text_structure.xml
83.3 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia przeciwko niemu zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Porządek obrad otrzymali państwo na piśmie. Ponieważ ratyfikacja Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu z Albanią wiąże się z sytuacją na Bałkanach Zachodnich ze względu na region, proponuję, abyśmy sytuację polityczną na Bałkanach Zachodnich omówili jako pkt II. W pkt III przesłuchalibyśmy kandydata na ambasadora. Pozostałe punkty pozostałyby bez zmian.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam porządek obrad za przyjęty.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Nie zgłaszam sprzeciwu wobec porządku dziennego. Chciałbym natomiast dowiedzieć się, jakie są losy projektu dezyderatu w sprawie tarczy antyrakietowej. Słyszeliśmy w mediach, że rząd polski udzielił odpowiedzi rządowi Stanów Zjednoczonych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Mam pytanie, czy Komisja wróci do tej istotnej sprawy przed negocjacjami, po negocjacjach, kiedy traktat będzie gotowy, czy w jakimś innym terminie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Zamierzam zwołać w przyszłym tygodniu posiedzenie podkomisji, aby podkomisja przyjęła propozycję stanowiska i aby Komisja mogła przyjąć to stanowisko na kolejnym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Jeśli pan minister Paweł Kowal będzie miał w tej sprawie jakieś nowe informacje i będzie chciał uzupełnić wiedzę Komisji, poproszę pana ministra, aby zaprezentował odpowiedź MSZ na notę Departamentu Stanu USA.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Proponuję, abyśmy omówili to w kwestiach różnych.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Rozumiem, że nie ma zastrzeżeń do przedstawionego porządku obrad. Przepraszam państwa, ale będę musiał za pół godziny opuścić posiedzenie Komisji. Wtedy poproszę o prowadzenie obrad posła Mariana Piłkę.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przechodzimy do rozpatrzenia pkt I, obejmującego pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy ratyfikacyjnej z druku nr 1392. Projekt ten został skierowany do Komisji do pierwszego czytania przez marszałka Sejmu w dniu 13 lutego 2007 r.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przypominam, że pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie przez wnioskodawcę, następnie pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy oraz debatę w sprawie ogólnych zasad projektu.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Proszę ministra Pawła Kowala o uzasadnienie projektu ustawy z druku nr 1392.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Układ o Stabilizacji i Stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi a Republiką Albanii sporządzono w Luksemburgu 12 czerwca 2006 r. Podpisało go 26 państw, w tym państwa Unii Europejskiej oraz Wspólnota Europejska i Republika Albanii. Proces związania się układem zakończyły obecnie dwie umawiające się strony – Albania i Łotwa.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Celem ratyfikacji układu jest wejście w życie aktu prawnego określającego podstawy i kierunki dialogu politycznego, współpracy i handlu pomiędzy Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, w tym Rzeczpospolitą Polską a Republiką Albanii.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Układ bardzo szeroko reguluje współpracę między Unią Europejską a Albanią. Obejmuje m.in. warunki dialogu politycznego z Albanią, warunki wzmocnienia współpracy regionalnej, łącznie z perspektywą utworzenia strefy wolnego handlu przez kraje regionu. Określa też perspektywę utworzenia strefy wolnego handlu między Wspólnotą Europejską i Albanią w terminie do 10 lat po wejściu w życie umowy.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Układ zajmuje się takimi sprawami, jak warunki przepływu osób, wolności zakładania przedsiębiorstw, świadczenia usług, płatności bieżących i przepływu kapitału.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Reguluje zobowiązania Republiki Albanii do zbliżania jej ustawodawstwa do prawa unijnego, szczególnie w kluczowych kwestiach rynku wewnętrznego, a także warunki szerokiej współpracy Unii z Republiką Albanii w kwestiach wymiaru sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa oraz warunki utworzenia i sposób działania Rady Stabilizacji i stworzenia Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia oraz Zgromadzenia Parlamentarnego Stabilizacji i Stowarzyszenia.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Zawarcie układu pozwoli na pogłębienie i przyspieszenie integracji Republiki Albanii z Unią Europejską. To istotny element realizacji perspektywy europejskiej dla państw Bałkanów Zachodnich. Bliższe powiązanie Albanii z Unią Europejską przyczyni się do budowy stabilności polityczno-gospodarczej kraju i regionu.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Wejście w życie układu poprawi dostęp do rynku Republiki Albanii dla niektórych towarów produkowanych również w Polsce. W związku z tym, że Albania ma zapewniony preferencyjny dostęp do rynku Unii Europejskiej dla swoich towarów, na podstawie innych jednostronnych środków stosowanych przez Unię Europejską, układ nie zmieni znacząco dotychczasowych zasad dostępu do rynku Unii dla towarów pochodzących z tego kraju.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Układ o Stabilizacji i Stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony, a Albanią z drugiej, ma charakter umowy mieszanej, co oznacza, że jej stronami są zarówno Wspólnota Europejska, jak i jej państwa członkowskie.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Związanie się Polski układem nie pociągnie za sobą negatywnych skutków społecznych. Nie spowoduje też bezpośredniego finansowego obciążenia budżetu. Ustanowienie strefy wolnego handlu pomiędzy Republiką Albanii a Unią Europejską nie będzie miało negatywnych konsekwencji dla polskiej gospodarki. Przystąpienie nie spowoduje również konieczności wprowadzenia zmian do obowiązującego prawa.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Układ, ustanawiając stowarzyszenie Albanii ze Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, w tym Polską, powołuje mechanizm współpracy politycznej i handlowej między stronami. Układ dotyczy współpracy politycznej i w szerszym kontekście uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej, zatem podlega ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 1 i 3 Konstytucji RP.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPawełKowal">Wnoszę o przyjęcie projektu ustawy ratyfikacyjnej z druku nr 1392.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Proszę państwa posłów o zadawanie pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarianPiłka">Trzeba mieć świadomość, że Albania jest krajem leżącym na szlaku handlu narkotykami. Tworzenie strefy wolnego handlu oznacza ułatwienie tego procederu, którego obawia się cała Europa.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełMarianPiłka">Nie jestem przeciwko strefie wolnego handlu z Albanią, ale oczekiwałbym, żeby wcześniej rząd albański podjął zdecydowane kroki przeciwko tego typu procederowi. Wedle mojej wiedzy do tej pory nie podjęto wystarczających działań, które miałyby na celu ograniczenie działalności przestępczości zorganizowanej, a szczególnie handlu narkotykami.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełMarianPiłka">Wydaje mi się, że w tej sytuacji stworzenie strefy wolnego handlu z Albanią może mieć negatywne skutki społeczne nie tylko dla Polski, bo przemyt kierowany jest głównie na Zachód Europy, do Włoch, Szwajcarii, Niemiec.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy wypowiedź pana posła należy traktować jako opinię przeciwko ratyfikacji? Rozumiem, że tak.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy ktoś z państwa chciałby wziąć udział w dyskusji, która została rozpoczęta przez posła Mariana Piłkę?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Chciałbym zaprezentować odmienny punkt widzenia. Po pierwsze, znam Albanię od kilkunastu lat. Rzeczywiście jest tam niespokojnie, ale sensem porozumienia jest sprzyjanie procesowi stabilizacji w Albanii.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Po drugie, nie jest prawdą, że Albania jest dziś głównym pasem transmisyjnym, jeśli chodzi o handel narkotykami. W latach 90. Albania była głównym krajem, który eksportował kobiecą siłę roboczą do Włoch. W mniejszym stopniu dotyczyło to narkotyków.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Zdecydowanie opowiadam się za poparciem ustawy ratyfikacyjnej. W przeciwnym wypadku zostawilibyśmy ten mały kraj bez współpracy również z Polską, jako krajem Unii Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Muszę powiedzieć, że jest to wyjątkowa sytuacja, kiedy mam pewne wątpliwości odnośnie do wypowiedzi mojego szacownego kolegi, posła Mariana Piłki, a zgadzam się z panem posłem Tadeuszem Iwińskim.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMateuszPiskorski">Z dostępnych mi informacji wynika, że problem przemytu odbywającego się przez terytorium albańskie oraz handlu żywym towarem mogą być rozwiązane dzięki ściślejszej współpracy pomiędzy strukturami Unii Europejskiej a Albanią, tym bardziej że już dziś władze albańskie otrzymują wsparcie zarówno od Unii Europejskiej, a także w ramach programów pomocowych Stanów Zjednoczonych, na rzecz wzmocnienia i wyszkolenia sił policyjnych, zwalczających również te patologiczne zjawiska.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełMateuszPiskorski">Nie sądzę, żeby istnienie tego problemu mogło stanowić przeszkodę dla wyrażenia przez nas zgody na ratyfikację traktatu.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma dalszych zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Proszę pana ministra, aby spróbował przekonać posła Mariana Piłkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W całej swojej wypowiedzi próbowałem przekonać państwa posłów. Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że układ nie dotyczy utworzenia strefy wolnego handlu, ale perspektywy utworzenia takiej strefy, czyli określa to, co pan poseł postuluje. Układ stanowi wprowadzenie pewnego okresu dostosowawczego. W tym sensie w stu procentach odpowiada na postulaty pana posła.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przechodzimy do debaty. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń, zatem zamykam debatę i stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Stwierdzam, że nie zgłoszono wniosku o wysłuchanie publiczne.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy w Komisji. Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Chciałbym podtrzymać swoją argumentację i apelować do Komisji o przyjęcie projektu ustawy ratyfikacyjnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy są uwagi do tytułu projektu ustawy? Nie ma uwag.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy są uwagi do art. 1 projektu ustawy? Nie ma uwag.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy są uwagi do art. 2? Nie ma uwag.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Wszyscy państwo otrzymali pozytywną opinię prawną Biura Analiz Sejmowych, sporządzoną przez pana Jana Morwińskiego.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmuElżbietaStrzępek">Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przystępujemy zatem do głosowania. Kto z posłów jest za przyjęciem sprawozdania Komisji o projekcie ustawy z druku nr 1392 bez poprawek?</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie o projekcie ustawy z druku nr 1392, przy 17 głosach za, 1 przeciwnym i braku wstrzymujących się.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy na posiedzenie Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełKrzysztofZaremba">Chciałbym zgłosić kandydaturę posła Krzysztofa Liska.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy poseł Krzysztof Lisek wyraża zgodę?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełKrzysztofLisek">Zanim odpowiem na to pytanie, chciałbym uzyskać informację, kiedy sprawozdanie będzie prezentowane na forum Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełKrzysztofLisek">Z przykrością muszę odmówić, bo prawdopodobnie będę za granicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełDanielaChrapkiewicz">Zgłaszam kandydaturę posła Tadeusza Woźniaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy pan poseł wyraża zgodę? Świetnie.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja powierza posłowi Tadeuszowi Woźniakowi funkcję sprawozdawcy. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przystępujemy do pkt II. Rozumiem, że ten punkt będzie kontynuacją dyskusji rozpoczętej przez posła Mariana Piłkę. Proszę ministra Pawła Kowala o przedstawienie informacji na temat sytuacji politycznej na Bałkanach Zachodnich, ze szczególnym uwzględnieniem Kosowa.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Proszę posła Mariana Piłkę o prowadzenie obrad.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W polskiej opinii trwałość pokoju i stabilizacji w rejonie Bałkanów Zachodnich w dużym stopniu uzależnione są od sytuacji politycznej Serbii i zakorzenienia w tym kraju wartości demokratycznych.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Za niezbędny warunek demokratyzacji Serbii uznać należy rozliczenie się z przeszłością, a także reformę struktur władzy, w tym sektora bezpieczeństwa. Z rozczarowaniem trzeba przyjmować brak współpracy Belgradu z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii (ICTY) i ciągłe pozostawanie na wolności gen. Ratko Mladicia.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W przypadku utworzenia w Belgradzie rządu o antyeuropejskim charakterze, Polska opowiada się za rygorystycznym egzekwowaniem przestrzegania przez ten rząd standardów państwa prawa w ramach założeń Procesu Stabilizacji i Stowarzyszenia oraz uczestnictwa Serbii w Partnerstwie dla Pokoju.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Zaznaczamy, iż na politykę Unii wobec Serbii nie powinno wpływać zaproszenie Belgradu do Partnerstwa dla Pokoju. Jesteśmy przeciwni osłabianiu polityki warunkowości, uważając, iż państwa Unii Europejskiej nie mogą odstąpić od egzekwowania zasady rządów prawa i przestrzegania sprawiedliwości międzynarodowej jako jednej z zasadniczych wartości, na których oparta jest wspólnota.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Rozstrzygnięcie kwestii statusu Kosowa uznajemy za decyzję kluczową dla stabilizacji regionu Bałkanów Zachodnich. Podkreślamy, że zgodnie z rezolucją 1244 z 1999 r. odpowiedzialność za przyszłość prowincji spoczywa na społeczności międzynarodowej.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Polska uważa, że w sprawie przedstawionej przez Specjalnego Wysłannika Sekretarza Generalnego ONZ Marttiego Ahtisaariego propozycji rozstrzygnięcia przyszłego statusu Kosowa Unia Europejska powinna mówić jednym głosem. Popieramy działania Marttiego Ahtisaariego i przeciwni jesteśmy przesuwaniu terminu przyjęcia rozstrzygnięcia, ze względu na niebezpieczeństwo destabilizacji sytuacji w regionie.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W negocjacjach w sprawie przyszłości Kosowa Serbia prezentowała zdaniem Polski postawę obstrukcyjną. Uważamy, że utrudnianie przez Belgrad wysiłków M. Ahtisaariego nie służy interesom serbskiego społeczeństwa. Serbia powinna pogodzić się z rzeczywistością i skoncentrować na działaniach przybliżających jej integrację z Unią Europejską, co da jej realną szansę trwałego rozwoju społeczno-gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Polska wzywa społeczność Kosowa do wspólnego wysiłku na rzecz przyszłości prowincji. W związku z tym podkreślamy konieczność intensyfikacji działań władz Kosowa podejmowanych dla implementacji standardów w zakresie demokratyzacji, budowy państwa prawa i przestrzegania praw człowieka w prowincji. Jednocześnie za niezbędne uznajemy zaprzestanie przez kosowskich Serbów bojkotu instytucji prowincji i włączenie się tej społeczności w budowę wielokulturowego Kosowa.</u>
<u xml:id="u-25.8" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Zdecydowanie przeciwstawiamy się jakimkolwiek propozycjom podziału Kosowa oraz powiązania rozstrzygnięcia przyszłości prowincji z próbami podważania integralności terytorialnej Bośni i Hercegowiny. Popieranie separatyzmów w Bośni i Hercegowinie stanowiłoby naruszenie postanowień porozumienia pokojowego z Dayton.</u>
<u xml:id="u-25.9" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Podkreślamy, że rozwiązanie w sprawie Kosowa będzie miało unikalny charakter i nie może posłużyć jako precedens przy rozwiązywaniu innych kryzysów w Europie i Azji Środkowej. To jest ważny element naszego stanowiska w kontekście innych problemów, które z pewnych względów przypominają sytuację w Kosowie.</u>
<u xml:id="u-25.10" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Podkreślamy, że przyjęcie politycznego rozstrzygnięcia w kwestii statusu Kosowa pozwoli skoncentrować się na rozwiązywaniu problemów ekonomicznych prowincji. Kosowo potrzebuje pomocy gospodarczej oraz napływu kapitału ze strony wiarygodnych partnerów gospodarczych, by skutecznie walczyć z biedą i bezrobociem, a w przyszłości móc wejść na drogę integracji europejskiej.</u>
<u xml:id="u-25.11" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Podkreślam jeszcze raz konieczność współpracy Serbii z Międzynarodowym Trybunałem Karnym byłej Jugosławii.</u>
<u xml:id="u-25.12" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jeśli chodzi o Kosowo, potrzebuje ono wsparcia gospodarczego i napływu kapitału, ponieważ jednym z kluczowych problemów są kwestie społeczne, walka z biedą, bezrobociem.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Czy są pytania do pana ministra?</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełPawełŚpiewak">Wysłuchałem oświadczenia pana ministra, ale nie wszystko zrozumiałem. Tekst zawiera nie wprost wyrażoną aprobatę dla idei niepodległości Kosowa. Nie jest jasne, czy rząd polski w kwestii niepodległości Kosowa, czyli oddzielenia go formalnego od Serbii, powinien się opowiadać.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PosełPawełŚpiewak">Sformułowanie, że przykład Kosowa nie może posłużyć jako precedens, sugerowałoby, że problem Kosowa jest unikalny i że nie da się go odnieść do problemu Abchazji.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PosełPawełŚpiewak">Jeśli Europa uzna niepodległość Kosowa, istnieje wielkie prawdopodobieństwo, że będzie bezradna, kiedy Rosja zaproponuje Abchazji niepodległość. Wydaje mi się, że sytuacja jest bardzo poważna i wszelkie kroki muszą być przemyślane oraz skoordynowane.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PosełPawełŚpiewak">Chciałbym uzyskać od pana ministra pełną informację, jaka jest koncepcja polityki polskiego MSZ w kwestii Kosowa. O jakich rozwiązaniach dyskutuje się z innymi państwami Unii Europejskiej oraz NATO?</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#PosełPawełŚpiewak">W wypowiedzi pana ministra było to nie do końca jasne. Nie można powiedzieć, że sytuacja Kosowa jest unikalna. Byłoby to zaklinanie słowem rzeczywistości nie da się tak zdefiniować.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Z ubolewaniem muszę powiedzieć, że wysłuchałem wypowiedzi ministra Pawła Kowala z dużym rozczarowaniem. Jest to informacja płytka, bardzo jednostronna, która nie odzwierciedla dramatyzmu i złożoności sytuacji.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Tak się złożyło, że w ciągu ostatnich kilku tygodni kierowałem dwukrotnie licznymi delegacjami Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w Serbii – przedwyborczą oraz w trakcie wyborów. Nasi przedstawiciele byli wszędzie. Osobiście byłem dwanaście razy w Kosowie. Dobrze znałem prezydenta Ibrahima Rugowę. Szkoda, że jego odejście bardzo pogarsza sytuację.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Jeśli chodzi o wybory, próg przekroczyło 6 partii. Po raz pierwszy do parlamentu weszli przedstawiciele mniejszości narodowych. W trakcie rozmów ze wszystkimi liderami partii politycznych sprawa Kosowa nie była poruszana, ponieważ w referendum konstytucyjnym z końca października przyjęto konstytucję, w preambule której stwierdza się, iż Kosowo jest częścią składową Serbii.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PosełTadeuszIwiński">Nie można mówić, jak to uczynił minister Paweł Kowal, o ewentualności utworzenia koalicji antyeuropejskiej. Nie będzie żadnego rządu antyeuropejskiego w Serbii. Jedyną partią, która jest przeciwna współpracy z Unią Europejską, jest Serbska Partia Radykalna, która ma 81 posłów w 250-osobowym parlamencie. Ta partia, mimo że ma najliczniejsze przedstawicielstwo, była i jest izolowana.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PosełTadeuszIwiński">Należy przypuszczać, że w terminie trzech miesięcy zostanie utworzony rząd z partii prezydenta Borysa Tadicia i premiera Vojislava Kostunicy.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#PosełTadeuszIwiński">Polska powinna zachowywać się w sposób bardziej wyważony, niż to powiedział pan minister, a na pewno w sposób zdecydowanie bardziej wyważony, niż o tym mówił poseł Paweł Śpiewak.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#PosełTadeuszIwiński">Uczestniczyłem w dyskusji, która odbyła się pod koniec stycznia w Strasburgu z udziałem z sekretarza generalnego ONZ. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, w którym zasiada 630 posłów z 46 krajów, w sposób zdecydowany odrzuciło projekt uchwały, w której zawarto apel do Serbii o przyjęcie bardziej elastycznego i pragmatycznego stanowiska, jeśli chodzi o negocjacje w sprawie Kosowa.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#PosełTadeuszIwiński">Wydaje się, że występują analogie co do przyszłości Kosowa oraz takich terytoriów, jak Abchazja, Osetia, Naddniestrze, niezależnie od tego, czy to się komuś podoba, czy nie. Zważywszy nasze tradycyjne dobre kontakty z Serbią oraz obecność w Kosowie, powinniśmy zwracać uwagę na wypowiadane słowa. Chciałbym powiedzieć o bardzo dobrze ocenianej pracy polskiego ombucmana na tym terytorium, pana mecenasa Nowickiego.</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#PosełTadeuszIwiński">Powinniśmy stwierdzać jasno, że opowiadamy się za tym, żeby Zachodnie Bałkany, w tym Serbia, zacieśniały współpracę z Unią Europejską. Tony Blair powiedział przed wyborami, że Serbia musi mieć jasno określoną perspektywę wstąpienia do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#PosełTadeuszIwiński">Oczywiście współpraca z Trybunałem Haskim musi być realizowana. Serbowie utrzymują, że czynią wysiłki, żeby znaleźć gen. Ratko Mladicia.</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#PosełTadeuszIwiński">Miejmy świadomość, że to nie Unia Europejska będzie podejmować decyzje odnośnie do przyszłości Kosowa, tylko Rada Bezpieczeństwa ONZ. Wszystko na to wskazuje, że obecny status quo będzie utrzymany przez bardzo długi czas. Jako człowiek, który kierował wieloma delegacjami humanitarnymi, badającymi gwałcenie przez Serbów praw Albańczyków, z ubolewaniem stwierdzam, że dziś mamy do czynienia z odwróceniem sytuacji. Prawa stu tysięcy Serbów oraz Romów są w sposób ewidentny naruszane.</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#PosełTadeuszIwiński">Albańczycy zbojkotowali wybory. Nie można ustawić czołgu przy każdym domu w Kosowie, w którym mieszka Serb bądź Rom. Sytuacja jest zapętlona i nie ma z niej dobrego wyjścia.</u>
<u xml:id="u-28.12" who="#PosełTadeuszIwiński">Potrzebne jest bardzo wyważone stanowisko. Sugerowałbym panu ministrowi, aby zapoznał się z poprzednim polskim dokumentem, przedłożonym Komisji Spraw Zagranicznych rok temu. Był to bardzo wyważony dokument. Tego elementu zabrakło dziś w wypowiedzi pana ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełPawełŚpiewak">Ministerstwo Spraw Zagranicznych formułuje postulat, aby rząd serbski był rządem proeuropejskim. Jak można wyobrazić sobie rząd proeuropejski w Serbii, kiedy polskie MSZ będzie popierało niepodległość Kosowa?</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PosełPawełŚpiewak">To jest wpychanie rządu serbskiego w postawę niezgodną z orientacją europejską i należy mieć tego świadomość.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#PosełPawełŚpiewak">Spotkałem się we Włoszech z opinią, że niezbędna jest bardzo szybka oferta wobec Bośni i Hercegowiny, Serbii i Kosowa, dotycząca przystąpienia do Unii Europejskiej. Proces integracji tych krajów z Europą powinien odbywać się możliwie szybko, żeby zagwarantować bezpieczeństwo, równowagę i poczucie ładu.</u>
<u xml:id="u-29.3" who="#PosełPawełŚpiewak">Jakie jest stanowisko polskiego MSZ wobec tej kwestii?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PosełMateuszPiskorski">Mam wątpliwości co do jednoznaczności stanowiska MSZ. Niektóre ustępy tego stanowiska sugerują między wierszami, że jesteśmy gotowi w pewnym stopniu uznać atrybuty niepodległości dla terytorium Kosowa. Mowa jest o konieczności dążeń do integracji euroatlantyckiej Kosowa, jakby to wynikało z samoistnych działań władz.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PosełMateuszPiskorski">Zajmujemy stanowisko wskazujące na to, że definitywnie nie jesteśmy gotowi uznać Kosowa za integralną część Republiki Serbskiej, a chyba jeszcze nic nie jest rozstrzygnięte. Pomimo pewnych dwuznaczności w propozycji pana Marttiego Ahtisaariego te kwestie nie są rozstrzygnięte, między innymi z uwagi na stanowisko strony serbskiej.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PosełMateuszPiskorski">Wiemy, jak wielkim poparciem w tegorocznych wyborach parlamentarnych cieszyły się ugrupowania ultranacjonalistyczne i radykalne. Wiemy, jakie są problemy w tworzeniu koalicji rządowej w Serbii.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PosełMateuszPiskorski">Czy wspierając stanowisko sugerujące przyszłą niepodległość Kosowa, nie wzmacniamy tendencji radykalnych w samej Serbii?</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PosełMateuszPiskorski">Ostatnio mieliśmy do czynienia z największymi od kilku lat manifestacjami w Belgradzie, organizowanymi przez te środowiska, na kanwie niektórych interpretacji pana M. Ahtisaariego.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PosełMateuszPiskorski">Trzeba otwarcie powiedzieć, że sprawa Kosowa może być potraktowana jako precedens. To zapowiedział niemalże wprost prezydent Władimir Putin, przyrównując sytuację Kosowa do sytuacji Abchazji i Osetii Południowej. Zgadzam się z posłem Tadeuszem Iwińskim, że jest to wyjątkowo niebezpieczny precedens wymagający wielkiej ostrożności.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#PosełMateuszPiskorski">Powstaje pytanie, jak strona polska ocenia – biorąc pod uwagę fakt obecności w Kosowie policjantów polskich – ocenia te niepokojące fakty. Pojawiły się doniesienia, że również społeczność albańska w Kosowie podlega dalszej radykalizacji.</u>
<u xml:id="u-30.7" who="#PosełMateuszPiskorski">Pojawiają się głosy o odrodzeniu Armii Wyzwolenia Kosowa, jako formacji partyzanckiej i zbrojnej, która jednak do końca nie została rozbrojona. To jest problem stacjonujących tam sił. Ostatnio mogliśmy oglądać w Sejmie bardzo interesującą wystawę dotyczącą traktowania przez niektóre radykalne środowiska kosowskie obiektów sakralnych i kulturowych, będących częścią spuścizny serbskiej.</u>
<u xml:id="u-30.8" who="#PosełMateuszPiskorski">Jak odnosimy się do faktu, że w dalszym ciągu kilkadziesiąt tysięcy Serbów oraz Romów to uchodźcy, ludzie, którzy nie mają możliwości powrotu do swojej ojczyzny, do domów, które zostały zniszczone w Kosowie?</u>
<u xml:id="u-30.9" who="#PosełMateuszPiskorski">W stanowisku MSZ brakuje takiego odniesienia i wskazania na wieloaspektowość tej sytuacji. Myślę, że pewnym niebezpieczeństwem jest sugerowanie między wierszami, iż traktujemy Kosowo jako terytorium niekoniecznie należące do Republiki Serbskiej. Tym samym podważamy integralność terytorialną Republiki Serbskiej w kontekście konstytucji przyjętej ostatnio w referendum w Serbii.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Jeśli nie ma, to poproszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Żal mi, że głębokością analizy nie zaspokoiłem oczekiwań posła Tadeusza Iwińskiego, ale w stanowisku politycznym, wypracowanym w trybach MSZ czy instytucji państwowych nie można sobie pozwolić na zbyt daleko idące dywagacje i przewidywać różne warianty rozwoju wydarzeń.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Wypowiedź posła Tadeusza Iwińskiego, w której ocenia wypowiedź posła Pawła Śpiewaka, przekonuje, że moje wystąpienie było wyważone i takie powinno być. Oczywiście są różne punkty widzenia na problem integralności terytorialnej. Można porównywać różne sytuacje międzynarodowe. W trybie pewnej perswazji na arenie międzynarodowej brzmi jeden z polityków wymieniony przez posła Mateusza Piskorskiego.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Odnosząc się z całym szacunkiem do wypowiedzi posła Mateusza Piskorskiego i uwzględniając, że może być między nami pewna różnica zdań, nie sądzę, żebyśmy byli zmuszeni do przyjmowania wprost tego punktu widzenia. Można by przytoczyć argumentację, która by podważała taki sposób patrzenia na ład międzynarodowy, jaki w trybie reprezentowania pewnego interesu międzynarodowego przedstawiał prezydent dużego kraju euroazjatyckiego.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jeśli chodzi o pytanie posła Pawła Śpiewaka, rozstrzygnięcie w sprawie statusu Kosowa to kluczowa sprawa dla Bałkanów Zachodnich. Polska to rozumie. Przywoływałem rezolucję 1244, która wskazuje na odpowiedzialność społeczności międzynarodowej za przyszłość prowincji.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Odpowiedź na pytanie o stanowisko Polski jest prosta. Popieramy działania Specjalnego Wysłannika Sekretarza Generalnego ONZ. Działamy w taki sposób, żeby Unia Europejska w tej sprawie mówiła jednym głosem.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Na chwilę powróciłbym do argumentacji przedstawianej przez posła Mateusza Piskorskiego. Ona jest ciekawa, ale ma te same słabości, co wypowiedzi dotyczące przestrzegania zasady integralności terytorialnej.</u>
<u xml:id="u-32.6" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Oczywiście, że istnieje ryzyko, iż proces, który został zainicjowany, może prowadzić do wzrostu nastrojów radykalnych w Serbii, ale wstrzymanie tego procesu może spowodować wzrost nastrojów radykalnych w Kosowie. Konieczne jest poszukiwanie takiego rozwiązania, które uwzględniałoby w jakimś stopniu wszystkie te racje.</u>
<u xml:id="u-32.7" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Polska nie może zajmować stanowiska odrębnego, innego niż stanowisko społeczności międzynarodowej. Problem jest bardzo skomplikowany i sztuką jest poszukiwanie wyjścia. Gdybym literalnie czytał wypowiedź posła Tadeusza Iwińskiego, to mam wrażenie, że oczekuje, iż będę w swojej wypowiedzi jeszcze ostrzejszy niż sam był, prezentując swoje poglądy.</u>
<u xml:id="u-32.8" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Prezentowanie przez Polskę wyważonego centrowego stanowiska w tej kwestii jest jak najbardziej słuszne. Polska jest częścią wspólnoty międzynarodowej. W te sprawy jest zaangażowana Unia Europejska, działania podejmuje ONZ. Dziś jest czas, żeby patrzeć na to ze spokojem i pokładać pewne nadzieje w tempie tych działań.</u>
<u xml:id="u-32.9" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jesteśmy przeciwni przesuwaniu terminu przyjęcia rozstrzygnięć, gdyż naraża to region na destabilizację.</u>
<u xml:id="u-32.10" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Wybory w Serbii były demokratyczne. Proces tworzenia rządu przebiega bez większych zastrzeżeń. Oczywiście opowiadamy się za poszerzeniem Unii Europejskiej o państwa Bałkanów Zachodnich, w tym o Serbię. Konieczna jest współpraca Serbii z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii.</u>
<u xml:id="u-32.11" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jeśli chodzi o kwestie o charakterze kulturowym, społecznym, stanowią one ważny element stabilizacji w tamtym regionie. Jest to odpowiedzialność Polski i społeczności międzynarodowej. Trzeba brać także odpowiedzialność za wszystkie kwestie humanitarne, na które zwracał uwagę poseł Mateusz Piskorski.</u>
<u xml:id="u-32.12" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Panowie posłowie, wskazując na powierzchowność stanowiska rządowego, odnosili się do tego, co czytali między wierszami. Każdy nieco inaczej interpretuje ten tekst i tak jest w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-32.13" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Niezależnie od tego, jak zostało sformułowane stanowisko polityczne, stanowisko w kwestiach humanitarnych – gdy mamy do czynienia z niszczeniem dóbr kultury, z przestępstwami przeciwko życiu czy mieniu – jest jednoznaczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Przyjmuję wyjaśnienia pana ministra, ale powtarzam, że w stanowisku rządu brakuje zaakcentowania trzech kwestii. Po pierwsze, Polska powinna opowiedzieć się za poszanowaniem praw człowieka w Kosowie.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Po drugie, zamiast używania sformułowania „w przypadku utworzenia w Serbii rządu o antyeuropejskim charakterze” trzeba jasno powiedzieć, że Polska wyraża przekonanie, iż rząd, który powstanie, będzie proeuropejski, a także, że nasz kraj popiera aspiracje Bałkanów Zachodnich, po spełnieniu określonych kryteriów, do członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Po trzecie, Polska powinna wyrazić poparcie dla dialogu serbsko-kosowskiego w celu uzyskania kompromisu.</u>
<u xml:id="u-33.3" who="#PosełTadeuszIwiński">Te elementy nie znalazły się w stanowisku zaprezentowanym przez pana ministra. Zamiast tego w materiale MSZ znalazł się błąd, iż w parlamencie znalazło się 7 partii. W rzeczywistości 6 partii przekroczyło próg wyborczy.</u>
<u xml:id="u-33.4" who="#PosełTadeuszIwiński">Apeluję o zmianę filozofii i języka, bo w naszym interesie jest przestrzeganie praw człowieka w Kosowie, sukces dialogu serbsko-kosowskiego oraz aby proeuropejski rząd w Belgradzie doprowadził do wejścia Serbii do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-33.5" who="#PosełTadeuszIwiński">Nie można pisać o braku współpracy Belgradu z Międzynarodowym Trybunałem Karnym. Kto wydał Slobodana Miloszevicia?</u>
<u xml:id="u-33.6" who="#PosełTadeuszIwiński">Można mówić o niedostatku współpracy, ale nie o braku.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PosełMateuszPiskorski">Serbia wydała również Vojislava Šešelja, lidera partii, która teraz zwyciężyła wybory.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PosełMateuszPiskorski">W mojej ocenie ten materiał w niektórych elementach być może był powierzchowny, ale pan minister uzupełnił to stanowisko rządowe. Rozumiem, że kwestie humanitarne wprawdzie nie znalazły się w materiale, ale są przedmiotem troski MSZ i są częścią stanowiska, choć wyrażonego tylko werbalnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Dziękuję posłowi Mateuszowi Piskorskiemu za zrozumienie. Gdy przysłuchiwałem się wypowiedzi posła Tadeusza Iwińskiego, nie różniła się ona rozłożeniem akcentów od tekstu pisanego, a już na pewno nie od mojego wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Gdybyśmy wspólnie redagowali ten dokument, przyjąłbym wszystkie uwagi pana posła. Może czasami w urzędowym tekście pisanym, który powstaje w pewnym trybie, pewne słowa można zmienić. Uważam, że w tym przypadku nie ma czego zmieniać, bo nasze stanowiska nie różnią się zasadniczo.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Kilka zdań na temat współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii (ICTY). Ja również uważam, pani pośle, że zawsze trzeba szukać słów delikatniejszych i wskazywać na pozytywne aspekty.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Kwestia daleko idącego niedostatku współpracy Serbii z ICTY nie jest formułowana wyłącznie przez Polskę, lecz przez wiele stolic europejskich. Trzeba o tym mówić, gdyż sprawa ma swoją wagę.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Podzielam w całości opinię posła Tadeusza Iwińskiego co do trzech priorytetów w odniesieniu do Bałkanów Zachodnich. Nie ma między nami sporu.</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jeśli chodzi o niedostatek współpracy Serbii z Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii, jest to zasadniczy niedostatek. Nie jest to wyłącznie polski punkt widzenia, lecz stanowisko społeczności międzynarodowej, które podzielamy.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła informację. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Przechodzimy do pkt III, który obejmuje przesłuchanie kandydata na ambasadora RP. Proszę pana ministra o przedstawienie kandydatury pana Sławomira Czarlewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Mam zaszczyt przedstawić Komisji kandydata na ambasadora RP w Królestwie Belgii. Jest to pan Sławomir Czarlewski, urodzony w Gdańsku, zapewne dobrze znany części członków Komisji ze swojego zaangażowania społecznego oraz bogatego przygotowania dyplomatycznego.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Oba te czynniki decydują o tym, że rekomenduję kandydata z pełnym przekonaniem i satysfakcją, że polska dyplomacja ma szansę wzbogacić się o człowieka doświadczonego, kompetentnego, który godnie będzie reprezentował interesy naszego kraju w ważnym państwie Europy.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W latach 1978–1981 pan Sławomir Czarlewski był uczestnikiem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, potem Ruchu Młodej Polski. Był jednym ze współorganizatorów Biura Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Należał do grona osób, które miały zaszczyt organizować pierwszy zjazd Solidarności.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W latach 1981–1984 był współzałożycielem, a także członkiem prezydium Komitetu Koordynacyjnego Solidarności we Francji, gdzie wówczas przebywał. W latach 1982–1984 współorganizował, desygnowany przez podziemną Tymczasową Komisję Koordynacyjną Solidarności i członek Biura NSZZ „Solidarność” za Granicą, oficjalną reprezentację Solidarności na Zachodzie.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Odpowiadał między innymi za kontakty z Tymczasową Komisją Koordynacyjną i Lechem Wałęsą, a także za pomoc finansową świadczoną dla związku.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Okres lat 1982–1990 to czas, kiedy pan Sławomir Czarlewski był jednym z głównych organizatorów pomocy zagranicznej dla polskiej opozycji. Reprezentował interesy Ruchu Młodej Polski, ale także innych środowisk niezależnych.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W latach 1991–1996 był konsulem generalnym w Lyonie, gdzie zasłynął jako organizator szkół polskich. Dbał o to, żeby język polski był nauczany w międzynarodowej szkole w Lyonie. Organizował polsko-francuski klub przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W latach 1997–2002 był zastępcą ambasadora, ministrem pełnomocnym w ambasadzie RP w Paryżu. Oprócz realizowania zadań ściśle dyplomatycznych angażował się w wiele dodatkowych akcji.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W latach 2002–2003 kierował projektem Stowarzyszenie Francja – Polska dla Europy. Zorganizował 20 konferencji związanych z tym projektem w Polsce i we Francji.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Warto zwrócić uwagę na współpracę kandydata z Biblioteką Polską w Paryżu i bardzo aktywne pozyskiwanie dla niej funduszy w latach 2005–2007. Panu Sławomirowi Czarlewskiemu udało się zebrać sporo środków na renowację zbiorów Biblioteki Polskiej. W tym czasie blisko współpracował z francuskim resortem kultury oraz Senatem.</u>
<u xml:id="u-37.10" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W latach 2006–2007 Sławomir Czarlewski współpracował z Urzędem Miasta Gdańska jako pełnomocnik prezydenta Gdańska ds. Europejskiego Centrum Solidarności. Jego działania dotyczyły m.in. wynegocjowania porozumienia, które dawałoby podstawy dla utworzenia tej instytucji kultury. Udało mu się zapewnić sprawne współdziałanie między ministerstwem, samorządem miejskim i wojewódzkim oraz władzami Solidarności.</u>
<u xml:id="u-37.11" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Sławomir Czarlewski jest żonaty, ma syna.</u>
<u xml:id="u-37.12" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jest dobrze przygotowany, co wynika z prezentowanego przeze mnie życiorysu, do pełnienia funkcji dyplomatycznych, również od strony formalnej. Zna biegle języki francuski i angielski.</u>
<u xml:id="u-37.13" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Z głębokim przekonaniem i satysfakcją przedstawiam Komisji tę kandydaturę na ambasadora w Królestwie Belgii.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Proszę pana Sławomira Czarlewskiego o zaprezentowanie swojej koncepcji pracy na placówce.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Dziękuję panu ministrowi za tę prezentację.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Jest dla mnie olbrzymim zaszczytem móc zaprezentować koncepcję mojej ewentualnej pracy jako ambasadora Rzeczypospolitej w Królestwie Belgii. Oczywiście będzie to zależało od państwa poparcia mojej kandydatury i potem ostatecznej nominacji Prezydenta RP.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Zanim przejdę do krótkiego omówienia projektu pracy z Belgii, chciałbym podkreślić, że zamierzam kierować się dwiema zasadami przy realizacji polskiej polityki zagranicznej. Te dwie zasady to skuteczność i klarowność. Skuteczność rozumiem jako dobre zdefiniowanie i wytyczenie obszaru, gdzie Polska może znaleźć wspólne czy komplementarne interesy z krajem, w którym przyjdzie mi pełnić misję.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Klarowność oznacza przedstawianie w sposób właściwy tam, gdzie to jest konieczne, odmiennego stanowiska, próbę przekonywania do tego stanowiska partnera, a co najmniej uczynienie wszystkiego, aby to stanowisko zostało dobrze zrozumiane.</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Belgia jest krajem specyficznym i podstawowym zadaniem jest właściwa, dobra analiza sytuacji wewnętrznej oraz polityki zagranicznej Belgii. Jest krajem federalnym, w którym powstają elementy odśrodkowe. Spoistość państwa zawdzięcza Belgia Unii Europejskiej, a właściwie faktowi, że siedziby instytucji europejskich znajdują się w Brukseli. W regionach, zwłaszcza we Flandrii, obserwujemy wzrost świadomości narodowej oraz elementy odśrodkowe, a bywa również, że separatystyczne.</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Specyfika polega również na tym, że konstrukcja tego państwa jest niezwykle skomplikowana. Mamy trzy wspólnoty językowe, które mają kompetencje kulturalne i w dziedzinie spraw społecznych oraz trzy regiony o bardzo szerokich kompetencjach gospodarczych. Funkcjonuje pięć rządów. Najistotniejszy jest rząd federalny, ale jego kompetencje odbiegają od kompetencji normalnych rządów europejskich.</u>
<u xml:id="u-39.6" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Dialog polsko-belgijski musi się toczyć na różnych szczeblach, w różnych formach.</u>
<u xml:id="u-39.7" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Belgia jest znakomitym laboratorium Unii Europejskiej. Postaram się wyjaśnić, dlaczego tak uważam. Po pierwsze, widać tam na przykładzie obecnej koalicji rządowej, napięcia i próbę znalezienia syntezy pomiędzy elementami socjalnymi i elementami fiskalnymi czy też liberalnymi w sensie gospodarczym. Nie zawsze się to udaje, co powoduje nowe koncepcje w polityce zagranicznej Belgii.</u>
<u xml:id="u-39.8" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Po drugie, następuje zmiana obyczajowości, mentalności. Obserwujemy wyraźną dychotomię spowodowaną przyjęciem ustawy o eutanazji oraz ustawy o możliwości zawierania małżeństwa przez pary homoseksualne, a także możliwości adopcji dzieci przez te pary. Legalna jest możliwość posiadania niewielkich ilości tzw. miękkich narkotyków.</u>
<u xml:id="u-39.9" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Ta debata występuje w wielu krajach starej Europy. W tej sferze zauważamy rozmijanie się, przynajmniej w części, klasy politycznej z opinią publiczną. Mamy do czynienia z pewnym kryzysem demokracji tzw. starych krajów europejskich.</u>
<u xml:id="u-39.10" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Występuje również problem władzy centralnej oraz władzy regionalnej. Warto przyglądać się temu uważnie, bo te elementy decydują o belgijskiej polityce europejskiej. Notabene belgijska polityka zagraniczna wkomponowuje się znakomicie w politykę europejską.</u>
<u xml:id="u-39.11" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Specyfika polega również na stosunkach polsko-belgijskich. Z jednej strony są kontakty pomiędzy administracją rządową a rządem federalnym. Mają one, niestety, często charakter ważny, ale deklaratywny. Konkrety występują w umowach z rządami Flandrii, wspólnoty języka francuskiego i Walonii. Sprawy gospodarcze, kulturalne, społeczne mogą być na tej płaszczyźnie realizowane.</u>
<u xml:id="u-39.12" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Chciałbym prowadzić politykę kontynuacji tego wszystkiego, co było dobre, tych inicjatyw, które podejmowali moi poprzednicy, zwłaszcza obecny ambasador Iwo Byczewski. Jednocześnie zamierzam wyjść z nowymi inicjatywami. Będę starał się wprowadzić nowe formy działania.</u>
<u xml:id="u-39.13" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Poza elementem właściwej analizy istotna jest właściwa prezentacja polskiego punktu widzenia i polskiej optyki w różnych sprawach polityki zagranicznej i europejskiej. Poważnym zadaniem będzie przekonanie naszych partnerów i przyjaciół belgijskich, aby zrozumieli nasz punkt widzenia co do przyszłości traktatu konstytucyjnego, bo tu nasze drogi się rozchodzą, a także w kwestii Unia Europejska – Rosja, Unia Europejska – Ukraina. Jest wiele do zrobienia w tej materii.</u>
<u xml:id="u-39.14" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Warto wkomponować polskie interesy w politykę europejską tam, gdzie to jest możliwe i ujmować je w kategoriach wartości uniwersalnych. To jest geniusz polityki zagranicznej niektórych starych krajów europejskich, które znakomicie potrafią swoje narodowe interesy przedstawiać w formie wartości uniwersalnych. Wymienię Francję sprzed kilkunastu lat, a dziś tą metodą posługują się Niemcy.</u>
<u xml:id="u-39.15" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Przykładem może być ostatnia propozycja wspólnego podręcznika historii. Pozytywna odpowiedź polskiego ministra kultury i dziedzictwa narodowego jest dla mnie dobrym przykładem do naśladowania.</u>
<u xml:id="u-39.16" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Kolejna kwestia to uwypuklanie elementów współpracy między Polską a Belgią. Belgia jest teraz na okres dwóch lat członkiem Rady Bezpieczeństwa. Belgia, podobnie jak Polska, szuka równowagi pomiędzy Unią Europejską a NATO. Popierając działania Belgii, należy starać się przedstawić nasz punkt widzenia na temat polityki wobec Rosji, Ukrainy, bezpieczeństwa energetycznego.</u>
<u xml:id="u-39.17" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">1 stycznia br. Belgia uwolniła swój rynek energetyczny, choć pierwsze rezultaty nie są rewelacyjne. Okazało się, że cena energii elektrycznej wcale nie zmniejszyła się. Dziś przedsiębiorstwa belgijskie kontraktują energię z Holandii.</u>
<u xml:id="u-39.18" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Kolejna kwestia, którą uważam za niezwykle ważną, to poprawa wizerunku Polski w tym kraju, nie dlatego, że jest on wyjątkowo niedobry, ale wydaje mi się, że w Belgii, podobnie jak w niektórych innych krajach Zachodniej Europy, często obraz naszej polityki wewnętrznej i zagranicznej jest gorszy od rzeczywistości.</u>
<u xml:id="u-39.19" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Narzuca się konieczność nawiązania dobrych stosunków z przedstawicielami prasy, a zwłaszcza mediów elektronicznych. Z pewnością jest deficyt obrazu Polski, polskiego stanowiska. Wiem, że to nie jest proste, ale należy próbować podejmować takie działania.</u>
<u xml:id="u-39.20" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Istotne jest mnożenie różnych spotkań bilateralnych, nie tylko na szczeblu administracji rządowej, ministerialnej, ale również parlamentarnej, gdzie nie tylko informujemy się nawzajem o naszym punkcie widzenia na temat poszczególnych problemów i dokumentów. Ważne jest, aby te spotkania kończyły się nową inicjatywą czy nowym konkretnym projektem. To rzeczywiście zbliża narody i społeczności.</u>
<u xml:id="u-39.21" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Trzeba pamiętać, że jesteśmy jednym z większych krajów Unii Europejskiej, natomiast Belgia często przyjmuje rolę lidera krajów średnich i małych. Niejednokrotnie będziemy potrzebowali wsparcia tych krajów dla realizacji naszych koncepcji politycznych.</u>
<u xml:id="u-39.22" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Kolejne elementy to prowadzenie dyplomacji gospodarczej. Jest to ważne w kontekście reformy, która od 2 lat jest prowadzona w MSZ, a dotyczy funkcjonowania wydziałów ekonomiczno-handlowych.</u>
<u xml:id="u-39.23" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Z jednej strony ambasada realizuje zadania z zakresu informacji, promocji, dokonuje świetnej analizy sytuacji gospodarczej, nawiązuje kontakty z gospodarczą administracją rządową. Z drugiej strony należy szukać porozumienia z podmiotami gospodarczymi, izbami handlowo-przemysłowymi. W Belgii działają dwie takie izby, a ponadto klub biznesmena.</u>
<u xml:id="u-39.24" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Niezbędne jest tworzenie odpowiednich warunków i otwieranie belgijskiego rynku na polskie towary i inwestycje. Jest to ambitne zamierzenie, ale wydaje mi się, że nadszedł czas, aby polskie przedsiębiorstwa zaczęły penetrować ten rynek.</u>
<u xml:id="u-39.25" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Z tym zagadnieniem wiąże się kwestia rynku pracy. Dziś w prasie trwa debata na temat otwarcia rynku pracy dla polskich obywateli. Trzeba pilnować tej sprawy. Należy dbać o interesy polskich pracowników, aczkolwiek moim zdaniem ważniejsze jest stworzenie systemu szkoleń zawodowych, wymiany zawodowej, stażów, ponieważ te formy powodują, że kadry, które wyjeżdżają z Polski, wracają. To obecnie zaczyna być bardzo poważny problem naszego państwa.</u>
<u xml:id="u-39.26" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Niezwykle istotnym obszarem jest promocja kulturalna w dziedzinie teatru, muzyki, sztuk plastycznych, kina. To najlepsze formy, które przemawiają do opinii publicznej. Wielką rolę mógłby odegrać instytut polski. Decyzja o jego powołaniu została podjęta, ale nie jest on dziś zorganizowany. Miałby to być instytut o charakterze misyjnym, który wychodzi z inicjatywami we współpracy z belgijskimi instytucjami kultury i który adresuje swoje przedsięwzięcia do opinii publicznej.</u>
<u xml:id="u-39.27" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Instytut miałby stanowić centrum informacji i promocji, być może również nauki języka polskiego skierowanego do obywateli belgijskich. Według moich informacji rośnie liczba obywateli belgijskich, którzy chcą się uczyć języka polskiego.</u>
<u xml:id="u-39.28" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Kilka zdań na temat Polonii. Należy podejmować próby wkomponowania najciekawszych struktur i osobistości w realizację polskiej polityki zagranicznej. Z pewnością może to dotyczyć środowisk, które uzyskały już duży status gospodarczy, kulturalny, społeczny w Belgii, a także części polskiej arystokracji, która zajmuje tam dosyć istotną pozycję i pielęgnuje tradycje oraz język przodków.</u>
<u xml:id="u-39.29" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Z drugiej strony należy tworzyć dobre ramy do unifikacji środowisk polonijnych, aczkolwiek nie jest rolą ambasady, ażeby taką unifikację przeprowadzać. Lepiej gdyby to była rola pomocnicza i rola tzw. dobrego arbitra. Wszystkie te kwestie powinny znaleźć się w polu zainteresowania służb konsularnych.</u>
<u xml:id="u-39.30" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Krótka uwaga na temat środowisk żydowskich, które nie są liczne, ale do tej pory ich wypowiedzi nie zawsze były korzystne dla państwa polskiego. Myślę, że moje doświadczenie z Francji, gdzie wspólnie z ambasadorem Stefanem Mellerem udało nam się zmienić nastawienie wielu środowisk żydowskich do spojrzenia na problematykę polską, może być dobrym asumptem do podobnych działań w Belgii.</u>
<u xml:id="u-39.31" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Chodzi o to, żeby świetnie zrozumieć wrażliwość narodu żydowskiego, ale również przekonać jego przedstawicieli do punktu widzenia i wrażliwości polskiej.</u>
<u xml:id="u-39.32" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Ostatnia uwaga dotyczy Kościoła katolickiego. Oczywiście dyplomaci nie są reprezentantami Kościoła katolickiego, ale Polska jest postrzegana jako kraj katolicki. Myślę, że jest tylko jedno dobre wyjście, mianowicie ten typ katolicyzmu, który prezentował Jan Paweł II, uniwersalny, otwarty na drugiego. Jest to lekcja, którą Ojciec Święty nam zadał, a której zapewne do końca nie odrobiliśmy.</u>
<u xml:id="u-39.33" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Myślę, że współczesna dyplomacja powinna być jak drużyna futbolowa. Dawniej mogliśmy mówić o obronie, pomocy, ataku. Dziś jest to drużyna futbolowa totalna. Na każdej pozycji trzeba umieć wykonywać zadania i spełniać określone role. Tak powinno się dziać również w ambasadzie, aczkolwiek każdy z członków ekipy ma swoje zadania. Elastyczność działania jest dziś niezwykle ważna.</u>
<u xml:id="u-39.34" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Jeśli państwo posłowie będą mieli jakieś pytania, z przyjemnością na nie odpowiem.</u>
<u xml:id="u-39.35" who="#KandydatnaambasadoranadzwyczajnegoipełnomocnegoRPwKrólestwieBelgiiSławomirCzarlewski">Czy są pytania do kandydata?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#PosełKrzysztofLisek">Zanim zadam pytanie panu Sławomirowi Czarlewskiemu, chciałbym pogratulować panu ministrowi przedstawienia tak znakomitej kandydatury na ambasadora. Jako gdańszczanin powinienem powiedzieć, że to jest wbrew interesowi Gdańska i Trójmiasta, gdyż stracimy tak znakomitą postać.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#PosełKrzysztofLisek">Znam pana Sławomira Czarlewskiego z jego działalności dyplomatycznej i zaangażowania społecznego. Mogę wszystkim państwu gorąco zarekomendować tę osobę.</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#PosełKrzysztofLisek">Chciałbym poruszyć w pytaniu wątek Polonii. Wśród Polonii belgijskiej, bardzo zatomizowanej i niezorganizowanej, coraz bardziej dominującą rolę mają ci, którzy tam pracują w instytucjach europejskich, w wielkich korporacjach. Jak pan ocenia możliwość włączenia tych ludzi w nurt działalności polonijnej?</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#KandydatnaambasadoraRPSławomirCzarlewski">Oczywiście chcielibyśmy wykorzystać tę kategorię niezwykle wykształconych, młodych polskich obywateli. Będę myślał o takich formach, aby zachęcić ich do współpracy. Z drugiej strony nie chciałbym wchodzić w konflikt z moim kolegą Janem Tombińskim, który jest ambasadorem przy Unii Europejskiej. To są jego najbliżsi współpracownicy.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Czy są jeszcze pytania do kandydata?</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Chciałbym zapytać pana ministra o wakaty na bardzo ważnych placówkach. Kiedy będziemy mieli okazję porozmawiać z kandydatami na stanowiska ambasadorskie, które pozostają nieobsadzone?</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Czy nie będzie tak, że wskutek publikacji tzw. raportu Macierewicza ta sytuacja jeszcze się pogłębi?</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Do pana Sławomira Czarlewskiego mam dwa krótkie pytania. Po pierwsze, chciałbym pana zapytać, jakie języki pan zna, poza językiem francuskim, który jako jedyny jest wymieniony w notatce biograficznej.</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#PosełTadeuszIwiński">W instytucjach międzynarodowych wspaniale współdziałamy z Belgią. Inwestycje belgijskie są znaczące. Premier Belgii jest jednym z najmądrzejszych polityków w skali europejskiej. Szkoda, że rządzi tak małym krajem. Jedynym problemem w naszych relacjach jest sprawa rynku pracy i Polonii.</u>
<u xml:id="u-43.4" who="#PosełTadeuszIwiński">Największa w Belgii mniejszość, licząca prawie pół miliona osób, potrafiła wypracować wspaniałe mechanizmy działania parlamentarnego. Czy widzi pan możliwość skorzystania z doświadczeń tej mniejszości przez społeczność polską?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczącyposełMarianPiłka">Czy są jeszcze pytania do kandydata? Jeśli nie, to proszę pana ministra i pana Sławomira Czarlewskiego o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#KandydatnaambasadoraRPSławomirCzarlewski">Jeśli chodzi o znajomość języków, to trudno siebie samego oceniać. Bardzo dobrze znam język francuski i nieco gorzej angielski oraz rosyjski.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#KandydatnaambasadoraRPSławomirCzarlewski">Co do drugiego pytania pana posła, mam wrażenie, że chodzi panu posłowi o mniejszość języka niemieckiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Przepraszam, ale Niemcy nie są mniejszością w tym państwie. To jest państwo federalne.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Kandydat jedzie do kraju, w którym największa mniejszość liczy pół miliona osób. Przedstawiciele tej mniejszości po raz pierwszy znaleźli się w parlamencie.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#KandydatnaambasadoraRPSławomirCzarlewski">Czy chodzi o mniejszość turecką?</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Nie. O mniejszość marokańską.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Panie przewodniczący, apeluję, żeby posiedzenie Komisji przybrało formę stosowną dla obrad Komisji, a pan poseł Tadeusz Iwiński nie egzaminował kandydata, jak to jest właściwe w innych miejscach.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Proszę o sformułowanie pytania do kandydata.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Prosiłem kandydata, żeby powiedział, jakie doświadczenia wynikają z funkcjonowania największej mniejszości w Belgii.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Ponieważ kandydat zaczął mówić o mniejszości niemieckiej, zwróciłem uwagę, że Niemcy nie są mniejszością w tym kraju.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przejmuję przewodnictwo obrad. Najmocniej przepraszam za nieobecność.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Rozumiem, że pytanie posła Tadeusza Iwińskiego jest uzasadnione. Ma prawo je formułować w taki sposób, w jaki to robi. Jest kontrowersja dotycząca odpowiedzi na to pytanie. Mam prośbę, żebyśmy prowadzili rozmowę w poczuciu wzajemnego szacunku.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy pan Sławomir Czarlewski chciałby odpowiedzieć na pytanie?</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#KandydatnaambasadoraRPSławomirCzarlewski">Jeśli chodzi o mniejszość niemiecką, z mojej strony nastąpiło ewidentne przeoczenie, bo mamy przecież do czynienia ze wspólnotą języka niemieckiego. Nie jest mi znana forma funkcjonowania mniejszości marokańskiej, ale myślę, że warto przyjrzeć się takiemu wzorcowi.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#KandydatnaambasadoraRPSławomirCzarlewski">Przypuszczam, że chodzi o formy organizacyjne interesujące z punktu widzenia polskiej mniejszości, która według źródeł oficjalnych sięga 50–60 tys., a według nieoficjalnych nawet 100 tys. Należy podjąć próbę, najpierw na poziomie samorządów lokalnych, potem być może regionalnych, wprowadzenia przedstawicieli Polonii do życia publicznego Belgii.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Chciałbym zwrócić się do pana przewodniczącego, żeby nie pozwalał przedstawicielom rządu, w tym wypadku ministrowi Pawłowi Kowalowi, recenzować pracy Komisji.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Notabene zastanawiam się, czy praca nad opiniowaniem kandydatów na ambasadorów, abstrahując od osoby pana Sławomira Czarlewskiego, jest w ogóle potrzebna, skoro prezydent Lech Kaczyński, mimo negatywnej opinii Komisji, powołał proponowanego przez MSZ kandydata.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PosełZbyszekZaborowski">Może w ogóle nie należy się spotykać. Jeśli jednak jest posiedzenie Komisji, nie wyobrażam sobie, żeby rząd recenzował pytania posłów i ustalał, co jest dopuszczalne, a co nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Wydaje mi się, że na apel pana posła już odpowiedziałem swoją reakcją. Uznałem, że pytanie posła Tadeusza Iwińskiego jest absolutnie dopuszczalne, natomiast prosiłem uczestników rozmowy o prowadzenie jej w atmosferze wzajemnego szacunku.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PosełZbigniewGirzyński">Uznaję wypowiedź posła Zbyszka Zaborowskiego jako wybitną złośliwość. Nie czyńmy z zadawania pytań teleturnieju, bo chyba nie na tym polega przesłuchanie kandydata na ambasadora.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PosełZbigniewGirzyński">Na pewno fakt, na który zwrócił uwagę poseł Tadeusz Iwiński, jest godny uwagi. Jako historyk zajmujący się polską emigracją we Francji, która blisko współpracowała z emigracją belgijską, zwróciłbym uwagę na następujący element. Nigdy nie było tak, z wyjątkiem okresu komunistycznego, żeby władze polskie czy też instytucje konsularne były inspiratorami działań w środowiskach polonijnych.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#PosełZbigniewGirzyński">Zupełnie inna jest rola instytucji konsularnych i dyplomacji w tym zakresie. Nie wiem, jaki był udział władz marokańskich w zorganizowaniu się mniejszości marokańskiej na terenie Belgii, ale szukałbym raczej rozwiązań, które odpowiadałyby potrzebom społecznym.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Na pytanie posła Tadeusza Iwińskiego mogę odpowiedzieć tylko, że nie widzę żadnych racjonalnych podstaw do zadawania go. O ile wcześniej było kilka odwołań ambasadorów, to spotykamy się w sprawie nominacji kolejny raz. Ostatnio prezentowałem trzech kandydatów, którzy uzyskali bardzo dobrą opinię Komisji. Dziś przedstawiam kolejnego i z wypowiedzi w dyskusji wnoszę, że opinia Komisji również jest pozytywna.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Jutro, jeśli taka będzie wola Komisji, MSZ gotowe jest zaprezentować kolejnego kandydata, również bardzo dobrego. Jeśli pan poseł formułuje komentarz, że rząd nie wysyła ambasadorów, to nie wiem, co mam odpowiedzieć. Powiadam zatem, że działalność ta będzie kontynuowana i będą przedstawiani kolejni, dobrze przygotowani dyplomaci oraz osoby posiadające predyspozycje, żeby sprawować funkcję ambasadorów RP.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Rozumiem, że na tym zakończylibyśmy część otwartą. Zarządzam część zamkniętą. Proszę o pozostanie na sali państwa posłów oraz pana ministra.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Chciałbym panu pogratulować pozytywnej opinii Komisji Spraw Zagranicznych. Życzymy panu powodzenia w realizacji misji i sukcesów w pracy na stanowisku ambasadora.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przechodzimy do pkt IV porządku dziennego. Otrzymali państwo projekt stanowiska Komisji w sprawie wyborów parlamentarnych i samorządowych w Abchazji. Chciałbym prosić o krótkie zaprezentowanie tego projektu przez posła Zbigniewa Girzyńskiego, a następnie poproszę pana ministra o komentarz, jeśli zechce takiego komentarza udzielić.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PosełZbigniewGirzyński">Bez względu na zmieniające się w Polsce rządy nasze władze stoją na gruncie integralności terytorialnej Gruzji i nie uznają separatyzmu Abchazji. Ponieważ w ostatnim czasie pojawiły się pewne niepokojące zjawiska, narodziła się idea wzmocnienia stanowiska Polski uchwałą Komisji, która podkreślałaby nasze przekonanie o integralności terytorialnej Gruzji.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#PosełZbigniewGirzyński">Uchwała byłaby także silnym wsparciem dla obecnych władz gruzińskich, bardzo przyjaźnie nastawionych do Polski. Proszę o przyjęcie projektu uchwały.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy jest potrzeba przeczytania projektu? Rozumiem, że nie ma takiej potrzeby, ponieważ państwo posłowie otrzymali tekst.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Ponieważ projekt ma charakter poselski, nie będę go oceniał ani recenzował. Jako poseł uważam, że kwestia integralności terytorialnej Gruzji jest w dyskusjach na forum międzynarodowym sprawą ważną i nie należy rezygnować z okazji, żeby mówić o tych zasadach.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PosełPawełŚpiewak">Mam drobną uwagę do tekstu. W drugim akapicie stwierdza się: „Uważamy, że obie strony konfliktu powinny podjąć konstruktywny dialog”. To zdanie nie wskazuje, jakie są te obie strony. Najprościej byłoby usunąć wyraz „obie”.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PosełKrzysztofLisek">Mam również drobną uwagę dotyczącą zakończenia tego akapitu, który brzmi: „jednocześnie zapewniająca Abchazji wysoki stopień autonomii”. Uważam, że nie powinniśmy definiować tak dokładnie stopnia autonomii. Proponuję zastąpienie wyrazu „wysoki” wyrazem „niezbędny”.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Proponuję wyraz „odpowiedni”.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Popieram generalnie to stanowisko, natomiast moją wątpliwość budzi fakt, że te drugie wybory będą 4 marca br. Nie wiem, czy to jest jakiś problem, ponieważ Komisja odnosi się do pewnych procesów. Nietypowe jest to, że zabieramy głos, gdy nie wiemy, jak przebiegną te drugie wybory. Być może należy opublikować uchwałę 5 marca.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Z pewnością trzeba zmienić ostatnie zdanie pierwszego akapitu. Nie ma pojęcia „normy Narodów Zjednoczonych”. W języku dyplomatycznym używa się od lat sformułowania „standardy Rady Europy i OBWE” i takie proponuję wprowadzić do tekstu.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy są jeszcze uwagi? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przystępujemy do pracy nad projektem. Jako pierwszą rozpatrzymy poprawkę posła Pawła Śpiewaka, dotyczącą wykreślenia wyrazu „obie” w drugim akapicie. Rozumiem, że nie ma sprzeciwu wobec tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Drugą poprawkę zgłosił poseł Krzysztof Lisek. Czy jest zgoda Komisji na zastąpienie wyrazu „wysoki” wyrazem „odpowiedni”? Rozumiem, ze nie ma sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Trzecia uwaga była autorstwa posła Tadeusza Iwińskiego i dotyczyła zastąpienia wyrazów „normy Narodów Zjednoczonych” wyrazami „standardy Rady Europy i OBWE”. Rozumiem, że jest zgoda na tę propozycję.</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Jeśli chodzi o termin przyjęcia uchwały, nie dostrzegam tu większego problemu. Niezaprzeczalny jest fakt, że wybory mają charakter separatystyczny. W wyborach nie biorą udziału ci, którzy zostali wypędzeni albo uciekli i nie mają dziś możliwości powrotu, a oczekiwalibyśmy, że pewne standardy w tym zakresie powinny być zagwarantowane.</u>
<u xml:id="u-65.5" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Charakter wyborów jest taki, że już dziś możemy stwierdzić, iż nie są to wybory przeprowadzone zgodnie z prawem, do którego się odwołujemy.</u>
<u xml:id="u-65.6" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Wydaje mi się, że mamy powód, aby wyrazić pewne zaniepokojenie tą sytuacją, zwłaszcza że wybory 11 lutego zorganizowane były w ten sposób. Rozumiem uwagę pana posła, ale uważam, że powinniśmy już dziś zareagowali na te wydarzenia uchwałą Komisji.</u>
<u xml:id="u-65.7" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjęła stanowisko w sprawie wyborów w Abchazji, uwzględniając poprawki zgłoszone przez posłów.</u>
<u xml:id="u-65.8" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Nie słyszę sprzeciwu, zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła stanowisko.</u>
<u xml:id="u-65.9" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przechodzimy do pkt V obejmującego sprawy różne. Czy ktoś z państwa chciałby w tej kwestii zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Nawiązując do wypowiedzi pana przewodniczącego na wstępie posiedzenia, mam pytanie, czy minister Paweł Kowal mógłby przedstawić polskie stanowisko negocjacyjne w sprawie tarczy antyrakietowej. Jeśli to jest możliwe, bardzo proszę o informację.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Popierając uchwałę, którą przed chwilą przyjęliśmy, zastanawiam się nad stosowaniem różnych standardów wobec Kosowa i Abchazji. We wcześniejszej debacie integralność Serbii była mniej ważna niż integralność Gruzji i to mi się nie podoba.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Rozumiem, że tak się płaci za rodzaj układności, której się uczy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Fakt, że przyszedłem na jedno z poprzednich posiedzeń Komisji powoduje, że pan poseł będzie mnie do końca życia łączył z problematyką tarczy antyrakietowej.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Trzeba tę problematykę umieścić w porządku obrad Komisji. Wtedy była naprawdę wyjątkowa sytuacja, bo to jest problematyka, którą się nie zajmuję. Wiem, że jest nota i chyba jest ona jawna, więc można się z nią zapoznać.</u>
<u xml:id="u-67.2" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">W przyszłym tygodniu będzie posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Może po tym posiedzeniu warto zaprosić przedstawiciela MSZ, który zajmuje się tym zagadnieniem. Odpowiedź będzie bardziej kompetentna, a nie polityczna.</u>
<u xml:id="u-67.3" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Dialog polityczny, który nie dotyczy ściśle MSZ, lecz form komunikowania się rządu z opozycją, trzeba podtrzymywać.</u>
<u xml:id="u-67.4" who="#SekretarzstanuwMSZPawełKowal">Mogę komentować wypowiedzi rosyjskie, ukraińskie, europejskie na ten temat, ale rozumiem, że pan poseł o to nie pyta.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Tym razem, panie ministrze, głównym problemem było to, że Komisja nie powróciła do projektu dezyderatu, który był rozpatrywany. Pan przewodniczący zasugerował, że być może można skorzystać z obecności pana ministra, więc spróbowałem, tym bardziej że dawno nie widziałem innego przedstawiciela MSZ na posiedzeniu Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#PosełPawełŚpiewak">Jeśli chce się poważnie traktować pytanie, które pan sformułował, a wydaje mi się, że to jest najważniejsze pytanie od czasu, kiedy Polska wstąpiła do NATO, to posiedzenie Komisji powinno być merytorycznie dobrze przygotowane i odbywać się z udziałem kompetentnych przedstawicieli MSZ oraz MON. W obradach powinni uczestniczyć również eksperci.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#PosełPawełŚpiewak">Braliśmy dziś z panem posłem udział w bardzo ciekawej sesji dotyczącej tarczy antyrakietowej. Powtórzenie chociażby fragmentów tej sesji na posiedzeniu Komisji służyłoby naszej wiedzy i określeniu naszego stanowiska. Nie chciałbym, aby dyskusja odbywała się w pośpiechu. Wolałbym, żebyśmy mogli poświęcić tej tematyce odrębne spotkanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Ponieważ to posiedzenie powinno być przygotowane przez podkomisję, której zadaniem jest wypracowanie stanowiska, zwołam posiedzenie podkomisji na najbliższy czwartek, na które zaproszę szefa BBN oraz przedstawicieli MSZ i MON.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Przypominam, że wszyscy posłowie, którzy są zainteresowani pracami podkomisji, a nie są jej członkami, również są zaproszeni na to posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-70.2" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Czy są jeszcze sprawy różne? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-70.3" who="#PrzewodniczącyposełPawełZalewski">Informuję, że wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>