text_structure.xml
98.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam serdecznie pana ministra. Witam Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Witam dyrektora regionalnego Lasów Państwowych w Białymstoku, prezesa LOP, panią dyrektor Białowieskiego Parku Narodowego i wszystkich obecnych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">W porządku obrad przewidziane są cztery punkty. Pkt I – ocena funkcjonowania Białowieskiego Parku Narodowego oraz planowane zmiany granic parku. Pkt II – informacja o wspólnych polsko-białoruskich działaniach na rzecz ochrony przyrody Puszczy Białowieskiej. Pkt III – rozpatrzenie projektu dezyderatu Komisji w sprawie ochrony przeciwpożarowej w Polsce. Pkt IV – sprawy bieżące.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Proponuję, abyśmy rozpatrzyli pkt I i II łącznie, bowiem dotyczą tej samej materii.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Czy są uwagi do porządku dziennego i zaproponowanego trybu pracy? Nie ma. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad w zaproponowanej formie.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">A zatem przystępujemy do realizacji pkt I i II. Informację na temat oceny funkcjonowania Białowieskiego Parku Narodowego oraz planowanej zmiany granic parku, a także o wspólnych polsko-białoruskich działaniach na rzecz ochrony przyrody Puszczy Białowieskiej przedstawia minister środowiska.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">W imieniu ministra środowiska przedstawi je państwu podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska – Henryk Jacek Jezierski. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Chciałbym rozpocząć od tego, iż przepraszam państwa, że nie ma tu głównego konserwatora przyrody, ale pan minister Janusz Zaleski jest chory i nie mógł dzisiaj do państwa przybyć.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Jestem tu w licznym gronie osób, które pan przewodniczący już wymienił, a także w gronie pracowników Ministerstwa Środowiska, więc po krótkim wstępie z mojej strony, jesteśmy gotowi udzielać odpowiedzi na ewentualne pytania pań i panów posłów.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Funkcjonowanie Białowieskiego Parku Narodowego rozpoczęło się w 1921 r., kiedy utworzono Leśnictwo „Rezerwat”, które w 1932 r. zostało przekształcone w Park Narodowy w Białowieży.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Dziś Białowieski Park Narodowy funkcjonuje na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 1996 r. Obecnie zajmuje on powierzchnię 10 ha, w tym pod ścisłą ochroną jest 5 tys. ha. Wokół parku utworzona jest strefa ochronna – otulina – o powierzchni 3,2 tys. ha. W większości są to grunty Skarbu Państwa, będące z zarządzie Lasów Państwowych.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Jakie zadania są wykonywane przez Białowieski Park Narodowy? Otóż główne zadanie to oczywiście ochrona ekosystemów leśnych. Celem jest zachowanie obecnego stanu ekosystemów oraz unaturalnienie ekosystemów leśnych z maksymalnym wykorzystaniem naturalnych procesów przyrodniczych, a także zachowanie elementów rodzimej flory i fauny – tych, które są rzadkie lub zagrożone wyginięciem.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Przyjęto zasadę, że zabiegi czynnej ochrony prowadzi się w drzewostanach sztucznego pochodzenia w wieku do 40 lat, a w wyjątkowych przypadkach w wieku do 60 lat, z wyłączeniem z zabiegów drzewostanów na siedliskach podmokłych i bagiennych. W pozostałych przypadkach drzewostany pozostają bez ingerencji człowieka.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Realizowana jest ochrona nieleśnych ekosystemów lądowych, ale jest to marginalna sprawa. W parku istnieje tylko jeden teren, który jest wykaszany – jest to powierzchnia zaledwie 31 ha na terenie Parku Pałacowego.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Jeśli chodzi o ochronę zwierząt realizowana jest zasada, żeby utrzymać siedliska w stanie maksymalnie naturalnym. Oczywiście szczególną troską park obejmuje populację żubra.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Stan żubrów w polskiej części Puszczy Białowieskiej na koniec 2008 r. wynosił 456 osobników.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Na terenie parku istnieje Ośrodek Hodowli Zwierząt, który z jednej strony ma funkcje hodowlane, a z drugiej strony jest jednostką przeznaczoną do zwiedzania.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Ochrona roślin polega na zachowaniu przyrodniczo bogatych biotypów. Park prowadzi czynną ochronę pojedynczych stanowisk zagrożonych gatunków roślin.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Jeśli chodzi o współpracę z zagranicą, to na ten temat powiem później, kiedy dojdziemy do omawiania pkt II porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Natomiast, jeśli chodzi o edukację, to jest ona prowadzona w oparciu o istniejące Centrum Edukacyjno-Muzealne Białowieskiego Parku Narodowego, w skład którego wchodzą: Ośrodek Edukacji Przyrodniczej, Muzeum Przyrodniczo-Leśne i Zespół Wydawnictw i Komunikacji Społecznej.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Warto też wspomnieć, że na terenie parku jest 6 ścieżek edukacyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Białowieski Park Narodowy prowadzi własne badania naukowe. Prowadzony jest monitoring zmian zachodzących w przyrodzie parku. Gromadzona i zabezpieczana jest dokumentacja naukowa dotycząca parku. Opracowywana jest bibliografia Białowieskiego Parku Narodowego oraz kronika parku.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Oczywiście prowadzone są również prace innych jednostek – zwłaszcza dotyczące szerokich aspektów związanych z funkcjonowaniem lasów naturalnych.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Monitoring realizowany jest zarówno przez Białowieski Park Narodowy, jak i przez inne jednostki zewnętrzne. Ten monitoring obejmuje wszystkie elementy środowiskowe.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Na terenie parku realizowana jest także turystyka. Mamy Obręb Ochrony Orłówka. Jest to rezerwat ścisły, gdzie można przebywać wyłącznie z przewodnikiem. Mamy też Muzeum Przyrodniczo-Leśne, Rezerwat Pokazowy Żubrów oraz Obręb Ochronny Woźna, gdzie możliwy jest dostęp bez przewodnika.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Dodam, iż skalę ruchu turystycznego w obiektach parku w ostatniej dekadzie obrazuje tabelka zamieszczona na str. 12 w materiale przygotowanym przez Ministerstwo Środowiska. I tak np: w 2008 r. Rezerwat Pokazowy Żubrów odwiedziło 138 tysięcy osób.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Przechodząc do spraw majątkowych i finansowych mogę powiedzieć, iż Białowieski Park Narodowy jest w bardzo dobrej sytuacji, ponieważ praktycznie 100% powierzchni stanowi własność Skarbu Państwa, a tylko 0,36 ha to własność prywatna. Można zatem powiedzieć, że stan formalnoprawny gruntów jest uporządkowany.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Współpraca ze społecznościami lokalnymi opiera się na współpracy z samorządami, z organizacjami ekologicznymi oraz z mediami lokalnymi.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieŚrodowiskaHenrykJacekJezierski">Jeśli chodzi o planowane zmiany przebiegu granic parku, to chyba pan minister Nowicki będzie chciał to omówić. Czy tak, panie ministrze?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Przepraszam, ale to ja prowadzę posiedzenie. Proszę dokończyć swoją wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Dobrze. Ja tylko zapytałem swego szefa czy mam dalej mówić, więc to nie była ingerencja w pracę Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Ale to w biurze u siebie można tak robić.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Planowane zmiany przebiegu granic Białowieskiego Parku Narodowego – to ostatnio najbardziej medialny temat.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Celem nadrzędnym jest tu dążenie do zachowania fragmentów lasu naturalnego. Ministerstwo Środowiska wystąpiło z propozycją, aby poszerzyć powierzchnię parku o 24 tys. ha. Taką propozycję złożył w czerwcu tego roku pan minister środowiska Maciej Nowicki, ogłaszając rozpoczęcie konsultacji nad Białowieskim Programem Rozwoju.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Sprowadza się to do tego, że z jednej strony będzie akceptacja do poszerzenia parku, a z drugiej strony będzie wsparcie finansowe z ekologicznych funduszy.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Wdrożenie tego programu podniosłoby konkurencyjność obszarów wokół Puszczy Białowieskiej, co wpłynęłoby pozytywnie na jakość życia mieszkańców całego Podlasia.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Działania podejmowane w ramach programu dotyczyć będą: gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej, oszczędności energii oraz odnawialnych źródeł energii.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Część środków zostałaby przeznaczona na rozwój małej infrastruktury, organizację systemu zarządzania ruchem turystycznym i promocję walorów turystycznych regionu.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Informacja, którą państwo dysponujecie, jest datowana w czerwcu br. Jest ze mną pan Tomasz Grabowski – doradca ministra, który jest głównym negocjatorem, więc jeśli będą jakieś pytania z tego zakresu, postaramy się na nie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Przechodząc do spraw zawsze bardzo istotnych na posiedzeniach komisji sejmowych, czyli do finansowania, chcę przede wszystkim zacząć od tego, iż Białowieski Park Narodowy jest oczywiście jednostką budżetową. W 2008 r. park otrzymał z budżetu państwa 4,2 mln zł. Środki te zostały wykorzystane głównie na wynagrodzenia z pochodnymi – jest to 92% wymienionej kwoty, pozostałe środki wykorzystano na wydatki majątkowe i dotacje do gospodarstw pomocniczych.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Finansowanie działalności Białowieskiego Parku Narodowego jest również wspomagane środkami z ekologicznych funduszy. Na str. 17 przedłożonego materiału możecie państwo znaleźć informacje na ten temat. Podam tylko, że w 2008 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wspomógł realizację zadań parku kwotą prawie 1 mln zł.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Istotnym elementem tego montażu finansowego są przychody gospodarstwa pomocniczego, bowiem pokrywają 62% realizowanych zadań parku. Dodam, że w 2008 r. przychody gospodarstwa pomocniczego wyniosły 2,8 mln zł.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#PodsekretarzstanuwMŚHenrykJacekJezierski">Tyle mogę przekazać jako ogólną informację. Jesteśmy gotowi do dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję panu ministrowi Jezierskiemu, za przekazane informacje. Jednocześnie chciałbym przywitać pana Macieja Nowickiego – ministra środowiska, który raczył do nas przybyć.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Na sali jest również pan Leszek Jóskowiak z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, pani Katarzyna Papińska z Najwyższej Izby Kontroli oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów – wszystkich państwa serdecznie witam.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Pierwsza wypowiedź już była. Pan minister Nowicki wyraził chęć zabrania głosu w tym momencie, więc oddaję mu głos. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Serdecznie dziękuję, panie przewodniczący. Właściwie nie miałem zamiaru przyjechać na to posiedzenie, bo Ministerstwo Środowiska reprezentuje tu silna delegacja, ale temat rozszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego leży mi szczególnie na sercu.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Aby ta nasza „perła”, którą Polska posiada, była bardziej doceniona, chcielibyśmy nadać jej rangę najwyższą, jaka jest możliwa w ochronie przyrody, czyli rangę parku narodowego.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Od wiosny tego roku prowadzone są konsultacje z radami gmin, z całym powiatem. Te konsultacje prowadzone są na różnych szczeblach: począwszy od wojewody, przez marszałka, starostę aż po wszystkich wójtów z całego powiatu.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Chcę podkreślić, iż chcemy tu zastosować rozwiązanie, jakiego jeszcze w Polsce nie stosowano, a mianowicie, że powiat, na którego terenie znajdują się jakieś wyjątkowe okazy przyrodnicze, miałby z tego realną korzyść. Do tej pory takie tereny nie miały z tego tytułu żadnych korzyści, a wręcz można powiedzieć, iż miały tylko utrudnienia.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Chodzi więc o zrównoważony rozwój całego powiatu hajnowskiego. Jest to powiat biedny. Konieczny jest zatem zastrzyk finansowy, który popchnąłby do przodu cały rozwój cywilizacyjny tego regionu, żeby ludziom tam mieszkającym przyniósł wzrost stopy życiowej – żeby nastąpiła poprawa infrastruktury, poprawa warunków życia – aby nie uciekali i żeby znaleźli swoje miejsce na tej pięknej ziemi, na której mieszkają.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Stąd ten pomysł, aby głównie ze środków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – ale nie tylko, bo również z kilku innych źródeł finansowania – można było doprowadzić do tego, żeby ta społeczność odczuła, że warto tam mieszkać oraz to, że mieszkając na terenie o takiej wartości przyrodniczej mieli z tego korzyści, a nie przeszkody.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Gdyby taki model został przyjęty, to w następnej kolejności byłaby próba utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego – o czym też marzymy.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">To są trudne sprawy, bo – jak państwo wiecie – po to, żeby albo utworzyć, albo powiększyć park narodowy, jest wymagana zgoda władz samorządowych. Jak się okazuje nie tylko gminnych, ale i powiatowych, i wojewódzkich. Tak to jest zapisane w ustawie o ochronie przyrody.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Tak więc problem jest niezwykle trudny i tylko po partnersku postępując, uczciwie wobec mieszkających tam ludzi, można – naszym zdaniem – jakiś cel osiągnąć.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jak powiedziałem, rozmawialiśmy nie tylko z władzami samorządowymi, ale również z grupami etnicznymi, z biskupami prawosławnymi, z biskupami katolickimi. Tu akurat mowa jest o tym, że może to być w konflikcie białoruską ludnością. Otóż nie, wprost przeciwnie. Wszystkich traktujemy w identyczny sposób i rozumiemy ich problemy, ale też chcemy, żeby zrozumieli, iż park narodowy nie będzie dla nich przeszkodą, a szansą.</u>
<u xml:id="u-8.10" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Napisałem osobisty list do każdej rodziny mieszkającej w trzech puszczańskich gminach: Białowieży, Narewce i Hajnówce. Był to osobisty list Ministra Środowiska, w którym zapewniam o tym, co mogą zyskać i z czego będą mogli korzystać, jeżeli będzie przekształcony status z lasu państwowego na park narodowy.</u>
<u xml:id="u-8.11" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jest duża nieufność wśród tej społeczności lokalnej. Mają złe doświadczenia z przeszłości, bowiem były takie próby czynione i one nie udały się. Nie udały się m.in. ze względu na niespełnienie warunków, które rząd miał wypełnić. Stąd przełamanie tej nieufności jest bardzo trudne.</u>
<u xml:id="u-8.12" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Mogę nawet powiedzieć, że jestem bardzo rozczarowany tymi ośmioma czy dziewięcioma miesiącami negocjacji, bo my zaproponowaliśmy swoje stanowisko, swoją propozycje granic parku, ale jednocześnie zaznaczyliśmy, że jest to propozycja otwarta i że czekamy na propozycję z drugiej strony. Każda gmina dostała bardzo dobrą, bardzo dokładną fotomapę i prosiliśmy o zaznaczenie takiej granicy parku, która z ich punktu widzenia jest właściwa.</u>
<u xml:id="u-8.13" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Gmina Białowieża zdecydowała, że ewentualnie można byłoby rozszerzyć granice o 300 ha. Odebraliśmy to trochę, jak „policzek” w negocjacjach, a nie jak partnerskie podejście. Partnerskie podejście polega na tym, że to obie strony starają się być partnerami w negocjacjach.</u>
<u xml:id="u-8.14" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Gmina Hajnówka z kolei zdecydowała się na kawałek rezerwatu nad rzeką Leśną. Jeśli chodzi o rezerwat, to i tak gmina nie ma z niego korzyści, bo to jest rezerwat przyrody. Poza tym nie było mowy o całym rezerwacie, tylko że ewentualnie mogą zgodzić się włączenie do parku kawałka rezerwatu.</u>
<u xml:id="u-8.15" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jest to dziwne podejście. Ja nie bardzo to rozumiem, ale oczywiście nie rezygnujemy jeszcze z tej inicjatywy, bo w naszym rozumieniu jest to inicjatywa podjęta dla dobra ludzi, którzy tam mieszkają i dla dobra nas wszystkich Polaków odpowiedzialnych za przyszłość Puszczy Białowieskiej.</u>
<u xml:id="u-8.16" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Oczywiście chętnie odpowiem na ewentualne pytania, ale tyle chciałem ze swej strony powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-8.17" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Moja wizyta nie była tu planowana, bo uczestniczyłem w bardzo ważnej konferencji poświęconej sprawom klimatu, na której miałem wystąpienie, więc nie wiedziałem czy uda mi się zdążyć na posiedzenie Komisji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Dlatego tym bardziej chcemy podziękować, iż pan minister nas odwiedził. Kwestie ochrony przyrody są dla nas niezwykle istotne, ale istotne jest również to, żeby ludzie, którzy żyją na terenach, gdzie jest ta piękna przyroda, gdzie muszą na co dzień żyć ze związanymi z tym zakazami, nakazami, mieli wystarczającą tego rekompensatę.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Gdyby stworzono taki stały system rekompensat, aby ci ludzie nie byli ciągle mamieni obietnicami, to na pewno ta ufność by powróciła i być może łatwiej byłoby osiągnąć to, do czego się zmierza.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Otwieram dyskusję. Dodam, że koreferent przedstawił swoje stanowisko na piśmie i wszyscy państwo je otrzymali.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Jako pierwszy do dyskusji zgłosił się pan poseł Tomasz Kulesza – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełTomaszKulesza">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Panie ministrze, mam kilka pytań do pana i do przedstawicieli Ministerstwa Finansów.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełTomaszKulesza">Otóż z tego, co usłyszeliśmy, tegoroczny budżet Białowieskiego Parku Narodowego zamyka się kwotą 4,2 mln zł. Chciałbym wiedzieć, jakie będą tego skutki: czy Ministerstwo Finansów podjęło jakieś działania związane z ewentualnym powiększeniem powierzchni parku o 24 tys. ha?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PosełTomaszKulesza">Jeśli chodzi o drugą kwestię, pan minister częściowo już powiedział na temat negocjacji z samorządami, ale to, co usłyszałem, nie do końca mnie przekonuje.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PosełTomaszKulesza">Po pierwsze uważam, że głos samorządów jest tu najistotniejszym i najważniejszym głosem, bo z perspektywy wysokiego urzędu ministerstwa nie widać tego, co dzieje się w samorządach. Samorządy mają najlepsze rozeznanie, co lokalnej społeczności jest potrzebne.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#PosełTomaszKulesza">Dlatego chciałbym wiedzieć czy samorządy jednoznacznie wyraziły swoje opinie, dotyczące powiększenia Białowieskiego Parku Narodowego. Jeżeli jest to jednoznaczna odpowiedź, to jaka ona jest? Czy w chwili obecnej istnieje pilna potrzeba poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Ja również bardzo dziękuję. Teraz głos zabierze pan poseł Adam Krzyśków, a przygotuje się do zabrania głosu pani poseł Mirosława Masłowska, potem pan poseł Dariusz Bąk, pan poseł Piotr Cybulski, pani Katarzyna Papińska z NIK i pan Ryszard Kapuściński z LOP. I na tym zakończymy pierwszą turę pytań, po czym poprosimy pana ministra Nowickiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">A zatem oddaję głos panu posłowi z mojego regionu – Warmii i Mazur – Adamowi Krzyśkowowi. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Dziękuję – tym bardziej, że niejako po znajomości zabieram głos, bo pani poseł Masłowska zgłaszała się wcześniej. Jednak taka znajomość jest dobra, bo dobrze służy sprawie.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełAdamKrzyśków">Panie przewodniczący, panie ministrze. Z wielkim uznaniem trzeba powiedzieć o inicjatywie Białowieskiego Programu Rozwoju. To dobrze, że on się tak nazywa. My np. na Warmii i Mazurach mamy bardzo dobre doświadczenia z tzw. masterplanem ochrony Wielkich Jezior Mazurskich. To dzięki temu, dzięki zaangażowaniu EkoFunduszu, dzięki zaangażowaniu środków amerykańskich, duńskich, udało nam się w gminach przyjeziornych zrobić naprawdę dużo. I tego nie trzeba było dekretować z Warszawy. Nie trzeba było tych ludzi uszczęśliwiać. Sami samorządowcy chcieli tego programu, bo wiedzieli czemu to służy.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PosełAdamKrzyśków">Białowieski Park Narodowy jest jednostką budżetową i nie do końca domyka się ten budżet. W dodatku pod wielkim znakiem zapytania jest los gospodarstw pomocniczych, czyli dodatkowych źródeł finansowania dla parków.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PosełAdamKrzyśków">Gwarancje stałego dopływu środków do parku też nie do końca są, bo nie można zakładać, że Narodowy Fundusz wpisze sobie jako stałą pozycję dofinansowanie parku, gdyż to dofinansowanie jest zadaniowe przy realizacji konkretnego programu.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PosełAdamKrzyśków">W związku z tym trzeba sobie zadać pytanie: czy realizacja Białostockiego Programu Rozwoju wymaga przesuwania granic Białowieskiego Parku Narodowego i ustanawiania parku narodowego na całym obszarze puszczy?</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PosełAdamKrzyśków">I kolejne pytanie. W tej chwili coś się dzieje na terenach poza parkiem, na terenach leśnych Puszczy Białowieskiej. Czy Lasy Państwowe w ocenie pana ministra niewłaściwie gospodarują tym terenem? Czy tam w sposób niewłaściwy prowadzone są działania, czy też również realizowane są formy ochrony? Czy Leśny Kompleks Promocyjny „Puszcza Białowieska” bez obciążania budżetu nie jest w stanie realizować spraw związanych chociażby z przebudową drzewostanów? Bo przecież nie wszystkie drzewostany mają charakter naturalny. Część z nich wymaga przebudowy, żeby przywrócić im naturalny charakter, a na tym się nie zarabia. Tam trzeba włożyć pieniądze.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#PosełAdamKrzyśków">Stąd pytanie: czy leśnicy nie są w stanie podołać temu zadaniu?</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#PosełAdamKrzyśków">Zastanawiam się czy nie należałoby się raczej skupić na tym, jak przekonać do realizacji tego programu rozwoju, ale nie stawiać drugiej stronie warunków: tak, dostaniecie pieniądze, ale pod warunkiem, że zgodzicie się na przesunięcie granic parku.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#PosełAdamKrzyśków">To nie tak trzeba negocjować. Wydaje mi się, że raczej trzeba skupić wszystkich wokół tej sprawy. A sprawa jest nośna nie tylko w Polsce, ale i na świecie, więc wszyscy możemy na tym „ugrać”.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#PosełAdamKrzyśków">Myślę, że jak lokalna społeczność dostrzeże w tym szansę dla siebie – a wyeliminujemy te wszystkie zagrożenia i odpowiemy na te pytania – to nie będzie rozczarowań, nie będzie tego oporu.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#PosełAdamKrzyśków">A pytania są tej natury. Co z finansowaniem? Co w tej chwili dzieje się na tym terenie, który ma być włączony? Czy tam dzieje się coś złego, co zagraża ciągłości tych lasów, czy też wręcz odwrotnie? Jak wygląda ta przebudowa drzewostanów?</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#PosełAdamKrzyśków">W tym momencie, korzystając z obecności przedstawicieli Lasów Państwowych, prosiłbym ich również o kilka słów na ten temat.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#PosełAdamKrzyśków">Jak uregulowana jest kwestia liczebności administracji? Ile w tej chwili jest zatrudnionych osób w administracji Białowieżo Parku Narodowego? Czy to jest wystarczająca obsada? Jak wyglądałoby zatrudnienie po zwiększeniu powierzchni parku?</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#PosełAdamKrzyśków">I to w zasadzie wszystkie pytania w pierwszej turze. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję. To był pan poseł Adam Krzyśków. Teraz głos zabierze sympatyczna pani poseł Mirosława Masłowska. Bardzo panią przepraszam, ale pierwszego zauważyłem pana posła Krzyśkowa.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę – pani poseł Mirosława Masłowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Nie szkodzi, panie przewodniczący. Panie ministrze, szanowni państwo. Akurat wczoraj nasza Komisja poświęciła sporo czasu, bo kilka godzin, kondycji administracyjnej i finansowej parków narodowych. Niestety, wnioski były nienajlepsze.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Dzisiaj byłam przekonana, że ten obiekt przyrodniczy wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO, ta nasza „perełka” – jak to pan minister powiedział, z czym całkowicie się zgadzam – ujawni nam swoją kondycję finansową znacznie lepszą niż w innych parkach narodowych i dlatego ten temat został jakby wydzielony z wczorajszego ogólnego tematu, dotyczącego parków narodowych.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PosełMirosławaMasłowska">W opinii BAS stwierdzono, iż udział środków budżetowych wynosi zaledwie 14%, a zdecydowana większość zadań, bo 62%, finansowana jest ze środków gospodarstwa pomocniczego. Tymczasem wiemy, że od 1 stycznia przyszłego roku gospodarstwa pomocnicze przy parkach narodowych mają być zlikwidowane.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PosełMirosławaMasłowska">Kiedy słyszymy, z jaką determinacją pan minister pracuje nad rozszerzeniem Białowieskiego Parku Narodowego i jak to jest ważne – ja zresztą zawsze będę zwolenniczką jak największą ilości zielonych terenów, a szczególnie parków, które są naszą „perełką” – zastanawiam się, jak ta sprawa przedstawia się pod względem finansowym.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PosełMirosławaMasłowska">Już pomijam w tej chwili cały proces legislacyjny, negocjacje z samorządami, które oczywiście są niezwykle ważne, ale wiemy, że w gruncie rzeczy zawsze sprawa sprowadza się do pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PosełMirosławaMasłowska">Jeżeli w tej chwili duży procent środków uzyskuje się z gospodarstw pomocniczych, a środki budżetowe nie będą wielkie, bo w gruncie rzeczy są przeznaczane głównie na pensje, to zastanawiam się skąd znajdą się środki np. na zalesianie, na ochronę, na szereg innych koniecznych działań.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#PosełMirosławaMasłowska">Czy faktycznie uda się poprawić tę sytuację finansową poprzez rozszerzenie granic Białowieskiego Parku Narodowego? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję również. To była pani poseł Mirosława Masłowska. Teraz głos zabierze pan poseł Dariusz Bąk.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełDariuszBąk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zaproszeni goście. Chciałbym zacząć od celu planowanych zmian przebiegu granic Białowieskiego Parku Narodowego, który w przedłożonym materiale jest sformułowany w ten sposób: „Celem nadrzędnym jest dążenie do zachowania fragmentów lasu naturalnego i półnaturalnego i włączenia ich w granice parku narodowego.”.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełDariuszBąk">Mam pytanie do pana ministra: panie ministrze, czyja to jest inicjatywa, żeby te granice parku zmienić i o tak dużą powierzchnię powiększyć park? Czy to jest inicjatywa ośrodków polskich, czy międzynarodowych?</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PosełDariuszBąk">Przysłuchując się wypowiedzi pana ministra, doszedłem do wniosku, iż pan minister oczekuje i nastawiony jest na partnerstwo i uczciwość. Jednak w treści przedłożonego materiału zauważamy, że jest jedna karta przetargowa, a mianowicie pieniądze. Mówił już o tym kolega Krzyśków.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PosełDariuszBąk">Panie ministrze, uczciwość zobowiązuje i jeśli rzuca się taką „kartę”, to czy pan minister jest w stanie nam odpowiedzieć, że jeśli granice parku z różnych względów nie ulegną zmianie, to te pieniądze znajdą się dla Puszczy Białowieskiej, czy nie znajdą się?</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PosełDariuszBąk">Szanowni państwo, pani poseł Masłowska, kończąc swą wypowiedź zapytała czy sytuacja finansowa ulegnie poprawie. Ja pytam, czy inicjatorzy tego przedsięwzięcia, tego projektu, mają pewność, że po zmianie granic Białowieskiego Parku Narodowego stan przyrody ulegnie poprawie?</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#PosełDariuszBąk">Myślę, że wspominane dziś Lasy Państwowe ustosunkują się do tego pomysłu. Chcę tylko powiedzieć, że to Lasy Państwowe właściwie gospodarując na tym terenie doprowadziły do tak dobrego stanu tych obiektów przyrodniczych.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#PosełDariuszBąk">Obawiamy się, że jeśli te lasy znajdą się w granicach parku, to może nastąpić degradacja tych lasów.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#PosełDariuszBąk">Czy pan minister ma jakieś opracowania, które świadczyłyby, iż nie nastąpi takie pogorszenie stanu przyrody na terenie Puszczy Białowieskiej?</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#PosełDariuszBąk">Usłyszeliśmy też pewien komentarz do zachowania się władz gmin, do ich propozycji. Otóż chcę powiedzieć, że to oni są tam gospodarzami i oni najlepiej wiedzą, co ludności miejscowej jest najbardziej potrzebne, więc nie ma się co im dziwić. To ze strony rządu musi być „wyjście naprzeciw”.</u>
<u xml:id="u-16.9" who="#PosełDariuszBąk">Uważam, że nagłe zmiany przy powiększaniu granic Białowieskiego Parku Narodowego nie powinny mieć miejsca. Te działania powinny być rozciągnięte w czasie. Jakim, trudno mi w tej chwili powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-16.10" who="#PosełDariuszBąk">Na pewno trzeba zastosować zachęty – jeżeli w ogóle miałoby to w przyszłości nastąpić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję panu posłowi. To był pan poseł Dariusz Bąk. Teraz głos zabierze pan poseł Piotr Cybulski, a następnie pani Katarzyna Papińska i pan Ryszard Kapuściński.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełPiotrCybulski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, panie, panowie posłowie, szanowni goście.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełPiotrCybulski">Pan minister bardzo ładnie mówił o tych naszych „perłach”. Mamy ich sporo. Oczywiście wśród nich jest chyba ta najbardziej okazała – Białowieski Park Narodowy, aczkolwiek są i inne parki, które są równie piękne i cenne pod wieloma względami.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PosełPiotrCybulski">W pierwszym rzędzie ustosunkuję się do przedłożonego materiału. Odnoszę wrażenie, że ten materiał został dla nas przygotowany w takiej formie, iż nie tylko ja, ale wielu posłów czuje pewien niedosyt informacji. Ten materiał momentami jest i niespójny, i niekompletny.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PosełPiotrCybulski">Jeżeli bowiem mówimy o granicach parku, to przydałoby się więcej informacji. Dlatego zwracam się do pana przewodniczącego, aby delegacja Komisji dokonała wizytacji w Białowieży i spotkała się z miejscowym samorządem, z dyrekcją parku i z leśnikami. Myślę, że wiedza tam zdobyta byłaby o wiele pełniejsza, a poza tym byłyby to informacje z pierwszej ręki.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PosełPiotrCybulski">Na temat finansowania nie będę mówił – mówił o tym kolega Krzyśków, koleżanka Masłowska i kolega Bąk. Niemniej jest to niezwykle poważna sprawa i dla tego parku, i dla wszystkich parków narodowych w Polsce. Tam jest armia ludzi, którzy kochają przyrodę, a w gospodarstwach pomocniczych wygospodarowywali takie środki, których próżno szukać w budżecie państwa.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#PosełPiotrCybulski">Nie chciałbym mówić kolokwialnie, że ktoś sobie strzela w stopę ustalając takie prawo, które będzie niebawem obowiązywało. To nic dobrego nie wróży.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#PosełPiotrCybulski">Jeśli chodzi o granice parku, to udzielę panu, panie ministrze, wsparcia – chociaż na pewno pan o tym wie. Otóż pan jest dla Lasów Państwowych organem założycielskim. Lasy Państwowe nie są własnością leśników. To jest własność ogólnonarodowa. Zatem to pan powinien zadecydować – jeśli taka jest polityka rządu – że rozszerzamy granice parków.</u>
<u xml:id="u-18.7" who="#PosełPiotrCybulski">Leśnicy, tak naprawdę, są pracownikami administracji rządowej. Przekonałem się o tym, bo, jako leśnik, nie zostałem urlopowany, kiedy dostałem się do parlamentu. Wytłumaczono mi, że właśnie dlatego, bo jestem pracownikiem administracji rządowej.</u>
<u xml:id="u-18.8" who="#PosełPiotrCybulski">Stąd zwracam panu ministrowi uwagę, że jeśli dla dobra ogólnego będzie pan chciał rozszerzyć granice parku, to na terenie Lasów Państwowych ma pan bardzo ułatwione zadanie.</u>
<u xml:id="u-18.9" who="#PosełPiotrCybulski">Chociaż uważam, jako były samorządowiec, że zdanie samorządów powinno być brane pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-18.10" who="#PosełPiotrCybulski">Jeżeli jest jakiś dobry program rządowy, który podniósłby stopę życiową mieszkańców tego regionu, to jest to tylko kwestia umiejętności negocjowania z samorządami i z miejscową ludnością. To kwestia przedstawienia im takiej wizji przyszłości, która byłaby przez nich zaakceptowana.</u>
<u xml:id="u-18.11" who="#PosełPiotrCybulski">Jeśli ma to być perełka przyrodnicza, to jest to sprawa całego 40-milionowego narodu.</u>
<u xml:id="u-18.12" who="#PosełPiotrCybulski">Byłem w tym regionie 25 lat temu, byłem 20 lat temu i ci ludzie mówią: „my jesteśmy puszczańskie”. Dlatego dobrze byłoby, żeby również i ten człowiek był tak chroniony.</u>
<u xml:id="u-18.13" who="#PosełPiotrCybulski">Jeśli chronimy wszystko, to chrońmy też człowieka. Ważne w tym tylko, żeby z człowiekiem rozmawiać. Widzę, że pan minister do takich rozmów jest przygotowany i je prowadzi, ale dobrze byłoby, żeby i posłowie podczas wizytacji zapoznali się z problemami właśnie tam, na miejscu. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję, panu posłowi Piotrowi Cybulskiemu. Teraz głos zabierze pani Katarzyna Papińska z Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">Szanowni państwo, jak zwykle chciałabym przybliżyć działania NIK, dotyczące tego obszaru.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">Na obszarze Puszczy Białowieskiej prowadzona była kontrola w 2005 r. – zarówno przez NIK, jak i przez Komitet Kontroli Państwowej Białorusi. Była to wspólna kontrola, niejako sprawdzająca, bo poprzednia została przeprowadzona w 1995 r. Była zatem pewna perspektywa, żeby porównać, jak sytuacja wygląda po 10 latach.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">O współpracy pomiędzy obydwoma parkami – po obu stronach granicy – może powiem później. Na razie powiem tylko krótko, iż Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, iż gospodarka leśna, która ma wpływ na stan środowiska puszczy, jako całości, jest znacznie lepiej prowadzona i nastąpiła znaczna poprawa w realizacji zadań ochronnych.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">Natomiast jednym z głównych wniosków, sformułowanych po kontroli w 1995 r. i po kontroli w 2005 r., był wniosek do ówczesnego ministra, żeby opracować wspólną koncepcję prowadzenia gospodarki leśnej na terenie Białowieskiego Parku Narodowego i poza parkiem.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">Z wypowiedzi, dotyczącej obecnej koncepcji, wynika, że sprowadza się to do działań ochronnych w granicach parku. Chciałabym przypomnieć, że taka koncepcja pojawiła się już w 1958 r. Był to tzw. Kontrakt dla Puszczy Białowieskiej. Celem tego Kontraktu był „rozwój regionu Puszczy Białowieskiej w oparciu o zrównoważone użytkowanie jej zasobów naturalnych, poprzez organizacyjne i finansowe wsparcie zrównoważonego rozwoju społeczno-ekonomicznego jej mieszkańców oraz w końcowym etapie jego realizacji objęcie ochroną całości lub etapami całego terytorium Puszczy Białowieskiej”.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">Rozumiem, że jest to powrót do tamtej koncepcji. Wtedy również były podane pewne finansowe reżimy – głównie z Narodowego Funduszu – ale okazało się, że wydatkowane były jednak tylko środki budżetowe. Przypomnę, że wydatkowano na ten cel 24 mln zł.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#DoradcatechnicznywNajwyższejIzbieKontroliKatarzynaPapińska">Wtedy, owszem, nastąpiła realizacja szeregu inwestycji proekologicznych w tym rejonie, bo i kanalizacja została wykonana, i oczyszczalnie ścieków, i w niektórych instytucjach publicznych zmodernizowano system grzewczy. Jednak nie wiem, jak ta obecna koncepcja ma się do tamtej koncepcji i w jaki sposób uda się przekonać te samorządy, że po raz kolejny należy podejść do realizacji takiej koncepcji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Dziękuję bardzo. To była pani Katarzyna Papińska. Teraz głos zabierze pan Ryszard Kapuściński – prezes Zarządu Głównego Ligii Ochrony Przyrody.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Dziękuję panie przewodniczący. Szanowna Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo. Inicjatorem utworzenia parku był prof. Szafer. On również jest inicjatorem i założycielem Ligii Ochrony Przyrody. Tak więc Liga Ochrony Przyrody jest zainteresowana tym, co dzieje się w puszczy i jak wygląda jej ochrona.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Problemy, które od lat towarzyszą rozstrzygnięciu sprawy, jakie mają być granice parku, wynikają stąd, że popełniono bardzo wiele błędów po tych pierwszych rozmowach, gdzie zamiast szukania wspólnych stanowisk szukano winowajców za stan przyrody.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Ja chciałbym powiedzieć tylko jedno. Dziś koncentrowanie całego wysiłku intelektualnego, konsultacyjnego na kwestii, jakie mają być granice parku, jak mamy ten park powiększyć, nie rozwiązują istotnej sprawy dla ochrony przyrody.</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Oczywiście pomijając kwestię, że Liga Ochrony Przyrody popiera starania Ministerstwa Środowiska o poszerzenie Białowieskiego Parku Narodowego o te cenne jeszcze fragmenty, które de facto, jako rezerwaty, powinny być w granicach parku.</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Jednak, dlaczego ta dyskusja jest jakby niedobrze ulokowana? Otóż tu pokutuje błąd przeszłości. To przed wejściem Polski do Unii Europejskiej jedynym miernikiem i oceną aktywności na polu ochrony przyrody była statystyka: ile parków, ile rezerwatów, jaka powierzchnia – bez względu na to, co się w środku dzieje.</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">W momencie wejścia Polski do Unii Europejskiej wprowadzony został jeden bardzo cenny element – ocena efektów działań ochronnych.</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">I dzisiaj, powiedźmy sobie szczerze – co podnoszą znani przyrodnicy, jak choćby prof. Polaczek – skoncentrujmy się raczej na tym, co i jak chronić w Puszczy Białowieskiej, ponieważ puszcza jest obszarem, który zgłoszono do sieci Natura 2000 i jeśli chodzi o obszar specjalnej ochrony ptaków, to on już jest tym obszarem formalnie chronionym.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Opracowanie planu ochrony dla tego obszaru będzie najlepszym wyrazem troski o walory przyrody.</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Bo tu mamy następującą sytuację. Z jednej strony wiemy, że park narodowy jest najwyższą formą ochrony przyrody w naszym kraju – chociaż można by dyskutować czy Natura 2000 nie zaczyna dominować – ale z drugiej strony wiemy, że kondycja parków narodowych jest kiepska.</u>
<u xml:id="u-22.9" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">A więc coś tu jest nie w porządku: czy dzisiaj ten gospodarz poradzi sobie z obowiązkami, jakie się pojawią.</u>
<u xml:id="u-22.10" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Dlatego ja, reprezentując opinię Ligii Ochrony Przyrody, chcę powiedzieć, że popieramy starania ministerstwa o poszerzenie granic Białowieskiego Parku Narodowego, ale obawiamy się, że ta koncepcja nie rozwiąże sprawy, ponieważ wiemy, jakie są oczekiwania grupy organizacji pozarządowych, wchodzących w skład koalicji. One mają hasło niezmienne od lat: cała puszcza parkiem – co w moim przekonaniu nie jest słuszne, bo nawet prof. Szafer nie twierdził, że cała Puszcza Białowieska powinna być parkiem narodowym, gdyż są również inne potrzeby społeczne, których park nie jest w stanie spełnić, jeśli chce się zachować kryteria, jakie park spełniać powinien.</u>
<u xml:id="u-22.11" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">Dlatego mój apel jest taki i jednocześnie pytanie do pana ministra: czy już zostały rozpoczęte prace nad planem ochrony przyrody dla tego terenu? Bo w koncepcji Natury 2000 jest taka zasada: bez względu na to, kto będzie gospodarzem puszczy – czy będzie dwóch gospodarzy, czy jeden – to odpowiedzialność za realizację wspólnego planu ochrony będzie taka sama.</u>
<u xml:id="u-22.12" who="#PrezesZarząduGłównegoLigiiOchronyPrzyrodyRyszardKapuściński">W związku z tym myślę, że dzisiaj najważniejszą sprawą jest, żebyśmy się skoncentrowali nad przygotowaniem planu ochrony, czyli określeniu, co i jak chronić. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję. To był pan Ryszard Kapuściński.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Zakończyliśmy pierwszą turę pytań, w której, panie ministrze, przede wszystkim przebijał się brak ufności do podejmowanych działań, do kolejności podejmowania tych działań.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Dodam, że szkoda, iż nie było pana ministra ani żadnego z pana zastępców na wczorajszym posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w sprawie parków krajobrazowych, na którym byli przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska i wielu dyrektorów parków krajobrazowych, którzy twierdzili, że – delikatnie mówiąc – jest nieład organizacyjny spowodowany wprowadzonymi zmianami w ustawach: kompetencyjnej, o ochronie przyrody i udziale społeczeństwa. Potwierdzała to też Najwyższa Izba Kontroli.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Panie ministrze, mówię o tym, dlatego że być może ci ludzie obawiają się przekazać panu te uwagi, a dobrze byłoby, gdyby pan o tym wiedział. Warto więc zapoznać się ze stenogramem z posiedzenia, bo przecież pan minister za te sprawy odpowiada, a podejrzewam, że gdziekolwiek pan jedzie, to podejmują pana w taki sposób, że trudno się zorientować, że coś jest nie tak, jak trzeba. Ja wiem, że pan ma dobre chęci, ale chciałbym, żeby pan był dobrze poinformowany, bo to pan i my, razem, będziemy za to odpowiadać, więc może warto coś poprawić.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Oddaję głos panu ministrowi środowiska Maciejowi Nowickiemu. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Dziękuję, panie przewodniczący. Chętnie zapoznam się z tym stenogramem, bo rzeczywiście w tej chwili sytuacja parków krajobrazowych przejściowo jest trudna i musimy tę sprawę do końca uporządkować po nowym akcie prawnym, który wprowadził Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Te zmiany kadrowe, które potem nastąpiły zburzyły dotychczasowy porządek.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Ja to rozumiem i chętnie zapoznam się z tymi uwagami i na pewno wyciągnę wnioski z wczorajszej debaty. Bardzo za nią dziękuję.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Natomiast, jeśli chodzi o moje refleksje z dzisiejszej pierwszej rundy uwag i pytań, to one są smutne. One są smutne, dlatego że sądziłem, iż państwo posłowie, którzy jesteście przedstawicielami społeczeństwa polskiego, wyrazicie aprobatę dla tego rodzaju działań.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Puszcza Białowieska wpisana na listę światowego dziedzictwa przyrodniczego nie jest objęta ochroną. Na 62 tys. km2 powierzchni tylko 10,5 tys. km2 stanowi park narodowy po stronie polskiej.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Mnie, jako Polakowi, jest wstyd. Po prostu wstyd, że naród polski nie potrafi chronić we właściwy sposób swojego dziedzictwa przyrodniczego. Dziwię się – przepraszam, że to mówię – że nie widzicie państwo tego, iż ta sytuacja powinna się zmienić.</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Pan poseł Bąk nawet pytał: czy to jest inicjatywa polska, czy może ośrodków zagranicznych? Taka insynuacja w stosunku do mnie naprawdę nie jest uprawniona, panie pośle. Jest mi smutno.</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jest mi smutno również z tego powodu, że państwo mówicie: władze samorządowe najlepiej wiedzą, co jest dobre dla tamtych ludzi.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Od wiosny to władze samorządowe przedstawiły cały wykaz tych działań, które chciałyby wykonać na swoim terenie. I to nie zostało narzucone z góry. To samorządy od siebie przedstawiły listy swoich potrzeb. I to właśnie te listy zostały przedstawione Narodowemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu zagwarantowała 100 mln zł dotacji właśnie na te najpilniejsze potrzeby tych gmin.</u>
<u xml:id="u-24.8" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Te gminy mają roczne przychody rzędu 3–5–7 mln zł, a inwestycje dla gmin puszczańskich przewidujemy – zgodnie z ich potrzebami – na 25, 32, 35 mln zł – bo tyle one przedstawiły.</u>
<u xml:id="u-24.9" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">I to nie jest jedyne źródło finansowania. Jest jeszcze kilka innych źródeł finansowania – również dotacyjnych. Przy czym 85% kosztów każdego projektu byłoby pokrywane z dotacji, a 15% byłoby wkładu własnego gmin. To jest też rozwiązaniem unikalnym – właśnie dlatego, że są to gminy biedne i Rada Nadzorcza Narodowego Funduszu zdecydowała, iż jest to zasadne, żeby w tak wysokim stopniu te gminy zostały dofinansowane.</u>
<u xml:id="u-24.10" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">W tym programie znajdują się również projekty dotyczące zdecydowanej poprawy infrastruktury turystycznej w Białowieskim Parku Narodowym – w tym rozszerzonym parku narodowym.</u>
<u xml:id="u-24.11" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jest np. piękny projekt dotyczący ścieżki turystycznej w koronach drzew. O tym mówi się już od wielu lat, ale nigdy nie było pieniędzy na realizację tego projektu. Tu są te pieniądze zagwarantowane. Mają być ścieżki rowerowe, ścieżki piesze, wiaty turystyczne, miejsca postoju turystów – wszystko to przewidujemy, żeby Białowieski Park Narodowy był na poziomie parków europejskich.</u>
<u xml:id="u-24.12" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Mamy przepiękne muzeum w Białowieży, które jest stawiane za wzór, ale poza Białowieżą i poza zagrodą żubrów turyści niewiele na razie mogą zobaczyć. Jeżeli turysta będzie wiedział, że to nie jest tylko 10 tys. km2 powierzchni parku, a 30 tys. km2, to on nie przyjedzie na jeden dzień, ale przyjedzie na kilka dni lub tydzień, bo inaczej nie będzie w stanie zobaczyć wszystkich walorów przyrodniczych parku. Tak więc zyski z turystyki byłyby znacznie większe.</u>
<u xml:id="u-24.13" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Pan poseł Krzyśków spytał mnie, czy Lasy Państwowe źle zarządzają tym terenem. Otóż dotychczas Lasy Państwowe z Puszczy Białowieskiej „wyciągają” rocznie 130–140 tys. m3 drewna. Po rozszerzeniu granic Białowieskiego Parku Narodowego, według naszej koncepcji – tu stale podkreślam, że ta koncepcja była otwarta, do negocjacji – tzn. około 30 tys. ha byłoby parkiem narodowym, a druga połowa pozostałaby w gestii Lasów Państwowych, byłoby o 100 tys. m3 drewna mniej do pozyskania.</u>
<u xml:id="u-24.14" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Takie rozwiązanie zostało omówione z Dyrekcją Generalną Lasów Państwowych i to Dyrektor Generalny Lasów Państwowych tę koncepcję nam przedstawił. To on również przedstawił propozycję granicy parku.</u>
<u xml:id="u-24.15" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o to, co powiedział pan poseł Cybulski, to nie jest tak panie pośle. To nie do mnie należy decyzja, jeśli chodzi o lasy będące w zarządzaniu Lasów Państwowych.</u>
<u xml:id="u-24.16" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Dlaczego? Cała Polska podzielona jest na gminy, a Lasy Państwowe są na obszarach gminnych. Jeżeli chcemy powiększyć park narodowy, to musimy uzyskać zgodę – nie opinię, ale zgodę – każdej rady gminy, na terenie której ma być rozszerzony park narodowy, jak również zgodę rady powiatu i sejmiku samorządowego województwa. Dopiero wtedy można postawić sprawę na forum Rady Ministrów, która decyduje o rozszerzeniu czy o ustanowieniu parku.</u>
<u xml:id="u-24.17" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Od momentu, kiedy ten zapis znalazł się w polskim ustawodawstwie – bodajże w 2001 r. – żaden park nie został rozszerzony ani ustanowiony. Jest to bowiem bardzo trudna, cierniowa droga do przebrnięcia. Ja teraz, po 8–9 miesiącach negocjacji, też widzę, jak ona jest ciężka.</u>
<u xml:id="u-24.18" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o kwestię nieufności ludzi – to jest to najważniejsza przeszkoda. Staraliśmy się zrobić wszystko, co jest możliwe, żeby dotrzeć właśnie do ludzi tam mieszkających, nie tylko do samorządowców. Między innymi wydaliśmy broszurkę, która trafiła do wszystkich mieszkańców gmin puszczańskich. Poza tym, podczas tych miesięcy negocjacji, podjęliśmy cały szereg akcji, które miały przekonać mieszkańców do tego przedsięwzięcia.</u>
<u xml:id="u-24.19" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o kwestie finansowe, to mimo że budżet państwa na 2010 r. jest niezwykle skromny, mamy w nim zagwarantowane środki na zwiększenie budżetu dla Białowieskiego Parku Narodowego, jeżeli takie poszerzenie jego granic nastąpi.</u>
<u xml:id="u-24.20" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Notabene to dyrektor Pigan przedstawił koncepcję, w jaki sposób to zrobić, żeby leśnicy nie ucierpieli. Otóż część z nich przeszłaby do parku – bo przecież załoga parku musiałaby być wzmocniona przy tak znacznym rozszerzeniu jego granic – natomiast część przeszłaby do Nadleśnictwa Hajnówka, które byłoby dużym nadleśnictwem, a jeszcze inni leśnicy przeszliby na emeryturę. Wszystko to jest rozpisane bardzo szczegółowo, jednak to nie jest czas i miejsce, żeby teraz wszystko przedstawiać.</u>
<u xml:id="u-24.21" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">W tym roku – nie wiem czy państwo pamiętacie – były takie doniesienia prasowe, że leśnicy wycięli w Białowieskiej Puszczy ponad stuletnie dęby, mimo moratorium.</u>
<u xml:id="u-24.22" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Pytanie brzmi: czy w ogóle tworzyć w Polsce parki narodowe, czy nie? Może mamy ich za dużo w państwa rozumieniu? Bo tak to z dzisiejszych głosów wynika, że właściwie niepotrzebne są dalsze parki narodowe w Polsce, bo mamy tych perełek – jak ktoś z państwa powiedział – dosyć dużo.</u>
<u xml:id="u-24.23" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Dodam, że te wszystkie perełki to 1% terytorium Polski. Podkreślam – 1% terytorium Polski, który jest objęty najwyższą formą ochrony.</u>
<u xml:id="u-24.24" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Padło tu stwierdzenie, że zmiany powinny być rozciągnięte w czasie.</u>
<u xml:id="u-24.25" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Tu dziękuję za głos pani Papińskiej z NIK, które wspomniała o tych poprzednich inicjatywach.</u>
<u xml:id="u-24.26" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Zwracam uwagę, że już 24 mln zł z budżetu państwa zostało wydatkowanych. Te pieniądze zostały wmontowane w inwestycje – i co? Czy nadal tego rodzaju kroczące działania mamy kontynuować? Czy ma być tak, że to społeczeństwo otrzymuje jakieś dodatkowe pieniądze, po czym mówi: nie mamy na to przedsięwzięcie ochoty, dajcie następne pieniądze, to wtedy się zastanowimy? Jeżeli tak ma to wyglądać, to na pewno nie dojdziemy do rezultatu, który chcemy osiągnąć. A my chcemy, żeby Puszcza Białowieska była właściwie chroniona.</u>
<u xml:id="u-24.27" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Myślę, że z mojej strony na razie to tyle.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję. Na pytania odpowiadał pan Maciej Nowicki – minister środowiska. Rozpoczynamy drugą turę pytań. Pierwszy do głosu zapisał się pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, następnie pan poseł Dariusz Bąk, pani poseł Mirosława Masłowska, poseł Adam Krzyśków i pan minister Jan Szyszko. Czy ktoś jeszcze będzie chciał zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">A zatem rozpoczyna pan poseł Kazimierz Gwiazdowski – proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Problem poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego pojawia się po raz kolejny. Ja, będąc wójtem, też organizowałem Biebrzański Park Narodowy i pamiętam ile trzeba było na to poświęcić czasu, żeby przekonać społeczeństwo, żeby ludność się zgodziła.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Musimy wszyscy zastanowić się nad tym, dlaczego jest taka niechęć samorządów, społeczeństwa lokalnego do poszerzania granic parku.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">W województwie podlaskim są 4 parki narodowe i uważam, że każdy z tych parków można by powiększyć, bo jest z czego. Na tej zasadzie można wszystkie parki powiększyć.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Natomiast uczciwie trzeba powiedzieć, że lokalne społeczeństwo po raz kolejny czuje się oszukane przez państwo. Dlatego trzeba wyjść z jakimś programem wieloletnim. Bo co z tego, że dziś jest 100 mln na zrealizowanie jakichś inwestycji. Trzeba stworzyć wieloletni program dofinansowania tych samorządów, które są w granicach parków narodowych. Chodzi bowiem o to, żeby nie był to program, który skończy się w ciągu roku czy dwóch lat, a potem wszystko się „rozmywa”.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Myślę, że jeżeli tych ludzi przekona się, zachęci, zdobędzie się ich zaufanie, to będzie mniejszy opór przed poszerzeniem granic parku. A wiadomo, że wójtowie, burmistrzowie bazują na tym, co powie im miejscowy elektorat, bo co 4 lata poddawani są weryfikacji, więc to oczywiste, że przede wszystkim słuchają swoich wyborców. A co ci ludzie mówią? Różne rzeczy, np. że w parku narodowym nie będzie można wycinać drzew, więc upadnie przemysł leśny itd.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Tu jest pole dla rządu. Myślę, że do dobrego zawsze ludzi można przekonać. Na to jednak potrzeba trochę czasu, aby tych ludzi do takich zmian przygotować.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Tu jest hasło: dajemy 100 mln zł. Powiedzmy sobie szczerze, za 100 mln zł w tym środowisku nie zrealizuje się wiele inwestycji. A Puszcza Białowieska i te gminy potrzebują bardzo wielu inwestycji, żeby to wszystko dobrze funkcjonowało. Najlepszym przykładem jest program gospodarki odpadami. Te gminy borykają się z problemem, że nie mają gdzie składować śmieci. I to jest pierwszy, ważny temat dotyczący Puszczy Białowieskiej. A takich problemów jest naprawdę wiele.</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Tu przypomnę, że województwo podlaskie jest bogate w parki narodowe, w obszary Natura 2000 – np. ma 43% naturowych obszarów. Oczywiście to bardzo dobrze, ale chciałbym też, aby dla tego województwa powstał jakiś program, który by gwarantował środki finansowe z budżetu państwa przez kolejne 10–20 lat. Myślę, że wtedy łatwiej byłoby rozmawiać rządowi i z mieszkańcami, i z samorządami tam funkcjonującymi. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Dziękuję. To był pan Kazimierz Gwiazdowski – poseł z województwa podlaskiego. Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Teraz głos zabierze pan poseł Dariusz Bąk.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełDariuszBąk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zaproszeni goście. Na wstępie chciałbym poprosić pana ministra, żeby odpowiedział na pytanie zasadnicze, które wcześniej zadałem, a mianowicie: jeśli granice parku nie zostaną zmienione, to czy te 150 mln zł znajdzie się na Puszczę Białowieską?</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Nie znajdzie się.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełDariuszBąk">No właśnie. Pan minister w swoim pierwszym wystąpieniu powiedział, że oczekuje partnerstwa i uczciwości. Ja rozumiem uczciwość w ten sposób, że jeżeli się szanuje partnerów i dobrze się życzy rozwojowi ochrony przyrody, to przede wszystkim trzeba wyłożyć karty na stół, czyli te 150 mln zł. A pan powiedział, że tych pieniędzy nie będzie.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełDariuszBąk">Wrócę jeszcze do innego wątku pańskiej odpowiedzi. Pan złajał posłów za to, że są tacy „niegramotni” i nic nie rozumieją. Powiedział pan, że panu jest wstyd.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PosełDariuszBąk">Mnie też jest wstyd, ale z tego powodu, że mamy taki układ władzy, która nie szanuje dorobku naszego narodu na polu ochrony przyrody.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PosełDariuszBąk">Przykład? Pan zawarł w swojej wypowiedzi, że Puszcza Białowieska nie jest chroniona. To jest kłamstwo uwłaczające godności Polaków, którzy wszystko robili – nawet w okresie komunizmu – żeby zachować te dobra przyrodnicze. A przecież po przemianach ustrojowych, kiedy weszła ustawa o lasach w 1991 r., ta zostało wręcz nakazane ustawowo, jak ma być chroniona Puszcza Białowieska. I ona jest chroniona. Tam są rezerwaty przyrody, są ścieżki edukacyjne, a ochrona przyrody prowadzona jest na najwyższym poziomie. Dzięki temu w Puszczy Białowieskiej są takie zasoby przyrodnicze, że dzisiaj ktoś próbuje swoje teorie realizować i „zagarnąć” tę dobrze chronioną przyrodę.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PosełDariuszBąk">Dodam, że praktycy i naukowcy mają obawy, że jeżeli Puszcza Białowieska znajdzie się na terenie Białowieskiego Parku Narodowego, to właśnie zaniknie wiele cennych obszarów przyrodniczych – czego oczywiście pan minister nie uwzględnia.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PosełDariuszBąk">I nieco ogólniejsza refleksja. Panie ministrze, niestety, ale mamy do czynienia z ciągłym mamieniem nas posłów i społeczeństwa jakąś tam świetlną przyszłością.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#PosełDariuszBąk">Przykład – Rospuda. Pan nie honorował dorobku poprzedników, tylko rozpoczął swoje urzędowanie od „okrągłego stołu”. I do czego to doprowadziło? Ano, że wszystko musimy zaczynać od nowa.</u>
<u xml:id="u-30.7" who="#PosełDariuszBąk">Doprowadziliście do sytuacji – o czym wspominał przewodniczący Gosiewski – że uchwalone zostały w trybie nagłym ustawy: ustawa o zmianie ustawy o ochronie przyrody i ustawa o ocenach oddziaływania na środowisko oraz o udziale społeczeństwa na ochronę środowiska. To doprowadziło do całkowitego zablokowania decyzji w urzędach, które są do tego powołane.</u>
<u xml:id="u-30.8" who="#PosełDariuszBąk">Wczoraj mieliśmy posiedzenie Komisji, na którym mówiono, że naukowcy twierdzą, iż w Polsce nastąpił dramat w funkcjonowaniu służb ochrony przyrody. To są fakty.</u>
<u xml:id="u-30.9" who="#PosełDariuszBąk">A pan minister dzisiaj pozwala sobie nas łajać za to, że my pytamy. My mamy ku temu podstawy, żeby pytać, bo wielu posłów nie wierzy polityce realizowanej przez nasz rząd – nie mówię tu „nasz”, jako nasza polityka, bo to polityka wymuszona przez czynniki zewnętrzne. Tak więc moje pytanie, jakie ośrodki zabiegają o poszerzenie Parku Białowieskiego, jest zasadne. Poza tym proszę pamiętać, że jesteśmy w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-30.10" who="#PosełDariuszBąk">Pan, panie ministrze powinien wiedzieć – i zapewne wie – że np. sieć obszarów Natura 2000 nie wyszła od nas, z naszej inicjatywy, tylko z ośrodków międzynarodowych. Tak więc powinien to też mieć pan na uwadze.</u>
<u xml:id="u-30.11" who="#PosełDariuszBąk">Panie ministrze, jestem wzburzony pana ocennym stwierdzeniem w stosunku do posłów.</u>
<u xml:id="u-30.12" who="#PosełDariuszBąk">Niestety, to wy odpowiadacie za kierowanie państwem – nie my. My natomiast mamy obowiązek i prawo wymagać od was, żebyście szanowali dorobek polskich pokoleń, żebyście dobrze nakreślali przyszłość kraju. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję. To był pan poseł Dariusz Bąk. Panie pośle, proszę wyłączyć mikrofon. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Teraz głos zabierze pani poseł Mirosława Masłowska. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Ja bardzo króciutko. Chcę tylko powiedzieć, że nie było moją intencją, aby negatywnie ocenić pomysł rozszerzenia granic Białowieskiego Parku Narodowego. Natomiast nie dostałam odpowiedzi na swoje pytanie dotyczące finansów – bo to finanse determinują wiele spraw.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">To stwierdzenie pana ministra, iż Puszcza Białowieska nie jest objęta ochroną przyrody, wręcz mnie przeraziło. Stąd mam pytanie: czy dlatego, że ten obiekt jest stosunkowo mały i wiąże się to ze środkami pomocowymi Unii Europejskiej? Czy inne kraje otrzymują jakieś dotacje do parków narodowych?</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PosełMirosławaMasłowska">Głównym zaś celem mojego pierwotnego pytania było, czy nie obawia się pan likwidacji gospodarstw pomocniczych, które w tej chwili w olbrzymim procencie utrzymują parki narodowe. Bo właściwie to dzięki nim mamy tak dobrą sytuację w ochronie przyrody. Bo ona jest dobra.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#PosełMirosławaMasłowska">Tak więc wracam do tego zasadniczego pytania, bo jednak bez pieniędzy niczego nie da się zrobić.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#PosełMirosławaMasłowska">Czy w związku z tym, że poszerzymy Białowieski Park Narodowy, to dostaniemy jakieś dodatkowe pieniądze na tę naszą „perełkę”, czy nie? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Dziękuję. To była pani poseł Mirosława Masłowska. Teraz głos zabierze pan poseł Adam Krzyśków, a następnie pan minister Jan Szyszko.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę – pan poseł Adam Krzyśków.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo. Na początek kilka słów, żeby uspokoić sytuację. Myślę, że nie należy upolityczniać tych wystąpień, bo to tak wygląda jakbyśmy przesuwali nie granice parku tylko granice Republiki Białoruskiej. Te emocje tutaj są zupełnie niestosowne.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PosełAdamKrzyśków">Panie ministrze, tu naprawdę nikt nie podważa uczciwości w pana postępowaniu. Wszyscy darzymy pana naprawdę wielkim szacunkiem i wierzymy w pana słowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PosełDariuszBąk">Niech każdy mówi za siebie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Tak, panie pośle – ja mówię za siebie. Dobrze. To nie jest polityczna deklaracja, tylko osobista.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PosełAdamKrzyśków">Tu chodzi o to, że w tej chwili te opory wynikają z tego, że mamy marną kondycję finansową. Wiadomo, że służby parku nie są oazami dobrobytu. Stąd pewnie obawy. Ci leśnicy jakoś tam kroją sobie, coś tam robią, mają plany urządzeniowe na te lasy. Robią przebudowę, robią to, co jest zlecone na KTG i w tę stronę to idzie. A z drugiej strony mamy park narodowy, który musi zaciskać pasa, musi „dziadować” po różnych instytucjach – a więc pisać programy, być aktywnym, ale tak naprawdę to jest na „proszalnym garnuszku”.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#PosełAdamKrzyśków">I teraz trzeba udowodnić, że to leśnicy muszą ustąpić, bo w to miejsce wprowadzi się wyższą formę organizacyjną – park narodowy.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#PosełAdamKrzyśków">Dlatego proszę nie odbierać tych oporów osobiście. Ja uważam, że Białowieski Program Rozwoju jest wielką szansą na okazanie, że ochrona przyrody może służyć zrównoważonemu rozwojowi, tylko trzeba to mądrze zrobić.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#PosełAdamKrzyśków">Minister Środowiska nie może być naczelnym podmiotem, głównym inicjatorem. Minister Środowiska może stać z boku i inspirować powiat, inspirować województwo. Bo przecież jest tak, jak napisał poseł Czykwin – brakuje dostępności do tego obszaru.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#PosełAdamKrzyśków">My chcemy mieć tam turystów, ale oni nie mają czym i jak dojechać, bo nie ma dróg. A przecież dróg nie będzie budował Minister Środowiska. Tym musi się zając Minister Infrastruktury. Poza tym muszą też znaleźć się inne środki.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#PosełAdamKrzyśków">Tak więc tu trzeba się spozycjonować, a nie obrażać na to, że ktoś ma obawy czy to nie będzie jednorazowy prezent.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#PosełAdamKrzyśków">Nawiasem mówiąc, ja też mam wiele obaw, co do tego, że samorządy dały listy życzeń. Ktoś musi nad tym czuwać. Musi być jakaś ustalona hierarchia działań: co jest w pierwszej kolejności potrzebne, a co potem.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#PosełAdamKrzyśków">Byłoby gorzej, panie ministrze, gdybyśmy tu dzisiaj wszyscy entuzjastycznie krzyknęli: wspaniały pomysł, róbmy to, a skąd pieniądze, to się potem zobaczy, na razie mamy 100 mln zł, więc popieramy to.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#PosełAdamKrzyśków">My oczywiście popieramy wszystkie racjonalne działania, które służą dobru ogólnemu. Ten przykład z Białowieży może być przykładem dla całej Polski. Jest dobra wola – trzeba to tylko umiejętnie „sprzedać”.</u>
<u xml:id="u-36.10" who="#PosełAdamKrzyśków">Nie może być tak, że opinię o pracy leśników będzie pan i redaktor z Białowieży wydawał na podstawie dwóch czy trzech wyciętych dębów, nie sprawdzając jak naprawdę z tym było. Tak nie może być. Ja nie mogę się z tym zgodzić. Bo kiedy zadałem pytanie: jak ocenia pan prace leśników, to pan odpowiedział; wycinają dęby. Tak nie może być. Z tym akurat się nie zgadzam.</u>
<u xml:id="u-36.11" who="#PosełAdamKrzyśków">My chcemy wszyscy pomagać, ale w racjonalnych działaniach, które wykorzystują wszystkie elementy, które już są. Są przecież plany ochrony przyrody w ramach planów urządzeniowych wszystkich nadleśnictw. Jest Leśny Kompleks Promocyjny. Myślę, że tę leśną ścieżkę w koronach drzew leśnicy też mogą zbudować, a jak przetestujemy ją razem z posłem Cybulskim, to spokojnie będzie można dopuścić ją do eksploatacji.</u>
<u xml:id="u-36.12" who="#PosełAdamKrzyśków">Wznieśmy się ponad wszelkie uprzedzenia i wykorzystajmy te wszystkie możliwości, które mogą służyć sprawie. Przykład Białowieży może nas dobrze wyróżnić nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję. To był pan poseł Adam Krzyśków. Teraz głos zabierze pan prof. minister Jan Szyszko.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PosełJanSzyszko">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo. Najpierw chciałbym serdecznie przeprosić za to, że się spóźniłem, ale pan minister wie z jakiego powodu, bowiem razem byliśmy dzisiaj na sympozjum. Sympozjum dotyczyło spraw związanych z Konwencją Klimatyczną, a ja później przewodniczyłem panelowi i dlatego się spóźniłem – za co jeszcze raz przepraszam.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#PosełJanSzyszko">Nie jestem przeciwnikiem parków narodowych. Wręcz odwrotnie, byłem przecież dyrektorem Krajowego Zarządu Parków Narodowych, byłem ministrem i zawsze świetnie mi się współpracowało. Uważam, że rzeczywiście te parki mogą być taką „perłą” i promocją polskich zasobów przyrody.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#PosełJanSzyszko">Natomiast nie ulega wątpliwości, że parki są niedofinansowane. To wprawdzie jest inna sprawa w tej chwili, ale to, co zaczyna się dziać odnośnie do gospodarstw pomocniczych, napawa mnie wielkim niepokojem, jak w ogóle będzie wyglądało finansowanie parków narodowych.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#PosełJanSzyszko">Z tego co wiem, to finansowanie parków narodowych w tej chwili wygląda w ten sposób, że chyba prawie 80% pieniędzy idzie na sprawy związane bezpośrednio z funkcjonowaniem administracyjnym, a na sprawy celowe idzie stosunkowo mało pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#PosełJanSzyszko">Panie ministrze, jeśli chodzi o zasoby przyrodnicze, to jestem wyjątkowo czuły. Zasoby przyrodnicze są dziedzictwem kulturowym miejscowej ludności – tak zresztą jest to też uznane w układzie ONZ. Tak więc człowiek jest tam podmiotem i o ten podmiot trzeba dbać.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#PosełJanSzyszko">Było tu pytanie, w jaki sposób zapewnić stały rozwój miejscowej ludności, żeby byli coraz bardziej bogaci, ale równocześnie, żeby te zasoby były chronione. Zasoby przyrodnicze nie mogą być hamulcem w rozwoju gospodarczym tego regionu i nie mogą być przeszkodą w bogaceniu się ludności z tego regionu.</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#PosełJanSzyszko">Ja mam jeszcze inne pytanie, panie ministrze. Otóż tu jest propozycja znacznego powiększenia powierzchni parku – myślę, że są ku temu przesłanki naukowe. Czy mógłby pan powiedzieć, jak różni się obecny rejon parku, w stosunku do tego, co jest w tej chwili w Lasach Państwowych, pod względem takich form, które są w tej chwili przyjęte w Polsce, a mianowicie z punktu widzenia Natury 2000 – gatunki priorytetowe, z punktu widzenia Dyrektywy Ptasiej – gatunki specjalnej troski i z punku widzenia prawa polskiego – gatunki specjalnie chronione.</u>
<u xml:id="u-38.7" who="#PosełJanSzyszko">Gdzie jest większe, gdzie mniejsze występowanie tych gatunków i od czego to występowanie zależy? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Dziękuję bardzo. To był poseł Jan Szyszko.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Ja tylko jedno zdanie, panie ministrze. To, co mówił pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, poseł z Podlasia, to jakby motto do wszystkich wypowiedzi. Tu nie chodzi o „jednorazową strzykawkę” w postaci iluś tam pieniędzy. Te listy pana są dobre, ale to przekonywanie nie jest skuteczne, jak sam pan minister widzi.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Tu trzeba przygotować system finansowy, ustalony ponadpartyjnie, a dopiero potem składać jakieś propozycje. To, że trzeba przyrodę chronić – to wszyscy wiemy.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Teraz do tych wypowiedzi ustosunkuje się pan minister – pan prof. Maciej Nowicki, minister środowiska – bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że ten system finansowy wieloletni jest potrzebny i właśnie taki został stworzony. Te sto kilkadziesiąt milionów złotych, które są przeznaczone na dofinansowanie, nie są przeznaczone na jeden rok, ale na wiele lat. Jest też ustalona lista rankingowa – ustalona przez samorządy, co dla nich jest najważniejsze, co mniej ważne, a co jeszcze mniej ważne, bowiem proszę pamiętać, że samorządy muszą dodać 15% swoich pieniędzy, a na inwestycje mogą przeznaczyć powiedzmy 20% swojego budżetu. Tak więc wiadomo, że nie mogą otworzyć tego frontu inwestycyjnego bardzo dużego.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Bardzo interesująca jest współpraca z Gminą Narewka, która jest gminą bardzo aktywną w powiecie hajnowskim i ma ciekawe inicjatywy. Dodam, że w obrębie tej gminy jest zbiornik Siemianówka, więc jest tam dodatkowy walor – walor wodny. Ta gmina chyba najlepiej rozumie, że rozszerzenie Białowieskiego Parku Narodowego nie będzie stanowić jakiegoś hamulca w rozwoju, tylko wręcz przeciwnie może dać impuls do dynamicznego rozwoju. I właśnie o to chodzi.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Nam chodzi o ten rozwój, ale z tym, żeby Białowieski Park Narodowy był o te dwadzieścia kilka tysięcy hektarów większy.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o to, że są obawy, iż przemysł leśny upadnie, to tego nikt się tam nie obawia, bo i tak tamte tartaki nie korzystają z tych lasów.</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Ja mam bardzo dobrą opinię o polskim leśnictwie. Wszędzie na świecie podkreślam – nawet w ramach Konwencji Klimatycznej – że polskie leśnictwo jest świetnie prowadzone, zarządzane. Ono na pewno jest w czołówce światowej, jeśli chodzi o zarządzanie i cały kompleks spraw z tym związanych.</u>
<u xml:id="u-40.5" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Natomiast przez te wszystkie lata akurat w Puszczy Białowieskiej można udowodnić, można pokazać to, co zostało wycięte, a nie byłoby wycięte, nie byłoby zniszczone, gdyby te lasy były w obrębie parku narodowego. Powtarzam – są na to dokumenty.</u>
<u xml:id="u-40.6" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Naturalnie jedno stwierdzenie drugiemu nie przeczy.</u>
<u xml:id="u-40.7" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Natomiast, jeśli chodzi o walory przyrodnicze poza parkiem, o które pytał pan minister Szyszko, to one są bardzo duże i zostały nawet naniesione na bardzo szczegółowe mapy. Na tych mapach wskazane są wszystkie gatunki chronione – na skalę europejską – które mają pewne zagęszczenia. Nam chodzi o to, żeby te obszary, gdzie są największe zagęszczenia tych chronionych wartości przyrodniczych, włączyć do Białowieskiego Parku Narodowego.</u>
<u xml:id="u-40.8" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o likwidację gospodarstw pomocniczych – tu pani poseł ma absolutnie rację, że jest to sprawa kluczowa. Dlatego uruchomiliśmy już proces legislacyjny, aby w ramach ustawy o finansach publicznych była taka możliwość, iż w miejsce likwidowanych gospodarstw pomocniczych utworzyć jedną agencję wykonawczą z 23 oddziałami w parkach narodowych. Ta agencja przejęłaby wszystkie te zadania, które do tej pory pełniły gospodarstwa pomocnicze.</u>
<u xml:id="u-40.9" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Oczywiste jest bowiem dla nas, że podstawą egzystencji parków narodowych niestety – powtarzam: niestety – nie są pieniądze budżetowe, bo zawsze jest ich za mało. I dlatego muszą tu być dodatkowe pieniądze na ich funkcjonowanie.</u>
<u xml:id="u-40.10" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Tak więc o to już zadbaliśmy, żeby wszystkie parki narodowe w Polsce nie zostały pozbawione tych przychodów, które dawały gospodarstwa pomocnicze.</u>
<u xml:id="u-40.11" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">To, że parki narodowe nie są dofinansowane i w ogóle mają za mało pieniędzy, jest stałą bolączką. To nie jest sprawa tego rządu. To jest sprawa wszystkich rządów. W budżetach krajowych parki narodowe nigdy nie były faworyzowane i nigdy nie otrzymywały wystarczających środków na swoje funkcjonowanie.</u>
<u xml:id="u-40.12" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Pan minister Szyszko pytał jak zapewnić dobrobyt ludności. Ja wcześniej mówiłem o Białowieskim Programie Rozwoju, który ma właśnie służyć temu, żeby ludzie, którzy mają na swoim terenie takie wielkie wartości przyrodnicze, naprawdę mogli z tego korzystać, żeby nie uciekali do miast.</u>
<u xml:id="u-40.13" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Zresztą jeśli chodzi o Białowieżę, to tam nie ma ucieczki. Tam jest raczej napływ – o 4% – ludności – właśnie w wyniku tego, że tak wspaniale się rozwija. A to z tego względu, że ma „pod bokiem” park narodowy. I to jest też przykład, że istnienie parku narodowego i nobilituje tę społeczność, i pozwala na wzrost stopy życiowej mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-40.14" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Z mojej strony to chyba wszystko.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję, panu ministrowi Maciejowi Nowickiemu. Wśród nas są zaproszeni goście. Myślę, że dobrze byłoby usłyszeć kilka zdań i z drugiej strony. Jest pani dyrektor Białowieskiego Parku Narodowego, jest pan dyrektor z Lasów Państwowych. Widzę, że państwo nie wyrażacie ochoty do zabrania głosu, natomiast zgłasza się pan prezes LOP.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Przepraszam, że jeszcze raz zabieram głos, ale korzystając, iż znalazłem się w tak szacownym gremium, chciałbym poruszyć pewną generalną sprawę – pod rozwagę nas wszystkich.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Otóż przechodzimy obok pewnych sytuacji, które są bardzo złym symptomem. Pan minister wspomniał, że jest zapis w ustawie, iż kwestia poszerzenia parku wymaga uzgodnienia z gminami. Jest to pewien ewenement i przełom. Nie zastanawialiśmy się jednak czego to jest efektem, a przecież nie ma skutków bez przyczyn.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Już wcześniej wspomniałem o błędach popełnionych na etapie rozmów i negocjacji. Gminy zostały totalnie zlekceważone, można powiedzieć, na pierwszym etapie dyskusji w połowie lat dziewięćdziesiątych. I to są konsekwencje z przeszłości.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Wiem panie ministrze, że pan tam był – podkreślały to i władze lokalne i władze wojewódzkie – że pan rozmawiał. Mówię teraz o konsekwencjach z przeszłości i że powinniśmy się zastanowić, dlaczego tak się stało.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Otóż były wtedy głosy profesorów: my nie będziemy pytali gmin, bo my wiemy najlepiej jaką wartość przedstawia park. I to są konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Teraz jednak chcę powiedzieć o innej kwestii, bo z nią mamy do czynienia w tej chwili. Otóż w moim przekonaniu największym zagrożeniem dla ochrony przyrody jest w tej chwili eskalacja zapisów zakazów w prawie, które zrażają do ochrony przyrody.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Ochrona przyrody przestała być areną współpracy i współdziałania, a jest areną walki, wzajemnego obrzucania się oskarżeniami. Mało tego, za dużo jest tam niewiedzy.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">I tutaj, panie ministrze – z całym szacunkiem dla pana ministra – mój apel, aby o pewnych rzeczach mówić wprost, wykładać „kawę na ławę”. Jeśli pan jest gospodarzem lasów i parków narodowych, to jeśli jest krytyka lasów, jest krytyka parków, to ta krytyka w jakiś sposób dotyka i pana ministra.</u>
<u xml:id="u-42.8" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Dlatego ja odczuwam, że jednak nie ma bardziej ofensywnej obrony, odróżnienia tych fałszywych ocen od słusznych. Bo jak słuszne – to bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-42.9" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Jeśli ukaże się doniesienie prasowe, że ktoś wyciął dąb, to powstaje pytanie: czy za tym prasowym sygnałem była komisja, czy sprawdzono to, czy też przeszliśmy nad tym do porządku dziennego?</u>
<u xml:id="u-42.10" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Jest też pewne niebezpieczeństwo pewnej kokieterii względem organizacji pozarządowych – bo są one różnej maści. Jednak, jeśli pan minister po wysłuchaniu pana Wajraka przyklaskuje jego opinii, że las to tylko Puszcza Białowieska, a reszta to plantacje, to przepraszam bardzo – to pan jest gospodarzem tych lasów.</u>
<u xml:id="u-42.11" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Obawiam się jednej rzeczy. My oczywiście możemy rozwiązać na arenie międzynarodowej problem Puszczy Białowieskiej poszerzając ten obszar, ale „pies z kulawą nogą” dalej nie będzie się interesował ochroną przyrody i de facto te problemy zostaną.</u>
<u xml:id="u-42.12" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Stąd moje wcześniejsze pytanie: czy już rozpoczęto prace nad planem ochrony dla obszarów Natura 2000, bo to jest clou całej sprawy. Przecież tam trzeba działać i w parku i w lasach obok. Trzeba podejmować pewne działania.</u>
<u xml:id="u-42.13" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Natomiast co do takich sugestii, żeby rozłożyć w czasie to poszerzanie, to jest tak, jak wyrywanie zęba etapami.</u>
<u xml:id="u-42.14" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Dziś mamy bardzo niedobrą sytuację. Ten stan niestabilności jest demoralizujący. Przecież gospodarze – jedni i drudzy – jakby „siedzą na walizkach”. Oni ciągle nie wiedzą czy to będzie poszerzone, czy nie będzie, a przecież gospodarz powinien mieć poczucie pewnej stabilizacji. Dlatego myślę, że o wszystkich sprawach można rozmawiać, ale przede wszystkim trzeba pamiętać, żeby nie zastąpić dyskusji o tym co robić, jak chronić, czy mamy na to pieniądze, dyskusją o „szyldzie”, który oczywiście też jest ważny.</u>
<u xml:id="u-42.15" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Niestety o tym właściwie nie mówimy. Mówimy o otoczeniu, o zaspokojeniu pewnych zewnętrznych sygnałów, natomiast niedobrze, że te zasadnicze kwestie oddalają się w czasie, a przecież już trzeba mieć te plany, bo te plany dla gospodarstw, dla Lasów już kończą swoją ważność.</u>
<u xml:id="u-42.16" who="#PrezesLOPRyszardKapuściński">Powtarzam – Białowieski Park Narodowy de facto planu nie ma, a musi być jeden zintegrowany plan, bo tego wymaga ustawa. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję, panu prezesowi. Sądzę, że ostatnie słowo w tym temacie będzie należało do pana ministra.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Jeszcze tylko jedna sprawa. Wrócę do pytania o wieloletni plan finansowy względem tych terenów. Panie ministrze, jeżeli będzie przygotowany wieloletni system finansowy, który będzie zadowalał mieszkańców i gminy, to oni sami będą chcieli tego poszerzenia granic parku. Skoro są opory, to znaczy, że ten program nie jest zadowalający. Takie przekonywanie, pisanie listów jest może i dobre, ale tam oczekują czegoś więcej.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">I kolejna sprawa. My tu na posiedzeniach od wielu lat omawiamy sprawy budżetu. Jedno jest pewne – za mało walczy się o pieniądze na środowisko. Pan chyba też za mało walczy, bo szczególnie w tych ostatnich dwóch latach te pieniądze stale się zmniejszają. Może pan słabo przygotowuje swoich wiceministrów do tej walki. A przecież od środowiska wszystko jest uzależnione – całe życie. Jeżeli więc ogranicza się środki na środowisko, to ogranicza się i na inne dziedziny. Dlatego prosimy o większą walkę i o stworzenie systemu finansowania – wtedy ci ludzie sami do pana przyjdą.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Jako ostatni głos zabierze pan minister. O przepraszam panie ministrze, jeszcze pan tam się zgłasza. Bardzo proszę, tylko proszę się przedstawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#WójtGminyBiałowieżaAlbertLitwinowicz">Nie miałem zamiaru zabierać głosu. Dzisiaj jestem tu jako obserwator, ale muszę jedną wypowiedź pana ministra sprostować. Być może służby ministerialne złe informacje panu ministrowi przekazują – gdyby tak nie było, to być może i zaproponowany program byłby trochę inny.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#WójtGminyBiałowieżaAlbertLitwinowicz">Otóż chcę powiedzieć, że od 1990 r. w Białowieży ubyło o niemal 30% mieszkańców. Tak więc nieprawdą jest, że mieszkańców Białowieży przybywa.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#WójtGminyBiałowieżaAlbertLitwinowicz">Podkreślam – rokrocznie mamy mniej mieszkańców. Nie wiem skąd w ministerstwie takie dane – być może chodzi o wskaźnik migracji, bo tam faktycznie są okresy, kiedy kilka osób więcej przybywa niż wyjeżdża.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#WójtGminyBiałowieżaAlbertLitwinowicz">Dam jednak prosty przykład. Kilkanaście lat temu do szkoły podstawowej przyjmowano dzieci do czterech oddziałów. W tej chwili są dwa. W przedszkolu w zeszłym roku było 56 dzieci, w tej chwili jest trzydzieści kilka i cały czas jest tendencja spadkowa. Tak więc to nieprawda, że Białowieża to gmina „mlekiem i miodem płynąca”. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję, panie wójcie. To był głos z Puszczy Białowieskiej. Teraz głos zabierze minister środowiska Maciej Nowicki. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Dziękuję bardzo za zaproszenie, za tę debatę. Właściwie to, co miałem powiedzieć, już powiedziałem. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję. Za chwilę zamykamy pkt I i II porządku dziennego, ale przed zamknięciem proponuję, by Komisja przyjęła informację, jednocześnie pozostawiając ten temat tematem otwartym. Sądzę, że w tej sprawie na pewno się jeszcze spotkamy. Czy są jakieś inne wnioski? Zgłasza się pan poseł Krzyśków – bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Panie przewodniczący, przypominam, że był zgłoszony wniosek o zorganizowanie wizytacji poselskiej na terenie Białowieskiego Parku Narodowego. Myślę, że w ramach poszerzania wiedzy na ten temat, warto to zrobić.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Sądzę, że ten wniosek skierowany był do prezydium Komisji. Rozważymy to przy planie pracy na pierwsze półrocze 2010 r. Natomiast ja zgłosiłem wniosek o przyjęcie informacji przez Komisję. Czy są uwagi do tej propozycji? Nie ma. Czy są inne wnioski w tej sprawie? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Stwierdzam, że Komisja przyjęła informację, natomiast temat, jako taki, pozostawiamy otwarty.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Korzystając z obecności pana ministra poprosimy o kilka słów na temat delegacji na COP 15.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Jeśli chodzi o udział parlamentarzystów w delegacji krajowej, to zapraszamy. Jesteśmy w stanie wpisać na listę te osoby, które będą miały ochotę i potrzebę wzięcia udziału w tej wielkiej konferencji. Tyle, że ze względu na bardzo ograniczone środki, to Sejm powinien pokryć koszty z tym związane.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Tak. Z tym, że Marszałek Sejmu zgodził się tylko na 3 osoby, a chętnych jest 12. Stąd to moje pytanie – czy pozostałych chętnych, członków naszej Komisji, ministerstwo włączy do swojej delegacji, czy nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MinisterśrodowiskaMaciejNowicki">Bardzo chętnie włączę.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Bardzo serdecznie dziękuję. Zamykam pkt I i II porządku obrad. Bardzo dziękuję panie ministrze – jeżeli pan minister może, to bardzo proszę zostać. Jeżeli nie, to jeszcze raz bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Przechodzimy do pkt III porządku obrad, czyli rozpatrzenia projektu dezyderatu w sprawie ochrony przeciwpowodziowej w Polsce.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Państwo wszyscy otrzymali ten projekt. Czy do jego treści są jakieś uwagi? Jeżeli nie, to uznaję, że Komisja uchwaliła dezyderat w sprawie ochrony przeciwpowodziowej w Polsce. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Przechodzimy do pkt IV, czyli do spraw bieżących.</u>
<u xml:id="u-53.4" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Mam tu dla państwa informację, że 19 listopada o godzinie 19.00 w kawiarni „Lemongraas”, która mieści się w Alejach Ujazdowskich 8 w Warszawie odbędzie się pokaz filmu „The Age of Stupid” połączony ze spotkaniem.</u>
<u xml:id="u-53.5" who="#PrzewodniczącyposełJerzyGosiewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad – zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>