text_structure.xml 81 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełWiesławWoda">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Zgodnie z przesłanym porządkiem dziennym mamy do rozpatrzenia sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2000 r. wraz z analizą NIK w zakresie wyszczególnionych części oraz wyrażenie opinii w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Sanitarnej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełWiesławWoda">Czy do porządku dziennego są uwagi? Nie widzę. Zatem przystępujemy do pierwszego punktu porządku dziennego - rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2000 r. w części 34 - Rozwój Regionalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Część 34 - Rozwój Regionalny, to nowa część w budżecie państwa, która powstała na początku 2000 r. w Ministerstwie Gospodarki. Ta część budżetu przeszła, na mocy decyzji Rady Ministrów, od 1 lipca do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Jeśli chodzi o zadania są one w tej chwili realizowane przez dwa merytoryczne departamenty: Departament Programowania Rozwoju Regionalnego oraz Departament Kontraktów Wojewódzkich i Programów Pomocowych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Głównymi zadaniami Departamentu Programowania Rozwoju Regionalnego jest przygotowywanie wszystkich dokumentów programowych, czyli Narodowego Programu Rozwoju, Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego, Programu Wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Natomiast jeśli chodzi o Departament Kontraktów Wojewódzkich i Programów Pomocowych - do zadań tego departamentu należy przede wszystkim realizacja programów przygotowanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, w zakresie rozwoju regionalnego, i zatwierdzonych przez rząd oraz nadzorowanie całości programów pomocy Unii Europejskiej dla Polski, w zakresie rozwoju regionalnego oraz funduszy strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">W 2000 r. udało się wprowadzić w życie wiele dokumentów programowych. Między innymi w dniu 13 września 2000 r. Prezes Rady Ministrów wydał rozporządzenie w sprawie powołania Rady Polityki Regionalnej Państwa, które to ciało było konieczne, by można było przedstawiać wszystkie dokumenty programowe do rozpatrywania przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Najważniejsze dokumenty, które zostały przygotowane i rozpatrzone oraz przyjęte przez Radę Ministrów, to Narodowa Strategia Rozwoju Regionalnego oraz Program Wsparcia - zatwierdzone przez rząd 28 grudnia 2000 r. Dokumenty te pozwoliły na uruchomienie prac w zakresie zawierania kontraktów wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Jeśli chodzi o budżet w części 34 - dochody zrealizowano w kwocie 3.282 tys. zł i dotyczyły należnego wynagrodzenia dla płatnika za terminową opłatę składek za ubezpieczenia zdrowotne oraz od wypłaconych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Wydatki, zgodnie z zatwierdzoną ustawą - budżet po zmianach, tej części zamykały się ogólną kwotą 4.191 tys. zł, natomiast wykonanie - 3.895 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Wydatki dotyczyły jednego działu - administracja państwowa i samorządowa i trzech rozdziałów: integracji z Unią Europejską, wydatków na jednostki centralne oraz współpracy naukowo-technicznej i gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Szczegółowe omówienie wydatków jest przedłożone w przesłanych materiałach, podam więc tylko kilka ogólnych danych. Otóż wydatki w zakresie integracji z Unią Europejską wynosiły 555 tys. zł. Wydatki na jednostki centralne - 1.903 tys. zł. Współpraca naukowo techniczna i gospodarcza z zagranicą: planowano - 27 tys. zł, wydano - 26.3 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#DyrektorGeneralnyRządowegoCentrumStudiówStrategicznychMariaMaciaszczyk">Zatrudnienie w pierwszym półroczu 2000 r. było planowane w wysokości 26 etatów, w tym 1 etat kierowniczy. W drugim półroczu, decyzją Komitetu Społecznego zatwierdzoną przez Radę Ministrów, zostało przyznanych dodatkowo 14 etatów. Na koniec roku było zatwierdzonych 44 etatów, w tym nie wykorzystano 6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWiesławWoda">Ponieważ nie ma posła koreferenta przejdziemy na razie do dalszych części. Do części 34 - wrócimy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWiesławWoda">Przechodzimy do części 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Przedstawię jedynie syntetycznie informacje dotyczące realizacji budżetu w 2000 r. w części 80, gdyż szczegółowe informacje przedstawione są w materiałach dostarczonych Komisji.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Dochody w części 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe, zapisane w ustawie budżetowej na 2000 r. wynosiły 77 tys. zł i były planowane w sześciu izbach obrachunkowych. Wykonanie było wyższe i wyniosło 237 tys. zł, a więc o 207,8 proc. więcej. Wynika to z niemożliwości określenia liczby postępowań prowadzonych przez komisje orzekające w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, a tym samym wysokości nałożonych kar oraz zasądzonych zwrotów kosztów postępowania, przez osoby uznane za winne naruszenia dyscypliny.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Wydatki w części 80, w 2000 r. zaplanowano w wysokości 67.584 tys. zł. Z uwagi jednak na sytuację budżetową państwa w grudniu do dysponenta głównego, czyli MSWiA, wpłynęły z Ministerstwa Finansów środki w kwocie 66.218 tys. zł, tj. mniej o 2,1 proc.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Wykonanie wydatków wyniosło faktycznie 66.188 tys. zł, tj. 97,9 proc. planu po zmianach. Na świadczenia na rzecz osób fizycznych wydatkowano 1.810 tys. zł, tj. 93,9 proc. Na wydatki bieżące jednostek budżetowych - 63.634 tys. zł, tj. 98,2 proc.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Wydatki majątkowe wyniosły 744 tys. zł, tj. 88,8 proc. wydatków planowanych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Plan zatrudnienia określony w ustawie budżetowej na 2000 r. wynosił w izbach obrachunkowych 1.424 etaty i był wyższy, w stosunku do 1999 r., o 80 etatów. Natomiast faktyczne średnioroczne zatrudnienie wyniosło 1. 312 osób, co stanowi 92,1 proc. planu. Przeciętne wynagrodzenie wyniosło 2.804,5 zł i było wyższe o 3,9 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim. Na dzień 31 grudnia 2000 r. we wszystkich regionalnych izbach obrachunkowych wystąpiły zobowiązania w łącznej wysokości 4.660 tys. zł. Z kwoty tej przypadało na zobowiązania niewymagalne 4.494 tys. zł i zobowiązania wymagalne 166 tys. zł. Główną przyczyną wystąpienia zobowiązań wymagalnych było niższe od planowanego zasilenie w środki budżetowe, uniemożliwiające pełną realizację planowanych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">W 2000 r. 12 regionalnych izb obrachunkowych prowadziło działalność w formie środków specjalnych. Przychody środków specjalnych zostały zrealizowane w wysokości 2.570 tys. zł, tj. 92,9 proc. planowanych, a wydatki wyniosły 2.564 tys. zł, tj. 92,9 proc. planu.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#ZastępcadyrektoraDepartamentuBudżetuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiZbigniewŚwiercz">Przedstawiając tę syntetyczną informację o wykonaniu budżetu proszę, w imieniu ministra spraw wewnętrznych i administracji, o zaakceptowanie realizacji budżetu w części 80.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełPawełBryłowski">Przedstawiona informacja dotyczy wykonania budżetu jednostki, która od początku 1999 r. przejęła dodatkowe obowiązki i 2000 r. był kolejnym rokiem sprawdzianu, w jaki sposób funkcjonuje, w tym rozszerzonym zakresie, RIO a także w jaki sposób budżet państwa wspiera od strony finansowej możliwość wykonania tychże kontroli. Przypomnę - rzecz dotyczy trzech szczebli samorządu terytorialnego. W powiązaniu ze sprawami związanymi z polityką regionalną państwa daje to teraz, a szczególnie na przyszłość, bardzo złożoną, trudną problematykę, a co za tym idzie - powinno też dawać odpowiednie środki na prowadzenie tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełPawełBryłowski">Jeśli chodzi o wyniki 2000 r. krótko zatrzymam się przy dochodach, aczkolwiek zdaję sobie sprawę, że trudno zaplanować wykonanie nałożenia kar pieniężnych. Ale jeśli planuje się dochody z tytułu zwrotu kosztów postępowania, to tym samym zakłada się chyba też i orzeczenia niekorzystne dla stojących przed odpowiednimi organami RIO. Tymczasem tutaj to niedoszacowanie jest spore.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełPawełBryłowski">W wydatkach z kolei nie dodano pewnej niedużej procentowo kwoty, założonej w budżecie, regionalnym izbom obrachunkowym. Te 2,1 proc. mniej - to liczba, która pewnie wynikała z oszczędności założonych pod koniec roku, które dotknęły również i inne instytucje. Proszę jednak zwrócić uwagę, że właśnie tych 2,1 proc. zabrakło przy realizacji wydatków i jednocześnie nie zostały zrealizowane zobowiązania należne. Oznacza to, że regionalne izby obrachunkowe pracowały na krawędzi wydolności finansowej. Dodać również należy, że wzrost zatrudnienia osób pracujących w RIO - aczkolwiek wyraźny w porównaniu do roku poprzedniego - wcale nie jest wzrostem, który by wskazywał, że objęcie dwóch dodatkowych szczebli postępowań nadzorczych - chodzi o powiaty i województwa - zrekompensuje te dodatkowe zadania. Również średnie wynagrodzenie, zwiększające się co rok, nie wydaje się w dalszym ciągu rewelacyjne, jeśli chodzi o tak odpowiedzialną działalność.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełPawełBryłowski">Reasumując - chciałbym prosić o uznanie złożonego sprawozdania za prawidłowe i pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu za 2000 r. w tej części, która dotyczy regionalnych izb obrachunkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliCzesławaRudzkaLorentz">W ocenie Najwyższej Izby Kontroli wykonanie budżetu państwa w części 80 - Regionalne Izby Obrachunkowe jest poprawne. Stwierdziliśmy jedynie nieznaczne uchybienia, które nie miały istotnego wpływu na wykonanie budżetu państwa w tej części. Ustaliliśmy pewne nieprawidłowości. Są one pojedyncze, różne w różnych izbach - opisaliśmy je w naszej informacji. Nie są to nieprawidłowości o wielkiej skali. Na ogół jest to sprawa przekroczenia terminu odprowadzenia środków, nie przekazania nadwyżki ze środków specjalnych na rachunek dochodu budżetu państwa - jak się zdarzyło w Kielcach. Były to jednak kwoty niewysokie, więc nie mogły decydować o wykonaniu budżetu w tej części.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliCzesławaRudzkaLorentz">Sformułowaliśmy cały szereg wniosków, które mają spowodować naprawę sytuacji tam, gdzie wydarzyły się jakieś nieprawidłowości. Chcę potwierdzić to, co powiedział poseł koreferent, iż regionalne izby obrachunkowe nie miały komfortu, jeśli chodzi o finansowanie swoich zadań. Rzeczywiście, w jakimś sensie, działały na granicy wydolności. Świadczyć o tym może choćby fakt wykorzystywania, dla ratowania się w bieżącej potrzebie, środków z rachunku środków specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#DyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliCzesławaRudzkaLorentz">Przy okazji chciałam zwrócić uwagę, że przesłaliśmy do państwa informację o działalności regionalnych izb obrachunkowych. Z informacji tej wynika, że izby wykonują ogrom pracy, szczególnie w zakresie bieżącego nadzoru, czyli czuwania nad finansami samorządów. Pokazywaliśmy tam skalę tych zadań, jak również problemów, na jakie napotykają izby, które wynikają z różnych przyczyn - albo nieprecyzyjnych przepisów, albo ogromu zadań kompleksowych kontroli. Biorąc to wszystko pod uwagę również proszę o przyjęcie sprawozdania regionalnych izb obrachunkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprzewodniczącyKrajowejRadyRegionalnychIzbObrachunkowychMarekPoniatowski">Chciałbym krótko nawiązać do wypowiedzi posła Pawła Bryłowskiego odnośnie planowania dochodów. Rzeczywiście rozbieżność między planem a wykonaniem jest duża, ale proszę zwrócić uwagę, że tylko 6 izb planowało dochody, bo większość prezesów izb wychodzi z założenia, że w ogóle planowanie dochodów w sytuacji izb jest nieuzasadnione metodologicznie, bowiem dochody są zupełnie nieprzewidywalne. Relacja między planem a wykonaniem zawsze jest tu przypadkowa, a w związku z tym planowanie nie bardzo ma sens.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy ktoś jeszcze w tej sprawie chciałby zabrać głos? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu uznam, zgodnie z wnioskiem posła Pawła Bryłowskiego, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w części 80, dotyczącej regionalnych izb obrachunkowych. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem opiniujemy pozytywnie tę część wykonania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do części 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, z wyłączeniem części oświatowej i drogowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">W 2000 r. kwota na subwencje ogólne zaplanowana była w wysokości 25.860.157 tys. zł i wykonana w tej samej wysokości. Dzisiaj - po wyłączeniu subwencji oświatowej i drogowej - rozmawiamy o kwocie niecałych 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Ta część subwencji ogólnej, która stanowiła subwencje adresowane do gmin, powiatów i województw, przedstawiała się w 2000 r. następująco. Część dla gmin wynosiła 1.769.899 tys. zł, co stanowiło około 1,16 proc. planowanych dochodów budżetu państwa oraz wkład gmin, który w 2000 r. szacowany był na 132,6 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Z części podstawowej tej subwencji wyodrębniona została, zgodnie z ustawą, 4 proc. rezerwa w wysokości 70,8 mln zł. Ta rezerwa podstawowej subwencji ogólnej przeznaczona została na zwiększenie kwoty subwencji ogólnej dla gmin nie objętych subwencją wyrównawczą, a jednocześnie tych, w których w pierwszym półroczu wystąpił ubytek dochodów, wynikający ze zmiany zasad ustalania udziału gmin we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych. Tu przypominam, że 2000 r. był ostatnim rokiem, w którym następowało to wyrównanie przechodzenia ze starego, obowiązującego w latach 1991–1993, sposobu podziału naliczania udziałów na system nowy, powiązany z liczbą osób mieszkających na terenach gmin.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Z tej subwencji - z 70,8 mln zł - w 2000 r. skorzystało 446 gmin, które otrzymały ową część subwencji ogólnej - w pewien sposób część wyrównawczą. Rzeczywista kwota części wyrównawczej subwencji ogólnej przysługuje gminom, w których wskaźnik podstawowych dochodów podatkowych na jednego mieszkańca jest mniejszy od 85 proc. analogicznego wskaźnika obliczonego dla wszystkich gmin w kraju. W 2000 r. kwota wyrównawcza subwencji wynosiła 1.693.968 tys. zł. Subwencję tę otrzymało 1.750 jednostek, z tego 82 miasta, 349 miast i gmin oraz 1.319 gmin. Kwota była rozdzielona proporcjonalnie do przeliczeniowej liczby mieszkańców wszystkich gmin w kraju.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">W ustawie budżetowej na 2000 r. część rekompensująca subwencji ogólnej dla gmin była określona na 1.821.522 tys. zł i składała się z dwóch kwot.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Kwoty 1.324.533 tys. zł, która rekompensowała dochody utracone w związku z częściową likwidacją podatku od środków transportowych. Kwota ta była wprowadzona do budżetu, jako 10,5 proc. planowanych wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">Druga część rekompensującej subwencji ogólnej dla gmin wynosiła 496.989 tys. zł i miała stanowić rekompensatę za dochody utracone z tytułu ustawowych ulg i zwolnień w podatku rolnym, w podatku leśnym, ulg związanych z ulgami dla jednostek badawczo-rozwojowych i ulg związanych z ulgami dla zakładów pracy chronionej, czyli ulg wynikających z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, a także z obniżenia opłat eksploatacyjnych, związanych z zasadami zawartymi w ustawie - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">W związku z tym, że w tej części rekompensującej powstały oszczędności - bo gminy zgłosiły tytuły do rekompensat niższe od pierwotnie planowanych - tak naprawdę wypłacono subwencji rekompensującej łącznie nie 1.821,5 mln zł - jak było planowane - lecz jedynie 1.746,3 mln zł. Dotyczyło to przede wszystkim tej części rekompensującej dochody utracone z tytułu ustawowych ulg i zwolnień w podatku rolnym, leśnym itd.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansówHalinaWasilewskaTrenkner">W 2000 r. minister finansów, działając na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zmniejszył ośrodki nienależne - czyli te, które pierwotnie zostały naliczone gminom, a później wymagały korekty - część podstawową subwencji ogólnej o 1.164,9 tys. zł, subwencję wyrównawczą na łączną kwotę 2.597 tys. zł. Zmniejszona też została część rekompensująca subwencji ogólnej dla gmin. W zakresie kwoty rekompensującej dochody utracone z tytułu ustawowych ulg i zwolnień w podatkach za 2000 r. dla 12 gmin o 580 tys. zł i za 1999 r. dla 15 gmin o 408,5 tys. zł oraz dotacje, z tytułu ulg ustawowych w podatku rolnym i leśnym, jeszcze za 1998 r. dla 7 gmin o kwotę 190,7 tys. zł. Wszystkie te zmniejszenia były wynikiem kontroli budżetów i wydatków, jakie przeprowadziły regionalne izby obrachunkowe na terenie swoich obszarów działalności, stwierdzając nieprawidłowości w sprawozdaniach, które przekazywały gminy i które były podstawą rozliczeń subwencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełTadeuszWrona">Przepraszam, ale my dostaliśmy szczegółowe sprawozdanie z Ministerstwa Finansów, w związku z tym prosilibyśmy o pewne streszczenie tego materiału.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Subwencja ogólna dla powiatów wynosiła 442,8 mln zł. Została rozdzielona pomiędzy wszystkie powiaty w pełnej wysokości. Większość tej subwencji 333,4 mln zł została skierowana do powiatów ziemskich, a 99,3 mln zł dla miast na prawach powiatu. Z tytułu części wyrównawczej subwencji ogólnej dla powiatów minister finansów przekazał 432,7 mln zł, tj. 97,7 proc. tej części subwencji ogólnej, ujętej w ustawie budżetowej na 2000 r. Subwencja ogólna dla województw była określona w ustawie budżetowej w wysokości 232,7 mln zł. Minister finansów przekazał ostatecznie na rachunki województw kwotę w wysokości 97,9 proc. tej subwencji, ponieważ - podobnie, jak poprzednio - dochodziło do korekt. Jeśli popatrzymy na wszystkie przekazane w ramach subwencji kwoty, to oszczędności, jakie powstały w różnych częściach tej subwencji, zostały wykorzystane i przekazane w związku z realizacją Karty nauczyciela. Jest to jednak zupełnie inny temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Obraz sytuacji, który przedstawiła nam pani minister szczegółowo i rzetelnie, usprawiedliwia postulat, aby przyjąć wykonanie budżetu państwa w tej części za właściwe. Zgłaszam wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w tej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o te części subwencji ogólnej, które są poza subwencją oświatową i subwencją drogową, to w ich realizacji Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła istotnych nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Jedyny problem, jaki się tam pokazał - zresztą przedmiot rozbieżności poglądów między Izbą a Ministerstwem Finansów - dotyczy przypadku, kiedy subwencja rekompensująca wymaga wniosku gminy kierowanego za pośrednictwem regionalnej izby obrachunkowej, po zweryfikowaniu, do ministra finansów. Taki przypadek miał miejsce w Elblągu. Ponieważ opóźnienie w przekazaniu tego wniosku, jak ustaliła kontrola, nie leżało po stronie gminy, a regionalna izba obrachunkowa przekazała ten wniosek zbyt późno, był problem, czy Elblągowi tę korektę wypłacić, czy nie wypłacić. Naszym zdaniem jest to obowiązek, z którego nie można się wycofać, ponieważ nie ma powodów, żeby karać gminę za to, co się zdarzyło po stronie administracji, która miała tą sprawą kierować. Poza tym w tych częściach nie stwierdziliśmy żadnych uchybień. Wręcz przeciwnie, stwierdziliśmy dużą troskę ministra finansów o dochody, związane z subwencją, o ich realizację i przekazanie ich bądź na rachunek budżetu państwa, bądź na rezerwę subwencji ogólnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełTadeuszWrona">Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w części 82 - Subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego, z wyłączeniem części oświatowej i drogowej. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem uznajemy tę część budżetu za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do części 83 - Rezerwy celowe, poz. 15, 16, 17, 25, 27, 28, 29, 30, 31, 33, 46, 49, 61, 68, 71, 72.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Poz. 15 - dotacje dla samorządu wojewódzkiego na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej. Kwota planowana - 4.956 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">27 lipca 1999 r. minister pracy i polityki społecznej przekazał nam propozycje podziału tej kwoty i została ona rozdysponowana między dysponentów.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o poz. 16 - dodatki mieszkaniowe, w 2000 r. mieliśmy na ten cel zaplanowane 550 mln zł. Przekazane i rozdysponowane zostało 547,5 mln zł, część środków została niewykorzystana przez gminy i województwa.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Łączne wydatki, które zostały poniesione na dodatki mieszkaniowe przez gminy i budżet to 1.248.400 tys. zł, co oznacza, że wydatki były o 19,4 proc. wyższe od ogólnej kwoty tych wydatków za 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Warto dodać, że liczba świadczeniobiorców była wyższa o 3,9 proc., a kwota wypłaconego dodatku prawie o 14 proc. wyższa od tej, która była w 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o rezerwy w poz. 17 - zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne i wychowawcze, w budżecie państwa istnieje tylko minimalna kwota 21,7 mln zł - jako uzupełnienie wydatków, które są zaplanowane w budżetach poszczególnych dysponentów na rzecz wypłaty tych zasiłków.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Z tej rezerwy 38,7 proc. zostało przeznaczone na cel związany z wypłatą zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych, zgodnie z zapotrzebowaniami, które napływały do Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Pozostałość rezerwy wynosi 34.348 tys. zł. Tyle nie wykorzystano. Nie było zgłoszeń, nie było możliwości i nie było potrzeby dofinansowania tej akcji.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Następna rezerwa to poz. 25 - środki na poprawę warunków nauczania w szkołach wiejskich i remonty szkół oraz na pomoc stypendialną dla młodzieży wiejskiej. Ta kwota została zaplanowana w budżecie 2000 r. na poziomie 100 mln zł, co było związane z programem pn. „Pakt rolnictwa i obszarów wiejskich”. Przewidywano, że taka kwota będzie niezbędna na poprawę edukacji.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Z kwoty tej wykorzystano 91 mln zł. Środki przekazano do budżetu wojewodów: 60 mln na sfinansowanie remontów i modernizacji szkół wiejskich, 31 mln zł - na realizację pozostałych zadań, które były w Pakcie. Tu należy zwrócić uwagę, że 30 mln zł - z tych 31 mln zł - czyli prawie całość, to były środki przekazane na pomoc stypendialną dla uczniów szkół wiejskich, aby mogli kształcić się dalej. Natomiast 1 mln zł - na pozyskiwanie deficytowej kadry nauczycielskiej w szkołach położonych na terenach wiejskich. Pozostałość rezerwy wynosiła 9 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Następna rezerwa to poz. 27 - dotacje na zadania z zakresu kultury i sztuki wykonywane przez powiaty i samorządy województw, w tym dofinansowanie programu Festiwal Kraków 2000 (12 mln zł) oraz na zakup książek dla bibliotek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego (9 mln zł). Łączna kwota rezerwy wynosiła 153.587 tys. zł. Podstawą rozdysponowania tej rezerwy były jakby trzy odrębne rodzaje działań. Z jednej strony 12 mln zł przeznaczone na program Festiwal Kraków 2000. Zostało to uruchomione na wniosek ministra kultury. Następnie 9 mln zł - na zakup książek dla bibliotek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego - zgodnie z tym, jak zostało to ustalone i rozpoznane przez ministra kultury i wojewodów. I 132.587 tys. zł - na dofinansowanie bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, związanych z prowadzeniem instytucji kultury, przejętych w dniu 1 stycznia 1999 r. Przy czym podstawą podziału tej ostatniej kwoty było rozporządzenie ministra kultury, mówiące o tym, w jaki sposób rozpoznawane są potrzeby i w jaki sposób jest to rozdzielane. Z kwoty tej przekazano 75.222 tys. zł dla samorządów województw i 57.365 tys. zł dla powiatów i miast na prawach powiatów.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Następna rezerwa, poz. 28 - środki na inwestycje infrastrukturalne w gminach zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym. Tu rezerwa wynosiła w ustawie budżetowej 50,3 mln zł. Rezerwa została rozdysponowana pomiędzy województwa, zgodnie z wnioskiem zgłoszonym przez ministra pracy i polityki społecznej. Minister pracy i polityki społecznej dokonuje tu podziału według algorytmu, gdzie 50 proc. środków rozdziela się proporcjonalnie do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy, a 50 proc. proporcjonalnie do kwot środków Funduszu Pracy przeznaczonych w poprzednim roku budżetowym dla gmin zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem, na finansowanie robót publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełTadeuszWrona">Jeszcze raz przepraszam, ale już poprzednio mówiłem, że dostaliśmy szczegółowe sprawozdanie. W związku z tym kwestia trybu rozdziału tych wszystkich procedur nie jest istotna teraz, przy ocenie wykonania. Prosimy o pewne wnioski końcowe, które możemy zaopiniować jako Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wobec tego dodam tylko, że staraliśmy się te rezerwy wykonać jak najlepiej. Część z nich - na które nie ma zapotrzebowania, bądź była nadmiernie rozbudowana w stosunku do potrzeb - została - na wniosek ministra finansów, bądź zainteresowanego ministra przedstawiony Komisji Finansów Publicznych - rozdysponowana na inne cele, wynikające z niedoboru środków: na Kartę nauczyciela, na finansowanie zobowiązań Skarbu Państwa. Wszystkie rezerwy w sumie zostały niewykonane w około 10 proc., bo - na ogólną kwotę prawie 7 mld zł, które były w rezerwach ujęte - 629 mln zł stanowiły nierozdysponowane i niezrealizowane pieniądze: albo ze względu na brak środków, albo ze względu na brak potrzeb sfinansowania tych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W wydatkowaniu rezerw nie było żadnych nieprawidłowości, aczkolwiek niektóre z tych rezerw okazały się zbyt skąpe w stosunku do potrzeb. Dotyczy to przede wszystkim rezerwy na dopłaty do przejazdów w transporcie autobusowym. Już w 1999 r. powstały zobowiązania, które spłacaliśmy w 2000 r. I pomimo tego, że kwota tej rezerwy w 2000 r., w stosunku do 1999 r., prawie się podwoiła, okazała się niewystarczająca, ponieważ jest tu stworzony mechanizm prawie nie do opanowania. Otóż każde podwyższenie kosztu przejazdów w PKS powoduje automatycznie konieczność zwiększenia rezerwy. Ponieważ koszty w PKS rosną i ceny rosną w związku ze wzrostem cen paliw, wobec tego ciągle niewystarczająca jest ta rezerwa. I to jest jedno z rozwiązań, które zostało wprowadzone do prawa, ale okazuje się być złe - jeśli chodzi o efektywność wydatkowania środków i o sposób wydatkowania środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełKazimierzSas">Chciałbym zwrócić uwagę - opierając się o informacje Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli - na trzy sprawy. Po pierwsze chodzi mi o poz. 27, gdzie mówi się o dotacjach na zadania z zakresu kultury i sztuki, wykonywane przez powiaty i samorządy województw. Otóż w informacji NIK jest zarzut, że nazbyt późno - dokładnie 3,5 miesiąca po opublikowaniu ustawy budżetowej na 2000 r. - zostało wydane rozporządzenie Rady Ministrów, które opisuje sposób rozdysponowania tej dotacji. To oczywiście sprawiło, że nastąpiły opóźnione procedury przekazywania dotacji, a tym samym utrudnienie finansowania tych zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. To jest poważne zaniedbanie, będące grzechem rządu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełKazimierzSas">Druga kwestia - to niewykorzystane środki, albo wykorzystane w niewielkim stopniu - bo w 38,7 proc. - na zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne i wychowawcze. Chciałbym zapytać - bo przecież projektując poszczególne pozycje kierujemy się jakimiś przesłankami - co się zdarzyło w tamtym roku, jakie były przyczyny, że te zasiłki wykorzystano w tak niewielkim stopniu?</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełKazimierzSas">I następne dwie kwestie, które są kwestiami tego samego rodzaju. Chodzi mi o poz. 61, gdzie jest mowa o dotacjach dla samorządów województw na dopłaty do kolejowych przewozów regionalnych i lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełKazimierzSas">Tu też nie wydano tych pieniędzy, z uwagi na to, że nie było podstawy prawnej. Podstawą prawną jest rozporządzenie Rady Ministrów, które zostało wydane dopiero 5 grudnia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełKazimierzSas">Jak wiemy rozporządzenie musi być wydane nie później niż do 31 października danego roku, żeby można było dotację uruchomić.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełKazimierzSas">Ta sama kwestia dotyczy poz. 71 - dotacje dla gmin górniczych, które w wyniku restrukturyzacji górnictwa utraciły dochody. Tu też nie było podstawy prawnej, która pozwoliłaby na uruchomienie tej rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełKazimierzSas">W materiałach NIK jest też uwaga ogólna, iż należałoby dokonać nowelizacji zapisu w art. 90 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, by doprecyzować takie oto pojęcie: „rezerwy wykorzystane wyłącznie na cel, na który zostały utworzone”. Według NIK to pojęcie nie jest jasne, a minister finansów - mimo wystąpienia pokontrolnego NIK - nie wystąpił do Sejmu o tę nowelizację i doprecyzowanie tego pojęcia. Mimo tych uwag, w konkluzji wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w części 83 w wyszczególnionych szesnastu pozycjach rezerw celowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WicedyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliKrzysztofKarczyński">W ramach kontroli budżetowej Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrole dotowania jednostek samorządu terytorialnego, która obejmowała Ministerstwo Finansów, urzędy wojewódzkie, 31 gmin, 22 powiaty, 10 miast na prawach powiatów oraz 8 urzędów marszałkowskich.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WicedyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliKrzysztofKarczyński">Wyniki tej kontroli zawarte są w analizie, w rozdziale - Powiązania budżetów jednostek samorządu terytorialnego z budżetem państwa.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WicedyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliKrzysztofKarczyński">W ramach tej kontroli badaliśmy również te dotacje, o których dzisiaj mówimy.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#WicedyrektorDepartamentuSamorząduTerytorialnegowNajwyższejIzbieKontroliKrzysztofKarczyński">Uważamy, że dotowanie jednostek samorządu terytorialnego generalnie nie poprawiło się w stosunku do ubiegłego roku. I w zasadzie te wszystkie krytyczne uwagi, które mieliśmy w zeszłym roku, w dalszym ciągu podtrzymujemy. Dotyczy to zarówno planowania środków na dotacje, jak i przekazywania tych środków. Ustaliliśmy na przykład, że w urzędach wojewódzkich informacje o kwotach dotacji przekazywane były w terminach określonych w ustawie o finansach publicznych. Również zmiany kwot dotacji wojewodowie dokonywali w terminach określonych w art. 94 ustawy o finansach publicznych. We wszystkich jednak województwach stwierdziliśmy, że jednostki samorządu terytorialnego sygnalizowały niedoszacowania kwot dotacji. Środki przekazywane były przez wojewodów nie zawsze regularnie. Niedostateczny był nadzór i kontrola nad przebiegiem realizacji budżetu w zakresie dotacji - co stwierdziliśmy w woj. świętokrzyskim, małopolskim, śląskim i mazowieckim. Z ustaleń tych w jednostkach samorządu wynika, że np. jeżeli chodzi o dotacje na zadania z zakresu administracji rządowej, to w 11 gminach na 31 nie pokrywały one kosztów poniesionych na zadania. Taka sama sytuacja była w 17 powiatach na 22 powiaty kontrolowane. Dlatego sposób finansowania jednostek samorządu terytorialnego powinien się zmienić - co m.in. jest realizowane w pracach nad nową ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Dodam jeszcze, że w analizie wykonania budżetu na str. 225 zapisaliśmy również, że „nie ujęto w sprawozdawczości budżetowej zobowiązań, które powstały w 2000 r., m.in. nieopłacenia należnych dotacji dla bezpłatnych lub ulgowych przejazdów autobusowych w kwocie 197,8 mln zł”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące kwestii zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych - myśmy w poprzednich latach mieli o wiele większą rezerwę na ten cel, ponieważ wszystkie pieniądze, które ewentualnie mieli wypłacać wojewodowie, były gromadzone w rezerwie celowej.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Kierując się tym, że przyrost naturalny maleje - przyjęliśmy zasadę rozdziału środków od razu między województwa. Prawie 177 mln zł zostało w ten sposób skierowane do województw. Natomiast nie można było wykluczyć, że mogą nastąpić przesunięcia - w tym również dla pracowników takich jak funkcjonariusze Policji i inni, którzy pełniąc swoje funkcje państwowe są przenoszeni pomiędzy poszczególnymi jednostkami terytorialnymi. Z tego właśnie powodu potrzebna nam była rezerwa w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Okazało się, że przyrost naturalny był jeszcze mniejszy niż ten, który zakładaliśmy. Dodam, że tutaj chodzi o liczbę urodzeń w rodzinach o odpowiednim poziomie zamożności i o liczbę dzieci, które dorastają i opuszczają rodziny o tym samym poziomie zamożności - co jest sprawą niezwykle trudną do prognozowania. Dlatego uważam, że nie jest to specjalny powód do wstydu, iż tu pomyliliśmy się w prognozowaniu. Gorzej byłoby, gdyby tych pieniędzy zabrakło w tym konkretnym tytule.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o rezerwy na finansowanie jednostek kultury, to chciałam zwrócić uwagę, że - zgodnie z ustawami - jednostki kultury powinny być finansowane z dochodów własnych jednostek samorządu. Jest to ich zadanie własne. Dotacja jest tutaj posiłkowa, ponieważ podział jednostek nastąpił nieco później, niż weszła w życie obecnie obowiązująca ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Nie jest więc tak, że dotacja budżetowa musi upośledzać jednostki.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Natomiast minister kultury, chcąc jak najlepiej wypełnić zadania z tytułu mecenatu państwa, musiał poświęcić nieco czasu na opracowanie rozporządzenia. W tym roku takiej groźby nie ma, ponieważ rozporządzenie jest jakby takie samo, czyli technika jest znana, przepisy są znane. Dlatego nie ma powodu do obaw - pieniądze już zostały częściowo uruchomione.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o poz. 61 - dotacje dla samorządu terytorialnego na dopłaty do kolejowych przewozów regionalnych i lokalnych, to faktycznie brak było tu podstaw prawnych, ponieważ rozporządzenie wyszło 5 grudnia, ale nie dlatego, że Rada Ministrów tak się opóźniała, tylko dlatego, że tak weszła w życie ustawa o restrukturyzacji PKP. Stąd stało się tak jak zapisane. W momencie, kiedy zbieraliśmy pieniądze na sfinansowanie innych wydatków i proponowaliśmy przeznaczenie 40 mln zł na reformę oświaty - z tej właśnie rezerwy - wiedzieliśmy już, że na pewno w pierwszej połowie roku, a najpewniej i w trzecim kwartale roku, nie będzie możliwości wykorzystywania środków z tej rezerwy. Nie wiedzieliśmy jednak, że ustawa wejdzie w życie dopiero pod koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o gminy górnicze - w 2000 r. została wprowadzona poprawka do ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, inaczej rozwiązująca problem. Ta poprawka została też wprowadzona i w ustawie o programach restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Niestety nie było podstawy prawnej do udzielenia dotacji gminom górniczym, dlatego - po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej Komisji Finansów Publicznych - środki rezerwy w pełnej planowanej wysokości zostały przeznaczone na sfinansowanie kosztów wdrożenia reformy oświaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy są jeszcze jakieś pytania lub uwagi w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Pytanie do przedstawiciela NIK - czy można byłoby powiedzieć, że podział tych środków dla jednostek samorządu terytorialnego przez budżet wojewodów jest obiektywny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Nie stwierdziliśmy przypadków forowania jakiś jednostek samorządu terytorialnego w stosunku do innych. Na ogół sposób dzielenia tych dotacji przez wojewodów jest w jakiś sposób przygotowany w formie zasad. Czasem przy podziale uczestniczą też podmioty samorządowe. Trudno mówić, że to jest niesprawiedliwy czy niesłuszny podział. Natomiast można mieć zastrzeżenia do tego, że często te dotacje trafiają bez dokładnego rozeznania potrzeb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełTadeuszWrona">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełTadeuszWrona">Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu w zakresie części 83 - Rezerwy celowe, w tych wszystkich pozycjach, o których była mowa. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem tę część budżetu przyjęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełTadeuszWrona">Przechodzimy do części 85 - Zbiorczy budżet wojewodów, w zakresie działów: 70 - Gospodarka komunalna, 89 - Różna działalność, 96 - Dotacje na finansowanie zadań gospodarczych. Ponieważ koreferentem w tym punkcie z ramienia Komisji, jest poseł Jerzy Barzowski, który jest również koreferentem w pkt 7 - dotacje celowe na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w zakresie działu 70 - Gospodarka komunalna - proponuję, abyśmy omawiali te dwa punkty razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o dział 70 - Gospodarka komunalna, na 2000 r. nie były tu planowane żadne dochody. Jednak zrealizowano 16,5 mln zł. Głównym źródłem tych dochodów był zwrot dotacji niewykorzystanych lub nie w pełni wykorzystanych dotacji z lat ubiegłych, w tym największą pozycję - 12 mln zł - stanowi zwrot środków niewykorzystanych, a przeznaczonych kiedyś na budowę elektrociepłowni w Głogowie.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wydatki w tym dziale były zaplanowane w wysokości 705,9 mln zł. Kwota ta została zwiększona w toku wykonania budżetu do poziomu 918 mln zł. Zwiększenia wynikały z tego, że m. in. uruchamiane były rezerwy na usuwanie skutków powodzi, na infrastrukturę mieszkaniową. 318,8 mln zł stanowiły wydatki majątkowe, czyli inwestycyjne. Z tego 76,7 mln zł to budowa metra w Warszawie. Na wszystkie inne inwestycje komunalne - 74,3 mln zł, na systemy aparatury kontrolno-pomiarowej i automatyki w Gorzałkowicach - 22 mln zł, na aglomerację katowicką - przebudowę infrastruktury tramwajowej - 19,8 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W wydatkach inwestycyjnych 5,5 mln zł nie zostało wykorzystane w 2000 r. i stanowi element tzw. wydatków niewygasających, które będą realizowane, bądź już zostały zrealizowane, w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o część 89 - Różna działalność, dochody tego działu wyniosły 4.840 tys. zł, o 12 proc. wyżej niż planowano. Główne źródła tych dochodów to jest dzierżawa i leasing, wpływy z usług świadczonych przez jednostki budżetowe na rzecz podmiotów spoza sektora, a także dochody związane z różnym wykorzystaniem mienia służbowego Skarbu Państwa, wpłaty nadwyżek ze środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wydatki w tej części były planowane w wysokości 85,3 mln zł. Zostały wykorzystane w tym dziale w budżetach wojewodów w wysokości 43,3 mln zł. Pozostała część została przeniesiona, ponieważ była związana z finansowaniem ochotniczych hufców pracy. Ochotnicze hufce pracy, wedle projektu ustawy i ustawy budżetowej, miały być finansowane przez samorządy wojewódzkie. Jednak ostateczna decyzja parlamentu skierowała te jednostki ponownie pod egidę i do kompetencji nadzorczych ministra pracy i polityki społecznej. Stąd przeniesiono część wydatków, która miała służyć finansowaniu tych jednostek, z powrotem do budżetu ministra pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o dział 96 - Dotacje na finansowanie zadań gospodarczych, w budżetach wojewodów na finansowanie z tym związane przeznaczonych było łącznie 299.944 tys. zł. Były to dopłaty do ulg ustawowych, zaplanowane bezpośrednio w budżetach wojewodów - bo poza tym była jeszcze rezerwa.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Te dopłaty - ujęte w budżetach wojewodów - wzrosły o 41,6 proc. i były rozdzielane przez Ministerstwo Finansów pomiędzy poszczególne województwa, w oparciu o wnioski, jakie przedkładali wojewodowie po porozumieniu z marszałkami.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W 1999 r. te dotacje wynosiły 148 mln zł, ale pozostały zaległości. W 2000 r. ogólne środki na ten cel zostały zaplanowane w wysokości 350,9 mln zł, mimo to zaległości po 2000 r. wynoszą 197,8 mln zł. Największa kwota tych zaległości przypada na woj. mazowieckie, woj. podkarpackie oraz woj. wielkopolskie. Wojewodowie podkreślają, marszałkowie też to podtrzymują, że rozwiązanie ustawowe nie jest tu doskonałe. Dodam, że w woj. śląskim mamy dwa specjalne dotowania jednostek gospodarczych. Są to: Zakłady Chemiczne Tarnowskie Góry, gdzie na pokrycie kosztów likwidacji zakładów mieliśmy przewidziane wydatki w wysokości 5.180 tys. zł i wykonano je w 100 proc., oraz dotacja do Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie w wysokości 10 mln zł - także wykonana w 100 proc.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o dotacje celowe na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w zakresie działu 70 - Gospodarka komunalna - chodzi tu głównie o oświetlenie ulic. Na ten cel mieliśmy w ustawie budżetowej przewidziane 426.296 tys. zł. W 1999 r. mieliśmy 305 mln zł, czyli wzrost w stosunku do 1999 r. był znaczny. Wykonanie wyniosło 346,2 mln zł, czyli 81,2 proc. planu.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jest tu bardzo nierównomierny sposób wykorzystania tej dotacji. Za pierwsze półrocze wykorzystano 32 proc. dotacji, za 9 miesięcy - 51 proc., po 11 miesiącach - 67 proc. a po 12 miesiącach - 81,2 proc.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jest jeszcze jedna kwestia. Otóż odkładane są wydatki w tej części na lata następne.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jest taka zasada planowania wydatków inwestycyjnych w tej części, że należałoby je zaplanować na etapie planowania budżetu. Czyli ustalić z wyprzedzeniem do 30 czerwca roku poprzedzającego budżet. Natomiast ciągle mieliśmy do czynienia w 2000 r. - i mamy w roku bieżącym - z nieustającymi prośbami o to, by na bieżąco, w ciągu roku, przenosić wydatki ze środków bieżących na inwestycyjne - co jest jak gdyby zaprzeczeniem tej dotacji. Mam jednak nadzieję, że ta dotacja żyje tylko w tym roku, a w następnym będzie już inaczej, w związku z nowymi rozwiązaniami w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJerzyBarzowski">Jeśli chodzi o zbiorczy budżet wojewodów, dział 70 - Gospodarka komunalna - w istocie, tak jak powiedziała pani minister, zostały tutaj zaplanowane środki w budżecie po zmianach na dosyć wysokim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełJerzyBarzowski">Jeśli chodzi o dotacje mam pewną wątpliwość, co do przekazania niewykorzystanych środków z tej pierwszej kwoty 5,5 mln zł. Kwota ta została przekazana, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, na wyodrębniony rachunek z budżetu państwa z przeznaczeniem do wykorzystania na 2001 r. Czyli są w niektórych województwach - w tym wypadku w woj. zachodniopomorskim - kwoty, które na te budowy punktów świetlnych są przekazywane na rok bieżący.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełJerzyBarzowski">Nasuwa się pewna uwaga ogólna - mamy tu szereg wymienionych zadań, które w tym dziale były finansowane i oczywiście trudno oceniać zasadność poszczególnych pozycji. Wydaje się, że wszystkie są potrzebne. Jak pamiętam z lat poprzednim - pewnie jest tak, że te wsparcia inwestycji komunalnych w poszczególnych województwach zostały wykonane na wniosek tychże samych wojewodów. Nie chcę się odnosić do poszczególnych pozycji, ale ogólnie można powiedzieć, że tych pozycji jest bardzo wiele i każda wydaje się być zasadną, a pieniędzy na gospodarkę komunalną na pewno jest w budżecie państwa za mało.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełJerzyBarzowski">Jeżeli chodzi o wykonanie budżetu w tym dziale, można mieć zastrzeżenia - dlaczego wykonano go tylko w 84 proc. Powinno tu być lepsze planowanie.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełJerzyBarzowski">W dziale 89 - Różna działalność - mamy do czynienia z szeregiem pozycji, z których te zadania są dofinansowywane: od izb rolniczych po promocje regionów, integrację z Unią Europejską - jest tu właściwie wszystko i trudno kwestionować zasadność tych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełJerzyBarzowski">W dziale 96 - Dotacje na finansowanie zadań gospodarczych - mamy tu jedną, główną pozycję. Chodzi o dotacje do przejazdów pasażerskich autobusowych. Podzielam pogląd, że taki sposób dofinansowania do tych przejazdów jest niewłaściwy i dobrze byłoby, gdyby w tym roku te dotacje się skończyły, ale do tego potrzebna jest nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełJerzyBarzowski">Jeśli chodzi o dotacje celowe - mamy tu również jedną pozycję. Są to refundacje przekazywane gminom na poniesione koszty oświetlenia dróg publicznych oraz budowę nowych punktów świetlnych. Tutaj też od lat te dotacje są bardzo różnie postrzegane przez samorządy i inaczej oceniane przez rząd, przez ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełJerzyBarzowski">W latach ubiegłych i przy planowaniu budżetu i przy wykonaniu dochodziło tu do pewnych pytań i chcę teraz powtórzyć jedno z nich. Otóż pokazujemy tu zaskakująco niski procent wykonania tych wydatków w sytuacji, kiedy gminy wykazują chęć wykorzystania tych środków. Podam tu przykład ze swego terenu, gdzie zostaliśmy zmuszeni do niewykorzystania środków, które wcześniej zostały zadeklarowane przez wojewodę. My uruchomiliśmy przetargi, a tymczasem później się okazało, że tych pieniędzy gminy nie otrzymają. Ten mechanizm trudno wytłumaczyć. To też jest rzecz, z którą należałoby skończyć - pani minister o tym mówiła. Wydaje się, że to jest ostatni rok, w którym ta dotacja w ten sposób będzie funkcjonowała. Dotychczasowe rozwiązanie, szczególnie w końcówce roku, powoduje duże zamieszanie i nie jest ono dobre dla funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego. Muszą być przesunięcia w budżecie na koniec roku w sytuacji, kiedy wojewoda ogranicza wcześniej zadeklarowane środki.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełJerzyBarzowski">Reasumując, wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w części 85 - w zakresie wymienionych działów oraz w dotacjach celowych w zakresie działu 70.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKKrzysztofKarczyński">Chciałbym odnieść się do dotacji celowych na oświetlenie dróg publicznych. Mam tu właściwie jedną uwagę. Otóż planowane wydatki nie zostały wykonane, a z drugiej strony na koniec roku pozostały nie uregulowane płatności w kwocie ponad 55 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElżbietaKaczmarczyk">Kontynuując wypowiedź mego przedmówcy oraz posła koreferenta, chciałbym zwrócić uwagę na przekazywanie dopłat. Kontrola delegatur przeprowadzona w urzędach wojewódzkich między innymi wykazała, że np. wojewoda podlaski przekazał 22 gminom środki - zrefundował jakby poniesione wcześniej wydatki na oświetlenie ulic i zadania inwestycyjne w tym zakresie - bez wymaganych dokumentów. Tymi dokumentami są faktury oraz rachunek i protokoły odbioru, które są podstawą do dokonania refundacji wydatków.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElżbietaKaczmarczyk">Jeśli chodzi o dział 89 - szczegółowym badaniem objęto wykorzystanie dotacji przez Polsko-Niemieckie Towarzystwo Wspierania Gospodarki w woj. lubuskim i w tym zakresie nie stwierdziliśmy żadnych nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElżbietaKaczmarczyk">Jeśli chodzi o dział 96 - badaniem zostało objętych 8 urzędów marszałkowskich, urzędy wojewódzkie i jednostki bezpośrednio korzystające z dotacji na dopłaty do ulgowych biletów autobusowych. W ramach tej kontroli stwierdziliśmy brak nadzoru ze strony wojewody nad prawidłowością wykorzystania dotacji. Stwierdziliśmy również fakt wystąpienia dużej kwoty zobowiązań z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WicedyrektordepartamentuwNIKElżbietaKaczmarczyk">Pomimo zaplanowanej na 2000 r. - na potrzeby tej dotacji - kwoty ponad 299 mln zł i zwiększeniu jej do prawie 360 mln zł, na koniec roku powstały zobowiązania w kwocie prawie 198 mln zł. Mało tego, zobowiązania te nie zostały wykazane w podstawowej sprawozdawczości budżetowej, w tzw. sprawozdaniu RB-23. Zobowiązania te są płacone z wydatków roku następnego, w związku z tym pomniejsza się w roku następnym kwotę niezbędną do finansowania wydatków z tego tytułu. Stwierdziliśmy także w dwu, na osiem kontrolowanych, urzędach marszałkowskich fakt przetrzymywania dotacji przez okres około miesiąca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełMarianBlecharczyk">Czy są pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Ponieważ tu i ówdzie - być może w sposób nieuzasadniony - jest mowa, że różnica orientacji politycznej wojewody i samorządu powoduje łatwiejszy lub gorszy dostęp do środków, którymi wojewoda dysponuje, chciałbym wiedzieć - na ile można mówić o ewentualnym „klientyzmie” i potwierdzeniu tej tezy, a na ile nie?</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełFranciszekPotulski">Czy kontrolując działalność wojewodów NIK może powiedzieć, że zmalała gwałtownie ich aktywność? To znaczy, że władze samorządowe jeszcze nie „dorobiły” się kontaktów z rządem, a wojewodowie już przestali się interesować województwem, ograniczając się do roli księgowego. Czy ta teza ma uzasadnienie, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełFranciszekPotulski">Na ile trudności z wykonaniem budżetu państwa w 2000 r. - gdzie było około 10 proc. mniej dochodów niż zaplanowano - spowodowało obniżenie środków, jakimi wojewodowie dysponowali, i powstawanie tego typu zjawisk, o których mówił poseł Jerzy Barzowski? Czy to jest poważne zjawisko, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PosełFranciszekPotulski">Czy w 2000 r. były jeszcze jakieś echa zobowiązań byłych wojewodów, sprzed 1999 r.? Bo obawiam się, że tu mogą być trudności z ustaleniem - kto odpowiada za takie zaległe zobowiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Sprawami politycznym nie zajmuję się rozpatrując sprawozdanie z wykonania budżetu. Natomiast po to, żeby można było refundować koszty oświetlenia ulic trzeba przedstawić rachunek, fakturę. A w przypadku inwestycji - również protokół odbioru.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Ustawa o oświetlaniu ulic - czyli ustawa - Prawo energetyczne - bardzo dokładnie określa, jakie zadania mogą być refundowane przez wojewodę z budżetu państwa i to zamyka możliwości, bo w wielu przypadkach nic się dziać nie może. To rozwiązanie ustawowe działało w 1999 r. po raz pierwszy. W tym roku działa po raz trzeci. Nie można zatem mówić o doświadczeniu wielu lat, związanym z tym konkretnym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Podobnie jest z ustawą o dopłatach do ulgowych przejazdów pasażerskich - funkcjonuje od 1999 r. Były to więc rozwiązania nowe, wynikające z nowego podziału zadań i środków pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego oraz budżet państwa. Przyznam szczerze, że trochę trudno dopatrzyć się w algorytmach, które powstają w oparciu o pewne przesłanki statystyczne, wpływu politycznego - jeśli chodzi o podział środków płynących z budżetu państwa do kolejnych dysponentów. Natomiast jak to się dzieje w terenie - kto dostaje zamówienie, albo kto je realizuje - przepraszam, ale tego, na etapie przekazywania środków z budżetu państwa, stwierdzić nie jesteśmy w stanie.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Przedstawiciele NIK mówili tutaj o wynikach kontroli, ale - jak rozumiem - nie jest możliwe, czy też nie jest uprawnione orzekanie o politycznym charakterze rozdziału środków - chyba że takie spostrzeżenia Najwyższa Izba Kontroli poczyniła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Oczywiście my też nie możemy stwierdzić, że dzieją się tego typu rzeczy. Chciałabym podkreślić, że budżety wojewodów dzielą dotacje pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego ze 120 rozdziałów. To jest cała masa dotacji, tytułów, drobnych strumyczków pieniędzy, które muszą być podzielone na jeszcze mniejsze strumyczki, czyli na wszystkie uprawnione do korzystania z nich jednostki samorządu terytorialnego. Myślę, że jeśli są tam jakieś nieprawidłowości, czy jakieś ich przejawy, to biorą się one stąd, że praktycznie dla bardzo wielu z tych rodzajów dotacji mamy różne zasady podziału. Niektóre są uregulowane przepisami powszechnie obowiązującymi, w innych przypadkach odbywa się to na wnioski, określone co do treści i zawartości, i rzeczywiście w tym olbrzymim rachunkowym dziele, który spoczywa na wojewodach, mogą występować pewne błędy, które przypadkiem mogą też być kojarzone z jakimiś sprawami preferowania jednych przed drugimi. Jeszcze raz podkreślam - my nie mamy podstawy, żeby to potwierdzić. Natomiast wiemy, że wiele błędów w podziale dotacji celowych wojewodowie popełniają.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Jeśli chodzi o kwestie tego, czy wojewodowie przestali się już czuć gospodarzami terenu, a marszałkowie jeszcze nie - myślę, że marszałkowie jeszcze nie weszli dokładnie w swoją rolę, ale mają wiele przed sobą i zdają sobie z tego sprawę. Natomiast w zakresie finansowym wiemy, że finansowanie zadań budżetów wojewódzkich jeszcze nie było na tyle „rozkręcone”, żeby oni mogli poczuć się całkowitymi gospodarzami.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Mam nadzieję, że po uruchomieniu sprawy kontraktów regionalnych, które zostały już podpisane, te marszałkowskie działania gospodarskie będą wkrótce bardziej widoczne.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Jak odbiły się braki w budżecie państwa na tym, co działo się w województwach? Oczywiście musiały się odbić, bowiem bardzo często dotacje - szczególnie dotacje celowe na niektóre zadania - są dzielone pod koniec roku, a właśnie w końcu roku wystąpiły te olbrzymie napięcia w budżecie państwa. Zrozumiałe więc, że musiało się to przenieść na te dotacje, które były przewidziane w jednostkach samorządu terytorialnego, a zrealizowane być nie mogły - właśnie z powodu owej niskiej realizacji dochodów i napięć w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Czy były echa zobowiązań byłych wojewodów? Nie, myśmy nie natrafili na takie problemy z ustaleniem - kto odpowiada za jakie zobowiązanie. Myślę, że te sprawy w jakiś sposób się już rozstrzygnęły i w 2000 r. nie było tego typu problemów. Przynajmniej w tych jednostkach, które my kontrolowaliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełMarianBlecharczyk">Czy są jeszcze pytania? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu w części 85 w zakresie działów: 70 - Gospodarka komunalna, 89 - Różna działalność, 96 - Dotacje na finansowanie zadań gospodarczych oraz dotacji celowych na finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zleconych ustawami, realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w zakresie działu 70 - Gospodarka komunalna. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem przyjęliśmy sprawozdanie z wykonania budżetu państwa, w części 85 w zakresie wymienionych działów oraz dotacji celowych w zakresie działu 70.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełMarianBlecharczyk">Przechodzimy do części 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze oraz środki specjalne, zatrudnienie i wynagrodzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wydatki 49 samorządowych kolegiów odwoławczych zaplanowano w ustawie budżetowej na 2000 r. w wysokości 50.025 tys. zł. Była jednak w ustawie budżetowej przewidziana też dotacja na uzupełnienia wydatków bieżących i inwestycyjnych. W efekcie wydatki łączne kolegiów wyniosły 58.265 tys. zł, czyli były o 8,2 mln zł wyższe od pierwotnie planowanych. Było to związane z podwyżkami wynagrodzeń od 1 stycznia 2000 r. - o 2,2 mln zł - i zwiększeniem zatrudnienia w SKO, co było wynikiem nowelizacji ustawy, która miała miejsce w 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Główne uzupełnienia kosztów bieżącego utrzymania i działalności kolegiów - 1,4 mln zł. Ogólne wydatki zostały wykonane - porównując budżet po zmianach do wykonania rzeczywistego - w 98,9 proc., na co złożyło się przede wszystkim to, że w SKO w Kaliszu, w SKO w Zielonej Górze, w SKO w Lesznie - wydatki były zrealizowane w zdecydowanie niższym procencie, niżby to wynikało w ustawy. Było też kilka kolegiów odwoławczych, które wykonały swoje wydatki w 100 proc. Chciałabym jeszcze dodać, że w zasadzie są to jednostki liczące bardzo niewiele osób. Największe jest SKO w Warszawie, liczące ponad 50 osób, w większości jednak są to jednostki liczące po 5–7 osób. Stąd są one również zasilane przez budżet państwa z rezerwy, która jest przewidziana w ustawie o wynagrodzeniach w państwowej sferze budżetowej. Ustawa ta przewiduje, że jeżeli jednostki liczą poniżej 50 osób, to tworzy się w budżecie państwa specjalną rezerwę na tzw. okazjonalne dopłaty wynagrodzeń, czyli nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne itp. Z tej formy głównie korzystają obecnie właśnie samorządowe kolegia odwoławcze i osoby na stanowiska kierowniczych w całej administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełStanisławPawlak">Wnoszę o to, by przyjąć sprawozdanie z wykonania budżetu w części 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze, ponieważ budżet został wykonany w 98,9 proc. W poszczególnych SKO nigdzie nie przekroczono 100 proc.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełStanisławPawlak">Chciałbym zwrócić uwagę, że przy niewykonaniu budżetu w 100 proc. ogółem jednak pozostały na koniec roku zobowiązania w wysokości 3.275 tys. zł, w tym również wymagalne. Świadczy to o tym, że samorządowe kolegia w ciągu roku miały dość trudną sytuację finansową. A więc oszczędności, które wystąpiły były prawdopodobnie spowodowane trudną sytuacją w końcowych miesiącach tego roku. Chcę również zwrócić uwagę, że nastąpił wyraźny wzrost zatrudnienia w samorządowych kolegiach odwoławczych - z 651 w 1999 r. do 710 w 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełStanisławPawlak">Z materiałów, które Najwyższa Izba Kontroli przedłożyła wynika także, że średnia płaca wynosiła 4.250 zł i była dość zróżnicowana w poszczególnych SKO - od 3.200 zł do 5.176 zł.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełStanisławPawlak">Samorządowe kolegia odwoławcze nie uchroniły się też przed pewnymi nieprawidłowościami, które wypunktowała Najwyższa Izba Kontroli - m.in. nieprzestrzeganie ustawy o zamówieniach publicznych. Zwracam na to uwagę, ponieważ samorządowe kolegia odwoławcze rozpatrują odwołania od decyzji, a więc sprawdzają jak gdyby innych, a same popełniają błędy - co nie powinno się zdarzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">Samorządowym kolegiom odwoławczym daliśmy ocenę identyczną, jak regionalnym izbom obrachunkowym, gdyż mają jeden budżet. Muszę jednak powiedzieć, że nieprawidłowości, jakie wystąpiły w pojedynczych - co podkreślam - samorządowych kolegiach odwoławczych są poważniejsze. Zdarzały się bowiem przypadki, kiedy gospodarowano tymi pieniędzmi w sposób niezbyt czytelny i rzetelny. Dlatego myślę, że pomimo naszej pozytywnej oceny, powinno się jakoś „wypomnieć” samorządowym kolegiom odwoławczym te niedociągnięcia. Podam przykład przyrostu wynagrodzeń, który w Słupsku wynosił 7,6 proc., ale we Włocławku 23,2 proc. Nie ma wytłumaczenia dla takich różnic. Próbowaliśmy to „rozgryźć” w ubiegłym roku - do końca się nie udało, aczkolwiek wiele powodów nam wskazywano, które mogły mieć na to wpływ.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełMarianBlecharczyk">Czy są pytania lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełJózefKorpak">Kto nadzoruje kwestię ustalania wynagrodzeń w samorządowych kolegiach odwoławczych? W moim odczuciu te wynagrodzenia wybiegają poza normę - są chyba wyższe niż średnia w ministerstwach. Niższe są chyba również w sektorze sprawiedliwości - gdybyśmy chcieli porównywać wynagrodzenia członków SKO do wynagrodzeń sędziów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W ustawie o samorządowych kolegiach odwoławczych jest powiedziane: „Wynagrodzenie zasadnicze prezesa, wiceprezesa i etatowych członków kolegium stanowi wielokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. Wysokość wynagrodzenia jest różnicowana ze względu na staż pracy i pełnioną funkcję. Prezes Rady Ministrów określa w drodze rozporządzenia wielokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustępie powyższym. Wielokrotność ta nie może być mniejsza niż 3”.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W związku z tym w dniu 8 czerwca 1999 r. - czyli po tym, jak ta modyfikacja ustawy weszła w życie - prezes Rady Ministrów określił, że prezes kolegium ma mnożnik 3,4 oraz dodatek funkcyjny 0,6, wiceprezes kolegium 3,2 i dodatek funkcyjny 0,3, członek kolegium - 3. Oznacza to, że w 2000 r. - przyjmując dla wyliczeń staż pracy 20 lat - prezes kolegium miał wynagrodzenie 6.974 zł (brutto), wiceprezes - 6.169 zł, członek kolegium - 5.365 zł.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Na czym polegają różnice w poszczególnych jednostkach? Otóż wystarczy, że jednostka ma mniej lub więcej osób z niższym stażem - nie uprawniającym do stażu dwudziestoletniego, pełnego - albo ma więcej pracowników biura, a mniej członków kolegium, a już automatycznie zaczynają być bardzo duże różnice w średnich. Dlatego bardzo niebezpieczne jest porównywanie - bo wszyscy prezesi, wszyscy wiceprezesi i wszyscy członkowie kolegium mają płace określone sztywno. Może ich tylko różnicować staż pracy. Natomiast wynagrodzenie w biurach - to jest już zupełnie inna sprawa. Tutaj jest o wiele większa swoboda. Nadzór nad kolegiami sprawuje, z polecenia premiera, minister spraw wewnętrznych i administracji. To on proponuje wszelkie zmiany i przekształcenia w tych strukturach. Natomiast ustawa, która wprowadziła ten sztywny sposób wynagradzania członków kolegium jest ustawą sprzed dwóch lat i to był projekt poselski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJózefKorpak">Zgadzam się z tłumaczeniem, że w kolegiach jest mała liczba pracowników, że są różne elementy tych płac. Ale jeśli jest zapisany wskaźnik wzrostu tych płac w ustawie budżetowej - i jeżeli tego wskaźnika przestrzega się w różnych jednostkach budżetowych - to dlaczego w Łodzi w SKO wzrost płac w latach 1999–2000 był o 8,2 proc., a we Włocławku o 23,2 proc. Tego chyba wytłumaczyć się nie da?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jak powiedziałam, to jest bardzo skomplikowana sprawa, rozpisana na 49 głosów, bo tyle jest kolegiów i w każdym z nich działy się różne rzeczy. Co roku zostają, za sprawą prezesa Rady Ministrów, podejmowane decyzje o zwiększeniu zatrudnienia w samorządowych kolegiach odwoławczych. W latach 1999–2000 były kompletowane pełne zespoły kolegiów, w tym we wszystkich kolegiach musiał zostać powołany wiceprezes kolegium, bo nie wszędzie tak było. I to właśnie jest efektem sprawy, o jakiej mówił pan poseł. Dodam, że w 2000 r. uruchomiono w sumie 75 etatów. Uruchamiano je w różnych momentach roku i to powoduje także skutki na przeciętnych płacach i na skali wzrostu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełFranciszekPotulski">Czy jest szansa na dostosowanie struktury samorządowych kolegiów odwoławczych do struktury podziału państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wydaje się, że jest to pytanie do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji a także do samych posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełMarianBlecharczyk">Posłowie zdają sobie sprawę, że polegli w debacie dwa lata temu, kiedy była dyskutowana kwestia dostosowania do nowego podziału terytorialnego. Ponieważ nie ma w tej chwili przedstawiciela MSWiA myślę, że pan poseł sam udzieli sobie odpowiedzi, iż jest to kwestia inicjatywy ustawodawczej i determinacji Izby, a nie działania nadzorczego w odniesieniu do samorządowych kolegiów odwoławczych. Czy są jeszcze inne pytania, związane z tą częścią budżetu? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełMarianBlecharczyk">Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu w 2000 r. w części 86 - Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem przyjęliśmy tę część sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełMarianBlecharczyk">Przechodzimy do pkt 8 - Środki bezzwrotne pochodzące z zagranicy i wydatki nimi finansowane oraz do niedokończonego wcześniej pkt 1 - Rozwój Regionalny - część 34.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Rozwój Regionalny w 2000 r. jeszcze „raczkował”. W tym roku osiągnął już pełną sprawność. Budżet w 2000 r. był stosunkowo skromny - łącznie niewiele ponad 5 mln zł. Nie zostały wykonane przewidywane w planie wydatki. Przede wszystkim dlatego, że były kłopoty z integracją europejską, czyli z programem Phare 2000. Główny grzech, który wytknęła Najwyższa Izba Kontroli to fakt, że dysponenci uruchomili pełne rezerwy celowe wiedząc, iż programu w dziedzinie integracji europejskiej nie uda się zrealizować. Stąd w zrealizowanych wydatkach zaliczono 925 tys. zł, choć ich nie zrealizowano i one nie wygasły z upływem roku budżetowego. Problem mniejszy, na który również Najwyższa Izba Kontroli wskazała, to przekroczenie planowanej kwoty średniego wynagrodzenia o przeszło 8 proc.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Reasumując sądzę, że można przyjąć, iż budżet został wykonany i dlatego wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania tej części budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Jeśli chodzi o środki bezzwrotne - niestety były pewne „zacięcia” w realizacji programów europejskich. Phare 2000 miał być zasilony kwotą 79 mln zł - czego nie uczyniono, w związku z czym i polski udział jest zerowy.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Podobnie było z programem rozwoju regionalnego. Też nie został zrealizowany w całości i dlatego proporcjonalnie mniejsze poszły nakłady po polskiej stronie. Przyczyny wielokrotnie były omawiane, więc chyba nie ma powodu, żeby do nich wracać. Wiadomo, że tu wina leżała po obu stronach. Wnoszę o przyjęcie sprawozdania w zakresie wykorzystania środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#DyrektordepartamentuwNIKCzesławaRudzkaLorentz">W informacji pisaliśmy o wykorzystaniu środków pochodzących z zagranicy i nie podlegających zwrotowi i o tych problemach, które się wzięły w programach, które miały być finansowane. Nie mam wiele do dodania do tego, co powiedział poseł Włodzimierz Puzyna. Przedstawiliśmy naszą, dość krytyczną, ocenę ministrowi Jerzemu Kropiwnickiemu - przyjął ją i zgodził się z nią. Miejmy nadzieję, że w następnych latach nie będzie występował, z takim wyprzedzeniem i z takim nadmiarem, o uruchamianie rezerw celowych. Chociaż muszę powiedzieć na marginesie, że wydaje się, iż jest to taka powszechna praktyka, że zatrzymanie środków w rezerwach celowych wcale nie oznacza, iż będą one wydatkowane racjonalnie i tylko wtedy, kiedy powstaną rzeczywiście zobowiązania z tytułu tych wydatków, bądź też kiedy rzeczywiście programy będą realizowane. To jest sposób na zatrzymanie sobie środków. Natomiast kiedy ich się nie wykorzysta w danym roku, to po prostu praktykuje się przeniesienie ich do wydatków niewygasających. Oczywiście to nie jest dobra praktyka i myśmy ją tu skrytykowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełMarianBlecharczyk">Czy są pytania lub uwagi? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę głosu sprzeciwu uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w zakresie części 34 - Rozwój Regionalny oraz z wykorzystania środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych. Sprzeciwu nie słyszę. Zatem przyjęliśmy sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w tych częściach. Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełMarianBlecharczyk">Przechodzimy do drugiego punktu porządku dziennego - wyrażenie opinii w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Sanitarnej (druk nr 2373). Proszę o przedstawienie projektu opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełRyszardBrejza">Projekt opinii brzmi: „Zmiana ustawy o Inspekcji Sanitarnej jest uzasadniona koniecznością zwiększenia zadań Inspekcji Sanitarnej w zakresie ochrony granic i prewencji chorób cywilizacyjnych. Zasadnym jest dostosowanie treści zmian do innych obowiązujących ustaw, co pozwala na usunięcie pewnych w tym zakresie sprzeczności. Skoro nie przewiduje się już ustalania regionalnych planów zagospodarowania przestrzennego to musi mieć to swoje odniesienie również w zakresie zadań realizowanych przez Inspekcję Sanitarną. Podobne uzasadnienie ma to w związku z zastąpieniem zgód na lokalizację - warunkami zabudowy i zagospodarowania przestrzennego.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełRyszardBrejza">Kontrowersyjną może wydawać się propozycja ograniczenia kompetencji starosty i wojewody poprzez wprowadzenie zasady powoływania inspektorów sanitarnych przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Tym niemniej istotnym jest tworzenie takich warunków dla funkcjonowania różnych administracji o charakterze „policyjnym”, aby w stopniu optymalnym były one niezależne od lokalnych nacisków w zakresie swojej działalności kontrolno-represyjnej. Dlatego należałoby rozważyć możliwość zastąpienia zaproponowanego w zmianie tej ustawy mechanizmu powoływania inspektorów sanitarnych przez Głównego Inspektora Sanitarnego wzmocnieniem kompetencji kontrolnych Głównego Inspektora Sanitarnego do zawieszania i odwoływania inspektorów wojewódzkich i powiatowych włącznie. Zasadnym i idącym w dobrym kierunku jest wprowadzenie zasady kadencyjności sprawowania funkcji inspektora sanitarnego. Kwalifikacje osób kandydujących na stanowiska inspektorów sanitarnych powinien nadal określać Minister Zdrowia. Ostatnie działania podejmowane przez władze państwowe w związku z zagrożeniem pryszczycą oraz BSE uzasadniają utworzenie granicznej stacji sanitarno-epidemiologicznej. Wątpliwości budzą zaproponowane w art. 4 terminy wejścia w życie ustawy oraz jej części”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełMarianBlecharczyk">Czy są uwagi do przedstawionego projektu opinii? Nie widzę. Stwierdzam zatem, że Komisja projekt opinii przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełMarianBlecharczyk">Dziękuję państwu. Zamykam posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>