text_structure.xml
85.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełTomaszWójcik">Otwieram posiedzenie Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji, którego tematem są procesy restrukturyzacji i prywatyzacji w sektorze gazowym. Informacje na ten temat przedstawi pani minister Barbara Litak-Zarębska. Oddaję głos pani minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Obszerną informację na temat przekształceń własnościowych w sektorze gazowym przekazaliśmy Komisji 24 marca br., która na ten temat odbyła posiedzenie 11 kwietnia br. Uzupełniająca informacja, którą Komisja otrzymała dzisiaj, jest krótka, ale zawiera istotną treść. W poprzednim materiale zaprezentowaliśmy propozycję aktualizacji programu restrukturyzacji organizacyjnej państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, którą minister skarbu państwa przedłożył w styczniu br. Radzie Ministrów. Na posiedzeniu Komisji wyjaśniałam, na czym polega koncepcja restrukturyzacji tego przedsiębiorstwa i jakie są zamierzenia prywatyzacyjne.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Proponowana aktualizacja programu wzbudziła kontrowersje, wiele emocji i wywołała dyskusje i aczkolwiek wielokrotnie wyjaśnialiśmy sporne kwestie, to jednak wszystko wskazywało na to, że te dyskusje będą się toczyć jeszcze bardzo długo i nie będziemy mogli rozpocząć procesu restrukturyzacji PGNiG S.A. W związku z tym postanowiliśmy zaproponować Radzie Ministrów podzielenie programu restrukturyzacji na etapy, przy czym pierwszy etap będzie obejmował te przedsięwzięcia restrukturyzacyjne, na których przeprowadzenie godziły się wszystkie strony zainteresowane realizacją programu. Zakładamy, że pod koniec roku, po wykonaniu odpowiednich analiz, zostanie zaproponowany Radzie Ministrów drugi etap restrukturyzacji PGNiG S.A. Sądzimy, że to rozwiązanie pozwoli na w miarę spokojne i racjonalne przeprowadzenie restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Przekazany Radzie Ministrów projekt, oparty został na założeniach budzących wśród jej członków najmniej wątpliwości, co umożliwiło jego zaakceptowanie na wczorajszym posiedzeniu Rady, a tym samym można niezwłoczne przystąpić do restrukturyzacji PGNiG S.A. Zmiany zarówno w zakresie restrukturyzacji, jak i prywatyzacji nie powodują już opóźnień w podjęciu tego przedsięwzięcia.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Minister skarbu państwa zaproponował rozpoczęcie działań umożliwiających m.in. wykonanie analiz ekonomiczno-finansowych docelowych spółek, określenie na podstawie tych analiz, jak zostanie dokonany podział majątku PGNiG S.A. pomiędzy spółki funkcjonalne, oraz doprowadzenie do ich zarejestrowania w formie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Jednocześnie minister zaproponował odroczenie podjęcia decyzji o strategii prywatyzacji sektora gazowniczego do końca 2000 r. i niezwłoczne podjęcie działań mających na celu stworzenie akceptowanej przez strony struktury sektora, składającej się z: spółki przesyłowo-magazynowej, spółki poszukiwawczo-produkcyjnej oraz czterech spółek dystrybucyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Minister skarbu państwa jest zdania, iż poprzedzenie decyzji o strategii prywatyzacji gruntownymi analizami umożliwi Radzie Ministrów przyjęcie optymalnych rozwiązań oraz nie doprowadzi do opóźnienia realizacji harmonogramu prywatyzacji. Uważa on, że działając zgodnie z tą propozycją, można będzie zrealizować większość zamierzeń prywatyzacyjnych do końca 2001 r. Minister, uzasadniając proponowaną zmianę programu, wyraził opinię, że prywatyzacja sektora gazowego, poprzez wydzielenie z PGNiG S.A. spółek funkcjonalnych oraz ich prywatyzacja przez ministra skarbu państwa, jest rozwiązaniem optymalnym dla państwa, konsumentów i sektora. Stwierdził także, iż w prowadzonych pracach i dyskusjach udało się osiągnąć konsens co do przyszłej struktury sektora, złożonej ze spółki przesyłowo-magazynowej, spółki poszukiwawczo-produkcyjnej oraz spółek dystrybucyjnych. Zostało to m.in. potwierdzone w opracowanym przez Ministerstwo Gospodarki projekcie restrukturyzacji PGNiG.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Minister skarbu państwa zobowiązał się do złożenia Radzie Ministrów sprawozdania z wyników analiz ekonomiczno-finansowych oraz z działań restrukturyzacyjnych PGNiG S.A. do końca 2000 r. W tym samym czasie złoży on wniosek o przyjęcie strategii prywatyzacji sektora, opracowanej na podstawie tych wyników. Muszę powiedzieć, że Ministerstwo Skarbu Państwa zrobiło krok do tyłu, składając tę propozycję rządowi, ale ze względu na to, że projekt restrukturyzacji i prywatyzacji sektora wzbudził wiele emocji, chcemy mieć czas na to, aby strony, które biorą udział w tym procesie, wzajemnie się zrozumiały, a zwłaszcza chodzi nam o to, aby pracownicy zaakceptowali prowadzone działania. W tym czasie, kiedy będą wykonywane analizy, Ministerstwo Skarbu Państwa przygotuje harmonogram działań, którego elementem będą spotkania z pracownikami, nie tylko po to, aby przekazać im pełną informację o zamierzeniach, ale także po to, aby wysłuchać stron i wybrać najlepsze rozwiązania.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Jesteśmy przekonani, że Rada Ministrów, akceptując zmiany programu restrukturyzacji sektora gazowego, dała sygnał, że zamiast prowadzić dyskusje, które nie przynoszą efektów, należy rozpocząć prace, podczas których nastąpi doprecyzowanie, z udziałem zainteresowanych stron, rozwiązań proponowanych przez ministra skarbu państwa. Na pewno zostanie podtrzymane jedno z założeń, że pewna część PGNiG S.A. będzie jakiś czas wyłączona z procesu prywatyzacji ze względu na bezpieczeństwo energetyczne państwa.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraLitakZarębska">Sądzimy, że to salomonowe wyjście z patowej sytuacji pozwoli na przygotowanie przed końcem tego roku rozwiązań, oczywiście po wykonaniu analiz, które umożliwią restrukturyzację i prywatyzację sektora gazowego w taki sposób, aby zostały osiągnięte główne cele. Tymi celami są: dywersyfikacja źródeł dostaw gazu zapewniająca bezpieczeństwo energetyczne państwa, dojście do odpowiedniego poziomu konkurencji na tym rynku w celu ochrony konsumentów, dostosowanie regulacji do wymogów Unii Europejskiej, efektywne inwestycje w sektorze i jego rozwój oraz zabezpieczenie interesów pracowniczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełTomaszWójcik">Dokument, który Komisja dzisiaj otrzymała, nie posiada pełnej daty. Czy pani minister mogłaby uzupełnić tę lukę?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Na moim egzemplarzu widnieje data 24 maja 2000 r. Widocznie został on powielony przed wstawieniem po wyrazie „dnia” tej liczby, za co państwa przepraszam, ale przyczyną tego jest pośpiech, gdyż chcieliśmy przygotować na dzisiejsze posiedzenie Komisji informację o przyjętych wczoraj przez Radę Ministrów zmianach programu restrukturyzacji PGNiG S.A.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełTomaszWójcik">Czy głos chciałby zabrać przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#WicedyrektorDepartamentuEnergetykiwMinisterstwieGospodarkiStanisławPerek">Nie mam nic do dodania, gdyż wczorajsza decyzja Rady Ministrów przesądza o tym, jakie ma być wspólne stanowisko obu resortów.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełTomaszWójcik">Otwieram dyskusję. Kto z członków Komisji chciałby zadać pytanie, przedstawić swój komentarz lub opinię.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełWiesławKaczmarek">W zasadzie nie wiemy jakie kierunkowe rozstrzygnięcia zaakceptowała Rada Ministrów, ale sam fakt podjęcia przez nią decyzji czyni tę dyskusję mało przydatną dla przyszłości, gdyż bezprzedmiotowe stało się jakiekolwiek rozwiązanie alternatywne. Natomiast byłoby wskazane, aby Komisja zapoznała się z ustaleniami rządu, bo dopiero wtedy będzie można prowadzić z przedstawicielem rządu dialog o celowości przyjętych rozwiązań. Chcę zadać pani minister jedno pytanie. Czy w strategii rządu jest założenie, że w Polsce ma funkcjonować narodowy operator w systemie gazowym, czy może program restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego został oparty na założeniu, że ten sektor należy sprzedać? Jaki jest cel strategiczny podejmowanych działań?</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełWiesławKaczmarek">Zgodnie z decyzją podjętą przez Radę Ministrów, PGNiG S.A. zostanie podzielone na jednostki przesyłowo-magazynowe, poszukiwawczo-produkcyjne i dystrybucyjne. Na tej podstawie przypuszczam, że rząd zrezygnował z polityki, która prowadzi do tego, aby w Polsce działał operator narodowy - to określenie jest skrótem myślowym - i zakłada, że rynek gazu zostanie zliberalizowany poprzez sprzedaż sektora różnym inwestorom. Oczywiście nie jest to jedyny sposób na liberalizację tego rynku i przykładów na to nie trzeba szukać za oceanem, bo można je znaleźć w Europie. Inny sposób polega na utworzeniu silnego operatora narodowego i stworzeniu warunków do budowania dodatkowej infrastruktury przez operatorów zewnętrznych po to, aby stopniowo redukować monopol operatora narodowego, bo niewątpliwie PGNiG S.A. jest monopolistą na polskim rynku gazu.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełWiesławKaczmarek">Jest to rynek, na którym rósł będzie popyt, podobnie jak na rynku energetyki, ale sektor gazowy ma strukturę skonsolidowaną, w przeciwieństwie do sektora energetycznego, który został podzielony i jego rozproszona struktura jest utrwalana prowadzonymi procesami prywatyzacyjnymi. Z pewnością PGNiG S.A. wymaga trudnego procesu naprawy i restrukturyzacji, natomiast minister skarbu państwa obrał strategię rozbicia tej firmy i sprzedaży jej poszczególnych części. Chciałbym się dowiedzieć, co było główną przesłanką podjętej decyzji, bo informacja, którą przekazała nam pani minister, dotyczyła sposobu dochodzenia do założonego efektu końcowego, a mnie interesuje cel strategiczny rządu w odniesieniu do sektora gazowego w Polsce.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełBogdanPęk">Może przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki lub PGNiG odpowie na pytanie, jaki jest aktualny stan tego przedsiębiorstwa i jakie ma ono problemy. Chodzi mi o ogólną oceną sytuacji ekonomiczno-finansowej PGNiG S.A.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełBogdanPęk">Drugie pytanie jest związane z ekspertyzą pana prof. Wojciecha Góreckiego, który - jak sądzę - zasadnie stwierdza, iż jesteśmy całkowicie uzależnieni od rosyjskiego gazu i ostrzega, że jeżeli PGNiG zostanie podzielone na spółki, a te będą sprzedane przed zbudowaniem wysokoprzepustowych rurociągów, którymi popłynie gaz z innego kierunku, np. z Norwegii, to polski rynek gazowy zostanie całkowicie przejęty przez Gazprom. W związku z tym pytam, kto w tej sytuacji będzie realizował politykę państwa w zakresie dostaw gazu.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełBogdanPęk">Nie chcę oceniać, która firma jest lepsza, a która gorsza, ale z pewnością na dobre Polsce nie wyjdzie zamiana monopolisty krajowego na monopolistę zewnętrznego, tym bardziej że w gospodarce, a zwłaszcza w energetyce węgiel jako nośnik energii będzie wypierany przez gaz.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełBogdanPęk">Odpowiedź na pytanie, które przed chwilą zadałem, uważam za kluczową, gdyż wydają się być uzasadnione wątpliwości, że za wcześnie zostaną przeprowadzone przekształcenia własnościowe PGNiG S.A., polegające na podzieleniu tego przedsiębiorstwa na spółki i ich sprywatyzowaniu. Można odnieść wrażenie, że - jak zwykle w przypadku tego rządu - przeprowadzona zostanie jeszcze jedna prywatyzacja, aby „załatać dziury” w budżecie państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarekOlewiński">W materiale datowanym na dzień 24 marca br., opracowanym przez Ministerstwo Skarbu Państwa, została podana informacja o trzech etapach programu restrukturyzacji PGNiG S.A. Pierwszy etap polegał na przekształceniu tego przedsiębiorstwa w spółkę Skarbu Państwa, co nastąpiło 30 października 1996 r. Od tego czasu upłynęło prawie 4 lata, ale nie można powiedzieć, że dobrze wykorzystano je dla zrestrukturyzowania tego przedsiębiorstwa. Dzisiaj dowiedzieliśmy się, że Rada Ministrów przyjęła propozycję odroczenia decyzji o strategii prywatyzacji sektora gazowego i związanych z tym kwestii do końca br. i niezwłocznego podjęcia działań mających na celu stworzenie akceptowanej przez strony struktury sektora, składających się ze spółek funkcjonalnych. Z tego wynika, że nie ma jednolitej koncepcji restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego i nie wiadomo co w tym zakresie zostanie opracowane do końca tego roku, czyli ostatnie 4 lata można uznać za zmarnowane. Jeśli nie mam racji, to proszę powiedzieć, co zrobiono w tym stosunkowo długim czasie.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PosełMarekOlewiński">Jesteśmy w posiadaniu pisma z dnia 18 kwietnia br., w którym swoje stanowisko wyraziły związki zawodowe działające w PGNiG S.A. Takie samo pismo otrzymało Ministerstwo Skarbu Państwa i dlatego nie będę przytaczał jego treści, natomiast chcę zapytać panią minister, jaki jest stosunek Ministerstwa do wyrażonych w nim poglądów.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełFranciszekSzelwicki">Z materiałów, którymi dysponujemy, nie wynika, że podzielenie PGNiG S.A. na kilka odrębnych spółek jest akceptowane przez wszystkie zainteresowane strony. Prof. Wojciech Górecki, na które opracowanie powołał się pan poseł Bogdan Pęk, napisał, że nie ma jakichkolwiek przesłanek, iż nowi właściciele tych spółek dokapitalizują je w celu wyeliminowania ujemnego bilansu PGNiG S.A., niezawinionego przez jej zarząd. Bardzo ważne pytanie zadał pan poseł Wiesław Kaczmarek, gdyż najpierw musimy wiedzieć, gdzie został postawiony drogowskaz, jaki wyznacza on kierunek i co trzeba pokonać na obranej drodze.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełTomaszWójcik">Czy ktoś jeszcze chciałby zadać pytanie lub skomentować otrzymane informacje? Ponieważ nikt się nie zgłasza, to proszę panią minister, aby udzieliła odpowiedzi na zadane już pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Rozpocznę od pytania pana posła Marka Olewińskiego, bowiem odpowiadając na nie będę mogła przedstawić ciąg zdarzeń od 1996 r. W pierwszej wersji programu, przyjętego przez ówczesny rząd, założono, że PGNiG zostanie przekształcony w spółkę Skarbu Państwa, co zostało zrealizowane, natomiast nie została w nim przewidziana prywatyzacja tej spółki. Założono także, iż z PGNiG zostaną wydzielone dwa podmioty, przy czym jednemu miało być podporządkowane górnictwo nafty a drugiemu gazownictwo.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">30 października 1996 r. PGNiG zostało przekształcone w spółkę i w ramach restrukturyzacji tego przedsiębiorstwa została wydzielona część jego majątku, na bazie którego powstały spółki córki. Ponieważ rozpoczęła się dyskusja nad dalszym przekształceniem PGNiG S.A., wybraliśmy doradcę, któremu zleciliśmy wykonanie analizy sytuacji i przygotowanie koncepcji kolejnej restrukturyzacji i prywatyzacji tej spółki. Z tej analizy wynika, że powinna ona zostać podzielona na trzy obszary przedmiotowe - można tak powiedzieć - takie jak: poszukiwanie i wydobycie, przesył - magazynowanie - obrót, dystrybucja, czyli fizyczne dostarczanie gazu do odbiorców przez system sieci rozdzielczej niskiego i średniego ciśnienia. Ta koncepcja nie budziła kontrowersji, natomiast powstało pytanie, jaka powinna być struktura organizacyjna tych obszarów, tzn. czy mają zostać utworzone podmioty zależne od spółki matki, czy samodzielne spółki oraz co ma być prywatyzowane i kto ma prywatyzować. Ponieważ były dwie odpowiedzi na to pytanie, na ich tle rozgorzały dyskusje.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Zatem jesteśmy na etapie kontynuowania realizacji programu przyjętego w 1996 r. i opracowania koncepcji dalszego postępowania z PGNiG S.A. Odbyło się wiele zorganizowanych przez nas spotkań, na których toczyły się dyskusje na podstawie analiz przygotowanych przez naszego doradcę oraz przez doradcę PGNiG S.A. W efekcie zaproponowaliśmy Radzie Ministrów strategię, którą dla Komisji opisaliśmy w materiale z 24 marca br. Założyliśmy wówczas, że PGNiG S.A. zostanie podzielone na 3 obszary, które przed chwilą wymieniłam, przy czym w dwóch obszarach będą przeprowadzane procesy prywatyzacyjne, natomiast trzeci, najważniejszy obszar nie zostanie sprywatyzowany. Nie powiem, że powstanie operator narodowy, gdyż taki charakter może mieć zarówno podmiot państwowy, jak i sprywatyzowany przez kapitał krajowy. Natomiast powiedzieliśmy, że na razie państwo będzie właścicielem najważniejszej części PGNiG S.A., która ma decydujące znaczenie dla przepływu gazu w kraju. Nowy podmiot będzie się zajmował przesyłem gazu przez system sieci rozdzielczej wysokiego ciśnienia, magazynowaniem gazu oraz obrotem gazu pozyskanego na podstawie długoletnich kontraktów, a także obrotem związanym ze strategicznym i operacyjnym magazynowaniem.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Z tych elementów składać się będzie obszar, który - według naszej koncepcji - nie zostałby przeznaczony do prywatyzacji, bowiem każdy element ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego państwa. Natomiast proponujemy, aby procesowi prywatyzacji został poddany obszar poszukiwawczo-wydobywczy oraz dystrybucyjny.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Odpowiadając wprost na pytanie pana posła Wiesława Kaczmarka o strategię restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A., mogę powiedzieć, że powstanie operator narodowy w takim sensie, iż w rękach państwa zostanie część tego przedsiębiorstwa, gwarantująca bezpieczeństwo energetyczne kraju, bowiem powstanie podmiot, który będzie odpowiedzialny za system przesyłu, jego funkcjonowanie i magazynowanie gazu oraz przejmie on obsługę wszystkich kontraktów importowych podpisanych przez PGNiG S.A. Pozostałe podmioty powinny zostać poddane procesowi prywatyzacji, ale nie mamy odpowiedzi na pytania: kiedy i jakimi technikami. Nie chcemy tego przesądzać i jeszcze raz przeprowadzimy analizy, by na ich podstawie przygotować koncepcję, którą przedstawimy Radzie Ministrów pod koniec tego roku. Jeszcze raz chcę podkreślić, że koncepcja wydzielenia z PGNiG S.A. trzech obszarów jest bezsporna, natomiast spór toczy się wokół sposobu przeprowadzenia tego rodzaju restrukturyzacji oraz w sprawie liczby spółek dystrybucyjnych. Po dyskusjach, z udziałem doradców Ministerstwa i PGNiG S.A., stawiamy tezę, iż powinny powstać 4 spółki dystrybucyjne, gdyż będą to w miarę silne podmioty, którym łatwiej będzie funkcjonować na rynku, niż większej liczbie tych spółek.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Spór wywołała koncepcja wyodrębnienia spółek dystrybucyjnych, jako samodzielnych podmiotów. Równocześnie lansowana była koncepcja utrzymania PGNiG S.A w formie holdingu, złożonego m.in ze spółek dystrybucyjnych, które byłyby prywatyzowane przez tę firmę. Decyzja w sprawie formy prawnej spółek dystrybucyjnych, a także w sprawie metody ich prywatyzacji - czy poprzez giełdę, czy z udziałem inwestora - zostanie podjęta po przeprowadzeniu analiz. Wówczas zostanie opracowana strategia dla tych spółek.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Wychodząc z założenia, iż pewna część PGNiG S.A. nie będzie prywatyzowana, ze względu na bezpieczeństwo energetyczne państwa, od początku odrzucaliśmy możliwość prywatyzacji PGNiG S.A. w całości i zawsze podkreślaliśmy, że do prywatyzacji można przeznaczyć tylko te części tego podmiotu, które po ich sprywatyzowaniu nie będą powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dlatego byliśmy przeciwni koncepcji prywatyzowania całego PGNiG S.A., i mówimy, że w rękach państwa musi pozostać rdzeń tego przedsiębiorstwa, decydujący o bezpieczeństwie dostaw gazu.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Powiedziałam poprzednio, że przedmiotem dyskusji była liczba spółek dystrybucyjnych, ale też zastanawialiśmy się, czy ma powstać jedna spółka poszukiwawczo-wydobywcza, czy dwie takie spółki. Początkowo Ministerstwo Skarbu Państwa proponowało utworzenie dwóch spółek, ale zostaliśmy przekonani przez PGNiG, że powinna powstać jedna spółka, która będzie przedmiotem prywatyzacji. Natomiast nie zostało rozstrzygnięte, kto ma prywatyzować tę spółkę i spółki dystrybucyjne, czy PGNiG S.A., czy minister skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Mając niedobre doświadczenia z prywatyzacji holdingów uważamy, że najlepsze rozwiązanie, to prywatyzacja prowadzona pod bezpośrednią kontrolą państwa. Dlatego mówimy, że po pierwszym etapie, polegającym na utworzeniu spółek w ramach grupy kapitałowej, powinien nastąpić drugi etap, w którym akcje w spółkach obejmie Skarb Państwa i on będzie je prywatyzował. Obecnie kwestię programu prywatyzacji uważamy za otwartą i pod koniec roku podejmiemy decyzję, czy spółki będą prywatyzowane w ramach holdingu, czy przez ministra skarbu państwa oraz jakie techniki prywatyzacyjne zostaną zastosowane. Obstajemy przy swoim poglądzie, iż dla procesu prywatyzacji będzie korzystne, gdy zostanie on przeprowadzony przez Skarb Państwa. W tym miejscu nawiążę do opinii przytoczonej przez pana posła Bogdana Pęka, że Gazprom opanuje polski rynek gazu. Oczywiście, nowym właścicielem spółki jest ten, kto ją kupi, ale najpierw trzeba sprawdzić kim jest potencjalny inwestor i jeśli nie ma nim być Gazprom, to ta firma nie zostanie dopuszczona do spółki. Decydować o tym będzie ten, kto ma władztwo nad majątkiem spółki.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Na tle koncepcji prywatyzacji odrębnych spółek przez ministra skarbu państwa, powstał problem związany z realizacją prawa pracowników do objęcia akcji, bowiem związki zawodowe stały na stanowisku, że część pracowników zostanie pokrzywdzona otrzymując akcje o niższej wartości, niż gdyby partycypowali w akcjach grupy kapitałowej. Zaproponowaliśmy więc, aby wszyscy uprawnieni pracownicy, których liczba jest znana, otrzymali akcje z puli składającej się z 15 proc. akcji każdej ze spółek. W efekcie otrzymają oni należną im ilość akcji, ale z obliczeń naszego doradcy wynika, że wartość akcji będzie większa niż wartość akcji, którą by otrzymali, gdyby spółki były prywatyzowane w ramach holdingu.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Propozycja ta jest korzystna dla pracowników jeszcze z innego względu. Ponieważ część PGNiG S.A. nie będzie prywatyzowana w najbliższym czasie, a pracownicy nabywają prawo do objęcia akcji dopiero po sprzedaniu przynajmniej jednej akcji spółki, przyspieszamy moment, w którym pracownicy otrzymają akcje przypadającą na tę część przedsiębiorstwa. Gdyby prywatyzacja spółek była prowadzona w ramach holdingu, to pracownicy otrzymaliby należne im akcje spółek dystrybucyjnych, spółki poszukiwawczo-wydobywczej i czekaliby na objęcie 15 proc. akcji spółki matki.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Uważamy, że w przedstawionej przez nas koncepcji prywatyzacji PGNiG S.A. uwzględniliśmy interesy wszystkich stron. Zabezpiecza ona interesy państwa, stwarza szansę na dofinansowanie sektora i znalezienie środków finansowych na jego rozwój i umożliwia pracownikom pozyskanie korzyści z prywatyzacji. Pomimo że w programie pogodzone zostały interesy wszystkich stron i wydawać by się mogło, że powinien on być także przez wszystkie strony akceptowany, to jednak program wywołał dużo emocji. W związku z tym postanowiliśmy - jak już powiedziałam - najbardziej sporne kwestie uzgodnić - tak to nazwę - z zainteresowanymi stronami w toku dalszych dyskusji. Wyrażam nadzieję, że pracownicy, mając na uwadze rolę PGNiG S.A. w gospodarce państwa i znaczenie dla jego bezpieczeństwa, wykażą się postawą państwowotwórczą i udzielą poparcia dla proponowanej przez nas koncepcji, tym bardziej że nie poniosą z tego tytułu żadnych strat majątkowych. W każdym razie będziemy się spotykać, dyskutować i być może znajdziemy jakieś inne rozwiązanie. Drugi etap restrukturyzacji i prywatyzacji nie został jeszcze przesądzony. Jest to otwarta część programu, która ponownie zostanie objęta analizami. Myślę, że przed nami jeszcze jest dużo spotkań i rozmów na temat kształtu restrukturyzacji i prywatyzacji sektora.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Według naszego najuczciwszego przekonania, prezentowana przez nas strategia zabezpiecza interes państwa i prawa pracowników oraz będzie sprzyjać rozwojowi sektora gazowego. Jest ona przemyślana i mamy pełną świadomość, jakie niesie ona za sobą konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Odniosłam wrażenie, że państwo sądzicie, iż Rada Ministrów zaakceptowała coś ponad to, o czym poinformowałam państwa w pierwszym wystąpieniu. Otóż Rada Ministrów przyjęła propozycje ministra skarbu państwa, że opracuje on harmonogram działań zmierzających do wydzielenia spółek córek w ramach grupy kapitałowej, w tym jednej spółki poszukiwawczo-wydobywczej, do czego PGNiG S.A. jest już przygotowany, i czterech spółek dystrybucyjnych, zakładając, że będą one operować na sieci rozdzielczej niskiego i średniego ciśnienia. Doradca przygotuje analizy, które pozwolą nam na opracowanie ostatecznego kształtu spółek. W dokumencie zostało opisane, jaki majątek odziedziczą spółki dystrybucyjne, ale po wykonaniu analiz mogą nastąpić pewne zmiany w zakresie terytorialnego obszaru ich działalności i zmiany organizacyjne.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Na razie rząd powiedział: proszę rozpocząć wydzielanie w ramach PGNiG S.A. spółek córek, takich jak: spółka poszukiwawczo-wydobywcza i 4 spółki dystrybucyjne oraz przeprowadzić analizę. Rząd oczekuje, że do końca tego roku minister skarbu państwa przedstawi drugą część wniosku, w którym określi, co należałoby zrobić z powstałą strukturą spółek.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełTomaszWójcik">Proponuję, aby Komisja otrzymała treść wystąpienia ministra skarbu państwa do Rady Ministrów oraz treść jej decyzji. Pozwoli to na wyjaśnienie wszystkich wątpliwości. Proszę kontynuować swoje wystąpienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Czy nasza koncepcja odbiega od tendencji występujących w Europie? Rzeczywiście Francja ma monopol w obszarze gazownictwa, ale Unia Europejska zażądała od niej, aby w tym roku udostępniła 20 proc. swojego rynku, a w następnym roku - 30 proc. To, co my proponujemy zmierza w tym samym kierunku, który jest preferowany na świecie.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Istotną kwestię podniósł pan poseł Bogdan Pęk, a mianowicie dywersyfikację źródeł dostaw gazu, gwarantującą bezpieczeństwo energetyczne państwa. Pan poseł powiedział, że dopóki nie zostanie zbudowana infrastruktura, umożliwiająca dostawy gazu z Norwegii, dopóty PGNiG S.A. nie powinno zostać podzielone na spółki z zamiarem ich sprywatyzowania, bo kto po ich prywatyzacji będzie prowadził politykę państwa w zakresie dostaw gazu. Chcę przypomnieć, że w 1992 r. PGNiG miało doprowadzić do dywersyfikacji źródeł gazu i zawrzeć stosowne umowy. Ustalono wówczas, że przez Polskę mają przebiegać dwa rurociągi, ze wschodu na zachód i z północy na południe. Pomimo tego, że upłynęło 8 lat, podczas których ten podmiot funkcjonował jako przedsiębiorstwo państwowe, a następnie jako spółka Skarbu Państwa, nie zrealizował on tego założenia polityki energetycznej państwa, natomiast mamy taka ilość gazu rosyjskiego, która utrudnia osiągnięcie potrzebnego pułapu dostaw gazu z innego kierunku.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Stawiam pytanie, które traktuje jako retoryczne. Czy status podmiotu państwowego gwarantuje, że będzie realizowana polityka państwa?</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Jeszcze raz podkreślam, że nie będzie prywatyzowana ta część PGNiG S.A., w której znajdzie się system sieci rozdzielczej wysokiego ciśnienia i która będzie zajmowała się dystrybucją gazu pozyskanego na podstawie długoletnich kontraktów. Zgadzam się z opinią pana posła, że dla bezpieczeństwa energetycznego państwa jest bardzo ważne, aby gaz był dostarczany nie tylko z Rosji, przy czym nie chodzi o kwestie polityczne, lecz o zasady rynkowe. Nie można być uzależnionym od jednego źródła, bo nie jest bezpieczny jakikolwiek monopol w zakresie dostaw gazu, zarówno wschodni, jaki i zachodni lub z innego kierunku.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Spotkaliśmy się z zarzutem, że nowi właściciele spółek, dbając o zyski, będą kupowali tańszy gaz rosyjski, co pozostanie w sprzeczności z dywersyfikacją źródeł dostaw gazu. Zastanawialiśmy się, jak z takim problemem poradziły sobie inne kraje. Dobrym przykładem jest Hiszpania, która pobiera gaz z jednego źródła i też dąży do wyzwolenia się z tego monopolu. Otóż doszliśmy do wniosku, że problem można rozwiązać wprowadzając do ustawy - Prawo energetyczne odpowiednie regulacje.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Z przykrością muszę powiedzieć, że dzisiaj Komisja Gospodarki negatywnie zaopiniowała poprawki Senatu dotyczące koncesjonowania działalności w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą. Senat zaproponował, aby koncesja nie tylko upoważniała do prowadzenia takiej działalności, ale także zobowiązywała podmiot do ukształtowania portfela zamówień zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, w którym określiłaby ona minimalny poziom dywersyfikacji dostaw gazu z zagranicy, poprzez ustalenie maksymalnego procentowego udziału gazu z jednego źródła.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Mamy nadzieje, że Sejm dostrzeże w tej poprawce instrument realizacji polityki państwa i podzieli stanowisko Senatu. Poprawka nie ma związku z naszą koncepcją prywatyzacji sektora gazowego. Jest ona potrzebna bez względu na to, jaka zostanie wprowadzona forma prywatyzacji i w przyszłości, kiedy będziemy musieli dopuścić do naszych sieci osoby trzecie. Chcę prosić pana przewodniczącego o udostępnienie nam ekspertyzy prof. Wojciecha Góreckiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PosełTomaszWójcik">Nie jest to ekspertyza sporządzona na zamówienie Komisji, ale opinia, którą udostępnili posłom przedstawiciele związków zawodowych. Proszę, aby pan prezes Andrzej Brach poinformował Komisję o sytuacji finansowej PGNiG S.A., o co prosił pan poseł Bogdan Pęk.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejBrach">Cofnę się kilka lat, bowiem z tej perspektywy lepiej można ocenić obecną sytuację PGNiG S.A. W 1996 r. kiedy została podjęta decyzja o pierwszym etapie restrukturyzacji tego przedsiębiorstwa, zatrudniało ono 49 tys. osób, sprzedawało około 10 mld m3 gazu, mniej więcej 50 proc. sektorowi komunalnemu, w tym odbiorcom domowym oraz około 50 proc. przemysłowi. Pierwszy etap restrukturyzacji polegał na wydzieleniu z PGNiG - wówczas jeszcze przedsiębiorstwa państwowego - struktur usługowych i o charakterze pomocniczym takich jak: jednostki budowlano-montażowe, wiertnicze i geofizyczne. Ogółem wydzielono prawie 6 proc. majątku o wartości około 500 mln zł. Po wyodrębnieniu działalności usługowej, w strukturach organizacyjnych działalność podstawową, polegającą na wydobyciu, przesyłaniu i dystrybucji gazu, zatrudnienie zmniejszyło się o 15 tys. pracowników i wynosiło około 34 tys., osób. Zatrudnienie w wydzielonych jednostkach pomocniczych zostało zmniejszone z 15 tys. do 11 tys. osób, natomiast w strukturach organizacyjnych działalności podstawowej zatrudnienie zredukowano o około 1,5 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#AndrzejBrach">Ustawa - Prawo energetyczne nałożyła obowiązek jasnego podziału kosztów, wprawdzie w sposób księgowy, ale ponieważ zawsze budzi to wątpliwości, wyodrębniono w strukturach organizacyjnych działalności podstawowej na trzy odrębne struktury: dystrybucji, przesyłu i magazynowania. Został przygotowany program wydzielenia jeszcze działalności o charakterze pomocniczym, np. warsztatów, centrów szkoleniowych itp. Kiedyś struktura organizacyjna PGNiG została zbudowana w taki sposób, że oprócz jednostek pomocniczych i usługowych, także w jednostkach organizacyjnych działalności podstawowej występowały - ten stan nie uległ zmianie - komórki spełniające funkcje pomocnicze.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#AndrzejBrach">Zrealizowanie tego programu oznaczać będzie zredukowanie zatrudnienia w strukturach organizacyjnych działalności podstawowej o około 8,5 tys. osób, natomiast w wydzielonych jednostkach pomocniczych przewidziana jest dalsza redukcja zatrudnienia o około 2,5 tys. pracowników. Zmniejszenie zatrudnienia w tych jednostkach wynika ze zmian technologicznych i organizacyjnych oraz z możliwości kupowania takich samych usług na rynku. Obecnie w PGNiG S.A., zatrudnionych jest około 43 tys. osób, w tym w jednostkach podstawowych około 32 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#AndrzejBrach">Największe problemy są związane nie tylko z restrukturyzacją struktur organizacyjnych i restrukturyzacją zatrudnienia, ale także z prawidłowym ukształtowaniem taryf na gaz. W przeszłości ceny paliw gazowych nie wynikały z kosztów dostaw tych paliw, a także nie były relacjonowane do cen paliw konkurencyjnych, lecz wynikały one z polityki państwa. Przemysł, płacąc wyższe ceny za gaz, subsydiował relatywnie niższe ceny dla ludności. Obecnie ta praktyka nie jest stosowana, ale ceny dla różnych grup odbiorców nie pokrywają wszystkich kosztów dostawy gazu.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#AndrzejBrach">Od marca 2000 r., została zmieniona struktura cen, ale poziom cen w tej strukturze nie jest jeszcze prawidłowy. Głównym powodem jest to, że w stosunku do ubiegłego roku koszty pozyskania gazu, zwłaszcza importowanego, wzrosły o ponad 80 proc., natomiast dozwolony wzrost cen gazu wynosi 12 proc. Udział kosztów importu sięga 50 proc., a okresowo przekracza ten poziom, w zależności od ilości importu, przeliczników dewizowych i ceny importowanego gazu. Skutkiem tego tylko wzrost importu gazu powoduje wzrost kosztów rzędu o ponad 20 proc., co nie znajduje pokrycia w dozwolonym przyroście cen gazu.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#AndrzejBrach">Działalność PGNiG S.A. za rok 1999 przyniosła stratę na skutek m.in z relacji cenowych, o których mówiłem przed chwilą i większego od przewidywanego wzrostu kursu dolara, ale jest jeszcze jeden ważny czynnik. Otóż przedsiębiorstwo uczestniczyło w kilku tysiącach postępowań ugodowych, przy czym prawie wszystkie kończyły się umorzeniem zobowiązań dłużników. Utracone z tego tytułu środki finansowe przekraczają 500 mln zł, a ponieważ ta luka musiała zostać uzupełniona kredytami, to łączne straty przekraczają 1 mld zł.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#AndrzejBrach">Także rok 2000 zamkniemy ujemnym wynikiem finansowym netto, ze względu na gwałtowny wzrost cen importowanego gazu - ceny gazu są relacjonowane do cen ropy naftowej, które od dłuższego czasu utrzymują się na wysokim poziomie. Przedsiębiorstwo musi korzystać z kredytów bankowych i kupieckich, których koszt obsługi jest szczególnie wysoki. Można powiedzieć, że bezpośrednie wpływy ze sprzedaży gazu są równoważne, a nawet niekiedy wyższe od kosztów pozyskania gazu i dopiero po uwzględnieniu kosztów zastąpienia utraconych środków kredytami, kosztów obsługi kredytów, którymi finansowany jest rozwój przedsiębiorstwa itp., mamy ujemny wynik finansowy.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#AndrzejBrach">W 1996 r. nastąpił ponad 6-procentowy wzrost sprzedaży gazu, w dwu kolejnych latach dynamika wzrostu uległa wyhamowaniu do 1,5 proc., a w 1999 r. nastąpił spadek sprzedaży o około 0,5 proc. Zakładamy, że w tym roku wzrost sprzedaży wyniesie 7 proc. Wyniki uzyskane po czterech miesiącach potwierdzają realność tej prognozy, bowiem wzrost sprzedaży, w porównaniu do analogicznych miesięcy ubiegłego roku, przekroczył 6 proc. Sądzimy, że ten trend utrzyma się do końca roku. Odbiorcy narzekają na wysokie ceny gazu, ale są one uzasadnione ponoszonymi kosztami, a dla gospodarstw domowych i dla niektórych grup odbiorców, którzy zużywają relatywnie mało gazu, ceny będą musiały jeszcze wzrosnąć.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#AndrzejBrach">Przedstawiłem państwu podstawowe informacje, charakteryzujące sytuację PGNiG S.A., ale jeśli będą szczegółowe pytania, to postaram się na nie odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełTomaszWójcik">Proszę panią minister o wyjaśnienie następującej kwestii. Niedawno w prasie ukazały się publikacje o próbie ingerencji pana prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w sprawy funkcjonowania PGNiG S.A. Czy wpływ pana prezydenta na zachowanie firmy i na planowane procesy prywatyzacji jest rzeczywisty, czy może została popełniona jakaś niezręczność dyplomatyczna? Pani minister zaproponowała pewną operację dotyczącą akcji pracowniczych. Czy pani nie obawia się, że w ten sposób zostanie otwarta puszka Pandory i nagle okaże się, iż powstaną roszczenia np. pracowników holdingów cukrowych, pracowników Poczty Polskiej S.A., którzy będą domagali się akcji Telekomunikacji Polskiej S.A., bo kiedyś pracowali w firmie świadczącej usługi pocztowe i telekomunikacyjne? Co zrobi rząd, jeśli okaże się, że ludzie zgłaszają takie roszczenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PosełBogdanPęk">Po raz kolejny debata przebiega w ten sam sposób, bo znowu został nam zaprezentowany niedopracowany model rozwiązania jednego z kluczowych problemów gospodarczych Polski. Ministerstwo Skarbu Państwa zachowuje się jak Agencja Prywatyzacyjna, a nie jak resort współodpowiedzialny za strategię gospodarczą. Ma ono jakieś mętne pomysły na to, żeby pracownicy poparli jego koncepcje, ale załogi doskonale wiedzą, że ich akcje stracą na wartości na rynku wtórnym. Oczywiście, można powiedzieć pracownikom Elektrowni Bełchatów S.A., że dostaną dużą „kasę” i będzie to bliskie prawdy.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PosełBogdanPęk">Scenariusz jest taki sam, jak zawsze. Nie została opracowana strategia restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego z uwzględnieniem prognozowanego bilansu energetycznego w dłuższym okresie. Nie wiemy, jak wpłynie podział PGNiG S.A. na obciążenie odbiorców gazu, czy ten pomysł wzmocni kapitałowo wydzielone spółki i czy w ogóle ma on sens. Uważam, że nie jest możliwe zaakceptowanie przedstawionych nam powierzchownych rozwiązań i Komisja powinna powrócić do tego tematu. Niedawno słyszałem wypowiedź ministra gospodarki, który przedstawił inną koncepcję restrukturyzacji PGNiG S.A. Dzisiaj pan dyrektor Stanisław Perek dał do zrozumienia, że stała się ona nieaktualna wobec decyzji Rady Ministrów, bo oto nagle powstał pomysł prywatyzacji PGNiG S.A. Można powiedzieć, że nie budzi radykalnych zastrzeżeń wydzielenie z PGNiG S.A. jednostki poszukiwawczo-wydobywczej, która ma odrębną funkcję od dostaw gazu, natomiast podział części dystrybucyjnej na kilka samodzielnych spółek ma dużą rzeszę przeciwników, którzy uważają ten pomysł za szkodliwy. Można między bajki włożyć argument, że cztery spółki zostaną sprzedane różnym inwestorom, którzy będą ze sobą konkurować i obniżać ceny. Już znacznie ciekawszy i pożyteczniejszy byłby pomysł włączenia jednostek samorządu terytorialnego w prywatyzację spółek dystrybucyjnych.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PosełBogdanPęk">Na zakończenie chcę zauważyć, że nawet to, co się stało w ostatnich dniach, a mianowicie „wstrząs” koalicyjny, niczego nie nauczył niektórych członków tego rządu. Nadal jest realizowana zasada prywatyzacji dla prywatyzacji i nie ma myślenia w kategoriach interesu państwa. Jest to zasada sklepu z fabrykami. Najprawdopodobniej kiedyś przystąpimy do Unii Europejskiej, gdzie rynek gazu jest ściśle regulowany. Na świecie następuje globalizacja - łączą się firmy w coraz większe jednostki, aby eliminować z rynku konkurentów, a my dzielimy, rozbijamy struktury i wmawiamy polskiemu społeczeństwu, że to jest dobry pomysł na restrukturyzację naszej gospodarki. W przyszłości musi się to skończyć tym, że zysk będzie transferowany za granicę, polskie społeczeństwo składać się będzie z pracowników najemnych, zaś awans zawodowy nie przekroczy poziomu brygadzisty. Kiedyś zrodził się pomysł, aby zostało sprywatyzowane przedsiębiorstwo Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. i gdyby został on zrealizowany, to pozostała część sektora energetycznego miałaby już marginalne znaczenie. Jeśli w przypadku PGNiG S.A. zrealizowane zostaną podobne pomysły zrodzone z głowy „bez oleju”, to gospodarka polska i polskie społeczeństwo poniosą szkody, których już nie będzie można naprawić.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PosełBogdanPęk">Informacja, którą dzisiaj usłyszeliśmy, nie daje żadnych podstaw do tego, aby Komisja mogła zająć jakieś stanowisko i trzeba będzie wrócić do tego tematu. Dobrze się stało, że Rada Ministrów jeszcze nie podjęła ostatecznej decyzji w sprawie następnego etapu restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego. Tę kwestię należy rozpatrzeć w kontekście całej energetyki, tym bardziej że projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne zawiera rozwiązania, które - moim zdaniem - nie są do przyjęcia na tym etapie rozwoju sektora energetycznego, gdyż otwierają nasz rynek, czego skutki będą odwrotne od zamierzonych, chyba że autorzy tych rozwiązań dobrze wiedzieli do czego zmierzają, natomiast co innego mówili.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PosełWiesławKaczmarek">Z wypowiedzi pani minister zrozumiałem, że celem samym w sobie, ponieważ nie ma koncepcji, jak PGNiG S.A. ma być prywatyzowane, jest podział organizacyjny tego przedsiębiorstwa - powiem wprost - likwidacja PGNiG S.A. i utworzenie w jego miejsce kilku spółek; jednej w roli spółki operującej w zakresie przesyłu i magazynowania i czterech spółek dystrybucyjnych. Mnie nie interesują dywagacje doradcy, natomiast chciałbym się dowiedzieć, jakie zostało mu postawione zadanie. Jaki minister skarbu państwa chciał osiągnąć cel wynajmując doradcę? Czy miał on opracować koncepcję w ramach warunków brzegowych, a jeśli tak, to jakie to były warunki?</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PosełWiesławKaczmarek">Mam wrażenie, że koncepcja jest dostosowywana do rozwoju wydarzeń, a nie do określonego wcześniej modelu tego sektora. Potwierdza to fakt, że pani minister nie do końca zdefiniowała cel strategiczny restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego, natomiast podjęła pani próbę uzasadnienia tych dwu procesów, eksponując element bezpieczeństwa energetycznego kraju, interes odbiorców gazu i inne hasłowe argumenty.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PosełWiesławKaczmarek">Uważam, że nie do przyjęcia jest uzależnianie sposobu realizacji procesu przekształceń własnościowych w tym sektorze i wszelkiego rodzaju operacji restrukturyzacyjnych od tego, jakie pracownicy poszczególnych spółek obejmą akcje. Rozmawiamy o sektorze, który ma w sobie element strategiczny dla gospodarki, stanowi jeden z elementów polityki energetycznej państwa i z tych względów dostosowywanie koncepcji do interesu złóg, tak jak one go pojmują, jest bezzasadne. Mam nadzieję, że obecni na sali przedstawiciele związków zawodowych wybaczą mi ostrość, z jaką wyrażam mój pogląd, ale jest to zbyt poważna sprawa, aby można było podporządkowywać całą koncepcję i metodologię jej realizacji interesom majątkowym załogi. Czy się to komuś podoba, czy nie, to z mojego punktu widzenia jest to wtórna sprawa.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PosełWiesławKaczmarek">Nie jest tajemnicą, że pogląd osób zarządzających PGNiG S.A. na sposób przekształcania tego przedsiębiorstwa i jego restrukturyzację, jest odmienny od poglądu urzędników ministra skarbu państwa i doradcy wynajętego przez tego ministra. Nie można bagatelizować tego, że osoby, którym powierzono zarządzanie tym przedsiębiorstwem, opowiadają się za inną docelową jego strukturą organizacyjną i własnościową, niż służby ministra skarbu państwa i jego doradca. Nie przypominam sobie, aby wystąpił tego rodzaju merytoryczny konflikt w podobnie dużym przedsiębiorstwie. Moim zdaniem, przyjęto rozwiązanie siłowe, wskutek czego zarząd będzie zmuszony do realizacji koncepcji, której nie akceptuje.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PosełWiesławKaczmarek">Nie ma nic wspólnego prywatyzacja PGNiG S.A. z realizacją założenia, iż nastąpi dywersyfikacja źródeł dostaw gazu, bo w tym zakresie podejmowane są decyzje polityczne. Nie trzeba dużo zachodu ze strony rządu, aby uruchomić działania zmierzające do dywersyfikacji, a tym samym do demonopolizacji, ale też nie trzeba dużo zachodu, aby je zablokować. Podam dwa przykłady. Można napisać książkę o historii terminalu naftowego w Gdyni, ale od początku było oczywiste, że nie będzie on funkcjonował do czasu, aż nie zostanie przeprowadzona prywatyzacja sektora naftowego. Chodziło o to, aby nie uruchamiać dodatkowego źródła iluś milionów hektolitrów paliwa płynnego, bo tego typu inwestycja ogranicza atrakcyjność prywatyzacji podmiotów firm petrochemicznych w Polsce.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#PosełWiesławKaczmarek">Drugi przykład: przedstawiciele Ministerstwa Skarbu Państwa i Ministerstwa Gospodarki mogliby powiedzieć, dlaczego administracja rządowa blokuje wykonanie projektu połączenia gazowego pomiędzy Berlinem a Szczecinem. Jest prywatny inwestor, który chce realizować tę inwestycję, ale być może nie pochodzi on z właściwej „stajni”.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#PosełWiesławKaczmarek">Kwestia dywersyfikacji źródeł dostaw gazu, to jest przede wszystkim układ polityczny, a potem biznesowy. Jeżeli rząd nie chce, to tego nie zrobi i inwestor zagraniczny nie pokona tej bariery, po prostu nie ma szans na zbudowanie w Polsce alternatywnej infrastruktury gazowej, która jest nam potrzebna.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#PosełWiesławKaczmarek">W dokumencie rządowym pt. „Założenia polityki energetycznej państwa do 2020 r.” zostały przewidziane trzy scenariusze. Według scenariusza „przetrwania” wzrost zapotrzebowania na gaz w ciągu najbliższych 10 lat wyniesie 60 proc., a według scenariusza „postępu-plus” - ponad 80 proc. W 1997 r. zapotrzebowanie na gaz wynosiło 12 mld m3, a według wariantu optymistycznego wzrośnie ono do 22 mld m3. Nawet zakładają, że zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania zmuszą nas do zrealizowania scenariusza „przetrwania”, to i tak ten będzie miał duży potencjał wzrostu, ale nie mogę zgodzić się z poglądem, że jedyną metodą na nowe inwestycje w sektorze gazowym jest sprzedaż poszczególnych części PGNiG S.A. Ponieważ na tym rynku jest przestrzeń, która może być wypełniona przez konkurencję, to nie rozumiem dlaczego nie próbuje się tworzyć dodatkowych wartości poprzez wyrażanie zgody na budowę infrastruktury przez nowych operatorów. Z punktu widzenia operatora, który funkcjonuje blisko granicy polskiej, nie ma lepszej propozycji, niż włączenie się w strukturę dystrybucyjną.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#PosełWiesławKaczmarek">Pomijam różne domysły, dlaczego likwiduje się PGNiG S.A. Zakładam, że nie ma tu kontekstu politycznego, chociaż innego zdania jest wielu komentatorów tego wydarzenia i dość kuriozalnej procedury, którą przyjęło Ministerstwo Skarbu Państwa. Tylko pobieżnie przeczytałem materiał, który otrzymaliśmy dzisiaj i mogę się mylić, że nie jest prawdziwa informacja pani minister, że nie będzie prywatyzowany operator, zajmujący się przesyłem i magazynowaniem gazu. Owszem, nie będzie on prywatyzowany, ale tylko przez 5 lat, bo tak wczoraj ustalił rząd, a zatem mija się z prawdą głoszona przez panią minister teza, że gwarancją bezpieczeństwa energetycznego kraju będzie zachowanie w rękach państwa strategicznych elementów PGNiG S.A.Podzielam pogląd pana posła Bogdana Pęka, że dalsza dyskusja będzie miała sens wtedy, gdy zapoznamy się z dokumentami, z których dowiemy się wszystkiego o decyzji rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanuszLewandowski">Przysłuchując się wypowiedziom posłów, odnoszę wrażenie, że niekoniecznie chcemy usłyszeć to, co mówi pani minister, wyostrzamy komentarze przez co nie są one adekwatne do informacji przekazanych przez przedstawicieli Skarbu Państwa. Jaki jest obowiązek Skarbu Państwa, gdy przystępuje on do restrukturyzacji tak potężnego przedsiębiorstwa, jakim jest PGNiG S.A, który ma w sobie element użyteczności publicznej, element strategiczny, jest uzwiązkowiony itd. Powinien on przede wszystkim zadbać o bezpieczeństwo energetyczne kraju i uwzględnić to w strategii restrukturyzacji i prywatyzacji firmy. Bezpieczeństwo to będą generować instrumenty regulacji rynku oraz ta część PGNiG S.A., która nie zostanie sprywatyzowana, obejmująca przesył i obrót gazem kupionym na podstawie wieloletnich kontraktów. Wystarczająca jest pięcioletnia gwarancja, iż ta część zostanie w rękach państwa, natomiast dłuższa oznaczałaby zaciąganie zobowiązań na poczet przyszłych rządów.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PosełJanuszLewandowski">Mamy do czynienia z firmą, w której zatrudnionych jest tysiące pracowników i w procesie jej restrukturyzacji oraz prywatyzacji należy uwzględnić ich interes, wprowadzając do strategii prywatyzacji taki element, który umożliwi im dostępność do akcji w rozsądnym czasie.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PosełJanuszLewandowski">Obowiązkiem ministra skarbu państwa, a także ministra gospodarki jest myśleć o przyszłości tego segmentu polskiego rynku, nie tylko ze względu na interes firmy, ale także odbiorców gazu, podatników itd. Interes PGNiG S.A. jest chroniony m.in. przez blokowanie możliwości wejścia na rynek gazu innych operatorów. Mam w tej sprawie odmienny pogląd od poglądu pana posła Wiesława Kaczmarka. Tego rodzaju działanie jest mniej korzystne dla odbiorców gazu, ale musi być podejmowane ze względu na polskie realia, natomiast oceniając czy mają powstać odrębne spółki dystrybucyjne, czy w ramach holdingu, trzeba myśleć kategoriami interesu ogólnego, a nie tylko interesu firmy. Jest oczywiste, że realizując tę zasadę może on wejść w konflikt z zarządem i związkami zawodowymi.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PosełJanuszLewandowski">Słuchając z dobrą wolą wypowiedzi pani minister i wiedząc, że strategia restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A. nie jest dopracowana, usłyszałem to, czego oczekiwałem, że w przygotowanym programie zadbano o bezpieczeństwo energetyczne kraju, uwzględnia się interes odbiorców gazu, a nie tylko firmy i elementem programu jest także dążenie do nie potęgowania konfliktu wokół akcji pracowniczych. Reszta jest - zgadzam się z krytycznymi głosami - dość mgławicowa, natomiast sama wypowiedź nie zasługuje na tak krytyczne komentarze.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PosełMarekOlewiński">Pan prezes Andrzej Brach poinformował nas, że za ubiegły rok PGNiG S.A. odnotowało ujemny wynik finansowy i sytuacja ta powtórzy się w tym roku. Chciałbym się dowiedzieć, jakie wyniki miała firma w latach 1995–1999 r. oraz co powoduje, że nie osiąga ona dodatniego wyniku finansowego. Czy ceny gazu są cenami regulowanymi, czy można je dowolnie kształtować?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PosełTomaszWójcik">Po uzyskaniu odpowiedzi na pytania posłów, będziemy zbliżać się do końca posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Chcę zwrócić uwagę na tę okoliczność, że my nie przedstawiliśmy państwu analizy, lecz syntetyczną informację opracowaną na podstawie analiz. Jeżeli jest potrzeba wyjaśnienia szczegółowych kwestii, to przedstawimy państwu dodatkowe informacje.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Pan poseł Bogdan Pęk zadał pytanie i sam na nie odpowiedział, z tym że odpowiedź nie usatysfakcjonowała pana posła, natomiast my uważamy, że była ona właściwa. Powiedział pan, że efektem prywatyzacji spółek dystrybucyjnych będzie konkurencja na rynku i niższe ceny, ale zaraz dodał pan, że są to mity. My uważamy, że ten efekt będzie rzeczywisty, czyli odbiorcy gazu będą płacili niższe ceny. Wynika to z naszych analiz i doświadczeń innych krajów. Jeżeli chodzi o ingerencję pana prezydenta w sprawie restrukturyzacji PGNiG S.A., to moje informacje też pochodzą z doniesień prasowych.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Odpowiadając na drugie pytanie pana przewodniczącego, wyjaśniam, że my nie chcemy tworzyć nowych regulacji, które nie mieszczą się w granicach obowiązującego prawa, natomiast pokazujemy, jak w tej firmie mogłyby być zrealizowane prawa pracowników do bezpłatnego nabycia akcji, przy czym nie dajemy im nowych przywilejów. Proszę pamiętać, że jest to nadal tylko propozycja do rozważenia. Kwestie pracownicze zostały zaakcentowane w przedstawionych informacjach dlatego, bo chcieliśmy państwu pokazać, że zatroszczyliśmy się o nie, natomiast nie jest uprawniona teza, iż naszym zamiarem jest podporządkowanie całej strategii restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A. preferencjom załogi. Taka teza nie znajduje potwierdzenia w dokumentacji i trybie naszego postępowania.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Założenia, które przedstawiliśmy doradcy, aby uwzględnił je w opracowywanej strategii, zostały wcześniej uzgodnione z ministrem gospodarki. Już powiedziałam jak były one zhierarchizowane, ale powtórzę, iż na pierwszym miejscu zostało umieszczone zadanie utrzymania bezpieczeństwa dostaw gazu, na drugim - ukształtowanie poziomu konkurencji zapewniającego ochronę interesów konsumentów i jesteśmy przekonani, że będzie to możliwe do osiągnięcia, gdyż z naszych obliczeń wynika, że za jakiś czas odbiorcy gazu będą płacili niższe ceny. Trzecie założenie dotyczyło dostosowania rynku gazu do wymogów Unii Europejskiej. Ponadto doradca otrzymał zadanie przygotowania takiej koncepcji prywatyzacji, aby stymulowała ona efektywne inwestycje. Wszystkie te elementy były przedmiotem analiz, których nie dostarczyliśmy państwu, gdyż ich lektura zajęłabym kilka dni, natomiast przedstawiliśmy efekt końcowy tych analiz, czyli odpowiedź na pytanie, do jakich doszliśmy ustaleń, kierując się takimi założeniami.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Odniosę się do faktu, że zarząd PGNiG S.A. ma inny pogląd na restrukturyzację i prywatyzację tego przedsiębiorstwa, niż Ministerstwo Skarbu Państwa. Ja to rozumiem, bo może przyzwyczaił się do zarządzania całą firmą. Nie opracowaliśmy strategii po to, aby komuś zrobić grzeczność, czy to związkom zawodowym, czy zarządowi, lecz kierowaliśmy się najlepiej pojętym interesem gospodarczym państwa i wynikające stąd przesłanki zadecydowały o koncepcji, którą opracowaliśmy po przeprowadzeniu szczegółowych analiz i którą zarekomendowaliśmy rządowi.</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Pan poseł Wiesław Kaczmarek stwierdził, że dywersyfikacji źródeł dostaw gazu nie powinno się łączyć z procesem restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A. Nie zgadzam się z tym poglądem bowiem w tych procesach nie można abstrahować od bezpieczeństwa energetycznego państwa. Naszym obowiązkiem było zbadanie, czy nasza strategia umożliwia osiągnięcie tego stanu. Szukaliśmy także odpowiedzi na pytanie, czy nowe uwarunkowania nie staną na przeszkodzie zawarcia długoletnich kontraktów na dostawy gazu, np. z Norwegią oraz czy zasadny byłby zarzut, że prywatyzacja spółek dystrybucyjnych przeszkodziła dywersyfikacji źródeł dostaw gazu.</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">W kontekście dywersyfikacji źródeł gazu odniosę się do kwestii inwestycji Berno - Szczecin. Rozpocznę od wyjaśnienia jak pojmujemy pojęcie „dywersyfikacja” w odniesieniu do dostaw gazu. Chodzi o to, aby pozyskać go z różnych źródeł i z faktu, że gaz jest importowany z różnych krajów, nie wynika jeszcze, że pochodzi on z różnych źródeł. Zatem nie jest istotne czyj jest rurociąg i z którego kierunku geograficznego płynie gaz, ale istotne jest to, w którym kraju został on wydobyty. Wszystkie europejskie państwa kupują gaz rosyjski i norweski, z wyjątkiem Hiszpanii, która sprowadza gaz z Algierii, ale niedługo będzie miała także gaz norweski. W Polsce na początku lat dziewięćdziesiątych były brane pod uwagę dostawy z Algierii, Iraku i innych państw arabskich, ale dostawy z tych kierunków zostały uznane za nieopłacalne.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Rozmowy z Norwegią toczą się od dziesięciu lat i z różnych przyczyn nie dochodzi do ich sfinalizowania w postaci kontraktu, ale nie czas i miejsce, aby o nich mówić. Faktem jest, że Norwegii nie interesują dostawy małej ilości gazu. Takie ilości możemy importować od pośredników, co z kolei nas nie interesuje, ale jeżeli Norwegia zawiera kontrakt na duże dostawy gazu, to decyduje o tym którędy ma biec rurociąg i o przesyle gazu, a zatem chcąc doprowadzić do podpisania kontraktu musimy liczyć się z tym, ile gazu i czyimi rurociągami płynie on do Polski.</u>
<u xml:id="u-24.8" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Rurociągiem Berno - Szczecin można będzie przesłać 5 mld m3 gazu. Jeżeli popłynie nim gaz do Polski, to nie dojdzie do podpisania kontraktu z Norwegią. Zbadaliśmy to dokładnie i nie ma wątpliwości, że dopuszczenie do realizacji inwestycji Berno - Szczecin przed zawarciem kontraktu z Norwegią skutkować będzie tym, że nie zdywersyfikujemy źródeł dostaw gazu w długim horyzoncie czasowym i najprawdopodobniej stracimy możliwość importu gazu norweskiego bezpośrednio z kraju jego pochodzenia. Norwegia ma określone zasoby gazu, podczas gdy niektóre państwa europejskie już importują z tego kraju gaz w ilości stanowiącej przynajmniej 30 proc. krajowego popytu, a inne dążą do osiągnięcia tego poziomu.</u>
<u xml:id="u-24.9" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Spotykamy się z zarzutem, że nie chcemy, aby został uruchomiony rurociąg Berno - Szczecin, gdyż jednym z inwestorów jest firma Bartimpex. Jest to nieprawda, gdyż nie chodzi o tego inwestora, lecz o to, że uruchomienie rurociągu Berno - Szczecin spowoduje, iż nie będzie prawdziwej dywersyfikacji źródeł dostaw gazu. Obecnie toczy się gra interesów wokół tamtej inwestycji i nie wiem czy się ona skończy. Jeszcze raz podkreślam, że Ministerstwo Skarbu Państwa stoi na stanowisku, że dywersyfikacja źródeł dostaw gazu nie jest kwestią odrębną od strategii restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A.</u>
<u xml:id="u-24.10" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Zasadnicze znaczenie mają pytania pana posła Marka Olewińskiego, a to z tego powodu, że czasami zdarzają się rzeczy zdawałoby się niemożliwe do wyobrażenia. Otóż wzrastające z roku na rok zadłużenie PGNiG S.A. niepokoi wierzycieli i istnieje ryzyko przejęcia przez nich akcji tego przedsiębiorstwa za długi. Powstaje pytanie, ile to będzie kosztowało budżet państwa, gdyby Skarb Państwa nie chciał dopuścić do takiej sytuacji?</u>
<u xml:id="u-24.11" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Opracowując strategię mieliśmy na uwadze także tę kwestię i dlatego zostały przeanalizowane wszystkie zobowiązania PGNiG S.A. Uważamy, że poprawę w tym zakresie umożliwi jej realizacja, a jeśli okaże się konieczne znalezienie środków finansowych na spłacenie długów przedsiębiorstwa, to PGNiG S.A. będzie mogło na ten cel przeznaczyć środki z prywatyzacji nowopowstałej spółki poszukiwawczo-wydobywczej, gdyż prace zmierzające do wyodrębnienia tego obszaru działalności ze struktury przedsiębiorstwa są już na ukończeniu.</u>
<u xml:id="u-24.12" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">W ten sposób będzie można odsunąć w czasie - w przypadku dalszego generowania strat - zagrożenie przejęcia PGNiG S.A. przez wierzycieli. W programie rządowym znajduje się stwierdzenie, iż nie wyklucza się prywatyzacji spółki poszukiwawczo-wydobywczej w ramach struktury holdingowej PGNiG S.A. Ponieważ znowu odwołałam się do szczegółowych analiz, powtórzę, że w tych dokumentach znajdują się odpowiedzi na szczegółowe pytania, ale my przedstawiliśmy państwu syntetyczną informację o uwarunkowaniach procesu restrukturyzacji, a następnie prywatyzacji wyodrębnionych z PGNiG spółek. Staraliśmy się nie zapomnieć o którymkolwiek z aspektów tych uwarunkowań i każdy z nich dokładnie przeanalizowaliśmy, mając na uwadze, że nawet kolejność podejmowanych czynności może mieć wpływ na to, co się w przyszłości wydarzy w sektorze gazowym. Spodziewaliśmy się, że sytuację skomplikuje gra interesów, jak w każdym przypadku, gdy mamy do czynienia z dużym przedsiębiorstwem, a w tym przypadku jest ono monopolistą, któremu zależy na utrzymaniu tej pozycji.</u>
<u xml:id="u-24.13" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Musieliśmy przeanalizować wszystkie aspekty restrukturyzacji i prywatyzacji, zaś na podstawie sporządzonych analiz twierdzimy, że proponowana przez nas struktura sektora jest najkorzystniejsza. Nie przyjmuję zarzutu, iż zwlekamy z nadaniem jej docelowego kształtu - określeniem docelowego modelu sektora gazowego, gdyż to już zostało zrobione, natomiast będziemy dopracowywać techniki umożliwiające dojście do tego modelu. Uważam, że nie można nam zarzucić braku pomysłu i otaczać nasze działania atmosferą polityczną, gdyż są to działania podyktowane wyłącznie przesłankami merytorycznymi.</u>
<u xml:id="u-24.14" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Istotnym elementem strategii jest finansowanie inwestycji w zakresie infrastruktury bazowej i jest on przedmiotem często zadawanych pytań. Z naszych analiz wynika, jak będzie można bezpiecznie zrealizować inwestycje i nie jest to fikcja, gdyż przedstawione zostały metody pozyskania środków nie tylko na zbudowanie magazynów, ale także na inne niezbędne inwestycje.</u>
<u xml:id="u-24.15" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Zakładamy, że co najmniej 5 lat nie będzie prywatyzowana część PGNiG S.A. o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego państwa, a po upływie tego czasu rząd podejmie decyzję, czy nadal ta część będzie w rękach Skarbu Państwa, czy zostanie sprywatyzowana. Nie możemy już teraz przesądzać, jaki ma być scenariusz, ale według naszej oceny kolejne rządy powinny zachować status quo dopóki będą obowiązywały wieloletnie kontrakty. Uważamy, że państwo nie powinno utracić kontroli ich realizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PosełWiesławKaczmarek">Pani minister niepotrzebnie zareagowała tak emocjonalnie na moją wypowiedź. Powiedziałem, że dywersyfikacja źródeł dostaw gazu jest wynikiem decyzji politycznych, a nie ekonomicznych i pani to potwierdziła mówiąc, że musimy się dostosować do warunków stawianych przez norweskiego dostawcę gazu i dopóki nie zostanie podpisany kontrakt, dotąd nie mogą być realizowane żadne inwestycje w zakresie dostaw gazu z zagranicy. Jest to powtórka z historii umowy dotyczącej dostawy gazu rurociągiem Jamał - Europa. Proszę więc nam nie opowiadać, że decydujące znaczenie mają przesłanki ekonomiczne, podczas gdy takie znaczenie mają wątki polityczne.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PosełWiesławKaczmarek">Nadużywane jest pojęcie „dywersyfikacja”, gdyż wiadomo, że na kontynencie europejskim są 3 źródła gazu, z których można go pozyskać, a mianowicie w Rosji, Norwegii i Holandii, przy czym w tym kraju złoża gazu są już na wyczerpaniu. Można jeszcze sprowadzać tankowcami gaz skroplony i na tym kończą się wszystkie możliwości. Dlatego nadal obstaję przy swoim poglądzie, że uzasadnianie prywatyzacji spółek wydzielonych z PGNiG S.A. m.in. tym, że jest to sposób na dywersyfikację źródeł dostaw gazu, nie ma realnych podstaw. Natomiast uważam, że można osiągnąć właściwy stopień dywersyfikacji dopuszczając operatorów do polskiej sieci dystrybucji gazu, pod warunkiem, że zbudują oni własne przyłącza. Wypełnią oni tę przestrzeń, która będzie sukcesywnie powstawać na skutek wzrostu zapotrzebowania na gaz. Pani minister ciągle powtarza, że wszystko już zostało przygotowane, podczas gdy z dostarczonych nam materiałów wynika, iż jest pomysł jak ma być, ale nie ma pomysłu na to, jak to osiągnąć, przy czym rodzi się zasadnicza wątpliwość - tak sądzę - czy nowopowstała struktura będzie następcą prawnym istniejącej struktury.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PosełWiesławKaczmarek">Ministerstwo Skarbu Państwa wykonało ruch do przodu i teraz musi poświęcić czas na znalezienie sposobu zrealizowania swojego projektu. Ministerstwo ma szansę go realizować, bo trzyma przysłowiowe pióro w ręku, ale mam nadzieję, że nie uda mu się skutecznie rozbić struktury PGNiG, bo niewykluczone, iż następny rząd podzieli pogląd, że koncepcja Ministerstwa nie jest jedynie słuszną koncepcją.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrezesAndrzejBrach">Pan poseł Marek Olewiński pytał o wyniki finansowe PGNiG S.A. w latach 1995–2000 oraz o przyczyny strat poniesionych przez firmę w 1999 r. Do 5 grudnia 1999 r. ceny gazu były cenami urzędowymi, podczas gdy koszty pozyskania gazu i działalności firmy wynikały z cen rynkowych. Ceny gazu były ustalane raz w roku na podstawie założeń określonych w ustawie budżetowej. Przez kilka lat profity ze wzrostu cen dla przedsiębiorstwa były daleko mniejsze niż dla budżetu państwa z powodu wprowadzenia VAT i podwyższania stawek tego podatku. Początkowo stawka wynosiła 7 proc., a później 12 proc., 17 proc. i 22 proc. Spowodowany tym systematyczny wzrost cen nie pokrywał wzrostu kosztów, lecz miał charakter czysto fiskalny.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PrezesAndrzejBrach">W tym samym czasie nasi dłużnicy skorzystali z dobrodziejstwa ustawy o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i na skutek przeprowadzonych postępowań układowych, w których uczestniczyliśmy jako jedni z wierzycieli - bez żadnej rekompensaty straciliśmy ponad 600 mln zł, a w rachunku ciągnionym ponad 1 mld zł.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#PrezesAndrzejBrach">Ponieważ nie spodziewałem się takiego pytania, więc nie dysponuję dokładnymi danymi o wynikach finansowych w poszczególnych latach, ale podam rząd wielkości. W 1995 r. przedsiębiorstwo uzyskało dodatni wynik finansowy na poziomie 350 mld starych złotych, w 1996 r. poniosło stratę w wysokości około 300 mld starych zł., w 1997 r. i 1998 r ponownie wynik finansowy był dodatni i wyniósł odpowiednio około 140 mln zł i 80 mln zł. W 1999 odnotowana została strata na poziomie 240 mln zł, przy czym rezerwa na niezrealizowane różnice kursowe, czyli kwoty, które musimy doliczyć przy realizacji zobowiązań płatnych w walucie obcej w przyszłych okresach - np. zaciągnęliśmy kredyt w Banku Światowym - wynoszą w sumie 280 mln zł, czyli kwota tej rezerwy jest wyższa od ujemnego wyniku finansowego.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#PrezesAndrzejBrach">Uwolnienie pod koniec 1999 r. cen gazu polegało na tym, że mogły one wzrosnąć o 12,5 proc. i 18 marca br. zostały wprowadzone nowe ceny, uprzednio zaakceptowane przez Urząd Regulacji Energetyki. Zakładamy, że działalność w 2000 r. zamkniemy ujemnym wynikiem finansowym na poziomie 250 mln zł, przy wzroście o około 80 proc. kosztu importu gazu, ale występująca ostatnio tendencja do deprecjacji złotego może spowodować dodatkowe pogorszenie wyniku finansowego w granicach 150–200 mln zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PosełTomaszWójcik">Myślę, że nadszedł właściwy moment na podsumowanie dyskusji. Pani minister przedstawiła nam informację o krokach wstępnych, przygotowawczych do procesu prywatyzacji, polegających na restrukturyzacji PGNiG S.A., natomiast - jeśli dobrze zrozumiałem - Rada Ministrów nie podjęła jeszcze decyzji w sprawie samego procesu prywatyzacji. Uzgodniliśmy, że Komisja otrzyma od Ministerstwa materiał, z którego będziemy mogli dowiedzieć się czego dotyczył wniosek ministra skarbu państwa, skierowany do Rady Ministrów oraz jaka była treść jej decyzji w sprawie przekształceń w PGNiG S.A.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PosełTomaszWójcik">Otrzymaliśmy także informacje o uwarunkowaniach strategii restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego, a także o występujących trudnościach w jej realizacji. Członkowie Komisji mieli możliwość wyrażenia swoich wątpliwości i poglądów, które potraktujemy jako pierwszą część dyskusji, natomiast sądzę, że pani minister potraktuje te wypowiedzi, jako wskazówkę przy przygotowywaniu dalszego programu prywatyzacji firmy.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PosełTomaszWójcik">Podczas dyskusji poparty został wniosek pana posła Bogdana Pęka, aby Komisja poświęciła programowi restrukturyzacji i prywatyzacji sektora gazowego kolejne posiedzenie, które odbędziemy wówczas, gdy ten projekt będzie już bardziej zbliżony do możliwych do zrealizowania zamierzeń w tym względzie. Dzisiaj jeszcze jest za wcześnie na ocenę programu, gdyż znajduje się on w początkowej fazie, natomiast wszyscy mamy świadomość tego, jakie są zagrożenia i trudności.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#PosełTomaszWójcik">Myślę, że Ministerstwo Skarbu Państwa weźmie pod uwagę niepokoje pracowników PGNiG S.A., co do ich uczestnictwa w programie, aby ten problem nie stał się przeszkodą w przeprowadzeniu procesów restrukturyzacji i prywatyzacji, bo to z kolei zagroziłoby bezpieczeństwu energetycznemu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PosełMarekOlewiński">Uważam, że powinniśmy ten temat zmieścić w planie pracy Komisji na II półrocze, ale nie później niż we wrześniu lub październiku, gdyż z lektury materiałów i dzisiejszej dyskusji nasuwa się wniosek, że czas działa na niekorzyść PGNiG S.A. Wyniki finansowe tej firmy ulęgają pogorszeniu, choć jeszcze niedawno, bo w latach 1997–1998 pracowała z zyskiem. Zapewne uwolnienie cen gazu poprawi kondycję finansową firmy, bo co jakiś czas te ceny będą podwyższane, bodajby tylko nie z taką częstotliwością, z jaką podwyższają polskie rafinerie ceny paliw płynnych, niemniej jednak skoro rząd zdecydował się na uwolnienie cen gazu to musi się liczyć ze skutkami takiej decyzji.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PosełMarekOlewiński">Proponuję, abyśmy dzisiejszego posiedzenia nie kończyli konkluzją podsumowującą zarówno otrzymane informacje, jak i przebieg dyskusji, natomiast przewidzieli w planie pracy Komisji na II półrocze ponowne podjęcie tematu restrukturyzacji i prywatyzacji PGNiG S.A.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PosełTomaszWójcik">Nie zamierzałem formułować wniosków, natomiast podsumowanie dyskusji jest zwyczajowo stosowane przez prowadzącego posiedzenie Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">Reprezentuję przedstawicieli trzech największych central związkowych, którzy są obecni na dzisiejszym posiedzeniu Komisji. W imieniu tej grupy osób, dziękuję za umożliwienie nam uczestniczenia w posiedzeniu i równocześnie proszę, aby pan przewodniczący nie zapomniał o nas przy wyznaczeniu daty następnej debaty na ten sam temat. Chcę powiedzieć, że wyrażamy opinię 42 tys. pracowników, gdyż tylu pracuje w PGNiG S.A. oraz w spółkach zależnych, o których zapomina Ministerstwo Skarbu Państwa pomniejszając tę liczbę o 10 tys.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">Chcę państwu powiedzieć, że spotykamy się z przypadkami, iż tej samej sprawy dotyczą dwa dokumentu o różnej treści. W dokumencie z 29 kwietnia br. dość szczegółowo omówione zostały kwestie, które nas dotyczą, a mianowicie dostępność do 15-procentowej puli akcji dla pracowników i zabezpieczenie miejsc pracy. Dla nas ważniejsze są miejsca pracy niż dostępność do akcji, natomiast realizacja programu, który pani minister dzisiaj przedstawiła, może spowodować znaczną redukcję miejsc pracy. Obecnie prowadzimy z zarządem spółki negocjacje w sprawie likwidacji przerostów zatrudnienia i równocześnie możliwości pozyskania środków finansowych dla tych zwalnianych pracowników, którym nie będzie można zaoferować innych miejsc pracy w otoczeniu sektora. Jeśli przedsiębiorstwo zostanie rozbite, to będzie nam niezmiernie trudno to zrealizować.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">Zwracam uwagę na jedno z założeń programu, iż spółka eksploatacyjna górnictwa naftowego może być prywatyzowana w terminie wcześniejszym niż wynika on z harmonogramu, w którym przewidziany jest sześciomiesięczny termin na przygotowanie planu podziału i trzymiesięczny na podjęcie decyzji przez Radę Ministrów, na wniosek ministra skarbu państwa, o rodzaju prywatyzacji. Tymczasem w dokumencie Ministerstwa czytamy: „Jednakże w odniesieniu do spółki poszukiwawczo-produkcyjnej dopuszcza się możliwość wcześniejszej prywatyzacji”. Może to się stać nawet w tym miesiącu.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">Pani minister powiedziała, że drugi etap programu, zanim trafi pod obrady Rady Ministrów, będzie konsultowany z pracownikami. Zapomina pani, że mają oni swoją reprezentację w postaci przedstawicieli związków zawodowych. Dotychczas odbywaliśmy cykliczne spotkania z przedstawicielami Ministerstwa Skarbu Państwa, ale nic z nich nie wynikało. Nawet dokumenty musimy zdobywać w różny sposób, bo nie otrzymujemy ich od Ministerstwa. Nawet doszło do tego, że zwróciliśmy się do premiera Jerzego Buzka, aby udostępniono nam jeden z dokumentów.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">W dokumencie z 29 kwietnia br. jest mowa o ekwiwalencie, a nie o akcjach dla pracowników. Teraz Ministerstwo Skarbu Państwa znalazło „wytrych”, bo pozwolono na to, aby PGNiG S.A. zarejestrował spółki córki, a my wiemy, że później zostaną one przekształcone w spółki Skarbu Państwa i tym samym będą prywatyzowane przez ministra skarbu państwa. Czujemy się oszukani, a poza tym nadal wiemy, którą Ministerstwo wybierze opcję, tzn. czy uprawnieni pracownicy otrzymają ekwiwalent pieniężny, czy akcje. Nie chodzi tylko o realizację praw pracowników do objęcia akcji, ale o 13 tys. osób, którym grozi zwolnienie z pracy i nie ulega wątpliwości, że po takiej restrukturyzacji zatrudnienia spółki szybko znajdą nabywców, lecz co czeka tę rzeszę pracowników. PGNiG S.A. ma wielu wierzycieli. Powstaje pytanie, co oni uczynią, jeżeli będzie realizowany plan podziału firmy na odrębne spółki. Być może, iż nie powinno to interesować związków zawodowych, ale my się utożsamiamy z tą firmą, gdyż jest ona naszym miejscem pracy. Uważamy, że po to, aby prywatyzacja odbywała się pod nadzorem ministra skarbu państwa, nie jest konieczne wydzielanie ze struktury PGNiG S.A. odrębnych spółek. Również w ramach grupy kapitałowej minister może sprawować nadzór właścicielski nad prywatyzacją, gdyż w radzie nadzorczej będzie przeważająca liczba reprezentantów Skarbu Państwa. Nie jest prawdą, że dochody z prywatyzacji spółek, gdy zostaną przekształcone w spółki Skarbu Państwa, zasilą PGNiG S.A. Trafią one do budżetu państwa i zostaną wydane na szkolnictwo lub na inne cele. Nie łudźmy się, że wrócą one do firmy i zostaną przeznaczone na jej rozwój.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">Uważamy, że musi się odbyć publiczna debata nad restrukturyzacją i prywatyzacją PGNiG S.A., gdyż w tym przedsiębiorstwie jest zatrudnionych 42 tys. pracowników, a osób uprawnionych do bezpłatnego nabycia akcji jest ponad 61 tys.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#PrzedstawicielzwiązkówzawodowychStefanSzafran">Chcę poinformować Komisję, że jesteśmy w trakcie sporu zbiorowego, dlatego że pomija się nas w podejmowaniu decyzji. My nie zamierzamy blokować reformy sektora, ale wiemy gdzie są „górki” i chcemy reformy w ramach grupy kapitałowej. Już powiedziałem, że wypowiadam się w imieniu trzech central związkowych tej branży. Na razie nie strajkowaliśmy, ale my też musimy upomnieć się o własne prawa i nie będziemy potakiwali nie wiedząc nawet co zostało ustalone, bo przecież nie mamy dostępu do dokumentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Ustosunkuję się do wypowiedzi pana posła Wiesława Kaczmarka, bo choć opuścił on posiedzenie, to nie chciałabym, aby państwo odnieśli wrażenie, że dywersyfikacja źródeł dostaw gazu jest wyłącznie kwestią decyzji politycznych. Otóż ma ona taki związek z polityką, że jest to jedno z założeń polityki energetycznej państwa, natomiast aspekt ekonomiczny polega na tym, iż nie popłynie do Polski gaz z północy, jeśli dla Norwegii dostawy gazu będą nieopłacalne ekonomicznie, a nie będą, gdy rurociągiem popłynie niedostateczna ilość gazu.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Dwie kwestie, które zostały poruszone przez przedstawicieli związków zawodowych, wymagają wyjaśnienia. Proszę nie utożsamiać restrukturyzacji zatrudnienia z programem restrukturyzacji sektora. Rozmawialiśmy o tym wielokrotnie. Restrukturyzacja zatrudnienia jest kategorią ekonomiczną i wynika z potrzeby poprawienia kondycji firmy. Musi ona zostać przeprowadzona niezależnie od tego czy firma zostanie podzielona, czy będzie funkcjonowała w całości.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Pamiętamy o tym, że w PGNiG S.A. jest duża liczba pracowników, a nawet sądziłam, że jest ich 46 tys. Pamiętamy o sile związków zawodowych. Bardzo cieszymy się, że domagają się one debaty publicznej na temat restrukturyzacji i prywatyzacji sektora. Mam nadzieję, że całe społeczeństwo będzie mogło ocenić w czym tkwi interes polskiej gospodarki. Myślę, że wtedy będzie trudniejsze szantażowanie i wymuszanie określonych rozwiązań, bo najważniejszy jest interes państwa i przyszłość gospodarki. Dobro wspólne musi być postawione na pierwszym miejscu i dlatego mówiłam o postawie państwowotwórczej.</u>
<u xml:id="u-31.3" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Deklarowaliśmy, że będziemy chronić interes pracowników tak dalece, jak to będzie możliwe bez naruszenia interesu państwa. Jednak w naszych poczynaniach zawsze będziemy się kierować przede wszystkim dobrem wspólnym.</u>
<u xml:id="u-31.4" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Jeśli chodzi o dostarczanie dokumentów, to powtarzaliśmy wielokrotnie na naszych wspólnych spotkaniach, że nie znajdujemy się na takim etapie prac, na którym treść dokumentów powinna być uzgodniona ze związkami zawodowymi. Na razie treść dokumentów ulega zmianie, czego najlepszym przykładem jest to, że przedstawiciel związków zawodowych powołał się dzisiaj na inny dokument od tego, który przyjęła Rada Ministrów. Natomiast ze związkami zawodowymi będzie uzgadniany sposób wykonania programu po to, abyśmy się dobrze nawzajem zrozumieli i abyśmy nie byli oskarżani, że próbujemy coś zrobić kosztem pracowników.</u>
<u xml:id="u-31.5" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Powiedziałam, że będziemy się spotykali z pracownikami, ale jest oczywiste, że nie będą to spotkania z 42 tys. osób, lecz z ich reprezentacją. Natomiast prosimy, aby panowie nie szantażowali nas „górkami”, bo chodzi o bezpieczeństwo energetyczne państwa.</u>
<u xml:id="u-31.6" who="#PodsekretarzstanuBarbaraLitakZrębska">Powtórzę jeszcze raz, że restrukturyzacja zatrudnienia nie jest konsekwencją naszego programu. Nie ma w naszej strategii takiego celu. Proszę więc nie utożsamiać jej z restrukturyzacją zatrudnienia, aby osoby, które nie są w tym wszystkim dobrze zorientowane, nie sądziły, że my coś knujemy i podstępem próbujemy doprowadzić do zwolnienia części pracowników PGNiG S.A.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PosełTomaszWójcik">Nie chciałbym, aby komisja sejmowa była miejscem negocjacji pracowników i pracodawców. Został zasygnalizowany problem. Komisja jest świadoma tego problemu, ale trudno jest prowadzić dalszą dyskusję nie znając całej koncepcji, gdyż nie została ona nam przedstawiona. Uważam, że jest to dobry moment, aby zakończyć posiedzenie. Ustaliliśmy, że wrócimy do tego tematu nie później niż na początku października. Komisja Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji, jak każdy organ Sejmu, jest otwarta na sygnały społeczne i związki zawodowe mogą ją informować o własnych poglądach w sprawie postępu prac i negocjacji z pracodawcą.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PosełTomaszWójcik">Chcę także poinformować naszych gości, że prace Sejmu są jawne i w ramach możliwości technicznych obywatele mogą obserwować także przebieg prac komisji sejmowych. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>