text_structure.xml 20.5 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełCzesławBielecki">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP. Chciałbym serdecznie powitać delegację Komisji Spraw Zagranicznych Zgromadzenia Ludowego Republiki Albanii z przewodniczącym panem Sabri Godo. W delegacji uczestniczą również pan Maqo Lakrori, były minister oświaty, reprezentujący Partię Socjalistyczną i pan Hysen Selfo, który reprezentuje Partię Frontu Narodowego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełCzesławBielecki">Chciałbym powitać ambasadora Albanii w Polsce, reprezentującego od lat nie tylko Albanię, ale i polszczyznę w jej najczystszym warszawsko-lwowskim wydaniu.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełCzesławBielecki">Już wczoraj wraz z posłem Longinem Pastusiakiem i posłem Aleksandrem Łuczakiem mieliśmy możliwość wymiany poglądów z naszymi gośćmi. Trudno nam się było zgodzić w kwestii, czy skala narodu europejskiego, który musi mieć niezależną państwowość, ma się zaczynać od 1,5–2 mln ludności, tak jak w przypadku Estonii i Łotwy, czy też może zaczynać się od 600 tys. ludności, jak w przypadku Czarnogóry. Było dla nas wielką przyjemnością, że mogliśmy z tak wybitnymi przedstawicielami jak przewodniczący Sabri Godo, wybitny intelektualisty i powieściopisarz, wymieniać poglądy na tak ważne tematy. Chciałbym, żebyśmy przede wszystkim mogli wysłuchać przesłania pana przewodniczącego, wysłuchać argumentów, których często brakuje w debacie na temat Bałkanów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełCzesławBielecki">Mamy pewną wiedzę na temat Albanii. Wiemy na przykład, że Matka Teresa z Kalkuty to jedna z wielkich Albanek rozproszonych po świecie. Nigdy nie uważaliśmy, żeby to liczebność narodu miała wyznaczać jego miejsce w historii, a szczególnie w historii kontynentu tak zróżnicowanego, jak Europa. Zapraszam przewodniczącego Sabri Godo do zabrania głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Jestem szczęśliwy, że zostaliśmy zaproszeni do złożenia wizyty w parlamencie polskim. Z tej okazji, że zaprosiliście nas państwo do udziału w posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych, chciałbym przedstawić niektóre problemy z punktu widzenia Albanii.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Wydaje mi się, że nasza wczorajsza dyskusja z przewodniczącym Czesławem Bieleckim, o której wspomniał przed chwilą, będzie kontynuowana. Często spotykamy się z sytuacją, że ludzie spoza Albanii, obcokrajowcy, którzy znają tylko część spraw związanych z Albanią, mylą się, jeśli chodzi o genezę wydarzeń dziejących się na terenie naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Albania jest niedużym krajem śródziemnomorskim. Jest jednym z ważnych punktów, który wiąże Europę Zachodnią z Europą Wschodnią. Właśnie ze względu na to położenie przez 2 tys. lat Albania była zajmowana przez inne kraje od strony zachodniej, wschodniej, północnej i południowej. Pomimo to udało nam się zachować swój język i kulturę. Wydawać się to może dosyć dziwne. Można to wyjaśnić naszym charakterem. Albańczycy są zamknięci w sobie. Opierali się głównie na swoich górskich krainach. Są bardzo gościnni, ale jednocześnie wybuchowi. Wielu wybitnych Albańczyków przebywało w najróżniejszych krajach poza Albanią, gdzie byli doceniani jako znakomici administratorzy i dowódcy wojskowi.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">W historii Watykanu było 3 papieży pochodzenia albańskiego. Albania znajdowała się ponad 500 lat pod jarzmem tureckim. Turcy nie potrafili nas ujarzmić, bo zachowaliśmy tożsamość narodową. Możemy wymienić ponad 40 ministrów w rządzie tureckim. Z jednej strony potrafiliśmy być bardzo dobrymi administratorami w imperium tureckim, potrafiliśmy dać znakomitych dowódców. Z drugiej strony z Albanii pochodzi Matka Teresa. Żeby przedstawić pełniejszy obraz Albanii, chciałbym krótko powiedzieć o epoce komunizmu. Sami państwo przeżyliście komunizm, w związku z tym nie muszę wyjaśniać, co to znaczy. Komunizm w Albanii był zupełnie innym systemem. Wystarczy że powiem, iż praktycznie usunięto większość praw, a także zamknięto wszystkie kościoły. Kolektywizacja była posunięta tak daleko, że skolektywizowano nawet drzewka owocowe w zagrodach, a także ptactwo domowe. Wyobraźcie sobie państwo trudności związane z przejściem z tego systemu do systemu gwarantującego wolności obywatelskie.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Wśród grupy problemów, jakie przeżywa teraz Albania, należy wymienić 2–3 najważniejsze. W poprzednim okresie mieliśmy praktycznie jedną rządzącą partię. Pozostałe nie liczyły się. Taka sytuacja sprzyjała rozwojowi autorytaryzmu i korupcji. Na skutek tego nie ma w Albanii wojny ideologicznej, a jest tylko wojna o władzę.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Elektorat wahał się tak w jedną, jak i w drugą stronę. Wahania dochodziły do 70%. Mamy nadzieję, że w najbliższych wyborach sprawa elektoratu zostanie wyważona.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Z pewnością wielokrotnie słyszeliście państwo zarzut, że Albania jest krajem nielegalnego przemytu. Zdajemy sobie sprawę, że jest to po części nasza wina, ale muszę powiedzieć, że przemyt został wprowadzony do Albanii, a nie narodził się w Albanii. Przemyt jest dokonywany przez drogi wiodące przez Albanię. Mam na myśli drogi prowadzące z Malezji, Chin, Mołdawii i innych krajów. Są to międzynarodowe drogi przerzutu narkotyków znakomicie zorganizowanego. Rozbicie grup przestępczych jest możliwe jedynie poprzez porozumienia z najbliższymi sąsiadami i rozpoczęcie wspólnej walki z nimi.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Jeśli chodzi o politykę zagraniczną, chciałbym podkreślić, że praktycznie ze wszystkimi sąsiadami mamy bardzo dobre stosunki. Mam na myśli Grecję, Macedonię, Czarnogórę, Włochy. Uważam, że naszym celem są równie dobre stosunki między wszystkimi innymi krajami Europy.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Zależy nam na bardzo dobrych stosunkach z Polską, Węgrami, Czechami, Słowacją i innymi krajami Europy Wschodniej. Chcielibyśmy dążyć do jeszcze bliższych kontaktów z krajami Europy Zachodniej m.in. z Niemcami, Francją, Wielką Brytanią.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Bałkany to rejon dosyć trudny. Na Bałkanach dzień dzisiejszy w dużym stopniu zależy od przeszłości. Chcielibyśmy stanowić czynnik stabilności na Bałkanach. Współpraca w tym regionie jest obecnie stosunkowo trudna. Konieczne byłoby podjęcie współpracy regionalnej w tym obszarze Europy.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Nasz kraj jest predystynowany do bardzo dobrych stosunków z Macedonią i Bułgarią. Zależy nam na tym, żeby poprawić stosunki z krajami północnych Bałkanów, to znaczy ze Słowenią, Chorwacją, Bośnią i Hercegowiną oraz Czarnogórą. To byłaby znakomita współpraca wzdłuż wybrzeża Adriatyku. W ramach Paktu Stabilności dla Europy Południowo-Wschodniej możemy tworzyć projekty, które będą służyć stabilizacji sytuacji w regionie.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Chciałbym powiedzieć kilka słów o sprawach Kosowa. Nasz parlament popiera niezależność i samodzielność Kosowa. Jak państwo pamiętają, to właśnie Jugosławia podyktowała po I wojnie światowej warunki, w jakich znalazło się m.in. Kosowo. Większość narodów słowiańskich oderwała się od federacji, która wtedy powstała. Nie ma żadnego powodu, żeby Albańczycy z Kosowa, którzy różnią się od Serbów pod względem języka i kultury, w dalszym ciągu podlegali Serbii.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Ostatnie przykłady konfliktów, które państwo znają, ciągła wymiana ognia, świadczą o tym, że nie zrealizowano tego, co przewidywały międzynarodowe umowy. Dla nas polityka Belgradu jest jedną z ważniejszych spraw, na których koncentrujemy uwagę. Pozytywnie przyjęliśmy proces demokratyzacji dokonujący się w Belgradzie. Niestety, nasze gesty wspierające proces demokratyzacji w Belgradzie, nie spotkały się z żadnym odzewem. Najlepszym tego przykładem jest przetrzymywanie ogromnej liczby Albańczyków w więzieniach serbskich. Ponad 1 tys. osób przebywa w więzieniach serbskich, a w dalszym ciągu los ponad 3,5 tys. osób jest nieznany. Często słyszy się opinie, że dążymy do utworzenia tzw. Wielkiej Albanii. Muszę państwu wyraźnie powiedzieć, że takich idei w Albanii nie ma. Są to idee przypisane z zewnątrz. Naród albański nie ma takich planów. Sam pomysł jest nierealistyczny.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Jeśli chodzi o Macedonię, na 3 obywateli macedońskich przypada 1 obywatel albański. W Macedonii działają 3 albańskie partie polityczne. Jedna jest w koalicji z macedońską partią rządzącą, a druga jest w opozycji. Miesiąc temu, kiedy w Macedonii nastąpił kryzys rządowy, obie partie albańskie, zarówno opozycyjna, jak i będąca w koalicji rządzącej, wyraziły pełne poparcie dla rządu macedońskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Posądzano nas o różne etniczne ekstrawagancje. My byliśmy na szczęście cierpliwi. Kilka miesięcy temu jeden z ministrów macedońskich stwierdził, że w Albanii mieszka ponad 400 tys. Macedończyków. Ta liczba była absurdalna.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Żyjąc na Bałkanach, które są tak ważnym rejonem świata, staramy się odegrać możliwie jak najbardziej pozytywną rolę. Należy jednak podkreślić, że jeszcze do niedawna nie byliśmy otoczeni przez przyjaciół, a teraz nam się to udało. Robimy wszystko, żeby zrealizować założenia Paktu Stabilności dla Europy Południowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Parlament i rząd albański uważają, że powinniśmy rozwijać stosunki z Polską. Polska jest członkiem NATO. W najbliższym czasie wejdzie do Unii Europejskiej. Dla nas bardzo ważne jest uzyskanie poparcia Polski na drodze do członkostwa w tych strukturach. Na tej płaszczyźnie istotne jest dla nas pogłębienie stosunków międzyparlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Ostatnia wizyta parlamentarna delegacji albańskiej w Polsce odbyła się w 1996 r. Chcemy wznowić stosunki parlamentarne. Przewodniczący Czesław Bielecki obiecał mi w dniu wczorajszym, że jak tylko znajdzie 4 dni wolne, przyjedzie z pewnością do Albanii. Albańczycy wierzą w obietnice i przywiązują do nich duże znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">Przygotowujemy wizytę w Albanii marszałka Sejmu RP pana Macieja Płażyńskiego, a także wicemarszałka Senatu. Najważniejsze jest dla nas doprowadzenie do wizyty w Albanii prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Do chwili obecnej zostało podpisanych 10 porozumień między Albanią a Polską na różnych płaszczyznach. Niestety, porozumienia te w znacznej części pozostały formalnością. Powinniśmy starać się, aby były one realizowane. Należy także doprowadzić do zawarcia kolejnych porozumień w innych dziedzinach. Istotne wydaje się porozumienie w dziedzinie turystyki.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiPolitykiZagranicznejiStosunkówMiędzynarodowychZgromadzeniaLudowegoRepublikiAlbaniiSabriGodo">W Polsce studiuje nieodpłatnie 55 studentów albańskich. Zależy nam na tym, żeby liczba miejsc dla studentów albańskich w Polsce mogła być zwiększona, a także, żeby część studentów mogła otrzymać stypendia, ponieważ nie wszyscy są w stanie się utrzymać. Chciałbym bardzo gorąco podziękować państwu za poświęconą mi uwagę. Przepraszam, że mówię tak długo, ale chciałem jak najpełniej przedstawić sytuację mojego kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełCzesławBielecki">Otwieram dyskusję. Proszę posłów o zadawanie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKrzysztofKamiński">Chciałbym poznać uzasadnienie stanowiska Albanii, które jest sprzeczne z tym, co postanowiła społeczność międzynarodowa w sprawie Kosowa. Społeczność międzynarodowa podjęła decyzję, że Kosowo będzie częścią Jugosławii na zasadach pełnej autonomii. Z wypowiedzi pana przewodniczącego wynika, że Albania domaga się referendum i prawa Kosowa do stworzenia niepodległego państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Jest to pytanie o ogromnym znaczeniu. Najważniejsza dla nas jest rezolucja 1244. Wydaje mi się, że różnie interpretujemy tę rezolucję. Nasze stanowisko nie jest sprzeczne ze stanowiskiem innych krajów europejskich. Jeżeli mówimy, że Kosowo powinno pozostać pod protektoratem międzynarodowym, rozumie się przez to, że Kosowo utworzy własną administrację i poprzez referendum ustali charakter swojego państwa bądź federacji.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Różnice dotyczą raczej formy niż spraw merytorycznych. Europa zdaje sobie sprawę, że nie ma możliwości cofnięcia wydarzeń i wycofania swojego zaangażowania w tym rejonie. Podporządkowanie Kosowa Serbom mogłoby doprowadzić do kolejnego wybuchu.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Wspomniałem już, że Albańczycy w Kosowie mają niewiele wspólnego ze Słowianami i Serbami południa, zarówno pod względem językowym, jak i kulturowym. Samo Kosowo powinno być wieloetniczne. Serbowie, którzy opuścili Kosowo w trakcie operacji NATO, powinni powrócić, ale pod jednym warunkiem - że nie powrócą z nakazu, w charakterze administratorów i kolonizatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełLonginPastusiak">Wczoraj mieliśmy okazję wyjaśnić wiele spraw w bardzo interesującej rozmowie. Chciałbym zapytać jeszcze o dwie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełLonginPastusiak">Pytanie pierwsze dotyczy ogromnej ilości broni w prywatnym posiadaniu obywateli albańskich. To nie jest tak, jak w Stanach Zjednoczonych, ponieważ obywatele Stanów Zjednoczonych posiadają broń legalnie, natomiast obywatele albańscy nielegalnie. Jest to źródło wielu problemów. Jak władze albańskie zamierzają sobie poradzić z problemem rozbrojenia wewnętrznego? Sztandarową operacją Unii Zachodnioeuropejskiej jest operacja ALBA. Jak państwo oceniacie skuteczność tej operacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Wydaje mi się, że nikt nie jest w stanie określić, ile nielegalnej broni jest w rękach Albańczyków. Z pewnością są to ogromne ilości. Mówi się o setkach tysięcy sztuk. Ta broń stanowi bardzo duże zagrożenie dla porządku publicznego. Przeprowadziliśmy różne akcje w celu zebrania broni, ale - moim zdaniem - nie było odpowiednio przygotowanej strategii odbierania tej broni. Jest to nadal bardzo poważny problem.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Jeśli chodzi o operację ALBA, przeprowadzona była również następna operacja - PELIKAN, głównie przy pomocy sił włoskich, ale ze współudziałem sił międzynarodowych. Siły te zostały skierowane do Albanii w momencie, kiedy sytuacja wymknęła się spod kontroli. Miały one głównie charakter humanitarny. Wojsko skoncentrowało się głównie na rozdawaniu żywności. Okazało znaczną pomoc w odbudowie infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Operacje nie miały charakteru czysto wojskowego ani politycznego. Jeżeli byłoby inaczej, Albańczycy nie zaakceptowaliby tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełCzesławBielecki">Chciałbym pozbawić pana przewodniczącego złudzenia, że nasza odległość od Albanii zmienia coś w spojrzeniu na wasze problemy. Trudno, żeby społeczeństwo weszło w posiadanie broni inaczej niż spontanicznie w europejskiej kulturze prawnej i trudno, żeby inaczej niż nie spontanicznie tę broń odebrać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Wyrażając radość z ponownego spotkania z panem przewodniczącym Sabri Godo i z pozostałymi parlamentarzystami albańskimi, chciałbym zadać jedno pytanie dotyczące spraw humanitarnych i sytuacji ludności, zwłaszcza uchodźców i imigrantów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Miałem okazję być wielokrotnie w Albanii i w Kosowie. Gdy byłem po raz ostatni razem z delegacją Rady Europy, sytuacja była dramatyczna. Byliśmy wówczas w obozie Kukes, w okresie nasilonego kryzysu humanitarnego.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Czy zdaniem sił politycznych w Albanii ten kryzys do końca został rozstrzygnięty pozytywnie? Czy uważacie państwo, że pozostały jeszcze do rozstrzygnięcia inne kwestie humanitarne? Na ile szacuje się liczbę Albańczyków z Albanii, którzy przebywają nielegalnie w Kosowie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącySabriGodo">Nie ma więcej mieszkańców Kosowa w Albanii. Z danych wynika, że pozostało ok. 80 rodzin. Nie ma Albańczyków z Albanii, którzy mieszkaliby w Kosowie. Jest wielu Albańczyków, którzy jadą do Kosowa i wracają. Są to głównie ludzie zajmujący się handlem. Mogę w sposób kategoryczny stwierdzić, że nie ma Albańczyków przebywających na stałe w Kosowie. Nie ma powodów, żeby jechali tam i pozostawali. Na terenie Albanii zostały zamknięte wszystkie obozy dla uchodźców, bo nie miałyby już racji bytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełCzesławBielecki">Chciałbym bardzo podziękować naszym gościom za spotkanie z Komisją Spraw Zagranicznych Sejmu RP. Jeszcze raz dziękuję za tak wnikliwe przedstawienie wszystkich racji. Obyczajem parlamentarnym nie musimy się we wszystkim ze sobą zgadzać.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełCzesławBielecki">Dziękuję za udział w obradach, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>