text_structure.xml
33.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich zgromadzonych. Dzisiejszy porządek dzienny przewiduje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Czy ktoś z państwa ma uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny. Marszałek Sejmu pismem z dnia 11 kwietnia informuje, że zgodnie z art. 37 ust. 1, art. 40 ust. 1 i art. 95b regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu skierował w dniu 5 kwietnia rządowy projekt ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów do Komisji Zdrowia w celu odbycia pierwszego czytania. Jednocześnie marszałek zwrócił się o jak najszybsze przedstawienie sprawozdania. Pismo zostało podpisane przez pana marszałka Włodzimierza Cimoszewicza. Proszę o przedstawienie projektu sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, pana Zbigniewa Podrazę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaZbigniewPodraza">Chcę skorzystać z okazji, że na sali obrad są także członkowie Rady, która opracowywała projekt ustawy, są także przedstawiciele departamentu polityki zdrowotnej, którzy będą do państwa dyspozycji w czasie prac nad projektem. Przedstawiam państwu ogólne założenia przedkładanego projektu. Celem projektu ustawy jest aktualizacja obowiązujących przepisów ustawy z dnia 25 października 1995 r. o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów oraz dostosowanie polskiego ustawodawstwa w obszarze pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów do wymogów dyrektywy nr 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. Wspomniana dyrektywa nakazuje dostosowanie ustawodawstwa państw członkowskich do jej wymagań do 7 kwietnia 2006 r. i w związku z tym w projekcie ustalono datę wejścia w życie przepisów dostosowawczych właśnie na ten dzień. Ze względu na fakt, że omawiana dyrektywa dotyczy wyłącznie komórek i tkanek, należy podkreślić, że projekt ustawy celowo rozszerzono o wymagania określone w przepisach wspólnotowych na postępowanie z narządami, mając na względzie dobro ich biorców oraz wysoką jakość procedur związanych z pobieraniem i przeszczepianiem narządów. Projekt ustawy obejmuje swym zakresem zasady pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, w tym komórek szpiku, krwi obwodowej oraz krwi pępowinowej, tkanek i narządów ze zwłok oraz od żywych ludzi, a także testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji komórek i tkanek ludzkich. Projekt nie reguluje kwestii związanych z pobieraniem i przeszczepianiem komórek rozrodczych, gonad, tkanek zarodkowych i płodowych oraz narządów rozrodczych lub ich części. Powinny one zostać uregulowane odrębnym aktem prawnym. Nie dotyczy także pobierania, przechowywania i dystrybucji krwi do celów jej przetaczania, gdyż kwestie te regulują przepisy z ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi z późniejszymi zmianami. W dużej części rozwiązania zawarte w projekcie ustawy stanowią kontynuację ustawy z dnia 26 października 1995 r. o pobieraniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. W związku z dokonującym się postępem technicznym, wprowadzeniu nowych technologii medycznych, rozwiązań organizacyjnych w zakresie pobierania, przeszczepiania i przechowywania komórek, tkanek i narządów, niezbędne były dostosowania przepisów do zmieniającej się rzeczywistości. W projekcie ustawy zaproponowano utworzenie tzw. słowniczka ustawy, w którym zdefiniowano szereg podstawowych dla przedmiotu regulacji, pojęć, tj. przechowywanie, testowanie, przetwarzanie i sterylizacja. Zaproponowano rozszerzenie zagadnienia dawstwa narządów przez stworzenie możliwości oddawania narządów, jeśli uzasadniają to szczególne względy osobiste i uczuciowe. Projekt zakłada także rozszerzenie możliwości oddawania komórek lub tkanek przez kobietę ciężarną, pod warunkiem zachowania pełnego bezpieczeństwa dla rodzącej i noworodka, w opinii wyrażonej dla ciężarnej przez ginekologa położnika, a dla noworodka przez neonatologa. Zaproponowano również wprowadzenie do ustawy nowego zagadnienia dotyczącego komórek przetwórczych krwi obwodowej i krwi pępowinowej.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaZbigniewPodraza">W projekcie znalazły się w także propozycje prowadzenia rejestru żywych dawców narządów przez określenie w odpowiednich rozporządzeniach ministra właściwego do spraw zdrowia warunków zdrowotnych, wykazu badań lekarskich i pomocniczych, badań diagnostycznych, jakim powinien odpowiadać kandydat na dawcę komórek, tkanek lub narządów oraz wykazu przeciwwskazań. Projekt zakłada także prowadzenie rejestru krwi pępowinowej i komórek krwiotwórczych krwi obwodowej, prowadzenie krajowej listy osób oczekujących na przeszczepienie, wprowadzenie krajowego rejestru przeszczepie uwzględniającego możliwość rejestracji informacji o przeżyciu biorcy i ewentualnych powikłaniach poprzeszczepowych. Zaproponowano wprowadzenie przekazywania danych do powyższych rejestrów oraz listy w formie elektronicznej. Propozycję znalazły również możliwości wykorzystania komórek, tkanek lub narządów usuniętych w innych celach niż tylko przeszczepianie. Wprowadzono rozwiązania dotyczące propagowania honorowego dawstwa komórek, tkanek lub narządów przez nadawanie tytułu Honorowego Dawcy Przeszczepu oraz Zasłużonego Honorowego Dawcy Przeszczepu, potwierdzanego legitymacją i odznaką wraz z określeniem uprawnień dla tych osób. Jest to rozwiązane w analogiczny sposób, jak w przypadku honorowych dawców krwi. Określono także ściśle czynności i podmioty dokonujące pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów wraz ze wskazaniem wymagań postawionych przed podmiotami zamierzającymi uzyskać pozwolenie na wykonywanie tych czynności. Ustalono zasady uzyskiwania i cofania pozwolenia na prowadzenie czynności pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów, zasady i tryb przeprowadzania kontroli podmiotów zajmujących się pobieraniem, przechowywaniem i przeszczepianiem komórek, tkanek i narządów. Wyznaczono także w banku tkanek i komórek osobę odpowiedzialną za przestrzeganie właściwych procedur, jej kwalifikacje i zakres wykonywanych przez nią czynności w odniesieniu do pobierania, przechowywania, przeszczepiania komórek, tkanek i narządów. Przewidziano wdrożenie systemu zapewnienia wysokiego poziomu jakości przeprowadzanych procedur w zakresie pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów. Zapewniono w projekcie utworzenie dwuetapowego systemu kontroli. Szczebel pierwszy stanowiłaby kontrola przez Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek oraz Krajowa Rada Transplantacyjna. Drugi szczebel to kontrola ministra właściwego do spraw zdrowia. Zaproponowano również usankcjonowanie w ustawie już istniejących podmiotów: Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do spraw Transplantacji „Poltransplant” oraz Krajowej Rady Transplantacyjnej. W stosunku do dotychczasowej regulacji dość istotne jest, aby w słowniczku ustawy znalazły się pojęcia określające słownictwo użyte w ustawie. W szczegółowych przepisach przewiduje się, że za pobranie od żywego człowieka lub ze zwłok ludzkich komórki, tkanki lub narządu nie można żądać ani przyjmować zapłaty lub innej korzyści majątkowej. Działania sprzeczne z tym przepisem są objęte sankcją karną. Projekt ustawy precyzuje ponadto szczegółowy tryb i zasady pobierania komórek, tkanek lub narządów ze zwłok ludzkich.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaZbigniewPodraza">Może to nastąpić w celach diagnostycznych, leczniczych, naukowych i dydaktycznych, również w czasie sekcji zwłok dokonywanej na podstawie odrębnych przepisów. Pobrania komórek, tkanek i narządów ze zwłok ludzkich w celu ich przeszczepienia można dokonać, jeżeli osoba zmarła nie wyraziła za życia sprzeciwu. Sprzeciw taki umieszcza się w centralnym rejestrze zgłoszonych sprzeciwów na pobranie komórek, tkanek i narządów. Projekt ustawy zakłada, że rejestr ten będzie prowadziło Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do spraw Transplantacji „Poltransplant”. Jednostka ta będzie również prowadziła rejestr dawców żywych, krajową listę oczekujących na przeszczepienie, krajowy rejestr przeszczepień i rejestr szpiku i krwi pępowinowej. Projekt przewiduje możliwość przeszczepiania ludziom w celach leczniczych komórek, tkanek lub narządów pochodzących od zwierząt, zgodnie z przepisami dotyczącymi eksperymentów medycznych, po uzyskaniu pozytywnej opinii Krajowej Rady Transplantacyjnej. Do projektu ustawy wprowadzono przepisy, które znalazły się w rozdziale 5, dotyczące honorowego dawstwa komórek, tkanek i narządów lub ich części. Stwarzają one dawcom komórek, tkanek i narządów uprawnienia podobne do uprawnień, jakie przysługują honorowym dawcom krwi na podstawie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi z późniejszymi zmianami. Projekt ustawy wprowadza rygorystyczne unormowania dotyczące działalności banków tkanek i komórek, które będą mogły prowadzić swoją działalność po uzyskaniu pozwolenia ministra właściwego do spraw zdrowia. Wyznacza się w nich osobę odpowiedzialną za przestrzeganie ustawy oraz wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych, a także zasad określonych w systemie zapewnienia jakości. Dla ochrony bezpieczeństwa zdrowotnego biorców, bank tkanek i komórek jest obowiązany do oznaczania przy pomocy niepowtarzalnego kodu tkanek i komórek w sposób zapewniający jednoznaczną identyfikację ich dawcy. W zapewnieniu wysokiej jakości pracy banków tkanek i komórek istotne znaczenie będzie miało projektowane rozporządzenie ministra właściwego do spraw zdrowia, precyzujące warunki postępowania z tkankami i komórkami w bankach tkanek i komórek. Projekt ustawy uprawnia ministra właściwego do spraw zdrowia do przeprowadzania w bankach tkanek i komórek kontroli w zakresie warunków wymaganych do uzyskania pozwolenia oraz bieżącego spełnienia wymagań określonych w przedkładanym projekcie ustawy. Przepisy rozdziału 7 projektu ustawy określają wymagania dotyczące postępowania z komórkami, tkankami lub narządami w zakładach opieki zdrowotnej i laboratoriach. Na działalność w tym zakresie przewiduje się wydawanie pozwoleń przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Projekt ustawy w sposób szczegółowy reguluje kwestię nadzoru ministra właściwego do spraw zdrowia nad stosowaniem przepisów ustawy. W ramach tego nadzoru minister właściwy do spraw zdrowia będzie monitorował działalność Krajowej Rady Transplantacyjnej, nadzorował prowadzenie rejestrów i list, o których mowa w projekcie, udzielał pozwolenia bankom tkanek i komórek oraz laboratoriom na ich wniosek, przeprowadzał w bankach tkanek i komórek kontrolę, udzielał, na wniosek Komisji Europejskiej lub właściwego organu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, informacji pisemnej na temat wyników kontroli. Minister będzie udzielał także zakładom opieki zdrowotnej pozwolenia na pobieranie, przechowywanie i przeszczepianie komórek, tkanek i narządów, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Transplantacyjnej.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaZbigniewPodraza">Będzie nadzorował, w tym monitorował, kontrole dokonywane przez Krajową Radę Transplantacyjną na podstawie przepisów ustawy, przeprowadzał kontrole, o których mowa w ustawie, lub zlecał ich przeprowadzenie oraz nadzorował działalność Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do spraw Transplantacji „Poltransplant” i działalność Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek. W projekcie zakłada się, że siatkę instytucjonalną będą tworzyć Krajowa Rada Transplantacyjna, będąca organem doradczym i opiniodawczym ministra właściwego do spraw zdrowia, Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek z siedzibą w Warszawie, będące jednostką budżetową i podlegającą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do spraw Transplantacji „Poltransplant” z siedzibą w Warszawie, będące jednostką budżetową podporządkowaną ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Nad powyższymi podmiotami nadzór będzie sprawował minister właściwy do spraw zdrowia. Kluczową w tym systemie instytucją będzie Krajowa Rada Transplantacyjna, do której zadań należeć będzie m.in. opiniowanie programów w zakresie organizacji i funkcjonowania zakładów jednostek organizacyjnych, pobierających, przechowujących i przeszczepiających komórki, tkanki i narządy, opiniowanie działalności Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego do spraw Transplantacji „Poltransplant” i Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek, prowadzenie działalności informacyjnej w zakresie pozyskiwania komórek, tkanek i narządów w celu ratowania życia i zdrowia, opiniowanie projektów aktów normatywnych w zakresie pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów. Ponadto zadania będą obejmować także współdziałanie z organizacjami i stowarzyszeniami krajowymi i zagranicznymi, których celem jest rozwój transplantologii, oraz z samorządem lekarskim, opiniowanie wniosków o udzielenie pozwoleń na wykonywanie działalności w zakresie pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów, opiniowanie wniosków o przeprowadzenie pobrania i przeszczepiania narządu od żywego dawcy innego niż krewny w linii prostej, rodzeństwo, osoba przysposobiona, lub małżonek, przeszczepienia komórek, tkanek i narządów pobranych od zwierząt, dokonywanie, z upoważnienia ministra właściwego do spraw zdrowia, kontroli ubiegających się o pozwolenia banków tkanek i komórek i jednostek, o których mowa w art. 38 ust. 1, oraz laboratoriów albo takie pozwolenia posiadających, a także jakości świadczeń zdrowotnych udzielanych w zakresie pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów, jak również dystrybucji komórek, tkanek i narządów. Rada będzie miała także wpływ na opracowywanie dla ministra właściwego do spraw zdrowia rocznych raportów dotyczących wyników przeszczepiania komórek, tkanek i narządów, na podstawie materiałów udostępnionych przez Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do spraw Transplantacji „Poltransplant” i Krajowe Centrum Bankowania Tkanek i Komórek oraz inne instytucje związane z procedurą pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów. Ponadto w projekcie ustawy zawarto niezbędne przepisy karne, zmiany w przepisach obowiązujących dotyczące ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, a także przepisy przejściowe, dostosowawcze i końcowe. Wydaje się, że zaproponowany projekt ustawy sprosta wymaganiom stawianym przez Unię Europejską, jak również zabezpieczy część działalności medycznej, która jest jakże niezbędna wielu pacjentom.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Kto z państwa posłów chce zabrać głos? Nie widzę.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMZZbigniewPodraza">Chcę jeszcze tylko dodać, że do dyspozycji państwa posłów są panowie profesorowie, którzy uczestniczyli w tworzeniu tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Czy ktoś z państwa gości chce zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#ZbigniewSzawarski">Moją specjalnością jest filozofia, etyka i bioetyka. Nie chcę kwestionować potrzeby i konieczności przygotowania takiej ustawy. Wydaje mi się ona celowa i niezbędna. Chcę jednak zwrócić uwagę na pewien znaczący fakt, że każdy bank komórek, tkanek i narządów ludzkich jest bankiem informacji genetycznej. Jest wobec tego bankiem genetycznym, w związku z czym ustawa, która dotyczy regulacji sposobu pobierania, przechowywania i wykorzystywania informacji genetycznej, ma wyższą rangę, jest o wiele bardziej znacząca i potrzebna niż tego typu dokument. Proszę zwrócić uwagę, że bez względu na sposób zapisu, informacja genetyczna stanowi pewną wartość i może być wykorzystywana do urzeczywistnienia wielu innych istotnych dla jednostki i społeczeństwa celów. Są to takie cele, jak rozwój, badanie i doskonalenie naszej wiedzy o przyczynach i rozpoznawaniu choroby, ratowanie życia ludzkiego, metod identyfikacji osób, które weszły w kolizję z prawem, możliwości wykorzystania informacji genetycznej przez firmy ubezpieczeniowe celem ustalenia odpowiednio korzystnej dla firmy stawki ubezpieczeniowej, możliwości wykorzystania informacji genetycznej przez pracodawców, albo też przez agencje i potencjalnych rodziców zamierzających adoptować dzieci itd. Krótko mówiąc, informacja zawarta w tkankach, które gromadzi się w banku, może być wykorzystywana w wielu rozmaitych celach bez wiedzy osób, które godzą się na przechowywanie. Myślę, że są to bardzo ważne kwestie. W tej chwili w wielu krajach Europy formułuje się określone przepisy dotyczące przechowywania informacji genetycznej i zarazem stara się wypracować tego typu ochronę prawną, żeby jednocześnie chronić interesy pacjenta, nauki i różnego rodzaju wartości istotne dla funkcjonowania społeczeństwa. Z tych względów wydaje mi się, że istotne jest, aby przygotowując tę ustawę, mieć jednocześnie świadomość, że to jest tylko część wielkiego projektu, który mamy zrealizować w tej chwili w ramach UE. Podam na zakończenie jeden autentyczny przykład. Załóżmy, że instytut naukowy prowadzi badania nad demencją starczą, w związku z czym zgłasza do komisji biotycznej projekt kolekcjonowania, przechowywania mózgów ludzkich pobranych od osób z diagnozą otępienia starczego choroby Alzheimera. W tej chwili nie ma odpowiedniej regulacji, co wolno, a czego nie wolno uczynić z taką substancją. Na moje pytanie pod adresem organizatorów takiego banku mózgów, czyją własnością jest przechowywana tkanka, pada odpowiedź, że instytutu. Czy z tego wynika, że można podarować, sprzedać, wykorzystać tę tkankę? Odpowiedź brzmi: tak. Czy rodzina może wycofać mózg składowany w tym instytucie? Nie ma odpowiedniej regulacji. Obecnie w Polsce przeprowadza się wiele różnego rodzaju badań sponsorowanych przez sponsorów zachodnich, w których oprócz badania klinicznego na leku, jednocześnie prowadzi się badania genetyczne lub farmakogenetyczne. Brakuje określonych rozstrzygnięć prawnych dotyczących właśnie dzielenia się ową informacją genetyczną uzyskaną trakcie prowadzenia badań. Zasygnalizowałem problemy związane z przechowywaniem komórek, tkanek i narządów ludzkich. Dziękuję państwu posłom za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMZZbigniewPodraza">Jak słusznie zauważył prof. Zbigniew Szarawarski, w wielu krajach UE prowadzi się pewne prace dotyczące uregulowania istotnych problemów związanych z tym zagadnieniem. Problem nie jest prosty. Jednakże, tak jak przedstawiłem w uzasadnieniu, obowiązuje dyrektywa UE określająca zasady. Jeśli pojawią się nowe rozwiązania, które znajdą swoje odzwierciedlenie w dyrektywach lub rozporządzeniach Parlamentu Europejskiego i Rady, będziemy to implementować do naszego prawodawstwa. Podejrzewam zresztą, że Polska brałaby udział w pracach dotyczących tworzenia takich regulacji. Jeśli można, to moją wypowiedź uzupełni pan prof. Wiesław Jędrzejczak.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#WiesławJędrzejczak">Mamy do czynienia z różnicą zakresu przedmiotowego różnych aktów prawnych, unijnych i polskich. Może dochodzić do takich sytuacji, ponieważ mamy obowiązek wdrożenia dyrektyw, natomiast nie musimy tego robić w sposób bezpośredni, gdyż w takim układzie musielibyśmy je jedynie przetłumaczyć i uznać jako swoje prawa. W związku z tym zakres przedmiotowy projektu ustawy, który jest obecnie przez państwa posłów rozpatrywany, jest nieco inny niż zakres poszczególnych dyrektyw UE, zarówno istniejących, jak i przygotowywanych. Nie istnieje jeszcze dyrektywa dotycząca przeszczepiania narządów, natomiast trwają nad tym prace. Staramy się niejako przewidzieć jej przepisy i wprowadzić je do projektu ustawy. Obowiązuje dyrektywa dotycząca komórek i tkanek. Projekt ustawy obejmuje cześć przepisów tej dyrektywy, wykluczając komórki zarodkowe, płodowe, zapłodnienie in vitro, co jest objęte wspomnianą dyrektywą, a w naszym kraju będzie musiało być przedmiotem inicjatywy ustawodawczej ministerstwa. Projekt nie obejmuje tej części zagadnienia, którą poruszył pan prof. Zbigniew Szawarski, czyli tworzenia tzw. biobanków. Są to banki materiału genetycznego. Projekt ustawy dotyczy wyłącznie komórek, tkanek oraz narządów, które są przeznaczone do przeszczepienia, a nie do innego celu. Zajmujemy się tylko takimi przypadkami. Oczywiście, istnieje możliwość wtórnego wykorzystania tego materiału w celu otrzymania informacji genetycznych, ale w tekście projektu jest szereg zabezpieczeń przeciwko niepożądanemu, niezgodnemu z prawem wykorzystaniu tego materiału. Są to notabene rozwiązania in extenso z dyrektywy UE. Wszystkie aspekty były rozważane w czasie prac we Wspólnocie, a my po prostu w bezpośredni sposób je zastosowaliśmy w projekcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Należy stwierdzić, że przechowywane tkanki i narządy są nośnikiem informacji genetycznej. Nie ulega to najmniejszej kwestii. Nie jestem od oceniania przewidzianych zabezpieczeń, zrobią to posłowie w czasie prac Komisji i podkomisji, ale moim zdaniem są one jednak za słabe. Wyciek informacji może być bardzo niekorzystny dla pacjenta, jego rodziny i całych pokoleń. Nie chodzi tu tylko o pacjenta, który żyje, ale o informację genetyczną dotyczącą pokoleń.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełBolesławPiecha">Wchodzimy w bardzo ważny temat bioetyki. Sądzę, że musi tego dotyczyć inny akt prawny. Sprawa ochrony informacji genetycznej jest bardzo ważną kwestią, a w polskim prawodawstwie na razie nie przewidziano jej dostatecznej ochrony. Chcę odnieść się do projektu omawianej ustawy, ponieważ mamy w nim do czynienia z bioetyką. W art. 9 zapisano o pobieraniu komórek i tkanek ze zwłok. Określono tzw. moment śmierci. Ekspertyza, która została dołączona do dokumentów przekazanych nam na dzisiejsze posiedzenie stwierdza, że ta definicja pod wpływem nowych odkryć, historii podlega przewartościowaniu i ewolucji. Stwierdza się także, że proponowane przepisy narażają na zarzut niekonstytucyjności dopuszczając, by wszelkie kryteria i sposób stwierdzania śmierci człowieka określane były w formie obwieszczenia przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Według BSiE narusza to zasadę demokratycznego państwa prawa, czyli art. 2 konstytucji oraz zasadę ochrony życia ludzkiego z art. 38 konstytucji, ponieważ obwieszczeniem można by było zmienić definicję śmierci. Jest to bardzo skomplikowany problem, dlatego zaniepokoiły mnie nieco słowa pani posłanki Marii Gajeckiej-Bożek o pośpiechu, który musi towarzyszyć naszym pracom.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Przepraszam, ale ja tego nie powiedziałam.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełBolesławPiecha">Marszałek Sejmu zażądał pilnego rozpatrywania, kierując do nas projekt. Druga spraw dotyczy pewnych kwestii organizacyjnych. Art. 40–42 próbują porządkować organizację np. poprzez tworzenie różnego rodzajów centrów, biorących udział w przygotowaniach, a więc określaniu standardów, procedur, akredytacji banków tkanek, komórek oraz narządów lub prowadzenie rejestrów. Jest to bardzo cenne, aczkolwiek z pewnością te artykuły wzbudzą wiele kontrowersji, gdyż dotykamy tu nie tylko biotycznych zabezpieczeń, ale także środków finansowych, które Narodowy Fundusz Zdrowia przeznacza np. na poszukiwanie dawców. Z wiedzy, którą zdobyłem, wynika, że bardzo często szukamy dawców za znacznie większe pieniądze za granicą niż w naszym kraju. Wykorzystuje się do tego różnego rodzaju firmy. Są to oczywiście firmy prywatne, które poszukują dawców na zlecenie jednostki określonej w art. 40, czyli „Poltransplant”. Uregulowanie tych kwestii prawnych jest niezmiernie ważne. Tyle chciałem powiedzieć od razu na posiedzeniu Komisji. Sądzę, że konieczne będzie powołanie podkomisji do rozpatrzenia projektu. Ten projekt jest zbyt obszerny, zbyt ważny, dotyka podstawowych elementów etyczno-moralnych, czyli bioetyki, jak i bardzo trudnych spraw związanych z organizacją jednostek o charakterze naukowym i administracyjnym, które będą zajmowały się rejestracją i sposobem pobierania i przechowywania tkanek. Takie działania wiążą się zarówno z bioetyką, jak i wydawaniem funduszy, a więc poszukiwaniem dawców wśród zgłoszonych w różnych rejestrach obywateli Polski lub innych krajów UE.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Proszę, aby pan poseł Bolesław Piecha dokładnie wysłuchał tego, co powiem. Przeczytałam pismo marszałka Sejmu, które było skierowane do Komisji Zdrowia. Pan poseł był uprzejmy wkładać w moje usta słowa, których nie wypowiedziałam.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełBolesławPiecha">Przepraszam, nie miałem takiego zamiaru.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosłankaMariaPotępa">Chciałam poruszyć temat, który poruszył przed chwilą pan poseł Bolesław Piecha, a mianowicie wątpliwości ekspertyzy prawnej dotyczącej art. 9 związanego z kryteriami oceny śmierci mózgowej i przedstawianiem tych kryteriów szczegółowo w formie obwieszczenia ministra zdrowia. Rozumiem, że wątpliwości prawników budzi to, czy obwieszczenie nie będzie mogło w dowolnym czasie zmieniać definicji. Wydaje mi się, że najważniejszym zadaniem Komisji oraz prawników będzie doprowadzenie do takiego sformułowania przepisu, aby nie mogło do tego dochodzić. W przeciwnym razie może rzeczywiście dojść do naruszenia przywołanych przez pana posła przed chwilą artykułów konstytucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#LeszekKubiki">Brałem udział w pracach zespołu. Chciałbym odpowiedzieć na kilka poruszonych tu wątpliwości. Źródłem informacji genetycznej jest właściwie każdy pacjent szpitala, a nie tylko komórka w banku. Kiedy idziemy do szpitala i badamy krew pobieraną z palca, musimy mieć świadomość, że jesteśmy już źródłem informacji genetycznej. Nie jest to żaden nowy problem. Cała sprawa wiąże się jedynie z systemem ochrony. W projekcie ustawy, jeśli chodzi o problem ochrony informacji genetycznej, staraliśmy się wdrożyć standardy europejskie zawarte w dyrektywie oraz w ustawie o zawodzie lekarza i tajemnicy lekarskiej. Nie jest to materiał do badań genetycznych, tylko do przeszczepu. Przedmiot zabezpieczenia elementów, o których mówił pan prof. Wiesław Jędrzejczak, czyli komórek macierzystych, będzie przedmiotem odrębnej ustawy. O ile się orientuję, ministerstwo przystąpiło do prac nad taką ustawą. Jeśli natomiast chodzi o wątpliwości związane z art. 9 projektu ustawy, to cała istota tego artykułu polega na tym, żeby, zdając sobie sprawę z postępu nauki w zakresie ustalania kryteriów śmierci mózgowej, ustawa nie petryfikuje tego elementu jedną, stałą definicją. Projekt zakłada, że o tych kwestiach nie powinien decydować ustawodawca, tylko nauka i współczesna wiadomości lekarska. Z tych względów stworzono system dotyczący powołania odpowiedniego zespołu ekspertów w kraju, który ustalać będzie okresowo, stosownie do stanu współczesnej wiedzy medycznej, kryteria określające śmierć mózgową i ogłaszać je do wiedzy publicznej. Problem życia i śmierci nie jest kwestią prawną, a przede wszystkim naukową, medyczną. Musi się to ustalać na podstawie wiedzy medycznej. Prawo jest tu kwestią pochodną i musi korzystać z wiedzy medycznej. Nie można stworzyć stałych przepisów ustawy o kryteriach określania śmierci, ponieważ mogłoby to być niebezpieczne. Możemy odkryć nowy element, który będzie wskazywał, że organizm dotychczas uważany za nieżywy zaczniemy traktować jako wciąż żywy. Z drugiej strony zaś możemy upraszczać te kwestie, jeśli będziemy dysponowali miarodajnymi wynikami poznawczymi w tym zakresie. Z tych względów art. 9 został właśnie w ten sposób sformułowany. Nie jest to element nowy w polskim prawie. Dotychczas obowiązująca ustawa w tym zakresie oparta jest na tej samej zasadzie i zawiera dokładnie to samo kryterium.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Obecnie obowiązująca ustawa powstała w 1995 r., czyli 10 lat temu. W tym czasie bardzo wiele się zmieniło. Mamy koniec kadencji i chcemy tworzyć dobre prawo, które będzie obowiązywało przez kilka kolejnych lat. Z tego względu chcę zwrócić się do przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia z prośbą, aby dostarczono posłom informację zawierającą dane dotyczące liczby istniejących banków przechowujących krew pępowinową, komórki i tkanki oraz ich rozmieszczenia. Kiedyś zostało sformułowane zapytanie poselskie, do którego nawiązał pan poseł Bolesław Piecha, związane z poszukiwaniem dawców poza granicami naszego kraju, a nie korzystania z polskich banków. Proszę o uwzględnienie w pisemnej informacji także tych kwestii, czyli jakie obowiązuje prawodawstwo odnoszące się do przeszczepiania w krajach UE i w Polsce. Interesuje nas także, jaka jest rola, skład i zadania obecnie działającej Krajowej Rady Transplantacyjnej. Projekt daje jej bardzo duże uprawnienia i chcielibyśmy wiedzieć, jak bardzo różnią się one od przyznanych Radzie obecnie. Nie widzę zgłoszeń do dyskusji. Stwierdzam, że zakończyliśmy pierwsze czytanie projektu ustawy. Proponuję powołać podkomisję do rozpatrzenia projektu. Poszczególne kluby zgłosiły kandydatów na członków podkomisji. Są to następujące osoby: pani posłanka Maria Gajecka-Bożek (SLD), pani posłanka Krystyna Herman (SLD), pani posłanka Maria Potępa (SDPL), pan poseł Alfred Owoc (UP), pan poseł Bolesław Piecha (PiS), pani posłanka Ewa Kopacz (PO), pan poseł Ryszard Stanibuła (PSL), pani posłanka Ewa Sowińska (LPR). Klub Parlamentarny Samoobrony nie zgłosił żadnych kandydatur, ani też nie ma przedstawicieli obecnych na sali. Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem zaproponowanego przeze mnie składu podkomisji do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja skład przyjęła. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja powołała ośmioosobową podkomisję do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Czy państwo posłowie chcą zgłosić kandydatury?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosłankaEwaJanik">Proponuję, aby sprawozdawcą została pani posłanka Maria Gajecka-Bożek.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosłankaMariaGajeckaBożek">Czy są inne propozycje? Nie widzę. Wyrażam zgodę na objęcie tej funkcji. Wobec braku sprzeciwu oraz innych kandydatur stwierdzam, że zostałam wybrana na posła sprawozdawcę. Chcę państwa poinformować, że pierwsze posiedzenie podkomisji rozpocznie się po 5 maja br., kiedy zostanie już podjęta decyzja co do samorozwiązania się Sejmu. Proszę, aby do tego czasu Ministerstwo Zdrowia dostarczyło nam materiały, o które prosiłam. Czy w sprawach różnych ktoś z państwa posłów chce zabrać głos? Nie widzę. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>