text_structure.xml 14.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Ustawodawczej. Witam przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z podsekretarzem stanu panem ministrem Jerzym Mazurkiem oraz sekretarza Państwowej Komisji Wyborczej pana ministra Kazimierza Czaplickiego. Porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa (druk nr 1749). Proszę o zabranie głosu przewodniczącego podkomisji pana posła Witolda Gintowt-Dziewałtowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Celem projektu nowelizacji ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym oraz ustawy o samorządzie województwa jest dostosowanie polskiego ustawodawstwa do wymogów prawa europejskiego, wynikających z art. 19 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską oraz dyrektywy Rady UE Nr 94/80/WE z 19 grudnia 1994 r. Projekt przyznaje obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, zamieszkałym na terenie Rzeczpospolitej i nie będącym jej obywatelami czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach do rad gmin. W trakcie prac nad przedłożeniem Komisje i podkomisja pozyskały ok. 10 ekspertyz. Te ekspertyzy zostały doręczone państwu posłom. Wskazują na dość duże zróżnicowanie poglądów w kwestii zgodności przedłożenia z konstytucją. Chodzi o art. 62 ust. 1. Pojawia się bowiem pytanie, czy przyznanie prawa wyborczego obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, zamieszkałym na terenie Rzeczypospolitej i nie będącym jej obywatelami wymaga zmiany konstytucji. W opiniach większości ekspertów wskazuje się na możliwość regulacji ustawowej bez konieczności zmiany przepisów konstytucyjnych. Tym niemniej wątpliwość pozostaje nie do końca wyjaśniona. Tę wątpliwość sygnalizują Rządowe Centrum Legislacyjne, niektórzy eksperci oraz posłowie, którzy brali udział w pracach nad tym projektem. Uwzględniając brak możliwości jednoznacznego rozstrzygnięcia tej kwestii przed uchwaleniem ustawy oraz konieczność wynikającą z przyjętych przez Rzeczpospolitą Polską zobowiązań wobec Unii Europejskiej podkomisja uznała, iż jedynym możliwym rozwiązaniem jest przyjęcie regulacji dotyczącej przyznania prawa wyborczego obywatelom Unii Europejskiej oraz zapisanie tej regulacji w sposób jak najmniej skonfliktowany z przepisami konstytucji i innych ustaw. Zakładamy, że ostatecznego rozstrzygnięcia dokona Trybunał Konstytucyjny w przypadku zaskarżenia zgodności tych regulacji z konstytucją. Każde prawo stanowione przez władzę ustawodawczą Rzeczypospolitej może być kwestionowane przed Trybunałem Konstytucyjnym. Konstytucja nie przewiduje innego trybu postępowania, nie przewiduje możliwości uzyskania wykładni konkretnego przepisu konstytucyjnego. Dlatego podkomisja przedkłada połączonym Komisjom powyższą regulację w takim kształcie. Kolejna kwestia, która budzi wątpliwości dotyczy domicylu. Te wątpliwości wyrażone są w opinii Biura Studiów i Ekspertyz. Podkomisja wystąpiła do Biura Studiów i Ekspertyz o dodatkową ekspertyzę. Ekspertyza z 6 lutego 2004 r. podpisana przez panią Dorotę Olejniczak i pana Marcina Fryźlewicza dotyczy również wprowadzonej przez podkomisję kwestii domicylu (zapisanej w art. 1 pkt 2 projektu odnoszącym się do art. 6 ust. 1), równoprawności obywateli polskich i obywateli Unii Europejskiej, równych praw obu grup wyborców, a także kwestii dokumentów wymaganych od wyborców obywateli polskich i obywateli Unii Europejskiej. Te sprawy będą szerzej poruszone na dzisiejszym posiedzeniu połączonych Komisji. Podkomisja proponuje wprowadzenie podziału spisu wyborców na dwie części: A obejmującą obywateli polskich i B obejmującą obywateli Unii Europejskiej. Wskazujemy również na konieczność zachowania przepisów dotyczących pozbawienia biernego prawa wyborczego. Mianowicie, obywatele Unii Europejskiej, którzy zostali pozbawieni biernego prawa wyborczego w państwie pochodzenia również w wyborach do rady gminy samorządu polskiego mają być pozbawieni tego prawa.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Rozstrzygnięcia wymagają przepisy dotyczące czynnego prawa wyborczego. Wydaje się, że rozwiązania zaproponowane przez podkomisję naruszają prawo Unii Europejskiej i powinny zostać zmodyfikowane. W części ostatniej sprawozdania podkomisja proponuje jednoznaczne zapisy dotyczące prawa wyboru na stanowisko wójta, burmistrza, prezydenta miasta. „Wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) nie może być osoba, która nie jest obywatelem polskim” (art. 2). Jest to zgodne z prawem Unii Europejskiej. Podkomisja przychyliła się do propozycji rządowej i zapisała w art. 3 i 4, że odpowiednio członkiem zarządu powiatu oraz zarządu województwa może być wyłącznie obywatel polski. Zapisanie tej kwestii ma charakter kurtuazyjny. Bowiem wcześniej wskazujemy, że obywatel Unii Europejskiej ma prawo uczestniczenia wyłącznie w wyborach do rad gmin. Podkomisja proponuje, aby przedłożone regulacje - jeżeli zostaną uchwalone przez Sejm - obowiązywały od kadencji, która nastąpi po tej kadencji, w której ustawa wejdzie w życie, czyli od następnych wyborów samorządowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Proszę o stanowisko rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuPrawnegoMinisterstwaSprawWewnętrznychiAdministracjiAndrzejRudlicki">Do przedłożonego sprawozdania zgłaszamy tylko jedną wątpliwość. Uważamy, że proponowane w art. 6 ust. 1 uzależnienie czynnego prawa wyborczego obywatela Unii Europejskiej nie będącego obywatelem polskim od spełnienia wymogu wpisania do stałego rejestru wyborców na co najmniej 6 miesięcy przed dniem głosowania - w sytuacji, gdy takiego obowiązku nie nakłada się na obywateli polskich - jest rozwiązaniem dyskryminującym. Podzielamy w tym zakresie opinię Biura Studiów i Ekspertyz. Resort zasięgał również opinii Rządowego Centrum Legislacji. Otrzymaliśmy analogiczne stanowisko. Popieramy przedłożone sprawozdanie z tym zastrzeżeniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzedstawicielkaUrzęduKomitetuIntegracjiEuropejskiejAgnieszkaGrzelak">Odnosząc się do opinii, którą przekazaliśmy do projektu ustawy pragnę serdecznie przeprosić, że ze względu na tempo prac nie dostrzegliśmy pewnej kwestii. Przychylamy się do uwag podniesionych przez Biuro Studiów i Ekspertyz. Zgłaszam te uwagi ustnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Mam pytanie z obszaru ortografii języka polskiego. Być może coś zmieniło się w ostatnim okresie. Ale czy wyraz „nie” z czasownikami teraz pisze się razem? Wiem, że wyraz „nie” z czasownikami zawsze pisało się osobno. Czy „nie będący” jest potraktowany jako przymiotnik? Czy jednak jako czasownik? Razi mnie łączne pisanie „nie będący” w wielu przypadkach. Ale może ostatnio zmieniły się zasady ortografii języka polskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Gdybym przypuszczał, że pan poseł Eugeniusz Kłopotek zada takie pytanie, to na posiedzenie połączonych Komisji zaprosilibyśmy eksperta języka polskiego np. pana prof. Miodka. Pan poseł Eugeniusz Kłopotek zgłosił wątpliwość. Spróbujemy ją wyjaśnić do drugiego czytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarekKuchciński">Pan poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski wspomniał o ekspertyzach odnoszących się do problemu konstytucyjności przedłożonego projektu ustawy. Otrzymałem tylko jedną ekspertyzę pana prof. Pawła Sarneckiego. Czy podkomisja dysponuje jeszcze innymi ekspertyzami? Czy problem dotyczący konstytucyjności przedłożenia został dogłębnie przeanalizowany? Czy nie należałoby - jeżeli nie ma innych ekspertyz - zasięgnąć opinii różnych ekspertów. Nie chciałbym, aby ustawa, którą przygotowujemy została zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego. Pan prof. Paweł Sarnecki wskazał w swojej ekspertyzie na pewną myśl Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o zasadę przychylności procesowej integracji europejskiej. Niemniej jednak wydaje mi się, że powinniśmy się nad tym głębiej zastanowić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Ta kwestia była bardzo długo dyskutowana na posiedzeniach podkomisji. Wymienię nazwiska ekspertów: pan prof. Paweł Sarnecki, który nota bene nie dostrzega konieczności zmiany konstytucji, pani dr Elżbieta Sakowska-Grodzicka, pan prof. Władysław Czapliński, pan prof. Leszek Garlicki, pan prof. Kazimierz Działocha, pan prof. Wojciech Sokolewicz, pan Piotr Radziewicz. Podkomisja dodatkowo otrzymała dwie ekspertyzy również przygotowane przez Biuro Studiów i Ekspertyz. Trudno oczekiwać jeszcze większej ilości ekspertyz. Nie przypominam sobie tak wielu ekspertyz przygotowywanych dla jakiejkolwiek nowelizacji. Była możliwość zapoznania się z ekspertyzami. Specjalnie nie przyśpieszaliśmy tempa prac nad projektem ustawy. Z moich informacji wynika, że posłowie otrzymali ekspertyzy, również te ostatnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarianKwiatkowski">Kwestia konstytucyjności ustawy jest kluczowa, dlatego proszę o dostarczenie tych ekspertyz. Jestem członkiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Nie otrzymałem ekspertyz. A posłowie powinni się z nimi zapoznać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Dostarczymy ekspertyzy sporządzone na zlecenie Komisji i podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMarekKuchciński">Ja również nie otrzymałem ekspertyz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Rozumiem, że część z państwa posłów nie otrzymała tych ekspertyz. Zatem nie macie państwo pełnej wiedzy. Przed chwilą prosiłem o dostarczenie tych ekspertyz, bo też ich nie miałem. Nie ma wątpliwości co do wprowadzenia w związku z wejściem Polski do Unii Europejskiej uregulowań zakładających równość - biernego i czynnego - prawa wyborczego dla obywateli polskich i dla obywateli Unii Europejskiej nie będących obywatelami polskimi. Podstawowa kwestia, którą podniesiono w dyskusji dotyczyła niekonstytucyjności przedłożonego projektu ustawy. To bardzo ważna sprawa. Posłowie powinni zapoznać się z ekspertyzami. Chodzi o wyeliminowanie wątpliwości i kontrowersji, aby w trakcie II czytania stanowiska klubów parlamentarnych były czytelne. Proponuję - w imieniu prezydiów połączonych Komisji - aby dostarczyć posłom ekspertyzy sporządzone na zlecenie połączonych Komisji i podkomisji, natomiast w tej chwili przerwać posiedzenie. Posłowie zapoznają się z ekspertyzami, i ustalimy termin następnego posiedzenia połączonych Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełEugeniuszKłopotek">Konstytucjonaliści wypowiadają różne opinie. Chciałbym zwrócić uwagę, że w perspektywie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej prawdopodobnie w innych obszarach życia społeczno-politycznego i gospodarczego naszego kraju zajdzie konieczność znowelizowania polskiej konstytucji. Czy takie obszary już pojawiły się? Przypuszczam, że tak. Jeżeli te obszary pojawiły się, to czy nie należałoby najpierw zająć się kompleksowo zmianami konstytucji? Czy są powody do uchwalenia przedłożonej ustawy przed 1 maja br.? Nie oczekuję odpowiedzi na te pytania na dzisiejszym posiedzeniu. Chciałbym jednak, aby połączone Komisje zastanowiły się nad tymi sprawami na następnym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Sądzę, że na dzisiejszym posiedzeniu pan poseł Eugeniusz Kłopotek nie otrzymałby zadawalającej odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełAdamMarkiewicz">Opowiadam się za zakończeniem posiedzenia w dniu dzisiejszym. Jeżeli posłowie nie mają wszystkich opinii, bo należy umożliwić im zapoznanie się z ich treścią, a następnym posiedzeniu przeprowadzić debatę na ten temat. Chciałbym zwrócić uwagę panu posłowi Eugeniuszowi Kłopotkowi, że w trakcie posiedzeń Komisji Ustawodawczej zgodzono się, aby nie dokonywać zmian konstytucji z powodu jednej, dwóch czy trzech ustaw. Zwracam uwagę, że katalog ustaw, które należy dostosować do przepisów prawa Unii Europejskiej nie jest zamknięty. Przypominam, że Trybunał Konstytucyjny zajął stanowisko, że konstytucja jest przychylna do wprowadzania zmian spowodowanych przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Natomiast od woli politycznej zależy termin ewentualnej zmiany konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełWaldyDzikowski">W imieniu prezydiów złożyłem wniosek. Wypowiedź pana posła Adama Markiewicza traktuję jako głos za. Czy jest sprzeciw wobec wniosku prezydiów połączonych Komisji, aby przerwać w tej chwili posiedzenie dostarczyć państwu wszystkie materiały i w porozumieniu z marszałkiem Sejmu ustalić posiedzenie połączonych Komisji? Nie widzę. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Ustawodawczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełWitoldGintowtDziewałtowski">Proszę członków podkomisji o pozostanie na sali. Chcielibyśmy się umówić, co do dalszych działań.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>