ludzi czeka na konkretne rozwiązanie. Zacznę od zmiany tytułu ustawy, bo ten tytuł jest bardzo śmieszny, dotyczy dodatków do węgla, do ogrzewania. Powiem wprost, chcemy zaproponować tytuł: o ochronie gospodarstw domowych i przedsiębiorstw przed wzrostem cen energii.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#MieczysławKasprzak">To nie jest uzależnione tylko od dopłat. To jest uzależnione od innych, naprawdę bardzo prostych rozwiązań, które leżą, które czekają i które można uruchomić. To nie są wielkie projekty, które gdzieś funkcjonują. Myślę, że jeżeli rząd będzie postępował tak jak w tej chwili, to ostatecznie dojdzie do ściany, gdzie możliwe będzie tylko dalsze rozdawanie pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Przez was, przez was. Przez eurokratów i przez was.)</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#MieczysławKasprzak">Wiecie państwo, na co? Na kożuchy, żeby ludzie mogli sobie kupić kożuchy na zimę, bo nie wiecie, co macie robić. Zastanówcie się chwilę, pomyślcie i po prostu posłuchajcie innych.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 17 kopalni, ale macie tutaj zasługi.)</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#MieczysławKasprzak">Chociaż raz posłuchajcie innych. Nie upierajcie się przy swojej głupocie, bo to, co robicie, to głupota. Jak można było pozostawić Polaków bez węgla?</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Przecież to wy walczyliście z węglem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać posłowi, który występuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#MieczysławKasprzak">Przez 7 ostatnich lat sprowadzaliście ruski węgiel…</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Prawda boli.)</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#MieczysławKasprzak">…i cieszyliście się, że macie bogatego wujka.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Sprawdźcie wasze samorządy. To wy sprowadzaliście węgiel.)</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#MieczysławKasprzak">Chcieliście być bohaterami i zastosowaliście embargo czy sankcje, nie myśląc, co nas czeka. Europa była trochę mądrzejsza. Europa zastanowiła się, jak to zrobić. Można było przez 7 ostatnich lat systematycznie przygotowywać się do tego i bilansować ten węgiel, bilansować energię. A wy co zrobiliście?</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Gosek: Mogliście nie podpisywać kontraktu gazowego.)</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#MieczysławKasprzak">Takiego dziadostwa jeszcze nie było. Ludzie wam za to zapłacą.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o powściągnięcie emocji i nieprzeszkadzanie w wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Robert Winnicki przedstawi stanowisko Koła Poselskiego Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W słynnej komedii „Miś” jest taka scena: Przyjechał wyngiel. Wyngiel, wyngiel jest we wsi. Wojna bydzie, przed wojną też był. Generalnie wasza ekipa, jeśli chodzi o politykę energetyczną, to taka kabaretowa ekipa z „Misia”.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#RobertWinnicki">W 2016 r. była mowa o tym, że nowoczesne górnictwo będzie podstawą polskiej gospodarki. W 2017 r. zapowiadaliście, że będzie to ostatni rok ratowania górnictwa. W 2018 r. miał być już rozwój górnictwa. W 2020 r. skapitulowaliście po całości wobec polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej i podpisaliście wszystko, czego od was oczekiwali. Rozpoczęliście proces zamykania 50 kopalń. Równolegle, bo przecież Polska nie tylko na węglu stoi, pomimo zamykania kopalń ten węgiel był potrzebny, więc niesamowicie rósł import węgla z Rosji. 24 lutego rozpoczęła się wojna i pomysłowy Mateusz wpadł na pomysł…</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Poseł Witold Czarnecki: Proszę nie obrażać premiera.)</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#RobertWinnicki">…żeby zakazać importu węgla z Rosji. Czy to przeliczył? Czy kogoś spytał? Czy zapytał ekspertów o to, co będzie z tym związane?</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#komentarz">(Poseł Witold Czarnecki: To są koszty wojny. Rozumiesz? Koszty wojny.)</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#RobertWinnicki">Nie. To koszty, które przerzucacie na Polaków. Pan krzyczy, że to koszty wojny. Koszty, które przerzucacie na Polaków, to sprawa waszego nieudolnego rządu. Prawda jest taka, że jesteście ekipą tchórzy…</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Milcz, ruska onuco.)</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#RobertWinnicki">…którzy przez 7 lat nie mieli odwagi wypowiedzieć pakietu klimatycznego, przez 7 lat nie zbudowali elektrowni jądrowej, przez 7 lat pozamykali kopalnie, a na koniec zakazali importu węgla z Rosji, który był, jak się okazuje, jedynym źródłem węgla w tym momencie, kiedy zaczęliście zamykać kopalnie. Konfederacja jako jedyna nie poparła tej ustawy sankcyjnej, a wszystkie siły polityczne poparły ten kryzys węglowy, który jest dzisiaj w Polsce na wasze wspólne życzenie.</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlatego, że wspieracie Putina.)</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#RobertWinnicki">Wiedzieliśmy, że nie macie skąd wziąć tego węgla. Co teraz proponujecie? W dobie szalejącej inflacji proponujecie wrzucić na rynek dodatkowe 11 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-154.10" who="#komentarz">(Poseł Witold Czarnecki: To koszty wojny.)</u>
          <u xml:id="u-154.11" who="#RobertWinnicki">Platforma proponuje ok. 45 mld zł, bo jakby zliczyć te wszystkie propozycje, które wymienił poseł Gadowski, to byłoby to 3% PKB, a to już w ogóle jest szaleństwo, ale wasze szaleństwo jest niewiele mniejsze. Wszyscy po prostu oszaleliście. Tak naprawdę nie mamy problemu z tym, że nie ma popytu na węgiel, więc wrzucanie tych 11 mld jest zupełnie bez sensu.</u>
          <u xml:id="u-154.12" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Nie ma węgla.)</u>
          <u xml:id="u-154.13" who="#RobertWinnicki">Problem jest po stronie podaży. Nie ma węgla, bo zamykaliście kopalnie i beztrosko zakazaliście importu. Dlatego.</u>
          <u xml:id="u-154.14" who="#RobertWinnicki">To jest wasza odpowiedzialność, to jest odpowiedzialność ekipy, która jest ekipą tchórzy, którzy nie mieli odwagi, żeby wypowiedzieć politykę Unii Europejskiej, kłamców, którzy przez kilka miesięcy kłamali w żywe oczy: Morawiecki, pani minister, wicepremier Sasin — wyście wszyscy kłamali przez wiele miesięcy na ten temat. I wreszcie jest to niestety ekipa idiotów, którzy nie policzyli tego, że węgla nie ma.</u>
          <u xml:id="u-154.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Paulina Hennig-Kloska, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Od czasu, jak rząd zabrał się za regulowanie cen węgla, import węgla do Polski przyhamował, a ceny surowca wzrosły. To jest dotychczasowy efekt waszej pracy. No tak, jeśli obiecuje się Polakom węgiel za 1000 zł, to żaden biznesmen nie będzie go w droższej cenie sprowadzał do Polski, narażając się na straty. Tylko pytanie podstawowe, pani minister: Gdzie jest ten węgiel za 1000 zł, który szumnie obiecywaliście Polakom — cała Rada Ministrów od prawa do lewa — jeszcze w zeszłym miesiącu, a w tym to już miał być w ogóle dostępny? Cała Europa zanim wprowadziła embargo na węgiel rosyjski, co zrobiła? Uzupełniła zapasy.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zwłaszcza gazu.)</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PaulinaHennigKloska">No ale rząd PiS wprowadził embargo, nie zabezpieczając zapasów i pojechał na wakacje. Przerzucali się mailami, czytamy teraz o tym, że węgla brakuje. Każdy kalkulował po swojemu, tylko nikt nie wpadł na pomysł, że trzeba go jednak do Polski sprowadzić, choć pani minister przecież zapewniała nas na Twitterze, na każdej konferencji prasowej: węgiel jest, węgla w Polsce nie zabraknie, tak samo jak gazu.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PaulinaHennigKloska">Co dzisiaj macie? Dzisiaj wiecie, że ludzie wyjdą na ulice, bo węgla będzie brakować. Więc co robicie? Próbujecie kupić sobie spokój. Dopłaty wyglądają tak, że bogaty człowiek, który ma własny węgiel, weźmie dopłatę i może pojechać na wakacje. Biedny emeryt korzystający z ciepła systemowego opartego na węglu ma waszym zdaniem sam sobie radzić i zastanawiać się, skąd weźmie pieniądze, żeby zapłacić rachunek. Ci emeryci już w zeszłym roku nie dawali rady. W tym roku też nie dadzą, tak samo jak ci, którzy opalają swoje domy pelletem, olejem opałowym — ceny tych wszystkich surowców również horrendalnie wzrosły i te wszystkie surowce również są dzisiaj trudno dostępne.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PaulinaHennigKloska">Pytanie podstawowe: Czy prawdą jest, pani minister, że węgla brakuje już też w spółkach energetycznych w niektórych składach i czy to prawda, że niektóre kotły węglowe pracują już na pół gwizdka i to była prawdziwa przyczyna kryzysu, którego byliśmy bardzo blisko 4 lipca? Gwarancje dla ciepłowni nie poprawią sytuacji bytowej mieszkańców osiedli, którzy korzystają z cieplików. Tak samo, jak powiedziałam, jak i tych, którzy opalają swoje domy olejem opałowym czy pelletem.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PaulinaHennigKloska">Ale, pani minister, pani nie powiedziała tutaj nic o połowie ustawy. Wrzutka bankowa. Szanowni państwo, ustawa węglowa to również plan Zdzisława 2.0. Nie wiem, czy przeczytaliście drugą część ustawy. W tej ustawie rząd chce wzmocnić pozycję Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w procedurze przejęcia banku. Nie wiem, co to ma wspólnego z bezpieczeństwem energetycznym. Mam nadzieję, że pani minister z panem ministrem nam to wyjaśnią, bo chcecie to zrobić nocną wrzutką do ustawy węglowej, jeszcze nie procedując tych przepisów w Komisji Finansów Publicznych. Wygląda to, szczerze mówiąc, na większe plany zmian właścicielskich na rynku bankowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PaulinaHennigKloska">Plan Zdzisława 2.0. jest wrzutką do ustawy węglowej, dlatego składam wniosek o skierowanie projektu ustawy również do procedowania w Komisji Finansów Publicznych. Zmiany Prawa bankowego nie leżą w gestii Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, ale Komisji Finansów Publicznych. Obie komisje powinny nad tą ustawą procedować.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Magdalena Sroka, która przedstawi stanowisko koła parlamentarnego Porozumienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#MagdalenaSroka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od kilku cytatów: Polskiego węgla starczy nam na 200 lat. Węgiel będzie, nie możemy bać się, że nam zabraknie węgla. Nie kupujcie węgla, on będzie w cenie 996 zł. Węgla z Rosji nie kupujemy — wprowadzamy embargo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#MagdalenaSroka">I co nam wyszło z tych wszystkich deklaracji? Na ostatnim posiedzeniu Sejmu została przyjęta ustawa, która interweniowała, jeżeli chodzi o cenę węgla, ustanawiając ją w wysokości do 996 zł. 1/3 tego systemu mieli sfinansować przedsiębiorcy, ponieważ dzisiaj węgiel kosztuje 3 tys. zł. Przy dopłacie przez państwo 1000 zł przedsiębiorca miał sfinansować ten projekt w wysokości 1/3. Dziwiliście się przez ostatnie dni, że żaden z przedsiębiorców, żaden skład nie wchodzi w ten program. Tutaj nie ma się co dziwić, to jest bardzo proste i o tym mówiliśmy od samego początku. Nie chcieliście jednak tego słuchać.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#MagdalenaSroka">Dzisiaj zaczynamy pracę nad kolejnymi rozwiązaniami, jeżeli chodzi o wykluczenie energetyczne polskich rodzin. Chcecie wprowadzić dodatek 3000 zł dla gospodarstwa domowego, które ogrzewa się węglem. A co z tymi wszystkimi, którzy ogrzewają piecami np. na pellet, korzystają z oleju opałowego czy z innego źródła ciepła? Przecież oni również borykają się z ogromnymi kosztami.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#MagdalenaSroka">Ale dzisiaj to nie jest tak naprawdę najważniejsze, bo dzisiaj szczera i faktyczna debata powinna nam, pani minister, powiedzieć, gdzie jest ten węgiel i czy tego węgla nie zabraknie. Dzisiaj słyszymy, że on płynie. Ale porty nie są przygotowane na to, żeby rozładować taką ilość węgla, który miał zostać zakupiony w trybie interwencyjnym przez spółki Skarbu Państwa. Przecież nie mamy przygotowanego systemu dystrybucji na teren całego kraju węgla sprowadzanego w takiej ilości i w takim czasie. Nie przygotowaliście do tego. Wprowadziliście chaos w kolejnej dziedzinie życia.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#MagdalenaSroka">Oczywiście my jako Porozumienie będziemy pracowali nad tą ustawą. Będziemy proponowali również rozwiązania, z których będą mogli skorzystać obywatele ogrzewający się ciepłem z innych źródeł. Ale dzisiaj ta ustawa nie zawiera rozwiązania problemu, przed którym stoimy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Za czy przeciw?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PiotrZgorzelski">Czy jest na sali pani poseł Joanna Senyszyn?</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja mogę za nią.)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PiotrZgorzelski">Skoro nie ma, to przystępujemy teraz do pytań.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, jako pierwsza głos zabierze pani poseł Beata Maciejewska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Najbardziej antywęglowa.)</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Niemieckie wiatraki.)</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#PiotrZgorzelski">Czy mogę prosić o niedogadywanie, zanim jeszcze pani poseł weszła na mównicę?</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: To jest po prostu bezczelny i arogancki seksizm.)</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Cham zawsze będzie chamem, nie?)</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, czy można prosić obydwie strony o umożliwienie pani poseł wystąpienia?</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Obrażasz kobietę.)</u>
          <u xml:id="u-161.15" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A co to jest ten seksizm?)</u>
          <u xml:id="u-161.16" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani poseł, jeszcze chwileczkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#BeataMaciejewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#BeataMaciejewska">Panie Marszałku! Proszę nie zwracać uwagi na pana Kowalskiego. On ma zawsze takie wystąpienia, że potem wzbudzają śmiech u setek tysięcy ludzi, jak ostatnio jego wypowiedź o kolorowych kredkach, które wszędzie widzi…</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Hymn Polski, trzecia zwrotka. Drugiej nawet nie zna. Patriota.)</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#BeataMaciejewska">…więc wszędzie widzi pewnie także wiatraki i inne rzeczy. Rzeczywiście jestem zwolenniczką wiatraków.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#BeataMaciejewska">Mam pytania do pani minister. Pani minister, gdzie jest ten węgiel? Pani minister, czy pani uważa, że jak pani komuś da 3 tys. zł, a węgla nie będzie, to ten węgiel nagle się pojawi? Pani minister, jeśli pani dopłaca tylko osobom, które grzeją węglem, to czy pani uważa, że osoby, które płacą dzisiaj wyższe rachunki za ogrzewanie, a ogrzewają innym paliwem, są gorszymi konsumentami energii? Czy dopłaty należą się tylko tym, którzy nie przeszli na inne źródła energii? Dlaczego tak jest? Dlaczego dzielicie Polki i Polaków, dyskryminujecie ich i dajecie dopłaty do tego, czego nie ma? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Maciej Konieczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MaciejKonieczny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Idzie ciężka zima i każde wsparcie będzie na wagę złota. Ta konkretna ustawa budzi jednak bardzo dużo pytań. Po pierwsze, jeżeli będzie brakowało węgla i oferujemy dopłatę 3 tys. zł, to jakie mamy narzędzie, żeby ta dopłata nie została w całości skonsumowana przez podwyżkę cen? Skoro i tak węgiel będzie trudno dostępny, to jest oczywiste, że sprzedawcy po prostu podwyższą ceny, tak żeby ta dopłata tak naprawdę zniknęła, i za te pieniądze nie będzie dało się kupić więcej węgla. A więc może to nie jest tak naprawdę dopłata do węgla, ale kocykowe, bo węgla i tak nie będzie albo będzie piekielnie drogi, ale będzie można sobie kupić kocyk, żeby się ogrzać.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MaciejKonieczny">Kolejna rzecz. Dlaczego tylko ci, którzy ogrzewają za pomocą węgla? Dlaczego nie ci, którzy ogrzewają za pomocą pelletu, za pomocą oleju? Dlaczego nie ci, którzy czerpią ciepło z sieci, a dzisiaj chociażby ze względu na to, że to ciepło czerpią z ciepłowni, które palą gazem, ich rachunki wystrzeliły w kosmos i są kilkaset razy wyższe? Dlaczego nie ma uniwersalnego wsparcia dla wszystkich Polaków, którzy będą mierzyć się z dużo wyższymi cenami ogrzewania?</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo, w tym momencie osoby, które zadają pytania, proszę o poczekanie, ponieważ przybyła pani poseł Joanna Senyszyn, która źle się poczuła i nie mogła dotrzeć na czas, aby wygłosić oświadczenie w imieniu koła PPS. Wyraziłem zgodę, aby uczyniła to w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zapraszamy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście koło PPS cieszy się, że będzie dodatek na węgiel, dlatego że przynajmniej część Polaków będzie mogła za to kupić węgiel, a ci, którzy nie dostaną węgla… Przecież nie czarujmy się: ta zmiana wynika z faktu, że nie ma węgla, w związku z czym Polacy dostaną pieniądze, ale nikt im nie zagwarantuje, że dostaną węgiel. A zatem jest to oczywiście kiełbasa wyborcza, to są kolejne pieniądze rzucone Polakom przez PiS, już bez martwienia się, na co je przeznaczą, bo węgla jest za mało. Tutaj trzeba jasno powiedzieć, że Polacy byli okłamywani w tej sprawie, tak jak i we wszystkich innych, że nie ma się co martwić, że węgla wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#JoannaSenyszyn">Ale byli okłamywani także w innej sprawie, bo przecież od wielu lat namawiamy Polaków, żeby zmieniali piece węglowe na np. gazowe albo podłączali się do systemu centralnego ogrzewania w mieście, tak jak to zrobił Kraków i zrobiło wiele innych miast. Teraz ci, którzy właśnie takiej zmiany dokonali, będą ukarani, dlatego że nie dość, że musieli dopłacić jakąś kwotę, bo przecież nie wszystko sfinansowało miasto, do zmiany systemu ogrzewania, to teraz jeszcze nie dostaną tych 3 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#JoannaSenyszyn">Dlatego uważamy, że rząd powinien absolutnie, koniecznie złożyć autopoprawkę, ponieważ nie ma powodu, żeby tylko dopłacać do systemu ogrzewania węglowego. Jest ogrzewanie gazem, olejem opałowym, są różne inne systemy ogrzewania i wszyscy Polacy będą poszkodowani, ponieważ te inne źródła energii też bardzo zdrożały.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#JoannaSenyszyn">Oczywiście złożymy też taką poprawkę, żeby tę dopłatę w wysokości 3 tys. zł na gospodarstwo domowe rozszerzyć na wszelkie systemy ogrzewania, dlatego że czeka nas zima, nawet jeżeli nie sroga, bo ostatnio rzeczywiście te zimy nie są tak srogie, jak były kiedyś, to jednak bardzo wielu Polaków będzie marzło. Tak więc te 3 tys. przydadzą się, żeby sfinansować inne systemy grzewcze, a jeżeli mimo wszystko węgla w dalszym ciągu nie będzie, to dobrze, jeżeli będą mogli przeznaczyć te pieniądze, biorąc pod uwagę szalejące ceny, na zakup żywności lub na inne niezbędne potrzeby. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję pani poseł, ale także dziękuję Wysokiej Izbie za życzliwe przyjęcie tej chwilowej przerwy.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PiotrZgorzelski">Przechodzimy do kolejnej osoby, która zada pytanie.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy na mównicę panią poseł Anitę Sowińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AnitaSowińska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każda tona spalonego węgla to ok. 2 t emisji CO2. To my, politycy i polityczki, takimi ustawami jak ta przyczyniamy się do katastrofy klimatycznej i gotujemy piekło na ziemi dla naszych dzieci. Wsparcie finansowe dla osób, które tego potrzebują, jest niezbędne po to, abyśmy mogli przetrwać trudną zimę i równocześnie nie dolewali oliwy do ognia inflacji, po to abyśmy dali sobie czas na transformację energetyczną. Lat, które zmarnowaliśmy, już się nie cofnie. Nie wszyscy zdążą ocieplić domy i nie zdążymy przed zimą wybudować wiatraków i magazynów energii. Na to potrzebny jest czas, a my musimy działać tu i teraz.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#AnitaSowińska">Rozwiązaniem są dopłaty tylko dla tych osób, które tego najbardziej potrzebują, i nie do węgla, ale do wszystkich źródeł ciepła, np. w formie bonu energetycznego. Apeluję do posłów i posłanek o rozsądek ekonomiczny i odpowiedzialność za przyszłe pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Tego to się nikt nie spodziewał. Mieliście pełne możliwości. Broniliście tutaj, z tej trybuny, węgla przez wiele lat. I co się okazało? Nie potrafiliście nawet sami obronić tego węgla. Zablokowaliście wiatraki, zablokowaliście fotowoltaikę, a teraz okazuje się, że przez własną głupotę i nieudolność zablokowaliście węgiel, bo węgla nie ma. Węgla nie ma i okłamujecie obywateli, Polaków, że węgiel jest, że gdzieś płynie.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MieczysławKasprzak">Pytanie…</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#MieczysławKasprzak">Na waszym miejscu ja bym się w tej chwili po prostu wyciszył. Wyciszyłbym się, panie pośle, i nie zabierałbym głosu. My wam pomożemy naprawić tę sytuację, do której doprowadziliście.</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#MieczysławKasprzak">A więc mam pytanie…</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brakowało węgla przez 8 lat? Nie brakowało. A po ile była tona?)</u>
          <u xml:id="u-170.8" who="#MieczysławKasprzak">Panie marszałku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PiotrZgorzelski">Momencik.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, czy w ten sposób ma wyglądać dyskusja w parlamencie? Proszę o umożliwienie…</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Przez 8 lat węgla nie brakowało.)</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PiotrZgorzelski">Obojętnie, kto by mówił, to i tak przeszkadza panu posłowi Kasprzakowi.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MieczysławKasprzak">A więc mam pytanie do was właśnie, jak tak głośno krzyczycie: Jakie macie pomysły, jakie macie zamiary, jakie macie propozycje, aby Polakom zabezpieczyć tanią energię…</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To zaraz powiemy.)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#MieczysławKasprzak">…żeby zlikwidować tę drożyznę i to, co czeka Polaków w najbliższą zimę? To nie tylko brak węgla, ale ceny energii, które zagrażają gospodarstwom domowym, a przede wszystkim przedsiębiorcom. Na to odpowiedzcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! To, co robicie w sprawie zabezpieczenia węgla na zimę w Polsce, to jest jedno wielkie kłamstwo, to jest jedno wielkie łgarstwo. Kłamiecie, jak wstajecie rano, kłamiecie podczas dnia, kłamiecie, jak kładziecie się spać.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie, rano nie.)</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#MichałGramatyka">Skąd chcecie sprowadzić węgiel do Polski, skoro potrzebujemy 13–15 mln t? Zapasów mamy 2 mln t, a możliwości polskich portów to 8 mln t.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Z odprawy twojej…)</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#MichałGramatyka">Już w ogóle nie wspominam o wewnętrznej krajowej logistyce. To jest cena, jaką płacicie za zatrzymanie w Polsce transformacji energetycznej. To jest cena, jaką płacicie za to, że uzależniliście Polskę od ruskiego gazu. I tylko wy jesteście temu winni. Tylko wy.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Bijcie mu brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Kretkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#KatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Problemem jest brak węgla i problemem są bardzo wysokie koszty energii, każdej energii. Jeśli chodzi o problem braku węgla, to mam pytanie do pani minister. Czy prawdą jest, że już 24 lutego bądź w tych okolicach informowała pani premiera Morawieckiego o ryzyku niedoborów węgla w Polsce? Jeżeli tak, to mam pytanie do premiera: Dlaczego rząd nie zareagował od lutego? Teraz czytamy, że kilka dni temu premier Morawiecki wydał rozporządzenie dotyczące zakupu 14,5 mln t węgla przez PGE Paliwa i przez Węglokoks. Gdzie ten węgiel będzie kupowany? Zdaje się, że problemem było to, że eksportowaliśmy polski węgiel, a kupowaliśmy rosyjski, tańszy i gorszej jakości, powodujący większe zagrożenie dla zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie my.)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#KatarzynaKretkowska">Skoro ma być zakupione, nie wiem, za jakie środki, 14,5 mln t węgla, czy nie lepiej, żeby PGE sprzedawały ten węgiel ludziom po 950 zł i dopłacać i w ten sposób rozwiązać problem, niż dawać 3 tys. zł? Może też być tak, że ktoś będzie palił śmieciami, a weźmie 3 tys. To nie jest rozwiązanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Pani minister w swoim wystąpieniu powiedziała, że dostrzegła problem ciepłowni i ciepła systemowego, w związku z czym uruchomiono gwarancję bankową, ale to jest tylko mini problem. Sprawa dotyczy 40% Polaków, 15 mln ludzi, którzy korzystają z ciepła systemowego. Już dzisiaj te elektrociepłownie informują o tym, że wzrost będzie wynosił 30–80%, dlatego że 70% polskich ciepłowni zasilanych jest węglem, 20% — gazem, a 10% — biomasą. W związku z brakiem na rynku węgla ten problem będzie dotyczył również tej grupy 15 mln obywateli, a projekt ustawy nie przewiduje żadnego wsparcia dla odbiorców ciepła systemowego poza tym minimalnym, o którym pani minister mówiła.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#TadeuszTomaszewski">Dlatego też pytanie podstawowe: W jaki sposób rząd zamierza pomóc odbiorcom ciepła systemowego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#KrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ani poprzednia ustawa, ani ta nie rozwiążą problemu węgla, ponieważ po prostu węgla nie ma. Najpierw Platforma z PSL-em zrezygnowały, potem wy zrezygnowaliście czy chcieliście wygasić węgiel w Polsce. Chcieliście importu węgla z Rosji, bo do tego wasze działanie się sprowadzało. Potem z dnia na dzień zablokowaliście ten import z Rosji. Nawet już opłaconego przez polskie firmy węgla nie chcieliście ściągać, co było superkrótkowzroczne i doprowadziło do kryzysu tych firm. Ale to wasz problem, na który dodatkowo dzisiaj nie macie żadnego rozwiązania. Za to stwarzacie nowe kłopoty, bo wrzucacie na rynek 11,5 mld zł. Co to oznacza? Wzrost inflacji, podwyżkę stóp procentowych. I młodzi ludzie, młode małżeństwa za waszą nierozsądną politykę będą musiały zapłacić. A waszym podstawowym problemem jest to, że węgla nie da się dodrukować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Geniusz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Janusz Kowalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zakłamana Opozycjo z Platformy i PSL-u! Kiedy my broniliśmy polskiego węgla, co wy mówiliście?</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 17 kopalni zlikwidowałeś, likwidatorze polskiego węgla. Likwidator polskiego węgla.)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#JanuszKowalski">Co mówiły PO i PSL? Mówiliście: więcej rosyjskiego gazu i więcej niemieckich wiatraków. 9 grudnia w zeszłym roku byliśmy za tym, żeby obniżyć ceny energii i ceny ciepła. Jak głosowała Platforma Obywatelska? Jak głosowali postkomuniści? Jak głosowało PSL?</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamcy, kłamcy, kłamcy!)</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#JanuszKowalski">Głosowaliście za utrzymaniem parapodatku.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: 17 kopalni…)</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#JanuszKowalski">95-procentowa podwyżka za ciepło w Strzelcach Opolskich to jest wasza wina, brukselskiej polityki, Europejskiej Partii Ludowej. Dzisiaj podwyżki cen ciepła i energii elektrycznej mają twarz Donalda Tuska.</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Boże drogi…)</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#JanuszKowalski">Gdzie byliście 9 grudnia, kiedy chcieliśmy obniżyć podatek klimatyczny? Broniliśmy polskiego węgla…</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Gdzie ten węgiel? Nachapałeś się w spółkach Skarbu Państwa.)</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#JanuszKowalski">…a wy zawsze tylko: rosyjski gaz i więcej niemieckich wiatraków. Bezczelni jesteście, pełni hipokryzji, przegracie. Przez was są dzisiaj te podwyżki i zrobimy wszystko, żebyście do władzy nie doszli.</u>
          <u xml:id="u-182.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Bo się nachapałeś w spółkach Skarbu Państwa.)</u>
          <u xml:id="u-182.13" who="#JanuszKowalski">Kto chciał zamykać elektrownię w Turowie? Kto chciał zamykać kopalnię w Bogatyni? Wy.</u>
          <u xml:id="u-182.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamca, kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-182.15" who="#JanuszKowalski">Wy zawsze walczyliście z polskim węglem i dzisiaj bezczelnie tu wychodzicie i mówicie: polski węgiel? Hipokryci.</u>
          <u xml:id="u-182.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-182.17" who="#komentarz">(Głos z sali: 17 kopalni…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mariusz Gosek.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MariuszGosek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wam jeszcze nie przeszła ta polityka czyszczenia planety, bo to wy jesteście odpowiedzialni za to, że dzisiaj znajdujemy się w takiej sytuacji, jeżeli chodzi o polski węgiel.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Że teraz w Polsce węgla nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#MariuszGosek">To minister sprawiedliwości — prokurator generalny Zbigniew Ziobro już w roku 2012 mówił…</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 7 lat, 7 lat.)</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#MariuszGosek">…do czego będzie prowadziła ta zgubna polityka energetyczno-klimatyczna Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Słuchaj: dwa tysiące dwunastym.)</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#MariuszGosek">2012 r., 2014 r. — podeślę panu posłowi linki i pan poseł się zapozna.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#MariuszGosek">Dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani pośle.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o umożliwienie wystąpienia panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale błędy językowe robi, to mu pomagam.)</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MariuszGosek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MariuszGosek">I to wy ponosicie za to pełną odpowiedzialność. To wy broniliście wiatraków, wy broniliście fotowoltaiki.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: I bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#MariuszGosek">My nie mówimy, że od tego trzeba odejść, ale musicie wiedzieć, że to jest elementem uzupełniającym. Dzisiaj Holandia, która tak mocno stawiała na wiatraki, ta Holandia, z której jest odpowiedzialny za ten cały green deal Frans Timmermans, dzisiaj wraca do węgla. Dzisiaj Robert Habeck, polityk niemiecki z partii Zielonych, mówi o powrocie do węgla, a więc zacznijcie i wy mówić o powrocie do węgla…</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma tańszą energię.)</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#MariuszGosek">…bo tylko węgiel jest w stanie uchronić Polskę…</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Pan kłamie. To jest bzdura, to są kłamstwa. Pan opowiada kłamstwa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MariuszGosek">…przed kryzysem gospodarczym. Tylko węgiel.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestańcie gadać bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę przestać kłamać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#JoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnianiu projektu ustawy jest napisane, że maksymalna kwota, która może być wydana na dodatek węglowy, wynosi 11,5 mld zł. A więc nie bardzo wiadomo, jeżeli by się okazało, że więcej gospodarstw o to występuje, skąd wziąć dodatkowe kwoty. Ta kwota ma być zresztą wzięta z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i tu jest kolejny problem, ponieważ musimy się spodziewać, że jesienią będzie kolejna fala zachorowań, i to bardzo duża. Czy rzeczywiście można przeznaczać pieniądze, które są z zasady przeznaczone na przeciwdziałanie COVID-19, na takie cele? Bo jeżeli je wydamy na dodatek węglowy, to skąd właśnie jesienią i zimą weźmiemy pieniądze na sprawy związane z zachorowaniami na COVID? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Maria Kurowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MariaKurowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Europejska polityka klimatyczna, której nasza opozycja jest tak wielką zwolenniczką, umiera na naszych oczach, a ludzie i gospodarka zaczynają mieć wielkie problemy. Dotyczy to również Polski. Uważam, że przedstawiony projekt jest dobrym projektem, a to dlatego, że nie pozostawia tych, którzy mają najmniej pieniędzy, borykają się…</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A mieszkanie w spółdzielniach…)</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#MariaKurowska">…z problemami finansowymi, samych. Nie mówimy: taki jest klimat, nie mówimy: mogliście się ubezpieczyć, tylko realnie pomagamy.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zbieraj chrust.)</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#MariaKurowska">Rząd stara się reagować na to wszystko, co się dzieje w polityce polskiej, i pomaga ludziom.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Nie jedz, zbieraj chrust.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł, momencik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MariaKurowska">Dlatego też gratuluję, że ta ustawa została przygotowana. Liczę na to, że ją państwo poprzecie, ponieważ ludzie jej oczekują. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tomasz Piotr Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Co robi odpowiedzialny premier w momencie, w którym prowadzi swój kraj na ścianę? Co robi odpowiedzialny rząd w momencie, w którym okazuje się, że uwierzył w kłamstwo, które cały czas propagandowo sprzedawał? Uwierzył tak bardzo, że premier tego rządu wprowadza nagle embargo, a sam rząd jest zaskoczony. Jak to? Już? Teraz? Przecież nie ma węgla. Taki rząd powinien się podać do dymisji. Premier powinien się podać do dymisji, bowiem idziemy w tej chwili w dramat jesieni, idziemy w dramat zimy.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#TomaszPiotrNowak">Tymczasem premier w swojej łaskawości, ratując siebie, mówi: PGE i Węglokoks, sprowadźcie 4,5 mln, sprowadźcie jak najszybciej, konkurując w tym samym czasie z Unią Europejską, która embargo wprowadza dopiero 10 sierpnia. I teraz nasze spółki szukają tego węgla, konkurując z innymi państwami na tym rynku. Z jakim efektem? Takim, że będzie wielki kłopot. Kłopot będzie też polegał na tym, że trzeba będzie ten węgiel sprowadzić, trzeba będzie go wyładować, trzeba będzie go rozwieźć po całym kraju. I nagle wszyscy staniemy przed składami opałowymi. Nie wiem, czy przyjedzie do nich w ciągu września i października ten węgiel. Będziemy zabiegać o to, żeby cokolwiek trafiło do naszych domów. Z jakim skutkiem? Z takim, że będzie to często zimny dom.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Wojciech Saługa ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WojciechSaługa">Pani Minister! Jeżeli Polacy będą tej zimy marznąć w domach, jeżeli będziemy mieć zimne kaloryfery, to odpowiedzialni będziecie wy: pani minister, premier tego rządu i większość, która ten rząd wspiera. Mamicie, oszukujecie i okłamujecie Polaków. To pani minister 1 czerwca mówiła, że 8 mln t skądś płynie. Pan minister Dziadzio 29 czerwca powiedział, że mamy milion nadwyżki. A pan premier dzisiaj dramatycznie poszukuje 4,5 mln t węgla, którego po prostu nie ma. Ta ustawa być może kiedyś będzie potrzebna, ale dzisiaj jest niepotrzebna. Polacy, prości ludzie, pytają mnie, po co nam dopłata do czegoś, czego nie ma. Ci ludzie nie kupią tego towaru. Pani minister, pytam już któryś raz, gdzie są te statki, gdzie są zakontraktowane, gdzie płyną. Przecież te statki widać na GPS-ach. Do których portów płyną? Kto i kiedy je rozładuje? W jakiej cenie trafi on na koniec do polskich rodzin?</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WojciechSaługa">Pani Minister! Przestańcie oszukiwać i powiedzcie Polakom prawdę. Będzie jeszcze szansa przygotować się na zimę. Tą ustawą kupujecie czas. Co zrobiliście? Nic. 996 zł? Jeszcze żadna tona w tej cenie nie była sprzedana i mało która będzie. Dzisiaj dajecie 3 tys. dopłaty, jeszcze raz mówię, do czegoś, czego nie ma. Powiedzcie Polakom, jaka jest prawda. Polacy być może sobie jakoś poradzą. Natomiast dzisiaj czekają na jakiś tani węgiel, który skądś płynie, a prawda jest taka, i pani to wie, że on znikąd do Polski nie płynie.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Mirosławę Nykiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MirosławaNykiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zacznę od pytania: Co robiliście w rządzie przez 5 miesięcy od 24 lutego, że nie potrafiliście zabezpieczyć 3 mln t węgla, którego teraz bezskutecznie poszukują Polacy?</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nic.)</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#MirosławaNykiel">Dlaczego świadomie premier Morawiecki, premier Sasin i pani, pani minister, zapewnialiście Polaków, że ten węgiel mamy zabezpieczony. Dlaczego nawet w czerwcu, kiedy pracowaliśmy nad ustawą o dopłatach do czegoś, czego nie ma, nie posłuchaliście nas i nie wzięliście się do roboty? Przez ostatnie 7 lat, pani minister, nic nie robicie, tylko dbacie o swoją propagandę, a nie o Polaków. Ale jest jeszcze coś gorszego. Wy sami uwierzyliście w tę propagandę. Ale dlaczego za to mają płacić Polacy?</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#MirosławaNykiel">Pani Minister! Proszę nas przekonać, że macie zabezpieczony węgiel, bo obawiam się, że w przeciwnym razie jesień będzie gorąca, ale nie w polskich domach, tylko na polskich ulicach.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#UrszulaZielińska">Panie Marszałku! Pani Minister! Ta sytuacja, w której się znajdujemy, to efekt waszej wieloletniej pracy, żeby wepchnąć nas w coraz droższy węgiel i gaz. I dzisiaj robicie dokładnie to samo. Chcecie wrzucić 11 mld zł do węglowego pieca bez rozwiązania źródła problemów. Bo ci, którzy naprawdę potrzebują dzisiaj wsparcia, dostaną najwyżej plasterek na ranę, taki malutki, 2 tygodnie ciepła, jeśli w ogóle. Może starczy na ciepłe święta. Pewnie nie, bo nie znajdą tego węgla. To kolejny krok w zapaść energetyczną i ekonomiczną, którą nam szykujecie. Przez was importujemy zieloną, tanią energię od Habecka z niemieckich Zielonych, przez was właśnie, przez waszą politykę. Jako polscy Zieloni proponujemy wam trzy kroki. Po pierwsze, kryterium dochodowe przy doraźnej pomocy, żeby ona trafiła do tych 2 mln gospodarstw domowych, które jej naprawdę potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A po co elektrownie…)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#UrszulaZielińska">Po drugie, znacznie większe środki, kilkaset miliardów z KPO teraz musi iść na zielone, tanie źródła odnawialne, na docieplenie, bo zaraz będzie taniej płacić waszą bezwartościową gotówką niż zapłacić za ten węgiel, którego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Monikę Rosę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Oszukaliście Polaków. W ostatnich miesiącach wychodziliście na mównicę sejmową, wychodziliście do mediów, do programów telewizji publicznej, na konferencje prasowe. Pani minister, mówiliście im, także pani, że węgla w Polsce nie zabraknie, że węgla w Polsce jest na 200 lat, że węgiel płynie do Polski, że węgla nie trzeba kupować teraz, bo będzie kosztował 1000 zł za tonę. Mówiliście: czekajcie Polacy, my was uratujemy. I co? I węgla w Polsce nie ma. Pytam panią minister, skąd ten węgiel do Polski płynie? Kiedy do Polski przybędzie? Jak będzie dystrybuowany? W jaki sposób i kiedy trafi do odbiorców? Ile będzie kosztował? Bo węgiel jest drogi, a będzie jeszcze droższy. Te 3 tys. zł wystarczą na tonę, a może na mniej.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MonikaRosa">Pani Minister! Każdy zimny kaloryfer, każdy zimny piec tej zimy, tej jesieni, to będzie wasza wina.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski, a potem poprosimy panią poseł Małgorzatę Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Miesiąc temu uchwalaliśmy ustawę, która dawała Polakom 3 t węgla na zimę. To nie jest pięć, których potrzebują gospodarstwa domowe, ale 60% jest lepsze niż nic. A miesiąc później proponujecie Polakom 3 tys. zł w gotówce, za co kupią pewnie 1 t węgla, już nie mówiąc o tym, że niektórzy w ogóle nie będą mogli go dostać.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Pod koniec lutego pani minister była świadoma, że będzie problem z węglem. A pan premier powołał zespół do tego, żeby szukać węgla na całym świecie, w zeszłym tygodniu. To co rząd robił przez 5 miesięcy? Czy jest jakaś koordynacja? Do tego walczymy z inflacją, jedną z największych w Europie. A rząd postanowił dać 11,5 mld zł gotówką, wyrzucić to na puste pieniądze, ponieważ za te pieniądze węgla się nie kupi, bo go nie ma. I co rząd ma zamiar z tym zrobić? No chyba nic.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy drugą połowę lipca, sezon grzewczy zbliża się wielkimi krokami, a premier dopiero teraz nakazuje spółkom Skarbu Państwa pilny zakup węgla dla gospodarstw domowych. Procedowana ustawa to kolejny dowód na nieudolność rządu. Dopiero co przyjęte rozwiązanie opierające się na dopłatach dla sprzedających kompletnie się nie sprawdziło. A mówiliśmy. Teraz proponujecie 3 tys. zł dla odbiorców indywidualnych na węgiel, którego de facto nie ma. Dalej nie wiemy nic, skąd będzie, kiedy, za ile i czy w ogóle będzie dostępny.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MałgorzataPępek">Co robiliście przez te miesiące od wprowadzenia embarga na rosyjski węgiel? Co z Polakami, którzy ogrzewają domy i mieszkania innymi paliwami, takimi jak gaz, pellet czy olej opałowy? Co z ciepłowniami miejskimi? Czy i jakie rząd ma dla nich propozycje dopłat, żeby osoby te nie były pozostawione same sobie, z zimnymi kaloryferami? Dlaczego po raz kolejny dzielicie Polaków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Cezary Tomczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą tutaj, na mównicy był pan poseł Kowalski, który w każdym swoim wystąpieniu nazwisko Donalda Tuska wymienia kilkanaście razy. I to wygląda, szczerze mówiąc, już na jakąś głęboką traumę.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Albo sympatię.)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#CezaryTomczyk">Ale pamiętam też, jak właśnie pan poseł Kowalski wręczał kwiaty Donaldowi Tuskowi.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kwiaty przynosił i o autograf prosił.)</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale się nawrócił.)</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#CezaryTomczyk">I wtedy wyglądało to na jakąś zupełnie inną relację. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#CezaryTomczyk">Druga sprawa — też w odniesieniu do pana posła Kowalskiego. Wtedy, kiedy spojrzymy na fakty, okaże się, że jest zupełnie inaczej, niż twierdzi dzisiaj rząd. Jest tak, że wtedy, kiedy w Polsce były rządy Platformy Obywatelskiej i PSL-u, był rekordowo niski import węgla z Rosji, a za waszych czasów był rekordowo wysoki. Taka jest prawda, to są po prostu fakty. Do dzisiaj pamiętam, jak w 2015 r. pani premier Beata Szydło stała przed jedną z kopalń i mówiła tak: Żadna kopalnia nie zostanie zamknięta. I wiecie państwo, ile kopalni przeznaczyliście do likwidacji w ciągu tych lat?</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 17.)</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#CezaryTomczyk">17 kopalni do likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Dokument jest…)</u>
          <u xml:id="u-210.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamcy!)</u>
          <u xml:id="u-210.13" who="#CezaryTomczyk">Wy, Prawo i Sprawiedliwość, wy, PiS, wy, pan premier Morawiecki wydaliście wyrok na Śląsk i na górników. Bo wiecie, kiedy interesujecie się górnikami? Od wyborów do wyborów.</u>
          <u xml:id="u-210.14" who="#komentarz">(Głos z sali: A wy cały czas.)</u>
          <u xml:id="u-210.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Od strzelaniny do strzelaniny.)</u>
          <u xml:id="u-210.16" who="#CezaryTomczyk">I na Śląsku dobrze to wiedzą, bo właśnie premiera Morawieckiego określają jako oszusta z Wrocławia, a posła ze Śląska.</u>
          <u xml:id="u-210.17" who="#CezaryTomczyk">Panie marszałku, jeszcze dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-210.18" who="#CezaryTomczyk">Dzisiaj na korytarzu sejmowym padło ze strony przedstawiciela PiS-u, pana posła Krasulskiego, takie zdanie w odpowiedzi na pytanie dziennikarza, skąd będzie węgiel, tak powiedział: Skąd węgiel? Z Afryki, z Ameryki, na pewno z jakiegoś południa. W sumie ciężko stwierdzić skąd.</u>
          <u xml:id="u-210.19" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Wiceprzewodniczący komisji, żenada.)</u>
          <u xml:id="u-210.20" who="#CezaryTomczyk">To jest rzeczywiście kolosalna różnica w porównaniu z tym, co mówiła Beata Szydło w 2015 r., że żadna kopalnia nie będzie zamknięta, a zamknęliście ich 17. I przedstawiciel partii rządzącej mówiący: Z Ameryki, z Afryki, z południa.</u>
          <u xml:id="u-210.21" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Bubel rządowy.)</u>
          <u xml:id="u-210.22" who="#CezaryTomczyk">Może z jakiejś Antarktydy albo z Arktyki. Sami się zdecydujcie.</u>
          <u xml:id="u-210.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas, czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#CezaryTomczyk">Jedno jest pewne, mówiliście, że węgla w Polsce nie zabraknie, że będzie on na 200 lat, a dzisiaj jest tak, że węgla w Polsce zabrakło. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Marta Golbik.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MartaGolbik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MartaGolbik">Tak, panie pośle, my na Śląsku doskonale wiemy, że premier Morawiecki pojawia się tylko w trakcie kampanii, żeby coś obiecać, po czym nie dotrzymuje słowa. Ale mamy nadzieję, że to już się skończy.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#MartaGolbik">Proszę państwa, ta sytuacja, w której dzisiaj się znajdujemy, jak w soczewce pokazuje sposób zarządzania państwem i finansami publicznymi przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Od 7 lat mordujecie całą branżę OZE, mówiąc, że Polska węglem stoi. W tym samym czasie spółki energetyczne, państwowe spółki energetyczne kupują węgiel nie polski, lecz zagraniczny, często rosyjski, bo jest tańszy, przez co…</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#MartaGolbik">Proszę się zorientować.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#MartaGolbik">…spółki węglowe zmniejszyły wydobycie węgla, jak mówią, nawet o 9 mln t — przez to, że państwo nie chciało, spółki państwowe nie chciały od nich tego kupować. Uzależniliście Polskę od rosyjskiego węgla absolutnie. Ludziom mówiliście, że mają przejść na gaz, a dzisiaj karzecie ich za to, że na ten gaz przeszli, bo oni nie dostaną żadnych dopłat, żadnej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#MartaGolbik">Pytanie, czy w lutym premier Morawiecki wiedział o sytuacji z węglem w Polsce i dlaczego nic z tym nie zrobił.</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Wiedział, kłamca z Wrocławia.)</u>
          <u xml:id="u-214.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Działki sprzedawał wtedy, zajęty był. Działeczki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Martę Wcisło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MartaWcisło">Mogę?</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ciii… Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#MartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PiotrZgorzelski">Dlaczego pan poseł prowokuje też?</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Nie no, bo Morawiecki w tym czasie działki kupował…)</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PiotrZgorzelski">Ale czy to akurat jest moment, kiedy pan poseł powinien zabierać głos?</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale fakty faktami, przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Niestety oszukaliście Polaków. Węgla miało być na 200 lat, a tego taniego — na 35 lat. Nie dość, że go nie ma, to jeszcze go reglamentujecie. Ale mimo że nie ma w Polsce węgla dla polskich obywateli, to w tym roku, na początku roku, wyeksportowano, sprzedano o 36% węgla więcej w stosunku do ubiegłego roku. Komu? Czechom, Austriakom i innym.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MartaWcisło">Pani Minister! Dlaczego nie zabezpieczyliście węgla na sezon grzewczy? Pani minister, dlaczego przez 7 lat nie zabezpieczyliście polityki węglowej? Dlaczego zamykacie kopalnie, a na tych, które funkcjonują, kładziecie rękę? Bogdanka, o którą pytałam — chcecie przejąć Bogdankę do 2023 r., podpisaliście list intencyjny 18 czerwca. Czy chcecie zamknąć szyb w Nadrybiu i w Bogdance? Co chcecie z tymi ludźmi zrobić? Co to za polityka? Żadna, proszę państwa. Nikt nie wie, skąd będzie węgiel, po ile będzie węgiel i co dalej z polskimi kopalniami.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Wilczyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#RyszardWilczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W muzeum socrealizmu w Kozłówce jest obraz Włodzimierza Wilkanowicza z 1952 r. pt. „Węgiel dla wsi”. Proponuję: udajcie się tam na pielgrzymkę, bo dzisiaj, po 70 latach, taki obrazek jest po prostu marzeniem. Przynajmniej mógłby być pellet, gdyby ministerstwo klimatu zadbało o to, żeby zbilansować masy drzewa, drewna w Polsce i wprowadzić rozwiązania, które by spowodowały to, że mielibyśmy z czego ten pellet wytworzyć. Może pani minister dzisiaj powie — rozmawialiśmy na ten temat, pisałem interpelacje — co zrobiliście, aby pellet był. W to miejsce wykluczacie w ogóle tych, którzy zaufali, jeśli chodzi o program „Czyste powietrze” — to ponad 400 tys. gospodarstw domowych — i przeszli z kopciucha na pellet. Zostali wykluczeni, nie dostaną tej dopłaty.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#RyszardWilczyński">Szanowni Państwo! W tej ustawie w art. 2 jest wymieniona koza jako urządzenie grzewcze. Rewelacja. Doszliśmy do kozy i zamiast programu „Czyste powietrze” będzie program koza+…</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Świetnie.)</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#RyszardWilczyński">…bo w kozie da się palić wszystkim i w zasadzie wszędzie. Gratuluję, pani minister, programu koza+.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#RyszardWilczyński">Kiedyś w Kozłówce będzie muzeum PiS-realizmu i tam eksponat koza A.D. 2022 będzie poczesnym eksponatem. Gratulacje, PiS-ie.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Koza i kożuch.)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Koza+.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Panie Marszałku! Premier Morawiecki przekonywał Polaków, że węgla nie zabraknie. No cóż, zabrakło. 3 tys. dodatku na zakup węgla mają dostać gospodarstwa domowe. To dobrze.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Czy Polacy będą mieli co kupić? Przypominam, że procedujemy nad dodatkiem na zakup czegoś, czego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">I jeszcze na koniec. Panie premierze, ma pan kłopot — węgla nie można dodrukować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To już było.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jan Warzecha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#JanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od zgłoszenia poprawki.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Chrust można zbierać darmowo.)</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#JanWarzecha">Proponuję w imieniu klubu, aby po art. 17 dodać art. 17a. W poprawce proponuje się uzupełnienie przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym o dodatkowe rozwiązania pomocowe wspierające procesy przymusowej restrukturyzacji. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PiotrZgorzelski">To jest pierwsze czytanie i poprawek nie można w tym momencie zgłaszać, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JanWarzecha">Szanowni Państwo! Słuchając wystąpień państwa, odnoszę wrażenie, że wy chyba nigdy nie wygracie wyborów. W waszych wystąpieniach nie ma żadnej merytoryki, nie ma żadnych prawdziwych stwierdzeń.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nic o chruście.)</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#JanWarzecha">Pani poseł mówi, że nie ma wsparcia dla odbiorców gazu…</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie węgiel po 1000? Niech pan powie, gdzie węgiel po 1000 jest.)</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#JanWarzecha">…tak jakby nie była w Sejmie i nie pracowała nad ustawą o pomocy dla odbiorców gazowych.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#JanWarzecha">Szanowni Państwo! Tutaj jedna z posłanek, która przyszła w dresie, występowała. Jej partia ma w nazwie: 2050. To prawdopodobnie sugeruje wam czas, kiedy zdobędziecie władzę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Ale dowalił, uuu…)</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Już nie ma tego polotu i finezji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Michał Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MichałWójcik">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Mam obowiązek zabrać głos w tej debacie jako poseł ze Śląska.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#MichałWójcik">I chętnie zabieram głos, słysząc to, co mówi totalna opozycja i mniej totalna opozycja na temat węgla. Otóż dzisiaj państwo tutaj, na mównicy, stroicie się w piórka obrońców polskiego węgla. A przecież każdy wie, że jesteście szkodnikami w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 17 kopalni likwidujesz.)</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#MichałWójcik">Wy zawsze walczyliście z węglem, nienawidziliście węgla, nienawidziliście górnictwa węgla kamiennego. Wy zawsze mówiliście głosem Timmermansa, głosem tych ludzi, którzy wymyślili politykę klimatyczną w Brukseli. Zawsze byliście klakierami. I dzisiaj Polacy muszą wiedzieć, że ceny energii, ceny gazu to jest wasza sprawka.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto likwidował kopalnie? A kto likwidował kopalnie, panie Michale?)</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#MichałWójcik">Wasza sprawka, wasza, opozycji. Jesteście klakierami tak naprawdę Brukseli i tego szaleńca Timmermansa. Dzisiaj kładziemy na stół ustawę, która ma pomóc milionom Polaków. I co robicie? Chcecie głosować przeciw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#komentarz">(Oklaski, gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Program likwidacji kopalń, Morawiecki podpisał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Stanisław Bukowiec, Porozumienie.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#StanisławBukowiec">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od wielu lat Polacy, zachęcani przez rząd, przez samorząd, przechodzą na inne, ekologiczne źródła energii. Jestem z Małopolski. W ciągu ostatnich lat kilkaset tysięcy kopciuchów zostało zlikwidowanych. Wielu Polaków z tego regionu przeszło na opalanie gazem, olejem, pelletem. Stąd pytanie:</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#StanisławBukowiec">Czy ministerstwo planuje wsparcie dla tych osób, które często inwestowały swoje pieniądze w te nowe źródła ciepła? Czy planuje wsparcie również dla tych osób, które zostają wykluczone w tym systemie, w którym tylko i wyłącznie Polacy ogrzewający węglem swoje domy i mieszkania dostaną wsparcie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Matusiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#GrzegorzMatusiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam takie pytanie: Czy z dzisiejszej dyskusji wynika coś rozsądnego, co by można było jeszcze zmienić w tej ustawie? Bo najważniejszym problemem dla pana Kasprzaka było zmienić nazwę ustawy. Gratuluję, gratuluję, gratuluję. Rok 2015…</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak, rozszerzyć podmioty, spółdzielnie mieszkaniowe niech pan obejmie pomocą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, po raz kolejny bardzo pana proszę, bo uniemożliwia pan wypowiedzi posłom.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest śmieszne.)</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#PiotrZgorzelski">Mimo wszystko, włączając się do dyskusji nieregulaminowo, po prostu uniemożliwia pan wystąpienia posłom.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A pan poseł nie mówi o 15 mln spółdzielców, którzy…)</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#PiotrZgorzelski">Ale pan poseł podczas swojej minuty wystąpienia ma prawo formułować pytania tak, jak chce.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#GrzegorzMatusiak">Powiem panu o górnikach pod Jastrzębską Spółką Węglową, gdzie w 2015 r. strzelaliście do górników, zamykaliście kopalnie…</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ty 17 zająłeś.)</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#GrzegorzMatusiak">…i przede wszystkim importowaliście węgiel z Rosji, ograniczając polski węgiel.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#GrzegorzMatusiak">Dzisiaj jest skutek tego, co robiliście polityką klimatyczną.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#GrzegorzMatusiak">Szanowni Państwo! Dyskusja tutaj po prostu jest bardzo ograniczona poprzez brak argumentów opozycji, są jedynie krzyki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Zobaczymy na jesieni.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mariusz Kałużny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MariuszKałużny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Takiej obłudy to ja w życiu nie słyszałem.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#MariuszKałużny">Otóż dzisiaj na debatę o polskim węglu przybyli do Sejmu — elegancko ubrani, uśmiechnięci — grabarze polskiego górnictwa, grabarze polskiego węgla.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Czyli wy, czyli PiS.)</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#MariuszKałużny">Grabarze z Platformy, grabarze z PSL-u, grabarze zarówno z Lewicy. Ci, którzy zamykali…</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, może…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#MariuszKałużny">Ale proszę dać mi powiedzieć. To, że pan jest marszałkiem, nie oznacza, że może pan mi tutaj przerywać.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 17 kopalni.)</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Co za kłamca!)</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#MariuszKałużny">Ci, którzy zamykali kopalnie, ci, którzy atakowali Zbigniewa Ziobrę, że broni polskiego węgla, ci sami, których przywódca dostał w Unii Europejskiej stanowisko. Za co? Za zamykanie stoczni i kopalni. Ci sami ludzie, którzy realizowali politykę zielonego ładu, a już dzisiaj wiadomo, szanowni państwo, kto napisał tę politykę zielonego ładu — Putin z Niemcami. Bo Putin, zanim zaatakował Ukrainę, wiedział, że musi podporządkować sobie silne państwa w Unii Europejskiej. I wy wszyscy braliście w tym udział. Tego, że Donald Tusk celowo, na zlecenie, brał w tym udział, to jestem pewny, ale czy wy też — na zlecenie czy z głupoty — pytanie zostaje otwarte.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Zejdź, kłamco, z tej mównicy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jacek Ozdoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#JacekOzdoba">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Rzeczywiście zgadzam się tutaj z posłem Kałużnym, bo jak patrzę na opozycję, to widzę grabarzy polskiego górnictwa. Tym bardziej że wy zerojedynkowo wspieraliście działania unijne. Donald Tusk i inni reprezentanci w Parlamencie Europejskim czy też w innych programach unijnych zerojedynkowo stawiali na to, że polski węgiel ma odejść do lamusa. Chcieliście zamknięcia kopalni, strzelaliście do górników, bo chcieliście mieć ruski gaz. Za moimi plecami siedzi marszałek z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Polskiego Stronnictwa Ludowego, które miało w swoich szeregach, czy dalej ma, szefa rady naczelnej, polskiego Gerharda Schrödera in spe — Waldemara Pawlaka. Pan dokładniej wie, że powstał raport Najwyższej Izby Kontroli. Jeden wielki akt oskarżenia, utajniony. Utajniliście prawdę o tym, jak chcieliście wepchnąć Polskę w szpony Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Borys: 7 lat rządzicie.)</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#JacekOzdoba">I co ciekawe, dzisiaj, kiedy mówicie o węglu — tu pani Sowińska i pozostali stratedzy w miksie energetycznym mówią, że Niemcy mówią o panelach fotowoltaicznych czy wiatrakach. Ale co robią Niemcy? Znaczy że co? Pani wie lepiej? Pani wie lepiej, a Niemcy wiedzą gorzej? Nie, wszyscy wracają do węgla, bo dbamy o suwerenność energetyczną. Po prostu nie rozumiecie, co znaczy niepodległość, suwerenność. Chcecie rosyjskiego gazu, bo liczycie na stołki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, niech pan pana premiera Pawlaka zostawi w spokoju i wyjdzie do polskich górników, to tak samo was powitają jak rolnicy pana Kowalskiego.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, czekają tam na was.)</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Borys.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#komentarz">(Poseł Jacek Ozdoba: Zaraz, zaraz, zaraz, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#PiotrZgorzelski">Powitają was górnicy jak rolnicy powitali Kowalskiego.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#komentarz">(Poseł Jacek Ozdoba: Przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabiera pan poseł Piotr Borys.</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Żadni rolnicy.)</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#komentarz">(Poseł Jacek Ozdoba: Panie marszałku, to, że pan nie dorósł do funkcji marszałka, to jest zupełnie inna uwaga.)</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Zejdź pan, zejdź pan z tej mównicy.)</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#komentarz">(Poseł Piotr Borys: Proszę marszałka nie obrażać, panie pośle. Proszę nie obrażać.)</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#komentarz">(Poseł Jacek Ozdoba: Proszę nie komentować wypowiedzi posłów, bo pan jest od prowadzenia, tak jak od kierowania samochodem, a nie od tego, żeby…)</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan tu obraża…)</u>
          <u xml:id="u-245.15" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Grabarz polskiego węgla.)</u>
          <u xml:id="u-245.16" who="#PiotrZgorzelski">A pan w ogóle do niczego nie dorósł.</u>
          <u xml:id="u-245.17" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Borys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PiotrBorys">Szanowni Państwo! Rodacy! Kto kłamie? Kto kłamie? PiS kłamie. 2015–2018 — zlikwidowaliście kopalnie w Polsce…</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal to jest…)</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PiotrBorys">…i mówicie, że to zrobiła opozycja. Z ustawy z 2021 r. wynika, że na 17 kopalni przeznaczonych do likwidacji zlikwidowaliście już fizycznie 11. A więc kłamiecie.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Taka jest prawda. Morawiecki to podpisał.)</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#PiotrBorys">Po drugie, kto uzależnił Polskę od węgla rosyjskiego? W 2021 r. — 8,3 mln t węgla, 2020 r. — 9,5 mln t, w 2019 r. — 10,8 mln t węgla rosyjskiego. 2018 r. — już przeszliście samych siebie — 13,1 mln t. 2017 r. — 8,6 mln t. A wiecie, ile było w 2015 r., kiedy rządziliśmy? 4,9 mln t. Uzależniliście Polskę od rosyjskiego węgla.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo wy zlikwidowaliście.)</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Fakty.)</u>
          <u xml:id="u-246.9" who="#PiotrBorys">Drugi fakt i drugie kłamstwo, które kolportujecie.</u>
          <u xml:id="u-246.10" who="#PiotrBorys">Sprawa trzecia — pani minister Moskwa. Alarmowała pani właściwie. Nie ma węgla w Polsce, nie ma rezerwy. Czy prawdą jest to, że polskie firmy energetyczne przepaliły tak naprawdę strategiczną rezerwę na eksport polskiej energii głównie do Niemiec? Niech pani na to odpowie.</u>
          <u xml:id="u-246.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-246.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Niemcom.)</u>
          <u xml:id="u-246.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzedali węgiel.)</u>
          <u xml:id="u-246.14" who="#PiotrBorys">Trzecia rzecz — wie pani, ile kosztuje dzisiaj tona węgla na giełdzie ARA, czyli Amsterdam, Rotterdam, Antwerpia? 371 dolarów, przy cenie dzisiejszej dolara to jest ponad 1725 zł netto plus koszty transportu. Ile kosztował węgiel, kiedy mogliście go 5 miesięcy temu zamawiać, w lutym? 235 dolarów. Za to wszystko zapłacą Polacy. Jakie są właściwie rezerwy węgla w Polsce — proszę na to odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-246.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Piotr Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PiotrKaleta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PiotrKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim na początku taka dygresja. Ponieważ pan wielokrotnie pouczał, także mnie, jak się trzeba zachować w Wysokiej Izbie, to ja oczekuję, że pan za chwilę przeprosi pana posła Ozdobę, bo mówił pan, że on do niczego nie dorósł.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Za co?)</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PiotrKaleta">Takie słowa ze strony marszałka paść nie powinny. Po moim wystąpieniu oczekuję, że pan to zrobi.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PiotrKaleta">Ale do rzeczy, proszę państwa. Kwestia jest bardzo prosta, przyglądamy się temu, w jaki sposób w tej chwili dyskutujemy na temat cen węgla, cen gazu. Powiem wam jedną rzecz: jestem przekonany o tym, że Platforma Obywatelska jest w stanie doprowadzić do tego, że zapłacimy za węgiel 0 zł. Jak to zrobią? Bardzo prosto, wasz człowiek, który był w Moskwie, i wasz człowiek z Warszawy dogadają się, padniecie przed nim na kolana, mówię tu o Putinie, i się dogadacie. Tylko jakim kosztem? Kosztem naszej suwerenności. Ale co to dla was jest?</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież wy u Putina kupujecie, nie my.)</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#PiotrKaleta">Co to dla was jest? Przecież to jest oczywista sprawa, że wy w ten sposób możecie postępować.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ile kupiłeś tam u Putina…)</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#PiotrKaleta">Teraz, proszę państwa, jeszcze jedna rzecz. Padało tu bardzo wiele informacji, że mamy w Polsce węgla na 200 lat. Proszę państwa, ja w latach 2007–2011 byłem senatorem i przyszedł do nas, na posiedzenie Senatu, i mówił na temat naszego bezpieczeństwa energetycznego podsekretarz stanu w ministerstwie skarbu niejaki Jan B. z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-248.10" who="#PiotrKaleta">On nam wtedy wszystkim mówił, że węgla mamy mnóstwo, węgla mamy do oporu.</u>
          <u xml:id="u-248.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ekspert.)</u>
          <u xml:id="u-248.12" who="#PiotrKaleta">I mamy tego węgla, tylko to były czasy, kiedy wy ze swoim koalicjantem — PSL już zaczęliście właśnie myśleć o zamykaniu polskich kopalń. Czym to się skończyło? Jeden z posłów mówił, w jaki sposób traktowaliście górników.</u>
          <u xml:id="u-248.13" who="#PiotrKaleta">Panie marszałku, oczekuję na pana przeprosiny.</u>
          <u xml:id="u-248.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, pan nie będzie mi mówił, co mam robić.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Kultura tego wymaga, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#komentarz">(Głos z sali: O, kultura!)</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Michał Urbaniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Absurdem jest, że planujecie w czasie tak wysokiej inflacji dosypać jeszcze 1,5 mld zł na towar, którego nie ma, na towar, który bardzo ciężko ściągnąć. Wczoraj rozmawiałem z jednym pracownikiem Węglokoksu, który wprost powiedział, że to będzie sukces, jeśli uda im się ściągnąć chociaż 1 mln t. Wy zdecydowaliście tymczasem, że mają ściągać 2 mln t. Poddaliście się ekooszołomom, poddaliście się lobbystom z Unii Europejskiej i teraz macie problem, a przez to wszyscy Polacy mają problem. To trzeba powiedzieć wprost.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MichałUrbaniak">Mam jeszcze jedno pytanie. Proszę mi wytłumaczyć, po co wam ta wrzutka w ustawie dotycząca zwiększenia możliwości wsparcia przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny? Będzie możliwość przy restrukturyzacjach i nie tylko płacić bankom de facto dodatkowe pieniądze. Dla kogo to piszecie? Pod który bank zrobiona jest ta wrzutka? Którą koterię chcecie wesprzeć bądź ochronić? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Krzysztof Janusz Kozik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szczególnie osoby, które nas słuchają, Polacy! Myślę, że warto się skupić na tym, żebyśmy odkłamali to, co mówi się na tej sali. Myślę, że to powiedzenie: diabeł w ornat się ubrał i ogonem na mszę dzwoni jest idealne w odniesieniu do obłudnych działań Platformy i PSL-u. Przecież to wy byliście cichym sojusznikiem chadeków w Niemczech, wy pomagaliście w ich polityce Energiewende. Pomagaliście w tym, że za waszych czasów budowało się elektrownie węglowe, a Zieloni mówią, że przecież to PiS uzależnił Polskę od węgla. W jaki sposób? Przecież jakbyśmy policzyli bloki w Opolu, w Jaworznie czy gdzieś indziej…</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: W Kozienicach — nowe, bo dbaliśmy o energetykę, fakt.)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#KrzysztofJanuszKozik">…były budowane za waszych czasów.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#KrzysztofJanuszKozik">Po drugie wy pozwoliliście na budowę Nord Stream, po to żeby uzależnić całą Europę Środkową od rosyjskiego gazu. Padały tu jakieś pseudonaukowe czy pseudoeksperckie wypowiedzi. Energetyka24: na sektorze ciąży kwestia niewykorzystanych szans inwestycyjnych. W czasie globalnej węglowej koniunktury w latach 2002–2011 polskie górnictwo przejadło wypracowane środki, nie inwestując ich w efektywność czy innowacje. Zostało to opisane szeroko w raporcie NIK za lata 2007–2015. Sytuacja się zemściła, gdy ceny węgla na globalnych rynkach spadły. Powyższe spowodowało, że polskie górnictwo wydobywało coraz mniej, przegrywając walkę konkurencyjną nawet na rynku krajowym. Otworzyło to drogę do importu surowca z innych krajów, głównie z Rosji, skąd pochodziło 70% węgla. Teraz to, co pan, panie pośle, mówił, może to sprostujemy. Te wszystkie 17 ruchów, kopalń, różnych ruchów, z których już nie wydobywano, trafiło do SRK za waszych czasów. Trafiły tam za waszych czasów dwie kopalnie, które mogłyby nam dzisiaj pomóc w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#KrzysztofJanuszKozik">Najlepszy węgiel…</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest dokumet podpisany przez Morawieckiego, premiera z PiS.)</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#KrzysztofJanuszKozik">Proszę posłuchać, później się pan odniesie.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#KrzysztofJanuszKozik">Najlepszy węgiel opałowy był z kopalni Kazimierz-Juliusz — zamkniętej za waszych czasów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Kolejna kopalnia, Makoszowy — za waszych czasów zamknięta. Panie pośle, panie pośle, gdyby nie my…</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#KrzysztofJanuszKozik">…toby nie było kopalni w Jaworznie.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wy zamykaliście kopalnie.)</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwa!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A wy co zrobiliście z tymi 17?)</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Wy zamknęliście Makoszowy. Ludziom nie daliście odpraw… 3 tygodnie im daliście, żeby sobie znaleźli pracę. Jak można tak kłamać?)</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie my?)</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Janusz Kozik: To niech pani zobaczy, kiedy zakończyli wydobycie, likwidacja kopalni to jest co innego.)</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł, można prosić o wyciszenie emocji i sporów?</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.9" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Pani jest najbardziej zielona.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Wielce Szanowna Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Ja bym się dopatrywał jednak jakiegoś pozytywu tej dyskusji. Szanowni państwo, prawie cała sala, dosłownie prawie cała sala jest za węglem.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Szok.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Za polskim tak, nie za ruskim.)</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#GrzegorzLorek">Prawie cała sala jest za polskim węglem.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak, jest. Nie za ruskim, jak PiS.)</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#GrzegorzLorek">Więc ja mam do pana, panie pośle, uprzejmą prośbę: pan przekaże panu Tuskowi i kolegom, żeby Europejska Partia Ludowa odblokowała finansowanie np. odkrywki w Złoczewie. Mamy bardzo duże zasoby węgla brunatnego, bardzo chcemy je wykorzystać, a nie mamy źródeł finansowania.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To weźcie się do roboty i to załatwcie.)</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jest KPO. Trzeba się podać do dymisji, jak nie umiecie rządzić.)</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#GrzegorzLorek">I wy nam to załatwcie. Jesteście tacy chętni, tacy potrzebni i tacy…</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pan ruski…)</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#GrzegorzLorek">Szanowny panie pośle, ja jestem za polskim węglem, pan też, więc niech pan to załatwi — źródło finansowania dla Złoczewa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#PiotrZgorzelski">Nie, pan, panie pośle, już wystarczająco zabiera głos.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale chcę skorzystać ze sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#PiotrZgorzelski">A teraz głos zabierze pan poseł Maciej Górski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MaciejGórski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#MaciejGórski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowna Pani Minister! Tak dla odmiany kilka pytań do pani. Do końca czerwca większość przyszłych beneficjentów projektowanej ustawy składała deklarację do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Teraz zadam pytanie od moich wyborców. Co z beneficjentami, którzy zaznaczyli w deklaracji: spalenie — węgiel i drewno? Czy będą mogli wnioskować o dopłatę? W większości pieców można spalać to i to. Co w przypadku, kiedy ktoś ma dwa źródła ciepła, np. piec olejowy i piec węglowy, ale względu na cenę — olej jest bardzo drogi — do tej pory wybierał piec węglowy i w tym roku pewnie też go wybierze? Co z takim człowiekiem?</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#MaciejGórski">Trzecie pytanie. Ile węgla kupiły już indywidualne gospodarstwa domowe? Z tym pytaniem wiąże się kolejne: Od kiedy będzie można otrzymać dopłatę? Czy jeżeli ktoś kupi węgiel w czerwcu czy w lipcu, to dostanie dopłatę do końca roku? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy mówi tylko o węglu, na którego temat zresztą ministrowie rządu PiS nieustannie kłamią. Pani minister, bardzo poważnie pytam, czy rząd ma problemy z widzeniem i ze słyszeniem obywateli? Dlaczego nie ma żadnych osłon dla tych, którzy ogrzewają swoje domy olejem opałowym, peletem czy gazem?</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#MirosławSuchoń">Olej opałowy rok temu kosztował 7 tys. zł. Dzisiaj to jest 20 tys. zł. Kto to wytrzyma? Co z mieszkańcami spółdzielni mieszkaniowych, którzy korzystają z ciepła systemowego? Nie mówię już nawet o wsparciu, ale rząd Prawa i Sprawiedliwości podwyższa ceny, stosując wysokie podatki, choćby VAT, na olej opałowy. Orlen w przypadku oleju także śrubuje zyski. Zamiast oddać opłatę emisyjną miejskim ciepłowniom, rząd dołożył im problemów. Zapłacą za to właśnie mieszkańcy spółdzielni. Pani minister, nie wyobrażam sobie, że uchwalimy ten projekt w takim kształcie, w jakim on jest, że rząd PiS wykluczy ludzi, którzy ogrzewają się olejem, peletem i gazem oraz mieszkańców spółdzielni mieszkaniowych. Pani minister, mam pytanie. Czy rząd PiS jest w stanie usłyszeć głos tych ludzi? Czy zignoruje ten głos? Pani minister, the floor is yours.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu w trybie sprostowania panią poseł Zielińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#UrszulaZielińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#UrszulaZielińska">Panie Marszałku! Takie kłamstwa nie mogą padać w polskim Sejmie z mównicy sejmowej. Kopalnię Makoszowy zamknął rząd Beaty Szydło. Daliście państwo pracownikom kopalni Makoszowy 3 tygodnie w święta, żeby znaleźli sobie alternatywną pracę, żeby zdecydowali, gdzie chcą pracować. Wysłaliście ich do domu. Tak, to wy zamknęliście kopalnię Makoszowy.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#UrszulaZielińska">Rozwiązaniem sytuacji nie jest otwieranie nowych kopalń ani utrzymywanie tych, które nie mogą już funkcjonować, tylko tanie OZE. Dziś importujemy tanią energię z OZE od Niemców, bo nie mamy własnej.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#komentarz">(Poseł Witold Czarnecki: Ile?)</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#UrszulaZielińska">Gdzie są ustawy odblokowujące OZE? Dlaczego wciąż są w sejmowej zamrażarce? Dlaczego je pochowaliście? Dlaczego zablokowaliście naprawdę tanią, czystą energię?</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Biogazownie.)</u>
          <u xml:id="u-262.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu minister klimatu i środowiska panią Annę Moskwę.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Janusz Kozik: Panie marszałku, bardzo przepraszam… znaleźć inwestora. Czas płynął, a ten do tej pory się nie znalazł.)</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Głośniej.)</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Janusz Kozik: Pani poseł, kopalnia… do likwidacji za czasów Platformy Obywatelskiej. Proszę nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani minister Anna Moskwa.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Do inwestora, ale nie do likwidacji.)</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Janusz Kozik: …a do czego? Panie pośle, niech pan…)</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamiesz!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#AnnaMoskwa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeczytał pan?)</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba czytać ze zrozumieniem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam. Jeszcze chwileczkę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#AnnaMoskwa">Dziękuję panu posłowi za to sprostowanie. W przeciwnym razie ja bym musiała tego sprostowania dokonać albo…</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PiotrZgorzelski">Jeszcze raz zwracam się do wszystkich obecnych na sali posłów o umożliwienie wystąpienia pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#AnnaMoskwa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję panu posłowi za to sprostowanie. W przeciwnym razie ja bym go dokonywała i prosiłabym panią poseł o sprostowanie na piśmie. Takie kłamstwa nie są akceptowalne na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#AnnaMoskwa">Mam dla państwa zaproszenie do PiS-u. Na tej sali jest bardzo dużo obrońców węgla i górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kaloryferów.)</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawdy, tylko prawdy.)</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#AnnaMoskwa">Wszyscy obrońcy węgla i górnictwa znajdą miejsce w naszej partii. Zapraszamy.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Słabo wam idzie, słabo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PiotrZgorzelski">Przecież zwracałem się z prośbą o umożliwienie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#AnnaMoskwa">To my od lat chronimy węgiel i górnictwo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Gdzie jest ten węgiel po 1 tys. zł?)</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#AnnaMoskwa">Cieszymy się, że państwo doszli do tych samych wniosków. Bardzo serdecznie…</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam, pani minister, chwileczkę. Pani minister, momencik. Proszę chwileczkę poczekać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#AnnaMoskwa">Poradzę sobie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PiotrZgorzelski">Jeszcze raz bardzo proszę, aby tę radosną dyskusję przenieść poza salę sejmową. Przeszkadzacie państwo w wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, pani minister nas zaprasza…)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Janusz Kozik: Deklarację wypisz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#AnnaMoskwa">Bardzo serdecznie i z całego serca. Wszystkich obrońców węgla i górnictwa zapraszamy do PiS-u. Konsekwentnie od lat bronimy węgla i górników.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani minister, tu nie ma nic merytorycznego.)</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#AnnaMoskwa">Rozumiem też, że mogą państwo się gubić, jeśli chodzi o wasze poglądy, bo wasi europejscy liderzy też się gubią.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#komentarz">(Głos z sali: PiS kłamie. To jest niedopuszczalne.)</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#AnnaMoskwa">Wasz ukochany komisarz Timmermans w marcu i w lipcu powiedział: węgiel jest dopuszczalny. Jednocześnie 4 czerwca przyjechał do Polski, do Wrocławia, i powiedział: Mówię do polskich górników — znajdę wam bezpieczniejszą i lepszą pracę. Rozumiem, że trudno jest się odnaleźć, mając takich liderów, bo raz mówią tak, raz inaczej, i do końca nie wiadomo, kogo państwo macie słuchać i co mówić.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jakich liderów? O czym pani w ogóle mówi? To wy tworzycie Komisję Europejską.)</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#AnnaMoskwa">Natomiast przyjmujemy dzisiejszą uwagę i dzisiejsze komentarze obrońców górnictwa. Zapisujemy państwa do tych obrońców górnictwa już na stałe. Będziemy pilnować każdej wypowiedzi przeciwko górnictwu, przeciwko węglowi, bo takich wypowiedzi było w ostatnich miesiącach bardzo wiele.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#AnnaMoskwa">Proszę też nie kłamać, że nie ma żadnego wsparcia, jeśli chodzi o gaz czy inne źródła. Przypomnę, że mamy taryfę. Dzisiaj w komisji kilka minut temu o tym dyskutowaliśmy i przyjęliśmy przedłużenie taryfy na gaz do roku 2027. Przypomnę, tarcza antyinflacyjna to obniżenie podatków na gaz, energię i ciepło oraz dodatek osłonowy, który dalej funkcjonuje. Wnioski można jeszcze składać do października tego roku. Stawka dodatku osłonowego dla węgla jest podwyższona. Konsekwentnie bronimy polskich odbiorców, którzy ciągle używają węgla. Był dodatek osłonowy, dzisiaj mamy dodatek węglowy.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#AnnaMoskwa">Proszę o ostrożność, jeśli chodzi o powoływanie się na wypowiedzi medialne. To jest ostatnio bardzo popularne na tej sali. Nie dyskutujemy bezpośrednio, tylko państwo powołują się na to, co usłyszeli w mediach, szczególnie jeżeli media powołują się na dokumenty zastrzeżone i te dokumenty cytują. Państwo potem uczestniczą w tej dyskusji. Proszę, żebyśmy powoływali się na oficjalne dokumenty i na to, co mówimy oficjalnie w dyskusji publicznej. Dla mnie Onet nie jest żadnym źródłem informacji. W związku z tym nie będę się do niego odnosiła.</u>
          <u xml:id="u-274.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale czy są nieprawdziwe?)</u>
          <u xml:id="u-274.10" who="#AnnaMoskwa">Proszę też nie śmiać się z Polaków, którzy mają kozy. Tak, mają Polacy kozy, palą w nich i jest to źródło ciepła i ogrzewania. Proszę ich nie ośmieszać na tej sali. To jest grupa, która tym wsparciem również będzie objęta. Tak samo byli oni objęci dodatkiem osłonowym.</u>
          <u xml:id="u-274.11" who="#AnnaMoskwa">Pan minister Ozdoba, już tu nieobecny — też chciałam stanąć w jego obronie. To jest minister w moim ministerstwie, dorósł do bycia wiceministrem w moim resorcie i tę funkcję sprawuje dobrze i efektywnie.</u>
          <u xml:id="u-274.12" who="#AnnaMoskwa">Jeżeli chodzi o węgiel, do kwietnia wpłynęło z Rosji 2,7 mln t węgla. Dalej, jeżeli chodzi o węgiel z importu — tak, węgiel płynie i będzie płynął. Do 19 lipca, czyli do wczoraj, łącznie przez polskie porty przepłynęło ponad 3 mln t węgla. Tu mówię zarówno o podmiotach Skarbu Państwa, to one głównie importują, w tym PGE Paliwa i Węglokoks, jak i o podmiotach prywatnych. Na wczoraj zakontraktowane było ponad 7 mln t, podejrzewam, że dzisiaj jest to jeszcze większa ilość węgla, i oczywiście jest to zarówno węgiel energetyczny, który częściowo trafia do energetyki zawodowej, jak i w konsekwencji węgiel przesiewany do polskich odbiorców, w różnych procentach — to jest 10, 20, 30, 40% w zależności od frachtu i rodzaju węgla. To jest też węgiel dla polskich ciepłowni, m.in. PGE Paliwa kieruje do polskich ciepłowni szeroką ofertę zapewnienia węgla. To nie oznacza, że jest to koniec kontraktowania, bo każdego dnia zawierane są nowe kontrakty, są nowe frachty, nowe przepustowości w portach. Oczywiście jest to wyzwanie logistyczne, nigdy tyle węgla nie płynęło przez polskie porty i nie było rozwożone koleją, koordynujemy to w zespole międzyresortowym, planując dokładnie wszystkie operacje i zapewniając coraz większe przepustowości polskich portów, ale patrząc na to, że te 3 mln t już wpłynęło i płyną kolejne tony, można powiedzieć, że ta operacja jest wykonywana efektywnie i z coraz większą szybkością.</u>
          <u xml:id="u-274.13" who="#AnnaMoskwa">Jeżeli chodzi o kierunki, głównie jest to Kolumbia i Indonezja, mówię tu o podmiotach Skarbu Państwa, natomiast pojawiają się, przede wszystkim za sprawą sektora prywatnego, pojedyncze statki m.in. z takich kierunków jak Australia i Stany Zjednoczone. W przypadku podmiotów Skarbu Państwa jest to głównie ten węgiel energetyczny z Kolumbii i z Indonezji, odsiewany też potem do polskich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-274.14" who="#AnnaMoskwa">W tej całej narracji węglowej pojawiło się sporo głosów o tym, że nie dbamy o czyste powietrze. Ja wielokrotnie już to przypominałam, ale pozwolę sobie przypomnieć jeszcze raz. Na początku naszych rządów wpłynęła do nas informacja o naruszeniu w zakresie czystego powietrza za lata 2007–2013. Co tam było, co obejmowało to naruszenie? Brak monitoringu powietrza w latach 2007–2013, brak wystarczającej ilości stacji, niezachowanie parametrów tego monitoringu, brak budowania programów dotyczących czystego powietrza, brak współpracy z samorządami, brak wsparcia finansowego, absolutna bezczynność. Gdzie tu jest troska o czyste powietrze i o Polaków? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-274.16" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-274.17" who="#komentarz">(Głos z sali: 7 lat, 7 lat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat. Gdzieście byli?)</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#PiotrZgorzelski">Czy mogę kontynuować?</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Po ile była tona węgla?)</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#PiotrZgorzelski">Czy mogę kontynuować?</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu…</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#komentarz">(Głos z sali: A wojna była?)</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Posłuchajmy.)</u>
          <u xml:id="u-275.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Była, była. Z Ukrainą.)</u>
          <u xml:id="u-275.10" who="#PiotrZgorzelski">Czy można panią poseł prosić o umożliwienie mi kontynuowania?</u>
          <u xml:id="u-275.11" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o dodatku węglowym, zawarty w druku nr 2471, do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-275.12" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-275.13" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-275.14" who="#PiotrZgorzelski">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o rządowych projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-275.15" who="#PiotrZgorzelski">— o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej,</u>
          <u xml:id="u-275.16" who="#PiotrZgorzelski">— o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-275.17" who="#PiotrZgorzelski">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2470 i 2453.</u>
          <u xml:id="u-275.18" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-275.19" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tymi punktami wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-275.20" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-275.21" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-275.22" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, 3,5 minuty i sprzeciwu nie słyszymy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.23" who="#PiotrZgorzelski">Przechodzimy do kolejnego punktu.</u>
          <u xml:id="u-275.24" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2427 i 2469).</u>
          <u xml:id="u-275.25" who="#PiotrZgorzelski">Proszę panią poseł Elżbietę Płonkę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#ElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić państwu sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2427.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#ElżbietaPłonka">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu skierowała w dniu 6 lipca br. powyższy projekt ustawy do Komisji Zdrowia do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#ElżbietaPłonka">Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw ma na celu właściwe wdrożenie do przepisów prawa krajowego regulacji wynikających z przepisów dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. W 2019 r. Komisja Europejska wskazała na uchybienia związane z nieprawidłową implementacją wybranych przepisów dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#ElżbietaPłonka">Drugą grupę zmian stanowią propozycje przepisów znoszących obowiązek zdania egzaminu państwowego w celu wykonywania zawodu ratownika medycznego oraz zawodu fizjoterapeuty. Zdaniem rządu rezygnacja z dodatkowej formy weryfikacji wiedzy w postaci egzaminu będzie miała pozytywne skutki dla fizjoterapeutów, ratowników medycznych, pacjentów i systemu ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#ElżbietaPłonka">W omawianym projekcie znajdują się także przepisy zmieniające przepisy dotyczące badań klinicznych. Ostatnia, nie mniej ważna jest propozycja zmian przepisów ustawy z dnia 6 września — Prawo farmaceutyczne. Projekt ten przewiduje, że zaproponowane zmiany weszłyby w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#ElżbietaPłonka">Komisja Zdrowia na posiedzeniu w dniu wczorajszym rozpatrzyła projekt ustawy rządowej. Wnosi do Wysokiej Izby o przyjęcie projektu ustawy z druku nr 2469. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Elżbieta Płonka. Tak?</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Anna Kwiecień. Przepraszam, jest zmiana.)</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PiotrZgorzelski">Jest zmiana.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Kwiecień w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#AnnaKwiecień">Bardzo dziękuję, panie marszałku, za uprzejmość.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana regulacja wprowadza zmiany w ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej w związku z potrzebą wdrożenia do przepisów prawa krajowego regulacji wynikających z przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. W związku z powyższym modyfikacja przepisów regulujących świadczenie usług transgranicznych czasowo i okazjonalnie przez pielęgniarki i położne będące obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej polega na zniesieniu obowiązku podawania przez nie w oświadczeniu o zamiarze czasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu informacji o miejscu i czasie jego wykonywania. To jest zgodne z art. 7 ust. 1 dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#AnnaKwiecień">W projektowanym przepisie umożliwiono pielęgniarkom lub położnym złożenie tego oświadczenia w dowolnej okręgowej izbie pielęgniarek i położnych, a nie jak dotychczas — tylko we właściwej ze względu na miejsce wykonywania zawodu. Projektowana regulacja dokonuje zmiany w zakresie minimalnych wymogów kształcenia położnych w ramach procedury automatycznego uznawania dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji położnej. W związku ze zmianami dotyczącymi swobody świadczenia usług przez pielęgniarki i położne będące obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej przedmiotowy projekt wprowadza zmianę organu prowadzącego rejestr tych pielęgniarek i położnych wykonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czasowo i okazjonalnie zawód pielęgniarki lub położnej z okręgowych rad pielęgniarek i położnych na Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych. O wprowadzenie przedmiotowej zmiany wnioskowała również Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych. Wprowadzona zmiana pozwoli zgromadzić w jednym rejestrze dane wszystkich osób wykonujących zawód w tej formie.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#AnnaKwiecień">Niniejszy projekt wprowadza regulacje dotyczące szczegółowych praw nabytych położnych będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym położnych, które odbyły kształcenie na terytorium byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Ponadto projektowane regulacje wprowadzają zmiany w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz w ustawie z dnia 25 września o zawodzie fizjoterapeuty polegające na rezygnacji z przeprowadzenia państwowego egzaminu fizjoterapeutycznego oraz państwowego egzaminu z ratownictwa medycznego, co umożliwi szybszy dostęp do zawodu fizjoterapeuty oraz ratownika medycznego. Likwidacja tych egzaminów znacznie przyspieszy wejście na rynek fizjoterapeutów, a przede wszystkim ratowników medycznych. Ponadto tworzy ona krajowe przepisy kompetencyjne dla organów właściwych w sprawach dopuszczenia do obrotu… Oj, przepraszam, tutaj się zagubiłam.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#AnnaKwiecień">Z dniem 31 stycznia 2022 r. — to są kolejne zmiany, które się pojawiły w tej ustawie — rozpoczęło się bezpośrednie stosowanie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 kwietnia w sprawie badań klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi. To rozporządzenie obowiązuje w polskim porządku prawnym bezpośrednio, ale nie ma charakteru wyczerpującego i wymaga od państw członkowskich wprowadzenia regulacji prawnych, które mogą zostać przyjęte na poziomie wspólnotowym.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#AnnaKwiecień">Do najważniejszych kwestii należy określenie krajowego organu kompetencyjnego odpowiedzialnego za wydanie pozwolenia na prowadzenie badań klinicznych, trybu postępowania w przedmiocie wydania pozwolenia na badania kliniczne produktu leczniczego stosowanego u ludzi oraz pozwolenia na istotną zmianę badania klinicznego i określenie systemu oceny etycznej badań klinicznych produktów leczniczych. W kwestii badań klinicznych w odniesieniu do organu kompetencyjnego odpowiedzialnego aktualnie centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawie związanej z badaniami klinicznymi jest prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Zasadne jest, aby prezes tego urzędu był również organem kompetentnym w wydawaniu pozwolenia na prowadzenie badania klinicznego oraz trybu postępowania w przedmiocie wydania pozwolenia na badania kliniczne produktu leczniczego stosowanego u ludzi oraz pozwolenia na istotną zmianę badania klinicznego.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#AnnaKwiecień">Warto podkreślić, że ustawa ta wprowadza zmiany w Prawie farmaceutycznym oraz zmiany w ustawie z dnia 18 marca o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych i proponuje zmiany dotyczące opłat, regulacji co do nadzoru, wprowadza regulacje umożliwiające pobieranie opłat za czynności związane z pozwoleniem na dystrybucję hurtową weterynaryjnych produktów i wydawanie pozwoleń na dystrybucję hurtową innych produktów leczniczych. Dodano również przepis wskazujący głównego lekarza weterynarii jako organ właściwy w zakresie wydawania pozwolenia, odmowy wydawania pozwolenia, zmiany oraz cofnięcia pozwolenia na dystrybucję hurtową.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#AnnaKwiecień">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Prawo i Sprawiedliwość popiera zmiany w proponowanej ustawie i prosi Wysoką Izbę o akceptację i o poparcie tych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Rajmunda Millera, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#RajmundMiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2427.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#RajmundMiller">Będę musiał rozpatrywać poszczególne zapisy tej ustawy, ponieważ ta ustawa jest kolejnym przykładem niechlujstwa ustawowego rządu. Jest ona niezgodna z zasadami poprawnej legislacji. Przedłożone propozycje rozwiązań legislacyjnych wykraczają znacznie poza tematykę ustawy, czyli poza zmianę ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. Co do tej zmiany ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej wymaganej w związku z koniecznością wdrożenia przepisów unijnych nie mamy żadnych wątpliwości. Ona jest potrzebna, reguluje możliwość zatrudniania pielęgniarek, położnych, uznania ich kwalifikacji w krajach Unii Europejskiej. Natomiast pozostałe zapisy nie mają nic wspólnego z tą ustawą, jak bardzo często w przypadku legislacji tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#RajmundMiller">Proszę państwa, przejdę teraz do następnego tematu. Następny temat ujęty w tej ustawie to jest likwidacja egzaminów końcowych fizjoterapeutów. W związku z tym, proszę państwa, uznajemy opinie samorządów tych środowisk. Te środowiska nie oczekują likwidacji egzaminu końcowego. One po prostu proponują inne rozwiązanie, inny typ tego egzaminu. Jesteśmy zaniepokojeni tym, dlatego że zarówno ratownicy medyczni, jak i fizjoterapeuci to są ludzie, którzy decydują o zdrowiu i życiu polskiego pacjenta. Zwłaszcza chodzi o zespoły ratownictwa medycznego, tam gdzie dzisiaj nie ma w większości zespołów lekarzy, gdzie są właśnie ratownicy medyczni. Tu będziemy monitorować to, co się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#RajmundMiller">Mamy nadzieję, że standaryzacja, o której mówi ministerstwo, będzie wprowadzona i będzie realizowana, chociaż tak naprawdę należałoby sprawdzić skuteczność komisji akredytacyjnej, bo nie wiemy, jak często kontroluje te uczelnie, czy to jest co 5 lat, czy to jest co 4 lata, jak naprawdę wygląda kontrola jakości tych szkół. Pamiętamy, że przed ustawą o fizjoterapii szkół kształcących fizjoterapeutów było ponad 125, a kiedy wprowadziliśmy ograniczenia, pewne wymagania co do standardów, nagle zrobiło się 60 szkół. Więc tu musimy bardzo dokładnie kontrolować to, co się dzieje, bo to jest w interesie naszych pacjentów, to jest zdrowie i życie polskiego pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#RajmundMiller">Jeżeli chodzi o zmiany w Prawie farmaceutycznym związane z produkcją i dopuszczeniem do obrotu środków stosowanych w weterynarii, które są również oczekiwane ze względu na konieczność dostosowania ich do prawa europejskiego, tu również zgadzamy się z tymi zapisami, one są konieczne.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#RajmundMiller">Natomiast absolutnie jesteśmy przeciw zapisom dotyczącym badań, jeżeli chodzi o… Przepraszam bardzo, bo tu się trochę zgubiłem.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ja też się zgubiłam.)</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#RajmundMiller">Dlatego że jest bardzo dużo różnych tematów.</u>
          <u xml:id="u-280.8" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Dużo jest, tak.)</u>
          <u xml:id="u-280.9" who="#RajmundMiller">Chodzi o badania kliniczne, ponieważ, proszę państwa, nie mamy ustawy. Od kilku lat oczekujemy, że będzie ustawa o badaniach klinicznych, ustawa, która będzie regulowała tak ważny temat. Dzisiaj nie możemy pozwolić sobie na to, żeby jakimiś pojedynczymi zapisami w zupełnie innej ustawie regulowano sprawy badań klinicznych. One wymagają odrębnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-280.10" who="#RajmundMiller">Ze względu na różnorodność tematów, na różnorodność naszych opinii dotyczących poszczególnych zapisów klub Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska wstrzyma się w końcowym głosowaniu, dlatego że nie jesteśmy w stanie wydać jednoznacznych opinii co do poszczególnych zapisów tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Szopińskiego, który przedstawi stanowisko klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz niektórych innych ustaw ma na celu właściwe wdrożenie do przepisów prawa krajowego regulacji wynikających z przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej z 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. Bardzo dobrze, że przynajmniej w tej dziedzinie polskie prawo zdaje się podążać w kierunku przyjęcia europejskich standardów.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#JanSzopiński">Drugą grupę zmian stanowią propozycje przepisów znoszących obowiązek zdania egzaminu państwowego w celu wykonywania zawodu ratownika medycznego oraz zawodu fizjoterapeuty. Chodzi o obowiązek zdania egzaminów sprawdzających wiedzę fachową tych osób. Nie było to naganne, aczkolwiek przecież uczelnie kształcące ratowników medycznych czy fizjoterapeutów są placówkami certyfikowanymi i nie ma potrzeby podawania w wątpliwość ich kompetencji w zakresie przekazywania wiedzy. Braki na rynku pracy zarówno fizjoterapeutów, jak i ratowników medycznych w pełni uzasadniają założenie tego projektu. Najwięcej wątpliwości budzi część zapisów dotyczących badań klinicznych. Tutaj, zgodnie z opinią fachowców, przepisy są niejasne i niedoprecyzowane. Najwięcej wątpliwości budzą zapisy dotyczące komisji zajmującej się badaniami, a zwłaszcza koniecznością zagwarantowania w ocenie wniosków opinii osób nieposiadających wiedzy fachowej. W ostatniej części zajmującej się Prawem farmaceutycznym, oprócz zmian mających na celu stworzenie krajowych przepisów kompetencyjnych dla organów zajmujących się kwestią dopuszczenia leków, zajęto się również obrotami leków na potrzeby obrony narodowej. Projekt w tym względzie nie budzi większych zastrzeżeń i spotkał się z przychylną oceną projektodawców, aczkolwiek zmiany w Prawie farmaceutycznym wykraczające poza dostosowanie do prawa unijnego wymagają szerszego uzasadnienia. Dotyczy to rezygnacji z badań jakościowych, produktów radiofarmaceutycznych i gazów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#JanSzopiński">Mój klub deklaruje prace nad dalszym kształtem tej dobrej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Dariusza Klimczaka, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#DariuszKlimczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, jeżeli przeanalizuje się treść tej ustawy, to tytuł jest bardzo mylący. Te inne ustawy to główne ustawy, w oparciu o które powstała ta ustawa, i oczywiście to jest sprzeczne z zasadą poprawnej legislacji. Projekt oczywiście dostosowuje nasze przepisy do prawa europejskiego i tutaj mój klub nie ma uwag. Kwestia swobody świadczenia usług przez pielęgniarki i położne w trybie transgranicznym to oczywistość, ponieważ chodzi tutaj o zniesienie obowiązku podawania przez pielęgniarki lub położne w oświadczeniu o zamiarze czasowego i okazjonalnego wykonywania zawodu informacji o miejscu i czasie jego wykonywania w okręgowej izbie pielęgniarek i położnych właściwej ze względu na miejsce wykonywania zawodu. Podobnie w sprawie uznawania minimalnych wymogów w zakresie kształcenia w ramach procedury automatycznego uznawania dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje — tutaj także nie sposób mieć uwagi. Ale już zmiany sześciu innych ustaw budzą wątpliwości, np. kwestia ewentualnego zniesienia egzaminów państwowych dla ratowników medycznych i fizjoterapeutów, która — warto przypomnieć — nie podlega unijnym regulacjom. W trakcie posiedzenia komisji wyszło przy okazji na jaw, że kształcenie fizjoterapeutów nie ma właściwego nadzoru, a kształcenie ratowników medycznych rząd najlepiej chciałby zmienić na produkcję ratowników, bo tak bardzo są dzisiaj potrzebni w systemie. Warto przypomnieć, że Ministerstwo Zdrowia mimo swoich planów nigdy nie wprowadziło państwowego egzaminu ratowników medycznych jako realnie obowiązującego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#DariuszKlimczak">W mojej ocenie należy jednak wprowadzić jasną i transparentną weryfikację kompetencji nowych ratowników medycznych, tym bardziej że system powierza im coraz więcej obowiązków i coraz więcej odpowiedzialności. Rozmawiamy o sprawach życia i śmierci, tutaj nie może być miejsca na niepewność. Dywagacje, które pojawiły się na posiedzeniu Komisji Zdrowia za sprawą rządowego projektu, nie przynoszą chluby Ministerstwu Zdrowia. Sprawę należy uciąć krótką deklaracją ministra o tym, czy idziemy w Polsce w kierunku dwuczęściowego egzaminu dla ratowników podzielonego na teorię i na praktykę, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#DariuszKlimczak">Uważam, że umiejętności są kluczem zawodu ratownika, a wiedza — jego fundamentem. Tym bardziej że czeka ten zawód dynamiczny rozwój. Co do pozostałych kwestii, także wielu wątpliwości związanych z fizjoterapeutami, oświadczeniem, które zostało wygłoszone w sprawie badań klinicznych komisji — są też rozliczne wątpliwości. Dlatego mój klub nie może poprzeć tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Roberta Winnickiego w celu przedstawienia stanowiska Konfederacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa ma charakter techniczny i tak naprawdę debata o niej to jest debata techniczna na temat funkcjonowania zawodów pielęgniarek, położnych, fizjoterapeutów. Ale, szanowni państwo, to jest też ten moment — bo nie ma lepszego w Sejmie, bo nie toczy się w Sejmie dyskusja, nie było przez te 2 lata żadnego tak naprawdę dobrego momentu — żeby podyskutować o polityce zdrowotnej państwa polskiego. To jest też dobry moment, żeby zauważyć, że najwyższy czas na odważne reformy, na odważne działania, zwłaszcza w obszarze, którym zajmują się pielęgniarki, którym zajmują się fizjoterapeuci, fizjoterapeutki, dlatego że starzeje nam się społeczeństwo, dlatego że Polacy statystycznie są coraz starsi, dlatego że coraz więcej osób wymaga takiej pomocy, takiego wsparcia, takiej opieki, a system mamy niewydolny. Mamy niewydolny system zwłaszcza na poziomie organizacji systemu ochrony zdrowia i finansowania.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#RobertWinnicki">Po raz kolejny podnosimy w tym miejscu i w tym momencie jasne zadanie, które stoi przed tym rządem, przed każdym kolejnym — o ile ten tego nie zrealizuje, a nie wydaje się, żeby ku temu zmierzał — że trzeba skończyć z finansowaniem przez NFZ. Trzeba wprowadzić element konkurencji pomiędzy konkurującymi funduszami zdrowotnymi, który sprawiłby, że pieniądze przestaną być w systemie marnowane. Zwracamy na to uwagę, podnosimy ten postulat od początku istnienia Konfederacji i wracamy do niego. Ponieważ jeśli te systemowe podstawy nie zostaną uzdrowione, to wszelkie usprawnienia techniczne, o których będziemy dyskutowali również na posiedzeniach komisji, będą tylko dodatkiem, dodatkiem do źle funkcjonującego systemu, który, dodajmy, funkcjonował bardzo źle, bardzo słabo, ale w ciągu ostatnich 2 lat tak naprawdę doświadczył zapaści.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#RobertWinnicki">To jest dobry moment, teraz, jeszcze w lipcu, kiedy jeszcze nie nadeszła jesień, ale premier Morawiecki już straszy nas kolejną falą COVID-u, żeby jasno powiedzieć, że nie wolno dopuścić do tego, co działo się przez ubiegłe 2 lata, do tej zapaści systemu ochrony zdrowia spowodowanej lockdownem ochrony zdrowia, spowodowanej zamykaniem, spowodowanej skoncentrowaniem się tylko na jednej chorobie.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#RobertWinnicki">Zamknięcie systemu ochrony zdrowia kosztowało życie dziesiątki tysięcy osób, a być może ponad 100 tys. Polaków. To musi w tym momencie jasno wybrzmieć, szanowni państwo, w tej debacie, żeby nikt nie ważył się ponawiać tej tragedii. Ludzie z nowotworami, ludzie z ciężkimi schorzeniami kardiologicznymi i wszelkimi innymi nie mogli dostać się do szpitali, nie mogli dostać się do specjalistów, ponieważ wszystko było zamknięte z powodu COVID-u. To nie może się powtórzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Maksymowicza, który przedstawi stanowisko ugrupowania Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WojciechMaksymowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Główne zadanie, które rząd pragnie zrealizować, przedkładając projekt ustawy nowelizującej ustawę o zawodach pielęgniarek i położnych i inne ustawy, nie budzi zastrzeżeń. To zrozumiała konieczność dostosowania prawa polskiego do rozwiązań określonych w stosownych przepisach, które zostały wprowadzone przez Parlament Europejski i Radę Europejską już w 2005 r. Zunifikowane zostaną wymogi dotyczące kwalifikacji zawodowych pielęgniarek i położnych na terenie Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WojciechMaksymowicz">Gdyby do tego ograniczył się projekt omawianej ustawy, zgodnie z pierwotną intencją, nie byłoby problemu, ale kolejny raz autorów projektu podkusiło, żeby wprowadzać kolejne kontrowersyjne rozwiązania wykraczające poza główny temat projektu, co narusza zasady dobrej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WojciechMaksymowicz">Zgłaszane są liczne wątpliwości dotyczące zniesienia państwowego egzaminu z ratownictwa medycznego. Wiążą się z tym obawy o zmniejszenie nadzoru nad jakością przygotowania do pracy absolwentów kierunku ratownictwo medyczne, którym przecież znacznie zwiększono kompetencje, te kompetencje, które wpływają na poczucie bezpieczeństwa pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#WojciechMaksymowicz">Wreszcie proponowana treść art. 2 i 5 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty wprowadza zmiany organizacji systemu oceny etycznej badań klinicznych produktów leczniczych, które są niespójne z projektem ustawy o badaniach klinicznych, który już w kwietniu 2021 r. był przedstawiony do konsultacji publicznych i do tej pory nie trafił do laski marszałkowskiej. Wbrew zasadom zmiany te nie zostały skonsultowane z samorządem zawodowym lekarzy i lekarzy dentystów.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#WojciechMaksymowicz">Wnosimy poprawkę polegającą na skreśleniu obu omawianych artykułów. Taka poprawka powinna być naszym zdaniem wprowadzona w imię dobrej legislacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz panią poseł Joannę Senyszyn o przedstawienie stanowiska Koła Parlamentarnego PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#JoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne PPS popiera dostosowywanie prawa polskiego do prawa unijnego. Od 2004 r. Polska jest pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej i można tylko ubolewać, że do tej pory nie mamy pełnej implementacji dyrektyw unijnych.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#JoannaSenyszyn">Ustawa, nad którą procedujemy, jest odpowiedzią na wskazane przez Komisję Europejską nieprawidłowości w implementacji dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej. Ta dyrektywa została wydana 7 września 2005 r. i dotyczy uznawania kwalifikacji zawodowych. W związku z tym projekt ustawy wprowadza zmiany w ustawie z 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, gdyż trzeba dostosować te przepisy prawa krajowego do przepisów unijnych. To jest bardzo słuszne i w pełni to popieramy, ponieważ nasze pielęgniarki muszą korzystać z takich samych praw jak pielęgniarki w innych krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#JoannaSenyszyn">Niestety zostało wykonanych pięć wrzutek do tego projektu. Takimi wrzutkami są art. 2, 3, 4, 5 i 6. Art. 2 to wrzutka do ustawy z 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Art. 3 to wrzutka do Prawa farmaceutycznego z 2001 r. Art. 4 dotyczy ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym z września 2006 r. Art. 5 dotyczy ustawy o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, a art. 6 dotyczy zawodu fizjoterapeuty.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#JoannaSenyszyn">Największe wątpliwości budzą właśnie art. 2 i 5. To jest niestety ta PiS-owska mania, bo to już wygląda na manię prześladowczą, robienia wrzutek do różnych ustaw, co bardzo komplikuje rozeznanie się w prawie, a także późniejsze stosowanie tego prawa. Niektóre z tych wrzutek w tym projekcie ustawy są wręcz groźne dla pacjentów, a także dla systemu ochrony zdrowia w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#JoannaSenyszyn">Koło Parlamentarne PPS nie poprze tego projektu, choć regulacje dotyczące pielęgniarek i położnych uważamy za konieczne, gdyż dostosowują prawo polskie do unijnego w dziedzinie integralnie związanej z ochroną zdrowia. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy teraz do pytań.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy do pytania zapisał się pan poseł Artur Łącki.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli pana posła nie ma, to pytanie zada pani poseł Anita Sowińska.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#komentarz">(Poseł Artur Łącki: Jestem, jestem.)</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#ArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przy okazji takich ustaw trzeba by też zacząć rozmawiać na temat kształcenia pielęgniarek, położnych, ratowników medycznych. Kilkanaście lat temu, kiedy podpisywaliśmy dokumenty akcesyjne do Unii Europejskiej, Unia Europejska narzuciła nam pewne rozwiązania. Jednym z tych rozwiązań było przejście na kształcenie pielęgniarek i położnych na studiach wyższych. Nikt wtedy nie myślał, że jest to złe. Myślę nawet, że jak negocjatorzy to podpisywali, to myśleli, że jest to dobra sprawa, bo jak ludzie się kształcą na studiach, to jest lepiej. Ale dochodzimy do takiej sytuacji, że brakuje nam pielęgniarek, położnych, brakuje nam ratowników medycznych. Może to jest czas na to, aby porozmawiać z Unią Europejską. Chciałem jeszcze wrócić do tego, że innym krajom nie narzucono obowiązku kształcenia pielęgniarek na studiach wyższych. Chodzi o powrót do kształcenia zawodowego. Ja już nie mówię o powrocie do liceów medycznych, choć to wcale nie byłoby złe, ale mówię chociażby o powrocie do 2-letnich szkół pomaturalnych.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#ArturŁącki">Proszę państwa, od 20 lat jestem członkiem rady społecznej dużego szpitala wojewódzkiego, od 10 lat — jej przewodniczącym. Współpracuję z tymi ludźmi i nie widzę różnicy między pielęgniarkami po liceach, a pielęgniarkami po studiach wyższych. Widzę różnicę między tymi pracownikami, którzy są zaangażowani, a tymi, którzy nie są, między tymi, którzy mają powołanie do tego zawodu, a tymi, którzy nie mają powołania do tego zawodu. To jest najważniejsze. Najważniejsze jest, żebyśmy dali młodym ludziom możliwość kształcenia się w różny sposób, bo niektórzy chcą iść na studia i mogą to zrobić, a niektórzy chcą mieć zawód szybciej i nie muszą do tych studiów wracać. Prosiłbym o to, żebyśmy zaczęli dyskusję na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anita Sowińska.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#AnitaSowińska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przy okazji dyskusji nad tą ustawą chciałabym zapytać konkretnie o pielęgniarki zatrudnione w domach pomocy społecznej. Wykonują one bardzo ciężką pracę, opiekując się osobami niedołężnymi, niepełnosprawnymi, często na stałe przykutymi do łóżka. Mimo to te pielęgniarki otrzymują znacznie niższe wynagrodzenie niż pielęgniarki zatrudnione w podmiotach leczniczych. Nie otrzymują też dodatków, podwyżek czy ekwiwalentu za pracę w niedziele i święta. Z kolei w prywatnych placówkach pracownice często zatrudnione są na umowach śmieciowych. Nierówności w wynagradzaniu pielęgniarek zatrudnionych w DPS-ach skutkują olbrzymimi problemami w pozyskiwaniu osób do pracy. W związku z tym zwracam się z pytaniem do pana ministra: Czy planowane jest zrównanie praw pracowniczych pielęgniarek w DPS-ach z pielęgniarkami zatrudnionymi w podmiotach leczniczych i kiedy to nastąpi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Piątkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jednym z objawów psucia, a tak naprawdę niszczenia państwa przez PiS jest właśnie niechlujstwo legislacyjne i w pełni świadome łamanie zasad legislacyjnych. Państwo to robicie, wprowadzając do projektu ustawy zmiany, które nie mają nic wspólnego z projektowaną ustawą. Po co to robicie? Otóż po to, żeby uniknąć konsultacji społecznych, ukryć coś przed opinią publiczną, uniknąć protestów, dyskusji na ten temat, bo nie lubicie dyskutować z obywatelami. Równie dobrze moglibyście do tej ustawy wprowadzić poprawkę i np. wprowadzić kolejny stan wyjątkowy, kolejny podatek, może zmienić ordynację wyborczą, żeby jeszcze łatwiej było wam wygrać wybory. Szanowni państwo, niszczycie państwo polskie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Wandę Nowicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Status pielęgniarek i położnych, a także innego personelu średniego służby zdrowia jest wciąż niezadowalający, mimo iż wymogi unijne coraz bardziej wymuszają na nas wprowadzanie takich standardów, w których pozycja tych zawodów będzie adekwatna do pracy i odpowiedzialności osób wykonujących te zawody. Chciałam zapytać: Kiedy państwo wreszcie uznacie, że bez pielęgniarek, położnych, fizjoterapeutów, ratowników medycznych i innych system ten będzie działał wadliwie i niezadowalająco? Kiedy zmiany, które wprowadzicie, wreszcie sprawią, że osoby wykonujące te zawody uzyskają status odpowiedni do własnych kwalifikacji, odpowiedzialności i pracy, którą wykonują, a także odpowiednie wynagrodzenie finansowe? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Fabisiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli jest pan minister — Panie Ministrze! Moje pytanie będzie dotyczyło zapisów mówiących przede wszystkim o ratownikach medycznych. Jeśli chodzi o fizjoterapeutów, to kończą oni 5-letnie studia, piszą pracę magisterską, zdają egzamin dyplomowy. Wcześniej zdawali jeszcze egzamin państwowy. Są to ludzie po pełnych studiach wyższych. Jeśli chodzi o ratowników medycznych, to kończą oni studia 3-letnie pomaturalne, kończące się również dyplomem zawodowym, powiedzmy sobie. Są to studia pierwszego stopnia. Lekarz kończy studia podstawowe 6-letnie, 8-letnie, po czym idzie praktykować pod okiem doświadczonego lekarza. Ratownik medyczny staje twarzą w twarz z pacjentem, któremu życie uratuje lub go nie uratuje. Mówi się, że pierwsza godzina to jest ta złota godzina, podczas której pomoc jest najważniejsza. Czy rzeczywiście uważacie państwo, że ta pomoc może być zapewniona, jeśli zwalniamy ratownika medycznego z bardzo ważnego egzaminu państwowego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Specjaliści mówią wprost, że egzamin powinien być dwumodułowy albo skoncentrowany na praktycznych umiejętnościach. Zmiany może i ułatwią dostęp do zawodu ratownika, przez co uzupełni się braki w tym zawodzie, ale czy nie zostanie przy tym narażone zdrowie pacjentów?</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#MałgorzataPępek">Kolejna sprawa: w projekcie znajdują się również nowe kwestie prawne dotyczące pielęgniarek. W obecnym czasie trwa dramat spowodowany ustawą o wynagrodzeniach, gdzie od 1 lipca podmioty niekorzystnie… Chodzi o zaszeregowanie pielęgniarek do grup zawodowych ze szkodą dla zainteresowanych. W mojej ocenie tolerowanie tego i przyzwolenie na taką dowolność w stosunku do nowych przepisów doprowadzi znowu do rosnącego niezadowolenia w środowisku pielęgniarskim. Kiedy podczas obrad była o tym mowa, Ministerstwo Zdrowia bagatelizowało tę sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MałgorzataPępek">Co teraz powiecie w tej kwestii samym zainteresowanym? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Projekt ten nie tylko wprowadza do polskiego systemu prawnego prawo unijne, co ogólnie jest w uzasadnieniu eksponowane, ale wprowadza szereg innych tzw. wrzutek, które przez to, że koncentrujemy się na prawie unijnym, są mniej widoczne. Ale one nie są dobrze przygotowane. To są nieprzemyślane zmiany, których skutki są w tej chwili trudne do oszacowania.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#ZofiaCzernow">Pierwsza kwestia to jest kształcenie fizjoterapeutów. Kiedy ta kwestia zostanie do końca uregulowana? Pojedyncze zmiany nie rozwiązują problemu, a problem jest. Druga to badania kliniczne. Kiedy środowisko lekarskie otrzyma oczekiwaną ustawę dotyczącą kompleksowej regulacji badań klinicznych? Naprawdę nie można rozwiązywać problemów wrzutkami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zdecydowaną większość proponowanych zmian uważam za celową i uzasadnioną. Natomiast mam pytanie związane z częścią dotyczącą Prawa farmaceutycznego i będę uprzejmie prosił pana ministra o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#JanSzopiński">Rozumiem, że wszelkie badania jakościowe pociągają za sobą koszty oraz wymagają określonego czasu. Czy jednak te czynniki stanowią wystarczające uzasadnienie rezygnacji z przeprowadzenia badań jakościowych produktów radiofarmaceutycznych i gazów medycznych? Są to substancje podawane pacjentom będącym nieraz w bardzo ciężkim stanie. Ich zastosowanie może być kluczowe dla ich życia. Która z tych przesłanek była kluczowa dla podjęcia decyzji? Czy jest to kwestia ekonomii czy kwestia dotycząca czasu badań? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zdecydowana większość proponowanych zmian są to zmiany celowe i uzasadnione, ale mam natomiast pytanie związane z ratownikami medycznymi. Kiedy będą uregulowane zasady i warunki związane z zatrudnieniem i wynagrodzeniem ratowników medycznych? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Na tej sali kilka tygodni temu informował pan o dobrych rozmowach i porozumieniu ze środowiskiem pielęgniarek i położnych m.in. w sprawie nowych zasad wynagradzania. Ta ustawa weszła w życie od 1 lipca i mamy sygnały z wielu miejsc, właśnie gdzie podmioty lecznicze nie realizują tej ustawy. Mało tego, również osoby, które pracują w administracji, czyli są po stronie organów założycielskich, również są pozostawione bez wzrostu wynagrodzenia. Jakie jest stanowisko w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#TadeuszTomaszewski">Po drugie, jakie działania podejmuje rząd na rzecz stabilizacji zawodu pielęgniarek i położnych, zwłaszcza że z danych wynika, iż w 2022 r. średnia wieku polskiej pielęgniarki to 53 lata, a położnej — 51 lat? Gdyby nie pielęgniarki i położne pracujące, a będące już na emeryturach, cały polski system opieki zdrowotnej mógłby się zawalić. Więc jakie działania podejmuje rząd w tej sprawie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy kwestii rezygnacji z egzaminu dla przyszłych ratowników medycznych. Dziś ratownicy medyczni są to zazwyczaj wysokiej klasy specjaliści, na których oczywiście można polegać w sytuacjach kryzysowych. Jest to niezwykle ważne, ponieważ bardzo często od jakości ich pracy zależy zdrowie i życie osób ratowanych. Te kwalifikacje do tej pory były potwierdzane właśnie m.in. egzaminem. Pytanie, czy rząd planuje wprowadzenie innych mechanizmów, tym razem weryfikacji procesu kształcenia. Pytam o to, ponieważ z uwagi na wykonywaną pracę proces kształcenia ratowników przy braku egzaminów może powinien być objęty jakąś formą państwowego nadzoru. Innymi słowy, czy rząd widzi potrzebę wzmocnienia nadzoru nad kształceniem ratowników medycznych właśnie po to, aby zagwarantować wysoki poziom kompetencji osób kończących naukę w zawodzie ratownika? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten projekt to zbitka zmian wielu ustaw, bo Unia Europejska goni, nie do końca przemyślanych, wiele bez wyobraźni i przewidywania złych następstw.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#ZdzisławWolski">Na posiedzeniu Komisji Zdrowia był szef samorządu fizjoterapeutów. Wysłuchaliśmy go i popieramy ten kompromis między oczekiwaniami najwyższego poziomu fizjoterapeutów, ratowników a realizmem. Mówię tu o tym, żeby nie było końcowych egzaminów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#ZdzisławWolski">Ale mam pytania dotyczące środowiska lekarskiego, z którym nic konsultowano, a wprowadza się zmiany w funkcjonowaniu komisji bioetycznych do oceny etycznej badań klinicznych produktów leczniczych. Nie wiadomo, jakie będą kryteria powoływania komisji przez ministra zdrowia, jak to będzie czynił, czy arbitralną decyzją, czy to będzie jednorazowe, czy będą tam kwestie światopoglądowe, co z okręgowymi, na poziomie okręgowych rad lekarskich, izbami i kiedy będzie ustawa, nad którą prace trwają, a nie było nawet konsultacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MartaWcisło">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rządowy projekt ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ratowników to niestety, ale niechlujstwo legislacyjne. O ile w zakresie dostosowania polskich przepisów do unijnych nie ma dyskusji, bo równe traktowanie zawodów medycznych w Polsce i w Unii powinno mieć miejsce i należy to zrobić, o tyle jak zwykle dokonujecie kilku wrzutek. Było pięć wrzutek dotyczących Prawa farmaceutycznego, badań klinicznych itd.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#MartaWcisło">Moje pytanie do pani minister jest nieco inne. Chciałabym zapytać, kiedy uregulujecie zasady wynagradzania ratowników medycznych, tak aby wszyscy ratownicy bez względu na to, w jakim podmiocie są zatrudnieni, dostawali tej samej wysokości wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#MartaWcisło">Kolejne pytanie. Kiedy uregulujecie wynagrodzenia pielęgniarek zatrudnionych w domach pomocy społecznej? Im nie przysługują żadne dodatki, pracują za najniższą krajową, nie zarabiają nawet tyle, co pielęgniarka w szpitalu powiatowym. Za chwilę nie będzie pielęgniarek w DPS-ach, bo nikt nie jest w stanie dzisiaj, w dobie takiej drożyzny, przeżyć za najniższą krajową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! PiS praktycznie do każdej ustawy robi wrzutki dotyczące innych ustaw. Celem jest ukrycie niekorzystnych przepisów, które szkodzą obywatelom, samorządom, organizacjom pozarządowym. Rozrzucenie przepisów dotyczących jednej kwestii w dziesiątkach ustaw utrudnia życie i wręcz uniemożliwia obywatelom rozeznanie się w prawie, gdyż wiele ustaw nie ma tekstów ujednoliconych. Kiedy procedowane dziś przepisy dotyczące sześciu różnych ustaw zostaną umieszczone w tych ustawach jako teksty jednolite? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie zadaje pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#MarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Tu, na tej sali, już niejednokrotnie podnoszono kwestie ratowników medycznych i egzaminu państwowego. To jest dość zadziwiające zjawisko, że potencjalnie godzimy się na obniżenie kwalifikacji tych osób.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#MarekDyduch">Chciałbym zapytać o inny kontekst. Jest coś takiego jak błąd medyczny. Wyobraźmy sobie ratownika medycznego niedokształconego i nieprzygotowanego odpowiednio, bez egzaminu państwowego, który popełnia błąd przy jakimś zabiegu czy czynnościach powypadkowych. Jaka jest wtedy odpowiedzialność karna za taki błąd? Czy sami sobie nie gotujemy takiej sytuacji, że zwalniając tych ratowników medycznych z egzaminu państwowego, również potencjalnie zwalniamy ich z odpowiedzialności za swoje działanie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana Piotra Brombera o odpowiedź na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PiotrBromber">Pani Marszałek! Panie, Panowie! Wysoka Izbo! W pierwszej kolejności odniosę się do kwestii związanych z egzaminem dla fizjoterapeutów i ratowników medycznych. Szanowni państwo, ten egzamin dla ratownika medycznego czy dla fizjoterapeuty nie był jeszcze realizowany. Żaden ratownik medyczny nie zdawał takiego egzaminu, żaden fizjoterapeuta nie zdawał takiego egzaminu. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PiotrBromber">Po drugie, kwestia perspektywy dla zawodu ratownik medyczny. Mamy projekt ustawy o zawodzie, o samorządzie. Kwestia wynagrodzeń. Jeszcze niedawno na forum Izby dyskutowaliśmy o projekcie ustawy o wynagrodzeniu minimalnym, który właśnie gwarantuje wynagrodzenie m.in. też dla ratowników medycznych, ale również innych zawodów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PiotrBromber">Kwestia perspektywy dla pielęgniarek i położnych. Perspektywą jest to, że pielęgniarki mogą się kształcić w systemie studiów trzyletnich, studiów magisterskich, mogą również zdobywać swoje kwalifikacji w trakcie kształcenia podyplomowego. Również perspektywa zarobków, czyli gwarancja odpowiednich zarobków, to jest to wszystko, co stwarza możliwość i zachętę do, z jednej strony, uczenia się czy kształcenia w tym kierunku, ale również do pracy w tym zawodzie. Liczba chętnych do studiowania na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo rośnie. Liczba szkół w tym zakresie również rośnie. Tak że z jednej strony jest perspektywa odnośnie do liczby szkół, kwalifikacji, kompetencji, umiejętności, ale też jest ważna kwestia związana ze standardami kształcenia. My chcemy, żeby to właśnie standardy kształcenia były tym elementem, który w dużym stopniu będzie determinował jakość kształcenia w ramach konkretnych zawodów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PiotrBromber">W takim zakresie, w jakim padło pytanie i prośba o udzielenie odpowiedzi na piśmie, odpowiedzi zostaną udzielone. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej (druki nr 2371 i 2470).</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#AnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej wpłynął do Sejmu 21 czerwca tego roku, a dzień później został skierowany do pierwszego czytania. Na 58. posiedzeniu Sejmu w dniu 6 lipca odbyło się pierwsze czytanie tego projektu ustawy, po czym Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przeprowadziła w dniu 20 lipca szczegółowe prace nad projektem, których rezultatem jest przedstawiane Wysokiej Izbie sprawozdanie z druku nr 2470.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Celem omawianego tutaj projektu ustawy jest zmiana granic ustawowego zagrożenia karami za wykroczenia i przestępstwa przeciwko środowisku. Kary te powinny być skuteczne, proporcjonalne do szkód i zagrożeń dla środowiska powodowanych przez te wykroczenia i przestępstwa, a także powinny odstraszać przed ich popełnieniem. W ostatnich latach zauważany jest wzrost liczby przestępstw przeciwko środowisku. Szczególnie dotkliwa i niebezpieczna dla ludzi i środowiska jest narastająca liczba pożarów miejsc gromadzenia odpadów. W 2015 r. było ich 126, w 2016 r. było 117 pożarów, w 2017 r. — 132 pożary, a w 2018 r. — 243 pożary. W 2019 r. ta liczba spadła do 177. Nowelizacja ustawy — Prawo ochrony środowiska i ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska z 2019 r., która zmieniła sposób organizacji pracy Inspekcji Ochrony Środowiska oraz istotnie zwiększyła uprawnienia kontrolne inspektorów, nieco przyhamowała ten niecny proceder palenia odpadów. Ale wobec niskiego zagrożenia karami, dalej opłacało się zatruwać środowisko, zamiast postępować z odpadami, jak wymagają tego przepisy prawa. Równie uciążliwe dla środowiska i mieszkańców naszej ojczyzny jest porzucanie odpadów w miejscach do tego nieprzeznaczonych, w lasach czy na polach, co wymaga podejmowania działań w celu unieszkodliwiania tych porzuconych odpadów przez samorządy, za co płaci Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, czyli my wszyscy. Dosyć tego. Zmiana przepisów Kodeksu karnego odnoszących się do przestępstw i wykroczeń przeciwko środowisku powinna nareszcie położyć temu kres.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#AnnaPaluch">Po pierwsze, w razie skazania sprawcy za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku sąd orzeka, a za nieumyślne może orzec nawiązkę na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości od 10 tys. do 10 mln zł. Nareszcie zatruwanie środowiska przestanie się opłacać, a orzekane nawiązki zasilą fundusz, z którego są pokrywane koszty usuwania zanieczyszczeń środowiska powstałych wskutek naruszających prawo zachowań. Zmianie podlegają art. 181, 182, 183, 185 i 186 Kodeksu karnego. Przykładowo, zanieczyszczenie wody, powietrza, powierzchni ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu lub spowodować pogorszenie jakości wody, powietrza, powierzchni ziemi, o czym mówi właśnie art. 182 Kodeksu karnego, będzie miało nowe granice ustawowego zagrożenia: od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, a za działanie nieumyślne — do 3 lat. Jeżeli natomiast czyn taki został popełniony w związku z eksploatacją instalacji działającej w ramach zakładu w zakresie korzystania ze środowiska, na które jest wymagane pozwolenie, chodzi o przypadek określony w § 3 art. 182, kara pozbawienia wolności wzrasta w dolnej i górnej granicy i wynosi od roku do lat 10. Z kolei art. 183 dotyczący niezgodnego z prawem usuwania, składowania, przetwarzania, wspierania i unieszkodliwiania transportu oraz dokonywania odzysku odpadów lub substancji, który do tej pory określał zagrożenie karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, jest zmieniany w taki sposób, że wysokość kary wzrasta i wynosi od roku do 10 lat. Natomiast za przywożenie odpadów niebezpiecznych z zagranicy lub wywożenie za granicę bez wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia albo wbrew jego warunkom, za co do tej pory groziła kara pozbawienia wolności w wysokości od 6 miesięcy do 8 lat, wzrasta w dolnej i górnej granicy i wynosi od 2 lat do 12 pozbawienia wolności. Dodaje się także karę za porzucanie odpadów niebezpiecznych, co dotąd nie było penalizowane, chodzi o § 5a, za co także grozi kara od 2 do 12 lat. Dodawany jest nowy § 5a w tym artykule. Dodaje się do ustawy nowy przepis w art. 188a, który zachęca do dobrowolnego naprawienia szkody w całości albo w znacznej części, bo jest to przesłanka dla sądu do nadzwyczajnego złagodzenia kary albo do odstąpienia od jej wymierzenia. Trzeba wdrażać i pozytywne, i negatywne metody.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Trudno z uwagi na dosyć krótki czas, jaki mam na wystąpienie, omawiać szczegółowo wszystkie przepisy dotyczące zaostrzenia sankcji karnych. Szczegółowo wymienia je art. 5 projektu ustawy zawierający zmiany do Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#AnnaPaluch">Ponadto zmienia się ustawę o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary przez dodanie nowego art. 4a, który jest w pewnym sensie lex specialis względem art. 4. Dotychczas obowiązujące przepisy umożliwiały podmiotom zbiorowym unikanie kary, bo warunkiem koniecznym do jej nałożenia na ten podmiot zbiorowy było najpierw ukaranie osoby fizycznej, dobrowolne poddanie się przez nią karze albo warunkowe umorzenie w przypadku popełnienia przestępstw przeciwko środowisku. Wtórny charakter odpowiedzialności podmiotu zbiorowego sprawia, że bardzo znikoma, można powiedzieć, była skuteczność dotychczasowych środków prawnych. Polska ma obowiązek wprowadzenia sprawnie funkcjonującego systemu odpowiedzialności osób prawnych, a to wynika ze zobowiązań międzynarodowych wobec Unii Europejskiej, wobec Rady Europy, wobec OECD i stąd te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#AnnaPaluch">Kolejny przepis w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych dotyczy dodania nowego art. 7a i podobnie jak w przypadku art. 4 i art. 4a stanowi lex specialis pod względem art. 7. Kara orzekana zgodnie z art. 7 nie może przekroczyć 3% przychodu osiąganego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony. Tak się jakoś do tej pory składało, że podmioty popełniające czyny zabronione akurat w tym roku, w którym mogły podlegać karze, osiągały dosyć niskie przychody. Stąd te sankcje miały znikome oddziaływanie i kary nakładane zgodnie z art. 7 miały charakter po prostu symboliczny. Mamy nadzieję, że teraz dodanie art. 7a uniemożliwi nadużywanie tych przepisów, które w założeniu miały chronić firmy przed nieadekwatnymi czy nadmiernie wysokimi karami.</u>
          <u xml:id="u-326.7" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! W trakcie prac Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa nad tymże projektem wprowadzono do niego sześć poprawek merytorycznych. Dwie poprawki do ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska. Pierwsza do art. 9 — dodanie nowego ust. 8a, a druga do art. 10b, która zmienia brzmienie ust. 1. Obydwie poprawki mają na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych co do stosowania przepisów ustawy i realizacji upoważnienia ustawowego z art. 95 ust. 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. — Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Tak więc to jest pewnego rodzaju doprecyzowanie stosowanych już przepisów.</u>
          <u xml:id="u-326.8" who="#AnnaPaluch">Kolejna poprawka odnosi się do ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach. Dotyczy ona realizacji monitoringu przyrodniczego przez pracowników Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz osób wykonujących badania w związku z realizacją państwowego monitoringu środowiska. Ta poprawka umożliwia dostęp do terenów leśnych osobom niebędącym pracownikami GIOŚ, a wykonującym badania terenowe państwowego monitoringu środowiska. Jest to niezbędne do zapobiegania i zwalczania przestępczości środowiskowej.</u>
          <u xml:id="u-326.9" who="#AnnaPaluch">Kolejna poprawka zmienia ustawę o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym i rozszerza katalog pojazdów zwolnionych z opłat za przejazd autostradą o pojazdy Inspekcji Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-326.10" who="#AnnaPaluch">Kolejna z poprawek zmienia ustawę o odpadach i umożliwia marszałkowi województwa natychmiastowe wykreślenie z rejestru BDO, czyli Bazy Danych Odpadowych, podmiotu w przypadku cofnięcia lub wygaśnięcia decyzji związanych z gospodarką odpadami, tak aby marszałek mógł aktualizować dane w Bazie Danych Odpadowych bez wszczynania postępowania administracyjnego w sprawie wydania decyzji o wykreśleniu z rejestru, skoro to wykreślenie wynika z wydanych przez właściwe organy i podmioty decyzji. Dotychczasowy stan, z jakim mamy do czynienia, pozwala tym podmiotom, które utraciły już uprawnienia do wpisania do BDO, funkcjonować w Bazie Danych Odpadowych, generować dokumenty w systemie, pomimo że nie posiadają do tego umocowania w przepisach prawa, a pozbawienie ich tych uprawnień trwa miesiącami, jeśli nie latami. Tak więc przepis jest jak najbardziej uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-326.11" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Zgodnie z sugestią Biura Legislacyjnego ustawy zawarte w niniejszym, omawianym tu przeze mnie, projekcie są ustawione w porządku chronologicznym. Dokonaliśmy więc zmiany porządku ustaw ujętych w projekcie. Ostatecznie projekt wprowadza zmiany do dziewięciu ustaw: ustawy z 20 maja 1971 r. — Kodeks wykroczeń, ustawy z 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska, ustawy z 28 września 1991 r. o lasach, ustawy z 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, ustawy z 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny, ustawy z 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach i ustawy z 21 października 2016 r. o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi.</u>
          <u xml:id="u-326.12" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przyjęła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej 18 głosami za, bez głosów przeciwnych i przy 3 głosach wstrzymujących.</u>
          <u xml:id="u-326.13" who="#AnnaPaluch">W imieniu komisji ochrony środowiska proszę o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu komisji z druku nr 2470. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3,5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Katarzyna Sójka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#KatarzynaSójka">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#KatarzynaSójka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#KatarzynaSójka">Projekt ten dotyczy istotnego podwyższenia kar za wykroczenia i przestępstwa przeciwko środowisku, jeśli sprawca zostanie skazany za umyślne przestępstwo przeciwko środowisku. Ponadto dotyczy zlikwidowania warunku odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, czyli np. spółek, jeśli chodzi o wcześniejsze prawomocne skazanie osoby fizycznej za przestępstwo przeciwko środowisku. Zmiany te mają na celu ochronę środowiska naturalnego przed szkodliwymi działaniami noszącymi znamiona przestępstw lub wykroczeń przeciwko środowisku. Praktyka stosowania dotychczas obowiązującego prawa pokazuje, iż obecne kary, obecne sankcje nie są wystarczające. W związku z tym należy dokonać zmian przepisów, a reakcja karna powinna odpowiadać stopniowi społecznej szkodliwości czynu.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#KatarzynaSójka">Dużym problemem dla budżetu państwa i samorządów jest ponoszenie kosztów utylizacji porzuconych odpadów. Niejednokrotnie obciążenia te wynoszą kilkadziesiąt milionów złotych. Dlatego wśród proponowanych zmian jest nałożenie na sprawców przestępstw wysokich kar pod postacią obligatoryjnego obowiązku wypłacenia nawiązki na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. I tutaj jest kwota nawet do 10 mln zł. Ale kara dla przestępców środowiskowych musi być wysoka, musi być wysoka na tyle, by zwyczajnie takie przestępstwa nie były opłacalne. A same środki z kar nie tylko posłużą do usuwania skutków właśnie tej działalności przestępczej, ale także zasilą różne programy wspierające ekologię, np. poprawę jakości powietrza lub wody w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#KatarzynaSójka">Proponowane nowe sankcje karne będą w większym stopniu odpowiadać stopniowi właśnie społecznej szkodliwości czynu i zawinienia. Nowelizacja wyeliminuje niedoskonałości aktualnych regulacji prawnych. Zakłada się, że zmiana przepisów spowoduje spadek liczby popełnianych przestępstw i wykroczeń przeciwko środowisku, a co za tym idzie — spadek liczby spraw prowadzonych przez organy ścigania i sądy. Najwyższy czas, by skończyć z zaśmiecaniem środowiska. Dotychczasowe prawo było na dużą skalę ignorowane, bo jego łamanie nie niosło za sobą odpowiednich konsekwencji, a niejednokrotnie opłacało się przestępcom, dlatego najwyższy czas, by to radykalnie zmienić.</u>
          <u xml:id="u-328.5" who="#KatarzynaSójka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnosimy o kontynuowanie prac nad proponowanym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Bogusław Sonik, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#BogusławSonik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tym projektem robimy ważny krok w kierunku ochrony środowiska i zmiany podejścia, czyli uznania, że przestępstwo wobec środowiska to jedna z najważniejszych spraw do zwalczania. Chcemy żyć w kraju, w którym jest czyste powietrze, czysta woda, są niezaśmiecone lasy i obywatelska dbałość o to, aby tak było. Nie może być i nie ma akceptacji dla nielegalnych czy półlegalnych wysypisk śmieci, sprowadzania setek tysięcy ton odpadów z zagranicy, które później w wyniku pożarów są spalane w całym kraju. Obrotnym pseudoprzedsiębiorcom, przestępcom generowało to milionowe zyski, a nasza przyroda cierpiała. Często później te wysypiska były porządkowane za pieniądze publiczne, m.in. gmin i funduszów ochrony środowiska. Takie działania należy karać, tak aby w żaden sposób nie były opłacalne.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#BogusławSonik">Projekt ten przewiduje też karalność przestępstw wobec środowiska, które wynikają z niskiej świadomości i lekceważącego stosunku do środowiska naturalnego, jak chociażby nagminne, doroczne wypalanie traw. Sprawcy podpaleń oprócz zagrożenia pożarowego, jakie powodują, zabijają ekosystem. Wszystko, co żyje, ginie w wyniku takich działań. Jeśli nie działa troska o żyjące stworzenia, to niech obawiają się kar.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#BogusławSonik">W projekcie tym za umyślne przestępstwo — to jest bardzo ciekawa i dobra nowinka — przeciwko środowisku sąd orzeka nawiązkę w wysokości od 10 tys. do 10 mln zł. Tutaj chciałbym wnieść poprawkę do tego projektu, jako że projekt przewiduje, że kwoty te będą przekazywane na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, natomiast ja uważam — taka poprawka w imieniu klubu będzie złożona — że środki te powinny być dzielone proporcjonalnie na rzecz gminy i wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej z terenu, na którym popełniono przestępstwo. Na posiedzeniu komisji pan minister wyrażał wątpliwość, mówiąc, że przestępstwa często są popełniane na terenie kilku województw, ale nie sądzę, żeby to była przeszkoda. Sąd, który przeprowadza postępowanie, będzie bardzo dobrze wiedział, na jakim terenie i w jakiej proporcji skutki tego przestępstwa zaistniały, tak aby podzielić te środki.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#BogusławSonik">Ponadto także, jak zauważono w debacie w czasie posiedzenia komisji, gminy często nie działają skutecznie, żeby usuwać nielegalne wysypiska i skutki nielegalnych składowisk, bo nie mają środków finansowych. W ten sposób dopływ takich środków z nawiązek, z kar będzie po prostu dopingował samorządowców, aby te środki wykorzystywać właśnie na te cele, nie mówiąc już o ogólnej zasadzie, że im bliżej obywateli te środki będą lokowane, tym będzie większa ich skuteczność w wykorzystaniu. Tak samo wojewódzkie fundusze ochrony środowiska, które przez lata zasłużyły na bardzo pozytywną opinię i przyczyniły się do poprawy stanu naszego środowiska, zasługują na to, aby te środki otrzymywać i będąc w nieustannym kontakcie z samorządowcami, lepiej je wykorzystywać.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#BogusławSonik">Tak że klub Platformy Obywatelskiej poprze ten projekt, chociaż wyrażaliśmy już wcześniej wątpliwość co do takiego sposobu myślenia, że tylko podwyższona, surowsza penalizacja będzie przeciwdziałać tym przestępstwom i nielegalnym działaniom. Ważne są skuteczność i zdecydowanie w tępieniu tego rodzaju przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#BogusławSonik">Dlatego myślę, że potrzebne jest również powołanie wyspecjalizowanych jednostek wewnątrz komendy głównej czy komend wojewódzkich składających się z policjantów, którzy specjalizowaliby się w tego rodzaju przestępstwach, tak żeby one nie uchodziły płazem, żeby była większa skuteczność w ich zwalczaniu.</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Daria Gosek-Popiołek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#DariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na tę regulację czekamy już od wielu lat. Czekają ci, obok których domów przestępcy porzucali nielegalne odpady, często niebezpieczne. Czekają gminy, na terenie których przestępcy udający przedsiębiorców prowadzą z pogwałceniem prawa swoją działalność, łamiąc przepisy, nie przestrzegając posiadanych pozwoleń. Czekają inspektorzy ochrony środowiska, którzy potrzebują realnych narzędzi, by z przestępcami walczyć. Powiedzmy sobie szczerze: przestępstwa środowiskowe to w wielu wypadkach tak naprawdę zbrodnie przeciwko życiu i zdrowiu ludzi. Ich koszty ponosimy wszyscy — w zanieczyszczonej glebie, w powietrzu, w wodzie. Pora, by przepisy odzwierciedlały te koszty, by działały odstraszająco, by nikomu nie opłacało się wyrządzać szkody w środowisku.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#DariaGosekPopiołek">Oczywiście wielka szkoda, że dopiero teraz dostajemy adekwatne narzędzia, by walczyć z przestępcami działającymi na niekorzyść środowiska naturalnego. Trzeba było zapewne tak głośnych spraw jak bomba ekologiczna w Gorlicach, gdzie przestępcy, mafia śmieciowa, porzucili kilka tysięcy ton odpadów niebezpiecznych. Trzeba było dziesiątek celowych podpaleń składowisk odpadów, bardzo często nielegalnych, by w końcu doszło do zmian legislacji.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#DariaGosekPopiołek">Ale tak naprawdę to nie wystarczy, ponieważ potrzebujemy systematycznej ochrony naszych zasobów, nie tylko ścigania przestępców. Gdy spojrzymy na decyzje, na działania podejmowane przez instytucje, które powinny chronić środowisko, widzimy bardzo często, że nie interes publiczny polegający na ochronie środowiska, ale interes inwestorów jest główną intencją tych działań. Chlewnie i fermy przemysłowe tworzone na terenach chronionych, także na obszarach Natury 2000. Wydawanie zgód na niszczenie siedlisk przez inwestorów. Niepodejmowanie działań w odpowiedzi na wnioski o tworzenie nowych rezerwatów przyrody, składane często przez naukowców, trzymanie w szufladzie tych wniosków przez wiele, wiele lat. Uzgadnianie szkodliwych inwestycji. Przykłady takich zaniechań można byłoby mnożyć. Te zaniechania nie powinny mieć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#DariaGosekPopiołek">A więc, panie ministrze, nie gratulujmy sobie i nie oszukujmy się, że ta ustawa stanowi rozwiązanie wszystkich naszych problemów z ochroną środowiska w Polsce, bo to jest zaledwie krok. Problemy są głębokie, instytucjonalne i wynikają z tego, że od zawsze środowisko traktowane było jak zasób, który należy eksploatować, a tymczasem to zasób, który musi być chroniony. Im szybciej to zrozumiecie, tym lepiej dla nas wszystkich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale dobry krok, dobry krok, co nie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#AndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Wszyscy się zgadzamy — i myślę, że taki był przebieg zarówno pierwszego, jak i drugiego czytania, kiedy rozpatrywaliśmy poprawki — że ta ustawa wprowadzająca sankcje karne za przestępstwa przeciwko środowisku nie tylko jest konieczna, nie tylko była oczekiwana, ale też oczekujemy, żeby ona była dobrym instrumentem dla instytucji państwa i żeby nakładane w trybie tejże ustawy sankcje karne czy inne zobowiązania, jak np. nawiązki, przyniosły oczekiwany efekt. Wiemy, że wszystkie szkody wywoływane w środowisku to nie tylko same szkody środowiskowe, ale też szkody, które powodują olbrzymią frustrację obywateli, angażują wielokrotnie media. Widzimy często ciągnący się, wieloletni nieraz proces w sprawach, które można byłoby przy użyciu tych instrumentów w sposób skuteczny ograniczyć.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#AndrzejGrzyb">Czy to oznacza, że pokładam nadzieję, występując w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, że te instrumenty są wystarczające? Nie. Na pewno nie. Do tego jeszcze musi to być integralnie złączone z dobrym pojęciem tego, czym ma być zrównoważony rozwój. Wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za ten zrównoważony rozwój — państwo, samorządy, obywatele, też wszyscy ci, którzy do tej pory uznają, i trudno im się przełamać, że gospodarcze korzystanie ze środowiska jest ich przywilejem i prawem. A to nie jest tak. Za gospodarcze korzystanie ze środowiska trzeba płacić, bo to środowisko pożyczamy od przyszłych pokoleń. Nie: oddajemy im to środowisko czy, jak nieraz mówimy, ziemię, tylko: kupujemy od przyszłych pokoleń. Oczywiście można powiedzieć, że to są wielkie słowa, ale tak w istocie jest. Zatem wszystkie te elementy, które zostały tutaj wprowadzone, powinny spełnić te oczekiwania.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#AndrzejGrzyb">Nową sprawą są wysokie — relatywnie wysokie jak na warunki polskie — nawiązki, sięgające od 10 tys. aż do milionów złotych. One chyba najbardziej przemawiają do tych wszystkich, którzy potencjalnie mogliby się stać tymi, którzy przeciwko środowisku prowadziliby działalność przestępczą. W pełni się zgadzam, odnosząc się do poprawek, które zostały zgłoszone, z tą argumentacją, którą przedłożył pan poseł Sonik. Dobrze byłoby pomyśleć o tym, aby część środków pochodzących z nawiązek jednak pozostawała nie tylko w dyspozycji narodowego funduszu ochrony środowiska, ale również przynajmniej w dyspozycji wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, które nieraz są bliżej samorządu i nad którymi też w gruncie rzeczy, ze względu na konstrukcję obecnej ustawy, pieczę sprawuje rząd. Przecież w radach nadzorczych i w składach zarządów większość stanowią przedstawiciele, którzy reprezentują aktualny rząd, aktualną koalicję, więc nic by tutaj nie przeszkadzało w takiej, powiedziałbym, spójnej polityce w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#AndrzejGrzyb">Z drugiej strony bardzo wiele w trakcie tych naszych spotkań — mam na myśli tę debatę oraz posiedzenie komisji — pokazywało, jak daleko ograniczone są samorządy. Słusznie pan powiedział w trakcie dzisiejszego posiedzenia, że częstokroć nie wywiązywały się one z ustawowego obowiązku wydawania decyzji o wykonaniu zastępczym, aby usunąć te elementy, które zostały wprowadzone do środowiska i które temu środowisku szkodzą. Po raz wtóry podam przykład gminy Chodów w Wielkopolsce, gdzie przedsiębiorca na własnym terenie, na własnej posesji zgromadził odpady, które są odpadami niebezpiecznymi. Gmina wykonała wszystkie swoje obowiązki. Kiedy tylko uzyskała informację, nałożyła na niego obowiązek usunięcia odpadów i przywrócenia stanu pierwotnego. Okazało się, że ten przedsiębiorca uchylił się od tego i zniknął. Trudno było w ogóle odnaleźć go nawet w trakcie postępowania sądowego. Wykonanie zastępcze przez gminę sprawiłoby, że gmina stałaby się właściwie niewypłacalna. Stąd też władze gminy odstąpiły od wykonania zastępczego. Władze twierdziły, że gdyby otrzymały zapewnienia dotyczące funduszy, które pozwoliłyby im na zastępcze wykonanie, to gmina by się tego podjęła. Więc częstokroć, że tak powiem, uchylanie się samorządów od wydania decyzji o wykonaniu zastępczym związane jest z brakiem możliwości sfinansowania tego wykonania. Organy nadzoru finansowego, np. izby obrachunkowe, mówią: nie wolno wam tego zrobić. Wydają takie decyzje. Mówią: nie możecie tego zrobić, ponieważ będzie to złamanie dyscypliny i naruszenie przepisów ustawy o finansach publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#MichałUrbaniak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jako Polacy jesteśmy zobowiązani do tego, by przekazać następnym pokoleniom nasze dobro narodowe, którym niewątpliwie jest środowisko naturalne. Chodzi o to, by było ono w jak najlepszym stanie. Dobrze pojmowane ekologia i ochrona przyrody zawsze były mojemu środowisku bliskie. Przywołam choćby jedno nazwisko, które większość osób na tej sali powinna znać: Jan Gwalbert Pawlikowski. To był narodowiec, to był reprezentant mojego środowiska. Utożsamiamy się z nim i chcemy kontynuować to, o czym mówił i pisał.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#MichałUrbaniak">Zgadzamy się też w pełni co do zapisów tej ustawy, które dotyczą samego zanieczyszczanie oraz tego, jak powinni być karani ci, którzy celowo wyrzucają śmieci do lasu. Ciężko nie robić tego celowo. Tu kary powinny być jak najbardziej surowe. Wiemy przecież, że wiele śmieci zalega w lasach i przez lata są problemem i dla zwierząt, i dla ludzi jednocześnie. To jest właśnie dobrze rozumiana ochrona środowiska, której nie możemy mylić, proszę o tym pamiętać, z jakimiś ideologicznymi kalkami, zacietrzewieniami, które przychodzą do nas choćby z Unii Europejskiej, z postulatami tzw. zielonych, z ubieraniem się w piórka działaczy proekologicznych. Można przecież np. wyłączyć sprzedaż samochodów spalinowych, chyba że są to samochody luksusowe. Wtedy to one są bardziej ekologiczne. Tak ktoś mógłby powiedzieć. Ten rząd, przypominam, zgodził się na to, wdrażając Krajowy Plan Odbudowy i kamienie milowe.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#MichałUrbaniak">Wracam do tematu. Mamy dbać o środowisko zdroworozsądkowo i racjonalnie. To generalnie pojawia się w tej ustawie. My ją jako Konfederacja planujemy poprzeć. Chcemy jednak kierować się zasadą pomocniczości, zasadą, którą powinny kierować się dobre rządy. Więc teraz pytanie: Czy państwo chcecie w ogóle chociaż w jakiejś części być dobrym rządem? Uważamy, że jeśli chodzi o tę ustawię, to pieniądze, które są z kar, pieniądze, które państwo może w tym wypadku uzyskać od śmieciarzy i wandali, powinny być skierowane do właściwych terytorialnie gmin. Taką poprawkę składam. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 wobec niezwykle ważnej ustawy, która w sposób zdecydowanie bardziej odpowiedni niż aktualne przepisy reguluje kwestie przestępstw dotyczących środowiska.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#MirosławSuchoń">Nasze środowisko, nasze otoczenie jest miejscem naszego życia. Służyło nam przez pokolenia. Ma służyć także kolejnym pokoleniom, które będą po nas mieszkały na naszej planecie, nie tylko na terenie Polski, lecz także całej Europy i całego świata. Mając tę świadomość, powinniśmy zdecydowanie lepiej dbać o to, w jaki sposób traktujemy nasze środowisko, w jaki sposób wykorzystujemy jego zasoby i — co najważniejsze — w jakim stanie zostawimy to środowisko kolejnym pokoleniom. Od tego będzie zależała jakość ich życia. Od tego będzie zależało to, czy życie tutaj w ogóle będzie możliwe.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#MirosławSuchoń">W nieodległej przeszłości mieliśmy do czynienia z wieloma sytuacjami, gdy różnego rodzaju przestępcy środowiskowi, naginając istniejące regulacje, ignorując przepisy, zostawiali za sobą zaśmiecone środowisko, zastawiali za sobą zaśmiecone gminy. Zaśmiecano różnego rodzaju piękne okolice. Było tak choćby u mnie, na Śląsku Cieszyńskim, w Chybiu, gdzie spowodowało to wielki pożar, który pokrył kłębami dymów, kłębami trujących oparów wiele dzielnic tego pięknego miejsca. Podobnie jest w wielu miejscach w całej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#MirosławSuchoń">Dzisiaj potrzebujemy zdecydowanego sygnału, aby przestępcy środowiskowi przestali sobie urządzać z terenu naszego państwa pole do testowania coraz to bardziej wymyślnych sposobów zaśmiecania, zatruwania naszej rzeczywistości. I ta ustawa oczywiście idzie w dobrym kierunku. Tak jak powiedziałem, zawiera rozwiązania, które wydają się odpowiednie i idą w dobrą stronę. Niemniej jednak, panie ministrze, zawsze papierkiem lakmusowym jest skuteczność w egzekwowaniu prawa. Widzimy wyraźnie — mówiłem o tym już w trakcie pierwszego czytania — że choćby na Dolnym Śląsku są takie miejsca, gdzie przestępcy środowiskowi, mówiąc wprost, bimbają sobie z przepisów prawnych, trują mieszkańców, tworzą kolejne wysypiska, udając, że to jest działalność nieszkodliwa dla mieszkańców, nieszkodliwa dla tamtego terenu, dla środowiska, ale w gruncie rzeczy umieszczają w miejscach ukrytych, umieszczają w ziemi takie odpady, które przez wiele dziesiątek, a być może i setek lat będą zatruwały środowisko, czyniąc niepowetowane szkody zarówno w przyrodzie, jak i, co ważniejsze, w życiu ludzi. Później to mści się w postaci różnego rodzaju chorób, nowotworów, które dręczą mieszkańców tych terenów, które zostały w ten sposób potraktowane.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#MirosławSuchoń">Dlatego, panie ministrze, odnosząc się z pozytywnym przesłaniem do tej ustawy, jednak w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 apeluję o wzmocnienie wszystkich tych działań, które pozwolą zatrzymać przestępców środowiskowych, bo dzisiaj tego potrzebujemy. To jest nam potrzebne jak tlen do życia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Żuk, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#StanisławŻuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej dotyczy generalnie zaostrzenia kar i wyeliminowania braków w aktualnych regulacjach prawnych. Zgodnie z dyrektywami Parlamentu Europejskiego państwa członkowskie podejmują niezbędne decyzje w celu zapewnienia tego, by przestępstwa popełnione przeciwko środowisku podlegały bardziej skutecznym i odstraszającym sankcjom karnym. Jest to reakcja na wzrost liczby przestępstw przeciwko środowisku i nieadekwatne do tego kary nakładane przez wymiary sprawiedliwości. W Polsce najbardziej spektakularny był wzrost liczby pożarów na różnego rodzaju składowiskach odpadów i były słabe wyniki w ich zwalczaniu i karaniu winowajców. Jaki wpływ mają takie pożary na zanieczyszczenie powietrza czy wody, nie trzeba nikogo przekonywać. W tym kontekście budżety samorządowe są obciążane dodatkowymi kosztami związanymi z utylizacją porzuconych odpadów, dlatego w proponowanych zmianach nakłada się na sprawców przestępstw dodatkowe kary i obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#StanisławŻuk">Nowelizacja obejmuje zmiany i zwiększenie kar za zanieczyszczenie powietrza, wody lub powierzchni ziemi substancją lub promieniowaniem jonizującym w ilości mogącej zagrozić życiu człowieka, spowodować obniżenie jakości wody oraz dokonać zmian w świecie roślinnym i zwierzęcym. Zmiany w przepisach obejmują także składowanie, usuwanie, przetwarzanie, zbieranie, unieszkodliwianie, transport odpadów lub substancji, które stanowią zagrożenie dla środowiska. Proponuje się nowelizację Kodeksu karnego w części dotyczącej np. zniszczeń w świecie roślinnym i zwierzęcym czy śmierci lub uszczerbku na zdrowiu w wyniku popełnionego przestępstwa środowiskowego. Zmiany o podobnym charakterze obejmują także Kodeks wykroczeń. Zakłada się, że nowe sankcje karne i zmiany w przepisach spowodują znaczny spadek liczby popełnianych przestępstw i wykroczeń przeciwko środowisku. Rezygnację z ograniczenia wymiaru kary pieniężnej należy uznać za uzasadnioną, a sąd będzie decydował o jej wysokości, uwzględniając sytuację majątkową podmiotu.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#StanisławŻuk">Projekt ustawy był przesłany do konsultacji społecznych do różnych organizacji. Część zgłaszanych uwag uwzględniono w projekcie. W związku z powyższym jako Koło Poselskie Kukiz’15 opowiadamy się za uchwaleniem projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#GabrielaLenartowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kwestie, o które chciałabym zapytać, już były tu poruszane w wystąpieniach klubowych i zapewne będą jeszcze poruszane w pytaniach, także na posiedzeniu komisji. Myślę, że jedną kwestią są oczywiście kary adekwatne do charakteru przestępstwa, nieuchronność ich nakładania, ale przede wszystkim systemowe rozwiązania, które pozwolą rzeczywiście gminom reagować — zresztą nie tylko gminom, bo częściowo jest to też w obowiązkach RDOŚ — na zanieczyszczenie środowiska, najszybciej jak się da. Mam tu na myśli konieczność utworzenia specjalnego funduszu dedykowanego finansowaniu wykonań zastępczych, ale z drugiej strony przepatrzenie ustawodawstwa dotyczącego ochrony powierzchni ziemi pod kątem tego, żeby nie stwarzać sytuacji, które mogą sprzyjać przestępczości polegającej na porzucaniu odpadów. Mam tu na myśli możliwość składowania np. odpadów w wyrobiskach pogórniczych czy po wydobyciu, ale także…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#GabrielaLenartowicz">Jeszcze jedno pytanie. Chodzi o skuteczne zlikwidowanie możliwości tzw. przetwarzania odpadów poza instalacjami, co sprzyja nielegalnemu importowi odpadów z zewnątrz do naszego kraju. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę, pani poseł Anita Sowińska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#AnitaSowińska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polskie lasy są brudne. Do tej pory za zaśmiecanie lasu mógł być nałożony mandat w wysokości 500 zł. Jeżeli sprawa została skierowana do sądu, kara grzywny mogła wynieść do 5 tys. zł. Te kary są zdecydowanie za niskie w stosunku do wyrządzonych szkód, szczególnie że w lasach często spotykamy wysypiska odpadów pochodzących od nieuczciwych przedsiębiorców. Są to np. odpady budowlane i części samochodowe. Moje pierwsze pytanie do pana ministra jest następujące: Jakie kary za zaśmiecanie lasu będą obowiązywały po wejściu w życie tej ustawy? I pytanie drugie: Czy Lasy Państwowe jako zarządca lasów należących do Skarbu Państwa mają obowiązek utrzymania lasów w czystości oraz jakie kary mogą być nałożone na Lasy Państwowe np. za nieuprzątnięte wysypiska? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WandaNowicka">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Ustawa o zwalczaniu przestępczości środowiskowej jest bardzo potrzebna. Oczywiście bardzo się cieszę, że pracujemy nad nią i że zostanie ona przyjęta, bo przecież skutki zanieczyszczenia uderzają nie tylko w środowisko, ale przede wszystkim w nas, ludzi, mieszkańców i mieszkanki. Ale ja bym chciała zapytać o taką sprawę. Bo to jest dobrze, że to będzie, ale to nie wystarczy. U mnie, w moim okręgu, w Zabrzu, zmagamy się od lat z niezałatwionym problemem wysypiska śmieci, które wydziela straszny odór, co w takie upały rzeczywiście jest bardzo przykre dla mieszkańców. A zatem panie ministrze, chciałabym pana zapytać, co z ustawą odległościową. Kiedy będzie taka ustawa, która zagwarantuje, że wysypiska będą jednak w jakiejś sensownej odległości od mieszkańców? Co z ustawą odorową? Prace nad tą ustawą trwają tyle lat i ciągle jej nie ma. Tak że, panie ministrze, apeluję o to, żeby rozszerzyć zakres działania i również te problemy zacząć rozwiązywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę, pani poseł Małgorzat Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Samo zaostrzenie kar nie spowoduje, że potencjalni przestępcy nagle przestaną popełniać przestępstwa przeciwko środowisku. Problemem nie jest wysokość kar, ale sposób ścigania tych sprawców i na to powinno się kłaść odpowiedni nacisk.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wysokość też.)</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#MałgorzataPępek">Jednak to dotyczy przyszłości, a ja chciałam zwrócić uwagę na to, co się dzieje tu i teraz. W całej Polsce mamy do czynienie ze składowaniem niebezpiecznych, toksycznych odpadów, które są szkodliwe dla mieszkańców i środowiska naturalnego. W moim regionie taka sytuacja występuje w Czechowicach-Dziedzicach w powiecie bielskim oraz sołectwie Kaczyce w gminie Zebrzydowice w powiecie cieszyńskim. W sprawie utylizacji odpadów w tych miejscowościach interweniowałam do państwa wielokrotnie, ale za każdym razem ministerstwo rozkładało ręce. Wobec powyższego proszę o odpowiedź na pytania: Jakie mechanizmy przewidziano w ustawie, żeby pomóc samorządom w utylizacji niebezpiecznych odpadów? Na jakie wsparcie ze strony państwa będą mogły liczyć? Czy jednostki samorządu terytorialnego otrzymają mechanizmy prawne i środki finansowe, aby mogły skutecznie przeciwdziałać tego rodzaju przestępstwom? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Kiedy na poprzednim posiedzeniu Sejmu było pierwsze czytanie tego projektu, bardzo się ucieszyłam, bo uznałam, że te problemy, które występują w moim okręgu, zostaną rozwiązane. Ale kiedy wróciłam i zaczęłam bliżej przyglądać się sprawie, zasięgnęłam opinii w samorządach, których to dotyczy, to niestety okazało się, że to nie będzie takie proste, a w zasadzie prawdopodobnie nic się nie zmieni. Mianowicie chodzi o to, że w przypadku obywatela polskiego, który na swoim terenie uruchomił nielegalne składowisko odpadów i nadal te odpady przyjmuje, w związku z tym, że sprawy gruntów są nie do końca uregulowane rodzinnie, nadal będzie wielki problem, aby zmusić tego człowieka do zaprzestania tego procederu.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#ZofiaCzernow">Inny problem to składowanie odpadów z importu. Chcę zwrócić uwagę, że zapisy w tej ustawie w dużej mierze są nieostre. Np. co to znaczy: w znacznych rozmiarach? Co to znaczy: istotna szkoda, działanie umyślne czy nieumyślne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#ZofiaCzernow">To będzie utrudniało inspekcjom ochrony środowiska prowadzenie postępowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę, pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#MagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy zwiększa kary za przestępstwa środowiskowe i to jest bezwzględnie dobry kierunek. Ale mam pytanie: W jaki sposób chcecie państwo rozwiązać prawdziwy problem utylizacji tzw. bomb ekologicznych? Jest ich bardzo dużo w skali kraju. W samym województwie kujawsko-pomorskim mamy takich bomb ekologicznych aż 37. Wśród nich znajduje się największa, po byłym Zachemie, której koszty utylizacji wynoszą blisko 3 mld zł. Samorządy, posiłkując się rozwiązaniami zastępczymi, same nie są w stanie sobie poradzić z tym problemem i zlikwidować tych bomb ekologicznych. A to na nie tak naprawdę nałożony jest obowiązek w sytuacji, kiedy przestępca nie jest wskazany lub nie ma możliwości ściągnięcia środków finansowych. Utylizacja takich bomb ekologicznych wielokrotnie przekracza budżet gmin, dlatego Koalicja Obywatelska zgłosiła poprawkę, aby część wysokich kar i grzywien wpływała do samorządów jako wsparcie na likwidację tych bomb ekologicznych. Same kary, jak tu było już wielokrotnie mówione, nie rozwiążą problemu, bo mimo kar bomby ekologiczne nadal zalegają. Dlatego apelujemy o przyjęcie tej konkretnej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zanim przejdziemy do następnego pytania, chciałam powitać przedstawicieli parlamentu i rad seniorów z Pomorza. Witam państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">A teraz bardzo proszę, pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński…</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma go, do kogo pani…)</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Minister Ozdoba powiedział 2 tygodnie temu podczas pierwszego czytania, że gdyby ta ustawa o karach środowiskowych już obowiązywała, to byłabym pierwszą, która dostanie karę.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojoj.)</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#KlaudiaJachira">Nie boję się waszych kar. Życie mnie nauczyło, że za ważne rzeczy trzeba płacić. A jeżeli karę nakłada ktoś taki jak PiS, kto nie szanuje ani prawa, ani środowiska, to oznacza, że w tym sporze stoję po właściwej stronie.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Pani marszałek, proszę…)</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#KlaudiaJachira">A co do robienia cyrku z sali. Mówię do rzeczy. O tym właśnie wspominał pan w odpowiedzi na pytania, gdy byłam na posiedzeniu komisji. Powiedział pan, że ja robię cyrk z tej sali.</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#komentarz">(Głos z sali: 100 godzin karnych, posprzątasz park za to, co…)</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#KlaudiaJachira">To wy robicie cyrk psuciem prawa, ograniczaniem dyskusji, wychodzeniem, kiedy opozycja zabiera głos, brakiem konsultacji społecznych, uchwalaniem prawa wbrew woli społeczeństwa, zatajaniem wydatków budżetowych, szpiegowaniem Pegasusem, propagandą w mediach publicznych niebraniem odpowiedzialności za własny rząd i zwalaniem wszystkiego na Putina czy na Tuska. Mogłabym tak wymieniać w nieskończoność.</u>
          <u xml:id="u-358.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-358.10" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-358.11" who="#KlaudiaJachira">To jest prawdziwy cyrk, panie ministrze. Nie uważa pan? Jest pytanie: Czy pan nie uważa, że to jest prawdziwy cyrk? Proszę o odpowiedź, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-358.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.13" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Na piśmie, ha, ha, ha!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panów posłów z Prawa i Sprawiedliwości o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, jak…)</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panowie.</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#komentarz">(Głos z sali: No ale tu nie ma prezesa Jarosława Kaczyńskiego. Ona ma wizję i jak mamy jej odpowiadać?)</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Szanowny panie pośle, proszę zachować spokój. Nie sądzę, że pan mówi serio.</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#komentarz">(Głos z sali: …takie naruszanie powagi Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Coś strasznie się państwo rozgadaliście.</u>
          <u xml:id="u-359.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-359.10" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To jest zaśmiecanie naszych umysłów.)</u>
          <u xml:id="u-359.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Przemysław Koperski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PrzemysławKoperski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Cieszę się, że jest pan na sali. Wracam do tematu, na który rozmawialiśmy 2 tygodnie temu. Mam prośbę, żeby odpowiedź na to pytanie, które dzisiaj padnie, była na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#PrzemysławKoperski">W 2013 r. ministerstwo, w którym pan pracuje, ministerstwo ochrony środowiska, w odpowiedzi na interpelację posła Borkowskiego wymieniło obszar skażonej ziemi w Czechowicach-Dziedzicach jako bombę ekologiczną, priorytetową do likwidacji, jako bombę powstałą po działalności spółki Skarbu Państwa — firmy Lotos. Dzisiaj po 10 latach nadal na 2 ha zlokalizowanych w Czechowicach-Dziedzicach mamy staw pełen ropy. Pytanie, panie ministrze: Czy ta ustawa, nad którą dzisiaj procedujemy, czy zaostrzenie tych przepisów spowoduje, że przestępcy, którzy doprowadzili do takiej sytuacji, poniosą odpowiedzialność? Druga rzecz: Kiedy pan przekaże 10 mln zł miastu Czechowice-Dziedzice na likwidację tej bomby ekologicznej? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-361.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-361.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Czy ta ustawa będzie odpowiadać na te dylematy, z którymi społeczności lokalne mają do czynienia od wielu lat. Chodzi o kwestię likwidacji nielegalnych wysypisk śmieci. M.in. w sprawie Pyszącej, powiat śremski, pisałem do pana w interpelacji w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#TadeuszTomaszewski">Na tę interpelację otrzymałem odpowiedź, że Pysząca…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panowie posłowie, bardzo proszę o zachowanie spokoju i nieprzeszkadzanie koledze.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#TadeuszTomaszewski">Poinformował pan, że został uruchomiony nowy program narodowego funduszu ochrony środowiska dotyczący przeznaczania środków finansowych na likwidację tych pożyczonych wysypisk śmieci. Miał zostać wdrożony jako program priorytetowy. Jak wygląda realizacja tego programu? Ile środków finansowych na to przeznaczono i ile gmin czy powiatów wystąpiło o te środki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, liczyłem na to, szczerze mówiąc, że przez te kilkanaście dni, które minęły od pierwszego czytania, pan minister zainteresuje się tymi dwiema sprawami, o których mówiłem podczas pierwszego czytania, czyli sytuacją w gminie Osłowice, gdzie powstało nielegalne wysypisko szkodliwych odpadów i ono truje mieszkańców. Tam przecież pańscy koledzy współrządzą w tym województwie. Ten urząd marszałkowski naprawdę zrobił wszystko, żeby ten przestępca środowiskowy mógł bezkarnie działać. I pytanie, panie ministrze: Czy cokolwiek przez te 2 tygodnie ruszyło się w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#MirosławSuchoń">Druga rzecz. Tutaj podniosę kwestię likwidacji tego szkodliwego składowiska w Czechowicach-Dziedzicach. Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie: Jakie działania w tych dwóch sprawach podejmie ministerstwo? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania mniejszego kalibru.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#ZdzisławWolski">Dlaczego, korzystając z okazji, nie wprowadzono do Kodeksu wykroczeń konkretnego zapisu o sankcjach za podrzucanie odpadów na grunty prywatne, zabudowane, zurbanizowane, np. tereny mieszkalne czy rekreacyjno-wypoczynkowe? Jest to luka prawna, którą należałoby przy okazji uzupełnić.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#ZdzisławWolski">Drugie pytanie dotyczy spójności, jednolitości systemu prawnego. To już konkretnie do pana ministra. Pozostało sformułowanie: kamienie, odpady, złom, padlina lub inne nieczystości, a to wszystko mieści się w definicji słowa „odpady”. Dlaczego nie zastąpiono tego sformułowaniem — i tu propozycja — kto wyrzuca odpady albo w inny sposób zanieczyszcza grunt, w tym wylewa nieczystości ciekłe? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Fabisiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#JoannaFabisiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Klimat się zmienia, ogień pustoszy lasy, niszczy nasze zielone płuca. Pożary są wywołane świadomie lub nieświadomie. Jeśli mam dobre informacje, to wykrywalność sprawców tych świadomych pożarów jest bardzo niska. Będę prosiła o odpowiedź na piśmie, jaki jest procentowy wskaźnik tej wykrywalności.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#JoannaFabisiak">Jeśli chodzi o pożary wywoływane świadomie, to konieczna jest edukacja. Zarówno dorośli, jak i dzieci nie mają świadomości, że zostawiona w lesie szklana butelka, wyciek paliwa z samochodu czy niedogaszone ognisko mogą spowodować pożar. Ta lista mogłaby być długa. Ważna jest edukacja, tak aby zapobiegać straszliwym skutkom, zniszczeniom, jakie czyni pożar, a w tej ustawie nie ma o tym ani słowa.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#JoannaFabisiak">Bardzo proszę o odpowiedź, czy przyjęta została jakakolwiek forma edukacji społeczeństwa, a szczególnie młodzieży. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#MarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kontynuuję wypowiedź pani posłanki, która mówiła przede mną. Karać można tych, którzy świadomie popełniają przestępstwo przeciwko środowisku, ale jest wiele sytuacji, gdzie czyni się to nieświadomie, chociażby jakaś impreza młodych ludzi, gdzie są butelki, albo tatuś i mamusia wysypujący śmieci na plaży, gdy widzą to dzieci. Stan świadomości jest fatalny, ale przede wszystkim potrzebna jest informacja o tym, co dzieje się w takich miejscach, gdzie środowisko jest narażone. Czy można byłoby rozważyć w przyszłości taką właśnie informację?</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#MarekDyduch">Społeczni inspektorzy pracy dbają o to, żeby w pracy przestrzegać pewnych przepisów, zasad itd. Bardzo wielu młodych ludzi interesuje się ochroną środowiska i na pewno walczyłoby o to, żeby nie robić takich doraźnych szkód dla środowiska. Można by powołać taką grupę społecznych inspektorów ochrony środowiska, dać im pewne kompetencje, np. możliwość dawania mandatów za przekroczenie przepisów w tych kwestiach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#JanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Oczywiście jest tak, że jak Solidarna Polska się za coś bierze, to doprowadza sprawę do końca. Mieliśmy mafie VAT-owskie i nie ma mafii VAT-owskich. Mieliśmy mafie dopalaczowe i nie ma tych mafii dopalaczowych. Teraz bierzemy się za mafie śmieciowe i mamy bardzo ważne przepisy, bardzo ważną reformę, którą przygotował wiceminister Jacek Ozdoba. Dobrze, że jest odpowiednia atmosfera do merytorycznej dyskusji i szukania pozytywnych rozwiązań, bo nie ma zgody na to, żeby wypalać trawy, nie ma zgody na to, żeby śmiecić w lasach, nie ma zgody na to, żeby zanieczyszczać środowisko.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#JanuszKowalski">Przeprowadziłem rozmowy z rolnikami z powiatu głubczyckiego, który jest powiatem blisko granicy polsko-czeskiej. Rzeczywiście mówią oni o jednej bardzo ważnej rzeczy: o tym transgranicznym przemieszczaniu odpadów.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#JanuszKowalski">Panie Ministrze! Jakie rozwiązanie przewiduje w tej kwestii ta reforma? Jakie przewiduje kary? I przede wszystkim: Czy tych potencjalnych przestępców, którzy śmiecą, którzy łamią prawo, będzie można w końcu kontrolować bez zapowiedzi? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mariusz Kałużny, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#MariuszKałużny">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Troska o środowisko jest naszym politycznym obowiązkiem, ale też moralnym obowiązkiem jako ludzi. Można dbać o środowisko fikcyjnie i można dbać o środowisko realnie. W jaki sposób dba się o środowisko fikcyjnie, jak to bywało przez lata? Opłaca się pseudolewicowych ekologów, którzy przywiązują się do drzew. Opłacani ludzie przeszkadzali w realizacji ważnych inwestycji państwowych, a tymczasem mafie śmieciowe hulały, hulały pod okiem Donalda Tuska, przewoziły tony śmieci w Polsce, powstawały nielegalne zbiorowiska śmieci, wylewano to wszystko do rzeki.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#MariuszKałużny">Jakoś nie widziałem, żeby pani Jachira, która jest dzisiaj taka aktywna, kładła się na tych śmietniskach czy pływała w tej rzece i protestowała przeciwko temu, że w Polsce hulały te mafie. Nie było pani tam, gdzie trzeba było budować coś dobrego, ale między drzewami lansowała się pani przed kamerami.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#MariuszKałużny">A jak realnie walczy się z przestępcami środowiskowymi? Tak jak robi to pan minister Jacek Ozdoba, czyli poprzez podlegające mu silne, sprawne instytucje i wysokie kary. Każdy się zastanowi, zanim zrobi coś takiego, gdy ma zapłacić wielomilionową karę.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#MariuszKałużny">Panie Ministrze! Mam bardzo krótkie pytanie: Ile nawiązek za przestępstwa środowiskowe wpłacono za czasów rządów PO-PSL? Ile mniej więcej kosztuje posprzątanie jednego takiego nielegalnego wysypiska w Polsce? Jakie to są proporcje? Pokażmy to wszystkim. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PiotrKaleta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PiotrKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym wrócić również do takiego tematu, który w tej chwili jest może wyciszony, ale w dalszym ciągu jest bardzo istotny. Otóż zdajemy sobie sprawę z tego, że bardzo wiele śmieci było przewożonych przez polską granicę z zachodu, od strony Niemiec. Chciałbym spytać się pana ministra o to, czy mamy jakąś wiedzę na temat tego, jak to w tej chwili wygląda. W jaki sposób będziemy karali te firmy lub te osoby, które to robią? Czy ten obszar wykracza poza granice naszego kraju? Jak wiemy, dbałość o środowisko w naszej ojczyźnie jest naszym obowiązkiem, naszą powinnością, tak jak wielokrotnie było to już tutaj powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#PiotrKaleta">Pan poseł Dyduch poruszył bardzo ciekawą kwestię dotyczącą powołania jakiejś grupy w ramach wolontariatu, która mogłaby skutecznie karać takie osoby, które zaśmiecałyby środowisko, nasze środowisko.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#PiotrKaleta">Mam pytanie: Czy taka grupa mogłaby powstać również w naszym parlamencie? Tych śmieciarzy mamy aż nadto. Pani poseł Jachira daje nam tutaj przykład, że coś takiego właśnie ma miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PiotrKaleta">Mam pytanie: Czy resort ma jakiś pomysł na to, jak zwalczać takie osoby jak pani poseł Jachira, która niestety jest objęta immunitetem, a powinna być po prostu ukarana za swoje postępowanie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, miał pan mówić na temat.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Przepraszam, chciałabym wygłosić sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Jak pani nie chce, żeby spadły wam sondaże, to niech da pani odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przestępstwa przeciwko środowisku, zaśmiecanie środowiska, to są takie przestępstwa, które popełnia tak naprawdę niewielu przestępców, natomiast osób poszkodowanych jest bardzo wiele. Chyba nie ma osoby, która nie poczułaby się w jakiś sposób poszkodowana tego typu przestępstwem.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Jest jeszcze jeden podmiot, który jest poszkodowany tym przestępstwem. Są to gminy, które muszą utylizować te odpady, natomiast w zasadzie nie biorą udziału w procesie decyzyjnym.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Proszę dać głos.)</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#GrzegorzWojciechowski">Decyzję o tym, że powstanie jakieś niebezpieczne składowisko czy coś innego, podejmują starostowie, podejmują marszałkowie województw. Czy większy udział gmin nie spowodowałby, że te prace przygotowawcze i proces decyzyjny byłyby w większym stopniu, powiedziałbym, dopięte na ostatni guzik? Byłaby większa odpowiedzialność osób, które podejmują decyzję. Dziękuję bardzo, przepraszam, pani marszałek, za przedłużenie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Król, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WojciechKról">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Zwróciłem uwagę na kwotę kary, która zapisana jest w ustawie — 10 mln zł. Ona oczywiście wydaje się wysoka, ale biorąc pod uwagę koszty utylizacji odpadów, można założyć, że przestępcy śmieciowi zarabiają wielokrotnie więcej. Właściwie chciałbym, żeby pan minister tutaj potwierdził, że kara nie wyklucza roszczenia, bo oczywiście szkodę trzeba naprawić. Koszty utylizacji są bardzo wysokie. A także poproszę o deklarację, że przestępcy śmieciowi będą z całą konsekwencją i w sposób systemowy ścigani, ponieważ szkody, które są wyrządzane nie tylko środowisku, ale także finansom publicznym, są bardzo daleko idące. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#MariaKurowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ochrona środowiska to dla nas bardzo ważny temat, bo wszyscy chcemy żyć w pięknym, zielonym świecie bez odorów, bez zanieczyszczeń. Tymczasem niestety pokutuje to, że nie tylko sami zanieczyszczamy, ale nade wszystko… To już jest regulowane, bo przecież wielka polityka edukacyjna w szkołach, w różnych środowiskach, konkursy, happeningi sprawiają, że czujemy problem i to, że nasze środowisko trzeba oszczędzać. Natomiast bardzo niebezpieczne są śmieci transgraniczne. Ich napłynęło bardzo dużo, zwłaszcza za rządów Platformy Obywatelskiej. I teraz pytanie: Jakie były wtedy ceny za zaśmiecenie, za wwiezienie tych odpadów, że to się opłacało? Czy w tej chwili kary, które mają być, w dobry sposób zabezpieczą przed wwożeniem niebezpiecznych odpadów do Polski? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Według informacji GIOŚ w 2019 r. sprowadzono 405 tys. t śmieci, w 4 lata — 1,5 mln t śmieci z zagranicy. Od 2017 r. do 2019 r. nastąpił dwukrotny wzrost procentowy udziału śmieci także z Niemiec. 7 lat rządzicie i te sprawy nie zostały rozwiązane.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Minister to tłumaczył.)</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#PiotrBorys">Chciałbym powiedzieć jednoznacznie, że mamy do czynienia z sytuacją, w której faktycznie w Polsce przez nieszczelne przepisy mafie prowadzą nielegalne czy półlegalne składowiska. Takie jedno jest — zachęcam pana ministra do oceny — w powiecie lubińskim, w miejscowości Kłopotów, w gminie Lubin. Od 6–7 lat to składowisko było dwukrotnie podpalane przez dziwnych właścicieli, nikt nie jest w stanie sobie z tym poradzić. Nie ma środków, aby to rekultywować, nie ma środków, żeby wejść na cudzy grunt i wspólną własność. To wszystko dzieje się za waszych rządów. Żądamy i prosimy, aby przepisy były jednoznacznie skuteczne przy tego typu bombach ekologicznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan minister Jacek Ozdoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#JacekOzdoba">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Pan poseł Borys — to pewnie jest jedna z ostatnich na tej sali osób, które wymagają jeszcze takiej małej lekcji. Więc po raz setny powtórzę, już naprawdę do znużenia, ile razy można powtarzać: na składowisko do termicznego zagospodarowania zakazaliśmy jako rząd Zjednoczonej Prawicy… To, że macie to w swoim programie, przedstawianym ostatnio na jednym z eventów Platformy Obywatelskiej, to bardzo dobrze, cieszymy się. Ten program jest zrealizowany, więc proponujecie coś, co działa. Ale to świadczy o tym, że intencje czy działania Zjednoczonej Prawicy są słuszne, a więc cieszę się, że popieracie nasze działania.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#JacekOzdoba">To, o czym pan mówi, to często są surowce, które nazywają się odpadem, i akurat transgraniczne przemieszczanie w niektórych wypadkach nie może być zakazane, bo oznaczałoby to wyjście z Unii Europejskiej. Swoboda przepływu tych towarów, w cudzysłowie oczywiście, oznacza, że my nie jesteśmy w stanie wszystkiego zakazać. Np. odzysk ołowiu czy metali, co też się nazywa odpadem — gdybyśmy tego zakazali, mielibyśmy problem pod względem gospodarczym. Więc naprawdę proszę nie wrzucać wszystkiego do jednego worka.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#JacekOzdoba">Powiem stanowczo: to wszystko, co jechało na wysypisko czy też do termicznego zagospodarowania, to jest zakazane, Kodeks karny to penalizuje, określa. My podwyższamy dolną i górną granicę odpowiedzialności karnej. Jeśli chodzi o odpady niebezpieczne, to gdyby np. — żeby to zwizualizować — odpady miały przyjechać z Niemiec do Polski, będzie groziła za to kara aż do 12 lat pozbawienia wolności.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#JacekOzdoba">Nawiązki na rzecz narodowego funduszu ochrony środowiska. Oczywiście to jest obok kary uprzątnięcia i tych dodatkowych środków, które wynikają z przywrócenia stanu poprzedniego, z tej sytuacji, która dotyczy działań niezgodnych z prawem… Co więcej, nawet tu jest możliwość odstąpienia od wymierzania tej kary w przypadku przestępstw umyślnych, po to, aby dawać rzeczywiście większe szanse na to, że dojdzie do przywrócenia stanu poprzedniego, czy dojdzie do sprzątnięcia.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#JacekOzdoba">Co do Kodeksu wykroczeń, zaśmiecania, to w przypadku takich Jachir…</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakich Jachir?)</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#JacekOzdoba">…musimy mieć środki bardzo duże…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie ministrze, nie ma pan prawa obrażać pani posłanki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#JacekOzdoba">Ja nie obrażam. A nie śmieciła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To nie daje panu prawa do takiego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#JacekOzdoba">Rozumiem, tylko jeżeli może przekręciłem odmianę nazwiska, ale wydaje mi się, że chyba nie… Ale chodziło o to, że jeżeli ktoś np. nie tylko robi cyrk, jakąś oborę robi z Izby i zaśmieca miejsce publiczne, to uważam, że powinien ponieść karę i powinien być ukarany mandatem, i to nie tym PiS-owskim, tylko tym normalnym. Bo pani nie rozumie pewnego majestatu państwa. Chodzi o to, że niezależnie od tego, kto to zrobi — i również gdyby ktoś taki znalazł się na prawicy, chociaż my jesteśmy ludźmi, którzy dbają o środowisko — to powinien być ukarany właśnie mandatem. I dla pani specjalnie taki duży czek w formie takiego mandatu można wydrukować, może sobie pani kiedyś przyjść, zrobić show…</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Premier Morawiecki takie czeki rozwozi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ja myślałam, że pan minister będzie odpowiadał na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#JacekOzdoba">Ale ja się odnoszę do tego, chcę pokazać…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Miał pan na pytania odpowiadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#JacekOzdoba">…jak można dać np. 5 tys. kary takiej właśnie pani Jachirze. Specjalnie dla pani przewidujemy, że jak pani pójdzie do lasu i zrobi pani syf, chlew itd., to będzie pani mogła być ukarana.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ale na temat.)</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#JacekOzdoba">Tak, ma pani rację, pani marszałek, to jest bezczelność, co robi pani poseł Jachira.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie ministrze, panie ministrze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#JacekOzdoba">Też się z tym zgadzam. Robienie takiego bałaganu w Sejmie naprawdę nie przystoi w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#JacekOzdoba">Wracając do tematu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie ministrze, bardzo proszę, żeby pan odpowiadał na pytania posłów.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: To nie TVP Info.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#JacekOzdoba">Proszę nie przerywać, bo chciałbym skorzystać z czasu.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#JacekOzdoba">Wracając do problematyki Kodeksu wykroczeń — oczywiście chodzi o to, aby karać surowo zarówno tych, którzy w sposób mniejszy, tak jak wspomniana pani poseł, popełniają czyny określone w Kodeksie wykroczeń czy też Kodeksie karnym — odpowiedzialność podmiotów zbiorowych, nowe uprawnienia dla Inspekcji Ochrony Środowiska. To wszystko w połączeniu ze zwiększoną wykrywalnością, czyli zaleceniami Policji, wytycznymi, aby raportować przestępstwa środowiskowe, wzmocnioną rolą Inspekcji Ochrony Środowiska, Krajowej Administracji Skarbowej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego — ma skutkować tym, że ma być tzw. efekt mrożący. Przestępcom musi się przestać opłacać działać niezgodnie z prawem, czyli np. niszczyć środowisko. Dzisiaj mamy często takie przypadki, że inspekcja robi wszystko, Policja robi wszystko, prokuratura robi wszystko i taki jegomość, taki dżentelmen czy też dama trafiają przed wymiar sprawiedliwości, a co robi sąd? Sąd stwierdza, że w sumie to można dać im grzywnę, zawieszoną karę, a my tego chcemy uniknąć i chcemy dać twarde więzienie. Tak więc jeżeli np. któraś z pań, jak pani, wychodzi od tego występku, to może pani pójść w działania przestępcze. Jeżeli pani tak zrobi, to już nie będzie to dla pani po uchyleniu immunitetu tylko zawieszona kara, tylko będziemy proponowali więzienie. Dlatego chcemy działać surowo, stanowczo i po to są potrzebne kary, podniesione dolna i górna granica odpowiedzialności plus gigantyczne środki finansowe na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Chodzi o to m.in., aby sprzątnąć te bomby ekologiczne, ponieważ one kosztują w skali kraju już nie setki milionów złotych, ale już pewnie miliardy tam, gdzie np. postępowania się zakończyły, gdzie nie ma ściągalności. My chcemy tego uniknąć i chcemy wprowadzić takie przepisy, które spowodują, że ktoś się dwa, trzy razy bardziej zastanowi, zanim popełni taki czyn. Niestety z praktyki wiemy — i to wiedzą inspektorzy, policjanci, prokuratorzy — że wiele razy, jeszcze raz powtórzę, bywały sytuacje, że ktoś mówił, że po prostu jemu się opłaca prowadzić taką działalność. My tymi przepisami stworzymy warunki, że to będzie po prostu nieopłacalne.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#JacekOzdoba">Z tych zapowiedzi, postaw jestem… Bardzo budująca jest ta debata, z której wynika, że wszystkie kluby parlamentarne będą popierać te rozwiązania. Cieszy, że przynajmniej w sprawach środowiska potrafimy działać ponad podziałami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Sprostowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Za chwilę, pani poseł, chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Teraz pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#AnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#AnnaPaluch">Wysoka Izbo! Chciałam podziękować przedstawicielom klubów za deklarację poparcia tego projektu. To znaczy, że przygotowaliśmy dobry projekt, że jesteśmy skutecznym rządem sprawującym władzę czy większością sprawującą władzę. Bardzo się z tego cieszę.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#AnnaPaluch">Odnosząc się do utyskiwań i opowieści o przewozie odpadów, chcę państwu przypomnieć — już nieraz to mówiłam, ale powtórzę, żebyście państwo zapamiętali i nie wychodzili z tymi zarzutami — że największy przywóz opadów do Polski był za czasów waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Czy pan Borys słyszy? Pan poseł Borys słyszy?)</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, wina Tuska.)</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#AnnaPaluch">W 2011 r. to było 1600 tys. t i nikt nie pobił tego rekordu z czasów waszych rządów. W 2010 r. — 1016 tys. t, w 2009 r. — 1117 tys. t.</u>
          <u xml:id="u-404.6" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: A teraz ile jest?)</u>
          <u xml:id="u-404.7" who="#AnnaPaluch">Nikt więc tego rekordu nie pobił. Teraz przywóz odpadów do Polski — powtarzam: tylko tych, które mogą podlegać przeróbce, bo dla jednych coś jest opadem, dla innych jest surowcem — jest grubo mniejszy.</u>
          <u xml:id="u-404.8" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: A ile? Ile?)</u>
          <u xml:id="u-404.9" who="#AnnaPaluch">Niemniej jednak, proszę państwa, cieszę się, że jest poparcie ustawy, ponieważ zmiany, które konsekwentnie wprowadzamy od roku 2019, które polegają na tym, żeby zwiększyć kompetencje Inspekcji Ochrony Środowiska, żeby dać jej instrumenty do działania, żeby wzmocnić ją kadrowo i organizacyjnie, które konsekwentnie prowadzimy od lat, przynoszą efekty i to jest powód do zadowolenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W trybie sprostowania pani poseł Klaudia Jachira.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przysłuchując się tej debacie, miałam wrażenie, że państwo stworzyli tę ustawę specjalnie dla mnie.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#KlaudiaJachira">Ona się powinna nazywać lex Jachira w takim razie. Wiecie, kto tak się zachowywał? Tak się zachowywali komuniści, gdy oskarżali opozycjonistów o zaśmiecanie wtedy, kiedy ci kolportowali ulotki. Tak się właśnie zachowujecie. Tylko dlatego, że się z wami nie zgadzam, tylko dlatego, że tak was zabolało zilustrowanie, jak wyglądają puste pieniądze, potraficie stworzyć ustawę, by ukarać i wykorzystać to do swoich manipulacji politycznych.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#KlaudiaJachira">Ale mnie ciekawi coś innego, panie ministrze. Jak to jest, panie ministrze, że wieczorem w restauracji sejmowej pan jest miły, uśmiechnięty, żartuje, uśmiecha się do mnie, a tutaj, za każdym razem, gdy wchodzi na mównicę, w każdym zdaniu mnie pan wymienia.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To jest seksistowskie.)</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#KlaudiaJachira">A w restauracji sejmowej chce mnie pan nawracać, zaprasza do kaplicy. Pana koledzy i koleżanki są tego świadkami. Jak to jest, panie ministrze? Kiedy pan jest prawdziwy, panie ministrze? Wtedy, kiedy pan jest miły w restauracji sejmowej? Czy wtedy, kiedy pan krzyczy na mnie z tej mównicy?</u>
          <u xml:id="u-406.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale pani nie chodzi do restauracji sejmowej.)</u>
          <u xml:id="u-406.7" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Ale pani się nie odniosła do prezesa Jarosława Kaczyńskiego.)</u>
          <u xml:id="u-406.8" who="#KlaudiaJachira">Chętnie posłucham odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-407.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o przedstawionym przez Prezydium…</u>
          <u xml:id="u-407.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-407.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-407.8" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Ale czemu pani nie zwróciła uwagi, jak pani Jachira nas od komunistów wyzywała?)</u>
          <u xml:id="u-407.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, panowie mówią, że na tej sali powinny być zasady, więc proszę się zachowywać spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-407.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych o przedstawionym przez Prezydium Sejmu projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 2444 i 2455).</u>
          <u xml:id="u-407.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Jarosława Zielińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Marszałek Sejmu, na podstawie art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 7 lipca 2022 r. projekt uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu do Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#JarosławZieliński">Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu projektu w dniu 19 lipca 2022 r. postanowiła rekomendować Wysokiemu Sejmowi przyjęcie uchwały z druku nr 2444 bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#JarosławZieliński">W głosowaniu 9 posłów opowiedziało się za przyjęciem, poparciem projektu uchwały, 5 posłów było przeciw, były 2 głosy wstrzymujące się.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#JarosławZieliński">Projekt uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu na posiedzeniu komisji przedstawiła wraz z uzasadnieniem wicemarszałek Sejmu pani Małgorzata Gosiewska.</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#JarosławZieliński">Proponowane zmiany dotyczą art. 198a ust. 1 pkt 2 oraz art. 198j ust. 1 pkt 2 regulaminu Sejmu. Z formalnego punktu widzenia polegają one na dodaniu w obu artykułach czterech wyrazów, mianowicie „zagrożenia epidemicznego lub stanu”. Oczywiście całość jest zrozumiała po wkomponowaniu tych wyrazów w pełne brzmienie tych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#JarosławZieliński">Przyjęcie tych zmian będzie oznaczało, że nie tylko w przypadku stanu epidemii, tak jak jest teraz, ale również w przypadku zagrożenia epidemicznego możliwe będzie prowadzenie posiedzenia Sejmu — to art. 198a ust. 1 pkt 2 — z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Marszałek Sejmu będzie mogła podjąć taką decyzję, podobnie jak w przypadku stanu epidemii — ten warunek także dzisiaj jest wpisany do regulaminu — po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-408.6" who="#JarosławZieliński">Podobnie w przypadku posiedzenia komisji lub podkomisji stan zagrożenia epidemicznego, tak jak teraz stan epidemii — to art. 198j ust. 1 pkt 2 — będzie dawał możliwość zwołania przez przewodniczącego komisji posiedzenia z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość, przy czym, tak jak w przypadku stanu epidemii, marszałek Sejmu może nie wyrazić zgody na odbycie takiego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-408.7" who="#JarosławZieliński">Podczas dyskusji na posiedzeniu komisji — to trzeba odnotować gwoli kronikarskiej dokładności — pojawiły się także pojedyncze głosy kwestionujące zasadność proponowanej zmiany w regulaminie Sejmu. Wynik głosowania był taki, jak przedstawiłem.</u>
          <u xml:id="u-408.8" who="#JarosławZieliński">Trzeba też dodać, że z tej możliwości korzysta dzisiaj np. izba wyższa parlamentu, Senat. Obradują w taki sposób, który umożliwia zdalny udział w posiedzeniach, rady miast, gmin, powiatów, więc głos, że Sejm nie mógłby w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego obradować w ten sposób, większość komisji uznała za nieuzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-408.9" who="#JarosławZieliński">Trzeba podkreślić raz jeszcze z całą mocą, że proponowana zmiana regulaminu Sejmu, a pani wicemarszałek Małgorzata Gosiewska przywoływała też taką informację, że Prezydium Sejmu, opiniując ten projekt, przyjęło go wstępnie bez głosu sprzeciwu, co oznaczałoby, że wszystkie kluby parlamentarne są za tym projektem, więc nie wiem, czy te głosy w dyskusji były głosami pojedynczych posłów, czy zmienia się podejście klubów, co zaraz się okaże… Chcę podkreślić z całą wyrazistością, że proponowana zmiana stwarza możliwość odbywania posiedzeń Sejmu i komisji ze zdalnym w nich udziałem w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, ale nie przesądza o stosowaniu tego rozwiązania w sposób automatyczny, tak jak nie przesądza tego dzisiaj stan epidemii.</u>
          <u xml:id="u-408.10" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych rekomenduje Wysokiemu Sejmowi, rekomenduje Prezydium Sejmu, pani marszałek, przyjęcie tych zmian w regulaminie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały o zmianie Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. To jest druk sejmowy nr 2444. A druk zawierający sprawozdanie to druk nr 2455.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#ZbigniewDolata">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie popierał przedstawione przez Prezydium Sejmu zmiany.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#ZbigniewDolata">Pan poseł sprawozdawca bardzo szczegółowo omówił zawartość tego projektu. Rzeczywiście ten projekt uelastycznia sposób prowadzenia obrad Sejmu, komisji i podkomisji w taki sposób, że umożliwia pani marszałek Sejmu za zgodą Konwentu Seniorów prowadzenie obrad zdalnych, czyli za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w przypadku stanu zagrożenia epidemicznego, a więc nie tylko w stanie epidemii, ale również w stanie zagrożenia epidemicznego. To oczywiście też nie jest automatyczne, będzie wymagana zgoda pani marszałek Sejmu, więc jest to taka zmiana, która będzie stosowana w przypadkach koniecznych, które marszałek Sejmu uzna za ważne i — myślę — większość Sejmowa uzna za ważne, bo ten projekt prezydium został przyjęty jednogłośnie i rzeczywiście w toku dyskusji, która odbyła się na posiedzeniu komisji regulaminowej, tylko pojedyncze głosy kwestionowały zasadność tej zmiany. Wydaje się, że oczekiwania większości posłów szły właśnie w kierunku tego uelastycznienia.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#ZbigniewDolata">Dlatego też Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość ten projekt będzie popierał. Zachęcam przedstawicieli pozostałych klubów parlamentarnych i kół do poparcia tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wojciech Król, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WojciechKról">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odnosząc się do ostatnich wzrostów zakażeń COVID-19, w ubiegłą środę konkretnie minister zdrowia Adam Niedzielski powiedział następujące słowa: Już w tej chwili nie należy popadać w histerię jak niektórzy eksperci. Minister zdrowia uważa, że reakcja ekspertów medycznych na temat zakażeń COVID-19 jest histeryczna. Podążając właściwie za wypowiedzią ministra Niedzielskiego, mógłbym skierować pytanie do pani marszałek Elżbiety Witek, która przedstawiła posłom ten projekt uchwały, czy oby nie popadła w histerię albo inaczej, czy może podziela opinię ekspertów, którzy alarmują rząd o tym, że istnieje dzisiaj poważne ryzyko kolejnej fali zakażeń.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WojciechKról">Intencją uchwały jest rozszerzenie przesłanek, w oparciu o które Sejm będzie mógł obradować w trybie zdalnym, jest to właściwie umożliwienie pracy zdalnej w sposób permanentny, bo zakładamy, że w tzw. stanie zagrożenia możemy pozostać jeszcze długo. Okres pandemii rozpowszechnił pracę zdalną, zmienił dotychczasowe nawyki. Pracodawcy wielokrotnie umożliwiają swoim pracownikom pracę właśnie w trybie zdalnym. Ale nie wszyscy mogą liczyć na takie przywileje. Bo czy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić policjanta, który patroluje ulice i ściga przestępców, pozostając jednocześnie w domu? Albo czy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić piekarza, który wypieka chleb i bułki on-line, w sposób zdalny, z domu? Możemy za to sobie wyobrazić, myślę, że możemy spróbować nawet wspólnie, można zamknąć oczy i zwizualizować to sobie, że po środku lasu, na łonie natury, rozkoszując się kanapką z kawiorem, pani marszałek Gosiewska wprost z namiotu oddaje swój cenny głos.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#WojciechKról">Oczywiście praca zdalna nie jest niczym nadzwyczajnym, ale wprowadzenie zmiany w przeddzień przerwy wakacyjnej posłów uważamy jednak za nieco niezręczne. Sejm ma zebrać się 5 sierpnia i najwyraźniej koliduje to niektórym politykom z planami wakacyjnymi. Biorąc pod uwagę niemożność dojechania do Warszawy, należy założyć z dużą dozą prawdopodobieństwa, że w przeciwieństwie do Polaków, którym niestety pozostały jedynie wakacje kredytowe, PiS-owscy oligarchowie będą odpoczywać daleko od kraju i nie będą mogli przyjechać do Warszawy. Udział w głosowaniu w szortach, w klapkach, pod palemką uwłaczać będzie jednak Wysokiej Izbie. Praca zdalna dla chorych posłów — tak, praca zdalna dla posłów w kąpielówkach — stanowczo nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#MarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od dziś w Polsce nie mamy stanu epidemii, ale stan zagrożenia epidemicznego. Spada liczba zakażeń, maleje liczba hospitalizowanych pacjentów. Mamy szczepionki i leki, a odporność populacyjna to ok. 95%. Czyje to słowa? To słowa ministra zdrowia Adama Niedzielskiego z 16 maja, dokładnie sprzed 2 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#MarekRutka">Tak, od 2 miesięcy nie ma już stanu epidemii, jest stan zagrożenia epidemicznego. Bez problemu można polecieć na koniec świata, bez żadnych restrykcji iść do kina, do teatru czy na basen. Można także korzystać z komunikacji miejskiej bez żadnych problemów. Maseczki obowiązują tylko w obiektach ochrony zdrowia i aptekach. Mieszkańcy naszego kraju bez żadnych ograniczeń, ale też bez żadnych nadzwyczajnych przywilejów chodzą do pracy. Chodzą do pracy na godz. 6, 7, 8, a są także tacy, którzy chodzą na trzecią zmianę na godz. 22 i pracują do godz. 6 następnego dnia, nie pracują zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#MarekRutka">W przedłożonym projekcie zmiany regulaminu Sejmu tymczasem wprowadzony zostaje zapis, który umożliwia przeprowadzenie posiedzeń Sejmu oraz posiedzeń komisji sejmowych z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. W praktyce oznacza to możliwość pracy zdalnej dla posłów i posłanek, pracy zdalnej w sytuacji gdy przytłaczająca większość Polek i Polaków takiej możliwości jest pozbawiona i chodzi do pracy osobiście, a nie zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#MarekRutka">Zjednoczona Prawica szczyci się zwalczaniem różnego rodzaju uprzywilejowanych kast. Pytanie wobec tego: Dlaczego chce uprzywilejować posłów i posłanki tym, że mogą, ale nie muszą przyjeżdżać na posiedzenia Sejmu czy komisji sejmowych? Dopóki obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego, a nie stan epidemii, nie zachodzą żadne przesłanki do tego, aby posłowie i posłanki byli traktowani w uprzywilejowany sposób.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#MarekRutka">Wobec powyższego klub Lewicy będzie przeciwny wprowadzeniu proponowanych zmian w regulaminie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Łopata, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#JanŁopata">Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#JanŁopata">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu odnośnie do projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#JanŁopata">Zmiana ta, którą proponuje Prezydium Sejmu, sprowadza się do zmiany zapisów art. 198a i 198j poprzez dodanie, jak tu już było wielokrotnie mówione, sformułowania „zagrożenia epidemicznego”. A celem tej zmiany czy też tych zmian jest umożliwienie zwoływania posiedzenia Sejmu, ale również komisji lub podkomisji sejmowej, w trybie tzw. zdalnym. W głosowaniu nasz klub podejmie decyzję w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#JanŁopata">Wysoki Sejmie! Korzystając z tej sposobności, chciałbym zwrócić się do pani marszałek, do Prezydium Sejmu o jak najszybsze procedowanie nad całościowymi zmianami zaproponowanymi w regulaminie Sejmu. Ponadpartyjnie wnieśliśmy taki projekt 9 grudnia 2021 r. Jest on zawarty w druku nr 1917. Uważamy bowiem, że odbudowa demokracji pluralistycznej w Polsce wymaga przywrócenia konstytucyjnych funkcji Sejmu jako instytucji swobodnej debaty publicznej, transparentnie i rzetelnie wykonującej kompetencje ustawodawcze i kontrolne oraz odzyskującej udział w polityce europejskiej. Wypada podkreślić, że w wielu państwach europejskich przeprowadzono reformy wzmacniające pozycję ustrojową parlamentu z intencją przeciwdziałania deficytowi demokracji zaufania obywateli do państwa. W Polsce nie tylko nie dokonano takich reform, takich zmian, ale po 2015 r. obóz rządzący uderzył w sam rdzeń parlamentaryzmu, tłumiąc wolność wypowiedzi i możliwość krytyki władzy. W celu zawłaszczenia parlamentu większość rządowa doprowadziła do zmian w regulaminie Sejmu. W innych przypadkach, tak jak chociażby w sprawie Kodeksów karnych, przeprowadzono pośpieszną procedurę legislacyjną bez podstawy prawnej. Ponadto po 2015 r. zintensyfikowano złe praktyki w sferze legislacji. Chodzi w pierwszej kolejności oczywiście o stosowanie ekspresowego trybu legislacji, wnoszenie projektów rządowych w formie inicjatyw poselskich, by uniknąć chociażby wymogów wynikających z regulaminu prac Rady Ministrów. Przedstawiony projekt zmian w regulaminie Sejmu przywraca wolnościowe funkcje parlamentu i w dalszej kolejności proponuje reformy mające na celu dbałość o wysoki standard legislacji oraz urealnienie kontroli parlamentarnej i udziału Sejmu w polityce dotyczącej członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Zatem wnosimy o jak najszybsze procedowanie nad tymi zasadniczymi zmianami w regulaminie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#RobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stanowisko Konfederacji jest jasne. Nie dla zdalnych i niezdolnych do konstruktywnej, merytorycznej pracy obrad parlamentu. Nie dla zdalnej nauki w szkołach. Nie dla zdalnego leczenia ludzi, które prowadzi do nadmiarowych zgonów i do ich śmierci. Tak dla normalności. Tak dla normalnej pracy i radzenia sobie z wszystkimi wyzwaniami, tak jak przez dziesiątki, setki lat sobie radziliśmy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie przedstawionego przez Prezydium Sejmu projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Projekt dotyczy uzupełnienia przesłanek o stan zagrożenia epidemicznego, w oparciu o które posiedzenie Sejmu albo posiedzenie komisji lub podkomisji może być prowadzenie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. I nie byłoby nic dziwnego w tej zmianie, gdybyśmy rzeczywiście mieli do czynienia z sytuacją zagrożenia epidemicznego i zdrowie posłów Wysokiej Izby, ale i pracowników, wszystkich tych, którzy pracują w parlamencie i są w kontakcie z parlamentarzystami, było zagrożone. Widzimy pokrętną logikę Prawa i Sprawiedliwości. Z jednej strony twierdzą państwo, rząd twierdzi, że nie ma tego zagrożenia, a z drugiej strony wprowadzacie państwo tego typu rozwiązania. O co chodzi? Być może takie światło na powody skierowania do Wysokiej Izby tego projektu rzucają wydarzenia, które miały miejsce choćby podczas posiedzenia Komisji Infrastruktury. Rano, o godz. 10, nie udało się zebrać wystarczającej liczby posłów Prawa i Sprawiedliwości, aby odrzucić wniosek o wysłuchanie publiczne. To pokazało, że posłowie Prawa i Sprawiedliwości nie chcą po prostu pracować, nie chcą przyjeżdżać do parlamentu, nie chcą uczestniczyć w posiedzeniach komisji i trzeba im to ułatwić, dając tego typu możliwość zdalnego udziału w posiedzeniach komisji.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#MirosławSuchoń">Stanowczo nie zgadzamy się z takim traktowaniem obowiązków parlamentarzysty. Uważamy że w sytuacji, w której Polacy ciężko pracują, codziennie udają się do pracy, szukają możliwości dodatkowego zarobku zawłaszcza w tak trudnych czasach, Wysoka Izba i parlamentarzyści pracujący w Wysokiej Izbie powinni realnie pracować nad przepisami, aby tworzyć najlepsze rozwiązania, które chronią i pomagają obywatelom, które pozwalają na to, aby nasza gospodarka rozwijała się w sposób znakomity. Tymczasem Prawo i Sprawiedliwość, nie dosyć, że ma bardzo, powiedziałbym, miałkie podejście do procesu legislacyjnego, to jeszcze chce to rozmiękczyć, wprowadzając pracę zdalną. Stanowczo sprzeciwiamy się takiemu stawianiu sprawy. Uważamy, że obywatele mają prawo oczekiwać od parlamentarzystów bardzo dokładnej, ciężkiej pracy. Taka praca jest dzisiaj możliwa w sposób osobisty, tak jak w każdym innym przypadku w każdym miejscu w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#MirosławSuchoń">Będziemy głosować przeciwko temu projektowi uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zaprezentowany projekt budzi wiele poważnych wątpliwości, ale też niewątpliwie posiada pewne zalety, np. Senat cały czas ma możliwość pracy zdalnej, a mimo to większość senatorów przyjeżdża i uczestniczy w posiedzeniach Senatu. Równocześnie wielu Polaków nie zaprzestało pracy zdalnej, ponieważ okazało się, że praca zdalna jest bardzo efektywna. Jeżeli patrzymy na wyniki głosowań w okresie, kiedy można było głosować zdalnie, to okazuje się, że wtedy była prawie 100-procentowa frekwencja posłów, co oznacza, że te głosowania w większym stopniu odzwierciedlały wynik wyborów. W Niemczech jest w ten sposób, że szef klubu przy istnieniu dyscypliny klubowej wręcz jak gdyby głosuje składem swojego klubu. I tutaj nie ma możliwości wyłamania się.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#JoannaSenyszyn">Natomiast wątpliwość budzi, i z tych wypowiedzi to wyraźnie wynikało, posiedzenie 5 sierpnia. Być może byłoby kompromisowym rozwiązaniem, gdyby zaznaczyć, że to będzie obowiązywało od 1 września, zwłaszcza że z tego, co mówią epidemiolodzy, co mówią specjaliści, nie można wykluczyć, że jesienią będzie jednak znowu stan epidemii. Warto też pamiętać, że ta zmiana regulaminowa mówi o możliwości, a nie o konieczności, a więc jest to zasadnicza różnica. Być może właśnie taka poprawka, że przepisy obowiązywałyby od 1 września, rozwiązałaby te nieporozumienia, które wynikają, nazwijmy to, z podejrzeń, że część posłów mogłaby to wykorzystać w sposób niewłaściwy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pierwsza pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WandaNowicka">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Proponowana zmiana regulaminu, by rozszerzyć możliwość posiedzeń zdalnych o stan zagrożenia epidemicznego — nie stan epidemiczny, tylko stan zagrożenia epidemicznego — to jest właśnie stan, w którym żyjemy od wielu miesięcy, wprowadza ewidentną nierówność między obywatelami, obywatelkami, społeczeństwem a nami, parlamentarzystami i parlamentarzystkami. Nie widzę żadnego uzasadnienia, dla którego my, parlamentarzyści, mielibyśmy się cieszyć takim przywilejem, że kiedy mówimy, cały czas podkreślam, o stanie zagrożenia epidemicznego, my możemy pracować zdalnie. To dobro nie jest dane wielu innym osobom z naszego kraju i w związku z tym uważam, że nie powinniśmy rozszerzać takiej możliwości regulaminowej właśnie o możliwość zdalnych posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WandaNowicka">Ale mam pytanie do wnioskodawcy. Czy da się ustalić, gdyby ta zmiana regulaminowa weszła w życie, czy da się ustalić, którzy posłowie i posłanki biorą udział w posiedzeniu zdalnie? Mówię już ex post, nie w trakcie posiedzenia, tylko po prostu, jeśli ktoś będzie chciał sprawdzić, którzy posłowie i posłanki byli zdalnie, a którzy byli fizycznie podczas posiedzenia, czy będzie to tak ukryte, że nie będzie można tego ustalić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Korzystając z tego, że rozmawiamy o regulaminie, chciałbym jeszcze raz z tej mównicy powiedzieć o pracy w komisjach. Otóż kiedyś już podnosiłem tę sprawę. Wszyscy przewodniczący komisji są autonomiczni w swoich decyzjach i bardzo dobrze. Ale zdarza się tak, że wyznaczając daty komisji, wyznaczają je zawsze o tej samej porze i tego samego dnia. Więc zdarza się tak, że poseł, który pracuje w dwóch lub trzech komisjach, ma dwie lub trzy komisje w tym samym czasie. Miałem już parę takich przypadków. Chciałbym, żeby Prezydium się nad tym pochyliło. Może jednak można pozwolić tym posłom, którzy są na miejscu w Warszawie i mają posiedzenia w tym samym czasie, brać udział zdalnie w głosowaniach w innej komisji, bo później musimy pisać wyjaśnienia, ktoś zapomni, nowa robota biurokratyczna. Po co? Poseł, który przyjechał, który chce pracować, chce uczestniczyć w posiedzeniu każdej komisji, a nie może tylko ze względu na to, że ma tak ustawione godziny, jak ma, powinien mieć możliwość zdalnej pracy czy zdalnego głosowania. Jesteśmy w XXI w., proszę państwa. Proszę się nad tym zastanowić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Rozmawiamy o sytuacji stanu zagrożenia epidemicznego i chciałem zadać otwarte pytanie wszystkim posłankom i posłom. Czym się różni hutnik, górnik, pani z warzywniaka, pani z kiosku… Czy te osoby mogą wykonywać pracę zdalnie? Nie, nie mogą. Przy stanie epidemicznym rozumiem, że sytuacja zagrożenia jest wysoka, są pewne trudności, ale w takiej sytuacji zadajmy sobie pytanie, czy warto wyróżniać się i różnić od zwykłej Polki i Polaka, przychodzić do pracy i wykonywać pracę tylko i wyłącznie zdalnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Rozmawiamy o zmianie regulaminu Sejmu, czyli naszej wewnętrznej konstytucji postępowania w parlamencie. Przy tej okazji chciałbym zapytać może panią marszałek albo przewodniczącego i sprawozdawcę dzisiejszej komisji, czy przewodniczący poszczególnych komisji zobowiązani są przestrzegać regulaminu Sejmu. Zgodnie z art. 152 ust. 2 można zwołać posiedzenie komisji, jeśli co najmniej 1/3 ogólnej liczby członków komisji podpisuje stosowny wniosek, kieruje to oczekiwanie do przewodniczącego komisji, powinno być ono zwołane w ciągu 30 dni. Przewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny od 60 dni nie zwołuje posiedzenia komisji na temat emerytur stażowych 35–40, projektu obywatelskiego, lekceważąc grupę ponad 500 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Przewodniczący! Przewodniczący komisji sejmowych są zobowiązani do przestrzegania regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Jestem gotowa.)</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Celebrujesz to wejście, żeby być zauważonym.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#MirosławSuchoń">Kradnę cenne sekundy, kradnę cenne sekundy.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła przedstawiciela komisji. Otóż zasadne jest zadanie pytania dotyczącego warunków epidemicznych. Czy rzeczywiście jest tak, że obywatele, nie mając świadomości, ale rząd ma świadomość, że jest to zagrożenie poważne i może spowodować konsekwencje zdrowotne u obywateli… Pytanie: Czy na posiedzeniu tej komisji był przedstawiciel ministra zdrowia? Czy te przepisy były konsultowane z Ministerstwem Zdrowia pod kątem ewentualnego wzrostu zagrożenia epidemicznego dzisiaj, podczas wakacji? Jeżeli rzeczywiście jest tak, jeżeli państwo te przepisy promują dlatego, że jest coraz gorzej, to wypadałoby nie ukrywać tej informacji przed obywatelami, tylko ją obywatelom przekazać. Pytanie, czy to miało miejsce podczas posiedzenia komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tej Izbie bardziej niż debata o uzupełnieniu przesłanek, w oparciu o które posiedzenie Sejmu czy komisji może się odbywać w trybie zdalnym, przydałaby się debata nad tym, jak kierować służbą zdrowia, by Polacy czuli się bezpiecznie w obliczu zwiększającej się liczby zachorowań na koronawirusa. Bo otwarta i rzetelna debata w parlamencie i powrót władzy ustawodawczej do kontroli nad władzą wykonawczą to podstawowe elementy demokracji. Ponieważ projektowane rozwiązania mają charakter ogólny i dotyczą zdarzeń przyszłych, proszę o odpowiedź na pytanie, czy być może do regulaminu nie zostaną dopisane znowu jakieś korzystne zapisy dla opcji rządzącej, dla PiS-u. Bo mamy bardzo złe doświadczenia z waszymi rozmaitymi wrzutkami. Jesteśmy wybrani przez Polaków po to, by pracować, a nie pracować zdalnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja z kolei nie mam nic przeciwko pracy zdalnej. Uważam, że praca zdalna zmieniła oblicze wykonywania obowiązków w wielu korporacjach. Jest tak samo efektywna, a często bardziej efektywna niż praca wykonywana w miejscu pracy, czego wyrazem są zresztą zmiany w Kodeksie pracy, które właśnie przez Sejm przechodzą. Natomiast zdalne obrady Sejmu kojarzą mi się ze strażnikami, którzy nie wpuszczają posłów na salę obrad, bo ktoś tak postanowił, że wolno wpuścić tylko ośmiu posłów albo 10 posłów z innego ugrupowania. Zdalne obrady Sejmu kojarzą mi się z nagłym zwoływaniem i nagłym odwoływaniem posiedzeń komisji tylko dlatego, żeby w odpowiedni sposób zapewnić swoim posłankom i posłom ewentualność i możliwość głosowania. Czy państwo chcecie powielać te zachowania, które tak scharakteryzowały zdalne obrady Sejmu? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krystian Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Piotr Kaleta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#KrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prestiż polityków jako grupy jest, delikatnie rzecz biorąc, niezadowalający. Raczej nie mamy niestety dobrej opinii. Sytuacja, w której my mamy głosować nad tym, żeby zdalnie obradować, w momencie, gdy tysiące, miliony Polaków muszą normalnie pracować, na pewno nie poprawi naszej sytuacji. Powinniśmy być przykładem. Powinniśmy być przykładem, przychodzić i pokazywać, że jesteśmy gotowi do pracy zawsze. Państwo zawsze lubią powoływać się na przykład Ukrainy. W Ukrainie, na Ukrainie — na Ukrainie powinno się mówić — w czasie wojny posłowie przychodzą do pracy, pracują. To u nas naprawdę też powinni. Nie powinniśmy zezwalać na to, żeby były jakiekolwiek wyjątki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PiotrKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytanie jest zasadnicze: Czy doprowadzać do takiej sytuacji, że nie trzeba będzie kopać studni, gdy jest pożar? Wydaje mi się, że ta ustawa czy propozycja zmiany w regulaminie Sejmu idzie w tym kierunku. Niepotrzebnie się państwo dopatrujecie jakiegoś drugiego dna. Pojawianie się pewnych złośliwości, takiego typu, jak powiedział przedstawiciel Platformy Obywatelskiej, że posłowie nie powinni pracować w szortach… Oczywiście pan poseł ma rację, tu jest pełna zgodność. Tylko że, panie pośle, wypowiedź powinna być skierowana chyba do pańskiego byłego lidera, do Borysa Budki, który kiedyś nawet w mediach się fotografował, że miał marynarkę i szorty. Tak że ja się z panem absolutnie zgadzam. Proszę mu przekazać, że tu jest pełna zgodność, że on rzeczywiście w szortach pracować nie powinien.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to było w ogrodzie.)</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#PiotrKaleta">Natomiast druga kwestia — znowu co do pewnej istoty tej propozycji. Proszę państwa, wy jako Platforma Obywatelska też strzeliliście trochę kulą w płot. Bo rozumiem wszystkie dygresje, które tutaj mogą być, ale przecież to Donald Tusk proponuje 4-dniowy tydzień pracy. W związku z tym to się jakoś wpisuje w tę waszą retorykę. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Następnie pan poseł Wojciech Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WojciechSaługa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WojciechSaługa">Pani Marszałek! Nikt nie ma wątpliwości, że ten projekt uchwały, który przygotowała pani marszałek Gosiewska, jest tylko po to, żeby PiS-owscy notable, oligarchowie spędzili sobie 5 sierpnia miło czas na wakacjach, bo to tylko o to chodzi. Mówi się o tym wokół, w kuluarach sejmowych. Polacy też za chwilę będą o tym mówić. Chodzi o to, żeby sobie być na urlopie, który ktoś sobie zaplanował. 5 sierpnia to jest piątek, więc lepiej nie być w Warszawie. Można być w Turcji, można być na Teneryfie, gdziekolwiek. Zróbmy takie: sprawdzam. Niech ci, którzy są chorzy, którzy mają kogoś chorego czy… Zróbmy tak, że każdy, kogo nie będzie 5 sierpnia, prześle zdjęcie i pokaże, gdzie w tym dniu był.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wojciech Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WojciechKról">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo musi działać bez zakłóceń nawet w trakcie przerwy wakacyjnej, nawet w wakacje. Nie tylko w jeden weekend, jak marzył premier Mateusz Morawiecki. Musi działać w sposób ciągły. Sprzeciwiając się proponowanym zmianom w regulaminie, proponuję, idąc za złotą radą prezydenta Andrzej Dudy, aby politycy PiS także zacisnęli zęby i pojawiali się na głosowaniach również 5 sierpnia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Proszę o podzielenie mojego czasu. Najpierw chciałbym wystąpić jako poseł, który zgłosił się do pytania, a później chciałbym odpowiedzieć na pytania jako poseł sprawozdawca komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To najpierw ma pan czas na pytanie, a potem na odpowiedzi, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#JarosławZieliński">Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#JarosławZieliński">Po pierwsze, dlaczego posłom opozycji, którzy zabierają głos i sprzeciwiają się zmianom w regulaminie, nie przeszkadza to, że Senat i komisje senackie mają takie prawo i obradują w taki sposób? Tam macie większość, więc tam wam nie to przeszkadza. Tu nie macie większości i wam to przeszkadza. Stąd pytanie: Dlaczego? Proszę to logicznie wytłumaczyć. To jest jakaś schizofrenia albo po prostu sami siebie w ten sposób demaskujecie.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#JarosławZieliński">Pytanie drugie kieruję do pani marszałek Małgorzaty Kidawy-Błońskiej. Pani jest członkiem Prezydium Sejmu. Usłyszeliśmy, że Prezydium Sejmu przyjęło ten projekt na posiedzeniu komisji — taka była informacja — bez głosu sprzeciwu. To jak to w końcu było? Nie było głosu sprzeciwu, a teraz jest? Zmieniliście państwo zdanie? Które kluby zmieniły zdanie? Tego nie rozumiem. Proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#JarosławZieliński">Teraz, jeżeli można, to odpowiem na pytania, które padły do mnie jako posła, który reprezentuje komisję regulaminową, jako posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#JarosławZieliński">Pan poseł Suchoń pytał, czy z przedstawicielem ministra zdrowia analizowaliśmy sprawę intensywności zagrożenia epidemicznego. Stwierdził, że posłowie może wiedzą, więc społeczeństwo też powinno wiedzieć. Społeczeństwo oczywiście jest informowane na bieżąco przez ministra zdrowia. Myślę, że każdy z obywateli, nie ważne, czy jest posłem, czy jest radnym, czy jest pracownikiem jakiejkolwiek innej sfery, wie, że mamy w tej chwili stan zagrożenia epidemicznego. Jego fazy mogą być różne. W tej chwili obowiązuje stan, który nie jest stanem epidemii, ale zagrożenie istnieje. Czy on się przerodzi w stan epidemii, trudno powiedzieć. Oby nie.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#JarosławZieliński">Gdyby ktoś dzisiaj zachorował na koronawirusa, a są posłowie, którzy chorują, podobnie jak obywatele, to nie mógłby brać udziału w posiedzeniu Sejmu w sposób zdalny, bo możliwości zorganizowania takiego posiedzenia nie ma. Minął stan epidemii, w związku z tym marszałek Sejmu nie może zwołać posiedzenia Sejmu czy posiedzeń komisji sejmowych w sposób umożliwiający udział zdalny, czyli poprzez urządzenia elektroniczne. Kiedy podczas obowiązywania stanu epidemii byłem chory na koronawirusa, byłem w szpitalu. Brałem wtedy udział w posiedzeniu Sejmu i w głosowaniach ze szpitala. Gdyby dzisiaj ktokolwiek z nas zachorował — nikomu tego nie życzę — to takiej możliwości by nie miał. Proszę zwrócić na to uwagę. Przecież pojawiają się przypadki chorób, przypadki koronawirusa.</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#komentarz">(Poseł Paweł Poncyljusz: Ale innych chorób też. Można złamać nogę.)</u>
          <u xml:id="u-448.7" who="#JarosławZieliński">I właśnie ta zmiana będzie oczywiście umożliwiała udział w przypadku każdej innej choroby.</u>
          <u xml:id="u-448.8" who="#komentarz">(Poseł Paweł Poncyljusz: Nie tłumaczmy tego koronawirusem.)</u>
          <u xml:id="u-448.9" who="#JarosławZieliński">Oczywiście, że tak, ale mówimy właśnie o stanie zagrożenia epidemicznego związanego z epidemią koronawirusa. O zagrożeniu związanym z tą chorobą.</u>
          <u xml:id="u-448.10" who="#JarosławZieliński">Szanowni Państwo! Jeszcze raz powtórzę jako poseł sprawozdawca komisji, że to nie jest przymus, to nie jest żaden obowiązek marszałka Sejmu. Marszałek nie musi zwoływać w tym trybie posiedzenia Sejmu ani przewodniczący przy braku sprzeciwu marszałka Sejmu nie muszą zwoływać w tym trybie posiedzeń komisji. To jest tylko możliwość.</u>
          <u xml:id="u-448.11" who="#JarosławZieliński">To rozwiązanie ma podwójny aspekt. Zauważcie, panie i panowie posłowie z opozycji, też drugi aspekt. Po pierwsze, marszałek może zwołać posiedzenie Sejmu — będzie mogła, kiedy to uchwalimy — ale nie będzie musiała tego robić. To jest kwestia decyzji. Drugi aspekt dotyczy tego, że nawet jeżeli marszałek zwoła posiedzenie w tym trybie, to posłowie, w tym posłowie opozycji, nie będą musieli uczestniczyć w tych obradach zdalnie. Mogą przyjechać konni i zbrojni, wszyscy w 100% stawić się na posiedzeniu Sejmu czy posiedzeniu komisji i zamanifestować, że są gotowi nie skądś tylko tutaj właśnie z Sejmu wykonywać swoje obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-448.12" who="#JarosławZieliński">Żeby było jasne, mówiący te słowa, czyli ja, kiedy tylko mogłem, zawsze uczestniczyłem w posiedzeniach Sejmu. Nawet kiedy były ograniczenia liczbowe, dopytywałem w klubie, czy można być na sali sejmowej, bo uważam to za naturalne. Ale kiedy jest jakaś przeszkoda, kiedy jest choroba czy zagrożenie, że można kogoś zarazić, to dobrze by było mieć możliwość uczestniczenia w posiedzeniu zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-448.13" who="#JarosławZieliński">Nie wiem, dlaczego panie i panowie kruszycie kopie o ten 5 sierpnia. My nie wiemy, czy pani marszałek Sejmu po uchwaleniu zmiany regulaminu zwoła posiedzenie w tym dniu właśnie w tym trybie.</u>
          <u xml:id="u-448.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale my wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-448.15" who="#JarosławZieliński">To będzie ostatni dzień trwającego posiedzenia Sejmu. Zwracam uwagę na to, że Senat, który spóźnia się z ustawami, poprawkami do ustaw sejmowych, wymusił na nas ten 5 sierpnia, ale stawimy się, kto tylko będzie mógł i będzie chciał. Ja na pewno to zrobię. Stawię się na posiedzeniu Sejmu. Nie wiemy, czy pani marszałek skorzysta z tej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-448.16" who="#JarosławZieliński">Na posiedzeniu komisji regulaminowej padło pytanie, czy w trakcie trwającego posiedzenia — trwa posiedzenie, 5 sierpnia będzie jego ostatnim dniem — można będzie z tego skorzystać. Odpowiedź ze strony biura, ze strony prawników Sejmu była taka, że raczej tak, taka możliwość będzie, ale czy pani marszałek z niej skorzysta, tego przecież nie wiemy. Jeszcze raz powtarzam: nawet jeżeli taka możliwość będzie, to każdy odpowiedzialny poseł będzie postępował tak, jak wynika to z jego poczucia obowiązku i odpowiedzialności. Nie sądzę, żeby to było nadużywane.</u>
          <u xml:id="u-448.17" who="#JarosławZieliński">Jeszcze raz wrócę do limitowania czasu obecności posłów z poszczególnych klubów na sali sejmowej. Nie tylko ja wiem, że wielu innych posłów dopytywało, czy po prostu można być. Mam nadzieję, że teraz nie będzie tych ograniczeń związanych z liczbą osób obecnych na sali. Oby tego nie trzeba było wprowadzać. Mam nadzieję, że tego nie będzie. Natomiast możliwość tego, żeby uczestniczyć w posiedzeniu, wykorzystując nowoczesne środki komunikacji elektronicznej, które to dzisiaj umożliwiają — dawniej tej możliwości nie było — będzie istniała.</u>
          <u xml:id="u-448.18" who="#JarosławZieliński">Nie analizowaliśmy, panie pośle Suchoń, sprawy pod kątem obecnego zagrożenia i jego intensywności. To jest stworzenie możliwości regulaminowych w Sejmie, a nie ogłaszanie, że posiedzenia będą się odbywały z wykorzystaniem trybu zdalnego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazu, druk nr 2472.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-449.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-449.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-449.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego (druki nr 2229 i 2257).</u>
          <u xml:id="u-449.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Jacka Świata o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#JacekŚwiat">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o uchwale w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#JacekŚwiat">Projekt tej uchwały został zgłoszony przez grupę posłów z klubu Prawa i Sprawiedliwości. Komisja rozpatrzyła ten projekt 12 maja br. i po dokonaniu pewnych korekt w przedstawionym tekście przyjęła go przez aklamację. Pragnę więc podziękować przede wszystkim panu Andrzejowi Gawronowi, który pilotował projekt, był przedstawicielem wnioskodawców, oraz całej komisji, także pani marszałek za dobrą, zgodną pracę. A ponieważ to jest jedyna okazja, aby tekst ważnej uchwały wybrzmiał na sali sejmowej, pozwolę go sobie przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#JacekŚwiat">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego”</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#JacekŚwiat">W dniu 20 kwietnia 2023 roku przypada 150. rocznica urodzin Wojciecha Korfantego, jednego z ojców naszej niepodległości, wielkiego syna śląskiej ziemi, na stałe związanego z chrześcijańską demokracją wybitnego polityka, myśliciela społecznego i publicysty.</u>
          <u xml:id="u-450.4" who="#JacekŚwiat">Przed odzyskaniem niepodległości Wojciech Korfanty był posłem do Reichstagu. Reprezentując Koło Polskie, głośno żądał przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem zaboru pruskiego, w tym Górnego Śląska.</u>
          <u xml:id="u-450.5" who="#JacekŚwiat">Wojciech Korfanty był wielkim społecznikiem, członkiem Ligii Narodowej, Towarzystwa Gimnastycznego ’Sokół’ oraz prowadził działalność redakcyjną i wydawniczą w pismach ’Górnoślązak’ oraz ’Polak’.</u>
          <u xml:id="u-450.6" who="#JacekŚwiat">Po odrodzeniu niepodległej Polski został członkiem Naczelnej Rady Ludowej kierującej zwycięskim Powstaniem Wielkopolskim. Był komisarzem plebiscytu na Górnym Śląsku, a następnie dyktatorem III Powstania Śląskiego, które przypieczętowało włączenie do Polski najbardziej uprzemysłowionej części Górnego Śląska.</u>
          <u xml:id="u-450.7" who="#JacekŚwiat">W czasach II Rzeczypospolitej był posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, politycznym adwersarzem obozu sanacji. Został wicepremierem rządu Wincentego Witosa w drugiej połowie 1923 roku. Był patriotą, orędownikiem narodowej jedności, człowiekiem mocno przywiązanym do katolickiej nauki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-450.8" who="#JacekŚwiat">Wojciech Korfanty doświadczył wielu niesprawiedliwości: od przymusowej emigracji do pobytu w więzieniu. Zawsze wierzył w Polskę, dla której poświęcił całe swoje życie — zgodnie z przesłaniem: ’Jedną tylko wypowiadam prośbę do ludu śląskiego, a mianowicie, by został wierny swym zasadom chrześcijańskim i swemu przywiązaniu do Polski’.</u>
          <u xml:id="u-450.9" who="#JacekŚwiat">Niech pamięć o tym wspaniałym człowieku — Ślązaku, Polaku i Europejczyku — będzie zawsze żywa oraz niech stanowi on wzór dla nas i przyszłych pokoleń. W uznaniu wielkich zasług Wojciecha Korfantego i w związku z 100. rocznicą powrotu Górnego Śląska do Polski Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-450.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Wojciech Gawron, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Andrzej Gawron, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Andrzej Gawron.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#AndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#AndrzejGawron">Sprawozdawca komisji przedstawił całą treść tej uchwały, ale chciałbym się odnieść do tej treści. Dokładnie 20 kwietnia przyszłego roku przypada 150. rocznica urodzin Wojciecha Korfantego. To znacząca data. Grupa posłów Prawa i Sprawiedliwości, którą miałem zaszczyt reprezentować, w porozumieniu z władzami klubu przygotowała i złożyła omawiany projekt uchwały. Chciałbym tutaj podziękować panu posłowi Bartłomiejowi Wróblewskiemu za pierwotną inicjatywę powstania tej uchwały, ale również wszystkim posłom, którzy poparli tę uchwałę swoim podpisem. Miałem też zaszczyt reprezentować tę grupę posłów podczas pierwszego czytania w Komisji Kultury i Środków Przekazu. Dziękuję wszystkim członkom komisji za ponadpartyjne podejście do tego projektu. Wszyscy poparli te zapisy i to dobry sygnał. Wojciech Korfanty m.in. w swej twórczości publicystycznej bardzo zwracał uwagę na aspekt jedności narodowej, podstawowych wartości, którymi powinniśmy się jako politycy kierować.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#AndrzejGawron">Oczywiście cały życiorys Wojciecha Korfantego jest bardzo burzliwy. Najpierw kandydował do Reichstagu i zasiadał w nim, gdzie właśnie jako przedstawiciel Koła Polskiego upomniał się o ziemie, o powrót ziem — te były pod zaborami — do Polski. Później oczywiście stanął na czele III powstania śląskiego, które okazało się zwycięskie i doprowadziło do tego, że najbardziej uprzemysłowiona część Górnego Śląska została włączona do Polski. I to było takie koło zamachowe przemysłu, mogące wzmocnić Polskę, która powstawała po latach zaborów.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#AndrzejGawron">Szanowni Państwo! Oczywiście jako klub Prawa i Sprawiedliwości całkowicie popieramy przedłożony projekt ustawy i będziemy głosowali za jego przyjęciem. Chodzi o to, żeby ten rok 2023 był dobrą okazją do przypomnienia tej wielkiej postaci, dorobku tego wielkiego syna śląskiej ziemi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wojciech Król, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WojciechKról">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W moim rodzinnym mieście, w Mysłowicach, jest ulica Wojciecha Korfantego. W Katowicach imię Wojciecha Korfantego nosi główna aleja miasta. Na Śląsku nie ma miasta, które nie uhonorowałoby tego wielkiego Ślązaka i Polaka.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WojciechKról">Wojciech Korfanty to postać nietuzinkowa. Jego życiorys jest tak skomplikowany, trudny i bolesny, jak skomplikowana, trudna i bolesna jest historia Polski i Śląska. W czasie zaborów Korfanty był posłem do Reichstagu oraz pruskiego Landtagu. W II Rzeczypospolitej sprawował mandat posła na Sejm I i II kadencji. Działał w Chrześcijańskiej Demokracji, pełnił obowiązki polskiego komisarza plebiscytowego, dowodził III powstaniem śląskim. U szczytu kariery był wicepremierem w rządzie Wincentego Witosa. Autorytarna władza aresztowała go i osadziła w Twierdzy Brzeskiej. Po wyjściu na wolność zasiadał w Senacie III kadencji, był także posłem Sejmu Śląskiego. Zmuszony do emigracji osiadł w Pradze, a następnie w Paryżu, gdzie został jednym z założycieli ugrupowania Front Morges. Tuż przed wybuchem II wojny światowej wrócił do Polski i ponownie został aresztowany. Zmarł 17 sierpnia 1939 r. Spoczął w rodzinnym grobowcu w Katowicach. Wrócił, skąd wyszedł — na Śląsk.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#WojciechKról">Wspomniałem, że nie ma na Śląsku miasta, które nie uczciłoby pamięci Wojciecha Korfantego. Na Śląsku to postać wyjątkowej miary, to człowiek z marmuru, człowiek z żelaza, człowiek z nadziei. Klub Koalicji Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem uchwały Sejmu o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#MaciejKopiec">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#MaciejKopiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wojciech Korfanty — polski przywódca narodowy Górnego Śląska, działacz stronnictwa Chrześcijańskiej Demokracji, architekt przyłączenia części Górnego Śląska do Polski, ojciec sukcesu wojny polsko-niemieckiej o tereny o niezwykłej, podstawowej wręcz dla Polski w latach 20. ubiegłego wieku wartości, bez której byłaby krajem rolniczo-pasterskim. Ukończył Uniwersytet Królewski w Breslau, był członkiem endeckiej Ligi Narodowej i posłem Reichstagu. Kolportował na Górnym Śląsku czasopismo „Polak”, był członkiem Naczelnej Rady Ludowej, stanowiącej rząd Wielkopolski podczas Powstania Wielkopolskiego, a w 1920 r. — polskim komisarzem plebiscytowym na objętym referendum o przynależność części Górnego Śląska do Polski lub Niemiec terenie. Jeden z architektów niepodległej Polski. I to dlatego większość Sejmu zagłosuje za uczczeniem pamięci Wojciecha Korfantego. To zrozumiałe z perspektywy wygranej wojny polsko-niemieckiej z roku 1921, zwanej powszechnie powstaniami, ze względu na ogromny sukces militarny polski w tym konflikcie.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#MaciejKopiec">Historia jednak nigdy nie ma jednego wymiaru, jak chcieliby piszący ją zwycięzcy. Należy także oddać szacunek przegranym, bo wbrew cynicznemu powiedzeniu cel nie uświęca środków. Wojciech Korfanty — dyktator powstania śląskiego. W przeciwieństwie do powstań, które były wojną, odnośnie do określenia: dyktator nie ma żadnych wątpliwości. Plebiscyt na Górnym Śląsku już na etapie zadania pytania referendalnego nie miał dobrej odpowiedzi. Czy chcesz należeć do Polski, czy do Niemiec? Nikt Ślązaków nie zapytał, czy chcą pozostać śląscy. Korfanty w ramach kampanii polskiej obiecał każdemu Ślązakowi, który zostanie spolonizowany, otrzymanie krowy. Mimo brakującego pytania referendum wygrały Niemcy. Wojciech Korfanty postanowił tę niekorzystną dla Polski, ale jednak demokratycznie rozstrzygniętą kwestię, rozwiązać siłowo, zbrojnie, wszczynając niewypowiedzianą wojnę polsko-niemiecką. To wojna, w której brat zabijał brata, której efektem było 1,5 mln uchodźców po obu stronach nowej, sztucznej granicy. Wojna, która już na zawsze podzieliła śląskie serca. Rozlew krwi nigdy nie jest powodem do chwały, dlatego Korfanty do dziś w oczach Ślązaków jest postacią kontrowersyjną.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#MaciejKopiec">Pod koniec życia Korfanty powiedział o sytuacji na Śląsku tak: bezrobotni są bez środków do życia, ja sam przyznaję się do tego, że wymarzona przeze mnie wolna i niezależna Polska, za którą walczyłem i cierpiałem, przedstawia się inaczej. Z krów Korfantego pozostało wspomnienie, tak jak z częściowej autonomii gospodarczej, którą ostatecznie rozwiązały władze komunistyczne w 1945 r. 100 lat później prawie 1 mln obywateli Polski deklarujących narodowość śląską słyszy takie odpowiedzi na pytania zadawane ministrom: przecież was nie ma, nie ma mniejszości etnicznej, nie ma języka śląskiego, nie ma Ślązaków, nie ma Ślązaczek.</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#MaciejKopiec">To działanie wbrew Polskim obywatelom, więc wbrew polskiej racji stanu. Europejski kraj w XXI w. nie może ignorować potrzeb, tożsamości, historii i dziedzictwa kulturowego własnych mieszkańców. Nie może nas dyskryminować. Jako Ślązak, ale także jako człowiek Lewicy z tego miejsca wyrażam solidarność ze śląską mniejszością etniczną, dla której Wojciech Korfanty nigdy nie był postacią jednoznaczną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#JarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wojciech Korfanty — Polak, Ślązak, patriota. Śląski bohater uważany za jednego z ojców polskiej niepodległości. A tak naprawdę Adalbert Korfanty, bo tak miał na imię, uczęszczał do Gimnazjum Królewskiego w Katowicach i pisał o tym okresie tak: Zasługę mojego uświadomienia narodowego przypisać muszę moim hakatystycznym profesorom w gimnazjum w Katowicach, którzy zohydzeniem wszystkiego, co polskie i co katolickie, wzbudzili we mnie ciekawość do książki polskiej, z której pragnąłem się dowiedzieć, czym jest ten lżony i poniżany naród, którego językiem w mojej rodzinie mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#JarosławRzepa">W gimnazjum Korfanty założył tajne kółko, zaczął angażować się w działalność propolską, nawiązał kontakty z działaczami z Wielkopolski. Korfanty ostro krytykował również Ottona von Bismarcka, za co został relegowany z klasy maturalnej w 1895 r. Studia ukończył w Berlinie. Natomiast niestety nienauczony doświadczeniem gimnazjalnym skupił się na działalności narodowej. We Wrocławiu należał do Towarzystwa Akademików Górnoślązaków. W latach 1901–1908 był członkiem Ligi Narodowej, w ramach której współpracował z Romanem Dmowskim. Korfanty należał do najwyższych władz Ligi, która — jak wspominał — na nowo wzbudziła w sercach polskich wiarę w naszą niepodległość, zwalczała trójlojalizm i wzmacniała poczucie niepodzielności i nieśmiertelności narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#JarosławRzepa">Korfanty w 1901 r. założył w Poznaniu dziennik informacyjno-polityczny „Górnoślązak”, którego był redaktorem naczelnym. W tym samym roku stanął przed poznańskim sądem i został skazany na 4 miesiące więzienia we Wronkach.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#JarosławRzepa">Był orędownikiem wolności Górnego Śląska. Gdy ważyły się losy Górnego Śląska, Korfanty jako polski komisarz plebiscytowy zdzierał sobie gardło na wiecach, agitując za Polską. Współkierował II powstaniem śląskim. Po przegranym plebiscycie, który odbywał w atmosferze terroru, zastraszania i manipulacji, Wojciech Korfanty stanął na czele III powstania śląskiego. W jego wyniku zapadła decyzja korzystniejsza dla Polaków, niż wynikało ze służby niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#JarosławRzepa">Wojciech Korfanty w odrodzonej Polsce sprawował mandat posła na Sejm I i II kadencji. 14 lipca 1922 r. desygnowany był na premiera, nie sformułował jednak rządu. Zaprotestował naczelnik państwa Józef Piłsudski, a PPS zagroził przeprowadzeniem strajku generalnego. Taki obrót sprawy doprowadził do cofnięcia tej desygnacji 29 lipca. Przez 3 miesiące, od października do grudnia 1923 r. był wicepremierem w rządzie Wincentego Witosa i jego chadeckim doradcą.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#JarosławRzepa">W 1930 r. Korfanty wraz z posłami Centrolewu został aresztowany i osadzony w twierdzy brzeskiej. Po uwolnieniu powrócił na Górny Śląsk, skonfliktowany jednak z wojewodą Michałem Grażyńskim w obawie przed represjami wiosną 1935 r. udał się na emigrację do czeskiej Pragi, a następnie do Francji. Powrócił do Polski w 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#JarosławRzepa">Jednak nie dane mu było długo żyć. 17 sierpnia zmarł w szpitalu św. Józefa przy ul. Emilii Plater w Warszawie. Powrócił, skąd wyszedł, i spoczywa w Katowicach.</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#JarosławRzepa">Nasz klub oczywiście będzie głosował za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-458.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bez wątpienia ponad wszelką wątpliwość Wojciech Korfanty był politykiem wybitnym. Był wybitnym Ślązakiem. Był pierwszym, który w Reichstagu dopominał się o włączenie do Polski Pomorza, Wielkiego Księstwa Poznańskiego czy Górnego Śląska. Ponad wszelką wątpliwość należą mu się chwała i uznanie.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#MichałGramatyka">Szkoda, że w uzasadnieniu tej uchwały nie ma mowy o tym, że Korfantego niszczyły sanacyjne rządy Rzeczypospolitej Polskiej, że w obawie przed aresztowaniem nie mógł przyjechać do Polski na pogrzeb swojego syna, że wojewoda Michał Grażyński, wasz bohater, nękał ojca niepodległości Polski wręcz systemowo, bezwzględnie wykorzystując przeciwko niemu swoją pozycję i cały aparat administracyjny ówczesnego województwa śląskiego. O tym, że o ekstradycję tego wielkiego Polaka nie wystąpiono wyłącznie dlatego, że Czechy przyznały mu paszport dyplomatyczny, że u progu śmierci Wojciech Korfanty zawiedziony Polską pisał: nie okazała się Rzeczpospolita taką, o jakiej marzyliśmy, ale nie ustajemy w pracy i w poświęceniu, aby z niej zrobić Polskę godną naszych marzeń.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#MichałGramatyka">Rozumiem w 100% chęć uczczenia 100-lecia powrotu części Górnego Śląska do Polski, realizacji tego wielkiego snu Wojciecha Korfantego i jemu podobnych piewców polskości na Śląsku. Ale Ślązakom, Polakom Ślązakom bardziej pewnie spodobało się uznanie ślonskiej godki za język regionalny albo postulowany przez jeden z lokalnych portali remont 100 śląskich zabytków po to, żeby uczcić 100 lat polskiego Śląska, żeby uszanować Śląsk, Ślązaków, Polaków Ślązaków i tych Ślązaków, którzy Polakami się nie czują, bo i przecież tacy są, żeby pokazać, jak gigantyczną rolę odegrał nasz region w budowaniu nowej, wolnej, niepodległej Polski.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej popiera poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciech Korfantego.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#JoannaSenyszyn">Nie będę o nim mówić, bo tylko powtarzałabym słowa moich poprzedników, natomiast podzielę się refleksją nad ustanawianiem przez Sejm patronów poszczególnych lat. Przed nami maraton dotyczący roku 2023. Po raz pierwszy Sejm ustanowił patronów w 2000 r. dla roku 2001. Od tego czasu były to głównie patronaty osobowe — 63, w tym kard. Wyszyński był uczczony dwa razy — w 2001 i w 2021, Jan Paweł II też dwukrotnie — w 2015 i w 2020. Kobiet wśród tych 63 patronów było zaledwie sześć, w tym trzy ustanowione dopiero na rok 2022. W roku 2023 proporcja się nieco poprawi, bo wśród siedmiu kandydatur, które będziemy omawiać, są dwie kobiety. 10 patronatów ustanowionych przez Sejm w tym okresie, od 2001 r., było związanych z wydarzeniami historycznymi, a siedmiu — z ideami. Tak naprawdę od Sasa do Lasa. Patronami byli rzeka Wisła, 300. rocznica koronacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, rodzinna opieka zastępcza, jubileusz 1050-lecia chrztu Polski.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#JoannaSenyszyn">W 2006 r. do akcji dołączył Senat, który ustanowił do tej pory 21 patronów osobowych, w tym wielu takich, których Sejm już także ustanowił. Senat ustanawiał również rok Jana Pawła II, Wyszyńskiego, Chopina, Norwida, Sienkiewicza, Skłodowskiej-Curie i Kolberga. Jedyny warunek konieczny jest taki jak w przypadku świętości: trzeba nie żyć. Reszta to wynik układu sił politycznych, przypadku, siły perswazji poszczególnych grup posłów. Uważam że przede wszystkim warto przeprowadzić merytoryczną debatę dotyczącą koncepcji nadawania patronatów, czy to mają być osoby znane na całym świecie, czy znane w Polsce, czy może przeciwnie, nieznane, a zasłużone, których nazwiska warto propagować. I konieczne jest, moim zdaniem, a także zdaniem koła PPS-u, porozumienie z Senatem, aby nie dublować nadawania patronów poszczególnym okresom, aby to wszystko było sensownie skoordynowane. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Mamy dziewięć pytań.</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o trzymanie się czasu.</u>
          <u xml:id="u-463.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-463.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-463.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Ponoć w czasie śląskich plebiscytów Wojciech Korfanty obiecywał po krowie każdemu głosującemu za Polską. Nie wspominam o tym w kontekście zagadnienia: krowa a sprawa polska, ale chcę unaocznić wielki patriotyzm tego polityka zawsze zaciekle broniącego przynależności Wielkopolski, Pomorza i Śląska do Polski. Uważam że powinniśmy przyjąć uchwałę przez aklamację. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Monika Rosa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#MaciejKopiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od kilku miesięcy politycy opcji rządzącej przez wszystkie przypadki odmieniają słowo: Śląsk. Chełpią się własną wersją historii, która tak naprawdę czerpie garściami z narracji PRL-owskiej. Robicie tak, dlatego że propaganda wychodzi wam najlepiej. Tworzenie mitu niepodległościowego, trafnie nazwanego przez mistrza Kazimierza Kutza, to jedyny wasz cel. Dziś wzięliście na warsztat dyktatora, Wojciecha Korfantego. Prawda jest taka, że dyskryminujecie prawie milion obywateli polskich, wbrew wszelkim standardom ignorujecie nasze prawo do mniejszości etnicznej i języka ojczystego. To działanie wbrew polskiej racji stanu, antyśląskie, a skoro Śląsk jest polski, to antypolskie. Kaszubom się poszczęściło, a nas, Ślązaków, nadal dyskryminujecie. Jedno konkretne pytanie: Kiedy ustawa posłanki Moniki Rosy, pod którą również się podpisałem, o uznaniu języka śląskiego za język regionalny zostanie poddana pod obrady Sejmu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Rosa.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Mam bardzo proste pytanie: Kiedy język śląski zostanie uznany za język regionalny? Wyniki minionego spisu powszechnego jasno pokazują, jak wiele osób na Śląsku mówi tym językiem w domach, jak wiele z nich chciałoby, żeby ich dzieci uczyły się tego języka w szkole, jak bardzo wielu z nas, Ślązaków i Ślązaczek, chce porządnej edukacji regionalnej, chce prawdziwej nauki o historii Śląska, chce mówić w swoim języku, puka do drzwi polskiego parlamentu z prośbą o to, aby ten język regionalny, aby tę tożsamość śląską, tę mniejszość uznać. Pukamy po raz kolejny do drzwi polskiego parlamentu z pytaniem do większości sejmowej, kiedy uznają naszą tożsamość, język i mniejszość.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Wojciech Korfanty — znana osoba nie tylko w województwie śląskim, wielki Polak. Myślę, że warto docenić go patronatem w roku przyszłym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry. Witam państwa.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z pewnością Wojciech Korfanty jest jednym z ważnych ojców naszej niepodległości. Trudno przecenić jego zasługi dla odradzającej się po okresie zaborów Rzeczypospolitej oraz powrotu Górnego Śląska do Polski. Z pewnością ta wielka postać zasługuje na uhonorowanie ustanowieniem roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego. Warto pamiętać, że ta pamięć o Korfantym jest niezwykle żywa na terenie całego województwa śląskiego. W wielu miastach ma on swoje ulice, które upamiętniają jego działalność. Z pewnością popularyzacja tej postaci jest jak najbardziej pożądana. W związku z tym mam też taką prośbę, aby rząd na piśmie przedstawił jakiś harmonogram dotyczący propagowania tej postaci w roku 2023. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście w uzasadnieniu, jeśli chodzi o przedstawienie kandydatury Wojciecha Korfantego, wydaje się, że wszystko zostało powiedziane. Ale uważam, że ten hardy Górnoślązak, jak o nim wtedy mówiono, zasługuje przynajmniej na trzy zdania ze strony Wielkopolan, ponieważ bez niego jako jednego z ojców polskiej niepodległości pewnie wielu sukcesów w powstaniu wielkopolskim byśmy nie osiągnęli, bowiem to on wyczuł w 1918 r., że zbliża się ten moment dziejowy. Przybył do Wielkopolski, stanął wspólnie z ks. Adamskim i z Adamem Poszwińskim na czele Naczelnej Rady Ludowej. To był ten kluczowy moment. Potem oczywiście była też decyzja o powołaniu Polskiego Sejmu Dzielnicowego. A kiedy przybył do Warszawy na negocjacje w sprawie niepodległości Wielkopolski, to warszawska ulica okrzyknęła go księciem Wielkopolski.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To prawda.)</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#AndrzejGrzyb">Zatem to hardy Wielkopolanin, którzy przyczynił się walnie do powołania Naczelnej Rady Ludowej, zwycięstwa powstania wielkopolskiego, ale i zwycięskiego powstania śląskiego, co wcale nie przeszkadza w uznawaniu różnych aspiracji Śląska. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wojciech Korfanty to bez wątpienia zasłużony Ślązak, Polak i Europejczyk. Przypominamy o nim w szczególnym roku, w 100. rocznicę powrotu Górnego Śląska do odradzającego się państwa polskiego. Przypominamy o tych wydarzeniach sprzed 100 lat, ale także o tym wsparciu, jakiego Górnoślązakom udzielili Zagłębiacy. Kiedy w 1919 r. Ślązacy chwycili za broń, to właśnie w Zagłębiu mogli liczyć na wsparcie, także w tych najtrudniejszych momentach. Warto i należy przypominać o tych zasłużonych postaciach, ale także o wspólnych kartach historii, tych pięknych kartach, które trzeba przekazywać kolejnym pokoleniom, bo dzisiaj należy podkreślić, że Brynica i mosty w województwie śląskim nie dzielą, a łączą. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#MarekRutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Według danych pochodzących z ostatniego narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań 846 tys. obywateli Polski deklaruje śląską identyfikację narodowo-etniczną. Nadal jednak język śląski nie jest formalnie uznany za język regionalny, podczas gdy od 17 lat taki status ma język kaszubski. Stąd też moje pytanie: Kiedy rodzimy język Wojciecha Korfantego zostanie uznany za język regionalny?</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Głogowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#TomaszGłogowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym wyrazić nadzieję, że uchwalenie przez Sejm roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego będzie okazją do przypomnienia tego, co przeszedł Górny Śląsk w XX w., jak wielu rzeczy, także złych, doznał zarówno ze strony Niemiec, jak i Polski, bo życie Wojciecha Korfantego jest tego idealną ilustracją. Trudno przecenić jego rolę i zasługi dla Polski, wojny o Śląsk, wojny toczonej zarówno przez oba państwa, Niemcy i Polskę, jak i przez Ślązaków, którzy stawali naprzeciw siebie po obu stronach frontu — często byli to sąsiedzi lub krewni. A jak Polska, ta niepodległa Polska, podziękowała Korfantemu za to, że pomógł jej zdobyć część Śląska, tę uprzemysłowioną, jakże cenną? Dwukrotnym aresztowaniem, wieloletnim wygnaniem za granicę, w końcu ponownym aresztowaniem po powrocie na polski Śląsk w połowie 1939 r. i prawdopodobnie otruciem arszenikiem w więzieniu. To, jak Polska potraktowała Wojciecha Korfantego, jest doskonałą ilustracją tego, jak II RP traktowała Śląsk, pewnie nie tylko ta II RP. II RP nie była dobrą ojczyzną dla wielu swoich obywateli, ale nienawiść sanacji do Wojciecha Korfantego nie zniknęła wraz z jego śmiercią. W trakcie jego pogrzebu nieznani sprawcy zdemolowali mieszkanie rodziny Korfantych, a wszyscy uczestniczący w pogrzebie urzędnicy urzędu wojewódzkiego zostali na drugi dzień zwolnieni z pracy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wojciech Korfanty niewątpliwie jest postacią wybitną pod wieloma względami, postacią, która zapisała się w historii naszego narodu. Jednak mimo wielu zasług odnoszę wrażenie, że dla społeczeństwa jest postacią nieznaną w takim stopniu, w jakim być powinien. Kojarzony jest głównie ze Śląskiem i walką o przyłączenie Górnego Śląska do ziem polskich. Nie można jednak umniejszać wielu innych osiągnięć tego patrioty, a niestety społeczeństwo niewiele o tej postaci jest w stanie powiedzieć. Pod względem historycznym jest to postać trochę pomijana. Wojciech Korfanty jest godnym kandydatem, aby rok 2023 ustanowiony był jego imieniem. Niech pamięć o tym wspaniałym człowieku, Ślązaku, Polaku i Europejczyku będzie zawsze żywa oraz stanowi wzór dla nas i przyszłych pokoleń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Mam pytanie do sprawozdawcy komisji pana posła Jacka Świata: Czy coś pan poseł chciałby powiedzieć, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#JacekŚwiat">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Muszę zareagować, bo jestem zdumiony niektórymi wypowiedziami. Chcę państwu przypomnieć, że w trzech powstaniach śląskich Ślązacy walczyli i ginęli za Polskę, a nie za jakieś mityczne ślązakostwo czy jakąś mityczną śląską tożsamość. Za Polskę. Chcę przypomnieć również jednemu z posłów, że rodzimym językiem Wojciecha Korfantego był język polski, więc postulat, by język Korfantego uznać za regionalny, jest cokolwiek kuriozalny.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Nie jest to kuriozalne.)</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#JacekŚwiat">Dalej, to jest uchwała przypominająca tę wielką postać, tego giganta polskiej historii, a nie rozprawa z II Rzecząpospolitą. Zresztą uchwała przypomina, wzmiankuje o tym, że historia dla Korfantego nie była łaskawa.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#JacekŚwiat">Wreszcie trzecia sprawa. To, jak będziemy obchodzić rok Korfantego, zależy przede wszystkim od nas. To nie jest tak, że rząd ma jakiś program, który narzuci całemu państwu. To od nas, od naszej aktywności, posłów, szczególnie tych ze Śląska, ale również samorządowców i stowarzyszeń społecznych… To my wszyscy powinniśmy dbać o to, żeby ten rok przebiegł godnie i żeby ta postać rzeczywiście znalazła się w świadomości społecznej, tak jak na to zasługuje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Maciej Kopiec w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#MaciejKopiec">Panie Pośle! Chciałbym w trybie sprostowania poprosić o jedną rzecz — o szacunek, ponieważ określenie, którego pan użył wobec Ślązaków, jest określeniem obraźliwym. Mówiłem o różnicach historycznych, mówiłem o prawdzie historycznej, mówiłem o wielu trudnych kwestiach polsko-śląskich, natomiast ani jednym słowem nie obraziłem narodu polskiego i prosiłbym o to, żeby pan również narodu śląskiego nie obrażał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego (druki nr 2230 i 2256).</u>
          <u xml:id="u-487.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-487.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zacznę może od niezgodzenia się tu z niektórymi tezami wystąpienia pani poseł Senyszyn, która stwierdziła, że te doroczne starania ustanowienia patronatu określonego roku to takie szukanie od Sasa do Lasa, żeby powiedzieć mało elegancko. Dlatego podjęłam ten wątek, ponieważ akurat wydaje mi się, że w tym roku zestaw tych patronów jest bardzo różnorodny, jest bardzo interesujący i właściwie te nazwiska nie budziły żadnych poważniejszych kontrowersji w komisji. I to nie zdarza się często. Być może niepotrzebne są aż takie bardzo ścisłe regulacje, jak my to mamy robić.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Z jednym się tylko zgodzę, że rzeczywiście dobrze byłoby porozumiewać się z Senatem, żebyśmy się nie dublowali w naszych staraniach, zupełnie niepotrzebnie. Z drugim wystąpię, z czym występuję ciągle i nieustannie, że jednak szukajmy postaci i zjawisk, które dadzą szansę na stworzenie jakiegoś ogólnokrajowego programu.</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">My różnego rodzaju lokalnych uchwał, czczenia wydarzeń, osób i zjawisk mamy multum, tego mamy zdecydowanie za dużo. Natomiast jeżeli mamy tak dość poważne przedsięwzięcie jak ustanowienie patrona roku przez Sejm Rzeczypospolitej, to zarówno ten dobór powinien być bardzo wnikliwy i mądry, jak i potem coś z tego musi wynikać. Jeżeli nie wynika nic i obchody tego roku czy popularyzacja tej postaci zamykają się w wąskim gronie bezpośrednio zainteresowanych, to to nie ma żadnego sensu. Natomiast jeżeli udałoby się przy okazji rzeczywiście spopularyzować osoby czy wydarzenia, o których być może zapomnieliśmy, a które są warte pamięci, to byłoby bardzo dobrze. I o wszystkich tych uwagach…</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Pani poseł już czeka, ale ja tu jeszcze będę mówiła, bo ja mam sprawozdanie o jednym z patronów.</u>
          <u xml:id="u-488.5" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Cały ten wstęp prowadzę do tego, że właśnie chciałam zaprezentować taką postać i taką uchwałę czy projekt uchwały autorstwa akurat mojego klubu Koalicji Obywatelskiej, która wręcz otrzeźwiła komisję i wzbudziła autentyczne i zainteresowanie, i takie: ach wreszcie, rzeczywiście coś nowego i coś świeżego, a bardzo wartościowego. Takim pomysłem byłoby przypomnienie postaci Pawła Edmunda Strzeleckiego.</u>
          <u xml:id="u-488.6" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">W roku 2023 przypada 150. rocznica śmierci Pawła Edmunda Strzeleckiego. Być może niektórym zbyt dobrym uczniom gdzieś się majaczy w pamięci, że był taki Strzelecki, który w Australii nadał nazwę Góra Kościuszki, a więc gdzieś był ktoś, kto był w świecie i pamiętał o tym, że jest Polakiem. Natomiast postać jest w ogóle fenomenalna, jeżeli mówimy w tej chwili o jakichś idolach czy bohaterach dla młodych ludzi, nie tylko z gier komputerowych i nie tylko z zespołów muzycznych, jakie są. Chodzi tylko o to, żeby znaleźć bohatera, postać, zajęcie, którym mógłby się młody człowiek zainspirować i stać się takim. To warto. To właśnie taką postacią bezsprzecznie jest Paweł Edmund Strzelecki.</u>
          <u xml:id="u-488.7" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">To był właściwie człowiek o wszechstronnych zainteresowaniach: podróżnik, badacz, odkrywca, geolog. W końcu jego życia okazało się, że ma jakieś społecznikowskie ciągoty, to filantrop. Niezależnie od tego właśnie chociażby tym gestem w Australii związanym z Górą Kościuszki pokazał, że nie zapomniał, skąd pochodzi i kim jest, a pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej o tradycjach patriotycznych, wielkopolskiej rodziny, bo urodził się w miejscowości, która w tej chwili bodajże…</u>
          <u xml:id="u-488.8" who="#komentarz">(Głos z sali: …Poznania.)</u>
          <u xml:id="u-488.9" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…chyba już jest częścią Poznania. Tak, właśnie. I to wszystko w nim zostało. Natomiast pęd do poznawania świata ponoć urodził się u niego w najmłodszych czasach. Był Strzelecki takim człowiekiem, który właściwie samodzielnie okrążył świat w podróży naukowej, bo on nie tylko podróżował i robił zdjęcia, być może miałby wtedy lekkie problemy ze zrobieniem tych zdjęć, a na pewno nie mógł tego kolekcjonować, natomiast był człowiekiem, który ciągle coś odkrywał. Odkrywał złoża minerałów, więc był w jakimś sensie geologiem, jego odkrycia były głównie geologiczne, pisał dzienniki, opisywał te trasy. Zjechał rzeczywiście cały świat, oprócz Europy i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej Amerykę Południową, Australię, Emiraty. Gdzie on nie był?</u>
          <u xml:id="u-488.10" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">No i ta Australia. Jest tam do dzisiaj człowiekiem wspominanym, czczonym. Właściwie wszyscy wiedzą o Strzeleckim, mimo że wrócił potem do Europy i mieszkał już w Zjednoczonym Królestwie, gdzie jego dokonania i te naukowe, i te podróżnicze, i te odkrywcze były cenione. Został uhonorowany licznymi odznaczeniami brytyjskimi, królowa Wiktoria nadała mu tytuł Rycerza Komandora Orderu św. Michała i św. Jerzego, uniwersytet oksfordzki przyznał mu honorowy doktorat. Jednym słowem, o Strzeleckim wiedziała i Europa, i Australia, i częściowo być może cały świat, a myśmy w Polsce trochę o nim zapomnieli. Dlatego znalezienie tej postaci przez kolegów z Poznania z mojego klubu, przypomnienie i przygotowanie tego projektu uważam za bardzo cenną inicjatywę.</u>
          <u xml:id="u-488.11" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">W 1997 r. prochy Pawła Edmunda Strzeleckiego zostały sprowadzone do Poznania, spoczywają w katedrze, w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan w kościele św. Wojciecha. Pora, żebyśmy o Pawle Edmundzie Strzeleckim uczyli się, przygotowali jakiś film dokumentalny, może film fabularny, bo podejrzewam, że jego życie znakomicie by się do tego nadawało, i pamiętali, że kiedy myślimy o wielkości Polski, to nie trzeba tej wielkości budować poprzez gigantyczne lotniska, na które wydaje się miliardy złotych. Wystarczy, jak wielkość będziemy budowali na pamięci o tych, którzy tę Polskę swego czasu przenieśli w swoich sercach, w swoich umysłach i którzy na tę wielkość Polski pracowali. A takim człowiekiem był Paweł Edmund Strzelecki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-489.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Przemysława Drabka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-489.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#PrzemysławDrabek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#PrzemysławDrabek">Paweł Edmund Strzelecki to wybitny geolog, geograf, badacz, odkrywca, podróżnik. Pani przewodnicząca tutaj bardzo długo opowiadała o tej nietuzinkowej postaci i to jest prawda. To jest prawda, że jest to pierwszy Polak, który okrążył na własny rachunek całą Ziemię, ale robił to nie dla własnej przyjemności, ale z ciekawości, z ciekawości takiej badawczej, ale też naukowej. On dzięki tym swoim odkryciom odkrywał świat, odkrywał świat dla siebie, ale też dla całego świata. Przyczynił się do rozwoju nauk przyrodniczych. Opracował mapę geologiczną Nowej Południowej Walii i Tasmanii, która była przez wiele lat bardzo ważnym dokumentem, z którego można było korzystać, i która powodowała rozwój tych ziemi i tych przestrzeni. Jego badania i odkrycia przyczyniły się do rozwoju właśnie wiedzy o Australii.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#PrzemysławDrabek">Bardzo ważna jest też ta druga część jego życia, ta część życia jako filantropa, osoby, która miała wielkie serce i zauważała głodujące dzieci. W czasie wielkiego głodu w Irlandii przygotował, nadzorował program dożywiania dzieci, który objął ok. 200 tys. dzieci.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#PrzemysławDrabek">Wielokrotnie odznaczony, zasłużony Polak, patriota, który zasługuje na oddanie hołdu przez Sejm i upamiętnienie właśnie poprzez podjęcie uchwały przez Sejm w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Klub Prawa i Sprawiedliwości tę uchwałę będzie popierał. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-490.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Waldy Dzikowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WaldyDzikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej, który był wnioskodawcą niniejszej uchwały, mam przyjemność przedstawić opinię w sprawie sprawozdania komisji kultury, które dotyczy ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#WaldyDzikowski">Moja koleżanka z klubu Iwona Katarasińska w bardzo obrazowy sposób przedstawiła tę nietuzinkową, wielką postać Edmunda Pawła Strzeleckiego, pokazując rzeczywiście jego wielkość jako człowieka i w duchu, i w sercu, i w ciele.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#WaldyDzikowski">Postaram się podać kilka faktów z jego życia, które świadczą o jego nietuzinkowości i wielkości jako człowieka. Są miejsca i ludzie, których pamięć powinniśmy podtrzymywać i zachować dla następnych pokoleń, głównie dlatego, że ich wkład w historię stanowi o dziedzictwie kulturowym narodu i ludzkości i tworzy rangę, jaką naród polski może się szczycić. Paweł Edmund Strzelecki, którego dzisiaj przywołujemy, jest właśnie jedną z takich postaci. To zasłużony Wielkopolanin, Polak i poznaniak, bo przypomnę, tak jak moja koleżanka powiedziała, że urodził się w Głuszynie. Kiedyś nie była to część Poznania, tylko miejscowość pod Poznaniem, a dzisiaj jest to część Poznania.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#WaldyDzikowski">Rodzina Strzeleckich pielęgnowała swoje tradycje patriotyczne. Ojciec był powstańcem kościuszkowskim, brat był żołnierzem Armii Księstwa Warszawskiego. Dorastał, marząc o wielkich podróżach. Dzięki temu, że był pracownikiem innego słynnego rodaka, Polaka, mianowicie Franciszka Sapiehy, który ze względu na jego pracowitość w dowód uznania, także jako przyjaciela domu, przekazał mu swój majątek. W związku z tym mógł urzeczywistnić swoje wielkie marzenia geografa, podróżnika, geologa. Odwiedził antypody, Amerykę Południową i Amerykę Północną, i zostawił tam swój ślad na zawsze. Jego nazwisko noszą szczyty, pojawia się ono też w innych nazwach geograficznych, tak jak powiedziała już koleżanka.</u>
          <u xml:id="u-492.5" who="#WaldyDzikowski">Był też wielkim społecznikiem, wielkim filantropem, który miał otwarte serce i duszę. Traktował tę wyspę, to państwo, Wielką Brytanię, jako swoją drugą ojczyznę. To właśnie tam, kiedy nastał wielki głód w Irlandii, pomagał potrzebującym dzieciom i tam też został członkiem The Royal Society, a jego działalność uhonorowano licznymi odznaczeniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WaldyDzikowski">Dlatego w imieniu klubu i w imieniu wszystkich poznaniaków i Wielkopolan, ale także i wszystkich Polaków proszę o to, aby ustanowić 2023 r. rokiem naszego sławnego i wielkiego rodaka Pawła Edmunda Strzeleckiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Myślę, że na szczęście nie będziemy mieli z tym problemów, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Scheuring-Wielgus, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#JoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę tutaj opowiadała historii związanych z panem Strzeleckim, ponieważ zarówno moja koleżanka, jak i moi koledzy pięknie to przedstawili. Powiem tylko, że klub Lewicy oczywiście będzie popierał ten wniosek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Muszę skomentować tę krótką wypowiedź pani posłanki. Bardzo serdecznie dziękuję, gdyż dziś prowadzę obrady do godz. 1 w nocy, więc rozumiem, że mój klub zrobił ukłon w moją stronę.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Specjalnie dla marszałka, specjalnie.)</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Jarosława Rzepę, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dopowiem jednak jeszcze kilka ciekawostek o Edmundzie Strzeleckim.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#JarosławRzepa">Niestety opuścił Polskę w 1831 r. i już nigdy do niej, jak państwo wiecie, nie wrócił. Krążą jednak plotki, jakoby nie tylko obawiał się represji po powstaniu listopadowym. Mowa jest również o tym, że spowodowane to było zawodem miłosnym. Jak było w rzeczywistości? Historycy mogą spierać się o to do dnia dzisiejszego.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#JarosławRzepa">Wykształcenie Edmunda też jest sprawą sporną, bo jedni mówią, że kształcił się na uczelniach angielskich, niemieckich, a niektóre źródła podają, że był samoukiem. Jak było naprawdę?</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#JarosławRzepa">Naprawdę, szanowni państwo, był wielkim Polakiem, wielkim odkrywcą, przede wszystkim odkrywcą Australii. Jako pierwszy Europejczyk zbadał Góry Śnieżne i, co najważniejsze, zdobył ich najwyższy szczyt, który nazwał Górą Kościuszki, gdyż przypominał mu Kopiec Kościuszki, ten z Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-498.4" who="#JarosławRzepa">W Australii spędził cztery lata. Zapewne zostałby tam dłużej, gdyby nie zły stan zdrowia. Wracając do Anglii, odwiedził jeszcze m.in. Filipiny, Hongkong, Singapur, Indie, Egipt, Gibraltar i Francję. W czasie 9-letniej podróży odwiedził wszystkie znane mu kontynenty, wszak o Antarktydzie wtedy jeszcze nie było nic wiadomo. Przepłynął trzy oceany i był jednym z pierwszych Polaków, którym się to udało.</u>
          <u xml:id="u-498.5" who="#JarosławRzepa">Jako pierwszy Polak został członkiem angielskiego towarzystwa naukowego, Królewskiego Towarzystwa Geograficznego, oraz nadano mu, tak jak pani poseł już powiedziała, doktorat honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego, a królowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii oznaczyła go dwoma orderami.</u>
          <u xml:id="u-498.6" who="#JarosławRzepa">Również Australijczycy o nim pamiętali. Jego nazwiskiem nazwali góry, pasmo i dwa szczyty, pustynię, rzekę, rezerwat przyrody i miasto. Wydana przez Strzeleckiego książka z opisem fizycznym Australii i Tasmanii zyskała uznanie wśród naukowców. Sam Karol Darwin pogratulował mu dzieła. Była ona podstawowym źródłem informacji o Australii przez 40 lat.</u>
          <u xml:id="u-498.7" who="#JarosławRzepa">Strzelecki był osobą niesłychanie popularną. Miał wielu przyjaciół, lecz również dużo wrogów. Chętnie pomagał innym, np. Irlandczykom w czasie wielkiego głodu, głośno sprzeciwiał się złemu traktowaniu Indian przez kolonizatorów w Ameryce Południowej. Wierzył w sprawiedliwość, równość społeczną wszystkich ludzi. Do tubylców odnosił się z wielkim szacunkiem, przez co zaskarbił sobie ich zaufanie.</u>
          <u xml:id="u-498.8" who="#JarosławRzepa">Zmarł w 1873 r. w Londynie. Jego ciało spoczywało w stolicy Wielkiej Brytanii przez 124 lata. W 1997 r. prochy Strzeleckiego sprowadzono do Poznania, złożono je w krypcie pod kościołem św. Wojciecha, a zatem wrócił do siebie.</u>
          <u xml:id="u-498.9" who="#JarosławRzepa">Klub Koalicji Polskiej oczywiście z przyjemnością poprze ten wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Gdzie go nie było? Dokąd nie ruszył spod poznańskiej wsi, spod Głuszyny? Podróżował po Europie. Dłużej przebywał we Francji, ruszył też do Anglii, a w połowie 1834 r. Paweł Edmund Strzelecki popłynął do Ameryki Północnej, a właściwie rozpoczął podróż dookoła świata. Trwała ona nie 80 dni, ale 9 lat. Był w Ameryce Południowej i pozostawił ślady na Hawajach.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#TomaszZimoch">Czym on nie płynął? Płynął statkami, kutrami, parowcami. Czegóż ten geograf nie odkrył, czego ten geolog nie zbadał, czego ten niezwykły wizjoner nie opisał? Odkrył Australię i nie ma w tym przesady. Pokochano go też w Irlandii, gdzie pokazał, na czym polega prawdziwa działalność filantropijna. Życiorys Pawła Edmunda Strzeleckiego jest fascynujący. Któż z nas nie chciałby być Strzeleckim? Któż z nas nie chciałby przeżyć choćby minimum tego co on? O Strzeleckim powinno się pisać książki, bo przecież nie tylko Tomek był w krainie kangurów. Może znajdzie się więc współczesny Alfred Szklarski, który opisze przygody Strzeleckiego, może ktoś nakręci film, bo i wątków miłosnych w życiorysie naszego patrona jest wiele. Sejm słusznie wybiera Pawła Edmunda Strzeleckiego na patrona 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#JoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! Ponieważ prowadzący obrady wicemarszałek Czarzasty z powodu osobistej niechęci do mnie odmówił mi skorzystania z tradycyjnej, przyjętej w Sejmie formy sprostowania, przeznaczę część z 3 minut należnych Kołu Parlamentarnemu PPS, aby odnieść się do skierowanej do mnie imiennej krytyki posłanki Śledzińskiej-Katarasińskiej, która, mam wrażenie, nie do końca zrozumiała moją wypowiedź na temat ustanowienia przez Sejm i Senat patronów roku. Chodziło mi o to, że nie ma żadnej koncepcji nadawania patronatów. Co kilka lat patronami są te same osoby, w dodatku powtarza to Senat. Dlatego, niczego nie narzucając, zaproponowałam debatę na ten temat i przyjęcie pewnych zasad. Myślę, że taka debata bardzo by się w Sejmie przydała, zwłaszcza że PiS ostatnio zlikwidował wszelkie debaty. Może zresztą taką debatę warto podjąć w komisji, w której pani posłanka jest wiceprzewodniczącą i zawsze znakomicie do wszystkiego się odnosi.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#JoannaSenyszyn">A wracając do procedowanej w tej chwili uchwały Sejmu w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego, z przyjemnością stwierdzam, że koło PPS popiera ten projekt. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie dziękuję pani posłance Joannie Senyszyn.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-503.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Cztery osoby się zgłosiły.</u>
          <u xml:id="u-503.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-503.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-503.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Paweł Edmund Strzelecki to samouk bez wyższego wykształcenia, który napędzany tylko pasją i ciekawością świata okrążył kulę ziemską, dokonał wielu odkryć i badań geologicznych i doszedł, można rzec, na własnych nogach nie tylko do wielkiego majątku, ale także do honorowego doktoratu uniwersytetu w Oksfordzie i tytułu szlacheckiego. Wyjątkowa, wielka, inspirująca postać, bez wątpienia obok Szopena, Skłodowskiej-Curie jeden z najbardziej znanych na świecie Polaków XIX w. Dlatego uważam, że powinniśmy przyjąć tę uchwałę bez cienia wątpliwości przez aklamację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Paweł Edmund Strzelecki to jeden z najwybitniejszych polskich podróżników. Można śmiało powiedzieć, że zasłużył na miano bohatera narodowego w wielu krajach świata. Jest jednym z nielicznych Polaków… Jego imieniem nazwana została odkryta przez niego góra w Tasmanii. Inna góra nazwana została przez Strzeleckiego imieniem Tadeusza Kościuszki. Wielki odkrywca pracujący na terenie Brazylii, Urugwaju, Chile, Meksyku, Argentyny oraz Australii. To oczywiście tylko kilka krajów, na terenie których dokonał ważnych odkryć geograficznych, ale również geologicznych. Australia zawdzięcza temu wybitnemu Polakowi odkrycie największych złóż węgla na terenie tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#JanSzopiński">Jestem dumny, że będę mógł przyczynić się do uhonorowania pamięci Pawła Strzeleckiego, oddając swój głos za przyjęciem tego projektu. Rozumiem, że klub Prawa i Sprawiedliwości ze względu na odkrycie największych złóż węgla na terenie Australii będzie głosował za przyjęciem tego projektu i ustanowieniem roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Jestem z was, panie i panowie z Prawa i Sprawiedliwości, dumny. Polska w 2023 r. będzie stała na Australii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Trochę mnie pan poseł ubawił, ale… Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że Sejm rozmawia dziś o tym, by kolejny rok był Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego — podróżnika, który pochodził z mojego rodzinnego Poznania. W latach 30. XIX w. ze znajdującej się pod zaborami Polski wyruszył on w podróż dookoła świata, zwiedził obie Ameryki i antypody, dokonał wielu istotnych odkryć. Strzelecki wpłynął m.in. na historię Australii, dziś wiele miejsc nosi jego imię. Ale w jego biografii ważne jest jeszcze jedno: Strzelecki nie skończył studiów, był samoukiem. To jest istotne m.in. dla młodych ludzi, którzy w ostatnich dniach stresują się tym, że nie dostali się na różne studia. Ja z tego miejsca chciałbym zaadresować do nich apel: Nie przejmujcie się tym, niech was to nie powstrzyma przed spełnianiem swoich marzeń. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Często jako Sejm przypominamy o postaciach ważnych i zasłużonych dla naszej ojczyzny, o ważnych politykach, pisarzach, artystach. Dziś cieszę się niezwykle, że przypominamy także o postaci szczególnej, o tym zasłużonym podróżniku, odkrywcy, który wyruszył z ziemi polskiej do Australii, ale nigdy nie zapominał, skąd pochodził. To wielki patriota i filantrop. Przekonany jestem, że Wysoka Izba przez aklamację przyjmie uchwałę ustanawiającą rok 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy pani poseł sprawozdawca chciałaby coś powiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-511.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-511.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Paweł Edmund Strzelecki był wybitnym badaczem, podróżnikiem, odkrywcą i filantropem. Ta wielka postać z pewnością zasługuje na uhonorowanie w postaci ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym zwracam się do rządu o przedstawienie informacji na temat działań, które zostaną podjęte w celu propagowania postaci Strzeleckiego w roku 2023. Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzięki bardzo.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredro (druki nr 2232 i 2254).</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Bożenę Żelazowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-513.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu przedstawić stanowisko komisji wobec projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredro.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#BożenaŻelazowska">Chcę w tym miejscu bardzo serdecznie podziękować wszystkim członkom komisji za zgodną, bardzo długą, ale niezwykle merytoryczną pracę. Chcę też podziękować Towarzystwu Historycznemu im. Szembeków, które było jednym z pomysłodawców ustanowienia roku 2023 rokiem Aleksandra Fredry.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#BożenaŻelazowska">Pozwólcie państwo, że w tym miejscu odczytam treść uchwały.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#BożenaŻelazowska">„W roku 2023 przypada 230. rocznica urodzin Aleksandra Fredry, najwybitniejszego polskiego komediopisarza, a także pamiętnikarza, poety oraz żołnierza kampanii napoleońskich.</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#BożenaŻelazowska">Aleksander Fredro urodził się 20 czerwca 1793 roku w majątku rodzinnym w Surochowie k. Jarosławia. Jako 16-letni chłopiec wstąpił na ochotnika do armii Księstwa Warszawskiego dowodzonej przez księcia Józefa Poniatowskiego. Brał udział m.in. w wyprawie na Moskwę w 1812 roku, dosłużył się stopnia kapitana. Za męstwo w walkach został odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, a przez cesarza Francuzów Napoleona Bonaparte Orderem Legii Honorowej.</u>
          <u xml:id="u-514.5" who="#BożenaŻelazowska">Aleksander Fredro to twórca oryginalnej polskiej komedii. Doskonale znał teatr europejski i jego tradycje, do których świadomie nawiązywał w swojej twórczości. Napisał kilkadziesiąt utworów scenicznych: jednoaktówek i komedii wieloaktowych, fars, grotesek i wodewilów, które szybko trafiały na sceny teatrów: lwowskiego, warszawskiego i krakowskiego. W roku 1818 napisał swoją pierwszą komedię ’Pan Geldhab’. Debiutem scenicznym Aleksandra Fredry była jednak jednoaktówka ’Intryga na prędce, czyli Nie ma złego bez dobrego’, powstała w roku 1815, a pierwszy raz wystawiona w 1817 roku. Jednym z najbardziej znanych dzieł Aleksandra Fredry są ’Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca’. Pierwsza wersja tej pięcioaktowej komedii wierszem powstała w 1827 roku, ostateczna — pięć lat później. Jedną z ważnych pozycji w kanonie polskiej literatury jest ’Zemsta’, napisana prawdopodobnie w 1833 roku. W jego twórczości na uwagę zasługują również ’Damy i huzary’, ’Pan Jowialski” czy ’Dożywocie”.</u>
          <u xml:id="u-514.6" who="#BożenaŻelazowska">Aleksander Fredro znany jest także jako twórca bajek, m.in. bajek i wierszy dla dzieci ’Małpa w kąpieli’, ’Paweł i Gaweł’ czy ’Osiołkowi w żłoby dano’. Jest również autorem pamiętników z epoki napoleońskiej ’Trzy po trzy’, uznanych za klasykę literatury wspomnieniowej. Zmarł we Lwowie w 1876 roku.</u>
          <u xml:id="u-514.7" who="#BożenaŻelazowska">W uznaniu zasług dla polskiej kultury Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2023 Rokiem Aleksandra Fredry”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-514.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Piotra Babinetza z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PiotrBabinetz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredro.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#PiotrBabinetz">Projekt został zgłoszony przez Polskie Stronnictwo Ludowe. Wnioskodawcą jest pani przewodnicząca Bożena Żelazowska. Ta inicjatywa była też popierana przez klub Prawo i Sprawiedliwość. Wcześniej do Sejmu RP wpłynął w tej sprawie wniosek Towarzystwa Historycznego im. Szembeków.</u>
          <u xml:id="u-516.3" who="#PiotrBabinetz">Aleksander Fredro wywodzący się ze starej rodziny szlacheckiej to najwybitniejszy polski komediopisarz, ale także pamiętnikarz, bajkopisarz i poeta, jednocześnie oficer Księstwa Warszawskiego księcia Józefa Poniatowskiego i wielkiej armii cesarza Napoleona walczący o niepodległość Rzeczypospolitej, członek rady narodowej w okresie Wiosny Ludów oraz instytucji kulturalnych, naukowych, gospodarczych. Wybierany również jako przedstawiciel środowiska konserwatywnego do parlamentu. W pełni zasługuje na uczczenie go ustanowieniem roku 2023 rokiem Aleksandra Fredry i w konsekwencji przeprowadzeniem szeregu uroczystości, przedstawień i innych przedsięwzięć propagujących jego twórczość i dokonania.</u>
          <u xml:id="u-516.4" who="#PiotrBabinetz">Aleksander Fredro to przede wszystkim twórca oryginalnej polskiej komedii. Najlepsze komedie pisał na przełomie lat 20. i 30. XIX w. Były to np. „Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm Serca”, „Damy i huzary”, „Pan Jowialski”, „Ciotunia”, „Dożywocie” i oczywiście „Zemsta”. Zaatakowany ostro przez krytyków romantyków, m.in. przez Seweryna Goszczyńskiego, na wiele lat przerwał pisanie. Gdy do niego wrócił, nie już publikował nowych utworów, a napisał po roku 1852 jeszcze m.in. kilka wieloaktowych komedii jak „Wielki człowiek do małych interesów”, „Wychowanka” i „Godzina litości”. W międzyczasie powstał także jego wybitny i dosadny pamiętnik z czasów napoleońskich „Trzy po trzy”.</u>
          <u xml:id="u-516.5" who="#PiotrBabinetz">Aleksander Fredro związany jest silnie z Podkarpaciem. Najsłynniejsza z komedii „Zemsta” zainspirowana była dokumentem znalezionym przez Fredrę na Zamku Kamieniec w Odrzykoniu koło Krosna, który otrzymał w posagu żony Zofii z Jabłonowskich. Na początku XVII w. Piotr Firlej, pierwowzór Cześnika, i Jan Skotnicki, pierwowzór Rejenta, pozostawali w długoletnim zatargu o granicę między dolnym i górnym zamkiem. Dodam, że Jan Skotnicki pochowany jest i uczczony cennym nagrobkiem w prezbiterium kościoła farnego w Krośnie, który ostatnio zwiedzali członkowie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Wnukami Fredry byli m.in. Roman Szeptycki, późniejszy Andrzej arcybiskup Kościoła Greckokatolickiego oraz generał broni Stanisław Szeptycki, komendant Legionów Polskich i wielce zasłużony dowódca frontu litewsko-białoruskiego w wojnie przeciwko bolszewickiej Rosji.</u>
          <u xml:id="u-516.6" who="#PiotrBabinetz">Aleksander Fredro urodził się w 1793 r. w Surochowie koło Jarosławia. Mieszkał i gospodarował majątku Bieńkowa Wisznia koło Gródka Jagiellońskiego. Zmarł w 1876 r. we Lwowie, a pochowany został w Rudkach.</u>
          <u xml:id="u-516.7" who="#PiotrBabinetz">Szczególnie kultywowana jest pamięć o Aleksandrze Fredrze w Przemyślu. Od 1869 r. działa w tym mieście najstarszy polski teatr amatorski, Towarzystwo Dramatyczne Fredreum, które m.in. organizuje Przemyską Wiosnę Fredrowską, wystawienie sztuk wielu polskich dramaturgów. Warto wspomnieć, że w Przemyślu pamiętany jest również inny wielki przedstawiciel rodu Fredrów, Andrzej Maksymilian Fredro, żyjący w XVII w. marszałek Sejmu, wybitny i wszechstronny pisarz, polityk, filozof i historyk.</u>
          <u xml:id="u-516.8" who="#PiotrBabinetz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość zgłasza jedną drobną poprawkę polegającą na dodaniu na początku drugiego akapitu słów: wywodzący się ze starej rodziny szlacheckiej o kilkusetletniej tradycji. Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera to i będzie głosował za ustanowieniem roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredry. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, tak sobie pozwolę pana grzecznie zapytać. To, rozumiem, ślemy do komisji?</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Babinetz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Poprawka?)</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Poprawka do komisji?)</u>
          <u xml:id="u-517.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czyli rozumiem, że to się zdarzy jakoś, kiedyś?</u>
          <u xml:id="u-517.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Babinetz: Tak, jutro będzie posiedzenie komisji kultury. To nie jest jedyna poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-517.7" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Do Fredry?)</u>
          <u xml:id="u-517.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-517.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Babinetz: Nie jedyna, która dzisiaj nastąpi.)</u>
          <u xml:id="u-517.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze. Tylko chciałem się…</u>
          <u xml:id="u-517.11" who="#komentarz">(Poseł Piotr Babinetz: Tak że będzie jutro krótkie posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu.)</u>
          <u xml:id="u-517.12" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Panie pośle…)</u>
          <u xml:id="u-517.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dobrze, dlatego dopytałem.</u>
          <u xml:id="u-517.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy te zmiany w tym tekście są tak istotne?)</u>
          <u xml:id="u-517.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Wymyślanie.)</u>
          <u xml:id="u-517.16" who="#komentarz">(Poseł Piotr Babinetz: No ale aklamację można i tak w piątek przeprowadzić, myślę.)</u>
          <u xml:id="u-517.17" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: No dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-517.18" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, ja panu coś powiem, to jest pana decyzja i pana klubu, ale nie widzę, żeby te poprawki były tak zasadnicze. Może byśmy przez aklamację to przyjęli szybciutko? Komisja musi być?</u>
          <u xml:id="u-517.19" who="#komentarz">(Poseł Piotr Babinetz: Powiem szczerze: dla precyzji…)</u>
          <u xml:id="u-517.20" who="#WłodzimierzCzarzasty">Widzę w pana oczach, że… Dobra, dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-517.21" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Urszula Augustyn, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#UrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedni z rozmysłem, inni nieświadomie mówią dziś Fredrą. Z romantycznych pisarzy to właśnie Fredro najsilniej zaistniał w języku potocznym. „Gwałtu, rety, co się dzieje”, „Wolnoć, Tomku, w swoim domku”, „Idź, serdeńko, bo cię trzepnę” czy też „Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba” — to oczywiście tylko niektóre cytaty z jego wspaniałych utworów. Żył Fredro jak na owe czasy długo, bo 82 lata, a jak na pisarza w XIX w. — zamożnie i wygodnie. Miał bardzo bujne życie: od samej młodości, kiedy jako 16-letni chłopak wstąpił do armii napoleońskiej Księstwa Warszawskiego i wędrował z nią przez 6 lat, aż do upadku cesarstwa. Armię opuścił w 1815 r. i osiadł w Bieńkowej Wiszni, majątku ojca, niedaleko Lwowa. Miał liczne talenty, nie tylko te literackie, ale także menedżerskie, bowiem w zarządzaniu majątkiem był bardzo skuteczny, rozwijał go i pomnażał, co było umiejętnością niezupełnie powszechną, bowiem reguły ekonomii nie chciały się jakoś dopasować do hulaszczego trybu życia ówczesnej szlachty.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#UrszulaAugustyn">Dziś w Bieńkowej Wiszni znajduje się neorenesansowy pałac wzniesiony przez Fredrę w 1835 r. Warto wspomnieć, że w 2009 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego sfinansowało przeprowadzenie pierwszego etapu renowacji tego zabytku. Dziś powiedzielibyśmy, że Fredro był społecznikiem, zajmował się bardzo licznymi rzeczami na pograniczu gospodarki, ekonomii, zresztą pełnił bardzo wiele funkcji, zabiegał o budowę kolei, pracował przy organizacji Galicyjskiej Kasy Oszczędności, był posłem na Sejm, najpierw galicyjski, a potem na Sejm stanowy. A pisarstwo Fredry działo się równolegle do dwóch dużych epok literatury polskiej: romantyzmu i pozytywizmu, ale on sam był dla siebie epoką i prądem literackim, czymś pomiędzy rymowaną komedią oświeceniową i mieszczańską komedią Młodej Polski. Nie starał się nikogo pouczać, nie był napastliwy, a jego humor był zazwyczaj dość łagodny, a wyrozumiałość dla przywar bliźnich — znaczna. Fredro bawił się, pisząc swoje komedie, i chciał bawić widza, ale to niestety stało się powodem fali ostrej krytyki, bowiem w wieku martyrologii i służby narodowej ktoś, kto nie chciał dawać świadectwa i pobudzać uczuć patriotycznych, był ideologicznie nie do zaakceptowania. Zarzucono mu więc brak talentu, uleganie wzorcom francuskim, niemoralność i wreszcie brak ducha narodowego, jemu, który sławił tradycję dworu szlacheckiego, i jemu, którego komedie w większości kończyły się zwycięstwem miłości. Ten, który życie wśród cnót rodzinnych i domowych uważał za najwyższą wartość.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#UrszulaAugustyn">Myślę, że i dzisiaj Fredro nie dałby się wpisać w oczekiwany przez wielu dziwnie rozumiany ryt narodowo-patriotyczny. Miał własne zdanie i tego zdania się trzymał. Po mistrzowsku charakteryzował postaci, prezentując barwną galerię typów: sarmaci, lichwiarze, wojskowi różnych stopni, hulaszczy młodzieńcy i blagierzy, sentymentalne panienki, wyrachowane damy, sługi różnego autoramentu itd. Komedia temperamentów po prostu.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#UrszulaAugustyn">Na koniec chciałabym powiedzieć, że cieszę się bardzo, że Sejm przyjmie uchwałę o Roku Aleksandra Fredry, bo powinien być dla nas szansą na ponowne odczytanie mądrości, które zawarł w swoich utworach, i na wyciągnięcie wniosków.</u>
          <u xml:id="u-518.4" who="#UrszulaAugustyn">Ostatni cytat, z Anny Augustynowicz, reżyserki, dyrektorki artystycznej Teatru Współczesnego w Szczecinie: Odnoszę wrażenie, że jesteśmy ciągle jak z Fredry, z tej samej społeczności i mentalności, chociaż bardzo chcemy być obywatelami świata, często tkwimy w naszym rodzimym zaścianku. Fredro pozostawił partytury brzmień naszego narodowego charakteru. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-518.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aleksander Fredro, genialny komediopisarz, pamiętnikarz, poeta, także żołnierz i hrabia. Należał do epoki romantyzmu, ale nie uosabiał wyniosłego, tragicznego i ponurego romantyka. Uczynił dla naszej literatury i naszego języka nie mniej niż Słowacki i Mickiewicz, choć wielu krytykowało go za to, że w trudnych czasach zaborów pisał tak ciepło, lekko i z humorem. Krytykę przeżył tak bardzo, że na wiele lat przestał tworzyć, czyli w krytykowaniu, niszczeniu i zatruwaniu życia innym jesteśmy my, Polacy, mistrzami nie od dzisiaj. Motywy miłości, samotności, domu, śmierci, władzy i zemsty obecne są w literaturze od wieków. Tak często wystawiana i ekranizowana „Zemsta” Fredry to lekka komedia, która w genialny sposób pokazuje nam nasze wady i przywary. Pisarz — mistrz, ale my, uczniowie niewyciągający wniosków — do niczego.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Fredro ukazał zmierzch polskiej szlachty, uwidaczniając w postaciach Cześnika Raptusiewicza i Rejenta Milczka, czyli głównych bohaterów, jej wszystkie zalety i słabości. Dzięki komizmowi utwór zyskał charakter ponadczasowy i uniwersalny.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Nie mniej wybitny jest Fredrowski „Paweł i Gaweł”, bajka dla dzieci, ale czy tylko? Paweł i Gaweł w jednym stali domu. To historia dwóch mężczyzn, którzy zniszczyli swój wspólny dom, bo nie potrafili porozumieć się, ustąpić, zaprzestać kłótni. W finale bajki Paweł odpłaca Gawłowi za jego okrutne, samowolne zachowania zgodnie z powiedzeniem: jak ty komu, tak on tobie. Czyli znów pojawia się motyw zemsty. Czy tych dwóch bajkowych bohaterów nie przypomina nam dwóch panów z naszej współczesnej politycznej rzeczywistości? Od lat zmieniają się ich role, pozycje, a nasz wspólny dom ulega permanentnej degradacji.</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Lewica oczywiście popiera uhonorowanie Aleksandra Fredry. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu odnośnie do uchwalenia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredry, najwybitniejszego polskiego komediopisarza, pamiętnikarza i poety.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#BożenaŻelazowska">Pominę tutaj wątek, kiedy Fredro był żołnierzem, bo już go wielokrotnie przedstawialiśmy, tylko dodam, że w 1815 r. podał się do dymisji i wrócił do majątku Bieńkowa Wisznia pod Lwowem. Koleje życia pisarza pozostały odtąd bez przerwy związane z Galicją. W 1828 r. zawarł bardzo szczęśliwe małżeństwo z Zofią z hrabiów Jabłonowskich, hrabiną Skarbkową. Ogólne spojrzenie na dorobek Fredry pozwala twierdzić, że tworzył on skokami, o czym moja przedmówczyni też już wspomniała: okresy wzmożonego wysiłku twórczego przeplatały się z okresami milczenia. Po 1854 r. podjął znów pióro, ale nic już nie wystawiał ani nie wydawał. Przyczyny tak długich przerw, jak i decyzji w niepublikowaniu mimo próśb, nie są zupełnie jasne. Na pewno odegrały tu rolę ataki krytyków pomawiających komediopisarza o obojętność na żywotne sprawy narodu, ale też zapewne poczucie rozminięcia z triumfującym na emigracji romantyzmem.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#BożenaŻelazowska">W tej sytuacji na testament pisarski wygląda napoleoński pamiętnik Fredry „Trzy po trzy”, a twórczość dramatyczna rozpada się wyraźnie na dwa bloki, z których za życia autora znany był tylko jeden. Blok ten obejmuje pełne, odpowiadające wymogom gatunku kilkuaktowe komedie: „Pan Geldhab”, „Mąż i żona”, „Cudzoziemszczyzna”, „Przyjaciele”, „Ciotunia”, „Śluby panieńskie”, „Pan Jowialski”, „Zemsta”, „Dożywocie”; wodewile, farsy i groteski: „Nowy Don Kichot”, „Damy i huzary”, „Nocleg w Apeninach”, „Gwałtu, co się dzieje!”, „Dyliżans”; wreszcie jednoaktówki świadczące o znakomitym opanowaniu przez pisarza tej trudnej formy scenicznej: „Intryga naprędce, czyli nie ma złego bez dobrego”, „Zrzędność i przekora”, „Pierwsza lepsza, czyli nauka zbawienna”, „Odludki i poeta”. Utworom scenicznym towarzyszyły liczne wiersze o głęboko osobistym, przeważnie lirycznym charakterze, a wśród nich bajki.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#BożenaŻelazowska">Twórczość sceniczna powstała w ścisłym związku z teatrem. Z teatru Fredro czerpał wiele.</u>
          <u xml:id="u-522.4" who="#BożenaŻelazowska">No cóż, nie mogę chyba w całości przedstawić mojego wystąpienia, toteż pozwólcie państwo, że powiem tylko, że bardzo cieszy fakt, że twórczość tego znakomitego artysty dzięki obchodom roku 2023 będzie przypomniana, a może też na nowo odkryta, że znowu będzie zdumiewać, bawić. Mam nadzieję, że będzie ona też jakby podłożem wielu obchodów, które się w tym roku odbędą. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-522.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-523.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#JoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej popiera poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredro. Cieszymy się, że bogobojnemu w większości Sejmowi w uhonorowaniu niewątpliwie najwybitniejszego komediopisarza w historii polskiej literatury, a także poety, pamiętnikarza, nie przeszkodziło przypisywanie mu dość obscenicznej trzynastej księgi „Pana Tadeusza”. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pięć osób się zgłosiło.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-525.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-525.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam 1 minutę na wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-525.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-525.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Mocium Panie, Mocium Panowie Posłowie! 230 lat temu przyszedł na świat nie tylko genialny komediopisarz, ale także przenikliwy obserwator rzeczywistości, którego twórczość nic nie straciła na aktualności. Przeciwnie, to Fredro ostrzegał, że: moralista jak kominiarz; czyści kominy, a sam brudny. I pięknie określił to, co Prawo i Sprawiedliwość funduje nam dziś pod nazwą Polskiego Ładu: na papierze zysk, a w kieszeni pisk. I chwalił postęp widoczny również i dziś, kiedy nikt już nie kradnie, ale każdy bierze, gdzie może.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#KrzysztofPiątkowski">Oczywiście powinniśmy przyjąć uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredry. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jaką mądrość chciał nam przekazać Aleksander Fredro? W swojej najbardziej znanej sztuce pt. „Zemsta” opowiada o konflikcie sąsiedzkim, który z czasem przeradza się w wojnę. Kiedyś bracia szlachta, teraz zapiekli wrogowie, którzy nie patrząc na koszty, próbują pognębić się nawzajem. Śmiejemy się, bo to komedia, z ich głupiej pychy i chęci dokuczania bliźniemu. Ale czy ta sytuacja nie przypomina nam czegoś? Czy nie przypomina nam czegoś, co dzisiaj dzieje się w Polsce? Czy nasza ojczyzna też nie jest murem podzielona? Czy w zapiekłej złości nie gubi się interes społeczny, dobro państwa, a szerzej — dobro całej planety? Jak nas ocenią potomni? Czy będą się śmiać, przywołując nasze konflikty, czy może będą gorzko płakać nad zmarnowanymi szansami, które dał nam los, a my nie potrafiliśmy ich wykorzystać?</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czworo posłów z PiS-u, nikogo z rządu.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#JanSzopiński">W naszym kraju dziesiątki, jeśli nie setki szkół noszą imię tego wybitnego twórcy. Na jego twórczości wychowały się pokolenia Polaków. Bardzo się cieszę, że będę miał okazję zagłosować za przyjęciem tego projektu. Jednocześnie chciałbym zadać pytanie do nieobecnych członków rządu: W jakim stopniu w roku 2023 imię Aleksandra Fredry w ramach scenariusza opracowanego przez ministerstwo edukacji będzie promowane w placówkach edukacji w naszym kraju? Czy ministerstwo edukacji zaplanowało jakieś wycieczki, spotkania w szkołach? Czy stworzony został jakiś program informacyjny dotyczący życia i twórczości Aleksandra Fredry? Czy polska młodzież będzie miała okazję porównania bohaterów „Zemsty” ze współczesnymi bohaterami prawicy?</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#JanSzopiński">I na koniec pytanie: Do kogo z rządu można by dzisiaj zaadresować słowa: jeśli nie chcesz zguby, krokodyla daj mi luby. O odpowiedź bardzo bym prosił pana ministra edukacji na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-530.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Krząkała, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#MarekKrząkała">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że Sejm podejmie uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredry. Ten jeden z najwybitniejszych polskich komediopisarzy na pewno odlazłby się w naszych czasach i obserwując dzisiejszą rzeczywistość, głównie tę polityczną, napisałby niejedną świetną komedię.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#MarekKrząkała">Ale chciałem zwrócić uwagę na inicjatorów pomysłu przedmiotowej uchwały, mianowicie na Towarzystwo Historyczne im. Szembeków, które już w zeszłym roku skierowało pismo do pani marszałek z prośbą, by taka uchwała powstała. I dziękuję pani poseł sprawozdawcy, że wspomniała to towarzystwo. Stąd też pytanie do pani poseł: Czy nie warto podziękować pisemnie towarzystwu za tą oddolną inicjatywę? Jeżeli nie zrobi tego pani marszałek, to przynajmniej niech to zrobi prezydium komisji. Bo i prezes Władysław Szeląg już od ponad 30 lat dba o to, by twórczość Aleksandra Fredry była pielęgnowana i zachowywana.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#MarekKrząkała">Skoro dzisiaj jest dzień cytatów, to też przypomnę jeden, bo politykom występującym publicznie może trzeba zacytować słowa Fredry: „Nim się odezwiesz, pomyśl pierwej nieco, bo często słowa jakby z worka lecą”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Po tym cytacie nie będę się odzywał.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale poproszę jednak mimo wszystko panią poseł Bożenę Żelazowską, sprawozdawcę, aby również pamiętała ten cytat.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#BożenaŻelazowska">Tak, panie marszałku, postaram się pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#BożenaŻelazowska">Chciałam bardzo serdecznie podziękować wszystkim koleżankom i kolegom posłom za wystąpienia w imieniu klubów, które jeszcze bardziej przypomniały nam twórczość tego wielkiego pisarza. I chciałam zapewnić, że — jak myślę, panie przewodniczący — jedno z naszych posiedzeń komisji kultury poświęcimy też temu, aby wspólnie z ministerstwem zastanowić się, jak ten rok wypełnić wydarzeniami, które tym bardziej przypomną postać poety. I dziękuję, że pan również przypomniał Towarzystwo Historyczne im. Szembeków i osobę pana Władysława Szeląga, który rzeczywiście już kilkakrotnie apelował, aby ten rok 2023 był rokiem Fredry, co się stało i za co bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Aleksander Fredro to najwybitniejszy polski komediopisarz, a także pamiętnikarz i poeta oraz żołnierz armii Księstwa Warszawskiego, uczestnik kampanii napoleońskiej. Odznaczony przez cesarza Francji Napoleona Bonaparte Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari oraz Orderem Legii Honorowej.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#MirosławSuchoń">Był twórcą oryginalnej polskiej komedii, doskonale znał teatr europejski i jego tradycje, do których świadomie nawiązywał w swojej twórczości. Napisał kilkadziesiąt utworów scenicznych: jednoaktówek i komedii wieloaktowych, fars, grotesek i wodewilów, które szybko trafiały na sceny teatru lwowskiego, warszawskiego i krakowskiego. Tworzył także bajki dla dzieci.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#MirosławSuchoń">Któż z nas nie zna takich cytatów jak te: „Jeśli nie chcesz mojej zguby, krokodyla kup mi luby!” czy „Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba!”, które pochodzą z „Zemsty”, komedii napisanej przez Aleksandra Fredrę, czy bajek „Małpa w kąpieli”, „Paweł i Gaweł” czy „Osiołkowi w żłoby dano”?</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#MirosławSuchoń">Koło Parlamentarne Polska 2050 w uznaniu zasług Aleksandra Fredry dla polskiej kultury udzieli poparcia uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej ustanawiającej rok 2023 Rokiem Aleksandra Fredry.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej (druki nr 2233 i 2258).</u>
          <u xml:id="u-537.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Paulinę Matysiak o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-537.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią posłankę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PaulinaMatysiak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej, druki nr 2233 i 2258.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#PaulinaMatysiak">Posiedzenie komisji odbyło się 24 maja. Do samego tekstu uchwały zostały wprowadzone niewielkie zmiany. Część sugestii wyszła z Biura Legislacyjnego, część zgłaszali posłowie i posłanki pracujący w komisji. Cała dyskusja przebiegła w zgodnej atmosferze i myślę, że trzeba wszystkim państwu posłom, posłankom podziękować za to, że w takiej atmosferze ta debata się odbyła.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#PaulinaMatysiak">Uchwała została przyjęta przez aklamację. Odczytam przyjęty, wypracowany właśnie na tym posiedzeniu tekst.</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#PaulinaMatysiak">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej”</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#PaulinaMatysiak">31 marca 2023 roku przypada sześćdziesiąta rocznica śmierci Aleksandry Piłsudskiej — działaczki niepodległościowej, członkini Polskiej Organizacji Wojskowej i Polskiej Partii Socjalistycznej, odznaczonej między innymi Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari ’za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej’, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Niepodległości z Mieczami.</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#PaulinaMatysiak">Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska urodziła się w 1882 roku w Suwałkach. Jej rodzice Piotr i Julia zmarli, gdy Aleksandra miała kilkanaście lat. Jej wychowaniem zajęły się babka i ciotka. Piłsudska uczęszczała do gimnazjum w Suwałkach, a następnie studiowała na Uniwersytecie Latającym.</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#PaulinaMatysiak">W 1904 roku wstąpiła do PPS i rozpoczęła działalność społeczną. Jako członkini Organizacji Bojowej PPS brała udział między innymi w akcji pod Bezdanami czy w napadzie na bank państwowy w Kijowie. Po poznaniu Józefa Piłsudskiego przeniosła się do Lwowa, gdzie nawiązała współpracę ze Związkiem Strzeleckim oraz współtworzyła Towarzystwo Opieki nad Więźniami Politycznymi.</u>
          <u xml:id="u-538.7" who="#PaulinaMatysiak">W czasie I wojny światowej jako członkini Legionów Polskich należała do oddziału wywiadowczo-kurierskiego I Brygady Legionów Polskich, gdzie była komendantką kurierek legionowych. Na terenie zaboru pruskiego przechowywała broń i przewoziła literaturę. Za działalność w POW została aresztowana, a następnie internowana w obozie w Szczypiornie. Po roku wróciła do Warszawy, gdzie aktywnie działała w POW.</u>
          <u xml:id="u-538.8" who="#PaulinaMatysiak">W 1918 roku urodziła córkę Wandę, w 1920 roku — Jadwigę. W 1921 roku wzięła ślub z Józefem Piłsudskim.</u>
          <u xml:id="u-538.9" who="#PaulinaMatysiak">Aleksandra Piłsudska była zaangażowana w działalność społeczną. Pozyskiwała fundusze dla stowarzyszenia ’Nasz Dom’ prowadzącego zakład dla sierot, w warszawskiej ’Rodzinie Wojskowej’ organizowała przedszkola i szkoły dla rodzin wojskowych. W stowarzyszeniu ’Osiedle’ do 1939 roku pełniła funkcję przewodniczącej zarządu Komitetu Opieki nad Najbiedniejszymi Mieszkańcami Warszawy, wspierała również mieszkańców baraków dla bezdomnych. W towarzystwie ’Opieka’ zakładała świetlice z bibliotekami dla młodzieży. Do 1939 roku była też przewodniczącą głównej komisji rewizyjnej Obywatelskiego Komitetu Akcji Pomocy Zimowej. Działała w Unii Polskich Związków Obrończyń Ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-538.10" who="#PaulinaMatysiak">Po wybuchu II wojny światowej przeniosła się do Londynu i tam zmarła 31 marca 1963 roku. W 1992 roku jej prochy zostały przeniesione do rodzinnego grobowca na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Po jej śmierci z inicjatywy generała Kazimierza Sosnkowskiego został założony Fundusz im. Aleksandry Piłsudskiej.</u>
          <u xml:id="u-538.11" who="#PaulinaMatysiak">W uznaniu wybitnej działalności niepodległościowej i społecznej Aleksandry Piłsudskiej Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-538.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Agnieszkę Soin z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#AgnieszkaSoin">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#AgnieszkaSoin">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości mam ogromną przyjemność zarekomendować państwu poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej, druki nr 2233 i 2258.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#AgnieszkaSoin">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera stanowisko wyrażone przez Komisję Kultury i Środków Przekazu i pozytywnie ocenia uchwałę ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#AgnieszkaSoin">Należy tu krótko przypomnieć wybitną działalność niepodległościową oraz społeczną Aleksandry Piłsudskiej, która była zaangażowana m.in. w pozyskiwanie funduszy dla stowarzyszenia prowadzącego zakład dla sierot, organizowanie przedszkoli oraz szkół dla rodzin wojskowych oraz wspieranie mieszkańców baraków dla bezdomnych.</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#AgnieszkaSoin">Aleksandra Piłsudska była działaczką niepodległościową, członkinią Polskiej Organizacji Wojskowej i Polskiej Partii Socjalistycznej oraz dowódcą oddziału kurierek I Brygady Legionów Polskich. Wielokrotnie odznaczana, m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari „za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej”, Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Niepodległości z Mieczami.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#AgnieszkaSoin">W uznaniu wybitnej działalności niepodległościowej i społecznej Aleksandry Piłsudskiej Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera stanowisko wyrażone przez Komisję Kultury i Środków Przekazu i wnosi jedną poprawkę o charakterze stylistycznym o treści: „W czasie I wojny światowej wstąpiła do Legionów Polskich, otrzymała przydział do oddziału wywiadowczo-kurierskiego I Brygady i została komendantką kurierek legionowych”. Ze względu na powyższe klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przedmiotową uchwałę i będzie głosował za jej przyjęciem. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W 1941 r. w nr 7 „Wiadomości Polskich” Kazimierz Pruszyński pisał tak oto: „Historia nie zapomni Aleksandry Piłsudskiej, a nie zapomni z wielu przeróżnych racyj. Jeśli kiedyś pisać się będzie dzieje kobiety polskiej, te dzieje, które rozpoczną na poły święte księżne-ksienie polskiego średniowiecza — Jolanty, Kingi, Jadwigi, przez które przejdą renesansowe cienie mądrej Bony i kochliwej Barbary, barokowe, sarmackie Reginy Żółkiewskiej, Barbary Chrzanowskiej, jeśli znajdą się tu i wielkie damy romantyzmu polskiego z tą, która była ’polskim mariażem’ Napoleona i z tą, dla której zrzekł się największej korony świata kałmucki cesarzewicz z Belwederu, jeśli zapamięta się kobiety w czerni 1863 roku i te, co za zesłańcami ciągnęły na Sybir, to historia do tego wspaniałego albumu, tak wspaniałego, że nie posiada takiego niejeden wielki naród, wniesie jeszcze wizerunek czarno ubranej pani Aleksandry Piłsudskiej”.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#KrzysztofPiątkowski">Tych racji, z powodu których historia nie zapomni Aleksandry Piłsudskiej, jest wiele. Po pierwsze, Aleksandra Piłsudska była rewolucjonistką z krwi i kości, i to rewolucjonistką na wielu polach — politycznym, społecznym i obyczajowym. Po drugie, była żołnierzem z krwi i kości — miała nie tylko przekonania, lecz także odwagę, by o nie walczyć. Czy dotyczyło to walki o prawo kobiet do ekonomicznej i politycznej niezależności, walki o miłość czy przede wszystkim walki o niepodległą ojczyznę. Po trzecie, specjaliści twierdzą, że to jej osobistym zabiegom Polki zawdzięczają prawa wyborcze. Po czwarte wreszcie, jej postać jest najlepszym dowodem na to, jak istotny i aktywny udział w budowie niepodległego, demokratycznego państwa polskiego miały właśnie kobiety. Dlatego powtórzę za Kazimierzem Prószyńskim: historia nie zapomni Aleksandry Piłsudskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Paulina Matysiak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Mam prośbę o włączenie czasu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PaulinaMatysiak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się krótko, bo już długo debatujemy. Pragnę w imieniu Koalicyjnego Klubu Poselskiego Lewicy poświęcić parę słów odważnej, nietuzinkowej kobiecie, która nie pozwoliła zamknąć się w sztywnych ramach społecznych, jakie kobietom narzucały minione czasy. Oczywiście chodzi o Aleksandrę Piłsudską, z domu Szczerbińską, która jest niesamowitą postacią z ogromnym bagażem przeżyć, doświadczeń i działań i z pewnością nie stanowi krótkiej wzmianki w notce biograficznej swojego męża.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PaulinaMatysiak">W czasie studiów, nauki na uniwersytecie latającym, czyli tajnej uczelni dla kobiet, które — przypomnijmy — oficjalnie nie miały wtedy prawa do pobierania nauki na wyższym poziomie, poglądy Piłsudskiej zaczęły się krystalizować. Charakteryzowały się one postępowością i skupieniem na pełnym równouprawnieniu kobiet. Nasza bohaterka nie zgadzała się na Polskę pod zaborami. W 1904 r. dołączyła do Polskiej Partii Socjalistycznej, w ramach której rozwijała swoją działalność społeczną. Zaangażowała się także w działalność konspiracyjną. Pod pseudonimem Ola zarządzała składami broni, odpowiadała za jej przerzuty za granicę i dysponowała nią wedle potrzeb na różnego rodzaju akcje. Nie dała się złamać władzom carskim po aresztowaniu w 1907 r.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#PaulinaMatysiak">Piłsudska, aby zarobić na życie i zdobyć przykrywkę przed władzami, udzielała także korepetycji dziewczętom z zamożnych domów. Dała się poznać jako wprawiona bojowniczka. Wzięła m.in. udział w akcji pod Bezdanami w 1908 r. Była aktywną członkinią Oddziału Wywiadowczo-Kurierskiego I Brygady Legionów Polskich. Za to właśnie została uhonorowana Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej. W PPS poznała Józefa Piłsudskiego, z którym wzięła ślub. Wcześniej urodziła dwie córki. W niepodległej już Polsce odnalazła się w roli pierwszej damy II Rzeczypospolitej, dzięki czemu mogła wspierać inicjatywy zgodne ze swoimi przekonaniami, m.in. walkę o prawa kobiet.</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#PaulinaMatysiak">Klub Lewicy popiera przyjęcie uchwały ustanawiającej rok 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej — patriotki, bojowniczki, socjalistki, feministki i aktywistki, której działania służyły Polsce, polskim kobietom, a także wielu grupom społecznym. Może ona z pewnością stanowić wzór dla współczesnych dziewcząt, aby nie bały walczyć się o swoje i nigdy nie dały sobie narzucić niczego, z czym się nie zgadzają. Będziemy oczywiście głosować za. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-544.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#BożenaŻelazowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów przedstawiam stanowisko klubu odnośnie do poselskiego projektu uchwały o ustanowieniu roku 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#BożenaŻelazowska">31 marca 2023 r. przypada 50. rocznica śmierci Aleksandry Piłsudskiej — działaczki niepodległościowej, rewolucjonistki, aktywistki społecznej i sufrażystki, choć niezrzeszonej. Na tych ostatnich dwóch działalnościach żony marszałka Józefa Piłsudskiego — działalności społecznej i pracy na rzecz praw kobiet — chciałabym się skupić.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#BożenaŻelazowska">Wykazująca się niezwykłą odwagą działaczka PPS, a potem aktywna członkini Oddziału Wywiadowczo-Kurierskiego I Brygady Legionów Polskich nigdy nie akceptowała tradycyjnej przypisanej kobiecie wyłącznej roli żony i matki. Od najmłodszych lat ambitna, zawsze zajmowała się nie tylko domem, ale też sprawami publicznymi. Działała w wielu towarzystwach społecznych i charytatywnych: w „Naszym Domu” tworzącym ośrodki opiekuńcze dla sierot, w „Rodzinie Wojskowej” organizującej przedszkola i szkoły, w „Opiece” zakładającej świetlice i biblioteki.</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#BożenaŻelazowska">Angażowała się również w prace komitetu Akcji Pomocy Zimowej oraz Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego. Została jedną z założycielek towarzystwa pomocy więźniom. Pomagała kombatantom, bezdomnym i bezrobotnym. Energiczna, niezależna, kreatywna była wielką rzeczniczką praw kobiet. Miała istotny wpływ na męża w kwestii m.in. przyznania kobietom praw wyborczych. Piłsudska jest najlepszym dowodem, iż w walce o niepodległość Polski istotny udział miały również kobiety.</u>
          <u xml:id="u-546.4" who="#BożenaŻelazowska">Aleksandra włożyła duży wysiłek w edukację, organizację i motywację Polek, aby miały należne im miejsce w historii. Była świetną liderką. Katarzyna Droga, autorka książki „Kobieta, którą pokochał marszałek. Opowieść o Oli Piłsudskiej” wspomniała w jednym z wywiadów, że Aleksandra miała dwa ideały: walczyć o wolność kraju i być kobietą niezależną. Fakt, że sama się utrzymywała, był w ówczesnych czasach bez precedensu. Jej ciotka powtarzała jej, że kobiety, które pracują, muszą być bardzo szpetne, skoro żaden mężczyzna nie chce ich utrzymywać, ale ona nie słuchała, bo nie była ani szpetna, ani głupia. Wytyczała po prostu nowe tory dla dziewcząt. Kiedy kobiety nie mogły studiować, ona poszła na studia.</u>
          <u xml:id="u-546.5" who="#BożenaŻelazowska">Aleksandra Piłsudska w swoich wspomnieniach pisała: Kiedy patrzę z perspektywy lat na pracę odbudowy Polski, to zawsze nasuwa mi się porównanie z paralitykiem, który po długim okresie niemocy zaczyna uczyć się chodzić na nowo.</u>
          <u xml:id="u-546.6" who="#BożenaŻelazowska">Już bardzo króciutko, panie marszałku, jeżeli pan pozwoli.</u>
          <u xml:id="u-546.7" who="#BożenaŻelazowska">Robiono krok czy dwa naprzód, ale zaraz przychodziło zmęczenie i pojawiała się niechęć ze względu na niedostateczne siły i poczucie, że wciąż pozostaje długa droga do przebycia. Także dziś my, kobiety, musimy być świadome, że bez naszej aktywności nie będzie dla nas nowego rozdziału. Musimy iść naprzód z pełną determinacją.</u>
          <u xml:id="u-546.8" who="#BożenaŻelazowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-546.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#JoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne PPS popiera poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia 2023 roku Rokiem Aleksandry Piłsudskiej z wielu powodów. Aleksandra Piłsudska była członkinią Polskiej Partii Socjalistycznej, do której wstąpiła jako 22-latka w 1904 r. Brała udział w akcjach bojowych PPS-u, współtworzyła Towarzystwo Opieki nad Więźniami Politycznymi. Podczas I wojny światowej walczyła w Legionach Polskich w oddziale wywiadowczo-kurierskim, przewoziła materiały wybuchowe. Była aresztowana, internowana. W pracy niepodległościowej wykazała się męstwem i odwagą, za co została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, a ponadto Złotym Krzyżem Zasługi i Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. Teraz będzie miała swój rok, co przybliży jej postać młodzieży i nie pozwoli zapomnieć o tej ważnej postaci w polskiej historii.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#JoannaSenyszyn">Jednakże w projekcie sejmowej uchwały w sprawie ustanowienia 2023 r. rokiem Aleksandry Piłsudskiej całkowicie pominięty został aspekt wpływu drugiej żony Piłsudskiego na socjalistyczne ustawodawstwo przyjęte w Polsce po odzyskaniu niepodległości. To właśnie rząd socjalisty Moraczewskiego w czasie dwumiesięcznego urzędowania na przełomie 1918 r. i 1919 r. ustanowił 8-godzinny dzień pracy, inspekcję pracy, ubezpieczenia chorobowe, a także zagwarantował legalność związków zawodowych i prawo do strajku oraz dał prawa wyborcze kobietom. Z tego względu Polska Partia Socjalistyczna szczególnie cieszy się, że 2023 r. będzie Rokiem Aleksandry Piłsudskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań, których jest w tej chwili siedmiu.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze dopisać do listy?</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeśli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-549.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-549.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałem państwu powiedzieć, że ten projekt uchwały jest nie tylko hołdem oddanym Aleksandrze Piłsudskiej, ale jest też hołdem oddanym innym wybitnym żonom swoich bardziej znanych mężów, które często znacznie bardziej zasłużyły, żeby o nich pamiętać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aleksandra Piłsudska brała udział w wielu akcjach bojowych, służyła w Legionach Polskich, a za swoje zasługi została odznaczona Orderem Virtuti Militari. Była niezłomną wojowniczką o niepodległość Polski, ale także o równość. Zanim związała się z marszałkiem Piłsudskim, toczyła z nim zawzięte dyskusje o równouprawnieniu kobiet. Lubiła o sobie mówić, że jest zaciętą feministką. Jej zawziętość i siła przyczyniły się do uzyskania tego, o co Polki niestrudzenie walczyły przez lata. 28 listopada 1918 r. kobiety otrzymały pełne prawa wyborcze. Mogły nie tylko głosować w wyborach, ale też być w nich wybierane, chociaż warto pamiętać, że pierwsze posełki, jak je wtedy nazywano, nie miały lekko.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#MałgorzataTracz">Dziś Aleksandra Piłsudska jest symbolem polskiego feminizmu, niestrudzonego i bezkompromisowego, a także ogromnego patriotyzmu, którego ważnym elementem była równość. Liczę na to, że Sejm jednogłośnie podejmie decyzję o ustanowieniu 2023 r. rokiem tej wspaniałej bohaterki.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aleksandra Piłsudska została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari „za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej”. Została też odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi czy Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski. W zasadzie nie trzeba mówić z tego miejsca już nic więcej. Ten dorobek mówi nam wszystkim o skali oddania polskiemu narodowi oraz o walce o polskość w okresie, w którym przyszło jej żyć. Jak wszyscy wiemy, był to okres niezwykle burzliwy, w którym wielokrotnie ważyły się losy naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#JanSzopiński">Większość Polaków darzy szacunkiem jej męża, marszałka Józefa Piłsudskiego. Winni są oni również szacunek jego żonie, która towarzyszyła mu zarówno w domu, jak i na pierwszej linii działań wojennych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Paulina Matysiak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam jeszcze jedno krótkie, ważne dopowiedzenie do tej dyskusji. Nie byłoby tej dyskusji, nie byłoby tego projektu uchwały, gdyby nie dziewczyny z koła kobiet partii Razem, które przygotowały ten projekt, nad którym mogliśmy debatować dzisiaj na sali plenarnej na posiedzeniu komisji. Myślę, że ta dyskusja będzie toczyła się jeszcze jutro, bo na jutro mamy zaplanowaną dyskusję. Bardzo dziękuję za to zaangażowanie, za pracę i za determinację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#MateuszBochenek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy pojawia się nazwisko: Piłsudski, to pierwsze skojarzenia najczęściej wiążą się z marszałkiem Józefem Piłsudskim, ale dzisiaj chcemy przypomnieć i upamiętnić postać Aleksandry Piłsudskiej, która również była zasłużoną patriotką i kochała ojczyznę. Choć urodziła się w zniewolonej Polsce, to od najmłodszych lat, głównie za przyczyną swojej babci, która przypominała o powstaniu styczniowym, tym przegranym powstaniu, miała przekazywane te wartości patriotyczne, którymi kierowała się w życiu. Dlatego dzisiaj w sposób szczególny pamiętajmy o Aleksandrze Piłsudskiej, o jej zaangażowaniu w walkę o wolną Polskę. Po tych wielu latach od jej śmierci to piękny gest w jej stronę, że Sejm Rzeczypospolitej upamiętni ją tą okolicznościową uchwałą. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#JoannaSenyszyn">Mam pytanie do sprawozdawczyni komisji. Tak jak już krótko zaznaczyłam, w projekcie sejmowej uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej został pominięty aspekt wpływu drugiej żony Piłsudskiego na socjalistyczne ustawodawstwo przyjęte w Polsce po odzyskaniu niepodległości, w tym nadawanie kobietom praw wyborczych. W wystąpieniu w imieniu koła mogłam jedynie krótko wspomnieć o zasługach socjalistów ze względu na ograniczony czas, w związku z tym byłabym wdzięczna, gdyby pani sprawozdawczyni nieco rozszerzyła ten wątek wpływu Aleksandry Piłsudskiej na socjalistyczne ustawodawstwo, ponieważ była członkinią PPS. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dynamit znakomicie nadawał się do gorsetu. Te słowa Aleksandry Piłsudskiej dowodzą, że była kimś więcej niż żoną marszałka. Była łączniczką, działała w legionach. Była internowana w obozie w podkaliskim Szczypiornie. Była prawdziwą wojowniczką, jedną z matek niepodległości i nowoczesności, społeczniczką zajmującą się osobami w kryzysie bezdomności, sierotami i kombatantami. To doskonała okazja, by zaprosić do współpracy naukowczynie, artystki, pisarki, aktywistki, które od dawna badają polską herstorię i jedną z jej ikon, którą jest właśnie Aleksandra Piłsudska. Mam nadzieję, że 2023 r. będzie faktycznie Rokiem Aleksandry Piłsudskiej, ale tej prawdziwej, a nie tylko pomnikowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy sprawozdawczyni komisji ma ochotę na zabranie głosu?</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#komentarz">(Poseł Paulina Matysiak: Tak, ale bardzo krótko.)</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani posłanka Paulina Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może na wstępie od razu państwa uspokoję, że nie będę wykorzystywała całego swojego czasu. Dwie rzeczy, o które pytała pani posłanka Senyszyn. Oczywiście długo można byłoby mówić o tym ustawodawstwie, ja może tylko rozwinę kwestię dotyczącą czasu pracy. To właśnie z tamtego okresu pochodzi 8-godzinny czas pracy. Ma już ponad 100 lat. Myślę, że o tym czasie pracy z panią posłanką Senyszyn mogę porozmawiać. My jako Lewica za chwilę będziemy składali stosowny projekt. Mam nadzieję, że koło PPS poprze to rozwiązanie, a przede wszystkim, że będziemy mogli o tym podyskutować razem z innymi parlamentarzystami.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#PaulinaMatysiak">Ale jeszcze o jednej ważnej kwestii chciałabym powiedzieć, bo to może tak dobrze nie wybrzmiało, o tym gigantycznym wpływie Aleksandry Piłsudskiej na swojego męża, jeżeli chodzi o prawa wyborcze kobiet. Ona go przekonywała, ona z nim dyskutowała i to dzięki jej determinacji i zaangażowaniu kobiety w Polsce uzyskały prawa wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#PaulinaMatysiak">Chciałabym państwu podziękować za tę dyskusję, za wszystkie pytania, za wszystkie uwagi. Będziemy jeszcze dyskutować nad tym projektem, bo mamy zgłoszoną poprawkę, która myślę, że też ten projekt uzupełnia, poprawia, żeby był jak najbardziej idealny. Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#HannaGillPiątek">„Kobieta w długiej sukni mogła swobodnie nieść dwa lub trzy mauzery przywiązane do ciała, wzdłuż nóg. Rewolwery i amunicję zaszywano w szerokie pasy, które kładło się pod ubranie. Dynamit znakomicie nadawał się do gorsetu. (…) Z czasem doszłyśmy do takiej wprawy, że mając na sobie do czterdziestu funtów amunicji i bibuły, podróżowałyśmy swobodnie, nie wzbudzając podejrzenia” — tak swoją niepodległościową działalność opisywała Aleksandra Szczerbińska, potem Piłsudska. Kobiety przenoszące w ten sposób broń i zakazane druki nazywano dromaderkami. Niestety ich wkład w piękną kartę polskiej lewicowej irredenty jest wciąż zbyt mało znany.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#HannaGillPiątek">Dromaderki miały kluczową rolę w organizowaniu zbrojnego oporu przeciw zaborcom. Aleksandra Piłsudska werbując od 1911 r. działaczki niepodległościowe do organizacji Strzelec, miała niewątpliwie największy wpływ na mało znany fakt, że Józef Piłsudski dysponował ówcześnie 130 świetnie wyszkolonymi strzelecko kurierkami. Ich komendantką została wspierająca go Aleksandra.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#HannaGillPiątek">Niezwykle wszechstronna, budziła podziw wśród otoczenia swoją aktywnością w organizowaniu samokształcenia, działalnością dobroczynną i społeczną. Kiedy jednak była potrzeba, przekraczała ramy społecznie akceptowane dla jej płci, czynnie działając w PPS i POW, ryzykując często życie dla sprawy.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#HannaGillPiątek">Do dziś wśród polskich kobiet Aleksandra Piłsudska jest uważana za kluczową postać, dzięki której uzyskałyśmy w 1918 r. prawa wyborcze. Warto pamiętać, że w naszej narodowej historii kobiety to nie tylko królowe, święte i matki, ale również odważne bojowniczki, które jak Aleksandra Piłsudska miały odwagę i siłę, by walczyć nie tylko z zaborcą, ale i ze stereotypami.</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#HannaGillPiątek">Koło Parlamentarne Polska 2050 popiera projekt ustanowienia roku 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Aleksandra Piłsudska była wybitną działaczką niepodległościową i społeczną. Została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej, Złotym Krzyżem Zasługi, a także Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski działaczki niepodległościowej. Ta wielka postać z pewnością zasługuje na uhonorowanie w postaci ustanowienia roku 2023 rokiem Aleksandry Piłsudskiej.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym zwracam się do rządu o przedstawienie informacji na temat działań, które zostaną podjęte w celu propagowania postaci Piłsudskiej w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#MirosławSuchoń">Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego (druki nr 2228 i 2255).</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę panią poseł Joannę Lichocką o przedstawienie sprawozdania komisji, pragnę serdecznie powitać obecną dzisiaj z nami krewną Maurycego Mochnackiego panią Martę Ławacz-Leszczyńską. Witam panią serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-568.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-568.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">A teraz bardzo proszę panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#JoannaLichocka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję za udzielenie głosu. Jednym zdaniem odniosę się do poprzedniego punktu dotyczącego Aleksandry Piłsudskiej, bo ta postać też mi jest bardzo bliska. Bardzo się cieszę z tej inicjatywy, że możemy uchwalić rok Aleksandry Piłsudskiej. Chciałabym też zaapelować zwłaszcza do polityków Platformy Obywatelskiej o to, żeby może wpłynęli na rodzinę państwa Onyszkiewiczów, żeby nie blokowali możliwości przeczytania pamiętników Aleksandry Piłsudskiej w Polskim Radiu. Taki pomysł pojawił się już 2 lata temu. Niestety są spadkobiercami praw autorskich i uniemożliwiają przeczytanie od deski do deski tych pamiętników, a one są bezcennym dokumentem i źródłem, świadectwem dzielności Aleksandry Piłsudskiej. Tak że byłabym bardzo wdzięczna, gdybyście państwo swoimi kontaktami wpłynęli na to. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#JoannaLichocka">Jako sprawozdawca Komisji Kultury i Środków Przekazu mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z pracy nad poselskim projektem uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#JoannaLichocka">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 33a ust. 2 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 11 maja 2022 r. powyższy projekt uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania. Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu uchwały na posiedzeniu w dniu 12 maja 2022 r. wnosi, by Wysoki Sejm przyjął tę uchwałę. Pozwolę sobie ją przeczytać, bo to jest jedyny moment, żeby cały ten tekst wybrzmiał w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#JoannaLichocka">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego”</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#JoannaLichocka">Civis Polonus. Hostem Moscoviensem — Obywatel Polski, wróg Moskwy — taki napis umieścili na grobie Maurycego Mochnackiego w Auxerre jego towarzysze broni i emigracyjnego losu.</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#JoannaLichocka">13 września 2023 roku przypada 220. rocznica urodzin Maurycego Mochnackiego — konspiratora, dziennikarza, krytyka literackiego, pianisty, członka niemal wszystkich ówczesnych tajnych sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie i żołnierza Powstania Listopadowego, odznaczonego orderem Virtuti Militari, wielokrotnie rannego w kolejnych bitwach z Moskalami. Walczył pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką, Wawrem, Okuniewem i nad Liwcem, najpierw jako szeregowiec, później oficer. Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji, a rosyjskie władze zaborcze skazały go zaocznie na śmierć przez powieszenie.</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#JoannaLichocka">Tyranii Rosji przeciwstawiał polskie umiłowanie wolności. O tym zderzeniu cywilizacyjnym — wschodniego samodzierżawia i republikańskiego ducha demokracji dawnej Rzeczypospolitej — pisał trafnie w pierwszym historycznym opisaniu wojny polsko-rosyjskiej ’Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831’. Do dziś wiele z jego diagnoz dotyczących natury Rosji i jej imperialistycznych dążeń, związanych zwykle także z kulturowym barbarzyństwem, nie straciło na aktualności.</u>
          <u xml:id="u-569.7" who="#JoannaLichocka">Maurycy Mochnacki, współtwórca Związku Wolnych Polaków, jako myśliciel polityczny postawił przed współczesnymi sobie rodakami zadanie, które nie przebrzmiało do dziś. Pisał, że naród wtedy jest zdolny do trwania i zwycięstw, gdy ’uzna się w jestestwie swoim’, czyli ma świadomość swojego ducha narodowego i własnych możliwości. Uważał, że Polacy mają prawo być dumni ze swych republikańskich tradycji, z tego, że są ’najstarszymi synami europejskiej wolności’. Był twórcą nowoczesnego pojęcia polskiego narodu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-569.8" who="#JoannaLichocka">Maurycy Mochnacki był także teoretykiem polskiego romantyzmu, twórcą jego podstaw i jednym z najważniejszych krytyków literackich epoki, autorem licznych recenzji i artykułów poświęconych twórczości, w tym rozprawy ’O duchu i źródłach poezji w Polszcze’.</u>
          <u xml:id="u-569.9" who="#JoannaLichocka">Był jednym z najświatlejszych umysłów swej epoki. Dorobek intelektualny i bohaterskie czyny na polach bitew stawiają tego rycerza sprawy polskiej w szeregu wielkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-569.10" who="#JoannaLichocka">Zmarł we Francji w 1834 roku. W listopadzie 2021 roku szczątki Maurycego Mochnackiego zostały uroczyście sprowadzone do Polski i pochowane na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.</u>
          <u xml:id="u-569.11" who="#JoannaLichocka">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając intelektualną, moralną i patriotyczną wielkość tego Wolnego Polaka ogłasza rok 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego”.</u>
          <u xml:id="u-569.12" who="#JoannaLichocka">To jest treść uchwały. Chciałabym tylko jeszcze dodać do tego, że szczątki Maurycego Mochnackiego, jego kości, na których widać ślady bitew, ślady ran, które odniósł w walce za Polskę, zostały sprowadzone do Polski z inicjatywy premiera Mateusza Morawieckiego. Został też wiernie odtworzony pomnik, który jest w Auxerre. Stoi on na warszawskich Powązkach Wojskowych w takim samym kształcie, w jakim go postawili mu w 1834 r. towarzysze emigracji, towarzysze broni.</u>
          <u xml:id="u-569.13" who="#JoannaLichocka">Jako sprawozdawca komisji chcę też powiedzieć, że niezwykle zgodnie nad tym projektem uchwały wszystkie kluby pracowały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-570.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Sławomir Skwarek.</u>
          <u xml:id="u-570.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#SławomirSkwarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie uchwały o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#SławomirSkwarek">Obywatel Polski, wróg Moskwy. To epitafium, wyryte na nagrobku we francuskim Auxerre, w pełni charakteryzuje naszego bohatera. Postać niezwykła — wszechstronnie uzdolniony, ceniony publicysta, założyciel „Gazety Polskiej”, pianista, krytyk literacki, wreszcie historyk. Świadomość zagrożenia bytu narodu i państwa polskiego w jego kadłubowej formie zależnego od Rosji, jak również myśl o odzyskaniu pełni niepodległości determinowały jego postawę. To symbol niezłomnej walki o wolność, całość i niepodległość ojczyzny naszej. Miłość i oddanie potwierdził nie tylko słowem, ale i czynem. Student, konspirator, więzień polityczny, uczestnik sprzysiężenia Wysockiego i nocy listopadowej, żołnierz ochotnik, szeregowy 1. Pułku Strzelców Pieszych, potem oficer. Walczył i został ranny w obronie Olszynki Grochowskiej. W bitwie pod Ostrołęką został czterokrotnie ranny. Został odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Męstwem i odniesionymi ranami wykuł swój biało-czerwony nieśmiertelnik. Po nich, po tych ranach, tym swoistym żołnierskim nieśmiertelniku, zostało zidentyfikowane jego ciało.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#SławomirSkwarek">Maurycemu Mochnackiemu należy się poczesne miejsce w panteonie wielkich, aczkolwiek raczej dziś w panteonie zapomnianych Polaków. Tym bardziej dziękuję za osobiste zaangażowanie pana premiera Mateusza Morawieckiego w sprowadzenie do Polski doczesnych szczątków jej wiernego syna. Adam Mickiewicz w modlitwie błagał Boga: „O grób dla kości naszych w ziemi naszej. Prosimy cię Panie”. Modlitwa Mickiewicza, jak i testament, życzenie Mochnackiego, że nie powróci, dopóki Polska nie będzie cała i niepodległa, zostały wysłuchane i spełnione.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#SławomirSkwarek">Klub Prawo i Sprawiedliwość jako inicjator uchwały o ustanowieniu Roku Maurycego Mochnackiego będzie głosował oczywiście za jej przyjęciem z nadzieją, że przyczyni się do spopularyzowania i poznania obywatela Polski, wroga Rosji Maurycego Mochnackiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#PiotrAdamowicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#PiotrAdamowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Przedstawiam stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej odnośnie do projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego, druki nr 2228 i 2250.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#PiotrAdamowicz">Szanowni Państwo! Przywołujemy i honorujemy nieco zapomnianego wybitnego polskiego patriotę, uczestnika powstania listopadowego, kronikarza, publicystę, myśliciela politycznego, twórcę nowoczesnego pojęcia narodu politycznego Polaków, także wybitnego teoretyka polskiego romantyzmu.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#PiotrAdamowicz">Deklarując pełne poparcie Koalicji Obywatelskiej dla uchwały, chciałbym jednak zwrócić uwagę na pewien fragment biografii, w zasadzie epizod w życiu Mochnackiego, który nie odnalazł odzwierciedlenia w jej projekcie. Mówię o tym, mając w pamięci ożywione dyskusje toczone po 1989 r. na temat większego czy mniejszego, ale jednak zaangażowania jednostki w system zniewolenia. Maurycy Mochnacki, studiując na Uniwersytecie Warszawskim, konspirował. Jako 20-letni młodzieniec został aresztowany i zmuszony przez carską Policję do napisania memoriału, w którym oskarżył obowiązujący w Królestwie Kongresowym polski system szkolnictwa o zgubny liberalizm. Za opracowanie tego pisma został zwolniony z więzienia. Dodatkowym warunkiem wyjścia z więzienia było objęcie posady rosyjskiego cenzora. Za nieprzykładanie się do obowiązków cenzora, nikłą gorliwość został zwolniony z zakazem podejmowania pracy w urzędach publicznych. Kilka lat później ten sam Mochnacki ogłosił 29 listopada na rynku Starego Miasta w Warszawie wybuch powstania listopadowego, a po upadku powstania wydano na niego wyrok śmierci przez powieszenie. Po śmierci Mochnackiego przyjaciele polecili wyryć na jego grobie napis: obywatel Polski, wróg Moskwy. Z pewnością wspomniane trudne doświadczenia młodzieńcze ukształtowały Mochnackiego na całe życie w twardej nienawiści do moskiewskiej niewoli.</u>
          <u xml:id="u-573.4" who="#PiotrAdamowicz">Jeszcze jedno. Wielokrotnie podkreśla się przenikliwość analizy i myśli politycznej Mochnackiego. To trafne diagnozy. Niejednokrotnie podkreśla się, że jego myśl polityczna pozostaje cennym instrumentem analizy rzeczywistości do dziś. Tak, ale pamiętajmy, że kontekst geopolityczny epoki Mochnackiego był inny niż obecnie. Polski wtedy nie było ani na mapie Europy, ani na mapie świata. Dziś Polska jest w NATO i Unii Europejskiej. Odpowiedzialne zaangażowanie, mądra współpraca w ramach tych struktur jest podstawą wzmacniania pozycji i obrony suwerenności naszego państwa. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-573.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Scheuring-Wielgus, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#JoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako klub Lewicy będziemy popierali ten projekt. Cieszę się, że w zasadzie wszyscy jesteśmy zgodni, jeżeli chodzi o rok 2023. Nie przedłużając, Lewica będzie oczywiście za.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#BożenaŻelazowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Maurycy Mochnacki urodził się 10 września 1803 r. w Bojańcu. Wychowywany był w duchu patriotycznym. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Tu przeżył pierwsze zetknięcie z rosyjskim aparatem policyjnej przemocy. Za poglądy i działalność polityczną był wielokrotnie szykanowany. Jako słuchacz szkoły podchorążych brał udział w spiskach przeciwko carowi Mikołajowi I. Od 1829 r. należał do Sprzysiężenia Piotra Wysockiego, którego celem było wywołanie powstania i odzyskanie przez ojczyznę wolności. To członkowie sprzysiężenia w nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. zaatakowali Belweder i dali sygnał do powstania. Mochnacki brał udział w bitwie o Olszynkę Grochowską, później walczył m.in. pod Okuniewem i pod Ostrołęką. Przed powstaniem, ale także i podczas powstania dał się poznać jako redaktor wielu pism, publicysta polityczny, krytyk literacki i muzyk. Był jednym z teoretyków polskiego romantyzmu, uczestnikiem i kronikarzem powstania listopadowego. Za męstwo w czasie powstania odznaczono go medalem Virtuti Militari. Po upadku powstania zagrożony aresztowaniem udał się na emigrację. 3 ostatnie lata życia, od 1831 r. do 1834 r., a więc okres tuż po powstaniu, spędził we Francji. Zaocznie skazano go na powieszenie za udział i rolę, jaką odegrał w powstaniu.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#BożenaŻelazowska">Podczas pobytu na emigracji był jednym z najważniejszych publicystów „Pamiętnika Emigracji Polskiej”, pisma wychodzącego po polsku w Paryżu. Na emigracji ukazała się jego najważniejsza praca historyczna: „Powstanie narodu polskiego” będąca w zamierzeniu autora dziejami powstania listopadowego. Była ona także analizą przyczyn klęski powstania, którego wybuch Mochnacki uważał za słuszny. Klęski upatrywał w słabości przywódców i ich nieprzygotowaniu do wzięcia na siebie odpowiedzialności za ważny moment dziejowy. Powstanie narodu polskiego wywarło duży wpływ na następne pokolenia Polaków.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#BożenaŻelazowska">Zmarł 21 grudnia w 1834 r. Maurycy Mochnacki dość żył dla swojej sławy, ale zbyt krótko dla ojczyzny, której był mocnym filarem. Tymi słowami na francuskim cmentarzu pożegnał swojego przyjaciela kpt. Antoni Olszewski. Twórczość Maurycego Mochnackiego pomimo upływu czasu dalej zachowuje swoją aktualność i warto do niej sięgać oraz pamiętać o naszym wybitnym rodaku.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#BożenaŻelazowska">Dlatego w imieniu klubu parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#DobromirSośnierz">Jak co roku przy losowo wybranym patronie czuję się zobowiązany przypomnieć państwu, jak bardzo bez sensu jest to, co tu teraz robimy. Jest to przede wszystkim działalność całkowicie jałowa. Zupełnie nic z tego nie wynika i nikogo, prawie nikogo to nie obchodzi. Nie oszukujmy się. Myślę, że możemy oszacować populację ludzi w Polsce, których interesuje to, jacy patroni będą uchwaleni przez Sejm na kolejny rok, plus minus, na 50 osób. Założę się, że sami państwo nie pamiętacie, kto był patronem w zeszłym roku, a pewnie nawet w tym roku, jakbyśmy się zaczęli odpytywać. Nic za tym nie idzie. Zresztą co niby miałoby iść? Portret sobie powiesimy na ścianie? To jest bez sensu.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#DobromirSośnierz">Tu pan wyrażał nadzieję, że to się przyczyni do rozsławienia Mochnackiego. Nie, nie przyczyni się, dlatego że to jest śmiertelnie nudna uchwała, której nikt nie przeczyta. Jeśli coś się przyczyni do rozsławienia Mochnackiego, to może teledysk donGURALesko. Zresztą polecam, to dość ciekawa ilustracja muzyczna wiersza Przybosia. To może ma jakieś znaczenie. Natomiast nasze obrady nie mają żadnego znaczenia. Samo uchwalanie jest zbędne, a obradowanie nad tym tutaj godzinami jest tak naprawdę obstrukcją tego Sejmu w sytuacji, w której klubom, kołom obcina się czas z 5 do 3 minut podczas ważnych debat. Bodajże jutro będziemy mieli debatę budżetową. Trzy punkty łączone są w jeden punkt, żeby tylko zaoszczędzić czas. Na te wszystkie trzy punkty będziemy mieli 5 minut jako Konfederacja. Rozgadywanie się godzinami na tematy zupełnie pozbawione znaczenia to jest po prostu obstrukcja tego Sejmu, a przy okazji obniżanie rangi tych uchwał, bo produkujemy tych patronów nadmierną ilość co roku. Ich jest po ośmiu, tak jak teraz. Nie ma to naprawdę żadnego sensu. Tak że do przyszłego roku. W przyszłym roku ponownie państwu przypomnę, żebyście tego nie robili, bo domyślam się, że jak co roku mnie nie posłuchacie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#JoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej popiera poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#JoannaSenyszyn">Jesteśmy przekonani, że jest to patron godny, a niesłusznie prawie całkowicie zapomniany. Oby w związku z aż pięcioma patronami i dwoma patronkami przyszłego roku nie został potraktowany po macoszemu przy organizowaniu okolicznościowych imprez ku pamięci patronów, bo wbrew temu, co mówi poseł Sośnierz, szkoły organizują specjalne imprezy, pogadanki i konferencje związane z patronami roku. I dobrze, że takich patronów uczczą w taki sposób. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zgłosiły się cztery osoby.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Michnacki żył zaledwie 33 lata i całe swoje życie poświęcił walce z caratem o wolną i niepodległą Polskę. Walczył piórem, muzyką i z bronią w ręku. To on ogłosił 29 listopada 1830 r. na Rynku Starego Miasta w Warszawie wybuch powstania listopadowego, w którym walczył, odrzuciwszy wręczoną nominację oficerską, jako zwykły szeregowiec w bitwie pod Olszynką Grochowską, a później, już w stopniu oficera, pod Ostrołęką, pod Okuniewem, nad Liwcem i pod Wawrem. Mimo krótkiego życia zostawił po sobie wybitny dorobek publicystyczny, pamiętnikarski i krytycznoliteracki. W 220. rocznicę jego urodzin warto to przypominać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Maurycy Mochnacki zmarł poza granicami kraju, przebywając na emigracji. Uczestnik licznych walk powstańczych, w których odniósł kilka ran. Reprezentował obóz radykalny. Był założycielem m.in. „Gazety Polskiej”. Podczas jednego z aresztowań zredagował pod naciskiem rosyjskich władz śledczych memoriał dotyczący podejmowania środków represyjno-administracyjnych. Przez kilka miesięcy, jak podają źródła, pracował również w rosyjskim biurze cenzury, do którego został skierowany przez ówczesną administrację.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#JanSzopiński">Podczas powstania otrzymał szlify oficerskie od naczelnego wodza zbrojnej administracji narodowej Michała Radziwiłła. W roku 2021 rząd PiS zorganizował Maurycemu Mochnackiemu na terenie kraju powtórny pogrzeb. W pogrzebie brał udział również premier Morawiecki.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#JanSzopiński">Mój klub, jak informowała pani poseł, głosował będzie za ustanowieniem roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-585.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#TomaszOlichwer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak napisano, zresztą słusznie, w tekście uchwały, Maurycy Mochnacki był jednym z najświatlejszych umysłów swojej epoki. Dorobek intelektualny i bohaterskie czyny na polach bitew stawiają tego rycerza sprawy polskiej w szeregu wielkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#TomaszOlichwer">I jeszcze jedno zdanie. Do dziś wiele z jego diagnoz na temat natury Rosji i jej imperialistycznych dążeń związanych zwykle także z kulturowym barbarzyństwem nie straciło na aktualności.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#TomaszOlichwer">Maurycy Mochnacki był postacią na pewno wybitną, lecz obecnie nieco zapomnianą. Dlatego mam pytanie do wnioskodawców: Czy w związku z procedowaną uchwałą w czasach ponownego zagrożenia ze strony Rosji zaplanowaliście już państwo kolejne działania, np. działania edukacyjne, czy to samodzielnie, czy też wspólnie z ministerstwem, aby postać Maurycego Mochnackiego jeszcze bardziej przybliżyć współczesnym Polakom? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W 2023 r. przypada 220. rocznica urodzin Maurycego Mochnackiego. Rok temu, w 2021 r., powtórnie zorganizowano jego pogrzeb na terenie Polski. Nasuwa się takie pytanie: Czy w związku z różnymi uchwałami związanymi z 2023 r. i docenieniem wielkich patriotów, wybitnych Polaków jest szansa na to, żeby polskie szkoły otrzymały dodatkowe środki na doposażenie pracowni historycznych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy pani poseł sprawozdawca?</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Lichocka: Tak, chętnie.)</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#JoannaLichocka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#JoannaLichocka">Panie Marszałku! Tradycyjnie, jak co roku, odpowiadam panu posłowi Dobromirowi Sośnierzowi na temat tego, czy jest sens, czy nie ma sensu. Ta dyskusja pewnie będzie toczyła się między nami przez kolejne lata. Jest sens, panie pośle. Jest sens, ponieważ dzięki temu można Maurycego Mochnackiego przypomnieć Polakom. Po to to jest. Po to to jest, żeby ten wielki Polak został przywrócony naszej świadomości. Cieszę się, że zna pan ten sam teledysk, ten sam klip, to samo wykonanie wiersza o Mochnackim Donguralesko. Chciałam sprostować, że to nie Przyboś był autorem tego wiersza, tylko Jan Lechoń. Przyboś nigdy by nie napisał niczego takiego o Maurycym Mochnackim. Zresztą świetny wiersz, świetnie wykonany. Ale po to, żeby więcej było takich przedsięwzięć, żeby one miały patronat, mecenat państwa, również instytucji państwa, uchwalamy takie patronaty. Mam nadzieję, że ponieważ robimy to z dużym wyprzedzeniem — mamy połowę roku — to jest czas i dla ministerstwa kultury, i dla ministerstwa edukacji, o co wnosił pan poseł Platformy Obywatelskiej, dla instytucji i dla szkół, i dla domów kultury w małych miejscowościach, które mogą też korzystać z dofinansowania różnych programów ministra kultury, na wymyślenie i przeprowadzenie różnych projektów, które przybliżą, przywrócą Maurycego Mochnackiego pamięci Polaków. Już to się dzieje dzięki temu, że odbyła się wspaniała uroczystość sprowadzenia szczątków Maurycego Mochnackiego do Polski. Ukazało się wtedy wiele artykułów, ukazała się książka wydana przez Instytut De Republica, instytut utworzony przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, który służy też temu, żeby upowszechniać wiedzę o wielkich Polakach, o wielkich zapomnianych Polakach. Tak że wszystkie patronaty, które w tym roku uchwalamy, uchwalamy zgodnie, ponieważ one wszystkie cieszą się poparciem wszystkich sił politycznych w parlamencie. Bardzo cieszę się z tego, że udało się dobrać bardzo dobre nazwiska, dobre różnorodne postacie, i rzeczywiście w dużej zgodzie. Tak że mam nadzieję, panie pośle — zwracam się tu do pana posła Dobromira Sośnierza — że w końcu pana przekonam, że to ma sens, bo być może o Maurycym Mochnackim nawet pan już by zapomniał, gdyby nie ta dzisiejsza dyskusja. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-591.3" who="#JoannaLichocka">Chyba nie było więcej uwag, na które powinnam odpowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#MichałGramatyka">Mijam popiersie Maurycego Mochnackiego podczas spacerów po Łazienkach. Zawsze mnie fascynował. Niedoszły prawnik, dziennikarz, muzyk — ten wątek pianistyczny w jego życiorysie jest mi szczególnie bliski.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#MichałGramatyka">Wzrusza nie tylko mnie. Ot wystarczy przypomnieć sobie wiersz Lechonia o Mochnackim: „W mazurze — nie — w mazurku idą wszystkie pary,/ By całą klawiaturę owinąć w sztandary.” Zawsze miałem szacunek do ludzi nietuzinkowych — bohaterów, takich, którzy potrafili zostawić dostatnie życie i rzucić się w wir historycznej zawieruchy.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#MichałGramatyka">„Powstanie narodu polskiego” — niedokończone dzieło życia Mochnackiego, historia narodowego zrywu jest trochę jak jego życiorys — bogaty, pełen nagłych zwrotów, nieoczywisty, ale od początku do końca oddany Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Maurycy Mochnacki to jeden z najświatlejszych umysłów swej epoki, polski patriota, konspirator, dziennikarz, krytyk literacki, pianista, członek niemal wszystkich tajnych sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie i żołnierz powstania listopadowego odznaczony Virtuti Militari. Był współtwórcą towarzystwa wolnych Polaków. Ta wielka postać z pewnością zasługuje na uhonorowanie w postaci ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym zwracam się do rządu o przedstawienie informacji na temat działań, które zostaną podjęte w celu propagowania postaci Mochnackiego w roku 2023. Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania nad tym projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jadwigi Zamoyskiej (druki nr 2207 i 2407).</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Joannę Lichocką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#JoannaLichocka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu z prac nad poselskim projektem uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jadwigi Zamoyskiej.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#JoannaLichocka">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 33a ust. 2 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 27 kwietnia 2022 r. projekt tej uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania. Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu na posiedzeniu w dniu 5 lipca 2022 r. wnosi, aby Wysoki Sejm projekt ten uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#JoannaLichocka">Znów pozwolę sobie przeczytać całą treść uchwały, żeby wybrzmiało to w tej Izbie w całości.</u>
          <u xml:id="u-596.3" who="#JoannaLichocka">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej”</u>
          <u xml:id="u-596.4" who="#JoannaLichocka">W listopadzie 2023 roku upłynie sto lat od śmierci Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej — współtwórczyni fundacji Zakłady Kórnickie, zaangażowanej społecznie patriotki, służebnicy Bożej, poliglotki, autorki spójnego systemu pedagogicznego, założycielki pierwszej w Polsce zawodowej szkoły gospodarstwa domowego i prekursorki myślenia o oświacie w kategoriach zarządzania projektem. Jadwiga Zamoyska urodziła się 4 lipca 1831 roku w Warszawie, a zmarła 4 listopada 1923 roku w Kórniku.</u>
          <u xml:id="u-596.5" who="#JoannaLichocka">Jako Generałowa — żona generała Władysława Zamoyskiego, polityka konserwatywnego związanego z Hotelem Lambert — była niezawodną partnerką męża w służbie na rzecz Ojczyzny. Towarzyszyła mu w misjach zagranicznych, korygowała artykuły i przemówienia, pełniła rolę tłumaczki języka tureckiego podczas rozmów dyplomatycznych. Założona przez nią w 1882 roku Szkoła Domowej Pracy Kobiet, powstała z inspiracji francuskich oratorian, była nowoczesną odpowiedzią na ówczesne potrzeby społeczne kobiet. W programie nauczania Jadwiga Zamoyska kładła nacisk na umiejętność planowania zadań, elementy rachunku ekonomicznego, budowanie równowagi pomiędzy czasem przeznaczonym na pracę i samorozwój. Nie bała się też nowinek technicznych. Publikowała dzieła o tematyce religijno-wychowawczej, opracowywała i wydawała przeznaczone dla uczennic szkoły podręczniki piekarstwa, mleczarstwa czy porządków domowych.</u>
          <u xml:id="u-596.6" who="#JoannaLichocka">Dzięki moralnemu i finansowemu wsparciu Jadwigi Zamoyskiej sukcesem zakończyły się starania jej syna Władysława o odzyskanie dla Polski Morskiego Oka. Z należących do nich obojga dóbr na mocy ustawy sejmowej z 30 lipca 1925 roku powstała fundacja Zakłady Kórnickie — będąca wypełnieniem ostatniej woli fundatorów i jednocześnie wykonaniem testamentu głowy rodu Działyńskich i Zamoyskich — Tytusa Działyńskiego, który cały swój majątek i zbiory pragnął zachować ’nie dla siebie, lecz dla Narodu’. Zarówno stworzonej przez Jadwigę Zamoyską placówce edukacyjnej, jak i pozostałym podejmowanym przez nią działaniom towarzyszyło niezmiennie motto: ’Służyć Bogu, służąc Ojczyźnie, służyć Ojczyźnie, służąc Bogu’. Za zasługi położone dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu działalności wychowawczej i filantropijnej w 1921 roku została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, jako jedna z pierwszych piętnastu osób uhonorowanych tym orderem.</u>
          <u xml:id="u-596.7" who="#JoannaLichocka">W uznaniu zasług Jadwigi Zamoyskiej dla polskiego społeczeństwa i kształtowania wzorców postaw obywatelskich, uniwersalnego i ponadczasowego potencjału jej myśli wychowawczej, a także kulturotwórczej roli stworzonej przez nią i jej syna, Władysława Zamoyskiego, fundacji Zakłady Kórnickie, w setną rocznicę śmierci tej wybitnej postaci, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2023 Rokiem Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-596.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-597.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Jadwiga Emilewicz.</u>
          <u xml:id="u-597.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam uprzejmie panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#JadwigaEmilewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Odnosząc się do filipiki nieobecnego pana posła Sośnierza, dodam tylko do tego, o czym powiedziała wcześniej pani poseł Lichocka, że jeśli po coś jest Sejm, to m.in. i po to. Właśnie po to, żeby przypominać te wielkie nazwiska z historii, po to, aby one utrwaliły się i były, i po to, aby potem na podstawie, w oparciu o dzieła tych ludzi powstawały rzeczy i popularne, i wysokie, i wielkie. Prawdopodobnie bez tej naszej refleksji nie byłoby popularyzacji dalej.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#JadwigaEmilewicz">Jeszcze krótko odniosę się do wniosku. Bardzo się cieszę, że komisja na mój wniosek zgodziła się zająć tym projektem, aby uwiecznić i upamiętnić Jadwigę z Działyńskich Zamoyską w przyszłym roku, właśnie ustanawiając rok 2023 Rokiem Jadwigi Zamoyskiej. Wyjątkowa postać i nie pierwsza kobieta wśród patronek przyszłego roku. Ta, jak już zostało wspomniane w uchwale, niezwykle doskonale wykształcona, wspierająca swojego męża w działaniach dyplomatycznych poliglotka tworzy nowoczesną szkołę zawodową dla kobiet w Polsce. Czyni to z ogromną determinacją. Pomimo sprzeciwu władz zaboru pruskiego przenosi się najpierw do Lubowli, następnie do wykupionych terenów w Zakopanem i pod Zakopanem — do Kuźnic i Kalwarii Zebrzydowskiej i tam powstają szkoły na wzór takich, jakie poznała wcześniej w Belgii, w Holandii czy we Francji. Są to szkoły, które uczą nowoczesnego zajmowania się i samą sobą, i gospodarstwem domowym i życia codziennego. Pamiętajmy, że Polska przełomu XIX i XX w. była Polską zarządzaną w dużej mierze przez kobiety, kobiety samotne, dlatego że ich mężowie albo byli w powstaniach, albo w tych powstaniach zginęli, albo byli na emigracji. A zatem to niezwykle nowoczesne podejście, niezwykle nowoczesne ujęcie kobiecości, pewnie wyprowadzone gdzieś z bardzo w gruncie rzeczy konserwatywnej myśli. Wybitna osobowość. Jej wsparciu zawdzięczamy także wspomniane wcześniej tak kochane przez nas Morskie Oko. Nie byłoby zakupu tego fragmentu Tatr od Węgrów, gdyby nie wsparcie i finansowe, i organizacyjne Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej.</u>
          <u xml:id="u-598.2" who="#JadwigaEmilewicz">A zatem mam nadzieję, że ten projekt, tak jak i na posiedzeniu komisji zyskał poparcie ponad podziałami politycznymi, zyska poparcie także w tej Izbie i w przyszłym roku będziemy mogli świętować i upamiętniać, a to w jakiej skali i w jakim stopniu zależy od nas. Na pewno Fundacja Zakłady Kórnickie, która także jest dziełem i efektem zaangażowania Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej, w ten proces się włączy i będziemy wielokrotnie i tu, w Sejmie, i w wielu miejscach w Polsce wspominać jej aktywność, jej działalność. Będziemy także mogli, szukając tych ciekawych archetypów polskich kobiet dla współczesnych dziewcząt, przypominać jej dzieła. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-598.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mogłabym się tu ograniczyć do formuły, którą prezentuje jedna z naszych koleżanek z klubu Lewica, i powiedzieć, że klub Koalicji Obywatelskiej poprze ten projekt, tę uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej, ale powiem szczerze, że postać Jadwigi Zamoyskiej zasługuje przynajmniej na jeszcze dwa zdania więcej, dlatego że, poznajemy ją teraz, naprawdę była kobietą niezwykłą. Cały czas pamiętajmy, że mówimy o kobiecie, o postaci z XIX w., że — tak jak powiedziała przed chwilą pani poseł Emilewicz — wtedy Polską zarządzały kobiety. Może nie do końca, nie wszystkie jednak były na tyle otwarte, nowoczesne, dziś nawet powiedzielibyśmy: progresywne — chyba, takiego słowa by używano do takich działań. Rzeczywiście Jadwiga z Działyńskich Zamoyska musiała być chyba bardzo utalentowana, bo znała i języki, i arkana dyplomacji i poznawała tajniki nowoczesnej organizacji, i zafascynowana była nowinkami technicznymi, a więc z pochodzenia i z epoki można by powiedzieć matrona, a z zachowań i działań kobieta pełna energii i pomysłów, kobieta wyzwolona. A więc jest jedną z tych postaci — tu też dołączam się do tego fragmentu dyskusji — o której i warto, i trzeba przypominać. Naprawdę warto wiedzieć, że gdzieś tam kilkaset — bo to już prawie kilkaset, w końcu czcimy to 100 lat od śmierci — lat temu w polskim społeczeństwie były postacie, którym Polska i historia zawdzięczają bardzo wiele. I cieszy, że także tym razem mówimy o kobiecie. Jak widać, każda epoka miała swoje wybitne kobiety, i niech tak zostanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-600.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jadwiga Działyńska po mężu, a wyszła za mąż za swojego konserwatywnego wuja, generała z obozu Lambert, Zamoyska żyła w latach 1831–1923, a więc w większości w okresie zaborów. Po okresie paryskim, także podróżach z mężem do Turcji i Wielkiej Brytanii, gdzie pomagała jako tłumaczka, powróciła do kraju i w swoich dobrach w Kórniku w 1882 r. założyła pierwszą w Polsce Szkołę Domowej Pracy Kobiet. Ówcześni panowie prac domowych nie uznawali za godne swojej płci, więc takich szkół wtedy oczywiście nie zakładano. Program nauczania obejmował przede wszystkim wychowanie religijne oraz zajęcia praktyczne z haftu, gotowania, rysunku, a także literatury, geografii polski, oraz naukę śpiewu. Były też elementy rachunku ekonomicznego, uczono również równowagi między pracą a samorozwojem. Ówczesny człowiek kobieta miała inne zadania niż człowiek mężczyzna, więc szkoła Zamoyskiej to odzwierciedlała. Jednocześnie trzeba przyznać, że miała ona za zadanie chronić kobiety przed wykluczeniem społecznym.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Podsumowując, chcę powiedzieć, że ówczesna perfekcyjna pani domu, opierając swój system wychowawczy na katolicyzmie, emancypowała kobiety w stylu dalekim od współczesnych wyobrażeń. Oby tylko dewastator polskiej szkoły minister Czarnek marzący o szkole wyznaniowej i pragnący utrwalania cnót niewieścich nie zechciał swoich koncepcji wychowawczych i pedagogicznych opierać wprost na wydanej w 1903 r. książce Zamoyskiej „O wychowaniu”, bo to jednak 117-letnia ramota. Jeśli chcemy przypomnieć postać Jadwigi Zamoyskiej, to róbmy to wzorem współczesnej fundacji Zakłady Kórnickie, która prowadząc szkołę generałowej, oferuje młodzieży obojga płci kursy dziennikarskie i informatyczne. A jeśli zechce zorganizować kurs gotowania i sprzątania, miejmy nadzieje, że będzie przeznaczony on dla pań i panów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#JarosławRzepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na co nauka i wykształcenie, jeśli im nie towarzyszy wychowanie? To jest wyrobienie zdrowego sądu, czujnego sumienia, mężnej woli i hartu duszy. Te słowa stały się mottem postępowania i sensem życia Jadwigi z Działyńskich Zamoyskiej. Jak szanowni państwo wiecie, życie jej było bardzo trudne. Za udział w powstaniu władze pruskie ukarały rodzinę Działyńskich wyrugowaniem z majątku, którego centrum stanowił zamek w Kórniku. Rodzina Działyński została zmuszona do opuszczenia Wielkopolski. Tak więc pierwsze lata życia Jadwigi to było doświadczenie wygnania i tułaczki całej rodziny. Tytus Działyński, ojciec, w wyniku procesu odzyskał Kórnik w 1838 r. Doświadczenie to stało się początkiem zespolenia jej losów z losami Polski. Ojczyzna w Bogu i dla Boga — to hasło przyświecało całemu jej życiu. Dojrzewała w surowej szkole cierpienia: nieszczęścia w kraju, rodzinne kłopoty, choroby. Faza dorastania to oczywiście także bunt przeciwko schematom.</u>
          <u xml:id="u-604.2" who="#JarosławRzepa">W 1852 r. została wydana za brata swojej matki, gen. Władysława Zamoyskiego, polityka działającego z ramienia Hotelu Lambert. Ona nie opuszcza męża na emigracji, mieszka w Paryżu i Londynie. Podczas wojny krymskiej z radością rzuca zabawowy nastrój Paryża, aby wśród niewygód i niedostatków służyć pomocą mężowi i chorym żołnierzom dywizji polskiej w wyprawie krymskiej. Po śmierci męża dystansuje się od świata, żyje ubogo oddana chrześcijańskiemu wychowaniu swoich dzieci. Kiedy umiera jej 19-letni syn Witold, ona pości, umartwia się, choruje, koncentruje się na modlitwie i komunii świętej. Wychowuje syna Władysława i córkę Marię.</u>
          <u xml:id="u-604.3" who="#JarosławRzepa">Jadwiga Zamoyska przy pomocy swego syna Władysława, który wykupił Zakopane i część Tatr z Morskim Okiem i Czarnym Stawem nie dla siebie, ale dla Polski, zakłada Stowarzyszenie Chrześcijańsko-Społeczne pod opieką Matki Boskiej Dobrej Rady i Szkołę Życia Chrześcijańskiego i Domowej Pracy. Jeszcze przed rozpoczęciem zajęć w szkole Jadwiga odwiedziła szkoły gospodarcze we Francji, Danii i Holandii. Spędziła tam kilka tygodni, m.in. u wizytek wersalskich, obserwując ich pracę w gospodarstwie i prowadząc z nimi rozmowy. Rok później praktykę u nich odbywała sama Maria Zamoyska. Również przyszłe nauczycielki zakładu kształciły się w zawodach, których miały nauczać, takich jak m.in. gorseciarki, modystki, cukiernik czy rzeźnik. Ze względu na wartości patriotyczne szkoła była solą w oku władz pruskich. W 1885 r. wykorzystano fakt francuskiego obywatelstwa Zamoyskich i rodzina musiała opuścić Wielkopolskę. Jadwiga i Maria nie chciały rezygnować jednak z prowadzenia szkoły. Przeniesiono ją najpierw do Lubowoli, a następnie do Kalwarii Zebrzydowskiej. Ostatecznie po nabyciu przez Władysława Zamoyskiego dóbr zakopiańskich zakład otwarto ponownie w Kuźnicach.</u>
          <u xml:id="u-604.4" who="#JarosławRzepa">Jadwiga Zamoyska zmarła w 1923 r. Rok później jej syn Władysław Zamoyski przekazał swój majątek narodowi polskiemu, założył Zakłady Kórnickie, a do najważniejszych zadań fundacji należało utrzymanie i dalszy rozwój szkoły, która już po śmierci generałowej miała swoją filię w Kórniku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Osoby, które dzisiaj upamiętniamy, w większości żyły w XIX w., XX w. Żyły one w trudnym czasie zaborów, żyły w trudnym czasie wojen światowych, odbudowy państwa polskiego, ale przede wszystkim odbudowy czy budowy nowoczesnego narodu. Na tym polegała działalność w Lidze Narodowej później, w latach 20. i 30., Wojciecha Korfantego, który niestety spotkał się tutaj dzisiaj z atakiem z tej mównicy ze strony Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#RobertWinnicki">Na tym polegała też działalność Jadwigi Zamoyskiej, której życie jest naprawdę archetypicznym przykładem służby i pracy społecznej. I jest to coś niesamowicie kuriozalnego, że akurat ze strony posłanek, posłanki, kobiet Lewicy ta służba społeczna jest dzisiaj prześmiewczo traktowana, służba społeczna, jakiej poświęcona była służebniczka Boża, bo jest w tej chwili proces beatyfikacyjny Jadwigi Zamoyskiej, która była oddana pracy dla ludzi, dla kobiet, dla wspólnoty narodowej.</u>
          <u xml:id="u-606.2" who="#RobertWinnicki">Tak, to jest dzisiejszy paradoks, że współczesna Lewica jest w stanie zaatakować nawet najbardziej oddanych pracy społecznych ludzi, jest w stanie kpić tylko dlatego, że dbali o polskość, że dbali o wychowanie, że nie kształtowali indywidualistycznych, egoistycznych postaw. To jest Lewica? To są dziedzice XIX-wiecznych ludzi, którzy walczyli o prawa robotników, o wspólnotę? No nie. To jest kabaret, szanowni państwa.</u>
          <u xml:id="u-606.3" who="#RobertWinnicki">Jadwiga Zamoyska napisała kapitalne dzieło — wiadomo, że dzisiaj ten język już jest niedostosowany do współczesności — „O wychowaniu”, ale ten ideał dla młodego człowieka życia, które jest dedykowane, poświęcone wartościom, poświęcone na zewnątrz, a nie wyłącznie dla swoich egoistycznych potrzeb, dla swojego widzimisię, dla takiego konstruktywizmu, który polega na tym, że ja stanowię normy tego świata, co jest oczywiście utopią… Tak, to jest dzisiaj kapitalne dzieło i warto by było, żeby dziedzictwo Jadwigi Zamoyskiej było dzisiaj znane i czytane, ponieważ nie będzie wspólnoty, ponieważ nie będzie demokracji, bo demokracja oparta jest na tym, że jest wspólnota. Nie ma sprawnie funkcjonującej demokracji bez wspólnoty, bez wspólnoty narodu.</u>
          <u xml:id="u-606.4" who="#RobertWinnicki">Szanowni Państwo! Tak, Jadwiga Zamoyska jest jak najbardziej aktualna i jest nawet tym bardziej aktualna, że uczyła kobiety liczyć, a posłanka Lewicy nawet tego nie potrafi, bo zamiast 119 lat, które mijają od wydania jej książki, podała 117.</u>
          <u xml:id="u-606.5" who="#RobertWinnicki">Tak że czytajmy Jadwigę Zamoyską i uczmy się od niej.</u>
          <u xml:id="u-606.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-607.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#JoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej poprze poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jadwigi Zamoyskiej, aczkolwiek nie wszystkie jej poglądy i działania powinny być gloryfikowane. We wszystkim dobrze jest zachować umiar, także w brązowieniu patronów roku.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#JoannaSenyszyn">Niewątpliwie Zamoyska na swoje czasy w wielu sprawach była prekursorką, ale dziś wiele jej poglądów nie jest już godnych polecenia. Wbrew opinii Jadwigi Zamoyskiej można służyć ojczyźnie, nie służąc Bogu. Powiem więcej, zdecydowanie lepiej służyć ojczyźnie, nie służąc Bogu, bo nie można być sługą dwóch panów, a jeżeli już wybierać, to oczywiście ojczyznę, bo wymyślanych przez ludzi bogów jest wielu, a ojczyzna jedna. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-608.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Mamy cztery pytania.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-609.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W dziele „O miłości Ojczyzny”, przedstawiającym uniwersalne, ponadczasowe zasady zdrowego patriotyzmu, Zamoyska pisała, że miłość do ojczyzny sprowadza się do, po pierwsze, szanowania i utrzymania w kraju tego, co dobre, po drugie, poprawiania w kraju tego, co szkodliwe, po trzecie, zdobywania dla kraju i przeprowadzania w nim tego, co pożądane. Nawet jeżeli model wychowawczy Zamoyskiej nie do końca przystaje do współczesnych czasów, to przesłanie jest w pełni nadal aktualne. Polecam je wszystkim rządzącym.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#KrzysztofPiątkowski">W uznaniu jej zasług na polu niepodległościowym i dorobku pedagogicznego z przyjemnością zagłosujemy za uchwałą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-610.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy tutaj kolejny ze starych, znanych i bogatych rodów, które postanowiły przekazać cześć swojego majątku na służbę wszystkim Polakom. Podobnie jak rodzina Czartoryskich, tak i potomkowie rodu Zamoyskich ufundowali prężnie do dnia dzisiejszego działającą Fundację Zakłady Kórnickie.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#JanSzopiński">W dwudziestoleciu międzywojennym rozpoczęto starania o beatyfikację Jadwigi Zamoyskiej. Proces ten był wspierany przez arcybiskupa poznańskiego. Został jej nadany tytuł służebnicy Bożej Kościoła katolickiego. Fundacja stworzona przez rodzinę Zamoyskich na dzisiaj prowadzi dom dla seniorów w Jarosławiu.</u>
          <u xml:id="u-612.2" who="#JanSzopiński">Swoje wystąpienie dedykuję posłowi z Konfederacji, który chyba nic nie zrozumiał z wystąpienia mojej koleżanki w kwestii dotyczącej norm i dziedzictwa, które za sobą niesie Jadwiga Zamoyska. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-612.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-613.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-613.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W 2023 r. przypada 100. rocznica śmierci Jadwigi Zamoyskiej. Przypominam, że 13 lipca 1923 r. otrzymała jako jedna z pierwszych piętnastu osób Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#RafałAdamczyk">Uhonorujmy właściwie i z szacunkiem tę wielką polską patriotkę w przyszłym roku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy sprawozdawca komisji ma ochotę zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Lichocka: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">No to dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-615.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#MirosławSuchoń">Stanowisko koła parlamentarnego wobec sprawozdania komisji o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jadwigi Zamoyskiej, druki nr 2207 i 2407</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jadwiga z Działyńskich Zamoyska była współtwórczynią Fundacji Zakłady Kórnickie, zaangażowaną społecznie patriotką, poliglotką, autorką spójnego systemu pedagogicznego, założycielką pierwszej w Polsce zawodowej szkoły gospodarstwa domowego i prekursorką myślenia o oświacie w kategoriach zarządzania projektem.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#MirosławSuchoń">Za zasługi dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu działalności wychowawczej i filantropijnej w 1921 r. została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Była jedną z pierwszych 15 osób uhonorowanych tym orderem.</u>
          <u xml:id="u-616.3" who="#MirosławSuchoń">Jadwiga Zamoyska z pewnością posiada zasługi dla kształtowania wzorców postaw obywatelskich oraz uniwersalnej myśli wychowawczej.</u>
          <u xml:id="u-616.4" who="#MirosławSuchoń">Koło Parlamentarne Polska 2050 wypowie się na temat przedmiotowej uchwały w głosowaniu. Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do głosowania nad tym projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego (druki nr 2231 i 2406).</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią marszałek Małgorzatę Kidawę-Błońską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Mam nadzieję, że na tej sali wszyscy wiedzą, co robił i kim był Jerzy Nowosielski, ale tak dla sprawiedliwości przypomnę kilka faktów, które wskazane są w uchwale. Muszę powiedzieć, że z dużą radością informuję, że ten projekt został przyjęty na posiedzeniu komisji przez aklamację. To świadczy o tym, że patroni roku, których wybraliśmy w komisji kultury, zyskali akceptację bardzo szeroką, bo wszystkich członków komisji kultury. Mam nadzieję, że będzie to sygnał dla instytucji państwowych, ministerstwa edukacji, ministerstwa kultury, samorządów, instytucji społecznych, żeby wykorzystać tych patronów roku i popularyzować te postacie w naszym kraju, żeby je przypomnieć, zachęcić do pogłębiania ich twórczości.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">O tym, że Nowosielski był wybitnym malarzem, pedagogiem, filozofem teoretykiem sztuki, myślicielem religijnym i że uważano go za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon, wiedzą wszyscy. Urodził się w Krakowie w roku 1923 i z tym miastem związany był przez większość swojego artystycznego życia. Był jedną z najwybitniejszych postaci polskiej kultury współczesnej. Malarstwo, myśl teoretyczna, teologia, pedagogika artystyczna, działalność na rzecz promocji i wspierania sztuki — to tylko niektóre z dziedzin, w których artysta wykazywał niesłabnącą aktywność i odnosił niekwestionowane sukcesy.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jerzy Nowosielski jest idealnym przykładem bogactwa i różnorodności kulturowej, religijnej i narodowościowej ziem polskich. Jego ojciec, pochodzenia łemkowskiego, był zagorzałym grekokatolikiem. To właśnie od ojca Nowosielski przejął zarówno zamiłowanie do kultury i sztuki Wschodu, jak i zainteresowanie malarstwem. Matka, pochodząca z rodziny austriackich kolonistów, katoliczka, uważała się za Polkę. Tak jak w przypadku wielu innych wielkich polskich twórców, chociażby Czesława Miłosza, ta tożsamość narodowa nie była jednoznaczna. W późniejszych latach życia sam Nowosielski takimi słowami opisywał swoją narodowość: Jestem Polakiem, troszkę Ukraińcem, troszkę Niemcem. Jedno oko jest polskie, a drugie ukraińskie. Najbardziej czuję się związany z kulturą polską, bo tu istnieję, ale także z ukraińską i rosyjską.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ogromną rolę w życiu prywatnym, jak i artystycznym odgrywała religia, tak samo jak narodowość, która była skomplikowana. Ochrzczony został dwukrotnie, w obrządku zarówno rzymsko-, jak i greckokatolickim, jednak w wieku 16 lat zdecydował się przejść na prawosławie. To właśnie starocerkiewna słowiańska liturgia, bizantyjski przepych i pozłacane ikony, które towarzyszyły mu od najmłodszych lat, były główną inspiracją w jego sztuce. Ubolewał, że chrześcijanie się nie jednoczą, oddawał się głębokim studiom wielkiej schizmy i angażował w dialog ekumeniczny. Widział wszędzie wielką potrzebę pojednania i wzajemnego zrozumienia. Dzięki wieloreligijnemu oraz wielokulturowemu wychowaniu był w stanie łączyć ze sobą tradycyjną sztukę bizantyjską, malarstwo abstrakcyjne oraz nowoczesną grafikę. Swoje prace tworzył nie tylko dla cerkwi, ale i dla kościołów katolickich. Wiele z tych cudownych dzieł można do dziś oglądać w kościołach w całej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-618.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sztuka i życie Nowosielskiego pokazują, jak wspaniała i do czego zdolna jest Polska otwarta, wielokulturowa, Polska, która zdaje sobie sprawę, że nie istnieje w kulturowej próżni. Dzisiaj ta jedność, współpraca i symbioza kultur, religii, narodowości polskiej i ukraińskiej jest hasłem bardzo ważnym i mocniejszym w historii niż kiedykolwiek indziej. Dlatego ogłaszając — mam nadzieję, że to zrobimy na najbliższym posiedzeniu przez aklamację — rok 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego, Sejm uhonoruje być może największego orędownika i promotora współpracy i jedności dwóch narodów, dwóch kultur i dwóch religii, które wzbogacił zarówno o niepowtarzalne dzieła sztuki, jak i o zrozumienie współzależności między naszymi kulturami i narodami. Mam nadzieję, że Sejm przyjmie to przez aklamację, tak jak to było na posiedzeniu komisji kultury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-618.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym zapraszam pana posła Jarosława Zielińskiego z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#JarosławZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt uchwały jest krótki, natomiast pani marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska przedstawiła dłuższe uzasadnienie, i bardzo dobrze. Zresztą wraziła pani poseł, pani marszałek przekonanie, że na tej sali wszyscy wiedzą, kim był Jerzy Nowosielski, znają jego dorobek i dzieło. Nie chcę weryfikować tej wygłoszonej tezy. Chcę jednak powiedzieć, że przypuszczam, że wiedza w społeczeństwie o dziele i dorobku Jerzego Nowosielskiego nie jest na tyle duża, żeby można było powiedzieć z całą pewnością, że wszyscy znamy jego dorobek, jego zasługi, jego dzieło. W związku z tym może tym bardziej, ponieważ to dzieło jest uznawane za wybitne i unikatowe, i to w różnych dziedzinach, które pani marszałek wymieniła, może właśnie warto rok 2023 również poświęcić właśnie Jerzemu Nowosielskiemu w związku z 100. rocznicą jego urodzin.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#JarosławZieliński">Dlatego też Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości, dostrzegając ważną funkcję takich właśnie inicjatyw w popularyzowaniu wiedzy o wybitnych postaciach i ich dorobku, poprze w głosowaniu ten projekt uchwały, tak jak poparliśmy go podczas głosowania czy swoistego głosowania, bo rzeczywiście przyjęliśmy go przez aklamację, na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Bogusław Sonik, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#BogusławSonik">Wysoki Sejmie! Będzie nam towarzyszyć prezentacja niektórych z dzieł Jerzego Nowosielskiego, więc proszę zwrócić na to uwagę.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#BogusławSonik">Jerzy Nowosielski — malarz, teolog, jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX w. Syn Łemka i spolonizowanej Austriaczki był wychowywany na pograniczu kultury polskiej i ukraińskiej, a jego sztuka stanowi wspólne dziedzictwo i chlubę Polski i Ukrainy. Tworząc w łączności z dwiema kulturami, Wschodu i Zachodu, swoim życiem i sztuką Nowosielski przerzucał kładkę nad pęknięciem chrześcijaństwa. To malarstwo, z jego kolorystyczną harmonią i ładem, z niewzruszoną logiką kompozycji jest wyrazem akceptacji rzeczywistości. Ukryta w tych obrazach zgoda ze światem może być dla oglądających wielką pociechą.</u>
          <u xml:id="u-622.2" who="#BogusławSonik">Sztuka Jerzego Nowosielskiego to swoista synteza Bizancjum i awangardy, nadaje całej rzeczywistości wymiar sakralny. Jest przykładem spójnej estetyki znajdującej swoje teoretycznie uzasadnienie w teologii ikony i duchowości prawosławia.</u>
          <u xml:id="u-622.3" who="#BogusławSonik">Istotną częścią tego dzieła jest religijne malarstwo ścienne należące do najwybitniejszych współczesnych realizacji sakralnych. Artysta projektował wystrój świątyń rzymskokatolickich, greckokatolickich i prawosławnych. Polichromie, ikonostasy, drogi krzyżowe, witraże, sprzęty i szaty liturgiczne. Jednym z głównych źródeł inspiracji była dla niego zachodnioruska karpacka ikona, jej specyficzny linearyzm i płaszczyznowość, silne kontrasty barw. Szczegóły ikonograficzne w ikonach Nowosielskiego przefiltrowane zostały przez język malarskiej awangardy.</u>
          <u xml:id="u-622.4" who="#BogusławSonik">Ikony i polichromie Nowosielskiego odwołujące się do bogactwa tradycji i różnorodności kultur w dawnej Rzeczypospolitej pozostają przykładem polskoukraińskiego dziedzictwa kulturowego, świadcząc o niezwykłym potencjale ukrytym w tradycji i historii naszej części Europy. Jego twórczość może być odbierana nie tylko jako kontynuacja sztuki regionu, ale także impuls dla jej dalszego rozwoju, ogniwo wpisujące się w historię sztuki obu narodów, narzędzie artystycznej komunikacji i porozumienia; może być jakimś drogowskazem, zwierciadłem wspólnej tożsamości. Dlatego ogłoszenie roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego będzie godnym uczczeniem pamięci tego wybitnego twórcy, jak również okazją zarówno do przybliżenia jego postaci i dzieła polskim odbiorcom, jak i do prezentacji jego dorobku na arenie międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-622.5" who="#BogusławSonik">Kandydatura Jerzego Nowosielskiego jest ważna też w aktualnej sytuacji agresji Rosji na Ukrainę. Jest on ważną postacią dla obywateli Ukrainy, z którą wiązały Nowosielskiego więzy rodzinne i religijne, w szczególności przywiązanie do Kościoła Prawosławnego i teologii grekokatolików. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-622.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jerzy Nowosielski, wybitny malarz, ikonopisarz, rysownik, scenograf, teolog prawosławny i pedagog z tytułem profesorskim. Urodził się w Krakowie w 1923 r. Jego ojciec był Łemkiem, a matka — Polką o austriackich korzeniach. Ta mieszanka krwi i genów dała nam artystę wybitnego, z jednej strony pod wpływem cerkwi unickiej, z drugiej — ortodoksyjnego prawosławia. Ja, malarz polski, duchowo narodziłem się w Ławrze Poczajowskiej na Wołyniu. Po wizycie w Muzeum Ukraińskim we Lwowie, bogatym w kolekcję ikon, powiedział: Pierwszy raz spotkałem się z tak wielką sztuką, z takim natężeniem i w takiej ilości. Wrażenie było tak silne, że tego spotkania nigdy nie zapomnę. Patrząc, odczuwałem po prostu ból fizyczny… Nie byłem w stanie przejść z jednej sali do drugiej.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Niemal jednocześnie Nowosielski zainteresował się sztuką europejską XX w. Uprawiał malarstwo figuratywne, martwą naturę, pejzaż. Był także autorem polichromii i witraży. Bliski był mu surrealizm i kubizm, często mówił o męskich zauroczeniach kobiecym ciałem, marzeniach i fantazjach erotycznych. W jego pracach w latach 50. męski sadyzm współistnieje z kobiecym masochizmem. Wszystko to możemy zobaczyć w takich dziełach, jak: „Kobieta na plaży”, „Łazienka”, „Akt z lustrem”, „Wschód słońca”, „Pływaczka”, „W pracowni”, „Kobieta siedząca na łóżku”, „Cyrkówka”, „Opuszczona cerkiew” i wielu innych. Wszystkie prace Nowosielski stylizował na ikony. Przed żadną z nich nie można przejść obojętnie.</u>
          <u xml:id="u-624.2" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Niestety nie zobaczymy dziś już jego monumentalnego fryzu w lokalu Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych przedstawiającego piekarzy, murarzy i hutników przy pracy, który Nowosielski stworzył w 1946 r. jako członek Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Dzieła Nowosielskiego możemy oglądać w krakowskim Muzeum Narodowym, w wielu świątyniach obrządku wschodniego i zachodniego.</u>
          <u xml:id="u-624.3" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Przede wszystkim polecam jego ostatnie dzieło, malutką, ale wybitną cerkiew w Białym Borze w województwie zachodniopomorskim, którą zaprojektował dla przesiedlonych tam Łemków i wyposażył w swoje niesamowite ikony. Odrzucając przekonanie o istnieniu rzeczywistości metafizycznej mówił, że jego sztuka jest odzwierciedleniem walki anioła z diabłem w człowieku. Artysta zmarł w 2011 r. w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-624.4" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Lewica oczywiście będzie popierała uchwałę o uczczeniu Jerzego Nowosielskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-624.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jerzy Nowosielski podejmował w swojej twórczości różne zagadnienia i tematy. Odważnie i bezkompromisowo rozwijał stylistykę malarską z jednej strony zakorzenioną w tradycji, a z drugiej strony nowoczesną w formie i kompozycji dzieła. Widać to chociażby w projektach sztuki sakralnej, w ikonach, w rozbudowanych kompozycjach ołtarzowych oraz w architekturze.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#JarosławRzepa">Nie wszystkim kompozycje Nowosielskiego przypadły do gustu. Wiele z nich pozostało niezrealizowanych. Bogactwo szkiców poruszających tę tematykę dowodzi jednak, jak wielkie znaczenie w dorobku artysty miały próby, a niejednokrotnie również pełnowymiarowe malarskie kompozycje sakralne.</u>
          <u xml:id="u-626.2" who="#JarosławRzepa">Znamienne dla filozofii Nowosielskiego jest ścisłe przeplatanie się świętości i grzechu w sztuce i w życiu. Obok projektów ikonostasów znajdziemy akty kobiece, motywy z egzekucji, minimalistyczne pejzaże czy kompozycje bliskie abstrakcji geometrycznej. W katalogu znajdują się projekty ikonostasów, ołtarzy, polichromii, a także szkice architektury, wykonane na papierze farbami akwarelowymi, tuszem czy ołówkiem. Są one zapisem eksperymentów artysty, dochodzenia do właściwej formy, a także gotowymi, niezwykle dekoracyjnymi kompozycjami o subtelnej, wyważonej kolorystyce. Sacrum w tych wyjątkowych kompozycjach przedstawione jest poprzez pewne niedomówienie, stąd szkicowa, lekka forma, rozmyte kontury, swobodne i często z rozmachem kładzione linie.</u>
          <u xml:id="u-626.3" who="#JarosławRzepa">Projektując dla kościołów czy cerkwi, Nowosielski miał świadomość nie tylko oczekiwań szerokiego kręgu odbiorców, ale też istnienia pewnych społecznych kanonów oczekiwań, co do wyglądu tego typu realizacji. Nie byłby jednak artystą w pełnym znaczeniu tego słowa, gdyby bezwiednie im się poddał. Ikonostas wykonany przez Nowosielskiego pozostaje więc ikonostasem, ale z charakterystyczną dla niego stylistyką czy sposobem przedstawienia postaci. Staje się unikatowy. Warto podkreślić, że prace na papierze zrealizowały się nieraz w formie monumentalnych projektów sakralnych, np. w cerkwi w Jeleniej Górze czy w Białymstoku.</u>
          <u xml:id="u-626.4" who="#JarosławRzepa">Nowosielski konsekwentnie rozwijał świadomość istnienia tego, co ziemskie, jak i tego, co duchowe. Nie czynił tego jedynie na gruncie prywatnych przeżyć. Jego sztuka, pojmowana całościowo, to piękny zapis człowieczeństwa i różnorodności, która tworzy naszą niepowtarzalność.</u>
          <u xml:id="u-626.5" who="#JarosławRzepa">Klub Parlamentarny Koalicji Polskiej z zadowoleniem przyjmuje, że 2023 r. będzie Rokiem Jerzego Nowosielskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-626.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę po raz kolejny przytaczał życiorysu Jerzego Nowosielskiego, bo kilkoro posłów zrobiło to już przede mną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Słusznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#RobertWinnicki">Nie będę też konkurował z panem posłem Sonikiem, bo nie da rady konkurować z tym syntetycznym przedstawieniem i jeszcze z obrazem tego, co Nowosielski tworzył, bo to było naprawdę piękne i dobrze zrobione. Zwrócę uwagę tylko na jeden aspekt. Nowosielski urodził się i umarł w Krakowie, ale tak naprawdę postać Nowosielskiego powinna być dla nas postacią, która przypomina nam o wielkim dziedzictwie, jakie zostało, jakie ciągle funkcjonuje, dziedzictwie po I i II Rzeczypospolitej na dawnych Kresach, tam, gdzie właśnie ma miejsce to przecięcie kultur, tam, gdzie małżeństwa katolików z grekokatolikami czy z prawosławnymi były często na porządku dziennym, gdzie tworzyła się bardzo specyficzna kultura kresowa. Dzisiaj ostatnim województwem Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie tej kultury kresowej jakoś doświadczamy, jest województwo podlaskie, którego jestem reprezentantem. Poza nim nie ma już właściwie w skali kraju tej pozostałości, natomiast warto na to zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#RobertWinnicki">Sądzę, że gdybyśmy sporządzili statystykę, to okazałoby się, że większość osób, które są w kolejnych latach upamiętniane w uchwałach sejmowych, tych osób, które tworzyły w XIX w. oraz przez sporą część XX w., to Polacy, którzy wyrośli właśnie na Wileńszczyźnie, na Grodzieńszczyźnie, w województwie lwowskim, tarnopolskim, stanisławowskim czy nawet jeszcze dalej na wschód od naszych granic.</u>
          <u xml:id="u-630.2" who="#RobertWinnicki">Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że praktycznie nie ma w Sejmie, w tej Izbie, okazji do tego, żeby o tym przypomnieć, o tym wielkim dziedzictwie, które utraciliśmy po 1945 r., bardzo często również w tym wymiarze kulturowym. Niewiele z tego pozostało, niewiele z tego jest kontynuowane. Zwracam uwagę na to, że warto sięgać do tych korzeni, warto zachwycić się chociażby tym, że w ostatnich dniach mieliśmy wspaniale odtańczonego poloneza przez młodzież szkół polskich przed katedrą w Wilnie. O tego typu rzeczach trzeba pamiętać, warto pamiętać, i myślę, że upamiętnienie postaci Jerzego Nowosielskiego jest dobrym pretekstem, żeby o tym przypomnieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-630.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie ma najmniejszej wątpliwości, że będzie świetnym patronem 2023 r. Jerzy Nowosielski, mistrz malarstwa, rysunku, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki, myśliciel religijny, jak czytamy w projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#TomaszZimoch">Urodził się w 1923 r. w Krakowie i oczywiście z tym miastem był szczególnie związany. Ale 14 kwietnia 1950 r. opuścił Kraków i 12 lat spędził w Łodzi. To były twórcze lata. Początkowo uważał, że był na bruku, ale łódzki okres zakończył tryumfalnie. Łódź nie była dla mistrza artystyczną pustynią. Mieszkał przy ul. Narutowicza 113 i Zachodniej 27. W Łodzi również tworzył zabawki i lalki. W Teatrze Pinokio był scenografem m.in. do „Krzesiwa” Andersena, a muzykę do tego przedstawienia, dodam tylko, skomponował Krzysztof Penderecki. „Pejzaż łódzki” był w 1954 r. pierwszym obrazem Jerzego Nowosielskiego przyjętym przez ogólnopolskie wystawy plastyczne. Nowosielski kochał łódzkie ulice. Krystyna Czerni w biografii „Nietoperz w świątyni” przytacza opinie krytyków, że w pejzażach Nowosielskiego łódzkość była widoczna na kilometr.</u>
          <u xml:id="u-632.2" who="#TomaszZimoch">Pracował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, w Pracowni Projektowania Tkanin Dekoracyjnych dokonał rewolucji. Pracował i w łódzkim biurze projektów, ilustrował w łódzkiej prasie. Kochał Łódź reymontowską, jej uliczki, bruk, chodniki, malowane na biało krawężniki. W Łodzi powrócił do wiary, nagle, niespodziewanie. A olśnienie przyszło podczas spaceru przy prawosławnej cerkwi katedralnej, dzisiaj u zbiegu Kilińskiego i Narutowicza. Jerzy Nowosielski sam stwierdził: Część swojego serca na pewno zostawiłem w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-632.3" who="#TomaszZimoch">Dlatego składam poprawkę do projektu uchwały. Pani marszałek, panie marszałku, Wysoki Sejmie, dodajmy do tego projektu jedno zdanie o związku mistrza Jerzego Nowosielskiego właśnie z Łodzią.</u>
          <u xml:id="u-632.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#JoannaSenyszyn">Wysoka Izbo! Parlamentarne Koło Polskiej Partii Socjalistycznej popiera poselski projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego. Wśród dotychczasowych 63 osobowych patronów roku byli pisarze, poeci, naukowcy, publicyści, muzycy, święci, bojownicy o niepodległość, a z malarzy chyba tylko Wyspiański, który jednak powszechnie jest bardziej znany jako autor „Wesela”. Dobrze więc, że ta luka zostaje częściowo wypełniona patronatem znakomitego malarza Jerzego Nowosielskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań, których jest siedem.</u>
          <u xml:id="u-635.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-635.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">I właściwie zgodnie z tradycją proszę pana posła Krzysztofa Piątkowskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#KrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jerzy Nowosielski to na polu sztuki prawdziwy gigant. Wybitny malarz, jeden z najwybitniejszych pisarzy, ikon i umysłów epoki. Większość życia spędził w Krakowie, ale był także blisko związany z Łodzią, moim miastem. Tu otworzył swoją pierwszą wystawę, tu przechodząc obok cerkwi katedralnej, doznał nawrócenia, dzięki czemu wrócił do ikonopisania. Tu z młodym Pendereckim stworzył spektakl teatralny dla dzieci. Tu wreszcie zostawił swoje serce, gdy powracał do Krakowa. Jak mówił, mało kto zdaje sobie sprawę, jak piękne jest to miasto. Ceglane budynki, tak charakterystyczne dla Łodzi, nazywał łódzkim gotykiem.</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#KrzysztofPiątkowski">Całym sercem popieram projekt uchwały w 100. rocznicę urodzin artysty i zapraszam do odwiedzenia Łodzi jego śladami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-636.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jerzy Nowosielski to przykład artysty o otwartym umyśle i niezwykłych umiejętnościach, człowiek, dla którego liczyła się sztuka i który potrafił odnaleźć się w wielu jej dziedzinach. Inspirowała go sztuka bizantyńska, którą potrafił łączyć z osiągnięciami sztuki awangardowej. Należał do ludzi wyprzedzających swoją epokę, do ludzi, którzy potrafili łączyć, a nie dzielić. Chciałbym zapytać pana ministra kultury — i bardzo uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie, bo rozumiem, że pana ministra kultury ani jego reprezentanta chyba nie ma na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-638.2" who="#JanSzopiński">Otóż chciałbym zapytać, czy po przyjęciu tego projektu pan minister kultury ma zamiar zaplanować upamiętnienie tego niezwykłego artysty. Na jakie działania ze strony pana ministra może liczyć w roku 2023 całe polskie środowisko artystyczne oraz liczni pasjonaci zafascynowani twórczością Jerzego Nowosielskiego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jerzy Nowosielski to bez wątpienia postać wyjątkowa, to malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, to człowiek, który zasłużył się Polsce, ale także bardzo ceniony przez obywateli Ukrainy. To człowiek, który potrafił łączyć. Dzisiaj przypominamy tę postać i przekonany jestem, że jako Sejm Rzeczypospolitej wspólnie uczcimy jego pamięć, podejmując przez aklamację stosowną uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-640.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-640.3" who="#MateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Bogusław Sonik, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#BogusławSonik">Wysoki Sejmie! Chciałbym z mównicy podziękować całemu prezydium komisji kultury, przewodniczącemu Piotrowi Babinetzowi za życzliwość wobec tego projektu. Nie jestem członkiem komisji kultury, wniosłem go dość późno, ale został życzliwie przyjęty. Pani marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska podjęła się prowadzić ten projekt w komisji kultury. Dziękuję również za życzliwość mojej koleżance Iwonie Katarasińskiej, która też poparła ten projekt, tak że został przyjęty, jak już mówiono, przez aklamację. Cieszę się, że można było taką jednomyślność uzyskać wokół postaci Jerzego Nowosielskiego. Dziękuję również koledze Winnickiemu za podkreślenie tego, o czym mówił w swoim wystąpieniu, czyli łączności z dawną Rzecząpospolitą i jej obecności, konieczności przypominania tamtego dziedzictwa dzisiaj. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-642.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przyłączamy się oczywiście do tych miłych słów.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-643.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W 2023 r. przypada 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego, wybitnego malarza, rysownika, pedagoga, filozofa. Pytanie do ministerstwa kultury, prosiłbym o odpowiedź pisemną: Czy w związku z uchwaleniem patronatu w 2023 r. Jerzego Nowosielskiego do placówek kultury, ze szczególnym naciskiem na placówki w Zagłębiu, trafią wystawy prac malarskich tego wybitnego Polaka? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Eugeniusz Czykwin, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-645.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#EugeniuszCzykwin">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ze wzruszeniem wysłuchałem wypowiedzi pani marszałek Kidawy-Błońskiej, pięknej prezentacji posła Bogusława Sonika i wszystkich państwa wypowiadających się, popierających te uchwałę. Miałem taki zaszczyt i szczęście, że w 1984 r., kiedy zaczynaliśmy odbudowę cerkwi w monasterze w Supraślu, prof. Jerzy Nowosielski był tam na urlopie i do nas przychodził każdego popołudnia. Nie mogę do dzisiaj darować sobie, że nie nagrywałem tych rozmów.</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#EugeniuszCzykwin">Jerzy Nowosielski oczywiście był rzadkim przykładem twórcy, który był wybitnym znawcą filozofii, teologii i innych dyscyplin. Jest on zwykle opisywany jako malarz i filozof, ale on znał nie tylko klasyczną teologię ojców kościoła, ale również filozofię i teologię, która go inspirowała, okresu rosyjskiego renesansu — Sołowjowa, Szestowa, Bierdiajewa. Był też wytrawnym znawcą literatury pięknej i poezji. Nie bałbym się powiedzieć, tu zacytuję słowa wybitnego teologa i znawcy twórczości Jerzego Nowosielskiego o. Henryka Paprockiego, że była to postać prawdziwie renesansowa i należałoby go porównywać z ludźmi takiego formatu jak Leonardo da Vinci. Bardzo dziękuję wszystkim państwu za piękne słowa o tak wybitnym twórcy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-646.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-647.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biografia Jerzego Nowosielskiego pokazuje, jak wartościowa jest różnorodność, a jego twórczość udowadnia, jak ważna jest konsekwencja. Jego ojciec był Łemkiem, a matka Polką z niemieckimi korzeniami. Twórczość Jerzego Nowosielskiego była ciągłym mierzeniem się z kulturą Europy Wschodniej i reinterpretacją jej przez pryzmat własnej wrażliwości. Od najmłodszych lat inspirował się liturgią — najpierw grekokatolicką, a później prawosławną. Mieszając tradycję z nowoczesnością, stworzył unikalny styl, dzięki któremu był jednym z najbardziej rozpoznawalnych artystów polskich XX w. Jego ikony znajdują się w wielu miastach w Polsce i na świecie.</u>
          <u xml:id="u-648.1" who="#FranciszekSterczewski">Mam nadzieję, że Sejm jednogłośnie poprze uchwałę, by rok 2023 był nazwany imieniem Jerzego Nowosielskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-648.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#MirosławSuchoń">Pytanie do sprawozdania komisji o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego, druki nr 2231 i 2406</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jerzy Nowosielski był jedną z najwybitniejszych postaci polskiej kultury współczesnej. Był to wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki i myśliciel religijny. Jest uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon. Wysoka Izba zapewne zdecyduje się na uhonorowanie tej osoby i ustanowi rok 2023 rokiem Jerzego Nowosielskiego.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#MirosławSuchoń">W związku z tym zwracam się do rządu o przedstawienie informacji na temat działań, które zostaną podjęte w celu propagowania postaci Nowosielskiego w roku 2023. Proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-651.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-651.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-651.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2445.</u>
          <u xml:id="u-651.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-651.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-651.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-651.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-651.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego (druki nr 2400 i 2453).</u>
          <u xml:id="u-651.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę panią poseł Annę Milczanowską o przedstawienie sprawozdania komisji — obrady Sejmu pewnie przyspieszą. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego, druk nr 2400.</u>
          <u xml:id="u-652.2" who="#AnnaMilczanowska">Sejm na 58. posiedzeniu 7 lipca skierował powyższy projekt ustawy do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia. Powyższe komisje, po rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 19 lipca 2022 r., wnoszą, by Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-652.3" who="#AnnaMilczanowska">Komisje zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawiają na żądanie wnioskodawcy następujące wnioski mniejszości. Pierwszy, pana posła Mirosława Suchonia — skreślić art. 35 i drugi wniosek — art. 53 nadać brzmienie: Art. 53. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-652.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3,5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-653.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Milczanowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-653.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dzisiaj zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego, druk nr 2400.</u>
          <u xml:id="u-654.2" who="#AnnaMilczanowska">Niezmiernie ważnym elementem proponowanych w ustawie rozwiązań jest jednoczesne wprowadzenie potrzebnych regulacji otwierających sprawne przeprowadzenie konsolidacji sektora lotniskowego w Polsce. Przepisy te zakładają integrację polskich portów lotniczych z Centralnym Portem Komunikacyjnym. Finalnym efektem przeprowadzonych zmian będzie utworzenie silnej grupy kapitałowej CPK konsolidującej aktywa i procesy inwestycyjne, a zarazem dającej gwarancję odpowiedzialności za sprawną koordynację, integrację zasobów państwa wokół programu Centralnego Portu Komunikacyjnego. Proces ten, skupiając w jednym podmiocie kompetencje i odpowiedzialność za planowanie i zarządzanie krajową infrastrukturą lotniskową, pozwoli efektywnie sprostać wszelkim wymaganiom rynkowym. Proponowane rozwiązania przyniosą skutek w postaci przyspieszenia prac, jak też poszerzenia ich zakresu zarówno w obszarze realizacji samego projektu CPK, jak i wielu inwestycji towarzyszących. Wszystkie te fakty składają się na działania mocno stymulujące polską gospodarkę. Nie trzeba dzisiaj wybitnej wyobraźni, aby w dobie światowych problemów ekonomicznych, recesji wywołanej przez pandemię, a zwielokrotnionej barbarzyńską agresją Rosji i globalnymi skutkami wojny takie możliwości ocenić i docenić. Perspektywa ożywienia gospodarczego ma duże znaczenie, a przedmiot naszej dzisiejszej pracy takie perspektywy otwiera.</u>
          <u xml:id="u-654.3" who="#AnnaMilczanowska">Ustawa, wprowadzając np. rozwiązania z zakresu planowania przestrzennego, umożliwia znaczące usprawnienie wszelkich działań biznesowych, projektowanych i budowlanych w ramach tzw. inwestycji towarzyszących, jak np. linie kolejowe, nowe obszary mieszkaniowe czy gospodarcze, tym samym sprzyjając rozwojowi regionów wcześniej wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem komunikacyjnym. Dobrze byłoby dzisiaj mieć taką pewność, że teraz na etapie prowadzonych zgodnie z planem przygotowań oraz po niezwykle szczegółowym przedstawieniu przez pana ministra Marcina Horałę stanu faktycznego nikt już nie ma wątpliwości co do zasadności stworzenia w centralnej Polsce globalnego węzła komunikacyjnego dla ludzi i towarów. Podobnie jak powszechnie rozumiany powinien być fakt, że na etapie inwestowania przez spółkę trudno natychmiast oczekiwać zysków. Aż trudno dać wiarę, że tak banalna prawda znana powszechnie nie tylko doświadczonym przedsiębiorcom mogła komuś umknąć, chyba że jest się wybitnym specjalistą spod znaku: nie da się. Dlatego też bezwzględnie nikt, kto poważnie traktuje interes i bezpieczeństwo Polski, nie może dawać wiary newsowym manipulacjom często wprowadzanym do obiegu przez kremlowskie trolle. Tym bardziej gdy opinie ekspertów są w tej sprawie jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-654.4" who="#AnnaMilczanowska">Oczywiście przeznaczeniem przyszłego Portu Solidarność jest lotnisko cywilne. Ale przecież kto chce pokoju, musi być gotowy do wojny, a wybitni dowódcy i specjaliści w szeregach NATO zgodnie podkreślają, że agresja Rosji na Ukrainę pokazuje w sposób dobitny, że potrzebne są inwestycje, które poprawią jakość infrastruktury szybkiego reagowania na wschodniej flance NATO. Autor tych słów, były dowódca amerykańskich wojsk lądowych w Europie gen. Ben Hodges uważa, że powstająca w ramach Centralnego Portu Komunikacyjnego infrastruktura jest tym, czego NATO potrzebuje. Dlatego Port Solidarność będzie pełnił niezmiernie istotną rolę dla zwiększenia bezpieczeństwa Polski i całej Europy Środkowo-Wschodniej, ponieważ jednym z założeń projektu CPK jest spełnienie wymogów infrastruktury podwójnego znaczenia. Dlatego biorąc każdy z przytoczonych argumentów z osobna, a tym bardziej wszystkie ujęte w ramach jednego aktu prawnego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość głosować będzie za przyjęciem projektu ustawy w całości, bo pozwoli on na jeszcze sprawniejszą realizację projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego, serca nowego systemu transportowego dla Polski integrującego transport lotniczy, kolejowy i drogowy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-654.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Maciej Lasek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#MaciejLasek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na początek spróbujmy odpowiedzieć na kilka pytań. Ile będzie kosztowała budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego? Eksperci szacują, że będzie to kwota przekraczająca 400 mld zł. Ale ile dokładnie? Tego nie wiedzą chyba nawet szefowie tego projektu. Czy projekt ma sens ekonomiczny? Eksperci w to wątpią. Decyzja o jego realizacji została podjęta bez rzetelnych i wielowariantowych analiz, a zastrzeżenia do sposobu realizacji zgłosiła nawet Najwyższa Izba Kontroli. Czy to się będzie opłacało? Nie wiadomo, bo transparentność projektu jest zerowa, a spółka nie chce udostępniać analiz dotyczących prognozowanego przewozu lotniczego i kolejowego oraz danych, w oparciu o które one powstały. Ile to będzie trwało? Tego też nie wiadomo, bo spółka nie udostępnia harmonogramu całego projektu. No i skąd będą na to pieniądze? Tutaj z pomocą przychodzi opinia Ministerstwa Finansów, które wskazuje, że projekt będzie finansowany skarbowymi papierami wartościowymi.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#MaciejLasek">Taki mechanizm będzie w efekcie końcowym miał negatywny skutek dla długu publicznego, jak i dla wysokości deficytu. Ministerstwo Finansów zwróciło też uwagę na fakt, że nie przewidziano limitu kwotowego i czasowego tych operacji, a skutkiem może być destabilizacja rynku skarbowych papierów wartościowych i wzrost wydatków budżetu państwa. Według Ministerstwa Finansów konsekwencje mogą być długoterminowe i negatywne dla rankingu kredytowego Polski oraz kosztów obsługi długu publicznego. Dodajmy jeszcze, że powyższe uwagi są szczególnie aktualne w obecnej sytuacji rynkowej, gdzie Skarb Państwa musi borykać się z gwałtownym wzrostem kosztów obsługi długu publicznego i pojawiają się obawy o wpadnięcie naszego kraju w pętlę zadłużenia. Tyle Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-656.2" who="#MaciejLasek">Od miesięcy pozytywnie na temat CPK wypowiadają się jedynie przedstawiciele spółki i politycy obozu władzy. Liczby, którymi spółka próbuje przekonać, są dawno skompromitowane i mają swoje źródło np. w raporcie firmy konsultingowej opracowanym na zlecenie spółki w 2020 r. Firma ta, dbając o swoją renomę, w sekcji: odpowiedzialność doradcy poinformowała, że swoje wyliczenia oparła wyłącznie na założeniach przekazanych przez spółkę CPK. Tak samo było w przypadku prognozy IATA dotyczącej przewozu pasażerów drogą lotniczą. Jakie założenia stanowią podstawę wydania setek miliardów złotych na niektóre odcinki kolei dużych prędkości? Ilu pasażerów będzie nimi jeździło? Czy pociągi będą woziły powietrze? Spółka również nie publikuje o tym analiz.</u>
          <u xml:id="u-656.3" who="#MaciejLasek">Gdyby ta specustawa o usprawnieniu procesu inwestycyjnego dotyczyła jakiegoś racjonalnego projektu, zapewne niektóre jej zapisy miałyby sens. Jednak deklarowane w tytule projektu ustawy usprawnienie polega głównie na dalszej centralizacji oraz ograniczaniu transparentności i partycypacji społecznej. Pierwszym następstwem proponowanych regulacji ma być wchłonięcie przedsiębiorstwa Porty Lotnicze przez spółkę CPK, co niewątpliwie negatywnie wpłynie na perspektywy rozwoju lotnisk regionalnych, w których PPL ma udziały. Druga ważna sprawa to zapisy dotyczące grupy PKP i możliwości przesuwania majątku tej grupy do spółki CPK. Chodzi nie tylko o linie kolejowe, ale także o budowę zasobu nieruchomości. Zmiana ustawy o Funduszu Kolejowym zapewnia spółce CPK dostęp do środków Funduszu Kolejowego i oznacza rzecz oczywistą i nieuchronną: wyssanie środków z tego funduszu przeznaczonego przede wszystkim na modernizację istniejących linii kolejowych. Danie możliwości CPK tworzenia lub wchodzenia w spółki jest potencjalnie niebezpieczne, bo ułatwi niekontrolowane tworzenie całej sieci spółek i budowanie być może nawet politycznego imperium.</u>
          <u xml:id="u-656.4" who="#MaciejLasek">W ustawie przewidziana została możliwość złożenia wniosku o wydanie zgody na prace przygotowawcze przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lotniska i zabezpieczenia przed zaskarżeniem decyzji środowiskowych. Czy jest to sposób na zaawansowanie projektu na wszelki wypadek, żeby ewentualni następcy nie mogli się z niego wycofać lub go zmienić? Ustawa przewiduje także zniesienie obligatoryjnych konsultacji społecznych na etapie decyzji lokalizacyjnej. Trzeba wspomnieć, że ustawa zmieniająca tak wiele nie była poddana rzetelnym konsultacjom społecznym. Do udziału w konsultacjach zaproszono jedynie 100 podmiotów, w tym żadnej organizacji pożytku publicznego lub działającej na rzecz ochrony środowiska. Dopiero po protestach konsultacje społeczne i międzyresortowe przedłużono. Co warto podkreślić? Uwagi zgłoszone w konsultacjach międzyresortowych były dość krytyczne dla procedowanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-656.5" who="#MaciejLasek">Wysoka Izbo! Mamy do czynienia z ustawą, która zmienia 21 innych ustaw, a jedną uchyla, ustawą, która według autorów była rzekomo bardzo dobrze przygotowana, a Biuro Legislacyjne miało wczoraj uwagi do 80% zapisów tej ustawy: zaczynając od redakcyjnych, poprzez zarzuty braku spójności, złamania zasad prawidłowej legislacji, na niedozwolonej pomocy publicznej, a nawet niekonstytucyjności kończąc. Wbrew nazwie specustawa nie usprawnia procesu inwestycyjnego, lecz wynosi spółkę CPK ponad obowiązujące obecnie prawo, ogranicza transparentność i zamraża istniejące mechanizmy formalnej i społecznej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-656.6" who="#MaciejLasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Koalicji Obywatelskiej nie poprze tej ustawy, a jednocześnie składamy ponownie wniosek o odrzucenie ustawy w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-656.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-657.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#KarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O Centralnym Porcie Komunikacyjnym powiedziano już bardzo wiele, najczęściej w negatywnym wymiarze. Trudno się temu dziwić, bo pod przykrywką pseudoinwestycji spełniającej marzenia o gigantomanii PiS transferowane są miliardy złotych i z pasją realizowany jest kolejny zaciąg na intratne, wysoko uposażone stanowiska w mnożonych państwowych spółkach.</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#KarolinaPawliczak">Chcecie budować zamki na piasku w szczerym polu, i to za cudze pieniądze. Może wreszcie zrozumiecie, że środki publiczne to nie są pieniądze PiS-u, ale społeczeństwa, które często składa się na waszą megalomanię. Szacunek do pieniądza publicznego i pokora — tego powinniście się wreszcie nauczyć. To, co mówi minister Horała w sprawie CPK, robi właściwie we własnym i tylko własnym imieniu, bo przecież ta pseudospółka nie ma pasażerów, nie ma klientów linii lotniczych, a wielu przewoźników już deklaruje, że nie będzie z tego korzystać. Nie ma nawet badań i eksperckich wiarygodnych opinii, które potwierdzałyby zasadność tej inwestycji. To zmarnowane pieniądze, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-658.2" who="#KarolinaPawliczak">Zwrócę państwa uwagę na dwie trudne do zrozumienia sprawy. Wczoraj na posiedzeniu połączonych komisji do godz. 1 w nocy procedowaliśmy nad tym projektem, który wyraźnie budził ogromne wątpliwości biura prawnego. Niemniej kwitowanie przez ministra, że dla dobra tej inwestycji żadne przeszkody nie staną na drodze legislacyjnej, to stwierdzenie szokujące. To jaskrawy i najprawdziwszy przykład, jakie tworzycie koszmarki prawne, z którymi później muszą zmagać się inni, społeczeństwo, samorządy, podmioty gospodarcze, bo to przecież później nie jest wasz problem. I to jest straszne, panie ministrze, to pana dyskryminuje na tym urzędzie.</u>
          <u xml:id="u-658.3" who="#KarolinaPawliczak">Druga rzecz — dotycząca konsultacji społecznych. Przedstawiciele strony społecznej specjalnie przyjechali na posiedzenie komisji, czekali wiele godzin. Nie pozwoliliście im zabrać głosu przy tak istotnej, mającej wpływ niemal na cały kraj inwestycji. Odrzuciliście możliwość wysłuchania publicznego. Czego się boicie? Co chcecie ukryć, że jest to dla was tak trudne i niemożliwe do zorganizowania? PiS wczoraj na posiedzeniu komisji pokazał, że ludzie nie mają dla niego żadnego znaczenia. Strona społeczna dla nich nie istnieje. Obłuda, hipokryzja, arogancja władzy w najgorszym wydaniu. Żadne argumenty nie mają tu znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-658.4" who="#KarolinaPawliczak">Ale chcę wam powiedzieć, że ludzie i tak będą się organizować w całej Polsce, chroniąc swoje dobytki przed gigantomanią waszej partii, wyrzucaniem w błoto miliardów złotych po to, by stworzyć wątpliwy pomnik waszej nieudolności. Dlaczego lekceważycie ten ważny społecznie głos tych, którzy również oddali na was swój głos? Nie mogę tego zrozumieć. Nie mogę zrozumieć tej arogancji i buty. Lekceważycie suwerena. Każecie mu stać pokornie w kącie, a gdy przyjdą wybory, znów zachęcicie obietnicami, których przecież nigdy nie spełnicie. Zapewniam was, że coraz więcej osób będzie nosić taki oto znaczek: stop CPK. Kolejny raz nikt się już nie nabierze. Nikt nie nabierze się na pana okrągłe i gładkie słówka, panie Horała, bo został pan oddelegowany do niemożliwego wręcz zadania. A może niech pan sobie sam odpowie na pytanie, dlaczego został pan wydelegowany na taki właśnie odcinek. Zapewniam, że wykazać się pan może tu jedynie indolencją i nieudolnością.</u>
          <u xml:id="u-658.5" who="#KarolinaPawliczak">Klub Lewicy nie poprze tego haniebnego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-658.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, ale też w imieniu strony społecznej mieszkańców Baranowa, Teresina, Wiskitek, którzy mieli być tutaj dzisiaj z nami…</u>
          <u xml:id="u-660.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-660.2" who="#BożenaŻelazowska">… — i mamy nadzieję, że są i że zostali wpuszczeni, bo ich niewpuszczenie też jest możliwe, wszystko już niestety jest tutaj możliwe — chcę raz jeszcze wyraźnie podkreślić, że ustawę, o której dzisiaj mówimy, należy w całości odrzucić albo należy przyjąć stosowne poprawki, które w dniu wczorajszym zaproponowaliśmy na wspólnym posiedzeniu komisji. Jako klub parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego złożyliśmy 30 poprawek, niestety wszystkie te poprawki głosami PiS-u zostały odrzucone. Składam je raz jeszcze do drugiego czytania. Bez tych poprawek projekt tej ustawy nie będzie przez nas akceptowany.</u>
          <u xml:id="u-660.3" who="#BożenaŻelazowska">Proszę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-660.4" who="#BożenaŻelazowska">Ten projekt, jeżeli nasze poprawki nie zostaną uwzględnione, po pierwsze, jest sprzeczny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej i z elementarnym poczuciem sprawiedliwości. Daje wyjątkowe, zupełnie niepotrzebne do prowadzenia tej inwestycji uprawnienia pełnomocnikowi rządu ds. CPK. Przepisy projektu ustawy są nieprecyzyjne, niejednoznaczne, mogą być też różnie interpretowane. Projekt ustawy niewątpliwie wzmacnia pozycję rządu i administracji, ale kosztem samorządów i obywatela.</u>
          <u xml:id="u-660.5" who="#BożenaŻelazowska">Ta ustawa uchyla jedną ustawę o przedsiębiorstwie Porty Lotnicze, ale zmienia też, drodzy państwo, 21 innych ustaw. To jest czymś abstrakcyjnym zupełnie, absolutnie nieprzemyślanym, pospiesznym i stwarzającym jeszcze większy bałagan prawny. Nie rozumiem, dlaczego się państwo tak upieracie i bronicie przed tymi poprawkami, przed wysłuchaniem publicznym. Działacie na szkodę mieszkańców. Nawet Biuro Analiz Sejmowych na wczorajszym posiedzeniu komisji nie zostawiło suchej nitki na tym projekcie. Natomiast Rada Ministrów argumentuje, że przyjęcie ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego jest niezbędne dla sprawnej realizacji CPK. Niestety oprócz tego ustawa ta da rządowi możliwość ogromnych nadużyć przy realizacji właściwie dowolnych inwestycji celu publicznego. Jest to przykład regulacji zmierzającej do uzyskania pełnej kontroli państwa nad wszystkimi sprawami, choćby luźno związanymi z CPK.</u>
          <u xml:id="u-660.6" who="#BożenaŻelazowska">Przyjęcie ustawy w takim kształcie da aparatowi państwa niespotykane wcześniej możliwości dotyczące ingerencji w życie obywateli i funkcjonowanie samorządów, nie tylko na obszarze przeznaczonym wprost pod budowę lotniska, ale w całym kraju. Realizacja jakiejkolwiek inwestycji będzie mogła odbywać się z pominięciem standardowych obecnie gwarancji, interesów obywatela i funkcjonowania samorządów.</u>
          <u xml:id="u-660.7" who="#BożenaŻelazowska">Projekt ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego nie zapewnia obywatelom należytej ochrony w toku procesu inwestycyjnego. Chronione konstytucyjnie prawa obywateli mogą być wielokrotnie w toku tego procesu naruszane. Jednak nie proponuje się obywatelom godnego ani słusznego odszkodowania, którego można byłoby dochodzić w sprawiedliwej procedurze. Projekt, choć miał poprawić sytuację wywłaszczonych mieszkańców, to albo nie zmienia nic, albo ją po prostu pogarsza. Jeśli chodzi o tzw. zasadę korzyści, to w połączeniu z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami ten projekt ją likwiduje. Była ona przez lata standardem i przy jej zastosowaniu zrealizowano wiele inwestycji — autostrad, linii przesyłowych, linii kolejowych — i wypłacano wiele odszkodowań obywatelom. Likwidacja tej zasady oznacza po prostu niższe odszkodowania, trzeba więc przyznać, że jedna z zasadniczych zmian tej nowelizacji ma też cel fiskalny. Chodzi o to, żeby Skarb Państwa jak najmniej zapłacił mieszkańcom za ich nieruchomości położone w samym sercu Polski, przy autostradzie pomiędzy dwiema aglomeracjami, gdzie obecnie dynamicznie rozwija się choćby branża logistyczna.</u>
          <u xml:id="u-660.8" who="#BożenaŻelazowska">I jeszcze jedna bardzo ważna kwestia, mianowicie ograniczenie prawa własności — to już powiedziałam. Projekt w wielu miejscach przewiduje ograniczenie prawa własności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#BożenaŻelazowska">Za część z tych ograniczeń nie przewidziano żadnego odszkodowania. Jeżeli poprawki, które dzisiaj złożyłam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#BożenaŻelazowska">…nie zostaną uwzględnione, klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za odrzuceniem tej ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-664.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-665.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-665.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie ministrze, problem waszej ekipy polega na tym, że was przerasta każde zadanie, które polega na tym, żeby zrobić coś bardziej skomplikowanego, niż przetransferować kolejny miliard, 10 czy 50 mld zł bezpośrednio przelewem do jakieś instytucji i rozdać to wśród ludzi. Was przerastają takie zadania. Nie ma elektrowni jądrowej, nie ma reformy strukturalnej państwa. Właściwie jedyną reformę, jaka została zrobiona przez te wszystkie lata, to zrobił Banaś w administracji skarbowej — i to jest wszystko, jeśli chodzi o reformowanie państwa. Was wszystko przerasta.</u>
          <u xml:id="u-666.1" who="#RobertWinnicki">Czy CPK ma sens ekonomiczny? Czy to się — przecież mówimy o perspektywie nie 5 lat, ale kilkudziesięciu — opłaci? Rzeczywiście my tego nie wiemy. My cały czas tego nie wiemy. Może to miało sens, może to straciło sens, bo to już trwa tyle lat. I dzisiaj stajemy przed problemem, szanowni państwo, wywłaszczeń. Ludzie płaczą, rozpisują się. Oferujecie 30–40% wartości, ceny rynkowej na tym terenie. Są z tym ogromne problemy, są protesty, grzęźniecie w tym. Próbujecie to regulować ustawą, która wchodzi w życie ponad 4 lata od uchwalenia ustawy o CPK. Ponad 4 lata, na litość boską. Pomyślmy o tym, jakiego rzędu są to pieniądze. To jest zapewne kwestia różnicy między tym, jak wyceniają to mieszkańcy, i tym, jak wy to wyceniacie. Strzelam, ale moim zdaniem nie jest to więcej niż kilkadziesiąt milionów złotych w tym momencie. Co to jest tak naprawdę kilkadziesiąt milinów złotych w tych spornych kwestiach? To jest, szanowni państwo, nic. Więcej konsumujecie w ciągu paru miesięcy, przeznaczając na swoje pensje, na swoje zarządy. Gdzie jest w ogóle jakikolwiek rachunek ekonomiczny? Gdzie jest jakikolwiek sens w tych waszych działaniach? Wszystko sprawia wrażenie, że idea budowy CPK dla waszej ekipy, dla waszego rządu to jest po prostu króliczek, którego trzeba gonić. Gonicie go już w planach szósty rok, w realizacji czwarty rok. Czy on w ogóle kiedykolwiek dostąpi realizacji? Za rok są wybory, a mamy kryzys gospodarczy. To jest naprawdę, panie ministrze, coś, co warto by było wziąć pod refleksję, czy tak dalej może to funkcjonować. Według nas, według Konfederacji nie może to funkcjonować. To traci sens przy takim procedowaniu spraw, jeśli chodzi o CPK. Państwo, którzy pobieracie z tego tytułu pieniądze, jest szeroki wianuszek różnych spółek i obsada z klucza partyjnego, prawdopodobnie wozicie dzisiaj puste taczki. Niestety tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-666.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-668.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Zacznę od pewnej refleksji na temat słów pani poseł, która przedstawiała tutaj stanowisko Prawa i Sprawiedliwości. Szanowni państwo, nie można całej tej niegodziwości i wszystkich krzywd, które PiS wyrządza dzisiaj ludziom przy okazji realizacji CPK, usprawiedliwiać tym, że jeden generał amerykański powiedział, że lotnisko Baranów może się przydać, jakby nie było innych lotnisk w Polsce. Ta ustawa rodzi szereg negatywnych konsekwencji i ma szkodzić ludziom, takie jest jej zadanie. Polska 2050 dzisiaj będzie stała i broniła ludzi, których rząd chce skrzywdzić. Będziemy chronić ludzi przed tymi szkodliwymi działaniami. Dlatego na ręce pana marszałka składam w pierwszej kolejności wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy, bo miejsce tego projektu jest w koszu.</u>
          <u xml:id="u-668.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-668.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: W koszu.)</u>
          <u xml:id="u-668.5" who="#MirosławSuchoń">Panie marszałku, na pana ręce.</u>
          <u xml:id="u-668.6" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Ten projekt trzeba przybliżyć, dlatego że on oddziałuje na wiele różnych obszarów funkcjonowania naszego państwa, na nasze małe ojczyzny. Po pierwsze, prowadzi do przejęcia spółki Porty Lotnicze przez CPK. Powstanie olbrzymi konflikt interesów. Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność CPK, z pewnością na tym konflikcie stracą nasze małe regionalne porty w Krakowie, Katowicach, Poznaniu, Gdańsku, Rzeszowie i Wrocławiu, czyli wszędzie tam, gdzie one są akceleratorem wzrostu, rozwoju gospodarczego. Do tego nie można dopuścić. Po drugie, ta ustawa umożliwia przejęcie przez CPK środków z Funduszu Kolejowego. Przecież zależy nam na tym, żeby rozwijać kolej w sposób równoważny, żeby ona docierała do wielu małych, mniejszych i większych miejscowości. Tymczasem CPK chce położyć łapę, co uniemożliwi finansowanie tych zadań właśnie w tych mniejszych miejscowościach i małych ojczyznach. Po trzecie, ta ustawa powoduje, że CPK stanie się swego rodzaju nadorganem, który będzie mógł ingerować we władztwo planistyczne gmin, sabotować decyzje inwestycyjne, czym znowu może szkodzić naszym gminom, które chcą się rozwijać, chcą inwestować. Po czwarte, projekt likwiduje obowiązkowe konsultacje na etapie decyzji lokalizacyjnej. Nie ma chyba jawniejszego sposobu na to, aby pozbawić społeczność lokalną udziału w podejmowaniu decyzji niż takie właśnie propozycje, czyli pozbawienie możliwości konsultacji. Po piąte, dzięki tej ustawie te nieruchomości, które zostaną wywłaszczone, trafią bezpośrednio do CPK. Co prawda istnieje możliwość zwrotu pierwotnym właścicielom, jeżeli one nie zostaną wykorzystane do procesu inwestycyjnego, jednak wiemy dobrze, że tego rodzaju decyzje nie są podejmowane. Co będzie można z tymi nieruchomościami zrobić? Trafią do tych, których CPK wybierze, do kolejnych kolegów nominatów politycznych. Do tego nie można dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-668.7" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Centralny Port Komunikacyjny, spółka CPK do tej pory dała się poznać jako organizacja, której działania naruszały podstawowe prawa ludzi, podstawowe prawa społeczności, a ten projekt ma jeszcze ułatwić tę szkodliwą działalność. Żądamy odrzucenia tego projektu. Gdyby jednak on przeszedł, na ręce pana marszałka składam jeszcze poprawki uzgodnione ze stroną społeczną, które choć trochę będą mogły poprawić ten projekt. Ale nie ukrywam, że liczymy na to, że ten projekt zostanie odrzucony, wyrzucony do kosza, bo w koszu jest miejsce tego złego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-668.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Rozenek, PPS.</u>
          <u xml:id="u-669.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#AndrzejRozenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-670.1" who="#AndrzejRozenek">Wysoka Izbo! To jest „Miś”, odcinek kolejny, nie pamiętam już który. Nawiązuję oczywiście do „Misia” mistrza Barei. Miś mistrza Barei był śmieszny i w zasadzie tani, bo był ze słomy. Miś pana ministra Horały śmieszny nie jest i jest cholernie drogi, tak drogi, że nawet ciężko to sobie wyobrazić. Proszę państwa, kto z nas umie sobie wyobrazić 400 mld zł i umie powiedzieć, ile to dokładnie jest w przeliczeniu na cokolwiek realnego.</u>
          <u xml:id="u-670.2" who="#AndrzejRozenek">Popróbujmy, panie ministrze. Np. przekop Mierzei Wiślanej zwany sympatycznie przez mieszkańców tamtych okolic rowem prezesa kosztował 2 mld zł, ale miał na początku kosztować 800 mln. Dlaczego o tym mówię? Żeby szacunkowo mniej więcej wiedzieć, o ile PiS się myli w swoich szacunkach. Skoro mówią, że CPK ma kosztować 400, śmiało możemy założyć, panie ministrze, że będzie kosztować 800. Prawda, zgadza się pan ze mną? To dobrze. 800 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-670.3" who="#AndrzejRozenek">I teraz uwaga, zwracam się do wszystkich państwa, do ludzi, którzy ogrzewają swoje domy nie węglem, tylko olejem opałowym, gazem, prądem, macie ciepło z sieci centralnego ogrzewania. Rząd dla tych ludzi, którzy ogrzewają węglem, przeznaczył 11 mld zł i to będą te słynne dopłaty do tony węgla. Dla tych, którzy nie ogrzewają węglem, rząd nie będzie miał pieniędzy. Wyjdzie i powie: Nie mamy dla was forsy, przykro nam. Musicie sobie jakoś poradzić. Ale 400, a raczej 800 mld na chorego misia będzie.</u>
          <u xml:id="u-670.4" who="#AndrzejRozenek">Zastanówcie się ludzie nad tym, kto nami rządzi. Jeszcze słyszę tu na dodatek banialuki o tym, że port lotniczy ma służyć obronie ojczyzny. Litości, przecież ten port powstanie za 10, 20 lat, a najprawdopodobniej w ogóle nie powstanie. Za 10, 20 lat nawet jak powstanie, to już będzie dawno po herbacie, panie ministrze. A teraz wy mówicie, że chcecie wydać w tym momencie, kiedy wojna jest za naszą granicą, 400, a raczej 800 mld zł, na projekt, który będzie za 10, 20 lat, który nie ma naprawdę żadnego znaczenia strategicznego, w momencie kiedy — uwaga — nasze jednostki specjalne takie jak np. Grom, Formoza, Lubliniec oczekują na pilne zakupy tu, natychmiast, teraz wielkości np. w przypadku Formozy 30 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-670.5" who="#AndrzejRozenek">Ten rząd nie ma 30 mln zł dla Formozy, żeby broniła naszego wybrzeża, ale chce wydać 400, a raczej 800 mld zł na misia, misia pana Horały. Ten rząd nie ma na to, uwaga, żeby JWK, Jednostka Wojskowa Komandosów w Lublińcu, miała własną strzelnicę — to koszt powiedzmy 5 mln zł — ale chce wydać 800 mld na misia i opowiada nam, że to wszystko po to, żeby zapewnić nam bezpieczeństwo, bo trzeba się szykować na wojnę.</u>
          <u xml:id="u-670.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Pierwszy zbombardowany punkt.)</u>
          <u xml:id="u-670.7" who="#AndrzejRozenek">Ludzie, to chyba jest jakiś obłęd. Żyjemy tu w jakimś niespecjalnie normalnym otoczeniu. Zastanówcie się, co wy robicie. Za naszą granicą jest wojna, a wy chcecie 800 mld zmarnować na projekt równie potrzebny jak rów prezesa na Mierzei Wiślanej. Przecież to jest jawna dywersja, co robicie. Przeznaczcie te pieniądze na wojsko, przeznaczcie te pieniądze na szkoły, na szpitale, to wtedy będzie jakiś pożytek.</u>
          <u xml:id="u-670.8" who="#AndrzejRozenek">Na koniec, oczywiście Koło Parlamentarne PPS nie poprze tej szkodliwej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-670.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Osób, które się zapisały do zadawania pytań, jest 43.</u>
          <u xml:id="u-671.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-671.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadawanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-671.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł Lidię Burzyńską z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#LidiaBurzyńska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zmarnowane pieniądze — tak państwo z opozycji z tej mównicy mówicie. Czy wy nie potraficie zapamiętać, czy nie chcecie pamiętać? Bo te same sformułowania, ta sama ironia była w przypadku krytykowanego przez posłów przed chwileczką przekopu Mierzei Wiślanej. Nie wiem, z jakimi ludźmi z tego terenu pan się spotyka, którzy mówią takie banialuki.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#LidiaBurzyńska">Ale niewątpliwie wartością dodaną jest fakt, że rząd Prawa i Sprawiedliwości — i za to dziękuję — prowadzi i będzie prowadził dialog ze stroną społeczną, dla której oczekiwanym efektem będzie wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych oraz znaczące ograniczenie obciążeń administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-672.2" who="#LidiaBurzyńska">Cieszy również fakt, że podwyższone zostały wysokości bonusów przyznawanych w ramach programu dobrowolnych nabyć odpowiednio z 10 na 20% oraz z 20 na 40%. To jest efekt słuchania.</u>
          <u xml:id="u-672.3" who="#LidiaBurzyńska">Mam pytanie. Czy te działania w sposób istotny, panie ministrze, zaspokoją oczekiwania zainteresowanych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-672.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#KrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! To nie dialog. Tam siedzą ludzie. W całej Polsce ludzie dzisiaj obserwują i mówią: Stop dla CPK. To jest znaczek dla pana. CPK to dzisiaj wojna z Polakami. Państwo nie konsultowali tego projektu na żadnym jego etapie. Państwo nie rozmawiali z tymi ludźmi i z ludźmi na Podkarpaciu, w Jasionce i w Rzeszowie.</u>
          <u xml:id="u-674.1" who="#KrystynaSkowrońska">Zwołałam zespół, uzgodniłam z panem termin, żeby pan przyjechał do Rzeszowa. Pan powiedział, że to będzie pana spotkanie. Co pan chce powiedzieć tym ludziom na galerii i tym ludziom w Rzeszowie? Że teraz nie będzie z nimi konsultacji? Że na CPK wydacie 400, a nawet 800 mld zł? Jak wydacie 400 mld to dług będzie w wysokości 82%. Co pan robi? Pan robi tylko festyny. 440 km od miejsca, gdzie będzie przebiegać CPK, będzie festyn w Krokowej. Za to zapłacą podatnicy. Posiedzenie zespołu na Podkarpaciu się odbędzie. Na pana spotkanie przyjdziemy, ale będziemy protestować, bo to jest wielka granda. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-674.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-675.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#AnitaSowińska">Szanowni Państwo! Ta ustawa to skok na kasę państwową, ale to także skok na własność prywatną, bo jak inaczej nazwać wywłaszczenia na rzecz spółki CPK? Tłuste koty, wypasione na wysokich pensjach z naszych publicznych pieniędzy nic już nie robią, ale przepraszam: zarządzają łąką w Baranowie i organizują pikniki wyborcze. To jest zresztą ostatnio najważniejsza rzecz, którą robią w pracy. Takich pikników w wakacje ma być 10. I dwa się już odbyły w Tuszynie w województwie łódzkim i w Krokowej na Pomorzu. Atrakcji było moc: dmuchańce dla dzieci, symulatory lotów, kolejka, wata cukrowa, koncerty gwiazd disco polo, w Tuszynie to był zespół DJ W, a w Krokowej — Zajefajni. Wszystko na koszt podatników.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jak się bawić, to się bawić.)</u>
          <u xml:id="u-676.2" who="#AnitaSowińska">W związku z tym mam pytania do pana ministra: Ile kosztują te pikniki oraz czy spółka CPK poszerza swój zakres działania o organizację imprez i kampanii wyborczych?</u>
          <u xml:id="u-676.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-677.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Skutki społeczne tego typu decyzji zawsze są bardzo brzemienne, w szczególności gdy się wchodzi w bardzo zurbanizowaną i jednocześnie gospodarczo silnie wykorzystaną infrastrukturę. Przecież to jest zaplecze żywnościowe dla Warszawy, ten teren, na którym lokujemy tę inwestycję. Nie krytykując samej decyzji dotyczącej zasadności powołania Centralnego Portu Komunikacyjnego — przecież są alternatywne lokalizacje, które w ogóle nie były przez państwa rozpatrywane. Przykładem jest lokalizacja w pobliżu Babska, gdzie mamy prawie 700 ha państwowych gruntów, gdzie obok jest również należący do Skarbu Państwa poligon, którą można byłoby uznać jako alternatywną lokalizację, przecież ona była rozpatrywana wcześniej. I to by obniżyło koszty społeczne. Nie już mówię o tym, że włączenie polskich portów lotniczych i tym samym również regionalnych portów wywołuje olbrzymi sprzeciw poszczególnych regionów, w których te porty są. Widzą w tym zagrożenie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Socjalistyczny sposób zarządzania. Tyle można powiedzieć w zasadzie o tym, co się dzieje w związku z Centralnym Portem Komunikacyjnym. Teraz przejęcie PPL-u również, jak widać, jest dokładnie w duchu takiego socjalistycznego zarządzania państwem. To jest filozofia, której ten rząd po prostu cały czas hołduje. Wszystkie projekty, których się podjęliście albo są przeszacowane, albo się rozwlekają. Ja naprawdę kibicowałem przez wiele miesięcy temu, żeby CPK w końcu sensownie ruszyło, żeby ten projekt mógł być realizowany. Tylko w tym momencie, w którym zmieniacie sposób, w jaki ma dochodzić do wykupu gruntów, i sposób, w jaki to zmieniacie, i centralizujecie znowu to, jak mają wyglądać porty w Polsce, zamiast opierać się na zdrowych zasadach, zdrowej zasadzie pomocniczości, to jest absurd i na to nie możemy się zgodzić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-680.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Warto jednak zaznaczyć, że w trakcie procedowania nad projektem odnieśliśmy mały sukces. Otóż została przyjęta nasza poprawka, która przywracała obowiązek przedstawienia w czasie procesu uzyskiwania zezwolenia na założenie lotniska użytku publicznego informacji ekonomiczno-finansowych dotyczących planowanych przychodów i kosztów, czyli generalnie pokazujących, czy to lotnisko finansowo się spina. To jest nasz wielki sukces. Panie ministrze, pan minister zawsze mówił, że analizy są gotowe. Z jakich powodów rząd chciał usunąć ten przepis z obrotu prawnego? Przecież skoro te informacje są od zawsze gotowe, to nie powinno być problemu, a tu jednak była propozycja usunięcia. Po drugie, czy te analizy mogą zostać udostępnione posłom, np. w kancelarii tajnej? Jeżeli tak, to ja poproszę o umożliwienie mi zapoznania się z tymi materiałami właśnie w takim trybie tajnym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-682.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-683.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mariusz Trepka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-683.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#MariuszTrepka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wysłuchałem wystąpień klubowych i stwierdzam jedną rzecz: cała nasza opozycja stwierdziła, że jeżeli jest port lotniczy w Berlinie, to po co ma być pod Warszawą.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Joński: Jezu, znów to samo…)</u>
          <u xml:id="u-684.2" who="#MariuszTrepka">No i to skłania mnie do tego, że musimy to wykonać.</u>
          <u xml:id="u-684.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Okęcie jest.)</u>
          <u xml:id="u-684.4" who="#MariuszTrepka">Panie ministrze, czy po przyjęciu tej ustawy…</u>
          <u xml:id="u-684.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Joński: A teraz jeździ pan do Berlina?)</u>
          <u xml:id="u-684.6" who="#MariuszTrepka">Tak, jeżdżę.</u>
          <u xml:id="u-684.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-684.8" who="#MariuszTrepka">Turystycznie.</u>
          <u xml:id="u-684.9" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Lenartowicz: Chyba trzeba się wyspowiadać.)</u>
          <u xml:id="u-684.10" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Joński: A po co pan jeździ do Berlina?)</u>
          <u xml:id="u-684.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do Przyłębskiej. Na kawkę.)</u>
          <u xml:id="u-684.12" who="#MariuszTrepka">Natomiast, panie ministrze, czy w momencie, kiedy przyjmiemy tę ustawę, usprawni to proces wykonawstwa Centralnego Portu Lotniczego i jak będzie wyglądała nasza, jako Polski, sytuacja w Europie?</u>
          <u xml:id="u-684.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-684.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-684.15" who="#komentarz">(Głos z sali: To było dobre wystąpienie.)</u>
          <u xml:id="u-684.16" who="#MariuszTrepka">To jest przede wszystkim…</u>
          <u xml:id="u-684.17" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-684.18" who="#MariuszTrepka">Nie z Berlina, a z Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-684.19" who="#MariuszTrepka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-684.20" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Zapraszamy do Poznania, piękne regionalne lotnisko.)</u>
          <u xml:id="u-684.21" who="#komentarz">(Głos z sali: I do Wrocławia.)</u>
          <u xml:id="u-684.22" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do Gdańska. Warto.)</u>
          <u xml:id="u-684.23" who="#komentarz">(Głos z sali: I do Modlina.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">No dobrze.</u>
          <u xml:id="u-685.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-685.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Aż pana marszałka zatkało.)</u>
          <u xml:id="u-685.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale nie ja będę odpowiadał na to pytanie, więc jestem w dobrej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-685.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-685.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wystąpienie sztos.)</u>
          <u xml:id="u-685.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-685.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#GabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mówicie o dialogu ze stroną społeczną. Nawet nie chcę tego nazywać kpiną, bo jest dużo gorzej. Takie sformułowania świadczą tylko o pogardzie wobec ludzi i o kompletnym oderwaniu się od rzeczywistości. I nie będę dziś mówiła o wywłaszczeniach, bo akurat tu do tego dialogu, a przynajmniej do wysłuchania głosów w sprawie wywłaszczeń, zostaliście zmuszeni i to się odbędzie. Ale chciałabym pomówić o innym dialogu. O tym dialogu, który wy rozumiecie tylko jako tępą propagandę i ewentualnie takie chamskie kupowanie poparcia.</u>
          <u xml:id="u-686.1" who="#GabrielaLenartowicz">Chciałabym zapytać o to, na co wydaliście w spółce przez 4 lata, do 2021 r., ponad 17 mln zł i ile jeszcze wydaliście w tym roku. Na pikniki — to wiemy, na samochody strażackie — to wiemy. Ale ja bym chciała wiedzieć, i chcę odpowiedzi na to pytanie na piśmie, ile wydaliście na artykuły sponsorowane, na reklamy w mediach i na tego typu pseudo-PR-owskie kupowanie poparcia.</u>
          <u xml:id="u-686.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pikniki.)</u>
          <u xml:id="u-686.3" who="#GabrielaLenartowicz">Bo wy rozumiecie dialog tylko jako korupcję polityczną.</u>
          <u xml:id="u-686.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią posłankę Beatę Maciejewską z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-687.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#BeataMaciejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedna z posłanek PiS-u stwierdziła na tej mównicy, że ten projekt stymuluje polską gospodarkę, ale jest to oczywista nieprawda. Ten projekt zwija i niszczy polską gospodarkę, a szczególnie tę lokalną. To, co ten projekt stymuluje, to są apetyty i portfele pracowników łąki pod Baranowem. Przypomnę, że wydaliśmy na to co najmniej 250 mln zł, z czego w ubiegłym roku na same zarobki 60 mln zł. Ta inwestycja jest nazywana centralnym przekrętem kasy, inwestycją widmo, przechowalnią kadry PiS. Ale to nie jest najgorsze. Najgorsze jest to, że apetyt rośnie w miarę jedzenia. Najgorsze jest to, że teraz ofiarą tej megalomańskiej inwestycji mają się stać lokalne porty, lokalne linie kolejowe, a także organizacje pozarządowe, które przy tej okazji wytracają swoją moc. Proszę wyjaśnić, czemu to ma służyć, panie ministrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-688.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ludzką rzeczą jest błądzić, ale jeszcze bardziej ludzką cechą jest to, żeby przyznać się do tego i się wycofać w odpowiednim czasie.</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#JarosławRzepa">Szanowni Państwo! Dzisiaj bym zadał pytanie: Kto w tej Polsce tak naprawdę jeszcze chce CPK? Kto chce?</u>
          <u xml:id="u-690.2" who="#komentarz">(Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska: Prezes.)</u>
          <u xml:id="u-690.3" who="#JarosławRzepa">Rolnicy tam mieszkający? Na pewno nie. Rolnicy, którym chce się zabrać gospodarstwa i narzędzie pracy? Nie. Samorządowcy? Nie. Oni maja blokadę, jeśli chodzi o inwestycje infrastrukturalne, już od kilku lat. Ludzie, którzy wybudowali tam domy? Na pewno nie. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości z tego okręgu? Też nie, szanowni państwo. Oni na ulice nie mogą normalnie wyjść, bo ludzie im nie pozwalają, już nie mówiąc o tym, że nigdy więcej ich nikt nie wybierze. Szanowni państwo, dzisiaj kryzys wam to ograniczy i nie pozwoli na to, żeby to zbudować. Tylko szkoda tych pieniędzy, szkoda ludzi, którzy muszą protestować, których nikt nie słucha. Bo wy słuchacie tylko jednej osoby, ale pamiętajcie, że ona wieczna nie jest, a wy zostaniecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-690.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#MichałGramatyka">Czcigodny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! O tym, jak bardzo pozbawiona pomyślunku, jakiegoś szacunku dla Polek i Polaków, szacunku dla ich małych ojczyzn, dla ich lokalnych wspólnot jest ta inwestycja, a w szczególności proces jej projektowania, dobrze świadczy choćby list, który pan premier otrzymał od burmistrza miasta Orzesza pana Mirosława Blaskiego. Dlaczego akurat miasto Orzesze? Ano dlatego, że przez Orzesze przebiegają wszystkie możliwe warianty jednej z projektowanych linii szybkiej kolei. Oczywiście konieczne będzie wyburzenie domów, konieczne będą likwidacja gospodarstw rolnych, likwidacja siedzib firm. Problem polega na tym, że samorządowcy powiatu mikołowskiego zaproponowali wariant, który nie narusza tej tkanki, omija miasta, przebiega przez las, omija zabudowania, ale nikt nie chciał z nimi o tym rozmawiać. Po prostu państwo ich zlekceważyli.</u>
          <u xml:id="u-692.1" who="#MichałGramatyka">Przedstawili oni również dane waszej firmy, Polskiej Grupy Górniczej, które udowadniają, że zachowanie przebiegu przez Orzesze może spowodować, że linia będzie przechodziła przez teren narażony na szkody górnicze. Dlaczego wy nie słuchacie ludzi? Dlaczego to hasło: pokora, praca, umiar zostało przez was tak szybko zarzucone?</u>
          <u xml:id="u-692.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-693.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Czy pan się nie boi? Wydać 0,5 bln zł publicznych pieniędzy, zaprojektować jakieś monstrum, bo nie wiem, jak to nazwać, jakiś gigant w środku Polski, który ma być podobno centralnym portem lotniczym, opleść to siecią torów i dróg nawzajem się krzyżujących, kiedy nie wiadomo, czy się to zrobi, skąd mają być pieniądze, jak, ile tam będzie tych pasażerów… Jeżeli pan wie, to proszę nam też powiedzieć, bo próbujemy się dowiedzieć i jakoś cicho sza. A więc ja na pana miejscu bym się bardzo bała, proszę pana, bo na pewno to lotnisko nie powstanie wcześniej niż za 10 lat. Otóż zwracam panu uwagę, że za 10 lat to o pańskiej formacji już wszyscy zdążą trzy razy zapomnieć,…</u>
          <u xml:id="u-694.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-694.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…a Polacy zostaną ze swoją krzywdą w wyniku wywłaszczeń i z długami na parę pokoleń. I pomników na pewno nikt panu nie będzie stawiał, chyba że pomnik nieudacznictwa, rozrzutności i pychy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-694.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rząd na koszt podatników zorganizował sobie kopalnię złota. Z jej zasobów próbuje zrealizować jakieś inwestycje kolejowe, jakieś inwestycje drogowe. Przez wiele lat sowicie opłaca też zacne grono urzędników, którzy nadzorują najdroższą w Europie łąkę. Wywłaszcza się ludzi z ich gospodarstw, dorobku życia całych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#JanSzopiński">Chciałem zapytać: Czy rząd liczy na to, że nikt w naszym kraju nie kontroluje wydatków ponoszonych na ten pomnik obecnej władzy? Chciałem też zapytać pana ministra w związku z informacjami o piknikach organizowanych na koszt CPK: Na jaki adres wniosek lub fakturę mają wysłać samorządy Bydgoszczy, Inowrocławia, Sępólna, Świecia i Mogilna? Będę też zobowiązany panu ministrowi, ponieważ już trzeci raz pytam z tego miejsca o zarobki w CPK, w tym zarobki pełnomocników regionalnych. Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-696.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#MartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zmieńcie tytuł ustawy, bo ta ustawa powinna się nazywać: bezprawny, nieograniczony, niekonstytucyjny, nielimitowany proces budowy centralnego pola korupcji lub, jak mówią ludzie, centralnego pola kapusty, tej w waszych portfelach.</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-698.2" who="#MartaWcisło">Do dziś strata spółki to 243 mln zł. Tą ustawą w sposób niekontrolowany, nielimitowany chcecie pompować kasę. Tą ustawą chcecie przejmować prywatne nieruchomości bez zgody właścicieli na potrzeby badań lub rezerwacji. Tą ustawą chcecie przejąć majątek PKP. Jednym słowem: hulaj dusza, piekła nie ma. Państwo w państwie.</u>
          <u xml:id="u-698.3" who="#MartaWcisło">Panie Ministrze! Z tego miejsca oskarżam pana o działanie na szkodę obywateli i bez zgody obywateli. Jak mówi wasz prezes: dosyć tego, stop PCK i CPK, i innym nazwom.</u>
          <u xml:id="u-698.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-698.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-698.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak można być przeciwko PCK?)</u>
          <u xml:id="u-698.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Aferze PCK.)</u>
          <u xml:id="u-698.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: PCK — to Zalewska wie, tam zapytajcie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-699.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Na stronie CPK czytamy: „CPK bliżej ludzi. Startują pikniki rodzinne #KierunekCPK”. Panie ministrze, proszę mi powiedzieć: W ilu miastach zagłębia — w Będzinie, w Dąbrowie, w Sosnowcu, w Zawierciu, w Jaworznie — będą te pikniki? To jest moje pierwsze pytanie. Prosiłbym też o odpowiedź na drugie pytanie: Czy prawdą jest, że strata CPK wykazana w 2021 r. była na poziomie ponad 200 mln zł? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź w regulaminowym terminie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Aleksandra Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-701.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ostatnio pan minister Horała w jednej z rozgłośni radiowych tak się pożalił: Nawet jak robimy coś dla lokalnej społeczności, wspieramy budowę placu zabaw, kupujemy wóz dla OSP, organizujemy piknik z CPK, to nawet to jest krytykowane, nawet to jest powód do ataku.</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#AleksandraGajewska">Panie ministrze, serio? Spółka, która ma budować lotnisko, kupuje gminom wozy strażackie, aranżuje place zabaw? Panu się wydaje, że takie są zadania Centralnego Portu Komunikacyjnego? Generalnie jest tak: robota leży, koledzy pana Horały zarabiają ciężkie pieniądze za to, że doglądają łąki, do dzisiaj nie został złożony wniosek dotyczący oceny środowiskowej tego projektu, ludzie protestują, a pan Horała jeździ i organizuje festyny.</u>
          <u xml:id="u-702.2" who="#komentarz">(Poseł Marta Wcisło: I grilla.)</u>
          <u xml:id="u-702.3" who="#AleksandraGajewska">Przecież to jest jakaś kpina. Ale może to nie jest, szanowni państwo, przypadek. Może to nie jest przypadek, że za publiczne pieniądze organizowane są festyny w okręgu wyborczym pana ministra. Panie ministrze, czy to jest Centralny Port Komunikacyjny, czy to jest centralne planowanie kampanii — kampanii pana ministra Horały? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-702.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-703.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Wiesław Buż, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-703.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#WiesławBuż">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnianiu projektu ustawy napisaliście, panie ministrze, że Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o. jest spółką celową do przygotowania i przeprowadzenia celu inwestycyjnego. Potwierdził to osobiście pan minister Marcin Horała, tłumacząc, że CPK to podmiot powołany do realizacji programu inwestycyjnego i nie może być dochodowy. Usprawiedliwiał w ten sposób ogromne straty, które w większości na tym etapie pochłaniają oczywiście wynagrodzenia. Skoro tak jest, to proszę wyjaśnić konieczność przekształcenia Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” w spółkę prawa handlowego, a następnie wniesienia jej akcji na podwyższenie kapitału spółki CPK. Przekształcenie się tłumaczy, ale w jakim celu CPK ma wobec takiej sytuacji tymczasowości czy celowości przejąć akcje utworzonej, planowanej spółki? Ten projekt jest wielce wątpliwy, rozgrzewa mieszkańców całej Polski, czego tutaj dzisiaj doświadczamy. W tej jedynej horyzontalnej ustawie na tym etapie inwestycyjnym takie kapitałowe łączenia nie powinny mieć miejsca. Oby to się skończyło — bo to się skończy źle. Oby to nie skutkowało bankructwem polskiego przewoźnika lotniczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-705.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Arkadiusz Marchewka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#ArkadiuszMarchewka">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Ten wasz CPK jest najlepszym dowodem na to, jak wysoko pofrunęliście w przestworza marnotrawstwa. Tego lotniska nie ma i szybko nie będzie, za to są już świetne pensje dla prawie 0,5 tys. osób. Zapowiadaliście, że to lotnisko obsłuży 40 mln pasażerów. 40 mln już jest, już poszło, ale na wynagrodzenia za zarządzanie łąką. I trzeba powiedzieć jasno, że ta łąka to jest niezły wypas dla waszych prezesów, którzy w ubiegłym roku zarobili ponad 2 mln zł. Na to idą pieniądze z podatków Polaków i na te wszystkie festyny. Ostatni odbył się w Krokowej, 440 km od Baranowa. To na pewno zupełny przypadek, że to miejscowość, która znajduje się w okręgu wyborczym pana ministra Horały, który jest odpowiedzialny za budowę CPK.</u>
          <u xml:id="u-706.1" who="#ArkadiuszMarchewka">Panie Ministrze! Naprawdę odlecieliście. Czy nie sądzi pan, że to najwyższy czas, żeby zejść na ziemię? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-706.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-707.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-707.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Marcinie! Co wy tam budujecie w tym Baranowie?</u>
          <u xml:id="u-708.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nic.)</u>
          <u xml:id="u-708.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: W Pacanowie.)</u>
          <u xml:id="u-708.3" who="#KrzysztofGawkowski">Mówicie, że chcecie budować lotnisko, ale póki co na łące rosną chwasty. Nie tak dawno, 14 kwietnia, powiedział pan w Radiu ZET: jeśli do 2027 r. nie powstanie CPK, to złożę dymisję.</u>
          <u xml:id="u-708.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-708.5" who="#KrzysztofGawkowski">Chciałem panu powiedzieć, panie ministrze, że CPK nie powstanie do 2027 r., a pan już za rok nie będzie ministrem. Tyle napsuliście w sprawie tego CPK, tyle nakręciliście, tyle kasy wyciągnęliście, że dzisiaj można z was kpić, bo budowa dużego lotniska w Polsce jest potrzebna, ale z rozsądkiem, z dobrym planem, a nie z piknikami za państwową kasę.</u>
          <u xml:id="u-708.6" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Ministrze! Wypadałoby tu przyjść i powiedzieć tak: przepraszam, odchodzę już dzisiaj, w lipcu 2022 r., a nie w 2027 r. Namawiam pana do takiej deklaracji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-708.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-709.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie i Panowie Posłowie z PiS-u! Panie Ministrze! Chcecie stworzyć superprzedsiębiorstwo, które będzie stało w Polsce całkowicie ponad prawem i będzie mogło zrobić naprawdę wszystko, co zostanie wymyślone na ulicy Nowogrodzkiej. Łączycie CPK z „Portami Lotniczymi”. Mam pytanie: Dlaczego nie z Orlenem? Przecież będzie się tankować samoloty, można sprzedawać tam gazety Polska Press, można sprzedawać słynne w całej Polsce hot dogi.</u>
          <u xml:id="u-710.1" who="#KrzysztofPiątkowski">Po co to wszystko? Chyba tylko po to, żeby zniszczyć życie 20 tys. ludzi, 20 tys. Polaków, żeby odebrać ich dorobek życia i zapłacić im jak najmniej, bo przecież to pan osobiście, panie ministrze, chce to budować i jednocześnie przygotowuje pan projekt ustawy dotyczący wywłaszczeń.</u>
          <u xml:id="u-710.2" who="#KrzysztofPiątkowski">Chcę powiedzieć jedno: nie będzie wam łatwo, bo Polacy będą walczyć o swoje rodziny, o swoje domy i my będziemy razem z nimi.</u>
          <u xml:id="u-710.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-711.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#KarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko w zeszłym roku spółka CPK zanotowała gigantyczne straty w wysokości 243 mln zł, choć budowa tego projektu nie ruszyła jeszcze na żadnym odcinku.</u>
          <u xml:id="u-712.1" who="#KarolinaPawliczak">Proszę o odpowiedź na piśmie: Ile wynosiła strata w poprzednich latach? Z czego wynikają tak olbrzymie straty? Ile konkretnie i ostatecznie będzie kosztować ta inwestycja? Czy znacie, a powinniście znać, ostateczne kalkulacje dotyczące zarówno strony inwestycyjnej, jak i te związane z docelowym utrzymaniem tego projektu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-712.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#EwaKołodziej">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ramach konsultacji społecznych tego projektu ustawy uwagi zgłosiły 33 podmioty, a także wiele osób prywatnych. Kwestionowano również ogólnie samą ustawę jako naruszającą przepisy systemu prawa. Wskazano także, że projektowana ustawa wzmacnia pozycję materialną i prawną spółki celowej. Do tego wszystkiego dochodzi skala uwag, które jako posłowie otrzymujemy w naszych biurach poselskich.</u>
          <u xml:id="u-714.1" who="#EwaKołodziej">W związku z kontrowersjami związanymi z realizacją projektu CPK, a także z samą materią ustawy przekształcającej Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” w spółkę prawa handlowego, proszę o informację: Ile uwag zgłoszono dotychczas w procesie konsultacji społecznych w ramach realizacji projektu CPK? Ile z tych uwag uwzględniono? Jakie będą skutki finansowe wejścia w życie przepisów projektowanej ustawy dla budżetu państwa? Skoro celem połączenia Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze” i CPK jest zapewnienie długofalowej rentowności inwestycji Przedsiębiorstwa Państwowego „Porty Lotnicze”, proszę o informację, jakie będą mierniki ewaluacji rentowności tego procesu. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-714.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-715.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-715.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Staram się zrozumieć całą tę inwestycję. Zakładam, że Okęcie kiedyś się zatka i trzeba będzie wybudować nowy port lotniczy. Zakładam, że trzeba usprawnić polską kolej, bo jest coraz gorzej. Na 100 przejazdów, 85 czy 90 jest spóźnionych. Dzieje się tam bardzo źle.</u>
          <u xml:id="u-716.1" who="#MarekDyduch">Teraz przejmujecie państwo polską kolej, polskie porty lotnicze i wprowadzacie jeszcze większy chaos. To jest pierwsza kwestia: wprowadzicie większy chaos. Jeżeli dzisiaj firma sobie nie radzi, to jak będzie sobie radzić firma z czapą?</u>
          <u xml:id="u-716.2" who="#MarekDyduch">Druga kwestia: w całej konstrukcji jest chaos. Jak można rozpoczynać największą inwestycję przez najbliższe lata w Polsce, nie mając dookreślonego czasu budowy, sposobu budowy, określonych etapów budowy, czasu rozpoczęcia czy pieniędzy? Nie ma tych pieniędzy. Pytam się: Jak można zacząć taką inwestycję od wywłaszczania, nie mając uporządkowanych wszystkich spraw inwestycyjnych? To jest skandal.</u>
          <u xml:id="u-716.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-717.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Centralny Port Komunikacyjny i koleje dużych prędkości zamiast ogólnej aprobaty i oczekiwań na efekty spowodowały wielkie niezadowolenie, protesty i wielki chaos. Dlaczego tak się dzieje? Przecież wszyscy chcą szybkich kolei. Dzieje się tak dlatego, że mamy do czynienia z arogancją władzy, która z nikim się nie liczy, nie szanuje Polaków, nie odpowiada na ich postulaty i nie słucha samorządów, które mają wiele problemów dotyczących przebiegu tych linii. Władza rozstrzyga swoje wydumane pomysły arbitralnie, zza biurka.</u>
          <u xml:id="u-718.1" who="#ZofiaCzernow">Mam zasadnicze pytanie: Kiedy będą prawdziwe konsultacje? Po drugie: Kiedy Czesi wybudują koleje dużych prędkości w celu połączenia ich z polskimi kolejami? Przecież taki jest pomysł. Czy prawdą jest, że Czesi planują to po 2045 r.? Czy są jakieś ustalenia w tym zakresie? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-718.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-719.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Magdalena Biejat, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#MagdalenaBiejat">Panie Ministrze! W tym tygodniu spotkałam się ze stroną społeczną z Lubelszczyzny, z Krasnegostawu, której z niezrozumiałych przyczyn pan nie chce wysłuchać. Z Trawnik do Krasnegostawu wytyczyliście linię kolejową wiodącą do CPK, która ma iść przez ziemie I i II klasy, ziemie, które nie są tak częste w Polsce, na których są gospodarstwa dostarczające produkty do lokalnych zakładów dających pracę mieszkańcom. Robicie to w czasie wojny w Ukrainie, kiedy jednym z najważniejszych wyzwań jest nasze bezpieczeństwo żywieniowe. Mieszkańcy tych gmin i samorządowcy zaproponowali alternatywną trasę dla tej linii kolejowej. Biegłaby ona przez nieużytki, chroniąc w ten sposób lokalne gospodarstwa i miejsca pracy. Wy jednak pozostajecie głusi na ich prośby. Proszę nam zatem wytłumaczyć, panie ministrze, dlaczego nie słucha pan mieszkańców? Dlaczego nie zleciliście analiz dla proponowanego przez nich wariantu? Dlaczego pozwalacie, by ta inwestycja niszczyła gminy na Lubelszczyźnie?</u>
          <u xml:id="u-720.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-721.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! PiS w świecie prawa porusza się jak słoń w składzie porcelany. Prezes nie nauczył, to działacze nie potrafią. Wbrew nazwie ta specustawa oczywiście nie usprawnia procesu inwestycyjnego CPK, ale wynosi spółkę Centralny Port Komunikacyjny ponad prawo. Musicie zawiesić aż ponad 20 ustaw, by zbudować tę swoją egipską piramidę. Nie potraficie się odnaleźć i działać w zwykłej rzeczywistości prawnej. Macie tendencje do życia w państwie nihilistycznym, które za nic ma prawo jednostki, własności, opinię lokalnych społeczności i samorządów, byle za wszelką cenę zbudować największy w historii bubel w Polsce albo nie zbudować, ale przy okazji wydoić publiczną kasę, zebrać całą śmietankę dla siebie, a dla nas, maluczkich, zorganizować ewentualnie parę festynów. A wyjdzie jak z respiratorami. Nie dość, że wydamy kilkadziesiąt miliardów, będzie dziura w ziemi, z której i tak nikt nie poleci, to pan Horała i reszta rządu skończy na azylu w Albanii.</u>
          <u xml:id="u-722.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-723.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#UrszulaZielińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tytuł tej ustawy powinien brzmieć: o przywróceniu państwa feudalnego. Ona jest po prostu brutalna. Jej brutalność najlepiej wyraża list 15-letniej Dominiki z Guzów, która jest dziś z nami na sali. Oto jego fragment: Gdy rodzice dowiedzieli się, że nasz dom ma być podzielony na pół, od tej pory nic nie jest takie samo. W tym roku spółka zorganizowała piknik, gdzie dla dzieci była darmowa wata cukrowa, popcorn i kino plenerowe. To jest po prostu manipulacja uczuciami dzieci. Tak nie można postępować. Ja nie chcę tego portu, nie chcę, aby nas wyrzucili. Proszę rządzących o zaprzestanie tej budowy, koniec cytatu. Ustawami jak ta łamiecie życie ludzi, również dzieci, ale zapomnieliście, że na końcu sprawiedliwość, ta prawdziwa, zwycięża i ona zwycięży i tu, a ci, którym łamiecie życie tą ustawą, wyrzucą was państwo razem z tym projektem na śmietnik historii.</u>
          <u xml:id="u-724.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-725.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem posłem z Pomorza, tak jak pan poseł i pan minister Horała, i muszę powiedzieć, panie pośle, że mieszkańcy Pomorza są zniesmaczeni i oburzeni tym, że organizuje pan, wykorzystując swoje stanowisko jako pełnomocnik rządu do spraw CPK, pikniki promujące CPK, np. w Krokowej, w gminie oddalonej o 440 km od planowanego lotniska. Za nasze pieniądze promuje pan tam siebie, bo ta gmina leży w pana okręgu wyborczym, a nie ma nic wspólnego z tym megalotniskiem, nawet nie ma tam inwestycji towarzyszącej. Następny piknik CPK planuje pan też w pana okręgu wyborczym, bo w Bolszewie koło Wejherowa. Proszę o pisemną odpowiedź: Jaki związek z budową CPK ma gmina Krokowa? Ile kosztował ten piknik w Krokowej? Jak strukturalnie jest powiązana spółka CPK Osiedle, spółka córka, która w KRS-ie jako podstawową działalność ma wpisaną realizację projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków? Szanowny panie pośle, proszę o pisemną odpowiedź na te moje ważne pytania.</u>
          <u xml:id="u-726.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-727.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#RyszardWilczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 24 lutego świat się zmienił, wojna wywróciła wszelkie priorytety. Wiemy, że potrzebujemy środków na obronność kraju. Wiemy, że potrzebujemy pieniędzy na przyspieszoną transformację energetyczną. Elektrownia jądrowa potrzebna jest nam w zasadzie od zaraz. Potrzebujemy elektrowni szczytowo-pompowych, których jest jak na lekarstwo. Wiemy, że mamy zapaść demograficzną i potrzebujemy mieszkań, żeby ją odwrócić. 400 mld. Proszę wreszcie odnieść się do tej liczby. To prawda czy nieprawda? Ile będzie? To jest ekwiwalent 1 mln mieszkań, 1 mln mieszkań dla rodzin. Potrzebujemy trzecich pasów na autostradach, szczególnie na A4, bo ona wiedzie na Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-728.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I A2 też.)</u>
          <u xml:id="u-728.2" who="#RyszardWilczyński">Tego nie ma nawet w planach. Nie podjęliście wysiłku, by nas przekonać, kogokolwiek przekonać, że wasz projekt jest ważniejszy. Patrząc na zadowolone miny panów, dedykuję wam piosenkę Jacka Kaczmarskiego „Spotkanie w porcie”. To nie w CPK, w jakimś innym: „My w niebo ślem rakiety/ Bez wysiłku wielkich rzek cofamy bieg/ Żal mi was, lecz niestety/ Również trudny kunszt baletu/ Najlepiej posiedliśmy na planecie tej”. Weźcie sobie te słowa piosenki do serca.</u>
          <u xml:id="u-728.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-729.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-729.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#KatarzynaLubnauer">Pan Horała i panowie z PiS chcą zbudować bramę do Europy Chińczykom, tylko że na krzywdzie i na koszt Polaków, na krzywdzie mieszkańców Mileszek, Wiączynia, Brzezin, Wiązownej, Baranowa, Mikołowa i wielu innych miejscowości w Polsce. Nie akurat Krokowej, gdzie pan robi swój piknik i gdzie ma pan swój okręg wyborczy. I to jest też na krzywdzie portów lotniczych w dużych miastach, w ten sposób te porty regionalne zginą. Wbrew pozorom to nie zmniejszy wykluczenia komunikacyjnego Polaków, ponieważ, po pierwsze, na kolej dużych prędkości bardzo wielu z nich nie będzie stać, a po drugie, ona się po prostu nie będzie u nich zatrzymywać, ona będzie gdzieś przemykała, robiąc im hałas, koło nich. My potrzebujemy realnej polityki, i to szczególnie w czasach kryzysu, a nie wielkiego pomnika waszego wydawnictwa i waszych pomysłów na to, jak Polska ma wyglądać.</u>
          <u xml:id="u-730.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-731.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Inwestycja CPK i KDP przestała być już dawno projektem inwestycyjnym, a stała się ideologią. Stała się ideologią, od kiedy Jarosław Kaczyński powiedział, że CPK ma powstać. I teraz pan minister, niezależnie od kosztów, od krzywd, od sensu i opłacalności wie, że ten projekt po prostu musi zrealizować. A CPK, ta inwestycja krzywdzi, krzywdzi Polaków i Polskę gospodarczo, ekonomicznie i społecznie. A pan minister jeszcze organizuje na tej krzywdzie ludzkiej swoje wyborcze pikniki. A CPK jest zagrożeniem, także ekologicznym.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#MonikaRosa">Czy pan, panie ministrze, wie, że planowane przebiegi linii 170 KDP zniszczą siedliska gatunków chronionych, zasoby wodne, korytarze migracyjne zwierząt, teren największego w Polsce Śląskiego Ogrodu Botanicznego, który jest dobrem nie tylko śląskim, ale polskim i ogólnoeuropejskim. Mam pytanie, panie ministrze: 400 mld zł — czy to wystarczy? Czy do tej kwoty może pan minister się odnieść? Oraz pytanie: Skąd będzie to finansowanie? Bo ani harmonogramu, ani transparentnej informacji, skąd takie finansowanie będzie, nigdzie znaleźć nie można. Czy będziemy zadłużać się na kolejne pokolenia w bankach koreańskich, bankach chińskich? I bardzo proszę o odpowiedź tutaj z tej mównicy, ale także na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-732.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-733.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Joński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-733.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#DariuszJoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Horała! Wy potraficie wydawać bez opamiętania, bez hamulców i szybko publiczne pieniądze. Ale ja panu obiecuję, że my potrafimy was rozliczyć. Pan niczym Tchórzewski, który obiecywał z tej mównicy, że wybuduje elektrownię Ostrołękę — bezpowrotna strata 1300 mln… Pan nie wybudował jeszcze nic, a już wydał pan 250 mln zł. Zatrudnił pan 500 kolesi w tej spółce. Na sam zarząd w zeszłym roku trzyosobowy wydaliśmy 2,5 mln zł. A teraz pan wpadł na pomysł, żeby te pieniądze wykorzystać w kampanii wyborczej i rozpoczął pan pikniki, oczywiście od swojego okręgu. Niech pan spróbuje pojechać z tymi dmuchańcami, niech pan spróbuje pomalować twarze tym ludziom, których pan chce wywłaszczyć z tych domów, które mają od pokoleń, w Wiskitkach i w Baranowie. Pan usłyszy prawdę, ale pan nie chce tam jechać. Pan wie doskonale, co by pan usłyszał. I chcę pana zapewnić — nie mam żadnego pytania — rozliczymy każdą złotówkę, bo to są publiczne pieniądze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-735.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wólka Orłowska, Stężyca Łęczyńska, Stężyca Nadwieprzańska, Stężyca-Kolonia, Zakręcie, Tuligłowy, Małochwiej Mały, Izbica, Tarzymiechy, Krasnystaw. Mieszkańcy Żdanowa, Zwódnego, Mokrego, Płockiego, Lipska, Bożej Woli, Zamościa i Starego Zamościa, Adamowa, Bełżca, powiat tomaszowski, krasnostawski i zamojski. Są to mieszkańcy miejscowości, którzy protestują i z którymi się spotykamy. Ci mieszkańcy zadają pytania i ja te pytania kieruję do pana, panie ministrze: Dlaczego PiS nam to robi?</u>
          <u xml:id="u-736.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-736.2" who="#KrzysztofGrabczuk">Dlaczego PiS chce budować, tworzyć inwestycję na krzywdzie ludzkiej? Dlaczego proponuje tak niskie ceny? Dlaczego zabiera nam marzenia i własność? Panie ministrze, pan tam był. Dlaczego pan się z nimi nie spotkał, tylko pan uciekał? Tak przynajmniej mówią. Proszę państwa…</u>
          <u xml:id="u-736.3" who="#KrzysztofGrabczuk">Jeśli pan pozwoli, panie marszałku, kilka sekund. Proszę państwa, czasy mamy wyjątkowo trudne, PiS-inflacja, PiS-drożyzna, PiS-raty kredytów, PiS- brak węgla i teraz jeszcze PiS-wywłaszczenie ludzi.</u>
          <u xml:id="u-736.4" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Ministrze! Drogi PiS-ie! Nie będzie na to naszej zgody. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-736.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-737.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#MagdalenaŁośko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wrażenie, że projekt ustawy usprawni jedynie wydawanie i marnotrawstwo publicznych pieniędzy. Żeby coś usprawnić, najpierw trzeba coś robić. Tymczasem Centralny Port Komunikacyjny Baranów był, jest i zapewne pozostanie jedynie łysym polem, zarządzanym przez sowicie wynagradzany zarząd i radę nadzorczą.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#MagdalenaŁośko">Mam propozycję, likwidując spółkę, odwołując zarząd i radę nadzorczą, możecie ograniczyć straty i być może uniknąć blamażu i kompromitacji takiej, jaka miała miejsce w elektrowni w Ostrołęce, gdzie zmarnowaliście blisko 2 mld zł. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-738.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zacznę od pytania: Dlaczego nie wywiązuje się pan ze swoich obowiązków? Bo władza to nie przede wszystkim przywileje, ale to obowiązki, a obowiązkiem ministra jest udzielanie odpowiedzi na interpelacje. Od kilku miesięcy czekam na odpowiedź na interpelację dotyczącą CPK właśnie od pana ministra. Od 8 lutego pan nie raczył udzielić na nią odpowiedzi, a później dziwi się pan, że mieszkańcy są zaniepokojeni, kiedy otrzymują informację, że jeden z wariantów budowy CPK zakłada wyburzenia, utratę ich majątku albo przebieg przez ujęcie wody. A pan nie raczy spotkać się z tymi mieszkańcami i udzielić im odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Pytam więc, kiedy spotka się pan z mieszkańcami i samorządowcami Zagłębia Dąbrowskiego, aby spojrzeć im prosto w oczy i udzielić im odpowiedzi na pytania. Kiedy dostanę odpowiedź na moją interpelację? Proszę pamiętać o jednym: władza to nie jest prężenie muskułów, robienie czegoś wbrew woli i oczekiwaniom ludzi. Tych, którzy budują sobie pomniki, dopadnie i prawo, i sprawiedliwość. Proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-741.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponujecie ustawę, która ma usprawnić proces inwestycyjny. W ramach tego procesu aż 23 miejscowości mają zniknąć z mapy. Społeczeństwo jest przerażone proponowanymi cenami wykupu ich nieruchomości. Np. wywłaszczenie domu pani Lidii z gminy Baranów za 152 tys. zł. Za tę kwotę przy obecnej drożyźnie nie da się kupić mieszkania na rynku pierwotnym, a gdzie reszta? Odszkodowania co do zasady mają być sprawiedliwe i dawać gwarancję odtworzenia domów i gospodarstw. Czy państwa polskiego zwyczajnie nie stać na uczciwe zadośćuczynienie swoim obywatelom? Mam propozycję i widzę dużo oszczędności. Zwolnijcie połowę ludzi, którzy pilnują tej łąki, i obniżcie wynagrodzenie zarządowi, któremu podnosiliście wypłaty aż 13 razy w 2 lata. Panie ministrze, Centralnego Portu Komunikacyjnego nie można budować na ludzkiej krzywdzie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-742.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-743.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#AleksanderMiszalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Horała! Nie jest panu tak po prostu po ludzku głupio? Bo ja rozumiem megalomanię, rozumiem również potrzeby emerytowanego zbawiciela narodu, ale skala bezczelności, skala absurdu, których dopuszczacie się przy CPK, po prostu przekracza wszelkie granice. CPK to po prostu gigantyczna rozrzutność, ale w dobie inflacji, drożyzny, gdy każdy Polak każdą złotówkę ogląda z góry, z dołu, to jest naprawdę skandal. Oczywiście was to nie dotyczy, bo wy zarabiacie dalej w spółkach Skarbu Państwa, średnio w CPK 13 tys. zł. I może nawet nie miałbym nic przeciwko temu, gdybyście coś tam robili. Ale po 4 latach spółka nie dokończyła nawet prac planistycznych, pozyskaliście zaledwie 0,5% gruntów pod inwestycje, a straty w 2021 r. — 243 mln zł. No i pytam: Po co to wszystko? Mamy świetną siatkę regionalnych portów lotniczych. Np. krakowskie Balice, które rozwijaliśmy za czasów naszych rządów, w 2019 r. już przewoziły ponad 8 mln pasażerów. Dziś wychodzą powoli z post-COVID-owego kryzysu, a wy im wtedy podkładacie nogę. Odczepcie się od lotnisk regionalnych i skończcie ten festiwal marnotrawstwa.</u>
          <u xml:id="u-744.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-745.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Michała Krawczyka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#MichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy państwo wiecie, ale do bajki pt. Centralny Port Komunikacyjny, czyli łąka w Baranowie, pan minister Horała dopisuje ostatnio nowy rozdział. Wyrósł nam bajkopisarz w rządzie.</u>
          <u xml:id="u-746.1" who="#MichałKrawczyk">Pan minister odwiedził kilka dni temu Lubelszczyznę i podczas pobytu w Lublinie pan minister powiedział, że dzięki budowie CPK i modernizacji linii kolejowej Lublin — Warszawa pociąg z Lublina do Warszawy będzie jechał w 90 minut. Tylko, panie ministrze, ktoś zapomniał panu powiedzieć, że państwo złożyliście tę obietnicę już 5 lat temu. Od 2017 r., przez 4 lata, realizowaliście inwestycję za 3,5 mld zł. Ponad 4 lata — i pociąg z Lublina do Warszawy miał jechać w 90 minut. To obiecywaliście. A przyspieszył 15 minut, jechał 2 godziny i 30 minut, a jedzie 2 godziny i 15 minut. Wystarczyło więc dobrze tę inwestycję zrealizować, a nie mówić teraz, że jest potrzebne CPK do tego, żeby pociąg z Lublina do Warszawy przyspieszył. Panie ministrze, przypominam panu: jest pan ministrem polskiego rządu, a nie bajkopisarzem. Nazywa się pan Horała, a nie Andersen, a Polacy to nie jest ciemny lud, który wszystko kupi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#MichałKrawczyk">W 90 minut z Lublina do Warszawy Polacy powinni jeździć już teraz, a nie czekać na CPK. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-748.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Tomasza Olichwera z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#TomaszOlichwer">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! O kontrowersyjnych pomysłach związanych z planami budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego powiedziano już wiele. Ale warto przypomnieć, że ustawa ta ma na celu przekształcenie przedsiębiorstwa Porty Lotnicze w spółkę, której akcje przejmie CPK. Decyzja ta niestety utrudni konkurencyjność i rozwój portów regionalnych, w których PPL posiada udziały. Skąd taki pomysł? Dlaczego chcecie państwo uderzyć w nasze lokalne porty lotnicze?</u>
          <u xml:id="u-750.1" who="#TomaszOlichwer">Ponadto chęć ukrycia informacji finansowych, wynikająca z art. 57 ust. 1b, jest kolejnym szkodliwym elementem tego projektu. Z przykrością należy stwierdzić, że projekt ten, o tzw. usprawnieniu procesu inwestycyjnego, jest doskonałym przykładem na nieskuteczne i niepoważne działanie tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-750.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-751.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-751.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy ktoś z obecnych na sali zna odpowiedź na pytanie, ile ma kosztować w końcu Centralny Port Komunikacyjny?</u>
          <u xml:id="u-752.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dużo.)</u>
          <u xml:id="u-752.2" who="#FranciszekSterczewski">Eksperci wyliczają, że ma to być ok. 400 mld zł. Pan minister Horała nie zaprzecza. Ale czy byłby łaskaw przedstawić wyliczenia wskazujące dokładny, realny kosztorys?</u>
          <u xml:id="u-752.3" who="#FranciszekSterczewski">Po drugie, ile będzie trwała budowa CPK? Póki co wiadomo, że opóźnienie już wynosi ponad 2,5 roku. Ale kiedy pan minister mógłby przekazać jakiś harmonogram prac? Jak wiadomo, czas to pieniądz. Chcecie, by dzięki tej ustawie wszystkie decyzje o CPK zapadały centralnie, z pominięciem obywateli i samorządów. Chcecie, by minister demiurg bez dyskusji decydował o budowie lotniska i jego szprychach w ogródku rodzin z Baranowa, Teresina, Nowego Miasta nad Wartą w Wielkopolsce czy tysięcy miejscowości w całej Polsce. To jakiś podły żart.</u>
          <u xml:id="u-752.4" who="#FranciszekSterczewski">Jeszcze ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-752.5" who="#FranciszekSterczewski">Dlaczego chcecie, by CPK wchłonęło państwowe Porty Lotnicze? Mało wam centralizacji i takich fuzji jak fuzja Orlenu z Lotosem? Wchłonięcie PPL przez CPK spowoduje, że istniejące lotniska, jak lotnisko Ławica w Poznaniu, będą marginalizowane. Panie ministrze, wycofajcie się z tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#FranciszekSterczewski">Nie niszczcie lotnisk. Za te 400 mld moglibyście zrealizować prawdziwą rewolucję w transporcie opartą na realnych potrzebach Polek i Polaków, inwestycje w ludzkiej skali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, 2 minuty. Proszę uprzejmie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#FranciszekSterczewski">Opamiętajcie się albo podajcie się do dymisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-756.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł Monikę Wielichowską z Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-757.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#MonikaWielichowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do tej pory Centralny Port Komunikacyjny pochłonął już 243 mln zł. To ćwierć miliarda straty. Rośnie liczba zatrudnionych, rosną koszty wynagrodzeń. Średnia pensja prawie 500 pracowników to ok. 13 tys. brutto, a 3-osobowy zarząd zarobił w 2021 r. ponad 2 mln zł. Tak, 2 mln zł. Cóż, takie kwoty przyprawiają o zawrót głowy. Tak olbrzymie zarobki potrafią sprawić, by na CPK patrzeć w co najmniej różowych okularach. Ani Kaczyńskiemu, ani ministrowi Horale nie jest straszna ani pandemia, ani najwyższa od 25 lat inflacja, ani wszechobecna drożyzna wszystkiego, ani też wojna na Ukrainie, która nie wiadomo kiedy i jak się skończy. Nie interesuje was, jak po tym wszystkim będzie wyglądał lotniczy rynek. Dziś warunki geopolityczne są mocno niekorzystne, a na horyzoncie jest jeszcze więcej niewiadomych. O jednym władza PiS, która jest głucha na argumenty, zapomniała: nie rozdaliście Polkom i Polakom różowych okularów, przez które można spojrzeć z optymizmem. Nie wzrusza was los Polek i Polaków, którym w imię swojej megalomanii niszczycie całe życie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#MonikaWielichowska">Ludzie protestują, ludzie płaczą i przeżywają dramaty. Chcecie zrównać z ziemią tysiące domów, wysiedlić kilkadziesiąt tysięcy ludzi i zniszczyć wiele miejscowości, które znikną z mapy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krzysztofa Gadowskiego z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#MonikaWielichowska">Ludzi chcecie brutalnie wywłaszczyć, proponując im rażące zaniżanie odszkodowań, które wynoszą 30–40% wartości ich majątku, na który pracowali całe życie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-763.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, zapraszam pana serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#MonikaWielichowska">Chcę zaapelować do wszystkich Polek i Polaków…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale pani posłanko, naprawdę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#MonikaWielichowska">Ostatnie zdanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-766.1" who="#MonikaWielichowska">…domagajcie się rzetelnej debaty, zadawajcie politykom PiS-u pytania, zainteresujcie się…</u>
          <u xml:id="u-766.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanko, wyłączyłem pani mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-767.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na Boga, dbajcie o siebie. Proszę was serdecznie. 60 osób zabiera głos. Nikomu niczego nie ograniczam, ale to nie jest taki moment, by pani wychodziła i mówiła 3 minuty. Niech pani szanuje tych, którzy będą mówili o godz. 2 w nocy. Proszę panią serdecznie, uprzejmie i grzecznie.</u>
          <u xml:id="u-767.2" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Zrobię tak. Zostanę tu z panem do godz. 2.)</u>
          <u xml:id="u-767.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski.</u>
          <u xml:id="u-767.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Taki wspaniały projekt, tak wychwalany, tak pokazywany, a niech pan spojrzy na tą salę. Gdzie są pana koledzy wspierający pana w tej działalności? Nie ma ich tutaj.</u>
          <u xml:id="u-768.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-768.2" who="#KrzysztofGadowski">Nie ma ich na spotkaniach z mieszkańcami. Czego się boją? Boją się wyborców? Boją się tych, którzy na nich głosowali? My jesteśmy tam, jesteśmy i tutaj.</u>
          <u xml:id="u-768.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-768.4" who="#KrzysztofGadowski">My nie boimy się tych ludzi. Wsłuchujemy się w ich głosy. Słuchamy, co im przygotowaliście.</u>
          <u xml:id="u-768.5" who="#KrzysztofGadowski">Panie Ministrze! Mam do pana jedno konkretne pytanie: Kiedy pan wpadnie na piknik do powiatu mikołowskiego, na rynek mikołowski? Tam ci mieszkańcy powiatu mikołowskiego z Orzesza, Łazisk od miesięcy czekają na pana. Wychodzą na ulice, mają transparenty, tylko tam pana nie ma. Oni chętnie panu wytłumaczą, jak kochają tę pana inwestycję, pokażą wszystkie trasy, gdzie biegną te szprychy, a burmistrzowie Mikołowa, Żor, Łazisk, może również Czerwionki-Leszczyny, a także wójt gminy Mszana pokażą panu, jak ta trasa powinna przebiegać.</u>
          <u xml:id="u-768.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-769.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jakub Rutnicki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-770.1" who="#JakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy jest to, tak szczerze, najważniejszy wydatek w tej chwili, te kilkaset miliardów złotych, kiedy ludzie nie wiedzą, jak spłacać kredyty, kiedy panuje gigantyczna drożyzna? Wy po prostu przepuszczacie tą kasę, w tym jesteście najlepsi. 243 mln zł za zeszły rok — rekordowe wynagrodzenia. Czy to jest rzeczywiście pomysł na to, w jaki sposób walczyć z drożyzną? Mówicie, że potraficie szybko budować. Jestem posłem z Wielkopolski. Tak naprawdę linia kolejowa Poznań — Warszawa to jest symbol waszej nieudolności, bo ten remont trwa od 7 lat. Wydacie na niego 2 mld zł, a kolej będzie jeździć dokładnie z tą samą prędkością co przed remontem. Czy o to wam, panie ministrze, chodzi? Warto to wszystko przeanalizować, bo przede wszystkim powinniśmy angażować się i inwestować w porty regionalne w Poznaniu, w Gdańsku, w Katowicach czy też w Krakowie. Wy to chcecie zniszczyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-770.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-771.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-771.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma żadnego, ale to żadnego powodu, żeby nie stwierdzić, że to nie jest przypadek, że kilkudziesięciu posłów Koalicji Obywatelskiej z taką furią pełną mikromanii atakuje bardzo ważny projekt, jakim jest budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego i 2 tys. linii kolejowych, bo chcemy mieć wielkie lotnisko w centrum Europy Środkowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-772.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 2 tys. linii kolejowych?)</u>
          <u xml:id="u-772.2" who="#JanuszKowalski">A Platforma Obywatelska chce realizować polecenie Manfreda Webera, dlatego tu się znaleźli. Atakują Polskę za to, że buduje to lotnisko, bo chcą latać z Berlina, jak Rafał Trzaskowski.</u>
          <u xml:id="u-772.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Boże drogi, jesteś psychiczny. Ale co budujesz?)</u>
          <u xml:id="u-772.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Odleć z CPK.)</u>
          <u xml:id="u-772.5" who="#JanuszKowalski">Nie ma co do tego żadnej wątpliwości, że po to tu jesteście, bo dostaliście polecenie z Berlina. Ale jest coś takiego obrzydliwego, kiedy słyszę od polityków Platformy Obywatelskiej o krzywdzie ludzkiej. Lewicy jestem w stanie uwierzyć. Ale wam? 40 tys. ludzi przez was, m.in. przez was z powodu reprywatyzacji w Warszawie wylądowało…</u>
          <u xml:id="u-772.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kwiaty przynosił…)</u>
          <u xml:id="u-772.7" who="#JanuszKowalski">Gdzie była ta wasza krzywda ludzka? Gdzie byliście z ludźmi? Gdzie była Gronkiewicz-Waltz?</u>
          <u xml:id="u-772.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ty byłeś w Platformie Obywatelskiej, więc nie opowiadaj bzdur.)</u>
          <u xml:id="u-772.9" who="#JanuszKowalski">Platforma Obywatelska i krzywda ludzka? Jesteście antyludzcy i antyspołeczni. Po prostu realizujecie polecenie Berlina i atakujecie Polskę…</u>
          <u xml:id="u-772.10" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Hipokryta.)</u>
          <u xml:id="u-772.11" who="#JanuszKowalski">…przepełnieni mikromanią i kompleksami.</u>
          <u xml:id="u-772.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-772.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale Tuska nie wymieniłeś.)</u>
          <u xml:id="u-772.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Farbowany lisek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sala się obudziła.</u>
          <u xml:id="u-773.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-773.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt Centralnego Portu Komunikacyjnego jest jedną z największych klątw, które dotknęły Polki i Polaków w ostatnich latach. W czasach inflacji, drożyzny, braku stabilności rząd PiS postanowił wywłaszczyć tysiące ludzi z domów, które mają od pokoleń lub w które zainwestowali wszystkie oszczędności. To też pseudorozwój Polski po trupie przyrody, terenów Natura 2000 i obszarów przyrodniczo cennych. Do tego próba skłócenia lokalnych społeczności różnymi wariantami CPK, co widać jak w soczewce pod Wrocławiem, gdzie mieszkańcy i mieszkanki, samorządowcy z gmin Siechnice, Czernica i Jelcz-Laskowice sprzeciwiają się budowie CPK we wszystkich trzech wariantach.</u>
          <u xml:id="u-774.1" who="#MałgorzataTracz">Panie Wiceministrze Horała! Kiedy przestaniecie skłócać ze sobą ludzi? Odbierać im dorobek życia w tych trudnych czasach? Kiedy przestaniecie niszczyć polską przyrodę? Ten projekt powinien po prostu trafić do kosza.</u>
          <u xml:id="u-774.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-775.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na tym zakończyliśmy zadawanie pytań i wygłaszanie oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-775.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej pana ministra Marcina Horałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#MarcinHorała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bóg mi świadkiem i pan marszałek, że w zakreślonym horyzoncie czasowym nie dam rady odpowiedzieć, nawet sprostować wszystkich fałszywych tez, jakie tu padły, a co dopiero mówić o odpowiedziach na pytania.</u>
          <u xml:id="u-776.1" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Ale w różowych okularach się da, różowe okulary.)</u>
          <u xml:id="u-776.2" who="#MarcinHorała">Dlatego pewnie nie wszystko mi się uda, ale będę próbował, będę państwu wyjaśniał w kolejności zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-776.3" who="#MarcinHorała">Pan poseł Lasek, jak też wielu z państwa — nie wiem, na którym pseudodziennikarskim portalu, który czytuje opozycja, ktoś napisał, że program inwestycyjny będzie kosztował 400 mld zł. Nie będzie kosztował 400 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-776.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 800.)</u>
          <u xml:id="u-776.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: 600?)</u>
          <u xml:id="u-776.6" who="#MarcinHorała">To jest wyssana z palca kwota, nie wiem przez kogo.</u>
          <u xml:id="u-776.7" who="#MarcinHorała">Czy to będzie opłacalne? — pyta pan Maciej Lasek. Oczywiście, że będzie opłacalne. Co roku spółka CPK jest dokapitalizowywana papierami skarbowymi Skarbu Państwa, co wymaga przeprowadzenia testu prywatnego inwestora na podstawie biznesplanu, co wymaga oszacowania i szacowania co roku od nowa stopy zwrotu na tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-776.8" who="#MarcinHorała">Czy harmonogramy nie są udostępnione? Wielu z państwa mówi: Nie możemy ich znaleźć, gdzie są harmonogramy, nikt nie widział harmonogramów. Polecam taką stronę: www.cpk.pl, tam można je znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-776.9" who="#MarcinHorała">Następnie pan poseł Lasek odkrył spisek szeregu międzynarodowych instytucji — od A.T. Kearney, renomowanej międzynarodowej firmy audytorskiej, przez IATA — Międzynarodowe Stowarzyszenie Przewoźników Lotniczych, które mówią, że CPK będzie dochodowe, będzie zyskowne, że prognoza ruchu jest taka, że CPK jest potrzebne. Ale pan poseł wie… Ja jeszcze dodam więcej. Lotnisko Inczon, jeden z największych portów i najlepszych na świecie, nasz doradca strategiczny, też należy do spisku, tak jak Eurocontrol ze swoimi prognozami, które są bardzo podobne do prognoz IATA, i cały szereg innych instytucji. Jakby pan poseł szukał takich rzeczywistych ekspertów, nie tych, powiedzmy, sponsorowanych przez różnych interesariuszy polskiego rynku, którzy dalej chcą z niego czerpać zyski i transferować za granicę, tylko jakiejś poważnej, międzynarodowej instytucji, która by poparła pana tezy, to pan nie znajdzie, zostanie chyba tylko, nie po raz pierwszy, komisja Anodiny i ta się z panem pewnie by zgodziła.</u>
          <u xml:id="u-776.10" who="#MarcinHorała">Nie publikujemy analiz co do ruchu na kolei. CPK opracowało pasażerski model transportowy, najwyższej światowej klasy narzędzie analityczne do prognozowania ruchu na kolei. Ono jest publicznie dostępne i ponad 30 instytucji już darmowo z tej naszej wspólnej pracy z PKP PLK korzysta.</u>
          <u xml:id="u-776.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Widzimy efekty.)</u>
          <u xml:id="u-776.12" who="#MarcinHorała">„Wchłonięcie państwowych Portów Lotniczych zagrozi portom regionalnym” — państwo to powtarzacie jak mantrę, ale nikt nie podał argumentu, dlaczego, więc sami państwo widzicie, że to wymyślona sprawa.</u>
          <u xml:id="u-776.13" who="#MarcinHorała">I dalej: „Wyssanie funduszy, środków z Funduszu Kolejowego”. To naprawdę dramat, że spółka, która będzie zajmować się w Polsce — już zajmuje się, bo jest w trakcie procesu inwestycyjnego — budową linii kolejowych, będzie korzystać ze środków z Funduszu Kolejowego, który — uwaga — czemu ma służyć? Budowie linii kolejowych. Właśnie po to on dokładnie jest.</u>
          <u xml:id="u-776.14" who="#MarcinHorała">W jednym przypadku pan poseł miał rację, że chcemy jak najbardziej zaawansować tę inwestycję. Tak, to prawda, w demokracji zawsze może być różny wynik wyborów. A patrząc na państwa wypowiedzi, patrząc na to, co tu państwo mówicie, już nawet nie to, że jesteście przeciwni CPK, bo to się może zdarzyć, ale przytłaczająca część z państwa — uczynię tu wyjątek dla Konfederacji, bo tu są jakieś w miarę rozsądne argumenty, choć niestety też przeciw i z nimi też będę polemizował…</u>
          <u xml:id="u-776.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-776.16" who="#MarcinHorała">…ale państwu nie chodzi o to, że tak samo jak portal Sputnik jesteście przeciw CPK. Wy z portalu Sputnik powtarzacie całe frazy, całe tezy. To, co portal Sputnik wprowadził do polskiego dyskursu publicznego, to państwo powtarzacie. I to, że państwo atakujecie strategiczny projekt, który przekreśla geopolityczny projekt niemiecki Mitteleuropy jako obszaru słabych państw uzależnionych gospodarczo od Niemiec — który jest groźny, wzmacniając mobilność militarną na wschodniej flance NATO dla Rosji — to, że wy ten program tak atakujecie, to budzi najwyższe zaniepokojenie. I faktycznie dlatego naszym obowiązkiem jest go jak najdalej zaawansować, jak najszybciej posunąć do przodu, tak żeby w razie różnych wyroków wyborczych — choć jestem przekonany, że Zjednoczona Prawica jeszcze niejedne wybory wygra, ale w demokracji trzeba zawsze się z tym liczyć, że może być inaczej — ten projekt jak najbardziej zaawansować. To niewątpliwie jest obowiązek patriotyczny.</u>
          <u xml:id="u-776.17" who="#MarcinHorała">Pani Karolina Pawliczak z Lewicy mówi, że jest to megalomania PiS. Ja już mówiłem — zgodnie z prognozami IATA, Międzynarodowego Stowarzyszenia Przewoźników Lotniczych, w pierwszym etapie budujemy CPK na 40 mln pasażerów maksymalnej przepustowości. A zatem CPK po realizacji tego etapu będzie mniejsze niż lotnisko w Monachium, we Frankfurcie, w Barcelonie, w Madrycie, w Paryżu, dwa lotniska w Londynie, w Rzymie itd. Będzie lotniskiem na miarę polskich potrzeb, ale dla państwa megalomanią jest, że Polska będzie w ogóle w tej samej lidze. To jest megalomania. Polska ma mieć największe narodowe lotnisko w stosunku do wielkości polskiego rynku lotniczego o połowę za małe. To jest miara państwa ambicji i państwa postrzegania interesu narodowego.</u>
          <u xml:id="u-776.18" who="#MarcinHorała">Wielu przewoźników deklaruje, że nie będzie z CPK korzystać — nie, pani poseł, jeden przewoźnik zadeklarował. Nisko kosztowy przewoźnik, który zajmuje się eksploatacją polskiego rynku i transferowaniem pieniędzy za granicę, zgodnie z jego planami biznesowymi, które polegają na tym, że ma być deficytowe, małe, lokalne lotnisko, do którego z pieniędzy podatnika dokłada marszałek, a każdy kolejny pasażer to jest strata dla lotniska, strata dla polskiego pasażera, a zysk dla tego przewoźnika. To jest ten jeden przewoźnik, który zwalcza CPK. I bardzo się pani dziwię, że akurat polityk Lewicy sprzyja międzynarodowej korporacji eksploatującej rabunkowo polski rynek.</u>
          <u xml:id="u-776.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-776.20" who="#MarcinHorała">Nie ma badań — oczywiście, że są. Których badań nie ma? Których? Proszę powiedzieć. W procesie inwestycyjnym jest jasno zdefiniowane, kiedy, na jakim etapie jakie badania mają być przeprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-776.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Raport NIK-u.)</u>
          <u xml:id="u-776.22" who="#MarcinHorała">Pani poseł, nie powiedziała których, bo nie ma takich badań, które nie zostałyby przeprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-776.23" who="#MarcinHorała">Nie ma konsultacji społecznych. Nic bardziej mylnego, już setki spotkań odbyły się w całej Polsce, setki. Dziesiątki tysięcy uwag, które zostały zgłoszone i rozpatrzone w kolejnych etapach. Strategiczne studium lokalizacyjne, potem studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe dla kolejnych etapów. To wszystko się dzieje. Co więcej, to wszystko jest dodatkowe. W procesie inwestycyjnym są jasno zdefiniowane obowiązki konsultacyjne inwestora i gdybyśmy tylko sucho stosowali prawa, to do tej pory na tych etapach, które były, nie trzeba by w ogóle prowadzić konsultacji. Ale robimy to z własnej woli, bo chcemy słuchać mieszkańców, chcemy wszystkie uwagi wyłapać. To jest normalne i naturalne, że są emocje. Nie ma większej inwestycji, przy której nie byłoby osób niezadowolonych, tak zawsze było.</u>
          <u xml:id="u-776.24" who="#MarcinHorała">Ale jeszcze jedno państwu opowiem. Otóż w porcie lotniczym Inczon, jednym z największych, najlepszych portów lotniczych na świecie jest cała ściana, na której są archwialne numery gazet i wypowiedzi różnych polityków, którzy mówili: ten port Korei jest niepotrzebny, tutaj protestują mieszkańcy, to nigdy nie powstanie. Kiedyś zaproszę państwa, żebyście taką ścianę w CPK sobie obejrzeli ze swoimi wypowiedziami, tylko obawiam się, że będzie państwu wtedy bardzo głupio.</u>
          <u xml:id="u-776.25" who="#MarcinHorała">Padła teza, że ta ustawa jest sprzeczna z konstytucją. Z którym artykułem? Oczywiście to nie padło, bo nie jest sprzeczna. Tak sobie można mówić. Warto by było wtedy przytoczyć chociaż cień jakiegokolwiek dowodu.</u>
          <u xml:id="u-776.26" who="#MarcinHorała">Da możliwość ogromnych nadużyć przy realizacji inwestycji — pani poseł Żelazowska. Padają takie tezy i państwo nawet nie próbujecie podać jakiegoś argumentu dlaczego. Da możliwość ogromnych nadużyć przy realizacji inwestycji. Dlaczego? W jaki sposób? Który przepis tej ustawy taki daje efekt? Nic, mówię: zero, tylko czysta propaganda, czyste publicystyczne tezy, państwa opinie, które nie mają żadnego zakorzenienia w faktach.</u>
          <u xml:id="u-776.27" who="#MarcinHorała">CPK nie proponuje godnych odszkodowań. CPK nie proponuje żadnych odszkodowań, bo do tego momentu nie wywłaszczyło nikogo, więc nie może proponować odszkodowań. Państwo mówicie, że nie proponuje, państwo mówicie, że pozbawia własności, jak nikt jeszcze nie został wywłaszczony. To pokazuję skalę zakłamania, to pokazuje skalę manipulacji w państwa wypowiedziach.</u>
          <u xml:id="u-776.28" who="#MarcinHorała">Dalej. Proponujecie 30–40% wartości. Nie wiem, był taki artykuł, ktoś tak sobie napisał w Internecie i parę innych osób to udostępniło, ale to jest dobry przykład manipulacji. To się pojawia w paru miejscach. Znam tego źródło. 30–40% zaproponowali, dodajemy w programie dobrowolnych nabyć. Jak komuś zaproponowana kwota nie odpowiada, to po prostu nie zawiera umowy i nikt go nie będzie do tego zmuszał. Tam zaproponowano sto pięćdziesiąt parę tysięcy złotych za dom, za budynek. Czego nie powiedziano? Że ten budynek jak każdy budynek nie wisi w powietrzu, tylko jest na pewnej nieruchomości i za całą nieruchomość zaproponowano ponad 1 mln zł. Tego już państwo nie powiecie, prawda, boby nie pasowało do tezy, do waszej manipulacji.</u>
          <u xml:id="u-776.29" who="#MarcinHorała">Ponad 4 lata — pan poseł Winnicki z Konfederacji mówił, że to jest dużo. Pytanie jest, do czego to odnosimy. To jest w ramach harmonogramu, który przewiduje, od decyzji, od rozpoczęcia procesu inwestycyjnego do zakończenia budowy — 10 lat. Tego harmonogramu się trzymamy i nie ma opóźnień, mimo że wielu z państwa znów fałszywie to mówiło, nie wiadomo, skąd biorąc tę informację. 10 lat to jest rekord w warunkach jurysdykcji Unii Europejskiej z uwzględnieniem wszystkich przepisów unijnych, których musimy przestrzegać, dotyczących konsultacji, przede wszystkim przepisów środowiskowych itd. Jeżeli państwo spojrzycie na proces inwestycyjny lotniska Berlin-Brandenburg, to w ten sposób liczony od decyzji do zakończenia realizacji inwestycji trwał on dwadzieścia kilka lat. W przypadku CPK — 10 lat. Jeżeli złapiemy rok opóźnienia, to będzie 11 lat, ale robimy wszystko, żeby nie było ani roku. Jeszcze wiele ryzyk przed nami, na razie udaje się dotrzymywać harmonogramu.</u>
          <u xml:id="u-776.30" who="#MarcinHorała">Pan poseł Mirosław Suchoń uważa, że stworzenie jednej silnej grupy kapitałowej, w której będą wszystkie państwowe aktywa, stworzy konflikt interesów lotniskowych. Nie wiem, jak pan to sobie w ogóle wyobraża: że państwo polskie będzie właścicielem 100% dwóch konkurujących ze sobą przedsiębiorstw zarządzających krytyczną infrastrukturą lotniczą. No świat tego nie widział. To tak, jakbyśmy np. rurociągi w Polsce podzielili na pół i ten byłby do jednej firmy, tamten do drugiej firmy i one ze sobą w żaden sposób niepowiązane. Albo tak samo linie kolejowe czy jakakolwiek inna infrastruktura strategiczna.</u>
          <u xml:id="u-776.31" who="#MarcinHorała">CPK będzie mógł ingerować według zmiany we władztwo planistyczne gmin. To sami państwo teraz przedstawiacie nam głosy, że ludzie mówią: zgodnie z miejscowym planem uchwalonym przez gminę na podstawie decyzji o warunkach zabudowy wydanych przez gminę właśnie dopiero co zacząłem budować dom, a tu się okazuje, że będzie tam linia kolejowa. Inwestycje w celu publicznym, decyzje co do ich lokalizacyjne są nadpisywane nad tym, co jest w planie. I teraz pytanie, co jest lepsze dla obywatela. Czy to, że dzięki tym przepisom będzie można zablokować wydanie planu, który obywatela wpuszcza w kanał, który obywatela wystawia na ogromne ryzyko, że on będzie ponosił koszty, będzie się budował, myśląc, że może, bo to jest zgodne z planem miejscowym, w miejscu, gdzie za chwilę powstanie inwestycja celu publicznego? Czy też lepiej, jeżeli na tym etapie obywatel już dostanie sygnał, że w tym miejscu lepiej nie inwestować, bo jest ogromne ryzyko, że tam za chwilę będą wywłaszczenia na inwestycję celu publicznego? To rozwiązanie jest dla obywateli. Znów państwo się kreujecie na obrońców obywateli, podczas gdy jest dokładnie odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-776.32" who="#MarcinHorała">Ustawa likwiduje obowiązek konsultacji na etapie decyzji lokalizacyjnej i to ma być ograniczenie udziału społeczeństwa. Tak, powiem państwu tak: są konsultacje na etapie wydania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych. Pytanie, czy decyzja lokalizacyjna może być merytorycznie sprzeczna z decyzją o uwarunkowaniach środowiskowych. Nie, dlatego powtarzanie tych samych konsultacji na etapie decyzji lokalizacyjnej w sytuacji, gdy merytorycznie musi być ona w 100% zgodna z decyzją o uwarunkowaniach środowiskowych, którą wcześniej wydano po procesie konsultacji, jest po prostu absolutnie zbędne. I takie konsultacje są fikcją, bo gdyby one miały cokolwiek merytorycznie w projekcie zmienić, to znaczy, że ta decyzja lokalizacyjna by naruszyła decyzję środowiskową. Tak nie może być.</u>
          <u xml:id="u-776.33" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Ale to jest dla pana ministra…)</u>
          <u xml:id="u-776.34" who="#MarcinHorała">Kolejne pytanie. Pan poseł Andrzej Rozenek w całej wypowiedzi najpierw wymyślił sobie kwotę 400 mld, a potem pomnożył przez 2 i wyszła mu wymyślona kwota 800 mld. Z tym bardziej na konwent pisarzy science fiction czy fantasy, a nie do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-776.35" who="#MarcinHorała">Pani poseł Burzyńska pyta, czy te bonusy zaspokoją oczekiwania osób, które będą wywłaszczane. Tego oczywiście nie wiemy. Po zmianach, do których strona rządowa się przychyliła, każdy nie tylko otrzyma nieco więcej, niż wynosi rynkowa wartość jego nieruchomości, ale nawet dużo więcej, bo plus 20% w przypadku nieruchomości niezabudowanych i nawet do plus 40% wartości nieruchomości zabudowanych.</u>
          <u xml:id="u-776.36" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Przy tej inflacji? Przy tej inflacji?)</u>
          <u xml:id="u-776.37" who="#MarcinHorała">Czy ktoś, kto ma dom wart 1 mld i musi się z niego wyprowadzić, ale za to w kieszeni czy na koncie ma 1400 mln i z taką kwotą może poszukać sobie nowego domu, który sobie kupi, to jest osoba skrajnie poszkodowana albo nawet w ogóle poszkodowana? Zdecydowanie bym polemizował.</u>
          <u xml:id="u-776.38" who="#MarcinHorała">Mówicie państwo o konsultacjach, o rozmowie ze stroną społeczną i o tym, że rzekomo w komisji strona społeczna nie miała okazji zabrać głosu. A ja widziałem, jak się zgłaszał jeden pan. To jest nawet mieszkaniec Baranowa, tak się składa, że również były poseł PSL-u i, jak sam mówi, właściciel 50 ha na terenie inwestycji. Faktycznie to jest przykład osoby, która na likwidacji zasady korzyści straci, to znaczy dostanie tyle, ile ziemia ta jest warta, plus 20%. A gdyby zastosować zasadę korzyści, czyli płacić nie za to, jaki przedmiot w istocie jest, tylko za to, jaki on będzie w przyszłości… Nie wiem, 100 zł za m2, 200 zł za m2 przy 50 ha to jest 100 mln gotówką na konto, więc jest o co się bić. Zwracam też państwu uwagę, żebyście trochę z ostrożnością podchodzili do tego, bo oczywiście mieszkańców należy słuchać i to robimy, ale każdy mieszkaniec, każda osoba czasem ma też swoje określone interesy i warto, by było troszeczkę namysłu. No i też były poseł PSL-u to, powiedzmy, specyficzna strona społeczna.</u>
          <u xml:id="u-776.39" who="#MarcinHorała">Dalej — pikniki. Państwa strasznie bolą pikniki. Ja po prostu zacytuję państwu jednego z internautów, który na Twitterze napisał bardzo słusznie… Bo tam ktoś pisze: Dlaczego spółka, której zadaniem… robi piknik dla mieszkańców…</u>
          <u xml:id="u-776.40" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: W pana okręgu wyborczym.)</u>
          <u xml:id="u-776.41" who="#MarcinHorała">…wspiera budowę placu zabaw, kupiła wóz strażacki dla OSP? Państwo jeszcze nie wykryli, że, o zgrozo, wsparliśmy także budowę lądowiska dla helikopterów w szpitalu w Grodzisku,…</u>
          <u xml:id="u-776.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-776.43" who="#MarcinHorała">…dzięki czemu mieszkańcom, którzy np. uczestniczyli w wypadku, będzie można szybciej ratować zdrowie i życie. No i internauta pisze: A dlaczego spółka produkująca napoje sponsoruje salę gimnastyczną? Dlaczego producent wody mineralnej sadzi las? Dlaczego holding samochodowy organizuje warsztaty muzyczne? Odpowiedź znajdziecie w mojej książce „Społeczna odpowiedzialność biznesu dla opornych”.</u>
          <u xml:id="u-776.44" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: To firmy, które przynoszą zyski, a nie straty…)</u>
          <u xml:id="u-776.45" who="#MarcinHorała">Państwo pytacie, czy my myślimy, że nikt nie skontroluje tych wydatków. Nie. Nawet już skontrolował. Najwyższa Izba Kontroli. Tylko państwo cały czas się powołujecie na dziennikarskopodobne, artykułopodobne wyroby z portali wątpliwej jakości. A gdyby państwo przeczytali raport Najwyższej Izby Kontroli, to znaleźliby tam państwo…</u>
          <u xml:id="u-776.46" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Krytycznie.)</u>
          <u xml:id="u-776.47" who="#MarcinHorała">…np. taką uwagę, cytuję: Poniesione przez CPK wydatki były zgodne z przyjętym zaktualizowanym planem finansowym, nie przekroczyły zaplanowanego poziomu, który w opinii NIK był adekwatny do skali i zakresu działalności. W CPK wdrożono regulacje w zakresie dokonywania wydatków z uwzględnieniem zasad gospodarności, a skontrolowane wydatki były z nimi zgodne.</u>
          <u xml:id="u-776.48" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Dalszą część pan przeczyta.)</u>
          <u xml:id="u-776.49" who="#MarcinHorała">Tyle NIK, który kontrolował wydatki CPK: gospodarne, zgodne z planem i adekwatne.</u>
          <u xml:id="u-776.50" who="#MarcinHorała">Wracając jeszcze do festynu 440 km od lotniska, teraz już powiem rzecz niebywałą dla państwa. Otóż z lotnisk korzystają nie tylko ludzie mieszkający za płotem lotniska. Zdarzyło się państwu kiedyś czasem korzystać z lotniska nawet za granicą Polski? Ile kilometrów państwo do niego mieliście? Chyba więcej niż 440. Czy z linii kolejowych czasem korzysta ktoś, kto nie mieszka tuż przy linii kolejowej?</u>
          <u xml:id="u-776.51" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wszyscy skorzystali.)</u>
          <u xml:id="u-776.52" who="#MarcinHorała">Oczywiście, że tak. Ale rozumiem, że społeczna odpowiedzialność to jest dla państwa puste słowo. Za państwa rządów społeczna odpowiedzialność firmy to była praca na umowie śmieciowej za 5 zł na godzinę i tyle…</u>
          <u xml:id="u-776.53" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Neumann: Za miskę ryżu.)</u>
          <u xml:id="u-776.54" who="#MarcinHorała">…i obywatel powinien być zadowolony z tego, że to jest zdaniem firmy jedyny jej wkład w społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-776.55" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Miska ryżu u was lepsza jest.)</u>
          <u xml:id="u-776.56" who="#MarcinHorała">Pan poseł Trepka słusznie pytał, jak będzie wyglądała pozycja Polski po realizacji programu inwestycyjnego CPK. Kilka podstawowych celów. Po pierwsze, jak powiedziała wprawdzie uczestnicząca w spisku firma audytorska A.T. Kearney, w perspektywie do roku 2040 w wyniku bezpośrednich nakładów inwestycyjnych, jak i działania gospodarki z wykorzystaniem optymalnego systemu transportowego będzie prawie bilion dodatkowej produkcji do polskiego PKB, 300 tys. wysokojakościowych miejsc pracy dla Polaków, to po pierwsze. Po drugie, likwidacja wykluczeń społecznych, ponieważ jeśli chodzi o tory kolei dużej prędkości, nie wszędzie ta kolej się zatrzyma, ale w porównaniu np. z projektem pana posła Grabarczyka, wtedy kiedy był ministrem transportu, będzie zatrzymywać się w znacznie większej liczbie miejscowości, a poza tym tory nie będą wydzielone, czyli po tych torach, które zbudujemy, będą również jeździć pociągi aglomeracyjne, regionalne, zwykłe Intercity i cały szereg, kilkadziesiąt miejscowości w Polsce uzyska cały szereg, kilkanaście dziennie szybkich, dostępnych połączeń kolejowych z całą Polską, w tym niektóre z nich, które obecnie są całkowicie wykluczone kolejowo i nie mają…</u>
          <u xml:id="u-776.57" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, sekretarz stanu przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-776.58" who="#MarcinHorała">…w ogóle dostępu do linii kolejowych…</u>
          <u xml:id="u-776.59" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Już koniec tego dobrego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chciałem państwu zwrócić uwagę na to, co tu się dzieje w ogóle, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-777.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Widzi pan, jak pan miał dobrze ze mną?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#MarcinHorała">Tak, znakomicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wreszcie przyszedł ktoś, kto panu pokaże pana miejsce.</u>
          <u xml:id="u-779.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak poważnie ministra Horałę traktują.)</u>
          <u xml:id="u-779.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#MarcinHorała">No cóż, Wysoka Izbo, nieubłagany pan marszałek jeden z drugim.</u>
          <u xml:id="u-780.1" who="#MarcinHorała">Kończę już moje wystąpienie, więc tylko podsumuję, bo jeszcze dużo pytań pozostało, a także tez, fałszów, kłamstw, nawet nie zdążę ich sprostować. Państwo mówią o 243 mln strat w tym roku. To nie było w tym roku, tylko to jest ze wszystkich lat, bo wyobraźcie sobie państwo, że jak cokolwiek się buduje, jak jest spółka, która ma wybudować fabrykę, to na etapie, na którym ją buduje, fabryka jeszcze nie produkuje i nie przynosi przychodów. Na tym polega inwestowanie, że się najpierw ponosi nakłady, po to żeby potem były przychody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#RyszardTerlecki">Panie ministrze, bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#MarcinHorała">Trochę mi głupio, że muszę takie rzeczy tłumaczyć. A CPK i tak zbudujemy z korzyścią dla Polski. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-782.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-783.1" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-783.2" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-783.3" who="#RyszardTerlecki">Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-783.4" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazu (druki nr 2450 i 2472).</u>
          <u xml:id="u-783.5" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Wojciecha Zubowskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#WojciechZubowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-784.1" who="#WojciechZubowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazu, to druk nr 2540. Projekt ten został przez panią marszałek skierowany do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych do pierwszego czytania i dziś komisja projektem się tym zajęła.</u>
          <u xml:id="u-784.2" who="#WojciechZubowski">Szanowni Państwo! Najważniejsze założenia omawianego projektu to wydłużenie do 50 dni okresu, w którym zapasy obowiązkowe gazu ziemnego powinny zostać dostarczone do systemu gazowego, umożliwienie operatorowi systemu przesyłowego gazowego elastycznego decydowania o środkach nierynkowych, które powinny być prowadzone w związku z zaistnieniem sytuacji kryzysowej, co bardzo ważne, przedłużenie ochrony taryfowej odbiorców domowych i strategicznych instytucji pożytku publicznego do 31 grudnia 2027 r., upoważnienie ministra właściwego do spraw energii do zmniejszenia w latach 2022 lub 2023 wymogu dotyczącego ilości gazu ziemnego sprzedawanego za pośrednictwem giełdy towarowej, zawieszenie obowiązku sprzedaży gazu ziemnego za pośrednictwem giełdy towarowej w przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego czy też wprowadzenie obowiązku uwzględnienia planów działań zapobiegawczych przy opracowywaniu planów rozwoju przez przedsiębiorstwa energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-784.3" who="#WojciechZubowski">Wysoka Izbo! Chcę poinformować, że podczas prac nad tym projektem zostały zgłoszone poprawki o charakterze legislacyjnym, doprecyzowującym, łatającym niejako pewne luki albo rozwiewającym wątpliwości interpretacyjne. Choć samo posiedzenie komisji było dość burzliwe, na którym wywiązała się spora dyskusja, dotyczyła ona obecnej sytuacji na rynku gazu, na rynku energii elektrycznej oraz spraw związanych z inflacją, natomiast nie było większych zastrzeżeń co do projektu. Były oczywiście zgłaszane poprawki, które przez komisję przyjęte nie zostały. Czasami one były tylko zgłaszane w formie ustnej. Generalnie chciałbym powiedzieć, że przy głosowaniu nad całością projektu ustawy komisja w zasadzie, zdaje się, że bez głosów przeciw, głosowała za tym, żeby nad tym projektem pracować dalej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-784.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-785.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-785.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-785.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Krzysztof Janusz Kozik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-786.1" who="#KrzysztofJanuszKozik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazu, druki sejmowe nr 2450 oraz 2472.</u>
          <u xml:id="u-786.2" who="#KrzysztofJanuszKozik">Jak ważne jest strategiczne planowanie i dywersyfikacja dostaw, widzimy po 24 lutego br. W obecnej sytuacji geopolitycznej związanej z inwazją Rosji na Ukrainę, która zwiększa ryzyko nieprzewidzianych przerw w dostawach paliw gazowych, a także bezprecedensowych wzrostów cen gazu ziemnego na rynkach europejskich będących efektem manipulacji dokonywanych przez rosyjską spółkę Gazprom, koniecznością jest wzmocnienie systemu bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych przez przyjęcie rozwiązań zwiększających elastyczność tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-786.3" who="#KrzysztofJanuszKozik">Powyższe zadania zostaną osiągnięte m.in. przez wydłużenie do 50 dni okresu, w którym zapasy obowiązkowe gazu ziemnego powinny zostać dostarczone do systemu gazowego, umożliwienie operatorowi systemu przesyłowego gazowego elastycznego decydowania o środkach nierynkowych, które powinny być wprowadzone w związku z zaistnieniem sytuacji kryzysowej, przedłużenie ochrony taryfowej odbiorców domowych i strategicznych instytucji pożytku publicznego do 31 grudnia 2027, upoważnienie ministra właściwego do spraw energii do zmniejszenia w latach 2022 lub 2023 wymogu dotyczącego ilości gazu ziemnego sprzedawanego za pośrednictwem giełdy towarowej, zawieszenie obowiązku sprzedaży gazu ziemnego za pośrednictwem giełdy towarowej w przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego, wprowadzenie obowiązku uwzględnienia planów działań zapobiegawczych przy opracowywaniu planów rozwoju przez przedsiębiorstwa energetyczne, a także wprowadzenie obowiązku przygotowania planu rozwoju przez operatora systemu magazynowego, również z uwzględnieniem planów działań zapobiegawczych.</u>
          <u xml:id="u-786.4" who="#KrzysztofJanuszKozik">Szczegółowe rozwiązania są wskazane w ogólnodostępnym uzasadnieniu ustawy, dlatego pozwolą państwo, że je pominę. Ale chciałbym jeszcze również nadmienić, iż projektowana ustawa w zakresie paliw gazowych nie będzie wywierać wpływu na mikro-, małych i średnich przedsiębiorców. W zakresie gazu płynnego LPG przewidywany wpływ projektowanych zmian na mikro-, małych i średnich przedsiębiorców został przedstawiony w ocenie skutków regulacji.</u>
          <u xml:id="u-786.5" who="#KrzysztofJanuszKozik">Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 w sprawie funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych i w związku z tym nie podlega notyfikacji Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-786.6" who="#KrzysztofJanuszKozik">Projekt ustawy nie będzie wymagać również notyfikacji Komisji Europejskiej w trybie ustawy z dnia 30 kwietnia 2024 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Również projekt ustawy nie wymaga przedłożenia instytucjom i organom Unii Europejskiej oraz Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii, dokonania konsultacji lub uzgodnienia. Projekt ustawy nie jest sprzeczny z przepisami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-786.7" who="#KrzysztofJanuszKozik">W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości rekomendujemy państwu dalsze prace legislacyjne nad wniesionym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-786.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-787.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Sławomir Neumann, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-787.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#SławomirNeumann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek chciałbym docenić zaangażowanie pani minister w próbę ratowania sytuacji w tym kryzysie energetycznym, do którego rząd Prawa i Sprawiedliwości doprowadził. Już na początku marca pani minister panu premierowi tłumaczyła, że zabraknie w Polsce węgla, a kilka miesięcy temu na posiedzeniu komisji energii mówiła, że trzeba szybko zlikwidować zasadę 10H przy budowie farm wiatrowych, żeby one mogły powstawać i dawać Polsce tańszą energię. Jedno i drugie zostało bez odpowiedzi. I tak naprawdę nieszczęściem pani minister jest to, że musi pracować z premierem, który nie zajmuje się w Polsce rządzeniem, tylko zajmuje się głównie utrzymaniem władzy własnych wpływów, dlatego od rana do wieczora uprawia PR, pic i opowiada bajki, natomiast nie zajmuje się podejmowaniem żadnych decyzji. Jeszcze niedawno on i jego otoczenie opowiadali o tym, że w Polsce węgla nam nie zabraknie, że mamy go na 200 lat. Słyszeliśmy, że mamy nieprzebrane zasoby gotówki w Polsce, teraz życie te kłamstwa koryguje. Ludzie zamiast opowieści o wagonach gotówki chcieliby usłyszeć i zobaczyć wagony z węglem, bo potrzebują go do ogrzania swoich domów, i tańszy gaz, żeby było ich stać na rachunki za gaz do ogrzewania swoich domów.</u>
          <u xml:id="u-788.1" who="#SławomirNeumann">Pieniądze oczywiście możecie państwo dodrukować, ale taniego gazu ani taniego węgla nie dodrukujecie. Tym trzeba się naprawdę zająć. To jest pech dla Polaków, że mają premiera, który żyje we własnej, wymyślonej przez siebie PR-owskiej bańce. To premier, który wstając rano wymyśla jakąś horrendalną, nierzeczywistą, absurdalną historię, opowiada ją z uporem maniaka, potem ogląda to wieczorem o godz. 19.30 w fejk wiadomościach, wierzy w to, co usłyszał, bo przecież telewizja powiedziała, i od rana z jeszcze większym uporem, wierząc w to, co nakłamał rankiem dzień wcześniej, opowiada dalej. Tylko dzisiaj problem jest taki, że część Polaków może wam wybaczyć, że ten 1 mln samochodów elektrycznych nie jeździ, że nie ma obwodnic, nie ma mostów, nie ma 1 mln mieszkań czy setek tysięcy mieszkań, ale Polacy nie wybaczą wam tego, że będą mieli jesienią i zimą zimno w domach, bo nie ma węgla. Tego wam nie wybaczą.</u>
          <u xml:id="u-788.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-788.3" who="#SławomirNeumann">A więc doceniając pani pracę, pani minister, chcę powiedzieć, że w komisji mówiła pani, by nie straszyć tym, że w Polsce zabraknie gazu, bo jesteśmy przygotowani i należy się z tego cieszyć. Tak, chcę się razem z panią cieszyć z tego, że przed laty rząd Platformy Obywatelskiej i PSL zbudował Gazoport. To dzięki temu dzisiaj mamy tyle gazu, że najprawdopodobniej wystarczy go w Polsce. W tym roku w Gazoporcie przyjmiemy tyle gazu, ile dostalibyśmy z całego kontraktu rosyjskiego. A więc byliśmy przewidujący. Wspólnie, razem możemy się cieszyć, że gazu nam nie zabraknie, chociaż dla wielu nie będzie on tani. Mówiła też pani, żeby nie siać paniki, ale trudno to teraz powiedzieć ludziom mieszkającym w lokalach spółdzielczych i należących do wspólnot mieszkaniowych ogrzewanych przez osiedlowe kotłownie gazowe. Oni mają panikę w oczach, gdy słyszą o tym, że są poza ochroną i ich rachunki wzrosną kilkukrotnie.</u>
          <u xml:id="u-788.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Już wzrastają, już wzrastają.)</u>
          <u xml:id="u-788.5" who="#SławomirNeumann">Od wielu miesięcy próbujemy was na to uczulić. Złożyliśmy projekt ustawy, który to reguluje, ale trafił do zamrażarki. Dzisiaj na posiedzeniu komisji próbowaliśmy państwa przekonać, żebyście wykonali gest do tych ludzi i próbowali im pomóc. Mówiła pani, że ma pani rozwiązanie, które za kilka miesięcy być może pani wprowadzi. Za kilka miesięcy będzie sezon grzewczy i nikogo z tych ludzi nie będzie stać na płacenie tak horrendalnych rachunków.</u>
          <u xml:id="u-788.6" who="#SławomirNeumann">A więc składamy poprawkę, odnośnie do której obawiacie się, że Komisja Europejska nie wyrazi na to zgody i że mogą być w związku z tym kary. A więc my tę poprawkę składamy i mimo wszystko namawiamy was do tego, żebyście ją poparli, żebyście razem z nami zagłosowali i przez te kilka miesięcy, kiedy być może, teoretycznie Komisja będzie miała do nas jakieś pretensje, żebyście państwo ją mogli poprawić, naprawić, napisać tak, jak chcecie. A w tym czasie ludzie będą spokojni, bezpieczni i będą wiedzieli, że nie mają horrendalnych rachunków.</u>
          <u xml:id="u-788.7" who="#SławomirNeumann">Wiem, że to jest trudne, ale niech się pani postawi premierowi. Niech znajdzie się kilkanaście osób w waszym klubie, które by się postawiły premierowi i zagłosowały za tą poprawką. Przecież macie w rządzie ministra, który się postawił. 257 mln euro kary zapłaciliśmy za Izbę Dyscyplinarną, bo jeden z ministrów i kilkunastu jego posłów zablokowało likwidację Izby Dyscyplinarnej, którą najpierw wymyślili. My te kary zapłaciliśmy. Teraz wy się boicie jakiejś kary, która może nastąpi, a może nie, i nie chcecie poprzeć dobrego rozwiązania. Setki, tysiące, dziesiątki tysięcy ludzi mieszkających w tych blokach oczekuje pomocy od państwa, bo są oni traktowani jak przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-788.8" who="#SławomirNeumann">A więc składamy poprawkę. Liczymy, że chociaż kilkunastu posłów się odważy, postawi się premierowi i poprze tę poprawkę, a w międzyczasie państwo napiszą, jak państwo chcą, jak państwo uważają, że będzie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-788.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-788.10" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-789.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Beata Maciejewska, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#BeataMaciejewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj jest dzień, kiedy procedujemy nad bardzo ważnymi ustawami energetycznymi, które mają tak naprawdę regulować kwestie naszego bezpieczeństwa energetycznego tej zimy. I tak jak mówiłam, dzisiaj w komisji energii, w zasadzie w obu komisjach, które dzisiaj się odbyły, tworzymy pewną siatkę prawną. To siatka prawna, która ma uchronić nas przed katastrofą, przed zimą, która będzie dla nas bardzo sroga. Możemy oceniać tę siatkę prawną różnie. Bardzo często oceniamy ją źle, ale najistotniejsze w tworzeniu tego prawa jest to, że tworzymy ją wokół niczego. Chodzi o to, że rząd mówi o tym, w jaki sposób zmienić sytuację bezpieczeństwa gazowego, a nie wiemy, ile gazu mamy zakontraktowanego. Mówimy o dopłatach w wysokości 3 tys. zł na gospodarstwo domowe do węgla, ale węgla nie ma. I jeśli pani minister czy komukolwiek w rządzie wydaje się, że od tych ustaw nam przybędzie gazu, albo za 3 tys. zł da się po prostu wyczarować na wyciągnięcie ręki węgiel dla ludzi, to to jest mylne założenie.</u>
          <u xml:id="u-790.1" who="#BeataMaciejewska">Nie mamy w Polsce surowców, które by mogły na ten moment uchronić nas, i Polki i Polaków, przed drożyzną, przed zimą, która będzie dotkliwa, i przed wyborem pomiędzy tym, czy kupić jedzenie, czy ogrzać mieszkania. I na ten moment takiego zabezpieczenia nie ma. Ale muszę powiedzieć, że dzisiaj, kiedy pani minister klimatu stała tutaj, na mównicy, i mówiła, że wszyscy, którzy są za polskim węglem, znajdą swoje miejsce w PiS-ie, miałam wrażenie, że mamy do czynienia nie z ministrem klimatu, tylko z ministrem odpowiedzialnym za spalanie naszych pieniędzy w kotłach węglowych. Mamy do czynienia z minister, która jest w stajni swojego premiera, którego można nazwać Mateuszem bezradnym. Wysłał panią minister na pierwszy front i każe jej tworzyć prawo, które tak naprawdę jest wyłącznie pewną zasłoną nieudolności rządu, nieprzygotowania rządu i tego, że rząd nie wie, co dzisiaj ma zrobić. Wyciąga rękę z 3 tys. zł dla każdego gospodarstwa domowego, ale tylko tego, które opala węglem, i mówi: macie, zróbcie coś z tym, nie interesuje nas to, czy wydacie to na węgiel, czy na cokolwiek innego, nie będziemy tego sprawdzać, nie będziemy sprawdzać waszych dochodów. I taka jest od 7 lat polityka PiS-owskiego rządu: niszcząca. Bez żadnej strategii, bez żadnego pomysłu, niszcząca Polskę, niszcząca polską energetykę i niszcząca polski klimat. Naprawdę jest mi wstyd, że mamy takiego ministra klimatu, który mówi o tym, że palenie węglem to jest coś najlepszego. Bo tak nie jest dzisiaj w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-790.2" who="#BeataMaciejewska">Ale z drugiej strony, mamy sytuację, kiedy jak na dłoni widać to dzielenie Polek i Polaków. Jak na dłoni widać, że ci, którzy zainwestowali w inne źródła energii, dzisiaj nie mają szans na to, żeby dostać jakiekolwiek dopłaty. Mówi się o tym, że wynika to tylko z embarga. Ale ceny energii nie dotykają tylko ludzi, którzy kupują węgiel. Ceny zwyżkowej energii dotykają dzisiaj większość Polek i Polaków. Dlaczego w takim razie dajemy dopłaty tylko grupie wybranych ludzi?</u>
          <u xml:id="u-790.3" who="#BeataMaciejewska">Jako Lewica już na początku stycznia złożyliśmy projekt ustawy, w którym mówiliśmy o konieczności powołania funduszu rekompensat błędów Polskiego Ładu. Tam wskazywaliśmy na konieczność dopłat także dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Dzisiaj w imieniu Lewicy po raz kolejny składam poprawkę dotyczącą tego, aby dopłaty, jeśli chodzi o gaz, obejmowały także spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe, bo ludzie należący do wspólnoty, nie różnią się niczym od tych, którzy mieszkają w indywidualnych mieszkaniach i sami sobie opalają węglem.</u>
          <u xml:id="u-790.4" who="#BeataMaciejewska">Pani Minister! Mam nadzieję, że Polacy nie będą siedzieli w zimnych mieszkaniach, nie będą przeklinali tego rządu, który sobie nie radzi z polityką energetyczną. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Władysław Bartoszewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja również przyłączę się do słów uznania dla pani minister za rzeczowe, merytoryczne podejście do prac w komisji do spraw energii, co nie jest koniecznie typowe dla wszystkich ministrów tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-792.1" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicji Polskiej w sprawie projektu ustawy z druku nr 2450 o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazowym. Piękny tytuł dotyczący bardzo ważnej sprawy, czyli bezpieczeństwa energetycznego państwa. Problem w tym, że o bezpieczeństwie gazowym w tej ustawie nic nie ma. Ten projekt ustawy nie mówi nic o tym, kiedy, skąd i w jakiej ilości rząd zamierza uzyskać gaz w latach 2022–2023, czyli w krytycznym dla ludzi i gospodarki czasie kryzysu energetycznego i szalejących cen surowców.</u>
          <u xml:id="u-792.2" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Produkcja krajowa to mniej niż 4 mld m3 gazu. Import gazu skroplonego LNG to może kolejne 6 mld m3. Ale rewers na gazociągu jamalskim z Niemiec to było 6 mld m3 gazu, głównie z Rosji, bądźmy szczerzy, a teraz tego gazu może już nie być ze względu na szantaż energetyczny Putina. Gazociąg Baltic Pipe jest nieukończony i w bieżącym roku niczego nam nie da. Potencjalnie będzie on mógł przenosić 10 mld m3 gazu, ale na 2023 r. mamy zakontraktowaną mniej więcej 1/4, może trochę więcej niż 1/4 tej wielkości. Skąd i po jakiej cenie zapewnicie Polsce brakujący gaz?</u>
          <u xml:id="u-792.3" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Rząd dużo mówi o tym, że nasze magazyny gazu są wypełnione w 98,5%. No dobrze, ale nie mówi nic na temat tego, ile gazu te magazyny są w stanie pomieścić. A to jest znacząco mniej niż w wielu innych państwach Unii Europejskiej, które mają wypełnione magazyny w 35%, 45%, ale są to większe magazyny.</u>
          <u xml:id="u-792.4" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Co gorsza, zbędna i nieprzemyślana fuzja Orlenu z PGNiG wymaga oddania magazynów gazu PGNiG podmiotom zewnętrznym. I co tam się będzie działo, tego jeszcze nie wiemy. Fuzja ta będzie nieuchronnie wiązać się z chaosem reorganizacyjnym. Każda fuzja i każde przejęcie dużych przedsiębiorstw na tym się kończy. Ja to praktykowałem, gdy byłem w biznesie.</u>
          <u xml:id="u-792.5" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Tu jest pytanie do rządu: Czy dlatego zdymisjonowano ministra Piotra Naimskiego odpowiedzialnego od 2015 r. za strategiczną infrastrukturę energetyczną, że sprzeciwiał się tej bezsensownej fuzji, tak jak się sprzeciwiał fuzji Orlenu z Lotosem? To jest pytanie retoryczne, ale może ktoś z rządu odpowie.</u>
          <u xml:id="u-792.6" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Jak będzie wyglądało zabezpieczenie gazowe polskich zakładów azotowych produkujących nawozy dla rolnictwa? Ceny tych nawozów wzrosły w ostatnim czasie sześciokrotnie. Jak w związku z tym będzie wyglądało bezpieczeństwo żywnościowe naszego kraju? Kolejną zmianą zawartą w tym projekcie jest obniżenie przejrzystości i transparentności obrotu gazem poprzez sugestię o możliwości zlikwidowania obliga giełdowego. To obligo może być dowolnie obniżane decyzją ministra. Transakcje i cena na rynku gazu przestaną być transparentne.</u>
          <u xml:id="u-792.7" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Kolejnym problemem jest zmuszanie bardzo małych podmiotów, tych, których roczny obrót na rynku gazu nie przekracza 100 tys. euro — to są śmieszne sumy — do uzyskiwania koncesji. Zwiększa to kontrolę państwa nad małymi, prywatnymi przedsiębiorcami i faworyzuje duże spółki Skarbu Państwa. Projekt ten, o tym już była mowa, nie przewiduje również ochrony taryfowej dla podmiotów takich jak spółdzielnie mieszkaniowe. Wiem, że w tym względzie będą złożone poprawki.</u>
          <u xml:id="u-792.8" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Szczerze mówiąc, nie bardzo widzę ratio legis tej całej ustawy. Jest ona dla mnie enigmatyczna, pani minister, i nie bardzo wiem, czemu służy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-792.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-793.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-793.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#KrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd przygotował zmiany dotyczące bezpieczeństwa gazowego Polski. Z wszelkich zapisanych tam zmian bije jasny przekaz: musimy się szykować na ciężkie czasy. Ale drodzy rządzący, tworzenie kolejnych ustaw i ich biurokratyczne mielenie w komisjach sejmowych nas przed nimi nie ustrzeże. Potrzebna jest tu stanowcza i długofalowa praca nad stabilizacją naszego miksu energetycznego, podjęcie jasnej decyzji, a co najważniejsze — działanie zamiast dywagacji dotyczących tego, w jakim stopniu nasze bezpieczeństwo jest zależne od tego czy innego surowca. Wspomnienie obietnic składanych już parę lat temu w kontekście węgla pozwoliłoby nam prawdopodobnie dziś nie martwić się problemem braku dostępności tego surowca, ale ich nie dotrzymaliście.</u>
          <u xml:id="u-794.1" who="#KrystianKamiński">Nie jest odkryciem, że bezpieczeństwo energetyczne to długofalowa strategia każdego państwa. Tymczasem Unia Europejska szafuje średnio raz na kilka miesięcy różnymi pomysłami, ogłaszając kolejne złote rady na temat ratowania planety, sprzeczne względem poprzednich oczywiście. Najpierw każą nam odchodzić od węgla, potem od gazu, dopuszczając tymczasowo oczywiście węgiel. Oderwanie Unii Europejskiej od rzeczywistości zdaje się nie mieć granic, niestety nawet wojna nie zmieniła myślenia eurokratów pod tym względem. Podczas gdy bezpieczeństwo energetyczne wielu państw Unii Europejskiej, w tym Polski, w nadchodzącym sezonie grzewczym stoi pod znakiem zapytania, realizujemy cały czas pakiet zielonej redukcji, bo z ładem to nie ma nic wspólnego. Dodatkowo dziś Komisja Europejska przedstawiła projekt rozporządzenia: oszczędzaj gaz, by zima była bezpieczna, który wymuszałby na krajach członkowskich redukcję popytu na gaz o 15% do marca 2023 r. oraz dawałby narzędzia do wprowadzenia kolejnych ograniczeń. Polska ma ograniczać produkcję przemysłową po to, aby komu przekazać zaoszczędzony gaz? Niemcom. Dlaczego solidarność energetyczna funkcjonuje tylko wtedy, kiedy to Niemcom brakuje gazu?</u>
          <u xml:id="u-794.2" who="#KrystianKamiński">Na zakończenie: Zachód, z uwagi na swój prymat finansowy, oznajmił Rosji, że wstrzymuje zakup gazu w ciągu kilku najbliższych lat, licząc, że ten nacisk zmieni jej zachowanie. Tylko że teraz Rosja grozi wstrzymaniem sprzedaży gazu w ciągu najbliższych dni. Tu już odpowiedź Europy jest nijaka, wyciągnijmy z tego odpowiednie wnioski. Tylko suwerenność energetyczna zabezpiecza nas przed takimi sytuacjami.</u>
          <u xml:id="u-794.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-794.4" who="#KrystianKamiński">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-796">
          <u xml:id="u-796.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Ja już rano pytałam, ale do teraz pani nie odpowiedziała, pani tylko mówi: nie siać paniki, nie siać paniki, będzie węgiel, będzie gaz, wszystko będzie, a potem czytamy o przerzucaniu się odpowiedzialnością między członkami rządu, o tym, kto kiedy wiedział, ile zabraknie, i dlaczego nie zrobił nic, żeby te braki uzupełnić. Od rana próbuję uzyskać od pani odpowiedź na pytanie kluczowe z punktu widzenia tej ustawy: Kiedy poznamy pomysł rządu na nowe zabezpieczenie gazowe? Ale konkretnie, z konkretami: Kiedy przedstawicie szczegóły kontraktu? Rozumiem, że w trakcie negocjacji nie możecie opowiedzieć nam o przebiegu tych negocjacji, ale harmonogram, by Polacy mogli spać bezpiecznie, a Polska gospodarka normalnie, stabilnie pracować, bardzo byłby potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-796.1" who="#PaulinaHennigKloska">Prywatny przedsiębiorstwa nie dostałby finansowania na budowę tej rury, którą wybudowaliście bez kontraktu, bez właśnie zabezpieczenia kontraktowego, bo żaden bank nie wyłożyłby pieniędzy na taką inwestycję bez zabezpieczenia kontraktowego. Wy oczywiście możecie sobie na to pozwolić, bo w razie czego pusta rura będzie spoczywać na barkach Polaków, ale mam nadzieję, że ten kontrakt w końcu dowieziecie.</u>
          <u xml:id="u-796.2" who="#PaulinaHennigKloska">Dostępność i cena zarówno dla osób indywidualnych, jak i dla firm jest dzisiaj, zwłaszcza w niektórych branżach, snem, wręcz koszmarem sennym. Pamiętamy restauracje, które skracały czas pracy, bo nie było ich stać na ogrzewanie już poprzedniej zimy, sklepy, w których panowała temperatura 16 stopni i gdzie gruby sweter był sposobem na przetrwanie, i emerytów, którzy ze łzami w oczach oglądali swoje rachunki, którzy dziś zastanawiają się, czy będzie ich stać tylko na ciepłą zupę, czy ciepłą zupę i ogrzewanie. Dokładnie taka jest dzisiaj sytuacja, dlatego kluczowa jest odpowiedź na pytanie, czy będzie gaz. Projekt ustawy dotyczący regulowanej taryfy gazowej do 2027 r. oczywiście jest konieczny, obligo giełdowe zmiany w tym zakresie również jest dobre, brak koncesji dla najmniejszych. Wydłużanie czasu dostaw gazu, dostarczenia z magazynu do sieci z 40 dni do 50 dni jest w pewien sposób zapowiedzią kryzysu gazowego i rząd w ten sposób się do tego przygotowuje. Dobrze, ale tak jak powiedziałam, nie dziwcie się, że Polacy, zwłaszcza widząc przerzucanie się odpowiedzialnością między członkami rządu, nie śpią spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-796.3" who="#PaulinaHennigKloska">Pani nam mówi, że magazyny mamy wypełnione prawie w 99%. Okej, ale zapomina pani — i wprowadza pani obywateli w błąd — że zawartość tych magazynów przy ostrej zimie nie starczy na miesiąc. Nie wolno tego robić, pani minister. Nie wolno dawać ludziom poczucia złudnego bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-796.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-797">
          <u xml:id="u-797.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-797.1" who="#RyszardTerlecki">Są posłowie zapisani do pytań.</u>
          <u xml:id="u-797.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę osób zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-797.3" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-797.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile?)</u>
          <u xml:id="u-797.5" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwsza pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-797.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Minutę, no.)</u>
          <u xml:id="u-797.7" who="#RyszardTerlecki">Jest bardzo późno, panie pośle, mamy duże opóźnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-798">
          <u xml:id="u-798.0" who="#KrystynaSkowrońska">Strategii walki z inflacją brak. Walka o zabezpieczenie Polaków w ciepło — rozwiązanie: 3 tys. zł na zakup węgla. Brak strategii dla odbiorców ciepła z elektrociepłowni, odbiorców rynku ciepła systemowego, dla 15 mln Polaków. A zatem, pani minister, dzisiaj 15 mln Polaków oczekuje odpowiedzi na pytanie, jak będą zabezpieczeni w ciepło, żeby nie było wyłączeń w firmach i żeby nie stanął przemysł. Mam dla pani list i oczekuję na odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-799">
          <u xml:id="u-799.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jakub Rutnicki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-800">
          <u xml:id="u-800.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-800.1" who="#JakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! To jest właśnie ten czas, mówię w imieniu spółdzielców z moich rodzinnych Pniew, Nowego Tomyśla, Opalenicy, którzy w tej chwili traktowani są jak przedsiębiorcy. Pani minister, trzeba tym ludziom pomóc, od 5 miesięcy był projekt ustawy, w tej chwili jako Koalicja Obywatelska złożyliśmy poprawkę, aby mieszkańcy, członkowie spółdzielni, którzy zaopatrują się w ciepło systemowe, nie byli traktowani jak przedsiębiorcy, tylko żeby byli objęci ochroną URE. Ci ludzie już nie mają czasu. Płacą rachunki o kilkaset procent większe. Proszę poprzeć tę poprawkę. Naprawdę ludzie na to czekają. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-800.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-801">
          <u xml:id="u-801.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Sławomir Neumann, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-802">
          <u xml:id="u-802.0" who="#SławomirNeumann">Panie Marszałku! Panie Premierze! Bo to do pana premiera Morawieckiego pytanie. Mamy olbrzymi kryzys energetyczny, bardzo wysokie ceny gazu, węgla, prądu, właściwie braki węgla, problemy z dostawą gazu i czasami prądu. Zamiast zajmować się rozwiązaniem kryzysu, wy walczycie jak buldogi pod dywanem wewnątrz. Teraz dymisja ministra Naimskiego, a w tle tego wszystkiego jest fuzja Orlenu z PGNiG, oddanie Lotosu arabskiemu konsorcjum powiązanemu z Rosjanami za miesięczny zysk.</u>
          <u xml:id="u-802.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-802.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 30 sekund przecież.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-803">
          <u xml:id="u-803.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-803.1" who="#RyszardTerlecki">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-803.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-804">
          <u xml:id="u-804.0" who="#ArturŁącki">Panie Marszałku! Pani Minister! Kiedy zamykaliście ludziom w pandemii ich zakłady pracy, szybko zorientowaliście się, że jak zaczną zwalniać ludzi, to będziecie mieli potężne bezrobocie. Zrobiliście jakieś tam tarcze, były to durszlaki, ale w jakimś sensie pomogły utrzymać ludzi w pracy, bo ludzie wiedzieli o tym, że jak się skończy pandemia, to wróci klient do ośrodka, do hotelu, do kina, do teatru, jakoś to pójdzie. Teraz, pani minister, tak podnieśliście ceny gazu czy pozwoliliście, żeby te ceny gazu podnieść, że ludzie już teraz mówią, że zamykają od października interesy.</u>
          <u xml:id="u-804.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-804.2" who="#ArturŁącki">Będziecie mieli straszne bezrobocie od października. Proszę coś zrobić z cenami energii dla przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-804.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-805">
          <u xml:id="u-805.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-806">
          <u xml:id="u-806.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Węgla nie ma, cukru zaczyna brakować, benzyna super droga, inflacja największa od 25 lat, kredyty najdroższe, prąd ma wzrosnąć o 180%, gaz podobnie. Rząd zachęcał do wymiany pieców węglowych na gazowe. Wyborcy piszą do mnie i pytają — i poproszę o odpowiedź na piśmie — jak będą wyglądały dopłaty do gazu, pelletu i prądu i jak będą wyglądały dopłaty dla spółdzielni mieszkaniowych. Uprzejmie proszę panią minister o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-807">
          <u xml:id="u-807.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-808">
          <u xml:id="u-808.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! PGNiG SA, w której Skarb Państwa ma prawie 72% udziału własności, przeznacza bardzo małe środki na przyłącza gazu dla potencjalnych prywatnych inwestorów, którzy by chcieli ogrzewać swoje mieszkania gazem. Bardzo bym prosił o to, żeby pani wpłynęła na to, żeby co najmniej kilkaset procent więcej środków PGNiG przeznaczało na tę część inwestycyjną z uwagi na działania ekologiczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-808.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-809">
          <u xml:id="u-809.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-810">
          <u xml:id="u-810.0" who="#MirosławSuchoń">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-810.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Po pierwsze, pani minister, co dalej z cenami gazu dla tych mieszkańców spółdzielni mieszkaniowych, gdzie gaz jest kontraktowany przez spółdzielnie, ponieważ w budynku zainstalowany jest jeden licznik gazu, tak jest np. w Bielsku-Białej. Przecież to jest bez sensu, aby ci mieszkańcy instalowali teraz specjalne indywidualne liczniki. Czy będzie zmiana stanowiska rządu i normalne ceny? Po drugie, z jakich źródeł będzie pochodził gaz w interkonektorze pomiędzy Polską a Słowacją i ile w tym roku Polska odbierze gazu z Baltic Pipe? Poproszę o odpowiedź również na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-811">
          <u xml:id="u-811.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-812">
          <u xml:id="u-812.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Dzisiaj pani przedstawiała zmiany koncepcji, jeżeli chodzi o zaopatrzenie w węgiel, ale też pojawiła się informacja dotycząca rezygnacji pana ministra Naimskiego, który pytany o to, jakie są przyczyny, mówi, że — stwierdza to na oficjalnym swoim profilu — nie można się było z nim dogadać, dlatego też jest odwołany. Wydaje się, że to niepokoi w tej sytuacji, trudnej sytuacji, w której musimy się zabezpieczyć. Jakie są tego przyczyny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-812.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-813">
          <u xml:id="u-813.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-814">
          <u xml:id="u-814.0" who="#KrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Długofalowa polityka rządu w zakresie bezpieczeństwa energetycznego powinna być spisana i realizowana. Wy tej strategii nie macie i nie realizujecie, przez co najdroższy mamy gaz, nie mamy węgla, a ludzie boją się, z czego zapłacą za prąd. Jeżeli chcecie coś robić, to zacznijcie od tego, żeby opowiedzieć, jak chcecie to zrobić. Do tej pory nic nie przedstawiliście, a ludzi na straty naraziliście. Niestety jest tak, że Polakom żyje się gorzej, a na rachunki nie będą mieli już za kilka miesięcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-815">
          <u xml:id="u-815.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Monika Wielichowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-816">
          <u xml:id="u-816.0" who="#MonikaWielichowska">Wiele spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych jest wykluczonych z rekompensat za ciepło dostarczane gazem, bo rząd wdrożył ustawę niesprawiedliwą społecznie, wadliwą i przede wszystkim dziurawą. Pani minister, zapytam raz jeszcze: Czego w tym temacie jeszcze nie rozumiecie i dlaczego nic z tym nie robicie? 25 lutego Koalicja Obywatelska do laski marszałkowskiej złożyła projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne. Nowelizacja zrównoważy prawo do rekompensat, do ciepłego mieszkania, umożliwi pomoc wykluczonym ze wsparcia. To bardzo oczekiwana nowelizacja nie tylko przez mieszkańców Nowej Rudy, Szczytnej i Nowego Tomyśla. Projekt leży w komisyjnej zamrażarce, a dziś składamy poprawkę, która jest tożsama. Nie czekajcie na…</u>
          <u xml:id="u-816.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-816.2" who="#MonikaWielichowska">Po raz kolejny żądam pracy, żebyście naprawili to złe prawo.</u>
          <u xml:id="u-816.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-817">
          <u xml:id="u-817.0" who="#RyszardTerlecki">Tak, pani poseł, już pani pożądała.</u>
          <u xml:id="u-817.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brawo, pani poseł. Spółdzielcy z Nowego Tomyśla…)</u>
          <u xml:id="u-817.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-818">
          <u xml:id="u-818.0" who="#MichałGramatyka">Co zrobi rząd, jeżeli Rosja zakręci kurek Niemcom? Co zrobi rząd bez rewersu na punktach Lasów, Mallnow, bez fizycznego rewersu ze Słowacji? Magazyny to 15% rocznego zapotrzebowania, na Baltic Pipe może 5 mld m3, na terminalu LMG — 6, może 6,5. Potrzebujemy 21 mld m3 gazu rocznie, a nasza polityka energetyczna mówi, że będziemy potrzebować 30 mld.</u>
          <u xml:id="u-818.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-819">
          <u xml:id="u-819.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-820">
          <u xml:id="u-820.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Pani Minister! Czy w ogóle zauważyła pani, że są Polacy, którzy używają gazu do ogrzewania mieszkań? Czy w ogóle pani to zauważyła, że mają gaz droższy czasami o kilkaset procent? W czym oni są gorsi od tych Polaków, którzy mają dostać 3 tys. zł dopłaty za węgiel i wcale nawet nie będą musieli tego węgla kupić? W czym są gorsi ci Polacy od tych Polaków, którzy używają gazu?</u>
          <u xml:id="u-820.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-821">
          <u xml:id="u-821.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-822">
          <u xml:id="u-822.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W odpowiedzi na interpelację o tym, co z 10 mld m3 gazu w Baltic Pipe, minister Małecki stwierdził, że PGNiG w perspektywie długoterminowej zarezerwowało zdecydowaną większość z planowanych na 10 mld m3 rocznie mocy przesyłowych. Co to znaczy: w perspektywie długoterminowej? To jest 3, 5 czy 10 lat? A co oznacza, że to jest większość z planowanych na 10 mld? 6, 7, 8 mld m3?</u>
          <u xml:id="u-822.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-823">
          <u xml:id="u-823.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-824">
          <u xml:id="u-824.0" who="#JanuszKowalski">Szanowni Państwo! Za wysokie dzisiaj ceny gazu ziemnego w całej Unii Europejskiej odpowiada Komisja Europejska, Frans Timmermans, Ursula von der Leyen i oczywiście polityka Angeli Merkel, polityka przestawiania całej gospodarki na gaz ziemny, walki z węglem, walki z polską suwerennością energetyczną. Dzisiaj Zjednoczona Prawica staje po stronie tych, którzy muszą być bronieni przed wysokimi cenami gazu. Ale wy przestańcie w końcu walczyć z polskim węglem, słuchajcie związkowców z Sierpnia 80, z Bełchatowa, Adama Olejnika. Przestańcie walczyć z polskim węglem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-824.1" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Słowo „Tusk” nie padło, nie liczy się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-825">
          <u xml:id="u-825.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-826">
          <u xml:id="u-826.0" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jeszcze w styczniu tego roku Sejm podjął ustawę, w której przekazaliśmy, można powiedzieć, PGNiG 66 mld zł w różnej formie. Miały to być rekompensaty, miały to być gwarancje, miały to być pożyczki, no i miały być środki na zakup gazu przez agencję rezerw strategicznych, rządową zresztą. Chciałem panią minister zapytać, z jakich środków skorzystało PGNiG. Z jakich kredytów itd.?</u>
          <u xml:id="u-826.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-827">
          <u xml:id="u-827.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-828">
          <u xml:id="u-828.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Panie i Panowie! Opozycjo, dlaczego musicie, bo inaczej nie wypada, być malkontentem? Wszystko, co rząd robi w sprawie pomocy dla Polaków w sferze energetycznej, jest złe. Dlatego przywołuję ustawę, żeby przypomnieć, że chodzi o odbiorców gazu, chodzi o Polaków.</u>
          <u xml:id="u-828.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak, spółdzielcy też są Polakami. Proszę im pomóc.)</u>
          <u xml:id="u-828.2" who="#GrzegorzLorek">Dlatego jest to bardzo ważne, żebyście to rozumieli, bo ta wasza dyskusja, szanowny panie pośle, odbija się na panice na rynku.</u>
          <u xml:id="u-828.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Mówi pan o spółdzielcach?)</u>
          <u xml:id="u-828.4" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Pan to powie mieszkańcom Nowej Rudy. Zapraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-829">
          <u xml:id="u-829.0" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-829.1" who="#RyszardTerlecki">Teraz głos ma minister klimatu i środowiska pani Anna Moskwa.</u>
          <u xml:id="u-829.2" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-830">
          <u xml:id="u-830.0" who="#AnnaMoskwa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw kilka zdań odniesienia do stanowisk, potem do pytań. Drobne wyjaśnienie tego, dlaczego minister klimatu zajmuje się węglem i gazem. Dlatego że w Polsce ministerstwo klimatu odpowiada również za bezpieczeństwo energetyczne, stąd też w naszej kompetencji te wszystkie zadania i ustawy. Szkoda, że państwo tego nie wiedzą.</u>
          <u xml:id="u-830.1" who="#AnnaMoskwa">Dlaczego w tej ustawie nie ma kontraktów, jakie PGNiG zawarł i będzie zawierał? Dlatego że ustawą nie reguluje się kontraktów i bez względu na to, co byśmy wpisali, i tak jest to zadanie spółki PGNiG i to zadanie jest realizowane. Przypomnę jeszcze, że projekt Baltic Pipe jest projektem norwesko-duńsko-polskim. W tym projekcie również uczestniczy strona duńska, która tak samo jak my szacowała od strony zapotrzebowania, ale też od strony biznesowej realizację tego projektu, przystąpiła do realizacji tego projektu. Były tam wtedy różne głosy sprzeciwu wobec tego projektu. Na dzisiaj strona duńska bardzo docenia ten projekt, uznając, że jest to projekt niezbędny do zabezpieczenia ich bezpieczeństwa energetycznego i gazowego wobec sytuacji, jaką mamy, sytuacji związanej z wojną.</u>
          <u xml:id="u-830.2" who="#AnnaMoskwa">Na posiedzeniu komisji już dzisiaj o tym mówiłam, ale myślę, że trzeba to przypomnieć: jesteśmy w wojnie surowcowej z Federacją Rosyjską, nie tylko Polska, ale cała Unia Europejska i cała Europa. Jesteśmy w tej wojnie już od jesieni poprzedniego roku, i to mówimy nie tylko my, ale również instytucje międzynarodowe, np. międzynarodowa agencja energii. Był wczoraj — na posiedzeniu komisji też o tym rozmawialiśmy — szef międzynarodowej agencji energii w Polsce. To jest duża, właściwie dzisiaj największa agencja energetyczna afiliowana przy OECD, która skupia nie tylko państwa europejskie, ale też takie państwa jak Australia i Japonia. Ta organizacja już jesienią mówiła, że wojna surowcowa ze strony Federacji Rosyjskiej się rozpoczęła i w sposób zdecydowany i bezpośredni wpływa nie tylko na rynek podaży, ale też wpływa na ceny, wpływała od jesieni i wpływa do dnia dzisiejszego przede wszystkim na rynki europejskie. Zachęcam również do zapoznania się z raportami o polityce energetycznej Polski, ale też o ogólnej sytuacji na różnych rynkach surowców energetycznych. Wczoraj do tej organizacji została przyjęta Ukraina.</u>
          <u xml:id="u-830.3" who="#AnnaMoskwa">Odnośnie do poprawki, którą państwo zgłosili — dzisiaj też o niej rozmawialiśmy. Trudno się zgodzić na przyjęcie poprawki, o której wiemy, że jest źle napisana, nierealistyczna i niezgodna z zasadami pomocy publicznej. Przyjmując tę poprawkę, jednocześnie obiecywalibyśmy Polakom coś, czego nie wykonamy, bo jest to wadliwe. Z drugiej strony wpisywalibyśmy tę poprawkę do ustawy, która jest ważna i niezbędna, zagrażając też całej tej ustawie i jej notyfikacji w Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-830.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: To też jest ważne i niezbędne.)</u>
          <u xml:id="u-830.5" who="#AnnaMoskwa">Rozmawialiśmy też dzisiaj w trakcie posiedzenia komisji o tym, że nadal w pakiecie wsparcia Komisji Europejskiej te podmioty bezpośrednio zasilające się jako źródło ciepła nie są wpisane do wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-830.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: To proszę to załatwić, pani minister, proszę to załatwić.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-831">
          <u xml:id="u-831.0" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-832">
          <u xml:id="u-832.0" who="#AnnaMoskwa">Tak jak dzisiaj państwu deklarowałam, jesteśmy w dialogu z Komisją, mamy dobre pomysły na rozwiązanie tej sytuacji. Tylko proszę jeszcze zwrócić uwagę na jedno. Taryfowaniem objęci są na dzisiaj wszyscy odbiorcy gazu w domach indywidualnych, domy, szkoły, przedszkola, żłobki, OPS-y, organizacje pożytku publicznego, spółdzielnie i wspólnoty systemowe, te, które złożyły oświadczenia, a większość na dzień dzisiejszy je złożyła.</u>
          <u xml:id="u-832.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale szkoła, jeżeli ma ciepło systemowe, też nie jest.)</u>
          <u xml:id="u-832.2" who="#AnnaMoskwa">Jeżeli chodzi o te podmioty, które mają własne źródło, jesteśmy w dialogu z Komisją. Mam nadzieję, że Komisja przychyli się do tego rozwiązania i będziemy mogli je w najbliższym czasie, przed kolejnym sezonem jesienno-zimowym, zaproponować. To rozwiązanie z naszej strony jest absolutnie gotowe.</u>
          <u xml:id="u-832.3" who="#AnnaMoskwa">Jeżeli chodzi o magazyny, myślę, że warto przypomnieć, jak użytkowane są magazyny. Żebyśmy wyłącznie polegali na magazynach, musiałoby dojść do takiej sytuacji, że nie mamy w ogóle żadnych dostaw gazu. Ta sytuacja jest absolutnie niemożliwa, bo mamy własne wydobycie polskie, własne wydobycie na szelfie plus mamy terminal LNG, więc proszę nie okłamywać, że magazyny są jedynym źródłem bezpieczeństwa, jedynym źródłem dostaw.</u>
          <u xml:id="u-832.4" who="#AnnaMoskwa">Może kilka zdań o tych dostawach, najpierw od strony infrastruktury. Krajowe wydobycie — ok. 4 mld m3, terminal LNG — ok. 6,2, na dzisiaj on pracuje całodobowo. W kolejnym roku zwiększenie przepustowości terminala do 8,3 i również zawarte kontrakty na te przepustowości. Rewers fizyczny jamalski — 6,1, inne połączenia gazowe, m.in. Lasów — Gubin to jest 1,6, połączenie czeskie — od 0,5 do 1,5, różnie w poszczególnych latach, i Polska-Litwa, uruchomione w maju tego roku, zarówno GIPL, jak i Kłajpeda to są 2 mld m3.</u>
          <u xml:id="u-832.5" who="#AnnaMoskwa">Baltic Pipe — w tym roku ok. 3 mld, od kolejnego roku — 10 mld m3. 27 września — oficjalne uruchomienie Baltic Pipe zarówno po stronie polskiej, jak i po stronie norweskiej. Wszystkie testy są przeprowadzone. Poszczególne odcinki oddawane są zgodnie z planem. Jesteśmy gotowi do uruchomienia tego połączenia.</u>
          <u xml:id="u-832.6" who="#AnnaMoskwa">Polska — Słowacja to jest połączenie zapewniające nam maksymalnie 5,7 mld m3, na dzień dzisiejszy to połączenie po naszej stronie nie jest niezbędne ze względu na inne źródła i połączenia, których używamy. Być może kolejna rozbudowa, strona słowacka jest zainteresowana naszym terminalem FRSU w przyszłości, tak samo jak i Czesi, a wstępnie — Ukraina. Na dzisiaj planujemy terminal FRSU na 6 mld, być może ze względu na tę współpracę i projekty związane z naszymi południowymi sąsiadami przepustowość terminala to będzie 12 mld. Niemniej jednak i tak przygotowujemy nabrzeże i falochrony do pełnej przepustowości.</u>
          <u xml:id="u-832.7" who="#AnnaMoskwa">Jeżeli chodzi o kontrakty, najpierw dwa kontrakty Venture Global, to są te kontrakty LNG — łączny wolumen 7,5 mld do 2045 r. Kontrakt z Cheniere to jest kontrakt do 2042 r. — ok. 2 mld m3 rocznie i katarski kontrakt zawarty do 2034 r. ze zwiększającą się ilością od 1,5 do 2,7 mld. Jednocześnie kontrakt PGNiG z duńskim partnerem?rsted zawarty do 2028 r.; całkowity wolumen to 6 mld m3.</u>
          <u xml:id="u-832.8" who="#AnnaMoskwa">PGNiG prowadzi rozmowy na zawarcie kolejnych średnio-, krótko- i długoterminowych kontraktów. Każdy kontrakt, który jest zawierany, jest komunikowany oficjalnie przez PGNiG i przez nas.</u>
          <u xml:id="u-832.9" who="#AnnaMoskwa">Nasza polityka energetyczna, polityka gazowa to jest właśnie polityka pełnych magazynów. Dzisiaj już ponad 90%. Polityka długoterminowych, konsekwentnie realizowanych inwestycji, pełnej dywersyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-832.10" who="#AnnaMoskwa">Ale jak państwo tak dużo nas pouczają, jak prowadzić politykę i bezpieczeństwo energetyczne, pozwolę sobie podać przykład tej podobno dobrej praktyki. Mam takie pismo wysłane z Moskwy 10 kwietnia 2010 r. do jego ekscelencji pana Waldemara Pawlaka, wicepremiera i ministra gospodarki Rzeczypospolitej Polskiej: Szanowny Panie Premierze! Pozwolę sobie przekazać na pana ręce i w pana osobie całemu przyjacielskiemu narodowi polskiemu najgłębsze wyrazy współczucia z powodu śmierci prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego i innych towarzyszących mu osób oficjalnych…</u>
          <u xml:id="u-832.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tam jeszcze do braci Moskali niech pani przeczyta.)</u>
          <u xml:id="u-832.12" who="#AnnaMoskwa">…udających się na żałobne uroczystości w Katyniu. Wszyscy w Rosji byli wstrząśnięci tą tragedią. Ubolewamy razem z wami i przekazujemy słowa współczucia i otuchy krewnym i bliskim tych, którzy zginęli.</u>
          <u xml:id="u-832.13" who="#AnnaMoskwa">Kolejny paragraf tego samego dnia. Przypominam, 10 kwietnia 2010 r.: W tę trudną godzinę chciałbym podkreślić swoją gotowość do dalszej aktywnej współpracy z panem celem rozwoju rosyjsko-polskiego współdziałania w dziedzinie energetycznej w zakresie realizacji zakrojonych na wielką skalę porozumień osiągniętych przez przewodniczącego rządu Federacji Rosyjskiej Putina i przewodniczącego Rady Ministrów Rzeczypospolitej D. Tuska. W tym kontekście informuję pana o tym, iż strona rosyjska spełniła wszystkie wymagania wewnątrzpaństwowe niezbędne do podpisana uzgodnionego ze stroną polską projektu protokołu o wprowadzeniu zmian do porozumienia o budowie systemu gazociągów dla tranzytu itd.</u>
          <u xml:id="u-832.14" who="#AnnaMoskwa">Przypomnę, że te wszystkie słowa mówią o wydłużeniu współpracy do 2037 r. i zwiększeniu tego kontraktu do 10 mld. To jest państwa bezpieczeństwo energetyczne i propozycja na suwerenność polską energetyczną i gazową. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-832.15" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Mówi pani o 12 mln t węgla, które sprowadzacie? Aha, i to jest pani wystąpienie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-833">
          <u xml:id="u-833.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-833.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-833.2" who="#RyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-833.3" who="#RyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-833.4" who="#RyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-833.5" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego (druki nr 2340 i 2369).</u>
          <u xml:id="u-833.6" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Michała Urbaniaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-834">
          <u xml:id="u-834.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dzisiaj zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji z 23 czerwca 2022 r. na temat uchwały w sprawie uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-834.1" who="#MichałUrbaniak">Pozwolę sobie przeczytać tekst tej uchwały, który przygotowaliśmy jako komisja, który nie był dla nikogo, myślę, kontrowersyjny. Ta postać po prostu może łączyć Polaków. Jej przykład i ten autorytet może łączyć Polaków.</u>
          <u xml:id="u-834.2" who="#MichałUrbaniak">„W dniu 29 maja 2022 r. w wieku 106 lat zmarła Maria Mirecka-Loryś — ostatni żyjący dowódca ogólnopolskiej organizacji wojskowej z okresu II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-834.3" who="#MichałUrbaniak">Maria Mirecka urodziła się w 1916 r. w Ulanowie nad Sanem. Podczas studiów na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie wstąpiła w szeregi Stronnictwa Narodowego i Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska.</u>
          <u xml:id="u-834.4" who="#MichałUrbaniak">W czasie II wojny światowej, podobnie jak siedmioro jej rodzeństwa, była zaangażowana w narodową konspirację wojskową. Zajmowała stanowiska komendantki Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet oraz kierowniczki sekcji kobiecej Zarządu Okręgu Rzeszowskiego Stronnictwa Narodowego. Po scaleniu z Armią Krajową awansowała na stopień kapitana i pełniła obowiązki komendantki głównej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-834.5" who="#MichałUrbaniak">W 1943 r. była reprezentantką lwowskich studentów podczas konspiracyjnego odnowienia ślubów akademickich na Jasnej Górze, obok takich postaci jak reprezentujący środowisko krakowskie Karol Wojtyła.</u>
          <u xml:id="u-834.6" who="#MichałUrbaniak">Aresztowana w Nisku przez władze komunistyczne, została objęta amnestią i zwolniona 1 września 1945 r. W obawie przed dalszymi represjami wyjechała z kraju. We Włoszech dołączyła do Armii Andersa, gdzie poznała swojego późniejszego męża — oficera Henryka Lorysia.</u>
          <u xml:id="u-834.7" who="#MichałUrbaniak">W 1952 r. wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. W Chicago była aktywną działaczką organizacji polonijnych. Zajmowała kierownicze stanowiska w Związku Polek oraz w Kongresie Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata redagowała ’Głos Polek’. Była prezesem koła Związku Lwowian, udzielała się w emigracyjnym Stronnictwie Narodowym.</u>
          <u xml:id="u-834.8" who="#MichałUrbaniak">Była inicjatorką wielu akcji pomocy Polakom na Wschodzie, na terenach II Rzeczypospolitej. Od lat 70. nielegalnie przemycała na terytorium Związku Sowieckiego materiały religijne oraz udzielała wsparcia materialnego żyjącym tam Polakom. Akcje pomocy rodakom na Kresach prowadziła, mając ponad 100 lat. Jeździła cyklicznie do Lwowa i innych miejscowości dawnej Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-834.9" who="#MichałUrbaniak">Po 1989 r. wielokrotnie przyjeżdżała do Polski, angażując s1ę w życie społeczne i polityczne środowisk narodowych, by u schyłku życia na stałe powrócić do Ojczyzny. Do ostatnich dni swojego życia uczestniczyła w spotkaniach na terenie całego kraju, była gościem honorowym oraz mówcą podczas wielu zjazdów, kongresów, pielgrzymek i innych wydarzeń o charakterze patriotycznym. Była powszechnie znana ze swojego życzliwego, bezpośredniego stylu bycia, głębokiej wiary, serdeczności i aktywności. Swoje życie pojmowała jako nieustanną służbę narodowi. Do ostatnich chwil miała świetny kontakt z młodzieżą.</u>
          <u xml:id="u-834.10" who="#MichałUrbaniak">Maria Mirecka miała siedmioro rodzeństwa. Wszyscy jej bracia i siostry byli zaangażowani w pracę społeczną i polityczną II RP a po wybuchu wojny dołączyli do walki o niepodległą Polskę w szeregach narodowej konspiracji wojskowej. Waleria była nauczycielką i społeczniczką odznaczoną Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Bronisław, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, został księdzem, który po II wojnie światowej pozostał ze swoimi wiemymi w Związku Sowieckim i stał się duchowym oparciem dla dziesiątków tysięcy Polaków na Ukrainie. Leon był działaczem politycznym, komendantem w narodowych organizacjach wojskowych, przez dziewięć lat więźniem w czasach stalinowskich i jako znany warszawski prawnik wychowawcą kilku pokoleń narodowców. Janina była działaczką społeczną, po II wojnie światowej organizowała ucieczkę z kraju zagrożonych aresztowaniem działaczy Stronnictwa Narodowego. Adam był żołnierzem i urzędnikiem, dowódcą oddziałów partyzanckich, pięciokrotnie aresztowanym przez gestapo i więźniem niemieckiego obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen. Kilkukrotnie aresztowany przez UB został skazany na śmierć i zamordowany w więzieniu na Mokotowie. Jego szczątki odnaleziono w 2017 r. na ’Łączce’. Kazimierz był dowódcą NOW na Rzeszowszczyźnie, po wojnie znalazł się na emigracji, gdzie działał w Stronnictwie Narodowym, był wiceprezesem Instytutu Romana Dmowskiego oraz organizatorem pomocy dla Polaków w Związku Sowieckim. Helena działała w konspiracji, po wojnie, podobnie jak kilkoro rodzeństwa, wyjechała do USA gdzie angażowała się w życie społeczne i polityczne Polonii, pełniąc m.in. obowiązki szefa nowojorskiego koła weteranów Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-834.11" who="#MichałUrbaniak">Śmierć Marii Mireckiej-Loryś, niezwykłej bohaterki niepodległej Polski, jest wydarzeniem o charakterze symbolicznym. Żegnamy ją jako jednego z ostatnich przedstawicieli pokolenia Kolumbów, wyjątkowych polskich patriotów, którzy wychowani w II Rzeczypospolitej, walczyli w czasie II wojny światowej, zabiegali o wolność narodu podczas długiej nocy komunizmu i włączyli się w odbudowę niepodległej Polski po roku 1989.</u>
          <u xml:id="u-834.12" who="#MichałUrbaniak">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej składa wyrazy najwyższego szacunku świętej pamięci Marii Mireckiej-Loryś w uznaniujej zasług dla Ojczyzny”.</u>
          <u xml:id="u-834.13" who="#MichałUrbaniak">Wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył podjąć tę uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-834.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-835">
          <u xml:id="u-835.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-835.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-835.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-835.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Piotr Babinetz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-836">
          <u xml:id="u-836.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-836.1" who="#PiotrBabinetz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego. Jest to cenny projekt poselski środowiska narodowego, a szczególnie posła Roberta Winnickiego oraz posłów klubu Prawo i Sprawiedliwość. Przypomnijmy też, że ponad 6 lat temu podjęliśmy już uchwałę na 100-lecie urodzin pani Marii.</u>
          <u xml:id="u-836.2" who="#PiotrBabinetz">Śp. Maria Mirecka-Loryś jest szczególną postacią w naszej polskiej historii. Pochodziła z Podkarpacia, urodziła się w Ulanowie nad Sanem, po latach przyjeżdżała do Racławic. Od młodych lat działała w ruchu narodowym, a także w konspiracji narodowej w latach okupacji niemieckiej i okupacji sowiecko-komunistycznej. Jak napisano w uchwale, jej odejście ma charakter symboliczny. Była ostatnim żyjącym dowódcą polskich formacji zbrojnego podziemia niepodległościowego, komendantką główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Żyła 106 lat, urodziła się jeszcze przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Wychowała się w niezawisłej II Rzeczypospolitej, broniła polskiej wolności w krwawym okresie II wojny światowej i przez pierwszy rok bolszewickich rządów.</u>
          <u xml:id="u-836.3" who="#PiotrBabinetz">Później organizowała środowiska polonijne w Stanach Zjednoczonych i z uchodźstwa wspierała dążenia niepodległościowe w zniewolonej ojczyźnie. Rozpoczęła też wielką misję wsparcia Polaków na Wschodzie, którym odebrano wszelkie nadzieje na powrót do ojczyzny. Wreszcie przez lata w Polsce ponownie niepodległej, często przyjeżdżając, a potem mieszkając w Rzeczypospolitej, pielęgnowała tradycje narodowe i chrześcijańskie. Nadzwyczajne było jej zaangażowanie na Wschodzie, najpierw w latach 70. XX w., kiedy nielegalnie przemycała, stąd określenie: przemytniczka Boża, na terytorium Związku Sowieckiego ubrania, żywność i materiały religijne, i współcześnie, kiedy w starszym już wieku kontynuowała regularne wyjazdy i wsparcie Polaków na Ukrainie. Niezwykłe było również, o czym pisał często prof. Krzysztof Kaczmarski, rodzeństwo pani Marii Mireckiej-Loryś. Miała siedmioro rodzeństwa, siostry: Janinę, która organizowanie ucieczek działaczy narodowych przypłaciła komunistycznym więzieniem, Helenę również konspiratorkę, która szczęśliwie wydostała się na uchodźstwo, i Walerię, nauczycielkę, która pozostała w kraju, ale była przez wiele lat prześladowana przez komunistów, oraz braci: ks. Bronisława, w młodości żołnierza wojny przeciwko bolszewickiej Rosji, który pozostał z wiernymi, z Polakami pod bezpośrednią okupacją sowiecką na Ukrainie i stał się wzorem dla pani Marii, Leona, komendanta oddziału w Narodowej Organizacji Wojskowej, prawie 10 lat więzionego przez sowieckich sługusów, nawet jeszcze w 1961 r., Kazimierza, komendanta Narodowej Organizacji Wojskowej na Rzeszowszczyźnie, później emigranta, a wreszcie Adama, dowódcę oddziałów partyzanckich, 5-krotnie aresztowanego przez Niemców, więzionego w obozie koncentracyjnym, później kilkukrotnie aresztowanego przez UB i zamordowanego przez komunistów na Mokotowie, którego szczątki odnaleziono na Łączce. Taka była rodzina pani Marii oraz skala jej zaangażowania i bezgranicznego poświęcenia na rzecz Polski.</u>
          <u xml:id="u-836.4" who="#PiotrBabinetz">Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera uchwałę w sprawie uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego. Cześć i chwała bohaterce! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-836.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-837">
          <u xml:id="u-837.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-838">
          <u xml:id="u-838.0" who="#TomaszOlichwer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przedstawić nasze stanowisko w sprawie uchwały dotyczącej uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-838.1" who="#TomaszOlichwer">Maria Mirecka-Loryś zmarła w dniu 29 maja tego roku w wieku 106 lat. Była ostatnim żyjącym dowódcą ogólnopolskiej organizacji wojskowej z okresu II wojny światowej. Oprócz jej bogatej biografii i wielkiego patriotyzmu oraz zaangażowania w najważniejsze sprawy naszych rodaków w kraju i na obczyźnie, na uwagę zasługuje fakt, że była powszechnie znana ze swojego życzliwego i bezpośredniego stylu bycia, głębokiej wiary, serdeczności i aktywności. Swoje życie pojmowała jako nieustanną służbę narodowi. Dlatego warto podkreślić, że we wspomnieniach tych, którzy Marię Mirecką-Loryś znali, przemawia to, że była osobą o dobrym sercu, zawsze skłonną do pomocy potrzebującym. Pięknie jej życie podsumował Paweł Nowacki, producent filmu dokumentalnego o niej samej, cytuję: Myślę, że pierwsze pytanie pani Marii w niebie brzmiało: Komu tu trzeba pomóc? Ona zawsze, nawet w wieku stu kilku lat, była osobą, która pytała, czy komuś trzeba pomóc. Od lat 50. organizowała pomoc dla Polonii amerykańskiej i dla Polaków na Ukrainie. To były czasy sowieckie, w których ta pomoc była nie tylko materialna.</u>
          <u xml:id="u-838.2" who="#TomaszOlichwer">Szanowni Państwo! Klub Koalicji Obywatelskiej nie wnosi uwag i przedstawiony projekt uchwały popiera. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-838.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-839">
          <u xml:id="u-839.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-839.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-840">
          <u xml:id="u-840.0" who="#KatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu poselskiego Lewicy chciałam przekazać, że popieramy projekt niniejszej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-840.1" who="#KatarzynaKretkowska">Zmarła 7 tygodni temu w wieku 106 lat kpt. Maria Mirecka-Loryś była kombatantką polskiego podziemia w czasie II wojny światowej. Później była aresztowana i skazana na emigrację. Była niestrudzoną działaczką polonijną przez lata niosącą pomoc charytatywną zarówno Polakom przybywającym do Ameryki, jak i Polakom na Wschodzie. Na Ukrainę jeździła na amerykańskim paszporcie w czasach ZSRR kilka razy w roku, wożąc pomoc finansową i materialną, zwłaszcza kombatantom i łagiernikom, także po 1989 r., także gdy skończyła już 100 lat.</u>
          <u xml:id="u-840.2" who="#KatarzynaKretkowska">Była wielką patriotką, wielką społeczniczką, szlachetną, dobrą i bardzo skromną osobą. Swoje życie pojmowała jako nakaz służby, służby na rzecz drugiego człowieka i na rzecz Polski. Wychowana w rodzinie bardzo katolickiej była osobą głęboko wierzącą. Jej katolicyzm nie był obrzędowy czy powierzchowny. Był przykładem kierowania się wartościami chrześcijańskimi w życiu w najlepszym tych słów rozumieniu. To zjawisko w dzisiejszym naszym życiu społecznym tak niestety rzadkie. Przed wojną mieszkała na Podkarpaciu i na Podkarpacie wróciła w 2004 r. po powrocie na stałe do Polski.</u>
          <u xml:id="u-840.3" who="#KatarzynaKretkowska">Tak jak już tutaj było przytaczane, studia na wydziale prawa we Lwowie przerwała II wojna światowa. Wychowana w domu o endeckich tradycjach związała się z ruchem narodowym, tak jak i pozostałe siedmioro rodzeństwa. Jestem Polką, więc mam obowiązki polskie. Tak mnie uczono w domu rodzinnym, w szkole, w harcerstwie i na uniwersytecie. Wpajanie tej prawdy patriotyczno-narodowej zaowocowało zaangażowaniem się w życie konspiracyjne, kiedy sprawy Polski były ważniejsze niż własne życie — tak sama napisała we wspomnieniach. W czasie wojny została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim podokręgu Armii Krajowej, a wiosną 1945 r. została komendantką główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Była oczywiście także w czasie całej wojny kurierką zarządu głównego. Fakt, iż osoba tak szlachetna jak Maria Mirecka, z piękną kartą odwagi w czasach wojennej konspiracji, związana była z Narodowym Zjednoczeniem Wojskowym, nie wybiela historii tej formacji, stanowi jej jaśniejszą twarz. Po wojnie została aresztowana, zwolniona na mocy amnestii, zagrożona kolejnymi aresztowaniami i zmuszona do wyjazdu z Polski, niechętnego wyjazdu.</u>
          <u xml:id="u-840.4" who="#KatarzynaKretkowska">Najpierw wraz z mężem udała się właśnie do Włoch, Anglii, a następnie do Stanów Zjednoczonych, gdzie działała bardzo aktywnie w organizacjach polonijnych, pełniąc tam szereg funkcji kierowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-841">
          <u xml:id="u-841.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-842">
          <u xml:id="u-842.0" who="#KatarzynaKretkowska">Czy naprawdę nie mogę dokończyć, panie marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-843">
          <u xml:id="u-843.0" who="#RyszardTerlecki">Może pani, tylko powtarza pani to, co już mówili poprzednicy. Nie bardzo ma to sens.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-844">
          <u xml:id="u-844.0" who="#KatarzynaKretkowska">Dobrze, ale poprzednicy może nie wspomnieli, że mimo sędziwego wieku cały czas aktywnie wspierała Polaków na Kresach, jeżdżąc tam także, gdy skończyła 100 lat. Mając już 104 lata, przeniosła się do domu opieki w Warszawie, prowadzonego przez oo. bonifratrów. Niosła tam pomoc także współlokatorom, młodszym od siebie, słabszym. Dzięki Bogu — mówiła — czuję się dobrze, więc staram się pomagać tym słabszym.</u>
          <u xml:id="u-844.1" who="#KatarzynaKretkowska">Dobrze, dziękuję bardzo. To dla mnie duże wydarzenie, że pan mi nie odebrał mikrofonu, panie marszałku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-844.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-845">
          <u xml:id="u-845.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-845.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-846">
          <u xml:id="u-846.0" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawiam stanowisko klubu odnośnie do poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-846.1" who="#JarosławRzepa">Jesteśmy ostatnim pokoleniem, które miało zaszczyt poznać bohaterów II wojny światowej osobiście. Z dnia na dzień jest ich coraz mniej. W maju tego roku w wieku 106 lat na wieczną wartę odeszła pani mjr Maria Mirecka-Loryś. Działaczka niepodległościowa, komendantka Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Kobieta niezłomna w swojej patriotycznej postawie. Całe swoje życie poświęciła Polsce, najpierw walcząc o jej wolność i niepodległość jako żołnierz i komendantka główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-846.2" who="#JarosławRzepa">Po zakończeniu II wojny światowej zaangażowała się w pomoc Polakom na całym świecie, również tym na dawnych Kresach II RP. Maria Mirecka-Loryś była członkiem Zarządu Głównego Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii. Ponadto przez 32 lata była redaktorem „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce.</u>
          <u xml:id="u-846.3" who="#JarosławRzepa">Po powrocie do Polski brała udział w licznych konferencjach i spotkaniach patriotycznych. Została uhonorowana wieloma wysokimi odznaczeniami państwowymi, m.in. Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.</u>
          <u xml:id="u-846.4" who="#JarosławRzepa">Maria Mirecka-Loryś zasługuje na wielkie uznanie i upamiętnienie. Dlatego w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej Polskiej — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści rekomenduję ten projekt. Chciałbym podziękować również tym wszystkim — klubowi i kołu — którzy przygotowali tę propozycję. Mam nadzieję, że parlament Rzeczypospolitej Polskiej przyjmie tę uchwałę jednomyślnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-846.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-847">
          <u xml:id="u-847.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-847.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-848">
          <u xml:id="u-848.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wcześniej przedstawiłem z tej mównicy historię pani Marii, historię człowieka niezłomnego, bo jako sprawozdawca pozwoliłem sobie odczytać całą uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-848.1" who="#MichałUrbaniak">Chciałbym teraz przedstawić parę wniosków. Kim była pani Maria? To był po prostu człowiek typu heroicznego, takiego codziennego heroizmu w sprawach małych i w sprawach wielkich. Ona z wielu spraw małych tworzyła właśnie coś wielkiego, tworzyła tą swoją konsekwencją, niezłomną wolą, tą chęcią pomocy tworzyła środowisko wokół siebie, łączyła ludzi. Jej postawa, ta konsekwencja są godne naśladowania i myślę, że to jest dla wszystkich oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-848.2" who="#MichałUrbaniak">Ten przydomek: Boża Przemytniczka, nie wziął się znikąd. On się wziął z tego, że tak ukochała właśnie ten teren, Lwów, okolice Kresów Południowo-Wschodnich, że do końca życia jeździła tam z pomocą materialną, jeździła z różańcami, jeździła spotykać się z ludźmi i też z nimi rozmawiać, bo uważała, że taka rozmowa to jest choćby minimum, jakie trzeba tym ludziom dać.</u>
          <u xml:id="u-848.3" who="#MichałUrbaniak">Głęboko wierząca, do końca życia oddana Bogu i ojczyźnie. Do końca życia pogodna. Do końca życia aktywna społecznie. Sam poznałem ją 12 lat temu. Wesoła, przyszła i opowiedziała, jak to było przed wojną, jak sama zaczęła działalność w Młodzieży Wszechpolskiej, jak później działała na emigracji, co ją spotykało, jakie trudności. To też symboliczna postać m.in. dlatego, że odnawiała śluby akademickie na Jasnej Górze, m.in. z Karolem Wojtyłą. Ona reprezentowała akademickie środowisko lwowskie.</u>
          <u xml:id="u-848.4" who="#MichałUrbaniak">To człowiek, który jest po prostu symbolem, którego śmierć zamyka pewną epokę. Bo nie ma już wielu, być może już w ogóle, tak znamienitych osób z pokolenia Kolumbów. Ludzi, którzy byli jednym z najlepszych pokoleń narodu polskiego, którzy przetrwali najcięższe czasy, którzy walczyli o polskość, którzy walczyli o to, żebyśmy mogli dzisiaj mówić po polsku i spotykać się nawet w tej sali. Ludzi, którzy przetrwali najgorsze okupacje, a mimo to się nie poddawali. To było właśnie pokolenie Kolumbów. Takich ludzi powinniśmy pokazywać młodszym jako wzór.</u>
          <u xml:id="u-848.5" who="#MichałUrbaniak">W przyszłym miesiącu ma się odbyć pogrzeb pani Marii Mireckiej. Niech ta uchwała i godny pogrzeb, pogrzeb godny bohatera, będą początkiem tego, by upamiętniać panią Marię, by tworzyć nowe inicjatywy, także w przestrzeni publicznej.</u>
          <u xml:id="u-848.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-849">
          <u xml:id="u-849.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-849.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-850">
          <u xml:id="u-850.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-850.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia Marii Mireckiej-Loryś — niezłomnej bohaterki niepodległego państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-850.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Kapitan Maria Mirecka-Loryś zmarła 29 maja br. i była ostatnim żyjącym dowódcą ogólnopolskiej organizacji wojskowej okresu II wojny światowej. W czasie wojny była zaangażowana w narodową konspirację wojskową. Zajmowała stanowiska komendantki Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet oraz kierowniczki sekcji kobiet Zarządu Okręgu Rzeszowskiego Stronnictwa Narodowego, pełniła obowiązki komendantki głównej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.</u>
          <u xml:id="u-850.3" who="#MirosławSuchoń">Jak sama wspominała, początkowo zorganizowała swoje koleżanki z gimnazjum w Nisku. Później okazało się, że jest dobrą organizatorką, zatem w Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet zaczęła otrzymywać coraz więcej zadań, aż w końcu została komendantką najpierw w powiecie niżańskim, a później także rzeszowskim. Po wojnie w obawie przed represjami opuściła Polskę i dołączyła do armii Andersa, a później, w latach 50., wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. Była aktywną działaczką Polonii oraz inicjatorką wielu akcji pomocy Polakom na Wschodzie. Do końca aktywna i pomocna. Żyła 106 lat i była jednym z ostatnich przedstawicieli pokolenia, które najpierw walczyło w czasie II wojny światowej, później było prześladowane przez komunistyczną bezpiekę, a później, w roku 1989, włączyło się aktywnie w odbudowę naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-850.4" who="#MirosławSuchoń">Z pewnością Maria Mirecka-Loryś dobrze przysłużyła się Polsce. W imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 rekomenduję poparcie przedstawionego projektu uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-850.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-851">
          <u xml:id="u-851.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-851.1" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-851.2" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-852">
          <u xml:id="u-852.0" who="#JanSzopiński">Każde środowisko polityczne ma swoich bohaterów i każde z nich chciałoby uczcić ich pamięć poprzez uhonorowanie ich imienia przez Sejm. Mamy projekt środowisk narodowych, aby Sejm uhonorował panią Marię Mirecką-Loryś za jej działalność w okresie wojny z niemieckim okupantem. Pani Maria Mirecka-Loryś w roku 1940 została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet Okręgu Rzeszowskiego. Równolegle była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 r. została komendantką główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Po wojnie wyemigrowała poza granice kraju, gdzie m.in. wydała 2-tomową „Historię Związku Polek w Ameryce”.</u>
          <u xml:id="u-852.1" who="#JanSzopiński">Sądzę, że dokonania pani Marii Mireckiej-Loryś, a zwłaszcza jej zaangażowanie w sprawy kobiet, zasługują na uchwalenie przez Sejm tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-853">
          <u xml:id="u-853.0" who="#RyszardTerlecki">Do głosowania nad tym projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-853.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A pytania?)</u>
          <u xml:id="u-853.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pytania.)</u>
          <u xml:id="u-853.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pytania.)</u>
          <u xml:id="u-853.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-853.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze do pytań się zgłosili posłowie.)</u>
          <u xml:id="u-853.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-853.7" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-853.8" who="#RyszardTerlecki">Czy o przerwę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-854">
          <u xml:id="u-854.0" who="#GrzegorzBraun">Panie Marszałku! Wniosek o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji poprzez umożliwienie dyskusji i zadania pytań, do których, jak widzę, nie tylko ja jeden, niegodny, się zgłosiłem. Proszę zatem arbitralnie, by nie rzec: samowolnie, nie stawiać się ponad regulaminem Sejmu i nie kasować dyskusji w tym punkcie, który dotyczy śp. Marii Mireckiej-Loryś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-855">
          <u xml:id="u-855.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-855.1" who="#RyszardTerlecki">To nie był wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-855.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Serio? Serio, panie marszałku, nie ma pytań?)</u>
          <u xml:id="u-855.3" who="#RyszardTerlecki">Serio, nie ma. Nie musi być.</u>
          <u xml:id="u-855.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ale jakaś podstawa tego?)</u>
          <u xml:id="u-855.5" who="#RyszardTerlecki">Ale panie pośle, nie będę z panem teraz dyskutować. Proszę sobie przeczytać regulamin.</u>
          <u xml:id="u-855.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: A to jest łobuzerka marszałkowska, to jest łobuzerka w pańskim wykonaniu.)</u>
          <u xml:id="u-855.7" who="#RyszardTerlecki">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-855.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale panie marszałku, mógł pan uprzedzić, że nie będzie pytań.)</u>
          <u xml:id="u-855.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież tutaj siedzimy i czekamy. I tak jest późna pora.)</u>
          <u xml:id="u-855.10" who="#RyszardTerlecki">Ale o co chcieliście państwo spytać i kogo? Kogo i o co?</u>
          <u xml:id="u-855.11" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pan marszałek proceduje na rympał, jak zwykle na rympał proceduje.)</u>
          <u xml:id="u-855.12" who="#RyszardTerlecki">Zawsze może pan na piśmie złożyć pytania, ale tu nie widzę możliwości zadawania pytań w tej sprawie. O co chciał pan spytać?</u>
          <u xml:id="u-855.13" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Olichwer: Ale to pierwszy raz się tak zdarza, że nie ma możliwości zadawania pytań.)</u>
          <u xml:id="u-855.14" who="#RyszardTerlecki">To prawda, czasem tak się jednak zdarza.</u>
          <u xml:id="u-855.15" who="#RyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w Niemczech (druki nr 1923 i 2422).</u>
          <u xml:id="u-855.16" who="#RyszardTerlecki">Proszę pana posła Jacka Świata o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-855.17" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Olichwer: Tak się nie robi, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-855.18" who="#RyszardTerlecki">Nie wiem, czy jest pan poseł Świat, czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-856">
          <u xml:id="u-856.0" who="#JacekŚwiat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Kultury i Środków Przekazu 6 lipca br. rozpatrzyła wniosek grupy posłów o upamiętnienie w formie uchwały okolicznościowej setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w Niemczech. Tu dodam, że wnioskodawcy przedstawili podczas posiedzenia znacznie skróconą, skondensowaną redakcję tej uchwały. Sama idea i forma uchwały spotkały się z jednomyślnym poparciem członków komisji.</u>
          <u xml:id="u-856.1" who="#JacekŚwiat">Pragnę tu przy okazji podziękować posłowi Tadeuszowi Woźniakowi za inicjatywę i pani poseł Joannie Lichockiej za wielki wkład w redakcję tekstu. Ponieważ jest to jedyna okazja, by uchwała wybrzmiała na sali plenarnej, pozwolę ją sobie odczytać.</u>
          <u xml:id="u-856.2" who="#JacekŚwiat">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia setnej rocznicy utworzenia Związku Polaków w Niemczech”</u>
          <u xml:id="u-856.3" who="#JacekŚwiat">W setną rocznicę utworzenia Związku Polaków w Niemczech Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża najwyższe uznanie dla założycieli Związku będącego największą i najaktywniejszą organizacją polonijną działającą w granicach Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-856.4" who="#JacekŚwiat">Utworzenie Związku 27 sierpnia 1922 roku w Berlinie było odpowiedzią na antypolską politykę ówczesnych władz Niemiec i odpowiadało potrzebom milionów Polaków mieszkających w granicach państwa niemieckiego. Zjednoczono organizacje polskie, prowadzono działalność kulturalną, oświatową, wspierano także działalność gospodarczą Polaków, w tym spółdzielczość. Z jego inicjatywy założono Bank Słowiański w Berlinie będący zapleczem finansowym polskich spółdzielni w Niemczech. Powodzeniem zakończyły się starania o uzyskanie dla Polaków statusu mniejszości narodowej.</u>
          <u xml:id="u-856.5" who="#JacekŚwiat">Działania Związku miały ogromny wkład w ochronę polskiej tożsamości. Znakiem Związku Polaków w Niemczech stało się Rodło. Był to graficzny, symbolicznie ukazany bieg Wisły z zaznaczonym Krakowem. Związek opracował także swój zbiór zasad nazwany ’Pięcioma Prawdami Polaka’:</u>
          <u xml:id="u-856.6" who="#JacekŚwiat">1. Jesteśmy Polakami.</u>
          <u xml:id="u-856.7" who="#JacekŚwiat">2. Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci.</u>
          <u xml:id="u-856.8" who="#JacekŚwiat">3. Polak Polakowi bratem.</u>
          <u xml:id="u-856.9" who="#JacekŚwiat">4. Co dzień Polak Narodowi służy.</u>
          <u xml:id="u-856.10" who="#JacekŚwiat">5. Polska Matką naszą — nie wolno mówić o Matce źle.</u>
          <u xml:id="u-856.11" who="#JacekŚwiat">Wielu członków Związku swoją działalność okupiło śmiercią i męczeństwem. W lutym 1940 roku Związek został zdelegalizowany przez niemieckie władze. Część działaczy Niemcy rozstrzelali, kilka tysięcy wywieźli do obozów koncentracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-856.12" who="#JacekŚwiat">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd założycielom i dawnym członkom Związku Polaków w Niemczech oraz wyraża wdzięczność kolejnym pokoleniom, które kontynuują prace tej zasłużonej, stuletniej organizacji polonijnej. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podkreśla, że Związek Polaków w Niemczech, odgrywając ważną rolę dla polskiej diaspory, broniąc tożsamości narodowej, kulturowej i religijnej Polaków, dobrze zasłużył się Ojczyźnie”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-856.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-857">
          <u xml:id="u-857.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-857.1" who="#RyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-857.2" who="#RyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-857.3" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-858">
          <u xml:id="u-858.0" who="#TadeuszWoźniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Posłowie Solidarnej Polski, doceniając ogromne zasługi Związku Polaków w Niemczech, złożyli projekt przedmiotowej uchwały. Bezpośrednim powodem tej inicjatywy jest zbliżający się jubileusz stulecia utworzenia Związku Polaków w Niemczech, który będziemy obchodzić 27 sierpnia.</u>
          <u xml:id="u-858.1" who="#TadeuszWoźniak">Utworzenie w 1922 r. związku Polacy w Niemczech przyjęli wręcz entuzjastycznie. Warto przytoczyć, że już po kilku latach liczba członków wynosiła ponad 45 tys. Działalność związku była różnorodna — wydawano prasę, zakładano polskie szkoły, prowadzono ożywioną działalność kulturalną. Nie zapomniano o aktywności w sferze gospodarczej, a szczególnie spółdzielczej. Z inicjatywy związku powstał tzw. Bank Słowiański. Stał się on centralą finansową wszystkich spółdzielni polskich w Niemczech. Związek miał swoich reprezentantów w sejmikach krajowych i radach miejskich. Powodzeniem zakończyły się starania o uzyskanie dla Polaków statusu mniejszości narodowej.</u>
          <u xml:id="u-858.2" who="#TadeuszWoźniak">W Niemczech zabronione było używanie polskiego godła i polskiej flagi. W związku z tym w 1932 r. przyjęto znak rodła symbolizujący Wisłę z zaznaczonym Krakowem. Wielkim wydarzeniem był kongres Polaków w Niemczech, jaki miał miejsce w marcu 1938 r. Udział w nim wzięło ponad 5 tys. delegatów. Na tym historycznym kongresie uchwalono m.in. pięć prawd Polaka, które dla polskich patriotów nie straciły na aktualności do chwili obecnej. Od 1 września 1939 r. rozpoczęły się okrutne prześladowania i eksterminacje obywateli Niemiec narodowości polskiej. Już w pierwszych dniach wojny kilkuset członków związku Niemcy rozstrzelali, a ponad 1200 wywieźli do obozów koncentracyjnych, z których przytłaczająca większość nie przeżyła wojny. W lutym 1940 r. Niemcy oficjalnie zdelegalizowali Związek Polaków w Niemczech, a cały majątek skonfiskowali. Po II wojnie światowej działalność Związku Polaków w Niemczech została wznowiona i trwa do chwili obecnej.</u>
          <u xml:id="u-858.3" who="#TadeuszWoźniak">Współczesne cele związku to reprezentacja Polaków wobec rządu niemieckiego i obrona praw polskiej mniejszości. Działacze Związku Polaków w Niemczech nie ustają w staraniach, aby postanowienia traktatu z dnia 17 czerwca 1991 r. o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy zawartego między Rzecząpospolitą Polską i Republiką Federalną Niemiec zostały całkowicie i właściwie wypełnione, aby sytuacja Polaków zamieszkujących w Republice Federalnej Niemiec była adekwatna do sytuacji mniejszości niemieckiej w Polsce. W 2013 r. w Getyndze Związek Polaków w Niemczech sformułował postulaty wobec władz niemieckich, obejmujące uregulowanie instytucjonalnego finansowania organizacji polskich w Niemczech, uzyskanie odszkodowania za skonfiskowany w 1940 r. majątek związku, finansowanie nauki języka polskiego i przywrócenie Polakom statusu mniejszości narodowej. Niestety władze Republiki Federalnej Niemiec do tej pory nie zrealizowały tych postulatów.</u>
          <u xml:id="u-858.4" who="#TadeuszWoźniak">Ze względu na ogromne zasługi Związku Polaków w Niemczech w służbie Polsce, Polakom i polskości Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera przyjęcie przez Sejm proponowanej uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-858.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-859">
          <u xml:id="u-859.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-859.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Marek Krząkała, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-860">
          <u xml:id="u-860.0" who="#MarekKrząkała">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu uchwały upamiętniającej setną rocznicę utworzenia Związku Polaków w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-860.1" who="#MarekKrząkała">Przedmiotowa uchwała wyraża uznanie dla założycieli związku Polaków, organizacji najliczniejszej i najbardziej aktywnej zwłaszcza w okresie przedwojennym, w Niemczech. Uchwała stwierdza, że utworzenie związku było odpowiedzią na antypolską politykę wobec władz Niemiec. Oddając cześć prawdzie historycznej, musimy pamiętać, że była to jedyna grupa narodowa uznawana w Republice Weimarskiej i wyrażenie zgody na jej powstanie miało służyć legitymizacji jej działalności. Z drugiej strony warto przypomnieć, że status Polaków w Niemczech w okresie międzywojennym nie był sprawą oczywistą. W prawdzie traktat wersalski zobowiązywał Niemcy do ochrony mniejszości narodowych, jednak Republika Weimarska nie opracowała niestety żadnych ustaw regulujących ten problem. Narodowości zamieszkałe w Niemczech nie były więc określane pojęciem mniejszości, lecz obcojęzycznych części narodu — fremdsprachige Volksteile. Takiego określenia użyto w konstytucji Republiki Weimarskiej w art. 113 i na tej podstawie prawnej powstał Związek Polaków w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-860.2" who="#MarekKrząkała">Przedmiotowa uchwała przypomina wkład związku w ochronę polskiej tożsamości i przytacza zbiór zasad zwany pięcioma prawdami Polaka, oddaje również cześć tym członkom związku, którzy swoją działalność w czasie II wojny światowej przypieczętowali śmiercią. Wyraża również wdzięczność tym wszystkim, którzy obecnie kontynuują działalność związku, i docenia fakt, że związek dobrze przyczynił się naszej ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-860.3" who="#MarekKrząkała">Pozostaje życzyć obecnym działaczom, by w obliczu sytuacji geopolitycznej, w jakiej się obecnie znajdujemy, zwłaszcza w obliczu wojny w Ukrainie, pielęgnowali dorobek polsko-niemieckiego pojednania, a uwzględniając fakt, że jesteśmy wspólnie w NATO i w Unii Europejskiej, tworzyli wspólnie europejską wspólnotę opartą na demokracji i praworządności, wzmacniając polsko-niemiecki dialog na płaszczyźnie gospodarczej, kulturalnej i politycznej. Dobrym przykładem jest portal Porta Polonica — Centrum Dokumentacji Kultury i Historii Polaków w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-860.4" who="#MarekKrząkała">Rządzącym natomiast, korzystając z okazji, chcę przypomnieć, że wróg jest dziś w Moskwie, na Wschodzie. Zachód natomiast i Unia Europejska to nasza przyszłość i gwarancje bezpieczeństwa. Dlatego przy okazji apeluję do rządu, by skończył z antyniemiecką retoryką, nie ośmieszał się obcinaniem środków na naukę języka niemieckiego i zaczął działać w Unii jako odpowiedzialny partner, wspierając związek w rozwiązywaniu jego problemów, a w relacjach sąsiedzkich kładł akcent na to, co nas łączy, a nie na to, co nas dzieli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-860.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-861">
          <u xml:id="u-861.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-861.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-861.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-862">
          <u xml:id="u-862.0" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska podziękować wnioskodawcom za inicjatywę uczczenia 100. rocznicy powstania związku, którą będziemy obchodzić w sierpniu tego roku, który powstał w 1922 r. Skupiał wtedy wiele polskich organizacji, które działały w niemieckim państwie jeszcze w czasach zaborów. Jego celem było pielęgnowanie rodzimej kultury i dbanie o prawa Polaków, co zaowocowało wtedy nadaniem im statutu mniejszości narodowej. Dzisiaj pewnie wielu o tym niejednokrotnie myśli.</u>
          <u xml:id="u-862.1" who="#JarosławRzepa">Mało znany jest fakt, że mniejszość polska reprezentowała mniejszość duńską i fryzyjską wobec niemieckich władz w okresie zarówno Republiki Weimarskiej, jak i III Rzeszy, co do dziś pamiętane jest w Danii. Związek działał prężnie na terenie Wielkopolski, szczególnie na tych ziemiach, które po traktacie wersalskim nie zostały włączone do Polski, np. na ziemi złotowskiej. Dziś oddajemy cześć tym, którzy nigdy nie zwątpili, którzy stracili swoje życie, byli katowani i kierowali się prawdami, tymi pięcioma, o których mówił pan poseł wnioskodawca.</u>
          <u xml:id="u-862.2" who="#JarosławRzepa">Klub Parlamentarny Koalicja Polska będzie głosował oczywiście za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-862.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-863">
          <u xml:id="u-863.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-863.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-864">
          <u xml:id="u-864.0" who="#KrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja Polaków w Niemczech podobnie jak sytuacja Polaków na Kresach jest świadectwem słabości III RP i jej polityki zagranicznej. W Niemczech żyje od 1,5 do 2 mln Polaków. W Polsce żyje ok. 150 tys. Niemców. Ci drudzy mają w Polsce status mniejszości narodowej, język niemiecki w szkołach publicznych i prawo do jego urzędowego używania. Polacy statusu mniejszości w Niemczech i wynikających z tego praw nie mają. Brak statusu mniejszości dla Polaków w Niemczech władze tego państwa tłumaczą tym, że Polacy w swej masie to imigranci, a nie autochtoni. Jest to oczywista manipulacja. Nawet dziś żyją bowiem potomkowie polskich rodzin zamieszkujących terytorium od wielu pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-864.1" who="#KrystianKamiński">W 1922 r. Polacy założyli Związek Polaków w Niemczech liczący dziesiątki tysięcy członków. Związek był imponującą organizacją prowadzącą wszechstronną działalność. Związek Polaków w Niemczech animował działalność oświatową w całej Rzeszy. Wydawał liczne gazety i pisma. Dorobił się własnych nieruchomości, a nawet zainicjował Centralny Bank Spółdzielczości Polskiej. Jeszcze w 1938 r. zorganizował imponujący zjazd w Berlinie z defiladą tysięcy członków przez miasto. Działacze przedwojennego Związku Polaków w Niemczech otwarcie krytykowali hitlerowców, ich antypolską politykę i prześladowania. Po wybuchu II wojny światowej jego członkowie podlegali represjom. Sam związek został zdelegalizowany w lutym 1940 r., a jego pokaźny majątek został skonfiskowany. Mimo rozstrzeliwań, wysyłania do obozów koncentracyjnych i na front w mundurach Wehrmachtu społeczność Polska na obszarze Niemiec przetrwała i wkrótce po zakończeniu wojny zaczęła znów się organizować. Nieuznawanie Polaków w Niemczech za mniejszość nie ma więc żadnych merytorycznych, historycznych podstaw. Władze niemieckie powinny nie tylko przyznać naszym rodakom taki status, ale też zrekompensować im straty, jakie ponieśli na skutek bezprawnych konfiskat dokonanych przez III Rzeszę. Mniejszość Niemiecka w Polsce korzysta z wszechstronnego wsparcia państwa w działalności społecznej i oświatowej, korzysta ze specjalnego trybu wyboru przedstawicieli do Sejmu. Brak symetrii w tym względzie to miara jakości elit politycznych III Rzeczypospolitej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-864.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-865">
          <u xml:id="u-865.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-866">
          <u xml:id="u-866.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Potrzeba upamiętnienia Związku Polaków w Niemczech, tych z nas, którzy w Niemczech pielęgnowali swoją polskość, którzy głosili ją w bardzo trudnych warunkach i w bardzo trudnych realiach historycznych jest bezdyskusyjna i bezapelacyjna. Ta tragiczna historia, wszystkie dokonania, wszystkie zdobycze Związku Polaków w Niemczech rzeczywiście domagają się upamiętnienia w polskim Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-866.1" who="#MichałGramatyka">Korzystając z okazji, chciałbym jednak zwrócić państwa uwagę na potrzeby obywateli polskich, którzy w Polsce żyją, uczą się i pracują, ale nie są Polakami. Kochają i szanują Polskę, ale kochają też swoją kulturę, tradycję i język. Są Niemcami, jest ich w Polsce niemal 150 tys. Nie tak dawno polski Sejm na wniosek rządu pozbawił ich możliwości nauki języka ojczystego w wielu szkołach, wielu polskich Niemców.</u>
          <u xml:id="u-866.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To kłamstwo jest.)</u>
          <u xml:id="u-866.3" who="#MichałGramatyka">Słyszałem głosy Polaków mieszkających w Niemczech, że oni nie chcą, żeby jedną mniejszość przeciwstawiać drugiej.</u>
          <u xml:id="u-866.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-866.5" who="#MichałGramatyka">Te dwie mniejszości: polska w Niemczech i niemiecka w Polsce spotykają się, dyskutują, nawzajem się szanują, wymieniają się doświadczeniami. Czują się jak u siebie w Europie, są Polakami, Niemcami, Europejkami, Europejczykami. Polityka antagonizmów zamyka nas na bogactwo różnorodności. Ale to nie wszystko. Taka polityka jest szkodliwa również dla Polaków mieszkających w Niemczech. Szkodzi ich stosunkom z władzami niemieckimi. To, co władza może zrobić dla mniejszości polskiej żyjącej w każdym innym kraju, to prowadzić z tym krajem dialog w duchu współdziałania. Im lepsze są stosunki na poziomie władzy, tym lepsza sytuacja mniejszości narodowych czy etnicznych. Szanujmy się nawzajem, pamiętając o dokonaniach naszych wspaniałych przodków, ludzi, którzy w Niemczech walczyli o polskość, pamiętajmy o prawach tych, którzy są Polakami narodowości niemieckiej, i tych, którzy są Niemcami w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-867">
          <u xml:id="u-867.0" who="#RyszardTerlecki">Mamy osoby zapisane do pytań.</u>
          <u xml:id="u-867.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-867.2" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania na pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-867.3" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-867.4" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-868">
          <u xml:id="u-868.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-868.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Rzeczywiście, uważam, że to ważne wydarzenie -jubileusz, stulecie Związku Polaków w Niemczech. To jest bardzo ważna grupa, która może być również ambasadorem Polski, pod warunkiem że te działania będą ze strony naszego rządu racjonalne. W związku z tym bardzo bym prosił o przedstawienie przez rząd na piśmie, jakie działania zamierza podjąć rząd premiera Morawieckiego, żeby wesprzeć działania związku w latach 2022–2023. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-869">
          <u xml:id="u-869.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-870">
          <u xml:id="u-870.0" who="#JanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rzeczpospolita upomniała się o prawa dyskryminowanej mniejszości polskiej w Niemczech. Przywracamy polsko-niemiecką symetrię. Od 31 lat Niemcy łamią traktat o dobrym sąsiedztwie. To dobre sąsiedztwo polega na tym, że w Niemczech nie ma ani jednej szkoły publicznej, w której można uczyć się języka polskiego, ojczystego. Zgodnie z danymi Ministerstwa Spraw Zagranicznych 867 tys. Polaków w Niemczech z obywatelstwem polskim jest dyskryminowanych, dzieci Polaków nie mogą się uczyć języka polskiego. Dziękuję Związkowi Polaków w Niemczech, że dba o polskie interesy.</u>
          <u xml:id="u-870.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-871">
          <u xml:id="u-871.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-871.1" who="#RyszardTerlecki">Pań posłanek nie ma na sali.</u>
          <u xml:id="u-871.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie ma? Może coś się stało złego? Pan marszałek sprawdzi, może pomoc potrzebna.)</u>
          <u xml:id="u-871.3" who="#RyszardTerlecki">Kto wie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-872">
          <u xml:id="u-872.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże! Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-872.1" who="#GrzegorzBraun">Pytanie jest bardzo proste: Co czynią władze najwyższe Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie zwrotu majętności Związku Polaków w Niemczech? Przypominam sobie, że z końcem poprzedniej, a może z początkiem tej kadencji któryś z wiceministrów nawet na ten temat opowiadał coś w telewizorze, że mianowicie walczymy, działamy, podnosimy kwestię. Ale pytanie: Czy są jakieś postępy na tym odcinku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-873">
          <u xml:id="u-873.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-874">
          <u xml:id="u-874.0" who="#GrzegorzBraun">Zwroty i rekompensaty rzecz jasna za zbrodnie i zabójstwa.</u>
          <u xml:id="u-874.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-875">
          <u xml:id="u-875.0" who="#RyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-875.1" who="#RyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-876">
          <u xml:id="u-876.0" who="#JanSzopiński">Działalność Związku Polaków w Niemczech trzeba podzielić na dwa etapy. Pierwszy z nich to okres przed II wojną światową, czyli lata 20.-30. Jest to okres, w który mentalnie wpisują się projektodawcy związani z Solidarną Polską. Drugim etapem jest okres powojenny, współczesny, w którym związek ten stał się nowoczesną europejską instytucją reprezentującą interesy mniejszości polskiej na terenie Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-876.1" who="#JanSzopiński">Współcześnie związek stoi na straży postanowień traktatu o przyjaznej współpracy oraz dobrym sąsiedztwie. Wśród postulatów związku można znaleźć również starania o odzyskanie majątku związkowego skonfiskowanego w okresie wojny, co trzeba uznać za działania celowe i uzasadnione. Fakt 100. rocznicy powstania związku na pewno zasługuje na uczczenie przez Sejm RP, natomiast argumentacja projektodawcy w żadnym razie nie może być traktowana poważnie. We wspólnej Europie — niespełna 3 godziny drogi autostradą wybudowaną przy pomocy finansowej UE pomiędzy stolicami naszych zaprzyjaźnionych krajów — jedynie osoba o skrajnych narodowych poglądach może czuć się osamotniona i prześladowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-877">
          <u xml:id="u-877.0" who="#RyszardTerlecki">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-877.1" who="#RyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 20 lipca.</u>
          <u xml:id="u-877.2" who="#RyszardTerlecki">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-877.3" who="#RyszardTerlecki">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-877.4" who="#RyszardTerlecki">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-877.5" who="#RyszardTerlecki">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-877.6" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas oświadczenia — 3 minuty.</u>
          <u xml:id="u-877.7" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, jako pierwszy pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-878">
          <u xml:id="u-878.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zdobycie Ankony. Większość Polaków zna bitwę o Monte Cassino. Mało kto jednak pamięta o jednej z operacji, którą 2. Korpus Polski dowodzony przez gen. Andersa wykonał niemalże samodzielnie — o zdobyciu Ankony. Miało to miejsce 18 lipca 1944 r., zatem całkiem niedawno mieliśmy kolejną rocznicę tych wydarzeń.</u>
          <u xml:id="u-878.1" who="#GrzegorzLorek">Bitwa rozpoczęła się 18 czerwca na głębokich przedpolach miasta. Wojska niemieckie, w oparciu o rozbudowany system umocnień i głęboko wyrzutowaną obronę, zatrzymał 2. Korpus Polski, zmieniając jednak pozycje obronne, Polakom udało się przełamać. Do akcji Anders wprowadził obie polskie dywizje: 3. Dywizję Strzelców Karpackich i 5. Dywizję Strzelców Kresowych. Polacy zdobyli Loreto, Castelfidardo, Osimo i inne miejscowości stojące na początku (…) u wrót Ankony. Atak na miasto wykonała 5. dywizja przy udziale ekwiwalentu sił pancernych polskiego korpusu. Kiedy 17 lipca ruszyło natarcie, polscy żołnierze powoli, ale niepowstrzymanie szli do przodu. Niemcy nie dawali za wygraną, mocno kontratakując. Polskiego ataku nie powstrzymały nawet intensywne bombardowania niemieckiego lotnictwa, szczególnie aktywnego w nocy, uderzającego w zaplecza polskich jednostek. Wreszcie manewr dokonany przez 6. włoską brygadę piechoty i 5. Pułk Ułanów Poznańskich pozwolił wejść na tyły miasta i rozbić ostatecznie broniącą Ankonę niemiecką 270. dywizję piechoty.</u>
          <u xml:id="u-878.2" who="#GrzegorzLorek">To trochę, jak już wspomniałem, zapomniane polskie zwycięstwo. Zdobycie ważnego portu, jakim była Ankona, pozwoliło aliantom na poprowadzenie dalszych działań w kierunku na Linię Gotów i Rimini. Smutnym paradoksem historii jest fakt, że wielu żołnierzy 2. korpusu we Włoszech, walczących na obcej ziemi za obcą wolność, wiedziało już wtedy, że nie będzie mogło wrócić do swojej ojczyzny, dlatego że w naszej ojczyźnie zaczynał się mrok stalinizmu. Wiedzieli o tym, że będą prześladowani.</u>
          <u xml:id="u-878.3" who="#GrzegorzLorek">Chciałem z tego miejsca podziękować za upamiętnienie zdobycia Ankony, odsłonięcie pomnika, udział Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego, pani ambasador wraz z władzami Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-878.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-879">
          <u xml:id="u-879.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-879.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-880">
          <u xml:id="u-880.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oświadczenie poświęcone pamięci Aliny Obidniak, wieloletniej dyrektor teatrów, wybitnej reżyser, inicjatorce i twórczyni społecznej edukacji ekologicznej i polskiej laureatce Nagrody Kobieta Europy.</u>
          <u xml:id="u-880.1" who="#ZofiaCzernow">Alina Obidniak urodziła się w Krośnie. Ukończyła studia aktorskie w krakowskiej szkole teatralnej i reżyserskie w moskiewskim instytucie kinematografii oraz w łódzkiej szkole filmowej. Wpisała się złotymi zgłoskami w dzieje dwóch teatrów: Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu i Teatru im. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze. Jako ich dyrektorka przyczyniła się do tego, że stały się one nie tylko głównymi ośrodkami życia kulturalnego obu miast, ale zaczęły odgrywać ważną rolę w polskim życiu teatralnym. Z jej inicjatywy jeleniogórski teatr otrzymał imię Cypriana Kamila Norwida i rozpoczął współpracę z wybitnymi twórcami, Adamem Hanuszkiewiczem, Krzysztofem Pankiewiczem czy Henrykiem Tomaszewskim. Szczególnie dbała o rozwój artystyczny młodych reżyserów, kilku z nich odgrywa dziś wybitną rolę w życiu teatralnym, jak Mikołaj Grabowski czy Krystian Lupa. Inicjatywą o doniosłym znaczeniu były międzynarodowe festiwale teatrów ulicznych, które trwają nieprzerwanie do dziś, a wkrótce będzie ich 40., jubileuszowa edycja. Niezwykle cenną działalnością Aliny Obidniak była inicjatywa jeleniogórskich spotkań ekologicznych, których celem była nie tylko ochrona środowiska, ale przede wszystkim rozwój osobowości człowieka, jego samorozwój, które pozwalają mu uniknąć wielu zagrożeń, jakie niesie współczesna cywilizacja.</u>
          <u xml:id="u-880.2" who="#ZofiaCzernow">We współpracy z prof. Henrykiem Skolimowskim, twórcą filozofii ekologicznej, przygotowała, a następnie realizowała program edukacji ekologicznej pn. „Działania na rzecz Matki Ziemi”, w którym uczestniczyły tysiące dzieci i młodzieży. Powtarzany był przez kilka lat.</u>
          <u xml:id="u-880.3" who="#ZofiaCzernow">W 1995 r. w dowód uznania zasług przyznano Alinie Obidniak tytuł polskiej laureatki nagrody Kobieta Europy. Alina Obidniak całe swoje życie była osobą bardzo aktywną, kochała teatr, sztukę, fascynowała się ekologią i filozofią ekologiczną, a przede wszystkim kochała ludzi. Angażowała się we wszystkie ważne dla regionu sprawy. Cieszyła się ogromnym szacunkiem i poważaniem mieszkańców. Nazywano ją zaszczytnym tytułem: królowa Karkonoszy. Pod koniec życia napisała: Z ogromnego bagażu wspomnień i przeżyć zrodziło się w moim sercu przemożne uczucie — wdzięczność. Wdzięczność za miłość i przyjaźń moich najbliższych, za mądrość duchowych przewodników, których spotkałam w życiu, moich nauczycieli i mistrzów w sztuce.</u>
          <u xml:id="u-880.4" who="#ZofiaCzernow">Jelenia Góra jest dumna, że Alina Obidniak wybrała ją jako miejsce swojego zamieszkania na prawie 40 lat. Cześć jej pamięci.</u>
          <u xml:id="u-880.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-881">
          <u xml:id="u-881.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-881.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-881.2" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-881.3" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel.</u>
          <u xml:id="u-881.4" who="#RyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-881.5" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-881.6" who="#RyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-881.7" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-881.8" who="#RyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-881.9" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-881.10" who="#RyszardTerlecki">Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-882">
          <u xml:id="u-882.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka dni temu odszedł od nas Kazimierz Bieniecki, znany w Bielsku-Białej społecznik, który nigdy nie odmawiał pomocy potrzebującym. Od ponad 20 lat był prezesem Fundacji Dziecięce Marzenia, która za czasów jego działalności objęła pomocą setki dzieci oraz ich rodzin. Pod jego zwierzchnictwem fundacja prowadziła świetlicę środowiskową i integracyjną, dofinansowywała leczenie i rehabilitację dzieci, organizowała wycieczki i wspomagała placówki oświatowe. Pan Kazimierz Bieniecki zawsze pomagał i walczył o osoby niepełnosprawne, zwłaszcza te osoby, którym samodzielnie ciężko było przebić się przez społeczną znieczulicę i gąszcz biurokracji. Mimo osiągnięcia wieku emerytalnego nie potrafił przestać pomagać osobom, które potrzebowały pomocy i które liczyły na jego pomoc. Odszedł od nas niespodziewanie, niosąc pomoc do samego końca. Pan Kazimierz Bieniecki z pewnością dobrze przysłużył się mieszkańcom Bielska-Białej i tym osobom, które potrzebowały pomocy. Cześć jego pamięci.</u>
          <u xml:id="u-882.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-883">
          <u xml:id="u-883.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-883.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-883.2" who="#RyszardTerlecki">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-883.3" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-883.4" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-884">
          <u xml:id="u-884.0" who="#FryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 1992 był czasem zmian w strukturze Kościoła katolickiego w Polsce. Na mocy bulli „Totus Tuus Poloniae polulus” nasz wielki rodak św. Jan Paweł II ustanowił nowy podział naszego kraju na diecezje. Jedną z nowo powstałych była diecezja rzeszowska. Już na samym początku jej działalności ówczesny ordynariusz bp Kazimierz Górny wydał dekret powołujący Caritas Diecezji Rzeszowskiej. W uzasadnieniu tej decyzji wskazał szczególną troskę, jaką od początków istnienia Kościół święty otacza chorych, ubogich i potrzebujących. Powołując tę organizację z dniem 8 maja 1992 r., polecił ją patronowi św. Bratu Albertowi, wstawiennictwu bł. Józefa Sebastiana Pelczara oraz bł. Karoliny Kózkówny.</u>
          <u xml:id="u-884.1" who="#FryderykKapinos">Z dniem 25 maja tego roku pierwszym dyrektorem Caritas Diecezji Rzeszowskiej został ks. mgr Stanisław Słowik. Pełnił tę funkcję do 31 sierpnia 2020 r., natomiast od 1 września 2020 r. sprawuje ją ks. dr Piotr Potyrała. Imponująca jest liczba zadań realizowanych przez Caritas Diecezji Rzeszowskiej, które wprost wynikają z danego przez Jezusa Chrystusa przykazania miłości bliźniego. Jest ona doskonałym przykładem współpracy osób świeckich i duchownych. W jej działalność mogą zaangażować się już dzieci, natomiast limit wieku w tym przypadku nie obowiązuje. Zawiera się w niej m.in. pomoc osobom ubogim, chorym, niepełnosprawnym, starszym, znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Jest to organizacja z jasno postawionymi celami, odważnie stawiająca czoło wyzwaniom współczesnego świata. Piękną postawą wykazała się podczas pandemii COVID-19. Tak jest również podczas trwającej wojny na Ukrainie, gdy bardzo mocno włączyła się w pomoc uchodźcom z kraju ogarniętego wojną.</u>
          <u xml:id="u-884.2" who="#FryderykKapinos">Caritas Diecezji Rzeszowskiej prowadzi wiele placówek związanych z szeroko pojętą pomocą społeczną. Można spośród nich wymienić m.in. ośrodek wypoczynkowo-rehabilitacyjny w Myczkowcach, Centrum dla Osób Niepełnosprawnych w Rzeszowie, warsztaty terapii zajęciowej w Rzeszowie, Ropczycach, Różance, Kolbuszowej i Gorlicach.</u>
          <u xml:id="u-884.3" who="#FryderykKapinos">W tym miejscu z okazji jubileuszu 30-lecia istnienia chciałbym złożyć ogromne podziękowanie i gratulacje dla wszystkich osób, które od początku istnienia były i są zaangażowane w działalność Caritasu Diecezji Rzeszowskiej, na czele z ks. dyrektorem Stanisławem Słowikiem i ks. dyrektorem Piotrem Potyrałą oraz siostrami nazaretankami, które prowadzą biuro Caritasu w Rzeszowie. Bez was wszystkich, bez waszej determinacji i poświęcenia nie byłoby całego dobra, które przyniosły wasze dzieła. Bardzo dziękuję za owocną współpracę. Na kolejne lata funkcjonowania życzę Bożego błogosławieństwa, opieki Matki Bożej oraz wiele sił, wytrwałości, a także realizacji swojej misji na chwałę Bożą i dla dobra osób potrzebujących. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-885">
          <u xml:id="u-885.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-885.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-886">
          <u xml:id="u-886.0" who="#JarosławRzepa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym dzisiaj powiedzieć o zaufaniu do polskiego państwa i o dyskryminacji. Te dwa słowa mają dzisiaj bardzo dużo wspólnego. O zaufaniu do polskiego państwa mówię tutaj w kontekście programów, które przez wiele lat promujemy, choćby „Czyste powietrze”. Wielu Polaków zmieniło kotły na pellet, kotły na gaz, patrząc również na rachunki, ale przede wszystkim patrząc na dbałość o środowisko. Co się dzieje dzisiaj, szanowni państwo? Dzisiaj te osoby płacą o wiele więcej właśnie za gaz. Nie ma jakiejkolwiek mowy o jakimkolwiek wsparciu, o dopłatach, pomimo że poniosły koszt wymiany nośnika energii czy źródła energii, natomiast słyszą zewsząd, że są pomysły na dopłaty do węgla. Ale, szanowni państwo, zamiast mówić o tym, weźcie się wreszcie do pracy, a nie czekacie na tę decyzję przez kilka miesięcy. Zapewnijcie węgiel, bo dzisiaj te 3 tys. zł, które mają być, w żaden sposób nie zapewniają tego, że węgiel będzie. A jak już będzie, to nie wiadomo, ile będzie kosztował, bo szanowni państwo, dzisiaj to, co wprowadziliście na poprzednim posiedzeniu, jest martwe, bo żaden przedsiębiorca niestety nie będzie ponosił kosztów waszego pomysłu, jakim jest 996 zł. Fajnie, że byłby tańszy węgiel, tylko że żaden przedsiębiorca z 1073 zł niestety nie zgodzi się na to, aby to wykładać i jeszcze czekać na te pieniądze kilka miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-886.1" who="#JarosławRzepa">Drodzy Państwo! Pan premier Mateusz Morawiecki powziął decyzję 13 lipca o interwencyjnym zakupie węgla. To są wszystko słowa. Węgiel jest, tylko wy jako rządzący nie potraficie ani skutecznie działać na czas, ani skutecznie nie sprowadzicie węgla, a Polakom dzisiaj grozi naprawdę chłodna, być może mroźna zima. Dlatego apelujemy o jedno: natychmiastowe odblokowanie energetyki wiatrowej, przywrócenie dawnych rozwiązań dotyczących fotowoltaiki, tam możemy mieć dodatkowy prąd, przede wszystkim prąd może być tańszy. Dzisiaj, szanowni państwo, mam wrażenie, że dla Prawa i Sprawiedliwości najważniejsze jest to, aby spółki Skarbu Państwa miały się dobrze, a niekoniecznie, żeby Polacy mieli węgiel i żeby mieli tanią energię. Niestety taka jest rzeczywistość. Weźcie się wreszcie do roboty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-887">
          <u xml:id="u-887.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-888">
          <u xml:id="u-888.0" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Województwo warmińsko-mazurskie jest regionem, który posiada największe bezrobocie w kraju. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w maju 2022 r. odsetek osób bezrobotnych na Warmii i Mazurach wynosił 7,9%. Lokalne samorządy robią wszystko, co w ich mocy, aby zwiększyć konkurencyjność regionu. Województwo warmińsko-mazurskie musi stawiać na dalszy rozwój innych segmentów gospodarki, takich jak chociażby przemysł. Właśnie z taką inicjatywą wyszedł prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz. Ratusz największego miasta w regionie opracował plan zagospodarowania terenów przemysłowych we wschodniej części Olsztyna. Zaplanowana inwestycja obejmuje stworzenie strefy ekonomicznej, na terenie której ponad 170 ha zajmować będą tereny produkcji zagospodarowanej infrastrukturą przemysłową. Modernizacja i budowa sieci dróg, stworzenie infrastruktury elektroenergetycznej, wodno-kanalizacyjnej, deszczowej oraz infrastruktury towarzyszącej sprawią, że Olsztyn będzie w stanie ściągnąć kolejnych przedsiębiorców dających miejsca pracy dla tysięcy mieszkańców Olsztyna i okolicznych miejscowości. Koszt inwestycji opiewa na 250 mln zł i do jej wykonania konieczne jest sfinansowanie zewnętrzne dla samorządu.</u>
          <u xml:id="u-888.1" who="#ZbigniewZiejewski">Z tego względu miasto Olsztyn zaaplikowało do rządowego funduszu Polski Ład, program inwestycji strategicznej, edycja piąta: rozwój stref przemysłowych. Do tej pory niestety miasto Olsztyn było regularnie pomijane podczas rozstrzygnięć w poprzednich edycjach rządowych programów. Aby nie być gołosłownym, do Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych Olsztyn zgłosił dziewięć projektów, zaledwie jeden otrzymał dotację pierwszej edycji konkursu, a pozostałe osiem nie otrzymało dofinansowania. W kolejnych edycjach Olsztyn nie otrzymał ani złotówki. Dla porównania w tym samym czasie Rzeszów otrzymał 12,5 mln, Bydgoszcz — 3,5 mln. Jeśli weźmiemy pod uwagę drugą edycję programu Polski Ład, Olsztyn otrzymał najmniejsze pieniądze w przeliczeniu na jednego mieszkańca spośród wszystkich miast wojewódzkich. Gorzów Wielkopolski otrzymał 530 zł, Zielona Góra — 460 zł na osobę, Kielce — 345 zł na mieszkańca, a Olsztyn otrzymał zaledwie 29 zł na jednego mieszkańca. Jeśli dodatkowo Olsztyn zestawimy z miastami o podobnej liczbie ludności, to dla przykładu Zabrze, które ma 2 tys. mieszkańców mniej, otrzymało dotację w wysokości 471 zł na osobę.</u>
          <u xml:id="u-888.2" who="#ZbigniewZiejewski">Drodzy Rządzący! Apeluję o sprawiedliwe i transparentne zasady przyznawania środków w kolejnej edycji Polskiego Ładu. Mieszkańcy Olsztyna, tak samo jak mieszkańcy i obywatele, płacą podatki i zasilają budżet państwa setkami milionów. Olsztynianie zasługują na równe traktowanie i fundusze na rozwój przemysłowy miasta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-888.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-889">
          <u xml:id="u-889.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Agnieszka Górska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-890">
          <u xml:id="u-890.0" who="#AgnieszkaGórska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W minioną niedzielę w Szydłowcu odbyły się uroczystości związane z 46. rocznicą śmierci sługi Bożego ks. Romana Kotlarza.</u>
          <u xml:id="u-890.1" who="#AgnieszkaGórska">Kapłan nie bez powodu jest określany jako radomski Popiełuszko. Oprócz tego, że obaj kapłani byli męczennikami komunistycznego aparatu terroru, mieli także podobne pochodzenie i historię.</u>
          <u xml:id="u-890.2" who="#AgnieszkaGórska">Ks. Kotlarz dał się poznać jako empatyczny i płomienny kaznodzieja, który w prosty sposób nazywał rzeczy po imieniu i trafiał przez to do ludzkich serc. Nie patrzył na niesprzyjające pracy duszpasterskiej czasy, w których próbowano wyrugować z życia publicznego religię czy poprzez blokowanie budowy kościołów zdyskredytować osoby wierzące. Nie pytając władz o zgodę, pełnił posługę w szpitalu psychiatrycznym w podradomskich Krychnowicach, wspierając chorych. Bez żadnych zgód i pozwoleń szedł z pomocą potrzebującym, którzy niejednokrotnie byli stygmatyzowani i opuszczeni.</u>
          <u xml:id="u-890.3" who="#AgnieszkaGórska">W swoich kazaniach ks. Kotlarz zachęcał wiernych, aby nie wierzyli komunistycznej propagandzie, w myśl której Boga nie ma, a chrześcijaństwo jawi się jako zabobon, z którym należy walczyć. Nie brzmi to jakoś znajomo? Czy przypadkiem hasła głoszone przez współczesnych piewców wolności i tolerancji nie wpisują się w komunistyczną narrację, której celem jest, jak powiedział jeden z polityków, opiłowanie katolików. Odpowiedź nasuwa się sama.</u>
          <u xml:id="u-890.4" who="#AgnieszkaGórska">Odważne kazania nie pozostały bez echa. Ks. Kotlarz był prześladowany, otrzymywał anonimy, w których grożono mu śmiercią, próbowano zastraszyć. Mierzył się także z nasyłanymi kontrolami oraz plotkami o rzekomym alkoholizmie i złym prowadzeniu się.</u>
          <u xml:id="u-890.5" who="#AgnieszkaGórska">Te wszystkie działania odbiły się na jego stanie zdrowia. Jednak wydarzenia czerwcowe w 1976 r. ostatecznie zaważyły na życiu kapłana. W ramach buntu przeciwko decyzjom władz robotnicy z zakładów pracy w Radomiu i podwarszawskim Ursusie wyszli na ulice. Ks. Roman poparł protesty klasy robotniczej. Tysiące robotników poddanych zostało wówczas licznym represjom, czemu głośno sprzeciwiał się w kazaniach ks. Kotlarz. Nagrywane przez SB homilie były powodem zarzucenia ks. Romanowi działań antypolskich.</u>
          <u xml:id="u-890.6" who="#AgnieszkaGórska">Na początku lipca 1976 r. nieznani sprawcy odwiedzili plebanię w Pelagowie, gdzie mieszkał ks. Roman, i dotkliwie go pobili. W konsekwencji jest stan zdrowia mocno się pogorszył. 18 sierpnia rankiem ks. Roman zmarł. Oficjalna narracja na temat śmierci mówiła o zgodnie z przyczyn naturalnych i utrzymywała się aż do końca istnienia PRL-u.</u>
          <u xml:id="u-890.7" who="#AgnieszkaGórska">Historia niezłomnego kapłana pokazuje, do czego prowadzi nienawiść względem człowieka, osób wierzących, co w ostatnim czasie bardziej się nasilała. Nie ma zgody na prześladowanie ze względu na poglądy religijne, dewastowanie świątyń i miejsc kultu religijnego, opluwanie duchownych i ważnych dla Polaków znaków oraz symboli. Niezłomny kapłan swoją postawą udowodnił, co znaczy miłość do ojczyzny, Boga, miłość do człowieka, bunt przeciwko niesprawiedliwości i trwanie przy wartościach. Do czego i my jesteśmy wszyscy zobowiązani na różnych płaszczyznach swojej działalności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-890.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-891">
          <u xml:id="u-891.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-892">
          <u xml:id="u-892.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dopiero co zakończyła się debata oddająca cześć, będąca podziękowaniem dla Związku Polaków w Niemczech. Nie zabierałam głosu, bo formuła, w jakiej mogłam to uczynić, to były pytania, tymczasem nie ma tu o co pytać, natomiast trzeba dziękować. Bo historia Związku Polaków w Niemczech to historia Polski. Te miliony Polaków żyjących poza granicami to wielka rzesza ambasadorów, tych, którzy bronią polskości, a Związek Polaków w Niemczech może być liderem w tym właśnie obszarze.</u>
          <u xml:id="u-892.1" who="#JoannaFabisiak">Chciałabym w trzech słowach podziękować za 100 lat działalności. Nie czas, nie miejsce, by ją charakteryzować, zresztą robili to moi przedmówcy w czasie debaty. Natomiast trzeba uwzględnić fakt, że okres międzywojnia, szczególnie przed 1939 r. to był okres ogromnej próby dla Polaków zamieszkujących w Niemczech, a przecież się w niczym nie poddali. A ich pięć haseł było realizowanych do końca, do momentu wybuchu wojny.</u>
          <u xml:id="u-892.2" who="#JoannaFabisiak">Trzeba gratulować odwagi, determinacji, konsekwencji działania. I wreszcie trzeba życzyć, żeby obecnie założenia ideowe, które sobie związek stawiał, stawia i stawiać będzie, mógł w pełni realizować. Zatem dziękujemy, gratulujemy i życzymy realizacji tego, co jest dobre, co jest wartością, co jest istotą polskości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-892.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-893">
          <u xml:id="u-893.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-894">
          <u xml:id="u-894.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-894.1" who="#GrzegorzBraun">Panie Marszałku! Dla pana egzemplarz dokumentu, który już prezentowałem, anonsowałem jego powstanie w wysokiej Izbie — Stop ukrainizacji Polski. Dokument programowy Konfederacji Korony Polskiej, zawiera część diagnostyczną, tak to ujmijmy, zawiera prognozy i zawiera propozycje rozwiązań pilnego problemu, który narósł do tego stopnia, że zdaje się w tej chwili centralną kwestią dla utrzymania, nazwijmy to, sterowności nawy państwowej. Jeśli chcemy oczywiście, by była to nawa państwa polskiego, a nie jakiegoś zupełnie innego na naszym terytorium.</u>
          <u xml:id="u-894.2" who="#GrzegorzBraun">Dwa istotne spostrzeżenia na początek tego dokumentu, który mamy tu w formie broszury, ale jest dostępny dla państwa, do ściągnięcia ze strony Konfederacji Korony Polskiej. I namawiam stanowczo, by ten dokument poznać i spopularyzować.</u>
          <u xml:id="u-894.3" who="#GrzegorzBraun">A więc dwie ważne konstatacje. Na podstawie art. 38 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy już po 9 miesiącach od początku ich pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będą oni mogli starać się o pozwolenie na pobyt stały na 3 lata. I drugie spostrzeżenie. Na podstawie prawa o obywatelstwie, a w szczególności art. 30, osoby, którym od końca lutego tego roku w Polsce nadano status uchodźców wojennych, będą mogły starać się o uznanie, uwaga, obywatelstwa polskiego już po 2 latach. A zatem to przewidywanie, że już w roku 2024 wiosną będziemy mieli całą nową — sporą i perspektywicznie rosnącą — grupę wyborców, którzy być może zameldują się przy urnach już w wyborach samorządowych, jeśli pan marszałek z koleżankami i kolegami zechce istotnie zmienić ich termin, to przewidywanie, ta obawa nie są nieuzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-894.4" who="#GrzegorzBraun">A zatem stop ukrainizacji Polski. Ten dokument prezentowany już na posiedzeniu zespołu parlamentarnego polecam państwa uwadze. To jest lektura obowiązkowa dla każdego polskiego państwowca. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-895">
          <u xml:id="u-895.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-896">
          <u xml:id="u-896.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejna fala COVID-u zbliża się dużymi krokami. Jest to o tyle niepokojące, że eksperci przewidywali jej nasilenie jesienią, a ta fala tak bardzo przyspieszyła, że już teraz mamy bardzo rosnącą liczbę zakażeń.</u>
          <u xml:id="u-896.1" who="#MałgorzataChmiel">Ministerstwo nie podejmuje działań związanych z przygotowaniem Polaków i opieki zdrowotnej na nadejście tej kolejnej fali COVID-19. Apeluję więc o przygotowanie konkretnych rozwiązań teraz przed jej nadejściem z krajów ościennych, bo państwa Europy Zachodniej, a także nasi południowi sąsiedzi codziennie raportują o wielokrotnie większej liczbie zachorowań na COVID-19 niż w Polsce. Oczywiście ma to związek z tym, że w Polsce wykonuje się bardzo małą ilość testów. Powinniśmy już teraz testować chorych na dużo większą skalę, tak jak ma to miejsce w innych krajach Unii Europejskiej. Obecnie w Polsce praktycznie nie ma możliwości przeprowadzenia testu CRP na COVID-19, a testy antygenowe są mało dokładne, co zostało już wielokrotnie udowodnione. Osoby chorujące nie muszą już nawet być poddawane izolacji i kwarantannie, bo jest ona dobrowolna.</u>
          <u xml:id="u-896.2" who="#MałgorzataChmiel">W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytania: Jakie działania podjął rząd, by opóźnić i zminimalizować uderzenie kolejnej fali zachorowań na COVID-19 w Polsce? Dlaczego brak w mediach kampanii ostrzegającej i przekonującej do noszenia maseczek, jak również do obostrzeń, o których była mowa przy wcześniejszych falach, noszenia maseczek, mycia rąk i zachowania odpowiedniej odległości? W ogóle rząd, minister zdrowia tego nie promuje. A naprawdę nie jesteśmy w dobrej sytuacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-896.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-897">
          <u xml:id="u-897.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-897.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-898">
          <u xml:id="u-898.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczenie mam na temat wzrostu prognoz PKB dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-898.1" who="#WaldemarAndzel">Komisja Europejska podwyższyła w czwartek prognozę wzrostu PKB Polski w 2022 r. z 3,7% do 5,2%, jednocześnie obniżając prognozę wzrostu PKB Polski w 2023 r. z 3% do 1,5%. Zastanawiam się, czy w przyszłym roku Komisja ponownie podniesie ową prognozę i czy aby doroczne prognozy nie są specjalnie zaniżane, tak aby w ostatniej chwili je podnieść. Mam nadzieję, że jednak są to zwykłe omyłki statystyczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-898.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-899">
          <u xml:id="u-899.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-899.1" who="#RyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-900">
          <u xml:id="u-900.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Dzisiaj warsztaty terapii zajęciowej nie są w stanie zatrzymać świetnie wykształconej i doświadczonej kadry, zapewniając jej jedynie pensję oscylującą nieznacznie powyżej najniższej krajowej. Problemy finansowe, z którymi się borykają, może rozwiązać tylko znaczący wzrost poziomu finansowania uczestnictwa osoby z niepełnosprawnościami w WTZ oraz jednocześnie zagwarantowanie stałego wzrostu finansowania w kolejnych latach. Należy zadać otwarte pytanie: Czy Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej jest zainteresowane działalnością i rozwojem warsztatów terapii zajęciowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-901">
          <u xml:id="u-901.0" who="#JarosławGonciarz">20 lipca przypada Międzynarodowy Dzień Szachów. Jest on obchodzony na pamiątkę utworzenia Międzynarodowej Federacji Szachowej.</u>
          <u xml:id="u-901.1" who="#JarosławGonciarz">Szachy już w średniowieczu były uznawane za grę królewską. Do Polski przywędrowały prawdopodobnie z Rosji lub Czech. Uważa się, że pierwotnie gra w szachy powstała w Indiach ok. V w. n.e., skąd trafiła do Persów, którzy ją spopularyzowali. Wiele obecnych zasad szachowych wprowadzili Persowie, czego świetnym przykładem jest stosowany obecnie zwrot „szach mat”, który w języku perskim oznacza „król jest otoczony”.</u>
          <u xml:id="u-901.2" who="#JarosławGonciarz">Obecnie istnieje wiele odmian gry w szachy. Dużym zainteresowaniem cieszą się szachy polskie, czyli heksagonalne — gra odbywa się tutaj na sześciennych polach — stworzone przez Władysława Glińskiego.</u>
          <u xml:id="u-901.3" who="#JarosławGonciarz">W kategorii klasycznej gry w szachy w Polsce jest 57 arcymistrzów, są też 23 arcymistrzynie. Jest to tytuł przyznawany przez Międzynarodową Federację Szachową za wyniki sportowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-902">
          <u xml:id="u-902.0" who="#MaciejKopiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zakładowa Organizacja Koordynacyjna NSZZ „Solidarność” w Tauronie Wydobycie SA wystosowała dnia 14 czerwca 2022 r. apel do posłanek i posłów ziemi śląskiej i małopolskiej.</u>
          <u xml:id="u-902.1" who="#MaciejKopiec">Apel dotyczy obaw o bezpieczeństwo zatrudnienia w Tauronie Wydobycie SA. Proces wydzielania aktywów węglowych do NABE trwa. Wiadomo już, że wydzieleniu podlegać będą węglowe aktywa wytwórcze państwowych spółek energetycznych. Nie ma natomiast jasnej deklaracji, jaka przyszłość czeka spółki wydobywcze, których na ten moment koncepcja NABE nie obejmuje.</u>
          <u xml:id="u-902.2" who="#MaciejKopiec">Koncepcja grupy energetycznej, w której skład wchodzą nie tylko aktywa wytwórcze, ale także podmioty wydobywcze, wydaje się ekonomicznie zasadna. Dostęp do tańszego paliwa, które podmiot może pozyskiwać w ramach własnych aktywów, powinien przyczynić się do wyższej rentowności powstającego podmiotu. Autorzy apelu zwracają uwagę na fakt, że podobna grupa istniała już na początku lat dwutysięcznych pod nazwą Zakład Górniczo-Energetyczny Sobieski — Jaworzno III.</u>
          <u xml:id="u-902.3" who="#MaciejKopiec">Do grupy oprócz KWK Jaworzno dołączono w kolejnych latach kopalnie KWK Janina oraz KWK Brzeszcze, które na ten moment stanowią aktywa Tauronu Wydobycie SA. Wskazane kopalnie poddane zostały szeregowi kosztownych inwestycji i unowocześnień.</u>
          <u xml:id="u-902.4" who="#MaciejKopiec">Przedłużający się brak informacji co do planów ministerstwa na temat przyszłości aktywów budzi uzasadniony niepokój wśród pracowników tych jednostek. Ewentualne ryzyko ograniczenia ich pracy bądź, w skrajnym i najgorszym scenariuszu, likwidacja oznaczałyby nie tylko utratę źródła utrzymania dla setek pracowników, ale także zmarnowanie potencjału zarobkowego przeprowadzonych już inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-902.5" who="#MaciejKopiec">Dlatego chciałbym zaapelować do ministra Sasina o jak najszybsze podjęcie rozmów ze stroną społeczną Tauronu Wydobycie SA, aby kolejny raz pomimo posiadanych informacji nie czekać do krytycznego momentu, tak jak w sprawie aktualnych braków węgla w Polsce. Wszyscy wiedzieli, nikt nie zareagował, a teraz przerzucacie się odpowiedzialnością za błędy.</u>
          <u xml:id="u-902.6" who="#MaciejKopiec">Pracownicy Tauronu Wydobycie SA powinni zostać poinformowani, jakie konkretnie plany mają rząd i ministerstwo aktywów. Muszą wiedzieć, czy będą mieli gwarancję zatrudnienia, szczególnie w tak niepewnych czasach, kiedy inflacja szaleje, raty kredytów ciągle rosną, a kolejne programy „plus” mają za zadanie tylko ukrywać nieudolność tego rządu, a nie realnie pomagać obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-902.7" who="#MaciejKopiec">W imieniu autorów apelu wystosuję w tym temacie również interpelację do ministra Jacka Sasina i liczę na to, że jej nie pominie. Z uwagi na ważny oraz społecznie palący charakter omawianej sprawy otrzymam szybką odpowiedź, w której znajdą się konkretne rozwiązania, a nie udawanie, że wszystko jest dobrze i nad wszystkim panujecie, skoro wszystko wcale takie nie jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-903">
          <u xml:id="u-903.0" who="#JanSzopiński">Polska jest sportową potęgą nie tylko w dyscyplinach wymagających siły i zdolności fizycznych, ale także w dyscyplinach wymagających szczególnej, wręcz wybitnej, sprawności intelektualnej. Do takich dyscyplin należą warcaby — gra, która w wersji zabawowej uczy logiki i wspiera rozwój umysłowy dzieci i dorosłych, ale która będąc uprawiana jako dyscyplina sportowa, wymaga od zawodników systematycznego treningu i poświęcania dużej ilości czasu, tak jak każda dyscyplina olimpijska.</u>
          <u xml:id="u-903.1" who="#JanSzopiński">Polscy warcabiści to dzisiaj światowa elita, wielokrotni mistrzowie i wicemistrzowie świata oraz liderzy Pucharu Świata. Jest mi niezmiernie miło, że do multimedalistów mistrzostw Polski i regionu należą także warcabiści z Bydgoszczy, z takich klubów jak Łuczniczka, MDK l czy SP 60 oraz warcabiści z Szubina, Janikowa i Świecia.</u>
          <u xml:id="u-903.2" who="#JanSzopiński">W dniu 12 lipca 2022 r. Polski Związek Warcabowy wystąpił do ministra sportu z wnioskiem o stworzenie warunków legislacyjnych do tego, by PZW mógł otrzymać status polskiego związku sportowego. Jak wiadomo, minister posiada takie kompetencje na mocy ustawy o sporcie, znowelizowanej w 2019 r. Nadanie Polskiemu Związkowi Warcabowemu statusu polskiego związku sportowego będzie przywróceniem temu stowarzyszeniu należnego mu status quo, wypracowanego przez pokolenia zawodników i działaczy. Pomoże też w otrzymywaniu różnych stypendiów i dofinansowań, bez których nie da się odnosić międzynarodowych sukcesów. Ponieważ wniosek Polskiego Związku Warcabowego zasługuje na jak najszersze poparcie, zwróciłem się do ministra sportu pana Kamila Bortniczuka z interpelacją w pełni popierającą starania tego związku. Bezpośrednio po uzyskaniu odpowiedzi od ministra sportu, w tym także informacji o sposobie i terminie załatwienia tej sprawy i o ewentualnych dalszych krokach, przekażę ją Zarządowi Głównemu i działaczom PZW.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-904">
          <u xml:id="u-904.0" who="#RyszardTerlecki">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-904.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 0 min 20)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>