text_structure.xml 29.9 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji. Witam wszystkich, stwierdzam kworum. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie. Czy są do niego uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Otwieram pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy Nr 45 dotyczącej zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach, przyjętej w Genewie dnia 21 czerwca 1935 r. z druku nr 1599. O uzasadnienie projektu proszę stronę rządową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Konwencja Nr 45 Międzynarodowej Organizacji Pracy została przyjęta 21 czerwca 1935 r., weszła w życie 30 maja 1937 r. Przez Polskę została ratyfikowana 23 maja 1957 r. Fakt ten został notyfikowany Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy w tym samym roku. Po roku od notyfikacji Konwencja Nr 45 weszła w życie w stosunku do Polski; jej tekst został ogłoszony w Dzienniku Ustaw z 1958 r., Nr 29, poz. 124.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Do chwili obecnej Konwencję ratyfikowało 97 państw, z czego 13 państw ją wypowiedziało.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Tekst Konwencji składa się z preambuły i dziesięciu artykułów. W art. 1–3 znajdują się postanowienia merytoryczne Konwencji, pozostałe artykuły zawierają standardowe postanowienia końcowe. W myśl postanowień art. 2 i 3 żadna osoba płci żeńskiej, z wyłączeniem osób zajmujących stanowiska kierownicze, zatrudnionych w służbie sanitarnej i społecznej, skierowanych na praktykę w okresie studiów oraz osób udających się do podziemnych części kopalni dorywczo, niewykonujących tam prac o charakterze fizycznym, nie może być zatrudniona przy pracach pod ziemią w kopalni.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Zgodnie z art. 7, każde państwo członkowskie Międzynarodowej Organizacji Pracy, które ratyfikowało Konwencję, może ją wypowiedzieć po upływie każdych dziesięciu lat od pierwotnego wejścia w życie, przez rok. Najbliższy okres, kiedy będzie możliwe wypowiedzenie Konwencji, rozpoczyna się 30 maja bieżącego roku i kończy 30 maja roku przyszłego. Wypowiedzenie nabiera mocy po roku od jego zarejestrowania przez Międzynarodowe Biuro Pracy. Jeśli państwo, które ratyfikowało Konwencję, nie wypowie jej w tym okresie, jest związane jej postanowieniami przez okres kolejnych 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Celem wypowiedzenia Konwencji jest umożliwienie zmiany przepisów krajowych w zakresie pracy kobiet pod ziemią, które to przepisy w chwili obecnej są dostosowane do postanowień Konwencji i w związku z tym nie są zgodne z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">W myśl art. 176 Kodeksu Pracy obowiązuje zakaz zatrudniania kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Wykaz tych prac znajduje się w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet. Rozporządzenie to zakazuje pracy kobiet pod ziemią we wszystkich kopalniach z wyjątkami, o których mowa w postanowieniach Konwencji Nr 45.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Na mocy prawa europejskiego stosowanie zasady równego traktowania oznacza brak dyskryminacji ze względu na płeć w zakresie warunków, włączając w to kryteria selekcji, dostępu do wszystkich prac lub stanowisk, niezależnie od sektora czy gałęzi działalności gospodarczej. Oceny zgodności przepisów krajowych implementujących Konwencję Nr 45 z przepisami wspólnotowymi dokonał Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 1 lutego 2005 roku, gdy uznał, że obowiązki nałożone przez Konwencję Nr 45 na państwo członkowskie były niezgodne z prawem unijnym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">W myśl postanowień traktatu o Wspólnotach Europejskich państwa członkowskie są obowiązane zastosować wszelkie właściwe środki w celu wyeliminowania stwierdzonych niezgodności. Zdaniem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości do takich środków zalicza się zwłaszcza wypowiedzenie Konwencji Nr 45. Spośród 16 państw Unii Europejskiej związanych obecnie postanowieniami Konwencji Nr 45 osiem już zgłosiło Międzynarodowemu Biuru Pracy zamiar jej wypowiedzenia, a sześć państw członkowskich Unii Europejskiej już ją wypowiedziało.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Argumentem na rzecz wypowiedzenia przez Polskę Konwencji jest również fakt, iż Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy podczas 267 sesji wezwała państwa członkowskie, które są stronami Konwencji Nr 45, do rozważenia ratyfikacji Konwencji Nr 176 dotyczącej bezpieczeństwa i zdrowia w kopalniach z 1995 r. i ewentualnego wypowiedzenia Konwencji Nr 45.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Jeśli Polska nie wypowie Konwencji do 30 maja 2007 r. następna możliwość uczynienia tego pojawi się dopiero 30 maja 2017 r.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Wypowiedzenie Konwencji Nr 45 nie będzie oznaczało powstania luki w prawie polskim, jako że Polska związała się w międzyczasie postanowieniami Konwencji Nr 176. Wypowiedzenie Konwencji Nr 45 nie spowoduje skutków gospodarczych i finansowych. Pozytywnym skutkiem społecznym będzie zniesienie przepisów, które przewidują odmienne traktowanie kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudnienia. Projektowana regulacja jest w pełni zgodna z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Konwencja Nr 45 dotyczy wolności i praw obywatelskich określonych w Konstytucji RP i odnosi się do spraw uregulowanych w ustawach. W związku z powyższym właściwym trybem wypowiedzenia Konwencji jest tryb wynikający z art. 22 ust. 2 ustawy o umowach międzynarodowych, czyli przedłożenie Prezydentowi RP do wypowiedzenia umowy międzynarodowej po uzyskaniu zgody wyrażonej w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJanuszStańczyk">Wnoszę o przyjęcie projektu ustawy o wypowiedzeniu przez Polskę Konwencji Nr 45 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej zatrudnienia kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKazimierzKuberski">Mój przedmówca dokładnie wyjaśnił, dlaczego mamy wypowiedzieć Konwencję, dlaczego chcemy ją wypowiedzieć teraz, więc nie będę powtarzał tych argumentów. Przyłączam się do wniosku o przyjęcie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKazimierzKuberski">Dodam tylko, że z przeprowadzonych badań wynika, iż naruszamy tę Konwencję. Są przypadki zatrudniania kobiet w kopalniach wbrew Konwencji Nr 45, wbrew zapisom w Kodeksie Pracy i rozporządzeniu. Kobiety są zatrudniane chociażby na stanowisku geologów w kopalniach. Skoro i tak łamiemy zapisy Konwencji, to ten stan patologii prawnej należy znieść.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKazimierzKuberski">Jeśli chodzi o wpływ na rynek pracy, na gospodarkę, to nie przewidujemy jakichś większych skutków gospodarczych, skutków dla rynku pracy, jak również uszczerbku dla dochodów państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKazimierzKuberski">W trakcie prac nad projektem ustawy przeprowadzone zostały konsultacje z organizacjami społecznymi. Wszystkie organizacje bądź wypowiedziały się pozytywnie, bądź nie wypowiedziały się, co jest jednoznaczne z pozytywnym zaopiniowaniem projektu. Jedynie Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych zgłosiło wniosek, aby w dalszym ciągu kobiety nie miały możliwości wykonywania najcięższych prac i prac związanych z dużymi ciężarami, czego ta Konwencja nie dotyczy i nie przewiduje. Nie było sprzeciwu zarówno ze strony partnerów społecznych, jak i ze strony resortów oraz pozostałych organów rządowych, które podlegają konsultacjom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Dziękuję za przedstawione informacje. Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarianPiłka">Konwencja Nr 45 została ratyfikowana przez Polskę w 1958 r., czyli kilka lat po tym jak w okresie stalinowskim pod hasłami równości kobiet i mężczyzn zapędzono kobiety do pracy w kopalniach i na traktorach. Nie ulega wątpliwości, że ze względu na konstrukcję biologiczną kobiety tego typu prace były wyjątkowo szkodliwe dla kobiet. Ratyfikowanie Konwencji Nr 45 było formą ochrony kobiet przed tego typu wyzyskiem.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMarianPiłka">W moim przekonaniu, w tym przypadku mamy do czynienia z fałszywie rozumianą interpretacją równości kobiet i mężczyzn. Zasada ta bowiem nie powinna oznaczać, że wszystkie prace mogą być wykonywane przez kobiety, albo wszystkie prace muszą być wykonywane przez mężczyzn. Mamy tu do czynienia ze szczególnym przypadkiem. Praca w kopalni jest wyjątkowo ciężką pracą, która może odbić się nie tylko na zdrowiu fizycznym kobiet, ale także na ich zdolności do samorealizacji jako kobiet, czyli bycia matką.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMarianPiłka">W związku z tym, uważam, że projekt ustawy należy odrzucić. Nawet wbrew poprawności politycznej, która obecnie obowiązuje, że we wszystkich dziedzinach kobiety i mężczyźni są tacy sami. Równość kobiet i mężczyzn nie oznacza, że kobiety i mężczyźni są tacy sami. Są różni. W związku z tym ta odmienność powinna być uszanowana w polskim prawie.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMarianPiłka">Zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji Nr 45.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanRzymełka">Zgłoszony projekt ustawy budzi kilka wątpliwości. Przede wszystkim kopalnia z 1935 r. i dzisiejszy zakład górniczy, to są nie tylko dwa, a trzy różne światy. Świadczą o tym kolejne konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczące bezpieczeństwa i warunków pracy. Dzisiejsze kopalnie nie są zakładami pracy katorżniczej.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanRzymełka">Obecnie kształcimy w Polsce geologów i inżynierów-górników kobiety. Sam jestem geologiem, pracuję na uniwersytecie i mogę powiedzieć, że na tym kierunku jest bardzo wiele kobiet, jest ich nawet więcej niż mężczyzn. Więc gdyby interpretować tę Konwencję wprost, to można powiedzieć, że kształcimy bezrobotne kobiety.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanRzymełka">Proszę o informację na temat wyłączeń. Pojęcie „praca w kopalni” jest tak szerokim pojęciem, że musi być ono sprecyzowane. Czy w tym przypadku chodzi o pracę fizyczną? Bo praca dozoru, człowieka z doktoratem, kobiety naukowca na kopalni nie powinna być objęta zakazem.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJanRzymełka">Mam bardzo wiele wątpliwości i popieram stanowisko posła Mariana Piłki. Nie wiem, jaki jest cel wypowiedzenia tej Konwencji dzisiaj, co my z tego będziemy mieli? Czy jest pewność, że nie będzie zakazu pracy dla kobiet na tych stanowiskach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławSzwed">Musimy sobie uświadomić o czym mówimy. Mówimy o Konwencji Nr 45, która zabrania kobietom wykonywania jakiejkolwiek pracy pod ziemią. Celem dzisiejszego posiedzenia jest zniesienie tej Konwencji.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełStanisławSzwed">Przypomnę, że w art. 176 Kodeksu Pracy mamy wykaz prac, które nie mogą być wykonywane przez kobiety ze względu na szczególnie uciążliwe warunki pracy. Z tym przepisem koliduje Konwencja Nr 45, którą ratyfikowała Polska. Stąd pojawił się wniosek o wypowiedzenie tej Konwencji.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełStanisławSzwed">Przepisy unijne gwarantują, że wypowiedzenie Konwencji Nr 45 nie spowoduje zagrożenia, iż doprowadzimy do sytuacji, że kobiety będą mogły zjeżdżać pod ziemię i wykonywać każdą pracę. Tak nie będzie. Mamy wykaz prac w warunkach szkodliwych, których kobiety nie mogą wykonywać.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełStanisławSzwed">Kiedy dzisiaj patrzymy na ten wniosek i wiemy, że Konwencję podpisało 97 państw, a wypowiedziało kilkanaście, to rodzi się pytanie, czy my też musimy ją wypowiadać. Problem polega na tym, że następne wypowiedzenie Konwencji może nastąpić dopiero za 10 lat. To jest argument przemawiający za tym, aby zrobić to teraz. Ale jest także drugi argument przemawiający za tym, aby to zrobić jak najszybciej. Europejski Trybunał Sprawiedliwości zakwestionował wewnętrzne przepisy Austrii w związku z niedostosowaniem ich do Konwencji, której sygnatariuszem była Austria. Stąd pojawiła się propozycja wypowiedzenia przez Polskę Konwencji Nr 45 i dlatego proponuję przyjąć projekt ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanRokita">Mam dwa pytania. Pierwsze kieruję do ministra pracy, ponieważ nie mamy w tej sprawie pewności. Przed chwilą poseł Stanisław Szwed sformułował tezę, iż polskie prawo wewnętrzne zakazuje pracy kobietom pod ziemią. Czy to jest prawda?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanRokita">Jeśli tak, to jakie przepisy polskiego prawa pracy zakazują pracy pod ziemią? Proszę je zacytować, bo chcę to dokładnie wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanRokita">Jeżeli rzeczywiście polskie przepisy zakazują pracy pod ziemią, to dlaczego rząd chce w tej sprawie znieść międzynarodowe zobowiązania, skoro one są zgodne z polskim prawem wewnętrznym? Tego kompletnie nie mogę zrozumieć. Proszę o wyjaśnienie ministra spraw zagranicznych. Skoro prawo wewnętrzne zakazuje pracy pod ziemią, to dlaczego mamy wypowiadać konwencję międzynarodową, która też pracy pod ziemią zakazuje. Przecież jest to silniejsza ochrona tego zakazu. Nie rozumiem tego.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJanRokita">Po trzecie, chcę zapytać, w jakim trybie zapadła decyzja rządu o wypowiedzeniu tej umowy? Czy to był tryb obiegowy, czy Rada Ministrów debatowała nad tym? Innymi słowy, czy Rada Ministrów in corpore, czyli w składzie konstytucyjnym, jest świadoma tego, że wniosła o zgodę na pracę kobiet pod ziemią w ciągu najbliższych 10 lat, bo tak rozumiem istotę tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJanRokita">Rząd wnosi o to, aby Sejm zgodził się na pracę kobiet pod ziemią w ciągu najbliższych 10 lat. Taki jest polityczny sens tego wniosku. Tego wniosku też nie rozumiem, dlatego pytam, czy dzieje się to za wiedzą premiera, za wiedzą Rady Ministrów? Czy też decyzja ta została podjęta w innym trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMałgorzataBartyzel">Przede wszystkim chcę podziękować posłowi Marianowi Piłce, że zwrócił uwagą na istotę problemu. W proponowanym projekcie mamy dość jednoznaczne sformułowanie, że chodzi o zatrudnienie kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMałgorzataBartyzel">Wydaje się to tak daleko idąca możliwość, że zwłaszcza bardzo młode kobiety, które jeszcze nie zdają sobie sprawy z konsekwencji takiej pracy, a są bardzo ambitne, mogą potem rościć do rządu polskiego poważne pretensje za uszczerbek na zdrowiu i brak możliwości normalnego funkcjonowania ich rodzin. Uważam, że to jest zupełnie niedopuszczalne z naszej strony. To nie jest tak, że wszystkie prace mogą być wykonywane przez mężczyznę i kobietę, a konsekwencje będą dla obu płci takie same. Są między nimi istotne różnice, o czym była tu już mowa, i wydaje się, że takie rozwiązanie jest trudne do przyjęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyBudnik">W ilu krajach poszerzonej Unii Europejskiej ta Konwencja jeszcze obowiązuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Odpowiedź na to pytanie zawarta jest w załączniku do materiału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Rzeczywiście jesteśmy w dużym kłopocie, bo mamy wyrazić zgodę na wypowiedzenie umowy międzynarodowej, powołując się na fakt przynależności Polski do Unii Europejskiej. Ten argument pojawia się zarówno w uzasadnieniu, jak i w opinii, która została przygotowana przez Biuro Analiz Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">W opinii tej znajduje się taki akapit: „Uzasadnieniem wypowiedzenia przez Polskę jest stan prawa Unii Europejskiej, a w szczególności zaś powołanie się na równe traktowanie”. Dalej jest stwierdzenie, że powinno to być implementowane do prawa krajowego zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Autor ekspertyzy powołuje się na dyrektywę z 9 lutego 1976 r. o równym traktowaniu kobiet i mężczyzn w sprawie kształcenia, zatrudnienia, awansu zawodowego kobiet i mężczyzn.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">W związku z tym chcę zapytać, czy gdyby polski ustawodawca nie wyraził zgody na wypowiedzenie tej konwencji, to czy w ścisłym rozumieniu tych przepisów, jak w przypadku Austrii, byłoby to złamaniem prawa europejskiego i czy groziłyby Polsce z tego tytułu jakiekolwiek restrykcje ze strony Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Skoro ta opinia i inne dokumenty mówią, że bezpośrednim powodem wypowiedzenia przez Polskę tej Konwencji jest kwestia równego statusu kobiet i mężczyzn w dostępie do pracy, do awansu zawodowego, kształcenia i zatrudnienia, to co nam w istocie grozi? Taka ocena powinna być przedstawiona przez rząd. Rząd powinien wyjaśnić nam, co mogłoby się stać, gdybyśmy nie zareagowali na to wezwanie i stwierdzili, że jednak chcemy podtrzymać dotychczasowe zobowiązania prawno-międzynarodowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełEwaWolak">Jestem magistrem geologii i nie raz byłam w kopalni. Dzisiaj już nie pracuję w tym zawodzie, bo zdobyłam inny, ale zupełnie nie rozumiem tego, co przed chwilą powiedziała pani poseł Małgorzata Bartyzel. Przecież panie pracują w kopalniach, nadzorując różne prace. Nie zjeżdżają codziennie pod ziemię. Trzeba pamiętać, że kopalnie są różne, bo są też odkrywkowe.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełEwaWolak">Chcę zapytać pana ministra, jakie prawa wynikają z Kodeksu Pracy dla kobiet, które pracują pod ziemią?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Nie jest intencją rządu, jak by to wynikało z niektórych wypowiedzi, zachęcanie, nakłanianie, czy wręcz, jak napisała jedna z gazet, zmuszanie kobiet do pracy pod ziemią. Sytuacja na rynku pracy wygląda tak, że kobiety zawłaszczają kolejne segmenty rynku pracy dotychczas zastrzeżone do wyłączności mężczyzn. Przed tym się nie obronimy. Tak wygląda rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Obecnie jest taki stan prawny, że mamy przestarzałą normę – jak sama organizacja, która tę normę wprowadziła, czyli Międzynarodowa Organizacja Pracy. Norma, która mówi, że nie wolno, bo nie, nie wolno pewnych czynności wykonywać z powodu konstrukcji fizycznej czy płci, jest przestarzała i niezgodna ze współczesnymi standardami prawnymi. Dzisiaj należy odchodzić od zasady nie wolno, bo nie. Jeżeli kobieta chce pracować, to naszym obowiązkiem jest tak ukształtować ustawodawstwo i ustanowić takie normy ochronne, żeby, jeśli już się jakaś desperatka zdecyduje na pracę w kopalni, bo bardzo lubi lub chce i spełnia wymagania zdrowotne, kopalnia zapewniła jej takie warunki pracy, żeby była bezpieczna i nie poniosła uszczerbku na zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Po drugie, mamy zbieg sprzecznych ze sobą norm, które obowiązują. Mamy normę Międzynarodowej Organizacji Pracy i prawodawstwo unijne, które mówi, że równość należy postrzegać w ten sposób, iż nie można bezwzględnie zakazywać, natomiast należy wprowadzić inne instrumenty ochrony.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Przepraszam za słowo „desperatka” i wycofuję się z tego słowa.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Było pytanie o skutki, gdybyśmy nie wypowiedzieli Konwencji. Europejski Trybunał Sprawiedliwości prowadził już sprawy związane z tym zagadnieniem i orzekał na niekorzyść państw członkowskich. Była już mowa o Austrii, podobna sprawa toczyła się przeciwko Francji. Trybunał w wyrokach, jakie zapadały w tych sprawach, orzekł kary wynoszące około 200 tys. euro dziennie do czasu usunięcia niewłaściwego, zdaniem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, prawa. W przypadku Polski w skrajnym przypadku, gdyby taki wyrok zapadł w przyszłym roku, musielibyśmy płacić przez 9 lat, bo wcześniej nie będziemy mogli wypowiedzieć Konwencji, po 200 tys. euro za każdy dzień. To jest oczywiście przypadek skrajny i teoretyczny, ale możliwy.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Nie chcę się wdawać w dyskusję o tym, czym jest kopalnia dzisiaj, czym była w 1935 r. i w 1957 r.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Przepisy prawa polskiego, które zawierają zakaz pracy kobiet pod ziemią, to jest art. 176 Kodeksu Pracy, który mówi: „Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia” i zawiera delegację dla Rady Ministrów do określenia wykazu tych prac. Taki wykaz znajduje się w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom. W Rozdziale 5 tego rozporządzenia mówi się, że do tych prac zalicza się prace pod ziemią poniżej poziomu gruntu i na wysokości, w tym prace pod ziemią we wszystkich kopalniach z wyjątkiem prac: 1) na stanowiskach kierowniczych niewymagających stałego przebywania pod ziemią i wykonywania pracy fizycznej, 2) w służbie zdrowia, 3) w okresie studiów w ramach szkolenia zawodowego, 4) wykonywanych dorywczo i niewymagających pracy fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PodsekretarzstanuwMPiPSKazimierzKuberski">Poseł Jan Rokita pytał o tryb przyjęcia tego aktu przez Radę Ministrów. Projekt ustawy przeszedł całą ścieżkę rządową, a Rada Ministrów przyjęła go w trybie obiegowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanRokita">Z tego, co przed chwilą powiedział pan minister, wynika, że polskie prawo wewnętrzne i ta delegacja są zgodne z Konwencją Nr 45, bo zakazują pracy pod ziemią. To dlaczego mamy znosić prawo międzynarodowe, które jest zgodne z polskim prawem wewnętrznym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMSZJanuszStańczyk">To jest kłopotliwa sprawa, ponieważ poruszamy się w tym przypadku w obrębie pewnej fikcji prawnej. Chcę z całą mocą podkreślić, że nie zmieniamy zakresu ochrony w prawie polskim, jeśli chodzi o pracę w kopalniach, natomiast zmieniamy kierunek tej ochrony, dajemy temu inne hasło.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMSZJanuszStańczyk">Europejski Trybunał Sprawiedliwości zakwestionował Konwencję z 1935 r. ponieważ zawiera ona zakaz bezwzględny, nakierowany na kobiety i zabraniający im pracy. Art. 2 Konwencji brzmi w ten sposób: „Żadna osoba płci żeńskiej bez względu na wiek nie może być zatrudniona przy pracach pod ziemią w kopalniach”. Europejski Trybunał Sprawiedliwości rozważał ten zakaz jako problem nierównoprawnego traktowania płci, ponieważ zakaz dotyczy pewnego segmentu rynku. Jednak Trybunał nie będzie miał nic przeciwko temu samemu poziomowi ochrony prawnej kobiet, które mogą być zatrudniane w kopalniach, ale pod hasłem ochrony ich zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PodsekretarzstanuwMSZJanuszStańczyk">To jest przejście z płaszczyzny bezwzględnego zakazu skierowanego wyłącznie do kobiet na płaszczyznę norm i standardów ochrony warunków pracy. Nie zmienia się stan prawa, zmienia się szyld pod jakim występuje.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PodsekretarzstanuwMSZJanuszStańczyk">To, co mówił poseł Marian Piłka, jest poruszaniem się w obrębie tych dwóch różnych wizji – wizji zapewnienia dostępu do pracy, czyli wizji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, i wizji traktowania zakazu pracy jako pewnego przywileju należnego paniom, w obrębie której nadal pozostajemy. To są dwie różne wizje dopuszczalne na gruncie obowiązującego prawa, przy czym w istocie zapewniające ten sam poziom ochrony prawnej pań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełMarianPiłka">Nie sądzę, aby intencją Międzynarodowej Organizacji Pracy była dyskryminacja kobiet. Nie ulega dla mnie wątpliwości, że intencją tej Konwencji była ochrona kobiet. W związku z tym orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w moim przekonaniu, nie biorą pod uwagę intencji.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełMarianPiłka">Druga sprawa, na którą również należy zwrócić uwagę, polega na tym, że mamy do czynienia z próbą dogmatycznego rozumienia kwestii równości, co jest równoznaczne z tym, że kobieta i mężczyzna są tacy sami. Równość wobec prawa nie oznacza, że kobieta i mężczyzna są tacy sami.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełMarianPiłka">Obawiam się, że w tym przypadku będziemy mieli do czynienia z pierwszym etapem pewnego procesu, który wcześniej lub później skończy się tym, czym w latach 50., czyli skierowaniem kobiet do pracy w kopalniach pod ziemią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Czy są jeszcze jakieś głosy w dyskusji? Nie słyszę. Zamykam pierwsze czytanie projektu ustawy o wypowiedzeniu Konwencji Nr 45 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej zatrudniania kobiet przy pracach pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Teraz proponuję przegłosować całość projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#LegislatorUrszulaSęk">Padł wniosek o odrzucenie projektu. On jest najdalej idący i należy rozpocząć od przegłosowania wniosku posła Mariana Piłki. Jeśli ten wniosek nie uzyska większości, dopiero wtedy Komisja może przejść do procedowania nad tekstem projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Chciałem zdążać do tego samego. Padł wniosek posła Mariana Piłki o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczącyposełWłodzimierzStępień">Stwierdzam, że Komisje przyjmują wniosek przy 13 głosach za, 6 przeciwnych oraz 1 wstrzymującym się. Wobec tego pozostało nam wyznaczenie posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarianPiłka">Proponuję kandydaturę pani poseł Małgorzaty Bartyzel.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełMarianPiłka">Czy są inne kandydatury? Nie słyszę. Czy pani poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełMałgorzataBartyzel">Tak, wyrażam zgodę.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełMałgorzataBartyzel">Przystępujemy do głosowania. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisje zaakceptowały kandydaturę pani poseł Małgorzaty Bartyzel. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełMałgorzataBartyzel">Stwierdzam, że Komisje powierzyły pani poseł Małgorzacie Bartyzel funkcję sprawozdawcy. Wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad – zamykam wspólne posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>