text_structure.xml
19.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełCzesławBielecki">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek dzienny jest państwu znany. Jeżeli nie ma uwag, przystępujemy do jego realizacji. Przewodniczący Stanisław Iwanicki scedował na mnie obowiązek prowadzenia obrad, licząc, że będą one krótkie i dadzą szybki efekt.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełCzesławBielecki">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana Jerzego Kranza o przedstawienie sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Postaram się w skrócie przedstawić najważniejsze elementy rządowego projektu ustawy o wykonywaniu Konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Konwencja została podpisana w Paryżu w 1993 r., a weszła w życie w stosunku do Polski w 1997 r. W art. 7 Konwencja nakłada na państwa-strony obowiązek przyjęcia w trybie przewidzianym dla każdego z państw odpowiednich przepisów wewnętrznych, niezbędnych dla realizacji jej postanowień.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Ważnym celem projektowanej ustawy jest ustanowienie mechanizmów umożliwiających skuteczne wykonywanie i nadzorowanie wykonywania zakazów i ograniczeń określonych w Konwencji. Do tych mechanizmów należy m.in. system zbierania informacji o prowadzonej działalności, przygotowania i weryfikacji deklaracji oraz katalog sankcji karnych.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Ustawa w istotny sposób zabezpiecza interesy polskie, w tym interesy podmiotów prowadzących działalność w dziedzinie związków chemicznych, również jeśli chodzi o ochronę poufnych informacji oraz praw przysługujących podmiotom krajowym w związku z przyjmowaniem międzynarodowych inspekcji.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Postanowienia projektu regulują także zasady obrotu z zagranicą toksycznymi związkami chemicznymi lub ich prekursorami. Związki są wymienione w wykazach stanowiących załączniki do Konwencji.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Projektowane regulacje, wraz z obowiązującymi już normami prawa krajowego, stanowić będą całościowy system przepisów zapewniających skuteczną kontrolę nad prowadzoną działalnością oraz obrotem z zagranicą związkami chemicznymi.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Do obowiązujących już przepisów zaliczyć należy ustawę z 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa. To jest główna ustawa dotycząca tzw. obrotu specjalnego, zastępująca poprzednie. Uchyla ona ustawy z 1993 r. o zasadach szczególnej kontroli obrotów z zagranicą towarami i technologiami i z 1997 r. o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że w związku z tym, iż projekt ustawy został przekazany przez rząd do laski marszałkowskiej 9 listopada 2000 r., nowa ustawa dotycząca obrotu specjalnego nie jest uwzględniona w treści ustawy o wykonywaniu Konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Niemniej jednak zmiany wynikające z tego są raczej redakcyjne. Stosuje się inne odesłania. Ustawa dotycząca obrotu specjalnego nie zmienia meritum ustawy, która jest dziś przedmiotem obrad Komisji. Minister spraw zagranicznych przygotował nieoficjalny wykaz tych elementów ustawy, w których trzeba będzie dokonać poprawek legislacyjnych. Nie widzimy potrzeby przedłużania prac nad projektem ustawy przez wnoszenie autopoprawek rządowych, ponieważ kwestie te nie dotyczą meritum ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Zgodnie z postanowieniem Konwencji Polska jest zobowiązana do przedstawienia Organizacji do Spraw Zakazu Broni Chemicznej, która funkcjonuje w ramach Konwencji, okresowych deklaracji dotyczących działalności w dziedzinie związków chemicznych zawartych w wykazach. W tym celu niezbędne jest m.in. ustanowienie mechanizmu gromadzenia i kontrolowania informacji na temat działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Przedłożony projekt ustawy zapewnia to poprzez wprowadzenie obowiązku informowania o prowadzonej działalności w dziedzinie związków chemicznych, wprowadzenie krajowego systemu zbierania informacji, ustanowienie zobowiązań przedsiębiorców oraz kontrolę przekazywanych informacji.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Na mocy projektowanej ustawy minister spraw zagranicznych będzie wykonywał funkcje organu krajowego, o którym mowa w art. 7 Konwencji. Do zadań organu krajowego należy m.in. opracowanie i realizacja założeń polityki Rzeczypospolitej wobec Organizacji, utrzymywanie z nią kontaktów, a także kontaktów z innymi stronami, współudział w przyjmowaniu inspekcji, koordynowanie działalności związanej z przekazywaniem do Organizacji informacji, a także wszelkich działań podejmowanych na terytorium RP w związku z wykonywaniem zobowiązań wynikających z Konwencji.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Niezależnie od tego ustawa reguluje kompetencje innych organów administracji publicznej, wśród których najważniejsze zadania będzie pełnić minister właściwy do spraw gospodarki, który ma nadzorować działalność związaną z realizacją postanowień Konwencji, prowadząc m.in. krajowy system gromadzenia i przetwarzania danych związanych z powyższą działalnością, przygotowując projekty deklaracji przekazywanych do organizacji, a także kontrolując działalność podmiotów i przedsiębiorstw w sferze realizacji Konwencji.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Minister obrony narodowej będzie odpowiedzialny za te same działania w stosunku do jednostek mu podporządkowanych.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Przedłożony projekt jest wynikiem analiz praktyki w tej dziedzinie od dnia wejścia w życie Konwencji. Wzięto też pod uwagę doświadczenia innych państw i ich ustawodawstwo. Projekt powstał w wyniku współpracy ministra spraw zagranicznych, ministra gospodarki, ministra obrony narodowej oraz przedstawicieli instytucji zaangażowanych na co dzień w proces wykonywania Konwencji.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Wejście w życie ustawy nie spowoduje dodatkowych obciążeń dla budżetu, ponieważ koszty związane z jej wykonywaniem całkowicie pokrywają się z kosztami już ponoszonymi w związku z realizacją przez Polskę postanowień Konwencji.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychJerzyKranz">Konkludując, projektowana ustawa ma ważne znaczenie dla polskiego porządku prawnego. Służyć będzie z jednej strony właściwemu wywiązywaniu się z zobowiązań międzynarodowych, z drugiej zaś stworzy niezbędne mechanizmy. Biorąc pod uwagę powyższe, wnoszę w imieniu rządu o przyjęcie przez Komisje przedłożonego projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełCzesławBielecki">Kto z posłów chciałby zabrać głos w sprawie rządowego projektu ustawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełWłodzimierzKonarski">Chciałbym zwrócić państwa uwagę na opinie opracowane przez Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, dotyczące przedkładanego projektu ustawy. W jednej z nich jest wzmianka, iż w polskim tłumaczeniu Konwencji jest błąd. Błąd dotyczy art. 9 Konwencji. Ten artykuł zajął całe lata negocjatorom z całego świata, bo był jedną z głównych politycznych trudności.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełWłodzimierzKonarski">Niefortunny błąd tłumacza polega na tym, że dodał wyraz „także”, przez co wprowadził zamiast jednej dwie procedury weryfikacyjne. Jak wiadomo, w umowach rozbrojeniowych sprawy weryfikacji mają zasadnicze znaczenie. W polskim tekście tłumaczenia błąd ten musi być skorygowany, ponieważ nie ma dwóch procedur, tylko jedna. Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu słusznie zwróciło uwagę na ten błąd.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Ten błąd zostanie poprawiony. Można zachować wyrazy „a także” i dodać wyraz „tej”. Wówczas fragment, o którym mowa brzmiałby następująco: „a także niezwłocznego przeprowadzenia tej inspekcji”. Wtedy będzie jasność, że w części drugiej zdania chodzi o inspekcję wymienioną w części pierwszej zdania.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Dodam, że był to bardzo trudny tekst. Podejrzewam, że błąd powstał przypadkowo, a nie w wyniku złego tłumaczenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełCzesławBielecki">Rozumiem, że uwaga pana posła będzie uwzględniona.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełLonginPastusiak">Sądzę, że sama Konwencja nie może budzić żadnych wątpliwości. Jest to chyba najambitniejsza Konwencja ze wszystkich dotychczasowych w historii procesu rozbrojenia aktów prawnych, ponieważ eliminuje całą kategorię broni z kuli ziemskiej, jeżeli zostanie powszechnie wprowadzona.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełLonginPastusiak">Eksperci Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu przedstawili wiele uwag dotyczących projektu ustawy. Czy pan minister miał możliwość zapoznania się z nimi i mógłby się do nich ustosunkować?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Zasadnicze wątpliwości dotyczą art. 4 ustawy i znacznej części przepisów rozdziału V ustawy. Autorzy ekspertyzy zwracają uwagę na fakt, że art. 4 ustawy jest prawie dosłownym powtórzeniem art. 1 Konwencji.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Chcemy jednak bronić tego zapisu. W art. 1 Konwencji znajduje się stwierdzenie, że każde państwo-strona niniejszej Konwencji zobowiązuje się nigdy, w żadnych okolicznościach nie prowadzić badań, nie produkować, nie przekazywać, nie używać broni chemicznej. W naszym przekonaniu jest to zobowiązanie dla stron. Nie traktujemy tego przepisu jako przepisu samowykonalnego, tym bardziej że art. 1 Konwencji nie przewiduje sankcji karnych. W art. 7 Konwencji mowa jest o tym, że państwa-strony zobowiązują się dopisać sankcje.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">W związku z powyższym w ustawie przyjęto następujący tok rozumowania. Najpierw wprowadzono w ustawie zakaz, a w dalszej części ustawy określono sankcje za złamanie zakazu. W Konwencji jest mowa o tym, że państwa-strony zobowiązują się nie używać broni chemicznej.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Ustawa stwierdza, że jej przepisy stosuje się wobec osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej oraz innych podmiotów mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej, a także przedsiębiorców zagranicznych, prowadzących na terytorium Polski działalność z wykorzystaniem związków chemicznych i ich prekursorów, objętych postanowieniami Konwencji.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Ustawa zabrania prowadzenia badań, produkcji, wytwarzania, przetwarzania, nabywania, gromadzenia, przechowywania, zbywania, przekazywania broni chemicznej oraz jej używania. Sankcje karne zapisane są w art. 27 i 28. Jeśli chodzi o używanie broni chemicznej, część sankcji znajduje się w Kodeksie karnym.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Nasze stanowisko jest takie, że art. 1 Konwencji nie ma charakteru samowykonalnego. Sformułowanie, że państwo do czegoś się zobowiązuje, nie ma charakteru samowykonalnego.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Drugi zarzut sformułowany przez ekspertów Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu dotyczy tego, że część przepisów rozdziału V ustawy - „Działalność inspekcyjna” powtarza postanowienia „Załącznika dotyczącego stosowania Konwencji i weryfikacji”. Chciałbym zwrócić państwa uwagę, że Konwencja jest bardzo obszerna, zwłaszcza jej załączniki dotyczące przeprowadzenia inspekcji.</u>
<u xml:id="u-8.7" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">W załącznikach kwestie dotyczące obowiązków i uprawnień nie są należycie usystematyzowane i dostatecznie jasno przedstawione. Dlatego też w art. 16 do 18 projektu ustawy zawarto esencję tych przepisów. Zdaniem rządu takie rozwiązanie porządkuje i systematyzuje tę materię. Zgadzam się, że są to powtórzenia, ale skrótowe i esencjonalne.</u>
<u xml:id="u-8.8" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Jest to kwestia do dyskusji. Analizowaliśmy ustawy niektórych innych państw. W tych ustawach zastosowana jest podobna technika. Jeśli chodzi o relację tych przepisów ustawy do przepisów Konwencji, naszym zdaniem, zawarliśmy esencję tego, co zawarte jest w Konwencji. Nie ma nic, co pozostawałoby w sprzeczności z Konwencją, ani nic, co wykraczałoby poza jej postanowienia.</u>
<u xml:id="u-8.9" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Zgodnie z art. 91 konstytucji konwencja ratyfikowana za zgodą parlamentu będzie miała prymat nad ustawodawstwem wewnętrznym. Powtórzę raz jeszcze, że celem wprowadzenia tych przepisów do ustawy było ich uporządkowanie i usystematyzowanie. Wykorzystaliśmy doświadczenia innych państw w tej materii.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełCzesławBielecki">Czy to wyjaśnienie satysfakcjonuje pana posła?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełLonginPastusiak">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełCzesławBielecki">Po konsultacji z przewodniczącym Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka posłem Stanisławem Iwanickim chciałbym przedstawić posłom propozycję opinii połączonych Komisji, którą przekażemy Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełCzesławBielecki">Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka pozytywnie opiniują rządowy projekt ustawy o wykonywaniu Konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PosełCzesławBielecki">Proponuję, abyśmy do reprezentowania stanowiska połączonych Komisji w tej sprawie upoważnili posła Longina Pastusiaka, która to kandydatura została z nim uzgodniona.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościJanuszNiemcewicz">Ministerstwo Sprawiedliwości ma drobne uwagi do rozdziału VIII - Przepisy karne, które dotyczą wyłącznie sankcji tam przewidzianych. Zależy nam na tym, żeby sankcje w tych przepisach były dostosowane do systemu sankcji w Kodeksie karnym.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwościJanuszNiemcewicz">Wymagałoby to następujących zmian. Wszędzie tam, gdzie jest sankcja do 10 lat, była sankcja od 1 roku do 10 lat, a wszędzie tam, gdzie jest sankcja do 5 lat, była sankcja od 3 miesięcy do 5 lat.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełCzesławBielecki">Rozumiem, że na tym wyczerpujemy uwagi szczegółowe. Chciałbym wyrazić pewien żal, że projekt ustawy nie został przygotowany w sposób, który nie wzbudzałby tylu szczegółowych wątpliwości. Ostatnia uwaga pana ministra jest dosyć oczywista, ale zasadnicza.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuJerzyKranz">Projekt ustawy był konsultowany z Ministerstwem Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełCzesławBielecki">Kto z posłów opowiada się za pozytywnym zaopiniowaniem rządowego projektu ustawy?</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełCzesławBielecki">Stwierdzam, że Komisje 24 głosami za, przy braku przeciwnych i 1 wstrzymującym się, przyjęły pozytywną opinię dotyczącą rządowego projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełCzesławBielecki">Czy jest sprzeciw wobec kandydatury posła Longina Pastusiaka, jako posła reprezentującego połączone Komisje? Nie widzę, zatem stwierdzam, że posłowie upoważnili posła Longina Pastusiaka do reprezentowania połączonych Komisji na forum Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełEdwardWende">Art. 27 projektu ustawy brzmi następująco: „Kto używa chemicznych środków policyjnych jako środka prowadzenia działań wojennych, podlega karze pozbawienia wolności do lat 10”.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PosełEdwardWende">Można wyciągnąć wniosek, że jeżeli używa tego środka policja w warunkach pokoju, jest to dopuszczalne, natomiast jeżeli środków chemicznych używa wojsko w warunkach wojny, grozi za to kara pozbawienia wolności do lat 10. Chciałbym usłyszeć, jakie jest ratio legis tego typu przepisu?</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzstanuJanuszNiemcewicz">Jest to raczej pytanie do ministra spraw zagranicznych, ponieważ przepis jest to konsekwencją zakazów wynikających z Konwencji.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzstanuJanuszNiemcewicz">Chemiczne środki policyjne dostosowane są do działań w czasie pokoju. Chodzi o to, żeby nie używać ich na skalę masową, to znaczy na szerszą skalę niż policja przy zaprowadzaniu porządku.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełEdwardWende">Dziękuję za to wyjaśnienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełCzesławBielecki">Dziękuję za udział w obradach.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełCzesławBielecki">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>