text_structure.xml
32.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie. Informuję, że sprawa o sygn. akt K 22/10, którą miała referować pani poseł Beata Kempa, została przesunięta na jutrzejsze posiedzenie Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyKozdroń">Ze względu na inne zajęcia serdecznie proszę o to, abym mógł jako pierwszy omówić swoją sprawę.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Proszę wobec tego, panie pośle, przedstawić stanowisko w sprawie o sygn. akt P 8/11.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyKozdroń">Przepraszam, ale z Biurem Analiz Sejmowych uzgodniliśmy, że tę sprawę przedstawimy za miesiąc. Teraz chciałbym przedstawić opinię w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Oznacza to, że zmieniamy kolejność porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są do nowego porządku dziennego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przechodzimy do realizacji pkt 1 – dyskusja o potrzebie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie rozpatrywanej przez Trybunał Konstytucyjny o sygn. akt K 16/06.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyKozdroń">Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 4 listopada 2010 r. stwierdził niekonstytucyjność art. 1046 § 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego, w którym przewiduje się dla różnych dłużników eksmitowanych z lokalu prawa do lokalu zastępczego. W tej sytuacji w istocie rzeczy sama idea eksmisji na bruk nie jest realizowana, ponieważ zarówno gmina, jak i dłużnik lub wierzyciel są zobowiązani do zapewnienia jakiegoś pomieszczenia zastępczego.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyKozdroń">Trybunał Konstytucyjny stwierdził niekonstytucyjność tego przepisu z podstawową zasadą demokratycznego państwa prawnego, jak również stwierdził niezgodność z przywołanymi wzorcami konstytucyjnymi, czyli z art. 45 ust. 1 i art. 64 ust. 1 konstytucji, a więc z prawem do sądu, do zaskarżania decyzji przyznających dłużnikowi prawo do pomieszczenia zastępczego. Jak również stwierdził naruszenie prawa ochrony własności.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełJerzyKozdroń">Istnieje propozycja, abyśmy my, jako Komisja Ustawodawcza, zajęli się tym problemem. Po zapoznaniu się ze stanowiskiem uważam, że my nie jesteśmy w stanie tego zrobić. Problem bowiem w tym, że ta nowelizacja pociągnie za sobą bardzo poważne skutki budżetowe. Ktoś musi ponieść te koszty.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełJerzyKozdroń">Nowelizacja musi doprecyzować tryb postępowania, zakreślić termin, w jakim należy zapewnić to pomieszczenie zastępcze, ponieważ w chwili obecnej przepisy nie zakreślają żadnego porządku ani żadnego terminu. Stwierdza się tylko, że komornik zawiesza postępowanie egzekucyjne do czasu zapewnienia pomieszczenia zastępczego.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PosełJerzyKozdroń">W związku z tym, jeżeli gmina ma przyjąć na siebie obowiązek zapewnienia lokalu zastępczego, to musi to być świadczenie realne. Skoro ma być realne, to potrzebne są na to określone środki. A jeżeli są potrzebne wydatki budżetowe, to będą obciążać budżet gminy. Musimy więc wiedzieć, jakie będą skutki finansowe tego rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PosełJerzyKozdroń">Z drugiej strony nie możemy pozostawić gminy samej z tym nowym obowiązkiem. Należy dać jej coś w zamian za to. Dlatego uważam, że to rząd powinien zająć się przygotowaniem tej nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PosełJerzyKozdroń">Na marginesie powiem, że jest przygotowywana nowelizacja k.p.c. i rząd prześlizgnął się po art. 1046, bo odniósł się tylko do jednego rodzaju dłużnika, a więc takiego, który znęca się nad członkami rodziny i z tego powodu może być orzeczona eksmisja bez prawa do lokalu socjalnego. I tylko w tym zakresie rząd modyfikuje art. 1046. Ale przecież poza kategorią osób znęcających się nad rodziną są jeszcze inne kategorie, które do takich pomieszczeń zastępczych mają dziś prawo.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#PosełJerzyKozdroń">Uważam, że my temu zdaniu nie podołamy, bo my nie jesteśmy w stanie ocenić skutków ekonomicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">To prawda, skutki finansowe zarówno dla rządu, jak i dla samorządu mogą być bardzo duże. Mogą mieć znaczący wpływ na ich budżety. A więc rzeczywiście chyba to Rządowe Centrum Legislacji powinno przygotować ten akt.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">A więc, panie pośle, proszę przygotować odpowiednie pismo, które prześlemy w imieniu Komisji Ustawodawczej.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem wniosku pana posła Jerzego Kozdronia, aby Komisja zwróciła się do pana marszałka, aby zwrócił się do pana premier o dokonanie nowelizacji tych przepisów?</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Stwierdzam, że Komisja przyjęła wniosek jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przechodzimy do rozpatrzenia drugiego punktu porządku – przyjecie opinii w sprawach przed Trybunałem Konstytucyjnym. Jako pierwszą omówimy sprawę o sygn. akt SK 25/10. Jest to sprawa pana posła Marka Wikińskiego. Proszę przedstawiciela Biura Analiz Sejmowych o omówienie sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">W sprawie o sygn. akt SK 25/10 jako przedmiot kontroli zostały wskazane dwa przepisy – art. 156 § 4 zdanie drugie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz § 10 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie sposobu postępowania z protokołami przesłuchań i innymi dokumentami lub przedmiotami, na które rozciąga się obowiązek zachowania tajemnicy państwowej, służbowej albo związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">Analizie w niniejszym projekcie stanowiska może zostać poddany tylko przepis ustawy, czyli art. 156 § 4 zdanie drugie Kodeksu postępowania karnego. Natomiast muszą zostać pominięte problemy konstytucyjne związane z uczynieniem przez skarżącą przedmiotem skargi konstytucyjnej przepisu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Sejm bowiem nie jest organem, który wydał ten akt prawny.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">W chwili składania skargi konstytucyjnej art. 156 § 4 k.p.k. brzmiał: „Jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo ujawnienia tajemnicy państwowej, przeglądanie akt, sporządzanie odpisów i kserokopii odbywa się z zachowaniem rygorów określonych przez prezesa sądu lub sąd. Uwierzytelnionych odpisów i kserokopii nie wydaje się, chyba że ustawa stanowi inaczej”. Po nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych, która weszła w życie 2 stycznia 2011 r., przepis ten stanowi: „Jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo ujawnienia informacji niejawnych o klauzuli tajności «tajne» lub «ściśle tajne», przeglądanie akt, sporządzanie odpisów i kserokopii odbywa się z zachowaniem rygorów określonych przez prezesa sądu lub sąd. Uwierzytelnionych odpisów i kserokopii nie wydaje się, chyba że ustawa stanowi inaczej”.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">Zmiana zaskarżonego przepisu nie miała wpływu na sposób analizowania skargi konstytucyjnej, dlatego że norma zakwestionowana przez skarżącą w tym zakresie nie uległa zmianie.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">Przechodząc do analizy skargi konstytucyjnej, należy zauważyć, że podniesione w niej zarzuty dotyczą w zasadzie wyłącznie zakwestionowanego przepisu rozporządzenia, co, jak się wydaje, nie jest dziełem przypadku, ponieważ należy mieć na uwadze, że wskazywane w skardze ostateczne orzeczenie o prawach lub wolnościach skarżącej, czyli postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 17 maja 2010 r., nie dotyczyło art. 156 § 4 Kodeksu postępowania karnego. Do tego przepisu w tym postanowieniu w ogóle nie nawiązywano. Rozstrzygnięto w nim natomiast kwestię sporządzania notatek z przebiegu rozprawy, czego właśnie dotyczy zakwestionowane rozporządzenie.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">Powołując się na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, można wskazać, że przedmiotem skargi konstytucyjnej może być wyłącznie akt normatywny, który stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia o konstytucyjnych wolnościach, prawach lub obowiązkach skarżącego. Skarżący natomiast nie może w drodze skargi kwestionować konstytucyjności aktów normatywnych nie stanowiących podstawy dotyczącego go indywidualnego rozstrzygnięcia.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">W niniejszej sprawie zakwestionowany art. 156 § 4 zdanie drugie Kodeksu postępowania karnego nie był podstawą ostatecznego rozstrzygnięcia o konstytucyjnych wolnościach lub prawach skarżącej. Z uwagi na to należałoby wnosić o umorzenie postępowania na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PrzedstawicielBiuraAnalizSejmowychPawełDaniluk">Analogiczne stanowisko zostało przedstawione przez Prokuratora Generalnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem stanowiska w sprawie o sygn. akt SK 25/10 zgodnie z przedstawioną opinią?</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje stanowisko jednogłośnie. Czy pan poseł chce reprezentować Sejm przed Trybunałem w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarekWikiński">Tak, panie przewodniczący, chociaż mam świadomość, że Trybunał sprawę umorzy.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Jeżeli Trybunał umorzy sprawę, to nie będzie musiał pan poseł występować, ale do tego czasu pan się zajmuje tą sprawą.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są inne kandydatury? Nie słyszę. Uznaję, że Komisja rekomenduje marszałkowi posła Marka Wikińskiego jako reprezentanta Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. akt SK 25/10.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przechodzimy do kolejnej sprawy. Sprawa o sygn. akt SK 26/10 to kolejna sprawa pana posła Marka Wikińskiego. Projekt stanowiska przedstawi przedstawiciel Biura Analiz Sejmowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">Przedmiotem kontroli w sprawie o sygn. akt SK 26/10 jest art. 184 § 8 Kodeksu postępowania karnego, który stanowi: „Jeżeli okaże się, że w czasie wydania postanowienia, o którym mowa w § 1, nie istniała uzasadniona obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności albo mienia w znacznych rozmiarach świadka lub osoby dla niego najbliższej albo że świadek złożył świadomie fałszywe zeznania lub nastąpiło jego ujawnienie, prokurator w postępowaniu przygotowawczym, a w postępowaniu sądowym sąd, na wniosek prokuratora, może uchylić to postanowienie. Przepis § 5 stosuje się odpowiednio. Protokół przesłuchania świadka podlega ujawnieniu w całości”. Postanowienie, o którym mowa w § 1 to postanowienie o nadaniu statusu świadka incognito.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">W ocenie skarżącej zakwestionowany przepis jest niezgodny z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 42 ust. 2 oraz art. 32 ust. 1 konstytucji w zakresie, w jakim nie przyznaje oskarżonemu, analogicznie do prokuratora, prawa wystąpienia w postępowaniu sądowym z wnioskiem o uchylenie postanowienia o zachowaniu w tajemnicy okoliczności umożliwiających ujawnienie tożsamości świadka w sytuacji, w której okaże się, że w czasie wydania tego postanowienia nie istniała uzasadniona obawa niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności albo mienia w znacznych rozmiarach świadka lub osoby dla niego najbliżej albo że świadek złożył świadomie fałszywe zeznania lub nastąpiło jego ujawnienie.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">Kluczową kwestią, na która należy zwrócić uwagę w tej sprawie jest to, że w przedmiocie tego szczegółowego rozwiązania, o którym mowa w zakwestionowanym przepisie, w postępowaniu karnym toczącym się przeciwko skarżącej zapadły dwa orzeczenia. Były to postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z 18 marca 2010 r. i 17 maja 2010 r.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">Mocą obu tych postanowień nie uwzględniono wniosków obrońców skarżącej o uchylenie statusu świadka incognito. Zarówno w przypadku pierwszego, jak i drugiego postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie u podstaw legł ten sam niezmienny w toku postępowania karnego powód, a mianowicie nieprzysługiwanie legitymacji do złożenia wniosku o uchylenie statusu świadka incognito innym podmiotom niż prokurator i sam świadek incognito.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">Należy zwrócić uwagę, że już pierwsze postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie, a więc to postanowienie z 18 marca 2010 r., było postanowieniem, od którego nie przysługiwał żaden środek odwoławczy. W konsekwencji tym postanowieniem w sposób ostateczny i nieodwołalny przesądzono, że obrońcy oskarżonej nie mają legitymacji do złożenia wniosku o uchylenie statusu świadka incognito.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">W związku z tym to postanowienie należałoby uznać za ostateczne rozstrzygniecie o prawach lub wolnościach skarżącej określone w ustawie zasadniczej. Zatem drugie postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 17 maja 2010 r., które w skardze jest wskazywane jako ostateczne orzeczenie o prawach lub wolnościach skarżącej, w rzeczywistości nie ma takiego charakteru i w konsekwencji również w tej sprawie należałoby wnosić o umorzenie postępowania ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#PrzedstawicielBASPawełDaniluk">W tej sprawie podobne stanowisko przedstawił Prokurator Generalny.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem stanowiska w sprawie o sygn. akt SK 26/10 zgodnie z przedstawioną opinią?</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje stanowisko jednogłośnie. Czy pan poseł chce reprezentować Sejm przed Trybunałem w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMarekWikiński">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są inne kandydatury? Nie słyszę. Uznaję, że Komisja rekomenduje marszałkowi posła Marka Wikińskiego jako reprezentanta Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. akt SK 26/10.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przechodzimy do kolejnej sprawy. W sprawie o sygn. akt P 24/09 projekt stanowiska przedstawi poseł Witold Pahl.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełWitoldPahl">Sprawa była omawiana na posiedzeniu podkomisji. Jest to modyfikacja wcześniej przyjętego stanowiska Komisji. Dotyczy połączonych pytań prawnych Sądu Rejonowego w Łodzi, a konkretnie podniesionego zarzutu o niekonstytucyjności przepisów Kodeksu karnego w zakresie, w jakim sąd obligatoryjnie musiał wydać zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych przez sprawcę wypadku w ruchu komunikacyjnym, który to sprawca kierował pojazdem nie mechanicznym.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełWitoldPahl">Poprzednio przyjęliśmy stanowisko, że zaskarżony przepis jest zgodny ze wskazanymi wzorcami konstytucyjnymi. Wzorców przywołano wiele. Dotyczą one i prawa własności, i swobody poruszania się, i prawa do prywatności, i niezawisłości sędziowskiej, nawet rozdziału władzy sądowniczej.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PosełWitoldPahl">Uznaliśmy wcześniej, że racjonalny ustawodawca może w ramach polityki karnej kształtować swobodnie środki karne, z zastrzeżeniem, aby nie naruszały one praw i wolności konstytucyjnych.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PosełWitoldPahl">Dzisiaj modyfikujemy stanowisko i wnosimy o umorzenie postępowania z uwagi na niedopuszczalność wydania orzeczenia. A to dlatego że w międzyczasie Sejm dokonał nowelizacji tego przepisu, wprowadzając dla sądów powszechnych możliwość fakultatywnego orzeczenia tego zakazu. Przepisy te weszły już w życie.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PosełWitoldPahl">Te konkretne sprawy były zawieszone, a więc przepisy przejściowe potwierdzają, iż mamy już dzisiaj do czynienia z przepisami względniejszymi dla sprawcy, a co za tym idzie, nasze stanowisko jest takie, że brak jest przesłanki funkcjonalnej do rozpoznania tej sprawy i w związku z tym wnosimy o umorzenie postępowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem zmodyfikowanego stanowiska w sprawie o sygn. akt P 24/09 zgodnie z przedstawioną opinią?</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje stanowisko jednogłośnie. Pan poseł nadal opiekuje się tą sprawą, choć wydaje się rzeczą oczywistą, że sprawa zostanie umorzona.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przechodzimy do kolejnej sprawy. W sprawie o sygn. akt P 12/11 projekt stanowiska przedstawię ja.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał, iż art. 137 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w zakresie, w jakim nie uznaje nieruchomości za zbędną na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu nieruchomości, na której w określonych w tym przepisie terminach rozpoczęto i zakończono prace związane z realizacją tego celu, i którą przeznaczono następnie na inny cel publiczny niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, jest niezgodny z art. 21 ust. 2 Konstytucji.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">My stoimy na stanowisku, iż ten przepis jest zgodny z przywołanym wzorcem konstytucji. Przypomnę, iż art. 137 ust. 1 ustawy stanowi: „Nieruchomość uznaje się za zbędną na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu, jeżeli:</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">1) pomimo upływu 7 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna, nie rozpoczęto prac związanych z realizacją tego celu albo −</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">2) pomimo upływu 10 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna, cel ten nie został zrealizowany”.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Art. 136 ustawy stwierdza, że poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stosownie do art. 137 stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.</u>
<u xml:id="u-17.9" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">W przypadku omawianej sprawy mamy do czynienia z taką sytuacją, że na wywłaszczonej nieruchomości wybudowano magazyn dla potrzeb miejscowej apteki, a potem budynek został przekształcony w archiwum służące instytucji Skarbu Państwa, a więc cel publiczny został zachowany. Dodam tylko, że decyzja o wywłaszczeniu nie została przez nikogo zakwestionowana.</u>
<u xml:id="u-17.10" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Sąd pytający stoi na stanowisku, że zmiana sposobu wykorzystania tej nieruchomości powoduje, iż zasadnym staje się roszczenie, w którym poprzedni właściciel żąda zwrotu tej nieruchomości.</u>
<u xml:id="u-17.11" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">My stoimy na stanowisku, że wskazany przepis jest zgodny z przywołanym wzorcem konstytucji, a więc z art. 21, który mówi o wywłaszczeniu. Tam nie mówi się wprost o zwrocie nieruchomości, ale mówi się w nim, że wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.</u>
<u xml:id="u-17.12" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">W tym przypadku cele publiczne są zachowane, odszkodowanie, które zostało wcześniej wypłacone, nie zostało zakwestionowane. A więc uważamy, iż wskazany przepis konstytucji w tej konkretnej sytuacji nie został naruszony i sąd pytający może wydać odpowiedni wyrok zgodnie z obowiązującym przepisem ustawy i zgodnie z obowiązującymi przepisami konstytucji.</u>
<u xml:id="u-17.13" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Trzeba tu podkreślić, że omawiana decyzja uwłaszczeniowa wydana został w latach 70., a więc minęło już kilkadziesiąt lat. Kwestia pewnej pewności obrotu prawnego jest też bardzo ważna. Nowy właściciel, którym stał się Skarb Państwa, musi mieć możliwość wykorzystania swoich uprawnień, musi mieć możliwość gospodarowania nieruchomością. Nie możemy przyjąć założenia, iż w zmieniających się stosunkach społecznych, ekonomicznych dana nieruchomość, w tym przypadku budynek, musi być wykorzystywany ściśle w celu określonym w decyzji wywłaszczeniowej.</u>
<u xml:id="u-17.14" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Dodam jeszcze, że w trakcie dyskusji na posiedzeniu podkomisji zwrócono uwagę, że za takim rozwiązaniem sprawy i za taką opinią przemawia sama istota prawa własności.</u>
<u xml:id="u-17.15" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-17.16" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem stanowiska w sprawie o sygn. akt P 12/11 zgodnie z przedstawioną opinią?</u>
<u xml:id="u-17.17" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje stanowisko jednogłośnie. Chcę reprezentować Sejm przed Trybunałem w tej sprawie. Czy są inne kandydatury? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-17.18" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Uznaję, że Komisja rekomenduje mnie marszałkowi jako reprezentanta Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. akt P 12/11.</u>
<u xml:id="u-17.19" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przechodzimy do ostatniej sprawy. W sprawie o sygn. akt P 45/10 projekt stanowiska przedstawi poseł Stanisław Rydzoń.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Sprawa o sygn. akt P 45/10 była bardzo dokładnie omówiona na posiedzeniu podkomisji. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych skierował do Trybunału Konstytucyjnego pytanie prawne w sprawie dwóch przepisów – art. 138 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz art. 84 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełStanisławRydzoń">Te dwa przepisy regulują podobną materię, pomimo że są zawarte w dwóch różnych ustawach.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PosełStanisławRydzoń">Art. 138 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych brzmi: „Nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenie zawiadomiła organ rentowy o zajściu okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, a mimo to świadczenia były jej nadal wypłacane.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PosełStanisławRydzoń">W pozostałych zaś wypadkach za okres dłuższy niż trzy lata.”</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PosełStanisławRydzoń">W omawianej sprawie chodzi o to ostatnie zdanie. Że Zakład Ubezpieczeń Społecznych w innych przypadkach nie może żądać zwrotu wypłaconych nienależnie świadczeń za okres dłuższy niż 3 lata.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#PosełStanisławRydzoń">Podobny zapis znajduje się w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 84 ust. 3. Natomiast w ust. 1 tego artykułu mowa jest o tym, że ZUS ma prawo żądać należności głównej, jak również odsetek.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#PosełStanisławRydzoń">Muszę tu dodać, że sąd pytający niejako chce chronić interesy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, uważając, że okres trzyletni jest zbyt krótki. W przepisach o ZUS przedawnienie jest dziesięcioletnie, w przepisach cywilnych również mowa jest o okresie dziesięciu lat.</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#PosełStanisławRydzoń">I kolejna kwestia podniesiona w pytaniu prawnym: od jakiego terminu liczy się ten trzyletni okres?</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#PosełStanisławRydzoń">Proponujemy następujące rozstrzygnięcie. Wnosimy o umorzenie postępowania w części dotyczącej stwierdzenia, że niewłaściwie liczony jest początek biegu okresu, za jaki ZUS ma prawo żądać nienależnie pobrane świadczenia. Dlaczego? Dlatego, iż pytanie sądu dotyczy stosowania prawa. Sąd zakwestionował wykładnię przyjętą w uchwale Sądu Najwyższego, który tylko raz się na ten temat wypowiedział. Sąd pytający uważa inaczej niż Sąd Najwyższy.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#PosełStanisławRydzoń">Ocena przez Trybunał Konstytucyjny wykładni przepisów prawnych przyjmowanych w orzecznictwie sądowym jest dopuszczalna tylko w sytuacji, gdy wykładnia ma charakter stały, jest jednolicie stosowana przez sądy. Sąd pytający nie wykazał, że mamy do czynienia właśnie z taką sytuacją. Na posiedzeniu podkomisji szczegółowo omówiłem pięć argumentów przemawiających za tym, iż sąd nie udowodnił, że jest inaczej.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#PosełStanisławRydzoń">W takiej sytuacji wnosimy o umorzenie postępowania w tej części, ponieważ Trybunał nie zajmuje się co do zasady kontrolą praktyki stosowania prawa. W świetle utrwalonego orzecznictwa Trybunału jest to niedopuszczalne.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#PosełStanisławRydzoń">Jeśli natomiast chodzi o zawartą w pytaniu kwestię, że trzy lata to zbyt krótki okres, to sąd pytający przekroczył zakres swojego orzekania. Sąd pytający może wystąpić z pytaniem odnośnie do sytuacji, którą się nie zajmuje. Trzeba tu wyjaśnić, że zwrot nienależnie pobranych świadczeń następuje wówczas, gdy ktoś na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów miał przyznane świadczenie, i to dotyczy tej sprawy, w której orzeka sąd. Ale ustawa mówi jeszcze o innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia. Sąd pytający o tym nie orzeka, ale w tej sprawie wystąpił. Dlatego wnosimy w tej części o umorzenie postępowania.</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#PosełStanisławRydzoń">Ponadto wnosimy o uznanie wskazanych wzorców, czyli art. 2 – zasady sprawiedliwości społecznej, i art. 64 – ochrona praw majątkowych, za nieadekwatne, ponieważ w jednym i w drugim przypadku Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może opierać się na wzorcach dotyczących ochrony praw i wolności obywatelskich.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#PosełStanisławRydzoń">Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako organ państwa nie jest podmiotem, któremu przysługuje ochrona zamieszczona w art. 64, czyli w części konstytucji dotyczącej ochrony praw i wolności. Równocześnie ZUS nie jest podmiotem ochrony zawartej w art. 2 odnośnie do zasady sprawiedliwości społecznej.</u>
<u xml:id="u-18.14" who="#PosełStanisławRydzoń">Chodzi o przymiotnik „społeczny”, chociaż w nazwie jest to słowo. Sprawiedliwość społeczna dotyczy obywateli, grup obywateli, zorganizowania się obywateli w rożne formy działalności, natomiast nie dotyczy organów państwa. I w tym sensie te wzorce nie są adekwatne.</u>
<u xml:id="u-18.15" who="#PosełStanisławRydzoń">Odnośnie do drugiej części pytania wnosimy o umorzenie, odnośnie do pierwszej części o częściowe umorzenie, ponieważ wykracza się poza zakres orzekania, a w pozostałej części wzorce uznajemy za nieadekwatne.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są pytania lub uwagi? Nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem stanowiska w sprawie o sygn. akt P 45/10 zgodnie z przedstawioną opinią?</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Stwierdzam, że Komisja przyjmuje stanowisko jednogłośnie. Czy pan poseł chce reprezentować Sejm przed Trybunałem w tej sprawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Tak, jeśli sprawa trafi do Trybunału, bo Prokurator Generalny też wnosi o umorzenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Czy są inne kandydatury? Nie słyszę. Uznaję, że Komisja rekomenduje marszałkowi posła Stanisława Rydzonia jako reprezentanta Sejmu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. akt P 45/10.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">W sprawach bieżących chcę poinformować, że delegacja Komisji Ustawodawczej parlamentu słowackiego będzie przebywała w dniach od 6 do 8 czerwca w Warszawie. Delegacja przybywa na zaproszenie naszej Komisji. Szczegółowy program tej wizyty zostanie wszystkim doręczony. Bardzo proszę o aktywny udział w spotkaniach z koleżankami i kolegami z parlamentu słowackiego.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">My też byliśmy goszczeni w Bratysławie, a więc te dobre stosunki trzeba podtrzymać. W trakcie tych spotkać toczą się interesujące dyskusje związane z funkcjonowaniem parlamentów, sądów konstytucyjnych, wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczącyposełWojciechSzarama">Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>