text_structure.xml
710 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Marek Jurek oraz wicemarszałkowie Bronisław Komorowski, Marek Kotlinowski, Genowefa Wiśniowska i Wojciech Olejniczak)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MarekJurek">Otwieram posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#MarekJurek">Wczoraj otrzymaliśmy bardzo przykrą wiadomość - zmarł Marek Grechuta, człowiek bardzo ważny dla większości z nas, pokoleniowo, po ludzku, człowiek, którego piosenki nas głęboko wzruszały, które pamiętamy z trudnych i wesołych momentów życia. Proponuję żebyśmy pamięć świętej pamięci Marka Grechuty uczcili chwilą zamyślenia.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#MarekJurek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#MarekJurek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Beatę Bublewicz oraz panów posłów Tomasza Garbowskiego, Grzegorza Skwierczyńskiego i Krzysztofa Bosaka.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#MarekJurek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Tomasz Garbowski i Grzegorz Skwierczyński.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#MarekJurek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Tomasz Garbowski i pani poseł Beata Bublewicz.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#MarekJurek">Protokoł 25. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#MarekJurek">Wysoka Izbo! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatu pana posła Andrzeja Stanisława Sośnierza, na podstawie art. 179 ust. 3 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczpospolitej Polskiej, postanowiłem o wstąpieniu na jego miejsce pana posła Józefa Franciszka Bergera, który zgłosił się do ślubowania poselskiego.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#MarekJurek">Proszę pana posła o zbliżenie się do stołu prezydialnego, a panie i panów posłów proszę o powstanie.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#MarekJurek">Obecnie odczytam rotę ślubowania.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#MarekJurek">„Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JózefBerger">Ślubuję, tak mi dopomóż Bóg.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarekJurek">Dziękuję bardzo, gratuluję panie pośle.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#MarekJurek">Stwierdzam, że pan poseł Józef Franciszek Berger złożył ślubowanie poselskie.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#MarekJurek">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy budżetowej na rok 2007.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#MarekJurek">Projekt ten został paniom i panom posłom doręczony w druku nr 1000.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#MarekJurek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#MarekJurek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw: o zmianie ustawy Kodeks pracy; o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych; o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, a także o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#MarekJurek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 971, 978, 979 i 1010.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#MarekJurek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#MarekJurek">Proponuję, aby Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu w przypadku druków nr 978 i 1010.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#MarekJurek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#MarekJurek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#MarekJurek">Komisja Obrony Narodowej przedłożyła dodatkowe sprawozdanie o projekcie ustawy o systemie oceny zgodności wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#MarekJurek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 938-A.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#MarekJurek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tego projektu.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#MarekJurek">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty w brzmieniu:</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#MarekJurek">- Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianach organizacyjnych niektórych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 596, 895 i 895-A - trzecie czytanie);</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#MarekJurek">- Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 485, 917, 917-A - trzecie czytanie) oraz:</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#MarekJurek">- Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (druki nr 903 i 904).</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#MarekJurek">Na podstawie art. 194 ust. 1 regulaminu Sejmu, uprawnione podmioty zgłosiły propozycje tematów informacji bieżących do rozpatrzenia na 26. posiedzeniu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#MarekJurek">Lista obejmująca tematy i numery informacji została paniom i panom posłom wyłożona na ławy.</u>
<u xml:id="u-4.21" who="#MarekJurek">Informacja bieżąca nr 6, wybrana przez Prezydium Sejmu, nie uzyskała jednolitej opinii Konwentu Seniorów i w związku z tym, na podstawie art. 194 ust. 4 regulaminu Sejmu, Sejm podejmie decyzję w głosowaniu, wykorzystując funkcje urządzenia do głosowania, umożliwiającą dokonanie wyboru z listy.</u>
<u xml:id="u-4.22" who="#MarekJurek">Ponieważ zgłoszono więcej niż dwie propozycje tematów informacji, wyboru dokonamy bezwzględną większością głosów. Jeżeli żadna z propozycji nie uzyska bezwzględnej większości głosów, w kolejnym głosowaniu usuniemy z listy informację, która uzyskała najmniejszą liczbę głosów. Po rozpoczęciu głosowania w czytniku urządzenia do liczenia głosów pojawi się lista informacji w następującej kolejności: numery 3, 4 i 6.</u>
<u xml:id="u-4.23" who="#MarekJurek">Czy jest potrzeba przypomnienia zasad użycia urządzenia do głosowania?</u>
<u xml:id="u-4.24" who="#MarekJurek">Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-4.25" who="#MarekJurek">Proszę panie i panów posłów o podejmowanie decyzji.</u>
<u xml:id="u-4.26" who="#MarekJurek">Głosowało 394 posłów. Większość bezwzględna wynosiła 198 głosów. Informacja nr 6 uzyskała 184 głosy, informacja nr 3–119 głosów, informacja nr 4–66 głosów.</u>
<u xml:id="u-4.27" who="#MarekJurek">W tej sytuacji pomijamy w następnym głosowaniu informację nr 4, głosujemy na propozycję nr 3 i 6.</u>
<u xml:id="u-4.28" who="#MarekJurek">Decyduje zwykła większość głosów.</u>
<u xml:id="u-4.29" who="#MarekJurek">Proszę o uruchomienie urządzenia do głosowania.</u>
<u xml:id="u-4.30" who="#MarekJurek">Proszę o dokonywanie wyboru. Proszę o oddawanie głosów.</u>
<u xml:id="u-4.31" who="#MarekJurek">Nie działa?</u>
<u xml:id="u-4.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Działa.)</u>
<u xml:id="u-4.33" who="#MarekJurek">Działa, panie marszałku, czy nie? Działa. Nie działa?</u>
<u xml:id="u-4.34" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Nie działa.)</u>
<u xml:id="u-4.35" who="#MarekJurek">Ale u pana posła nie działa.</u>
<u xml:id="u-4.36" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-4.37" who="#komentarz">(Poseł Roman Giertych: To jest pana marszałka miejsce i nie działa? Skandal!)</u>
<u xml:id="u-4.38" who="#MarekJurek">Są wolne miejsca, może w innym miejscu będzie działało. Może dlatego, że u mnie działa.</u>
<u xml:id="u-4.39" who="#komentarz">(Głos z sali: Zadziałało!)</u>
<u xml:id="u-4.40" who="#MarekJurek">Zadziałało, tak?</u>
<u xml:id="u-4.41" who="#MarekJurek">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.42" who="#MarekJurek">Komisja regulaminowa skuteczna?</u>
<u xml:id="u-4.43" who="#MarekJurek">Zamykam głosowanie.</u>
<u xml:id="u-4.44" who="#MarekJurek">Głosowało 410 posłów. Propozycja nr 6 otrzymała 211 głosów, propozycja nr 3–182 głosy.</u>
<u xml:id="u-4.45" who="#MarekJurek">Sejm dokonał wyboru informacji, propozycji nr 6, w sprawie swobodnego używania języka polskiego na terenie Republiki Federalnej Niemiec.</u>
<u xml:id="u-4.46" who="#MarekJurek">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził debaty długie: w pierwszym czytaniu projektu ustawy budżetowej na rok 2007 oraz w łącznej dyskusji nad informacjami rządu dotyczącymi sytuacji społecznej i materialnej polskich rodzin, sytuacji demograficznej, promocji życia w Polsce, sytuacji dzieci i młodzieży oraz programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” oraz nad sprawozdaniem Komisji Rodziny i Praw Kobiet o projekcie uchwały w sprawie przygotowania i wprowadzenia w życie Narodowego Programu Wspierania Rodziny.</u>
<u xml:id="u-4.47" who="#MarekJurek">Prezydium Sejmu proponuje również, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów: w łącznej dyskusji nad projektami uchwał w sprawie skrócenia kadencji Sejmu Rzeczypospolitej oraz w dyskusjach nad sprawozdaniem Komisji Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen oraz nad sprawozdaniami komisji: o projekcie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, o projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów.</u>
<u xml:id="u-4.48" who="#MarekJurek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-4.49" who="#MarekJurek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-4.50" who="#MarekJurek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-4.51" who="#MarekJurek">Za chwilę rozpatrzymy kolejno sprawozdania komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, o projekcie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz sprawozdanie Komisji Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-4.52" who="#MarekJurek">A w dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw: o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, o opłacie skarbowej oraz o zmianie ustawy Kodeks pracy.</u>
<u xml:id="u-4.53" who="#MarekJurek">W godzinach wieczornych planowane jest również rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
<u xml:id="u-4.54" who="#MarekJurek">Jutro rano przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy budżetowej na rok 2007.</u>
<u xml:id="u-4.55" who="#MarekJurek">Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o transporcie oraz o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-4.56" who="#MarekJurek">W czwartek rano rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących oraz informację bieżącą, a po rozpatrzeniu informacji bieżącej przeprowadzimy pierwsze czytanie projektów uchwał w sprawie skrócenia kadencji Sejmu Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-4.57" who="#MarekJurek">Bezpośrednio po dyskusji planowane jest przeprowadzenie głosowań nad projektami uchwał.</u>
<u xml:id="u-4.58" who="#MarekJurek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów. Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o pilnym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe.</u>
<u xml:id="u-4.59" who="#MarekJurek">W czwartek wieczorem planowane jest również rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o orderach i odznaczeniach, o zmianie ustawy o kulturze fizycznej, o wyrobie napojów spirytusowych oraz rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw, o zmianie ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz niektórych innych ustaw, o likwidacji niepodjętych depozytów, o zmianie i uchyleniu niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych oraz o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-4.60" who="#MarekJurek">W piątek rano przeprowadzimy głosowania. W bloku głosowań przeprowadzimy trzecie czytanie projektów ustaw: o systemie oceny zgodności wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa, o zmianach organizacyjnych niektórych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw oraz o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-4.61" who="#MarekJurek">W bloku głosowań planowane są także: wybór nowego składu osobowego Komisji do Spraw Unii Europejskiej, dokonanie zmian w składzie osobowym Komisji Etyki Poselskiej oraz wybór uzupełniający posła członka Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
<u xml:id="u-4.62" who="#MarekJurek">Po głosowaniach w łącznej dyskusji rozpatrzymy: informację rządu o sytuacji społecznej i materialnej polskich rodzin, sytuacji demograficznej i promocji życia w Polsce oraz sytuacji dzieci i młodzieży; sprawozdanie Komisji Rodziny i Praw Kobiet o poselskim projekcie uchwały w sprawie przygotowania i wprowadzenia w życie Narodowego Programu Wspierania Rodziny oraz informację Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie harmonogramu zadań wykonywanych w ramach programu wieloletniego „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w roku 2007 oraz kierunków realizacji programu w roku 2007 i 2008 wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-4.63" who="#MarekJurek">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy: o Państwowym Ratownictwie Medycznym; o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej; o zmianie ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, ustawy o związkach zawodowych rolników indywidualnych oraz ustawy o izbach rolniczych; o zmianie ustawy o podatku rolnym; o zmianie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw oraz o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Macedonii o zabezpieczeniu społecznym, podpisanej w Warszawie dnia 6 kwietnia 2006 r.</u>
<u xml:id="u-4.64" who="#MarekJurek">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#GrzegorzSkwierczyński">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Obrony Narodowej - godz. 10;</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Finansów Publicznych - godz. 12;</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - godz. 12;</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 12.30;</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - godz. 13;</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Infrastruktury - godz. 13;</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Kultury Fizycznej i Sportu - godz. 14;</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - godz. 15.30;</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Administracji i Spraw Wewnętrznych, wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 16;</u>
<u xml:id="u-5.10" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Administracji i Spraw Wewnętrznych, wspólnie z Komisją Ustawodawczą - godz. 16.30;</u>
<u xml:id="u-5.11" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - godz. 17;</u>
<u xml:id="u-5.12" who="#GrzegorzSkwierczyński">- Komisji do Spraw Służb Specjalnych - godz. 12.</u>
<u xml:id="u-5.13" who="#GrzegorzSkwierczyński">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-5.14" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Bronisław Komorowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#BronisławKomorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 484 i 979).</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę panie i panów posłów o przeniesienie rozmów w kuluary.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, proszę bardzo, aby na sali pozostały osoby zainteresowane tym punktem.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, proszę o zajmowanie miejsc.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Kozdronia.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#BronisławKomorowski">A salę proszę o umożliwienie wygłoszenia wystąpienia panu posłowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JerzyKozdroń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian...</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#BronisławKomorowski">Przepraszam, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#BronisławKomorowski">Jeszcze raz bardzo proszę wszystkich niezainteresowanych tym punktem, aby przenieśli rozmowy w kuluary Sejmu. Proszę państwa posłów po prawej stronie albo o ewentualne zajęcie miejsc, albo o opuszczenie sali.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyKozdroń">W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach przypadł mi zaszczyt przedstawienia sprawozdania o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki sejmowe nr 484 i 979.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JerzyKozdroń">Komisja Nadzwyczajna powołała podkomisję, która w trakcie czterech posiedzeń zajmowała się merytorycznym rozpatrzeniem projektu, w tym również wysłuchaniem stanowisk prezentowanych przez Sąd Najwyższy, Ministerstwo Sprawiedliwości, Naczelną Radę Adwokacką i Krajową Radę Radców Prawnych. Podkomisja zasięgnęła również opinii o projekcie ustawy, sporządzonej przez sędziego Sądu Najwyższego dr. hab. Tadeusza Wiśniewskiego.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#JerzyKozdroń">Po zakończeniu swoich prac podkomisja przedłożyła sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, a ta w dniu 21 września 2006 r. rozpatrzyła projekt ustawy i wnosi do Wysokiego Sejmu o uchwalenie załączonego projektu.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#JerzyKozdroń">Prezentowany projekt ustawy nowelizacyjnej zmierza przede wszystkim do uproszczenia, przyspieszenia i zwiększenia efektywności postępowania we wskazanej grupie spraw, głównie spraw gospodarczych, do usprawnienia i przyspieszenia postępowań sądowych w sprawach cywilnych i gospodarczych. Nowelizacja ma na celu realizację konstytucyjnego prawa do sądu, czyli prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#JerzyKozdroń">Cele te mają być osiągnięte przede wszystkim poprzez udoskonalenie i zmodyfikowanie istniejących już instytucji procesowych, w tym poprzez rozszerzenie i ujednolicenie w całym postępowaniu gospodarczym instytucji prekluzji dowodowej przejawiającej się obowiązkiem zgłaszania wszelkich twierdzeń i dowodów w pierwszych pismach procesowych wszczynających postępowanie pod rygorem ich pominięcia, chyba że strony wykażą, że ich powołanie nie było możliwe albo potrzeba ich powołania wynikła później; poprzez wyłączenie możliwości przekształceń podmiotowo-przedmiotowych powództwa, niedopuszczalność powództwa wzajemnego oraz ograniczenie zarzutu potrącenia w postępowaniu gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#JerzyKozdroń">Proponowane rozwiązania zakładają konieczność precyzyjnego zakreślenia w pozwie ram przedmiotowych i podmiotowych zgłoszonego powództwa, jak również zakaz dokonywania zmian w toku dalszego postępowania po stronie pozwanego lub powoda bądź zmiany przedmiotu roszczenia. Podobnie w toku postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych wyłączona zostaje możliwość wniesienia powództwa wzajemnego oraz ograniczono w sposób istotny możliwość korzystania z zarzutu potrącenia wierzytelności. Z doświadczenia życiowego wiadomo, że zarówno powództwo wzajemne, jak i zarzut potrącenia przyczyniają się wydatnie do przedłużenia procesu. Zarzut potrącenia dopuszczalny byłby tylko w odniesieniu do wierzytelności udowodnionych dokumentami.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#JerzyKozdroń">Projekt nowelizacji ustawy przewiduje również możliwość wyrokowania na posiedzeniu niejawnym. Praktyka wskazuje, że sprawy o skomplikowanym stanie prawnym niejednokrotnie opierają się na nieskomplikowanym stanie faktycznym, część spraw gospodarczych oparta jest bowiem na dowodach z dokumentów, bez potrzeby przeprowadzania dowodów z zeznań świadków, opinii biegłych czy też dowodów z przesłuchania stron. W takich sytuacjach brak jest przeszkód, aby postępowanie dowodowe, ograniczające się do dowodów z dokumentów, nie mogło się odbyć na posiedzeniu niejawnym. W trakcie posiedzenia niejawnego może być wydane postanowienie dowodowe oraz wyrok.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#JerzyKozdroń">Wyrok sądu pierwszej instancji w sprawach o roszczenia pieniężne i świadczenia innych rzeczy zamiennych z chwilą wydania - według projektowanego rozwiązania - w sprawach gospodarczych stanowić będzie wykonalny tytuł zabezpieczenia, bez konieczności nadawania mu klauzuli wykonalności. Wiadomo, iż po wydaniu wyroku, a przed uprawomocnieniem się strony zobowiązane niejednokrotnie dokonują niekorzystnych zmian w swoim majątku w celu uniemożliwienia skutecznej egzekucji. Przyjęcie tego rozwiązania zapewni powodowi większą ochronę.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#JerzyKozdroń">Dalszym czynnikiem przeciwdziałającym przewlekłości postępowania jest wprowadzenie nowej instytucji ukarania grzywną stron lub ich pełnomocników, którzy w złej wierze podają nieprawdziwe okoliczności skutkujące koniecznością odroczenia rozprawy. Strona może być również ukarana, jeżeli nie będzie w stanie uprawdopodobnić prawdziwości okoliczności skutkujących odroczeniem rozprawy w zakreślonym przez sąd terminie.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#JerzyKozdroń">Mamy w projekcie usprawnienie toku postępowania w sprawach gospodarczych przez radykalne uproszczenie sposobu usuwania braków formalnych. Dotychczas wszelkie braki formalne pism procesowych usuwane były przez strony po wezwaniu przez przewodniczącego do usunięcia ich w wyznaczonym terminie. Obecnie ten etap pośredni pomiędzy wniesieniem pisma procesowego a wezwaniem do usunięcia jego braków formalnych zostaje zniesiony. W proponowanej nowelizacji pismo dotknięte brakami formalnymi uniemożliwiającymi nadanie mu prawidłowego biegu podlegać będzie zwrotowi. W zarządzeniu o zwrocie przewodniczący wskazuje na braki formalne oraz poucza stronę, iż w razie gdy strona po usunięciu tych braków wniesie pismo ponownie w terminie tygodniowym, wywoła ono skutek od daty pierwotnego wniesienia.</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#JerzyKozdroń">Drugim z zasadniczych kierunków zmian proponowanych w niniejszej ustawie jest radykalne rozszerzenie kompetencji referendarza sądowego w zakresie czynności procesowych w postępowaniu cywilnym. Wprowadzenie szerszych kompetencji referendarzy sądowych w postępowaniu ma na celu odciążenie sędziów od obowiązku wykonywania w toku postępowania wielu czynności o charakterze formalnym, niewchodzących w zakres wymierzania sprawiedliwości. Instytucja referendarza sądowego, wprowadzona do procesu ustawą z 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ograniczała się do wydawania nakazów zapłaty w postępowaniu upominawczym. Kompetencje te rozszerzono ustawą z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Ustawą tą przyznano referendarzowi kompetencje do podejmowania czynności w zakresie zwalniania od kosztów, przyznawania utraty należności świadków, biegłych, tłumaczy, stron, dokonywania zwrotu opłat sądowych oraz rozkładania na raty i odraczania zapłaty należności sądowych. Niniejszy projekt rozszerza kompetencje referendarza o zakres czynności procesowych związanych z uzupełnieniem braków formalnych pism procesowych wszczynających postępowanie, czynności wzywających do uiszczenia należnej opłaty, a także zwrotem tych pism po bezskutecznym upływie terminu ich uzupełnienia lub opłacenia. Ponadto referendarz będzie mógł wydawać orzeczenia o ustanowieniu lub odmowie ustanowienia adwokata, radcy prawnego dla strony.</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#JerzyKozdroń">Niniejszy projekt przewiduje również prawo referendarza do nadawania klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym, z wyłączeniem spraw, w których konieczne jest rozstrzygnięcie zagadnień prawnych. Przewiduje się ujednolicenie kompetencji referendarza w postępowaniu rejestrowym poprzez wprowadzenie możliwości wydawania wszelkich postanowień zarządzających wpis spółek oraz dokonywanie zmian statutów.</u>
<u xml:id="u-9.12" who="#JerzyKozdroń">Proponowana nowelizacja wprowadza szczególny środek zaskarżenia orzeczeń wydawanych przez referendarza w postaci skargi, która skutkuje utratą mocy tego orzeczenia. Sąd, do którego wniesiona zostaje skarga, rozpatruje sprawę ponownie jako sąd pierwszej instancji.</u>
<u xml:id="u-9.13" who="#JerzyKozdroń">Na koniec stwierdzić należy, że oprócz tych projektowanych zmian nowelizacja porządkuje konstrukcje procesowe istniejące w obszarze procesu gospodarczego poprzez usunięcie szeregu wątpliwości interpretacyjnych wpływających na sprawność postępowania.</u>
<u xml:id="u-9.14" who="#JerzyKozdroń">Reasumując, powiem, że Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach uważa, iż projekt zasługuje na aprobatę, i rekomenduje go Wysokiemu Sejmowi do uchwalenia. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-9.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#BronisławKomorowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza Mularczyka w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#ArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 484.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#ArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić uwagę, że przedstawiony projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego jest jedną z najistotniejszych zmian w ostatnich latach w procedurze cywilnej, a dotyczy regulacji spraw pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Zasadniczym celem tego projektu ustawy jest przyspieszenie, usprawnienie i racjonalizacja postępowań w sprawach gospodarczych. Wejście w życie przedmiotowej ustawy wpłynie w sposób bezpośredni na obrót gospodarczy oraz na zaufanie obywateli do wymiaru sprawiedliwości i organów państwa. Bo przecież nie może być dalej tak, jak jest obecnie. Badania organizacji międzynarodowych wskazują, że w Polsce egzekucja długów w obrocie gospodarczym trwa niemalże tysiąc dni, czyli w państwie polskim przedsiębiorcy czekają niemalże dwa i pół roku na ściągnięcie długu od nierzetelnego kontrahenta za sprzedany towar lub wykonaną usługę. Ten stan sytuuje państwo polskie na jednym z ostatnich miejsc wśród cywilizowanych europejskich krajów. Utrzymywanie takiej procedury, gdy w majestacie polskiego prawa nie można odzyskać własnych środków finansowych od dłużnika, stanowi w konsekwencji poważne ograniczenie zasady wolności obrotu gospodarczego, jak też stanowi istotny hamulec rozwoju dla wielu przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#ArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości, którego efektem jest przedstawione sprawozdanie, wychodzi naprzeciw postulatom zarówno drobnych, jak i większych przedsiębiorców. Projektodawca zakłada przede wszystkim efekt w postaci przyspieszenia postępowania poprzez szereg nowych rozwiązań; przede wszystkim poprzez koncentrację materiału dowodowego, już z chwilą wniesienia pierwszych pism procesowych przez strony, znaczne zwiększenie i zdyscyplinowanie uczestników postępowania, tj. stron procesu oraz ich pełnomocników, a także znaczne skrócenie tych elementów postępowania w sprawie, które oddzielają żądanie ochrony prawnej od jego merytorycznego rozpoznania, poprzez np. uchylenie lub wyłączenie przekształceń podmiotowych w procesie, możliwość wytoczenia powództwa wzajemnego oraz wyłączającego możliwość podniesienia zarzutu potrącenia, ponadto poprzez przyznanie wyrokom sądów pierwszej instancji zasądzającym świadczenie pieniężne walor tytułu zabezpieczającego, bez konieczności nadawania mu klauzuli wykonalności. Wszystkie te elementy powodują, że przedsiębiorca wnoszący pozew do sądu niezwłocznie uzyska wyrok, a wyrok ten będzie stanowił podstawę do szybkiego zabezpieczenia jego roszczenia, a następnie do egzekucji poprzez komornika.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#ArkadiuszMularczyk">Projekt ten zakłada zatem przede wszystkim znaczne uproszczenie postępowania w sprawach gospodarczych. Projekt zmierza również do uporządkowania i uproszczenia wielu konstrukcji procesowych, które już od wielu lat budzą spory i kontrowersje w doktrynie, np. precyzuje i definiuje pojęcie sprawy gospodarczej, pojęcie przedsiębiorcy oraz właściwość i kognicję sądu gospodarczego. Zaproponowane rozwiązania spowodują, że pojęcia, które od lat budzą kontrowersje i niejasności, staną się wreszcie jasne, spójne i przejrzyste. Ponadto projekt ten zakłada rozszerzenie uprawnień referendarzy sądowych poprzez nałożenie na nich szeregu obowiązków należących obecnie do sędziego. Spowoduje to w głównej mierze odciążenie sędziego od wykonywania często technicznych i czasochłonnych czynności i da możliwość skupienia się sędziego na czynnościach przede wszystkim orzeczniczych, co także będzie miało zasadniczy wpływ na szybkość, ale także na jakość wydawanych rozstrzygnięć i uzasadnień.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#ArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt zmian zmierzających do przyspieszenia postępowania w sprawach gospodarczych jest obok projektu dotyczącego trybu przyspieszonego w postępowaniu karnym, tzw. sądów 24-godzinnych, jednym z najważniejszych elementów zmian i reformy polskiego sądownictwa. Wejście w życie przedmiotowego projektu ustawy wraz z reformą przepisów dotyczących postępowania egzekucyjnego i działalności egzekucyjnej świadczonej przez komorników będzie stanowić istotny impuls do rozwoju polskiej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#ArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożone sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu w imieniu klubu Platforma Obywatelska pana posła Stanisława Chmielewskiego.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#StanisławMarcinChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej przedstawić stanowisko w sprawie projektu rządowego ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw oraz sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o tymże projekcie (druki nr 484 i 979).</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#StanisławMarcinChmielewski">Mój przedmówca wskazał najważniejsze założenia tego projektu rządowego. Chcę podkreślić, że mój klub cieszy to, iż w uzasadnieniu tego projektu, który generalnie trzeba uznać za słuszny - chociaż nie jest to działanie kompleksowe, o czym jeszcze na koniec mojego wystąpienia będę starał się powiedzieć - mówimy o problemach, które są istotne dla naszego życia gospodarczego, a jednocześnie istotne z punktu widzenia tego, co organ, jakim jest Trybunał Konstytucyjny, mówi o naszym prawie. Jeżeli obecny rząd powołuje się na Trybunał Konstytucyjny, to dla mnie jako prawnika jest to właściwa droga do tworzenia prawa. Trzy podstawowe kierunki, a więc: po pierwsze, kwestia polegająca na wykreowaniu instytucji procesowych, które będą dążyły do przyspieszenia toku postępowania i do jego uproszczenia, co nie zawsze, pewne zastrzeżenie, może być dobre, kwestia druga, czyli zmiany, które mają wprowadzić rozwiązania porządkujące do końca sferę procesu gospodarczego, jak i kwestia trzecia, która jest bardzo istotna, czyli rozszerzenie kompetencji referendarza sądowego, co pozwoli sędziom orzekającym na skupienie się na rzeczywistym wymiarze sprawiedliwości, trzeba pochwalić. Natomiast należy zwrócić uwagę na kilka szczególnych uregulowań, które wywołały dyskusję w trakcie prac podkomisji, jak i komisji. Tę dyskusję wywołał art. 214, który dotyka dość newralgicznej sprawy, jeżeli chodzi o czas procesu, mianowicie kwestii odroczeń. Trzeba zrozumieć to, że minister sprawiedliwości dąży do tego, aby procesy trwały krótko, patrząc z punktu widzenia ministra. Natomiast uczestnikami każdego procesu są również strony, a także oczywiście sąd, który coraz bardziej staje się sądem rozstrzygającym sprawy, a nie prowadzącym tenże proces. Jeżeli mamy do czynienia z okolicznością, iż to strony są gospodarzem procesu, to powinniśmy dążyć do tego, aby zabezpieczyć ich prawa w sposób wyważony. Praca podkomisji doprowadziła w mojej ocenie do tego, iż zapisy art. 214 § 2 i 3 w tej chwili będą podstawą dobrej praktyki w sądach rozpoznających sprawy.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#StanisławMarcinChmielewski">Art. 479.11; chodzi o element umorzenia postępowania po okresie zawieszenia i praktycznie ma to dotyczyć stosunkowo krótkiego okresu 6 miesięcy. Trzeba powiedzieć, że okres 6 miesięcy jest na pierwszy rzut oka długi, ale jednocześnie jest on stosunkowo krótki dla ustalenia pewnych okoliczności związanych często z negatywnym zachowaniem strony przeciwnej, które pozwoli na skuteczne przeprowadzenie procesu. Każdy proces wiąże się z kosztami, a więc wierzyciel, dochodząc swoich praw, musi te koszty ponosić, żeby skutecznie wykorzystać wniesioną opłatę, musi również poprowadzić ten proces. Jeżeli nie będzie mógł tego uczynić z przyczyn od siebie niezależnych, a na te przyczyny może mieć tu również wpływ państwo jako takie, myślę, że ten okres jest za krótki. Ale generalnie wypracowaliśmy tutaj konsensus, aby spróbować wprowadzić w życie taki przepis, i zobaczymy, na ile on się będzie sprawdzał.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#StanisławMarcinChmielewski">Natomiast bardzo dobrym i oczekiwanym rozwiązaniem ze strony praktyki jest art. 139 § 3 K.p.c., który zrównał w obowiązkach wszystkie osoby prowadzące działalność gospodarczą, mam tu na myśli zarówno osoby prawne, jak i fizyczne, i doprowadzi najprawdopodobniej do jednolitej praktyki w zakresie traktowania rejestru osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#StanisławMarcinChmielewski">Panie marszałku, jeżeli mogę jeszcze...</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BronisławKomorowski">Proszę konkludować.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#StanisławMarcinChmielewski">Na dzisiaj już wiadomo, że jeżeli ktoś nie uzupełnia wpisu w rejestrze, który go dotyczy, to z tego tytułu będzie musiał ponosić konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#StanisławMarcinChmielewski">Przechodzę do podsumowania. Na kanwie tej tematyki pojawiają się dwa pytania: czy wszyscy, którzy prowadzą działalność gospodarczą, są już dzisiaj profesjonalistami w dziedzinie prawa? Czy te osoby stać już na pełną lub czasową obsługę, pomoc prawną radcy prawnego lub adwokata? Wydaje mi się, że odpowiedź na dzisiaj, niestety, nie może być pozytywna, gdyż nasza sytuacja, okres transformacji gospodarki, ciągle powoduje, że osoby, które prowadzą działalność gospodarczą, będąc jednocześnie tą podstawową grupą, która zapewnia dochody do budżetu, są ciągle zbyt mocno obciążone podatkami bądź świadczeniami ZUS-owskimi. W związku z tym apeluję w tym momencie, aby rząd, który powinien, moim zdaniem, kompleksowo zajmować się sprawami zarówno tworzenia prawa, tego prawa, które stosują sądy, jak i prawa, które dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą, pamiętał o tym. Musi również, jak to sygnalizuje pani minister, doprowadzić do takiej sytuacji, a mam na myśli ministra finansów, że jednak te obciążenia podatkowe i ZUS-owskie będą mniejsze.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#StanisławMarcinChmielewski">Dobrze również, żebyśmy pamiętali, a mówiłem o Trybunale Konstytucyjnym, bo ostatnio trochę jako przedstawicielowi Sejmu mi się dostało przed Trybunałem. Zapytano mnie, dlaczego przy okazji, o ile pamiętam, zmiany art. 179 Kodeksu cywilnego zapomnieliśmy o art. 8a w ustawie o samorządzie gminnym, który był analogiczny, a nawet jeszcze trochę gorszy od tego, który dotyczył gmin. W związku z tym apeluję do pana ministra i do rządu, aby kompleksowość działalności w zakresie tworzenia prawa była podstawą naszego racjonalnego zachowania. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#BronisławKomorowski">O zabranie głosu w imieniu klubu SLD proszę pana posła Stanisława Rydzonia.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#StanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam przyjemność przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 484 i 979).</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#StanisławRydzoń">Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, jej celem jest usprawnienie i racjonalizacja przebiegu postępowania cywilnego, w szczególności postępowania w sprawach gospodarczych, a w konsekwencji przyspieszenie merytorycznego rozpoznania tych spraw. Potrzeby znowelizowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego w przedstawionym zakresie nie można podważać. Wstępnie nasz klub stwierdza, że projekt zasadniczo zasługuje na przyjęcie, gdyż proponowane zmiany zmierzają w dobrym i pożądanym kierunku.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#StanisławRydzoń">Sprawy cywilne zabierają sądom najwięcej czasu. Wprawdzie radzą sobie one z nimi coraz lepiej, ale takie spory to nadal, zdaniem Banku Światowego, jedna z najpoważniejszych barier rozwoju gospodarczego Polski. Zmiany zaproponowane w noweli idą zasadniczo w dwóch kierunkach: uproszczenia procedury oraz zdyscyplinowania uczestników procesu. Nadto projekt poszerza kompetencje referendarza sądowego w zakresie czynności procesowych w postępowaniu cywilnym. Według autorów noweli pierwszy kierunek polega na udoskonaleniu instytucji już istniejących celem przyspieszenia i usprawnienia toku procesu gospodarczego. Założenia te mają zrealizować zmiany legislacyjne:</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#StanisławRydzoń">Po pierwsze, rozszerzające i ujednolicające w całym postępowaniu zasady prekluzji dowodowej, wyłączające zasadniczo dopuszczalność przekształceń podmiotowych i przedmiotowych w toku procesu, możliwość wytoczenia powództwa wzajemnego oraz ograniczające możliwość podniesienia zarzutu potrącenia.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#StanisławRydzoń">Po drugie, przyznające sądowi prawo ukarania grzywną strony lub pełnomocnika, którzy powoływali się na nieprawdziwe okoliczności skutkujące odroczeniem rozprawy.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#StanisławRydzoń">Po trzecie, upraszczające i przyspieszające kontrolę formalną pism procesowych.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#StanisławRydzoń">Po czwarte, wzmacniające zasady kontradyktoryjności i dyspozycyjności.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#StanisławRydzoń">Po piąte, wyłączające kompetencje sądów do badania z urzędu niewłaściwości usuwalnej.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#StanisławRydzoń">Po szóste, skracające terminy spoczywania spraw bez biegu oraz ograniczające podstawy zawieszania spraw gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-17.9" who="#StanisławRydzoń">Po siódme, rozszerzające możliwość wyrokowania na posiedzeniu niejawnym.</u>
<u xml:id="u-17.10" who="#StanisławRydzoń">Po ósme, przyznające wyrokom sądów I instancji zasądzającym świadczenie pieniężne albo świadczenie innych rzeczy zamiennych walor tytułu zabezpieczającego wykonalnego bez konieczności nadania mu klauzuli wykonalności.</u>
<u xml:id="u-17.11" who="#StanisławRydzoń">Drugi kierunek zmian dotyczy uporządkowania instytucji procesu cywilnego gospodarczego w celu ograniczenia sporów i wątpliwości interpretacyjnych. Dotyczy to regulacji odnoszących się: do zastępczego doręczania pism procesowych przedsiębiorcom, normujących tryb postępowania w przypadku ogłoszenia upadłości stron procesu, precyzujących pojęcie sprawy gospodarczej, pojęcie przedsiębiorcy, kognicję sądu gospodarczego, a także wzajemny stosunek postępowania odrębnego do innych postępowań odrębnych wyznaczających właściwość rzeczową sądów gospodarczych oraz likwidujących instytucje szczególnej zdolności sądowej w postępowaniu przed sądem gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-17.12" who="#StanisławRydzoń">Jak wspomniałem wcześniej, nowela poszerza kompetencje referendarza sądowego w zakresie czynności procesowych w procesie cywilnym. Dokonując stosownych zmian, autorzy projektu kierowali się potrzebą odciążenia sędziów od dokonywania w toku postępowania wielu czynności mniej skomplikowanych i powtarzalnych o charakterze formalnym. Dzięki temu sędzia będzie miał więcej czasu na skupienie się na czynnościach ściśle związanych z wymierzaniem sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-17.13" who="#StanisławRydzoń">Należy żałować, że w trakcie prac w podkomisji i komisji nie uwzględniono postulatu Krajowej Rady Radców Prawnych w sprawie uchylenia art. 89 § 3 K.p.c. nakładającego na radcę prawnego, będącego w postępowaniu sądowym pełnomocnikiem osoby fizycznej niebędącej przedsiębiorcą, złożenie oświadczenia, iż nie pozostają w takim stosunku pracy. Postulat ten oparty jest o przepis art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze i niektórych innych ustaw, zgodnie z którym przestał obowiązywać przepis zakazujący radcy prawnemu będącemu w stosunku pracy świadczenie pomocy prawnej osobie fizycznej niebędącej przedsiębiorcą. W takiej sytuacji dla czystości prawnej wymieniony art. 89 § 3 K.p.c. winien być jak najszybciej usunięty z procesu cywilnego, skoro począwszy od dnia 10 września 2005 r. jest on już przepisem martwym.</u>
<u xml:id="u-17.14" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-17.15" who="#StanisławRydzoń">Zmierzam już do końca.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#StanisławRydzoń">Należy wyrazić zadowolenie, że sprawozdanie komisji zmieniło proponowany zapis art. 214 § 2 i 3, ograniczając odpowiedzialność pełnomocnika strony tylko do powoływania się przez niego w złej wierze na nieprawdziwe okoliczności skutkujące odroczeniem rozprawy. Posłowie natomiast skreślili zapis umożliwiający sądowi karanie pełnomocnika także za niewykazanie prawdziwości tych okoliczności. Działanie takie podyktowane było potrzebą odróżnienia obowiązków stron oraz pełnomocnika strony, które przecież się różnią.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#StanisławRydzoń">Reasumując omawianie projektu, należy zauważyć, że sprawozdanie komisji nie różni się wiele od przedstawionego projektu ustawy. Świadczy to o tym, że projekt jest merytorycznie słuszny i zasługuje na poparcie. W takiej sytuacji Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu w imieniu klubu Samoobrona RP panią poseł Marzenę Paduch.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#MarzenaPaduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#MarzenaPaduch">Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach po rozpatrzeniu przedmiotowego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 23 maja i 21 września 2006 r. wniosła o uchwalenie projektu, do którego wprowadziła trzy zmiany, nie licząc poprawek o charakterze gramatycznym i porządkującym, niezmieniających w sposób merytoryczny przedłożonego aktu.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#MarzenaPaduch">Najistotniejszą zmianą jest wprowadzenie nowego brzmienia art. 123 Kodeksu postępowania cywilnego. W pierwotnym tekście projektu artykuł niniejszy nie był przedmiotem nowelizacji. Zgodnie z zaproponowaną treścią postanowienie o ustanowieniu, odmowie ustanowienia i cofnięciu ustanowienia adwokata lub radcy prawnego oraz o skazaniu na grzywnę i w kwestii nałożenia na stronę obowiązku uiszczenia ich wynagrodzenia sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym. W przypadku postanowienia o ustanowieniu lub odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego postanowienie takie wydać może także referendarz sądowy. Zwiększenie zakresu spraw, w których sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym, nie budzi zastrzeżeń co do słuszności. Jednakże część poprawki dotycząca uprawnień referendarzy sądowych wydaje się co najmniej dyskusyjna. Kwestie pełnomocników, zdaniem Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, powinny być przedmiotem tylko i wyłącznie postanowień sądowych. Nie zmienia to stanowiska naszego ugrupowania, mówiącego, że rozszerzenie kompetencji referendarza sądowego w zakresie czynności procesowych w postępowaniu cywilnym jest koncepcją słuszną, chodzi jednakże o czynności mniej skomplikowane i powtarzalne, o charakterze formalnym.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#MarzenaPaduch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmianie uległa także część art. 180 K.p.c. Do wskazanego w projekcie rozwinięcia numerus clausus, sytuacji, gdy sąd postanowi podjąć postępowanie z urzędu w chwili ustania przyczyny zawieszenia, określającego w pkt 5, że nastąpi to, jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości i ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu, a strona pozbawiona została prawa zarządu masą upadłości, albo ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku powoda, dodano konieczność złożenia przez syndyka lub zarządcę oświadczenia w przedmiocie wstąpienia do postępowania. W razie odmowy wstąpienia sprawa toczy się z udziałem upadłego.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#MarzenaPaduch">Zmiana zaproponowana w art. 214 § 3 w przedmiocie odroczenia rozprawy polega na wprowadzeniu możliwości zasądzenia przez sąd grzywny pełnomocnikowi, który nie wykaże prawidłowości powołanych uprzednio przez siebie okoliczności. Zdaniem Samoobrony zmiana jest jak najbardziej zasadna.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#MarzenaPaduch">Zmiany zaproponowane przez komisję nie zmieniają stanowiska naszego klubu w przedmiocie niniejszego projektu, którego celem jest usprawnienie i racjonalizacja postępowania cywilnego, w szczególności postępowania w sprawach gospodarczych. Konsekwencją zmian wskazanych w projekcie będzie przyspieszenie merytorycznego rozpoznawania spraw, których długość okresu rozpatrywania i uciążliwość w sposób istotny wpływają na warunki rozwoju i funkcjonowania przedsiębiorczości. Określona powyżej racjonalizacja czasu postępowania sądowego znajduje swoje uzasadnienie w najwyższym akcie prawnym, czyli w konstytucji.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#MarzenaPaduch">Dla realizacji celów projektu kluczowe znaczenie ma również instytucja prekluzji dowodowej. Projektodawcy nie zdecydowali się na model tzw. prekluzji bezwzględnej, który wyłączałby możliwość późniejszego powoływania nowych twierdzeń lub dowodów, lecz wprowadzone rozwiązania w sposób wystarczający zrealizują założenia przedmiotowej instytucji. Art. 479.2 określa, iż powód obowiązany jest podać w pozwie wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, że ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#MarzenaPaduch">Reasumując, Klub Parlamentarny Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej, mając na względzie dobro wymiaru sprawiedliwości i realizację zasady rozpatrzenia spraw bez nieuzasadnionej zwłoki, poprze projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Edwarda Ośko o zabranie głosu w imieniu klubu LPR.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#EdwardOśko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#EdwardOśko">Wysoki Sejmie! Potrzeba tych zmian nie ulega wątpliwości, bowiem przyspieszenie postępowań, zwłaszcza gospodarczych, ma wielkie znaczenie dla funkcjonowania całej gospodarki w Polsce. Wiemy, że w sytuacji, kiedy jest dużo przedsiębiorców, jeszcze mających małe firmy, przedłużenie postępowania może nawet doprowadzić do upadłości czy likwidacji takiegoż przedsiębiorstwa. Dlatego też przyspieszenie postępowań, zwłaszcza gospodarczych, jest sprawą bardzo istotną.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#EdwardOśko">Trzeba przyznać, że rząd przygotował dobry projekt ustawy. Jak wynika z jej uzasadnienia, wcześniej szeroko prowadzono konsultacje w środowisku prawniczym. Swoje poglądy wyrażali również sędziowie sądów cywilnych i gospodarczych. W efekcie powstał dobry projekt, czego dowodem są minimalne zmiany przyjęte przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#EdwardOśko">Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego sprowadzają się głównie do przyspieszenia i uproszczenia postępowania, zwłaszcza gospodarczego. Wyraża się to przede wszystkim w usprawnieniu badania formalnego pism procesowych - dotyczy to zwłaszcza tych pierwszych pism, pozwów wnoszonych do sądów. Odejście od zasady wzywania do usuwania braków formalnych spowoduje przyspieszenie postępowań co najmniej o dwa tygodnie. Jednocześnie nie będzie to krzywdzące dla strony, zwłaszcza tej, która nie ma zawodowego pełnomocnika, ponieważ co do ponownego wniesienia pisma pierwszego, zapoczątkowującego sprawę, będzie to przyjmowane z datą wniesienia tego pierwszego pisma. Oczywiście tutaj mogą być duże trudności dla zawodowych pełnomocników, ponieważ zwrot pozwu czy odrzucenie nastąpi bez uzasadnienia i czasami można drugi raz popełnić jakiś błąd, co spowoduje znaczne utrudnienie procesu bądź też nawet może doprowadzić do przedawnienia roszczenia.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#EdwardOśko">Również z aprobatą należy przyjąć proponowane zmiany w zakresie prekluzji dowodowej, czyli przyspieszenia koncentracji materiału dowodowego, a nawet - może to budzić w niektórych przypadkach dyskusje - nakładanie kar grzywny i innych kar porządkowych na strony i pełnomocników, którzy w sposób, można powiedzieć, świadomy powodują utrudnianie postępowań, podając nieprawdziwe okoliczności.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#EdwardOśko">Druga zasadnicza zmiana dotycząca Kodeksu postępowania cywilnego odnosi się do rozszerzenia kompetencji referendarza sądowego. Ma to na celu przede wszystkim odciążenie sędziów, którzy dzięki temu będą mogli w większym stopniu swój wysiłek skierować na orzecznictwo, na rozstrzyganie spraw w sensie merytorycznym. Ja tu nie podzielałbym obawy co do rozszerzenia uprawnień referendarzy sądowych, zwłaszcza w zakresie decydowania o ustanowieniu pełnomocników, ponieważ przewidziano dosyć szczególny środek zaskarżenia, mianowicie wnoszenie skargi na orzeczenia referendarzy, które powoduje automatycznie unieważnienie tych postanowień. Jednocześnie sąd taką sprawę będzie rozpatrywał jako sprawę w pierwszej instancji.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-23.7" who="#EdwardOśko">Konkludując, chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na dwie rzeczy, moim zdaniem bardzo przydatne w zakresie przyspieszenia postępowania. Mianowicie chodzi o, po pierwsze, precyzyjne określenie „sprawy gospodarczej” i zwłaszcza przyjęcie, że zaprzestanie działalności gospodarczej eliminuje już niejako taką sprawę z zakresu spraw gospodarczych. Spowoduje to przyspieszenie postępowania, gdyż dotychczas, jeśli sądy stwierdzały, że strona nie prowadzi działalności gospodarczej, zwracały sprawę do sądu cywilnego, co powodowało zdecydowane przedłużenie postępowania. Druga kwestia to możliwość wydawania orzeczeń na posiedzeniu niejawnym. Dotyczy to sytuacji niespornych, kiedy strona pozwana uznaje roszczenie. Ta instytucja również zdecydowanie przyspieszy postępowanie.</u>
<u xml:id="u-23.8" who="#EdwardOśko">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin popiera projekt ustawy, jak również stanowisko Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, i będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Zbigniewa Sosnowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu PSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#ZbigniewSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedowana dzisiaj materia dotycząca zmian proceduralnych w postępowaniu cywilnym została poddana wnikliwej analizie na posiedzeniach Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#ZbigniewSosnowski">Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego podlegała, podobnie jak część materialna, wielokrotnym nowelizacjom. Tym razem nowelizacja wymuszona jest uregulowaniami dotyczącymi swobody działalności gospodarczej oraz faktem rozpoznawania spraw z tego zakresu przez sądy gospodarcze. Projektowana ustawa reguluje tryb postępowania w sprawach o prawa majątkowe w postępowaniu gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#ZbigniewSosnowski">Projekt reguluje tryb uchylenia, stwierdzenia nieważności albo ustalenia nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#ZbigniewSosnowski">Projektem ustawy reguluje się tryb ponoszenia kosztów sądowych, a także tryb wydawania postanowień o ustanowieniu lub odmowie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#ZbigniewSosnowski">Regulacji ulega tryb postępowania z pismami od osób prawnych, organizacji i osób fizycznych podlegających wpisowi do rejestru albo ewidencji, o czym traktuje znowelizowany przepis art. 139 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#ZbigniewSosnowski">Istotną zmianą jest dyspozycja art. 182 § 1 o umorzeniu postępowania na zgodny wniosek stron lub na wniosek spadkobiercy. Nowelizacja uwzględnia także niewłaściwość sądu dającą się usunąć za pomocą umowy stron, biorąc pod uwagę okoliczności - vide nowelizacja art. 202.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#ZbigniewSosnowski">Na uwagę zasługuje nowe brzmienie przepisu art. 479.4 o niemożności występowania z nowymi roszczeniami w toku postępowania. W tym miejscu nie można pominąć dodania art. 479.8a dotyczącego postępowania z pismami procesowymi, w tym ich zwrotu, oraz z pismami procesowymi złożonymi w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, które nie mogą otrzymać prawidłowego biegu. Przepis art. 479.12 traktuje o obowiązku podania wszystkich twierdzeń i dowodów na poparcie pozwu pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#ZbigniewSosnowski">Przepis art. 2 dotyczy zmiany ustawy z dnia 24 maja 1989 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych - poprzez ich klasyfikację co do możliwości rozpoznania przez sądy oraz dodatkowe zdefiniowanie spraw gospodarczych. To wprost skutkuje nowelizacją przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-25.8" who="#ZbigniewSosnowski">Panie i Panowie Posłowie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt występować, w pełni rozumie potrzebę uregulowania zawartej tu materii, która nada w proponowanym brzmieniu sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej należny tryb dostosowujący dotychczasowe regulacje do przepisów kodeksowych. Reasumując, mój klub w głosowaniu opowie się za przyjęciem sprawozdania z druku nr 979. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, przystępujemy do pytań.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#BronisławKomorowski">Zgłosiło się czterech posłów.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#BronisławKomorowski">Jeśli ktoś z państwa chce się jeszcze zapisać do zadania pytania, to bardzo proszę. Za chwilę zamknę listę.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#BronisławKomorowski">Nie widzę dalszych zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#BronisławKomorowski">Zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#BronisławKomorowski">Mamy cztery osoby zapisane do zadania pytań.</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Jakuba Rutnickiego z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy te zmiany w zakresie procedury dotyczącej spraw gospodarczych faktycznie skrócą okres rozpatrywania tego rodzaju spraw przez sądy? Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#BronisławKomorowski">Za krótkie pytanie oczywiście dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#BronisławKomorowski">Zapomniałem wyznaczyć czas.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, myślę, że góra 1,5 minuty.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Ziemniak z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wiadomo, że projekt ustawy nowelizującej Kodeks postępowania cywilnego przewiduje rozszerzenie katalogu spraw gospodarczych powierzonych do rozpatrzenia sądom gospodarczym. Moje pytanie sprowadza się do tego: Czy roszczenia spółek przeciwko nieuczciwym byłym członkom zarządu o odszkodowanie za szkody wyrządzone spółce będą rozpatrywane przez sądy cywilne czy gospodarcze? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Stanisława Rydzonia z SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#StanisławRydzoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie do pana. W trakcie swojego wystąpienia omówiłem postulat dotyczący uchylenia art. 89 § 3 K.p.c. Wydaje się, że nie ma potrzeby rozszerzania tego tematu. Chciałbym, żeby pan się ustosunkował do tego postulatu, do tego pytania. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#BronisławKomorowski">Jako ostatni pytanie zada pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wspólnota Europejska została zbudowana na czterech filarach - swobodnym przepływie towarów, usług, ludności i finansów. Pytam pana ministra: Czy istnieje możliwość od strony paraprawnej zabezpieczenia roszczeń polskiego przedsiębiorcy w stosunku do nierzetelnego przedsiębiorcy z kraju należącego do Unii Europejskiej? Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o udzielenie odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Krzysztofa Józefowicza.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#KrzysztofJózefowicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Na początku chciałbym podziękować wszystkim paniom i panom posłom, którzy brali udział w pracach zarówno komisji, jak i podkomisji i poparli ten projekt, a także zgłosili do niego poprawki, po to właśnie, aby ten projekt był jeszcze lepszy.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#KrzysztofJózefowicz">Zgadzam się z moimi przedmówcami, że ta przedłożona nowela Kodeksu postępowania cywilnego ma bardzo istotne znaczenie, i to zarówno dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, jak i dla funkcjonowania polskiej gospodarki. Oczywiste jest, że istotną barierą rozwoju gospodarczego są zbyt długotrwałe, ciągnące się procesy gospodarcze.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#KrzysztofJózefowicz">To jest dopiero pierwszy projekt związany z istotną naprawą funkcjonowania sądownictwa powszechnego. Jeśli chodzi o zmiany proceduralne, w uzgodnieniach międzyresortowych w tym momencie znajduje się projekt zmian ustawy Kodeks postępowania cywilnego w zakresie postępowania rozpoznawczego oraz postępowania egzekucyjnego. I tam, w tym postępowaniu rozpoznawczym, oczywiście proponujemy skreślenie art. 89 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego, gdyż, jak słusznie stwierdził pan poseł Rydzoń, to uregulowanie jest bezprzedmiotowe. Ale uznaliśmy, że tam jest miejsce na te regulacje, bo one dotyczą procedury w ogólności. Przygotowaliśmy również projekt ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Gdy te wszystkie akty prawne zostaną zaakceptowane przez Wysokie Izby, to w naszej ocenie będzie moment, który pozwoli na stwierdzenie, iż dopracowaliśmy się procedur i systemu rozstrzygania sporów cywilnych, które pozwolą na istotne skrócenie czasu trwania postępowania.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#KrzysztofJózefowicz">Pan poseł sprawozdawca, pan poseł Kozdroń, oraz panie i panowie posłowie, którzy wypowiadali się w imieniu klubów, szczegółowo omówili przedstawiony projekt, więc nie ma potrzeby powtarzania tych argumentów.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#KrzysztofJózefowicz">Padło pytanie, czy ten projekt skróci istotnie czas trwania postępowania. Ja jestem o tym przekonany. Tu rzeczywiście zaproponowaliśmy rozwiązania prawne, które nie pozwolą na to, aby proces w sprawach gospodarczych trwał długo. I trzeba przyznać, że ten projekt jest odważny. Ten projekt jest bardzo odważny. Ale w mojej ocenie od przedsiębiorcy można wymagać więcej. Od przedsiębiorcy można wymagać, aby należycie przygotował się do procesu. Przedsiębiorca w chwili wytoczenia powództwa musi wiedzieć, kto jest jego dłużnikiem, musi znać wysokość wierzytelności, która mu przysługuje. Ograniczenia w niektórych sprawach w nowej procedurze, a więc brak możliwości zmian podmiotowych, brak możliwości zmian przedmiotowych, zakaz wytoczenia powództwa wzajemnego, ograniczenia związane z zarzutem potrącenia, istotnie skrócą czas trwania procesu cywilnego w sprawach gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#KrzysztofJózefowicz">Druga sfera, która jest związana z tym projektem, to znaczne rozszerzenie kompetencji referendarzy sądowych. Aktualnie referendarze sądowi to wysoko kwalifikowani urzędnicy - mówię często: prawie sędziowie - orzekają w sprawach rejestrowych oraz wieczystoksięgowych, a w procesie - jedynie w zakresie kosztów sądowych. W bardzo istotnym stopniu rozszerzamy kompetencje referendarzy sądowych, i to jest świadome przedsięwzięcie. Polska to jest bowiem jedyny kraj w Unii Europejskiej, w którym sędziowie wykonują czynności zbędne. Sędzia powinien zajmować się wydawaniem wyroków, natomiast w Polsce sędzia wykonuje wiele czynności przed wyznaczeniem rozprawy i po zakończeniu procesu. Według nas wszystkie czynności do wyznaczenia rozprawy, po wydaniu wyroku, poza uzasadnieniem wyroku, powinny być wykonywane albo przez referendarza sądowego, z jednej strony, albo przez asystenta sędziego, z drugiej strony. I nie bójmy się rozszerzenia kompetencji referendarzy sądowych, dlatego że wtedy gwarancje procesowe obywatela, przedsiębiorcy wzrastają, a nie są ograniczane. Proszę zwrócić uwagę, że strona tak naprawdę zyskuje prawo do dodatkowej instancji, dlatego że każde orzeczenie referendarza sądowego jest zaskarżalne, przysługuje od niego skarga, i w tej kwestii rozstrzyga sąd. Nie dublujemy tutaj postępowania, ponieważ dane statystyczne wskazują na tle postępowań rejestrowych, wieczystoksięgowych, że jedynie kilka procent orzeczeń referendarzy sądowych jest zaskarżalnych. Na tym polega zysk. W tym czasie sędzia, zamiast rozpoznawać wniosek o zwolnienie od kosztów, o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, powinien na sali sądowej rozstrzygać spory. Nie powinien on rozstrzygać kwestii wpadkowych, które może załatwić wysoko kwalifikowany referendarz sądowy.</u>
<u xml:id="u-35.6" who="#KrzysztofJózefowicz">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Ziemniaka, to zastanawialiśmy się nad tym zagadnieniem, bo w aktualnym stanie prawnym jest to różnie rozstrzygane, różne są interpretacje. Mamy tutaj na uwadze jednak dwie różne kwestie: chodzi o odpowiedzialność, jak rozumiem, członka zarządu spółki kapitałowej, czyli art. 299 Kodeksu spółek handlowych, i to jest jedna sfera, a druga sfera to klasyczna odpowiedzialność odszkodowawcza, na przykład na podstawie deliktu. Zważywszy na to, że pozwanym jest osoba fizyczna, uznaliśmy, że nie jest to sprawa gospodarcza w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania gospodarczego, tylko sprawa cywilna sensu stricto. To jest odpowiedź bardzo ogólna na to pytanie, bo inaczej to musielibyśmy konkretne rozstrzygnięcia analizować. Zważywszy jednak na to - powtarzam - że mamy do czynienia z pozwanym jako osobą fizyczną, to jest to sprawa cywilna sensu stricto.</u>
<u xml:id="u-35.7" who="#KrzysztofJózefowicz">Pytanie pana posła Zawiszy nie jest związane z materią, która jest przedmiotem debaty, ponieważ zabezpieczeniem roszczeń, częścią K.p.c. w tej materii, się nie zajmowaliśmy, ale oczywiście odpowiem na nie. Zabezpieczenie roszczeń, gdy dłużnikiem będzie przedsiębiorca, który ma swoją siedzibę w państwie Unii Europejskiej - tak rozumiałem intencję pytania - oczywiście na zasadach ogólnych. Polski sąd wyda postanowienie o zabezpieczeniu; albo inaczej: jest uprawniony do wydania takiego postanowienia o zabezpieczeniu, jeśli w tym zakresie obowiązuje jurysdykcja polska. Tak więc jeśli tylko taka sprawa może być rozstrzygnięta w Polsce, to i wniosek o udzielenie zabezpieczenia może być złożony, może być uzyskany od sądu i może być skutecznie wykonany również w ramach obowiązków komornika funkcjonującego w Polsce, jeśli mienie znajduje się na terenie Rzeczypospolitej, albo komornika bądź jego odpowiednika w innym kraju Unii Europejskiej na zasadach ogólnych wiążących wszystkie kraje unijne.</u>
<u xml:id="u-35.8" who="#KrzysztofJózefowicz">Myślę, że na wszystkie pytania odpowiedziałem, nie wiem tylko, czy w sposób wyczerpujący. Dziękuję państwu bardzo. Dziękuję, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-35.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę Państwa! W związku z tym, że nie było pytań do posła sprawozdawcy, rozumiem, że pan poseł rezygnuje z wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#BronisławKomorowski">Nie było również zgłoszonych poprawek.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#BronisławKomorowski">Zamykamy dyskusję.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#BronisławKomorowski">Proszę Państwa! Informuję, że do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#BronisławKomorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (druki nr 963 i 1010).</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#BronisławKomorowski">Proszę bardzo pana posła.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych komisji: Gospodarki i Samorządu Terytorialnego mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie zawarte w druku nr 1010 dotyczące rządowego projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju - druk rządowy nr 963.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#KrzysztofJurgiel">Komisja na posiedzeniu zgodnie z regulaminem Sejmu, wysłuchała w pierwszym punkcie przedstawiciela rządu pana ministra Nowakowskiego, który zaprezentował założenia ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju i uzasadnił ją.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#KrzysztofJurgiel">Zgodnie z art. 146 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną. Składa się na nią polityka odzwierciedlająca działania państwa na różnych niwach społecznych i gospodarczych, między innymi polityka bezpieczeństwa, polityka zdrowotna oraz polityka rozwoju. I właśnie podstawowym celem projektowanej ustawy jest stworzenie ram prawnych, które pozwolą usystematyzować sposób prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego. Ustawa określa zasady prowadzenia polityki rozwoju, podmioty prowadzące tę politykę oraz tryb współpracy między tymi podmiotami. Ustawy nie stosuje się do programów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolnego, a więc do Wspólnej Polityki Rolnej, oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego, z wyłączeniem trzech rozdziałów.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#KrzysztofJurgiel">Przez politykę rozwoju rozumie się zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju oraz spójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej. I w ustawie jest wymienionych 12 obszarów, do których ta polityka rozwoju będzie stosowana w momencie jej wejścia w życie.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#KrzysztofJurgiel">Zgodnie z ustawą politykę rozwoju prowadzi w skali kraju Rada Ministrów, w skali regionów - samorząd województwa, a w skali lokalnej - samorząd powiatowy i samorząd gminy. Politykę rozwoju - i tutaj chcę wymienić, jakie dokumenty są z tym związane, które muszą być sporządzane - prowadzi się na podstawie strategii rozwoju, natomiast realizuje się za pomocą programów operacyjnych, a także strategii rozwoju kraju, strategii sektorowych oraz planów wykonawczych.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#KrzysztofJurgiel">W ustawie też zawarty jest słowniczek, który uszczegóławia, jak rozumieć wszystkie pojęcia, które są w niej używane.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#KrzysztofJurgiel">Przyjęto zasadę, że wszystkie dokumenty opracowane w trybie określonym niniejszą ustawą podlegają konsultacjom z jednostkami samorządu terytorialnego oraz partnerami społecznymi i gospodarczymi oraz Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ustawa zyskała pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Były przeprowadzone szerokie konsultacje społeczne z wszystkimi organizacjami samorządowymi - trwało to kilka miesięcy - i większych zastrzeżeń, a w zasadzie w ogóle zastrzeżeń co do ustawy nie zgłoszono. Na posiedzenie komisji zostali zaproszeni przedstawiciele reprezentatywnych organizacji samorządowych i nikt nie zgłaszał zastrzeżeń do rozwiązań zawartych w ustawie.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#KrzysztofJurgiel">Ciałem, które ma opiniować dokumenty czy wyrażać stanowisko wobec dokumentów sporządzanych na obszarze województwa, jest stała konferencja, którą powołuje wojewoda w drodze zarządzenia. I tutaj komisja na wniosek posłów uzupełniła skład tej konferencji, tak aby marszałek województwa, który nie pełnił dotychczas funkcji w tej konferencji, był jej wiceprzewodniczącym - przewodniczącym jest wojewoda - aby w skład konferencji weszli przedstawiciele gmin i powiatów z terenu danego województwa, a także przedstawiciele partnerów społecznych i gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#KrzysztofJurgiel">W następnym rozdziale mówi się o dokumentach, które służą realizacji polityki rozwoju, a więc strategiach rozwoju, które są następujące: strategia rozwoju kraju, strategie sektorowe, strategie rozwoju województw, o których mowa w ustawie o samorządzie województwa, a także strategie rozwoju lokalnego, w tym, co trzeba podkreślić, strategie rozwoju powiatów oraz strategie rozwoju gmin. Tutaj mogą występować strategie ponadpowiatowe, ponadgminne - myślimy tutaj np. o strategii, która obecnie jest przyjmowana przez rząd - o Programie Rozwoju Polski Wschodniej.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#KrzysztofJurgiel">W ustawie w dalszych artykułach szczegółowo opisano, co zawierają strategie, jakie to są dokumenty. Nie będę tego wszystkiego omawiał, dlatego że jest to zawarte w druku i myślę, że państwo zapoznaliście się z tym.</u>
<u xml:id="u-37.10" who="#KrzysztofJurgiel">Następnie jeśli chodzi o programy operacyjne, które są opisane w rozdziale 3, to służą one realizacji strategii rozwoju kraju i strategii sektorowych. Jak wiemy, rząd informuje Sejm i komisje, że strategia rozwoju kraju jest przyjęta przez rząd. Wymaga ona zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Są sporządzone 4 strategie sektorowe i strategie rozwoju województw.</u>
<u xml:id="u-37.11" who="#KrzysztofJurgiel">Na podstawie tych strategii opracowuje się programy operacyjne. Programy operacyjne, jak powiedziałem, służą realizacji strategii rozwoju kraju i strategii rozwoju województw.</u>
<u xml:id="u-37.12" who="#KrzysztofJurgiel">W projekcie ustawy opisano w art. 17, co zawiera program operacyjny. Ponieważ jest to jeden z ważniejszych dokumentów w bieżącym programowaniu, więc powiem tu, że zawiera diagnozę sytuacji społeczno-gospodarczej sektora bądź województwa, cel główny i cele szczegółowe, mierzone za pomocą wskaźników, priorytety i kierunki wydatkowania środków, sposób monitorowania i oceny stopnia osiągania celu głównego, a także, co jest jednym z ważniejszych elementów, plan finansowy, w tym źródła finansowania realizacji programu, kwotę środków przeznaczonych na finansowanie realizacji programu, a także informację o wysokości współfinansowania na poziomie programu i priorytetu.</u>
<u xml:id="u-37.13" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o opracowanie dokumentów, to krajowe programy operacyjne opracowuje i uzgadnia właściwy minister, w przypadku gdy program nie przewiduje finansowania środkami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych i nie jest skierowany do określonego terytorium kraju, lub minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego we współpracy z właściwym ministrem lub właściwymi ministrami, jeśli program przewiduje finansowanie środkami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych lub jest skierowany do określonego terytorium kraju.</u>
<u xml:id="u-37.14" who="#KrzysztofJurgiel">Następnymi dokumentami, które są związane z realizacją polityki rozwoju, są plany wykonawcze. Są to skoordynowane tematycznie programy operacyjne, które są ujęte w planach wykonawczych. Takim planem wykonawczym są Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, które też już zostały przez rząd przyjęte. One określają w szczególności krajowe programy operacyjne, które będą realizowane w ramach planu wykonawczego, kierunki wsparcia regionalnych programów operacyjnych środkami pochodzącymi z budżetu państwa lub źródeł zagranicznych, źródła finansowania realizacji planu, indykatywną kwotę środków przeznaczonych na finansowanie krajowych i regionalnych programów operacyjnych, system realizacji oraz sposób koordynacji realizacji programów operacyjnych.</u>
<u xml:id="u-37.15" who="#KrzysztofJurgiel">Tu omówiłem te podstawowe dokumenty, kto te dokumenty sporządza. Następnie ustawa w rozdziale 5 stanowi o sposobie realizacji programów operacyjnych. Generalnie za prawidłową realizację programu operacyjnego odpowiada instytucja zarządzająca i tą instytucją zarządzającą w przypadku krajowych programów operacyjnych jest odpowiednio właściwy minister albo minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego - uzależniono to, jak już wcześniej mówiłem, od środków, którymi wspierana jest realizacja programów - natomiast w przypadku regionalnego programu operacyjnego zarząd województwa.</u>
<u xml:id="u-37.16" who="#KrzysztofJurgiel">W ustawie określono szczegółowo zadania instytucji zarządzającej i obowiązki. Jeszcze raz chcę podkreślić, że za prawidłową realizację programu operacyjnego odpowiada instytucja zarządzająca.</u>
<u xml:id="u-37.17" who="#KrzysztofJurgiel">Instytucja zarządzająca może w drodze porozumienia powierzyć instytucji pośredniczącej część zadań związanych z realizacją programu operacyjnego. I w ustawie jest też określone, jakie to są zadania.</u>
<u xml:id="u-37.18" who="#KrzysztofJurgiel">Ważny jest art. 28, który stanowi o tym, jakie projekty mogą być dofinansowane w ramach programów operacyjnych. Tutaj mamy trzy rodzaje projektów:</u>
<u xml:id="u-37.19" who="#KrzysztofJurgiel">- projekty indywidualne, które są określone w programie operacyjnym, zgłaszane przez beneficjentów;</u>
<u xml:id="u-37.20" who="#KrzysztofJurgiel">- projekty systemowe polegające na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych - i tutaj przykładem takich projektów są środki przeznaczone na realizację zadań urzędów pracy, PFRON-u czy procesów technologicznych;</u>
<u xml:id="u-37.21" who="#KrzysztofJurgiel">- projekty wyłonione w trybie konkursu.</u>
<u xml:id="u-37.22" who="#KrzysztofJurgiel">W kolejnych artykułach omawia się sposób przeprowadzenia konkursu i procedury. Tutaj komisja w art. 30 dokonała zmiany, jeśli chodzi o podmiot rozpatrujący protesty, bo wnioskodawca w ciągu 14 dni może złożyć pisemny protest, jeśli jego projekt nie został przyjęty w wyniku konkursu, i w przypadku regionalnych programów operacyjnych komisja postanowiła, aby instytucją odwoławczą był właściwy miejscowo wojewoda, a w projekcie rządowym było, że ma to być zarząd województwa. Uważaliśmy, że ten organ, który przeprowadzał konkurs, nie powinien rozpatrywać protestów. I dalej w kolejnych artykułach jest szczegółowo opisane, kto może się ubiegać, jakie są wymagania.</u>
<u xml:id="u-37.23" who="#KrzysztofJurgiel">Następny ważny artykuł dotyczy realizacji programów operacyjnych, ich monitorowania przez Komitet Monitorujący i sposobu powołania tych komitetów. Art. 36 ust. 2 stanowi, że minister pełniący funkcję instytucji zarządzającej programem operacyjnym - a w przypadku regionalnych programów operacyjnych minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego - w drodze zarządzenia powołuje Komitet Monitorujący.</u>
<u xml:id="u-37.24" who="#KrzysztofJurgiel">Przedostatni rozdział to zmiany w przepisach obowiązujących. Aby ustawa mogła być stosowana w tych 16 obszarach, które zostały wymienione w art. 2, należało dokonać zmian w 10 ustawach, a mianowicie: o lasach, o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia, o samorządzie województwa - zmieniając przede wszystkim terminologię dotyczącą nazwy sporządzanych dokumentów, które są przewidziane w ustawie o samorządzie województwa; a także w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, o Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Prawo wodne - tutaj należy zwrócić uwagę, że można będzie finansować urządzenia melioracji wodnych, co jest oczekiwane, myślę, przez środowiska związane z obszarami wiejskimi. Następnie sprawa transportu kolejowego. A także będą mogły być realizowane inwestycje w ochronie zdrowia i w szkolnictwie wyższym.</u>
<u xml:id="u-37.25" who="#KrzysztofJurgiel">W rozdz. 7 zawarto przepisy przejściowe i końcowe. Ważne stwierdzenia to to, że Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007–2013, przyjęte przez Radę Ministrów z dniem wejścia w życie ustawy, stają się planem wykonawczym w rozumieniu tej ustawy, że do sporządzonych do tego czasu dokumentów, czyli strategii rozwoju kraju, nie stosuje się terminów i trybu przewidzianego w ustawie. Programy operacyjne, które obejmują lata 2007–2013, sporządzone przed dniem wejścia w życie ustawy, stają się programami operacyjnymi w rozumieniu niniejszej ustawy. I te dokumenty w ciągu trzech miesięcy od momentu wejścia w życie ustawy mają być dostosowane do przepisów tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-37.26" who="#KrzysztofJurgiel">Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem części artykułów, które wchodzą w życie 1 stycznia 2007 r.</u>
<u xml:id="u-37.27" who="#KrzysztofJurgiel">Następnie członkowie komisji zadawali pytania, odbyła się dyskusja na temat rozwiązań przyjętych w ustawie. Posłowie Platformy Obywatelskiej zgłosili wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Wniosek ten nie uzyskał akceptacji komisji i zdecydowaną większością głosów projekt został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-37.28" who="#KrzysztofJurgiel">Chciałbym serdecznie podziękować wszystkim członkom komisji za pracę w komisji, za szybkie przeprowadzenie procedury tej ustawy, pomimo takiej sytuacji politycznej, jaka występuje w Sejmie. To jest bardzo ważny dokument - dokument, który umożliwi realizację programów pomocowych, które rząd opracował i opracowuje. I od 2007 roku będzie mógł być realizowany program rządu, który został powołany prawie rok temu, i program solidarnego państwa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#BronisławKomorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#BronisławKomorowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość panią poseł Izabelę Kloc.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#IzabelaKloc">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Ustawa ta ma kluczowe znaczenie dla prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego kraju i ściśle łączy się z polityką spójności Unii Europejskiej. Po raz pierwszy mamy tutaj do czynienia z dokumentem, który daje ramy prawne dla prowadzenia polityki rozwoju w sposób kompleksowy, usystematyzowany, skoordynowany i efektywny. Ta ustawa jest potrzebna, aby w jak najskuteczniejszy sposób wykorzystać szansę, którą nam daje uczestnictwo w unijnej polityce spójności - obecnie w latach 2007–2013.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#IzabelaKloc">Mamy na tę politykę spójności prawie 68 mld euro do wykorzystania przez najbliższe lata. Mamy jednocześnie doświadczenia z obecnego okresu programowania. Prawo i Sprawiedliwość od początku postulowało zmiany prawne, które mogą przyspieszyć i ułatwić prowadzenie polityki rozwoju kraju. Te zmiany już zaczęły obowiązywać. Przyjęliśmy program naprawczy, dzięki któremu Polska przesunęła się o cztery miejsca wyżej, jeśli chodzi o wydatkowanie środków unijnych w porównaniu z pozostałymi 10 krajami i w porównaniu z rokiem ubiegłym. Przepisy znowelizowanych dzięki Prawu i Sprawiedliwości ustaw odnoszące się do kwestii wykorzystania środków w obecnej perspektywie finansowej już działają. Przypominam tu o ustawie o Narodowym Planie Rozwoju, o ustawie o zamówieniach publicznych, które ułatwiły realizację projektów europejskich.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#IzabelaKloc">Obecnie proponowana ustawa jest ogromnym krokiem do przodu, jeśli chodzi o myślenie o rozwoju kraju generalnie, ale też w kontekście absorpcji środków unijnych na cele rozwojowe. Do niej dochodzi jeszcze przyjęty już przez rząd projekt ustawy o finansach publicznych.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#IzabelaKloc">Dotychczas polityka rozwoju kraju była prowadzona w sposób, można powiedzieć, chaotyczny, nigdy nie zostały zdefiniowane cele nadrzędne i w rezultacie różne instytucje w sposób niespójny, nieskoordynowany wydatkowały środki finansowe na bliżej niedookreślone cele. Skutkowało to niewątpliwie niższą niż możliwa do osiągnięcia dynamiką rozwoju cywilizacyjnego Polski.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#IzabelaKloc">Obecna ustawa każe myśleć i działać prorozwojowo, daje możliwości koncentracji środków unijnych na realizację celów rozwojowych najważniejszych dla Polski. Zostało to już odzwierciedlone w projektach dokumentów programowych, których wymaga od nas Komisja Europejska, takich jak Narodowa Strategia Spójności na lata 2007–2013 czy też wynikające z niej programy operacyjne: sektorowe i regionalne.</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#IzabelaKloc">Szczególnie ważne w ustawie jest upodmiotowienie samorządów wojewódzkich, które będą miały do swojej dyspozycji zgodnie z aktualną wersją Narodowej Strategii Spójności 40% środków w ramach polityki spójności. Dzięki tej ustawie samorządy wojewódzkie będą miały większą możliwość samodzielnego kreowania rozwoju regionalnego i dostosowania go do swoich potrzeb. Do tej pory, jak wiadomo, program regionalny tzw. ZPPOR na lata 2004–2006 był przygotowywany centralnie przez poprzednią ekipę rządową. Był taki sam w całym kraju. Nie uwzględniał specyfiki regionów. Obecna ustawa daje możliwość przygotowywania regionalnych programów operacyjnych w sposób zdecentralizowany. Najwięcej do powiedzenia mają tutaj samorządy wojewódzkie, które będą pełnić rolę instytucji zarządzającej. Dotychczas, jak wiemy, były instytucją wdrażającą, wybierały projekty, ale ostatecznie to wojewoda podpisywał umowy finansowania projektów. Rodziło to wiele nieporozumień i opóźniało realizację projektów. Teraz to marszałkowie będą mieli narzędzie i środki finansowe do realizacji polityki rozwoju regionalnego.</u>
<u xml:id="u-39.6" who="#IzabelaKloc">Ustawa ta porządkuje i definiuje wiele aspektów polityki rozwoju.</u>
<u xml:id="u-39.7" who="#IzabelaKloc">Po pierwsze, wymienia najważniejsze obszary, w jakich jest ona prowadzona, takie jak: promocja zatrudnienia, rozwój obszarów wiejskich, rozwój zasobów ludzkich, wspieranie rozwoju przedsiębiorczości.</u>
<u xml:id="u-39.8" who="#IzabelaKloc">Po drugie, ustawa wskazuje podmioty, które prowadzą tę politykę rozwoju, określa tryb współpracy między nimi. Także wymienia bardzo precyzyjnie zadania poszczególnych podmiotów. Jednocześnie mocno uspołecznia procesy decyzyjne. Daje możliwość wyrażania swojej opinii o decyzjach dotyczących ważnych spraw rozwojowych podejmowanych przez marszałków właśnie samorządom niższego szczebla: powiatowego, gminnego, partnerom społecznym i gospodarczym, m.in. poprzez ustanowienie tzw. konferencji współpracy przy właściwym miejscowo wojewodzie. To duży krok w kierunku sektora samorządowego i pozarządowego.</u>
<u xml:id="u-39.9" who="#IzabelaKloc">Po trzecie, ustawa systematyzuje jasno i szeroko podstawowe dokumenty konieczne do prowadzenia polityki strukturalnej, a także tryb przygotowywania projektów strategii rozwoju kraju, strategii sektorowych, rozwoju województw, dalej, programów operacyjnych i spinających je planów wykonawczych. Daje możliwość, wręcz wymaga zastosowania przy programowaniu wszelkich zasad aktywnego planowania strategicznego i podejścia hierarchicznego do porządkowania celów rozwojowych. Uwzględnia się przy tym analizę przyczynowo-skutkową, co przełoży się niewątpliwie na wzrost dynamiki rozwojowej naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-39.10" who="#IzabelaKloc">Po czwarte wreszcie, ustawa wychodzi naprzeciwko projektodawcom uczestniczącym w konkursach na projekty. Z jednej strony umożliwia szybsze i bardziej obiektywne podejmowanie decyzji co do projektów - nie ma słynnych komitetów sterujących, a od sprawności samorządów wojewódzkich będzie zależało tempo prac nad wyborem projektów i podpisywanie umów - ale z drugiej strony każdy projektodawca też będzie mógł złożyć protest, który w przypadku regionalnych programów będzie rozpatrywał wojewoda, czyli instytucja niebiorąca bezpośrednio udziału w decyzjach o dofinansowaniu projektu. Dotychczasowe doświadczenia z wyboru projektów nie są zadowalające, o czym już wielokrotnie na tej mównicy wspominałam. Ta ustawa czyni system wyboru projektów bardziej przejrzystym.</u>
<u xml:id="u-39.11" who="#IzabelaKloc">Jednym z elementów tej przejrzystości jest prowadzenie na poziomie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dla wszystkich dziedzin objętych programami operacyjnymi listy ekspertów, którzy będą brali udział w ocenie projektów, a będą musieli spełnić warunki określone w rozporządzeniu. Zapewni to rzetelność, bezstronność w ocenie projektów na wyższym poziomie niż w obecnym okresie programowania.</u>
<u xml:id="u-39.12" who="#IzabelaKloc">Reasumując, pragnę powiedzieć, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera projekt ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Dzięki tej ustawie sprawniejszy będzie proces wykorzystywania środków, zarówno unijnych, jak i krajowych, służących rozwojowi naszego kraju nawet przez najbliższe 10 lat.</u>
<u xml:id="u-39.13" who="#IzabelaKloc">Prawo i Sprawiedliwość już w swoim programie wyborczym postulowało, by polityka regionalna Unii Europejskiej służyła pobudzaniu rozwoju gospodarczego Polski między innymi przez finansowanie postępu technologicznego i innowacyjnego, wspieranie konkurencyjności i przedsiębiorczości, z naciskiem na rozwój społeczno-gospodarczy regionów przy wschodniej granicy Unii Europejskiej, ale bez umniejszania roli regionów rozwijających się szybciej. Wyrazem tego są podejmowane przez premiera i Radę Ministrów decyzje odnośnie do podziału środków. Ta ustawa stwarza dobre warunki, by sprawiedliwie dzielić środki finansowane, ale też elastycznie reagować na najpilniejsze potrzeby regionów słabiej rozwiniętych, jak również przekazywać środki na prorozwojowe projekty w województwach o wyższym stopniu rozwoju, i tak na pewno będziemy czynić.</u>
<u xml:id="u-39.14" who="#IzabelaKloc">Ustawa ta potrzebna jest naszemu krajowi. Trzeba przyjąć ją jak najszybciej, by pełną parą ruszyć w 2007 rok, pierwszy rok Nowej Perspektywy Finansowej, która daje Polakom nadzieję na szybki, konsekwentnie kreowany przez Prawo i Sprawiedliwość rozwój kraju. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-39.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Tomasza Szczypińskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#TomaszSzczypiński">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zacznę od historii ustawy, tego projektu, a właściwie problematyki, którą on porusza.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#TomaszSzczypiński">Mija prawie rok, odkąd funkcjonuje ten rząd. Mówiłem z tej mównicy przy innych dyskusjach o polityce rozwoju, o NPR, o innych ustawach i chcę podkreślić i powtórzyć pewne uwagi z tym związane. Przez te prawie 12 miesięcy rząd i pani minister złamaliście ustawę o Narodowym Planie Rozwoju przyjętym przez Sejm w poprzedniej kadencji. Nie trzymała się pani minister ustaleń uzgodnień zapisanych w tej ustawie i przekroczyła terminy, które były w niej zawarte, jednocześnie równolegle opracowując i przedstawiając Radzie Ministrów różnego rodzaju dokumenty nieprzewidziane z nazwy w przepisach, na przykład strategię rozwoju kraju itp. Można było - o tym mówiłem z tej mównicy podczas dyskusji o zmianie ustawy o Narodowym Planie Rozwoju, która ograniczała jego funkcjonowanie tylko do lat 2004–2006 - to wszystko zrobić (mieliśmy też swoje uwagi do ustawy o NPR), ale zaczynając od zmian ustawowych, a nie dzisiaj po prawie roku próbując te zmiany wprowadzić dopiero ustawowo, niezależnie od tego, że już rząd pracował inaczej, niż stanowiły obowiązujące dotychczas przepisy.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#TomaszSzczypiński">Mówiłem z tej mównicy, że lepiej byłoby najpierw przyjąć taką ustawę, o której dzisiaj mówimy, a potem uchylić obowiązywanie NPR, czyli tej poprzedniej ustawy, która mówiła również o roku 2007 i dalszych latach. Dzisiaj przyjmujemy tę ustawę w takiej kolejności. Chciałem to podkreślić na początku swego wystąpienia. To, że mówię prawdę, że jesteśmy w sytuacji niewłaściwej chronologii, potwierdza art. 48 projektu przedstawionego przez rząd, w którym jest zapisane, że Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007–2013, przyjęte przez Radę Ministrów wcześniej, stają się planem wykonawczym w rozumieniu ustawy. Terminów i trybu uzgodnień, o których mowa w art. 11, nie stosuje się do Strategii Rozwoju Kraju 2007–2013 przyjętej przez Radę Ministrów przed tą ustawą, wcześniej nie występującą. Programy operacyjne obejmujące okres przygotowań na lata 2007–2013 przyjęte przed dniem wejścia w życie ustawy stają się programami operacyjnymi w rozumieniu niniejszej ustawy. Ten artykuł jasno wskazuje, że rząd na wniosek pani minister kreował dokumenty, których nie było w NPR, narodowej strategii rozwoju kraju, a dopiero teraz próbuje to usankcjonować prawnie. To jest pierwsza uwaga.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#TomaszSzczypiński">Druga uwaga jest następująca: Ten projekt wedle intencji rządu miał służyć wprowadzeniu w Polsce zarządzania strategicznego, tymczasem tak naprawdę odnosi się on tylko do okresu 2007–2013, i to jeszcze w kontekście szeregu dokumentów, które już są przyjęte przed wejściem w życie ustawy, a będą aktualizowane wedle ostatniego ustępu art. 48.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#TomaszSzczypiński">Ustawa w sposób szczątkowy traktuje o sprawach najważniejszych, czyli sposobie tworzenia i zawartości strategii rozwoju kraju, natomiast bardzo szczegółowo, niezwykle skrupulatnie skupia się na sprawach drobnych, technicznych, które ponadto nie powinny być przedmiotem regulacji. Mam na myśli na przykład te konferencje (art. 7–8), o których już była mowa - chwaliłem wystąpienia moich przedmówców - my natomiast będziemy wnosili o to, aby skreślić art. 7 i 8. O tym za chwilę będę mówił przy poprawkach.</u>
<u xml:id="u-41.5" who="#TomaszSzczypiński">Strategia rozwoju kraju jest określona w średnioterminowej perspektywie, zaledwie na 7 lat. Uważamy, że to jest perspektywa za krótka dla kształtowania strategii rozwoju kraju. Powinna być co najmniej 15-letnia.</u>
<u xml:id="u-41.6" who="#TomaszSzczypiński">Ponadto projekt zakłada prawdziwą piramidę programową: strategia rozwoju kraju, strategie sektorowe, plan wykonawczy, programy operacyjne, co przy zapisach ustawy o konieczności dostosowania istniejących strategii i programów do zapisów tej ustawy oznacza w najbliższym czasie istotną koncentrację na tworzeniu dokumentów zamiast na realizacji celów rozwojowych kraju.</u>
<u xml:id="u-41.7" who="#TomaszSzczypiński">Z ustawy wyłącza się również problematykę rozwoju obszarów wiejskich oraz sektora rybołówstwa. Zwracamy też uwagę na to, że kwestie polityki spójności Unii Europejskiej są opisane tylko z uwzględnieniem ograniczenia kompetencji samorządu województwa i pełnego przejęcia władzy w tym zakresie przez rząd. Błędnie z zarządzania strategicznego wyłączno rozwój obszarów wiejskich i sektora rybołówstwa, bo czym innym jest przecież finansowanie krajowych działań rozwojowych ze środków Unii Europejskiej według zasad określonych w prawodawstwie wspólnotowym, a czym innym jest własna strategia rozwoju tych obszarów, która powinna wynikać ze strategii rozwoju kraju i być jej częścią.</u>
<u xml:id="u-41.8" who="#TomaszSzczypiński">Z procesu tworzenia strategii rozwoju kraju wyeliminowano najważniejszy organ, czyli Sejm i parlament, a przecież strategia rozwoju kraju, by posiadać moc wiążącą, powinna być przyjmowana, w naszym odczuciu i w moim odczuciu, w formie ustawy, a projekt przewiduje zaledwie formę uchwały Rady Ministrów, która nie stanowi źródła prawa.</u>
<u xml:id="u-41.9" who="#TomaszSzczypiński">Jak wspomniałem, również okres przewidziany na te zmiany wydaje się za krótki.</u>
<u xml:id="u-41.10" who="#TomaszSzczypiński">Uważamy, że w ustawie są sformułowania bardzo ogólne, a czasami bardzo szczegółowe, ale takie, które w ogóle nie powinny się znaleźć w ustawie. Na pewno ten dokument - z przykrością to muszę stwierdzić - nie jest lepszy w porównaniu z dawniej obowiązującą ustawą o Narodowym Planie Rozwoju ani nie wychodzi naprzeciw oczekiwaniom, chociaż, jak mówiłem, poprzedni NPR wymagał zmian. Jednak te zmiany, pani minister, nie tylko nie spełniają oczekiwań, lecz przede wszystkim nie będą dobrze służyły polityce rozwojowej.</u>
<u xml:id="u-41.11" who="#TomaszSzczypiński">Przedstawię teraz kilka spraw szczegółowych i poprawek, które będziemy zgłaszali, niezależnie od tego, iż uważamy, że ta ustawa, o czym w pierwszym czytaniu też mówiliśmy, nie spełnia naszych oczekiwań i raczej powinna być odrzucona. Oczywiście tryb pracy jest taki, jak mówiłem, czyli dostaliśmy tę ustawę 12 września i do pierwszego czytania tak ważną ustawę skierowano do komisji. Wysoka Izba nie miała możliwości pochylenia się nad tą ustawą w normalnym trybie pracy parlamentu. Jest to w kontekście tego, co mówiłem o historii i o tych już 12 miesiącach funkcjonowania oraz o różnego rodzaju kłopotach i perturbacjach z kolejnością wywiązywania się z ustaleń ustawy o NPR i modyfikacji tej ustawy oraz nowej ustawy, ten tryb, kiedy po 12 miesiącach mamy te dokumenty już w większości przygotowane, a pierwsze czytanie odbywa się w połączonych komisjach, a nie podczas plenarnego posiedzenia Sejmu, niewątpliwie utrudnia pracę nad tą ustawą; aczkolwiek zgłaszałem w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej poprawki, które zmierzają do następujących zmian: po pierwsze, skreśla się art. 7 i 8 odnośnie do wspomnianych już przeze mnie konferencji. Kuriozalne są dla mnie zapisy mówiące o tym, że takiej konferencji ma przewodniczyć wojewoda. Zapisy, które się tam pojawiają, tak naprawdę nie były konsultowane z samorządami regionalnymi, chociaż w uzasadnieniu pisze się, iż Komisja Trójstronna to przyjęła. Zaskakujące i nieuzasadnione jest rozwiązanie powierzające wojewodzie rolę inicjatora i przewodniczącego stałej konferencji współpracy w ramach realizacji regionalnego programu operacyjnego i strategii rozwoju województwa. Za przygotowanie i realizację regionalnego programu operacyjnego odpowiedzialny jest zarząd województwa, co powinno znaleźć dobitne podkreślenie w treści samej ustawy. W związku z tym wnosimy o skreślenie art. 7 i 8.</u>
<u xml:id="u-41.12" who="#TomaszSzczypiński">Chcemy również w poprawce drugiej - art. 11 ust. 4 - aby brzmienie tego artykułu było zgodne z naszymi oczekiwaniami i zdrowym, wydaje się, rozsądkiem w sensie rangi strategii rozwoju kraju, aby ta strategia była przyjmowana w trybie ustawy.</u>
<u xml:id="u-41.13" who="#TomaszSzczypiński">Trzecia poprawka dotyczy art. 15 i wiąże się z programami operacyjnymi, które są ustanawiane w ramach realizacji strategii rozwoju kraju. Chcemy też, aby - wnosimy o to w poprawce nr 4 - regionalny program operacyjny był przyjmowany nie przez zarząd, lecz przez sejmik województwa. Również odwołania w przypadku regionalnych programów operacyjnych chcemy, aby były rozpatrywane nie przez wojewodę, ale przez zarząd województwa. Są to poprawki, które pokazują kierunek myślenia o rozwoju, w tym o rozwoju regionalnym, które wnosimy jako Platforma Obywatelska. Ich spełnienie wydaje się naturalne i ważne dla samorządności lokalnej, wojewódzkiej i regionalnej. Zwracam również uwagę na to, że w wielu punktach - o co jeszcze będziemy chcieli zapytać panią minister w trakcie dyskusji - pomijane są lokalne samorządy gminne, powiatowe, zarówno w kształcie samej konferencji proponowanej w art. 7, jak i w kilku innych miejscach. Widzimy tu dużo niespójności.</u>
<u xml:id="u-41.14" who="#TomaszSzczypiński">Jeśli chodzi o inne przepisy, które zmienia ta ustawa, chciałem powiedzieć tylko o jednej sprawie, która wydaje się ważna do wprowadzenia. W przepisach zmieniających zawarto szereg zmian w różnych aktach prawnych, natomiast pominięto w moim odczuciu kluczową sprawę koniecznej nowelizacji...</u>
<u xml:id="u-41.15" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-41.16" who="#TomaszSzczypiński"> Już kończę, panie marszałku. Pominięto sprawę koniecznej nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym, która umożliwiłaby współfinansowanie inwestycji szkół wyższych przez jednostki samorządu terytorialnego. Dziś tego nie można zrobić, co stanowi zasadniczy problem w przypadku realizacji projektów inwestycyjnych szkół wyższych ze źródeł Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wydaje się, że w tej masie różnych zmian w różnych ustawach ta zmiana w ustawie o szkolnictwie wyższym powinna być wprowadzona. Jest to dla mnie szczególnie istotne, bo znam te problemy, jako że Kraków, z którego mam mandat poselski, ma prężny, duży ośrodek akademicki i z tymi problemami też się tam borykamy.</u>
<u xml:id="u-41.17" who="#TomaszSzczypiński">Reasumując, zgłaszam, panie marszałku, te poprawki w imieniu klubu parlamentarnego, prosząc o ich przeanalizowanie i przyjęcie w pracy nad projektem ustawy. Jeśli zaś chodzi o głosowanie nad ustawą, to będziemy to analizowali po uwzględnieniu tych poprawek, aczkolwiek dzisiaj wydaje się, iż ta ustawa nie spełnia oczekiwań i powinna być zmieniona oraz przyjęta w innym kształcie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-41.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu w imieniu klubu SLD pana posła Jana Kochanowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, zawartego w sprawozdaniu Komisji Gospodarki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej (druk nr 1010).</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#JanKochanowski">Trzeba powiedzieć, że założeniem tego projektu jest stworzenie podstaw prawnych, które mają na celu usystematyzowanie sposobu prowadzenia polityki, określenie podmiotów prowadzących tę politykę oraz zasad ich współpracy; wskazuje się wszystkie źródła finansowania tej polityki. Wskazuje się również na to, że za realizację polityki rozwoju w skali kraju będzie odpowiadać Rada Ministrów, w regionie - samorząd województwa, a na poziomie lokalnym - samorządy powiatowe i gminne. Wskazuje się też metody realizacji tej polityki. Mają być określone w strategiach rozwoju, a uszczegółowione w programach operacyjnych. Strategiami rozwoju mają być: strategia rozwoju kraju, strategie sektorowe, strategie województw i strategie rozwoju regionalnego. Ten projekt zakłada, że strategia rozwoju kraju ma określać kierunki rozwoju Polski na 7 lat, a wydaje się, że jest to okres zbyt krótki, by planować strategicznie kierunki rozwoju kraju. Niemniej jednak takie założenia przyjęto w tym projekcie. Realizacji tej strategii i strategii sektorowych mają służyć krajowe programy operacyjne. Określa się zasady współpracy między rządem a samorządem województw, czyli określa je tzw. kontrakt wojewódzki. Takie porozumienia, jak się podaje, będą zawierane tylko wówczas, kiedy rzeczywiście będą dofinansowane działania regionalne przez rząd.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#JanKochanowski">Przyjęcie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju zaliczyć należy do najpilniejszych zadań parlamentu. Tu pojawia się znak zapytania, bo to jest bardzo pilna ustawa. Jest to ustawa decydująca właściwie o uruchomieniu środków wsparcia z Unii Europejskiej, biorąc pod uwagę fakt, że Polska w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności otrzyma przecież około 60 mld euro. Można powiedzieć, że większość działań o charakterze rozwojowym będzie wspierana przez środki unijne, przy obowiązującym wkładzie własnym ze źródeł krajowych. Tak więc tym bardziej jest to ważne, że do 1 stycznia 2007 r., a więc daty, od której teoretycznie będzie można uruchamiać unijne wsparcie, mamy przecież czas. Niedawno znowelizowano ustawę o Narodowym Planie Rozwoju i ona właściwie dotyczy kończącej się perspektywy finansowej na lata 2004–2006, będziemy niektóre jej zapisy stosować do już rozdzielonych generalnie środków do końca 2008 r., czyli według tej reguły n+2. Narodowy Plan Rozwoju spełniał swoje zadanie i wzorem mojego poprzednika chcę powiedzieć, że rzeczywiście można było kontynuować i rozwijać tę ustawę lub uchylić jej obowiązywanie wtedy, kiedy znaleźlibyśmy lepsze rozwiązania niż te, które proponuje obecnie rząd. Natomiast problem wykorzystania środków europejskich - i tutaj próba chwalenia się dzisiaj, że posuwamy się - to problem realizacji poszczególnych inwestycji i wykorzystania tych środków, bo problem wejścia w realizację projektów, rozpoczęcia inwestycji, ich zaawansowania i kontroli polegał na tym, że dzisiaj są efekty tego, co wprowadzono w ramach Narodowego Planu Rozwoju, a nie, powiedzmy, nowych działań czy działań ministerstwa.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#JanKochanowski">Jak wiemy, w nowej perspektywie nie będzie już Narodowego Planu Rozwoju, bo aktualnie trwają prace nad programami operacyjnymi na poziomie czy krajowym, czy regionalnym, ale przecież warunkiem uruchomienia funduszy na lata 2007–2013 nie jest tylko przyjęcie dokumentów operacyjnych przez rząd czy zarząd województwa i przez komisję. Uruchomienie wszystkich środków będzie mogło nastąpić przecież dopiero po dokonaniu unijnego audytu struktur wdrażających. Dlatego też od przyjęcia tej ustawy może zależeć termin uruchomienia unijnego wsparcia.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#JanKochanowski">W proponowanej ustawie można dostrzec pozytywną stronę nowej regulacji, a mianowicie odejście od wielostopniowego mnożenia przepisów wykonawczych czy stosowanych w ustawie o NPR. Być może pierwsza faza wejścia w wykorzystanie środków, wrażliwość na to, by te środki nie przepadały, była przeregulowana systemem, niemniej jednak rezygnacja, powiedzmy, z wielostopniowych kontroli, monitoringu jest krokiem właściwym. Moglibyśmy w tym miejscu powiedzieć, że jest to właściwy krok i takie kroki będziemy popierali, bo przecież wszystkim nam powinno zależeć na tym, aby środki z Unii Europejskiej przeznaczone na wsparcie naszego rozwoju były przez Polskę w pełni i jak najlepiej wykorzystane. Jeśli można przecież uprościć procedury, ułatwić dostęp do środków europejskich, sprawniej zarządzać realizacją poszczególnych projektów oraz ich monitorowaniem i kontrolą, to trzeba to zdecydowanie robić. Takie inicjatywy rzeczywiście będą znajdowały w naszym klubie uznanie i poparcie.</u>
<u xml:id="u-43.5" who="#JanKochanowski">Trzeba jednak również powiedzieć, że tych parę pozytywnych zdań, które wygłosiłem, to chyba wszystkie sprawy, o których można mówić pozytywnie. Chcę zauważyć, że od kilku miesięcy ten rząd krok po kroku prowadzi politykę ograniczenia kompetencji samorządów terytorialnych. Tak też jest i w tym projekcie. Z jednej strony widzimy, że odchodzi się od instytucji regionalnych komitetów sterujących, ale na to miejsce powstają stare konferencje współpracy. Czy to jest struktura, która będzie podlegać unijnemu audytowi? Można tak przypuszczać, gdyż skład konferencji jest prawie identyczny jak komitetów sterujących z jedną różnicą: odbiera się przywództwo marszałka sejmiku, który stał na czele regionalnych komitetów sterujących, a konferencje powołuje i stoi na ich czele wojewoda, czyli jest wyraźne odejście od samorządów i przekazanie władzy administracji rządowej.</u>
<u xml:id="u-43.6" who="#JanKochanowski">Ustawa wprowadza również dość znaczne zmiany w zakresie kompetencji organów województw oraz charakteru i struktury dokumentów strategicznych i operacyjnych. Jeśli chodzi o podstawowy dokument regionalny - strategię rozwoju województwa, nowa ustawa proponuje dokonanie nowelizacji w ustawie o samorządzie województwa, dodając w art. 11 ust. 1c dwa istotne punkty określające, że strategia powinna zawierać również listę projektów o szczególnym znaczeniu dla osiągnięcia celów strategicznych rozwoju województwa, ale również prognozę wysokości środków publicznych służących realizacji wymienionych wyżej projektów.</u>
<u xml:id="u-43.7" who="#JanKochanowski">Jest to przeniesienie na poziom strategii zapisów lokowanych w regionalnych programach operacyjnych. Problem polega na tym, że nowelizacja strategii regionalnych dokonana została przed kilku miesiącami, przedsięwzięcia inwestycyjne wskazane były na poziomie priorytetów i działań. Nie było wówczas podstaw do budowy tabeli finansowych. Czy po wejściu ustawy w życie strategie regionalne będą wymagać kolejnej pilnej aktualizacji, czy wystarczy przeniesienie do strategii projektów wskazanych w regionalnych programach operacyjnych? To są pytania, które rzeczywiście wzbudzają pewną niespójność.</u>
<u xml:id="u-43.8" who="#JanKochanowski">Nawet kolejna zmiana, czyli przeniesienie całej procedury programowania oraz realizacji programu na poziom zarządu województwa, jest bez wątpienia uproszczeniem prowadzonej polityki rozwoju, ale czy nie jest to zabranie samorządowi województwa konstytucyjnego prawa do kreowania polityki w wymiarze regionalnym? Tak jak w wymiarze krajowym Sejm powinien kreować politykę kraju, tak samo na szczeblu regionalnym sejmik jest tym, który powinien nadawać ton.</u>
<u xml:id="u-43.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-43.10" who="#JanKochanowski">Jeszcze moment, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-43.11" who="#JanKochanowski">Chciałbym również powiedzieć, że kolejnym zapisem w projektowanym projekcie ustawy budzącym podejrzenie o zamiar decydowania czy też wpływania na kształt listy projektów jest zapis przekazujący kompetencje rozpatrywania protestów w przypadku regionalnych programów przez wojewodę.</u>
<u xml:id="u-43.12" who="#JanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ku przestrodze rządzących chciałbym przytoczyć słowa pani minister ds. rozwoju i samorządu terytorialnego Moniki Lamperth, która na zamkniętym spotkaniu powiedziała, iż dokona takiej prawnej manipulacji, aby opozycja, która wygrała niedawne wybory samorządowe, nie mogła rozdzielać państwowych pieniędzy w terenie. Wystarczy zmniejszyć kompetencje władz samorządowych, a wtedy nasi będą mogli nadal rozdzielać państwowe pieniądze. Na Węgrzech wybuchł kolejny skandal. Mam nadzieję, iż ten rząd nie myśli w sposób podobny i nie czyni tego w sposób taki, jak to powiedziała pani minister na Węgrzech.</u>
<u xml:id="u-43.13" who="#JanKochanowski">Jeszcze chociaż w dwóch zdaniach powiem, że sposób uchwalenia tej ustawy budzi nasz sprzeciw i kontrowersje, bo art. 37 ust. 2 wyraźnie mówi, że pierwsze czytanie powinno odbyć się na posiedzeniu Sejmu, dlatego że jest to sprawa regulująca ustrój i właściwości władz publicznych, a nie w komisjach. W czwartek odbyliśmy w sposób pilny spotkanie dwóch komisji i chcę powiedzieć, że zgodnie z art. 36 ust. 6 opinie komisji samorządowych powinny być dostarczone na piśmie posłom zasiadającym w tych komisjach. Nie zostały dostarczone, nie było żadnych ekspertyz, nie było żadnego przedstawiciela korporacji samorządowych, który mógłby wyrażać opinie. W związku z powyższym cały szereg procedur świadczy o tym, że tak właśnie myślicie, że chcecie zagarnąć władzę centralnie...</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#BronisławKomorowski">Panie pośle, proszę zmierzać do konkluzji.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#JanKochanowski">...w taki sposób, żeby dzielić środki i krajowe, i europejskie centralnie.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#JanKochanowski">W związku z powyższym zgłaszamy szereg poprawek. Chcemy przywrócić rolę samorządów. Zgłaszamy 13 poprawek. Mam nadzieję, że ponownie zastanowimy się nad tym. Uzależniamy poparcie tej ustawy od tego, czy te propozycje zostaną uwzględnione, ale w dalszym ciągu uważamy, że ta ustawa jest niezbędna, bo termin wykorzystania środków europejskich zbliża się i wszystkim nam powinno zależeć, żeby zostały wykorzystane w pełni. Zgłaszam poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Bolesława Borysiuka o zabranie głosu w imieniu klubu Samoobrona RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#BolesławBorysiuk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie rządowego projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 12 września br., druk sejmowy nr 963.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#BolesławBorysiuk">Niewątpliwie jest to projekt oczekiwany od dłuższego czasu zarówno przez kręgi rządowe, jak i przez jednostki samorządu terytorialnego, ale także przez organizacje pozarządowe i opinię publiczną. Stanowi on mimo pewnych swych słabości i niekonsekwencji, o czym mówili moi przedmówcy, wyraźny postęp w stosunku do dotychczasowych regulacji w dziedzinie określania ram prawno-organizacyjnych programowania rozwoju społeczno-gospodarczego. Dotyczy to szczególnie funkcjonowania Narodowego Planu Rozwoju, który w praktyce okazał się zbyt sztywny i nie zapewnił skutecznego wdrażania funduszy unijnych.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#BolesławBorysiuk">Należy przede wszystkim stwierdzić, że sama nazwa projektu ustawy dotyczy zasad prowadzenia polityki rozwoju, ale jest to ujęcie zbyt ogólne, bowiem w istocie chodzi o to, aby dotyczyła ona polityki zarówno regionalnej, jak i społeczno-gospodarczej w skali kraju, zarówno regionalnej, jak i sektorowej. Tak rozwinięty zakres powinien zostać odzwierciedlony w samej nazwie ustawy, bowiem w treści projektu, jak również w uzasadnieniu do projektu zakres ten jest tak właśnie określony.</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#BolesławBorysiuk">Wysoka Izbo! Projekt, naszym zdaniem, zbyt wąsko ujmuje istotę polityki rozwoju i cele rozwojowe. Polityka społeczno-gospodarcza powinna być ujmowana pod względem celów zgodnie z formułą przyjętą konwencją Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju OECD, której członkiem Polska została w 1996 r. Jest to bowiem formuła najtrafniejsza spośród wszystkich określeń i celów rozwoju społeczno-gospodarczego. Polityka rozwoju powinna zatem określać przede wszystkim jego cel. Zgodnie z konwencją OECD celem tym powinno być zapewnienie szybkiego i trwałego rozwoju gospodarczego, w tym osiąganie jak najwyższego poziomu zatrudnienia i życia społeczeństwa. Ta uwaga jest szczególnie zasadna i słuszna w odniesieniu do sytuacji społeczno-gospodarczej w naszym kraju. W tym kontekście utrzymanie stabilizacji finansowej państwa jest środkiem, a nie celem, polityki makroekonomicznej. Sama natomiast stabilizacja finansowa musi być ujmowana szeroko i dynamicznie w szerszym horyzoncie czasowym, tak jak i cały rozwój społeczno-gospodarczy.</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#BolesławBorysiuk">Niezbędne zatem jest włączenie do polityki rozwojowej od samego początku jej tworzenia także polityki finansowej jako istotnego elementu warunkującego realizację założeń polityki strukturalno-sektorowej i regionalnej. Na politykę finansową należy bowiem patrzeć jak na ważny instrument rozwoju, a nie tylko jak na ograniczenia i bariery, traktowane często dogmatycznie, co dotyczy głównie deficytu budżetowego i tzw. kotwicy budżetowej. Polityka rozwoju powinna więc zawierać w sobie zarówno politykę finansową, to jest politykę fiskalno-budżetową i pieniężną, jak i strategię finansów publicznych.</u>
<u xml:id="u-47.5" who="#BolesławBorysiuk">Wysoka Izbo! W zakresie polityki rozwoju, naszym zdaniem, powinno znaleźć się również bardziej aktywne zabieganie i przyciąganie inwestycji zagranicznych oraz wspieranie i ułatwianie całego procesu inwestowania. Do działań z zakresu zwiększania konkurencyjności gospodarki - art. 2 pkt 14 - należałoby aktywnie włączyć zwiększanie potencjału rozwojowego i zdolności konkurencyjnej samych regionów, a nie tylko branż i przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-47.6" who="#BolesławBorysiuk">Sprawa roli i składu konferencji - art. 7. Chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wyrazić uznanie dla zmian w pierwotnym projekcie rządowym dokonanych przez połączone Komisje Gospodarki oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, a dotyczących umocowania w składzie konferencji marszałka województwa jako jej wiceprzewodniczącego oraz zabezpieczenia, naszym zdaniem, aktywnej roli samorządu terytorialnego wszystkich szczebli, jak również samorządu gospodarczego w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-47.7" who="#BolesławBorysiuk">Wysoka Izbo! Jest wielce zastanawiające, dlaczego tak ważny dokument, jak Strategia Rozwoju Kraju, ma być przyjmowany jedynie przez Radę Ministrów i to w drodze uchwały, a władza ustawodawcza będzie jedynie informowana o jego założeniach. Te kwestie należałoby przedyskutować właśnie tu w Sejmie, który powinien zająć w tej sprawie jednoznaczne stanowisko. Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej uważa, że to Wysoka Izba powinna określić, jaka ma być rola komisji sejmowej i całego Sejmu w kształtowaniu głównych założeń i kierunków polityki społeczno-gospodarczej kraju. To ma być przecież dokument określający rozwój kraju w aż 7-letniej perspektywie, natomiast Krajowy Program Operacyjny, o czym mówi art. 19, mógłby być przyjmowany przez Radę Ministrów, tak jak stanowi to projekt. Programy te przed ich przyjęciem powinny być opiniowane przez odpowiednie komisje sejmowe.</u>
<u xml:id="u-47.8" who="#BolesławBorysiuk">Odnośnie do aktualizacji strategii rozwoju wydaje się, iż przewidziany w ustawie w art. 12 4-letni okres może być za długi, gdyż rzeczywistość społeczno-gospodarcza zmienia się dynamicznie, co wymaga częstej, jak pokazało życie, aktualizacji założeń i wskaźników zarówno makroekonomicznych, jak i branżowych oraz regionalnych. Należy przedyskutować także kwestie umiejscowienia przedmiotowej ustawy w całości działań rządu w zakresie maksymalnego wykorzystania dostępu do środków unijnych na rozwój kraju, zwłaszcza w kontekście innych ustaw i regulacji. Mamy bowiem dotychczas do czynienia ze zjawiskiem niepełnego i nierównomiernego, a wyborcy podkreślają, że często niesprawiedliwego, wykorzystania przyznanych Polsce środków unijnych. Szczególnie ostro widać to na przykładzie ściany wschodniej. Być może przyczyna tego niedobrego zjawiska leży nie tyle w praktyce, o czym mówi się najczęściej, ile w niedoskonałych regulacjach prawnych. Nie widzimy w procedowanym projekcie ustawy wyraźnych rozwiązań systemowo-organizacyjnych, zabezpieczających przed niepełnym wykorzystaniem i rozproszeniem środków unijnych. Trzeba montować takie mechanizmy, które wyraźnie określiłyby odpowiedzialność za te zjawiska i w porę ostrzegały przed ich negatywnymi skutkami. Idzie tu o odpowiedni system monitoringu i wczesnego ostrzegania.</u>
<u xml:id="u-47.9" who="#BolesławBorysiuk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ponieważ mój Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej konsekwentnie stoi na stanowisku, że Strategia Rozwoju Kraju, jako niezwykle ważny dokument, powinna być przyjęta w drodze ustawy i powinna mieć charakter trwały, zgłaszamy poprawkę do art. 10 i wnosimy o skierowanie projektu ustawy ponownie do Komisji Gospodarki oraz do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-47.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję za poprawkę.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Sosnowskiego w imieniu klubu LPR.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#AntoniSosnowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin wobec rządowego projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, zawartego w druku nr 1010.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#AntoniSosnowski">Celem podstawowym omawianego projektu ustawy jest stworzenie ram prawnych, które usystematyzują sposób prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego. Dotychczas w Polsce polityka rozwoju nie była prowadzona w sposób należycie skoordynowany. W konsekwencji instytucje publiczne odpowiedzialne za poszczególne sfery działań rozwojowych wydatkują środki publiczne w sposób niespójny, a często bywa, że podejmują działania wzajemnie sprzeczne. Z tych powodów pula środków publicznych przeznaczonych na cele rozwojowe, która jest zawsze ograniczona, jest wydatkowana w sposób niewystarczająco efektywny, co skutkuje niższą dynamiką rozwoju kraju.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#AntoniSosnowski">Pierwsza próba uporządkowania sposobu prowadzenia polityki rozwojowej została podjęta w ustawie z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego. Ustawa ta dotyczyła tylko koordynacji działań rozwojowych, podejmowanych przez rząd i przez samorządy województw. Kolejną regulacją prawną, dotyczącą koordynacji polityki i rozwoju, była ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju, zwana ustawą o NPR, która między innymi uchyliła wcześniej omawianą ustawę z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego. System wprowadzony ustawą o Narodowym Planie Rozwoju w praktyce nie okazał się wystarczająco elastyczny i nie zapewniał skutecznego wdrażania funduszy strukturalnych. W konsekwencji postanowiono ograniczyć działania tej ustawy w czasie do perspektywy lat 2004–2006 przy jednoczesnym przygotowaniu nowej ustawy wykorzystującej dotychczasowe doświadczenia.</u>
<u xml:id="u-49.3" who="#AntoniSosnowski">Wysoka Izbo! Projektowana ustawa zawarta w drukach nr 963 i 1010 będzie pierwszą regulacją prawną ujmującą kompleksowo zagadnienia sposobu prowadzenia polityki rozwoju, dotyczącą wszystkich podmiotów realizujących tę politykę i wszystkich źródeł jej finansowania. W czasie posiedzenia połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Gospodarki omawiany projekt ustawy został przyjęty prawie jednogłośnie, przy jednym tylko głosie przeciwnym.</u>
<u xml:id="u-49.4" who="#AntoniSosnowski">Klub parlamentarny będzie głosował za przyjęciem rządowego projektu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju zawartego w druku nr 1010 i za przystąpieniem do dalszych prac. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę, pan poseł Eugeniusz Grzeszczak - wystąpienie w imieniu klubu PSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#EugeniuszGrzeszczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zabrać głos w dyskusji nad sprawozdaniem o projekcie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#EugeniuszGrzeszczak">Omawiany projekt bez wątpienia należy do kategorii tych najważniejszych dla pomyślności Polski i Polaków. Reguluje bowiem kwestie dotyczące rozwoju naszego kraju, rozwoju społeczno-gospodarczego, który zasilony zostanie olbrzymią kwotą kilkudziesięciu miliardów euro w perspektywie najbliższych 7 lat. Należy więc zrobić wszystko, by te pieniądze zostały w całości i jak najlepiej wykorzystane. Projekt ustawy, przynajmniej w założeniach swego twórcy, czyli rządu, wychodzi, wydaje się, naprzeciw tym potrzebom. W jednym z pierwszych zdań uzasadnienia do projektu czytamy, że podstawowym celem ustawy jest stworzenie ram prawnych, które usystematyzują sposób prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego. Na podstawie dotychczasowych doświadczeń wypada jednak stwierdzić, że takie usystematyzowanie jest jak najbardziej konieczne. Dochodzi bowiem obecnie nazbyt często do sytuacji absurdalnych, polegających na tym, że gdzieś w jakimś miasteczku, gminie czy powiecie ludzie dynamiczni i z pomysłami, potrafiący racjonalnie zaplanować i zrealizować nawet bardzo śmiałe przedsięwzięcia, w momencie, proszę państwa, gdy decydują się na działania, natrafiają na biurokratyczny mur niemożności, zalewani są powodzią papierów, załączników, aneksów, dowiadują się, że to nie urząd miasta, urząd gminy, starostwo czy województwo, ale jakiś minister, jadą do ministerstwa właściwego i, odwrotnie, dowiadują się, że to w gminie czy w województwie można załatwiać sprawę. Często przepisy bywają niejasne, narażają potencjalnych beneficjentów unijnych środków na nadmierne, racjonalnie zupełnie nieuzasadnione, trudności. Między innymi dlatego poziom wykorzystania tych środków jest na tak rażąco niskim poziomie.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#EugeniuszGrzeszczak">W kontekście tych rozważań warto też przejąć się sprawozdaniem Komisji Europejskiej, bardzo świeżym, nowym, sprzed niespełna miesiąca, traktującym o realizacji budżetu Unii Europejskiej w 2005 r. Nie wypadliśmy w nim, mówiąc najdelikatniej czy najoględniej, dobrze. Wypadliśmy wręcz źle czy bardzo źle. Wynika z niego, że obok Czech mamy najgorsze wyniki w wykorzystaniu funduszy strukturalnych. W związku z tym unijna komisarz do spraw budżetu skierowała, jak to określiła, przyjacielskie ostrzeżenie do nowych państw członkowskich, a zwłaszcza tych największych, by podjęły dodatkowe wysiłki w celu zwiększenia wykorzystania tych funduszy. Co by było, gdybyśmy wcześniej, negocjując poprzez wicepremiera i ministra rolnictwa Kalinowskiego, nie wynegocjowali dopłat obszarowych? Wówczas te wskaźniki przedstawiałyby się jeszcze gorzej.</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#EugeniuszGrzeszczak">Myślę, że powinniśmy się tym ostrzeżeniem przejąć i realnie usprawnić mechanizmy absorpcji unijnych pieniędzy. Omawiany projekt ma temu właśnie służyć. Wypada się teraz zastanowić, czy istotnie służy on temu celowi. Fakt, że połączone komisje uporały się z nim w iście ekspresowym tempie i że nie zauważono potrzeby powołania podkomisji, świadczyć może o tym, że projekt rządowy nie budzi kontrowersji. Może też jednak świadczyć o tym, że zwyczajnie nie ma czasu na dyskusję i trzeba uchwalić to, co jest. Jednak o tym, że projekt budzi kontrowersje, wiemy przecież wszyscy. Pojawiające się zarzuty i wątpliwości wynikają, jak sądzę, z dwóch zasadniczych powodów. Po pierwsze, z dużych pieniędzy, których obieg w znaczącym stopniu ustawa określa. Po drugie, mówiąc w skrócie, z ambicji poszczególnych jednostek administracji publicznej i sektora pozarządowego, by posiadać jak największe kompetencje czy wpływy związane z rozdziałem tych dużych środków. Z jednej strony jest to zrozumiałe, z drugiej zaś należy zadbać o to, by poszczególne interesy pogodzić w celu jak najbardziej efektywnego rozdzielenia, a w konsekwencji wykorzystania unijnych pieniędzy, co przecież jest całkowicie zgodne z polską racją stanu.</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#EugeniuszGrzeszczak">Wysoki Sejmie! Przejdę obecnie do rozważań nad niektórymi zapisami. W art. 3 wskazano, kto prowadzi politykę rozwoju. W skali kraju ma to czynić Rada Ministrów, w regionie - samorząd województwa, w skali lokalnej - powiat i gminy. Od razu nasuwa się pytanie, dlaczego w regionie, a nie w województwie. Co to jest region? Nie ma u nas przecież takiego szczebla podziału terytorialnego. Lepiej chyba byłoby trzymać się obowiązującego ustawodawstwa i realiów ustrojowych, jeżeli chodzi o podział administracyjny państwa, i mówić w ustawie o skali kraju: województwie, powiecie i gminie. Niestety, w dalszej części ustawy te niekonsekwencje się powtarzają, bo na przykład już w art. 9 mówimy nie o strategii regionalnej, lecz wojewódzkiej. Dlaczego? Nie wiadomo.</u>
<u xml:id="u-51.5" who="#EugeniuszGrzeszczak">W ustawie wyraźnie czuje się ducha centralizacji, skupienia większości decyzji w rękach rządu. W art. 7 i 8 zapisano twór pod nazwą: stała konferencja współpracy. Powołuje ją nie marszałek województwa, lecz wojewoda, o czym tu mówili moi przedmówcy, on też przewodniczy jej pracom. Jednak z treści tych artykułów nie za bardzo wynika, po co ta konferencja ma funkcjonować, jakie ma mieć kompetencje i jaką moc sprawczą mają posiadać podejmowane przez ten twór, nazwany w ustawie konferencją, uchwały. Rodzą się zatem pytania: Po co w ogóle powstał ten byt? Czy nie będzie to niejako sejmik bis? Czy nie będzie wywoływał lokalnych konfliktów bądź napięć?</u>
<u xml:id="u-51.6" who="#EugeniuszGrzeszczak">W rozdziale 2. opisano strategie rozwoju. Wątpliwości budzi całkowite niemal wyłączenie parlamentu z procedury tworzenia strategii rozwoju kraju. Rada Ministrów przyjmuje ją w drodze uchwały. O tym fakcie prezes Rady Ministrów jedynie informuje Sejm i Senat. W art. 11 w ust. 3 zapisano wprawdzie, że Sejm i Senat mogą przeprowadzać debatę na temat polityki rozwoju w czasie trwania procedury opracowywania i uzgadniania strategii rozwoju kraju. Nic z tego nie wynika, panie i panowie posłowie, gdyż Sejm może przecież w każdej sprawie przeprowadzić debatę, z której jednak poza podjęciem ewentualnej uchwały nic nie musi wynikać ani dla rządu, ani dla żadnego innego podmiotu. Warto byłoby się zatem zastanowić nad tym, czy to nie Sejm powinien uchwalać strategię rozwoju kraju, którą później oczywiście realizowałby rząd, który za jej realizowanie odpowiadałby przed parlamentem. Mówili o tym moi przedmówcy. Waga problemu jest na tyle duża, że warto się nad takim rozwiązaniem bardzo poważnie zastanowić, tym bardziej że na poziomie województwa strategię uchwala sejmik, a nie zarząd województwa.</u>
<u xml:id="u-51.7" who="#EugeniuszGrzeszczak">Wreszcie w art. 20 jest mowa o kontrakcie wojewódzkim, w którym wiodącą rolę ma znów rząd. Kontrakt wojewódzki zawierany jest w zakresie i na warunkach określanych przez Radę Ministrów. Ponadto wojewoda może uzyskać uprawnienia ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego w zakresie nadzoru nad prawidłowością i wykorzystaniem pozyskiwanych środków. Mamy do czynienia w pewnym sensie z marginalizacją roli samorządu wojewódzkiego, co przecież widać gołym okiem. Nie oceniam tu jednoznacznie, czy to jest dobre, czy złe, stwierdzam jedynie fakt. Ostateczny pogląd możemy sobie wyrobić dopiero po wysłuchaniu pełnej argumentacji, pełnych argumentów przemawiających za takim rozwiązaniem z ust przedstawiciela rządu. Przy okazji nasuwa się pytanie w tej kwestii do sprawozdawcy komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela. Jakie powody sprawiły, że takie zapisy ograniczające kompetencje samorządu województwa znalazły się w tekście wypracowanym przez komisję? Czy to jest brak zaufania do samorządów, czy są inne merytoryczne powody? Radzi bylibyśmy przed głosowaniem o nich usłyszeć.</u>
<u xml:id="u-51.8" who="#EugeniuszGrzeszczak">Na koniec jeszcze jedna uwaga. Rząd argumentował, że jednym z powodów uzasadniających konieczność uchwalenia ustawy były złe doświadczenia związane z realizacją zapisów ustawy o Narodowym Planie Rozwoju. Pytam więc przedstawiciela rządu, co sprawia, że ustawa, której projekt omawiamy, jest lepsza od tamtej i czy daję ona rękojmię skuteczniejszego absorbowania środków unijnych oraz czy zapewnia skuteczną realizację polityki rozwoju społeczno-gospodarczego. Czy nie powinniśmy się obawiać perturbacji w procesie wdrażania jej postanowień i czy nie powinniśmy się obawiać konieczności jej częstych nowelizacji?</u>
<u xml:id="u-51.9" who="#EugeniuszGrzeszczak">Weźmy jeszcze pod uwagę następujące kwestie. Mówią one zarówno o skali zjawiska, jak i o wielkim ogromie wyzwań, jakie stają przed Polską w perspektywie najbliższych 7 lat. Otóż podczas drugiego okresu programowania łączna wartość środków finansowych przeznaczonych na realizację Narodowej Strategii Spójności ma wynieść ponad 85 mld euro, w czym wielkość środków funduszy strukturalnych ma wynieść 60 mld euro. Nie będę już wymieniał tych kwot.</u>
<u xml:id="u-51.10" who="#EugeniuszGrzeszczak">Już kończę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-51.11" who="#EugeniuszGrzeszczak">Tymczasem dotychczas Unia Europejska zaakceptowała jedynie propozycję pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Brak jest natomiast akceptacji pozostałych programów. Wciąż nie są znane, poza ogólnikami, cele i zasady polityki rozwoju regionalnego. Można wręcz stwierdzić, że nie istnieje strategia regionalna rządu. Nie jest znany system wdrażania funduszy od 2007 r. Przygotowanie korpusu urzędniczego, jak wskazują liczne doświadczenia, też pozostawia, niestety, wiele do życzenia. To wszystko kieruję pod rozwagę zarówno rządu, jak i nas, parlamentarzystów. Ponieważ czas przewidziany na moją wypowiedź się kończy, a w ogóle czas nagli, jeśli chodzi o uchwalenie tej ustawy, mój klub nie będzie zgłaszał zbyt wielu poprawek do sprawozdania komisji. Zgłosimy jedynie cztery, które ograniczają nieco centralizację, którą, jak wykazałem wcześniej, ten projekt jest przesycony.</u>
<u xml:id="u-51.12" who="#EugeniuszGrzeszczak">Poza tym pragnę wyrazić nadzieję, że przedstawione w moim wystąpieniu obawy, wątpliwości nie sprawdzą się w pełni i ustawa będzie funkcjonować dobrze. Tego wypada życzyć polskim samorządom i nam wszystkim, abyśmy wykorzystali lepiej środki unijne, niż czynimy to dotychczas.</u>
<u xml:id="u-51.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Gallę, niezrzeszonego.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#BronisławKomorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#RyszardGalla">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Celem projektem ustawy, nad którym pracujemy, jest stworzenie ram prawnych, które usystematyzują sposób prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego. Prowadzenie takiej polityki stanowi istotny element działań w każdym państwie, w każdych warunkach i w każdym czasie. Projektowana ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju powinna być regulacją prawną kompleksowo ujmującą zagadnienia sposobu prowadzenia polityki rozwoju, dotyczącą wszystkich podmiotów realizujących tę politykę i wszystkich źródeł jej finansowania. Powinna także być podsumowaniem już zdobytych doświadczeń lat ubiegłych oraz wcześniej przyjętych ustaw o zasadach wspierania rozwoju regionalnego czy też o Narodowym Planie Rozwoju.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#RyszardGalla">Główne cele planowanej ustawy to: wprowadzenie mechanizmów koordynujących sposób prowadzenia polityki rozwoju, określenie podmiotów prowadzących politykę rozwoju i sposób ich współpracy, zdefiniowanie zasad prowadzenia polityki strukturalnej czy też zdefiniowanie podstawowych dokumentów służących prowadzeniu polityki strukturalnej.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#RyszardGalla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju spełnia te wymagania tylko w części. Nie uwzględnia szeregu instrumentów krajowych i regionalnych mających istotny wpływ na prowadzenie polityki rozwoju. Niemniej jednak chciałbym zgłosić kilka uwag i wątpliwości co do zapisów niektórych artykułów ustawy. Myślę, że kilka z nich możemy jeszcze udoskonalić. I tak zacząłbym od art. 7 i 8, które już były dzisiaj dyskutowane. Wydaje mi się, że jest to bardzo zaskakujące i nieuzasadnione rozwiązanie powierzenie wojewodzie roli inicjatora i przewodniczącego stałej konferencji współpracy w ramach realizacji regionalnego programu operacyjnego i strategii rozwoju województwa. Chciałbym przypomnieć, że właśnie niedawno w nowelizowanej ustawie o Narodowym Planie Rozwoju podjęliśmy decyzję o wykreśleniu Regionalnego Komitetu Sterującego, a dzisiaj tak naprawdę konferencja w zasadzie przypomina nam Regionalny Komitet Sterujący, aczkolwiek nie ma ściśle określonych zadań, jakie by realizowała, ale jest pewna zmiana - przewodniczącym tej konferencji staje się wojewoda. Dlatego też uważam, że należałoby usunąć te dwa zapisy.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#RyszardGalla">Art. 15. zawiera nieczytelny zapis sugerujący, że strategia jest realizowania poprzez regionalny program operacyjny. Wydaje mi się, że tutaj chyba powinniśmy to uszczegółowić, bo przecież strategia jest realizowana poprzez chociażby krajowe programy, fundusze celowe, np. wojewódzki fundusz ochrony środowiska, które mają istotny wpływ na realizowanie zapisów strategii.</u>
<u xml:id="u-53.4" who="#RyszardGalla">Art. 27. Pani minister, od 2000 r. w Polsce funkcjonują Regionalne Instytucje Finansujące, które były wybierane w drodze konkursu i ta gwarancja była w ustawie o Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z 2000 r. Dzisiaj grozi nam wybór zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, a co za tym idzie, obawiam się, że wiele instytucji, które mają duże i dobre doświadczenie, może po prostu w tej procedurze przepaść. Dlatego wnioskowałbym, abyśmy powrócili jednak do zasady konkursowej i pozwolili właśnie tym instytucjom, które mają dobre doświadczenie, także realizować te zadania w następnym okresie programowania.</u>
<u xml:id="u-53.5" who="#RyszardGalla">Art. 30. Ustawodawca wskazał, że dla regionalnych programów operacyjnych instytucją zarządzającą jest zarząd województwa, a co za tym idzie, wydaje mi się, że ponosi w pełni odpowiedzialność za realizację tych zadań i powierzenie rozpatrywania protestów wojewodzie jest tutaj chyba niezrozumieniem w pełni realizacji tych zadań. Wnioskowałbym o to, aby faktycznie to rozstrzygnięcie jednak pozostawić zarządowi województwa.</u>
<u xml:id="u-53.6" who="#RyszardGalla">Szanowni państwo, art. 41. W ubiegłym roku zostały zaktualizowane wszystkie strategie rozwoju województw. Pamiętam, z jakim wysiłkiem nad tym pracowaliśmy i dzisiaj dochodzę do wniosku, że przy tych zapisach, które mamy w projektowanej ustawie, dojdzie do takiej sytuacji, że będziemy od początku roku, a może jeszcze i w końcówce tego roku pracowali nad tym, aby te strategie były aktualizowane i ponownie konsultowane. Zastanówmy się nad tym, czy warto po prostu poświęcać czas, wysiłki, także i finanse na to, aby to dzieło, które zostało wykonane w końcówce 2005 r., miało być ponownie weryfikowane.</u>
<u xml:id="u-53.7" who="#RyszardGalla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że w toku dalszych prac nad projektem ustawy uda nam się jeszcze wprowadzić przynajmniej niektóre z propozycji wymienionych przeze mnie czy też przez innych posłów, co przyczyni się do usprawnienia prowadzenia polityki rozwoju społeczno-gospodarczego w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-53.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę państwa, do zadania pytań zgłosiło się już ponad 30 posłów. W związku z tym proponuję pytania nie dłuższe niż 1,5 minuty.</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#BronisławKomorowski">Jeśli ktoś chce się jeszcze zapisać, proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#BronisławKomorowski">Nie widzę żadnych dalszych zgłoszeń, w związku z tym zamykam listę. Na liście jest w tej chwili 31 posłów.</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Waldemara Nowakowskiego z Samoobrony o zadanie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WaldemarNowakowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#WaldemarNowakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju jest istotna i ważna, koordynuje wiele działań, ustala pewne standardy i deleguje kompetencje. Chciałbym jednak wrócić do kwestii, które omawialiśmy na posiedzeniu komisji, które budziły wątpliwości. Panie ministrze, jeżeli chodzi o rozdz. 2 Strategia rozwoju, to w art. 9 pkt 3 mamy kwestię dotyczącą strategii rozwoju województw. Chciałbym, żeby pan rozwiał moje wątpliwości, czy w tej ustawie o samorządzie wojewódzkim są wystarczające zapisy dotyczące koordynacji wojewódzkich planów rozwoju z centralnymi planami rozwoju kraju, ponieważ plany województwa jako tej małej ojczyzny powinny być spójne i przynajmniej kompatybilne, zazębiające się z planami centralnymi. Dziękuję uprzejmie.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Ewę Malik z PiS-u.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#EwaMalik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Rządowy projekt ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju to dokument bardzo obszerny. Jednak w sprawozdaniu pana posła Jurgiela zabrakło mi odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania i mam nadzieję, że pan minister będzie łaskaw mi na nie odpowiedzieć. Po pierwsze, w jaki sposób ustawa zapewni zgodność warunków udzielania pomocy publicznej dla przedsiębiorców z unijnymi przepisami prawa materialnego i proceduralnego w tej dziedzinie? Jeszcze druga ważna sprawa, bo wiele mówi się o tym, była ona też poruszana często na posiedzeniach Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości. Chodzi o problemy beneficjentów związane z bardzo częstymi, ciągłymi właściwie zmianami wprowadzanymi w trakcie procedur konkursowych. Biorąc pod uwagę, że ta strategia rozwoju będzie dokumentem długoterminowym, na lata, mam pytanie, czy ustawa ureguluje te kwestie do końca i jeżeli, to w jaki sposób? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Danutę Jazłowiecką z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#DanutaJazłowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W art. 5 ustawy o zasadach prowadzenia polityki regionalnej zaproponowano, by dla regionalnych programów operacyjnych instytucją zarządzającą był zarząd województwa.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#DanutaJazłowiecka">W art. 26. rząd określił zadania dla instytucji zarządzającej, w których powierzył pełną odpowiedzialność za realizację programu zarządowi województwa. Dlaczego więc w art. 30 ustawy rząd proponuje, by protesty w przypadku realizacji regionalnego programu operacyjnego były rozpatrywane przez wojewodę, tym bardziej, że na poziomie krajowym odpowiedzialność za rozpatrywanie protestów powierza się instytucji zarządzającej. Dlaczego ponownie dubluje się kompetencje w dwóch regionalnych instytucjach, w urzędzie wojewódzkim i urzędzie marszałkowskim. Taki podział ról będzie doskonałą pożywką do tworzenia konfliktów w regionie i opóźnianie wykorzystania pomocy unijnej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł Magdalena Kochan z Platformy. Proszę o zadanie następnego pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#MagdalenaKochan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Trzy pytania dotyczące tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#MagdalenaKochan">Pierwsze. Czy pani minister nie obawia się, że zapis art. 1 ust. 2 nie wyklucza z zasad prowadzenia polityki rozwoju obszarów wiejskich i rybactwa?</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#MagdalenaKochan">Drugie pytanie dotyczy podstaw. Co legło u podstaw zapisu art. 11 ust. 4, że strategię rozwoju kraju uchwala Rada Ministrów, a nie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 20 ust. 2, gdzie z kolei kompetencje do uchwalania regionalnego programu operacyjnego ma nie samorząd wojewódzki a zarząd województwa?</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#MagdalenaKochan">I trzecie pytanie, związane także z moimi wątpliwościami. Otóż pan poseł Tomasz Szczypiński zaproponował w imieniu Klubu Platformy Obywatelskiej skreślenie dwóch artykułów, między innymi, wśród innych poprawek, art. 7 i 8, które zabierają de facto kompetencje samorządu wojewódzkiego i przesuwają je w stronę władzy centralnej, czyli w stronę pana wojewody. Wiem jednak z praktyki tego Sejmu, niestety, że te poprawki niewielkie mają szanse na przyjęcie ich przez Wysoką Izbę, zatem muszę zadać pani minister pytanie: według jakich kryteriów pan wojewoda będzie powoływał w skład konferencji przedstawicieli gmin i powiatów z terenu swojego regionu oraz partnerów społecznych i gospodarczych? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#BronisławKomorowski">Następne pytanie zada pani poseł Urszula Augustyn z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#UrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ja też chciałabym się powołać na wypowiedź pana posła Szczypińskiego, bo bardzo wyraźnie wskazywała, w jaki sposób prowadzone są prace legislacyjne. I każdą okazję trzeba wykorzystać do tego, żeby zaprotestować, powiedzieć: nie wolno. W pośpiechu tworzy się tylko i wyłącznie bałagan i różnego rodzaju buble prawne. A nie po to tutaj jesteśmy, żeby sobie na coś takiego pozwalać.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#UrszulaAugustyn">Zapisy zawarte w artykułach dotyczących powołania stałej konferencji współpracy w ramach realizacji regionalnego programu operacyjnego i strategii rozwoju województw pojawiły się także w ostatniej chwili. Z uwagi na częste sygnały ze strony samorządów wojewódzkich, że zapisy te nie były konsultowane, a w ocenie samorządów one są co najmniej kontrowersyjne, chcę zapytać, czy rząd zamierza skonsultować te zapisy z samorządami i poznać ocenę wprowadzenia stałych konferencji współpracy. Myślę, że to bardzo istotne, bo nie chcielibyśmy się dowiedzieć, że to będzie tak jak z tą zamianą przez stryjka siekierki na kijek. Mieliśmy komitety sterujące, są zupełnie nowe struktury. Okazuje się, że przesunięto środek decyzyjny. I obawiam się, że ten zabieg jest tylko zabiegiem technicznym. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Grażynę Ciemniak z SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#GrażynaJolantaCiemniak">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Myślą przewodnią projektu ustawy jest nadanie prymatu strategii rozwoju kraju i doprowadzenie do sytuacji, w której cząstkowe strategie rozwojowe przyjmowane przez Radę Ministrów są w pełni spójne ze strategią rozwoju kraju. Mam pytanie wobec tego: jak pani minister widzi możliwość doprowadzenia do spójności strategii rozwoju województw ze strategią rozwoju kraju w sytuacji, kiedy strategia rozwoju województw, na przykład woj. kujawsko-pomorskiego, została przyjęta już w 2000 r., następnie zaktualizowana zgodnie z Narodowym Planem Rozwoju 2004–2006 i Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia na lata 2007–2013, a przygotowany regionalny program operacyjny woj. kujawsko-pomorskiego został przygotowany przez Radę Ministrów jako jeden z pierwszych. Czy będą uszanowane decyzje województw, samorządów województw?</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#GrażynaJolantaCiemniak">I moje drugie pytanie, czy i kiedy rząd przedstawi Sejmowi Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, najważniejszy dokument, który jest podstawą do wykorzystania funduszy europejskich na lata 2007–2013, aby Sejm odbył poważną debatę na temat strategii rozwoju kraju? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Witolda Bałażaka z LPR.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WitoldBałażak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Debatujemy nad rządowym projektem ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, która, jak czytamy w uzasadnieniu, w sposób kompleksowy ujmuje zagadnienia dotyczące sposobu jej prowadzenia. Zgodnie z projektowanymi zapisami ustawy będą istnieć krajowe programy operacyjne dotyczące danego regionu, czego przykładem jest Program Operacyjny Rozwoju Polski Wschodniej. Moje pytanie dotyczy programów dla poszczególnych regionów Polski, czy mianowicie będą brane pod uwagę w powyższym aspekcie - a jeśli tak, to w jakim stopniu i na jakich zasadach - tereny, regiony, czy miasta w naszym kraju szczególnie dotknięte bezrobociem strukturalnym, regiony niegdyś przemysłowe, ale w wyniku transformacji o bezrobociu sięgającym 30 czy nawet 40%, dla przykładu podam rejon południowego Mazowsza, czyli Radom, Pionki, Szydłowiec. Na ile rozpatrywana ustawa wpłynie, czy może wpłynąć, powinna wpłynąć na rozwój miast i regionów oraz powstawanie nowych miejsc pracy, zwłaszcza na terenach o dużym strukturalnym bezrobociu? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Izabelę Mrzygłocką z Platformy.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Kilka miesięcy temu podczas prac nad zmianami do ustawy o Narodowym Planie Rozwoju toczyła się ostra dyskusja nad kontrowersyjnymi propozycjami rządu usunięcia regionalnych komitetów sterujących. I moje pytanie, dlaczego rząd wprowadza stałą konferencję współpracy, która zastępuje działające regionalne komitety sterujące? Dlaczego artykuły wprowadzające instytucję konferencji nie precyzują, czemu ma ona służyć i nie dostarczają informacji, w jaki sposób konferencja ma przyczynić się do realizacji programów pomocowych Unii Europejskiej?</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę panią poseł Jadwigę Wiśniewską z PiS.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#JadwigaWiśniewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju ma kluczowe znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. W związku z tym chciałabym zadać pytanie, jakie instrumenty przewiduje się dla zapewnienia transparentności oceny projektów? Chodzi o zapewnienie rzetelności i uczciwości w procesie wyborów projektów w celu dofinansowania, co jest niezwykle ważne dla wnioskodawców. Czy ustawa zapewni prawidłowy i niebudzący wątpliwości proces oceny projektów? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję pan poseł.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Marka Wójcika z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#MarekWójcik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W art. 7 i 8 ustawy tworzy się kontrowersyjną konferencję, stałą konferencję współpracy. Niestety, w proponowanym składzie konferencji nie ma przedstawiciela sejmików województw. Chciałbym zapytać więc panią minister, dlaczego w ustawie - która ma decydować o polityce regionalnej, polityce rozwoju poszczególnych województw - pomija się głos sejmików, które są tak naprawdę demokratycznie wybranymi parlamentami regionalnymi i powinny mieć na to wpływ. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Stanisława Steca z SLD.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. W art. 3 jest zapisane, że politykę rozwoju prowadzą: Rada Ministrów w skali kraju, ale w skali regionu - samorząd województwa. W związku z tym dlaczego w art. 7, tym słynnym, powierza się przewodniczenie konferencji panu wojewodzie, a nie panu marszałkowi? Byłoby to zrozumiałe, gdyby tę konferencję prowadził marszałek jako osoba odpowiedzialna za rozwój gospodarczy województwa. Komitet sterujący zastępuje się konferencją, a przecież prowadził go dotychczas marszałek województwa. Po co to dublowanie? Przecież wojewoda, niestety, z reguły może tylko przeszkadzać w tym rozwoju i w realizacji poszczególnych planów.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#StanisławStec">Podobne zastrzeżenia mam do art. 30 mówiącego o tym, żeby protesty rozpatrywał wojewoda. To też wydłuży ten proces. Protesty powinien rozpatrywać zarząd danego województwa, czyli osoby wybrane przez społeczność. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Krzysztofa Szygę, Ruch Ludowo-Narodowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#KrzysztofSzyga">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ konsultowałem ten projekt z urzędnikami różnych szczebli, wiem, że powoduje on u wielu ból głowy i sprawia, że opuszczają ręce, gdyż w Sejmie powstają dodatkowe biurokratyczne ustalenia. Dlatego proszę, by jednoznacznie określić, w jaki sposób ustawa usprawnia bądź ułatwia koordynację działań urzędniczych, jakie wprowadza rozwiązania w zakresie partnerstwa władz na poszczególnych szczeblach w kwestii prowadzenia polityki rozwoju. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Tomasza... przepraszam, pana posła Andrzeja Guta-Mostowego z Platformy Obywatelskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#AndrzejGutMostowy">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! W swoim pytaniu chcę poruszyć dwie kwestie. Po pierwsze, czy zasadne jest wprowadzanie instytucji konferencji? Jest ona określana jako forum wymiany informacji. Na szczeblu gmin, powiatów, a przede wszystkim województw, w związku z pracami nad strategiami tychże powiatów, województw, a także w związku z pracami nad programami operacyjnymi organizowane są dziesiątki różnych for, konferencji i warsztatów. Te fora na poszczególnych szczeblach samorządu w różnych środowiskach są koordynowane przez samorząd wojewódzki i przez marszałka, który ustawowo jest odpowiedzialny za rozwój regionalny. Po co więc powoływać nowe zwierzchnie forum wymiany informacji? I - przede wszystkim - po co to forum jest uprawnione do przyjmowania stanowiska?</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#AndrzejGutMostowy">Druga kwestia. Czy termin prac nad ustawą jest dobry, zwłaszcza że wzbudza tyle kontrowersji? Polemizuję tutaj z wypowiedziami na posiedzeniu komisji, a także z posłem sprawozdawcą, który mówił, że nikt z partnerów społecznych nie zgłaszał zastrzeżeń. Zacytuję tutaj dokument „Ocena skutków regulacji”: Również ze względu na zarzuty partnerów społecznych o próbie ograniczenia samorządności i samodzielności samorządu terytorialnego wykreślono przepis, który nakazywał doprowadzenie strategii rozwoju województwa do zgodności ze strategią rozwoju kraju.</u>
<u xml:id="u-79.2" who="#AndrzejGutMostowy">Czyli jednak były zarzuty partnerów społecznych. Na wspólnym posiedzeniu komisji pytałem, dlaczego ten termin jest taki zły, skoro mamy wybory samorządowe za miesiąc, samorządy myślą o czymś innym, a prace skończymy w grudniu. Odpowiedziano mi, że od 2007 r. musimy mieć nową ustawę, nowe regulacje prawne. Ale przecież termin 2007 r. nie jest nam wiadomy od września czy sierpnia. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-79.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę, pan poseł Tomasz Nowak, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#TomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rozwój to efektywne wykorzystanie doświadczenia i umiejętności, tymczasem niepokojące są zapisy, które otwierają na nowo problematykę wyboru instytucji wdrażających. Brakuje w tym dokumencie określenia zasad, na podstawie których dobrze funkcjonujące w okresie przedakcesyjnym i w latach 2004–2006 instytucje wdrażające miałyby szanse dalej wykorzystywać swoje doświadczenia i utrzymywać zespoły ludzkie, które sprawdziły się w działaniu.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#TomaszPiotrNowak">W Programie Operacyjnym „Innowacyjna gospodarka” wiodąca rola - jako instytucji wdrażającej - przypada Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, co pośrednio pokazuje, że minister rozwoju regionalnego nadał chce wykorzystywać PARP. Należy zwrócić uwagę, że na poziomie regionalnym instytucje finansujące wspólnie z PARP i urzędami marszałkowskimi wdrażają programy w perspektywie lat 2004–2006. Czy w sytuacji proponowanego ponownego wyboru instytucji wdrażających nie należy zastosować kryteriów, które pozwolą instytucjom dziś realizującym te zadania pokazać swój potencjał i doświadczenie w tym zakresie? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę, pan poseł Józef Klim, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#JózefPiotrKlim">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Pytanie pierwsze. Dlaczego w art. 41 wprowadza się listę projektów infrastrukturalnych wraz z prognozą wysokości środków finansowych do strategii rozwoju województwa? Przecież według standardów europejskich wyżej wymienione zapisy są zawierane w dokumentach średnio- i krótkookresowych. Jeżeli to przyjmiemy, to czy to oznacza, że wszystkie samorządy muszą powtórnie zmieniać strategie rozwoju swojego województwa? Jeżeli tak, to myślę, że jest to krok w niewłaściwym kierunku.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#JózefPiotrKlim">Po drugie, dlaczego tak ważny dokument, jak strategia rozwoju kraju, ma być przyjęty tylko mocą uchwały Rady Ministrów, a nie ustawą sejmową, a regionalny program operacyjny przez zarząd województwa, a nie przez Sejm? Po trzecie, w oparciu o jakie zasady i kryteria mają być tworzone komitety monitorujące, o których mowa w art. 36?</u>
<u xml:id="u-83.2" who="#JózefPiotrKlim">I po czwarte, zadania ujęte w art. 35 tworzą z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego prawie superministerstwo. Czy pani minister nie obawia się o mobilność i wydolność prowadzonego przez panią resortu? Czy nie lepiej większe zadania przekazać do samorządu województwa? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#BronisławKomorowski">Pani poseł Domicela Kopaczewska z Platformy Obywatelskiej, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#DomicelaKopaczewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzeczywiście przytoczone przez moją koleżankę, niezależnie od mojej myśli, powiedzenie: zamienił stryjek siekierkę na kijek, jest jak najbardziej zasadne w przypadku tej ustawy. Rozumiem, że kiedyś siekierką był marszałek województwa, jest to ostre narzędzie, więc musimy je zamienić na kijek, którym będzie wojewoda. Tak to wynika z zapisów tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#DomicelaKopaczewska">Zgodnie z wypowiedziami moich poprzedników, projekt tej ustawy jest bardzo skąpy w sferze merytorycznej, a szczegółowy w sprawach technicznych. Między innymi mamy zapis: Konferencja przyjmuje uchwałę w głosowaniu i uchwały przekazywane są do wiadomości ministrowi do spraw rozwoju regionalnego. Moje pytanie jest takie: W związku z tym jaką moc prawną i sprawczą będą miały uchwały stałej konferencji współpracy? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę pana posła Ryszarda Gallę, niezależnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#RyszardGalla">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać dwa pytania pani minister. Pierwsze będzie dotyczyło stałej konferencji, ale nie w kontekście funkcji wojewody i marszałka. Raczej poprosiłbym, aby pani minister wyjaśniła nam, jaka byłaby rola konferencji. Czy przypadkiem nie jest to coś takiego, co spowoduje - jak w obecnym okresie programowania - że w ramach książki procedur ni stąd, ni zowąd pojawił się tzw. szósty rozdział, który dawał nieograniczone możliwości ingerowania wojewody w realizację zadań? Jak to wygląda w tej chwili? Czy przypadkiem nie jest to taki moment?</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#RyszardGalla">Drugie pytanie dotyczy ekspertów. Jak wiemy, ma się pojawić lista ekspertów. Moje pytanie brzmi: Ponieważ z doświadczenia wiemy, jak trudno było zmobilizować panel ekspertów do oceny projektów i jak duża odpowiedzialność ciążyła na zespołach w tym zakresie, jak będzie wyglądało rozliczenie? Rozumiem, że to będzie lista krajowa, z której będą korzystać samorządy regionalne. Kto będzie pokrywał koszty wykonania usługi przez ekspertów?</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#BronisławKomorowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#BronisławKomorowski">Proszę, pan poseł Eugeniusz Grzeszczak z PSL.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#EugeniuszGrzeszczak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chcę zadać precyzyjne pytania, które w części tylko odzwierciedlają wyrażane już moje wątpliwości, w dalszej są spoza mojego wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#EugeniuszGrzeszczak">Pani minister, co sprawia, że w ustawie jest tak daleko posunięta centralizacja? Czy wynika to z braku zaufania do samorządów, czy z innych względów? Jeśli z innych, to pytam, konkretnie z jakich. Dlaczego strategia rozwoju kraju, tak ważny dokument, uchwalana jest przez rząd, który będzie ją realizował? W związku z tym pytam: Czy strategii nie powinien przyjmować Sejm, w drodze ustawy? Trzecie pytanie: W jakim celu w art. 35 ust. 2 umieszczono pkt 8? Czy nie jest to niepotrzebne ograniczanie kompetencji m.in. samorządu województwa? Kolejne, czwarte pytanie: Czy w projekcie nie zapomniano o organizacjach pozarządowych? Nie wymieniano ich np. wprost w składzie konferencji wojewódzkiej. I wreszcie piąte, ostatnie pytanie: Dlaczego w art. 10 ust. 2 zapisano, że strategia rozwoju kraju obejmuje okres co najmniej 7 lat. Co to znaczy? Reasumując, można bowiem uważać, że może obejmować okresy 8-, 9-, 10-letnie etc. Na jakich przesłankach ma się opierać twórca strategii, określając ten okres? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Kotlinowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Grzegorza Tobiszowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#GrzegorzTobiszowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Co prawda, to zagadnienie już się tutaj przewijało, kwestia art. 7 i 8 dotyczących powołania instytucji konferencji, stąd uściślę to tylko do pewnych zagadnień, bo w poprzednich pytaniach już o to wnoszono. Jakie argumenty i przesłanki przemówiły za tym, iż przewodniczącym jest wojewoda? W pierwotnej wersji mówiło się o marszałku województwa. Jakie przewidujecie państwo cele dotyczące konferencji, a w związku z tym jaką skuteczność i moc sprawczą będą miały decyzje konferencji, w formie uchwał, które będą państwu przedkładane? Jaka będzie moc sprawcza tych dokumentów? I czy nie oceniacie państwo, że jest to kolejna instytucja, której zadania i wypracowanie opinii tak naprawdę mogą nie mieć realnego wpływu na decyzje ministerstwa? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania panią poseł Halinę Rozpondek, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#HalinaRozpondek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Niezwykle rozbudowane i niezrozumiałe dla beneficjentów szczeble biurokratyczne, wojewodowie, którzy częściej hamowali i komplikowali procedury, niż wspomagali, ciągle zmieniające się zasady składania wniosków w różnych ministerstwach - to był krytykowany stan dotychczasowy. Polska samorządowa czeka więc na zmiany. Ale w tym projekcie ustawy oczekiwanych zmian nie widać. Kuriozalne jest, o czym większość z państwa mówiła, powołanie konferencji - ciała, dzięki któremu wojewoda może mieć istotny wpływ na rozdział środków na poszczególne projekty. Osłabia się więc rolę zarządu województwa, nie mówiąc już o sejmiku województwa. Czy nie uważa pani minister, że konferencja może stać się politycznym ciałem wpływającym na regionalną politykę rozwoju?</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#HalinaRozpondek">Drugie pytanie. Dlaczego nie uwzględniono w konferencji uczestnictwa przedstawicieli samorządów gminnych, powiatowych i województwa, którzy będą najważniejszymi beneficjentami środków finansowych, bowiem przygotowują najwięcej projektów? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Tadeusz Wita, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#TadeuszWita">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W dzisiejszej dyskusji nad ustawą o charakterze strategicznym pada wiele wielkich słów na temat rozwoju. Słowo „rozwój” jest odmieniane i wymieniane łącznie z wieloma przymiotnikami. Generalnie chodzi o wszechstronny rozwój naszej ojczyzny, co jest marzeniem nie tylko posłów, ale wszystkich jej mieszkańców. Musimy jednak pamiętać, że rozwój to proces dynamiczny, a w procesie dynamicznym o charakterze długotrwałym musi być miejsce na proces oceny, monitoringu i aktualizacji. Chciałbym zapytać panią minister o możliwość aktualizacji strategii. W jaki sposób będzie się to odbywało? Jakie mechanizmy będą regulowały procesy aktualizacji strategii?</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-96.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzeczywiście wygląda na to, że procedowana ustawa nie jest dużo lepsza od poprzedniej, mało tego, wiele przepisów proponowanych przez autorów budzi liczne wątpliwości, kontrowersje. W moim przekonaniu jednym z ważniejszych problemów, który powinniśmy zauważać, jest po pierwsze to, iż projektu nie poddano stosownym konsultacjom ani z przedstawicielami samorządów terytorialnych, mimo regulaminowego i ustawowego wymogu, ani ze stroną społeczną, mówię o organizacjach pozarządowych. Nie jest prawdą to, o czym mówiono na posiedzeniu, chyba także komisji, iż uwzględniono wnioski, opinie i propozycje organizacji pozarządowych.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Proszę państwa, dzisiaj otrzymałem projekt poprawek i zmian w projekcie ustawy przygotowany przez Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych, jest to rzeczywiście głos wszystkich organizacji pozarządowych zrzeszonych w forum. Tego jest 5 stron; 5 stron, które nie zostały uwzględnione w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-97.2" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Natomiast sama ustawa oczywiście budzi wątpliwości i pytania, które są aktualne, zresztą w zgłoszonych i wysłuchanych dzisiaj wyraźnie to widać. Mam dwa pytania. Najpierw pytanie proste. Art. 21, w którym jest ujęte sformułowanie: albo pomoc de minimis. Po pierwsze, czemu akurat używamy sformułowania obcego językowi polskiemu? Czy nie można go zastąpić sformułowaniem polskim, czy nie byłoby to prostsze, łatwiejsze, bardziej zrozumiałe? Po drugie, co w kontekście całego art. 21 ust. 1 to sformułowanie ma oznaczać?</u>
<u xml:id="u-97.3" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Druga kwestia. Czemu w projekcie ustawy w bardzo zdecydowany sposób ogranicza się uprawnienia organów stanowiących państwa, Sejmu, ale również regionalnych organów stanowiących, sejmików? Praktycznie rzecz biorąc, wyklucza się możliwość nie tylko ingerencji, ale uczestniczenia w przygotowaniu dokumentów stanowiących o rozwoju regionu ze strony radnych sejmiku i samego sejmiku. Decyzje w obu kwestiach mają podejmować albo Rada Ministrów, albo zarząd województwa. Jest to zastanawiające i przyznam się, że bardzo chciałbym poznać intencje autorów ustawy, do czego tak naprawdę zmierzamy i o co w rzeczywistości chodzi. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa Mikułę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#KrzysztofMikuła">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W debacie pojawiają się zarzuty co do projektu ustawy, mówi się, że jest ona antysamorządowa. Wszyscy doskonale wiemy, że jest organ powołany do tego, żeby projekty ustaw omawiać z samorządem, Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego. Wobec tego mam pytanie. Czy prawdą jest, że projekt ten był uzgadniany z komisją, co więcej, postulaty przedstawicieli samorządu terytorialnego zostały uwzględnione? I czy prawdą jest, że Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, której współprzewodniczy prezydent mojego rodzinnego miasta, dwukrotnie pozytywnie zaopiniowała ten projekt? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Józefa Stępkowskiego, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#JózefStępkowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, kto przygotuje i będzie odpowiedzialny za tryb wyboru projektów do programów operacyjnych. Dlaczego pominięto w pracach nad opracowaniem projektów instytucję Głównego Urzędu Statystycznego, który dysponuje podstawowymi analizami niezbędnymi dla właściwego przygotowania projektów? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Czesława Fiedorowicza, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#CzesławFiedorowicz">Panie Marszałku! Pani Minister! Jako poseł z woj. lubuskiego, w odróżnieniu od wielu posłów, którzy wskazywali, że jest dużo pieniędzy w programach operacyjnych, powiem, że woj. lubuskie niesprawiedliwie ma za mało pieniędzy, z programu operacyjnego zabrano blisko 56 mln euro, co będzie miało bardzo dotkliwe skutki dla naszego województwa, mam na myśli jego niedorozwój. Chcę jednocześnie powiedzieć, że w sposób zupełnie niezrozumiały zasadniczo już dzisiaj 50% tych środków podzielono na tzw. priorytety. A zatem zarządy województw, odchodzące zasadniczo, już podzieliły większość pieniędzy, o czym gminy nawet nie wiedzą.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#CzesławFiedorowicz">Chciałbym zapytać panią minister, szczególnie jako autorkę ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, która tak bardzo zabiegała o ten rozwój samorządności regionalnej, czy rzeczywiście wyciągnięto właściwe wnioski z sytuacji, która dzisiaj stwarza problem dotyczący opóźnienia wydatkowania pieniędzy unijnych. Te konflikty na linii marszałek - wojewoda, konflikty na linii marszałek i dowolnie wybierany samorząd gminny, nie mają żadnego odzwierciedlenia w projekcie ustawy. Dowolność samorządów wybieranych do tej konferencji, do komitetu monitorującego jest utrwaleniem stanu, który mówi o tym dzisiaj wyraźnie: wielkie zagrożenie dla pieniędzy unijnych jest faktem utrwalonym w tej ustawie. Pani minister, dlaczego nie ma nowego powiewu, który dawałby realne szanse na skok na pieniądze unijne, wykorzystanie ich racjonalnie i uczciwie?</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pani poseł Anna Zielińska-Głębocka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pierwsze moje pytanie dotyczy sprawy, nad którą tutaj debatujemy, powoływania stałych konferencji, powierzenia przewodnictwa wojewodzie, a nie marszałkowi. Moim zdaniem jest to wotum nieufności wobec samorządu terytorialnego, które narusza konstytucyjną zasadę subsydiarności. Nie rozumiem, w jakim celu powołane są te konferencje, przyłączam się do uwag krytycznych, które były zgłaszane, i jaką moc mają podejmowane uchwały.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Mam do pani minister pytanie: jak pani odpowiedziałaby na pytania, które są zawarte w tzw. teście zasady subsydiarności i zasady proporcjonalności, który stosowany jest i w Unii Europejskiej, i u nas w ramach realizacji zasady samorządności?</u>
<u xml:id="u-105.2" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Mam drugie pytanie, dotyczące strategii sektorowej. Otóż art. 14 kompetencje w zakresie przygotowania strategii sektorowych powierza całkowicie władzy centralnej, a więc ministrom i Radzie Ministrów, i ta strategia jest przyjmowana przez Radę Ministrów w drodze uchwały. Nie przewiduje się w ustawie żadnej formuły - ani konsultacji społecznych, ani współpracy z władzami niższego szczebla. Stąd jest to, moim zdaniem, pewien krok w kierunku utrzymania centralizacji dużej części strategii rozwoju kraju, co traktuję jako niekorzystny element. Dlatego mam do pani minister takie pytanie: co pani rozumie przez pojęcie strategii sektorowej i dlaczego taką silną centralizację projektowania i realizacji celów tych strategii zapisano w ustawie? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-105.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Byłem przekonany, że ta ustawa zażegna spory pomiędzy wojewodą a marszałkiem w zakresie gospodarowania środkami. Był czas ku temu, aby wyjść naprzeciw.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#JerzyZawisza">Pytanie drugie. Proszę skomentować, pani minister, art. 48 pkt 3 i 4 oraz w rozdziale 7 art. 50 jest taki zapis: programy wojewódzkie stają się regionalnymi programami operacyjnymi. Przy strukturze państwa nie ma regionów, o których już tu była mowa. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Stanisław Piosik, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#StanisławPiosik">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Mam następujące pytanie. Ponieważ akurat jestem przedstawicielem gminy wiejskiej, dlatego chciałbym zapytać panią minister, czy gminy wiejskie również będą miały swojego przedstawiciela w składzie konferencji, dlatego że nie doczytałem się, jakimi kryteriami będzie kierował się pan wojewoda, powołując skład tej konferencji.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#StanisławPiosik">Pytanie drugie, dotyczące art. 35. W ust. 2 mamy, że minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego w szczególności opracowuje i przedstawia Radzie Ministrów do zatwierdzenia, po zasięgnięciu opinii właściwego ministra albo zarządu województwa, propozycje itd. Moje pytanie: dlaczego zarząd województwa, a nie sejmik województwa? Myślę, że sejmik województwa powinien wydać opinię, dlatego że powinien dbać o równomierny rozdział środków na terenie danego województwa, a nie zarząd. Dlatego bardzo prosiłbym panią minister o doprecyzowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#TomaszLatos">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać o pewną kompatybilność między strategią rozwoju kraju a strategiami rozwoju województw. Na ile ten ogólny dokument będzie posiłkował się już istniejącymi strategiami wojewódzkimi? Na ile będzie można za jego pośrednictwem wpływać na strategie wojewódzkie, już przyjęte? Na ile wreszcie można będzie dokonywać pewnych korekt? Wiemy przecież, że w niektórym województwach podnoszą się głosy krytyczne co do planów rozdziału środków, pewnej nierównomierności. Na ile w związku z tym będzie można, dzięki między innymi strategii rozwoju kraju, dokonywać korekt i modyfikacji tych programów? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Adama Ołdakowskiego, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#AdamOłdakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W strategiach rozwoju, zwłaszcza regionalnego, często pomija się gminy najbiedniejsze i tereny wiejskie. Na przykład na Warmii i Mazurach, skąd pochodzę, w planach rozwoju regionalnego nie bierze się pod uwagę tych najbiedniejszych gmin, tylko największe miasta i drogi wojewódzkie. Nie ma w nich środków na drogi gminne, powiatowe. Są to często drogi gruntowe, w niektórych porach roku w ogóle nieprzejezdne.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#AdamOłdakowski">Pani minister, jak to się ma do tego, że tak mocno rozwija się agroturystyka w moim regionie, na terenach wiejskich? Chyba jest jakiś błąd w tym planie.</u>
<u xml:id="u-113.2" who="#AdamOłdakowski">Pani minister, bywa tak, że często uznawanie i dobre punktowanie projektów samorządów powiatowych, gminnych było chyba tylko brane po tzw. układach. Mój przykład jest taki, że projekt z mojego powiatu w województwie został odrzucony, bo nie uzyskał odpowiedniej ilości punktów. Później ten sam projekt, niepoprawiany, a oceniany między innymi w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i w innych ministerstwach, uzyskał najwięcej punktów w kraju, czyli uzyskał pierwsze miejsce i przeszedł dalej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#MarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią Grażynę Gęsicką, ministra rozwoju regionalnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#GrażynaGęsicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę debatę. Wydaje mi się, że ustawa, którą rząd przedstawił Wysokiemu Sejmowi, jest jedną z ważniejszych ustaw i będzie ona w dużej mierze określała, według jakich zasad i w jaki sposób będziemy realizować politykę rozwoju, a zwłaszcza wykorzystywać środki unijne w następnym okresie finansowym, czyli w latach 2007–2013, a jeżeli ta ustawa się sprawdzi, to może funkcjonować znacznie dłużej.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#GrażynaGęsicka">Pytań i uwag było bardzo dużo, tak że trudno mi jest skonstruować tę wypowiedź w taki, powiedziałabym, bardzo ustrukturyzowany sposób. Może po kolei postaram się przedstawić argumenty, jakimi kierował się rząd, a zwłaszcza moje ministerstwo, przedstawiając Wysokiej Izbie takie, a nie inne rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-115.2" who="#GrażynaGęsicka">Zacznę może od wypowiedzi pana posła Tomasza Szczypińskiego, który w rzeczy samej powtórzył już wcześniej sformułowane zarzuty, że została złamana ustawa o Narodowym Planie Rozwoju, ponieważ do końca marca Ministerstwo Rozwoju Regionalnego nie przedstawiło nowej wersji Narodowego Planu Rozwoju. Powtórzę moją odpowiedź. Ten dokument nikomu nie jest potrzebny: ani Komisja Europejska na niego nie czeka, ani obywatele naszego kraju. Mieliśmy wystarczająco dużo pracy w ministerstwie, żeby, że tak powiem, realizować ustawę, która nie ma, powiedziałabym, wielkiego, praktycznego zastosowania. Jeśli idzie zaś o zarzut, że ta ustawa jest dopiero obecnie procedowana przez parlament i że rząd kreował dokumenty bez podstawy prawnej, to ja bym chciała powiedzieć, że na mocy odrębnych ustaw rząd ma prawo kreować dokumenty, ma prawo przyjmować je i podejmować rozmaite uchwały. Zarazem chciałabym powiedzieć, że ustawa ta jest zbieżna, jest skoordynowana z unijnymi aktami prawnymi dotyczącymi właśnie prowadzenia polityki rozwoju, wykorzystania funduszy strukturalnych i prowadzenia polityki inwestycyjnej. Gdybyśmy taką ustawę przedstawili na początku naszej kadencji, to znaczy w końcu 2005 r. albo na początku 2006 r., to przedstawilibyśmy ją, zanim jeszcze odpowiednie organy Unii Europejskiej - Komisja, Rada, Parlament - przyjęły akty prawne europejskie. Wysoka Izba dostaje projekt ustawy po przyjęciu przez Parlament Europejski w lipcu bieżącego roku prawie wszystkich aktów prawnych, które dotyczą polityki rozwoju, i w związku z tym nasza ustawa będzie z nimi zbieżna. Brakuje jeszcze jednego rozporządzenia dotyczącego wytycznych w sprawie właśnie polityki spójności społecznej i gospodarczej, ale, jak mówię, nie spodziewam się, żeby tutaj jakieś zmiany z tego powodu miały w procedowanej przez Sejm ustawie nastąpić. Natomiast rząd oczywiście nie tyle miał prawo przedstawiać i przyjmować pewne dokumenty, ile rząd musiał to robić. Po prostu musiał, jeżeli chcemy spożytkować środki unijne i nie chcemy znaleźć się w sytuacji ostatniego kraju, który robi dokumenty programowe i je przedstawia.</u>
<u xml:id="u-115.3" who="#GrażynaGęsicka">Proszę państwa, dużo było o kwestiach właśnie tych konferencji wojewódzkich - po co to jest, co to za instytucja, dlaczego proponujemy, żeby na jej czele stanął wojewoda itd. Otóż ja bym powiedziała tak: partnerstwo w programowaniu, w monitorowaniu, w ocenie realizacji programów finansowanych ze środków publicznych jest podstawową zasadą obowiązującą w Unii Europejskiej, jest również podstawową zasadą obowiązującą w Polsce. Partnerstwo na poziomie centralnym jest dość dobrze uregulowane. Mamy bardzo dużo różnych instytucji, które ustawowo są zobowiązane do realizacji zasady partnerstwa, mamy szereg aktów prawnych, które mówią o tym, w jaki sposób konsultuje się różne dokumenty z partnerami społecznymi itd. Wśród tych instytucji, o których tutaj mówiłam, warto wymienić Radę Pożytku Publicznego, Komisję Trójstronną czy Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Niestety, jeśli idzie o sytuację na poziomie wojewódzkim, ona jest zupełnie nieuregulowana. To znaczy, w gruncie rzeczy samorząd województwa, który programuje, realizuje programy i wykonuje różne funkcje inwestycyjne, jest zobowiązany do stosowania zasady partnerstwa, ale to, w jaki sposób to partnerstwo by się miało przejawiać, należy w tej chwili do decyzji samorządu. I są takie województwa, gdzie to partnerstwo jest realizowane w sposób wzorcowy, gdzie wszyscy partnerzy - bądź to lokalne jednostki samorządu terytorialnego, bądź to organizacje pozarządowe, eksperci itd. - są pytani o zdanie i ich opinie bierze się pod uwagę, i są takie województwa, w których to jest instytucja czysto fasadowa. Samorząd województwa organizuje spotkanie, na które zaprasza 200–300 osób, dyskusja jest powierzchowna itd. W związku z tym w tej właśnie ustawie proponujemy instytucję, która miałaby instytucjonalizować partnerstwo w zakresie programowania i w zakresie myślenia strategicznego o rozwoju na poziomie województwa.</u>
<u xml:id="u-115.4" who="#GrażynaGęsicka">Ta konferencja, o której tutaj wspomniałam, w przedłożeniu rządowym składała się ze stosunkowo niedużej liczby osób. Wysoki Sejm dołożył do tego zestawu, który rząd proponował, przedstawicieli gmin i powiatów. Obawiam się, że może się zdarzyć tak, iż po prostu to ciało bardzo się rozrośnie i będzie mało operatywne. Natomiast w przedłożeniu rządowym była propozycja, aby te organizacje, które uczestniczą w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego na poziomie województwa, wydelegowały do tej właśnie konferencji swoich przedstawicieli. Konferencja w przedłożeniu rządowym ma za zadanie, jak wspomniałam, rozpatrywać wszelkie sprawy programów operacyjnych, zarówno sektorowych czy rządowych, jak i, zwłaszcza, regionalnych programów, począwszy od fazy ich projektowania, a skończywszy na fazie realizacji. A jeśli chodzi o strategię, również ta konferencja ma tutaj sporo do powiedzenia.</u>
<u xml:id="u-115.5" who="#GrażynaGęsicka">W kilku wypowiedziach pań i panów posłów pojawiły się takie sugestie, że jest to ciało, które ma zastąpić komitety sterujące. Otóż ono nie ma nic wspólnego z komitetami sterującymi i w zupełnie innym celu ma być powołane, właśnie w celu realizacji zasady partnerstwa. A komitety sterujące, przypomnę, to są ciała, które były powołane na mocy ustawy o Narodowym Planie Rozwoju w celu wyboru projektów, w konkretnym celu wyboru projektów. Komitety sterujące na przykład w ogóle się nie wypowiadają, czy program ma sens, czy konkurs jest poprawnie realizowany - one po prostu wybierają projekty. Z tak rozumianego partnerstwa rezygnujemy w przedłożonej Wysokiej Izbie ustawie. W związku z tym, jak mówię, to są dwa zupełnie odrębne ciała.</u>
<u xml:id="u-115.6" who="#GrażynaGęsicka">Dlaczego na czele tego ciała stoi wojewoda - o to pytano wielokrotnie. Sam fakt zaproponowania tutaj wojewody wywołał całą lawinę oskarżeń o centralizm, o odbieranie kompetencji samorządowi itd. Otóż ja bym chciała zwrócić uwagę na jedną rzecz - w całej tej ustawie jest konsekwentnie budowany system, w którym z jednej strony mamy programowanie i realizację, z drugiej strony mamy opiniowanie, a z trzeciej strony mamy kontrolę i reakcję na nieprawidłowości. Otóż zanim właśnie jeszcze odpowiem na pytanie, dlaczego wojewoda stoi na czele konferencji, chciałabym powiedzieć tylko, jakie funkcje pełni on w świetle tej ustawy. Otóż należy tu przywołać ustawę, którą Wysoka Izba dostanie niebawem, bo Rada Ministrów właśnie ją przyjęła, nowelizację ustawy o finansach publicznych. Wojewoda przestanie w następnym okresie programowania podpisywać umowy i rozliczać projekty, będzie to robić samorząd województwa, za to wojewoda ma istotną rolę zapisaną w 1998 r. jeszcze w ustawie o samorządzie województwa oraz w innych ustawach, w ustawie o administracji rządowej w województwie. Otóż wojewoda nadzoruje prawidłowość - nawet sobie wypisałam jakiś cytat z tej ustawy, ale w tej chwili nie mogę go znaleźć, na pewno większość z państwa posłów doskonale to pamięta po prostu - realizacji zadań przez samorząd, robi to razem z prezesem Rady Ministrów, a w sferze finansowej z regionalną izbą obrachunkową. I to jest jeden z powodów, dla których wojewoda temu ciału partnerskiemu przewodniczy. Takie ciało, które przedstawia swoje opinie, swoje sugestie, często swoje żale w stosunku do tego, jak program jest zaprojektowany, jak jest realizowany, może być niezwykle przydatne do realizacji tego właśnie celu, czyli sprawowania nadzoru. W innym przypadku wojewoda jest zdany po prostu na analizę dokumentów.</u>
<u xml:id="u-115.7" who="#GrażynaGęsicka">Drugi powód, dla którego wojewoda stoi na czele, jest taki, że dzięki temu mamy przynajmniej zapewnione, że to ciało będzie się zbierało, będzie miało obsługę organizacyjną, techniczną, biurową itd. Jeżeliby tego nie było, to po prostu byłoby trudniej.</u>
<u xml:id="u-115.8" who="#GrażynaGęsicka">I wreszcie trzeci powód, dla którego to jest wojewoda. Chciałabym powiedzieć tyle, że mnie się zdaje, iż nie może być takiej sytuacji, w której samorząd województwa jest jedynym organem, który programuje, realizuje programy - jak powiedziałam, w ustawie o finansach publicznych dajemy mu takie uprawnienie - monitoruje te programy, sprawdza nieprawidłowości, kontroluje i jeszcze, jak wielu z państwa chyba proponuje, rozpatruje odwołania. Rozumiem państwa przywiązanie do zasad samorządu, sama też jestem do tych zasad przywiązana, ale są granice, że tak powiem, takiego braku nadzoru czy braku kontrolowalności działania pewnej instytucji. Jak mówię, nie może być tak, żeby samorząd zarazem programował, jak i zbierał opinie, wykorzystywał te opinie oraz w wielu innych przypadkach właśnie na przykład rozpatrywał odwołania itd., bo wtedy nie będziemy mieli żadnego ciała zewnętrznego, które będzie dbało o prawidłowość realizacji tych programów.</u>
<u xml:id="u-115.9" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli idzie o tę konferencję, to jeszcze tak bym powiedziała, że o tę konferencję dopominało się bardzo wielu samorządowców, nie wojewódzkich, tylko właśnie gminnych i powiatowych. To znaczy oni uważają, że powinno być jakieś forum, gdzie będą mogli przedstawiać swoje opinie czy swoje stanowiska.</u>
<u xml:id="u-115.10" who="#GrażynaGęsicka">Była też uwaga pana posła Szczypińskiego, powtórzona jeszcze przez kilka innych osób, że ze strategii zostały wyłączone obszary wiejskie i rybołówstwo. Otóż w art. 2 tej ustawy wyraźnie się mówi, że jeśli idzie o strategie, to jak najbardziej obszary wiejskie i rybołówstwo właśnie wchodzą. To, co ta ustawa... Co to rozdziela? Jak państwu wiadomo, Wspólna Polityka Rolna i polityka dotycząca rybołówstwa rządzą się w Unii odrębnymi aktami prawnymi i po prostu z powodów praktycznych postanowiliśmy programy operacyjne dotyczące polityki spójności z jednej strony i polityki wobec rolnictwa i rybactwa z drugiej strony uregulować innymi aktami prawnymi. Natomiast jeśli chodzi o strategie, jak najbardziej wszystkie one wchodzą w zestaw tych strategii rozmaitego typu, sektorowych czy wojewódzkich, które powinny być zgodne ze strategią rozwoju kraju.</u>
<u xml:id="u-115.11" who="#GrażynaGęsicka">Dlaczego strategii rozwoju kraju nie przyjmuje Sejm? Myślę, że jest to oczywiście do dyskusji i można się nad tym zastanowić. Tutaj wielu posłów o to pytało - pan poseł Kochanowski, pan poseł Borysiuk, pan poseł Grzeszczak, pan poseł Gintowt-Dziewałtowski. Ja sądzę, że w tym względzie rząd nie będzie kruszył kopii. Po prostu do tej pory wszystkie dokumenty strategiczne opracowywała Rada Ministrów.</u>
<u xml:id="u-115.12" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli idzie o uwagę pana posła Szczypińskiego dotyczącą ustawy o szkolnictwie wyższym i finansowania tego przez samorządy, jak najbardziej uważam, że jest to rzecz, którą warto rozstrzygnąć.</u>
<u xml:id="u-115.13" who="#GrażynaGęsicka">Uwaga dotycząca programów operacyjnych. Kilku posłów zwróciło uwagę na fakt, że sejmiki powinny przyjmować programy operacyjne albo przynajmniej jakoś brać udział w ich ustanawianiu. Otóż ustawa przedstawia jasny, że tak powiem, obraz. Z jednej strony mamy działalność strategiczną. Należy ona do sejmiku. Sejmik, co z innych przepisów wynika, uchwala strategię województwa. Sejmik może przeprowadzać debaty dotyczące wykonania tej strategii poprzez na przykład programy operacyjne. I sejmik przyjmuje jednostkowe bardzo duże inwestycje, które zarząd województwa chciałby finansować w ramach programów operacyjnych. Natomiast jeśli idzie o programy operacyjne, jest to prerogatywa zarządu. Z wielu względów należy poważnie to rozważyć, dlatego że jeżeli okaże się, że program operacyjny, który jest dokumentem jednak właśnie praktycznym, operacyjnym, dzielącym finansowanie itd., będzie przyjmowany przez sejmik, a następnie nowelizowany przez sejmik, może to doprowadzić do całkowitego paraliżu tej praktycznej w końcu i zarządczej działalności inwestycyjnej, działalności rozwojowej, o której tak wielu przedstawicieli parlamentu mówiło i nad którą się pochylało z troską.</u>
<u xml:id="u-115.14" who="#GrażynaGęsicka">Co do tego, jak długi jest okres obowiązywania SRK, pan poseł Kochanowski zwracał na to uwagę, ale też jeszcze kilka innych osób. Chcę podkreślić, że w ustawie proponujemy co najmniej 7 lat. Słusznie tutaj powiedział kolejny poseł, że to może być i 10, i 15, i 20, itd. Problem ze strategią jest taki, że jeżeli ona naprawdę ma służyć jako strategia, to znaczy jeżeli nie ma być spisem jakichś ideałów czy wartości, które chcemy zrealizować, kluczem w takiej strategii jest oczywiście możliwość przewidzenia finansowania, jak ona będzie realizowana, za jakie środki. Otóż w dzisiejszej dobie, po kilkunastu latach transformacji ustrojowej, wydaje mi się, że mało kto w Polsce, a może nikt nawet, nie jest w stanie sięgnąć, że tak powiem, rozsądnie ekonomicznie poza okres tych właśnie około 10 lat. Dłuższe okresy obowiązywania strategii czynią ją mało wiarygodną w sensie finansowym. Obecnie jest ona wysoce wiarygodna pod tym względem.</u>
<u xml:id="u-115.15" who="#GrażynaGęsicka">Pan poseł Kochanowski twierdzi, że jeśli idzie o nasze dzisiejsze wyniki, o absorpcję środków, to w gruncie rzeczy w ogóle nic nie musieliśmy robić, wystarczyło tylko zbierać owoce tego, co ustanowiono w Narodowym Planie Rozwoju. Chciałabym pogratulować tu dobrego samopoczucia. Po prostu przy likwidacji około 80 rozporządzeń, zmianie kilku ustaw itd. uzyskaliśmy taki efekt, że w ciągu tego niecałego roku pięciokrotnie zwiększyliśmy wydatkowanie, czyli pięciokrotnie zwiększyliśmy środki, które trafiły do beneficjentów, w porównaniu z tym, co zrobiły poprzednie rządy.</u>
<u xml:id="u-115.16" who="#GrażynaGęsicka">Dlaczego w odniesieniu do strategii wojewódzkiej oczekujemy, że poza określeniem celów i kierunków będą jeszcze projekty infrastrukturalne i będzie prognoza finansowa? Otóż, proszę państwa, jeżeli naprawdę chcemy, żeby ze strategii wynikały te programy, czyli żeby była koordynacja między tym, co określa sejmik, który określa pewną wizję rozwoju województwa, albo rząd, który w strategii rozwoju kraju określa pewną wizję, jeżeli ma być jakieś przejście pomiędzy tym a programami operacyjnymi, to te strategie nie mogą stanowić zespołu pobożnych życzeń i takich, powiedziałabym, ogólnie słusznych twierdzeń. W strategiach wojewódzkich powinny się pojawić główne projekty infrastrukturalne w danym województwie. Ja nie mówię, że wiele, niech to będzie trzy, niech to będzie pięć, ale dobrze byłoby, gdyby sejmik ustalił, gdzie biegną główne ciągi transportowe, co zrobić ze stosunkami wodnymi, gdzie ma być lotnisko itd. Dzisiaj jestem w takiej sytuacji, że w kilku województwach wpisano do regionalnego programu operacyjnego, że ma być lotnisko, natomiast trwa ostra walka w województwie, gdzie to lotnisko właściwie ma być. Sądzę, że takie decyzje powinien podejmować sejmik - o tych największych, najistotniejszych, rozwojowych inwestycjach. Wokół tych inwestycji powinny dopiero być powstawać następne inwestycje.</u>
<u xml:id="u-115.17" who="#GrażynaGęsicka">Trudno sobie wyobrazić konkursy w sprawie dróg krajowych czy wojewódzkich w danym województwie. A do tego powoli zmierzamy, dlatego że strategie, które obecnie mamy, są strategiami niezwykle ogólnikowymi, strategiami, w których wszystko się mieści. Cokolwiek byśmy sobie wymyślili, to w tej strategii znajdziemy taki passus, by to do niej pasowało. Jeżeli więc chcemy, żeby strategie naprawdę wytyczały jakieś kierunki rozwoju województwa, jakieś cele rozwojowe, to te duże projekty infrastrukturalne muszą stanowić ich kręgosłup.</u>
<u xml:id="u-115.18" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli idzie o prognozę dotyczącą środków publicznych, to jest to oczywiste, bo wiadomo, że pewnego typu problemy możemy rozwiązać albo że nie możemy ich rozwiązać, i wiadomo, ile mniej więcej potrzeba na to pieniędzy.</u>
<u xml:id="u-115.19" who="#GrażynaGęsicka">Co do tytułu ustawy, o czym mówił pan poseł Borysiuk, to myślę, że tytuł jest rzeczą drugorzędną, byle tylko oddawał intencje.</u>
<u xml:id="u-115.20" who="#GrażynaGęsicka">Było kilka uwag, m.in. pana posła Borysiuka, ale też pani poseł Rozpondek, jeżeli dobrze pamiętam, dotyczących tego, że Sejm powinien przedyskutować całość działań rządu w zakresie wykorzystania środków Unii Europejskiej, przedyskutować Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia itd. Zgadzam się. Sejm ma takie uprawnienia, tak że w każdej chwili jesteśmy gotowi to zrobić.</u>
<u xml:id="u-115.21" who="#GrażynaGęsicka">Pan poseł Borysiuk pytał, jakie są mechanizmy zabezpieczające przed niewykorzystaniem środków. Powiedziałabym, że to jest główne, najważniejsze pytanie, jakie można zadać, ale zarazem pytanie dość ogólne. Otóż ta ustawa w dużej mierze zabezpiecza nas przed tym, ale proszę pamiętać, że projekty rozwojowe, które realizujemy i będziemy realizować, są efektem w dużej mierze pracy Wysokiej Izby. To, jak w Polsce wygląda prawo ochrony przyrody, środowiska, dotyczące zamówień publicznych, prawo własności itd., itd., decyduje o tym, jak szybko, łatwo i jak w ogóle można realizować projekty, np. infrastrukturalne czy inne. Tak więc krótko mówiąc, wykorzystanie środków unijnych i w ogóle działalność inwestycyjna zależą nie tyle od przepisów szczególnych, które mówią o tym, jak te środki się wykorzystuje, ile od całej masy różnych przepisów, które były tworzone w celu ogólnym, w celu uregulowania sprawy inwestowania w Polsce. Te ogólne przepisy często wymagają naprawdę poważnego rozważenia i poważnej nowelizacji.</u>
<u xml:id="u-115.22" who="#GrażynaGęsicka">Jeżeli mamy w kraju taką sytuację, że drogę się buduje 1,5 roku, ale jej budowę przygotowuje się średnio 4 lata, to oznacza to, że coś jest na rzeczy, jeśli chodzi zarówno o wszystkie przepisy, które mówią, jak to robić, co robić, żeby zacząć budować drogę, jak i o działalność instytucji i urzędów, które tym się zajmują. Uważam więc, że rząd przygotował dobrą ustawę, ale ta ustawa to jest pewien ułamek, że tak powiem, w całym zespole działań dających szansę na to, że będziemy szybko i dobrze wykorzystywać środki unijne. Stąd zgadzam się z panem posłem Grzeszczakiem, który mówił o biurokratycznym murze niemożności i myślę, że duża część wysiłku powinna iść w kierunku poprawienia zdolności administracyjnej naszego kraju i jakości naszego prawa.</u>
<u xml:id="u-115.23" who="#GrażynaGęsicka">Przy okazji chciałabym zwrócić uwagę panu posłowi Grzeszczakowi, że raport, który cytuje, sprawozdanie Komisji Europejskiej, dotyczy roku 2005, czyli poprzedniego rządu w gruncie rzeczy, a dodatkowe wysiłki w celu wzmocnienia absorpcji, które nam proponowała pani komisarz Grybauskaite, zostały właśnie podjęte i przynoszą bardzo wyraźne efekty.</u>
<u xml:id="u-115.24" who="#GrażynaGęsicka">Proszę Państwa! Jeśli idzie o kontrakt wojewódzki, to uważam, że strony są w podobnym położeniu, tzn. województwo i rząd mają podobną moc realizacyjną. Nie widzę tutaj jakiegoś szczególnego przechyłu. W ogóle szermowanie określeniami typu „duch centralizacji” itd. w sytuacji, kiedy jest to pierwszy rząd, który oferuje samorządom samodzielne programy wojewódzkie, trochę mnie dziwi. Chciałabym tylko przypomnieć - kilka razy była ta historia przypominana - że za rządu Jerzego Buzka, dopóki ten rząd trwał, negocjowano z Komisją Europejską samodzielne regionalne programy wojewódzkie. W momencie kiedy pojawił się rząd premiera Millera, natychmiast z tego zrezygnowano i powstał jeden Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, który do tej pory realizujemy. Wracamy znowu do odrębnych, samodzielnych programów wojewódzkich i Wysoka Izba raczy nas określeniami typu „straszliwa centralizacja”, „jej duch” itd., itd.</u>
<u xml:id="u-115.25" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli idzie o uwagę posła Ryszarda Galli dotyczącą regionalnych instytucji finansujących i tego, żeby ich użyć w następnym okresie - to były zresztą uwagi jeszcze kilku innych osób, posła Tomasza Nowaka i pozostałych, których nazwiska z trudem w moich notatkach bym odnalazła - to jak my proponujemy wybierać instytucje wdrażające i instytucje pośredniczące? Zakładamy, że instytucje z sektora finansów publicznych z natury swojej, z natury polskiego prawa o finansach publicznych, ustaw rozlicznych o rachunkowości, o kontroli itd., itd. to są instytucje rzetelne. Tu nie ma powodu, żebyśmy robili jakieś przetargi, konkursy. Natomiast inna kwestia jest, jeżeli chcemy do systemu realizacji wprowadzić instytucje prywatne, instytucje, które mają charakter spółek. Czasem zdarza się, że są to instytucje, które są niekomercyjne, ale bywa też tak, że działają dla zysku i zyskiem tym nie chcę gardzić. RIF-y, regionalne instytucje finansujące, to są właśnie m.in. spółki, ale też i podmioty mające inne formy prawne, które też zarabiają. Według ustawy o Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości RIF-y są wybierane w drodze konkursu. Nie ma aktu prawnego wymieniającego 16 regionalnych instytucji finansujących, a są one spółkami akcyjnymi, fundacjami - jest jakaś izba przemysłowa i stowarzyszenie nawet - imiennie wskazującego, że tym właśnie instytucjom się to należy po prostu, że one powinny być instytucjami wdrażającymi to czy tamto.</u>
<u xml:id="u-115.26" who="#GrażynaGęsicka">Wydaje się, że tego typu prawa raczej nie powinniśmy ustanawiać, prawa, które podmiotowo określi instytucje wdrażające takie czy inne działania. Natomiast ponieważ są to instytucje z reguły bardzo dobre, doświadczone, to jestem przekonana, że w jakimkolwiek trybie by się dokonywał wybór tych instytucji do wdrażania programów, one będą wygrywały. Nie tylko zresztą one. Jest sporo dobrych instytucji w Polsce, które dają sobie radę z wdrażaniem programów, projektów, i na pewno te instytucje będą wybierane.</u>
<u xml:id="u-115.27" who="#GrażynaGęsicka">Proponujemy zastosowanie zamówień publicznych z jeszcze jednego podstawowego powodu. Otóż jeżeli wybierzemy instytucję wdrażającą w tym właśnie trybie, to, po pierwsze, koszty operacyjne takiej instytucji mogą być zaliczone jako koszty projektu czy programu, który ona realizuje, nie musimy tych kosztów ponosić z puli administracyjnej, czyli rozdymać tej puli, a po drugie, koszty te są rozliczane na zasadzie rozliczenia się z efektów działania. Przepraszam, że mówię o sprawach technicznych, ale obecnie nakłady RIF-ów i innych tego typu instytucji wybranych w drodze konkursu albo po prostu wskazanych są rozliczane po kosztach, że tak powiem, czyli każdy kubek, każda miseczka, każda apteczka, komputer itd. - wszystko jest rozliczane oddzielnie i nie wolno ani złotówki na tym zarobić. Gdyby te instytucje były wybrane w drodze przetargu, można by było te koszty rozliczać znacznie prościej, a instytucje te mogłyby uzyskiwać pewien niewielki zysk ze swojej działalności.</u>
<u xml:id="u-115.28" who="#GrażynaGęsicka">Pan poseł Nowakowski pyta, czy mechanizmy koordynacji programów krajowych i regionalnych w tej ustawie są wystarczające. Otóż ja bym powiedziała tak: chciałabym, żeby tak było. Bardzo dużo nad tym pracowaliśmy, starając się ustanowić te mechanizmy, a jednocześnie nie ustanowić tej centralizacji, o której tutaj była mowa. I tak po kolei:</u>
<u xml:id="u-115.29" who="#GrażynaGęsicka">- art. 15 - regionalne programy operacyjne mogą realizować strategię rozwoju kraju; to jest dobry sposób na koordynację, ponieważ one mogą realizować tę strategię;</u>
<u xml:id="u-115.30" who="#GrażynaGęsicka">- art. 20 - minister rozwoju regionalnego współpracuje z samorządem województwa przy opracowywaniu regionalnego programu współfinansowanego ze źródeł zagranicznych lub budżetu państwa;</u>
<u xml:id="u-115.31" who="#GrażynaGęsicka">- art. 20 - kontrakt wojewódzki, dobry mechanizm koordynacji;</u>
<u xml:id="u-115.32" who="#GrażynaGęsicka">- art. 21 - minister rozwoju regionalnego wydaje rozporządzenie o pomocy publicznej dla przedsiębiorców w programach regionalnych, czyli ta pomoc będzie jednakowa w całym kraju, będą jednolite zasady;</u>
<u xml:id="u-115.33" who="#GrażynaGęsicka">- art. 38 ust. 2 pkt 8 - tutaj kilka osób pytało, znowu uważając, że to jest centralizacja, dlaczego minister rozwoju regionalnego zatwierdza projekty instytucji zarządzającej, czyli samorządu województwa. To jest właśnie wynik wielu dyskusji i wielu konsultacji z partnerami takimi jak gminy i powiaty. Otóż one bardzo często narzekają na to, że obecnie jest tak, że samorząd województwa sam staje do konkursu, który sam ogłasza, i przyznaje sobie pierwsze miejsce, wybiera swój projekt. No więc wydaje się, że rzeczywiście przydałoby się tego typu wybory jeszcze zewnętrznie potwierdzić.</u>
<u xml:id="u-115.34" who="#GrażynaGęsicka">Wreszcie art. 35, który mówi, że minister rozwoju regionalnego odpowiada za koordynację wykorzystania środków, a więc wykonuje zadania państwa członkowskiego, programuje, negocjuje z Unią, realokuje między programami operacyjnymi, priorytetami, sprawozdaje wobec Komisji Europejskiej, wydaje wytyczne itd., itd. Wydaje się, że tych mechanizmów jest wystarczająco dużo, żeby te wszystkie programy składały się na jedną całość, żeby się nie powielały i nie współzawodniczyły ze sobą, a zarazem, jak mówię, te działania koordynacyjne nikomu nie odbierają jego uprawnień.</u>
<u xml:id="u-115.35" who="#GrażynaGęsicka">Odpowiadałam już na pytanie pani poseł Malik, jak zapewniamy zgodność zasad udzielania pomocy publicznej dla przedsiębiorców z przepisami UE. No właśnie w taki sposób, że w programach regionalnych to minister będzie to wydawał.</u>
<u xml:id="u-115.36" who="#GrażynaGęsicka">Pani poseł Jazłowiecka - w gruncie rzeczy to już chyba odpowiedziałam na te pytania dotyczące protestów i wojewodów.</u>
<u xml:id="u-115.37" who="#GrażynaGęsicka">Według jakich kryteriów wojewoda będzie powoływał przedstawicieli gmin, powiatów i organizacji pozarządowy do tych konferencji. To jest pytanie pani poseł Kochan. Ja bym powiedziała tak: w przedłożeniu rządowym nie było przedstawicieli wszystkich gmin i powiatów, tylko przedstawiciele tych organizacji, które są reprezentowane w komisji wspólnej rządu i samorządu, i teraz oczywiście trzeba by nad tym pomyśleć. Uważam, że każda taka konferencja powinna wypracować własne zasady i własny regulamin, jak to się będzie działo.</u>
<u xml:id="u-115.38" who="#GrażynaGęsicka">Pani poseł Ciemniak: jak możliwe jest doprowadzenie do spójności pomiędzy strategią wojewódzką a strategią rozwoju kraju? Otóż nie jest celem tej ustawy tego typu działanie. To znaczy, zakładam, że rozsądek nakazuje, żeby w kraju była pewna jednolitość, żeby strategie rozwoju kraju i wojewódzkie były ze sobą kompatybilne. Natomiast ustawa nie zmusza to tego w żaden sposób, poza, jak mówię, zdrowym rozsądkiem - do tego stopnia, że regionalne programy operacyjne, które będziemy zaraz realizować, stworzone przez samorząd województwa, realizują w dużej mierze strategię rozwoju kraju.</u>
<u xml:id="u-115.39" who="#GrażynaGęsicka">Pan poseł Bałażak pyta, czy będą brane pod uwagę rejony bezrobocia strukturalnego. Ja bym powiedziała tak: w art. 2 pkt 3 mowa jest o tym, że walka z bezrobociem jest jednym z celów polityki rozwoju.</u>
<u xml:id="u-115.40" who="#GrażynaGęsicka">Czy ustawa zapewni prawidłowy proces wyboru projektów? - pyta pani poseł Jadwiga Wiśniewska. Otóż ustawa mówi o trzech sposobach wyboru projektów. Pierwszy sposób jest taki, że projekty kluczowe, najważniejsze dla województwa czy dla realizacji strategii sektorowej, czy programu sektorowego mogą być dołączone do programu operacyjnego. Wyślemy je do Brukseli i w momencie kiedy Bruksela je zatwierdzi, to mogą bez konkursu, że tak powiem, być realizowane. Tutaj nam chodzi o projekty absolutnie najważniejsze, największe, stanowiące istotę danego programu. Drugi typ projektów to są projekty systemowe, czyli te, które realizowane są na mocy ustaw. Trzeci typ projektów to są też te wielkie projekty, ale które programującym przychodzą do głowy, gdy program jest już zatwierdzony przez Komisję Europejską, i wówczas sejmik może wprowadzić właśnie taki duży projekt.</u>
<u xml:id="u-115.41" who="#GrażynaGęsicka">I wreszcie zostają konkursy - tutaj też wskutek licznych, bym powiedziała, doświadczeń z konkursami oraz domagania się rozwiązań przez partnerów społecznych wprowadziliśmy szereg zasad, a mianowicie takich na przykład, które nie pozwalają zmieniać reguł gry w trakcie realizacji konkursu, albo zasad dotyczących tego, jak odbywają się odwołania.</u>
<u xml:id="u-115.42" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli idzie o art. 31, czyli o tych ekspertów, to też jest to taka reakcja na często powtarzającą się obecnie sytuację, że eksperci, zwłaszcza wybierani w regionalnych programach operacyjnych do panelu ekspertów, nie reprezentowali wystarczającego poziomu kompetencyjnego.</u>
<u xml:id="u-115.43" who="#GrażynaGęsicka">Proszę Państwa! Wysoki Sejmie! Mam wrażenie, że większość powtarzających się pytań została przeze mnie chyba uwzględniona w tej odpowiedzi. Było bardzo dużo różnych drobnych uwag typu pytanie pana posła Dziewałtowskiego dotyczące zasady de minimis, dlaczego używamy terminów obcojęzycznych itd., ale jest jeszcze jedna rzecz, ostatnia, na którą zwrócę uwagę, bo nie chcę przedłużać mojego wystąpienia. Otóż jest to rzecz następująca: Nieprawdą jest to, co powiedział pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski, że projekt ustawy nie był konsultowany w samorządach. Nad tą ustawą pracujemy bardzo długo, już od kwietnia. Bardzo szeroko była konsultowana. Ja sama byłam na wielu spotkaniach ze Związkiem Województw Rzeczypospolitej Polskiej. Na konwencie chyba ze dwa albo trzy razy nawet o tym rozmawialiśmy. Rozmawiałam oddzielnie ze wszystkimi przedstawicielami organizacji samorządowych uczestniczących w komisji wspólnej rządu i samorządu. To były rzeczywiście długie rozmowy, podczas których wyjaśniane były różne wątpliwości. Prawdą jest to, co powiedział pan poseł Mikuła - projekt był dwa razy w komisji wspólnej rządu i samorządu i został ostatecznie pozytywnie zaopiniowany, a rzeczywiście w trakcie prac były różne wątpliwości, które udało nam się wyjaśnić. Tak że jeszcze raz podkreślam, że to, że pan poseł ma 5 stron uwag, świadczy o tym, że rzeczywiście jest to ustawa, która porusza opinię, jest ważna dla wszystkich użytkowników tej ustawy, czyli w gruncie rzeczy dla większości obywateli i instytucji w naszym kraju. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-115.44" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-115.45" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Genowefa Wiśniowska)</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę.</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#GenowefaWiśniowska">Pan minister Krzysztof Jurgiel, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#KrzysztofJurgiel">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister Grażyna Gęsicka odniosła się w zasadzie do większości pytań. Ja, jako reprezentant komisji, mówiący w imieniu komisji, chciałbym odnieść się do tych spraw, które były poruszane na posiedzeniu komisji i w stosunku do których komisja zajęła stanowisko.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#KrzysztofJurgiel">Pan poseł Kochanowski zarzucił złe procedowanie ustawy. Już podczas przedstawiania stanowiska komisji powiedziałem, że procedowanie odbywało się w trybie regulaminu Sejmu i zgodnie z regulaminem Sejmu marszałek skierował, za zgodą Konwentu Seniorów, ustawę do pierwszego czytania w komisji. Dlatego nie było pierwszego czytania tej ustawy w parlamencie. Myślę, że skoro taka decyzja została podjęta, nie sposób tutaj członkom komisji nad tym dyskutować.</u>
<u xml:id="u-117.2" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o art. 36 ust. 3, czyli czy zasięgano opinii organizacji samorządowych i czy były prowadzone konsultacje, to mówiła o tym pani minister Gęsicka. To jest też opisane w uzasadnieniu ustawy w rozdziale: Ocena skutków regulacji w pkt 6: Konsultacje społeczne, gdzie podaje się przebieg tych konsultacji, a także uwzględnione wnioski. Chcę powiedzieć też, że od samego początku interesowałem się tą ustawą. Była kiedyś propozycja powołania konwentów powiatowych, a w wyniku właśnie tych konsultacji zrezygnowano z przyjęcia tego rozwiązania. Był też problem doprowadzenia do zgodności strategii rozwoju województwa ze strategią rozwoju kraju, wiem, że ten wniosek także został po części uwzględniony. Każda wersja projektu, jak tu jest napisane, była umieszczana na stronie internetowej oraz w Biuletynie Informacji Publicznej i w trybie przepisów o działalności lobbingowej nikt nie wyraził zainteresowania projektem ustawy. Tu są też stwierdzenia, że projekt uzyskał pozytywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-117.3" who="#KrzysztofJurgiel">Ponadto na posiedzenie komisji zostali zaproszeni przedstawiciele w zasadzie wszystkich organizacji samorządowych, które biorą udział w procesie legislacyjnym. Przedstawiciel izb gospodarczych zgłosił poprawkę mającą na celu umieszczenie tej organizacji w wykazie instytucji biorących udział w posiedzeniach konferencji i to zostało uwzględnione.</u>
<u xml:id="u-117.4" who="#KrzysztofJurgiel">Dodatkowo jeszcze, tak jak mówił pan poseł Dziewałtowski, forum samorządowe zgłosiło szereg poprawek. Szkoda, że te poprawki nie zostały zgłoszone podczas posiedzenia komisji, ale trwa proces legislacyjny i myślę, że komisja pochyli się szczegółowo nad wszystkimi poprawkami. Te zasadne zdaniem posłów zostaną przyjęte. Niezasadne zdaniem posłów zostaną odrzucone, myślę, że z uzasadnieniem. Jest jeszcze przecież Senat, proces legislacyjny trwa, tak że jest możliwość zgłaszania tych poprawek. Trzeba tutaj jasno powiedzieć, że cały proces konsultacji odbywa się w ministerstwie i jeżeli ministerstwo nie uwzględnia uwag i wniosków, jest możliwość zgłaszania tych poprawek właśnie na posiedzeniu komisji lub poszczególnym posłom, którzy mają prawo ostatecznie wszelkiego rodzaju poprawki zgłosić.</u>
<u xml:id="u-117.5" who="#KrzysztofJurgiel">Druga sprawa dotyczy art. 3. Poseł Stec stwierdził, że politykę rozwoju prowadzi zgodnie z art. 3 samorząd województwa, natomiast w art. 7 jest mowa o tym, że wojewoda jest przewodniczącym konferencji. Tutaj pani minister szczegółowo wyjaśniła powód powołania takiej instytucji. Natomiast chcę tylko poinformować, że komisja wprowadziła tu zmiany polegające na tym, że uzupełniliśmy wykaz organizacji, jeśli chodzi o powołanie konferencji, o przedstawicieli gmin i powiatów poszczególnych województw, a to dlatego że rozwiązanie rządowe uniemożliwiało reprezentowanie gmin i powiatów, które nie są zrzeszone czy to w stowarzyszeniu gmin wiejskich, czy w związku powiatów. Tam przynależność nie jest obowiązkowa i na przykład w naszym województwie na 120 gmin 70 jest zrzeszonych w tej organizacji ogólnopolskiej, natomiast 50 gmin mogło nie mieć reprezentacji. Teraz będzie możliwość, żeby ta reprezentacja była przez wojewodę ustalona.</u>
<u xml:id="u-117.6" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o art. 30 i pytanie pana posła Klima dotyczące protestów, to tu została zgłoszona poprawka przez panią poseł Kloc, która, uzasadniając ją, stwierdziła, że: Poprawka wynika z panującej obecnie sytuacji, kiedy samorządy lokalne skarżą się na usytuowanie poziomu decyzyjnego przede wszystkim w sprawach dotyczących rozdziału środków finansowych na poziomie samorządów województw. Prowadzi to do sytuacji, że przedstawiane przez gminy i powiaty, a także ich związki, projekty nie zyskują aprobaty na szczeblu samorządu województwa, a środki finansowe, pochodzące czy to ze środków własnych województwa, czy z budżetu państwa, czy też ze środków zagranicznych, pozostają na szczeblu samorządu województwa. Pragnąc zapobiec w przyszłości takiej sytuacji, proponujemy, aby protesty - tak uzasadniała to pani poseł - rozpatrywał wojewoda, który będzie mógł zapobiec dyskryminacji samorządów lokalnych. Ponadto nie wydaje się rozwiązaniem właściwym przyjęte w projekcie ustawy założenie, że protesty wobec decyzji zarządu województwa są rozpatrywane przez ten zarząd i lepszym rozwiązaniem jest przekazanie tych rozstrzygnięć właściwemu miejscowo wojewodzie.</u>
<u xml:id="u-117.7" who="#KrzysztofJurgiel">Ta poprawka została przez komisję przyjęta. Jak słyszałem, zgłoszone są poprawki, w których proponuje się przyjąć inne rozwiązanie. Wysoka Izba zadecyduje o tym podczas głosowania nad tymi wszystkimi poprawkami.</u>
<u xml:id="u-117.8" who="#KrzysztofJurgiel">Jeśli chodzi o wykaz czy listę projektów infrastrukturalnych o szczególnym znaczeniu dla województw, które mają być wymienione w strategii rozwoju województwa, tym komisja się nie zajmowała. Natomiast ja osobiście stwierdzam, że to jest zasadne. Ze swojej praktyki samorządowej wiem, że taka lista w tym strategicznym dokumencie powinna być umieszczona. Często środki są wydawane nie na cele, które przyspieszają rozwój. To jest moje zdanie, powiedziałbym, prywatne, osobiste, dlatego że komisja się tym nie zajmowała. Natomiast uważam, że to jest zasadne, żeby rząd, opiniując to czy też strategie, na które mają być wydawane środki rządowe albo też zagraniczne, miał wpływ na podejmowanie tych decyzji.</u>
<u xml:id="u-117.9" who="#KrzysztofJurgiel">To tyle uwag zgłoszonych do mnie jako przewodniczącego komisji. Jeszcze raz chciałbym serdecznie podziękować członkom komisji za dobrą pracę w komisji i za szybkie rozpatrzenie projektu ustawy. Myślę, że w piątek, po rozpatrzeniu wcześniej poprawek, Sejm ustawę przyjmie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-117.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-118.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pani poseł, w jakim trybie?</u>
<u xml:id="u-118.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Zielińska-Głębocka: W trybie sprostowania.)</u>
<u xml:id="u-118.4" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-118.5" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Anna Zielińska-Głębocka, Platforma Obywatelska, proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-118.6" who="#GenowefaWiśniowska">Sprostowanie, tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Tak.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#AnnaZielińskaGłębocka">Pani Minister! Pozwoliłam sobie zadać pytanie w trybie sprostowania, ponieważ pani nie odpowiedziała na moje pytania, a uznała, że te pytania, na które nie udzielono odpowiedzi, są techniczne. A moje pytanie było pytaniem, moim zdaniem, merytorycznym. Po pierwsze, dotyczyło tego, jak resort, pani osobiście rozumie zasadę proporcjonalności, która jest obok partnerstwa jedną z podstawowych zasad decydujących o polityce rozwoju, ponieważ proporcjonalność musi oznaczać, że środki używane są proporcjonalne do założonego celu. Moim zdaniem tutaj jest nadmierna centralizacja i proszę się nie obrażać o te uwagi, że duch centralizmu panuje, bo rzeczywiście w bardzo wielu dziedzinach ten rząd dokonuje bardzo silnej centralizacji. Zresztą taka jest filozofia tego rządu - silna władza wykonawcza.</u>
<u xml:id="u-119.2" who="#AnnaZielińskaGłębocka">I drugie pytanie, na które też nie dostałam odpowiedzi, o te strategie sektorowe. Bo to jest też pełne jakby scentralizowanie, bez jakiejkolwiek formuły współpracy, no nie wiem, arbitrażu, czegokolwiek, z władzami niższego szczebla. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł również w trybie sprostowania, tak?</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Kochanowski: Tak.)</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-120.4" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Jan Kochanowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#JanKochanowski">Pani minister zarzuciła mi, że tak powiem, dobre samopoczucie w sprawie wykorzystania środków, mówiąc o uchyleniu 80 rozporządzeń. Chciałbym powiedzieć, że znałem takich twórców reformy państwa, którzy utworzyli 49 województw, a później likwidowali, ograniczając ich liczbę do 16, a cały czas chwalili się tym zabiegiem. Mam nadzieję, że te rozporządzenia, które przeszkadzały w poprzednim rządzie, skrupulatnie zostały wyeliminowane i że pomaga to w wykorzystaniu tych środków, natomiast proces wykorzystania środków i droga ich wykorzystania są takie, a nie inne. Kiedyś trzeba rozpocząć, żeby potem zbierać owoce.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#JanKochanowski">Powiem do posła Jurgiela w sprawie konsultacji. Z uporem maniaka mówię, że niczego nie żądam, tylko przestrzegania regulaminu Sejmu. Jeżeli regulamin Sejmu mówi, że ustawy dotyczące kompetencji samorządu terytorialnego powinny być rozpatrywane w pierwszym czytaniu na posiedzeniu Sejmu, to jest to jasno powiedziane, że na posiedzeniu Sejmu i tyle. Trudno z tym dyskutować.</u>
<u xml:id="u-121.2" who="#JanKochanowski">Drugie: Jeżeli w regulaminie Sejmu jest zapisane wprost, że posłowie członkowie komisji otrzymują na piśmie opinie samorządu czy korporacji samorządowych, no to otrzymują to na piśmie, członkowie komisji lub wszyscy posłowie. Regulamin Sejmu stanowi, że otrzymują na piśmie stanowiska przedstawicieli samorządu i korporacji. W związku z powyższym posłowie zasiadający w komisji powinni otrzymać te stanowiska na piśmie. Dlatego niewłaściwe jest mówienie, że myśmy konsultowali i gdzieś tam w uzasadnieniu ustawy coś tam napisaliśmy. Tylko tyle. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#GenowefaWiśniowska">Czy pani minister będzie odpowiadać, czy na piśmie zostanie udzielona odpowiedź?</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#GrażynaGęsicka">Odpowiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pani minister.</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani minister rozwoju regionalnego Grażyna Gęsicka.</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#GrażynaGęsicka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przepraszam, że nie odpowiedziałam na te pytania pani poseł Zielińskiej-Głębockiej.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli idzie o kwestie subsydiarności, proporcjonalności itd., rzeczywiście nie ma tych zasad w projekcie ustawy, jest natomiast odwołanie się do licznych zasad obowiązujących na przykład w Unii Europejskiej. Jeżeli wykorzystujemy środki unijne, to wszystkie te zasady, na przykład koncentracje subsydiarności itd., są obowiązujące. Nie zostało to transponowane bezpośrednio na grunt tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-125.2" who="#GrażynaGęsicka">Jeśli natomiast idzie o strategie sektorowe, pani poseł zechciała zwrócić uwagę na to, że są one przyjmowane przez władze centralne bez konsultacji. Otóż chciałabym zwrócić uwagę na art. 6 ust. 1, który mówi, że wszystkie dokumenty, o których mowa w rozdziale, są poddane konsultacjom partnerskim. W tym ustępie wymienia się: jednostki samorządu terytorialnego, partnerów społecznych i gospodarczych oraz Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Tak że, krótko mówiąc, sądzę, że ten zarzut jest nieuzasadniony.</u>
<u xml:id="u-125.3" who="#GrażynaGęsicka">Co do uwag pana posła Kochanowskiego, jeśli idzie o dostarczenie tych opinii itd., myślę, że to jest po prostu kwestia techniczna. Jeżeli Wysoki Sejm ich nie posiada, to my oczywiście je przekażemy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani minister.</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#GenowefaWiśniowska">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-126.2" who="#GenowefaWiśniowska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponownie do Komisji Gospodarki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-126.3" who="#GenowefaWiśniowska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-126.4" who="#GenowefaWiśniowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-126.5" who="#GenowefaWiśniowska">Zakończyliśmy rozpatrywanie punktu 2. Było to sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.</u>
<u xml:id="u-126.6" who="#GenowefaWiśniowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w Spółce PKN Orlen S.A. oraz zarzutu wykorzystania służb specjalnych (d. UOP) do nielegalnych nacisków na organa wymiaru sprawiedliwości w celu uzyskania postanowień służących do wywierania presji na członków zarządu PKN Orlen S.A. (druk nr 909).</u>
<u xml:id="u-126.7" who="#GenowefaWiśniowska">Wysoka Izbo! Komisja Śledcza w dniu 19 września 2005 r. przedstawiła sprawozdanie, które nie zostało rozpatrzone przez Sejm IV kadencji.</u>
<u xml:id="u-126.8" who="#GenowefaWiśniowska">Wobec tego na podstawie art. 21 ust. 2 ustawy o sejmowej komisji śledczej marszałek Sejmu wyznaczył pana posła Andrzeja Grzesika jako posła sprawozdawcę.</u>
<u xml:id="u-126.9" who="#GenowefaWiśniowska">Wobec powyższego proszę pana posła Andrzeja Grzesika o zabranie głosu w celu przedstawienia sprawozdania komisji.</u>
<u xml:id="u-126.10" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#AndrzejGrzesik">Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie, Szanowni Panowie Posłowie! Przypadł mi w udziale zaszczyt zaprezentowania Wysokiej Izbie sprawozdania Komisji Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA oraz zarzutu wykorzystywania służb specjalnych, byłego Urzędu Ochrony Państwa, do nielegalnych nacisków na organa wymiaru sprawiedliwości w celu uzyskania postanowień służących do wywierania presji na członków zarządu PKN Orlen SA.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#AndrzejGrzesik">Komisja Śledcza do spraw PKN Orlen S.A. - taką skróconą nazwą będę się posługiwał w dalszym ciągu mojego wystąpienia - prowadziła swoją działalność w poprzedniej, czyli IV, kadencji Sejmu. Ponieważ Sejm IV kadencji nie rozpatrzył sprawozdania komisji (ówczesny druk nr 4430), na podstawie art. 21 ustawy o sejmowej komisji śledczej dokument ten przedstawiany jest Wysokiej Izbie obecnie w druku nr 909. To ten obszerny dokument. Polecałbym wszystkim posłom, ale nie tylko, zapoznanie się z jego treścią.</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#AndrzejGrzesik">Bezpośrednią przyczyną powołania przez Sejm IV kadencji Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen był wywiad z Wiesławem Kaczmarkiem, ówczesnym ministrem skarbu państwa, który ukazał się w dzienniku „Gazeta Wyborcza” w dniu 2 kwietnia 2004 r. W wywiadzie tym Wiesław Kaczmarek stwierdził, że podczas spotkania, w którym uczestniczył obok innych osób - spotkania, które odbyło się we wtorek 5 lub w środę 6 lutego 2002 r. - ówczesny premier Leszek Miller osobiście zdecydował o użyciu Urzędu Ochrony Państwa, aby doprowadzić do usunięcia Andrzeja Modrzejewskiego ze stanowiska prezesa zarządu PKN Orlen SA i w ten sposób uniemożliwić mu podpisanie kontraktu wartości 14 mld dolarów.</u>
<u xml:id="u-127.3" who="#AndrzejGrzesik">Dziesięć dni później Liga Polskich Rodzin złożyła wniosek o powołanie Komisji Śledczej, która miałaby wyjaśnić tę sprawę. Sama uchwała o powołaniu Komisji Śledczej przyjęta została przez Sejm w dniu 28 maja 2004 r. W § 2 tej uchwały Sejm określił zakres przedmiotowy i podmiotowy prac komisji, obejmujący pięć następujących zagadnień:</u>
<u xml:id="u-127.4" who="#AndrzejGrzesik">1) zbadanie uwarunkowań i konsekwencji faktu zatrzymania w dniu 7 lutego 2002 r. pana Andrzeja Modrzejewskiego, prezesa Spółki PKN Orlen SA;</u>
<u xml:id="u-127.5" who="#AndrzejGrzesik">2) ocenę zawieranych przez spółkę kontraktów z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego kraju;</u>
<u xml:id="u-127.6" who="#AndrzejGrzesik">3) zbadanie sprawy, czy zawieranym przez spółkę kontraktom towarzyszyła prowizja;</u>
<u xml:id="u-127.7" who="#AndrzejGrzesik">4) ocenę nadzoru właścicielskiego nad spółką ze strony ministra właściwego do spraw skarbu państwa;</u>
<u xml:id="u-127.8" who="#AndrzejGrzesik">5) zbadanie prawidłowości działania prokuratury i Urzędu Ochrony Państwa w sprawie zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA oraz zarzutu wykorzystywania służb specjalnych (dawnego UOP) do nielegalnych nacisków na organa wymiaru sprawiedliwości w celu uzyskania postanowień służących do wywierania presji na członków zarządu PKN Orlen SA.</u>
<u xml:id="u-127.9" who="#AndrzejGrzesik">Dosyć skomplikowane. Badając te zagadnienia, komisja nie ograniczyła się tylko do ustalenia obszaru nieprawidłowości w działaniach rządu i organów administracji rządowej, lecz ustalała również zakres i skutki tych nieprawidłowości w otoczeniu. Komisja dokładała wszelkich starań, aby ustalić skalę negatywnych konsekwencji stwierdzających nieprawidłowości i przedstawić Sejmowi pod rozwagę wnioski wynikające z kompleksowych ustaleń faktycznych i dokonanych analiz.</u>
<u xml:id="u-127.10" who="#AndrzejGrzesik">W dniu 2 lipca 2004 r. Sejm powołał 11 członków komisji, którymi zostali posłowie: Andrzej Aumiller, Bogdan Bujak, Andrzej Celiński, Roman Giertych, Józef Gruszka, moja skromna osoba, Antoni Macierewicz, Konstanty Miodowicz, obecny na sali, Andrzej Różański, Zbigniew Wassermann i Zbigniew Witaszek.</u>
<u xml:id="u-127.11" who="#AndrzejGrzesik">Na posiedzeniu w dniu 6 lipca 2004 r. obradująca pod przewodnictwem ówczesnego marszałka Sejmu Włodzimierza Cimoszewicza komisja wybrała na swego przewodniczącego posła Józefa Gruszkę, a na zastępców: Andrzeja Aumillera, Romana Giertycha i Zbigniewa Wassermanna. W dniu 29 kwietnia 2005 r. komisja odwołała posła Józefa Gruszkę z pełnionej funkcji przewodniczącego w związku z długotrwałą poważną chorobą, a na nowego przewodniczącego wybrała posła Andrzeja Aumillera.</u>
<u xml:id="u-127.12" who="#AndrzejGrzesik">Od 10 kwietnia 2005 r. w pracach komisji na skutek choroby nie brał udziału poseł Józef Gruszka, zaś w dniu 5 lipca 2005 r. uchwałą komisji wyłączony został z jej składu osobowego poseł Andrzej Różański. W dniu 7 lipca 2005 r. klub SLD wycofał z komisji posła Bogdana Bujaka, a od 12 lipca 2005 r. z pracy w komisji zrezygnował poseł Andrzej Celiński.</u>
<u xml:id="u-127.13" who="#AndrzejGrzesik">Uszczuplenie składu komisji do 10 członków oraz fakt niebrania udziału w pracach komisji przez kolejnych trzech posłów nie pozbawiły komisji możliwości działania i dokończenia powierzonego jej przez Sejm zadania. W swoim 7-osobowym składzie komisja posiadała zdolność do podejmowania uchwał zgodnie z art. 158 ust. 2 Regulaminu Sejmu RP, w tym także w sprawie przyjęcia stanowiska na podstawie art. 19a ustawy z dnia 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji śledczej.</u>
<u xml:id="u-127.14" who="#AndrzejGrzesik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja do spraw PKN Orlen jest drugą, była drugą sejmową komisją śledczą w historii Rzeczypospolitej. Znaczne rozmiary śledztwa, a także fakt, że jego przedmiotem były sprawy kluczowe dla bezpieczeństwa państwa - występowały bowiem groźne zjawiska wskazujące na daleko posunięte patologie będące skutkiem nieprawidłowego działania organów państwa - spowodowały, że postępowaniu przed komisją towarzyszyło duże zainteresowanie mediów oraz znaczne emocje społeczne i polityczne. Niejednokrotnie działania osób będących przedmiotem zainteresowania komisji były jednocześnie przedmiotem prowadzonych przez organy ścigania śledztw. W związku z tym komisja dosyć często korzystała z materiału dowodowego zgromadzonego w trakcie prowadzonych śledztw lub postępowań sądowych, natomiast organy prokuratury korzystały z materiałów dowodowych zgromadzonych przez komisję.</u>
<u xml:id="u-127.15" who="#AndrzejGrzesik">Komisja sześć razy zwracała się do prezesa Najwyższej Izby Kontroli o przekazanie jej dokumentacji przeprowadzonych wcześniej kontroli mających związek z przedmiotem badań komisji, jak również w sprawie przeprowadzenia kontroli, których wyniki miały znaczenie dla ostatecznych efektów prac komisji. Komisja zebrała olbrzymi materiał dowodowy obejmujący łącznie 782 tomy, w tym 440 tomów akt postępowań przekazanych komisji przez różne prokuratury i 102 tomy dokumentów przekazanych przez inne podmioty.</u>
<u xml:id="u-127.16" who="#AndrzejGrzesik">Przesłuchano 99 świadków. Na przesłuchanie nie stawiły się wezwane przez komisję 4 osoby: Wojciech Jankowski, Jacek Spyra, Konrad Urbański i ówczesny prezydent, pan Aleksander Kwaśniewski. Komisja nie zdążyła również przesłuchać 26 osób, w stosunku do których zostały podjęte uchwały o ich wezwaniu.</u>
<u xml:id="u-127.17" who="#AndrzejGrzesik">Szeroki zakres poszukiwań materiału dowodowego spotykał się często z zarzutem o przekraczanie zakresu przedmiotowego śledztwa. Tymczasem cechą postępowania dowodowego jest to, że na etapie zbierania materiału zakres poszukiwań jest stosunkowo szeroki, a dopiero później można ustalić, które z dowodów mają istotne znaczenie w sprawie. Praca komisji pomogła w ujawnieniu skomplikowanych mechanizmów funkcjonowania administracji rządowej na styku z gospodarką prywatną i pojawiających się wątków korupcjogennnych. Pozwoliła także na pokazanie procedur postępowania, pojawiających się nieprawidłowości i potrzeby zapobiegania im w przyszłości poprzez skuteczniejszy nadzór nad działaniami rządu, administracji rządowej oraz stanowienie lepszego prawa.</u>
<u xml:id="u-127.18" who="#AndrzejGrzesik">W toku swych prac komisja napotykała szereg trudności w pozyskiwaniu materiału dowodowego, wynikających z nierespektowania postanowień art. 14 i 15 ustawy przez osoby zobowiązane do ich wykonania, w tym również przez ministra sprawiedliwości Andrzeja Kalwasa, który odmówił udostępnienia komisji dokumentów szeregu spraw - z tego powodu komisja przedstawiła wnioski o pociągnięcie ministra do odpowiedzialności karnej i konstytucyjnej.</u>
<u xml:id="u-127.19" who="#AndrzejGrzesik">Mimo licznych interwencji komisja nie otrzymała również żądanych dokumentów od szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, od Zarządu PKN Orlen SA, od Fundacji „Porozumienie bez barier” ani od spółki Agora SA.</u>
<u xml:id="u-127.20" who="#AndrzejGrzesik">Utrudnianie prac komisji wiązało się również z wysoce nieprzychylną dla niej postawą marszałka Sejmu pana Włodzimierza Cimoszewicza. W toku swoich prac komisja nie mogła się doczekać odpowiedniego wsparcia organizacyjnego. Problemy były nawet za zapewnieniem sekretariatowi komisji odpowiedniego sprzętu biurowego.</u>
<u xml:id="u-127.21" who="#AndrzejGrzesik">Komisja Śledcza, podobnie jak inne komisje sejmowe, nie podlega merytorycznej kontroli ze strony marszałka Sejmu. Tymczasem marszałek Włodzimierz Cimoszewicz, bez powiadomienia komisji, prowadził korespondencję z panią Jolantą Kwaśniewską i spółką Agora, w której bezpodstawnie twierdził, że odmowa udzielenia komisji dokumentów jest uzasadniona. Były to działania przekraczające kompetencje marszałka Sejmu, a jednocześnie uniemożliwiające komisji wyegzekwowanie żądanych dokumentów i utrudniające wyjaśnienie sprawy.</u>
<u xml:id="u-127.22" who="#AndrzejGrzesik">Dodatkowym utrudnieniem był fakt, że śledztwo komisji przypadało w części końcowej na okres kampanii wyborczej do Sejmu oraz na urząd prezydenta RP. Miało to wpływ na sposób podejścia polityków wezwanych przed komisję oraz niekiedy na zachowanie członków komisji przy zadawaniu pytań i prowadziło do widocznych napięć i konfliktów.</u>
<u xml:id="u-127.23" who="#AndrzejGrzesik">Zasygnalizować również muszę, że w trakcie prac komisji wobec jej członków, a także ekspertów występowały niejednokrotnie groźby i naciski. Przez publikowanie pomówień oraz nierzetelnych i nieprawdziwych informacji niektóre dzienniki i czasopisma usiłowały podważyć zaufanie do niektórych członków komisji i ekspertów.</u>
<u xml:id="u-127.24" who="#AndrzejGrzesik">Wątpliwość co do legalności budziła sprawa Marcina Tylickiego, wymierzona w istocie przeciwko przewodniczącemu komisji Józefowi Gruszce. Podkreślenia wymaga to, że sprawa ta nagłaśniana była w czasie, kiedy opinia publiczna negatywnie zareagowała na odmowę stawienia się przed komisją prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego wezwanego do złożenia zeznań.</u>
<u xml:id="u-127.25" who="#AndrzejGrzesik">Komisja uchwaliła 12 dezyderatów i jedną opinię (wykaz stanowi załącznik nr 6). Działając zaś na podstawie art. 304 § 2 K.p.k., komisja skierowała do prokuratora generalnego RP 23 zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Wszystko to zawiera załącznik nr 5. W większości tych spraw odmówiono wszczęcia postępowania lub sprawy zostały umorzone. Zdaniem komisji sprawy te ponownie powinny być poddane wnikliwej kontroli w trybie nadzoru.</u>
<u xml:id="u-127.26" who="#AndrzejGrzesik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zebrany przez komisję materiał dowodowy pozwala na przyjęcie następujących wniosków co do przebiegu zdarzeń rozgrywających się w dniach 7–8 lutego 2002 r., a związanych z zatrzymaniem prezesa Zarządu PKN Orlen SA Andrzeja Modrzejewskiego. Powinniśmy dać wiarę zeznaniom Wiesława Kaczmarka co do przebiegu spotkania w dniu 7 lutego 2002 r. w gabinecie premiera Leszka Millera, w trakcie którego rozważano możliwość uniemożliwienia podpisania kontraktu pomiędzy PKN Orlen a firmą J&S poprzez zatrzymanie przez Urząd Ochrony Państwa Andrzeja Modrzejewskiego. Zeznanie Wiesława Kaczmarka koreluje ze zdarzeniami, które po tym spotkaniu nastąpiły, zwłaszcza z uruchomieniem w Ministerstwie Sprawiedliwości oraz Urzędzie Ochrony Państwa działań zmierzających do pilnego zatrzymania prezesa PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-127.27" who="#AndrzejGrzesik">Do zatrzymania Modrzejewskiego dochodzi tego dnia, mimo iż prokurator Katarzyna Kalinowska, która prowadziła sprawę spółki Izolacja SA, nie widziała w tym żadnej potrzeby wykonywania czynności z jego udziałem, tym bardziej że kilka godzin przed wydaniem nakazu zatrzymania rozmawiała z nim telefonicznie. Również kapitan Dąbrowski z Urzędu Ochrony Państwa nie przewidywał tego dnia prowadzenia czynności z udziałem Andrzeja Modrzejewskiego.</u>
<u xml:id="u-127.28" who="#AndrzejGrzesik">Cały ten wyłaniający się ze zgromadzonego przez komisję materiału dowodowego chronologiczny ciąg zdarzeń, spotkań, rozmów, poleceń, telefonów, notatek układa się w jedną logiczną całość, która przemawia za przyjęciem, iż mieliśmy tu do czynienia z zaplanowaną z góry akcją, skrupulatnie realizowaną przez aparat UOP oraz prokuraturę.</u>
<u xml:id="u-127.29" who="#AndrzejGrzesik">Koronnym zaś dowodem na to, że decyzja o zatrzymaniu Andrzeja Modrzejewskiego zapadła poza prokuraturą, która posłużyła jedynie jako narzędzie do realizacji celów politycznych, są zeznania prokuratora okręgowego w Warszawie Jerzego Łabudy, który przesłuchiwany przed sejmową Komisję Śledczą w dniu 20 listopada 2004 r. stwierdził, iż dnia 8 lutego 2002 r. zadzwonił do niego dyrektor Zarządu Śledczego UOP Ryszard Bieszyński, zgłaszając pretensję, iż wobec Andrzeja Modrzejewskiego nie zastosowano środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, a ponadto mówiąc, że - cytuję - nie takie przecież były ustalenia.</u>
<u xml:id="u-127.30" who="#AndrzejGrzesik">Nie budzi więc wątpliwości wniosek, że wersja przedstawiona przez Wiesława Kaczmarka, iż decyzja o zatrzymaniu zapadła w trakcie narady, jaka odbyła się w gabinecie prezesa Rady Ministrów Leszka Millera w dniu 7 lutego 2002 r., znajduje procesowe potwierdzenie. Andrzej Kratiuk, jeden ze świadków telefonicznej rozmowy Wiesława Kaczmarka ze Zbigniewem Siemiątkowskim, zeznał - cytuję: już wówczas byłem przekonany, że termin zatrzymania nie jest przypadkowy i jest związany z posiedzeniem rady nadzorczej.</u>
<u xml:id="u-127.31" who="#AndrzejGrzesik">Z zeznań Wiesława Kaczmarka wynika, że to premier Leszek Miller miał nalegać na pilne odwołanie Andrzeja Modrzejewskiego z funkcji prezesa Zarządu PKN Orlen jeszcze przed dniem 8 lutego 2002 r. Ponieważ Wiesław Kaczmarek stwierdził, iż prawnie nie ma takiej możliwości, premier ustalał z minister Barbarą Piwnik oraz szefem Urzędu Ochrony Państwa Zbigniewem Siemiątkowskim wariant zatrzymania Modrzejewskiego przez UOP w sprawie niezwiązanej z jego funkcjonowaniem jako prezesa Zarządu PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-127.32" who="#AndrzejGrzesik">Ustalenia poczynione podczas narady w gabinecie premiera minister Barbara Piwnik musiała przekazać zastępcy prokuratora generalnego Ryszardowi Stefańskiemu, a polecenie podjęcia działań Ryszardowi Bieszyńskiego wydać mogli Zbigniew Siemiątkowski lub płk Mieczysław Tarnowski. Zarówno Ryszard Stefański, jak i Ryszard Bieszyński odegrali istotną rolę w zatrzymaniu Andrzeja Modrzejewskiego.</u>
<u xml:id="u-127.33" who="#AndrzejGrzesik">Poczynione przez komisję ustalenia dowodowe świadczą o tym, że celem działań zaplanowanych przez Leszka Millera, Zbigniewa Siemiątkowskiego i Barbarę Piwnik w dniu 7 lutego 2002 r. w gabinecie prezesa Rady Ministrów było pozornie tylko uniemożliwienie Andrzejowi Modrzejewskiemu podpisania kontraktu z firmą J&S poprzez jego zatrzymanie przez UOP pod pretekstem konieczności wykonywania z jego udziałem czynności procesowych w prowadzonym postępowaniu przygotowawczym, jednakże de facto odsunięcie go od zarządzania spółką PKN Orlen i umożliwienie przejęcia zarządu przez osoby akceptowane zarówno przez premiera, jak i przez Jana Kulczyka.</u>
<u xml:id="u-127.34" who="#AndrzejGrzesik">O tym, że zatrzymanie Andrzeja Modrzejewskiego było tylko pretekstem, a nie działaniem w celu powstrzymania zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego państwa przez podpisanie kontraktu na dostawę ropy dla PKN Orlen przez spółkę J&S, świadczą okoliczności związane z tajnym śledztwem prowadzonym przez prokuratora Zbigniewa Ordanika w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie pod sygnaturą akt V Ds. 32/02/Sw.</u>
<u xml:id="u-127.35" who="#AndrzejGrzesik">Śledztwo to, zainicjowane notatką podpisaną przez Zbigniewa Siemiątkowskiego i przekazaną w dniu 7 lutego 2002 r. minister sprawiedliwości Barbarze Piwnik, dotyczyło nadużycia uprawnień przez Zarząd PKN Orlen poprzez zawieranie niekorzystnych kontraktów dotyczących zakupów ropy. Notatka Zbigniewa Siemiątkowskiego zawierała zmanipulowane informacje i różniła się od tej, którą wcześniej otrzymali prezydent, premier i minister gospodarki.</u>
<u xml:id="u-127.36" who="#AndrzejGrzesik">Pismem z dnia 6 marca 2002 r. szef UOP przekazał prokuratorowi informację i wskazał osoby posiadające istotne wiadomości dla sprawy. Informacje te powinny spowodować wszczęcie i przeprowadzenie śledztwa, tymczasem postanowieniem z dnia 20 marca 2002 r. prokurator Zbigniew Ordanik odmówił wszczęcia śledztwa w tej sprawie, doręczając postanowienie Urzędowi Ochrony Państwa. Mimo przysługującego mu uprawnienia Zbigniew Siemiątkowski nie zaskarżył tej rażąco wadliwej decyzji. O szczegółach tego postępowania wiedział też premier, ale również on nie zareagował na oczywiście bezzasadny sposób zakończenia tej sprawy.</u>
<u xml:id="u-127.37" who="#AndrzejGrzesik">Nie ulega wątpliwości, że tajne śledztwo miało faktyczne znaczenie dla wzmocnienia nacisku na prokuraturę, aby zgodziła się na pozbawienie wolności Andrzeja Modrzejewskiego, bo dawało możliwość nawet zastosowania tymczasowego aresztowania. Konieczne staje się poddanie prawnokarnej ocenie zachowań poszczególnych osób uczestniczących w działaniach, których końcowym rezultatem było zatrzymanie w dniu 7 lutego 2002 r. Andrzeja Modrzejewskiego przez zobowiązane do tego organy wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-127.38" who="#AndrzejGrzesik">Zachowania te mogą być oceniane w kontekście wyczerpania znamion przestępstwa z art. 231 § 1 Kodeksu karnego, to jest przekroczenia uprawnień, oraz art. 189 § 1 Kodeksu karnego, to jest bezprawnego pozbawienia wolności. W przypadku Leszka Millera może wchodzić w grę forma zjawiskowa tego przestępstwa w postaci sprawstwa polecającego, określona w art. 18 § 1 Kodeksu karnego.</u>
<u xml:id="u-127.39" who="#AndrzejGrzesik">Niezależnie od powyższego dokonane przez sejmową Komisję Śledczą ustalenia wskazują na zasadność wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności karnej oraz konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu Leszka Millera, Barbary Piwnik, a Zbigniewa Siemiątkowskiego do odpowiedzialności karnej za bezpodstawne użycie organów ścigania przeciwko obywatelowi do osiągnięcia zaplanowanych celów politycznych.</u>
<u xml:id="u-127.40" who="#AndrzejGrzesik">Dokonując oceny zawieranych przez spółkę PKN Orlen SA kontraktów z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego kraju, musimy wpierw zdefiniować, co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeństwa energetycznego kraju. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne w art. 3 pkt 16 zawiera taką definicję: bezpieczeństwo energetyczne kraju rozumie się jako stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zaopatrzenia odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-127.41" who="#AndrzejGrzesik">Stosownie do art. 9 ustawy z 4 września 1997 r. o działaniach administracji rządowej za bezpieczeństwo energetyczne państwa odpowiada minister właściwy do spraw gospodarki, do którego obowiązków należy przygotowanie projektu polityki energetycznej państwa i koordynowanie jej realizacji. Za szeroko rozumiane bezpieczeństwo państwa, w tym także bezpieczeństwo energetyczne, odpowiadają powołane do tego celu agendy rządowe, w tym służby specjalne. W zakresie zaś przygotowania założeń polityki energetycznej oraz nadzoru nad jej realizacją pewną rolę mają do odegrania Ministerstwo Skarbu Państwa oraz spółka Nafta Polska SA, specjalnie powołana do tworzenia systemu bezpieczeństwa energetycznego i koordynacji polityki handlowej sektora naftowego, zwłaszcza w zakresie zaopatrzenia w surowce do przetwórstwa.</u>
<u xml:id="u-127.42" who="#AndrzejGrzesik">Z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego Polski sektor naftowy cechuje się rzadko spotykanym w skali Europy uzależnieniem od jednego kierunku dostaw surowca, jakim jest ropa naftowa, której ponad 96% pochodzi z Federacji Rosyjskiej. Ze strategii energetycznej Rosji do roku 2020 wynika, że długoterminowym celem Rosji jest maksymalizacja zysków z eksportu surowców energetycznych tak ekonomicznych, jak i politycznych. Oznacza to, że dla Rosji czynnik energetyczny pełni rolę ważnego instrumentu dyplomatycznego, wykorzystywanego często nawet kosztem potrzeb własnego budżetu i rodzimych kampanii naftowych. Wydobycie i przetwórstwo ropy w Rosji jest praktycznie sprywatyzowane, lecz transport i eksport ropy naftowej jest zmonopolizowany przez państwo.</u>
<u xml:id="u-127.43" who="#AndrzejGrzesik">Polski sektor naftowy składa się z podmiotów z zakresu przesyłu, przetwarzania, dystrybucji paliw i w małym zakresie wydobycia. W tej sytuacji bezpieczeństwo energetyczne polskiego sektora paliw płynnych w dużej mierze uzależnione jest od następujących czynników: między innymi dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia w ropę, stabilności dostaw ropy, wielkości zapasów paliw w rezerwach, sprawności systemu dostaw awaryjnych i utrzymania pod kontrolą państwa infrastruktury logistycznej.</u>
<u xml:id="u-127.44" who="#AndrzejGrzesik">Dostawy ropy naftowej do czasu wprowadzenia w 1992 r. koncesji realizowane były głównie przez polskie centrale handlu zagranicznego, wśród których największy udział miała Centrala Importowo-Eksportowa Chemikaliów (CIECH SA) oraz Centrala Produktów Naftowych (CPN). Kontrakty długoterminowe realizowane były przez centrale lub bezpośrednio przez zainteresowanych partnerów w trybie i na poziomie umów międzynarodowych, co gwarantowało rytmiczne i nieprzerwane dostawy, a tym samym zapewniało bezpieczeństwo energetyczne kraju.</u>
<u xml:id="u-127.45" who="#AndrzejGrzesik">Wydane w dniu 25 lutego 1992 r. rozporządzenie ministra o współpracy z zagranicą zmieniło dotychczasowy system importu ropy naftowej i paliw. Na polski rynek zaczęły wchodzić prywatne podmioty gospodarcze zarówno krajowe, jak i zagraniczne, zajmujące się głównie pośrednictwem w organizowaniu dostaw. Wszystkie rafinerie państwowe, CIECH i CPN, otrzymały koncesje w pierwszym rzędzie. Teoretycznie CIECH miał wtedy wszelkie warunki ku temu, by nadal zachować dominującą na rynku pozycję. Posiadał odpowiednie struktury w kraju, jak i za granicą, dysponował wówczas największymi środkami dewizowymi w wysokości co najmniej 200 mln dolarów. Mimo uprzywilejowania CIECH stopniowo tracił pozycję dostawcy monopolistycznego. Przyczyną tego stanu rzeczy było między innymi dążenie firm petrochemicznych do poszukiwania środków finansowych na realizację programu inwestycyjnego. Jednym ze źródeł pozyskiwania tych środków miał być sektor obrotu paliwami, dlatego zaczęto modyfikować politykę zakupu surowca przez rezygnację z usług dotychczasowych pośredników i realizację zakupów bezpośrednio od właścicieli surowca w celu wyeliminowania przedpłat na dostawę.</u>
<u xml:id="u-127.46" who="#AndrzejGrzesik">W Petrochemii Płock zamiast dokonywać samodzielnie zakupów ropy naftowej podjęto współpracę w połowie lat 90. z firmą J&S należącą do całkowitych nowicjuszy na rynku ropy. W 1996 r. Petrochemia Płock zawarła 5 porozumień trójstronnych na 5 lat z rosyjskimi koncernami naftowymi: Rosnieft, Tiumenimpex, Jukos, Łukoil, w których stroną trzecią była firma J&S pełniąca funkcję operatora. W ten sposób największa polska rafineria uzyskała dostęp do kilku źródeł rosyjskiej ropy, ale jednocześnie uzależniła się od jednego dostawcy.</u>
<u xml:id="u-127.47" who="#AndrzejGrzesik">W stosunkowo krótkim czasie zarejestrowana na Cyprze firma J&S zdobyła na polskim rynku pozycję dominującą. Taka dominująca pozycja jednego dostawcy bez zapewnienia dywersyfikacji dostawców i źródeł tego zaopatrzenia stanowiła zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego kraju w zakresie dostaw ropy naftowej do Polski.</u>
<u xml:id="u-127.48" who="#AndrzejGrzesik">Komisja Śledcza nie wyjaśniła w pełni wątku warunków kontraktowych dostaw ropy naftowej do Polski oferowanych w rozpatrywanym okresie czasu przez CIECH SA oraz przez inne podmioty gospodarcze zajmujące się importem ropy naftowej do Polski, zarówno przez te operujące dotychczas na rynku, czyli Węglokoks, Trade-Prod, jak i nowo powstałe, J&S, Petroval, BMP, a w szczególności nie dokonała porównania i analizy oferowanych warunków dostawy, w tym gwarancji nieprzerwanych dostaw, oferowanych cen, gwarancji, upustów i ewentualnie prowizji. Komisja nie wyjaśniła również mechanizmu i trybu, a także nie wskazała osób odpowiedzialnych za faktyczne wykluczenie spółki CIECH z rynku paliw, obrotu importowaną do Polski ropą naftową. Nie zdołano również wyjaśnić innej istotnej kwestii związanej z zapewnieniem bezpieczeństwa energetycznego kraju w obszarze zaopatrzenia w ropę naftową, a mianowicie nie odpowiedziała na zasadnicze pytanie dotyczące zastąpienia kontraktów handlowych zawieranych wcześniej pomiędzy bezpośrednimi dostawcami ropy z zagranicy, przez koncerny wydobywcze, a bezpośrednimi odbiorcami w kraju, koncern naftowy, rafineria, na rzecz transakcji zawieranych przez pośredników, takich jak właśnie firma J&S. Kwestia ta powinna zostać wyjaśniona, tym bardziej że po stronie rosyjskiej, głównie w kompanii naftowej Łukoil, a także Tiumeńskiej Kompanii Naftowej TNK-BP, była gotowość i zainteresowanie bezpośrednim negocjowaniem kontraktów na dostawy ropy naftowej do Polski bez udziału firm pośredniczących. Taka praktyka byłaby zgodna z szeroko pojętym bezpieczeństwem państwa polskiego, jak i ogólnoświatową praktyką handlu ropą.</u>
<u xml:id="u-127.49" who="#AndrzejGrzesik">Jednym z efektów prac komisji jest podjęcie zintensyfikowanych działań przez organy ścigania, które doprowadziły do wykrycia szeregu przestępstw związanych z obrotem paliwami płynnymi, uszczuplających dochody budżetu państwa i powodujących wymierne straty u konsumentów, a także prania brudnych pieniędzy. Analizując akta śledztw dotyczących nieprawidłowości w sektorze paliw płynnych, należy stwierdzić, że najczęściej występującymi zagrożeniami są podstępne przejmowanie przez grupę przestępczą należności skarbu państwa z tytułu nieuiszczonych ceł i podatków oraz oszustwa dotyczące gatunku i jakości w obrocie paliwami płynnymi. Zysk z tego przestępczego procederu czerpią najczęściej zorganizowane grupy przestępcze, a zagrożenie tego rodzaju przestępczością pomimo wielu zmian w prawie oraz działań organów ścigania nie zmniejsza się.</u>
<u xml:id="u-127.50" who="#AndrzejGrzesik">Można wyodrębnić następujące kierunki działalności przestępczej w sektorze paliw płynnych:</u>
<u xml:id="u-127.51" who="#AndrzejGrzesik">- sprowadzanie z zagranicy oleju napędowego deklarowanego przed organami celnymi jako olej opałowy, a następnie poprzez wprowadzenie go do łańcucha firm i fikcyjnych transakcji pomiędzy nimi przekwalifikowywanie na fakturach na olej napędowy;</u>
<u xml:id="u-127.52" who="#AndrzejGrzesik">- sprowadzanie z zagranicy benzyny bezołowiowej lub wysokooktanowej deklarowanej w postępowaniu celnym jako komponent lub inne nieobjęte podatkiem akcyzowym produkty ropopochodne, np. benzyna lakowa, rozpuszczalniki, etery, benzyna krakingowa, preparaty odtłuszczające;</u>
<u xml:id="u-127.53" who="#AndrzejGrzesik">- nabywanie olejów opałowych lub komponentów paliwowych w rafineriach krajowych i ich dokumentacyjne przeklasyfikowanie na olej napędowy i benzyny przy wykorzystaniu łańcucha firm, tzw. słupów, pozorujących uczestniczenie w obrocie gospodarczym;</u>
<u xml:id="u-127.54" who="#AndrzejGrzesik">- importowanie paliwa zwalnianego z akcyzy ze względu na przeznaczenie i przelewanie na barki paliwowe cumujące w krajowych portach oraz wypompowywanie na cysterny samochodowe - armatorzy potwierdzają nieprawdę w oświadczeniach o zakupie większej ilości paliwa, niż faktycznie jest zużywane do celów żeglugi, a po takim udokumentowaniu sprzedaży paliwa jest ono wywożone do stacji paliwowych;</u>
<u xml:id="u-127.55" who="#AndrzejGrzesik">- korzystanie z ulg podatkowych dla producentów oleju napędowego z wykorzystaniem komponentów uzyskanych z regeneracji olejów przepracowanych;</u>
<u xml:id="u-127.56" who="#AndrzejGrzesik">- nielegalne oczyszczanie, czyli odbarwianie, i mieszanie, tzw. blendowanie, oleju opałowego i benzyn z innymi produktami ropopochodnymi, a następnie wprowadzanie ich do obrotu handlowego jako pełnowartościowych paliw płynnych;</u>
<u xml:id="u-127.57" who="#AndrzejGrzesik">- pranie pieniędzy uzyskanych w związku z tzw. przestępstwami paliwowymi;</u>
<u xml:id="u-127.58" who="#AndrzejGrzesik">- wykorzystywanie towarów o niskiej akcyzie do produkcji paliw oraz tzw. ginące tranzyty.</u>
<u xml:id="u-127.59" who="#AndrzejGrzesik">Wszystkie te przestępstwa mają związek z różnicami wynikającymi z podatku akcyzowego. Dla gotowych paliw podatek ten jest najwyższy, dlatego też są próby uniknięcia jego zapłacenia lub uiszczenia jego niższej stawki.</u>
<u xml:id="u-127.60" who="#AndrzejGrzesik">Częstym kierunkiem działalności przestępczej pod koniec lat 90. było wyłudzanie nienależnego podatku VAT na podstawie fikcyjnych faktur. Były to faktury wystawione na firmy, które w rzeczywistości nie istniały, lub faktury wystawione w imieniu legalnie działających firm, jednakże bez ich wiedzy. Skutecznie prowadzone kontrole krzyżowe połączone z postępowaniami wszczynanymi przez organy ścigania doprowadziły do znacznego ograniczenia tego procederu.</u>
<u xml:id="u-127.61" who="#AndrzejGrzesik">Prace komisji pozwoliły ujawnić niepokojące zjawisko powiązania przedstawicieli świata polityki ze spółkami paliwowymi. Przykładem takiego patologicznego powiązania mogą być związki Józefa Oleksego z firmami JK Energy & Logistics oraz Pollex. Zebrany przez komisję materiał dowodowy uzasadnia podejrzenie, iż działania Józefa Oleksego, w szczególności polegające na darmowym korzystaniu z luksusowego samochodu, mogą stanowić przestępstwo. Stąd zasadne jest skierowanie do właściwej prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu jego popełnienia.</u>
<u xml:id="u-127.62" who="#AndrzejGrzesik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak już była mowa o tym wcześniej, zmiany w zasadach funkcjonowania rynku ropy naftowej i paliw, które doprowadziły do wejścia na polski rynek spółki J&S, spowodowały powstanie sytuacji, w której na rynku tym powstał faktyczny monopol. Z zeznań świadków wynika, że doszło do tego głównie z powodu tego, iż spółka ta uzyskała m.in. od Petrochemii Płock SA, kierowanej przez prezesa Konrada Jaskółę, upoważnienie do koordynacji dostaw ropy do Polski, wystawione przez polską rafinerię, co było niezbędnym dokumentem umożliwiającym po stronie rosyjskiej uruchomienie procedury dostaw ropy naftowej rurociągiem „Przyjaźń” do Polski. Upoważnienie to pozwoliło na monopolizację obrotu towarowego poprzez kontrolę logistyki przesyłu eksportowanej ropy rosyjskiej do Polski.</u>
<u xml:id="u-127.63" who="#AndrzejGrzesik">Zmonopolizowanie przez firmę J&S kontroli logistyki przesyłu eksportowanej ropy rosyjskiej do Polski uniemożliwiało innym podmiotom gospodarczym pozyskanie rosyjskiej ropy, którą można by eksportować do Polski. Przekonał się o tym Węglokoks, który w 1997 r. usiłował wraz z firmą Trade-Prod zorganizować wspólne dostawy ropy z Rosji do Petrochemii Płock o wartości 100 mln dolarów. Przełamaniu tego monopolu nie pomogło nawet wstawiennictwo prezydenckiego ministra Andrzeja Majkowskiego. Podczas spotkania w dniu 4 lipca 1997 r., z udziałem ówczesnego prezesa Petrochemii Płock Konrada Jaskóły, szefów Węglokoksu i Trade-Prod, ustalono, że Trade-Prod i Węglokoks dostarczą do Płocka 100 tys. ton ropy.</u>
<u xml:id="u-127.64" who="#AndrzejGrzesik">Według świadka Bronisława Blamowskiego na tym spotkaniu poinformowano pana Jaskółę, że „funkcjonujący monopol logistyki funkcjonuje nie dlatego, że siły rosyjskie, gremium rosyjskie, autorytety rosyjskie ustanowiły ten monopol, tylko dlatego, że Petrochemia Płock daje upoważnienie firmie cypryjskiej do funkcjonowania tego monopolu, w postaci dokumentu. Po tych ustaleniach, do których doszło przy pomocy ministra Majkowskiego, zapadła cisza, jak to określił w zeznaniach jeden ze świadków. Nie doszło do realizacji uzgodnionego w lipcu kontraktu. Petrochemia zerwała z Węglokoksem i Trade-Prod wszelkie kontrakty.</u>
<u xml:id="u-127.65" who="#AndrzejGrzesik">Nie ma niczego niezwykłego w tym, że rafinerie dają różne pisma upoważniające podmioty do przyjmowania ropy, ale generalnie wszystkie te pisma mają jeden charakter: specyfikują wielkość wolumenu maksymalnego miesięcznego, jaki ten podmiot może przyjmować. Tymczasem w upoważnieniach Płocka nigdy nie było specyfikacji ograniczenia tego wolumenu, a to stwarzało możliwość monopolu.</u>
<u xml:id="u-127.66" who="#AndrzejGrzesik">W tamtym czasie powstała kuriozalna sytuacja, gdyż obie Rafinerie: Płocka i Gdańska, oraz Ciech były przedsiębiorstwami państwowymi lub z większościowym udziałem Skarbu Państwa i nie istniały żadne przeszkody, by problem rozwiązać z korzyścią dla wszystkich zainteresowanych. W Radzie Nadzorczej Ciechu zasiadali prezesi obu rafinerii, a więc powinni działać na rzecz i na korzyść tej spółki. Sytuacja wewnątrz organów spółki Ciech najlepiej obrazuje, jak nieskuteczny był wówczas nadzór właścicielski ministra ds. skarbu państwa w spółce będącej w 100% przedsiębiorstwem państwowym.</u>
<u xml:id="u-127.67" who="#AndrzejGrzesik">Pełnomocnictwo Petrochemii dla firmy J&S ustanowiło jej monopol, mimo że przedstawiciele rosyjskich koncernów Łukoil i TNK-BP, a także innych rosyjskich kompani, np. Jukos, wielokrotnie uskarżali się przedstawicielom strony polskiej na dyskryminację ze strony J&S i wzywali, aby Polska zrezygnowała z pośrednictwa tej firmy na rzecz zawierania bezpośrednich kontraktów na dostawy ropy naftowej z rosyjskimi przedsiębiorstwami wydobywczymi.</u>
<u xml:id="u-127.68" who="#AndrzejGrzesik">Posiadanie przez spółkę J&S dokumentu upoważniającego ją do nieograniczonego reprezentowania Petrochemii Płock na rynku rosyjskim spowodowało nieformalne, ale faktyczne zmonopolizowanie całej logistyki transportu ropy do Polski na rzecz firmy J&S. Było to, zdaniem komisji, bezpośrednim powodem wyeliminowania z tego rynku dotychczasowych polskich importerów ropy, takich jak Ciech, Węglokoks czy Trade-Prod.</u>
<u xml:id="u-127.69" who="#AndrzejGrzesik">Analiza zebranego w tej sprawie materiału pozwala na jedyny wniosek, że przyczyny wyeliminowania Ciechu z rynku dostaw ropy naftowej z Rosji do Polski leżały głównie po stronie polskiej i wynikały m.in. z przyjętej przez ówczesne rządy polityki gospodarczej, dopuszczającej nowe, małe i nieznane podmioty gospodarcze kosztem funkcjonujących od lat, wyspecjalizowanych państwowych przedsiębiorstw, a także z polityki zakupów przyjętej przez rafinerie i wojsko.</u>
<u xml:id="u-127.70" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Ostrowska: Proszę dodać, że było rozporządzenie Glapińskiego.)</u>
<u xml:id="u-127.71" who="#AndrzejGrzesik">Zgromadzony przez komisję materiał dowodowy wskazuje, że pomiędzy kierownictwem a osobami odpowiedzialnymi za politykę zakupów w Petrochemii Płock S.A. i właścicielami spółki J&S nastąpiło porozumienie, a być może nawet nastąpiła zmowa połączona z korupcją, jak na to wskazują zeznania niektórych świadków.</u>
<u xml:id="u-127.72" who="#AndrzejGrzesik">Przedstawiony powyżej wniosek pozwala na stwierdzenie, że nieformalne układy przy zawieranych kontraktach mogły być czynnikiem faworyzującym spółkę J&S, co w konsekwencji doprowadziło do zmonopolizowania dostaw ropy do Polski przez tego pośrednika. Sprawa ta wymaga szczegółowego zbadania przez organy ścigania.</u>
<u xml:id="u-127.73" who="#AndrzejGrzesik">Podczas zamkniętych posiedzeń komisji niektórzy świadkowie wprost stwierdzali, że bez łapówki, czyli prowizji, nie było szans, by otrzymać kontrakt. Zainteresowanie może wzbudzać determinacja prezesa Andrzeja Modrzejewskiego - pomimo wywieranej na niego presji ze strony przedstawicieli Skarbu Państwa i rady nadzorczej - w dążeniu do podpisania nowego, długoletniego kontraktu na dostawy ropy naftowej na rok przed upływem ważności poprzedniego kontraktu.</u>
<u xml:id="u-127.74" who="#AndrzejGrzesik">Komisja stanęła również na stanowisku, iż także zaoferowanie pracy różnym osobom, od których wcześniejszych decyzji zależała pozycja spółki J&S, i przyjęcie przez zainteresowanych tych propozycji może i powinno być oceniane w kategoriach prowizji o charakterze nieformalnym. Przykładem takich osób są Stanisław Mańka, odpowiedzialny pracownik Petrochemii Płock, oraz Michał Frąckowiak, były wiceminister współpracy gospodarczej z zagranicą, obaj zatrudnieni następnie w spółce J&S.</u>
<u xml:id="u-127.75" who="#AndrzejGrzesik">Biorąc zaś pod uwagę, że zbadanie występowania działań korupcyjnych jako przestępstw ze swej istoty dokonywanych przy zacieraniu śladów wymaga szerokiego dostępu do wszelkich dowodów towarzyszących związanych z zawieraniem kontraktów, a komisja została bezpodstawnie pozbawiona dostępu do dokumentów, tak samo jak Najwyższa Izba Kontroli, i nie miała możliwości szczegółowego wyjaśnienia tych spraw, tym bardziej że nie nadeszły informacje żądane z zagranicy w drodze pomocy prawnej, wyjaśnieniem tych spraw zajęła się prokuratura.</u>
<u xml:id="u-127.76" who="#AndrzejGrzesik">Do zadań ministra właściwego do spraw skarbu państwa należy gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa, w tym również ochrona jego interesów. Do zadań polegających na wykonywaniu uprawnień majątkowych państwa, zgodnie z art. 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa należy:</u>
<u xml:id="u-127.77" who="#AndrzejGrzesik">- wykonywanie uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu Państwa, w szczególności z zakresu praw z akcji i udziałów,</u>
<u xml:id="u-127.78" who="#AndrzejGrzesik">- składanie w imieniu Skarbu Państwa oświadczenia woli o utworzeniu spółki handlowej lub przystąpieniu do spółki oraz o utworzeniu innej osoby prawnej,</u>
<u xml:id="u-127.79" who="#AndrzejGrzesik">- tworzenie, likwidacja, łączenie, dzielenie i przekształcanie państwowych osób prawnych,</u>
<u xml:id="u-127.80" who="#AndrzejGrzesik">- powoływanie i odwoływanie organów państwowych osób prawnych.</u>
<u xml:id="u-127.81" who="#AndrzejGrzesik">Minister skarbu państwa może zlecić osobom prawnym i fizycznym dokonywanie określonych czynności cywilnoprawnych oraz faktycznych, udzielając w tym zakresie stosownych pełnomocnictw.</u>
<u xml:id="u-127.82" who="#AndrzejGrzesik">Pierwsze działania związane z dostosowaniem sektora naftowego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej podjęto poprzez przyjęcie przez Radę Ministrów w dniu 8 września 1992 r. „Programu przekształceń sektora naftowego”. Następnie w dniu 15 lipca 1995 r. rząd uchwalił „Program restrukturyzacji i prywatyzacji sektora naftowego”. Przyjęcie programu miało zapewnić rozwój tego sektora w warunkach gospodarki wolnorynkowej, przy uwzględnieniu zobowiązań przyjętych przez Polskę na mocy układu europejskiego, które to zobowiązania miały m.in. doprowadzić do otwarcia rynku paliw. W latach następnych program ten był wielokrotnie zmieniany.</u>
<u xml:id="u-127.83" who="#AndrzejGrzesik">W 1996 r. celem wdrożenia realizacji programu minister finansów utworzył spółkę Nafta Polska SA, której głównym zadaniem była restrukturyzacja sektora naftowego poprzez m.in. wykonywanie praw z akcji podmiotów wchodzących w skład tej grupy, a następnie ich prywatyzację. W jej skład weszły obie rafinerie oraz wyodrębnione struktury logistyczne (DEC, Naftobaz, Naftoport, PERN). W listopadzie 1996 r. Zarząd Nafty Polskiej uchwalił dokument pt. „Założenia strategii prywatyzacji grupy kapitałowej Nafta Polska SA”, a w grudniu tego samego roku dokument zwany „Wykorzystywanie funkcji właścicielskich w stosunku do podmiotów z grupy kapitałowej Nafta Polska SA”. Należy zauważyć, że spółka Nafta Polska powołana do realizacji określonych zadań nie była zainteresowana w ich sprawnej realizacji. Prowadziło to do sprzeczności interesów pomiędzy spółką a Ministerstwem Skarbu Państwa. Według Najwyższej Izby Kontroli mogło to być jednym z powodów tego, że zmiany własnościowe głównie polegały na powiązaniach wewnątrz sektora.</u>
<u xml:id="u-127.84" who="#AndrzejGrzesik">Sześciokrotnie aktualizowany program restrukturyzacji z 1995 r. został zastąpiony 24 września 2002 r. przyjętą przez Radę Ministrów „Strategią dla przemysłu naftowego w Polsce”, obejmującą dodatkowo plany wobec spółek Naftoport i Petrobaltic. Przy opracowaniu strategii nie przewidziano odpowiednio wcześniej możliwości konsolidacji Grupy Lotos z PKN Orlen przez wniesienie aportem akcji Lotosu do PKN. Dałoby to Skarbowi Państwa dominującą pozycję w spółce PKN Orlen. Grupa Lotos stanowi podmiot zainteresowania podmiotów zagranicznych, natomiast nie tworzy wartości dodanych dla Skarbu Państwa w wysokości, jaka występowałaby po konsolidacji.</u>
<u xml:id="u-127.85" who="#AndrzejGrzesik">Zakładano, że po wejściu do Unii wystąpi pełna konkurencja rynkowa i konieczność ograniczenia funkcji kontrolnych państwa. Tymczasem stale aktualizowano i zmieniano program restrukturyzacji. Najwyższa Izba Kontroli w dokumencie ze stycznia 2005 r. stwierdza, że „kolejne rządowe programy restrukturyzacji tego sektora nie były przez ministra skarbu państwa realizowane, nie była sprecyzowana docelowa wizja tego sektora i nie został określony zakres prac niezbędnych do przezwyciężenia istniejących barier infrastrukturalnych w sektorze naftowym”. W ocenie NIK „przekazanie istotnej części zadań w zakresie restrukturyzacji sektora naftowego spółce Nafta Polska spowodowało powstanie dodatkowych kosztów operacyjnych oraz występowanie realizacji partykularnych interesów poszczególnych spółek nieuwzględniających interesów Skarbu Państwa”. Ponieważ komisja stwierdziła, że przyjęta i wielokrotnie zmieniona strategia restrukturyzacji i prywatyzacji sektora naftowego wykorzystywana była do realizacji celów ekonomicznych i politycznych różnych grup interesów, w tym także spoza kraju, niezbędne jest zapewnienie rozwiązań systemowych gwarantujących państwu wpływ na logistykę i zapasy strategiczne paliw. Należy również przeanalizować potencjał konsolidacyjny rafinerii, aby ich potencjał umożliwił im przetrwanie.</u>
<u xml:id="u-127.86" who="#AndrzejGrzesik">W trakcie prac nad prywatyzacją PKN Orlen wystąpił konflikt pomiędzy skarbem państwa a zarządem PKN Orlen, który doprowadził do wycofania ze składu rady nadzorczej tej spółki wszystkich czterech reprezentantów Nafty Polskiej. W ciągu roku Nafta nie uczestniczyła w wykonywaniu nadzoru nad PKN Orlen. Zagrożeniem dla procesu prywatyzacji było też wykonywanie przez zarząd PKN Orlen prawa głosu z GDR-ów, czyli akcji posiadanych przez bank depozytowy. Doradca prywatyzacyjny BNP Paribas dopuścił się nierównego traktowania inwestorów, nie stosował się do zaleceń Nafty Polskiej oraz przekazywał potencjalnym inwestorom informacje pogarszające pozycję negocjacyjną Nafty Polskiej. Pomimo to, że doradca nie wywiązał się z umowy, Nafta Polska wypłaciła temu doradcy wynagrodzenie i zaniechała dochodzenia należnych jej odszkodowań.</u>
<u xml:id="u-127.87" who="#AndrzejGrzesik">Przebieg procesów prywatyzacyjnych świadczy o istnieniu grup nacisku na Naftę Polską i sprzeczności interesów pomiędzy grupami działającymi w porozumieniu z kierownictwem Nafty Polskiej a interesem, jaki powinien zabezpieczyć Skarb Państwa. W efekcie wystąpiły istotne różnice pomiędzy procesem zakładanym a wykonywanym w zakresie prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-127.88" who="#AndrzejGrzesik">O sposobie wykonywania funkcji informacyjnej i kontrolnej Nafty Polskiej może świadczyć fakt, że w dniu 13 września 2001 r. zarząd Nafty parafował projekt umowy przedwstępnej oraz umowy ostatecznej sprzedaży 75% akcji Rafinerii Gdańskiej SA na rzecz Rotch Energy, a w dniu 26 lutego 2003 r. poinformował Ministerstwo Skarbu Państwa, że nie jest dla zarządu Nafty Polskiej czytelnie i jednoznacznie określona rola oraz cele Rotch Energy w transakcji polegającej na związkach kapitałowych dwóch największych firm sektora.</u>
<u xml:id="u-127.89" who="#AndrzejGrzesik">Kontrola przeprowadzona przez Najwyższą Izbę Kontroli w pierwszym kwartale 2001 r. wykazała, że przyjęte przez rząd koncepcje prywatyzacji podmiotów zajmujących się logistyką sektora mogą prowadzić w przyszłości do utraty przez państwo bezpośrednio kontroli nad systemem transportowo-magazynowym. Wskazywały zaś na to przeprowadzone zmiany własnościowe w spółce Naftoport, gdzie obrót udziałami tej spółki odbywał się bez stosownego powiadamiania organu założycielskiego. W efekcie doszło do przystąpienia do tej spółki podmiotów prywatnych, w tym spółki J&S. Mimo iż Ministerstwo Skarbu Państwa już w 1998 r. posiadało informacje o nieprawidłowościach w obrocie udziałami spółki Naftoport, dopiero w 2002 r. w „Strategii rozwoju sektora naftowego” umieszczono zapis o konieczności podjęcia działań w celu przywrócenia władania państwa nad spółką Naftoport, a proces ten został zakończony w kwietniu 2005 r. przejęciem przez Skarb Państwa 68% udziałów w kapitale zakładowym tej spółki przez PERN SA. Przyspieszenie tych działań to efekt podjęcia prac przez komisję.</u>
<u xml:id="u-127.90" who="#AndrzejGrzesik">W dniu 12 października 1999 r., gdy ministrem skarbu był Emil Wąsacz, na nadzwyczajnym walnym zgromadzeniu akcjonariuszy PKN Orlen SA dokonano zmiany statutu spółki, przekazując radzie nadzorczej powoływanie i odwoływanie prezesa, wiceprezesów i członków zarządu. Wprowadzono również wymóg kwalifikowanej większości do odwoływania członków zarządu w trakcie trwania kadencji do wysokości co najmniej 2/3 głosów „za” wszystkich członków rady nadzorczej. Postanowienia te wzmacniały pozycję zarządu, a państwo dopuściło tym samym ograniczenia swego wpływu na działalność spółki PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-127.91" who="#AndrzejGrzesik">Przez wprowadzenie zmian w statucie spółki państwo w sposób świadomy zrezygnowało z możliwości posiadania nadzoru nad umowami importu ropy naftowej zawieranymi przez spółkę. Działanie Emila Wąsacza wymaga pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej i konstytucyjnej. Z przesłuchania prokuratorów przez Komisję Śledczą wynika, że większości czynności służbowych prokuratorów towarzyszyło zaniechanie dokumentowania ustaleń z referatów składanych przełożonym, jak też przełożeni nie odnotowywali treści poleceń, a następnie nie egzekwowali i nie kontrolowali.</u>
<u xml:id="u-127.92" who="#AndrzejGrzesik">W świetle stwierdzonych uchybień można postawić tezę, że ówczesny sposób realizacji przez prokuratorów ich obowiązków nie pozwolił już w tamtym okresie na wykrycie i wyjaśnienie przestępstw związanych z szeroko rozumianym rynkiem paliw. Nie pozwolił również komisji na jednoznaczne określenie winy poszczególnych prokuratorów. Komisja występuje więc do ministra sprawiedliwości o wszczęcie stosownego postępowania, które wyjaśni okoliczności naruszenia zasad postępowania przez prokuratorów. Komisja ma podstawy do sformułowania wniosku do prezesa Rady Ministrów o niezwłoczne zreformowanie sposobu funkcjonowania Prokuratury RP.</u>
<u xml:id="u-127.93" who="#AndrzejGrzesik">W aneksie nr 1 do sprawozdania przedstawione zostały ustalenia komisji dotyczące prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej SA i plan sprzedaży sektora naftowego. Fakty tam przedstawione są szeroko znane dzięki obszernym informacjom mediów i licznym komentarzom. Komisja przedstawia tam swoje ustalenia w zakresie zakulisowych negocjacji, które toczyły się poza kontrolą społeczną. Nocne negocjacje, spotkania z byłymi agentami wywiadu rosyjskiego, próby działania na niekorzyść interesu Skarbu Państwa oraz niekorzyść bezpieczeństwa energetycznego państwa, oskarżenia o łapówki, ujawnianie tajemnicy państwowej przez wysokiego urzędnika prezydenta. Pokazano tam mechanizm znacznego wzbogacenia się kosztem interesów państwa i jego obywateli. Uporczywe działania prywatyzacyjne, które miały przynieść zysk nielicznym i osłabić nasze bezpieczeństwo energetyczne, dzięki pracy komisji zostało tam zastopowane.</u>
<u xml:id="u-127.94" who="#AndrzejGrzesik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja, biorąc pod uwagę zgromadzony materiał dowodowy, sformułowała następujące wnioski. Pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu byłego prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego za naruszenie uprawnień i obowiązków prezydenta RP, zachowanie, które godziło w podstawowe interesy Rzeczypospolitej. Za przekroczenie uprawnień prezesa Rady Ministrów RP, działanie na szkodę interesu publicznego w celu osiągnięcia partykularnych korzyści politycznych pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu byłego premiera Leszka Millera. Za przekroczenie uprawnień ministra sprawiedliwości stanowiące działanie na szkodę interesu publicznego oraz realizację celu osiągnięcia korzyści osobistych pociągnąć Barbarę Piwnik do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu. Za niedopełnienie obowiązków prokuratora generalnego poprzez wielokrotnie zaniechanie wykonania uprawnień Komisji Śledczej pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej Andrzeja Kalwasa. Za niedopełnienie obowiązków prezesa Rady Ministrów stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego państwa pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu Włodzimierza Cimoszewicza. Za niedopełnienie obowiązków ministra skarbu państwa i działanie na szkodę interesu publicznego pociągnąć do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu Emila Wąsacza.</u>
<u xml:id="u-127.95" who="#AndrzejGrzesik">Wyżej wymienione osoby powinny ponieść również odpowiedzialność karną za zachowania, które wyczerpują dyspozycję odpowiednich przepisów karnych.</u>
<u xml:id="u-127.96" who="#AndrzejGrzesik">Komisja postawiła również wnioski funkcjonalne i strukturalne wskazujące na słabości funkcjonowania instrumentów, mechanizmów i systemów, które miały zagwarantować bezpieczeństwo energetyczne, ład korporacyjny, sprawność funkcjonowania organów, przestrzeganie prawa, prawidłowość obrotu paliwami oraz działań organów administracji rządowej i państwowej.</u>
<u xml:id="u-127.97" who="#AndrzejGrzesik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wraz ze swoim sprawozdaniem komisja przedstawia zdania odrębne: posła Andrzej Aumillera, posła Bogdana Bujaka, posła Antoniego Macierewicza oraz posła Zbigniewa Witaszka. W swoim zdaniu odrębnym poseł Andrzej Aumiller sprzeciwia się pociągnięciu do odpowiedzialności konstytucyjnej i karnej byłego prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego.</u>
<u xml:id="u-127.98" who="#AndrzejGrzesik">Bardzo obszerne zdanie odrębne posła Bogdana Bujaka jest faktycznie odrębnym sprawozdaniem, w którym poseł Bujak przedstawia swoją interpretację materiału dowodowego. Zdaniem posła Bujaka, zatrzymanie byłego prezesa PKN Orlen Andrzeja Modrzejewskiego odbyło się zgodnie z prawem i przewidzianymi procedurami i nie miało nic wspólnego z potrzebą dokonania zmian w Zarządzie Spółki PKN Orlen SA. Monopol spółki J&S wynika z faktu udzielenia przez Zarząd Petrochemii Płock pod kierownictwem Konrada Jaskóły upoważnienia do dysponowania logistyką. Brak odpowiednich przepisów prawa powodował, że bezpieczeństwo energetyczne kraju nie było w pełni zapewnione. Zagrożenie bezpieczeństwa wynika również ze słabości pracy operacyjnej służb specjalnych i ich zaniedbań. Podjęte przez rząd w 1992 r. decyzji o koncesjonowaniu handlu ropą poseł uważa za decyzję błędną, która spowodowała następnie problemy na rynku paliw. Poseł przyznaje, że firma J&S korumpowała polskich przedstawicieli odpowiedzialnych za kontrakty naftowe, między innymi przez przyjmowanie tych ludzi do pracy w swojej firmie. Poseł negatywnie ocenia, podobnie jak sprawozdanie komisji, nadzór właścicielski kolejnych ministrów skarbu państwa oraz wykonywanie obowiązków przez kolejne zarządy Petrochemii, jak i potem PKN Orlen. Proponuje również wystąpienie do prokuratora generalnego o wyjaśnienie okoliczności nieprawidłowości działań prokuratorów. Dokonując oceny prac komisji, poseł Bujak krytycznie wypowiada się o działaniach pozostałych członków komisji, którzy reprezentowali partie opozycyjne, zarzucając nawet łamanie prawa podczas podejmowania uchwał, przesłuchiwania świadków, przez łamanie ich praw i wywierania presji. Na zakończenie poseł Bujak stwierdza, że działalność komisji demoralizowała społeczeństwo.</u>
<u xml:id="u-127.99" who="#AndrzejGrzesik">Kolejne zdanie odrębne przedstawił poseł Antoni Macierewicz. Wskazuje w nim, że kluczową rolę w całej sprawie pełni spór o przejęcie sektora energetycznego przez Rosjan. Wpierw omawia więc tzw. plan Cioska - zgodnie z którym sektor naftowy miał być sprzedany Rosjanom - który postanowiono podczas Rady Gabinetowej 21 lutego 2002 r. Plan Cioska przewidywał sprzedanie Rosjanom całej Petrochemii. Ostatecznie porozumienie w tej sprawie miało być podpisane podczas wizyty prezydenta Putina w Polsce. W dalszej części zdania odrębnego poseł wskazuje, że prezes Modrzejewski był przeciwnikiem fuzji z węgierskim MOL-em, w którym większość mieli Rosjanie i opowiadał się za fuzją z austriackim OMV posiadającym dostęp do arabskich złóż. Zdaniem posła Macierewicza, spółka „Ciech” została wyeliminowana z rynku w interesie firm mafijnych. Firmy te chciały również odegrać rolę w prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej poprzez konsorcjum gdańskiego, którego kierowaniem, którym kierował Sławomir Miller, przyrodni brat Leszka Millera. Rola zaś Kulczyka sprowadzała się do tego, że stanął on po stronie węgierskiego MOL-a. Afera Modrzejewskiego sprowadzała się do tego, że reprezentował on opcję związania PKN Orlen z Zachodem, to jest austriackim OMV, czemu sprzeciwiali się rząd i prezydent, którzy optowali za MOL-em, a sprzedażą sektora Rosjanom. Poseł akcentuje również aktywną rolę służb specjalnych w wydarzeniach, które badała Komisja Śledcza.</u>
<u xml:id="u-127.100" who="#AndrzejGrzesik">Ostatnie zdanie odrębne przedstawił pan poseł Zbigniew Witaszek, który sprzeciwia się postawieniu przed Trybunałem Stanu byłego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, byłą minister sprawiedliwości Barbarę Piwnik oraz byłego premiera Włodzimierza Cimoszewicza, uważając, że zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do postawienia im zarzutów.</u>
<u xml:id="u-127.101" who="#AndrzejGrzesik">Pani Marszałek! Szanowne Panie, Panowie Posłowie! Przedstawiłem Wysokiej Izbie sprawozdanie z prac komisji, która budziła przez cały czas bardzo duże namiętności. Mimo różnych przeszkód, mimo olbrzymich trudności i wzbudzanych emocji, członkowie komisji wykonali olbrzymią pracę. Życzyć sobie należy, by plon tej komisji nie został zmarnowany, by każdy następny premier i rząd pamiętał, że bezprawne będzie kiedyś napiętnowane, by Rzeczpospolita mogła się rozwijać bez przeszkód i miała zapewnione bezpieczeństwo energetyczne. Jestem przekonany, że kiedyś, po latach, więcej Polaków doceni prace komisji i jej wkład w umacnianie demokracji i gospodarki kraju. Pozwólcie państwo, że na koniec podziękuję wszystkim moim kolegom posłom, wszystkim członkom Komisji Śledczej ds. PKN Orlen za wkład, jaki włożyli w prace tego gremium. Osobne podziękowania chciałbym przekazać ekspertom komisji i to zarówno tym, którzy byli oficjalnymi ekspertami uczestniczącymi we wszystkich pracach komisji, ale również tym anonimowym nieraz doradcom, którzy udzielali pomocy członkom komisji, kierując się jedynie dobrem kraju i prawdą. Dziękuję wam wszystkim. Dziękuję pracownikom Sekretariatu Komisji za pomoc, cierpliwość, którą nam okazywaliście, a nie było takiej okazji w poprzedniej kadencji, aby podziękować. Pozwólcie, że osobne podziękowanie wraz z życzeniami szybkiego powrotu do zdrowia przekażę naszemu koledze Józefowi Gruszce, pierwszemu przewodniczącemu komisji. Dziękuję wam wszystkim za uwagę.</u>
<u xml:id="u-127.102" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#GenowefaWiśniowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-128.2" who="#GenowefaWiśniowska">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-128.3" who="#GenowefaWiśniowska">Przypominam, że do sprawozdania Komisji Śledczej w trakcie jego rozpatrywania przez Sejm nie zgłasza się poprawek.</u>
<u xml:id="u-128.4" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Mikołaja Derę, Prawo i Sprawiedliwość. Proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#AndrzejMikołajDera">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu do sprawozdania orlenowskiej Komisji Śledczej. Z uwagi na ograniczony czas i obszerność materiału, moje wystąpienie będzie miało charakter bardzo syntetyczny.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#AndrzejMikołajDera">Od samego początku powołania tej Komisji Śledczej napotykała ona w swojej działalności na ogromne utrudnienia. Mimo iż obowiązkiem marszałka Sejmu, zgodnie z regulaminem, jest stanie na straży praw i godności oraz udzielania posłom niezbędnej pomocy w ich pracy, ówczesny marszałek Sejmu Włodzimierz Cimoszewicz stwarzał od samego początku problemy i utrudnienia, by komisja mogła w sposób właściwy funkcjonować. Można tutaj wymienić chociażby utrudnienie polegające na uniemożliwieniu powołania asystentów dla członków Komisji Śledczej, którzy by zdecydowanie przyspieszyli i ułatwili prace Komisji Śledczej. Tutaj koresponduje działanie obecnego marszałka, który jednak przy powołaniu bankowej Komisji Śledczej takie ułatwienia posłom wprowadził. Były też takie banalne utrudnienia związane z dostępem do środków biurowych, takich jak kserokopiarki. Utrudnienia tej komisji były związane też z tym, że w znacznym zakresie zaczęła ona funkcjonować już w trakcie kampanii wyborczej do parlamentu i to niewątpliwie wpłynęło na problemy w jej działalności. Poza tym bezprzykładne groźby i naciski na członków komisji i ekspertów, występujące tutaj z wykorzystaniem środków masowego przekazu, stanowiły również poważne utrudnienia dla jej działalności. Czego się bano? Jakie zagrożenie stanowiło funkcjonowanie Komisji Śledczej i ustalanie przez nią prawdy? Patrząc na to sprawozdanie, obawy te były uzasadnione szczególnie dla wąskiej grupy osób, które w tym czasie podejmowały decyzje.</u>
<u xml:id="u-129.2" who="#AndrzejMikołajDera">Z prac komisji wyłania się obraz funkcjonowania instytucji publicznych, osób, które wówczas pełniły najważniejsze funkcje państwowe na styku biznesu, a mówiąc ściślej - w styku z sektorem paliwowym, bardzo wpływowym i bardzo majętnym. Jaki jest to obraz? Czy te osoby, które pełniły wówczas funkcje publiczne, zdały egzamin z obrony interesów naszego kraju, obywateli, którzy w tym kraju mieszkają? Patrząc na sprawozdanie tej komisji - niestety, tego egzaminu nie zdali. Materiały w sposób miażdżący pokazują, jakie interesy reprezentowali ci, którzy powinni reprezentować interesy narodu. Reprezentowali interesy bardzo wąskiej grupy bogatych ludzi, którzy poprzez działania w sektorze paliwowym chcieli być jeszcze bardziej bogaci.</u>
<u xml:id="u-129.3" who="#AndrzejMikołajDera">Przejdę teraz do omówienia poszczególnych ustaleń komisji. Pierwsza kwestia dotyczy zatrzymania prezesa PKN Orlen pana Andrzeja Modrzejewskiego. Trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, gdzie zapadają decyzje dotyczące zatrzymania prezesa PKN Orlen? Czy w prokuraturze? Niestety, nie. Zapadają w gabinecie premiera rządu, ówczesnego premiera rządu Leszka Millera. Jak podaje komisja w swoim sprawozdaniu, w dniu 7 lutego w godzinach porannych w gabinecie prezesa Rady Ministrów Leszka Millera ma miejsce spotkanie, w którym uczestniczą premier Leszek Miller, minister skarbu Wiesław Kaczmarek, minister sprawiedliwości Barbara Piwnik oraz szef Urzędu Ochrony Państwa Zbigniew Siemiątkowski. Według zeznań ministra skarbu Wiesława Kaczmarka - przypomnę, ministra rządu Leszka Millera - to spotkanie było poświęcone dostrzeganemu przez premiera zagrożeniu energetycznemu państwa, wynikającemu z możliwości podpisania przez prezesa PKN Orlen pana Modrzejewskiego z firmą J&S 10-letniego kontraktu na dostawę ropy naftowej dla PKN Orlen. Leszek Miller nalegał na natychmiastowe odwołanie pana Modrzejewskiego z funkcji prezesa zarządu PKN Orlen. Jakimi metodami próbowano doprowadzić do tego wyeliminowania niechcianego prezesa? Oto pewne fakty, które również przedstawia komisja.</u>
<u xml:id="u-129.4" who="#AndrzejMikołajDera">Już o godz. 8.15 w dniu 7 lutego 2002 r. decyzją dyrektora Ryszarda Bieszyńskiego, dyrektora pewnego pionu Urzędu Ochrony Państwa postawiono w stan gotowości pododdział antyterrorystyczny, którego celem było przygotowanie do realizacji zatrzymania prezesa Orlenu. W trybie pilnym przekazano na ręce ministra sprawiedliwości notatki podpisane przez szefa UOP Zbigniewa Siemiątkowskiego dotyczące rzekomego zagrożenia energetycznego państwa. Równie pilne było skierowanie tej notatki przez Barbarę Piwnik do zastępcy prokuratora generalnego Ryszarda Stefańskiego celem załatwienia sprawy. W dniu 7 lutego Ryszard Stefański, który zastępuje przebywającego poza Warszawą prokuratora krajowego, wysyła notatkę urzędową bezpośrednio prokuratorowi apelacyjnemu, pomijając Biuro Postępowania Przygotowawczego Prokuratury Krajowej, łamiąc w ten sposób nie tylko pragmatykę działania Prokuratury Krajowej, ale uniemożliwiając jednocześnie sprawowanie właściwego nadzoru nad biegiem sprawy. Co dzieje się dalej? Otóż podjęte w trakcie tej narady w gabinecie Leszka Millera decyzje zaczęły być w sposób błyskawiczny, konsekwentny i wzajemnie ze sobą skorelowany realizowane przez aparat urzędniczy podległy ministrom Barbarze Piwnik i Zbigniewowi Siemiątkowskiemu. Przystąpienie do ww. działań przez zastępcę prokuratora generalnego Ryszarda Stefańskiego i dyrektora zarządu śledczego Ryszarda Bieszyńskiego mogło być jedynie wynikiem poleceń wydanych im przez przełożonych, którzy ponadto musieli chociażby zaznajomić ich z ustaleniami dokonanymi w gabinecie prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-129.5" who="#AndrzejMikołajDera">Zebrany przez Komisję Śledczą materiał dowodowy w sposób niebudzący wątpliwości prowadzi do wniosku, że wersja przedstawiona przez ministra skarbu Wiesława Kaczmarka, iż decyzja o zatrzymaniu zapadła w trakcie narady, jaka odbyła się w gabinecie prezesa Rady Ministrów Leszka Millera w dniu 7 lutego 2002 r., znajduje procesowe potwierdzenie.</u>
<u xml:id="u-129.6" who="#AndrzejMikołajDera">Można by tu zadać pytanie, czy ostatecznie te rozstrzygnięcia, zatrzymanie pana prezesa, były zgodne ze stanem faktycznym? Czy w tym zakresie wypowiedział się sąd? Otóż, oczywistym w przedmiotowej sprawie jest potwierdzony orzeczeniem Sądu Rejonowego w Warszawie fakt, iż zatrzymanie pana Modrzejewskiego zostało dokonane bezzasadnie, ponieważ nie istniała obawa powodująca potrzebę stosowania tego środka przymusu.</u>
<u xml:id="u-129.7" who="#AndrzejMikołajDera">Patrząc na tę sprawę, koresponduje tutaj ciekawe stanowisko Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w swoim zdaniu odrębnym, które tych wniosków logicznych, oczywistych faktów nie widzi, nie słyszy, a logiki nie stosuje. Wcale się nie dziwię, że przedstawiciele Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie chcieli widzieć, nie chcieli słyszeć i nie stosowali logiki, gdyż ustalenia dotyczą osób, które w imieniu tego ugrupowania pełniły funkcje publiczne.</u>
<u xml:id="u-129.8" who="#AndrzejMikołajDera">Druga kwestia dotyczy zatwierdzania kontraktów przez PKN Orlen z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego Polski. Z tego punktu widzenia sektor naftowy cechuje się rzadko spotykanym w skali Europy uzależnieniem od jednego kierunku dostaw podstawowego surowca, jakim jest ropa, której ponad 96% pochodzi z Federacji Rosyjskiej.</u>
<u xml:id="u-129.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-129.10" who="#AndrzejMikołajDera">Będę kończył, ale jeszcze troszeczkę to potrwa, ponieważ mam ogromny materiał.</u>
<u xml:id="u-129.11" who="#AndrzejMikołajDera">W związku z powyższym bezpieczeństwo polskiego sektora paliw płynnych w dużej mierze uzależnione jest od takich czynników, jak dywersyfikacja źródeł zaopatrzenia w ropę, stabilność dostaw ropy naftowej, wielkość zapasów paliw, sprawność i efektywność systemów dostaw awaryjnych.</u>
<u xml:id="u-129.12" who="#AndrzejMikołajDera">Jeśli chodzi o dywersyfikację, kluczowe jest zagadnienie, w jaki sposób rządzący naszym krajem ją realizują. Przypomnę tutaj działania premiera Buzka, który w tym celu podpisuje kontrakt z Norwegami, aby uniezależnić się od jednego dostawcy gazu. Przychodzi Sojusz Lewicy Demokratycznej, Leszek Miller torpeduje te ustalenia i w dalszym ciągu Polska jest uzależniona od jednego dostawcy gazu.</u>
<u xml:id="u-129.13" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Ostrowska: Ropa.)</u>
<u xml:id="u-129.14" who="#AndrzejMikołajDera">Teraz przechodzę do ropy, pani poseł z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Jakie działania podejmuje rząd Prawa i Sprawiedliwości, premier Kaczyński? Dywersyfikację dostaw ropy i zapewnienie innego źródła, a nie jednego. Słynna sprawa, o której mówiono jakiś miesiąc temu, to dostawa ropy poprzez Gruzję, Turkmenistan, Ukrainę do Polski.</u>
<u xml:id="u-129.15" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Ostrowska: A jest jakiś kontrakt?)</u>
<u xml:id="u-129.16" who="#AndrzejMikołajDera">Jest to działanie w tym celu, aby tę dywersyfikację zrobić. Takich działań, niestety, rząd Sojuszu Lewicy nie podjął.</u>
<u xml:id="u-129.17" who="#AndrzejMikołajDera">Bardzo ważna jest również kwestia monopolu dostarczania ropy przez firmę J&S. Wśród podmiotów dostarczających ropę naftową na rynek polski w tych warunkach dominującą pozycję zdobyła w krótkim czasie nieznana wcześniej na rynku firma J&S, utworzona przez dwóch naturalizowanych obywateli polskich pochodzących z Ukrainy i zarejestrowana na Cyprze, która w bardzo krótkim czasie przekształciła się z małego przedsiębiorstwa o niewielkim kapitale, handlującego sprzętem radiowo-telewizyjnym, w silny ekonomicznie podmiot gospodarczy dostarczający ropę naftową z Rosji do polskich rafinerii. Na podstawie zeznań świadka Zbigniewa Siemiątkowskiego, byłego szefa Urzędu Ochrony Państwa, ustalono, że w tym okresie import paliw płynnych do Polski zaczął ulegać stopniowej monopolizacji. Już w 1997 roku spółka J&S uzyskała szacowany na ponad 50% udział w zaopatrzeniu Petrochemii Płock w rosyjską ropę naftową. Niestety, komisja...</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#GenowefaWiśniowska">Panie pośle, proszę reasumować. Już czas jest przekroczony.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Proszę o jakieś konkrety, wnioski i koniec.)</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#AndrzejMikołajDera">Spokojnie.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#AndrzejMikołajDera">Komisja nie wyjaśniła mechanizmu i trybu, a także nie wskazała osób odpowiedzialnych za faktyczne wykluczenie spółki Ciech z rynku obrotu importowaną do Polski ropą naftową.</u>
<u xml:id="u-131.2" who="#AndrzejMikołajDera">Na zakończenie jeszcze jedna istotna kwestia, prywatyzacja Rafinerii Gdańskiej i plan sprzedaży sektora naftowego oraz kto ustala organy spółki.</u>
<u xml:id="u-131.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Prezes.)</u>
<u xml:id="u-131.4" who="#AndrzejMikołajDera">Rady nadzorczej PKN Orlen. Było spotkanie, w którym uczestniczą Aleksander Kwaśniewski, prezydent Rzeczypospolitej i Leszek Miller, premier RP. Wpływ na to mają Jan Kulczyk, jeden z najbogatszych Polaków i Marek Dochnal, lobbysta. Jaki był plan? Sprzedać Rafinerię Gdańską za pośrednictwem firmy Rotch rosyjskiej firmie Łukoil. Były spotkania w Wiedniu z agentami, z powoływaniem się na osoby, które pełnią najważniejszą funkcję.</u>
<u xml:id="u-131.5" who="#AndrzejMikołajDera">Reasumując - ponieważ, niestety, nie można w tak krótkim czasie omówić wszystkich najistotniejszych elementów tego sprawozdania - Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości jest za jego przyjęciem, w szczególności za wnioskami, które zostały przedstawione w sprawozdaniu...</u>
<u xml:id="u-131.6" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Ostrowska: W zdaniu odrębnym.)</u>
<u xml:id="u-131.7" who="#AndrzejMikołajDera">Wnioskami o pociągnięcie do odpowiedzialności politycznej i karnej prezydenta Rzeczypospolitej Aleksandra Kwaśniewskiego, Leszka Millera, byłego premiera, oraz osób, które wówczas pełniły kluczowe funkcje w aparacie wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-131.8" who="#AndrzejMikołajDera">Przepraszam za przekroczenie limitu czasu, ale nie sposób inaczej odnieść się do wszystkich najistotniejszych spraw.</u>
<u xml:id="u-131.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę pana posła Konstantego Miodowicza, Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-132.2" who="#GenowefaWiśniowska">Ja wiem, że temat jest ważny, ale podsumowanie zostało już dokonane przez pana posła.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#KonstantyMiodowicz">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Prace tak zwanej orlenowskiej Komisji Śledczej obfitowały w wydarzenia dramatyczne. Komisja działała w bardzo trudnych warunkach. Już sam fakt jej powstania był rękawicą rzuconą wielu wpływowym środowiskom i osobistościom działającym w poczuciu wyłączenia spod praw obowiązujących ogół obywateli. Wielu świadków nie kryło swojego wrogiego nastawienia wobec komisji. Co więcej, niechętny stosunek do niej manifestowali marszałkowie Sejmu, panowie Józef Oleksy oraz Włodzimierz Cimoszewicz. Sekretariat komisji pracował w warunkach mniej niż skromnych, zabrakło środków na jego właściwe wyposażenie, zabrakło ich też dla ekspertów i doradców wspierających prace związanych z komisją posłów.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#KonstantyMiodowicz">Na zarysowane trudności nałożyły się rozdzielające komisję spory i partyjniackie burdy, nagminne łamanie zasad ochrony informacji niejawnych oraz przejawiana przez kilku członków komisji tendencja do częstego, a chaotycznego poszerzania zakresu jej zainteresowania. Dwukrotnie komisja stała się celem brutalnych, prowadzonych z rozmachem, dobrze zaplanowanych ataków. Pierwszy z nich ugodził w przewodniczącego Józefa Gruszkę, któremu imputowano szpiegowskie koneksje. Drugi przypadek dotyczył mówiącego te słowa, oskarżonego o uczestnictwo w rozgałęzionym spisku, zawiązanym jakoby przez służby specjalne na niekorzyść pana Włodzimierza Cimoszewicza, podówczas kandydata na prezydenta Polski. Cel tego przedsięwzięcia był wyjątkowo czytelny - chodziło o odwrócenie uwagi mediów i opinii publicznej od skandalu związanego z rezultatami badań oświadczeń majątkowych autora operacji „czyste ręce”. Aktualne ustalenia prokuratury dezawuują spiskowe brednie. Niestety, nie rozwiewają do końca toksycznych oparów kłamstw spreparowanych przez autorów wspomnianej prowokacji.</u>
<u xml:id="u-133.2" who="#KonstantyMiodowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sprawozdanie komisji rodziło się w bólach. Formułowano je w okresie schyłku sejmowej kadencji i zaawansowanej kampanii wyborczej. Nie były to warunki sprzyjające normalnej, spokojnej pracy. Pośpiech odbił się niekorzystnie na ostatecznym kształcie raportu, którego konstrukcję cechuje niespójność. Wiele też w nim potknięć natury redakcyjnej i niedociągnięć stylistycznych. Jednak nie względy formalne, lecz zawarte w sprawozdaniu ustalenia, wnioski i oceny stanowią o jego randze. Jak często w takich sytuacjach bywa, część z nich dryfuje w dowodowej próżni, inne bazują na faktach. Do najistotniejszych, a jednocześnie najlepiej udokumentowanych konkluzji zwieńczających prace Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen zaliczyć należy następujące:</u>
<u xml:id="u-133.3" who="#KonstantyMiodowicz">Po pierwsze. Zatrzymanie pana Andrzeja Modrzejewskiego w dniu 7 lutego 2002 r. stanowiło punkt kulminacyjny złożonych działań prowadzonych co najmniej od grudnia 2001 r., a realizowano je w kraju i poza jego granicami. W przedsięwzięciu tym obok instytucji rządowych partycypowały media oraz osoby prywatne. Koordynował je za wiedzą pana premiera Wiesław Kaczmarek, w ścisłym porozumieniu z ówczesnym szefem Urzędu Ochrony Państwa. Pozbawienie Modrzejewskiego pozycji prezesa PKN Orlen, co dokonało się - przypomnijmy - 8 lutego 2002 r., motywowała chęć osadzenia w koncernie ekipy podporządkowanej koalicji rządzącej krajem po wyborach w 2001 r. w warunkach umożliwiających redukcję dostaw ropy naftowej, prowadzonych na rzecz koncernu płockiego przez firmę J&S. Zagospodarowanie tak powstałej luki w dostawach długofalowych dla Orlenu zamierzano powierzyć innej, uzależnionej od kotraktodawcy, firmie. Z czasem okazała się nią spółka Petroval, komisant firmy Ruthenhold, partnera handlowego grupy Jukos. Polityczną decyzję o zatrzymaniu pana Andrzeja Modrzejewskiego podjął pan premier Leszek Miller w godzinach porannych 7 lutego 2006 r., powierzając prace nad jej wdrożeniem panu Zbigniewowi Siemiątkowskiemu... Oczywiście pomyliłem się, mówiąc o roku 2006, chodzi o rok 2002.</u>
<u xml:id="u-133.4" who="#KonstantyMiodowicz">Powracając do rzeczy. Po drugie. Działania na rzecz rozwoju umocnienia systemu bezpieczeństwa energetycznego kraju, prowadzone w Ministerstwie Gospodarki, Ministerstwie Skarbu Państwa, Nafcie Polskiej SA oraz Urzędzie Ochrony Państwa i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie były w latach 1996–2004 objęte procedurami i mechanizmami koordynacyjnymi. Na przestrzeni lat 2001 i 2002 kierownictwo państwa rozpoznawało aspekty bezpieczeństwa energetycznego niemal wyłącznie poprzez działania informacyjne Urzędu Ochrony Państwa. Jakość wielu informacji przekazywanych przez UOP prezydentowi, premierowi i innym wysoko lokowanym w strukturach państwa urzędnikom budzi poważne zastrzeżenia. Rzecz znamienna: zainteresowania Urzędu Ochrony Państwa sferą bezpieczeństwa energetycznego miały charakter koniunkturalny, niezwykle intensywne na przełomie lat 2001 i 2002, stają się słabo zauważalne po zainstalowaniu w PKN Orlen ekipy Zbigniewa Wróbla.</u>
<u xml:id="u-133.5" who="#KonstantyMiodowicz">Urząd Ochrony Państwa, a następnie Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie reagowały w latach 2002–2003 na wymierzone w bezpieczeństwo państwa działania Jana Kulczyka negocjującego poufnie z przedstawicielami kompanii Łukoil warunki prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej, na kryzys negocjacji dotyczących dostaw rosyjskiej ropy naftowej dla PKN Orlen, grożący załamaniem się jej importu u schyłku 2002 r., wreszcie na restytucję hegemonistycznej pozycji firmy J&S po podpisaniu aneksu do umowy z 2002 r., co nastąpiło w październiku roku następnego, a więc w roku 2003. Zarząd Zbigniewa Wróbla ugruntował tym samym pozycję tej spółki na polskim rynku ropy naftowej. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie rozpoznała ponadto okoliczności zawarcia przez PKN Orlen kontraktu z kompanią Jukos, tj. strukturą Ruthenhold-Petroval. W grudniu 2002 r. budzą one szereg wątpliwości i uzasadnionych podejrzeń. Tzw. dywersyfikacja dostawców rosyjskiej ropy naftowej w rezultacie rozwiązań wdrożonych przez Orlen w grudniu 2002 r. była fikcją. Przed grudniem 2002 r. rosyjską ropę naftową dla Płocka dostarczała firma J&S oraz Jukos poprzez BMP Trading. Po grudniu 2002 r. nic się na tym polu nie zmieniło. Ropę dostarczał nadal J&S oraz Jukos poprzez BMP oraz Petroval. Co więcej, pogłębienie związków PKN Orlen z kompanią Jukos wykreowało kolejne zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski. Stało się to jasne w momencie przejęcia przez Rosnieft akcji Jugansknieftiegazu w grudniu 2004 r.</u>
<u xml:id="u-133.6" who="#KonstantyMiodowicz">Po trzecie. Pseudorewelacje sugerujące głęboką korupcję odpowiedzialnego za zakup ropy naftowej personelu Petrochemii Płockiej SA, a następnie PKN Orlen prezentował w kwietniu 2004 r. pan Zbigniew Siemiątkowski członkom sejmowej Komisji do spraw Służb Specjalnych. Wyrażonych wówczas sugestii nie podtrzymał w trakcie przesłuchań z jego udziałem w komisji śledczej. Miarodajnie problem ten z perspektywy doświadczeń Urzędu Ochrony Państwa oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego ujął pan płk Mieczysław Tarnowski, wieloletni zastępca szefów UOP oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Cytuję: Pojawiły się sygnały o możliwości nieprawidłowości w tym zakresie, ale nigdy sygnały te nie zostały pozytywnie zweryfikowane w wyniku analizy ekspertów, nigdy Urząd Ochrony Państwa nie prowadził postępowania karnego w tej sprawie, nie było również żadnego postępowania operacyjnego, gdyż nie było ku temu podstaw.</u>
<u xml:id="u-133.7" who="#KonstantyMiodowicz">Tożsame z przytoczoną opinią stwierdzenia odnajdujemy w zeznaniach innych przesłuchanych przez komisję świadków.</u>
<u xml:id="u-133.8" who="#KonstantyMiodowicz">Po czwarte. Przebieg procesu nadzoru właścicielskiego ministra skarbu państwa nad PKN Orlen warunkowało w latach 2001–2004 funkcjonowanie kilku nieformalnych gospodarczo-politycznych środowisk czy, można tak to nazwać, grup interesów, uplasowanych w kręgu oddziaływań SLD: grupa Kaczmarka, grupa prezydencka, zaplecze pana premiera Leszka Millera. Mimo dzielących te grupy koncepcji prywatyzacji firm obecnych w sektorze paliwowym, m.in. Rafinerii Gdańskiej, łączyło je przyzwolenie na udział w tym procesie kapitału rosyjskiego. Kontrolowane przez państwo próby prywatyzacji PKN Orlen w ramach trzeciego etapu prywatyzacji tego koncernu i Rafinerii Gdańskiej krzyżowały się w latach 2002–2003 z działalnością firm Kulczyk Holding prowadzących poufne renegocjacje z rosyjskim kompaniami naftowymi.</u>
<u xml:id="u-133.9" who="#KonstantyMiodowicz">Po piąte. Komisja odsłoniła szereg przypadków pogwałcenia zasady apolityczności prokuratury i służb specjalnych. Przykro powiedzieć, ale w stwierdzeniu tym nie ma nic zaskakującego. Mówimy o problemie charakterystycznym dla państw postkomunistycznych, państw labilnych i nieugruntowanych demokracji. Zastanawia natomiast skala i zakres odnośnych zjawisk. Z kolei nieodpowiedzialny i nieprofesjonalny poziom szeregu przedsięwzięć realizowanych przez instytucje bezpieczeństwa państwowego uzmysławia głębię trawiącego je od wielu lat kryzysu. W horyzoncie sprawy określonej w art. 1 ustawy Sejmu RP z dnia 28 maja 2004 r. bulwersuje m.in. fakt dekonspiracji funkcjonariusza, tzw. etatu niejawnego, pionu II Delegatury ABW w Bydgoszczy, dekonspiracja pracującego na rzecz Agencji Wywiadu źródła osobowego, cytowanego w załączniku nr 1 do słynnej notatki szefa Agencji Wywiadu z dnia 1 sierpnia 2003 r., przekazanej prezydentowi i premierowi, oraz zaiste bezprecedensowy wypływ z Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego ściśle tajnych komunikatów podsłuchów, prowadzonych w sprawach bieżących.</u>
<u xml:id="u-133.10" who="#KonstantyMiodowicz">Po szóste. Sprecyzowane na str. 141–145 sprawozdania wnioski o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej Aleksandra Kwaśniewskiego, Leszka Millera, Barbary Piwnik, Andrzeja Kalwasa, Włodzimierza Cimoszewicza i Emila Wąsacza są kiepsko uzasadnione i przedwczesne.</u>
<u xml:id="u-133.11" who="#KonstantyMiodowicz">Reasumując. W realiach państwa postkomunistycznego parlamentarna komisja śledcza jest kontrowersyjnym i ryzykownym środkiem rozwiązywania trudnych, poruszających opinię publiczną spraw. Niemniej jednak, mimo wszystko, wysiłek włożony w pracę Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen budzi szacunek. Pytanie o współmierność tego wysiłku do osiągniętych przez komisję rezultatów pozostaje otwarte.</u>
<u xml:id="u-133.12" who="#KonstantyMiodowicz">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-133.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Małgorzata Ostrowska, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o przedstawienie stanowiska w imieniu klubu.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#MałgorzataOstrowska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Państwo! Jako przedstawicielce SLD jest mi najtrudniej odnieść się tutaj do wielu uwag, ale mimo krótkiego czasu spróbuję na tle tego sprawozdania przedstawić państwu parę wniosków.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#MałgorzataOstrowska">Bardzo krótko odnośnie do pana posła sprawozdawcy. Co prawda, już nie widzę pana posła, ale z pewnością nas słucha. Rozumiem, że przy tej ogromnej materii nie wszystko być może dało się ująć w sprawozdaniu, ale chciałabym powiedzieć i mocno to zaakcentować, że do tego sprawozdania jest zaznaczone zdanie odrębne, o czym mówił pan poseł sprawozdawca. Jest to odrębny praktycznie raport Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który został tutaj złożony w takiej formie. W tymże raporcie bis, tak bym go nazwała, w przypadku zatrzymania pana Modrzejewskiego jest jednoznacznie napisane zdanie, że niepotrzebnie tak się stało, ponieważ tak naprawdę przez to zatrzymanie zamazano prawdziwe przyczyny, dla których chciano, aby pan Modrzejewski przestał być prezesem PKN Orlen. I wszystkie...</u>
<u xml:id="u-135.2" who="#MałgorzataOstrowska">Jeśli pan poseł Strąk będzie ciszej rozmawiał, będzie mi łatwiej.</u>
<u xml:id="u-135.3" who="#MałgorzataOstrowska">Dlaczego o tym wspominam? Ponieważ oczywiście pan poseł Miodowicz twierdzi, że nowa ekipa, która przyszła, mówi o ekipie SLD-owskiej, chciała osadzić swoich ludzi w PKN Orlen. Każda jedna ekipa, po kolei, mniej lub więcej to czyniła. Obecna również, czego dowodem choćby obecność pana Szwedowskiego, byłego wiceszefa UOP i potem pracownika Najwyższej Izby Kontroli. To jest najlepsze świadectwo. Mało tego, jeszcze znajdujemy dzisiaj we władzach spółki doradcę przy kampanii prezydenckiej pana Lecha Kaczyńskiego, więc tutaj także...</u>
<u xml:id="u-135.4" who="#komentarz">(Poseł Konstanty Miodowicz: Którego nie zatrzymano.)</u>
<u xml:id="u-135.5" who="#MałgorzataOstrowska">Proszę? Tak, pokazuję tylko, że to, co miało być odmienione, między innymi pod wpływem pracy Komisji Śledczej, doskonale jest kontynuowane, więc trzeba się uderzyć w piersi, i to po wszystkich stronach: i lewej, i prawej, i środkowej. Na tym chciałabym skończyć, jeżeli chodzi o to odwołanie. Były też w naszym raporcie zapisy, że to zatrzymanie było niepotrzebne. Pamiętam spór między różnymi grupami, o których mówił pan poseł Miodowicz...</u>
<u xml:id="u-135.6" who="#komentarz">(Poseł Konstanty Miodowicz: Tak było, dokładnie.)</u>
<u xml:id="u-135.7" who="#MałgorzataOstrowska">...wewnątrz SLD, bo przecież jestem jego członkiem, który wynikał z różnego spojrzenia na najważniejszą rzecz, jakiej dotknęła Komisja Śledcza, czyli na bezpieczeństwo energetyczne. Cała debata o bezpieczeństwie energetycznym to jest chyba to najważniejsze, na czym powinniśmy się skupić. Te programy rodziły się w bólach. Marzenie o dywersyfikacji dostaw gazu, ropy, tych najważniejszych nośników energii jest dla mnie zupełnie zrozumiałe. Natomiast, niestety, czy stety, w zależności od tego, kto to ocenia, mamy do czynienia z taką sytuacją, że jesteśmy w jakimś sensie faktycznie uzależnieni od źródeł rosyjskich. Czy mamy się na to obrażać, czy mamy z tego korzystać? Nawet we wczorajszym numerze, najświeższym numerze poczytnego tygodnika wypowiada się obecny prezes PKN Orlen pan Igor Chalupec, mówiąc o tym, że najtańsza ropa w dalszym ciągu płynie z Rosji i to jest dobry biznes dla Orlenu, co nie oznacza, że nie trzeba szukać gdzie indziej, różnych źródeł, ale nie dlatego, że dzisiaj J&S nie wywiązuje się z dostaw, bo przecież dalej dostarcza, czy że brakuje tej ropy po stronie rosyjskiej. Nie. Szukać na wypadek, gdyby pod wpływem różnego rodzaju przede wszystkim politycznych zawirowań okazało się, że kurki będą przykręcane, tak jak już przykręcano kurki z gazem, wtedy żeby mieć alternatywę, bo biznesowo z tamtej strony dzisiaj faktycznie ten surowiec jest najtańszy. To można porównać, patrząc na ceny baryłki we wszystkich stronach. Oczywiście mamy to szczęście, dzięki położeniu geopolitycznemu, że mamy dostęp do morza i możemy także drogą morską się zaopatrzyć, tylko trzeba to zrobić.</u>
<u xml:id="u-135.8" who="#MałgorzataOstrowska">Rafineria Gdańska wcześniej, dzisiaj grupa Lotos, przecież po to była usytuowana, w czasach jeszcze PRL-u, właśnie w Gdańsku, który mam zaszczyt reprezentować w Sejmie, po to była tam ulokowana, żeby tę drogę sobie zabezpieczyć, to raz, ale z drugiej strony też była nastawiona na tę ciężką ropę z Rosji, mocno zasiarczoną, stąd też taka, a nie inna instalacja. To też trzeba wziąć pod uwagę, że dzisiaj bez inwestycji, które na szczęście się zaczęły, ale bez inwestycji, która pozwoliłaby na przyjmowanie innego typu ropy, to uniezależnienie się od ropy rosyjskiej wcale nie jest łatwe. Pięknie się to mówi, pięknie się projektuje, tylko teraz trzeba to jeszcze zrobić. Jak trudno, to nie dlatego, że się premierowi Millerowi podobało czy nie podobało, tylko jest pytanie, ile trzeba wydać pieniędzy, naszych wspólnych, publicznych, na nowe inwestycje, żeby zmienić kierunek dostaw tychże dwóch surowców.</u>
<u xml:id="u-135.9" who="#MałgorzataOstrowska">Tutaj na pewno nikt rozsądny nie będzie polemizował z faktem, że dobrze się zabezpieczyć i mieć dostawę z kilku źródeł, bo przecież jasne, że to jest bezpieczniejsze. Na tym tle, proszę państwa, te wszystkie spory, które wynikały, oczywiście wzbudziły zrozumiałe, moim zdaniem, zainteresowanie Komisji Śledczej. Bo oto proszę, pojawił się w jednej grupie faktycznie taki wątek, że zbudujemy wielki Orlen, który będzie połączony, do którego będzie wessany Lotos, wtedy jeszcze Rafineria Gdańska. Jako argument podano to, że wniesienie Rafinerii Gdańskiej do Orlenu podniesie udział Skarbu Państwa i dzięki temu odzyskamy kontrolę nad Orlenem. To nieprawda, nie wystarczyłoby tych aktywów, żeby odzyskać. A kto pozbawił Rzeczpospolitą wpływu na Orlen? Przecież nie lewica, tylko prawica. A kto otworzył rynek dla tychże małych dostawców, o których tutaj mówili i poseł sprawozdawca, i moi przedmówcy? Pan minister Glapiński w 1992 r., który wydał stosowne rozporządzenie. Proszę państwa, jak już szukamy winnych, to trochę szerzej. A dlaczego udostępnił? Ja go rozumiem, rodził się rynek kapitalistyczny, chciano dać szansę nowym przedsiębiorstwom, akurat w tym obszarze okazało się to bardzo niebezpieczne. Ale lata pokazują, że ta decyzja nie była dobra.</u>
<u xml:id="u-135.10" who="#MałgorzataOstrowska">Czy oddanie kontroli nad Orlenem było dobrą decyzją? Z punktu widzenia biznesu, który był wtedy prowadzony przez kolegów z AWS, oczywiście tak, bo oni się chcieli dalej uwłaszczyć na Orlenie, przecież taki był plan. Nie udało się. Oczywiście tutaj były potem uzasadnione pretensje i negatywna ocena. Naprawdę, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo energetyczne, myślę, że parę uwag w tymże raporcie jest ku przestrodze każdemu rządowi i dobrze, że są one zawarte.</u>
<u xml:id="u-135.11" who="#MałgorzataOstrowska">Jeżeli chodzi o kontrakty, tylko jednym słowem, proszę państwa, zmieniła się też polityka po stronie rosyjskiej. To nie jest tak, że można było żądać każdej formy kontraktu. Nie. Proszę sobie przypomnieć dokładnie tamte czasy, skąd się wzięli ci traderzy - Rosja tego zażądała. Taka była polityka i pan poseł Miodowicz przyznaje mi rację. Nie mieliśmy wpływu na to, kto będzie miał dostęp do tejże rury, którą przesyłano ropę do Polski. To Transnieft, to inne spółki, ale przede wszystkim polityczni, że tak powiem, decydenci o tym decydowali. Tak jest zresztą do dzisiaj, proszę państwa. A dlaczego w dalszym ciągu J&S, owszem, ma kontrakt i ten kontrakt jest szanowany, ale także jest szanowany po stronie rosyjskiej. Co można było zrobić po stronie rosyjskiej, to widzieliśmy na przykładzie Jukosu. Przecież nie ma szefa, bo siedzi w więzieniu, nie ma firmy, została, praktycznie rzecz biorąc, rozparcelowana, znacjonalizowana, różne tam rzeczy po drodze się działy. Ale biznes naftowy jest dalej, tylko komu innemu przynosi profity, prowizje. O prowizjach tutaj była mowa. To znowu, jeżeli już, oczywiście klasycznie w handlu, jeżeli ktoś jest pośrednikiem, to ma prawo dostać prowizję, jeżeli jest to elementem umowy. Jeżeli nie jest to elementem umowy, to jest korupcja. To jest jasne, nie trzeba sobie takich rzeczy oczywistych tłumaczyć. Tylko że na żadnej kartce w tym sprawozdaniu nie jest udowodnione, że ktokolwiek te korupcyjne, te tzw. wziątki brał. Nie jest. Było podejrzenie, były sugestie, natomiast niestety tutaj nie doprowadzono sprawy do końca, nie wyjaśniono tej sprawy.</u>
<u xml:id="u-135.12" who="#MałgorzataOstrowska">Nadzór MSP. Ministerstwo Skarbu Państwa faktycznie w pewnym momencie samo siebie pozbawiło części możliwości nadzorczych, z różnych powodów. Podobnie jak UOP - na początku było zainteresowane, potem zrezygnowało. Tu jak najbardziej można mieć pretensje do agend rządowych o to, że nie dopilnowały należycie i nie wykonały swoich obowiązków. Dotyczy to również prokuratury, o czym już była mowa. Z pewnością zabrakło czasu na to, żeby dokończyć sprawę i jakoś usystematyzować wiedzę, która płynęła z dorobku tejże Komisji Śledczej. Szkoda też, że przez cały rok od wyborów nie zajęto się tym sprawozdaniem, że dopiero dzisiaj o tym mówimy, bo przez rok przecież rządzący już mogli coś z tym zrobić, zwłaszcza że na bazie doświadczeń tej komisji i innych zdarzeń politycznych wyciągano wnioski co do sposobu zarządzania przez obecną ekipę. Już wspomniałam o tym, jak to się dzisiaj robi. A więc kiedy mówiono, że nie będzie styku służb specjalnych z biznesem, to właśnie powołano na członka zarządu do spraw organizacji grupy kapitałowej pana Krzysztofa Szwedowskiego, który od marca 1993 r. do września 2001 r. pracował w Urzędzie Ochrony Państwa, a od maja 1998 r. był zastępcą szefa urzędu przecież, UOP-u.</u>
<u xml:id="u-135.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Ale on nie jest z SLD.)</u>
<u xml:id="u-135.14" who="#MałgorzataOstrowska">No, nie jest, na pewno nie jest z SLD. Na pewno jest, panie pośle Bury, przedstawicielem dzisiejszej koalicji rządzącej, bo teraz wszedł do składu Zarządu PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-135.15" who="#MałgorzataOstrowska">Również tenże pan był wiceprezesem Najwyższej Izby Kontroli, która niejednokrotnie pod rządami naszego byłego kolegi, posła z AWS-u wykazywała się wyjątkową „bezstronnością”. Można by tutaj to mnożyć. A więc jeżeli to jest dowód na to, że się coś zmieniło, panie pośle Dera, to bardzo proszę przekazać swoim kolegom, żeby jednak mówili coś innego, żeby zweryfikowali swoje postępowanie w tej materii. Czy się nie wtrąca dalej niepotrzebnie albo czy nie jest służalcza prokuratura? Ano jest, przecież ja oczy przecierałam ze zdumienia, widząc, w jaki sposób, nauczeni doświadczeniem po sprawie z Modrzejewskim, koledzy z PiS-u aresztują Wąsacza za to, że sobie torby podróżne kupił. No, ludzie!</u>
<u xml:id="u-135.16" who="#MałgorzataOstrowska">No więc, jeżeli się wniosków nie wyciąga, to niestety, faktycznie macie państwo prawo mieć problemy, które macie. Bo myślę, że część posłów nie tylko z racji tego, że nie chce budować solidarnego państwa, ale widząc nieudolność budowania tego państwa, również wam nie ufa. I tak by można było to mnożyć.</u>
<u xml:id="u-135.17" who="#MałgorzataOstrowska">Wnioski, które się pojawiają... już kończę, pani marszałek, wykorzystuję tyle czasu, co koledzy moi poprzednio mówiący. A więc, konkludując, z pewnością w tym raporcie jest parę bardzo ważnych wniosków systemowych, które niestety przez rok działania tej koalicji rządzącej w ogóle jakby nie były ponownie odczytane albo były ułomnie odczytane, bo jeżeli się mówi o nowych zasadach nadzoru właścicielskiego, to właśnie przykład pana płk. Szwedowskiego jest najlepszym dla mnie...</u>
<u xml:id="u-135.18" who="#komentarz">(Poseł Konstanty Miodowicz: Były funkcjonariusz.)</u>
<u xml:id="u-135.19" who="#MałgorzataOstrowska">Były funkcjonariusz, przepraszam, dobrze - byłego funkcjonariusza, panie pośle, już koryguję.</u>
<u xml:id="u-135.20" who="#MałgorzataOstrowska">...natomiast na pewno nie są stosowane, tak jak państwo to sami mówili. Jeżeli chodzi o działania prokuratury, to przy całym wysiłku pana prokuratora Kaczmarka, którego szalenie cenię i szanuję, jeszcze jest dużo do zrobienia. Z pewnością jest dużo do zrobienia i należy w tym kierunku pójść. Kolejne agendy rządowe z pewnością powinny także dbać o to, żeby tego styku biznesu i polityki było jak najmniej.</u>
<u xml:id="u-135.21" who="#MałgorzataOstrowska">Mam nadzieję, że państwo wyciągną wnioski z tego raportu, mówię to do rządu PiS-u, i faktycznie chcąc być wiarygodnymi, potrafią należycie te wnioski wykorzystać po to, żeby dorobek śledczych, bez względu na to, jak ich oceniamy, ile tam było polityki, ile było swarów, ile było kłótni, ile było prawdy, ile było fałszu, bez względu na to wszystko, na to całe otoczenie polityczne... Chodzi jednak o przesłanie mówiące o tym, że próbujemy podjąć różne, mniej lub bardziej nieudolne działania, ale po to, żeby się w Polsce działo lepiej. Może wtedy faktycznie tak się stanie, czego i sobie, i państwu naprawdę, z całego serca, życzę. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-135.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Jan Łączny, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#JanŁączny">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Śledczej do zbadania zarzutu nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA oraz zarzutu wykorzystania służb specjalnych (d. UOP) do nielegalnych nacisków na organa wymiaru sprawiedliwości w celu uzyskania postanowień służących do wywierania presji na członków zarządu PKN Orlen SA.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#JanŁączny">Wysoka Izbo! Powołana uchwałą Sejmu z dnia 28 maja 2004 r. Komisja Śledcza zająć się miała bardzo rozległą i skomplikowaną tematyką gospodarczą. Zakres spraw, które podlegały badaniu, obejmował również część zdarzeń chronionych tajemnicą państwową. Komisja w szczególności badać miała funkcjonowanie służb specjalnych, organów prokuratury i rynku energetycznego, to zaś są sprawy zwykle ukryte przed szeroką opinią publiczną, a na ich temat funkcjonuje wiele mitów i plotek.</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#JanŁączny">Podstawowym zadaniem każdej komisji śledczej powinno być ustalenie stanu faktycznego w zakresie określonym w uchwale, jak również dochodzenie i zbieranie informacji i dowodów niezbędnych do oceny działalności w przedmiocie kontroli w celu formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i postulatów. Celem komisji powinno być zbadanie działalności organów władzy publicznej, a szczególnie ustalenie zakresu i przyczyn ujawnionych nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-137.3" who="#JanŁączny">Powołując Komisję Śledczą do spraw PKN Orlen, Sejm w swojej uchwale zakreślił komisji pięć zagadnień, które komisja powinna była zbadać w toku swoich prac. Sprawozdanie zawarte w druku sejmowym nr 909, które jest przedmiotem dzisiejszej debaty, zawiera ustalenia komisji w przedmiocie zleconych komisji do zbadania zagadnień. Sprawozdanie zawiera również relację na temat innych nieprawidłowości, które zostały ujawnione podczas zbierania przez komisję materiału dowodowego.</u>
<u xml:id="u-137.4" who="#JanŁączny">Pracom komisji towarzyszyło duże zainteresowanie opinii publicznej i mediów. Niektórzy członkowie komisji stali się obiektem bezpardonowych ataków i pomówień. Czasem odnosiło się wrażenie, że za całe zło, z którym mamy w Polsce do czynienia, odpowiadają nie ci, którzy działają w sposób sprzeczny z interesem państwa i społeczeństwa, lecz, zdaniem niektórych komentatorów, winni są ci, którzy dążą do ujawnienia prawdy i ujawnienia mechanizmów zła.</u>
<u xml:id="u-137.5" who="#JanŁączny">Zgodnie z prawem członkowie komisji zbierają materiał dowodowy w sposób określony w ustawie o komisji śledczej i uregulowany w procedurze karnej. Jednak plan dochodzenia do prawdy oraz robocze hipotezy śledcze członkowie komisji śledczej ustalają samodzielnie. Tymczasem niektóre środowiska reagowały histerycznie na próby wyjaśnienia pewnych wątków lub przesłuchania niektórych osób. Najczęściej oskarżano komisję o upolitycznienie jej prac, o wykorzystywanie przesłuchań jako elementu walki politycznej. Te oskarżenia są jednak śmieszne, ponieważ godzą one w samą ideę komisji śledczej, instytucji konstytucyjnej, ale i stricte politycznej.</u>
<u xml:id="u-137.6" who="#JanŁączny">Komisja śledcza to nie organ wymiaru sprawiedliwości, to nie sąd. To instytucja polityczna, jej członkowie to politycy, których Sejm, organ polityczny, powołał do zbadania określonej sprawy, którą parlament ma prawo skontrolować. Po to wprowadziliśmy do konstytucji możliwość badania określonych spraw przez komisję śledczą, by społeczeństwo m.in. mogło się dowiedzieć o nieprawidłowościach, które występują w działaniach organów władzy, by parlament mógł tak kształtować prawo, aby w przyszłości nieprawidłowości nie mogły się powtórzyć.</u>
<u xml:id="u-137.7" who="#JanŁączny">Komisja śledcza złożona jest zarówno z członków większości rządzącej, jak i opozycji. Są w niej reprezentowani zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy większości rządowej. Ścierają się w niej różne poglądy. Komisja śledcza stwarza warunki, by ujawnić sprawy, które społeczeństwu powinny być znane. Jeżeli chcemy się mienić społeczeństwem wolnym, to musimy znać prawdę, wszak „prawda czyni nas wolnymi”.</u>
<u xml:id="u-137.8" who="#JanŁączny">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mimo trudności i przeszkód, jakie piętrzono przed Komisją Śledczą do spraw PKN Orlen, mimo ataków części mediów na niektórych członków tej komisji oraz na całą komisję, mimo różnych gróźb i nacisków komisja wykonała olbrzymią pracę. Zgromadzono olbrzymi materiał dowodowy pozwalający na wskazanie nieprawidłowości oraz przyczyn ich powstania. To, jak wykorzystamy ten materiał, nie zależy już od komisji. Spójrzmy jednak na to, co ustaliła komisja, do jakich wniosków doszła i jak wyjaśniła zagadnienia postawione przed nią przez Sejm w uchwale z 28 maja 2004 r.</u>
<u xml:id="u-137.9" who="#JanŁączny">Pierwsze zagadnienie, które komisja powinna była zbadać, polegało na zbadaniu uwarunkowań i konsekwencji faktu zatrzymania w dniu 7 lutego 2002 r. pana Andrzeja Modrzejewskiego, prezesa spółki PKN Orlen SA. Jak wynika ze sprawozdania komisji, zatrzymanie prezesa Modrzejewskiego nie było inicjatywą organów wymiaru sprawiedliwości, zatrzymanie prezesa PKN Orlen nie wynikało z potrzeb procesowych, a decyzja w tej sprawie nie została podjęta z inicjatywy organów prokuratorskich. Zebrane przez komisję materiały dowodowe pozwalają ze stuprocentową pewnością na stwierdzenie, że prokuraturą i służbami specjalnymi posłużono się, by wywrzeć wpływ na decyzję członków rady nadzorczej spółki PKN Orlen SA. Chciano mieć stuprocentową pewność, że rada nadzorcza odwoła pana Modrzejewskiego z funkcji prezesa zarządu tej spółki. W tym celu stworzono legendę o zagrożeniu energetycznym kraju, którym miała być chęć podpisania przez prezesa długoterminowej umowy z cypryjską spółką na dostawę ropy naftowej, a bezpośrednim pretekstem miała być mało znacząca stara sprawa karna, w której potrzeba aresztowania podejrzanego nigdy by się nie pojawiła.</u>
<u xml:id="u-137.10" who="#JanŁączny">Wyjaśnienie okoliczności tego zdarzenia dostarczyło wstrząsającego materiału. Materiału, który obnaża prawdę o funkcjonowaniu prokuratury i służb specjalnych, o ich funkcjonowaniu w państwie prawa, za jakie uważamy Rzeczpospolitą. Można przecież zapytać: Jak wyglądają gwarancje swobód obywatelskich, jak działają mechanizmy ochrony praw obywatelskich, gdy do ujawnienia nadużyć potrzeba aż komisji śledczej? Przecież gdyby nie szczerość Wiesława Kaczmarka - inną sprawą są przyczyny tej szczerości - to do dziś zatrzymanie Andrzeja Modrzejewskiego byłoby dla opinii publicznej zatrzymaniem zwykłego przestępcy, zatrzymaniem zgodnym z prawem. Co prawda sąd uznał zatrzymanie za bezzasadne, ale czy spowodowało to w prokuraturze jakieś postępowania wyjaśniające? Czy ktoś wyjaśnił, dlaczego bez potrzeby pozbawiono człowieka wolności? Nie. Nic takiego się nie działo. Dopiero prace komisji wskazują winnych i wnosi się o rozliczenie ich za nadużycie władzy.</u>
<u xml:id="u-137.11" who="#JanŁączny">Dobrze, byśmy z tej sprawy wyciągnęli również i taką nauczkę, że nie zawsze przestępcą jest ten, którego ludzie władzy nazywają przestępcą. Często ten, który innych nazywa przestępcami, sam jest przestępcą, ale dzięki posiadanej przez siebie władzy miał możliwość wpływania na organy ścigania, które nie odważyły się rozliczyć go za zło, które faktycznie popełnił.</u>
<u xml:id="u-137.12" who="#JanŁączny">Trzeba skończyć z możliwościami manipulowania organami ścigania. Prokuratura musi być niezależna, lecz pod kontrolą społeczną. Musimy zadbać o skuteczne funkcjonowanie gwarancji ochrony praw obywatela. Potrzebna nam jest naprawdę IV Rzeczpospolita.</u>
<u xml:id="u-137.13" who="#JanŁączny">Ocena zawieranych przez spółkę kontraktów z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego kraju, podobnie jak sprawa prowizji, które mogły towarzyszyć zawieranym przez spółkę kontraktom, wymagają dokładnego wyjaśnienia przez powołane do tego organy i instytucje.</u>
<u xml:id="u-137.14" who="#JanŁączny">Komisja nie otrzymała wszystkich potrzebnych jej materiałów. Ocena kontraktów wymaga specyficznej, fachowej wiedzy i szczegółowej analizy. Zgromadzony przez komisję materiał daje jednak podstawy do sformułowania pewnych wniosków.</u>
<u xml:id="u-137.15" who="#JanŁączny">Możemy śmiało powiedzieć, że wydanie firmie J&S upoważnienia, które pozwoliło jej faktycznie zmonopolizować logistykę przesyłu ropy naftowej, jest działaniem zagrażającym bezpieczeństwu energetycznemu państwa. Trudno uwierzyć, by wydanie takiego właśnie upoważnienia było wynikiem pomyłki, trudno pojąć, że osoby postawione, by zadbać o bezpieczeństwo energetyczne, popełniały taki błąd. Należy dopatrywać się tutaj raczej celowego działania - działania wykonanego w jasnym, widocznym celu i chyba niewykonanego bezinteresownie.</u>
<u xml:id="u-137.16" who="#JanŁączny">W związku z tym mamy również odpowiedź na temat prowizji. Co prawda nikt nikogo nie złapał za rękę, co w sprawie łapówki jest bardzo trudne, ale z okoliczności spraw można wnosić, że pewne decyzje osób reprezentujących stronę polską miały swoje źródło w prowizjach - łapówkach. Zatrudnienie w spółce J&S osób, które wcześniej, pełniąc funkcje publiczne, podejmowały decyzje korzystne dla tej spółki, jest naszym zdaniem z całą pewnością korupcją.</u>
<u xml:id="u-137.17" who="#JanŁączny">Sposób sprawowania nadzoru właścicielskiego przez ministra skarbu państwa w świetle zebranych przez komisję materiałów dowodowych należy ocenić negatywnie. Co więcej, można dojść do wniosku, że niektórzy ministrowie, zamiast nadzorować, stwarzali warunki do tego, by tego nadzoru było jak najmniej.</u>
<u xml:id="u-137.18" who="#JanŁączny">Minister Emil Wąsacz uważał, że jego zadaniem jest sprzedawać, sprzedawać za wszelką ceną i komu tylko się da. Panu ministrowi przeszkadzał majątek, który Skarb Państwa posiadał. Stąd za jego kadencji Skarb Państwa utracił kontrolę i wpływ na PKN Orlen. Celowo stworzono niejasne przepisy, podważano uprawnienia i mącono wodę, by w tej wodzie łowić jak najłatwiej ryby, a trudno będzie ustalić, kto je łowi.</u>
<u xml:id="u-137.19" who="#JanŁączny">Nie można nie docenić również działań Komisji Śledczej w zakresie ujawnienia rozmiarów działania mafii paliwowej.</u>
<u xml:id="u-137.20" who="#JanŁączny">Komisja wykonała olbrzymią pracę. Mogłaby zrobić więcej, ale zarówno czas, jak i trudności stanęły na przeszkodzie. Powinniśmy otrzymać informację, jak wyniki tej kontroli zrealizowały odpowiednie organy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-137.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-138.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Jan Bury, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-138.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#JanBury">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kiedy słucham dzisiaj sprawozdania z raportu z działalności Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen, zastawiam się, po co ta roczna praca komisji do spraw PKN Orlen, po co prawie roczna praca, jeśli chodzi także o wcześniej przyjęty raport na temat prywatyzacji PZU. Po co ta gruba cegła? Ta gruba cegła, na którą złożyły się: praca kilku, kilkunastu posłów z różnych klubów parlamentarnych, ekspertów, świadków, godziny przesłuchań, duże pieniądze polskiego podatnika, żeby opłacić i świadków, i ekspertów, i opłacić pracę komisji, wydać materiały, mnóstwo skserowanych materiałów, przeczytanych dokumentów. Po co ta praca? Kiedy dwa lata temu rozpoczęły prace dwie komisje, jedna do spraw Orlenu, druga do spraw PZU, to ja byłem przekonany, że efektem tych prac będzie raport. Ale jeśli ten raport będzie, to ktoś potem nad tym raportem się pochyli i wnioski z tego raportu wcieli w życie. Wnioski z tego raportu przejmie na przykład prokuratura, zacznie krok po kroku wszystkie te wnioski sprawdzać i być może robić z tego akty oskarżenia. Dzisiaj jednak widzę, że trzeba było czekać rok, żeby ten Sejm się pochylił nad tymi raportami, a marszałek Sejmu te punkty do porządku obrad wprowadził. Po roku dopiero zajmujemy się tym raportem. A ja myślałem, że po roku będą już wyciągnięte wnioski z tych raportów.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#JanBury">Powiem tak. Afera starachowicka czy afera Orlenu, czy nawet afera dotycząca osocza w Mielcu to przy prywatyzacjach PZU i Orlenu, co potwierdziły komisje śledcze, przy tych aferach wokół Orlenu i PZU, jak to dziś mawiają niektórzy politycy, taki mały pikuś. To mały pikuś. Jeśli chodzi o Orlen, o ropę naftową, w Polsce obraca się miliardami dolarów w skali roku - bo takiej wielkości są kontrakty na dostawę ropy do Polski. Miliardami dolarów w skali roku. W przypadku PZU także wchodziły w grę olbrzymie pieniądze na polskim rynku ubezpieczeniowym, gdzie monopolistą jest przecież PZU Spółka Akcyjna.</u>
<u xml:id="u-139.2" who="#JanBury">Dzisiaj odnoszę wrażenie, że, jak wynika z raportu Komisji Śledczej, w Polsce działa mafia, której oparciem są najwyżsi rangą politycy. Tak wynika z przyjętego raportu komisji do spraw Orlenu. Ale jeśli tak jest, to byłem przekonany, że kto jak kto... Nie oczekiwałem tego od pana premiera Belki czy pana premiera Millera, bo w tym raporcie wiele wniosków jest takich, które obciążają ówczesne władze lewicy, ale oczekiwałem, że partia Prawo i Sprawiedliwość, Liga Polskich Rodzin, członkowie Komisji Śledczej, tacy jak pan Wassermann, pan Roman Giertych, pan Antoni Macierewicz, obecnie członkowie rządu, rządu PiS... Dzisiaj nawet nie są obecni na sali, nawiasem mówiąc, a wiem, że w czasie prac komisji byli bardzo gorliwymi członkami komisji i doszukiwali się prawdy, czasem nawet byłem pełen podziwu dla ich pracy i dla szukania przez nich prawdy. Dzisiaj nie ma ich podczas obrad, kiedy ich raport, efekt ich pracy, jest przyjmowany. Byłem przekonany, że oni dziś, pełniąc funkcje rządowe, te wnioski z raportu będą wcielać w życie. Jestem przekonany, że poseł Józef Gruszka z Polskiego Stronnictwa Ludowego, który obecnie jest bardzo chorym człowiekiem, a który jest naszym kolegą, dzisiaj miałby moralną satysfakcję, gdyby jego koledzy z Komisji Śledczej te wnioski wcielali w życie i tę prawdę pokazali Polakom, pokazali wyborcom, co się kryło pod mazią ropy naftowej w Polsce, jakie kryły się afery, korupcja i przekręty.</u>
<u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Grzesik: Sejm to może zrobić.)</u>
<u xml:id="u-139.4" who="#JanBury">Tego wszystkiego niestety dzisiaj nie widzi.</u>
<u xml:id="u-139.5" who="#JanBury">Szanowni Państwo! Praca Komisji Śledczej do spraw Orlenu przebiegała w szczególnej atmosferze. To wtedy, w czasie tej pracy, angażowano aparat państwowy przeciwko ustaleniom tej komisji. Bo jak nazwać prace tej komisji i te różne prowokacje, w ramach których wymyślono szpiega, chłopca, młodego człowieka, Marcina Tylickiego, z którego taki szpieg był jak z posłanki Beger Mata Hari.</u>
<u xml:id="u-139.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-139.7" who="#JanBury"> Ale wtedy...</u>
<u xml:id="u-139.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-139.9" who="#JanBury">To miał być wielki szpieg. Dziwi dzisiaj pewnych ludzi, że niektórzy posłowie komisji nie wytrzymali wobec tej przerażającej wiedzy. Nie wytrzymał także poseł Gruszka. Raz był szpieg asystentem, a później była próba przeszukania jego pokoju, bo rzekomo ukrywał się tam jakiś członek zarządu czy pracownik Rafinerii Trzebinia. Prowokacja za prowokacją. Innym posłom ginęły laptopy z dziwnymi zapisami. To wszystko się działo wokół pracy tej komisji. Struktury aparatu władzy nie pomagały w pracy tej komisji, przeszkadzały. Ale to się działo za tamtych rządów. Teraz ten rząd nie ma takich przeszkód. Ten rząd skupił pełnię władzy i kontrolnej, i nadzorczej, i w służbach specjalnych, i w Policji, i w prokuraturze. I my, posłowie PSL, oczekujemy, żeby rząd Prawa i Sprawiedliwości, rząd LPR wcielał w życie wnioski z tego raportu. Oczekujemy rozliczenia. Pamiętają państwo może obrazki sprzed pięciu lat, jak jedna z wielkich polskich firm, Orlen bodajże, finansowała PR w gazetach, we „Wprost”, w różnych tygodnikach i dziennikach, a nawet plakaty w Warszawie. Ja pamiętam taki obrazek, kiedy w tym Sejmie pięć lat temu chciano uchwalić ustawę o biopaliwach, która w Europie jest już od dawna, w Polsce rozpętała się wielka kampania, że będą wysiadać silniki. Jedna z rafinerii, nad którą jeszcze Skarb Państwa ma dużą kontrolę, finansowała skierowaną przeciwko tej ustawie olbrzymią akcję PR. Pamiętam, jak wtedy premierowi Kalinowskiemu rzepak na głowie posadzono, żeby ośmieszyć biopaliwa w Polsce. Dzisiaj wprawdzie ta ustawa już jest, ale obowiązek dolewania biopaliw będzie aktualny dopiero od roku 2008 - nie od jutra, nie od roku następnego, od roku 2008. Wiecie, państwo, dlaczego? Bo ciągle lobby paliwowe w Polsce, być może także polityczne, jest bardzo silne. Bo chłopi za dostawę rzepaku czy słonecznika nie będą płacić prowizji, a dziwne firmy ze Wschodu, z Cypru, Szwajcarii być może zapłacą prowizję. Nawet dla tych kilku procent warto. Szkoda. Chciałbym, żeby dzisiaj także prokuratura wyjaśniła, dlaczego państwowe firmy finansowały lobbing przeciwko ustawie rządowej, przeciwko ustawie parlamentarnej.</u>
<u xml:id="u-139.10" who="#JanBury">Szanowni Państwo! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Wokół ropy naftowej w Polsce ciągle jest mnóstwo dyskusji, mnóstwo pytań. Dzisiaj pytamy ten rząd, rząd prawy: Czy w Polsce zmienili się dostawcy ropy naftowej? Czy nastąpiła większa dywersyfikacja dostaw? Kto dzisiaj dostarcza do polskich rafinerii ropę naftową? Bo w trakcie prac Komisji Śledczej okazało się, że kiedy upadła firma Jukos, to 1/3 jej dostaw - dziwne to było - przejęła oczywiście znana firma dwóch właścicieli z Cypru. To nie jest przypadkowe. To wszystko działo się za wiedzą ówczesnych prezesów, zarządów firmy, w której duży udział ma Skarbu Państwa. Kto odpowie na pytanie: Kto podjął decyzję i dlaczego o prywatyzacji w czasie rządów AWS i Unii Wolności Orlenu, najpotężniejszej firmy naftowej w Europie Środkowej i Wschodniej? Ktoś tę decyzję podjął, a potem były skutki tej decyzji także. Czy odpowie dzisiaj nam minister skarbu, prokurator generalny, czy jest odpowiedzialna osoba za inwestycje w wysokości pół miliarda złotych na Podkarpaciu w rafinerię Glimar w Gorlicach? Półmiliardowa inwestycja finansowana z pieniędzy podatnika, z pieniędzy Lotosu, z pieniędzy Nafty Polskiej, rządu polskiego, banków, stoi i straszy. Wiatr tam hula w tej chwili, a rafineria Glimar jest do upadku zgłoszona. Ale ktoś podjął decyzję o takiej inwestycji, hydrokompleksie, która jest nikomu niepotrzebną inwestycją. Powtarzam: przy aferze mieleckiej i paru innych to taki pikuś. A tam wydawano wielkie pieniądze.</u>
<u xml:id="u-139.11" who="#JanBury">Mamy też inne pytania w związku z tą aferą i w związku z pracą Komisji Śledczej. Czy dalej musi być tak, że dostawy do Polski ropy naftowej są tylko i wyłącznie dokonywane w jeden sposób i poprzez jedną firmę? Myślimy, że nie. Dlaczego dzisiaj, kiedy jest nowa władza, rady nadzorcze w większości swojej, zarządy, prezesi tychże rafinerii, w których ponoć tak źle się działo, dalej są tacy sami? A przecież miało być inaczej. Przecież mieli tam być naprawdę świetni fachowcy, niezwiązani z żadną strukturą władzy, z żadnym aparatem partyjnym, a mam wrażenie, że niestety w zarządach, radach nadzorczych są ciągle ci sami ludzie. Zmienili się decydenci, a w zarządach tych firm są ci sami ludzie. Wiedza, jaką zdobyła Komisja do spraw Orlenu, była porażająca i jest ciągle porażająca. Myślę, że ta wiedza ujawniła mechanizmy, jakie rządzą polskim rynkiem paliw, ale także mechanizmy tego, jak te firmy wokół paliw ogromadzone finansują różnego rodzaju lobbystów, finansują różnego rodzaju media, prasę. Ujawniła także, jak te firmy finansują kampanie polityczne. Parę lat temu rafineria Orlen między innymi finansowała kampanię jednego z kandydatów na prezydenta. Finansowała także różne telewizje, na przykład Telewizję Familijną. To były decyzje ponoć biznesowe. Za tym nie stał żaden polityk. Ale wszyscy wiemy, że prawda była inna. Za tym stali politycy i partie polityczne.</u>
<u xml:id="u-139.12" who="#JanBury">Panie Ministrze Skarbu! Pana prokuratora generalnego nie widzę. Te wszystkie pytania czekają na wyjaśnienia. My, Polskie Stronnictwo Ludowe, wierzymy, że te pytania, które padły w czasie tej debaty, ale także wnioski zawarte w raporcie Komisji Śledczej ujrzą światło dzienne i że zajmą się nimi urzędnicy państwowi, prokuratorzy, służby specjalne, bo ludzie mają prawo do prawdy i sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-139.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-140.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Robert Strąk, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#RobertStrąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Liga Polskich Rodzin w przedmiocie sprawozdania Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen. Na wstępie chciałbym powiedzieć, że w imieniu naszego klubu zabrać głos miał pan premier Roman Giertych, który był wiceprzewodniczącym komisji orlenowskiej, ale pan poseł Giertych jest teraz u pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Jest tam właśnie po to, aby siły, które stały za aferą Orlenu, nie wróciły ponownie do władzy, panie pośle Bury. Po To! Bo doskonale wiemy, że jeżeli ten Sejm i ten rząd runą, wróci w takiej czy w innej konstelacji SLD, które stało za aferą Orlenu. I po to jest poseł Giertych u prezydenta, a nie tu, na sali, żeby tę recydywę peerelowską powstrzymać. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Mógł przełożyć spotkanie.)</u>
<u xml:id="u-141.2" who="#RobertStrąk">Pan premier Roman Giertych...</u>
<u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-141.4" who="#RobertStrąk">... był jednym z najbardziej dociekliwych członków tej komisji i był najbardziej atakowany przez siły związane z panem Kulczykiem.</u>
<u xml:id="u-141.5" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Nawet na Jasnej Górze był.)</u>
<u xml:id="u-141.6" who="#RobertStrąk">Tak, panie Bury. Cieszę się, znaczy nie cieszę się, tylko płaczę, że pan jako ludowiec popiera Platformę, popiera postkomunistów. Jakby Witos pana słyszał... Zresztą pan Witosa siedzibę sprzedać zdążył już swojego czasu, więc taki pan jest ludowiec.</u>
<u xml:id="u-141.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-141.8" who="#RobertStrąk"> Ale, proszę państwa, przechodzę do rzeczy.</u>
<u xml:id="u-141.9" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: A po co się na Jasnej Górze z Kulczykiem spotkał?)</u>
<u xml:id="u-141.10" who="#RobertStrąk">Pani marszałek, prosiłbym, żeby pani uspokoiła pana posła Burego.</u>
<u xml:id="u-141.11" who="#RobertStrąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To klub Ligi Polskich Rodzin był inicjatorem powołania tej Komisji Śledczej, to my wymusiliśmy na panu Marku Borowskim powołanie tej komisji.</u>
<u xml:id="u-141.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-141.13" who="#RobertStrąk"> Sam stałem wtedy na tej mównicy i dzięki mojemu uporowi ta komisja w dużej mierze powstała. Udało się to. Najprawdopodobniej w innym przypadku tej komisji by nie było. Koledzy, którzy byli w Komisji do spraw Służb Specjalnych, wiedzą. To w tej komisji doszły do nas alarmujące sygnały, że w sprawie prywatyzacji Rafinerii Gdańskiej pojawia się nazwisko Ałganowa - nie po raz pierwszy - człowieka służb specjalnych Moskwy. Dlatego nasz klub z wielką determinacją i przy pomocy innych klubów opozycyjnych doprowadził do powstania tej komisji.</u>
<u xml:id="u-141.14" who="#RobertStrąk">Nasz klub, jak i pozostałe kluby opozycyjne, zarówno członkowie Komisji Śledczej, jak i członkowie Komisji do Spraw Służb Specjalnych stwierdzili, o zgrozo, że w Polsce pod rządami Leszka Millera można było niewygodnych ludzi aresztować bez jakichkolwiek przyczyn, przesłanek procesowych. Okazało się, że prezes Modrzejewski został tylko po to aresztowany, aby nie dotarł na posiedzenie rady nadzorczej. Tak kuriozalne było uzasadnienie postanowienia o zatrzymaniu, że sąd uchylił to i dziwił się, że do czegoś takiego mogło dojść. Tu niektórzy koledzy, którzy byli w Komisji do Spraw Służb Specjalnych, wiedzą o tym, ale może sala nie wie do końca, jak prokuratura uzasadniała to zatrzymanie. Pani prokurator, która wyjaśniała nam tę kwestię, stwierdziła wprost: przyszedł do mnie kapitan Urzędu Ochrony Państwa i powiedział: pani prokurator, trzeba prezesa zatrzymać, bo może wyjechać za granicę. Ale najśmieszniejsze było to, że tydzień wcześniej ten człowiek z tej zagranicy wrócił. Czyli było to kuriozum.</u>
<u xml:id="u-141.15" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Grzesik: W tym samym dniu wrócił.)</u>
<u xml:id="u-141.16" who="#RobertStrąk">Pokazano wyraźnie, że na polecenie Urzędu Ochrony Państwa niektórzy prokuratorzy z apelacji warszawskiej działali bez jakiegokolwiek zastanowienia w państwie rzekomo prawa. A przecież były spotkania, o których tutaj mało mówiono: pani Piwnik, pana Leszka Millera, pana Aleksandra Kwaśniewskiego, pana Kulczyka. W jakim to demokratycznym państwie prawa politycy z prywatnym biznesmenem ustalają skład spółek Skarbu Państwa? W jakim to państwie jest?</u>
<u xml:id="u-141.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Dochnal jeszcze...)</u>
<u xml:id="u-141.18" who="#RobertStrąk">Tutaj można by wiele nazwisk wymienić.</u>
<u xml:id="u-141.19" who="#RobertStrąk">Dyspozycyjność służb specjalnych. Przykład właśnie pana Tylickiego: gdy nie można było złamać posła Józefa Gruszki, to trzeba było go skompromitować. Postanowiono wykorzystać niewinne kontakty jego asystenta. Próbowano z naruszeniem prawa przeszukać pokój posła Gruszki. Nasz klub stał cały czas po stronie posła Gruszki, gdy nawet niektórzy jego koledzy klubowi wahali się, a przynajmniej nie mieli wielkiej odwagi, żeby głośno powiedzieć, stanąć w jego obronie.</u>
<u xml:id="u-141.20" who="#RobertStrąk">Komisja do sprawy PKN Orlen wskazała zasady patologicznego zawierania umów na zakup paliw. Po dzień dzisiejszy zresztą mamy taką sytuację, że jeżeli nawet są dwie firmy, które dostarczają paliwa, które dostarczają ropę, to i tak źródło jest jedno i to samo. Rzecz nie polega na tym, żeby było iluś dostawców, rzecz polega na tym, żeby były konkurencyjne źródła tej ropy, tego paliwa. Tego po dzień dzisiejszy nie ma.</u>
<u xml:id="u-141.21" who="#RobertStrąk">Dzięki tej komisji jako poseł z Pomorza mogę powiedzieć, że Rafineria Gdańska nie trafiła w ręce Rosjan. Wszystko bowiem było przez ekipę rządową bardzo precyzyjnie przygotowywane, jednak zrobiło się zbyt dużo hałasu i trzeba było się wycofać.</u>
<u xml:id="u-141.22" who="#RobertStrąk">Haniebna prowokacja w stosunku do Romana Giertycha ze strony jednego z biznesmenów - wiele było artykułów, wiele było oskarżeń, nawet tu pan poseł Bury to przypomina. Ale co z tego wynikło? Okazało się, że nic nie było, prokuratura się niczego nie doszukała.</u>
<u xml:id="u-141.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale obiad był...)</u>
<u xml:id="u-141.24" who="#RobertStrąk">To, proszę państwa, właśnie pokazuje, jak u nas łatwo pomówić, oczernić człowieka.</u>
<u xml:id="u-141.25" who="#RobertStrąk">Liga Polskich Rodzin popiera wszystkie wnioski mające na celu postawienie przed Trybunałem Stanu prominentów Sojuszu Lewicy Demokratycznej - oczywiście tych prominentów, którzy brali udział w tej aferze. Bo tutaj bodajże powiedział poseł Bury, ale nie tylko, padały tu takie właśnie stwierdzenia: komisja pewne rzeczy ustaliła, pewne rzeczy sprawdziła, natomiast nie ma jakichkolwiek konsekwencji z tego tytułu. W takiej sytuacji nigdy nie będzie poszanowania prawa.</u>
<u xml:id="u-141.26" who="#RobertStrąk">W tym miejscu chciałbym w imieniu pana posła Giertycha także życzyć panu Józefowi Gruszce dochodzenia do zdrowia. Chciałbym życzyć, zarówno w imieniu swoim jak i pana posła Giertycha, jego rodzinie coraz większych sił, ponieważ ta sytuacja to dla rodziny wielki ciężar. Ale ta sytuacja właśnie pokazuje, jak przy pomocy służb specjalnych, jak przy pomocy mediów można zniszczyć człowieka, człowiek po prostu może nie wytrzymać psychicznie. To właśnie jest tego przykład. Dlatego też widzimy wyraźnie, że ci z polityków, którzy twierdzą, że trzeba odtajnić archiwa WSI w zakresie werbowanych polityków i dziennikarzy, mają w 100% rację, ponieważ nie może być tak, aby dochodziło w przyszłości do takich sytuacji jak z panem posłem Gruszką.</u>
<u xml:id="u-141.27" who="#RobertStrąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Liga Polskich Rodzin od samego początku stała na stanowisku, że nie tylko trzeba wyjaśnić tę aferę, ale pociągnąć winnych do odpowiedzialności. Nawet proponowaliśmy swego czasu, aby Sejm tej kadencji dokończył prace w tej kwestii. Bo pamiętajmy, że prace komisji orlenowskiej w dużej mierze zostały przerwane tak naprawdę z powodu upływu naszej poprzedniej kadencji. W mojej ocenie trzeba wrócić do tych spraw, ponieważ jeżeli winni - tu akurat chodzi o winnych z Sojuszu Lewicy Demokratycznej - zostaną ukarani, to inni rządzący dwa razy się zastanowią, zanim tego typu haniebne metody zechcą stosować w teraźniejszości czy w przyszłości. To będzie bardzo mocny bodziec, żeby ukrócić takie zachowania.</u>
<u xml:id="u-141.28" who="#RobertStrąk">Dlatego też w imieniu mojego klubu chciałbym tutaj zadeklarować, że jesteśmy zdecydowanie za tymi wszystkimi wnioskami, aby osoby winne, politycy winni ponieśli odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu.</u>
<u xml:id="u-141.29" who="#RobertStrąk">Chciałbym także na sam koniec w imieniu pana Romana Giertycha, który był wiceprzewodniczącym tej komisji, podziękować wszystkim pracownikom sekretariatu, wszystkim ekspertom, ponieważ ta wspólna praca i sekretariatu, i członków komisji, i ekspertów doprowadziła właśnie do tego, że można było dociec prawdy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-141.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-142.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, pan poseł?</u>
<u xml:id="u-142.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Sprostowanie.)</u>
<u xml:id="u-142.3" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#JanBury">Pani Marszałek! Pan poseł Strąk mnie źle zrozumiał. Panie pośle, ja mówiłem w sposób wyraźny, że obiad na Jasnej Górze z panem dr. Kulczykiem jadł nie Witos, ale poseł Giertych, choć dziwię się, że mu ten obiad nie zaszkodził wtedy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł?</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Strąk: Sprostowanie.)</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#GenowefaWiśniowska">Panie pośle, ja myślę, że niepotrzebny jest ten dialog...</u>
<u xml:id="u-144.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Strąk: Ale jeżeli pan poseł Bury ma prawo, to ja też. Regulamin mówi, że...)</u>
<u xml:id="u-144.5" who="#GenowefaWiśniowska">Ale to były wzajemne prowokacje i pana mowa ciała to powodowała, że pan poseł odpowiedział.</u>
<u xml:id="u-144.6" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę króciuteńko, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#RobertStrąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To prawda, że pan poseł Giertych był na Jasnej Górze, ale prawdą jest też to, że pan sprzedał siedzibę Witosa, co jest wstydem dla PSL-u. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#GenowefaWiśniowska">No ale to nie było związane z przedmiotem sprawy.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pan poseł Zygmunt Wrzodak, Ruch Ludowo-Narodowy.</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#GenowefaWiśniowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#ZygmuntWrzodak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#ZygmuntWrzodak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić stanowisko w imieniu klubu narodowego dotyczące sprawozdania Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen.</u>
<u xml:id="u-147.2" who="#ZygmuntWrzodak">Wysoka Izbo! Rzeczywiście raport Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen, i nie tylko, budzi ogromną zgrozę, ponieważ ze względu na ilość osób, ilość powiązań mafijnych pokazanych w tym raporcie naprawdę powinno to zainteresować najwyższe władze w naszym kraju, szczególnie prokuraturę, sądy, służby specjalne wewnętrzne i zewnętrzne.</u>
<u xml:id="u-147.3" who="#ZygmuntWrzodak">Przypomnę, że Komisja Śledcza przede wszystkim została powołana dlatego, że został aresztowany pan Modrzejewski. Wiele na ten temat powiedziano, jakby troszkę pominę celowo, bo nie będę się powtarzał, gdyż także w uchwale Komisji Śledczej było zapisane, dlaczego, ogólnie mówiąc, PKN Orlen sprowadza ropę przez pośredników, spółkę zarejestrowaną na Cyprze i czy nie dochodziło do korupcji wśród polityków. Muszę powiedzieć, że w tym sprawozdaniu za słabo udokumentowane są te dwie bardzo ważne kwestie. Czyli podstawowe pytanie: dlaczego Polska, dlaczego PKN Orlen sprowadza ropę przez spółkę cypryjską, której właścicielami są dwaj - tak przedstawiani wcześniej - muzycy Jankilewicz i Smołokowski? Przedstawiono ich jako bezpaństwowców. W dziwnych okolicznościach, w bardzo krótkim terminie otrzymali obywatelstwo polskie i zdominowali w 100% dostawy ropy tranzytem z Rosji przez port gdański do Polski. Kiedy Komisja Śledcza do spraw Orlenu zaczęła działać, to spółka J&S sprowadzała ropę do Polski w 67%, czyli opanowała w 67% nasz polski rynek, jeśli chodzi o dostawy ropy. Kiedy Komisja Śledcza kończyła pracę, to J&S praktycznie zdominowała rynek już w 100%.</u>
<u xml:id="u-147.4" who="#ZygmuntWrzodak">I tu jest ten wyjątkowy słaby punkt czy minus pracy Komisji Śledczej do spraw Orlenu - sprawa kluczowa. Oczywiście poza kilkoma politykami powiązanymi z dostawcami ropy czy tymi, którzy byli właścicielami PKN Orlen, którzy zakupili akcje, nie wiadomo, skąd mieli pieniądze, pan Cimoszewicz ewidentnie tutaj kręcił niesamowicie, jak przypominamy sobie. Mam tę satysfakcję, że miałem możliwość poznania struktury właścicieli Orlenu bodajże w 2001 r. na spotkaniu Solidarności w Orlenie. Tam mówili mi o wielu osobach, które są właścicielami, w tym m.in. był pan Cimoszewicz. I przekazałem tę informację. Oczywiście nigdy do tego się nie przyznał i nie przyzna się zapewne Roman Giertych, ale to ja przygotowałem mu cały scenariusz związanych z zakupem akcji Orlenu i funduszy, które są niejasne, które na ten cel pan Cimoszewicz posiadał. Tak że tutaj przynajmniej pokazane było na przykładzie jednej osoby, jak, po pierwsze, nie wiadomo w jakich okolicznościach zdobywa się fundusze, a po drugie, jak politycy nabywają akcje Orlenu. A politycy też zamiast dbać o zarządzanie majątkiem powierzonym im przez wyborców, to wbrew konstytucji tak naprawdę wyprzedają ten majątek.</u>
<u xml:id="u-147.5" who="#ZygmuntWrzodak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nawiązuję do tego wątku związanych cały czas z J&S. Proszę sobie wyobrazić, że J&S rocznie zarabia na polskich kierowcach, bo to kierowcy płacą, około miliarda złotych, miliard dwieście milionów, dywidendy jako spółka. Skarb Państwa, który ma udziały 33% w sumie, tak, dobrze mówię, 33% udziałów w PKN Orlen, pozostały kapitał jest rozproszony, Bank of New York ma udziały, m.in. pan Cimoszewicz, pan Kulczyk i wielu innych dygnitarzy z różnych opcji politycznych, szczególnie byłej komunistycznej. Polscy kierowcy dokładają do biznesu tych udziałowców rocznie około 4 mld zł, za ostatni rok 4 mld 700 mln, tyle zysku PKN wypracował. Ktoś powie: jacy wspaniali ludzie pracują w tym Orlenie, szczególnie zarząd i prezes, że wypracowują tak ogromny zysk. Ale kto do tego zysku się dokłada? Ano 12 milionów kierowców.</u>
<u xml:id="u-147.6" who="#ZygmuntWrzodak">Panie Ministrze! Chciałbym zwrócić uwagę na to szczególnie - dlaczego Polacy, kierowcy mają dokładać do biznesu pana Kulczyka, pana Cimoszewicza, Banku of New York i Skarbu Państwa, który jest w niedużym procencie udziałowcem PKN Orlen? Zyski powinny być minimalne, około 100 mln, około zera. A paliwo powinno być tańsze, na czym zyskałaby przede wszystkim polska gospodarka. A tak to sztucznie się napycha kieszenie panu Cimoszewiczowi, udziałowcowi PKN Orlen, i panu Kulczykowi, i im podobnym. Błędna polityka. Powtarzam, błędna polityka. Ja uważam, że wtedy te zyski były kumulowane... kulo...</u>
<u xml:id="u-147.7" who="#komentarz">(Głosy z sali: Kumulowane.)</u>
<u xml:id="u-147.8" who="#ZygmuntWrzodak">...kumulowane w PKN Orlen, przepraszam, trochę zaschło mi w gardle, po to tylko, żebyśmy do nich dokładali. I uważam, że tu jest interwencja ministra skarbu państwa bezsprzecznie potrzebna.</u>
<u xml:id="u-147.9" who="#ZygmuntWrzodak">Nawiązując jeszcze do raportu Komisji Śledczej i patologii przy dostawach ropy i tranzycie do Polski, to, panie ministrze, zapewne szkoda że... Z prokuratury jest ktoś? Jest. Przecież dokładny opis dostawy ropy do Polski, z Rosji szczególnie, przez spółkę J&S zawarty jest w dokumentach Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, o których mówił pan Siemiątkowski w swojej notatce z 21 listopada 2001 r. do ministra gospodarki Jacka Piechoty, ściśle tajnej notatce IS08500/2001, wraz z załącznikiem, w którym wezwano ministra do anulowania wspólnie z zarządem PKN Orlen pełnomocnictw dla firmy J&S, gdyż powodują one ogromne straty dla Skarbu Państwa. Notatka ta trafiła do prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Przecież prokuratura powinna natychmiast się tym zainteresować. Tu jest to opisane w tej notatce, zresztą to jest w pewnych dokumentach, które dostarczono Komisji Śledczej do spraw Orlenu. Oczywiście całej notatki nie dostarczono, tylko ten numer, który odczytałem.</u>
<u xml:id="u-147.10" who="#ZygmuntWrzodak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Oczekujemy, szczególnie od prokuratury, oczekujemy, że w końcu zacznie się dziać coś pozytywnego z raportem dotyczącym Orlenu, jak również gdy chodzi o dostawy ropy do Polski. Nie może być tak, że jest pośrednik, który nie płaci podatku w Polsce, a dostarcza ropę do Polski. Dlaczego tu nie ma podpisanych umów pomiędzy dostawcami, czyli producentami, a PKN Orlen? Niepotrzebny jest pośrednik. I nie wierzę w to, że nie można się porozumieć z tymi, którzy wydobywają tę ropę. Jak również zamiast pchać zyski do kieszeni pana Cimoszewicza, pana Kulczyka i im podobnym, to powinno się przede wszystkim szukać własnych źródeł czy pól naftowych, które można wydzierżawić, zakupić i mieć własną ropę i tę własną ropę dostarczać do PKN Orlen. Przecież zakup Możejek to nie jest biznes, który rzeczywiście może rokować na przyszłość, jeśli chodzi o jakieś interesy naszego państwa, o bezpieczeństwo dostaw ropy dla naszych kierowców. Przecież Możejki to tylko 10% rynku na tamtym obszarze, jak również sam biznes, który jest przygotowany, zakupu Możejek, budzi wątpliwości. Po co te różne kancelarie Wielkiej Brytanii, co one tam robią? Pan Kulczyk też ma tam kancelarie. Jakieś dziwne rzeczy się dzieją w pośrednictwie zakupu Możejek przez PKN Orlen. Czy tam nie dochodzi do nieciekawych powiązań tzw. doradców, którzy są zainteresowani, żeby zarobić na tym całym biznesie?</u>
<u xml:id="u-147.11" who="#ZygmuntWrzodak">Na koniec chciałbym wyrazić wielki żal - wielka szkoda - i współczucie przewodniczącemu Komisji Śledczej panu posłowi Gruszce, który łagodził różne nastroje polityków, posłów w tej Komisji Śledczej, który wywiązywał się ze swoich obowiązków naprawdę należycie, współczucie ogromne, że człowiek jest, poprzez m.in. pracę w tej komisji, sparaliżowany, tak ciężko chory, zapłacił zdrowiem. Współczujemy panu Gruszce. Myślę, że z pomocą bożą pan Gruszka wyzdrowieje i jeszcze tutaj do Wysokiej Izby wróci.</u>
<u xml:id="u-147.12" who="#ZygmuntWrzodak">Popieramy bezwzględnie wniosek dotyczący osób, które zawiniły w tzw. aferze orlenowskiej, żeby ci ludzie trafili przed Trybunał Stanu. A wielu, wielu z nich powinno trafić przed wymiar sprawiedliwości. Niektóre osoby zostały już aresztowane. Oczywiście media pomijają na przykład aresztowanie dwóch wiceprezesów PKN Orlen - niedawno, za niesamowity przekręt związany ze spółką Ship-Service - którzy sprzedali to spółkę widmo PKN Orlen za 6 mln zł, a była ona nic niewarta, a PKN wypłacił ogromne pieniądze, itd., itd. Myślę, że takich aresztowań, takich zatrzymań będzie bardzo dużo. Pomijam oczywiście te powiązania, które dotyczą mafii paliwowej. Tutaj prokuratorzy w Krakowie i w innych miastach wykonują ogromną, ciężką pracę i należą się im rzeczywiście słowa uznania.</u>
<u xml:id="u-147.13" who="#ZygmuntWrzodak">Tak że wniosek i cały protokół rzeczywiście popieramy, łącznie z tymi wnioskami, które mówią o Trybunale Stanu dla niektórych polityków. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-147.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#GenowefaWiśniowska">Tak, to były stanowiska poszczególnych klubów.</u>
<u xml:id="u-148.2" who="#GenowefaWiśniowska">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-148.3" who="#GenowefaWiśniowska">Do pytań zapisało się 9 pań i panów posłów.</u>
<u xml:id="u-148.4" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Ostrowska: Można na sekundę w tej sprawie?)</u>
<u xml:id="u-148.5" who="#GenowefaWiśniowska">Chwileczkę.</u>
<u xml:id="u-148.6" who="#GenowefaWiśniowska">Czy ktoś jeszcze wyraża gotowość zapisania się do głosu?</u>
<u xml:id="u-148.7" who="#GenowefaWiśniowska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-148.8" who="#GenowefaWiśniowska">Czas zadawania pytań wynosi 1 minutę.</u>
<u xml:id="u-148.9" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-148.10" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł prosiła, by mogła zadać pytanie pierwsza.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#MałgorzataOstrowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#MałgorzataOstrowska">Przepraszam wszystkie koleżanki i kolegów, bo zapisana jestem w dalszej kolejności, ale o godz. 16 niestety muszę być na zewnątrz, stąd moja prośba.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo, proszę pytać.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#MałgorzataOstrowska">Dziękuję, pani marszałek.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#MałgorzataOstrowska">Pytanie do pana posła sprawozdawcy czy do ministra skarbu, który jest obecny. Czy faktem jest, iż za rządów Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie sprzedano żadnych aktywów sektora paliwowego? Czy faktem też jest, że to właśnie za rządów Sojuszu Lewicy Demokratycznej podjęto decyzje o utrzymaniu dwóch ośrodków, czyli o powstaniu Grupy Lotos (która zagospodarowała i włączyła w swoje struktury rafinerie południowe, które miały bardzo duże kłopoty finansowe), i do dzisiaj te dwie grupy istnieją: Orlen i Lotos? Czy także faktem jest, panie pośle, panie ministrze, że to właśnie za czasów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, mimo różnych sporów wewnętrznych, które miały miejsce, jednak zdecydowano o tym, żeby uporządkować kwestie własności w Naftoporcie, tak żeby Skarb Państwa miał tam stosowne pole do działania, i podjęto decyzję o powstaniu operatora logistycznego, który by zabezpieczał interesy całego przemysłu naftowego w Polsce? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#EwaMalik">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! W związku z wnioskami końcowymi ze sprawozdania Komisji Śledczej o nieprawidłowościach w procesie nadzoru państwa nad spółką PKN Orlen SA i wszystkich innych nieprawidłowościach w sektorze paliw płynnych, opisanych w tym dokumencie, jak również w związku z wypowiedzianymi tu dzisiaj obficie opiniami w formie zarzutów, chciałabym już nie wracać do pytania, które będzie się pewnie często przewijać jeszcze dzisiaj, o wyniki śledztw. Sądzę bowiem, że przecież jakieś postępowania się w prokuraturze toczą w związku ze sprawozdaniem Komisji Śledczej. Jest to bardzo ciekawe, jak się toczą, co w wyniku tych postępowań się okaże i czy będą jakieś bardzo konkretne zarzuty wobec osób winnych. Niemniej chciałabym postawić kilka zasadniczych pytań.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#EwaMalik">Po pierwsze: Jakie działania podejmie obecnie rząd w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego polskiego sektora paliw płynnych?</u>
<u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-153.3" who="#EwaMalik">Bardzo proszę, bym mogła kontynuować pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#EwaMalik">Na jakim etapie zaawansowania są plany związane z dywersyfikacją źródeł zaopatrzenia w ropę? Czy wielkości zapasów paliw płynnych w rezerwach państwowych oraz w tzw. zapasach obowiązkowych są dzisiaj odpowiednie, aby zapewnić Polsce bezpieczeństwo? Czy rząd sprawuje pełną i pewną kontrolę nad infrastrukturą logistyczną związaną z sektorem energetycznym Polski?</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#EwaMalik">Na koniec: Jak rząd zamierza rozwiązywać w przyszłości problemy związane z negocjowaniem kontraktów na dostawy ropy naftowej do Polski bez udziału pośredników, firm pośredniczących typu J&S? Tylko taka sytuacja jest zgodna z interesem Polski...</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#GenowefaWiśniowska">Pani poseł, proszę kończyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#EwaMalik">...i bezpieczeństwem państwa polskiego. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę, pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#JózefStępkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Komisja Śledcza negatywnie ocenia pracę i rolę kolejnych zarządów Nafty Polskiej SA, jednoosobowej spółki Skarbu Państwa - powołanej w celu restrukturyzacji i prywatyzacji podmiotów gospodarczych sektora naftowego - w sprawowaniu nadzoru właścicielskiego nad polskim sektorem naftowym, co doprowadziło między innymi do czasowej całkowitej utraty kontroli nad PKN Orlen SA przez przedstawicieli Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#JózefStępkowski">Czy Nafta Polska SA nadal sprawuje nadzór właścicielski nad PKN Orlen SA w imieniu Skarbu Państwa? Czy obecny zarząd Nafty Polskiej spełnia swoje zadania i w sposób kompetentny prowadzi restrukturyzację i prywatyzację podmiotów gospodarczych sektora naftowego? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#JerzyGosiewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Z raportu Komisji Śledczej wynika, że z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego polski sektor naftowy cechuje się rzadko spotykanym w skali Europy uzależnieniem od jednego kierunku dostaw podstawowego surowca, jakim jest ropa naftowa, której ponad 96% pochodzi z Federacji Rosyjskiej. Zgodnie z analizą przedstawioną przez komisję istotne dla bezpieczeństwa energetycznego państwa jest posiadanie wiedzy o strategii energetycznej Rosji. Długoterminowym jednak celem Rosji jest maksymalizacja zysków z eksportu surowców energetycznych, zysków zarówno ekonomicznych, jak i politycznych.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#JerzyGosiewski">Moim zdaniem celem Polski winno być maksymalne uniezależnienie się od jednego monopolisty na naszym rynku. W związku z tym chciałbym zapytać.</u>
<u xml:id="u-161.2" who="#JerzyGosiewski">Po pierwsze: Kiedy i kto doprowadził do tak zdecydowanego uzależnienia naszego kraju od jednego monopolisty? Czy poniesie on za to odpowiedzialność?</u>
<u xml:id="u-161.3" who="#JerzyGosiewski">Po drugie: Czy ta relacja (ponad 96% dostaw ropy naftowej z Federacji Rosyjskiej) została już przynajmniej w części zmieniona?</u>
<u xml:id="u-161.4" who="#JerzyGosiewski">Po trzecie: Jeżeli tak, to czy rząd przewiduje kolejne działania w celu uniezależnienia się od jednego monopolisty w tym zakresie? Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo,</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#TomaszLatos">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zajmujemy się dziś dość drażliwym zjawiskiem, jakim były nieprawidłowości w nadzorze Ministerstwa Skarbu Państwa nad przedstawicielami Skarbu Państwa w spółce PKN Orlen SA. W toku prac komisji okazało się, że nie może ona skorzystać z wielu dokumentów, które były związane z prowadzonym śledztwem.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest nieprawda.)</u>
<u xml:id="u-163.2" who="#TomaszLatos">Pojedyncze osoby oraz instytucje nie poczuwały się do odpowiedzialności i przez swoje zachowanie utrudniały wykonywanie zadań powołanej przez Sejm komisji. Takie działania w państwie prawa są niedopuszczalne. Istnieje zatem potrzeba zmian mających na celu dokładne określenie zarówno obowiązków, jak i praw organów administracji państwowej wobec komisji śledczych.</u>
<u xml:id="u-163.3" who="#TomaszLatos">Czy takie zmiany nastąpiły? Jeżeli nie, to kiedy nastąpią? Pytam również: Czy urzędnicy, którzy są odpowiedzialni za brak współpracy między organami administracji państwowej a komisją, zostali ukarani? Jeśli nie, to czy poniosą karę? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Witold Bałażak, Liga Polskich Rodzin, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#WitoldBałażak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Sejmowa Komisja Śledcza do spraw PKN Orlen w powyższym sprawozdaniu stawia liczne wnioski i przedstawia ustalenia dotyczące między innymi zagrożeń dla bezpieczeństwa energetycznego państwa w zakresie zaopatrzenia w paliwa płynne, zarówno jeśli chodzi o jeden kierunek dostaw, jak i o monopol jednego dostawcy, brak należytego nadzoru właścicielskiego ze strony ministra skarbu państwa, polegający na dopuszczeniu do podpisania sprzecznej z polskim prawem umowy czy też konieczności podjęcia przez organa prokuratury stosownych czynności przewidzianych przepisami prawa. W związku z powyższym powstają pytania o odpowiednie i konsekwentne działania organów państwa zmierzające do wykorzystania rozpatrywanego przez Wysoką Izbę sprawozdania komisji w celu wyciągnięcia wniosków i wyegzekwowania odpowiedzialności. Pytania powyższe stawiane są często przez wyborców, którzy oczekują sprawiedliwego finału i wykorzystania sprawozdań komisji zajmującej się sprawami PKN Orlen, ale też komisji zajmującej się sprawami PZU, najwyższy bowiem czas, aby egzekwować odpowiedzialność. Widać wyraźnie, że potrzebne jest przyspieszenie w powyższej kwestii. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Waldemar Nowakowski, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#WaldemarNowakowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#WaldemarNowakowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Komisja Śledcza do zbadania spraw PKN Orlen wykonała swoje zadanie. Chciałbym się dowiedzieć, co zamierza rząd i pan kierujący tym resortem, jeżeli chodzi o skierowanie odpowiednich wniosków - czy zostały skierowane i ile - w kwestii pokazanych wątków w tym śledztwie, które są wynikiem sprawozdania komisji. To jest pierwsza sprawa. Następna kwestia to dywersyfikacji, była ona tu poruszana. Czy rząd zamierza przystąpić do dywersyfikacji w przypadku zaopatrzenia - chodzi o olej napędowy, ropę - przez tzw. transport morski? Mam nadzieję, że ta dziedzina, sfera będzie się mocno rozwijać. Chciałbym wiedzieć, czy będą w związku z tym kontynuowane prace. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawiedliwość. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#MarekMatuszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku paliw płynnych w tamtych czasach, w czasach, które były objęte zakresem badań Komisji Śledczej, tzw. afera Orlenu, nie są przyczyną obecnie dzisiejszych problemów związanych z zaopatrzeniem w olej napędowy właścicieli prywatnych stacji paliw? Obecnie nasze krajowe koncerny paliwowe nie są w stanie dostarczyć na rynek w dostatecznej ilości oleju napędowego. To jest, szanowni państwo, chora sytuacja, której korzenie tkwią w tamtym okresie, okresie rządów SLD.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#MarekMatuszewski">Panie Ministrze! Czas na uzdrowienie sytuacji w tych koncernach. Prawo i Sprawiedliwość doprowadziło do tego, że ustawa o biopaliwach została przegłosowana. Stworzyliśmy możliwość polskim rolnikom, producentom rzepaku, to bardzo dobre rozwiązanie, w przypadku gdy Orlen i Lotos nie są w stanie zaopatrzyć wszystkich odbiorców oleju napędowego na polskim rynku. Chciałbym zapytać: Ilu osobom, które są związane z aferą Orlenu, postawiono zarzuty prokuratorskie, ile osób zostało skazanych?</u>
<u xml:id="u-169.2" who="#MarekMatuszewski">I ostatnie pytanie: Kiedy sytuacja związana z zaopatrzeniem w olej napędowy na naszym rynku zostanie uzdrowiona i wróci do normy?</u>
<u xml:id="u-169.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Marian Daszyk, Ruch Ludowo-Narodowy. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#MarianDaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiejsze sprawozdanie komisji sejmowej jest przerażające i porażające dla każdego uczciwego Polaka i patrioty. Chciałbym zadać następujące pytania. Komisja stwierdziła, że spółka J&S po prostu korumpowała. Dlaczego ta firma nadal prowadzi działalność i sprowadza ropę do Polski?</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#MarianDaszyk">Drugie pytanie. W przypadku nieprawidłowości w produkcji biopaliw na własne potrzeby rolnikowi grożą sankcje finansowe oraz zakaz prowadzenia działalności przez kilka lat. Dlaczego podobne restrykcje nie mogą dotyczyć dużych firm?</u>
<u xml:id="u-171.2" who="#MarianDaszyk">Trzecie pytanie. Czy można stwierdzić, że ta korupcja, jaka miała miejsce w polskich przedsiębiorstwach paliwowych i na szczytach władzy, miała wpływ na trudności z uchwaleniem ustawy o biopaliwach i brak zainteresowania poszukiwaniem własnych złóż ropy? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#GenowefaWiśniowska">Pan poseł Zenon Wiśniewski, Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#ZenonWiśniewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Tak jak pan minister Jasiński jestem płocczaninem. Mamy przedsiębiorstwa, które są odpowiedzialne za sektor strategiczny związany z przemysłem energetycznym. Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych i PKN Orlen, znajdujące się w Płocku, od pewnego czasu zasilają osoby, menedżerowie z zewnątrz. Jest to duży problem dla miasta Płocka i jego mieszkańców, ale chciałbym ten temat pominąć i zadać panu ministrowi pytanie: Kto, czyli personalnie, z ramienia ministra skarbu państwa jest obecnie członkiem władz PKN Orlen, z zarządu?</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#ZenonWiśniewski">Kolejna sprawa dotyczy strategii dla sektora naftowego opracowanej w roku 2002, a przyjętej przez Wysoki Sejm w roku 2004. I tu nasuwa się kolejne pytanie: Jaki jest powód wydzielenia z PERN Przyjaźń i PKN Orlen rurociągów finalnych, którego efektem jest powołanie operatora logistycznego paliw płynnych, o czym wspomniała już przede mną pani poseł? I dodatkowe pytanie, panie ministrze, kieruję jako do płocczanina: Dlaczego PKN Orlen od wielu lat nie dofinansowuje inwestycji infrastrukturalnych w Płocku, gdzie jest jego siedziba? Niszczy się drogi, mosty i wszystko, co jest związane z infrastrukturą transportową. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#GenowefaWiśniowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#GenowefaWiśniowska">To wszystkie pytania.</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#GenowefaWiśniowska">Proszę o udzielenie odpowiedzi na zadane pytania ministra skarbu państwa, pana Wojciecha Jasińskiego. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#WojciechJasiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Raport komisji do spraw Orlenu jest rzeczywiście wstrząsający i szokujący. Chociaż o tym, że tego typu zjawiska w Polsce występowały od początku lat 90., przynajmniej niektórzy ludzie ogólnie wiedzieli. Było pytanie: W jaki sposób ten raport będzie wykorzystany? Pytanie jest i łatwe, i trudne. Po pierwsze, to należy do Sejmu. Są tam wszak wnioski dotyczące postawienia przed Trybunałem Stanu osób, które komisja uznała za winne. To należy do Sejmu. Są pytania, są też inne problemy. Co to dało? Dało to wielką wiedzę społeczeństwu o patologiach, które w Polsce miały miejsce, ale też trzeba pamiętać o tym, że ten raport sam w sobie nie może być materiałem dowodowym. Może on stanowić zgodnie z polskimi przepisami proceduralnymi dopiero podstawę do dalszej pracy, musi on być zweryfikowany przez prokuratorów, muszą być przedłożone, ustalone dowody, czy to w postaci zeznań świadków, czy materiałów, i dopiero wtedy jest on przekuwany w ewentualny akt oskarżenia. Procedura karna w Polsce przewiduje, że każdy kolejny organ, który się zajmuje tego typu sprawami, musi we własnym zakresie weryfikować ustalenia. Podobne zarzuty były w stosunku do raportów Najwyższej Izby Kontroli. Co się z tym działo? Ano, każdy, kto przeczytał, wie i powinien w ramach swoich obowiązków podjąć określone działania.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#WojciechJasiński">Jeśli chodzi o raport komisji w sprawie Orlenu, to o postępach śledztwa w sprawie mafii paliwowej - także prokuratura posługuje się tymi materiałami - wiemy z prokuratury, że to śledztwo ma charakter rozwojowy, że kolejni ludzie są zatrzymywani. Tak więc twierdzenie, że to nie odnosi żadnego skutku, jest twierdzeniem gołosłownym. Te działania o charakterze przestępczym muszą być rozliczone i one będą rozliczone, jakkolwiek trzeba mieć świadomość, że nie nastąpi to, nie da się tego zrobić w ciągu kilku czy kilkunastu miesięcy. Na to potrzeba czasu. Zbieranie wniosków dowodowych jest sprawą żmudną. W każdym razie z całą pewnością komisja wykonała ogromną pracę. Za to należy się komisji podziękowanie. Trzeba też jasno powiedzieć, że w różnych aspektach naszego życia społecznego ten raport miał swój odzew: już został on wykorzystany i będzie w dalszym ciągu w należytym stopniu wykorzystywany.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#WojciechJasiński">Spróbuję odpowiedzieć na kilka pytań szczegółowych. Rzeczywiście Polska jest w olbrzymim procencie uzależniona od dostaw ropy z jednego kierunku, z kierunku rosyjskiego. PKN Orlen rozpoczął działania zmierzające do pozyskiwania własnych źródeł ropy, zakupienia ich, poszukiwania tzw. upstreamu. Jest to sprawa sama w sobie skomplikowana, ale tych komplikacji jest kilka. Komplikacje ze źródłami ropy polegają na tym, że źródła ropy są na terenie generalnie niepewnym politycznie. Pan poseł Grzesik doskonale o tym wie, zresztą każdy, kto nawet w dość ogólnych zarysach interesuje się tym, zdaje sobie z tego sprawę, że generalnie zarówno Bliski Wschód, jak i cała Rosja czy teren porosyjski to tereny o dużym ryzyku politycznym, ogólnoświatowym, a także teren porosyjski w różnym stopniu różni specjaliści uznają za ryzykowny także dla Polski.</u>
<u xml:id="u-175.3" who="#WojciechJasiński">Niemniej trzeba szukać zróżnicowania źródeł, dywersyfikacji dostaw i to jest robione, ale trzeba mieć też na uwadze jedno, że mimo wszystko rosyjska ropa jest tańsza, że PKN Orlen może przerabiać każdą ropę, ale jest to instalacja budowana na ropę rosyjską, ten przerób jest efektywniejszy. Trzeba mieć to na uwadze.</u>
<u xml:id="u-175.4" who="#WojciechJasiński">Przy tym wszystkim musimy utrzymywać Naftoport, musimy utrzymywać jego gotowość i musimy dążyć do tego, aby w razie jakiegokolwiek, odpukać, kryzysu można było się zaopatrywać przez Naftoport. Trzeba zdać sobie sprawę z tego, że jest to operacja dosyć skomplikowana, ale kroki w zakresie dywersyfikacji dostaw są przez rząd podejmowane. Został powołany pełnomocnik rządu ds. bezpieczeństwa energetycznego pan minister Naimski i praca wykonana przez niego jest bardzo duża. Są podejmowane kroki w celu związania Polski umowami, chociaż trzeba pamiętać, że jeszcze groźniejszy, jeszcze większy od problemu bezpieczeństwa, od możliwości zaopatrzenia w ropę, gdzie w ostateczności, jak mówię, mamy Naftoport, który w zasadzie jest w stanie zapewnić nam pełną interesującą Polskę ilość ropy, gdyby coś zdarzyło się z rurociągiem „Przyjaźń”, jest problem gazu. Mamy jednak nadzieję, że także te problemy zostaną rozwiązane. Jest to sprawa - jeszcze raz powtarzam - trudna, ale kroki są podejmowane.</u>
<u xml:id="u-175.5" who="#WojciechJasiński">W tej chwili to, że państwo ma panowanie nad Naftoportem, bardzo dobrze o tym świadczy, chociaż w tej chwili Naftoport zajmuje się w zasadzie bardziej eksportem ropy niż jej importem, ale problem polega na tym, żeby on w ogóle był w ruchu, bo tego typu urządzenia, kiedy stoją, w sposób oczywisty starzeją się, tak jak samochód może być najnowszy, ale jak 3 lata stoi i nie jeździ, jest stary. A więc w tym zakresie problem jest troszkę mniejszy.</u>
<u xml:id="u-175.6" who="#WojciechJasiński">Było pytanie o wysokie ceny benzyny w Polsce. Musimy pamiętać, że Polska jest w tej chwili członkiem Unii Europejskiej i bez względu na to, panie pośle Wrzodak, że ja chciałbym, aby ceny były możliwie niskie, ma pan 100-procentową rację, mówiąc, iż cena benzyny, cena paliw jest istotna w ogóle w rozwoju, jeśli chodzi o koszty produkcji. Ma pan rację, niemniej ja się obawiam, że niezależnie od wszystkiego, gdyby te ceny w bardzo znaczny sposób odstawały od cen sąsiadów, to wystąpiłoby u nas ssanie.</u>
<u xml:id="u-175.7" who="#WojciechJasiński">Z różnych względów nie jesteśmy w stanie prowadzić zamkniętego rynku, gospodarki autarkicznej i produkować benzyny, paliwa czy oleju opałowego wyłącznie na użytek Polski, bo nastąpiłoby, jak mówię, ssanie. Albo przyjmuje się zasadę, że ma się rynek otwarty, albo nie, z wszelkimi tego konsekwencjami, chociaż ja chcę przypomnieć, że rząd Kazimierza Marcinkiewicza podjął skuteczną interwencję przeciwko podwyżce cen benzyny. Ja przypomnę, iż zwolennicy wolności gospodarczej wieszczyli, że już w końcu 2005 r. cena benzyny miała przekraczać w Polsce 5 zł, dzięki Bogu nie przekracza. Będziemy robić wszystko, żeby nie przekroczyła, chyba że w gwałtowny sposób skoczy cena ropy, ale mam nadzieję, zważywszy na obecne obniżki cen ropy na rynkach, że do tego nie dojdzie.</u>
<u xml:id="u-175.8" who="#WojciechJasiński">Dosyć trudno, panie pośle Wrzodak - pan pozwoli, że jeszcze raz zwrócę się do pana - manewrować tymi cenami z punktu widzenia ministra. Wiemy, do czego generalnie przed 1989 r. dopuściły manewry cenami ze strony władz. Mogą być w tym zakresie tylko bardzo, bardzo delikatne wpływy, i to w takim momencie, gdy jest to niezbędnie potrzebne. Zostało to z dobrym skutkiem zrobione przez pana premiera Marcinkiewicza, ale są to dosyć trudne operacje.</u>
<u xml:id="u-175.9" who="#WojciechJasiński">Kto odpowiada za uniezależnienie? Jak mówię, jest pełnomocnik ds. bezpieczeństwa energetycznego. Zresztą w raporcie stoi wyraźnie, że - ja nie chciałbym mówić, że to kolega - do zakresu działania ministra gospodarki należą sprawy zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i polityki energetycznej. Ja chcę powiedzieć, że moja współpraca z kolegami z Ministerstwa Gospodarki układa się dobrze.</u>
<u xml:id="u-175.10" who="#WojciechJasiński">Dotychczas było tak, że w imieniu Skarbu Państwa majątkiem Skarbu Państwa zarządzała Nafta Polska, z tym że, Pani Marszałek, Wysoka Izbo, chcę powiedzieć, iż Nafta Polska będzie w krótkim czasie zlikwidowana. Te środki nie mogły być podjęte szybko chociażby z tego względu, że Nafta Polska zajmowała się rozmowami gospodarczymi w sprawie prywatyzacji choćby wielkiej chemii. Są w tym zakresie pewne problemy, ale Nafta Polska zostanie zlikwidowana, Zarząd Nafty Polskiej o tym wie, że ma doprowadzić do tego, że ma przeprowadzić, ma przekazać swoje aktywa Ministerstwu Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-175.11" who="#WojciechJasiński">Za to, że nie została poprzednio uchwalona ustawa o biopaliwach, z całą pewnością odpowiada moim zdaniem lobby naftowe. Czy należałoby się doszukiwać w tym wątków korupcyjnych? Ja nie jestem w stanie tego powiedzieć i nie jestem w stanie tymi narzędziami, którymi dysponuje minister skarbu, tego sprawdzić. To jest sprawa dla Policji, dla Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, ewentualnie dla prokuratury, ale z całą pewnością można powiedzieć, że lobby naftowe funkcjonuje nie tylko w Polsce, lecz w całej gospodarce światowej.</u>
<u xml:id="u-175.12" who="#WojciechJasiński">Nie jestem mamutem, ale młodzieńcem też nie jestem i na przestrzeni lat obserwowałem różne czasopisma i popularne, i specjalistyczne, jak to często różnego rodzaju środki przekazu i prasa dowodziły, ile propozycji, ile wręcz nowych rozwiązań znajduje się w sejfach koncernów paliwowych, a to dlatego, żeby nie psuć im biznesu. Jest to trudno weryfikowalne, ale z całą pewnością wielu tym ludziom zależy na tym, żeby sprzedawać jak najwięcej nafty, dopóki ona jest, chociaż oczywiście z szerszego punktu widzenia, z punktu widzenia ludzkości, jeśli można tak powiedzieć, celowe jest, aby tej ropy, tych węglowodanów nie spalać, tylko móc je używać w innym celu.</u>
<u xml:id="u-175.13" who="#WojciechJasiński">Jeśli chodzi o operatora logistycznego, panie pośle Wiśniewski - szkoda, że pana nie ma - to w Płocku istotnie powstaje taki operator logistyczny. Jeszcze w poprzedniej kadencji poprzedni rząd podjął decyzję o tym, żeby oddzielić operatora surowcowego od operatora gotowych surowców, z tym że wówczas problem polegał na tym, iż były koncepcje polegające na tym, aby operator logistyczny gotowych wyrobów był w przyszłości sprywatyzowany. My jesteśmy przeciw temu. My uważamy, że w istocie wolny dostęp do rurociągów produktowych, jak to się mówi, może zabezpieczyć tylko właściciel, którym jest państwo. Jeśli takie rurociągi będą przeznaczone do prywatyzacji, to z czasem władanie nad nimi musi przejąć jakiś znaczny producent paliw, a wtedy należy pożegnać się z tym, że nastąpi w tym zakresie konkurencja. Po prostu ten, który ma możliwość wpływu na taki rurociąg, nie dopuści konkurencji do przepuszczania paliw przez ten rurociąg.</u>
<u xml:id="u-175.14" who="#WojciechJasiński">Pamiętajmy o tym, że monopol jest to wytwór wolnej gospodarki. Każdy, kto zajmuje się produkcją czegoś, chciałby zapewnić sobie monopol. My o tym pamiętamy i dlatego nie przewidujemy możliwości sprywatyzowania operatora logistycznego. Przyznam z ubolewaniem, że sam w poprzedniej kadencji byłem za tym, aby operatorem surowcowym i operatorem logistycznym był PERN w Płocku. Niemniej zważywszy na bardzo liczne nieprawidłowości, które dzieją się w PERN, nie ma on możliwości ani woli rozliczenia tych złych rzeczy, które tam były. Powiedziałem to na spotkaniu w PERN jasno i powtarzam jeszcze raz. W związku z tym nie widzę możliwości utrzymywania tego w jednej spółce. Trzeciej nitki, którą miano tam realizować, włożono w to wielkie pieniądze i zostały one utopione, bo trzecia nitka już prawie miała być gotowa, zupełnie jeszcze nie ma. Są też inne projekty typu Tele-PERN, w których utopiono całą masę pieniędzy, a nie ma winnych. W związku z tym sam widzę, że jedyną możliwością jest utworzenie, także wydzielenie z PERN rurociągów produktowych i wyodrębnienie z tego odrębnej spółki, oczywiście z zapewnieniem możliwości przejścia pracowników z PERN do nowej spółki, ale tam trzeba wprowadzać zupełnie nowy porządek korporacyjny.</u>
<u xml:id="u-175.15" who="#WojciechJasiński">Jeśli idzie o takie szczegółowe pytanie, odpowiem, że minister skarbu państwa ma prawo sam powoływać jednego członka zarządu. Obecnie członkiem zarządu Orlenu powołanym przez ministra skarbu - powołał go mój poprzednik - jest jeszcze pan prezes Filipowicz. Dziękuję pani marszałek. Dziękuję Wysokiej Izbie.</u>
<u xml:id="u-175.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-175.17" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Kotlinowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Minister Skarbu Państwa Wojciech Jasiński: Panie marszałku, przepraszam bardzo.)</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#MarekKotlinowski">Nastąpiła zmiana prowadzącego.</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#MarekKotlinowski">Głos zabierze pan Engelking zastępca prokuratora generalnego Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-176.4" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie prokuratorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#JerzyEngelking">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Ustosunkowując się do pytań państwa skierowanych pod adresem prokuratury, chciałbym szybciutko i krótko państwu odpowiedzieć na temat tych 23 zawiadomień wymienionych w załączniku nr 5, które skierowała komisja. Prokuratura oczywiście wszystkie materiały dokładnie przeanalizowała i na ich podstawie poprowadziła postępowania: 6 z tych postępowań zakończyło się skierowaniem aktów oskarżenia do sądu i były to sprawy związane głównie z ujawnieniem informacji stanowiących tajemnicę służbową, a także ze złożeniem fałszywych zeznań; 10 z tychże postępowań zostało prawomocnie umorzonych; 2 postępowania są umorzone nieprawomocnie; natomiast 5 pozostałych postępowań jest w toku. Chciałbym też dodać, że te wszystkie sprawy wynikające z zawiadomień sejmowej Komisji Śledczej, które były zakończone albo odmową wszczęcia postępowania przygotowawczego, albo też umorzeniem śledztwa, na polecenie obecnego prokuratora krajowego zostały poddane szczegółowej analizie w zakresie kompletności zebranego materiału dowodowego, prawidłowości jego oceny oraz zasadności wydania decyzji merytorycznych. W części spraw uznano, że badane decyzje były przedwczesne i w związku z tym polecono wszczęcie lub też kontynuowanie postępowania przygotowawczego. W pozostałych sprawach natomiast ich ustalenia i decyzje merytoryczne wydają się być prawidłowe i zasadne.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#JerzyEngelking">Szanowni Państwo! W związku ze zdarzeniem, które najczęściej tutaj było przez was przywoływane, mianowicie zatrzymania w dniu 7 lutego 2002 r. ówczesnego prezesa Zarządu PKN Orlen pana Andrzeja Modrzejewskiego, toczy się cały czas postępowanie prowadzone przez Prokuraturę Apelacyjną w Katowicach. Pozwólcie, że przypomnę, że to postępowanie toczy się z zawiadomienia obecnego ministra sprawiedliwości. W chwili obecnej w tym postępowaniu są postawione zarzuty, zostały postawione zarzuty trzem osobom, a tak naprawdę dalszy tok tego postępowania jest uzależniony od decyzji sądu dyscyplinarnego, który wypowie się o ewentualnym uchyleniu immunitetu wobec prokuratora.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#JerzyEngelking">Chciałbym też powiedzieć, że większość tematów, która jest opisana przez komisję w sprawozdaniu, tak naprawdę jest przedmiotem największego postępowania prowadzonego w tej chwili w kraju, a mianowicie postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Apelacyjną w Krakowie.</u>
<u xml:id="u-177.3" who="#JerzyEngelking">Pozwólcie, że przypomnę tylko część z wątków tego postępowania: działanie na szkodę dobra publicznego przez przedstawicieli różnych agend państwowych; wypłacanie korzyści majątkowych, prowizji, prowizji nabywczej, jak i też prowizji zbywczej; legalizowanie w obrocie finansowym środków uzyskiwanych w wyniku wypłacania prowizji; korupcja w zakresie nieobjętym bezpośrednim wymiarem handlowym w Ministerstwie Gospodarki, w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w Ministerstwie Finansów, w Kancelarii Prezydenta RP, w urzędach celnych, również w śląskiej Komendzie Wojewódzkiej Policji w Katowicach i w wielu innych organach; kumulowanie zysków pochodzących z finansowania spedycji ropy, obrotu paliwem żeglugowym; finansowanie w łańcuchach podmiotów gospodarczych przejmujących należności podatkowe skarbu państwa. Jest jeszcze wiele innych wątków tego postępowania. W tej sprawie do chwili obecnej skierowano 16 aktów oskarżenia, które objęty 126 osób. W chwili obecnej 20 spośród tych oskarżonych zostało już osądzonych. Aktualnie to postępowanie o sygnaturze II-DS-5/04/S obejmuje 143 podejrzanych i z uwagi na zakres nie jest możliwe wskazanie terminu jego zakończenia.</u>
<u xml:id="u-177.4" who="#JerzyEngelking">Na koniec chciałbym - bowiem bardzo rzadko zdarza się, aby z tego miejsca, z tej trybuny padały ciepłe słowa pod adresem prokuratorów - podziękować panu posłowi za taką pozytywną ocenę pracy prokuratorów prokuratury katowickiej za docenienie ich rzetelności, profesjonalizmu i chęci wszechstronnego wyjaśnienia sprawy. Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Grzesika jako sprawozdawcę komisji.</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#AndrzejGrzesik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się tylko do jednego pytania, które padło z tej mównicy, a pośrednio było skierowane do mnie jako do posła sprawozdawcy. Co z wnioskami do Trybunału Stanu, pytał pan poseł Waldemar Nowakowski. Wszystko w rękach parlamentu. Parlament musi podjąć stosowną uchwałę w tej kwestii, aby tego typu wnioski skierować do Trybunału Stanu.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#AndrzejGrzesik">Jeżeli natomiast chodzi o pytania, które padały tutaj, a były skierowane do panów ministrów - szkoda, że już nie ma pana ministra, a nie, jeszcze jest, przepraszam - to mam jedno pytanie. Mianowicie, panie ministrze, co stało się z raportem Komisji do Spraw Służb Specjalnych, który stał się podstawą do powołania Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen? W tym raporcie komisja stwierdziła jednoznacznie, iż dwa razy została wprowadzona w błąd przez ówczesnego szefa Urzędu Ochrony Państwa Zbigniewa Siemiątkowskiego, który w chwilę po zatrzymaniu w lutym 2002 r. został wezwany przed Komisję do Spraw Służb Specjalnych i stwierdził jasno i wyraźnie, że z zatrzymaniem Modrzejewskiego nie miał nic wspólnego, a o samym fakcie zatrzymania dowiedział się od Wiesława Kaczmarka ileś minut po samym zatrzymaniu, itd. Następnie po enuncjacjach prasowych w 2004 r. komisja znowu przesłuchiwała pana Zbigniewa Siemiątkowskiego i ponownie skłamał przed Komisją do Spraw Służb Specjalnych, mówiąc, że nic nie wiedział na ten temat. Dopiero później w toku prac Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen wyszła na jaw pełna rola samego szefa Urzędu Ochrony Państwa. Chciałbym zadać pytanie ministrowi sprawiedliwości, co stało się z tym raportem, czy również on został wykorzystany w pracach prokuratury. Jest tam wiele interesujących wątków, które mogłyby być wykorzystane w dochodzeniu do prawdy.</u>
<u xml:id="u-179.2" who="#AndrzejGrzesik">Z tego miejsca, panie marszałku, Wysoka Izbo, na samo zakończenie chciałbym jeszcze raz podziękować przede wszystkim członkom Komisji Śledczej do spraw PKN Orlen, wszystkim posłom, którzy dzisiaj uczestniczyli w debacie, a sobie mogę tylko życzyć, jako jednemu z posłów, aby ten raport Wysoki Sejm raczył przyjąć. Dziękuję, panie marszałku, szanowni posłowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#MarekKotlinowski">W tym momencie debaty odpowiedź na pana pytanie może być udzielona tylko w formie pisemnej. Na pewno pan minister skorzysta z tego zwyczaju, który jest w Sejmie. Pytanie jest ważkie, ale niestety, myślę, że jedynie forma pisemna jest dopuszczalna na tym etapie prowadzenia debaty.</u>
<u xml:id="u-180.2" who="#MarekKotlinowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-180.3" who="#MarekKotlinowski">Panie przewodniczący, ja również na pana ręce chciałem złożyć serdeczne podziękowania dla wszystkich członków komisji. Ta praca jest widoczna i w pana sprawozdaniu, i w tym, co się dzieje w tej chwili w prokuraturze. Uważam, że Sejm dobrze tę rolę spełnił za pośrednictwem członków Komisji Śledczej.</u>
<u xml:id="u-180.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-180.5" who="#MarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 19c ust. 3 ustawy o sejmowej komisji śledczej nad sprawozdaniem komisji śledczej Sejm nie przeprowadza głosowania.</u>
<u xml:id="u-180.6" who="#MarekKotlinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o: 1) rządowym i poselskim projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, 2) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (druki nr 736, 512, 744 i 978).</u>
<u xml:id="u-180.7" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Ożoga.</u>
<u xml:id="u-180.8" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#StanisławOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym i poselskim projektach ustaw o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (druki nr 736 i 512) i o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (druk nr 744).</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#StanisławOżóg">Sejm na 22. posiedzeniu w dniu 21 lipca 2006 r., zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował powyższe projekty ustaw do Komisji Finansów Publicznych w celu ich rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu tych projektów na posiedzeniach w dniach 20 i 21 września 2006 r. wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-181.2" who="#StanisławOżóg">Komisja Finansów Publicznych procedowała łącznie nad projektami rządowym oraz poselskim i przyjęła jako zasadę, że wiodący jest projekt rządowy. W trakcie prac w Komisji Finansów Publicznych zgłoszonych zostało 20 poprawek, w tym jedna poprawka o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Komisja przyjęła 11 poprawek, a 9 odrzuciła.</u>
<u xml:id="u-181.3" who="#StanisławOżóg">Komisja, zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu, przedstawia, na żądanie wnioskodawców, dwa wnioski mniejszości. 1. wniosek mniejszości jest praktycznie poselskim projektem ustawy, natomiast w przypadku 2. wniosku mniejszości, złożonego przez pana posła Marka Wikińskiego, w trakcie drukowania sprawozdania wkradł się błąd. Prosiłbym, panie marszałku, Wysoka Izbo, ażeby w tym momencie przyjąć wyjaśnienie i prawidłową konstrukcję 2. wniosku mniejszości złożonego przez pana posła Marka Wikińskiego.</u>
<u xml:id="u-181.4" who="#StanisławOżóg">W tym wniosku zamiast odesłania do art. 1 projektu powinno być odesłanie do art. 2 projektu. W związku z tym propozycje tam zawarte dotyczą zmiany 7. odnoszącej się do art. 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeszcze raz podkreślam, że jest to spowodowane oczywistą omyłką pisarską Biura Legislacyjnego. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-181.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#MarekKotlinowski">Traktujemy to jako sprostowanie oczywistej pomyłki. Jest to możliwe i takie czynności zostały podjęte, zgodnie z sugestią sprawozdawcy komisji.</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-182.3" who="#MarekKotlinowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-182.4" who="#MarekKotlinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-182.5" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Bubulę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-182.6" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#BarbaraBubula">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz poselskich projektach ustaw o zmianie wymienionych ustaw, według druków nr 736, 512, 744 i 978.</u>
<u xml:id="u-183.1" who="#BarbaraBubula">Prawo i Sprawiedliwość, zgodnie ze swoim programem wyborczym, za którym głosowali przed rokiem Polacy, w projekcie rządowym, popartym i poprawionym przez Komisję Finansów Publicznych, proponuje całkowite zwolnienie od podatku od spadków i darowizn nabywców z kręgu osób najbliższych, to jest małżonków, wstępnych, zstępnych, czyli rodziców, dzieci, dziadków, wnuków oraz rodzeństwa. Dotyczy to zwłaszcza spadków i darowizn, zasiedzenia, nieodpłatnego zniesienia współwłasności oraz zachowku. Powyższe rozwiązanie jest zbieżne z powszechnym odczuciem społecznym, co wyrażało się także w bardzo licznych decyzjach samorządów w całej Polsce - w tym takich, w których rządzi lub współrządzi Prawo i Sprawiedliwość - o zaniechaniu poboru podatku od spadków i darowizn przez samorząd wobec osób pozostających w najbliższym pokrewieństwie.</u>
<u xml:id="u-183.2" who="#BarbaraBubula">Wysoki Sejmie! Jest oczywiste, że państwo w zakresie omawianej sprawy powinno uwzględniać bliskie więzi rodzinne. Oczywiste jest także, że państwo powinno sprzyjać regulowaniu stanów prawnych nieruchomości i aktualizowaniu danych dotyczących właścicieli w ewidencji gruntów i księgach wieczystych. Przedłożony projekt ustawy pomoże w porządkowaniu spraw dotyczących nieruchomości i innych składników majątku obywateli Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-183.3" who="#BarbaraBubula">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość rzecz jasna popiera także inne proponowane przez komisję, głównie na gruncie projektu rządowego, rozwiązania, w tym dotyczące zapewnienia prawa do korzystania z ulg i zwolnień obywatelom państw Unii Europejskiej, co zapobiegnie postępowaniu przeciw Polsce prowadzonemu przez Komisję Europejską. Należy również podkreślić, iż mimo faktu, że wprowadzenie proponowanych zwolnień doprowadzi do ubytku dochodów samorządu terytorialnego, Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego 14 czerwca br. pozytywnie zaopiniowała projekt rządowy.</u>
<u xml:id="u-183.4" who="#BarbaraBubula">Zniesienie zasady solidarnej odpowiedzialności w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych - bo nie należy zapominać o tym, że ustawa ta dotyczy nie tylko spadków i darowizn, ale i podatku od czynności cywilnoprawnych - pozwoli na znaczne uproszczenie postępowania podatkowego. Po wejściu w życie proponowanych rozwiązań obowiązek podatkowy będzie odtąd ciążył na tej stronie, która w ustawie zostanie wskazana jako podatnik. To i inne uproszczenie zasad poboru podatkowego w sposób oczywisty muszą uzyskać poparcie klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-183.5" who="#BarbaraBubula">Projekt rządowy, popierany przez nasz klub, przewiduje także całkowite zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych umów pożyczek, jeżeli pożyczkobiorcą jest małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, ojczym, macocha, przy spełnieniu warunku złożenia deklaracji, jeżeli kwota, której dotyczy ta czynność, byłaby wyższa od 9637 zł.</u>
<u xml:id="u-183.6" who="#BarbaraBubula">Ta czynność zgłoszenia organom podatkowym tych sytuacji, w których dochodzi do pożyczki, ale także wcześniej umowy darowizny bądź spadku, jest konieczna, gdyż całkowite i bezwarunkowe zniesienie obciążeń podatkowych od umów pożyczek bez konieczności składania deklaracji organom podatkowym nie zapewni szczelności systemu podatkowego i może się przyczynić do legalizowania majątku pochodzącego z nieujawnionych źródeł przychodów, a w konsekwencji skutkować obniżeniem wpływów także do budżetu państwa. Leży to również w interesie podatników, gdyż wówczas będzie oczywiste i jasne dla organów podatkowych, skąd pochodzi nabyty majątek podatnika. W niczym nie umniejsza to dobrych skutków rezygnacji przez państwo z wpływów z tego podatku. Sam fakt zgłoszenia nie powinien być uciążliwością niemożliwą do przezwyciężenia. Podkreślę jeszcze raz, że dotyczy to kwot powyżej 9637 zł.</u>
<u xml:id="u-183.7" who="#BarbaraBubula">Projekt przygotowany w Komisji Finansów Publicznych...</u>
<u xml:id="u-183.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-183.9" who="#BarbaraBubula">Już kończę, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-183.10" who="#BarbaraBubula">...w pełni zasługuje na poparcie i powinien jak najszybciej wejść w życie jako korzystny dla podatników i równocześnie dla funkcjonowania naszego państwa. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałabym na wstępie skierować trzy uwagi do wystąpienia przedmówcy. Pani poseł mówi, że jest to projekt, który realizuje obietnice wyborcze Prawa i Sprawiedliwości. Chciałabym przypomnieć, że Platforma Obywatelska nie w czerwcu a w lutym złożyła projekt dotyczący zmiany ustawy o podatku od spadków i darowizn i to, mam nadzieję, było przyczynkiem, że wreszcie rząd tym projektem się zajął.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#KrystynaSkowrońska">Druga sprawa i sprostowanie. Jeżeli by było tak, że samorządy, w których sprawuje władzę Prawo i Sprawiedliwość, zwalniają wszelkiego rodzaju spadki od podatków, czyli osoby, które nabywają spadki, od ich płacenia, to bardzo źle, bo tylko w szczególnych wypadkach można zwolnić i nie może być tu uznaniowości, że w każdym przypadku można zwolnić, tylko w szczególnie uzasadnionych okolicznościach. Jeżeli tak jest, to jest to błędne stosowanie prawa.</u>
<u xml:id="u-185.2" who="#KrystynaSkowrońska">Z zadowoleniem przyjmujemy, że rząd zmienił swoje stanowisko na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, jeżeli przedłożył własny projekt, bo on idzie w tym kierunku, w którym deklarowała Platforma Obywatelska, jeżeli przyjmiemy, a zgłosiliśmy i zgłosiłam wniosek mniejszości, który jest, powiedziałabym, odzwierciedleniem intencji, którą Platforma Obywatelska przedstawiła w projekcie poselskim zmiany ustawy o podatku od spadków i darowizn i tutaj to podtrzymujemy. Chcę wypowiedzieć się również w sprawie wniosku mniejszości złożonego przez pana posła Wikińskiego, dotyczącego w art. 2 zmiany 7., i tu chcę ją omówić, i pytanie kieruję również do pana ministra.</u>
<u xml:id="u-185.3" who="#KrystynaSkowrońska">Panie ministrze, czy tam gdzie banki zmieniały prowizje budżet państwa, czyli minister finansów musi od osób, które zawierają umowy pożyczki, w dalszym ciągu pobierać opłaty w wysokości 2%? Nie zgłaszaliśmy poprawki zmniejszającej na 0,5%, ale ten 1% doskonale wiemy, że jest potrzebny. Potrzebny jest pożyczkodawcy, żeby z pożyczkobiorcą mógł poprawnie pójść do sądu, kiedy procesuje się o brak zwrotu pożyczki. To jest warunek sine qua non tego, żeby takie postępowanie, taka umowa zawarta w świetle przepisów prawa mogła być później skutecznie egzekwowana. I poprosimy uprzejmie, żeby wreszcie rząd to zmienił, a nie wyciągał dodatkowych pieniędzy. Wyciągnięto od tych obywateli, którzy sobie darowują, którzy sobie pożyczają, którzy przekazują spadki czy darowizny, bo obłożono wszelkiego rodzaju majątek ten, powiedziałabym, nieruchomy dodatkowym podatkiem VAT w wysokości 7 bądź 22%, a w przypadku środków pieniężnych, czyli depozytów - podatkiem Belki. Tutaj dodatkowo fiskus pobiera 19% i czas najwyższy, żeby pieniądze od tych naszych pieniędzy mogły być akumulowane.</u>
<u xml:id="u-185.4" who="#KrystynaSkowrońska">Zgadzamy się, że projekt rządowy to uściślenie pewnych rozwiązań i chcielibyśmy, aby też pieniądze z nieujawnionych lub nielegalnych źródeł pochodzenia były opodatkowane wyjątkowo wysokim podatkiem, ale niemniej jednak wiedząc, że Prawo i Sprawiedliwość czy rząd jest przywiązany do swojej propozycji, chcemy zaproponować co najmniej sześć poprawek do sprawozdania z druku sejmowego nr 978.</u>
<u xml:id="u-185.5" who="#KrystynaSkowrońska">Po pierwsze, chcemy, aby podatek od spadków i darowizn obejmował w całości pierwszą grupę podatkową, czyli również zięcia, również synową i teściów. To są sprawy najbliższej rodziny. Nie możemy rozdzielać rodziny tej bliskiej, gdzie nie ma synowej albo gdzie nie ma zięcia. Sytuacje życiowe są szczególne i dlatego proponujemy, aby rozszerzenie w zmianie 4. w art. 1 dotyczyło całej pierwszej grupy podatkowej.</u>
<u xml:id="u-185.6" who="#KrystynaSkowrońska">Proponujemy również, aby zaproponowana przez rząd karna stawka podatku związanego z nieujawnianiem darowizn, którą proponuje się w wysokości 20%, która jest dolegliwa dla pierwszej i dla drugiej grupy podatkowej, a szczególnie dla pierwszej grupy podatkowej, bo w trzeciej grupie podatkowej od kwoty 22 tys. już tej dolegliwości nie ma żadnej. Chcemy i poprawnie dokonujemy zapisu, aby ta dolegliwość była dla wszystkich kategorii podatników, grup pokrewieństwa jednakowa. Dla pierwszej grupy podatkowej, dla drugiej i dla trzeciej proponujemy, aby były to 3 punkty procentowe ponad stawki określone w skali podatkowej.</u>
<u xml:id="u-185.7" who="#KrystynaSkowrońska">Proponujemy również, czego nie było w przedłożeniu rządowym i nie było w naszym, żeby dokonywać waloryzacji progów podatkowych. Do dzisiaj mamy przepis, że waloryzacja odbywa się, jeżeli ta rosnąca inflacja przekracza 6%. Proponujemy, aby waloryzacja była w przypadku łącznej kumulacji inflacji w wysokości 3%.</u>
<u xml:id="u-185.8" who="#KrystynaSkowrońska">I jeszcze, panie marszałku, dwie istotne poprawki. Rozumiemy, że rząd zwolnił pierwszą grupę podatkową od podatku od spadków i darowizn, w dalszym ciągu chcemy jednak - tak jak było w naszym projekcie - podwyższy'ć kwotę wolną. Chcemy również podwyższyć pierwszej, drugiej i trzeciej grupie podatkowej, tak jak w naszym projekcie, kwotę wolną i chcemy określić ją dla pierwszej grupy podatkowej zamiast 9600 ileś tam na kwotę 15 tys., dla grupy drugiej żeby to była kwota wolna 10 tys. i dla trzeciej grupy podatkowej - 7 tys. zł. Proponujemy też wprowadzenie odpowiedniej zmiany w art. 15 ust. 1, tak aby w przypadku nieujawniania spadków można było zapłacić nawet w pierwszej grupie podatkowej odpowiednie opłaty od czynności spadkowych.</u>
<u xml:id="u-185.9" who="#KrystynaSkowrońska">I jeszcze zmiana ostatnia. Proponuje się w sytuacji, kiedy od umowy pożyczki niedokonana, nieuiszczona została opłata od czynności cywilnoprawnych, w dniu dzisiejszym wynosząca 2%, z wniosku mniejszości opłatę w wysokości 1%. Proponujemy, aby zmienić propozycję rządową tej opłaty karnej z 20% na rzecz określenia jej w wysokości 15%. I tak regres i odczuwalność, dolegliwość dla osoby, która tego nie ujawnia, naszym zdaniem jest znaczna. Chcemy tu przywołać fakt, że w tym przypadku nawet odsetki karne od zobowiązań podatkowych są znacznie niższe, więc jest to argument przemawiający za przyjęciem takiego rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-185.10" who="#KrystynaSkowrońska">Mam nadzieję, panie i panowie, że skoro jest to tak społecznie oczekiwane rozwiązanie, poprzecie je, a pan minister w przypadku, kiedy trzymał się stanowiska wcześniej prezentowanego w związku z tymi poprawkami przy uszczelnieniu tego płacenia podatku od spadków i darowizn, da się przekonać, że jest to dobre rozwiązanie. Dziękuję bardzo. Składam poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wikińskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#MarekWikiński">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Przyznam szczerze, że po wystąpieniach tak bardzo pracowitych posłanek Komisji Finansów Publicznych reprezentujących Prawo i Sprawiedliwość i Platformę Obywatelską oczekiwałem zasadniczego sporu, zasadniczej debaty, różnicy pomiędzy Polską solidarną a Polską liberalną. Ale, jak wynika z prezentowanych stanowisk PiS i PO, oba te ugrupowania są na wskroś liberalne i taką przedstawiają propozycję. Różnica między tymi dwiema propozycjami sprowadza się tak naprawdę do tego, czy objąć synową i zięcia, i teścia, i teściową dobrodziejstwem ustawy. Wydawało nam się, że klub PiS jako ten, który ma na sztandarach niesienie sprawiedliwości społecznej, zaproponuje takie rozwiązania, które będą akceptowalne przez zdecydowaną większość polskiego społeczeństwa i będą tych, którzy odnieśli najbardziej spektakularny sukces, wzorem innych państw zarówno europejskich, jak i chociażby Stanów Zjednoczonych obarczać chociaż symbolicznym podatkiem, opłatą na rzecz tych, którym się w życiu nie powiodło. Niestety, w przedłożeniu zarówno rządowym, jak i w trakcie prac w Komisji Finansów Publicznych takiego myślenia ze strony klubu PiS nie dostrzegliśmy. Dlatego jako klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponujemy poprawki, które zmierzają do tego, aby ci najlepiej usytuowani, najbogatsi, choć w symboliczny sposób podzielili się 3% zaledwie podatkiem od spadków i darowizn, ale dopiero po kwocie darowizny bądź spadku przekraczającej w ciągu życia nabywcy kwotę miliona złotych. W sytuacji, gdy ta propozycja zyskałaby akceptację, o co proszę, większości parlamentarnej, w praktyce sprowadzałoby się do tego, że typowa polska rodzina: dwoje rodziców i dwoje dzieci, każde z dzieci mogłoby od każdego z rodziców otrzymać po milionie, czyli po dwa miliony złotych, tak, że rodzice w sumie mogliby bez żadnego podatku przekazać sumę aż 4 mln zł. Wydaje mi się, że powyżej tej nadwyżki, jeżeli zapłaciliby obdarowani czy spadkobiercy symboliczny podatek w wysokości 3%, to byłoby akceptowalne społecznie.</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#MarekWikiński">Proponujemy również, aby utrzymać zasadę wyłączeń przedmiotowych tak, aby można było poza tymi limitami, o których mowa w ustawie, przekazywać mieszkanie bądź dom do powierzchni 110 m2. Te uściślenia, które zostały zaproponowane przez rząd, popieramy. Również opowiadamy się za wyłączeniem, przekazywanych spadkobiercom gospodarstw rolnych, tak aby struktura agrarna polskiego rolnictwa jak najbardziej się poprawiała, żeby gospodarstwa rolne były o jak największej powierzchni.</u>
<u xml:id="u-187.3" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W głosowaniu nad poprawkami zgłoszonymi przez Sojusz Lewicy Demokratycznej będziemy mieli swoistego rodzaju test na wiarygodność, test czy Prawo i Sprawiedliwość rzeczywiście opowiada się za Polską solidarną, czy opowiada się za Polską na wskroś liberalną, czyli taką, w której najwięksi polscy multimiliarderzy będą mogli przekazywać majątek, czasami zdobyty w różny sposób, bez żadnego, choćby symbolicznego podatku na rzecz społeczności samorządowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle. Rozumiem, że poprawki zostały złożone przez pana posła. Dziękuję za wystąpienie.</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Rochnowską, Samoobrona. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w kwestii sprawozdania Komisji Finansów Publicznych dotyczącego ustaw o podatku od spadków i darowizn oraz o podatku od czynności cywilnoprawnych - są to druki nr: 512, 736, 744 i 998. Mówię tu o drukach zarówno poselskich, jak i o druku rządowym.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#RenataRochnowska">Projekty te wprowadzają zmiany oczekiwane przez społeczeństwo, a mające na celu przekazywanie majątku między członkami najbliższej rodziny bez opodatkowania spadku czy też darowizny. Przekazywany majątek w różnej postaci niejednokrotnie jest dorobkiem całego ich życia. Ustawa rządowa zawiera propozycje, aby wprowadzenie całkowitego zwolnienia od tego podatku dotyczyło krewnych w linii prostej, czyli wstępnych, zstępnych, współmałżonków. Podczas prac w Komisji Finansów grupa ta została rozszerzona również na rodzeństwo.</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#RenataRochnowska">Rząd w swoim projekcie z druku nr 736 zaproponował, aby wprowadzenie całkowitego zwolnienia nastąpiło pod warunkiem zgłoszenia faktu nabycia majątku organowi podatkowemu. Obowiązek ten nie obejmowałby przypadków, gdy wartość majątku nabytego łącznie od jednej osoby w ciągu pięciu lat nie przekroczy całej kwoty 9637 zł, jak również w przypadku, gdy nabycie majątku nastąpiło na podstawie aktu prawnego, przepraszam, aktu notarialnego.</u>
<u xml:id="u-189.3" who="#RenataRochnowska">Należy zwrócić uwagę, iż efektem proponowanych zmian będzie zmniejszenie dochodów własnych gmin, które należałoby oszacować i zrekompensować ich ubytek na przykład poprzez zwiększony udział we wpływach z podatku dochodowego.</u>
<u xml:id="u-189.4" who="#RenataRochnowska">Proponowane w ustawie rozwiązania mają zapobiegać tworzeniu fikcyjnych umów, które zawierają zaniżone, niczym niepotwierdzone wartości przedmiotu opodatkowania, szczególnie wśród członków najbliższej rodziny.</u>
<u xml:id="u-189.5" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę jeszcze zwrócić uwagę na projekt, który dotyczy zmiany w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zmiany te mają za zadanie uproszczenie poboru podatków, zniesienie zasady solidarnej odpowiedzialności stron za zapłatę tego podatku, jak również zmniejszenie kosztów administracyjnych związanych z poborem podatku. Wykreślone z katalogu czynności cywilnoprawnych między innymi umowy renty, majątkowe umowy małżeńskie oraz czynności podlegające już opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.</u>
<u xml:id="u-189.6" who="#RenataRochnowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej pragnę stwierdzić, iż zapisy ustawowe zawarte w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych będą przez nasz klub w pełni poparte. Wprowadzone zmiany uszczelniające system w zakresie podatków od spadków i darowizn uznajemy bowiem za zasadne i służące zapewnieniu zgodności przepisów z prawem unijnym, a jednocześnie dające szansę na uregulowanie spraw własności, co niejednokrotnie wynikało z braku środków na podatek od spadków i darowizn. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
<u xml:id="u-189.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Murias, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#HalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt wyrazić opinię w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, druk nr 736, oraz projektów poselskich z druków nr 512 i 744. Na bazie tych druków, rządowego i poselskich, wypracowano propozycję projektu, który w swojej istocie ma na celu zapewnienie ochrony interesów majątkowych członków najbliższej rodziny, a mianowicie zniesienie obciążeń podatkowych dla nabywających nieodpłatnie majątek od osób najbliższych. Jak wiemy, obecnie osoby fizyczne płacą podatek od darowizn i spadków. Projekt zakłada zwolnienie od podatku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, ojczyma i macochę. Trzeba dodać, że można przypuszczać, iż obecnie wielu nabywców darowizn nie zgłaszało tego faktu ze względu na opłatę z tytułu podatku, czyli darowizna nie została formalnie przeprowadzona. Projekt ustawy wprowadza zwolnienie od podatku od nabywców pod warunkiem spełnienia określonych w ustawie warunków. Warunkiem ustawowym jest, aby podatnik w ciągu miesiąca zgłosił właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia zapisu lub dalszego zapisu w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Istotny jest fakt, że nabywca, który nie zdąży w ciągu miesiąca zgłosić faktu darowizny lub spadku do urzędu skarbowego, może to uczynić jeszcze w ciągu kilkunastu dni, 14 dni. Jednak mam tutaj wątpliwości, czy 14 dni nie jest to za mało, czy nie lepiej by było, aby tym optymalnym okresem był miesiąc. Są różne sytuacje życiowe, które zwykłym ludziom przeszkadzają w dopełnieniu tych formalności.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#HalinaMurias">W tym miejscu pragnę też przypomnieć że projektodawca pozostawia decyzję o tym, czy nabywca zostanie usprawiedliwiony za spóźnienie i zwolniony z podatku, czy nie, naczelnikowi urzędu skarbowego. Myślę, że jest to trochę niebezpieczne, gdyż uznaniowość może być podyktowana różnymi motywami. Uważam, że jeżeli tak, to powinny być określone kryteria, którymi powinien się urząd kierować. Interpretacja dla obu stron, podatnika i urzędu, powinna być jasna i precyzyjna. Może pan minister do tej kwestii się ustosunkuje przy swojej wypowiedzi. Dla podatnika ta sprawa może być jednak bardzo ważna, gdyż niespełnienie przez niego tych kryteriów powoduje obciążenie podatkowe, które musi zapłacić.</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#HalinaMurias">Jeżeli chodzi o zwolnienie, to dobrze, że zwalnia się nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do pierwszej grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 19 274 zł, w okresie pięciu lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznacza w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkaniowego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami. Dobrze, że jest takie zwolnienie, ale chciałabym tutaj zwrócić uwagę na to, że ta kwota, do której może być podatnik zwolniony, jest zbyt niska, czyli kwota jako kwota wolna jest zbyt niska. Umożliwienie darowania bez opodatkowania większych kwot, jak się wydaje, byłoby korzystne, chociażby w tym przypadku, gdy mówimy o kwestiach budownictwa, a przecież trzeba stwarzać dobre warunki i wykorzystać wszelkie mechanizmy, które by pobudzały rozwój budownictwa.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#HalinaMurias">Chcę również zwrócić uwagę, że zwalnia się nabycie w drodze dziedziczenia praw do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej przez osobę zaliczoną do pierwszej lub drugiej grupy podatkowej, oczywiście jeśli spełnia warunki określone w ustawie. Zwalnia się również nabycie praw do rachunku oszczędnościowo-kredytowego przez osobę pozostającą faktycznie w pożyciu małżeńskim z posiadaczem rachunku oszczędnościowo-kredytowego. Tego dotychczas nie było.</u>
<u xml:id="u-191.4" who="#HalinaMurias">Pragnę powiedzieć, że projekt jest potrzebny, ale uważamy, iż jest to tylko jeden element szerszego tematu. Należałoby rzeczywiście podjąć większą dyskusję, przeprowadzić debatę na temat własności majątkowej, przekazywania majątku, opodatkowania i zwolnień. Przecież w naszym kraju są również osoby, które posiadają wielkie fortuny. Przy tej okazji, przy odpowiednich mechanizmach podatkowych można byłoby pewne kwestie wyjaśnić.</u>
<u xml:id="u-191.5" who="#HalinaMurias">Popieramy ten projekt ustawy. Na pewno jest to dobry krok dla społeczności, która od dawna oczekuje rozwiązań podatkowych, zwolnień podatkowych w kwestiach majątkowych. Na pewno ta ustawa przyczyni się do uregulowania spraw własności, będzie sprzyjała zamożności zwykłych rodzin, a także w jakiś sposób pomoże uszczelnić system podatkowy. Chociaż, jak już powiedziałam, Liga Polskich Rodzin jest za tym, by wywołać szeroką debatę na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-191.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pałysa, Polskie Stronnictwo Ludowe. Nie widzę pana posła na sali.</u>
<u xml:id="u-192.2" who="#MarekKotlinowski">W takim razie przystąpimy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-192.3" who="#MarekKotlinowski">9 posłów wyraziło wolę zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-192.4" who="#MarekKotlinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zadać pytanie? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-192.5" who="#MarekKotlinowski">Zamykam zatem listę.</u>
<u xml:id="u-192.6" who="#MarekKotlinowski">Czas na zadanie pytania określam na 1 minutę.</u>
<u xml:id="u-192.7" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Wojciecha Ziemniaka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#WojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim pytaniu chciałem się odnieść do zakresu przedmiotowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, określonego w art. 1.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#WojciechZiemniak">Założeniem ustawy jest, aby obejmowała ona swoim zakresem wszelkie tytuły nabycia związane ze spadkiem. Nowelizacja ustawy nie obejmuje jednak tzw. zapisu naddziałowego, to jest art. 939 Kodeksu cywilnego, ten rodzaj nabycia pozostał poza zakresem ustawy. Według mnie jest to błąd, w związku z tym proszę uprzejmie od odpowiedź na pytanie, dlaczego zapis naddziałowy nie został objęty zakresem ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#HenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skutkiem proponowanej ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest uszczuplenie budżetów gmin o około 190 mln zł. Podatki te stanowią źródło dochodów własnych gmin zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym. Czy i w jaki sposób zostaną wyrównane środki utracone przez gminę w wyniku wprowadzenia ustawy w życie? Czy należy spodziewać się zmiany w zakresie zadań i kompetencji gmin w związku ze zmniejszeniem ich budżetu?</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#HenrykSiedlaczek">Obecnie funkcjonujące procedury powodują wydłużenie przekazywania środków przez naczelnika urzędu skarbowego do budżetu gmin. Czy zastanawiano się nad rozwiązaniem problemu współdziałania państwowych i gminnych organów podatkowych? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Bartłomiej Szrajber, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#BartłomiejSzrajber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożone projekty zmian w ustawach ewidentnie zmniejszają podatki od spadków i darowizn, a także pożyczek w obrębie najbliższej rodziny, to jest małżonków, wstępnych, zstępnych, również rodzeństwa. To jest oczywiste wypełnienie obietnic Prawa i Sprawiedliwości z czasu kampanii wyborczej. Należy dodatkowo podkreślić, że przedłożone propozycje ewidentnie upraszczają, a także porządkują przepisy ustawy. To chcę jeszcze raz bardzo mocno podkreślić.</u>
<u xml:id="u-197.1" who="#BartłomiejSzrajber">Dlatego też chciałbym zapytać przedstawicieli rządu, Ministerstwa Finansów, w jakich konkretnie sytuacjach dojdzie do ułatwień podatkowych w zakresie przedłożonych propozycji. Drugie pytanie: czy koszty po stronie państwa, dotyczące systemu podatkowego, jak również aparatu skarbowego zostaną zmniejszone? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-198.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#JózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze charakter podatku od spadków i darowizn oraz fakt, że w większości przypadków dotyczy on opodatkowania majątku przekazywanego nieodpłatnie między członkami najbliższej rodziny, chcę powiedzieć, że podstawowym celem nowelizacji jest zniesienie obciążeń podatkowych tych osób. Zasadnicze zmiany polegają na wprowadzeniu przepisów zwalniających od podatku nieodpłatne nabycie rzeczy lub praw przez osoby najbliższe, to jest przez małżonka, zstępnych, wstępnych, ojczyma i macochę. Czy proponowane rozwiązania we wszystkich sytuacjach zniosą obciążenie podatkowe dla najbliższej rodziny, czy istnieją jakieś wyjątki? Czy zwiększenie progów podatkowych nie będzie zbytnim obciążeniem dla spadkobierców? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Grzegorz Kurczuk, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#GrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Mam pytanie do pana ministra lub pana posła sprawozdawcy. Nie pracuję w komisji finansów, ale słuchałem tej dyskusji i mam pewien problem. Chcę się nim podzielić i mogę to zrobić tylko w formie pytania. Otóż rozumiem, że znosimy, zgodnie z tym projektem, wszelkie ograniczenia w dziedzinie spadkobrania i darowizn. Oczywiście mam tu na myśli dziedziczenie w pierwszej grupie, wśród najbliższych zstępnych bądź wstępnych. Jeśli rozumuję prawidłowo, to w przyszłości, po przyjęciu tej ustawy będzie normalne, że spadkobiercy, bo darowizny już sobie odpuszczam, bez jakiegokolwiek opodatkowania - powtarzam: bez jakiegokolwiek opodatkowania - przejmować będą majątek, na przykład po rodzicach. Rozumiem, że mały i średni, zostawmy to, ale nawet ten największy, idący w dziesiątki lub setki milionów złotych. Czyli ktoś, kto w życiu się nie zhańbił pracą własnych rąk czy umysłu, będzie dziedziczył fortunę, idącą nawet w setki milionów złotych, tylko z racji urodzenia, a nie pracy. Czy taki jest zamysł rządu? Chcę się upewnić. Czy mamy zmierzać w kierunku XIX wieku, jak to było w krwiożerczym wolnym kapitalizmie, czy inaczej? Bo nawet wówczas z tego, co wiem z historii, były jakieś podatki od spadków, a w Polsce XXI wieku od tego odchodzimy. Jeśli dobrze rozumuję i taki jest zamysł - przynajmniej to, co czytam i słyszę w dyskusji, na to wskazuje - to, panie ministrze, mam do pana pytania:</u>
<u xml:id="u-201.1" who="#GrzegorzKurczuk">Jak jest dzisiaj w Stanach Zjednoczonych, w Niemczech lub w Szwecji - bo to kraje nam bliższe - czy tam również zniesiono wszelkie opodatkowania spadkowe? Z tego, co wiem, to chyba nie. Więc dlaczego my to czynimy? Jak się ma do tego to, co nazwałbym sprawiedliwością społeczną? Bo ta przewiduje przecież działania idące w kierunku chociaż częściowego okiełznania żywiołowego narastania wielkich różnic majątkowych. Czy nie należałoby pomyśleć chociażby o jakiejś granicy, powyżej której wprowadziłoby się opodatkowanie minimalne lub większe, w zależności od wielkości dziedziczonej fortuny? Natomiast jeśli chodzi o taki zupełny luz, tak to określę, po prostu się z tym totalnie nie zgadzam i myślę, że większość posłów chyba to rozumowanie podzieli. Tak nie może być. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-202.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Podatek od spadków i darowizn oraz podatek od czynności cywilnoprawnych jest dochodem własnym gminy. Chcę zapytać, ile z tego tytułu było wpływów podatkowych dla gminy w 2005 r., a ile będzie ubytków w wyniku wprowadzenia rozwiązań rządowych w 2007 r.?</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#TadeuszTomaszewski">Drugie pytanie. Jeden z wniosków mniejszości zgłoszonych przez Platformę Obywatelską idzie dalej, chodzi w przypadku spadków i darowizn o zwolnienie kolejnej grupy. Jakie będą m.in. także w wyniku ewentualnego przyjęcia tego rozwiązania ubytki dla gmin?</u>
<u xml:id="u-203.2" who="#TadeuszTomaszewski">Trzecie pytanie dotyczy sposobu przeprowadzenia tego, czyli procedury. Czy pana zdaniem wprowadzenie tej procedury, kontaktu bezpośredniego obywatela, który przekazuje swoją darowiznę, z urzędem skarbowym opisanym w ustawie, stwarza szansę, iż po pierwsze, będzie większa przejrzystość życia związanego z przekazywaniem spadków i darowizn? Po drugie, czy w wyniku tego postępowania również będą jakieś ewentualne dodatkowe dochody dla budżetu państwa?</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Marek Wikiński, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#MarekWikiński">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#MarekWikiński">Panie Ministrze! Mam pytanie. Zgłosiłem wniosek mniejszości zmniejszający opłatę od umów pożyczki między osobami obcymi z 2% do 1%. Proszę powiedzieć, jakie będą przy ewentualnym przyjęciu tego wniosku mniejszości ubytki w budżetach samorządowych. Pytam o to, dlatego że na niedawno zakończonym posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych dowiedzieliśmy się, że rząd Rzeczypospolitej w noweli ustawy Prawo bankowe... W przypadku przyjęcia tejże nowelizacji z samej tylko fuzji Banku Pekao SA i BPH utraci 270 mln zł jedna polska gmina, Kraków. A jeżeli zostaną potwierdzone obawy, które dzisiaj przedstawiał pierwszy zastępca prezesa Narodowego Banku Polskiego, przewodniczący Komisji Nadzoru Bankowego, że śladem UniCredito i Pekao SA pójdą inne banki zagraniczne w Polsce, ubytki te mogą sięgać już nie setek milionów złotych, a miliardów złotych. Czemu przy jednej sprawie rząd otwiera wrota, a przy innej, tak istotnej, żeby likwidować szarą strefę, żeby był obrót i pożyczki były udzielane legalnie przez osoby fizyczne, żeby choć symboliczna opłata od tych czynności wpływała do budżetów samorządowych... Czemu państwo tutaj nawet dziureczki nie chcecie zrobić, żeby to było uczciwiej robione przez Polaków? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-206.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Michał Wojtkiewicz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#MichałWojtkiewicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#MichałWojtkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam jedno pytanie, chyba trochę prostsze. Dlaczego tak ważne, przy całkowitym zwolnieniu od podatku dla osób najbliższych, które przewiduje ta ustawa, jest to, że należy powyżej kwoty 9637 zł zgłaszać fakt nabycia spadku organom podatkowym? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#KrystynaSkowrońska">W związku z wystąpieniem pana posła Kurczuka i pana posła Wikińskiego chciałabym panu ministrowi zadać następujące pytania.</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#KrystynaSkowrońska">Panie Ministrze! Czy prawdą jest, że dochody od lokowanych oszczędności do wprowadzenia podatku Belki były wolne od podatku, tam się to nie nakładało i uzyskane z tego tytułu przychody w formie odsetek nie były opodatkowane, nie sumowały się do dochodów osób fizycznych?</u>
<u xml:id="u-209.2" who="#KrystynaSkowrońska">Po drugie, czy dochody kapitałowe na giełdzie, jeśli chodzi o akcje i dywidendę, nie były wcześniej opodatkowane? To stanowiło określone przychody. Wyjaśniając. Chcieliśmy, aby w pierwszej grupie podatkowej nie było takiej sytuacji, że bardzo często osoby, których nie stać, nie mogą tego podatku zapłacić. Interesującą propozycją jest... Chcielibyśmy zapytać, jak dużo byłoby osób, które przekazują majątek w wysokości 1 mln zł. Czy rząd ma taką informację, jaka to grupa?</u>
<u xml:id="u-209.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-209.4" who="#KrystynaSkowrońska"> Bo na przestrzeni tego interesujące jest zaproponowane rozwiązanie, że jedna osoba mogłaby innej w pierwszej grupie podatkowej przekazać majątek, czyli spadek, darowiznę, w wysokości 1 mln zł. Dziękuję bardzo. </u>
<u xml:id="u-209.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-210.1" who="#MarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-210.2" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana Jarosława Nenemana, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
<u xml:id="u-210.3" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Jeśli chodzi o część pytań, bardzo burzliwie i długo dyskutowaliśmy nad tym już podczas obrad komisji. Postaram się odpowiedzieć na pytania, które państwo zadali teraz. Na niektóre odpowiedzi będą takie, jakie były poprzednio.</u>
<u xml:id="u-211.1" who="#JarosławNeneman">Pytanie, dlaczego nie opodatkowaliśmy tzw. zapisu naddziałowego. Myślę, że nie ma sensu tego podatkować. Pieniądze z tego nieduże, a uciążliwość spora.</u>
<u xml:id="u-211.2" who="#JarosławNeneman">Pytanie pana posła Szrajbera, czy będą ułatwienia dla podatników. Będą. Sam fakt, że nie trzeba płacić podatku, jak myślę, jest sporym ułatwieniem.</u>
<u xml:id="u-211.3" who="#JarosławNeneman">Było pytanie pana posła Siedlaczka dotyczące uszczuplenia dochodów. To pytanie się przewijało, zdaje się, jeszcze w jednej wypowiedzi. Otóż, proszę państwa, szacujemy, że w wersji przyjętej przez rząd będzie to ok. 190 mln zł. Dochody z tego tytułu w roku 2005 wyniosły 250 mln złotych.</u>
<u xml:id="u-211.4" who="#JarosławNeneman">Na pytanie, ile będzie kosztowało rozszerzenie tego na całą pierwszą grupę czy też na część pierwszej grupy, na rodzeństwo, nie potrafię odpowiedzieć, ale można się domyślać, że będzie to wynosiło między 190 a 250, taki jest ten rząd wielkości.</u>
<u xml:id="u-211.5" who="#JarosławNeneman">Odnośnie do kompensaty dochodów dla samorządów. Muszę powiedzieć, że jest to specyficzna debata, bo normalnie minister finansów broni każdej złotówki; to jest złotówka budżetowa. Tym razem będę tu bronił złotówek, które nie są dochodem budżetu, tylko dochodem samorządu, ale to też tak trzeba, dlatego że nie sztuka jest dzielić nie swoje pieniądze. Mogę powiedzieć w ten sposób. Dochody budżetów, dochody jednostek samorządu terytorialnego, a w tym przypadku gmin, w roku przyszłym będą istotnie wyższe niż w tym roku, co wynika ze zmian systemowych, a dokładnie z jednej zmiany, która zdarzyła się już jakiś czas temu. Mianowicie od przyszłego roku nie będzie już ulgi remontowej. Precyzyjniej. Podatkowe konsekwencje likwidacji ulgi podatkowej zwiększonymi dochodami objawią się już w przyszłym roku. Szacujemy, że uzysk dla gmin, bo chodzi o gminy, nie ma co zasłaniać się powiatem, wyniesie ok. 1 mld zł. Jeśli zsumujemy wszystko, co gminy tracą w różnych miejscach... Bo to nie wszystko. Rząd przyjął jeszcze ustawę o opłatach lokalnych, o podatkach lokalnych. Będzie tam także kwestia podatku od psa, który to podatek zresztą zostanie zastąpiony opłatą, również kwestia podatku od samochodów o dopuszczalnej masie całkowitej 3,5 tony. Jeśli zatem zebralibyśmy wszystkie ustawy podatkowe, które w jakiś sposób dotykają samorządu, gmin, to i tak gminy są na plusie. A więc nie stanowi to zagrożenia, że gminy będą musiały wycofywać się z pewnych działań. Oczywiście nie oznacza to, że zachęcam państwa do takiej radośniejszej twórczości, żeby te pieniądze gminom zabierać, bo pieniądze w gminie są jak najbardziej potrzebne.</u>
<u xml:id="u-211.6" who="#JarosławNeneman">Co do lepszej współpracy organów, myślimy nad tym i będą też, może już całkiem niedługo, a może jeszcze trochę później, pewne działania po stronie administracji, reorganizacja administracji podatkowej. Myślę, że będzie to okazja, żeby na ten temat podyskutować.</u>
<u xml:id="u-211.7" who="#JarosławNeneman">Było pytanie dotyczące zwiększenia opodatkowania. Nie będzie zwiększenia opodatkowania. Nigdzie w tych propozycjach tego nie przewidujemy.</u>
<u xml:id="u-211.8" who="#JarosławNeneman">Pytanie pana posła Kurczuka odnośnie do opodatkowania w innych krajach. To interesujące pytanie. Pan oczywiście doskonale wie, że w innych krajach istnieją podatki od spadków i są one wysokie, często o wiele wyższe niż w Polsce.</u>
<u xml:id="u-211.9" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Kurczuk: Właśnie. Dlaczego my odchodzimy?)</u>
<u xml:id="u-211.10" who="#JarosławNeneman">Oczywiście, można by argumentować, dlaczego tam są, a dlaczego u nas nie powinno być, bo rozumiem, że o to chodzi. Można znaleźć argument i w tę stronę, i w drugą stronę. Można powiedzieć, że skoro jesteśmy społeczeństwem na dorobku, to zależy nam, żeby majątek przechodził z pokolenia na pokolenie, zwłaszcza że takich majątków w amerykańskim stylu nie mamy jeszcze wiele. Rozumiem, że to pytanie było powiązane z poprawką, którą pan poseł Wikiński zapowiadał i o której pani posłanka mówiła, to w tym kierunku idzie. Przedłożenie rządowe tej poprawki nie zawiera, nie zawiera tego ograniczenia do miliona złotych. Mogę powiedzieć, że z zainteresowaniem przyjąłem tę poprawkę, bo ona ma swoje uzasadnienie w tym duchu, o którym pan poseł mówił. Ważne jest tylko, żeby ona była możliwie jasno sprecyzowana i żeby podatek, o którym będzie mowa, był możliwie niski, bo nie sztuka zrobić wysoki podatek. Sztuką jest wziąć z tego pieniądze i sztuką jest, żeby ten wysoki...</u>
<u xml:id="u-211.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale dzisiaj... od 3 do 9% proponujemy.)</u>
<u xml:id="u-211.12" who="#JarosławNeneman">...podatek nie powodował zachowań, których chcielibyśmy uniknąć. A jeśli zrobilibyśmy podatek od spadku w wysokości 90%, ustawodawca może wszystko, to mogę panu zagwarantować, że podatnicy, którzy mają miliony do przekazania, zainwestują setki tysięcy, a może też i inne miliony, żeby tego uniknąć: za pomocą fundacji, za pomocą przenoszenia tego majątku, za pomocą obrotu ziemią rolną, są na to sposoby. Nie ma sensu w to się bawić. Jeśli chcemy wziąć pieniądze, to mówię, lepiej ustalić rozsądny limit, limit miliona złotych wydaje mi się dość rozsądny, i żeby stawka podatku nie była wysoka, żeby nie kombinować.</u>
<u xml:id="u-211.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Proponujemy 3%.)</u>
<u xml:id="u-211.14" who="#JarosławNeneman">Pytanie dalsze. Wraca sprawa, pani poseł też w swoim wystąpieniu mówiła na temat 2-procentowego podatku od pożyczek. Na ten temat dyskutowaliśmy podczas pierwszego czytania, dyskutowaliśmy w komisji. Podczas obrad komisji sugerowałem, że - zgadzam się z tą myślą - nie ma co ze zwykłych obywateli, to znaczy takich, jak my tutaj, normalnych, zwykłych ludzi robić ludzi, którzy popełniają wykroczenia skarbowe, dlatego że ktoś komuś 2 tys. pożyczył i nie zarejestrował, nie zapłacił. Moim zdaniem byłoby to lepszym kierunkiem, niż obniżanie tej opłaty, którą notabene rzadko płacą osoby fizyczne, najczęściej płacą podmioty gospodarcze, bo jeśli prowadzimy działalność gospodarczą, to wtedy każde pieniądze powinny być zarejestrowane, zresztą podmioty też są zainteresowane, żeby mogły z tych pieniędzy dobrze się wyliczyć.</u>
<u xml:id="u-211.15" who="#JarosławNeneman">W przypadku osób fizycznych, moim zdaniem, warto by podnieść ten limit, który jest dzisiaj, 1000-złotowy, wyżej, w naszym codziennym życiu te pożyczki kilkusetzłotowe teraz są wolne, chyba że kumulują się powyżej 1000 zł, żeby je wyjąć, bo z tego fiskus nie ma pieniędzy, a to, o czym pani mówiła, oczywiście, ma znaczenie, jeśli komuś pożycza się pieniądze, dobrze jest mieć na to papier. Powstaje taki dysonans, bo papier niby mamy, gość nie płaci, ale nie zapłaciliśmy od tego podatku. Teraz ludzie nie wiedzą, czy mogą z tym iść do sądu, czy nie mogą. Myślę, że to tędy droga. Zostawiłbym te 2%, to nie są duże pieniądze. Trzeba powiedzieć, że pieniądze nie są duże, przy tych pieniądzach, jak mówimy, ze spadków i darowizn możemy mieć 190 mln zł ubytku. To dochody w 2004 r. czy 2005 r., mogę się mylić, wyniosły 41 mln zł, z tych 2%. Jeśli z 2% zrobilibyśmy 1%, byłoby ok. 20 mln zł.</u>
<u xml:id="u-211.16" who="#JarosławNeneman">Myślę, że na najważniejsze pytania państwu odpowiedziałem.</u>
<u xml:id="u-211.17" who="#JarosławNeneman">Pani poseł pytała o opodatkowanie podatkiem Belki dochodów kapitałowych, to były pytania retoryczne. Nie potrafię powiedzieć, ile osób powyżej miliona złotych, nie mamy takich danych. Oczywiste jest, że takich podatników byłoby niewielu, ale kwoty byłyby spore. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#MarekKotlinowski">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#MarekKotlinowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-212.3" who="#MarekKotlinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-212.4" who="#MarekKotlinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-212.5" who="#MarekKotlinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o opłacie skarbowej (druki nr 737 i 935).</u>
<u xml:id="u-212.6" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Ożoga.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#StanisławOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o opłacie skarbowej.</u>
<u xml:id="u-213.1" who="#StanisławOżóg">Sejm na 22. posiedzeniu w dniu 21 lipca 2006 r., zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych celem jego rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu tego projektu na posiedzeniu w dniu 7 września 2006 r. wnosi: Wysoki Sejm uchwalić raczy załączony projekt ustawy. Komisja zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawia na żądanie wnioskodawców cztery wnioski mniejszości.</u>
<u xml:id="u-213.2" who="#StanisławOżóg">Projekt ustawy o opłacie skarbowej przewiduje ograniczenia przedmiotu opłaty skarbowej wyłącznie do czynności z zakresu administracji publicznej. Zakłada się również zapewnienie ekwiwalentności opłaty skarbowej przez ściślejsze powiązanie jej wysokości z pracochłonnością i kosztami, które powstają po stronie organu lub podmiotu, który wykonuje czynności podlegające opłacie skarbowej. W efekcie powyższego, porównując z obowiązującymi uregulowaniami, w katalogu przedmiotów opłaty skarbowej nie znalazły się podania i załączniki do podań, weksle oraz dokumenty zawierające oświadczenie woli poręczyciela. W przypadku dokumentów stwierdzających udzielenie pełnomocnictwa lub prokury obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej ograniczono wyłącznie do tych dokumentów, które składane są w sprawach z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym. W konsekwencji wyeliminowania możliwości zapłaty opłaty skarbowej znakami opłaty skarbowej i urzędowymi blankietami wekslowymi ograniczeniu ulegną koszty funkcjonowania państwa przez zmniejszenie wydatków budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego związanych z drukiem i dystrybucją tych znaków wartościowych. Generalnie projekt jest neutralny dla budżetu gmin lub nieznacznie zwiększy wpływy do tych budżetów. Spowoduje on zmniejszenie wydatków budżetu państwa o ok. 22,6 mln zł.</u>
<u xml:id="u-213.3" who="#StanisławOżóg">Po pierwszym czytaniu, które odbyło się w dniu 21 lipca, jak wspomniałem, projekt został skierowany do prac w Komisji Finansów Publicznych. Komisja przyjęła poszczególne artykuły ustawy bez wprowadzania zmian do propozycji rządowej oraz załącznik do ustawy wraz z jedną poprawką.</u>
<u xml:id="u-213.4" who="#StanisławOżóg">Dyskusję wywołał art. 11 projektu, zawierający zobowiązanie organów administracji publicznej do przekazywania właściwemu organowi podatkowemu comiesięcznej informacji o przypadkach nieuiszczenia opłaty skarbowej od wykonywanych przez nie czynności podlegających opłacie skarbowej. Mając na względzie koszty, jakie może wywołać stosowanie tego przepisu w praktyce, zaproponowano jego wykreślenie i jednocześnie wprowadzenie do projektu przepisu uzależniającego podjęcie działań przez organy administracji publicznej od wcześniejszego uiszczenia należnej opłaty skarbowej. Po dyskusji komisja nie zaaprobowała tego rozwiązania. Należy mieć bowiem na uwadze dwa aspekty. Pierwszy, że rozwiązanie takie wymagałoby stosownych zmian w przepisach proceduralnych, tj. Kodeksie postępowania administracyjnego i Ordynacji podatkowej. Obecnie przepisy te uzależniają jedynie rozpatrzenie podania od uiszczenia opłaty skarbowej, natomiast zgłoszona propozycja wymagałaby rozszerzenia tych regulacji na czynności urzędowe, zaświadczenia i zezwolenia. Drugi aspekt dotyczy kosztów takiego rozwiązania, gdyż wiązałoby się ono z koniecznością poniesienia przez organ administracji publicznej opłat pocztowych związanych z wzywaniem do zapłaty opłaty skarbowej i następnie odmową wydania zaświadczenia lub zezwolenia z powodu braku tejże opłaty skarbowej. Ta propozycja została zgłoszona jako wniosek mniejszości.</u>
<u xml:id="u-213.5" who="#StanisławOżóg">Poprawki zgłoszone do załącznika do projektu komisja rozpatrzyła odrębnie.</u>
<u xml:id="u-213.6" who="#StanisławOżóg">Komisja przyjęła jedną poprawkę, skreślając w części drugiej załącznika ust. 21, określający wysokość opłaty należnej od zaświadczenia potwierdzającego zwolnienie od podatku od samochodów lub potwierdzającego zapłatę tego podatku, jako zawierający odwołanie do jeszcze nieobowiązującej ustawy o podatku samochodowym. Komisja odrzuciła wszystkie wnioski o zmianę stawek opłaty skarbowej w I części załącznika w: ust. 1 - od sporządzenia aktu małżeństwa - zastąpienie stawki 84 zł stawką 75 zł lub 50 zł (zgłoszone jako wniosek mniejszości), ust. 8 - od decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu - zastąpienie stawki 107 zł stawką 100 zł, ust. 12 pkt 1 lit. a - od decyzji o przeniesieniu praw i obowiązków wynikających z wydawanych na podstawie przepisów o ochronie środowiska i przepisów o odpadach pozwoleń na wprowadzenie substancji i energii do środowiska w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, z zastrzeżeniem lit. b - zastąpienie stawki 1023 zł stawką 500 zł (zgłoszone jako wniosek mniejszości), ust. 16 - od potwierdzenia zarejestrowania podatnika podatku od towarów i usług jako podatnika VAT czynnego lub podatnika VAT zwolnionego - zastąpienie stawki 170 zł stawką 100 zł (zgłoszone też jako wniosek mniejszości).</u>
<u xml:id="u-213.7" who="#StanisławOżóg">Komisja odrzuciła również wniosek o wykreślenie w części III załącznika przepisu ust. 39, określającego stawkę opłaty od zezwolenia wydawanego na usunięcie drzew lub krzewów osobom fizycznym na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej w wysokości 20 zł. Wymóg uzyskania wyżej wymienionego zezwolenia nakłada przepis art. 83 ustawy o ochronie przyrody. Przy uwzględnieniu wniosku o wykreślenie ust. 39 rozszerzeniu powinien ulec katalog zezwoleń zwolnionych od opłaty skarbowej zawarty w kol. 4 w ust. 45 w części III załącznika, po to, żeby przedmiotowe zezwolenie nie podlegało opłacie skarbowej na zasadach ogólnych według stawki określonej w ust. 45 w części III załącznika, to jest w wysokości 82 zł.</u>
<u xml:id="u-213.8" who="#StanisławOżóg">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz podkreślam: Komisja Finansów Publicznych prosi Wysoką Izbę o przyjęcie powyższego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#MarekKotlinowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-214.2" who="#MarekKotlinowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-214.3" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Stawiarskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#JarosławStawiarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić opinię w sprawie rządowego projektu ustawy o opłacie skarbowej (druki nr 737 i 935).</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#JarosławStawiarski">Powyższy projekt zakłada ograniczenie przedmiotu opłaty skarbowej wyłącznie do czynności wykonywanych przez organa administracji publicznej oraz pozwoli na powiązanie jej wysokości z kosztami organu administracji publicznej, który wykonuje czynności administracyjne. Najważniejsze zmiany wynikające z tegoż projektu to wykreślenie podań i załączników do podań z katalogu przedmiotów opłaty skarbowej. Projekt zakłada również zniesienie opłaty skarbowej od weksli i dokumentów zawierających oświadczenie woli poręczyciela jako niezwiązanych z działaniem z zakresu administracji publicznej. Następna zmiana to objęcie dokumentów stwierdzających udzielenie pełnomocnictw lub prokury - tylko tych, które są składane w sprawach z zakresu administracji publicznej i w postępowaniu sądowym. Wśród kolejnych zmian jest zwolnienie z opłaty skarbowej spraw dotyczących rent strukturalnych i zmiana momentu powstania obowiązku zapłaty opłaty skarbowej (na datę zgłoszenia lub złożenia wniosku o dokonanie czynności urzędowej).</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#JarosławStawiarski">Następną zmianą porządkującą jest wprowadzenie upoważnienia dla rad gmin do zarządzania poboru opłaty skarbowej w drodze inkasa (to jest pewnego rodzaju nowelizacja). Kolejna zmiana to zobowiązanie organów administracji publicznej do przekazywania właściwemu organowi podatkowemu comiesięcznej informacji o przypadkach nieuiszczenia należnej opłaty skarbowej, by w ten sposób skuteczniej egzekwować tę opłatę skarbową. W ramach następnej zmiany chodzi o eliminację zapłaty opłaty skarbowej znakami tej opłaty oraz przy użyciu urzędowych blankietów wekslowych, by dostosować tę opłatę do uregulowań w zakresie podpisu elektronicznego. Jedną z ważniejszych zmian jest też poszerzenie katalogów poszczególnych przedmiotów opłaty skarbowej (te katalogi są wymienione w obszernym załączniku).</u>
<u xml:id="u-215.3" who="#JarosławStawiarski">Reasumując, przedmiotowa ustawa kończy ostatni etap reformy systemu podatkowego w zakresie obejmującym regulacje prawne dotyczące opłaty skarbowej. W związku z tym klub Prawa i Sprawiedliwości w pełni popiera powyższy projekt ustawy, ale chciałbym na ręce pana marszałka złożyć 4 poprawki, które tak naprawdę są poprawkami porządkującymi, technicznymi i dotyczą załącznika do ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej przedłożyć Wysokiej Izbie opinię w sprawie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o opłacie skarbowej zawartego w druku nr 935.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#KrystynaSkowrońska">Ten projekt ustawy był w pierwszym czytaniu przedstawiany Wysokiej Izbie. Po pracach komisji zgadzamy się, że jest to zakończenie drugiego etapu reformy dotyczącej opłaty skarbowej. Wskazano w tym projekcie, i podnosiłam to w trakcie pierwszego czytania, ustalenia wysokości opłat skarbowych jako opłat ekwiwalentnych. W dalszym ciągu pozostajemy tutaj przy stanowisku, że tak naprawdę tego badania dotyczącego ekwiwalentności tej opłaty nie przeprowadzono, ale po całej procedurze dotyczącej tej ustawy w Komisji Finansów Publicznych możemy się zgodzić z tym, że w kilku przypadkach jest trochę wyższa ta opłata niż nam się wydaje, a rząd niestety, przykro mi, nie potrafił uzasadnić, skąd taka wysokość opłaty. Stąd pewno są wnioski mniejszości, które zresztą ja również składałam.</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#KrystynaSkowrońska">Ale chcemy powrócić do jednej sprawy. Wyjątkowo zbulwersował nas zapis dotyczący załącznika do projektu ustawy, załącznika dookreślającego wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki tej opłaty oraz zwolnienia. I powracam znowu do ust. 39 w części III. Jest tutaj zapis dotyczący zezwolenia na usuwanie drzew lub krzewów przez osoby fizyczne na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Opłata wynosi nie, jak mówił poseł sprawozdawca, 20 zł, ale 25 zł. I, panie ministrze, w tym przypadku jest naszą intencją usunięcie tego przepisu. Stosowną poprawkę do tego przedłożenia złożymy, niemniej mam do pana ministra następujące pytanie już w trakcie składania opinii.</u>
<u xml:id="u-217.3" who="#KrystynaSkowrońska">Otóż jak to jest z tą opłatą za wycinanie drzew prywatnych? Ja rozumiem: ochrona przyrody, pomniki przyrody, drzewa wieloletnie, ale na przykład drzewa owocowe na prywatnych parcelach, u prywatnych właścicieli? A kuriozum, tego nie było: w ustawie, tam, gdzie się mówi o ochronie przyrody, nie ma niestety krzewów. Jeżeli chodzi dzisiaj o opłatę i jej wysokość, bo pan minister mówił, że powinna być ta opłata ekwiwalentna, to chciałabym powiedzieć, że za krzew, jeżeli kupujemy u ogrodnika, płacimy niekiedy znacznie mniej niż za ten krzew, który mógł być zniszczony, a będzie wycięty w moim, pana ministra czy kogokolwiek z państwa ogrodzie, u jakiegokolwiek mieszkańca. A więc ta opłata jest na pewno nieekwiwalentna, jeżeli mówimy o krzewie. Jeżeli chciano tutaj uściślić: dotyczące drzew, i wskazać - a w tej ustawie nie mówi się, jakie są to drzewa, i nie ma żadnego odesłania do ustawy o ochronie przyrody - to w jaki sposób będziemy mierzyć, nie wiem, średnicę, objętość drzewa, obwód, wiek drzewa? Nie mamy tutaj żadnego kryterium. Czyli tak naprawdę w dalszym ciągu jest duża niedoskonałość tego zapisu, jeżeli 25 zł to ma być piękna grusza 20-letnia, 30-letnia, z której po ścięciu mamy jeszcze określony pożytek, i takie drzewko, które ma 2 lata. Czy to będzie, powiedziałabym, jodła 50-letnia w ogrodzie, czy na obrzeżach dużej posesji, czy to będzie drobne drzewko, mały świerk, czy to będzie niewielka krzewinka - to wszystko wyceniono na 25 zł. Jeżeli już taką opłatę chce się wprowadzać, to na pewno ta opłata nie jest ekwiwalentna, co, mam nadzieję, panu ministrowi udowodniłam.</u>
<u xml:id="u-217.4" who="#KrystynaSkowrońska">Jeżeli nasza poprawka nie przejdzie, to będziemy starali się tak zapisać, aby nie było w tej ustawie tego, co nazywamy: śmiechu warte, i aby można było prawo normalnie stosować i normalnie egzekwować.</u>
<u xml:id="u-217.5" who="#KrystynaSkowrońska">W związku z tym chciałabym powiedzieć, że co do innych rozwiązań poprzemy przedłożenie zawarte w sprawozdaniu, ale pozwalamy sobie taką poprawkę złożyć, a panu ministrowi zwrócić uwagę na problem. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-217.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-218.1" who="#MarekKotlinowski">Uprzejmie proszę o zabranie głosu pana posła Marka Wikińskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#MarekWikiński">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-219.1" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Tak się składa, że moja przedmówczyni, za co jej serdecznie dziękuję, była łaskawa poprzeć poprawkę Sojuszu Lewicy Demokratycznej przy ustawie o podatku od spadków i darowizn, więc, że tak powiem, chcąc się zrewanżować szanownej pani poseł Skowrońskiej, jedno zdanie wyjaśnienia, ponieważ ten temat w moim mieście, w Radomiu, ostatnio wnikliwie analizowałem. Otóż wydanie zezwolenia na usunięcie krzewów jest wymagane. Ono, tak jak pani poseł mówiła, kosztuje, mówiąc szczerze, niewielkie pieniądze w porównaniu do sankcji karnej, jaką trzeba opłacić w przypadku wycięcia krzewów bez tegoż zezwolenia. W mieście Radomiu to jest ponad 600 zł za metr kwadratowy. Sprawdziłem również, po naszej bardzo wnikliwej, burzliwej i jakże interesującej dyskusji w Komisji Finansów Publicznych, że jeśli chodzi o drzewa owocowe, bez względu na wiek, także wspomnianą 25-letnią gruszę, nie wymaga się zezwolenia na jej wycięcie, możemy ją wyciąć. Co innego, jeżeli chodzi o wspomniany modrzew czy świerk. Jeżeli wiek tych drzew przekracza 5 lat, jest wymagane zezwolenie, a w przypadku, nie daj Boże, wycięcia bez zezwolenia stawki karne idą w dziesiątki, a nawet setki tysięcy złotych. Tyle tytułem wyjaśnienia mojej koleżance z Komisji Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-219.2" who="#MarekWikiński">A teraz co do rządowego projektu ustawy o opłacie skarbowej.</u>
<u xml:id="u-219.3" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Są takie projekty ustaw, które nie budzą emocji politycznych. Takim właśnie projektem rządowym jest projekt ustawy o opłacie skarbowej. Projekt przygotowany bardzo kompetentnie przez Ministerstwo Finansów. Po zgłoszeniu pewnych konkretnych poprawek, które sobie omówiliśmy w Komisji Finansów Publicznych, choćby wspomnę kwestię opłaty dotyczącej przychodów z podatku od samochodów, której to ustawy jeszcze Wysoka Izba nie uchwaliła, po usunięciu tego z tekstu ustawy w zasadzie można powiedzieć, że jest to projekt, który systematyzuje sytuację, w niewielkim stopniu podwyższa niektóre opłaty. Ten projekt, oczywiście po uwzględnieniu wniosków mniejszości, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w całości popiera. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-220.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Renatę Rochnowską, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o opłacie skarbowej z druku nr 737.</u>
<u xml:id="u-221.1" who="#RenataRochnowska">W dniu 21 lipca 2006 r. Sejm przeprowadził pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o opłacie skarbowej i skierował go do Komisji Finansów Publicznych celem rozpatrzenia. Komisja szczegółowo rozpatrzyła projekt nowej ustawy na swym posiedzeniu w dniu 7 września 2006 r. W sprawie tego rządowego projektu ustawy Biuro Analiz Sejmowych przygotowało opinię, która została posłom udostępniona.</u>
<u xml:id="u-221.2" who="#RenataRochnowska">Wejście w życie nowej ustawy zakończy proces reformy systemu podatkowego w zakresie obejmującym regulacje prawne dotyczące opłaty skarbowej. Jest to reforma bardzo znacząca dla obywateli, szczególnie w zakresie likwidacji obowiązku zapłaty opłaty skarbowej od podań i załączników. Zwalnia się również opłaty wekslowe z tytułu wyrażenia woli poręczenia i inne.</u>
<u xml:id="u-221.3" who="#RenataRochnowska">Właśnie obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej od każdego podania, a nawet odwołania był często wykorzystywany przez urzędy do pozostawiania tych pism bez rozpoznania, pod pretekstem, że obywatel - petent nie uiścił opłaty skarbowej od podania na przykład w terminie, zgodnie z wezwaniem, jakie ten obywatel otrzymał z urzędu. Niewielu obywateli wiedziało, że obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej nie ma żadnego wpływu na skuteczność złożonego przez nich odwołania w sprawie odwołania lub możliwość załatwienia ich sprawy. Chodzi o sytuację, gdy obywatel dowiadywał się w urzędzie, że na swoje podanie lub odwołanie nie otrzyma żadnej pisemnej odpowiedzi, a to dlatego, że co prawda opłatę w wysokości 5 zł uiścił, tylko że jeden dzień po 7-dniowym terminie, który mu organ wyznaczył w piśmie wzywającym do uzupełnienia braków formalnych, i to pod rygorem pozostawienia podania bez rozpoznania.</u>
<u xml:id="u-221.4" who="#RenataRochnowska">Dobrze więc się stało, że przy okazji reformy systemu zrezygnowano z pobierania opłat od praktycznie każdego pisma, które obywatel składał w urzędzie. Znany jest mi przypadek, gdy urzędniczka w biurze podawczym urzędu gminy zażądała od radnej rady gminy naklejenia znaczka opłaty skarbowej na skierowanym do wójta piśmie, w którym radna prosiła wójta o wyjaśnienie sprawy niebędącej jej sprawą osobistą. Od takiego interwencyjnego pisma zdaniem urzędniczki radna winna była uiścić opłatę w wysokości 5 zł.</u>
<u xml:id="u-221.5" who="#RenataRochnowska">Reforma ułatwi również prowadzenie korespondencji urzędowej z innymi urzędami za pomocą poczty elektronicznej. Treść przepisów ustawy nie budziła więc podczas prac komisji większych sporów. Dyskusja rozgorzała jedynie wokół potrzeby pozostawienia w ustawie art. 11, który nakazuje urzędom składanie miesięcznych informacji do urzędu skarbowego o osobach, które nie wywiązały się ze swego obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej.</u>
<u xml:id="u-221.6" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Największą dyskusję na posiedzeniu komisji toczono na temat wysokości stawek opłat skarbowych, które są bardzo zróżnicowane i sięgają nieraz kwot kilkusetzłotowych. Stawki opłat umieszczone są w załączniku do ustawy i zgrupowane są w czterech grupach. W części I przedmiotem opłaty skarbowej są czynności urzędowe, w części II przedmiotem są zaświadczenia, w części III koncesje, a w części IV dokumenty.</u>
<u xml:id="u-221.7" who="#RenataRochnowska">Można toczyć spory, czy w konkretnym przypadku właściwa stawka opłaty powinna wynosić 100 czy 170 zł albo czy za akt małżeństwa należy pobierać 84 zł, czy może 50 zł. Naszym zdaniem to zależy od konkretnego przypadku. Dla ludzi pragnących się pobrać różnica 34 zł nie stanowi problemu. Na ślub ludzie wydają znacznie większe sumy. Co innego jednak, gdy pobieramy opłatę od decyzji w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego. Wtedy te 10 zł nie jest dużą opłatą, budzi jednak opory jej sens. Z kolei uważamy, że zbyt łatwo się w naszym kraju zgadzamy na wycinanie drzew i krzewów. Tutaj służby ochrony środowiska stosują często taktykę przymykania oczu dla swoich, a surowego urzędu dla zwykłych ludzi chcących wyciąć drzewo, którego wycięcie nie stanowi zagrożenia dla ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-221.8" who="#RenataRochnowska">Zdajemy sobie sprawę z tego, że obojętnie jak ustalimy wysokość stawek, zawsze będą one budzić wątpliwości i spory. Jesteśmy jednak za samą ideą reformy systemu i za tą ustawą. Dlatego głosować będziemy za jej przyjęciem.</u>
<u xml:id="u-221.9" who="#RenataRochnowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie chciałabym powiedzieć, iż również, podobnie jak poseł Wikiński, zainteresowałam się sprawą wycinki drzew i krzewów. Pan poseł Wikiński wyjaśnił sprawę dotyczącą drzew, natomiast w przypadku wycinki krzewów ustawa o ochronie przyrody interpretuje to w ten sposób, że zgodę na wycinanie krzewów należy uzyskać dopiero wtedy, kiedy powierzchnia gruntu zajęta przez te krzewy...</u>
<u xml:id="u-221.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
<u xml:id="u-221.11" who="#RenataRochnowska">Czy mogłabym skończyć?</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#MarekKotlinowski">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#RenataRochnowska">...wynosi kilka metrów kwadratowych, dokładnie nie pamiętam, 6 czy 7 metrów kwadratowych, czyli to nie dotyczy pojedynczych krzewów. I jeszcze jest taki wyjątek, że jeżeli w miejsce krzewu wyciętego - bo często się zdarza, że ten krzew jest nieużyteczny, po prostu usycha czy ewentualnie ktoś chce sobie go zmienić na inny - następuje wymiana, podmiana krzewu na inny i następuje nowe nasadzenie, nie trzeba w ogóle zgody i nie uiszcza się żadnych dodatkowych opłat z tego tytułu. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Halinę Murias, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#HalinaMurias">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt wystąpić w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin w sprawie projektu ustawy o opłacie skarbowej (druk nr 737 i druk nr 935).</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#HalinaMurias">Rządowy projekt ustawy zmierza do ograniczenia przedmiotów opłaty skarbowej wyłącznie do czynności wykonywanych przez organy administracji publicznej oraz zapewnienia ekwiwalentności tej opłaty. Obowiązująca ustawa obejmuje swoim zakresem podania i załączniki do podań, czynności urzędowe dokonywane na podstawie zgłoszenia lub na wniosek zainteresowanego, zaświadczenia i zezwolenia wydawane na wniosek zainteresowanego, a także wymienione w ustawie dokumenty.</u>
<u xml:id="u-225.2" who="#HalinaMurias">Jak wiemy, wpływy z opłat stanowią dochód własny budżetów gmin, więc dla tych jednostek - dla jednym ma to większe znaczenie, dla innych mniejsze -jest to ważna kwestia. Wykreślenie podań i załączników do podań z katalogu dokumentów podlegających opłacie skarbowej ułatwi wnoszenie ich drogą elektroniczną. Obecnie jest problem ze ściągalnością opłaty skarbowej, gdyż koszty postępowania obciążają organy administracji publicznej.</u>
<u xml:id="u-225.3" who="#HalinaMurias">Odnosząc się do tej kwestii, do zasadności zmian, należy wziąć pod uwagę to, iż zadaniem rządu i parlamentu jest ułatwić życie podmiotom, które zabiegają o zezwolenia, czy też inny dokument, zwracając się do organów administracji publicznej. Trzeba też mieć na uwadze kwestię tego, aby te procedury były jak najtańsze. Obecnie koszty ściągania opłaty skarbowej obciążają organy administracji publicznej, do których wnoszone są podania, a które nie uzyskują przy tym żadnych wpływów z tytułu opłaty skarbowej. 5 zł wynosi opłata skarbowa. Jeżeli ktoś jej nie uiści i wysyła się do niego wezwanie, to wezwanie to kosztuje. Koszt listu poleconego przekracza wysokość opłaty skarbowej, gdyż, załóżmy, wynosi 5,40. Oznacza to generowanie kosztów po stronie organu administracji publicznej.</u>
<u xml:id="u-225.4" who="#HalinaMurias">Tak więc nie do końca zadowala to, że pozostawiono przepis, który utrzymuje poprzednią zasadę, i że będą ściągane opłaty skarbowe praktycznie według dotychczasowych procedur. Nastąpiło jedynie usankcjonowanie dotychczasowych praktyk, a więc pozostają koszty i biurokracja.</u>
<u xml:id="u-225.5" who="#HalinaMurias">Należy zwrócić uwagę na załącznik do projektu ustawy, który zawiera wykaz przedmiotów opłaty skarbowej oraz stawki tej opłaty i określa zwolnienia. O tej sprawie już z tej mównicy dzisiaj mówiono. I w kontekście opłat zapisanych w załączniku można by rozpatrywać poszczególne pozycje - czy są dobrze wycenione, czy też źle. Ale uważam, że dobrze się stało, że jest zgłoszona poprawka w tej kwestii i będzie ona dyskutowana na posiedzeniu Komisji Finansów. Do tych zapisów się ustosunkujemy.</u>
<u xml:id="u-225.6" who="#HalinaMurias">Niemniej jednak pomimo różnych uchybień został ten projekt ustawy w wystarczającym stopniu przedyskutowany w komisji i wybrano wariant możliwy dzisiaj do przyjęcia. Biorąc pod uwagę to, iż są - tak jak powiedziałam - zgłoszone poprawki i będzie jeszcze dyskusja, będziemy się do nich ustosunkowywać i wówczas projekt poprzemy. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-225.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#MarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Sześciu posłów wyraziło wolę zadania pytania.</u>
<u xml:id="u-226.2" who="#MarekKotlinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zadać pytanie w dyskusji? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-226.3" who="#MarekKotlinowski">Zamykam zatem listę.</u>
<u xml:id="u-226.4" who="#MarekKotlinowski">Czas na zadanie pytania określam na 1 minutę.</u>
<u xml:id="u-226.5" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Wojciecha Ziemniaka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#WojciechZiemniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy nie ma legalnej definicji pojęć „podanie”, „załączniki do podań”. Według mnie zamieszczenie odpowiedniej definicji ułatwiłoby stosowanie ustawy. Proszę wobec tego o odpowiedź na pytanie: Dlaczego projektodawca zrezygnował z ich zamieszczenia? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zadanie pytania pana posła Krzysztofa Czarneckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#KrzysztofCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W druku nr 737 zawierającym projekt ustawy o opłacie skarbowej w art. 18 w ust. 2 zapisano, jeżeli chodzi o dochody jednostek samorządowych, że opłaty uiszczane gotówką są wpłacane na rachunek budżetu gminy, na obszarze której ma siedzibę podmiot, który dokonał czynności urzędowej albo wydał zaświadczenie lub zezwolenie. Chciałbym prosić o uszczegółowienie tego zapisu.</u>
<u xml:id="u-229.1" who="#KrzysztofCzarnecki">Druga sprawa dotyczy poprzedniego pytania. W wykazie przedmiotów opłaty skarbowej w pkt 11 określono stawki opłat. Za zaświadczenie potwierdzające brak obowiązku uiszczania podatku od towarów i usług z tytułu przywozu z terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej innego niż terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nabywanych pojazdów, które mają być dopuszczone do ruchu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wnosi się opłatę w wysokości 160 zł. Dotychczas wynosiła ona 150 zł i w myśl obowiązujących przepisów te środki finansowe szły na konto gminy, gdzie znajdowała się siedziba urzędu skarbowego. Czy ta ustawa zmienia ten zapis i te pieniądze będą trafiały do tych gmin, z których jest wnioskodawca? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#HenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem ustawy jest zniesienie obowiązku zapłaty opłaty skarbowej od podań i załączników oraz powiązanie obowiązku zapłaty opłaty skarbowej z konkretnymi czynnościami organów administracji publicznej oraz innych podmiotów, na przykład wydania zaświadczenia lub zezwolenia albo dokonania czynności urzędowej.</u>
<u xml:id="u-231.1" who="#HenrykSiedlaczek">Jak projektowana ustawa wpłynie na wielkość budżetów gmin? Jakie jest stanowisko jednostek samorządu terytorialnego wobec rządowych propozycji zmian?</u>
<u xml:id="u-231.2" who="#HenrykSiedlaczek">Zmniejszenie wpływów gmin z tytułu wykreślenia podań i załączników do podań z katalogu przedmiotów opłaty skarbowej ma zostać zrekompensowane przez podwyższenie o 5 zł stawek opłaty skarbowej należnej od podlegających tej opłacie czynności urzędowych, zaświadczeń i zezwoleń wydawanych na wniosek. Czy zwiększenie tej opłaty kosztem zlikwidowania innej jest rozwiązaniem korzystnym dla obywatela i co jest podstawą dokonania poszerzenia katalogu przedmiotów opłaty skarbowej i podziału czynności urzędowych na płatne i niepłatne? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-231.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-232.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Art. 7 mówi o zwolnieniach od opłaty skarbowej i w pkt 4 stanowi, iż zwolnione są również organizacje pożytku publicznego w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego rozumianą zgodnie z przepisami ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Natomiast w stosownym załączniku, kiedy jest mowa o zaświadczeniu o niezaleganiu z podatkami lub stwierdzeniu stanu zaległości, przewidziana jest stawka od każdego egzemplarza w wysokości 21 zł. Czy należy rozumieć, że organizacja pożytku publicznego prowadząca nieodpłatną działalność pożytku publicznego, jeśli ubiega się o wydanie takiego zaświadczenia na przykład dla urzędu pracy po to, żeby przyjąć kogoś na staż, jest zwolniona z mocy art. 7, czy jednak podlega - bo nie jest zapisane z kolei, tak jak w innych przypadkach, że ktoś jest zwolniony - ogólnemu zwolnieniu?</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#TadeuszTomaszewski">Druga kwestia. Jeśli chodzi o załącznik, to jest mowa, że pozwolenie na broń i świadectwo udzielane są osobom fizycznym za kwotę 242 zł, natomiast osobie prawnej - za 1193 zł, zwolniona jest natomiast szkoła. Czy państwo nie rozważali możliwości zwolnienia również uczniowskich klubów sportowych zakładanych przy szkole, na przykład klubów zajmujących się wychowaniem patriotycznym dzieci i młodzieży, które oczywiście pozwolenie na broń muszą mieć? Czy tylko i wyłącznie ta szkoła jest zwolniona, czy jest jeszcze jakaś inna możliwość wystąpienia o zwolnienie z opłaty za pozwolenie na broń w uczniowskich klubach sportowych i klubach sportowych? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-234.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pani poseł Krystyna Skowrońska, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Mam pytanie do pana ministra w związku ze zgłoszoną poprawką i tym, o czym mówiłam, zgodą na wycięcie drzew lub krzewów dla osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej. W związku z informacją jednego z posłów o wysokości kar za usunięcie z parceli prywatnej osoby fizycznej bez zgody drzewa nieowocowego albo krzewów chciałabym zapytać pana ministra, skoro proponuje się tutaj taki zapis, jak dotychczas było z egzekwowaniem obowiązujących przepisów ustawy o ochronie przyrody. Czy znane są panu ministrowi przypadki, że taką karę wpłacały osoby fizyczne, i jak często to było? Bo czymś innym jest zapis mówiący o tym, jakie kary nakłada się na taki podmiot, na taką osobę fizyczną, a czymś innym jest egzekwowanie prawa, a prawo powinno być tak stanowione, aby mogło być skutecznie egzekwowane. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-235.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#MarekKotlinowski">Pytanie zada pan poseł Krystian Łuczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#KrystianŁuczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sprawie zezwoleń na wycięcie drzew i krzewów - otóż w debacie, w stanowiskach klubów poznaliśmy opinię pani poseł Skowrońskiej i, jak sądzę, odmienną opinię pana posła Wikińskiego. Trudno nieznającemu tej problematyki ocenić, kto ma racje, zapewne jak większości Polaków. Stąd moje pytanie: Panie ministrze, która opinia jest prawdziwa? Jaki jest rzeczywisty stan prawny w zakresie zezwoleń na wycięcie drzew i krzewów? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#MarekKotlinowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#MarekKotlinowski">Wysoka Izbo! Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-238.2" who="#MarekKotlinowski">Proszę o zabranie głosu pana Jarosława Nenemana, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
<u xml:id="u-238.3" who="#MarekKotlinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#JarosławNeneman">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Zadający pytania już zniknęli, ale chciałbym w tym miejscu podziękować panu posłowi Wikińskiemu i pani posłance Rochnowskiej za takie precyzyjne wyjaśnienie kwestii związanych z krzewami i drzewami. Myślę, że po tych wyjaśnieniach pana posła Wikińskiego, uzupełnionych w odniesieniu do krzewów przez panią posłankę, mamy już jasność, jak się sprawy mają. Otóż opłata jest nie za wycięcie drzewa, ale za zezwolenie. Czy się wycina jedno drzewo, czy dwa drzewa, czy trzy drzewa, to jest jedna sprawa. Drzewa owocowe nie podlegają opłacie. Natomiast ja rozumiem, że oprócz tych wyjaśnień jest kwestia merytoryczna, czy w ogóle brać pieniądze za to zezwolenie, skoro ludzie tego zezwolenia najczęściej nie uzyskują. Jest pytanie takie: Czy gdyby nie było opłaty za zezwolenie, to oni chętniej by je zyskiwali? I pani posłanka się słusznie spytała o to, jakie to są dochody z egzekucji kar za wycięcie. Nie wiem, jakie są dochody, nie wiem, jak wygląda egzekucja, o to by trzeba ministra środowiska spytać. Nie potrafię też odpowiedzieć na pytanie: skoro zezwolenie kosztuje 20 czy 25 zł i ludzie nie ubiegają się o to zezwolenie, to czy jeśliby kosztowało 5 zł albo 0 zł, chętniej by się ubiegali? Nie wiem. Oczywiście, pewnie im niższy koszt, to chęć byłaby większa. Chociaż mam wrażenie, że jak ktoś to tak traktuje, że to jest jego i ma prawo wyciąć, bo to jest jego i nikogo nie będzie pytał o zdanie, to czy kosztuje 20, czy 50, czy 0 zł, tak samo nie będzie z tego korzystał. Tutaj, mówię, nie mam wyrobionego zdania na ten temat. Podzielam ten tok myślenia, że wprowadzanie opłat od tego, co ludzie i tak robią bez zezwolenia, jest troszeczkę tworzeniem prawa po to, żeby ładnie wyglądało na papierze, a w praktyce go nie ma. Gdybyśmy natomiast w ten sposób postępowali, mogłoby się okazać, że jeszcze trzeba też z innych rzeczy zrezygnować, w wypadku których opłata niby jest, a ludzie tego nie robią. Ale to jest sprawa do zastanowienia się, oprócz rozważenia kwestii - mam wrażenie, dość dokładnie już tutaj omówionej - za co jest opłata i jakie drzewa i krzewy jej podlegają.</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#JarosławNeneman">Kilka pozostałych pytań dotyczących braków definicyjnych podania - myślę, że Kodeks postępowania administracyjnego i Ordynacja podatkowa to reguluje, więc nie ma potrzeby omawiania tego.</u>
<u xml:id="u-239.2" who="#JarosławNeneman">Co do dystrybucji wpływów - wpływy idą tam, gdzie jest gmina, na której terenie jest organ, który wydaje zaświadczenie.</u>
<u xml:id="u-239.3" who="#JarosławNeneman">Kwestia VAT od samochodów. Pytanie dotyczyło nie tyle wysokości opłaty, bo to też jest ciekawa kwestia, tylko tego, dokąd idą pieniądze. Wiem, że jest poselski projekt, który przewiduje zmiany. Ta ustawa nic nie zmienia. Będziemy, mam nadzieję, niedługo dyskutować o ustawie VAT-owskiej i tam ta kwestia wróci - nie kwestia, ile kosztuje i dokąd idą pieniądze, tylko czy w ogóle są potrzebne. W pierwotnym przedłożeniu, w propozycji ministra finansów było ograniczenie zakresu zdobywania tego zaświadczenia tylko do roku, jeśli dobrze pamiętam. Wrócimy do tej sprawy przy VAT. Natomiast kwestii, dokąd to idzie, ta ustawa nie zmienia. Projekt poselski w tej materii się wypowiada.</u>
<u xml:id="u-239.4" who="#JarosławNeneman">Pytanie pana posła Siedlaczka dotyczące dochodów gmin: w zamyśle ministra finansów ta ustawa miała być neutralna dla gmin, stąd te podwyżki. Komisja wspólna zaaprobowała projekt. Ogólne stwierdzenie, tu myślę, że wszyscy państwo się z tym zgadzali, było takie, że to jest duża wygoda dla podatników, którzy nie muszą naklejać tych znaczków, które się gubią. Takie przypadki, że pisma są zostawiane bez rozpatrzenia, bo nie ma znaczków, pewnie są, ale generalnie ze swojej praktyki urzędowej mogę powiedzieć, że czy jest znaczek, czy nie ma znaczka, to na pismo patrzymy, bo to nie o to chodzi, żeby kogoś przechytrzyć.</u>
<u xml:id="u-239.5" who="#JarosławNeneman">Co do organizacji pożytku publicznego to one są całkowicie zwolnione z opłaty skarbowej.</u>
<u xml:id="u-239.6" who="#JarosławNeneman">Co do pozwolenia na broń, ze strony szkoły czy też szkolnego klubu sportowego, to rzecz warta rozważenia. I tyle. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-239.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Wojciech Olejniczak)</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-240.2" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-240.3" who="#WojciechOlejniczak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-240.4" who="#WojciechOlejniczak">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-240.5" who="#WojciechOlejniczak">Ogłaszam 5 minut przerwy technicznej.</u>
<u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 09 do godz. 18 min 11)</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#WojciechOlejniczak">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#WojciechOlejniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym i poselskich projektach ustaw o:</u>
<u xml:id="u-241.2" who="#WojciechOlejniczak">1) zmianie ustawy Kodeks pracy,</u>
<u xml:id="u-241.3" who="#WojciechOlejniczak">2) zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy,</u>
<u xml:id="u-241.4" who="#WojciechOlejniczak">3) zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy,</u>
<u xml:id="u-241.5" who="#WojciechOlejniczak">4) zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw,</u>
<u xml:id="u-241.6" who="#WojciechOlejniczak">5) zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (druki nr 147, 296, 298, 298-A, 510, 511 i 610).</u>
<u xml:id="u-241.7" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Beatę Mazurek.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, zawarte w druku nr 610, o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 147) oraz o poselskich projektach ustaw: o zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (druk nr 296), o zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (druki nr 298 i 298-A), o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 510), o zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (druk nr 511). Wszystkie z projektów ustaw zawarte w wymienionych drukach dotyczą zwłaszcza: podwyższenia wymiaru urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz wprowadzenia nowych okresów ochronnych przed zwolnieniem z pracy, przypadających po urlopie macierzyńskim i wychowawczym.</u>
<u xml:id="u-242.1" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwszym czytaniu w dniu 8 marca br. projekty ustaw zawarte w drukach nr 147, 296 i 298 oraz w dniu 9 maja br. projekty ustaw zawarte w drukach nr 510 i 511 zostały skierowane do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu ich rozpatrzenia. Do komisji tej została skierowana również autopoprawka dotycząca projektu ustawy z druku nr 298 zawarta w druku nr 298-A.</u>
<u xml:id="u-242.2" who="#BeataMazurek">Posiedzenia komisji odbyły się w dniach: 23 marca, 25 kwietnia, 23 maja, 13 i 20 lipca oraz 6 września br. Dalsze prace nad projektami ustaw zawartymi w wymienionych drukach prowadzone były w podkomisji nadzwyczajnej wyłonionej z Komisji Nadzwyczajnej. Odbyło się 5 posiedzeń podkomisji, w dniach 5 i 26 kwietnia, 8 i 22 czerwca oraz 23 sierpnia br. Projekty tych ustaw rozpatrywane były łącznie.</u>
<u xml:id="u-242.3" who="#BeataMazurek">Najistotniejszymi zagadnieniami poruszonymi w trakcie posiedzeń podkomisji były:</u>
<u xml:id="u-242.4" who="#BeataMazurek">- poselskie propozycje znacznego, etapowego, podwyższania wymiaru urlopu macierzyńskiego; docelowo wymiar urlopu macierzyńskiego miałby wynosić 26 tygodni przy pierwszym porodzie, 28 tygodni przy każdym następnym porodzie, 39 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie,</u>
<u xml:id="u-242.5" who="#BeataMazurek">- poselskie propozycje wprowadzenia nowego okresu ochronnego przed zwolnieniem z pracy, przypadającego na okres po urlopie macierzyńskim i urlopie wychowawczym.</u>
<u xml:id="u-242.6" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawozdanie przedkładane Wysokiej Izbie do drugiego czytania zawiera następujące rozwiązania prawne:</u>
<u xml:id="u-242.7" who="#BeataMazurek">- Podwyższenie wymiaru urlopu macierzyńskiego o 2 tygodnie. Pracownicy przysługiwałby urlop macierzyński w wymiarze 18 tygodni przy pierwszym porodzie, 20 tygodni przy każdym następnym porodzie, 28 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.</u>
<u xml:id="u-242.8" who="#BeataMazurek">- Podwyższenie wymiaru urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dla rodziców adopcyjnych i wychowujących dziecko w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej pełniącej zadania pogotowia rodzinnego, także o 2 tygodnie.</u>
<u xml:id="u-242.9" who="#BeataMazurek">- Podwyższenie wieku dziecka, na które przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego, z 1 roku do 7 lat. Zatem urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługiwałby w wymiarze 18 tygodni, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia.</u>
<u xml:id="u-242.10" who="#BeataMazurek">- Określenie sposobu liczenia długości urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Zgodnie z proponowanymi uregulowaniami tydzień urlopu odpowiadałby 7 dniom kalendarzowym.</u>
<u xml:id="u-242.11" who="#BeataMazurek">- Korzystne kształtowanie przepisów o charakterze przejściowym polegające na umożliwieniu korzystania z wyższego wymiaru urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego pracownicom i pracownikom, przebywającym na takim urlopie w dniu wejścia w życie ustawy, a także pracownikom uprawnionym do urlopu macierzyńskiego, ale niekorzystającym w tym dniu z tego urlopu z powodu przebywania na urlopie wychowawczym, bezpłatnym, czy też z powodu przebywania dziecka w szpitalu.</u>
<u xml:id="u-242.12" who="#BeataMazurek">Proponowane rozwiązania prawne miałyby wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.</u>
<u xml:id="u-242.13" who="#BeataMazurek">Sprawozdanie nie zawiera żadnych wniosków mniejszości.</u>
<u xml:id="u-242.14" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie prac w podkomisji nadzwyczajnej nie uzyskały zatem poparcia poselskie propozycje znacznego podwyższenia wymiaru urlopu macierzyńskiego oraz propozycje wprowadzenia nowego okresu ochronnego przed zwolnieniem z pracy po urlopie macierzyńskim i wychowawczym.</u>
<u xml:id="u-242.15" who="#BeataMazurek">Podstawowym argumentem przemawiającym za brakiem poparcia dla poselskiej propozycji znacznego wydłużenia urlopu macierzyńskiego są koszty takiego wydłużenia, na które zwracała uwagę strona rządowa w trakcie prac w podkomisji. W budżecie państwa przewidziane zostały bowiem środki na podwyższenie wymiaru urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wyłącznie o 2 tygodnie.</u>
<u xml:id="u-242.16" who="#BeataMazurek">Z kolei wprowadzenie nowego okresu ochronnego przed zwolnieniem z pracy, obejmującego również czas po urlopie macierzyńskim i wychowawczym, uznano za rozwiązanie mogące, pomimo korzyści dla kobiety i jej rodziny, obrócić się przeciwko samym zainteresowanym i pogorszyć ich i tak trudną sytuację na rynku pracy, stwarzając jeszcze większe bariery przed zatrudnianiem młodych kobiet w ramach stosunku pracy.</u>
<u xml:id="u-242.17" who="#BeataMazurek">Z uwagi na szacowany znaczny wzrost wydatków budżetu państwa poparcia nie uzyskały również poselskie propozycje: zwiększenia podstawy opłacania składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne oraz osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz podwyższenia wysokości dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.</u>
<u xml:id="u-242.18" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiając sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej wnoszę o uchwalenie przez Wysoką Izbę załączonego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy w wersji zawartej w druku nr 610.</u>
<u xml:id="u-242.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-243.1" who="#WojciechOlejniczak">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-243.2" who="#WojciechOlejniczak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-243.3" who="#WojciechOlejniczak">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące pięciu projektów zmian w Kodeksie pracy zawartych w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, druk nr 610. Nie będę odnosił się do poszczególnych projektów poselskich i do projektu rządowego, ale odniosę się do sprawozdania. Muszę powiedzieć, że - to co pani poseł sprawozdawca powiedziała - w trakcie prac w podkomisji stałej do spraw zmian w Kodeksie pracy, ale również na plenarnym posiedzeniu ta sprawa była gruntownie omawiana. I stąd już odniosę się tylko do samego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#StanisławSzwed">Zmiana w przepisach dotyczących uprawnień pracowników związanych z macierzyństwem stanowi realizację jednego z etapów programu polityki prorodzinnej reprezentowanej przeze mnie partii Prawa i Sprawiedliwości. I takim zapewne rozwiązaniem jest wydłużenie urlopu macierzyńskiego o 2 tygodnie, z 16 do 18 tygodni przy pierwszym porodzie i do 20 tygodni przy każdym następnym. Trzeba tutaj podkreślić fakt, że w tegorocznym budżecie są zapewnione środki na wydłużenie i pokrycie kosztów wydłużonego urlopu macierzyńskiego.</u>
<u xml:id="u-244.2" who="#StanisławSzwed">Dlatego też w pełni popieramy projektowane zmiany, których celem jest umożliwienie pracującym matkom i pracownikom przyjmującym dziecko na wychowanie dłuższego niż dotychczas okresu, który mogą poświęcić na opiekę nad dziećmi w czasie, gdy one najbardziej tego potrzebują. Dobrze, że proponowane rozwiązania zapobiegają także różnicowaniu minimalnego wymiaru urlopu w zależności od tego, czy przysługuje on matce naturalnej, czy też rodzinie adopcyjnej lub zastępczej, a także wskazują sposób obliczania wymiaru urlopu macierzyńskiego, gdyż budziło to dotychczas wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-244.3" who="#StanisławSzwed">Za uzasadnione uważam również rozwiązanie umożliwiające skorzystanie z wyższego wymiaru urlopu macierzyńskiego pracownikom, którzy w dniu wejścia w życie ustawy korzystają już z urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w dotychczasowych wymiarach, jak i tym pracownicom, które wprawdzie urodziły dziecko w okresie od 1 stycznia 2006 r. do dnia wejścia w życie ustawy, jednak w dniu wejścia w życie ustawy znajdują się w takiej sytuacji, że nie mogą korzystać z urlopu macierzyńskiego. Dotyczy to tych pracownic, które przerwały urlop macierzyński ze względu na stan zdrowia dziecka wymagającego opieki szpitalnej, urodziły dziecko w trakcie urlopu wychowawczego i po jego zakończeniu mogą jeszcze skorzystać z części urlopu macierzyńskiego czy urodziły dziecko w trakcie urlopu bezpłatnego i po jego zakończeniu mogą jeszcze skorzystać z części urlopu macierzyńskiego.</u>
<u xml:id="u-244.4" who="#StanisławSzwed">Panie i Panowie Posłowie! Zdaję sobie oczywiście sprawę, iż wydłużenie dotychczasowych okresów urlopu macierzyńskiego o 2 tygodnie może nie wystarczyć, aby zachęcić do łączenia pracy zawodowej z rodzicielstwem, jednak wraz z systematycznym wprowadzeniem innych rozwiązań prorodzinnych, między innymi ulg podatkowych dla dzieci, zamierzony efekt powinien zostać osiągnięty, tym bardziej że kwestia wydłużenia urlopu macierzyńskiego nie została zamknięta. Zadecydowały tu przede wszystkim kwestie budżetowe.</u>
<u xml:id="u-244.5" who="#StanisławSzwed">Nie podzielam również poglądów, iż proponowane zmiany doprowadzą do wypchnięcia kobiet z rynku pracy, zniechęcą pracodawców do zatrudnienia młodych kobiet. Z doświadczeń europejskich wynika bowiem, że w takich krajach, jak Szwecja, Dania czy Francja, w których rozwiązania polityki społecznej mają na celu ułatwianie rodzicom łączenia pracy zawodowej z opieką nad dziećmi, wysokie zatrudnienie kobiet współgra z wysoką dzietnością. Z kolei niski poziom urodzeń daje się zaobserwować na przykład w Hiszpanii i we Włoszech, gdzie niskiemu zatrudnieniu kobiet odpowiada niskie wsparcie dla pracujących rodziców oraz sztywny rynek pracy. Musimy, korzystając z doświadczeń innych krajów, znaleźć właściwe, dostosowane do naszej sytuacji instrumenty wspierania rodziców. Polska z wysokim zatrudnieniem kobiet oraz obniżającą się szybko dzietnością stoi przed koniecznością stworzenia spójnej i zawierającej różnorodne instrumenty dostosowane do różnych potrzeb polityki wspierania rodzicielstwa. Uważamy, że projektowane zmiany stanowią duży, choć jeszcze nie zasadniczy, krok w kierunku tworzenia właśnie takiej polityki.</u>
<u xml:id="u-244.6" who="#StanisławSzwed">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przedłożone sprawozdanie zawarte w druku nr 610 i zwraca się do Wysokiej Izby o przyjęcie proponowanych zmian w Kodeksie pracy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie ministrze.</u>
<u xml:id="u-245.1" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Mam przyjemność przedstawić państwu stanowisko Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej dotyczące omawianych projektów związanych z wydłużeniem urlopu macierzyńskiego oraz ochroną matek przed zwolnieniem.</u>
<u xml:id="u-246.1" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wysoka Izbo! Kilka miesięcy temu, kiedy do marszałka Sejmu wpłynęły pierwsze projekty ustaw związane z ochroną macierzyństwa, rozpoczęliśmy debatę dotyczącą sposobu zażegnania coraz poważniejszego problemu, jakim jest spadek liczby urodzeń w naszym kraju. Wtedy na sali pytałam przedstawicieli rządu o wyniki badań i analiz, z których wynikałoby, w jaki sposób systemowo można rozwiązać tę sytuację. Jaką otrzymałam odpowiedź? Przypomnę. Nikt nie potrafił wskazać zależności pomiędzy wymiarem urlopu macierzyńskiego a wzrostem liczby urodzeń. Argumenty pracodawców, którzy twierdzili, że wydłużenie urlopu może doprowadzić do utrudnienia młodym kobietom znalezienia pracy, pozostały bez echa.</u>
<u xml:id="u-246.2" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Przedstawiciele rządu tłumaczyli, że wydłużanie urlopów macierzyńskich jest tak naprawdę wstępem do całego pakietu zmian w polskim prawie, które mają poprawić sytuację demograficzną. Tymczasem pojawiły się kolejne projekty, przygotowywane przez kluby parlamentarne, znacznie rozszerzające ochronę młodych rodziców. Niektóre nawet mówiły o wieloletnim zakazie zwalniania z pracy. Przypomnę tylko, że ten punkt posiedzenia Sejmu obejmuje aż 7 projektów ustaw. Trzeba sobie jasno powiedzieć, że w pewnym momencie debata nad Kodeksem pracy stała się sposobem walki politycznej, a nie rzeczową dyskusją. Tymczasem efekt kilkumiesięcznej pracy podkomisji nadzwyczajnej, która zajmowała się omawianymi projektami, jest bardzo zbliżony do pierwszej propozycji Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Druk nr 610 zakłada bowiem wydłużenie urlopu macierzyńskiego tylko o 2 tygodnie. Przypomnę, że według informacji przedstawianych nam przez rząd tylko na takie rozwiązanie stać na razie budżet. Chcę również podkreślić, że Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej od początku popierał właśnie taki kierunek zmian w Kodeksie pracy.</u>
<u xml:id="u-246.3" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Druk nr 610 zmienia również podejście do rodziców adopcyjnych i rodzin zastępczych. Eksperci, którzy zajmują się tymi sprawami zawodowo, wielokrotnie zwracali uwagę, że 5- czy 6-letnie dziecko również musi mieć czas na przyzwyczajenie się do nowej rodziny. Dlatego projekt zakłada, że urlop macierzyński należy się w takich przypadkach do ukończenia przez dziecko 7. roku życia. Jeśli to rozwiązanie wejdzie w życie, powinniśmy się przyglądać i zastanawiać, czy nie warto by rozszerzyć zapisu na starsze dzieci. Jeśli młody człowiek ma 10 lat, nie powinniśmy od niego oczekiwać, że będzie zachowywał się jak dorosły człowiek. Nastolatek również musi mieć czas na poznanie i zaakceptowanie nowej rodziny, tak jak młodsze dzieci.</u>
<u xml:id="u-246.4" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej popiera zmiany zapisane w druku sejmowym nr 610. Wydłużenie urlopu macierzyńskiego tylko o 2 tygodnie nie powinno negatywnie wpłynąć na sytuację kobiet na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-246.5" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Niestety nie można jednoznacznie stwierdzić, że uchwalając nowe przepisy, znacząco wpłyniemy na sytuację demograficzną kraju. Spadek liczby urodzin jest coraz poważniejszym problemem, jednak wciąż czekamy na kompleksowy program polityki prorodzinnej. Nie wiemy nawet, czy rząd przygotowuje jakiekolwiek rozwiązania dotyczące tej sprawy. Od początku słyszymy tylko, że prowadzone są badania i analizy, które mają pokazać, w jaki sposób zachęcać młodych do zakładania rodziny i posiadania dzieci.</u>
<u xml:id="u-246.6" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Panie i Panowie Posłowie! Naprawdę trudno uwierzyć w takie tłumaczenia. Wystarczy poprosić Sejmowe Biuro Studiów i Ekspertyz, które posiada obszerne materiały związane choćby z polityką na rzecz rodziny w krajach Unii Europejskiej. Są tam zawarte opisy gotowych rozwiązań, które są skutecznie stosowane w innych krajach. Podam przykład Francji, gdzie polityka prorodzinna przynosi najlepsze efekty. Najważniejszymi instrumentami tej polityki nie są jednak urlopy macierzyńskie, tylko ulgi podatkowe, elastyczne formy zatrudnienia i łatwy dostęp do usług opiekuńczych. W jakim zakresie stosujemy te instrumenty w Polsce? W bardzo niewielkim. Trzyosobowa rodzina z dzieckiem rozlicza się z fiskusem tak jak dwoje dorosłych osób, a przecież ma dużo więcej wydatków, a więc relatywnie niższy dochód.</u>
<u xml:id="u-246.7" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Następna sprawa to elastyczne formy zatrudnienia. Większość osób nawet nie wie, o co chodzi. Część pracodawców, którzy słyszą, że mają zatrudnić telepracownika i wyposażyć miejsce pracy w jego domu, uznaje to za niedopuszczalne. Rząd nie prowadzi żadnej skutecznej polityki informacyjnej w tym zakresie. W tym miesiącu odbyła się w Warszawie konferencja pod tytułem „Kobiety na rynku pracy 2006”, podczas której prezentowano wyniki badań dotyczące godzenia przez kobiety obowiązków zawodowych z macierzyńskimi. Co się okazuje? Blisko 60% kobiet wierzy, że można pogodzić karierę zawodową z prowadzeniem domu. To chyba najlepiej świadczy o tym, w jakim kierunku powinna zmierzać skuteczna polityka prorodzinna w Polsce.</u>
<u xml:id="u-246.8" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Przypomnę także o innych badaniach, prowadzonych za unijne pieniądze przez Centrum Badań i Analiz Rynku z Kutna, dostępnych na stronie internetowej. Wynika z nich jasno, że młode kobiety chcą pracować i rodzić dzieci. Oczekują jednak, że państwo pomoże im w pogodzeniu tych dwóch obowiązków. Czyli wracamy do sprawy elastycznych form zatrudnienia i usług opiekuńczych. Przedszkola i żłobki muszą być dostępne dłużej. Trzeba się zastanowić nad innym sposobem ich finansowania. W sytuacji, kiedy miesięczny pobyt w przedszkolu kosztuje około 300 zł, a zarobek dużej części osób wynosi najniższą krajową, pojawia się pytanie, ile z pensji zostanie w domowym budżecie po opłaceniu czesnego i dojazdów do pracy. W dodatku przedszkolaka trzeba jeszcze wyposażyć. To bardzo poważny problem, bo jeśli młody rodzic w takiej sytuacji nie zdecyduje się na podjęcie zatrudnienia, to za jakiś czas staje się osobą długotrwale bezrobotną, która coraz gorzej porusza się na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-246.9" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Panie i Panowie Posłowie! Jak długo będziemy czekali na założenia polityki prorodzinnej rządu? To pytanie kieruję również do Rady Ministrów i apeluję o rzeczywiste rozpoczęcie prac nad rozwiązaniem problemu, który cały czas narasta. Jeśli już teraz nie zastosujemy odpowiednich rozwiązań, za kilka lat sytuacja może stać się dramatyczna.</u>
<u xml:id="u-246.10" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wyniki badań związanych z macierzyństwem są ogólnie dostępne. Znamy oczekiwania młodych ludzi, którzy chcą założyć rodzinę. Niestety zamiast spójnego programu przygotowanego przez rząd mamy kilkumiesięczną dyskusję nad propozycjami poszczególnych klubów parlamentarnych. To, że większość z tych propozycji przyniosłaby więcej szkody niż pożytku, to tylko jeden aspekt całej sprawy. Poważniejszym problemem jest to, że parlament zaczyna przejmować kompetencje rządu. Nie ma się co dziwić, ponieważ trudno się oprzeć wrażeniu, że Rada Ministrów nie ma pomysłu na prowadzenie polityki prorodzinnej.</u>
<u xml:id="u-246.11" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wysoka Izbo! Podsumowując swoje wystąpienie, podkreślam jeszcze raz, że Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej popiera zmiany zapisane w druku sejmowym nr 610. Z niecierpliwością czekamy jednak na konkretny i całościowy program polityki prorodzinnej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-246.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-247.1" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pani poseł Izabela Jaruga-Nowacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Każda rządząca formacja prędzej czy później zostaje skonfrontowana z obietnicami składanymi w kampanii wyborczej. Zwycięskie ugrupowania prawicy unikały tej konfrontacji przez długi czas. Politykom PiS i LPR przez rok nie schodziły z ust frazesy o polityce prorodzinnej, ochronie najsłabszych, Polsce solidarnej. Ale dziś, Wysoka Izbo, nadszedł moment, kiedy opozycja i wyborcy mówią: sprawdzam; i nie mam tu na myśli ani gorszących taśm z tzw. koalicyjnych negocjacji, ani awantury o służby specjalne. Najlepszym sposobem sprawdzenia prawdziwych intencji rządzących są takie debaty jak dzisiejsza, kiedy z łatwością można się przekonać o tym, co zostaje z zapowiadanych fajerwerków w zakresie polityki społecznej, z rewolucyjnych zmian w polityce rodzinnej. Otóż, Wysoka Izbo, zostaje tyle, że obywatel będzie miał kłopot z zauważeniem jakiejkolwiek zmiany. Politycy rządzącej prawicy, składając projekty dotyczące wydłużenia urlopów macierzyńskich, nie liczyli się ani z realiami budżetu państwa, ani z interesami matek i ojców pragnących pogodzić obowiązki zawodowe i rodzinne, ani z ekonomicznymi uwarunkowaniami funkcjonowania polskich rodzin. Nie zważając na fakty, oskarżaliście państwo lewicę o antyrodzinność i obiecywaliście, obiecywaliście, obiecywaliście. Dziś widać, co z tych obietnic pozostało, z tych licznych projektów prawicy. Zostało, panie i panowie posłowie, 2 tygodnie, o tyle w końcu rządzące ugrupowania zdecydowały się przedłużyć urlop macierzyński; nie o rok, jak chciał PiS, nie o 3 lata, jak postulował LPR. Gdzie są dziś zapewnienia polityków prawicy o tym, że państwo sfinansuje 3-letnie urlopy dla każdej matki, gdzie one są, szanowni państwo? Odeszły w niepamięć tak jak większość waszych składanych obietnic. A przecież prawica wygrała wybory właśnie dlatego, że skutecznie udało się wam przekonać Polaków, że macie wizję, jak pomóc polskim rodzinom, jak poprawić ich byt. Dziś wiemy, że nie macie ani takiego pomysłu, ani co gorsza takiego zamiaru. SLD, uznając, że wydłużenie urlopów macierzyńskich o 2 tygodnie nie narazi kobiet na dalsze pogorszenie sytuacji na rynku pracy, akceptuje ich wprowadzenie. Jednocześnie jednak zapowiadamy, że będziemy się przeciwstawiać rozwiązaniom ograniczającym ludziom wolny wybór zarówno ich modelu rodziny, jak też ich kariery zawodowej. Dla nas, ludzi lewicy, ważne jest prawo człowieka do decydowania o własnych życiu. Ważna jest dla nas równość szans obywateli i tak przez was wyszydzany równy status kobiet i mężczyzn. Ważny jest sprawiedliwy podział obowiązków. Dlatego będziemy bronić praw kobiet i mężczyzn, ojców i matek do realizowania swoich aspiracji w życiu rodzinnym i zawodowym. Nie zgodzimy się na zamknięcie kobiet w domu i na dalsze utrudnianie im sytuacji na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-248.1" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Naszym celem powinno być dążenie do usunięcia jednej z podstawowych barier powstrzymujących młodych ludzi przed decyzją o posiadaniu dziecka, tj. lęku o utratę pracy, bo to zagrożenie stabilności zawodowej, a tym samym finansowej jest najczęstszym powodem odkładania decyzji o urodzeniu dziecka. Musimy mieć dzisiaj świadomość tego, Wysoka Izbo, że macierzyństwo w Polsce oznacza duże prawdopodobieństwo zwolnienia kobiety z pracy często pod pretekstem reorganizacji lub likwidacji stanowiska pracy. Wiemy też, że rodzice, na ogół kobiety przebywające na urlopach macierzyńskich i wychowawczych są w swoisty sposób karane za wypełnianie tej przecież ważnej roli społecznej.</u>
<u xml:id="u-248.2" who="#IzabelaJarugaNowacka">Apeluję więc do pań i panów posłów: jeżeli wasza troska o spadek liczby narodzin w Polsce jest szczera, autentyczna, to poprzyjcie wnoszone dzisiaj przez klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej rozwiązania służące wyrównywaniu szans życiowych rodzin, które decydują się na urodzenie i wychowywanie dziecka. Jeżeli nie poprzecie tych dążeń - znanych, bo one były zawarte w druku nr 510 - nie poprzecie tej szansy wyrównywania życia rodziców, którzy decydują się na dziecko, przebywają na urlopach macierzyńskich i wychowawczych, wasze lamenty demograficzne brzmieć będą fałszywie, szanowni państwo.</u>
<u xml:id="u-248.3" who="#IzabelaJarugaNowacka">W imieniu klubu SLD chcę wam zatem gorąco rekomendować pięć poprawek, które dzisiaj składam. Dwie z nich to poprawki formalne, trzy z nich chciałabym omówić.</u>
<u xml:id="u-248.4" who="#IzabelaJarugaNowacka">Pierwsza poprawka jest niezmiernie istotna, zawiera trzy elementy. Wprowadza ochronę stosunku pracy przez 6 miesięcy od dnia zakończenia urlopu macierzyńskiego. To będzie przysługiwało wyłącznie kobietom. Drugi element to ochrona stosunku pracy po powrocie z urlopu wychowawczego, w równym wymiarze wykorzystania tego urlopu czy to przez matkę, czy to przez ojca, nie dłużej jednak niż w sumie 6 miesięcy. Po trzecie, wprowadza się ochronę stosunku pracy, wtedy kiedy orzeczono niepełnosprawność dziecka, chodzi o okres ochronny 12 miesięcy. Myślę, Wysoka Izbo, że jeżeli nie mamy tylko udawać, że coś robimy na rzecz niepełnosprawnych i trudów rodziców, to powinniśmy też to zaakceptować.</u>
<u xml:id="u-248.5" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Wiemy, że poza ochroną przed zwalnianiem kobiet w ciąży i przebywających na urlopach macierzyńskich brakuje w prawie pracy gwarancji zatrudnienia osób, które zdecydowały się na posiadanie potomstwa. Wiemy, że to jest istotny problem i że poszukiwaliśmy rozwiązań. Intencje zagwarantowania miejsca pracy po powrocie z urlopu macierzyńskiego przyświecały przecież także projektom LPR i PiS. Liga Polskich Rodzin proponowała, o ile pamiętam, 2,5 roku, PiS - 3 lata ochrony. To teraz poprzyjcie, państwo, przynajmniej ten skromny wariant, bo wiemy też z drugiej strony, że wydłużanie tych urlopów w nieskończoność spowoduje skutek odwrotny do zamierzonego. Otóż pracodawcy unikaliby naszym zdaniem zatrudniania młodych kobiet. Rodziny zostałyby więc skazane na utrzymywanie tylko przez ojców, ubożałyby zatem, sytuacja zaś kobiet samotnie wychowujących dzieci stałaby się z trudnej beznadziejna. Proponujemy zatem rozwiązania racjonalne i kompromisowe. Pracodawca w ciągu 6 miesięcy będzie mógł zobaczyć, czy młoda matka lub ojciec po powrocie z urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego są nadal dobrymi, rozwijającymi się, zaangażowanymi i potrzebnymi firmie pracownikami czy też nie. Gwarancja ochrony pracy dla ojców przebywających na urlopach wychowawczych wychodzi nie tylko naprzeciw partnerskiemu modelowi rodziny, preferowanemu przez młodych ludzi, ale także może zapoczątkować zmianę świadomości pracodawców, którzy często zatrudniają młodych mężczyzn, ale obawiają się zatrudniać młode matki właśnie z powodu ich szansy na macierzyństwo. Dzieci mają i kobiety, i mężczyźni. Mamy równe prawa i równe obowiązki wobec nich i doprawdy najwyższy czas, aby pracodawcy to zaakceptowali. Apeluję też do posłów, żeby także zaakceptowali i poparli tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-248.6" who="#IzabelaJarugaNowacka">Panie Marszałku! Omówię już krócej poprawkę 2., która też jest niezmiernie istotna. Proponujemy nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Państwo posłowie znają ten projekt. Zgodnie z nim ma zostać podniesiona podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób, które przebywają na urlopie wychowawczym. Chcemy ją podnieść do minimalnego wynagrodzenia za pracę.</u>
<u xml:id="u-248.7" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Dlaczego kobieta, najczęściej kobieta, dlaczego osoba, która przebywa na urlopie wychowawczym, ma być karana za to, że wychowuje swoje dzieci, a więc w ocenie nas wszystkich spełnia niezmiernie użyteczną rolę? Przecież gdyby pracowała, to jej składka naliczana byłaby przynajmniej od minimalnego wynagrodzenia. Dlatego też bardzo uprzejmie prosimy całą Izbę o przyjęcie tej poprawki. Nie karzcie kobiet dlatego, że chcą wychowywać swoje dzieci, bo jeżeli wiedzą, że ich emerytura będzie tak niska - chociaż niewiele z nich jako młode o tym myśli - to bardzo wiele z nich po prostu także zraża to do tych działań wychowawczych. Zwracam się z apelem do posłów i posłanek prawicy: zagłosujcie za tą poprawką.</u>
<u xml:id="u-248.8" who="#IzabelaJarugaNowacka">I wreszcie 3. poprawka dotyczy zmiany w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Ta poprawka polega na podniesieniu dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem do 500 zł, co w świetle sytuacji ekonomicznej polskich rodzin jest nie tylko rozwiązaniem bardzo potrzebnym, ale wydaje się oczywistym.</u>
<u xml:id="u-248.9" who="#IzabelaJarugaNowacka">Wysoka Izbo! Dążeniem nas wszystkich zasiadających w tej Izbie powinna być nie tylko rzetelna praca i stanowienie sprawiedliwego prawa, zwracam się więc do pań i panów posłów z apelem, abyście nie narzucali młodym Polakom konserwatywnego modelu rodziny. Pozwólcie im samym decydować, stwórzmy tylko takie warunki, żeby oni mogli dokonywać tego wyboru. Ta polityka nakazu, kroczenia jedynie słuszną drogą sprawia, że młodzi ludzie wyjeżdżają do Londynu, do Kopenhagi i pociągi, samoloty czy autokary są zapełnione takimi odjeżdżającymi, a pustoszeją place zabaw i przedszkola w Polsce. Nawet jeżeli się nam wydaje, że wiemy lepiej, co ich uszczęśliwi, nie uszczęśliwiajmy ich na siłę. Pozwólmy im szukać własnej drogi szczęścia. Być może w debacie publicznej można narzucić ton i wmówić społeczeństwu, że wszystkiemu winni są agenci WSI. Z pewnością jednak nie da się nikomu narzucić sposobu wyboru własnej drogi życiowej, modelu własnej rodziny i drogi do szczęścia. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-248.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#MirosławKrajewski">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Projekty nowelizacji ustawy Kodeks pracy przewidują przede wszystkim wydłużenie wymiaru płatnych urlopów macierzyńskich. Nie ulega wątpliwości, iż cel nowelizacji jest racjonalny, zmierza do poprawy sytuacji polskich rodzin i zapobieżenia niekorzystnym tendencjom demograficznym w naszym kraju.</u>
<u xml:id="u-250.1" who="#MirosławKrajewski">Niezaprzeczalny pozostaje fakt, iż od kilku lat w Polsce notujemy statystycznie więcej zgonów niż urodzeń. W 2000 r. współczynnik dzietności wyniósł już tylko 1,33. Utrzymanie takiej tendencji najpewniej doprowadzi do sytuacji, w której pokolenie dzieci za kilka lat będzie o ponad 35% mniej liczne od pokolenia swoich rodziców. W obecnej sytuacji notuje się postępujący spadek liczby urodzeń. Na 100 rodzin w Polsce przypada tylko 120 dzieci. Pragnę podkreślić, aby zachowana została prosta zastępowalność pokoleń, na taką liczbę rodzin powinno przypadać co najmniej 210 dzieci. Według prognoz Głównego Urzędu Statystycznego w Polsce w 2030 r. na 100 rodzin będzie przypadało zaledwie 30 dzieci. Te informacje są przerażające, niepokojące i należy istotnie podjąć pilne, ale racjonalne działania, aby zapobiec pogłębianiu takiej niekorzystnej sytuacji. Przytaczanie dalszych liczb prowadzić może do wniosku, iż obecny kryzys demograficzny eskalowany z jednej strony exodusem ludzi młodych w najkorzystniejszym stadium reprodukcyjnym, z drugiej zaś spadkiem liczby urodzeń przyczyni się do gwałtownego starzenia się społeczeństwa, a w dłuższej perspektywie spowoduje zapaść ekonomiczną kraju i to in gremio.</u>
<u xml:id="u-250.2" who="#MirosławKrajewski">W związku z postępującym kryzysem demograficznym, jak i również z kryzysem rodziny, jednym z docelowych działań tego rządu i każdego następnego winna być troska o naprawę sytuacji demograficznej kraju, zwiększenie współczynnika dzietności, stworzenie warunków sprzyjających podejmowaniu przez naszych rodaków decyzji o założeniu i powiększaniu rodziny. Temu celowi służy m.in. nowela ustawy Kodeks pracy.</u>
<u xml:id="u-250.3" who="#MirosławKrajewski">Art. 1 proponowanej ustawy stanowi o wydłużeniu o dwa tygodnie urlopów macierzyńskich zarówno przy pierwszym porodzie, a także przy każdym następnym, jak również w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie. Jednocześnie proponuje się, co należy powitać z dużą atencją, podwyższenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dla pracowników, którzy przyjmują dziecko na wychowanie i wystąpią do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, lub dla tych, którzy przyjmą dziecko na wychowanie, tworząc rodzinę zastępczą, z wyjątkiem, co wydaje się logiczne, rodziny zastępczej pełniącej funkcję i zadanie pogotowia rodzinnego.</u>
<u xml:id="u-250.4" who="#MirosławKrajewski">Wydłużenie o dwa tygodnie urlopu macierzyńskiego ma istotne znaczenie dla dziecka i matki. Celem urlopu macierzyńskiego jest zapewnienie ochrony zdrowia i życia matki oraz konieczność zapewnienia dziecku jakże niezbędnej opieki w pierwszym etapie jego życia, okresie niezwykle istotnym dla rozwoju psychofizycznego. Nie sposób nie zauważyć, choć trudno to przyjąć za tezę, iż niektóre rodziny mogą właśnie od możliwości skorzystania z dłuższego urlopu uzależniać swoją decyzję o jej powiększeniu.</u>
<u xml:id="u-250.5" who="#MirosławKrajewski">Obecny projekt przedłożenia komisyjnego ustawy powstał na okoliczność prac nad projektami rządowymi oraz projektami poselskimi. Większość projektów ustaw zawierała propozycje dalej idące niż wypracowana i zaakceptowana przez komisję wersja kompromisowa, najbardziej zbliżona do jednego z projektów rządowych. Dyskusja komisji sprowadzała się bowiem do pytań o możliwości budżetowe państwa, jak również prób odpowiedzi na pytanie, czy każde wydłużenie urlopu macierzyńskiego nie spowoduje trudności stabilizacji zawodowej kobiet matek.</u>
<u xml:id="u-250.6" who="#MirosławKrajewski">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej wydłużenie urlopów macierzyńskich może przyczynić się do pewnej aktywizacji kobiet na rynku pracy. Na okres urlopu macierzyńskiego pracodawca może zatrudniać osoby na czas określony i choć nie jest to oczywiście trwałe i znaczące rozwiązanie problemu bezrobocia, to jednak każdy impuls na rynku pracy należy oceniać pozytywnie. Wydłużenie urlopów macierzyńskich jest oczywiście tylko jednym z elementów polityki prorodzinnej państwa. Ma ono na celu poprawę sytuacji materialnej młodych rodzin nie tylko poprzez wydłużenie płatnych urlopów macierzyńskich, ale także ograniczenie ekonomicznej bariery w posiadaniu dzieci. Oczywiste jest, iż wydłużenie urlopu macierzyńskiego nie rozwiąże wszystkich problemów w polityce prorodzinnej. Konieczne są dalsze działania w tym kierunku. Trzeba wspomnieć, iż dłuższy urlop macierzyński znalazł się dopiero na trzecim miejscu wśród czynników, które zachęciłyby Polaków do posiadania dzieci. Dla 54% badanych ważniejsza jest pomoc mieszkaniowa państwa, na przykład w zdobyciu tańszych kredytów. 46% wskazało na potrzebę rozwiązań, które ułatwią kobietom powrót do pracy po urlopie, takie jak praca na część etatu, tanie i dostępne przedszkola i żłobki.</u>
<u xml:id="u-250.7" who="#MirosławKrajewski">Pragnę nadmienić, iż na przykład we Francji każda rodzina wielodzietna otrzymuje z budżetu istotną pomoc finansową. Państwo zapewnia również bezpłatne przedszkola i szkoły. Powinniśmy także przyjrzeć się rozwiązaniom, jakie stosują inne kraje europejskie, oczywiście bogatsze, i zastanowić się, czy przynajmniej etapowo nie należy przenosić, transferować tych dobrych przykładów do naszych rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-250.8" who="#MirosławKrajewski">Niezwykle trudno prognozować wpływ wydłużenia od dwa tygodnie urlopów macierzyńskich na poprawę sytuacji polskich rodzin. Należy wyrazić przekonanie, iż dłuższy kontakt matki z dzieckiem może zachęcać rodziców do następnych planowanych ciąż i wzrostu dzietności w polskich rodzinach. Tyle, iż ten wzrost nie może być symboliczny.</u>
<u xml:id="u-250.9" who="#MirosławKrajewski">Na kanwie tych rozważań trzeba wskazać, że urlop macierzyński jest zróżnicowany w poszczególnych państwach i nie jest kompatybilny z ich możliwościami finansowymi. W bogatej Szwecji urlop macierzyński gwarantowany jest dla wszystkich pracownic niezależnie od czasu zatrudnienia, a czas trwania urlopu wynosi 14 tygodni, 7 przed i 7 po przewidywanym czasie porodu. Dodatkowo pracownicy mogą wziąć urlopy rodzicielskie gwarantowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe. To ciekawe rozwiązanie. W Irlandii czas trwania urlopu macierzyńskiego wynosi przynajmniej 18 tygodni, a z urlopu mogą korzystać także stażystki i praktykantki zatrudnione w sektorze prywatnym i państwowym. W Stanach Zjednoczonych kobieta może otrzymać 12 tygodni urlopu macierzyńskiego, który jest dodatku bezpłatny i przysługuje tylko wówczas, gdy firma zatrudnia powyżej 50 pracowników.</u>
<u xml:id="u-250.10" who="#MirosławKrajewski">Można suponować, iż zaproponowane przez komisję rozwiązanie właściwie wpisuje się w możliwości budżetowe naszego kraju. Zapewnienie wydłużonego okresu opieki nad dzieckiem o dwa tygodnie wyznacza nowy kierunek państwa w realizacji polityki prorodzinnej. Chciałbym wierzyć, że będzie to kierunek rozwojowy. Należy jednocześnie wyrazić nadzieję, iż zmiana Kodeksu pracy nie powinna w istotny sposób wpłynąć niekorzystnie na decyzje pracodawcy względem osób korzystających z urlopów macierzyńskich.</u>
<u xml:id="u-250.11" who="#MirosławKrajewski">Każde rozwiązanie prawne może powodować niespodziewane lub niepożądane następstwa praktyczne, rodzą się bowiem wątpliwości, czy dłuższy urlop macierzyński nie sprawi, iż pracodawcy będą mieć opory przy zatrudnianiu kobiet jako nowych pracowników. Należy przy tej sposobności odnotować, iż pod względem aktywności zawodowej kobiet Polska jest na czwartym miejscu od końca wśród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Gorzej od nas wypadają pod tym względem tylko Hiszpania, Włochy i Malta. Poziom aktywności zawodowej kobiet w Polsce to zaledwie 46%. Istnieją w związku z tym obawy, czy wydłużenie urlopu macierzyńskiego nie spowoduje, że ten wskaźnik albo będzie utrzymywać się na niekorzystnym poziomie, albo ulegnie pogorszeniu.</u>
<u xml:id="u-250.12" who="#MirosławKrajewski">Na koniec powiem, że Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej konsekwentnie będzie dążył do poprawy sytuacji polskich rodzin, zapewnienia im warunków godnego i stabilnego życia. Dlatego, mając na uwadze przede wszystkim ich dobro, popieramy wprowadzenie przedstawionego przez komisję projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy i zawartych w nim rozwiązań. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-250.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-251.1" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pan poseł Andrzej Mańka, Liga Polskich Rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#AndrzejMańka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę na wstępie powiedzieć, że z wielkim zainteresowaniem wysłuchałem płomiennego wystąpienia pani poseł Jarugi-Nowackiej. Powiem szczerze, z wieloma tezami, które wypowiedziała, po prostu zgadzam się. Ciśnie się jednak na usta pytanie, dlaczego pani poseł, będąc w poprzedniej kadencji wicepremierem, nie wygłaszała tego typu płomiennych przemówień i dlaczego nie wprowadzała w życie tych rozwiązań, o których teraz mówi. Mielibyśmy dzisiaj już pewien etap za sobą, moglibyśmy odnosić się do zupełnie innych problemów.</u>
<u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Ale wiele żeśmy zrobili.)</u>
<u xml:id="u-252.2" who="#AndrzejMańka">Myślę, pani poseł, że wiele zrobiliście: na przykład skróciliście urlopy macierzyńskie, zlikwidowaliście fundusz alimentacyjny. Są to bardzo dobre prorodzinne rozwiązania pani zdaniem.</u>
<u xml:id="u-252.3" who="#AndrzejMańka">Podsumowując akurat ten polemiczny fragment mojego wystąpienia, powiedziałbym, że gdyby, pani poseł, kto inny mówił to z ław Sojuszu Lewicy Demokratycznej, może byłoby to wiarygodne, ale w pani ustach wydaje się, że jest to tylko i wyłącznie retoryka polityczna obliczona raczej na walkę polityczną niż na realne dobro polskiej rodziny.</u>
<u xml:id="u-252.4" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Ale na jakiej podstawie pan to mówi?)</u>
<u xml:id="u-252.5" who="#AndrzejMańka">Na podstawie swojego doświadczenia i pani wypowiedzi choćby z poprzedniej kadencji.</u>
<u xml:id="u-252.6" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Pan przecież nie ma doświadczenia.)</u>
<u xml:id="u-252.7" who="#AndrzejMańka">Na szczęście być może nie mam takiego doświadczenia, o jakim pani myśli, ale mam inne doświadczenie, które bierze się...</u>
<u xml:id="u-252.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma przecież żonę.)</u>
<u xml:id="u-252.9" who="#AndrzejMańka">...z doświadczenia z poprzedniej kadencji.</u>
<u xml:id="u-252.10" who="#AndrzejMańka">Otóż, proszę państwa, Wysoki Sejmie, niewątpliwie wydawało się, że obecny Sejm jest wrażliwy na sprawy polskiej rodziny i że w zasadzie we wszystkich klubach istnieje przekonanie o tym, iż polskiej rodzinie należy pomóc, i to pomóc szybko. Z takim właśnie przeświadczeniem Liga Polskich Rodzin zgłaszała swoje pomysły w zakresie polityki prorodzinnej, w tym również zmiany do Kodeksu pracy.</u>
<u xml:id="u-252.11" who="#AndrzejMańka">Trzeba jednak powiedzieć, uderzając się w pierś, iż coraz powszechniejsze w społeczeństwie jest przekonanie, że dużo mówimy, ale niezbyt wiele robimy. Zwracają nam na to uwagę również przedstawiciele organizacji pozarządowych, którzy zajmują się sprawami rodziny. Myślę, że powinniśmy z tego wyciągnąć naprawdę daleko idące konsekwencje i więcej deklaracji, więcej projektów, które pojawiały się w Sejmie, przekuwać w czyn i wprowadzać konkretne rozwiązania legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-252.12" who="#AndrzejMańka">Jako Liga Polskich Rodzin zdajemy sobie również sprawę z tego, że nie wszystko uda się od razu wprowadzić. Stąd między innymi nasz pomysł na opracowanie Narodowego Programu Wspierania Rodziny, o którym będziemy debatowali w najbliższy piątek. Mam nadzieję, że to będzie takie forum, w ramach którego przygotujemy i będziemy starali się wprowadzać realne rozwiązania w zakresie polityki prorodzinnej.</u>
<u xml:id="u-252.13" who="#AndrzejMańka">Nim jednak dojdziemy do ustaleń tego narodowego programu, należy odnieść się do tych projektów, które mamy teraz przed oczami. Chciałbym jasno powiedzieć i przypomnieć również wszystkim posłom, bo zarówno pani poseł Jaruga-Nowacka, jak również, myślę, pani poseł z Platformy Obywatelskiej mają oczy trochę zamknięte na rzeczywistość, że Liga Polskich Rodzin...</u>
<u xml:id="u-252.14" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Właśnie.)</u>
<u xml:id="u-252.15" who="#AndrzejMańka">...składając swój projekt, chciała rozwiązać trzy albo nawet cztery istotne...</u>
<u xml:id="u-252.16" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Wielu sukcesów życzę.)</u>
<u xml:id="u-252.17" who="#AndrzejMańka">...problemy, które trapią polską rodzinę. Pierwszy: chcieliśmy znacząco wydłużyć wymiar urlopu macierzyńskiego, przywracając go do poziomu, który został wypracowany jeszcze w kadencji Akcji Wyborczej Solidarność. Myślę, że to było dobre rozwiązanie, i minimum, które powinniśmy zabezpieczyć w tym Sejmie, to powrót właśnie do tamtych rozwiązań, które były dobre i na które pieniądze powinny się znaleźć.</u>
<u xml:id="u-252.18" who="#AndrzejMańka">Drugi element, w moim przekonaniu bardzo ważny, to zabezpieczenie kobiecie możliwości powrotu do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Jak pokazują badania, jest to największa bolączka przed podjęciem decyzji o macierzyństwie: kobieta boi się tego, że po urodzeniu dziecka nie będzie mogła wrócić do swojego miejsca pracy. Próbowaliśmy wprowadzić takie zabezpieczenie, które w połączeniu z wydłużeniem urlopu macierzyńskiego zapewniłoby kobiecie komfort polegający na tym, że miałaby miejsce pracy i byłaby zabezpieczona przed prostym mechanizmem zwalniania jej z pracy, o którym mówiła również pani poseł. Myślę, że to było dobre rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-252.19" who="#AndrzejMańka">Trzeci element, o którym wspominała pani poseł z Platformy Obywatelskiej, ale zapomniała, że proponowaliśmy jego wprowadzenie w życie, to elastyczny czas zatrudnienia. Wychodząc naprzeciw dążeniom Polek właśnie do tego, że chcą łączyć pracę zawodową z macierzyństwem, zaproponowaliśmy rozwiązanie, które ułatwiłoby to dążenie, a więc elastyczny czas zatrudnienia. Żaden z tych elementów niestety nie znalazł poparcia w pracach komisji, a państwo teraz ubolewacie nad tym, że te rozwiązania w projekcie się nie znalazły. Myślę, że komisja była dobrym miejscem, żeby zademonstrować swoje poparcie dla tego typu rozwiązań, które proponowała Liga, czy nawet dla tego kierunku, nie konkretnie dla tych rozwiązań, ale nawet dla samego kierunku zmian. Mogliście państwo to pokazać, pracując w komisji.</u>
<u xml:id="u-252.20" who="#AndrzejMańka">I jeszcze jedna kwestia, na której, myślę, pani poseł również zależy. W projekcie Ligi Polskich Rodzin był element, który pozwalał dzielić urlop macierzyński między kobietę i mężczyznę, co wychodzi, myślę, w dużym stopniu naprzeciw państwa postulatom, a jednocześnie, jak się okazuje, w pewnym sensie zabezpieczałoby, że tak powiem, dyskryminowanie kobiety na rynku pracy, ponieważ również mężczyzna mógłby z tego urlopu macierzyńskiego korzystać.</u>
<u xml:id="u-252.21" who="#AndrzejMańka">W moim przekonaniu źle się stało, że komisja nie skorzystała z rozwiązań, które proponowała Liga Polskich Rodzin, bo w przypadku pewnych rozwiązań moglibyśmy naprawdę posunąć się o duży krok naprzód, a przyjmując rozwiązania zaproponowane przez komisję, zrobimy jedynie mały ruch do przodu, który jest nieznaczący i tak na dobrą sprawę niczego nie rozwiązuje. Trzeba to poprzeć i Liga Polskich Rodzin te rozwiązania poprze, bo one na pewno są lepsze od tych, które zastaliśmy po kadencji Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ale w naszym przekonaniu nie są to rozwiązania radykalne, a na dzisiejszą rzeczywistość w Polsce potrzebne są rozwiązania właśnie radykalne. My już nie mamy czasu oszczędzać na polityce prorodzinnej. Każdy rok zaniedbań w tym zakresie będzie w niedalekiej przyszłości mścił się na naszym społeczeństwie, na naszym państwie w sposób okrutny. Dlatego potrzebne są nam naprawdę daleko idące, dalekowzroczne rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-252.22" who="#AndrzejMańka">Mam nadzieję, co mówię do rządu - jeszcze raz przywołuję zaproponowany przez Ligę element Narodowego Programu Wspierania Rodziny - że w ramach dyskusji nad tym rozwiązaniem przygotujemy takie ustawy, które naprawdę zaczną zmieniać sytuację polskiej rodziny w Polsce i nie będziemy tylko ograniczali się do dyskusji i do bardziej lub mniej wiarygodnych deklaracji. Polsce naprawdę potrzebny jest kompleksowy program polityki prorodzinnej i Liga Polskich Rodzin będzie robiła wszystko, żeby takie rozwiązania zostały wprowadzone. Jest to nasze podstawowe zadanie na najbliższą przyszłość. Jeśli ten Sejm się ostanie, to będziemy robili wszystko, żeby takie rozwiązania były wprowadzane.</u>
<u xml:id="u-252.23" who="#AndrzejMańka">Jeszcze raz, podsumowując, chciałbym powiedzieć, że zdaję sobie sprawę, iż rozwiązania zaproponowane przez komisję nie są rozwiązaniami ostatecznymi, nie są rozwiązaniami docelowymi, ale są rozwiązaniami lepszymi niż te, które obowiązywały do tej pory. Liga Polskich Rodzin będzie ten projekt popierała. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-252.24" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Czy ja mogę sprostowanie, panie marszałku?)</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#WojciechOlejniczak">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-253.1" who="#WojciechOlejniczak">Nazwisko pani poseł bardzo często padało.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#IzabelaJarugaNowacka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-254.1" who="#IzabelaJarugaNowacka">Ponieważ stałam się bohaterką wystąpienia pana posła, chciałabym powiedzieć, że dla mnie jest rzeczą obraźliwą, panie pośle, mówienie, iż nie ma pan ze mną jakichś doświadczeń osobistych lub w jakimś sensie. Jest to obraźliwe dla mnie i dla mojego męża. Po pierwsze, bardzo pana proszę, żeby pan z tych słów się wycofał.</u>
<u xml:id="u-254.2" who="#IzabelaJarugaNowacka">Po drugie, chciałabym panu powiedzieć, iż jedyne doświadczenie, jakie pan może mieć ze mną jako ministrem polityki społecznej, jest takie, że przede wszystkim w tym czasie podniesione zostały świadczenia rodzinne. To po pierwsze. Po drugie, jak pan wie, znowelizowany został Kodeks pracy, który wprowadził cały szereg kategorii, definicji i mechanizmów broniących kobiety na rynku pracy, a mianowicie zostały wprowadzone definicje molestowania, w tym molestowania seksualnego, mobbingu. To także są istotne osiągnięcia.</u>
<u xml:id="u-254.3" who="#IzabelaJarugaNowacka">Po trzecie, panie pośle, naprawdę, jeżeli chcemy coś rozwiązać, to przestańmy opowiadać, że potrzebny jest kolejny narodowy program. My też poprzemy to, żeby ten program był, tylko rok już rządzicie, więc może trzeba mieć troszkę lepszą pamięć, co zrobili poprzednicy, a nie bezpodstawne, wbrew faktom ujadanie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł...</u>
<u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Mańka: Przepraszam...)</u>
<u xml:id="u-255.3" who="#WojciechOlejniczak">Ale to nie polemika. Pani poseł prostowała... Naprawdę, panie pośle...</u>
<u xml:id="u-255.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Mańka: Chciałbym tylko sprostować, bo pani poseł...)</u>
<u xml:id="u-255.5" who="#WojciechOlejniczak">Aha, rozumiem, że chce się pan odnieść do tych pierwszych słów.</u>
<u xml:id="u-255.6" who="#WojciechOlejniczak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#AndrzejMańka">Pani poseł, ja chciałbym sprostować, bo widocznie źle mnie pani zrozumiała. Chodziło mi tylko o doświadczenia zawodowe, które mogłyby nas ewentualnie...</u>
<u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Tak zrozumiałam.)</u>
<u xml:id="u-256.2" who="#AndrzejMańka">...łączyć. Jeśli pani to zrozumiała inaczej, to oczywiście przepraszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-257.2" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego tak jak i wszystkie pozostałe kluby w czasie pierwszego czytania i dzisiaj podkreśla, że obowiązkiem Sejmu jest tworzenie takich warunków, aby nasze rodziny i przyszłe rodziny rozwijały się prawidłowo, aby były gwarancje rozwoju w takim rozumieniu, o jakim tu mówiono. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera te poprawki. Oczywiście są one minimalne na dzień dzisiejszy, to prawda. Przejdźmy teraz do tego wszystkiego, o czym tu mówiono. Czy można było zrobić więcej? Otóż podstawowy błąd polega na tym, że źle procedujemy.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#JózefZych">Panie i Panowie! Jak nazwać sytuację, kiedy wpływa siedem projektów? Co tydzień wpływa jeden. To była swoista licytacja. Jeżeli rząd wystąpił z propozycją 16 tygodni, komisja - 18, klub - 32, 39, 52 tygodni, to co ma pomyśleć matka i pracodawca, z którymi spotykaliśmy się w komisji? Co mają pomyśleć? Kto tutaj mówi prawdę? Komu chodzi o załatwienie sprawy?</u>
<u xml:id="u-258.2" who="#JózefZych">Jeżeli chce się realnie przeprowadzić ustawę w Sejmie i przyjąć konkretne rozwiązanie, to przed skierowaniem projektu należy dojść do porozumienia międzyklubowego. Zobaczmy: rząd koalicyjny, w którym jest i Liga Polskich Rodzin, i PiS, występuje z koncepcjami, które od tego wszystkiego odbiegają.</u>
<u xml:id="u-258.3" who="#JózefZych">Czego doświadczyliśmy, przynajmniej ja? Do biura poselskiego przychodzą zarówno pracodawcy, jak i matki - i takie, i takie - i stwierdzają: panowie (nie rozróżniają nas, z której jesteśmy partii, lecz pytają), wy jesteście posłami, jak chcecie rozwiązać problem? Dlaczego jesteście przeciw 52 tygodniom? Dlaczego jesteście za?</u>
<u xml:id="u-258.4" who="#JózefZych">Na tym polega cały problem, a mianowicie każdemu wolno zgłaszać: posłowi, klubowi, ale jeżeli mówimy, że chcemy rozwiązać i że rozwiążemy problem, jeżeli to postulujemy, to zwróćmy uwagę na to, jakie są realnie możliwości. Jeżeli z góry wiem, że nie mam siły, by przeprowadzić coś w Sejmie, to stosuję swego rodzaju demonstrację. To jest swego rodzaju demonstracja.</u>
<u xml:id="u-258.5" who="#JózefZych">Chcę podkreślić, że w komisji robiliśmy wszystko. Byli zapraszani pracodawcy i przedstawiciele związków zawodowych, odbyła się dyskusja. Rozważaliśmy wszystkie okoliczności, ale, panie i panowie, jeżeli jest 7 projektów dotyczących tej samej materii, jeżeli już wpłynęły dwie następne zmiany dotyczące Kodeksu pracy, to jak chcemy rozwiązywać te problemy? Kolega z Ligi Polskich Rodzin mówił przed chwilą o jednolicie pięknym programie. Popieramy to, niech on będzie przedstawiony, ale to jest niemożliwe.</u>
<u xml:id="u-258.6" who="#JózefZych">Ktoś wreszcie w Polsce powinien zdecydować się dokonać raz na zawsze, jeżeli jest taka potrzeba, całkowitej nowelizacji kodeksu. Podam przykład: pani poseł Jaruga-Nowacka wniosła poprawki, które oczywiście są absolutnie słuszne z każdego punktu widzenia, ale z punktu widzenia legislacyjnego wiemy, że w tej chwili sprawa musi trafić do komisji. Czy komisja brała to pod uwagę? Oczywiście brała pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-258.7" who="#JózefZych">To są słuszne poprawki i ja je oczywiście popieram, ale musi być zachowana pewna logika w postępowaniu legislacyjnym. Jeżeli nadal będziemy postępowali w ten sposób i co dwa tygodnie będziemy dyskutowali nad nowymi nowelizacjami kodeksów, to niczego nie rozwiążemy, bo, jak słusznie pani powiedziała, z problemem urlopów wiąże się problem ochrony stosunku pracy.</u>
<u xml:id="u-258.8" who="#JózefZych">To nie jest tak, panie pośle, że na gruncie obecnie obowiązującego prawa i regulaminów pracy nie można przyjąć indywidualnego czasu pracy. Kodeks i regulaminy pracy dopuszczają taką sytuację. Pozostaje problem woli pracodawców. Rozumiem pana, że takie rozstrzygnięcie zagadnienia jednoznacznie przesądza sprawę, ale zmierzam do tego, że trzeba przede wszystkim przedstawiać sprawę i brać również pod uwagę to, kto ostatecznie o tym decyduje. To jest również problem dotarcia w sposób obiektywny, sprawiedliwy do pracodawców.</u>
<u xml:id="u-258.9" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W sierpniu odbyło się w Rzymie posiedzenie prawników Klubu Rzymskiego zajmujących się prawem pracy. Dziś rozmawiałem z prawnikami, którzy uczestniczyli w posiedzeniu ze strony polskiej. Kiedy ich zapytałem, czy znają sytuację od strony rządowej i parlamentarnej, żeby móc tam prezentować polskie stanowisko, to odpowiedzieli, że prezentowali takie stanowisko, jakie obowiązuje na dzień dzisiejszy zgodnie z Kodeksem pracy.</u>
<u xml:id="u-258.10" who="#JózefZych">Wiele razy mówiliśmy w Sejmie, ja również o tym mówiłem, że przede wszystkim trzeba zaprosić organizacje prawnicze, wręcz zmusić je do tego, żeby uczestniczyły w procesie tworzenia prawa. W grudniu odbędzie się posiedzenie Klubu Rzymskiego w Polsce. Przecież w naszym interesie jest to, żeby nie było rozbieżności, żeby to wszystko nie szło dwutorowo, ale żeby organizacje prawnicze przedstawiały prawidłowo pogląd, jaki mają na temat tych uregulowań.</u>
<u xml:id="u-258.11" who="#JózefZych">Tak, trzeba jednoznacznie uregulować sprawę ochrony stosunku pracy kobiet, jak również mężczyzn, którzy korzystają z urlopu...</u>
<u xml:id="u-258.12" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Wychowawczego.)</u>
<u xml:id="u-258.13" who="#JózefZych">Tak, wychowawczego. Te sprawy trzeba uregulować, ale trzeba na to spojrzeć realnie i nie mówić o 5 latach, o 3 latach, ale o realnym terminie.</u>
<u xml:id="u-258.14" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Pół roku.)</u>
<u xml:id="u-258.15" who="#JózefZych">Problem sprowadza się do tego, że patologie występują wszędzie i będą w tym zakresie nadużycia. Pracodawcy mają obawy, żeby nie było tworzenia takiego prawa, które stwarza możliwość traktowania pracy w sposób ulgowy. Sprawa podejścia do problemu ochrony rodziny jest sprawą kluczową. Mówiła o tym koleżanka z Platformy Obywatelskiej i pani poseł Jaruga-Nowacka, i mówił pan poseł, wszyscy o tym mówimy, ale jest jedna rzecz: trzeba usiąść i przygotować program.</u>
<u xml:id="u-258.16" who="#JózefZych">Nie ma to być program opowiadający o wszystkim. Trzeba powiedzieć, że w obecnej sytuacji w Polsce należy rozwiązać problemy: po pierwsze, urlopów, po drugie, zniżek, po trzecie, mieszkań, po czwarte, sprawiedliwych podatków, następnie po piąte i po szóste, a potem przystąpić do zrealizowania. Jeżeli taki program zostanie przedstawiony, to klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie go popierać. Jeśli natomiast będziemy do tego wracać, a pamiętam to od 17 lat: co kadencja, to problem innego podchodzenia, pod tym samym hasłem pomagania kobietom, do kwestii urlopów i do różnego innego rodzaju kwestii.</u>
<u xml:id="u-258.17" who="#JózefZych">Panie i panowie, dzisiaj nie ma sensu jakiekolwiek obciążanie się i dyskutowanie z punktu widzenia politycznego. Spójrzmy na problem rodziny przede wszystkim jako obywatele tego kraju, ojcowie, matki, synowie, córki. Zastanówmy się również nad tym, jakiej przyszłości chcielibyśmy dla naszych dzieci i dla ich dzieci, uwzględniając obecne realia.</u>
<u xml:id="u-258.18" who="#JózefZych">Oczywiście w naszym Sejmie kłania nam się jeszcze jedna rzecz. Obserwowałem i widzę - bo jako radca prawny cały czas zajmowałem się prawem pracy, a oprócz tego było to przedmiotem mojej naukowej działalności - że bardzo często, kiedy się zabiera głos, nie wie się, jakie są uregulowania prawne, na czym mają polegać zmiany. Próbuje się otwierać drzwi tam, gdzie sprawa jest zupełnie oczywista.</u>
<u xml:id="u-258.19" who="#JózefZych">Dziś się kłania i sprawa żłobków, i sprawa przedszkoli i innych świadczeń na rzecz dzieci i rodziny, ale każdy dzisiaj mówi po swojemu. Często także w kościołach słyszymy o biednych, potrzebujących zachęty, a kto u nas, w Polsce, wspólnie usiadł do jednego stołu - wspólnie - i porozmawiał nie poprzez słowa, przez licytowanie się, ale poprzez próbę racjonalnego podejścia?</u>
<u xml:id="u-258.20" who="#JózefZych">Kolego pośle, tak rozumianą politykę realnej pomocy, a nie licytowanie się, będziemy popierać, bo tak trzeba wspólnie działać. Rodzina musi odczuć, że nie poprzez słowa, ale poprzez czyny próbujemy coś rozwiązać. Tu, w Sejmie, nie powinno być co do tego żadnej wątpliwości. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-258.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#WojciechOlejniczak">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
<u xml:id="u-259.2" who="#WojciechOlejniczak">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
<u xml:id="u-259.3" who="#WojciechOlejniczak">Czy są jeszcze posłowie, którzy chcą się zapisać do zadania pytania? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-259.4" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam listę.</u>
<u xml:id="u-259.5" who="#WojciechOlejniczak">Pierwszy zada pytanie pan poseł Waldemar Nowakowski, Samoobrona.</u>
<u xml:id="u-259.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
<u xml:id="u-259.7" who="#WojciechOlejniczak">Nie ma pana posła. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-259.8" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#JerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projektowana ustawa nowelizująca Kodeks pracy ma na celu wydłużenie o 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego. Zgodnie z zapowiedzą przeszło 9 miesięcy temu rząd przedstawił swoją propozycję zawartą w druku sejmowym nr 147. W tak prostej, koniecznej i pilnej sprawie debata trwa wyjątkowo długo, pomimo że ta nowelizacja jest pilnie oczekiwana przez rodziców. Od tej pory ukazało się już kolejnych 6 druków sejmowych. W ostatnim druku sejmowym nr 610, w stosunku do pierwszego o numerze 147, propozycja zwiększania wymiaru o dwa tygodnie pozostała bez zmian. W związku z tym chciałbym zapytać: komu i dlaczego, zdaniem pani minister, zależy na opóźnieniu uchwalenia tej ustawy? I drugie. W związku z tym, że proponowane przez rząd zmiany w Kodeksie pracy są konieczne i pilne, kiedy najwcześniej projektowana ustawa może wejść w życie? Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-261.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Ewa Wolak, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#EwaWolak">Pani Minister! Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pierwsze pytanie kieruję do przedstawiciela rządu i dotyczy ono sposobu finansowania zmian, o których dziś rozmawiamy. Proszę o jednoznaczną odpowiedź, czy w budżecie państwa nadal są zarezerwowane środki na wydłużenie urlopów macierzyńskich? Jeśli tak, to jaka to jest kwota? Kolejne pytanie dotyczy dalszych planów związanych z wydłużeniem urlopów macierzyńskich. Czy rząd zamierza w przyszłym roku zgłosić kolejną propozycję wydłużenia urlopu o dwa tygodnie? Prosiłabym o szersze wyjaśnienie tej sprawy.</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#EwaWolak">Czy zdaniem rządu dyskutowane dzisiaj zmiany są wystarczające, czy też nie? Szczególnie interesuje mnie efekt, jaki może zostać osiągnięty, jeśli poprzemy propozycję zawartą w druku nr 610, czyli tę najbardziej zbieżną z projektem przygotowanym przez rząd. I ostatnie pytanie. Czy rząd przygotował nowy program poprawiający system usług opiekuńczych i rozwiązania systemowe wspierające matki, które chcą bądź są zmuszone szybko podjąć pracę po urodzeniu dziecka? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-262.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#MirosławKrajewski">Panie Marszałku! Pani Minister! W obecnym stanie prawnym pracodawca w okresie urlopu macierzyńskiego nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę, chyba że z winy pracownika powstaną przyczyny uzasadniające takie działanie i zakładowa organizacja wyrazi na rozwiązanie zgodę. Przepisy prawa polskiego nie chronią jednak ani matki, ani ojca korzystającego z urlopu przed wypowiedzeniem umowy o pracę w przypadku upadłości lub likwidacji zakładu pracy. Czy ta kwestia znajduje się w polu zainteresowań legislacyjnych rządu w przyszłości?</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#MirosławKrajewski">Wreszcie chcę zapytać: czy wydłużenie urlopów macierzyńskich nie powinno skutkować wprowadzeniem innych zmian w Kodeksie pracy, dalszych zmian, szerszych zmian, o co apelował pan marszałek Zych, oraz w ustawach, które dotyczą zatrudnienia. Nie tylko dla rodziców, ale dla pracodawców ważne byłoby ponowne tworzenie przyzakładowych żłobków i przedszkoli, a także szersza oferta zajęć pozalekcyjnych dla dzieci. Właściwym rozwiązaniem byłyby także elastyczne przepisy, sprzyjające na przykład różnym rodzajom telepracy, zatrudniania w niepełnym wymiarze czy umożliwienia kobietom pracy w domu. Czy w tym zakresie rząd będzie inicjował ułatwienia i dalsze rozwiązania. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#HenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka miesięcy temu rozpoczęto debatę dotyczącą sposobu zażegnania coraz poważniejszego problemu, jakim jest spadek urodzeń. Nikt nie potrafił wtedy wskazać zależności pomiędzy wymiarem urlopu macierzyńskiego a wzrostem urodzeń. Argumenty pracodawców, którzy twierdzili, że wydłużanie urlopu może doprowadzić do utrudnienia młodym kobietom znalezienia pracy, pozostały bez echa. W związku z tym pytam: jakie jest zdanie pracodawców w zakresie wydłużania urlopu macierzyńskiego o dwa tygodnie? I może jeszcze drugie pytanie: czy taka diagnoza w ogóle została przeprowadzona? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-267.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Włodzimierz Stępień, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#WłodzimierzStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem powiedzieć, że w zasadzie po wystąpieniu pana marszałka Zycha, to należałoby taki dezyderat tutaj wygłosić, że warto wydrukować, przekazać wszystkim posłom i sprawę byśmy mieli załatwioną nie tylko w odniesieniu do naszych zachowań w sprawie polityki prorodzinnej, ale również do naszych zachowań w Sejmie, gdzie procedujemy nad innymi ustawami i dokumentami. Natomiast oczywiście nie sposób w ciągu minuty, kilka zdań można powiedzieć, ale dziękuję za to mądre wystąpienie, panie marszałku, ono naprawdę oddaje sens. Mieliśmy do czynienia z festiwalem obietnic: jak ten klub tysiąc - to my dwa, jak ten klub jedno becikowe - to my drugie. To samo odbywało się w kwestii długości urlopu macierzyńskiego i czasu ochrony po powrocie kobiety z urlopu macierzyńskiego. Proszę państwa, takie banalne zdanie, które wielu z nas wypowiadało: polityka prorodzinna jest jednym z najważniejszych oczekiwanych przez społeczeństwo zadań i powinna być realizowana wielowątkowo i komplementarnie przy wsparciu wszystkich klubów parlamentarnych. My tę deklarację podtrzymujemy. Ja na 12. posiedzeniu Sejmu, również na 17., mówiłem na ten temat, że kobiety boją się, że zbyt długi okres ochronny spowoduje, że nie będą mogły uzyskać zatrudnienia po powrocie. Nie można lęku kobiet o godny powrót do pracy po urlopie macierzyńskim zastępować lękiem kobiet, czy w ogóle zostaną zatrudnione i lękiem pracodawców przed zatrudnieniem młodych kobiet. Tu jest problem.</u>
<u xml:id="u-268.1" who="#WłodzimierzStępień">Natomiast pytanie na koniec, ponieważ jestem w bloku pytań, mam jedno. Gdzie są ci koledzy i koleżanki posłowie z tych klubów, które podbijały stawkę w obietnicach, niszcząc nasz nadwątlony autorytet, bowiem wiele młodych kobiet słuchało tych zapowiedzi i mówiło: jaki to mądry, dobry Sejm. Z czym my dzisiaj pójdziemy, chociaż wielu z nas przestrzegało przed takimi nadmiernymi obietnicami i oto mamy skutki. Wróciliśmy do projektu w druku nr 147, rządowego, stonowanego, który jest oparty na wyliczeniach ekonomicznych i który po prostu klub poprze, bo jest racjonalny, oczekując, że ta polityka będzie prowadzona również w innych kwestiach i oczekując, że stosownie do wzrostu zasobności kraju będziemy ten urlop wydłużać. Na to się godziliśmy, godzimy i z takim przesłaniem schodzę z tej trybuny. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-269.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-269.2" who="#WojciechOlejniczak">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-269.3" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Józef Stępkowski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#JózefStępkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Projekt ustawy wprowadza ochronę prawną przed zwolnieniem kobiety powracającej do pracy po urlopie macierzyńskim. Często zdarza się tak, że pracodawca dyskryminuje kobiety w ciąży, a te, które wracają do pracy po urodzeniu dziecka, w niedalekiej przyszłości zwalnia się z pracy. Czy w projekcie nie należy przewidzieć sankcji karnych, jakie poniosą pracodawcy, jeśli zwolnią kobietę po powrocie z urlopu macierzyńskiego? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-271.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Iwona Arent, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#IwonaArent">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wydłużanie urlopów macierzyńskich ma na celu poprawę sytuacji materialnych młodych rodzin, ma zachęcić do posiadania dzieci. Zgadzam się z tym. Natomiast mam pytanie: czy nie jest barierą fakt, że zdarza się, iż ZUS odmawia wypłaty zasiłku macierzyńskiego, jeżeli kobieta została zatrudniona na etat podczas trwania ciąży? A jeżeli ZUS wypłaca zasiłek, to ciągle poddaje kontroli zarówno pracownicę, jak i pracodawcę, zadaje mnóstwo niezrozumiałych, dziwnych pytań lub wypłaca zasiłek dopiero po ukończeniu kontroli u pracodawcy.</u>
<u xml:id="u-272.1" who="#IwonaArent">Drugie pytanie. Czy urlop macierzyński należy się tylko kobiecie czy także mężczyzna będzie mógł skorzystać z tego urlopu, w przypadku gdy zabraknie matki, na przykład gdy nastąpi zgon kobiety przy porodzie lub po nim? Czy w takim przypadku ojcu będzie przysługiwał urlop macierzyński? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-273.1" who="#WojciechOlejniczak">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-273.2" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, panią Joannę Kluzik-Rostkowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#JoannaKluzikRostkowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zacznę od tego, że jeżeli rozmawiamy i jeżeli pytacie państwo mnie, ile rząd zdołał zrobić w ciągu tych 10 czy 11 miesięcy, to naprawdę trzeba wziąć pod uwagę stan wyjściowy. Nie wiem, czy ktoś z państwa zdaje sobie sprawę, że ostatni rocznik wyżu, to jest rocznik 1983. Od 1983 r. w Polsce się rodzi coraz mniej dzieci. Przynajmniej pod koniec lat 90. powinniśmy to już byli zauważyć bardzo dokładnie dlatego, że rok 1999 był pierwszym rokiem, gdzie ilość narodzin zrównała się z ilością zgonów. Więc tak naprawdę zmarnowaliśmy już tutaj wiele lat. Rzeczywiście nie byłoby dzisiaj rozmowy o tym, czy stać nas na wydłużenie urlopu macierzyńskiego o dwa tygodnie, cztery czy sześć, gdyby w 2002 r. parlament nie zdecydował o skróceniu urlopu macierzyńskiego z 26 tygodni do 16, bylibyśmy po prostu w innym miejscu dyskusji w tej chwili. Ja bardzo się cieszę, że projekt rządowy uzyskał poparcie tak szerokie, dziękuję za to bardzo.</u>
<u xml:id="u-274.1" who="#JoannaKluzikRostkowska">Przejdę do pytań. Jeżeli chodzi o to, dlaczego prace w parlamencie nad tym projektem trwały tak długo, to rzeczywiście jesteśmy w zasadzie prawie w tym samym punkcie, w którym byliśmy na początku. Od początku było wiadomo, że stać nas na to w tej chwili, na 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego. Przypomnę, tydzień urlopu macierzyńskiego w skali kraju kosztuje 75 mln zł, więc bardzo łatwo obliczyć, ile kosztuje wydłużenie tego urlopu o każdy tydzień. Ja w końcu grudnia ubiegłego roku, kiedy państwo dyskutowaliście nad tym, czy powinno być jedno becikowe, czy podwójne, mówiłam, obawiałam się tego, że jeżeli zdecydujemy się na podwójne becikowe, to tym samym obetniemy sobie możliwość znacznego wydłużenia urlopów macierzyńskich. I tak się stało. Więc jeżeli państwo chcecie odpowiedzi na pytanie, czy mamy zabezpieczone środki na te 2 tygodnie urlopu dłużej, oczywiście mamy, mamy je zabezpieczone od dawna i bardzo byśmy chcieli, żeby w tej chwili parlament już bardzo sprawnie pracował nad tą ustawą, żeby te kobiety, które w tej chwili są w ciąży, i te kobiety, które urodziły dzieci i już są na urlopach macierzyńskich, ale również te kobiety, które urodziły wcześniej i z jakichś powodów musiały przerwać urlop macierzyński, na przykład dlatego, że dziecko jest chore i przebywają na zwolnieniu lekarskim, żeby te wszystkie kobiety jak najszybciej mogły z tego wydłużonego urlopu skorzystać.</u>
<u xml:id="u-274.2" who="#JoannaKluzikRostkowska">Jeżeli chodzi o inne proponowane rozwiązania, na przykład przez panią poseł Jarugę-Nowacką, to myśmy na temat tych poprawek rozmawiali już kilkakrotnie i o ile ja jestem zdecydowanym przeciwnikiem stwarzania specjalnych okresów ochronnych dla kobiet powracających po urlopach macierzyńskich i wychowawczych, nie dlatego, że źle życzę młodym mamom, wręcz odwrotnie, wyobrażam sobie, że sytuacja takiego komfortowego powrotu do pracy byłaby dla nich bardzo dobra, ale przy 15-procentowym bezrobociu i przy bardzo trudnym rynku pracy dla kobiet - kobiety w tej chwili mają trudniejszy dostęp do rynku pracy niż mężczyźni - takie rozwiązanie bardzo prawdopodobne, że spowoduje jeszcze trudniejszy dostęp kobiet do rynku pracy, a ono przyniesie ewentualne korzyści...</u>
<u xml:id="u-274.3" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Pani minister, ale to nie są te trzy lata PiS-u tylko to jest sześć miesięcy.)</u>
<u xml:id="u-274.4" who="#JoannaKluzikRostkowska">Ja myślę, że spokojnie moglibyśmy wrócić do...</u>
<u xml:id="u-274.5" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: To są trzy lata, trzy lata...)</u>
<u xml:id="u-274.6" who="#JoannaKluzikRostkowska">Mam nadzieję, że będziemy mogli wrócić do tej rozmowy, kiedy będziemy mieli znacznie niższe bezrobocie, wtedy, kiedy nie pracodawcy, którzy - ja nie mówię, czy oni są źli, czy oni są dobrzy, oni postępują racjonalnie - przy 15-procentowym...</u>
<u xml:id="u-274.7" who="#komentarz">(Poseł Izabela Jaruga-Nowacka: Pani minister, ale Prawo i Sprawiedliwość zgłaszało trzy lata. Myśmy...)</u>
<u xml:id="u-274.8" who="#JoannaKluzikRostkowska">Dobrze. Ja od początku byłam przeciwniczką. Uważam, że wprowadzenie okresu ochronnego dla kobiet w tej chwili - biorąc pod uwagę to, że i tak kobiety mają trudniejszy dostęp do rynku pracy tylko dlatego, że są kobietami, i to bez względu na wiek - przy 15-procentowym bezrobociu to rozwiązanie będzie nieskuteczne, wręcz odwrotnie, będzie pracowało przeciwko kobietom. I jest jeszcze jeden argument - ono z jednej strony jest kłopotliwe, ponieważ jeszcze utrudnia dostęp kobiet na rynek pracy, a po drugie, ono tak naprawdę potencjalnie pomagałoby, gdyby było skuteczne, zaledwie 30% zatrudnionych kobiet, dlatego że tylko 30% kobiet, które są zatrudnione, to są kobiety, które są zatrudnione na etacie na czas nieokreślony. Dla 70% pracujących kobiet i tak to rozwiązanie byłoby zupełnie obojętne.</u>
<u xml:id="u-274.9" who="#JoannaKluzikRostkowska">Jeżeli chodzi o poprawkę zmierzającą do podniesienia z 400 zł do 500 zł tego świadczenia w przypadku przebywania na urlopie wychowawczym, jak i zmiany składek emerytalnych i rentowych, to już też, pani poseł, rozmawiałyśmy o tym kilkakrotnie. To rozwiązanie jest sensowne, tylko po prostu nie ma w tej chwili w budżecie na to pieniędzy i niestety w ciągu ostatnich tygodni nic się nie zmieniło w tej sprawie. Rozmawiałyśmy na ten temat podczas posiedzenia komisji kilkakrotnie. Nie jest tak, że tu nastąpiła jakaś radykalna zmiana w ciągu ostatnich trzech tygodni i wcześniej tych pieniędzy nie było, a teraz one będą.</u>
<u xml:id="u-274.10" who="#JoannaKluzikRostkowska">Pan poseł Gosiewski z PiS-u pytał, czy komuś zależało na opóźnieniu uchwalenia tej ustawy. Ja nawet nie chcę się zastanawiać, czy w ogóle ktoś taki istniał. Sądzę, że tutaj szukaliśmy wspólnie rozwiązania. Jedne rozwiązania okazały się bardzo trudne z tego powodu, że po prostu mamy ograniczenia budżetowe i z realiami budżetu trzeba się liczyć, inne, chociaż słuszne z punktu widzenia młodej mamy, mogą okazać się tak naprawdę bardzo kłopotliwe. Natomiast jeżeli chodzi o pytanie, kiedy ta ustawa może wejść najwcześniej w życie, to zależy tylko od państwa. To znaczy, ja naprawdę trzymam kciuki za tę ustawę, żeby w końcu udało jej się przez parlament przejść, bo kobiety czekają na to od dawna.</u>
<u xml:id="u-274.11" who="#JoannaKluzikRostkowska">Pytanie pana posła Siedlaczka z Platformy, jakie jest zdanie pracodawców w sprawie wydłużenia urlopów macierzyńskich. Pracodawcy oczywiście nie chcą wydłużenia urlopów macierzyńskich. Ja myślę tak, że ja nie obawiałabym się takiego stopniowego wydłużania urlopów macierzyńskich do 26 tygodni, dlatego że to rozwiązanie już funkcjonowało i okazało się, że ono nie przyniosło żadnej..., bo to, co może być kłopotliwe przy wydłużaniu urlopów macierzyńskich, to dezaktualizacja zawodowa kobiet i jakby utrudniony powrót na rynek pracy przy jakiejś tam barierze długości trwania tego urlopu. Ale ponieważ 26 tygodni już mieliśmy i to rozwiązanie sprawdziło się, poza tym w tej chwili urlop macierzyński jest na tyle krótki, że większość kobiet i tak korzysta później z urlopu wypoczynkowego, więc zdecydowana większość młodych mam i tak pół roku przebywa poza pracą. Jest rzeczywiście pytanie i gdybyśmy się decydowali na dalsze wydłużenie ponad te 26 tygodni, i to jest zasadne pytanie, trzeba byłoby bardzo tutaj kontrolować rynek pracy, czy to nie działa i nie zaczyna pracować przeciwko kobietom.</u>
<u xml:id="u-274.12" who="#JoannaKluzikRostkowska">Jeżeli chodzi o kwestię ZUS-u, rzeczywiście kilkakrotnie spotkałam się z takimi sytuacjami i wszystkie wyglądały w zasadzie tak samo, że kobieta pracowała, tylko pracowała na umowę zlecenie, pracowała na umowę o dzieło, była związana z firmą, nie była związana pracą etatową na czas nieokreślony, ale pracowała i w momencie, kiedy zachodziła w ciążę, w którymś tam miesiącu ciąży pracodawca decydował się na to, żeby zatrudnić ją na czas nieokreślony. Z mojego punktu widzenia ten pracodawca zachowywał się dobrze. To znaczy dla mnie sytuacje, w których ZUS tylko dlatego, że kobieta jest w ciąży, natychmiast poddaje w wątpliwość, czy ona słusznie została zatrudniona, czy nie, to dodatkowy element dyskryminujący. I tu sytuację mamy taką, że jeżeli kobieta nie jest dyskryminowana, jeżeli już uda się jej znaleźć pracę, bo nie jest w ciąży, to później jak już jest w ciąży, to też ma jeszcze gorzej. Więc ja chociaż rozumiem, że ZUS może podejrzewać, że w pewnych sytuacjach może dochodzić do nadużyć, oczekiwałabym jednak od ZUS-u pozytywnej próby rozwiązania tej sytuacji, bo rzeczywiście w tej chwili te wszystkie historie, z którymi się spotkałam, wyglądały tak samo, to znaczy kończyła się ciąża, rodziło się dziecko, a pozostawał kłopot i walka z ZUS-em o to, żeby dostać te pieniądze.</u>
<u xml:id="u-274.13" who="#JoannaKluzikRostkowska">Jeśli chodzi o sankcje karne w przypadku kobiet zwolnionych po urlopie macierzyńskim, to w tej chwili nie są przewidziane sankcje karne. Każde zwolnienie musi być uwarunkowane, znaczy, musi być uzasadnione. I rzeczywiście tutaj mamy inny problem, że kobiety nawet wtedy, kiedy są zwalniane i kiedy czują, czy podejrzewają, że stało się to wyłącznie dlatego, że urodziły dzieci, bardzo rzadko decydują się na drogę sądową, chociaż oczywiście wszelka dyskryminacja, również z tego względu, jest w Polsce prawnie zakazana.</u>
<u xml:id="u-274.14" who="#JoannaKluzikRostkowska">Państwo pytają jeszcze, czy rząd będzie w przyszłości myślał o wydłużaniu urlopów macierzyńskich. Tak naprawdę wszystko będzie zależało od zdolności budżetowych państwa. Dziękuję państwu bardzo.</u>
<u xml:id="u-274.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, pani minister.</u>
<u xml:id="u-275.1" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-275.2" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, na podstawie art. 95 regulaminu Sejmu ponownie kieruję ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-275.3" who="#WojciechOlejniczak">Komisja Obrony Narodowej przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
<u xml:id="u-275.4" who="#WojciechOlejniczak">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1021.</u>
<u xml:id="u-275.5" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-275.6" who="#WojciechOlejniczak">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-275.7" who="#WojciechOlejniczak">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
<u xml:id="u-275.8" who="#WojciechOlejniczak">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-275.9" who="#WojciechOlejniczak">Punkt ten rozpatrzymy jako ostatni w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-275.10" who="#WojciechOlejniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druki nr 863 i 971).</u>
<u xml:id="u-275.11" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Szweda.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach chciałbym rekomendować Wysokiej Izbie rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy, druk nr 863, zawarty w sprawozdaniu komisji, druk nr 971.</u>
<u xml:id="u-276.1" who="#StanisławSzwed">Projektowana nowelizacja obejmuje dwie zmiany. Pierwsza ma niewątpliwie walor praktyczny, zmienia bowiem zasadę ustalania obowiązującego pracownika wymiaru czasu pracy. Druga polega na podniesieniu do rangi ustawowej znajdujących się dotychczas w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej przepisów dotyczących ustalania proporcjonalnego urlopu wypoczynkowego w przypadku pozostawania przez pracownika w zatrudnieniu u danego pracodawcy jedynie przez część miesiąca.</u>
<u xml:id="u-276.2" who="#StanisławSzwed">W dotychczasowej regulacji zawartej w art. 130 Kodeksu pracy - gdyż to właśnie jego dotyczy projektowana zmiana - wymiar czasu pracy pracownika obniża się o 8 godzin z tytułu święta przypadającego w innym dniu niż niedziela. Jeżeli jednak w tygodniu obejmującym 7 dni od poniedziałku do niedzieli są dwa święta w inne dni niż niedziela, to wymiar czasu pracy obniżany jest także tylko o 8 godzin, a nie o 16. Skutki takiej regulacji odczuli dotkliwie pracownicy w maju tego roku, gdy okazało się, że 1 i 3 maja wypadły w tym samym tygodniu. Jedno święto musieli odpracować i przyjść do pracy. Takie rozwiązanie nie zadowalało także wielu pracodawców, którzy niejednokrotnie woleli zapłacić swoim pracownikom za dzień wolny niż burzyć ustalony porządek i organizować im odpracowywanie święta. Taka sytuacja miałaby miejsce także w grudniu bieżącego roku, wówczas należałoby odpracować jeden dzień świąt Bożego Narodzenia, gdyż 25 i 26 grudnia przypadają w poniedziałek i wtorek tego samego tygodnia.</u>
<u xml:id="u-276.3" who="#StanisławSzwed">Projektowana nowelizacja Kodeksu pracy zmierza do uchylenia przepisu art. 3 § 2 zdanie drugie, w którym uregulowano zasadę pomniejszania wymiaru czasu pracy jedynie o 8 godzin, jeżeli w jednym tygodniu kalendarzowym występują dwa święta i żadne z nich nie przypada na niedzielę. W wyniku jej wprowadzenia wymiar czasu pracy pracownika pomniejszany będzie o 8 godzin w każdym przypadku wystąpienia w okresie rozliczeniowym święta w innym dniu niż niedziela, czyli np. o 16 godzin. Tym samym pracownicy będą mogli korzystać z 52 dni wolnych od pracy w roku kalendarzowym z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy i usunięte zostaną powstające na tle obecnie obowiązującego stanu prawnego wątpliwości dotyczące obowiązku odpracowywania jednego lub dwóch świąt w skali roku.</u>
<u xml:id="u-276.4" who="#StanisławSzwed">W związku z tą zmianą w roku 2006 liczba dni wolnych od pracy z tytułu przeciętnego 5-dniowego tygodnia pracy wyniesie 51 dni. Trzeba tu wspomnieć o przepisie przejściowym, zawartym w art. 2 i 3, mówiącym o tym, że w tym roku pracownicy zachowają prawo do wynagrodzenia mimo obniżenia wymiaru czasu pracy za grudzień, który objęty jest tą regulacją. Ma to bezpośredni związek z tym, że wprowadzamy zmianę w trakcie roku kalendarzowego.</u>
<u xml:id="u-276.5" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o drugą z proponowanych zmian, to - jak już wspomniałem na wstępie - ma ona charakter porządkujący i jest następstwem wystąpienia prezesa Trybunału Konstytucyjnego, dotyczącego niezgodności przepisów § 1 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop z art. 92 ust. 1 konstytucji w związku z art. 64 ust. 2 konstytucji. W powołanym przepisie rozporządzenia zawarte są bowiem regulacje dotyczące ustalania urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym w przypadku pozostawania przez pracownika w zatrudnieniu u danego pracodawcy jedynie przez część miesiąca, które swym zakresem wykraczają, zdaniem Trybunału, poza ramy upoważnienia wynikające z art. 173 Kodeksu pracy. Proponuje się zatem, aby zamieścić normy dotychczas wynikające z całego przepisu § 1 wyżej wymienionego rozporządzenia w Kodeksie pracy, dodając do niego nowy art. 1552a, który w całości przejmuje dotychczasowe regulacje zawarte w § 1 rozporządzenia, przy utrzymaniu regulacji obecnie zawartych w art. 1553 kodeksu.</u>
<u xml:id="u-276.6" who="#StanisławSzwed">Projekt uwzględnia także sytuację pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Poprzez przywołanie w art. 1553 paragrafu 2 z art. 154 określono, że również w odniesieniu do tej grupy pracowników będą obowiązywać zasady zaokrąglania w górę do pełnego miesiąca niepełnego miesiąca kalendarzowego pracy oraz zaokrąglenia niepełnego dnia urlopu w górę do pełnego dnia przy ustalaniu proporcjonalnego wymiaru urlopu w związku z nawiązywaniem bądź rozwiązywaniem stosunku pracy.</u>
<u xml:id="u-276.7" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mając na uwadze przedstawione argumenty i to, że ustawa ma dotyczyć jeszcze tego roku, komisja zaproponowała, aby ustawa weszła w życie 30 listopada 2006 r. Jednocześnie większość Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach uznała w pełni celowość proponowanych zmian. 11 głosami za, bez sprzeciwu i przy 7 posłach wstrzymujących się od głosu komisja rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie rządowego projektu zmiany ustawy Kodeks pracy, druk nr 863, zawartego w sprawozdaniu komisji, druk nr 971. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję panu posłowi.</u>
<u xml:id="u-277.1" who="#WojciechOlejniczak">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-277.2" who="#WojciechOlejniczak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-277.3" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pani poseł Beata Mazurek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#BeataMazurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę przedstawić stanowisko wobec projektu nowelizacji Kodeksu pracy zawartego w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, druk nr 971, o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy, druk nr 863.</u>
<u xml:id="u-278.1" who="#BeataMazurek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera zmiany w Kodeksie pracy, zawarte w druku nr 971. Należy je ocenić jako korzystne dla pracowników, porządkujące obecny stan prawny w zakresie obliczania wymiaru czasu pracy i usuwające wątpliwości i niejasności związane z ustalaniem liczby godzin do przepracowania przez pracowników w poszczególnych okresach rozliczeniowych czasu pracy.</u>
<u xml:id="u-278.2" who="#BeataMazurek">Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zawarty w druku nr 971 zmierza do uchylenia przepisu, którego stosowanie stwarza obecnie wrażenie odpracowywania przez pracowników świąt wówczas, gdy w jednym tygodniu kalendarzowym występują dwa święta i żadne z nich nie przypada na niedzielę. Taka sytuacja może dotyczyć świąt 1 i 3 Maja i Bożego Narodzenia, 25 i 26 grudnia. Obecnie jeżeli w jednym tygodniu kalendarzowym wystąpią dwa święta i żadne nie przypadnie na niedzielę, następuje obniżenie wymiaru czasu pracy tylko o 8 godzin, czyli z tytułu jednego ze świąt. Drugie święto jest odpracowywane. Projekt uchyla tę zasadę. W konsekwencji każde święto przypadające w innym dniu niż niedziela będzie obniżać wymiar czasu pracy o 8 godzin. Takie jasne rozwiązanie należy ocenić pozytywnie.</u>
<u xml:id="u-278.3" who="#BeataMazurek">Ponadto projekt nowelizacji Kodeksu pracy zawarty w druku nr 971 podnosi do rangi ustawowej przepisy obecnie zawarte w akcie wykonawczym do Kodeksu pracy, dotyczące urlopów wypoczynkowych. Chodzi o regulację polegającą na tym, że przy ustalaniu urlopów w wymiarze proporcjonalnym kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada jednej dwunastej wymiaru urlopu oraz że niepełny miesiąc kalendarzowy pracy należy traktować tak, jakby pracownik przepracował cały miesiąc, co oznacza prawo pracownika do jednej dwunastej wymiaru urlopu wypoczynkowego za niepełny miesiąc pracy. Przeniesienie tych zasad z aktu wykonawczego do Kodeksu pracy należy ocenić pozytywnie, bowiem prawa pracownicze powinny być regulowane w przepisach rangi ustawowej, nie zaś w aktach niższego rzędu. Pozostałe zmiany zaproponowane w przepisach o urlopie wypoczynkowym mają charakter porządkowy.</u>
<u xml:id="u-278.4" who="#BeataMazurek">Przedstawiając powyższe, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość jest za przyjęciem projektu nowelizacji Kodeksu pracy w wersji zawartej w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach zamieszczonym w druku nr 971.</u>
<u xml:id="u-278.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
<u xml:id="u-279.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Arkadiusz Litwiński, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#ArkadiuszLitwiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Posłanki, Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej Rzeczypospolitej Polskiej do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy (druk nr 863) w wersji przedłożonej przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach w druku nr 971.</u>
<u xml:id="u-280.1" who="#ArkadiuszLitwiński">25 sierpnia br. w trakcie pierwszego czytania przedłożonego projektu klub Platformy Obywatelskiej opowiedział się za skierowaniem go do dalszych prac w komisji. Wynikało to głównie z akceptacji co do konieczności przeniesienia do Kodeksu pracy niektórych regulacji zawartych do tej pory w rozporządzeniu. Niemniej jednak konieczne było tu przeanalizowanie pewnych problemów interpretacyjnych. Pozostałe zmiany postulowane przez rząd okazały się, zgodnie z naszymi przewidywaniami, o wiele bardziej kontrowersyjne i trudne do zaakceptowania.</u>
<u xml:id="u-280.2" who="#ArkadiuszLitwiński">W trakcie prac komisji w dniu 20 września br. przedstawione zostało m.in. stanowisko organizacji pracodawców, a także opinie ekspertów. Rozwiane zostały w zasadzie obawy związane z użyciem w nowo projektowanym art. 1552a terminu: miesiąc kalendarzowy. Natomiast propozycja zmiany art. 130 Kodeksu pracy oceniona być musi niestety negatywnie. Konsekwencje makroekonomiczne dla polskiej gospodarki, a także dla polskich zakładów pracy byłyby w tym ostatnim przypadku nazbyt szkodliwe. Jak wynika z analiz Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”, gdyby proponowane zmiany obowiązywały już w całym bieżącym roku, spowodowałoby to wzrost kosztów pracy w skali kraju tylko w sektorze przedsiębiorstw w wysokości ok. 1,3 mld zł.</u>
<u xml:id="u-280.3" who="#ArkadiuszLitwiński">Rozumiejąc argumenty przytoczone przez stronę rządową za rzecznikiem praw obywatelskich, stwierdzamy niestety, że rząd Rzeczypospolitej nie dotrzymuje deklaracji co do obniżenia obciążeń pracodawców, wręcz przeciwnie, rząd proponuje kolejne utrudnienia dla polskich przedsiębiorców. Dane, o których była mowa, nie zostały w trakcie posiedzenia komisji ani chyba dotychczas zakwestionowane przez stronę rządową. Rząd sam przyznaje, że polski produkt krajowy brutto może się na skutek omawianej zmiany, proponowanej nowelizacji, zmniejszyć o 0,1% czyli o blisko 1 mld zł.</u>
<u xml:id="u-280.4" who="#ArkadiuszLitwiński">Mając powyższe na uwadze, Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej Rzeczypospolitej Polskiej składa niniejszym na ręce pana marszałka poprawki przewidujące wykreślenie z omawianego projektu pkt. 1 w art. 1, a także całego art. 2 i art. 3.</u>
<u xml:id="u-280.5" who="#ArkadiuszLitwiński">Wyrażamy głębokie przekonanie, że do kwestionowanych przez nas zmian powrócić będzie można dopiero po zakończeniu toczącego się dialogu społecznego z udziałem wszystkich partnerów społecznych. W ramach tego dialogu odpowiedzieć należy m.in. na pytanie na temat zasadności ograniczenia czasu pracy w kontekście coraz większej konkurencji globalnej. Pamiętajmy, że obecnie my, Polacy, przy naszym ciągle niezadowalającym poziomie rozwoju gospodarczego, pracujemy średnio tylko o godzinę dłużej niż średnia w krajach Unii Europejskiej. W naszym przypadku wynosi to 42,4 godziny tygodniowo, podczas gdy średnia w Unii Europejskiej to 41,4 godziny. Dziękuję za uwagę i przekazuję poprawki.</u>
<u xml:id="u-280.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-281.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Włodzimierz Stępień, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#WłodzimierzStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana nowelizacja Kodeksu pracy zmierza do uchylenia przepisu art. 130 § 2 zdanie drugie, w którym uregulowano zasadę pomniejszania wymiaru czasu pracy jedynie o 8 godzin, jeżeli w jednym tygodniu kalendarzowym występują dwa święta i żadne z nich nie przypada w niedzielę. Wprowadzenie projektowanej zmiany jest uzasadnione wątpliwościami natury praktycznej, zwłaszcza przy ustalaniu rozkładu czasu pracy dla pracowników. Analiza występowania takich przypadków w ciągu najbliższych kilkunastu lat pokazuje na przykładzie bieżącego roku oraz lat 2007, 2008, 2012, 2013 i 2014, że wówczas wystąpiłby przypadek, iż czas pracy w skali roku byłby pomniejszony o 16 godzin, nie zaś o 32 godziny. Natomiast w latach 2009 i 2015, w których wystąpi jeden tydzień z dwoma świętami w inne dni niż niedziela, wymiar czasu pracy w skali roku byłby pomniejszony o 8 godzin, nie zaś o 16 godzin.</u>
<u xml:id="u-282.1" who="#WłodzimierzStępień">Następna zmiana. Obecne regulacje dotyczące ustalania urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym w przypadku pozostawania przez pracownika w zatrudnieniu u danego pracodawcy jedynie przez część miesiąca są zawarte w przepisach § 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej. Proponuje się, podzielając zarzuty co do przekroczenia upoważnienia z art. 173 Kodeksu pracy, zamieścić normy dotychczas wynikające z całego przepisu § 1 wymienionego rozporządzenia w Kodeksie pracy. Projekt zatem zakłada dodanie w Kodeksie pracy nowego art. 1552a w całości przejmującego dotychczasowe regulacje zawarte w przepisach § 1 rozporządzenia oraz utrzymanie regulacji zawartych w art. 1553.</u>
<u xml:id="u-282.2" who="#WłodzimierzStępień">Kolejne zmiany dotyczą sytuacji opisanej w takich oto przypadkach. Jak wiemy, od 1 stycznia 2004 r. na wymiar urlopu wpływa także zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, w sposób proporcjonalny do wymiaru tegoż czasu pracy. Obie wymienione regulacje zostały uzupełnione o powołanie § 2 art. 154 Kodeksu pracy, dotyczącego urlopu w wymiarze proporcjonalnym dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Uzupełnienie to jest niezbędne ze względu na to, że także w odniesieniu do tej grupy pracowników powinny obowiązywać zasady, że niepełny miesiąc kalendarzowy pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca, a przy ustalaniu proporcjonalnego wymiaru urlopu w związku z nawiązaniem bądź rozwiązaniem stosunku pracy niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.</u>
<u xml:id="u-282.3" who="#WłodzimierzStępień">Bardziej szczegółowo o tych zmianach mówił poseł sprawozdawca, również nasz klub podczas pierwszego czytania szczegółowo omawiał wszystkie te kwestie. Nie ma sensu zatem powielać jeszcze raz tych samych argumentów, zwłaszcza że w stosunku do tekstu, nad którym procedowaliśmy w trakcie pierwszego czytania, zmiana nastąpiła praktycznie w art. 4, gdzie zmieniono termin wejścia w życie ustawy. Pierwotnie był to termin 1 października 2006 r. Jak powiedziałem, tamte argumenty, skrótowo w tej chwili je przypomniałem, są w dalszym ciągu aktualne. Klub popierał i w dalszych pracach będzie popierał proponowaną nowelizację. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-282.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-283.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jan Bednarek, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#JanBednarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W dniu 25 sierpnia 2006 r. na posiedzeniu Sejmu miało miejsce pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94, z późn. zm.).</u>
<u xml:id="u-284.1" who="#JanBednarek">W imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej przedstawiłem wówczas nasze wspólne stanowisko dotyczące ustosunkowania się do przedstawionego rządowego projektu ustawy. Projekt ów dotyczył zasad ustalenia wymiaru czasu pracy dla pracowników oraz przepisów dotyczących ustalania urlopu wypoczynkowego. Przypomnę, iż naszym zdaniem uregulowanie przedstawionej problematyki w taki sposób, w jaki zaproponowała to Rada Ministrów, jest na pewno niezwykle korzystne dla polskich pracowników. Zapewnia im odpowiednią ilość dni wolnych, a także zapewnia urlop wypoczynkowy we właściwym wymiarze. Są to kwestie niezwykle istotne dla ludzi pracy. Pozytywną opinię o projekcie wyraził ponadto Niezależny Samorządny Związek „Solidarność”. Proponowane rozwiązanie nie spowoduje natomiast zmian w rządowych prognozach PKB.</u>
<u xml:id="u-284.2" who="#JanBednarek">Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej udzielił zatem poparcia rządowemu projektowi ustawy o zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Należy zdecydowanie podzielić stanowisko rządu w tym zakresie, a zaproponowane przez Radę Ministrów rozwiązanie należy ocenić pozytywnie.</u>
<u xml:id="u-284.3" who="#JanBednarek">Projekt nowelizacji zakładał sprecyzowanie i ujednolicenie zagadnień związanych z wymiarem czasu pracy pracowników w sytuacji, gdy w danym tygodniu występują święta, a przypadają one w innym dniu, aniżeli niedziela. W konsekwencji, w myśl rządowego projektu ustawy, ma zostać zapewnione korzystanie przez pracowników aż z 52 dni wolnych od pracy w roku kalendarzowym z tytułu zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Zwiększy się zatem liczba dni wolnych od pracy dla pracowników w ciągu roku, co nabiera szczególnego znaczenia, jeśli chodzi o konieczność zapewnienia pracownikowi właściwego wypoczynku.</u>
<u xml:id="u-284.4" who="#JanBednarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej poparł te regulacje i opowiedział się za zamieszczeniem w ustawie Kodeks pracy regulacji dotyczących ustalania urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym w przypadku pozostawania przez pracownika w zatrudnieniu u danego pracodawcy jedynie przez część miesiąca. Jednoznacznie zgodziliśmy się ze stanowiskiem Rady Ministrów, że nie jest możliwe całkowite zrezygnowanie z uregulowania kwestii wymiaru urlopu wypoczynkowego dla pracownika pozostającego w zatrudnieniu przez część miesiąca. Są to kwestie na tyle istotne, że powinny się znaleźć w akcie rangi ustawowej, jakim jest Kodeks pracy. Takie rozwiązanie w sposób oczywisty zapobiegnie powstawaniu ewentualnych wątpliwości w tym zakresie w przyszłości.</u>
<u xml:id="u-284.5" who="#JanBednarek">Za trafne uznaliśmy także dodanie w Kodeksie pracy nowego art. 1552a. Przepis ten przewiduje, że kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi, natomiast niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca, co dodatkowo również jest rozwiązaniem korzystnym dla pracowników. Z kolei jeżeli ustanie stosunek pracy u dotychczasowego pracodawcy i nawiązanie takiego stosunku u kolejnego pracodawcy następuje w tym samym miesiącu kalendarzowym, zaokrąglenia do pełnego miesiąca dokonuje dotychczasowy pracodawca.</u>
<u xml:id="u-284.6" who="#JanBednarek">Rządowy projekt ustawy utrzymuje jednocześnie regulacje obecnie zawarte w art. 1553 Kodeksu pracy, który przewiduje odpowiednio, że niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.</u>
<u xml:id="u-284.7" who="#JanBednarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Marszałek Sejmu skierował następnie powyższy projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia. Komisja Nadzwyczajna po rozpatrzeniu tego projektu wniosła do niego określone poprawki. Sprowadzają się one do ustalenia, że ustawa o zmianie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy wchodzi w życie z dniem 30 listopada 2006 r.</u>
<u xml:id="u-284.8" who="#JanBednarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej popiera zmianę zaproponowaną przez Komisję Nadzwyczajną. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-284.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-285.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#MieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego chcę odnieść się do omawianego dziś projektu zmian w Kodeksie pracy.</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#MieczysławKasprzak">Jest to projekt rządowy. Trzeba mieć świadomość, że nie wnosi on żadnych rewelacyjnych zmian w Kodeksie pracy. Są to pewne doprecyzowania, uściślenia kwestii, które wcześniej budziły wątpliwości, spory, były różnie interpretowane. Poprzednicy już te argumenty przytaczali. One się nie zmieniły od pierwszego czytania. Już nie będę ich, ze względu na oszczędność czasu, powtarzał, bo to samo musiałbym powtórzyć po raz kolejny. To są potrzebne sprawy, aby ułatwić życie i pracodawcom, i pracownikom, aby uniknąć sporów, różnych interpretacji, bo jeden pracodawca kazał odrabiać, drugi nie kazał. To trzeba przeprowadzić jak najszybciej. Zresztą projekt jest jasny i czytelny, dlatego że między jednym a drugim drukiem, tym z projektu i tym ze sprawozdania komisji, oprócz terminu wejścia w życie, daty wejścia w życie, nie ma żadnych istotnych różnic. Dlatego obie zmiany zaproponowane, jak mówiłem, w pierwszym czytaniu nasz klub popiera i będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-286.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-287.1" who="#WojciechOlejniczak">Do zadania pytania zapisał się pan poseł Henryk Siedlaczek.</u>
<u xml:id="u-287.2" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę pana posła o zadanie pytania. Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-287.3" who="#WojciechOlejniczak">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-287.4" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Elżbietę Rafalską.</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#ElżbietaRafalska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście dziękuję za poparcie, które kluby udzieliły temu rozwiązaniu i tej propozycji.</u>
<u xml:id="u-288.1" who="#ElżbietaRafalska">Natomiast chciałabym się odnieść do jednego głosu, do głosu pana posła Litwińskiego, który nawiązywał do opinii Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, i też tego faktu, że nie podjęliśmy polemiki co do wyliczenia kosztów tego rozwiązania. Otóż w wymaganym terminie, w ustawowym terminie Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” nie zgłosiła swoich uwag. Te uwagi przyniosła dopiero na posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej, stąd nie odnosiliśmy się do metodologii policzenia skutków finansowych, ponieważ mieliśmy własne obliczenia sporządzone przez Ministerstwo Finansów i one mówią o tym, że to rozwiązanie będzie kosztowało nas od 0,07 do 0,1 PKP. Proszę też nie zapominać, ponieważ Platforma Obywatelska odniosła się negatywnie do części zmieniającej sposób liczenia czasu pracy, że jest to też odpowiedź na liczne interwencje, które musiał podejmować rzecznik prawnik obywatelskich, i że podnoszono niekonstytucyjność tego rozwiązania. Nawet w trakcie prezentowania stanowisk innych klubów była o tym mowa, że bardzo różnie pracodawcy zachowywali się: część odpracowywała, część musiała organizować front mało efektywnych prac. Myślę, że dzisiaj pracownicy, Polacy, ale również część pracodawców, oczekują klarownego, jasnego rozwiązania i tego, że tegoroczne święta to będą te święta, ponieważ Święta Bożego Narodzenia przypadają na poniedziałek i wtorek, z których żaden świąteczny dzień nie będzie musiał być przez Polaków rozwiązany. Jeszcze raz dziękuję za poparcie rządowego projektu.</u>
<u xml:id="u-288.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-289.1" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-289.2" who="#WojciechOlejniczak">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, na podstawie art. 95 regulaminu Sejmu ponownie kieruję ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-289.3" who="#WojciechOlejniczak">Ogłaszam chwilową przerwę techniczną. Czekamy na pana posła sprawozdawcę komisji. Mamy przyspieszenie.</u>
<u xml:id="u-289.4" who="#komentarz">(Chwila przerwy)</u>
<u xml:id="u-289.5" who="#WojciechOlejniczak">Możemy, panie pośle? Oddech wyrównany? Dobrze, rozpoczynamy.</u>
<u xml:id="u-289.6" who="#WojciechOlejniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (druki nr 985 i 1021).</u>
<u xml:id="u-289.7" who="#WojciechOlejniczak">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji, pana posła Michała Jacha.</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#MichałJach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Komisji Obrony Narodowej przedstawiam sprawozdanie z prac komisji podczas pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (druk nr 985).</u>
<u xml:id="u-290.1" who="#MichałJach">Omawiany projekt ustawy został złożony do laski marszałkowskiej w dniu 22 września br., a pan marszałek skierował do pierwszego czytania do Komisji Obrony Narodowej. Zakres projektowanej regulacji obejmuje zmianę przepisów art. 175–177 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, zwana ustawą pragmatyczną, wprowadziła zasady, w tym między innymi taką, zgodnie z którą żołnierz zawodowy powinien posiadać stopień wojskowy odpowiadający stopniowi etatowemu stanowiska, które zajmuje. W dniu wejścia w życie tej ustawy w bardzo wielu przypadkach zachodziła rozbieżność, i to w sytuacjach, zarówno gdy żołnierz posiadał wyższy, jak i niższy stopień od stopnia etatowego zajmowanego przez niego stanowiska. Spowodowało to wprowadzenie przepisów przejściowych (art. 175–177) usiłujących rozwiązać ten problem. Przepisy art. 175–177 ustawy w obecnym brzmieniu zakładają, że proces osiągnięcia pełnej tożsamości posiadanych przez żołnierzy zawodowych stopni wojskowych ze stopniami etatowymi stanowisk służbowych, które zajmują, ma być zakończony do końca 2006 r. W przypadku nieuzyskania omawianej tożsamości groziłoby żołnierzowi zawodowemu zwolnienie ze służby z dniem 1 stycznia 2007 r. lub - gdy ma wyższy stopień od stopnia etatowego stanowiska, które zajmuje - konieczność występowania w czasie wykonywania obowiązków służbowych w stopniu odpowiadającym stopniowi etatowemu zajmowanego stanowiska.</u>
<u xml:id="u-290.2" who="#MichałJach">Jak wynika z danych ewidencyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, obecnie nadal ponad tysiąc oficerów i ponad 27 tys. podoficerów nie spełnia wymogu tożsamości stopnia wojskowego ze stopniem etatowym zajmowanego stanowiska. Pozostawienie dotychczasowego stanu prawnego spowodowałoby odejście ze służby części tej kadry zawodowej, a pozostałym dotkliwe utrudnienia, a sytuacja ta przecież powstała nie z winy tych żołnierzy. Wobec powyższego ustawodawca przedstawił nowelizację ustawy z 11 września 2003 r. przedłużającą okresy przejściowe, tak aby Ministerstwo Obrony Narodowej mogło w danym czasie rozwiązać problem braku tożsamości stopni wojskowych ze stopniami etatowymi.</u>
<u xml:id="u-290.3" who="#MichałJach">Projektowana ustawa zakłada wydłużenie terminu określonego w art. 175 do dnia 31 grudnia 2007 r. w przypadku oficerów i 31 grudnia 2010 r. w przypadku podoficerów. Zgodnie z projektem w przypadku, gdyby w powyższych terminach nie nastąpiło wyznaczenie na niższe stanowisko lub mianowanie na wyższy stopień, żołnierz zawodowy podlegałby zwolnieniu z mocy prawa ze służby wojskowej z dniem 1 stycznia 2008 r. w przypadku oficera lub z dniem 1 stycznia 2011 r. w przypadku podoficera.</u>
<u xml:id="u-290.4" who="#MichałJach">Regulacja zawarta w art. 177 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych dotyczy szczególnej sytuacji, gdy stanowisko służbowe żołnierza zawodowego zostało zaszeregowane do stanowiska w korpusie szeregowych zawodowych. W tym przypadku żołnierz zawodowy może pełnić dalej służbę zawodową na stanowisku szeregowego, jednakże nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2006 r. Po tej dacie żołnierz zawodowy w stopniu podoficera może dalej zajmować stanowisko służbowe szeregowego, jeżeli wyrazi zgodę na występowanie w czasie wykonywania obowiązków służbowych w oznaczeniu stopnia szeregowego. W przypadku braku takiej zgody żołnierza zwalnia się z mocy prawa z zawodowej służby wojskowej z dniem 1 stycznia 2007 r. Przedkładany projekt ustawy zakłada wydłużenie terminu określonego w art. 177 do dnia 31 grudnia 2010 r. W przypadku gdyby w powyższym terminie nie nastąpiło wyrażenie zgody na występowanie w niższym oznaczeniu, żołnierz zawodowy podlegałby zwolnieniu z mocy prawa ze służby wojskowej z dniem 1 stycznia 2011 r.</u>
<u xml:id="u-290.5" who="#MichałJach">Projektowane zmiany mają na celu uniknięcie obligatoryjnego zwalniania ze służby w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej żołnierzy zawodowych. Byłoby to szczególnie niepożądane w sytuacji, gdy w poszczególnych korpusach osobowych występują braki kadrowe.</u>
<u xml:id="u-290.6" who="#MichałJach">W toku prac nad ustawą w komisji do projektu ustawy wprowadzono jedną poprawkę redakcyjną. Projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej. Wejście w życie niniejszej ustawy nie zwiększy wydatków z budżetu państwa. Projekt ustawy uzyskał jednomyślne poparcie komisji - Komisja Obrony Narodowej popiera projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w przedłożonym kształcie. Wysoki Sejm raczy przyjąć złożone sprawozdanie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-290.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-291.1" who="#WojciechOlejniczak">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów.</u>
<u xml:id="u-291.2" who="#WojciechOlejniczak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-291.3" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pan poseł Marek Opioła, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#MarekOpioła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nikomu nie trzeba tłumaczyć, jak ważną i odpowiedzialną rolę pełni w silnym i suwerennym państwie wojsko. Nie trzeba też tłumaczyć, jak nierozsądne byłoby uszczuplenie kadr oficerskich i podoficerskich żołnierzy zawodowych. Przedkładany Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych ma na celu zapobieżenie tego typu działaniom.</u>
<u xml:id="u-292.1" who="#MarekOpioła">Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych wprowadziła regulację, zgodnie z którą żołnierz zawodowy powinien posiadać stopień wojskowy odpowiedni do stopnia etatowego stanowiska, które zajmuje. W dniu wejścia w życie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w wielu przypadkach zachodziła różnica nawet więcej niż jednego stopnia między stopniem wojskowym posiadanym przez żołnierza zawodowego a stopniem etatowym zajmowanego przez niego stanowiska. W związku z tym konieczne było wprowadzenie przepisów przejściowych regulujących tego rodzaju rozbieżności. Jednak praktyka pokazała, iż czas, jaki ustawodawca przeznaczył na określenie tożsamości przez żołnierzy zawodowych, jest zbyt krótki. Trzeba również pamiętać, iż obowiązujące przepisy zezwalają na mianowanie żołnierza zawodowego raz w ciągu roku. Ustawa w obecnym brzmieniu zakłada określenie tożsamości żołnierzy zawodowych do końca 2006 r. i zwolnienie tych, którzy nie dostosują się do obowiązujących przepisów z dniem 1 stycznia 2007 r.</u>
<u xml:id="u-292.2" who="#MarekOpioła">W tym celu konieczna jest zmiana art. 175–177 obowiązujących przepisów przejściowych. Konieczność projektowanych zmian wynika z danych ewidencyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, według których pozostała jeszcze ogromna liczba żołnierzy zawodowych, których określenie tożsamości w terminie, jaki zakłada ustawa z dnia 11 września 2003 r., jest niemożliwe. Około 150 oficerów i ponad 1300 podoficerów zajmuje stanowiska służbowe o stopniu etatowym wyższym od posiadanego stopnia wojskowego. Stanowiska służbowe o stopniu etatowym niższym od posiadanych stopni wojskowych zajmuje około 1000 oficerów i ponad 26 tys. podoficerów. Stąd pojawiła się realna groźba obligatoryjnych zwolnień wśród żołnierzy zawodowych, a na to nie możemy sobie pozwolić. To w gestii Wysokiej Izby jest niedopuszczenie do sytuacji, jaka nieuchronnie nastąpiłaby, gdyby ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych pozostała w niezmienionym brzmieniu.</u>
<u xml:id="u-292.3" who="#MarekOpioła">Nowelizacja ustawy zakłada przedłużenie okresu, w którym żołnierze zawodowi mogliby określić tożsamość posiadanego stopnia wojskowego ze stopniem zajmowanego stanowiska, w przypadku oficerów do końca 2007 r., a w przypadku podoficerów do końca 2010 r. Gdyby w proponowanych terminach nie nastąpiło wyznaczenie na niższe stanowisko lub mianowanie na wyższy stopień, żołnierz zawodowy podlegałby zwolnieniu z mocy prawa ze służby wojskowej z dniem 1 stycznia 2008 r. w przypadku oficera lub z dniem 1 stycznia 2011 r. w przypadku podoficera.</u>
<u xml:id="u-292.4" who="#MarekOpioła">Proponowana nowelizacja zakłada wydłużenie terminu określonego w art. 176 ust. 2 do dnia 31 grudnia 2007 r. w przypadku oficera, do 31 grudnia 2010 r. w przypadku podoficera. Gdyby żołnierz zawodowy w przewidywanym terminie nie został wyznaczony na wyższe stanowisko lub nie wyraził zgody na występowanie w niższym oznaczeniu, byłby zwolniony odpowiednio z dniem 1 stycznia 2008 r. lub 2011 r.</u>
<u xml:id="u-292.5" who="#MarekOpioła">W przypadku art. 177 projektowanej ustawy żołnierz zawodowy może pełnić dalej służbę zawodową na stanowisku szeregowego nie dłużej niż do końca 2006 r.</u>
<u xml:id="u-292.6" who="#MarekOpioła">Nowelizowana ustawa zakłada możliwość pełnienia przez żołnierza zawodowego w stopniu podoficera dotychczasowego stanowiska, jeśli wyrazi zgodę na występowanie w czasie wykonywania obowiązków służbowych w oznaczeniu stopnia szeregowego. Brak takiej zgody jest równoznaczny ze zwolnieniem z dniem 1 stycznia 2011 r.</u>
<u xml:id="u-292.7" who="#MarekOpioła">Celem przedstawionych zmian jest uchronienie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej od odpływu żołnierzy zawodowych. Braki w poszczególnych korpusach osobowych są szczególnie niepożądane. Zatem przesunięcie terminu uzyskania pełnej tożsamości stopnia z etatem przez żołnierzy zawodowych jest konieczne. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-292.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-293.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Bogdan Zdrojewski, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#BogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej chciałbym przedłożyć opinię o przedstawionym, podkreślam, przez prezydenta RP projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Podkreślam to i zaczynam od tego stwierdzenia i podkreślenia z tego też powodu, że komisja wielokrotnie, a zwłaszcza członkowie komisji wielokrotnie podkreślali konieczność dokonania nowelizacji, i to w szybkim tempie, tak aby uniknąć, po pierwsze, pośpiechu, a po drugie, przede wszystkim ryzyka wprowadzania rozwiązań obejmujących duży obszar aktywności Ministerstwa Obrony Narodowej na ostatni moment. Tak się jednak nie stało, Ministerstwo Obrony nie zdążyło z określoną, pełną nowelizacją ustawy pragmatycznej, dlatego też posiłkujemy się dzisiaj epizodyczną, wycinkową nowelizacją przygotowaną przez prezydenta RP.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#BogdanZdrojewski">Chcę podkreślić, że na posiedzeniu komisji Platforma Obywatelska podzielała opinię, że nowelizacja jest niezbędna, nie powinna budzić żadnych kontrowersji, nie powinna budzić dyskusji. Jeżeli tego nie zrobimy, 1 stycznia 2007 r. będzie potężny bałagan, łącznie z koniecznością zwolnienia w sposób automatyczny dosyć dużej grupy żołnierzy niewypełniających warunków ustawy, która obowiązuje, a której moc obowiązywania kończy się w 2006 r. w zakresie objętym nowelizacją.</u>
<u xml:id="u-294.2" who="#BogdanZdrojewski">Druga rzecz, o której chcę powiedzieć, to to, że przyjmujemy tę propozycję w przekonaniu, iż czeka nas lada moment - jesteśmy pełni nadziei, że nastąpi to raczej szybciej niż później - duża nowelizacja ustawy pragmatycznej, w której inne problemy, łączące się między innymi z tą problematyką, zostaną rozwiązane poprzez określone propozycje, zwłaszcza w odniesieniu do kadencyjności pełnionych przez żołnierzy zawodowych, głównie oficerów, funkcji na stanowiskach dowódczych.</u>
<u xml:id="u-294.3" who="#BogdanZdrojewski">Po trzecie, zwracamy uwagę - mówię to już w imieniu Platformy Obywatelskiej - iż pewnego rodzaju automatyzm, który jest tutaj proponowany, który jest tu podtrzymywany, ma charakter zrozumiały, jasny i klarowny, ale tylko w przypadku gdy nie zawiodą mechanizmy zarówno techniczne, merytoryczne, jak i te, które są związane z prawidłowością prowadzenia wszystkich procesów łączących się z wykonywaniem tej ustawy. Życie jest jednak bogatsze od naszej wyobraźni i przestrzegamy, że jeżeli w ustawie pragmatycznej nie znajdą się mechanizmy umożliwiające reagowanie na różnego rodzaju wpadki, przypadki losowe, będziemy mieli do czynienia z przypadkami automatycznego wykreślania żołnierza, oficera służby zawodowej tylko z powodu niewypełnienia określonych wymogów terminowych. Przestrzegamy przed tym teraz, przed przygotowaniem nowelizacji, aby potem nie było niespodzianki i aby można było tych, krótko mówiąc, niespodzianek uniknąć.</u>
<u xml:id="u-294.4" who="#BogdanZdrojewski">Zwracamy uwagę także jeszcze na kilka kwestii, które są w tej chwili niezwykle istotne, postulując między innymi zakończenie procesu pełnej inwentaryzacji i sprawdzania, jakie tak naprawdę wymogi, stanowiska powinny być łączone z określonymi stopniami wojskowymi, jakie będą tego konsekwencje, a czynimy to w przekonaniu, iż strategiczny przegląd obronny, który się zakończył, powinien już w czerwcu, najpóźniej w lipcu dać sporo wytycznych zarówno dla ustalenia sposobu organizacji Sztabu Generalnego, sposobu organizacji jednostek wojskowych, jak i w konsekwencji dla określenia ilości etatów i stopni oficerskich związanych ze stanowiskami, na których dowódcy powinni funkcje swoje wypełniać.</u>
<u xml:id="u-294.5" who="#BogdanZdrojewski">Muszę powiedzieć, że też z pewną troską patrzę na tę nowelizację i z pewnym niepokojem, dlatego że wiele razy podkreślałem, iż możemy nie zdążyć doprowadzić do 2006 do pełnej zgodności stanowisk ze stopniami. Wielokrotnie byłem przekonywany, iż nie ma takiego zagrożenia - tak było na początku roku - iż to zagrożenie jest tylko częściowe, a w przypadku niewypełnienia tego, co zawiera ustawa w tej chwili nowelizowana, będzie bardzo sprawnie przeprowadzona pełna nowelizacja ustawy pragmatycznej. Niestety, miałem rację. Okazało się, że nie zdążyliśmy, że musimy się posiłkować aktywnością prezydenta RP. W tej problematyce ta aktywność jest w jakimś sensie naturalna, bo prezydent jest zwierzchnikiem sił zbrojnych, ale generalnie rzecz biorąc, warto byłoby unikać takich sytuacji, w których Ministerstwo Obrony Narodowej niestety z pewnymi rzeczami nie zdąża pomimo różnego rodzaju ostrzeżeń, uwag, jak i przesłanek, które pojawiały się od początku roku.</u>
<u xml:id="u-294.6" who="#BogdanZdrojewski">Na zakończenie powiem tak: Platforma Obywatelska oczywiście popiera tę nowelizację. Uważamy, że ona jest niezbędna. Nie mamy specjalnie wyboru. Czekamy na pełną ustawą pragmatyczną, czyli na zmiany, które wynikają i z doświadczeń, i ze spostrzeżeń, i z określonych uwag wpływających z różnych ośrodków opiniodawczych. Mamy nadzieję, że prace nad ustawą pragmatyczną zakończą się wraz z uzgodnieniami wewnątrzrządowymi do końca tego roku i że Sejm będzie mógł przyjąć tę nowelizację w przekonaniu, iż dzięki temu wojsko będzie miało ustabilizowaną sytuację kadrową i nie będzie konieczności wymuszania tego takimi nowelizacjami dość incydentalnymi, przyjmowanymi ad hoc, w jednostkach niezwykle istotnych z punktu widzenia interesu państwa polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-294.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-295.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Janusz Zemke, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#JanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja podobnie jak mój kolega, który tu zabierał głos przed sekundką, chcę powiedzieć, że klub SLD będzie także popierał te nowelizacje. Popierając te nowelizacje, uczciwie chcę powiedzieć także, że robimy to bez entuzjazmu. Znajdujemy się bowiem w sytuacji przymusowej, bo gdybyśmy tej nowelizacji nie przyjęli, to rzeczywiście około 30 tys. żołnierzy, w tym zdecydowana większość podoficerów, musiałoby na początku przyszłego roku opuścić wojsko. Ponieważ nikt z nas tego nie chce, popieramy tę nowelizację.</u>
<u xml:id="u-296.1" who="#JanuszZemke">Ja bym chciał się jednak skupić na pewnych problemach, które się pojawiają, i jeżeli te problemy rozstrzygnięte nie zostaną, to boję się bardzo, że trzeba będzie takie nowelizacje przeprowadzać co pewien czas. Jakie to problemy? Otóż pierwszy problem polega na tym, że jeżeli chcemy uzyskać wszystkie parametry przewidziane w ustawie pragmatycznej, to należy prowadzić aktywną politykę kadrową. Kładę na to bardzo silny nacisk, dlatego że wojsko jest organizmem żywym, w trakcie roku następują w wojsku bardzo liczne zmiany i myślę, że można w ciągu roku w przypadku oficerów, a w ciągu czterech lat w przypadku podoficerów, w wyniku rozsądnej, aktywnej polityki dotyczącej kadr, rozwiązać większość problemów, z którymi mamy do czynienia dzisiaj. Ale warunkiem jest to przykładowo, żeby wtedy kiedy się pojawia wyższy etat, na ten etat w pierwszym rzędzie szedł ten, kto ma już tożsamy stopień z tym etatem, a nie przykładowo ktoś, kto dopiero przychodzi do wojska. Bo jeżeli aktywnie tego nie będziemy robili, to problem będzie, tylko on się będzie przesuwał w czasie.</u>
<u xml:id="u-296.2" who="#JanuszZemke">Sprawa druga, niezwykle istotna: zasada tożsamości etatów i tożsamości stopni jest zasadą słuszną, ale ona także wymaga aktywności wobec kadry, która już jest dzisiaj w wojsku. O czym myślę? Otóż myślę o całym systemie kursów przygotowujących na wyższe stopnie. Myślę o całym systemie kursów językowych, awans bowiem często wiąże się z koniecznością uzyskania wyższego poziomu znajomości języków obcych. Myślę także o tym, co kruszy część kadry - o sprawności fizycznej, albowiem te testy, które były przeprowadzane nie tak dawno, pokazały, że niestety część kadry zapomniała o tym, że oprócz wiedzy, oprócz kompetencji, dyspozycyjności musi mieć także określoną sprawność o charakterze psychicznym i fizycznym.</u>
<u xml:id="u-296.3" who="#JanuszZemke">Na zakończenie chcę zadeklarować w imieniu mojego klubu, że tak jak będziemy głosowali za tym projektem, deklarujemy aktywne prace wówczas, kiedy przyjdzie w głębszej skali zmieniać ustawę pragmatyczną.</u>
<u xml:id="u-296.4" who="#JanuszZemke">Dlaczego są to prace istotne? Tak głęboka zmiana w ustawodawstwie pragmatycznym nastąpiła po ponad 30 latach. Ustawa, którąśmy przyjęli 3 lata temu, była ustawą z jednej strony słuszną, z drugiej strony jednak ustawą ogromnie głęboko zmieniającą dotychczasową praktykę, jeśli chodzi o politykę kadrową w wojsku. Nie da się wszystkiego w ustawie przewidzieć, weryfikuje to życie. Myślę, że już po tym pewnym okresie wdrażania ustawy, problemów, które się pojawiają, następuje pora na rozsądne korekty, ale na rozsądne korekty, a nie na burzenie podstaw, bo ta ustawa podstawy ma, jak się wydaje, dobre. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-296.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-297.1" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pan poseł Henryk Młynarczyk, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#HenrykMłynarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej stanowisko wobec sprawozdania Komisji Obrony Narodowej o prezydenckim projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (druk nr 985).</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#HenrykMłynarczyk">Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych wprowadziła zasadę, zgodnie z którą żołnierz zawodowy powinien posiadać stopień wojskowy odpowiadający stopniowi etatowemu stanowiska, które zajmuje. Mianowanie następuje z dniem objęcia obowiązków na stanowisku służbowym. W dniu wejścia w życie przedmiotowej ustawy w wielu przypadkach zachodziła rozbieżność między stopniem wojskowym posiadanym przez żołnierza zawodowego a stopniem etatowym zajmowanego przez niego stanowiska. Regulację przejściową w stosunku do przedłożonych niniejszą ustawą unormowań stanowią przepisy art. 175 i art. 176 tegoż aktu prawnego. Zakładają one, że proces osiągnięcia pełnej tożsamości posiadanych przez żołnierzy zawodowych stopni wojskowych ze stopniami etatowymi stanowisk służbowych, które zajmują, nastąpi do końca 2006 r. W przypadku nieuzyskania omawianej tożsamości groziłoby to żołnierzowi zawodowemu zwolnieniem ze służby z dniem 1 stycznia 2007 r. lub, gdy ma wyższy stopień wojskowy niż stopień etatowy stanowiska służbowego, które zajmuje, koniecznością występowania, począwszy od dnia 1 stycznia 2007 r., w czasie wykonywania obowiązków służbowych w oznaczeniu stopnia wojskowego odpowiadającego stopniowi etatowemu zajmowanego stanowiska. Obecnie sytuacja taka grozi około 150 oficerom i ponad 1300 podoficerom zajmującym stanowiska służbowe o stopniu etatowym wyższym od posiadanego stopnia wojskowego oraz około 1000 oficerom i ponad 26 tys. podoficerom zajmującym stanowiska służbowe o stopniu etatowym niższym od posiadanych stopni wojskowych. Realizacja terminowa założeń ustawowych nie jest możliwa, dlatego nowelizacja przedmiotowych kwestii jest konieczna, aby uniknąć zwolnień żołnierzy z mocy prawa.</u>
<u xml:id="u-298.2" who="#HenrykMłynarczyk">Projektowana ustawa zakłada wydłużenie terminu określonego w art. 175 ust. 2 do dnia 31 grudnia 2007 r. w przypadku oficerów i do 31 grudnia 2010 r. w przypadku podoficerów. Zgodnie z zaproponowanymi uregulowaniami, w sytuacji gdy w powyższych terminach nie nastąpi wyznaczenie na wyższe stanowisko lub wyrażenie zgody na występowanie w niższym oznaczeniu, żołnierz zawodowy podlegał będzie zwolnieniu z mocy prawa ze służby wojskowej z dniem 1 stycznia 2008 r. w przypadku oficera lub z dniem 1 stycznia 2011 r. w przypadku podoficera.</u>
<u xml:id="u-298.3" who="#HenrykMłynarczyk">Regulacja zawarta w art. 177 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych dotyczy sytuacji, gdy stanowisko służbowe żołnierza zawodowego zostało zaszeregowane do stanowiska w korpusie szeregowych zawodowych. Według obecnych unormowań żołnierz zawodowy może pełnić dalej służbę zawodową na stanowisku szeregowego jednakże nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2006 r. Po tej dacie żołnierz zawodowy w stopniu podoficera może dalej zajmować stanowisko służbowe szeregowego, jeżeli wyrazi zgodę na występowanie w czasie wykonywania obowiązków służbowych w oznaczeniu stopnia szeregowego. W przypadku braku takiej zgody żołnierza zwalnia się z mocy prawa z zawodowej służby wojskowej z dniem 1 stycznia 2007 r. Przedkładany projekt ustawy zakłada wydłużenie terminu określonego w art. 177 do dnia 31 grudnia 2010 r.</u>
<u xml:id="u-298.4" who="#HenrykMłynarczyk">Komisja Obrony Narodowej wprowadziła do projektu jedną poprawkę zaproponowaną przez Biuro Analiz Sejmowych. To jest poprawka gramatyczna, w żadnym stopniu niezmieniająca sensu merytorycznego.</u>
<u xml:id="u-298.5" who="#HenrykMłynarczyk">Reasumując, cel ustawy, którym było wykluczenie automatyzmu zwalniania tak szerokiego grona oficerów i podoficerów, został niniejszym projektem osiągnięty. Celowość wprowadzenia wydłużenia terminów nie budzi jakichkolwiek wątpliwości. Dziwić może jedynie beztroska poprzednich władz, które mając do dyspozycji wszelkie dane w przedmiotowych kwestiach, wprowadziły tak nierealny termin realizacji.</u>
<u xml:id="u-298.6" who="#HenrykMłynarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej, mając na względzie dobro polskich sił zbrojnych, poprze projekt ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-298.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-299.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Mieczysław Łuczak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, druk nr 985. Nietrudno polemizować z kolegą, jeśli chodzi o poprzednie władze, tam też pracowali ludzie - i ci, co nic nie robią, nie popełniają błędów.</u>
<u xml:id="u-300.1" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie sposób się nie zgodzić z przedmówcami, którzy występowali w imieniu poszczególnych klubów, dlatego krótko. Proponowane zmiany ustawy z dnia 11 września 2000 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych doprecyzowują i dookreślają status oficera, podoficera i żołnierza służby zawodowej, tzn. tożsamość stopnia i tożsamość zatrudnienia. Są to poprawki ze wszech miar słuszne.</u>
<u xml:id="u-300.2" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Art. 175 i 176 w zależności od posiadanego stopnia oficerskiego regulują zależności obsługiwanego etatu oficerskiego, dookreślają jednocześnie czas, datę, do której ta regulacja winna być wprowadzona. Oznacza to, że z dniem 31 grudnia 2007 r. kadra oficerska, a od 31 grudnia 2010 r. podoficerowie zajmować będą stanowiska równoważne posiadanemu stopniowi wojskowemu. Można zastosować analogię do art. 177 odnośnie do szeregowych żołnierzy zawodowych.</u>
<u xml:id="u-300.3" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Projektowane zmiany mają na celu uniknięcie obligatoryjnego zwalniania ze służby w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej żołnierzy zawodowych. Jest to niepożądane, w sytuacji gdy w poszczególnych korpusach osobowych występują braki kadrowe. Niemniej jednak poddajemy pod rozwagę Ministerstwu Obrony Narodowej branie psychologicznego czynnika ludzkiego przy realizacji tej ustawy. Jest to bardzo ważne ze względu na to, że tam też pracują ludzie, a sytuacje są różne.</u>
<u xml:id="u-300.4" who="#MieczysławMarcinŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, uznając za słuszne zmiany wniesione w prezydenckim projekcie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej, będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-300.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-301.1" who="#WojciechOlejniczak">Do pytania zapisał się pan poseł Zbigniew Włodkowski, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
<u xml:id="u-301.2" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#ZbigniewWłodkowski">Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Pań posłanek nie ma. Panowie Ministrowie! Celem wstępu kilka słów. Orzysz to miasteczko znane w środowisku wojskowych, zarówno żołnierzy służby zawodowej, jak i zasadniczej służby wojskowej. To siedziba jednego z największych poligonów wojskowych. Styk dwóch garnizonów: Giżycko i Bemowo Piskie. Dawniej siedziba jednej z jednostek karnych. To również miejsce mojego urodzenia, moje miasto rodzinne. Stąd też w moich licznych kontaktach z żołnierzami zawodowymi wątpliwości co do zapisów dotyczących tożsamości stopni z zajmowanymi etatami.</u>
<u xml:id="u-302.1" who="#ZbigniewWłodkowski">Zmiany proponowane w art. 175 i 177 są bardzo logiczne. Powodują uregulowanie awansu w górę. Natomiast przy braku kadry w poszczególnych korpusach należałoby się zastanowić, czy regulacja ze stopnia wyższego, normowana w art. 176, w takich sytuacjach kadrowych sił zbrojnych powinna mieć zastosowanie.</u>
<u xml:id="u-302.2" who="#ZbigniewWłodkowski">Drugie pytanie: Czy ministerstwo analizowało skutki społeczno-psychologiczne dla żołnierzy zawodowych wywołane zapisami art. 176? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-303.1" who="#WojciechOlejniczak">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-303.2" who="#WojciechOlejniczak">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana Bogusława Winida.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#BogusławWinid">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
<u xml:id="u-304.1" who="#BogusławWinid">Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W imieniu Ministerstwa Obrony Narodowej chciałbym rozpocząć od przekazania podziękowań dla kancelarii pana prezydenta za inicjatywę i podziękować panu posłowi sprawozdawcy, członkom Komisji Obrony Narodowej za tak szybkie rozpatrzenie tej sprawy i wprowadzenie jej pod obrady Sejmu.</u>
<u xml:id="u-304.2" who="#BogusławWinid">Tak jak panowie mówili, pozwoli to uniknąć kryzysu, który moglibyśmy mieć od 1 stycznia, gdyby tak duża grupa oficerów i podoficerów zawodowych odeszła ze służby.</u>
<u xml:id="u-304.3" who="#BogusławWinid">Chciałbym także zapewnić państwa, że w tym momencie już na ukończeniu są prace związane z ustawą pragmatyczną, tą dużą nowelizacją ustawy pragmatycznej. Mamy nadzieję, że w ciągu miesiąca trafi ona już pod obrady, przekażemy ją do prac parlamentarnych.</u>
<u xml:id="u-304.4" who="#BogusławWinid">Jeśli chodzi o pytania pana posła, postaram się jutro czy pojutrze przekazać panu pisemną odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-304.5" who="#BogusławWinid">Oczywiście, jeśli chodzi o drugie pytanie, myśmy prowadzili takie analizy, zarówno finansowe, jak i z punktu widzenia wychowawczego. Projekt spotkał się z poparciem dziekanów. Tak że jest tutaj pełne poparcie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-304.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-305.1" who="#WojciechOlejniczak">Zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-305.2" who="#WojciechOlejniczak">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w piątek w bloku głosowań. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-305.3" who="#WojciechOlejniczak">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 10 października br.</u>
<u xml:id="u-305.4" who="#WojciechOlejniczak">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
<u xml:id="u-305.5" who="#WojciechOlejniczak">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
<u xml:id="u-305.6" who="#WojciechOlejniczak">Nikt się nie zgłasza.</u>
<u xml:id="u-305.7" who="#WojciechOlejniczak">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
<u xml:id="u-305.8" who="#WojciechOlejniczak">Głos ma pan poseł Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#ArturGórski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kilka dni temu minęła symboliczna, choć niemal zupełnie zapomniana data - kolejna rocznica manifestu Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego do narodu polskiego. Ten akt państwowy miał miejsce 7 października 1918 r. i nie może pozostać bez echa. Dlaczego ta data jest symboliczna i ważna? W okresie międzywojennym, a i później wielu polskich konserwatystów właśnie ten dzień uważało za symboliczną datę odzyskania przez Polskę niepodległości. Data ta nie przyjęła się w polskiej świadomości narodowej, nie otrzymała statusu święta państwowego. Jak wiemy, wybrano jako symboliczny dzień narodzin polskiej państwowości dzień 11 listopada 1918 r. Był to dzień podpisania przez Niemców aktu kapitulacji, a zarazem dzień przekazania części władzy przez Radę Regencyjną komendantowi Józefowi Piłsudskiemu, który przyjechał do Warszawy opuszczonej przez Niemców, by utworzyć Rząd Narodowy.</u>
<u xml:id="u-306.1" who="#ArturGórski">Nie zamierzam nawet w najmniejszym stopniu podważać daty 11 listopada jako święta polskiej niepodległości. Wiem, jak ten dzień jest ważny dla naszej narodowej świadomości i jakie ma duże znaczenie dla Polaków. Pragnę jedynie przypomnieć ten historyczny akt państwowy i tamte dni, które mogły mieć inny przebieg, a Polska mogła mieć inny ustrój, nie republikański, lecz monarchiczny.</u>
<u xml:id="u-306.2" who="#ArturGórski">Manifest, którym Jan Kucharzewski, prezydent ministrów polskiego rządu kazał okleić ulice Warszawy i innych polskich miast, zaczynał się słowami: Wielka godzina, na którą cały Naród Polski czekał z upragnieniem, już wybiła. Kończył się zaś wezwaniem: Polacy! Obecnie już losy nasze w znacznej mierze w naszych spoczywają rękach. Okażmy się godnymi tych potężnych nadziei, które z górą przez wiek żywili wśród ucisku i niedoli ojcowie nasi. Niech zamilknie wszystko, co nas wzajemnie dzielić może, a niech zabrzmi jeden wielki głos - Polska Zjednoczona Niepodległa.</u>
<u xml:id="u-306.3" who="#ArturGórski">Manifest został wydany przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego w osobach: arcybiskupa Aleksandra Kakowskiego, Józefa Ostrowskiego i księcia Zdzisława Lubomirskiego. Od tych trzech panów w tamtym okresie zależały losy naszej ojczyzny.</u>
<u xml:id="u-306.4" who="#ArturGórski">Historycy są zgodni, że podczas I wojny światowej niemal wszyscy politycy, niezależnie od reprezentowanej orientacji politycznej, zakładali, że po latach niewoli Polska odrodzi się jako królestwo. Częściej stawiano pytanie nie o to, czy ma być król, tylko o to, kto nim będzie. I wiele wskazywało na to, że zostanie nim jeden z członków Rady Regencyjnej, książę Lubomirski.</u>
<u xml:id="u-306.5" who="#ArturGórski">W dniu 5 listopada 1918 r. właśnie do Lubomirskiego przybyła delegacja stronnictw lewicowych, z Arturem Śliwińskim i Stanisławem Patkiem na czele, którzy zaproponowali księciu poparcie polskiej lewicy, jeśli zechce na swe skronie włożyć koronę polskich królów i powołać Rząd Narodowy, w którym reprezentowane będą wszystkie główne siły polityczne kraju, także socjaliści. Warunkiem takiego rozwiązania było złożenie dymisji przez regentów arcybiskupa Kakowskiego i ziemianina Ostrowskiego, którzy mieli swoją władzę regencką przekazać na ręce księcia. Książę Kościoła gotowy był ustąpić, natomiast Ostrowski w dniu 6 listopada ostatecznie odmówił dymisji. Był to jasny sygnał dla Ignacego Daszyńskiego i następnego dnia powstał lewicowo-rewolucyjny Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, tzw. rząd lubelski, który komendant Piłsudski, powołując swój gabinet, musiał wziąć pod uwagę. Jak wiemy, Rada Regencyjna rozwiązała się 14 listopada 1918 r. i od tego dnia możemy mówić o Republice Polskiej, na której czele stanął naczelnik państwa.</u>
<u xml:id="u-306.6" who="#ArturGórski">Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W dzisiejszej Polsce triumfuje demokracja w swej najgorszej ulicznej, rewolucyjnej postaci. Platforma Obywatelska chce zdobyć władzę przez nawoływanie do nieposłuszeństwa wobec rządzących, do buntu społecznego. Opozycja każdego dnia wylewa kubły pomyj na duszę społeczeństwa, posuwa się aż do prowokacji politycznej, nie liczy się z nikim i z niczym. Cel uświęca środki. Gómez Dávila miał rację: władza deprawuje o wiele bardziej tego, kto chciwie jej pożąda, niż tego, kto ją sprawuje. Dlaczego zatem przypominam historię z 1918 r.? Dlatego że gdyby wtedy historia naszego państwa potoczyła się inaczej, być może dziś nie bylibyśmy świadkami tych wszystkich wynaturzeń życia publicznego, które podważają autorytet władzy, partii i poszczególnych polityków. Być może polityka miałaby inny smak i inny styl. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-306.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-307.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#TadeuszWoźniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Około miesiąca temu pożegnaliśmy strażaka ochotnika, druha Mariana Lewandowskiego, który odszedł na wieczną wartę w wieku 49 lat. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie okoliczności jego śmierci. Marian Lewandowski został wezwany przed oblicze Boga w chwili dla każdego strażaka wyjątkowej, w chwili, gdy spieszył na kolejną akcję strażacką, pędził innym na ratunek.</u>
<u xml:id="u-308.1" who="#TadeuszWoźniak">Druh Marian Lewandowski od 33 lat był członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Ostrówkach w gminie Dąbrowice w powiecie kutnowskim. Pełnił funkcję wiceprezesa OSP i jednocześnie był kierowcą jednego z dwóch wozów bojowych, jakimi dysponuje ta jednostka ochrony przeciwpożarowej.</u>
<u xml:id="u-308.2" who="#TadeuszWoźniak">W dniu 2 września br., gdy zawyła syrena wzywająca strażaków ochotników z Ostrówek na kolejną akcję ratowniczą, Marian Lewandowski jak zawsze natychmiast pospieszył z pomocą. Tak jak zawsze przybył pierwszy do remizy. W trakcie przygotowywania wozu bojowego do wyjazdu zasłabł i po krótkiej chwili zakończył życie na rękach próbujących ratować go druhów.</u>
<u xml:id="u-308.3" who="#TadeuszWoźniak">Odszedł na wieczną wartę nasz drogi przyjaciel, strażak, który ryzykując własnym życiem i zdrowiem, zawsze ofiarnie, w pełni poświęcenia niósł pomoc innym ludziom w chwilach, gdy dotykało ich nieszczęście, gdy było zagrożone ich życie lub mienie.</u>
<u xml:id="u-308.4" who="#TadeuszWoźniak">Marian Lewandowski był też aktywnym członkiem wspólnoty samorządowej. Od 2002 r. pełnił funkcję radnego gminy Dąbrowice. Jego cenne rady i fizyczna, bezinteresowna pomoc w wielu sprawach sprawiają, że z całym przekonaniem można stwierdzić, iż Marian Lewandowski był człowiekiem wyjątkowym. Jego radosne usposobienie, jego chęć niesienia pomocy każdemu, kto tej pomocy potrzebował, także w sprawach prozaicznych, stawiają go w rzędzie ludzi szczególnych, niezapomnianych i jednocześnie nieodżałowanych po ich stracie.</u>
<u xml:id="u-308.5" who="#TadeuszWoźniak">Marian Lewandowski żył zgodnie z maksymą wypisywaną tak często na strażackich sztandarach: Bogu na chwałę, ludziom na pożytek. Żył niestety zbyt krótko. Jego doczesne szczątki spoczęły na cmentarzu parafialnym w Krośniewicach.</u>
<u xml:id="u-308.6" who="#TadeuszWoźniak">Odejście druha Mariana Lewandowskiego to niepowetowana strata dla rodziny, którą kochał, chronił i otaczał opieką, ale także dla przyjaciół, dla druków strażaków, dla całej wspólnoty samorządowej gminy Dąbrowice, dla wszystkich, którzy go znali. Za swoje dokonania Marian Lewandowski odznaczony został Złotym, Srebrnym i Brązowym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa.</u>
<u xml:id="u-308.7" who="#TadeuszWoźniak">Cześć jego pamięci. Cześć pamięci wszystkich strażaków, którzy oddali swoje życie, ratując życie, zdrowie i mienie bliźnich. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-308.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-309.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#JerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dokładnie 350 lat temu pod Prostkami koło Ełku w obecnym woj. warmińsko-mazurskim, również w tym samym dniu tygodnia, w niedzielę, 8 października 1656 r. pod dowództwem Wincentego Gosiewskiego - stolnika, podskarbiego, a jednocześnie hetmana polnego litewskiego Tatarzy i polska jazda stoczyli zwycięską bitwę z wojskami brandenbursko-pruskimi i oddziałami szwedzkimi dowodzonymi przez Bogusława Radziwiłła. Ten ostatni wzięty został do niewoli po bitwie pod Prostkami.</u>
<u xml:id="u-310.1" who="#JerzyGosiewski">Jak do tego doszło? Otóż Karol Gustaw, król Szwecji, doszedł do wniosku, że musi podratować budżet swego państwa i w tym celu potrzebował wojny. Dnia 19 lipca 1655 r. Szwedzi wręczyli polskim posłom w Sztokholmie akt wypowiedzenia wojny. Zaledwie dwa dni później do Polski wkroczył feldmarszałek Arvid Wittenberg, a 20 października 1655 r. Janusz Radziwiłł ogłosił rozwiązanie unii polsko-litewskiej, a następnie związał Wielkie Księstwo Litewskie ze Szwecją. Polska znajdowała się w tym okresie w trudnej sytuacji militarnej, więc zgodnie z wcześniej zawartym sojuszem na pomoc przybyła dwutysięczna orda Tatarów. Hetman Wincenty Gosiewski oprócz oddziałów tatarskich zebrał jeszcze 10 tysięcy żołnierzy (15 chorągwi dowodzonych przez pułkownika Wojniłłowicza, dragonów, wojska litewskie oraz podlaskie i mazowieckie pospolite ruszenie).</u>
<u xml:id="u-310.2" who="#JerzyGosiewski">W pierwszym założeniu wyprawą na Prusy miał dowodzić Stefan Czarnecki, był jednak jeszcze chory w wyniku zadanych mu wcześniej ran. Dlatego też dowództwo powierzono Hetmanowi Wincentemu Gosiewskiemu.</u>
<u xml:id="u-310.3" who="#JerzyGosiewski">W pierwszych dniach października 1656 r. pod Prostkami stacjonowały wojska brandenbursko-prusko-szwedzkie, które uniemożliwiały wkroczenie wojsk Gosiewskiego do Prus. Pamiętnego dnia, w niedzielę 8 października 1656 r. pod Prostkami nad rzeką Ełk, pomiędzy miejscowościami Nowa Wieś, Bogusze, Wiśniowo i Ełk doszło do zaciętej bitwy. Zadaniem polskiej jazdy i Tatarów było sforsowanie rzeki Ełk poniżej obozu wojsk brandenburskich i zaatakowania korpusu szwedzkiego dowodzonego przez Bogusława Radziwiłła. Litwini z polskiego obozu mieli za zadanie odcięcie drogi ucieczki przez most i zdobycie obozu. Wojska brandenbursko-szwedzkie odniosły druzgocącą klęskę.</u>
<u xml:id="u-310.4" who="#JerzyGosiewski">Armia pruska została zniszczona z marszu przez dywizję Gosiewskiego. Następnie dywizja Gosiewskiego na drugim brzegu rzeki Ełk okrążyła część sił dowodzonych przez Radziwiłła. Bitwa trwała 5 godzin i zakończyła się bezprecedensowym sukcesem Wincentego Gosiewskiego i jego armii złożonej z wojsk litewskich, oddziałów zaciężnych koronnych, pospolitego ruszenia koronnego i oddziałów tatarskich.</u>
<u xml:id="u-310.5" who="#JerzyGosiewski">Sukces ten nie został w pełni wykorzystany. Dwa tygodnie później zwycięskie wojska w złym momencie opuściły obóz i zostały pobite pod Filipowem. Przegrana ta wynikała z faktu, że Gosiewski trzymał się rozkazów króla, by nie marnować doborowych jednostek w walkach w Prusach, tylko czym prędzej iść na pomoc powstańcom na Żmudzi.</u>
<u xml:id="u-310.6" who="#JerzyGosiewski">Zwycięska bitwa pod Prostkami była jednak brzemienna w skutkach dla całych Prus. Zakończona bezprecedensowym sukcesem Wincentego Gosiewskiego, którego Polakom wówczas brakowało, wykorzystywana była wielokrotnie przez ówczesnego i następnych królów Polski do celów propagandowych. Zwycięstwa Hetmana Gosiewskiego na Warmii i Mazurach dawały i umacniały też wiarę Polaków tu mieszkających.</u>
<u xml:id="u-310.7" who="#JerzyGosiewski">Przytaczając ten niestety mało znany epizod z historii, Polski pragnąłem unaocznić, że nie wolno schodzić z właściwie obranej drogi. Należy zjednoczyć się i budować naszą Polskę dla nas samych i następnych pokoleń. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-310.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję, panie pośle.</u>
<u xml:id="u-311.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Jerzy Zawisza, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#JerzyZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 11 września bieżącego roku minęła 74. rocznica tragicznie zmarłych: wybitnego pilota wojskowego i sportowego Franciszka Żwirki oraz jego inżyniera pokładowego Stanisława Wigury. Ci wybitni Polacy zasłynęli na lotniczej arenie sportowej Europy i świata, ustanawiając wiele rekordów na samolotach polskiej myśli technicznej typu RWD.</u>
<u xml:id="u-312.1" who="#JerzyZawisza">Franciszek Żwirko urodził się 16 września 1895 r. w Świecłanach na Wileńszczyźnie, uczęszczał do szkół w Wilnie. Podczas I wojny światowej wstąpił do armii rosyjskiej. Po rewolucji październikowej w 1918 r. wstąpił do rosyjskiej „białej” armii Denikina, by w 1921 r. przedostać się do Polski i rozpocząć służbę w lotnictwie polskim. W 1923 r. ukończył Wyższą Szkołę Pilotów W Grudziądzu.</u>
<u xml:id="u-312.2" who="#JerzyZawisza">Od 1923 r. rozpoczął aktywny udział w sporcie lotniczym. W 1927 r. w międzynarodowych zawodach pod nazwą I Lot Małej Ententy i Polski wraz z kapitanem Popielem na samolocie Bréguet 19 zajął drugie miejsce w klasyfikacji ogólnej, a pierwsze miejsce w tych zawodach w locie okrężnym. W 1929 r. został oficerem łącznikowym przy Aeroklubie Akademickim w Warszawie. Obejmując funkcję oficera łącznikowego, spowodował wzrost jego aktywności w sporcie lotniczym. Szczególnie zaprzyjaźnił się z młodym inżynierem Stanisławem Wigurą, jednym z konstruktorów samolotu RWD, i od tego czasu zawiązała się ich przyjaźń nie tylko lotnicza, ale i osobista.</u>
<u xml:id="u-312.3" who="#JerzyZawisza">Stanisław Wigura urodził się 9 kwietnia 1903 r. w Warszawie. W 1922 r. ukończył Gimnazjum im. Zamojskiego i w tym roku wstąpił na Wydział Mechaniczny Politechniki Warszawskiej. W 1927 r. wraz z Rogalskim i Drzewieckim tworzą zespół konstrukcyjny samolotu RWD (od pierwszych liter ich nazwisk).</u>
<u xml:id="u-312.4" who="#JerzyZawisza">Wysoka Izbo! Stanisław Wigura wraz z pilotem Franciszkiem Żwirką jako inżynierem mechanikiem pokładowym od sierpnia do września 1929 r. dokonali lotu okrężnego wokół Europy o długości 5 tys. km na trasie Warszawa-Frankfurt-Paryż-Barcelona-Marsylia-Mediolan-Warszawa na pierwszym egzemplarzu samolotu RWD. W lipcu 1930 r. zwyciężyli w III konkursie awionetek na samolocie RWD-4.</u>
<u xml:id="u-312.5" who="#JerzyZawisza">22 grudnia 1931 r. Franciszek Żwirko został przeniesiony na stanowisko dowódcy eskadry w centrum wyszkolenia Pilotów w Dęblinie i został zakwalifikowany przez komisję Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej do reprezentowania Polski w zawodach samolotów turystycznych Challenge. Załoga Żwirko i Wigura na samolocie RWD-6 w dniach od 20 do 28 sierpnia 1930 r. zajęła pierwsze miejsce w zawodach samolotów turystycznych Challenge, pozostawiając w pobitym powietrzu faworytów niemieckich i inne załogi, przynosząc olbrzymi sukces polskiemu lotnictwu, będący sukcesem polskiego pilota i konstruktora.</u>
<u xml:id="u-312.6" who="#JerzyZawisza">11 września 1932 r. Żwirko i Wigura, lecąc na meeting lotniczy do Pragi, zginęli w katastrofie lotniczej w lesie pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna, na terenie Śląska Cieszyńskiego. Przyczyną katastrofy było oderwanie się skrzydła od samolotu podczas burzy. Ci wybitni Polacy zostali pochowani w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, natomiast w Cierlicku znajduje się ich symboliczny grób.</u>
<u xml:id="u-312.7" who="#JerzyZawisza">Pośmiertnie Franciszek Żwirko został awansowany do stopnia kapitana. Był odznaczony między innymi Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a także rosyjskim Krzyżem św. Anny.</u>
<u xml:id="u-312.8" who="#JerzyZawisza">Obaj oddali nieocenione zasługi dla polskiego lotnictwa sportowego. Byli znakomitymi ambasadorami polskiego lotnictwa w Europie i na świecie. Ich śmierć urosła do straty narodowej. Cześć Ich pamięci! Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-312.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-313.1" who="#WojciechOlejniczak">Pani poseł Beata Dorota Sawicka, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#BeataDorotaSawicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska nie jest krajem, w którym żyją wyłącznie ludzie bogaci. Media często opisują przypadki nawet skrajnej biedy. Ludzi ubogich spotyka każdy z nas, a państwo nie zawsze potrafi skierować pomoc do tych, którzy naprawdę jej potrzebują. Często pomoc ta jest po prostu niewystarczająca. Dlatego rząd i państwo powinni szczególnie dbać o ludzi, którzy są w stanie pomagać innym i którzy chcą to robić. Tymczasem w Polsce wciąż obowiązują przepisy podatkowe, które wymagają odprowadzania 7-procentowego podatku od darowanej żywności, a dodatkowo zmuszają urzędy skarbowe do naliczania od takiej żywności podatku dochodowego. Nasze państwo zamiast wspomagać ludzi dobrej woli, karze ich za chęć niesienia pomocy ubogim. Karze, jak został ukarany pan Waldemar Gronowski, piekarz z Legnicy, mieszkaniec mojego regionu.</u>
<u xml:id="u-314.1" who="#BeataDorotaSawicka">Pan Gronowski niesprzedane pieczywo rozwoził do potrzebujących. Między innymi do charytatywnej stołówki na Zakaczawiu. 2 lata temu otrzymał za to, przyznane przez urząd miasta, wyróżnienie. A urząd skarbowy wszczął wobec niego postępowanie i uznał, że powinien on zapłacić ponad 240 tys. zł zaległych podatków. O całej sprawie pisały gazety, mówiła telewizja. Losem pana Gronowskiego obiecał się zająć ówczesny premier Kazimierz Marcinkiewicz. Dziś, rok po opisanej całej sytuacji przez media, pan Gronowski musiał zlikwidować piekarnię, pobiera zasiłek dla bezrobotnych, a urząd skarbowy nadal domaga się od niego pieniędzy. Kazimierz Marcinkiewicz nie jest już premierem, a obiecana przez niego zmiana przepisów nadal jest w sferze marzeń.</u>
<u xml:id="u-314.2" who="#BeataDorotaSawicka">Wysoka Izbo! Przedsiębiorcy, którzy - tak jak pan Gronowski - pomagali potrzebującym, przekazując żywność do stołówek czy domów dziecka, dziś wolą nadwyżki wyrzucić lub spalić, by nie narażać się urzędom skarbowym. Czasem po kryjomu podrzucają żywność pod drzwi instytucji zajmujących się jej rozdziałem. Czy tak powinno to wyglądać? Dlatego też chcę dziś zaapelować o poparcie poprawki zgłaszanej przez klub Platformy Obywatelskiej, która zwalnia ludzi przekazujących ubogim żywność z obowiązku płacenia niesprawiedliwego podatku.</u>
<u xml:id="u-314.3" who="#BeataDorotaSawicka">Z tego miejsca chcę również zaapelować do pani wicepremier, minister finansów prof. Zyty Gilowskiej o umorzenie zobowiązań podatkowych pana Gronowskiego - przedsiębiorcy, który przez złe prawo z wspomagającego stał się potrzebującym. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-314.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-315.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Mirosław Krajewski, Samoobrona.</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#MirosławKrajewski">Panie Marszałku! Pani Poseł! Panowie Posłowie! Ponad pół wieku temu 25 września 1953 r. w warszawskiej rezydencji prymasów funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa aresztowali kardynała Stefana Wyszyńskiego. Prymas Wyszyński podjął wielką służbę Kościołowi w Polsce w czasach wyjątkowo trudnych i ciężkich. Zdawał sobie doskonale sprawę z sytuacji, w jakiej ówcześnie znajdował się Kościół w naszej ojczyźnie. W zamian za zagwarantowanie nauczania religii w szkołach oraz funkcjonowanie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego - warto to przypomnieć - 14 kwietnia 1950 r. w imieniu Episkopatu podpisał porozumienie z rządem PRL. Wobec braku konstytucji była to jedyna deklaracja prawna określająca sytuację Kościoła w Polsce. Władze komunistyczne jednak nie zamierzały dotrzymywać tych zobowiązań. Prymas Tysiąclecia z wielką roztropnością, a jednocześnie z wyjątkową odwagą bronił praw wierzącego narodu.</u>
<u xml:id="u-316.1" who="#MirosławKrajewski">W latach 50. w Polsce wzmogły się prześladowania Kościoła, ciągle ograniczano jego wolność, podstawowe prawa do bytu i działalności duszpasterskiej. Następowały liczne aresztowania księży, zakonników, a także innych biskupów. Aresztowanie prymasa dopełniło fali represji. Tego dnia, jak zapisał w swoim dzienniczku, brałem udział w rozpoczęciu roku akademickiego w Warszawskim Seminarium Duchownym, a wieczorem odprawiłem mszę św. w parafii św. Anny w Wilanowie.</u>
<u xml:id="u-316.2" who="#MirosławKrajewski">Kardynał Wyszyński został uwięziony Rywałdzie koło Grudziądza wraz z siostrą zakonną Marią Graczyk i księdzem Stanisławem Skorodeckim. Następnie więziony był w Stoczku koło Lidzbarka Warmińskiego, potem w Prudniku Śląskim, by wreszcie po roku izolacji złagodził reżim komunistyczny warunki jego internowania i prymas został przeniesiony do czynnego Klasztoru Sióstr Nazaretanek w Komańczy w Bieszczadach. Tam miał swobodę poruszania się po okolicy, którą specjalnie z powodu jego obecności włączono do strefy przygranicznej.</u>
<u xml:id="u-316.3" who="#MirosławKrajewski">Kardynał Stefan Wyszyński w momencie przewożenia z Prudnika do Komańczy miał świadomość, że jedzie tym samym szlakiem, którym przed 300 laty jechał do Lwowa król Jan Kazimierz z prymasem Leszczyńskim, aby tam złożyć swe znamienne królewskie śluby. Fakt ten skłonił prymasa Wyszyńskiego do napisania tekstu ślubów narodowych, które miały być odnowieniem królewskich ślubów lwowskich Jana Kazimierza w ich trzechsetną rocznicę. 26 sierpnia 1956 r., o czym przypominaliśmy z tej mównicy, około milion wiernych zebrało się na Jasnej Górze. W obecności tak licznie zgromadzonych wiernych biskup Michał Klepacz, pełniący wtedy obowiązki przewodniczącego Episkopatu Polski, odczytał Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego.</u>
<u xml:id="u-316.4" who="#MirosławKrajewski">W Komańczy prymas opracował także program Wielkiej Nowenny Tysiąclecia Chrztu Polski. W dniu 26 października 1956 r., czyli po ponad trzech latach został dopiero uwolniony.</u>
<u xml:id="u-316.5" who="#MirosławKrajewski">Okres więzienia księdza kardynała Wyszyńskiego to lata ofiary, cierpienia i haniebnego odosobnienia. Był to także czas, kiedy z modlitwy i medytacji powstawały jego wyjątkowe dzieła, między innymi „List do moich kapłanów”, a przede wszystkim wspomniane wyżej śluby narodu polskiego i program wielkiej nowenny przed tysiącleciem Chrztu Polski. Pasterskie nauczanie i duchowa spuścizna Prymasa Tysiąclecia jest wielka i bogata. W tych dniach z okazji kolejnej rocznicy jego aresztowania warto raz jeszcze sięgnąć i przypomnieć choćby jedną z jego ważnych myśli. Myśli, która wyjątkowo nie odzwierciedla obecnej sytuacji w naszej ojczyźnie. Do młodych mówił w 1954 r.: Gdy na was patrzę budowniczy przyszłej Polski, światłości świata ojczystego i soli polskiej ziemi, gdy widzę jak stoicie cicho, spokojnie, uważnie to wiem, że w waszych młodzieńczych duszach szlachetne serce bije. Wiem, że w was jest wielki głód sprawiedliwości, bo ojczyzna nasza święta, chrześcijańska przednia straż była sprawiedliwą dla wszystkich. By jej chleba nie zabrakło dla nikogo. By nie było uprzywilejowanych, by był pokój, niekłamana i niedeklarowana prawdziwa miłość społeczna.</u>
<u xml:id="u-316.6" who="#MirosławKrajewski">Miłość społeczna to pojęcie dziś jakże deficytowe, a na jego brak cierpią głównie dzisiejsze elity polityczne. Zróbmy coś, by z przeszłości złej, haniebnej wtedy, z tych pięknych i bogatych słów wydobyć słowa najlepsze i spróbować tym słowom hołdować, by miłość społeczna znaczyła rzeczywiście społeczną miłość. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-316.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-317.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#HenrykSiedlaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o przyznaniu świadczeń pieniężnych robotnikom deportowanym do pracy przymusowej wywożonym do obozów pracy w III Rzeszy i Związku Radzieckim dyskryminuje część Ślązaków. Chodzi o Ślązaków, którzy z miast należących od 1922 r. do Niemiec m.in. z Gliwic, Bytomia, Zabrza, Raciborza wywożeni byli do obozów pracy w głąb Związku Radzieckiego. Masowe wywózki rozpoczęły się w lutym 1945 r. Deportowano głównie górników, lecz do pracy w Rosji i na Ukrainę w republikach azjatyckich wywożono nawet kobiety. Górnicy pracowali m.in. w Donieckim Zagłębiu Węglowym w bardzo ciężkich warunkach, mając głodowe racje żywnościowe. Deportowano wtedy tysiące Ślązaków, wracali do kraju na początku lat 50.</u>
<u xml:id="u-318.1" who="#HenrykSiedlaczek">Dziś trudno ustalić, ilu ich jeszcze żyje. W czasach PRL był to temat tabu. O losach wywiezionych zaczęto mówić dopiero na początku lat 80. O ich prawo do odszkodowań upominają się dziś oni sami i ich dzieci. Zakończył się XX wiek. Jednak bilans krzywd i cierpień, jakie przyniosło to burzliwe stulecie zapewne nigdy nie zostanie zamknięte. 31 maja 1996 r. Sejm Rzeczpospolitej Polskiej przyjął ustawę o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do prac przymusowych oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Sowiecki.</u>
<u xml:id="u-318.2" who="#HenrykSiedlaczek">Zgodnie z owym aktem prawo korzystania z wymienionych świadczeń przysługuje jedynie tym obywatelom Rzeczpospolitej, którzy polskie obywatelstwo posiadali już przed 1 września 1939 r. i których deportowano z terenów należących w okresie międzywojennym do Polski. Zapisy ustawy pozbawiły zatem możliwości ubiegania się o dodatek do emerytur i rent tych Ślązaków, których wywieziono w roku 1945 do ZSRR z części Górnego Śląska pozostającej po 1922 r. w granicach państwa niemieckiego. Nieliczni mieszkańcy tej ziemi, którzy powrócili z sowieckiej niewoli zepchnięci zostali do roli obywateli drugiej kategorii, tak jakby wartością człowieka był posiadany przed kilkudziesięciu laty paszport.</u>
<u xml:id="u-318.3" who="#HenrykSiedlaczek">Uważam, że wymienione zapisy wynoszące cierpienia jednych ponad krzywdę innych, naruszają zasadę sprawiedliwości i równości i jako takie wymagają zmiany. Apeluję do Wysokiego Sejmu o możliwie szybką nowelizację ustawy. W dokumencie otrzymanym z Biura Analiz Sejmowych czytamy m.in.: Odnośnie do drugiej części pytania sformułowanego w zleceniu, to na gruncie obowiązujących przepisów dyskryminacyjny charakter zróżnicowania uprawnień osób będących przed 1 września 1939 r. obywatelami polskimi i osób posiadających wówczas obywatelstwo niemieckie jest dyskusyjny. Dyskryminacja oznacza bowiem nierówne traktowanie osób, które znajdowały się lub znajdują w analogicznej sytuacji. Brak obywatelstwa polskiego oraz zamieszkiwanie poza jego terytorium stanowi cechę na tyle istotną, by legalnie wyłączyć je z kręgu osób uprawnionych do świadczenia pieniężnego o charakterze socjalnym. Pytam gdzie ci ludzie dzisiaj mieszkają? W jakim kraju mieszkają? Ewentualne przyznanie świadczenia pieniężnego osobom znajdującym się w sytuacji opisanej w zleceniu możliwe jest poprzez przyjęcie stosownych przepisów ustawowych, jednakże brak takich regulacji w opinii autora niniejszej informacji nie narusza konstytucyjnej zasady równości. W chwili obecnej propozycje legislacyjne tego rodzaju nie są przedmiotem prac Sejmu. Dodać jeszcze należy, iż można rozważyć podjęcie działań w celu dochodzenia rekompensat od państwa niemieckiego w oparciu o niemieckie prawo krajowe. Jednak kwestia skuteczności wykorzystania tej drogi wymaga odrębnej analizy.</u>
<u xml:id="u-318.4" who="#HenrykSiedlaczek">Oświadczam, iż kwestia, którą poruszam, dotyczy obywateli polskich. Winni im jesteśmy solidarne traktowanie i ochronę ich interesów na zasadzie wzajemności i przysługującego im podstawowego prawa człowieka do ochrony i obrony należnych uprawnień. Oświadczam i apeluję do Wysokiej Izby o natychmiastowe wszczęcie prac, tak aby cierpienia jednych ponad krzywdą drugich nie naruszały zasady sprawiedliwości i równości obywateli Rzeczypospolitej. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-318.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-319.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#JózefRojek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno przecenić znaczenie Tarnowa w kształtowaniu oblicza województwa małopolskiego. Tarnów to niewątpliwie najważniejsza obok Krakowa aglomeracja w województwie. Już w czasach międzywojennych stał się znaczącym ośrodkiem przemysłowym. Dzięki realizacji Centralnego Ośrodka Przemysłowego i osobistym staraniom prezydenta Mościckiego Tarnów zaczął odgrywać niepoślednią rolę w przemyśle i gospodarce II RP. Należy w tym miejscu powiedzieć, iż budowę COP rozpoczęto z inicjatywy wicepremiera i jednocześnie ministra skarbu państwa Eugeniusza Kwiatkowskiego, który wraz z Pawłem Kosieradzkim i Władysławem Kosieradzkim opracował 4-letni plan inwestycyjny, obejmujący lata 1936–1940. Plany inwestycyjne obejmowały swoim zasięgiem obszary dawnych województw kieleckiego, tarnobrzeskiego, tarnowskiego, rzeszowskiego oraz częściowo radomskiego, krakowskiego i lubelskiego.</u>
<u xml:id="u-320.1" who="#JózefRojek">W ramach realizacji 4-letniego planu inwestycyjnego podjęto na terenach COP budowę zakładów związanych z przemysłem zbrojeniowym, między innymi hutę i elektrownię w Stalowej Woli, fabryki kauczuku w Dębicy, samolotów w Mielcu, silników lotniczych, sprzętu artyleryjskiego w Rzeszowie, elektrownię wodną w Rożnowie. Zmodernizowano równocześnie ówczesne Zjednoczone Fabryki Związków Azotowych w Mościcach i Chorzowie.</u>
<u xml:id="u-320.2" who="#JózefRojek">Dziś Tarnów jest siedzibą firm należących do wielu sektorów przemysłu, w tym w szczególności: chemicznego, elektromaszynowego, szklarskiego i spożywczego. Zgodnie ze statystykami w Tarnowie zarejestrowanych jest około 11 tys. podmiotów gospodarczych, z czego 98% należy do sektora prywatnego. Kapitał zagraniczny zaangażowany jest w ponad 120 spółkach w Tarnowie, jednakże pomimo tego jego znaczenie dla gospodarki miasta i przekształceń własnościowych jest ciągle niewystarczające, poniżej oczekiwań i oferowanych możliwości współpracy.</u>
<u xml:id="u-320.3" who="#JózefRojek">Jedną z takich inicjatyw mających na celu ułatwienie i usprawnienie procesów inwestycyjnych było powołanie Tarnowskiego Klastera Przemysłowego „Plastikowa Dolina”. Tarnowski Klaster Przemysłowy jest zarządcą krakowskiej specjalnej strefy ekonomicznej. Podstrefa w Tarnowie ma w swojej ofercie tereny inwestycyjne w ramach specjalnej strefy ekonomicznej o powierzchni 21 hektarów.</u>
<u xml:id="u-320.4" who="#JózefRojek">Kolejną instytucją, którą powołano, był Zielony Park Przemysłowy „Kryształowy”. Jest to wspólne przedsięwzięcie gminy miasta Tarnowa, przedsiębiorstw oraz Fundacji Partnerstwo dla Środowiska. Całkowita powierzchnia parku to około 360 hektarów. Aktualnie w Zielonym Parku Przemysłowym funkcjonuje około 40 podmiotów. Najnowszą inicjatywą jest powołanie Tarnowskiego Regionalnego Parku Przemysłowego, w którą zaangażowana jest przede wszystkim gmina miasta Tarnowa.</u>
<u xml:id="u-320.5" who="#JózefRojek">Celem wspomnianych powyżej projektów jest przyciąganie inwestorów oraz ożywienie i zwiększenie atrakcyjności gospodarczej terenów przemysłowych zlokalizowanych na obszarze Tarnowa, a także tworzenie nowych miejsc pracy i wykorzystanie istniejącego potencjału gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-320.6" who="#JózefRojek">Innym czynnikiem czyniącym Tarnów dobrym miejscem do inwestowania, jest położenie miasta. Miasto ulokowane jest na międzynarodowym niemiecko-ukraińskim szlaku, co czyni je idealnym miejscem do tworzenia baz do dalszej ekspansji na Wschód, na Ukrainę i do Rosji. Jednakże starania regionu są niwelowane w związku z archaiczną infrastrukturą drogową i brakiem dostępności do regionu z zewnątrz. Dlatego też słusznym priorytetem musi być działanie mające na celu sanację obecnej sytuacji. Należy zwiększać znacznie wydatki na rozwój transportu, przede wszystkim kolejowego i drogowego. Należy uczynić wszystko, by zmienić obecne trendy i usunąć bariery, które powodują brak mobilności komunikacyjnej.</u>
<u xml:id="u-320.7" who="#JózefRojek">W związku z powyższym należy postawić na modernizację i budowę dróg i węzłów komunikacyjnych, poprzez budowę autostrady A4 z Krakowa do Tarnowa i zjazdów z autostrady, zakończenie prac modernizacyjnych drogi krajowej nr 4, gruntowną modernizację drogi krajowej nr 73 z Tarnowa do Szczucina w kierunku Warszawy, modernizację drogi wojewódzkiej prowadzącej z Tarnowa do granicy ze Słowacją, modernizację taboru kolejowego, przede wszystkim trasy kolejowej Tarnów - Kraków i Tarnów - Krynica, oraz działania na rzecz trwałego odwrócenia spadkowego trendu przewozów kolejowych w stosunku do transportu, a także podjęcie działań mających na celu stworzenie nowoczesnego portu lotniczego. Bez takich inwestycji region tarnowski, mimo że jest zlokalizowany w woj. małopolskim, pozostanie na poziomie dotychczasowej ściany wschodniej, a biorąc pod uwagę podział środków unijnych według przyjętego algorytmu - dla przypomnienia: Małopolska otrzyma najniższe środki na jednego mieszkańca - wątpliwe stają się rządowe inwestycje prorozwojowe. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-320.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-321.1" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Wojciech Wilk.</u>
<u xml:id="u-321.2" who="#WojciechOlejniczak">Nie ma pana posła.</u>
<u xml:id="u-321.3" who="#WojciechOlejniczak">Pan poseł Tadeusz Iwiński, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Niniejsze oświadczenie pragnę, jako osoba doceniająca szczególnie rolę mediów w życiu publicznym, poświęcić roli odgrywanej w naszej rzeczywistości przez tabloidy, a także metodom pozyskiwania przez nie informacji. Zwłaszcza gazeta „Fakt” znana jest z tego, że na naszym rynku odgrywa swoistą rolę polskiego Radia Erewań, w którego przekazach tylko pozornie podawane informacje są zgodne z rzeczywistością. Złośliwi, do których akurat nie należę, twierdzą, że nazwa pochodzi stąd, że sama tworzy fakty.</u>
<u xml:id="u-322.1" who="#TadeuszIwiński">Tak też stało się z tekstem: Kubica lewicy pędził jak wariat, przed dziesięcioma dniami, w którym zarzucono mi piracką jazdę samochodem oraz grożenie policjantom. To zaszczytne miano: Kubica lewicy, chociaż zapewne przesadzone. W tamten piątek, 29 września rano, jechałem z Warszawy szosą białostocką do Pisza na spotkania w swoim okręgu wyborczym. Nie kwestionuję tego, że jechałem bardzo szybko, ponieważ potężne korki stwarzały perspektywę poważnego spóźnienia na uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod obiekty rozbudowywanej miejscowej szkoły. Gdy za Wyszkowem zostałem zatrzymany przez radiowóz policyjny - był w nim tylko jeden funkcjonariusz wbrew temu, co stwierdzono w artykule - przyznałem się do popełnienia wykroczenia drogowego, wskazując na powyższe okoliczności. Powiedziałem zresztą publicznie o tym w swoim wystąpieniu w Piszu.</u>
<u xml:id="u-322.2" who="#TadeuszIwiński">Wszystkie pozostałe informacje zawarte w artykule były nieprawdziwe, a w swym postępowaniu nie miałem sobie niczego do zarzucenia. Podając młodszemu aspirantowi dokumenty, w tym, na jego prośbę, legitymację poselską, apelowałem jedynie o jak najszybsze przeprowadzenie kontroli. Ponieważ moim zdaniem funkcjonariusz nadmiernie przedłużał całą procedurę, trwała ona co najmniej 15–20 minut, a jego zachowanie nosiło znamiona grubiaństwa, poprosiłem o jego dane, informując, iż rozważę złożenie nań skargi. I to wszystko. Następnego dnia ukazał się wspomniany tekst z moim zdjęciem.</u>
<u xml:id="u-322.3" who="#TadeuszIwiński">Ten drobny w sumie incydent skłania do szerszych refleksji. Przejrzystość życia publicznego to elementarny standard demokracji. Jednak przekazywanie przez policję wybiórczo traktowanych informacji mediom, zwłaszcza tabloidom, uważam za rzecz niewłaściwą. Ponadto elementarnym obowiązkiem dziennikarzy powinno być stosowanie się do zasady: audiatur et altera pars, niechaj będzie wysłuchana druga strona, co w tym przypadku oczywiście nie miało miejsca. Nawiasem mówiąc, gazeta „Fakt” słynie z tego, że niemal nigdy nie zamieszcza żadnych sprostowań.</u>
<u xml:id="u-322.4" who="#TadeuszIwiński">Jest jeszcze coś znacznie ważniejszego. Wprawdzie sam nie mam żadnych obsesji inwigilacyjnych, w przeciwieństwie do niektórych polityków obecnie rządzącego obozu, co widać szczególnie w minionych latach, to jednakże jako osoba, która w latach 1991–1993, jak kilku innych polityków ówczesnego kierownictwa SdRP, Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, która była poddana obserwacji za pomocą metod operacyjnych, mam doświadczenie w takich kwestiach. Dlatego też pytam pana ministra spraw wewnętrznych i administracji o trzy kwestie.</u>
<u xml:id="u-322.5" who="#TadeuszIwiński">Po pierwsze, jakie mechanizmy działają w takich przypadkach, zwłaszcza że tutaj były tylko dwie osoby: policjant i ja, nie było żadnych świadków?</u>
<u xml:id="u-322.6" who="#TadeuszIwiński">Po wtóre, czy prawdą jest, że policja ma listę, zwłaszcza polityków opozycji, nie tylko lewicy, na których zwraca szczególną uwagę i których zatrzymuje często pod byle pretekstem i przekazuje dalej o tym informacje?</u>
<u xml:id="u-322.7" who="#TadeuszIwiński">Po trzecie, czy prawdą są powtarzane informacje, że policjanci za swe informacje pobierają pieniądze od określonych gazet?</u>
<u xml:id="u-322.8" who="#TadeuszIwiński">Tego typu wątpliwości formułuję, chociaż wiem, że jeżeli chodzi o wątpliwości, to z jednej strony one nie rujnują wiary w to, co się dzieje, a z drugiej strony pamiętam o wspaniałym memento Franciszka Bacona, że gdy człowiek na początku jest pewny, to często na końcu ma wątpliwości, a gdy ma na początku wątpliwości, to kończy to pewnością. Chciałbym mieć tego typu pewność.</u>
<u xml:id="u-322.9" who="#TadeuszIwiński">Informuję zarazem, że zwrócę się w tej sprawie do pana Ludwika Dorna ze specjalnym zapytaniem poselskim, ponieważ sprawa wykracza poza kwestię incydentalną. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#WojciechOlejniczak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-323.1" who="#WojciechOlejniczak">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
<u xml:id="u-323.2" who="#WojciechOlejniczak">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest 11 października 2006 r., do godz. 9. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-323.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 19)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>